०६

01 तृतीये वर्षे चूडाकर्म ...{Loading}...

तृतीये वर्षे चूडाकर्म १

02 आपूर्यमाणपक्षे पुण्ये नक्षत्रेग्निमुपसमाधाय ...{Loading}...

आपूर्यमाणपक्षे पुण्ये नक्षत्रेग्निमुपसमाधाय व्याहृतिपर्यन्तं कृत्वा जुहोति । इमं मे वरुण । तत्त्वा यामि । त्वं नो अग्ने । स त्वं नो अग्ने । त्वमग्ने अयासि । प्रजापते । यदस्य कर्मणोत्यरीरिचम् । इति च अत्रैके जयाभ्यातानान्राष्ट्रभृत इत्युपजुह्वति यथा पुरस्तात् । ब्राह्मणानन्नेन परिविष्य पुण्याहं स्वस्त्ययनमृद्धिमिति वाचयि-त्वापरेणाग्निं प्राङ्मुखः कुमार उपविशति २

03 उत्तरतो माता ब्रह्मचारी ...{Loading}...

उत्तरतो माता ब्रह्मचारी वानडुहं शकृत्पिण्डं धारयति ३

04 तेनास्य केशान्प्रतिगृह्णाति ...{Loading}...

तेनास्य केशान्प्रतिगृह्णाति ४

05 अथोष्णशीता आपः संसृजति ...{Loading}...

अथोष्णशीता आपः संसृजति ५

06 शीतासूष्णा आनीय आप ...{Loading}...

शीतासूष्णा आनीय । आप उन्दन्तु जीवसे । इति दक्षिणं गोदानमुनत्ति ६

07 ओषधे त्रायस्वैनम् इत्यूर्ध्वाग्रामोषधिमन्तर्दधाति ...{Loading}...

ओषधे त्रायस्वैनम् । इत्यूर्ध्वाग्रामोषधिमन्तर्दधाति ७

08 स्वधिते मैनं हिंसीः ...{Loading}...

स्वधिते मैनं हिंसीः । इति क्षुरेणाभिनिदधाति ८

09 देवश्रूरेतानि प्रवपे इति ...{Loading}...

देवश्रूरेतानि प्रवपे । इति प्रवपति ९

10 एवमितरान्प्रदक्षिणम् येनावपत्सविता क्षुरेण ...{Loading}...

एवमितरान् प्रदक्षिणम् ।

येनावपत्सविता क्षुरेण सोमस्य राज्ञो वरुणस्य विद्वान् ।
तेन ब्रह्माणो वपतेदमस्य ऊर्जेमं रय्या वर्चसा संसृजाथ पश्चात् ।

येन पूषा बृहस्पतेरग्नेरिन्द्र स्य चायुषेवपत् ।
तेन तेहं वपाम्यसौ ।

इत्युत्तरतः ।

यथा ज्योक्सुमना असत् । ज्योक्च सूर्यं दृशे ।

इति पुरस्तात् १०

11 उप्त्वा यथोचितञ् चूडाः ...{Loading}...

उप्त्वा यथोचितं चूडाः कारयति यथर्षि वा ११

12 संयम्य केशान् यत्र ...{Loading}...

संयम्य केशान् । यत्र पूषा बृहस्पतिः सविता सोमो अग्निः । तेभ्यो निधानं बहुधा व्यैच्छन्नन्तरा द्यावापृथवी अपः सुवः । इति गोष्ठ उदुम्बरे दर्भस्तम्बे वा निखनति योस्य रातिर्भवति १२

13 यथाश्रद्धम् ब्राह्मणाय ददाति ...{Loading}...

यथाश्रद्धं ब्राह्मणाय ददाति १३

14 सर्पिष्मन्तमोदनन् नापिताय ...{Loading}...

सर्पिष्मन्तमोदनं नापिताय १४

15 एवं विहितं षोडशे ...{Loading}...

एवं विहितं षोडशे वर्षे गोदानकर्म १५

16 सशिखं वापयते ...{Loading}...

सशिखं वापयते १६

17 शिखामन्त्रावशिनष्टीत्येकेषाम् ...{Loading}...

शिखामन्त्रावशिनष्टीत्येकेषाम् १७

18 अग्निगोदानो वा भवति ...{Loading}...

अग्निगोदानो वा भवति १८

19 गुरवे गान् ददाति ...{Loading}...

गुरवे गां ददाति १९


  1. 6, 3, 4. Some consider, according to Mātṛdatta, these two Sūtras as one. He says (p. 149 of Dr. Kirste’s edition), uttarata ity etadādi pratigṛhṇātīty etadantaṃ vā sūtraṃ, dhārayaṃs tenāsya keśān pratipaṭhitavyaṃ (read, pratigṛhṇātīti paṭhitavyaṃ). ↩︎

  2. As to dakṣiṇaṃ godānam unatti, comp. the note on Pāraskara II, 1, 9. Comp. also above, I, 3, 9, 12. ↩︎

  3. 7 seq. See above, I, 3, 9, 13 seq. ↩︎

  4. Comp. I, 3, 9, 18. ↩︎

  5. Literally, according to his faith (yathāśraddham). ↩︎

  6. Agnigodāno vā kumāro bhavati upasamādhānādi punyāhavācanāntam agnikāryam iva vā bhavatīty arthaḥ. Mātṛdatta. Comp., however, the note on Āpastamba-Gṛhya VI, 16, 13. ↩︎