१३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०१

०१ शुचिम् अध्वरं देवा जुषन्ते ॥

Buhler - ०१
  1. The gods enjoy a pure sacrifice (only); 1
मूलम् - ०१

०१ शुचिम् अध्वरं देवा जुषन्ते ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०२

०२ शुचिकामा हि देवाः शुचयश् च ॥

Buhler - ०२
  1. For the gods are desirous of purity and (themselves) pure.
मूलम् - ०२

०२ शुचिकामा हि देवाः शुचयश् च ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०३

०३ तद् एशाभिवदति । [ओम्]
शुची वो हव्या मरुतः शुचीनां शुचिं हिनोम्य् अध्वरंशुचिभ्यः ।
ऋतेन सत्यम् ऋतसाप आयञ् छुचिजन्मानः शुचयःपावकाः ॥ इति ॥ {ऋव् ७।५६।१२}

Buhler - ०३
  1. The following (Ṛc) declares that, ‘To you, O Maruts, the pure ones, pure viands; to you, the pure ones, I offer a pure sacrifice. They who love the pious rites, who are of pure origin, (themselves) pure and purifiers (of others), came duly to the truthful (worshipper).’ 2
मूलम् - ०३

०३ तद् एशाभिवदति । [ओम्]
शुची वो हव्या मरुतः शुचीनां शुचिं हिनोम्य् अध्वरंशुचिभ्यः ।
ऋतेन सत्यम् ऋतसाप आयञ् छुचिजन्मानः शुचयःपावकाः ॥ इति ॥ {ऋव् ७।५६।१२}

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०४

०४ अहतं वाससां शुचि ।
तस्माद् यत् किं चेज्यासंयुक्तं स्यात् सर्वं तद् अहतैर्वासोभिः कुर्यात् ॥

Buhler - ०४
  1. (He will be) pure (if there is) no blemish on his clothes, therefore let him perform all (acts) that are connected with sacrificing, (dressed) in unblemished clothes. 3
मूलम् - ०४

०४ अहतं वाससां शुचि ।
तस्माद् यत् किं चेज्यासंयुक्तं स्यात् सर्वं तद् अहतैर्वासोभिः कुर्यात् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०५

०५ प्रक्षालितोपवातान्य् अक्लिष्टानि वासांसि पत्नीयजमानावृत्विजश् च परिदधीरन् ॥

Buhler - ०५
  1. The sacrificer and his wife as well as the officiating priests shall put on dresses which have been washed, and dried by the wind, and which are not in a bad condition. 4
मूलम् - ०५

०५ प्रक्षालितोपवातान्य् अक्लिष्टानि वासांसि पत्नीयजमानावृत्विजश् च परिदधीरन् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०६

०६ एवं प्रक्रमाद् ऊर्ध्वम् ॥

Buhler - ०६
  1. (It shall be) thus from the (beginning of the) Prakrama, 5
मूलम् - ०६

०६ एवं प्रक्रमाद् ऊर्ध्वम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०७

०७ दीर्घसोमेषु सत्त्रेषु चैवम् ॥

Buhler - ०७
  1. And thus at the long Soma-sacrifices and the Sattras;
मूलम् - ०७

०७ दीर्घसोमेषु सत्त्रेषु चैवम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०८

०८ यथासमाम्नातं च ॥

Buhler - ०८
  1. And (on other occasions other dresses must be used) in accordance with the injunction (of the Veda),
मूलम् - ०८

०८ यथासमाम्नातं च ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ०९

०९ यथैतद् अभिचरणीयेष्व् इष्टिपशुसोमेषु लोहितोष्णीषालोहितवाससश् च र्त्विजः प्रचरेयुश् चित्रवाससश् चित्रासङ्गावृषाकपाव् इति च ॥

Buhler - ०९
  1. Thus at (all) Iṣṭis, animal sacrifices, and Soma-sacrifices which may be used as spells (against enemies), the priests shall perform (the sacred rites), wearing red turbans and red dresses; (when reciting the hymn seen by) Vṛṣākapi (he shall) wear a dress and a mantle of many colours and so forth. 6
मूलम् - ०९

०९ यथैतद् अभिचरणीयेष्व् इष्टिपशुसोमेषु लोहितोष्णीषालोहितवाससश् च र्त्विजः प्रचरेयुश् चित्रवाससश् चित्रासङ्गावृषाकपाव् इति च ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०

१० अग्न्याधाने क्षौमाणि वासांसि तेषाम् अलाभे कार्पासिकान्यौर्णानि वा भवन्ति ॥

Buhler - १०
  1. At the Agnyādhāna (sacrifice) the clothes (shall be made) of flax; on failure of such, (dresses) made of cotton or of wool are used.
मूलम् - १०

१० अग्न्याधाने क्षौमाणि वासांसि तेषाम् अलाभे कार्पासिकान्यौर्णानि वा भवन्ति ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ११

११ मूत्रपुरीषलोहितरेतःप्रभृत्युपहतानां मृदाद्भिरिति प्रक्षालनम् ॥

Buhler - ११
  1. Clothes defiled by urine, ordure, blood, semen and the like (shall be) cleaned with earth, water and the like. 7
मूलम् - ११

११ मूत्रपुरीषलोहितरेतःप्रभृत्युपहतानां मृदाद्भिरिति प्रक्षालनम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १२

१२ वासोवत् तार्प्यवल्कलानाम् [k: वृकलानाम्] ॥

Buhler - १२
  1. (Dresses) made of Tṛpa-bark and vṛkala (shall be treated) like cotton-cloth, 8
मूलम् - १२

१२ वासोवत् तार्प्यवल्कलानाम् [k: वृकलानाम्] ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १३

१३ वल्कलवत् कृष्णाजिनानाम् ॥

Buhler - १३
  1. Deer-skins like (dresses) made of bark. 9
मूलम् - १३

१३ वल्कलवत् कृष्णाजिनानाम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १४

१४ न परिहितम् अधिरूढम् अप्रक्षालितं प्रावरणम् ॥

Buhler - १४
  1. (Let him) not (use) a mantle which has been wrapped (round the loins, or) on which he has been lying (in his bed), without washing it.
मूलम् - १४

१४ न परिहितम् अधिरूढम् अप्रक्षालितं प्रावरणम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १५

१५ नापल्पूलितं मनुष्यसंयुक्तं देवत्रा युञ्ज्यात् ॥

Buhler - १५

15: Let him not employ for the gods anything used by men without beating it on a stone. 10

मूलम् - १५

१५ नापल्पूलितं मनुष्यसंयुक्तं देवत्रा युञ्ज्यात् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १६

१६ घनाया भूमेर् उपघात उपलेपनम् ॥

Buhler - १६
  1. If solid earth is defiled, (it must be) smeared with cowdung. 11
मूलम् - १६

१६ घनाया भूमेर् उपघात उपलेपनम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १७

१७ सुषिरायाः कर्षणम् ॥

Buhler - १७
  1. Loose (earth must be cleansed by) ploughing,
मूलम् - १७

१७ सुषिरायाः कर्षणम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १८

१८ क्लिन्नाया मेध्यम् आहृत्य प्रच्छादनम् ॥

Buhler - १८
  1. Moist (earth) by bringing pure (earth) and covering (it with that).
मूलम् - १८

१८ क्लिन्नाया मेध्यम् आहृत्य प्रच्छादनम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १९

१९ चतुर्भिः शुध्यते भूमिर् गोभिर् आक्रमणात् खननाद्दहनाद् अभिवर्षणात् ॥

Buhler - १९
  1. Land is purified in four (ways), by being trod on by cows, by digging, by lighting a fire on it, by rain falling on it,
मूलम् - १९

१९ चतुर्भिः शुध्यते भूमिर् गोभिर् आक्रमणात् खननाद्दहनाद् अभिवर्षणात् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २०

२० पञ्चमाच् चोपलेपनात् षष्ठात् कालात् ॥

Buhler - २०
  1. Fifthly by smearing it with cowdung, and sixthly through (the lapse of) time.
मूलम् - २०

२० पञ्चमाच् चोपलेपनात् षष्ठात् कालात् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २१

२१ असंस्कृतायां भूमौ न्यस्तानां तृणानां प्रक्षालनम् ॥

Buhler - २१
  1. Grass placed on unconsecrated ground (must be) washed. 12
मूलम् - २१

२१ असंस्कृतायां भूमौ न्यस्तानां तृणानां प्रक्षालनम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २२

२२ परोक्षोपहतानाम् अभ्युक्षणम् ॥

Buhler - २२
  1. (Grass) defiled out of one’s sight, (shall be) sprinkled (with water). 13
मूलम् - २२

२२ परोक्षोपहतानाम् अभ्युक्षणम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २३

२३ एवं क्षुद्रसमिधाम् ॥

Buhler - २३
  1. Small pieces of sacred fuel (shall be purified) in the same manner.
मूलम् - २३

२३ एवं क्षुद्रसमिधाम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २४

२४ महतां काष्ठानाम् उपघाते प्रक्षाल्यावशोषणम् ॥

Buhler - २४
  1. Large pieces of wood (must be) washed and dried.
मूलम् - २४

२४ महतां काष्ठानाम् उपघाते प्रक्षाल्यावशोषणम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २५

२५ बहूनां तु प्रोक्षणम् ॥

Buhler - २५
  1. But a great quantity (of wood shall be) sprinkled (with water).
मूलम् - २५

२५ बहूनां तु प्रोक्षणम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २६

२६ दारुमयाणां पात्राणाम् उच्छिष्टसमन्वारब्धानामवलेखनम् ॥

Buhler - २६
  1. Wooden vessels which have been touched by impure men (shall be) scraped;
मूलम् - २६

२६ दारुमयाणां पात्राणाम् उच्छिष्टसमन्वारब्धानामवलेखनम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २७

२७ उच्छिष्टलेपोपहतानाम् अवतक्षणम् ॥।

Buhler - २७
  1. (And) those which are defiled by stains of remnants (shall be) planed. 14
मूलम् - २७

२७ उच्छिष्टलेपोपहतानाम् अवतक्षणम् ॥।

विश्वास-प्रस्तुतिः - २८

२८ मूत्रपुरीषलोहितरेतःप्रभृत्युपहतानाम् उत्सर्गः ॥

Buhler - २८
  1. (Wooden vessels) defiled by urine, ordure, blood, semen, and the like (very impure substances shall be) thrown away. 15
मूलम् - २८

२८ मूत्रपुरीषलोहितरेतःप्रभृत्युपहतानाम् उत्सर्गः ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २९

२९ तद् एतद् अन्यत्र निर्देशात् ॥

Buhler - २९
  1. These (rules must be followed) except in case a (special) injunction (is given);
मूलम् - २९

२९ तद् एतद् अन्यत्र निर्देशात् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३०

३० यथैतद् अग्निहोत्रे घर्मोच्छिष्टे च दधिघर्मे चकुण्डपायिनाम् अयने चोत्सर्गिणाम् अयने च दाक्षायणयज्ञेचेडादधे च चतुश्चक्रे च ब्रह्मौदनेषु चतेषु सर्वेषु दर्भैर् अद्भिः प्रक्षालनम् ॥ [क् चैडादधे]

Buhler - ३०
  1. Thus, for instance, (purification by) washing with Kuśa grass and water (is prescribed) on all the following (occasions, viz.) at the Agnihotra, the Gharmocchiṣṭa, the Dadhigharma, the Kuṇḍapāyinām Ayana, the Utsargiṇām Ayana, the Dākṣāyaṇa sacrifice, the Ardhodaya, the Catuścakra, and the Brahmandanas, 16
मूलम् - ३०

३० यथैतद् अग्निहोत्रे घर्मोच्छिष्टे च दधिघर्मे चकुण्डपायिनाम् अयने चोत्सर्गिणाम् अयने च दाक्षायणयज्ञेचेडादधे च चतुश्चक्रे च ब्रह्मौदनेषु चतेषु सर्वेषु दर्भैर् अद्भिः प्रक्षालनम् ॥ [क् चैडादधे]

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३१

३१ सर्वेष्व् एव सोमभक्षेष्व् अद्भिर् एव मार्जालीये प्रक्षालनम् ॥

Buhler - ३१
  1. (Again) at all Soma-sacrifices (the cups must be) cleaned with water only on (the heap of earth called) the Mārjāliya;
मूलम् - ३१

३१ सर्वेष्व् एव सोमभक्षेष्व् अद्भिर् एव मार्जालीये प्रक्षालनम् ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३२

३२ मूत्रपुरीषलोहितरेतःप्रभृत्युपहतानाम् उत्सर्गः ॥

Buhler - ३२
  1. If these same (cups are defiled) by urine, ordure, 17 blood, semen, and the like (they must be) thrown away.
मूलम् - ३२

३२ मूत्रपुरीषलोहितरेतःप्रभृत्युपहतानाम् उत्सर्गः ॥

  1. -2. 13. See also above, I, 5, 10, 4. This Adhyāya and the next ought to have been given in the Śrauta Sūtra. ↩︎

  2. Rig-veda VII, 56, 12; Taittirīya-brāhmaṇa II, 8, 5, 5. The meaning of the last portion of the verse is somewhat doubtful. Sāyaṇa gives two different explanations and Govinda a third. ↩︎

  3. Govinda points out that the dresses of the sacrificer and of his priests must be white, because farther on (Sūtras 9-10) other colours are specially prescribed. ↩︎

  4. Govinda thinks that the word ca, ‘as well as,’ is intended to include the lookers-on. ↩︎

  5. Regarding the ceremony called Prakrama, literally ‘stepping forward from the Gārhapatya fire,’ see Sāyaṇa on Taitt. Br. I, 1, 4, 1. It opens the Agnyādhāna rite. ↩︎

  6. Govinda states that the words iti ka, and so forth,’ are intended to include other incantations. The Vṛṣākapi hymn is found Rig-veda X, 86. ↩︎

  7. Govinda states that the word iti, ‘and the like,’ is intended to include cowdung, cow’s urine, and other substances used for purification. ↩︎

  8. Govinda states that there is a tree called Tṛpa, the bark of which is used for dresses. Vṛkala, which has been left untranslated, is explained by śakama, a word which is not found in our dictionaries. ↩︎

  9. Govinda says that, as the treatment of valkala, bark-dresses,’ has not been prescribed, the meaning of the Sūtra can only be, that bark-dresses and black-buck skins are to be treated alike, i.e. that they are to be cleaned with Bel-nut and rice; see above. ↩︎

  10. Govinda explains apalpūlitam by ‘without beating it with the hand on a stone.’ He mentions as an instance the skin which is used in preparing the Soma. ↩︎

  11. According to Govinda, solid earth is such on which the fire-altars are built. ↩︎

  12. E.g. grass intended for the barhis, if it has been placed on a spot which has not been sprinkled with water. ↩︎

  13. ‘Defiled out of one’s sight,’ i.e. brought by Śūdras. ↩︎

  14. Govinda says that this rule is optional. ↩︎

  15. Govinda adds that fuel, Kuśa grass, and the like, which have been defiled in this manner, must also be thrown away. ↩︎

  16. Regarding the Dadhigharma, a homa, see Vaitāna Sūtra 21,18; regarding the Kuṇḍapāyinām Ayana, Āśvalāyana Śrauta Sūtra XII, 4; and regarding the Dākṣāyaṇa sacrifice, a variety of the new and full-moon offering, Āśvalāyana II, 14. The Ardhodaya is possibly the vrata of that name mentioned in the Purāṇas, According to Govinda, the Catuścakra, which is otherwise known as a Tāntric rite, is a sacrifice, iṣṭakākoṣṭa (?) madhyavasanto yajante tathetaradayaḥ (?). Regarding the Brahmaudana, see Āśvalāyana Śrauta Sūtra I, 4. ↩︎

  17. Govinda says that the injunction to throw away defiled p. 191 vessels has been repeated, in order to prevent a misconception. For as Soma is said to be a great means of purification, it might be supposed that it was powerful enough to prevent the defilement of vessels into which it is poured at a sacrifice. But compare the next Sūtras. ↩︎