01 त्रयो वाचः स्तोमाः ...{Loading}...
त्रयो वाचः स्तोमाः १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- There are three Vācaḥ Stomas (Stomas of Speech).
मूलम् ...{Loading}...
त्रयो वाचः स्तोमाः १
02 पूर्वावग्निष्टोमौ रथन्तरसामानौ सर्वस्तोमोऽतिरात्र ...{Loading}...
पूर्वावग्निष्टोमौ रथन्तरसामानौ । सर्वस्तोमोऽतिरात्र उत्तरः २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The First two are Agniṣṭomas with the Rathantara as the first Pr̥ṣṭhastotra, the third is an Atirātra with all the Stomas.
मूलम् ...{Loading}...
पूर्वावग्निष्टोमौ रथन्तरसामानौ । सर्वस्तोमोऽतिरात्र उत्तरः २
03 तस्मिन्सर्वा ऋचः सर्वाणि ...{Loading}...
तस्मिन्सर्वा ऋचः सर्वाणि सामानि सर्वाणि यजूंषि प्रयुज्यन्ते ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In it all the R̥cs, all the Sāmans, and all the Yajus are used.
मूलम् ...{Loading}...
तस्मिन्सर्वा ऋचः सर्वाणि सामानि सर्वाणि यजूंषि प्रयुज्यन्ते ३
04 व्रात्यानाम् प्रवासे व्रात्यस्तोमा ...{Loading}...
व्रात्यानां प्रवासे व्रात्यस्तोमा उक्थ्या रथन्तरसामानः । द्वितीयो वाग्निष्टोमः ४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In (Order to lead the ) life of the Vratyas, Vrātyastomas are to be performed; they are to be performed as Ukthyas with (the Rathantara as the first Pr̥ṣṭhastotra. The second Vrātyastoma can be optionally performed as an Agniṣṭoma (also).1
मूलम् ...{Loading}...
व्रात्यानां प्रवासे व्रात्यस्तोमा उक्थ्या रथन्तरसामानः । द्वितीयो वाग्निष्टोमः ४
05 उष्णीषम् प्रतोदो ज्याह्रोडो ...{Loading}...
उष्णीषं प्रतोदो ज्याह्रोडो रथो विपथः फलकास्तीर्णोऽश्वोऽश्वतरश्च युग्यौ कृष्णशं वासः कृष्णबलक्षे अजिने रजतो निष्कः ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- A turban, a whip, a bow without arrow, a chariot covered with a board and the one which goes astray from the path, a horse and a mule worthy for yoking, a garment with black fringes, two goat-skins-one white and one black, a silver ornament (worn around) neck,
मूलम् ...{Loading}...
उष्णीषं प्रतोदो ज्याह्रोडो रथो विपथः फलकास्तीर्णोऽश्वोऽश्वतरश्च युग्यौ कृष्णशं वासः कृष्णबलक्षे अजिने रजतो निष्कः ५
06 तद्गृहपतेः ...{Loading}...
तद्गृहपतेः ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (all) this belongs to the Gr̥hapati.1
मूलम् ...{Loading}...
तद्गृहपतेः ६
07 बलूकान्तानि दामतूषाणीतरेषाम् ...{Loading}...
बलूकान्तानि दामतूषाणीतरेषाम् ७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Of others (there should be) (the upper garments) with red borders and corded fringes,
मूलम् ...{Loading}...
बलूकान्तानि दामतूषाणीतरेषाम् ७
08 द्वे द्वे दामनी ...{Loading}...
द्वे द्वे दामनी भवतः । द्वे द्वे उपानहौ ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- with strings at each side; a pair of shoes (for) each one;
मूलम् ...{Loading}...
द्वे द्वे दामनी भवतः । द्वे द्वे उपानहौ ८
09 द्विषंहितान्यजिनानि ...{Loading}...
द्विषंहितान्यजिनानि ९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- and doubly joined goat’s hides.1
मूलम् ...{Loading}...
द्विषंहितान्यजिनानि ९
10 त्रयस्त्रिंशतात्रयस्त्रिंशता गृहपतिमभि समायन्ति ...{Loading}...
त्रयस्त्रिंशतात्रयस्त्रिंशता गृहपतिमभि समायन्ति १०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They come towards the Prajāpati: each one with thirty three cows.1
मूलम् ...{Loading}...
त्रयस्त्रिंशतात्रयस्त्रिंशता गृहपतिमभि समायन्ति १०
11 ता दक्षिणा भवन्ति ...{Loading}...
ता दक्षिणा भवन्ति ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- These (cows) become the sacrificial gifts.
मूलम् ...{Loading}...
ता दक्षिणा भवन्ति ११
12 अपि वा षट्षष्टिङ् ...{Loading}...
अपि वा षट्षष्टिं गा वन्वीरन् १२
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Or they may obtain sixty-six cows by begging.
मूलम् ...{Loading}...
अपि वा षट्षष्टिं गा वन्वीरन् १२
13 अथो खल्वाहुर्यदेवैषां सातं ...{Loading}...
अथो खल्वाहुर्यदेवैषां सातं स्यात्तद्दद्युस्तद्धि व्रात्यधनमिति १३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Now indeed they say, “They should give whatever is obtained by them that is the possession of the Vrātyas.
मूलम् ...{Loading}...
अथो खल्वाहुर्यदेवैषां सातं स्यात्तद्दद्युस्तद्धि व्रात्यधनमिति १३
14 षट्षोडशी निन्दितानाम् द्विषोडशी ...{Loading}...
षट्षोडशी निन्दितानाम् । द्विषोडशी कनिष्ठानाम् । ऊर्ध्वस्तोमो ज्येष्ठानाम् । चतुःषोडशी सर्वेषाम् १४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The one-day sacrifice with six Ṣoḍaśī stomas (is meant for the blamed (Vrātyas, the one with two Ṣoḍaśīstomas (is meant for ) the youngest (Vrātyas); the one with increasing Stomas (is meant ) for the senior most; the one with four Ṣoḍaśī Stomas (is meant) for all the types of the Vrātyas.1
मूलम् ...{Loading}...
षट्षोडशी निन्दितानाम् । द्विषोडशी कनिष्ठानाम् । ऊर्ध्वस्तोमो ज्येष्ठानाम् । चतुःषोडशी सर्वेषाम् १४
15 आदित्यानाम् प्रयतिरुक्थ्यो नाकसदाम् ...{Loading}...
आदित्यानां प्रयतिरुक्थ्यो नाकसदां प्रथमः १५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The first belonging to Nākasads is called “the Adityānāṁ Prayati (effort of Ādityas)”, and is to be performed as an Ukthya.
मूलम् ...{Loading}...
आदित्यानां प्रयतिरुक्थ्यो नाकसदां प्रथमः १५
16 व्यावृत्तिम् पाप्मना भ्रातृव्येण ...{Loading}...
व्यावृत्तिं पाप्मना भ्रातृव्येण गच्छन्ति १६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The performers (of it) get (reach) the exclusion (destrution) of the enemy.
मूलम् ...{Loading}...
व्यावृत्तिं पाप्मना भ्रातृव्येण गच्छन्ति १६
17 अग्निष्टोमा इतरे अङ्गिरसान् ...{Loading}...
अग्निष्टोमा इतरे । अङ्गिरसां द्वितीयः । साध्यानां तृतीयः । मरुतां चतुर्थेनौजो वीर्यमाप्नोति । त्रयस्त्रिंशः पञ्चमः १७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The others are to be performed as Agniṣṭomas. The second belongs to Aṅgirases; the third to Sādhyas; one obtains strength and valour by means of the fourth which belongs to Maruts.
मूलम् ...{Loading}...
अग्निष्टोमा इतरे । अङ्गिरसां द्वितीयः । साध्यानां तृतीयः । मरुतां चतुर्थेनौजो वीर्यमाप्नोति । त्रयस्त्रिंशः पञ्चमः १७
18 स्वर्गकामोऽभिभुवा भ्रातृव्यमभिभवति विनुत्त्या ...{Loading}...
स्वर्गकामोऽभिभुवा भ्रातृव्यमभिभवति । विनुत्त्या भ्रातृव्यं विनुदते १८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The sacrificer desirous of heaven, defeats his enemy by means of the Abhibhū-sacrifice; by means of the Vinutti-sacrifice one removes ones enemy.
मूलम् ...{Loading}...
स्वर्गकामोऽभिभुवा भ्रातृव्यमभिभवति । विनुत्त्या भ्रातृव्यं विनुदते १८
इति पञ्चमी कण्डिका
-
Thus the Vrātyastomas are to be performed by those Āhitāgni sacrificers who intend to become Vrātyas. Vrātyastomas are Soma sacrifices and can be performed only by Āhitāgnis and not by Vrātyas. This is quite in contranst with Kātyāyanaśrautasūtra XXII.4.27-28 according to which Vrātyas have to perform the Vrātyastomas and after these sacrifices are performed, they should stop leading the life of Vrātyas and then they became socially acceptable. It seems that Āpastamba represents the original tradition because only an Āhitāgni can perform any Soma-sacrifice. A Vrātya who is an out-caste even according to Kātyāyana is really speaking unable to perform any Śrauta ritual. So there is a contradition in Kātyāyana’s view. There is none in that of Āpastamba. The modern scholars have not paid attention to this Sūtra of Āpastamba. ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎ ↩︎