01 एतेन वैश्वसृजो व्याख्यातः ...{Loading}...
एतेन वैश्वसृजो व्याख्यातः १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With this the Viśvasr̥j-fire-altar-building-ritual (is as good as) described.
मूलम् ...{Loading}...
एतेन वैश्वसृजो व्याख्यातः १
02 यावन्मन्त्रं हिरण्येष्टकाः शर्करा ...{Loading}...
यावन्मन्त्रं हिरण्येष्टकाः शर्करा वाभ्यक्ताः २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (There are) as many gold bricks or pebbles anointed with ghee as many are the formulae.1
मूलम् ...{Loading}...
यावन्मन्त्रं हिरण्येष्टकाः शर्करा वाभ्यक्ताः २
03 उपधानकालेऽग्रेणोत्तरनाभिं यच्चामृतं यच्च ...{Loading}...
उपधानकालेऽग्रेणोत्तरनाभिं यच्चामृतं यच्च मर्त्यमित्येतैस्त्रिभिरनुवाकैरभिदक्षिणमग्निं परिचिनोति ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- At the time of placing (the bricks) (the Adhvaryu) holds the fire(-altar) with the three sections beginning with gaccāmr̥tam,1 in front (i.e. starting in the east of the Utaravedi) from the left to the right.
मूलम् ...{Loading}...
उपधानकालेऽग्रेणोत्तरनाभिं यच्चामृतं यच्च मर्त्यमित्येतैस्त्रिभिरनुवाकैरभिदक्षिणमग्निं परिचिनोति ३
04 तिस्रो वा चितयस्त्रिभिरनुवाकैः ...{Loading}...
तिस्रो वा चितयस्त्रिभिरनुवाकैः ४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Or there can be three layers each one with (each one of) the three sections(in sequence).
मूलम् ...{Loading}...
तिस्रो वा चितयस्त्रिभिरनुवाकैः ४
05 स्वयमातृणादि समानमुत्तरमन्यत्रानुशंसनात् ...{Loading}...
स्वयमातृणादि समानमुत्तरमन्यत्रानुशंसनात् ५
मूलम् ...{Loading}...
स्वयमातृणादि समानमुत्तरमन्यत्रानुशंसनात् ५
06 ऋचाम् प्राची महती ...{Loading}...
ऋचां प्राची महती दिगुच्यत इत्यनेनानुवाकेनानुशंसति ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (Here the Hotr̥) recites this section (viz. beginning with) scāṁ prāci mahatī digucyate.1
मूलम् ...{Loading}...
ऋचां प्राची महती दिगुच्यत इत्यनेनानुवाकेनानुशंसति ६
07 रात्रिसत्त्रेषु शतरात्रान्तेषु समहाव्रतेषु ...{Loading}...
रात्रिसत्त्रेषु शतरात्रान्तेषु समहाव्रतेषु त्रिषु च सारस्वतेषु सत्त्रेषु काठकचातुर्मास्येषु साध्यानां षडहवर्जितेषु विश्वसृजामयने प्रजापतेः सहस्रसंवत्सरयोश्च वैश्वसृजोऽग्निर्नियतः ७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Vaiśvasr̥ja (-fire-altar-building) is limited to the sacrificial sessions (having more than twelve days), upto one hundred days1 accompanied with the Mahāvrata (rituals), the three Sārasvata (-sacrificial sessions)2, the Cāturmāsya (sacrifices) of the Kāṭhaka-school,3 (the sacrificial sessions) of the Sādhyas without six-day-period-rituals4, the Visvasrjamayana and Prajapati’s Sahasra-samvatsara (-sacrificial sessions).5
मूलम् ...{Loading}...
रात्रिसत्त्रेषु शतरात्रान्तेषु समहाव्रतेषु त्रिषु च सारस्वतेषु सत्त्रेषु काठकचातुर्मास्येषु साध्यानां षडहवर्जितेषु विश्वसृजामयने प्रजापतेः सहस्रसंवत्सरयोश्च वैश्वसृजोऽग्निर्नियतः ७
08 अभिप्रयायञ् चेदभिचिनुयुरुत्तरवेदिदेशमेतैर्मन्त्रैरभिमृशेत् ...{Loading}...
अभिप्रयायं चेदभिचिनुयुरुत्तरवेदिदेशमेतैर्मन्त्रैरभिमृशेत् ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- If he builds the (Viśvasr̥j-fire-altar) always going further,1 then (the Adhvaryu) should simply touch the place of the Uttaravedi with these formulae.
मूलम् ...{Loading}...
अभिप्रयायं चेदभिचिनुयुरुत्तरवेदिदेशमेतैर्मन्त्रैरभिमृशेत् ८
09 योऽस्य सुप्रियः सुविचित ...{Loading}...
योऽस्य सुप्रियः सुविचित इव स्यात्तस्मै वैश्वसृजम् । तृतीये वा पर्याये ९
मूलम् ...{Loading}...
योऽस्य सुप्रियः सुविचित इव स्यात्तस्मै वैश्वसृजम् । तृतीये वा पर्याये ९
10 सावित्रनाचिकेतचातुर्होत्रवैश्वसृजारुणकेतुकान्समस्यन्सौम्येऽप्यध्वरे चिन्वीत ...{Loading}...
सावित्रनाचिकेतचातुर्होत्रवैश्वसृजारुणकेतुकान्समस्यन्सौम्येऽप्यध्वरे चिन्वीत १०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Even in any Soma-sacrifice one may build a (fire-altar) combining the Sāvitra, Nāciketa, Cāturhotra, Vaiśvasr̥ja and Āruṇaketuka1 (types of fire-altar-building).
मूलम् ...{Loading}...
सावित्रनाचिकेतचातुर्होत्रवैश्वसृजारुणकेतुकान्समस्यन्सौम्येऽप्यध्वरे चिन्वीत १०
11 सावित्रः प्रथमा चितिः ...{Loading}...
सावित्रः प्रथमा चितिः । लोकम्पृणा द्वितीया । नाचिकेतस्तृतीया । लोकम्पृणा चतुर्थी । चातुर्होत्रः पञ्चमी । वैश्वसृजः षष्ठी । आरुणकेतुकः सप्तमी ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (In this case) the first layer (should be of the Sāvitra (type); the second (of) space-fillers; the third Nāciketa; the fourth (of) the space-fillers, the fifth Cāturhotra; the sixth Vaiśvasr̥ja, (and) the seventh Aruṇaketuka.
मूलम् ...{Loading}...
सावित्रः प्रथमा चितिः । लोकम्पृणा द्वितीया । नाचिकेतस्तृतीया । लोकम्पृणा चतुर्थी । चातुर्होत्रः पञ्चमी । वैश्वसृजः षष्ठी । आरुणकेतुकः सप्तमी ११
12 सवनीययूष्णो मृत्यवे ग्रहङ् ...{Loading}...
सवनीययूष्णो मृत्यवे ग्रहं गृह्णाति १२
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (In this case the Adhvaryu) draws the Scoop of the gravy of the Savana-he-goat.1
मूलम् ...{Loading}...
सवनीययूष्णो मृत्यवे ग्रहं गृह्णाति १२
13 य एतानग्नीन्पृथक् समासेन ...{Loading}...
य एतानग्नीन्पृथक् समासेन वा चिन्वान उभयीर्दक्षिणा ददाति क्रतुदक्षिणा यथासमाम्नातमग्निदक्षिणाश्चेति १३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (He) who (is the sacrificer) building these fire (altar)s either severally or jointly, should give both the sacrificial gifts viz. the gifts connected with the sacrifice and those gifts for the fire- (altar-building) as mentioned.
मूलम् ...{Loading}...
य एतानग्नीन्पृथक् समासेन वा चिन्वान उभयीर्दक्षिणा ददाति क्रतुदक्षिणा यथासमाम्नातमग्निदक्षिणाश्चेति १३
14 अत्र पृथगप्रयुज्य न ...{Loading}...
अत्र पृथगप्रयुज्य न समस्यन्ते १४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Once these (building-types) are used separately, they should not be combined (afterwards).1
मूलम् ...{Loading}...
अत्र पृथगप्रयुज्य न समस्यन्ते १४
15 अग्निञ् चित्वा सौत्रामण्या ...{Loading}...
अग्निं चित्वा सौत्रामण्या यजेत । मैत्रावरुण्या वामिक्षया १५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- After having built a fire-altar, the sacrificer should perform Sautrāmaṇi or a sacrifice with a milk-mess for Varuṇa.
मूलम् ...{Loading}...
अग्निं चित्वा सौत्रामण्या यजेत । मैत्रावरुण्या वामिक्षया १५
16 आरुणकेतुको ब्राह्मणव्याख्यातः ...{Loading}...
आरुणकेतुको ब्राह्मणव्याख्यातः १६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Āruaṇketuka (type of fire-altar-building) is described in the Brāhmaṇa-text.1
मूलम् ...{Loading}...
आरुणकेतुको ब्राह्मणव्याख्यातः १६
17 दिवः श्येनीभिरन्वहं स्वर्गकामो ...{Loading}...
दिवः श्येनीभिरन्वहं स्वर्गकामो यजेत । अपाद्याभिश्च १७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- One who wants heaven should everyday perform the Divaḥśyeni (-offerings) and the Apāghā (-offerings).
मूलम् ...{Loading}...
दिवः श्येनीभिरन्वहं स्वर्गकामो यजेत । अपाद्याभिश्च १७
18 ता ब्राह्मणव्याख्याताः ...{Loading}...
ता ब्राह्मणव्याख्याताः १८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They are described in the Brāhmaṇa (-text).1
मूलम् ...{Loading}...
ता ब्राह्मणव्याख्याताः १८
इति पञ्चदशी कण्डिका