01 अयन् नो राजा ...{Loading}...
अयं नो राजा वृत्रहा राजा भूत्वा वृत्रं वध्यादिति पुरस्तात्स्विष्टकृतोऽध्वर्युर्जपति १
मूलम् ...{Loading}...
अयं नो राजा वृत्रहा राजा भूत्वा वृत्रं वध्यादिति पुरस्तात्स्विष्टकृतोऽध्वर्युर्जपति १
02 स्वयमवपन्नाया अश्वत्थशाखायै मैत्रम् ...{Loading}...
स्वयमवपन्नाया अश्वत्थशाखायै मैत्रं पात्रं चतुःस्रक्तिं करोति २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He prepares a four-cornered vessel for (the rice-pap for) Mitra out of a self-fallen (branch) of Aśvattha (-tree).1
मूलम् ...{Loading}...
स्वयमवपन्नाया अश्वत्थशाखायै मैत्रं पात्रं चतुःस्रक्तिं करोति २
03 श्वेतां श्वेतवत्सामामस्त्ये दृतौ ...{Loading}...
श्वेतां श्वेतवत्सामामस्त्ये दृतौ दुहन्ति ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They milk a white cow having white calf in a raw leather-bag.
मूलम् ...{Loading}...
श्वेतां श्वेतवत्सामामस्त्ये दृतौ दुहन्ति ३
04 तत्स्वयम्मूर्तं संयोगेन परिवहन्ति ...{Loading}...
तत्स्वयम्मूर्तं संयोगेन परिवहन्ति ४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They carry this milk by means of a yoked cart (in such a way as butter) will be formed automatically (on account of shaking).1
मूलम् ...{Loading}...
तत्स्वयम्मूर्तं संयोगेन परिवहन्ति ४
05 तत्स्वयम्मथितमातपे विषजन्ति ...{Loading}...
तत्स्वयम्मथितमातपे विषजन्ति ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They hang that self-churned (Butter) in the sun.
मूलम् ...{Loading}...
तत्स्वयम्मथितमातपे विषजन्ति ५
06 तत्स्वयंविलीनमाज्यम् भवति ...{Loading}...
तत्स्वयंविलीनमाज्यं भवति ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- This is the self-melted ghee.
मूलम् ...{Loading}...
तत्स्वयंविलीनमाज्यं भवति ६
07 श्वो भूते ऽभिषेचनीयस्योवथ्यस्य ...{Loading}...
श्वो भूते ऽभिषेचनीयस्योवथ्यस्य दीक्षाः प्रक्रमयति ७
मूलम् ...{Loading}...
श्वो भूते ऽभिषेचनीयस्योवथ्यस्य दीक्षाः प्रक्रमयति ७
08 मैत्राबार्हस्पत्या दीक्षणीया ...{Loading}...
मैत्राबार्हस्पत्या दीक्षणीया ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Dīkṣaṇīya-(consecratory) offering should be performed in honour of Mitra and Br̥haspati (instead of Agni and Viṣṇu).
मूलम् ...{Loading}...
मैत्राबार्हस्पत्या दीक्षणीया ८
09 स्वयङ्कृता वेदिर्भवति स्वयन्दिनम् ...{Loading}...
स्वयङ्कृता वेदिर्भवति । स्वयन्दिनं बर्हिः । स्वयङ्कृत इध्मः ९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The altar (for the offering in honour of Mitra and Br̥haspati should be) self-prepared, the grass to be scattered on it should be self-cut and the fuel (also should be) self-made1.
मूलम् ...{Loading}...
स्वयङ्कृता वेदिर्भवति । स्वयन्दिनं बर्हिः । स्वयङ्कृत इध्मः ९
10 अथैकेषाम् अर्धं वेद्याः ...{Loading}...
अथैकेषाम् । अर्धं वेद्याः कुर्वन्ति । अर्धं स्वयङ्कृतम् । अर्धं बर्हिर्दाति । अर्धं स्वयन्दिनमुपसन्नह्यति । अर्धमिध्मस्य वृश्चति । अर्धं स्वयंवृक्णम् १०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- According to some (ritualists)1 they prepare the half of the altar; the other half is self-prepared; (the Adhvaryu) cuts the half of the grass; and he collects the self-cut (grass) for the remaining half; he cuts half of the fuel; the other half is self-cut.
मूलम् ...{Loading}...
अथैकेषाम् । अर्धं वेद्याः कुर्वन्ति । अर्धं स्वयङ्कृतम् । अर्धं बर्हिर्दाति । अर्धं स्वयन्दिनमुपसन्नह्यति । अर्धमिध्मस्य वृश्चति । अर्धं स्वयंवृक्णम् १०
11 संलोभ्यम् बर्हिः सञ्चार्य ...{Loading}...
संलोभ्यं बर्हिः । सञ्चार्य इध्म इत्येके ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- According to some others the (cut and automatically fallen) grass is to be mixed; the (cut and automatically fallen) fuel is to be used (in a mixed manner).
मूलम् ...{Loading}...
संलोभ्यं बर्हिः । सञ्चार्य इध्म इत्येके ११
12 पात्रसंसादनकाले बार्हस्पत्यञ् चरुम् ...{Loading}...
पात्रसंसादनकाले बार्हस्पत्यं चरुं मैत्रं च पात्रं कपालानां स्थाने प्रयुनक्ति १२
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- At the time of placing the utensils1 he keeps the pot for the rice-pap for Br̥haspati and the pot for (the rice-pap) for Mitra on the place of potsherds.
मूलम् ...{Loading}...
पात्रसंसादनकाले बार्हस्पत्यं चरुं मैत्रं च पात्रं कपालानां स्थाने प्रयुनक्ति १२
13 त्रिष्फलीकृतांस्तण्डुलान्विभागमन्त्रेण विविनक्ति कर्णांश्चाकर्णांश्च ...{Loading}...
त्रिष्फलीकृतांस्तण्डुलान्विभागमन्त्रेण विविनक्ति कर्णांश्चाकर्णांश्च १३
मूलम् ...{Loading}...
त्रिष्फलीकृतांस्तण्डुलान्विभागमन्त्रेण विविनक्ति कर्णांश्चाकर्णांश्च १३
14 क्षोदिष्ठांश्च स्थविष्ठांश्चेत्येके ...{Loading}...
क्षोदिष्ठांश्च स्थविष्ठांश्चेत्येके १४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- According to some (he separates them into) the smallest and the biggest.
मूलम् ...{Loading}...
क्षोदिष्ठांश्च स्थविष्ठांश्चेत्येके १४
15 ये कर्णाः स ...{Loading}...
ये कर्णाः स पयसि बार्हस्पत्यः १५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Rice-pap in milk for Br̥hsapati (should be prepared out of those grains which are) whole1.
मूलम् ...{Loading}...
ये कर्णाः स पयसि बार्हस्पत्यः १५
16 यदा शृतो भवत्यथैनम् ...{Loading}...
यदा शृतो भवत्यथैनं मैत्रेण पात्रेणापिदधाति १६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- When it is cooked, then he covers it with the pot meant for (the rice-pap for) Mitra.1
मूलम् ...{Loading}...
यदा शृतो भवत्यथैनं मैत्रेण पात्रेणापिदधाति १६
17 तस्मिन्स्वयंविलीनमानयति ...{Loading}...
तस्मिन्स्वयंविलीनमानयति १७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In it he pours the self-melt (ghee).1
मूलम् ...{Loading}...
तस्मिन्स्वयंविलीनमानयति १७
18 पवित्रवत्याज्येऽकर्णानावपति ...{Loading}...
पवित्रवत्याज्येऽकर्णानावपति १८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In the ghee(on which two) strainers (are placed), he throws the “broken” (rice grains).1
मूलम् ...{Loading}...
पवित्रवत्याज्येऽकर्णानावपति १८
19 तावुत्तराधरौ करोति ...{Loading}...
तावुत्तराधरौ करोति १९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He places them: one above the other below.1
मूलम् ...{Loading}...
तावुत्तराधरौ करोति १९
20 एवं सहशृतौ भवतः ...{Loading}...
एवं सहशृतौ भवतः २०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In this manner they are cooked together.1
मूलम् ...{Loading}...
एवं सहशृतौ भवतः २०
21 बार्हस्पत्यमासाद्य मैत्रमासादयति ...{Loading}...
बार्हस्पत्यमासाद्य मैत्रमासादयति २१
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- After having placed the (rice-pap) for Br̥haspati on the altar, he places the (rice-pap) for Mitra.
मूलम् ...{Loading}...
बार्हस्पत्यमासाद्य मैत्रमासादयति २१
22 एवम् प्रचरति ...{Loading}...
एवं प्रचरति २२
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In this manner he performs (the ritual of both the parts).1
मूलम् ...{Loading}...
एवं प्रचरति २२
23 शितिपृष्ठो बार्हस्पत्यस्य दक्षिणा ...{Loading}...
शितिपृष्ठो बार्हस्पत्यस्य दक्षिणा । अश्वो मैत्रस्य । सा चैव श्वेता श्वेतवत्सा २३
मूलम् ...{Loading}...
शितिपृष्ठो बार्हस्पत्यस्य दक्षिणा । अश्वो मैत्रस्य । सा चैव श्वेता श्वेतवत्सा २३
इत्येकादशी कण्डिका