01 अध्वर्युम् प्रस्तोतान्वारभते प्रस्तोतारम् ...{Loading}...
अध्वर्युं प्रस्तोतान्वारभते प्रस्तोतारं प्रतिहर्ता प्रतिहर्तारमुद्गातोद्गातारं ब्रह्मा ब्रह्माणं यजमानः १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Prastotr̥ holds the Adhvaryu from behind, the Pratihartr̥… the Prostotr̥, the Udgātr̥… the Pratihartr̥, the Brahman… the Udgātr̥ and the sacrificer… the Brahman.
मूलम् ...{Loading}...
अध्वर्युं प्रस्तोतान्वारभते प्रस्तोतारं प्रतिहर्ता प्रतिहर्तारमुद्गातोद्गातारं ब्रह्मा ब्रह्माणं यजमानः १
02 यद्यु वै स्वयं ...{Loading}...
यद्यु वै स्वयं होता यजमानः स्यात्सर्पेदेव । औपगात्रं ह्यस्येति बृह्वृचब्राह्मणं भवति २
मूलम् ...{Loading}...
यद्यु वै स्वयं होता यजमानः स्यात्सर्पेदेव । औपगात्रं ह्यस्येति बृह्वृचब्राह्मणं भवति २
03 त्सरन्त इव रेहाणा ...{Loading}...
त्सरन्त इव रेहाणा इव न्यङ्ङिव शीर्षाणि कृत्वा सर्पन्ति ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They creep as if they were going stealthily like killers bending down their heads as it were.
मूलम् ...{Loading}...
त्सरन्त इव रेहाणा इव न्यङ्ङिव शीर्षाणि कृत्वा सर्पन्ति ३
04 मृग इव हि ...{Loading}...
मृग इव हि यज्ञः । पूर्वोऽध्वर्युर्बर्हिर्मुष्टिं धून्वन्सर्पति वागग्रेगा अग्र एत्विति गायत्रः पन्था वसवो देवतावृकेणापरिपरेण पथा स्वस्ति वसूनशीयेत् ४
मूलम् ...{Loading}...
मृग इव हि यज्ञः । पूर्वोऽध्वर्युर्बर्हिर्मुष्टिं धून्वन्सर्पति वागग्रेगा अग्र एत्विति गायत्रः पन्था वसवो देवतावृकेणापरिपरेण पथा स्वस्ति वसूनशीयेत् ४
05 चात्वालमवेक्षमाणाः स्तुवते उत्तरे ...{Loading}...
चात्वालमवेक्षमाणाः स्तुवते । उत्तरे वा वेद्यंसे ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They sing (the Bahiṣpavamāna-stotra) while looking at the Cātvāla (pit)1, or (they sing while remaining) on the northern corner of the altar.
मूलम् ...{Loading}...
चात्वालमवेक्षमाणाः स्तुवते । उत्तरे वा वेद्यंसे ५
06 अथाध्वर्युः स्तोत्रमुपाकरोति ...{Loading}...
अथाध्वर्युः स्तोत्रमुपाकरोति ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Now, the Adhvaryu bespeaks the stotra.1
मूलम् ...{Loading}...
अथाध्वर्युः स्तोत्रमुपाकरोति ६
वायुर्हिर्तेति प्रस्तोत्रे बर्हिर् ...{Loading}...
वायुर्हिर्तेति प्रस्तोत्रे बर्हिर्मुष्टिं प्रयच्छति ७
मूलम् ...{Loading}...
वायुर्हिर्तेति प्रस्तोत्रे बर्हिर्मुष्टिं प्रयच्छति ७
08 सर्वेषु पवमानेष्वेवमुपाकरणः ...{Loading}...
सर्वेषु पवमानेष्वेवमुपाकरणः ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The way of bespeaking should be thus in all the Pavamāna (-stotras).
मूलम् ...{Loading}...
सर्वेषु पवमानेष्वेवमुपाकरणः ८
09 असर्ज्यसर्जि वागसर्ज्यैन्द्रं सहोऽसर्ज्युपावर्तध्वमिति ...{Loading}...
असर्ज्यसर्जि वागसर्ज्यैन्द्रं सहोऽसर्ज्युपावर्तध्वमिति बर्हिर्भ्यामन्यानि पवमानेभ्यः स्तोत्राण्युपाकरोति ९
मूलम् ...{Loading}...
असर्ज्यसर्जि वागसर्ज्यैन्द्रं सहोऽसर्ज्युपावर्तध्वमिति बर्हिर्भ्यामन्यानि पवमानेभ्यः स्तोत्राण्युपाकरोति ९
10 तस्माद्ब्राह्मणेन बहिष्पवमान उपसद्यः ...{Loading}...
तस्माद्ब्राह्मणेन बहिष्पवमान उपसद्यः । पवित्रं हि । यं द्विष्यात्तं बहिष्पवमानात्परिबाधेतेति विज्ञायते १०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- “Therefore the act of sitting near (at the time of the chanting of) the Bahiṣapavamāna (-laud) should be done by a Brāhmaṇa. For it is purifying. He should remove him away from the Bahiṣpavamāna whom he hates”—Thus is known from a Brāhmaṇa-text.2
मूलम् ...{Loading}...
तस्माद्ब्राह्मणेन बहिष्पवमान उपसद्यः । पवित्रं हि । यं द्विष्यात्तं बहिष्पवमानात्परिबाधेतेति विज्ञायते १०
11 स्तूयमानं यजमान उपगायति ...{Loading}...
स्तूयमानं यजमान उपगायति । चत्वारोऽवरार्ध्या उपगातारः ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The sacrificer accompanies the Bahişpavamāna being sung. There (should be) minimum four co-singers.1
मूलम् ...{Loading}...
स्तूयमानं यजमान उपगायति । चत्वारोऽवरार्ध्या उपगातारः ११
12 नाध्वर्युः ...{Loading}...
नाध्वर्युः १२
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Adhvaryu does not (become a co-singer).1
मूलम् ...{Loading}...
नाध्वर्युः १२
13 वस्व्यै हिङ्कुरु तस्यै ...{Loading}...
वस्व्यै हिङ्कुरु तस्यै प्रस्तुहि तस्यै स्तुहि तस्यै मेऽवरुद्ध्या इति पुरस्ताद्बहिष्पवमानाद्यजमानो जपति १३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Before the Bahiṣpavamāna, the sacrificer muttters, vasvyai hiṁkuru…1
मूलम् ...{Loading}...
वस्व्यै हिङ्कुरु तस्यै प्रस्तुहि तस्यै स्तुहि तस्यै मेऽवरुद्ध्या इति पुरस्ताद्बहिष्पवमानाद्यजमानो जपति १३
14 दशहोतारञ् च व्याचष्टे ...{Loading}...
दशहोतारं च व्याचष्टे । स्तूयमाने च दशहोतारं जपति १४
मूलम् ...{Loading}...
दशहोतारं च व्याचष्टे । स्तूयमाने च दशहोतारं जपति १४
15 श्येनोऽसि गायत्रच्छन्दा इति ...{Loading}...
श्येनोऽसि गायत्रच्छन्दा इति मध्यमायां च स्तोत्रीयायामन्वारोहम् १५
मूलम् ...{Loading}...
श्येनोऽसि गायत्रच्छन्दा इति मध्यमायां च स्तोत्रीयायामन्वारोहम् १५
16 द्वितीये पवमाने द्वितीयेन ...{Loading}...
द्वितीये पवमाने द्वितीयेन मन्त्रेण । तृतीये तृतीयेन १६
मूलम् ...{Loading}...
द्वितीये पवमाने द्वितीयेन मन्त्रेण । तृतीये तृतीयेन १६
17 अथात्यन्तप्रदेशः स्तुतस्य स्तुतमसीति ...{Loading}...
अथात्यन्तप्रदेशः । स्तुतस्य स्तुतमसीति स्तोत्रमनुमन्त्रयते । शस्त्रस्य शस्त्रमसीति शस्त्रम् १७
मूलम् ...{Loading}...
अथात्यन्तप्रदेशः । स्तुतस्य स्तुतमसीति स्तोत्रमनुमन्त्रयते । शस्त्रस्य शस्त्रमसीति शस्त्रम् १७
18 इन्द्रियावन्तो वनामह इत्युभयत्रानुषजति ...{Loading}...
इन्द्रियावन्तो वनामह इत्युभयत्रानुषजति १८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- At both, he adds indriyāvanto vanāmahe…1 (to both the above-mentioned formulae).
मूलम् ...{Loading}...
इन्द्रियावन्तो वनामह इत्युभयत्रानुषजति १८
19 स्तुतेऽध्वर्युः सम्प्रेष्यत्यग्नीदग्नीन्विहर बर्हि ...{Loading}...
स्तुतेऽध्वर्युः सम्प्रेष्यत्यग्नीदग्नीन्विहर बर्हि स्तृणाहि पुरोडाशाँ अलङ्कुर्विति १९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- After (the Bahiśpavamāna-stotra) is sung, the Adhvaryu orders, “O Agnīdh, do you spread out the sacred fires; do you scatter the sacred grass, do you adorn the sacrificial bread etc.”
मूलम् ...{Loading}...
स्तुतेऽध्वर्युः सम्प्रेष्यत्यग्नीदग्नीन्विहर बर्हि स्तृणाहि पुरोडाशाँ अलङ्कुर्विति १९
20 अथैकेषाम् स्तुत उत्तिष्ठन्नाहाग्नीदग्नीन्विहर ...{Loading}...
अथैकेषाम् । स्तुत उत्तिष्ठन्नाहाग्नीदग्नीन्विहर बर्हि स्तृणीहि पुरोडाशाँ अलङ्कुरु प्रतिप्रस्थातः पशुनेहीति २०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Now according to some (ritualists): after (the Bahiṣpavamāna-stotra) is sung, while standing (the Adhvaryu) says, “O Agnīdh, do you spread out the sacred fires;do you scatter the sacred grass; do you adorn the sacrificial bread etc; O Pratiprasthātr̥ do come over with the animal.”1
मूलम् ...{Loading}...
अथैकेषाम् । स्तुत उत्तिष्ठन्नाहाग्नीदग्नीन्विहर बर्हि स्तृणीहि पुरोडाशाँ अलङ्कुरु प्रतिप्रस्थातः पशुनेहीति २०
21 सम्प्रैषवत्कुर्वन्ति ...{Loading}...
सम्प्रैषवत्कुर्वन्ति २१
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- They1 do according to the order.
मूलम् ...{Loading}...
सम्प्रैषवत्कुर्वन्ति २१
इति सप्तदशी कण्डिका इति पञ्चमः पटलः