01 अष्टावाद्याः पाशुकाः परिषवर्जम् ...{Loading}...
अष्टावाद्याः पाशुकाः परिषवर्जम् १
मूलम् ...{Loading}...
अष्टावाद्याः पाशुकाः परिषवर्जम् १
02 उत्तमेनोत्तमम् ...{Loading}...
उत्तमेनोत्तमम् २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The last after-offering is the same as the last animal sacrifice or in the basic paradigm.1
मूलम् ...{Loading}...
उत्तमेनोत्तमम् २
03 देवान्यजेति प्रथमं सम्प्रेष्यति ...{Loading}...
देवान्यजेति प्रथमं सम्प्रेष्यति । यज यजेतीतरान् ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- For the first after-offering the Hotr̥ gives these devān yaja; for each of the other after-offerings simply yaja.
मूलम् ...{Loading}...
देवान्यजेति प्रथमं सम्प्रेष्यति । यज यजेतीतरान् ३
04 संवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते दिव्यन् ...{Loading}...
संवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते । दिव्यं धामाशास्त इति सूक्तवाकस्याशिःषु होतानुवर्तयते ४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- “(The sacrificer) prays for bliss for those which belong to the year”; the Hotr̥ adds these words in the blessings of the Sūktavāka; he also adds the words “(the sacrificer) prays for divine place".1
मूलम् ...{Loading}...
संवत्सरीणां स्वस्तिमाशास्ते । दिव्यं धामाशास्त इति सूक्तवाकस्याशिःषु होतानुवर्तयते ४
05 एवं यजमानो जपति ...{Loading}...
एवं यजमानो जपति । आशास इति मन्त्रं सन्नमति ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In the correspondent manner the sacrificer mutters; he modifies the formula with the word āśāse (I pray) (instead of āśāste-He prays).
मूलम् ...{Loading}...
एवं यजमानो जपति । आशास इति मन्त्रं सन्नमति ५
06 परिधीन्प्रहृत्य संस्रावान्तङ् कृत्वा ...{Loading}...
परिधीन्प्रहृत्य संस्रावान्तं कृत्वा वाजिनपात्र उपस्तीर्यान्तर्वेदि बर्हिरनुविषिञ्चन्वाजिनं गृह्णाति ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Having thrown the enclosing sticks (in the Āhavanīya fire), having done the ritual upto the (offering of the) remnants,1 having made an underlayer (of ghee) in the pot of Vājina (whey) the Adhvaryu scoops the Vājina (from the vessel kept on the rubbish heap)2 inside the altar while letting it spill on the Barhisgrass.3
मूलम् ...{Loading}...
परिधीन्प्रहृत्य संस्रावान्तं कृत्वा वाजिनपात्र उपस्तीर्यान्तर्वेदि बर्हिरनुविषिञ्चन्वाजिनं गृह्णाति ६
07 नाभिघारयति ...{Loading}...
नाभिघारयति ७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He does not pour ghee on the whey (which has been scooped).
मूलम् ...{Loading}...
नाभिघारयति ७
08 वाजिभ्योऽनुब्रूहि वाजिनो यजेति ...{Loading}...
वाजिभ्योऽनुब्रूहि वाजिनो यजेति सम्प्रैषौ । वषट्कृते चमसेन जुहोति । स्रुचा वानुविषिच्यमानयानुवषट्कृते च ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The orders (of the Adhvaryu to the Hotr̥ for reciting the invitatory and offering verses1 should be) vājibhyonubrūhi and vājno yaja respectively.2 After the Hotr̥ has uttered the Vaṣaṭ-call, he offers the whey by means of the Camasa-pot3 or the (Juhū) ladle by means of which he spills; he offers for the second time after the after-vaṣaṭ-call has been uttered.4
मूलम् ...{Loading}...
वाजिभ्योऽनुब्रूहि वाजिनो यजेति सम्प्रैषौ । वषट्कृते चमसेन जुहोति । स्रुचा वानुविषिच्यमानयानुवषट्कृते च ८
09 ऊर्ध्वज्ञुरासीनो ऽनवानं होता ...{Loading}...
ऊर्ध्वज्ञुरासीनो ऽनवानं होता यजति ९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Sitting with his knees up and without breathing (between the half-verses) the Hotr̥ should recite the offering verse.
मूलम् ...{Loading}...
ऊर्ध्वज्ञुरासीनो ऽनवानं होता यजति ९
10 वाजिनस्याग्ने वीहीत्यनुयजति ...{Loading}...
वाजिनस्याग्ने वीहीत्यनुयजति १०
मूलम् ...{Loading}...
वाजिनस्याग्ने वीहीत्यनुयजति १०
11 त्रयाणां ह वै ...{Loading}...
त्रयाणां ह वै हविषां स्विष्टकृतेन समवद्यति सोमस्य वाजिनस्य घर्मस्येति ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Of the three offerings, he does not take portion separately for (the offering to Agni) Sviṣṭakr̥t viz. of Soma (juice) of whey and of Hot (Gharma) mixture of milk and ghee.1
1 i.e. at the time of offering these materials a separate portion for Agni Sviṣṭakr̥t is not taken as is taken from a sacrificial bread (see II.21.3) but out of these materials a second libation with the formula somasyāgne vīhi, vājinasyāgne vihi or gharmasyāgne vīhi is made after the chief offering.
मूलम् ...{Loading}...
त्रयाणां ह वै हविषां स्विष्टकृतेन समवद्यति सोमस्य वाजिनस्य घर्मस्येति ११
12 उद्रेकेण पशुबन्धवद्दिशः प्रतीज्यान्तर्वेदि ...{Loading}...
उद्रेकेण पशुबन्धवद्दिशः प्रतीज्यान्तर्वेदि शेषं सर्वे समुपहूय भक्षयन्ति १२
मूलम् ...{Loading}...
उद्रेकेण पशुबन्धवद्दिशः प्रतीज्यान्तर्वेदि शेषं सर्वे समुपहूय भक्षयन्ति १२
13 असावसावुपह्वयस्वेति कर्मनामधेयेनामन्त्रयते ...{Loading}...
असावसावुपह्वयस्वेति कर्मनामधेयेनामन्त्रयते १३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (The Adhvaryu) addresses, “O so and so, invite me” and here he mentions the name of his work.1
मूलम् ...{Loading}...
असावसावुपह्वयस्वेति कर्मनामधेयेनामन्त्रयते १३
14 उपहूत इति प्रतिवचनः ...{Loading}...
उपहूत इति प्रतिवचनः १४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- “(You are) invited” should be the answer (of the addressed).
मूलम् ...{Loading}...
उपहूत इति प्रतिवचनः १४
15 होता प्रथमो भक्षयति ...{Loading}...
होता प्रथमो भक्षयति यजमान उत्तमः । यजमानः प्रथमश्चोत्तमश्चेत्येके १५
मूलम् ...{Loading}...
होता प्रथमो भक्षयति यजमान उत्तमः । यजमानः प्रथमश्चोत्तमश्चेत्येके १५
16 वाजिनाम् भक्षो अवतु ...{Loading}...
वाजिनां भक्षो अवतु वाजो अस्माँ रेतः सिक्तममृतं बलाय । स न इन्द्रियं द्रविणं दधातु मा रिषाम वाजिनं भक्षयन्तः । तस्य ते वाजिभिर्भक्षङ्कृतस्य वाजिभिः सुतस्य वाजिपीतस्य वाजिनस्योपहूतस्योपहूतो भक्षयामीति भक्षयति १६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With vājināṁ bhakṣo avatu…1 (each of the participants) consumes
मूलम् ...{Loading}...
वाजिनां भक्षो अवतु वाजो अस्माँ रेतः सिक्तममृतं बलाय । स न इन्द्रियं द्रविणं दधातु मा रिषाम वाजिनं भक्षयन्तः । तस्य ते वाजिभिर्भक्षङ्कृतस्य वाजिभिः सुतस्य वाजिपीतस्य वाजिनस्योपहूतस्योपहूतो भक्षयामीति भक्षयति १६
17 पशुवत्समिष्टायजूंषि ...{Loading}...
पशुवत्समिष्टायजूंषि १७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Samiṣṭayajus-libations should be as in the Animal sacrifice.1
मूलम् ...{Loading}...
पशुवत्समिष्टायजूंषि १७
18 सिद्धमिष्टिः सन्तिष्ठते ...{Loading}...
सिद्धमिष्टिः सन्तिष्ठते १८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The offering stands completely established1 in the usual manner.
मूलम् ...{Loading}...
सिद्धमिष्टिः सन्तिष्ठते १८
इति तृतीया कण्डिका