01 सम्पश्यामि प्रजा अहमिति ...{Loading}...
“संपश्यामि प्रजा अहमि"ति गृहान्प्रेक्षते १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With saṁ paśyāmi prajā aham…1 the sacrificer looks at his house.
मूलम् ...{Loading}...
सम्पश्यामि प्रजा अहमिति गृहान्प्रेक्षते १
02 अम्भः स्थाम्भो वो ...{Loading}...
“अम्भः स्थ, +अम्भो वो भक्षीये"ति गोष्ठमुपतिष्ठते २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With ambha sthāmbho vo bhakṣīya…1 he stands near the cow-stall praising it.
मूलम् ...{Loading}...
अम्भः स्थाम्भो वो भक्षीयेति गोष्ठमुपतिष्ठते २
03 रेवती रमध्वमित्यन्तराग्नी तिष्ठञ्जपति ...{Loading}...
“रेवती रमध्वमि"त्यन्तराग्नी तिष्ठञ्जपति ३
मूलम् ...{Loading}...
रेवती रमध्वमित्यन्तराग्नी तिष्ठञ्जपति ३
04 संहितासि विश्वरूपीरिति वत्समभिमृशति ...{Loading}...
“संहितासि विश्वरूपीरि"ति वत्समभिमृशति ४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With saṁhitāsi viśvarūpīḥ…1 he touches the male calf.
मूलम् ...{Loading}...
संहितासि विश्वरूपीरिति वत्समभिमृशति ४
05 संहितासि विश्वरूपेति वत्साम् ...{Loading}...
“संहितासि विश्वरूपे"ति वत्साम् ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With saṁhitāsi visvarupā…1 he touches the female calf.
मूलम् ...{Loading}...
संहितासि विश्वरूपेति वत्साम् ५
06 भुवनमसि सहस्रपोषम् पुषेति ...{Loading}...
“भुवनमसि सहस्रपोषं पुषेति” वा वत्सम् ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Or he touches the male calf with bhuvanamasi sahasra poṣaṁ puṣa…1
मूलम् ...{Loading}...
भुवनमसि सहस्रपोषं पुषेति वा वत्सम् ६
07 उप त्वाग्ने दिवेदिव ...{Loading}...
“उप त्वाग्ने दिवेदिव” इति तिसृभिर् गायत्रीभिर् गार्हपत्यम् उपतिष्ठते
“ऽग्ने त्वं नो अन्तम” इति चतसृभिश्च द्विपदाभिः ७
मूलम् ...{Loading}...
उप त्वाग्ने दिवेदिव इति तिसृभिर्गायत्रीभिर्गार्हपत्यमुपतिष्ठतेऽग्ने त्वं नो अन्तम इति चतसृभिश्च द्विपदाभिः ७
08 स नो बोधि ...{Loading}...
“स नो बोधि श्रुधी हवमुरुष्या णो अघायतः समस्मादि"त्येषा चतुर्थी +++(द्विपदा)+++ भवति ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The verse sa no bodhi śrudhī havam…1 is the fourth (verse containing two feet).
मूलम् ...{Loading}...
स नो बोधि श्रुधी हवमुरुष्या णो अघायतः समस्मादित्येषा चतुर्थी भवति ८
09 ऊर्जा वः पश्याम्यूर्जा ...{Loading}...
“ऊर्जा वः पश्याम्य्, ऊर्जा मा पश्यते"ति गृहान्प्रेक्षते पशून्वा ९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With urjā vah paśyāmyurjā mā paśyata…1 he looks at the house or at the cattle.
मूलम् ...{Loading}...
ऊर्जा वः पश्याम्यूर्जा मा पश्यतेति गृहान्प्रेक्षते पशून्वा ९
10 महि त्रीणामवोऽस्तु द्युक्षम् ...{Loading}...
“महि त्रीणामवोऽस्तु द्युक्षं मित्रस्यार्यम्णः । दुराधष वरुणस्य ।” +++(विवरणम् अत्र)+++, “नहि तेषाममा चन नाध्वसु वारणेष्वा । ईशे रिपुरघशंसः ।”, “ते हि पुत्रासो अदितेश् छर्दिर् यच्छन्त्यजस्रम् । वि दाशुषे वार्याणी"ति प्राजापत्येन तृचेनोपतिष्ठते +++(आहवनीयम्)+++१०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With a group of three verses connected with Prajāpati beginning with mahi trīṇāmavo’stu, na hi teṣāmamā cana, and te hi putrāso aditeḥ he stands near (the Āhavanīya) praising it.1
मूलम् ...{Loading}...
महि त्रीणामवोऽस्तु द्युक्षं मित्रस्यार्यम्णः । दुराधष वरुणस्य । नहि तेषाममा चन नाध्वसु वारणेष्वा । ईशे रिपुरघशंसः । ते हि पुत्रासो अदितेश्छर्दिर्यच्छन्त्यजस्रम् । वि दाशुषे वार्याणीति प्राजापत्येन तृचेनोपतिष्ठते १०
11 यङ् कामयेत स्वस्ति ...{Loading}...
यं कामयेत स्वस्ति पुनरागच्छेदिति तमेताभिर्+++(=पूर्वोक्त-त्र्य्-ऋचेन)+++ अन्वीक्षेत । स्वस्त्येव पुनरागच्छतीत्ययज्ञसंयुक्तः +++(नाम न यजमानस्यैव)+++ कल्पः ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He should look at him about whom he desires that he should return safely, with these verses (when he is going on journey). He indeed returns safely-this is a ritual not conected with the sacrifice.1
मूलम् ...{Loading}...
यं कामयेत स्वस्ति पुनरागच्छेदिति तमेताभिरन्वीक्षेत । स्वस्त्येव पुनरागच्छतीत्ययज्ञसंयुक्तः कल्पः ११
12 मा नः शंसो ...{Loading}...
“मा नः शंसो अररुषो धूर्तिः प्रणङ् मर्त्यस्य । रक्षा णो ब्रह्मणस्पते ।” “यो रेवान्यो अमीवहा वसुवित् पुष्टिवर्धनः । स नः सिषक्तु यस्तुरः ।” “परि ते दूडभो रथोऽस्माँ अश्नोतु विश्वतः । येन रक्षसि दाशुषः” १२
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With mā nah śamsaḥ…, yo revān yo amīvahāḥ…, pari te dūdabho rathaḥ…1,
मूलम् ...{Loading}...
मा नः शंसो अररुषो धूर्तिः प्रणङ्मर्त्यस्य । रक्षा णो ब्रह्मणस्पते । यो रेवान्यो अमीवहा वसुवित्पुष्टिवर्धनः । स नः सिषक्तु यस्तुरः । परि ते दूडभो रथोऽस्माँ अश्नोतु विश्वतः । येन रक्षसि दाशुषः १२
इति सप्तदशी कण्डिका