01 सौर्यं हविरिति प्रातर्मन्त्रं ...{Loading}...
सौर्यं हविरिति प्रातर्मन्त्रं संनमति १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In the morning (the Adhvaryu) modifies the words āgneyaṁ haviḥ (in the formula garbhebhyastvā garbhān prīṇīhi mentioned in VI. 11.5) with the words sauryaṁ haviḥ.
मूलम् ...{Loading}...
सौर्यं हविरिति प्रातर्मन्त्रं सन्नमति १
02 द्विः स्रुचन् निर्लिह्याद्भिः ...{Loading}...
द्विः स्रुचं निर्लिह्याद्भिः पूरयित्वा
“उछिष्टभाजो जिन्वे"ति पराचीनं +++(नाम, अनावृत्य)+++ निनीय
आचम्याग्रेणाहवनीयं दर्भैर् अग्निहोत्रहवणीं प्रक्षालयति २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Having licked the ladel twice, having filled it with water, with ucchiṣṭabhājo jinva having poured the water in the direction away from himself, having sipped water, he washes the Agnihotra-ladle rubbing it by means of the Darbha-grass blades.
मूलम् ...{Loading}...
द्विः स्रुचं निर्लिह्याद्भिः पूरयित्वोच्छिष्टभाजो जिन्वेति पराचीनं निनीयाचम्याग्रेणाहवनीयं दर्भैरग्निहोत्रहवणीं प्रक्षालयति २
03 न मांसधौतस्य देवा ...{Loading}...
न +++(हस्त)+++मांसधौतस्य देवा भुञ्जत इति विज्ञायते ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- “The gods do not eat that which is washed with flesh, (i.e. hand)” this is known from a Brāhmaṇa-text.1
मूलम् ...{Loading}...
न मांसधौतस्य देवा भुञ्जत इति विज्ञायते ३
04 अद्भिः स्रुचम् पूरयित्वा ...{Loading}...
अद्भिः स्रुचं पूरयित्वा “सर्पेभ्यस्त्वा सर्पाञ्जिन्वे"ति प्रतिदिशं व्युत्सिच्य +++(=ऊर्ध्वं सिक्त्वा)+++
“सर्पान्पिपीलिका जिन्व, सर्पेतरजनाञ्जिन्व, सर्पदेवजनाञ्जिन्वे"ति तिस्रः स्रुच उत्सिच्य,
चतुर्थीं पूरयित्वा “पृथिव्याममृतं जुहोमि स्वाहे"त्यपरेणाहवनीयं निनीय
शेषं +++(मुख्य)+++पत्न्या+++(य्)+++ अञ्जलौ “गृहेभ्यस्त्वा गृहाञ्जिन्वे"ति ४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Having filled the ladle with water, with sarpebhyastvā sarpāñjinva having poured (the water) in every direction, with sarpān pipīlika jinva… having poured three ladle(ful water), having filled the ladle for the fourth time, with pr̥thivyāmamr̥taṁ juhomi svāhā having poured it to the west of the Āhavanīya, with gr̥hebhyastvā gr̥hān jinva he pours the remaining (water) on the folded hands of the wife of (the sacrificer).
मूलम् ...{Loading}...
अद्भिः स्रुचं पूरयित्वा सर्पेभ्यस्त्वा सर्पाञ्जिन्वेति प्रतिदिशं व्युत्सिच्य सर्पान्पिपीलिका जिन्व सर्पेतरजनाञ्जिन्व सर्पदेवजनाञ्जिन्वेति तिस्रः स्रुच उत्सिच्य चतुर्थीं पूरयित्वा पृथिव्याममृतं जुहोमि स्वाहेत्यपरेणाहवनीयं निनीय शेषं पत्न्या अञ्जलौ गृहेभ्यस्त्वा गृहाञ्जिन्वेति ४
05 यदि पत्नी नानुष्याद्देवानाम् ...{Loading}...
यदि पत्नी नानुष्याद्, “देवानां पत्नीभ्यो ऽमृतं जुहोमि स्वाहे"ति पत्न्यायतने निनयेत् ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- In case the wife is not present there,1 with devānāṁ patnībhyo’mr̥taṁ juhomi svāhā he should pour it on the place (where she normally sits at the time of the Agnihotra-ritual).
मूलम् ...{Loading}...
यदि पत्नी नानुष्याद्देवानां पत्नीभ्यो ऽमृतं जुहोमि स्वाहेति पत्न्यायतने निनयेत् ५
06 अपरं स्रुच्यानीय विप्रुषां ...{Loading}...
+++(उदकम्)+++ अपरं स्रुच्यानीय “विप्रुषां शान्तिरसी"त्युन्नयनदेशे निनीय
अहवनीये स्रुचं प्रताप्य हस्तोऽवधेयो, हस्तो वा प्रताप्य स्रुच्यवधेयः ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Having poured another water in the ladle, with vipruṣṭāṁ śāntiḥ having poured it on the place where scooping (of milk was done), either having heated the ladle on the Āhavanīya he should keep his hand on it or having heated the hand on the Āhavanīya he should keep it on the ladle.2
मूलम् ...{Loading}...
अपरं स्रुच्यानीय विप्रुषां शान्तिरसीत्युन्नयनदेशे निनीयाहवनीये स्रुचं प्रताप्य हस्तोऽवधेयो हस्तो वा प्रताप्य स्रुच्यवधेयः ६
07 तयोदगुद्दिशति सप्तर्षिभ्यस्त्वा सप्तर्षीञ्जिन्वेति ...{Loading}...
तयोदगुद्दिशति “सप्तर्षिभ्यस्त्वा सप्तर्षीञ्जिन्वे"ति ७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With saptarṣibhistvā saptarṣin jinva he directs towards the north by means it (ladle).1
मूलम् ...{Loading}...
तयोदगुद्दिशति सप्तर्षिभ्यस्त्वा सप्तर्षीञ्जिन्वेति ७
इति द्वादशी कण्डिका इति तृतीयः पटलः