01 अर्धोदिते सूर्य आहवनीयमादधाति ...{Loading}...
अर्धोदिते सूर्य आहवनीयमादधाति १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (The Adhvaryu) places the Āhavanīya while the sun is half risen.1
मूलम् ...{Loading}...
अर्धोदिते सूर्य आहवनीयमादधाति १
02 उदिते ब्रह्मवर्चसकामस्य ...{Loading}...
उदिते ब्रह्मवर्चसकामस्य २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- (He places the Āhavanīya) after (the sun has) risen for the (sacrificer) desirous of Brahman-splendour.
मूलम् ...{Loading}...
उदिते ब्रह्मवर्चसकामस्य २
03 गार्हपत्ये प्रणयनीयमाश्वत्थमिध्ममादीपयति सिकताश्चोपयमनीरुपकल्पयते ...{Loading}...
गार्हपत्ये प्रणयनीयमाश्वत्थमिध्ममादीपयति सिकताश्चोपयमनीरुपकल्पयते ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- The Adhvaryu enkindles the fuel-stick of Aśvattha-tree which is to be carried forward (towards the Āhavanīya-place) and keeps ready (i.e. takes by means of a vessel) the sand to be used as an underlayer.1
मूलम् ...{Loading}...
गार्हपत्ये प्रणयनीयमाश्वत्थमिध्ममादीपयति सिकताश्चोपयमनीरुपकल्पयते ३
04 तमुद्यच्छत्योजसे बलाय त्वोद्यच्छे ...{Loading}...
तमुद्यच्छत्योजसे बलाय त्वोद्यच्छे वृषणे श्रुष्मायायुषे वर्चसे । सपत्नतूरसि वृत्रतूः । यस्ते देवेषु महिमा सुवर्गो यस्त आत्मा पशुषु प्रविष्टः । पुष्टिर्या ते मनुष्येषु पप्रथे तया नो अग्ने जुषमाण एहि । दिवः पृथिव्याः पर्यन्तरिक्षाद्वातात्पशुभ्यो अध्योषधीभ्यः । यत्रयत्र जातवेदः सम्बभूथ ततो नो अग्ने जुषमाण एहि । उदु त्वा विश्वे देवा इत्येताभिश्चतसृभिः ४
मूलम् ...{Loading}...
तमुद्यच्छत्योजसे बलाय त्वोद्यच्छे वृषणे श्रुष्मायायुषे वर्चसे । सपत्नतूरसि वृत्रतूः । यस्ते देवेषु महिमा सुवर्गो यस्त आत्मा पशुषु प्रविष्टः । पुष्टिर्या ते मनुष्येषु पप्रथे तया नो अग्ने जुषमाण एहि । दिवः पृथिव्याः पर्यन्तरिक्षाद्वातात्पशुभ्यो अध्योषधीभ्यः । यत्रयत्र जातवेदः सम्बभूथ ततो नो अग्ने जुषमाण एहि । उदु त्वा विश्वे देवा इत्येताभिश्चतसृभिः ४
05 उपरीवाग्निमुद्यच्छति ...{Loading}...
उपरीवाग्निमुद्यच्छति ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He lifts up the fire (i.e. the burning Aśvattha-stick) a little high1 as it were.
मूलम् ...{Loading}...
उपरीवाग्निमुद्यच्छति ५
06 उद्यतमुपयतन् धारयति ...{Loading}...
उद्यतमुपयतं धारयति ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He holds it raised and supported (by the sand).
मूलम् ...{Loading}...
उद्यतमुपयतं धारयति ६
07 अथाश्वस्य दक्षिणे कर्णे ...{Loading}...
अथाश्वस्य दक्षिणे कर्णे यजमानमग्नितनूर्वाचयति या वजिन्नग्नेः पशुषु पवमाना प्रिया तनूस्तामावह या वजिन्नग्नेरप्सु पावका प्रिया तनूस्तामावह या वाजिन्नग्नेः सूर्ये शुचिः प्रिया तनूस्तामावहेति । धारयत्येवाग्निम् ७
मूलम् ...{Loading}...
अथाश्वस्य दक्षिणे कर्णे यजमानमग्नितनूर्वाचयति या वजिन्नग्नेः पशुषु पवमाना प्रिया तनूस्तामावह या वजिन्नग्नेरप्सु पावका प्रिया तनूस्तामावह या वाजिन्नग्नेः सूर्ये शुचिः प्रिया तनूस्तामावहेति । धारयत्येवाग्निम् ७
08 अथाग्नीध्रो लौकिकमग्निमाहृत्य मथित्वा ...{Loading}...
अथाग्नीध्रो लौकिकमग्निमाहृत्य मथित्वा वोर्ध्वज्ञुरासीनो दक्षिणमग्निमादधाति यज्ञायज्ञीये गीयमाने यथर्ष्याधानेन द्वितीयया व्याहृत्या तिसृभिः सर्पराज्ञीभिर्द्वितीयेन च घर्मशिरसा । यास्ते शिवास्तनुवो जातवेदो या अन्तरिक्ष उत पार्थिवीर्याः । ताभिः संभूय सगणः सजोषा हिरण्ययोनिर्वह हव्यमग्ने । व्यानं त्वामृत आदधाम्यन्नादमन्नाद्याय गोप्तारं गुप्त्यै । दिवस्त्वा वीर्येण पृथिव्यै महिम्नान्तरिक्षस्य पोषेण पशूनां तेजसा सर्वपशुमादधे । अग्नेऽन्नपा मयोभुव सुशेव दिवः पृथिव्याः पर्यन्तरिक्षाल्लोकं विन्द यजमानाय । पृथिव्यास्त्वा मूर्धन्सादयामि यज्ञिये लोके । यो नो अग्ने निष्ठ्यो योऽनिष्ठ्योऽभिदासतीदमहं तं त्वयाभिनिदधामीति सम्भारेषु निदधाति ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Either having brought the wordly (i.e. profane) fire or having churned it out, the Āgnīdhra, sitting with his knees up, places the Dakṣiṇa-fire while the Yajñāyajñiya-melody is being sung1, with the formula of placing in accordance with the sage, with second sacred utterance, with three Sārparājñī-verses, with the second Gharmaśiras-verse, and with verses and formulae beginning with yāste śivāstanuvo jātavedaḥ he keeps the fire on the materials (on the place of the Dakśiṇa fire).2
मूलम् ...{Loading}...
अथाग्नीध्रो लौकिकमग्निमाहृत्य मथित्वा वोर्ध्वज्ञुरासीनो दक्षिणमग्निमादधाति यज्ञायज्ञीये गीयमाने यथर्ष्याधानेन द्वितीयया व्याहृत्या तिसृभिः सर्पराज्ञीभिर्द्वितीयेन च घर्मशिरसा । यास्ते शिवास्तनुवो जातवेदो या अन्तरिक्ष उत पार्थिवीर्याः । ताभिः संभूय सगणः सजोषा हिरण्ययोनिर्वह हव्यमग्ने । व्यानं त्वामृत आदधाम्यन्नादमन्नाद्याय गोप्तारं गुप्त्यै । दिवस्त्वा वीर्येण पृथिव्यै महिम्नान्तरिक्षस्य पोषेण पशूनां तेजसा सर्वपशुमादधे । अग्नेऽन्नपा मयोभुव सुशेव दिवः पृथिव्याः पर्यन्तरिक्षाल्लोकं विन्द यजमानाय । पृथिव्यास्त्वा मूर्धन्सादयामि यज्ञिये लोके । यो नो अग्ने निष्ठ्यो योऽनिष्ठ्योऽभिदासतीदमहं तं त्वयाभिनिदधामीति सम्भारेषु निदधाति ८
इति त्रयोदशी कण्डिका