01 सव्यञ् जान्वाच्यावाचीनपाणिः सकृदाच्छिन्ने ...{Loading}...
सव्यं जान्व् आच्य+++(=सङ्कोच्य)+++
अवाचीनपाणिः +++(पितृतीर्थेन)+++ सकृदाच्छिन्ने बर्हिषि दक्षिणापवर्गान् पिण्डान् ददात्य् “एतत्ते ततासौ ये च त्वामन्वि"त्येतैः प्रतिमन्त्रम् १
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
मूलम् ...{Loading}...
सव्यं जान्वाच्यावाचीनपाणिः सकृदाच्छिन्ने बर्हिषि दक्षिणापवर्गान्पिण्डान्ददात्येतत्ते ततासौ ये च त्वामन्वित्येतैः प्रतिमन्त्रम् १
02 तूष्णीञ् चतुर्थम् ...{Loading}...
तूष्णीं चतुर्थम् २
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He gives the fourth silently (without any formula).
मूलम् ...{Loading}...
तूष्णीं चतुर्थम् २
03 स कृताकृतः ...{Loading}...
स कृताकृतः ३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- This is optional.1
मूलम् ...{Loading}...
स कृताकृतः ३
04 प्रपितामहप्रभृतीन्वा ...{Loading}...
प्रपितामहप्रभृतीन् वा +++(पिण्डान् ददाति)+++४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Or (he may give rice-balls) starting from the great grand father.1
मूलम् ...{Loading}...
प्रपितामहप्रभृतीन्वा ४
05 नानामगृहीतङ् गच्छति ...{Loading}...
नानामगृहीतं गच्छति +++(दानम् पिण्डम् वा)+++ ५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- That in connection with which no name is ultered, does not go (to the ancestor concerned).
मूलम् ...{Loading}...
नानामगृहीतं गच्छति ५
06 यदि बन्धू न ...{Loading}...
यदि बन्धू+++(=नाम)+++ न विद्यात्- “स्वधा पितृभ्यः पृथिविषद्भ्य” इति प्रथमं पिण्डं दद्यात् ।
“स्वधा पितृभ्यो ऽन्तरिक्षसद्भ्य” इति द्वितीयम् ।
“स्वधा पितृभ्यो दिविषद्भ्य” इति तृतीयम् ६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- If he does not know the (names of the) relatives1 (fore-fathers), he should give the first rice-ball with svadhā pitṛbhyaḥ pṛthiviṣadbhyah, the second with svadhā pitṛbhyo’ntarikṣasadbhyaḥ; the third with svadhā pitṛbhyo diviṣadbhyaḥ.
मूलम् ...{Loading}...
यदि बन्धू न विद्यात्स्वधा पितृभ्यः पृथिविषद्भ्य इति प्रथमं पिण्डं दद्यात् । स्वधा पितृभ्योऽन्तरिक्षसद्भ्य इति द्वितीयम् । स्वधा पितृभ्यो दिविषद्भ्य इति तृतीयम् ६
07 यदि द्विपिता स्यादेकैकस्मिन्पिण्डे ...{Loading}...
यदि द्विपिता स्याद् एकैकस्मिन् पिण्डे द्वौ द्वाव् उपलक्षयेत् ७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- If he is one who has two fathers1 he should indicate two ancestors in connection with each rice-ball.
मूलम् ...{Loading}...
यदि द्विपिता स्यादेकैकस्मिन्पिण्डे द्वौद्वावुपलक्षयेत् ७
08 यदि जीवपिता न ...{Loading}...
यदि जीवपिता न दद्याद् - आ होमात् कृत्वा विरमेत् ८
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- If he is one whose father is still living1, he should not give these rice balls; but should stop after having done upto the act of offering in the fire.
मूलम् ...{Loading}...
यदि जीवपिता न दद्यादा होमात्कृत्वा विरमेत् ८
09 यन्मे माता प्रममाद ...{Loading}...
+++(उपस्थानम्-)+++ “यन्मे माता प्रममाद यच्चचाराननुव्रतम् । तन्मे रेतः पिता वृङ्क्तामाभुरन्योपपद्यतां पितृभ्यः स्वधा विभ्यः
स्वधा नमः”, “…पितामहेभ्यः स्वधा विभ्यः स्वधा नमः”, “…प्रपितामहेभ्यः स्वधा विभ्यः स्वधा नम” इत्युपस्थाय
“अत्र पितरो यथाभागं मन्दध्वमि"त्युक्त्वा पराङावर्तते ९
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Having stood near the balls praising the ancestors with yan me mātā pramamāda… having uttered atra pitaro yathābhāgam mandadhvam1 he turns away his face away from the balls.
मूलम् ...{Loading}...
यन्मे माता प्रममाद यच्चचाराननुव्रतम् । तन्मे रेतः पिता वृङ्क्तामाभुरन्योपपद्यतां पितृभ्यः स्वधा विभ्यः स्वधा नमः पितामहेभ्यः स्वधा विभ्यः स्वधा नमः प्रपितामहेभ्यः स्वधा विभ्यः स्वधा नम इत्युपस्थायात्र पितरो यथाभागं मन्दध्वमित्युक्त्वा पराङावर्तते ९
10 ओष्मणो व्यावृत उपास्ते ...{Loading}...
ओष्मणो व्यावृत +++(=उद्गच्छतः)+++ उपास्ते १०
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- He sits near (with his face turned away) upto the ceasing of steam (issuing out of the balls).1
मूलम् ...{Loading}...
ओष्मणो व्यावृत उपास्ते १०
11 अमीमदन्त पितरः सोम्या ...{Loading}...
“अमी मदन्त पितरः सोम्या” इति व्यावृत्त ऊष्मण्य् अभिपर्यावर्तते, ऽव्यावृत्ते वा ११
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- After the steam is ceased or before it is ceased, he turns his face towards the balls with amīmadanta pitaraḥ somyāḥ.1
मूलम् ...{Loading}...
अमीमदन्त पितरः सोम्या इति व्यावृत्त ऊष्मण्यभिपर्यावर्ततेऽव्यावृत्ते वा ११
12 यः स्थाल्यां शेषस्तमवजिघ्रति ...{Loading}...
यः स्थाल्यां शेषस् तमवजिघ्रति - “ये समानाः समनसः पितरो यमराज्ये । तेषां लोकः स्वधा नमो, यज्ञो देवेषु कल्पतां वीरं धत्त पितर” इति १२
मूलम् ...{Loading}...
यः स्थाल्यां शेषस्तमवजिघ्रति ये समानाः समनसः पितरो यमराज्ये । तेषां लोकः स्वधा नमो यज्ञो देवेषु कल्पतां वीरं धत्त पितर इति १२
13 आमयाविना प्राश्योऽन्नाद्यकामेन प्राश्यो ...{Loading}...
+++(घ्राणस्थाने)+++ आमयाविना प्राश्यो, ऽन्नाद्यकामेन प्राश्यो, योऽलमन्नाद्याय सन् नाद्यात् - तेन वा प्राश्यः १३
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- It should be eaten by a sacrificer who is diseased, by a (sacrificer who is desirous) food, or by a (sacrificer who) being able to eat food, does not eat.
मूलम् ...{Loading}...
आमयाविना प्राश्योऽन्नाद्यकामेन प्राश्यो योऽलमन्नाद्याय सन्नाद्यात्तेन वा प्राश्यः १३
14 पूर्ववदेकस्प्यायान् त्रीनुदकाञ्जलीनुपनिनीयाञ्जनाभ्यञ्जने वासश्च ...{Loading}...
पूर्ववद् एकस्प्यायां त्रीन् उदकाञ्जलीन् उपनिनीय
अञ्जनाभ्यञ्जने +++(=तैलमस्यौ यथा)+++ वासश्च त्रिरनुपिण्डं ददाति १४
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Having poured three handfulls of water on the single line drawn by means of the Sphya (wooden sword) in the same manner as described earlier1, he gives collyrium, ointment and garment to each ball one after another.
मूलम् ...{Loading}...
पूर्ववदेकस्प्यायां त्रीनुदकाञ्जलीनुपनिनीयाञ्जनाभ्यञ्जने वासश्च त्रिरनुपिण्डं ददाति १४
15 आङ्क्ष्व ततासावाङ्क्ष्व पितामहासावाङ्क्ष्व ...{Loading}...
“आङ्क्ष्व ततासाव्, अङ्क्ष्व पितामहासाव्, अङ्क्ष्व प्रपितामहासाव्” इत्याञ्जनम् १५
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- With āṇkṣva tata asau … he gives the collyrium.
मूलम् ...{Loading}...
आङ्क्ष्व ततासावाङ्क्ष्व पितामहासावाङ्क्ष्व प्रपितामहासावित्याञ्जनम् १५
16 एवमभ्यञ्जनमभ्यङ्क्ष्वेति मन्त्रं सन्नमति ...{Loading}...
एवमभ्यञ्जनमभ्यङ्क्ष्वेति मन्त्रं संनमति १६
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- Similarly (he gives) the ointment; with abhyaṅkṣva he modifies the formula.
मूलम् ...{Loading}...
एवमभ्यञ्जनमभ्यङ्क्ष्वेति मन्त्रं सन्नमति १६
17 यदि नामानि न ...{Loading}...
यदि नामानि न विद्याद् “आञ्जतां मम पितर आञ्जतां मम पितामहा आञ्जतां मम प्रपितामहा” इत्याञ्जनम् । एवमभ्यञ्जनमभ्यञ्जतामिति मन्त्रं संनमति १७
सर्वाष् टीकाः ...{Loading}...
थिते
- If he does not know the names of his ancestors he should give the collynium with āñjatāṁ mama pitaraḥ …. In the same manner he gives the ointment, he modifies the formula with the words abhyañjatām…
मूलम् ...{Loading}...
यदि नामानि न विद्यादाञ्जतां मम पितर आञ्जतां मम पितामहा आञ्जतां मम प्रपितामहा इत्याञ्जनम् । एवमभ्यञ्जनमभ्यञ्जतामिति मन्त्रं सन्नमति १७
इति नवमी कण्डिका