विश्वास-प्रस्तुतिः
अ॒क्ष॒रा॒जाय॑ कित॒वम् ।
मूलम्
अ॒क्ष॒रा॒जाय॑ कित॒वम् ।
भट्टभास्कर-टीका
1अक्षराजाय कितवं किं तवेति वर्तमानं धूर्तम् ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
कृ॒ताय॑ सभा॒विन॑म् ।
मूलम्
कृ॒ताय॑ सभा॒विन॑म् ।
भट्टभास्कर-टीका
कृताय युगाय सभाविनं सभावन्तं द्यूताय सभायामधिष्ठातारम् । ‘बहुलं छन्दसि’ इति विनिः ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
त्रेता॑या आदिनवद॒र्शम् ।
मूलम्
त्रेता॑या आदिनवद॒र्शम् ।
भट्टभास्कर-टीका
त्रेतायै युगाय आदिनवदर्शं मर्यादायां देवनस्य द्रष्टारं परीक्षकम् । आकारो मर्यादायां, दीव्यतेः ल्युटि विनिमयः, लधूपधगुणाभावश्च ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
द्वा॒प॒राय॑ बहि॒स्सद॑म् ।
मूलम्
द्वा॒प॒राय॑ बहि॒स्सद॑म् ।
भट्टभास्कर-टीका
द्वापराय युगाय बहिस्सदं बहिस्सदनशीलं स्वयमदीव्यन्तं द्यूतज्ञम् ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
कल॑ये सभास्था॒णुम् ।
मूलम्
कल॑ये सभास्था॒णुम् ।
भट्टभास्कर-टीका
कलये युगाय सभास्थाणुं अदेवनकालेऽपि सभां यो न मुञ्चति सभायां स्थाणुकल्पः दीव्य[ति]दर्शनकुतूहली स्वयमज्ञः ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
दु॒ष्कृ॒ताय॑ च॒रका॑चार्यम् ।
मूलम्
दु॒ष्कृ॒ताय॑ च॒रका॑चार्यम् ।
भट्टभास्कर-टीका
दुष्कृताय दुःखेन करणाय चरकाचार्यं वंशनर्तनस्य शिक्षयितारम् । अध्वने ब्रह्मचारिणम् ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
पि॒शा॒चेभ्य॑स्सैल॒गम् ।
मूलम्
पि॒शा॒चेभ्य॑स्सैल॒गम् ।
भट्टभास्कर-टीका
पिशाचेभ्यः सैलगं यः पथिकानां वस्त्राण्यपहृत्य शैलं गच्छति, व्यञ्जनविकारश्छान्दसः ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
पि॒पा॒सायै॑ गोव्य॒च्छम् ।
मूलम्
पि॒पा॒सायै॑ गोव्य॒च्छम् ।
भट्टभास्कर-टीका
पिपासायै गोव्यच्छं गवांविवासयितारं अपहर्तारम् । त्रासयितारमेके । इच्छेर्वर्णविकारः । धात्वन्तरं वा ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
निर्ऋ॑त्यै गोघा॒तम् ।
मूलम्
निर्ऋ॑त्यै गोघा॒तम् ।
भट्टभास्कर-टीका
निर्ऋत्यै पापदेवतायै गोघातं कण्टकयष्ट्यादिभिः गवां मारयितारम् ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
क्षु॒धे गो॑विक॒र्तम् ।
मूलम्
क्षु॒धे गो॑विक॒र्तम् ।
भट्टभास्कर-टीका
गोविकर्तं गवां विशसितारम् । कृती छेदने ।
मूलम्
क्षु॒त्तृ॒ष्णाभ्या॒न्तम् । यो गाव्ँ वि॒कृन्त॑न्तम्माँ॒सम्भिक्ष॑माण उप॒तिष्ठ॑ते ॥16॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
क्षु॒त्तृ॒ष्णाभ्या॒न्तम् यो गाव्ँ वि॒कृन्त॑न्तम्माँ॒सम्भिक्ष॑माण उप॒तिष्ठ॑ते ॥16॥
मूलम्
क्षु॒त्तृ॒ष्णाभ्या॒न्तम् यो गाव्ँ वि॒कृन्त॑न्तम्माँ॒सम्भिक्ष॑माण उप॒तिष्ठ॑ते ॥16॥
भट्टभास्कर-टीका
क्षुतृष्णाभ्यां बुभुक्षापिपासाभ्यां तम् । कं? यो गां विकृन्तन्तं मांसं गवां विशसितारं क्षुत्पीडितं मांसं भिक्षमाणः भिक्षणेन हेतुना । हेतौ शानच् । उपतिष्ठते उपसङ्गच्छति । सङ्गतिकरण आत्मनेपदम् ॥
इति तृतीये चतुर्थे षोडशोऽनुवाकः ॥