०४ सूर्यन् ते

1द्वौ षढ्ढोतारौ, ‘सूर्यं ते’ इत्येकः,
‘वाग्योता’ इत्यन्यः
तत्र च होतृब्राह्मणे ‘वाग्घोता षढ्ढोतॄणाम्’ इति दर्शनात् ।
स एव ‘उत्तरतः प्राञ्चं षढ्ढोतारम्'12 इति विधीयते ।
‘सूर्य ते’ इत्यस्य तु पशुबन्धादिषु विनियोगः ।

सू᳓र्यन् ते च᳓क्षुः ।

सूर्य ते चक्षुः । हे वाचस्पते! तव चक्षुः सूर्यं अनुप्रविष्टमिति शेषः । सूर्यात्मना चक्षुषा त्वं विश्वं पश्यसीतिभावः ।

सूर्य॑न्ते॒ चक्षुः॑ ।

वा᳓तं प्राणः᳓ ।

वातमनुप्रविष्टस्तव प्राणः त्वदीयेन प्राणेन विश्वं प्राणितीति ।

वातं॑ प्रा॒णः ।

द्यां᳓ पृष्ठ᳓म् ।

द्यां पृष्ठं उपरिभागः, स एव द्यौरिति ।

द्यां पृ॒ष्ठम् ।

अन्त᳓रिक्षम् आत्मा᳓ ।

अन्तरिक्षं तव अत्मा ।

अ॒न्तरि॑क्षमा॒त्मा ।

अ᳓ङ्गैर् यज्ञ᳓म् ।

अङ्गैः अवयवैः यज्ञं, तव अङ्गानि यज्ञाङ्गानि ।

अङ्गै॑र्य॒ज्ञम् ।

पृथिवीँ᳓ श᳓रीरैः +++(मन्यन्ते)+++।

पृथिवीं शरीरैः शरीरेण । वचनव्यत्ययः । शरीरभेदैर्वा तव शरीरं पृथिवी इति ॥

पृथिवीं शरीरैः शरीरेण । वचनव्यत्ययः । शरीरभेदैर्वा तव शरीरं पृथिवी इति ॥

पृ॒थि॒वीँ शरी॑रैः ।

2अथ ग्रहः ॥

वा᳓चस्पते᳓ ऽच्छिद्रया वाचा᳓ ।
अ᳓च्छिद्रया जुह्वा᳙ ।
दिवि᳓ देवावृ᳓धँ हो᳓त्राम्+++(=होतव्यं)+++ ए᳓रयस्व स्वा᳓हा ।
(4)

हे वाचस्पते!
अच्छिद्रया अविनाशया षढ्ढोत्रात्मिकया अच्छिद्रया जुह्वा अच्छिद्रजुहू-स्थानीयया
दिवि देवावृधं देवानां वर्धयित्रीं होत्रां होतव्यं सोमादिहविः एरयस्व आभिमुख्येन ईरयस्व ।
स्वाहेति गतम् ।
वृधेर्ण्यन्तात् क्विपि ‘बहुलमन्यत्रापि’ इति णिलुक्, ‘अन्येषामपि दृश्यते’ इति दीर्घत्वम् ॥ इत्यारण्यके तृतीये चतुर्थोऽनुवाकः ॥

वाच॑स्प॒तेऽच्छि॑द्रया वा॒चा ।
अच्छि॑द्रया जु॒ह्वा॑ ।
दि॒वि दे॑वा॒वृधँ॒ होत्रा॒मेर॑यस्व॒ स्वाहा॑ ।
(4)