प्र॒जाप॑ति॒ᳶ पुरु॑षमसृजत ।

प्र॒जाप॑ति॒ᳶ पुरु॑षमसृजत ।

1प्रजापतिः पुरुषमित्यादि ॥ प्रजापतिः परमात्मा पुरुषं हिरण्यगर्भमसृजत ।

सो॑ऽग्निर॑ब्रवीत् । ममा॒यमन्न॑म॒स्त्विति॑ ।

सो॑ऽग्निर॑ब्रवी॒न् - “ममा॒यमन्न॑म॒स्त्वि"ति॑ ।

सो॑ऽग्निर॑ब्रवी॒न् - “ममा॒यमन्न॑म॒स्त्वि"ति॑ ।

अथाग्निः अनन्तरसृष्टोऽब्रवीत् - मम अन्नं अदनीयं अयमस्तु पुरुष इति, तद्व्यतिरिक्तस्याभावात् ।

सो॑ऽबिभेत् । सर्वव्ँ॒ वै मा॒ऽयम्प्र ध॑क्ष्य॒तीति॑ ।

सो॑ऽबिभे॒त्थ् -“सर्वव्ँ॒ वै मा॒ऽयम्प्र ध॑क्ष्य॒ती"ति॑ ।

सो॑ऽबिभे॒त्थ् -“सर्वव्ँ॒ वै मा॒ऽयम्प्र ध॑क्ष्य॒ती"ति॑ ।

अथ पुरुषस्तच्छ्रुत्वा अबिभेत् मां सर्वमप्ययं प्रधक्ष्यतीति । अत्त्वेव मां काममित्यनुमन्यमानः सर्वदाहात् बिभेति स्म ।

स ए॒ताँश्चतु॑र्होतॄनात्म॒स्पर॑णानपश्यत् ।

स ए॒ताँश्चतु॑र्होतॄनात्म॒स्पर॑णानपश्यत् ।

अथ स पुरुष एतान् चतुर्होतॄन् दशहोत्रादीन् आत्मस्परणान् आत्मनो रक्षणभूतान् अपश्यत् ।

तान॑जुहोत् ।
तैर्वै स आ॒त्मान॑मस्पृणोत् ।

तान॑जुहोत् ।
तैर्वै स आ॒त्मान॑मस्पृणोत् ।

अथ तद्धोमेन आत्मानमस्पृणोत् अरक्षत्, ‘स्पृ प्रीतौ’ अत्र रक्षणे । यद्वा - तैरात्मानमप्रीणयत् अरक्षदित्युक्तं भवति ॥

तैर्वै स आ॒त्मान॑मस्पृणोत् ।

यद॑ग्निहो॒त्रञ्जु॒होति॑ । एक॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोत्यग्निहो॒त्रम् ॥27॥

यद॑ग्निहो॒त्रञ्जु॒होत्य्॒ एक॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोत्यग्निहो॒त्रम् ॥27॥

यद॑ग्निहो॒त्रञ्जु॒होत्य्॒ एक॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोत्यग्निहो॒त्रम् ॥27॥

2-7तस्मादग्निहोत्रहोमेन एकहोतारमग्निहोत्रं यज्ञक्रतुमाप्नोति । एकहोतृता सर्वचतुर्होत्रादिसमुच्चयत्वात् । हेतॄणां वा भागरूपम् । तादृशो यज्ञक्रतुराहृतो भवत्यग्निहोत्रहोमेन । केचिदाहुः - ‘ब्राह्मण एकहोता’ इत्ययं सर्वहोतृसमुदायात्मा एकहोता, तदेवाविरासीदग्निहोत्रम् । स एव सर्वो यज्ञकतुः, स एवाप्तौ भवत्यग्निहोत्रहोमेनेति । एवमग्निहोत्रस्तुतिस्सर्वोऽनुवाकः ।

कुसि॑न्धञ्चा॒त्मन॑स्स्पृ॒णोति॑ ।

कुसि॑न्धञ्चा॒त्मन॑स्स्पृ॒णोति॑ ।

प्रजापतिरिवात्मनः कुसिन्धं स्पृणोति, तस्याग्निहोत्रसंपादितत्वात् प्रजापतेः । कुसिन्धो व्याख्यातः ।

आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सा॑युज्यङ्गच्छति ।

आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सा॑युज्यङ्गच्छति ।

आदित्यस्य पुरुषसमष्टिरूपस्य च सायुज्यं गच्छति ।

च॒तुरुन्न॑यति ।

च॒तुरुन्न॑यति ।

अथाग्निहोत्रे चतुरुन्नयनाच्चतुर्होत्रात्मकदर्शपूर्णमासलाभः ।

चतु॑र्होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति दर्शपूर्णमा॒सौ ।
च॒त्वारि॑ चा॒त्मनोऽङ्गा॑नि स्पृ॒णोति॑ ।

चतु॑र्होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति दर्शपूर्णमा॒सौ ।
च॒त्वारि॑ चा॒त्मनोऽङ्गा॑नि स्पृ॒णोति॑ ।

चत्वारि चाङ्गानि हस्तौ पादो च स्पृणोति ।

आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

आदित्यस्य सायुज्यं गच्छति । एवं सर्वत्र द्रष्टव्यम् ।

च॒तुरुन्न॑यति ।
स॒मित्प॑ञ्च॒मी ।
पञ्च॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति चातुर्मा॒स्यानि॑ ।

च॒तुरुन्न॑यति ।
स॒मित्प॑ञ्च॒मी ।
पञ्च॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति चातुर्मा॒स्यानि॑ ।

अथ चतुरुन्नयनात् समिधा च पञ्चम्या पञ्चहोत्रात्मकचातुर्मास्यलाभः ।

लोम॑ छ॒वीम्माँ॒समस्थि॑ म॒ज्जान॑म् ॥28॥
तानि॑ चा॒त्मन॑स्स्पृ॒णोति॑ ।
आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

लोम॑ छ॒वीम्माँ॒समस्थि॑ म॒ज्जान॑म् ॥28॥
तानि॑ चा॒त्मन॑स्स्पृ॒णोति॑ ।
आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

लोमादिपञ्चकं चात्मनः स्पृणोति ।

च॒तुरुन्न॑यति ।
द्विर्जु॑होति ।
षड्ढो॑तारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति पशुब॒न्धम् । स्तना॑वा॒ण्डौ शि॒श्ञमवा॑ञ्चम्प्रा॒णम् ।

च॒तुरुन्न॑यति॒ द्विर्जु॑होति॒ , षड्ढो॑तारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति पशुब॒न्धम् , स्तना॑वा॒ण्डौ शि॒श्ञमवा॑ञ्चम्प्रा॒णम् ।

तानि॑ चा॒त्मन॑स्स्पृ॒णोति॑ । आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

च॒तुरुन्न॑यति॒ द्विर्जु॑होति॒ , षड्ढो॑तारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति पशुब॒न्धम् , स्तना॑वा॒ण्डौ शि॒श्ञमवा॑ञ्चम्प्रा॒णम् ।

तानि॑ चा॒त्मन॑स्स्पृ॒णोति॑ । आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

च॒तुरुन्न॑यति॒ द्विर्जु॑होति स॒मित्स॑प्त॒मी ।

स॒प्तहो॑तारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति सौ॒म्यम॑ध्व॒रम् । स॒प्त चा॒त्मन॑श्शीर्ष॒ण्या॑न्प्रा॒णान्त्स्पृ॒णोति॑ । आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

च॒तुरुन्न॑यति॒ द्विर्जु॑होति स॒मित्स॑प्त॒मी ।

स॒प्तहो॑तारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति सौ॒म्यम॑ध्व॒रम् । स॒प्त चा॒त्मन॑श्शीर्ष॒ण्या॑न्प्रा॒णान्त्स्पृ॒णोति॑ । आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ।

अथ चतुरुन्नयनात् द्विश्च होमात् सप्तम्या च समिधा सप्तहोत्रात्मकसौम्याध्वरलाभः । सप्त शीर्षण्यान् प्राणान् स्पृणोति ।

च॒तुरुन्न॑यति॒ , द्विर्जु॒होति॒ , द्विर्निमा॑र्ष्टि॒ , द्विᳶ प्राश्ञा॑ति ।
दश॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति सव्ँवत्स॒रम् ।

च॒तुरुन्न॑यति॒ , द्विर्जु॒होति॒ , द्विर्निमा॑र्ष्टि॒ , द्विᳶ प्राश्ञा॑ति ।
दश॑होतारमे॒व तद्य॑ज्ञक्र॒तुमा॑प्नोति सव्ँवत्स॒रम् ।

अथ चतुरुन्नयनात् द्विश्च होमात् द्विर्मार्जनात् द्विश्च प्राशनात् दशहोत्रात्मकसंवत्सरलाभः । संवत्सरो गवामयनम् ।

सर्व॑ञ्चा॒त्मान॒मप॑रिवर्गँ स्पृ॒णोति॑ ।

सर्व॑ञ्चा॒त्मान॒मप॑रिवर्गँ स्पृ॒णोति॑ ।

सर्व चात्मानमपरिवर्गं किंचिदप्यपरिवृज्य स्पृणोति ।

आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ॥30॥

आ॒दि॒त्यस्य॑ च॒ सायु॑ज्यङ्गच्छति ॥30॥

आदित्यस्य च सायुज्यं गच्छति ॥ इति तैत्तिरीयब्राह्मणे द्वितीयाष्टके तृतीयप्रपाठके सप्तमोऽनुवाकः ॥