( संक्षिप्त स्नानविधिः)
(दोनों हाथ धोवें )
ॐ
यो विश्वचक्षुर् उत विश्वतो मुखे
विश्वतो हस्त उत विश्वतस्पात् ।
संबाहुभ्यां धर्मात संपतत्रैर्
द्यावापृथिवी जनयन्देव एकः ॥
(बायां पाद धोवें)
ॐ
नमोऽस्त्वनन्ताय सहस्रमूर्तये,
सहस्रपादाक्षि-शिरोरुबाहवे ।
सहस्रनाम्ने पुरुषाय शाश्वते,
सहस्र-कोटी-युगधारिणे नमः ॥
(दायां पाद धोवें)
ॐ
नमः कमलनाभाय
नमस्ते जलशायिने ।
नमस्ते केशवानन्त
वासुदेव नमोऽस्तु ते ॥
(तीन कुलियां करके जल उठाकर पढ़ें)
गंगा-प्रयाग-गय-नैमिष-पुष्करादि-
तीर्थानि यानि भुवि सन्ति हरिप्रसादात् ।
आयान्तु तानि करपद्मपुटे मदीये
प्रक्षालयन्तु वदनस्य निशा-कलङ्कम् ॥
(उसी जल से मुँह धोवें)
तीर्थे स्नेयं तीर्थम् एव समानानां भवति मानः ।
शंसो अरुषो धूर्त्तिः प्राणङ् मर्त्यस्य रक्षा णो ब्रह्मणस्पते ॥
(यज्ञोपवीत को हाथों के अंगूठी में रखकर तीन बार पढ़ते धोयें)
ॐ गायत्र्यै नमः
ॐ भूर्भुवः स्वस्
तत्सवितुर्वरेण्यं
भर्गो देवस्य धीमहि
धियो यो नः प्रचोदयात् ॥३॥
(यज्ञोपवीत डालते पढ़ें)
यज्ञोपवीतं परमं पवित्रं
प्रजापतेर्यत्सहजं पुरस्तात् ।
आयुष्यमग्र्यं प्रतिमुञ्च शुभ्रं
यज्ञोपवीतं बलमस्तु तेजः ।
यज्ञोपवीतम् असि-
यज्ञस्य त्वोपवीतेन उप-नह्यामि ॥
(शिरखा को खोलें धोयें और बान्धे)
ॐ गायत्र्यै नमः
ॐ भूर्भुवः स्वस्
तत्सवितुर्वरेण्यं
भर्गो देवस्य धीमहि
धियो यो नः प्रचोदयात् ॥
(तीन आचमन करें),
ॐ …
ॐ …
ॐ …
(माथे से लेकर सारे अंगों पर जल छिड़के)
ॐॐ,
ॐ भूः,
ॐ भुवः,
ॐ सुवः,
ॐ महः,
ॐ जनः,
ॐ तपः,
ॐ सत्यम्॥
(प्राणायाम करें )
(पूरकम्)
ॐ भूः ॐ भुवः ॐ स्वः ॐ महः ॐ जनः ॐ तपः ॐ सत्यम्,
(कुम्भकम्)
ॐ
तत्सवितुर्वरेण्यं
भर्गो देवस्य धीमहि
धियो यो नः प्रचोदयात् ॥
(रेचकम्) ॐ आपोज्योतीरसोऽमृतं ब्रह्मभूर्भुवःस्वरोम् ॥
(तर्पण करें)
ॐ तत् सद् ब्रह्म
अद्य तावत् तिथाव्
अद्य … मासस्य … पक्षस्य … तिथौ,
आत्मनो वाङ्-मनः-कायोपार्जित-पाप-निवारणार्थं
जलप्रवाहे स्नानम् अहं करिष्ये॥
ॐ कुरुष्व ॥
( स्नान करें )
ॐ तद्विष्णोः परमं पदं
सदा पश्यन्ति सूरयः
दिवीव चक्षुराततम्
तद्विप्रासो विपन्यवो
जागृवांसः समिन्धते
विष्णोर् यत्परमं पदम् ॥
(माथे पर सात मार्जन करे)
ॐ भूः, ॐ भुवः, ॐ स्वः,
ॐ महः, ॐ जनः, ॐ तपः,
ॐ सत्यम्॥
(पूर्व की तरफ या जल की तरफ उपस्थान करें)
ॐ हंसः शुचिषद्
वसुर् अन्तरिक्ष-सद्
+धोता वेदिषद्
अतिथिर् दुरोण-सत् ।
नृषद् वर-सद् ऋत-सद्
व्योम-सद्
अब्जा गोजा ऋतजा अद्रिजा
ऋतं बृहत्॥
(वस्त्रों को डालते पढ़ें)
युवा सुवासाः परिवीत आगात्,
स उच्छ्रेयान् भवति जायमानः ।
तन् धीरासः कवयः उन्नयन्ति
साध्यो मनसा देवयन्तः ५
(इति स्नान विधिः)