०४ १

मूलम् - २।१।१

श्रीः
अथ द्वितीयाध्यायः ।
हरिःओम् |
पराश्चि खानि व्यतृणत्स्वयंभूस्तस्मात्पराक्पश्यन्ति नान्तरात्मन् ।
कश्विद्धीरः प्रत्यगात्मानमैक्षदावृत्तचक्षुरमृतत्वमिच्छन् ॥ १ ॥
कीऴे अदिगारि पुरुषर्गळैप् पार्त्तु आत्म ज्ञानत्तै नीङ्गळ् पॆऱवेण्डुम्; अज्ञानमागिऱ तूक्कत्तै विडुङ्गळ्’ प्रोत्साहनम् सॆय्दुम्, ऒरुवरुम् आत्म स्वरूबत्तै अऱिवदऱ्‌कु मुयऱ्‌सि सॆय्यविल्लैये ऎऩ्ऱु वरुन्दि, मऱुबडियुम् अन्द आत्म स्वरूबत्तै प्रगारान्दरमाग इन्द वल्लियिल् विळक्कुगिऱार्।
१। (प - रै।) स्वयंभूः-स्वदन्द्रऩाग इरुक्कुम्) ईस्वरऩ्, खानि - इन्द्रियङ्गळै, पराञ्चि - वॆळियिलुळ्ळ पॊरुळ्गळिल् मात्रम् प्रसरिप्पवैगळाग, व्यतृणत् - स्रुष्टित्तार्। तश्मात्- अन्दक् कारणत्ताल्, पराक्- वॆळियिल् इरुक्कुम् पॊरुळ्गळैये, पश्यन्ति-[जनङ्गळ्] पार्क्किऱार्गळ् अन्तरात्मन् - उळ्ळे इरुक्कुम् आत्मावै, न [पश्यन्ति] पार्क्किऱार्गळिल्लै। कश्चिद्धिर- लोग स्वबावम् इव्वाऱु इरुक्कैयिलुम्) ऎवऩो ऒरु तीरऩ्, आवृत्तचक्षुः- तिरुप्पप्पट्ट कण्गळै [इन्द्रियङ्गळै] उडैयवऩाग इरुन्दुगॊण्डु, अमृतत्वम् - मोक्षत्तै, इच्छन् - विरुम्बुगिऱवऩाय्, प्रत्यगात्मानम्- प्रत्यक्काऩ [अदावदु - तऩक्के ताऩ् तोऱ्‌ऱुम् तिऱमैयैयुडैय] आत्मावै, ऐक्षत्- पार्क्किऱाऩ्।

स्वयंभूः- मऱ्‌ऱैप् पॊरुळ्गळिडमिरुन्दु उत्पत्तियैप् पॆऱादवऩ्; (अदावदु - स्वयमागवे इरुप्पवऩ्, पिऱप्पऱ्‌ऱवऩ्)। इव्विडत्तिल् इन्दप् पदम् ‘स्वदन्द्रऩ्’ ‘इच्चिक्किऱबडि कार्यङ्गळैच् चॆय्बवऩ्’ ऎऩ्ऩुम् कुऱिप्पै युडैयदु। ऐयो ! इन्द इन्द्रियङ्गळैप् पराक्कुक्कळाग स्रुष्टिप्पाऩेऩ्? प्रत्यक्कुक्कळाग स्रुष् टित्तिरुक्कक्कूडादा? ऎऩ्ऱु आसार्यऩ् शोगिक्किऱाऩ्। अप्पडि शोगिक्कुम्बॊऴुदु, ‘अवऩ् स्वदन्द्रऩायिऱ्‌ऱे; अवऩै इव्विदम् एऩ् स्रुष्टित्ताय् ऎऩ्ऱु केट्पदऱ्‌कु यार् पक्तऩ्?’ ऎऩ्बदै सुसिप्पिक्किऱदु इन्दप् पदम्।
व्यतृणत् - ‘स्रुष्टित्तार्’ ऎऩ्बदै इदऱ्‌कुप् पॊरुळागक् कूऱियिरुक्किऱोम्। आऩाल् ’ तृह्’ ऎऩ्ऩुम् तादुवुक्कु ‘स्रुष्टिक्किऱदु’ ऎऩ्बदु पॊरुळ् अऩ्ऱु।

मूलम् - २।१।२

पराञ्चः कामाननुयन्ति बालास्ते मृत्योर्यन्ति विततस्य पाशय ।
अथ धीरा अमृतत्वं विदित्वा ध्रुवमध्रुवेष्विह न प्रार्थयन्ते ॥ २ ॥
अदऱ्‌कु ‘हिम्हिप्पदु’ ऎऩ्बदे पॊरुळ्। निर्वेदप्पट्टुच् चॊल्वदाल्, ‘इव्विदम् हिंसिक्किऱाऩे’ ऎऩ्ऱु पेसुवदु उबबन्दमागुम्।
पराञ्चि - इदु ‘पराक्’ ऎऩ्ऩुम् शप्तत्तिऩ् पहुबवसनम् [पऩ्मै]; इव्विडत्तिल् त्विदीया विबक्ति (इरण्डाम् वेऱ्‌ऱुमै)। परान् अञ्चन्ति पराञ्चि [वॆळियिल् इरुक्कुम् पॊरुळ्गळै नोक्किच् चॆल्लुम्। अदावदु - विषयीगरिक्कुम्]। इदऱ्‌कु ऎदिरिडैयाऩ शप्तम् ‘प्रत्यक्’ ऎऩ्बदु। इदऱ्‌कु प्रतीपमञ्चति [वॆळियिल् प्रसरियामल् वेऱु पक्कमागच् चॆल्लुम्, अदावदु - उळ्नोक्किच् चॆल्लुम्] ऎऩ्बदु पॊरुळ्। इन्दक् कारणत्तैक् कॊण्डे नाम् आत्मावै ‘प्रत्यक्’ ऎऩ्ऱु व्यवहरिक्किऱोम्। आत्म विषयत्तिल् उळ् नोक्किच् चॆल्वदावदु तऩक्कुत् ताऩ् तोऱ्‌ऱुगैये। इन्दत् तोऱ्‌ऱम् जीवात्मा परमात्मा इवर्गळिरुवरुक्कुम् उण्डु ; अदावदु - सैदन्यत्तैयुडैय वस्तुक्कळॆल्लावऱ्‌ऱुक्कुम् सादारणम्। आऩाल् ‘सैदन्यम्’ ऎऩ्बदऱ्‌कुम् ‘प्रत्यक्त्वम्’ ऎऩ्बदऱ्‌कुम् वासियुण्डु। ज्ञानत्तिऱ्‌कु आश्रयमा यिरुप्पदैच् ‘चेदनऩ्’ ऎऩ्ऱुम्, तर्म पूदज्ञान निरबेक्ष मागक् केवलम् ‘नाऩ्’ ऎऩ्ऱु उण्डागुम् तोऱ्‌ऱमुडैयदै ‘प्रत्यक्’ ऎऩ्ऱुम् व्यवहरिक्किऱार्गळ्।
अन्तरात्मन् - अन्दरात्मावै। इदु वैदिग प्रयोगम्। लौगिगत्तिल् इदु ‘अन्तरात्मानम्’ ऎऩ्ऱु इरुत्तल् वेण्डुम्।
पेक्षत् - इन्दत् तादु आत्मने पदम्; आगैयाल् पेक्षत्- ऎऩ्बदु सरियाऩ रूबम्। वेद प्रयोगमागैयाल्, परस्मैबद रूबम् किडैत्तदु। तविर। इदु इऱन्दगाल विऩै। इव्विडत्तिल् निगऴ्गालत्तैक् कुऱिक्किऩ्ऱदु। इदुवुम् सान्दसम्।
२। वॆळियिलुळ्ळ वस्तुक्कळिल् इन्द्रियङ्गळ् सॆऩ्ऱाल्
ऎऩ्ऩ तोषम् ऎऩ्ऱाल्, अवैगळै यडैय विरुम्बुमवर्गळ् अज्ञर्गळे ऎऩ्ऱु निन्दिक्किऱार्।
(प-रै।) पराचः- पाह्यङ्गळाऩ, कामान् - पोगङ्गळै, बालाः - अल्ब प्रज्ञैयैयुडैयवर्गळे, अनुयन्ति-पिऩ्दॊडरु किऱार्गळ्। ते - अवर्गळ्, विततस्य - विस्तीर्णमाऩ [अदावदु - नीडित्तु निऱ्‌कुम्], मृत्योः - संसारत्तिऩ्, पाशम् - पन्दत्तै, यन्ति- अडैगिऱार्गळ्। अथ धीराः - तीरर्गळोवॆऩ्ऱाल्, प्रत्यगात्मन्येव- (प्रत्यगात्माविऩिडत्तिलेये), ध्रुवम्- शास्वदमाऩ, अमृतत्वम् -
मोक्षत्तै, विदित्वा - अऱिन्दु, इह - इन्द संसार मण्डलत्ति
लुळ्ळ,अध्रुवेषु - नश्वरङ्गळाऩ (पदार्त्तङ्गळॊऩ्ऱिलुम्), न
प्रार्थयन्ते - विरुप्पत्तैच् चॆय्यमाट्टार्गळ्।

मूलम् - २।१।३

येन रूपं रसं गन्धं शब्दान् स्पशश्चिं मैथुनान् ।
एतेनैव विजानाति किमत्र परिशिष्यते । एतद्वै तत् ॥ ३ ॥
३। इऩि आत्म स्वरूबत्तै पहु प्रगारमाग विळक्कुगिऱार्। मुदलिल् सगल विषयङ्गळुम् आत्म स्वरूबत्ताल् अनुक्रहिक्कप्पट्टे तम् तम् पक्ति विशेषत्तै अवै पॆऱुगिऩ्ऱऩवॆऩ्ऱु सॊल्लप् पडुगिऩ्ऱदु।
(प-रै।) येन येतेनैव - ऎदैक् कॊण्डे (अदावदु ऎदै सादनमागक् कॊण्डे; ऎदऩुडैय अनुक्रह पलत्तालेये), `रूपं रसं गन्धं शब्दान् स्पर्शान् मैथुनांश्च - [ रूबम् रसम् कन्दम् शप्तम् स्पर्शम् इऩ्ऩुम् मिदुन निमित्तगमाग उण्डागुम् सुग विशेषङ्गळ् इवै ऎल्लावऱ्‌ऱैयुम्, विजानाति - (जन्दुवाऩदु] अऱिगिऩ्ऱदो, [अन्द आत्म तत्वत्तैये तीरऩ् पार्क्किऱाऩ्)। अत्र - इङ्गुळ्ळ पदार्त्तङ्गळुळ्, किम् - ऎदु, परिशिष्यते – [अदऩाल् प्रगाशिक्कप्पडत्तगाददाग] ऎञ्जि निऱ्‌किऩ्ऱदु? तत्- कीऴे प्रदिबादिक्कप्पट्टिरुक्कुम् परम प्राप्यमाऩ अन्द वस्तुवाऩदु, एतद्वै - इदुवे [इव्विडत्तिल् प्रदिबादिक्कप्पडुम् आत्म स्वरूबमे]।

मूलम् - २।१।४

स्वप्नान्तं जागरितान्तञ्च उभौ येनानुपश्यति ।
महान्तं विभुमात्मानं मत्वा धीरो न शोचति ॥ ४ ॥
[प।रै।) स्वप्नान्तम् - स्वप्नत्तिल् काणप्पडुम् प्रबञ्जमुम्, जागरितान्तञ्च - विऴित्तुक् कॊण्डिरुक्कुम् पॊऴुदु तॆऩ्बडुम् प्रबञ्जमुम्, उभौ, - इवै इरण्डैयुम्, येन - ऎन्द सादनत्ताल्, अनुपश्यति- [लोगमाऩदु] पार्क्किऱदो,[ तम्-′अन्द], महान्तं विभुमात्मानम्- पॆरिय विबुवाऩ आत्मावै,मत्वा- उबासित्तु, धीरः-तीरऩाऩवऩ्, न शोचति- संसारमागिऱ तुक्कत्तै अडैगिऱाऩिल्लै।

मूलम् - २।१।५

५। य इदं मध्वदं वेद आत्मानं जीवमन्तिकात् ।
ईशानं भूतभव्यस्य न ततो विजुगुप्सते । एतद्वै तत् ॥ ५ ॥
इव्वाऱु परमात्मावै अऱिन्दाल्, मोक्षत्तैप् पॆऱलामॆऩ्ऱु सॊल्लिविट्टु, अप्पडि अऱिन्दवऩै निन्दिक्कक्कूडादॆऩ्ऱु अवऩैप् पुगऴ्न्दु पेसुगिऱार्।
(प-रै।) य्ः - ऎवऩ्, इदम् - इन्द, मध्वदम्- मदुवॆऩ्ऱु सॊल्लक्कूडिय कर्म पलत्तै अनुबविक्कुम्, आत्मानम्-जीवात्मावैयुम्, जीवमन्तिकात् - अन्द जीवात्मावुक्कु समीबत्तिलुळ्ळ [अन्द जीवात्मावुडऩ् ऒरे ह्रुदय कुहैयिल् पुगुन्दु), भूतभव्यस्य ईशानम् - इऱन्द कालम् निगऴ् कालम् ऎदिर् कालम् आग मूऩ्ऱुगळिलुम् इरुक्कुम् सेदना सेदनवर्क्कम् मुऴुवदैयुम् नियमिक्किऱवऩाग इरुक्कुमवऩैयुम्, वेद - अऱिन्दु उबासिक्किऱाऩो,ततः- अवऩै, न विजुगुप्सते - निन्दिक्कक्कूडादु। (अदावदु - अवऩिडत्तिल् एदावदु तोषम् तॆऩ्बट्टबोदिलुम्, अवऩुडैय ज्ञान माहात्म्यत्तैप् पार्त्तु अवऩैप् पूजिक्कवेण्डुमे तविर अवऩै इगऴक्कूडादु ऎऩ्बदु करुत्तु) एतद्वै तत् - अदु इदुदाऩ्।

मूलम् - २।१।६

यः पूर्वं तपसो जातमद्भयः पूर्वमजायत ।
गुहां प्रविश्य तिष्ठन्तं यो भूतेभिर्व्यपश्यत । एतद्वै तत् ॥ ६ ॥
६। जगत्तिऩ् स्रुष्टि कर्त्तावॆऩ्ऱु क्यादि पॆऱ्‌ऱुळ्ळ साक्षात् सदुर्मुग प्रह्मावुम्, इन्दप् परमात्माविऩ् कडाक्षम् पॆऱ्‌ऱे तमदु पॆरुमैयै अडैन्दिरुक्किऱार् ऎऩ्ऱु इन्द मन्द्रम् सॊल्लुगिऩ्ऱदु।
(प - रै।) यः - ऎवऩ् (ऎन्दच् चदुर्मुग प्रह्मा), अद्भ्यः पूर्वम्- जलत्तिलिरुन्दु मुदल् मुदलिल्, अजायत - ऐनित्तारो, (तम्- - अन्द], तपसः- - सङ्गल्ब मात्रत्ताले, पूर्वं जातम् - (मऱ्‌ऱैत् तेवदैगळुक्कॆल्लाम्] मुऩ्ऩदागप् पिऱप्पैप् पॆऱ्‌ऱुम्, गुहां प्रविश्य - ह्रुदय कुहैयिल् प्रवेसित्तु, भूतेभिः - तेहम् इन्द्रियम् मुदलियवैगळुडऩ् कूडियुम्, तिष्ठन्तम् - इरुक्कुम् (सदुर्मुग प्रहमावै], यः- ऎन्दप् परमात्मावाऩवऩ्, व्यपश्यत - कडाक्षित्ताऩो [इन्दच् चदुर्मुगऩ् जगत्तै स्रुष्टिक्कट्टुम्’ ऎऩ्ऱु अनुक्रहित्ताऩो] ,तत्- -अन्दप् परप्रह्मम्, एतद्वै- - इदुदाऩ्; (इव्विडत्तिल् प्रदिबादिक् कप्पडुवदु ताऩ्)।
अद्भयः - मुदल् मुदलिल् जलम् स्रुष्टिक्कप्पट्टदॆऩ्ऱुम्, अन्द जलत्तिल् वीर्यत्तैच् चॆलुत्तिऩ पिऱगु अदिल् स्वर्ण मयमाऩ ओर् अण्डमुण्डायिऱ्‌ऱॆऩ्ऱुम्, अदिल् सदुर्मुग प्रह्मा उण्डाऩार् ऎऩ्ऱुम् स्म्रुदिगळ् सॊल्लुगिऱबडियाल्, प्रह्मावै जलत्तिलिरुन्दु उण्डाऩदागच् चॊल्वदु उबबन्नमे। प्रह्मा उण्डावदऱ्‌कु मुऩ् पगवाऩ् तऩदु सङ्गल्बत्ताल् पञ्ज पूदङ्गळै स्रुष्टित्तदै समष्टि स्रुष्टियॆऩ्ऱुम्, प्रह्मा उण्डाऩ पिऱगु एऱ्‌पट्ट जगत् स्रुष्टियै व्यष्टि स्रुष्टि यॆऩ्ऱुम् सॊल्वार्गळ्। इव्विडत्तिल्, सदुर्मुगऩै समष्टि स्रुष्टिक्कुप् पिऱगुम् व्यष्टि स्रुष्टिक्कु मुऩ्ऩुम् उण्डाऩारॆऩ्बदु सॊल्लप्पडुगिऱदु।
भूतेभिः - इदु वैदिग रूबम्। लोगत्तिल् भूतैः ऎऩ्ऱे रूबम्
एऱ्‌पडुम्।

मूलम् - २।१।७

या प्राणेन संभवत्यदितिर्देवतामयी ।
गुहां प्रविश्य तिष्ठन्ती या भूतेभिर्व्यजायत । एतद्वै तत् ॥ ७ ॥
७। ‘जीव वर्क्कम् मुऴुवदुम् अन्दप् परप्रह्मत्तैये आत्मावाग उडैत्तायिरुक्किऩ्ऱदु। अदावदु - जीववर्क्कम् मुऴुवदुम् तङ्गळ् तङ्गळ् कार्यङ्गळैच् चॆय्वदिल् तमक्कु इरुक्कुम् असादारण पक्तियै अन्दप् परमात्माविऩ् अनुक्रह विशेषत्तालेये पॆऱ्‌ऱिरुक्किऩ्ऱदु’ ऎऩ्बदु इन्द मन्द्रत्तिऩ् विषयम्।
(प-रै।) या अदितिः - कर्म पलत्तै अनुबविक्कुम् यादॊरु जीवऩाऩदु, प्रणेन सम्भवति- प्राणऩुडऩ् कूडि यिरुक्किऱदो, (या - ऎन्द जीवऩाऩदु], देवतामयि - इन्द्रियङ्गळुक्कु अदीनमाऩ पोगत्तै उडैत्तात्तायिरुक्किऩ्ऱदो, (या- ऎन्द जीवऩाऩदु] गुहां प्रविश्य तिष्ठन्ती-[ह्रुदयमागिऱ] कुहैक्कुळ् प्रवेशित्तु निऱ्‌किऩ्ऱदो, या - ऎदाऩदु, भूतेभिः - ऐन्दु पूद मयमाऩ तेहत्तुडऩ् कूडियदाय्, व्यजायत - पलविदमाग जनिक्किऩ्ऱदो, एतद्वै- अन्द [जीवऩुम्], तत्- - अन्द प्रह्मत्तैये अन्दर्यामियाग उडैत्तायिरुक्किऩ्ऱदु।
अदितिः - इन्द शप्तमाऩदु तेवर्गळुडैय मादावागिऱ अदिदि’ ऎऩ्बवळुक्कुप् पॆयर्; वेदङ्गळिल् ‘पूमि’यैयुम् कुऱिक्कुम्। इवैगळे इन्द शप्तत्तिऱ्‌कु प्रसित्तमाऩ पॊरुळ्गळ्। आऩाल्, इन्दप् पॊरुळ् ऒऩ्ऱुम् इव्विडत्तिऱ्‌कु सङ्गदमाग माट्टादु। अवर्गळुक्कु मनुष्यर्गळुडैय ह्रुदयमागिय कुहैयिल् प्रवेशम् सम्बविक्कमाट्टा तऩ्ऱो? इव्विडत्तिलो ‘अदिदि’ ऎऩ्ऱु पेसप्पडुम् वस्तुवुक्कु ‘गुहां प्रविश्य तिष्ठन्ति-’ [कुहैयिल् प्रवेशित्तिरुक्किऩ्ऱदु) ऎऩ्ऱु कुहा प्रवेशम् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदु। इन्दक् कुहा प्रवेश व्यबदेशम्, ”आत्मा गुहायान्निहितः-“ (आत्मा कुहैयिल् इरुक्किऩ्ऱदु), “यो वेद निहितं गुहायाम् “ (ऎवऩ् कुहैयिल् इरुप्पवऩै उबासिक्किऱाऩो], ऎऩ्गिऱबडि आत्म वस्तुवुक्के प्रसित्तम्। आगैयाल्, इव्विडत्तिल् ‘अदिदि’ ऎऩ्ऩुम् शप्तम् आत्मा ऎऩ्ऱु पॊरुळ् पॆऱ्‌ऱिरुप्पदाग व्याक्यानम् सॆय्यप्पडुगिऩ्ऱदु। अन्द अर्त्तम् ऎप्पडिक् किडैक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱाल्, अन्दप् पदत्तिऩ् तादुविऩ् अर्त्तत्तैप् पार्त्ताल् अदु विळङ्गुम्। “अत्तीति अदितिः ’’ (ऎदु साप्पिडुगिऱदो (अत्ति ), अदावदु - अनुबविक्किऱदो, अदु अदिदि)। ऎवऱ्‌ऱै अनुबविक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱाल् कर्म पलङ्गळै अऩुबविक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्लि, जीवऩ्’ ऎऩ्ऩुम् अर्त्तत्तैच् चॆय्गिऱार्गळ्। ऋतं पिवन्तौ सुकृतस्य लोके गुहां प्रविष्टौ ऎऩ्ऩुम् इन्द उबनिषत्तिऩ् मुदल् अत्यायम् मूऩ्ऱावदु वल्लियिऩ् मुदल् मन्द्रत्तैप् पार्क्कवुम्। आऩाल् अव्विडत्तिल् परमात्मावुक्कुम् कुहा प्रवेसम् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱबडियाल्, इव्विडत्तिल् एऩ् परमात्मावैप् पॊरुळागक् कॊळ्ळक् कूडादु? ऎऩ्ऱु ऒरु शङ्गै जनिक्कलाम्। प्राणऩुडऩ् इरुक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱुम्, इन्द्रियादीनमाऩ पोगङ्गळै उडैत्तायिरुक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱुम्, प्रुदिवी मुदलिय पूदङ्गळुडऩ् कूडिय पल तेहङ्गळै ऎडुत्तुक्कॊळ्ळुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱुम् इव्विडत्तिल् सॊल्लप्पट्टिरुप्पदाल्, अन्दप् पॊरुळ् उबबन्न मागमाट्टादु। आगैयाल् जीवऩे इव्विडत्तिल् पेसप्पडुगिऱाऩ् ऎऩ्बदु सित्तम्।
इप्पडि जीवात्मावै प्रस्तावित्तुविट्टु, एतद्वैतत्- [इदुदाऩ् अन्दप् परमात्मा) ऎऩ्ऱु सॊऩ्ऩाल् ‘अप्पडिच् चॊल्वदु जीवात्म परमात्माक्कळुक्कु ऐक्यम् सॊऩ्ऩदागादो? अदु शास्त्र विरुत्तमऩ्ऱो?’ ऎऩ्ऱु ऒरु शङ्गै जूनिक्कलाम्। अम्मादिरियाऩ शङ्गैक्कु इडम् कॊडामल् इरुक्कुम् पॊरुट्टे ‘तत् ’ ऎऩ्बदऱ्‌कु अदुवे’ ऎऩ्ऱु अर्त्तम् सॊल्लामल्, अन्दप् परमात्मावै आत्मावाग उडैयदे’ ऎऩ्ऱु विवरणम् सॆय्यप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदु। इप्पडि अर्त्तम् सॆय्वदऱ्‌कु प्रमाणम् उण्डो? शरीरत्तैच् चॊल्लुम् शप्तम् शरीरि पर्यन्दम् कुऱिप्पुडैयदागुम् ऎऩ्ऱु ऒरु न्यायमुण्डु। इव्विडत्तिल् तत् ऎऩ्बदु शरीरियैयऩ्ऱो सॊल्लुगिऩ्ऱदु? अदु ऎप्पडि शरीरवासियागुम्? शरीरिवासियाऩ शप्तम् शरीरबर्यन्दम् कुऱिक्कुम् ऎऩ्ऩुम् नियायमुम् उण्डो?’ ऎऩ्ऱु ऒरु केळ्वि पिऱक्कुम्। इदऱ्‌कु समादाऩमावदु ः शरीरवासियाऩ शप्तम् शरीरिबर्यन्दम् कुऱिक्कुम् ऎऩ्ऩुम् नियायमाऩदु, ‘शरीरम्’ अप्रुदक् सित्त विशेषणमागवुम् ‘शरीरि विशेष्यमागवुम् इरुप्पदालऩ्ऱो? अप्रुदक् सित्त विशेष्यवासियाऩ शप्तम् विशेष्य पर्यन्दम् पोगुमाऩाल्, अप्रुदक् सित्त विशेष्यवासियाऩ शप्तम् विशेषणत्तैयुम् एऩ् कुऱिक्कक्कूडादु? इव्विडत्तिल् जीवऩ् विशेषणम्, परमात्मा विशेष्यम्। इवै इरण्डुम् अप्रुदक् सित्तङ्गळ्; अदावदु - ऒऩ्ऱैविट्टु मऱ्‌ऱॊऩ्ऱु वर्त्तियादु। अन्दक् कारणत्तैक् कॊण्डु जीववासियाऩ शप्तम् परमात्म पर्यन्दम् पोगुमाऩाल्, अन्दक् कारणत्तैक् कॊण्डे परमात्म वासियाऩ शप्तमुम् जीवऩैयुम् सॊल्लुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्वदु न्यायत्तिऱ्‌कु ऒत्तदुदाऩे। आगैयाल्, ‘तत् ’ ऎऩ्ऩुम् परमात्मवासियाऩ
पदम् अदै आत्मावाग उडैय (अदावदु - अदै अप्रुदक् सित्त विशेष्यमाग उडैय) जीवात्म पर्यन्दम् सॆल्लु किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु विवरिक्कक्कूडुम्। इम्मादिरिये कीऴे मुदल् अत्यायम् इरण्डावदु वल्लि १७-वदु मन्द्रत्तिल् “ ब्रह्मजज्ञं देवमीड्यं " ऎऩ्ऩुम् इडत्तिल् ‘देवम्’ ऎऩ्ऩुम् पदत्तिऱ्‌कु ‘‘तेवऩै आत्मावाग उडैय जीवऩै ऎऩ्ऱु अर्त्तम् पगवत् ।सॊल्लप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदु कीदैयिलुम् क्षेत्रज्ञं चाऽपि मां विद्धि " ऎऩ्ऩुम् पगवत् वाक्यत्तिल् श्री क्रुष्णऩैच् चॊल्लुम् ‘माम्’ (ऎऩ्ऩै) ऎऩ्ऩुम् शप्तम् मदात्मकं [ऎऩ्ऩै आत्मावाग उडैयवऩ्] ऎऩ्ऩुम् अर्त्तत्तिल् प्रयोगम् सॆय्यप्पट्टिरुप्पदागप् पगवत् पाष्यगाररुडैय पाष्यम्।
देवतामयी - ‘तेव’ ऎऩ्ऩुम् सप्तत्तिऱ्‌कु ‘इन्द्रियङ्गळ्’ ऎऩ्ऩुम् पॊरुळ् उण्डु।

मूलम् - २।१।८

अरण्यो र्निहितो जातवेदा गर्भ इव सुभृतो गर्भिणीभिः ।
दिवे दिवे ईड्यो जागृवद्भिर्हविष्मद्भिर्मनुष्येभिरग्निः ॥ एतद्वै तत् ॥ ८ ॥
८। इव्वाऱु इन्द प्रबञ्जत्तिल् तॆऩ्बडुम् सेदनासेदन वस्तुक्कळुळ् प्रदानमाऩ सिलवऱ्‌ऱै उदाहरित्तु इवैयॆल्लाम् प्रह्मात्मगमॆऩ्ऱु सॊल्लिविट्टु, अदऩाल् त्रुप्ति अडैयामल्, मऱुबडियुम्, इन्द लोगत्तिल् प्रजैगळॆल्लाम् जीवित्तिरुप्पदऱ्‌कु अत्यवस्यङ्गळायुम् ऎल्लारुक्कुम् परमोबगारत्तैच् चॆय्युमवैयायुम् ऎल्लारालुम् पूजिक्कप्पडुमवैयायुम् इरुक्कुम् अक्नि सूर्यऩ् मुदलियवैगळुम् प्रह्मत्तैये अन्दरात्मावाग उडैत्तायिरुक्किऩ्ऱऩवॆऩ्ऱु वऱ्‌पुऱुत्तुगिऱार्। इन्द मन्द्रत्तिल् अक्नियैप्पऱ्‌ऱियुम् अडुत्तुवरुम् मन्द्रत्तिल् सूर्यऩैप्पऱ्‌ऱियुम् प्रस्ताविक्किऱार्।
(प-रै।) दिवे दिवे - ऒव्वॊरु नाळुम्, जागृवद्भिः - विऴित्तुक् कॊण्डिरुक्कुम् (अदावदु मिक्क सावदानमाग इरुक्कुम् स्वबावमुळ्ळ], हविष्मद्भिः- हविस्सैयुडैय (अदावदु नॆय् मुदलिय हविस्सै होमम् सॆय्वदिल् प्रव्रुत्तर्गळाऩ) मनुष्येभिः - मनुष्यर्गळाल् [अदावदु रुत्विक् मुदलाऩवर्गळाल्] ईड्यः - स्तुदिक्कप्पट्टुक् कॊण्डिरुक्कुम्, अग्निः– उयर्न्द स्तिदिक्कु नयिप्पिक्कुम् शीलमुळ्ळ, (यः ऎन्द), जातवेदाः - अक्नि तेवदैयाऩदु, गर्भिणीभिः - कर्प्प स्त्रीगळाल्, सुभृतः - जाक्रदैयुडऩ् वळर्क्कप्पट्टु वरुम्, गर्भ इव - कर्प्पत् तिलिरुक्कुम् शिशुवैप्पोल, अरण्योः - अरणिक्कट्टैगळिल्, निहितः - वैक्कप्पट्टिरुक्किऱदो, एतद्वै - इन्द अक्नि स्वरूबमाऩदु, तत् - [कीऴ्च् चॊल्लप्पट्टुळ्ळ) प्रह्मत्तैये आत्मावाग उडैयदु।

मूलम् - २।१।९

यतश्चोदेति सूर्यो अस्तं यत्र च गच्छति ।
तन्देवास्सर्वेऽपितास्तदु नात्येति कश्चन ॥ एतद्वै तत् ॥ ९ ॥
९। (प-रै।) यतः - ऎदऩिडमिरुन्दु (ऎन्द प्रह्मत्तिऩिड मिरुन्दु), सूर्यः - सूर्यऩ्, उदेति - उदयत्तैप् पॆऱुगिऱाऩो, यत्र - ऎन्द प्रह्मत्तिऩिडत्तिल्, अस्तम् - अस्तमनत्तै, गच्छति - अडैगिऱाऩो, तम् - अन्द प्रह्मत्तिऩिडत्तिल्, सर्वे देवाः - ऎल्लात् तेवदैगळुम्, अर्पिताः - प्रदिष्टिदर्गळाग इरुक्किऱार्गळ्। तत् अन्दप् परमात्मावै, कश्चन - ऒरुवरुम्, नात्येति -अदिक्रमिक्किऱारिल्लै। एतद्वै - इन्द सूर्यऩ् मुदलिय तेवर्गळिऩ् स्वरूबमुम्, तत् अन्द प्रह्मत्तैये आत्मावाग उडैयदे।

मूलम् - २।१।१०

१०। इप्पडि पहु प्रगारमाग ‘सर्वत्तुक्कुम् परमात्मावे आत्मा’ ऎऩ्ऱु परमात्मावुक्कु सर्वात्मत्वत्तै प्रबञ्जित्तुविट्टु, अदु ऎप्पडि उबबन्दमागुम्?" ऎऩ्ऱु आक्षेबिप्पवर्गळुक्कु समादानम् सॊल्लुगिऱार् इन्द मन्द्रत्तिल्। य इह नानेव पश्यति [ परमात् माविऩिडत्तिल् ऎवऩ् पेदत्तैप् पार्क्किऱाऩो अवऩ् संसारत्तिलेये उऴऩ्ऱु कॊण्डिरुप्पाऩ्) ऎऩ्ऱु सॊल्वदैप् पार्त्ताल्, ऎल्लाम् ऒऩ्ऱु ऎऩ्ऩुम् मदम् वऱ्‌पुऱुत्तप्पडुवदु पोलत् तोऩ्ऱुम्। अडुत्तुवरुम् मन्द्रत्तिलुम् नेह नानास्ति किञ्चन ’ (पेदम् ऎऩ्बदे इल्लै) ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु। आऩाल्, इप्पडि स्वरूबैक्यम् इव्विडत्तिल् उबदेशिक्कप्पडुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्वदु प्रगरणत्तिऱ्‌कु ऒत्तदऩ्ऱु ऎऩ्बदुम्, मऱ्‌ऱै इडङ्गळिल् सॆय्यप्पडुम् पेद उबदेशत्तिऱ्‌कु अत्यन्दम् विरुत्तम् ऎऩ्बदुम्, शरीर शरीरि पावत्तै अवलम्बित्तु इन्दप्पेद निषेदत्तिऱ्‌कु अर्त्तम् सॆय्वदे समञ्जस मॆऩ्बदुम् सऱ्‌ऱु ऊऩ्ऱिप् पार्प्पवर्गळुक्कु नऩ्गु विळङ्गुम्।
इव्विडत्तिल् शङ्गिक्कप्पडुम् शङ्गैयावदुः ‘परमात्मावे ऎऩ्ऩुडैय आत्मा’ ऎऩ्ऩुम् तोऱ्‌ऱम् असङ्गदम्। आत्मावाऩदु नाऩ् ऎऩ्ऱु अहन्दैक्कु आश्रयमागवऩ्ऱो ऎल्लारालुम् अनुसन्दिक्कप् पडुगिऩ्ऱदु। अन्द नाऩ् ऎऩ्ऩुम् तोऱ्‌ऱम् ‘नाऩ् इव्विडत्तिल् इरुक्किऱेऩ्; इन्द इडत्तैक् काट्टिलुम् पिन्नमाऩ वेऱोर् इडत्तिल् इल्लै’ ऎऩ्ऱु तेशान्दर व्यावरुत्तमागवे उण् डागक् कूडियदऩ्ऱो? अप्पडिप्पट्ट तोऱ्‌ऱम् उण्डागुमवऩुक्कु सर्व तेशङ्गळिलुम् सर्व कालङ्गळिलुम् इरुक्कुमदाऩ परमात्मावे ऎऩ्ऩुडैय अन्दरात्मा’ ऎऩ्ऩुम् तोऱ्‌ऱम् ऎप्पडि उण्डागुम् इदुदाऩ् आक्षेबुम्, इदऱ्‌कु, ‘परस्परम् विरुत्तङ्गळाऩ इम्मादिरि
तोऱ्‌ऱङ्गळ् तोऩ्ऱुवदऱ्‌कु सम्बावनैये इल्लै’
ऎऩ्बदे समादानम्। अदु ऎप्पडि ऎऩ्ऱाल्ः तत्वत्तै उणर्न्दवर्गळुक्कु नाऩ् ऎऩ्ऩुम् तोऱ्‌ऱम् जीव विशिष्टमाऩ परमात्मावैये विषयमाग उडैयदादलाल्, “सङ्गुसिदमाऩ ओरिडत्तिऩ् सम्बन्दत्तैप् पॆऱ्‌ऱवऩ् नाऩ्’ ऎऩ्ऩुम् तोऱ्‌ऱम् जनिक्कवे माट्टादु। अवर्गळुक्कु ‘नाऩे मनु, नाऩे सूर्यऩ्’ ऎऩ्ऱु, वामदेवरुक्कुत् तोऩ्ऱिऩदु पोल, परमात्मावाऩदु ऎल्ला वस्तुक्कळिलुम् ऎव्विडत्तिलुम् इरुप्पदागवऩ्ऱे तोऱ्‌ऱमुण्डागुम्? तत्वत्तै उणरादवर्गळुक्को वॆऩ्ऱाल् नाऩ् ऎऩ्ऩुम् तोऱ्‌ऱम् जीवऩैये विषयमाग उडैयदु। अवर्गळुक्कुत् ताम् ऒरु कुऱिप्पिट्ट तेशत्तिल् इरुप्पदागवे तोऱ्‌ऱम् उण्डागुम्। अवर्गळुक्कुप् परमात् माविऩ् तोऱ्‌ऱमिल्लैयागैयाल्, सर्व तेशत्तिलुम् सर्व कालत्तिलुम् इरुक्कुम् परमात्माविऩ् तोऱ्‌ऱत्ताल् उण्डागक्कूडिय विरोदत्तिऱ्‌के इडम् इल्लै। इन्द विरोदाबावत्तै अवलम्बित्ते इन्द मन्द्रम् पेसुगिऩ्ऱदु।
यदेवेह तदमुत्र यदमुत्र तदन्विह ।
मृत्योस्स मृत्युमाप्नोति य इह नानेव पश्यति ॥ १०
यदेवेह तदमुत्र यदमुत्र तदन्विह ।
मृत्योस्स मृत्युमाप्नोति य इह नानेव पश्यति ॥ १० ॥
[प - रै ] इह - इन्द लोगत्तिल्, यत्- ऎदुवो [ऎन्दप् परमात्म तत्वमाऩदु ‘नाऩ्’ ऎऩ्ऩुम् अनुसन्दानत्तिऱ्‌कु विषयमो], तदेव - अदुवे, अमुत्र - लोगान्दरत्तिल् इरुप्पवर्गळुक्कुम् आत्मा यत् - ऎदु, अमुत्र - लोगान्दरत्तिल् इरुप्पवर्गळुक्कु आत्मावो, तत् - अदुवे, इह - इन्द लोगत्तिल् एऱ्‌पडुम् अनुसन्दानत्तिऱ्‌कु विषयम्। (आगैयाल्) यः - ऎवऩ्, इह - इव्विडत्तिल्, नाना इव - अन्द इरण्डुम् वॆव्वेऱाग इरुप्पदुबोल, पश्यति - पार्क्किऱाऩो [अदावदु - इन्द उण्मैयै अऱियविल्लैयो) सः - अवऩ्, मृत्योः - संसारत्तिलिरुन्दु मृत्युम् - संसारत्तैये, आप्नोति - अडैगिऱाऩ्। (अदावदु - अवऩुक्कु संसार पन्दम् विलगामले निऱ्‌किऩ्ऱदु।)

मूलम् - २।१।११

मनसैवेदमाप्तव्यन्नेह नानाऽस्ति किञ्चन ।
मृत्योस्स मृत्युं गच्छति य इह नानेव पश्यति ॥ ११ ॥
११। इप्पडि ऎल्लावऱ्‌ऱुक्कुम् अन्दरात्मावाग इरुक्कुम् परमात्म तत्वत्तै नाम् ऎप्पडि अडैयक्कूडुमॆऩ्ऱाल्, अदु विशुत्तमाऩ मनस् ऒऩ्ऱालेये क्रहिक्कत् तगुन्ददु ऎऩ्ऱु इन्द मन्द्रम् सॊल्लुगिऩ्ऱदु।
[प - रै] इदस् - इन्द आत्म स्वरूबमाऩदु, मनसैव - मनस्सालेये [अदावदु - विशुत्तमाऩ मनस्सिऩाल् मात्रम्], आप्तव्यम् - क्रहिक्कत्तगुन्ददु। - इह इव्विडत्तिल्, नाना - पिन्नमाग (अदावदु-अप्रह्मात्मगमाग], किञ्चित् - ऒऩ्ऱुम्, नास्ति - इल्लै। [मऱ्‌ऱवै कीऴ् मन्द्रत्तिऱ्‌पोलवे। एऱ्‌कॆऩवे सॊल्लप्पट्ट अर्त्तत्तै त्रुडमागच् चॆय्वदऱ्‌काग इव्विडत्तिल् मऱुबडियुम् अदु सॊल्लप्पडुगिऱदु।)

मूलम् - २।१।१२

अङ्गुष्ठमात्रः पुरुषो मध्य आत्मनि तिष्ठति ।
ईशानो भूतभव्यस्य न ततो विजुगुप्सते ॥ एतद्वै तत् ॥ १२ ॥
१२। अन्दप् परमात्मा उबासगर्गळै अनुक्रहिक्कुम् पॊरुट्टु अवर्गळुडैय ह्रुदयत्तिल् सन्निहिदऩागवुम्, अन्द ह्रुदयत्तिल् इरुक्किऱबडियाल् अन्द स्तानत्तिऱ्‌कु अनुगुणमाऩ आक्रुदियुडऩ् कूडिऩवऩागवुम् इरुक्किऱाऩॆऩ्ऱु इन्द मन्द्रम् सॊल्लुगिऩ्ऱदु। मनुष्यर्गळुडैय ह्रुदयम् अवर्गळुडैय अङ्गुष्ट अळवु उळ्ळदाम्; आगैयाल् अन्दप् परमात्मावुम् अन्द अङ्गुष्ट अळवु उळ्ळवऩाग अव्विडत्तिल् इरुक्किऱाऩाम्। मनुष्यर्गळे उबासनत्तिऱ्‌कु अदिगारिगळागिऱबडियाल्, अवर्गळुडैय ह्रुदयत्तिल् अन्द अळवु उळ्ळवऩाग इरुक्किऱाऩ् ऎऩ्बदैप्पऱ्‌ऱि मात्रम् इव्विडत्तिल् प्रस्ताविक्कप्पडुगिऱदु। अङ्गुष्टमिराद कुदिरै मुदलिय म्रुगङ्गळुक्कु उबासनादिगारम् इल्लैयादलाल्, अवैगळैप्पऱ्‌ऱि इव्विडत्तिल् प्रस्तावमिल्लै।
[परै) | भूतभव्यस्य - इऱन्द कालम् ऎदिर्गालम् [निगऴ्गालम्] इम्मूऩ्ऱु कालङ्गळिलुम् इरुक्कुम् सगल सेदनासेदन वर्क्कत्तिऱ्‌कुम्, ईशानः - ईस्वरऩाग (नियन्दावाग) इरुक्कुम्, पुरुषः–[परम पुरुषऩ्, मध्य आत्मनि - (उबासग] सरीरत्तिऩ् नडुविल्, अंगुष्ठामात्रः- अङ्गुष्टम् [अदावदु - कट्टैविरल्] अळवु उळ्ळवऩाग,तिष्ठति- इरुक्किऱाऩ्। ततः-अप्पडि अवऩ् ईस्वरऩाग इरुक्किऱबडियाल्, न विजुगुप्सते - (अङ्गु इरुप्पदिल्) जुगुप्सै अडैगिऱाऩिल्लै। अदावदु - वात्सल्यादिशयत्ताल् उबासगर्गळुडैय तेहत्तिल् इरुक्कुम् तोषङ्गळॊऩ्ऱैयुम् पाराट्टामल् अवैगळैप् पोक्यम् पोलवे पावित्तु वरुगिऱाऩ्।
इव्वाऱु इन्द मन्द्रत्तैप् परमात्म परमागवे नमदु आसार्यर्गळ् निर्वहित्तिरुक्किऱार्गळ्। इन्द जीवात्मावे प्रदिबादिक्कप्पडुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु आक्षेबिप्पदु उण्डु। मऱ्‌ऱुम् सिलर्, ‘इन्दक्कडवल्लि मुऴुवदुम् पशुबदि ऎऩ्ऩुम् तेवदा विशेषत्तैप् परदेवदैयागप् पेसुगिऩ्ऱदु। अप्पडि अदु पेसुगिऩ्ऱदु ऎऩ्बदु इन्द मन्द्रत्ताल् नऩ्गु एऱ्‌पडुम्’ ऎऩ्ऱु सॊल्वार्गळ्। इवैयॆल्लाम् उबबन्दङ्गळल्लवॆऩ्बदु मेऱ्‌ सॊल्लप्पडप्पोगुम् हेदुक्कळाल् विळङ्गुम्।
मुदलिल्, जीवात्म विषयमॆऩ्ऱु कॊळ्बवर्गळिऩ् वादत्तैक् कवऩिप्पोम्। अवर्गळ् सॊल्वदावदुः- इन्द मन्द्रत्तिल् प्रदि पादिक्कप्पडुम् वस्तु अङ्गुष्ट अळवु
उळ्ळदु ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु। अन्द अळवु जीवात्मावुक्के उण्डु ऎऩ्ऱु स्रुदि स्म्रुदिगळिलिरुन्दु एऱ्‌पडुगिऱबडियाल्, अदे अळवैच् चॊल्लुम् इन्द
उबनिषत्तुम् अन्द जीवात्मावैये कुऱिक्कवेण्डुम् ऎऩ्बदुदाऩ्। अवर्गळ् उदाहरिक्कुम् स्रुदि वाक्यमावदुः- “ प्राणाधिपस्सश्चस्ति स्वकर्मभिरंगुष्ठामात्रः “ - (प्राणादिबऩाग इरुक्कुमवऩ् तऩदु कर्मङ्गळाल् अङ्गुष्ट अळवुळ्ळवऩाग सञ्जरिक्किऱाऩ्)। इदिल् ‘प्राणादिबऩ्’ ऎऩ्ऱुम् ‘तऩदु कर्मङ्गळिऩाल्’ ऎऩ्ऱुम् तॆऩ्बडुम् निर्त्तेशङ्गळ् इदु जीवात्म विषयमे ऎऩ्बदै निराक्षेबमागत् तॆरिविक् किऩ्ऱदु। स्म्रुदियुम्, ’ “‘अगुष्ठमात्रं पुरुषं निश्चकर्ष यमो घलात् " [अङ्गुष्ट अळवुळ्ळ पुरुषऩै यमऩ् पलात्कारमाग इऴुत्ताऩ्) ऎऩ्ऱु जीवात्मावैये अङ्गुष्ट अळवु उळ्ळवऩागप् पेसुगिऩ्ऱदु। इवै इम् मादिरिप् पेसिऩालुम्, ’ ‘भूतभव्यस्येशानः’ ः’ [सगलत्तिऱ्‌कुम् ईस्वरऩ्] ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱ पडियाल्, असङ्गुसिदमाऩ नियमन पक्तियैयुडैय परमात्मावे इव्विडत्तिल् विवक्षिदऩ् ऎऩ्ऱु सॊल्ल लामो वॆऩ्ऱाल्, मुदलिऱ्‌ सॊल्लप्पट्टुळ्ळ जीवलिङ्गमागिऱ अङ्गुष्ट परिमाणत्वम् पलीयस् आदलाल्, पिऩ्वरुम् “ऎल्लावऱ्‌ऱुक्कुम् ईस्वरऩ्’ ऎऩ्बदैक् कॊञ्जम् सङ्गोसित्तुक्कॊळ्वदे उसिदमागुमऩ्ऱो? ‘तऩ्ऩैक् काट्टिलुम् निक्रुष्टमाग इरुक्कुम् सगलत्तिऱ्‌कुम् ईस्वरऩ्’ ऎऩ्ऱु अर्त्तम् सॊल्लवेण्डुमे तविर्त्तु, उबक्रमत्तिऱ्‌ सॊल्लप्पट्टदऱ्‌कु विरुत्तमाग अर्त्तम् सॆय्वदु शास्त्र सम्मदमागमाट्टादु। इदुदाऩ् इवर्गळ् सॆय्युम् आक्षेबम्।
इदऱ्‌कु समादाऩमावदुः-‘अङ्गुष्ट परिमाणवत्वम् जीवऩुक्कु मात्रमे, परमात्मावुक्कु अदु इल्लै’ ऎऩ्ऱु सॊल्वदु सरियऩ्ऱु। अन्दप् परिमाणवत्वम् परमात्मावैप्पऱ्‌ऱियुम् पेसप् पट्टिरुक्किऩ्ऱदु अंगुष्ठमात्रः पुरुषोंऽगुष्ठञ्च समाश्रितः। ’ ऎऩ्ऱु तैत्तिरीय उबनिषत्तिलुम्,” अंगुष्ठमात्रः पुरुषोऽन्तरात्मा सदा जनानां हृदये सन्निविष्टः ऎऩ्ऱु स्वेदास्वदरो पनिषत्तिलुम् अङ्गुष्ट मात्रत्वम् परमात्मावुक्कुम् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदु। आऩाल्, इरण्डु पुरुषर्गळ् विषयत्तिलुम् अङ्गुष्ट परिमाणवत्वम् ऒळबादिगमे। जीवऩ् अत्यन्द अणुबरिमाणमुळ्ळवऩ् ऎऩ्ऱु
" वालाग्रशतभागस्य शतधा कल्पितस्य च । भागो जीवस्य विज्ञेयः’ ऎऩ्ऱु श्रीस्वेदास्वदर उबनिषत्तिल् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱबडियाल्, अन्द जीवऩुक्कु अङ्गुष्ट परिमाणवत्वम् अवऩ् वसिक्कुम् ह्रुद यत्तिऱ्‌कुत्तगुन्दबडियाग ऒळबादिगमॆऩ्ऱे सॊल्ल वेण्डुम्। परमात्मावुक्कुम्, विबुवाऩ अवऩ् उबासगऩुडैय ह्रुदयत्तिल् इरुक्किऱाऩॆऩ्ऱु सॊल्लप् पट्टिरुक्किऱबडियाल्, अन्द उबासगरुडैय ह्रुदयङ्गळ् अवरवर्गळुडैय अङ्गुष्टत्तिऩ् अळवैयुडैयवैयाऩ पडियाल् अदऱ्‌कुत् तगुन्दबडि अङ्गुष्ट परिमाणवत्वम् अवऩुक्कुम् ऒळबादिगमॆऩ्ऱे सॊल्लवेण्डुम्। इप्पडि अङ्गुष्ट परिमाणवत्वम् जीवात्मा परमात्मा ऎऩ्ऩुम् इरुवरुक्कुम् सादारणमाग इरुक्किऱबडियाल् अदैक्कॊण्डु प्रक्रुद विवादत्तै निर्णयिप्पदु सात्य मिल्लै। असङ्गुसिदमाऩ पूदबव्य ईशित्रुत्वमो परमात्मावुक्के असादारणम्। अन्द ईशित्रुत्वम् इव्विडत्तिल् निर्त्तेशिक्कप्पट्टिरुक्किऱदु। आगैयाल् अन्द ईशित्रुत्व निर्त्तेश पलत्तैक् कॊण्डु अङ्गुष्ट प्रमिदऩॆऩ्ऱु सॊल्लप्पडुम् पुरुषऩ् परमात्मावे ऎऩ्ऱु निर्णयम् सॆय्यप्पडुगिऩ्ऱदु।
निऱ्‌कः इन्द अत्यायत्तिलेये " “यदिदं किश्च जगत्सर्वं " [२-६-२] ‘अङ्गुष्ट प्रमिदऩाऩ पुरुषऩिडमिरुन्दु पयन्दु सगल जगत्तुम् नडुङ्गुगिऩ्ऱदु’ ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऱदु। इप्पडि जगत् मुऴुवदैयुम् नडुङ्गच्चॆय्युम् शक्तियाऩदु परमात्मावुक्के असादारणमॆऩ्बदु “भीषास्माद्वातः पवते " इत्यादियाऩ तैत्तिरीय उबनिषत् वाक्यत्तिलिरुन्दु व्यक्तमागिऩ्ऱदु। मेलुम्, अडुत्त वल्लियिल् न तत् सूर्यो भाति न चन्द्रतारकम् " (२-५-१५] ‘इन्द अङ्गुष्टप्रमिदऩाऩ पुरुषऩुक्कु सूर्य सन्द्रादिगळिऩ् तेजस्सै मऱैक्कक्कूडिय ऒरु तेजो विशेषम् इरुक्किऩ्ऱदु’ ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु। इप्पडिप्पट्ट तेजो विशेषम् परमात्मावुक्के असादारण मॆऩ्बदु ’ “त देवा ज्योतिषां ज्योतिः॥॥॥॥येन सूर्यस्तपति तेजसेद्धः” इत्यादियाऩ प्रुहदारण्यग उबनिषत् वाक्यत्तिलिरुन्दु व्यक्तम्। इम्मादिरियाऩ हेदुक्कळाल् इन्द मन्द्रत्तिल् प्रदिबादिक्कप्पडुम् पुरुषऩ् परमात्मावे ऎऩ्बदु सित्तम्।
इरण्डावदुः इन्द वाक्यत्तिल् तॆऩ्बडुम् ‘ईशान ‘ ऎऩ्ऩुम् शप्त पलत्तैक्कॊण्डु इन्दक् कडोबनिषत् मुऴुवदुम् पसुबदिया किऱ तेवदा विशेषत्तैये प्रदि पादिक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु वादिप्पवर्गळिऩ् उबबादनङ्गळैप् परामर्शिप्पोम्। अवर्गळ् सॊल्वदावदुः- ‘ईश्वरश्शर्व ईशानः ’ ऎऩ्ऩुम् निगण्डु पाडत्ताल् ईशान ऎऩ्ऩुम् शप्तम् पशुबदि ऎऩ्ऩुम् तेवदा विशेषत्तिल् रूडमाय् अदैये पॊरुळागक् कॊण्डिरुक्किऱदु। रूडियाऩ पॊरुळ् ऒत्तु वरुगैयिल् अदैक्कैविट्टु यौगिगमाग अर्त्तम् सॆय्वदु शास्त्र सम्मदमाग माट्टादु। “तद्धिष्णोः परम पदम् " इत्यादियाऩ इडत्तिल् ‘विष्णु’ ऎऩ्ऩुम् तेवदै प्रदिबादिक्कप्पट्टिरुक्किऱदे ऎऩ्ऱाल्, अन्द वाक्यत्तिऱ्‌कु ‘अदु विष्णुविऩ् स्वरूबमे’ ऎऩ्बदु पॊरुळऩ्ऱु [ विष्णोः स्वरूपादपि परमं उत्कृष्टम् ) विष्णुवै ऒरु ऎल्लैयागच् चॊल्लि अदैक्काट्टिलुम् उयर्न्ददु पशुबदियॆऩ्ऩुम् तेवदा विशेषत्तिऩ् स्वरूबम्’ ऎऩ्बदे अदऩ्बॊरुळ्। इव्वाऱु निर्णयम् एऱ्‌पडुगिऱबडियाल्, परमात्म स्वरूबत्तै प्रदिबादिक्कुम् मऱ्‌ऱै वाक्यङ्गळुक्कु इदऱ्‌कु अनुगुणमागप् पॊरुळ्बडुत्तिक्कॊण्डु, इन्द उबनिषत् मुऴुवदुम् पशुबदियागिऱ तेवदा विशेषत्तैये प्रदिबादिक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱे सॊल्लवेण्डुम्। इदुदाऩ् इवर्गळ् सॆय्युम् वादम्।
इदैक् काट्टिलुम् पलीयस्साग इऩ्ऩुम् ऒरु हेदुवैयुम् अवर्गळ् सॊल्लुगिऱार्गळ्। अदु ऎऩ्ऩवॆऩ्ऱाल्ः-श्री व्यासर्, तमदु प्रह्मसूत्रत्तिल्, अङ्गुष्टमात्रऩॆऩ्ऱु श्रुदियिल् सॊल्लप्पडुमवऩ् जीवात्मावऩ्ऱु अवऩ् परमात्मावे ऎऩ्बदै उबबा तिक्कुमिडत्तिल्, जीवात्मावै व्याव्रुत्ति सॆय्वदऱ्‌कु शब्दादेव– ऎऩ्ऱु ऒरु हेदुवैप् पडित्तिरुक्किऱार्। अदावदु - ‘लिङ्गम् मुदलियवैयाऩ प्रमाणङ्गळाल् इन्द निर्णयम् सॆय्यप्पडविल्लै; साक्षात् स्रुदियालेये [शब्दादेव] इदु एऱ्‌पडुगिऩ्ऱदु’ ऎऩ्ऱु ईशानः- ऎऩ्बदऱ्‌कु श्रुदि परत्वत्तै अप्युबगमम् सॆय्दुगॊण्डु, अन्दप् पलत्ताल् अवर् जीवऩै व्याव्रुत्ति सॆय्दिरुप्पदागत् तॆरिगिऱदु। अप्पडिप् पट्ट पलवत्ताऩ श्रुदि परत्वम् पॆऱ्‌ऱिरुक्कुम् ईशान शप्तत्तै रूडि अर्त्तत्तिलिरुन्दु विलक्कि अदै यौगिगमागच् चॆय्वदु उसिदमागुमा? जीवऩै व्याव्रुत्ति सॆय्वदुबोल नारायणऩैयुम् व्याव्रुत्ति सॆय्वदाग अदै ऎडुत्तुक् कॊळ्वदऩ्ऱो उसिदमागुम्?’ ऎऩ्बदुदाऩ्।
इन्द इरण्डु आक्षेबङ्गळुक्कुम् सित्तान्दिगळ् सॊल्लुम् समादानमावदुः- मुदलिल्, ’ ईशान’ ऎऩ्ऩुम् पदम् योगार्त्तत्तालेये इव्विडत्तिल् प्रयोगम् सॆय्यप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदु ऎऩ्बदु, अदऩ् कर्मावैप् पोदिप्पिक्कुम् भूतभव्यस्य ऎऩ्ऱु इव्विडत्तिल् उबादानम् सॆय्यप्पट्टिरुक्कुम् पदत्तिलिरुन्दु विळङ्गुगिऩ्ऱदु। ‘ईशान’ ऎऩ्ऩुम् पदत्तिऱ्‌कुप् पशुबदि ऎऩ्बदु पॊरुळाऩाल्, ‘पूदप्ल्यत्तिऱ्‌कुप् पशुबदि ऎऩ्ऱु अनन्विदमाग निऱ्‌कुम्। अन्दप् पदत्तिऱ्‌कु ईशित्रुत्वम् पॊरुळागुम् पक्षत्तिल् ‘ऎवैगळुक्कु ईशिदा?’ ऎऩ्ऱु आगाङ्ग्षै जनिक्क, ‘पूद पव्यत्तिऱ्‌कु ईशिदा’ ऎऩ्बदु सङ्गदमागुमऩ्ऱो? आगैयाल्, इव्विडत्तिल् ‘ईसान ’ शप्तत्तिऱ्‌कु रूट्यर्त्तमाऩ ‘पशुबदि’ ऎऩ्ऩुम् अर्त्तत्तै उबस्ताबनम् सॆय्वदिल् योक्यदै इल्लै। इम्मादिरि, योगरूडि मत्तुक्कळायिरुक्कुम् शप्तङ्गळुक्कु योगार्त्तत्तुडऩ् अन्विदमाऩ पदान्दरङ्गळुडैय सम्बिव्याहारम् इरुक् कुम् इडङ्गळिल् रूट्यर्त्तत्तै उबस्ताबनम् सॆय्यवदिल् योक्यदै इल्लैयॆऩ्ऱुम्, अन्दमादिरि पदान्दर समबिव्याहारमिरामलिरुक्कुम् इडङ्गळिल् रूट्यर्त्तत्तै उबस्ताबनम् सॆय्वदऱ्‌कु अवैगळुक्कु योक्यदै उण्डॆऩ्ऱुम् महागवि प्रयोगङ्गळिलिरुन्दुम् एऱ्‌पडुम्।
“पद्मानि यस्याग्रसरोरुहाणि प्रबोधयत्यूर्ध्वमुखैर्मयूखैः”
ऎऩ्ऩुमिडत्तिल्, ‘सरोरुह’ पदत्तिऱ्‌कुप् ‘पत्मम्’ ऎऩ्ऩुम् रूडियाऩ अर्त्तम् इरुक्कैयिलुम्, इव्विडत्तिल् ‘पत्म’ ऎऩ्ऩुम् पदत्तुडऩ् समबिव्याहारम् इरुक्किऱबडियाल्, अदु ‘पत्मम्’ ऎऩ्ऩुम् अर्त्तत्तैप् पोदियामल् केवलम् ‘सरस्सिल् मुळैत्तिरुक्कुम्’ ऎऩ्ऩुम् यौगिगार्त्तत्तैये पोदिप्पिक्किऩ्ऱदऩ्ऱो? इप्पडि ईशान’ ऎऩ्ऩुम् पदम्
इव्विडत्तिल् रूट्यर्त्तत्तै उबस्ताबनम् सॆय्वदिल् अक्षममागप् पोय्विट्टबडियाल्, अदऱ्‌कु श्रुदित्वमुम् इल्लैयॆऩ्ऱे सॊल्लवेण्डुम्। श्री व्यास सूत्रत्तिल् इरुक्कुम् ‘सप्तादेव’ ऎऩ्ऩुम् पदम् ‘ईशान ’ शप्त रूब श्रुदियैक् कुऱिक्कविल्लै; ‘पूदबव्यस्य ईशानः ऎऩ्ऩुम् वाक्यत्तैये कुऱिक्किऩ्ऱदु। ‘शप्तादेव’ ऎऩ्बदिलुळ्ळ अवदारणत्तिऩ् तात्पर्यमावदुः लिङ्गत्तैक् काट्टिलुम् वाक्यम् तुर्प्पलमायिरुन्दबोदिलुम् प्रक्रुदत्तिल् अङ्गुष्ट परिमिदत्वम् जीवात्म परमात्माक्कळ् इरण्डुक्कुम् पॊदुवायिरुक्किऱबडियाल् अदु अर्त्तत्तै निर्णयिक्कप् पोदादागिऱबडियाल्, ‘ईशानो। पूदबव्यस्य’ ऎऩ्ऩुम् वाक्यत्तिलिरुन्दे अन्द इरुवर्गळुडैय अन्यदर निर्णयम् एऱ्‌पडवेण्डु मॆऩ्बदुदाऩ्।
“तद्विष्णोः परमं पदम्” ऎऩ्ऩुमिडत्तिल् ‘विष्णोः ऎऩ्ऩुम् पदत्तिऱ्‌कु ‘विष्णु अबेक्षया उत्क्रुष्टमाऩदु पशुबदि ऎऩ्ऱु ‘पॆयरुळ्ळ परममाऩ वस्तु’ऎऩ्ऱु पॊरुळ् कॊळ्वदु’
सरियऩ्ऱु। तद्विष्णोः परमं पदं सदा पश्यन्ति सूरयः ऎऩ्ऩुम् तैत्तिरीय उबनिषत्वाक्यम् इदऩाल् प्रत्यबिज्ञाबिक्कप् पडुगिऩ्ऱदऩ्ऱो? अप्पडि नित्य सूरिगळाल् ऎप्पॊऴुदुम् पार्क्कप्पडुम् स्तानमाऩदु वैष्णव स्तानमे ऎऩ्बदै
" एकान्तिनः सदा ब्रह्मध्यासिनो योगिनो हि ये ।
तेषां तत्परमं स्थानं यद्वै पश्यन्ति सूरयः || ”
ऎऩ्गिऱ श्री विष्णु पुराण वाक्यम् उब प्रुम्हणम् सॆय्गिऩ्ऱदागैयाल्, प्रक्रुदत्तिल् विष्णु सम्बन्दि स्तान विशेषमे प्रदि पादिक्कप्पडुगिऩ्ऱदु ऎऩ्बदु सित्तम्।

मूलम् - २।१।१३

अङुष्ठमात्रः पुरुषो ज्योतिरिवाधूमकः ।
ईशानो भूतभव्यस्य स एवाद्य स उ श्वः ॥ एतद्वै तत् ॥ १३ ॥
१३। अन्दप् परमात्माविऩ् ज्योदिस्साऩदु अन्यात्रुशम् ऎऩ्बदै इन्द मन्द्रम् सॊल्लुगिऩ्ऱदु। -

[प रै) भूतभव्यस्य ईशानः अंगुष्ठमात्रः पुरषः - कालत्रय वर्त्तियाऩ सगल सेदना सेदनङ्गळुक्कुम् ईश्वरऩायुम् अङ्गुष्ट परि माणमुळ्ळवऩायुमिरुक्कुम् अन्दप् पुरुषऩ्, अधूमकः -पुगैयऱ्‌ऱिरुक्कुम्, ’ ज्योतिरिव [प्रकाशते] - ज्योदिस् पोल [प्रगासिक्किऩ्ऱाऩ्)। इप्पॊऴुदु [इरुक्कुम् पदार्त्तङ्ग ळॆल्लाम्], स एव - अवऩैये आत्मावाग उडैत्ता यिरुक्किऩ्ऱऩ श्वः - नाळै[इरुक्कप्पोगुम् पदार्त्तङ्गळुम्), स उ- अवऩैये आत्मावाग उडैयऩ। एतद्वै तत्- (कीऴ्च् चॊल्लप्पट्टुळ्ळ पॊरुळैये इदऱ्‌कुम् कॊळ्ग।)

मूलम् - २।१।१४

यथोदकं दुर्गे वृष्टं पर्वतेषु विधावति ।
एवं धर्मान् पृथक् पश्यंस्तानेवानु विधावति ॥ १४ ॥
यथोदकं शुद्धे शुद्धमासिक्तं तादृगेव भवति ।
१४। जगत्तिलुळ्ळ सेदना सेदन वस्तुक्कळॆल्लाम् परमात्मावैये तमदु आत्मावाग उडैत्तायिरुक्किऩ्ऱऩ ऎऩ्ऩुम् विषयम् पलवाऱाग इन्द वल्लियिल् विळक्कप्पट्टदु। इप्पडि सर्वमुम् प्रह्ममॊऩ्ऱैये आत्मावाग उडैत्तायिरुक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऩुम् ज्ञानत्तैप् पॆऱामल्, ऒव्वॊरु वस्तुवुम् वॆव्वेऱु अदिगरणङ्गळै उडैत्ता यिरुक्किऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु प्रमित्तिरुप्पवऩ् अम्रुदत्वत्तै अडैयामल् संसारत्तिलेये उऴल्गिऱाऩ् ऎऩ्ऱु इव् विडत्तिल् उबदेसिक्किऱार्।
(प - रै) यथा - ऎप्पडि, दुर्गे - सुलबमागक् पोगक्कूडाद [मलैयिऩ् शिगरत्तिल्], वृष्टम्- वर्षिक्कप्पट्ट उदकम्, - जलमाऩदु पवेतेषु- ताऴ्न्दु सुऱ्‌ऱियिरुक्कुम्) मलैगळिल्, विधावति -वॆव्वेऱाग विऴुन्दु विऴुन्दु ओडुगिऩ्ऱदो, एवम् - अप्पडिये, धर्मान् - (परमात्मावॊऩ्ऱैये आश्रयित्तु निऱ्‌कुम् अन्दर्यामित्व] तर्मङ्गळै पृथक्, - वॆव्वेऱाग इरुक्कुम् वस्तुक्कळिऩ् तर्मङ्गळाग, पश्यन् - पार्क्किऱवऩ्, तानेव अनु - अन्दप् पर्वद अरुविगळैये अनुसरित्तु [अदावदु - अन्द अरुविगळ् पोलवे), विधावति - [अज्ञानत्ताल् मूडप्पट्टवऩाय् संसारत्तिलेये] सुऱ्‌ऱिच् चुऱ्‌ऱि उऴल्गिऱाऩ्।
तेव मनुष्य तिर्यक् स्तावरङ्गळागिऱ नाऩ्गुविद स्रुष्टियुम् प्रत्यन्द पर्वदङ्गळ् पोल; परमात्मा उयर्न्द पर्वद शिगरम् पोल; अन्दप् परमात्मगदमाऩ अन्दर्यामित्व तर्मम् मऴै जलम् पोल; तेवऩ् मुदलिय स्रुष्टिगळिल् प्रवहिक्कुम् अन्द अन्दर्यामित्व तर्मम् प्रत्यन्द पर्वदङ्गळिल् प्रवहिक्कुम् अरुविगळ्बोल; परमात्मा ऒरुवऩे ऎल्ला वस्तुक्कळिलुम् अन्दर्यामियाग इरुक्किऱाऩ् ऎऩ्बदै अऱियादवऩ् उयर्न्द पर्वदत्तै अऱियामल् सुऱ्‌ऱुप् पर्वदङ्गळिल् विऴुम् जलत्तै वॆव्वेऱु उत्पत्तियैयुडैयदाग प्रमिप्पवऩ् पोल।

मूलम् - २।१।१५

१५। वस्तु स्तिदियैच् चरियाऩबडि अऱिन्दवऩुडैय नऱ्‌कदियैच् चॊल्लुगिऱदु इन्द मन्द्रम्।
यथोदकं शुद्धे शुद्धमासिक्तं तादृगेव भवति ।
एवं मुनेर्विजानत आत्मा भवति गौतम ॥ १५ ॥
[प - रै] गोतम - हे कौदमऩे, `यथा - ऎप्पडि, शुद्धे - सुत्त जलत्तिल्, आसिक्तम् - सेर्क्कप्पट्ट, शुद्धमुदकम् - सुत्तमाऩ जलमा, ऩदु, तादृगेव भवति - अदऱ्‌कु सत्रुमागवे इरुक्किऱदो [विसत्रुशमाग माऱुगिऱदिल्लैयो),- एवम् - अप्पडिये, विजानतः - वस्तु स्तिदियै - उळ्ळबडि अऱिन्दिरुक्कुम्, मुनेः- मनन शीलऩागिऱ प्रह्मवित्तुडैय, आत्मा-आत्मावाऩदु, भवति- [ विशुत्तमाऩ परमात्मावुक्कु समानमागवे] आगिऩ्ऱदु।
सुत्तमाऩ जलत्तुडऩ् सुत्तमाऩ जलम् सेर्न्दु परमसाम्यत्तै अडैवदुबोल, प्रह्मवित्तिऩ् सुत्तमाऩ आत्मा शुत्तमाऩ परमात्मावुडऩ् सेर्न्दु अदऩुडऩ् परममाऩ साम्यत्तैप् पॆऱ्‌ऱुत् ताऩुम् शुत्तमाग निऱ्‌किऩ्ऱदु। ‘हे कौदम!’ ऎऩ्ऩुम् सम्बोदनम्, प्राप्यमाऩ परम साम्यत्तिऩ् वैबवत्तै निऩैत्तु सन्दोषत्ताल् प्रवहित्तबडि।
इरण्डावदु अत्यायत्तिल् मुदल् वल्लि मुऱ्‌ऱिऱ्‌ऱु
॥ इति द्वितीयाध्याये प्रथमवल्ली ॥