मूलम् - १।३।१
॥ अथ तृतीयवल्ली ॥
मूऩ्ऱावदु वल्ली।
इरण्डावदु वल्ली, मुडिविल्, परमात्मा अत्यन्दम् अलौगिगऩागिऱबडियाल्, अवऩ् तुर्ज्ञेयऩ् ऎऩ्ऱु सॊल्लि, “क इत्था वेद यत्र सः” (अवऩ् महिमैयै ऒरुवऩुम् अऱियाऩ्) ऎऩ्ऱु अवऩुडैय तुर्ज्ञेयत्वत्तै वऱ्पुऱुत्ति मुडित्तदु। ‘अप्पडि अवऩ् तुर्ज्ञेयऩाऩाल् अवऩै नाम् उबासिप्पदु ऎप्पडि?’ ऎऩ्ऱु शङ्गै पिऱक्क, उबासगऩाग इरुक्कुम् जीवऩ् उबास्यऩाग इरुक्कुम् परमात्मा इरुवरुम् ऒरे कुहैयिल् (ह्रुदय कुहैयिल्] अनुप्रवेशित्तिरुप्पदाल् परमात्मावै उबासगऩ् सुगमाग उबासिक्क शक्तऩेयॆऩ्ऱु मुदलिल् इरण्डु मन्द्रङ्गळाल् विवरित्तु, पिऱगु मूऩ्ऱावदु मन्द्रम् मुदलाग ऒऩ्बदावदु मन्द्रम् पर्यन्दम् संसारमागुम् मार्क्कत्तिऱ्कुप् पारमायिरुक्कुम् परमात्म स्वरूबत्तै अडैवदऱ्कु ऎऩ्ऩ परिगरम् वेण्डुमो अन्दप् परिगरत्तै उबदेसित्तु, पिऱगु प्राप्तावाग इरुक्कुम् जीवात्माविऩ् स्वरूबत्तै विशदमाग विळक्कुगिऩ्ऱदु। इदऱ्कु नडुविल्, शरीरम् मुदलियवैगळै वसीगरित्तल् वेण्डुमॆऩ्ऱुम् अप्पडि वशीगरिक्कप्पडवेण्डिय विषयत्तिल् ऎवै प्रदानङ्गळॆऩ्ऱुम् वशीगरण प्रगारम् ऎदुवॆऩ्ऱुम् विळक्किक् कडैसियिल् अदिगारि पुरुषर्गळै अबिमुगीगरित्तुप् पेसि उबदेशत्तै उबसम्हरिक्किऱदु।
हरिःओम् ।
ऋतं पिबन्तौ सुकृतस्य लोके गुहां प्रविष्टौ परमे परार्ध्ये ।
छायातपौ ब्रह्मविदो वदन्ति पञ्चाग्नयो ये च त्रिणाचिकेताः ॥ १ ॥
(प-रै।) (जीवात्मावुम् परमात्मावुम्) ऋतम् - कर्म पलत्तै, पिबन्तौ - अनुबवित्तुक्कॊण्डु, सुकृतस्य - सुक्रुदत्ताल् सादिक्कप्पडुम्, लोके - (इन्द लोगत्तिलेये, (वर्तमानौ - इरुन्दु कॊण्डु), गुहाम् - कुहैयिल् [ह्रुदयमागिऱ कुहैयिल्), प्रविष्टौ - प्रवेशित्तिरुक्किऱार्गळ्। [अव्विडत्तिलुम्) परार्ध्ये – मिगवुम् उत्क्रुष्टमाऩ, परमे - परममागिऱ हार्त्तागाशत्तिल् [इरुक्किऱार्गळ्]। छायातपौ-निऴलुम् वॆयिलुम्बोल [ऒरुवर् अज्ञरागवुम् मऱ्ऱॊरुवर् सर्वज्ञरागवुम्) इरुक्किऱार्गळ्। (इप्पडि] पञ्चाग्नयः - पञ्जाक्नि वित्यानुष्टानत्ताल् परिशुत्तमाऩ अन्दह्ह³रणत्तै उडैयवर्गळागवुम्, ये च त्रिणाचिकेताः - (कीऴे विवरित्तिरुक्किऱ प्रगारम्) मूऩ्ऱु आव्रुत्ति नासिगेद सयनम् सॆय्दु अदऩाल् परिशुत्त मनस्करावुम् इरुक्कुम्, ब्रह्मविदः - प्रह्मवित्तुक्कळ्, वदन्ति - सॊल्लुगिऱार्गळ्।
ऋतं पिवन्तौ - कर्म पलत्तै अनुबविक्किऱवऩ् जीवात्मावे ; परत्मावुक्कु अव्वनुबवम् असङ्गदम्। आऩालुम्, इरुवरैयुम् कर्म पलत्तै अनुबविप्पवर्गळागप् पेसक्कूडुम्। ऎवर्गळुडऩ् सम्बन्दम् नमक्कु एऱ्पडुगिऱदो अवर्गळुडैय व्यवहारङ्गळ् नमक्कुम् इरुप्पऩ पोलप् पेसुवदु उलग वऴक्कम्। कैयिल् कुडैयैप् पिडित्तुक्कॊण्डु अनेग जऩङ्गळ् पोगैयिल्, अन्दक् कूट्टत्तिऱ् सिलर्क्कुक् कुडै इल्लामऱ् पोऩालुम्, ऎल्लारैयुम् सेर्त्तु (‘छत्रिणो गच्छन्ति’] कुडै पिडित्तुक्कॊण्डु ऒरु कूट्टम् पोगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु लोगत्तिऱ् सॊल्वार्गळ् अऩ्ऱो? (पातृसंबन्धात्पिबन्तावित्युच्यते छत्रिन्यायेन] सत्रि न्यायप्पडि कर्मबलत्तै अऩुबविक्कुमवऩुडऩ् अदै अनुबवियामल् इरुप्पवऩुम् सेर्त्तुप्पडिक्कप्पट्टिरुक्किऱबडियाल्, इरुवरुम् कर्मबलत्तै अऩुबविक्किऱवर्गळ् ऎऩ्ऱु पेसप्पडुगिऱार्गळ्। ‘सत्रि न्याय’ मॆऩ्ऱु इदु सॊल्लप्पडुम्।
‘रुदम्’ ऎऩ्ऩुम् पदत्तिऱ्कुक् ‘कर्म पलम् ‘ऎऩ्ऱु पॊरुळ् कूऱप्पट्टिरुक्किऱदु। ‘रुदम्’ ऎऩ्बदु सत्यत्तैक् कुऱिक्कुम्। कर्म पलम् सत्यमाग अवश्यम् उण्डागवेण्डुमादलाल् अदै ‘रुदम्’ ऎऩ्ऱु सॊल्लक्कूडुम्। इव्विडत्तिल् अन्दप् पदम् पुण्य कर्मत्तै मात्रम् कुऱिक्किऩ्ऱदु। एऩॆऩ्ऱाल्, ‘सुक्रुद सात्यमाऩ लोगत्तिल्’ ऎऩ्ऱु पिन्दि सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱबडियाल्। पुण्य कर्मङ्गळुम् पलाबिसन्दियुडऩ् सॆय्यप्पडुम् पक्षत्तिल् पाब कर्मङ्गळ् पोलप् पन्दगङ्गळे।
परार्ध्ये - ‘परार्त्तम्’ ऎऩ्बदऱ्कु ‘ऎण्णिऩ् मुडिवु’ ‘कडैसि ऎण्’ ऎऩ्बदु पॊरुळ्। परार्धमर्हतीति परार्ध्यम् – अदावदु ऎल्लावऱ्ऱुक्कुम् मेल् इरुप्पदु, उत्क्रुष्टमाऩदु ऎऩ्बदु अर्त्तम्।
छायातपौ - निऴल् अज्ञानत्तैयुम् प्रगाशम् ज्ञानत्तैयुम् कुऱिक्कुम्। परमात्मा सर्वज्ञऩाग इरुक्किऱबडियाल् अवऩ् प्रगाशमावाऩ्; जीवात्मा सङ्गुसिद ज्ञानऩाग इरुक्किऱबडियाल् अवऩ् सायैयावाऩ्। इव्विडत्तिल् जीवऩै अज्ञऩॆऩ्ऱु सॊल्वदऱ्कु मऱ्ऱुमॊरु अबिप्रायमुण्डु। अदावदु - परमात्मावुडऩ् ऒरे कुहैयिल् इरुक्कैयिलुम् अवऩुडऩ् कूड इरुक्किऱोम्; अवऩै अनुबविक्किऱोम्’ ऎऩ्ऩुम् ज्ञानम् अवऩुक्कु अप्पॊऴुदु इल्लैयागैयाल्, अन्दक् कारणत्तैक्कॊण्डुम् अवऩै अज्ञऩॆऩ्ऱु सॊल्ललामऩ्ऱो?
इप्पडि जीवात्म परमात्म परमाग इन्द मन्द्रत्तिऱ्कुप् पॊरुळ् कूऱुवदैच् चिलर् आक्षेबिप्पार्गळ्। अन्द आक्षेबमावदु - इन्द मन्द्रम् जीवऩैयुम् अवऩुडैय पुत्तियैयुम् पऱ्ऱिप् पेसुगिऱदॆऩ्ऱे सॊल्लवेण्डुम्। एऩॆऩ्ऱाल् - (१) परमात्वैक् कर्मबल पोक्तावागप् पेसुवदु असङ्गदम्; (२) ऎङ्गुम् इरुक्कुम् परमात्मावै ह्रुदय कुहैयिल् इरुप्पदागप् पेसुवदुम् सुक्रुद सात्यलोगत्तिल् इरुप्पदागप् पेसुवदुम् असङ्गदम्। पुत्तियैयुम् जीवऩैयुम् पऱ्ऱि इदु पेसुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्लुम् पक्षत्तिल्, इन्द आक्षेबमॊऩ्ऱुम् उदियादु। पुत्तियैक् कर्मबल पोक्ता वॆऩ्ऱु पेसुवदु ऒळबसारिगम्।
‘इन्द आक्षेबङ्गळुक्कुक् कीऴे समादानम् सॊल्लप् पट्टिरुक्किऩ्ऱदु। (१) कर्म पलत्तै अऩुबविक्किऱार्ग ळॆऩ्ऱुम्, कुहैयिल् सेर्न्दिरुक्किऱार्गळॆऩ्ऱुम्, ऒरुवर् निऴल् पोलवुम् मऱ्ऱॊरुवर् प्रगाशम् पोलवुम् इरुक्किऱार्गळॆऩ्ऱुम्, इम्मादिरि ऒऩ्ऱुसेर्त्तु इरण्डु वस्तुक्कळ् पेसप्पडुम् इडत्तिल्, इरण्डैयुम् ऒरु वगुप्पैच् चेर्न्ददागप् परिक्रहिप्पदु उसिदमागुमे तविर्त्तु, ऒऩ्ऱै ऒरु वगुप्पैच् चेर्न्ददागवुम् मऱ्ऱॊऩ्ऱै मऱ्ऱॊरु वगुप्पैच् चेर्न्ददागवुम् परिक्रहिप्पदु उसिदमागमाट्टादऩ्ऱो? प्रक्रुदत्तिल् ऒऩ्ऱु सैदन्यत्तै उडैय आत्मवस्तुवॆऩ्बदु इरुगक्षिक्कारर्गळालुम् ऒत्तुक्कॊळ्ळप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदागैयाल्, मऱ्ऱॊऩ्ऱैयुम् सेदन वस्तुवाग ऎडुत्तुक्कॊळ्वदे उसिदमागुम्। “उभौ गृहं प्रविष्टौ“ [इरण्डु पॆयर्गळ् वीट्टुक्कुळ् पुगुन्दार्गळ्] ऎऩ्ऱु निर्त्तेशित्ताल्, अन्द निर्त्तेशम् ‘ऒरु मऩिदऩुम् अवऩ् कैयिल् इरुक्कुम् तण्डमुम् उळ्बुगुन्दऩ ऎऩ्बदै सूसिप्पिक्कुमो? इरण्डु पुरुषर्गळ् पुगुन्दार्गळ् ऎऩ्बदैयऩ्ऱो सॊल्लुम्? (२) परमात्मावैक् कर्म पल पोक्तावागप् पेसुवदु कीऴे विवरित्तिरुक्किऱबडि सत्रि न्यायत्ताल् उबबन्नमावदुडऩ्, मऱ्ऱुमॊरु प्रगारमागवुम् उबबन्नमागुम्। लोगत्तिल् ऒरु कार्यत्तिऩ् साक्षात् कर्त्तावैयुम्, ‘अदऱ्कु साक्षात् कर्त्तावाग इरामल् अदैच् चॆय्विक्किऱवऩाग मात्रम् इरुप्पवऩैयुम्, आग इरुवरैयुम् अन्दक् कार्यत्तिऩ् कर्त्ताक्कळागवे पेसुगिऱार्गळऩ्ऱो? साक्षात्तागत् तेरिऴुप्पवऩैयुम् अदै साक्षात्ताग इऴुक्कामल् समीबत्तिल् निऩ्ऱु मऱ्ऱवर्गळै इऴुक्कुम्बडिच् चॆय्गिऱवऩैयुम् इरण्डु पॆयरैयुम् तेरिऴुप्पवर्गळॆऩ्ऱे पेसुगिऱोम्। अम्मादिरि साक्षात् कर्म पल पोक्तावाग इरुक्कुम् जीवऩैयुम्, अन्द जीवऩै अप्पडिक् कर्म पलत्तै अनुबविप्पिक्कुम् परमात्मावैयुम्, इरुवरैयुम् कर्मबल पोक्ताक्कळ् ऎऩ्ऱु व्यवहरिक्कला मऩ्ऱो? जीवऩ् प्रयोज्य कर्त्ता, परमात्मा प्रयोजग कर्त्ता ऎऩ्बदे इवर्गळुळ् वासि। पुत्ति ऎऩ्ऩुम् वस्तु विऩिडत्तिल् इम्मादिरि कर्त्रुत्वमॊऩ्ऱुम् सम्बविक्क माट्टादागैयाल्, पुत्तियैप्पऱ्ऱि इन्द मन्द्रम् पेसुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्वदु सर्वदा असङ्गदमे।
मूलम् - १।३।२
३।२। इव्वाऱु नमदु ह्रुदय कुहैयिल् नम्मुडैय उबासनत्तिऩ् सौगर्यार्त्तमागवे अन्दप् परमात्मा जीवात्मावुडऩ् कूड प्रवेशित्तु निऱ्किऱबडियाल्, अवऩै नाम् उबासिक्क शक्तर्गळे ऎऩ्ऱु सॊल्लुगिऱदु इन्द मन्द्रम्।
यस्सेतुरीजानानामक्षरं ब्रह्म यत्परम् ।
अभयं तितीर्षतां पारं नाचिकेतं शकेमहि ॥ २॥
(प-रै) यः - ऎवऩ्, ईजानानां सेतुः - यागम् सॆय्बवरॆल्लारुक्कुम् आदारमाग (अदावदु - कर्मबलप्रदऩाग] इरुक्किऱाऩो, यत् - यादॊऩ्ऱु अक्षरं परं ब्रह्म - निर्विगारमाऩ परप्रह्ममो, [यत् - ऎदु], तितीर्षताम् - [संसारमागिऱ समुत्रत्तैत्] ताण्ड विरुम्बुमवर्गळॆल्लारुक्कुम्, अभयं पारम् - निर्प्पयमाऩ (अदावदु - त्रुडमाऩ] करैयो, [तम्] नाचीकेतम् - अप्पडिप्पट्ट नासिगेदऩै [अदावदु - नासिगेदमाऩ अक्नि सयनत्तिऱ्कु प्राप्यमायिरुक्कुम् परमात्मावै], [उपासितुं] शकेमहि - [उबासिप्पदऱ्कु] शक्तर्गळागवे इरुक्किऱोम्। आगैयाल्, अवऩ् ऎव्विडत्ताऩ्? अवऩै नाम् ऎव्विदम् उबासिक्कक्कूडुम्?’ ऎऩ्ऱु पयप्पड वेण्डाम् ऎऩ्बदु करुत्तु।
मूलम् - १।३।३
३।३-४। इऩि अन्द उबासनत्तिऱ्कु ऎदु परिगरमो अदै उबदेसिक्क आरम्बिक्किऱार्। अन्द उबदेसत्तिऩ् रीदि पिऩ्वरुमाऱु इरुक्किऩ्ऱदु। उबासनम् सॆय्वदै ऒरु यात्रै पोलप् पेसि, यात्रैक्कु रदम्, रदत्तै ओट्टुगिऱवऩ्, कुदिरै मुदलियवै परिगरङ्गळाग इरुप्पऩ पोल, उबासनत्तिऱ्कु उबासगऩुडैय शरीरम्, पुत्ति, मनस्, इन्द्रियङ्गळ्, अन्द इन्द्रियङ्गळुक्कु विषयङ्गळाग इरुक्कुम् रूब रसादिगळ्, इवैयॆल्लाम् परिगरङ्ग ळागिऩ्ऱऩवॆऩ्ऱु सॊल्लि, ऎप्पडि यात्रा परिगरङ्गळाऩ कुदिरै मुदलियवैगळै अडक्कि स्वादीनमाग वैत्तुक्कॊण्डाल् यात्रै निर्विक्नमाग निऱैवेऱुमो अप्पडिये उबासन परिगरङ्गळाऩ इन्द्रियम् मुदलियवै ऎवऩुक्कु वशीक्रुदङ्गळाग इरुक्किऩ्ऱऩवो, अवऩुक्कु उबासनम् कैगूडुमॆऩ्ऱु त्रुष्टान्द पुरस्सरमाग इन्द उबदेशम् सॆय्यप्पडुगिऩ्ऱदु। ऎवै ऎवै, ऎवै ऎवैगळुक्कु त्रुष्टान्दङ्गळागिऩ्ऱऩवॆऩ्बदु इन्द मन्द्रत्तिल् विळक्कप्पडुगिऩ्ऱदु।
आत्मानं रथिनं विद्धि शरीरं रथमेव तु । बुद्धिन्तु सारथिं विद्धि मनः प्रग्रहमेव च ॥ ३ ॥
इन्द्रियाणि हयानाहुर्विषयांस्तेषु गोचरान् । आत्मेन्द्रियमनोयुक्तं भोक्तेत्याहुर्मनोषिणः ॥ ४ ॥
[प-रै) आत्मानम् - [शरीरत्तिऱ्कु अदिष्टादावागवुम् उबासनत्तिल् प्रव्रुत्तऩागवुम् इरुक्कुम्] आत्मावै, रथिनम् - रदत्तिऱ्कुच् चॊन्दक्कारऩाग (अदावदु - यात्रै सॆय्गिऱवऩाग], विद्धि - अऱिन्दुगॊळ्। शरीरम् - (अन्द उबासगऩुडैय) सरीरत्तै, रथमेव च - रदमॆऩ्ऱु (अऱि)। बुद्धिन्तु - पुत्ति ऎऩ्ऱु व्यवहरिक्कप्पडुम् अत्यवसायत्तै, सारथिं विद्धि - तेर् ओट्टुम् सारदि ऎऩ्ऱु (अऱि) मनः - मनस्सै, प्रग्रहमेव च - कडिवाळमॆऩ्ऱु (अऱि) इन्द्रियाणि - इन्द्रियङ्गळै, हयान् - कुदिरैगळॆऩ्ऱु, आहुः - (वित्वाऩ्गळ्] सॊल्लुगिऱार्गळ्। विषयान् - [इन्द्रियङ्गळुक्कु] विषयङ्गळाग इरुक्कुमवैगळै, तेषु - [कुदिरैयाग वर्णिक्कप्पट्ट] इन्द्रियङ्गळुक्कु, गोचरान् - मार्क्कमागच् (चॊल्लुगिऱार्गळ्)। आत्मेन्द्रियमनोयुक्तम् - तेहम् - इन्द्रियम् मनस् [पुत्ति मुदलियवै] इवैगळुडऩ् कूडिय [आत्मानम् - आत्मावै] भोक्तेति - [कर्त्रुत्वम्] पोक्त्रुत्वम् इवैगळै उडैत्ताऩवऩाग, मनीषिणः - वित्वाऩ्गळ्, आहुः - सॊल्लुगिऱार्गळ्।
आत्मेन्द्रियमनोयुक्तम् - इव्विडत्तिल् ‘आत्मा’ ऎऩ्ऩुम् पदत्तिऱ्कुत् ‘तेहम्’ ऎऩ्बदु पॊरुळ्। रदम्, सारदि, कुदिरै मुदलिय परिगरङ्गळ् इरामल् केवल रदी मात्रम् इरुक्कुम् पक्षत्तिल् ऎप्पडि अदु कार्यगारि आगमाट्टादो, अप्पडिये तेहम् इन्द्रियम् मनस् मुदलियवैयऱ्ऱ केवल आत्मावुक्कुक् कर्त्रुत्व पोक्त्रुत्वम् मुदलियवै सम्बविक्कमाट्टा ऎऩ्ऱु इव्विडत्तिल् सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु।
मूलम् - १।३।४
मूलम् - १।३।५
५-६। मनोबुत्तिगळ् स्वादीनमागामलिरुप्पदाल् जनिक्कुम् तीमैयुम्, अवै स्वादीनमाग इरुप्पदाल् नेरुम् नऩ्मैयुम्, इवऱ्ऱिल् विळक्कप्पडुगिऩ्ऱऩ।
यस्त्वविज्ञानवान् भवत्ययुक्तेन मनसा सदा । तस्येन्द्रियाण्यवश्यानि दुष्टाश्वा इव सारथेः ॥ ५ ॥
यस्तु विज्ञानवान् भवति युक्तेन मनसा सदा । तस्येन्द्रियाणि वश्यानि सदश्वा इव सारथेः ॥ ६॥
(प-रै) यः - ऎवऩ्, अविज्ञानवान् भवति - नल्ल पुत्तियै उडैत्तायिरुक्कविल्लैयो, अयुक्तेन - वश्यमायिराद, मनसा - मनस्सुडऩ्, सदा - ऎप्पॊऴुदुम् [इरुक्किऱाऩो], तस्य - अवऩुक्कु, इन्द्रियाणि - इन्द्रियङ्गळ्, सारथेः दुष्टाश्वा इव - सारदिक्कु अडङ्गाद कुदिरैगळ् पोल, अवश्यानि - स्वादीनङ्गळाग माट्टा। यस्तु - ऎवऩो वॆऩ्ऱाल्, सदा युक्तेन मनसा - ऎप्पॊऴुदुम् अडङ्गि इरुक्कुम् मनस्सुडऩ्, विज्ञानवान् भवति - नल्ल पुत्तियुडऩ् कूडि इरुक्किऱाऩो, तस्य - अवऩुक्कु सारथेः सदश्वा इव - सारदिक्कु नल्ल कुदिरैगळ् पोल, इन्द्रियाणि वश्यानि [भवन्ति] - इन्द्रियङ्गळ् स्वादीनङ्गळाग इरुक्किऩ्ऱऩ।
मूलम् - १।३।६
मूलम् - १।३।७
७-८। इन्द्रियङ्गळ् स्वादीनमागामल् इरुप्पदाल् नेरुम् केडुम्, अवै स्वादीनमाग इरुप्पदाल् नेरुम् नऩ्मैयुम् इवऱ्ऱिल् विळक्कप्पडुगिऩ्ऱऩ।
यस्त्वविज्ञानवान् भवत्यमनस्कस्सदाऽशुचिः । न स तत्पदमाप्नोति स सारञ्चाधिगच्छति ॥ ७ ॥
यस्तु विज्ञानवान् भवति समनस्कस्सदा शुचिः । स तु तत्पदमाप्नोति यस्माद्भूयो न जायते ॥ ८ ॥
(प-रै) यः - ऎवऩ्, सदा - ऎप्पॊऴुदुम्, अमनस्कः - अडङ्गाद मनस्सुडऩ् कूडिऩवऩागवुम्, अशुचिः - (अन्दक् कारणत्ताल्] असुत्तऩागवुम् इरुन्दुगॊण्डु, अविज्ञानवान् - विज्ञानमऱ्ऱवऩाग इरुक्किऱाऩो [अस्वादीनङ्गळाऩ इन्द्रियङ्गळै उडैत्तायिरुक्किऱाऩो), सः - अवऩ्, तत् पदम् - अन्द स्तानत्तै (अदावदु - ताऩ्अडैयवेण्डुम् स्तानत्तै), नाप्नोति - अडैगिऱाऩिल्लै। [तविर] संसारञ्च - संसारत्तैयुम्, अधिगच्छति - अडैगिऱाऩ्। यस्तु - ऎवऩो वॆऩ्ऱाल्, सदा समनस्कः शुचिः [सन्] विज्ञानवान् भवति - ऎप्पॊऴुदुम् अडङ्गिऩ मनस्सुडऩुम् अन्दक् कारणत्ताल् (सुत्तऩागवुम्) इरुन्दु कॊण्डु विज्ञानत्तै (स्वादीनङ्गळाऩ इन्द्रियङ्गळै] उडैत्ता यिरुक्किऱाऩो, स तु - अवऩ्, यस्माद् भूयो न जायते - ऎदिलिरुन्दु मऱुबडियुम् [संसारत्तिऱ्कुत् तिरुम्बि वरमाट्टाऩो] तत्पदम् - अप्पडिप्पट्ट स्तानत्तै, आप्नोति - अडैगिऱाऩ्।
मूलम् - १।३।८
मूलम् - १।३।९
९। मनोबुत्तिगळै अडक्कि इन्द्रियङ्गळै ऎवऩ् स्वादीनमाग वैत्तुक्कॊळ्ळुगिऱाऩो, अवऩ् पुनराव्रुत्ति रहिदमाऩ उत्तम स्ताऩत्तै अडैगिऱाऩ्; अप्पडिक्किल्लादवऩ् संसार कान्दारत्तिल् उऴलुगिऱाऩ्’ ऎऩ्बदु सॊल्लप्पट्टदु। इऩि अन्द उत्तममाऩ पदम् ऎदु ऎऩ्बदैक् काण्बिक्किऩ्ऱदु इन्द मन्द्रम्।
विज्ञानसारथिर्यस्तु मनःप्रग्रहवान्नरः । सोऽध्वनः पारमाप्नोति तद्विष्णोः परमं पदम् ॥ ९ ॥
[प-रै] यस्तु नरः - ऎन्द मनुष्यऩ्, विज्ञानसारथिः - विज्ञानमागिऱ सारदियै उडैयवऩायुम्, मनःप्रग्रहवान् - मनस्सागिऱ कडिवाळत्तै उडैयवऩागवुम् इरुक्किऱाऩो [अदावदु शुत्तमाऩ मनस्सैयुम् अडङ्गिऩ इन्द्रियङ्गळैयुम् उडैत्तायिरुक्किऱाऩो], सः - अवऩ्, अध्वनः - [संसारमागिऱ] वऴियिऩुडैय, पारम् - ऎल्लैयै, आप्नोति - अडैगिऱाऩ्। (अदु ऎदुवॆऩ्ऱाल्) तत् - अदु, विष्णोः - परमात्माविऩ्, परमं पदम् - उत्तममाऩ स्वरूबमे।
मूलम् - १।३।१०
१०-११। तुर्प्पोदमायिरुक्कुम् परमात्मावै जीवात्मा उबासिप्पदु ऎप्पडि सात्यमॆऩ्ऱु पयन्द शिष्यऩुक्कु, ‘उबास्यऩ् उबासगऩ् इरुवरुम् ऒरे कुहैयिल् प्रवेशित्तिरुक्किऱबडियाल् उबास्यऩाग इरुक्कुम् परमात्मावै सुलबमाग उबासिक्कक्कूडुम्’ ऎऩ्बदै विळक्कि, अन्द उबासनम् सबलमावदऱ्कु इन्द्रियम् मुदलियवैगळिऩ् वशीगरणम् अवश्यम् अबेक्षिदमॆऩ्बदै ऒरु त्रुष्टान्दत्तै मुऩ्ऩिट्टु आसार्यऩ् उबदेशित्तार्। इप्पॊऴुदु अन्द इन्द्रियम् मुदलियवैगळै वशीगरणम् सॆय्वदिल्, ऎवै ऎवै प्रदानङ्गळ् ऎऩ्बदै इन्द इरण्डु मन्द्रङ्गळाल् विळक्कुगिऱार्। इन्द प्रादान्यत्तिऩ् क्रममावदु -
मुदलिल् इन्द्रियङ्गळै अडक्कवेण्डुम्। अन्द इन्द्रियङ्गळैक् काट्टिलुम् वशीगरिक्कप्पडवेण्डियदिल् प्रदानमायिरुप्पवै अर्त्तङ्गळ्’ ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुम् विषयङ्गळे। एऩॆऩ्ऱाल्, विषयङ्गळ् सन्निहिदङ्गळाय् इरुन्दाल्, इन्द्रियङ्गळै अडक्कुवदु श्रम सात्यमऩ्ऱो? अप्पडि विषयङ्गळ् इन्द्रियङ्गळुक्कु तुर्निक्रहत्वत्तैक् कॊडुक्कक्कूडियवैयादलाल्, अन्द विषयङ्गळै अडक्कुवदु इन्द्रियङ्गळै अडक्कुवदैक् काट्टिलुम् मुक्यमागिऩ्ऱदु। विषयङ्गळै अडक्कुवदावदु, अवैगळैत् तूर विलक्कुवदुम् अवै हेयङ्गळ् ऎऩ्बदै उणर्वदुमे।
इरण्डावदु, अन्द विषयङ्गळैक् काट्टिलुम् मनस् इऩ्ऩुम् पलिष्टम्, एऩॆऩ्ऱाल्। विषयङ्गळ् तूर विलक्कप्पट्टिरुन्दबोदिलुम् मनस्सुक्कु अवदान मिराविट्टाल् विषयङ्गळैत् तूर विलक्कुवदाल् ऎऩ्ऩ पयऩ्? आगैयाल् मनस्सै अडक्कुवदु मुक्यम्। मनस्सै अडक्कुवदावदु, विषयङ्गळिलुळ्ळ तोषङ्गळै अडिक्कडि सम्शीलनम् सॆय्दुगॊण्डु अवैगळिलिरुन्दु मनस्सै निवर्त्तिक्कुम् मुयऱ्सिये।
मूऩ्ऱावदु, मनस्सैक् काट्टिलुम् पुत्ति ऎऩ्बदु इऩ्ऩुम् प्रदानम्। इव्विडत्तिल् ‘पुत्ति’ ऎऩ्ऩुम् पदम् उऱुदि ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुम् ज्ञान विशेषत्तैक् कुऱिक्किऩ्ऱदु। विषयङ्गळॆल्लाम् अल्बङ्गळ् अस्तिरङ्गळ् तुस्सादङ्गळ् तुक्क मिश्रङ्गळ्; आगैयाल् हेयङ्गळ् ऎऩ्ऱु यादॊरु उऱुदियुण्डो, अन्द उऱुदिये इव्विडत्तिल् विवक्षिदम्। अन्द उऱुदि इराविट्टाल् मनस् सलिक्कक्कूडुम्; ऒरु समयत्तिल् विषय प्रावण्यम् इरामल् इरुन्दबोदिलुम् मऱ्ऱॊरु समयत्तिल् अन्द प्रावण्यम् सम्बवित्तु विडुमऩ्ऱो? आगैयाल् अन्द उऱुदि सादारण मनस्सैक् काट्टिलुम् पलीयस्। अदै अडक्कुवदावदु, विषय तोषङ्गळै अडिक्कडि सम्शीलनम् सॆय्वदाल् विशेषित्त तार्ट्यत्तै सम्बादित्तुक् कॊळ्वदे।
नाऩ्गावदु, अन्द उऱुदियैक् काट्टिलुम्, अन्द उऱुदिक्कु आश्रयमायिरुक्कुम् आत्मा इऩ्ऩुम् प्रदानम्। एऩॆऩ्ऱाल्, अन्द उऱुदियैप् पॆऱुवदुम् आत्माविऩ् इच्चैयैप् पॊरुत्तदऩ्ऱो? ‘इन्द्रियङ्गळै जयिक्कवेण्डुम्; उऱुदियै सम्बादित्तुक् कॊळ्ळवेण्डुम्’ ऎऩ्ऩुम् इच्चै ऒरुवऩुक्कु जनिक्काविट्टाल् उऱुदि ऎऩ्बदु सादिक्कप्पड माट्टादऩ्ऱो? अन्द इच्चै सेदन कर्त्रुगमादलाल्, इव्विडत्तिल् आत्मावाऩदु पुत्तियैक् काट्टिलुम् परम्’ ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऱदु । अन्द आत्मावै अडक्कुवदावदु, आत्म स्वरूबत्तिऩ् यादात्म्यत्तै अऱियवेण्डुम् ऎऩ्ऩुम् इच्चैयै सम्बादित्तुक् कॊळ्वदे।
ऐन्दावदु, अन्द आत्मावैक् काट्टिलुम् शरीरम् इऩ्ऩुम् पलीयस्। एऩॆऩ्ऱाल्, आत्मावुक्कु एदेऩुम् इच्चै जनिप्प तॆल्लाम्, अन्द आत्मा अडैन्दिरुक्कुम् शरीरत्तिऩ् सत्व रजस् तमो कुणङ्गळिऩ् उन्मेषत्तैच् चार्न्ददऩ्ऱो? शरीरत्तिल् रजस् तमो कुणङ्गळ् तलैयॆडुत्तु निऩ्ऱाल्, आत्म स्वरूब यादात्म्यत्तिऩ् अत्यवसायत्तिल् प्रावण्यम् ऎप्पडि जनिक्कुम्? आगैयाल् शरीरम् प्रदानमागिऩ्ऱदु। अन्द शरीरत्तै वशीगरिप्पदावदु, सत्व प्रासुर्यत्तिऱ्कु हेदुक्कळाऩ परिशुत्त आहारादिगळै सेवित्तु अदऩाल् शरीरत्तिऱ्कु सत्वोत्रेगत्तै सम्बादित्तुक्कॊळ्वदे।
आऱावदु, अन्द शरीरत्तैक् काट्टिलुम् सर्वान्दर्यामियाग इरुक्कुम् परम पुरुषऩ् इऩ्ऩुम् प्रदानम्। एऩॆऩ्ऱाल्, कीऴ्च् चॊल्लप्पट्टुळ्ळ समस्त वस्तुक्कळिऩ् प्रव्रुत्तिगळॆल्लाम् अवऩुडैय सङ्गल्बायत्तमऩ्ऱो? आगैयाल् अवऩै वशीगरिप्पदे मिगवुम् प्रदानम्। अवऩै वशीगरिप्पदावदु, अवऩै शरणमाग अडैवदे। इन्द क्रममे इव्विडत्तिऱ् सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु। -
इन्द्रियेभ्यः परा ह्यर्था अर्थेभ्यश्च परं मनः । मनसश्च परा बुद्धिर्बुद्धेरात्मा महान् परः ॥ १० ॥
महतः परमव्यक्तमव्यक्तात्पुरुषः परः । पुरुषान्न परं किञ्चित्सा काष्ठा सा परा गतिः ॥ ११ ॥
[प-रै] अर्थाः - विषयङ्गळ्, इन्द्रियेभ्यः - इन्द्रियङ्गळै काट्टिलुम्, पराः - [वशीगरिक्कप्पडवेण्डिय वगैयिल्] प्रदानङ्गळ्; अर्थेभ्यः -अन्द विषयङ्गळैक् काट्टिलुम्, मनः - मनस्साऩदु; परम् - प्रदानम्; मनसः - अन्द मनस्सैक् काट्टिलुम्, बुद्धिः - पुत्तियाऩदु, परा -प्रदानम्, बुद्धेः - अन्दप् पुत्तियैक् काट्टिलुम्, महान् आत्मा - [तऩदु इच्चैयाल् ऎल्लावऱ्ऱैयुम् नडत्तक्कूडिय) महिमैयैयुडैय आत्मा, परः - प्रदानऩ्, महतः - अप्पडिप्पट्ट महिमैयै उडैयवऩैक् काट्टिलुम् [अदावदु - अन्द आत्मावैक् काट्टिलुम्), अव्यक्तम् - शरीरमाऩदु, परम् - प्रदानम्; अव्यक्तात् - अन्द शरीरत्तैक् काट्टिलुम्, पुरुषः - परमात्मावाऩवऩ्, परः - प्रदानऩ्। पुरुषात् - अन्दप् परमात्मावैक् काट्टिलुम्, किञ्चिदपि - मऱ्ऱॊऩ्ऱुम्, न् परम् - प्रदानमऩ्ऱु। सा काष्ठा - अवऩ्दाऩ् ऎल्लै (अदावदु - उबायङ्गळुक्कॆल्लाम् ऎल्लै निलम्] ; सा परा गतिः - अवऩे परम प्राप्यऩ्।
इन्द मन्द्रङ्गळुक्कु इव्विदम् व्याक्यानम् सॆय्वदिऩ् विषयमाग इरण्डॊरु शङ्गैगळ् तोऩ्ऱलाम्। मुदलावदु, इव्विडत्तिल्, ‘इन्द्रियङ्गळैक् काट्टिलुम् अर्त्तङ्गळ् परङ्गळ्’ ऎऩ्ऱु ‘परम्’ ऎऩ्ऩुम् पदमे प्रयोगम् सॆय्यप्पट्टिरुक्किऩ्ऱदु। ‘पर’ ऎऩ्ऩुम् शप्तत्तिऱ्कु ‘प्रक्रुष्ट’ (उयर्न्ददु)’ ऎऩ्ऱु पॊदुवागप् पॊरुळ् कॊळ्वदे पॊरुन्दियदाग इरुक्कैयिल्, ‘वशीगरिक्कप्पडुवदिल् उयर्न्ददु (अदावदु-प्रदानम्]’ ऎऩ्ऱु कुऱुक्किप् पॊरुळ् कॊळ्वाऩेऩ्? उयर्वॆऩ्बदु वेऱु प्रगारङ्गळिल् सम्बविक्कमाट्टादो? इदु ऒरु शङ्गै। इदऱ्कु समादाऩमावदु, इप्पडिप् पॊरुळ् कॊळ्वदे प्रगरणत्तिऱ्कु सङ्गदम्। (१) ‘रदम् - रदत्तै उडैयवऩ्’ मुदलिय त्रुष्टान्दत्ताल् उबासन उबगरणत्वम् तोऩ्ऱुगिऱदु। (२) ‘यस्त्वविज्ञानवान् भवति’ इत्यादि वाक्यङ्गळाल् इन्द्रियादिगळै वशीगरिप्पदाल् उण्डागुम् पयऩ् अवैगळै वशीगरियाविट्टाल् उण्डागुम् अबायम् - इवै इव्विडत्तिल् पेसप्पडुगिऩ्ऱऩ। (३) पिन्दि ’यच्छेद्वाङ्मनसी’ ऎऩ्ऱु इन्द्रियङ्गळै वशीगरिक्कुम् प्रगारम् प्रस्ताविक्कप्पडुगिऩ्ऱदु। इवैयॆल्लावऱ्ऱैयुम् परामर्शित्ताल्, इन्द मन्द्रत्तिल् वशीगरिक्कप्पड वेण्डियदिलुळ्ळ प्रादान्यमे ‘पर’ शप्तत्ताल् विवक्षिदम् ऎऩ्बदु विळङ्गुम्।
‘अव्यक्तम्’ ऎऩ्ऩुम् शप्तत्तिऱ्कु शरीरम् ऎऩ्ऱु ऎप्पडि पॊरुळ् किडैक्कुम्? ऎऩ्बदु मऱ्ऱॊरु शङ्गै। कीऴे ‘आत्मानं रथिनं विद्धि’ इत्यादियाऩ मन्द्रत्तिल् उबासगऩुडैय आत्मा शरीरम् पुत्ति मनस् इन्द्रियङ्गळ् अवैगळिऩ् विषयङ्गळ् इवैयॆल्लाम्, प्रयाणत्तिऱ्कुप् परिगरङ्गळायिरुक्कुम् रदी रदम् सारदि प्रक्रहम् अश्वम् अदु पोगुम् मार्क्कम् इवैयाग रूबणम् सॆय्यप्पट्टिरुक्किऩ्ऱऩ। अवैगळे वशीगरिक्कुम् प्रगारत्तै विवरिक्कुम् इम्मन्द्रत्तिल् निर्त्तेशिक्कप्पडुगिऩ्ऱऩ। आऩाल् शरीरत्तैत् तविर्त्त इन्द्रियम् मुदलिय मऱ्ऱवैयॆल्लाम् स्वस्व शप्तङ्गळाल् निर्त्तेक्कप्पडुगैयिल्, रदमॆऩ्ऱु रूबिक्कप्पट्ट शरीरम् मात्रम् स्वशप्तत्ताल् निरूबिक्कप्पडामल्, अदऩ् स्तानत्तिल् ‘अव्यक्तम्’ ऎऩ्ऩुम् शप्तत्ताल् निरूबिक्कप्पट्टिरुक्किऱबडियाल्, अन्द शप्तत्ताल् शरीरमे विवक्षिदमॆऩ्ऱु निश्सयिक्कलाम्; निऱ्क, ‘अव्यक्तम्’ ऎऩ्बदु सूक्ष्मावस्तैयिल् इरुक्कुम् प्रदानत्तिऩ् कार्यमागैयाल्, शरीरमुम् अव्यक्तमॆऩ्ऱु व्यवहरिक्कप्पडक्कूडुम्। कार्यङ्गळायिरुक्कुम् पॊरुळ्गळ् कारणत्तैच् चॊल्लुम् शप्तङ्गळाल् लक्षणया व्यवहरिक्कप्पडुवदु उबबन्नमे।
आत्मा अणुवऩ्ऱा? अदै ‘महान्’ (पॆरियदु) ऎऩ्ऱु ऎप्पडि विशेषिक्कक् कूडुम्? इदु मऱ्ऱुम् ऒरु शङ्गै। इव्विडत्तिऱ् सॊल्लप्पट्टुळ्ळ इन्द्रियम् मुदलाऩवै असेदनङ्गळ्; आत्मावो सेदन वस्तु; आगैयाल् अदऱ्कु असादारणमाग वरुम् कर्त्रुत्वत्तै उत्तेशित्तु अदु ‘महान्’ ऎऩ्ऱु उत्क्रुष्टमागप् पेसप्पडुगिऩ्ऱदु ऎऩ्बदे इन्द शङ्गैक्कु समादानम्। अप्पडि ‘महान्’ ऎऩ्बदै ‘आत्मा’ ऎऩ्बदऱ्कु विशेषणमाग ऎडुत्तुक् कॊळ्ळुम् पक्षत्तिल्, अडुत्त वाक्यत्तिल् ‘अन्द आत्मावैक् काट्टिलुम्’ ऎऩ्ऱऩ्ऱो निर्त्तेशिक्कप्पट्टिरुक्कवेण्डुम्? अप्पडि निर्देशियामल् अन्द महत्तैक् काट्टिलुम्’ ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टिरुप्पदैप् पार्क्कुम्बॊऴुदु, मुऩ् वाक्यत्तिल् ‘आत्मा’ ऎऩ्बदै विशेष्यमाग ऎडुत्तुक्कॊळ्वदु उबबन्नमऩ्ऱॆऩ्ऱुम् ‘महान्’ ऎऩ्बदैये विशेष्यमागच् चॊल्वदे उबबन्नमागु मॆऩ्ऱुम् तोऩ्ऱविल्लैया? इदुवुमॊरु शङ्गै। आक्षेबम् सरियाऩदे; मुऩ् वाक्यत्तिल् ऎदु विशेष्यमो अन्द विशेष्य वासियाऩ पदत्तालेये अडुत्तुवरुम् वाक्यत्तिल् अदै निर्त्तेशम् सॆय्वदुदाऩ् सादु; आऩाल्, सिऱ्सिल विडङ्गळिल् विशेषण वासि पदत्तालुम् प्रक्रुद विशेष्यम् निर्त्तेसिक्कप्पडुवदु उण्डु। काल् नडैयागप् पोगुम् तेवदत्तऩैक् काट्टिलुम् कुदिरैयिऩ् मीदु पोगुम् यज्ञदत्तऩ् शीक्रम् पोवाऩ्; कुदिरैयिऩ् मीदु पोगिऱवऩैक् काट्टिलुम् तूम सगडत्तिल् सॆल्लुम् विष्णुमित्रऩ् इऩ्ऩुम् शीक्रम् पोगक्कूडियवऩ्’ ऎऩ्ऩुम् प्रयोगङ्गळ् इदऱ्कु निदर्शनङ्गळ्।
‘सा काष्ठा सा परा गतिः’ इन्द मन्द्रत्तिल् उबासनत्तै निऱैवेऱ्ऱिक् कॊडुक्कुम् उबायङ्गळ् वरिसैयाग वरुगिऩ्ऱऩ प्रस्ताविक्कप्पट्टु कडैसि उबायम् परमात्मावे ऎऩ्बदैक् काट्टुगिऩ्ऱदु॥ अवैगळुळ् कडैसि उबायम् ‘सा काष्टा’ ऎऩ्बदु। अवऩ् अन्दर्यामियाग इरुन्दुगॊण्डु उबासनत्तै निऱैवेऱ्ऱिक् कॊडुक्किऱाऩऩ्ऱो? ‘अप्पडिप् परमात्मावुम् उबायङ्गळुळ् ऒऩ्ऱागिविट्टाल्, उबेयम् वेऱॊऩ्ऱु इरुक्किऩ्ऱदो?’ ऎऩ्ऱु उदिक्कुम् शङ्गैक्कु समादानत्तै सा परा गतिः (अवऩे परम प्राप्यऩ्] ऎऩ्बदु विळक्कुगिऩ्ऱदु। अदावदु - अवऩे उबायम्, अवऩे उबेयम्; अवऩे प्राबगऩ्, अवऩे प्राप्यऩ् ऎऩ्बदु करुत्तु।
मूलम् - १।३।११
मूलम् - १।३।१२
१२। इप्पडि ‘पर’ ऎऩ्ऩुम् शप्तत्ताल् सॊल्लप्पडुम् उत्कर्षमाऩदु वशीगरिक्कप्पडवेण्डिय वगैयिल् विवक्षिद मॆऩ्बदै इन्द मन्द्रमुम् इदऱ्कु अडुत्तु वरुम् मन्द्रमुम् विळक्कुगिऩ्ऱऩ।
एष सर्वेषु भूतेषु गूढोऽऽत्मा न प्रकाशते । दृश्यते त्वग्रयया बुद्ध्या सूक्ष्मया सूक्ष्मदर्शिभिः ॥ १२ ॥
[प-रै) सर्वेषु भूतेषु - ऎल्ला प्राणिगळिडत्तिलुम्, गूढ एष आत्मा - अन्दर्यामियाग इरुक्कुम् इन्दप् परमात्मा, न प्रकाशते [यस्त्वविज्ञानवाऩ् पवदि’ इत्यादियाऩ वाक्यङ्गळिऱ् सॊल्लियिरुक्किऱबडि इन्द्रियादिगळै वशीगरियादवर्गळुक्कु] उळ्ळबडि प्रगाशिप्पिक्किऱाऩिल्लै। तु - आऩाल्, सूक्ष्मदर्शिभिः - [इन्द्रियादिगळै वशीगरित्तु] सूक्ष्ममाऩ आत्म तत्वत्तै तर्शिक्कुम् शरीरमुळ्ळवर्गळाल्, अग्र्यया सूक्ष्मया बुद्ध्या - ऐगाक्र्यत्तुडऩुम् सूक्ष्मार्त्तत्तै पिरित्तु अऱिविक्कुम् शक्तियुडऩुम् कूडिऩ पुत्तियैक् कॊण्डु, दृश्यते -पार्क्कप्पडुगिऱाऩ्। ‘गूढोऽऽत्मा’ - सन्दि आर्षम्।
मूलम् - १।३।१३
१३। इन्द्रियम् मुदलियवैगळै वशीगरणम् सॆय्यवेण्डुमॆऩ्ऱु कीऴे सॊल्लप्पट्टदु। ‘वशप्पडुत्तुवदु ऎऩ्बदऱ्कु अडक्कि व्याबारमऱ्ऱवैयाग अवैगळै वैत्तुक् कॊळ्ळवेण्डुम् ऎऩ्ऱु अर्त्तमऩ्ऱो? अदु ‘ऎप्पडि’ ऎऩ्बदु इप्पॊऴुदु विवरिक्कप्पडुगिऩ्ऱदु।
यच्छेद्वाङ्मनसी प्राज्ञस्तद्यच्छेद् ज्ञान आत्मनि । ज्ञानमात्मनि महति नियच्छेत्तद्यच्छेच्छान्त आत्मनि ॥ १३ ॥
(प-रै) प्राज्ञः - उबासगऩ् वाक् - वाक् इन्द्रियत्तै (वाक् मुदलिय कर्मेन्द्रियम् ज्ञानेन्द्रियम् इवै यॆल्लावऱ्ऱैयुम्], मनसि - मनस्सिल्, यच्छेत् - नियमिक्कवेण्डुम्; तत् - अन्द मनस्सै, आत्मनि ज्ञाने - आत्म विषयमाऩ अत्यवसायत्तिल्, यच्छेत् - नियमिक्क वेण्डुम्; - ज्ञानम् - अन्द पुत्तियै, महति आत्मनि - [कर्त्रुत्वमागिय] उत्कर्षत्तैयुडैय आत्माविऩिडत्तिल् नियच्छेत् - अडक्क वेण्डुम् तत् - अन्द आत्मावै, शान्त आत्मनि - [सर्वान्दर्यामियायिरुक्कुम्] ऊर्मिषट्करहिदमाऩ परमात्मा विऩिडत्तिल्, यच्छेत्- अडक्क वेण्डुम्।
इव्विडत्तिल् कवऩिक्कवेण्डिय विषयङ्गळ् सिल उण्डु (१) ‘वाक्’ ऎऩ्बदु ‘वाचम्’ ऎऩ्बदऱ्कुप् पदिलागवुम्, ‘मनसी’ ऎऩ्बदु ‘मनसि’ ऎऩ्बदऱ्कु पदिलागवुम् ‘तद्यच्छेच्छान्त आत्मनि” ऎऩ्ऩुम् इडत्तिल्, ‘तम्’ ऎऩ्बदऱ्कुप् पदिलाग ‘तत्’ ऎऩ्ऱुम् प्रयोगिक्कप्पट्टिरुक्किऩ्ऱऩ। इम्मादिरि प्रयोगङ्गळै वेदत्तिल् काणलाम्। (२) मनस्सै ज्ञानत्तिल् नियमिक्कवेण्डुमॆऩ्ऩुमिडत्तिल्, ‘आत्मनि ज्ञाने’ ऎऩ्ऩुम् पदङ्गळ् काणप्पडुगिऩ्ऱऩ। इदऱ्कु ‘आत्मावागिऱ ज्ञानत्तिल्’ ऎऩ्ऱावदु, ‘ज्ञानमागिऱ आत्माविल्’ ऎऩ्ऱावदु अन्वयिप्पदु असङ्गदम्। आत्माविऩिडत्तिल् इरुक्कुम् ज्ञानत्तिल्’ (आत्मनि वर्तमाने ज्ञाने] ऎऩ्ऱु पॊरुळ् कॊळ्ळलामोवॆऩ्ऱाल्, आत्माविऩिडम् इराद ज्ञानम् इल्लैयागैयाल्, ‘आत्माविऩिडम् इरुक्कुम्’ ऎऩ्ऩुम् विशेषणम् व्यर्त्तमागुम्। इम्मादिरियाऩ क्लेशङ्गळै निवर्त्तिक्कुम् पॊरुट्टु, ‘आत्म विषयगमाऩ ज्ञानम्’ ऎऩ्ऱु पॊरुळ् कॊळ्ळप्पडुगिऩ्ऱदु। अप्पडिप् पॊरुळ् कॊळ्ळुम् पक्षत्तिल्, अडुत्तु वरुम् वाक्यम् व्यर्त्तमागिविडुमो वॆऩ्ऩुम् शङ्गैक्कु इडमिल्लै। मेल् विवरिक्कप्पडुम् विवरणत्तिलिरुन्दु विळङ्गुम्।
‘वाक् मुदलिय इन्द्रियङ्गळै मनस्सिल् नियमिक्कवेण्डुम्’ इत्यादियाऩ वाक्यङ्गळिऩ् करुत्तावदु वाक्कै मनस्सिल् नियमिप्पदावदु - मनस्सुक्कु अऩुगुणमल्लाद प्रव्रुत्तियिलिरुन्दु वाक्कै विमुगमागच् चॆय्वदे। मनस्सैप् पुत्तियिल् नियमिप्पदावदु - पुत्ति ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुम् अत्यवसायत्तिऱ्कु अनुगुणमाऩ प्रव्रुत्तियिल् मनस्सैच् चॆलुत्तुवदे। अदावदु - ‘आत्मा उबादेयम्; मऱ्ऱवै हेयङ्गळ्’ ऎऩ्ऩुम् अत्यवसायत्तैक् कॊळ्वदे। पुत्तियै आत्माविल् नियमिप्पदावदु - ‘आत्मावे उबादेयम्, आगैयाल् अदुवे साक्षात्करिक्कप्पडवेण्डुम्’ ऎऩ्ऩुम् विषयत्तिल् पुत्तियैच् चॆलुत्तुवदे। अन्द आत्मावै शान्दमाऩ परमात्माविऩिडम् नियमिप्पदावदु - ‘आत्मावाऩदु परमात्मावुक्कु शेषबूदऩ्’ ऎऩ्ऩुम् प्रदिबत्तिये। अदावदु - अवऩै शरणमाग अडैवदे।
कीऴे रूबगत्तिल् रूबिदमायिरुक्कुमवैयॆल्लाम् इन्द मन्द्रत्तिल् उदाहरिक्कप्पडविल्लैये; शरीर नियमनम्, विषय सन्निदि परिवर्जनम् इवै इदिल् प्रस्ताविक्कप्पडविल्लैये; आगैयाल् अवैगळै वसीगरिप्पदऩ् प्रगारम् इदिल् सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु ऎऩ्बदु ऎप्पडि युक्तमागुम्? ऎऩ्ऱाल्, अवै इरण्डुम् अर्त्तसित्त मॆऩ्ऱु विलक्कप्पट्टऩ। निऱ्क, अवै इरण्डुम् योगत्तिऩ् उत्पादन कालत्तिल् (वाक् मुदलियवैगळुक्कु कॊञ्जम् व्याबारम् इरुक्कुम् कालत्तिल्], सम्बादिक्कप्पड वेण्डियवै; इन्द मन्द्रत्तिलोवॆऩ्ऱाल्, वाक् मुदलियवैगळुक्कु व्याबारम् सुत्तमाग अऱ्ऱुप्पोयिरुक्कुम् योग कालत्तिल् सॆय्यप्पड वेण्डिय नियमनमे सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु। अन्दक् कारणत्ताल्दाऩ् अवै इरण्डुम् प्रस्ताविक्कप्पडविल्लै। आदलाल्, इन्द मन्द्रत्तिल् वशीगरण प्रगारम् सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्वदु युक्तमे आगुम्।
मूलम् - १।३।१४
१४। इव्विदम् वशीगरण प्रगारत्तै उबदेशित्तु विट्टु, आसार्यर् उबासगर्गळै नोक्किप् पिऩ्वरुमाऱु ऎच्चरिक्किऱार्।
उत्तिष्ठत जाग्रत प्राप्य वरान्निबोधत । क्षुरस्य धारा निशिता दुरत्यया दुर्गं पथस्तत्कवयो वदन्ति ॥ १४ ॥
(प-रै)। उत्तिष्ठत - ऎऴुन्दिरुङ्गळ् (आत्म ज्ञानत्तिऱ्कु अबिमुगमाग इरुङ्गळ्); जाग्रत - विऴित्तिरुङ्गळ् [अज्ञान मागिऱ नित्रैयै विट्टुविडुङ्गळ्) वरान् - श्रेष्टर्गळै (प्रह्म वित्तुक्कळै प्राप्य - अडैन्दु, निवोधत - (आत्म तत्वत्तै] अऱियुङ्गळ्। (अदु) क्षुरस्य - क्षुरम् ऎऩ्ऩुम् आयुद विशेषत्तिऩ्, धारा - नुऩि [पोल्], निशिता - कूर्मैयाऩदु; दुरत्यया - कष्टप्पट्टे ताण्डप्पडवेण्डियदु। कवयः - ज्ञानिगळ्, तत् - अदै, दुर्गं पथः - कष्टप्पट्टुप् पोगक्कूडिय मार्क्कमॆऩ्ऱु, वदन्ति - सॊल्लुगिऱार्गळ् (कत्ति मुऩैयिल् पऴगुवदुबोल् आत्म तत्वत्तै सावदानमाग अऱियवेण्डुम्। स्वल्ब अनवदानमुम् नाशत्तै विळैवित्तुविडुम् ऎऩ्बदु करुत्तु।)
मूलम् - १।३।१५
१५। अन्द आत्म तत्वम् तुरवबोदम्; अदावदु - अदु पाह्येन्द्रियङ्गळाल् अऱियक्कूडियदऩ्ऱु ऎऩ्बदै विवरित्तुविट्टु, कीऴ्च् चॊल्लियिरुक्कुम् प्रगारम् इन्द्रियादिगळै वशीगरणम् सॆय्दवर्गळ् अन्द आत्मावैत् तर्शन समानागारमाऩ उबासनत्ताल् विषयीगरित्तु संसारत्तिलिरुन्दु विडप्पट्टवर्गळागिऱार्गळ् ऎऩ्ऱु इन्द मन्द्रत्तिल् आसार्यऩ् सॆय्युम् उबदेशम् उबसम्हरिक्कप्पडुगिऩ्ऱदु।
अशब्दमस्पर्शमरूपमव्ययं तथाऽरसन्नित्यमगन्धवच्च यत् ।
अनाद्यनन्तं महतः परं ध्रुवं निचाय्य तं मृत्युमुखात्प्रमुच्यते ॥ १५ ॥
(प-रै] यत् - ऎन्दक् कारणत्ताल्, (अन्दप् परमात्म तत्वमाऩदु, नित्यम् अशब्दम् - ऎप्पॊऴुदुम् पॆयरऱ्ऱदो, नित्यम् अस्पर्शम् - ऎप्पॊऴुदुम् तॊडक्कूडाददायुम्, नित्यम अरूपम् - रूबमऱ्ऱदायुम् इरुक्किऱदो, अव्ययम् - (इप्पडि अशप्तमायुम् अस्पर्शमायुम् अरूबमायुम् इरुक्किऱबडियाल्) अवयव व्रुत्ति क्षयङ्गळऱ्ऱिरुक्किऩ्ऱदो, तथा अरसम् अगन्धवच्च - अप्पडिये कन्दम् रसम् इवैयऱ्ऱु मिरुक्किऱदो, अनादि अनन्तम् - आदियुम् अन्दमुमऱ्ऱदो, (अन्दक् कारणत्ताल्।], महतः परम् - महाऩाग इरुक्कुम् जीवऩैक् काट्टिलुम् उत्क्रुष्टऩाऩ, ध्रुवम् - स्तिरमाऩ, तम् - अन्दप् परमबुरुषऩै, निचाय्य - साक्षात्करित्तु, मृत्युमुखात् - पयङ्गरमाऩ संसारत्तिलिरुन्दु, प्रमुच्यते - विडप्पडुगिऱाऩ्।
मूलम् - १।३।१६
१६। इन्द मन्द्रङ्गळिल् पल श्रुदि सॊल्लप्पडुगिऩ्ऱदु।
नाचिकेतमुपाख्यानं मृत्युप्रोक्तं सनातनम् । उक्ता श्रुत्वा च मेधावी ब्रह्मलोके महीयते ॥ १६ ॥
(प-रै) मृत्युप्रोक्तं - यमदर्मराजऩाल् सॊल्लप् पट्टदुम्, सनातनम् - नित्यमाऩदुमाऩ, नाचिकेतमुपाख्यानम् - नसिगेदस् सम्बन्दमाऩ उबाक्यानत्तै, उक्त्वा - सॊल्लियुम्, श्रुत्वा च - केट्टुम्, मेधावी - पुत्तिसालियागिऱ [उबासगऩ्), ब्रह्मलोके - प्रह्म लोगत्तिल्, महीयते - प्रगाशित्तुक्कॊण्डिरुक्किऱाऩ्।
मूलम् - १।३।१७
१७। य इदं परमं गुह्यं श्रावयेद्रह्मसंसदि । प्रयतः श्राद्धकाले वा तदानन्त्याय कल्पते तदानन्त्याय कल्पते ॥१८
यः - ऎवऩ्, इदं परमं गुह्यम् - परम रहस्यमाऩ इन्द उबाक्यानत्तै, ब्रह्मसंसदि - प्राह्मण समाजत्तिलावदु, श्राद्धकाले वा - श्रात्त कालत्तिलावदु, प्रयतः - शुत्तऩाग इरुन्दुगॊण्डु, श्रावयेत् - श्रवणम् सॆय्विक्किऱाऩो, (अवऩ्) तदानन्त्याय - मोक्षत्तिऱ्कु, कल्पते -योक्यऩागिऱाऩ्।
इति तृतीयवल्ली । इति प्रथमोऽध्यायः ॥
मूऩ्ऱावदु वल्लि मुऱ्ऱिऱ्ऱु। मुदल् अत्यायम् मुऱ्ऱुप्पॆऱ्ऱदु।