१०२

गायत्रीं गायति ।

प्राणो वै गायत्री ।

तस्यै द्वे अक्षरे व्यतिषजति ।

प्राणापानावेव तद्व्यतिषजति ।

तस्मात्प्राणापानौ व्यतिषक्तौ प्रजा अनुसञ्चरत आ च परा चायातयामानौ ।

सदिति निधनं करोति ।

प्राणो वै सन् ।

प्राण एव तत्प्रतितिष्ठति ।

त्रिष्टुभं गायति ।

चक्षुर्वै त्रिष्टुप् ।

तस्यै द्वे अक्षरे द्योतयति ।

चक्षुषी एव तद्दधाति ।

तस्माद्युक्ते इव चक्षुषी ।

ज्योतिः इति निधनं करोति ।

चक्षुर्वै ज्योतिः ।

चक्षुष्येव तत्प्रतितिष्ठति ।

जगतीं गायति ।

श्रोत्रं वै जगती ।

तस्यै चत्वार्यक्षराणि द्योतयति ।

श्रोत्रमेव तद्दधाति ।

श्रोत्रे द्वे परिश्रवणे द्वे ।

तस्मात्समानत्र सन्सर्वा अनुदिशश्शृणोत्यपि पराङ्यन्पश्चाद्वदतश्शृणोति ।

इळा इति निधनं करोति ।

पशवो वा इळा ।

पशुष्वेतत्प्रतितिष्ठति ।

अनुष्टुभं गायति ।

वाग्वा अनुष्टुप् ।

तामर्वाचीमभिनुदन्गायति वाचोऽनपक्रमाय ।

यत्पराचीमपनुदन्गायेद्वाचं प्रधमेद्वागस्मादपक्रामुका स्यात् ।

तां यदर्वाचीमभुनुदन्गायत्यात्मन्नेव तद्वाचं प्रतिष्ठापयति ।

तस्यै निरुक्तं चानिरुक्तं च पदे गायति ।

निरुक्तेन वै वाचो भुञ्जतेऽनिरुक्तमस्या उपजीवनीयम् ।

भुङ्क्ते वाचोप चैनां जीवति य एवं वेद ।

स यन्निरुक्तमेव गायेद्वदेयुरेव प्रजा न तूष्णीमासीरन् ।

अथ यदनिरुक्तं गायेद्तूष्णीमेव प्रजा आसीरन्न वदेयुः ।

यस्मान्निरुक्तं चानिरुक्तं च पदे गायति तस्मात्प्रजा वदन्ति च तूष्णीं चासते ।

वागिति निधनं करोति ।

वाग्वै ब्रह्म ।

वाच्येव तद्ब्रह्मन्प्रतितिष्ठति ।

पङ्क्तिं गायति ।

ऋतवो वै पङ्क्तिः ।

तस्यै षडक्षराणि द्योतयति ।

षड्वा ऋतवः ।

ऋतुष्वेव तत्प्रतितिष्ठति १०२