12 9.12

सं देवेन सवित्रा। तै०आ० ४.७.१², २² (देखें-सं दैवेन)
सं देवैर्‌ विश्वदेवेभिर्‌ अक्तम्‌। अ०वे० ७.९८.१³ (देखें- सम्‌ इन्द्रेण विश्वेभिर्‌ तथा सम्‌ इन्द्रो विश्व०)
सं देवैः शोभते वृषा। ऋ०वे० ९.२५.३¹; सा०वे० २.२७०¹
सं देवो अमदद्‌ वृषा। अ०वे० २०.४९.१³
सं देवो देवेन सवित्रागत। (मै०सं० सवित्रा यजत्र; तै०आ० सवित्रायतिष्ट)। वा०सं० ३७.१४; मै०सं० ४.९.६ (तृतीयांश), १२६.६, १३, १४;
श०ब्रा० १४.१.४.४; तै०आ० ४.७.४, ५.६.९
सं देवो दैव्या दधात्‌। शा०श्रौ०सू० १७.१५.११
सं देव्या प्रमत्या वीरशुष्मया। ऋ०वे० १.५३.५³; अ०वे० २०.२१.५³; मै०सं० २.२.६³, २०.५; का०सं० १०.१२³
संदेश्यात्‌ सर्वस्मात्‌ पापात्‌। अ.वे. १०.१.११³
संदेश्याद्‌ अभिनिष्कृतात्‌। अ.वे. १०.१.१२²
सं दैवेन सवित्रा। वा०सं० ३७.१५; श०ब्रा० १४.१.४.५ (देखें-सं देवेन)
सं दैव्येन सवित्रा। वा०सं० ३७.१५; श०ब्रा० १४.१.४.६
सं द्युम्नेन विश्वतुरोषो महि। ऋ०वे० १.४८.१६³
सं द्वयीभिः स्वसृभिः क्षेति जामिभिः। ऋ०वे० ९.७२.३⁴
सं धमन्तु वयोधसः। अ०वे० ८.१.१९²
संधया संहितं महत्‌। अ.वे. ११.८.१६²
संधये जारम्‌। वा०सं० ३०.९; तै०ब्रा० ३.४.१.४
संधां च यां संदधे ब्रह्मणैषः। तै०आ० ३.१४.२²
संधाता संधिं (मै०सं० संधिर्‌) मघवा पुरूवसुः। (तै०आ०। आप०मं०पा० तथा मै०सं० इन्‌ पदपृ० पुरो०; मै०सं० प० संहिता में पुरु०)। ऋ०वे०
८.१.१२³; अ०वे० १४.२.४७³; सा०वे० १.२४४³; मै०सं० ४.९.१२³, १३४.१; पं०वि०ब्रा० ९.१०.१³; तै०आ० ४.२०.१³; का०श्रौ०सू० २५.५.३०³; आप०मं०पा० १.७.१³
सं धाता सृजतु वर्चसा। अ०वे० १४.१.३४⁴
संधानेभ्यः स्वाहा। तै०सं० ७.४.२१.१; का०सं०अश्व० ४.१०
संधानेषु च यानि ते। सा०मं०ब्रा० १.३.५²
सं धान्यस्य या स्फातिः। अ०वे० २.२६.३³
संधां महतीं रक्षत। अ०वे० ११.१०.१५³
संधा समदधान्‌ मही। अ०वे० ११.८.१५⁴
संधिनान्तरिक्षेणान्तरिक्षं (मै०सं० संधिनान्तरिक्षायान्तरिक्षं) जिन्व। वा०सं० १५.६; मै०सं० २.८.८, ११२.६ (देखें-अगला एक छो़डकर)
संधिना प्रेक्षते कुलम्‌। आप०मं०पा० २.१४.२²; हि०गृ०सू० २.३.७²
संधिर्‌ असि। तै०सं० ४.४.१.१; का०सं० १७.७, ३७.१७; गो०ब्रा० २.२.१३; पं०वि०ब्रा० १.९.४; वै० सू० २०.१३. प्रतीकः संधिः। तै०सं० ५.३.६.१
(देखें-पूर्व का एक छो़डकर)
संधिर्‌ असि संधये त्वा संधिभ्यस्‌ त्वा संधिषु सीद। का०सं० ३९.६; आप०श्रौ०सू० १६.३१.१
सं धीतम्‌ अश्नुतं नरा। ऋ०वे० ८.४०.३⁵
सं धीतयो वावशाना अनूषत। ऋ०वे० ९.८६.३१³
संधुवाना इत्यादि। (देखें- संध्वाना इत्यादि)
सं धेनवो जायमाने अनोनवुः। ऋ०वे० ८.७०.४³; अ०वे० २०.९२.१९³; सा०वे० २.५०६³
सं धेनुभिः कलशे सोमो अज्यते। ऋ०वे० ९.७२.१²
सं धेहि वीर्यावति। अ०वे० ६.१३९.५⁴
संध्याः। (जाँचें- तृप्यन्तु) शा०गृ०सू० ४.९.३
संध्यां प्राप्नोति पश्चिमाम्‌। कौ० सू० १४१.३४⁵
संध्याविद्ये सरस्वति। तै० आ० आ० १०.३४²
संध्वाना (तै०सं० ०धुवाना) वाता अभि नो गृणन्तु। तै०सं० ४.४.१२.५⁴; मै०सं० ३.१६.४⁴, १८९.१६; का०सं० २२.१४⁴; आ०श्रौ०सू० ४.१२.२⁴ संनद्धाः सह ददृशे ह। तै०आ० १.४.२²
संनमयामि। का०श्रौ०सू० ४.२.३
सं नः शिशीहि भुरिजोर्‌ इव क्षुरम्‌। ऋ०वे० ८.४.१६¹
सं नष्टेन गमेमहि। अ०वे० ७.९.४⁴
सं नस्‌ ताभ्यां। (अ०वे० तेभिः) सृजतु विश्वकर्मा। अ०वे० २.३५.२⁴; तै०सं० ३.२.८.२⁴; मै०सं० २.३.८⁴, ३७.१
सं नः सृज सुमत्या वाजवत्या। ऋ०वे० १.३१.१८⁴; तै०ब्रा० १.४.४.१०⁴; आ०श्रौ०सू० ३.१०.१६⁴; आप०श्रौ०सू० ३.२०.१०, ९.१०.१७⁴;
मा०श्रौ०सू० ३.४.१०⁴
सं नह्यस्वामृताय कम्‌। अ.वे. १४.१.४२⁴ (देखें-अगला)
संनह्ये्‌ (का०सं० ०ह्य) सुकृताय कम्‌। तै०सं० १.१.१०.१⁴; का०सं० १.१०⁴; तै०ब्रा० ३.३.३.२, ७.४.१०²; आप०श्रौ०सू० १.५.५²; मा०श्रौ०सू० १.२.५.१२⁴; आप०मं०पा० १.२.७⁴ (देखें-पूर्व का)
सन्नान्‌ मावगाम्‌। (आप०श्रौ०सू० मावगात)। मै०सं० ३.९.४, १२०.१५; आप०श्रौ०सू० ७.२८.२; मा०श्रौ०सू० १.८.६.२२
सं नाभिः सं त्वचः। हि०गृ०सू० १.२४.४²
सं नाम्नः सं हृदयानि। हि०गृ०सू० १.२४.४¹. प्रतीकः सं नाम्नः। हि०गृ०सू० १.२५.१
सन्न्‌ उच्छिष्टे असंश्‌ चोभौ। अ०वे० ११.७.३¹
संनु वोचावहै पुनः। ऋ०वे० १.२५.१७¹
सं नो देवो वसुभिर्‌ अग्निः। तै०सं० २.१.११.२¹ (देखें-सम्‌ अग्निर्‌ वसुभिर्‌)
सं नो महानि सम्‌ इसो महन्ताम्‌। का०सं० १८.१³ (देखें-तेषाम्‌ इष्यनि सम्‌)
सं नो राया बृहता विश्वपेशसा। ऋ०वे० १.४८.१६¹
सं नौ मनांसि सं व्रता। आप०मं०पा० १.३.१४¹ (आप०गृ०सू० २.४.१७) (नीचे देखें- सं वां मनांसि)
सभयस्तं मया। बौ०ध०सू० २.१०.१७.२७ (तृतीयांश)
संनयाखयोगाद यतयः शुद्धसत्त्वाः। तै०आ० १०.१०.३²; महाना०उप०१०.६²; मुण्डकोपनिषद्‌३.२.६²; मुण्ड उप०३²
सह मे भूयाः। (कौ० सू० भूयात्‌) तै०सं० १.६.५.१, ७.५.२; मै०सं० १.४.२, ४८.९, १.४.७, ५४.१०; का०सं० ५.५; आ०श्रौ०सू० १.११.६;
शा०श्रौ०सू० ४.११.३; आप०श्रौ०सू० ४.१४.३, १८.१८.४; मा०श्रौ०सू० १.४.३.७; कौ० सू० १३६.३
सन्या मेधया रय्या पोषेण। (गो०ब्रा० वै० सू० मेधया प्रजया धनेन)। वा०सं० १२.७³; मै०सं० १.७.१³, १०९.१३, २.८.१४ (तृतीयांश), ११७.७,
११, १३; गो०ब्रा० २.२.४; वै० सू० १३.२३²
सन्वन्‌ सनिं सुविमुचा वि मुञ्च। शा०श्रौ०सू० १.१५.१७³; आप०श्रौ०सू० ३.१३.१³ (देखें-स त्वं सनिं)
स पक्षन्‌ महिषं मृगम्‌। ऋ०वे० ८.६९.१५³; अ०वे० २०.९२.१२³
स पचामि स ददामि स यजे स दत्ताम्‌ मा यूषम्‌। अ.वे. ६.१२३.४ (तुल०- अहं पचम्य्‌)
स पतत्रीत्वरं स्था जगद्‌ यत्‌। ऋ०वे० १०.८८.४³; नि० ५.३
सपत्नक्षयणं दर्भ। अ०वे० १९.३०.४¹
सपत्नक्षयणम्‌ असि सपत्नचातनं मे दाः स्वाहा। अ०वे० २.१८.२
सपत्नक्षयणो दिवि षीद। (का०सं० सीदान्तरिक्षे पृथिव्याम्‌) का०सं० ३१.१४; कौ० सू० ६.१०
सपत्नक्षयणो मणिः। अ०वे० १.२९.४² (तुल०- सपत्नदम्भनं)
सपत्नक्षयणो वृषा। अ०वे० १.२९.६¹, १०.३.१² (तुल०- असपत्नः सपत्नहा)
सपत्नघ्नीश्‌ च स्थाभिमातिघ्नीश्‌ च। (आप०श्रौ०सू० च स्थ) का०सं० ३९.१; आप०श्रौ०सू० १६.३३.१
सपत्नतूर्‌ असि वृत्रतूः। मै०सं० १.६.२, ८६.१७; तै०ब्रा० १.२.१.२१; आप०श्रौ०सू० ५.१३.४ (देखें-अशस्तितूर्‌)
सपत्नदम्भनं मणिम्‌। अ.वे. १०.६.२९⁴ (तुल०- सपत्नक्षयणो मणिः)
सपत्नं नाशयामसि। तै० ब्रा० ३.३.२.१⁴; आप०श्रौ०सू० २.५.१⁴ (तुल०- द्विसन्तं शोचयामसि)
सपत्नं मे कितवं रन्धयन्तु। अ०वे० ७.१०९.३⁴
सपत्नहनं त्वा वज्रं सादयामि। का०सं० ३९.५; आप०श्रौ०सू० १६.३०.१
सपत्नहनम्‌ ऋषभं घृतेन। अ०वे० ९.२.१¹. प्रतीकः सपत्नहनम्‌। वै० सू० २४.१०; कौ० सू० ४९.१
सपत्नहाग्ने अभिमातिजिद्‌ भव। (का०सं० ०मातिजित्‌)। अ०वे० २.६.३³; मै०सं० २.१२.५³, १४८.१६; का०सं० १८.१६³ (देखें-अगला)
सपत्नहा नो अभिमातिजिच्‌ च। वा०सं० २७.३³; तै०सं० ४.१.७.२³ (देखें-पूर्व का)
सपत्नहा मरुतं प्रसवे जय। मै०सं० २.६.११, ७०.१५. प्रतीकः सपत्नहा। मा०श्रौ०सू० ९.१.३ (देखें-मरुतां प्रसवे)
सपत्नहा शतकाण्डः सहस्वान्‌। अ०वे० १९.३२.१०¹
सपत्ना अस्मद्‌ अधरे भवन्तु। अ०वे० १.९.२³, ४³
सपत्नाः प्रदिशो मे भवन्तु। वै० सू० १४.१⁵ (पढें- असपत्नाः इत्यादि)।
सपत्नां जहि वीर्यैः। अ०वे० १९.३०.१⁴
सपत्नान्‌ अव मे जहि। अ०वे० १३.१.३२²
सपत्नान्‌ अहनं रिपून्‌। मा०श्रौ०सू० १.६.२.१७¹
सपत्नानां विषासहिम्‌। ऋ०वे० १०.१६६.१²
सपत्नान्‌ प्र दहामसि। अ०वे० १३.१.२९⁴
सपत्नान्‌ मह्यं रन्धयन्‌। अ०वे० १७.१.२४³
सपत्नान्‌ मे अनीनशः। तै० ब्रा० ३.७.६.२१²; आप०श्रौ०सू० ४.१५.१²
सपत्नान्‌ मे द्विषतो हन्तु सर्वान्‌। वै० सू० १४.१⁴
सपत्नान्‌ मेऽधरां अकः। अ०वे० १०.६.३०⁴
सपत्नान्‌ सर्वान्‌ मे सूर्यः। वै० सू० १४.१¹ (अ०वे० पै०)
सपत्नान्‌ सहिषीमहि। (अ०वे० १९.३२.५⁴, सहिषीवहि)। अ०वे० ३.६.४⁴, १९.३२.५⁴
सपत्नान्‌ हन्तु ये मम। अ०वे० १३.१.२८⁴
सपत्ना ये मेऽप ते भवन्तु। अ०वे० ४.३५.७²
सपत्ना वाचं मनस (तै०ब्रा० / मनसा, सो इसलिए बिना संधि!) उपासताम्‌। तै० ब्रा० २.४.६.१२⁴; आ०श्रौ०सू० २.११.८⁴
सपत्नीं गमयामसि। (आप०मं०पा० नाशयामसि)। ऋ०वे० १०.१४५.४⁴; अ०वे० ३.१८.३⁴; आप०मं०पा० १.१५.४⁴
सपत्नीं मे परा धम। (अ०वे० णुद)। ऋ०वे० १०.१४५.२³; अ०वे० ३.१८.२³; आप०मं०पा० १.१५.२³
सपत्नीं मे सहावहै। ऋ०वे० १०.१४५.५⁴; अ०वे० ३.१८.५⁴; आप०मं०पा० १.१५.५⁴
सपत्नीर्‌ अभिभुवरी। (आप०मं०पा० अभिभुवरीः)। ऋ०वे० १०.१५९.६²; आप०मं०पा० १.१६.६²
सपत्नीर्‌ इव पर्शवः। ऋ०वे० १.१०५.८², १०.३३.२²; नि० ४.६²
सपत्नेभ्यः पराभुवे। अ०वे० १.२९.४⁴
सपत्नेषु वज्रम्‌ अर्पयैतम्‌। अ.वे. १०.९.१². प्रतीकः सपत्नेषु वज्रम्‌। कौ० सू० ६५.२
सपत्नो यः पृतन्यति। अ०वे० ६.७५.१²; तै०ब्रा० ३.३.११.३²; आप०श्रौ०सू० ३.१४.२²
स पत्यत उभयोर्‌ नृम्णम्‌ अयोः। ऋ०वे० ६.२५.६¹
सपन्ति यं मिथुनासो निकामाः। ऋ०वे० ९.९७.३७³; सा०वे० २.७०७³
स पप्रथानो अभि पञ्च भूम। ऋ०वे० ७.६९.२¹; मै०सं० ४.१४.१०¹, २२९.१३; तै०ब्रा० २.८.७.७¹
स पराभूत्याः पाशान्‌ मा मोचि। अ०वे० १६.८.५
स पर्जन्यं शंतनवे वृषाय। ऋ०वे० १०.९८.१⁴
स पर्यगाच्‌ छुक्रम्‌ अकायम्‌ अव्रणम्‌। वा०सं० ४०.८¹; ईशो उप०८¹
सपर्यता यजतं पस्त्यानाम्‌। सा०वे० १.६३⁴
सपर्यन्तः पुरुप्रियम्‌। ऋ०वे० ८.३१.१४³; तै०सं० १.८.२२.३³; का०सं० ११.१२³ (देखें-सपर्यवः)
सपर्यन्तस्‌ त्वा कवे। ऋ०वे० ५.२१.३³
सपर्यन्ता शुभे चक्राते अश्विना। ऋ०वे० ८.२६.१३³
सपर्यन्ति प्रचेतसः। ऋ०वे० १.८४.१२²; अ०वे० २०.१०९.३²; सा०वे० २.३५७²; मै०सं० ४.१२.४², १८९.१७; का०सं० ८.१७²
सपर्यन्ति मातुर्‌ ऊधः। ऋ०वे० १०.२०.२⁴
सपर्यन्ती पुरुप्रिया मिमीत इत्‌। ऋ०वे० ८.१२.१०³
सपर्यवः पुरुप्रियम्‌। मै०सं० २.१३.७³, १५६.११ (देखें-सपर्यन्तः पुरु०)
सपर्यवो भ्रमाणा अभिज्ञु। ऋ०वे० ७.२.४¹
सपर्यवो मादयन्ते सचायोः। ऋ०वे० ३.५४.२⁴
सपर्यामि प्रयसा यामि रत्नम्‌। ऋ०वे० १.५८.७⁴, ३.५४.३⁴
सपर्येण्यः स प्रियो विक्ष्व्‌ अग्निः। ऋ०वे० ६.१.६¹; मै०सं० ४.१३.६¹, २०६.१५; का०सं० १८.२०¹; तै०ब्रा० ३.६.१०.३¹
सपर्येम सपर्यवः। ऋ०वे० २.६.३³
स पर्वतो न धरुणेष्व्‌ अच्युतः। ऋ०वे० १.५२.२¹
स पर्वभिर्‌ ऋतुशः कल्पमानः। वा०सं० १३.४३³; तै०सं० ४.२.१०.२³; मै०सं० २.७.१७³, १०२.५; का०सं० १६.१७³; श०ब्रा० ७.५.२.१९
स पवस्व धनंजय। ऋ०वे० ९.४६.५¹
स पवस्व मदाय कम्‌। ऋ०वे० ९.४५.१¹
स पवस्व मदिन्तम। ऋ०वे० ९.५०.५¹; सा०वे० २.५५९¹ (तुल०- आ प० तथा स पुनानो)
स पवस्व य आविथ। ऋ०वे० ९.६१.२२¹; सा०वे० १.४९४¹
स पवस्व विचर्षणे ऋ०वे० ९.४१.५
स पवस्व सहमानः पृतन्यून्‌। ऋ०वे० ९.११०.१२¹
स पवस्व सहस्रजित्‌। ऋ०वे० ९.५५.४³; सा०वे० २.३२८³
स पवस्व सुधामा देवानाम्‌ अभि प्रियाणि धाम त्रिर्‌ देवेभ्योऽपवथास्‌ त्रिर्‌ आदित्येभ्यस्‌ त्रिर्‌ अङ्गिरोभ्यो (? मूल- अन्तरेभ्यो) येन तुर्येण ब्रह्मणा
बृहस्पतयेऽपवथास्‌ तेन मह्यं पवस्व। जै०ब्रा० १.८१ (टीका सन्देहात्मक)
स पवस्वानया रुचा। ऋ०वे० ९.६५.२७³
स पवस्वाभिमातिहा। ऋ०वे० ९.६५.१५³
स पवित्रे विचक्षणः। ऋ०वे० ९.३७.२¹; सा०वे० २.६४३¹
स पशून्‌ अभि रक्षतु। सा०मं०ब्रा० २.४.७²
स पश्चात्‌ पातु नः पुरः। ऋ०वे० ८.६१.१५⁴
स पश्चात्‌ स पुरस्तान्‌ नो अस्तु। अ०वे० १९.१५.३⁴
स पादुर्‌ अस्य निर्णिजो न मुच्यते। ऋ०वे० १०.२७.२४⁴; नि० ५.१९
स पारम्‌ इछात्‌ स उ नो वि मुञ्चात्‌। अ.वे. ६.१३३.१⁴
स पारिषत्‌ क्रतुभिर्‌ मन्दसानः। ऋ०वे० १.१००.१४³
स पावक श्रुधी हवम्‌। ऋ०वे० ८.७४.११³; सा०वे० १.२९³
स पाहि मध्वो अन्धसः। ऋ०वे० ३.४०.१³; अ०वे० २०.१.१³, ६.१³
स पिता पितामहः। मै०सं० ४.८.१⁴, १०७.१०; का०सं० ३०.१⁴
स पिर्त्याण्य्‌ आयुधानि विद्वान्‌। ऋ०वे० १०.८.८¹
स पिन्वस्व घृतवद्‌ देव सोम। (का०सं० आप०श्रौ०सू० यज्ञ; मा०श्रौ०सू० घृतवद्‌ देवयज्यायै स्वाहा) तै०सं० ३.१.९.३⁴; का०सं० ३५.७⁴; आप०श्रौ०सू० १४.२७.७⁴; मा०श्रौ०सू० २.३.८.४⁴
स पिस्पृशति तन्वि श्रुतस्य। ऋ०वे० ६.४९.१२³
स पार्यषं धयति पूर्वसूनाम्‌। ऋ०वे० २.३५.५⁴
सपुत्रिकायां जाग्रथ। पा०गृ०सू० १.१६.२२⁴ (तुल०- यजमानाय जागृत)
स पुत्रैर्‌ वाजं भरते धना नृभिः। ऋ०वे० २.२६.३²; तै०सं० २.३.१४.३²; मै०सं० ४.१४.१०², २३१.२; तै०ब्रा० २.८.५.३²
स पुनान उप सूरे न धाता। (सा०वे० सूरे दधानः)। ऋ०वे० ९.९७.३८¹; सा०वे० २.७०८¹
स पुनानो मदिन्तमः। ऋ०वे० ९.९९.६¹ (तुल०- सपवस्व मदिनआे)
स पुष्टिं याति जोषम्‌ आ चिकित्वान्‌। ऋ०वे० १.७७.५⁴
स पूर्वया निविदा कव्यतायोः। ऋ०वे० १.९६.२¹; मै०सं० ४.१०.६¹, १५७.१४; का०सं० २१.१४¹; आ०ब्रा०२.३३.६
स पूर्ववज्‌ जनयङ्‌ (तै०आ० आप०श्रौ०सू० जनयज्‌) जन्तवे धनम्‌। ऋ०वे० ३.२.१२³; पं०वि०ब्रा० १.७.६³; तै०आ० ३.१०.४³; आप०श्रौ०सू०
१४.१२.१³
स पूर्व्यः पवते यं दिवस्‌ परि। ऋ०वे० ९.७७.२¹
स पूर्व्यो नूतनम्‌ आविवासत्‌। (सा०वे० आ जिगीषम्‌ बेहतर आ जिगीषत्‌)। अ०वे० ७.२१.१³; सा०वे० १.३७२³
स पूर्व्यो महानाम्‌। (सा०वे० सा० वि० ब्रा० महोनाम्‌)। ऋ०वे० ८.६३.१¹; सा०वे० १.३५५¹; आ०ब्रा०५.१२.६; का०ब्रा० २३.६; आ०श्रौ०सू०
८.१.१४; सा० वि० ब्रा० १.४.१४, ३.१.१०. प्रतीकः स पूर्व्यः। शा०श्रौ०सू० १०.८.५
स पूर्व्यो वसुविज्‌ जायमानः। ऋ०वे० ९.९६.१०¹
स पौंस्येभिर्‌ अभिभूर्‌ अशस्तीः। ऋ०वे० १.१००.१०³
सप्त इमे (दो शब्दों में बिना संधि) लोका येषु चरन्ति प्राणाः। तै०आ० १०.१०.१³; महाना०उप०८.४³
सप्त ऋत्विजः सप्तधा त्वा यजन्ति। मै०सं० १.६.२³, ८८.५ (देखें-सप्त होत्राः सप्त०)
सप्तर्षयः प्रतिहिताः शरीरे। वा०सं० ३४.५५¹; नि० १२.३७¹
सप्तर्षयस्‌ तपसे। (अ०वे० तपसा) ये निषेदुः। ऋ०वे० १०.१०९.४²; अ०वे० ५.१७.६²
सप्तर्षयः सप्त धाम प्रियाणि। वा०सं० १७.७९²; तै०सं० १.५.३.२²; मै०सं० १.६.२², ८८.३ (देखें-सप्तर्षयः इत्यादि)
सप्त ऋषयो दौर्गहे बध्यमाने। ऋ०वे० ४.४२.८²; श०ब्रा० १३.५.४.५²
सप्तर्षयो भूतकृतः। अ०वे० ११.१.१³
सप्तर्षयो भूतकृतस्‌ ते त्वाजीजनन्‌। अ०वे० ११.१.३³
सप्तर्षयो भूतकृतो याम्‌ अकृण्वन्‌। अ०वे० ११.१.२४²
सप्तर्षयोऽसृज्यन्त। वा०सं० १४.२८; मै०सं० २.८.६, ११०.८; श०ब्रा० ८.४.३.६ (देखें-सप्तर्षयो इत्यादि)
सप्तर्षिभ्य एनं परि ददामि। अ०वे० ७.५३.४³
सप्तर्षीणां सुकृतां यत्र लोकः। वै० सू० २.१³; का०श्रौ०सू० २.२.८³; मा०श्रौ०सू० ५.२.१५.१०³, ५.२.१६.१४³ (देखें-सप्तर्षीणां इत्यादि)
सप्तर्षीणां च हविषाभयं नो अस्तु। अ०वे० ६.४०.१⁴
सप्तर्षीन्‌ अभ्यावर्ते। अ०वे० १०.५.३९¹
सप्तर्षीन्‌ जिन्व। का०श्रौ०सू० ४.१४.२७ (देखें-सप्तर्षीञ्‌ जिन्व)
सप्तर्षीन्‌ वा इदम्‌ ब्रूमः। अ०वे० ११.६.११¹
सप्त क्षरन्ति शिशवे मरुत्वते। ऋ०वे० १०.१३.५¹; अ०वे० ७.५७.२¹
सप्तगृध्रा इति शुश्रुमा वयम्‌। अ.वे. ८.९.१८⁴
सप्तचक्रं रथम्‌ अविश्वमिन्वम्‌। ऋ०वे० २.४०.३²; मै०सं० ४.१४.१², २१५.१; तै०ब्रा० २.८.१.५²
सप्तचक्रं सप्त वहन्त्य्‌ अश्वाः। ऋ०वे० १.१६४.३²; अ०वे० ९.९.३²
सप्त चक्रा वहति काल एषः। अ०वे० १९.५३.२¹
सप्तचक्रे षडर आहुर्‌ अर्पितम्‌। ऋ०वे० १.१६४.१२⁴; अ०वे० ९.९.१२⁴; पराश० उप० १.११⁴
सप्त च मानुषीर्‌ इमाः। आप०मं०पा० २.१७.२६³; हि०गृ०सू० २.१६.८³ (देखें-सप्त च वारुणीर्‌।
सप्त च मे नव च मे। वा०सं० १८.२४
सप्त च मे सप्ततिश्‌ च मे। अ०वे० ५.१८.७¹ (तुल०- अगला)
सप्त च याः सप्ततिश्‌ च। अ०वे० ६.२५.२¹ (तुल०- पूर्व का)
सप्त च वारुणीर्‌ (पा०गृ०सू० वारुणैर्‌) इमाः। आ०गृ०सू० २.३.३³; शा०गृ०सू० ४.१८.१³; पा०गृ०सू० २.१४.४³; मा०श्रौ०सू० २.७.१³ (देखें-सप्त च मानुषीर्‌)
सप्त छन्दांसि चतुरुत्तराणि। अ०वे० ८.९.१९¹
सप्त छन्दांस्य्‌ अनु सप्त दीक्षाः। अ०वे० ८.९.१७⁴
सप्तजन्म कृतं पापम्‌। आ०गृ०सू० १.२.८³ (समालोचना टीका)
सप्त जन्म भवेद्‌ विप्रः। ऋ०वे०खि० ९.६७.१९³
सप्त जातान्‌ न्यर्बदे। अ०वे० ११.९.६¹
सप्तजिह्वाय धीमहि। महाना०उप०३.६²
सप्त ते अग्ने समिधः सप्त जिह्वाः। वा०सं० १७.७९¹; तै०सं० १.५.२.४, ३.२¹, ४.३, ४.६.५.५¹, ५.४.७.५, ७.४.१; मै०सं० १.६.२¹, ८८.३, १.६.७,
९६.२०, ३.३.९, ४२.२२; का०सं० ७.१४¹, ८.३¹, १८.४¹, ३४.१९¹; श०ब्रा० ९.२.३.४४; तै०ब्रा० ३.११.५.१¹, ९.९; आप०श्रौ०सू० ५.१८.१, २७.१४, ७.७.१, १७.१५.७, १९.१३.६. प्रतीकः सप्त ते अग्ने समिधः। का०सं० २१.९; मा०श्रौ०सू० १.५.४.२०, ७.३.४५, ६.२.५; सप्त ते अग्ने सं० २.१०.६, १३९.७; का०सं० ३५.२; आप०श्रौ०सू० १४.१६.१, १७.१; सप्त ते। का०श्रौ०सू० १८.४.९
सप्तत्यै स्वाहा। तै०सं० ७.२.१७.१; का०सं०अश्व० २.१, ३, ६, ७
सप्त त्वा हरितो रथे। ऋ०वे० १.५०.८¹; आ०सं० ५.१४¹; अ०वे० १३.२.२३¹, २०.४७.२०¹; तै०सं० २.३.८.२, ४.१४.४¹; मै०सं० ४.१०.६¹, १५८.१०,
४.१२.४, १९०.११; का०सं० ९.१९¹, ११.१; आप०श्रौ०सू० १९.२३.४
सप्तदशं सदस्यं तम्‌। गो०ब्रा० १.५.२४¹
सप्तदश च मे नवदश च मे। वा०सं० १८.२४; तै०सं० ४.७.११.१
सप्तदशभिर्‌ अस्तुवत। वा०सं० १४.२९; तै०सं० ४.३.१०.२; मै०सं० २.८.६, ११०.१२; का०सं० १७.५; श०ब्रा० ८.४.३.११
सप्तदशभ्यः स्वाहा। तै०सं० ७.२.११.१, १२.१, १४.१
सप्तदशर्चेभ्यः स्वाहा। अ०वे० १९.२३.१४
सप्तदशस्‌ ते अग्न आत्मा तेन माभि पाहि। का०सं० ३९.२
सप्तदशस्‌ ते अग्न आत्मा स मे अग्न आत्मा। का०सं० ३९.२; आप०श्रौ०सू० १६.३३.५
सप्तदश (मै०सं०। वा०सं० १४.२४, ०शः; का०सं० ०शस्‌) स्तोमः। वा०सं० १०.१२, १४.२४; तै०सं० १.८.१३.१, ४.३.३.२, ९.१, ५.३.४.१; मै०सं०
२.६.१०, ६९.१६, २.७.२०, १०५.९, २.८.५, १०९.११; का०सं० १५.७, १७.४; श०ब्रा० ५.४.१.५, ८.४.२.५ (देखें-अगला एक छो़डकर)
सप्तदशस्‌ त्वा स्तोमः पृथिव्यां श्रयतु। वा०सं० १५.१२; तै०सं० ४.४.२.२; मै०सं० २.८.९, ११३.१६; का०सं० १७.८; श०ब्रा० ८.६.१.७
सप्तदशस्‌ स्तोम एकविंशवर्तनिः। का०सं० ३९.७ (देखें-पूर्व का एक छो़डकर)
सप्तदशः (तथा ०दशस्‌) स्तोमः। (देखें- पूर्व का एक छो़डकर)
सप्तदशा अष्टादशेषु श्रयध्वम्‌। तै० ब्रा० ३.११.२.३
सप्तदशाद्‌ वैरूपम्‌। वा०सं० १३.५६; तै०सं० ४.३.२.२; मै०सं० २.७.१९, १०४.८; का०सं० १६.१९; श०ब्रा० ८.१.२.२
सप्तदशाय नमः। का०सं०अश्व० ११.३
सप्तदशेन सामवेदः। गो०ब्रा० १.५.२५³
सप्तदशेन स्तोमाः। का०सं० ३५.१५
सप्त दिशो नानासूर्याः। ऋ०वे० ९.११४.३¹; तै०आ० १.७.४¹
सप्त द्युम्नान्य्‌ एषाम्‌। ऋ०वे० ८.२८.५²
सप्त धामानि परियन्न्‌ अमर्त्यः। ऋ०वे० १०.१२२.३¹
सप्त पश्यति वावहिः। ऋ०वे० ९.९.६²
सप्त पश्यन्ति बहुधा निविष्टौ। जै०ब्रा० २.२७(२६)२ (सप्तर्षयः प्रतिहितास्‌ का भाग)
सप्त पृक्षासः स्वधया मदन्ति। ऋ०वे० ३.४.७²
सप्त प्रति प्रवत आशयानम्‌। ऋ०वे० ४.१९.३³
सप्त प्रवत आ दिवम्‌। ऋ०वे० ९.५४.२³; सा०वे० २.१०६³
सप्त प्राणाः प्रभवन्ति तस्मात्‌। ऊन्न्.१०.१०.१¹; महाना०उप०८.४¹
सप्त प्राणान्‌ अष्टौ मज्ज्ञः। अ०वे० २.१२.७¹
सप्त प्रियासोऽजनयन्त वृष्णे। ऋ०वे० ४.१.१२⁴
सप्तभिः पुत्रैर्‌ अदितिः। ऋ०वे० १०.७२.९¹; तै०आ० १.१३.३¹
सप्तभिर्‌ अस्तुवत। वा०सं० १४.२८; तै०सं० ४.३.१०.१; मै०सं० २.८.६, ११०.८; का०सं० १७.५; श०ब्रा० ८.४.३.६
सप्तभ्यः शतेभ्यः स्वाहा। तै०सं० ७.२.१९.१; का०सं०अश्व० २.९
सप्तभ्यः स्वाहा। तै०सं० ७.२.११.१, १२.१, १४.१; का०सं०अश्व० २.१, २, ४
सप्त मर्यादाः कवयस्‌ ततक्षुः। ऋ०वे० १०.५.६¹; अ०वे० ५.१.६¹; नि० ६.२७. प्रतीकः सप्त मर्यादाः। कौ० सू० ७६.२१, ७९.१
सप्तमा अष्टमेषु श्रयध्वम्‌। तै० ब्रा० ३.११.२.२
सप्तमाष्टमाभ्यां स्वाहा। अ०वे० १९.२२.३
सप्त मेधान्‌ पशवः पर्यगृह्णन्‌। अ०वे० १२.३.१६¹. प्रतीकः सप्त मेधान्‌। कौ० सू० ६१.१३
सप्त मे सप्त शाकिनः। ऋ०वे० ५.५२.१७¹
सप्तमो नाप्य्‌ उच्यते। अ०वे० १३.४.१७²
सप्त यत्‌ पुरः शर्म शारदीर्‌ दर्त्‌। ऋ०वे० १.१७४.२², ६.२०.१०³
सप्त युञ्ञन्ति रथम्‌ एकचक्रम्‌। ऋ०वे० १.१६४.२¹; अ०वे० ९.९.२¹, १३.३.१८¹; तै०आ० ३.११.८¹; नि० ४.२७¹
सप्त योनीर्‌ (का०सं० योनींर्‌) आ पृणस्व (तै०सं० का०सं० तै०ब्रा० पृणस्वा) घृतेन। वा०सं० १७.७९⁴; तै०सं० १.५.३.३⁴, ४.६.५.५⁴; मै०सं०
१.६.२³, ८८.६; का०सं० ७.१४⁴, ८.३⁴, १८.४⁴; श०ब्रा० ९.२.३.४४४; तै०ब्रा० ३.११.५.१⁴
सप्त रक्षन्ति सदम्‌ अप्रमादं। वा०सं० ३४.५५²; नि० १२.३७²
सप्त राजानो य उदाभिषिक्ताः। का०सं० ३७.९⁴; ऐ०आ० ५.१.१.१२² (देखें-अनु सप्त)
सप्तर्चेभ्यः स्वाहा। अ०वे० १९.२३.४
सप्तरर्त्विजः सप्त सदांस्य्‌ एषाम्‌। का०सं० ३५.५¹; आप०श्रौ०सू० १४.३०.५¹
सप्तर्षयः प्रतिहितास्‌ सुभूते, सप्त पश्यन्ति बहुधा निविष्टौ, सप्तैतं लोकम्‌ उप यन्त्य्‌ आपो, स्वपनजा सत्रसदौ यत्र देवा। । जै०ब्रा० २.२७(२६)१२३४ सप्तर्षयः प्रथमां कृत्तिकानाम्‌। आप०मं०पा० १.९.७¹ (आप०गृ०सू० २.६.१२); हि०गृ०सू० १.२२.१४¹
सप्तर्शयः सप्त धाम प्रियाणि। तै०सं० ४.६.५.५²; का०सं० ७.१४², ८.३², १८.४², ३४.१९²; तै०ब्रा० ३.११.५.१² (देखें-सप्तऋषयः इत्यादि)
सप्तर्षयोऽसृज्यन्त। तै०सं० ४.३.१०.१; का०सं० १७.६ (देखें-सप्तऋषयो इत्यादि)
सप्तर्षिभ्यस्‌ त्वा। आप०श्रौ०सू० ६.१२.७
सप्तर्षिभ्यः स्वाहा। आ०श्रौ०सू० २.४.१३
(ओम्‌) सप्तर्षींस्‌ तर्पयामि। बौ०ध०सू० २.५.९.१४
सप्तर्षीञ्‌ जिन्व। आप०श्रौ०सू० ६.१२.७ (देखें-सप्तऋषीन्‌ जिन्व)
सप्तर्षीणां सुकृतां यत्र लोकः। आप०श्रौ०सू० ३.१९.१³, ६.८.११³; कौ० सू० १२५.२³ (देखें-सप्तऋषीणां इत्यादि)
सप्तर्षीन्‌। (जांचें- प्रीणामि) वै० सू० ७.२३
सप्तवध्रिं च मुञ्चतम्‌। ऋ०वे० ५.७८.५⁴
सप्तविंशतिश्‌ च मे नवविंशतिश्‌ च मे। वा०सं० १८.२४
सप्तविंशत्यास्तुवत। वा०सं० १४.३०; तै०सं० ४.३.१०.२; मै०सं० २.८.६, ११०.१७; का०सं० १७.५; श०ब्रा० ८.४.३.१६
सप्तविंशा अष्टाविंशेषु श्रयध्वम्‌। तै० ब्रा० ३.११.२.४
सप्त विद्यात्‌ परावतः। अ०वे० १०.१०.२²; गो०ब्रा० १.२.१६
सप्त विप्रासो अभि वाजयन्तः। ऋ०वे० ६.२२.२²; अ०वे० २०.३६.२²
सप्त वीरासो अधराद्‌ उद्‌ आयन्‌। ऋ०वे० १०.२७.१५¹ (तुल०- बृ. दा. ७.२५)
सप्त वेद परावतः। अ०वे० १०.१०.३²
सप्त शतानि पञ्चाशतं पदानि। जै०ब्रा० २.७२² (देखें-चतुर्नवतिश्‌ च पदान्य्‌)
सप्त शतानि विंशतिश्‌ च तस्थुः। ऋ०वे० १.१६४.११⁴; अ०वे० ९.९.१३⁴; नि० ४.२७
सप्त संसदो अष्टमी भूतसाधनी। वा०सं० २६.१; वा०सं०काण्व० २८.१ (छन्दोवद्ध)
सप्त सत्रेण वेधसः। अ०वे० १२.१.३९³
सप्त सप्तभ्यो होत्राभ्यः। तै० ब्रा० ३.७.७.११; आप०श्रौ०सू० १०.२२.१२; सा०मं०ब्रा० १.२.१२; आप०मं०पा० १.३.१३ (आप०गृ०सू० २.४.१६); हि०गृ०सू० १.२१.१
सप्त सहस्राणि दशतो दश। जै०ब्रा० २.७३³ (देखें-अष्टौ शतानि)
सप्त सुत्याः सप्त च पाकयज्ञाः। गो०ब्रा० १.१.१२, ५.२५¹
सप्त सुपर्णाः कवयो नि षेदुः। अ०वे० ८.९.१७³
सप्तसु स्तोत्रियासु परिशिष्टासु नः प्रब्रूतात्‌ तावद्‌ धीदं जप्यम्‌। शा०श्रौ०सू० १७.१४.४
सप्त सूर्यस्य रश्मयः। अ०वे० ७.१०७.१²
सप्त सूर्या दिवम्‌ अनुप्रविष्टाः। तै०आ० १.७.४¹
सप्त सूर्यो हरितो यातवे रथे। अ०वे० १३.२.८¹
सप्त स्वसारः सदन ऋतस्य। ऋ०वे० ८.५९ (वान्‌ ११).४²
सप्त स्वसारः सुविताय सूर्यम्‌। ऋ०वे० ७.६६.१५³
सप्त स्वसारो अग्रुवः। ऋ०वे० १.१९१.१४²
सप्त स्वसारो अभि मातरः शिशुम्‌। ऋ०वे० ९.८६.३६¹
सप्त स्वसारो अभि सं नवन्ते। (अ०वे० ०त)। ऋ०वे० १.१६४.३³; अ०वे० ९.९.३³
सप्तस्वसा स मध्यमः। ऋ०वे० ८.४१.२⁵; नि० १०.५⁵
सप्तस्वसा सुजुष्टा। ऋ०वे० ६.६१.१०²; सा०वे० २.८११²; तै०ब्रा० २.४.६.१²
सप्त स्वसृर्‌ अरुषीर्‌ वावशानः। ऋ०वे० १०.५.५¹; नि० ५.१
सप्त होतार ऋतुशो यजन्ति। वा०सं० २३.५८⁴
सप्त होतार ऋत्विजः। ऋ०वे० ९.११४.३²; तै०आ० १.७.५²
सप्त होतारस्‌ तम्‌ इद्‌ ईडते त्वा। ऋ०वे० ८.६०.१६¹
सप्त होता विषुरूपेषु जन्मसु। ऋ०वे० १०.६४.५⁴; नि० ११.२३⁴
सप्तहोता सप्तधा विक्‌लप्तः। तै०आ० ३.११.६²
सप्त होत्रा अनुविद्वान्‌। का०सं० ७.१४³, ८.३³, १८.४³, ३४.१९³; तै०ब्रा० ३.११.५.१³ (देखें-अगला)
सप्त होत्रा ऋतुथा नु विद्वान्‌। मै०सं० १.६.२⁴, ८८.५ (देखें-पूर्व का)
सप्त होत्राणि मनसा वृणानाः। ऋ०वे० ३.४.५¹
सप्त होत्राः सप्तधा त्वा यजन्ति। वा०सं० १७.७९³; तै०सं० १.५.३.३³, ४.६.५.५³; श०ब्रा० ९.२.३.४४ (देखें-सप्त ऋत्विजः)
सप्त होमाः समिधो ह सप्त। अ०वे० ८.९.१८¹
सप्ताज्यानि परि भूतम्‌ आयन्‌ ताः। अ०वे० ८.९.१८³
सप्तानां सप्त ऋष्टयः। ऋ०वे० ८.२८.५¹
सप्तानुपदस्वतः। अ०वे० ४.११.९²
सप्तापः स्वपतो लोकम्‌ ईयुः। वा०सं० ३४.५५³; नि० १२.३७³
सप्तापो देवीः सुरणा अमृक्ताः। ऋ०वे० १०.१०४.८¹
सप्तार्चिषः समिधः सप्त जिह्वाः। तै०आ० १०.१०.१²; महाना०उप०८.४²
सप्तार्धगर्भा भुवनस्य रेतः। ऋ०वे० १.१६४.३६¹; अ०वे० ९.१०.१७¹; नि० १४.२१¹
सप्तास्य नाभीर्‌ अमृतं न्व्‌ अक्षः। अ०वे० १९.५३.२²
सप्तास्यस्‌ तुविजातो रवेण। ऋ०वे० ४.५०.४³; अ०वे० २०.८८.४³; मै०सं० ४.१२.१³, १७७.१५; का०सं० ११.१३³; तै०ब्रा० २.८.२.७³
सप्तास्यानि तव जातवेदः। अ०वे० ४.३९.१०³
सप्तास्यासन्‌ परिधयः। ऋ०वे० १०.९०.१५¹; अ०वे० १९.६.१५¹; वा०सं० ३१.१५¹; तै०आ० ३.१२.३¹
सप्तास्येभिर्‌ ऋक्वभिः। ऋ०वे० ९.१११.१⁷; सा०वे० १.४६३⁷, २.९४०⁷
सप्तास्ये रेवती रेवद्‌ ऊष। ऋ०वे० ४.५१.४⁴
सप्तिं न वाजयामसि। ऋ०वे० ८.४३.२५³
सप्तिम्‌ आशुम्‌ इवाजिषु। ऋ०वे० १०.१५६.१²; सा०वे० २.८७७²
सप्तिं मृजन्ति वेधसः। ऋ०वे० ९.२९.२¹; सा०वे० २.१११६¹
सप्तिर्‌ असि। वा०सं० २२.१९; तै०सं० १.७.८.१, ७.१.१२.१; मै०सं० ३.१२.४, १६१.९; का०सं०अश्व० १.३; पं०वि०ब्रा० १.७.१; श०ब्रा० १३.१.६.१;
तै०ब्रा० १.३.६.४, ३.८.९.२; आप०श्रौ०सू० १८.४.१६; मा०श्रौ०सू० ७.१.२; आप०मं०पा० २.२१.२५ (आप०गृ०सू० ८.२२.१६)
सप्तिर्‌ न रथ्यो अह धीतिम्‌ अश्याः। ऋ०वे० २.३१.७⁴
सप्ती चिद्‌ घा मदच्युता। ऋ०वे० ८.३३.१८¹
सप्ती युनक्षि रोहिता। ऋ०वे० १०.६०.६²
सप्तीवन्ता सपर्यवः। ऋ०वे० ७.९४.१०³
सप्तेद्‌ इन्द्रं न स्रवतो गृणन्ति। ऋ०वे० ७.१८.२४³
सप्तैतं लोकम्‌ उप यन्त्य्‌ आपः। जै०ब्रा० २.२७(२६)३ (सप्तर्षयः प्रतिहितास्‌ का भाग)
सप्तो अधि श्रियो धिरे। ऋ०वे० ८.२८.५³
स प्रकेत उभयस्य प्रविद्वान्‌। ऋ०वे० ७.३३.१२¹
स प्र जज्ञे स उ वावृधे पुनः। (तै०सं० स वावृधे)। अ०वे० ७.५.२²; तै०सं० १.६.६.४², ३.२.७.२²; शा०श्रौ०सू० ४.१२.१०²; मा०श्रौ०सू० १.४.३.१८²
स प्रजया सुवीर्यम्‌। ऋ०वे० १.९३.३³; मै०सं० ४.१४.१८³, २४८.७; तै०ब्रा० २.८.७.१०³; कौ० सू० ५.१³, २³
स प्रजानन्‌ प्रति गृभ्णीत विद्वान्‌। तै०आ० २.६.१¹ (देखें-एतं भागं)
स प्रजापतेः पाशान्‌ मा मोचि। अ०वे० १६.८.८
स प्रजाभ्यो वि पश्यति। अ०वे० १३.४.११¹
स प्रत्नथा कविवृधः। ऋ०वे० ८.६३.४¹; शा०श्रौ०सू० १८.१८.११. प्रतीकः स प्रत्नथा। आ०श्रौ०सू० ८.८.९
स प्रत्नथा सहसा जायमानः। ऋ०वे० १.९६.१¹; मै०सं० ४.१०.६¹, १५७.१२; आ०ब्रा०५.१५.८; आ०श्रौ०सू० २.१९.२४ (तुल०- बृ. दा. ३.१२९)
स प्रत्नवन्‌ नवीर्यसा। ऋ०वे० ६.१६.२१¹; तै०सं० २.२.१२.१¹; का०सं० २०.१४¹; तै०ब्रा० २.४.८.१¹. प्रतीकः स प्रत्नवत्‌। तै०सं० २.३.१४.१;
आप०श्रौ०सू० ६.३१.१२
स प्रत्नवन्‌ नव्यसे विश्ववार। ऋ०वे० ९.९१.५¹
स प्रत्यञ्‌ विश्वा भुवनानि तस्थौ। ऋ०वे० १०.८८.१६³ (तुल०- स इमा विश्वा)
स प्रत्य्‌ उद्‌ (मै०सं० स प्रत्यञ्ञ्‌) ऐद्‌ धरुणं (तै०सं० मै०सं० का०श्रौ०सू० धरुणो) मध्वो अग्रम्‌। अ.वे. ७.३.१³; तै०सं० १.७.१२.२³; मै०सं०
१.१०.३³, १४३.११; का०सं० ९.६³, १४.३³; का०सं०अश्व० ५.१२³; आ०श्रौ०सू० २.१९.३२³; शा०श्रौ०सू० ३.१७.१³; का०श्रौ०सू० २५.६.१०³ (तुल०- जुहोमि ते)
स प्रथमः संकृतिर्‌ विश्ववर्मा। तै०सं० ६.४.१०.२; तै०ब्रा० १.१.१.५¹; आप०श्रौ०सू० १२.२३.८¹ (नीचे देखें- या प्रथमा संस्कृतिर्‌)
स प्रथमे व्योमनि। ऋ०वे० ८.१३.२¹; सा०वे० २.९७¹
स प्रथमो बृहस्पतिश्‌ चिकित्वान्‌। वा०सं० ७.१५³; वा०सं०काण्व० ७.६.४³, ७.५³; श०ब्रा० ४.२.१.२७³; तै०ब्रा० १.१.१.५³; आप०श्रौ०सू०
१२.२३.८³ (देखें-यः परमो बृहसओ)
स प्रथमो वरुणो मित्रो (तै०ब्रा० आप०श्रौ०सू० प्रथमो मित्रो वरुणो) अग्निः। वा०सं० ७.१४²; श०ब्रा० ४.२.१.२७²; तै०ब्रा० १.१.१.५²; आप०श्रौ०सू०
१२.२३.८² (देखें-यो मध्यमो)
सप्रथ (मा०श्रौ०सू० सप्रथः) सभां मे गोपाय। (मा०श्रौ०सू० १.६.३.७, पाहि; मा०श्रौ०सू० १.६.३.१४, ऽजुगुपः) तै०ब्रा० १.१.१०.३, ५, २.१.२६¹;
आप०श्रौ०सू० ५.१८.२¹; मा०श्रौ०सू० १.६.३.७, १४ (देखें-सभ्य सभां)
स प्र ममन्दत्‌ त्वाया शतक्रतो। ऋ०वे० ८.६१.९³
स प्ररिक्वा त्वक्षसा क्ष्मो दिवश्‌ च। ऋ०वे० १.१००.१५³
स प्रवोड्‌धॄन्‌ परिगत्या दभीतेः। ऋ०वे० २.१५.४¹
स प्राचीनान्‌ पर्वतान्‌ दृंहद्‌ ओजसा। ऋ०वे० २.१७.५¹
स प्राच्यां नार्यसे जनम्‌। अ०वे० ५.४.८²
स प्राणाय व्यानाय। अ०वे० ५.४.७³
स प्राविता मघवा नोऽधिवक्ता। ऋ०वे० ८.९६.२०³
स प्रीतो याति वीयम्‌। ऋ०वे० ५.६.३⁴; सा०वे० २.१०८८⁴; का०सं० ३९.१३⁴; तै०ब्रा० ३.११.६.४⁴; आप०श्रौ०सू० १६.३५.५⁴
स प्रैति क्षेत्रविदानुशिष्टः। ऋ०वे० १०.३२.७²
सबन्धुश्‌ चासबन्धुश्‌ च। अ०वे० ६.१५.२¹, ५४.३¹
सबर्दघायाः पय उस्रियायाः। ऋ०वे० १.१२१.५⁴, १०.६१.११⁴
सबर्दघाः शशया अप्रदुधाः। ऋ०वे० ३.५५.१६²
सबर्दघे उरुगायस्य धेनत्‌। ऋ०वे० ३.६.४⁴
सबर्दघे धापयेते समीचि। ऋ०वे० ३.५५.१२²
सबर्धुं धस्नुम्‌ अस्वं दुहध्यै। ऋ०वे० १०.६१.१७²
सबलो अनपच्युतः। ऋ०वे० ८.९३.९²; अ०वे० २०.४७.३², १३७.१४²; सा०वे० २.५७४²; मै०सं० २.१३.६², १५५.११; का०सं० ३९.१२²; तै०ब्रा०
१.५.८.३²
सबाध ईडे बृहती यजत्रे। ऋ०वे० ७.५३.१²
सबाधसश्‌ च रातये। ऋ०वे० ५.१०.६²
सबधस्‌ ते मदं च शुष्मयं (पढें- शुष्म्यं?) च। तै०सं० २.२.१२.४¹
स बधस्वाप भया सहोभिः। ऋ०वे० ६.६.६³
सबधो यं जना इमे। ऋ०वे० ८.७४.६¹
सबधो वाजसातये। ऋ०वे० ७.९४.५³, ८.७४.१२²; सा०वे० २.१५१³
स बिभर्ति पितरं पितामहान्‌। अ०वे० १८.४.३५³ (नीचे देखें- तस्मिन्न्‌ एष)
स बिभेद वलं (मै०सं० का०सं० तै०ब्रा० बलं) मघम्‌। (मै०सं० मद्यम्‌)। वा०सं० २०.६८³; मै०सं० ३.११.४³, १४५.४; का०सं० ३८.९³; तै०ब्रा०
२.६.१३.१³
स बुध्नाद्‌ इत्यादि। (देखें- स बुध्नयाद्‌ इत्यादि)
स बुध्न्या (तै०सं० तै०ब्रा। तै०आ० बुध्‌निया) उपमा अस्य विष्ठाः। अ०वे० ४.१.१³, ५.६.१³; सा०वे० १.३२१³; वा०सं० १३.३³; तै०सं० ४.२.८.२³; मै०सं० २.७.१५³, ९६.१२; का०सं० १६.१५³, ३८.१४³; श०ब्रा० ७.४.१.१४; तै०ब्रा० २.८.८.८³; तै०आ० १०.१.१०³; आ०श्रौ०सू० ४.६.३³;
शा०श्रौ०सू० ५.९.५³
स बुध्न्याद्‌ (तै०सं० का०सं० आ०श्रौ०सू० ०नाद्‌) आष्ट जनुषोऽभ्य्‌ (तै०सं० का०सं० आ०श्रौ०सू० जनुषाभ्य्‌) अग्रम्‌। अ.वे. ४.१.५¹; तै०सं०
२.३.१४.६³; का०सं० १०.१३³; आ०श्रौ०सू० ४.६.३³
स बृहस्पतेः पाशान्‌ मा मोचि। अ०वे० १६.८.७
स बोधि वृत्रतूर्ये। ऋ०वे० ८.७४.१२³
स बोधि सूरिर्‌ मघवा। ऋ०वे० २.६.४¹; वा०सं० १२.४३¹; तै०सं० ४.२.३.४¹; मै०सं० २.७.१०¹, ८८.१७; का०सं० १६.१०¹, १९.१२; श०ब्रा०
६.८.२.९¹
स ब्रह्मविद्यां सर्वविद्याप्रतिष्ठाम्‌। मुण्ड० उप० १.१.१³
स ब्रह्मा वेदिता स्यात्‌। अ.वे. १०.७.२४⁴
स ब्रह्मा स शिवः स हरिः सेन्द्रः। (महाना०उप० शिवः सेन्द्रः)। तै०आ० १०.११.२³; महाना०उप०११.१३³
स ब्राह्मणस्य गाम्‌ अद्यात्‌। अ.वे. ५.१८.२³
स भक्षमाणो अमृतस्य चारुणः। सा०वे० २.७७४¹ (देखें-स भिक्षमाणो)
स भद्रम्‌ अकर्‌ यो नः सोमं (आ०श्रौ०सू० सोमस्य) पाययिष्यति। आ०श्रौ०सू० ५.५.२७; शा०श्रौ०सू० ७.४.१२; आप०श्रौ०सू० १२.२४.४
स भन्दना उद्‌ इयर्ति प्रजावतीः। ऋ०वे० ९.८६.४१¹; नि० ५.२
सभाङ्गिरसि नादिर्‌ नामासि त्विषिर्‌ नामासि तस्यै ते नमः। पा०गृ०सू० ३.१३.२
सभा च मा समितिश्‌ चावताम्‌। (पा०गृ०सू० चोभे)। अ०वे० ७.१२.१¹; पा०गृ०सू० ३.१३.३¹. प्रतीकः सभा च मा। कौ० सू० ३८.२७
सभाम्‌ एति कितवः पृछमानः। ऋ०वे० १०.३४.६¹
सभायाम्‌ अह त्वं वद। अ०वे० ७.३८.४²
सभावती विदथ्येव सं वाक्‌। ऋ०वे० १.१६७.३⁴
सभासाहं धनंजयम्‌। ऋ०वे०खि० १०.१२८.३²; हि०गृ०सू० १.१०.६² (देखें-सत्रासहं धनं
०)
सभासाहेन सख्या सखायः। ऋ०वे० १०.७१.१०²; आ०ब्रा०१.१३.९
स भिक्षमाणो अमृतस्य चारुणः। ऋ०वे० ९.७०.२¹ (देखें-स भक्षमाणो)
स भिषग्‌भ्यां महो दुहे। अ०वे० १०.६.१२⁵
स भूतं व्य्‌ अकल्पयत्‌। अ.वे. १०.६.२१²
स भूतानाम्‌ अधिपतिर्‌ बभूव। अ०वे० ४.८.१²; का०सं० ३७.९²; तै०ब्रा० २.७.१५.१²
स भूतु यो ह प्रथमाय धायसे। ऋ०वे० २.१७.२¹
स भूतो भव्यं भविष्यत्‌। अ.वे. ११.४.२०³
स भूमिं विश्वतो (आ०सं० सर्वतो) वृत्वा। (वा०सं० सर्वत स्पृत्वा)। ऋ०वे० १०.९०.१³; आ०सं० ४.३³; अ०वे० १९.६.१³; वा०सं० ३१.१³;
तै०आ० ३.१२.१³
स भूयसा कनीयो नारिरेचीत्‌। ऋ०वे० ४.२४.९³
स भृतो भ्रियमाणो बिभर्ति। तै०आ० ३.१४.१³
सभेयं युवानम्‌। शा०श्रौ०सू० ८.१८.१ (तुल०- अगला)
सभेयो युवा। वा०सं० २२.२२; तै०सं० ७.५.१८.१; मै०सं० ३.१२.६, १६२.८; श०ब्रा० १३.१.९.८; तै०ब्रा० ३.८.१३.३ (तुल०- सार)
सभेयो विप्रो भरते मती धना। ऋ०वे० २.२४.१३²
सभ्य सभां मे पाहि। अ०वे० १९.५५.६¹ (देखें-सप्रथ सभां)
सभ्यावसध्यौ बहुधा निलीनौ। मा०श्रौ०सू० ८.२३³
स भ्रातरं वरुणम्‌ अग्न आ ववृत्स्व। ऋ०वे० ४.१.२¹ (तुल०- बृ. दा. ४.१२८)
सम्‌। ष०ब्रा० २.२; ला०श्रौ०सू० ७.१३.७
स मादित्येन वत्सेनेषम्‌ ऊर्जं कामं दुहाम्‌। अ.वे. ४.३९.६
समक्तं हविषा घृतम्‌। मै०सं० ४.१.१४, १९.१५
समक्तम्‌ अग्निना हविः। मै०सं० ४.१.१४, १९.१५
स अक्तुभिर्‌ अज्यते विश्ववारः। ऋ०वे० ३.१७.१²; तै०ब्रा० १.२.१.१०²; आप०श्रौ०सू० ५.६.३²
समक्षम्‌ अस्मा आ धेहि। अ०वे० ५.१४.४³
समक्षम्‌ एनं गृणते नि वृङ्‌धि। (अ०वे० युङ्‌धि)। ऋ०वे० १०.८७.११⁴; अ०वे० ८.३.११⁴
सम्‌ अख्ये देव्या धिया। वा०सं० ४.२३¹; श०ब्रा० ३.३.१.१२¹. प्रतीकः सम्‌ अख्ये। का०श्रौ०सू० ७.६.२६ (तुल०- सं देवि)
सम्‌ अग्नयो विदुर्‌ अन्यो अन्यम्‌। अ.वे. १२.३.५०¹. प्रतीकः सम्‌ अग्नयः। कौ० सू० ६२.२२, ६८.२७
सम्‌ अग्निम्‌ इन्धतां पुरः। ऋ०वे० १.१७०.४²
सम्‌ अग्निम्‌ इन्धते नरः। ऋ०वे० ७.१६.३⁴; तै०सं० ४.४.४.५⁴; का०सं० ३९.१५⁴
सम्‌ अग्निम्‌ इन्ध्वं बहवः सनीडाः। ऋ०वे० १०.१०१.१²
सम्‌ अग्निर्‌ अग्निनागत। (तै०आ० ०गतः)। वा०सं० ३७.१५; मै०सं० ४.९.६, १२६.१३; श०ब्रा० १४.१.४.५; तै०आ० ४.७.१, ५.६.५, ६
सम्‌ अग्निर्‌ इध्यते वृषा। ऋ०वे० ३.२७.१३³; अ०वे० २०.१०२.१³; सा०वे० २.८८८³; श०ब्रा० १.४.१.२९; तै०ब्रा० ३.५.२.२³
सम्‌ अग्निर्‌ वसुभिर्‌ नो अव्यात्‌। मै०सं० ४.१२.२¹, १८०.३; का०सं० १०.१२¹; आ०श्रौ०सू० २.११.१२¹; शा०श्रौ०सू० ३.६.२¹. प्रतीकः सम्‌ अग्निः।
मा०श्रौ०सू० ५.१.१०.७ (देखें-सं नो देवो)
सम्‌ अग्निस्‌ तपसागत। वा०सं० ३७.१५; मै०सं० ४.९.६, १२६.१४; श०ब्रा० १४.१.४.६ (देखें-स्वाहा सम्‌ अग्निस्‌)
सम्‌ अग्ने वर्चसा पुनः। तै०सं० १.१.१०.२²; मा०श्रौ०सू० १.३.५.१८²
समग्रः समन्तो भूयासं गोभिर्‌ अश्वैः प्रजया पशुभिर्‌ गृहैर्‌ धनेन। अ०वे० ७.८१.४
समग्रासो जुह्वो जातवेदः। तै० ब्रा० २.५.२.४²
सम्‌ अग्रुवो न समनेष्व्‌ अञ्ञन्‌। ऋ०वे० ७.२.५⁴
समग्रोऽसि समन्तः। अ०वे० ७.८१.४²
सम्‌ अड्‌क्तां बर्हिर्‌ हविषा घृतेन। तै० ब्रा० ३.७.५.१०¹; आप०श्रौ०सू० ४.१२.३¹ (देखें-सं बर्हिर्‌)
समङ्गः सर्व उप याहि शग्मः। अ०वे० १८.४.८⁵
सम्‌ अङ्गानि यजत्रैः। वा०सं० ६.१०; श०ब्रा० ३.७.४.८ (देखें-सं यजत्रैः)
सम्‌ अङ्गिरसो नवन्त गोभिः। ऋ०वे० ४.३.११²
सम्‌ अच्यन्त वृजनातित्विषन्त यत्‌। ऋ०वे० ५.५४.१२³
सम्‌ अजैषम्‌ इमा अहम्‌। ऋ०वे० १०.१५९.६¹; आप०मं०पा० १.१६.६¹ (आप०गृ०सू० ३.९.९)
स मज्मना जनिम मानुषाणाम्‌। ऋ०वे० ६.१८.७¹
सम्‌ अर्ज्या पर्वत्या वसूनि। ऋ०वे० १०.६९.६¹
सम्‌ अञ्ञते रूपम्‌ अपां रसेन। ऋ०वे० ९.९७.५७⁴
समं जनाश्‌ चक्रम्‌ अपो वसानाः। मा०श्रौ०सू० २.७.१³
सम्‌ अञ्ञन्तु विश्वे देवाः। ऋ०वे० १०.८५.४७¹; आ०गृ०सू० १.८.९; शा०गृ०सू० १.१२.५; सा०मं०ब्रा० १.२.१५¹; पा०गृ०सू० १.४.१४¹;
आप०मं०पा० १.११.३¹ (आप०गृ०सू० ३.८.१०). प्रतीकः सम्‌ अञ्ञन्तु। गो०गृ०सू० २.२.१५; ख०गृ०सू० १.३.३० (तुल०- बृ. दा. ७.१३७)
सम्‌ अञ्ञाते सरस्वत्या। वा०सं० २०.६१⁴; मै०सं० ३.११.३⁴, १४४.४; का०सं० ३८.८⁴; तै०ब्रा० २.६.११.५³, १२.३⁴
समञ्ञानो धामभिर्‌ विश्वरूपैः। मै०सं० ४.१४.९³, २२८.८
सम्‌ अञ्ञिं चारया वृषन्‌। वा०सं० २३.२१² (नीचे देखें- अञ्ञिम्‌)
समं ज्योतिः सूर्येण। अ०वे० ४.१८.१¹. प्रतीकः समं ज्योतिः। कौ० सू० ३९.७
समतीते संधिर्वेऽथ हावयेत्‌। कौ० सू० ७३.१³
सम्‌ अत्र गावोऽभितोऽनवन्त। ऋ०वे० ५.३०.१०¹
स मत्सरः पृत्सु वन्वन्न्‌ अवातः। ऋ०वे० ९.९६.८¹
समत्सु त्वा शूर सताम्‌ उराणम्‌। ऋ०वे० १.१७३.७¹
समत्सु त्वा हवामहे। ऋ०वे० ८.११.८³, ४३.२१³; सा०वे० २.५१७³; मै०सं० ४.११.४³, १७१.११; तै०ब्रा० २.४.४.४³
समत्स्व्‌ अग्निम्‌ अवसे। ऋ०वे० ८. ११.९¹; सा०वे० २.५१८¹; मै०सं० ४.११.४¹, १७१.१२; तै०ब्रा० २.४.४.४¹
समत्स्व्‌ अनपच्युता। ऋ०वे० ९.१११.३⁷; सा०वे० २.९४१⁷
सम्‌ अद्भिः पृच्यध्वम्‌। तै०सं० १.१.८.१; तै०ब्रा० ३.२.८.२; मा०श्रौ०सू० १.२.३.१४
सम्‌ अद्भ्यः। का०सं० ३.६ (देखें-शम्‌ अद्भ्यः)
सम्‌ अधातां सरस्वत्या। वा०सं० २०.६६³; मै०सं० ३.११.३³, १४४.१४; का०सं० ३८.८⁵; तै०ब्रा० २.६.१२.४³
स मध्व आ युवते वेविजान इत्‌। ऋ०वे० ९.७७.२³
सम्‌ अध्वराय सदम्‌ इन्‌ महेम। ऋ०वे० ७.२.३⁴
सम्‌ अध्वरायोषसो नमन्त। ऋ०वे० ७.४१.६¹; अ०वे० ३.१६.६¹; वा०सं० ३४.३९¹; तै०ब्रा० २.८.९.९¹; आप०मं०पा० १.१४.६¹ (आप०गृ०सू०
३.९.५). प्रतीकः सम्‌ अध्वराय। वै० सू० ५.१७
सम्‌ अध्वरेष्व्‌ इध्यसे। ऋ०वे० ५.२८.४⁴
समनं वाव गच्छति। ऋ०वे० १०.८६.१०²; अ०वे० २०.१२६.१०²
समनगा अशुचज्‌जातवेदाः। ऋ०वे० ७.९.४²
समनं चिद्‌ अदहश्‌ चित्रभानो। ऋ०वे० १०.६९.११³
समना तूर्णिर्‌ उप यासि यज्ञम्‌। ऋ०वे० १०.७३.४¹
स मनुष्येषु कृणुते दीर्घम्‌ आयुः। ऋ०वे०खि० १०.१२८.८⁵; वा०सं० ३४.५१⁵
समने पर्षथो नरा। ऋ०वे० १०.१४३.४⁴
समनेव वपुष्यतः। ऋ०वे० ८.६२.९¹
समन्तं वहन्तीभ्यः स्वाहा। तै०सं० ७.४.१४.१; का०सं०अश्व० ४.३
समन्तं त्रातुस्‌ त्रायतां नः। अ०वे० ६.९९.३²
समं तपो हरो भाः। तै० ब्रा० ३.१०.५.१
समन्तं परि दध्मः। अ०वे० ६.९९.२⁴
समन्तं परि षस्वजे। अ०वे० ६.८.१²
समन्तं मघवान्‌ इव। हि०गृ०सू० १.११.८⁴
सम्‌ अन्तरिक्षं यजुसा स्तवन्तः। गो०ब्रा० १.५.२४³
सम्‌ अन्तरिक्षं सनह देवताभिः। अ०वे० ८.८.२१²
समंदधानस्‌ ते दूतः। कौ० सू० १३५.९³
स मन्दस्वा ह्य्‌ अनु जोषम्‌ उग्र। ऋ०वे० ६.२३.८¹
स मन्दस्वा ह्य्‌ अन्धसः। ऋ०वे० ३.४१.६¹, ६.४५.२७¹; अ०वे० २०.२३.६¹
स मन्द्रया च जिह्वया। ऋ०वे० ७.१६.९¹
सम्‌ अन्धसा मदेषु वा उवोच। ऋ०वे० ७.२०.४⁴
सम्‌ अन्धसा ममदः पृष्ठयेन। ऋ०वे० ४.२४.४⁴
सम्‌ अन्धांस्य्‌ अग्मत मत्सराणि। ऋ०वे० ७.७३.४³