17 8.17

वृत्रं जघन्वाँ अभवद्‌ वरेण्यः। ऋ०वे० १०.११३.२⁴
वृत्रं जघन्वाँ अवृणीत सोमम्‌। ऋ०वे० ३.३६.८⁴
वृत्रं जघन्वाँ असृजत्‌। ऋ०वे० १.८०.१०⁴ (तुल० अगला)
वृत्रं जघन्वाँ असृजद्‌ वि सिन्धून्‌। ऋ०वे० ४.१८.७⁴, १९.८² (तुल० पूर्व का)
वृत्रं जघानाशन्येव वृक्षम्‌। ऋ०वे० २.१४.२²
वृत्रतरं मघवानं शचीपतिम्‌। मै०सं० ४.१२.३¹, १८५.७ (देखें–चर्षणीधृतं)
वृत्रतूर्‌ नो (तै०ब्रा० णो) अभयं शर्म यँसत्‌। मै०सं० ४.१४.१३⁴, २३६.१४; तै०ब्रा० २.८.३.८⁴
वृत्रटुर्‌ नो (तै०ब्रा णो) यज्ञम्‌ इहोपयासत्‌। मै०सं० ४.१४.१३⁴, २३७.५; तै०ब्रा० २.८.३.८⁴
वृत्रं तीर्त्वा दानवं वज्रबाहुः। मै०सं० ४.१४.१३³, २३६.९; तै०ब्रा० २.८.३.७³
वृत्रं धनुभ्यो अस्फुरः। ऋ०वे० ८.३.१९²
वृत्रं मरुत्वाङ्‌ अवधीः। ऋ०वे० १.८०.११⁴
वृत्रस्य कनीनिकासि। (वा०सं०(का) दनकासि)। वा०सं०(का) ४.२.१; तै०सं० १.२.१.२; आप०श्रौ० १०.७.१ (नीचे देखें– मित्रस्यासि कद)
वृत्रस्य चिद्‌ विदद्‌ येन मर्म। ऋ०वे० १.६१.६³; अ०वे० २०.३५.६³
वृत्रस्य त्वा श्वसथाद्‌ ईषमाणाः। ऋ०वे० ८.९६.७¹; सा०वे० १.३२४¹; आ०ब्रा०३.२०.१¹; तै०ब्रा० २.८.३.५¹; शा०श्रौ० १३.१२.३, ४; सा० वि० ब्रा०
३.७.५ (निर्देशित जैसे– द्युतान मारुत। शा० श्रौ० १३.१२.३)
वृत्रस्य निण्यं वि चरन्त्य्‌ आपः। ऋ०वे० १.३२.१०³; निरुक्त २.१६³
वृत्रस्य यत्‌ प्रवणे दुर्गृभिश्वनः। ऋ०वे० १.५२.६³
वृत्रस्य यद्‌ बद्‌बधानस्य रोदसी। ऋ०वे० १.५२.१०³
वृत्रस्य यद्‌ भृष्टिमता वधेन। ऋ०वे० १.५२.१५³
वृत्रस्यासि कनीनकः। (मा०श्रौ०। मा०श्रौ०सू० कनीनिका; मै०सं० कनीनिका चक्षुषो मे वयोधाः)। वा०सं० ४.३; मै०सं० १.२.१, १०.४; श०ब्रा०
३.१.३.१५; मा०श्रौ० २.१.१.३८; मा०मृ०सू० १.११.८. प्रतीकः वृत्रस्य। का०श्रौ० ७.२.३४; पा०गृ०सू० २.६.२७ (नीचे देखें– मित्रस्यासि काद)
वृत्रस्येव शचीपतिः। अ०वे० ६.१३४.१⁴, १३५.१⁴
वृत्रहणं ददथुर्‌ अर्धदेवम्‌। ऋ०वे० ४.४२.९⁴
वृत्रहणं पार्यं ततक्ष वज्रम्‌। ऋ०वे० १.१२१.१२⁴
वृत्रहणं पुरंदरम्‌। ऋ०वे० ६.१६.१४³; वा०सं० ११.३३³; तै०सं० ३.५.११.४³, ४.१.३.३³; मै०सं० २.७.३³, ७७.७; का०सं० १६.३³; श०ब्रा० ६.४.२.३;
वै० सू० ५.१४³
वृत्रहणं पुरुहूतम्‌ इन्द्रम्‌। मै०सं० ४.१४.१२², २३५.१५ (देखें–अभिमातिहनं इत्यादि)
वृत्रहणं मदिरम्‌ अंशुम्‌ अस्मै। ऋ०वे० ६.१७.११⁴
वृत्रहणापराजिता। ऋ०वे० ८.३८.२²; सा०वे० २.४२४²
वृत्रहत्याय रथम्‌ इन्द्र तिष्ठ,। ऋ०वे० ६.१८.९²
वृत्रहत्याय हरिवो अस्य पाहि। शा० श्रौ० १४.२१.२²
वृत्रहत्येन वृत्रहा। ऋ०वे० ८.२४.२²; अ०वे० १८.१.३८²
वृत्रहत्ये भरहूतौ सजोषाः। ऋ०वे० ८.६३.१२²; वा०सं० ३३.५०²
वृत्रहत्येऽवसि शूरसातौ। ऋ०वे० ६.२३.२²
वृत्रहन्‌ कम्‌ सुवीर्या। ऋ०वे० ८.६४.९²
वृत्रहादिष्ट पौंस्यम्‌। ऋ०वे० ८.९३.१५²
वृत्रहा देववीतमः। ऋ०वे० ९.२५.३³, २८.३³; सा०वे० २.६३२³
वृत्रहा पुरुचेतनः। ऋ०वे० ६.१६.१९²; का०सं० २०.१४²; तै०ब्रा० २.४.१.२³, ७.५³
वृत्रहा भूर्यासुतिः। ऋ०वे० ८.९३.१८²; सा०वे० १.१४०²
वृत्रहा विमृधो वशी। ऋ०वे० १०.१५२.२²; अ०वे० १.२१.१², ८.५.२२²; तै०ब्रा० ३.७.११.४²; तै०आ० १०.१.९²; तै० आ० आ० १०.५५²;
महाना०उप०२०.५²; आप०श्रौ० ३.१२.१² (तुल० ओजस्वान्‌ विमृधो)
वृत्रहा शूर समरे वसूनाम्‌। ऋ०वे० ६.४७.६²; अ०वे० ७.७६.६²
वृत्रहा सोमपातमः। ऋ०वे० ८.६.४०³
वृत्रहा सोमपीतये। ऋ०वे० १.१६.८³, ८.९३.२०³; तै०ब्रा० २.४.५.१³, ७.१३.१³
वृत्राज्‌ जातो दिवाकरः। अ०वे० ४.१०.५²
वृत्राणि वृत्रहञ्‌ । (अ०वे० दहङ्‌) जहि। ऋ०वे० ८.१७.९³; अ०वे० २०.५.३³
वृत्राण्य्‌ अन्यः समिथेषु जिघ्नते। ऋ०वे० ७.८३.९¹
वृत्राण्य्‌ अन्यो अप्रतीनि हन्ति। ऋ०वे० ७.८५.३⁴
वृत्राण्य्‌ अप्रतिष्कुतः। ऋ०वे० १.८४.१३²; अ०वे० २०.४१.१²; सा०वे० १.१७९², २.२६३²; मै०सं० २.१३.६², १५४.९; का०सं० ३९.१२²; तै०ब्रा०
१.५.८.१²; आप०श्रौ० १७.८.२²
वृत्रा भूरि न्यृञ्ञसे। ऋ०वे० ८.९०.४²
वृत्राय वज्रम्‌ ईशानः कियेधाः। ऋ०वे० १.६१.१२²; अ०वे० २०३५.१२²; मै०सं० ४.१२.३², १८३.१०; का०सं० ८.१६²; निरुक्त ६.२०²
वृत्रा समत्सु सासहद्‌ अमित्रान्‌। ऋ०वे० ६.३३.१⁴
वृत्रेण यद्‌ अहिना बिभ्रद्‌ आयुधा। ऋ०वे० १०.११३.३¹
वृत्रे वाप्‌स्व्‌ अभि शूर मन्दसे। ऋ०वे० १०.५०.२⁴
वृत्रे वा महो नृवति क्षये वा। ऋ०वे० ६.२५.६³
वृत्रेषु शत्रून्‌ सुहना कृधी नः। आ०सं० ४.११⁴
वृत्रेषु शूरा मंसन्त उग्राः। ऋ०वे० ७.३४.३²
वृथा क्रीडन्त इन्दवः। ऋ०वे० ९.२१.३¹
वृथा क्रीडन्तं मिमते न गावः। ऋ०वे० ९.९७.९²; सा०वे० २.४६८²
वृथा गाव इवेरते। अ०वे० २०.१२७.५²; शा०श्रौ० १२.१४.१.४²
वृथा गावो न दुर्धरः। ऋ०वे० ५.५६.४²
वृथा जुहूभिः सृण्या तुविष्वणिः। ऋ०वे० १.५८.४²
वृथा पवित्रे अक्षरन्‌। ऋ०वे० ९.३०.१²
वृथा पवित्रे अर्षति। ऋ०वे० ९.१६.७³
वृथा पाजांसि कृणुते (सा०वे० दषे) वेदीष्व्‌ आ। ऋ०वे० ९.७६.१⁴, ८८.५²; सा०वे० १.५५८⁴, २.५७८⁴
वृथा यत्‌ तक्षद्‌ अनुयाति पृथ्वीम्‌। ऋ०वे० ६.१२.५²
वृथा रेभन्त ईमहे तद्‌ ऊ नु। ऋ०वे० १०.६१.२४²
वृथा समुद्रं सिन्धवो न नीचीः। ऋ०वे० ९.८८.६³
वृथा समुद्रम्‌ इवोवः। ऋ०वे० ९.६४.१७²
वृथासृजत्‌ पथिभिर्‌ दीर्घयाथैः। ऋ०वे० २.१५.३³; तै०सं० २.३.१४.५³
वृथेव विष्टान्ता। ऋ०वे० १०.९३.१३⁴
वृद्धं च मे वृद्धिश्‌ च मे। (वा०सं० मे यज्ञेन कल्पन्ताम्‌)। वा०सं० १८.४; तै०सं० ४.७.२.१; मै०सं० २.११.२, १४१.२; का०सं० १८.७
वृद्धस्य चिद्‌ वर्धताम्‌ अस्य तनूः। ऋ०वे० ६.२४.७³
वृद्धस्य चिद्‌ वर्धतो द्यां इनक्षतः। ऋ०वे० १.५१.९³
वृद्धा उग्रस्य शवसः। ऋ०वे० ५.२०.२²
वृद्धायुम्‌ अनु वृद्धयः। ऋ०वे० १.१०.१२³; वा०सं० ५.२९³; तै०सं० १.३.१.२³; मै०सं० १.२.११³, २१.५; का०सं० २.१२³; श०ब्रा० ३.६.१.२४³;
आ०मं०पा० १.२.६³
वृद्धासु चिद्‌ वर्धनो यासु चाकनत्‌। ऋ०वे० १०.९१.१२⁴
वृध इडा। आ०श्रौ० २.३.१२ (तुल० नीचे करद्‌ इडा)
वृधत्‌ करद्‌ गुहन्‌ महत्‌ तत्‌। (गो०ब्रा० १.१.२१, तच्‌ छम्‌ ओम्‌) गो०ब्रा० १.१.१०, २१
वृधत्‌ स्वाहा। कौ० सू० ९१.१०
वृधासश्‌ च प्रचेतसः। ऋ०वे० ८.८३.२³
वृधासो ये मघवन्न्‌ आनशुर्‌ मघम्‌। ऋ०वे० १०.१४७.३²
वृधे च नो भवतं वाजसातौ। ऋ०वे० १.३४.१२⁴, ११२.२४⁴; वा०सं० ३४.२९⁴
वृधे चिद्‌ अर्य उपरस्यायोः। ऋ०वे० ४.२.१८⁴; अ०वे० १८.३.२३⁴
वृधे नो यज्ञम्‌ अवता सजोषसः। ऋ०वे० १०.३५.११²
वृधे भुवच्‌ छशमानस्य यज्योः। ऋ०वे० ४.२३.२⁴
वृन्ताद्‌ अभि प्रसर्पतः। अ०वे० ८.६.२२³
वृश्च दर्भ सपत्नान्‌ मे। अ०वे० १९.२८.७¹
वृश्चद्वनं कृष्णयामं रुशन्तम्‌। ऋ०वे० ६.६.१³
वृश्च प्र वृश्च सं वृश्च। अ०वे० १२.५.६२¹
वृश्च मे द्विषतो मणे। अ०वे० १९.२८.७⁴
वृश्च मे पाप्मानम्‌। तै० ब्रा० ३.१०.९.२; आ०श्रौ० २.३.२३; का०श्रौ० ४.१५.४; आप०श्रौ० ४.१६.१६, ६.११.४, १४.६, १९.१३.२१ (देखें–पाप्मानं मे
वृश्च)
वृश्च मे पृतनायतः। अ०वे० १९.२८.७²
वृश्च मे सर्वान्‌ दुर्हार्दः। अ०वे० १९.२८.७³
वृश्चा मध्यं प्रत्य्‌ अग्रं शृणीहि। ऋ०वे० ३.३०.१७²; निरुक्त ६.३²
वृश्चामि तं कुलिशेनेव वृक्षम्‌। अ०वे० २.१२.३³
वृश्चामि शकुनेर्‌ इव। अ०वे० २.२५.२⁴
वृश्चामि शत्रूणां बाहून्‌। अ०वे० ३.१९.२³, ६.६५.२³
वृश्चा शत्रोर्‌ अव विश्वानि वृष्ण्या। ऋ०वे० १.५१.७⁴
वृश्चिकस्यारसं विषम्‌। ऋ०वे० १.१९१.१६³ (तुल० तासाम्‌ अरसतमं)
वृश्चेम्‌ अधस्ताद्‌ वि रुजा सहस्व। ऋ०वे० ३.३०.१६³
वृश्चोपरिष्टात्‌ तुजता वधेन। ऋ०वे० ९.९१.४³
वृषकोऽसि त्रिष्टुप्छन्दाः। पं०वि०ब्रा० १.५.१२. प्रतीकः वृषकोऽसि। ला०श्रौ० २.१.५ (देखें–वृषासि त्रिष्टुपो, सम्राड्‌ असि त्रिष्टुपओ तथा
सुपर्णोऽसि त्रिष्टुपो)
वृषक्रतो वृषा वज्रिन्‌ भरे धाः। ऋ०वे० ५.३६.५⁴
वृषच्युता मदासो गातुम्‌ आशत। ऋ०वे० ९.६९.७²
वृषजूतिर्‌ नोऽवृतः। (सा०वे० ऽविता)। ऋ०वे० ८.३३.१०²; सा०वे० १.२६३²
वृषजूतिर्‌ हि जज्ञिषे। ऋ०वे० ५.३५.३³
वृषणं यन्तु हरयः। ऋ०वे० ९.१०६.१²; सा०वे० १.५६६², २.४४²
वृषणं वसुवाहनम्‌। ऋ०वे० ५.७५.१²; सा०वे० १.४१८², २.१०९३²
वृषणं शुष्मम्‌ आयुषे वर्चसे कृधि. मा०श्रौ० २.४.१.३९³ (देखें–वृषणे शुषओ)
वृषणं सोमं वृषभाय सुष्वति। ऋ०वे० २.१६.५²
वृषणं सोमपीतये। ऋ०वे० १.१६.१²
वृषणं त्वा त्रिककुभम्‌। मै०सं० ४.१२.५¹, १९२.१२
वृषणं त्वा वयं वृषन्‌। ऋ०वे० ३.२७.१५¹; अ०वे० २०.१०२.३¹; सा०वे० २.८९०¹; श०ब्रा० १.४.१.३२; तै०ब्रा० ३.५.२.२¹
वृषणं धीभिर्‌ अप्तुरम्‌। ऋ०वे० ९.६३.२१¹
वृषणम्‌ आण्डाभ्याम्‌। वा०सं० २५.१, ७ (देखें–वृषना इत्यादि)
वृषणं पृत्सु (सा०वे० पृक्षु) सासहिम्‌। ऋ०वे० ८.१५.४²; अ०वे० २०.६१.१²; सा०वे० १.३८३², २.२३०²
वृषणश्वस्य मेने। ष०ब्रा० १.१.१६; श०ब्रा० ३.३.४.१८; तै०आ० १.१२.३; ला०श्रौ० १.३.१
वृषणश्वेन मरुतो वृषप्सुना। ऋ०वे० ८.२०.१०¹
वृषणस्‌ ते अभीशवः। ऋ०वे० ८.३३.११¹
वृषणस्‌ ते खनितारः। कौ० सू० ४०.१४²
वृषणः समिधीमहि। ऋ०वे० ३.२७.१५²; अ०वे० २०.१०२.३²; सा०वे० २.८९०²; श०ब्रा०१.४.१.२२ (देखें–वृषाणः इत्यादि)
वृषणा आण्डाभ्याम्‌। मै०सं० ३.१५.१, १७७.९, ३.१५.९, १८०.५ (देखें–वृषणम्‌ इत्यादि)
वृषणा कक्ष्यप्रा। ऋ०वे० १.१०.३²; सा०वे० २.६९६²; वा०सं० ८.३४²; श०ब्रा० ४.५.३.१०²
वृषणा द्यावापृथिवी ऋतावरी। ऋ०वे० १०.६६.६³
वृषणाध्वर्य वृषभासो अद्रयः। ऋ०वे० २.१६.५³
वृषणा वहतो रथम्‌। ऋ०वे० ८.१३.२३²
वृषणा हरी वृषभाण्य्‌ आयुधा। ऋ०वे० २.१६.६²
वृषणे त्वा खनामसि। कौ० सू० ४०.१४⁵
वृषणे शुष्मायायुषे वर्चसे। तै०सं० ३.२.५.२³ (देखें–वृषणं शुष्मम्‌)
वृषणो देवा वृषणो हविष्कृतः। ऋ०वे० १०.६६.६²
वृषणौ स्थः। वा०सं० ५.२; तै०सं० १.३.७.१, ६.३.५.२; मै०सं० १.२.७, १६.७, ३.९.५, १२१.५; का०सं० ३.४, २६.७; श०ब्रा० ३.४.१.२१; आप०श्रौ०
७.१२.१२; मा०श्रौ० १.५.३.१, ७.१.४०; कौ० सू० ६९.१७. प्रतीकः वृषणौ। का०श्रौ० ५.१.२९
वृषण्यन्तिवा कन्यला। अ०वे० ५.५.३²
वृषण्वन्तं बिभ्रती धूर्षु रथम्‌। ऋ०वे० १.१००.१६³
वृषन्तमस्य हूमहे। ऋ०वे० १.१०.१०³, ५.३५.३²
वृषन्तमः सखिभिः स्वेभिर्‌ एवैः। ऋ०वे० १.१००.२³
वृषन्न्‌ इन्दो न उक्थ्यम्‌। ऋ०वे० ९.४०.६³
वृषन्न्‌ इन्द्र वृषपाणास इन्दवः। ऋ०वे० १.१३९.६¹; आ०श्रौ० ८.१.२. प्रतीकः वृषन्न्‌ इन्द्र। आ०ब्रा० ५.१२.५; शा०श्रौ० १०.७.७, ८.३
वृषन्न्‌ इन्द्र वृषभिर्‌ वृत्रहन्तम। ऋ०वे० ५.४०.१³-३³
वृषन्न्‌ ऋजीपिन्न्‌ आ भर। ऋ०वे० ८.३३.१२²
वृषन्‌ वृषाणम्‌ अरुषं शिशीहि। ऋ०वे० १०.८९.९⁴
वृषन्‌ स्तोतारम्‌ ऊतये। ऋ०वे० ९.५१.४³
वृषपत्नीर्‌ अपो जया दिवे-दिवे। ऋ०वे० ८.१५.६³; अ०वे० २०.६१.३³; सा०वे० २.२३२³
वृषप्रभर्मा दानवस्य भामम्‌। ऋ०वे० ५.३२.४³
वृषभं वाजिनं वयम्‌। अ०वे० ७.८०.२¹
वृषभं चर्षणीनाम्‌। ऋ०वे० ३.६२.६¹; का०सं० ४.१६¹; मा०श्रौ० ३.१.२९¹
वृषभं नर्यापसम्‌। ऋ०वे० ८.९३.१²; अ०वे० २०.७.१²; सा०वे० १.१२५², २.८००²; वा०सं० २८.४²; मै०सं० ३.११.२², १४२.११; तै०ब्रा० २.६.७.२²
(देखें–ऋषभं इत्यादि)
वृषभश्‌ च शिंशुमारश्‌ च युक्ता। ऋ०वे० १.११६.१८⁴
वृषभ्यस्य या ककुत्‌। तै० ब्रा० २.४.७.१¹
वृषभस्याधि रेतसि। ऋ०वे० ९.१९.४²
वृषभान्नाय वृषभाय पातवे। ऋ०वे० २.१६.५²
वृषभ्याय क्षितीनाम्‌। ऋ०वे० १०.१८७.१²; अ०वे० ६.३४.१²
वृषभाय गवयी। मै०सं० ३.१४.११, १७४.८ (देखें–ऋषभ्याय इत्यादि)
वृषभायेव पक्तवे। तै०आ० ६.४.१²
वृषभेण गावः। (का०सं०(अ) गाः) का०सं० ३५.१५; का०सं०(अ) ३.४ (देखें–ऋषभेण इत्यादि)
वृषभेण त्वष्टा। का०सं० ३९.११ (देखें–ऋषभेण इत्यादि)
वृषभेण यजमानाः। तै० ब्रा० २.४.७.२¹
वृषभेण यजामहे। तै० ब्रा० २.४.७.२⁴
वृषभो गौर्‌ वयो दधुः। का०सं० ३८.१०⁴ (देखें–ऋषभो)
वृषभो दिवो रजसः पृथिव्याः। ऋ०वे० ८.५७ (वाल्‌०९).३²; अ०वे० २०.१४३.९²
वृषभो द्युम्नवाँ असि। ऋ०वे० ५.२८.४³
वृषभो न तिग्मशृङ्गः। ऋ०वे० १०.८६.१५¹; अ०वे० २०.१२६.१५¹
वृषभोऽसि स्वर्गः। अ०वे० ११.१.३५¹ (तुल० ऋषभो इत्यादि)
वृषरथासो वृषरश्मयोऽत्याः। ऋ०वे० ६.४४.१९²
वृषलीगमनस्मैथुनसंगमात्‌। ऋ०वे०खि० ९.६७.११²
वृषव्रातासः पृषतीर्‌ अयुग्‌ध्वम्‌। ऋ०वे० १.८५.४⁴
वृषसेनोऽसि। (वा०सं०, श०ब्रा० ऽसि राष्ट्रदः)। वा०सं० १०.२ (द्वितीयांश); तै०सं० १.८.११.१; मै०सं० २.६.७, ६८.१; का०सं० १५.६; श०ब्रा०
५.३.४.६ (द्वितीयांश); तै०ब्रा० १.७.५.२; आप०श्रौ० १८.१३.५; मा०श्रौ० ९.१.२
वृषा कनिक्रद्‌ अर्षति। ऋ०वे० ९.६३.२०³
वृषाकपायि रेवति। ऋ०वे० १०.८६.१३¹; अ०वे० २०.१२६.१३¹; निरुक्त १२.९¹
वृषाकपेर्‌ अति व्यथिः। ऋ०वे० १०.८६.२²; अ०वे० २०.१२६.२²
वृषा कशा हिरण्ययी। ऋ०वे० ८.३३.११²
वृषा केतुर्‌ यजतो द्यां अशायत। ऋ०वे० १०.९२.१⁴; आ०ब्रा०१.३२.६; का०ब्रा० २२.२
वृषाग्निं वृषणं भरन्‌। वा०सं० ११.४६¹; तै०सं० ४.१.४.३¹, ५.१.५.७; मै०सं० २.७.४¹, ७९.७, ३.१.६, ७.१९; का०सं० १६.४¹, १९.५; श०ब्रा०
६.४.४.८. प्रतीकः वृषाग्निम्‌। का०श्रौ० १६.३.१०
वृषा ग्रावा वृषा मदः। ऋ०वे० ५.४०.२¹, ८.१३.३२¹
वृषा चित्रेषु नानदन्‌ न सिंहः। ऋ०वे० ३.२.११²
वृषा चोदस्व महते धनाय। ऋ०वे० १.१०४.७²
वृषा छन्दुर्‌ भवति हर्यतो वृषा। ऋ०वे० १.५५.४³
वृषा जजान वृषणं रणाय। ऋ०वे० ७.२०.५¹
वृषाजनि पृश्‌न्याः शुक्र ऊधनि। ऋ०वे० २.३४.२⁴
वृषाणं यन्तु (मै०सं० यन्ति) जनयः सुपत्नीः। वा०सं० २०.४०²; मै०सं० ३.११.१², १४०.४; का०सं० ३८.६²; तै०ब्रा० २.६.८.२²
वृषाणं वृषन्न्‌ आ धेहि। शा० गृ० १.१९.११³
वृषाणं वृषभिर्‌ यतम्‌। ऋ०वे० ९.३४.३¹
वृषाणः समिधीमहि। तै० ब्रा० ३.५.२.२² (देखें–वृषणः इत्यादि)
वृषा ते वज्र उत ते वृषा रथः। ऋ०वे० २.१६.६¹
वृषा ते वृष्ण इन्दुः। ऋ०वे० १.१७५.१³; सा०वे० २.७८२³
वृषा त्रिपृष्ठो अनविष्ट गा अभि। ऋ०वे० ९.७१.७²
वृषा त्वं वध्रयस्‌ ते सपत्नाः। अ०वे० ५.२०.२³
वृषा त्वं शतक्रतो। ऋ०वे० ८.३३.११⁴ (तुल० अगला)
वृषा त्वं शतक्रतो वृषा हवः। ऋ०वे० ८.१३.३१³ (तुल० पूर्व का)
वृषा त्वं अस्य्‌ ओषधे। कौ० सू० ४०.१४³
वृषा त्वा पातु वाजिभिः। अ०वे० १९.२७.१²
वृषा त्वा वृषणं वर्धतु द्यौः। ऋ०वे० ५.३६.५¹
वृषा त्वा वृषणं हुवे। ऋ०वे० ५.४०.३¹, ८.१३.३३¹
वृषा दधन्वे पुरुवारो अद्भिः। ऋ०वे० ९.९३.२²; सा०वे० २.७६९²
वृषा दधन्वे वृषणं नदीष्व्‌ आ। ऋ०वे० ८.३३.१२³
वृषा देव वृषव्रतः। ऋ०वे० ९.६४.१²; सा०वे० १.५०४², २.१३१²; तै०सं० ४.२.११.३², ३.१३.३²; मै०सं० ४.१०.२², १४६.३; का०सं० २.१४²;
आप०श्रौ० १२.१९.५²
वृषा धर्माणि दधिषे। (सा०वे० दध्रिषे)। ऋ०वे० ९.६४.१³; सा०वे० १.५०४³, २.१३१³; तै०सं० ४.२.११.३³, ३.१३.३³; मै०सं० ४.१०.२³, १४६.४;
का०सं० २.१४³; आप०श्रौ० १२.१९.५³
वृषा न क्रुद्धः पतयद्‌ रजस्‌स्व्‌। (अ०वे० रजःस्व्‌) आ। ऋ०वे० १०.४३.८¹; अ०वे० २०.१७.८¹
वृषा पर्जन्यो वृषणो वृषस्तुभः। ऋ०वे० १०.६६.६⁴
वृषा पवस्व देवयुः। ऋ०वे० ९.६.१²; सा०वे० १.५०६²
वृषा पवस्व धारया। ऋ०वे० ९.६५.१०¹; सा०वे० १.४६९¹, २.१५३¹; पं०वि०ब्रा० ६.१०.९, ११.८.१, १४.३.१
वृषा पवित्रम्‌ अत्य्‌ एति रोरुवत्‌। ऋ०वे० ९.८६.७⁴
वृषा पवित्रे अधि सानो अव्ये। (ऋ०वे० ९.८६.३³, अव्यये)। ऋ०वे० ९.८६.३³, ९७.४०³; सा०वे० १.५२९³, २.६०३³; तै०आ० १०.१.१५³;
महाना०उप०६.१³; निरुक्त १४.१६³
वृषा पावक दीदिहि। आ०श्रौ० ८.९.७¹; शा०श्रौ० १०.१०.८¹
वृषा पुनान आयुषु। (सा०वे० आ यूङ्‌षि)। ऋ०वे० ९.१९.३¹; सा०वे० २.३५०¹
वृषा पृथिव्या अयम्‌। अ०वे० ६.८६.१²
वृषा भूम्याम्‌ अतिघ्न्यः। अ०वे० ११.७.१६⁴
वृषा मतीनां पवते विचक्षणः। ऋ०वे० ९.८६.१९¹; अ०वे० १८.४.५८¹; सा०वे० १.५५९¹, २.१७१¹; पं०वि०ब्रा० ११.१०.६
वृषा मद इन्द्रे श्लोक उक्था। ऋ०वे० ६.२४.१¹. प्रतीकः वृषा मद इन्द्रे। शा० श्रौ० ९.९.५, १४.६०.२; वृषा मदः। आ०श्रौ० ८.६.१३
वृषा मदो वरेण्यः। ऋ०वे० १.१७५.२²; सा०वे० २.७८३²
वृषा मही रोदसी आ विवेश। ऋ०वे० ३.६१.७²
वृषा मे रवो नभसा न तन्यतुः। अ०वे० ५.१३.३¹ ( तुलना कौ० सू० २९.५)
वृषा यजन्‌ वृषणं भूरिरेताः। वा०सं० २०.४४³; मै०सं० ३.११.१³, १४०.१३; का०सं० ३८.६³; तै०ब्रा० २.६.८.४³
वृषा यजस्व हविषा विदुष्टरः। अ०वे० २.१६.४³
वृषा यज्ञो यम्‌ इन्वसि वृषा हवः। ऋ०वे० ८.१३.३२³
वृषा यज्ञो वृषणः सन्तु यज्ञियाः। ऋ०वे० १०.६६.६¹
वृषायते नभसा वेपते मती। ऋ०वे० ९.७१.३²
वृषा यत्र वावृधे काव्येन। ऋ०वे० ३.१.८⁴
वृषा यत्‌ सेकं विविपानो अर्चात्‌। ऋ०वे० ४.१६.३²; अ०वे० २०.७७.३²
वृषा यद्‌ आजिं वृषणा सिषाससि। ऋ०वे० १०.१०२.१२³
वृषा यन्तासि शवसस्‌ तुरस्य। तै०सं० २.२.१२.४³
वृषायन्ते महे अत्याय पूर्वीः। ऋ०वे० ३.७.९¹
वृषायमाण उप गीर्भिर्‌ ईट्‌टे। ऋ०वे० ३.५२.५⁴
वृषायमाणोऽवृणीत। (अ०वे० अवृणीत) सोमम्‌। ऋ०वे० १.३२.३¹; अ०वे० २.५.७¹; तै०ब्रा० २.५.४.२¹
वृषायमाणो वृषभस्‌ तुराषाट्‌। वा०सं० २०.४६²; मै०सं० ३.११.१², १४०.१६; का०सं० ३८.६²; तै०ब्रा० २.६.८.४²
वृषायम्‌ इन्द्र ते रथः। ऋ०वे० ८.१३.३१¹
वृषायम्‌ उग्रो नृचक्षसे। तै० ब्रा० २.४.७.१²
वृषायुधो न वध्रयो निरष्टाः। ऋ०वे० १.३३.६³
वृषा यूथेव वंसगः। ऋ०वे० १.७.८¹; अ०वे० २०.७०.१४¹; सा०वे० २.९७२¹
वृषा यो वृत्रहा गृणे। ऋ०वे० ८.२७.८⁴
वृषा रथो मघवन्‌ वृषणा हरी। ऋ०वे० ८.३३.११³
वृषारवाय वदते। ऋ०वे० १०.१४६.२¹; तै०ब्रा० २.५.५.६¹
वृषा रुक्ष ओषधीषु नूनोत्‌। ऋ०वे० ६.३.७²
वृषाव चक्रदद्‌ (ऋ०वे० ९.१०७.२२², चक्रदो) वने। ऋ०वे० ९.७.३², १०७.२२² (देखें–वृषो अचिक्रदद्‌)
वृषा वज्रिञ्‌। (अ०वे० ०ज्रिङ्‌) चिकेतसि। ऋ०वे० १.१३१.६⁵; अ०वे० २०.७२.३⁵
वृषा वज्रय अरोरवीत्‌। ऋ०वे० ८.६.४०²