यत्र वाणाः संपतन्ति। वा०सं० १७.४८१. देखें- यत्र बाणाः।
यत्र वाभिमृशामसि। हि०गृ०सू० २.४.५३। देखें- यत्र चाभि०।
यत्र विजायते यमिन्य् अपर्तः। अ०वे० ३.२८.१३।
यत्र विश्वं भवत्य् एकनीडम् (वा०सं०का० ..नीलम्; अ०वे० … ०रूपम्)। अ०वे० २.१.१.²। वा०सं० ३२.८²; वा०सं०का० ३५.३५२; तै०आ० १०.१.३२; महाना०
उप० २.३२।
यत्र विश्वे कारवः संनसन्त। ऋ०वे० ९.९२.५२।
यत्र वेत्थ वनस्पते। ऋ०वे० ५.५.१०१; का०सं० ३५.१९१; तै०ब्रा० ३.७.२.५१; आ०श्रौ०सू० ३.११.२३; आप०श्रौ०सू० ९.२.७१; मा०श्रौ०सू० ३.२.१०१;
आ०गृ०सू० १.१२.३।
यत्र शुक्लो (प़ढे शुल्को) न क्रियते। अ०वे० ३.२९.३४।
यत्र शूरासस् तन्वो वितन्वते। ऋ०वे० ६.४६.१२१।
यत्र सप्तर्र्षीन् पर एकम् अहुः। तै०सं० ४.६.२.१४; का०सं० १८.१४। देखें- यत्रा इत्यादि।
यत्र सरस्वत्या मेषस्य (का०सं० मेष्या) हविषः प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६; का०सं० १८.२१।
यत्र सवितुः प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४७।
यत्र सुहार्दः सुकृतो मदन्ते। तै०आ० २.६.२१. देखें- यत्रा इत्यादि।
यत्र सेदिर् न विद्यते। वा०सं० २०.२६४।
यत्र सोमस्य (मै०सं० सोमस्याज्यस्य) प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६; मै०सं० ४.१३.७: २०८.१३।
यत्र सोमः सदम् इत् तत्र भद्रम्। अ०वे० ७.१८.२४।
यत्र सोमः सूयते यत्र यज्ञः। ऋ०वे० ४.५८.९३; वा०सं० १७.९७३; का०सं० ४०.७३; आ०श्रौ०सू० १७.१८.१३।
यत्र सोमेश्वरो देवः। ऋ० खि० ९.११३.५३।
यत्र स्कम्भः प्रजनयन्। अ०वे० १०.७.२६१।
यत्र हिमवतः शिरः। अ०वे० १९.३९.८२।
यत्रा ऋषयो इत्यादि। देखें- यत्र ऋषयो
यत्राकृण्वन् धर्मधृतो नमांसि। अ०वे० १.२५.१२।
यत्रा कृपीटम् अनु तद् दहन्ति। ऋ०वे० १०.२८.८४।
यत्राग्निश् चन्द्रमाः सूर्यः। अ०वे० १०.७.१२३।
यत्राग्नेः (मै०सं० … ०ग्नेर् अज्यस्य) प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६; मै०सं० ४.१३.७: २०८.१२।
यत्राग्नेर् होतुः प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६; मै०सं० ४.१३.७: २०८.१५; का०सं० १८.२१; तै०ब्रा० ३.६.११.३।
यत्राघाटाः कर्कर्यः संवदन्ति। अ०वे० ४.३७.४४।
यत्रा चक्रुर् अमृता गातुम् अस्मै। ऋ०वे० ७.६३.५१।
यत्राचिध्वं मरुतो गच्छथेद् उ तत्। ऋ०वे० ५.५५.७२।
यत्रा त आहुः परमं जनित्रम्। ऋ०वे० १.१६३.४४; वा०सं० २९.१५४; तै०सं० ४.६.७.२४; का०सं० ४०.६४।
यत्रातिष्ठन्न् एकपत्नीः परस्तात्। अ०वे० १०.८.३९३।
यत्रा दशस्यन्न् उषसो रिणन्न् अपः। ऋ०वे० १०.१३८.१३।
यत्रादस् त्रिदिवं दिवः। अ०वे० १०.९.५२।
यत्रादित्या मधु भक्षयन्ति। अ०वे० १८.४.३४।
यत्रादित्या विराजथ। ऋ०वे० १.१८८.४३।
यत्रादित्याश् च रुद्राश् च। अ०वे० १०.७.२२१।
यत्रा देवा इति ब्रुवन्। सा०वे० २.२४८३। देखें- यत्र इत्यादि।
यत्राधि सूर उदितो विभाति (तै०सं० उदितौ व्येति)। ऋ०वे० १०.१२१.६३; वा०सं० ३२.७३; वा०सं०का०२९.३४३; तै०सं० ४.१.८.५३। देखें- यस्मिन्न् अधि।
यत्रा नः पूर्वे पितरः परेताः। अ०वे० १८.१.५०३; मै०सं० ४.१४. १६२: २४२.१२. देखें- अगला, यत्र नः, इत्यादि। , तथा- येना ते पूर्वे।
यत्रा नः पूर्वे पितरः परेयुः। ऋ०वे० १०.१४.२३; ७२; मै०सं० ४.१४.१६३: २४२.११. देखें नीचे- पूर्व
यत्रानन्दाश् च मोदाश् च। ऋ०वे० ९.११३.१११।
यत्रा नरः सं च वि च द्रवन्ति। ऋ०वे० ६.७५.११३; वा०सं० २९.४८३:। तै०सं० ४.६.६.४३; मै०सं० ३.१६.३३: १८७.३; का०सं०अश्व० ६.१३; नि०
९.१९३।
यत्रा नरः समयन्ते कृतध्वजः। ऋ०वे० ७.८३.२१।
यत्रा नरः समासते सुजाताः। ऋ०वे० ७.१.४३।
यत्रा नरो देदिशते तनूष्व् आ। ऋ०वे० ८.२०.६३।
यत्रा नरो देवयन्तो युगानि। ऋ०वे० १२.११५.२३; अ०वे० २०.१०७.१५३; मै०सं० ४.१४.४३: २२०.७; तै०ब्रा० २.८.७.१३।
यत्रा नरो मरुतः सिञ्चथा मधु। अ०वे० ६.२२.२४; तै०सं० ३.१.११.८४।
यत्रा नश् चक्रा (का०सं० चक्र) जरसं तनूनाम्। ऋ०वे० १.८९.९२; वा०सं० २५.२२२; मै०सं० ४.१४.२२; २१७.१३; का०सं० ३५.१२; गो०ब्रा० १.४.१७२;
शत०ब्रा० २.३.३.६२; आ०श्रौ०सू० १४.१६.१२; आ०मं०पा० २.४.३२; हि०गृ०सू० १.४.१३२।
यत्रा नियुद्भिः सचसे शिवाभिः। ऋ०वे० १०.८.६२; वा०सं० १३.१५२; १५.२३२; तै०सं० ४.४.४.१२; मै०सं० २.७.१५२: ९८.२; का०सं० १६.१५२; तै०ब्रा०
३.५.७.१२।
यत्रानुकामं चरणम्। ऋ०वे० ९.११३.९१।
यत्रा भयन्ते भुवना स्वर्दृशः। ऋ०वे० ७.८३.२३।
यत्राभि संनवामहे। ऋ०वे० ८.६९.५३; अ०वे० २०.२२.५३; ९२.२३; सा०वे० २.८४०३।
यत्रा मतिर् विद्यते पूतबन्धनी। ऋ०वे० ५.४४.९४।
यत्रामदद् वृषाकपिः। ऋ०वे० १०.८६.१३; अ०वे० २०.१२६.१३; शां०श्रौ०सू० १२.१३.२; वैता०सू० ३२.१७३; नि० १३.४३।
यत्रा मदन्ति धूतयः। ऋ०वे० ५.६१.१४२।
यत्रामूर् यह्ववतीर् आपः। ऋ०वे० ९.११३.८३।
यत्रामूस् तिस्रः शिंशपाः। अ०वे० २०.१२९.७; शां०श्रौ०सू० १२.१८.७।
यत्रामृतं विद्यते नोत मृत्युः। जै०ब्रा० २.७४२. मनीषिणो वद का भाग।
यत्रामृतं च मृत्युश् च। अ०वे० १०.७.१५१।
यत्रामृतस्य चक्षणम्। ऋ०वे० १.१३.५३। तुल०- तत्रामृतस्य इत्यादि।
यत्रामृतास आसते (सा०वे० आशत)। ऋ०वे० ९.१५.२३; २५.४३; सा०वे० २.६१७३।
यत्रायुधं निहितम् अस्य वर्म। ऋ०वे० ६.७५.८२; वा०सं० २९. ४५२; तै०सं० ४.६.६.३२;। का०सं०अश्व० ६.१२।
यत्रा रणन्ति धीतयः। ऋ०वे० ९.१११.२¹; सा०वे० २.९४२¹।
यत्रा रथस्य बृहतो निधानम्। ऋ०वे० ३.५३.५३, ६३।
यत्रा रथेन गच्छथः। ऋ०वे० १.२२.४२।
यत्रा वदेत अवरः परश् च। ऋ०वे० १०.८८.१७१; नि० ७.३०१।
यत्रावरोधनं दिवः। ऋ०वे० ९.११३.८२।
यत्रावहन्ति कवयः पुरूणि। मा०श्रौ०सू० १.७.३.४२२।
यत्रा वृक्षस् तनुवै यत्र वासः। हि०गृ०सू० १.१६.७३। देखें- यत्रास्पृक्षत्।
यत्रा वो दिद्युद् रदति क्रिविर्दती। ऋ०वे० १.१६६.६३; नि० ६.३०।
यत्राश्वत्था न्यग्रोधाः। अ०वे० ४.३७.४१।
यत्राश्विनोश् छागस्य हविषः प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६; का०सं० १८.२१।
यत्रासते सुकृतो यत्र ते ययुः (अ०वे० त ईयुः)। ऋ०वे० १०.१७.४३; अ०वे० १८.२.५५३; वा०सं० २३.१६३; शत०ब्रा० १३.२.७.१२; तै०आ०
६.१.२३।
यत्रा सप्त ऋषीन् पर एकम् आहुः। ऋ०वे० १०.८२.२४; वा०सं० १७.२६४; मै०सं० २.१०.३४: १३४.४; नि० १०.२६४। देखें- यत्र इत्यादि।
यत्रा समुद्र स्कभितो व्य् औनत्। ऋ०वे० १०.१४९.२१।
यत्रा सुपर्णा अमृतस्य भागम् (अ०वे० भक्षम्)। ऋ०वे० १.१६५.२११; अ०वे० ९.९.२२१; नि० ३.१२१।
यत्रा सुहार्दः सुकृतो मदन्ति। अ०वे० ३.२८.५१; ६.१२०.३१. देखें- यत्र इत्यादि।
यत्रा सुहार्दां सुकृताम्। अ०वे० ३.२८.६१।
यत्रा सोमस्य तृम्पसि। ऋ०वे० ८.४.१२२; ५३(वा० ५).४४।
यत्रास्पृक्षत् तन्वो यच् च वाससः। (आ०मं०पा० तनुवं यत्र वासः) अ०वे० ६.१२४.२३; आ०मं०पा० २.२२.११३ देखें- यत्रा वृक्ष।
यत्रास्य नाम परमं गुहा विदुः। मै०सं० ४.१४.१४४; २३९.८।
यत्राहम् अस्मि ताँ (मै०सं०। जै०ब्रा० तन्) अव। ऋ०वे० ८.७५.१५३; वा०सं० ११.७१३; तै०सं० २.६.११.४३; ४.१.९३३; मै०सं० २.७.७३; ८३.४; का०सं० १६.७३; जै०ब्रा० १.६५३; शत०ब्रा० ६.६.३.१; १२.४.४.३३;
यत्रेदं वेशयामि वः। अ०वे० ३.१३.७४; प्रतीकः यत्रेदं कौशि०सू० ४०.६
यत्रेदं ब्रह्म क्रियते। अ०वे० ८.२.२५३; तै०आ० ६.११.२३।
यत्रेदानीं पश्यसि जातवेदः। ऋ०वे० १०.८७.६१; अ०वे० ८.३.५१।
यत्रेन्द्रश् च वायुश् च। वा०सं० २०.२६१।
यत्रेन्द्रस्य ऋषभस्य (का०सं० मेषस्य) हविषः प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६; का०सं० १८.२१।
यत्रेन्द्रस्य सुत्राम्णः प्रिया धामानि। वा०सं० २१.४६।
यत्रेन्द्राग्न्योश् (तै०ब्रा० ..ग्नियोश्) छागस्य हविषः प्रिया धामानि। मै०सं० ४.१३.७: २०८.१४; तै०ब्रा० ३.६.११.३।
यत्रेमा विश्वा भुवनाधि तस्थुः। ऋ०वे० १.१६.४.२४; अ०वे० ९.९.२४; १३.३.१८४; नि० ४.२७४। देखें- येनेमा इत्यादि।
यत्रैतद् उपदृश्यते। तै०आ० १.२.३३; ३.३४।
यत्रैतशेभिर् ईयसे। वा०सं० ४.३.२३; शत०ब्रा० ३.३.४.८३। देखें- यद् एतशेभिर्।
यत्रैनान् (आ०गृ०सू०। कौशि०सू०। सा०मं०ब्रा०। हि०गृ०सू०। मा०श्रौ०सू० यत्रैतान्) वेत्थ निहितान् पराके (सा०मं०ब्रा० पराचः)। वा०सं० ३५.२०२; आ०गृ०सू०
२.४.१३२; कौशि०सू० ४५.१४२; ८.४.१२; सा०मं०ब्रा० २.३.१८२; आ०मं०पा० २.२०.२८२; हि०गृ०सू० २.११.१२; १५.७२; मा०श्रौ०सू० २.९.४२. देखें- अगला यत्रैनान् वेत्थ सुकृतस्य लोके। शां०गृ०सू० ३.१३.३२. देखें- पूर्व का
यत्रैष वह आहितः। अ०वे० ४.११.८२।
यत्रैषाम् अग्ने जनिमानि वेत्थ। अ०वे० १.८.४१।
यत्रो क्व च ते मनः। का०सं० २०.१४१. देखें- यत्र इत्यादि।
यत्रोत बाधितेभ्यः। ऋ०वे० ४.३०.४१।
यत्रोत मर्त्याय कम्। ऋ०वे० ४.३०.६१।
यत्रोषधीः समग्मत। ऋ०वे० १०.९७.६१; वा०सं० १२.८०१. देखें- यद् ओषधयः।
यत् संयमो न वि यमः। अ०वे० ४.३.७१।
यत् संवत्सम् अभरन् भासो अस्याः। ऋ०वे० ४.३३.४३।
यत् संवत्सम् ऋभवो गाम् अरक्षन्। ऋ०वे० ४.३३.४१।
यत् संवत्सम् ऋभवो मा अपिंशन्। ऋ०वे० ४.३३.४२।
यत् संहितं पुष्कलं चित्रभानु। अ०वे० १३.३.१०२. देखें- इन्द्रियावत् पुष्कलं।
यत् सखायं दुधूर्षति। अ०वे० २०.१२८.२२; शां०श्रौ०सू० १२.२०.२.३२।
यत् संगरम् अभिधावाम्य् आशाम्। अ०वे० ६.११९.३२; तै०आ० २.६.१२।
यत् संगृभ्णा मघवन् काशिर् इत् ते। ऋ०वे० ३.३०.५४; नि० ६.१; ७.६।
यत् सत्यं तद् दृश्यताम्। आ०गृ०सू० १.५.४।
यत् स दूरं परेत्य। शत०ब्रा० ११.३.१.७१।
यत् सनवथ (मै०सं०। का०सं० ०वाथ) पूरुषम्। ऋ०वे० १०.९७.५४; वा०सं० १२.७९४; ३५.४४; तै०सं० ४.२.६.२४; मै०सं० २.७.१३४: ९३.१०; का०सं० १६.१३४।
यत् सप्तान्नानि मेधया। शत०ब्रा० १४.४.३.११, २१; बृह०उप० १.५.११, २१।
यत् सभायां यद् इन्द्रिये। वा०सं० ३.४५२; २०.१७२; तै०सं० १.८.३.१२; मै०सं० १.१०.२२: १४१.१४; का०सं० ९.४२; ३८.५२; शत०ब्रा० २.५.२.२५;
१२.९.२.३; तै०ब्रा० २.६.६.२२।
यत् समजासि शर्धतः। ऋ०वे० ७.३२.७२।
यत् समीची कृणुतो वीर्याणि। मै०सं० २.७.७४: ८४.९; ३.१.९४: १३.४।
यत् समुद्रम् अनु श्रितम्। अ०वे० १३.२.१४१।
यत् समुद्राति पर्षथः। ऋ०वे० ५.७३.८३।
यत् समुद्रे अभ्यक्रन्दत्। अ०वे० १९.३०.५१।
यत् समुद्रेषु मरुतः सुबर्हिषः। ऋ०वे० ८.२०.२५२।
यत् समूलम् उद्वृहेयुः। शत०ब्रा० १४.६.९.३४३; बृह०उप० ३.९.३४३।
यत् सम्पिंषन्त्य् ओषधिम्। ऋ०वे० १०.८५.३२; अ०वे० १४.१.३२; नि० ११.४२।
यत् संपृच्छं मानुषीर् विश आयन्। ऋ०वे० १०.६९.९३।
यत् सम्यञ्च मिथुनाव् अभ्य् अजाव। ऋ०वे० १.१७९.३४।
यत् सवृद्मिः सहाभुवः। सा०वे० १.९०२।
यत् ससन्तं वज्रेणाबोधयोऽहिम्। ऋ०वे० १.१०३.७२।
यत् सस्वर्ता जिहीडिरे यद् आविः। ऋ०वे० ७.५८.५३।
यत् सानोः सानुम् आरुहत् (सा०वे० सान्व् आरुहः)। ऋ०वे० १.१०.२१:। सा०वे० २.६९५१।
यत् सासहत् (सा०वे० सासाहा) सदने कं चिद् अत्रिणम्। ऋ०वे० ८.१९.१५२; सा०वे० १.११३२; का०सं० ३९.१५२।
यत् सिन्धौ यद् असिक्न्याम्। ऋ०वे० ८.२०.२५१।
यत् सीं वरिष्ठे बृहती विमिन्वन्। ऋ०वे० ४.५६.१३; मै०सं० ४.१४.७३: २२४.७; तै०ब्रा० २.८.४.७३।
यत् सीं वां पृक्षो भुरजन्त पक्वाः। ऋ०वे० ४.४३.५४।
यत् सीं हवन्ते समिथे वि वो मदे। ऋ०वे० १०.२५.९३।
यत् सीं अञ्जन्ति पूर्व्यं हविर्भिः। ऋ०वे० ३.१४.३३।
यत् सीं अनु क्रतुना विश्वथा विभुः। ऋ०वे० १.१४१.९३।
यत् सीं अनु द्विता शवः। ऋ०वे० १.३७.९३।
यत् सीं अनु प्र मुचो बद्बधानाः। ऋ०वे० ४.२२.७३।
यत् सीमन्तं कङ्कतस् ते लिलेख। तै०ब्रा० २.७.१७.३१. प्रतीकः यत् सीमन्तम्। आप०श्रौ०सू० २२.२८.९।
यत् सीं अन्तं (प़ढे सीमन्तं) न धूनुथ। ऋ०वे० १.३७.६३।
यत् सीमहि दिविजात प्रशस्तम्। तै०सं० ४.३.१३.२३।
यत् सीम् आगश् चकृमा तत् सु मृडतु (ऋ०वे० ७.९३.७३, मृड)। ऋ०वे० १.१७९.५३; ७.९३.७३।
यत् सीम् आगश् चकृमा शिश्रथस् तत्। ऋ०वे० ५.८५.७४।
यत् सीम् इन्द्रो अदधाद् भोजनाय। ऋ०वे० ३.३०.१४४।
यत् सीम् उप श्रवद् गिरः। ऋ०वे० ६.४५.२३३; अ०वे० २०.७८.२३; सा०वे० २.१०१७३।
यत् सीम् उपह्वरे विदत्। ऋ०वे० ८.६९.६३; अ०वे० २०.२२.६३; ९२.३३; सा०वे० २.८४१३; तै०ब्रा० २.७.१३.४३।
यत् सीम् महीम् अवनिं प्राभि मर्मशत्। ऋ०वे० १.१४०.५३।
यत् सुन्वते यजमानाय शिक्षथः (ऋ०वे० १०.२७.१२, शिक्षम्)। ऋ०वे० ८.५९ (वा० ११).१४; १०.२७.१२।
यत् सुपर्णा विवक्षवः। अ०वे० २.३०.३१।
यत् सुभृतं यत् स्वाहा। वा०सं०का०७.६.४४; ७.५४। देखें- याः सुप्रीताः।
यत् सुरामं व्य् अपिबः शचीभिः। ऋ०वे० १०.१३१.५३; अ०वे० २०. १२५३; वा०सं० १०.३४३; २०.७७३; मै०सं० ३.११.४३: १४६.४; का०सं० १७.१९३;
३८.९३; शत०ब्रा० ५.५.४.२६३; तै०ब्रा० १.४.२.१३; आप०श्रौ०सू० १९.२.१९३।
यत् सुवाचो वदथनाध्य् अप्सु। ऋ०वे० ७.१०.३.५४।
यत् सुषुप्तश् च जाग्रतश् चैनश् चकृम तस्यावयजनम् असि स्वाहा। तै०आ० (आ०) १०.५९; महाना० उप० १८.१।
यत् सूर्यं दिव्य् आरोहयन्ति। ऋ०वे० ४.१३.२४।
यत् सूर्यस्य हरितः पतन्तीः। ऋ०वे० ५.२९.५३।
यत् सूर्यो न रोदसी अवर्धयत्। ऋ०वे० ८.१२.७३।
यत् सोम आ सुते नरः। ऋ०वे० ७.९४.१०१; ऐ०ब्रा० ६.६.५; गो०ब्रा० २.५.१२; आ०श्रौ०सू० ७.२.१०. प्रतीकः यत् सोम आ सुते। शां०श्रौ०सू०
१२.२.१९।
यत् सोम चित्रम् उक्थ्यम्। ऋ०वे० ९.१९.११; सा०वे० २.३४९१; पं०वि०ब्रा० १३.३.४।
यत् सोमम् इन्द्र विष्णवि। ऋ०वे० ८.१२.१६१; अ०वे० २०.१११.११; सा०वे० १३८४१; वै०सू० ४०.१,४; ४१.२२।
यत् सोमासो हर्यश्वम् अमन्दन्। ऋ०वे० ३.३६.४४।
यत् सोमे-सोम आभवः (सा०वे० आभूवः)। ऋ०वे० ८.९३.१७३; सा०वे० १.१८८३।
यत् सोमो वाजम् अर्षति। ऋ०वे० ९.५६.२१।
यत् सोम्यस्यान्धसो (आ०मं०पा० सौ०) बुबोधति। ऋ०वे० १०.३२.१४; आ०मं०पा० १.१.१४।
यत् स्तृणैर् अध्ययनं तद् अधीतम्। ऋ० खि० ५.४९.१३; ६.४८.११।
यत् स्तेनान् यद् वृकान् दंशान्। आप०श्रौ०सू० २१.१२.३१।
यत् स्तोतारं जिघांससि सखायम्। ऋ०वे० ७.८६.४२।
यत् स्त्रीणां जीवभोजनम्। वैता०सू० ३६.३०४। देखें- य स्त्री० तथा यः स्त्री०।
यत् स्था जगच् च रेजते। ऋ०वे० १.८०.१४२।
यत् स्थावरं जङ्गमम् आबभूव। ऋ० खि० ९.६७.८२।
यत् स्थो दीर्घप्रसद्मनि। ऋ०वे० ८.१०.११. प्रतीकः यत् स्थः। आ०श्रौ०सू० ४.१५.२।
यत् स्वपन्तश् च जाग्रतश् चैनश् चकृम तस्यावयजनम् असि (तै०आ० (आ०)। महाना० उप०। बौ०ध०सू० जो़डते हैं स्वाहा)। पं०वि०ब्रा०
१.६.१०; तै०आ० (आ०) १०.५९; बौ०ध०सू० ४.३.६; महाना० उप० १८.१।
यत् स्वप्ने अन्नम् अश्नामि। अ०वे० ७.१०१.११. प्रतीकः यत् स्वप्ने। कौशि०सू० ४६.१२. देखें- यद् अन्नम् अद्यते।
यथ ऋणं संनयामसि। ऋ०वे० ८.४७.१७२. देखें- अगला लेकिन एक
यथ ऋत्व ऋतुभिर् यन्ति साधु। ऋ० १०.१८.५² देखें- अगला लेकिन एक
यथर्णं संनयन्ति। अ०वे० ६.४६.३२; १९.५७.१२. देखें- पूर्व का एक
यथर्तव ऋतुभिर् यन्ति साकम् (तै०आ० क्लृप्ताः)। अ०वे० १२.२.२५२; तै०आ० ६.१०.१२. देखें- पूर्व का एक
यथा कण्वे मघवन् त्रसदस्यवि। ऋ०वे० ८.४९ (वा० १).१०१।
यथा कण्वे मघवन् मेधे अध्वरे। ऋ०वे० ८.५० (वा०२). १०१।
यथा कलां यथा शफम्। ऋ०वे० ८.४७.१७१; अ०वे० ६.४६.३१; १९.५७.११. अथर्व-परिशिष्ट की समाप्ति पर पैप्पलाद् मन्त्राः की तरह निर्देशित
तुल०- हेटफील्ड, पृ० १५९
यथाकामं नि पद्यते। ऋ०वे० १०.१४६.५४। देखें- यत्र कामं।
यथा कुमारि मन्यसे। अ०वे० २०.१३३.१४-६४; शां०श्रौ०सू० १२.२२.१.१४-७४।
यथा कूपः शतधारः। तै०आ० (आ०) १०.६७.२१।
यथा कृतद्विष्टासः। अ०वे० ७.११३.१३।
यथाकृतम् अभि मित्रं चितासः। ऋ०वे० ७.१८.१०२।
यथा कृत्याकृतं हनत्। अ०वे० ५.१४.४४; १०.१.५४।
यथा क्रिमीणां नकिर् उच्छिषातै। अ०वे० २.३१.३४।
यथा क्रीत्वा धनम् आहराणि। अ०वे० ३.१५.२४।
यथा क्षयाम सर्ववीरया विशा। ऋ०वे० १.१११.२३।
यथाक्षा अधिदेवने। अ०वे० ६.७०.१२।
यथाक्षितिम् अक्षितयः पिबन्ति (का०सं० ०यो मदन्ति)। मै०सं० ४.९.२७२: १४०.३; ४.१२.२२: १८१.७; का०सं० १०.१२२. देखें- यम् अक्षितम्।
यथाखरो मघवँश् चारुर् एषः। अ०वे० २.३६.४१।
यथागमप्रज्ञाश्रुतिस्मृतिविभवाद् अनुक्रान्तमानाद् अविवादप्रतिष्ठाद् अभयं शं भवे नो अस्तु। शां०गृ०सू० ६.६.१६।
यथा गोशर्ये असनोर् ऋजिश्वनि। ऋ०वे० ८.४९ (वा० १). १०३।
यथा गोशर्ये असिषसो अद्रिवः। ऋ०वे० ८.५० (वा०२). १०३।
यथा गौरो अपा कृतम्। ऋ०वे० ८.४.३१; सा०वे० १.२५२१; २.१०७११; आ०श्रौ०सू० ७.४.४ (द्वितीयांश)।
यथाग्निः पृथिवीम् आ विवेश। कौशि०सू० ९८.२३।
यथाग्निः पृथिव्या समनमद् एवं मह्यं भद्राः संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.१. देखें- यथा पृथिव्याम्।
यथाग्निर्भा पृथिवी। शत०ब्रा० १४.९.४.२११; बृह०उप० ६.४.२११; हि०गृ०सू० १.२५.११. देखें- यथा पृथिव्य्, तथा यथा भूमिर्।
यथाग्निर् अक्षितोऽनुपदस्त एवं मह्यं पित्रेऽक्षितोऽनुपदस्त स्वधा भव (हि०गृ०सू० ०दस्तः स्वधा भवताम्)। आ०मं०पा० २.१९.१४; हि०गृ०सू०
२.१३.१. तुल०- पृथिवी दर्विर्।
यथाग्रे त्वं वनस्पते। अ०वे० १९.३१.९१।
यथाग्रे ब्रह्मणस्पतिः। कौशि०सू० ३.२२।
यथाङ्गं वर्धतां शेपः। अ०वे० ६.१०१.१३।
यथा चक्रुर् देवासुराः। अ०वे० ६.१४१.३१. प्रतीकः यथा चक्रुः। कौशि०सू० २३.१५।
यथा चन्द्रमा नक्षत्रैः समनमद् एवं मह्यं भद्राः संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.१।
यथा चिच् चैद्यः कशुः। ऋ०वे० ८.५.३७३। तुल०- बृहदा० ६.४५।
यथा चित् कण्वम् आवतम्। ऋ०वे० ८.५.२५१।
यथा चित् पूर्वे जरितार आसुः। ऋ०वे० ६.१९.४३।
यथा चिद् वशो अश्व्यः। ऋ०वे० ८.४६.२१३।
यथा चिद् वृद्धम् अतसम्। ऋ०वे० ८.६०.७१।
यथा चिन् नो अबोधयः। ऋ०वे० ५.७९.१३; सा०वे० १.४२१३; २.१०९०३।
यथा चिन् मन्यसे हृदा। ऋ०वे० ५.५६.२१।
यथा जघन्थ धृषता पुरा चित्। ऋ०वे० २.३०.४३।
यथा जीवन्तो अप्ययात्। सा०मं०ब्रा० १.८.४४।
यथा जीवा अदितेर् उपस्थे। अ०वे० २.२८.४३।
यथा जीवेम शरदः सवीराः। तै०ब्रा० ३.१.१.२४।
यथा जेषाम समिथे त्वोतयः। ऋ०वे० ९.७६.५४।
यथाज्यं प्रगृहीतम्। अ०वे० १२.४.३४१।
यथा ज्योक् सुमना असाः (हि०गृ०सू० असत्)। आ०मं०पा० २.१.६४; हि०गृ०सू० २.६.१०४।
यथा त उश्मसीष्टये। ऋ०वे० १.३०.१२३।
यथातथं वह हव्यम् अग्ने। हि०गृ०सू० २.१४.४३।
यथा तन्त्रस्य तन्तवः। कौशि०सू० ६.३४४।
यथा तरेम दुरितानि विश्वा। तै०ब्रा० ३.१.१.११४।
यथा तव वनस्पते। अ०वे० २०.१३६.६३; शां०श्रौ०सू० १२.२४.२.७३।
यथा ते जातम् अन्धसः। ऋ०वे० ९.५५.२२; सा०वे० २.३२६२।
यथा ते दत्तं बहुधा विबन्धुषु। तै०आ० ६.१.१४। देखें- यत्र ते इत्यादि।
यथा ते नाभवन् पुनः। तै०आ० ६.९.१४।
यथा तेऽसानि सुप्रिया। अ०वे० ७.३८.२४।
यथा तोकाय रुद्रियम्। ऋ०वे० १.४३.२३; तै०सं० ३.४.११.२३; मै०सं० ४.१२.६३: १९७.१४; का०सं० २३.१२३।
यथा त्रिते छन्द इन्द्र जुजोषसि। ऋ०वे० ८.५२ (वा० ४) १३।
यथा त्वं सुश्रवः सुश्रवा अस्य् एवम् अहं सुश्रवः सुश्रवा भूयासम्। आ०मं०पा० २.५.१. देखें-अगले तीन
यथा त्वं (पा०गृ०सू० त्वम् अग्ने) सुश्रवः सुश्रवा अस्य् एवं मां सुश्रयः सौश्रवसं कुरु। आ०गृ०सू० १.२२.२१; पा०गृ०सू० २.४.२; मा०श्रौ०सू० १.२२.१७. देखें- पूर्व के दो तथा अगला
यथा त्वं सुश्रवः सुश्रवा देवेष्व् एवम् अहं सुश्रवः सुश्रवा ब्राह्मणेषु भूयासम्। सा०मं०ब्रा० १.६.३१. देखें- पूर्व के दो
यथा त्वं सुश्रवो देवानां निधिगोपोऽस्य् एवम् अहं ब्राह्मणानां ब्रह्मणो निधिगोपो भूयासम्। आ०मं०पा० २.५.१. देखें- पूर्व के तीन
यथा त्वं सूर्यासि विश्वदर्शत एवम् अहं विश्वदर्शतो भूयासम्। मै०सं० ४.६.६: ८९.२; आप०श्रौ०सू० १३.१६.९; मा०श्रौ०सू० २.५.२.२६।
यथा त्वं (पा०गृ०सू० त्वम् अग्ने) देवानाम्। आ०गृ०सू० १.२२.२११; पा०गृ०सू० २.४.२१; मा०गृ०सू० १.२२.१७१।
यथा त्वम् अग्ने समिधा समिध्यसि (सा०मं०ब्रा० ०से)। सा०मं०ब्रा० १.६.३२३; पा०गृ०सू० २.४.३३; आ०मं०पा० २.६.२३; हि०गृ०सू० १.७.२३।
यथा त्वम् अग्ने सुश्रवः इत्यादि।: देखें- यथा त्वं सुश्रवः सुश्रवा अस्य् एवं मां इत्यादि।
यथा त्वम् उत्तरोऽसः। अ०वे० १९.४६.७१।
यथा त्वम् उद्भिनत्स्य् ओषधे पृथिव्या अधि (इस और अगले शब्द के मध्य में बिना संधि) एवम् इम उद्भिन्दन्तु कीर्त्या यशसा ब्रह्मवर्चसेन। तै०आ० ६.१०.२।
यथा दान्त्य् अनुपूर्वं वियूय। ऋ०वे० १०.१३१.२२; अ०वे० २०.१२५.२२; वा०सं० १०.३२२; १९.६२; २३.३८२; तै०सं० १.८.२१.१२; ५.२.११.२२; मै०सं० १.११.४२: १६६.३; २.३.८२: ३६.३; का०सं० १२.९२; १४.३२; ३७.१८२; शत०ब्रा० ५.५.४.२४२; तै०ब्रा० २.६.१.३२।
यथा दावो विदह्यति। अ०वे० २०.१३६.८३।
यथा दिक्षु चन्द्राय समनमन्न् एवा मह्यं संनमः सं नमन्तु। अ०वे० ४.३९.७।
यथादित्या अंशुम् (का०सं० यथादित्यम् आदित्या) आप्याययन्ति। मै०सं० ४.९.२७१: १४०.३; ४.१२.२१: १८१.७; का०सं० १०.१२१. प्रतीकः
यथादित्याः। मा०श्रौ०सू० ५.१०.१८. देखें- यथा देवा अंशुम्, यं देवा अंशुम्, तथा यम् आदित्या अङ्शुम्।
यथादित्या वसुभिः संबभूवुः। अ०वे० ६.७४.३१; तै०सं० २.१.११.३१।
यथादित्योऽक्षितोऽनुपदस्त एवं मह्यं प्रपितामहायाक्षितोऽनुपदस्त (हि०गृ०सू० ०तः) स्वधा भव (हि०गृ०सू० भवताम्) अप०म०पा० २.१९.१६; हि०गृ०सू० २.१३.१. तुल०- द्यौर् दर्विर्।
यथा दिवो जातवेदश् चिकित्वान्। ऋ०वे० ३.१७.२२।
यथा दिव्यादित्याय समनमन्न् एवा मह्यं संनमः सं नमन्तु। अ०वे० ४.३९.५. तुल०- यथा सूर्यो दिवा।
यथा दूतो बभूथ हव्यवाहनः। ऋ०वे० ८.२३.६३।
यथा देव न हृणीषे न हंसि। ऋ०वे० २.३३.१५२; तै०ब्रा० २.८.६.९२।
यथा देवा अंशुम् आप्याययन्ति। नि० ५.१११. देखें- नीचे- यथादित्या अंशुम्।
यथा देवा असुरान् प्राणुदन्त। अ०वे० ९.२.१८१।
यथा देवा असुरेषु। ऋ०वे० १०.१५१.३१; तै०ब्रा० २.८.८.७१।
यथा देवाऽइहागमन्। वा०सं० १७.७२; तै०सं० ५.५.४.३२; मै०सं० २.१०.६२: १३९.८; का०सं० ३९.३२; शत०ब्रा० ९.२.३.४२।
यथा देवानां जनिमानि वेद। ऋ०वे० ३.४.१०४; सा०मं०ब्रा० २.२.१२४।
यथा देवान् प्रतिभूषेम पाकवत्। ऋ०वे० १०.१००.३३।
यथा देवेभ्योऽपवथा एवं मह्यं पवस्व। आ०श्रौ०सू० १२.१५.८।
यथा देवेषु जाग्रथ। आ०श्रौ०सू० १.१४.३२; पा०गृ०सू० १.१६.२२२; हि०गृ०सू० २.४.५२।
यथा देवेष्व् अमृतम्। अ०वे० १०.३.२५१।
यथा देवैः सधमादं मदेम। तै०ब्रा० ३.१२.३.२४। तुल०- नीचे- यत्र देवैः इत्यादि।
यथा देवो दिवि स्तनयन् वि राजति। कौशि०सू० ९८.२१।
यथा द्यां च पृथिवीं च। अ०वे० १.२.४१।
यथा द्यौर् इन्द्रेण गर्भिणी। शत०ब्रा० १४.९.४.२१२; बृह०उप० ६.४.२१२; शां०गृ०सू० १.१९.५२. देखें- द्यौर् यथेन्द्रेण।
यथा द्यौश् च पृथिवी च। अ०वे० २.१५.११; मा०गृ०सू० १.२.१३१. प्रतीकः यथा द्यौः। कौशि०सू० ५४.११।
यथाधुरम् (का०सं० ०धूरन्, भ्रष्ट) धुरो (का०सं० धूरो, भ्रष्ट) धूर्भिः कल्पन्ताम्। का०सं० ३.९; २८.१; मा०श्रौ०सू० २.३.२.२२. देखें- यथायथं
धुरो।
यथा न इन्द्रः केवलीः (तै०सं० इन्द्र इद् विशः)। अ०वे० ७.९४.१३; तै०सं० ३.२.८.६१; का०सं० ३५.७३। देखें: नीचे- अथा न इन्द्र इद्।
यथा नः पशुमतः करत्। तै०सं० १.८.६.२३; ला०श्रौ०सू० ५.३.५३।
यथा नः प्रतरं तिरात्। मै०सं० १.१०.४⁶: १४४.८।
यथा नकुलो विच्छिद्य। अ०वे० ६.१३९.५१।
यथा नडं कशिपुने अ०वे० ६.१३८.५१।
यथा न पूर्वम् अपरो जहाति। ऋ०वे० १०.१८.५३; अ०वे० १२.२.२३; तै०आ० ६.१०.१३।
यथा न प्राग् अग्नेर् भूमिं शोणितं गच्छेत्। गो०गृ०सू० ३.१०.३३।
यथा नभयं प्रधाव् अधि। अ०वे० ६.७०.३२।
यथा न मुच्यातै कतमश् चनैषाम्। अ०वे० ८.८.६४।
यथा न रिष्या अमृतः सजूर् असः। अ०वे० ८.२.१३३।
यथा न विद्विषामहे। पा०गृ०सू० २.१०.२२४।
यथा नः शम् असद् द्विपदे चतुष्पदे। तै०सं० ४.५.१०.१३; मै०सं० २९.९.³: १२७.१०; का०सं० १७.१६३। देखें- यथा शम् असद्।
यथा नः श्रेयसस् (तै०सं० ०सः) करत्। वा०सं० ४.५८४; तै०सं० १.८.६.२३; मै०सं० १.१०.४४: १४.७; का०सं० ९.७४; शत०ब्रा० २.६.२.११४;
ला०श्रौ०सू० ५.३.५३।
यथा नः सर्व (मै०सं० सर्वा) इज् जनः (वा०सं० जनऽनमीवः)। ऋ०वे० १०.१४१.४३; अ०वे० ३.२०.६३; वा०सं० ३३.८६३; मै०सं० १.३.१५३: ३६. ७;
१.११.४३: १६४.१५; २.२.६३: २०.७; २.९.२३: १२१.४; का०सं० १०.१२३; १४.२३। देखें- आगला।
यथा नः सर्वम् इज् जगत्। वा०सं० १६.४३; तै०सं० ३.२.८.६३; ४.५.१.२३; का०सं० १७.११३; नी०रू०उप० ६३। देखें- पूर्व
यथा नः सर्वा इद् दिशः। तै०सं० ३.२.८.६३।
यथा नः सुफलाससि (अ०वे० सुफला भूवः)। ऋ०वे० ४.७.६४; अ०वे० ३.१७.८४; तै०आ० ६.६.२४।
यथा नः सुभगाससि (अ०वे० सुमना असः)। ऋ०वे० ४.५७.६३; अ०वे० ३.१७.८३; तै०आ० ६.६.२३।
यथा नातः पुनर् एकश् चनोदयत्। ऋ०वे० ७.१०४.३३। देखें- यतो नैषां
यथा नाभिः प्राणानां विषूवान् एवम् अहं विषूवान्। हि०गृ०सू० १.२३.१।
यथा नामगोत्रे भवतस् तथा प्रब्रूहि। कौ०सू० ५५.१०।
यथानाम व ईश्महे स्वाहा। अ०वे० ४.३८.७¹।
यथा नीपातिथिं धने। ऋ०वे० ८.४९ (वा० १).९४।
यथानुन्मदितोऽससि। अ०वे० ६.१११.२४, ४४।
यथा नो अत्र नापरः। तै०आ० ६.१.२३।
यथा नो अदितिः करत्। ऋ०वे० १.४३.२१; तै०सं० ३.४.११.२१; मै०सं० ४.१२.६१: १९७.१३; का०सं० २३.१२१; शां०श्रौ०सू० ९.२७.२ (भाष्य)।
यथा नो भूयसस् करत्। मै०सं० १.१०.४३: १४४.८।
यथा नो मित्रो अर्यमा। ऋ०वे० ८.३१.१३१. तुल०- बृहदा० ६.७४(ब)।
यथा नो मित्रो वरुणः। ऋ०वे० १.४३.३१।
यथा नो मित्रो वरुणो जुजोषत्। ऋ०वे० ३.४.६३।
यथा नो मीढ्वान् स्तवते सखा तव। ऋ०वे० २.२४.१३।
यथा नो वस्यसस् (तै०उप० वस्यसः ला०श्रौ०सू० वसीयसस्) करत्। वा०सं० ३.५८३; तै०सं० १.८.६.२४; मै०सं० १.१०.४३: १४४.७; का०सं० ९.७३; शत०ब्रा० २.६.२.११३; ला०श्रौ०सू० ५.३.५४।
यथा नो व्यवसाययात्। वा०सं० ३.५८¹; तै०सं० १.८.६.२⁶; मै०सं० १.१०.४⁷: १४४.८; का०सं० ९.७¹; शत०ब्रा० २.६.२.११¹; ला०श्रौ०सू० ५.३.५⁶।
यथा नोऽसो अवीरहा। अ०वे० १.१६.४४।
यथान्तरिक्षं मातरिश्वाभिवस्ते। कौशि०सू० ९८.२२।
यथान्तरिक्षे वायवे समनमन्न् एवा मह्यं संनमः सं नमन्तु। अ०वे० ४.३९.३. देखें- यथा वायुर् अन्तरिक्षेण।
यथाप ओषधीषु यशस्वतीः। अ०वे० ६.५८.२२।
यथापः पृथिवीम् आ विविषुः। कौशि०सू० ९८.२
यथापः प्रवता यन्ति। तै०आ० ७.४.३१; तै०उप० १.४.३१; कौशि०सू० ५६.१७१. देखें- यथा यन्ति।
यथा पक्थे दशव्रजे। ऋ०वे० ८.४९ (वा०। १). १०२।
यथा पञ्चदशर्षयः। का०सं० ४०.११२; तै०आ० ६.५.२२; आप०श्रौ०सू० १७.२१.८२।
यथा पञ्च यथा षट्। का०सं० ४०.१११; तै०आ० ६.५.२१; आप०श्रौ०सू० १७.२१.८१।
यथा पतन्ति पक्षिणः। अ०वे० १.११.६२।
यथापरं न मासातै। अ०वे० १८.२.३८२-४४२, ४५३।
यथापरु तन्वं सं भरस्व। अ०वे० १८.४.५२३।
यथापर्व असिना माभि मंस्थाः। अ०वे० ९.५.४२।
यथापवथा मनवे वयोधाः। ऋ०वे० ९.९६.१२१।
यथापः शान्तः, यथा पृथिवी, एवं मयि शाम्यतु। शां०गृ०सू० ६.६.३-६।
यथा पसस् तायाद् अरम्। अ०वे० ६.७२.२१।
यथापिबः पूर्व्यां इन्द्र सोमान्। ऋ०वे० ३.३६.३३।
यथा पुंसो वृषंयतः। अ०वे० ६.७०.१३-३३।
यथापुण्यस्य कर्मणः। तै०आ० १.८.६२।
यथा पुत्रं जनाद् एते। अ०वे० ६.८१.३⁴
यथा पुनर् न विद्यते। अ०वे० १९.४९.७¹।
यथा पुमान् भवेद् इह। मा०श्रौ०सू० १.१.२.३१३। देखें- यथेह पुरुषो
यथा पुरा मनवे गातुम् अश्रेत्। ऋ०वे० १०.७६.३२।
यथा पुरीषं नद्यः समुद्रम्। कौशि०सू० ९८.२१।
यथा पुरुष ते मनः। शत०ब्रा० ३.४.२.७४।
यथापूर्वम् अकल्पयत्। ऋ०वे० १०.१९०.३२; तै०आ० १०.१.१४२; महाना० उप० ५.७२।
यथापूर्वम् अहोरात्रे। तै०सं० ७.५.२०.१; का०सं०अश्व० ५.१७।
यथा पूर्वेभ्यः शतसा अमृध्रः। ऋ०वे० ९.८२.५१।
यथा पूर्वेभ्यो जरितृभ्य इन्द्र। ऋ०वे० १.१७५.६१; १७६.६१।
यथा पृथिव्य् अग्निर्ग्भा। आ०मं०पा० १.१२.५१ (आ०गृ०सू० ३.८.१३). देखें- नीचे- यथाग्निगर्भा।
यथा पृथिव्याम् अग्नये समनमन्न् एवा मह्यं संनमः सं नमन्तु। अ०वे० ४.३९.१. देखें- यथाग्निः पृथिव्या
यथा प्रजापतिर् भूतैः समनमद् एवं मह्यं भद्राः संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.२।
यथा प्रधिर् यथोपधिः। अ०वे० ६.७०.३१।
यथा प्रसूता सवितुः सवाय। ऋ०वे० १.११३.१३; सा०वे० २.१०९९३; नि० २.१९३।
यथा प्राण बलिहृतः। अ०वे० ११.४.१९१।
यथा प्राव एतशं कृत्व्ये धने। ऋ०वे० ८.५० (वा० २).९३।
यथा प्रावो मघवन् मेध्यातिथिम्। ऋ०वे० ८.४९ (वा० १).९३।
यथा बाणः सुसंशितः। अ०वे० ६.१०५.२१।
यथा बीजम् उर्वरायाम्। अ०वे० १०.६.३३१।
यथा ब्रह्म क्षत्रेण समनमद् एवं मह्यं भद्रा संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.२;। का०सं०अश्व० ५.२०।
यथा ब्रह्म च क्षत्रं च। अ०वे० २.१५.४.अ
यथा भगस्याभ्यां ददत्। आ०मं०पा० १.८.४३।
यथा भर्गस्वतीं वाचम्। अ०वे० ६.६९.२३। देखें- यथा वर्चस्वतीं।
यथाभवद् अनुदेयी। ऋ०वे० १०.१३५.६१।
यथा भवाम्य् उत्तमः। आ०गृ०सू० २.१०.६¹।
यथा भवेम मीढुषे अनागाः। ऋ०वे० ७.९७.२३।
यथाभागं वहतु हव्यम् अग्निः। कौशि०सू० ६.११४।
यथाभागं व्यावर्तेथाम्। आप०श्रौ०सू० १.२४.५।
यथाभागं हव्यदातिं जुषाणाः। अ०वे० ७.१०९.२३।
यथाभागं देवताः प्रति मातिष्ठिपन्। मा०श्रौ०सू० १.४.१.२६।
यथाभिचक्र देवाः। अ०वे० ३.९.१३।
यथा भूतं च भव्यं च। अ०वे० २.१५.६१।
यथा भूमिर् अग्निगर्भा। शां०गृ०सू० १.१९.५१. देखें- नीचे यथाग्निगर्भा
यथा भूमिर् मृतमनाः। अ०वे० ६.१८.२१।
यथा मक्षा इदं मधु। अ०वे० ९.१.१७१।
यथा मद् अधरं वदान्। ऋ०वे० १०.१६६.३४।
यथा मधु मधुकृतः। अ०वे० ९.१.१६१।
यथा मनुष्या उत। अ०वे० ६.१४१.३२।
यथा मनो मनस्केतैः। अ०वे० ६.१०५.११. प्रतीकः यथा मनः। कौशि०सू० ३१.२७।
यथा मनौ विवस्वति। ऋ०वे० ८.५२ (वा०४).११. इन मंत्रों के सूक्तों की तुलना ऋ०वे० ८.५१ (वा०३) से की जा सकती है।
यथा मनो संवरणो। ऋ०वे० ८.५१ (वा०३).११. इन मंत्रों के सूक्तों की तुलना ऋ०वे० ८.५१ (वा०४) से की जा सकती है।
यथा मन् नापगा असः। अ०वे० १.३४.५४; २.३०.१¹; ६.८.१¹-३¹।
यथा मम क्रताव् असः। अ०वे० ३.२५.५३; ६.९.२३। तुल०- ममेद् अह क्रताव्।
यथा मम स्मराद् असौ। अ०वे० ६.१३०.३१।
यथा मांसं यथा सुरा। अ०वे० ६.७०.११. प्रतीकः यथा मांसम्। कौशि०सू० ४१.१८।
यथा मां कामिन्य् असः। अ०वे० १.३४.५३; २.३०.१४; ६.८.१४ऽ३४।
यथा मासा अहर्जरम्। तै०आ० ७.४.३२; तै०उप० १.४.३२; कौशि०सू० ५६.१७२; सा०मं०ब्रा० २.६.४२।
यथा मित्राय वरुणाय शंतमः (सा०वे० ०मम्)। ऋ०वे० ९.१०४. ३३; सा०वे० २.५०९३।
यथामी अन्यो अन्यं न जानन्। वा०सं० १७.४७४। देखें- आगे, यथैतेषाम्, तथा यथैषाम्।
यथामीषाम् अन्यो अन्यं न जानात्। ऋ० खि० १०.१०३.१४। देखें- नीचे- पूर्व का
यथामुं तृणहां जनम्। अ०वे० ५.८.७¹।
यथा मृगाः संविजन्ते। अ०वे० ५.२१.४१।
यथा मे भूरयोऽसत। अ०वे० १८.४.५५४। देखें- यथासाम
यथायं यजमानो न रिष्येत्। तै०ब्रा० ३.७.७.१४४; आप०श्रौ०सू० ११.५.१४।
यथायं वायुर् एजति। वा०सं० ८.२८३; शत०ब्रा० ४.५.२.५. देखें- यथा वातो यथा, तथा यथैव सोमः।
यथायं वाहो अश्विना अ०वे० ६.१०२.११. प्रतीकः यथायं वाहः कौ०सू० ३५.२१
यथायज ऋतुभिर् देव देवान्। ऋ०वे० १०.७.६३।
यथायजो होत्रम् अग्ने पृथिव्याः। ऋ०वे० ३.१७.२१।
यथा यज्ञं कल्पयसि प्रजानन्। अ०वे० ४.२३.२२।
यथा यज्ञं मनुषो विक्ष्व् आसु। ऋ०वे० ४.३७.१३।
यथायथं धुरो धुर्भिः कल्पन्ताम्। आप०श्रौ०सू० १२.६.३. देखें- यथाधुरं।
यथायथं नौ तन्वौ (आ०श्रौ०सू० तन्वा। मा०श्रौ०सू० तन् नौ) जातवेदः। का०सं० ७.३४; आ०श्रौ०सू० २.५.१०४; मा०श्रौ०सू० १.६.३.१६४।
यथायथं नौ (का०सं० नौ) व्रतपते (का०सं० ..पा) व्रतानि (तै०सं०। मै०सं० व्रतिनोर् व्रतानि। का०सं० व्रतिनां व्रतानि)। वा०सं० ५.४०; तै०सं० १.३.४.३; मै०सं०
१.२.१३: २२.१८; का०सं० ३.१; शत०ब्रा० ३.६.३.२१।
यथा-यथा कृपण्यति। ऋ०वे० ८.३९.४२।
यथा-यथा पतयन्तो वियेमिरे। ऋ०वे० ४.५.४.५३।
यथा-यथा मतयः सन्ति नृणाम्। ऋ०वे० १०.१११.१२।
यथा-यथा मित्राधितानि संदधुः। ऋ०वे० १०.१००.४३।
यथा-यथा वृष्ण्यानि स्वगूर्ता। ऋ०वे० ४.१९.१०३।
यथा-यथास्य श्रपणं तथा-तथा। तै०ब्रा० ३.६.६.४४। देखें- यथास्य श्रपणं
यथा यन्ति प्रपदः। सा०मं०ब्रा० २.६.४१. देखें- यथापः प्रवता
यथायं न प्रमीयेत। सा०मं०ब्रा० १.५.१२३; शां०गृ०सू० २.८.४।
यथायम् अरपा असत्। ऋ०वे० १०.१३७.५४; अ०वे० १.२२.२३; ४.१३.४४; आ०श्रौ०सू० २.७.१३३।
यथा यमस्य त्वा गृहे। अ०वे० ६.२९.३¹।
यथा यमस्य सादने। अ०वे० १८.३.७०३।
यथा यमाय हर्म्यम् (तै०आ० हार्म्यम्)। अ०वे० १८.४.५५१; तै०आ० ६.६.२१. प्रतीकः यथा यमाय। कौशि०सू० ८६.११।
यथायं भस्ममुष्टिर् दिग्भ्य आहृतो दिग्भ्य एव गच्छत्य् एवम् अथ भवन्तः। मा०श्रौ०सू० ८.२५।
यथा यशः कन्यायाम्। अ०वे० १०.३.२०१।
यथा यशः पृथिव्याम्। अ०वे० १०.३.१९१।
यथा यशः प्रजापतौ। अ०वे० १०.३.२४१।
यथा यशश् चन्द्रमसि। अ०वे० १०.३.१८१।
यथा यशः सोमपीथे। अ०वे० १०.३.२११।
यथा यशो अग्निहोत्रे। अ०वे० १०.३.२२१।
यथा यशो यजमाने। अ०वे० १०.३.२३१।
यथायाद् यमसादनात्। अ०वे० १२.५.६४१।
यथा युक्तो जातवेदो न रिष्याः। ऋ०वे० १०.५१.७२; मै०सं० ४.१४.१५२: २४२.४।
यथा युगं वरत्रया। ऋ०वे० १०.६०.८१. प्रतीकः यथा युगम्। शां०श्रौ०सू० १६.१३.१४।
यथा युवयोः सर्वाणि। सा०मं०ब्रा० २.६.७२,८२।
यथा रथोऽश्वैः समनमद् एवं मह्यम् भद्राः संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.२; का०सं०अश्व० ५.२०।
यथा रयिं सर्ववीरं नशामहै। ऋ०वे० २.३०.११३।
यथा राजा विशा समनमद् एवं मह्यं भद्रा संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.२;। का०सं०अश्व० ५.२०।
यथा रुद्रश् चिकेतति। ऋ०वे० १.४३.३२।
यथा रुद्रस्य सूनवः। ऋ०वे० ८.२०.१७१।
यथालोकं वि तिष्ठध्वम्। अ०वे० ११.९.२६¹।
यथालोकं पुनर् अस्तं परेत। मै०सं० १.६.२¹ ८८.९; १.६.७¹ ९७.; आप०श्रौ०सू० ५.१८.१¹।
यथा वयम् उश्मसि तद् वसो कृधि। ऋ०वे० १०.३८.२४।
यथा वरुणोऽद्भिः समनमद् एवं मह्यं भद्रा संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.२;। का०सं०अश्व० ५.२०।
यथा वरो सुषाम्णे। ऋ०वे० ८.२४.२८१. तुल०- बृहदा० ६.६३।
यथा वर्चस्वतीं वाचम्। अ०वे० ९.१.१९¹ देखें- यथा भर्गस्वतीं।
यथा वर्षं वर्षकामाय वर्षति। कौशि०सू० ९८.२२।
यथावशं चरति देव एषः। ऋ०वे० १०.१६८.४२।
यथावशं तन्वं (अ०वे० ०वः) कल्पयस्व (अ०वे०। वा०सं० कल्पयाति)। ऋ०वे० १०.१५.१४४; अ०वे० ७.१०४.१४; १८.३.५९४; वा०सं० १९.६०४।
यथावशं तन्वं चक्र एषः। ऋ०वे० ३.४८.४२; ७.१०१.३२।
यथा वशन्ति देवास् तथेद् असत्। ऋ०वे० ८.२८.४१।
यथा वशं दशव्रजे। ऋ०वे० ८.५० (वा० २).९४।
यथावशं नयति दासम् आर्यः। ऋ०वे० ५.३४.६४,
यथावशो न वादिषः। अ०वे० ६.४२.३३; ४३.३३।
यथा वसु वीरजातं नशामहै। ऋ०वे० १०.३६.११३।
यथा वः सुसहासति। ऋ०वे० १०.१९१.४४; अ०वे० ६.६४.३४; मै०सं० २.२.६४: २०.११; का०सं० १०.१२४; तै०ब्रा० २.४.४.५४।
यथा वः स्वाहाग्नये दाशेम। ऋ०वे० ७.३.७१।
यथा वाजेषु सोभरिम्। ऋ०वे० ८.५.२६३।
यथा वातः पुष्करिणीम्। ऋ०वे० ५.७८.७१; शत०ब्रा० १४.९.४.२२१; बृह०उप० ६.४.२२.¹. तुल०- बृहदा० ५.८६. तुल०- यथा वातो यथा मनः।
यथा वातश् चाग्निश् च। अ०वे० १०.३.१४१।
यथा वातश् च्यावयति। अ०वे० १०.१.१३१।
यथा वातेन प्रक्षीणाः। अ०वे० १०.३.१५१।
यथा वातो यथा मनः। अ०वे० १.११.६१. तुल०- यथा वातः पुष्करिणीम्।
यथा वातो यथा वनम्। ऋ०वे० ५.७८.८१; नि० ३.१५१. देखें- नीचे- यथायं वायुर्।
यथा वातो वनस्पतीन्। अ०वे० १०.३.१३१।
यथा वाम् अत्रिर् अश्विना। ऋ०वे० ८.४२.५१।
यथा वायुर् अक्षितोऽनुपदस्त एवं मह्यं पितामहायाक्षितोऽनुपदस्त (हि०गृ०सू० ०तः) स्वधा भव (हि०गृ०सू० भवताम्)। आ०मं०पा० २.१९.१५;
हि०गृ०सू० २.१३.१. तुल०- अन्तरिक्षं दर्विर्।
यथा वायुर् अन्तरिक्षेण समनमद् एवं मह्यं भद्रा संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.१; का०सं०अश्व० ५.२०. देखें- यथान्तरिक्षे।
यथा विद आत्मन्न् अन्यवर्णाम्। अ०वे० १२.३.५४२।
यथा विद्वाँ अरं करत्। ऋ०वे० २.५.८१।
यथा विप्रस्य मनुषो हविर्भिः। ऋ०वे० १.७६.५१; आ०श्रौ०सू० ३.७.५।
यथा विश्वं भुवनं धारयिष्यति। ऋ०वे० ४.५४.४२।
यथा विश्वे सजोषसः। ऋ०वे० १.४३.३३।
यथा वृकाद् अजावयः। अ०वे० ५.२१.५१।
यथा वृक्षं लिबुजा। अ०वे० ६.८.११. प्रतीकः यथा वृक्षम्। कौशि०सू० ३५.२१. तुल०- परिष्वजाते
यथा वृक्षम् अशनिः। अ०वे० ७.५०.११; कौशि०सू० ४१.१३।
यथा वृक्षो वनस्पतिः। शत०ब्रा० १४.६.९.३०१; बृह०उप० ३.९.३०१।
यथा वृत्र इमा आपः। अ०वे० ६.८५.३१।
यथा वो देवा वरिवः कराणि। ऋ०वे० १०.५२.५२।
यथा वोऽहं चारुतमं वदानि। पं०वि०ब्रा० १.३.९४।
यथाशक्ति यथाबलम्। कौशि०सू० ७३.१४१।
यथा शम् अध्वङ् छम् असद् दुरोणे। ऋ०वे० १०.३७.१०३। देखें- अगला एक।
यथा शम् असद् द्विपदे चतुष्पदे। ऋ०वे० १.११४.१३; वा०सं० १६.४८३। देखें- यथा नः शम्।
यथा शम् अस्मै शम् असद् दुरोणे। तै०ब्रा० २.८.७.३३। देखें- पूर्व का एक
यथा शरीरं भूतेषु न्यक्तम्। तै०ब्रा० १.२.१.९२; आ०श्रौ०सू० ५.३.१२।
यथा शर्धाय वीतये। ऋ०वे० ९.१०४.२२; सा०वे० २.५०९२।
यथा शार्याते अपिबः सुतस्य। ऋ०वे० १.७२; वा०सं० ७.३५२; तै०सं० १.४.१८.१२; मै०सं० १.३.१९२ ३७.५; का०सं०; शत०ब्रा० ४.३.३.१३२।
यथाशृणोर् अत्रेः कर्माणि कृण्वतः ८.३६.७२; ३७.७२।
यथा शेपो अपायातै। अ०वे० ७.९०.३१।
यथा शेवधिर् निहितः। अ०वे० १२.४.१४१।
यथा श्यामाकः प्रपतन्। अ०वे० १९.५०.४१।
यथा श्येनात् पतत्रिणः। अ०वे० ५.२१.६१।
यथाश्वत्थ निरभनः। अ०वे० ३.६.३१।
यथाश्वत्थ वानस्पत्यान्। अ०वे० ३.६.६१।
यथा संवर्ते अमदो यथा कृशे। ऋ०वे० ८.५४. (वा० ६).२३।
यथासच् छतहायनः। अ०वे० ८.७.२२४।
यथा सत्यं चानृतं च। अ०वे० २.१५.५१।
यथा सद् बहुधान्यम्। कौशि०सू० २०.५३।
यथा समुद्र एजति। ऋ०वे० ५.७८.८२; वा०सं० ८.२८४; शत०ब्रा० ४.५.२.५; आ०मं०पा० २.११.१६२; हि०गृ०सू० २.३.१२; नि० ३.१५२।
यथा समुद्रं स्रवन्तीः। सा०मं०ब्रा० २.६.५१।
यथा संमनसौ भूत्वा। अ०वे० ६.४२.१३।
यथासाम जीवलोके भूरयः। तै०आ० ६.६.२४। देखें- यथा मे भूरयो।
यथा सामर्चा समनमद् एवं मह्यं भद्राः संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.२;। का०सं०अश्व० ५.२०।
यथा सा (प़ढे यथासो) राष्ट्रवर्धनः। तै०ब्रा० २.७.१५.४३। देखें- यथासो मित्र०।
यथासितः प्रथयते वशाँ अनु। अ०वे० ६.७२.११. प्रतीकः यथासितः। कौशि०सू० ४०.१६।
यथा सिन्धुर् नदीनाम्। अ०वे० १४.१.४३१. प्रतीकः यथा सिन्द्हुः। कौशि०सू० ७५.२७।
यथासुखम् (देखें-भूङ्गध्वम्) याज्ञ०ध०पा०। १.२३८।
यथा सुपर्णः प्रपतन्। अ०वे० ६.८.२१।
यथा सूर्यश् च चन्द्रश्च। अ०वे० २.१५.३१. प्रतीकः यथा सूर्यः। कौशि०सू० ३९.२६; ४८.३५।
यथा सूर्यस्य रश्मयः। अ०वे० ६.१०५.३१।
यथा सूर्यो अतिभाति। अ०वे० १०.३.१७१।
यथा सूर्यो दिवा समनमद् एवं मह्यं भद्राः संनतयः सं नमन्तु। तै०सं० ७.५.२३.१;। का०सं०अश्व० ५.२०. तुल०- यथा दिव्य् आदित्याय।
यथा सूर्यो दिवि रोचते। कौशि०सू० ९८.२१।
यथा सूर्यो नक्षत्राणाम्। अ०वे० ७.१३.११।
यथा सूर्यो मुच्यते तमसस्परि। अ०वे० १०.१.३२१।
यथा सेनाम् अमूं हनन्। अ०वे० ८.८.१४४, १५४।
यथा सो अस्य परिधिष् पताति। अ०वे० ५.२९.२४, ३१।
यथा सोम ओषधीनाम्। अ०वे० ६.१५.३१।
यथा सोमः प्रातःसवने। अ०वे० ९.१.१११; वैता०सू० २१.७; कौशि०सू० १३९.१५।
यथा सोमं दशशिप्रे दशोण्ये। ऋ०वे० ८.५२ (वा० ४).२३।
यथा मम केवलः। अ०वे० ७.३७.१३। तुल०- ममेद् असस्
यथा सोमस् तृतीये सवने। अ०वे० ९.१.१३१।
यथासो मित्रवर्धनः। अ०वे० ४.८.६¹; का०सं० ३६.१५३; ३७.९¹ देखें- यथा सा राष्ट्र०
यथा सोमो द्वितीये सवने। अ०वे० ९.१.१२१।
यथा स्तेनो न विद्यते। अ०वे० १९.४९.७४।
यथा स्त्री तृप्यति पुंसि प्रिये प्रिया। तै०ब्रा० २.४.६.६२।
यथास्थानं कल्पन्ताम् (आप०श्रौ०सू० कल्पयध्वम्)। शत०ब्रा० १४.९.४.५४; बृह०उप० ६.४.५४; आ०श्रौ०सू० ६.२०.२. देखें-अगले दो
यथास्थानं धारयन्ताम् इहैव। शां०श्रौ०सू० ८.१०.१४। देखें- पूर्व तथा आगे।
यथास्थाम कल्पयन्ताम् इहैव। अ०वे० ७.६७.१४। देखें- पूर्व के दो।
यथा स्म ते विरोहतः। अ०वे० ४.४.३१।
यथास्मिं जातवेदसि। अ०वे० १०.३.१९२।
यथास्मिन् तेज आहितम्। अ०वे० १०.३.१७२।
यथास्मिन् परमेष्ठिनि। अ०वे० १०.३.२४२।
यथास्मिन् यज्ञ आहितम्। अ०वे० १०.३.२३२।
यथास्मिन् संभृते रथे। अ०वे० १०.३.२०२।
यथा श्रपणं तथा। मै०सं० ४.१३.४४: २०.४.६. देखें- यथा-यथास्य।
यथाहं शत्रुहोऽसानि। अ०वे० १.२९.५३।
यथा ह त्यद् (तै०सं०। आ०श्रौ०सू०। हि०गृ०सू० तद्) वसवो गोरयं चित्। ऋ०वे० ४.१२.६१; १०.१२६.८१; तै०सं० ४.७.१५.७१; मै०सं० ३.१६.५१: १९२.८;
का०सं० २.१५१; आ०श्रौ०सू० ६.२२.११. प्रतीकः यथा ह तद् वसवो गौर्यम्। हि०गृ०सू० १.८.३; यथा ह त्यद् वसवः। का०सं० ९.१९; शां०श्रौ०सू० १.१५.५; ८.८.९; यथा ह त्यत् (आ०श्रौ०सू० तत्)। मै०सं० ४.११.१: १६१.११; आ०श्रौ०सू० ९.१२।
यथा हतथ सेनाः। अ०वे० ८.८.१३।
यथाहम् अभिभूः। वैता०सू० ६.१३।
यथाहम् अस्य वीरस्य। ऋ०वे० १०.१५९.६३; आ०मं०पा० १.१६.६३।
यथाहम् अस्या अतृपं स्त्रियै पुमान्। तै०ब्रा० २.४.६.६१।
यथाहम् उत्तमश् चेतयानि। मै०सं० ४.५.८४: ७६.१५. देखें- यथेन्द्राहम्।
यथाहम् उत्तरो वदामि। हि०गृ०सू० १.१५.५३।
यथाहम् उत्तरोऽसानि। अ०वे० ३.५.५३।
यथाहम् एषां भूतानाम् (अ०वे० वीराणाम्)। ऋ०वे० १०.१७४.५३; अ०वे० १.२९.६३।
यथाहं भरत ऋषभ (शां०श्रौ०सू० भरतर्षभ)। ऐ०ब्रा० ७.१७.७३; शां०श्रौ०सू० १५.२५३।
यथा ह वा स्थूरिणैकेन यायात्। अ०वे० ५.३०.६१।
यथा हव्यं वहसि जातवेदः। अ०वे० ४.२३.२१।
यथाहश् च रात्री च। अ०वे० २.१५.२१।
यथा हस्ती हस्तिन्याः। अ०वे० ६.७०.२१।
यथाहान्य् अनुपूर्वं भवन्ति। ऋ०वे० १०.१८.५१; अ०वे० १२.२.२५१; तै०आ० ६.१०.११. प्रतीकः यथाहानि। शां०श्रौ०सू० ४.१६.६ तुल०- बृहदा०
७.१२।
यथा हिरण्यतेजसा। अ०वे० १९.२६.३३।
यथाहुवन्त मेधिराः। ऋ०वे० ८.३८.९२; ४२.६२।
यथा होतर् अभयम् असत् तथा कुरु। कौ०ब्रा० ९.४।
यथा होतर् मनुषो देवताता। ऋ०वे० ६.४.११; तै०सं० ४.३.१३.२१. प्रतीकः यथा होतः। शां०श्रौ०सू० १४.५४.४।
यथेदं स्त्रीपौत्रम् अगन्मा रुद्रियाय। मा०गृ०सू० १.१०.१०⁴ देखें-यथेयं स्त्री
यथेदं हर्म्यं तथा। ऋ०वे० ७.५५.६४; अ०वे० ४.५.५४।
यथेदं नापायति। अ०वे० १९.५०.६४।
यथेदं भूम्या अधि। अ०वे० २.३०.११; कौशि०सू० ३५.२१
यथेन्द्र उद्वाचनम्। अ०वे० ५.८.८१।
यथेन्द्रं दैवीर् विशो मरुतोऽनुवर्तमानोऽभवन्न् (तै०सं० मरुतोऽनुवर्तमान) एवम् इमं यजमानं दैवीश् च विशो मानुषीश् चानुवर्तमानो भवन्तु
(वा०सं०का० भूयासुः)। वा०सं० १७.८६; वा०सं०का०१८.७.७; तै०सं० ४.६.५.६; मै०सं० २.१.१: १४०.७; का०सं० १८.६।
यथेन्द्रः सहेन्द्राण्या। मा०गृ०सू० १.१०.१७१।
यथेन्द्राहम् उत्तमश् चेतयानि। तै०सं० ३.२.१०.२४। देखें- यथाहम् उत्तमश्।
यथेन्द्रो दस्यून् अधमं तमो बबाधे। अ०वे० ९.२.१८२।
यथेन्द्रो द्यावापृथिव्योर् यशस्वान्। अ०वे० ६.५८.२१।
यथेन्द्रो हस्तम् अग्रहीत्। मा०गृ०सू० १.१०.१५१।
यथेमं पारयामसि। अ०वे० ८.७.७३, १९३।
यथेमां वाचं कल्याणीम्। वा०सं० २६.२१।
यथेम् एतद् भवसि मृत्युबन्धुः। ऋ०वे० १०.९५.१८२।
यथेमे द्यावापृथिवी। अ०वे० ६.८.३१।
यथेयं शचीं वावाताम्। शां०गृ०सू० १.१२.६१।
यथेयं स्त्री पौत्रम् अघं न रोदात्। आ०गृ०सू० १.१३.६४। (समा० टिप्पणी); सा०मं०ब्रा० १.१.१०४; पा०गृ०सू० १.५.११४; आ०मं०पा० १.४.७४;
हि०गृ०सू० १.१९.७४। देखें- यथेदं स्त्री
०।
यथेयम् इन्द्र मीढ्वः। ऋ०वे० १०.८५.२५३; अ०वे० १४.१.१८३; आ०मं०पा० १.४.५३।
यथेयं पृथिवी मही। ऋ०वे० १०.६०.९१; ऋ० खि० १०.१८४.२१; अ०वे० ५.२५.२१; ६.१७.११ऽ४१; आ०मं०पा० १.१२.४१ (आ०गृ०सू० ३.८.१३);
मा०श्रौ०सू० २.१८.४१. प्रतीकः यथेयं पृथिवी। कौशि०सू० ३५.१२।