11 5.11

न कामो अप वेति मे। ऋ०वे० ५.६१.१८३।
न काव्यैः परो अस्ति स्वधावः। ऋ०वे० ५.३.५२।
न कि इन्द्र त्वद्‌ उत्तरम्‌। सा०वे० १.२०३१. तुल०- सा०वि०ब्रा० १.४.२१. देखें- नकिर्‌ इन्द्र।
नकिः परिष्टिर्‌ मघवान्‌ मघस्य ते। ऋ०वे० ८.८८.६१।
न कि देवा इनीमसि। सा०वे० १.१७६१; सा०वि०ब्रा० १.८.१०. देखें- नकिर्‌ देवा।
नकिर्‌ अस्य प्र मिनन्ति व्रतानि। ऋ०वे० १०.१०.५३; अ०वे० १८.१.५३ तुल०- नकिष्‌ ट।
नकिर्‌ अस्य शचीनाम्‌। ऋ०वे० ८.३२.घ्५१।
नकि अस्य सहन्त्य। ऋ०वे० घ्२७.८१; सा०वे० २.७६६१।
नकिर्‌ आपिर्‌ ददृशे मर्त्यत्रा। ऋ०वे० ६.४४.१०३।
नकिर्‌ आ योपयामसि। ऋ०वे० १०.१३४.७२. देखें- न क्य्‌।
नकिर्‌ इन्द्र त्वद्‌ उत्तरः। ऋ०वे० ४.३०.११; आ० श्रौ० सू० ६.४.१०; शा०श्रौ०सू० १८.१३.२ तुल०- बृहदा० ४.१३३. देखें- न कि इन्द्र।
नकिर्‌ एवा यथा त्वम्‌। ऋ०वे० ४.३०.१३ देखें- न क्य्‌।
नकिर्‌ एषां निन्दिता मर्त्येसु। ऋ०वे० ३.३९.४१।
नकिर्‌ दिसन्तम्‌ आ मिनत्‌। ऋ०वे० ७.३२.५४।
नकिर्‌ देवा मिनीमसि। ऋ०वे० १०.१३४.७१. तुल०- बृहदा० ८.४८. देखें- न कि देवा।
नकिर्‌ देवा वारयन्ते न मर्ताः। ऋ०वे० ४.१७.१९४।
नकिर्‌ देवेभिर्‌ यतथो महित्वा। ऋ०वे० ६.६७.१०४।
नकिर्‌ यं वृण्वते युधि। ऋ०वे० ८.४५.२१३
नकिर्‌ यं घ्नन्ति हन्ति यः। ऋ०वे० ८.८४.९२
नकिर्‌ वक्ता न दाद्‌ इति। ऋ०वे० ८.३२.१५३।
नकिर्‌ हि दानं परिमर्धिसत्‌ त्वे। ऋ०वे०। ८.६१.६३; अ०वे० २०.११८.२३; सा०वे० २.९३०३।
नकिर्‌ ह्य्‌ एषाम्‌ जनूंषि वेद। ऋ०वे० ७.५६.२१; ऐ०ब्रा० ५.५.१३।
न किल्बिसम्‌ अत्र नाद्धारो अस्ति। अ०वे० १२.३.४८१।
न किल्बिषाद्‌ ईसते वस्व आकरः। ऋ०वे० ५.३४.४४।
नकिः चवांसि ते नशत्‌। ऋ०वे० ८.६८.८३।
नकिष्‌ ट एता व्रता मिनन्ति। ऋ०वे० १.१६९.७१. तुल०- नकिर्‌ अस्य प्र।
नकिष्‌ टं कर्मणा नशत्‌। ऋ०वे० ८.३१.१७१ १०३१; अ०वे० २०.९२.१८१; सा०वे० १.२४३१; २.५१; तै०सं० १.८.२२.४१; मै०सं० ४.११.२१:१६५।
का०सं० ११.१२१; पं०वि०ब्रा० १४.४.२; आप० श्रौ० सू० ७.४.४. प्रतीकः नकिष्‌ टम्‌। शा०श्रौ०सू० १२.५.८, १८; ९.११।
नकिष्‌ टं घ्नत्य्‌ अन्तितो न दुरात्‌। ऋ०वे० २.२.७.१३३; तै०सं० २.७.१; तै०सं० २.१.११.४३; मै०सं० ४.१४.१४३: २३९.६।
नकिष्‌ टद्‌ आ मिनाति ते। ऋ०वे० ८.८८.३४; सा०वे० १.२९६४।
नकिष्‌ टनूषु येतिरे। ऋ०वे० ८.२०. १२२
नकिष्‌ टे पूर्व्वस्तुतिम्‌। ऋ०वे० ८.२४.१७२; अ०वे० २०.६४.५२; सा०वे० २.१०३५२।
नकिष्‌ ट्‌वद्‌ रथीतरः। ऋ०वे० १.८४.६३; सा०वे० २.३००१।
नकिष्‌ ट्‌वा गोषु वृण्वते। ऋ०वे० १६४; सा०वे० १.२७०४।
नकिष्‌ ट्‌वा नि यमद्‌ आ सुते गमः। ऋ०वे० ८.३३.८३; अ०वे० २०.५३.२३; ५७.१२३; सा०वे० २.१०४७३।
नकिष्‌ ट्‌वानु मज्मना। ऋ०वे० २.८४.६३; सा०वे० २.३००३।
नकिः षो अस्त्य्‌ अरणो जहुर्‌ हि तम्‌। ऋ०वे० २.२४.७४।
नकिः स दभ्यते जनः। सा०वे० १.१८५३ देखें- नु चित्‌ स इत्यादि।
नकिः सुदासो रथम्‌। ऋ०वे० ७.३२.१०१; ऐ०ब्रा० ५.१.१६१; १२.७;२०। १०; ऐ०आ० १.२.१.१३१; ५.२.४.२; आप० श्रौ० सू० ७.३.२. तुल०-
बृहदा० ५.१६२।
नकिः स्वश्व आनशे। ऋ०वे० १.८४.६४; सा०वे० २.३००४।
नकीं वृधीक इन्द्र ते। ऋ०वे० ८.७८.४१।
नकीम्‌ इन्द्रो निकर्तवे। ऋ०वे० ८.७८.५१।
नकी राया नैवथा न भन्दना। ऋ०वे० ८.२४.१५३; सा०वे० ८२४.३; सा०वे० २.८६१३।
नकी रेवन्तं सख्याय विन्दसे। ऋ०वे० ८.२१.१४१; अ०वे० २०.११.१२१; सा०वे० २.७४०१।
नकुलाय स्वाहा। तै०सं० ७.३.१८.१।
नकुलो वेद भेषजीम्‌। अ०वे० ८.७.२३२।
न कृत्या नाभिशोचन्‌। अ०वे० ४.९.५२।
न कोशोऽव पद्यते। ऋ०वे० ६.५४.३२।
नक्तं य ईम्‌ अरुसो यो दिवा नॄन्‌। ऋ०वे० ६.३.६३।
नक्तं यः सुदर्शतरो दिवातरात्‌। ऋ०वे० १.१२७.५२।
नक्तंचरेभ्यः (जाँचें नमः)। शा०गृ०सू० २.१४.१६; वि०स्मृ० ६७.२२. देखें- नक्तंचारिभ्यो।
नक्तंचारिणा उरस्पेशान्‌। आ०मं०पा० २.१४.११(आ०गृ०सू० ६.१५.६); हि०गृ०सू० २.३.७१।
नक्तंचारिणी स्वासा। हि०गृ०सू० २.३.७१. देखें- निशीथचारिणी।
नक्तंचारिभ्यो भूतेभ्यः (जाँचें नमः)। मा०गृ०सू० २.१२.१८. देखें- नक्तंचरेभ्यो।
नक्तं चिद्‌ दूर आ सते। ऋ०वे० ५.७.४२; आप० श्रौ० सू० १४.२९.३२।
नक्तंजातास्य्‌ ओषधे। अ०वे० १.२३.११; तै०ब्रा० २.४.४.११. प्रतीकः नक्तंजाता। कौ०सू० २६.२२।
नक्तं तान्य्‌ अभवन्‌ दृशे। तै०आ० १.११.३३।
नक्तं ददृश्रे कुह चिद्‌ दिवेयुः। ऋ०वे० १.२४.१०२; तै०आ० ११.२२।
नक्ता च चक्रुर्‌ उषसा विरूपे। ऋ०वे० १.७३.७३; तै०ब्रा० २.७.१२.६३।
नक्तोषासा न दर्शते। ऋ०वे० ९.५.६३; तै०ब्रा० २.६.१७.४३।
नक्तोषासा वर्णम्‌ आमेम्याने। ऋ०वे० १ .९६.५१
नक्तोषासा समनसा विरूपे। ऋ०वे० १.११३.३४; सा०वे० २.११०१४;। वा०सं० १२.२१; १७.७०१; तै०सं० ४.१.१०.४१;
६.५.२१; ७.१२.३१; मै०सं० २.७.८१: ८४.१२; ३.२.१: १४.११; का०सं० १६.८१; १८.४१; शत०ब्रा० ६.७.२.३; ९.२.३.३१. प्रतीकः नक्तोषासा। तै०सं०
५.१.१०.४; ४.७.२; ९.३; मै०सं० २.७.९: ८६.१००.१३; २.१०.६: १३८.१०; ३.३.९: ४२.७; ४.१०.२: १४७.१२; का०सं० १९.११; २१.९; का०श्रौ०सू० १६.५.३; १८.४.२; आप० श्रौ० सू० १६.१०.११; १७.१५.१,२; १९.१२; मा०श्रौ०सू० ६.१.४ (द्वितीयांश);-६.१.७; -६.२.५।
नक्तोषासा सुपेशसा। ऋ०वे० १.१.३.७१; १४२.७२।
न क्य्‌ आ योपयामसि। सा०वे० १.१७६२. देखें- नकिर्‌ आ।
न क्य्‌ एवं यथा त्वम्‌। सा०वे० १.२०३३ देखें- नकिर्‌ एवा।
न क्रोधो न च मात्सर्यम्‌। ऋ० खि० ५.८७.२०१।
नक्षत्‌ कामं मर्त्यानाम्‌ असिन्वन्‌। ऋ०वे० ७.३९.६२।
नक्षत्रजा जायमानः सुवीरः। अ०वे० ६.११०.३२।
नक्षत्रनामा नदीनामाः। आ०गृ०सू० १.३.१२१
नक्षत्रं देवम्‌ इन्द्रियम्‌। तै०ब्रा० ३.१.१.१२।
नक्षत्रं अस्य हविषा विधेम। तै०ब्रा० ३.१.१.३३।
नक्षत्रम्‌ उल्काभिहतं शम्‌ अस्तु नः। अ०वे० १९.९.९१।
नक्षत्रं प्रत्नम्‌ अमिनच्‌ चरिष्णु। ऋ०वे० १०.८८.१३३।
नक्षत्राणां शतभिषग्‌ वसिष्ठः। तै०ब्रा० ३.१.२.७२
नक्षत्राणां सकाशान्‌ मा योषम्‌। मै०सं० १.२.३: ११.१५. प्रतीकः नक्षत्राणां संकाशात्‌। मा०श्रौ०सू० नक्षत्राणां मा संकाशश्‌।
नक्षत्राणां चतुर्थी। तै०सं० ५.७.२२.१; का०सं०अश्व० १.३.१२।
नक्षत्राणां त्वां रूपेण प्रति गृह्णामि। पं०वि०ब्रा० १.७.३. प्रतीकः नक्षत्राणाम्‌। ला०श्रौ०सू० २.८.३।
नक्षत्राणाम्‌ अधिपत्नी विशाखे। तै०ब्रा० ३.१.१.१११।
नक्षत्राणां मातिकाशात्‌ पाहि। तै०सं० १.२.२.२; मै०सं० १.२.२:११.९; का०सं० २.३; आप० श्रौ० सू० १०.९.८. प्रतीकः नक्षत्राणां मातिकाशात्‌।
मा०श्रौ०सू० २.१.२.१७।
नक्षत्राणां मा संकाशश्‌ च प्रतीकाशश्‌ चावताम्‌। वैता०सू० ११.१३; कौ०सू० ८२.११. तुल०- नक्षत्राणां सकाशान्‌।
नक्षत्राणि (जाँचें तृप्यन्तु)। शा०गृ०सू० ४.९.३. तुल०- नक्षत्राणि त०।
नक्षत्राणि च म (मै०सं० मा) इन्द्रश्‌ च मे। वा०सं० १८.१८; मै०सं० २.११.५: १४२.१८; का०सं० १८; का०सं० १८.१०।
नक्षत्राणि च या दिशः। बौ०ध०सू० ३.२.८२।
नक्षत्राणि छन्दः। वा०सं० १४.१९; तै०सं० ४.३.७.१; मै०सं० २.८.३: १०८.१५; का०सं० १.७.३. तुल०-नक्षत्राणि शान्तिः।
(ओं) नक्षत्राणि तर्पयामि। बौ०ध०सू० २.५.९.५. तुल०- नक्षत्राणि (जाँचें तृप्यन्तु)।
नक्षत्राणि प्रतिरूपेणः देखें- अगला एक।
नक्षत्राणि रूपम्‌। वा०सं० ३१.२२; तै०सं० ७.५.१६.१; का०सं०अश्व० ५.५; तै०आ० ३.१३.२।
नक्षत्राणि रूपेण (तै०सं० की०अ०सं० प्रतिरूपेण; मै०सं० रूपैः)। वा०सं० २५.९; तै०सं० ५.७.२०.१; मै०सं० ३.१५.८६: १८०। ३; का०सं०अश्व०
१३.१०।
नक्षत्राणि शान्तिः। तै०आ० ४.४२.५. तुल०- नक्षत्राणि छन्दः।
नक्षत्राणि स्थ चन्द्रमसि श्रितानि, संवत्सस्य प्रतिष्ठा,युष्मास्व्‌ इदम्‌ अन्तः, विश्वं यक्षं विश्वं भूतं विश्वं सुभूतम्‌, विश्वस्य भर्तणि विश्वस्य
जनयितॄणि। तै०ब्रा० ३.११.१.१३।
नक्षत्राण्य्‌ असि जन्मना वचा। मै०सं० २.१३.१५: १६४.१।
नक्षत्राधिपतये स्वाहा। ष०वि०ब्रा०५.९; अद्‌०ब्रा० ९।
नक्षत्रा यन्त्य्‌ अक्तुभिः। ऋ०वे० १.५०.२२; अ०वे० १३.२.१७२; २०.४७२; २०.४७.१४२; आ०सं० ५.७२।
नक्षत्राय स्वाहा। तै०ब्रा० ३.३.१.६.४।
न क्षत्रियं मिथुया धारयन्तम्‌। ऋ०वे० ७.१०४.१३२; अ०वे० ८.४.१३२।
नक्षत्रियेभ्यः स्वाहा। वा०सं० २२.२८; १६२.१४।
नक्षत्रेभिः पितरो द्याम्‌ अपिंशन्‌। ऋ०वे० १०.६८.११२; अ०वे० २०.१६.११२।
नक्षत्रेभ्यः किर्मिरम्‌ (तै०ब्रा० किलासम्‌)। वा०सं० ३०.२१; तै०ब्रा० ३.४.१.१७।
नक्षत्रेभ्यः सम्‌ अनमत्‌। तै०सं० ७.५.२३.१।
नक्षत्रेभ्यः स्वाहा। वा०सं० २२.२८.२९; ३९.२; तै०सं० १.८.१३.३; ७.१.१५.१; मै०सं० ३.१२.७: १६२.१४; ३.१२.१०:१६३.११; का०सं० १५.३;
का०सं०अश्व० १.६; शत०ब्रा० १४.३.२.१२; तै०ब्रा० ३.१.६.५; तै०आ० (आ०) १०.६७.२; महा०उप० १९.२।
नक्षत्रैः पातु सूर्यः। अ०वे० १९.२७.२२
नक्षत्रैः शंकृतोऽवसन्‌। तै०आ० १.११.२४।
नक्षद्दाभं ततुरिं पर्वतेष्ठाम्‌। ऋ०वे० ६.२२.२३; अ०वे० २०.३६.२३; नि० ६.३।
नक्षद्‌ धवम्‌ अरुणिः पूर्व्यं राट्‌। ऋ०वे० १.१२१.३१।
नक्षद्‌ धोता परि सद्म मिता यन्‌। ऋ०वे० १.१७३.३१।
नक्षद्‌ वाणी सुष्टुता धिष्ण्या वाम्‌। ऋ०वे० ६.६३.६४।
नक्षन्त इन्द्रं शरदः सुपृक्षः। ऋ०वे० ७.३७.७२।
नक्षन्त इन्द्रं अवसे सुकृत्यया। ऋ०वे० ८.५४ (वा० ६).२१।
नक्षन्त यज्ञं क इदं वि वोचत्‌। ऋ०वे० ८८.१७४; नि० ७.३०४।
नक्षन्ति रुद्रा अवसा नमस्विनम्‌। ऋ०वे० ६.१६६.२३।
नक्षन्ते गिर्वणो गिरः। ऋ०वे० ६.४५.२८२; सा०वे० १.२०१२।
नक्षन्ते नाकं निरृतेर्‌ अवंशात्‌। ऋ०वे० ७.५८.१४।
नक्षन्न्‌ ऋतं जरितारस्‌ त इन्द्र। ऋ०वे० ७.२३.४२; अ०वे० २०.१२.४; वा०सं० ३३.१८२।
नक्षमाणा सह द्युभिः। ऋ०वे० ७.३१.८३।
न क्षियन्ते नोप दस्यन्ति दस्म। ऋ०वे० १.६२.१२२।
न क्षोणीभ्यां परिभ्वे त इन्द्रियम्‌। ऋ०वे० २.१६.३१।
नखेभ्यो वि वृहामि ते। अ०वे० २.३३.६४।
न गछेद्‌ देवतां क्वचित्‌। शा०गृ०सू० १.२.८२।
न गन्धर्वा न मर्त्याः। अ०वे० ८.५.१३२।
न गमयन्त्य्‌ अन्तम्‌। तै०ब्रा० २.५.६.५४।
न गर्दभं पुरो अश्वान्‌ नयन्ति। ऋ०वे० ३.५३.२३४।
न गा इन्द्रस्‌ तस्य परा ददाति। ऋ०वे० १०.१६०.३३; अ०वे० २०.९६.३३।
न गायत्रं। ऋ०वे० ८.२.१४३; सा०वे० १.२२५३; २.११५५३।
न गायत्र्याश्‌ छन्दसः। ऐ०ब्रा० ७.२४.३।
नग्नहुर्‌ धीरस्‌ (का०सं० वीरस्‌) तसरं न वेम। वा०सं० १९.८३४; मै०सं० ३.११.९४: १५३.८; का०सं० ३८.३४; तै०ब्रा० २.६.४.२४।
नघमारो नघारिषः। अ०वे० १९.३९.२२।
न घा त्वद्रिग्‌ अप वेति मे मनः। ऋ०वे० १०.४३.२१; अ०वे० २०.१७.२१।
नघाभ्यः स्वाहा। तै०ब्रा० ३.१.४.८. म० का गलत मुद्रण।
न घायं पुरुषो रिषत्‌। अ०वे० १९.३९.२३,३३,४४।
न घा राजेन्द्र आ दभन्‌ नः। ऋ०वे० १.१७८.२१।
न घा वसुर्‌ नि यमते। ऋ०वे० ६.४५.२३१; अ०वे० २०.७८.२१; सा०वे० २.१०१७१।
न घा विद्म शवसानात्‌। ऋ०वे० ८.२.२२२।
न घा स माम्‌ अप जोषं जभार। ऋ०वे० ४.२७.२१।
न घेत्‌ त्वम्‌ असि तस्तुवम्‌। अ०वे० ५.१३.११२।
न गेत्‌ त्वम्‌ असि ताबुवम्‌। अ०वे० ५.१३.१०२।
न घेम्‌ अन्यद्‌ आ पपन। ऋ०वे० ८.२.१७१; सा०वे० २.७०१।
न घ्रंस्‌ तताप न हिमो जघान। अ०वे० ७.१८.२१. प्रतीकः न घ्रंस्‌ तताप। वैता०सू० ४.८।
न चक्रम्‌ अभि बाधते। ऋ०वे० ८.५.३४३।
न चक्षुं प्रति दृश्यते। तै०आ० १.६.१४।
न चक्षुषा पश्यति कश्‌ शनैनम्‌। तै०आ० १०.१.३२; महाना० उप० १.११४; कठ०उ० ६.९४; श्वे०उप० ४.२०४
न च व्याघ्रभयं न च मृत्युभयम्‌। ऋ०वे० खि०१०.१४२.१०२ (मूलर का संस्करण)।
न चामृत्युर्‌ अघाहरत्‌। तै०आ० १.१३.१४(द्वितीयांश),२४।
न चेद्‌ अवेदी (। बृह०उप० अवेदि) महती विनष्टिः। शत०ब्रा० १४.७.२.१५२; बृह०उप० ४.४.१५२।
न चोर भयं न च सर्पभयम्‌। ऋ० खि० १०.१४२.१०१ (मूलर का संस्करण)।
न च्योत्नानि करिष्यतः। ऋ०वे० ४.३१.९३।
न छायां करवोऽपरम्‌। अ०वे० १३.१.५६४,५७४।
न जातम्‌ अष्ट रोदसी। ऋ०वे० ८.७०.५४; अ०वे० २०.८१.१४; ९२.२०४; सा०वे० १.२७८४; २.२१२४; तै०सं० २.४.१४.३४; का०सं० १२.१५४; तै०आ०
१.७.५४; जै०उ०ब्रा० १.३२.१४,४; नि० १३.२४।
न जातो न जनिष्यते। ऋ०वे० १.८१.५४; ७.३२.२३४; अ०वे० २०.१२१.२२; सा०वे० २.३१२; वा०सं० .२७.३६२। मै०सं० २.१३.९२: १५८.१६; का०सं०
३९.१२२; आप० श्रौ० सू० १७.८.४२।
न जानीमो नयता बद्धम्‌ एतम्‌। ऋ०वे० १०.३४.४४।
न जामये तान्वो रिक्थम्‌ आरैक्‌। ऋ०वे० ३.३१.२१; नि० ३.६१. तुल०- बृहदा० १.५७.(?); २.११३; ४.१११।
न जामिभिर्‌ वि चिकिते वयो नः। ऋ०वे० १.७१.७३।
न जायमानो नशते न जातः। ऋ०वे० १.१६५.९३; वा०सं० ३३.७.९३; मै०सं० ४.११.३३: १६९.९; का०सं० ९.१८३।
न जीयते कदा चन। ऋ०वे० १०.१५२.१४; अ०वे० १.२०.४४।
न ज्यायाँ (सा०वे० ज्यायो) अस्ति वृत्रहन्‌। ऋ०वे० ४.३०.१२; सा०वे० १.२०३२।
न ज्योतींषि चकासति सुपर्ण। ४.२२. देखें- ज्योतिषं न।
नडम्‌ आ रोह न ते अत्र लोकः। अ०वे० १२.२.११. प्रतीकः नडम्‌ आ रोह कौश०सू०। ६९.७; ७१.५,८।
नडम्‌ इवा छिन्धि वार्षिकम्‌। अ०वे० ४.१९.१४. तुल०- अथो इट इव।
नडा इव सरसो निर्‌ अतिष्ठन्‌। ऋ०वे० ८.१.३३४।
नड्वलाभ्यः शोष्कलम्‌। वा०सं० ३०.१६; तै०ब्रा० ३.४.१.१२।
न त आपुर्‌ महिमानम्‌ अन्तरिक्षे। अ०वे० १७.१.१२२।
न त इन्द्र सुमतयो न रायः। ऋ०वे० ७.१८.२०१।
न तं यक्ष्मा अरुन्धते। अ०वे० १९.३८.११।
न तं राजानाव्‌ अदिते कुतश्‌ चन। ऋ०वे० १०.३९.१११।
न तं विदाथ य इमा(तै०सं०। का०सं० इदं) जजान। ऋ०वे० १०.८२.७१; वा०सं० १७.३११; तै०सं० ४.६.२.२१; मै०सं० २.१०.३१: १३५.१; का०सं०
१८.११; नि० १४.१०१. प्रतीकः न तं विदाथ। ऋ०वि० ३.१४.५।
न तं कश्‌ पश्यति। शत०ब्रा० १४.७.१.१५२; बृह०उप० ४.३.१५२।
न तं गूहन्ति स्रवतो गभीराः। ऋ०वे० १०.१०८.४३।
न तं जिनन्ति बहवो न दभ्राः। ऋ०वे० ४.२५.५१।
न ततृषाणो अजरः। तै०सं० ४. ६.१.२३।
न तति विजिगुप्सते। कठ०उ० ४.५४,१२४. देखें- नीचे ततो न वि०।
न तत्‌ ते अग्ने प्रमृषे निवर्तनम्‌। ऋ०वे० ३.९.२३; सा०वे० १.५३३; मा०श्रौ०सू० ३.८.१३; नि० ४.१४३।
न तत्‌ ते अन्या उषसो नशन्त। ऋ०वे० १.१२३.११४।
न तत्‌ ते अन्यो अनु वीर्यं चकत्‌। ऋ०वे० १०.४३.५३; अ०वे० २०.१७.५३।
न तत्‌ ते सुम्नम्‌ अष्टवे। ऋ०वे० ४.३०.१९३।
न तत्‌ पृथिव्यां नो दिवि। अ०वे० १.३२.१३।
न तत्‌ प्रातः क्षुधोऽवति (हि०गृ०सू० प्रातर्‌ अवति क्षुधः)। आप० श्रौ० सू० १०.१३.११२; हि०गृ०सू० १.१७.४२. देखें- न प्रातर्‌।
न तत्‌ प्राप्नोति निरृतिं पराचैः (का०श्रौ०सू० निरृतिः परस्तात्‌)। का०श्रौ०सू० २५.९.१४४; आप० श्रौ० सू० ९.१८.१२४. तुल०- . नाभिप्राप्नोति। न तत्र दक्षिणा यन्ति। शत०ब्रा० १०.५.४.१६३।
न तत्र भयम्‌ अस्ति। अ०वे० ४.१९.२४।
न तदा विचिकित्सति। शत०ब्रा० १४.७.२.१८४; बृह०उप० ४.४.१८४. देखें- नीचे ततो न वि०।
न तद्‌ दिवा न पृथिवानु मन्ये। ऋ०वे० ६.५२.११।
न तद्‌ देवो न मर्त्यस्‌ तुतुर्यात्‌। ऋ०वे० ८.९६.२३; मै०सं० ३.८.३३: ९५.९; का०सं० ९.१९३।
न तद्‌ रक्षांसि न पिशाचोश्‌ चरन्ति (वा०सं० पिशाचास्‌ तरन्ति)। ऋ० खि० १०.१२८.८१; वा०सं० ३४.५११. देखें- नैनं रक्षांसि।
न तं तिग्मं चन त्यजः। ऋ०वे० ८.४७.७१।
न तम्‌ धूर्तिर्‌ वरुण मित्र मर्त्यम्‌। ऋ०वे० ८.२७.१५३।
न तम्‌ अंहो देवकृतं कुतश्‌ चन। ऋ०वे० ८.१९.५३।
न तम्‌ अंहो न दुरि कुतश्‌ चन। ऋ०वे० २.२३.५१।
न तम्‌ अंहो न दुरितम्‌। ऋ०वे० १०.१२६.११; सा०वे० १.४२६.११; वृ०हा०सं० ८.४७. प्रतीकः न तम्‌ अंहः। वा०ध०सू० २६.७; मा०ध०शा०
११.२५२; ल०अ०सं० २.६; न तम्‌। ऋ०वि० ४.४.४. तुल०- बृहदा० ८.४४।
न तम्‌ अंहो न दुरिताणि मर्त्यम्‌। ऋ०वे० ७.८२.७१।
न तम्‌ अग्ने अरातयः। ऋ०वे० ८.७१.४१।
न तम्‌ अश्नोति कश्‌ चन। ऋ०वे० १०.६२.९१।
न तं पूषापि मृष्यते। ऋ०वे० ६.५४.४२।
न तं भूयः क्षुद्‌ अश्नुते। शा०गृ०सू० १.२.६४।
न तं मर्तस्य नशते परिह्वृतिः। ऋ०वे० ७.८२.७ द।
न तरेयुर्‌ अरातयः अ०वे० १९.५०.३४।
न तस्य किं चन (जाँचें योऽस्मान्‌ द्वेष्टि यं च वयं द्विष्मः)। का०श्रौ०सू० ३.३.४।
न तस्य प्रतिमा अस्ति। वा०सं० ३२.३१।
न तस्य मायया चन। ऋ०वे० ८.२३.१५१; सा०वे० १.१०४१; सा०वि०ब्रा० १.८.६।
न तस्य रायः पर्येतास्ति। ऋ०वे० ७.४०.३४।
न तस्य वाच्य्‌ अपि भागो अस्ति। ऋ०वे० १०.७१.६२; ऐ०आ० ३.२.४.३२; तै०आ० १.३.१२; २.१५.१२।
न तस्य विद्म तद्‌ उ षु प्र वोचत। ऋ०वे० १०.४०.१११. तुल०- बृहदा० ७.४८(ब)।
न तस्य विद्म पुरुषत्वता वयम्‌। ऋ०वे० ५.४८.५३।
न तस्य वेम्य्‌ अरणं हि तद्‌ वसो ऋ०वे० ८.४.१७३।
न तस्य सर्वभूतेभ्यः। बौ०ध०सू० २.१०.१७.३०३।
न तस्याश्नाति कश्‌ चन (अ०वे० ०श्नाति पार्थिवः)। ऋ०वे० १०.८५.३४; अ०वे० १४.१.३४; नि० ११.४४।
न तस्येशे कश्‌ चन। तै०आ० १०.१.२३; महाना० उप० १.१०३।
न ता अगृभ्रन्न्‌ अजनिष्ट हि षः। ऋ०वे० ५.२.४३।
न ता अर्वा रेणुकातो अश्नुते (अ०वे० ऽश्नुते)। ऋ०वे० ६.२८.४१; अ०वे० ४.२१.४१; का०सं० १३.१६१; तै०ब्रा० २.४.६.९१; आप० श्रौ० सू०
६.१४.१८; ९.५.२. प्रतीकः न ता। तै०ब्रा० २.८.८.११। शा०श्रौ०सू० ९.२८.६ (भाष्य)
न ता नशन्ति न दभाति तस्करः। ऋ०वे० ६.२८.३१; अ०वे० ४.२१.३१; तै०ब्रा० २.४.६.९१; आ०श्रौ०सू० ६.१४.१८; ९.५.२ प्रतीकः न ता नशन्ति।
तै०ब्रा० २.८८.११
न ता नु मे पृशन्यो जगृभ्रे। ऋ०वे० १०.६१.८४।
न ता मिनन्ति मायिनो न धीराः। ऋ०वे० ३.५६.११।
न ता वाजेषु वायतः। ऋ०वे० ८.३१.६३।
न तिष्ठन्ति न नि मिषन्त्य्‌ एते। ऋ०वे० १०.१०.८१; अ०वे० १८.१.९१।
न तु ज्वलति कर्हि चित्‌। नि० १.१८४।
न तृप्रा उरुव्यचसम्‌। ऋ०वे० ८.२.५२।
न ते अदेवः प्रदिवो नि वासते। ऋ०वे० १०.३७.३१।
न ते अन्तः शवसो धाय्य्‌ अस्य। ऋ०वे० ६.२९.५१।
न ते अश्नाति पार्थिवः। ऋ०वे० १०.८५.४; अ०वे० १४.१.५४।
न ते गिरो अपि मृष्ये तुरस्य। ऋ०वे० ७.२२.५१; सा०वे० २.११४९१; आ० श्रौ० सू० ७.११.३४।
न ते त इन्द्राभ्य्‌ अस्मद्‌ ऋष्व। ऋ०वे० ५.३३.३१. देखें- मा त इन्द्र, तथा मा न इन्द्राभितस्‌।
न ते तनूं तन्वा सं पपृच्याम्‌। अ०वे० १८.१.१३२. देखें- न वा उ ते।
न ते दामान आदभे। ऋ०वे० ८.२१.१६४।
न ते दिवो न पृथिव्या अधि स्नुषु। वा०सं० १७.१४४; तै०सं० ४.६१.४४; मै०सं० २.१०.१४: १३२.११; का०सं० १७.१७४; शत०ब्रा० ९.२.१.१५।
न ते दूरं न परिष्ठास्ति ते भव। अ०वे० ११.२.२५३।
न ते दूरे परमा चिद्‌ रजांसि। ऋ०वे० ३.३०.२१; वा०सं० ३४.१९१।
न तेन देव आदिशे। ऋ०वे० ६.५६.१३।
न ते नाथं यम्य्‌ अत्राहम्‌ अस्मि। अ०वे० १८.१.१३१. तुल०- ऋ०वे० १०.१०.१२।
न ते पूर्वे मघवन्‌ नापरा सः। ऋ०वे० ५.४ २.६३।
न ते बाह्णोर बलम्‌ अस्ति। अ०वे० ७.५६.६१।
न ते भोजस्य सख्यं मृषन्त। ऋ०वे० ७.१८.२१३।
न ते भ्राता सुभगे वष्ट्‌य्‌ एतत्‌। ऋ०वे० १०.१०.१२४; अ०वे० १८.१.१३४।
न ते महित्वम्‌ अनु भूद्‌ अध द्यौः। ऋ०वे० ३.३२.११३; शत०ब्रा० ४.५.३.३
न ते महित्वम्‌ अन्व्‌ अश्नुवति। ऋ०वे० ७.९९.१२; मै०सं० ४.१४.५२: २२१.५; तै०ब्रा० २.८.३.२२।
न तेऽमित्रो मघवन्‌ कश्‌ चनास्ति। ष०वि०ब्रा० .११.१.६.१०२।
न ते वज्रम्‌ अन्व्‌ अश्नोति कश्‌ चन। ऋ०वे० २.१६.३३।
न ते वज्रो नि यंसते। ऋ०वे० १.८०.३२। सा०वे० १.४१३२
न ते वर्ता तविष्या अस्ति तस्याः। ऋ०वे० ५.२९.१४४।
न ते वर्तास्ति राधसः। ऋ०वे० ८.१४.४१; अ०वे० २०.२७.४१।
न ते वाय उप दस्यन्ति धेनवः। ऋ०वे० १.१३५.८१।
न ते विव्यङ्‌ महिमानं रजांसि। ऋ०वे० ७.२१.६२; तै०सं० ७.४.१५.१२; का०सं०अश्व० ४.४२।
न ते विष्णो जायमानो न जातः। ऋ०वे० ७.९९.२१; आप० श्रौ० सू० ३.८.१ प्रतीकः न ते विष्णो। वृ०हा०सं० ८.२४७।
न ते सखा सख्यं वष्टय्‌ एतत्‌। ऋ०वे० १०.१०.२१; अ०वे० १८.१.२१।
न ते सख्यम्‌ अपह्नुवे। ऋ०वे० १.१३८.४७।
न ते सव्यं न दक्षिणम्‌। ऋ०वे० ८.२४.५१।
न त्रिवृतः स्तोमात्‌। ऐ०ब्रा० ७.२४.३।
न त्रिष्टुभश्‌ छन्दसः। ऐ०ब्रा० ७.२३.३।
न त्वं युयुत्से कतमच्‌ चनाहः। शत०ब्रा० ११.१.६.१०१।
न त्वद्‌ अन्यः कवितरो न मेधया। अ०वे० ५.११.४१।
न त्वद्‌ अन्यो मघवनु अस्ति (पं०वि०ब्रा० अस्ति च) मर्डिता। ऋ०वे० १.८४.१९३; सा०वे० १.२४७३; वा०सं० ६.३७३; पं०वि०ब्रा० ८.१.५३;
शत०ब्रा० ३.९.४.२४३; नि० १४.२८३ देखें- नो त्व४।
न त्वद्‌ धोता पूर्वो अग्ने यजीयान्‌। ऋ०वे० ५.३.५१।
न त्वं परो वरो (प़ढें-ऽवरो) मन्‌ न पूर्वः। वैता०सू० ३७.२१।
न त्वा केता आ दभ्नुवन्ति भूर्णयः। ऋ०वे० १.५५.७४।
न त्वा गभीरः पुरुहूत सिन्धुः। ऋ०वे० ३.३२.१६१।
न त्वा जरन्ति या नवाः। अ०वे० १९.३४.७२।
न त्वा तरन्त्य्‌ ओषधयः। अ०वे० १९.४४.६३।
न त्वा देवास आशत। ऋ०वे० ८.९७.९१; ९४।
न त्वा निकर्तम्‌ अर्हति। अ०वे० १०.१.२६४।
न त्वा पूर्वा ओषध्यः। अ०वे० १९.३४.७१।
न त्वा बृहन्तो अद्रयः। ऋ०वे० ८.८८.३१; सा०वे० १.२९६१; आप० श्रौ० सू० ७.४.४; शा०श्रौ०सू०१८.६.२. प्रतीकः न त्वा बृहन्तः। शा०श्रौ०सू० १२.५.१८; ९.११।
न त्वा भीर्‌ इव विन्दति। ऋ०वे० १०.१४६.१४; तै०ब्रा० २.५.५.६४; नि० ९.३०४।
न त्वाम्‌ अचक्रुषे वयम्‌। अ०वे० ५.१४.९३।
न त्वाम्‌ इन्द्राति रिच्यते। ऋ०वे० ८.९२.१४३ २२३; सा०वे० १.१९७३; २.१०१०३; तै०सं० १.४.४६.१३; आ०मं०पा० २.११.७३।
न त्वा योधो मन्यमानो युयोध। ऋ०वे० ६.२५.५२।
न त्वा रक्षांसि पृतनासु जिग्युः। ऋ०वे० १०.८७.१९.२; अ०वे० ५.२९.११२; ८.३.१८२; सा०वे० १.८०२।
न त्वा रासियाभिशस्तये वसो। ऋ०वे० ८.१९.२६१।
न त्वावन्‌ इत्यादि। देखें- न त्वावाँ इत्यादि।
न त्वा वज्रिन्‌ सहस्रं सूया अनु। ऋ०वे० ८.७०.५३; अ०वे० २०.८१.१३; ९२.२०३; सा०वे० १.२७८३; तै०सं० २.४.१४.३३; का०सं० १२.१५३; तै०आ०
१.७.५३; जै०उ०ब्रा० १.३२.१३, ३; नि० १३.२३।
न त्वा वरन्ते अन्यथा। ऋ०वे० ४.३२.८१।
न त्वावाँ अन्यो अमृत त्वद्‌ अस्ति। ऋ०वे० ६.२१.१०४।
न त्वावान्‌ (मै०सं० त्वावँ) अन्यो दिव्यो न पार्थिवः। ऋ०वे० ७.३२.२३१; अ०वे० २०.१२१.२१; सा०वे० २.३११; वा०सं० २७.३६१; मै०सं०
२.१३.९१: १५८.१६; का०सं० ३९.१२१; आप० श्रौ० सू० १७.८.४१।
न त्वावाँ (मै०सं० त्वावँ) अस्ति देवता विदानः। ऋ०वे० .१६५.९२; वा०सं० ३३.७९२; मै०सं० ४.११.३२: १६९.७; का०सं० ९.१८२।
न त्वावँ इन्द्र कश्‌ चन। ऋ०वे० १.८.५३
न त्वा विव्याच रज इन्द्र पार्थिवम्‌। ऋ०वे० ८.८८.५३; सा०वे० १.३१२३।
न त्वा शतं चन ह्रुतः। ऋ०वे० ९.६१.२७१; सा०वे० २.५६५१।
नदं योयुवतीनाम्‌। ऋ०वे० ८.६९.२२; सा०वे० २.८६२२; ऐ०आ० १.३.५.३; ५.१.६.५।
न नदं व ओदतीनाम्‌। ऋ०वे० ८.६९.२१; सा०वे० २.८६२१; ऐ०आ० १.३.५.२; ८.२; ५.१.६.४,५:। शा०श्रौ०सू० १८.१.१३; ला०श्रौ०सू० ७.३.८. नद
कि तरह निर्देशित। शा०श्रौ०सू० १८.१.१२,१४,१५,२१।
न दक्षिणा वि चिकिते न सव्या। ऋ०वे० २.२७.१११; तै०सं० २.१.११.५१; मै०सं० ४.१४.१४१: २३८.१४; आ० श्रौ० सू० ३.८.१. प्रतीकः न दक्षिणा।
तै०ब्रा० .२.८.१.६।
नदं न भिन्नम्‌ अमुया शयानम्‌। ऋ०वे० १.३२.८१।
नदयन्न्‌ एति (सा०वे० एषि) पृथिवीम्‌ उत द्याम्‌। ऋ०वे० ९.९७.१३२; सा०वे० २.१५६२।
नदयोर्‌ विव्रतयोः शूर इन्द्रः। ऋ०वे० १०.१०५.४३ देखें- न देवो वृतः।
नदस्य कर्णैस्‌ तुरयन्त आशुभिः। ऋ०वे० २.३४.३२।
नदस्य नादे परि पातु मे (अ०वे० नो) मनः। ऋ०वे० १०.११.२२; अ०वे० १८.७.१९२।
नदस्य मा रुधतः काम आगन्‌। ऋ०वे० १.१७९.४१; नि० ५.२. तुल०- बृहदा० १.५३।
न दानवा यज्ञियं तन्तुम्‌ एषाम्‌। शत०ब्रा० ११.५.५.१३३।
न दानो अस्य रोषति। ऋ०वे० ८.४.८२; सा०वे० २.९५६२।
नदीम्‌ यन्त्व्‌ अप्सरसः। अ०वे० ४.३७.३१।
नदीनां सर्वासां पित्रे। तै०सं० ४.६.२.६३।
नदीनां फेनाँ अनु तान्‌ वि नश्य। अ०वे० ६.११३.२३ प्रतीकः नन्दिनां फेनान्‌। कौ०सू० ४६.२८।
नदी फेनम्‌ इवा वहत्‌। अ०वे० १.८.१२।
नदीभ्यः पौञ्ञिष्ठम्‌ (तै०ब्रा० ०ष्टम्‌)। वा०सं० ३०.८; तै०ब्रा० ३.४.१.५।
नदीर्‌ इमा उदन्वतीः। हि०गृ०सू० २.१२.१०१।
नदीव प्रभवात्‌ काचित्‌। तै०आ० १.२.११।
नदीषु पर्वतेषु ये। अ०वे० ४.३६.५३।
नदीषु बहुतोयासु। वि०स्मृ० ८५.६५३।
नदीष्व्‌ आ गभस्त्योः। ऋ०वे० ९.१०७.१३४; सा०वे० २.११८४।
न दुरुक्ताय स्पृहयेत्‌। ऋ०वे० १.४१.९३। नि० ३.१६३।
न दुष्टुतिर्‌ द्रविणोदेषु शस्यते। ऋ०वे० .१.५३.१४; अ०वे० २०.२१.१४; सा०वे० २.२१८१. देखें- अगला।
न दुष्टुती मर्त्यो विन्दते वसु। ऋ०वे० ७.३२.२११. देखें- पूर्व।
न दूढ्‌ये अनु ददासि वामम्‌। ऋ०वे० १.१९०.५३।
न दूताय प्रह्ये (अ०वे० प्रहेया) तस्थ एषा। ऋ०वे० १०.१०९.३३; अ०वे० ५.१७.३३।
न देवत्वं पणयो नानशुर्‌ मघम्‌। ऋ०वे० १.१५१.९४।
न देवम्‌ अभिमातयः। ऋ०वे० १.२५.१४३।
न देव विव्रता हरी ऋतस्य यत्‌। ऋ०वे० ८.१२.१५३।
न देवानां किंचनान्तरेण। शा०गृ०सू० ३.२.२४।
न देवानाम्‌ अति व्रतम्‌। ऋ०वे० १०.३३.९१।
न देवानाम्‌ अपि ह्नुतः। ऋ०वे० ८.३१.७१।
न देवा भसथश्‌ चन। ऋ०वे० ६.५९.४४; नि० ५.२२४।
न देवासः कवत्नवे। ऋ०वे० ७.३२.९४।
न देवेषु विविदे मर्डितारम्‌। ऋ०वे० ४.१८.१३२।
न देवो नाध्रिगुर्‌ जनः। ऋ०वे० ८.९३.११३।
न देवो वृतः शूर इन्द्रः। सा०वे० १.१९६३ देखें- नदयोर्‌।
नद्धानि वि शृतामसि। अ०वे० ९.३.१४,४४,५४।
न इव स्रवन्तु। हि०गृ०सू० १.१८.२३।
नद्यः (जाँचें तृप्यन्तु)। आ०गृ०सू० ३.४.१; शा०गृ०सू० ४.९.३।
न द्याव इन्द्र तवसस्‌ त ओजः। ऋ०वे० ३.३२.९३।
न द्याव इन्द्रम्‌ अवकर्शयन्ति। ऋ०वे० ६.२४.७२।
न द्याव इन्द्रम्‌ ओजसा। ऋ०वे० ८.६.१५१।
नद्यो अजिन्वद्‌ अद्रुहः। ऋ०वे० ९.९.४२।
नद्योः सांवैद्ये परिवत्सराय। वैता०सू० ३६.२७२।
न द्रासद्‌ अभि तं गुरु। ऋ०वे० ८.४७.७२।
न द्रुह्वाणो जनानाम्‌। ऋ०वे० १.२५.१४२।
न द्वितीयो न तृतीयः। अ०वे० १३.४.१६१।
न ध्वस्मानस्‌ तन्वी (तै०सं० तनुवि) रेप आ धुः। ऋ०वे० ४.६.६४; तै०सं० ४.३.१३.१४।
न नः पश्चाद्‌ अघं नशत्‌। ऋ०वे० २.४१.११२; अ०वे० २०.२०.६२; ५७.९२।
ननमो वधर्‌ अदेवस्य पीयोः। ऋ०वे० १.१७४.८४; २.१९.७४।
न नवज्वारो अध्वने। ऋ०वे० १.४२.८२।
न नाथितो विन्दते मर्डितारम्‌। ऋ०वे० १०.३४.३२।
न नानु गान्य्‌ अनु नू गमानि। ऋ०वे० ४.१८.३२।
ननान्दरि सम्राज्ञी भव्‌। ऋ०वे० १०.८५.४६३; सा०मं०ब्रा० १.२.२०३; आ०मं०पा० १.६.६३ देखें- अगला।
ननान्दुः सम्राज्ञय एधि। अ०वे० १४.१.४४३ देखें- पूर्व।
न नामयति न रुदति न हर्षयति न ग्लायति यत्र वयं वदामो यत्र चाभिमृचामसि। पा०गृ०सू० १.१६.२५।
न निन्दिम चमसं यो महाकुलः। ऋ०वे० १.१६१.१३।
न नि मिषति सुरणो दिवे दिवे। ऋ०वे० ३.२९.१४३।
न नि विशते कतमच्‌ चनाहः। ऋ०वे० १०.१६८.३२; गो०ब्रा० १.२.८२।
न निषत्‌ किंचनावति। शा०गृ०सू० १५.१९४।
ननु गावो मङ्कीरस्य। आप० श्रौ० सू० २१.२०.३१. देखें- न वै गावो।
ननु तिर्यन्‌ नि पद्यते। अ०वे० ११.४.२५२।
न नुनम्‌ अस्ति नो श्वः। ऋ०वे० १.१७०.११. तुल०- बृहदा० ४.५०।
न नूनं ब्राह्मणाम्‌ ऋणम्‌। ऋ०वे० ८.३२.१६१।
न नो गृहाणाम्‌ उप तीतपासि। अ०वे० ६.३२.१४।
न नोदाद्‌ इति हीदिताः। अ०वे० १२.४.४९२।
न ना उ मन्त्रा अनुदितास एते। ऋ०वे० १०.९५.१३; शत०ब्रा० ११.५.१.६३।
नन्दाम शरदः शतम्‌। तै०आ० ४.४२.५; आ०मं०पा० २.५.१५(आ०गृ०सू० ४११.१८.); हि०गृ०सू० १.७.१०।
नन्दायै स्वाहा। मा०गृ०सू० २.१३.६।
नन्दिकेश्वराय धीमहि। महा०ना०उप० ३.३२।
नन्दिनि सुभगे सुमङ्गलि भद्रंकरि। वि०स्मृ० ६७.८।
नन्दि भूतिश्च लक्ष्मीश्च। मा०गृ०सू० २.१३.६१।
नन्व्‌ एतद्‌ इतः पुरा। अ०वे० १३.२.१३३।
न पञ्चदशात्‌ स्तोमात्‌। ऐ०ब्रा० ७.२३. ३।
न पञ्चभिर्‌ दशभिर्‌ वष्ट्यत्य्‌ आरभम्‌। ऋ०वे० ५.३४.५१।
न पञ्चमो न षष्ठः। अ०वे० १३.४.१७१।
न परा जिग्ये कतरश्‌ चनैनोः (अ०वे० चनैन्योः)। ऋ०वे० ६.६९.८२; अ०वे० ७.४४.१२; तै०सं० ३.२.११.२२; ७.१.६.७२; मै०सं० २.२.४२: ४१.२१;
का०सं० १२.१४२; ऐ०ब्रा० ६.१५.८।
न परिबाधो हरिवो गविष्टिषु। ऋ०वे० ८.२४.५३।
न पर्वता न नद्यो वरन्त वः। ऋ०वे० ५.५५.७१।
न पर्वता निनमे तस्थिवांसः। ऋ०वे० ३.५६.१४।
न पर्वतासो यद्‌ अहं मनस्ये। ऋ०वे० १०.२७.५२।
न पश्यो (मा०उप० पश्यन्‌) मृत्युं पश्यति। छा०उप० ७.२६.२१; मा०उप० ७.१११।
नपातं च विक्रमणं च विष्णोः। ऋ०वे० १०.१५.३२; अ०वे० १८.१.४५२; तै०सं० २.६.१२.३२; मै०सं० .४.१०.६२: १५६.१६:। का०सं० २१.१४२।
नपाता शवसो महः। ऋ०वे० ८.२५.५१।
नपातो दुर्घस्य मे। ऋ०वे० ८.६५.१२१।
नपान्‌ मित्राथितेर्‌ इहि। ऋ०वे० १०.३३.७२।
न पपत्वाय रासीय (सा०वे० रंसिषम्‌)। ऋ०वे० ७.३२.१८४; अ०वे० २०.८२.१४; सा०वे० १.३१०४; २.११४६४।
न पाप्त्वाय सन्त्य। ऋ०वे० ८.१९.२६२।
न पापम्‌ उप जानते। अ०वे० ४.३६.८४।
न पापासो मनामहे। ऐ०ब्रा० ८.६१.१११; नि० ६.२५।
न पित्र्याद्‌ बन्धोः। ऐ०ब्रा० ७.२३.३
न पिशाचैः सं शक्‌नोमि। अ०वे० ४.३६.७१।
नपुंसकं पुमान्‌ स्त्र्य्‌ अस्मित्‌। तै०आ० १.११.४२।
न पुराणो मघवन्‌ नोत नूतनः। ऋ०वे० १०.४३.५४; अ०वे० २०.१७.५४।
न पुष्टं पशु मन्यते। वा०सं० २३.३०२; तै०सं० ७.१९.२२; मै०सं० ३.१३.१२: १६८.७; का०सं० ४.८२; तै०ब्रा० ३.९.७.२।
न पुष्टं बहु मन्यते। वा०सं० २३.३१२; शत०ब्रा० १३.५.२.८२; शा०श्रौ०सू० १६.४.४२।
न पूर्वे नापरे जनाः। ऐ०ब्रा० ८.२३.७२; शत०ब्रा० १३.५.४.१४२,२३२।
न पूषणं मेथामसि। ऋ०वे० १.४२.१०१।
न पोषम्‌ अनु मन्यते। वा०सं० २३.३१४।
न पोषाय धनायति। वा०सं० २३.३०४; मै०सं० ३.१३.१४: १६८.८; का०सं०अश्व० ४.८४; तै०ब्रा० ३.९.७.३४; शा०श्रौ०सू० १६.४.४४।
नप्तीभिर्‌ यो विवस्वतः। ऋ०वे० ९.१४.५१।
न प्रतिष्ठिः पुरुमायस्य सह्योः। ऋ०वे० ६.१८.१२४।
न प्रभावात्य्‌ अक्षरम्‌। तै०आ० १०.१५.१२।
न प्र मिनन्ति विदथेषु धीराः। ऋ०वे० ३.२८.४४।
न प्रमिये सवितुर्‌ दैव्यस्य तत्‌। ऋ०वे० ४.५४.४१; शत०ब्रा० १३.४.२.१३; आप० श्रौ० सू० ४.११.६. प्रतीकः न प्रमिये। शा०श्रौ०सू० ९.२६.३;
१६.१.२१।
न प्र योषन्‌ न योषति। ऋ०वे० ८.३१.१७२; तै०सं० १.८.२२.४२; मै०सं० ४.११.२२: १६५.१; का०सं० ११.१२२।
न प्राचीनम्‌ आदित्या नोत पश्चा। ऋ०वे० २.२७.११२; तै०सं० २.१.११.५२; मै०सं० ४.१४.१४२: २३८.१४।
न प्राणो जरसः पुरा। अ०वे० १०.२.३०२।
न प्रातर्‌ अधिगम्यते। अ०वे० ७.१०१.१२. देखें- न तत्‌ प्रातः।
न बद्धम्‌ असि मज्जसु। आ०मं०पा० २.११.१९१।
न वहवः सम्‌ अशकन्‌। अ०वे० १.२७.३१।
न बिभीतो न रिष्यतः। अ०वे० २.१५.१२ऽ६२; मा०गृ०सू० १.२.१३२।
न बिभेति कदा चन। तै०आ० ८.४.१४; तै०उप० २.४.१४।
न बिभेत्‌ कुतश्‌ चन। तै०आ० ८.९.१४; तै०उप० २.९.१४।
न ब्रह्मणो बन्धोः। ऐ०ब्रा० ७.२४.३।
न ब्रह्म तस्मै प्रब्रूयात्‌। वा०ध०सू० २.१२३ देखें- तस्मै ब्रह्म न।
न ब्राह्मणस्य गां जग्ध्वा। अ०वे० ५.१९.१०३।
न ब्राह्मणसो न सुतेकरासः। ऋ०वे० १०.७१.९२; बौ०ध०सू० २.६.११.३२२।
न ब्राह्मणो हिंसितव्यः। अ०वे० ५.१८.६१
नभ उदर्येण। वा०सं० २५.८; तै०सं० ५.७.१६.१; मै०सं० ३.१५.७: १७९.१२; का०सं०अश्व० १३.६।
नभन्ताम्‌ अन्यकेषाम्‌। ऋ०वे० १०.१३३.१३,४१ ऽ६१; अ०वे० २०.९५.२६; सा०वे० २.११५१६; ११५३६; तै०सं० १.७.१३.५६; मै०सं० ४.१२.४६:
१८९.९; तै०ब्रा० २.५.८.२६।
नभन्ताम्‌ अन्यके समे। ऋ०वे० ८.३९.१६ऽ४०.११६; ४१.१६-१०६; ४२.४४-६४; तै०सं० ३२.११.३६; नि० ५.२३; १०.५६।
नभश्‌ च नभस्यश्‌ च। तै०सं० १.४.१४.१; आ०मं०पा० १.१०.८(आ०गृ०सू० ३.८.१०)।
नभश्‌ च नभस्यश्‌ च वार्षिकाव्‌ (वा०सं०का०। मै०सं०। का०सं० वार्षिका) ऋतू। वा०सं० १४.१५; वा०सं०का०१५.४.३; तै०सं० ४.४.११.१; मै०सं० २.८.१२: ११६.९; का०सं० १७.१०; ३५.९; शत०ब्रा० ८.३.३.२.५. प्रतीकः नभश्‌ च नभस्यश्‌ च। का०श्रौ०सू० १७.९.५; आप०श्रौ०सू० ८.७.२; १७.२.१।
नभसे त्वा। वा०सं० ७.३०; मै०सं० १.३.१६: ३६.१०; का०सं० ४.७; शत०ब्रा० ४.३.१.१६।
नभसे त्वा स्वाहा। मा०गृ०सू० १.१०.११।
नभसे स्वाहा। वा०सं० २२.३१; मै०सं० ३.१२.१३: १६४.६।
नभस्‌ तरीयां इषिरः परिज्मा। ऋ०वे० ५.४१.१२२
नभस्याय त्वा। वा०सं० ७.३०; मै०सं० १.३.१६: ३६.१०; का०सं० ४.७; शत०ब्रा० ४.३.१.१६।
नभस्याया स्वाहा। वा०सं० २२.३१; मै०सं० ३.१२.१३: १६४.६।
नभस्या वर्षनिर्णिजः। शा०श्रौ०सू० ८.२३.१।
नभस्वतिर्‌ आ वां चरन्तु वृष्टयः। ऋ०वे० ८.२५.६३।
न भूमिं वातो अति वाति। अ०वे० ४.५.२१।
न भूम्यां रिशादसः। ऋ०वे० १.३९.४२।
नभो गछ स्वाहा। का०सं० ३.८. देखें- नीचे दिव्यं नभो।
नभोजाः पृष्ठं हर्यतस्य दर्शि। ऋ०वे० १०.१२३.२२।
न भोजा मम्रुर्‌ न न्यर्थम्‌ ईयुः। ऋ०वे० १०.१०७.८१।
नभोजुवो यन्‌ निरवस्य राधः। ऋ०वे० १.१२२.११३।
नभो दिव्यं गछ स्वाहा। वा०सं०का०६.५.१; तै०सं० १.३.११.१; ६.४.१.३. देखें- नीचे दिव्यं नभो।
नभो न कृष्णम्‌ अवतस्थिवांसम्‌। ऋ०वे० ८.९६.१४३; अ०वे० २०.१३७.८३।
नभो न चुच्यवीरत। ऋ०वे० ८.९.८४; अ०वे० २०.१४०.३४।
नभो न रूपं जरिमा मिनाति। ऋ०वे० १.७१.१०३।
नभो न रूपम्‌ अरुषं वसानाः। ऋ०वे० ७.९७.६३; का०सं० १७७.१८४।
नभोभ्यः स्वाहा। तै०सं० ७.४.१४.१; का०सं०अश्व० ४.३; आप० श्रौ० सू० २०.११.१८।
नभोरूपाः पार्जन्याः। वा०सं० २४.३,६:। मै०सं० ३.१३.४: १६९.६; ३.१३.७: १७०.२. देखें- पार्जन्या।
नभो वसानः परि यास्य्‌ अध्वरम्‌। ऋ०वे० ९.८३.५२।
नभोऽसि प्रतक्वा। वा०सं० ५.३२; मै०सं० १.२.१२: २१.१४; का०सं० २.१३; पं०वि०ब्रा० १.४.३. प्रतीकः नभः। ला०श्रौ०सू० २.२.१२. देखें- प्रतक्वासि।
नभ्यं त्वा सर्वस्य वेद। हि०गृ०सू० १.२३.१।
नभ्यम्‌ अहम्‌ अस्य जनपदस्य भूयासम्‌। हि०गृ०सू० १२३.१।
नभ्येव न उपधीव प्रधीव। ऋ०वे० २.३९.४२।
नम आक्खिदते इत्यादि। देखें- अगले दो।
नम आक्रन्दयत (का०सं० आक्रन्दत) उच्चैर्घोषाय। मै०सं० २.९.३: १२३.१; का०सं० १७.१२. देखें- नम उच्चैर्‌०।
नम आक्षिणकेभ्यः। मै०सं० २.९.९: १२७.४. देखें- नमो विक्षिणत्केभ्यः।
नम आखिदते च प्रखिदते च (तै०सं० आक्खिदते च प्रक्खिदते च)। वा०सं० १६.४६; तै०सं० ४.५.९.२; मै०सं० २.९.८: १२७.३; का०सं० १७.१५।
नम आखिदाय च प्रखिदाय (का०सं० विखिदाय) च। मै०सं० २.९.८: १२७.३; का०सं० १७.१५।
नम आचार्येभ्यः। आप० श्रौ० सू० १२.१५.१३(द्वितीयांश)।
नम आतन्वानेभ्यः प्रतिदधानेभ्यश्‌ च वो नमः। वा०सं० १६.२२; तै०सं० ४.५.३.२; मै०सं० २.९.४: १२३.१०; का०सं० १७.१३।
नम आतार्याय चालाट्‌याय च। तै०सं० ४.५.८.२।
नम आदित्याय दिविक्षिते लोकस्पृते (मा०उप० ०स्मृते)। । का०सं०अश्व० १.१; मा०उप० ६.३५. देखें- अगला एक ओने, तथा नमः सूर्याय
दिवि०।
नम आदित्यायानुख्यात्रे। शा०श्रौ०सू० १.४.५; आप० श्रौ० सू० २४.११.२. देखें- नमोऽनु०।
नम आदित्येभ्यश्‌ च विवेभ्यश्‌ च देवेभ्यो दिविक्षिद्‌भ्यो लोकक्षिद्‌भ्याः। छा०उप० २.२४.१४. देखें- नीचे पूर्व एक।
नम आनिर्हतेभ्या (मै०सं० आनृहतेभ्यः)। वा०सं० १६.४६; तै०सं० ४.५.९.२; मै०सं० २.९.९: १२७.५; का०सं० १७.१६; शत०ब्रा० ९.१.१.२३।
नम आमीवत्‌केभ्यः। तै०सं० ४.५.९.२।
नम आयछद्‌भ्योऽस्यद्‌भ्यश्‌ (तै०सं०। मै०सं० विसृजद्‌भ्यश्‌) च वो। नमः। वा०सं० १६.२; तै०सं० ४.५.३.२:। मै०सं० स्‌.२.९.४: १२३.१०;
का०सं० १७.१३।
नम आर्षेयाय। मा०गृ०सू० १९.१२. तुल०- शा०गृ०सू० २.२.६।
नम आव्याधिनीभ्यो (का०सं० विविध्यद्‌भ्यश्‌) च वो नमः। वा०सं० १६.२४; तै०सं० ४.५.४.१; मै०सं० २.९.४:१२३.१४; का०सं० १७.१३।
नम आशवे चाजिराय च। वा०सं० १६.३१; तै०सं० ४.५.५.२; मै०सं० २.९.५: १२४.१४; का०सं० १७.१४।
नम आशुषेणाय चाशुरथाय च। वा०सं० १६.३४; तै०सं० ४.५.६.२; मै०सं० २.९.६: १२५.१; का०सं० १७.१४।
न म आशृणोः किम्‌ अभुग्‌ वदासि। ऋ०वे० १०.९५.११४।
नम आसीनेभ्यः शयानेभ्यश्‌ वो नमः। तै०सं० ४.५.३.२. देखें- नमः शयानेभ्य।
न म इदम्‌ उपदम्भिषग्‌ (आप० श्रौ० सू० ४.१०.४, अशुद्ध, उदं भिषग्‌) ऋषिर्‌ ब्रह्मा यद्‌ ददे। आप० श्रौ० सू० ४.१०.४. प्रतीकः न म इदम्‌
उपदम्भिषक्‌। आप० श्रौ० सू० ४.७.१३.देखें- नमे त४।
नम इद्‌ उग्रं नम आ विवासे। ऋ०वे० ६.५१.८१. प्रतीकः नमः। मा०ध०शा० ११.२५७।
नम इन्द्राय। तै०आ० १०७.१२; महाना० उप० ५.१; बौ०ध०सू० २.५.८.९.तुल०-इन्द्राय नमः।
नम इन्द्राय मखघ्ने। तै०सं० ३.२.४.२; आप० श्रौ० सू० १२.२०.३।
नम इन्द्रायैन्द्रेभ्यश्‌ च। शा०गृ०सू० २.१४.७।
न म इन्द्रेण सध्यं वि योषत्‌। ऋ०वे० २.१८.८१।
नम इरिण्याय च प्रपथ्याय च। वा०सं० १६.४३; तै०सं० ४.५.९.१; मै०सं० २.९.८; १२६.८; का०सं० १७.१५।
नम इषुकृद्‌भ्यो धनुष्कृद्‌भ्यश्‌ (तै०सं०। का०सं० धन्वकृद्‌भ्यश्‌) च वो मनः। वा०सं० १६.४६; तै०सं० ४.५.४.२; मै०सं० २.९.४: १२३.९; का०सं०
१७.१३।
नम (मै०सं० नमा) इषुमद्‌भ्यो धन्वायिभ्यश्‌ (तै०सं० धन्वैभ्यश्‌) च वो नमः। वा०सं० १६.२२; तै०सं० ४.५.३.१; मै०सं० २.९.४: १२३.९;
का०सं० १७.१३।
नम ईध्रियाय चातप्याय च। तै०सं० ४.५.७.२. देखें- नमो वीध्राया।
नम ईषायुगेभ्यः। अ०वे० २.८.४२।
नम (मै०सं० नमा) उगणाभ्यस्‌ तृंहतीभ्यश्च वो नमः। वा०सं० १६.२४; तै०सं० ४.५.४.१; मै०सं० २.९.४: १२३.१५.; का०सं० १७.१३।
नम उग्राय च भीमाय च। वा०सं० १०. ४०; तै०सं० ४.५.८.१; मै०सं० २.९.७:१२६.३; का०सं० १७.१५।
नम उच्चैर्घोषायाक्रन्दयते। वा०सं० १६.१९; तै०सं० ४.५.२.२. देखें- नम आक्रन्दयत।
नम उदीच्यै दिश्‌ च देवता एतस्यां प्रति वसन्त्य्‌ एताभ्यच्च नमः। तै०आ० २.२०.१।
नम उद्गुरमाणाय चाभिघ्नते च। वा०सं० १६.४६. देखें- नमोऽपगुर० तथा नमोऽभिघ्नते।
नम उप। का०सं० ३.८; शा०श्रौ०सू० १.१४.२०।
नम उपद्रष्ट्रे। आप० श्रौ० सू० १.२.१. देखें- नमोऽग्नय उप०।
नम उर्वर्याय च खल्याय च। वा०सं० १६.३३; तै०सं० ४.६.१; मै०सं० २.९.६: १२५.६; का०सं० १७.१४।
नम उष्णीषिणे गिरिचराय। वा०सं० १६.२२; तै०सं० ४.५.३.१; मै०सं० २.९.३: १२३.७; का०सं० १७.१२।
नम ऊर्ध्वायै दिशे याश्‌ च देवता एतस्यां प्रति वसन्त्य्‌ एताभ्यश्‌ च नमः। तै०आ० २.२०.१।
नम (मै०सं० नमा) ऊर्म्याय चावस्वन्याय च। वा०सं० १६.३१; तै०सं० ४.५.५.२; मै०सं० २.९.५: १२४.१४; का०सं० १७.१४।
नम ऊर्म्याय (मै०सं० नमा ऊर्व्याय (तै०सं०। मै०सं० सूर्म्याय)च। वा०सं० १६.४५; तै०सं० ४.५.९.२; तै०सं० ४.५.९.२; मै०सं० २.९.८: १२७.१. देखें- नमस्‌ सूर्म्याय।
नम ऋषिभ्यः। वर० उप० १.३।
नम (मै०सं० नमा) ऋषिभ्यो मन्त्रकृद्‌भ्यो (मै०सं० ०कृब्‌ध्योमन्त्रविद्‌भ्यो) मन्त्रपतिभ्यः। मै०सं० ४.९.२: १२२.९; तै०आ० ४.१.१।
नम एषां करोम्य्‌ अहम्‌। पा०गृ०सू० २.१७.१३१.१४ १५,१६।
नम ओषधीभ्यः। अ०वे० ६.२०.२४।
नमः ककुभाय निषङ्गिणे। वा०सं०का०१७.२.४; तै०सं० ४.५.३.१. देखें- नमो निषङ्गिणे ककुभाय।
नमः कपर्दिने च पुलस्त्ये (वा०सं०का० पुलस्तिने) च। वा०सं० १६.४३; वा०सं०का०१७.७.२; तै०सं० ४.५.९.१. देखें- नमः पुलस्तिने, तथा नमः शिखण्डिने।