०९३ शत्रुनाशनम्

93 (98). For Indra’s aid.

शत्रुनाशनम्।
१ भृग्वङ्गिराः। इन्द्रः। गायत्री।

[Bhṛgan̄giras.—āindram. gāyatram.]

Comment

Wanting in Pāipp. Not employed by Kāuś., except as by the comm. declared to be joined with 91 and 92 in 59. 7 (see under 91).

Translations

Translated: Henry, 38, 108; Griffith, i. 374.

Translation

1. With Indra, with fury may we overcome them that play the foe, smiting
   Vritras irresistibly.

Notes

The verse is found also in TS. iii. 5. 3² and MS. i. 3. 12. TS. reads
sayújas for manyúnā, and sāsahyā́ma for abhí syāma; syāma for
vayám, áva bādhe for abhi syāma, and ghnatā́ for ghnántas. Most
of the saṁhitā-mss. give ṣyāma (our W.O., and two fifths of SPP’s
authorities, sy-), and both printed texts read it; but the Prāt. (ii.
107) expressly requires syāma, and that accordingly should be the
accepted text. ⌊In c, rather, ‘smiting adversaries’?⌋

With Indra’s and with Manyu’s aid may we subdue our enemies, resistlessly destroying foes.

इन्द्रे॑ण। म॒न्युना॑। व॒यम्। अ॒भि। स्या॒म॒। पृ॒तन्य॒तः। घ्नन्तः॑। वृ॒त्राणि॑। अ॒प्र॒ति। ९८.१।

• इन्द्रः
• भृग्वङ्गिराः
• गायत्री
• शत्रुनाशन सूक्त

शूरों के लक्षणों का उपदेश।

पदार्थान्वयभाषाः - (इन्द्रेण) प्रतापी सेनापति के साथ और (मन्युना) क्रोध के साथ (वृत्राणि) [घेरनेवाले] सेनादलों को (अप्रति) बेरोक (घ्नन्तः) मारते हुए (वयम्) हम लोग (पृतन्यतः) सेना चढ़ानेवालों को (अभि स्याम्) हरा देवें ॥१॥

भावार्थभाषाः - शूर सेनानी के साथ समस्त सेना शूर होकर शत्रुओं को मारे ॥१॥

टिप्पणी: १−(इन्द्रेण) परमैश्वर्यवता सेनापतिना (मन्युना) क्रोधेन (वयम्) सैनिकाः (अभि स्याम) अभिभवेम (पृतन्यतः) अ० १।२१।२। पृतनां सेनामात्मन इच्छतः शत्रून् (घ्नन्तः) मारयन्तः (वृत्राणि) आवरकाणि सेनादलानि (अप्रति) प्रतिपक्षम् ॥