२० अष्टाध्यायी सूत्रपाठ ( तिङन्तोपयोगी )

प्रथमाध्याये प्रथमः पाद: १. वृद्धिरादैच् । २. अदेङ् गुण:। ५. क्डिति च। ६. दीधीवेवीटाम् । ७. हलोऽनन्तरा: संयोगः । ८. मुखनासिकावचनोनुनासिकः । ४५. इग्यण: संप्रसारणम् । ४६. आद्यन्तौ टकितौ ४७. मिदचोऽन्त्यात्परः। ४८. एच इग्हस्वादेशे। ५१. उरण रपरः। ५७. अच: परस्मिन् पूर्वविधौ । ५९. द्विर्वचनेऽचि ६०. अदर्शनं लोपः। ६४. अचोन्त्यादि टि। ६५. अलोऽन्त्यात्पूर्व उपधा। प्रथमाध्याये द्वितीय: पाद: अथ डित्वातिदेश: १. गाङ्कुटादिभ्योऽञ्णिन्डित् । २. विज इट। ३. विभाषोर्णोः। ४. सार्वधातुकमपित् (इति डित्वातिदेश:) अथ कित्वातिदेश: ५. असंयोगाल्लिट् कित् । ६. ईन्धिभवतिभ्यां च । ७. मृडमृदगुधकुशक्लिशवदवस: क्त्वा । ८. रुदविदमुषग्रहिस्वपिप्रच्छ: संश्च । ९. इको झल्। १०. हलन्ताच्च। ११. लिसिचावात्मनेपदेषु । १२. उश्च। १३. वा गमः। १४. हन: सिन् । १५. यमो गन्धने। १६. विभाषोपयमने। १७. स्थाध्वोरिच्च। १८. न क्त्वा सेट। १९. निष्ठा शीस्विदिमिदिक्ष्विदिधृष: । २०. मृषस्तितिक्षायाम्। २१. उदुपधाद् भावादिकर्मणो - रन्यतरस्याम् । २२. पूङ: क्त्वा च। २३. नोपधात्थफान्ताद्वा। २४. वञ्चिलुञ्च्युतश्च। २५. तृषिमृषिक्रुशे: काश्यपस्य । २५. रलो व्युपधद्धलादे: संश्च - अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६२१ (इति कित्वातिदेश:)। ४१. अपृक्त एकाल प्रत्यय:। ४५. अर्थवदधातुरप्रत्यय: प्रातिपदिकम् ४६. कृत्तद्धितसमासाश्च । प्रथमाध्याये तृतीय: पाद: अथ धातुसंज्ञा १. भूवादयो धातवः। ( इति धातुसंज्ञा) अथ इत्संज्ञाप्रकरणम् २. उपदेशेऽजनुनासिक इत् । ३. हलन्त्यम् । ४. न विभक्तौ तुस्मा:। ५. आदिर्जिटुडवः। ६. ष: प्रत्ययस्य। ७. चुटू। ८. लशक्वतद्धिते। ९. तस्य लोपः। (इति इत्संज्ञाप्रकरणम्) अथ आत्मनेपदप्रकरणम् १२. अनुदात्तडित आत्मनेपदम् । १३. भावकर्मणोः। १४. कर्तरि कर्मव्यतिहारे। १५. न गतिहिंसार्थेभ्यः । १६. इतरेतरान्योन्योपपदाच्च । १७. नेर्विशः। १८. परिव्यवेभ्य: क्रियः। १९. विपराभ्यां जे:। २०. आङो दोऽनास्यविहरणे। २१. क्रीडोऽनुसंपरिभ्यश्च । २२. समवप्रविभ्य: स्थः। २३. प्रकाशनस्थेयाख्ययोश्च। २४. उदोऽनूर्ध्वकर्मणि। २५. उपान्मन्त्रकरणे। २६. अकर्मकाच्च। २७. उद्विभ्यां तपः। २८. आङो यमहनः। २९. समो गम्वृच्छिप्रच्छिस्वरत्यर्तिश्रु __ - विदिभ्यः। ३०. निसमुपविभ्यो हः। ३१. स्पर्धायामाङः। ३२. गन्धनावक्षेपणसेवनसाहसिक्य __ प्रतियत्नप्रकथनोपयोगेषु कृञः । ३३. अधे: प्रहसने। ३४. वे: शब्दकर्मण:। ३५. अकर्मकाच्च। ३६. संमाननोत्सजनाचार्यकरण - ज्ञानभृतिविगणनव्ययेषु नियः । ३७. कर्तृस्थे चाशरीरे कर्मणि । ३८. वृत्तिसर्गतायनेषु क्रमः। ३९. उपपराभ्याम् । ४०. आङ उद्वमने। ४१. वे: पादविहरणे। ४२. प्रोपाभ्यां समर्थाभ्याम् । ४३. अनुपसर्गाद्वा। ४४. अपह्नवे ज्ञः। ४५. अकर्मकाच्च। ४६. संप्रतिभ्यामनाध्याने। ४७. भासनोपसंभाषाज्ञानयत्न - विमत्युपमन्त्रणेषु वद:। ४८. व्यक्तवाचां समुच्चारणे। ४९. अनोरकर्मकात् । ५०. विभाषा विप्रलापे। ५१. अवाद् ग्र:। ५२. समः प्रतिज्ञाने। [[६२२]] ५३. उदश्चर: सकर्मकात् । ८१. प्राद्वहः। ५४. समस्तृतीयायुक्तात् । ८२. परेम॒षः। ५५. दाणश्च सा चेच्चतुर्थ्यर्थे । ८३. व्याङ्परिभ्यो रमः । ५६. उपाद्यमः स्वकरणे। ८४. उपाच्च । ५७. ज्ञाश्रुस्मृदृशां सन:। ८५. विभाषाकर्मकात्। ५८. नानोर्ज:। ८६. बुधयुधनशजनेअद्रुस्रुभ्यो णे: । ५९. प्रत्याभ्यां श्रुवः। ८७. निगरणचलनार्थेभ्यश्च । ६०. शदे: शित:। ८८. अणावकर्मकाच्चित्तवत्कर्तृकात् । ६१. म्रियतेलुंलिडोश्च । ८९. न पादम्याङ्यमाङ्यसपरिमुह ६२. पूर्ववत्सनः। रुचिनतिवदवसः। ६३. आम्प्रत्ययवत्कृञोऽनुप्रयोगस्य। ९०. वा क्यष: । ६४. प्रोपाभ्यां युजेरयज्ञपात्रेषु। ९१. धुभ्यो लुडि। ६५. समः क्ष्णुवः। . ९२. वृद्भ्य: स्यसनोः। ६६. भुजोऽनवने। ९३. लुटि च क्लृप: ६७. णेरणौ यत्कर्म णौ चेत्स कर्ता - (इति परस्मैपदप्रकरणम्) । नाध्याने। प्रथमाध्याये चतुर्थः पाद: ६८. भीस्म्योर्हेतुभये। २. विप्रतिषेधे पर कार्यम् । ६९. गृधिवञ्च्योः प्रलम्भने। १०. हस्वं लघु। ७०. लिय: संमाननशालीनीकरणयोश्च । ११. संयोगे गुरु । ७१. मिथ्योपपदात्कृञोऽभ्यासे। १२. दीर्घ च। ७२. स्वरितजित: कर्जभिप्राये १३. यस्मात्प्रत्ययविधिस्तदादि - क्रियाफले। प्रत्ययेऽङ्गम् ७३. अपाद्वदः। १४. सुप्तिङन्तम् पदम् । ७४. णिचश्च। १५. न: क्ये। ७५. समुदाङ्भ्यो यमोऽग्रन्थे। १८. यचि भम्। ७६. अनुपसर्गाज्ज्ञ:। ५९. उपसर्गा: क्रियायोगे। ७७. विभाषोपपदेन प्रतीयमाने। द्वितीयाध्याये चतुर्थः पादः ( इति आत्मनेपदप्रकरणम्)। ३५. आर्धधातुके (अधिकारसूत्रम्)। अथ परस्मैपदप्रकरणम् ३६. अदो जग्धिय॑प्ति किति। ७८. शेषात्कर्तरि परस्मैपदम् । ३७. लुङ्सनोर्घस्लु। ७९. अनुपराभ्यां कृञः । ३८. घञपोश्च। ८०. अभिप्रत्यतिभ्य: क्षिपः । ३९. बहुलं छन्दसि । * अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६२३ (इति लुक्प्रकरणम्) ४०. लिट्यन्यतरस्याम् । ४१. वेजो वयिः। ४२. हनो वध लिडि। ४३. लुडि च। ४४. आत्मनेपदेष्वन्यतरस्याम् । ४५. इणो गा लुङि। ४६. णौ गमिरबोधने। ४७. सनि च। ४८. इङश्च। ४९. गाङ् लिटि। ५०. विभाषा लुङ्लुडोः। ५१. णौ च संश्चङोः। ५२. अस्तेर्भूः। ५३. ब्रुवो वचिः। ५४. चक्षिङ: ख्याञ्। ५५. वा लिटि। ५६. अजेय॑घञपोः। ५७. वा यौ (इति आर्धधातुके)। . अथ लुक्प्रकरणम् ७२. अदिप्रभृतिभ्य: शप: (लुक्)। ७३. बहुलं छन्दसि। * ७४. यडोऽचि च। ७५. जुहोत्यादिभ्य: श्लुः । ७६. बहुलं छन्दसि। ७७. गातिस्थाघुपाभूभ्य: सिच: परस्मैपदेषु। ७८. विभाषाघ्राधेट्शाच्छास: । ७९. तनादिभ्यस्तथासोः। ८०. मन्त्रे घसहरणशवृदहाच्कृगमि - जनिभ्यो ले:। ८१. आमः। तृतीयाध्याये प्रथमः पाद: १. प्रत्यय:। २. परश्च। ३. आधुदात्तश्च। ४. अनुदात्तौ सुप्पितौ। ५. गुप्तिज्किद्भ्य: सन्। ६. मान्बधदान्शान्भ्यो दीर्घश्चाभ्यासस्य । ७. धातोः कर्मण: समानकर्तृका - दिच्छायां वा। ८. सुप आत्मन: क्यच् । ९. काम्यच्च। १०. उपमानादाचारे। ११. कर्तुः क्यङ् सलोपश्च । १२. भृशादिभ्यो भुव्यच्वेर्लोपश्च हल:। १३. लोहितादिडाज्भ्य: क्यष् । १४. कष्टाय क्रमणे। १५. कर्मणो रोमन्थतपोभ्यां वर्तिचरोः। १६. वाष्पोष्मभ्यामुद्वमने। १७. शब्दवैरकलहाभ्रकण्वमेघेभ्य: करणे। १८. सुखादिभ्य: कर्तृवेदनायाम् । १९. नमोवरिवसश्चित्रङ: क्यच् । २०. पुच्छभाण्डचीवराण्णिङ् । २१. मुण्डमिश्रश्लक्ष्णलवणव्रतवस्त्रहल - कलकृततूस्तेभ्यो णिच् । २२. धातोरेकाचो हलादे: क्रियासमभि - हारे यङ्। २३. नित्यं कौटिल्ये गतौ । २४. लुपसदचरजपजभदहदशगृभ्यो - भावगर्हायाम्। २५. सत्यापपाशरूपवीणातूलश्लोक - [[६२४]] सेनालोमत्वचवर्मवर्णचूर्ण - ५४. आत्मनेपदेष्वन्यतरस्याम् । चुरादिभ्यो णिच् । ५५. पुषादिद्युतालुदित: परस्मैपदेषु । २६. हेतुमति च। ५६. सर्तिशास्त्यर्तिभ्यश्च । २७. कण्ड्वादिभ्यो यक् । ५७. इरितो वा। २८. गुपूधूपविच्छिपणिपनिभ्य: आय: । ५८. जृस्तम्भुम्रचुम्लुचुग्रुचुग्लुचुग्लुञ्चु - २९. ऋतेरीयङ्। श्विभ्यश्च । ३०. कमेर्णिङ् । हेभ्यश्छन्दसि। * ३१. आयादय आर्धधातुके वा। ६०. चिण्ते पद:। ३२. सनाद्यन्ता धातवः। ६१. दीपजनबुधपूरीतायिप्यायिभ्योऽन्य - ३३. स्यतासी ललुटोः। तरस्याम् । ३४. सिब्बहुलं लेटि। ६२. अच: कर्मकर्तरि। ३५. कास्प्रत्ययादाममन्त्रे लिटि। ६३. दुहश्च । ३६. इजादेश्च गुरुमतोऽनृच्छः। ६४. न रुधः। ३७. दयायासश्च । ६५. तपोऽनुतापे च। ३८. उषविदजागृभ्योन्यतरस्याम्। ६६. चिण्भावकर्मणोः । ३९. भीहीभृहुवां श्लुवच्च। ६७. सार्वधातुके यक्। ४०. कृञ्चानुप्रयुज्यते लिटि। ६८. कर्तरि शप् । ४१. विदांकुर्वन्त्वित्यन्यतरस्याम् । ६९. दिवादिभ्य: श्यन् । ४२. अभ्युत्सादयांप्रजनयांचिकयांरम - ७०. वा भ्राशभ्लाशभ्रमुकमुक्लमुत्रसि - यामक: पावयांक्रियाद्विदाम त्रुटिलष:। क्रन्निच्छन्दसि । * ७१. यसोऽनुपसर्गात् । ४३. च्लि लुङि। ७२. संयसश्च। ४४. च्ले: सिच । ७३. स्वादिभ्य: श्नुः । ४५. शल इगुपधादनिट: क्स:।। ७४. श्रुवः श्रृ च। ४६. श्लिष आलिङ्गने। ७५. अक्षोऽन्यतरस्याम् । ४७. न दृश:। ७६. तनूकरणे तक्ष:। ४८. णिश्रिद्रुसुभ्य: कर्तरि चङ् । ७७. तुदादिभ्य: श:। ४९. विभाषा धेट्श्व्योः । ७८. रुधादिभ्य: श्नम् । ५०. गुपेश्छन्दसि। ७९. तनादिकृञ्भ्य: उ:। ५१. नोनयतिध्वनयत्येलयत्यर्दयतिभ्यः । ८०. धिन्विकृण्व्यो र च। ५२. अस्यतिवक्तिख्यातिभ्योऽङ् । ८१. क्र्यादिभ्य: श्ना । ५३. लिपिसिचिहश्च । ८२. स्तन्भुस्तुन्भुस्कन्भुस्कुन्भुस्कुञ्भ्य: - अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६२५ शनुश्च। ८३. हल: श्न: शानज्झौ। ८४. छन्दसि शायजपि। * ८५. व्यत्ययो बहुलम् । * ८६. लिङ्याशिष्यङ् । ८७. कर्मवत्कर्मणा तुल्यक्रिय: । ८८. तपस्तपःकर्मकस्यैव। ८९. न दुहस्नुनमां यक्चिणौ । ९०. कुषिरजोः प्राचां श्यन् परस्मैपदं च। तृतीयाध्याये द्वितीय: पाद: ८४. भूते ११०. लुङ् १११. अनद्यतने लङ् ११५. परोक्षे लिट् १२३. वर्तमाने लट् तृतीयाध्याये तृतीय: पाद: १३. लुट् शेषे च १५. अनद्यतने लुट १३९. लिनिमित्ते लुङ् क्रियातिपत्तौ । १६१. विधिनिमन्त्रणामन्त्रणाधीष्ट संप्रश्नप्रार्थनेषु लिङ् १६२. लोट् च १७३. आशिषि लिङ्लोटौ १७५. माडि लुङ् १७६. स्मोत्तरे लङ् च तृतीयाध्याये चतुर्थः पाद: ७. लिङर्थे लेट् । * ८. उपसंवादाशकयोश्च । * षष्ठाध्याये प्रथमः पादः अथ द्वित्वप्रकरणम् १. एकाचो द्वे प्रथमस्य। २. अजादेर्द्वितीयस्य। ३. न न्द्रा: संयोगादे:। ४. पूर्वोऽभ्यास:। ५. उभे अभ्यस्तम्। ६. जक्षित्यादय: षट् । ७. तुजादीनां दीर्घोऽभ्यासस्य। * ८. लिटि धातोरनभ्यासस्य । ९. सन्यङोः। १०. श्लौ। ११. चङि। १२. दाभ्वान्साहान्मीढ़वांश्च । * (इति द्वित्वप्रकरणम्)। अथ सम्प्रसारणप्रकरणम् १५. वचिस्वपियजादीनां किति १६. ग्रहिज्यावयिव्यविष्टिविचति - वृश्चतिपृच्छतिभृज्जतीनां - डिति च। १७. लिट्यभ्यासस्योभयेषाम् । १८. स्वापेश्चडि। १९. स्वपिस्यमिव्येयां यडि । २०. न वश:। २१. चाय: की। २२. स्फाय: स्फी निष्ठायाम् । २३. स्त्य: प्रपूर्वस्य। २४. द्रवमूर्तिस्पर्शयोः श्य:। २५. प्रतेश्च । २६. विभाषाऽभ्यवपूर्वस्य । २७. श्रृतं पाके। २८. प्याय: पी। २९. लिड्यङोश्च । [[६२६]] ३०. विभाषा श्वेः। ५७. नित्यं स्मयते ३१. णौ च संश्चडोः।। (इति आत्वप्रकरणम्)। ३२. ह्रः सम्प्रसारणम् । अथ अमागमप्रकरणम् ३३. अभ्यस्तस्य च। ५८. सृजिदृशोझल्यमकिति । ३४. बहुलं छन्दसि । * ५९. अनुदात्तस्य चर्दुपधस्यान्यतरस्याम् । ३५. चाय: की। (इति अमागमप्रकरणम्) ३६. अपस्पृधेथामानृचुरानृहु - अथ धात्वादेशप्रकरणम् श्चिच्युषेतित्याजश्राता:श्रित - ६४. धात्वादे: ष: स:। माशीराशीर्ताः। * ६५. णो न:। ३७. न सम्प्रसारणे सम्प्रसारणम् । अथ लोपप्रकरणम् ३८. लिटि वयो यः। ६६. लोपोव्योर्वलि। ३९. वश्चास्यान्यतरस्यां किति । ६७. वेरपृक्तस्य। ४०. वेञः। (इति लोपप्रकरणम्) ४१. ल्यपि च। अथ संहितायाम् ४२. ज्यश्च। ७३. छे च। ४३. व्यश्च। ७५. दीर्घात् । ४४. विभाषा परे: ७६. पदान्ताद्वा। (इति सम्प्रसारणप्रकरणम्)। ७७. इको यणचि। अथ आत्वप्रकरणम् ७८. एचोऽयवायावः। ४५. आदेच उपदेशेऽशिति । ७९. वान्तो यि प्रत्यये। ४६. न व्यो लिटि। ८७. आद्गुणः। ४७. स्फुरतिस्फुलत्योर्घजि। ८८. वृद्धिरेचि। ४८. क्रीजीनां णौ। ८९. एत्येधत्यूठ्सू। ४९. सिध्यतेरपारलौकिके। ९०. आटश्च। ५०. मीनातिमिनोतिदीड ल्यपि च। ९१. ९१. उपसर्गादृति धातौ। ५१. विभाषा लीयते। ९४. एडि पररूपम् । ५२. खिदेश्छन्दसि। * ९६. उस्यपदान्तात् । ५३. अपगुरो णमुलि। ९७. अतो गुणे। ५४. चिस्फुरोणी । १०१. अक: सवर्णे दीर्घः। ५५. प्रजने वीयते। १०८. संप्रसारणाच्च। ५६. बिभेतेहेतुर्भये। __ षष्ठाध्याये तृतीय: पाद: १११. द्रलोपे पूर्वस्य दीर्घोऽणः ।अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६२७ ११२. सहिवहोरोदवर्णस्य। अथ शास: शादेश: ११३. साढ्यै साढ्वा साढेति निगमे । * ३५. शा हौ। षष्ठाध्याये चतुर्थः पाद: तो अथ हन्तेजदिश: १. अङ्गस्य (अधिकारसूत्रम्)। ३६. हन्तेर्ज:। अथ दीर्घप्रकरणम् अथ अनुनासिकलोपप्रकरणम् २. हल: (सम्प्रसारणस्य दीर्घः)। ३७. अनुदात्तोपदेशवनतितनोत्यादीना १५. अनुनासिकस्य क्विझलोः

  • मनुनासिकलोपो झलि क्डिति । क्डिति। (इति अनुनासिकलोपप्रकरणम्) १६. अज्झनगमां सनि। अथ अनुनासिकस्य आत्वप्रकरणम् १७. तनोतेर्विभाषा। ४२. जनसनखना सञ्झलोः । १८. क्रमश्च क्त्वि ४३. ये विभाषा। (इति दीर्घप्रकरणम्)। ४४. तनोतेर्यकि। अथ ऊठादेशप्रकरणम् (इति आत्वम्)। १९. च्छ्वो : शूडनुनासिके। अथ आर्धधातुकाधिकार: २०. ज्वरत्वरस्रिव्यविमवमुपधायाश्च। ४६. आर्धधातुके (अधिकारसूत्रम्) । अथ छ्वलोपप्रकरणम् अथ आर्धधातुके रमागमः २१. राल्लोपः। ४७. भ्रस्जो रोपधयो रमन्यतरस्याम् । अथ असिद्धवदधिकारः __ आर्धधातुके लोपप्रकरणम् २२. असिद्धवदत्राभात् ४८. अतो लोप:। (अधिकारसूत्रम्)। ४९. यस्य हल:। अध नलोपप्रकरणम् ५०. क्यस्य विभाषा। २३. श्नान्नलोपः। ५१. णेरनिटि। २४. अनिदितां हल उपधाया: (इति लोपप्रकरणम्)। क्डिति। अथ आर्धधातुके णे: २५. दंशसञ्जस्वजां शपि । अयादेशप्रकरणम् २६. रजेश्च । ५५. अयामन्ताल्वाय्येन्विष्णुषु । ३३. भजेश्च चिणि। (इति अयादेश:) (इति नलोपप्रकरणम्) अथ चिण्वद्भावः ३४. शास इदङ्हलोः। ६२. स्यसिसीयुट्तासिषु भावकर्मणो ( क्डिति सार्वधातुके रुपदेशेऽज्झनग्रहदृशां वा आर्धधातुके च) चिण्वदिट् च।* (इति चिण्वद्भावः) [[६२८]] अथ दीडो युडागमः ९०. दोषो णौ। ६३. दीडो युडचि क्डिति । ९१. वा चित्तविरागे। (इति दीडो युडागमः) ९२. मितां ह्रस्वः। अथ आल्लोप: ९३. चिण्णमुलोर्दीर्घोऽन्यतरस्याम् । ६४. आतो लोप इटि च। अथ उपधालोप: अथ आकारस्य ईत्वम्, ९८. गमहनजनखनघसां एत्वम्, इत्वम् लोप: क्डित्यनङि। ६५. ईद्यति। (सार्वधातुके आर्धधातुके च) ६६. घुमास्थागापाजहातिसां ९९. तनिपत्योश्छन्दसि । * हलि । १००. घसिभसोर्हलि च। * ६७. एलिडि। (अचि सार्वधातुके आर्धधातुके च) ६८. वान्यस्य संयोगादे: १०१. हुझल्भ्यो हेर्धिः । (इति आर्धधातुके)। १०२. श्रुशृणुपृकृवृभ्यश्छन्दसि। * __ अथ अडागमः, आडागमः १०३. अडितश्च । * ७१. लुङलङ्लक्ष्वडुदात्त: । अथ लुक् ७२. आडजादीनाम् । १०४. चिणो लुक् । ७३. छन्दस्यपि दृश्यते। * १०५. अतो हे:। ७४. न माङ्योगे। १०६. उतश्चप्रत्ययादसंयोगपूर्वात् । ७५. बहुलं छन्दस्यमाङ्योगेऽपि। * १०७. लोपश्चास्यान्यतरस्यां म्वोः । अथ प्रत्ययादेश: १०८. नित्यं करोते:। ७६. इरयो रे। * १०९. ये च (इति लुक्)। अथ इयडुवविधि: अथ सार्वधातुके ७७. अचिश्नुधातुभ्रुवां य्वोरियडुवडौ। ११०. अत उत्सार्वधातुके। (सार्वधातुके आर्धधातुके च) १११. श्नसोरल्लोपः। ७८. अभ्यासस्यासवर्णे। ११२. श्नाभ्यस्तयोरात:। ८१. इणो यण् । (सार्वधातुके) ११३. ई हल्यघोः। ८२. एरनेकाचोऽसंयोगपूर्वस्य ११४. इद्दरिद्रस्य। ८७. हुश्नुवोः सार्वधातुके। ११५. भियोऽन्यतरस्याम् । ८८. भुवो वुग्लुङ्लिटोः (अचि)। ११६. जहातेश्च । ८९. ऊदुपधाया: गोहः। या गोड। ११७. आ च हौ। (अचि सार्वधातुके आर्धधातुके च) ११८. लोपो यि । अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६२९ ११९. ध्वसोरेद्धावभ्यासलोपश्च । __ अथ लिटि एत्वाभ्यासलोपौ १२०. अत एकहल्मध्येऽनादेशार्लिटि। १२१. थलि च सेटि। १२२. तृफलभजत्रपश्च । १२३. राधो हिंसायाम् । १२४. वा जृभ्रमुत्रसाम् । १२५. फणां च सप्तानाम् । १२६. न शसददवादिगुणानाम् ( इति एत्वाभ्यासलोपौ)। १२९. भस्य। ( अधिकारसूत्रम् ) अथ टिलोप: १५५. टे: ( लोप:, इष्ठेमेयस्सु )। १५६. स्थूलदूरयुवह्रस्वक्षिप्रक्षुद्राणां - यणादि परं पूर्वस्य च गुण: । १५७ प्रियस्थिरस्फिरोरुबहुलगुरु वृद्धतृप्रदीर्घवृन्दारकाणां प्रस्थस्फवर्बहिगर्वषि त्रन्द्राघिवृन्दाः। १५८. बहोर्लोपो भू च बहोः। १५९. इष्ठस्य यिट् च। १६०. ज्यादादीयस:। १६१. र ऋतो हलादेर्लघोः । १६२. विभाष|श्छन्दसि। * १६३. प्रकृत्यैकाच । सप्तमाध्याये प्रथमः पादः अथ प्रत्ययादेशा: ३. झोऽन्त: ४. अदभ्यस्तात् ५. आत्मनेपदेष्वनत: | अथ रुडागमः ६. शीडो रुट्। ७. वेत्तेर्विभाषा। ८. बहुलं छन्दसि। * अथ प्रत्ययादेश: ३४. आत औ णल:। ३५. तुह्योस्तातङ्डाशिष्यन्यतरस्याम् । __अथ प्रत्ययादेशा: ३९ सुपां सुलुक्पूर्वसवर्णाच्छेया - डाड्यायाजाल:। ४०. अमो मश् । * ४१. लोपस्त आत्मनेपदेषु । * ४२. ध्वमो ध्वात् । * ४३. यजध्वैनमिति च। * . ४४. तस्य तात् । * ४५. नप्तनप्तनथनाश्च । * ४६. इदन्तो मसिः। * अथ असुगागमः ५१. अश्वक्षीरवृषलवणानामात्म प्रीतौ क्यचि। अथ नुमागमः ५८. इदितो नुम् धातोः। ५९. शे मुचादीनाम् । ६०. मस्जिनशोझलि। ६१. रधिजभोरचि। ६२. नेट्यलिटि रधेः। ६३. रभेरशब्लिटोः। ६४. लभेश्च । ६५. आडो यि। ६६. उपात्प्रशंसायाम् । ६९. विभाषा चिण्णमुलोः (इति नुम्)। [[६३०]] अथ णिद्वद्भावः ३८. वोविधूनने जुक् । ९१. णलुत्तमो वा। ३९. लीलोर्नुग्लुकावन्यतरस्यां स्नेह अथ ऋकारस्य इत्वम् निपातने। १००. ऋत इद्धातोः। ४०. भियो हेतुभये षुक् । १०१. उपधायाश्च । ४१. स्फायो वः। १०२. उदोष्ठयपूर्वस्य । ४२. शदेरगतौ तः। १०३. बहुलं छन्दसि । * ४३. रुह: पोन्यतरस्याम् । सप्तमाध्याये द्वितीय: पाद: अथ कुत्वम् अथ सिचि परस्मैपदेषु वृद्धि: ५४. हो हन्तेर्जिणिन्नेषु । १. सिचि वृद्धि: परस्मैपदेषु । ५५. अभ्यासाच्च। २. अतो लान्तस्य। ५६. हेरचडि। ३. वदव्रजहलन्तस्याच:। ५७. सन्लिटोर्जे:। ४. नेटि। ५८. विभाषा चे:। ५. मयन्तक्षणश्वसजागृणि ७१. ओत: श्यनि। श्व्येदिताम् । ७२. क्सस्याचि। ६. ऊर्णोतेर्विभाषा। ७३. लुग्वा दुहदिहलिहगुहामात्मनेपदे ७. अतोहलादेर्लघोः दन्त्ये। अथ वृद्धि: ७४. शमामष्टानां दीर्घ: श्यनि। ११४. मृजेर्वृद्धिः। ७५. ष्ठिवुक्लमुचमां शिति। ११५. अचो णिति। ७६. क्रमः परस्मैपदेषु । ११६. अत उपधाया:। ७७. इषुगमियमां छः। . सप्तमाध्याये तृतीय: पाद: ७८. पाघ्राध्मास्थाम्नादाण्दृश्यर्ति - अथ णिति वृद्धि: सर्तिशदसदां पिबजिघ्रधम - ३२. हनस्तो चिण्णलोः । ( णिति) तिष्ठमनयच्छपश्यर्छ - ३३. आतो युक्चिण्कृतोः। धौशीयसीदा:। ३४. नोदात्तोपदेशस्य मान्तस्यानाचमे:। ७९. ज्ञाजनोर्जा । ३५. जनिवध्योश्च । ८०. प्वादीनां ह्रस्वः। अथ णौ ८१. मीनातेनिगमे। * ३६. अर्तिहीलीरीक्नूयीक्ष्माय्यातां ८२. मिदेर्गुणः। पुग्णौ । ८३. जुसि च। ३७. शाच्छासाहाव्यावेपां युक् । ८४. सार्वधातुकार्धधातुकयोः । कृताः। अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६३१ ८५. जाग्रोऽविचिण्णल्डिन्त्सु । ८६. पुगन्तलघूपधस्य च। अथ सार्वधातुके ८७. ना यस्तस्याचि पिति सार्वधातुके। ८८. भूसुवोस्तिडि। ८९. उतोवृद्धि कि हलि। ९०. ऊर्णोतेर्विभाषा। ९१. गुणोऽपृक्ते। ९२. तृणह इम् । ९३. ब्रुव ईट् । ९४. यङो वा। ९५. तुरुस्तुशम्यमः सार्वधातुके। ९६. अस्तिसिचोऽपृक्ते। ९७. बहुलं छन्दसि। * ९८. रुदश्च पञ्चभ्यः । ९९. अड्गायेगालवयोः। १००. अद: सर्वेषाम् । १०१. अतो दी| यञि। सप्तमाध्याये चतुर्थः पाद: __ अथ णौ चडि १. णौ चड्युपधाया: ह्रस्वः । २. नाग्लोपिशास्वृदिताम् । ३. भ्राजभासभाषदीपजीवमीलपीडा - __मन्यतरस्याम् । ४. लोप: पिबतेरीच्चाभ्यासस्य । ५. तिष्ठतेरित्। ६. जिघ्रतेर्वा । ७. उर्ऋत्। ८. नित्यं छन्दसि। * इति णौ चडि ९. दयतेर्दिगि लिटि। १०. ऋतश्च संयोगादेर्गुणः । ११. ऋच्छत्यृताम् । १२. शृदृप्रां ह्रस्वो वा। १६. ऋदृशोऽडि गुणः। १७. अस्यतेस्थुक् । १८. श्वयतेरः। १९. पत: पुम् । २०. वच् उम्। २१. शीङ: सार्वधातुके गुण: । __(सार्वधातुके) अथ यकारादौ क्डिति आर्धधातुके २२. अयङ् यि क्डिति। २३. उपसर्गाद्धस्व ऊहते: । २४. एतेर्लिङि। अथ दीर्घः २५. अकृत्सार्वधातुकयोर्दीर्घ: । २६. च्वौ च। अथ रीडागमः, रिङागमः २७. रीत:। २८. रिश्यग्लिक्षु अथ गुण: २९. गुणोऽर्तिसंयोगाद्योः। ३०. यडि च। अथ ईकारादेश: ३१. ई घ्राध्मोः। ३२. अस्य च्वौ। ३३. क्यचि च। इति ईकारादेश: ३४. अशनायोदन्यधनायाबुभुक्षा - पिपासागर्धेषु । [[६३२]] ३५. न च्छन्दस्यपुत्रस्य । * ३६. दुरस्युर्द्रविणस्युर्वृष - ण्यतिरिषण्यति। * ३७. अश्वाघस्यात् । * ३८. देवसुम्नयोर्युजुषि काठके। * ३९. कव्यध्वरपृतनस्यर्चिलोपः। * (इति छान्दसविधयः)। ४९. स: स्यार्धधातुके। ५३. यीवर्णयोर्दीधीवेव्योः । अथ सनि ५४. सनि मीमाधुरभलभशक - मतपदामच इस्। ५५. आप्ज्ञप्यधामीत्। ५६. दम्भ इच्च। ५७. मुचोऽकर्मकस्य गुणो वा। इति सनि अथ अभ्यासस्य ५८. अत्र लोपोऽभ्यासस्य । ५९. ह्रस्वः। ६०. हलादि: शेष:। ६१. शप॒र्या: खय:। ६२. कुहोश्चुः । ६३. न कवतेर्यडि। ६४. कृषेश्छन्दसि । * ६५. दाधर्तिदर्घतिदर्घषिबोभूतुतेति - क्तेऽलापनीफणसंसनिष्यदत्क - रिक्रत्कनिक्रदद्भरिभ्रद्दविध्वतोद - विद्युतत्तरित्रत:सरीसृपतंवरीवृजन् मर्मज्यागनीगन्तीति च। * ६६. उरत् । ६७. द्युतिस्वाप्योः सम्प्रसारणम् । ६८. व्यथो लिटि। ६९. दीर्घ इण: किति। ७०. अत आदे:। ७१. तस्मान्नुड् द्विहल:। ७२. अश्नोतेश्च । ७३. भवतेरः। ७४. ससूवेति निगमे । * ७५. निजां त्रयाणां गुण: - श्लौ। ७६. भृञामित् । ७७. अर्तिपिपर्योश्च । ७८. बहुलं छन्दसि। * ७९. सन्यत:। ८०. ओ: पुयज्यपरे। ८१. स्रवतिशृणोतिद्रवतिप्लवति - __च्यवतीनां वा। ८२. गुणो यङ्लुकोः। ८३. दीर्घोऽकित:। ८४. नीग्वञ्चुलंसुध्वंसुभ्रंसुकसप - तपदस्कन्दाम्। ८५. नुगतोऽनुनासिकान्तस्य । ८६. जपजभदहदशभञ्जपशां च । ८७. चरफलोश्च । ८८. उत्परस्यात:। ९०. रीगृदुपधस्य च। ९१. रुग्रिकौ च लुकि । ९२. ऋतश्च । ९३. सन्वल्लघुनिचङ्परे नग्लोपे। ९४. दी? लघोः। ९५. अत्स्मृदृत्वरप्रथम्रदस्तृस्पशाम्। ९६. विभाषा वेष्टिचेष्ट्योः । ९७. ई च गण: अष्टाध्यायी सूत्रपाठ (तिङन्तोपयोगी) ६३३ (इति अभ्यासस्य)। अष्टमाध्याये द्वितीय: पाद: १८. कृपो रो ल:। १९. उपसर्गस्यायतौ। २०. ग्रो यडि। २१. अचि विभाषा। अथ लोप: २३. संयोगान्तस्य लोपः। २४. रात्सस्य। २५. धि च। २६. झलो झलि। २७. ह्रस्वादङ्गात् । २८. इट ईटि। २९. स्को: संयोगाद्योरन्ते च (इति लोप:)। ३०. चो: कुः । ३१. हो ढः । ३२. दादेर्धातोर्घः। ३३. वा द्रुहमुहष्णुहष्णिहाम् । ३४. नहो धः। ३५. आहस्थः। ३६. व्रश्चभ्रस्जसृजमजयजराज भ्राजछशां ष:। ३७. एकाचो बशो भष्झषन्तस्य स्ध्वोः । ३८. दधस्तथोश्च। ३९. झलां जशोऽन्ते। ४०. झषस्तथो?ऽधः। ४१. षढो: क: सि। ६५. म्वोश्च । ६६. ससजुषो रुः। ७३. तिप्यनस्ते:। ७४. सिपि धातो रुर्वा । ७५. दश्च। ७६. र्वोरुपधाया दीर्घ इकः । ७७. हलि च। ७८. उपधायां च। ७९. न भकुर्छराम् । अष्टाध्याये तृतीय: पाद: १३. ढो ढे लोपः। १५. खरवसानयोर्विसर्जनीय: । २३. मोऽनुस्वारः। २४. नश्चापदान्तस्य झलि । ५९. आदेशप्रत्यययोः। ६०. शासिवसिघसिनां च। __ अष्टाध्याये चतुर्थः पाद: १. रषाभ्यां नो ण: समानपदे । २. अट्कुप्वानुम्व्यवायेऽपि । ४०. स्तो: श्चुना श्चुः । ४१. ष्टुना ष्टुः। ५३. झलां जश्झशि। ५४. अभ्यासे चर्च। ५८. अनुस्वारस्य ययि परसवर्णे। . ६५. झरो झरि सवर्णे। a श्रीकृष्णार्पणमस्तु