००७ रावणेन राक्षसाह्वानम्

ರಾಕ್ಷಸರು, ರಾವಣ ಮತ್ತು ಇಂದ್ರಜಿತುವಿನ ಬಲ ಪರಾಕ್ರಮವನ್ನು ವರ್ಣಿಸುತ್ತಾ ರಾಮನ ಮೇಲೆ ವಿಜಯ ಪಡೆಯಲು ರಾವಣನಿಗೆ ವಿಶ್ವಾಸ ನೀಡಿದುದು

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ರಾಕ್ಷಸೇಂದ್ರೇಣ ರಾಕ್ಷಸಾಸ್ತೇ ಮಹಾಬಲಾಃ ।
ಊಚುಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯಃ ಸರ್ವೇ ರಾವಣಂ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಮ್ ॥
ದ್ವಿಷತ್ಪಕ್ಷಮವಿಜ್ಞಾಯ ನೀತಿಬಾಹ್ಯಾಸ್ತ್ವಬುದ್ಧಯಃ ।

ರಾಕ್ಷಸರಿಗೆ ನೀತಿಯ ಜ್ಞಾನವಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಶತ್ರುಪಕ್ಷದ ಬಲಾಬಲವೂ ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಬಲಶಾಲಿ ಗಳಾಗಿದ್ದರೂ ನೀತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮಹಾ ಮೂರ್ಖರಾಗಿದ್ದರು. ಇದರಿಂದ ರಾಕ್ಷಸರಾಜ ರಾವಣನು ಹಿಂದಿನಂತೆ ಕೇಳಿದಾಗ ಎಲ್ಲರೂ ಕೈಮುಗಿದುಕೊಂಡು ಅವನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದರು.॥1॥

ರಾಜನ್ ಪರಿಘಶಕತ್ಯಷ್ಟಿ ಶೂಲಪಟ್ಟಿಶಕುಂತಲಮ್ ॥
ಸುಮಹನ್ನೋ ಬಲಂ ಕಸ್ಮಾದ್ ವಿಷಾದಂ ಭಜತೇ ಭವಾನ್ ।

ಮಹಾರಾಜ! ನಮ್ಮ ಬಳಿ ಪರಿಘ, ಶಕ್ತಿ, ಯಷ್ಟಿ, ಶೂಲ, ಪಟ್ಟಿಶ, ಭಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಸೈನ್ಯವಿದೆ; ಹೀಗಿರುವಾಗ ನೀವೇಕೆ ವಿಷಾದಪಡುತ್ತಿರುವಿರಿ.॥2॥

ತ್ವಯಾ ಭೋಗವರ್ತಿ ಗತ್ವಾ ನಿರ್ಜಿತಾಃ ಪನ್ನಗಾ ಯುಧಿ ॥

ಕೈಲಾಸ ಶಿಖರಾವಾಸೀ ಯಕ್ಷೈರ್ಬಹುಭಿರಾವೃತಃ ।
ಸುಮಹತ್ಕದನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಶ್ಯಸ್ತೇ ಧನದಃ ಕೃತಃ ॥

ನೀವಾದರೋ ಭೋಗವತಿ ಪುರಿಗೆ ಹೋಗಿ ನಾಗಗಳನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿರುವಿರಿ. ಅಸಂಖ್ಯ ಯಕ್ಷರಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದ ಕೈಲಾಸಶಿಖರದ ನಿವಾಸಿ ಕುಬೇರನನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕಾದಾಡಿ ತನ್ನ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವಿರಿ.॥3-4॥

ಸ ಮಹೇಶ್ವರಸಖ್ಯೇನ ಶ್ಲಾಘಮಾನಸ್ತಯಾ ವಿಭೋ ।
ನಿರ್ಜಿತಃ ಸಮರೇ ರೋಷಾಲ್ಲೋಕಪಾಲೋ ಮಹಾಬಲಃ ॥

ಪ್ರಭೋ! ಮಹಾಬಲಿ ಲೋಕಪಾಲ ಕುಬೇರನು ಮಹಾದೇವನೊಂದಿಗೆ ಮಿತ್ರತೆ ಇದ್ದುದರಿಂದ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಭಾರೀ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿದ್ದನು; ಆದರೆ ನೀವು ಸಮರಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಅವನನ್ನು ರೋಷದಿಂದ ಸೋಲಿಸಿದಿರಿ.॥5॥

ವಿನಿಪಾತ್ಯ ಚ ಯಕ್ಷೌಘಾನ್ ವಿಕ್ಷೋಭ್ಯ ವಿನಿಗೃಹ್ಯ ಚ ।
ತ್ವಯಾ ಕೈಲಾಸಶಿಖರಾದ್ ವಿಮಾನಮಿದಮಾಹೃತಮ್ ॥

ಯಕ್ಷರ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ವಿಚಲಿತಗೊಳಿಸಿ ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಎಷ್ಟೋ ಯಕ್ಷರನ್ನು ಧರಾಶಾಯಿಯಾಗಿಸಿ, ಕೈಲಾಸ ಶಿಖರದಿಂದ ನೀವು ಅವನ ವಿಮಾನವನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಂಡಿರುವಿರಿ.॥6॥

ಮಯೇನ ದಾನವೇಂದ್ರೇಣ ತ್ವದ್ಭಯಾತ್ ಸಖ್ಯಮಿಚ್ಛತಾ ।
ದುಹಿತಾ ತವ ಭಾರ್ಯಾರ್ಥೇ ದತ್ತಾ ರಾಕ್ಷಸಪುಂಗವ ॥

ರಾಕ್ಷಸ ಶಿರೋಮಣಿಯೇ! ದಾನವರಾಜ ಮಯನು ನಿಮಗೆ ಹೆದರಿಯೇ ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಮಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಪುತ್ರಿಯನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಧರ್ಮಪತ್ನಿಯಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸಿದನು.॥7॥

ದಾನವೇಂದ್ರೋ ಮಹಾಬಾಹೋ ವೀರ್ಯೋತ್ಸಿಕ್ತೋ ದುರಾಸದಃ ।
ವಿಗೃಹ್ಯ ವಶಮಾನೀತಃ ಕುಂಭೀನಸ್ಯಾಃ ಸುಖಾವಹಃ ॥

ಮಹಾಬಾಹೋ! ನಿಮ್ಮ ತಂಗಿ ಕುಂಭೀನಸಿಗೆ ಸುಖ ಕೊಡುವ ಆಕೆಯ ಪತಿಯು, ತನ್ನ ಪರಾಕ್ರಮದ ಗರ್ವವುಳ್ಳ ದುರ್ಜಯ ದಾನವರಾಜ ಮಧುವನ್ನು ನೀವು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವಿರಿ.॥8॥

ನಿರ್ಜಿತಾಸ್ತೇ ಮಹಾಬಾಹೋ ನಾಗಾ ಗತ್ವಾ ರಸಾತಲಮ್ ।
ವಾಸುಕಿಸ್ತಕ್ಷಕಃ ಶಂಖೋ ಜಟೀ ಚ ವಶಮಾಹೃತಾಃ ॥

ವಿಶಾಲಬಾಹುವಿರಾ! ನೀವು ರಸಾತಲಕ್ಕೆ ಆಕ್ರಮಣಮಾಡಿ ವಾಸುಕಿ, ತಕ್ಷಕ, ಶಂಖ ಮತ್ತು ಜಟೀ ಮೊದಲಾದ ನಾಗಗಳನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದು, ಅವರನ್ನು ನಿಮಗೆ ಅಧೀನವಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿರಿ.॥9॥

ಅಕ್ಷಯಾ ಬಲವಂತಶ್ಚ ಶೂರಾ ಲಬ್ಧವರಾಃ ಪುನಃ ।
ತ್ವಯಾ ಸಂವತ್ಸರಂ ಯುದ್ಧ್ವಾ ಸಮರೇ ದಾನವಾ ವಿಭೋ ॥

ಸ್ವಬಲಂ ಸಮುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ನೀತಾ ವಶಮರಿಂದಮ ।
ಮಾಯಾಶ್ಚಾಧಿಗತಾಸ್ತತ್ರ ಬಹ್ವಯೋ ವೈ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪ ॥

ಪ್ರಭೋ! ಶತ್ರುದಮನ ರಾಕ್ಷಸರಾಜಾ! ದಾನವರು ಬಹಳ ಬಲಿಷ್ಠರಾಗಿದ್ದು, ಯಾರಿಂದಲೂ ಸೋಲದಿರುವ ಶೂರವೀರರಾಗಿದ್ದು, ವರ ಪಡೆದು ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಸಂಪನ್ನರಾಗಿದ್ದರು, ಆದರೆ ನೀವು ರಣರಂಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ತನಕ ಯುದ್ಧಮಾಡಿ ತನ್ನ ಬಲದ ಭರವಸೆಯಿಂದ ಅವರೆಲ್ಲರನ್ನು ತಮ್ಮ ಅಧೀನವಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿರಿ ಮತ್ತು ಅವರಿಂದ ಅನೇಕ ಮಾಯೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರಿ.॥10-11॥

ಶೂರಾಶ್ಚ ಬಲವಂತಶ್ಚ ವರುಣಸ್ಯ ಸುತಾ ರಣೇ ।
ನಿರ್ಜಿತಾಸ್ತೇ ಮಹಾಭಾಗ ಚತುರ್ವಿಧ ಬಲಾನುಗಾಃ ॥

ಮಹಾಭಾಗ! ನೀವು ವರುಣನ ಶೂರವೀರ, ಬಲಿಷ್ಠ ಪುತ್ರರನ್ನು ಅವರ ಚತುರಂಗ ಸೈನ್ಯಸಹಿತ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದೀರಿ.॥12॥

ಮೃತ್ಯುದಂಡ ಮಹಾಗ್ರಾಹಂ ಶಾಲ್ಮಲೀದ್ರುಮಮಂಡಿತಮ್ ।
ಕಾಲಪಾಶ ಮಹಾವೀಚಿಂ ಯಮಕಿಂಕರಪನ್ನಗಮ್ ॥

ಮಹಾಜ್ವರೇಣ ದುರ್ಧರ್ಷಂ ಯಮಲೋಕ ಮಹಾರ್ಣವಮ್ ।
ಅವಗಾಹ್ಯ ತ್ವಯಾ ರಾಜನ್ ಯಮಸ್ಯ ಬಲಸಾಗರಮ್ ॥

ಜಯಶ್ಚ ವಿಪುಲಃ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಮೃತ್ಯುಶ್ಚ ಪ್ರತಿಷೇಧಿತಃ ।
ಸುಯುದ್ಧೇನ ಚ ತೇ ಸರ್ವೇ ಲೋಕಸ್ತತ್ರ ಸುತೋಷಿತಾಃ ॥

ರಾಜನೇ! ಮೃತ್ಯುದಂಡವೇ ಮಹಾ ಮೊಸಳೆಗಳಂತಿರುವ, ಯಮ-ಯಾತನಾ ಸಂಬಂಧೀ ಶಾಲ್ಮಲೀ ಮೊದಲಾದ ವೃಕ್ಷಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಕಾಲಪಾಶರೂಪೀ ಉತ್ತಾಲ ತರಂಗಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಶೋಭಿಸುವ, ಯಮ ದೂತರೂಪೀ ಸರ್ಪಗಳು ವಾಸವಾಗಿರುವ, ಮಹಾ ನೆರೆಯಿಂದಾಗಿ ದುರ್ಜಯವಾದ ಆ ಯಮಲೋಕರೂಪೀ ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ನೀವು ಯಮರಾಜನ ಸಾಗರದಂತಹ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿ ಮೃತ್ಯುವನ್ನು ತಡೆದು ಮಹಾವಿಜಯವನ್ನು ಪಡೆದಿರಿ. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಯುದ್ಧದ ಉತ್ತಮ ಕಲೆಯಿಂದ ನೀವು ಅಲ್ಲಿಯ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಸಂತುಷ್ಟಗೊಳಿಸಿದಿರಿ.॥13-15॥

ಕ್ಷತ್ರಿಯೈರ್ಬಹುಭಿರ್ವೀರೈಃ ಶಕ್ರತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮೈಃ ।
ಆಸೀದ್ ವಸುಮತೀ ಪೂರ್ಣಾ ಮಹದ್ಭಿರಿವ ಪಾದಪೈಃ ॥

ಮೊದಲು ಈ ಪೃಥಿವಿಯು ವಿಶಾಲವೃಕ್ಷಗಳಂತೆ ಇಂದ್ರತುಲ್ಯ ಪರಾಕ್ರಮಿ ಅನೇಕ ಕ್ಷತ್ರಿಯವೀರರಿಂದ ತುಂಬಿ ಹೋಗಿತ್ತು.॥16॥

ತೇಷಾಂ ವೀರ್ಯಗುಣೋತ್ಸಾಹೈರ್ನ ಸಮೋ ರಾಘವೋ ರಣೇ ।
ಪ್ರಸಹ್ಯ ತೇ ತ್ವಯಾ ರಾಜನ್ ಹತಾಃ ಸಮರ ದುರ್ಜಯಾಃ ॥

ಆ ವೀರರ ಪರಾಕ್ರಮ, ಗುಣ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ರಾಮನು ರಣರಂಗದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಸಮಾನ ಎಂದಿಗೂ ಆಗಲಾರನು. ರಾಜನೇ! ನೀವು ಆ ಸಮರದುರ್ಜಯ ವೀರರನ್ನು ಬಲಪೂರ್ವಕ ಕೊಂದುಹಾಕಿದಾಗ ರಾಮನನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದು ನಿಮಗೆ ಯಾವ ದೊಡ್ಡ ಮಾತು.॥17॥

ತಿಷ್ಠ ವಾ ಕಿಂ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ರಮೇಣ ತವ ವಾನರಾನ್ ।
ಅಯಮೇಕೋ ಮಹಾಬಾಹುರಿಂದ್ರಜಿತ್ ಕ್ಷಪಯಿಷ್ಯತಿ ॥

ಮಹಾರಾಜ! ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನೀವು ಸುಮ್ಮನೆ ಇಲ್ಲೇ ಕುಳಿತುಕೊಂಡಿರಿ. ನೀವು ಯಾವುದೇ ಪರಿಶ್ರಮ ಮಾಡಬೇಡಿ. ಈ ಮಹಾಬಾಹು ಇಂದ್ರಜಿತನು ಒಬ್ಬಂಟಿಗನಾಗಿಯೇ ಎಲ್ಲ ವಾನರರನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವನು.॥18॥

ಅನೇನ ಚ ಮಹಾರಾಜ ಮಹೇಶ್ವರಮನುತ್ತಮಮ್ ।
ಇಷ್ಟ್ವಾ ಯಜ್ಞಂ ವರೋ ಲಬ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಪರಮದುರ್ಲಭಃ ॥

ರಾಜನೇ! ಇವನು ಪರಮೋತ್ತಮ ಮಾಹೇಶ್ವರ ಯಜ್ಞಾನುಷ್ಠಾನ ಮಾಡಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ದುರ್ಲಭವಾದ ವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರುವನು.॥19॥

ಶಕ್ತಿತೋಮರಮೀನಂ ಚ ವಿನಿಕೀರ್ಣಾಂತ್ರಶೈವಲಮ್ ।
ಗಜಕಚ್ಛಪಸಂಬಾಧಮಶ್ಚಮಂಡೂಕಸಂಕುಲಮ್ ॥

ರುದ್ರಾದಿತ್ಯಮಹಾಗ್ರಾಹಂ ಮರುದ್ ವಸುಮಹೋರಗಮ್ ।
ರಥಾಶ್ವಗಜೋಯೌಘಂ ಪದಾತಿಪುಲಿನಂ ಮಹತ್ ॥

ಅನೇನ ಹಿ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದೇವಾನಾಂ ಬಲಸಾಗರಮ್ ।
ಗೃಹೀತೋ ದೈವತಪತಿರ್ಲಂಕಾಂ ಚಾಪಿ ಪ್ರವೇಶಿತಃ ॥

ಸಮುದ್ರದಂತೆ ಇದ್ದ ದೇವತೆಗಳ ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ತೋಮರಗಳೇ ಅದರ ಮೀನುಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಕಿತ್ತು ಎಸೆದ ಕರುಳುಗಳೇ ಪಾಚಿಯಾಗಿತ್ತು, ಆನೆಗಳೇ ಆ ಸೈನ್ಯಸಾಗರದ ಆಮೆಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಕುದುರೆಗಳೇ ಕಪ್ಪೆಗಳಂತೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವ್ಯಾಪ್ತವಾಗಿದ್ದವು. ರುದ್ರಗಣ ಮತ್ತು ಆದಿತ್ಯಗಣರು ಆ ಸೈನ್ಯರೂಪೀ ಸಮುದ್ರದ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಮೊಸಳೆಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಮರುದ್ಗಣ ಹಾಗೂ ವಸುಗಣರು ಅಲ್ಲಿಯ ವಿಶಾಲ ನಾಗಗಳಾಗಿದ್ದವು. ರಥಗಳು, ಆನೆ-ಕುದುರೆಗಳು ಜಲರಾಶಿಯಂತೆ ಇತ್ತು. ಕಾಲಾಳುಗಳು ಅದರ ವಿಶಾಲ ದಡಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಈ ಇಂದ್ರಜಿತನು ದೇವತೆಗಳ ಆ ಸೈನ್ಯ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಹೊಕ್ಕು ದೇವೇಂದ್ರನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಲಂಕೆಗೆ ತಂದು ಬಂಧಿಸಿಟ್ಟಿದ್ದನು.॥20-22॥

ಪಿತಾಮಹನಿಯೋಗಾಚ್ಚ ಮುಕ್ತಃ ಶಂಬುರವೃತ್ರಹಾ ।
ಗತಸ್ತ್ರಿವಿಷ್ಟಪಂ ರಾಜನ್ ಸರ್ವದೇವ ನಮಸ್ಕೃತಃ ॥

ರಾಜನೇ! ಮತ್ತೆ ಬ್ರಹ್ಮದೇವರು ಹೇಳಿದ್ದರಿಂದ ಇವನು ಶಂಬರ ಮತ್ತು ವೃತ್ರಾಸುರರನ್ನು ಕೊಂದ ಸರ್ವದೇವ ವಂದಿತ ಇಂದ್ರನನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿದನು. ಆಗ ಅವನು ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೊರಟುಹೋದನು.॥23॥

ತಮೇವ ತ್ವಂ ಮಹಾರಾಜ ವಿಸೃಜೇಂದ್ರಜಿತಂ ಸುತಮ್ ।
ಯಾವದ್ ವಾನರ ಸೇನಾಂ ತಾಂ ಸರಮಾಂ ನಯತಿ ಕ್ಷಯಮ್ ॥

ಆದ್ದರಿಂದ ಮಹಾರಾಜಾ ! ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ನೀವು ರಾಜಕುಮಾರ ಇಂದ್ರಜಿತುವನ್ನೇ ಕಳಿಸಿರಿ. ಇವನು ಈ ರಾಮನ ಸಹಿತ ವಾನರ ಸೈನ್ಯವು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಮೊದಲೇ ಸಂಹಾರ ಮಾಡಿಬಿಡುವನು.॥24॥

ರಾಜನ್ನಾಪದಯುಕ್ತೇಯಮಾಗತಾ ಪ್ರಕೃತಾಜ್ಜನಾತ್ ।
ಹೃದಿ ನೈವ ತ್ವಯಾ ಕಾರ್ಯಾ ತ್ವಂ ವಿಧಿಷ್ಯಸಿ ರಾಘವಮ್ ॥

ರಾಜನೇ! ಸಾಧಾರಣ ನರ ಮತ್ತು ವಾನರರಿಂದ ಪ್ರಾಪ್ತವಾದ ಈ ಆಪತ್ತಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಚಿಂತಿಸುವುದು ನಿಮಗೆ ಉಚಿತವಲ್ಲ. ನೀವು ಇದಕ್ಕೆ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನವನ್ನೇ ಕೊಡಬೇಡಿ. ನೀವು ಖಂಡಿತವಾಗಿ ರಾಮನನ್ನು ವಧಿಸಿಬಿಡುವಿರಿ.॥25॥

ಶ್ರೀವಾಲ್ಮೀಕಿ ವಿರಚಿತ ಆರ್ಷರಾಮಾಯಣ ಆದಿಕಾವ್ಯದ ಯುದ್ಧಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಏಳನೆಯ ಸರ್ಗ ಪೂರ್ಣವಾಯಿತು.॥7॥