१६ सङ्ग्रह-श्लोकौ

विश्वास-प्रस्तुतिः (त॰प॰)

+++(खे)+++ विण्ण्-अवर् वेण्डि+++(=प्रार्थ्य)+++ विलक्क्+++(→निषेध)+++-इऩ्ऱि मेवुम्+++(=स्पृह्यमाणं)+++ अडिमैय् ऎल्लाम्
मण्ण्-उलगत्तिन् मगिऴ्न्द्+++(=प्रीत्या)+++ अडैगिऩ्ऱनर् वण्+++(=श्रेष्ठ)+++-डुवरैक्+++(=द्वारका)+++-
कण्णन् अडैक्+++(=रिरक्षा)+++-कलङ्+++(=पात्रं)+++ गॊळ्ळक्, कडन्गळ्+++(=ऋणानि)+++ कऴऱ्ऱिय+++(=निष्कासक)+++ नम्
पण्ण्+++(=गान)+++-अमरुन्+++(=स्थितम्)+++ तमिऴ्-वेदम् अऱिन्द भगवर्गळे+++(=भागवताः)+++. ( 22)

नीलमेघः (सं)

( अधिकारार्थसंग्राहिका गाथा)

दिवि-षद्भिः प्रार्थ्य निष्प्रतिषेधं प्रेम्णा स्वीक्रियमाणानि कैङ्कर्याणि सर्वाणि
भूलोके ऽतिप्रीत्या प्राप्नुवन्ति (अनुतिष्ठन्ति ) श्रेष्ठ-द्वारकाश्रितेन कृष्णेन रक्ष्य-वस्तुत्वेन स्वीकृततया ऋणान्य् अपाकृतवन्तो ऽस्मदीया गान-संभृत-द्राविड-वेद-विदो भागवताः ॥

English

Our holy men who know the songs of the Tamil Veda with their meaning
and who have discharged all their debts (to the gods, the pitṛs etc.) by the performance of prapatti
accepted by Śrīkṛṣṇa of the beautiful Dwaraka,
enjoy, with delight, even in this world,
that service which the muktas and the suris perform without intermission and with eagerness in the world yonder.

Español

Nuestros hombres santos que conocen las canciones del tamil Veda con su significado
y que han dado de alta todas sus deudas (con los dioses, los Pitṛs, etc.) por el desempeño de Prapatti
aceptado por Śrīkṛṣṇa de la hermosa dwaraka,
disfruta, con deleite, incluso en este mundo,
ese servicio que realizan los Muktas y los Suris sin intermedio y con entusiasmo en el mundo allá

मूलम् (त॰प॰)

विण्णवर् वेण्डि विलक्किऩ्ऱि मेवुमडिमैयॆल्लाम्
मण्णुलगत्तिन् मगिऴ्न्दडैगिऩ्ऱनर् वण्डुवरैक्
कण्णनडैक्कलङ् गॊळ्ळक् कडन्गळ् कऴऱ्ऱिय नम्
पण्णमरुन्दमिऴ्वेदमऱिन्द पगवर्गळे. ( 22)

४२तमाहोबिल-यतिः

परमव्योमत्तिलिरुक्कुम् नित्यमुक्तर्गळ् वेण्डि निर्विघ्नमागप्पण्णुम् अडिमै यॆल्लावऱ्ऱैयुम् प्रपन्नर् इङ्गेये सन्तुष्टराय्प् पण्णुवर्गळॆऩ्ऱु अधिकारार्थसङ्ग्राहकमाऩ ऒरु पाट्टाले यरुळिच्चॆय्गिऱार् विण्णवरित्यादिना ।
वण् - अऴगियदाऩ, तुवरै - तुवारगैक्कधिपतियाऩ, कण्णऩ् - श्रीकृष्णऩ्, अडैक्कलङ्गॊळ्ळ - रक्ष्यवस्तुवाग स्वीकरिक्कैयाले, कडऩ्गळ् कऴऱ्ऱिय - देवर्षिपितृऋणङ्गळैप् पोक्कडित्त, नम् - नमक्कु स्वामिकळाऩ, पण् - गाऩङ्गळ्, अमरुम् - अमर्न्दिरुक्कुम्, तमिऴ्वेदम् - द्रामिडवेदत्तै, अऱिन्द - सार्थमाग सम्प्रदायमुखत्ताले तॆऱिन्द, पगवर्गळे - सर्वज्ञप्रायर्गळाऩ भागवतर्गळ्, मण्णुल कत्तिल् - इन्द भूलोकत्तिलेये, विण्णवर् - विण् - परमाकाशम्, अदिलिरुक्कुम् नित्यमुक्तर्गळ् विण्णवर्; वेण्डि - अडिक्कडि प्रार्थित्तु, विलक्किऩ्ऱि - तडङ्ग लिऩ्ऱि, यथेच्छमागवॆऩ्ऱबडि, मेवुम् - अहमहमिकया सॆय्गिऱ, अडिमैयॆल्लाम् - कैङ्कर्यङ्गळैयॆल्लाम्, मगिऴ्न्दु - प्रीतियोडे, अडैगिऩ्ऱऩर् - स्वयम्प्रयोजन मागच् चॆय्गिरार्गळॆऩ्ऱबडि।

विश्वास-प्रस्तुतिः (सं॰प॰)

प्रणयिनम् इव प्राप्तं +++(←)+++पश्चात् प्रिया स्व-समन्वितं +++(→परिभुञ्जते)+++
महति मुहुर् +++(उपदेशैर्)+++ आमृष्टे दृष्ट्वा +++(अष्टाक्षर-)+++मनौ मणि-दर्पणे ।
प्रपदन-धनास् सन्तश् शुद्धैः प्रभुं परिभुञ्जते
प्रसृमर+++(←सृ)+++–महामोद+++(→पक्षे गन्धः)+++-स्मेर+++(→पक्षे फुल्ल)+++-प्रसून-समैः क्रमैः ॥ ३५ ॥+++(5)+++

नीलमेघः (सं)

प्रणयिनम् इव प्राप्तं +++(←)+++पश्चात् प्रिया स्व-समन्वितं +++(→परिभुञ्जते)+++
महति मुहुर् आमृष्टे दृष्ट्वा +++(अष्टाक्षर-)+++मनौ मणि-दर्पणे ।
प्रपदन-धनास् सन्तश् शुद्धैः प्रभुं परिभुञ्जते
प्रसृमर+++(←सृ)+++–महामोद+++(→पक्षे गन्धः)+++-स्मेर+++(→पक्षे फुल्ल)+++-प्रसून-समैः क्रमैः ॥ ३५ ॥+++(5)+++

विषयः

भक्तिः, मन्त्रः

English

Like a beloved wife who, in a big jewelled mirror, well-polished,
sees her loving husband by the side of her own image -
her loving husband who has come behind her and stands beside her,
and is at once transported into the ecstasy of love
and enjoys his presence with the scattering of flowers that spread their fragrance all round -
(like that beloved wife ) good men, whose wealth consists in their prapatti, see the Supreme lord in the great mantra (Tiru mantra)
which has frequently been meditated upon
and enjoy Him with loving service similar to fragrant flowers.

Español

Como una amada esposa que, en un gran espejo de joyas, bien pulido,
ve a su amado esposo al lado de su propia imagen -
Su amado esposo que ha venido detrás de ella y se para a su lado,
y de inmediato es transportado al éxtasis del amor
y disfruta de su presencia con la dispersión de flores que extienden su fragancia en general
(Como esa amada esposa) Los buenos hombres, cuya riqueza consiste en su Prapatti, ver al Señor Supremo en el Gran Mantra (Tiru Mantra)
que con frecuencia ha sido meditado
Y disfruta de él con un servicio amoroso similar a las flores fragantes.

मूलम् (सं॰प॰)

प्रणयिनमिव प्राप्तं पश्चात्प्रिया स्वसमन्वितं
महति मुहुरामृष्टे दृष्ट्वा मनौ मणिदर्पणे ।
प्रपदनधनास्सन्तश्शुद्धैः प्रभुं परिभुञ्जते
प्रसृमरमहामोदस्मेरप्रसूनसमैः क्रमैः ॥ ३५ ॥

४२तमाहोबिल-यतिः

इप्पडि प्रपन्नर्गळ् पण्णुम् उत्तरकृत्यत्तिऩुडैय स्वयं प्रयोजनत्वत्तै दृष्टान्तप्रदर्शनत् ताले उपपादिक्किऱार् प्रणयिनमिवेत्यादिश्लोकत्ताल्। प्रिया – पतिप्रीतिविषयैयाऩ ऒरु पतिव्रतै, दर्पणे स्वसौन्दर्यमालोकयन्ती, पश्चात्प्राप्तं - तऩ् पिऩ्ऩाले वन्दिरुक्किऱ, अत एव स्वसमन्वितं – दर्पणत्तिल् तऩ्ऩोडे सेर्न्दिरुक्किऱ, प्रणयिनमिव – प्रणयिनं यथोपचरति तथा, सन्तः – ब्रह्मज्ञानवन्तः, प्रपदनधनाः – प्रपन्नाः, मुहुरामृष्टे – आचार्यसकाशात् पुनः पुनः मन्त्रार्थश्रवणेन पुनः पुनः तन्मननेन च निर्मलीकृते, महती – सर्वोत्कृष्टमाऩ, मनौ – मूलमन्त्ररूपमाऩ, मणिदर्पणे – मणिमयदर्पणत्तिल्, पश्चात्प्राप्तं – मकारार्थस्य पश्चादकारार्थतया विद्यमानं, प्रभुं – ईश्वरऩै, स्वसमन्वितं दृष्ट्वा – शेषशेषिभावादिसम्बन्धत्ताले स्वविशिष्टऩाग साक्षात्करित्तु, शुद्धैरिति । कैङ्कर्यक्रमत्तिल् शुद्धत्वं सात्त्विकत्या-गादियुक्तत्वं, पुष्पविषयत्तिल् शुभ्रत्वम् । प्रसृमरेत्यादि ।

प्रसृमरः – विसर्पन्, महामोदः – परिमळविशेषः येषां; दार्ष्टान्तिकत्तिल् महामोदम् स्वयम्प्रयोजनतै, तद्विशिष्टङ्गळाय्, स्मेर – विकसितङ्गळुमाऩ, प्रसूनसमैः – पुष्पङ्गळोडु तुल्यङ्गळाऩ, इदऩाल् उत्तरकृत्यत्तिऱ्कु स्वयम्प्रयोजनत्वमुम् शास्त्रीयगुणविशेषङ्गळुम् सूचितङ्गळागिऱदु। क्रमैः – परिचर्याक्रमङ्गळाले, परिभुञ्जते – बहुप्रकारमाग अनुभविक्किऱार्गळॆऩ्ऱबडि।

यथा लोकत्तिल् भर्तावुक्कु अत्यन्तम् प्रियतमैयाऩ ऒरु नायगि
तऩ्ऩैय् अलङ्गरित्तुक् कॊण्डु
स्वच्छमाऩ कण्णाडियिल् पार्त्तुक् कॊण्ड् इरुक्कुम् बोदु
तऩ्ऩ् उडैय पिऩ्-बुऱत्तिल् प्राप्तऩाऩ
तऩ्ऩ् इडत्तिल् अत्यन्तम् प्रणयियाऩ नायगऩै तऩ्ऩोडु कूडिऩव् अराग कण्णाडियिले पार्त्तु
अप्पोद् उण्डाऩ शृङ्गार-रस-विशेषत्ताले
पुष्पङ्गळैयुम् चन्दनादिगळैयुम् अवऩ् पेरिल्+++(=विषये)+++ इऱैत्तु उपचरिक्किऱाळो,

अप्पडिये प्रपन्नऩ् ज्ञानानन्दस्वरूपऩायुम्, मकारवाच्यऩायुम्, शाब्दप्राधान्यम् उळ्ळवऩायुम्,
तऩ्ऩैयुम् शाब्दप्राधान्यत्ताले तऩ् पिऩ् निऱ्कुम् अकारवाच्यऩाऩ शेषियैयुम् मूलमन्त्रमागिऱ गण्णाडियिले पार्त्तु
स्वयम्-प्रयोजनङ्गळागैयाले
पुष्पङ्गळ्बोल् भोग्यङ्गळाऩ कैङ्कर्यङ्गळाले अनभिमुखमायुळ्ळ भगवाऩै मनुमयमाऩ मणिदर्पणत्तिल् अभिमुखमाक्कि
अनुभविक्किऱाऩ् +++(5)+++

ऎऩ्ऱु तात्पर्यम्।

विश्वास-टिप्पनी

प्रसृमरमहामोदस्मेरप्रसूनसमैः क्रमैः ॥

अत्र कविना पक्षे स्मेरः = स्मितं विवक्षितम् मन्ये, न पुष्प-चन्दनादि-क्षेपः।
नायके प्राप्ते स्मय एव लोके प्रसिद्धः, न पुष्पादिक्षेपः सार-बोधिन्य्-उक्तः।
तथाऽपि बुद्धि-पूर्वक-क्रियापर्यन्ता शेषिणि प्रीतिस् स्याद् इत्य् उत्प्रेक्षितुं सारबोधिनीकारेण पुष्पक्षेप उत्प्रेक्षितः, स्मयमात्रं च न वर्णितम्।

क्रमाः नायिका-स्मेर-निभा इत्य् उपमा, स्मेरश् च प्रसूनम् एवेति च रूपकम्।
साक्षात् क्रमाणां प्रसूनोपमत्वम् अपि श्लोषतः सिध्यति।

विश्वास-प्रस्तुतिः

इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य
श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
उत्तरकृत्याधिकारः पञ्चदशः ॥
श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥

मूलम्

इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य
श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
उत्तरकृत्याधिकारः पञ्चदशः ॥
श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥

४२तमाहोबिल-यतिः

॥ इति श्रीमदहोबिलमठास्थाने द्विचत्वारिंशत्पट्टे मूर्द्धाभिषिक्तस्य
निरवधिकगुरुभक्तिभरितस्य श्रीलक्ष्मीनृसिंहदिव्यपादुकासेवक
श्रीवण्शठकोप श्री श्रीरङ्गशठकोपयतीन्द्रस्य कृतौ
श्री सारबोधिन्याख्यायां व्याख्यायां
उत्तरकृत्याधिकारः पञ्चदशः ॥