॥ श्रीः ॥
॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥ ॥
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे मूलमन्त्राधिकारः ॥
तारं पूर्वं तदनु हृदयं तच्च नारायणायेत्याम्नायोक्तं पदमवयतां सार्धमाचार्यदत्तम् । अङ्गीकुर्वन्नलसमनसामात्मरक्षाभरन्नः क्षिप्रं देवः क्षिपतु निखिलान् किङ्करैश्वर्यविघ्नान् ॥ ५९ ॥ कल्याणमावहतु कार्तयुगं स्वधर्मं प्रख्यापयन् प्रणिहितेषु नरादिकेषु । आद्यं कमप्यधिगतो रथमष्टचक्रं बन्धुस्सतां बदरिकाश्रमतापसो नः ॥ ६०॥ यदन्तस्थमशेषेण वाङ्मयं वेदवैदिकं । तस्मै व्यापकमुख्याय मन्त्राय महते नमः ॥ ६१ ॥ इह मूलमन्त्रसंवृतमर्थमशेषेण कश्चिदनुभवति । स्फटिकतल निहित निधिमिव देशिकदत्तेन चक्षुषा जन्तुः ॥ ६२ ॥
सत्वस्थर्क्कनुसन्धेयङ्गळाऩ सारतमार्थङ्गळैयुम् अवऱ्ऱिऩुडैय स्थिरीकरणप्रकारङ्गळैयुम् प्रतिपादित्तोम्। इवऱ्ऱैयॆल्लाम् प्रकाशिप्पिक्किऱ रहस्यत्रयत्तिल् पदवाक्ययोजऩैगळिरुक्कुम्बडि सॊल्लुगिऱोम्। अवऱ्ऱिल् मुऱ्पड तिरुमन्त्रम् परशेषतैकरसस्वरूपादिगळैत्तॆळिवित्तु अम्मुखत्ताले समस्तप्रतिबन्धकनिवृत्तिपूर्वकपरमपुरुषार्थप्राप्तियिले रुचियैयुम् त्वरैयैयुम् विळैप्पित्तु उपायाधिकारपूर्तियै युण्डाक्कुम्। इप्पडि अधिकारियाऩवऩुडैय फलापेक्षापूर्वकोपायविशेषानुष्ठानप्रकारत्तै द्वयम् विशदमाग प्रकाशिप्पिक्कुम्। इव्वुपाय विशेषत्तै विधिक्किऱदु चरमश्लोकम्। इवै मूऩ्ऱिलुम् तऩित्तऩियेयॆल्लावर्थङ्गळैयुम् शाब्दमागवुमार्थमागवुङ्गाणलामागिलुम् ओरॊऩ्ऱिलेयोरॊऩ्ऱुक्कु नोक्कायिरुक्कुम्। तिरुमन्त्रत्तिल् प्रथमपदत्तिल् प्रथमाक्षरत्तिले संक्षिप्तमाऩ शरण्यपरतत्त्वत्तैयुम् इदिल् मध्यमतृतीयपदङ्गळिले प्रतिपन्नमाऩ उपायोपेयङ्गळैयुमडैवे विशदमाक्कुगिऱदु द्वयम्। इदिल् ‘‘प्रपद्ये’’ ऎऩ्गिऱ पदत्तिलुत्तमऩाले विवक्षितमाऩ अधिकारिविशेषत्तैयुम् अर्थसिद्धमाऩ उपायान्तरनैरपेक्ष्यत्तैयुम् उपेयत्तिल् नमश्शब्दसंक्षिप्तमाऩ विरोधिनिवृत्त्यंशत्तैयुम् वॆळियिडुगिऱदु चरम-श्लोकम्। इवैमूऩ्ऱुम् नमक्कु ज्ञानानुष्ठानफलनिदानङ्गळाय्क्कॊण्डुधारकपोषकभोग्यङ्गळ्। १‘‘व्यक्तं हि भगवान् देवस्साक्षान्नारायणस्स्वयम् । अष्टाक्षरस्वरूपेण मुखेषु परिवर्तते॥’’(नारदीयम् १-३२) ऎऩ्गिऱबडिये देशिकजिह्वैयिलेयिरुन्दु शिष्यहृदयगुहान्धकारत्तैक् कऴित्तु परशेषतैकरसमाऩ परिशुद्धस्वरूपत्तै वॆळियिट्टु सत्तालाभत्तैप् पण्णुगैयाले तिरुमन्त्रम् धारकम्। चरमोपायत्तिले प्रवर्तिक्कुम्बडियाऩ ज्ञानविशेषोपचयहेतुवागैयाले श्रोतव्यशेषमिल्लादबडि उपायोपदेशपर्यवसानमाऩ चरमश्लोकम् पोषकम्। सकृदुच्चारणत्ताले परमपुरुषार्थहेतुवाय्क्कॊण्डु सदानुसन्धानत्ताले कृतार्थऩाक्कुगैयाले द्वयम् भोग्यम्। इवऱ्ऱिल् तिरुमन्त्रत् तिऩुडैय ऋषिच्छन्दोदेवताबीजशक्तिवर्णविनियोगस्थानन्यासादिगळव्वो कल्पसंप्रदायङ्गळुक्कीडागक् कण्डुगॊळ्वदु।
इत् तिरुमन्त्रम् आथर्वणकठाद्युपनिषत्तुक्कळिलुम् मऱ्ऱुम् मन्वादिशास्त्रङ् गळिलुम् नारायणात्मकहैरण्यगर्भनारदीयबोधायनादिबहुविधकल्पङ्गळिलुम् सुप्रसिद्धवैभवमायिरुक्कुम्। मन्त्रान्तरङ्गळिऱ् काट्टिल् भगवन्मन्त्रङ्गळधिकमाऩाऱ् पोलवुम् अनन्तङ्गळाऩ भगवन्मन्त्रङ्गळ् तऩ्ऩिल् व्यापकत्रयमधिकमाऩाऱ्पोलवुम् २‘‘मन्त्राणां परमो मन्त्रो गुह्यानां गुह्यमुत्तमम् । पवित्रञ्च पवित्राणां मूलमन्त्रस्सनातनः’’(नारादीयम् १-११) ऎऩ्गैयाले व्यापकमन्त्रङ्गळिलॆल्लात्तिलुमधिकमाय्, सर्ववेदसारमाय्, सर्वानिष्टनिवर्तनक्षममाय्, सर्वपुरुषार्थङ्गळुक्कुम् साधकमाय्, सर्वोपायङ्गळुक्कुमुपकारकमाय्, सर्ववर्णङ्गळुक्कुम् तन्दामधिकारानुगुणमाग वैदिकरूपत्तालुम् तान्त्रिकरूपत्तालुमुपजीव्यमाय्, व्याप्यव्यापकसर्वतत्वकण्ठोक्तिमत्ताय्, सर्वमन्त्रनैरपेक्ष्यकरमाय्, सर्वभगवन्मूर्तिकळुक्कुम् साधारणमाय् इरुक्कैयाले सर्वाचार्यर्गळुमित्तैये विरुम्बिप्पोरुवर्गळ्। आऴ्वार्गळुम् ३’’निऩ् तिरुवॆट्टॆऴुत्तुङ्गऱ्ऱ्’’(पॆरिय तिरुमॊऴि ८-१०-३) ऎऩ्ऱुम्, ४’’ ऎट्टॆऴुत्तुमोदुवार्गळ् वल्लर् वाऩमाळवेय्’’(तिरुच्-छन्दविरुत्तम् ७७) ऎऩ्ऱुम्, ५’’ऎट्टॆऴुत्तुम् वारमाग वोदु वार्गळ् वल्लर् वाऩमाळवेय्’’(तिरुच्-छन्दविरुत्तम् ७८) ऎऩ्ऱुम्, ६’’नाडु नगरमुनऩ्गऱिय नमो नारायणायव्’’(तिरुप्पल्लाण्डु ४) ऎऩ्ऱुम् ७’’नल्वगैयाल् नमो नारायणाव्’’(तिरुप्पल्लाण्डु ११) ऎऩ्ऱुम् इत् तिरुमन्त्रत्तैये विरुम्बिप् पोन्दार्गळ्। ऋषिकळुम् ‘‘बहवो हि महात्मानो मुनयस्सनकादयः । अष्टाक्षरं समाश्रित्य ते जग्मुर्वैष्णवं पदम्’’(नारदीयम् १-१६), ‘‘यथा सर्वेषु देवेषु नास्ति नारायणात्परः । तथा सर्वेषु मन्त्रेषु नास्ति चाष्टाक्षरात्परः’(नारदीयम् १-४२)’, ‘‘भूत्वोर्द्ध्वबाहुरत्राद्य सत्यपूर्वं ब्रवीमि वः । हे पुत्रशिष्याश्शृणुत न मन्त्रोऽष्टाक्षरात्परः ॥ तदर्चनपरो नित्यं तद्भक्तस्तन्नमस्कुरु । तद्भक्ता न विनश्यन्ति ह्यष्टाक्षरपरायणाः’’(नरसिंहपुराणम् १८-३२), ‘‘आसीना वा शयाना वा तिष्ठन्तो यत्र कुत्र वा । नमो नारायणायेति मन्त्रैकशरणा वयम्’’(नारदीयम्) ऎऩ्ऱार्गळ्। इत् तिरुमन्त्रत्तै सर्वेश्वरऩ् श्रीनारदभगवाऩैयिट्टु श्रीपुण्डरीकऩुक्कुपदेशिप्पिक्क अवऩुमित्तैये परमहितमागक् केट्टबडियाले ‘‘पुण्डरीकोऽपि धर्मात्मा नारायणपरायणः । नमो नारायणायेति मन्त्रमष्टाक्षरं जपन्॥’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१३०) इत्यादिगळिऱ् सॊल्लुगिऱबडिये इम्मन्त्रनिष्ठऩाय् मुक्तऩाऩाऩ्। इम्मन्त्रत्तैत् तिरुमङ्गैयाऴ्वारुक्कु सर्वेश्वरऩ् ताऩेयुपदेशित्ताऩ्। इदु प्रणवचतुर्थिकळैय् ऒऴिन्दबोदु सर्वाधिकारमॆऩ्ऩुमिडम् श्रीवराह-पुराणत्तिल् कैशिकद्वादशीमाहात्म्यत्तिले १३‘‘नमो नारायणेत्युक्त्वा श्वपाकः पुनरागमत्’’(वराहपुराणम् १३९-६३) ऎऩ्गिऱ वचनत्ताले काट्टप्पट्टदु। इव्वर्थम् १४’’नामञ्जॊल्लिल् नमो नारायणमेय्’’(पॆरिय तिरुमॊऴि ६-१०-१) ऎऩ्ऱुम्, १५’’नऩ्मालैगॊण्डु नमो नारणाव्’’(मुदल् तिरुवन्दादि ५७, ९५) ऎऩ्ऱुम्, १६’’नावायिलुण्डे नमो नारणा वॆऩ्ऱोवादुरैक्कुमुरैयुण्डेय्’’(मुदल् तिरुवन्दादि ९५) ऎऩ्ऱुञ्जॊल्लुगिऱ पासुरङ्गळालुम् सिद्धम्। इदु ब्राह्मणादिगळुक्कु अधीतमाऩ क्रमत्तिले प्रणवत्तोडे कूड अष्टाक्षरमायिरुक्कुम्। ‘‘वैदिकं तान्त्रिकञ्चैव तथा वैदिकतान्त्रिकं । त्रिविधिं कर्मसंप्रोक्तं पञ्चरात्रामृतार्णवे ॥ वैदिकं ब्राह्मणानान्तु राज्ञां वैदिकतान्त्रिकं । तान्त्रिकं वैश्यशूद्राणां सर्वेषां तान्त्रिकन्तु वा ॥ अष्टाक्षरश्च यो मन्त्रो द्वादशाक्षर एव च । षडक्षरश्च यो मन्त्रो विष्णोरमिततेजसः ॥ एते मन्त्राः प्रधानास्तु वैदिकाः प्रणवैर्युताः । प्रणवेन विहीनास्तु तान्त्रिका एव कीर्तिताः’’(नारदीयम्) ‘‘न स्वरः प्रणवोऽङ्गानि नाप्यन्यविधयस्तथा । स्त्रीणान्तु शूद्राजातीनां मन्त्रमात्रोक्तिरिष्यते’’(नारदीय-कल्पः) ऎऩ्गिऱ पडिये प्रणवमॊऴिन्दबोदु ‘‘तत्रोत्तरायणस्यादिर्बिन्दुमान्विष्णुरन्ततः । बीजमष्टाक्षरस्य स्यात्तेनाष्टाक्षरता भवेत्’’(नारदीयम् १-५७) ऎऩ्गिऱ प्रक्रियैयाले ऎट्टॆऴुत्तुमनुसन्धेयमाग विधिक्कप्पट्टदु। प्रणवमॊऴिन्दालुम् अदु कूडिऩालुळ्ळ फलमिव् वधिकारिकळुक्कुण्डॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘किन्तत्र बहुभिर्मंत्रैः किन्तत्र बहुभिर्व्रतैः । नमो नारायणायेति मन्त्रस्सर्वार्थसाधक’’(नारदीयम् १-४१) इत्यादिगळाले सिद्धम्। इप्पडि प्रणवमॊऴियअष्टाक्षरमाऩबोदु प्रणवत्तिलर्थमॆल्लाम् इप् प्रणवप्रतिच्छन्दमाग शास्त्रम् वगुत्त वक्षरत्तिले प्रथमाक्षरम् सर्वसंग्राहकमाऩ कणक्किले सुरुङ्गवनुसन्धेयम्। मध्यमाक्षरत्तिऱ्पॊरुळुमर्थसिद्धमाम्। इदिल् तृतीयाक्षरत्तिऱ्सॊल्लुगिऱ ज्ञातृ-त्वादिगळुम् नमस्सिल् द्वितीयाक्षरत्तिल् प्रकृतियालेयनुसन्धेयम्। प्रणवम् स्वतन्त्रमाऩबोदु एकमात्रम् द्विमात्रम् त्रिमात्रम् सार्धत्रिमात्रमॆऩ्ऱाऱ्पोले पल प्रकारमाय् अर्थङ्गळुमप्पडिये कार्यकारणावस्थ परमात्मवाचकत्वादिप्रक्रियैयाले पल वगैप्पट्टिरुक्कुम्। व्यापकमन्त्रङ्गळिलुम् प्रणवत्तै परमात्मप्रधानमागवुम् सिल शास्त्रङ्गळ् सॊल्लुम्। इदिऩ् प्रभावम् ‘‘आद्यन्तु त्र्यक्षरं ब्रह्म त्रयी यत्र प्रतिष्ठिता । स गुह्योऽन्यस्त्रिवृद्वेदो यस्तं वेद स वेदवित्॥’’ (मनुस्मृति ११-२६५) इत्यादिगळिले प्रसिद्धम्। इदु ‘‘हविर्गहीत्वात्मरूपं वसुरण्येति मन्त्रतः । जुहुयात् प्रणवेनाग्नावच्युताख्ये सनातने॥’’() ऎऩ्गिऱबडिये न्यासविद्यैयिल् स्वतन्त्रमाय् आत्मसमर्पणपरमायिरुक्कुम्। अक् कट्टळैयिले यिङ्गुम् समर्पणपरमागवुम् योजिप्पार्गळ्। इव्विडत्तिल् स्वरूपज्ञानप्राधान्यत्ताले शेषत्वानुसन्धानज्ञानमात्रमुपजीव्यमॆऩ्ऱुम् योजिप्पार्गळ्। अप्पोदु इश् शेषत्वानुसन्धानमधिकारत्तिले सेरुम्। ‘‘क्षेत्रज्ञस्येश्वरज्ञानाद्विशुद्धिः परमा मता’’(याज्ञवल्क्यस्मृति ३-३४) ऎऩ्ऱदु शेषितत्त्वज्ञानमात्रपरमाऩ पोदु उपायानर्हतानिवृत्तिपरम्। उपायरूपज्ञानान्तरत्तै विवक्षिक्कुम्बोदु मोक्षपरम्। इप् प्रणवार्थानुसन्धानक्रमत्तै ‘‘ईदृशः परमात्मायं प्रत्यगात्मा तथेदृशः । तत्सम्बन्धानुसन्धानमिति योगः प्रकीर्तितः’’(शाण्डिल्यस्मृति ५-१७) ऎऩ्ऱु श्रीशाण्डिल्यभगवाऩरुळिच्चॆय्दाऩ्। इत्तै ‘‘अकारार्थो विष्णुर्जगदुदयरक्षा प्रलयकृन्मकारार्थो जीवस्तदुपकरणं वैष्णवमिदम् । उकारोऽन-न्यार्हं नियमयति सम्बन्धमनयोस्त्रयीसारस्त्र्यात्मा प्रणव इममर्थं समदिशत्’’(अष्टश्लोकी १) ऎऩ्ऱु विवरित्तार्गळ्। ’’कण्णबुरमॊऩ्ऱुडैयाऩुक्कडियेयॊरुवर्क्कुरिये ऩो’’(पॆरियदिरुमॊऴि ८-५-३) वॆऩ्गिऱदुम् इप्प्रणवार्थविवरणम्। प्रणवत्तिलक्षरत्रयत्तैयुम् वेदत्रयसारमाग श्रुतिस्मृतिकळ् प्रपञ्चित्तऩ। इव्वक्षरङ्गळिव्वर्थङ्गळैच् चॊल्लुगिऱबडियॆङ्ङऩेय् ऎऩ्ऩिल्; ‘‘अष्टाक्षरशरीराङ्गप्रणवाद्यक्षरेण तु । अकारेणाखिलाधारः परमात्माभिधीयते ॥ समस्तशब्दमूलत्वादकारस्य स्वभावतः । समस्तवाच्यमूलत्वाद्ब्रह्मणोऽपि स्वभावतः ॥ वाच्यवाचक सम्बन्धस्तयोरर्थात्प्रतीयते’’(वामनपुराणम्) ऎऩ्ऱु श्री वामनपुराणवचनत्ताले सर्ववाचकजातप्रकृतियाऩ प्रथमाक्षरत्तुक्कु सर्ववाच्यजातप्रकृतियाऩ नारायणऩ् वाच्यऩॆऩ्ऱु प्रसिद्धमाऩ अर्थत्तै वेदार्थसंग्रहत्तिले यरुळिच्चॆय्दार्। इत्ताले कारणवाक्यसिद्धमाऩ सकलजगन्निमित्तोपादानकारणत्वमुम् अत्ताले आक्षिप्तमाऩ सर्वज्ञत्व सर्वशक्तित्वादि गुणवर्गमुमिङ्गे सिद्धमायिऱ्ऱु। इव्वक्षरम् भगवद्वाचकमॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘अ निषेधे पुमान्विष्णौ’’() ऎऩ्ऱुम्, ‘‘अकारो विष्णुवाचकः’’() ऎऩ्ऱुम्, ‘‘अ इति भगवतो नारायणस्य प्रथमाभिधानमभिदधता किन्नाम मङ्गलं न कृतम्’’(हरि-ग्रन्थः।) ऎऩ्ऱुम्, निघण्टुक्कळिलुम् प्रयोगङ्गळिलुम् प्रसिद्धम्। इदु व्याकरणव्युत्पत्तियाले सर्वेश्वरऩैच् चॊल्लुम्बोदु रक्षणप्रीणनादिविषयमाऩ धातुविले कर्तृवाचियाऩ प्रत्ययत्ताले निष्पन्नमाऩ पदमाय् सर्वरक्षकत्वादिविशिष्टऩागक् काट्टुम्। इद् धातु अनेकार्थमेयागिलुम् रक्षणार्थत्तिल् प्रसिद्धिप्रकर्षत्तालुम् इव्वर्थमिङ्गे अपेक्षितमागैयालुम्, इङ्गे नानार्थङ्गळनुसन्धेयङ्गळागवॊरु निरुक्तियिल्लामैयालुम् प्रथमपठितमाऩ रक्षणम् शाब्दमाय् मऱ्ऱ अपेक्षितार्थङ्गळित्ताले आक्षिप्तङ्गळाग अनुसन्धिक्कै उचितमॆऩ्ऱु इव्वळवे आचार्यर्गळ्व्याख्यानम् पण्णिऩार्गळ्। इन्द रक्षकत्वम् अवच्छेदकमिल्लामैयाले सर्वविषयम्। रक्षाप्रकारङ्गळ् विषयङ्गळ्दोऱुम् प्रमाणङ्गळ् काट्टिऩबडियिले विचित्रङ्गळायिरुक्कुम्। इदु हेतुनिर्देशम् पण्णामैयाले निरुपाधिकमाय्त् तोऩ्ऱिऩालुम् सापराधराऩ संसारिकळुक्कु मोक्षादिप्रदानत्तिल् स्वतन्त्रऩाऩ ईश्वरऩ् ताऩ् सङ्कल्पित्तुवैत्तदॊरु व्याजत्तैयपेक्षित्तिरुक्कुम्। नित्यर् पक्कलिलुम् मुक्तर् पक्कलिलुम् निरुपाधिकसहजकारुण्यमात्रत्ताले स्थितस्थापनरूपेण रक्षैमुऴुक्क नडक्कुम्। इप्पडि स्वाभाविकमाऩ रक्षकत्वम् प्रातिकूल्यम् नडक्कुङ्गालत्तिल् अनाद्यपराधत्ताले पिऱन्द निग्रहरूपोपाधियाले प्रतिबद्धमाम्। प्रतिबन्धकमाऩ इव्वुपाधियैक् कऴिक्कैक्कागवे प्रपत्ति मुदलाऩ व्याजङ्गळ् शास्त्रसिद्धङ्गळ्। त्राणे स्वामित्वमौचित्यं न्यासाद्यास्सहकारिणः । प्रधानहेतुस्स्वातन्त्र्यविशिष्टा करुणा विभोः ॥॥
सर्वरक्षणदीक्षितऩाऩवऩ् ३१‘‘लक्ष्म्या सह हृषीकेशो देव्या कारुण्यरूपया । रक्षकस्सर्वसिद्धान्ते वेदान्तेऽपि च गीयते’’(लक्ष्मीतन्त्रम् २८-१४) इत्यादिगळिऱ्पडिये सपत्नीकऩाग सिद्धऩायिरुक्कैयाले इङ्गे प्रमाणसिद्धोपयोगविशेषमाऩ पत्नीसम्बन्धमार्थम्। इप्पडि सन्नियोगशिष्ट न्यायत्ताले ऎम्बॆरुमाऩैच् चॊल्लुमिडमॆङ्गुम् पिराट्टियैयुञ्जॊल्लिऱ्ऱामॆऩ्ऩुमिडत्तै ३२‘‘तदन्तर्भावात्त्वां न पृथगभिधत्ते श्रुतिरपि’’(श्री-गुण-रत्न-कोशः २८) ऎऩ्ऱु समर्थित्तार्गळ्। आगैयाल् स्वरूपनिरूपकधर्मङ्गळ् सर्वविद्यैकळिलुम् वरुगिऱ कणक्किले अवऱ्ऱिल् प्रधानमाऩ इव्विशेषणमुम् सर्वविद्यैकळिलुमनुसन्धेयम्। इदु ताऩ् देवतान्तरव्यावृत्तियैयुम् पण्णिक्कॊण्डु सर्वातिशायियाऩ स्वतन्त्रस्वरूपत्तुक्कु निरूपकमाम्। इवऩुडैय स्वतस्सिद्धातिशयङ्गळाऩ स्वरूप-विग्रहविभूतिकळ् ‘‘भास्करेण प्रभा यथा’’(रामायणम् सुन्दरकाण्डम् २१-१५) ऎऩ्ऩुम्बडि विशेषणमाय् निऱ्किऱ इवळुडैय स्वरूपविग्रहविभूतिकळालुम् लब्धातिशयङ्गळाय्क्कॊण्डु विळङ्गियिरुक्कुमॆऩ्ऩुमिडम् देवतापारमार्थ्यवेदिगळाऩ महर्षिकळाले प्रपञ्चितम्। इप्पडि नारायणशब्दत्तिलुम् पत्नीसम्बन्धमनुसन्धेयम्। इप् पत्नीसम्बन्धम् द्वयत्तिले कण्ठोक्तम्। द्वयविवरणमाऩ गद्यत्तिल् प्रथमत्तिले ‘‘भगवन्नारायण’’ ऎऩ्ऱु तुडङ्गिच् चॊल्लच्चॆय्दे नारवर्गत्तिऩ् नडुवेय् इवळैच् चॊल्लिऱ्ऱुम् पत्नीत्वनिबन्धनमाऩ पतिपारार्थ्यत्तालुम् ‘‘नरसम्बन्धिनो नाराः’’ ऎऩ्गिऱ व्युत्पत्तियालुमागक्कडवदु। इङ्गु प्रथमाक्षरम् चतुर्थ्येकवचनान्तमाय् विभक्तिलोपम् पिऱन्दु किडक्किऱदु। अदॆङ्ङऩेयॆऩ्ऩिल्; परमात्मावुक्कु स्वात्मावै समर्पिक्क विधिक्किऱ विडत्तिले प्रणवत्तै मन्त्रमाग विधिक्कैयालुम् इदुक्कु अनुष्ठेयार्थप्रकाशनम् प्राप्तमागैयालुम्, इदिल् समर्पणीयऩाऩवात्मा तृतीयाक्षरत्तिले प्रकाशिक्कैयालुम्, इदुक्कुद्देश्यमाऩ परब्रह्मम् प्रथमाक्षरत्तिल् प्रकृतियाले तोऱ्ऱुगैयालुम्, उद्देश्यकारकत्तैयुम् समर्पणीयवस्तुवैयुम् समानाधिकरित्तुप् प्रयोगिक्कै उचितमल्लामैयालुम् उद्देश्यकारकत्तुक्कनुरूपमाऩ चतुर्थीविभक्तियै इव् विडत्तिले कॊळ्ळप् प्राप्तम्। प्रथमतृतीयाक्षरङ्गळै समानाधिकरणङ्गळागक् कॊण्डु जीवपरमात्माक्कळुडैय स्वरूपैक्यमिङ्गे सॊल्लप्पडुगिऱदॆऩ्ऩुम् कुदृष्टिपक्षत्तुक्कु बहुप्रमाणविरोधमुम् समभिव्याहृतनमश्शब्द नारायणशब्द-चतुर्थिकळुडैय स्वरसार्थविरोधमुम् वरुम्। इदु प्रणवत्तै धनुस्सागवुम्आत्मावै शरमागवुम् ब्रह्मत्तै इलक्कागवुम् आत्मसमर्पणत्तै लक्ष्यवेधमागवुम् वगुत्तुच् चॊल्लुगिऱ वाक्यत्तालुम् सिद्धम्। इङ्गु भरसमर्पणम् पॊरुळाम्बोदु स्वतन्त्रप्रणवत्तिऱ्कण्ड चतुर्थियिऱ्पडिये इच् चतुर्थिक्कु मर्थमागक्कडवदु। इङ्गु प्रणवम् परशेषतैकरसस्वरूपप्रतिपादनपरमाऩ पॊरुळिल्इच् चतुर्थितादर्थ्यत्तै विवक्षिक्कैयाले आत्मपरमात्माक्कळुडैय शेषशेषिभावम् प्रकाश्यमागैयाल् निरुपाधिकसर्वशेषियाऩ ईश्वरऩैप्पऱ्ऱत्ताऩ् निरुपाधिकशेषमाऩबडि अनुसन्धेयम्। ‘‘त्वं मे’’ ऎऩ्ऱु स्वामियाऩ सर्वेश्वरऩ् तुडर्न्दु पिडित्तालुम् ‘‘अहं मे’’ ऎऩ्ऱु तिमिऱप्पण्णुमहङ्कारविशेषत्ताले असत्कल्पऩाऩव् इज्जीवात्मावै शेषत्वानुसन्धानमुज्जीविप्पिक्किऱदागैयाले इदिऩ् प्रधान्यन्दोऱ्ऱुगैक्काग धर्मिक्कु मुऩ्ऩेशेषियोडे सम्बन्धत्तैच् चॊल्लिऱ्ऱु। ॥ * ॥ निश्चिते परशेषत्वे शेषं संपरिपूर्यते । अनिश्चिते पुनस्तस्मिन्नन्यत्सर्वमसत्समम् ॥ * ॥ इप्पडि ईश्वरऩ् सर्वशेषियाम्बोदु ३४‘‘अस्या मम च शेषं हि विभूतिरुभयात्मिका । इति श्रुतिशिरस्सिद्धं मच्छास्त्रेष्वपि मानद’’(विष्वक्सेन संहिता) ऎऩ्ऱुम्, ३५‘‘उभयाधिष्ठानञ्चैकं शेषित्वं’’() ऎऩ्ऱुञ् जॊल्लुगिऱबडिये सपत्नीकऩायिरुक्कुम्। अग्नीषोमीयादिगळिऱ्पोले आत्महविरुद्देश्यदेवतात्वमिरुवर्क्कुम् कूडवॆऩ्ऱु तोऱ्ऱुगैक्काग शेषिकळिरुवरायिरुक्क शेषित्वमेगमॆऩ्गिऱदु। मध्यमाक्षरत्तैलक्ष्मीवाचकमागच्चॊल्लुगिऱ कठश्रुतिवाक्यत्तैप् परामर्शित्ताल् इरुवरैयुम् पऱ्ऱ इव्वात्मा शेषमॆऩ्ऩुमिडम् शाब्दम्। शेषत्वमावदु तऩक्कॊरु वुपकारत्तै प्रधानमागप् पऱ्ऱवऩ्ऱिक्के परोपकारार्हमागै। इत्तै ३६‘‘परगतातिशयाधानेच्छयोपादेयत्वमेव यस्य स्वरूपं स शेषः परश्शेषी’’(वेदार्थ-सङ्ग्रहः) ऎऩ्ऱु भाष्यकारररुळिच्चॆय्दार्। इव्विडत्तिल् श्रुतियिल् तोऱ्ऱिऩ षष्ठीद्विवचनम् लुप्तम्। इङ्गु सम्बन्धसामान्यत्तिले प्रवृत्तैयाऩ षष्ठियाऩदु प्रमाणसिद्धमायपेक्षितमाऩ विशेषत्तिले विश्रमिक्कक्कडवदु। तादर्थ्यमागिऱ उपयुक्तमाऩ सम्बन्धविशेषम् व्यक्तमागैक्काग चतुर्थीद्विवचनमेऱि लोपित्तुक्किडक्किऱदागवुमाम्। अप्पोदु लुप्तमाऩ् चतुर्थीद्विवचनत्तिऩुडैय विवरणमागिऱदु इरुवरुक्कुम् दासऩॆऩ्गिऱ श्रुति । इप्पडि हविरुद्देश्यदेवताद्वंद्वत्तिल् हविस्सुबोले इरुवरैयुम् पऱ्ऱ इव्वात्मा शेषमॆऩ्ऩुम्बोदु इङ्गवधारणमार्थम्। इवर्गळिरुवर्क्कुम् इव्वात्मा अनन्यार्हनिरुपाधिकशेषमॆऩ्ऱदायिऱ्ऱु। इम् मध्यमाक्षरम् श्रौतप्रयोगत्ताले अवधारणपरमाऩबोदु इद् दंपतिकळैयॊऴिन्दार्क्कु निरुपाधिकशेषमॆऩ्ऱु शङ्कियामैक्काग अन्ययोगव्यवच्छेदमिङ्गे शाब्दम्। इत्ताले अन्यरैप्पऱ्ऱ शेषत्वम् स्वरूपप्राप्तमऩ्ऱॆऩ्ऩु मिडत्तैच् चॊल्लुगैयाले यथावस्थितात्मज्ञानमुडैयवऩुक्कु तदीयपर्यन्तमाग देवतान्तरस्पर्शम् निवृत्तमायिऱ्ऱु। भगवदभिमतमाऩ भागवतशेषत्वत्ताले अन्यशेषत्वदोषम् वारादॆऩ्ऩुमिडम् पुरुषार्थकाष्ठैयिले सॊऩ्ऩोम्। इप्पडि अन्ययोगव्यवच्छेदम् शाब्दमागप् पॆऱ्ऱाल् अयोगव्यवच्छेदमुम् कालसङ्कोचमिल्ला मैयाले सिद्धम्। इश्शेषत्वायोगव्यवच्छेदत्ताले ईश्वरऩुक्कु पृथक्सिद्ध्यनर्ह-विशेषणमाय्त्तोऱ्ऱिऩ चेतनद्रव्यत्तुक्कुम् अचित्तुक्कुप्पोले शरीरत्वम् प्रकाशितम्।
तृतीयाक्षरमिङ्गु अवश्यानुसन्धेयऩाऩ जीवऩै मुऩ्ऩागक् कॊण्डु उक्तमाऩ शेषत्वत्तुगाश्रयमाऩ सर्वत्तैयुमुपलक्षिक्किऱदु। इदु जीवात्मवाचक-मॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘मकारं जीवभूतन्तु शरीरे व्यापकं न्यसेत्’’() ऎऩ्ऱुम्, ‘‘पञ्चार्णानान्तु पञ्चानां वर्गाणां परमेश्वरः । संस्थितः कादिमान्तानां तत्त्वात्मत्वेन सर्वदा’’(तत्वसागरसंहिता) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘भूतानि च कवर्गेण चवर्गेणेन्द्रियाणि च । टवर्गेण तवर्गेण ज्ञानगन्धादयस्तथा ॥ मनः पकारेणैवोक्तं फकारेण त्वहङ्कृतिः । बकारेण भकारेण महान् प्रकृतिरुच्यते ॥ आत्मा तु स मकारोऽयं पञ्चविंशः प्रकीर्तितः’’(पाद्मोत्तरम् ४-२५। २६, २७) ऎऩ्ऱुम् तत्त्वसागरसंहितादिगळिले पञ्चविंशतितत्त्वङ्गळुक्कुम् ककारम् मुदलाऩव् इरुबत्तैन्दक्षरङ्गळुम् वाचकङ्गळागवगुत्तुच् चॊल्लुगैयाले सिद्धम्। इत्ताल् जडत्वाचेतनत्वादिदोषाश्रयङ्गळाऩ विरुबत्तिऩालु तत्त्वङ्गळैक् काट्टिलुम् सर्वकारणमागवुम् सर्वरक्षकऩागवुम् सर्वशेषियागवुम् प्रथमाक्षरत्तिल् तोऱ्ऱिऩ षड्विंशकऩिऱ्काट्टिलुम् जीवात्मावुक्कु वेऱुबाडु सिद्धित्तदु। इत्तिरुमन्त्रत्तिल् मकारङ्गळुम् नारशब्दमुम् निष्कर्षविवक्षैयाले विशेषणमात्रपरङ्गळ्। इव्वक्षरम् व्याकरणप्रक्रियैयैप्पार्त्ताल् ‘‘मन ज्ञान’’ इत्यादिधातुक्कळिले निष्पन्नमाऩ पदमागैयाले ‘‘ज्ञोऽत एव’’(ब्रह्म-सूत्रम् २-३-१९) ऎऩ्गिऱ अधिकरणत्तिऱ्पडिये ज्ञानस्वरूपऩुमाय् ज्ञानगुणकऩुमायणुवाऩ जीवात्मावैच् चॊल्लुगिऱदु। ज्ञानस्वरूपऩागप् पॊदुविलेसॊऩ्ऩालुम् इवऩ् स्वरूपमनुकूलमाग प्रमाणसिद्धमागैयाले आनन्दरूपमाऩ विशेषमुम् सिद्धिक्कुम्। ज्ञानगुणकमॆऩ्ऩुमिडञ् जॊऩ्ऩाल् प्रमाणानुसारत्तालेमुक्तदशैयिल् निरुपाधिकप्रसरणमाय् सङ्कोचरहितमाऩ ज्ञानम् गुणमाऩमै तोऱ्ऱम्। इप्पडि परिशुद्धमाऩ स्वाभाविकरूपत्तैप् पार्त्ताल् अचेतनङ्गळिलुळ्ळ जडत्वादिगळुङ्गऴिन्दु संसारदशैयिलुळ्ळ क्लेशादिगळुङ्गऴिन्दु निऱ्कैयाले स्वरूपधर्मङ्गळिरण्डिलुमुळ्ळ निर्मलत्वमनुसंहितमायिऱ्ऱु। इन्द परशेषतैकर-सपरिशुद्धस्वरूपमे मुमुक्षुदशैयिले अनुसन्धेयमॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘व्यतिरेकस्तद्भाव-भावित्वान्नतूपलब्धिवत्’’(ब्रह्मसूत्रम् ३-३-५२) ऎऩ्गिऱ सूत्रत्तिले सिद्धम्। इवऩुक्कु मुमुक्षुदशैयिल् फलदशानुसन्धानम् फलापेक्षैक्कुऱुप्पाम्। पुरुषार्थभेदङ्गळुक्कीडाग अनुसन्धेयाकारङ्गळ् वेऱुबट्टिरुक्कुमॆऩ्ऩुमिडम् श्री गीतैयिलष्टमाध्यायत्तिलुम् भाष्यादिगळिलुम् सुव्यक्तम्। जीवभेदम् प्रमाणिकमागैयाल् इत् तृतीयाक्षरम् ‘‘नात्मा श्रुते’’(ब्रह्मसूत्रम् २-३-१८) रित्यादिगळिऱ्पोले जात्येकत्वपरम्। इप्पडि जीवतत्वत्तैयॆल्लाम्इङ्गु ‘‘दासभूतास्स्वतस्सर्वे ह्यात्मानः परमात्मनः’’(मन्त्र-राज-पद-स्तोत्रम्) ऎऩ्गिऱबडिये सामान्येन भग-वच्छेषमागच् चॊऩ्ऩालुम् अदिलेदाऩुमन्तर्गतऩागैयाले ‘‘अतोऽहमपि ते दासः’’(मन्त्र-राज-पद-स्तोत्रम्) ऎऩ्ऩुमनुसन्धानमुम् सिद्धिक्किऱदु।
इङ्गु शेषत्वज्ञानमुम् स्वस्वातन्त्र्याभिमाननिवृत्त्यादिगळुम् उपायविशेषपरिग्रहमुम् फलभूतशेषवृत्तिप्रार्थऩैयुम् तऩक्कुप् पिऱक्किऱदागैयाले तऩ्ऩै प्रधान-मागक् काट्टवेण्डुगैयाल् तृतीयाक्षरत्तुक्कु विशेष्यपदमाग अहंशब्दत्तै अध्याहरित्तन्वयमागिऱदॆऩ्ऱु सिल आचार्यर्गळ् सॊल्लुवार्गळ्। अप्पोदुम् प्रणवविवरणमाऩ ‘‘मम नाथ यदस्ति योऽस्म्यहं सकलं तद्धि तवैव माधव’’(आळवन्दार् स्तोत्रम् ५३) इत्यादिगळिऱ्पडिये गुणङ्गळ् प्रधानानुवर्तिकळॆऩ्गिऱ न्यायत्ताले तऩक्कु शेषमाऩ गुणादिगळुमुपलक्षितङ्गळ्। वेऱे सिल आचार्यर्गळ् अस्मच्छब्दत्तिल् व्यञ्जनमात्रमाऩ मकारत्तैयॆडुत्तु छान्दसप्रक्रियैयाले पूर्वोत्तरभागङ्गळै लोपित्तु निऱ्किऱदाय् तृतीयाक्षरन्दाऩे अहमर्थत्तैक् काट्टुगिऱदॆऩ्ऱुम् योजिप्पर्गळ्। परमात्मावुक्कु आत्महविस्सै समर्पिक्क विधिक्किऱ न्यासविद्यैयिले प्रणवत्तै मन्त्रमागवोदुगैयाले इदु अनुष्ठेयार्थप्रकाशकमागैक्काग इदिले परावरात्मविषयमाऩ वाचकांशमपेक्षितमाऩाल् प्रमाणानुसारत्ताले प्रथमाक्षरमुद्देश्यकारकत्तैच् चॊल्लुगैयालुम् मध्यमाक्षरमन्यार्थमागैयालुम्पारिशेष्यत्ताले तृतीयाक्षरम् समर्पणीयमाऩ प्रत्यगात्महविस्सैक्काट्टवेण्डियदाल् इव्वक्षरत्तुक्कु अहं ऎऩ्ऱु पॊरुळागै मिगवुमुचितम्। आगैयाले यिऱे भट्टर् इङ्गुऱ्ऱ प्रणवत्तुक्कु ‘‘अकारार्थायैव स्वमहं’’(अष्टश्लोकी ३) ऎऩ्ऱु व्याख्यानम् पण्णिऱ्ऱु।
इप्पडिये नमस्सिल् मकारम् मूऩ्ऱत्तॊरु प्रकारत्ताले प्रत्यगात्मावैच् चॊल्लुगिऱदु। इदु षष्ठीविभक्त्यन्तमागैयालुम् नकारम् निषेधत्तैच् चॊल्लुगैयालुम् न मम ऎऩ्ऱदायिऱ्ऱु। निषेधत्तिलादरातिशयन् दोऱ्ऱु कैक्काग नञ् मुऩ्ऩे किडक्किऱदु। इदु ‘‘दृष्टा सीता’’ ऎऩ्ऩुमाप्पोलेयिरुक्किऱदु। इम् मकारत्तिल् षष्ठियाऩदु सम्बन्धसामान्यमुखत्ताले उचितसम्बन्धविशेषत्तै विवक्षिक्किऱदु। इव्वभिप्रायत्तालेयिऱे भट्टरुम् ‘‘अथ मह्यं न’’ ऎऩ्ऱदु। वाक्यङ्गळुक्कु अवधारणत्तिले तात्पर्यङ्गॊळ्ळुगै युचितमागैयाले इप् प्रणवत्तिले मध्यमाक्षरसिद्धमाऩ तात्पर्यार्थत्तोडेयुऱ वायिरुक्किऱ विन्नमस्सिल् पॊरुळे सर्वत्तिलुम् सारम् ऎऩ्ऩुमिडम् ‘‘द्व्यक्षरस् भवेन्मृत्युस्त्र्यक्षरं ब्रह्म शाश्वतम् । ममेति द्वयक्षरो मृत्युर्न ममेति च शाश्वतम्’’(भारतम् शान्ति-पर्व १३-४) इत्यादिगळाले सॊल्लप्पट्टदु। ‘‘सर्वं जिह्मं मृत्युपदमार्जवं ब्रह्मणः पदम् । एतावान् ज्ञानविषयः किं प्रलापः करिष्यति’’(भारतम् शान्ति-पर्व ७९-२२) ऎऩ्गिऱ श्लोकत्तुक्कुम् इन् नमस्सिल् पॊरुळिले प्राधान्येन तात्पर्यम्। इङ्गु ‘‘न मम’’ ऎऩ्गिऱदु ऎदैयॆऩ्ऩिल्; प्रणवत्तिल्तृतीयाक्षरत्तै अनुषङ्गित्तु नाऩॆऩक्कुरियेऩल्लेऩॆऩ्ऱदायिऱ्ऱु। अध्याहारत्तिऱ्काट्टिलनुषङ्गमुचितमॆऩ्ऩुमिडम् अनुषङ्गाधिकरणसिद्धम्। इङ्गु ‘‘न ममाहं’’ ऎऩ्ऱु विशेषिक्कैयाले कीऴ् अन्यशेषत्वत्तैक् कऴिक्किऱ मध्यमाक्षरम् गोबलीवर्दन्यायत्ताले स्वव्यतिरिक्तविषयम्। ‘‘अहं न मम’’ ऎऩ्गिऱ वाक्यत्ताले तऩ् स्वरूपमुम् तऩक्कुरित्तल्लामैयाले गुणङ्गळ् प्रधानानुवर्तिकळॆऩ्गिऱबडिये वेऱॊऩ्ऱैयुम् पऱ्ऱत् तऩक्कु निरुपाधिकस्वामित्वमिल्लै यॆऩ्ऱु विशेषित्तनुसन्धानम् फलित्तदु। इदु विशेषनिर्देशत्तुक्कुप् प्रयोजनम्। इप्पडि अनुषङ्गियाद पक्षत्तिल् पॊदुविले तऩ्ऩोडु तुवक्कुण्डाय्त् तोऱ्ऱुगिऱवऱ्ऱै यॆल्लाम् ऎऩ्ऩदऩ्ऱॆऩ्ऱु तऩ् तुवक्कऱुक्किऱदु। इत्ताल् तऩ्ऩैयुम् तऩ्ऩुडैय गुणविग्रहादिगळैयुम् पऱ्ऱत् तऩ्ऩभिमानविशेषङ्गळैक् कऴिक् कैयाले विपरीताहङ्कारममकारङ्गळागिऱ संसारमूलङ्गळ् छेदिक्कप्पट्टऩ। इङ्गु कऴिक्किऱ अहङ्कारम् भ्रमरूपमाऩ बुद्धिविशेषम्। मऱ्ऱुम् तत्त्वङ्गळिलॆण्णिऩ अहङ्कारम् विवेकमात्रत्ताऱ् कऴिवदॊऩ्ऱऩ्ऱु। सूक्ष्मशरीरम् विडुमळवुमिवऩैत् तॊऱ्ऱिक्किडक्कुम्। इव्व् अचित्सम्बन्धम् इवऩुक्कुक् कऴिया तिरुक्क इदिऩ् कार्यङ्गळाय् भ्रमरूपङ्गळाऩ अहङ्कारादिव्याधिकळ् मूलमन्त्रादिगळाले सिद्धमाऩ विवेकमागिऱ भेषज विशेषत्ताले कऴिगिऱऩ। तऩक्कन्यशेषत्वम् प्रणवत्तिल् मध्यमाक्षरत्तिले कऴिगैयाले अन्यऩाऩ तऩ्ऩैप्पऱ्ऱत् तऩक्कु शेषत्वमिल्लैयॆऩ्ऱु पिरित्तुच् चॊल्लवेण्डामैयाल् अन्यशेषियाय्त् तोऱ्ऱिऩ तऩक्किङ्गेदेऩुमॊऩ्ऱैयुम् पऱ्ऱ निरुपाधिकस्वामित्वम् कऴिक्कैयिले तात्पर्यमागवुमाम्। जीवऩुक्कु शेषमाऩवै यॆल्लाम् निरुपाधिकसर्वशेषियाऩ सर्वेश्वरऩ् स्वार्थमागक् कॊडुत्तवैयिऱे। जीवर्गळुडैय नित्यङ्गळाऩ गुणादिगळ् ईश्वरऩुडैय नित्येच्छासिद्धङ्गळ्। अशुद्धदशैयिलुम् शुद्धदशैयिलुमुण्डाऩ अनित्यविग्रहादिगळिवर्गळुडैय कर्मजन्यमायुम् कर्मनिरपेक्षमायुमुळ्ळ अनित्येच्छासिद्धङ्गळ्।
प्रणवत्तिले अन्यशेषत्वङ्गऴिगैयाले परमात्माविऱ्काट्टिलन्यऩाऩ तऩक्कुत्तऩ् शेषऩल्लऩॆऩ्ऩुमिडम् सिद्धिक्कैयालुम् ताऩ् वेऱॊरुत्तर्क्कु शेषमल्लादाप्पोले वेऱॊऩ्ऱुन् दऩ्ऩैप्पऱ्ऱ निरुपाधिकशेषम् अऩ्ऱॆऩ्ऩुमिडमुम् इङ्गे वरुगैयालुम् प्रणवत्तिल् तोऱ्ऱाद स्वस्वातन्त्र्यनिवृत्तियिले नमस्सुक्कुत् तात्पर्यमागवुमाम्। अप्पोदु पूर्वप्रयुक्तमकारत्तैयनुषङ्गित्तु नाऩॆऩक्कु निर्वाहकऩल्लेऩॆऩ्ऱु सॊल्लिऱ्ऱायिऱ्ऱु। स्वातन्त्र्यपदमात्रत्तैयध्याहरित्तु न मम स्वातन्त्र्यमॆऩ्ऱागवुमाम्। इच् चेतनऩुक्कु स्वस्वातन्त्र्यनिवृत्तियावदु निरपेक्षकर्तृत्वानर्हतै। इदुक्कडि; बद्धावस्थैयिलुम् मुक्तावस्थैयिलुम् स्वबुद्धिपूर्वप्रवृत्ति पण्णानिऩ्ऱालुम् ईश्वरऩ्गॊडुत्त करणादिगळैक्कॊण्डु अवऩ् प्रेरकमाय् सहकारियुमागप् प्रवर्तिक् कवेण्डुगै। ईश्वरऩुक्कु प्रथमाक्षरत्तिल् प्रकृतियिले सॊऩ्ऩ सर्वरक्षकत्वम् उपायाधिकारिकळ् पक्कलेदेऩुमॊरु उपायत्तिले प्रेरेपित्तुक्कॊण्डे वरक्कडवदु। जीवऩ् स्वरक्षणार्थमाऩ उपायानुष्ठानत्तिलुम् पराधीनकर्तावागैयालुम् इव्वुपायम् अनुष्ठित्तालुम् फलप्रदानरूपरक्षै पण्णुवाऩ् प्रसन्नऩाऩ सर्वेश्वरऩागैयालुम् प्रथमाक्षरत्तिल् प्रकृतियाले सॊल्लप्पट्ट ववऩुडैय सर्वरक्षकत्वमे इन् नमश्शब्दत्तालुम् दृढीकृतम्। इप्पडि प्रथमचतुर्थियाले प्रतिपन्नमाऩ ईश्वरऩुडैय निरुपाधिकसर्वशेषित्वमुम् जीवऩुक्केदेऩुमॊऩ्ऱैयुम् पऱ्ऱ निरुपाधिकशेषित्वमुङ्गऴित्त मुऩ्बुऱ्ऱयोजऩैयाले दृढीकृतमायिऱ्ऱु। इज्जीवऩुक्कुळ्ळ स्वातन्त्र्यमुम् ‘‘परात्तु तच्छ्रुतेः’’(ब्रह्म-सूत्रम् २-३-४०) ऎऩ्गिऱन्यायत्ताले निरुपाधिकस्वतन्त्रऩाय् स्वार्थप्रवृत्तऩाऩ परमात्मावडियाग वन्ददु। अप्पडिये वस्त्वन्तरङ्गळैप्पऱ्ऱ विज्जीवऩुक्कु शेषित्वमुम् निरुपाधिकशेषियाऩ अवऩ् स्वार्थमागक् कॊडुक्क वन्ददु। ॥ * ॥ श्रीमान् स्वतन्त्रस्स्वामी च सर्वत्रान्यानपेक्षया । निरपेक्षस्वतन्त्रत्वं स्वाम्यञ्चाा न्यस्य न क्वचित् ॥ तारस्य नमसश्चेमौ सारौ देशिकदर्शितौ । अनन्यशरणत्वादेरधिकारस्य सिद्धये ॥ * ॥ लोकत्तिल् स्वामित्वस्वातन्त्र्यङ् गळभिमतङ्गळायुम् दासत्वपारतन्त्र्यङ्गळनभिमतङ्गळायुम् तोऱ्ऱुगिऱदु कर्मोपाधिकमागवत्तऩै। इङ्गु प्रणवनमस्सुक्कळिले सॊऩ्ऩ दासत्वमुम् पारतन्त्र्यमुम् ‘‘दासभूतास्स्वतस्सर्व’’(मन्त्र-राज-पद-स्तोत्रम्) इत्यादिगळिऱ्पडिये स्वरूपप्राप्तङ्गळागैयाले तत्त्ववित्तुक्कळुक्कनुकूलङ्गळ्। इप्पडि अत्यन्तपारार्थ्यपारतन्त्र्यङ्गळ्सिद्धिक्कैयाले ’’अडियार्क्कॆऩ्ऩै याट्पडुत्तविमल’’ (अमलऩादिबिराऩ् १) ऩॆऩ्गिऱबडिये स्वतन्त्रऩाऩ शेषिक्किष्ट विनियोगार्हऩाऩबडियाले तदीयशेषत्वमुमिङ्गे सिद्धम्। शेषियुमाय् स्वतन्त्रऩुमागैयाले ईश्वरऩिव्वात्मावैत्तऩक्कु नल्लराऩ वडियार्क्कुत् तऩ्ऩुगप्पाले शेषमाक्किऩाल् इदु प्राप्तमऩ्ऱॆऩ्ऩ वॊण्णादु; विलक्कवुमॊण्णादु। शेषियागैयाले इष्टविनियोगत्तुक्कुप् प्राप्तऩ्; स्वतन्त्रऩागैयाले इदुक्कु समर्थऩ्। ’’मऱ्ऱुमोर् तॆय्वमुळदॆऩ्ऱिरुप्पारोडुऱ्ऱिलेऩुऱ्ऱदुमुऩ्ऩडियार्क् कडिमै’’(पॆरियदिरुमॊऴि ८-१०-३) यॆऩ्गिऱ पाट्टिलुमिव्वर्थङ्गण्डुगॊळ्वदु।
॥ * ॥ स्वेच्छयैव परेशस्य तादधीन्यबलात्तु नः । भगवद्भक्तशेषत्वं स्वेच्छयापि क्वचिद्भवेत् ॥ गुणाधिकेहि विषये गुणसारस्य वेदिनः । रामे रामानुजस्येव दास्यं गुणकृतं भवेत् ॥ दास्यमैश्वर्ययोगेन ज्ञातीनाञ्च करोम्यहं ॥ अर्धभोक्ता च भोगानां वाग्दुरुक्तानि च क्षमे ॥ इति स्वोक्तिनयादेव स्वभक्तविषये विभुः । आत्मात्मीयस्य सर्वस्य सङ्कल्पयति शेषताम् ॥ अन्योन्यशेषभावेऽपि परस्वातंत्र्यसंभवः । तत्तदाकारभेदेन युक्त इत्युपपादितम् ॥ * ॥ इप्पडि स्वतन्त्रऩाऩ शेषियिट्टवऴक्काय् अकिञ्चनऩायिरुक्किऱविवऩुक्कु अवऩाले पुरुषार्थम् पॆऱवेण्डुगैयाले अवऩुडैय वशीकरणार्थमाग द्वयत्तिलुम् चरमश्लोकत्तिलुम् विशदमागच् चॊल्लुगिऱ शरणवरणमिङ्गे सूचितम्। आत्मसमर्पणमुम् शरणवरणमुमन्योन्यम् पिरियामैयाले योरॊऩ्ऱैच्चॊल्लुम् शब्दङ्गळिलिरण्डुम् विवक्षितम्। ‘‘यस्स देवो मया दृष्टः पुरा पद्मायातेक्षणः । स एष पुरुषव्याघ्रस्सम्बन्धीते जनार्दनः॥’’(भारतम् आरण्य-पर्व १९२-५१), ‘‘सर्वेषामेव लोकानां पिता माता च माधवः । गच्छध्वमेनं शरणं शरण्यं पुरुषर्षभाः॥’’(भारतम् आरण्य-पर्व १९२-५६) ऎऩ्ऱु उपदेशिक्क ‘‘एवमुक्तास्त्रयः पार्था यमौ च भरतर्षभ । द्रौपद्या सहितास्सर्वे नमश्चक्रुर्जनार्दनम्॥’’(भारतम् आरण्य-पर्व १९२-५६) ऎऩ्ऱु सॊल्लुगैयालुम् दमयन्तीवृत्तान्तत्तिले ‘‘शरणं प्रति देवानां प्राप्तकालममन्यत’’(भारतम् आरण्य-पर्व ५४-१६) ऎऩ्ऱु प्रक्रमित्तु ‘‘वाचा च मनसाचैव नमस्कारं प्रयुज्य सा’’(भारतम् आरण्य-पर्व) ऎऩ्गैयालुम् नमश्शब्दन्दाऩे शरणागतिशब्दस्थानत्तिले पठितमागैयाले इदु तऩ्ऩोडु तऩ् तुवक्कऱुत्तुक् कॊण्डु सपरिकरमाऩ स्वरक्षाभरसमर्पणत्तिले तत्परमागवुमाम्। नमस्सु आत्मसमर्पणपरमायिरुक्कुमॆऩ्ऩुम् इडम् ‘‘समित्साधनकादीनां यज्ञानां न्यासमात्मनः । नमसा योऽकरोद्देवे स स्वध्वर इतीरितः॥’’(अहिर्बुध्न्य-सम् ३७-३७), ‘‘नमस्कारात्मकं यस्मै विधायात्मनिवेदनम्॥’’(मन्त्र-राज-पद-स्तोत्रम्) इत्यादिगळालुम् प्रसिद्धम्। (प्रणवमोरक्षरमायिरुप्पदॊरु पदमायिरुक्क वक्षरत्रयमाक्कि इव्वक्षरङ्गळैत् तऩित्तऩिये पदङ्गळागक्कॊण्डु ऒरु वाक्यार्थमनुसन्धिक्कैयुम्, नमस्सॆऩ्ऱु प्रणामवाचियायिरुप्पदॊरु अव्ययमायिरुक्क इत्तै विभजित्तु वाक्यार्थङ्गॊळ्ळुगैयुम् निरुक्तबलत्ताले पॆऱ्ऱदु।) नाऩु मॆऩक्कुरियेऩल्लेऩ्, ऎऩ्ऩुडैयदाऩ व्यापारादिगळुमॆऩक्कु शेषमऩ्ऱु; इवैयॆल्लाम् सर्वेश्वरऩुक्के शेषम् ऎऩ्ऱिवै मुदलाऩ वर्थङ्गळॆल्लाम् नमश्शब्दत्तिले विवक्षितमॆऩ्ऩुमिडम् निरुक्तत्तिल् नमस्कारप्रकरणत्तिलेयोदप्पट्टदु। इन् नमश्शब्दत्तुक्कु स्थूलसूक्ष्मपरङ्गळॆऩ्ऱु मूऩ्ऱर्थङ्गळै वगुत्तु अहिर्बुध्न्यऩ् व्याख्यानम् पण्णिऩाऩ्।
‘‘प्रेक्षावतः प्रवृत्तिर्या प्रह्वीभावात्मिका स्वतः ।
उत्कृष्टं परमुद्दिश्य तन्नमः परिगीयते ॥ लोके चेतनवर्गस्तु द्विधैव परिकीर्त्यते ।
ज्यायांश्चैव तथा ज्यायान्नैवाभ्यां विद्यते परः ॥ कालतो गुणतश्चैव प्रकर्षो यत्र तिष्ठति ।
शब्दस्तं मुख्यया वृत्त्या ज्यायानित्यवलम्बते । अतश्चेतनवर्गोऽन्यस्स्मृतः प्रत्यवरो बुधैः । ’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-२, ३, ४, ५,।)‘‘अज्यायांश्चानयोर्योगश्शेषशेषितयेष्यते ॥ अज्यायांसोऽपरे सर्वे ज्यायानेको मतः परः । नन्तृनन्तव्यभावेन तेषां तेन समन्वयः ॥ नन्तव्यः परमश्शेषी शेषा नन्तार ईरिताः । नन्तृनन्तव्यभावोऽयं न प्रयोजनपूर्वकः ॥ नीचोच्चयोस्स्वभावोऽयं नन्तृनन्तव्यतात्मकः । उपाधिरहितेनायं येन भावेन चेतनः ॥ नमति ज्यायसे तस्मै तद्वा नमनमुच्यते । भगवान्मे परो नित्यमहं प्रत्यवरस्सदा ॥ इति भावो नमः प्रोक्तो नमसः कारणं हि सः । नामयत्यपि वा देवं प्रह्वीभावयति ध्रुवम् ॥’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-५ मुदल् १०)‘‘प्रह्वीभवति नीचे हि परो नैच्यं विलोकयन् । अतो वा नम उद्दिष्टं यत्तन्नामयति स्वयम् ॥ वाचा नम इति प्रोच्य मनसा वपुषा च यत् । तन्नमः पूर्णमुद्दिष्टमतोऽन्यन्न्यूनमुच्यते ॥ इयं करणपूर्तिस्स्यादङ्गपूर्तिमिमां शृणु । शाश्वती मम संसिद्धिरियं प्रह्वीभवामि यत् ॥ पुरुषं परमुद्दिश्य न मे सिद्धिरितोऽन्यधा । इत्यङ्गमुदितं श्रेष्ठं फलेप्सा तद्विरोधिनी ॥ अनादिवासनारोहादनैश्वर्यात्स्वभावजात् ॥’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-११ मुदल् १५)‘‘मलावकुण्ठितत्वाच्च दृक्क्रियाविहतिर्हि या ॥ तत्कार्पण्यं तदुद्बोधो द्वितीयं ह्यङ्गमीदृशम् । स्वस्वातन्त्र्यावबोधस्तु तद्विरोध उदीर्यते ॥ परत्वे सति देवोऽयं भूतानामनुकंपनः । अनुग्रहैकधीर्नित्यमित्येतत्तु तृतीयकम् ॥ उपेक्षको यथाकर्म फलदायीति या मतिः । विश्वासात्मकमेतत्तु तृतीयं हन्ति वै सदा ॥ एवं भूतोऽप्यशक्तस्सन्न त्राणं भवितुं क्षमः । ’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-१५ मुदल् १८।)‘‘इति बुद्ध्यास्य देवस्य गोप्तृशक्ति निरूपणम् ॥ चतुर्थमङ्गमुद्दिष्टममुष्य व्याहतिः पुनः । उदासीनो गुणाभावादित्युत्प्रेक्षा निमित्तजा ॥ स्वस्य स्वामिनि वृत्तिर्या प्रातिकूल्यस्य वर्जनम् । तदङ्गं पञ्चमं प्रोक्तमाज्ञाव्याघातवर्जनम् ॥ अशास्त्रीयोपसेवा तु तद्विघात उदीर्यते । चराचराणि भूतानि सर्वाणि भगवद्वपुः ॥ अतस्तदानुकूल्यम्मे कार्यमित्येव निश्चयः । षष्ठमङ्गं समुद्दिष्टं तद्व्याघातो निराकृतिः ॥ पूर्णमङ्गैरुपाङ्गैश्च नमनन्ते प्रकीर्तितम् । ’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-१८ मुदल् २३)‘स्थूलोऽयं नमसस्त्वर्थः सूक्ष्ममन्यन्निशामय ॥ चेतनस्य यदा मम्यं स्वस्मिन् स्वीये च वस्तुनि । मम इत्यक्षरद्वन्द्वं तदा मम्यस्य वाचकम् ॥ अनादिवासनारूढमिथ्याज्ञान निबन्धना । आत्मात्मीयपदार्थस्था या स्वातन्त्र्यस्वता मतिः ॥ मे नेत्येवं समीचीनबुद्ध्या सात्र निवार्यते ।
नाहं मम स्वतन्त्रोऽहं नास्मीत्यस्यार्थ उच्यते ॥ न मे देहादिकं वस्तु स शेषः परमात्मनः ।
इति बुद्ध्या निवर्तन्ते तास्ताः स्वीया मनीषिकाः ॥ अनादिवासनाजातैर्बोधैस्तैस्तैर्विकल्पितैः । ’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-२३ मुदल् २८।)‘‘रूषितं यद्दृढं तत्तत्स्वातन्त्र्यस्वत्वधीमयम् ॥
तत्तद्वैष्णवसार्वात्म्यप्रतिबोधसमुत्थया ।
नम इत्येतया वाचा नंत्रा स्वस्मादपोह्यते ॥
इति ते सूक्ष्म उद्दिष्टः परमन्यन्निशामय ।
पन्था नकार उद्दिष्टो मः प्रधान उदीर्यते ॥ विसर्गः परमेशस्तु तत्रार्थोऽयं निरुच्यते । अनादिः परमेशो यश्शक्तिमान् पुरुषोत्तमः ॥
तत्प्राप्तये प्रधानोऽयं पन्था नमननामवान् । ’’ (अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-२८ मुदल् ३३)
‘‘इति ते त्रिविधः प्रोक्तो नमश्शब्दार्थ ईदृशः’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-३३) इति ॥
इव्विडत्तिल् ‘‘नन्तव्यः परमश्शेषी’’ ऎऩ्गैयाले नमस्सुक्कुप् परमशेषिये प्रतिसम्बन्धियॆऩ्ऩुमिडम् स्वतः प्राप्तम्। परमशेषि इऩ्ऩाऩॆऩ्ऱु तॆळिगैक्काग विशेषनामधेयम्। इङ्गु ‘‘अशास्त्रीयोपसेवा तु तद्विघात उदीर्यते’’ ऎऩ्ऱुम्, ‘‘तद्व्याघातो निराकृतिः’’ ऎऩ्ऱुञ्जॊऩ्ऩ वचनङ्गळुक्कु प्रपत्तिकालत्तिल् बुद्धिपूर्वप्रातिकूल्यम् नडक्कुमागिल् आनुकूल्यसङ्कल्पमुम् प्रातिकूल्यत्तिल् अभिसन्धिविरामादिगळुमिल्लैयायिऱ्ऱामॆऩ्ऱु तात्पर्यम्। प्रपत्त्युत्तरकालत्तिल् बुद्धिपूर्वप्रातिकूल्यम् नडन्ददागिल् इवऩ् रुचियोडु पॊरुन्दिऩ स्वतन्त्रभगवदाज्ञैक्कु विरुद्धमाम्। इङ्गु स्थूलमाऩ अर्थमावदु; व्याकरण वरुगिऱ स्फुटव्युत्पत्तियाले तोऱ्ऱुमदु। सूक्ष्ममावदु; वर्णसाम्यादिगळैक्कॊण्डिऴिगिऱ निरुक्तबलत्ताले तोऱ्ऱुमदु। परमावदु; रहस्यशास्त्रङ्गळिऱ् सॊल्लुगिऱ अक्षरनिघण्टुप्रक्रियैयाले तोऱ्ऱुमदु। इदिल् मुऱ्पड शेषभूतऩुक्कु स्वतःप्राप्तवृत्तियुम् साङ्गन्यासरूपमाऩ साध्योपायशरीरमुम् वगुत्तदु। अनन्तरम् मोक्षोपायाधिकारिक्कवश्यापेक्षितमाऩ निरपेक्षस्वातन्त्र्यादि निवृत्तिपूर्वकस्वरूपशोधनम् पण्णिऱ्ऱु। पिऩ्बु साध्योपाय विशेषत्ताले वशीकार्यमुमाय् प्राप्यमुमायिरुक्किऱ सिद्धोपायमिरुक्कुम्बडियैच् चॊल्लिऱ्ऱु। उपायान्तरङ्गळिऱ् काट्टिल् समर्पणत्तिऩुडैय प्रधानोपायत्वञ् जॊल्लिऱ्ऱागवुमाम्। इवैयॆल्लाम् मेऱ्सॊल्लप्पुगुगिऱ वाक्यार्थङ्गळिले यथासंभवमनुसन्धित्तुक् कॊळ्वदु। *एवं शिक्षितनानार्थनमश्शब्दसमन्विताः । सर्वे करणतां यान्ति मन्त्रास्स्वात्म समर्पणे ॥ जीवसामान्यमुखतश्शृङ्गग्राहिकयापि वा । मकारौ तार नमसोस्स्वानुसन्धानदाविह ॥ इह या स्वानुसन्धानप्रक्रियैकस्य दर्शिता । अन्येषामपि तत्साम्यान्नान्योन्यशरणा इमे ॥ अतस्स्वपर-रक्षायां पराधीनेषु जन्तुषु । निरपेक्षशरण्यत्वं नियतं कमलापतौ ॥ * ॥ इङ्गु शाब्दमागवादल् आर्थमागवादल् नमस्सिले तोऱ्ऱिऩ शरणागतियागिऱ साध्योपायत्ताले प्रसादनीयऩाय् मेलिल् चतुर्थियिल् विवक्षितमाऩ कैङ्कर्यत्तुक्कु प्रतिसम्बन्धियुमाय् सर्वरक्षकऩागवुम् सर्वशेषियागवुम् प्रथमाक्षरत्तिल् प्रतिपन्नऩाऩ निरपेक्षशरण्यऩुडैय पडियै वॆळियिडुगिऱदु योगरूढमाऩ नारायणशब्दम्। सुरुङ्गच्चॊऩ्ऩ अर्थन्दऩ्ऩैये अज्ञानसंशय विपर्ययङ्गळ् कऴियुम्बडि मुखान्तरत्ताले तॆळिविक्कै विवरणम्। इस्संग्रहविवरणभावम्प्रथमाक्षरम् मुदलाग यथासंभवङ्गण्डुगॊळ्वदु। इन् नारायणशब्दम् शेषशेषितत्त्वङ्गळिरण्डैयुम् वॆळियागक् काट्टुगिऱ उपकारातिशयत्ताले विष्णुगायत्रियिलुम् तिरुनारायणीयत्तिले नामनिर्वचनम् पण्णुगिऱविडत्तिलुम् मऱ्ऱुमुळ्ळ व्यापकनामङ्गळुक्कुम् मुऩ्ऩे पठिक्कप्पट्टदु। सर्वपर विद्योपास्यविशेषनिर्णयम् पण्णुगिऱ नारायणानुवाकम् परतत्त्वमाग शङ्कितराऩ ब्रह्मशिवादिगळॆल्लाम् सामानाधिकरण्यनिर्देशत्तालेय् अङ्गु सॊऩ्ऩ विश्वम् पोले विभूतियाऩार्गळॆऩ्ऱुम् इवर्गळुम् नारशब्दार्थमॆऩ्ऱुन् तॆळिविक्कैक्काग इन् नारायणशब्दत्तैप् पलगालुमादरन्दोऱ्ऱवावर्तित्तदु। इश् शब्दत्तिऩ् प्रभावम् ‘‘सङ्कीर्त्य नारायणशब्दमात्रं’’(व्याससञ्जयसंवादः), ‘‘नारायणेति यस्यास्ये’’(), ‘‘नारायणेति शब्दोऽस्ति’’() इत्यादिगळिलुम्, आऴ्वार्गळुडैय ’’कुलन्दरुम् सॆल्वन् दन्दिडुम्’’(पॆरिय तिरुमॊऴि १-१-९), ’’नारणऩ्ऱम्मऩ्ऩै नरगम्बुगाळ्’’(पॆरियाऴ्वार् तिरुमॊऴि ४-६-१) इत्यादिगळाऩ पासुरङ्गळालुम् प्रसिद्धम्। नारदीयकल्पत्तिलुम् ‘‘रोगापद्भयदुःखेभ्यो मुच्यन्ते नात्रसंशयः । अपि नारायणेत्येतच्छब्दमात्रप्रलापिनः’’(नारदीयम् १-३८) ऎऩ्ऱुञ्जॊल्लप्पट्टदु। इदु तऩ्ऩैये स्वरव्यञ्जनभेदत्ताले ऎट्टु तिरुवक्षरमाग भाविक्कत् तिरुमन्त्रत् तोडॊक्कुमॆऩ्ऱु पुराणान्तरोक्तम्। ईश्वरऩोडु पृथक्सिद्धङ्गळल्लाद नारङ्गळुक्कु नाराः अयनं यस्य ऎऩ्ऱुम् नाराणामयनं ऎऩ्ऱुम् निष्कर्षविवक्षैयाले वैयधिकरण्यमुण्डायिऱ्ऱु। इश् शब्दत्तुक्कु नम्माऴ्वार् ’’ऎण्बॆरुक्कन्नलत्तॊण् पॊरुळीऱिल वण् पुगऴ् नारणऩ्’’(तिरुवाय्मॊऴि १-२-१०) ऎऩ्ऱुम्, ’’नारणऩ् मुऴुवेऴुलगुक्कुनादऩ्’’(तिरुवाय्मॊऴि २-७-२) ऎऩ्ऱुम् पूर्वापरङ्गळिले समासद्वयत्तिलर्थत्तै प्रदर्शिप्पित्तार्। इदिले हेयप्रत्यनीकत्वकल्याणैकतानत्वरूपमाऩ उभयलिङ्गत्वमुमुभयविभूतियोगमुम् गर्भितम्। देवीभूषणायुध परिजन परिच्छद द्वारपाल पार्षदादि भेदङ्गळुमिङ्गे अनुसन्धेयङ्गळ्। ॥ * ॥ कारणत्वमबाध्यत्वमुपायत्वमुपेयता । इति शारीरकस्थाप्यमिह चापि व्यवस्थितम् ॥ * ॥ इदॆल्लाम् ‘‘ज्ञानानन्दामलत्वादि’’(नित्यम्) ऎऩ्ऱु तुडङ्गि भट्टर् नित्यत्तिले प्रतिपादितम्। इव्विडत्तिल् ‘‘सृष्ट्वा नारं तोयमन्तस्स्थितोऽहं येन स्यान्मे नाम नारायणेति’’(वराहपुराणम्), ‘‘आपो नारा इति प्रोक्ता आपो वै नरसूनवः । ता यदस्यायनं पूर्वं तेन नारायणस्स्मृत’’(मनुस्मृति १-१९) इत्यादिगळिले अप्पुक्कळैयॆडुत्तदु तत्त्वान्तरङ्गळुक्कुमुपलक्षणमॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘नराज्जातानि तत्त्वानि नाराणीति ततो विदुः । तान्येव चायनं तस्य तेन नारायणः स्मृतः॥’’( भारतम् आनुशाासनिक-पर्व १८६-७) इत्यादिगळाले सिद्धम्। इन्द बहुव्रीहिसमासमाऩ निर्वचनत्तिल् नराज्जातानि तत्त्वानि ऎऩ्ऱु नारशब्दार्थञ्जॊल्लुगैयाले महोपनिषत् प्रभृतिकळिऱ् सॊल्लुगिऱबडिये ब्रह्मेशानादिसर्वत्तैयुम् पऱ्ऱ नारायणऩुडैय सर्वविधकारणत्वमुम्, अयनशब्दत्तिल् ईयत इत्ययनं ऎऩ्गिऱ कर्मव्युत्पत्तियाले इवऱ्ऱै व्याप्यमागवुडैयवऩुडैय सर्वव्यापकत्वमुम् अदुक्कुपयुक्तमाऩ निरतिशयसूक्ष्मत्वमुञ्जॊल्लिऱ्ऱायिऱ्ऱु। इप्पॊरुळ्गळ् ‘‘ईयते अस्मिन्’’ ऎऩ्गिऱ अधिकरणव्युत्पत्तियिलुम् वरुम्। ‘‘नाराणामयनत्वाच्च नारायण इति स्मृतः’’(भारतम् उद्योग-पर्व ६९-१०), ‘‘नारास्त्विति सर्वपुंसां समूहः परिकीर्तितः । गतिरालम्बनं तस्य तेन नारायणस्स्मृतः॥’’(पाद्मोत्तरम्), ‘‘नारो नराणां सङ्घातस्तस्याहमयनं गतिः । तेनास्मि मुनिभिर्नित्यं नारायण इतीरितः ॥ नारशब्देन जीवानां समूहः प्रोच्यते बुधैः । तेषामयनभूतत्वान्नारायण इहोच्यते ॥ तस्मान्नारायणं बन्धुं मातरं पितरं गुरुम् । निवासं शरणञ्चाहुर्वेदवेदान्तपारगाः॥’’(पाद्मोत्तरम्) इत्यादिगळिऱ्पडिये तत्पुरुषसमासमाऩालुम् निरुक्तबलत्ताले अयनशब्दम् पुल्लिङ्गम्। इङ्गु ‘‘रीङ् क्षये’’ ऎऩ्गिऱ धातुविले र ऎऩ्ऱु स्वरूपविकारत्ताले क्षयिष्णुवाऩ वचित्पदार्थत्तैच्चॊल्लि, अदिल् वेऱुबट्टु स्वरूपविकाररहितमाऩ चेतनवर्गत्तै नगनैकादिशब्दम् पोले नसमासमाऩ नरशब्दत्ताले सॊल्लि, अदिऩ् समूहङ्गळै नारशब्दत्ताले सॊल्लि, इन्द समूहङ्गळुक्कु अयनं ऎऩ्गिऱवित्ताल् स्वाधीन त्रिविध चेतनाचेतन स्वरूपस्थितिप्रवृत्तिभेदऩाऩवऩ् नरशब्दवाच्यराऩ त्रिविधात्माक्कळुडैय समूहङ्गळुक्कुमपेक्षितहेतुवाय् स्वयं भोग्यतैयाले उपेयमुमाय् ‘‘विष्ण्वाधारं यथाचैतत् त्रैलोक्य समुपस्थितं’’(विष्णुपुराणम् २-१३-२), ‘‘यो लोकत्रयमाविश्य बिभर्त्यव्यय ईश्वर’’(गीता १५-१७) इत्यादिगळिऱ्पडिये आधारमुमायिरुक्किऱबडि सॊल्लप्पट्टदु। ऎङ्ङऩेयॆऩ्ऩिल्; ‘‘इण् गतौ’’ ऎऩ्गिऱ धातुविले ‘‘ईयते अनेन’’ ऎऩ्ऱु अयनशब्दत्तिल् करणव्युत्पत्तियाले ईश्वरऩुबायमायुम्, ‘‘ईयतेऽसौ’’ ऎऩ्गिऱ कर्मव्युत्पत्तियाले उपेयमायुम्, ‘‘ईयते अस्मिन्’’ ऎऩ्गिऱ अधिकरणव्युत्पत्तियाले आधारमायुन्दोऱ्ऱुगिऱाऩ्। ‘‘अय पय गतौ’’ ऎऩ्गिऱ अयति धातुविलुम् इव्वयनपदम् निष्पन्नमाम्। इव्वुपायत्वोपेयत्वादिगळुक्कुपयुक्तमाऩ सौलभ्यमुम् परत्वमुमिङ्गे सिद्धम्। अयनमॆऩ्ऱु वासस्थानमाय् अप्पोदु बहुव्रीहिसमासत्ताले अन्तर्व्याप्तियुम् तत्पुरुषऩाले बहिर्व्याप्तियुन् दोऱ्ऱुगिऱदॆऩ्ऱुमनुसन्धिप्पार्गळ्। इवैयिरण्डुम् श्रुतिसिद्धम्। अन्तर्व्याप्तियावदु इवैयुळ्ळ विडत्तिल् तऩ्ऩैयिल्लै यॆऩ्ऩ वॊण्णादबडि कलन्दु निऱ्कै। बहिर्व्याप्तियावदु इवै यिल्लाद विडत्तिलुमॆङ्गुन् दाऩुळऩागै। विभुक्कळाऩ कालादिगळुक्कु बहिर्व्याप्ति सॊल्लवेण्डा। ८५‘‘नारायणमणीयांसमशेषाणामणीयसां’’(विष्णुपुराणम् १-९-४१) ऎऩ्ऱदु अन्तर्व्याप्तिक्कनुगुणमाय् निऱ्किऱ प्रतिघातानर्हत्वम्, अल्लदु अणुपरिमाणत्वमऩ्ऱु। इदु सॊल्लुमिडम् उपाध्यवच्छेदत्ताले यॆऩ्ऱु सूत्रभाष्यादिसिद्धम्। व्याप्तऩुक्कु प्रतिवस्तुपूर्णत्वमावदु ऒरोरु उपाध्यवच्छिन्नप्रदेशमे सर्वत्तैयुम् निर्वहिक्क वल्ल शक्तियुडैत्तायिरुक्कै; अल्लदु वस्तुतोऱुम् स्वरूपसमाप्तियऩ्ऱु। इदु कॊळ्ळिल् बहिर्व्याप्तिक्कु विरुद्धमाम्। इत्तै अघटितघटनाशक्तियाले निर्वहिक्किल् विरुद्धसमुच्चयङ्गॊळ्ळुम् परमतङ्गळिऱ्पडियाम्। इङ्गु प्रथमाक्षरत्तालुम् नारशब्दत्तिल् प्रकृतियाऩ नरशब्दत्तालुम् अयनशब्दत्तालुम् सर्वेश्वरऩैच् चॊल्लुगिऱबोदु रक्षकत्वकारणत्वनित्यत्वनेतृत्वाधारत्वान्तर्यामित्वादिगळाऩ आकारभेदङ्गळाले मूऩ्ऱुम् सप्रयोजनङ्गळ्। प्रणवत्तिल् तृतीयाक्षरत्ताले चेतनऩै प्रकाशिप्पिक्कच्चॆय्दे इङ्गु नारशब्दत्ताले मीण्डुञ् जॊल्लुवाऩेऩॆऩ्ऩिल्; ८६’’नाऩुऩ्ऩै यऩ्ऱियिलेऩ्गण्डाय् नारणऩे नी यॆऩ्ऩैयऩ्ऱियिलै’’(नाऩ्मुगऩ् तिरुवन्दादि ७) यॆऩ्ऱुम्, ८७‘‘रामानुजं लक्ष्मणपूर्वजञ्च’’(रामायणम् सुन्दरकाण्डम् २८-१०)ऎऩ्ऱुञ् जॊल्लुगिऱबडिये ऒऩ्ऱैयिट्टॊऩ्ऱै निरूपिया निऩ्ऱाल् अर्जुनरथम् पोले प्रणवं शेषप्रधानमागैयालुम्, रासमण्डलम्बोले नारायणशब्दम् शेषिप्रधानमागैयालुम् पुनरुक्तियिल्लै। प्रणवन्दऩ्ऩिलुम् शाब्द प्राधान्यम् जीवऩुक्काऩालुम् रक्षकऩाऩ शेषिक्के आर्थम् प्राधान्यम्। प्रणवत्तिलेस्वरूपत्तालुम् गुणत्तालुम् ज्ञानाकारऩाय् प्रत्यक्कायणुवाय्त्तोऱ्ऱिऩ जीवऩुक्कु नारशब्दम् क्षयमिल्लादवऩॆऩ्ऱु नित्यत्वञ्जॊल्लुगैयालुम् नररुडैय समूहत्तैच् चॊल्लुगैयाले जीवर्गळुडैय अन्योन्यभेदत्तै व्यक्तमाक्कुगैयालुम् नराज्जातङ्गळ् नारङ्गळॆऩ्ऱबोदु विशिष्टवेषत्तालुम् ब्रह्मकार्यत्वन्दोऱ्ऱुगैयालुम् पदद्वयत्तुक्कुम् प्रयोजनभेदमुण्डु। नारशब्दसमानाधिकरणमाऩ अयनशब्दत्ताले इवऱ्ऱुक्कु व्याप्यत्वादिगळुङ्गण्डु कॊळ्वदु। नित्यराऩ पल चेतनर्क्कु ऒरु नित्यऩाऩ चेतनऩभिमतहेतुवॆऩ्गिऱ श्रुत्यर्थमुमिङ्गे कण्डुगॊळ्वदु। नित्यऩाग प्रमाणसिद्धऩाऩ जीवऩुक्कु ब्रह्मकार्यत्वम् विशेषण द्वारकम्। इप्पडि नारायणात्मकादिकल्पङ्गळिले सॊऩ्ऩव्युत्पत्त्यन्तरङ्गळुमॆल्लामिवऱ्ऱोडु तुल्यम्। ‘‘चेतनाचेतनं सर्वं विष्णोर्यद्व्यतिरिच्यते । नारन्तदयनञ्चेदं यस्य नारायणस्तु सः॥’’() ऎऩ्गैयाले ‘‘सर्वपुंसां समूहः’’() ऎऩ्ऱदुवुम् उपलक्षणमागैयाल् क्षयिष्णुक्कळल्लामैयाले स्वरूपत्तालेयादल् प्रवाहत्तालेयादल् नित्यङ्गळाय् नरशब्दवाच्यङ्गळाऩ सर्वतत्त्वङ्गळुडैय समूहङ्गळुम् नारङ्गळ्। सर्वव्यापकत्वादिविशिष्टऩायिरुक्कच्चॆय्दे तद्गतदोषङ्गळै तत्प्रयुक्तदोषङ् गळैयुम् कऴिक्किऱ क्षयरहितऩॆऩ्गिऱ व्युत्पत्तियालुम्, ‘‘नृ नये’’ इत्यादिगळालुम्, ‘‘जह्नुर्नारायणो नरः’’(भारतम् आनुशासनिक २३१-२९) ऎऩ्ऱु नामधेयमागच् चॊल्लुगैयालुम्, ‘‘आपो नारायणोद्भूतास्ता एवास्यायनं पुनः’’(व्यासस्मृति) ऎऩ्गिऱ व्यासस्मृतिवाक्यत्ताले ‘‘आपो वै नरसूनव’’ इत्यादिगळिल् नरशब्दमुम् नारायणऩैये सॊल्लुगिऱदॆऩ्ऩुमिडम् सुव्यक्तमागैयालुम् नरऩॆऩ्ऱु नित्यऩाय् सर्वनेतावाऩ सर्वेश्वरऩुक्कुत् तिरुनाममागैयाले ‘‘नरसम्बन्धिनो नारा नरस्स पुरुषोत्तमः । नयत्यखिलविज्ञानन्नाशयत्यखिलन्तमः ॥ नरिष्यति च सर्वत्र नरस्तस्मात्सनातनः । नरसम्बन्धिनस्सर्वे चेतनाचेतनात्मकाः ॥ ईशितव्यतया नारा धार्यपोष्यतया तथा । नियाम्यत्वेन सृज्यत्वप्रवेशभरणैस्तथा ॥ अयते निखिलान्नारान्व्याप्नोति क्रियया तया । नाराश्चाप्यनन्तस्य तैस्तद्भाव निरूपणात् ॥ नाराणामयनं वासस्ते च तस्यायनं सदा । परमा च गतिस्तेषां नाराणामात्मनां सदा॥’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-५०) ऎऩ्ऱ अहिर्बुद्ध्न्यादि निर्वचनम् पण्णिऩबडिये ‘‘नरसम्बन्धि नारम्’’ ऎऩ्गिऱ व्युत्पत्तियाले सर्वेश्वरऩुडैय स्वरूपनिरूपकधर्मङ्गळुम् निरूपितस्वरूप-विशेषणधर्मङ्गळुम् व्यापारङ्गळुम् विग्रहविशेषङ्गळुम् मऱ्ऱुमुळ्ळ त्रिविधचेतनाचेतनङ्गळुमॆल्लां नारशब्दार्थमाऩ पोदु स्वव्यतिरिक्तसर्वत्तुक्कुमाश्रयत्वादिरूपेण निऱ्कुम् प्रकारम् विवक्षितमागैयाले स्वनिष्ठत्वादिगळैच् चॊल्लुगिऱदु। इप्पडि व्यापन भरणनियमनस्वाम्यादिगळाले वेऱुपट्टिरुक्किऱ पुरुषोत्तमऩुक्कुं, तत्-सम्बन्धिगळुक्कुं कुदृष्टिकळ् सॊऩ्ऩ स्वरूपैक्यादिभ्रमङ्गऴियुम्बडि सर्वशरीरित्वसर्वशब्दवाच्यत्वादि वैभवमुमिङ्गे फलितम्। नरशब्दत्ताले शोधकवाक्यार्थमुम्, नारशब्दत्ताले ‘‘नराज्जातानि तत्त्वानि नाराणि’’ ऎऩ्गैयाले कारणवाक्यार्थमुम्, अयनशब्दत्ताले अव्वो उपासनवाक्यार्थङ्गळुमॆल्लामिङ्गे प्रकाशितङ्गळागिऱऩ। सुबालोपनिषत्प्रभृतिकळिले सर्वान्तर्यामियुमाय् सर्वविधबन्धुवुमायिरुक्किऱ सर्वेश्वरऩ् नारायणशब्दत्ताले देवतान्तरव्यावृत्तऩाग प्रतिपादितऩाऩाऩ्। लोकत्तिलुळ्ळ सर्वबन्धुक्कळुम् भगवत्सङ्कल्पत्ताले बन्धुक्कळाऩार्गळ्। ‘‘त्वमेव माता च पिता त्वमेव’’(गान्धारीवाक्यम्) ’’ऎम्बिराऩॆन्दै’’(पॆरियदिरुमॊऴि १-१-६), ‘‘पिता त्वं माता त्वं’’(आळवन्दार् स्तोत्रम् ६०) इत्यादिगळिऱ्पडिये निरुपाधिकसर्वविधबन्धु सर्वेश्वरऩॊरुवऩुमे। ‘‘यस्य प्रसादे सकलाः प्रसीदेयुरिमाः प्रजाः’’(रामायणम् किष्किन्दाकाण्डम् ४-२१) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘प्रसन्नमभवत्तस्मै प्रसन्नाय चराचरं’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१४१), ‘‘प्रसन्ने देवदेवेशे’’(नारसिंहपुराणम्) ऎऩ्ऱुञ्जॊल्लुगैयाले अवऩ् प्रसन्नऩाऩाल् प्रतिकूलरावारॊरुवरुमिल्लै। इव्वीश्वरऩुक्कु ‘‘सुहृदं सर्वभूतानां’’(गीता ५-२९) ऎऩ्गिऱवाकारम् स्वभावसिद्धम्। आकारान्तरम् चेतनरुडैय वाज्ञातिलङ्घनमागिऱ उपाधियडियाग वन्ददु। अदुवुमल्पव्याजत्ताले माऱुम्। ’’इत्तऩैयडिय राऩार्क्किरङ्गुनमरङ्गऩायबित्तऩ्’’ (तिरुमालै ४) ऎऩ्ऱार्गळिऱे। इन् नारायणशब्दत्तिल् चतुर्थियाले मेल् सॊल्लप्पुगुगिऱ वाक्यार्थङ्गळुक्कीडाग तादर्थ्यादिगळ् काट्टप्पडुगिऱऩ। स्थूलानुसन्धानत्तिलिच् चतुर्थी नमश्शब्दयोगत्तालुङ्गॊळ्ळलाम्। अप्पोदिच्चतुर्थिक्कु प्रयोजनातिशयमिल्लै। ‘‘षष्ठपञ्चदशाद्वर्णात् केवलव्यञ्जनीकृतात् । उत्तरो मन्त्रशेषस्तु शक्तिरित्यस्य कथ्यते॥’’(नारदीयम् १-५९) ऎऩ्गैयालॆय् इदु तिरुमन्त्रत्तिल् फलसिद्धिहेतुवाऩ प्रदेशम्। योजनाविशेषङ्गळिल् फलप्रार्थऩैयुमिव्विडत्तिलेयागिऱदु। ‘‘अर्थात् प्रकरणाल्लिङ्गादौचित्याद्देगकालतः । शब्दार्थाः प्रविभज्यन्ते न शब्दादेव केवलात्’’() ऎऩ्गिऱबडिये ऒरु शब्दत्तुक्के प्रकरणादिगळुक्कीडाग अर्थभेदम् कॊळ्ळुगै सर्वसम्मतम्। आगैयाले ‘‘दीयमानार्थशेषित्वं संप्रदानत्वमिष्यत’’() इत्यादिगळिऱ्पडिये परस्वत्वापादनमिव्विडत्तिल् कूडादागिलुम् ईश्वरऩ् तऩक्कु शेषमाऩ वस्तुवैत् ताऩे रक्षित्तुक्कॊळ्ळुम्बडि समर्पिक्किऱवळवैप्पऱ्ऱ इव् व्यापकमन्त्रङ्गळिल् चतुर्थियै संप्रदानार्थैयाग वहिर्बुद्ध्न्यऩ् व्याख्यानम् पण्णिऩाऩ्। ‘‘नीचीभावेन सन्द्योत्यमात्मनो यत्समर्पणं । विष्ण्वादिषु चतुर्थी तत्संप्रदानप्रदर्शिनी ॥ नीचीभूतो ह्यसावात्मा यत्संरक्ष्यतयार्प्यते । तत्कस्मा इत्यपेक्षायां विष्णवे स इतीर्यते’’ ऎऩ्गिऱ वचनत्तिल् ‘‘विष्ण्वादिषु’’(अहिर्बुध्न्य-संहिता ५२-३५, ३६।) ऎऩ्गैयाले नारायणादि शब्दङ्गळिल् चतुर्थियुम् व्याख्यानम् पण्णप् पट्टदु। इत् तिरुमन्त्रत्तिल् नकारम् मुदलाऩ एऴु तिरुवक्षरङ्गळुक्कुम्प्रत्येकम् मन्त्रस्मृतिकळिऱ्सॊऩ्ऩ अर्थङ्गळै ‘‘नायकत्वञ्च सर्वेषां नामनत्वं परे पदे । नाशकत्वं विरुद्धानां नकारार्थः प्रकीर्तिताः ॥ मङ्गळत्वम्महत्वञ्च महनञ्च करोति यत् । आश्रितानान्ततो ज्ञेयो मकारार्थस्ततो बुधैः ॥ नास्तिक्यहानिर्नित्यत्वं नेतृत्वञ्च हरेः पदे । नाकारसेविनां नॄणाम्मन्त्रविद्भिः प्रकीर्तितः । रञ्जनं भगवत्याशु रागहानिस्ततोऽन्यतः । राष्ट्रत्राणादिकञ्चापि प्राप्यते रेफसेवया ॥ योगोद्योगः फलञ्चाशु यकारात् प्राप्यते बुधैः । वर्णनञ्च तथा विष्णोर्वाणीसिद्धिर्णकारतः ॥ यक्षराक्षसवेतालभूतादीनां भयाय यः । एवमक्षर निर्वाहो मन्त्रविद्भिः प्रकीर्तितः॥’’(पूर्वाचार्य-कारिका) इत्यादिगळालेसिल आचार्यर्गळ् संग्रहित्तार्गळ्। इप्पडियिप्पदङ्गळिऩुडैय व्याकरणनिरुक्त्यादि सिद्धव्युत्पत्तिपरामर्शत्ताले परवादिमूलमाग वरुम् मासऱ विळक्कप् पट्ट तिरुमन्त्रमागिऱ कण्णाडि परस्वरूपादिगळैयुम् स्वस्वरूपत्तिऱ्काण वरिय निलङ्गळैयुमॆल्लाम् सुव्यक्तमागक्काट्टुम्।
इदुक्कु प्रतिपाद्यदेवतैयाय् प्राप्यमुमाऩ परस्वरूपत्तै इत् तिरुमन्त्रत्तिल् शाब्दङ्गळायुमार्थङ्गळायुमुळ्ळ प्रकारङ्गळोडे कूड यथाप्रमाणमनुसन्धिक्कुम्बोदु; रक्षकत्वम्, अदिऩुडैय स्वभावसिद्धत्वम्, अदिऩ् सर्वविषयत्वम्, रक्ष्यवस्तुविशेषानुरूपमाग रक्षैयिऩुडैय नानाप्रकारत्वम्, सर्वदा-रक्षकत्वम्, सर्वत्र-रक्षकत्वम्, सर्वप्रकाररक्षकत्वम्, स्वार्थरक्षकत्वम्, सर्वरक्षकत्वापेक्षितमाऩ सर्वज्ञत्वम्, सर्वशक्तित्वम्, स्वेच्छाव्यतिरिक्तानिवार्यत्वम्, अनतिक्रमणीयरक्षणसंरम्भत्वम्, परमकारुणिकत्वम्,अवसरप्रतीक्षत्वम्, व्याजमात्रसापेक्षत्वम्, आश्रितसुलभत्वम्, विश्वसनीयत्वम्, सापराधघटनाद्यनुगुणविशेषणवत्त्वम्, शेषित्वम् अदिऩुडैय निरुपाधिकत्व नित्यत्वसर्वविषयत्वङ्गळ्, अनन्यशेषित्वम्, गुणकृतशेषित्वम्, सपत्नीकशेषित्वम्, समाभ्यधिकराहित्यम्, आत्महविरुद्देशार्हत्वम्, अचिद्बद्धमुक्तनित्यविलक्षणत्वम्, परशेषित्वहेतुत्वम्, स्वतःकर्तृत्वम्, शक्त्याधायकत्वम्, प्रेरकत्वम्, अनन्यप्रेर्यत्वम्, अनुमन्तृत्वम्, कर्मसाक्षित्वम्, सहकारित्वम्, प्रियप्रवर्तकत्वम्, हितप्रवर्तकत्वम्, निरुपाधिकनन्तव्यत्वम्, वशीकार्यत्वम्, सिद्धोपायत्वम्,साध्योपायहेतुत्वम्, श्रुतिस्मृतिरूपाज्ञावत्त्वम्, दण्डधरत्वम्, सर्वसमत्वम्, आश्रितपक्षपातित्वम्, अविद्यादिहेतुत्वम्, अविद्याद्यनर्हत्वम्, आश्रिताविद्यानिवर्तकत्वम्, स्वरूपान्यथाभावराहित्यम्, स्वभावान्यथाभावराहित्यम्, सर्वनेतृत्वम्, सर्वजगद्व्यापारलीलत्वम्, सर्ववेदान्तप्रधानप्रतिपाद्यत्वम्, सर्वोपादानत्वम्, सर्वनिमित्तत्वम्, सत्यसङ्कल्पत्वम्, सर्वशरीरित्वम्, सर्वशब्दवाच्यत्वम्, सर्वकर्मसमाराध्यत्वम्, सर्वफलप्रदत्वम्, सर्वविधबन्धुत्वम्, सर्वव्यापकत्वम्, निरतिशयसूक्ष्मत्वम्, सर्वाधारत्वम्, स्वनिष्ठत्वम्, सत्यत्वम्, ज्ञानत्वम्, अनन्तत्वम्, आनन्दत्वम्, अमलत्वम्, निरूपितस्वरूपविशेषणानुक्तानन्तगुणवत्त्वम्, नित्यदिव्यमङ्गळविग्रहवत्त्वम्, परव्यूहाद्यवस्थावत्त्वम्, सत्यावतारत्वम्, अजहत्स्वस्वभावत्वम्, अप्राकृतावतारत्वम्, अकर्मवश्यावतारत्वम्, अकालनियमावतारत्वम्, आश्रितार्थगुणपरीवाहावतारत्वम्, सर्वावस्थशुभाश्रयत्वम्, सर्वावस्थलक्ष्मीसहचरत्वम्, दिव्यभूषणायुधमहिषीस्थानपरिजनपरिच्छदद्वारपालपार्षदादिमत्वम्, स्थूलशरीरविश्लेषकत्वम्, विश्रमस्थानत्वम्, अनुग्रहविशेषवत्त्वम्, ब्रह्मनाडीद्वारप्रकाशकत्वम्, तत्प्रवेशकत्वम्, ब्रह्मरन्ध्रोत्क्रान्तिहेतुत्वम्, अर्चिराद्यातिवाहिकनियोक्तृत्वम्, सूर्यद्वारादिनेतृत्वम्, अण्डावरणप्रकृतिमण्डलातिक्रमहेतुत्वम्, विरजातीरप्रापकत्वम्, सूक्ष्मशरीरविश्लेषकत्वम्, अप्राकृतदेहप्रदत्वम्, दिव्याप्सरस्सत्कारादिप्रयोजकत्वम्, ब्रह्मगन्धादि-प्रवेशकत्वम्, नित्यमुक्तसत्कारविशेषहेतुत्वम्, पर्यङ्काधिरोहणपर्यन्तादरवत्त्वम्, परिपूर्णानुभवहेतुत्वम्, प्रधानप्राप्यत्वम्, सदेहविदेहबहुदेहकृतसर्वविधकैङ्कर्यप्रतिसम्बन्धित्वम्, अवाप्तसमस्तकामत्वम्, निरतिशयानन्दवत्त्वम्, निरतिशयभोग्यत्वम्, सर्वप्रकारभोग्यत्वम्, सर्वदानुकूलस्वभावत्वम्, अत्यन्ततुल्यभोगप्रदत्वम्, आश्रितविश्लेषासहत्वम्, अपुनरावृत्तिहेतुत्वम् ऎऩ्ऱिवै प्रधानमाग मऱ्ऱुमिवऱ्ऱैत् तुवक्कि वरुमेऱ्ऱङ्गळुमॆल्लामडैवे अनुसन्धेयङ्गळ्। *इह सङ्ग्रहतश्श्रीमान् गोप्ता शेषी समाधिकदरिद्रः ।
शरणं सर्वशरीरी प्राप्यस्सेव्यश्च साधुभिर्भाव्यः ॥*
इप्पडि प्राप्यऩाऩ परमात्मवै प्रापिक्कुम् जीवात्मा इत्तिरुमन्त्रत्ताले अनुसन्धेयऩाम्बोदु; श्रीमद्रक्ष्यत्वम्, अनन्यरक्ष्यत्वम्, सर्वत्र-सर्वदा-सर्वप्रकाररक्षकवत्त्वम्, सुशीलारक्षकवत्त्वम्, पुरुषकारवत्त्वम्, महाविश्वासयोगित्वम्, सलक्ष्मीकदासत्वम्, नित्यदासत्वम्, निरुपाधिकदासत्वम्, अनन्यार्हदासत्वम्, ज्ञानत्वम्, आनन्दत्वम्, स्वयंप्रकाशत्वम्,स्वस्मै भासमानत्वम्, अहंशब्दवाच्यत्वम्, अणुपरिमाणत्वम्, सूक्ष्मत्वम्, छेदनाद्यनर्हत्वम्, चतुर्विंशतितत्त्वविलक्षणत्वम्, अमलत्वम्, ईश्वरादन्यत्वम्, ज्ञातृत्वम्, आनुकूल्यादियोग्यत्वम्, परमपुरुषार्थापेक्षार्हत्वम्, नियोगयोग्यत्वम्, कैङ्कर्ययोग्यत्वम्, सर्वसाक्षात्कारयोग्यत्वम्, निरतिशयानन्दयोग्यत्वम्, परापेक्षकर्तृत्वम्, सोपाधिकस्वामित्वम्, भागवतशेषत्वम्, भागवतकिङ्करत्वम्, अनन्योपायत्वम्, अविद्यादिमत्त्वम्, करणादिसापेक्षज्ञानविकासवत्त्वम्, संसारभयाक्रान्तत्वम्, अविद्यादि-निवृत्तिसापेक्षत्वम्, अकिञ्चनत्वम्, ईश्वरसौर्हार्दादिमत्त्वम्, सदाचार्यप्राप्तिमत्त्वम्, साध्योपायानुष्ठानार्हत्वम्, उपायनिष्ठत्वम्, महाप्रभावत्वम्, विशिष्टवेषत्तालेसृष्टिसंहारविषयत्वम्, अक्षयत्वम्, स्वतो बहुत्वम्, असंख्यातत्वम्, ईश्वरव्याप्यत्वम्, ईश्वर-नियाम्यत्वम्, ईश्वरधार्यत्वम्, इवऱ्ऱिऩ् नियममडियाग वन्द ईश्वरशरीरत्वम्, ईश्वरलीलारसहेतुत्वम्, ईश्वरभोगोपकरणार्हत्वम्, तदधीनगतित्वम्, तदधीनतत्प्राप्तित्वम्, ऐश्वर्यकैवल्यनिरपेक्षत्वम्, भगवत्प्राप्त्यर्थित्वम्, सर्वाविद्योन्मुक्तत्वम्, आविर्भूतस्वरूपत्वम्, सर्वद्रष्टृत्वम्, सर्वप्रकारभगवदनुभवैकभोगत्वम्, निरतिशयानन्दवत्त्वम्, भगवद्भोगार्थभोक्तृत्वम्, ऐच्छिकविग्रहादिमत्त्वम्, इच्छाविघातरहितत्वम्, ईश्वरलक्षणव्यतिरिक्तपरमसाम्यम्, अशेषकैङ्कर्यैकरतित्वम्, अपुनरावृत्तिमत्त्वम्, ऎऩ्ऱिवै प्रधानङ्गळागक् कॊण्डिवऱ्ऱैत् तुवक्कि वरुम् मऱ्ऱुळ्ळ प्रामाणिकार्थङ्गळुमॆल्लामिप् पदङ्गळिलडैवे शब्दसामर्थ्यत्तालुमर्थस्वभावत्तालुमनुसन्धेयङ्गळ्। पदत्रयेऽत्र संक्षेपाद्भाव्यानन्यार्हशेषता ।
अनन्योपायता स्वस्य तथानन्यपुमर्थता ॥
इप्पडि ‘‘सर्वमष्टाक्षरान्तस्थं’’(नारदीय-कल्पः १-९) ऎऩ्ऩुम्बडियिरुक्किऱ इत्तिरुमन्त्रत्तिले चिदचिदीश्वरस्वरूपङ्गळुम्, जीवर्गळुडैयवन्योन्यभेदमुम्, शेषशेषिभावादिगळाले निरुपाधिकजीवेश्वरभेदमुम्, निखिलजगन्निमित्तोपादानभूतपरदेवताविशेष-निर्धारणादिगळुम् सिद्धिक्कैयाल् इप्पडि अनुसन्धिप्पारिरुन्द ऊरिलिरुक्कुमवर्गळुक्कुम् ईश्वरऩिल्लै यॆऩ्ऱुम्, निर्विशेषऩॆऩ्ऱुम्, अत्यन्तोदासीनऩॆऩ्ऱुम्, प्रतिफलन-तुल्यैश्वर्यऩॆऩ्ऱुम्, कर्मविशेषसिद्धैश्वर्यऩॆऩ्ऱुम्, कदाचित्-कर्मादिपरवशऩॆऩ्ऱुम्, त्रिमूर्तिगळुं समरॆऩ्ऱुम्, एकरॆऩ्ऱुम्, त्रिमूर्त्युत्तीर्णऩ् परतत्त्वमॆऩ्ऱुम्, ब्रह्मादिगळिले यॊरुवऩीश्वरऩॆऩ्ऱुम्, स्वरूपपरिणामवाऩॆऩ्ऱुम्, निमित्तोपादानैक्यङ् गॊळ्ळवॊण्णादॆऩ्ऱुम्, जीवेश्वरर्गळ् एकात्मावॆऩ्ऱुम्, उपाधिसिद्धभेदरॆऩ्ऱुम्, नित्यभिन्नाभिन्नरॆऩ्ऱुम्, जीवऩ्गर्ममात्राधीनशेषभावऩॆऩ्ऱुम्, अनियतशेषभावऩॆऩ्ऱुम्, जडमॆऩ्ऱुम्, ज्ञानमात्रस्वरूपऩॆऩ्ऱुम्, नित्यमुक्तऩॆऩ्ऱुम्, आरोपितभोगऩॆऩ्ऱुम्, कर्तावल्लऩॆऩ्ऱुम्, ईश्वरनिरपेक्षकर्तावॆऩ्ऱुम्, आप्रळयस्थायियॆऩ्ऱुम्, आमोक्षस्थायियॆऩ्ऱुम्, एकऩॆऩ्ऱुम्, स्वनिष्ठऩॆऩ्ऱुम्, स्वरूपतः कार्यभूतऩॆऩ्ऱुम्, कार्यत्वप्रसङ्गरहितऩॆऩ्ऱुम्, कर्ममात्रोपायऩॆऩ्ऱुम्, मुक्तदशैयिल् पाषाणकल्पऩॆऩ्ऱुम्, स्वात्मानन्दमात्रतृप्तऩॆऩ्ऱुम्, अत्यन्तस्वतन्त्रऩामॆऩ्ऱुम्, ईश्वरऩोडे एकीभूतऩामॆऩ्ऱुम्, व्यापारादिरहितऩामॆऩ्ऱुम्, विभागाविभागादिशक्तिमाऩॆऩ्ऱुम्, आनन्दतारतम्यवाऩॆऩ्ऱुम्, व्यवस्थितसालोक्यादिभेदवाऩॆऩ्ऱुम्, मऱ्ऱुमिप्पुडैगळिलुळ्ळ बाह्यकुदृष्टिमतङ्गळॊऩ्ऱालुङ् गलक्कम् वारादु। इप्पडिये रक्षकऩाऩ श्रियःपतियैप्पऱ्ऱ विश्वासमान्द्यमुम्, रक्षकान्तरान्वेषणमुम्, ‘‘त्वम्मेऽहम्मे’’ ऎऩ्गिऱ पिणक्कुम्,निरुपाधिकान्यशेषत्वभ्रममुम्, देवतान्तरप्रावण्यमुम्, तद्भक्तसंसर्गमुम्, मऱ्ऱुमुळ्ळ असेव्यसेवारुचियुम्, देहात्मभ्रमादिगळुम्, स्वतन्त्रात्मभ्रमादिगळुम्, स्वार्थपरिग्रहमुम्, भागवतापचारमुम्, आकिञ्चन्यविस्मृतियुम्, संसारानुवृत्तिरुचियुम्, आत्मनाशादिभयमुम्, असदाचारादिरुचियुम्, शत्रुमित्रादिविभागनिरूपणमुम्, बान्धवान्तरपरिग्रहमुम्, प्रयोजनान्तररुचियुम्, परमप्रयोजन-वैमुख्यमुम्, मऱ्ऱुम् स्वनिष्ठाविरोधिकळॊऩ्ऱुम् पिऩ्ऩाडादु।
इह निजपक्षविरुद्धैरीदृशनिष्ठाविरोधिभिश्चान्यैः ।
द्विचतुष्कसारवेदी गङ्गाह्रद इव न गच्छति क्षोभम् ॥
इत् तिरुमन्त्रत्तिल् वाक्यमुम् वाक्यार्थमुमिरुक्कुम्बडिय् ऎङ्ङऩेयॆऩ्ऩिल्; इत्तै एकवाक्यमॆऩ्ऱुम् वाक्यद्वयमॆऩ्ऱुम्, वाक्यत्रयमॆऩ्ऱुम्, अव्वो अनुसन्धिप्पार्गळ्। इप्पडि वाक्यार्थत्तैयुम् बहुप्रकारमाग वगुत्तनुसन्धानम् पण्णुवार्गळ्। एकवाक्यमाऩबोदु ‘‘तस्य वाचकः प्रणव’’(पातञ्जल-योगसूत्रम् १-१-२७) इत्यादिगळिऱ्पडिये ‘‘प्रणवप्रतिपाद्यस्वभावविशिष्टाय नारायणाय नमः’’ ऎऩ्ऱु अन्वयमाम्। इप् प्रणवन्दाऩे नाममागवऱ्ऱाय् निऱ्क ‘‘अव्यक्तार्थतयोङ्कारः केवलं नैव साधकः’’(शाण्डिल्य-स्मृतिः ५-७१) ऎऩ्ऱु शाण्डिल्याद्युक्तप्रक्रियैयाले व्यापकमन्त्रङ्गळिल् नामान्तरम् व्यक्त्यर्थम्। इन्द योजनाविशेषम् अहिर्बुद्ध्न्याद्युक्तमाऩ स्थूलानुसन्धानप्रकारत्तैप् पार्त्तालुपायपरम्। इप्पडियाऩालुम् स्वरूपपुरुषार्थङ्गळिदिले अन्तर्गतङ्गळ्। ‘‘बद्धाञ्जलिपुटाहृष्टा नम इत्येव वादिन’’(भारतम् शान्ति-पर्व ३४४-४५) इत्यादिगळैप्पार्त्तु प्राप्यान्तर्गतशेषवृत्तिपरमागवुमनुसन्धिप्पार्गळ्। इव् वृत्तिविशेषमुम् स्वरूपानुसन्धानपूर्वकम्। इदुवुम् कृतोपायर्क्किव्वळवु रसिक्कुमवस्थैयिलुमुपजीव्यम्। इव्विरण्डनुसन्धानमुम् प्रतिष्ठितमाम्बोदु स्वरूपविवेकम् वेणुम्। अदऱ्काग वाक्यद्वयमाग अनुसन्धिक्कुम्बोदु अकारनारायणशब्दवाच्य सर्वरक्षकत्व सर्वाधारत्वादिविशिष्टऩाऩवऩुक्के नाऩ् निरुपाधिकानन्यार्हशेषभूतऩ्; ऎऩक्कुरियेऩल्लेऩ्, ऒऩ्ऱैप्पऱ्ऱ निरुपाधिकस्वामियुमल्लेऩ्; निरपेक्षस्वतन्त्रऩुमल्लेऩॆऩ्ऱदाम्। अकारनारायणशब्दङ्गळिरण्डुम् भगवन्नाममागैयाले पुनरुक्ति वारादोवॆऩ्ऩिल्; अप्पोदु व्युत्पत्तिविशेषसिद्धमाऩ अर्थविशेषत्तै विवक्षित्तु ऒऩ्ऱु विशेषणमागक् कडवदु। अकारवाच्यऩाऩ नारायणऩुक्कॆऩ्ऱुम् पुनरुक्तिपरिहरिक्कलाम्। भगवच्छब्दमुम् नामधेयमायिरुक्क वासुदेवादिशब्दत्तोडे समानाधिकरणमागानिऩ्ऱदिऱे। सर्वबीजाक्षरवाच्यमाऩ सर्वकारणम् देवतान्तरमोवॆऩ्ऱु शङ्कियातबडि नारायणऩॆऩ्ऱु विशेषिक्कैयालुम् सप्रयोजनम्। मन्त्रङ्गळुक्कु पदक्रमम् अध्ययननियतम्। अन्वयमर्थानुगुणमागक् कडवदु। इप्पडि वाक्यद्वयमाऩाल् तिरुमन्त्रम् मुऴुक्कस्वरूपपरम्। इन्द स्वरूपपर योजऩैयैप्पऱ्ऱ तिरुमन्त्रत्तिले पिऱन्दु द्वयत्तिले वळर्न्दु द्वयैकनिष्ठऩावायॆऩ्ऱु पूर्वर्गळरुळिच्चॆय्दार्गळ्। पिऱक्कैयावदु - स्वरूपज्ञानम् पिऱक्कैयाले ’’अऩ्ऱु नाऩ् पिऱन् दिलेऩ् पिऱन्द पिऩ् मऱन्दिले’’(तिरुच्-छन्दविरुत्तम् ६४) ऩॆऩ्गिऱ मुऩ्बुऱ्ऱ निलै कऴिगै। अदावदु तऩ्ऩिसैवालुम् अनन्यशेषऩाय्, अदडियाग अनन्याधीनऩाय्, अदडियाग अनन्यप्रयोजनऩाय्, अनन्यशरणऩागै। वळरुगैयावदु; अधिकारविशेषानुरूप कर्तव्यविशेष विषयज्ञानविशेषत्ताले उपायपरिग्रहम् पण्णुगै। द्वैयैक निष्ठऩागैयावदु; द्वयानुसन्धानत्ताले उपायान्तरत्तिलुम् प्रयोजनान्तरत्तिलुन् दुवक्कऱ इदिऱ्सॊऩ्ऩ उपायत्तिलुम् प्रयोजनत्तिलुम् प्रतिष्ठितऩागै। इप्पडि तिरुमन्त्रमुम् द्वयमुङ्गूड स्वरूपोपायपुरुषार्थङ्गळैक् काट्टुगिऱऩ। इव्विरण्डु वाक्यमाऩ योजऩै तऩ्ऩिले तिरुमन्त्रम् मुऴुक्क सपरिकरात्म समर्पणपरमॆऩ्ऱुमनुसन्धिप्पार्गळ्। अप्पोदु प्रणवत्तिल् मकारम् प्रथमान्त-मेयागवमैयुम् हविस्समर्पणन्यायत्ताले निरुपाधिकमाऩवात्महविस्सुनिरुपाधिकदेवतैयाय् अकारवाच्यऩाऩ नारायणऩुक्के भरमाग समर्पितमॆऩ्ऱतायिऱ्ऱु। इप्पडि निरुपाधिकमाऩ वात्मयागत्तिल् ‘‘नमः’’ ऎऩ्ऱु तऩ्ऩोडु तऩ् तुवक्कऱुत्तु ऎऩक्कु भरमल्लेऩॆऩ्ऱदायिऱ्ऱु। ‘‘इदमिन्द्राय न मम’’ ऎऩ्ऩुमाप्पोले इङ्गुम् परसम्बन्धविधियिलुम् स्वसम्बन्धनिषेधत्तिलुम् प्रवृत्तमागैयाले वाक्यद्वयमुम् सप्रयोजनम्। इन् नमस्सु समर्पणन्दऩ्ऩिलुम् परनिरपेक्षकर्तृत्वादिगळै निषेधिक्कैयिले तत्परमागवुमाम्। वेऱॊरुत् तरुक्कुम् भरमऩ्ऱु ऎऩक्कुम् भरमऩ्ऱु ऎऩ्ऱु वाक्यद्वयाभिप्रायमागवुमाम्। तिरुमन्त्रमात्मनिवेदनपरमॆऩ्ऩुमिडत्तै नित्यत्तिले ‘‘मूलमन्त्रेण स्वात्मानं देवाय निवेद्य’’(नित्यम्) ऎऩ्ऱरुळिच्चॆय्दार्। इप्पडि श्रीवैकुण्ठगद्यत्तिलुम् ‘‘श्रीमता मूलमन्त्रेण मामैकान्तिकात्यन्तिकपरिचर्याकरणाय परिगृह्णीष्वेति याचमानःप्रणम्यात्मानं भगवते निवेदयेत्’’(वैकुण्ठ-गद्यम्) ऎऩ्ऱिव्वर्थम् दर्शितम्। वाक्यन्दोऱुम् ऒरु प्रार्थनापदत्तैयध्याहरित्तु तिरुमन्त्रम् मुऴुक्क द्वयत्तिलुत्तरखण्डम्बोले इष्टप्राप्त्यनिष्टनिवृत्तिरूप पुरुषार्थप्रार्थनापरमागवुमनुसन्धिप्पार्गळ्। अप्पोदुम् स्वरूपानुसन्धानमिदिले यन्तर्गतम्। स्वरूपमात्रपरमाऩबोदुम् पुरुषार्थविशेषम् सूचितम्। अदिऩुबायमुम् प्रार्थऩैयुम् तत्तत्प्रमाणवशत्ताले वरुम्। इम् मन्त्रोत्पाद्यङ्गळाऩ शेषत्वज्ञानादिगळ् मुऩ्बुप्राप्तङ्गळल्लामैयाले इम् मन्त्रम् मुऴुक्क प्राप्यपरमॆऩ्ऱदु अन्यपरम्। ऎङ्ङऩेयॆऩ्ऩिल्; प्राप्यपरमॆऩ्ऱदु प्राप्यप्रतिपादकमॆऩ्ऱबडियऩ्ऱु; शब्दत्ताल् उत्पाद्यमाऩ ज्ञानम् शब्दत्तुक्कु प्रतिपाद्यमऩ्ऱिऱे।
तिरुमन्त्रम् मूऩ्ऱु वाक्यमाऩबोदु स्वरूपमुम् पुरुषार्थमुञ्जॊल्लवु पायमार्थमादल्, स्वरूपमुमुपायमुञ्जॊल्ल पुरुषार्थमार्थमादल्, उपायमुम् पुरुषार्थमुञ्जॊल्ल स्वरूपमार्थमादल्, स्वरूपोपायपुरुषार्थङ्गळडैवे शाब्दङ्गळादलागक् कडवदु। ऎङ्ङऩेयॆऩ्ऩिल्; ‘‘अकारार्थायैव स्वमहमथ मह्यन्न निवहा नराणां नित्यानामयनमिति नारायणपदम् । यमाहास्मै कालं सकलमपि सर्वत्र सकलास्ववस्थास्वाविस्स्युर्मम सहजकैङ्कर्यविधयः’’(अष्टश्लोकी ३) ऎऩ्गिऱबडिये प्रणवमुम् नमस्सुंस्वरूपत्तै शोधिक्किऩ्ऱऩ। मूऩ्ऱाम् पदम् प्रणवत्तिऱ्सॊऩ्ऩ तादर्थ्यत्तै पुरस्करित्तुक्कॊण्डु अध्याहृतमाऩ क्रियापदत्तोडे कूडि पुरुषार्थप्रार्थनार्थम्। अप्पोदु अनिष्टनिवृत्तिप्रार्थऩै अर्थस्वभावत्ताले वरक्कडवदु। द्वयत्तिलुम् ‘‘भवांस्तु सह वैदेह्या’’(रामायणम् अयोध्या-काण्डम् ३१-२७) इत्यादिगळिलुञ् जॊल्लुगिऱबडिये कैङ्कर्यप्रतिसम्बन्धियुम् सपत्नीकऩाऩबडियाले इङ्गुम् सलक्ष्मीकऩाऩ नारायणऩ् पॊरुट्टावे ‘‘नारायणाय’’ ऎऩ्गिऱविदुक्कु क्रियापेक्षैयुण्डागैयाल् ‘‘भवेयं’’ ऎऩ्ऱॊरु पदमध्याहार्यम्। ’’वऴुविला वडिमै सॆय्यवेण्डुम्’’(तिरुवाय्मॊऴि ३-३-१) ऎऩ्ऱुम्, ’’अडियेऩैयाट्कॊण्डरुळेय्’’(पॆरिय तिरुमॊऴि १-९-२) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘नित्यकिङ्करतां प्रार्थये’’(लघु-गद्यम्) ऎऩ्ऱुम् ‘‘नित्यकिङ्करो भवानि’’(लघु-गद्यम्) ऎऩ्ऱुम् इप् प्रार्थऩैयै प्रयोगित्तार्गळिऱे। तादर्थ्यम् नित्यसिद्धमागैयाले आशासिक्कवेण्डामैयालुम् इस् सम्बन्धस्वरूपम् प्रणवत्तिले सॊल्लुगैयालुम् इदिऩ् फलमाय् ‘‘समुद्रे गोष्पदमस्ति’’ ऎऩ्ऩुमाप्पोले पुरुषार्थान्तरङ्गळैयॆल्लाम् विळाक्कुलैक्कॊण्डिरुक्किऱ परिपूर्णब्रह्मानुभवपरीवाहमाऩ कैङ्कर्यम् ऒऴिविल्गालत्तिऱ्पडियेय् इङ्गपेक्षिक्कप् पडुगिऱदु।
॥ * ॥ अत्र स्वलाभापेक्षापि स्वामिलाभावसायिनी ।
स्वामिप्रयोजनापेक्षाप्यतस्स्वानन्दहेतुका ॥ * ॥
उऩ्ऩै युगप्पिक्कुम् कैङ्कर्यत्तै नाऩ् पॆऱवेणुमॆऩ्ऱालुम् ऎऩ्ऩैयडिमै कॊण्डु नी युगक्क वेणुमॆऩ्ऱालु मिरुवर्क्कुम् प्रयोजनम् सिद्धम्। ‘‘त्रैगुण्यं षड्गुणाढ्यञ्च द्विधान्नं परिकीर्तितम् । त्रैगुण्यमन्नं बद्धानामितरेषामथेतरत्’’(लक्ष्मीतन्त्रम्) ऎऩ्गिऱ षड्गुणाढ्यमाऩ अन्नमावदु भगवद्गुणानुभवम्। अदडियाग वरुगिऱ भोग्यतमकैङ्कर्य विशेषङ्गळागवुमाम्। ‘‘भोगमात्रसाम्यलिङ्गाच्च”( ब्रह्मसूत्रम् ४-४-२१) ऎऩ्गिऱबडिये मुक्तदशैयिल् परमसाम्यम् भोगत्तिलुम् ज्ञानत्तिलुमागैयाल् अप्पोदुम् स्वरूपानुबन्धियाऩ शेषत्वत्तुक्कुम् इदिऩ् फलमाऩ कैङ्कर्यत्तुक्कुम् विरोधमिल्लै। मुमुक्षुदशैयिलुम् मुक्तदशैयिलुमुण्डाऩवहंग्रहम् शरीरात्मभावत्ताले यॆऩ्ऱु भाष्यादिगळिले समर्थितमागैयाल् इव्वहंग्रहम् पारार्थ्यकाष्ठैयडियाग वन्ददिऱे। इप्पडि मुक्तदशैयिल् वरुम् कैङ्कर्यम् स्वतःप्राप्तमाय् द्वंद्वरहितमाय् निरन्तरमाय् अनवच्छिन्नरसमायिरुक्कुम्। मुमुक्षुदशैयिल्स्वयंप्रयोजनमागप् पण्णुम् कैङ्कर्यम् सुकृतविशेषोपाधिकमाय् द्वंद्वतितिक्षायुक्तमाय् निद्रादिगळालेयन्तरितमाय् अवच्छिन्नरसमायिरुक्कुम्। इङ्गिवऩ् कैङ्कर्यमॊऴियप्पण्णुम् व्यापारङ्गळिल् भगवदाज्ञैक्कुप् पॊरुन्दादवै यॆल्लाम् एदेऩुमॊरु प्रतिकूलफलत्तैक् कॊडुक्कुम्। भगवदनुज्ञातङ्गळाऩ काम्यङ्गळिल् स्वर्गपश्वाद्यर्थङ्गळाऩवै यॆल्लाम् अनेकदोषदुष्टङ्गळाऩव् अनुकूलाभासङ्गळैक् कॊडुत्तु अम्मुगत्ताले बाधकङ्गळाम्। आगैयाले मुमुक्षुवुक्कु ‘‘त्रैवर्गिकांस्त्यजेद्धर्मान्’’(विष्णुपुराणम्) ऎऩ्गिऱबडिये प्रयोजनान्तरहेतुक्कळै विट्टु भक्तितत्त्वज्ञानङ्गळैयुम् भगवद्भागवतसमृद्धियैयुम् पऱ्ऱच्चॆय्युम् काम्यङ्गळाऩ भगवद्धर्मङ्गळ् साधनमाग अनुष्ठिक्कच् चॆय्देयुम् बन्धकङ्गळल्लामैयाले उचितमाऩ कैङ्कर्यकोटियिले सेर्न्दु किडक्कुम्। प्रणवत्तिऱ्सॊऩ्ऩ भगवच्छेषत्वम् नमस्सिले औचित्यरूपमाऩ अत्यन्तपारतन्त्र्यपारार्थ्यङ्गळडियाग यथाप्रमाणम् तदीयपर्यन्तमाय् निऱ्कैयाले ‘‘नारायणाय’’ ऎऩ्गिऱविडत्तिलपेक्षिक्किऱ भगवत्कैङ्कर्यमुम् तदीयपर्यन्तम्। ‘‘मम मद्भक्तभक्तेषु प्रीतिरभ्यधिका भवेत् । तस्मान्मद्भक्तभक्ताश्च पूजनीया विशेषतः’’(भारतम् आश्वमेधिक-पर्व ११६-२३), ‘‘तस्माद्विष्णुप्रसादाय वैष्णवान् परितोषयेत् । प्रसादसुमुखो विष्णुस्तेनैवस्यान्न संशय’’(इतिहास-समुच्चयः २७-२७) इत्यादिगळिलुमिव्वर्थम् सिद्धम्। ‘‘सर्वं परवशं दुःखम्’’(मनुस्मृति ४-१६०) इत्यादिगळ् तऩक्कु प्राप्तमल्लाद क्षुद्रविषयत्तिले कर्ममूलमाग वरुगिऱ पारवश्यम् दुःखकारणमॆऩ्गिऱऩ। भगवद्भागवतविषयत्तिल् पारतंत्र्यम् आत्माभिमानानुगुणपुरुषार्थव्यवस्थैयाले निरतिशयप्रीतिकारणम्। इङ्गु तदीयरॆऩ्गिऱदु तदीयत्वव्यवसायरसमुडैयवर्गळै। नारङ्गळाले विशिष्टऩाऩ नारायणऩैप्पऱ्ऱ कैङ्कर्यत्तैयपेक्षिक्कुम्बोदु विशेषणमाऩ नारङ्गळैयुम्बऱ्ऱ कैङ्कर्यमपेक्षिक्कप्पट्टदामॆऩ्ऩुमिडम् न्यायसिद्धमागैयाले इङ्गे तदीयकैङ्कर्यम् सिद्धिक्किऱदॆऩ्ऱु सिलर् सॊल्लुवर्गळ्। इप्पडि विशेषणत्वमे प्रयोजकमाऩाल् नारशब्दार्थङ्गळाग इङ्गु विवक्षितङ्गळाऩ ब्रह्मादिदेवतान्तरङ्गळैयुम् भगवद्द्वेषिकळैयुम् पश्वादिगळैयुम् पऱ्ऱ कैङ्कर्यापेक्षै नरपतियैप् पऱ्ऱ कैङ्कर्यत्तै अपेक्षित्ताऩॆऩ्ऱाल् नररैप्पऱ्ऱ कैङ्कर्यमपेक्षितमागादाप्पोले इङ्गुम् न्यायमात्रत्ताल् नारङ्गळैप्पऱ्ऱ कैङ्कर्यापेक्षै सिद्धियादु। आऩबिऩ्बु प्रमाणमुखत्ताले स्वामियिऩुडैय अभिमतञ् जॆय्य अपेक्षिक्किऱाऩागैयाले अवऩुक्कु प्रियतमरायिरुक्किऱ शेषत्वज्ञानमुडैय अनन्यप्रयोजनरैप्पऱ्ऱ कैङ्कर्यमपेक्षितमामित्तऩै। अनुभाव्यतैयिलुम् नारशब्दार्थमाऩ सर्वमुम् प्रविष्टमामॆऩ्ऩुमिडमुम् प्रमाणबलत्ताले वन्ददत्तऩै। इप्पडि तिरुमन्त्रत्तिल् वाक्यत्रयत्तिले इरण्डु वाक्यम् स्वरूपपरमाय् ऒरु वाक्यम् पुरुषार्थप्रार्थनापरमाग योजित्तदु। इङ्ङऩऩ्ऱिक्के प्रणवम् स्वरूपपरमाय् नमस्सिले अनिष्टनिवृत्तिप्रार्थऩैयाय् अनिष्टम् निवर्तित्ताल् वरुम् पुरुषार्थत्तै ‘‘नारायणाय स्यां’’ ऎऩ्ऱु कणिसिक्किऱदागवुमाम्। इन्नमस्सुक्कुमिप्पडि द्वयत्तिल् नमस्सुक्कुप्पोले विरोधिनिवृत्तिप्रार्थऩैयिले तात्पर्यमाऩ योजनाविशेषमुम् ‘‘प्रणवोदिततच्छेषभावोऽहं निजकर्मभिः । अहङ्कारममत्वाभ्यामभिभूतोऽप्यतः परम् ॥ तच्छेषत्वानुसन्धान-पूर्वतच्छेषवृत्तिकः । भूयासमित्यमुं भावं व्यनक्ति नम इत्यदः॥’’(पराशरभट्ट-नित्य-ग्रन्थः) ऎऩ्ऱु भट्टर् नित्यत्तिले प्रदर्शितम्। आगैयाले ‘‘अहं न मम स्यां’’ ऎऩ्ऱादल्, ‘‘न मम किञ्चित्स्यात्’’ ऎऩ्ऱादल् वाक्यान्वयमाय् इत्ताले ‘‘अस्य जीवात्मनोऽनाद्यविद्यासञ्चितपुण्यपापरूप– कर्मप्रवाहहेतुक– ब्रह्मादिसुरनरतिर्यक्स्थावरात्मक– चतुर्विधदेहप्रवेशकृत– तत्तदात्माभिमानजनितावर्जनीय– भवभयविध्वंसनाय’’(वेदार्थ-सङ्ग्रहः) ऎऩ्ऱुम्, ’’पॊय्न् निऩ्ऱ ञाऩमुम् पॊल्लावॊऴुक्कुमऴुक्कुडम्बुम्’’(तिरुविरुत्तम् १) ऎऩ्ऱुञ् जॊल्लुगिऱ अविद्याकर्मतदुभयवासनारुचिप्रकृतिसम्बन्धादिरूपमाऩ सर्वानिष्टमुमत्यन्तनिवृत्तमागवेणुम् ऎऩ्ऱपेक्षित्तदायिऱ्ऱु। इप्पडि अनिष्टनिवृत्तियै प्रार्थित्तालिष्टप्राप्तियै अपेक्षिक्कवेणुमो; ‘‘संपद्याविर्भावस्स्वेन शब्दात्’’(ब्रह्मसूत्रम् ४-४-१) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘यथा न क्रियते ज्योत्स्ना मलप्रक्षालनान्मणेः । दोष प्रहाणान्नज्ञानमात्मनः क्रियते तथा ॥ यथोदपानकरणात् क्रियते न जलाम्बरम् । सदेव नीयते व्यक्तिमसतस्संभवः कुतः ॥ तथा हेयगुणध्वंसादवबोधादयो गुणाः । प्रकाश्यन्ते न जन्यन्ते नित्या एवात्मनो हि ते’’(विष्णुधर्मः १०४-५५-५७) ऎऩ्ऱुञ्जॊल्लुगिऱबडिये इष्टप्राप्ति ताऩे वारादोवॆऩ्ऩिल्;
*स्वतस्स्वार्हं यथाभागं पुत्रः पितुरपेक्षते ।
सापराधस्तथा दासः कैङ्कर्यं परमात्मनः ॥ * ॥
तऩ्ऩबराधत्ताले स्वतः प्राप्तत्तैयिऴन्दु किडक्किऱविवऩ् ऎऩ् कूऱु नाऩ् पॆऱ वेणुम्, अदुक्कागवॆऩ्ऩबराधत्तैप् पॊऱुत्तरुळवेणुमॆऩ्ऱपेक्षिक्कैयिल् विरोधमिल्लै। इत्ताल् प्रतिबन्धकनिवृत्तियिल् माणिक्कत्तिलॊळियुम्‘‘इच्छात एव तव विश्वपदार्थसत्ता’’(वैकुण्ठ-स्तवः ३६) ऎऩ्गिऱबडिये नियतैयाऩ ईश्वरेच्छैयाले परम्बुमाप्पोले इङ्गुम् स्वाभाविकमाऩ ज्ञानविकासादिगळ् सहजकारुण्यरूपैयाऩवीश्वरेच्छैयाले वरुगिऱऩवॆऩ्ऩुमिडन् तोऱ्ऱुगिऱदु। आऩालुम् भावान्तराभावपक्षत्तिल् सर्वानिष्टनिवृत्तिताऩे इष्टप्राप्तियायिरुक्कत् तऩित्तुच् चॊऩ्ऩाल् पुनरुक्ति वारादो? ‘‘अविद्यानिवृत्तिरेव हि मोक्षः’’(श्रीभाष्यम्, लघु-सिद्धान्तः।) ऎऩ्ऱु भाष्यकाररुमरुळिच्चॆय्दिलरोव् ऎऩ्ऩिल्, एकमेव स्वरूपेण परेण च निरूपितम् । इष्टप्राप्तिरनिष्टस्य निवृत्तिश्चेति कीर्त्यते ॥ ऒऩ्ऱुदऩ्ऩैये स्वरूपत्तालुम् प्रतियोगियालुम् निरूपित्तु प्रयोजनविशेषाभिसन्धियाले पिरियच् चॊल्लक् कडवदायिरुक्कुम्। संसारदशैयिल् ऒरु प्रतिकूल निवृत्तिप्रतिकूलान्तरमायुम् अनुकूलप्रतिकूलोभयनिवृत्तियायुमिरुक्कुम्। इङ्गु सर्वप्रतिकूलनिवृत्तियागैयाले मेल् मुऴुक्क अनुकूलमेयायिरुक्कुम्। आगैयाल् पूर्वावस्थैयिऩुडैय अनिष्टतमत्वत्तैयुम् केवलानुकूलरूपैयाऩ उत्तरावस्थैयिऩुडैय इष्टतमत्वत्तैयुन्दोऱ्ऱु विक्कैक्काग आदरातिशयत्ताले पिरियवपेक्षिक्किऱदु। भगवन्निग्रहादिनिवृत्तियुम्,जीवऩुडैय ज्ञानविकासादिगळुम् वेऱागैयाले पिरियवपेक्षिक्किऱदागवुमाम्। ज्ञानसङ्कोचादिगळुक्कु हेतुवाऩ भगवन्निग्रहादिगळुडैय निवृत्तियुम्, निग्रहफलमाऩ ज्ञानसङ्कोचादिगळुडैय निवृत्तियाऩ ज्ञानविकासकैङ्कर्यादिगळुम् वेऱुबट्टवैयागैयाले पिरिय अपेक्षिक्कक् कुऱैयिल्लैयिऱे।
सर्वानिष्टनिवृत्ति पिऱन्दाल् पाषाणकल्पत्वादि मतान्तरशङ्कै वारामैक्कागवुम्, भगवत्प्राप्तियिल् इन्द्रादिप्राप्तियिऱ्पोले दुःखसम्बन्धमिल्लैयॆऩ्ऱु तोऱ्ऱुविक्कैयिल् तात्पर्यत्तालुम् पिरित्तुच् चॊल्लुगिऱदागवुमाम्। इप्पडि स्वरूपमुम् पुरुषार्थप्रार्थनमुम् शाब्दमाऩाल् इप् पुरुषार्थत्तुक्कु साधनमाग शास्त्र-विहितमाऩ साध्योपायमुम् भरन्यासपर्यन्तमाग अकिञ्चनऩुक्कनिष्टनिवृत्तियैच् चॊल्लुगिऱ नमस्सिलेयार्थमाग अनुसन्धेयम्। इप् पुरुषार्थप्रार्थऩै इच्छामात्रमायिरुक्कैयऩ्ऱिक्के गोप्तृत्ववरणरूपैयागैयाले शेषमुपलक्षितमागवुमाम्। अप्पोदु तिरुमन्त्रम् स्वरूपोपायप्रधानमायिरुक्कुम्। अयनशब्दत्तिल् करणव्युत्पत्तियाले ईश्वरऩुडैय उपायत्वमुम् सिद्धिक्कुम्। *केचित्तु चरमश्लोके द्वये चोक्तक्रमादिह । भरन्यासपरं तारं शेषं फलपरं विदुः ॥ * ॥ इत् तिरुमन्त्रत्तिल् स्वरूपोपायपुरुषार्थङ्गळ् मूऩ्ऱुमडैवे शाब्दमाम्। अप्पोदु प्रणवम् स्वरूपपरम्, नमस्सु उपायपरम्, शेषम् पुरुषार्थप्रार्थनापरम्। इम्मूऩ्ऱिऩ् विरिवॆल्लामध्यात्मशास्त्रङ्गळैक्कॊण्डु तॆळिन्दिङ्गे अनुसन्धेयम्। इन्द योजऩैक्कु वेदान्तशास्त्रत्तिल् तत्त्वोपायपुरुषार्थङ्गळै निरूपित्त क्रमत्तोडु सेर्त्तियुण्डु, ऎङ्ङऩेयॆऩ्ऩिल्; मुदलिरण्डध्यायत्ताले परावरतत्त्वङ्गळैत् तॆळिवित्तु तृतीयत्ताले अधिकारपरिकरङ्गळोडे कूडिऩ उपायञ्जॊल्लि चतुर्थत्ताले फलञ्जॊल्लियिऱे शारीरकशास्त्रन् दलैक्कट्टिऱ्ऱु। अङ्गु मुदलिरण्डध्यायत्तिऱ्सॊऩ्ऩ परावरतत्वस्वरूपमुम्, नाऩ्गामध्यायत्तिऱ्सॊऩ्ऩ फलमुम् स्वतन्त्रप्रपत्तिनिष्ठऩुक्कुम् तुल्यम्। मूऩ्ऱामध्यायत्तिल् वैराग्यपादत्तिलुम् उभयलिङ्गपादत्तिलुम् सॊऩ्ऩ संसारदोषमुम् शरण्यऩुडैय हेयप्रत्यनीककल्याणैकतानत्वमुम् मुमुक्षुवाऩ इवऩुक्कवश्यम् ज्ञातव्यम्। मूऩ्ऱाम् पादत्तिलुपायमागच् चॊऩ्ऩ उपासनभेदङ्गळै अवऱ्ऱुक्कधिकारिकळाऩवर्गळनुष्ठिक्कक्कडवर्गळ्। अकिञ्चनऩाऩ अधिकारि तऩक्कवऱ्ऱिऩरुमैयैक्कण्डु ‘‘नानाशब्दादिभेदात्’’ (ब्रह्मसूत्रम् ३-३-५६), ‘‘विकल्पोऽविशिष्टफलत्वात्’’ (ब्रह्मसूत्रम् ३-३-५७) ऎऩ्गिऱ अधिकरणङ्गळिऱ्सॊऩ्ऩ कट्टळैयिले विद्यान्तरव्यावृत्तमाय् अवै कॊडुक्कुम् मोक्षत्तैक् कॊडुक्कुमिडत्तिल् निरपेक्षमुमाऩ न्यासत्तैये पऱ्ऱक्कडवऩ्। नाऩ्गाम् पादत्तिऱ्सॊऩ्ऩ वर्णाश्रमधर्मङ्गळै उपासननिष्ठऩ् ‘‘सहकारित्वेन च’’ (ब्रह्मसूत्रम् ३-४-३३) ऎऩ्गिऱबडिये विद्यापरिकरमाग अनुष्ठिक्कुम्। स्वतन्त्रप्रपत्तिनिष्ठऩ् ‘‘विहितत्वाच्चाश्रमकर्मापि’’ (ब्रह्मसूत्रम् ३-४-३२) ऎऩ्गिऱबडिये भगवदाज्ञासिद्धमॆऩ्ऱु स्वयंप्रयोजनमाग अनुष्ठिक्कुम्। इप्पडियाऩाल् शारीरकत्तिऱ्सॊऩ्ऩ स्वरूपोपायपुरुषार्थङ्गळॆल्लाम् श्रीमदष्टाक्षरान्तस्स्थङ्गळ्। इदिल् अर्थपञ्चकादिगळ् किडक्किऱ वगुप्पॆल्लाङ्गीऴे सॊऩ्ऩोम्। इप्पडि तिरुमन्त्रमेगवाक्यमाऩबोदु उपायपरमॆऩ्ऱुम् वृत्तिपरमॆऩ्ऱुम्; वाक्यद्वयमाऩबोदु स्वरूपपरमॆऩ्ऱुम्, अन्वयव्यतिरेकमुखेन समर्पणपरमॆऩ्ऱुम्, पुरुषार्थप्रार्थनापरमॆऩ्ऱुम्, वाक्यत्रयमाऩबोदु मुदलिरण्डु पदमुम् स्वरूपपरमाय् मेल् पदम् पुरुषार्थप्रार्थनापरमॆऩ्ऱुम्, प्रणवम् स्वरूपपरमाय् मेलिरण्डु पदमुम् अनिष्टनिवृत्तीष्टप्राप्तिप्रार्थनापरमॆऩ्ऱुम्, इक्कट्टळैयिले प्रथमपदम् स्वरूपपरमाय् मेलिरण्डु पदमुमुपायपरमॆऩ्ऱुम्, प्रथमपदम् समर्पणपरमाय् मेलिरण्डु पदमुम् फलप्रार्थनापरमॆऩ्ऱुम्, पदत्रयमुमडैवे तत्त्वोपायपुरुषार्थप्रार्थनापरमॆऩ्ऱुम् अनन्तार्थगर्भमाऩ वित्तिरुमन्त्रत्तिल् वाक्यार्थत्तैप् पत्तुप् पडियाग यथासंप्रदायमनुसन्धिप्पार्गळ्। इप्पडि सिलवऱ्ऱै प्रधानमाग अनुसन्धित्तालुम् मऱ्ऱुळ्ळवैयुमार्थमागक् कडवदु। ॥ * ॥ तदेवं पद वाक्यार्थैस्तत्त्वविद्गुरुदर्शितैः । तत्तत्कुदृष्टिकथितं निरस्तं योजनान्तरम् ॥ * ॥
इत् तिरुमन्त्रत्तिल् बाह्यकुदृष्टिमतङ्गळाल् कलक्कवॊण्णाद तॆळिव् उडैयवऩै ‘‘प्रज्ञाप्रासादमारुह्य ह्यशोच्यश्शोचतो जनान् । भूमिस्थानिव शैलस्थो ह्यज्ञान् प्राज्ञः प्रपश्यति॥’’(भारतम् शान्ति-पर्व ४५०-११) ऎऩ्गिऱदु। ‘‘ज्ञानेन हीनः पशुभिस्समानः’’(नरसिंहपुराणम् १६-१३) ऎऩ्गिऱविडत्तिल्ज्ञानमॆऩ्गिऱदुवुम् इत्तॆळिवै। इप्पडित् तॆळिन्दवऩ् ‘‘न प्रहृष्यति सम्माने नावमानेऽनुतप्यते । गङ्गाह्रद इवाक्षोभ्यो यस्स पण्डित उच्यते’’(भारतम् उद्योग-पर्व ३३-३३) ऎऩ्गिऱबडिये मानावमानादिगळिऱ्कलङ्गाऩ्। इत्तिरुमन्त्रत्तिल् यथार्थज्ञानमुम् निष्ठैयैयुमुडैयवऩै आदरिक्कुम् देशत्तिलुम् ‘‘यत्राष्टाक्षरसंसिद्धो महाभागो महीयते । न तत्र सञ्चरिष्यन्ति व्याधिदुर्भिक्षतस्कराः’’(नारदीयम् १-२०) ऎऩ्गिऱबडिये ऒरु दोषङ्गळुम् वारादु। इश् श्लोकत्ताल् १४०‘‘रागादिरोगान् सततानुषक्तानशेषकायप्रसृतानशेषान् । औत्सुक्यमोहारतिदान् जघान योऽपूर्ववैद्याय नमोऽस्तु तस्मै’’(वाग्भटः) ऎऩ्ऱु आयुर्वेदवित्तुक्कळ् प्रधानव्याधिगळागव् ऎडुत्त रागादिगळुम् सत्तुक्कळुक्कु श्रीयॆऩ्ऱोदप्पट्ट ज्ञानसंपत्तिऩुडैय सङ्कोचमुम् बाह्यतस्करर्क्कु निलमल्लादवात्मापहारादिगळैप् पण्णुम् महातस्करराऩ अहङ्कारादिगळुम् नडैयाडादॆऩ्ऱदायिऱ्ऱु। इत्तिरुमन्त्रत्तिलऱुदियिट्ट पॊरुळे विष्णुवासुदेवशब्दविशिष्टङ्गळाऩ व्यापकमन्त्रान्तरङ्गळुक्कुम् पॊरुळ्। ‘‘व्याप्तिकान्तिप्रवेशेच्छास्तत्तद्धातु निबन्धनाः । परत्वेऽभ्यधिका विष्णोर्देवस्य परमात्मनः’’(अहिर्बुध्न्यसंहिता ५२-३८) ऎऩ्ऱु अहिर्बुध्न्यादिगळ् निर्वचनम् पण्णिऩबडिये ‘‘विषॢ व्याप्तौ’’, ‘‘वश कान्तौ’’, ‘‘विश प्रवेशने’’, ‘‘इषु इच्छायां’’ ऎऩ्गिऱ धातुक्कळिले निष्पन्नमाऩ विष्णुशब्दत्तिलुळ्ळ पॊरुळ्गळुम्, वासुदेवशब्दत्तिलुम् ‘‘वसति वासयति’’ ऎऩ्ऱुम्, ‘‘दीव्यति’’ ऎऩ्ऱुन्दोऱ्ऱिऩ सर्वव्यापकत्वं, सर्वाधारत्वं, तद्गतदोषरहितत्वं, क्रीडाविजिगीषादिमत्त्वम् ऎऩ्गिऱवाकारङ्गळुम् ऎल्लाम् नारायणशब्दार्थत्तिले एकदेशम्। ‘‘ऋचो यजूँषि सामानि तथैवाथर्वणानि च । सर्वमष्टाक्षरान्तस्स्थं यच्चान्यदपि वाङ्मयं’’(नारदीय-कल्पः १-९) ऎऩ्गैयाल् इत्तिरुवष्टाक्षरमे मुमुक्षुक्कळुक्कु तत्त्वहितानुबन्धिकळाऩ सर्वापेक्षितङ्गळुक्कुम् प्रकाशकम्। ‘‘ऋचो यजूँषि सामानि योऽधीते सकृदञ्जसा । सकृदष्टाक्षरं जप्त्वा स तस्य फलमश्नुते’’(नारदीयम् १-१०) ऎऩ्गैयाले इदिऩुडैय सकृदुच्चारणम् सर्ववेदजपतुल्यम्। ‘‘यस्य यावांश्च विश्वासस्तस्य सिद्धिश्च तावती । एतावानिति नैतस्य प्रभावः परिमीयते’’(नारदीय-कल्पः १-१४) ऎऩ्गैयालॆ तन्दाम् विश्वासतारतम्यत्तुक्कीडाग सिद्धितारतम्यमुण्डाऩालुम् महाविश्वासमुडैयार् पक्कलित् तिरुमन्त्रम् अनवच्छिन्नप्रभावमायिरुक्कुम्। इश्श्लोकत्तिल् इऩ्ऩाराल् परिच्छेदिक्कवॊण्णादॆऩ्ऱु विशेषियामैयाले ’’नरनारणऩायुलगत्तरु नूल्सिङ्गामै विरित्तवऩ्’’(पॆरियदिरुमॊऴि १०-६-१) ऎऩ्गिऱबडि इत्तिरु मन्त्रत्तुक्कु प्रवर्तकऩुमाय् प्रतिपाद्यऩुमायिरुक्किऱ स्वतस्सर्वज्ञऩाऩ नारायणऩ् ताऩुम् इदिऩ् प्रभावत्तै परिच्छेदयोग्यमऩ्ऱॆऩ्ऱऱियुमत्तऩै। इम् मन्त्रत्तुक्कु द्रष्टावाय् देवतैयुमाऩवऩ् पक्कलिले इत्तै सार्थमागप्पॆऱ्ऱ तिरुमङ्गैयाऴ्वार् ’’अन्दणर् माट्टन्दिवैत्त मन्दिरत्तै मन्दिरत्ताल् मऱवादॆऩ्ऱुम् वाऴुदियेल् वाऴलाम्’’(तिरुनॆडुन्दाण्डगम् ४) ऎऩ्ऱरुळिच्चॆय्दार्।
ऎट्टुमामूर्त्ति यॆण् कण्णऩॆण्डिक्
कॆट्टिऱैयॆण्बिरगिरुदि
ऎट्टु मा वरैगळीऩ्ऱ वॆण्गुणत्तो
ऩॆट्टॆणु मॆण्गुणमदियोर्क्
कॆट्टुमामल रॆण्सित्ति यॆण्बत्ति
यॆट्टुयोगाङ्गमॆण्सॆल्वम्
ऎट्टुमागुण मॆट्टॆट्टॆणुङ्गलै
यॆट्टिरद मेलऩवु मॆट्टिऩवे। ( ३८)
सर्वकारणभूतऩुमाय् अखिलहेयप्रत्यनीककल्याणैकतानऩुमाऩ सर्वेश्वरऩुक्कु प्रतिपादकमाऩ तिरुवष्टाक्षरत्तै अनुसन्धिक्कुम् महामतिकळुक्कु आत्मगुणादिगळिलुम् अष्टैश्वर्यादिगळिलुम् यथामनोरथं दुर्लभमायिरुप्पदॊऩ्ऱुमिल्लैय् ऎऩ्गिऱदु। (ऎट्टुमामूर्त्ति) आकाशादिभूतङ्गळैन्दुम्, चन्द्रादित्यर्गळुम्, यजमानऩुन्दऩक्कु मूर्तिगळाग वरम् पॆऱ्ऱु अष्टमूर्तियॆऩ्ऱु पेर् पॆऱ्ऱ रुद्रऩ्, (ऎण्गण्णऩ्) चतुर्मुखऩागैयाले ऎट्टुक्कण्णुडैय ब्रह्मा, (ऎण्डिक्कु) ऎट्टु दिक्कुगळ्, (ऎट्टिऱै) इन्द्रादिगळाऩ दिक्पालकर्गळ्, (ऎण्बिरगिरुदि) अव्यक्तमहदहङ्कारादिगळाऩ ऎट्टु तत्त्वङ्गळ्, (ऎट्टुमावरैगळ्) ऎट्टु कुलपर्वतङ्गळ्, (ईऩ्ऱवॆण्गुणत्तोऩ्) इवैयॆल्लात्तैयुम् सृष्टित्त गुणाष्टकविशिष्टऩाऩ परमात्मा इवऩुक्कु ऎट्टु गुणङ्गळॆऩ्गिऱदु; कर्मावश्यत्व जरामरणशोकक्षुत्पिपासैगळऩ्ऱिक्केयॊऴिगैयुम्, नित्यङ्गळाऩ भोग्यङ्गळैयुडैयऩागैयुम्, निऩैत्तु मुडिक्कवल्लऩागैयुम् (ऎट्टॆणुमॆण्गुणमदियोर्क्कु) इप्पडिप्पट्ट सर्वेश्वरऩुक्कु प्रधानमन्त्रमाऩ तिरुवष्टाक्षरत्तै सार्थमागक् केट्टनुसन्धिक्कुम् अष्टाङ्गबुद्धियुडैयवनन्यराऩ प्रतिबुद्धर्क्कु, बुद्धिक्कु ऎट्टङ्गङ्गळावऩ; ‘‘ग्रहणं धारणञ्चैव स्मरणं प्रतिपादनम् । ऊहोऽपोहोऽर्थविज्ञानं तत्त्वज्ञानञ्च धीगुणाः’’() ऎऩ्गिऱवै (ऎट्टुमामलर्) ‘‘अहिंसा प्रथमं पुष्पं पुष्पमिन्द्रिय निग्रहः । सर्वभूतदया पुष्पं क्षमा पुष्पं विशेषतः ॥ ज्ञानं पुष्पं तपः पुष्पं ध्यानं पुष्पं तथैव च । सत्यमष्टविधं पुष्पं विष्णोः प्रीतिकरं भवेत्’’() ऎऩ्गिऱ पुष्पङ्गळ्। (ऎण्सित्ति) ‘‘ऊहस्तर्कोऽध्ययनं दुःखविघातास्त्रयस्सुहृत्प्राप्तिः । दानञ्च सिद्धयोऽष्टौ’’(साङ्ख्य-कारिका) ऎऩ्गिऱ वॆट्टु सिद्धि, (ऎण्बत्ति) ‘‘मद्भक्तजनवात्सल्यं पूजायाञ्चानुमोदनं । मत्कथाश्रवणे भक्तिः स्वरनेत्राङ्गविक्रिया ॥ स्वयमाराधने यत्नो ममार्थे डंभवर्जनम् । ममानुस्मरणं नित्यं यच्च मां नोपजीवति ॥ भक्तिरष्टविधा ह्येषा’’(भारतम् आश्वमेधिकम् ११६-२३) ऎऩ्गिऱ ऎट्टुविदङ्गळाऩ भक्तिकळ्। (ऎट्टु योगाङ्गम्) योगाङ्गमागच् चॊल्लप्पट्ट यमनियमादिगळ्, (ऎण्सॆल्वम्) ‘‘अणिमा महिमा च तथा लघिमा गरिमा वशित्वमैश्वर्यम् । प्राप्तिः प्राकाम्यञ्चेत्यष्टैश्वर्याणि योगयुक्तस्य’’(साङ्ख्य-कारिका) ऎऩ्गिऱ विभूतिकळ्, (ऎट्टुमागुणम्) मुक्तदशैयिलाविर्भविक्कुम् गुणाष्टकम्, ‘‘अष्टौ गुणाः पुरुषं दीपयन्ति’’(भारतम् उद्योगपर्व ३२-१०६) इत्यादिगळिऱ्सॊऩ्ऩवैयागवुमाम्, (ऎट्टॆट्टॆणुम्गलै) चतुष्षष्टिकलैगळ्, (ऎट्टिरदमेलदुवुम्) ‘‘शृङ्गारवीरकरुणाद्भुतहास्यभयानकाः । बीभत्सरौद्रौ च रसाः’’ ऎऩ्गिऱ रसङ्गळॆट्टुक्कुम् मेलाऩ शान्तिरसम्। इवैयॆल्लाम्, (ऎट्टिऩवे) इवऱ्ऱिलिवऩुक्किच्छैयुळ्ळबोदु ऎट्टादवैयॊऩ्ऱुमिल्लै। आत्मगुणादिगळ् निरम्बादॊऴिगिऱदु अनुसन्धानत्तिलूऱ्ऱम् पोदामैयाले। अष्टैश्वर्यादिगळुम् वारादॊऴिगिऱदु उपेक्षैयाले। कडुग संसारम् निवर्तियादॊऴिगिऱदु इसैविल् कुऱैयाले। आगैयालेयिऱे ‘‘नमो नारायणायेति मन्त्रस्सर्वार्थ साधकः’’(नारदीयम् १-४१) ऎऩ्गिऱदु।
अविद्यापूतनोन्मुक्तैरनवज्ञातसत्पथैः । असदास्वादसव्रीळैरादिष्टमिति दर्शितम् ॥
उयर्न्द नङ्गावलऩल्लार्गुरिमै तुऱन्दुयिराय् मयर्न्दमै तीर्न्दु मऱ्ऱोर् वऴियिऩ्ऱि यडैक्कलमाय् पयन्द वन्नारणऩ्बादङ्गळ् सेर्न्द पऴवडियार्
नयन्द कुऱ्ऱेवलॆल्ला नाडु नऩ् मऩु वोदिऩमे। ( ३९ )
इत्थं सङ्घटितः पदैस्त्रिभिरसावेकद्विपञ्चाक्षरैरर्थैस्तत्त्वहितप्रयोजनमयैरध्यात्मसारैस्त्रिभिः । आद्यस्त्र्यक्षरवेदसूतिरजहत्स्थूलादिवृत्तित्रय-स्त्रैगुण्यप्रशमं प्रयच्छति सतां त्रय्यन्तसारो मनुः ॥ ६३ ॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
मूलमन्त्राधिकारः सप्तविंशः ॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥