॥ श्रीः ॥
॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥
॥ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे प्रभावरक्षाधिकारः ॥
शिलादेः स्त्रीत्वादिर्विपरिणतिरस्त्वद्भुतमिदं ततोप्येतच्चित्रं यदुत दहनस्यैव हिमता ।
तृणस्यैवास्त्रत्वं रिपुषु निहतेरेव हितता
पदत्रेणैवेह त्रिभुवनपरित्राणमिति च ॥ ५७ ॥
उपायप्रभावव्यवस्थै सॊऩ्ऩोम्; इऩिमेल् उपायप्रभावत्तै सङ्कुचितमागप् पार्त्तुवरुन् दप्पुगळ् परिहरिक्किऱोम्। ‘‘अत्युत्कटैः पुण्यपापैरिहैव फलमश्नुते’’(विहगेन्द्रसंहिता) ऎऩ्गिऱ कणक्किले ‘‘उपायभक्तिः प्रारब्धव्यतिरिक्ताघनाशिनी । साध्यभक्तिस्तु सा हन्त्री प्रारब्धस्यापि भूयसी’’() ऎऩ्गैयाले प्रारब्धङ्गळैयुङ्गूडवमुक्कित् तऩ्फलत्तैक्कॊडुक्कवऱ्ऱाऩ प्रपत्तियैप्पण्णिऩवऩुक्कु, विद्यान्तरन्यायत्ताले उत्तरपूर्वाघङ्गळुम् इव्विद्यैक्कुत् तऩ्ऩेऱ्ऱमाऩ सामर्थ्यत्ताले प्रारब्धकर्मफलत्तैप् पऱ्ऱ उण्डाऩवार्तियिले यॆल्लैक्कीडाग क्षणान्तरदिवसान्तरजन्मान्तराद्यनुवृत्तियुङ् गऴियक्कडवदॆऩ्ऱु ‘‘मा शुचः’’ ऎऩ्गिऱ वाक्यत्तुक्कभिप्रायम्। इव्वर्थम् तत्त्वमागिल् प्रारब्धकर्मविशेषमाय्क् कॊण्डु वरुगिऱ दुःखङ्गळुम् दुःखकारणङ्गळाऩ कर्मङ्गळिऩुडैय आर्जनमुङ् गऴियवेण्डावो; आर्तऩाय् पुरुषऩर्थिक्कक् कॊडुक्क वेणुमॆऩ्ऩिल् आनुषङ्गिकमाऩ पङ्क्तिपावनत्वादिगळैप्पोले अनभिसंहितङ्गळैयुङ्गूड हितैषियाऩ ईश्वरऩ् ताऩे कॊडुक्कत् तट्टॆऩ्; इप्पडि सॆय्यक् काणामैयाल् शोकविषयमाऩ अंशमॆल्लाम् निश्शेषमाग प्रपत्तियाले कऴियुमॆऩ्ऱविडम् प्रपत्तिप्रभावातिशयत्तैप्पऱ्ऱ स्तुतिपण्णिऩबडिय् ऎऩ्ऱु सिलर् इदिऩ् प्रभावत्तै वरैयिट्टुप्पार्प्पर्गळ्; इदुक्कुत्तरम्; अनुग्रहशीलऩाय् आश्रयिप्पार्क्कु प्रपत्तिवाक्योच्चारणप्रारंभत्तिले कडुग मोक्षम् कॊडुक्कत्वरिक्किऱ ईश्वरऩ् इवऩुडैय नसैयाले सिऱिदु कालमिङ्गे वैक्क इसैन्द वळविले इव्विडत्तिलुळ्ळ सिऱ्ऱिऩ्बङ्गळै दुःखप्रसङ्गरहितमाग अनुभविप्पिक्कुमागिल् इवऩुक्किन्नसै यॊरुक्कालुम् माळादु। भगवदनुभवत्तिल् भोग्यताबुद्धियुम् कॊऴुन्दुविट्टु वारादु। आगैयाल् ३‘‘यस्यानुग्रहमिच्छामि धनं तस्य हराम्यहम् । बान्धवैश्च वियोगेन सदा भवति दुःखितः ॥ तेन दुःखेन संतप्तो यदि मां न परित्यजेत् । तं प्रसादं करिष्यामि यस्सुरैरपि दुर्लभः’’(भागवतम्) ऎऩ्गिऱबडिगळिले दुःखादिगळुक्कुक् कारणमाऩ प्रारब्धकर्मविशेषत्तै सन्निहितमाऩ कशादिगळैप्पोले तुणैयागक्कॊण्डु पित्रादिगळैप्पोले शिक्षकऩाऩ ईश्वरऩ् सिल कठिनप्रकृतिकळुक्कुप्पण्णुगिऱ अनुग्रहविशेषमिदॆऩ्ऱनुसन्धिक्कै उचितम्।
ऒरु व्याधिविशेषत्तै युण्डोवॆऩ्ऱु राजा केट्क अवरुमॊरु उपाद्ध्यायरुण्डॆऩ्ऱु भट्टररुळिच्चॆय्दार्। आयुस्सु वळर्क्कवॊण् णादबडि नियतायुस्साऩवऩुक्कु उळ्ळत्तिलुद्वेगम् पिऱक्कैक्कागवुम्अनियतायुस्सुक्कळुक्कायुष्कामीयङ्गळैयिट्टु वळर्क्क निऩैयामैक्कुमाग दुःखादिगळिवऩुक्कुपाद्ध्यायर्गळ्। इदु आऴ्वाऩुळ्ळिट्टार्बक्कलिले प्रसिद्धम्। अपचारङ्गळैयुम् तत्फलङ्गळैयुञ् जिलर्क्कुक्काट्टि मऱैक् किऱविदुवुम् ’’पाम्बोडॊरु कूरैयिले पयिऩ्ऱाऱ्पोले ताङ्गा तुळ्ळन् दळ्ळुमॆऩ्दामरैक्कण्णाव्’’(पॆरियदिरुमॊऴि ११-८-३) ऎऩ्ऱु निर्वेदपूर्तियैक् कडुगप् पिऱप्पित्तुत् ताऩिसैन्द संसार निवर्तनत्तैक् कडुगविवऩैयु मिसैविक्कैक्कागवत्तऩै। इव्विडत्तिल् प्रतिकूलानुभवांशम् दुष्कर्मफलम्। इदु शिक्षणमागिऱदुवुम् प्रायश्चित्तत्तिले मूट्टुगिऱदुवुमुपायफलम्। इवऱ्ऱिल् सिल शिक्षणादिगळ् प्रारब्धसुकृतविशेषफलमायुम् वरुम्। प्राणार्थियाय् विऴुन्द कागत्तुक्कु प्राणऩैक्कॊडुक्कैयाले अङ्गुम् प्रपत्तिफलम् पूर्णम्। दुष्प्रकृतियाऩ विक्कागत्तुक्कु शिक्षैयागवॊरु कण्णै वाङ्गिविट्टदुवुम्निग्रहमऩ्ऱु; अनुग्रहविशेषम्। आगैयाल् आभूतसंप्लवम् नरकत्तिले किडक्कुम् पडि क्षणकृतपापकर्मङ्गळुडैय प्रभावमाऩ भगवन्निग्रहविशेषत्तै इसैन्दाऱ् पोलवुम्, ‘‘दुर्गसंसारकान्तारमपारमभिधावताम् । एकः कृष्णनमस्कारो मुक्तितीरस्य देशिकः’’(विष्णुधर्मः १-१८) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘एकोऽपि कृष्णे सुकृतः प्रणामो दशाश्वमेधावभृथेन तुल्यः । दशाश्वमेधी पुनरेति जन्म कृष्णप्रणामी न पुनर्भवाय’’(भारतम् शान्ति-पर्व ४६-१६३) ऎऩ्ऱुम्, सुकृतप्रणामविशेषत्तिऩुडैय प्रभावत्तै इसैन्दाऱ्पोलवुम्, ‘‘सकृदेव प्रपन्नाय’’(रामायणम् युद्ध-काण्डम् १८-३३), ‘‘अथ पातकभीतस्त्वं’’(विष्णुधर्मः ६६-७२), ‘‘कुयोनिष्वपि सञ्जातो यस्सकृच्छरणङ्गत’’(सनत्कुमारसंहिता) इत्यादिगळिऱ्सॊल्लुगिऱबडिये इप्प्रपत्तिप्रभावत्तैयुम् शास्त्रार्थोपप्लवप्रसङ्गमिल्लाद विषयत्तिल् सुरुङ्गादे अनुसन्धिक्कप् प्राप्तम्। ‘‘तं मातापितृहन्तारमपि पाति भवार्तिहा’’(सनत्कुमारसंहिता) ऎऩ्ऱदुवुम् उत्तराघविषयमल्लादबोदुपप्लवमिल्लै। उत्तराघविषयत्तिल् निस्तारक्रमङ्गळ् मुऩ्बे सॊऩ्ऩोम्। ‘‘शरणञ्च प्रपन्नानां तवास्मीति च याचतां । प्रसादं पितृहन्तॄणामपि कुर्वन्ति साधव’’(विष्णुधर्मः १०६-५३) इत्यादिगळुमिप्पडिक्कु सुघटितङ्गळ्।
नम् दर्शनत्तिले निलैयुडैयराय् मुमुक्षुक्कळाय् कर्मज्ञान भक्तिप्रपत्तिकळिलेदेऩुमॊरु शास्त्रीयमर्यादैयाले भगवत्प्रवणराऩार्क्कु यतमानसंज्ञाद्यवस्थैगळिले अर्थसङ्गादिगळागिऱ सिल व्याधिगळ् निश्शेषमाग शमियादमट्टैक् कॊण्डु इवर्गळ् प्राकृतरैप्पोले असंभाष्यरॆऩ्ऱु सिल वैराग्यमात्रप्रधानर्गळ् सॊल्लुवर्गळ्। इदुवुम् भगवच्छास्त्रादिगळिल् खिन्नवृत्त्यादिप्रकरणङ्गळाले परिहार्यम्। ‘‘डंभिहैतुकपाषण्डिबकवृत्तींश्च वर्जयेत्’’(याज्ञवल्क्यस्मृति १-१३०), ‘‘ये तु सामान्यभावेन मन्यन्ते पुरुषोत्तमम् । ते वै पाषण्डिनो ज्ञेयास्सर्वकर्मबहिष्कृताः’’(), ‘‘पुंसां जटाभरणमौण्ड्यवतां वृथैव’’(विष्णुपुराणम् ३-१८-१०५) इत्यादिगळिऱ्पडिये वऴिदप्पिऩार् पक्कल् सॊल्लुम् वार्तैयै नल्वऴियिलडि तडुमाऱिऩार्बक्कल् सॊल्ललागादिऱे। भागवतरिल् ऊन-हीनपरिस्रस्तनष्ट विषयङ्गळिलुम् परिमाऱ्ऱङ्गळिल् तारतम्यम् विधित्तदे यागिलुम् ऐकान्त्यम् कुलैयादेयिरुक्किल् मुडिविलॊरु विरगाले इवर्गळीडेऱिविडुवर्गळ्। इवर्गळ् तिऱत्तिलुमपचारमागादॆऩ्ऱिऱे शास्त्रम् विधित्तदु। ‘‘नेहाभि क्रमनाशोऽस्ति प्रत्यवायो न विद्यते । स्वल्पमप्यस्य धर्मस्य त्रायते महतो भयात्’’(गीता २-४०) ऎऩ्ऱुम्, १६‘‘पार्थ नैवेह नामुत्र विनाशस्तस्य विद्यते । न हि कल्याण-कृत्कश्चिद्दुर्गतिं तात गच्छति’’(गीता ६-४०) ऎऩ्ऱुम्, कर्मयोगत्तिऱ्सॊऩ्ऩ प्रभावम् भक्तिप्रपत्तिकळिल् कैमुतिकन्याय सिद्धमिऱे। १७‘‘अपि चेत्सुदुराचारो भजते मामनन्यभाक् । साधुरेव स मन्तव्यस्सम्यग्व्यवसितो हि सः’’(गीता ९-३०) ऎऩ्ऱुम्, १८‘‘अपि पापेष्वभिरता मद्भक्ताः पाण्डुनन्दन । मुच्यन्ते पातकैस्सर्वैः पद्मपत्रमिवांभसा’’(भारतम् आश्वमेधिकम् ९६-४६) ऎऩ्ऱुम् सर्वेश्वरऩ् ताऩे अर्जुनऩैयुम् धर्मपुत्रऩैयुम् पऱ्ऱ वरुळिच्चॆय्दाऩ्। अप्पडिये श्रीपुण्डरीकनारदसंवादत्तिलुम् १९‘‘चीरवासा जटी वा स्यात्त्रिदण्डी मुण्ड एव वा । भूषितो वा द्विजश्रेष्ठ न लिङ्गं धर्म कारणम्’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१२३),‘‘ये नृशंसा दुरात्मानः पापाचाररतास्सदा । तेऽपि यान्ति परं स्थानं नरा नारायणाश्रिताः’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१२४), ‘‘लिप्यन्ते न च पापेन वैष्णवा वीतकल्मषाः । पुनन्ति सकलं लोकं सहस्रांशुरिवोदितः’’(इतिहास-समुच्चयः २७-२५) ‘‘जन्मान्तरसहस्रेषु यस्य स्याद्बुद्धिरीदृशी । दासोऽहं वासुदेवस्य सर्वलोकमहात्मनः’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१२५-१२७) ‘‘स याति विष्णुसालोक्यं पुरुषो नात्र संशयः । किं पुनस्तद्गत प्राणाः पुरुषास्संयतेन्द्रियाः’’() ऎऩ्ऱु भगवत्प्रवणरनुवृत्तदोषराऩालुम् यथार्हप्रायश्चित्तादिमुखत्ताले मोक्षसिद्धियिल् संशयमिल्लैयॆऩ्ऩुमिडत्तैयुम् निर्दोषरुक्कु कैमुतिकन्यायत्ताले कडुग मोक्षसिद्धियैयुञ्जॊल्लि ‘‘अश्वमेधशतैरिष्ट्वा वाजपेयशतैरपि । न प्राप्नुवन्ति सुगतिं नारायणपराङ्मुखाः’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१८०) ऎऩ्ऱु भगवद्विमुखरुक्कनन्तङ्गळाऩ उत्कृष्टसुकृतङ्गळालुम् सुगतियिल्लै यॆऩ्ऱुम् महर्षियिव्वर्थङ्गळै प्रपञ्चित्ताऩ्। ‘‘यो ह्येनं पुरुषं वेद देवा अपि न तं विदुः’’(भारतम् आरण्य-पर्व १९१-२९) ऎऩ्गैयाले भगवद्ज्ञानमुडैयवऩुडैय प्रभावम् नित्यसूरिकळुक्कुम् परिच्छेद्यमऩ्ऱिऱे। आगैयाल् अनुवृत्तबुद्धिपूर्वदोषराऩ भागवतर्क्कुपक्लेशादिगळुण्डाऩालुम् अवज्ञादिगळ् पण्णलागादु। ‘‘अवैष्णवनमस्कारादवमानाच्च केशवे । वैष्णवे परिवादाच्च पतत्येव न संशयः॥’’(नारदीयम्), ‘‘यति निन्दापरो नित्यं वैष्णवानवमन्य तु । अध्यात्मविमुखो यस्तु बिसस्तैन्यं करोति यः ॥ अन्तर्दुष्टो बहिश्शान्तो ब्रह्मविद्वेषतत्परः । कर्मनिन्दापरस्सोऽस्तु बिसस्तैन्यं करोति यः ॥ नित्यानुष्ठानसंयुक्तानद्ध्यात्मज्ञानदुर्बलान् । व्यामोहयतु दुर्बद्धिर्बिसस्तैन्यं करोति यः’’(इतिहास-समुच्चयः १२-७१,७२) ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टदिऱे। श्रीभाष्यकारर् अकृत्यकरणकृत्याकरणङ्गळोडे भगवदपचारादिगळैच् चेरवॆडुत्तदु गोबलीवर्दन्यायत्ताले भगवदपचारादिगळ् तीव्रङ्गळॆऩ्गैक्काग। ऎल्लाम् भगवदपचारङ्गळायिरुक्क मुखभेदङ्गळै विवक्षित्तुच् चिलवऱ्ऱै यिङ्गु भागवतापचारङ्गळॆऩ्गिऱदु। यावै सिल अपचारङ्गळैप् पुऱम्बे सॆय्गिऱाऩ्, अप्पडिप्पट्टवैदऩ्ऩैये भगवद्भागवतविषयङ्गळिले सॆय्दाल् विषयस्वभावत्ताले राजद्रोहादिगळ् पोले मिगवुम् दण्डहेतुक्कळा मॆऩ्ऱु विशेषोपादानत्तुक्कभिप्रायम्। नरकत्तुक्कु नाऱ्ऱङ्गालाऩ संसारमण्डलत्तिले नल्वऴि नडप्पार् दुर्लभरायिरुक्क भगवद्विषयत्तैप् पऱ्ऱिअधिकारानुरूपमाग मुक्तिमार्गत्तुक्कु मुऩ्ऩडियाऩ कर्मयोगादिपर्वभेदङ्गळिले निऩ्ऱारैयुम् नॆगिऴ निऩैक्कै भागवतापचारम्। ‘‘न शब्दशास्त्राभिरतस्य मोक्षो न भोजनाच्छादनतत्परस्य । न चैव रम्यावसथप्रियस्य न लोकचित्तग्रहणे रतस्य’’(इतिहास-समुच्चयः २-१०) इत्यादिगळिलुम् भगवत्प्रावण्यमऩ्ऱिक्के ‘‘शिश्नोदरे येऽभिरतास्सदैव स्तेया नृता वाक्परुषाश्च नित्यम् । व्यपेतधर्मा इति तान् विदित्वा दूराद्देवास्संपरिवर्जयन्ति॥’’(भारतम् शान्ति-पर्व ३०५-३६) ऎऩ्गिऱबडिये बाह्यविषयप्रावण्यमे युडैयार्क्कु मोक्षमिल्लैयॆऩ्ऱबडि। ‘‘पराङ्मुखानां गोविन्दे विषयासक्तचेतसाम् । तेषां तत्परमं ब्रह्म दूराद्दूरतरे स्थितम्॥’’ (विष्णु-धर्मः ९९-१३) इत्यादिगळिलुमिव्वर्थम् सिद्धम्। ‘‘तन्मयत्वेन गोविन्दे ये नरा न्यस्तचेतसः । विषयत्यागिनस्तेषां विज्ञेयञ्च तदन्तिक’’(विष्णु-धर्मः ९९-१५) इत्यादिगळ् भगवत्पररुमाय् विषयत्यागिकळुमाऩार्क्कु विळम्बमिल्लैयॆऩ्गिऱऩ। उळ्ळॊरु पसैयऱ्ऱु पसुत्तोल् पोर्त्तुप् पुलिप्पाय्च्चल् पायुङ्गणक्किले भागवतभावऩै पण्णित् तिरिवारैयुम् उळ्ळऱियुमळवुम् उपरिचरादिगळसुरादिगळै आदरित्ताऱ्पोले रूपानमङ्गळै यिट्टादरिक्कप् प्राप्तम्।
इप्पडिक्कॊत्त शैलूषवृत्तिकळैप्पऱ्ऱ ‘‘न लिङ्गं धर्मकारणम्’’(इतिहास-समुच्चयः ३३-१२३) ‘‘फलं कतकवृक्षस्य यद्यप्यम्बुप्रसादनम् । न नामग्रहणेनैव तस्य वारि प्रसीदति’’(मनुस्मृति ६-६७) ऎऩ्गिऱदु। ‘‘आर्ता विष्ण्णाश्शिथिलाश्च भीता घोरेषु च व्याधिषु वर्तमानाः । सङ्कीर्त्य नारायण शब्दमात्रं विमुक्तदुःखास्सुखिनो भवन्ति॥’’(व्याससञ्जयसंवादः) ऎऩ्ऱुम्,‘‘अवशेनापि यन्नाम कीर्तिते सर्वपातकैः । पुमान् विमुच्यते सद्यस्सिह्मत्रस्तैर्मृगैरिव’’(विष्णु पुराणम् ६-८-१९) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘साङ्केत्यं पारिहास्यं वा स्तोभं हेळनमेव वा । वैकुण्ठना-मग्रहणमशेषाघविनाशनम्’’(भागवतम् ६-२-१४) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘हरिर्हरति पापानि दुष्टचित्तैरपि स्मृतः । अनिच्छयापि संस्पृष्टो दहत्येव हि पावकः॥’’(हर्यष्टकम्) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘एतावतालमघनिर्हरणाय पुंसां सङ्कीर्तनं भगवतो गुणकर्मनाम्नाम् । आक्रुश्य पुत्रमघवान् यदजामिलोऽपि नारायणेति म्रियमाण उपैति मुक्तिम्’’(भागवतम् ६-३-२४)ऎऩ्ऱुम्, ’’मॊय्त्त वल्विऩैयुळ् निऩ्ऱु मूऩ्ऱॆऴुत्तुडैय पेराल् कत्तिरबन्दुमऩ्ऱे पराङ्गदि कण्डुगॊण्डाऩ्, इत्तऩै यडियराऩार्क्किरङ्गु नमरङ्गऩायबित्तऩप्पॆऱ्ऱुम्’’(तिरुमालै ४) ऎऩ्ऱुञ् जॊल्लुगिऱविवैयॆल्लाम् भगवत्प्रद्वेषमिल्लादवऩुक्कु आस्तिक्यम् मन्दमागिलुम् बालादिगळैप् पोले अर्थज्ञानमिल्लैयेयागिलुम्, वाय् वॆरुवुमाप्पोले अभिसन्धियिल्लैयेयागिलुम्, सङ्केतपरिहासादिगळिलेदुवक्कुण्डु अभिसन्ध्यन्तरमुण्डागिलुम्, प्रयोजनान्तर सङ्गमुण्डागिलुम्, दोषान्तरङ्गळुण्डागिलुम् सङ्कीर्तनम् पावनतममॆऩ्ऱबडि; अल्लदु भगवत्परिवादादिगळुक्काग भगवन्नामसङ्कीर्तनम् पण्णिऩालुम् पापम् पोमॆऩ्ऱबडियऩ्ऱु। भगवत्परिवादादिगळ् पातकङ्गळागविऱे परिगणित्तुक् किडप्पदु। ‘‘ये द्विषन्ति महात्मानं न स्मरन्ति च केशवम् । न तेषां पुण्यतीर्थेषु गतिस्संसर्गिणामपि’’(भारतम् शान्ति-पर्व ३३६-३६) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘यः पुत्रः पितरं द्वेष्टि तं विद्यादन्यरेतसम् । यो विष्णुं सततं द्वेष्टि तं विद्यादन्त्यरेतसम्॥’’(ब्रह्माण्डपुराणम्) ऎऩ्ऱुञ्जॊऩ्ऩार्गळिऱे।
‘‘गोप्यः कामाद्भयात्कंसो द्वेषाच्चैद्यादयो नृपाः । सम्बन्धाद्वृष्णयो यूयं स्नेहाद्भक्त्या वयं प्रभो’’(भागवतम् ७-१-३२) ऎऩ्गिऱबडिये एदेऩुमॊरुवगैयाले तुवक्कुण्डारुम् पिऴैप्पारॆऩ्ऱदुवुम् ‘‘यया कया च विधया सम्बन्धस्स तु पावनः’’(श्रीरङ्गमाहात्म्यम् ८-१२) ऎऩ्ऱदुवुम् पूर्वसुकृत विशेषङ्गळाले नियतराऩवधिकारिविशेषङ्गळैप् पऱ्ऱवॆऩ्ऩुमिडम् इवर्गळुडैय पूर्वापरवृत्तान्तङ्गळ् सॊल्लुगिऱ पुराणादिगळिले प्रसिद्धम्। इप्पडि भगवत्क्षेत्रत्तिल् शरीरविश्लेषादिगळ् मोक्षोपकारकमामॆऩ्ऱदुवुम् पश्वादिगळैप्पोलेयागिलुम् प्रातिकूल्यमिल्लादार्क्कुपकारकमामॆऩ्ऱबडि। इङ्ङऩल्लादबोदु अङ्गे भगवत्प्रातिकूल्यम् पण्णप्पुगुन्दु पट्टवर्गळुक्कुम् मोक्षमुण्डागप् प्रसङ्गिक्कुम्। ‘‘दुष्टेन्द्रियवशाच्चित्तं नृणां यत्कल्मषैर्वृतं । तदन्तकाले संशुद्धिं याति नारायणालये’’(सात्त्वत-संहिता ७-१२०) ऎऩ्गिऱ श्रीसात्त्वतवचनमुम् क्षेत्रवासादितत्परराऩार्क्कु शास्त्रविरोधमिल्लाद शब्दादिप्रावण्यत्ताले मुऩ्बु भगवत्साक्षात्कारादिगळिल्लैयेयागिलुम् अन्तिमकालत्तिले तॆळिवुण्डामॆऩ्ऩुमिव् वळविले तत्परमॆऩ्ऩुमिडम् प्रकरणादिसिद्धम्। ‘‘यं योगिनः प्राणवियोग काले यत्नेन चित्ते विनिवेशयन्ति’’(भारतम् शान्ति-पर्व ४६-१४३) ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पडुगिऱ स्वयत्नापेक्षैयऱ अन्तिमकालत्तिले इवर्गळुक्कुत् तॆळिवु वरुगिऱविदुवेऱ्ऱम्। इदु ‘‘केवलं मदीययैव दययातिप्रबुद्धः’’(शरणागति-गद्यम्।) ऎऩ्ऱु प्रपन्नविषयत्तिलुम् प्रदर्शितम्। आगैयाल् भगवत्प्रतिकूलर्क्कु प्रातिकूल्यशेषमाऩ रूपनामक्षेत्रवाससंकीर्तनादिगळ् तञ्जमागादु। पुण्यक्षेत्रङ्गळिल् पण्णुम् प्रतिकूलाचरणङ्गळ् मिगवुम् बाधकङ्गळामॆऩ्ऩुमिडम् बहुशास्त्रसिद्धम्। इदुवुम् भगवत्प्रभावम्। भगवत्प्रवणर्क्कु वृत्रऩ् क्षत्रबन्धुवुळ्ळिट्टार्क्कुप्पोले उळ्ळ वानुकूल्यङ्गळ् ताऩेयॆल्ला दोषङ्गळैयुमॊरु विरगाले पोक्कियुत्तारकङ्गळाम्। आऩबिऩ्बु स्वसङ्कल्प-नियतमायिरुप्पदेदेऩुमॊरु व्याजत्ताले सर्वेश्वरऩ् स्वरूपप्राप्तमाऩ मुक्तैश्वर्यङ्गॊडुक्क निऩैप्पिट्टवधिकारिकळ् पक्कलुळ्ळ दोषङ्गळुक्कुच् चॆलवु सॆय्वाऩ् ‘‘एकश्शास्ता न द्वितीयोऽस्ति शास्ता’’(भारतम् आश्वमेधिक-पर्व २७-१) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘प्रशासितारं सर्वेषां’’(मनुस्मृति १२-१२२) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘शास्ता विष्णुरशेषस्य’’(विष्णुपुराणम् १-१७-२०) ऎऩ्ऱुञ्जॊल्लप्पडुगिऱ इवऩ् ताऩे यॆऩ्ऱु तॆळिन्दु ‘‘रागादि दूषिते चित्ते नास्पदी मधुसूदनः । न बध्नाति रतिं हंसः कदाचित्कर्दमांभसि॥’’(विष्णु-धर्मः ९-११) इत्यादिगळैप्पार्त्तु नॆगिऴादे इव्वधिकारिकळ् पक्कलुळ्ळ गुणांशत्तै मरुभूमियिल् तण्णीर्बॆऱ्ऱाऱ्पोले युगन्दु ‘‘कर्मणा मनसा वाचा यदभीक्ष्णं निषेवते । तदेवापहरत्येनं तस्मात्कल्याणमाचरेत्’’(भारतम् उद्योग-पर्व ३९-५६) ऎऩ्गिऱ पडिये करणत्रयत्तालुम् ताऩ् नल्वऴि कैविडादे ‘‘संसारविषवृक्षस्य द्वे फले ह्यमृतोपमे । कदाचित्केशवे भक्तिस्तद्भक्तैर्वा समागमः॥’’() ऎऩ्ऱ् इङ्गिरुन्द कालत्तुक्कु प्रयोजनमागवॆडुत्त परमऩैप् पयिलुन्दिरुवुडैय सिऱुमामऩिसरुडऩ्
सेर्त्तियागिऱ सीरियबॆऱाप्पेऱ्ऱैत् तिरुवरुळाले पॆऱ्ऱोमॆऩ्ऱुगृतार्थऩाय्, ५२’’तिरुमाल् तलैक्कॊण्ड नङ्गट्कॆङ्गे वरुन्दीविऩैय्’’(तिरुविरुत्तम् ८८) ऎऩ्ऱु व्यवसितऩाय्, ५३’’आळ्गिऩ्ऱाऩाऴियाऩाराऱ्कुऱैयुडैयम्’’(तिरुवाय्मॊऴि १०-४-३) ऎऩ्गिऱबडिये परमपदत्तिऱ्पॆऱप्पुगुगिऱ परिपूर्णकैङ्कर्यसाम्राज्यत्तुक्किङ्गे मुडिसूडियिरुक्कप् प्राप्तम्। इप्पडि व्यवस्थितमाऩ प्रभावम् रहस्यत्रयत्तिल् फलनिर्देशप्रदेशङ्गळिले अनुषङ्गसिद्धमाग अनुसन्धेयम्।
उण्मैयुरैक्कु मऱैगळिलोङ्गिय वुत्तमऩार् वण्मैयळप्परिदादलिऩ् वन्दु कऴल्बणिवार् तण्मै किडन्दिडत्तरमळवॆऩ्ऩ वियप्पिलदाम् उण्मैयुरैत्तऩरोरन्दविर वुयर् न्दऩरे। ( ३७ )रागद्वेषमदादिकैरिह महारक्षोभिरक्षोभिते
नित्ये रक्षितरि स्थिते निजभरन्यासाभिधानं तपः । यत्कक्षीकृतमत्यशेत विविधान् धर्मानधर्मद्रुह-स्तद्भूमार्णवलेशवर्णनमपि प्राचां न वाचां पदम् ॥ ५८ ॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
प्रभावरक्षाधिकारः षड्विंशः ॥ श्रीमते गिमान्तमहादेशिकाय नमः॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
स्थिरीकरणभागो द्वितीयः ॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः॥