॥ श्रीः ॥
॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥
॥ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे स्थानविशेषाधिकारः ॥ १९ ॥
यत्रैकाग्र्यं भवति भगवत्पादसेवार्चनादेः
यत्रैकान्त्यव्यवसितधियो यस्य कस्यापि लाभः ।
वासस्थानं तदिह कृतिनां भाति वैकुण्ठकल्पं
प्रायो देशा मुनिभिरुदिताः प्रायिकौचित्यवन्तः ॥ ४२ ॥
इरुन्द नाळिप्पडि स्वयंप्रयोजनमाग निरपराधानुकूलवृत्तियिले रुचियुम् त्वरैयुमुडैयवऩाय्,
‘‘एकान्ती व्यपदेष्टव्यो नैव ग्रामकुलादिभिः ।
विष्णुना व्यपदेष्टव्यस्तस्य सर्वं स एव हि ॥’’
(विष्वक्सेन संहिता।)
ऎऩ्ऩुम्बडियायिरुक्किऱ परमैकान्तिक्कु वृत्तिक्कनुगुणमागवासस्थानविशेषमॆदॆऩ्ऩिल्, आर्यावर्तादिपुण्यदेशङ्गळ् युगस्वभावत्ताले यिप्पोदु व्याकुलङ्गळाऩबडियाले चातुर्वर्ण्यधर्मम् प्रतिष्ठितमाऩविडत्तिले वसिप्पाऩॆऩ्गिऱदुवे इप्पोदैक्कु उपादेयम्।
अव्विडङ्गळ् तऩ्ऩिलुम् ‘करुन्दड मुगिल्वण्णऩैक् कडैक्कॊण्डु कैदॊऴुम् पत्तर्गळिरुन्दवूरिलिरुक्कुम् माऩिडरॆत्तवङ्गळ् सॆय्दार् कॊलोव्’(पॆरियाऴ्वार् तिरुमॊऴि ४-४-७।) ऎऩ्गिऱबडिये भागवतोत्तरमाऩ देशम् मुमुक्षुवुक्कु परिग्राह्यम्।
‘‘कलौ जगत्पतिं विष्णुं
सर्वस्रष्टारमीश्वरम् ।
नार्चयिष्यन्ति मैत्रेय!
पाषण्डोपहता जनाः’’
(विष्णुपुराणम् ६-१-५०।)
ऎऩ्ऩच्चॆय्दे
‘‘कलौ खलु भविष्यन्ति
नारायणपरायणाः ।
क्वचित् क्वचिन्महाभागा
द्रमिडेषु च भूरिशः ॥
ताम्रपर्णी नदी यत्र
कृतमाला पयस्विनी ।
कावेरी च महाभागा
प्रतीची च महानदी ॥
ये पिबन्ति जलं तासां
मनुजा मनुजेश्वर ।
प्रायो भक्ता भगवति
वासुदेवेऽमलाशया ॥’’
(भागवतम् ११-५-३८)
इत्यादिगळिले कलियुगत्तिल् भागवतर्गळ् वसिक्कुम् देशविशेषञ्जॊल्लुगैयाले
इन्द युगत्तिलिप् प्रदेशङ्गळिल् भागवतपरिगृहीतमाऩ स्थलङ्गळे परिग्राह्यङ्गळ्।
तिरुनारायणीयत्तिल्
‘‘एकपादस्थिते धर्मे यत्रक्वचन गामिनि ।
कथं वस्तव्यमस्माभिर्भगवं-स्तद्वदस्व नः’’
(भारतम् शान्ति-पर्व ३४९-८५)
ऎऩ्ऱु देवर्गळुम् ऋषिकळुम् विण्णप्पञ्जॆय्य,
‘‘गुरवो यत्र पूज्यन्ते साधुवृत्ताश्शमान्विताः ।
वस्तव्यं तत्र युष्माभिर्यत्र धर्मो न हीयते ॥
यत्र वेदाश्च यज्ञाश्च तपस्सत्यं दमस्तथा ।
हिंसा च धर्मसंयुक्ता प्रचरेयुस्सुरोत्तमाः ॥
स वै देशो हि वस्सेव्यो मा वोऽधर्मः पदा स्पृशेत् । ’’
(भारतम् शान्ति-पर्व ३४९-८६)
ऎऩ्ऱु भगवाऩरुळिच्चॆय्दाऩ्।
अव्विडङ्गळ् तऩ्ऩिल् उगन्दरुळिऩ दिव्यदेशङ्गळिले तऩक्कु कैङ्कर्यत्तुक्कु सौकर्यमुळ्ळविडत्तिले निरन्तरवासम् पण्णवुचितम्।
इत्तै ‘‘यावच्छरीरपातमत्रैव श्रीरङ्गे सुखमास्व’’(शरणागति-गद्यम्) ऎऩ्ऱु सत्वोत्तरङ्गळाऩ भगवत्क्षेत्रङ्गळुक्कु प्रदर्शनार्थमाग वरुळिच् चॆय्दार्।
भगवत्क्षेत्रङ्गळे विवेकिक्कु वासस्थानमॆऩ्ऩुमिडत्तै
‘‘यत्र नारायणो देवः परमात्मा सनातनः ।
तत्पुण्यं तत्परं ब्रह्म तत्तीर्थं तत्तपोवनं ॥
तत्र देवर्षयस्सिद्धास्सर्वे चैव तपोधनाः ।
(भारतम् आरण्य-पर्व ८८-२७।)
ऎऩ्ऱु आरण्यपर्वत्तिल् तीर्थयात्रैयिलुम्,
‘‘गोमन्तः पर्वतो राजन् सुमहान् सर्वधातुमान् ।
वसते भगवान् यत्र श्रीमान् कमललोचनः ॥
मोक्षिभिस्संस्तुतो नित्यं प्रभुर्नारायणो हरिः । ’’
(भारतम् भीष्म-पर्व १२-८।)
ऎऩ्ऱु प्रदेशान्तरत्तिलुम् महर्षियरुळिच्चॆय्दाऩ्।
श्रीवाल्मीकि भगवाऩालुम्
‘‘सुभगश्चित्रकूटोऽसौ गिरिराजोपमो गिरिः ।
यस्मिन्वसति काकुत्स्थः कुबेर इव नन्दने । ’’
(रामायणम् अयोध्या-काण्डम् ९८-१२।)
ऎऩ्गिऱविडत्तिलुम् भगवदधिष्ठितक्षेत्रत्तिऩुडैय अभिगन्तव्यतै सुभगशब्दत्ताले सूचिक्कप्पट्टदु।
श्रीसात्त्वतादिगळिलुम् स्वयंव्यक्तसैद्धवैष्णवङ्गळॆऩ्गिऱक्षेत्रविशेषङ्गळैयुम् अवऱ्ऱिऩॆल्लैगळिलेऱ्ऱच् चुरुक्कङ्गळैयुम् पिरियच्चॊल्लि ‘‘दुष्टेन्द्रियवशाच्चित्तं नृणां यत्कल्मषैर्वृतम् ।
तदन्तकाले संशुद्धिं याति नारायणालये ॥’’
(सात्त्वत-संहिता ७-१२०)
ऎऩ्ऱव्वो क्षेत्रङ्गळिलॆल्लैक्कुळ्ळे वसित्तवऩुक्कु देहन्यासकालत्तिले वरुम् विशेषमुञ्जॊल्लप्पट्टदु।
आगैयाल् ‘‘यत्किञ्चिदपि कुर्वाणो विष्णोरायतने वसेत् । न किञ्चिदपि कुर्वाणो विष्णोरायतने वसेत्’’() ऎऩ्गिऱबडिये प्रवृत्तिनिवृत्तिकळाले वल्ल कैङ्कर्यत्तैप् पण्णिक्कॊण्डु भगवद्भागवताभिमानविषयमाऩ सत्वोत्तर क्षेत्रत्तिले वसिक्कैयुमुचितम्।
‘‘निगृहीतेन्द्रियग्रामो यत्रयत्र वसेन्नरः ।
तत्र तत्र कुरुक्षेत्रं नैमिशं पुष्करन्तथा॥’’
(इतिहास-समुच्चयः २७-१८।) ऎऩ्ऱु सॊल्गिऱविदु
गत्यन्तरमिल्लादबोदु एदॆऩुमॊरु देशत्तिले वसित्तालुमिवऩ् वासत्ताले अद्देशमुम् प्रशस्तमामॆऩ्गैक्काग। इदुक्कु शाण्डिलीवृत्तान्तमुदाहरणमागक् कण्डुगॊळ्वदु।
आगैयाल्
‘‘ज्ञानसमकालमुक्त्वा कैवल्यं याति गतशोकः ।
तीर्थे श्वपचगृहे वा नष्टस्मृतिरपि परित्यजन्देहम्’’
(वराहपुराणम्।)
ऎऩ्ऱु शरीरपातत्तुक्कुम् ऒरु देशविशेष नियममिल्लैयॆऩ्ऱदुवुम् ऎप्पडिक्कुम् फलत्तिलिऴविल्लैयॆऩ्गैक्काग।
आरादवरुळमुदम् पॊदिन्द कोयिलम्बुयत्तो ऩयोत्तिमऩ्ऩर्क् कळित्तगोयिल्
तोराद तऩिवीरऩ् तॊऴुदगोयिल्
तुणैयाऩ वीडणऱ्कुत् तुणैयाङ्गोयिल्
सेराद पयऩॆल्लाञ् जेर्क्कुङ्गोयिल्
सॆऴुमऱैयिऩ् मुदलॆऴुत्तुच् चेर्न्दगोयिल्
तीराद विऩैयऩैत्तुन् दीर्क्कुङ्गोयिल्
तिरुवरङ्गमॆऩत् तिगऴुङ्गोयिल् ताऩे। कण्णऩडियिणै यॆमक्कुक् काट्टुम् वॆऱ्पुक्
कडुविऩैयरिरुविऩैयुङ् गडियुम् वॆऱ्पुत्
तिण्णमिदु वीडॆऩ्ऩत् तिगऴुम् वॆऱ्पुत्
तॆळिन्द पॆरुन्दीर्त्तङ्गळ् सॆऱिन्द वॆऱ्पुप्
पुण्णियत्तिऩ् पुगलिदॆऩ्ऩप् पुगऴुम् वॆऱ्पुप्
पॊऩ्ऩुलगिऱ् पोगमॆल्लाम् पुणर्क्कुम् वॆऱ्पु
विण्णवरु मण्णवरुम् विरुम्बुम् वॆऱ्पु
वेङ्गडवॆऱ्पॆऩ विळङ्गुम् वेदवॆऱ्पे। उत्तम वमर्त्तल ममैत्तदो रॆऴिऱ् ऱऩुवुऩुयर्त्त कणैयाल्
अत्तिरवरक्कऩ् मुडिबत्तु मॊरुगॊत्तॆऩ वुदिर्त्त तिऱलोऩ्
मत्तुऱुमिगुत्त तयिर्मॊय्त्तवॆणॆय् वैत्तदुणुमत्तऩिडमा
मत्तिगिरिबत्तर्विऩै तॊत्तऱवऱुक्कुमणियत्तिगिरिये। तेऩार् कमलत् तिरुमगणादऩ् ऱिगऴ्न्दुऱैयुम्
वाऩाडुगन्दवर् वैयत्तिरुप्पिडम् वऩ्ऱरुमक्
काऩारिमयमुङ् गङ्गैयुङ् गाविरियुङ् गडलुम्
नाऩानगरमु नागमुङ् गूडिय नऩ्ऩिलमे। (२६)सा काशीति न चाकशीति भुवि सायोद्ध्येति नाद्ध्यास्यते
सावन्तीति न कल्मषादवति सा काञ्चीति नोदञ्चति ।
धत्ते सा मधुरेति नोत्तमधुरां नान्यापि मान्या पुरी
या वैकुण्ठकथासुधारसभुजां रोचेत नो चेतसे ॥ ४३ ॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य
श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
स्थानविशेषाधिकारः एकोनविंशः ॥
श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥