॥ श्रीः ॥
॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥
॥ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे गतिचिन्तनाधिकारः ॥ २१ ॥
ज्वलनदिवसज्योत्स्नापक्षोत्नरायणवत्सरान्
पवनतपनप्रालेयांशून् क्रमादचिरद्युतिम् ।
जलधरपतिं देवाधीशं प्रजापतिमागत-
स्तरति विरजां दूरे वाचस्ततः परमद्भुतम् ॥ ४६ ॥
इप्पडि मूर्धन्यनाडियिले प्रवेशितनान मुमुक्षुवै स्थूलशरीरमागिऱ ब्रह्मपुरत्तिनिऩ्ऱुम् ब्रह्मनाडियागिऱ तलैवासलाले वत्सलनान हार्दन् वार्त्तै सॊल्लक्कऱ्किऱ मुखवश्यनान राजकुमारनै राजावॆडुत्तुक्कॊण्डु उलावुमाप्पोले कॊण्डु पुऱप्पट्टु, ‘मन्नुङ्गडुङ्गदिरोन् मण्डलत्तिनन्नडुवुळन्नदोरिल्लियिनूडुबो’(पॆरिय तिरुमडल्) यॆऩ्ऱुम्,
तेरार् निऱैगदिरोन् मण्डलत्तैक् कीण्डुबुक्’(सिऱिय तिरुमडल्.) कॆऩ्ऱुम्, ‘सण्डमण्डलत्तिनूडुसॆन्”( तिरुच्-छन्द विरुत्तम् 67) ऱॆऩ्ऱुम्, ‘इरुळगऱ्ऱुमॆरिगदि रोन् मण्डलत्तूडेऱ्ऱिवैत्तेणिवाङ्गि’(पॆरियाऴ्वार् तिरुमॊऴि 4-9-3.) यॆऩ्ऱुञ् चॊल्लुगिऱ देवयानमार्गत्तिले वऴिप्पडुत्ति, ‘अमररोडुयर्विऱ्चॆऩ्ऱऱुवर् तम् पिऱवियञ्जिऱैये’(तिरुवाय्मॊऴि 1-3-11) यॆन्गिऱप्पडिये अर्चिस्स्ऎऩ्ऱुम्, अहस्स् ऎऩ्ऱुम्, पूर्वपक्षम् ऎऩ्ऱुम्, उत्तरायणम् ऎऩ्ऱुम्, संवत्सरम् ऎऩ्ऱुम्, वायुवॆऩ्ऱुम्, आदित्यनॆऩ्ऱुम्, चन्द्रनॆऩ्ऱुम्, वैद्युतनॆऩ्ऱुम्, अमानवसंज्ञनान विवनुक्कु सहकारिगळान वरुणेन्द्रप्रजापतिगळॆऩ्ऱुञ्चॊल्लप्पडुगिऱ वऴि नडत्तुम् मुदलिगळैयिट्टु “अहं स्मरामि मद्भक्तं नयामि परमां गतिं”(याज्ञवल्क्य-स्मृति,) ऎन्गिऱ पडिये तान् प्रधाननाय् नडत्ति, अव्वो ऎल्लैगळिल् भगवच्छास्त्रत्तिले परक्कप्पेसिन भोगङ्गळैयुमनुभविप्पित्तु, “लोकं वैकुण्ठनामानं दिव्यं षाड्गुण्यसंयुतम् । अवैष्णवानामप्राप्यं गुणत्रयविवर्जितम् ॥ नित्यसिद्धैस्समाकीर्णं तन्मयैः पाञ्च-
कालिकैः । सभाप्रासादसंयुक्तं वनैश्चोपवनैश्शुभम् ॥ वापीकूपतटाकैश्चवृक्षषण्डैश्चमण्डितम् । अप्राकृतं सुरैर्वन्द्यमयुतार्क समप्रभम् ॥ प्रकृष्ट सत्वराशिं तं कदा द्रक्ष्यामि चक्षुषा”(जितन्तेस्तोत्रम् 2-18-20) ऎऩ्ऱु नॆडुङ्गालङ्गाण वासैप्पट्टदॊरु देशविशेषत्तिले सॆऩ्ऱवाऱे कर्मफलविशेषभोगार्थमाग वऩ्ऱिक्के विद्यैयाले स्थापितमाय् गतिमात्रार्थमाग वनुवृत्तमान सूक्ष्मशरीरत्तै आऱु कडक्कैक्कुप् पऱ्ऱिन तॆप्पम् पोग विडुमाप्पोले पोगविडुवित्तु, विरजैक्कक्करैप्पडुत्ति, “अप्राकृतशरीरत्तैक्कॊडुत्तु’ ऐरंमदीयमॆन्गिऱ सरस्सिनळवुञ्जेर्त्तु,
सोमसवनमॆन्गिऱ वश्वत्थत्तैक् किट्टुवित्तु, मालाञ्जनचूर्णवासः पणहस्तैगळान वैन्नूऱु दिव्याप्सुरस्सुक्कळैयिट्टॆदिर्गॊळ्वित्तु; ब्रह्मालङ्कारत्ताले यलङ्करिप्पित्तु, ब्रह्मगन्धरसतेजस्सुक्कळैप् प्रवेशिप्पित्तु, ‘कुडियडियारिवर् कोविन्दऩ्ऱनक्कॆऩ्ऱु मुडियुडै वानवर् मुऱै मुऱैयॆदिर् कॊळ्ळ कॊडियणिनॆडुमदिळ् कोबुरङ्गुऱुगुवित्तु”( तिरुवाय्मॊऴि 10-9-8.), इन्द्रप्रजापति कळॆऩ्ऱु पेरुडैय द्वारगोपरैक्किट्टुवित्तु, ‘वैगुन्दम् पुगुदलुम्’( तिरुवाय्मॊऴि 10-9-9.), ऎऩ्ऱु तुडङ्गि मेल् मूऩ्ऱु पाट्टिलुञ् चॊल्लुगिऱप्पडिये अप्राकृतङ्
गळान राजोपचारङ्गळैप् पण्णुवित्तु, आनन्दमयमान मण्टपरत्नत्तिलऴ कोलक्कत्तिले पुगिरविट्टु, “अनयाहं वशीभूतः कालमेतन्नबुद्धवान् । उच्चमद्ध्य-मनीचान्तां तामहं कथमावसे ॥”(भारतम् शान्तिपर्व 312-30.) “अपेत्याहमिमां हित्वा संश्रयिष्ये निरामयम् । अनेन साम्यं यास्यामि नानयाहमचेतसा ॥ क्षमं मम सहानेन ह्येकत्वं नानया सह”(भारतम् शान्तिपर्व 312-38, 39.), “क्रीडन्तं रमया सार्धं लीलाभूमिषु केशवम् ॥ मेघश्यामं विशालाक्षं कदा द्रक्ष्यामि चक्षुषा”(जितन्तेस्तो 2-21.), “मेघश्यामं महाबाहुं स्थिरसत्वं दृढव्रतम् । कदा द्रक्ष्यामहे रामं जगतश्शोकनाशनम् ॥ दृष्ट एव हि नश्शोकमपनेष्यति राघवः । तमस्सर्वस्य लोकस्य समुद्यन्निव भास्कर”(रामायणम् अयोध्याकाण्डम् 83-8-9)
इत्यादिगळिल् कट्टळैयिले इवन् मनोरथित्तप्पडिये इऴन्दविऴवॆल्लान्दीर निरतिशयभोग्यनान तन्नैक् काट्टित् तन्मैबॆऱुत्तित् तन् ताळिणैक्कीऴ्क्कॊण्डु तन्नोडु समान भोगत्वलक्षणमान सायुज्यत्तालेय् इवनुक्कु सजातीयरान वन्दमिल् पेरिन्बत्तडियरोडिरुत्ति, इप्पडि समस्तप्रतिबन्धकनिवृत्तिपूर्वकमागवुम्, स्वस्वरूपाविर्भावपूर्वकमागवुम्, देशकालावस्थासङ्कोचमिल्लादप्पडियागवुम् तन् मनोरथत्तुक्कनुरूपमाग विवन् मनोरथित्त कैङ्कर्यङ्गळैयॆल्लाम् यावदात्म-
भावियागक् कॊण्डरुळि, “सवयस इव ये नित्यनिर्दोषगन्धाः”(श्रीगुणरत्नकोषम् 27.) ऎन्गिऱप्पडिये तनक्कु अन्योन्यमुमॊरुवयस्सिल् तोऴन्मारैप्पोलेय् इरुक्किऱ नित्यसूरिगळोडु इऩ्ऱु वन्द यिवनोडु वासियऱप् पुरैयऱप् परिमाऱि स्तोत्रत्तिलुम् श्रीवैकुण्ठगद्यत्तिलुमरुळिच्चॆय्द मनोरथत्तिन्बडिये ऐकान्तिकात्यन्तिकनित्यकिङ्करनान विवनुगप्पाले तान् निरतिशयानन्दनायिरुक्कुम्. वस्वादिपदप्राप्तिपूर्वकमोक्षसाधनमान मधुविद्यादिगळिलुम् “सत्वं वहति शुद्धात्मा देवं
नारायणं हरिम् । प्रभुर्वहति शुद्धात्मा परमात्मानमात्मना”(भारतम् शान्तिपर्व 307-77) “ये तु दग्धेन्धना लोके पुण्यपापविवर्जिताः । तेषां वै क्षेममध्वानं गच्छतां द्विजसत्तम ॥ सर्वलोकतमो हन्ता आदित्यो द्वारमुच्यते । ज्वालामाली महातेजा येनेदं धार्यते जगत् ॥ आदित्यदग्ध सर्वाङ्गा अदृश्याः केनचित् क्वचित् । परमाण्वात्मभूताश्चतं देवं प्रविशन्त्युत । तस्मादपि विनिर्मक्ता अनिरुद्धतनौ स्थिताः । मनो भूतास्ततो भूयः प्रद्युम्नं प्रविशन्त्युत ॥ प्रद्युम्नाच्च विनिर्मुक्ता जीवं सङ्कर्षणं ततः । विशन्ति विप्र प्रवरास्साङ्ख्ययोगाश्चतैस्सह ॥ ततस्त्रैगुण्यहीनास्ते परमात्मानमञ्जसा । प्रविशन्ति द्विजश्रेष्ठाः क्षेत्रज्ञं निर्गणात्मकम् ॥ सर्वावासं वासुदेवं क्षेत्रज्ञं विद्धि तत्वतः । समाहितमनस्कास्तु नियतास्संयतेन्द्रियाः ॥ एकान्त भावोपगता वासुदेवं विशन्ति ते”(भारतम् शान्तिपर्व 354-13-20.)
इत्यादिगळान महाभारतादिवचनङ्गळिलुम्, “श्वेतद्वीपमितः प्राप्य विश्वरूपधरं हरिम् । ततोऽनिरुद्धमासाद्य श्रीमत्क्षीरोदधौ हरिम् ॥ ततः प्रद्युम्नमासाद्य देवं सर्वेश्वरेश्वरम् । ततस्सङ्कर्षणं दिव्यं भगवन्तं सनातनम् । अयमप्यपरो मार्गस्सदा ब्रह्मसुखैषिणाम् ॥ परमैकान्तिसिद्धानां पञ्चकालरतात्मनाम्”(जयत्संहिता.) ऎऩ्ऱिप्पुडैगळिले जयत्संहितादिगळिलुम् “विभवार्चनाद्वयूहं प्राप्य व्यूहार्चनात् परं ब्रह्म वासुदेवाख्यं सूक्ष्मं प्राप्यत इति वदन्ति”(श्रीभाष्यम् 2-2-41.) ऎऩ्ऱु श्रीपाञ्चरात्रिाधिकरणत्तिलुम् सिल वधिकारिविशेषङ्गळैप् पऱ्ऱच्चॊल्लुगिऱ क्रममुक्तिपक्षत्तिलुम्, सत्यलोकादिगळिलिरुन्दु मुक्तरामवर्गळुक्कुमुळ्ळ गतिविशेषादिगळिरुक्कुङ्गट्टळैगळव्वो वधिकारिगळुक्के
ज्ञातव्यङ्गळागैयालिङ्गवै वगुत्तुच् चॊल्लुगै अपेक्षितमऩ्ऱु. इग्गत्यनुसन्धानादिगळ् स्वतन्त्रप्रपत्तिनिष्ठनान विवनुक्कु सद्वारक प्रपत्तिनिष्ठनुक्कुप्पोले उपायाङ्गमाग नाळ्दोऱुम् कर्तव्यङ्गळऩ्ऱेयागिलुम् इव्वुपायत्तिलिऴियुम् पोदु अधिकारित्वसिद्धिक्काग फलार्थित्वमपेक्षितमागै याले फलपर्वविशेषानुसन्धानमाय्प् पुगिऱक्कडवन. पिन्बु वरप्पुगुगिऱ कण्णाळत्तुक्कु नाळॆण्णियिरुक्कुमाप्पोले पूर्वप्रार्थित पुरुषार्थ-
स्मरणमात्रमाय् इप्पुरुषार्थम् पॆऱप्पुगुगिऱोमॆन्गिऱ प्रीत्यतिशयत्तै विळैप्पित्तुक्कॊण्डु स्वयंप्रयोजनमायिरुक्कुम्. आगैयालिङ्गु समुदायज्ञानमात्रत्तालुमिवनुक्कपेक्षित सिद्धियुण्डु. “समीपं राजसिंहस्य रामस्य विदितात्मनः । संकल्पहयसंयुक्तैर्यान्तीमिव मनोरथैः” ऎन्नुम्बडि पिराट्टियिरुन्द विरुप्पु इवनुडैय गत्यनुसन्धानत्तुक्कु निदर्शनम्.
नडैबॆऱ वङ्गिप्पगलॊळि नाळुत्तरायणमाण्
डिडैवरुगाऱ्ऱिरवि यिरविन्बदि मिन्वरुणन्
कुडैयुडैवानवर्गोमान् पिरसाबदि यॆऩ्ऱिवराल्
इडैयिडै पोगङ्गळॆय्दि यॆऴिऱ्पदमेऱुवरे. (28)
पितृपथघटीयन्त्रारोहावरोहपरिभ्रमैः
निरयपदवीयातायातक्रमैश्च निरन्तरैः ।
अधिगतपरिश्रान्तीनाज्ञाधरैरतिवाह्य नः
सुखयति निजच्छायादायी स्वयं हरिचन्दनः ॥ ४७ ॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य
श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
गतिचिन्तनाधिकारः एकविंशः ॥
श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥