॥ श्रीः ॥
॥ श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥
॥ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे तत्त्वत्रयचिन्तनाधिकारः ॥ ५ ॥
प्रकृत्यात्मभ्रान्तिर्गळति चिदचिल्लक्षणधिया
तथा जीवेशैक्यप्रभृतिकलहस्तद्विभजनात् ।
अतो भोक्ता भोग्यं तदुभयनियन्तेति निगमै
र्विभक्तं नस्तत्वत्रयमुपदिशन्त्यक्षतधियः ॥ १४ ॥
सम्बन्धमुम् अर्थपञ्चकमुङ्गूड आऱु अर्थमऱियवेण्डियिरुक्क इवऱ्ऱिल् एकदेशमान तत्वत्रयत्तै मुमुक्षुवुक्कु विशेषित्तऱिय वेणुम् ऎऩ्ऱु आचार्यर्गळुपदेशित्तुप्पोरुगैक् कडियॆन्नॆन्निल्; अदुक्कडि प्रकृत्यात्मभ्रममुम् स्वतन्त्रात्मभ्रममुम् इदुक्कु निदानमान अनीश्वरवादरुचियुमागिऱ महाविरोधिगळै मुऱ्पडक्कऴिक्क प्राप्तमागै.
इत्तै निनैत्तु भोक्तृभोग्य-नियन्तृरूपत्ताले शास्त्रङ्गळिले तत्वविवेकम् पण्णुगिऱदु.
इवऱ्ऱिल् वैत्तुक्कॊण्डु
“अचेतना परार्था च नित्या सततविक्रिया । त्रिगुणा कर्मिणां क्षेत्रं प्रकृते रूपमुच्यते ॥” (परमसंहिता.)
“अनादिर्भगवान् कालो नान्तोऽस्य द्विज विद्यते” (वि-पु. 1-2-26),
“कलामुहूर्तादिमयश्च कालो न यद्विभूतेः परिणामहेतुः” (वि-पु. 4-1-84),
“ज्ञानानन्दमया लोकाः” (पाञ्चरात्रम्),
“कालं स पचते तत्र न कालस्तत्र वै प्रभुः” (भार-शान्ति. 196-9.)
इत्यादिगळिले त्रिगुणकालशुद्धसत्त्वरूपङ्गळान त्रिविधाचेतनङ्गळुडैय स्वभावञ् चॊल्लिऱ्ऱु.
“पुमान्न देवो न नरः” (वि-पु. 2-13-98.),
“नायं देवो न मर्त्यो वा”(),
“क्षरस्सर्वाणि भूतानि कुटस्थोऽक्षर उच्यते” (गीता 15-16)
“यद्वै पश्यन्ति सूरयः” (वि-पु. 1-6-39)
इत्यादिगळाले त्रिविधजीवर्गळुडैय प्रकारम् विवेकिक्कप्पट्टदु.
“सर्वज्ञस्सर्वदृक्सर्वशक्ति-ज्ञानबलर्द्धिमान् । क्लमतन्द्री भयक्रोधकामादिभिरसंयुतः ॥” (वि-पु. 5-1-46) इत्यादिगळाले ईश्वरस्वभावम् उपदिष्टमायिऱ्ऱु.
इव्वीशेशितव्यरूपमान तत्त्वत्रयम् निऱ्कुम् निलैयै “स्वाधीनत्रिविधचेतनाचेतनस्वरूपस्थितिप्रवृत्तिभेदम्” ऎऩ्ऱु सुरुङ्ग अरुळिच्चॆय्दार्.
त्रिविधचेतनरॆऩ्ऱदु बद्धरैयुम् मुक्तरैयुम् नित्यरैयुम्.
त्रिविधाचेतनमॆऩ्ऱदु त्रिगुणद्रव्यत्तैयुम् कालत्तैयुम् शुद्धसत्त्वमान द्रव्यत्तैयुम्.
स्वरूपमॆऩ्ऱदु स्वासाधारणधर्मत्ताले निरूपितमान धर्मियै.
स्थितियावदु इदिनुडैय कालान्तरानुवृत्ति.
इदुदान् नित्यवस्तुक्कळुक्कु नित्यैयायिरुक्कुम्.
अनित्य-वस्तुक्कळुक्कु ईश्वरसङ्कल्पत्तुक्कीडाग एऱियुञ् जुरुङ्गियुमिरुक्कुम्.
इङ्गु प्रवृत्तियावदु प्रवृत्तिनिवृत्तिरूपमान व्यापारम्.
इवैयॆल्लाम् वस्तुक्कळ् तोऱुम् प्रमाणप्रतिनियतमायिरुक्कुम्.
इप्प्रमाणङ्गळ् वस्तुक्कळैक् काट्टुम् पोदु अव्वो वस्तुक्कळिन् स्वरूपत्तैयुम्, स्वरूपनिरूपकधर्मङ्गळैयुम्, निरूपितस्वरूपविशेषणङ्गळैयुम्, व्यापारङ्गळैयुङ् गाट्टुम्.
अदिल् स्वरूपत्तै स्वरूपनिरूपकधर्मङ्गळाले विशिष्टमागवे काट्टुम्.
अन्द स्वरूपत्तैच् चॊल्लुम्-पोदु अव्वो धर्मङ्गळैयिट्टल्लदु सॊल्लवॊण्णादु.
अवऱ्ऱैक् कऴित्तुप्पार्क्किल् शशविषाण तुल्यमाम्.
आगैयाल् जीवस्वरूपत्तैच् ज्ञानत्वमानन्दत्वममलत्वमणुत्वमित्यादिगळान निरूपकधर्मङ्गळैयिट्टु निरूपित्तु ज्ञानमानन्दममलमणु ऎऩ्ऱु इम्मुखङ्गळाले सॊल्लक्कडवदु.
इज्जीवतत्त्वम् सर्वेश्वरनुक्कु शेषमायेय् इरुक्कुम् ऎऩ्ऱुम्,
अवनुक्के निरूपाधिकशेषम् ऎऩ्ऱुम्,
अयोगान्ययोग-व्यवच्छेदङ्गळाले प्रथमपदत्तिल् तोऱ्ऱिन शेषत्वम् सम्बन्धरूपमागैयाले सम्बन्धिस्वरूपम् निरूपितमानालल्लदऱिय वॊण्णामैयाले जीवनुक्कु इदु निरूपितस्वरूपविशेषणमॆन्नलाम्.
अणुत्वे सति चेतनत्वम् पोले स्वतश्शेषत्वे सति चेतनत्वमुम् जीवलक्षणमागवऱ्ऱागैयाले इश्शेषत्वम् जीवनुक्कु स्वरूपनिरूपकमॆन्नवुमाम्.
इप्पडि विभुत्वेसति चेतनत्वमुम् अनन्याधीनत्वनिरूपाधिकशेषित्वादिगळुमीश्वरलक्षणङ्गळ्.
जीवेश्वररूपमान आत्मवर्गत्तुक् कॆल्लाम् पॊदुवान लक्षणम् चेतनत्वमुम् प्रत्यक्त्वमुम्.
चेतनत्वमावदु ज्ञानाश्रयमागै;
प्रत्यक्त्वमावदु तनक्कुत्तान् तोऱ्ऱुगै.
अप्पोदु धर्मभूतज्ञाननिरपेक्षमाग नानॆऩ्ऱु तोऱ्ऱुम्.
इप्पडि चेतनत्वादिगळीश्वरनु क्कुम् जीवनुक्कुम् पॊदुवागैयाले यवनिऱ्काट्टिल् व्यावृत्ति तोऱ्ऱुगैक्काग जीवलक्षणत्तिल् स्वतश्शेषत्वादिगळ् सॊल्लुगिऱदु.
प्रथमाक्षरत्तिल् चतुर्थियिल् तोऱ्ऱिन तादर्थ्यत्तुक्कु उपाधियिल्लामैयाले सर्वरक्षकनान श्रियःपतिक्कु जीवात्मा निरुपाधिकशेषमायेयिरुक्कुमॆऩ्ऱिप्पडि यावत्-स्वरूपम् सम्बन्धञ्चॊल्लुगै अयोगव्यवच्छेदम्.
मध्यमाक्षरत्तिल् अवधारण-सामर्थ्यत्ताले अवनुक्के निरुपाधिकशेषम् वेऱोरुत्तरुक्कु निरुपाधिकशेषमऩ्ऱॆन्गै अन्ययोगव्यवच्छेदम्.
इश्शेषत्वम् भागवतशेषत्वपर्यन्तमाग वळरुम्बडि मेले सॊल्लक्कडवोम्.
इप्पडियिरुक्किऱ चेतनरुक्कुप् प्रवृत्तियावदु पराधीनमुमाय् परार्थमुमान कर्तृत्वमुम् भोक्तृत्वमुम्.
ईश्वरन् तन् भोक्तृत्वार्थमाग इवर्गळुक्कु कर्तृत्वभोक्तृत्वङ्गळै उण्डाक्कुगैयालिवै परार्थङ्गळ्.
बद्धचेतनरुक्कु नीक्कियुळ्ळारिल् भेदम् अविद्याकर्मवासनारुचिप्रकृति-सम्बन्धयुक्तरायिरुक्कै.
इवर्गळुक्कु अन्योन्यम् वरुम् ज्ञानसुखादिभेदत्तै ब्रह्मादिस्तम्बपर्यन्तङ्गळान वगुप्पुक्कळिले कण्डुगॊळ्वदु.
इब्बद्धचेतनर् तन्दामुक्कु कर्मानुरूपमाग ईश्वरनडैत्त शरीरङ्गळै धर्मिस्वरूपत्तालुम् धर्मभूतज्ञानत्तालुम् धरियानिऱ्पर्गळ्.
धर्मियाल् वरुगिऱ धारणम् शरीरत्तिनुडैय सत्तैक्कुप् प्रयोजकमायिरुक्कुम्.
जाग्रदाद्यवस्थैयिल् धर्मभूतज्ञानत्ताले वरुगिऱ शरीरधारणम् पुरुषार्थतदुपायानुष्ठानङ्गळुक्कुम् कृतोपायनान परमैकान्तिक्कु भगवदनुभवकैङ्कर्यङ्गळुक्कुम् उपयुक्तमायिरुक्कुम्.
पापकृत्तुक्कळुक्कु पापकृत्तुक्कळुक्कु इश्शरीरधारणम् विपरीतफलत्तुक्कु हेतुवायिरुक्कुम्. इज्जीवर्गळ् इश्शरीरत्तै विट्टालिदिन् सङ्घातङ्गुलैयुमित्तनै.
शरीरत्तुक्कु उपादानमान द्रव्यङ्गळ् ईश्वरशरीरमाय्क्कॊण्डु किडक्कुम्.
बद्धचेतनरुक्कु इतररिऱ् काट्टिल् स्थितिभेदं संसारबन्धम् यावन्मोक्षमनुवर्तिक्कै.
प्रवृत्तिभेदम् पुण्यपापानुभयरूपङ्गळान त्रिविधप्रवृत्तिगळुम्.
मुक्तरुक्कु नीक्कियुळ्ळारिल् भेदम् प्रतिबन्धकनिवृत्तियाले आविर्भूतस्वरूपमायिरुक्कै.
स्थितिभेदम् पूर्वावधि युण्डान आविर्भावत्तुक्कु उत्तरावधियऩ्ऱिक्केयिरुक्कै.
इवर्गळुक्कु अन्योन्यं स्थितिभेदं आविर्भावत्तिल् मुऱ्पाडु पिऱ्पाडुगळालुण्डान मुन्बुऱ्ऱ वेऱ्ऱच् चुरुक्कम्.
प्रवृत्तिभेदम् अनादिकालमिऴन्दु पॆऱ्ऱ परिपूर्णभगवदनुभवजनितप्रीतिकारितमान यथाभिमतकैङ्कर्यतद्विशेषङ्गळ्.
नित्यरुक्कु नीक्कियुळ्ळारिल् भेदम् अनाद्याविर्भूतस्वरूपराय् परतन्त्ररायिरुक्कै.
इवर्गळुक्कु नीक्कियुळ्ळारिऱ्काट्टिल् स्थितिभेदम् अनाद्यनुवृत्तमान शेषितत्त्वानुभवम्.
इदु नित्यर्क्कॆल्लाम् पॊदुवानप्पडियालेय् इवर्गळुक्कु अन्योन्यम् स्थितियिल् वैषम्यमिल्लै.
इवर्गळुक्कुप् प्रवृत्तिभेदम् अनादिप्रवाहनित्यङ्गळान कैङ्कर्यविशेषङ्गळ्.
अनन्तगरुडादिगळुक्कु अधिकारविशेषङ्गळुम् तदुचितकैङ्कर्यङ्गळुम् व्यवस्थितङ्गळायिरुक्क नित्यर्क्कुम् मुक्तर्क्कुम् सर्वविधकैङ्कर्यसिद्धियुण्डॆन्गिऱ अर्थङ्गूडुमोवॆन्निल्,
स्वामियिनुडैय अभिप्रायत्तुक्कीडागत्तनक्कभिमतङ्गळान कैङ्कर्यङ्गळिले किडैयादवैयॊऩ्ऱुमिल्लामै यालुम्,
ओरॊरुत्तर्क्कु व्यस्थितङ्गळान कैङ्कर्यङ्गळैत् ताङ्गळनुष्टिक्कवेणुमॆन्गिऱ अभिसन्धि वेऱॊरुत्तर्क्कुप् पिऱवामैयालुम्,
आरेनुमॊरुवरनुष्ठिक्कुम् कैङ्कर्यमुम् स्वामिक्कु प्रियमानप्पडियाले तदुचितकैङ्कर्यङ्गळुम्
सर्वर्क्कुम् प्रियमाय् कैङ्कर्यफलमान प्रीतियिल् वासियिल्लामैयालुम्
सर्वर्क्कुम् सर्वविधकैङ्कर्यसिद्धियुण्डॆन्गैयिल् विरोधमिल्लै.
इव्वात्माक्कळॆल्लार्क्कुम् धर्मिस्वरूपम् पोले धर्मभूतज्ञानमुम् द्रव्यमायिरुक्क इदिन् स्वरूपत्तैत् तनित्तु इङ्गु अरुळिच् चॆय्यादॊऴिन्ददु चेतनरॆऩ्ऱॆडुत्त विशिष्टत्तिले विशेषणमाय्च् चॊरुगि निऱ्कैयडियाग.
इद्धर्मभूतज्ञानम् विषयप्रकाशदशैयिले स्वाश्रयत्तुक्कु स्वयंप्रकाशमायिरुक्कुम्.
इदु ईश्वरनुक्कुम् नित्यरुक्कुम् नित्यविभुवायिरुक्कुम्.
मऱ्ऱुळ्ळारुक्कु संसारावस्थैयिल् कर्मानुरूपमाग बहुविधसङ्कोच-विकासवत्ताय् मुक्तावस्थैयिले नैजविकासत्ताले पिन्बु यावत्कालम् विभुवायिरुक्कुम्.
इदऱ्कुप् प्रवृत्तियावदु विषयङ्गळै प्रकाशिप्पिक्कैयुम्,
प्रयत्नावस्थैयिले शरीरादिगळै प्रेरिक्कैयुम्,
बद्धदशैयिल् सङ्कोचविकासङ्गळुम्,
आनुकूल्यप्रातिकूल्यप्रकाशनमुखत्ताले भोगमॆन्गिऱववस्थैयैयडैगैयुम्.
भोगमावदु तनक्कनुकूलमागवादल् प्रतिकूलमागवादलॊऩ्ऱैयनुभविक्कै.
ईश्वरविभूतियान सर्ववस्तुवुक्कुमानुकूल्यम् स्वभावमायिप्पडि
ईश्वरनुम् नित्यरुम् मुक्तरुम् अनुभविया निऱ्क,
संसारिगळुक्कु कालभेदत्तालुम् पुरुषभेदत्तालुम् देशभेदत्तालुमल्पानुकूलमायुम् प्रतिकूलमायुमुदासीनमायुमिरुक्किऱ विभागङ्गळॆल्लामिव्वस्तुगळुक्कु स्वभावसिद्धङ्गळऩ्ऱु.
इदिवर्गळुडैय कर्मङ्गळुक्कीडाग सत्यसंकल्पनान ईश्वरनिवर्गळुक्कु फलप्रदानम् पण्णिन प्रकारम्.
इक्कर्मफलमनुभविक्कैक्कु बद्धरुक्कु स्वरूपयोग्यतैयुम् सहकारियोग्यतैयुमुण्डु.
स्वरूपयोग्यतै परतन्त्रचेतनत्वम्.
सहकारियोग्यतै सापराधत्वम्.
नित्यरुक्कुम् मुक्तरुक्कुम् परतन्त्रचेतनतैयाले स्वरूपयोग्यतैयुण्डे यागिलुम् ईश्वरानभिमतविपरीतानुष्ठानमिल्लामैयाले सहकारियोग्यतैयिल्लै.
ईश्वरन् सर्वप्रशासितावाय् तानॊरुत्तरुक्कु शासनीयनऩ्ऱिक्के निऱ्कैयाले परतन्त्रचेतनत्वमागिऱ स्वरूपयोग्यतैयुमिल्लै.
स्वतन्त्रनागैयाले स्वतन्त्राज्ञातिलङ्घनमागिऱ सहकारियोग्यतैयुमिल्लै.
जीवेश्वररूपरान आत्मा-क्कळॆल्लारुडैयवुम् स्वरूपम् स्वस्मै स्वयंप्रकाशम्.
इद्धर्मिस्वरूपप्रकाशत्तुक्कु बद्धरुक्कुमुळ्बड वॊरुगालत्तिलुम् सङ्कोचविकासङ्गळिल्लै.
सर्वात्माक्कळुडैयवुम् धर्मभूतज्ञानम् विषयप्रकाशनवेळैयिले स्वाश्रयत्तुक्कु स्वयंप्रकाशमायिरुक्कुम्.
ज्ञानत्वमुम् स्वयंप्रकाशत्वमुम् धर्मधर्मिगळुक्कु साधारणम्. धर्मभूतज्ञानत्तुक्कु विषयित्वमेऱ्ऱम्.
धर्मियान वात्मस्वरूपत्तुक्कु प्रत्यक्त्व मेऱ्ऱम्.
ज्ञानत्वमावदु कस्यचित्प्रकाशकत्वम्.
अदावदु - तन्नुडैय वागवुमाम्, वेऱॊऩ्ऱिनुडैय वागवुमाम् - एदेनुमॊऩ्ऱिनुडैय व्यवहारानुगुण्यत्तैप् पण्णुगै.
स्वयंप्रकाशत्वमावदु तन्नै विषयीकरिप्पदॊरु ज्ञानान्तरत्तालपेक्षैयऱत् ताने प्रकाशिक्कै.
धर्मभूतज्ञानत्तुक्कु विषयित्वमावदु तन्नैयॊऴिन्ददॊऩ्ऱैक् काट्टुगै.
आत्माक्कळुक्कु प्रत्यक्त्वमावदु स्वस्मै भासमानत्वम्.
अदावदु तन् प्रकाशत्तुक्कुत् तान् फलियायिरुक्कै.
एदेनुमॊरु वस्तुविन् प्रकाशत्तुक्कु फलियॆन्गिऱ सामान्याकारत्तैत् तन् प्रकाशत्तुक्कुत् तान् फलियॆऩ्ऱु विशेषित्तवाऱे प्रत्यक्त्वमाम्.
इव्विशेषमिल्लाद वस्तुवुक्कु इस्सामान्यमुमित्तोडु व्याप्तमान चेतनत्वमुमिल्लै.
इद् धर्मधर्मिगळिरण्डुम् स्वयंप्रकाशमायिरुन्दालुम् नित्यत्वादिधर्मविशेषविशिष्टरूपङ्गळाले ज्ञानान्तरवेद्यङ्गळुमाम्.
तन्नुडैय धर्मभूतज्ञानम् तनक्कु ज्ञानान्तरवेद्यमाम्-पोदु प्रसरण-भेदमात्रत्ताले ज्ञानान्तरव्यपदेशम्.
त्रिविधाचेतनङ्गळुम् पररुक्के तोऩ्ऱक् कडवनवायिरुक्कुम्.
अचेतनमावदु ज्ञानाश्रयमऩ्ऱिक्केयॊऴिगै.
पिऱरुक्के तोऩ्ऱुगैयावदु तन् प्रकाशत्तुक्कुत् तान् फलियऩ्ऱिक्केयॊऴिगै.
इवैयिरण्डुम् धर्मभूतज्ञानादिगळुक्कुम् तुल्यम्.
त्रिविधाचेतनङ्गळॆऩ्ऱॆडुत्तवऱ्ऱिल् प्रकृतियुम् कालमुम् जडङ्गळ्.
शुद्धसत्त्वमान द्रव्यत्तैयुम् जडम् ऎऩ्ऱु सिलर् सॊल्लुवर्गळ्.
जडत्वमावदु स्वयं-प्रकाशमऩ्ऱिक्केयिरुक्कै. भगवच्छास्त्रादिपरामर्शम् पण्णिनवर्गळ् ज्ञानात्मकत्वम् शास्त्रसिद्धमागैयाले शुद्धसत्त्वद्रव्यत्तै स्वयंप्रकाशमॆन्बर्गळ्.
इप्पडि स्वयंप्रकाशमागिल् संसारिगळुक्कु शास्त्रवेद्यमागवेण्डादे ताने तोऩ्ऱवेण्डावोवॆन्निल्;
सर्वात्माक्कळुडैयवुम् स्वरूपमुम् धर्मभूतज्ञानमुम् स्वयंप्रकाशमायिरुक्क स्वरूपन्दनक्के स्वयंप्रकाशमाय् वेऱॆल्लार्क्कुम् ज्ञानान्तरवेद्यमानाऱ्पोलवुम्, धर्मभूतज्ञानम् स्वाश्रयत्तुक्के स्वयंप्रकाशमाय् इतररुक्कु स्वयंप्रकाशमल्लादाप्पोलवुम् इदुवुम् नियतविषयमाग स्वयंप्रकाशमानाल् विरोधमिल्लै.
“यो वेत्ति युगपत्सर्वं प्रत्यक्षेण सदा स्वतः । तं प्रणम्य हरिं शास्त्रं न्यायतत्त्वं प्रचक्ष्महे ॥” (न्यायतत्त्वम्) ऎन्गिऱप्पडिये धर्मभूतज्ञानत्ताले सर्वत्तैयुम् साक्षाङ्करित्तुक्कॊण्डिरुक्किऱ ईश्वरनुक्कु शुद्धसत्त्वद्रव्यम् स्वयंप्रकाशमायिरुक्किऱबडि ऎङ्ङनेयॆन्निल्?
इवनुडैय धर्मभूतज्ञानम् दिव्यात्म-स्वरूपम् मुदलाग सर्वत्तैयुम् विषयीकरिया निऱ्क,
इद्दिव्यात्मस्वरूपम् स्वयं-प्रकाशमागिऱाप्पोलेयिदुवुम् स्वयंप्रकाशमायिरुक्कलाम्.
इप्पडि नित्यरुक्कुम् तुल्यम्.
विषयप्रकाशकालत्तिले धर्मभूतज्ञानम् स्वाश्रयत्तुक्के स्वयंप्रकाशमानाऱ्पोले मुक्तरुक्कु अव्ववस्थैयिलेयिदुवुम् स्वयंप्रकाश मानाल् विरोधमिल्लै.
धर्मभूतज्ञानत्तिनुडैय स्वात्मप्रकाशनशक्तियानदु विषयप्रकाशमिल्लाद कालत्तिल् कर्मविशेषङ्गळाले प्रतिबद्धैयानाऱ्पोले शुद्धसत्त्वत्तिनुडैय स्वात्मप्रकाशनशक्तियुम् बद्धदशैयिल् प्रतिबद्धैयागैयाले शुद्धसत्त्वम् बद्धर्क्कुप् प्रकाशियातॊऴिगिऱदु.
“धियः स्वयंप्रकाशत्वं मुक्तौ स्वाभाविकं यथा । बद्धे कदाचित्संरुद्धं तथाऽत्राऽपि नियम्यते ॥”
इव्वळवु अवस्थान्तरापत्ति विकारि-द्रव्यत्तुक्कु विरुद्धमऩ्ऱु.
आगैयाले प्रमाणप्रतिपन्नार्थत्तुक्कु युक्तिविरोधञ् चॊल्ल वऴियिल्लै.
इङ्ङनऩ्ऱिक्के उपचारत्ताले निर्वहिक्कप् पार्क्किल् आत्मस्वरूपत्तिलुम् ज्ञानादिशब्दङ्गळै उपचारत्ताले अन्यपरङ्गळाक्कलाम्.
स्वयंप्रकाशत्तुक्कु रूपरसादिगुणङ्गळुमवैयडियाग वन्द पृथिव्यादिविभागमुम् परिणामादिगळुङ् गूडुमोव् ऎन्गिऱ चोद्यमुम् धर्मभूतज्ञानत्तुक्कुम् धर्मिज्ञानत्तुक्कुमुण्डान वैषम्यङ्गळै प्रतिबन्धियागक् कॊण्डु, प्रमाणबलत्ताले परिहृतम्.
इप्पडि स्वयंप्रकाशमान शुद्धसत्त्वद्रव्यत्तै ज्ञातृत्वमिल्लामैयाले त्रिविधाचेतनङ्गळॆऩ्ऱु सेरक्कोत्तदु.
इव्वचेतनङ्गळ् मूऩ्ऱुक्कुम् प्रवृत्तियावदु ईश्वरसङ्कल्पानुरूपङ्गळान विचित्रपरिणामादिगळ्.
इवऱ्ऱिल् त्रिगुणद्रव्यत्तुक्कु स्वरूपभेदम् गुणत्रयाश्रयत्वम्.
सततपरिणामशीलमान इद्द्रव्यत्तुक्कु सत्त्वरजस्तमस्सुक्कळ् अन्योन्यम् सममान-पोदु महाप्रळयम्,
विषममान-पोदु सृष्टिस्थितिगळ्.
गुणवैषम्यमुळ्ळ प्रदेशत्तिले महदादिविकारङ्गळ्.
इदिल् विकृतमल्लाद प्रदेशत्तैयुम् विकृतमान प्रदेशत्तैयुङ्गूड प्रकृतिमहदहङ्कारतन्मात्रभूतेन्द्रियङ्गळॆऩ्ऱु इरुबत्तु नालु तत्त्वङ्गळाग शास्त्रङ्गळ् वगुत्तुच् चॊल्लुम्.
सिल विवक्षाविशेषङ्गळाले योरॊरु विडङ्गळिले तत्त्वङ्गळै येऱवुञ्जुरुङ्गवुञ् चॊल्ला निऱ्कुम्.
इत्तत्त्वङ्गळिल् अवान्तरवगुप्पुगळुमवऱ्ऱिल् अभिमानिदेवतैगळुमव् वोवुपासनाधिकारिगळुक्कऱियवेणुम्.
आत्मावुक्कवऱ्ऱिऱ्काट्टिल् व्यावृत्तियऱिगै इङ्गु नमक्कु प्रधानम्.
इवैयॆल्लाम् सर्वेश्वरनुक्कु अस्त्रभूषणादिरूपङ्गळाय् निऱ्कुम् निलैयै
पुरुडन् मणिवरमागप् पॊऩ्ऱामूलप्
पिरगिरुदि मऱुवागमान् ऱण्डागत्
तॆरुण्मरुळ् वाण्मऱैवाग वाङ्गारङ्गळ्
शार्ङ्गञ् जङ्गाग मनन् दिगिरियाग
इरुडीगङ्गळीरैन्दुञ् शरङ्गळाग
विरुबूदमालै वनमालैयाग
करुडनुरुवा मऱैयिन् पॊरुळाङ् गण्णन्
करिगिरिमेनिऩ्ऱनैत्तुङ् गाक्किऩ्ऱाने. (12)
ऎन्गिऱ कट्टळैयिले अऱिगैयुचितम्.
इरुबत्ति नालु तत्त्वङ्गळुक्कुमन्योन्यं स्वरूपभेदमव्वो लक्षणङ्गळाले सिद्धम्.
इवऱ्ऱिल् कार्यमान इरुबत्तिमूऩ्ऱु तत्त्वङ्गळुक्कु मिवऱ्ऱा लारब्धङ्गळानवऱ्ऱुक्कुम् स्थितियिल् वरुमेऱ्ऱच्चुरुक्कङ्गळ् पुराणङ्गळिले प्रसिद्धमानप्पडिये कण्डु कॊळ्वदु.
“स्वसत्ताभासकं सत्त्वं गुणसत्त्वाद्विलक्षणं” (पाञ्चरात्रम्),
“तमसः परमो धाता” (रामा-यु 114-15)
“अप्राकृतं सुरैर्वन्द्यम्” (जितन्ते स्तो 2-21.)
इत्यादिगळाले तमस्सुक्कु मेलान देशविशेषम् सिद्धिक्कैयाले
“अनन्तस्य न तस्यान्तस्संख्यानं वाऽपि विद्यते ।
तदनन्तमसंख्यातप्रमाणञ्चापि वै यतः” (वि-पु. 2-7-25, 26.)
इत्यादिगळ् नित्यविभूतियालवच्छिन्नमल्लाद प्रदेशत्ताले मूलप्रकृतिक्कु आनन्त्यञ् चॊल्लुगिऩ्ऱन.
त्रिगुणद्रव्यत्तुक्कु प्रवृत्तिभेदम् बद्धचेतनरुडैय भोगापवर्गङ्गळुक्कुम् ईश्वरनुडैय लीलारसत्तुक्कुमाग सममागवुम् विषममागवुम् परिणामसन्ततियै युडैत्ताय् देहेन्द्रियादिरूपत्ताले यव्वो व्यापारङ्गळैयुम् पण्णुगै.
इदु रजस्तमस्सुक्कळैयिट्टु बद्धरुक्कु तत्त्वङ्गळिनुण्मैयै मऱैत्तु विपरीतज्ञानत्तै उण्डाक्कुगिऱदु भोगार्थमाग.
इदु ताने अपवर्गार्थमाग सत्त्वविवृद्धियाले तत्त्वङ्गळै यथावत् प्रकाशिप्पिक्किऱदु.
इवैयॆल्लाम् ईश्वरनुक्कु लीलारसावहमायिरुक्कुम्.
शुद्धसत्त्वत्तुक्कु स्वरूपभेदम् रजस्तमस्सुक्कळोडु कलसाद सत्त्वगुणाश्रयमायिरुक्कै.
इदिन् स्थितिभेदम् नित्यमान मण्टपगोपुरादिगळिलुम् ईश्वरनुडैयवुम् नित्यरुडैयवुम् विग्रहविशेषङ्गळिलुम् नित्यमायिरुक्कुम्.
नित्यरुडैयवुम् मुक्तरुडैयवुम् ईश्वरनुडैयवुम् अनित्येच्छैयाले वन्द विग्रहादिगळिल् अनित्यमायिरुक्कुम्.
इदिन् प्रवृत्तिभेदम् इवर्गळुडैय इच्छैक्कीडाग परिणामादिगळाले शेषिक्कु भोगोपकरणमायुम् शेषभूतनुक्कु कैङ्कर्योपकरणमायुम् निऱ्कै.
कालत्तुक्कु स्वरूपभेदम् जडमाय् विभुवायिरुक्कै. इदिन् स्थिति कालावच्छेदमिल्लामैयाले नित्यैयायिरुक्कुम्. प्रवृत्तिभेदम् कलाकाष्ठादिविभागत्ताले सृष्ट्यादिगळुक्कु उपकरणमायिरुक्किऱप्पडियिले कण्डुगॊळ्वदु.
इद्द्रव्यङ्गळॆल्लाम् स्वरूपेण नित्यङ्गळायिरुक्कुम्.
नामान्तरभजनार्हावस्थाविशेषविशिष्टतैयैयिट्टुच् चिलवऱ्ऱै अनित्यङ्गळॆन्गिऱदु. अऴिन्ददोडु सजातीयङ्गळान अवस्थान्तरङ्गळ् मेलुम् मुऴुक्क वरुगैयाले प्रवाहनित्यङ्गळॆऩ्ऱु सॊल्लुगिऱदु.
इप्पदार्थङ्गळॆल्लावऱ्ऱिनुडैयवुम् स्वरूपस्थितिप्रवृत्तिभेदङ्गळ् ईश्वरनुक्कु स्वाधीनङ्गळायिरुक्कैयावदु ईश्वरसत्तैयैयुम् ईश्वरेच्छैयैयुमॊऴिय इवऱ्ऱिऱ्कु सत्तादिगळ् कूडादॊऴिगै.
आगैयाल् समस्तवस्तुक्कळुक्कुम् स्वभावसिद्धानुकूल्यम् ईश्वरेच्छायत्तम्. इत्ताले ईश्वरनुक्कुम् नित्यरुक्कुम् मुक्तरुक्कुम् सर्वमुम् अनुकूलमायिरुक्कुम्.
बद्धरुक्कु कर्मानुरूपमाग पुरुषभेदत्तालुम् कालभेदत्तालु मिवऱ्ऱिल् प्रातिकूल्यङ्गळुम् अल्पानुकूल्यङ्गळुम् नडवा निऱ्कुम्.
इब्बद्धर् तङ्गळुक्कुम् स्वात्मस्वरूपम् सर्वदानुकूलमाग ईश्वरेच्छासिद्धम्.
इप्पडि अनुकूलमान आत्मस्वरूपत्तोडे एकत्वभ्रमत्तालुम् कर्मवशत्तालुमिऱे हेयमान शरीरम् ज्ञानहीनर्क्कु अनुकूलमाय्त् तोऱ्ऱुगिऱदु.
इवऱ्ऱुक्कु कर्मोपाधिकमान प्रतिकूलरूपत्ताले मुमुक्षुवैप् पऱ्ऱ त्याज्यत्वम्.
स्वाभाविकमान अनुकूलरूपत्ताले मुक्तनैप्पऱ्ऱ अवै तनक्के उपादेयत्वम्.
अहङ्कारममकारयुक्तनाय्क्कॊण्डु तनक्कॆऩ्ऱु स्वीकरिक्कुमवैयॆल्लाम् प्रतिकूलङ्गळाम्.
स्वरूपज्ञानम् पिऱन्दु स्वामिशेषम् ऎऩ्ऱु काणप्पुक्कालॆल्लाम् अनुकूलमाम्. इव्वर्थम् परिपूर्णब्रह्मानुभवञ् चॊल्लुमिडत्तिले परक्कच्चॊल्लक्कडवोम्.
इप्पडि स्वाधीनसत्तादिगळैयुडैयवनायिरुक्किऱ ईश्वरनुडैय स्वरूपम् सत्यत्वादिगळागिऱ स्वरूपनिरूपकधर्मङ्गळाले सत्यमाय् ज्ञानमाय् अनन्तमाय् आनन्दमाय् अमलमायिरुक्कुम्.
इव्वर्थत्तै “नन्दाविळक्के यळत्तऱ्करियाय्” ऎऩ्ऱुम्
“उणर् मुऴु नलम्” (तिरुवाय 1-1-2 ) ऎऩ्ऱुम्
“सूऴ्न्द तनिऱ्पॆरिय सुडर्ञानविन्बम्” ऎऩ्ऱुम्
“अमल"नॆऩ्ऱुम् इत्यादिगळाले आऴ्वार्गळ् अनुसन्धित्तार्गळ्.
मऱ्ऱुळ्ळ गुणङ्गळुम् दिव्य-मङ्गलविग्रहादिगळुमॆल्लाम् ईश्वरनुक्कु निरूपितस्वरूपविशेषणङ्गळायिरुक्कुम्.
इग्गुणङ्गळिल् ज्ञानबलैश्वर्यवीर्यशक्तितेजस्सुक्कळॆऩ्ऱु आऱु गुणङ्गळ् परत्वो-पयुक्तङ्गळायिरुक्कुम्. सौशील्यवात्सल्यादिगळ् सौलभ्योपयुक्तङ्गळायिरुक्कुम्. इग्गुणङ्गळॆल्लाम् सर्वकालत्तिलुम् स्वरूपाश्रितङ्गळायिरुक्कुम्.
परव्यूहादिविभागङ्गळिल् गुणनियमञ्चॊल्लुगिऱदॆल्लाम् अव्वोरूपङ् गळै अनुसन्धिप्पार्क्कु सर्वेश्वरन् आविष्करिक्कुम् गुणविशेषङ्गळ् सॊल्लुगैक्कागवत्तनै.
औपनिषदविद्याविशेषङ्गळ्दोऱुम् अनुसन्धेयगुणविशेषङ् गळ् नियतङ्गळानाऱ्पोले भगवच्छास्त्रोक्तमान रूपविशेषानुसन्धानत्तुक्कुम् गुणविशेषङ्गळ् नियतङ्गळ्.
अव्विडत्तिल् पररूपत्तिल् ज्ञानादिगुणङ्गळ् आऱुम् वेद्यङ्गळ्.
व्यूहङ्गळ् नालॆऩ्ऱुम् मूऩ्ऱॆऩ्ऱुम् शास्त्रङ्गळ् सॊल्लुम्.
नालु व्यूहमुण्डायिरुक्क व्यूहवासुदेवरूपत्तुक्कु पररूपत्तिऱ् काट्टिल् अनुसन्धेय गुणभेदमिल्लामैयाले त्रिव्यूहमॆन्गिऱदु.
इप्पक्षत्तै “गुणैष्षड्भिस्त्वेतैः प्रथमतरमूर्तिस्तव बभौ ततस्तिस्रस्तेषां त्रियुग युगळैर्हि त्रिभिरभुः” (वरदराजस्तवम् - 16) ऎन्गिऱ श्लोकत्तिले संग्रहित्तार्गळ्.
इप्परव्यूहङ्गळिल् गुणक्रियाविभागङ्गळ् “षाड्गुण्याद्वासुदेवः पर इति स भवान् मुक्तभोग्यो बलाढ्याद्बोधात्सङ्कर्षणस्त्वं हरसि वितनुषे
शास्त्रमैश्वर्यवीर्यात् । प्रद्युम्नस्सर्गधर्मौ नयसि च भगवन् शक्तितेजोऽनिरुद्धो बिभ्राणः पासि तत्त्वं गमयसि च तथा व्यूह्य रङ्गाधिराज” (रङ्गराजस्तवम्-उत्तरशतकम् 39) ऎन्गिऱ श्लोकत्तिले संग्रहिक्कप्पट्टन.
जाग्रदादिभेदङ्गळिलुळ्ळ विशेषङ्गळॆल्लाम् “जाग्रत्स्वप्नात्यलसतुरीयप्रायध्यातृक्रमवदुपास्यः । स्वामिंस्तत्तद्गुणपरिबर्हश्चातुर्व्यूहं वहसि चतुर्धा” (रङ्गराजस्तवम् उत्तरशतकम् - 40.) ऎऩ्ऱु संगृहीतङ्गळायिऱ्ऱु.
केशवादिगळान पन्निरण्डु रूपङ्गळुम् व्यूहान्तरङ्गळ्.
विभवङ्गळावन पद्मनाभादिगळान मुप्पत्तुच्चिल्वान रूपङ्गळ्.
इवऱ्ऱिल् मत्स्यकूर्मादिगळान अवतारङ्गळॊरु प्रयोजनवशत्ताले विशेषित्तुच् चॊल्लप्पट्टन.
इव् विभवङ्गळिल् ईश्वरनव्वो कार्यविशेषङ्गळुक्कीडागत्तान् वेण्डिन गुणङ्गळै वेण्डिन-पोदु मऱैत्तुम् वेण्डिन-पोदु प्रकाशिप्पित्तुम् नडत्तुम्.
इवऱ्ऱिल् अवान्तरभेदङ्गळ् “कृष्णरूपाण्यसङ्ख्यानि” (पाञ्चरात्रम्.) इत्यादिगळिऱ्पडिये अनन्तङ्गळ्.
इप्पडि विभवान्तरङ्गळुम् कण्डु कॊळ्वदु.
सिल जीवर्गळै विग्रहविशेषत्तालुम् शक्तिविशेषत्तालुम् अधिष्ठित्तु अतिशयितकार्यङ्गळै नडत्तुगिऱदुवुम् विभवभेदम्.
परव्यूहादिरूपङ्गळ्दाने आश्रितर्क्काग अवर्गळपेक्षित्तप्पडिये
“बिम्बाकृत्यात्मना बिम्बे समागत्यावतिष्ठते”
ऎन्गिऱप्पडिये निऱ्किऱ निलै अर्चावतारम्.
सर्वरुडैयवुम् हृदयङ्गळिले सूक्ष्ममायिरुप्पदॊरु रूपविशेषत्तैक्कॊण्डु निऱ्किऱ निलै अन्तर्याम्यवतारम्.
इदु सर्वान्तर्यामियान दिव्यात्मस्वरूपत्तै अनुसन्धिक्क इऴिवार्क्कुत् तुऱैयाग
“अष्टाङ्गयोगसिद्धानां हृद्यागनिरतात्मनाम् । योगिनामधिकारस्स्यादेकस्मिन् हृदयेशये” (श्री सात्वतसंहितै 2-7-8.)
इत्यादिगळिले सॊल्लुगैयाले अन्तर्यामिरूपम् ऎऩ्ऱु सॊल्लप्पट्टदु.
इप्पडि अवतरिक्किऱ रूपङ्गळिल् वगैगळॆल्लाम् शुद्धसत्त्वद्रव्यमयङ्गळाय् कर्मतत्फलङ्गळोडु तुवक्कऱ वरुगैयाले शुद्ध-सृष्टियॆऩ्ऱु पेर्बॆऱ्ऱिरुक्कुम्.
इव् अवतारङ्गळॆल्लाम् सत्यङ्गळॆऩ्ऱुम्,
इवऱ्ऱिल् ईश्वरनुक्कु ज्ञानादिशङ्कोचमिल्लैयॆऩ्ऱुम्,
इव्विग्रहङ्गळ् शुद्धसत्त्वमयङ्गळॆऩ्ऱुम्,
इवऱ्ऱिऱ्कु ईश्वरेच्छामात्रमे कारणम् ऎऩ्ऱुम्,
धर्मरक्षणम् पण्णवेण्डुम् कालमे कालम् ऎऩ्ऱुम्,
साधुपरित्राणादिगळे प्रयोजनङ्गळॆऩ्ऱुम्
इव्वर्थन्दॆळिन्दु अनुसन्धिप्पार्क्कु एकजन्मत्तिले स्वाधिकारानुगुणसमीहितोपायपूर्तियाले जन्मान्तरमनुभवियादे मुक्तरागलाम् ऎऩ्ऱुम्
“बहूनि मे व्यतीतानि” (भगवद्गीतै 4-5.) ऎऩ्ऱु तुडङ्गि ऐन्दु श्लोकत्ताले गीताचार्यनरुळिच्चॆय्दान्.
इदु स्वतन्त्रप्रपत्तिनिष्ठनुक्कु शरण्यगुणविशेषज्ञानमुखत्ताले उपायानुष्ठानक्षणत्तिले महाविश्वासादिगळै स्थिरीकरित्तु उपकारकमाम्.
इप्पडिये अर्चावतारमुम् मिऱुक्कऱ मोक्षत्तैत्तरुम् ऎन्नुमिडत्तै
“सुरूपां प्रतिमां विष्णोः प्रसन्नवदनेक्षणाम् । कृत्वात्मनः प्रीतिकरीं सुवर्णरजतादिभिः ॥ तामर्चयेत्तां प्रणमेत्तां यजेत्तां विचिन्तयेत् । विशत्यपास्तदोषस्तु तामेव ब्रह्मरूपिणीम् ॥”(विष्णुधर्मम् 106-16.)
ऎऩ्ऱु श्रीशौनकभगवानरुळिच्चॆय्दान्.
आऴ्वार्गळुमिव्ववदार रहस्यत्तैयुम् अर्चावतारवैलक्षण्यत्तैयुम् प्रचुरमाग अनुसन्धित्तु इदऱ्कुप्पेरणियाग परत्वत्तैक् कण्डु पोन्दार्गळ्.
इप्पडियिरुक्किऱ ईश्वरन् तन् आनन्दत्तुक्कुप् परीवाहमागप् पण्णुम् व्यापारङ्गळ् सकलजगत्सृष्टिस्थितिसंहार मोक्षप्रदत्वादिगळ्.
इव्वीश्वरन् “नित्यैवैषा जगन्माता विष्णोः श्रीरनपायिनी”(विष्णुपुराणम् 1-8-17.) इत्यादिगळिऱ्पडिये सर्वावस्थैयिलुम् सपत्नीकनाय्क् कॊण्डेय् इरुक्कुम्
ऎन्नुमिडत्तै “तत्त्वेन यः” (आळ-स्तो. 4.) “माता पिता” (आळ-स्तो. 5.)
ऎन्गिऱ श्लोकङ्गळिले उपकारविशेषत्ताले सादरमाग विशेषित्तुच् चॊल्लप्पट्ट पराशरपराङ्कुशप्रबन्धङ्गळिले तॆळिन्दुगॊळ्वदु.
इव्विडत्तिल् दण्ड-धरत्वमुम् पुरुषकारत्वादिगळुम् ऎम्बॆरुमानुक्कुम् पिराट्टिक्कुङ्गूऱाग विभजित्तव्यापारङ्गळ्.
उपदिश्यमानधर्माधारत्तिऱ्काट्टिल् अतिदिश्यमानधर्माधारत्तुक्कु विशेषम् स्वतःप्राप्तम् ऎऩ्ऱु उवर् अरुळिच्चॆय्ददुक्कुमिप्पडि विभागत्ताल् वन्द वैषम्यत्तिले तात्पर्यम्.
इदु “युवत्वादौ तुल्येऽपि”(श्रीगुणरत्नकोशम् 34-वदु श्लोकम्) ऎन्गिऱ श्लोकत्तिले निर्णीतम्.
“इऱै निलैयुणर्वरिदु” (तिरुवाय्मॊऴि 1-3-6.) ऎऩ्ऱाऴ्वाररुळिच् चॆय्द निलत्तिले एदेनुमॊरु वृथा निर्बन्धमागादु.
‘‘कृशानर्थांस्ततः केचिदकृशांस्तत्र कुर्वते” (भारतम्-सबापर्व 39-2)
ऎन्गिऱप्पडिये तर्कपाण्डित्यत्ताले निनैत्तदॆल्लाम् साधिक्कलायिरुक्कच् चॆय्देयिऱे नाम् प्रमाणशरणराय्प् पोरुगिऱदु.
आगैयालिव्वीश्वर तत्त्वत्तैयुम् ईशितव्यतत्त्वङ्गळैयुम् यथाप्रमाणन् दॆळियप् प्राप्तम्.
इव्विडत्तिल् सर्वज्ञनागवुम् वेण्डा,
अत्यन्तानुपयुक्तङ्गळिऱ् पोले स्वल्पोपयुक्तङ्गळानवऱ्ऱिल् अभिसन्धि पण्णवुम् वेण्डा,
अपरिच्छेद्यमान कडलिले पडगोडुवार् वऴि मुदलाग वेण्डुवन तॆळियुमाप्पोले इव्वळवु विवेकिक्कैयवश्यापेक्षितम्.
इदु प्रतिष्ठितमागैक्काग इवऱ्ऱिन् विरिवुगळॆण्णुगिऱदु.
इप्पडि मूऩ्ऱु तत्त्वङ्गळाग वगुत्तु चिन्तित्ताप्पोले
सर्वविशिष्टवेषत्ताले ईश्वरन् एकतत्त्वमाग अनुसन्धिप्पार्क्कुम्,
ईशेशितव्यङ्गळ् आत्मानात्माक्कळ् उपायोपेयङ्गळॆऩ्ऱाप्पोलेय् इरण्डर्थम् ज्ञातव्यमाग वगुप्पार्क्कुम्,
रक्ष्यन् रक्षकन् हेयमुपादेय मॆऩ्ऱिप्पुडैगळिले अर्थचतुष्टययम् ज्ञातव्यमाग संग्रहिप्पार्क्कुम्,
मुन्बु सॊन्नप्पडिये अर्थपञ्चकम् षडर्थङ्गळॆऩ्ऱु विवेकिप्पार्क्कुम्,
रहस्यशास्त्रङ्गळिऱ्पडिये सप्तपदार्थचिन्तादिगळ् पण्णुवार्क्कुम्
अव्वो ज्ञानानुष्ठानप्रतिष्ठारूपङ्गळान प्रयोजनविशेषङ्गळ् कण्डु कॊळ्वदु.
‘‘शास्त्रज्ञानं बहुक्लेशं बुद्धेश्चलनकारणम् । उपदेशाद्धरिं बुद्ध्वा विरमेत्सर्वकर्मसु ॥”
ऎन्गिऱदु उपयुक्ततममान सारांशत्तैक् कडुग श्रवणम्बण्णि,
कृषि पण्णादेयुण्णविरगुडैयवन् कृषि चिन्तैयै विडुमाप्पोले
विरिवुगऱ्कैक् कीडान शास्त्राभ्यासादिकर्मङ्गळिल् उपरतनाय्क् कडुग मोक्षोपायत्तिले मूळ प्राप्तमॆऩ्ऱबडि.
उपयुक्तेषु वैशद्यं त्रिवर्गनिरपेक्षता ।
करणत्रयसारूप्यमिति सौख्यरसायनम् ॥
तेऱवियम्बिनर् सित्तुमसित्तुमिऱैयुमॆन
वेऱुबडुम् वियऩ्ऱत्तुवमूऩ्ऱुम् विनैयुडम्बिल्
कूऱुबडुङ् गॊडुमोगमुन् दानिऱैयाङ्गुऱिप्पुम्
माऱ निनैन्दरुळान् मऱैनूल्दन्द वादियरे. (12)
आवापोद्वापतस्स्युः कतिकति कविधीचित्रवत्ततदर्थेषु
आनन्त्यादस्तिनास्त्योरनवधिकुहनायुक्तिकान्ताः कृतान्ताः ।
तत्त्वालोकस्तु लोप्तुं प्रभवति सहसा निस्समस्तान् समस्तान्
पुंस्त्वे तत्त्वेन दृष्टे पुनरपि न खलु प्राणिता (स्थाणुतादिः) स्थणुताधीः ॥ १५ ॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य
श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे
तत्त्वत्रयचिन्तनाधिकारः पञ्चमः ॥
श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥