॥ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अपराधपरिहाराधिकारः ॥ १८ ॥
१८।१ स्वच्छस्वादुसदावदात सुभगां दैवादयं देहभृन्-
मालिन्यप्रशमाय माधवदयामन्दाकिनीं विन्दति ।
यद्यप्येवमसावसारविषयस्त्रोतःप्रसूतैः पुनः
पङ्कैरेव कळङ्कयन्निजतनुं प्राज्ञैर्न संश्लिष्यते ॥ ४० ॥
१८।२ इप्पडि भगवच्छेषतैकस्वभावऩागैयाले शास्त्रनियत तत्कैङ्कर्यैकरसऩाऩ इव्वधिकारिक्कुप् पिऩ्बनापत्तिल् बुद्धिपूर्वकमाऩ वपराधम् वरुगै पऱ्ऱिऩ कैङ्कर्यैकनिष्ठैक्कु विरुद्धमागैयाले प्रायेण संभावितमऩ्ऱु। प्रारब्धकर्मविशेषवशत्ताले देशकालावस्थावैगुण्यहेतुकमागवुम् प्रामादिकमागवुम् सुषुप्त्याद्यवस्थैकळिलुम्
१८।३ वरुम् अपराधलेशङ्गळुळ्ळवै अश्लेष विषयमाय्क् कऴिन्दुबोम्। बुद्धिपूर्वकपापारंभकपापङ्गळुक्कञ्जि यवैयुङ्गऴियवेण्डुमॆऩ्ऱु प्रपत्ति पण्णादे पाम्बोडॊरु कूरैयिले पयिऩ्ऱाऱ्पोले प्रकृतियोडे कूडविरुक्किऱविवऩुक्कु आत्मगुणपूर्तियिल्लामैयाले मन्दधैर्यराऩ ऋषि कळुक्कुप् पोले बुद्धिपूर्वकमागवुम् सिल स्वनिष्ठाविपरीतङ्गळ् वन्दालुम् निसर्गसुहृत्ताऩ श्रियःपति रक्षणोन्मुखऩाय् निऱ्कैयालेयिव्विपरीतानुष्ठानङ्गळ् मिऩ्ऩॊळिमात्रमाय् निलै निऱ्कुमवैयऩ्ऱिक्के अक्कालत्तिल् पिऱन्द स्वनिष्ठावैपरीत्यमागिऱविऴवैक्कडुग अनुसन्धित्तु यथोचितमाग लज्जा-
१८।४ नुतापङ्गळ् पिऱन्दु ‘‘अपायसंप्लवे सद्यः प्रायश्चित्तं समाचरेत् । प्रायश्चित्तिरियं सात्र यत्पुनश्शरणं व्रजेत् ॥ उपायानामुपायत्वस्वीकारेऽप्येतदेव हि’’(लक्ष्मीतन्त्रम् १७-९१।) ‘‘अज्ञानादथवा ज्ञानादपराधेषु सत्स्वपि । प्रायश्चित्तं क्षमस्वेति प्रार्थनैकैव केवलम्’’(वङ्गी-पुरत्तु नम्बि-कारिका) ‘‘विदितस्स हि धर्मज्ञः शरणागतवत्सलः । तेन मैत्री
१८।५ भवतु ते यदि जीवितुमिच्छसि । प्रसादयस्व त्वञ्चैनं शरणागतवत्सलम् । माञ्चास्मै प्रयतो भूत्वा निर्यातयितुमर्हसि’’(रामायणम् सुन्दरकाण्डम् २१-२०) इत्यादिगळिऱ्सॊल्लुगिऱबडिये यथाधिकारम् प्रायश्चित्तावलम्बन मुण्डाम्।
१८।६ प्रारब्धकर्मविशेषवशत्ताले कठिनप्रकृतियाय् क्षमैकॊळ्ळुगैयुङ् गैदप्पिऩ पोदु ‘‘स्वपुरुषमभिवीक्ष्य पाशहस्तं वदति यमः किल तस्य कर्णमूले । परिहर मधुसूदनप्रपन्नान् प्रभुरहमन्यनृणां न वैष्णवानाम्’’(विष्णुपुराणम् ३-७-१४) ‘‘कमलनयन वासुदेव विष्णो धरणिधराच्युत शङ्खचक्रपाणे । भवशरणमितीरयन्ति ये वै त्यज भट दूरतरेण तानपापान्’’(विष्णुपुराणम् ३-७-३३) ‘‘देवं शार्ङ्गधरं विष्णुं ये
१८।७ प्रपन्नाः परायणम् । न तेषां यमसालोक्यं न च ते नरकौकसः’’(वामऩपुराणम् ९४-४३।) ऎऩ्ऱु वैष्णववामनादिपुराणङ्गळिऩ् पासुरङ्गळुक्कु मूलमाऩ श्रुतियिऱ्सॊल्लुगिऱबडिये यमविषय-
१८।८ गमनमिऩ्ऱिक्के वेलिट्टुप्पाय वेण्डुमदु मुळ्ळिट्टुप्पाय्न्दु कऴियुमॆऩ्गिऱ कणक्किले काणऩ् खञ्जऩ् ऎऩ्ऱु मुदलागवोदुगिऱ विङ्गुऱ्ऱैयुपक्लेशमुखत्ताले सिगैयऱुक्कुम् विरगुगळै मुऩ्ऩिट्टु सर्वेश्वरऩ् क्षमाप्रेमदयावात्सल्यङ्गळाले तणिन्द प्रतापत्तैयुडैयऩाय् मिगवुम् दण्डिक्कवेण्डुमपराधत्तुक्कु सेव्यऩाऩ सार्वभौमऩ्, अडैयाळक्कारर् अन्तः पुरपरिजन कूऩर् कुऱळर् कुमारर्गळ् विषयत्तिलपराधङ्गळुक्कीडागवुम्, अन्तरङ्गत्वादितारतम्यत्तुक्कीडागवुम्, सम्बन्धानृशंस्यादिगळाले प्रीति नडक्कच् चॆय्दे यवर्गळ् तप्पिऩदुक्कु क्षमैकॊळ्ळुगैक्कागवुम्, मेलैक्कुम् शिक्षैयागैक्कागवुम् मुगङ्गॊडादेयिरुत्तल्। सम्मट्टियिट्ट टित्तल्, तळ्ळुवित्तल्, वासलिले तगैवित्तल्, सिऱिदु नाळ् सेवैयै विलक्किविडुदल् सॆय्युमाप्पोले काकन्यायत्ताले यॊरु कण्णऴिवाले यिव्वाश्रितरै रक्षित्तुविडुम्। इप्पडि मृदुप्रकृतिकळै
१८।९ क्षमैकॊळ्ळप्पण्णुवित्तल् कठिनप्रकृतिकळुक्कु शिक्षारूपमाऩ दण्डविशेषम् पण्णुदल् सॆय्गिऱविडमुम् पूर्वप्रपत्तिफलमाऩ क्षमैयिऩ् प्रकारभेदमॆऩ्ऱु शिक्षकऩाऩ शेषि पक्कलिले कृतज्ञतै नडक्कैक्काग बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तैयुम् क्षमिक्कुमॆऩ्ऱु सिलर् सॊऩ्ऩार्गळ्। प्रारब्धकर्मत्तिल् पापांशम्बोले बुद्धिपूर्वोत्तराघम् प्रायश्चित्तम् पण्णादबोदु सफलमाऩालुम् पण्णिऩ प्रपत्ति मोक्षङ्गॊडादॊऴियुमोवॆऩ्ऱु शङ्किक्कवॊण्णादु; पॆरुङ्गायम् वैत्त मरङ्गळुक्कु स्थलादिविशेषङ्गळाले वाट्टत्तुक्कु कालतारतम्य मुळ्ळमात्रम्; इङ्गुमिवर्गळ् संसारत्तिऩुडैय निश्शेषनिवृत्ति पिऱक्कैक्कु
१८।१० विळम्बाविळम्बवैषम्यमेयुळ्ळदु। इद्देहानन्तरम् मोक्षम् पॆऱवेणुमॆऩ्ऱ पेक्षित्तालुमनियतायुस्सुक्कळाय्विळम्बाक्षमरायिरुप्पार्क्कायुर्वद्धियाले विळम्बम् वरुम्। नियतायुस्सुक्कळुक्कु उळ्ळ वायुस्सुक्कुळ्ळे फलित्तुविडुम्। ‘‘भवेयं शरणं हि वः’’(रामायणम् सु।का। ५८-९०) ऎऩ्ऱबिऩ्बुमुण्डाऩ राक्षसिकळुडैय बुद्धिपूर्वापचारङ्गळ् ‘‘मर्षयामीह दुर्बला’’(रामायणम् यु।का। ११६-४०) ‘‘पापानां वा शुभानां वा वधार्हाणां प्लवङ्गम’’(रामायणम् यु।का। ११६-४४) ऎऩ्गिऱ
१८।११ पडिये पिराट्टिक्कु क्षमाविषयमायिऱ्ऱिल्लैयोवॆऩ्ऩिल्; अव् विडत्तिलुमवर्गळुक्कु तिरुवडि नलियप्पुगुगिऱारॆऩ्गिऱ भयम् विळैन्दु नलिवुक्कु विलक्कुण्डाऩबडियाले वाळालेयोङ्गि विडुमाप् पोले दण्डलेशमुम् क्षमैयुम् सिद्धम्। आगैयाल् प्रपन्नऩुक्कु बुद्धिपूर्वोत्तराघम् लेपियातॆऩ्ऱु विशेषित्तुच् चॊल्लुवदॊरु प्रमाणमऩ्ऱिक्के यिरुक्क इवऩुक्कुप् पिऩ्बु बुद्धिपूर्वापराधम् पिऱन्दालुम् क्षमै कॊळ्ळ वेण्डावॆऩ्ऱुम्, क्षमै कॊळ्ळाविट्टालुम् शिक्षारूपदण्डविशेष मिल्लैयॆऩ्ऱुम्, विळम्बाक्षमरुक्कुम् परमफलत्तुक्कु विळम्बम् वारादॆऩ्ऱुम्, प्रारब्धसुकृतविशेषादिगळाले वरुमिङ्गुऱ्ऱ कैङ्कर्यत्तुक्कु विच्छेदसङ्कोचङ्गळ् वारादॆऩ्ऱुञ्जॊल्लुगिऱ पक्षङ्गळ् शरण्यऩुडैय गुणङ्गळैयुम् शरणागतियिऩुडैय प्रभावत्तैयुञ् जॊल्लुगैक्कागवत्तऩै। इप्पडि
१८।१२ यल्लादबोदु प्रपन्नराऩ पूर्वर्गळुडैय अनुष्ठानपरम्परैक्कुम् प्रपन्नरैप् पऱ्ऱवे प्रायश्चित्तम् विधिक्किऱ शास्त्रत्तुक्कुम् मोक्षम्बॆऱुगैक्कुक् कालङ् गुऱित्तु प्रपत्तिपण्णादे यनुवृत्तबुद्धिपूर्वापराधरुमाय् विळम्बाक्षमरुमायिरुप्पार्क्कु विळम्बञ्जॊल्लुगिऱ प्रमाणङ्गळुक्कुञ्जेरादु। ‘‘सर्वपापेभ्यो मोक्षयिष्यामि’’ ऎऩ्ऱु सामान्येन सॊल्लच्चॆय्देयुम् ‘‘प्रायश्चित्तिरियं सात्र यत्पुनश्शरणंव्रजेत्’’ ऎऩ्ऱु विशेषिक्कैयाले बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तुक्कु प्रपत्त्यनन्तरम् प्रायश्चित्तमाग प्राप्तमायिऱ्ऱु। पुनश्शरणागतियै विधिक्किऱ वचनत्तै अडियिले बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तुक्कुम् परिहारमागप् प्रपत्ति पण्णादार् विषयत्तिले नियमित्तालो
१८।१३ वॆऩ्ऩवॊण्णादु; बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तैयुम् पऱ्ऱ प्रपत्ति पण्णलामॆऩ्ऱु विशेषित्तु कण्ठोक्ति पण्णुवदॊरु वचनमुण्डागिलिऱे यिप्पडि नियमिक्कलावदु। इप्प्रपत्ति बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तुक्कुम् परिहारमॆऩ्ऱऱिन्दाल् इच्चॆट्टै विडुवारैयुङ्गिडैयामैयाले पुनःप्रपत्तिवचनम् निर्विषयमाम्।
१८।१४ सामान्यवचनत्तळवैप्पऱ्ऱि विशेषवचनत्तै बाधिक्क वॊण्णादु। इप्पडि विशेषवचनत्तै बाधिक्किलुपासननिष्ठऩुक्कुम् बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तुक्कुम् दोषमिल्लैयाम्।
बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तिलुम् परमैकान्तिकळाऩ विवर्गळिरुवर्क्कुम् यमवश्यातादिगळिल्लै यॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘यस्मिन्कस्मिन्कुले जाता यत्रकुत्र निवासिनः । वासुदेवरता नित्यं यमलोकं न यान्ति ते’’()
१८।१५ इत्यादिवचनबलत्ताले सिद्धम्। ऒरु पाबन्दाऩे जातिगुणाद्यधिकारभेदत्ताले गुरुलघुफलभेदवत्तायिरुक्कुमॆऩ्ऩुमिडम् सर्वसंप्रतिपन्नम्। इव्वर्थम् राजपुत्रापराधादिगळिऱ्पोले लोकमर्यादैयालुमुपपन्नम्। “न प्राग्वद्बुद्धिपूर्वाघे न चात्यन्तमनुग्रहः । लघुर्दण्डः प्रपन्नस्य राजपुत्रापराधवत् ॥ नित्यं यमलोकं न यान्ति ते’’
१८।१६ आगैयालधिकारानुरूपमाग लघुफलमुम् वारामैक्काग पुनःप्रपदनम् विधिक्कप् पडुगिऱदु। शिष्टतया व्यपदेश्यराऩ समर्थरुक्कु लोकसंग्रहत्तुक्कागवुम् प्रसिद्ध निमित्तङ्गळिल् यथाशक्ति प्रसिद्धप्रायश्चित्तमुचितम्। अदु तविरुगैयुम् मुऩ्
१८।१७ सॊऩ्ऩ आज्ञातिलङ्घनमाम्। सैरन्ध्रिकैक्कु सेवै तप्पिऩबोदु तादात्विकमाऩ परिमळादिगळैयुमिऴन्दु भयानुभवमुमुण्डामाप्पोले आज्ञातिलङ्घनमिरण्डुबडियनर्थम्। स्वेच्छामात्रत्ताले बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तैयुम् पऱ्ऱ वडियिले प्रपदनम् पण्णिऩालो वॆऩ्ऩिल्; इदु उपासनत्तैयुम् बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तुक्कुम् परिहारमागप् पण्णिऩालो अङ्गप्रपत्तियुमदुक्कुच् चेरप्पण्णिऩालो वॆऩ्गिऱ प्रतिबन्धियाले निरस्तम्। इरुवरुक्कु मिप्पडियागिडुवॆऩ्गै भाष्यादिविरुद्धमागैयाले अपसिद्धान्तम्। उषस्ति-प्रभृतिकळाऩ ब्रह्मनिष्ठर्गळुडैय अनुष्ठानत्तुक्कुम् विरुद्धम्। आगैयाले
१८।१८ विशेषवचनमिल्लामैयाले ‘‘कृते पापेऽनुतापो वै’’(विष्णुपुराणम् २-६-४०।) इत्यादिगळ् कणक्किले निमित्तमुदित्तालल्लदु नैमित्तिकम् प्राप्तमऩ्ऱॆऩ्गिऱ न्यायम् बुद्धिपूर्वोत्तराघत्तिल् बाधितमागादु। आऩबिऩ्बु आगामिबुद्धिपूर्वपापत्तुक्कञ्जिऩाऩागिल् अदुक्कुक् कारणमाऩ प्रारब्धपापत्तुक्कु प्रपदनरूपप्रायश्चित्तम् पण्णप् प्राप्तम्। ‘‘साध्यभक्तिस्तु सा हन्त्री प्रारब्धस्यापि भूयसी’’() ऎऩ्ऱार्गळिऱे। ‘‘जन्मान्तरकृतं पापं व्याधिरूपेण
१८।१९ बाधते । तच्छान्तिरौषधैर्दानैर्जपहोमार्चनादिभि’’() रित्यादिगळिल् दानजपादिगळिलुमगप्पडप् प्रारब्धपापनाशञ् जॊल्लप्पट्टदिऱे। आगैयाल् पापारंभकपापत्तुक् कञ्जि प्रपत्ति पण्णिऩाऩागिल् अप्पोदु बुद्धिपूर्वकपापमुमुदियादु। ‘‘दासस्सखा वाहनमासनं ध्वज’’(आळवन्दार् स्तोत्तिरम् ४१।) इत्यादिगळिऱ्पडिये अत्यन्तभगवदन्तरङ्गर्क्कुम् सात्त्विकापराधलेशमुम् प्रत्यवायकरमॆऩ्ऩुमिडम् शाण्डिलीवृत्तान्तादिगळिले प्रसिद्धम्। सर्वेश्वरऩैप्पोले सूरिकळुमवतरित्ताल् कर्मवश्यत्वाभिनयम्
१८।२० पण्णि लोकहितप्रवर्तनार्थमाग अपचारपरिहारादिगळै नडत्तिप्पोरुवर्गळ्। आगैयाल् भगवत्प्रीतियिऴवामैक्कागवुम्, अदुक्काग पुनःप्रपत्तियादल् लघुदण्डमादल् प्रसङ्गियामैक्कागवुम् मेल्वरुमपराधङ्गळ् वेरऱुक्कुम् विरगु पार्क्कवेणुम्। अपराधङ्गळॆल्लावऱ्ऱुक्कुमडि अविवेकम्। अदिल् प्रधानमाऩ अविवेकम् अचित्स्वभावमाऩ जडत्वविकारादिगळैच् चुमक्कैयुम्, ईश्वरस्वभावमाऩ स्वनिष्ठत्वस्वातन्त्र्यानन्यार्थत्वादिगळैच् चुमक्कैयुम्। इव्वविवेगत्तै यऱुक्कैक्कुत् तॆळिवाळायिरुप्पदु एऱ्ऱच् चुरुक्कमऱत् तऩ्ऩळविलुण्डाऩ तॆळिवु।
१८।२१ अविवेकप्रभुत्वादेर्निदानस्य निवर्तनात् । अर्थकामापचाराणामयत्नोन्मूलनं भवेत् ॥ इवै यॆल्लात्तुक्कुमडि फलप्रदानोन्मुखमायिरुप्पदॊरु पूर्वाघमागैयाले अदिऩुडैय निवृत्तिक्कुमाग वडियिले प्रपत्तिपण्णुदल् इदुक्कॆऩ्ऱु पिऩ्बॊरु प्रपत्तिपण्णुदल्, सॆय्दार्क्किवैयॆल्लाम् परिहृतङ्गळाम्।
१८।२२ इप्पडि इवऩुक्कु परिहरणीयङ्गळाऩवऱ्ऱिल् राजदारापराधम् पोले भागवतापचारम् प्रधानमॆऩ्ऩुमिडत्तै ‘‘एवं मुक्तिफलानियमस्तदवस्थावधृतेस्तदवस्थावधृतेः’’(ब्रह्मसूत्रम् ३-४-५१) ऎऩ्गिऱ सूत्रत्तिल् भाष्यकारररुळिच्चॆय्दार्। आऩ पिऩ्बु जातिगुणवृत्तादिगळाले उत्कृष्टराऩ पराशरव्यासशुकशौनकनाथमुनिप्रभृतिकळुक्कुम् तऩक्कुम् भागवतत्वादिगळुम् परमपुरुषार्थलाभमुम् तुल्यमायिरुन्दालुम् भगवत्परिग्रहमाऩ गोगोपजातिकळुडैयवुम् तुळसीचंपकादिगळुडैयवुम् गोमयमृगमदादिगळुडैयवुम् वैषम्यम्बोले भगवत्सङ्गल्पविशेषप्रयुक्तमाऩ तत्तदुपाधिस्वभावत्ताले सिद्धङ्गळाऩ उत्कर्षापकर्षङ्गळै असूयाप्रादुर्भावप्रकरणत्तिला म्नातमाऩबडिये
१८।२३ तिरस्करिक्क निऩैयादॊऴियवुम्, जात्याद्युपाधिकळाले भागवतर् तिऱत्तिल् ‘‘अनुज्ञापरिहारौ देहसम्बन्धाज्ज्योतिरादिवत्’’(ब्रह्मसूत्रम् २-३-४७) ऎऩ्गिऱ न्यायत्ताले प्रवृत्तिनिवृत्तिविशेष ङ्गळुक्कु यथाशास्त्रं नियममुण्डाऩालुम् ‘‘साधुरेव स मन्तव्यः’’(गीता ९-३०) ऎऩ्ऱुम्,तिरस्करिक्क निऩैयादॊऴियवुम्, जात्याद्युपाधिकळाले भागवतर् तिऱत्तिल् ‘‘अनुज्ञापरिहारौ देहसम्बन्धाज्ज्योतिरादिवत्’’(ब्रह्मसूत्रम् २-३-४७) ऎऩ्गिऱ न्यायत्ताले प्रवृत्तिनिवृत्तिविशेष ङ्गळुक्कु यथाशास्त्रं नियममुण्डाऩालुम् ‘‘साधुरेव स मन्तव्यः’’(गीता ९-३०) ऎऩ्ऱुम्,
१८।२४ ‘‘स्मृतस्संभाषितोऽपि वा’’(इतिहास-समुच्चयः ३१-५५) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘यश्शूद्रं भगवद्भक्तं निषादं श्वपचं तथा । वीक्षते जातिसामान्यात्स याति नरकन्नरः’’(इतिहास-समुच्चयः २७-२६।) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘तस्माद्विष्णुप्रसादाय वैष्णवान् परितोषयेत् । प्रसादसुमुखो विष्णुस्तेनैव स्यान्न संशयः’’(इतिहास-समुच्चयः २७-२७।) ऎऩ्ऱुम्, पयिलुञ्जुडरॊळि, नॆडुमाऱ् कडिमैगळिलुम् विशेषित्तबडिये प्रतिपत्तियिल् कुऱैयऱ्ऱिरुक्कवुम्, इप्प्रपतित्तिमात्रत्तालुम् ‘‘तस्येदमिति धीहेतुरप्युपकारी’’() ऎऩ्गिऱबडिये परिपूर्ण-
१८।२५ विषयत्तिल् शेषत्वाचितकिञ्चित्कारमाऩ कैङ्कर्यम् सिद्धमॆऩ्ऱिरुक्कवुम्। इन्निलै कळिलॊऩ्ऱु कोणिऩबोदु ‘‘सर्वं जिह्मं मृत्युपदमार्जवं ब्रह्मणः पदं’’(पारदम् शान्ति-पर्व ७९-२२।) ऎऩ् किऱबडिये मृत्युविऩ् कडैवायिलेयगप्पट्टाऱ्पोले नडुङ्गि, ‘‘कृतापराधस्य हि ते नान्यत्पश्याम्यहं क्षमं । अन्तरेणाञ्जिलिं बध्वा लक्ष्मणस्य प्रसादनात्’’(रामायणम् किष्किन्दाकाण्डम् ३२-११।) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘यदि किञ्चिदतिक्रान्तं विश्वासात् प्रणयेन वा । प्रेष्यस्य क्षमितव्यं मे नकश्चि-न्नापराध्यति’’(रामायणम् किष्किन्दाकाण्डम् ३६-११।) ऎऩ्ऱुम्, ‘‘यच्च शोकाभिभूतस्य श्रुत्वा रामस्य भाषितं । मया त्वं परुषाण्यु-
१८।२६ क्तस्तच्च त्वं क्षन्तुमर्हसि’’(रामायणम् किष्किन्दाकाण्डम् ३६-२८।) ऎऩ्ऱुम् महाराजरुडैयवुमिळैयबॆरुमाळुडै यवुम् अन्योन्यप्रसादनप्रकारञ्जॊल्लुगिऱ श्लोकङ्गळैप् परामर्शित्तु अप्पडिये यीर्त्तवाय् तॆरियामल् वज्रलेपघटितमाऩाऱ्पोले पॊरुन्दिप्पोरवुम् प्राप्तम्। ज्ञानवाऩाऩवऩ् प्रातिकूल्यत्तिले बुद्धिपूर्वकमाग प्रवृत्तऩाऩालुम् पुनःप्रपत्तियाले सर्वेश्वरऩ् क्षमिक्कुमॆऩ्ऩुमिडम् श्रीबदरिकाश्रमत्तिले क्रोधान्धऩाय् धर्मात्मजऩाऩ भगवाऩोडे यॆदिरम्बुगोत्त रुद्रऩै ब्रह्मा तॆळिवित्तु विलक्क,
१८।२७ अवऩुम् ‘‘ प्रसादयामास भवो देवं नारायणं प्रभुं । शरणञ्च जगामाद्यं वरेण्यं वरदं हरिं’’(पारदम् शान्ति-पर्व ३५२-६४।) ऎऩ्गिऱबडिये प्रसादनमाऩ शरणागतियैप्पण्ण, ‘‘ततोऽथ वरदो देवो जितक्रोधो जितेन्द्रियः । प्रीतिमानभवत्तत्र रुद्रेण सहसङ्गतः’’(पारदम् शान्ति-पर्व ३५२-६५) ऎऩ्गिऱबडिये सर्वेश्वरऩ् प्रसन्नऩाय् रुद्रऩै अङ्गीकरित्ताऩॆऩ्गैयाले सिद्धम्। ताऩ् कुऱ्ऱवाळऩागवुमाम्; ताऩिप्पोदु कुऱ्ऱञ्जॆय्यादे यिरुक्क जन्मान्तरदुष्कृतत्तालेयागवुमाम्। सिल भागवतर् तऩ्ऩै वॆऱुक्किल् एदेऩुमॊरु विरगाले यवर्गळै क्षमैकॊळ्ळुगिऱ मुखत्ताले ईश्वरऩै क्षमै कॊळ्ळवेणुमॆऩ्ऩुमिडम् ‘‘रूक्षाक्षराणि शृण्वन्वै तथा भागवतेरितान् । प्रणामपूर्वकं क्षान्त्या यो वदेद्वैष्णवो हि सः’’(लैङ्गपुराणम्।) ऎऩ्ऱु श्रीवैष्णवलक्षणञ्जॊल्लुगिऱ प्रमाणत्तिले प्रसिद्धम्। इङ्ङऩञ्जॆय्यादबोदु ‘‘ये ब्राह्मणास्ते-
१८।२८ ऽहमसंशयं नृप तेष्वर्चितेष्वर्चितोऽहं यथावत् । तेष्वेव तुष्टेष्वहमेव तुष्टो वैरञ्च तैर्यस्य ममापि वैरं’’(विष्णुधर्मः ५२-२०।) ‘‘घ्नन्तं शपन्तं परुषं वदन्तं यो ब्राह्मणं न प्रणमेद्यथाहं । स पापकृद्ब्रह्मदवाग्निदग्धो वद्ध्यश्च दण्ड्यश्च न चास्मदीयः’’(इतिहास-समुच्चयः ३०-१००।) ऎऩ्गिऱबडिये भगवदभिमानबाह्यऩुमाय् वैष्णवप्रकृतिया यिरुक्किऱ तऩक्कु स्वरूपमॆऩ्ऩलाम्बडि अन्तरङ्गमाऩ भागवतशेषत्वत् तैयुम् स्वभावमाय् निऱ्किऱ शमदमादिगळैयुमिऴन्दाऩाम्। इवऱ्ऱै यिऴक्कैदाऩे इवऩुक्कु वधमुम् दण्डमुम्। भगवदभिमानबाह्यतैयिऩ् कॊडुमैयै ‘अळिय नम्बैयलॆऩ्ऩारम्मवो कॊडियवाऱे’(तिरुमालै ३७।)
१८।२९ यॆऩ्ऱु भागवत शेषत्वमे तमक्कु निरूपकमाग रुचित्त तॊण्डरडिप् पॊडियाऴ्वाररुळिच्चॆय्दार्। इश् श्लोकङ्गळिल् ब्राह्मणशब्दम् ‘‘विष्णुं क्रान्तं वासुदेवं विजानन् विप्रो विप्रत्वङ्गच्छते तत्त्वदर्शी’’(पारदम् आनुशाासनिक-पर्व १६-२।) ऎऩ्गिऱ प्रक्रियैयाले विशेषविषयम्। सामान्यविषयमाऩालुम् भागवत विषयत्तिलपराधम् कैमुतिकन्यायत्ताले सिद्धम्।
अनुतापादुपरमात् प्रायश्चित्तोन्मुखत्वतः । तत्पूरणाच्छापराधास्सर्वे नश्यन्ति पादशः ॥ पूर्वस्मिन्वा परस्मिन्वा कल्पे निर्विण्णचेतसाम् । निवर्त्यतारतम्येऽपि प्रपत्तिर्न विशिष्यते ॥ एवमेव लघूनां वा गुरुणामपि वाऽऽगसां । सकृत् प्रपत्तिरेकैव सद्यः प्रशमकारणम् ॥
१८।३० उळदाऩ वल्विऩैक्कुळ्ळम् वॆरुवि युलगळन्द
वळर्दामरैयिणै वऩ्सरणाग वरित्तवर् ताम्
कळैदाऩॆऩ वॆऴुङ् गऩ्मन् दुऱप्पर् तुऱन्दिडिलुम्
इळैदा निलै सॆग वॆङ्गळ्बिराऩरुट्टेऩॆऴुमे। (२५ )
१८।३१ प्रारब्धेतरपूर्वपापमखिलं प्रामादिकञ्चोत्तरं
न्यासेन क्षपयन्ननभ्युपगतप्रारब्धखण्डञ्च नः ।
धीपूर्वोत्तरपाप्मनामजननाज्जातेऽपि तन्निष्कृतेः
कौटिल्ये सति शिक्षयाप्यनघयन् क्रोढीकरोति प्रभुः ॥ ४१ ॥
इति श्रीकवितार्किकसिंहस्य सर्वतन्त्रस्वतन्त्रस्य श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अपराधपरिहाराधिकारः अष्टादशः ॥