२९ब्


LIBRARY UNIVERSAL OU_202165 UNIVERSAL LIBRARY________________

Call No. OSMANIA UNIVERSITY LIBRARY Accession No. K181.444 V69R K4545 Author at Maya wats.cm. Title Saño 1953 This book should be returned on or before the date last marked below.________________

श्री नमः श्रीनिवासायनमः श्रीमते निगमा महादेशिकायनमः चरमश्लोकाधिकार उत्तरार्ध व्याख्यानवु श्रीनारायण योगीन्न वरदार कृपाश्रयम् । रङ्गेशपादविनतं श्रीनिवास मुनिम्भजे इप्पडि पूार्धत्ताले ओरधिकारविशेषत्तु कु पूर खण्डले अनुसन्धेयनाय, सधरसुक्कु मुळ्ळ प्रभावयु हिन्दॆ चरमश्लोक पूार्धद रहस्यार्थगळन्नॆल्ला निपुणतर वागि उपपादिसि मुन्दॆ उत्तरार्धदल्लि अडगिरुव रहस्यार्थगळन्नॆल्ला तिळिसुत्तारॆ. हीगॆ तिळिसुव सन्दर्भदल्लि पूल्वार्धॆत्तरार्धगळिगॆ इरुव सङ्गतियन्नु प्रदर्शिसुत्तारॆ.‘सज्जतिहेगॆ ऎन्दरॆ द्वयदल्लि पूरैखण्डवु उपायवागि, उत्तरखण्डवु उपेयवन्नु हेगॆ तिळिसु इदो हागॆये चरमश्लोकद पूस्वार्धवु उपायविवरणवु ; उत्तरार्धवु उपेयविवरणवु. इप्पडि - ऒन्दॆ उपपादिसिद रीतियल्लि पूरार्धाले - पूस्वार्धदिन्द, ओरधिकारि विशेत्तुक्क - प्रपन्ननाद ऒब्ब अधिकारिगॆ, द्वयल् पूरैखण्डले - द्वयमन्त्रद प्रार्धदल्लि हेळिरुव हागॆ, अनुसन्धेयमाय् - अनुसन्धानमाडलु योग्यवागि ऎन्दरॆ उपायभूतवागि अधिकारियु माडुव कृत्यवागि, सत्वधर ङ्गळक्कु मुळ्ळ प्रभाव - प्रायश्चित्त रूपदल्लिरुव जोतिष्टो मादि धन्मगळिगॆ इरुव पापनिवारक प्रभाववन्नू, स्वर्गकामोय जेत ऎम्बल्लि स्वर्गादि नश्वरफलगळन्नु कॊडुव प्रभाववन्नू, अवत्तु कल्लाद - आ जोतिष्टोमादिगळिगॆ इल्लदिरुव, स्वासाधारण प्रभाव________________

चरमश्लोकाधिकार e मुडैतान सकृत्कत्तवोपाययुव, अवत्तिक्किल्लाद स्वासा धारण प्रभावयुम, उडैतान सकृतवोपायविशेष अधिकारिनैरपेक्षादि विवरण पूत्वकमाग विधित्तु, उत्तरार्ध शालॆ द्वयत्ति रुत्तरखण्डत्तिले फलननश्यब्द सङ्क्षिप्तानिष्ट निवृत्ति विवरण मुखत्तालॆ अरुळिच्चॆयगिरान्, इट्टु पूार्ध J यु - प्रपत्तियाद तगॆने असाधारणवाद प्रभाववन्नू, अदु यावुदॆन्दरॆ सवाप निवारक मूलक मोक्षप्राप्तियन्नू कॊडुव मात्रॆयन्नू, उड्कतान – हॊन्दिरुव, सकृत्क पायविशेषतॆ - ऒन्देसल अनुष्ठिसतक्क उपायवाद भरन्यासवन्नु अधिकारिनैरपेक्षादि विवरण वूर कमान-अधिकारियु उपासनॆगॆ अर्हतॆयुण्टागलु ब्राह्मण क्षत्रियवैश्यरल्लि ऒब्बाद वेदाधियागिर बेकॆम्ब अपेक्षॆये मॊदलादवुगळिल्लदिरुव विवरणपूर्वकवागि, इल्लि आदि पददिन्द प्रपत्तियुव्याज मात्रवे मुन्ताद अर्थगळु सहिसल्पट्टवु, विधित्तु-शरणंव्रजवॆन्दु एधिसि, उत्तरार्धत्तालॆ- अहन्त्वासत्व पापेभो ऎन्दु हेळुव उत्तरार्धदिन्द, द्वयल् उत्तरखण्डिल् - द्वयमन्त्रर उत्तरखण्डदल्लि, फल - शरणा गत्यनुष्टानद फलवाद, नमश्यब्द सङ्क्षिप्त-श्रीमतेनारायणाय- ऎम्बल्लिरुव नमश्यब्ददल्लि सङ्क्षेपवागिरुव अथवा अडगिरुव, अनिष्ट निवृत्ति विवरण मुखत्तालॆ - अनिष्टवु यावुदॆन्दरॆ विरोधवर्ग गळाद पापगळु, अवुगळु कळॆदुहोगि इष्ट प्राप्तियाद मोक्षानन्द उण्टागुवदर विवरणॆ मूलकवागि, अरुळिच्छॆय दान् - कृपया अप्पणॆ कॊडिसुत्तानॆ. लीलासारथियाद गीताचारनाद श्रीकृष्णनु ऎम्ब कपदवन्नु इट्टु कॊळ्ळतक्कद्दु. ई अवतारिकॆयिन्द द्वयमक्कू चरमकक्कू इरुव होलिकॆयन्नू प्रदरिसिरुत्तारॆ-द्वयवु हेगॆ पूत्वखण्डवु उपाय परवो, हागॆये चरमश्लोक पूार्धवू उपाय परवु. शरणं प्रपद्यॆ ऎन्दु अल्लि अनुष्ठानपरवागि उत्तमपुरुषदल्लि हेळल्पट्टितु. चरमकवू उपायपरवागि लोकगुरुविनिन्द शरण व्रज ऎन्दु विधिसल्पट्टितु. द्वयदल्लि पूत्वखण्डदल्लि हेळिरुवदु यावुदुऎन्दरॆ सकृत्य________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु ताले अधिकारकृत्यक्कॆ आरुळिच्छॆय र्दा; उत्तरार्धत्ताले शरण्य नाय स्वीकृतभरनान तनकृत्यक्कॆ अरुळिचॆयदु कृत रवोपायविशेषवु (१) इदे चरमश्लोकद पूरार्धदल्लि हेळि दवदु. इन्नू एनु ई पूार्धदल्लि हेळिदॆ ऎन्दरॆ ? सत्वधराण- सत्वधरगळाद प्रायश्चित्तगळ प्रभाववु. ई प्रभावदिन्द स्वल्प मट्टिगॆ पापपरिहारवागि स्वर् लोकप्राप्ति यु. इदु बेडवॆन्दु सात्विकत्याग हेळिदरॆ भरन्यासवन्नु अनुष्टिसिदरॆ, आ सत्वधरगळिगॆ इल्लद प्रभाववाद समस्त पाप निवृत्तिय मूलक उण्टागुव मोक्षप्राप्तियु, ज्योतिष्टोमादिगळिगॆ मोक्षकॊडुव प्रभाववल्लवु. आदुदरिन्दले स्वा साधारण प्रभाव ऎन्दु इल्लि हेळल्पट्टितु. द्वयद उत्तरार्धदल्लि फलवाद उर्पॆयवु ऎन्दरॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभव मत्तु तङ्क प्राप्तियु हेगॆ हेळल्पट्टि तो, हागॆये इल्लियू सत्वपापगळ परिहार मूलक मोक्ष प्राप्तियाद फलवु हेळल्पट्टितु. आगलि, अल्लि हेळिरुवदु सायुज्य कैङ्कय्यगळू, इल्लि हेळिरुवदु पापपरिहारवु ; हीगिरुवाग फलवन्नु हेळिरुवदरल्लि होलिकॆ हेगॆ ? ऎन्दरॆ फलनमश्यब्द सङ्क्षिप्तानिष्ट निवृत्ति विवरणमुखत्तालॆ सादृश्यवन्नु तोरुत्तारॆ. इल्लि प्रपदनानुष्ठान दिन्द हेळिरुवफलवु सपापगळ बिडुगडॆ. अदादरेने मोक्षवु. इन्तह पापगळ बिडुगडॆयन्नु द्वयमदनमश्यब्ददल्लि सङ्क्षिप्त वागिरुव अनिष्ट निवृत्तियल्लि ग्रहिसबहुदॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. इदु गीतॆ यल्ले हेळल्पट्टिरुत्तदॆ- तमेव शरणङ्गच्छ सत्वभावेन भारत! तत्पसादात् परांशानिं स्थानं प्राप्सिशाश्वतम् ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. हीगॆ पूरार्ध मत्तु उत्तरार्धगळिगिरुव सङ्गतियन्नु तिळिसि दरु. मुन्दिन वाक्यदिन्द इन्नॊन्दु विधवागियू सङ्गतियन्नु हेळबहुदु ऎन्नुत्तारॆ हेगॆन्दरॆ इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि, पूरा र्धदिन्द, अधिकारि कृत्य - फलार्थियागि शरणागतनाद अनुष्ठान वन्नु तन्मूलक शरण्यवन्नु वशमाडिकॊळ्ळुवदु. अरुळिच्छॆय र्दा- कृपया हेळिदनु. उत्तरार्धदिन्द, शरण्यनाय् - सरक्षकनागि, स्वीकृतभरनान - आतनु अनुष्टिसिद आत्मरक्षाभर समर्पणवन्नु________________

चरमश्लोकाधिकारः कृत्य नानॆ विवनैत्तॆत्तुगिर्रा, उत्तरार्धॆ अहमिति प्रथमपदस्य प्रयोजनवाह इडल् मोक्षयिष्यामि ऎण्णिर उत्तमनाले नानॆन्नु तोत्ता निम्म मिकुतियान अ ह : ” ऎज्जिरपदम्, अर्थस्वभावाले सत्व पाप विमोचनत्तु कुरुप्पान अघटितघटना शक्रादिग विवक्षित्तु सप्रयोजनवागिरदु. योग्यवादुदॆन्दु अदन्नु स्वीकरिसिद, तन्न - सत्येश्वरनाद तन्न कृत्य - आतन पापगळन्नु परिहरिसि तन्मूलक मोक्षप्राप्तियन्नुण्टु माडुव तन्न कृत्यवन्नु अरुळिचॆयदु - कृपयाहेळि, अदरिन्द कृत कृत्य नाननिवन् - कृतकृत्यनाद ई अधिकारियन्नु कुरितु, तेत्तुगिरान् - विश्वासवन्नु आतनल्लि उण्टुमाडुवनु ; यारॆन्दरॆ लीला सारथियु उत्तरार्धदल्लिरुव अहं मॊदलिन पदद प्रयोजनवन्नु तिळिसुत्तारॆ. मोक्षयिष्यामि - ऎम्बल्लिरुव उत्तमपुरुषदिन्दले अहम् अहं

शरण्यनाद नानु ऎम्बर्थ तोरुवाग ऎम्ब अधिक शब्दवु निरर्थकवल्लवो ? अदर प्रयोजनवेनु ऎन्दु आक्षेपिसिदरॆ अदर प्रयोजनवन्नु उपदेशिसुत्तारॆ. उत्तमनाले - मोक्ष यिष्यामि ऎम्बल्लिरुव उत्तमपुरुषदिन्दले, नानॆन्नुतोत्तानि - शरण्यनाद नानु ऎम्बर्थवु तोरुत्तिरुवाग, मिकुतियान अहं - हॆच्चिगॆयाद अहं - ऎम्ब पदवु, इडल् - ई स्थळदल्लि, सन्दर्भ दल्लि, मोक्षयिष्यामि ऎण्णिर - अर्थस्वभाव दिन्द, ऎन्दरॆ, प्रमा णानुसारवागि सत्व पापविमोचनत्तुक्कु - सत्वपापगळिन्द बिडु गडिगॆ, उरुप्पन - साधनभूतवाद, अघटित घटनाशकादिग - सश्वेश्वरनल्लिरुव असाध्यवादुदन्नू साधिसिकॊडुव महत्ताद सत्य सल्प रूपशक्तियु, इल्लि आदि - पददिन्द सरज्ञत्ववे मॊदलाद गुण गळु हेळल्पट्टवु, अवु कृपादार मुन्तादवु, विवक्षित्तु - इवु गळन्नु तिळिसुवदरल्लि, सप्रयोजनवागिरदु - अहं शब्दवु निरर्थक वल्लवु, प्रयोजनवादुदे.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु अपराधं पण्णिनवन्नॆ विलज् गिट्टु वृत्त समाधिकदरिद्रनान नानूरु व्याजत्ताले उल्लसितकारुण्यनाय् पॊरुत्तु विडळ्ळोदु निलक्कॆ वल्लारि. अपराध मोक्षवन्नु कॊडुव शक्तियु ब्रह्मरुद्रेन्द्रादिगळल्लि यारिगू इल्लवु. तन्नॊब्बनिगेने अन्तह अघटित घटनाशक्तियु अदू अल्लदॆ ईग भरन्यासनिष्ठन प्रवृत्तिगळल्लि ऎल्ला अंशगळू इवॆ ऎन्दु तिळियुव शक्तियु तन्नॊब्बनिगे उण्टु. अदु इतररिगॆ इल्लवु, नानॊब्बने ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि ऎदॆयन्नु मुट्टि अहं - ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. श्रीरामगोष्टियल्लि विभीषणनन्नु सरियागि तिळिदु आतनु योग्य नॆन्दु रक्षिसुव शक्तियु श्रीरामनिगॊब्बनिगे ऎम्बुदु व्यक्तवु, आतनिगॆ ऒडनॆ अनुग्रहिसुवदक्कागि इन्नू समुद्रतरुण रावणहननादिगळिगॆ मुन्दॆये लङ्काराज्याभिषेकवन्नु लक्ष्मणन मूलक माडिसि तृप्तरा गिरुत्तारॆ. अनन्तर रावणनन्नु कॊन्दु सरियाद राज्याभिषेकवन्नु नडॆसि ; “अभिषि च्यच लङ्कायां राक्षसेन्द्रं विभीषणम् । कृत कृत्यस्त दारामोविज्वरः प्रमुमोदह” ऎन्दु तुम्बा सन्तोष पट्टरॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्तह अघटित घटनाशक्तियु स्वामि याद विष्णुवनॊब्बनल्लि उण्टे विना इतररल्लि इल्लवॆन्दु इल्लि हेळ ल्पट्टितु. इदक्कॆ शक्ति ऎन्दु हॆसरु. इदन्नु हेळिदुदु ज्ञानबलैश्व क्यादिगळिगू उपलक्षणवु. आदुदरिन्दले सत्वपापगळिन्द बिडिसि रक्षिसुव शक्तियु श्रीहरिगॆ मात्रवे ऎन्दु “नहि पालन सामर्थ्यं यते परेश्वरं हरि” ऎन्दु हरिवंशवाक्यविरुत्तदॆ. अहं शब्दवु सप्रयोजनवॆन्दु हेळिदरु. अदन्ने अपराधं हण्णिनवन्नॆ - ऎन्दारम्भिसि उपपादिसुत्तारॆ- अपराधं पण्णिनव - अपराध माडिदवनन्नू, विलण्ण ट्टु वृत्त - बन्धनवाद ई लोकद संसारदल्लिट्टु, समाधि कदरिद्रनाद - तनगॆ समरू अधिकरू इल्लद नान् .. अहम् ऎन्दु हेळिकॊण्ड नानु, ऒरुव्याजत्ताले - सकृत्‌ शरणागतियन्नु अनुष्टिसिदनॆम्ब व्याजदिन्द, उल्लसितकारुण्यनाय् - हॆच्चागि वृद्धि हॊन्दिद कारुण्यहॊन्दिदवनागि, अपराध पॊरुत्तु विडम्पोदु - अपराधगळन्नॆल्ला क्षमिसिबिडुवाग, निलक्क तल्लारि - बन्धनदल्लिडलु यारिगू शक्तियिल्लवु. तानु शरणागत________________

चरमश्लोकाधिकारः वत्सलनागिरुवदरिन्द, शरणागतनादवनु ऎष्टु महापराधगळन्नु माडिद्दरू अवुगळिन्द बिडिसलु तानु उद्युक्तनागिरुवाग अदन्नु तप्पि सलु यारिगू शक्तियिल्लवु. विभीषणनन्नु रक्षिसलु तानु सङ्कल्पिसिदाग सुग्रीव जाम्बवादिगळ, रक्षिसुवदु सरियल्लवॆम्ब वादवु निष्पलवाद वॆम्ब भाववु. ई लोकदल्लि इरुववरॆल्ला अपराधिगळे. अन्तह अपराधियु सकृत् शरणागतियनुष्ठिसिदरॆ, “सकृदेव प्रपन्ना यतवाति याचते । अभयं सत्वभूतेभो ददाम्य ततो मम.” अन्तवनिगॆ अभयवन्नीयुवदे तन्न दृढवाद व्रतवॆन्दु श्रीरामचन्द्रप्रभुवु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. रक्षिसुववनु तानेयादुदरिन्द शरणागतियु व्याज मात्रवु. आदुदरिन्द ऒरु व्याजत्ताले - ऎम्ब प्रयोगवु. ई व्याजवन्नु आतनु उपकार वॆन्दु भाविसुवनु ; एकॆन्दरॆ अन्तह अनुष्ठानवु तन्नन्नु कृपामहो दधियन्नागि तन्न माहात्रॆयन्नु प्रचुरगॊळिसुवनादुदरिन्द. इदन्ने मनस्सिनल्लिट्टु महर्षियु रघुनन्दननन्नु कॊण्डाडुत्तारॆ - “कथञ्चिदुपकारेण कृतेकेन तुष्यति । नस्कर सकाराणां शतमप्यात्मवाया” ऒन्दु सल शरणागतनादरॆ अदरिन्द श्रीरामनु उल्लसितकारुण्यनागि बहुसन्तोषपडुवनु, अनन्तर आतनु ऎष्टु अपराधगळन्नु माडिद्दरू आतनु ईग तन्नवनादुदरिन्द अवुगळन्नु स्मरिसुवदिल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ शरणागतन भरसमर्पणदिन्द “उल्लसित कृपा” प्रभावनागुवनॆम्ब निदर्शनवन्नू महर्षियु प्रदर्शिसिरु त्तारॆ. विभीषणनन्नु करॆदुकॊण्डु बा, ऎन्दु सुग्रीवनिगॆ आज्ञापिसि, विभीषणनु बन्दु हत्तिर निल्ललु ; श्रीरामनु आतनन्नु केळुत्तानॆ. वचसासान्त्वयि नं लोचनाभ्यां पिबन्निद आख्याहि ममत तेन राक्षसानां बला बलम् ” ऎम्बल्लि “लोचनाभ्यापिबन्निव” ऎन्दिरुवदरिन्द उल्लसितकारुण्य नॆम्बुदन्नु ग्रहिसबहुदु. समाधिकदरिद्रनु-ऎम्ब प्रयोगवु इल्लि एतक्कॆन्दरॆ ? रक्षिसु - ऎन्दु दैन्यदिन्द “याचन्तं” मनुष्यनु महापराधियागिर बहुदु ; अन्तवनन्नु रक्षिसुव शक्तियु तनगॊब्बनिगे यादुदरिन्द “मित्र भावेन सम्प्राप्तं नत्यजेयं कथञ्चन । दोषय दपि तस्यस्मात् सतामेत दगर्हितं” । आन नं हरिश्रेष्ठ दत्त________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु वेरॊरुवनाले इवन्नॆ मुक्त नाल्कु वुम् “मोक्ष तात्परम्, इत्यर्थ Σ ऒण्णादन्नु इष्टु भगर्वा विष्णु :” “पशवः माभयं मया । विभीषणोवा सुग्रीव यदिवा रावण स्वय.” महापापियाद रावणनू शरणागतनादरॆ रक्षिसुव नॆन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. स्वरूपरूपगुण विभवैश्वरादिगळल्ल आतनिगॆ समरू अधिकरू इल्लवु. “तमीश्वराषां परमं महेश्व रम्” “ नतत्समश्चाभ्यधिक दृश्य ते” इत्यादि प्रयोगगळन्नु श्वेताश्वतरदल्लि काणबहुदु. इन्तह सश्वेश्वरनु शरणागतवत्सलनादुदरिन्द प्रपन्नरन्नु रक्षिस बेकॆन्दु सङ्कल्पिसिरुवाग अदक्कॆ प्रतियागि नडॆयुवर प्रयत्नगळु ऎन्दिगादरू सागुवुदे ? अम्बरीषरिगॆ माडिद दासर प्रयत्न गळू, दुद्योधनादिगळु पाण्डवरिगॆ माडिद सकल दुष्ट प्रयत्नगळू, असुररु देवतॆगळ विषयदल्लि माडिद सत्व प्रयत्नगळू, राक्षसरु ऋषि गळ मेलॆ माडिद प्रयत्नगळू, प्रह्लादन मेलॆ माडिद हिरण्यकशु पिन सत्व प्रयत्नगळू विफलवादुदु, इदक्कॆ निदर्शनगळु. ई अभिप्राय नन्न श्रीदेशिकरु अभीतिस्तवदल्लि “रिरक्षयतियत्रच प्रतिभयं कञ्चिचित्" सत्येश्वरनु रक्षिसुत्तेनॆन्दु सङ्कल्पिसिदवनिगॆ प्रति भयवु एनॊन्दु ऎल्लियू ऎन्दिगू इल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द अहं - ऎम्बुदरिन्द तानु सत्वशक्तनादुदरिन्द निन गेनू भयबेड. अभयवन्नु कॊडलु शक्ति युळ्ळवनु नानु ऎम्ब तात्परवु. इन्नॊन्दु वाक्यदिन्दलू अहम् ऎम्ब शब्दद तात्परवन्नु तिळिसुत्तारॆ. बेरॊरवनाले – तानल्लदॆ इन्नु यारॊब्बनिन्दलू, इवनै - ई प्रपन्ननन्नु, मुक्तनाल्कुम् - मुक्तनन्नागि माडलु, वॊण्णादु - साध्यविल्लवु, ऎन्नु - ऎन्दु, इष्टु - ई अहं शब्द प्रयोगदल्लि तात्परवु. श्रीमन्नारायणनिगॆ मुकुन्द नॆम्ब हॆसरु आतनॊब्बने मुक्तिदायकनादुदरिन्द सल्लुत्तदॆ. मुक्तानु भूति मिहदास्यतिये मुकुन्द” ऎम्ब प्रयोगवन्नु दयारतक दल्लि काणबहुदु. मुकुन्दॊzमित विक्रम–अमित विक्रमनागि अघटित घटनाशक्तियुळ्ळवनादुदरिन्दले मुकुन्दनु ऎन्दु सहस्र नामदल्लि काणबहुदु.________________

चरमश्लोकाधिकार 8 पाकि ताः पूत्वं परमेण स्वलीलया” इत्यादिगळिले प्रसिद्धम्, इन्वर्थं - ई अभिप्रायवु, “मोक्ष भगर्वा विष्णु 8 - मोक्षवन्नु कॊडुववनु, भगर्वा विष्णु - हेयप्रत्यकनागि दयॆमॊदलाद कल्याणगुणाकरनाद श्री विष्णुवे. इल्लि विष्णु ! - सत्व वाक्यं सावधारणवॆम्ब प्रमाणानुसार विष्णुरेव ऎम्ब भाववु. “सत्व स्माच्च परोविष्णु! नसमोzनेनकन । मोक्षदोz क एवास् नृत्य कृत्यस्य मोक्षदः” विष्णुविनिगिन्त श्रेष्ठरू यारू इल्लवु. समरू इल्लवु. प्रपन्ननिगॆ मोक्ष कॊडुव शक्तियु आतनॊब्बनिगेनॆ ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. मत्तु पशवः - जीवात्मरु पशुगळु, परमेण - तनगिन्त श्रेष्ठरिल्लद श्रीमहाविष्णुविनिन्द स्वलीलया - तन्न लीलॆयिन्द अवरवरुगळ करानुसार, पाशि ताळि - हग्गदिन्द कट्टल्पट्टिरुववरु; अदुब्रह्मगण्टादुदरिन्द, तेव चनिया- अवनिन्दले गण्टु बिच्चल्पडुवरागबेकु ; नार्मॊ चयितुङ्क्षमा- - ब्रह्मरुद्रेन्द्रादिगळ्यारिन्दलू बिडसलु शक्तरल्लवु. इत्यादिगळिले - इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि प्रसिद्धवु. आदि शब्द दिन्द “ब्रहाणं शितिकण्ठश्च याश्चान्यादेवतास्कृताः । प्रति बुद्धान सेववन्तॆ यस्मात्परिमितं फलम्” चतुरु ब्रह्मन नागलि रुद्रनन्नागलि, इन्द्रादिदेवतॆगळन्नागलि प्राज्ञरु सेविसुवदि ल्लवु. एकॆन्दरॆ अवरिगॆ अशाश्वतवाद परिमित फलवन्नु मात्र कॊडुव शक्तियुण्टादुदरिन्द. अपरिमितवाद शाश्वतफलवाद मोक्षवन्नु कॊडुव शक्तियु श्रीमन्नारायणनिगॆ मात्रवे ऎम्ब भाववु ऎम्ब इतर प्रमाणगळु सूचितवु. आदुदरिन्द नानॊब्बने मुक्तिदायकनॆन्दु इतिहासपुराणगळु सारुत्तवॆ. ब्रह्ममुन्दादिगळु मुक्तियन्नु कॊट्टरॆन्दु ऎल्लियू प्रमाणविल्लवु. हीगॆ महापराधियाद प्रपन्ननन्नू कूड अनुग्रहयोग्य नन्नागि माडुव सत्येश्वरन यावगुणगळु ऎम्बुदन्नु चरिसुत्तारॆ. (१) सहजकारुण्यवे ? (२) अथवा भरन्यास माडिदुदरिन्दुं टाद प्रसन्नतॆये ? अथवा (३) निरङ्कुश स्वातन्त्र्यवे ? बरी सहज कारुण्यवॆन्दरॆ भरन्यासवु अनावश्यकवॆन्दागुवदल्लदॆ सत्व मुक्ति________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु इहम् ऎरपदल् सहज कारुण्यादिगळ प्रेरणॆयाय् प्रपत्ति मडियोडॆनन्द प्रसादविशेषम इळवणियाय निरं कुश यान स्वातन्त्र्यम सत्वविरोधि निराकरणार्थनाग मुन्नॆ निरदु. F प्रसण्णवागुत्तदॆ. आदुदरिन्द भरन्यासवु, वैषम्य नैर्फणादिगळिन्द तप्पिसिकॊळ्ळलु, आतनिगॆ आवश्यकवु. मत्तु अस्वतन्त्रनादरॆ आतन प्रस तॆयू निरर्थकवागबहुदु आदुदरिन्द मूरू आवश्यकवॆन्दु हेळु तारॆ.-ई प्रपन्नन शत्रुगळाद महापराधगळन्नु ऎदुरिसि गॆल्ललु, ई साभौमनाद राजनिगॆ सहजकारुण्यवे मूलबलवॆन्दू मध्यदल्लि निन्तिरुव सेनाबलवु प्रपन्नन भरन्यासदिन्दुण्टाद प्रपन्न यॆन्दू, मुन्दॆ युद्धक्कॆ प्रतिभटिसि निन्तिरुवदु निरर कु क स्वातन्त्रवु ऎन्दू रूपक माडि हेळुत्तारॆ इव्वहम् ऎण्णर पद ल् - ई अहं” ऎम्ब पददल्लि, सहजकारुण्यादिगळु - श्रीमन्ना नारायणन कारुण्यवे मॊदलादवुगळु, आदि पददिन्द सुज्ञतॆ सत्य सङ्कलादि “समुचित गुण जातं” ऎन्दु श्री पराशरभट्टरवरु हेळिद इतर कल्याणगुणगळॆन्दागलि अथवा द्वयाधिकारदल्लि हेळिद सौशील्य, सौलभ्य, ज्ञान, शक्ति, प्राप्ति मॊदलादवुगळु हेळल्पट्टवु. पेरणिर्याय - मुख्य मूलबलवागि प्रपत्तिमडियाकवन्द - प्रपदनानुष्ठान मूलक उण्टाद, प्रसादविशेष - अनुग्रह विशे षवु, इळवणियाय - मध्यदल्लिरुव सहायसेनॆयागि, निरङ्कुश स्वातन्त्र्यम् - तडॆयिल्लद स्वातन्त्र्यवु, अङ्कुश वॆन्दरॆ आनॆय स्वातन्त्र्यवन्नु निराकरिसुव मावटिगनु उपयोगिसुव भर्जियु ; आदुदरिन्द निरङ्कुशवॆन्दरॆ - तडॆयिल्लद ऎम्बर्थवु, इदु, सत्व विरोधिनिराकरणार्थनाग - समस्त विरोधवर्गवन्नू नाशमाडु वदक्कागि, मुन्नॆनिरदु - मुन्दॆ निन्तिरुवदु. इदरिन्द ई मूरू सेरिये प्रपन्नन अपराध निराकरणॆगॆ हेतुगळु ऎम्ब भाववु. सहज कारुण्यवु मूलबलवॆन्दु हेळिदरु ; एकॆन्दरॆ करुणॆयिल्लदॆ याव अनुग्रहवू इल्लवु. दयाशतकदल्लि, “वृषगिरि गृहमेधि गुणा बोध बलॆश्वर वीर शक्ति मुखाः । दोषाभवेयु रेते यिदि नान दययाविनाभूताः” ओदयॆयॆ स्वामिय षड्गुणगळू________________

no चर मकाधिकार अदे ऎण्णनेयॆन्निल् ? सहजकारुण्य मल्पाज कॊण्णु अनन्तापराधक्कॆ अनादरिक्कुन्नुडियान प्रसाद उण्णारॆ रदु. इप्पसादविशेषम कारुण्यपष्टमाय कॊण्णु निरज्जु शस्वातन्त्र अश्रितरुडैय सत्वविरोधि निराकरणत्तुक्कु रुप्पाक्किरतु. नीनॊब्बळिल्लदे होगिद्दरॆ दोषयुक्तवागि आगुत्तिद्दवु ऎन्दु हेळट्टिरुत्तदॆ प्रपन्नन रक्षणॆगॆ कारुण्यवु मूलभूतवाद गुणवु; आदुदरिन्द पेरणि ऎन्दु हेळल्पट्टितु आ रक्षणॆगॆ ऒन्दु व्याज रूपवागि उपायानुष्ठानवु आवश्यकवॆन्दु “प्रपन्ना दषां” ऎम्बल्लि हेळल्पट्टितु. विरोधिनिरसन दल्लि सत्व स्वातन्त्रवु मुख्यवु. कारुण्यविल्लदॆयू, प्रसन्नतॆयिल्लदॆयू बरीस्वातन्त्रविद्दु दादरॆ रक्षणॆ इल्लदॆ शिक्षॆयल्लिये परिणमिसबहुदु. आदुदरिन्द स्वातन्त्र्यक्कॆ इवुगळ बॆम्बलवू इरबेकागिरुत्तदॆ. स्वातन्त्र्यविल्लदिद्दरू अनु ग्रहविल्लवागि अदू मुख्यवु. ई मूरू अहम् ऎम्बल्लि आन्तहनानु ऎम्ब भाववु तोरिबरुत्तदॆम्ब तात्परवु. ई मूरु गुणगळू हेगॆ उपयुक्तवादुवु ऎम्बुदु “ऎण्णने यॆन्निल् ” ऎन्दारम्भिसि ऎरडु वाक्यगळिन्द उपपादिसुत्तारॆ. सहजकारुण्य - श्रीयः पतिय सहजकारुण्यवु, अल्प व्याज कॊण्डु - अल्प व्याजवाद शरणागतिय मूलक, अनन्तापराध गळन्नु, अनादरिक्कुन्नुडियान - स्मरिसदे इरुवहागॆ, प्रसाद उण्णाक्किरदु - अनुग्रहवन्नुण्टुमाडुत्तदॆ. इप्प सादविशेष ई अनुग्रहविशेषवु, कारुण्यपशिष्टवाय - कारुण्यदॊन्दिगॆ सेरि, निरज्जु शातन्त्र्यवन्नु, अश्रितरुडैय - शरणागतर, सत्व विरोधिनिराकरणत्तुक्कु - समस्त पापगळ विमोचनॆगॆ, उरुप्पा किरदु - मुख्यसाधनवागि माडुत्तदॆ. कारु ण्य वु सिद्धोपायनल्लि मुख्यवु. इदु आचार प्राप्ति, भरन्यासानुष्ठानगळिगॆ हेतुवागि आतन प्रसन्नतॆयन्नुं टुमाडि इवॆरडू सेरि स्वामिय निरङ्कुश स्वातन्त्रक्कॆ हेतुवागि सत्व पापविमोचनमूलक मोक्ष प्राप्तियुण्टागुत्तदॆम्ब भाववु.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु अहं शब्दनिरपेक्ष कत्वम् अवधारणमपिफलितम् इप्पडि सत्व पापविमोचनत्तुक्कु अपेक्षितमान सरा कारा लुं विशिष्टनान वीश्वरनुडैय निरपेक्षकर “अहं’ शब्दले अवधारणं फलितम्, अथ “त्वा” शब्दार्थवाह तत्परमान अहं शब्ददल्लि निरपेक्ष करत्ववू आकारणदिन्द अवधारणार्थवू तोरिबरुत्तवॆ. इप्पडि - मेलॆ उपपादिसिद रीतियल्लि, सत्व पापविमोचन तुक्कु - सपापगळिन्द बिडुगडॆगॆ, अपेक्षित मान-बेकाद, सत्व कारत्तालुं विशिष्ट नान मीश्वरनुडैय - समस्त कल्याणगुण गळिन्दलू सेरिरुव सत्येश्वरनाद श्रीयः पतिय, निरपेक्षकरतत्पर मान - इन्नु याव कराविन सहायबेकागदे इरुव तात्परवन्नु सूचिसुव, तनगॆ इन्नु यार सहायवू ई सत्वपापगळन्नु नाश माडुवमूलक प्रणतरक्षणॆयल्लि बेकागिल्लमॆ बर्धवन्नु सूचिसुव अहंशब्दले - ई अहम् ऎम्ब शब्ददल्लि, अवधारणं - अहमेव ऎम्बदागि अवधारणार्थवु, फलितव - फलिसुत्तदॆ ऎन्दरॆ सिद्दवु, स्थापितवु. ई पापविमोचन कॆलसवन्नु नानल्लदॆ इन्नु यारू माड लाररु ऎम्ब निरपेक्षकत्वार्थवु सिद्धवादरॆ, आग तात्परानुगुण वागि अवधारणार्थवु फलिसुत्तदॆ. इल्लि अहम् ऎन्दरॆ अहमेव ऎन्दु इट्टुकॊळ्ळबेकु. सवाक्यवू सावधारणवॆन्दु तात्परानुगुणवागि इट्टुकॊळ्ळबेकु. पण्डितास्समदर्शिनः ऎम्ब गीतावाक्यदल्लि तात्प ब्यानुगुणवागि पण्डिताएवसमदर्शन ऎन्दु अर्थमाडबेका गुत्तदॆ. एकॆन्दरॆ अपण्डितरिगॆ आत्मसमत्व ज्ञानविल्लदुदरिन्द. राम लक्ष्मणरु ऒट्टिगिरुवाग रामनु मारीचनमेलॆ बाण प्रयोग माडि दनु ऎन्दु वाक्यविद्दरॆ, लक्ष्मणनु बाणप्रयोग माडलिल्ल ऎम्बर्थ दल्लि तात्परवादरॆ, रामविव ऎम्ब अवधारणार्थवु तोरिबरुत्तदॆ. हागॆये इल्लियू. मुन्दॆ “ता” ऎम्ब पदद अर्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. “क्या” ऎन्नुदु - त्या ऎम्ब पदवु “नवाहं” मॊदलाद -________________

चरमश्लोकाधिकार “क्वा” ऎन्नुदु, “नवाह” मुदलान उपदेश परम्परैया ले चिदचदीश्वर तत्वत्रय विवेकं सिरन्नु, ऐश्वरादि पुरुषार्थ ङ्गळुडैयवल्पा स्थिरत्वादि दोषरिन्नु, मुच्छाप्ति रूप मान पररु पुरुषार्थक्कॆप्पॆरवेणु मनभिनिविष्ट नाय, इदुक्कु उपदिष्टमान दुष्क रोपायारल् तुपक्कत्तु, प्राप्य नाय् सत्वविरोाधि निराकरणक्षननानवन पक्कलीले भर न्यासम्पण् कृतकृत्यनाय कोलिनफललाभत्तै प्पत्त इनियॊरु कर व्यान्तरल् प्राप्तियिल्लाद उऎन्न पडि. गीतोपदेश प्रारम्भश्लोकवे मॊदला द, उपदेशपरम्परॆ याले - उपदेश परम्परॆयन्द, चिद चिदीश्वर तत्वत्रयविवेकं सिरन्नु - चित्तु, अचित्तु प्रकृति, पुरुष ईश्वर हीगॆ मूरुतत्वगळू ऒट्टिगॆ इद्दरू बेरॆबेरॆ वस्तुगळु, मत्तु अवुगळ स्वरूप स्वभावादि गळल्लिरुव व्यत्यासज्ञानवु हुट्टि, ऐश्वरादि पुरुषार्थङ्गळिनुडैय ऐहिक ऐश्वर, आदिशब्द दिन्द स्वरवे मॊदलाद इतर लोकगळ ऐश्वर गळु हेळल्पट्टवु, इवुगळ अस्थिरत्वादि दोषङ्गळ्ळि - अल्पवागि अशाश्वतवागि, आदिपददिन्द दुःखभाग्य, दुःखमिश्रत्वादिदिगळु हेळ ल्पट्टवु, इवॆ मॊदलाद दोषगळुळ्ळवॆन्दु, तॆळिद्दु – तिळिदु, मत्सा पिरूपमान - नन्न प्राप्तिये फलवागिवुळ्ळ, परमपुरुषार्थ सत्वश्रेष्ठ रूप पुरुषार्थरूपवाद दिव्यवैकुण्ठवन्नु, पॆरवेणु मॆनु - हॊन्दबेकॆम्ब, अभिनिविष्टनाय् - स्थिरसल्पयुक्तनागि, अदक्कु - आ शाश्वतपुरुषार्थक्कॆ, उपदिष्ट मान - गीतॆ मत्तु उप निषत्, व्याससूत्र मॊदलादवुगळल्लि उपदेशिसल्पट्टिरुव, दुष्टरो पायल् - तुम्बाकष्टवाद इन्नॊन्दु उपायदल्लि ऎन्दरॆ कर योग ज्ञानयोग सहकृतवाद भक्तियोगवॆन्दरॆ उपासनदल्लि, तुवक्कत्तु - सम्बन्धवन्नु त्यजिसि, प्राच्यनागि, सत्वविरोधिनिरा करण क्षमनान - समस्त पुण्य पापगळन्नू होगलाडिसलु योग्यतॆ यिरुव, ऎन्नपक्कलिले - नन्नल्लि, भरन्यासम्पण्ण - भरन्यासवन्नु माडि, कृतकृत्यनागि मोक्षप्राप्तिगॆ माडतक्कद्दन्नु अ नुस्थि सि, कोलिनफललाभप्पत्त अपेक्षिसिद मोक्षसुखवन्नु कुरितु, इनियोरुकान्तर - इन्नु बेरॆयावदन्नागलि माडबेका________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १ गिरुवदरल्लि प्राप्तियिल्लाद - सत्वभरवन्नू नन्नल्लिट्टिरुवदरिन्द यावु दर आवश्यकतॆयू इल्लद, उऎन्न पडि - अन्तह नि ऎम्ब अर्थवु. त्वा ऎन्दरॆ निन्नन्नु ऎन्तह निन्नन्नु ऎन्दरॆ अभिप्रायवन्नु तिळिसुत्तारॆ सत्व पापनिवारणॆगॆ योग्यनागिरुव निन्न, हेगिद्दरॆ हागॆ योग्यनु ऎन्दरॆ n. १. तत्वत्रयगळाद च द च दिश्वरर स्वरूप स्वभावज्ञान उळ्ळवनागिरबेकु. तत्वत्रयाधिकारदल्लि उपपादिसिरुव ज्ञा एरबेकु. न २. आज्ञानदिन्द वैराग्य हुट्टि ऐ६ कैश्वर स्वर्गादिप्राप्तिगळु अल्पार मॊदलाद दोषयुक्तवॆन्दु अरितिरबेकु. ३. दिव्य वैकुण्ठ प्राप्तिये निरतिशय सुखरूपवादुदादुद रिन्द अदन्नु हॊन्दबेकॆन्दु सङ्कल्पिसि त्वरातिशयनागिरबेकु ४. इदन्नु हॊन्दलु “ प्रसन्ना दषां” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ऎरडे उपायगळागि, अदरल्लि उपासनवु करज्ञान सहकृत ऐकाव्य भक्तियुतवागि बहुदुष्करवादुदागि तनगॆ अदन्नवलम्बिसलु शक्तियिल्ल दवनागिरुवदरिन्द अदन्नु त्यजिसि, समस्त पापगळन्नू होगलाडिसलु शक्तनागि कारुण्यादि गुणविशेषनागिरुव नन्नन्नु बिट्टरॆ निन्नन्नु रक्षिसु ववरु बेरॆयारु इल्लवॆम्ब महाविश्वासदिन्द नन्नल्लि भरन्यासवन्नु अनुष्ठिसिदवनागिरबेकु. ఆ H. ई विषयदल्लि तनगॆ इन्नु एनू कत्रव्यांशविल्लवॆन्दू तानु कृतकृत्यनु, निर्भयनु, निरनु, ऎम्ब महाविश्वासविरबेकु. इन्तह “त्वा” - निन्नन्नु ऎम्ब भाववु. “नवाहं जातुनासं’ ऎम्बुदु गीतोपदेशद आरम्भ श्लोकवु. अल्लिन्द गीताचारन उपदेश परम्परॆ ऎन्दु हेळिदुदु मुन्दिन १७ अध्यायगळिन्द हेळिदुदॆल्ला सहीतवु. सुलभवाद १८-६६ नॆय श्लोकदल्लि हेळिरुव लघपायविरुवाग ई उपदेश परम्परॆय - आवश्यकतॆ एनु ? ऎन्दरॆ क्षत्रियनाद अर्जुननिगॆ धम्म युद्धवु फलाभिसन्धियिल्लदॆ कत्रव्यांशवु, नित्य नैमित्तिकगळिन्द कूडिद कयोगक्कॆ सेरि भक्तियोगक्कॆ अङ्गवादुदरिन्द अदन्नु हेळबेकागि बन्तु. अर्जुननु उपासनॆगॆ शक्तनेनो हौदु. आदरू आतनु________________

चरम काधिकार कृपाळुवादुदरिन्द अशक्तरागि मनश्वाञ्चल्ययुक्तरिगॆ यावुदु उपायवॆम्बुदन्नु केळि तिळियुत्तानॆ. यावाग ई चरमश्लोकद मूलकवागि सुलभोपायन्नु उपदेशिसिदरो, ऒडनॆये “नष्ट मोह सृतिर्लज्ञा” ऎन्दु हेळि त्यजिसिद्द गाण्डीववन्नु तॆगॆदु कॊण्डु युद्ध सन्नद्धनागुत्तानॆ. “नवाहं” ऎम्ब श्लोकद उपपादनॆगॆ दासनु ऒरॆदिरुव गीता नॆय पुटगळन्नु नोडि, ई श्लोकदल्लि जीवात्मरॆल्ला बेरॆबेरॆयागि अनेकरॆन्दू अवरुगळॆला नित्यनागिरुववरॆन्दु “नित्यनित्यानां चेतनश्वेत नानाम् एको बहूनां विददातिकार्मा” ऎम्ब श्रुतिय उपपादनॆयु, नित्यराद अनेकराद चेतनवर्गक्कॆ, निनाद ऒब्बनाद चेतननाद ईश्वरनु अवरुगळु प्रार्थिसिद इष्टार्थगळन्नु कॊडुवनु. कॊडुवने बेरॆ पडॆयुवरे बेरॆयादुदरिन्द, श्रीमच्छङ्कराचारवरिगॆ एकात्मवाद वन्नु साधिसलु असाध्यवाद श्लोकवु. अर्जुननु शरणागतनागि सरि याद ज्ञानवन्नु उपदेशिसि ऎन्दु बेडिद कालदल्लि एकात्मवादवु सत्यवागिद्द पक्षदल्लि भेदज्ञानवुण्टुमाडुव ई उपदेशवु सरिये ऎम्ब आक्षेपवु निरुत्तरवागुत्तदॆ. ई एकात्मवाद भ्रमवु मुख्यवागि तॊलगबेकागिरुवदरिन्दले तत्वत्रयविवेकं सिरन्नु - ऎम्ब प्रयो गवु. जीवन परमात्मनू ऒन्दे ऎम्ब भ्रमॆयु मुख्यवागि तॊल गबेकु. प्रकृतिगिन्त ऎन्दरॆ देहक्किन्त आत्माबेरॆ ऎम्ब ज्ञानवू, जीवात्मरुगिन्त परमपुरुषनु बेरॆ ऎम्ब ज्ञानवू ई प्रथमोपदेश श्लोकदल्लि हेळल्पट्टिरुवदरिन्द तत्वत्रयविवेक सिरन्नु - ऎम्ब प्रयोगवु. मूरु भ्रमॆगळू मुख्यवागि तॊलगबेकु– (१) प्रकृ त्यात्मभ्रान्ति, (२) स्वतन्त्रात्मभ्रान्ति (३) जीवेशैक्यभ्रान्ति, ई मूरु तॊलगि विवेकज्ञान उण्टागबेकु प्रपन्ननिगॆ ऎन्दु हेळल्प ट्टितु. भोक्ताभोग्यं प्रेरितारं चमत्सा - ऎम्ब श्रुतियु ई मूरु तत्ववन्नू विभागिसि हेळिरुत्तदॆ. गीतॆयू ई मूरन्नू एवे किसि हेळिरुत्तदॆ. “अवरेयं मितन्यां प्रकृतिं विद्धिये परां जीवभूतां (गी, ७, ५) ऎम्बुदरिन्द प्रकृति मत्तु जीव तत्वगळन्नु हेळि, प्रकृति पुरुषञ्चैव विद्धनादि उभावसि - ऎन्दु पुनः स्थिरपडिसि, मयिसमिदं प्रोतं - ऎन्दु ईश्वरनाद तानु D________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु सत्व पापेभ्यः इत्यस्यार्थवाह L इप्पडि बन्धमोक्षशक्त नान मोक्षप्रद युव, अशक नायवन् पक्क लीले नृस्तभरनान मुमुक्षुयुं कॊल्लि, मेल् “सत्य पापेभ्यः” ऎन्नु बन्धक चॊल्लुगिरदु. पाप सनियामकनॆन्दु स्थापिसिरुत्तारॆ. ई जीवात्मरिगिन्त तानु बेरॆ ऎन्दु उत्तमः पुरुषः ऎम्बल्लू हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. अहन्त्वा ऎन्दु ऒट्टिगॆ हेळिरुवदु जीवात्मरिगू तनगू इरुव भेदगळन्नू सम्बंर्धगळन्नू तिळिसुवदक्कागि ऎन्दु तिळियतक्कद्दु. पिताचरक्षक भाज्ञॆयो रमापतिः (n) स्वाम्याधारो ममाताळ भोक्ताचाद मनदितः

पिता पुत्र (२) रक्ष रक्षक (३) शेषि शेष (४) भा भारा (21) क्षेय ज्ञाता (६) स्वामि स्व- (७) (७) आधारधेय (८) आत्माशरीर (९) भोक्ता भोग्य हीगॆ ९ विध सम्बन्धगळन्नु सुचिसुत्तदॆ. अहन्त्वा . इब्बरु चक्रवर्तिगळे आतनु विश्वचक्रवर्ति, जीवनु अपराध चक्रवर्तियु, आतनु धरक्कॆ निधियु. ईतनु अधरक्कॆ निधियु, आतनु कल्याणगुणाकरनु, ईतनु हेयगुण निधियु, आतनु अकवश्य ई तनु कविश्यवु. आतनु विभुवु ईतनु अणुवु. आतनु सत्व शक्तनु ईतनु नितिराम् अशक्तनु. इत्यादि भावगळु अहन्त्वा - ऎन्दु ऒट्टिगॆ हेळिरुवदरिन्द तोरिबरुत्तवॆ. इप्पडि - मेलॆ उपपादिसिद रीतियल्लि, बन्धमोक्षशक्तनान - तन्न करगळिन्द लीलाविभूतियल्लि बन्धनदल्लिडुवदक्कू अथवा नित्य विभूतियल्लिडुवदक्कू शक्तनागि, मोक्षप्रदनै यु - निरतिशय सुखरूप मोक्षवन्नु कॊडुववनाद श्रीयः पतियन्नु, अशक्तनाय् अर्वपक्क लीले नृस्तभरनान - तन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळलु तनगॆ शक्ति यिल्लदॆ, आ सश्वेश्वरनन्नु आश्रयिसि, आतन वस्तुवाद तन्न आत्मावन्नु समसि सत्वभरवन्नू आतनल्लि ऒप्पिसिरुव मुमुक्षुयुम् - मोक्षार्थियन्नू, कॊल्लि ऒट्टिगॆ हेळि, मेल् – अनन्तर सत्व पापे भः ऎन्नु - ऎम्बुदागि, बन्धक - संसारदल्लि बन्धिसिडुव पाह गळन्नु, कॊल्लुगिरदु - हेळुत्तदॆ. सापमानदु 2 - वानवॆम्बुदु________________

चरमश्लोकाधिकार- मावदु? शास्त्रवेद्यमान अनर्थसाधनम्, अनर्थमानदु ? प्रतिकूलप्राप्तियु, अनुकूल निवृत्तियुम्. इट्टु “पाप शब्द मु मुक्षु प्पत्त अनिष्ट फलङ्गळान सांसारिक पुण्य लैयु कॊल्लुगिरदु. यावुदु ? शास्त्रवेद्यमान अनर्थसाधनम् - शास्त्रगळिन्द तिळिय बहुदाद अनर्थवन्नु अशाश्वतफलवन्नू साधिसिकॊडुवन्ताद्दु. अन र्थमानदु - अनर्थवु यावुदु ? प्रतिकूलप्राप्तियुम् - प्रति कूलउण्टागोणवु मत्तु अनुकूलनिवृत्तियु

अकूल हीगिरुवाग विल्लदॆ होगोणवु. इल्लि शास्त्रवेद्य मान अनर्थसाधन - ऎम्ब विशेषण वेतक्कॆ ? सुळ्ळु हेळबारदु. परद्रव्यवन्नु अपहरिसकूडदु ऎम्बुदु सामान्य विषयवु ऎल्लरिगू तिळिद विषयवॆ. शास्त्रवेद्यमान - ऎम्बुदु एतक्कॆ ऎन्दरॆ दिब्बणदवरु याव रस्तॆ यल्लि होदरॆन्दु केळिदरॆ निजवन्नु हेळिदरॆ अनर्थ हेतुवागि परिण मिसुवदरिन्द सुळ्ळन्ने हेळबेकागुत्तदॆ. ऒब्बनु होगुत्तिरुवाग दुड्डिन चीलवन्नु बीळिसि होदरॆ तॆगॆदुकॊळ्ळुवदु न्यायवल्लवु. इवुगळन्नॆल्ला शास्त्रवु तिळिसुवदरिन्द शास्त्रद मान - ऎम्ब विशेष णवु. प्रतिकूलप्राप्तियुम् ऎम्बुदु हेगॆ पापदल्लि सेरितु ? ऎन्दरॆ धन, ऐहिक सुखादिगळू, स्वर्गादिभोगगळू उण्टागुवदु प्रतिकूलवु, इवु सुकृतदिन्द लभिसुवुवु; आदुदरिन्द पुण्यवु बन्ध कवु. पुण्यवु चिन्नद बेडियु, पापवु कब्बिणद बेडियु, आददरिन्द मुमुक्षुवु पुण्यपापगळॆरडन्नू कळॆदुकॊळ्ळबेकॆन्दु “ पुण्य पापे विधय निरञ्जनः परमं साम्य मुप्पॆ ति” मत्तु “तत्सुकृत दुष्टते धूनुते” ऎम्बल्लियू श्रुतियु हेळुत्तदॆ. इदन्ने मुन्दॆ उपपादिसुत्तारॆ. अनुकूलनिवृत्तियुम् - मोक्ष शास्त्रज्ञान, अनुष्ठान विधान इवुगळन्नु उपदेशिसुवर सान्निध्यवु, अनुकूलवु. अन्तह अनुकूलविल्लद शबर इतर शूद्रादिजन्मदल्लि अनुकूल निवृ तियु, अथवा ज्ञानसरियागिल्लदिरोणवु. कण्णु किवि मॊदलादवु गळल्लि न्यूनतॆ इवॆल्ला अनुकूलनिवृत्तिगॆ निदर्शनगळु. आदुदरिन्द इट्टु - ई पापशब्दविवेचनॆयल्लि, पापशब्बम् - पापवॆम्ब शब्दवु, मुमुक्षुवै प्पश्नॆ - मोक्षार्थियन्नु कुरित, अनिष्ट फलळान -________________

[&] उत्तरार्ध व्याख्यानवु इष्टु पापशब्द म् मुमुक्षुप्पत्तु अनिष्ट फलळान सांसारिक पुण्यळ्ळॆयु कॊल्लुगिरदु. (१) *एतेव्य निरयास्तत स्थानस्य परमात्मनः” ऎ याले, स्वर्गादिगळु मुमुक्षुवुदु नरकमागैयाल्, इष्टविल्लद फलगळन्नु ऎन्दरॆ कॆट्ट फलगळन्नु कॊडुव, सांसारिक पुण्यकैयुम् - संसारदल्लि माडुव पुण्यकरगळन्नू कूड, शूल्लुगिरदु - हेळुत्तदॆ. एकॆन्दरॆ इवुगळू संसारदल्लि बन्धिसु इवॆ. मक्कळिगागियू, देशानुकूलक्कागि दुडियुवदू दान धर गळन्नु माडुवदू, इदरिन्द तनगॆ ख्याति लाभवू पूजॆगळु उण्टाग लॆन्दु माडुवदु बन्धकगळ, हागादरॆ इन्तह प्रवृत्तिगळॆल्ला निषिद्धवे ? तन्न देहयात्रॆगळिगागि दुडियबेडवे ? ऎन्दरॆ अगत्य वागि इवॆल्ला माडतक्कद्दॆ ; आदरॆ अवुगळल्लि अप्तनागदे अवुगळन्नु आचरिसि कृष्णार्पणमस्तु ऎन्दु हेळतक्कद्दु. गीतॆयल्लि इदु “मयि साणि कराणि सन्यास्याध्यात्म चेतसा । निरमो निरहङ्कार नागि इरतक्कद्दॆन्दू, हागादरॆ “नकरलिप्यते नरे” करवु लेपिसुवदिल्ल ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. फलाभिसन्धियिल्लदॆ करमाडिदरॆ कण्यवाधि कारस्ते माफलेषु कदाचन” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ कर माडिदरॆ “धरणपापमपनुदति” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ पापवु कळॆयु इदॆ. पद्मपत्रद मेलॆ नीरु बिद्दरॆ हेगॆ अण्टुवदिल्लवो हागॆ अण्टुवदिल्लवु फलवन्नु कोरिदरॆ अशाश्वतगळाद लोकद भोग गळु उण्टादरू अवॆल्ला मोक्षानन्दक्कॆ होलिसिदरॆ, नरकसमान गळे ऎन्दु हेळुत्तारॆ- “एते - इवुगळॆल्ला’ इवु यावुवु ऎन्दरॆ हिन्दॆ “चतुर्णा लोकपालानां शुक्रस्याथ बृहस्पतेः । मरु तां विश्वदेवानां साध्याधा मान्वि नेरपि । रुद्रादित्यवनारि चतधान्यषां दिवौकसां” ऎन्दिरुवदरिन्द ई ऎल्ला देवतॆगळ लोकगगळू, स्थानस्य परमात्मनः - परमात्मन लोकवाद दिव्य वैकुण्ठक्कॆ होलिसिदरॆ, हेतात - ओ युधिष्ठिरने निरयाः - नरकक्कॆ समानगळु ; ऎयाले - ऎन्दु प्राज्ञराद भीष्मरु हेळिरुवद रिन्द स्वरादिगळुम् - इन्द्रमॊदलाद दिक्षालकर लोकगळू, (१) भारत शान्वि १९६६ –________________

१८ चर मश्लोकाधिकार- n इष्टु स्वर्गहेतुवोडु नरक हेतुवोडु नाशि इल्लॆ. आगैया अरे मुमुक्षुवुक्कु पाप विडच्चल्लुगिरप्पोले (२) व मुमुक्षुवुक्कु - मोक्षार्थिगॆ, नरकमागै याले - नरक समान वादुदरिन्द, इष्टु-ई सन्दर्भदल्लि, स्वर्गहेतुवोडु - स्वरादिगळिगॆ कारणभूतवाद पुण्यक्कू, नरक हेतुवोडु - नरकक्कॆ कारणभूत वाद पापक्कू, वाशिइ . व्यत्यासवे इल्लवु. “ननाक दृष्ट नचसारभौमंससारमेष्ट्र नरसाधिपत्यं नयेग सिद्धिर पुनर्भवं वाञ्छन्ति यत्पादर प्रपन्ना” इन्द्रलोकाधिपत्य वन्नू, इहलोकसारभौमदन्नू, चतुम्मुख ब्रह्मन सत्यलोकवन्नू, पाताळलोकाधिपत्यवन्नू कुबेरलोकाधिपत्य कैवल्यवन्नू भर प्रासनिष्ठराद प्राज्ञरु अपेक्षिसुवदिल्लवु. आगैयालिरे आदुदरिन्दल्लवॆ, मुमुक्षुवुक्कु - मोक्षा र्थिगॆ पाप विडष्टॊलुगिराप्पोले - पापगळन्नु माडबार दॆन्दु हेळिदहागॆ “नर्गि काञ्जेद्धर्रा - धम्म अर्थकामवु दगळाद धरगळन्नु बिडतक्कद्दन्दु, विधिक्किरदु - श्रीविष्णु पुराणदल्लि विधिसिरुत्तदॆ. तावु उपपादिसिद अर्थदल्लि नम्माळ्वार् दिव्य सूक्तियन्नु प्रमाणवागि तोरिसुत्तारॆ ई पूरापाशुरवु यावुदॆन्दरॆ- “ कार् न्न विरुवल् एनैकळु इरित्तु माय प्रत्तरुत्तु तीर् न्नु तन्सान् मनव वैक्यत्तिरुत्तु नीडुत्तिरुत्तुर्वा आर् न्न ज्ञान चुडरागिय कल मेलळविरुन्नु

नेर् न वुरुवायरुवाकु मनत्ति नुयिरा नॆडुमाले” अर्थवु. शार् स्वविरुवल् विनै गळु नन्नॊन्दिगॆ बिडदे सेरिकॊण्डिरुव, पुण्यपापवॆम्ब ऎरडु विधवाद बलिष्ठगळाद पाप गळन्नू, शरित्तु - होगलाडिसि, मायम्पत्तु अरुत्तु - अज्ञाना कारवाद विषय सङ्गवन्नु भेदिसि, तीर्‌न्नु - विरोधवर्गवन्नु तीरिसिकॊण्डु कृतकृत्यनागि, तन्साल् - तन्नल्लि मनन्न वृत्तिरुत्तु मनस्सु बेरे कडॆ होगदॆ तन्नल्लि इडुवहागॆ माडि, नीडुत्तिरु परमपदवु अतिशयवन्नु हॊन्दुवहागॆ माडुवनु. यारॆन्दरॆ आर् न्नज्ञानशुडरागिये - परिपूर्णवाद ज्ञानप्रकाश -________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु CF र्गिकाङ्क्ष्यजेद्ध र्रा” ऎन्नुविधिक्किरदु (१) “इरुवल् विद्यॆगॆ ळु शरित्तु” ऎच्चरपडिये सुकृतदुष्कृतळिरण्णु म् मुमु कुवुक्कु निराकरणीय ळाक ऎरॆश्रुतिस्मृतिगळ कॊल्लुगिरदु. इप्पडि पुण्य पापरूपमान बन्धकारणक्कॆ “ पाप ” शब्दत्ताले शॆल्लि, बहुवचनत्ताले पुण्य पापण्णळिनुडैय नानन्त्यक्कॆ विवक्षिक्किरदु. वन्नु हॊन्दि, नावु माडुव प्रवृत्तिगळन्नॆल्ला तिळियुवहागॆ सत्वज्ञ नाद, अगलुव कीळ मेलॆ निरन्नु - सुत्तलू, कॆळगॆ मेलॆ हीगॆ १० दिक्कुगळल्लू व्यापिसिद्दु, अळविरन्नु - अपरिच्छिन्न स्वरूपनागि, नेरन्न - अतिसूक्ष्मवाद, वुरुवाय् अरवागु - प्रकृतिपुरुष रागिरुव, इवत्तिन् उयिराम - इवुगळिगॆ सत्तादायकनागि अन्त राष्ट्रवागिरुव, नॆडुमाल् - नन्नल्लि निरतिशय वात्सल्यविट्टिरुव महा नुभावनु. पापगळल्ले पुण्यवू सेरि पापगळुऎरडु विधवॆन्दु शा‌ विरुवनॆऎ ऎन्दिरुव ई नम्माळ्वार् पातुरवन्नु उदाहरिसिदरु. ऎरपडिये - ऎन्दु ई मेलिन पाशुरदल्लि हेळिरुव हागॆ, सुकृतदुष्कृतगळॆरडू मुमुक्षुवुक्कु - मोक्षार्थिगॆ, निराकर णीयब्बळागविरॆ - निराकरिसलु योग्यवादवुगळॆन्दु, सृतिस्कृतिगळ् शूल्लुगिरदु - श्रुतिस्मृतिगळु हेळुवुवु. हिन्दॆये श्रुतिस्मृति प्रमाणगळु उदाहरिसल्पट्टिवॆ. स्वामि निगमान्यमहादेशिकरवरु श्रुति प्रमाणगळन्नु ई ग्रन्थदल्लि उदाहरिसिल्लवु. एकॆन्दरॆ ई ग्रन्थवु सामान्यवागि मॊदलादवरिगागि बरॆदिरुवदरिन्द श्रुति अर्थवन्नु उपपादिसुत्तारॆ विना साक्षात्तागि उदाहरिसिल्लवु. इप्पडि - हीगॆ ऎन्दरॆ ईग उपपादिसिद रीतियल्लि, पुण्य पाप रूप वाद, बन्धकारण, संसार बन्धक्कॆ हेतुवाद, पाप शब्द दिन्द, शॆल्लि - हेळि, बहुवचनत्ताले – “पापेभ्य!” ऎन्दु बहुवचनदिन्द आनन्त्य - गणनॆमाडलु साध्यविल्लद भाववन्नु विवक्षिक्किरदु - तिळिसुत्तदॆ. ई मुमुक्षुविगॆ सृष्टि मॊदलुगॊण्डु इदुवरिविगू ऎष्टु जन्मगळादवो तिळियदु अवुगळल्लि ईतनु बन्धक रूप प्रवृत्तिगळाद सुकृतदुष्कृतगळु नडॆदवो अवुगळन्नु लॆट्ट मा (n) 3. n. 2. no________________

OF चरमश्लोकाधिकार पापेभ्य इति बहुवचनेन “सत्व” शब्दस्य किम्प्रयोजन ? इनि सत्व शब्दत्ताले विशेषक्किरदॆन्नॆल् ? प्राप्ति विरोधि यान करत्तुक्कु कारणमाय्, कारमुना, वरुगिर अविद्यॆयु, विपरीतवासनैयुव विपरीत रुचियुम्, स्फूलसूक्ष्मरूप प्रकृतिसम्बन्धयुम्, पापराशियिले शेक्काग. डलु साध्यविल्लवु. आदुदरिन्द पापेभ्यः ऎम्ब बहुवचनदिन्द इवु गळ अनन्त्यवु सूचितवॆन्दु हेळिदरु. पापेभ्य! ऎन्दु बहुवचनविरुवाग इन्नु सत्व ऎम्ब पद प्रयोजनवेनु ?

? पापैभ्य ऎम्ब बहुवचनदिन्दले सत्वपुण्यपापगळ निवृ तियुण्टागुत्तदॆ ऎन्दर्थवादरॆ इनि इन्नु सत्व शब्दत्ताले सत्व शब्ददिन्द विशेषिक्किरदु ऎन्निन्निल् ? - आ पापेभ्यः ऎम्बुदक्कॆ सत्व ऎम्ब विशेषणदिन्द तोरुव अर्थवु यावुदु ऎन्दरॆ ? अदक्कॆ सम्बन्धपट्टवॆल्लवु ऎम्बर्थदल्लि सत्व शब्द प्रयोजनवॆन्नुत्तारॆ. पाप पुण्य सम्बन्धवादवॆल्ला तॊलगिद हॊर्तु मोक्षविल्लवु. आदुदरिन्द तत्सम्बन्धवर्गवॆल्ला तॊलगुत्तवॆम्ब अर्थदल्लि ई सत्व शब्दद प्रयोजन वॆन्नुत्तारॆ. प्राप्तिविरोधियान - दिव्यवैकुण्ठ प्राप्तिगॆ विरोध वाद, करत्तुक्कु - पुण्यपापरूप करगळिगॆ ( जात्येकवाचन) कारणमाय् - कारणवागियू, कारमुमा - कारवागियू, वरुगिर - बरुव, अविद्यॆ अज्ञान, ज्ञानतिरोहितत्व, ई ज्ञानवु ईतनु माडुव पुण्य पापरूप प्रवृत्तिगॆ कारणवागुत्तदॆ. ई ज्ञान दिन्द ई पापगळु कारवागि उण्टागुत्तदॆ. आदुदरिन्दले कराविद्यादि चक्र ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. (रहस्य. पुटगळन्नु नोडि ; ई कारण काव्यसम्बन्धवु चक्ररूपदल्लि परिणमिसुत्तदॆम्बुदक्कॆ “पापः प्रज्ञा नाशयति, नष्ट प्रज्ञः पापमेव नित्य मारभते नरः" ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु, विपरीतवासयुम् - विषयोप भोगगळल्लि दुराशॆयुण्टागुव वासनॆयू, विपरीतरुचियु- दुष्ट सहवासद मूलक कॆट्ट भोगगळल्लि अपेक्षॆयू, स्कूलसूक्ष्म 8________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 1 २१ अथोक्त प्रकारेण श्री भाष्यकारस्य र्थोवर्णित इत्याह इप्पडि “सत्व पापेभ्यः” ऎज्जिर विरोधि वर्गयॆल्ला “मनोवाक्का” ऎन्नु तुड मून्नु चूर्णिकॆयाले शाब्द मागुवुदू अर्थवागवु अरुळिच्चॆदार्, रूप प्रकृतिसम्बन्धयम् - जन्मउण्टागुवाग प्राप्तवागुव स्कूलशरीरप्राप्तियू निराणकालदल्लि उण्टागुव भूतसूक्ष्म इन्द्रि यादिगळु, ई स्कूलसूक्ष्म रूपदल्लि प्रकृति सम्बन्धवु ईतनिगॆ सृष्टि यल्लि स्कूलरूपदल्लि अनुसरिसि बन्दुदु ; प्रळयदल्लि रूक्ष्मरूपदल्लि अण्टदुदु. ई लीलाविभूतियन्नु बिट्टु नित्यविभूतियन्नु होगि सेरबेकादरॆ ई ऐदू बिट्टु तॊलगबेकु. उपायानुष्ठान माडि दरॆ, अर्चिरादिमार्गवु निराणानन्तर दॊरॆतु विरजानादियल्लि अव गाहनानन्तर इवॆल्ला निशेषवागि तॊलॆदुहोदनन्तर दिव्य वैकुण्ठ प्राप्ति यु. इवॆल्लवन्नू, पापराशि यल्लि शेर्कैक्काग - सेरिसुव दक्कागि, सत्व शब्द प्रयोगवु. प्रकृति सम्बन्ध, करअज्ञान, वासना रुचि इवुगळु चक्ररूपदल्लि उण्टागुत्ता बन्ध दॆरॆयल्लि सम्बन्धिसि कॊण्डिवॆ. इवष्टू तॊलगबेकागिरुवदरिन्द सशब्दवु. सत्वर्धा - ऎम्बिरुव सत्वशब्द क्कू इदीग व्यतासवु. अल्लि धरगळॆल्ला ऎम्बर्थवल्लवु. अल्लि पापपरिहारप्रायश्चित्त धरगळु यावुवो अष्टु मात्रवे ऎम्बर्थवु ; ऎल्ला धरगळु अल्लवु; नैमि तिक नित्य धन्मगळु सेरलिल्लवु. अथवा इन्नॊन्दु अभिप्रायवादरॆ उपायगळाद करयोग ज्ञानयोगक्कॆ सेरिद धरगळु मात्रवे विना ऎल्ला धरगळन्नू बिडबेकॆम्ब अर्थवल्लवु. इल्लि सत्व पापेभ्य- ऎम्बल्लि सत्व शब्दवु पुण्य पाप ऎल्ला कल्मगळु तत्कारणकाररूप तत्सम्बन्धिगळॆल्ला तॊलगबेकु ऎम्ब अर्थवु. ई सत्वशब्धक्कॆ प्रकार णानुगुणवागि अभिप्रायगळ मुन्दॆ तावु अर्थमाडिरुवहागॆये श्री भाष्यकारर अभिप्रायवु ऎन्नुत्तारॆ. इप्पडि - ईग तावु सत्वशब्दार्थवन्नु उपपादिसिद रीतियल्ले सत्वपापेभ्य - ऎन्नुव, विरोधिवर्ग - मोक्षप्राप्तिगॆ विरोधग________________

चरमश्लोकाधिकारः ळाद पुण्यपापरूपसमूहवन्नॆल्ला, “मनोवाक्कायॆ ” ऎन्नु तुड-ऎन्दारम्भिसि मनु चूर्णिकॆयाले-मूरु साधनभूत वाक्यगळिन्द, शाब्द वागियू, अर्थवागियू, अरुळिच्छॆ दा‌ दयमाडि अप्पणॆ कॊडिसिदरु. यारु ऎन्दु हेळलिल्लवु मनोवा क्यारॆ ऎन्दारम्भिसि हेळिद वाक्यगळु सत्वश्री वैष्णवरिगू तिळिद विषय वादुदरिन्द गौरवातिशयदिन्दलू श्रीभाष्यकाररु ऎन्दु हेळलिल्लवु. आ मूरु सारभूतवाक्यगळन्नू नावु श्रीयःपतिगॆ प्रणामवन्नॆसगुव कालदल्लि हेळि अपराधगळ क्षमॆयन्नु बेडुत्तेवॆ. शरणागतिगद्यदल्लि रुव आ मूरु वाक्यगळु यावुवॆन्दरॆ

(१) मनोवाक्कायॆरनादिकाल प्रवृत्तानन्ता कृत्य करण कृत्याकरण भगवदपचार भागवतापचारा सह्या पचाररूप नानाविधानन्तापचारा नारब काल्या नार कार्राकृर्ता क्रिय मार्णा करिष्यमाणांश सान शेषतःक्षमस्व (२) अनादि कालप्रवृत्त विपरीतज्ञानर्म आत्मविषयं कृतं जगद्विषयं विपरीतवृत्तञ्चा शेष विषय मद्यापि व मानं वरिष्य माणं च सत्वं क्षमस्व. (३) मदीयानादि करप्रवाह प्रवृत्तां भगवत्सरूप तिरोधानकरीं विपरीतज्ञानजननीं स्वविषयायाश्च भोग्य बुर्द्धजननिन्देहेन्द्रियन भोग्यतैन सूक्ष्मरूपेण चावस्थितां वीङ्गुणमयीं मायान्दासभूत शरणाग तोस्मितवास्मिदास इतिवत्तारं मान्तारय इदक्कॆ स्वामि देशिकर वरे ७ पुट व्याख्यान बरॆदिरुत्तारॆ अष्टक्कू इल्लि बरॆयलु साध्यवि ल्लवु. “यह्मकल्प” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ अनादिकालदिन्द प्रवृत्ति वादवु ; आदुदरिन्द अनन्तवादवॆन्दु हेळिदरु. ऒन्दक्किन्त ऒन्दु क्रूरवाद अपराधगळु ऐदुविध हेळल्पट्टवु. अकृत्यकरण - शास्त्र दल्लि हेळिरुव सवर्णाश्रमगळिगॆ निसिद्धाचरणॆयु, कृत्याकरण- शास्त्रदल्लि हेळिरुव स्ववर्णोचित नित्य नैमित्ति कादिगळन्नु अनुष्ठिसदे इरोणवु. भगवदपचारगळु - ३२ विध अपराधगळॆन्दु हिन्दॆये विवरण माडिदॆ. भगवन्तनदे ऎल्ला वस्तुगळु अवुगळु तन्नदॆन्दू अक्वाविग्रहादिगळल्लि प्राकृत कल्लु बॆळ्ळि मुन्ताद भ्रमॆगळू इवॆल्ला________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु تو “आर कार्राक्षमस्व” इति प्रार्थनं नानु पपन्न मितिदर्शयति (१) कृपयि त्वाधिकार्रा (ता) र्स्वा शश्वत्कालेन भूयसा। भगवदपचारगळे, भागवतापचार - तदीयर विषयदल्लि अपचार हडुवदु “बाह्याणीभो विशेषतः” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ब्राह्मण दूषण, अवमान मॊदलादवु. अदरल्लू ब्राह्मण परिव्राजकरल्लि अपराधवु इन्नू क्रूरवादुदु. असह्यापचारदल्लि गुरु मता पित्रादि द्रोहगळु सेरिदवु. मित्रद्रोहवू इदरल्लि सेरितु. आरब् काराण - हिन्दिन करवासगळिगनुगुणवागि आरम्भिसिद बन्धक करगळु, आनार कार्ल्या - बद्दि पूत्त राघगळे, अदक्कागि प्रायश्चित्तादिगळन्नु माडदे इरोणवु. इत्यादिगळन्नॆल्ला क्षमिसु ऎम्ब प्रार्थनॆ इवुगळन्नॆल्ला कारणनुवाय कार मायवरुगिरॆ अविद्यॆय मूलक उण्टादवॆन्दु हेळल्पट्टवु ऎरडनॆय वाक्यदल्लि हेळिरुवदॆल्ला विपरीत वासनारुचिगळिन्दुण्टाद ज्ञानतिरोहितत्व रूपाविद्यॆयिन्दुण्टादवु हेळल्पट्टवु. मूरनॆय वाक्यदल्लि हेळिरु वदु प्रकृति सम्बन्धदिन्दुण्टादवु हेळल्पट्टवु. आर्थवागि हेगॆ हेळ ल्पट्टवॆम्बुदन्नु सूक्ष्मवागि तोरिसिरुवॆवु. आर कार्राक्षमस्व ऎम्ब श्रीयतिवरर प्रार्थनॆयू उपपन्नवादुदे आरकारक्कागिये ई जन्म, देहप्राप्ति मॊदलादवु सरेश्वर निन्दुण्टादुदु, अभ्युगत प्रारब्धानुभवक्कागिये ई देह प्राप्ति यु; योगनिष्ठरिगू कूड प्रारब्ब कळॆदरेनॆ मोक्षवु. अनन्य पगत प्रारब्द वन्नु मुन्दिन जन्मदल्लि भक्ति योगनिष्ठनु अनुभविसबेकागिरुत्तदॆ. ब्रह्मरुद्रादिगळ अवरुगळ अधिकार मुगिद नन्तरवे मोक्षवॆन्दु हेळिरुवाग ई आरब्ब कार्राक्षमस्व ऎम्ब प्रार्थनॆयु हेगॆ सरियु ? ऎम्बाक्षेपवन्नु तरबहुदु. अदू अल्लदॆ श्रीदेशिकरवरे याव याव अपराधगळु प्रपदनदिन्द कळॆयुत्तवॆ. ऎन्दु अपराध परिहाराधि कारदल्लि प्रारब्तर पूरैपापमखिलं कळॆयुत्तवॆ ऎन्दु हेळि दुदु हेगॆ ? इत्याद्याक्षेपक्कॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ मॊदलु (१) लक्ष्मीधर १७-१८________________

२४ चरमश्लोकाधिकार वेधसोयत्र मॊदने शरास्स पुरन्दराः ।” एन्नुम (२) यावदधिकार मवस्थिति राधिकारि काणु” ऎन्नुकॊल्लुगिर पडिय शिलर अधिकारावसानले मोक्षमायिरुवदु. अधिकारिगळल्लादरु (३) “अनार कारे पूरैपक्षवन्नु उपपादिसुत्तारॆ- आधिकार्रा (र्ता) र्स्वा - तम्म तम्म अधिकारक्कॆ बारि बारिगू ऎन्दरॆ प्रतिदिनदल्लू, क्षपयित्वा- “भोगादेवक्षयः” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ भोगदिन्द कळॆदु क्कॊण्डु, वेधसः - प्रति अण्डद आधिपत्यवन्नु हॊन्दिद चतुरुख ब्रह्मरुगळू, “पुरुन्दरा - इन्द्ररुगळिन्द कूडिद, शङ्करा- शङ्कररू, यत्र - याव नित्यविभूतियल्लि मोदनॆ - परिपूर्ण ब्रह्मानन्दवन्नु अनुभविसुवरो, इवरुगळिगॆल्ला अवरुगळ अधिकार समाप्तियल्ले मोक्षवागिरुवाग, अरब् कार्ल्या क्षमस्ववॆम्ब प्रार्थ नॆयु अनुपपन्नवल्लवो ? मत्तु ज्ञानिगळाद योगनिष्ठरिगॆ देहपात समयदल्लि कशेषविरुवदिल्लवादुदरिन्द, बरी अश्वरादिगतिगागि मात्र सूक्ष्मशरीर उण्टु ; सुखदुःखगळ अनुभववू इल्लवु ; ऎन्दु सूत्रकाररु हेळिरुत्तारॆ; इदु सरियागि तोरुवदिल्लवु ऎन्दु पूरैपक्षवु. एकॆन्दरॆ वसिष्ठादिगळु महाज्ञानिगळादरू, कफल रूप देहारप्रातियू उण्टु ; मत्तु पुत्रजन्म विपत्तुगळिन्द सुखदुःखप्राप्तियु उण्टु. अदक्कॆ “यावदधिकारं” ऎम्ब सूत्रवु समाधानवन्नु हेळुत्तदॆ :- वसिष्ठादिगळिगादरॆ आधिकारि काणांयावत् - अधिकार समाप्तियागुववरॆगू, अव्वरादिगति प्राप्तियु इल्लवु. मत्तेनॆन्दरॆ अधिकार मुगियुववरॆगू अवस्थितिः आरब्ब कार निराहदल्लि इरतक्कद्दागिरुत्तदॆ. ज्ञानिगळादरू आरब्ध करफलवन्नु अनुभविसिये तीरबेकु. भोगादेवक्षय : ऎर पडिये - ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि हेळिरुव हागॆ आर कार्रा - आरभ काव्यवन्नु क्षमिसु ऎम्ब प्रार्थनॆयु हेगॆ ऎम्ब भाववु. इन्नॊन्दु ब्रह्मसूत्रद मूलकवागियू पूत्व पक्षवन्नु उप पादिसुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ उपायानुष्ठान माडिदवनिगॆ पूराघद विनाशवू उत्तराघद अशेषवू नाल्कनॆय अध्यायद प्रथमपाद (9) W. L. 2. a. an (३) ब्र, सू. ४, १, १५.________________

[४] उत्तरार्ध व्याख्यानवु एवतु पूरैतदवधे” ऎरपडिये प्रारब्ध कर भोगावसानत्तलेयायिरन्नु दु. इप्पडि इरुक्क, इडल् आरच्छकार क्षमि यावदॆन्नॆल् ; फलप्रदान दल्लि हेळिरुत्तदॆ, मेलिन सूत्रदल्लि अधिकारिगळाद ब्रह्मरुद्रेन्द्रादिगळु वसिष्ठरु मॊदलादवरुगळिगॆ मोक्षवु यावाग ऎम्बुदु चरिसल्प ट्टितु. अन्तह अधिकारिगळल्लदवर विषयदल्लि हेगॆ ? ऎम्ब चरॆयु. उपायानुष्ठानक्किन्त मुञ्चॆ इद्द ऎल्ला पुण्यपापगळिगॆल्ला विनाशवू अश्लेषवे ? अथवा आरब कव्यतिरिक्तगळाद कल्मगळिगॆ मात्र विनाश अश्लेषगळे ? ऎम्ब संशयवु. एकॆन्दरॆ सपात्मानः प्रदॊयन्ने समस्त पापगळू दहिसि होगुत्तवॆ ऎन्दु सत्व शब्ददल्लि आरब्धकगळू सेरिरुवदरिन्द ऎल्ला तॊलगुत्तवॆये ? ऎन्दरॆ हागल्लवु. तु शब्दवु संशयवन्नु छेदिसुत्तदॆ, पू अनुष्ठानक्कॆ पूरै माडिद, अनारब्ध कार् - उपायानुष्ठानक्कागि आरकरगळिगॆ व्यतिरिक्तगळादवु नष्ट वागुवुवु. एकॆन्दरॆ त द व धॆ६४- “तस्यतावदेव चरयावन्न विमोक्ष अथसम्पत्सॆ” ( ) श्रुतियल्लि उपायानुष्ठान माडिद प्रपन्ननिगॆ ऎल्ला प्राकृतशरीरदिन्द बिडुगडॆयादनन्तर मोक्षसाम्राज्यवॆन्दु हेळिरुवदरिन्दलू मत्तु सूक्ष्मशरीर कूड इल्लदिद्दरॆ आत्मनिगॆ गमनक्कॆ योग्यतॆये इल्लवागुवदरिन्दलू, अना रब् कारगळाद सञ्चितकरगळिगॆ आश्लेषवु, सद्वेषास्नानःप्रदू यन्ने ऎम्बल्लि सत्वशब्दक्कॆ व्याख्यान हेगॆन्दरॆ ? प्रारब्ध व्यतिरिक्तवादु ऎम्ब अभिप्रायवु. ऎरपडिय - ऎन्दु ई मेलिन सूत्रदल्लि हेळि रुव हागॆ प्रारब्ध कभोगावसानले प्रारब्ध कफलानुभ नानन्तरवे, इरन्नदु - मोक्षप्राप्तियु इरतक्कद्दु. आदुदरिन्द पार करवु अनुभविसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. इप्पडि इरुक्क - हीगिरुवाग आर कार्ल्या क्षमस्व ऎन्दु हेळिदुदु हेगॆ ऎम्ब पूरै पक्षवु. इदक्कॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ-इडल् - ई स्थळदल्लि, आर कारक्कॆ आरब्ध करवन्नु क्षमिसोणवु, यावदॆन्निल् - यावदु ऎन्दरॆ ? फलप्रदातप्रवृत्त करण्ण४ - फलवन्नु कॊडुवदक्कागि आरम्भिसिद करगळु, ईग चेतननिगॆ उण्टागि अभ्युपगत प्रारब्धगळाद कल्मगळु, जन्मान्तर - मुन्दिन जन्मदल्लि अनुभविसबेकाद (अनभ्युपगतप्रारब्द________________

चरमश्लोकाधिकार- प्रवृत्तमान करलुम जन्मान्तर, दिवसान्तर स्थित्यादिगळुक्कु आरम्भकमान अंशवु इ स्वतन्त्र प्रपत्ति निष्ठनुक्कु अनिष्ट माय्, अयुम पत्र इर्वशोकिक्किल्, अव्वंशयुव ईश्वर्रक्षमिक्कुम . हेगॆ ? क) दिवसान्तर - मुन्दिन दिनदल्लि माडुव, प्रारब्ध दल्लि मुन्दॆ अनुभविसबेकादुदु, स्थित्यादिगळुक्कु - वत्रमानकालदल्लिये मॊद लादवुगळल्ले अनुभविसबेकादुदु, आरम्भकमान अंशमुम् - इन्तह आर कण्मगळू, इ स्वतन्त्रनिष्ठनुक्कु-ई प्रपत्तिनिष्ठनिगॆ, अनिष्ट माय् - इष्टवल्लद फलप्रदवादुदागि, अयुम् - अन्तवु गळन्नू कूड, ईश्वर्रक्षमिक्कुम् - ईश्वरनु क्षमिसुवनु. दृश्य प्रपत्तिनिष्टनिगॆ भरन्यासप्रभावदिन्द आरबकगळु होगुत्तवॆये ? इल्ल वे ? प्रारब्धक्कागि शरीरप्राप्तवागि तदनुभवमाडिये तीरबेकॆ प्रारब्धवू कूड कळॆयुत्तदो ऎम्ब प्रश्नॆयल्लि आरब्दवू कळॆयलि ऎम्ब प्रार्थनॆयल्लि एनू अनुपपन्नवादुदु इल्लवॆन्नुत्तारॆ “साध्य भक्ति स्तु साहप्रारब्ध स्वापिभूयसि” ऎम्ब प्रमाणवे इरुत्तदॆ. साध्यभक्ति ऎन्दरॆ शरणागतियु, साध्याभक्तिर्ययासा ऎम्ब व्युत्पत्तियु मूलक, क्षमाषोडशिय देवत्वांशरणं प्रपन्न महिमां दुःखाननन्याश्रयम्बाधयदि सत्व पापनिवहान्नॊ क्षयिष्याम्य हम् । इत्युक्तं तववाक्यमर्थविधुरं जायेत यद्वाभशाम्प्रत्राशक्त इति प्रथेतहि ततो मां रक्षतु तम्म मा॥ तावु भरन्यासवन्नुनुष्ठिसि प्रपन्नरागिद्दरू आरब्धकरगळिगॆ सेरिद पापमूलकदुःखगळु प्राप्तवादरॆ, नीनु चरमश्लोकदल्लि सत्व पाप गळिन्दलू बिडिसुवॆनु अळबेडवॆन्दु हेळिद अमोघोक्तियु निरर्थक वादुदागुवदिल्लवे ? ऎन्दरॆ अदक्कॆ प्रतियागि स्वामियु हेळबहु देनॆन्दरॆ अल्प स्वल्प पापगळन्नु माडिद्दरॆ बिडिसबहुदागित्तु ; महा पापियाद निन्नन्नु बिडिसलु हेगॆ साध्यवॆन्नुत्तीये ? आग नीनु महा पापिय विषयदल्लि अशक्तनॆन्दु हेळिकॊळ्ळबेकागुत्तदॆ. सत्वशक्तनु, अघटितघटनाशक्तियुतनु ऎम्ब बिरुदुगळु निनगॆ सल्लुवदिल्लवु. अवुगळन्नु कापाडिकॊळ्ळबेकागिद्दरॆ निन्न क्षमागुणवु नन्नन्नु दुःख गळिन्द कापाडलि ऎम्बुदु श्लोकतात्परवु. आदुदरिन्द प्रारब्धवू________________

कळॆयबेकॆम्ब इल्लवु. उत्तरार्ध व्याख्यानवु प्रार्थनॆयल्लि एनॊन्दू अयथार्थवादुदेनू २७ इदु गीतॆयल्लू उपपादितवु. ऎल्लि ? ऎन्दरॆ बहळ दूर उपदेश माडिदरू अर्जुननु युद्दक्कॆ सिद्धनागदिरलु, स्वामियु हेळुत्तारॆ-नयोत्सॆ - नानु युद्ध माडुवदिल्लवॆन्दल्लवॆ निन्न सङ्कल्पवु - अदु सागुवहागॆ इल्लवु ; निन्न कैयल्ले नडॆयुवहागॆ माडुवॆनु ; स्वभावनियोक्रसि- निन्न क्षत्रिय स्वभाववे निन्नन्नु युद्ध माडुव हागॆ माडिसुवदु. नीनु यावाग युद्ध रङ्गवन्नु त्यजिसिहोगुवॆयो, आग दुद्योधननु निन्नन्नु नोडि, हेडियु बॆन्नु तोरिसि होगुत्तानॆन्दु हीयाळिसुवनु, आग यारो हेडि ? ऎन्दु हेळि युद्दक्कॆ पुनः होगि शत्रुगळन्नॆल्ला कॊल्लुवि; इदेतक्कॆन्दरॆ ? “ईश्वरस्वत्व भूतानां हृदेशेश र्जुन तिष्ठति । भ्रामर्य सत्वभूतानि यन्नारूढानि मायया” - निनगॆ प्रारब्‌ कानुसारश रीरवन्नु कॊट्टु निन्न हृदयदल्ले इद्दु आरब्धकरफलगळन्नु अनुभविसुवहागॆ माडुवॆनु ऎन्दु श्रीकृष्णनु हेळिदनु. आरब्द करफलवु ऎरडु विध वु - सुकृतफलवागि सुख वन्नुण्टुमाडुवुवु ; दु क त फ लवागि दुःखवन्नुण्टु माडुवुवु. सुकृतफलवागि सुखवन्नु कॊट्टरॆ, कुचेलर हागॆ लिप्तनागदे अनु भविसि बिडबहुदु; दुःखवन्नुण्टुमाडुव आरब्धवु तॊलगुत्तदॆये इल्लवे ऎम्ब विषयदल्लि श्रीकृष्ण भगर्वा हेळुत्तारॆ - “तमेव शरणं गच्छसत्वभावेन भारत” ऎम्ब हागॆ माडिदुदादरॆ प्रारब्धवू कळॆ युवदरल्लि सन्देहविल्लवु - आदुदरिन्द इवुगळन्नु क्षमस्व ऎम्ब प्रार्थ नॆयल्लि अनुपपन्नवादुदु यावुदू इल्लवु ऎम्ब भाववु. भरन्यासक्कॆ मुन्दॆ माडिद सञ्चितदल्लि सेरिद आरब करद फलवु अदक्कागि माडिद शरणागतियिन्द बिडुगडॆयु, शरणागत्यनुष्ठान कालवु अत्यल्पवु. आ कालदल्लि याव दुष्कृतियू सम्भविसुवदिल्लवु. अनुष्ठानद उत्तर कालदल्लि माडिद आरकरवादरॆ तच्छान्तिगागि माडिद पुनश्यरणागतियिन्द निवारणवु. इवॆल्ला अपराधपरिहाराधि कारद कॊनॆय श्लोकदल्लि उपपादितवु. पराम्बरिसबहुदु. आदरॆ अल्लि प्रारबेतर पूरैपापमखिलम् ऎन्दु हेळिरुवदु ई अभि प्रायक्कॆ विरोधवल्लवो ? ऎन्दरॆ अल्लवॆन्नुवॆवु. ई प्रारब्धवन्नु________________

चरमश्लोकाधिकारः 8 आ प्रपन्न विषयेसि “आर कार्राक्षम”त्युक्ति युक्ता. अप्पोदे मोक्षम् पॆत्त धरिक्क माट्नाद आर्तृतिशय मुडैयारु अक्षणत्तिले प्रारब्ध कार मान कल्म निश्लेष माग मिक्कु माकैयाल्, आरब क मिक्क वेणुवन्नु अपेक्षिक्क कुरैयि अनुभविसुवदक्कागिये ईतनिगॆ जन्म, शरीरप्राप्ति मॊदलादवु बन्दि रुवदरिन्द सायुव तनक तप्पिद्दल्लवादुदन्नु तिळिसुवदक्कागि हागॆ प्रयोगवु, संसार बन्धनवु सायुव तनक दृशरणागतनिगॆ तप्पि द्दल्लवॆम्ब भाववु. हीगॆ दृप्तशरणागतन विषयदल्लि प्रयोगद सामञ्जस्यवन्नु हेळि, आर शरणागतन विषयदल्लू आरब्धकवन्नु क्षमस्व ऎम्ब प्रार्थनॆयू उपपन्नवादुदे ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ आर्तप्रपन्नन विषयदल्लू “ आर कार्रा क्षमस्व” ऎम्ब उक्तियू युक्तवादुदे अप्पोदे - आगलेनॆ, मोक्ष पत्र - मोक्षवन्नु हॊन्दि दल्लदॆ, धरिक्क माट्टाद - तनगॆ स्थितिये साध्यवल्लद, आर्ततिशय मुडैयारु - संसार मध्यॆ इरुवदु उरियुव बॆङ्किय मध्यदल्लि रुवहागॆ हॆच्चाद दैन्यवन्नु हॊन्दिरुववरिगॆ, आक्षणदल्ले, प्रारब्ध रूपवाद कल्मवन्नु, निशेषनाग क्षमिक्कु - स्वल्पवू इल्लद हागॆ ऒडनॆ क्षमिसिबिडुवनु, आगै याल् - आदुदरिन्द, आरब्ध क वन्नु, क्षमिक्कवेणुवॆनु - क्षमिसबेकॆन्दु प्रार्थिसुवदरल्लि, कुरै यि - एनॊन्दू न्यूनतॆयिल्लवु, ऎन्दरॆ प्रार्थनॆयु उपपन्नवा दुदे. आप्रपत्तियन्नु अनुष्ठिसिदवनु हागॆ प्रार्थिसुवदु सरिया दुदॆ : आतनु ऒडने शरीरद वियोगवन्नु तद्वारा सारब्धकरगळ निवारणॆयन्नु अपेक्षिसुवनु. अन्तह आ प्रपन्नन कोरिकॆयन्नु ऒडनॆ देहवियोग उण्टागुवहागॆ माडि, नडॆसिकॊडुवनु, अथवा अन्तह प्रपन्ननिगॆ, शरभङ्ग महाऋषियु अनुष्ठिसिदहागॆ अग्रि प्रवे शादिगळ मूलक शरीरत्याग माडलु अनुमतियू शास्त्रदल्लि उण्टु. ततोगिरि सुसमाधाय हुत्वाचान मन्‌वित् । शरभङ्गो मतेजाति प्रवेशहुताशनम् ” (रा. अरण्य. ५. २९.) ऎन्दु इदॆ.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु OF थ “क्रियमार्णा करिष्य मार्णा क्षमस्व” इति प्रार्थना अ तात्पर माह इन्निडल् प्रपत्ति कालुत्तुक्कु मुन्सुळ्ळव कृतानन्नु डुत्तु पिन्नुळ्ळव करिष्यमाणानन्नु कॊल्लानिनदु-प्रप काल शिले पण्णुवन शिलपापण्ण कारलोम्, इप्पडि इरुक्क मुन्दॆ “कृर्ताकरिमार्णा क्षमस्व” ऎम्बुदर तात्सल्यवन्नु तिळिसुत्तारॆ इडल् - ई सन्दर्भदल्लि, शरणागतिगद्यदल्लि अपराधगळन्नु क्षमिसु ऎन्दु प्रार्थिसुव सन्दर्भदल्लि, प्रपत्तिकालत्तुक्कु मुन्नुळ्ळ व - प्रपत्तियन्नु अनुष्ठिसुव कालक्कॆ मुञ्चॆ इरुव, कृतानॆन डुत्ति - कृर्ता ऎन्दु आरिसि हेळि, पिन्नुळ्ळव - प्रपत्तिगॆ अनन्तर माडुवुवगळन्नु, करिष्यमाणाननु - करिष्य माणगळॆन्दु, कॊल्ला निन्नदु - हेळिरुवदु यावुवॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. प्रपदनवन्नु अनुष्ठ सुव कालदल्लि, पण्णुवन - माडुव, शिलपापण्ण४ - कॆलवु पापग ळन्नु, कारलोम् - नावु कण्डदु इल्लवु. ई भरन्यासानुष्ठान दिन्द बन्द प्रयोजनवु, हिन्दिन पापगळॆल्ला नाशवागबेकॆन्दु मुन्दिन प्रामूदिक पापगळु लेपिसदॆ इरुवदक्कागि. हीगिरुवाग आ अनुष्ठान कालदल्लि पापगळन्नॆसगुवने ? ऎन्दिगू इल्लवॆम्ब भाववु. इदन्ने हिन्दॆ अपराधपरिहाराधिकारदल्लि “थीपरोत्तरपापमजन नात् ” बुद्धि पूरकवागि प्रपन्ननु मुन्दक्के माडुवदिल्लवॆन्दु हेळि दनन्तर आ कालदल्ले माडुत्तानॆये ? ऎम्ब भाववु. हागॆये आ अधिकारद आ श्लोकदल्लि “माधवदये ऎम्ब मन्दाकिनियल्लि भर न्यासवॆम्ब अवगाहन स्नानमाडि मालिन्यवन्नॆल्ला कळॆदुकॊण्डवनु ऎन्दिगादरू पुनः कॆसरुगुण्डियल्लि बिद्दु कळङ्कवन्नु हॊन्दुवने ? ऎन्दु हेळि, हागॆ बिद्दवनन्नु प्रपन्नराद प्राज्ञरु हत्तिर सेरिसुवदिल्ल, ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ”, शरणागतियन्ननुष्टिसुव कालदल्लि बुद्धि पूरैकवल्लद अपराधप्राप्तियुण्टागबहुदु. ईतनन्नु यावु दादरू कीटवु आ कालदल्लि कच्चबहुदु. अदर ज्ञानविल्लदॆ, ईतनु अदरिन्द निवारणॆयन्नु हॊन्दुवदक्कागि अदन्नु नाशमाडबहुदु.________________

5,0 चरमश्लोकाधिकार क्रियमाण क्षमिकै याव तॆन्नॆल् ? “प्रारब्धपरिस मास्तवर मानः” ऎण्र प्रक्रियॆ याले प्रपत्ति मुन्नॆतॊड जि पिनोति कट्टवेनु मडि, चिरकालसाध्य मायिरुक्कु मव युम्, तक्षणल् प्रामादिकळ्वॆयुम, इजेक्रियवाण मॆज्जिरदु. अथवा मनस्सु यावुदो ऒन्दन्नु ज्ञापकक्कॆ तन्दुकॊण्डु अपराध सङ्कल्पवन्नु माडबहुदु. इवॆल्ला क्रियमार्णा - ऎम्बुदरल्ले अन्तर्गतवु. प्रारब्धकरवन्नु अनुभविसुवदक्कागिये ई शरीरवादुदरिन्द आर कार्रा ऎम्बुदेनो सरि ऎन्दु हिन्दॆ हेळल्पट्टितु. आरल्ल वल्लदॆ अनारब्धवादुवु ऎरडु विधवु ऎन्दु क्रिर्या करिष्यमार्णा ऎन्दु विभागिसि हेळल्पट्टवु. इदल्लदॆ अभ्युपगतप्रारब्ध बेरॆ इरु इवॆ. हीगॆ ऎल्लवू अशेषतः क्षमस्व ऎन्दु प्रार्थिसिरुत्तारॆ. 8 बुद्दि प राघगळिगॆ प्रायश्चित्तवन्नु विधिसिरुवदरिन्द अवु इल्लि सेरलिल्लवु. ई विषयवु श्री भाष्यदल्लू व्यक्तवु. आदुदरिन्द क्रिय मार्णा ऎन्दु हेळुवदरल्लि मुख्यवागि प्रामादिकवागि बुद्धि पूरैक वागि नडॆयदे इरुव पापगळे करिष्य मार्णा ऎन्दु हेळिदर अभि प्रायवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ इप्पडि इरुक्क - प्रपन्ननु शरणागतियन्नु अनुष्टिसुव कालदल्ले अपराधगळन्नु माडदे इरुवाग, क्रियमाण ज लैक्षमिक्क - क्रियमाणगळन्नु क्षमिसोणवॆम्बुदु, यावुदॆन्निल्- यावुदॆन्दरॆ ? क्रियमार्णा, करिष्य मार्णा ऎम्बुवगळिगिरुव व्यत्या सवन्नु तोरिसुत्तारॆ प्रारब्ध ऎन्दरॆ हिन्दॆ आरम्भिसल्पट्टिद्दागियू, अपरिसमाप्त - अवु इन्नू मुगियदे इरुवदागियू इरुवुवॆ वर्तमान - ईगिनवु ऎन्दु हेळल्पडुवुवु’ ऎन्दु पक्रियॆ याले हेळिरुव न्यायद प्रकार प्रपत्तिक्कू मुन्नेतॊडज्जि - प्रपत्तिगॆ मुन्दॆये आरम्भिसि, ऒळ्ळेति कॆट्टु नेण्णु नुडि - अनन्तरवू अण्टि दवु ऎन्दु हेळुव हागॆ चिरकालसाध्य मायिरुक्कुमव युम् - बहुकालवनुसरिसि बरुवुवुगळन्नू, इट्टु - श्री भाष्यका ररु ई सन्दर्भदल्लि क्रियमाणळॆरदु - क्रियमार्णा क्षमस्व ऎन्दु प्रार्थिसिरुवदु. इवू प्रारब्धदल्ले सेरिदवु, प्रपत्तिगॆ________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 20 मुन्दॆये आरम्भिसिदवुगळागि, बहुकालवनुसरिसि बन्दु मुन्दॆ फल वन्नु अनुभविसतक्कवुगळागिरुवदन्नॆ क्रियमाणवॆन्दु हेळिदरु ऎम्ब भाववु.

मादित प्राव ई क्रियमार्णा ऎन्दु हेळिरुवदरल्ले मुन्दॆ वागि माडुव अपराधगळू सेरिदवु ऎन्दे तक्षणत्तिल् प्रामादिक लैयुम् ऎम्ब वाक्य खण्डदिन्द तिळिसुत्तारॆ. प्रपदनक्कॆ अनु कूल्य सङ्कल्पवू प्रातिकूलवर्जनॆयू अण्णगळु, आदुदरिन्द तक्षण ल् - आ प्रपत्तियन्नु अनुष्ठिसुव अल्प कालदल्लि उण्टागबहुदाद मत्तु प्रामादिङ्गळ्ळॆयु - बुद्धि पूत्ववल्लद अपराधगळन्नू, इष्टे - ई सन्दर्भदल्लि क्रियमाणमॆज्जिरदु - क्रियमाणवॆन्दु हेळिरुवदु, कॆलवरु अभिप्रायपडुवहागॆ बुद्धि पूत्व कापराधग ळन्नू सेरिसि श्रीयतिवररु प्रार्थिसिरुत्तारॆ ऎन्दु तात्सरवल्लवॆम्ब भाववु. एकॆन्दरॆ अवरु श्री भाष्यदल्ले (४. १. १३) तदधिगमे” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रव्याख्यानदल्लि अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆनॆन्दरॆ “तदिद अश्लेषवाचनं प्रामादिविषयं मव्यम्, उपायानुष्ठान दिन्द मुन्दॆ माडुव अपराधवु लेपिसुवदिल्लवॆम्बुदु प्रामादिक अपराधगळु मात्र विषयवादुदॆन्दु बरॆदिरुत्तारॆ मनःपूरैक वागि माडुव अपराधक्कॆ पुनश्चरणागतियु विधिसिरुत्तदॆ इदन्नु हिन्दॆये आचाररवरु “दीपून्नोत्तर मजनसात् जातेपित तन्निष्टतेः कौटल्यसति शिक्षया पै नघयडीकरोत्रि प्रभु” ऎन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. प्रपन्ननु बुद्धि पूरकवागि माडुव अप राधगळु भरन्यासदिन्द परिहारवागुवदिल्लवु पुनश्यरणागतियिन्द परिहारवु. हागॆ अनुष्ठिसदे इद्दरॆ शिक्षॆयु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. पुनश्चरणागतियिन्द तत्परिहारवु ई लोकद न्यायाधिपतिगळिल्लद गुणवु अदू कूड सश्वेश्वरन दया प्रेरित क्षमागुण फलवे. अशेषतः क्षमस्व ऎन्दु हेळिरुवुदु पापगळिगॆ बहुवाद शक्तिग तुण्टॆम्बुदु सूचिसल्पट्टवु. अवु यावुवॆन्दरॆ ज्ञानतिरोधानवागि मुन्दॆ पुनः अपराध नडॆसोणवु, सत्कार माडलु अवकाश कॊडदे इरोणवु, कॆट्टिद्दरल्लि रुचियन्नुण्टुमाडोणवु, इवक्कॆल्ला वास नासम्बन्ध उण्टु. क्षमस्थ ऎम्बुदरिन्द पापक्कागि शिक्षिसुव निग्रह________________

३२ चरमश्लोकाधिकार- करिष्यवाणळावन ? पिन्नु तुडम, इप्पडि क्रियमाणिक देशब्दळायु, करिष्यवाणङ्गळायुमुळ्ळ उत्तराघल् बुद्धि पूर कमल्लाद ईश्वर क्षमिक्क, श्लेषियाद पोम्, निवृत्तियुण्टागि, करुणॆयिन्द प्रसन्ननागि क्षमागुण मूलक क्षमि सोणवु. अपराधवु भागवतापचाररूपवादरॆ आ भागवत प्रसन्नतॆय मूलकवागिये सत्येश्वरनु क्षमिसोणवु “नाभागतनयं शर कांयाहि अहं भक्त पराधीन” ऎन्दु हेळि अम्बरीषोवा ख्यानदल्लि दुरास ऋषियु माडिद अपराधवन्नु क्षमिसोणवु. श्री लक्ष्मणनु हागॆये परम भागवतनाद सुग्रीवन मूलक क्षमापणॆ यन्नु केळिकॊण्डिरुत्तानॆ- “मया त्वं पुरुषाण्युक्त तच्चत्व कन्तुमर्हसि” इल्लियू क्षमिसुवनु सत्येश्वरने. मुन्दॆ करिष्य वार्णा क्षमस्व ऎन्दु हेळिदरल्ला, अवु यावुवु ऎम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ करिष्यमाणङ्ग ळावन - करिष्य माण गळु यावुवु ? अदक्कॆ उत्तर-पिन्नु तुड मव्व - प्रपत्ति कालक्कॆ मुन्दिन कालदल्लि प्रारम्भिसि माडुव अपराधगळु. इवु ऎरडु विध बुद्धि पूत्विकवादवु, अबुद्धि पूरकवादवु ऎन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. इप्पडि क्रियमाणिकदेशकायुव - हीगॆ हिन्दॆ उपदेशिसिद रीतियल्लि प्रपदनद पूरैकालदल्लि माडबेकागिद्द ऒन्दु भाग वागि इद्द सञ्चित अपराधगळु ; इवुगळ विनाशवुण्टु प्रपत्तिय मूलकवॆन्दु “तदधिग” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि हेळिरुवदु ; मत्तु करिष्य माणङ्गळायुमुळ्ळ - प्रपत्रनुष्ठानवादनन्तर माडबहु दाद उत्तराघल् - उत्तरापराधगळल्लि, बुद्धि पूरकवल्लाद. बुद्धि पूरैक माडदे इरुववु. ईश्वर क्षमिक्क - सत्येश्वरनु क्षमिस लागि, श्लेषियादेपो म्-लेपिसदॆ होगुवुवु.________________

[x] उत्तरार्ध व्याख्यानवु २३ बुद्धि पूरैक ळान प्रपन्ननुक्कु (१) “प्रायश्चिरियं पात्रयप्पुन शरण व्रजेत्” ऎयाले पुनः प्रपत्ति याले शमिक्कु, इदरिन्द “तदधिगळ अश्लेषविनाश् पूरोत्तराघयोः” ऎम्ब ( ब्र. सू. ४. १. १३) ब्रह्मसूत्रदल्लि हेळिरुवदन्नु सङ्ग्रहिसि हेळिदरु. n. na) अबुद्धि पूरैकगळाद अपराधगळु मात्र लेपिसुवदिल्लवॆन्दु श्री यतिवररु हागॆये हेळिरुवदन्नु तिळिसिरुत्तारॆ. हागादरॆ प्रप दनानुष्ठानानन्तर बुद्दि पूत्विकवागि माडिद अपराधगळु तॊलगुव बगॆ हेगॆ ? ऎन्दरॆ हिन्दॆ अपराध परिहाराधिकारदल्लि हेळिरुवदन्नॆ पुनः अनुवाद मुखेन हेळुत्तारॆ. बुद्दि पूत्व कङ्ग ळान - बुद्दि पूरैकगळागि माडिद प्रसदनद उत्तर कालद पापगळन्नु, प्रपन्न नुक्कु - प्रपन्ननिगॆ, यत्तुनश्चरण व्रजेत् - पुनः पाप परिहार क्कॊस्करवे सङ्कल्पिसि माडुव शरणागतियु यावुदुण्टो अदे प्रायश्चित्तिरियं - ई बुद्धि पूत्त राघक्कॆ प्रायश्चित्तवु” ऎयाले, ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द पुनः प्रपत्तियाले - पुनः आचाररन्नु आश्रयिसि शरणागतियन्ननुसुवदरिन्द, शमिक्कुम् - शमनवागुत्तदॆ, निवारणवागुत्तदॆम्ब भाववु. (११३२ नॆय पुटवन्नु नोडि). हागॆ शरणागतियन्नु बुद्धि पूत्तराफ शमनक्कागि अनु सदे होदरॆ लघुर्दण्ड :. प्रपन्न स्वराजपुत्रापराधवन् ” लघुवाद शिक्षॆयन्नु राजपुत्रनु माडिद अपराधक्कॆ हेगो हागॆ अनुभविसबेकु ऎन्दु अल्लिये उपवादिसि कॊनॆयल्लि “ कौटिल्यसति शिक्षयान्यनघर्य क्रोडीकरोति प्रभुः” ऎम्बल्लि हेळिरुत्तारॆ (१६०६ नॆय पुट नोडि) मुन्दिन वाक्यगळिगॆ सारदीपिकॆयवरु ई अवतारिकॆयन्नु कॊट्ट रुत्तारेनॆन्दरॆ “ अवनिरनैप्पॆर निनैक्कुदुपात कवु विलकन्नु ऎण्णर पाशुरत्तिगॆ आपात प्रतीतार्थनिरसिकराज्” ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. आ पातुरद मेलॆ मात्र तोरुव अर्थवु सरियल्ल वॆन्दु आ अर्थवन्नु निरस माडुत्तारॆ. मेलॆ तोरुव अर्थवु ऎल्ला (१) लक्ष्मीधर १७, ९३________________

[3] उत्तरार्ध व्याख्यानवु बुद्धि पूरकळान प्रपन्ननुक्कु (१) “प्रायश्चित्तिरिय सात्रयतुन शरण व्रजेत्” ऎयालॆ पुनः प्रपत्ति याले शमिक्कु, इदरिन्द “तदधिगम अश्लेषविनाश् पूरोत्तरायो” ऎम्ब ( ब्र. सू, ४, १. १३) ब्रह्मसूत्रदल्लि हेळिरुवदन्नु सङ्ग्रहिसि हेळिदरु. अबुद्धि पूरैकगळाद अपराधगळु मात्र लेपिसुवदिल्लवॆन्दु श्री यतिवररु हागॆये हेळिरुवदन्नु तिळिसिरुत्तारॆ. हागादरॆ प्रप दनानुष्ठानानन्तर बुद्धि पूरैकवागि माडिद अपराधगळु तॊलगुव बगॆ हेगॆ ? ऎन्दरॆ हिन्दॆ अपराध परिहाराधिकारदल्लि हेळिरुवदन्ने पुनः अनुवाद मुखेन हेळुत्तारॆ. बुद्दि पूरैकङ्गळान - बुद्दि पूरैकगळागि माडिद प्रपदनद उत्तर कालद वापगळन्नु, प्रपन्न नुक्कु - प्रपन्ननिगॆ, यत्पुनश्चरणि व्रजेत् - पुनः पाप परिहार क्रोस्करवे सङ्कल्पिसि माडुव शरणागतियु यावुदुण्टो अदे प्रायश्चित्तिरियं - ई बुद्धि पू त्रोत्तराघक्कॆ प्रायश्चित्तवु” ऎयाले, ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, पुनः प्रपत्तियाले - पुनः आचाररन्नु आश्रयिसि शरणागतियन्ननुष्ठिसुवदरिन्द, शमिक्कुम् - शमनवागुत्तदॆ, निवारणवागुत्तदॆम्ब भाववु. (१५३२ नॆय पुटवन्नु नोडि). हागॆ शरणागतियन्नु बुद्धि पूरो राघ शमनक्कागि अनु सदे होदरॆ “लघुर्दण्ड : प्रपन्नस्यराजपुत्रापराधवत् ” लघुवाद शिक्षॆयन्नु राजपुत्रनु माडिद अपराधक्कॆ हेगो हागॆ अनुभविसबेकु ऎन्दु अल्लिये उपपादिसि कॊनॆयल्लि “कौटिल्यसति शिक्षयाज्य नघर्य क्रोडीकरोति प्रभुः” ऎम्बल्लि हेळिरुत्तारॆ (१६०६ नॆय पुट नोडि) मुन्दिन वाक्यगळिगॆ सार दीपिकॆयवरु ई अवतारिकॆयन्नु कॊट्टि रुत्तारेनॆन्दरॆ “अवनिनैप्पॆर निनैक्कुदुपात कवु विलकन्नु ऎण्णर पाशुर्र आपात प्रतीतार्थनिरसि राज्” ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. आ पाशुरद मेलॆ मात्र तोरुव अर्थवु सरियल्ल वॆन्दु आ अर्थवन्नु निरसमाडुत्तारॆ. मेलॆ तोरुव अर्थवु ऎल्ला (१) लक्ष्मीधर १७, ९३________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु ३५ प्रियतम्य युडम्बि अळक्कु, वत्सत्तिन् वळन्नु मॊलॆ प्रपन्ननुडैय दोषमण्णर वारॆ युव शरणागतरानाथ् वीश्वर्र कै विडादेत्तिरुत्त मॆन पडि.

वागुवदरिन्द सरियाद अभिप्रायवन्नु तिळिसुत्तारॆ. प्रियतमै युडम्बि अळुक्कुम् - प्रियतमळाद हॆण्डतिय शरीरद कॊळॆयु गण्डनिगॆ हेगॆ भोग्यवो, वत्सत्ति नुडैय वळन्नु म् पोलॆ - आग ताने हुट्टिद करुविन मैमेलिरुव गर्भचीलद कॊळॆयु तायियाद हसुविगॆ हेगॆ भोग्यवागि नॆक्कुत्तदो हागॆये, प्रपन्न नुडैय दोषमॆर - प्रपन्नन अपराधगळू (सश्वेश्वरनिगॆ तुम्बा भोग्य वादुवु) ऎन्नुम् - ऎन्नुव मातू सह, ऎन्दु इतररु अभिप्राय पडुव हागल्लवॆन्दु श्री देशिकरवरु अदक्कॆ सरियाद अर्थवन्नु हेळुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ दुष्टरु शरणागतरानाल् - दुष्टरू स्वामियल्लि शरणागतियन्नु नुष्टिसिदरॆ, ईश्वरन् कैविडादॆ - ईश्वरनु आतनु दुष्टनागिद्दनॆन्दु कैबिडदॆ त्यजिसदॆ, तिरुत्तमपडि- मुन्दक्कॆ सरियाद मार्गदल्लिरुव हागॆ माडुवनु ऎम्ब अभिप्रायवु. श्री रामचन्द्र प्रभुवू हागॆये हेळिरुत्तारॆ : आननं हरि श्रेष्ठ दत्तमाभयम्मया विभीषणोवा सुग्रीव यदि वा रावण स्पयम” ईग विभीषणनेनो सुकृतियु, आतनिगॆ अभयवु न्यायवु. ऒन्दु वेळॆ परमदुस्मृतियाद रावणने शरणागतनादरो आतनिगू अभयवन्ने कॊडतक्कवनु तानु ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. ईश्वर्र कैविर्ड ऎम्बुदक्कू दृष्टान्तवागि हेळिरुत्तारॆ. शरणागतनु वित्र भावदिन्द बन्दवनु । अन्तवनन्नु “मित्र भावेन सम्प्राप्तं नत्यजेयं कथञ्चन । दोयद्यपि तस्य स्यात् सतामेतदग, र्हितम” ऎष्टे दोषियागिद्दरू आतनु शरणागतनागि बन्दने ऎम्ब वात्सल्यदिन्द आतनन्नु त्यजिसलारनॆन्दू हेळिरुत्तारॆ. करुविन शरीरद कॊळॆयन्नु परिगणिसिदे हसुवु अदन्नु नॆक्कुवदु वत्सलत्ववु. हागॆ शरणागतनल्लि स्वामिगॆ वात्सल्यवॆम्ब भाववु. ई मेलिन वाक्यद अभिप्रायवु बुद्धि पूरोत्तराघद विषयवल्लवु. सञ्चित ऎल्ला पूरागगळ विषयवॆन्दु मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ. हागल्लदॆ बुद्धि पूत्तरागळन्नु प्रपन्ननु माडिदरू अवू________________

色 चरमश्लोकाधिकार इण्ण नक्कॆ बुद्धि पूत्र राघमु ईश्वरनुक्कु भोग्य मामन्नु विवक्षित वागिल् प्रपन्ननुक्किदुवे यथाशक्ति सम्पाद्य नान, कूड सत्येश्वरनिगॆ भोग्यवॆन्दु अर्थ माडिदरॆ अपार्थवागुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. ई विषयवन्नॆल्ला निपुणतरवागि विस्तरवागि प्रभाव व्य व नाधि कार द ल्लि हेळिरुत्तारॆ (२६९७ नॆय पुट दिं द पराम्बरिसबहुदु, हागादरॆ इल्लि एतक्कॆ ? पुनरुक्तियल्लवो, अल्लि उपपादिसिरुवदु सत्व धर्रा ऎम्बर्थद उपपादनॆयल्लि. इल्लि सत्व पापेभ्यतॆ ऎम्बुदर उपपादनॆयादुदरिन्द पुनरुक्तियागुवदिल्ल. अदू अल्लदॆ ऒब्ब महनीयर अभिप्रायक्कॆ सरियाद अर्थवन्नु माडतक्कद्दॆन्दु तिळिसुवदक्कागि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. इण्ण-ननक्कॆ - ईग तावु आ वाक्यक्कॆ अर्थ माडिद हागॆ ग्र सदे, बुद्धिपूरै राघवू कूड, ईश्वर नक्कु - सन्वेश्वरनिगॆ, भोग्यवानन्नु - भोग्यवादुवागुवुवु ऎन्दु विवक्षितवागिल् - हेळतक्कद्दु ऎम्बुदु भावनॆयादरॆ, प्रपन्ननुक्कु - प्रपन्ननिगॆ, इदुवे - हीगॆ बुद्दिपूकवागि अपराध माडुवदे, सम्पाद्य मावु स्वामिगॆ भोग्यवागि अदक्कागि आतनिगॆ निग्रह सङ्कल्प उण्टागदे इरुवदरिन्द ई प्रपन्ननिगॆ यथाशक्ति - तन्न शक्रनुगुण वागि सम्पाद्य नाम् - सम्पादनॆगॆ हेतुवागबहुदु, अनुकूल वागबहुदॆम्ब तात्सरवु. उत्तराघगळु सश्वेश्वरनिगॆ भोग्यवादुद रिन्द, यथाशक्ति उत्तराघगळन्नु सम्पादिसिकॊळ्ळतक्कदॆम्ब अभिप्राय वागुत्तदॆ. अथवा ऒब्बनन्नु पीडिसि द्रव्यवन्नु कसकॊण्डु जीवन माडबहुदॆन्दागुत्तदॆ. बुद्धिवू राघवु सम्भविसि अदक्कागि प्रायश्चित्त रूपदल्लि पुनः प्रपत्तियन्नु राजस तामस स्वभावप्रेरितरागि माडिक्कॊळ्ळ दिद्दरॆ अन्तवरन्नु कूड, तन्नन्नु ऒन्दु सल आश्रयिसिदरॆ ऎम्ब प्रीति यिन्द अवरुगळन्नु नरकभाक्कागि माडदॆ अल्प शिक्षॆयन्नु कॊट्टु कापाडुवदू कूड सश्वेश्वरन क्षमागुण महिमॆये ऎन्दु सप्रमाणवागि तिळिसुत्तारॆ-प्रकृति विशेषस्वभावताले - देहद राजस तामस गुणगळिन्द, प्रकृतिगॆ त्रिगुणवॆन्दु हॆसरु ; त्रिगुणवु________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 8 ३७ प्रकृति विशेष स्व भावत्ताले अपराधङ्गळ् बुद्धि पूरकवाग वन्हालुम पुनः प्रपत्ति पण्णादार् पक्कलिलु * (7) देव शार्ङ्गधरं विष्णु मये प्रपन्नाः परायणम् । नतेषां यम सालोक्यं नचते नरकसः ॥” (२) “र्यक्र कुलेजाता यत्र पुत्र निवासिनः । वासुदेवरता नित्यं यम लोकन्नयान्तिते ॥” इत्यादिगळिर् पडिये नरकादिगळ वाराद पडिपण् राजपुत्राद्य पराधर् पोले लघुप्रत्यवायत्ताले कण्णक्किरुदुवु क्षमाविशेष. यावुदु ? सात्विक राजस तामसगुणगळु ; अदरल्लि सात्विकवु तलॆ ऎत्तिद्दरॆ बुद्धि पूरो राघक्कॆ मनगॊडनु ; ऒन्दु वेळॆ एनो अतिक्रमदिन्द नडॆदु होदरॆ अदक्कागि प्रायश्चित्तवन्नु माडिकॊळ्ळलु यत्निसुवनु ; हागॆ यत्निसदे इरुव स्वभाव हेळबेकागिरुवदरिन्द हागॆ अर्थवु ; अपराध४ - अपराधगळु, बुद्धि पूरैकवाग वन्दालुम, बुद्धि पूरकवागि प्राप्तवादरू, पुनः प्रपत्तिपण्णा दार - अवुगळ निवारणॆगागि प्रायश्चित्त रूपदल्लि पुनः प्रपत्तियन्नु अनुष्ठिसदे इरुव, पक्कलिले-विषयदल्लि, देवं-लीलाविभूतियल्लि क्रीडिसुव, शार्ङ्गधरं-शार्ङ्गवॆम्ब धनस्सन्नु धरिसिरुव, विष्णुवन्नु परायणन - शेषनाद आधार गति ऎन्दु प्रपन्ननु आश्रयिसिदरॆ तेषां-अवरिगॆ, यमसालोक्यं-यमनॊन्दिगॆ आतन लोकवन्नु हॊन्दोणवु, न - इल्लवु. मत्तु ते - अवरिगॆ नरकस - नरक वासवु, न - इल्लवु” (३) इदु हिन्दॆये उदाहृतवु १५४० नॆय पुट नोडि, र्यक्रकुलेजाता- - यावुदो ऒन्दु कुल दल्लि हुट्टिदवरादरू, यत्र कुत्र निवासिनः - ऎल्लो ऒन्दु कडॆयल्लि, मूलॆयल्लि वासमाडुवरादरू, नित्यवासुदेवरताकि - नित्यवू वासुदेवनल्ले निरतरागिद्दरॆ, यमलोकं नयाते - अवरु गळु यमलोकवन्नु कुरितु होगुवदिल्लवु” इत्यादिगळिर् पडिये इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि हेळिरुव हागॆ, नरकादिगळ् - नरक प्राप्ति मॊदलाद शिक्षॆगळु, इल्लि आदिशब्ददिन्द नाना विध जन्मगळु हेळ ल्पट्टवु. वारादपडिपट्टॆ - बारद हागॆ माडि, राजपुत्राद्यपरा (१) वावुन पुराण ९४. ४३. (5)________________

३८ चरमश्लोकाधिकार पापण्णळुक्कु दृष्ट प्रत्यवायज्ञळुम्, नरकादिप्रत्यवाय ङ्गळु, उज्जायिरुक्क नरकादिगळ इवनुक्किल्ल ऎन्नु विशेषवच धर् पोले - राजपुत्रने मॊदलादवरु माडिद अपराधद हागॆ, राजन बन्दु मित्र सहोदररू मत्तु आतन मन्त्रिश्रेष्ठ मॊदलादवरु आदिशब्ददिन्द हेळल्पट्टरु. लघुप्रत्यवायत्ताले कञ्जा भवन्ति, काणा भवन्ति अविधेयपुत्रा भवन्ति इत्यादि लघुशिक्षॆय मूलक, कण्णळिक्किरदुवु - कण्णु सञ्जय मूलक अल्प दण्डनॆयन्नु कॊडुवदू कूड क्षमाविशेषम् - सत्येश्वरनु प्रपन्नानुग्रहक्कागि तोरिद क्षमागुणविशेषवॆ. हीगॆ प्रवन्ननिगॆ ऎन्दिगू नरक बाधॆयू इल्लवु. जन्मान्तरवू इल्लवॆन्दु प्रमाण पूरकवागि तिळिसिदरु. इदर मेलॆ ऒन्दु पूरै पक्षवन्नु नादरूपदल्लि तरबहुदेनॆन्दरॆ ? नरकप्राप्तियन्नुण्टुमा डुव अपराधगळन्ने सत्येश्वरनु क्षमिसिदनन्तर, ई अल्पशिक्षॆयिन्दलू क्षमिसलारनो. आदुदरिन्द बुद्धि पूरो राघगळन्नॆल्ला लघुशिक्षॆ यिल्लदेनॆ क्षमिसुवनु ऎन्दु एकॆ हेळकूडदु ? ऎन्दाक्षे पतन्दरॆ अदक्कॆ समाधान हेळुत्तारॆ. अदू अल्लदॆ लघुशिक्षॆयिन्द कुण्टनागु वुदु, कुरुडनागुवदु इत्यादिकेशगळन्नु कॆलवु बुद्धि राघ गळन्नु माडिदवरल्लि काणबरलिल्लवु. हीगिरुवाग अदक्कागि पुन प्रपत्तियन्नु विधिसुवदू, पुनः प्रपत्ति माडिदवरिगॆ अल्प शिक्षॆय हेळुवदु याव न्यायवु ऎन्दाक्षेपतन्दरॆ, अवुगळन्नु पपादिसि, समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ पापगळन्नु माडिदरॆ इल्लियादरू शिक्षॆय मत्तु नरकादिगळ प्राप्तियू उण्टागबहुदु. नरकादि गळिल्लवॆन्दरॆ इल्लियू शिक्षॆयू इल्लवॆन्दु एकॆ हेळकूडदु ? ऎम्ब वाद न्यायतन्दरॆ “नहिवचनविरोधे न्यायः प्रवाते” ऎम्ब उक्तियप्रकार वादरूपन्यायवु प्रमाणवचनगळन्नु हॊडॆयला रदु ऎन्दु समाधान हेळुत्तारॆ. पापङ्गळुक्कु - पापगळिगॆ ऎन्दरॆ पापगळन्नु माडिदरॆ, दृष्ट प्रत्यवायज्ञळुम ळु - नमगॆ तोरिबरुव कोशगळू मत्तु नरकादि प्रत्यवायकुम् - नरक प्राप्ति, पुनर्जन्म मॊदलाद प्रत्यवा य गळु ऎन्दरॆ शिक्षॆगळु, उण्णायिरुक्क - उण्टागिरुवाग नरकादिगळ्-________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु AF नळ न्नाल्, दृष्ट प्रत्यवायज्ञळुक्कु बन्धकरि; वचन विरोधल् न्यायम प्रवरियादु. सापराधरुमाय अनुतापमक्कॆ पुनः प्रपत्तियुम् पण्णादे इरुप्पार् शिल नरकवे मॊदलादवुगळु, इवनुक्कु .. ई बुद्धि पूत्तराघवन्नु सम्पादिसिकॊण्ड प्रपन्ननिगॆ, इल्लॆ ऎन्नु - इल्लवॆन्दु, विशेषवचन ङ्गळ् शॆन्साल् - विशेष प्रमाणगळन्नु हेळिदरॆ, दृष्ट प्रत्यवाय ङ्गळुक्कु - नमगॆ काणुव अल्प शिक्षॆगळिल्लवॆम्ब, बाधकरि प्रमाण वचनगळिगॆ बाधॆयन्नु तरुवरिल्लवॆन्दु नरकादिगळिल्लवॆन्दरॆ दृष्ट प्रत्य वायगळू इल्लवॆन्दु हेळलु हेगॆ साध्यवु. दृष्ट प्रत्यवायगळू उण्टॆम्ब प्रमाणवचनगळिगॆ विरोधवागि न्यायवन्नु तरलु साध्य विल्लवॆन्नुत्तारॆ. वचनविरोध - प्रमाणवचनद विरोधवागि न्यायम - नादन्यायवु ; प्रवरियादु - प्रवासलारदु. प्रमाणक्कू वादक्कू परस्पर विरोध तोरिदरॆ प्रमाणक्कॆ प्राशस्त्र वेविना वादक्कल्लवु. इदु हिन्दॆयू उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. तावु प्रमाणशरणरॆन्दू, आदुदरिन्द बरी तरक्कॆ तावु गमन कॊडुवदिल्ल वॆन्दू हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. तन्नक्कॆ शास्त्र प्रमाणवचन बलविद्दरॆ इन्तह तर्कवु ग्राह्यवागि सत्तरवॆनिसुत्तदॆ. शास्त्र वचनक्कॆ एरु ‘वु कुतरवु. इदु “तरा प्रतिष्ठानात् ” ब्रह्मसूत्रदल्लि उप निदितवु. “आर्षन्धम्मोपदेशं च वेदशास्त्रा/विरोधिना । यस्तरणानुसम्भत्तॆ सधरु वेद नेतर” ऎम्बुदु अनु सन्धेयवु. श्रुतियल्लि कञ्जाभवन्ति काणाभवन्ति ऎन्दु हेळिद्दरू अवु कॆलवु प्रपन्नर अपराधदल्लि काणदे होदरू, अन्तह अपराध गळु सत्येश्वरनिगॆ भोग्यवागि अवुगळिगॆ शिक्षिसु ऎन्दु हेळलु साध्य ऎल्लवु. एकॆन्दरॆ आ दृष्ट प्रत्ययवायगळु नाना विध केशगळ रूप दल्लि उण्टाङ्गबहुदॆन्दु मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ. सापराधरुमाय - प्रपत्रनन्तर बुद्धि पूरैकवागि अपराध माडिदवरादरू, अनुताप मक्क - अय्यो माडिबिट्टने कॆट्टु होदने ऎम्ब अनुताप विल्लदॆयू, पुनः प्रपत्तियु पण्णादॆ इरुप्पार् - अदक्कॆ प्रायश्चित्त रूपदल्लि पुनः प्रपत्तियन्नु अनुसदे इरुव, शिलप्रद न्नर् न्नु - कॆलवु प्रपन्नरिगॆ, उपकेशङ्गळाग चॆन्न - दुःख प्राप्ति ㄌ________________

चरमश्लोकाधिकार प्रपन्न‌ु उपकेशङ्गळाग - चॆन्न काणत्यादि दृष्ण प्रत्यवा यळ्, काणादिरा निन्नॊम मन्द चोद्यम, अवर्‌गळु कुम अपराधादि तारतम्यत्तुक्कीडाग नाना प्रकार तापत्र यानुभवम्, उपयुक्त ज्ञानमान्द्य, इष्टुळ्ळभगव उण्टागुत्तदॆन्दु हेळल्पट्ट, काणत्यादि - कण्णु काणदॆ होगोण, आदिशब्ददिन्द कुण्टागोण, अविधेयपुत्रगळे मॊदलादवु हेळ ल्पट्टवु, इवे मॊदलाद, दृष्ट प्रत्यवायज्ञळ् - कण्णिगॆ तोरिबरुव केशगळु, काणादिरानि8 - काणबरुवदिल्लवल्ला, ऎ - ऎन्दु वादवन्नु तरुवदु, मनचोद्यम - ज्ञान शून्यर पूरै पक्षवु. प्रपन्नरु अपराधिगळॆम्बुदु तिळियुवदु; अवरुगळिगॆ कण्णु होगिल्ला कालू कुण्टल्ला सुखावागिये इद्दारॆ. आदुदरिन्द प्रपन्नरु अनन्तर अपराधिगळादरॆ सत्येश्वरु मन्निसि बिडुवनु ; पुनः प्रपत्ति मॊदलादवु गळु यावुवू बेकागिल्लवॆन्दु हेळुव पूरैपक्षवु ज्ञानशून्यर मातु ऎन्दु हेळि मुन्दक्कॆ अवरुगळु माडिद अपराध तारतम्यक्क नुगुणवागि शिक्षॆयन्नु नाना विधवागि उण्टुमाडुवनॆन्दु हेळुत्तारॆ. अनुतापम ऎन्दु एतक्कॆ हेळिदरु ? ऎन्दरॆ “ अनुतापादु परमात् प्रायश्चित्तोन्मुखातः तत्तूरणाच्छापराधास्सत्व नश्यन्ति पादशः (१५९९ नॆय पुटनोडि) ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ बुद्दि पूरो राघ माडिद शिक्षॆयिन्द तप्पिसिकॊळ्ळबेकादरॆ, अय्यो पाप माडिदने ऎम्ब (१) अनुताप प्रथमतःबेकु, (२) इन्नु मुन्दॆ इन्तह पापमाडुवदिल्लवॆम्ब निर्धरवु (३) इदक्कॆ प्रायश्चित्त माडि कॊळ्ळबेकॆम्ब सङ्कल्प (४) अदक्कागि प्रायश्चित्त पूरणवागि शरणा गतियु ; हीगॆ माडिदरॆ शिक्षॆ तप्पुत्तॆ. कालु कालु भागवागि शिक्षॆयु तॊलगुत्तदॆम्ब भाववु. अन्तह मन्द्य चोद्यक्कॆ परिहार हेळुत्तारॆ. अवर्‌गळुक्कु – आ सापराधिगळाद प्रपन्नरिगू, अपराधादि तार तम्यक्कीडाग - अपराधवे मॊदलाद तरतम भागक्कॆ सरियाद नाना प्रकार तापत्रयानुभव - नाना विधवाद तापत्रगळ अनुभववू, उपयुक्तज्ञान मान्द्य - प्रपन्ननिगॆ बेकाद ज्ञानक्कॆ सङ्कोचवू इष्टुळ्ळभगवदनुभवरस सङ्कोचविच्छेद ङ्गळ् - इल्लिये तनगिद्द भगवदाराधनानुभव आनन्द सङ्कोच मत्तु -________________

(1) उत्तरार्ध व्याख्यानवु सङ्कोच विच्छेधन् भगवद्भागवत कैङ्करन विच्छेदम्, भगवदपचार भागवतापचारादिगळ्, शिष्य बहिष्कारादिगळ्, सुकृत विशेषनाशन, सात्विकानादर, मनोरथ भङ्ग शम्, ऎप्पुगळिल् एदेनुनूरु उपकेशरूपमान प्रत्यवाय काण लाम्.

अकृत्य करण कृत्याकरण (णादि) रूपङ्गळान नाना विध इल्लदे होगोण (इदु ईतन इन्द्रिय दौर्बल्यादि, व्याधि, आशौच मॊदलादवुगळिन्द उण्टागबहुदु) भगवद्रागत कृष्णर सवि दम् – भगवद्भागवत कैङ्करदिन्दुण्टागुव आनन्ददल्लि विच्छेदवू भगवदपचार भागवतपचारादिगळ्-भगवद्भागवतापचारादिगळू शिष्टगर्हा बहिष्कारादिगळुम् – शिष्टराद जनरु हीयाळिसुवदू मत्तु पुनः तम्मल्लि बारद हागॆ बहिष्कार हाकोणवू, आदिशब्ददिन्द प्रायश्चित्त माडिकॊण्डरॆ बरबहुदु इल्लवादरॆ कूडदु ऎन्दु आज्ञापि सुवदू हेळल्पट्टितु., सुकृतविशेषनाशम् - हिन्दॆ माडिद सुकृत फलरूपवागि उण्टाद सुखद नाशवु, सात्विकानादरम् - सात्विक राद दॊड्डवरु अनादरदिन्द काणोणवु, मनोरथभङ्गशर्म- तनगॆ उण्टागतक्क मनोरथवु तप्पि, अदरिन्द केशवू, ऎपुड गळिल् - इवे मॊदलाद विषयगळल्लि, एदेनुमूरु उपकेशरूप मान- यावुदादुरू ऒन्दु खेदरूपवाद, प्रत्यवायम्, काण लाम् - तॊन्दरॆयन्नु काणबहुदु. “इषां केचिदुपक्षवा भवन्ति” ऎन्दु हेळिदुदु सामान्यवागि हेळि खञ्जाभवन्ति काणा भवन्ति ऒन्दॆरडु निदर्शनवागि तोरल्पट्टवु. अपराधगळु नानाविधवु. अवुगळिगॆ प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळदिद्दरॆ, उपकेशगळु उण्टागुत्तवॆन्दु हेळिदरु. मुन्दॆ खञ्जाभवन्ति इत्यादि दृश्य फलवन्नु हेळिदुदु उप लक्षण रूपदल्लि भाविसतक्कद्दु. हागॆ कुण्ट कुरुडरागदिद्दरॆ स्वामियु बुद्धि पूरैक तप्पु माडिदरू प्रपन्ननन्नु मन्निसिदनॆन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. अनेक विध शिक्षॆगळल्लि यावदादरू ऒन्दु विध क्षेशवु प्राप्तवागुत्तदॆ. अकृत्य करण - माडबारदाद दुष्कृत्यगळन्नु माडोणवु कृत्याकरण - माडबेकादुदन्नु माडदिरुवदु, रूपज्जळान नाना विध पापगळिगॆ, इप्पडि - मेलॆ निरूपिसिद रीतियल्लि, नानाविध दृष्ट________________

४२ चरमश्लोकाधिकार पापक्किप्पडि नानाविध दृष्ट पुत्यवाय करत्वमु, श्रुति गळिलु मन्वादि धशास्त्रज्ञळिलु, इतिहास, पुराण, भगव ज्ञास्त्रादिगळिलुम् प्रसिद्ध माकैयालॆ काणत्यादुव क्षेक विशेषोदाहरणम् उपलक्षणनन्नु वाक्यपक्रमल समु वाक्यपक्रमल् समुदायनिर्दॆशगळाले सिद्धम, वचन प्रत्यवाय करत्व मुम् - नानाविध तोरिबरुव केशगळन्नुण्टु माडोणवु, श्रुतिगळल्लू मनुधरशास्त्र मॊदलादवुगळल्ल, इति हास, पुराण, भगवच्छास्त्रवॆन्दरॆ पाञ्चरात्रादिगळल्लू प्रसिद्ध मागैयाले - प्रसिद्धवागि हेळिरुवदरिन्द, काणत्यादि उपकेशो दाहरणं कण्णु काणदे होगोण मॊदलाद उदाहरणवु, उपलक्षण नॆन्नु - इवॆल्ला हेळुवदक्कॆ बदलागि हेळिद उदाहरणॆ यागि, मॆनु मिडं - ऎन्दु हेळुव सन्दर्भदल्लि, वाक्यपक्रम ल् - श्रुतियु आरम्भिसि हेळुव सन्दर्भदल्लि, समुदायनिर्देश ताल् - इन्तह उपकेशगळु उण्टागुत्तवॆ ऎन्दु हेगॆन्दरॆ केचि दुपकेशा भवन्ति” कॆलवु उपकेशगळुण्टागुत्तवॆ ऎन्दु सामान्य वागि हेळि, अनन्तर खञ्जाभवन्ति ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, इदन्ने उपब्रह्मणमाडि “तायुर्कि लक्ष्मीश्च विद्या प्रज्ञाचनश्यति” बुद्धिपूरोत्तरवागि पापमाडिद मनुष्यन आयुस्सु, कीरि, सम्पत्, विद्या, प्रज्ञा इवॆल्लावू नाशवागुत्तवॆन्दु हेळिरुवदरिन्द, सिद्दन- खञ्जत्वागळु उपलक्षणवागि हेळिद उक्ति ऎम्बुदु, सिद्ध - सिद्दवु, हागॆ उपलक्षणविल्लदॆ इद्दरॆ समुदायनिर्देशवल्लदॆ अल्लियू कूड खञ्जाभवन्ति काणाभवन्ति ऎन्दे हेळबेकागित्तु. आदरॆ हागॆ हेळदिरुवदरिन्द उपलक्षणवागि हेळल्पट्टितॆम्ब भाववु. मुन्दॆ पूरैपक्षिगळु हेळबहुदेनॆन्दरॆ हागॆ प्रपन्ननिगॆ प्रपदनानन्तरम् उपकेशगळु प्राप्तवादरॆ, अवु बुद्धि पूरै राघगळ फलवॆन्दु हेळुवदक्कॆ बदलागि प्रारब्द कल्मविशेषफलवॆन्दु एकॆ हेळकूडदु ? बुद्धि पूत्तराघगळन्नू कूड शरणागतवत्स लनु मन्निसिबिडबहुदु. इदक्कॆ समाधानवागि स्वामिदेशिकरवरु केळुत्तारॆनॆन्दरॆ. अदु प्रारब्ध करफलवे ऎम्बदागि निष्कर्षिसलु निमगॆ साधनवेनिदॆ ? आदुद________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु बुद्धि पूरोत्तराघ ४३ बलसिद्ध माय् फलमान उपक्षक वर्गत्तै प्रारब्धकर विशेष फलनन्नु निष्कर्षिक्कॆ निरगिल्ल, इवॆ यथासम्भवम् उभयविध करत्तालुं वरु. आगैयालिरे बुद्धि पूत्र राघत्तुक्कु सात्विकर् आइ पोरुकिरदु. रिन्द अन्तह उपकेशगळु बुद्धि पूरो राघफलवागि यादरू उण्टागबहुदु, अथवा प्रारब्ध कविशेषफलवागि यादरू हीगॆ ऎरडु विधवागि उण्टागबहुदॆन्दु मुन्दिन ऎरडु वाक्यगळिन्द तिळिसु त्तारॆ.-वचनबलसिद्दमाम् - प्रमाणवाक्यद बलदिन्दुण्टाद, बद्धि पूरो राघफलमान-बुद्धि पूरैक माडिद अपराधफलवागि, दपकेशवर्गक्कॆ नानाविध दुःखसमूहक्कॆ, तस्यायुः कीरि” मॊद न दवुगळ नाशरूपदुःखगळिगॆ ऎम्ब भाववु, प्रारब्ध कविशेषवॆन्दे र्षिक्कु - निष्कर्षिसि हेळुवदक्कॆ, विरगि - निमगॆ साधनवेनू वु. इव्व - ई प्रपन्ननिगॆ उण्टागुव दुःखगळु, यथा सम्भवं- प्राप्तवादुदन्नु नोडि, उभयविधकरत्तालुम् - ऎरडु विधग ळाद प्रारब्ध कम्म मत्तु बुद्धि पूत राघकरगळिन्दलू, वरुम् - उण्टागबहुदु. आगैयालिरे – आदुदरिन्दल्लवे बुद्धि पूरोत्त राघत्तु क्कु - बुद्धि पूरैक माडुव अपराधगळिगॆ, अञ्जि - भयपट्टु, सात्विकर् - सात्विकरु, पोरुकिरदु - नडॆदुकॊळ्ळुवदु. बुद्दि पूरो राघक्कॆ शिक्षॆयुण्टॆम्बुदन्नु मुख्यवागि सात्विकर नडतॆयिन्द ग्रहिसबहुदु. हागॆ हेळुवदक्कॆ ननगॆ अवर नडॆतॆये मुख्य हेतु ऎन्नुत्तारॆ. सात्विकरु बुद्धि पूत्तराघक्कॆ विशेष भयपट्टु नडॆदु कॊळ्ळुत्तारॆ. हागॆ शिक्षॆयिल्लदिद्दरॆ बुद्धि पूत्तराघक्कॆ अवरु भयपडुवदेतक्कॆ ऎम्ब भाववु. सुग्रीवनु तन्न भाषॆगॆ तप्पिदनॆन्दु लक्ष्मणनु कोपिसिदनु. सुग्रीवनु लक्ष्मणन क्षमॆयन्नु प्रार्थिसलु, लक्ष्मणनु भागवतापचार उण्टायितॆन्दु भयपट्टु सुग्रीवनन्नु कुरितु क्षमिसॆन्दु प्रार्थिसिरुत्तानॆ. बुद्दिपूरैतराघदिन्द भयवि ल्लदिद्दरॆ लक्ष्मणन “त्वं क्षन्तुमर्हसि” ऎम्ब उक्तियु निरर्थकवु ऎम्ब भाववु. उत्तराघदिन्द प्रत्यवायविल्लवॆन्दरॆ बाधकवन्नु हेळुत्तारॆ. इण्णनल्लादपोदु - बुद्धि पूत्त राघक्कॆ पुनः प्रायश्चित्त रूप________________

चरमश्लोकाधिकार उत्तराघप्रत्यवायानङ्गीकारे बाधकनाद B

इल्लि नल्लादपोदु पुनः प्रपत्तिविधायिकशास्त्रमुम्, अप्प दिक्कु शिष्यानुष्ठानम्, पूरैसम्प्रदायमुं विरोधिक्कुं शरणागतियू, हागॆ अनुष्ठिसदिद्दरॆ शिक्षॆयू ऎम्ब अभिप्रायवन्नु अङ्गीकरिसदे होदरॆ, पुनः प्रपत्तिविधायिक शास्त्र मुम् “अभिप्राय सम्प्लवे सध्य प्रायश्चित्तं समाचरेत” “प्रायशि रियं सात्र यतुनश्चरण व्रजेत्" इत्यादि बुद्धि पूरा घक्कॆ प्रायश्चित्तवन्नु विधिसुव शास्त्रवू (२) अप्पडिक्कु - हागॆ हेळ वदक्कॆ अनुगुणवागि, शिष्ठानुष्ठान - प्राज्ञरु माडिद अ स्नानक्कू, इदक्कॆ निदर्शनवागि दूासरु अम्बरीषनल्लि माडिद शरण गति, लक्ष्मणनु सुग्रीवनल्लि माडिद क्षमापणॆयू इत्यादि निदश- गळु, (३) पूरै सम्प्रदायुम् - पूरदल्लि आचाररु नडॆसि दक्कू विरोधिक्कुम् - विरोधिसुवदु. श्री यतिवररु, तम्म पत्नियु आचारराद पॆरिय नम्बिय पत्निय विषयदल्लि माडिद अप राधक्कागि पॆरियनंयक्षावणॆयन्नु बेडिद्दारॆ. हागॆये तिरु कॊट्टियार् नम्बियन्नु क्षमिसबेकॆन्दु प्रार्थिसिरुत्तारॆ. एकॆन्दरॆ गुरुवाद तम्म आज्ञॆयन्नु मीरि श्री यतिवररु तम्म शिष्यर ल्लरू द्वयम त्रार्थगळन्नु तिळियलर्हरॆन्दु तिळिदु अवुगळन्नु प्रकट सिदुदरिन्द पूरैसम्प्रदायक्कॆ इवुगळन्नु निदर्शनङ्गळागि इट्टुकॊळ्ळ बहुदु. हागॆ उत्तराघगळिन्द प्रत्यवायविल्लदिद्द पक्षदल्लि श्री यति वरर प्रवृत्तिगळु निरर्थकवादुवुगळॆन्दु हेळबेकागुत्तदॆ. पूत्वपक्षियु पुनः हेळबहुद एनॆन्दरॆ ; नञ्जीयरु, श्री यति वरर मुख्य शिष्यरल्लॊब्बराद कूरेशर पुत्रराद श्री पराशरभट्ट रवर शिष्यरु. अवरु हेळिरुवदेनॆन्दरॆ, अपचारगळन्नु बुद्धि पूरैक नडॆसिदरू अनुतापवुण्टागदिद्दरॆ आतनु प्रपन्नने अल्लवु, आतनिगॆ उपायानुष्ठानद ज्ञानवे उण्टागलिल्लवॆन्दु भाविसतक्कद्दु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, अवरु हेळिरुवदु प्रपन्ननु बुद्धि पूरकवागि नडॆसिद विषयवे अल्लवु. आदुदरिन्द सरियाद प्रपन्ननु बुद्धि पूरैकवागि अपराध नडॆसिदरू ऎन्दिगू शिक्षिसनु ऎन्दु पूरैपक्षतन्दरॆ, श्री________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु “अपराधानन्तर अनुतापं पिरन्गदियागिल् ज्ञानम् पिर नैदियागडवद” न्नुनयर् वाक्कुम् अनुताप पिरवादारुडैय ज्ञानमान्द्यले तात्परम्, नञ्जीयर उक्तियन्नु उदाहरिसि, अदक्कॆ सरियाद तात्परवन्नु तिळिसुत्तारॆ. K “ अपराधानन्तर - प्रपन्ननादवनिगॆ बुद्धि पूरो राघवन्नु माडिदनन्तर, अनुतापं सिरन्नदि यागि - अय्यो माडि बिट्टने कॆट्टु होदनॆ ऎम्ब परिताप उण्टागलिल्लवादरॆ, ज्ञानम् पिरनदि - ज्ञानवु हुट्टलिल्लवॆन्दु, आगक्कडवदु - भाविसतक्क द्दागिदॆ.” ऎन्नु - ऎम्बदागि हेळिद, नञ्जीयर वाक्कु - नञ्जीयर हेळिकॆगू, अनुतापसिरवादारुडैय - अनुतापवुण्टा दॆ प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळदिरुववर ज्ञानमान्दले - ज्ञान नङ्कोच उण्टागिदॆ ऎम्बुदरल्लि तात्परम्, नञ्जीयरु हेळिरु वदू प्रपन्ननागि ज्ञानपूरैकवागि अपराध माडिद्दरू, अदक्कागि अनुतापविल्लदॆयू प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळबेकु, इल्लवादरॆ स्वामियु शिक्षिसुवनु ऎम्ब ज्ञानविल्लदवनन्नु कुरितु हेळिदुदे ऎम्ब भाववु. इदन्ने स्वामिदेशिकरवरु “धीपूत्तरपान्मनामजनसा जातेपि तन्निष्टतेश कौटिल्यसति शिक्षयाज्य नघर्य करोति प्रभुः ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ नञ्जीयरु ज्ञानं पिरनदि - ऎन्दु हेळिरुदन्ने श्री देशिकरवरु कौटसति - ऎन्दु व्याख्यान माडिरुत्तारॆ. पूत्व पक्षियु इदु अप्रपन्ननन्नु कुरितु हेळि दुदु ऎन्दु वादिसुवनु. श्री देशिकरु इदू प्रपन्नन बुद्धिपू राघद विषयवे ऎन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. बुद्धि पूरकवागि माडिद उत्तराघगळ विषयदल्लि उपपादिसिद अभिप्रायगळन्नु निगमनमाडि हेळुत्तारॆ. हागॆ निगमन माडि हेळुवदरल्लि प्रपन्नरन्नु उत्तम मध्यमा धम वर्गक्कॆ सेरिदवरागि विभागिसि हेळुत्तारॆ. उत्तमरु यारॆन्दरॆ सोपाधिकळान - इल्लि उपाधि यावुदॆन्दरॆ प्रारब्ब करवु. इदु सुकृत दुष्कृत तरूपवागि ऎरडुविधवु. इन्तह प्रारब्धकरदिन्द सेरिद,________________

४६ चरमश्लोकाधिकार- धीपू राघविषये उपपादितार्था निगमयति, सोपाधिकळान भगवदभिप्राय भेदक्कीडागवरुम् बुद्धि पूरा पचार शिलरु स्थिरवादु. शिलरु सिरन्नु अनु तापादिगळाले कळियु, कठिन प्रकृतिगळुक्कु अनुतापमुं पिरवादु. शिलरु पिरन्नु अनुतापादिगळाले कळियु कठिन प्रकृतिगळुक्कु, अनुतापनुन् सिरवादु. आगैयाल् बुद्धि पूरोत्तराघं पिरन्हाल् अनुतप्तनाय पुनः प्रपत्ति भगवदभिप्रायभेद क्रीडाग - भगवन्तन सल्प भेदक्कनुगुण वागि वरु - बरुव, बुद्धि पूरैकवाद अपचारवु ; शिलरु सिर वादु कॆलवरिगॆ अवरु यारॆन्दरॆ सुकृतिगळाद सात्विकरिगॆ, सिरवादु हुट्टुवदे इल्लवु. उत्तम प्रपन्नरु इवरु. इवर विषयवागिये हिन्दॆ पास्मानामजन सात् ऎन्दु हेळिदरु. सारसङ्ग्रह चाररु भगवन्तन सङ्कल्प भेदवन्नु तिळिसुवदक्कागि क्षिह्राम्यजस्रं (गी ) ऎम्बुदन्नु उदाहरिसिरुत्तारॆ. इदु आ प्रपन्ननाद आसुर स्वभावनन्नु कुरितु हेळिदुदु. ई सन्दर्भवादरो प्रपन्नन बुद्दि पू ाघक्कॆ अनुगुणवाद शिक्षारूपसङ्कल्पवु, खञ्जनागि काणनागि अविधेयपुत्रनुळ्ळवनागि, सात्विकरिन्द त्यजिसल्पट्टवनागिरुव भगव ल्पभेदवु. मध्यम प्रपन्नरु यारॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ प्रारब्ददल्लि दुष्यतांशवू इद्दरॆ भगवन्तन सङ्कल्पानुगुणवागि, शिलरु - कॆलव रिगॆ, अनुतापादिगळाले – बुद्धि पूरैकवाद अपचारवु अनुतापादि गळाले अनुताप, आदि शब्ददिन्द उपरम, प्रायश्चित्त सानुष्ठान गळु हेळल्पट्टवु, इवुगळिन्द कळियुव - निवृत्तियन्नु हॊन्दु इदॆ. जातेपि तन्निष्टतॆ - ऎम्ब वर्गवु हेळल्पट्टितु. प्रपन्नरल्लि मूरनॆय वर्गक्कॆ सेरिदवरु यारॆन्दरॆ- कठिन प्रकृतिगळिक्कु - बुद्दि मान्द्यदिन्द कठिन स्वभावदवरिगॆ अनुतापादि गळु सिरवादु - उण्टागुवदिल्लवु. इवरिगॆ हेगॆ ? ऎन्दरॆ कौटिल्यसति शिक्षॆयाज्य नघर्य क्रोडिकरोति प्रभुः ऎन्दु हेळिल्पट्टितु. इदन्ने मुन्दॆ उपपादिसि हेळुत्तारॆ. आगैयालॆ - आ कारणदिन्द, बुद्दि पूत्त राघं पिरन्हाल् - बुद्धि पूत राघवु सम्भविसिदरॆ,________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु पण्णाद पोदु उपकेशं शूल्लुगिर श्रुत्यादिगळिन् कट्टळ्ळि यिले लघुप्रत्यवायत्ताले तीरुम, विवेकिनां प्रपन्मानां धीपूरागस्यनुद्यम । मध्याना मनुतापादि शिक्षाकठिन चेतसाव ॥ अनुतप्तनाय् - अनुतापवन्नु हॊन्दिदवनागि पुनः प्रपत्तियन्नु पण्णादपोदु - माडदॆ होदरॆ, उपकेशं कॊल्लुगिर - लघु शिक्षॆयिन्दुण्टागुव दुःख उण्टॆन्दु हेळुव, श्रुत्यादिगर्ळि - श्रुति इतिहासपुराणादिगळल्लि हेळिरुव, कॆट्टळ्ळियिले - विधिगळिगनुगुण वागि, लघुप्रत्यवायत्ताले - अल्प शिक्षॆयिन्द, तीरु - बुद्धि पून्नोत्तरागवु कळॆदु होगुत्तदॆ. इष्टु दूर उपपादिसिद बुद्धि पूराघ विषयदल्लि कॆलवरु तिन्नाभिप्रायवन्नु हॊन्दिरुवदरिन्द, आ विषयदल्लि निष्कर्षार्थवु आवश्यकवादुदरिन्द ऒन्दु कारिकॆय मूलक अदन्नु तिळिसुत्तारॆ. पूस्वार्धदिन्द उत्तम प्रपन्ननिगॆ बुद्धि पूराघदल्लि मनस्से उण्टागु वदिल्लवॆन्नुत्तारॆ. विवेकिनां प्रपन्नानां – तिळुवळिकॆ चन्नागिरुव प्रपन्नरिगॆ, विवेकि यारॆन्दरॆ इदु युक्त इदु अयुक्तवॆन्दु चन्नागि विमर्शिसि तिळिदवनु, अन्तवरिगॆ, धीपूरागसि - बुद्धि पूर कापराध दल्लि अनुद्यम– एशेषवाद प्रयत्नविरुवदे इल्लवु. “पात्माना मजनसात्” ऎन्दु हिन्दॆ हेळिरुवदर अर्थवु. राज्य प्राप्ति यु भरतनिगॆ अपराध हेळुवु. तायियु अदक्कॆ ऎष्टो सहाय माडि दरू आतनिगॆ राज्यापहार माडबेकॆम्ब बुद्धियु उदिसले इल्लवु. आदुदरिन्दले निगमान्त महादेशिकरु “भरताय परं नमोस्तु तस्मि प्रथमोदाहरणाय भक्तिभाजाम” ऎन्दु पादुका सहस्र दल्लि मङ्गळश्लोकवागि हेळिदरु. मध्यम प्रपन्ननु यारॆन्दरॆ मध्यानामनुतापादि - मध्यम प्रपन्नरिगादरो अनुतापादि गळु उण्टागुत्तवॆ, आदिशब्ददिन्द उपरम, शरणागति सङ्कल्पानुष्ठान गळु उण्टागुत्तवॆ. इदु दासादिगळल्लि काणबहुदु. अधम प्रपन्ननु ऎन्दु हेळलु इष्टविल्लदॆ मूरनॆय वर्गदवरु यारॆन्दरॆ हेळुत्तारॆ- कठिनचेतनां - तप्पु माडिद्दक्कॆ पुनश्चरणागति रूप प्रायश्चित्तवु आवश्यकवु, तप्पु माडिबिट्टॆने ऎम्ब अनुतापविल्लद कठिन________________

चरमश्लोकाधिकारः आन पिन्नु ऒरुपडियालुम् भगवन्निग्रहं वारामैक्काग परिहरणीयम्, बुद्धिपूापराध प्रीतिमेव समुद्दिश्य स्वतन्त्राज्ञानुपालने । निग्रहानुद येस्य नान्तरीयक मेन वा ॥ स्वभाववुळ्ळवरिगॆ, शिक्षा-शिक्षॆयु, आदुदरिन्द उपदेशमुखेन निगमन माडि हेळुत्तारॆ आन पिन्नु - नावु मेलॆ कारिकॆयल्लि हेळिरुवदु स्थापितवादनन्तर, ऒरुपडियालुवु - ऒन्दु कारणदिन्दलू, भग वन्निग्रहवु, नारामृक्काग बारदे इरुवदक्कागि, बुद्दिपूराप राधवु, हरिहरणीयम् - परिहरिसतक्कद्दु, बारद हागॆ जागरूक रागिरतक्कद्दु. हीगॆ प्रपन्नन उत्तराघवू कूड भगवन्तनिगॆ भोग्यवादुदॆ अदक्कागि भगवन्निग्रहविल्लवॆम्ब अभिप्रायवु सरियल्लवॆन्दू अदक्का प्रायश्चित्तवन्नू पुनः शरणागतियन्नु, अनुष्ठिसतक्कद्दॆन्दू हागॆ, प्रायश्चित्तवन्नु कैकॊळ्ळदिद्दरॆ लघुशिक्षॆयुण्टॆन्दू तीरानिसिदरु. हीगॆ हेळुववर इन्नॊन्दु सरियल्लद अभिप्रायवेनॆन्दरॆ प्रपन्ननिगॆ नित्यनैमिति कानुष्ठानगळु बेकिल्लवॆम्बुदु. इदन्नु हिन्दॆये खण्डिसि, स्वतन्त्रवाद भगवन्तन आज्ञाकैङ्कय्यगळन्नु माडलेबेकॆन्दु तीरानि सिदरु. हागॆ नित्य नैमित्तिकरूपवाद आज्ञा कैङ्कय्यगळन्नु माडिदरॆ उत्तराघगळल्लि उद्यमवु उण्टागुवदिल्लवॆन्दु हेळलु हॊरटु, हागॆ हेळिदरॆ हिन्दॆ स्वामि प्रीतिगागिये अवुगळन्नु माडतक्कद्दॆन्दु हेळिदुदक्कॆ विरोधवागि इल्लि हेळिदरु ऎन्दु ऎल्लि ग्रहिसुवरो ऎम्ब शङ्कादिन्द हेळुत्तारेनॆन्दरॆ अवुगळन्नु स्वामि प्रीत्यर्थवागिये नडॆसिदरू स्वतसिद्धवागि भगवग्रह उण्टागुव उत्तराघद सम्भव विरुवदिल्लवॆन्दु इन्नॊन्दु कारिकॆय मूलक तिळिसुत्तारॆ. प्रीतिमेव समुद्दिश्य - शेषियाद भगवन्तन प्रीतिये मुख्योद्देशवागि, स्वतन्त्राज्ञानुपालने - स्वतन्त्रनाद श्रियः पतिय आज्ञाकैङ्कय्यगळाद नित्य नैमित्तिकगळ अनुष्ठानदल्लॆ” अस्य - ई प्रपन्ननिगॆ, निग्रहानुदयः उत्तरापराधगळिन्दुण्टागुव निग्रहद सम्भववू उण्टागुवदिल्ल. नान्तरीयकमेववा - अदु उण्टागुवदु इन्नु यावुदर आपेक्षॆयिल्लदेनॆ उण्टागुत्तदॆ. श्री -________________

(2) उत्तरार्ध व्याख्यानवु परिहरित्तु कॊण्डु पोरा अदुडै यारोडु संसर्ग इप्पडि यथाशक्ति अपराध निन्नाल् भागवतापचारवु मुव पोर परिहरणीय. यामुन मुनिगळु अवरु रचिसिद गीतार्थसङ्ग्रहद ३० नॆय श्लोक दल्लि कुरान कारितः” ऎम्बल्लि इल्लि हेळिरुव हागॆ नित्य नैमि तिकगळू कूड भगवतिगागिये मुख्यवागि माडतक्कद्दु. इदर व्याख्यानक्कॆ ३ नॆय पट्टद २ नॆय सम्पुटद २६४८ नॆय पुटवन्नु नोडि. भगवतिगागि माडिदरू इन्नॊन्दु प्रयोजनवाद भगव निग्रह उण्टागुव प्रवृत्तिये लभिसलारदु. अदु स्वतस्सिद्धवागिये उण्टागुत्तदॆन्दु हेळिदरु. कुचेलरु प्रपन्नरु ; अवरिगॆ बेकादुदु मोक्षवु. अदरॊन्दिगॆ ऐहिक्कॆश्वर मूलक सुखादिगळु स्वतस्सिद्धवागि हेगॆ उण्टादवो हागॆये इल्लियू नित्यनैमित्तिकगळिन्द भगवति युण्टागबेकॆम्बुदु मुख्योद्देशवु. अदरॊन्दिगॆ बुद्धि पूराप राधगळ मूलक भगवन्निग्रह उण्टागुव सम्भववु तप्पुत्तदॆम्ब भाववु. नान्तरीयकमेववा - इन्नॊन्दर अपेक्षॆयिल्लदॆ स्वतस्सिद्ध वागि उण्टागुत्तदॆ. ना - ऎम्बुदु इल्लि विकल्पवल्लवु. अवधारणा र्थवन्ने समर्थिसि हेळुत्तदॆ. आदुदरिन्द, नावु ईग उपदेशिसिद रीतियल्लि, नित्य नैमित्तिकगळु, स्वामियिन्द विधिसल्पट्ट अज्ञाकैङ्कय्यगळागि आतन आज्ञॆयन्नु शिरसा वहिसि अनुष्टिसिदरॆ, यथाशक्ति - तन्न शक्तिगॆ अनुगुणवागि, अपराध जलै - बुद्धि पूरैक अपराधगळन्नु, परिहरित्तुकॊण्डु-सम्भववागद हागॆ परिहरिसिकॊण्डु, पोरा निन्नाल ल् - होगुवदादरॆ, भागवता पचारमुम् आ अपराधगळल्लि बहु क्रूरवाद भागवता पचारवू अदुड्डॆ यारोडु संसर्गुम् - भागवता पचारवन्नु माडुव रॊन्दिगॆ संसर्गवू, स्नेहवू, पोरपरिहरणीयम् - हॆच्चागि कष्ट पट्टु परिहरिसिकॊळ्ळतक्कद्दु. प्रासज्ञकवागि भागवतापराधक्कॆ भयपट्टु जागरूगिरबेकॆन्दु हिन्दॆ हेळिरुवदन्ने इल्लि ज्ञापकक्कॆ कॊट्टिरुत्तारॆ. तस्य ब्रह्माविदागसः ऎन्दु शिङ्ग भूपलनिगॆ माडिद उपदेशवु. ब्रह्मवित्तिगॆ अपराध माडदॆ भयदिन्दिरु ऎन्दु हेळिदरु. ई भागवतापचारिय विषयदल्लि श्रीमन्नारायणनू तटस्थनागिरु________________

එ चरमश्लोकाधिकार उक्तार्थाकारिकै स्सङ्गृज्ञाति ब्रह्मवित्पापवर्गाणा मनन्तानां महीयसाम् । तदोषि सङ्क्रमं जार्न प्रस्तोत्रदपराधतः ॥ वनु, नीनु नन्न भक्तर विषयदल्लि अपराधियु ; अहम्भक्त पराधीनः ऎन्दु हेळिकॊण्डु सुम्मनिरुवनु. इदक्कॆ प्रायश्चितवू आभागवत नल्ले क्षमापणॆयन्नु बेडतक्कद्दागिरुत्तदॆ. आतनिल्लदिद्दरॆ तन्न गुरु विनल्लि प्रायश्चित्त शरणागतियन्नु माडतक्कद्दागिरुत्तदॆ. मेलॆ हेळिदवुगळन्नॆल्ला कारिकॆगळ मूलक सङ्ग्रहिसि हेळुत्तारॆ. प्रपन्ननिगॆ उत्तराघ सम्भविसदे इरुवदक्कागि, अवुगळिगॆ भय पट्टु जागरूकनागि नित्यनैमित्तिकादिगळन्नु भगवत्यर्थवागिये अनुष्ठिसतक्कद्दॆन्दु स्थापिसल्पट्टितु. मुन्दॆ आ उत्तराघगळल्लि तुम्बा प्रबलवादुदु भागतापचारवागि अदन्नु मुख्यवागि परिहरिसतक्क द्दॆन्दु सहेतुकवागि हेळुत्तारॆ. ब्रह्मवित्सापवाणां - ब्रह्मवित्तु गळिगॆ ऎन्दरॆ भागवतरिगॆ माडुव अपराधगळु, अनन्तानां - ऎष्टु अनुभविसिदरू तीरदे इरुव, महीयसारि - कौरदल्लि हॆच्चिरुव, ऎन्दरॆ सुरापान, भ्रूणहत्यॆ, माता पितृ हत्य गुरुतल्प गमन इत्यादि पापगळिगिन्तलू हॆच्चादवॆन्दू, तद्वेषि सङ्क्रमञ्जार्न - अन्तह ब्रह्मवित्तिगॆ द्वेषियॊडनॆ सम्बन्धवन्नु ऎन्दरॆ संसर्गवन्नु हॊन्दु वनिगॆ, श्रुतियल्लि हेळिरुव दुर्दॆशॆयन्नू तिळिदवनागि, तदपराभतः - अन्तह ब्रह्मवित्तिगॆ माडुव अपराधगळ दॆसॆयिन्द, त - भय पट्टिरतक्कद्दु. इदु विधियॆन्दे भाविसतक्कद्दु. इदन्नु तिळिदवनु अदक्कागि अञ्जि भागवतापचारवन्नु हॊन्दुवदिल्लवॆम्ब भाववु. श्रुतियल्लि एनु हेळिदॆ ऎन्दरॆ ; तस्य पुत्रादायवुपय सुहृद स्साधुकृत्या ०द्विषन्- पापकृत्यां” ऎन्दिरुवदरिन्द (शाट्याय नोक्ति) भागवतनन्नु द्वेषिसिदरॆ आ प्रपन्नन पापकृत्यगळु ईतनन्नु बन्दु सेरुत्तवॆ. आदुदरिन्द इदक्कॆ अञ्जि वरिसतक्कदु ऎन्दु हेळल्पट्टितु,________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु सापराधेष संसर्ग प्य परार्धा वहत्य सा। वोडुमीश्वर कृतानि तद्विरोधादभीति । это आदुदरिन्द इल्लि ऒन्दु पूत्व पक्षवु उदिसबहुदु ; एनॆन्दरॆ “सद्वीपात्मानः प्रदूय” (छां ५. १७. ५) ऎन्दु हेळिरुवाग इन्नु द्वेषियल्लि बन्दु सेरुव पापगळु ऎल्लियदु ? ऎन्दरॆ, इदु अग्नि होत्रादि गळिन्दुण्टागुव फलवु. उपायानुष्ठानक्कॆ प्रतिबन्धकगळाद पाप गळॆल्ला कळॆयुत्तवॆ. उपायानुष्ठानानन्तर उण्टागुव पापगळिर बहुदु. प्रपन्ननिगॆ पूराघगळ नाशवू उत्तराघगळ (अबुद्धि पूरैक) अ लॆ स वू हेळिरुवाग पुनः पापगळॆल्लियदु ? ऎन्दरॆ प्रारब्दानुभवक्कागि कॊट्टिरुव शरीर मूलक उण्टागुव पापगळु इद्दे इवॆ. आदुदरिन्द याव पापगळु कळॆयुत्तवॆ ऎम्ब विषयदल्लि प्रारभेतर पू‌ पापमखिलम् ऎन्दु हेळिदरु. आर कार्राक्रिर्या करिष्यमार्णा ऎम्ब प्रवृत्तिगळु इद्दे इरु इवॆ. आदुदरिन्द मेलिन पूरैपक्षगळु यावुवू सरियादवल्लवु. ई प्रवृत्तिगळु ऎल्लियवरिगू उण्टु ऎन्दरॆ “यावन्न विमॆ अथ सम्पतै” ई प्रपन्ननिगॆ शरीरविरुव तनक. प्रपन्नन द्वेषिगॆ प्रपन्नन पापगळु बन्दु सेरुत्तवॆ. ऎम्बुदरल्लि अनु प्रपन्नवादुदू यावुदू इरुवदिल्लवु. ई मेलिन श्रुतियन्नु उदा हरिसिरुवदरिन्द, प्रासङ्गकवागि अयथार्धवाद जीवन्मुक्तियुण्टॆम्ब वादवू निरस्तवु. उपासकनिगॆ सशरीरवागिये मुक्ति ऎन्दरॆ जीव न्मुक्तियुण्टॆन्दू अदु गीता द्वितीयाध्ययद कॊनॆय श्लोकदल्लि हेळल्पट्टिदॆ ऎन्नुवरु सशरीरनागि, शरीरद मूलक ज्ञान तिरोहि तत्ववू इरुवाग सुकृत दुष्कृत प्रवृत्तिगळु इद्दे इरुत्तवॆ. “तमेवं विर्द्वा अमृत इहभवति” ऎम्बल्लि हेळिदॆयल्ला ऎन्दरॆ उपासना कालदल्लिन आनन्दवु मोक्षानन्दक्कॆ तुल्यवादुदॆन्दु हेळितु. उपासना मुगिदनन्तर हेयत्ववु तप्पिद्दल्लवु. आदुदरिन्द सापराधेषु - हागॆ भागवतापचारनन्नू हॊन्दिदवरुगळल्लि, संसर्गपि - संसर्गवन्नु हॊन्दिद्दरू, सेरिद्दरू ऎम्ब भाववु, अस् - ई प्रपन्ननु, अपरार्धा - आतन अपराधगळन्नु, वहति - वहिसुवनु. फलवु, यावनु कावो “ प्रयोक्तरि” अवनल्लियल्लवे________________

चरमश्लोकाधिकार सेरबेकु. अपराध माडिदवनु बेरॆ, आ अपराधवु संसर्गदिन्द इवनिगॆ हेगॆ अण्टुत्तॆ ऎन्दरॆ ईतनु सहायकगोष्ठिगॆ (abettor) सेरि फलवन्नु अनुभविसुवनु. दुष्ट दुदननॊन्दिगॆ संसर्गदिन्द भीष्म द्रोषरू दोषिगळागि श्री कृष्ण सहायदिन्द पाण्डवरिन्द कॊल्लल्पट्टरु. हागॆ फल उण्टागुवदक्कॆ हेतुवन्नु उत्तरार्धदिन्द तिळिसुत्तारॆ. तद्विरोधात् - यावाग भागवत द्वेषियादनो, हिन्दॆ ईश्वर शब्दविरुवदरिन्द, तद्विरोधात् ऎन्दरॆ अन्तह संस र्गियु ईश्वरविरोधियागुवदरिन्द, आतन निग्रहक्कॆ पात्रनागि, आग आस् - ऎन्दु इट्टिकॊळ्ळबेकु, ई संसर्गियू कूड, ईश्वर कृत्यानि- आ द्वेषिगॆ उण्टुमाडुव ईश्वरकृत्यगळाद दण्डनॆगळन्नु, वोडुव भीकृति - हॊन्दलु अपेक्षिसुवनागुवनु. भागवत दै षि यु भगवन्तनिगू द्वेषियु, अन्तवन संसर्गवन्नु हॊन्दिदरॆ अवनिगॆ याव दण्डनॆयो, आ संसर्गिगू कूड अदे दण्डनॆयु, हीगॆ सार दीपसार विवरणॆ व्याख्यातृगळु अर्थ माडिरुत्तारॆ. सारा स्वादिनि सार प्रकाश व्याख्यातृगळ अर्ध हेगॆन्दरॆ ? भागवत द्वेषियॊन्दिगॆ संस‌ बेडवॆन्देनो हेळिदुदु सरिये. आगलि अन्तह द्वेषिय संसर्गक्कॆ इवनन्नु द्वेषिसि दण्डनॆयन्नु माडहुदो ? ऎन्दरॆ अवरवर अपराधगळिगॆ दण्डनॆ माडुववनु स्वतन्त्रनाद ईश्वरनु; परतन्त्र नाद इवनु दण्डनॆ वहिसुवदु ईतनिगॆ स्वरूपविरुद्धवॆन्दु हेळि अद क्कनुगुणवागि व्याख्यान माडिरुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ ? अयं - ईतनु, तद्विरोधात् - आ भागवत द्वेषिय विरोधदिन्द, ईश्वरकृत्यानि स्वतन्त्रनाद ईश्वरन कृत्यगळाद दण्डनॆगळन्नु वोडुमभीति - तानु माडलु इच्छिसुवनु. इदु स्वरूप विरोधवॆम्ब भाववु. सारसङ्ग्रह व्याख्याता इन्नॊन्दु विधवागॆ अर्थ माडिरुत्तारॆ. भागवतद्वेषि संसर्गवेनो बेड ऎन्दु उपदेशिसिदुदेनो सरिये. आतनॊन्दिगॆ सेरि नीनु माडुवदु सरियल्लवॆम्ब सदुपदेशवु कूडदो ? ऎन्दरॆ “आत्मदु हममरादं” ऎम्ब हेळिकॆय प्रकार आतनु भगवन्निग्रहक्कॆ पात्रनागि सुतराम् अयोग्यनाद प्रयुक्त आत नल्लि दयॆयु भगवन्तनिगॆ स्वल्पवू इष्टविल्लवादुदरिन्द तटस्थनागिर बेकॆन्दु उत्तरार्धदिन्द तिळिसुत्तारॆन्दु अर्थ माडिरुत्तारॆ. तद्वि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 3 तन्निनैविल् विलक्कि नित्तन्नॆ वण्णादार’ निन्नॆवनैत्तुन् विळ्ळॆतु विलक्कु नार्थ । ऎन्निनै वैयप्प वत्तिलिन्न मायियडक्कि मत्तॆ रोधात् - भागवत विरोधवु भगवन्तनिगॆ इष्टविल्लदॆ तुम्बा बाधक वागिरुवदर दॆसॆयिन्द, ईश्वरकृत्यानि - आतनु माडतक्क उपदेश दण्डनॆगळन्नु नोडुमभीति - तानु माडलु इच्छिसुवरु. इदु स्वरूप विरुद्धवादुदॆम्ब भाववु. पूार्धदल्लि हेळिरुवदर समर्थनॆगागि उत्तरार्धवु प्रयुक्त ऎन्दु अर्ध माडुवदे युक्तवादुदइन्द मॊदलु कॊट्टिरुव अर्थवे ग्राह्यवु. 66 ई चरम श्लोकद मूरनॆय पादवाद आ ह ० त्वा सत्व पापेभ्यः” आर्थगळन्नॆल्ला सङ्ग्रहिसि ऒन्दु पाशुरद मूलक तिळिसु त्तारॆ. ता. सत्यसङ्कल्पनु सत्वज्ञनु, सत्वकारणभूतनु सत्वनियन्ना निरकुंश स्वातन्त्र्य युक्तनु, निरवधिककारुण्य जलधियु, अ पा र सौलभ्य सौशील्यदाद्यानन्त कल्याणगुणगण महोदधियु, सत्वशेषि याद अहं-नानु, अनादि प्रकृत्यादिगळिन्द बद्धनागि सान्नारिक सुख दुःखादिगळन्ननुभविसुत्ता अनन्त पापगळिन्द कार्पास बीजवु तन्तु गळिन्द परिवृतवागिरुव हागॆ बन्धिसल्पट्टवनन्नु कण्डु परितापदिन्द तन्नन्नाश्रयिसिदनॆम्ब व्याजदिन्द वैराग्यवन्नु हुट्टिसि, मुमुक्षुवाद निन्नन्नू (त्या ऎम्बुवरर्थवु) समस्त पापगळिन्दलू बिडिसि, यावाग शरीरवन्नु त्यजिसि नित्यविभूतिगॆ बरलु निनगॆ इष्टवॆ अनुमति प्रतीक्षॆ यन्नु लीलानारतियु माडुत्तिरुवनॆन्दु अप्पणॆ अडिसुत्तारॆ. 2 अर्थवु - तन् निनैविल्-सत्य सङ्कल्पनाद ९ सङ्कल्पदल्लि, विल कु इ - यावदॊन्दु तडॆयिल्लद हागॆ माडि, तन्नॆनादार् - तन्नन्नु आश्रयिसदे इरुववर, निनैवु अनैत्तु म - मनोरथगळॆ ल्लवन्नू र्ता निश्चित्तु - ताने उण्टागुव हागॆ माडि निलक्कुम् - अनन्तर शमाडुव, नार्थ - नम्म स्वामियाद वासुदेवनु नन्नि नवै नन्न सङ्कल्पवन्नु इल्लवल्-ई जन्मदल्लि, इन्नुमाति - यावु दो ऒन्दु सुकृतवन्नु मूलमाडिकॊण्डु संसारदल्लि भोग्यबुद्धि यन्नु निवृत्ति माडि, वैराग्यवन्नु हुट्टिसि, र्इनै अडिकीळ् -निन्न चरण द्वन्दद कॆळगॆ ऎन्नॆ अडैलुम् ऎन्नुवैत्तु - नन्नन्नु रक्षिसलु योग्य________________

५४ चरमश्लोकाधिकार कलमॆ न्नॆ वैत्तु मनैपाल् यान् मुयन्न विनैयाल् वनमुनिवयर्‌न्नु मुत्तितरमुन्न तो / नन्निनै वानामि युन् कालमिनॆनाळॆयोवॆन्नु नकै शॆयगि नाने ॥ ॥ ४९ ॥ वाद वस्तुवॆन्दु सङ्कल्पिसि, मुन्निनवाल् मुन्दॆ इद्द नन्न तप्पाद मनोरथगळिन्द, यामुयन्न नैयाल् - नानु माडिद कर गळिन्द, वन्द मुनिवु - बन्दन्था निग्रहवु. अयर्‌न्नु - मरॆतु बिट्टु, मुत्तितर - मुक्तियन्नु कॊडुवदक्कॆ, मुन्नॆ - नानु केळु वदक्कॆ, मुञ्चितवागिये सङ्कल्पिसि अथवा - ऎदुरिगॆ निन्तु (अर्जुन निगॆयादरॆ लीलासारथियागि प्रत्यक्षवागि निन्तु,) नन्निनवाल् - नन्न ऒळ्ळॆ ज्ञानदिन्द नामिशैयुङ्काल - नानु अपेक्षिसुव कालवु, इन्नॊनाळॆयो - आप्तनागि अपेक्षिसुव कालवु ईवत्तॊ अथवा नाळॆयो, ऎन्दरॆ दृप्तनागि देहावसानानन्तरवो, ऎन्नु - ऎम्ब दागि, नगैशॆयगिट्रान् - नगुव मुखवन्नु प्रदर्शिसुत्तानॆ. स्मित वक्रनागिद्दानॆम्ब भाववु. उपपादनॆ - ई पाशुरदल्लि श्रीनिगमान्य महादेशिकरवरु अर्जुननिगॆ प्रसन्नवदननागि मन्दहासवन्नु सुरिसुत्ता मुगुळुनगॆ यिन्द तोरिद स्मितवस्त्रवन्नु अनुभविसुववरागि, अन्ता बन्धुगळु मत्तु गुरुगळाद भीष्म द्रोणादिगळन्नु युद्धदल्लि कॊल्ललारॆनॆन्दु “सीदमाननागिरुवाग “प्रहर्सइव” नगुवन हागॆ उपदेशवन्नु स्वामि तॊडगिदनो, हागॆये लीला सारथियु इल्लियू पापगळु हो गुव बगॆ हेगॆ उपासनवु नन्निन्द सागदे ऎन्दु शोकिसुत्तिरुववनिगॆ पाप निवारकवाद अमोघमार्गवन्नु तिळिसि, नित्य विभूतिगॆ यावाग बरलु इष्टवॆन्दु नगुत्ता केळुवहागॆ इदॆ ऎन्दु अनुभविसुत्तारॆ. अव तारगळल्लि नमगादरो जन्मविल्लवादुदरिन्द, नमगॆ अरावतारियागि प्रत्यक्षवादुदरिन्द प्रपन्ननिगॆ अत्यावतारियु स्मितवक्रनागि सेवॆय आयुवदरिन्द, मुमुक्षुवू कूड इदे रीतियल्ले अनुभविसब हुदॆम्बुदू तोरिबरुत्तदॆ. मॊदलु अहं - शब्दार्थवन्नु उप पादिसुत्तारॆ. तानु ऎन्तवनॆन्दरॆ ; तन्निनै विलक्कि - तन्न सत्य सङ्कल्पतॆगॆ एनॊन्दू विघ्नविल्लवु.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु तन्न सङ्कल्पवु ऎन्ताद्दॆन्दरॆ शिष्ट परिग्रह, रक्षणॆ; दुष्ट निग्रह इवर डर विषयदल्लि प्रतिबन्धक माडुववरिल्लवु. ई अभिप्रायवे अमोघ वागि भयनिवारक स्तोत्रवॆम्ब प्रतीतियुळ्ळ अभीतिस्तवद “विधि पुर मार्दन” वॆम्बल्लि उपपादितवु. दासनु अदक्कॆ बरॆदिरुव उप पादनॆयन्नु कटाक्षिसबहुदु. शिष्ट परिपालनॆय सल्पदल्लि याव विघ्नगळू उपयोगवागुवदिल्लवॆम्बुदक्कॆ अल्लि अनेक निदर्शनगळन्नु उदाहरिसिरुत्तदॆ. अम्बरीषनिगॆ दुरासरिन्दलू, प्रह्लादनिगॆ हिरण्य कशुपिविनिन्दलू रुद्रनिगॆ भस्मासुरनिन्दलू, पाण्डवरिगॆ दुद्योधनादि गळिन्दलू, प्रतिबन्धकगळु कारकारियागलिल्लवु हागॆये स्वामियु निग्रहक्कॆ योग्यनॆन्दु सङ्कल्पिसिदुदक्कॆ अन्यथा माडलु यारिगू शक्ति यिल्लवु. विभीषणन रक्षणा सङ्कल्पदल्लि सुग्रीह, जाम्बव अङ्गदादि गळ वादगळु निरर्थकगळादवु. तन्नैन् ण्णादा….विलक्कुं तन्नन्नु आश्रयिसदे इरुववर मनोरथगळन्नॆल्ला हाळुमाडुवनॆम्बुदक्कॆ निदर्शनवन्नु पौण्ड्रक वासुदेव, रावण कुम्भकर्ण, हिरण्यकशिपु दुधनादिगळ वृत्तां तगळल्लि काणबहुदु ऎन्निनवै इब्बवल्ल इत्यादि-सत्येश्वरनु तुम्बा करुणॆयिन्द शरीरेन्द्रियगळन्नु नमगॆ कॊट्टिरुवदु आतनन्नु आश्र यिसि तन्नन्नु बन्दु सेरलि ऎम्बदागि, नावु अन्तह सुसमयवन्नु उप योगिसिकॊळ्ळदॆ उपभोगा सक्तरागिरुत्तेवॆ. आदरॆ सत्येश्वररु नमगॆ नाथनु नावु आतनिगॆ अधीनरु ; अदुदरिन्द आतने नम्मन्नु करुणिसि, ऒन्दु सुकृतवन्नु व्याज माडिकॊण्डु, भोग्य बुद्धियन्नु होगलाडिसि, तन्न अनै अडिळ तन्न चरणारविन्दद्वयवन्नु आश्र यिसुव हागॆ माडि, तन्मूलकवागि नम्मगळ पापराशियन्नॆल्ला होग लाडिसि, आत्रनागि ऒडनॆये ईवत्ते मुक्तियन्नु दयपालिसबेकॆन्दरॆ हागॆये नडिसलु सिद्धनागि, दृप्तनागि देहावसानान्तर बेकॆन्दरॆ अदक्कू बद्धनागि, ई प्रियनाद प्रपन्ननु यावाग बरुव नॆन्दु अवसर प्रतीक्षॆ माडुत्ता मुगुळनगॆयिन्द लीलासारथियु अर्जुनन शोकवन्नु होगलाडिसि सेवॆयन्नित्तनॆम्ब तात्सरवु. ई पाशुरवु अहन्त्वासत्व पापेभ्यः ऎम्बुदर अभिप्रायवॆन्दु हेळिदनन्तर, मुक्ति तरवॆन्दु नाल्कनॆय पादद अर्थवन्नु हेळिहुदु________________

चरमश्लोकाधिकार मोक्षयिस्वामिशब्दार्थवाह “मोक्षयिष्यामि” ऎन्नदु उनक्किष्टमानपूतु मुक्त नाक्कुवॆनॆ इपडि, शिलपापण्ण “नक्षमामि” ऎयु, इच्चॆ सत्व पापेभो मोक्षयिष्यामि ऎयुव, विरुद्ध मनो ? आगैयाल इदु उपच्छन्द नमाम नैयन्नो ? वॆन्निल्, इनैयरण्णु भिन्न विषयवागैयाले विरोधविल्लॆ. हेगॆ ? ऎन्दरॆ यावागलू हिन्दिन उपपादनॆयन्नु सहिसि पाशु रगळिन्दागलि श्लोकदिन्दागलि हेळुवाग मुन्दिन भागद अर्थवन्नू सङ्गतिगागि सूचिसुव पद्धतियन्ननुसरिसि, मोक्षयिष्यामिमाशुच ऎम्बुदर अर्थवन्नु तिळिसिदरु. अदर अर्थवन्नु मुन्दॆ उप पादिसुत्तारॆ. मोक्षयिष्यामि ऎम्बदर अर्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. इस्रो नाळॆयो विन्नु नगै शॆयगिट्रान्, ऎन्नदु - ऎन्दु हेळिरुवदु उनक्किष्टमानसोदु मुक्त नाक्कुव ऎन्नपडि - निनगॆ इष्टवादाग निन्नन्नु मुक्तनागि माडुवॆनु ऎन्दु हेळिद हागॆ. हागा दरॆ भविष्यत्कालदल्लि ऎन्दु हेळिद हागायितु. शरणागतिय उत्तर क्षणदल्लो अथवा नाळॆये ? देहावसानानन्तर ई प्रपन्ननिगॆ इष्ट वाद कालदल्लि, प्रपन्न वात्सल्य जलनिधियागिरुव स्वामियु शरणागत नाद क्षणवे मुक्तिकॊडबेकल्लवे ? ऎन्दरॆ मुमुक्षुविन इष्टानुसार नडॆयुवदु न्यायवादुदु ऎम्ब भाववु. इन्नॊन्दु आक्षेपणॆयेनॆन्दरॆ ? वराहावतारियागि स्वामियु भूमिदेविगॆ हेळिरुत्तारेनॆन्दरॆ अपराधिगळ विषयदल्लि “पद्मपत्रश तेनापि नक्षमामि वसुन्धरे । उपचार शतेनापि नक्षमामि वसुन्धरे नूरु कमलगळन्नु तन्दु अष्टोत्तर शतरूपदल्लि अर्चि सिदरू, अथवा नूरु विध अथवा नूरु सारि उपचारगळन्नु माडि दरू, नानु अन्तह अपराधगळन्नु क्षमिसुवदिल्लवॆन्दु तावे स्वतः हेळिरुत्तारॆ. हागॆये गीतॆयल्लू अपराधिगळन्नु पुनः पुनः संसार दल्ले मुळिगिसुत्तेनॆ ऎन्दु तानहं द्विषतः क्रूर्रा संसारेषु नराधर्मा ; क्षिपाम्यजस्र मासुरेष्यन योनिसु । ऎम्बदागि,________________

(es) उत्तरार्ध व्याख्यानवु

  • नक्षमामि” ऎन्नदु “ पद्म पत्रकतेनापि नक्षमामि वसुन्धरे । उपचारशतेनापि नक्षमामि वसुन्धरॆ” ऎन्नार् पोलॆ कॊल्लु गिर पोलियान प्रायश्चित्तानर नाल् क्षमिर्यो ऎन्नपडि, इष्टु सत्व पापप्रायश्चित्त मायिरुप्पदॊरु उपाय विशेष अर्जुननिगॆ तिळिसिरुत्तारॆ - हीगॆ अपराधिगळिगॆ निग्रहवे ऎन्दु हेळिरु वाग, इदु बालातुरादु पच्चन्दनतुल्य ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ उपच्छन्धनक्कागि मेक्षयिष्यामि ऎन्दु हेळिदुदल्लवो ? ऎन्दरॆ, इवॆरडू भगवद्वाक्यवु. ऒन्दक्कॊन्दु विरुद्धवल्लवु. भिन्न सन्दर्भ गळल्लि हेळिदवॆन्दु समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ-शिलर् - कॆलवरु, इवरु यारॆन्दरॆ शरणागतियु उपायवे. अल्लवॆन्दु हेळुववरु शाङ्कररु, माध्वरु नम्मल्लि कॆलवरू सह, पा प ग ळ न्नु, “ नक्षमामि” - नानु सहिसुवनल्लवॆन्दु, ऎु - वराहा वतारियागि हेळिदुदू, इट्स् सल्वपापेभ्यः मोक्षयिष्यामि ऎयु ऎन्दु हेळिदुदू, विरुधमन्‌ - विरुद्धवल्लवो ? आगैयाल - आ कारणदिन्द, इदु उपच्चन्दन मत्तनैयन्नॊ - अर्जुनन कैयल्लि कॆलसमाडिसुवदक्कागि पुसलायिसि हेळिदुदल्लवो ? कहियागिरुव औषधवन्नु बालनु कुडियदे इद्दरॆ सक्करॆ हागॆ सिहि यागिदॆ कुडिदुनोडु ऎन्दु सुळ्ळु प्रेरणॆ माडिदहागॆ अल्लवो ? ऎन्दाक्षेपणॆ तन्दरॆ इदक्कॆ समाधान हेळुत्तारॆ-इवॆयिरु इवॆरडु भगवदुक्तिगळु, भिन्न विषयवागैयाले - भिन्न विषय वादुदरिन्द विरोधमि - परस्पर विरोधवाक्कुगळल्लवु. अदु हेगॆ विरुद्धवादवल्लवॆम्बुदन्नु मुन्दॆ उपपादिसुत्तारॆ. 66 “नक्षमामि” ऎन्नदु - नक्षमामि ऎन्नुव श्रीवराहावतारिय वाक्यवु, ओ भूमिदेविये शतकमलपत्रगळिन्दलू कूड नानु क्षमिसुवनल्लवु ; ऎन्दरॆ अवुगळिन्द अर्चनॆ माडिदरू क्षमिसुवनल्लवु. मत्तु शतोपचारगळिन्दलू क्षमिसुवनल्लवु, ऎन्नार्‌ पोलॆ - शूल्लु गिर पोलियान ऎन्दु हेळिरुव हागॆ इरुव, प्रायश्चित्तान्तरङ्ग फाल् - बेरॆ प्रायश्चित्तगळिन्द, ऒन्दॊन्दु प्रायश्चित्त ऒन्दॊन्दु पापगळन्नु होगलाडिसि सत्व पा प ग ळु कळॆयदे इरुवदरिन्द, क्षमये - क्षमिसुवनल्लवु, ऎन्नपडि . ऎन्दु हेळुव अभिप्रायवु________________

चरमश्लोकाधिकार- कलॆ ऎल्लारुम् मिनॆरदु.“यदिवा रावणस्सयं” ऎर शरन्नाभिप्राय मिरुप्पदु. इप्पडि व्यवस्थित विषयवाग वचन* ताने काट्टुगैयालॆ विरोधविल्ला मैयाले उपकृन्तन मात्रवन्नु, इनल्लाह पोदुभक्ति प्रपत्ति रूप इ - ई प्रपत्तियल्लादरू, सपापपायश्चित्त मायिरुप्पदु- समस्त पापगळिगू ऒन्दे पायश्चितवागिरुव ऒरु उपायविशेष काले- शरणगतियाद ऒन्दु उपायविशेषदिन्द, यॆल्लात्तु युम- ऎल्ला अपराधगळन्नु, क्षमिन्नेनॆरदु - क्षमिसुत्तेनॆ ऎन्दु हेळिरुवदु, यदिवारावणस्वयम” ऎम्बदागि ‘ऎन्दरॆ महापराधियाद आ रावणने शरणागतनादरू ग्राह्यने, ऎ ऎन्दल्लवे तरण्याभिप्रायविरुप्पदु - शरण्यनाद श्रीरामचन्द्र प्रभुविन अभिप्रायवु. वराहावतारिय अभिप्रायवु शतपद्मपत्र दिन्दलू शतोपचारदिन्दलू ऎल्लो ऒन्दॊन्दुपापवु कळॆयबहुदु. आदुदरिन्द ऎल्ला पापवू कळॆयदे इद्दुदरिन्द “नक्षमामि” ऎन्दरु. ई शरणागतियादरो सापराधगळिगू ऒन्दे प्रायश्चित्त रूपवा दुदु भरन्यासवु ; आदुदरिन्द इल्लि सपापेभोमोक्षयिस्वामि ऎन्दु हेळल्पट्टितु. यदिवारावण स्वयम ऎम्ब श्लोक अनेक सल उदाहृतवु ; “ अननं हरिश्रेष्ठ दत्त मस्काभियम्मया। विभीषणो वा सुग्रीव यदिवा रावण यम-रावणनिगिन्त अपराधमाडिदवरिल्ल. अन्तवनू कूड शरणागतनादरॆ पापगळॆल्ला कळॆदु रक्षिसल्पडुवनु, विभीषणनेनो सुकृतियु ; विभीषणनादरॆ एनु ? रावणनादरॆ एनु ? ऎल्ला पापगळु कळॆयुवदरिन्द इब्बरू रक्षिसल्पडुवरॆम्ब भाववु, मुन्दॆ इप्पडियॆम्ब वाक्यदिन्द मोक स्वामि ऎम्बुदु उपच्चन्दन वाक्यल्लवॆन्दु निगमन माडि हेळु तारॆ. इप्पडि - हीगॆ, व्यवस्थितविषयवाग- नक्षमामि ऎम्ब वाक्य तात्सर हागॆ, मोक्षयिस्वामि ऎम्बुदर तात्पर हीगॆ ऎन्दु निश्चयिसि विषय भेदवॆन्दु, वचनगळुतावे, काट्टुगैयालि स्पष्टवागि तोरिसुवदरिन्द विरोध मिल्ला मै याले – ई ऎरडु वचनगळिगू परस्पर विरोधविल्लदुदरिन्द, उपच्चन्दन मात्रवन्नु उपचदनक्कागि माडिद प्रयोगवल्लवु. इच्छिनल्लादपोदु-हीगॆ________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु पापमोक्षण शब्दार्थन्त कारांश्वाह मोपायङ्ग विधिक्किर शास्त्रज्ञळॆल्ला म व्याकुलङ्गनाम. इष्टु पापण्ण इल् निन्नुं विडुविक्कॆ यावदु ? अनादियान विपरीतानुष्ठानत्ताले सिरन्ननिग्रहाभिप्राय ईश्वर्र ताने विडुगै, इन्नि ग्रहनिवृत्तियाले निग्रहकार ळान अविद्यादिग इल्ला निवृत्तळाद, ईश्वरनुडैय निग्रह निवृत्ति यावदु ? परस्पर विरोधवचनवु, “रामोद्वि र्नाभिभाषते” ऎन्दु हेळिद्दरू, हागॆ वञ्चिसुववाक्यवॆन्दु भाविसिदरॆ, भक्ति प्रपत्ति रूपनो पायङ्ग - ई ऎरडु मोपायगळन्नु, विधिक्किर, विधिसिरुव, शास्त्रज्ञळॆलाम्-उपनिषत्र, व्यास सूत्र, इतिहासपुराणगळॆल्ला, व्याकुलङ्गळाम् - परस्पर विरोध उळ्ळवुगळागुवुवु. परस्पर ऐककण्ठविल्लदॆ होगुवुवु. आग भक्तिमार्गवु उपच्चन्दन ऎन्दु हेळबेकागुत्तदॆ. उपच्छन्दनवल्लदुदु यावुदु ऎन्दु तिळियुव बगॆ हेगॆ ऎम्ब तात्सरवु अवुगळिगॆ पापमोक्षण शब्दार्थवन्नू अवु कळॆयुव बगॆयन्नू तिळिसुत्तारॆ. इष्टु-ई सन्दर्भदल्लि, पापमोक्षण सन्दर्भदल्लि, पापण्णळिल् निन्नु विडविक्कॆ यावुदु? पापगळदॆशॆयिन्द बिडिसोणवॆन्दरॆ एनु? अनादियान-अनादियागि बन्द, विपरीतानुष्ठानत्ताले-भगवन्त न आज्ञारूपधरगळगॆ विरुद्दवागि अनुष्ठिसुवदरिन्द, सिरन्न-हुट्टिद निग्रहाभिप्राय अधगळन्नु आचरिसिदनादुदरिन्द शिक्षिसबेकॆम्ब सङ्कल्पवन्नु ईश्वरनु ताने, निडुगै-बिडोणवु -इवनु अनुष्ठिसिद भरन्यासदिन्द सुप्रीतनागि ईतन अधाचरणॆगागि शिक्षिसुव सङ्कल्प वन्नु बिट्टु बिडोणवु इन्निग्रहनिवृत्तियाले ई निग्रहसङ्कल्पवन्नु बिडोणदरिन्द निग्रहसङ्कल्पङ्गळान - शिक्षिसुव सल्प दकारगळाद, अविद्यादिगळॆल्ला - अज्ञानवे मॊदलादवुगळाद, वासना, रुचि प्रकृति सम्बन्धगळु हेळल्पट्टवु, इवॆल्लवू, निवृत्तण्ण ळाम् -बिट्टु हो गुवुवु ईश्वरन निग्रहनिवृत्तियु यावुदु ? “मत्पसादात् नन्न अनु ग्रहदिन्द ऎण्णर-ऎम्बन्तॆ हेळिरुव अभिप्रायविशेषम्-सङ्कल्प रूप विशेषवु, 4 मत्व सादात्परांशान्ति मचरेणाधिगच्छति ” ऎन्दु ;________________

LO चरमश्लोकाधिकारः मत्रसादात् ऎण्णर अभिप्रायविशेषन जीवनक्कु अविद्या दिगळुडैय निवृत्तियावदु; ज्ञानविकासादिगळ्, इ(जि) वनुक्किप्पडि पुण्यपाप रूपमान संसार कारणं कळियुव क्रम…दॆन्निल् ? उपाय विरोधिगळ मुन्नॆ स्व हेतुक्कळाले कळिन्साल्, प्रारतर राय् प्राप्ति विरोधङ्गळागवल्ल पूरै पुण्य पापण्ण४ उपायारम्भत्तिले विशेषमाक कळियुव. इन्नॊन्दु कडॆयल्ल, तत्पसादात् परांशांस्थानं प्रान्सिसि शाश्व तम् ऎन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. श्री यतिवररू सह ई अभिप्राय नन्न मा सादादेव ऎन्दराम्भिसि स्वामियु, ई निग्रह निवृत्ति यिन्द अनुग्रहिसुव प्रकारवन्नु शरणागतिगद्यदल्लि विस्तरिसिरुत्तारॆ. जीवनुक्कु-जीवात्मनिगॆ, अविद्यादिगळुडैय-अज्ञानमॊदलादवुगळ निवृत्तियावदु ? - बिट्टु होगुवुदु यावुदु ? ज्ञानविका - हिन्दॆ इद्द ज्ञान तिलोहितत्ववु कळॆदुहोगि ज्ञानविकासादि उण्टागो णवु. श्रु ति यु * स्वनरूपेणाभिनिष्पद्यतॆ ”, ब्रह्मसूत्रवु * सम्पद्याविद्भावनशाक् ” ऎम्बल्ल इदु उपपादितवु. इल्लि आदिपददिन्द देशविशेष प्राप्ति मत्तु कैङ्कर पास्तिगळु हेळल्प ट्टवु. अल्लि ज्ञानविकास उण्टागुवदरिन्द शास्त्रद अवश्यकवू, पापगळ नैसगुव सम्भववू, इल्लवु. " इजीवनक्कु - ई आत्मनिगॆ इप्पडि - ई रीतियागि, पुण्य पाप रूपवाद, संसारकारणम् - संसारबन्धक्कॆ कारणवादुदागिरु वुदु, कळियुव क्रमवेदनाल्-कळियुवक्रमवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ उपाय विरोधिगळ - उपायानुष्ठानवन्नु माडलु विरो धिगळाद पापगळु, मु - उपायानुष्ठानक्कॆ मुन्दॆ, स्वहेतु कळाल् - ई मुमुक्षुविन सुकृतविशेषगळ मूलक उण्टाद भगव निग्रह निवृत्तियमूलक, कळिन्साल् - कळॆदु होदरॆ, प्रारब्धत रङ्गळाय् - ईग प्राप्तवागिरुव शरीर मूलक उण्टाद प्रारब्ध करवल्लदॆ बेरॆयागि, प्राप्ति विरोधङ्गळागवल्ल - प्राप्ति विरोध पापगळाद, पॊ‌पुण्य पापण्ण - हिन्दिन जन्म ई जन्मगळल्लि माडिद पापगळॆल्ला, उपायारम्भले - उपायवन्नु आरम्भिसि दागले, निशेषवागि कळॆयुम् - निशेषवागि ई उपायवाद भर________________

चरम काधिकार- तालॆ ऎल्लायुव क्षमिप्पॆनॆरदु.“यदिवा रावणस्सयं” ऎन्निरॆ शरण्याभिप्राय मिरुप्पदु. इप्पडि व्यवस्थित विषयवाग वचनङ्गळ ताने काट्टुगैयाले विरोधविल्ला मैयाले उपच्चन्दन मात्रवन्नु. इच्छिनल्लाद पोदुभक्ति प्रपत्ति रूप इष्टु - ई प्रपत्तियल्लादरो, सत्य पापपायश्चित्तमायिरुप्पदु. समस्त वापगळिगू ऒन्दे पायश्चितवागिरुव, ऒरु उपायविशेष ताले - शरणगतियाद ऒन्दु उपायविरेषदिन्द, यॆल्लात्तु युम्- ऎल्ला अपराधगळन्नु, क्षमिप्पॆनॆरदु - क्षमिसुत्तेनॆ ऎन्दु हेळिरुवदु, “यदिवारावणस्वयम” ऎम्बदागि ऎन्दरॆ महापराधियाद आ रावणने शरणागतनादरू ग्राह्यने, ऎरे - ऎन्दल्लवे शरण्याभिप्रायविरुप्पदु - शरण्यनाद श्रीरामचन्द्र प्रभुविन अभिप्रायवु. वराहावतारिय अभिप्रायवु शतपद्मपत्र दिन्दलू शतोपचारदिन्दलू ऎल्लो ऒन्दॊन्दु पापवु कळॆयबहुदु आदुदरिन्द ऎल्ला पापवू कळॆयदे इद्दुदरिन्द “नक्षमामि” ऎन्दरु. ई शरणागतियादरो सापराधगळिगू ऒन्दे प्रायश्चित्तरूपवा दुदु भरन्यासवु ; आदुदरिन्द इल्लि सपापेभोमोक्षयिष्यामि ऎन्दु हेळल्पट्टितु. यदिवारावणस्सयव ऎम्ब श्लोक अनेक सल उदाहृतवु ; “अननं हरिश्रेष्ठ दत्त मस्याभयम्मया । विभीषणो ना सुग्रीव यदिना रावण यम -रावणनिगिन्त अपराधमाडिदवरिल्ल. अन्तवनू कूड शरणागतनादरॆ पापगळॆल्ला कळॆदु रक्षिसल्पडुवनु. विभीषणनेनो सुकृतियु ; विभीषणनादरॆ एनु ? रावणनादरॆ एनु ? ऎल्ला वापगळु कळॆयुवदरिन्द इब्ब रक्षिसल्पडुवरॆम्ब भाववु. मुन्दॆ इप्पडियॆम्ब वाक्यदिन्द मोक्ष यिष्यामि ऎम्बुदु उपच्चन्दन वाक्कल्लवॆन्दु निगमन माडि हेळु त्तारॆ. इप्पडि - हीगॆ, व्यवस्थितविषयमाग - नक्षमामि ऎम्ब वाक्य तात्सर हागॆ, मोक्षयिस्वामि ऎम्बुदर तात्पय्य हीगॆ ऎन्दु निश्चयिसि विषय भेदवॆन्दु, वचनगळु ताने, काट्टुगै याले स्पष्टवागि तोरिसुवदरिन्द, विरोध मिल्ला मै याले - ई ऎरडु वचनगळिगू परस्पर विरोधविल्लदुदरिन्द, उपच्चन्दन मात्रवन्नु उपचन्दनक्कागि माडिद प्रयोगवल्लवु. इण्णनल्ला दपोदु-हीगॆ________________

चरमश्लोकाधिकार 3 पक् बुद्धि पराघगळ स्वाधिकारानुगुण प्रायश्चि विशेषत्ता लीयादल, शिक्षार्थवाग लघुफलविशेषालॆ मावल्, रुम्. प्रपन्ननुन्नु प्रारब्धल् इत्पन्नकालत्तु ळ्ळुळ्ळि विक्रमाय काण्डम् अनुभवालुम् अवानर प्रायश्चित्तालुव नाद मेलुळ्ळि तुम उपायमाहात्मत्ताले कळॆयुव. कहूळर हागॆ शूद्र पक्वान्नवन्नु तिन्नुवदु; इवुगळु लेपिसुवदिल्ल वॆम्ब भाववु. ' आनावर् - आपत्तु इल्लद सन्दर्भदल्लि, बुद्धि पूत्तराघ गळु, स्वाधिकारानुगुण - तनगॆ उपासनदल्लॊ प्रपतियल्लॊ अधिकारवॆम्बुदन्नरितु, प्रायश्चित्तविशेषत्ताले - प्रायश्चित्त विशेष दिन्द, उपासनदल्लि अधिकारवादरॆ प्रायश्चित रूपदल्लि उपासन माडि, प्रपदनदल्लि अधिकारवादरॆ, प्रायश्चित्तक्कागि पुनः प्रपदिनदिन्द, ऎम्ब भाववु; कठिनभावनागि ई बुद्धि पूद्वाघक्कॆ पुनश्चरणागति मॊदला दवन्नु माडदिद्दरॆ, शिक्षार्थिमाग - शिक्षॆगोस्करवागि, लघुघल विशेषत्ताले - अल्पफलवाद दण्डनॆय विशेषदिन्द हीरुव-कळॆदु होगुवुवु. अ बुद्धि पूरैकवादुदु शरणागति माहात्मयिन्दले लेपिसुवदिल्लवु. बुद्धि पूरैकवादुदु पुनश्चरणागतियिन्द कळॆयुत्तवॆ. हीगॆ प्रायश्चित्त शरणागतियन्नु अनुष्टिसदे होदरॆ अल्प द इनियॆम्ब भाववु. अनापल् बुद्धि पूत्त राघम् ऎन्दु एक हेळल्पट्टितॆन्दरॆ आपत्तिनल्लि बुद्धि पूरैकवागि माडुव अपराधवु अपराधवागुवदिल्लवॆम्ब भाववु मुन्दॆ प्रारब्द रूपवागि बन्द पुण्यपापगळु कळॆयुव बगॆ हेगॆ ऎम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ प्रपन्ननुळ्ळु - प्रपन्ननिगॆ, इश्नकालत्तु कुळ्ळि - आतनु अपेक्षिसिद कालदॊळगेनॆ, आर्तनागिद्दरॆ ऒडनॆ दृप्तनागिद्दरॆ देहावसानानन्तर ऎम्ब बाववु, विपक्वमार्य - फलकॊडलु सिद्धवागि, कांशम् - कभागवु, अनुभवालुम- अनुभविसियादरू, अवान्तर प्रायश्चित्तालम’ - अदु बुद्धिपू क्रो राघवागुवदरिन्द अदक्कागि पुनः प्रायश्चित्तरूप प्रप स्नानरिन्दलू, मेलुळ्ळदवुम - अनन्युपगतप्रारब्धवू, उषा________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु पुण्य स्य निवृत्ति प्रकारमाह શ્ર उभय भाव(न) ना क्रमत्तालेवन्द बुद्धि पूरोत्तर पुण्य ४८, प्रतिबन्धकमिल्लाद युव, उपासनुक्कु विद्यानुगुण पूरोत्तर पुण्यङ्गळुम, फलप्रदानाले कळ्ळॆ युम यमाहात्मत्ताले - प्रपदन माहात्मयिन्द कळियु - कळॆदु होगुत्तदॆ. A हिन्दॆ यावयाव पापगळु सकृत् प्रपत्तियिन्द कळॆयुत्तवॆ. ऎन्दु हेळुव सन्दर्भदल्लि प्रारबेतरवॆन्दु आरम्भिसि हेळिदरु. हागादरॆ प्रारब्द कळॆ.. ? इल्लवे ? ऎम्ब प्रश्नॆगॆ समाधान वागि कळॆयुत्तॆ ऎन्दु हेळुत्तारॆ. प्रारब्ध वु ऎरडु विधवु अभ्युप गत, अनभ्युपगतवॆम्बदागि, अनभ्युपगतवु देहारदल्लि अनुभविस तक्कद्दु. आ द रॆ ई प्रपन्ननिगॆ देहारप्राप्तियिल्लवादुदरिन्द मेलुळ्ळदुवुदु उपायमाहात्मनाले कळियुवु’ ऎन्दु हेळिदरु. आ अभ्युपगत प्रारब्ददल्लि विपक्वांशवु अनुभाव, विप क्ववल्लद करांशनिवृत्तिगागि सङ्कल्पिसि पुनः प्रपदन माडिदरॆ आ प्रार ब्यांशवू कळॆयुत्तदॆ ऎन्दु हेळिदरु. इदक्कॆ प्रमाणवागि ई साध्य भक्तिस्तु साह प्रारबिस्यापि भूयसी ऎम्बुदु उदाहृतवु. लीला सारथियू कूडा अभ्युपगत प्रारब्दांशवू कळॆयुवदक्कॆ शर णागति रूप साधनवन्ने “ तमेव शरणङ्गच्च सत्वभावेनभारत ” ऎम्बल्लि हेळिरुत्तारॆ. सत्वभावेन ऎम्ब प्रयोगवु सार्थवादुदु. हिन्दॆ पूत राघगळ निवृत्ति हेगॆम्बुदन्नु तिळिसिदरु. मुन्दॆ पुण्यगळ निवृत्ति हेगॆम्बुदु चट्टिसल्पडुत्तदॆ. पुण्यद निवृत्ति प्रकारवन्नु तिळिसुत्तारॆ. उभय भावनाक्रमत्ताले - कॆलवु मुमुक्षुगळिगॆ उभय भावनॆगळुण्टु–अवु यावुवॆन्दरॆ ब्रह्मप्राप्ति मत्तु कल्मानुभव इवॆ रडर क्रमदिन्द, हीगॆ ऎरडु भावनॆ इरुववरु दृप्तप्रपन्नरु. भावनायुक्तरु मूरु विध (१) ब्रह्मभावात्मक (२) करभावा त्मिक (३) उभय भावात्मकवॆन्दु विष्णु पुराण षष्टांश सप्तमो ध्यायदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ब्रह्मभावात्मकरु ननकसनन्दनादिगळु ;________________

चरमश्लोकाधिकार- विद्यॆन्नु अनुपयुक्त बुद्दिपूज्योत्तर पुण्यङ्गळिल् प्रतिबद्ध करभावात्मकरु देवादिगळू स्थावरगळू, उभय भावात्मकरु हिर ण्यगर्भादिप्रपन्नरु. K

  • त्रिविधाभावना भूप विश्व मेत भोधताम । ब्रह्माख्याकरसञ्ज्ञाच तथाच्चॆ वोभयात्मिका ॥ कभावात्मकाएका ब्रह्मभावात्मका परा । उभयात्मिका तथैवान्या त्रिविधाभावभावना । सनन्दनादयेयेतु बक्क भावनयायुताः । कभावनयाचान्य देवाद्यास्थापरापराशि । हिरण्यगर्भादिहुच ब्रह्मकरा काद्विधा ॥५॥ ऎम्बीश्लोकगळु अनुसन्धेयवु. आदुदरिन्द उभय भावनाक्रम ताले ऎन्दरॆ मोक्षसुख संसारसुखगळन्नु अनुभविसबेकॆम्ब भाव ना इरुव क्रमदिन्द ऎम्बर्थवु, वन्द - उण्टाद, बुद्धि पूरैकवा दउत्तरपुण्यगळल्लि, प्रतिबन्धक मिल्लाद युव - फलक्कागिपुण्य गळन्नु आचरिसिदरॆ बन्धकगळु. अदेकरगळन्नु फलाकाङ्क्षॆयिल्लदॆ सश्वेश्वरकैङ्करक्कागली, आतन प्रीत्यर्थवागलि माडिदरॆ बन्धकगळल्लवु. हीगॆ प्रतिबन्धकविल्लदवु यावुवॆन्दरॆ नित्यनैमित्तिक कल्मगळु मत्तु परोपकारार्थवागि माडिदवुगळु, इवुगळन्नु फलत्याग माडि अनु ष्टिसिदवु, मत्तु उपासनक्कु - भक्तियोग निष्टनिगॆ, पूरोत्तर पुण्यङ्गळु -पूरैपुण्यगळु यावुवॆन्दरॆ मेलॆ हेळिद करयोगा दिगळु उत्तरपुण्यगळु यावुवु ऎन्दरॆ श्रवण, कीर्तन मॊदलादवु गळु भगवद्भागवत कैङ्कय्यगळु, फलप्रदानत्ता लेकळियुव-इवु गळिन्द प्रीतनाद सरेश्वरनु ई प्रपन्ननिगॆ देहावसानपरन्तरवू फलवन्नु ऎन्दरॆ ऐहिकसुखगळन्नु कॊडुवदर मूलक, कळॆयुवु निवृत्तियागुत्तवॆ. विद्यॆक्कु - ब्रह्मएद्यॆगॆ, इदु भक्तियोगवु, उ पासनवु ; इदक्कॆ उपयुक्त बुद्धि पूरोत्तरपुण्यगळु यावुवॆन्दरॆ करयोगादिगळु, अनुपयुक्तवादवु यावुवॆन्दरॆ देवालयनिरा ण, बडहुडुगरिगॆ अन्न हाकुवदु, कॆरॆ, स्कूलु, आस्पत्रॆ मॊदलादवुग ळन्नु कट्टिसुवदु अन्तह बुद्धि पूरकवाद पुण्यगळल्लि, प्रतिबद्ध फलण्ण ळुम् - इन्नू अवु फलगळन्नु कॊडदे इरुवुवु. इवु हिन्दिन जन्मगळ________________

(F) उत्तरार्ध व्याख्यानवु फलज्ञरु, विद्योपयुक्त पूरोत्तर पुण्यळिल्ल अनु कूलप्रतिकूल प्रबलकल्मानरफलळाले निरुद्धावसरळाय फलम कॊडुक्करादॆ विकुतियाय निन्नवैयुम अनि कालले कळॆयुव. द्दागिरबहुदु, अथवा अनभ्युपगत पुण्यगळागिरबहुदु; विद्योपयु कपूरोत्तरपुण्यळिल् - ब्र ह्मवि दै गॆ उपयुक्तवादवुगळागि, उपायानुष्ठानक्कॆ पूत्ववागियू, उत्तरकालदल्लि माडिद पुण्यग ळल्लि, इवु यावुवॆन्दरॆ दैवमेवापरॆ ऎन्दारम्भिसि गीतॆयल्लि हेळिद कयोगद अब्बिगळू, अवुगळिगॆ अब्बगळाद नित्यनैमत्ति कानुष्ठान गळू, अनुकूल प्रतिकूल प्रबलकरानर फलळाले - इवुगळ फलक त्यादित्यागगळ मूलक अनुष्ठिसिद्दरॆ अनुकूल फल, सात्विक त्यागहेळदॆ अनुष्ठिसिद्दरॆ स्वर्गाविभोगवन्नु कॊडुवदागि बन्धक वागि प्रतिकूलफल, ईग प्राप्तवागिरुव शरीरमूलक प्रबलवादपुण्य फलकॊडुव करगळन्नु माडिरबहुदु, इवुगळ अनुभवक्कॆ समय विल्लदॆ निरुद्धावसरळाय .. तडॆयल्पट्ट कालवुळ्ळवुगळागियू इरुव फलं कॊडुक्क सेरादॆ - छलगळन्नु कॊडुवदक्कॆ आगदॆ, मिकुदि याय निन्नवैयुम - अनुभविसलु आगदॆ हॆच्चागिरुववुगळु, अमकालत्तिले - देहावनानकालदल्लि, कळियु - कळॆदुहो गुत्तवॆ. पुण्यदविषयदल्लि मेलॆ निर्धरिसि हेळिद तम्म अभिप्रायगळन्नु तिळिसलु साधनवेनादरू उण्टो ? ऎन्दरॆ पुण्यवू पापदहागॆये बन्धक. अवुगळू कळॆदुहोगद हॊरतु मोक्षप्राप्तियिल्लवॆम्बुदक्कॆ व्याससूत्र प्रमाणवन्नु उदहरिसुत्तारॆ-ब्र, सू- ४. १. १४ पाप वेनो दुःखफलवन्नु कॊडुवदादुदरिन्द पापपरिहार मार्गवे नो न्यायवु. पुण्यवु अनुकूलफलवन्नु कॊडुवदरिन्द अदु एत कै परिहरणीयवु ? ऎन्दरॆ पुण्यवू बन्धकवादुदरिन्द पुण्यपापगळॆ रडू तॊलगबेकु. इदन्ने ई सूत्रवु तिळिसुत्तदॆ. इतरस्कापि-पाप गळिगिन्त इतरवाद पुण्यगळू एवं - पापगळ हागॆ, अश्लेषविनाश दल्लि समानवादवुगळु. पुण्यफलवागि उण्टागुव स्वर्गादिगळू मुमुक्षुविगॆ अनिष्टवादुदरिन्द अघ ऎम्ब १३ नॆय सूत्रदल्लि________________

चरमश्लोकाधिकारि- इव्यर्थम “इतराव मसङ्क्षेपःपातेतु” ऎज्ञर सूत्र ले अभिप्रतम, भगवतिमात्रम फलवागि अनुष्ठित केवलकृर रूप सुकृतब्बळिगॆ अप्पोदु दत्त फलङ्गळाकैया ले यवत्तुक्कु अषल्लवेा. लोकसहार्थ विधिया ल् अनुकुमन्नॆयुव तनक्कप्पडिये भगवदाध्य ळगैयालॆ, यवैयुम इवनुक्कु केवल कैरळाय् रुव शब्द दल्ले पुण्यगळू सेरिदवु. पातेतु - विद्यानुगुणवाद पुण्यदिन्दुण्टागुव वृष्टि अन्न, आरोग्य मॊदलादवुगळिगॆ शरीरावसान उण्टादनन्तर, असङ्क्षेप - लेपविल्लदिरोणवु सिद्धिसुत्तदॆ. तुत ब्ददिन्द शरीरविरुवाग विद्यानुगुर, पुण्यफलवु विद्यॆयल्लि उपयुक्त वागुत्तदॆ. n

भगवतिये फलवागि, अनुस्थित - अनुष्ठि सल्पट्ट, कवल कृज्ञररूप सुकृतगळु, आप्लोडु - अवुगळन्नु अनुष्टिसिदकाल द, द फलळाकैयालॆ – सत्येश्वरनिन्द स्वयम्प्रयोजन वागि कॊडल्पट्ट फलगळुळ्ळवु आदुदरिन्द, अवत्तुक्कु - अन्तहसुकृत गळु बन्धकगळागलारवादुदरिन्द, आक्षेषल्लवेन्हा - अवुगळिगॆ आश्लेष हेळबेकादुदिल्लवु लोकसहार्थविधियाल् - गीतॆ यल्लि ई लोकस मेवापिसंर्पकरु मर्हसि ” ऎम्बल्लि (१.३.२०) लीलासारथियु, आज्ञा कैङ्करगळागि अवश्यकमाडबेकागि रुव नित्य नैमित्ति कल्मगळन्नु लोकसङ्ग्रह प्रयोजन दृष्टियिन्दला दरू माडबेकॆन्दु विधिसिरुवदरिन्द, अनुष्टिम युव-अनु ष्टिसबेकादवन्नु तनन्नु-प्रसन्ननादतनगॆ, अप्पडिये-हागॆये, भग वराज्ञासिदळाया-भगवन्तन आज्ञॆयिन्द उण्टादवाडुद रिन्द, इवनुक्कु केवलकृरळाय्-इवनु स्वयं प्रयोजन वागि फलकरादिगळन्नु अपेक्षिसदे अनुष्टिसुवदरिन्द, दत्तपलळ् - स्वामियुतानागिये अनुग्रहिसिद आरोग्य, अन्न मॊदलाद रूप दल्लि, दफङ्क् - कॊडल्पट्ट फलगळन्नुळ्ळवु. लोकसंहा र्थविधिसिद्धवुगळल्लि, नित्य नैमित्तिकगळु मात्रवे अल्लवु. करयोगद दैवमेनापकी ऎम्बल्लि हेळिदवू मत्तु अनुज्ञा कैङ्करगळाद भगव________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु इवल् अनवधानत्ताले सात्विक त्यागरहितमान अनुष्ठ तण्णळ् उण्डागि अवैयुव ऎल्ला म “ताव भावोप हानिक” ऎण्णरपडिये पापतुल्यळाय् मोक्षयि प्या विक्कु विषयनाम्, द्भागवत कै करगळू, देहयात्रॆगॆ बेकाद करगळू ऎल्लवू सेरिदवु. आज्ञाकैङ्कय्यगळल्लि नित्यनैमिति कानुष्ठानगळु सेरिदवु. गोब वर्दन्यायद प्रकार नित्य नैमित्तिकगळन्नु ऎरडनॆय सलदल्लि हेळल्पट्ट वॆन्दु भाविसि, मिक्कवुगळन्नु मॊदलु हेळिदवुगळल्लि सेरिदवॆन्दु भाविसबहुदु. इवत्तिल् - इवुगळल्लि ऎन्दरॆ हिन्दॆ हेळिद सुकृतकरगळल्लि, अनवदानत्ताले - जागरूकतॆ इल्लदिरुवदरिन्द, सात्विक त्यागरहित मान अनुष्ठि तब्बळ् उण्डागिल् - सात्विकत्यागहेळदॆ अनुष्ठितगळा दवादरॆ, अवैयुम - अन्तह सुकृतळॆल्लवू, तान्यवभावो पहतानिक (भार. आदिपद प्रथम सर्गद कॊनॆयल्लॊक) आ यज्ञ दान तपस्सुगळाद करयोग प्रक्रियॆगळॆल्ला, भावोपहतानि भगवतिगागि स्वयम्प्रयोजवागि अल्लदॆ अवुगळल्लि कत्व ममता फलगळन्नु बिडदॆ, अनुष्ठिसिदुदादरॆ कः पापहेतु; ऎन्दरॆ निषिद्दवु, ऎन्दरॆ हागॆ फलाकाङ्क्षॆयिन्द नडॆसतक्कद्दल्लवॆम्ब भाववु, ऎण्णॆ रस डिये - ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ, पापतुल्यळाय - इदु “कल्क” ऎम्बुदर अर्थवु; पापक्कॆ समानवागि, मोक्षयिष्यामिक्कु - मोक्ष यिष्यामि ऎम्ब प्रयोगक्कॆ, विषयमा - सेरिदुवागुत्तदॆ. पाप गळॆल्ला कळॆयुव कालदल्लि इवू कळॆदु होगुत्तवॆम्ब भाववु. ఆ हरा श्लोकवु यावुदॆन्दरॆ- “तपोनकzध्ययनं नकः स्वाभाविकोवेदविधिर्नकः । प्रसह्य वित्ता हरणं नकः ताव भावोपहतानिक 8 ॥ कृछचान्द्रायणादि तवस्सुगळु भगवत्यर्थवागि फलाभि सन्धियिल्लदॆ त्याग हेळि नडॆसिदरॆ निषिद्धवादवल्लवु बन्धकवल्लवु. हागॆये स्वाभाविकवाद वेदविधिगळन्नु अनुसरिसिरुव सन्ध्यादि कर गळू दोषयुक्तवादवल्लवु. बलात्करिसि भगवद्भागवत कैज गळिगू पञ्च महा यज्ञगळागियू धनार्जनॆयन्नु माडुवदू________________

चरमकाधिकार- फलारार्थवागि सृण्णिन प्रपन्तर रुव काय् फोम्, पूश्व प्रवन्नु स्कूलिन फल कप कण्णु महाविश्वासत्तॊडे कूड अनु प्रति सन्धानत्तले कूडादु. दत्त फलि वृत्त पुनः पूरै प्रशस्ति दोषवल्लवु. “मुक्तसङ्ग समाचर” ऎन्दु अनुज्ञॆयुण्टु, इवु गळन्ने इन्तह भावनॆयिल्लदॆ अनुष्ठिसिदुवादरॆ दुष्टवागुवुवु. ई श्लोकवन्नु प्रयोगिसलु कारणवेनॆन्दरॆ भारतवु महत्तादुदु, वेदक्कॆ समानवागि पञ्चमवेदवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुवुदरिन्द महात्मरि हच्चु ऎन्दु हेळि, अदरल्लि युद्धवर्णनॆ, ऐहिकगळाद अशाश्वत फलगळुण्टागुव क्रम इत्यादिगळॆल्ला इरुवाग हेगॆ उत्तम ग्रन्थ वॆम्बाक्षेपणॆयुण्टागबहुदॆन्दु भाविसि, अन्तवुगळू कूड भगव प्रीत्यर्थवागि फलाभिसन्धियिल्लद भावविद्दरॆ मोक्षसाधनवागुत्त दन्दू अन्तह भावविल्लदिद्दरॆ अवे दोषयुक्तवागुत्तॆन्दू समा धानवन्नु हेळिदरु, फलाकार्थवागि - मोक्षवल्लदॆ बेरे फलगळिगागि, मग, बन्धुवर्गमॊदलादवरुगळ ऐहिक तॊन्दरॆ निवारणक्कागि अथवा श्रेयस्सिन प्राप्तिगागि, पण्णिन - माडिद, प्रपर रुम् - बेकी प्रपत्तिगळू अन्तह सुकृतगळू सह) धफलङ्ग ळाय् क्रम- स्वामिय अनुग्रहदिन्द दत्तफलगळागि कळॆयबहुदु, पूर पक्क कोलिन फल - मॊदलु आचारर मूलक अनुष्ठिसिद प्रपत्तिगॆ अपेक्षिसिद फलवाद मोक्षवन्नू पत्तॆ - कुरितु, प्रप कण्णुगै - पुनः प्रपत्तियन्नु माडुवुदु, महाविश्वासक्कोड कूड - अङ्गवाद महाविश्वासदॊन्दिगॆ अनुत्र - हिन्दॆ मॊदलु अनुष्ठिसिद पू प्रपत्ति - मोक्षार्थ प्रपतिगॆ, प्रतिसन्धानत्ताले विरोधवागुवदरिन्द, विरोध महात्मयुळ्ळदॆन्दु भावनॆयुण्टा गुवदरिन्द ऎम्बर्थवु, कूडादु - अन्तह अनुष्ठानवु सरियल्लवु हिन्दॆ अनुष्ठिसिद कालदल्लि महाविश्वासविद्दुदु कळॆदुहोगि ईग आ प्रपदनद महात्मयल्लि शङ्का उण्टागि पुनः प्रपत्तियन्नु अनुष्ठि सिद हागॆ आगुत्तदॆयादुदरिन्द पुनः प्रपदनवु मोक्षक्कागि कूड दॆम्ब भाववु. आ सन्दर्भदल्लि पूत्व प्रपत्तियू आञ्जनेयन ब्रह्मास्त्र________________

66 चरमश्लोकाधिकार इन्वर्थम “ इतरस्याव वसंश्लेषःपातेतु” ऎण्णर सूत्र तिले अभिप्रेतन्. भगवतिमात्रये फलवागि अनुष्ठित्त केवल र रूप सुकृतज्ञळ् आप्पोदु दत्त फलङ्गळाकैया ले यवत्तुक्कु अश्लेषशोल्लवेण्णा. लोकसङ्गहार्थ विधिया * अनुष्ठिक्कुमवैयुव तनक्कप्पडिये भगवराज्ञ ळागै याले, यवैयुर्मु इवनुक्कु केवल कैय्यनाय् दत्त फलङ्गळ्, 20 रुव शब्द दल्ले पुण्यगळू सेरिदवु. पातेतु - विद्यानुगुणवाद पुण्यदिन्दुण्टागुव दृष्टि अन्न, आरोग्य मॊदलादवुगळिगॆ शरीरावनान उण्टादनन्तर, असंश्लेषः - लेपविल्लदिरोणवु सिद्धिसुत्तदॆ. तुश ब्ददिन्द शरीरविरुवाग विद्यानुगुण पुण्य फलवु विद्यॆयल्लि उपयुक्त वागुत्तदॆ. भगवतिये, फलवागि, अनुष्ठित - अनुसल्पट्ट, कॆवल कैज्ञ र रूप सुकृतगळु, आप्पोदु - अवुगळन्नु अनुष्टिसिदकाल दल्ले, दत्त फलळाकैयाले - सत्येश्वरनिन्द स्वयंव्रयोजन वागि कॊडल्पट्ट फलगळुळ्ळवु आदुदरिन्द, अवत्तु क्कु - अन्तहसुकृत गळु बन्धकगळागलारवादुदरिन्द, आश्लेष कॊल्लवेण्णा - अवुगळिगॆ अश्लेष हेळबेकादुदिल्लवु लोकसहार्थविधियाल् - गीतॆ यल्लि “ लोकसहमेवापिसंर्पकरु मर्हसि ” ऎम्बल्लि (१.३.२०) लीलासारथियु, आज्ञा कैङ्करगळागि अवश्यक माडबेकागि रुव नित्यनैमित्ति कल्मगळन्नु लोकसङ्ग्रह प्रयोजन दृष्टियिन्दला दरू माडबेकॆन्दु विधिसिरुवदरिन्द, अनुष्ठि क्क मनैयुम-अनु सबेकादवन्नु, तनक्कु प्रसन्ननादतनगॆ, अप्पडिये हागॆये, भग वदाज्ञासिद्दळागैयाले-भगवन्तन आज्ञॆयिन्द उण्टादवागद रिन्द, इवनुक्कु केवलकैरळाय’-इवनु स्वयं प्रयोजन वागि फलकत्यादिगळन्नु अपेक्षिसदे अनुष्टिसुवदरिन्द, द फलळ - स्वामियुतानागिये अनुग्रहिसिद, आरोग्य, अन्न मॊदलाद रूप दल्लि, दत्तफलङ्गळ् - कॊडल्पट्ट फलगळन्नुळ्ळवु. लोकसंहा र्थविधिसिद्दवुगळल्लि, नित्य नैमित्तिकगळु मात्रवे अल्लवु. करयोगद दैवमेवापरे ऎम्बल्लि हेळिदवू मत्तु अनुज्ञा कैङ्कय्यगळाद भगव________________

2D चरमश्लोकाधिकारः उदियादॊळिगै, इप्पडि सकरळु अळियानि सुहृत्तु क तुम द्वि पत्रक्कळु कॊरिट्टु कॊळ्ळु अवैय ऎल् ? आश्लेष विनाश विषयज्ञळुर्मु बुद्दिपूरोत्तर पुण्य इल् कल्मा विषयदल्लि, काफलप्रदानाभिसन्धि करगळिगॆ फलवन्नु कॊडुव सङ्कल्पवु, उदियादॊळिगॆ - उण्टागदेने इरोणवु. इप्पडि - ई प्रकारवागि, सत्व करळू कळियानि - समस्त पुण्यपापकरगळू कळॆदु होदनन्तर, सुहृत्तु क्कळुवु द्वि षत्तु क्कळु - “सुहृदः साधुकृत्यां द्वि षन्तः पापकृत्याम् ऎम्बल्लि साधुकृत्यगळु सुहृत्तगळन्नू पापकृत्यगळु द्वेषगळल्लू होगि सेरुत्तवॆ ऎन्दु ( ) शास्त्रदल्लि कूरिट्टुकॊळ्ळु - विभागिसि कॊळ्ळुव, अवै - पुण्यपापगळु य - यावुवु ’ ऎन्रिल् - ऎन्दरॆ, सत्वक्कू अश्लेष विनाशगळन्नु हेळिद नन्तर, इन्नु सुहृत्‌ दुष्कृतरन्नु होगि सेरलु पुण्य पापगळु ऎल्लिवॆ ऎम्ब चोद्यवु ; इदन्नु परिहरिसु तारॆ (१) अश्लेष विनाश विषयङ्गळुम - अनादि कालदिन्द अनु स्मितगळाद आरोग्य अन्नपशु स्वर्गादिगळिगॆ हेतुवाद सुकृतगळल्लि अनुभविसदे इरुवुवु ; (२) मत्तु बुद्धि पूरोत्तर पुण्यळिल्, कान्तर प्रतिबद्ध फलङ्गळु - बुद्धि पूत्विकवागि माडिद पुण्यग ळल्लि, कान्तर प्रतिबद्ध फलकुम - बेरे प्रबलकरगळ अनु भवदिन्द तडॆयल्पट्ट फलगळागिरुवुवु ; इवुगळु सुहृदस्सादु कृत्या’ ऎम्ब वचनक्कॆ सेरिदवु ऎम्ब भाववु. इदु व्याससूत्र (८. १. १७) नाद “अन्यापिकेषानुभयोः” ऎम्बल्लि उपपादि तवु. आदरॆ कारदिन्द सुकृतफलप्रतिबद्धवागिरुवदुण्टॆ ? ऎन्दरॆ उण्टॆन्दु मुन्दिन सूत्रवाद “देवविद्यया इतिहि (४. १. १८.) ऎम्बल्लि उपपादितवु. आगलि, विद्यारम्भक्कॆ पूत्ववाद पुण्यपापगळु नाशवागुववॆन्दू अनन्तर अबुद्धि पूरैकगळु लेपिसुवदिल्लवॆन्दू हेळल्पट्ट नन्तर सुहृदस्सादुकृ त्या ऎम्बल्लि हेळल्पट्टिरुव पुण्यकरगळु सुहृत्तिनल्लि सेरिकॊळ्ळुवुवु यावुवु ? ऎन्दरॆ विद्यॆयिन्द कॆलवु सुकृतगळु सृष्टि पश्वन्नारोग्यादि रूपदिन्द अनुभविसल्पडुवुवल्लदॆ अनुभविसदे इरुव पुण्यगळुण्टु, अवू मत्तु उत्तर पुण्यगळल्लि, प्रतिबद्धवागि________________

चरम काधिकार फलान्तरार्थनाग प्रण्णिन प्रपन्तरळुव काय् पोम् , पूर प्रपत्तिक्कु कॊलिन फल प्रपत्ति पण्णु महाविश्वासत्तोदे कूड अनुष्ठि प्रति सन्धानत्ताले कूडादु. दत्त फलण्ण पत्र पुनः पूत्व प्रपत्ति दोषवल्लवु. “मुक्त समाचर” ऎन्दु अनुज्ञॆयुण्टु, इवु गळन्ने इन्तह भावनॆयिल्लदॆ अनुष्ठिसिदुवादरॆ दुष्टवागुवुवु. ई श्लोकवन्नु प्रयोगिसलु कारणवेनॆन्दरॆ भारतवु महत्तादुदु, वेदक्कॆस मानवागि पञ्चमवेदवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुवुदरिन्द महात्म हॆच्चु ऎन्दु हेळि, अदरल्लि युद्धवर्णनॆ, ऐहिकगळाद अशाश्वत फलगळुण्टागुव क्रम इत्यादिगळॆल्ला इरुवाग हेगॆ उत्तम ग्रन्ध वॆम्बा क्षेपणॆयुण्टागबहुदॆन्दु भाविसि, अन्तवुगळू कूड भगव श्रीत्यर्थवागि फलाभिसन्धियिल्लद भावविद्दरॆ मोक्षसाधनवागुत्त दॆन्दू अन्तह भावविल्लदिद्दरॆ अवे दोषयुक्तवागुत्तॆन्दू समा धानवन्नु हेळिदरु. फलान्तरार्थनाग - मोक्षवल्लदॆ बेरे फलगळिगागि, मग, बन्धुवर्गमॊदलादवरुगळ ऐहिक तॊन्दरॆ निवारणक्कागि अथवा श्रेयस्सिन प्राप्तिगागि, पण्णिन - माडिद, प्रपत्त्वनरळु बेरॆ प्रपत्तिगळू (अन्तह सुकृतगळू सह) दत्तफलङ्गळाय पोम्- स्वामिय अनुग्रहदिन्द दत्त फलगळागि कळॆयबहुदु. पूरै प्रपत्तिक्क कोलिन फल - मॊदलु आचारर मूलक अनुष्ठिसिद प्रपत्तिगॆ अपेक्षिसिद फलवाद मोक्षवन्नू, पत्तॆ - कुरितु, प्रपत्ति हण्णुगै - पुनः प्रसत्तियन्नु माडुवुदु, महाविश्वासत्तॊडॆ कूड - अङ्गवाद महाविश्वासदॊन्दिगॆ, अनुष्ठित्त - ऒन्दॆ मॊदलु अनुष्ठिसिद पूत्व प्रपत्ति - मोक्षार्थ प्रवत्तिगॆ, प्रतिसन्धानत्ताले - विरोधवागुवदरिन्द, विरोध महात्रॆयुळ्ळदॆन्दु भावनॆयुण्टा गुवदरिन्द ऎम्बर्थवु कूडादु - अन्तह अनुष्ठानवु सरियल्लवु. हिन्दॆ अनुष्ठिसिद कालदल्लि महाविश्वासविद्दुदु कळॆदुहोगि ईग आ प्रपदनद महात्मयल्लि शङ्का उण्टागि पुनः प्रपत्तियन्नु अनुष्ठ सिद हागॆ आगुत्तदॆयादुदरिन्द पुनः प्रपदनवु मोक्षक्कागि कूड दॆम्ब भाववु. आ सन्दर्भदल्लि पूत्व प्रपत्तियू आञ्जनेयन ब्रह्मास्त्र________________

وع चरमश्लोकाधिकार वुम, आश्रितर पक्कलिल पण्णिन प्रातिकॊल्कत्तुक्कु मेलॆ क्ष कॊळ्ळ अवसरम कॊडु कागवुम, इन्साश्रितरुडैय अम शरीर विश्ले षत्तळवुम इवरगळुडैय पुण्य पाप अशल, पिळनेरिडादॊळिगिर्रा, अन्तवनन्नु होगि सेरुवदु युक्तवल्लवादुदरिन्दलू, मत्तु आश्रितर पक्कलिल् - आश्रितराद प्रसन्नर विषयदल्लि, पण्णिन प्राति कॊल्कत्तुक्कु - आग द्वेषियागि माडिद प्रतिकूला चरणॆगॆ, मेल् - अनन्तर, क्षमॆक्कॊळ्ळ अवसरम कॊडुक्कागवुम’-तानु हिन्दॆ नडॆदुदु सरियल्लवॆन्दु तिळिदु आतन क्षमॆयन्नु प्रार्थिसुवदर मूलक सुहृत्तागि नडॆयुवदक्कॆ अवसरवन्नु कॊडुवदक्कागियू, इन्साश्रितरुडैय - ई प्रपन्नर, अमशरीर विश्लेषत्तळवुम - कॊनॆयल्लि शरीर परित्यागकालदवरॆगू, इवरगळुडैय पुण्य पाप स्थळ - ई प्रपन्नर पुण्यपापगळु, अशल् पिळन्नु - बेरॊब्बनिन्द तॆगॆदु विभागिसि, एरिडादॊळिगिर्रा - सुहृत्तु द्वेषिगळल्लि आरोपिसदॆ देवावसानदवरॆगू निल्लिसिरुत्तानॆ. ई प्रपन्नन सुकृतवु आतन सुहृत्तिनल्लि अनिमदरॆयल्लि होगि सेरुत्तदॆन्दु हेळल्पट्ट तल्ला, यावनल्लि होगि सेरितो अवनेनु अ प्रपन्नने, प्रसन्नने, ऎम्ब विषयदल्लि अप्रपन्ननन्नु होगि सेरुत्त दॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. एकॆन्दरॆ आ सुकृतवु स्वराद्यशाश्वत सुखवन्नुण्टु रिन्दलू, अन्तह सुखवु प्रपन्ननिगॆ प्राति कूल्यवागि दुःखरूपवादु माडुवददरिन्दलू, अमुमुक्षु विषयवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. स्वराद्यर्थ सुकृतम् - स्वरादि फलवन्नु कॊडुव सुकृतवु. आदिपददिन्द इतर देवलोकसुखवु हेळल्पट्टितु. मुमुक्षुवुक्कु-मोक्षार्थिगॆ, पाप समानमागै याल् - पापक्कॆ समानवादुदरिन्द, अदु - आ प्रपन्नन सुकृतवू, मुमुक्षुवान सुहृत्तिन पक्कल्- मोक्षार्थि याद सुहृत्तन्नु कुरितु, सङ्क्रमियादु - होगि सेरुवदिल्लवु. प्रसन्नन सुकृतवु होगि सेरुवदु मोक्षार्थियल्लद सुहृत्तन्ने ऎम्ब भाववु. मुन्दॆ कॆलवु शङ्कागळन्नु अनुवाद माडि परिहरिसुत्तारॆ. हिन्दॆ पुण्यपापगळु माडिद ऒडनॆये नष्टवागि होगुत्तवॆन्दू भगवन्तन________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 29 स्वराज्यर्थसुकृतवु मुमुक्षुवुदु पाप (समान) मागै यालॆ, यदुवुम मुमुक्षुवान सुहृत्ति पक्कल् सङ्क्रमि यादु. आरेनुम पण्णिन करज्ञ मेरे शिलर पक्क लीले सङ्क्रमिक्कॆ यावदॆन्नॆल् ! कावैप्पत्त ईश्वरनुक्कुवरुवु निग्रहानुग्रहडु समानमाग इवनुडैय शत्रुमित्ररि गळ पक्कलिले निग्रहानुग्रहङ्गळ उदिक्कॆ, आरॆनु अनुग्रह निग्रहानुरूपदल्लि निल्लुत्तवॆन्दु हेळल्पट्टितु आदुदरिन्द अद्रव्य रूपदल्लि भगवत्य प्रीति रूपदल्लिद्दु दु अन्यत्र सङ्क्रमिसुवुवु ऎन्दरेनु ? मत्तु ऒब्बनु माडिद सुकृत दुष्कृतगळु इन्नॊब्बनल्लि सङ्क्रमिसुत्तवॆम्बुदु न्यारु यवाद हेळिकॆये ? ऎन्दु शङ्किसि उत्तर वन्नु हेळुत्तारॆ. आरेनुम पण्णिन कल्मज्ज - यारो ऒब्बरु माडिद करगळु, बेरॆ शिल‌ पक्कलिले - बेरॆ कॆलवर विषयदल्लि सङ्क्रमिक्कॆ यावुदॆल् - होगि सेरुवदु ऎम्बुदु ऎन्ताद्दु ? कावै पत्र - प्रपन्ननाद सुकृत दुष्कृतगळन्नु माडिद कल्लावन्नु कुरितु, ईश्वरनुक्कुवरु-ईश्वरनिगुण्टागुव, निग्रहानुग्रहङ्ग लोडु - निग्रह मत्तु अनुग्रहगळॊन्दिगॆ, समानमाग - समान वागिरुव, इवनुडैय - प्रपन्नन, शत्रुमित्र‌’गळ पक्कलिले - शत्रु मित्ररुगळ विषयदल्लि, निग्रहानुग्रहङ्गळ उदिक्कॆ निग्रहानु ग्रहङ्गळु उदिसोणवु. सुकृत दुष्कृतगळु प्रव्यवल्लवु, आद्रव्यवु. एनॊन्दु द्रव्यगळू शत्रुमित्ररन्नु होगि सेरुवदिल्ल, एकॆन्दरॆ इदु अ द्रव्यवु. इवु एनु माडुत्तवॆ ? ऎन्दरॆ भगवति मत्तु अप्रीति यन्नु ई सुकृत दुष्कृतगळु उण्टुमाडुत्तवॆ. सश्वेश्वरनु प्रपन्न नल्लि निग्रहानुग्रह बुद्धियन्नु त्याग माडु व द रि ० द सङ्कल्पवु शत्रुमित्ररुगळल्लि उण्टागुवहागॆ माडुत्तदॆम्ब तात्सरवु. आनन्द रामायणदल्लि श्रीराम शब्द माहात्मियन्नु उपपादिसुवद क्कागि चमत्कारवागि हेळिरुवदेनॆन्दरॆ, रा - ऎन्दु उच्चरिसलु बायियन्नु तॆगॆदरॆ उच्छरिसिदवनल्लि इद्द पापगळॆल्ला हॊरगॆ बरुत्त वॆन्दू, अनन्तर म - शबोच्छारणॆगॆ बायि मुच्चबेकागुवदरिन्द पापगळॆल्ला हॊरगेने निन्तुहोगुत्तवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इदु चमत्कार हेळिकॆयादरू, पापगळु एनो ऒन्दु विधद्रव्यवॆन्दू गाळि________________

७४ चरमश्लोकाधिकारः आनुमक्कलिले अनुष्ठित कल्मण्ण गळुक्कु कॊरगळुक्कु निग्रहानुग्रह हङ्गळ पिरन्हाल् अतिप्रसङ्गम’ नारादॊzवॆल्? इदुवु मुमुक्षु विषयुत्तिल् अनुकूल प्रतिकूलरु उपचारापचार रूपमान करमडियागवरुगिरतागैयाले अतिप्रसङ्गमि. रूपदल्लि हॊरगॆ अल्ले बन्दु निल्लुत्तवॆ ऎम्ब तप्पु अभिप्रायवन्नुण्टु माडबहुदु. पुण्य पापगळु स्वामियल्लि प्रीत्य प्रीतिगळन्नुण्टुमाडि नष्टवागुवुवु. ई प्रीतियू प्रपन्नन सुकृतफलवू सेरुवदरिन्द इन्नू स्वल्प हॆच्चु प्रीतियन्नुण्टुमाडबहुदॆम्बुदु तात्परवादुद रिन्द यावुदॊन्दु शङ्काविगू कारणविल्लवु. पापगळ विषयदल्लू निग्रहक्कॆ इन्नू स्वल्प निग्रहवु सेरुत्तदॆम्ब भाववु. आगलि, अद्रव्यवॆन्दु उपपादिसि हेळिद्देनो ऒप्पिदॆवु. इन्नॊन्दु आक्षेपणॆयाद ऒब्बनु माडिद कृत्यगळिगॆ इन्नु बेरॆ जनरिगॆ स्वामिय निग्रहानुग्रहफलगळु ऎम्बुदु अति प्रसङ्गवल्लवो ? हागॆ ईश्वरनु माडुवुदु विहितवो ? ऎन्दरॆ सरियादुदे ऎन्दु तिळिसु त्तारॆ. इदुवु’ - हीगॆ प्रपन्नन सुहृत्तुगळिगॆ प्रपन्नन सुकृत सेरिद अनुग्रहवू, प्रपन्नन दुष्कृतिगळिगॆ प्रपन्नन दुष्कृतदफलवागि निग्रहवू, मुमुक्षुविषय - मोक्षार्थियागि सश्वेश्वरनन्नु आश्रयिसिद महाभागवतन विषयदल्लि, अनुकूलप्रतिकूलरु - मित्र शत्रुगळिगॆ, उपचारापचाररूपवाद, करमडियाग-इवरु गळु माडिद कल्ममूलकवागि, वरुगिरदागैयाले - उण्टागुत्तवॆ यादुददरिन्द अतिप्रसङ्गमि - विपरीता चरणॆयागुवदिल्लवु. तन्नन्नु आश्रयिसि उपायानुष्ठान माडिदवनु, सश्वेश्वरनिगॆ तुम्बा प्रियनु. ज्ञानी तायमे मतम् ऎन्दू आतनन्नु सुहृत्तागि भाविसुवनु. अन्तवनिगॆ अनुकूलवागि हितवन्नु आचरिसि उपचार माडिदरॆ अन्तवनु तनगॆ बहु इष्टवागि, आ मुमुक्षुविगॆ माडबे कागिद्द अनुग्रहवन्नु ई तन्नवनिगॆ अनुकूलवागिरुववनिगॆ तोरिसु वदे न्यायवे विना विपरीतवादुदेनू अल्लवु. विभीषणनिगॆ आञ्जनेयनु अनुकूलवागि परम सुहृत्तागिद्दनॆन्दु भाविसि, विभीष णनिगॆ मुक्तियन्नु कॊडबेकागि बन्दाग, आतन सुकृतगळिगागि आञ्जनेयनल्लि तन्न भक्तनिगॆ अनुकूलनागिद्दने ऎम्ब भावदिन्द हॆच्चु________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु आगैयालेयिरे उदासीनक्कल् सुकृत दुष्कृतङ्गळिरुण्णु म सङ्क्रमक्कॆ मॆन्नादॊळिगिरदु. फलसारूप्य मात्रत्तालॆ इद्दु सङ्क्रमणोपचारम’, अनुग्रह तोरुवदरल्लि असम्भावितवादुदेनू इल्लवॆम्ब भाववु. हागॆये पाण्डवरु स्वामियाद श्री कृष्णनन्नु आश्रयिसिदरादु दरिन्द, पाण्डवर शत्रुगळाद दुद्योधनादिगळल्लि पाण्डवर बुद्दि पत्रोत्तराघद नॆपमाडिकॊण्डु दुद्योधनादिगळ विषयदल्लि विशेष निग्रह सङ्कल्पवन्नु माडुवदु न्यायवे सरि, हागॆये, दुरॊधनातिथ्यवन्नु निराकरिसि हेळिरुत्तारेनॆन्दरॆ ‘द्विषदन्न नभोक्तव्यं दैषियाद निन्न अन्नवु सरियल्लवॆन्दु हेळि, अदक्कॆ कारणवन्नु पाण्डर्वाद्विष सेरार्जनमप्राणाहि पाण्डवाशि - भक्तराद पाण्डवरु ननगॆ प्रियतमरु, पाण्डवर द्वेषियाद नीनू ननगू द्वेषियु ऎन्दु स्पष्ट पडिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द विशेष निग्रह सङ्कल्पक्कॆ दुर्योधननु अर्हनॆम्बुदन्नु अल्लि तोरिसिरुत्तारॆ महाभागवतोत्तमरागि तन्नन्नु आश्रयिसिरुवर सुहृत्तिनल्लि विशेषा नुग्रहवू, तद्वेषिगळल्लि विशेषनिग्रहवू युक्तवादुद्दॆ सरि ऎम्ब भाववु. अति प्रसङ्गवल्लवु. आक्षे पणॆय प्रकार पुण्यपापगळ सङ्क्रम णवु अद्रव्यवे ; अदर अभिप्रायवु प्रपन्नन सुहृत्तु दुष्कृतगळल्लि अनुग्रह निग्रह सङ्कल्पवॆन्दू ; प्रपन्ननु महाभागवतनु, अन्तवनिगॆ साधुकृत्यवन्नु ऎसगिद्द मित्रनिगॆ हॆच्चाद अनुग्रहवू द्वेषिगॆ हॆच्चाद निग्रहवू साधुवादुदेविना अति प्रसङ्ग वागुवदिल्लवॆन्दु तोडिसिदरु. आदरॆ ई प्रपन्नन मित्रनु पुण्यकृत्यगळ अनुग्रहफलवन्नु ईश्वरानुग्रहरूपदल्लि हॊन्दुववनू, पापकृत्यगळक्कागि निग्रहवन्नु हॊन्दुववनू मुमुक्षुवो ? अमुमुक्षवो ? ऎम्ब सन्दर्भदल्लि अमुमुक्षु विषयवॆन्दु अप्पणॆ कॊडिसिदरु. हागादरॆ प्रपन्नन विष यदल्लि मित्रतॆयागलि द्वेषवागलि इल्लदॆ उदासीनर विषयदल्लि हेगॆ ? ऎन्दरॆ, आगै याल् यिरे - आदुदरिन्द अल्लवे, उदासी नर् पक्कल् मित्रनू अल्लदॆ, शत्रुवू अल्लदॆ प्रसन्नन विषयदल्लि उदासीनरागिरुववर विषयदल्लि, सुकृत दुष्कृतगळॆरडू, सङ्क्रमिक्क नन्नादॊळिगिरदु - होगि सेरुत्तवॆन्दु हेळदॆ इरुवदु. प्रपन्नन________________

७६ चरमश्लोकाधिकार इस्सुकृत दुष्कृत सङ्क्रानि जॊल्लुगिर श्रुतियाले ईश्वरनुक्कु अत्यर्थप्रियनान ज्ञानिय विषयत्तिप्पण्णिन उपचारापचार ङ्गळाल् वरुम प्रीति कॊपण्ण नुडैय तीव्रशमत्वं सूचित मायत्तु. स्नेहितनल्लि अनुग्रहवन्नू द्वेषियल्लि निग्रहवन्नू, ईश्वरनु तोरिसु वदक्कॆ कारणवुण्टु ; एनॆन्दरॆ महाभागवतनाद ई प्रपन्ननिगॆ स्नेहि तनु उपचारवन्नॆसगिरुवदू द्वेषियु अहितवाद अपचारवन्नु माडिरुवदू, कारणगळु. उदासीनरल्लि ई पुण्य पापगळ सङ्क्रम णक्कॆ कारणवे इल्लवादुदरिन्द अवर विषयगळल्लि एनन्नू हेळलिल्लवु ऎम्ब तात्परवु. प्रपन्नन मित्रद्वेषिगळल्लि सुकृत दुष्कृतगळ सङ्क्र मणगळु सकारणगळागि युक्तवादुवे ऎन्दु निर्धरिसि हेळिदरु. मुन्दॆ सङ्क्रमणवॆम्ब शब्दक्कॆ सरियाद अर्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. सङ्क्रमणवॆन्दरॆ प्रपन्ननन्नु बिट्टु आतन सुकृत दुष्कृतगळु, मित्रदे षिगळन्नु होगि सेरुवदु ऎन्दरॆ यावुदो ऒन्दु द्रव्यवु प्रपन्ननन्नु बिट्टु इतररन्नु सेरुत्तदॆ ऎम्ब अर्थवल्लवु. सङ्क्रमण शब्दक्कॆ इल्लि मुख्यार्थ हेळकूडदु. औपचारिकार्थवन्नु हेळतक्कद्दु. एकॆन्दरॆ फलसारूप्य मात्रत्तालॆ - प्रपन्ननिगॆ याव फलवन्नु आ सुकृत दुष्कृतगळिगॆ कॊडतक्कद्दू अदक्कॆ समानफलवे शत्रुमित्रगळल्लि भगवत्सङ्कल्प दिन्दुण्टागुवदरिन्द; आदुदरिन्द स्वामिगॆ वैषम्य र्घुण्य हेळलागुवदिल्लवु. आदुदरिन्द ई “सुहृद साधुकृत्यां द्वि पन्त पापकृत्या ं” ऎम्ब श्रुतियिन्द तोरुव महत्ताद अर्थवे नॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. इस्सुकृत दुष्कृत सङ्क्रान्ति शॆल्लुगिर श्रुतियाले - मेलॆ उदाहरिसिरुव, “सुहृदस्साधुकृत्यां” ऎन्दु सुकृत दुष्कृतगळु प्रपन्नन मित्र शत्रुगळन्नु होगि सेरुत्तवॆन्दु हेळुव श्रुतियिन्द, एनु सूचिसल्पडुत्तदॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ– ईश्वरनिगॆ अत्यर्थप्रिय नान - इष्टॆन्दु हेळलु साध्यविल्लदष्टु प्रियनागिरुव, ज्ञानि विषयल् - भक्तिप्रपत्तिगळाद ऎरडु उपायगळल्लि ऒन्दन्नु अनुष्ठ सिरुव प्राज्ञन विषयदल्लि, पण्णिन - माडिद, उपचारापचार ळाल् - मित्रनु अनुष्ठिसिद उपचारवेनु, शत्रुवागि माडिद अप________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 22 चारवेनु, इवुगळिन्द, वरु - उण्टागुव, प्रीतिकोपङ्गळनु डैय - ईश्वरन प्रीति मत्तु कोपगळ, तीव्रशमत्वं - अत्यन्त हॆच्चागिरुव भाववु, सूचितवायु - सूचिसल्पट्टितु. आदुद रिन्दले अपचारगळल्लि तुम्बा तीव्रतनवादुदु, तुम्बा क्रूरवा दुदु भागवतापचारवॆन्दू, “त्रस्यब्रह्मविदागस” ऎन्दू श्री “विष्टो नमानसात् गुरुतरं श्रीवैष्णवोल्लङ्घनम्” ऎन्दू उपदेशिसल्पट्टिरुत्तदॆ. परम भागवतराद जडभरतरन्नु तन्न आन्दोळनवन्नु हॊरुवदक्कागि तन्न कडॆयवरु नेमिसिदुदरिन्द भागवतापचार बन्ते ऎन्दु देहकम्पनदिन्द रहोगणनॆम्बराजनु हेळुत्तानेनॆन्दरॆ-नाहंविशङ्कॆ सुरराजवज्रात् नत्र क्ष शूलात् नयमस्य पाशात् । नाग सोमानिल वित्त पास्त्रक् शङ्केनृतं ब्रह्मकुलावानात् इन्द्रन वज्रायुधक्कागलि रुद्रन शूलक्कागलि युमन पाशक्कागलि अग्नि सूर चन्द्र वायु कुबेरर अस्त्रक्कागलि नानु भय पडुवनल्लवु. ब्रह्मकुलक्कॆ ऎल्लि अव मानमाडिदनो ऎम्ब शड्ता नन्नन्नु बाधिसुत्तदॆन्दु राजनु हेळिरु त्तानॆ. हागॆये प्रपन्नर मित्ररल्लू सश्वेश्वरनिगॆ विशेष प्रीतियु, इदन्नु महर्षियु रामायणदल्लि बहु निपुण तरवागि ई प पा दि सि रु ता रॆ. यावाग विभीषणनु तन्न भ्राताविनिन्द अवमानितनादनो, आगश्रीरामनन्नु आश्रयिसुवदक्कागि हॊरटनो, आग आतनॊन्दिगॆ भक्तराद नाल्कु अनुचररू जॊतॆ यल्ले हॊरटुबन्दरु. श्रीरामगोष्टियल्लि विभीषणनु योग्यने ? सेरिसिकॊळ्ळबहुदे ? ऎम्ब चरॆयु नडॆयिते विना, ई नाल्कु जनर विषयदल्लि चन्नॆये उण्टागलिल्ल. श्रीराम चन्द्रनु तन्न सङ्कल्प वन्नु “दत्त मस्काभयं” ऎन्दु हेळि आनय्यन करॆदुकॊण्डु बा ऎन्दु सुग्रीवनिगॆ आज्ञापिसिदनो, ऒडनॆ विभीषणनु “पात्र पाताव नीं कृशोभनुचरैस्सह । सतु रामस्य धरात्मानिसपात विभीषणः । पादयोस्करणा चतुरिसहराक्षसै, तन्न नाल्कु जन अनुचररागि उपचारगळन्नॆसिगिद नाल्कु जनरॊन्दिगॆ श्रीराम चन्द्रन पादकमलक्कॆरिगिदनॆन्दु हेळिरुवदरिन्द विभीषणनु ग्राह्य नादुदरिन्द, ई नाल्कु जनरू परमग्राह्यरादरॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ.________________

७८ चरमश्लोकाधिकार- सत्व पापेभ्यरिति प्रयोगे सत्व शब्दार्थवाह “सुदुष्करेण शोचेद्यः”ऎरशोकर् चॆन्नयोजनैयिल् सपापेभ्यः ऎन्नदु अधिकारियुडैय अपेक्किडाग प्राप्ति विरोधिगळ्ळि यु उपायविरोधिगळॆयुव प्रतिकूलानु भवहेतुक्कळॆयुव, सहिक्किरदु. इष्टु प्राप्ति विरोधिया वदु? सापराधनान इवन् नम्म अनुभविक्क कडवर्न ऎच्चर ई नाल्कु जनर विषयदल्लि कृपानिधिय अनुग्रहवु अष्टु निरतिशय वादुदॆम्ब भाववु. सत्व पापेभ्यः ऎम्बल्लिरुव सत्व शब्दार्थवन्नु हेळुत्तारॆ सुदुष्करेण शोचेद्य 8 ऎम्ब चरमश्लोक सहा र्थवन्नु हिन्दॆ श्रीनिग मान्य देशिकरवरु अनुग्रहिसिदुदु, यावु यावुदक्कागि यावनु सुदुष्करेण - तुम्बा कष्टदिन्द शोकिसु तानो ऎन्दु सुदुष्कर शब्दवन्नु उपयोगिसिद्दरु. अदक्कॆ व्याख्या नवागि इल्लि हेळुत्तारॆ ; ऎम्ब श्लोकर चॆन्न योजनॆयिन्द - ऎम्ब श्लोकदल्लि हेळल्पट्ट योजनॆयल्लि, सत्वपापेभ्यः ऎन्नदु - ऎम्बुदु, अधिकारियुडैय अपेक्कीडाग-अधिकारिय अपेक्षॆगॆ अनुगुणवागिरुव, प्राप्ति विरोधिगळु - मोक्षप्राप्तिगॆ विरोध वागिरुव पापगळू, उपायविरोधिगळु - उपायानुष्ठानक्कॆ विरोधगळाद पापगळू, मत्तु प्रतिकूलानुभव हेतुक्कुम- दुःखानुभवक्कॆ कारणगळाद प्रारब्धकगळू, सण्ण हिक्किरतु - इव न्नॆल्ला ऒट्टु सेरिसि सत्वशब्ददिन्द हेळल्पडुत्तदॆ. मूरुविध पापगळू सण्ण हिसि हेळल्पट्टवॆन्दु तिळिसिदरु. आ मूरू यावुवॆम्बुदन्नु विशदी करिसुत्तारॆ. इष्टु - ई सत्व पापेभ्यः ऎम्ब प्रयोगदल्लि, प्राप्तिवि रोधि पापगळु यावुवु ? सापराधनान इवन्-अपराधयुक्त नाद मोक्षार्थियु, नम्म - सश्वेश्वरनाद नन्नन्नु, अनुभविक्क कडवनर्ल्ल - सेरि अनुभविसुव योग्यतॆयिल्लदवनु, ऎण्णॆ सण्ण ल्पवु – ऎम्ब भगवत्सल्प रूपवादुदु. हिन्दॆ पापवु एनु माडुत्तदॆ. ऎन्दरॆ भगवन्तनल्लि निग्रह सल्पवन्नुण्टुमाडुवन्ताद्दॆन्दु हेळिरुव —________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु भगवत्स, उपाय विरोधियावुदु ? नम्मॆ n 25 इवन् तॆळिन्नु वशीकरिक्कक्कडवनल्ल ऎच्चर सज्जल्पम्, प्रतिकूलानुभव हेतुवावुदु ? अन्नो सज्जल्पम फलप्रदान प्रतिकूलानुष्ठान भाले वण्ण अन्नो दरिन्द तदनुगुणवागि निग्रहसङ्कल्पवॆन्दे व्याख्यानमाडि प्राप्ति विरोधिपापवादुदरिन्द, सश्वेश्वरनॊन्दिगॆ नित्यविभूतियन्नु सेरि आत नन्नु अनुभविसलु योग्यतॆ इल्लदवनॆम्ब सङ्कल्पवॆम्ब व्याख्यानवु उपायविरोधियावुदु ? उपायक्कॆ विरोधिपापवॆन्दरॆ यावुदु ? नम्मॆ-नन्नन्नु, तॆळिन्नु - सिद्दो पायनाद परम सुहृ ताद मार्गदर्शि ऎन्दु तिळिदु, वशीकरिक्कक्कडवनल्ल - तस्य चव करणां तच्छरणागतिरेव ऎन्दु तिळिदु शरणागतिय मूलक नम्मन्नु वशमाडिकॊळ्ळुव योग्यतॆ इल्लदवनु. ताने कृपाळुवाद उदारियु, अघटितघटना शक्तियुळ्ळवनु, पापगळन्नॆल्ला होगलाडिसुवनु इत्यादि विश्वासगळिल्लदवनागिरुवनु ऎम्ब सश्वेश्वरन सङ्कल्पवु. प्रति कलानुभव हेतुनावुदु ? - प्रतिकूलानुभववु, पुनस्संसारवु ; अन्तह अनुभवक्कॆ कारणवाद पापवु यावुदु ? अन्नो प्रतिकू लानुष्ठानङ्गालॆ - आया बन्धकगळन्नुण्टुमाडुव प्रवृत्तिगळिन्द अवो फलप्रदान सज्जल्प - आया फलगळन्नुण्टुमाडुव भगवत्सल्प रूपवादुदु, 8 - इल्लि सुदुष्क रेण शोचेद्यः – ऎम्ब श्लोकवु “ चतुधा भजनॆ मां” ऎम्बल्लि हेळिरुव आर्त, अर्थार्थि जिज्ञासु ज्ञानि ऎम्ब नाल्कू जनरू माडुव शरणागतिगॆ अन्वयिसुवदरिन्द, येनयेने हेतुना ऎम्बल्लि चतुध पुरुषार्थगळिगू, ऐहिक स्वर्ग, कैवल्य, मोक्षप्राप्तिगळिगू अन्वयिसुवहागॆ, प्राप्ति विरोधि उपायविरोधि, प्रतिकूलानुभवहेतु इतर पुरुषार्थगळिगू अन्व यिसतक्कद्दॆम्बुदु स्वामिदेशिकवार अभिप्रायवु. अधिकारियुडै यईडाग ऎन्दु हेळिरुवदरल्लि ई नाल्कु विध अधिकारिगळन्नू मनस्सि नल्लिट्टु हेळिरुत्तारॆ. हीगॆ सत्व पापगळिन्दलू बिडुगडॆयु शरणागतियिन्दुण्टागुत्त दॆन्दु हेळिदरु. अदरिन्द सनिग्रह निवृत्ति सज्जल्प उण्टागुवदरिन्द________________

८० चरमश्लोकाधिकारः मुमुक्षु वैप सध्वनिग्रहण्णळु निवृत्तळानाल्, निग्रहका रङ्गळान अचित्सम्बन्धादिगळु निग्रहनिवृत्ति रूप प्रसादाले निवृत्तळाम्. पिन्नु कारणाभावत्ताले काव्यमान प्रतिकूल मॊन्नुव वारादु.

अ चि इदु “ अनावृत्तिश्यब्लाक् ” ऎण्ण रसूत्रत्तिले विवक्षितम. इन्न प्राप्तवागुव अमोघफलवेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ-मुमुक्षु वैप्पत्त - मोक्षार्थियन्नु कुरित, सध्वनिग्रहण्णळु - सत्येश्वरन समस्त निग्रह सल्पवू, निवृत्तळानाल् - निवर्तिसि होदरॆ, निग्रहकारळान – आ निग्रहसङ्कल्पदिन्दुण्टाद अचित्सम्बन्धादि गळ् - देह प्राप्ति रूप अचित्सम्बन्धादिगळु, आदि शब्ददिन्द अविद्या करवासनारुचि मॊदलादवुगळु हेळल्पट्टवु, निग्रहनिवृत्ति रूप प्रसादाले - निग्रहवु तप्पि अनुग्रहरूपप्रसन्नतॆयिन्द, निवृत्त ङ्गनाम - अब्बरादिमार्ग दॊरॆतु विरजावगाहनदिन्द आ त्सम्बन्धादिगळु सम्पूर्णवागि कळॆदुहोगुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. संसारदल्लि बिद्दिरुवदक्कॆ कारण भगवन्निग्रहसल्पवु. आ निग्रह सङ्कल्पवु होगि यावाग अनुग्रह सङ्कल्पवुण्टायितो, आग कारणवे इल्लवादुदरिन्द देहप्राप्तियिन्दुण्टागुव काव्यवू इल्लवागुत्तदॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. ऒट्टु - अनन्तर, कारणाभावत्तालॆ - कार णवे इल्लदुदरिन्द, काव्यमान - अदर कारवाद प्रतिकूलण्ण श्रु - प्रतिकूलगळाद पुनस्संसारप्राप्ति तन्मूलक दुःखमॊद लादवु यावुवू, वारादु - बरुवुदिल्लवु. परब्रह्मप्राप्तियुण्टा दनन्तर पुनःसंसारप्राप्तियिल्लवॆम्ब भाववु. इदु - कारणवाद अचित्सम्बन्धवु ई प्रपन्ननिगॆ यावाग तॊलगितो आग अदर काव्यवाद याव प्रतिकूलगळु उण्टागुवदिल्ल वॆम्बुदु, “ अनावृत्ति शब्दात” ऎन्नुव सूत्रदल्लि, विवक्षितन - हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ; यारिन्दवॆन्दरॆ प्राज्ञराद व्यासमहर्षियिन्द. ई सूत्रार्थवेनॆन्दरॆ-नित्यविभूतियन्नु होगि सेरि परिपूर्ण ब्रह्मा नन्दवन्नु हॊन्दिदवनिगॆ पुनः लीलाविभूतिगॆ बन्दु संसारबन्धवन्नु हॊन्दुव इष्टविल्लवु. आगलि, जीवात्मनु परमात्मनिगॆ अधीननु शेषभू तनु, नियामकनु, सत्तास्थितिगळू आतनिन्दले, हीगॆ अनेक प्रमाण________________

(on) उत्तरार्ध व्याख्यानवु ఆగి गळु हेळुत्तवॆ “यतोना इमानिभूतानि जायन्ने” “ अन्तरो यमयति” इत्यादिगळु. हीगिद्दरू अनेक प्रमाणगॆ ळिन्द आतनु प्रपन्ननिगॆ मुक्तियन्नु कॊट्ट नन्तर पुनः संसारबन्ध वन्नु हॊन्दुवदक्कागि इल्लिगॆ हिन्तिरुगि कळुहिसुवदिल्लवु. अन्तह प्रमाणगळु यावुवु ? ऎन्दरॆ “एतेन प्रतिपद्यमाना इमां मानवम् आवरं नावरने” (छां, ४, १. ६) “सखवं व यन् यावदायुषं ब्रह्मलोक- अभिसम्पद्यते नचपुनरा वरते” (छां, ८, १५. १) “मामुपेत्यरु पुनर्जन्मदु खा लय मशाश्वतवु’ नाय्कुव महात्मानः संसिद्धिं परमां गताः (गी, ८. १५, १६) “इदं ज्ञान मुपाश्रित्य ममसाधर मागताः । सरॆपिनोपजायन्नेप्रळये नव्य थन्ति च” (गी.१४.२) इत्यादि. हीगॆ शब्बात - वेद प्रमाणगळिन्दलू अवुगळ उपब्रह्मण दिन्दलू पुनरावृत्तियिल्लवु. एकॆन्दरॆ सश्वेश्वरनु, अत्यर्थप्रियन्नु बन्दु सेरुवने ऎन्दु कादिद्दु बरमाडिकॊण्डु आतनन्नु दुःखानु भवक्कॆ ई हेय जगत्तिगॆ ऎन्दिगादरू कळुहिसुवने ? अथवा ई चेतननु दुःखगन्धवे इल्लद शाश्वत परिपूर्णब्रह्मानुभववन्नु अनु भविसिदनन्तर इल्लिन “संसारसागरं घोरम् अनन्तशभाज नम’ ऎम्बल्लि हेळिरुव ई घोर केशानुभवगळन्नु अनुभविसलु ऒप्पि बरुवने ? ऎरडू इल्लवु. आदुदरिन्द अनावृत्तिशब्दात ऎन्दु हेळल्पट्टितु. आदरॆ इन्तह केशानुभवगळिल्लद हागॆ माडि, स्वामि परवासुदेवनु कॆलवु नित्यमुक्तरुगळन्नु इल्लिन अमोघ कॆलसगळि गागि नियमिसि कळुहिसबहुदु. इदन्नु ग्रहिसबहुदाद ऒन्दु इति हासवु रामायणदल्लिदॆ. अनेक प्रपन्नरु रामावतार समाप्ति कालदल्लि श्रीरामनॊन्दिगॆ सरय नदियल्लि प्रवेश माडिदरु विभीषणनु तानू जॊतॆयल्लि बरलु अनुमतियन्नु प्रार्थिसिदनु. अदक्कॆ प्रभुरामचन्द्रनु हेळुत्तानेनॆन्दरॆ ? “शासितस्तं सखिन कारं ते मम शासनम् । प्रजा स्पंरक्षदरण नोत्तरं वक्कु मर्हसि” अधरिगळाद राक्षसरल्लि धर वन्नुण्टुमाडुवहागॆ नीनू धरदिन्द परिपालनॆ माडु. निन्निन्द ई कॆलस आगतक्कद्दागि नानु आज्ञापिसिरुवॆनु. निन्न मनोगतियु नन्नन्नु हिम्बालिसि बरबे________________

चरमश्लोकाधिकारः निष्कर्षळॆल्लान भाष्यत्तिले सत्सम्प्रदायत्तॊडॆ कूड चिरपरिश्रमम पण्णिन महाप्राज्ञरुक्कु निलमायिरुक्कु. कॆम्बुदु तिळियुवदु, आदरू निन्निन्द महत्ताद कॆलस नडॆयबेका गिरुवदरिन्द नोत्तरुवक्तु मर्हसि इदक्कॆ बदलु हेळबेड ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द महत्ताद कॆलसगळन्नु इल्लि नडॆसुवदक्कागि परवासुदेवनु नित्यरन्नू मुक्तरन्नू इल्लिगॆ कळुहिसिकॊडबहुदु ऎम्बुदु इदरिन्द सूचितवु. M इन्न निष्कर्षळॆल्ला - हीगॆ निर्धरिसि हेळिद अभिप्रायगळॆल्ला भाष्यले - श्री यतिवररु व्यास सूत्रगळिगॆ अनुग्रहिसिरुव श्री भाष्यवॆम्ब वाख्यानदल्लि, सत्सम्प्रदायत्तॊडॆ - अवरु एर्पडिसिद नाल्कु भाष्याधिकारिगळाद अवर शिष्यर मूलक मत्तु अवरन्नु गुरुगळन्नागि आश्रयिसि तिळिद, हीगॆ सम्प्रदायवागि बन्द चिरपरि श्रमं पण्णिन - बहुकाल श्री भाष्या दिग्रन्थगळन्नु व्यासङ्गमाडि विवेकिसि तिळिद, महाप्राज्ञरुगळिगॆ - निलमायिरुक्क - स्थिर वागिरुवुवु. भाष्यादिगळल्लि परिश्रम हॊन्दबेकादरॆ अल्प काल सालदु. पुनः पुनः विमर्शिसि तिळियतक्कद्दागिरुत्तदॆ. श्री देशिक रवरे ऎल्लादरू २० सल आवरिसि तिळिदिरुवदागि हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. श्री भाष्यवन्नु आचार् मुखेन व्यासङ्ग माडुव सुकृतवु बहु मन्दिगॆ इल्लवे ऎन्दु परितापपडबेकागिदॆ. हीगॆ अनिष्ट निवृत्ति मात्र हेळल्पट्टितु. इष्ट प्राप्तियु हेळलिल्लवल्ला ऎन्दरॆ समाधानवु सत्व पापेभो मोक्षयिष्यामि ऎम्बुदरिन्द समस्त सुकृत दुष्कृतगळू अनिष्टवादवादुदरिन्द अवॆल्लवू तॊलगुत्तवॆ ऎन्दु इष्टु मात्रवे हेळल्पट्टिते विना, दिव्यवैकुण्ठ प्राप्ति परिपूर्ण ब्रह्मानुभव, कैङ्करादि इष्ट प्राप्ति यु हेळलिल्लवल्ला, इदक्कॆ समा धानवेनु? ऎन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. तन्न सादात् परांशान्तिं गी. १८. २ ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ अपराध परिहारवेनो निपुणतरवागि हेळल्प ट्टितु. स्थानं प्राप्यसि शाश्वतम’-ऎन्दु हेळिरुव हागू, अष्टाक्षर मद्वयमगळल्लि हेळिरुव हागॆ ई चरम श्लोकदल्लू हेळ________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु इत्थमनिष्ट निवृत्तिरुक्ता नतु इष्ट प्राप्तिरित्य त्राद ల इप्पडि “सत्व पापेभो मोक्षयिष्कामि” ऎन्नु कारकारण रूप समस्त प्रतिबन्ध प्रवाह निवृत्तियॆ चॊल्ल, स्वतः प्राप्त मान परिपूर्ण भगवदनुभवाविर्भाव कॊल्लि बेडवे ऎन्दाक्षेपणॆ तन्दरॆ अदक्कॆ समाधानवन्नु मुन्दिन वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ. यावाग सरापराधगळू मुक्तिगॆ बेकाद सत्व प्रतिबन्धकगळू, इवुगळन्नु कारण रूपदल्लिद्दु कारवागि उण्टुमा डुव हेयवाद अचित्सम्बन्धवू, तॊलगिदनन्तर परिपूर्ण ब्रह्मानु भवादिगळु स्वतःप्राप्तवादुवागि तत्पाप्तियन्नु हेळिदन्तॆ आयितु ऎन्नुत्तारॆ इप्पडि - हीगॆ, हेगॆ ऎन्दरॆ अवरे तिळिसुत्तारॆ– सत्व पापेभो नोक्षयिष्यामि ऎन्नु-ऎम्बदागि; कार कारण रूप वाद, समस्त प्र तिबन्ध प्रवाहद निवृत्तियन्नु चॊल्ल-हेळलागि, स्वतः प्राप्तवाद परिपूर्ण भगवदनुभवद, आविर्भाववु - उण्टागोणवू सह अदरिन्द शॆल्लित्तायित्तु-हेळिदन्तॆ आयितु. यावाग हेयशरीरवू कूड निवृत्तिसि होयितॆम्बुदु, सत्व पापेभो मोक्षयिष्यामि ऎम्बल्लि हेळल्पट्टितो, आग स्वतः भगवत्पाप्तियन्नु अदरिन्दले हेळि दन्तायितु ऎम्ब भाववु. ई अभिप्रायवन्नु मुन्दॆ शौनक वाक्यदिन्द समर्थिसि हेळुत्तारॆ. ई श्लोकगळु मूलमाधिकारदल्लि उदाहृत गळु. इवुगळ अर्थक्कॆ ३३५७ नॆय पुटवन्नु नोडि, सत् ख्यातिवादवन्नु बहु निपुणतरवागि उपपादिसुवुवु. तात्परवेनॆन्दरॆ रत्नद मेलिन कॊळॆयन्नु तॊळॆयुवदरिन्द मॊदलिद्द प्रकाशवे हेगॆ बॆळगुत्तदो हागॆये आत्मन ज्ञानवू कूड प्रकृतियिन्द तिरोहितवादुद्दु होगि, नैजस्वरूपवु उण्टागि बॆळगुत्तदॆ. हागॆये कॊळबाविगळन्नु तोडुवदरिन्द अल्लिये मॊदले इद्द नीरू आकाशवू सह तोरि बरुत्तदॆ. इरुवदे यावागलू तोरिबरुत्तदे विना, इल्लदिरुवदक्कॆ उत्पत्ति ऎन्दिगू इल्लवु. हागॆये जीवात्मनिगॆ प्राप्तवागिद्द प्रकृति सम्बन्धवु यावाग कळॆयितो, आतन ज्ञान मॊदलाद गुणगळु मरॆसि होगिद्दवु तोरिबरुत्तवे विना हॊसदागि हुट्टुवदिल्लवु, ऎन्नु -________________

८४ चरमश्लोकाधिकार- तायित्तु. “यथान्नि नक्रियते ज्योता मलप्रकळनात्मक । दोष हाणान्न ज्ञान मात्मनः क्रियते तथा । यथो दपानकरणात् क्रि य तॆ नजलाम्बरनु । सदेव नी यते व्यक्तिम् असत सम्भवः कुतः । तथा हेयगुणध्वंसात् अवदादयो गुणाः । प्रकाशने नजन्यने नित्या एवा आत्मनो हि ते” ऎन्नु श्री शौनक भगर्वा अरुळिच्छॆय’ र्दा, ज्ञानद्रव्यनु इदनुडैय स्वविषय विकासत्तुक्कु स्वरू पयोग्यतारू यान शक्तियु नित्यळागैयालॆ यव ऎम्बदागि, श्रीशौनक भगर्वा - पूज्यराद शौनक भागवतरु, अरुळि जैयर्दा - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. यावाग प्रकृति सम्बन्धवु तॊलगितो, आग अदर काव्यरूपगळाद अविद्याकादिगळु तॊलगिदुदरिन्द, “सम्पद्याविर्भाव सेन शब्दात’ ऎम्ब सूत्रदल्ल, नरूपेणाभिनिष्पद्यते ऎन्दू श्रुतियल्ल, नित्यवाद मॊदलिन स्वरूपद आविर्भाववु उण्टागुत्तदॆ ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆ यावुवु आविर्भविसुत्तवॆ ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ. जीवात्मनु ज्ञान स्वरूपन मत्तु ज्ञानगुणक, आदुदरिन्द आतनन्नु ज्ञानद्रव्यमुमु’ ऎन्दु उद्देशिसि हेळुत्तारॆ ज्ञानद्र व्यवू, मत्तु इदनुडैय सत्व विषय विकासत्तुक्कु - इदक्कॆ प्रकृति सम्बन्धवु तॊलगुवदरिन्द ऎल्ला विषयदल्लू विकासवन्नु हॊन्दु वदक्कू, प्रकृति सम्बन्धविरुवतनक ई ज्ञानक्कॆ विभुत्ववु तोरुत्तिर लिल्लवु, यावाग प्रकृति सम्बन्धतॊलगितो, आग अदु विकास हॊन्दि, धभूतज्ञानवू विकासहॊन्दितॆन्दु इल्लि हेळल्पट्टितु ; स्वरूप योग्यतारयान शक्तियुम - समस्त विषयवन्नू एककाल दल्लि ग्रहिसुव शक्तियू, स विषयविकासव’ - ऎम्बुदरिन्द ईतनिगॆ आग उण्टागुव सत्वज्ञत्व सत्यसङ्कल्पत्यादिगळु सङ्ग्रहीतवु ; नित्य 2 ळागैयाले - नित्यगळागि यावागलू इरुवुवादुदरिन्द, अव तिल् - अवुगळन्नु हेळुव सन्दर्भदल्लि, आविर्भाव ऎम्ब शब्दवु, मुख्यमु - मुख्यार्थदल्लि उपयोगिसल्पट्टिरुत्तदॆ. इल्लि आवि र्भावः ऎन्दरॆ हिन्दॆ मरॆसि होगिद्दुदु प्रकाशिसुत्तदॆ ऎम्बर्थवादु दरिन्द मुख्यार्थवे, गौण अथवा औपचारिकार्थदल्लि उपयोगिस________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु ८५ तिल् आविर्भाव शब्द म मुख्यम, सत्व विषय विकासमुन दुःखनिवृत्तादिगळुम, सङ्कल्पादिगळु, आगन्तुकळायि रुक्क, इवै निवृत्त प्रतिबन्ध स्वरूपोपाधिङ्गळाकैयाले मेल् मुळक्क नडक्क मृडि तोत्तुगैक्याक, इवल् अविद्यु र्मम सहज कैङ्कर विधयः” इत्यादिगळाले “आविर्भाव” कब्बम” प्रयुक्तमागिरदु. स्पडलिल्लवॆम्ब भाववु. सम्पद्याविर्भाव ऎन्दे सूत्रदल्लू प्रयो गवु. अविर्भाव वॆन्दरॆ ज्ञानद तिरोधान निवृत्तिये आगलि, कॆलवु विषयगळु आगन्तुकगळागि ऎन्दरॆ हॊसदागि उण्टादवुगळु इवॆयल्ला, आविर्भाव शब्द द प्रयोगवु औपचारिक वल्लवो ऎम्ब आक्षेपणॆगॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. आगन्तुकगळु यावुवॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ स विषयविकासमुम - धरभूतज्ञान द्वारा समस्तवन्नू अनुकूलवागि विषयीकरिसुवदू, दुःखनिवृ तादिगळु - दुःखद निवृत्ति, मॊदलादवुगळु, सङ्कल्पादिग तुम’ - पितृलोक सञ्चार माडबेकॆम्ब सङ्कल्पादिगळू “सज्जा देवास्यॆ” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ, कैइरगळू - श्रीयःपतिगॆ प्रत्य क्षवागि माडुव सत्वविध कै रगळ, आगन्तुकॊळायिरुक्क - हिन्दॆ यिल्लद ईग हॊसदागि उण्टागिरुव, इ - इवुगळू, निवृत्त प्रतिबन्धस्वरूपोषाधिकळागै याले - प्रतिबन्धवु निवरिसि होगि हिन्दॆ इद्द स्वरूप प्राप्तियिन्द, मेलॆ मुळक्क - अनन्तर यावागलू कालचक्रविरुववरॆगू, नडक्कुन्नुडि - नित्यवागि नडॆयु इवॆ ऎम्बदागि, तोत्तुगैक्काग - तोरिबरुवदक्कागि, इवल् इवुगळल्लि “ आविस्युर्मम सहज कैङ्कय्य विधयः” ऎन्दु (अष्टक्केकि. ३) श्री पराशरभट्टरवरु, इत्यादिगळाले - इवे मॊद लादवुगळल्लि आविर्भाव शब्दवु, प्रयुक्त मागिरदु - प्रयोगिसल्प ट्टिरुत्तदॆ. श्री पराशरभट्टरवरु श्रुतिसूत्रगळल्लिन प्रयोगवाद आविर्भाव शब्द वन्ननुसरिसि आनिस्तु आविद्भविसलि ऎन्दु प्रार्थिसिरु त्तारॆ. ई कैङ्कय्यगळु नित्यविभूतियल्लि उण्टागिरुवुवु सहज वाद वॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. एकॆन्दरॆ आतनु शेषियु, स्वामियु ; तावु शेष भूतरु दासरु. किङ्करनिगॆ कैङ्कय्यवु नित्यवू सहजवादुदे. ई -________________

८६ चरमश्लोकाधिकारः स्वरूपयोग्यत्वाले कपाधिकमान बहुविधरूप अनु कूल्य प्रातिकूल नडन्न भगवद्विभूतियान वस्तुगळुक्कु मेलॆल्ला म मोक्षदकैयिल् अनुकूल्य मे स्वरूप प्राप्ति मागै अमोघाभिप्रायवन्नु लक्ष्मणनु तिळिसुत्तानॆ - हेगॆन्दरॆ “कुरु स्वमा मनुचरं वैधनेह विद्यते” यावागलू दासभूत नादवनु तन्न स्वामिगॆ माडुव कैङ्कय्यदल्लि वैधवेनू इल्लवॆन्दु हेळिदुदरिन्द, सहज वादुदु ऎम्ब तात्परवु. प्रतिबन्धकगळु तॊलगि मॊदलिद्द स्वरूपाविर्भाववु यावाग उण्टायितो, आग अद रिन्दुण्टाद का र् रू प वा द वु ग ळ न्नु आविर्भाव शब्ददिन्द प्रयोगिसुवदेनू तप्पल्लवॆम्ब तात्परवु. यद्यपि अवु आगन्तुक गळागिद्दरू, अवु आविर्भविसिरुवदु एतरिन्द ? ऎन्दरॆ निवृत्त प्रतिबन्ध स्वरोपोपाधिकण्णळागै याले ऎन्दु हेळि, अनन्तर अवु यावा गलू सत्यवागिरुत्तवॆयादुदरिन्द “आविस्कु” ऎन्दु अभियुक्तर प्रयोगवु ऎन्दु हेळिदरु. आविस्टु ऎम्बुदर अर्थवेनॆन्दरॆ यावागलू मुन्दक्कॆ प्रकाशिसुत्ता इरलि ऎम्बुदु. अवरु आनिसु ऎन्दु हेळिदरॆ विना उत्पाद्यन्ताम् ऎन्दु अप्पणॆ कॊडलिल्लवॆम्ब तात्परवु. 8 ई लीला विभूतियल्लि ई चेतननु इरुवतनक हेय अचित्संस र्गवु देहरूपदल्लित्तु. आग ई चेतननिगॆ अदरिन्द अल्पानुकूल वागियू विशेष प्रतिकूलवागियू इत्तु. ईग मुक्तदॆयल्लि प्राति कूल्यवॆल्ला कळॆदु होगि ऎल्ला अनुकूलवागि तोरुवदन्नु आवि र्भाव शब्ददिन्द हेळबहुदो ऎम्ब शङ्कादल्लि, हागॆ हेळुवदर लैनू विरोधविल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. स्वरूपयोग्यत्वत्ताले - ईग मुक्तदॆशॆयल्लि सूक्ष्मशरीरवू कळॆदु होगि ज्ञानस्वरूपप्रकाश उण्टागुवदर मूलक स्वरूपयोग्यतॆयुण्टागि, करोपाधि यिन्द, बहुविधवाद अनुकूल्य प्राति कूल्यगळु, नडन्न - उण्टाद भगवद्विभूतियानवस्तुगळुक्कु - भगवन्तन लीलाविभूतिय वस्तु गळिगॆ, मेलॆल्ला - अनन्तर ऎल्लवू मोक्षदशॆयल्लि, आनु कूमे स्वरूपप्राप्त मागै याले-तनगॆ ईग बन्दिरुव परिशुद्ध प्रकाशरूपावस्थॆयल्लि उण्टागुवदरिन्द, अदिलुन

लीला________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु यालॆ, अदिलुवु’ आविर्भाव शब्दत्तुक्कु विरोधमि, आगै याल् सत्व पापेभो मोक्षयिस्वामि ऎन्न इवनुकूलाव सान्तरम सिद्ध मायित्तु. विभूतिय सत्ववस्तुविनल्लू, आविर्भाव शब्द तुक्कु - आविर्भाव शब्द वन्नु उपयोगिसुवदरल्लि, विरोधवेनो इल्लवु. आगैयाल् - आदुदरिन्द “सत्व पापेभोमोक्षयिस्वामि” - ऎ - ऎन्दु हेळु वदरिन्द, इनुकूलावस्थॆयुम - ई लीलाविभूतियू सत्ववू कूड अनुकूलवागिरुव ई नूतनवाद अवस्थॆयू, सिद्धनायत्तु- सिद्धवादुदायितु. ई सत्व पापेभोमोक्षयिष्कामि ऎम्बुदक्कॆ हिन्दॆ हेळिद सापराध निवृत्तियू, स्वामिय निग्रह सल्प निवृ तियू, अचित्संसर्ग निवृत्तिय मोक्षानन्द प्राप्तियू हेगॆ बोधितवो हागॆये लीलाविभूतियु सत्व वस्तुगळ अनुकूल्य प्राप्तियू आर्थवागि तोरुत्तदॆम्ब भाववु. ई सन्दर्भदल्लि मूलम्म द्वयगळल्लि अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति गळॆरडू व्यक्तवागि हेळि, ई चरमश्लोकदल्लि व्यक्तवागिल्लदॆ आर्थवागि ग्रहिसतक्कद्दॆन्दु ऒन्दु पूरैपक्षवन्नु पपादिसि अदन्नु परिहरिसुत्तारॆ. चरम श्लोकद हिन्दिन श्लोकवाद “मन्मनामद्ध मद्या जी मान्नमस्तुरु । मामेवैष्यसि सत्यन्ते प्रतिजाने प्रियेसिमॆ” भक्तियोगवन्ने अनुष्टिसु ऎन्दु हेळि, ई श्लोकदल्लि तदङ्गवागि शर णागतियन्नु अनुष्ठिसु ऎन्दु एकाभिप्रायवागि उपदेशिसिदरु ऎन्दु एकॆ ग्रहिसकूडदु ? गीतॆ ऎल्लवू भक्तियोगवन्नु कुरितद्दे ऎन्दू श्री यतिवर व्याख्यानवन्नु परिशीलिसिदरॆ हागॆये तोरु इदॆन्दू, अवर शरणागतिगद्यदल्लि परभक्ति परज्ञान परमभक्ति युतं माङ्कुरुष्ट ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू शरणागतिगद्यवु अङ्गशरणागति विषयवॆन्दू अभिप्रायपडुवरु. ई अभिप्रायवन्नु निराकरिसुत्तारॆ. ई चरम श्लोकवु भक्तियोगक्कॆ अङ्गप्रपत्तिबोधकवॆन्दु एकॆ हेळकॊडदॆम्ब पक्षवन्नु निराकरिसुत्तारॆ. ई चरमश्लोकदल्लि सत्व पापेभ्यः ऎम्बुदरिन्द अनिष्ट निवृत्तियु________________

चरमश्लोकाधिकार- चरम श्लोकोयम् अङ्गप्रपत्ति विधायकः किन्न स्यादित्याह एक शब्दत्तुक्कु उपाय फलैक्य पॊरुळानपोदु, इष्ट प्राप्तियुम् इ श्लोकत्तिले सुव्यक्तमाग चॊल्लित्तान. आगै याल् “मामेवै पूसि” ऎन्नु कीळि श्लोकलॆ विशदवागॆ चिन्न अर्थम इष्टु प्राप्ति विरोधि कळि यालुम, एक शब्दल् विवक्षा विशेषत्तालुम कॊल्लित्ता, आनपिन्नु इदु सापेक्षमाय क्कॊण्डु कीळिल् श्लोकत्तुक्कु शेषवागिरदन्नु, सुव्यक्तवागि यावाग हेळितो आग इष्ट प्राप्तियू आर्थवागि तोरु इदॆ ऎन्दु हिन्दॆ हेळल्पट्टितु. ईग आ इष्ट प्राप्तिय ई श्लोकदल्लि सुव्यक्तवॆन्दु हेळुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ मामेकं शरणंव्रज ऎम्बल्लि रुव एक शब्द प्रयोगदिन्द व्यक्तवॆन्नुत्तारॆ. एकशब्दत्तुक्कु - पू स्वार्धदल्लिरुव एक शब्दक्कॆ, उपाय फिक्यम वॊरुळान पोदु - प्रपदनानुष्ठानवाद उपायवाद फलवागि उपेयवु, उपायोपायऐक्यवु, अर्थवादाग, इष्ट प्राप्ति युम् प्राप्यद प्राप्तिरूपवाद इष्ट प्राप्तिया ई श्लोकदल्लि, सुव्यक्त माग - स्पष्टवागि, कॊल्लित्ताम - हेळिदन्तॆ आगुत्तदॆ. आगैयाल् - आदुदरिन्द, “मामेवैष्यसि” ऎन्नु कीळि श्लोकॆले - मामॆ वैद्य ऎन्दु इष्ट प्राप्तियाद परब्रह्मप्राप्तियन्नु हिन्दिन श्लोक दल्लि, विशदवागि चॆन्न - हेळिद, अर्थ - अभिप्रायवु, इट्टु ई चरमश्लोकदल्लि प्राप्ति निरोधिय कळियालुम’ - प्राप्तिगॆ विरोधियाद सत्वपापगळू कळॆदुहोगुवदरिन्दलू, मामेकम् ऎम्बल्लिरुव, एकशब्दल् विवाविशेषत्तालुमु - तानॊब्बने, उपायवू उपेयनू ताने ऎन्दु हेळबेकागिरुवदरिन्दलू, कॊल्लित्ताम - व्यक्तवागिये इष्ट प्राप्तियू हेळल्पट्टिदॆ ऎन्दू भाविसबहुदु. आनपिट्टु हिन्दिन श्लोकदल्लू भक्तुपायक्कॆ अनिष्ट निवृत्ति इष्टप्राप्तियन्नू, हागॆये ई श्लोकदल्लू हेळिरुव शरणागति रूप उपायक्कु अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तियू व्यक्तवागिये हेळिरुवदरिन्द ऎरडू बेरॆ बेरॆ उपायवादुदरिन्द, इदु - ई चरमश्लोकवु, सापेक्षमय

हीगादनन्तर, हेगादनन्तरवॆन्दरॆ________________

(10) उत्तरार्ध व्याख्यानवु कॊण्डु - हिन्दिन भक्तुपाय श्लोकक्कॆ बेकाद अङ्गवागि, कीळिल् श्लोकत्तुक्कु-हिन्दिन श्लोकक्कॆ शेषवागिरदु - अङ्गवागि सम्बन्धिसि दुदु ऎम्ब कॆलवर हेळिकॆयु, अन्नु – सरियादुदल्लवु. ई चरम श्लोकवन्नु स्वतन्त्रवागि अन्वयिसदॆ, हिन्दिन उपासनारू पोपा यक्कॆ सम्बन्धिसिदुदॆन्दू आ भक्तु पायक्कॆ अङ्गवॆन्दू कॆलवरु हेळु वरु. अदु सरियाद अभिप्रायवल्लवॆन्दु निराकरिसिदरु. ऎरडरल्लू अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तियू हेळुवदरिन्द ऎरडु अनुष्ठानगळू उपायगळे. अर्जुननु मॊदलिनिन्दलू ऐकान् भक्तुपायदल्लि तनगॆ शक्तियिल्लवॆन्दू, शरणागतियु उपायवे अल्लदॆ, इदु ऒन्दे उपायवादरॆ तन्न पापगळॆल्ला होगुव बगॆ हेगॆ, पापगळु कळॆ यदे मुक्तियिल्लवे ऎन्दु शोकिसुत्तानॆ. आग कृपापिय षजल धियु नीनु शोकिसबेड लघपायवू उण्टु. अदु शरणागतियु ऎन्दु हेळलु, शोकवन्नु नीगि युद्धक्कागि “नमोहस्कृति र्लब्ला” ऎन्दु हेळि, धनुस्सन्नु तॆगॆदुकॊळ्ळुत्तानॆ. आदुदरिन्द शरणागति गद्यवू अङ्गररणागति गद्य विषयवल्लवु. श्री भाष्यकाररु अनुष्ठिसिरुवदु शरणागतिगद्यदल्लि हेळिरुवदु अङ्गिशरणागतिये, पर भक्ति परज्ञान परमाभक्तिरूप अवस्थॆगळु नम्माळ्वारवरिगॆ उण्टाद हागॆ भरन्यासदल्लू उण्टागबहुदु. श्री भाष्यकाररु अनुष्ठिसिदुदु तम्म आचारराद यामुनमुनिगळ हागॆ स्वतन्त्र प्रपत्तिये विना उपासनवल्लवु. ㄕ आगलि, सद्य पापगळ निवृत्तियिन्द भगवत्पाप्ति स्वतस्सिद्दवॆन्दु हेळिदरॆ, कॆलवरिगॆ स्वात्मानुभवरूप कैवल्य उण्टागुवदु हेगॆ ? सत्वपापनिवृत्तियिन्द कैवल्य भगवत्पाप्ति ऎरडू उण्टागुत्तदॆ ? ऎम्ब शङ्कावन्नु अनुवदिसि समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ समाधान वन्नु तुम्बा उपपादनॆ वादगळिन्द कॊनॆयल्लि हेळुत्तारॆनॆन्दरॆ “आगैयाल् ब्रह्मप्राप्ति इल्लादरु (केवलरिगॆ ऎम्ब भाववु) इ श्लोकल् चॊल्लुगिर सत्व पापनिवृत्ति यि, सत्व पापनिवृत्ति युडैयारु ब्रह्मानुभव सङ्कोचवि” ऎम्बदागि निगमन दल्लि हेळुवदरिन्द कैवल्यानुभव माडुववरिगॆ सत्वपापनिवृत्ति हेळलु साध्यविल्लवॆम्बुदु अभिप्रायवु.________________

FO चरमश्लोकाधिकार- कैवल्य सत्व पाप निवृत्तिस्तु नास्तित्याह “सत्व पापेभोमोक्षयिष्यामि” ऎन्नु इव्वळवाल् “मान वैष्यसि” ऎन्नु सॊन्न भगवत्पाप्ति सिद्धिक्कु मे ? सत्वपाप निवृत्ति युण्डाये भगवत्पाप्ति यक्कॆ स्वात्म मात्रानुभवरूप मान, कैवल्यम पॆरुवारु मिल्लॆयो ? भगवत्पाप्तियिल् काट्टि लवेर् पट्ट कैवल्यम “ऐहलौकिक मैश्वरं स्वर्गाद्यं कैवल्यदल्लादरो सत्व पापनिवृत्तियु इल्लवु. आदुदरिन्द भगवत्पाप्ति इल्लवु. बरी आत्मानुभववे मॊदलु आत्मानुभववॆन्दु कैवल्य शब्ददिन्द हेळल्पडुवन्ताद्दु भगवत्पाप्तिगिन्त बेरॆयादुदु ऒन्दु अनुभव उण्टो इल्लवो ऎन्दु चरिसि, अन्तादॊन्दु अनुभव उण्टॆन्दु स्थापिसुत्तारॆ.-श्री नारद भगर्वारवरू, आळवन्दारव, श्री यतिवररू गीता चारनू, व्यासमहर्षि मॊदलादवरॆल्ला भगवत्पाप्तिगिन्त बेरॆयागि सात्यानु भवरूपवाद ऒन्दु कैवल्यवॆम्बुवदु ऒन्दुण्टॆन्दु सप्रमाणवागि प्रथमतः स्थापिसुत्तारॆ “सत्व पापेभोमोक्षयिष्यामि” ऎन्नु - ऎम्बवागि, इव्वळ वाल्’ - इष्टु मात्र उक्तियिन्द, “मानेवैप्रसि” ऎन्नु - ऎम्ब दागि, तॊन्न - हिन्दिन श्लोकदल्लि हेळिद, भगवत्पाप्तियु, सिद्धिक्कु मो ? - सिद्धिसुत्तदॆये ? सत्वपापगळिन्दलू बिडुगडॆयन्नु हॊन्दुवि इष्टु मात्रवे हेळिरुवदरिन्द भगवत्पाप्ति सिद्धवो ? ऎन्दु प्रश्निसुत्तारॆ. बेरॆयाद कैवल्य प्राप्तियु सिद्धिसलारदो ? ऎम्बुदु प्रश्नॆय आशयवु. अदन्ने व्यक्तपडिसुत्तारॆ-सत्व पापनिवृत्तियुं डाय - सत्वपापनिवृत्तियुण्टागियू, भगवत्पाप्तियनिक्कॆ - भगव तृाप्तियल्लदॆ, स्वात्म मात्रानुभवरूपमान कैवल्य - तन्न स्वन्त आत्मानुभव मात्ररूपवागि कैवल्यवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुवदन्नु, पॆरु नारुम इच्छॆये ?- हॊन्दुवरू इल्लि ये ? सत्वपापनिवृत्ति युण्टागिद्दरॆ कैवल्यानुभवक्कॆ कारणविल्लवॆम्ब अभिप्रायदिन्द ई प्रश्नॆयु, हागादरॆ कैवल्यवॆम्ब अनुभव वुण्टॆ ? ऎन्दरॆ उण्टु ऎन्दु मुन्दिन वाक्यगळिन्द स्थापिसुत्तारॆ- 6________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु En पारलौकिकम् । कैवल्यम्भगवन्तं च मयं साधयि प्रति” ऎन्नु नारदादिगळाले कॊल्लप्पट्ट दरे, आळवन्दारु (१) *ऐश्वराक्षर याथात्म भगवच्चरणार्थिनाम” ऎन्नुव, “संस्कृतक्षर वैष्णवाध्व सु” ऎन्नुव अरुळिच्चॆय दार्. J ऐहलौकिकमैश्वरम् ई लोकदल्लि उण्टागुव ऐश्वरवन्नू, पारलौकिकं - बेरॆ लोकदल्लुण्टागुव, स्वर्गाद्यम’ - सण्ण लो कवे मॊदलादवन्नू, आदि शब्ददिन्द अग्नि, यम वरुण कुबेरादि लोकगळ मत्तु विष्णुलोकगळु हेळल्पट्टु, कैवल्यं-कैवल्यवन्नू, भगवन्तञ्च - वैकुण्ठलोकवन्नू, मयं - ई मनवु साधयिष्यति - साधिसिकॊडुत्तदॆ, ऎन्नु - ऎम्बदागि, नारदरे मॊद लादवरुगळिन्द, शोल्लप्पट्टिदिरे - हेळल्पट्टिरुत्तदॆयष्टॆ ई प्रमाण वन्नु उदाहरिसिरुवदु कैवल्यवे बेरॆ, वैकुण्ठ प्राप्तिये बेरॆ, ऎरडू ऒन्दे अल्लवु. आळवन्दारवरु, अवरु अप्पणॆकॊडिसिरुव गी ८ नॆय अध्यायद सङ्गह श्लोकदल्लू “ऐश्वर - ई शब्द दिन्द आरनू आर्थार्थियू अपेक्षिसुव ऐहलौकिक मत्तु पारलौकिक स्वर्गादि हेळ ल्पट्टितु, अक्षरयाथात्म दिन्द जिज्ञासुवु अपेक्षिसुव कैवल्य वन्नू, भगवच्चरणार्थिनां - ज्ञानियु अपेक्षिसुव मोक्षवू, ऎन्नुव - ऎम्बदागियू, हागॆये अळवन्दाग्रवरु अवरु अनुग्रहि सिरुव चतुश्लोकियल्लू “संसृत्यक्षर वैष्णवाध्य सु” - संस्कृति ऎम्बु दरिन्द आरनू आर्थार्थिगू उण्टागि पुनर्जन्म, अक्षर शब्ददिन्द जिज्ञा सुविगॆ उण्टागुव कैवल्य, वैष्णवाध्य सु - भगवत्र पन्ननाद ज्ञानिगॆ उण्टागुव मुक्ति, ऎन्नु - ऎम्बदागि अरुळिय दार् - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. कॆलवरु हेळुव हागॆ कैवल्यवू मुक्तियू ऒन्दे अल्लवु. ऎरडू बेरॆ बेरॆ. मॊदलनॆयदु आत्मानुभववु ऎरडनॆयदु परिपूर्ण ब्रह्मानुभववॆम्ब भाववु. अदक्कागि प्रमाण गळन्नु उदाहरिसिदरु. मुन्दॆ श्री भाष्यकाररू हागॆये अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इदरिन्द साम्प्रदायकवाद अभिप्रायवन्नु तिळिसु (१) नार दीय________________

चरमश्लोकाधिकारः

nd गद्यलु “स कामांश्व साक्षर्रा” ऎ रवाक्यम उपात्त मायु. श्रीगीता भाष्यादिगळिलुवु इव्वर्थं प्रपञ्चितम. आगैयाले “सत्व पापेभोमोक्षयिष्यामि” ऎच्चर सत्व पाप निवृत्ति कैवल्यत्तु कुम भगवत्पाप्तिक्कुम पोदुवन्नू नन्न तारॆ-स कामांश - सत्वधरांश्व सन्त्यज्य सत्व कामांश्च साक्ष राग लोकविक्राप्त चरण् शरणं तेवव्रजं विभो ऎम्बुदु पूाश्लोकवु, सत्वभरांश्व - करयोगादि सहकृत उपासन मॊदलादवुगळन्नु अथवा पापपरिहारक्कागि विधिसिरुव व्रतगळन्नू, सन्त्यज्य - चन्नागि बिट्टु बिट्टु इदरिन्द सन्ध्यावन्दनादि आज्ञा कैङ्कय्यगळन्नु बिट्टु ऎम्बर्थवल्लवु सकामांश्व - समस्त अशाश्वत पुरुषार्थगळन्नु ईयुव काव्य करगळन्नू, ऐहिकस्वरादि ऐश्वर फलगळन्नु कॊडुव काव्य करगळन्नु, साक्षर्रा - आत्मानुभवरूप कैवल्यवन्नु कॊडुव कल्मगळन्नू, सन्त्यज्य - त्यजिसि, हेविभो - ओ सत्व समर्थनाद, अघटित घटना शक्तियुळ्ळ स्वामियॆ, ते – निन्न लोकविक्राप्त चरण् - लोकवन्नॆल्ला व्यापिसि अळॆद चरण द्वन्द वन्नु, शरणं - उपायवन्नागि, अव्रजरि - हॊन्दिरुवॆनु. ऎच्चर वाक्यम् - ऎन्नुव वाक्यवु, उपात्तमाय्तु - अङ्गीकरिसल्प ट्टितु. इवरू कैवल्यवन्नु त्याज्यवर्गदल्ले सन्त्रज्य ऎन्दु सेरिसिरु त्तारॆ. श्री गीता भाष्यत्तिलु - श्री यतिवारु अनुग्रहिसिरुव, श्री गीता भाष्यत्तिलुम - भाष्यदल्लू सह, इन्वर्थं - ई कैव लवु मुमुक्षुविगॆ इष्टवल्लदुदु ऎम्ब अभिप्रायवु, प्रपञ्चितम - व्यक्तवागि तोरिसल्पट्टिरुत्तदॆ. ऎल्लि ऎन्दरॆ “यस्स सद्वेषु नश्यत्तु नविनश्यति” (गी, ८, २०) ऎम्बुदर व्याख्यानदल्लि ऎन्दु सारप्रकाशिय वरु बरॆदिरुत्तारॆ. आ श्लोकगळ अवतारिकॆयल्लि इन्नू व्यक्तवु. “अथकैवल्य प्राप्तानामपि पुनरावरिर्नविद्यॆत इत्याह” ऎन्दु अवतारिकॆयु. हीगॆ कैवल्यक्कू मोक्षक्कू पुनरावरियिल्लवॆन्दू अवु आत्मानुभव परमात्मानुभवरूपवागि ऎरडू बेरॆ बेरॆयादरू, ऎरडक्कू सत्वपापनिवृत्तियु समवु ऎम्बुदु पूरै पक्षवु. मन्द चोद्यवॆन्दु निराकरिसुत्तारॆ. अदक्कॆ कारणवन्नु तिळिसुत्तारॆ आगैयाल् - आदुदरिन्द, “सत्व पापेभोमोक्षयिष्यामि, इदु________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु मन्दचोद्यम, ऎण्णने यॆन्रिल् - सपापळुव कळि नाल् स्वतः प्राप्तमान भगवदनुभवत्तॆयिळन्नु किडैक्कारण मिल्ला मैयाले आदुभगवदनु भवर हितमान वातुमा त्रानुभवम्, घटियादु. आगैयाल् अव्ववस्थॆयिल् ऐश्वर मुम जरामरणादि दुःखगळुमु’ वरुगैक्कीडान कर ऎण्णर - ऎन्नुव, सत्वपाप निवृत्तियू, कैवल्यत्तु क्रम - कैव ल्यक्कू, भगवत्पाप्तिगू, पॊदुव न्यू - समानवल्लवो, ऎ- ऎम्ब हेळिकॆयु, मन्द चोद्यम - बुद्धियिल्लद पूत्व पक्षवु. कैवल्य प्राप्तिगू पुनरावृत्तियिल्लवु. भगवत्पाप्तिगू पुनरावृत्तियु इल्लवु. आदुदरिन्द ऎरडर विषयदल्लू सत्व पापगळिन्द बिडुगडॆयु आवश्यकवु ऎम्बुदु पूत्व पक्षवु चोद्यवु मन्दवु हेगॆ ऎन्दरॆ सपापनिवृत्तियादरॆ मोक्ष उण्टागुवाग कैवल्य प्राप्तियु हेगॆ ऎन्दु पूत्व पक्षियन्नु केळिदरॆ निरुत्तरवागुत्तदॆ. सत्व, पापनिवृत्ति यादरॆ मोक्षवे उण्टागुवाग कैवल्य प्राप्ति एतरिन्द ऎम्बुदु स्वतःताने योचिस बेकाद विषयवु. हागॆ योचिसदे होदुद रिन्द मन्द चोद्यवु - अदु हेगॆ मन्द चोद्य ऎम्बुदन्नु उपपादिसुत्तारॆ. ऎण्णनेयॆन्रिल् - अदु हेगॆ मन्द चोद्यवॆन्दरॆ ? - - सत्व पाप ङ्गळु कळिन्साल् - ऎल्ला पापगळू कळॆदु होदरॆ, स्वतःप्राप्त मान - यावाग अनिष्टवु तॊलगितो आग स्वतः उण्टागुव इष्ट प्राप्तियाद, भगवदनुभव रहितमान परिपूर्ण ब्रह्मानुभव विल्लदिरुव, आत्मानुभव रूपवाद कैवल्यवु, घटियादु - उण्टा गलु कारणविल्लवु. अदु यावाग सत्वपावनिवृत्तियुण्टायितो, आग परिपूर्णब्रह्मानुभववे लभिसतक्कद्दु, आत्मानुभववाद कैवल्यवु लभिसलु कारणविल्लवु ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्द कैवल्य उण्टाग बेकादरॆ सत्व पापगळ निवृत्तियिल्लवॆन्दे भाविसबेकागिरुत्तदॆ. आ कैवल्यावस्थॆयप्राप्तिगॆ याव याव करगळ विनाशवू याव करगळ विनाशविल्लदॆयू इरबेकॆम्बुदन्नु चरिसुत्तारॆ-आगैयालॆ - आ कारणदिन्द, अव्ववस्थॆयिल् - आ कैवल्यावस्थॆयल्लि, ऐश्वर मु ऐश्वरवू, जरामरणादि दुःखड्गळु - वार मरण मॊदलाद 1________________

९४ चरमश्लोकाधिकार कळॆन्नु परिपूर्ण भगवदनुभवत्तुक्कु प्रतिबन्धकमान करं कळियादे किडक्किरवळिविले (१) “यं लज्ञा चापरं लाभं मन्यते नाधिकं ततः” ऎन्नुन्नडि यिरुप्पदॊरु स्वात्मानुभवा नन्दविशेषनु, (२) “आत्मार्थिचेश् त्रयेते तत्त्ववलस साधका…” ऎन्नु शॆल्लुगिर पडिये, तनक्कु शक्य माय इरुप्प उ पा य विशेषत्ताले सिद्धित इन्सानुभव ई योग महिम दुःखगळु, वरुगैक्कीडान करळनु - बरुवदक्कॆ अनुकूलवाद करगळु, कळ्ळनु - कळॆदुहोगि, परिपूर्णभगवदनुभवत्तुक्कु - परिपूर्णब्रह्मानुभवक्कॆ, प्रतिबद्ध मान - प्रतिबन्धकवागिरुव, कर कळियादॆ - करवु कळॆदु होगदॆ, किडक्किरवळिविले - इरुव अवस्थॆयल्लि, (१) “यं लब्बा…..” याव योगदल्लि आत्मानु भवक्किन्त मेलाद प्रयोजनवु इल्लवॆन्दु तिळियल्पट्टिरुत्तदो” ऎन्नुवडि - ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, इरुप्पदॊरु - इरुव ऒन्दु स्वात्मानुभवविशेषवु कैवल्यवु ऎम्ब भाववु. यिन्द जन्मजरामरणगळ आवृत्तियन्नुण्टुमाडुव संसारप्राप्ति यन्नु कॊडुव करगळ निवृत्तियुण्टागिरुवदरिन्द ई कैवल्य प्राप्ति यल्लि आत्मानुभवक्किन्त हॆच्चिन आनन्दविल्लवॆम्बुदु तोरि अनुभविसु वनु. आदरॆ भगवदनुभवक्कॆ प्रतिबन्धक उण्टुमाडुव कगळु कळॆयलिल्लवॆन्दु भाविसतक्कद्दॆम्ब भाववु. (२) आत्मार्थिचेत् - आत्मानुभवद अपेक्षॆयिद्दु दादरॆ, त्रयेते - ई कयोग, ज्ञानयोग भक्तियोगगळाद ई मूरू, अपि शब्ददिन्द प्रपत्तियू हेळल्पट्टितु ; एकॆन्दरॆ उपासनदिन्द नाल्कु जन भक्तराद आर्त, अर्थार्थि जिज्ञासु (ईतने केवलनु) ज्ञानिगळु अचिदनुभव, आत्मानु भव, भगवदनुभवगळन्नु तम्म इष्टानुसारहॊन्दबहुदु. हागॆयॆ प्रपत्ति मूलक ई ऎल्ला अनुभवगळन्नु हॊन्दबहुदॆम्ब भावदिन्द हेळुत्तारॆ. तश्चि वल्य साधका - आत्मानुभवरूप कैवल्यवन्नु साधिसि कॊडुवुगळागुवुवु,” ऎन्नु कॊल्लुगिरपडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, तनक्कु शक्य माय. इरुप्पदूरु उपाय विशेषत्तालॆ - तनगॆ शक्तियिरुव यावदादरू ऒन्दु उपाय विशेष दिन्द, उपास (१) १. ६. २२ (२) गीतार्थसङ्गह. २७________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु ९५ अचिदनुभवत्तोडु, भगवदनुभवन्नोडुव, तुमक्किल्लाद पडियाले कैवल्यमॆनु सेरिट्टारगळ, भगवत्पाप्तियिल् कैवल्य शब्बन सरोपाधि निवृत्तिय निनक्किरदु. आत्मामात्रा नवो इल्लवे प्रपत्ति मूलकवागियो ऎम्ब भाववु, सिद्धित्ताले-सिद्धि सिदरॆ, इव्वनुभव - कैवल्यवॆम्ब ई अनुभववन्नु अचिदनुभव तोडु – आर मत्तु अर्थार्थिगळिगॆ उण्टागि अचित्तिन अनुभव दॊन्दिगू, भगवदनुभवक्कोडु - परिपूर्णब्रह्मानुभवरूपवाद मोक्षदॊन्दिगू, तुवक्किल्ला दपडियाले - सम्बन्धविल्लदॆ, अवुगळि गिन्त बेरॆयागिरुवदरिन्द, कैवल्य वन्नु सेरिट्टा‌गळ - ई आत्मानुभवक्कॆ कैवल्यवॆम्ब हॆसरन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. आदरॆ कॆलवरु कैवल्यवॆन्दरॆ मोक्षवॆन्दे भाविसि समान पदगळागि भाविसुत्तारल्ला अदु एकॆ ऎन्दरॆ कारणवन्नु तिळिसुत्तारॆ. वागि भगवत्पाप्तियिल्-भगवत्पाप्तियल्लि, कैवल्य शब्दवु, सपा धिनिवृत्ति - संसारवन्नुण्टुमाडुव समस्तवाद करगळ मूलक तॊन्दरॆ एनू अल्लवॆम्बुदन्नु, निन किर दु - स्मरिसुव हागॆ माडुत्तदॆ. केवलनिगॆ पुनस्संसारप्राप्तियिल्लदॆ मोक्षवॆन्दु छान्दोग्यदल्लि “तद्य इत्तरविदुः” ऎम्बल्लि हेळि मुन्दक्कॆ ज्ञानिय हागॆये ईतनिगू अर्चिरादिगतियू, “यम्प्राप्य ननिवत्तने तद्दामपरमम्मन” अपुनरावरियू हेळिरुवदरिन्द क्रमेण ईतनिगू मोक्ष उण्टागुवदरिन्द, सरोपाधिनिवृत्तियॆ निनक्कि रदु - ऎन्दु हेळिदरु. क्रमेण मोक्षवे विना पुनस्संसारविल्लदु दरिन्दले, अर्जुननू सह १२ नॆय अध्यायद प्रथमश्लोकदल्लि ज्ञानिय उपासनॆगॆ एकान्त्य भक्तियु बेकागिरुवदरिन्द अन्तह भक्तियोगक्कॆ चित्रसमाधानविल्लवॆन्दु भाविसि, ज्ञानियागि निन्नन्नु उपासिसबेकॆ, इल्लवे जिज्ञासुवागि उपासिसले ऎन्दु केळुत्तानॆ. केवलन उपासनॆ शोधिकवादुदरिन्द अदु बेड ; ज्ञानियागि उपासिसुवने प्राज्ञनु ; नीनु चित्रसमाधानवन्नु हॊन्दुवदु कष्टवॆन्दल्लवे पेचाडुत्ती. अदु सुलभवागि लभिसलु उपायवन्नु तिळिसुवॆनु केळु ऎन्नुत्तारॆ. हीगॆ अर्जुनने ऎरडु सन्दर्भदल्ल मोक्षवादुदरिन्द यावुदन्नु अनुष्ठिसलि ऎन्दु केळिरुत्तानॆ. हीगिरु________________

चरमश्लोकाधिकार- नुभव विषयवाग (१) “स्वात्यानुभूति रिति याकिल मुक्ति रुक्ता” इत्यादिगळि८ प्रयुक्त मुक्ति शब्द मुम (२) “विगच्छा भयक्रोधो य सदा मुक्त एवस” इत्यादिगळिद्द पोलॆ वाग सारदीपिकॆयवरु “केवल‌ द्विविधर– क्रमेण मुक्ति पठ्यन्त भागिगळॆन्नुम, पुनस्संसृति भागिगळॆन्नु” ऎन्दु बरॆ यलु प्रमाणव्यावुदो तिळियलिल्लवु. गीतॆयल्ल, छान्दोग्य दल्लू अवरुगळिगॆ पुनरावृत्तियिल्लवॆन्दू, अर्चिरादिगतियु ऎन्दू हेळिरुत्तदॆ. वरदराजस्तवदल्लि केवल आत्मानुभववन्नू मुक्ति ऎन्दे प्रयो गिसिरुत्तारल्ला अदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ क्रमेण आत्मानुभवदिन्द मुक्तियू लभिसुवदरिन्द हागॆ प्रयोगिसिरुत्तारॆन्दु हेळुत्तारॆ. आ श्लोक यावुदॆन्दरॆ “भोगा इमे विधिशिवादि पदञ्च किञ्च स्वात्मानु भूति रितियाकिल मुक्तिरुक्ता । सत्वन दू षजल जोष महं जुषेय हस्तद्रि नाथ तवदास्य महारसज्ञ!” एहि कृश्वरगळ भोगगळू मत्तु इवुगळिगिन्त मेलाद चतुरुख रुद्र आदि शब्द दिन्द स्वर मॊदलाद लोकगळ भोगगळू, अवुगळिगिन्त मेलाद आत्मानुभवरूपवाद कैवल्यवॆम्ब मुक्तियू इवुगळॆल्लवू ऊषर जलवन्नु सेवॆ माडिदहागॆ ; यारिगॆन्दरॆ हस्तगिरिनाथनाद श्री वरद राजने निन्न दास्यवॆम्ब महत्ताद अमृतरसपान माडिद परम ज्ञानिगॆ ऐहिकैश्वर, स्वरादिभोग कैवल्य इवॆल्ला ऊषरजलपानद हागॆ ऎम्ब भाववु. हागॆये गीतॆयल्लि प्रयोग उण्टॆन्दु उदा हरिसुत्तारॆ :- आत्ममात्रानुभवविषयवाग - केवल आत्मानुभव विषयवागिये “स्वात्मानुभूतिरिति याकिल मुक्तिरुक्ता - तन्न आत्म विषयवाद अनुभववॆन्दु याव मुक्ति ऎन्दु हेळल्पट्टि तो” इत्यादिगळिल्ल - इवे मॊदलादवुगळल्लि, प्रयुक्त मुक्ति शब्द मुम - प्रयोगिसल्पट्ट मुक्ति शब्दवू कूड, “ विगतेच्छा - नश्वर गळाद ऐहिकगळल्लि इच्छॆ ऎन्दरॆ कामनॆयु इल्लदॆ इरोणवु, हागॆये भय, कोप, विल्लदिरुवनू सदा - यावागलू, आतनु मुक्त एव सः - मुक्तियन्नु हॊन्दिदवन हागॆये” इत्यादिगळिर पोले- (१) नारदस्तव. ४१, (२) १. ५ २८,________________

(na) " उत्तरार्ध व्याख्यानवु निराह्यम (२) * जरामरण मोक्षाय” ऎन्नदुवुवर् देवर’ गळुडैय अमरत्वव्य पदेशमेलॆ आपेक्षितम. क्रमेण मुक्ति इवे मॊदलादवुगळल्लि हेळिरुव हागॆ, निराह्यम - निराहिसतक्क द्दागिरुत्तदॆ. कामक्रोधमोहादिगळु इल्लदॆ इरुवरॆल्ला हेगॆ मुक्तरे अल्लवो, हेगॆ क्रमेण मुक्तरागुव सम्भव उण्टो, हागॆये आत्मानुभव शीलन क्रमेण मुक्तनागुवदरल्लि सन्देहविल्ल वॆन्दु औपचारिकवागि हेळल्पट्टितु. ई अभिप्राय समर्थनॆगागियु पूरा श्लोकार्थक्कू दासनु बरॆदिरुव भगवद्गीतॆय ६२० नॆय पुट नोडि, ई जरामरण मोक्षाय मुन्दॆ मुप्पु मरणगळिन्द बिडुगडॆयन्नु हॊन्दुवदक्कागि ऎन्दु गीता सप्त माध्यायान्त्यदल्लि हेळिरुवदू, देवरुगळुडैय - देवतॆगळ, अमरत्व व्यपदेश मैले - अवरिगॆ अपेक्षितवाद अमरत्ववन्नु हेळुव हागॆ, अपेटॆ तम - मुन्दक्कॆ अपेक्षितवादुदु ऎम्ब भाववु. “जरामरण मोक्षाय मामाश्रित्ययतये । तेब्रह्मातद्वि दुः कृष्ण मध्यात्मं कर चाखिल” ऎम्बुदु पूरा श्लोकवु. बरॆदिरुव ८८५-७नॆय पुटगळन्नु नोडि. इल्लि ब्रह्मशब्दवु २ नॆय अध्यायद कॊनॆय श्लोकदल्लि ब्रह्मनिल्दाणमृच्छति ऎम्बल्ल हेळि रुव प्रकृति नियुक्त आत्मा महापरिशुद्धनागि ज्ञानैकाकारतॆयिन्द शोभिसुत्तिरुवनॆम्बुदन्नु बोधिसुत्तदॆ. इदु मुन्दॆ जरामरण मोक्षवु अपेक्षितवागि उपासनद्वारा लभिसुत्तदॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तदॆ. आदुदरिन्द पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठनाद केवलनु क्रमेण हॊन्दुवनॆम्ब भावदिन्द मुक्ति शब्ददिन्द औपचारिकवागि हेळल्पट्टिरुत्तदॆम्ब भाववु. देवतॆगळिगॆ अमररु ऎन्दु हॆसरु. एकॆन्दरॆ अमराः ऎन्दरॆ न यन्ते अथवा नास्ति मरोविषां ते ऎम्ब व्युत्पत्तियिन्दलू अवरिगॆ मरणविल्लवॆम्बर्थवागुत्तदॆ. हागॆ अर्थमाडिदरॆ सृष्टिलयादि गळिन्दलू तप्पिसिकॊण्डवरॆम्ब अपार्थ उण्टागुत्तदॆ. आदुदरिन्द अमरत्ववु अपेक्षितवॆन्दु इट्टु कॊळ्ळबेकु. अवरुगळु नम्महागॆ जीवकोटिगॆ सेरिदवरागि अर्थित्वनामर्थ्यगळु इरुवदरिन्द ‘तदु परपि बादरायण सम्भवात्” ऎम्ब सूत्रदल्लि हेळिरुव हागॆ A. 2. 5. दासनु________________

FU चरमश्लोकाधिकार- सायुज्य 3 परन्तनाय् विषय वृत चॊल्लुगिरदागवु माम, इप्पडि विभव व्यूह सालोक्यादि मात्रल् मुक्ति शब्द मुं निराह, (१) “लोकेषुविस्कोर्निव सन्ति केचि तृमीप मृ च्छन्ति च केचिदन्ने । अतुरूपं सदृशं भज मन सतुमोक्षउक्त” ऎन्नु नियमिक्क पट्टदिरे उपासन माडिदरॆ पुनरावृत्तियिल्लद मोक्ष उण्टॆम्ब भाववु. क्रमेण उण्टॆम्ब तात्परवन्नु तिळिसुत्तारॆ क्रमेण मुक्ति पर माव विषयत्तॆ - क्रमवागि मुक्तियवरॆगू फलवॆम्ब विषय वन्नू, प्रत्र - कुरितु, चॆल्लुगिरदागवुमाम - हेळुत्तदॆन्दा दरू आगबहुदु. अन्तह सन्दर्भदल्लि औपचारिकवागि हेळल्पट्टितॆन्दु भाविसतक्कद्दागिरुत्तदॆम्बुदु तात्परवु.

कैवल्यवन्नु सेरिदवरिगॆ पुनरावृत्तियिल्लदॆ भगवदुपासना अथवा शरणागतिय मूलक मुक्तियादुदरिन्द, कैवल्य शब्दक्कॆ मुक्तियॆन्दु औपचारिकवागि कॆलवरु हेगॆ हेळिदरो, हागॆये सालोक्य, सारूप्य, सामीप्य शब्दगळू औपचारिकवागि सायुज्य वाद मुक्तिये ऎन्दु हिन्दॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभवाधिकारदल्लि हेळिरुव दन्नु ज्ञापकक्कॆ तरुत्तारॆ- “लोकेषु विष्टो – ऎम्ब श्लोकार्थ उपपादनगळिगॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभवाधिकारद १८७६-१८८० नॆय पुटगळन्नु नोडि, अल्लि सालोक्य, सारूप्य, नामी म्यादि ‘मोक्षवल्ल वॆन्दु, औपचारिकवागि सायुज्य समानवॆन्दू, सायुज्यवे साक्षा तोक्षवॆन्दू, इदु जिनना स्तोत्र श्लोकवाद “मोक्ष, सालोक्य सारूप्यं प्रार्थये न कदाचन । इच्छा हं महाभाहो सायुज्यं तव सुव्रत.” ऎम्बल्लि व्यक्तवॆन्दू, इदु मुक्तानन्द तारतम्यवन्नु बोधिसुत्तदॆम्ब भाववु सरियल्ल वॆन्दू अल्लि उपदिष्टवु ; ऎन्नु - ऎम्बदागि, नियॆमिक्कप्पट्टिदिरॆ - ऎन्दल्लवे विधिसल्पट्टिरुवदु. इल्लि सायुज्यवन्नु कुरितु सतुमोक्ष उक्त ऎम्ब प्रयोगदिन्दलू, तु शब्दवु मिक्क मूरन्नू व्यावरिसि हेळुवदरिन्दलू, आ मूरू मोक्षवल्लवॆम्बुदु व्यक्तवु. अवुगळ विषयदल्लि मोक्ष शब्दवु क्रमेण - उण्टागुवदरिन्द औपचारिकवु. (u)________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु FF B केवलात्मानुभव नित्यमन्नु मिडमुम, साक्षाच मन्नु मिडनुनु, (१) चतुधा ममजनाभक्ता एवहि शे श्रुताः । तेषा मेकान्तिन श्रेष्ठा चैवा नन्य देवताः । अह मेव गतिस्तेषां निराशि कर करिणाम् । येतु शिषा स्मयो भक्ताः फलकामा हि ते मताः । सच्यवन धराण प्रतिबुद्धस्तु मोक्षभाक् ॥ ” ऎज्ञर वचनत्ताले सिद्धम, हागॆये ई कैवल्य शब्द दिन्द मोक्षवॆन्दु हेळुवदू सह औपचारिकवु. कैवल्य साक्षाक्षद हागॆ नित्य वल्लवॆम्बुदक्कू मत्तु साक्षा$क्षवल्लवॆम्बुदक्कू प्रमाणवन्नु मुन्दॆ उदाहरिसु तारॆ. (१) ई “चतुधा” इत्यादि श्लोकगळु हिन्दॆ उपाय विभा गाधिकारदल्लि उदाहृतवु. इवुगळ प्रतिपदार्थ उपादनॆगॆ ८८२-३ नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि. ई अनु गीता वाक्यगळु भगवद्गीता श्लोकगळाद “चतुद्विधा भजन् मां” ऎम्बुवुगळ व्याख्यानवु यावाग तन्नन्नु आश्रयिसिदरो आग मम जनरु, तवातिच याचते, आदुदरिन्द ममजनाः - आदरॆ अवरुगळल्लि ज्ञानिये प्राप्यनाद तन्नन्ने अपेक्षिसि, अनन्यगतिकरागि नन्नन्ने उपासिसि सत्व कण्मगळ फलापेक्षॆयिल्लदॆ नन्नल्लि ऎल्लवन्नू समरिसुववनु. इवरिगॆ मात्र मोक्षवे विना इन्नू मूरु जनराद आत्र अर्थार्थि जिज्ञासु इवरुगळिगॆ मुक्तियिल्लवु. एकॆन्दरॆ तन्नन्नल्लदॆ, इतर फलकामरु, आदु दरिन्द च्यवन धररु. आत्रनिगू अर्थार्थिगू मोक्षविल्लदॆ पुनस्सं सार प्राप्तियादुदरिन्द च्यवन धररु. केवलरिगॆ पुनस्संसार प्राप्तियिल्लदॆ इरुवाग च्यवन धरु हेगॆ ? ऎम्बुदु अल्लि उपपादि सल्पट्टिरुत्तदॆ. मोक्ष प्राप्तियिन्द जारिदवरादुदरिन्द च्यवन धर रॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इवरुगळु मुन्दक्कॆ एकान्त्य भक्तियिन्द उपासिसि मोक्षवन्नु हॊन्दुत्तारॆ. ई नाल्वरल्लि तुम्बा प्राज्ञनु यारु ऎन्दरॆ ज्ञानियु, एकॆन्दरॆ एकान्त्य भक्तियिन्द मोक्ष हॊन्दुवनादुदरिन्द ऎम्बुदु सहार्थवु.” ऎरवचनत्ताले - ऎम्ब प्रमाणदिन्द, सिद्धं - स्थापितवु. कैवल्यवु अनित्यवादुदु मत्तु मोक्षवल्लवु ऎम्बुदु स्थापितवु. (१) भारता शान्वि ३५०-२४. ५.________________

१०० चरमश्लोकाधिकार कैवल्य निष्ठॆपि क्रमेण मुक्तभवत्याह. (१) “मुच्यताय्तस्तथारोगात श्रुतैमा मादित कथाम । जिज्ञासुर्लभते भक्तिं भक्त भक्तगतिं लभेत् ऎन्सॆयाले श्री गीतॆयिल् “जिज्ञासुः” ऎज्ञर आत्मानिष्ठनु मॆनु उक्त माय त्तु. ज्ञानिया केवलनु क्रमेण भक्तिनिष्ठनागि मुक्ति हॊन्दुवनु. (१) इदु श्वेतद्वीपदल्लि श्री हरियिन्द श्री नारदरिगॆ उप दिष्टवाद तम्म दशावतार चरित्रॆय कथनवु इदन्नु श्री भीष्मरु युधिष्ठरादिगळिगॆ हेळुव प्रकरणवु. ई दशावतार चरित्रॆयन्नु केळुववनिगॆ उण्टागुव फल श्रुतियन्नु तिळिसुत्तारॆ- तथा - हागॆये आः - रोगपीडितनागि दैन्यवन्नु हॊन्दिदवनु (हागॆये इल्लि अर्थमाडतक्कद्दागिरुत्तदॆ. आदित मॊदलिनिन्द इमां कथाम - ई दशावतार कथॆयन्नू, श्रुत्वा - केळि, रोगात् - रोगदिन्द बिडल्पट्ट आरोग्यवन्नु हॊन्दुवनु, जिज्ञास सुः - आत्म स्वरूपनिष्कनु, भक्तिंलभते - उपासन मूलक एकान्त भक्तिनिष्ठ नागि मोक्षवन्नु हॊन्दुवनु ; भक्त - ज्ञानियाद उपासकनु, भक्तगतिं - भक्तरिगुण्टागुव गतियन्नु ऎन्दरॆ मोक्षवन्नु, लभेश्, हॊन्दुवनु” ऎयाले - ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, श्री गीतॆयिल् श्रीमद्भगवद्गीतॆयल्लि, “जिज्ञासु” ऎच्चर आत्मानिष्कनु - जिज्ञासु ऎम्ब आतोपासकनु ऎन्दरॆ परिशुद्ध आत्मप्राप्तिगागि भगव दुपासनवन्नु माडुववनु, क्रमेण - कालक्रमदिन्द, ज्ञानिया मन्नु उक्तमातु - अल्लि भगवदुपासन माडि भक्तियोगनिष्ठ नागि मुक्तियन्नु हॊन्दुवनु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. पुरुषार्थगळल्लि अत्युत्तमवागि नित्यवागिरुवदु यावुदॆन्दरॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभववू मत्तु अवनिगॆ माडुव दास्यवु. इदे मुक्ति ऎम्बुदु’ ऎन्दु हेळुत्तारॆ पत्तु - विषय सम्बन्धवु अत्तदॆ बिट्टु होदरॆ, उयिर् परिशुद्धवाद ज्ञानैकाकारदिन्द

(१) भारत शान्वि ३४८-८१,________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु भगवदनुभवं नित्यम् ; कैवल्य मनित्य मिति नम्माळ्वार् पाशुर मुदाहरति. (१) “मन्नुरिक् ” ऎन्नु भगवदनुभव non नित्य नयालुम भगवदनुभववु नित्यवु कैवल्य मनित्यवु ऎम्बुदक्कॆ नम्माळ्वार् पाशुरवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. (१) ई पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ ? अत्तदु पत्तॆनिल् । उत्तदु नीडुयिर् । तॆत्तदु मन्नुरिल् । अत्तिर पत्तॆ ॥ ५ ॥ शोभिसुव आत्मतत्ववु. नीडु - कैवल्यवॆम्ब मोक्षवन्नु उत्तदु - हॊन्दुवदु. प्रकृतिसम्बन्धदिन्द ज्ञानतिरोहि तत्ववन्नु ऐश्वरानु भवदल्ले ममतॆ हॆच्चि इन्नू हॆच्चिन ऐश्वरदल्लि कामनॆयुण्टागु इदॆ. हेगॆन्दरॆ “दरिद्रः प्रार्थयत्यर्ष मर्थवर्ा राज मिच्छति । राजा च पृ थि वि शत्व : पृथ्विशचक्रवरि ताम् इन्नत्वं चक्रव च स चास्मादह्मणः पद । तस्मादपि पुनस्तास्मात् तस्मादपि पुनः पुनः । तस्मादुरनां दुष्टरां त्यद तृष्णा मिमा ज” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ हॆच्चिन ऐहिकैश्वर स्वश्वर पुनः पुनः सन्नार प्राप्ति हीगागुवदरिन्द तृस्थॆयन्नु नीगि कॊण्डरॆ, कैवल्य प्राप्तियुण्टागुत्तदॆम्ब भाववु ; अदु शॆत्तु - आ कैवल्यवॆम्ब मोक्षवन्नु बिट्टरॆ ऎन्दरॆ आ आत्मानुभवक्किन्तलू हॆच्चिन शाश्वत पुरुषार्थ उण्टॆम्ब ज्ञान उण्टादळॆ, र्म उरिल् - अन्तह अद्वितीयवाद शाश्वतवाद पुरुषार्थवन्नु हॊन्दबेकादरॆ, अत्तु - ऎल्ला सङ्गवन्नू बिट्टु, इरै - सश्वेश्वरनन्नॆ, पत्तॆ - आश्रयिसतक्क द्दागिरुत्तदॆ. अथवा, मन्नुरिल् - स्थिरवाद पदवु, बेकागिद्दरॆ, मत्तु - तानु शेषभूतनॆम्ब दृढनम्बिकॆयन्नु हॊन्दि, इ - ईश्वर नन्नु, पत्ति - आश्रयिसि, अरु - विषयदल्लि अनुरागवन्नु कत्तरिसि हाकु” ऎन्नु - ऎम्बदागि, ऎम्बल्लि, भगवदनुभव भगव दनुभववन्नु, नित्यमनॆयालुम् - शाश्वतवाद अतिशयितवाद (१) वरु, १. २. ५. -________________

" GOU चरमश्लोकाधिकार इदुक्कु व्यवच्छेद्य माग चॊल्लु मन्नु मडं व्यञ्जितम, आत्ममात्रानुभव नित्य तर्हिनाशराहित्य प्रतिपादकगाधा विरोध इत्यत्साह इदुक्कु (१) इरुदिकूडा” इत्यादिगळिल् नाशमिल्ले ऎर पाशुरमुमु, चातुरास्यादि करफल विशेषङ्गळिल् अक्षय्य तॊक्ति पोले (२) “ऎनै यळि” ऎच्चर अतिचिरकालस्थायित्वा भिप्रायम. पु रु षा थ ९ नॆ ० दु हेळिरुवदरिन्दलू, इदक्कु व्यवच्छेद्यवाग चॊल्लुव - भगवदुनुभवक्किन्त कीळादुदॆन्दु व्यवच्छेद्य माडि हेळिरुव आत्मानुभवन - कै वल्य वु, नित्यमनुमिडन - नित्यवल्लवॆम्ब स्थळवु, व्यञ्जित, व्यक्तवादुदु आयितु. हागादरॆ कैवल्यक्कॆ नाशराहित्य हेळुव पाशुरार्थविरोधवो ऎन्दरॆ इल्लवॆन्नुत्तारॆ इदक्कु - ई अभिप्रायक्कॆ अथवा ई पाशुरक्कॆ, (१) “इरुदि कूडा” - नाशवु इल्लवु” इत्यादिगळिल् - इवे मॊदलाद पाशुर गळल्लि, नाशमि - कैवल्यक्कॆ नाशविल्लवॆम्ब पाशुरवू, चातुरा स्यादि कफलविशेषङ्गळिल् - चातुरास्यवे मॊदलाद यज्ञफल विशेषगळल्लि, अक्षयत्व - नाशरहितत्व उक्ति पोलॆ - हेळिरुवहागॆ “ऎनैयूळि” अनेक कालवरि, ऎज्जिर - ऎन्दु हेळुव, अतिचिरकाल स्थायित्वाभिप्राय - अल्लि बहुकाल स्थिरवागि कैवल्यदल्लिरुवनु ऎम्ब तात्सरवु. नम्माळ्वारवरु इरुदिकूडा ऎन्दरॆ नाशरहित्यवु कैवल्यदल्लि उण्टॆन्दु हेळिदुदु बहुकाल अल्लि इरुत्तानॆम्ब अभि प्रायदिन्द हेळिदरे विना, अल्लिये नित्यवागि इद्दु बिडुवनॆम्ब अभि प्रायदिन्द हेळलिल्लवु. इदक्कॆ ऒन्दु दुष्टान्तरवन्नु कॊट्टरु ; एनॆन्दरॆ चातुरास्य करफलदल्लि हेळिरुवदेनॆन्दरॆ ? “ अक्षयं ह चातुरास्य याजिन सुकृतं भवति” चातुरास्त्र ज्ञानुष्ठात गळिगॆ उण्टागुव सुकृतवु अक्षयवादुदु ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. (n) ads. t. 7. no (१) तिरु ६, ९, १०________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १०३ अक्षयशब्ददिन्द हेळल्पट्टिदुदु आ सुकृतवु तुम्बा कालवनुसरिसि बरुवन्ताद्दु ऎन्दु हेगॆ अर्थ माडिरुत्तारो, हागॆये नम्माळ्वा रवरिगॆ कैवल्यदल्लि स्वात्मानुभववु चिरकालविरुवन्ताद्दॆम्ब अभिप्रा यवु. “इरुदिकॊडा” ऎम्ब पूरापाशुरवु यावुदॆन्दरॆ ? “कुरुका नीळा निरुति कूडा वॆनै यूळि । चिरुका पॆरुका वळविन इरालुम । मरु कालिमायो नुनया नागु इरुकालयुरु वनॆ” ऎम्बुदु. इदरल्लि कैवल्य दल्लि उण्टागुव आनन्दक्कू परिपूर्ण ब्रह्मानन्दक्कू इरुव वैलक्ष वन्नु निपुणतरवागि ‘लिसुत्तारॆ. ऐहिकादि ऐश्वरगळु, अशाश्वतवॆन्दु हेळिदुदरिन्द बेडवॆन्दायितु. होगलि, आत्मानुभवानन्दवु एकॆ कूडदु ? अदु ऒन्दु वेळॆ कुरुका नीळा - सङ्कोचविकासगळु मत्तु निरुति - नाशवु कूडा - इल्लदॆ इद्दरू, ऎनैयूळि - बहु काल नित्यवागि अनुभवविद्दरू शिरुका पॆरुका - सदाक्षय वृद्धिगळु इल्लदॆ, अवधिरहितवल्लदॆ इद्दरू इन्न - आत्मानुभववु (कैवल्यवु) चेर् नालुम - हॊन्दिद्दरू, इन्तह आत्मानुभववन्नु अनेक काल हॊन्दिद्दरू अन्तह आनन्दवु परिपूर्ण ब्रह्मानुभव दिन्द कूडिद ऒन्दु क्षणकालद दास्यरसक्कॆ समनादीते ऎन्दु कैवल्यवन्नु जरियुत्तारॆ. तॆरियिल् - चन्नागि परिशीलिसिदरॆ, मरु कायि - हिन्दॆ ऒन्दु कालदल्लू इल्लदॆ, उनक्कॆ अळागुव - निनगे शेषभूतनागि दासवृत्तियन्नु आचरिसुव, शिरुकाल

  • अत्य श्री कालक्कॆ अन्दो - अय्यो, उरुमॆ - समानवे ? ऎन्दिगादरू समानवादीते ऎम्ब भाववु. अदेनु हागॆ ऎन्दरॆ नीनु मार्यो- नीनु आश्चर कल्याणगुण विभूषणनु, परमानन्दकरवाद लावण्य शोभायुक्तनु. निन्न हागॆये दिव्य मङ्गळ विग्रहयुक्तळाद लक्ष्मियॊन्दिगॆ इरुववनु, इन्तह क्षणकालानुभववादरू आ आत्मानु भव सुखवू बहुकाल एनॊन्दू सङ्कोचादिगळिल्लदॆ अनुभविसिदरू इन्तह श्रियःपतिगॆ शेषभूतनागि दान्यवन्नु माडुव ब्रह्मानन्दद ऒन्दु क्षणकालक्कॆ ईडादीतॆ ऎम्ब भाववु. ई पाशुरदल्लि ऎन्नॆ यूळि - ऎम्बुदरिन्द कैवल्यानन्दवु नित्यवॆन्दु हेळलिल्लवु. बहु काल साविरारु वर्षद अनुभववू परिपूर्णब्रह्मानुभवद क्षण कालक्कॆ समवागलारदॆन्दु हेळल्पट्टितु.________________

१०४ चरमश्लोकाधिकारः केवलानांस्थानात् ब्रह्मपासकानां स्थानम्भिन्न मिति प्रमाणं दर्शयुति 16 (१) * योगिना ममृतु स्थानं स्वात्मसन्तोष कारिणाम” ऎन्नु इव्वात्मानुभवस्थानविशेषनु शूल्लप्पट्टदु. इ स्थान विशेषम परमपद मनॆन्नु मिड इ प्रकरणं तन्निले (२) एकान्ति न सदा ब्रह्मध्यायिनो योगिनो हि ये । तेषां कैवल्यक्किन्त ब्रह्मपासकर स्थानवु भिन्नवादुदॆम्बुदक्कॆ प्रमाणवन्नु तोरुत्तारॆ. श्री पराशररु विष्णु पुराणदल्लि कैवल्यवन्नु अमृतं स्थानम ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, अदू नित्यविभूतियल्ले सेरिद ऒन्दु स्थानवो ऎम्ब सन्देहदल्लि, अदु नित्यविभूतिगॆ बहियल्ले ऒन्दु स्थानवॆन्दू, नित्यसूरिगळिगू मुक्तरिगू दृश्यवाद स्थानवॆन्दू, आ महर्षिये मुन्दॆ हेळुत्तारॆन्दु अवर वाक्यगळन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. (7) “यो गिनां - परिशुद्धात्मप्राप्तिगागि उपासिसुव केवलरिगॆ, अवरु ऎन्तव रॆन्दरॆ, स्वात्मसन्तोषकारिणाम - तन्न आत्माविगॆ आनन्दवन्नुण्टु माडुववरिगॆ, अमृतम स्थानम् - पुनरावृत्तियिल्लद ऒन्दु स्थानवु. हागॆये गीतॆयल्लि मत्तु छान्दोग्यदल्लि केवलरिगॆ पुनरावृत्तियिल्लवॆन्दु हेळिरुवदरिन्द अमृतं स्थानवु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. आदरॆ आ स्थानवु नित्यविभूत्यन्तर्गतवादुदल्लवॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. इल्लि नावु ग्रहिसतक्कद्देनॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ - ऎन्नु - ऎम्बदागि, इव्वात्मानुभवस्थान विशेषं कॊल्लप्पट्टदु - परिशुद्धात्मप्राप्तिगागि उपासनॆयन्नु माडिदुदरिन्द तम्म तुन्या यद प्रकार ईतनिगॆ ऒन्दु स्थानविशेषदल्लि आत्मानुभवद प्राप्ति युण्टागुत्तदॆ. इ स्थानविशेष - ई कैवल्यवॆम्ब स्थानविशेषवु” परमपद मनन्नु मिडम - परमपदवल्लवॆम्बुदक्कॆ इप्पकरण तन्निल् - इदे प्रकरणदल्ले मुन्दिन श्लोकदल्ले आ महर्षिये हेळिरुवदेनॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ एकानिनः - ऐकाव्य भक्तियुतरागि, (२) वि, पु. १. ६, ८९ (१) विष्णु, पु. १. ६. ८८________________

(nv) तत्परमं स्थानं य उत्तरार्ध व्याख्यानवु १०५ पश्यनिसूरयः” ऎन्नु भगवत्पाप्ति कामनान परमै काक्कु सरिदृश्यमान स्थानान्तरम कॊल्लु कैयाले सिद्ध. ति

ऎन्दरॆ पदनु सदा - यावागलू, ब्रह्मध्यायिन8 - पर मपुरुषनन्नु उपासिसु वरागि, ये - याव, योगिनोहि - योगिगळिद्दारो, तेषाम् अन्तवरिगॆ, तत्परमं स्थानम् - आ प्रसिद्धवाद अदक्किन्तलू उत्क ष्टवादुदु इल्लदिरुव श्रेष्ठवाद स्थानवु नित्यविभूतियु ऎम्ब र्थवु. अदु ऎन्ताद्दॆन्दु श्रुति यल्लि हेळल्पट्टिदॆ य पश्यन्ति सूरयः - “तद्दिष्टू परमं य सदा पश्यन्ति सूरयः दिव चक्षुराततम’ तद्वि प्रासो विप न्यवो जाग्रवाग् ०सबन्धते विष्णरत्परमम्पद” अल्लि नित्यसूरिगळु मुक्तरू परवासुदेव रूपियाद श्रीयःपतियन्नु नोडुत्ता परमानन्दवन्नु हॊन्दुत्तारॆ. आ नित्यसूरिगळु ऎन्तव रॆन्दरॆ विप्रासः - मेधाविगळागि, जागृवांस8 - भ्रमज्ञानगळॊन्दू इल्लदवरु इन्तवरु, याव परम पदवो अदन्नु विपन्यवः - स्तोत्र माडुववरागि समिन्धतॆ - प्रकाशिसुवरो अदु विष्णुविन परम पदवु, ऎन्नु - ऎम्बवागि, भगवत्पाप्ति कामनान - भगवन्तनन्ने प्राप्यवागि हॊन्दबेकॆम्ब अपेक्षॆयुळ्ळ, परमै कागॆ - सूरिदृश्य मान - नित्यसूरिगळिन्द अनुभविसल्पडुत्तिरुव, स्थानान्तर - कैव ल्यक्किन्त बेरॆयाद स्थानवु वैकुण्ठवॆन्दु, शूल्लुगै याले - ई प्रमाणवु हेळुवदरिन्द, सिद्धम - कैवल्यवे बेरे परम पदवे बेरॆ ऎम्बुदु स्थापितवु. इ स्थानविशेषम परमपद मनन्नु मिडव’ ऎम्बुदु इदक्कॆ करपदवु. जिज्ञासु शब्ददिन्द बोधित पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठ केवलनिगॆ अर्चि रादिगति अपुनरावृत्ति ऎन्दु श्री भाष्यकारोक्तियु इरुवाग कैवल्यवु अनित्यवु हेगॆ ? जिज्ञासुवॆन्दु गीतॆयल्लि हेळिरुव केवलनु पञ्चाग्नि विद्या निष्कनु. आतनु स्वात्मशरीरक परब्रहोपासकनु. आतनिगॆ, यल्ल, छान्दोग्यदल्लू अर्चिरादिगति मत्तु ब्रह्मप्राप्तियू हेळिरु________________

hol चरमश्लोकाधिकारः पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठानां २० केवलानाम् अर्चिरादिगतिम् अपुनरा वृत्तिं च श्री भाष्यकारोक्तः, कथम कैवल्या मनित्यत्व मित्य त्राह. पञ्चाग्नि विद्यादिगळिर् चॆन्न ब्रह्मात्मक स्वात्मानुसन्धानम हण्णु वारु भाष्यादिगळिले अर्चिरादिगतियु ब्रह्मप्राप्ति युं शोल्ल पट्टदु. आगैयाल्’ इ स्पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठरु आत्म मात्रानुभवरूपमान अवान्तर फलम वालु मधु विद्यानायत्ताले ब्रह्मप्राप्ति परन् माय’ विडुम. इदॆ ऎन्दु श्री यतिवारु अभिप्रायपट्टिरुत्तारॆ. इदु ईग कैवल्यवु अनित्यवॆन्दु स्थापिसिदुदक्कॆ विरोधवो ऎन्दरॆ ऎन्दिगू इल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. ई पञ्चाग्नि विद्यानिष्टनिगू ऒन्दु स्थानविशेष दल्लि स्वात्मानुभववू, मधुविद्यानिष्ठनिगॆ ऎस्वादिलोक प्राप्ति हेगो मत्तु प्रतर्दन विद्यानिष्ठनिगॆ इन्द्रलोक प्राप्ति हेगो हागॆये प्राप्तवागि, अनन्तर क्रमेण अर्चिरादि मार्ग मत्तु ब्रह्मप्राप्ति उण्टागुवदरिन्द कैवल्यवु अनित्यवॆम्बुदरल्लि सन्देहविल्लवॆन्नुत्तारॆ. अथवा अर्चिरादि मार्ग मध्यदल्ले ऎल्लियादरू निन्तु स्वात्मानुभव प्राप्ति युण्टागि अल्लिन्द मुन्दक्कॆ होदरू होगबहुदॆन्दु तात्पर चन्द्रिकॆयल्लि हेळिरुत्तारॆ. पञ्चाग्नि विद्यादिगळिलॆ - पञ्चाग्नि विद्या, आदि शब्ददिन्द मध विद्या, प्रतर्दन विद्यॆगळु हेळल्पट्टवु ; दहर विद्या मॊदलाद ज्ञानियु अनुष्ठिसुव विद्यॆगळिगॆ, इवुगळिन्द नॆट्टगॆ ऎल्लियू निल्लदॆ अर्चिरादिगतियू ब्रह्मप्राप्तियू ; इन्नू कॆलवु उपासनगळल्लि नॆट्टगॆ ब्रह्मप्राप्ति यु इल्लवु ; स्वल्प काल बेरॆ लोकप्राप्तियुण्टागि, अल्लिन्द पुनरावृत्तियिल्लदॆ अर्चिरादिगतिय ब्रह्मप्राप्तियू कॊल्ल पट्ट दु-हेळल्पट्टवु. आगैयाल - आदुदरिन्द, इ फ्रॆञ्चाग्नि विद्यानि सरु - जिज्ञासु शब्द दिन्द हेळल्पट्ट पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठरिगॆ, आत्म मा तानु भवरूपमान अवान्तर फलम-अवरुगळु तम्म आत्म पर मात्म शरीरवॆन्दु तिळिदु परिशुद्धात्म स्वरूप प्राप्तिगागि उपासिसुव दरिन्द तम्म तुन्यायद प्रकार आत्मानुभवरूपवाद मध्यदल्लण्टा________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 702 गुव फलवु, वन्हालुम - उण्टादरू, मधुविद्यानायत्ताले - मधुविद्यान्यायद प्रकार ऎन्दरॆ मधुविद्यानिष्कनिगॆ वादिलोक प्राप्ति कॆलवु काल उण्टागि अनन्तर पुनरावृत्तियिल्लदॆ ब्रह्मप्रा प्रियु हेगो हागॆये, ब्रह्मप्राप्ति परमाय निडुम’ - क्रमेण परिपूर्ण ब्रह्मानुभवदवरॆगू सिद्दि उण्टागुवदु. ई विष यदल्लि सविस्तारवाद उपपादनॆगॆ दासनु भगवद्गीताद्वितीयषट्टद ९८४-९९४ नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि. अल्लि ई विद्यॆगॆ पञ्चाग्नि विद्यॆ ऎन्दु एकॆ हॆसरु ऎम्बुदू उपपादितवु. श्री यतिवर क्रमेण ब्रह्मप्राप्ति ऎन्दे हेळिरुवदरिन्द पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठनिगॆ उण्टागुव स्वातानु सन्धानवुळ्ळ कै वल्य वु अनित्यवे ऎम्ब भाववु. गीता १२ नॆय अध्यायद प्रथम श्लोकदल्लि प्राज्ञनाद अर्जुननु ज्ञानियागि दहर विद्यानिष्ठनागि निन्नन्नु बन्दु सेरलो ? ऐकान्त्यवु तनगॆ असाध्यवादुदरिन्द जिज्ञासुवागि पञ्चाग्नि विद्यानिष्ट नागि बन्दु सेरलो ? ऎन्दु प्रश्निसुत्तानॆ. इदु विळम्बयुक्तवागि केशाधिकवुळ्ळद्दादुदरिन्द बेडवॆन्दु हेळि ज्ञानियागि नॆट्टगॆ ऎल्लियू निल्लदॆ बन्दु सेरुव दहरादिविद्या निष्ठनागु ऎन्दु उपदेशिसुत्तारॆ- मधुविद्यान्याय - मधुविद्यॆयु छां. ३. १ रिन्द ११ रवरॆगॆ हेळिरुत्तदॆ. ई ब्रह्मविद्या निष्ठरिगॆ वस्त्रादिलोक प्राप्तियागि अनन्तर मोक्षवॆन्दु हेळिरुत्तदॆ. व्यासशिष्यरु जैमन्याचाररु वसुलोक दल्ले इरुव देवतॆगळिगॆ ईगले वसुलोक प्राप्तियिरुवदरिन्द मधु विद्यॆयल्लि अधिकारविल्लवॆन्दु ऊहिसिदरु. श्री व्यासमहर्षियु तम्म शिष्यर अभिप्रायवन्नु खण्डिसि, हागॆ मधुविद्यानिष्ठरादवरिगॆ कान्त वाद मेलॆ वादिलोक प्राप्तियुण्टागि अनन्तर मोक्षवन्नु हॊन्दुवरु. (ब्र. सू. १. ३. ३०-२). इदक्कॆ मधुविद्यॆ ऎन्दु एकॆ हॆसरु ऎन्दरॆ अल्लि ऐदु विध देवतॆगळिगॆ तुम्बा सुखकरवागि मधुविन हागॆ भोग्यवादुदरिन्द. हागॆये कौषितिकीयल्लि हेळुव प्रतर्दन विद्यॆयल्लि इन्द्र शरीरक परमापासनॆयु हेळल्पट्टु अदर फलवागि इन्द्रलोकप्राप्तियु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. शास्त्र दृष्टियिन्द नन्नन्नु उपासिसु ऎन्दरॆ मच्छरीरक परमात्मनन्नु उपासिसु ऎम्ब भाववु. ब्र. सू. १. १. २९. इदक्कॆ प्रतर्दन विद्यॆ ऎन्दु एकॆ हॆसरु________________

चरमश्लोकाधिकार- प्रकृति संस्कृष्ट मायादल्, प्रकृति नियुक्तमायादल, इरु कुम् आत्मवस्तुवे ब्रह्मसृष्टियाले यादल् पण्णु म अनु सन्धानर्ङ्ग नालुक्कुम’ नामादु पासनङ्गळुक्कु पोलॆ अर्चि रादिगतियुमु ब्रह्मप्राप्ति युव इच्छॆयन्नु मिडि ऎन्दरॆ प्रतर्दन ऋषियु इन्द्रनल्लिगॆ होगि मनुष्यरिगॆ हिततमवाद उपायवु यावुदु, दयमाडि तिळिसि ऎन्दु केळुव सन्दर्भवादुद रिन्द हागॆ हॆसरु. हागल्लदॆ बरी इन्द्रनन्नु उपासनॆयन्नु माडि दरॆ इन्द्रनिगॆ दिव्य मङ्गळ विग्रहविल्लवादुदरिन्द प्रतीकालम्बनवाग वदरिन्द, अन्तवनिगॆ कैवल्य प्राप्तियू अनन्तर अचिरादिगतियू मोक्षवू इल्लवॆन्दु मुन्दॆ अप्पणॆकॊडिसुत्तारॆ- प्रकृति संस्कृष्ट मायादल 1 शरीर सम्बन्धविरुवहागॆ यागलि, अथवा प्रकृति नियुक्त मायादल् - शरीरदिन्द बिड ल्पट्ट अवस्थॆयल्ले यागलि, इरु’ - इरुव, आत्मवस्तु - जीवात्मनन्नु, स्वरूपेणयादल् - स्वरूपदिन्दले यागलि, आत्म नन्नु महा परिशुद्धवागि तेजोमयवागि ज्ञानस्वरूप ज्ञानगुण वुळ्ळद्दॆन्दागलि, अथवा ब्रह्मदृष्टियाले यादल् - अदे ब्रह्म ऎम्ब भावनॆयिन्दागलि, पण्णु म - माडिद, अनुसन्धानङ्गळ् - ध्यान अथवा उपासनॆ, नालुक्कुम - नाल्कु क्कू, नाल्कू हेगॆन्दरॆ (१) प्रकृति संस्पष्ट आत्मावन्नु स्वरूपतः अनुसन्धानवु (२) प्रकृति संस्कृष्ट आत्मावन्नु ब्रह्मदृष्टियिन्द अनुसन्धानवु (३) प्रकृति नियुक्त आत्मावन्नु स्वरूपतः अनुसन्धानवु (४) प्रकृति वियुक्त आत्मावन्नु ब्रह्मदृष्टियिन्द अनुसन्धानवु. हीगॆ नाल्कु विध उपासनॆगळु, नामाद्युपासनङ्गळुक्कु पोलॆ - नाम मॊदलु प्राणदवरॆगू हेळल्पट्ट अचित्तु चित्तुगळ ध्यानद हागॆ, अर्चिरादिगतियुम, ब्रह्मप्राप्तियु मिल्फ् - परब्रह्मप्राप्तियू इल्लवु ऎम्ब सन्दर्भवन्नु (१) * अप्रतीकालम्ब र्ना नयतीति बादरायण इत्यादि” ऎज्जिर सूत्रत्तिले - ऎन्नुव ब्रह्मसूत्रदल्लि, आरुळिच्चॆय’दार्’ - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. मेलॆ हेळिद नाल्कु विधवाद उपासनॆगळू कै मत्योपासनॆयागुव “________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १०९ (१) * अप्रतीकालम्बनान्नयतीति बादरायणकि उभयथाच दोषवच्च, तम्म तुश्व” ऎण्णर सूत्रत्तिलेयरुळिच्चॆय दारि दिल्लवु. एकॆन्दरॆ इवुगळु प्रतीकालम्बनगळु, आलम्बनवॆन्दरॆ उपा सनॆयु. इवु प्रतीकोपासनॆगळु, प्रतीकालम्बनरु यारॆन्दरॆ “नामादिप्राण शब्द निर्दिष्ट प्रत्यगात्म स्वरूप परं सत्वं सदसद्वस्तु जातं ब्रह्मदृष्टा स्वरूपेण वा ये उपासते ते प्रतीकालम्बनाळॆ ऎन्दु श्री यतिवररु वेदान्न सारद ई ब्रह्म सूत्रदल्लि अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. इदु अचिद्वस्तुवन्नागलि चिद्वत्तु वन्नागलि स्वरूपतः आगलि परब्रह्मवॆम्ब भावदिन्दागलि उपासिसिदरॆ परब्रह्मपासनॆयागुवदिल्लवु. अन्तह उपासनक्कॆ पुनरावृत्तिये विना अर्चिरादिगतियू इल्लवु, मोक्षवू इल्लवु. ई नाल्कु विध उपासकरिगू मोक्षविल्लवॆम्बुदन्नु हिन्दॆये अक्ष पञ्चकाधिकारदल्लि उपवादिसिरुत्तारॆ (४०० नॆय पुटवन्नु पराम्बरिसि) इन्नु यारिगॆ ? ऎन्दरॆ अप्रतीकालम्बनरिगॆ इवरुगळु परमपुरुषन दिव्य मक्कळ विग्रहवन्नु उपासिसुवरु. इवरुगळु ऎरडु विधवु. (१) सश्वरन दिव्य मङ्गळ विग्रहवन्नु उपासिसुवरु. इवरुगळु सश्वेश्वरनु उभय विभूतिनायकरु, कल्याणगुणाकरनु, सत्वकारणनु, सत्व व्यापि, उपायो पेयनु ऎन्दु उपासिसुवरु (२) आत्म शरीरक परमात्म सासकरु. यारिगॆ मोक्षवु ऎम्ब विचारदल्लि कारं बादरिरस्यगति रुपपत्तॆः (ब्र. सू. ४, ३. ६) ऎम्ब सूत्रदल्लि (१) बादराचाररु हेळुत्तारॆ. हिरण्यगर्भनुकारवु, आतनन्नु उपासिसिदरॆ अविद्या निवृत्तियु, अदे मोक्षवु ; विभुवाद ईश्वर नॊन्दिगॆ इरुवदु नित्यवादुदे. आदुदरिन्द अर्चिरादिगतियु अविद्या निवृत्तिगागि ऎन्दु हेळिदरु. इदु अदैतिगळ मतवु. (२) जैमिन्याचाररु साक्षात्यात्मशरीरक परमात्मन दिव्य मण्णळ विग्रहवन्नु पपादिसिदवरिगॆ मात्र सद्विद्यादहर विद्यॆगळल्लि हेळिरुव हागॆ अर्चिरादिगतिय मोक्षवू ऎन्दु हेळिदरु. इवॆरडु अभिप्रायगळू तप्पॆन्दु श्री बादरायणरु (व्यासरु) अप्रतीका लम्बर्ना नयतीति (W. Zn. v. 2. ny) ऎम्ब सू त्र दल्लि (१) ब्र. ३. ४, ३. १४.________________

चरमश्लोकाधिकारः (१) “श्रुतोपनिषत्क गत्यभिदानाच्च” ऎल्लर सूत्रत्तिलु ऒरु हेळुत्तारॆ तम्म अभिप्रायवादरो अप्रतीकालम्बर्ना नय तीति - प्रतीकोपासनॆ माडदे परमात्म दिव्य मच्चळ विग्रहवन्नु उपासिसुवरिगॆ मोक्षवु. इवरु ऎरडु विधवु (१) परिशुद्धात्मप्राप्ति गागि जीवात्मनु परमात्मनिगॆ शरीरवॆन्दु परमापासनॆयन्नु माडुववरु ; पञ्चाग्नि विद्या प्रतर्दन विद्या मॊदलादवरु (२) सात्म शरीरक परब्रह्मन दिव्य मक्कळ विग्रहवन्नु उपासिसुवरु सद्दि द्वादहर विद्या निष्ठरु. उभयतापिदोषवच्च-बादरि मत्तु जैम नाचारवर इब्बर अभिप्रायदल्ल दोषविरुवदरिन्द; हेगॆ ? ऎन्दरॆ बादरि मतद प्रकार प्रतीकालम्बनवागुत्तदॆ. अर्चिरादिगति मोक्षवू इल्लवु. जैमिन्याचारर मतद प्रकार पञ्चाग्नि विद्या निष्ठनिगॆ मोक्षवि ल्लवॆन्दु हेळिदन्तायितु. इदु तप्पु छान्दोग्यवु “तस्य इत्थरविदु?” ऎम्ब वाक्यदल्लि पञ्चाग्नि विद्यानिष्ठरिगू अर्चिरादिगति मोक्ष उण्टॆन्दु हेळुवदक्कॆ विरुद्धवागुत्तदॆ. अदू अल्लदॆ तम्म तुण्णॆ - तम्मतुन्या यद प्रकार पञ्चाग्नि विद्या निष्ठनिगॆ स्वात्म प्राप्ति कैवल्यवु. सद्विद्याद हर विद्यानिष्ठरिगॆ परमात्मप्राप्तियु. इदरिन्द बादरि जैमिनियवर अभिप्रायगळु शास्त्रविरुद्धवु ऎम्बुदु सूत्रार्धवु आदुदरिन्द मेलॆ हेळिद नाल्कु विध उपासकरू प्रतीका लम्बन माडुववराद कारण इवरु केवलरल्लवु. इवरिगॆ अर्चिरादि मार्ग मोक्षगळिल्लवु. इवरिगॆ पुनरावृत्तिये फलवॆन्दु तीरानिसि दरु. हीगॆ जीवमात्रॆ पासनॆगॆ फलवॆम्बुदन्नु इन्नॊन्दु ब्रह्म सूत्रवाद “श्रुतोपनिषत्यगत्यभिधानाचॊ (ब्र, सू. १, २. १७) ऎम्बुदरिन्दलू सिद्दवॆन्नुत्तारॆ (१) श्रुतोपनिषत्यगत्यभिदानाच्च ऎच्चर - ऎन्नुव सूत्र दल्लि, ऒरुविद्याविशेषले - ऒन्दु ब्रह्मविद्यॆयल्लि, अदु यावु दॆन्दरॆ अन्तरधिकरणद अक्षाधार विद्यॆयल्लि उपास्य - उपासि सलु योग्यनाद अक्षाधारनु, परमात्मावन्स्क्कु - जीवात्मने परमात्मने ऎम्ब सन्देहदल्लि जीवात्मनल्ल परमात्मने सरि ऎन्दु (n) w. a. n. 9. N2________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु विद्या विशेष उपास्यन् परमात्मावॆक्कु अल्लिरादिगति तॊन्न हेतुवागकॊडु साधिक्कॆयाले जीवमा पा सनत्तुक्कु अर्चिरादिगतियिल्लॆ ऎन्नु मिडव’ सिद्धमातु. हेळि सिद्दानिसुवदक्कॆ, अरादिगतियुण्टॆन्दु हेळुवदक्कॆ हेतु नागक्कॊण्डु, साधिक्कॆयाले - साधिसुवदरिन्द जीवमा पासनक्कु - दिव्य मच्चळ विग्रहविल्लदिरुव प्रतीकोपासनॆगॆ, अर्चि रादिगतियिल्ल, ऎन्नु मिनु ऎन्नुव सन्दर्भवु सिद्धमा यत्तु - व्यक्तवायितु. आ सूत्राभिप्रायवेनॆन्दरॆ श्रुतोप निषत्क - उपनिषत्तुगळल्लि हेळिरुव परब्रह्म याधार्थ्यवन्नु केळि तिळि दवरिगॆ, गत्यभिदानाच्च - अरादिगतियु मुन्दिन श्रुतिवाक्यदल्लि (छां, ४, १५. ५. ६) हेळिरुव हेतुविनिन्द अक्षाधारनु जीवनल्ल परमात्मने सरि ऎम्बुदु सूत्र तात्सरवु. इल्लि परमात्मनॆन्दे सिद्धानिसुवदक्कॆ हेतुवेनु ऎन्दरॆ अन्तह अक्षाधारोपासकनिगॆ अरादिगति हेळिरुवदरिन्द. आदुदरिन्द अक्षाधारनु जीवनादरॆ, जीवापासकनिगॆ अरादिगतियिल्लवॆम्बुदु स्थापितवु. आ जीवा त्मने परमात्मनिगॆ शरीरवॆन्दु भाविसि, तत्पाप्तिगागि परमापास कनाद पञ्चाग्नि विद्या निष्ठनिगादरो, अर्चिरादिगति मत्तु क्रमेण मोक्षवू उण्टु ऎम्ब भाववु. ई सूत्रद मुन्दिन सूत्रवाद “अनवस्थितेर समृवाच्च नेतरः” - ई अक्षाधारनु, नेतर - इन्नॊब्बनाद जीवात्मनल्लवु. एकॆन्दरॆ जीवनु अक्षियल्लि नियम’न इरुवदिल्लवु. नियमेन इरुववनु परमात्मने ; मत्तु असम्भ वाच्य - आनन्दत्व कल्याणगुणाकरादिगळु जीवनल्लि असम्भववादुद रिन्द, ऎन्दु विशदवागि जीवात्मनल्लवॆन्दु हेळिरुत्तदॆ. ई सन्दर्भ दल्लि शौनक महर्षिय वाक्यवु अनुसन्धेयवु- आ ब्रह्मस्तम्ब परस्त जगदन्त दैवस्थिता प्राणिनः करजनित संसार वशवानः ॥ यतस्ततो नते ध्याने ध्यानिना मुपकारकाः । अविद्यानर्गता स्वत्व ते हि संसारगोचराः ॥ यस्मात्त दमलं ब्रह्म निसर्गादेव बोधवत् । धैयं ध्यानविदां सम्यक्तद्विष्टोः परमं पदम- ॥________________

चरमश्लोकाधिकारः कैवनहि सत्व पापनिवृत्ति इति अन्वयव्यतिरेकाभ्यां निगमयति. आगैयालॆ ब्रह्मप्राप्तियिल्ला तार आ श्लोकर चॊल्लुगिर सत्वपाप निवृत्तियिल्ल. सत्वपाप निवृत्तियुडैयारु ब्रह्मानु भव सङ्कोचवि, अनिष्ट निवृत्ता इष्ट प्राप्ति सिद्धिरिति उपसंहार इप्पडि इट्टु सत्व पापनिवृत्तियॊ चॊल्लुगैयाले केवलानुभव ब्रह्मरुद्रादिगळॆल्ला जगत्तुगळल्लिरुव प्राणिगळु, कमूलक जनिसिदवरागि दिव्य मक्कळ विग्रह युक्तरल्लवु. आदुदरिन्द मोक्ष क्कागि उपास्यरल्लवु. श्री महाविष्णुवे धैयवु. आतनन्नु ध्यानिसि दरेनॆ परमपदवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. कैवल्यक्कॆ परब्रह्मप्राप्तियिल्लदुदरिन्द सत्व पापनिवृत्तियिल्लवॆम्बु दन्नु अन्वयव्यतिरेक रूपदल्लि निगमनमाडि हेळुत्तारॆ. आगैयाल् - इष्टु दुार प्रमाण बलगळ मूलक उपपादिसि स्थापिसिरुवदरिन्द, ब्रह्मप्राप्तियिल्ला तार - परब्रह्म प्राप्तियिल्लदॆ केवल आत्मानुभव प्राप्तियुण्टादवरिगॆ, इ श्लोकल् चॊल्लुगिर - ई चरम श्लोकदल्लि हेळुव, सत्व पापनिवृत्तियु इल्लवु, सत्वपाप निवृत्ति युडैयारु - सत्वपापनिवृत्तियन्नु हॊन्दिदवरिगॆ, ब्रह्मा नुभव सङ्कोचवि-परिपूर्ण ब्रह्मानुभवदल्लि सङ्कोचविल्लवु. इदु श्री मध्वाचारर अभिप्रायवाद मोक्षानुभवदल्लि आनन्द तार तम्य उण्टॆम्बुदक्कॆ विरुद्धवाददु. नम्म सिद्दानप्रकार आनन्ददल्लि तारतम्यविल्लवॆम्बुदु “परमं साम्य मुति ऎम्ब श्रुतिवाक्यदिन्द सिद्धवु. अनिष्ट निवृत्तियिन्द इष्ट प्राप्तिय सिद्धियु ऎम्बुदन्नु निगमनमाडि हेळुत्तारॆ- इप्पडि - ई रीतियल्लि, इट्टु - ई चरमश्लोकदल्लि, सरपाप________________

(n) उत्तरार्ध व्याख्यानवु कारणमाय परिपूर्ण ब्रह्मानुभवत्तुक्कु प्रतिबन्धकमान कविशेषमुव कळिगैयाले “मानवैष्यसि” ऎन्नु कीळ श्लोकर् चॆन्न अर्थम सिद्ध मायत्तु. निवृत्ति चॆल्लुगैयाले - सत्वपापनिवृत्तियन्नु हेळुवदरिन्द, केवलानुभवत्तुक्कु - कैवल्यदल्लि आत्मानुभवक्कॆ, कारणमाय - कारणवागियू, परिपूर्ण ब्रह्मानुभवक्कॆ प्रतिबन्धकमान - अड्डियागिद्द करविशेषम’ - पापशब्दक्कॆ सेरिद कविशेषवू कूड, कळिगैयालॆ - निवृत्तिसि होगुवदरिन्द, मानवैद्यसि - नन्न सि सायुज्यवन्ने हॊन्दुव, ऎन्नु - ऎम्बदागि, कीळ् श्लोकत्तिल् चॆन्न - चरमश्लोकद हिन्दिन श्लोकदल्लि हेळिद, अर्थन - अभि प्रायवु, सिद्ध मायत्तु - सिद्धवायितु. कैवल्यक्कॆ ऒडनॆ परब्रह्म प्राप्तियिल्लदॆ इरुवदक्कॆ कारणवु स्वल्प पापरूपवाद करवु कळि यदे इरोणवु. इदू यावाग कळॆयितो आग ऎल्ला पापगळू कळॆदु अनिष्ट निवृत्ति सम्पूर्णवायितु. आग इष्ट प्राप्तियाद परि पूर्ण ब्रह्मानुभववन्नु हेळिदन्तॆ आयितु. ई श्लोकद हिन्दिन श्लोकदल्लिरुव “मामेवैष्यसि सत्यन्ते प्रतिजाने प्रियोसिम इदष्टन्नु ई श्लोकक्कू इट्टुकॊळ्ळबहुदु ऎन्नुत्तारॆ. एकॆन्दरॆ हिन्दॆ ६५ नॆय श्लोकदल्लि गुरूपायवन्नु हेळि अदरिन्दुण्टागुव फलवन्नु हेळिदनन्तरवू, अर्जुननु गुरूपायवु अनेकरिगॆ साध्यविल्लवे ऎन्दु शोकिसिदरिन्द लघोपायवन्नु सङ्ग्रहवागि हेळुव सन्दर्भदल्लि फलवन्नु हेळदे इरुव प्रयुक्त, फलवु लघपायक्कू ऒन्दे ऎम्बुदु विकz वशिष्ट फलात ऎम्ब ब. सू. द प्रकार एर्प डुवदरिन्द, इल्लियू “मामेवैष्यसि सत्यन्ते इत्यादियन्नु इट्टु कॊळ्ळतक्कद्दॆम्ब भाववु. इदु हिन्दिन श्लोकद कॊनॆयल्लू ई श्लोकक्कॆ पूरभावियागियू इरुवदरिन्द काकाक्षिन्यायद प्रकार अन्वयिसतक्कद्दु. इन्तह अन्वयवन्नु हिन्दॆ गीता सप्त माध्याय १५-१६ नॆय श्लोकगळल्लि काणबहुदु, “ नां दुष्यन मूडा” ऎम्बल्लि नाल्कु जन दुष्कृतिगळु तन्नल्लि प्रपदन माडुवदि ल्लवॆन्दु हेळि १६ नॆय श्लोकदल्लि चतुधा – ऎन्दु नाल्कु विध सुकृतिगळ विषयवन्नु हेळुवदरिन्द ई चतुधा! ऎम्बुदन्नु________________

चरमश्लोकाधिकारः “मामेवैष्यसि” ऎर प्राप्तियावुदु ? परिपूर्णानु भवम, इप्पडि पूर्णानुभव सिद्धिक्काक अर्चिरादिगतियुम देशविशेष प्राप्तियु मुण्णागिरदु. काकाक्षिन्यायदिन्द ऎरडु श्लोकगळिगू अन्वयवु हेगो, हागॆ ऎम्ब भाववु. अल्लि हेगॆ ऎरडु श्लोकगळिन्द प्रपद्य ऎम्बुदरिन्द शर णागतिगू भजनॆ ऎम्बुदरिन्द उपासनॆगू अन्वयिसि हेळल्पट्टि तो हागॆये ६५ नॆय श्लोकदल्लि उपासनॆयू, ६६ नॆय ई चरमक दल्लि प्रपदनवू हेळल्पट्टवु. मुन्दॆ मानवै प्रसि ऎम्बुदर तात्सरवन्नु तिळिसुत्तारॆ “मामेवैष्यसि” ऎण्णर - ऎन्दु हेळुव, प्राप्तियु यावुदु ? परिपूर्णानुभवम’ - परिपूर्ण ब्रह्मानुभववु, अदरिन्दुण्टागुव आनन्दवु. इप्पडि - ई प्रकारवागि, परिपूर्ण ब्रह्मानुभववु सिद्धिक्काग - सिद्धिसुवदक्कागि, अर्चिरादिगतियु देशविशेष प्रा प्रियू - दिव्य वैकुण्ठदल्लि, उण्णागिरदु - उण्टागुत्तदॆ. कॆलवरु नित्यविभूति ऒन्दुण्टॆन्दु ऒप्पिदरॆ अदैताभिप्रायक्कॆ विरोधवागु इदॆम्ब भावदिन्द ऒप्पुवदिल्लवु, आ अभिप्रायवु सरियल्लवॆन्दु तिळिसु वदक्कागि, देशविशेषप्राप्ति ऎम्ब प्रयोगवु. हागॆये गीता चाररु प्रयोगिसिरुत्तारॆ “तमेव शरणं गच्छ सत्वभावेन भारत । तत्पसादा तरां शान्तिं स्थानं प्रान्सिसि शाश्वतम ॥ आ स्थानवे सायुज्यवादुदरिन्द, मोक्षवु सारूप्य सामीप्यदि रूपवॆम्ब अभिप्रायवू निरस्तवु, श्री निगमान्य देशिकरवर परिपूर्ण ब्रह्मानुभवाधिकारवन्नु पराम्बरिसि. हागादरॆ इन्तह परिपूर्णानुभववु, ध्यान समयदल्लि सा क्षात्करिसुवाग इल्लवो ? “तमेवं विर्द्वा अमृत मिहभवति” ऎन्दु श्रुति हेळुत्तदल्ला ? ई श्रुतिबलदिन्द कॆलवरु जीवन्मुक्ति ऎन्दु हेळुत्तारल्ला ? इवु सरियाद अभिप्रायवल्लवो ? शास्त्रगळ मत्तु गुरुगळ मूलक सत्येश्वरन स्वरूपस्वभावगळ माहात्रॆयन्नु केळि तिळियु वागलू इल्लवो ? आतन दिव्य जेष्टितगळॆल्ला अतिमानुष वॆम्म ग्रहिसुवागलू इल्लवो? विष्णु लोकक्कॆ देवतॆगळु होगि स्वामि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु इक्कमत्तिले इव्वनुभवन्नु कॊडुप्पदाग स्वतन्त्र्र अनादि याग नियमित्तु वैत्तानॆन्नुमिडव, इग्गतिविशेषादिग प्रति पादिक्किर शास्त्रज्ञळाले सिद्ध, इग्गतिविशेषत्तु क्कु मुन्नु शास्त्रत्ताले ब्रह्मस्वरूप यरुगिरपोदुम, योगाले साक्षात्करिक्किरपोदु, निभवलोकाधिगळिल् प्रापिक्कु पोदु यन्नु कण्डु तम्म कष्ट परिहारक्कागि मॊरॆयिट्टरॆन्दू, कॆलवरु आ एष्टु लोकवन्नु होगिसेरुवरॆन्दू हेळिरुत्तदल्ला, अल्लियू परिपूर्ण ब्रह्मानुभवविल्लवो ? ऎन्दरॆ ई सन्दर्भगळल्लॆल्ला परिपूर्ण ब्रह्मानु भवविल्लवॆन्दू परिमितवादुदागियू विच्छेदयुक्तवागियू इरुत्त दॆन्दू उपदेशिसुत्तारॆ. इक्क मत्तिले - ई अश्वरादिगति मूलकवागिये, इव्वनुभव म - ई मोक्षरूपवाद परिपूर्ण ब्रह्मानुभवदिन्दुण्टागुव आनं दवन्नु कॊडुप्पदाग - कॊडुवदागि, स्वतन्त्रनाद परब्रह्मनु - अनादियाग नियमित्तु वैतान - ऒन्दु देशविशेषदल्लि इन्तह मोक्षसुखवन्नु एरडिसिदनु, ऎन्नुमिडवु - ऎन्नुव सन्दर्भवन्नु, इद्द तिविशेषादिग प्रतिपादिसुव श्र काले छान्दोग्यबृह दारण्यकादि उपनिषत्तुगळिन्द सि - “तत्पुरुषोz मानवस एर्ना ब्रह्मगमयति” (छान्दोग्य), अमानवनॆम्बुवनु ई मॊ क्षार्थियन्नु करॆदुकॊण्डु होगि परवासुदेवन मुन्दॆ निल्लिसुवनु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द सिद्धम - स्थापितवु. इग्ग तिविशेषत्तुक्कु मुन्नु - स्कूलदेहनिराणवुण्टागि ई अग्नि रादिगतियुण्टागुवदक्किन्तमुञ्चॆ, (१) शास्त्रत्ताले ब्रह्मस्वरूप यरिगिरपोदु - ब्रह्मविद्यॆयमूलकवागि आचार मुखेन परब्रह्म स्वरूपवन्नु तिळियुवागलू, (२) योगत्ताले साक्षात्करिक्किर प्पोदु - भक्तियोगवन्नु अनुष्ठिसि ऐकाव्य भक्तियिन्द परम पुरुषनन्नु साक्षात्करिसुवागलू, (३) विभवलोकादिगळि८ - विष्णु लोकादिगळल्लि, आदिशब्ददिन्द चतुरुख रुद्रलोकगळु हेळल्पट्टवु प्राप्तिक्कुव ‘पोदु आ लोकानुभववन्नु हॊन्दुवागलू, पिरक्कु म प्रकाशन-उण्टागुव ज्ञानविकासवू, तन्मूलक सुखवू (आनं दवू) सुकृताधीनवायुम-तानु हिन्दॆ माडिद करफलक्कॆ अधीन________________

११६ चरमश्लोकाधिकार म, पिरक्कु प्रकारम सुकृताधीन माय करणायत्त मा य, वरुगिरदागैयाले परिमितमुमाय्, विच्छेदवत्तू माय इरुक्कु, मुक्तदयिल् स्पिरक्किर प्रकाशम सङ्कोच विच्छेदळुक्कु कारणनन्नु मिल्लामैयाले परि पू ण ९ विषयमुवाय, पुनच्छेदरहितमुना, यिरक्कुम, वागियू, करुणायत्त मायुवुदेहदॊन्दिगॆ इरुवदरिन्द इन्द्रि यगळ अधीनवागियू, हीगॆ इन्द्रिय मत्तु सुकृतकगळिगॆ वशवागि वरुगिरदागैयालॆ - बरुवन्ताद्दादुदरिन्द, परिमितमुमाय - आ सुखवु परिमितवादुदागियू, विच्छेदवत्तु माय - नित्य वल्लदॆ अशाश्वतवागियू, इरुक्कु - इरुत्तदॆ. आदुदरिन्द मेलॆ हेळिद मूरु दलैयल्लि कजनित शरीर मत्तु इन्द्रियगळ मूलक वागियू सुकृतकशेषमूलकवागियू यद्यपि आनन्द उण्टादरू, अदु परिमितवागि अशाश्वतवादुदरिन्द परिपूर्ण ब्रह्मानुभवदहागॆ निरतिशयवाद शाश्वतवाद आनन्दवल्लवु ऎम्ब अभिप्रायवु. यद्यपि शास्त्राभ्यासकालदल्लि, योगदकैय उपासनकालदल्लू, विष्णुलो कप्राप्तियुण्टागुवागलू मत्तु रामकृष्णावतार माडिददेशविशे षदल्लू रामकृष्णादिगळे परतत्ववॆम्ब ज्ञानसुकृत मूलक उण्टा दागलू स्वल्प हॆच्चिन आनन्दवे उण्टादरू अवु परिमितवागियू अशाश्वतवादवु. जीवन्मुक्तियू इन्ताद्दॆ. आदुदरिन्द परिपूर्णानुभ ववल्लवु, हागादरॆ परिपूर्णानुभववुऎन्ताद्दॆन्दरॆ मुन्दिनवाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ मुक्तदकैयिल् - मोक्षदळ्ळियल्लि, सिरक्किरविकासन- नरूपेणाभि नष्टद्यते ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ज्ञानतिरोहितत्ववु कळॆदु उण्टागुव ज्ञानविकासवु ऎन्दरॆ अदरिन्दुण्टागुव आनन्दवु सरि कोचविच्छेदळुक्कु कारणनुमिल्ला याले-ज्ञानतिरो हितत्ववु अशाश्वतॆ, इवुगळिगॆ स्कूलसूक्ष्मशरीरवन्नु हॊन्दिरुवदे कार णवु, अवु विरजावगाहन, अमानवकरस्पर्शगळिन्द तॊलगुवदरिन्द अं शह कारणवुयावुदू इल्लदुदरिन्द, परिपूर्णविषयुमाय्-परि पूर्ण ब्रह्मानुभवरूपवागियू, पुनच्छेदर हितमायुन् -________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु ११७ इवनुभव परीवाहवाय (१) “क्रियतामितिमांवद” ऎण्ण रप्पडिये शेषियुकन्न परिपॊर्णकैङ्क वरुगिरदु. आनन्दक्कॆ पुनः विच्छेदयावुदू इल्लदॆ नित्यवागि, इरुक्कु - इरु इदॆ. इव्वनुभववु कैङ्कय्य रूपवागि परिणमिसुत्तदॆ. आतनु शेषियु, मुक्तनु शेषनु. आदुदरिन्द तन्न स्वामिगॆ माडुव कैङ्कर सामा ज्यवे तनगॆ निरतिशयानन्दकरवागुत्तदॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. इदू इष्ट प्राप्तियल्लि मुख्यवागि अन्तर्गतवॆन्दु भाविसतक्कद्दॆ बभाववु. इद्द नुभव परीवाहमाय’ - ई परिपूर्ण ब्रह्मानुभवदप वाहवागि, “क्रियतामितिमां वद” इन्ताद्दन्नु माडु ऎम्बुदागि नन्नन्नु कुरितु हेळु” ऎण्णरपडिये - ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, शेषि युगन्न - शेषिगॆ इष्टवाद, परिपूर्णङ्कर - समस्त ०कर् वू, वरुगिरदु - उण्टागुवदु. सत्वविधश्रेयस्सन्नू अदरल्लि निरति शयवादुदु मोक्षप्राप्तियू, इन्तवुगळन्नुण्टु माडिदस्वामिगॆ शेषभूतनु माडुवदु किङ्करत्वाधिराज्यवु. इन्तह कैङ्कय्य प्राप्ति यु स्वाभाविकवागिये उण्टागुत्तदॆ. परिपूर्णब्रह्मानुभवदपरी वाहवागि उण्टागुत्तदॆम्ब भाववु. दुड्डिगोस्कर उण्टादस्वामि नृत्य न्यायदहागॆ अल्लवु. अन्तह कैङ्कय्य विषयदल्लि केशभावनॆ इरबहुदु. इल्लियादरो कैङ्करवु प्रीतियिन्दुण्टादुदागि शेषि युप्रसन्ननादरॆ साकॆम्ब भावनॆयु आदुदरिन्द शेषियुगद्द कैङ्कय्य वॆन्दु हेळल्पट्टितु. परिपूर्ण वॆन्दु एकॆ हेळल्पट्टितॆन्दरॆ ऒब्बरु ऒन्दु कैङ्करवन्नु वहिसिद्दरॆ, अवरॊन्दिगॆ इरुवरॆल्ला आ कैङ्करदल्लि अन्वयिसिद हागॆ भावनॆयु, लोकदल्लू अन्तह भावनॆयुण्टु, हेगॆं दरॆ ऒब्ब महानुभावरिगॆ ऒन्दु पङ्गडदवरु हारवन्नु समप्पिसुवाग इतररु जॊतॆयल्लिद्दरॆ, इतररू सह हारवन्नु समसिद हागॆ भाव नॆयु, हागॆये दिव्य वैकुण्ठदल्लि ऎल्ला मुक्तरू परिपूर्णकैङ्कय्य वन्नु माडिद हागॆ भावनॆयु, क्रियताम्इतिमानद ऎम्ब पूराश्लोकवु यावुदॆन्दरॆ “पर नान, काकुत्सत्वयि वशतं स्थितॆ । स्वयन्तु रुचिरे देश (१) रामा, आरण्य. १५. ७.________________

चरमश्लोकाधिकार

  • पारमार्थिक ” ऎण्णर गद्य वाक्यक्कॊन्न फलपरि परम्परॆय ल्लाम इण्ण यथाप्रमाणवु विवक्षिक्क पडुगिरदु. क्रियता मितिमाम्पद” इदु लक्ष्मणनवाक्यवु, पञ्चवटि तुम्बारय्य वाद प्रदेशवादुदरिन्द श्रीरामचन्द्रप्रभुवु लक्षणवन्नु कुरितु अल्लि ये कॆलवु काल इरुवदागिनिश्चयिसि, जल, पुष्प, समित् कुश मॊदलाद वुगळिगॆ निनगॆ अनुकूलवागिरुव ऒन्दु स्थळदल्लि आश्रमवन्नु रचिसु ऎन्दु हेळलु ; आग लक्ष्मणनु तानु शेषनादुदरिन्द तनगॆ कॊट्ट स्वातन्त्र वन्नु ऒप्पदॆ, तानु माडुव कैङ्करवु द्वय उत्तरार्धदल्लि हेळिरुव हागॆ सीतासमेतनाद रामनिगादुदरिन्द “सीतासमक्षं” हेळुत्ता नेनॆन्दरॆ ? परवानस्मि नानु यावागलू अस्वतन्त्रनु, निनगॆ अधि ननु मूलमन्त्रद प्रणवार्थदल्लि तिळिदुकॊण्डॆनु, निश्चित्यत्वददीन ताम, निन्नॊन्दिगॆ सदा इरुवन्तावनु, शेषियाद निमगॆ ऎल्लि इष्ट वो अल्लि आश्रमवन्नु निम्मिसु ऎन्दु आज्ञापिसिदतक्कद्दॆन्दु प्रार्थिसु तानॆ. लक्ष्मणनु तन्न सौकय्य मुख्यवल्लवॆन्दु हेळि ऎल्लिनिरिसलि ऎन्दु केळिकॊळ्ळुत्तानॆ. ई मातिगॆ श्रीरामचन्द्रनु सुप्रीतनागि बहुरम्यवाद प्रदेशवन्नु गोदावरितीरदल्लि तोरिसुत्तारॆ. आदुद रिन्द श्रीयःपति युगन्न कैङ्करवन्नॆसगुवदे मुक्तनिगॆ परिपूर्ण कैङ्करवु. इल्लि पारमार्थिक ऎन्दु एकॆ हेळल्पट्टितु ऎन्दरॆ राजस तामस गुणाधिक्यदिन्द अपारमार्थिकवागिये तिळियुवदे साधारणवॆन्दू पारमार्थिकग्रहणियु दुस्तरवॆम्ब अभिप्रायवन्नु तिळिसुवदक्कागि, ऎम्ब भाववु. अल्लिगद्यदल्लि श्री भाष्यकाररु हेळिरुव फलपरम्परै यॆल्ला इल्ल एवक्षितवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. अवु यावुवॆन्दरॆ नित्यक्कॆ क रफ्रापेक्षया पारमार्थकी भगवच्चरणारविन्द शरणागति र्यथावता निरतास्तु - अस्तुतेतव सत्वंसम्पत्ते ऎम्बुदरिन्द शरणागतिफलवु सिद्धिसलि ऎन्दु भगवन्तनन्नु कुरितु प्रा र्थिसुत्तारॆ. अदक्कॆ भगनन्तनप्रतिवचनवु .. अस्तुते तद्भव सत्वं सम्पत्ते, ई फलपरम्पक्कॆ यावुदॆन्दरॆ पारमार्थिकभक्तादि कृतत्व, परिपूर्णतृ, अनवरतत्व, नित्य, विशदतमत्व, अनन्य प्रयोजनत्व, अवनधिकातिशय प्रिय विशिष्ट भगवदनुभव________________

1 उत्तरार्ध व्याख्यानवु आनिमेल् माशुचः ऎण्णरवित्ताले कीळ्’ अरुळिकॆय’द अर्थ तिल तीर्‌वु प्रकाशितवागिरदु. जनितत्व, अवनधिकातिशय प्रीतिकारितत्व, अशेषावस्थितोचितत्व, अशेषशेषतृ करतिरूपत्व, नित्यत्व, इवुगळिन्द कूडिद फलपरम्परै युळ्ळ कैङ्कय्यगळन्नु माडुव भाग्यवु ननगॆ ऒदगलि ऎन्दु प्रार्थिसि सिदुदक्कॆ, स्वामियु हागॆ आगलि ऎन्दु ऒप्पिरुत्तारॆ. इल्लि भगवन्तन वाक्यदल्लि, तद्भव ऎम्बल्लिन वकारदिन्दलू सल्वंसम्पत्ते ऎम्ब ल्लिन सारशब्ददिन्दलू इल्लि श्री यतिवारु अनुष्ठिसिद शरणागतियु अङ्गिशरणागतिये विना कॆलवरु हेळुवहागॆ अङ्गशरणागतियु ऎम्ब वादवु निरस्तवु. इल्लि यथाप्रमाणवु ऎम्बुदरिन्द मेलॆ तावे उदाहरिसिद क्रियताम्मितिमांवद ऎम्ब प्रमाणदल्लि हेळिरुव हागॆ ऎन्दु अर्थ माडबहुदु. अथवा इन्नू इतर इतिहास पुराण गळल्लि उपपादिसिरुव हागॆ ऎन्दु अर्थमाडबहुदु. गुह, आञ्ज नेय, शबरि भरद्वाज मॊदलादवरु श्रीरामचन्द्रप्रभुविगॆ माडिद कैङ्करगळू श्रीकृष्णनिगॆ विदुर, अर्जुन, कुप्पॆ मालाकारन्दिगळु माडिद स्वामिगॆ इष्टवाद कैङ्कय्यगळु इल्लि सूचिसल्पट्टवु.

इनुमेलॆ - इल्लिन्द मुन्दक्कॆ, “माशुचः” ऎण्णरवित्ताले ऎम्ब प्रयोगदिन्द कीळ’ अरुळ चय’ द - ई हिन्दॆ हेळिद तीरवु - निष्कर्षार्थवु प्रकाशितवागिरदु व्यक्तवागुत्तदॆ. हिन्दॆ हेळिद निष्क षार्थवु यावुदु ऎन्दरॆ अनिष्ट निवृत्ति मूलक इष्ट प्राप्तियु. यावुदु प्रकाशिसुत्तदॆ ? ऎन्दरॆ इष्ट प्राप्तियुण्टागु तदॆ ऎम्ब दार्ड्यदमूलक परमविश्वासवन्निडबहुदॆम्ब अर्थवु प्रका शिसुत्तदॆ. अर्जुननशोकक्कॆ कारणवु यावुदु ऎन्दरॆ तन्न पापरा शिगळॆल्ला होगुव बगॆ हेगॆ ? तनगॆ उपासनमाडलु एकान्त्य भक्ति साध्यविल्लवे ऎम्बुदु. ईग शरणव्रज सत्व पापेभोमोक्षयि फ्यामि ऎन्दु यावाग हेळिदरो आग शोकक्कॆ कारणवु कळॆदु होयितु. आदुदरिन्द माचुशः ऎम्बुदन्नु अनुवादरूपदल्लि हेळिदरॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द पुनरुक्तियागुवदिल्लवॆम्ब भाववु. अनुवादरूपदल्लि हेळिदुदुताने ऎकॆ ? ऎन्दरॆ ई अनुवाद वाक्यदिन्द विश्वासद दृढीकरणक्कागि ऎन्दु भावि स त क द्दु.________________

चरमश्लोकाधिकार मातु चइति शब्द स्मार्थ माह शिलर् “ मातुचः ” ऎण्णर (ऐदु) निधि (याकै) याले प्रपन्न नान ऒट्टु शोकि विध्यतिलङ्घनवाय इवन्न उपायभू तनान शरण्यननॆगळन्नु तन कारतुक्कु ताने कडवनागैयागिर शोकिसुत्ता इद्दवनन्नु कण्डु शोकनिवृत्तिगॆ कारणवन्नु हेळि इन्नु शोकिसबेडवॆम्बुदु फलितार्थवागि हेळिदरु. आ द रॆ कॆ ल व रु माशुचु ऎम्बुदु विधिपरवाक्यवॆन्दू तावु विधि ऎन्दु माडिरुव अर्थवे उचितवादुदॆन्दू भाविसुवरु. एतक्कॆन्दरॆ विधियादरॆ सस्वातन्त्रवु स्वामियल्ले ऎन्दु नम्बि सुखवागिरुवनु. हागिल्ल दॆहोदरॆ शोकिसुत्तिद्दरॆ, स्वामिय आज्ञॆयन्नु मीरिदुदू अल्लदॆ, सरक्षकनु रक्षिसलु सिद्धवागिद्दरू अदन्नु मरॆतु, एनु उपायवु पापपरिहारक्कॆ ऎम्ब शोकवु इरुत्तदे विना निवृत्तियागुवदिल्लवु. आदुदरिन्द स्वातन्त्र्यत्याग माडि विधि ऎन्दु भाविसुवदे उचित वॆन्नुवरु. ई अभिप्रायवन्नु निरसन माडि स्ववाक्य विरोधवागुत्त दॆन्दु तिळिसुत्तारॆ माशुचः ऎम्बुदर अर्थवन्नु उपदेशिसुत्तारॆ :- मॊ दलु माशुचः ऎम्बुदेनु अनुवादवे अ थ वा विधिये ऎम्बुदन्नु चरिसि अनुवादवॆन्दु हेळि, कॆलवर विधि ऎम्ब भाववन्नु तिरस्करिसि हेळुत्तारॆ - शिलर् - कॆलवु पूरैपक्षिगळु, “माशुचः” ऎच्चरविदु ऎम्ब प्रयोगवु, विधियागै याले - विधियागुवदरिन्द, प्रपन्न नानपिट्टु - शरणागतियन्ननुष्ठिसिद नन्तर, शोकि - शोकिसिदरॆ विध्यतिलङ्घननाय - ई विधियन्नु मीरिदुदागि, इवन्य - ई प्रप ननन्नु, उपायभूतनानररर्ण्य - सिद्धोपायवागि रक्षिस लु कङ्कण बद्धनाद शरणनन्नु, नॆगळन्नु - उपेक्षिसि, तन्न कारतुक्कु ताने कडवनागैयागिर प्रत्यवायं - तन्न कॆलसक्कॆ ताने गॊत्तु गारनु ऎन्दरॆ ताने स्वतन्त्रनॆम्ब प्रत्यवायवु, उण्डार्म-उण्टा गुत्तदॆ ऎन्नुचॆन्न बडव - ऎन्दु हेळिद ई प्रकरणवु. इदरिन्द पूरैपक्षियवादवु उपपादिसल्पट्टितु; विधियल्लवादरॆ सिद्धोपाय नाद श्रीयःपतियन्नु उल्लङ्घिसि, ताने शोकिसुत्ता इद्दरॆ ताने R________________

(nt) उत्तरार्ध व्याख्यानवु UGU प्रत्ययनुण्डानन्नु चॆन्नविडं बुद्धि पूरै राघयु म “सत्व पापेभ्यः” ऎण्णरविडत्तले कट्टि ताळे हण्णिन व्याख्यानत्तुक्कुम, प्रपन्नन् करण्य ऒरुपडियालुम कैवि डानॆस्ट्‌र वाक्यत्तुक्कु उपा विरुद्ध मान आगैयाल् इप्पु सायलि ळियुवनुक्कु शोकतु पायवन्नु हुडुकिकॊळ्ळबेकॆम्ब स्वातन्त्र्यवन्नु वहिसिदन्तागुत्तदॆ; इदु प्रपन्ननिगॆ अहङ्काररूपवादुदु; आतनिगॆ तानु शेषभूतनु अधीननु ऎम्ब प्रपन्ननिगॆ मुख्यवागि बेकाद स्वरूपवे इल्लवागु इदॆ. विधियन्नु अतिलङ्घनॆ माडि शोकिसिदरॆ प्रपदनवु सिद्दिसदे प्रत्युत प्रत्यवायवे उण्टागबहुदु; आदुदरिन्द माशुचः-ऎम्बुदु विधिये ऎम्ब पूत्व पक्षवु. हागॆ हेळिदरॆ पूत्व पक्षियु हिन्दॆ बुद्दिपू रोत्तराघवू कूड प्रपन्ननिगॆ लेपिसुवदिल्लवॆन्दु हेळिदुदागि स्वव चन विरोध उण्टागुत्तदॆयादुदरिन्द विधिवादवन्नु निराकरिस तारॆ- चॆन्न विडं - स्वातन्त्र्यद आरोपणॆयुण्टागुत्तदॆ ऎन्दु हेळुव प्रकरणवु, बुद्धि पूत्तराघत्यु - बुद्धि पूरैक वागि माडिद अपराधगळन्नु, सत्व पापेभ्यतॆ ऎच्चर विडले - सत्व पापेभ्यतॆ ऎन्नुव स्थळदल्लि, कॊट्ट - सेरिसि, ताने पण्णिन व्याख्यानत्तु क्कुम – तावे माडिद व्याख्यानक्कू, मत्तु प्रपन्ननै- प्रपन्ननन्नु उपायानुष्ठान माडिदवनन्नु, ऒरुपडियालुम - ऒन्दु रीतियिन्दलू कैविर्डा - मित्र भावेन सम्प्राप्तं न त्यजे यम् ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ कैबिडुवदिल्ल, ऎष्टर वाक्यत्तुक्कु ऎन्नुव वाक्यक्कू विरुद्धव - विरुद्धवागुत्तदॆ. सत्व पापेभ्य ऎम्बल्लि बुद्धि पूत्तराघवू कूड सेरितु ऎन्दु पूत्वपक्षिगळे हेळि रुवदरिन्द, अवुगळिन्दलू मोक्षयिष्यामि ऎन्दादनन्तर इन्नू माशुचः ऎम्ब विधियु निरर्थकवल्लवे ऎम्ब भाववु. प्रपन्ननन्नु शरण्यनु ऎन्दिगू कै बिडुवदिल्लवु. हीगिरुवाग शोकिसबेड ऎन्दु ताने शरण्यनु एकॆ हेळबेकु. अदू निरर्थकवल्लवो ? आदुदरिन्द माशुचः ऎम्बुदु विधियल्लवु.

88 मुन्दॆ तम्म अभिप्रायवाद अनुवादवॆम्बुदन्नु समर्थिसि निग मन माडि हेळुत्तारॆ. आगैयालॆ - विधि ऎम्ब वादवु सरियल्ल________________

चरमश्लोकाधिकार कळॆल्ला कळिगैयालॆ शोकिक्क नेण्णा नन्नु निडि ट्य कॊण्डु विश्वास दृढीकरियिले तात्परम्,

वादुदरिन्द, इवु पायल् इळियुवनक्कु - ई लघपायवाद शरणागतियन्नु अवलम्बिसुववनिगॆ शोक हेतुगळॆल्ला - शोकक्कॆ कारणवादवुगळॆल्ला, अवु यावुवॆन्दरॆ गुरूपायवाद उपासनॆगॆ करयोग सहकृत, एकान्त्य भक्तियु आवश्यकवागि, अदु तनगॆ दुर्ल भवागि, आ कारणदिन्द अपराध परम्परॆगळु कळियुव बगॆ तिळियदॆ यिरुव ई शोक हेतुगळॆल्ला, कळि याले होगुवदरिन्द, शोकि कण्णा नन्नु मिडत्तॆ . इन्नु मुन्दॆ शोकिसलु कारणविल्लवॆन्दु हेळुव प्रकरणवन्नु, कॊल्लिक्कॊण्डु – हेळि, विश्वास - शरणागति यन्नु अनुष्ठिसुवदक्कॆ महाविश्वासवन्नु दृढीकरियिले – दृडी करिसि हेळुवदरल्लि, तात्सर - मातुचः ऎम्बुदक्कॆ तात्परवु. अर्जुननन्नु कुरितु श्री कृष्णनु मूशुचः - शोकिसबेडवॆन्दु हेळ बेकादरॆ आतनु शोकिसुत्तिद्दुदन्नु कण्डु हागॆ हेळिरबेकॆम्बुदु व्यक्तवु. शोकहेतुगळु यावुवु ऎन्दरॆ तनगॆ करयोगादिगळन्नु अनुष्ठिसलु शक्तियिल्लवु, भक्तियोगक्कॆ चिकान्त्यवन्निट्टु उपासिसलु साध्यविल्लवे; आदुदरिन्द पापगळु होगुव बगॆ हेगॆ ? अवुगळिगॆ विधिसिरुव प्रायश्चित्तगळन्नु अनुष्ठिसोणवॆन्दरॆ पापगळ आनन्त्यवु, करयोगादिगळु हेगॆ कष्टवो हागॆये प्रायश्चित्तानुष्ठानगळु, आदुदरिन्द तन्नन्नु शरण हॊन्दिदरॆ सत्व पापरूपगळाद अनिष्टवॆल्ला तॊलगि इष्ट प्राप्तियाद मोक्षसुख उण्टागुवदरिन्द मातुचः ऎन्दु हेळि अर्जुननिगॆ अवर मातिनल्लि पूर्ण विश्वासवन्नु इडबहु दॆम्ब दार्ड्यवन्नुण्टुमाडुवदक्कागि हेळिद मातादुदरिन्द विधिय इवु ; अनुवादवु, ऎन्दु निगमन माडि हेळिदरु. श्री कृष्णनु ई चरमश्लोकद हिन्दिन श्लोकदल्लू कूड गुरूपायवन्ने हेळि मुगि सिदुदरिन्द आ उपायवु दुष्करवे ऎम्ब शोकवु उण्टागि आग लघ पायवन्नु हेळि मातुचः ऎन्दु समाधानवन्नु माडिदरु. आदुद रिन्द ईगिन अर्जुनन शोकक्कॆ कारणवेनॆन्दु निर्धरिसि हेळबेकादुदु आवश्यवादुदरिन्द ऎरडु कारिकॆगळन्नु अनुग्रहिसुत्तारॆ. ईगिन शोकवु गीतोपदेशादियल्लि उण्टाद बन्धु नाशवागु________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु का, बन्धु नाशादयः बहव श्लोक हेतवः । तत्र मुचित्र सम्य गुपदेश रपोदिताः ॥

1 פח इल्ला, आ कारणदिन्द भीष्म द्रोणादिगळन्नु कॊल्लुव युद्ध प्रयत्न माडलारनॆम्ब शोकवल्लवॆन्दु मॊदलु हेळि, अनन्तर ऎरडनॆय कारिकॆयिन्द ईगिन शोकक्कॆ कारणवन्नु तिळिसुत्तारॆ मॊदलु उण्टा दवु बहवः शोकहेतवः - शोकक्कॆ अनेक कारणगळु, अवु यावुवु ऎन्दरॆ बन्धु नाशादयः - बन्धुगळ नाशवे मॊदलादवु गळु, तत्तत्स मुचितै ४ – आ कारणगळॆल्ला योग्यवाद उपदेश - देहात्म विवेक मॊदलाद सदुपदेशगळिन्द, सम्यक् - सम्पूर्णवागि चन्नागि, अनन्तर शोकवु स्वल्पवू इल्लदहागॆ, अपोदिताः - होग लाडिसल्पट्टवु. बन्धुनाशादयः - ऎम्बल्लिन बन्धु शब्दवु, गुरु, गज, अश्व, मॊदलादवुगळिगू उपलक्षणवॆन्दू, आदि शब्दवु आसुर सम्पत्तिनिन्दुण्टागुवुवु हेळल्पट्टितॆन्दू कारिकादरण व्याख्यानविरु इदॆ. गीतॆयल्लि अर्जुनन शोकक्कॆ हेतुगळु यावुवॆन्दरॆ- १. सृजन‌ कृष्ण युयुत्सु रॊन्दिगॆ युद्ध माडुवुदु हेगॆ ? ऎम्बुदु. समुपस्थितम् - स्वजन २. धरॆ नष्टे कुलं कृतम् आधरॆ भिभवत्युत, ऎन्दू, आ अधरदिन्द प्रदुष्यनि कुलस्त्रीयः ऎम्बुदरिन्द शोकवु. जायते वल्ल सङ्कर ऎम्बुदु स्त्रीयरु कॆट्टु होगुवद रिन्द वर्णसङ्करवु ऎम्ब शोकवु, 2. ४. उत्पादने जातिधरा कुलधराक्षशाश्वताः” ऎम्ब दागियू शोकवु. x. तनगॆ नरके नियतं वासः ऎन्दू शोकवु. L. कथं भीष्म महं सङ्ख्यॆद्रोणं च मधुसूदन ऎन्दु पूजार्हरादवरन्नु प्रत्युत कॊल्लुवदु हेगॆ ? ऎम्बदागियू शोकवु. हीगॆ आदि - ई शोक हेतुगळु हेळल्पट्टवु. इवुगळिगॆ अनेक विधवागि समाधान हेळि शोकवन्नु श्री कृष्ण भगर्वा होगला डिसिरुत्तारॆ. पुनः विश्वरूप प्रदर्शन कालदल्लि अर्जुननिगॆ व्यथॆ युण्टायितु, घोररूपवन्नु नोडि व्याकुलचित्तनागिरुवाग “माते व्यथा” (गी. ११. ४९.) ऎन्दु हेळि समाधान हेळिरुत्तारॆ.________________

שפח चरमश्लोकाधिकार सुदुष्करत्वाद्ध राणा मपार त्याद्विरोधि नान । सिद्ध फल विळम्बाच्च शोको द विनिवार ते ॥ तानु ऎल्लि आसुर स्वभा स्पम्पदं दैवी मभि समाधानवन्नु हेळिरु पुनः दैवासुर विभागमाडि उपदेशिसिदाग, नो ऎन्दु चिन्ताक्रान्तनादाग “माशुच जातोसि पाण्डव” ऎन्दु हेळि अर्जुननिगॆ तारॆ.- (दासनु बरॆदिरुव गीतॆय २५१२ नॆय पुट नोडि). हीगॆ बहव शोकहेतवः ई आदि पददल्लि सेरिदवु. इवॆल्लवू सम्यक्युप देशगळिन्द होगलाडिसल्पट्टवु. देहवु अनित्यवॆन्दू अदु ऎन्दिगि द्दरू विनाशी ऎन्दू हुट्टिदवनिगॆ मरणवु ऎन्दिगू तप्पिद्दल्लवॆन्दू आत्मनित्यवादुदरिन्दलू, अणुवादुदरिन्दलू युद्धदल्लि कॊन्दु नाश माडलु साध्यविल्लवॆन्दू, चेतननिगॆ ऒन्दु देहवु होदरू हॊस दागि इन्नॊन्दु देहवु बरुत्तदॆन्दू, धयुद्धदल्लि मडिदरू स्वर्ग प्राप्तियुण्टॆन्दू, क्षत्रियनु तन्न स्वधरवाद धस्मयुद्ध माडदिद्दरॆ पाप उण्टागुत्तदॆन्दू, ईग युद्ददिन्द हिन्तिरुगिदरॆ लाघववन्नु शत्रुविनिन्द पराभववन्नु हॊन्दुवि ऎन्दू, स्वधरपालनॆयिन्द क्रमेण मोक्षवन्नु हॊन्दुवि ऎन्दू, हेळि, “ततो युद्धाय युज्य नैवं पापमवासि ऎन्दु समाधान माडिरुत्तारॆ. हीगॆल्ला उपदेशगळादुदरिन्द तत्तत्समुचितै ऎम्ब प्रयोगवु. निश्लेषवागि आ शोकवु हीगॆ निवारिसल्पट्टितु. मितिमीरिरुव माशुचः - ऎन्दु श्री कृष्ण भगर्वा हेळुवदक्कॆ अर्जुननिगॆ शोकक्कॆ ईग कारणवेनॆम्बुदक्कॆ मूरु कारणगळन्नु मुन्दिन कारिकॆ यिन्द तिळिसुत्तारॆ-धराणां - करयोग ज्ञानयोग भक्तियोग धरगळ, सुदुष्करेण - अनुष्ठानवु बहळ कष्ट साध्यवादुदरिन्दलू विरोधिनां - प्रतिबन्धक पापगळ, अपारश्वात् दरिन्दलू, प्रायश्चित्तगळिन्द होगलाडिसिकॊळ्ळुवदक्कॆ ऒन्दु जन्म दल्ले साध्यविल्लदुदरिन्दलू, सिद्ध फलविळम्बात् - मोक्षप्राप्तियु देहावसानदल्लि उण्टागद प्रारब्धवन्नू अनुभविसलु इद्दु, हीगॆ एळम्ब उण्टागबहुदादुदरिन्दलू, हीगॆ ई मूरु विध शोककारण गळू, अद्य - ई सन्दर्भदल्लि, अर्जुननिगॆ उण्टादवु, विनिवारते - मातुचु ऎन्दु हेळुवदक्कॆ शरणं व्रज ऎम्ब हितवन्नु उपदेशिसि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु अभिमतफलत्तुक्कु दुष्टर साधनमु मक्क सत्वविरोधि निव नक्षममुवाय, फलविळम्बनुमक्क इरुक्किर इवु पाय विशेषन उपदिष्टमान पिन्नु, उपाय दौत्यादिगळडियाक उनक्कु शोकिक्क प्राप्तियिल्ल. इव्रुपाय मनुष्टित्ताले उन् कार’ ऎनक्कु भरमाय, नाने फलियुवाय, उर होगलाडिसिरुत्तारॆ. श्री यामुन मुनिगळु करयोग ज्ञानयोग भक्तियोग रूपधगळ सदुष्करत्व दिन्दले कधर निष्ठॆस्मि न चात्म वेदी ऎन्दु हेळि आकिञ्चिन्यदिन्द शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिरुत्तारॆ श्री यतिवरू ई चरम श्लोक व्याख्यानदल्ले पापगळ आनन्त्यवन्नु तन्नि वारणॆगागि प्रायश्चित्तानन्त्यवन्नू उपपादिसिरुत्तारॆ श्री नम्माळ्वार वरु एळम्बा सहनत्ववन्नु प्रदर्शिसिरुत्तारॆ-हीगॆ इल्लि मातुच ऎम्बल्लि तोरुव शोक हेतुगळु ई मूरू ऎन्दु हेळिदरु. ई ऎरडु कारिकॆगळ अभिप्रायवन्नु तावे उपपादिसि विशदीकरि सुत्तारॆ. अभिमत फलत्तुक्कु – तनगॆ इष्टवाद फलक्कॆ, दुष्कर साधनमुम - कयोग भक्तियोगादिगळ हागॆ असाध्यवू अल्लदॆ, सत्वविरोधि निव नक्षनुमुमाय - समस्त विरोधिवर्ग वाद पापगळन्नु होगलाडिसलु योग्यवागियू, फलविळम्बदु मन्रि - फलप्राप्तिगागि जन्मान्तरविळम्बबेकिल्लदॆयिरुव, इरुक्किर- इरुव, इपायविशेषं - ई भरन्यासरूप विशेषवु (प्रपदनवु) उपदिष्ट मान पिट्टु - उपदेशिसल्पट्टनन्तर, उपाय दौष्कय्यादि गळडियाग - उपासनराप भक्तियोगद कष्ट साध्यतॆये मॊदलाद वुगळ मूलकवागि, उनक्कु, निनगॆ, शोकि प्राप्तियिल्ल - शोकिस बेकाद सम्भवविल्लवु. हीगॆ हेळिदुदरिन्द इन्नॊन्दु उपायवाद उपासनवु दुष्करवादुदॆदू, ई जन्मदल्ले सत्वविरोधि निवकवल्ल वॆन्दू, फलदल्लि विळम्बवुळ्ळद्दॆन्दू हेळिदन्तॆ आयितु. ई लघ पा यवाद भरन्यासवन्नु उपदेशिसुव चमकार्थ शाब्दवागि तोरुव अर्थवु इदे ऎम्ब भाववु. माशुचः ऎम्बल्लि तोरुव परम विश्वासदार्ड्यदिन्द आर्थवागि तोरुव अभिप्रायवन्नु मुन्दिन वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ. पापगळॆल्ला कळॆदेनो होगबहुदु. तन्न इष्ट प्राप्ति यावुदु ऎन्दरॆ ? श्रीयःपतियॊन्दिगॆ सायुज्यवु. अदु________________

चरमश्लोकाधिकार a याद पोदु ऎनक्कॆ अवद्यमान्नुडि यिरुक्कन दयिलुम धनादितुल्यनान वुनन्नु शोकिक्क प्राप्तियु नॆन्नु तिरुवु उण्टागदॆ एनादरू शोकवो ? ऎन्दरॆ अदक्कू कारणविल्लवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ-इन्नु पायवनुष्ठित्ताल - ई भरन्यासवन्नु नीनु अनुष्ठिसिदरॆ, उनकारं - नीनु वैकुण्ठवन्नु कुरितु होग बेकॆम्ब कारवु, ऎनक्कु भरमाय - ननगॆ सेरि भारवागि, नाने फलियुवाय-नन्न मक्कळु नन्नॊन्दिगॆ सेरि मुन्दक्कॆ याव केशद भयवू इल्लदॆ निरतिशयानन्ददल्लिरुववनन्नागि काणुवदु ननगॆ परम भोग्यवागि, उन्नै रक्षियाद पोदु - शरणागतनाद निन्नन्नु रक्षिसदे इद्दाग, अवद्यमान्नुडियिरुक्कु - दोषयुक्तवागि रुव अवस्थॆयल्लि, धनादितुल्यनान - सत्येश्वरनाद ननगॆ धनधान्यगळिगॆ समानवाद ऎन्दरॆ स्वत्वमात्मनि सञ्जातं स्वामित्वं ब्रह्मणि तनु’ ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ नीनु नन्न धनधान्यगळ हागॆ स्वत्तागि, नानु निनगॆ स्वामियादुदरिन्द अन्तह ; उनक्कु - शेषनाद निनगॆ, शोकिक्क प्राप्तियुण्डो - ऎल्लादरू शोकिसुव सन्दर्भ वुण्टॆ ? ऎन्दिगू इल्लवॆम्ब, तिरुवुळ्ळ - अभिमतवाद अभिप्रायवु. “तवा प्रीति चया चते । अभयं सत्वभूते भोददा तत्त्वतः मनु” ऎन्दु प्रतिज्ञॆ माडिरुवदरिन्द शरणागत रक्षणॆय भरवु तनगॆ सेरिदुदु ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. हागॆ शरणागतनु ऎन्तवने आगलि रक्षिसदे होदरॆ तमगॆ अवद्यमाय’ इरुक्क’ ऎन्द श्री रामचन्द्रप्रभुवु हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ-आरोवा यदिवा दृप्तः परेषां शरणागतः । अरिः प्रार्णा परित्यज्य रक्षित व्य कृतात्मना । सचेच्छया द्वा मोहाद्वा कामाद्वापि नरक्षति । स्वया शक्ता यथा सत्वं तत्पापलोकगर्हितम् । विनष्ट पश्यत तस्या रक्षण शृरणागतः । आदाय सुकृतं तस्य सङ्गष्टे दरक्षितः । एवं दोषो मर्हा अत्र प्रपन्नानामरक्ष इवॆल्लवन्नू मनस्सिनल्लिट्ट श्री मदाचाद्यरु अनवद्यमान्नुडियिरु कम ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. इवुगळिगॆल्ला अर्थ बरियुत्ता होदरॆ ग्रन्थवु अगाधवागि बॆळॆदु होगुत्तदॆ. शोकि प्राप्तियुण्डो ? ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द उदाररागि कृपाशीलादिगुणगळिन्द महिमॆ 8________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १२७ आर्म. इष्टु कळॆक्किर शोकम, यथावतातोपदेशादि गळाले कळिन बन्धु वधादि निमित्त मान पळिय शोकमन्नु ; प्रकरणानुगुणमान शोकान्तरम ; ऎण्णने यॆल् ? “ दैवी यन्नु हॊन्दिरुव नानु शरणागतरक्षणॆयन्नु माडदिरलु साध्यवे ? आदुदरिन्दले “मित्रभावेन सम्प्राप्त सत्यजेयं कथं चन” ऎन्दु तन्निन्द हेळल्पट्टितॆम्ब भाववु. तावु हिन्दॆ अनुग्रहिसिद कारिकॆगळ अभिप्रायवन्ने विस्तार वागि अनुवादमाडि हेळुत्तारॆ- इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि, कळिक्किर शोकन - माशुचः ऎन्दु हेळि होगलाडिसुव शोकवु, यथा वस्थितोपदेशण्णळाल् - शास्त्रगळल्लि हेगॆ हेळिदॆयो अन्तह प्रमा णगळ उपदेशद मूलक, देहक्कू चेतननिगू इरुव वैलक्षण्यद उपदेशदिन्द, कळिन - निवर्तिसिहोद, बन्धुवधादि - भीष्मद्रो णादि बन्धुगळ विनाशवे मॊदलादवुगळ, निमित्तमान - मूलक वाद, पळिय शोकनन्नु - हिन्दिन शोकवल्लवु. अल्लि सीदमानम् इदं वचः ऎम्बल्लि तोरि बरुव शोकवल्लवु. अदु आगले देहात्म भ्रमॆयिद्दुदन्नु सदुपदेशद मूलक निवर्तिसल्पट्टितु ऎम्ब तात्सरवु. प्रकरणानुगुणमाग शोकान्तर - ई प्रकरणक्कनुगुणवाद बेरे शोकवु. प्रकरणवु यावुदु? ऎन्दरॆ तनगॆ उपासनक्कॆ ऐकान् भक्तियु बेकॆन्दु श्रीकृष्णभगवानरु ११नॆयअध्यायद ५४ नॆय श्लोक दल्लि हेळिद मॊदलुगॊण्डु उण्टाद शोकवु ज्ञानियागि उपासिसलु ऐकाव्य, भक्तियु साध्यविल्लवॆन्दू, अदक्कॆ बेकाद चित्त समाधानवु तनगॆ साध्यविल्लवॆन्दू, आ ऐकाव्य, भक्तियु जिज्ञानुविन अनुष्ठानक्कॆ बेडदिद्दरॆ, जिज्ञास सुवागि उपासिसले ऎन्दु १२ नॆय अध्यायद प्रथमश्लोकदल्लि अर्जुननु केळिद्दनु, अदू इन्नू हॆच्चु केशवु, बेड, ज्ञानियागिये उपासिसु; अथचित्रं समाधातुं नशषि मयिस्थिरम् ऎन्दु प्रारम्भिसि चित्त समाधानक्कॆ हेळिद उपायगळू अर्जुननिगॆ कष्टवागि असमाधानवु इद्दे इत्तु. आदरॆ ई अध्यायद ६५ नॆय श्लोकदल्लि पुनःगुह्यकनवागि कष्टवाद उपदेशवन्ने मन्मना भवऎन्दु हेळि,नीनु नमगॆ तुम्बा प्रियनु, इष्टनादुदरिन्द इन्नॊन्दु सल हेळुत्तेनॆम्ब पूरैपीठिकॆयिन्द हेळि मुगिसिदरो आतनिगॆ उपा________________

१२८ चरमश्लोकाधिकार- सम्पद्वि क्षाय निबन्धाया सुरीमता” ऎन्नुसिरित्तु चॊन्नु वारे नाम आसुर प्रकृतिगळागि चॆयवन्नु शोकित्त अर्जुनन्नॆप्पत्त, मातुच स्वम्पदं दैवी मभिजातोसि पाण्डव ऎन्नार् पोले इट्टु, शिरिय फलत्तिल् तीव्र सङ्गन नडवा निम्म चिरकाल सेव्यमाय, अन्तराय बहुळवाय, अत्यन्ता सन प्रक्रियॆयु कष्टवे, पापगळु होगुव बगॆ हेगॆ ? हागादरॆ मोक्षविल्लवो ? ऎम्ब प्रकरणानुगुणवाद शोकान्तरवु. ऎण्णने यॆन्निल्’ - अदु हेगॆ ऎन्दरॆ ? हिन्दॆ इन्नॊन्दु सन्द र्भदल्लि तन्न भक्तनाद अर्जुननिगॆ उण्टाद शोकवन्नु सहिसदॆ अदन्नु होगलाडिसिद दृष्टान मूलक ई प्रकरणद शोकवन्नु हागॆये होगलाडिसुत्तारॆन्दु ऒन्दु महा वाक्यद मूलक उपपादिसु तारॆ “ दैवी सम्पद्विमोक्षाय - सत्वगुणाधिक्यविरुव सुकृतिगॆ दैवी सम्पत्तुळ्ळ देहवु आतनिगॆ विशेषवागि मोक्षसाधनॆगॆ सहायवु, रजोगुण तमोगुणाधिक्यविरुव आसुर स्वभाववाद दुष्यतिगॆ, बन्धक्कॆ हेतुवागुत्तदॆ” ऎन्नु पिरित्तु - ऎन्दु ऎरडु विधवागि विभा गिसि, चॆन्नवारे-दैवासुरवागि ऎरडु विधवॆन्दु यावाग हेळिदरो, आग नानु - नावु, तानू तन्न हागॆ इतररू, शॆवदॆन्नॆन्नु शो कित्त - माडुवदेनु ऎन्दु शोकिसुत्तिद्द, अर्जुननैप्पत्त - अरुन नन्नु कुरितु, दीनबन्धुवाद कृष्णनु, “माशुचः-ओपाण्डव-ओ अर्जु नने नीनु शोकिसुव कॆलसविल्लवु, एकॆन्दरॆ, नीनु आसुर प्रकृतियल्लवु, दैवीं सम्पदं - दैवी सम्पत्तन्नु कुरितु, अभिजातोसि - हुट्टि रिवि, ओपाण्डव-ओधात्मिकाग्रेसरनाद पाण्डुविन तनयने, ऎन्नाल् पोलॆ - हिन्दॆ शोकसिदवनन्नु कुरितु समाधान माडिद हागॆ इष्टु - ई सन्दर्भदल्लू, शिरिय फलत्तिल् - अमोघवाद मोक्ष फलदल्लि, तीव्रसङ्गम नडॆवानि - अत्युत्कट अभिलाषॆयु इरलागि, चिरकालसेव्यनाय - बहुकाल माडबेकाद साधनवुळ्ळद्दागि, अन्तरायबहुळमाय - विघ्नगळ बाहुळ्यवुळ्ळद्दागि, अत्यन्तान हितरु - तुम्बा जागरूकरागिरुववरिगू कूड, कष्ट साध्यमान- कष्ट साध्यवाद, उपाययु - उपायवाद उपासनवन्नु तलॆकाट्ट - भार हॊरसि, ऎल्लो इप्पलसिद्धियुण्डागपुगुगिरदॆन्नु________________

(nc) उत्तरार्ध व्याख्यानवु B ( वहितरु, कृळ्ळसाद्यमान उपायक्कॆ युवु तन्नळ यु कण्णु, नमक्किव्वुपायम त कट्टि यॆज इप्पल सिद्धि युण्डाग पुगुगिरनन्नु शोक वर्जुननक्कु क्षणकाल साध्य माय, सान्तरायरहितनाय, सुकरमान उपायक्कॆ काट्टि कॊडुत्तु अम्मुखत्ताले फलसिद्धियिले निर्भद नमाय, निस्संयनुमाम्रडि * मा शु च : " ऎ न्नु शो ना ल् - इदु उपायन्नर दौष्कत्यादिगळ अडि याग पिरन्न शोक कळुक्किरदित्त नैयिरे, ऎल्लि ई मोक्ष सिद्धियु हेगॆ लभिसुव हागॆ एरडुत्तदो ऎम्ब शङ्काविष्टनागि, कित्र - शोकिसिद, अर्जुननिगॆ, क्षणकाल साध्य वागि, सान्तरायरहितवाय - समस्त विघ्न यावुदू इल्लदॆ, सुकरमान बहुसुलभवागिरुव, उपायवन्नु - इन्नॊन्दु उपायवाद शरणागतियन्नु काट्टि कॊडुत्तु " तोरिसिकॊट्टु, अमुखत्ताले - तलकवागि, फलसिद्धियिल् - मोक्षवलसि यल्लि, निर्भरनुमाय - भारविल्लदवनागि ऎन्दरॆ पूर्णनम्बिकॆ युळ्ळवनागि, निस्संशयनुमाय - याव सन्देहवू इल्लदवनागि अन्नडि - आगुवहागॆ, मारुच ऎन्नुतॊन्नाल् - रोकिसबेड वॆन्दु हेळिदरॆ, इदु - ई शोकवु, उपायनरदौत्यादिगळिल् - बेरॆ उवायवाद उपासनक्कॆ बेकाद कग ज्ञानयोग भक्ति योगगळ, दौय्यादिगळिल् - अनुष्ठानदल्लिरुव विशेषकष्टगळे मॊदलादवुगळ, अडिमाग - मूलकवागि, सिरन्नशोक - हुट्टिद लोकवन्नु कळुक्किरदित्त नैयिरे - होगलाडिसुवदु ई माशुचः ऎम्ब प्रयोगवु, इत्तनॆयिरै - इष्टॆ- ताने आ प्रायवुळ्ळदु. अर्जुननु गीतोवदेशक्कॆ मॊदलु ऒन्धुगळन्नू गुरुगळन्नू कॊल्लुवदु हेगॆ ऎन्दु देहात्म भ्रमदिन्द शोकिसिदनु. आ शोक वन्नु देहात्मएवेकोपदेशदिन्द निवारिसिदरु. आनन्तर पुनः तानॆ नादरू आसुरपकृतियो ? दिव्य वैकुण्ठ प्राप्तिय इल्लवे इल्ल ? ऎन्दु पुनः लोकिसिदनु. नीनु आसुर प्रकृतियल्लवु, नरकादि प्राप्तिय भयवु निनगॆ बेल्लवु. नीनु दैवप्रकृतियु, मोक्षप्राप्तिगॆ योग्यवाग अधिकारि ऎन्दु हेळि हेगॆ माधान माडिदरॆ________________

020 चरमकाधिकार- हागॆये, इल्लियू कूड अर्जुनन लोकक्कॆ कारणवेनॆन्दरॆ ई चरमश्लोकद हिन्दिन श्लोकगळल्लि “सगुह्यतमन भूयः” तुम्ब गुह्यतमवाद उपदेशवन्नु हिन्दॆ ऎरडु सल प्रकरणानुगुण वागि तिळिसिदॆनु. इन्नू ऒन्दु सल अदु सत्कृष्ट उपायवादु दरिन्द निनगॆ उपदेशिसुवॆनु, नीनु ननगॆ अत्यन्त प्रियनादुदरिन्द सावधानदिन्द के? अनुसु ऎम्ब पीठिकॆयॊन्दिगॆ “मन्मनाभ मद्यक्कॆ मद्याजीमां नमस्तुरु । मानवैष्यसि सत्यन्ते प्रतिजाने प्रियोसिमॆ” करयोगादि सहकृतवाद भक्तियोग वाद उपासनॆयन्नु माडु ऎन्दु मुगिसि हेळिदरॆ, आग ईतनिगॆ वतः लोकवुण्टायितु. एतक्कॆन्दरॆ ऒन्दिनिन्दलू मनश्याञ्चल्यवे “चञ्चलंहि मनः कृष्ण” ऎन्दु हेळुत्ता, स्वामि कृष्ण भगर्वा रवरु उपदेशिसिद कयोगादि भक्तियोगगळ दौष्करवन्नु कण्डु १२ नॆय अध्यायद प्रथमश्लोकदल्लि ज्ञानियागि उपासिसले, अथवा जिज्ञासुवागि उपासिसले ? ज्ञानियागि उपासिसलु ऐकान्त्य भक्तियु आवश्यकवॆन्दु हेळिदिरि ; अदु साध्यविल्लवु, आदुदरिन्द जिज्ञासुवागि उपासिसलॆ ऎन्दु कॆ विददक्कॆ, जिज्ञासुवागि उवासिसुवदु इन्नू कैरोधिकवादुदरिन्द अदु बेड; ज्ञानियागिये उवासिसु ; चित्तैकाग्रतॆयन्नु हॊन्दलु कष्टवॆन्दल्लवे नीनु प्रश्निसिदुदु, “अथ चित्तं समाधातुं नशषि मयि स्थिरम ” चित्तैकाग्रतॆयन्नु हॊन्दुवदु कष्टवॆन्दल्लवे निन्न प्रश्नॆयु. अदु लभिसुव उवाय वन्नु हेळुत्तेनॆ केळु, ऎन्दु हिन्दॆ हेळिद मूरु उपायगळन्नु पुन श्री कृष्णनु उपदेशिसुत्तानॆ. अवु दुष्करवॆन्दे अर्जुननु सुम्मनिद्दनु. कॊनॆगॆ नीनु तुम्बा प्रियनु ; आदुदरिन्द परम गुह्यवाद रहस्यवन्नु इन्नॊन्दु सल तिळिसि सुम्मनादनो, आग अर्जुननिगॆ पुन विषाद उण्टायितु. ई उपासनद हॆरिदिन्द अदन्नु अनुष्टिसुव योग्यतॆ त गिल्लवे ? आदुदरिन्द सत्वपापगळू होगुव बगॆ हेगॆ ? यावागि पापगळु तॊलगलिल्लवो, आग मोक्षयॆल्लियदु ? होगलि, पापगळन्नु प्रायश्चित्तानुष्ठानदिन्द कळॆदु कॊळ्ळोणवे ऎन्दरॆ, अदु साध्यदे पापगळ आनन्त्यदिन्द ऒन्दु पुरुषायस्सिनल्लि अनुष्टिसि कळॆदु कॊळ्ळु________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १२१ वदु साध्यवे ? ई यत्नवु उपासनानुष्टानक्किन्त कष्टतरवादुदु यावाग आयितो ” हागादरॆ तनगॆ लोकन्नु हॊन्दुव सुकृत इल्लवो ऎन्दु तुम्बा विषाददिन्दिरुत्तानॆ. ई परियादुदु शोकवु, अदन्नु होगलाडिसुत्तानॆ श्री कृष्णन मातुचः ऎम्बुदरिन्द, अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति ऎरडू उण्टॆन्दु समाधानमाडुत्तारॆन्दुतिळिसिदरु. ई वाक्यदल्लि शोकक्कॆ कारणगळु हेळिरुवुवु यावुवॆन्दरॆ- १. चिरकाल सेव्यनाम - ई उपासनवु जीवमानविरुव वरॆगू अनुष्टिसतक्कद्दु. “यावजीवन्तु तत्तु रात् येन प्रेत्य सुखं वसेत” ऎन्दु श्री विदुरोक्तियु. ईग तावु उप देशिसिरुव शरणागति मार्गवु क्षणकालसाध्यवादुदु 5. अन्तरायबहुळनाय उपासनवु देहावसानव वरॆगू नडॆयबेकागिरुवदरिन्द आ दीर्घकालदल्लि अनेक विघ्नगळुण्टा गबहुदु. प्रकृति सम्बन्धदिन्द ऐहिकानन्द भोगगळल्लि मनस्सु प्रवरिसुवदरिन्द अन्तराय बाहुळ्यवु. ई प्रपदनवु सकृत् क्षणकाल सिद्धिसुवदरिन्द श्री मदाचार कृपॆयिन्द ऐहिक भोगगळल्लि मनस्सु प्रवरिसदे इरबहुदु. ३, करयोगानुष्ठानादिगळन्नु चिरकाल हॊन्दिरुवदरिन्द उपासनद दौष्करवु. ईग इल्लि पूार्धदिन्द उपदेशिसिरुवदु सुकरवु. 3. ईग उपदेशिसिरुवदरल्लि निर्भरनागिरबहुदु. उपासन दल्लि इदु सिद्धिसुवदु कष्ट. प्रपदनदल्लि उपाय सिद्धियल्लि निस्संशय उण्टु, उपासनदल्लादरो संशयवु. तानु कृतकृत्यनॆम्ब निर्भर त्ववु प्रपदनदल्लि उण्टु. प्रसदनदल्लि सन्देहवे इल्लवु. श्री भरतर इति हासवु इदक्कॆ निदर्शनवु. हागॆये ताभरिवृत्तान्तवू निदर्शनवु श्री निगमान्य देशिकरवरु, अर्जुननिगॆ ईग उण्टाद शोकवु हिन्दिन बन्धु जन विनाशद लोकवल्लवॆन्दू, अदे आगले निवारत वॆन्दू, अनन्तर तानेनादरू आसुर प्रकृतिये ऎम्ब विषादवु अर्जुननिगॆ उण्टागिद्दुदन्नु आगले माशुचः सम्पदन्दैवी’ ऎन्दु हेळि निवारिसिदरॆन्दू, अदर हागॆये ईग भक्ति दौष्करादिगळिन्द शोकवॆन्दू तन्निवारणार्थवागि मोक्षयिष्यामि माशुचऎन्दु________________

चरमकाधिकार हेळिदरॆन्दू, ई प्रकरणानुगुणवागि कारणवन्नु तिळिसिदरु. इष्टु मात्रवे अल्लदॆ पुनः ११ नॆय अध्यायदल्लि अर्जुननिगॆ शोक उण्टागि द्दन्नु श्री कृष्णनु निवारिसिरुत्तानॆ. प्रकरणवेनॆन्द योगेश्वरनाद आयु तन्न प्रियभक्तनाद अर्जुननिगॆ तन्न विभूति गळे मॊदलाद माहात्मियन्नु विश्वरूपवन्नॆत्ति तोरिसिदाग मुन्दॆ नडॆयुव युद्धदल्लि दुद्योधनादिगळु हतरागुवरॆम्बुदन्नु विश्व रूपिय हल्लिनल्लि सिक्किकॊण्डु प्राण बिट्टिदुदन्नु नोडि तुम्बा भया क्रान्तनागि शरणागतियन्नु माडि ई विश्वरूपवन्नु तोरिदुदु साकु; *भयेन च प्रव्यथि तं मनोमे” तनगॆ तोरिद ई रूपदिन्द भयाक्रान्तनागिद्देनॆ, ननगॆ तुम्बा खेदवू उण्टागिदॆ ऎन्दु हेळि, नीनु नित्यविभूतियल्लि नित्य सूरिगळिगू मुक्तरिगू यावागलू तोरु तिरुव परवानुदेव रूपवाद “तदेव मे दर्शय देव रूपं प्रसीद ऎन्दु अर्जुननु बेडुत्तानॆ. तत्, शब्दवु मुख्य वृत्तियल्ले परब्रह्मावाचकवु. “तं दुर्दष्र” “तम्म मसि श्वेत केतो” “तमेवंविर्द्वा” “तस्य धीरा परिचानन्ति योनि ” “तक्षत बहुस्वाम” “तन्न तदमृतम” “तत्तॆजो असृजत “तमे तं वेदानुवचनेन ब्राह्माणाः” “तमीश्वराणां पर मं महेश्वरम” इत्यादि - श्री यवरु “ॐत” ऎम्बल्लि रुव तत् ऎम्ब रब्ब भाष्यदल्लि “ब्रह्मवाचिना तदिति शब्दननिर्दॆ श्या” ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. (भ. गी. २२०२ पुटवन्नु नोडि) शरणागत वत्सलनाद स्वामियु विश्वरूपवन्नु मरॆसि, परवासुदेव रूपवन्नु ऒडनॆ तोरिसि हेळुत्तारॆ. “मया प्रसन्नेन तवार्जुने हं रूपपरं दर्शितमात्म योगात्” ऎम्बदागि ; अल्लिये पररूप वन्नु तोरि, कडॆगॆ “मातेव्यथा माच विमूढ भाव” ऎन्दू, “व्यपेतभीः प्रीतमनाः पुनस्य तदेव मे रूप मिदं प्रपश्य ऎन्दु हेळि, आश्रित वत्सलनु भक्तनु कोरिद नित्यवि भूतिय परवासुदेव रूपवन्नु तोरिसिदरु. इदु पररूपवॆन्द तिळिसुवदक्कागि सञ्जयरु “इत्य र्जुनं वासुदेव थोक्तं स्वकंरूप दर्शया मास भूयः” ऎन्दु क्लीषॆयिन्द वासुदेव शब्दविरुवदरिन्दलू अदे स्वकं-तन्न असाधारणरूपवादुदरिन्दलू________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु सैन समर्थित मर्थम् आदितः गीतार्थ परामर्शात् दृढयति 022 इब्बगतॆयिल् (१) मुरड प्रकृत्यात्म विवेकयुं डाक्कि (२) पिन्नु परम्परया मोक्षकारणङ्गळान करयोग ज्ञान योगतैयुदु, साक्षान्नोक्ष साधनवाग वेदान विहित मान भक्तियोग, सपरिकर याग उपदेशित्तु (३) व्यक्तवु. कृष्ण रूप स्वकं रूपवल्लवु. बहुशः श्री’ निगमादेशि करवरु ई कागॆयु अद्र तवादुदॆन्दु बिट्टिरबहुदु. तम्म ई अभिप्रायदन्ने गीता आदियिन्द विमर्शिसुव मूलक ऒन्दु सुहा वाक्यदिन्द दृढीकरिसुत्तारॆ- ई महा वाक्यवन्नु तिळियुवदु कष्टवादरॆ १. २. ३. ऎन्दु गुत्तिसिरुव रितिय : सण्ण नागवागि, नागिनबहुदु– हेगॆन्दरॆ युण्डाक्कॆ, ऎऒ युन्दा ऎन्दु वाक्यवागि इट्टु कॊन्दु अर्थमाडिकॊळ्ळबहुदु 3 ? १० मक्यगळ कॊन्दरॆ अर्थवु मनस्सिगॆ हिडियुत्तदॆ. विभागिसि इब्बगवद्गीतॆयिल् - ई भगवद्गीतॆयल्लि, मुड - प्रथमतः, मॊदलु प्रकृत्यात्म विवेकयुण्डा - देहवे अता ऎम्ब भ्रमॆयिन्द पीडितनागि ऒन्धु मुरग न्यू कॊल्लुवदु हेगॆ ऎन्दु लोकिसुत्तिरुव अर्जु्रनिगॆ जडदेहक्कू तननागि ज्ञाविवे कगळु आत्मनिगू इरुव व्यत्यासवन्नु भ्रमहोगुव हागॆ चन्नागि तिळिसि, सिट्टु - अन्तर, परंवरया - ऒन्दादन्तर इन्नॊन्दु हीगॆ क्रमेण, मोक्षकारण कान - मोक्षक्कॆ व्यवहितनानगळिन्द करयोग ज्ञानयोगगळन्नू, साकानॆक्षसाधन माग - नाक्षात्तागि मोक अव्यव त उपायवन्त, वेदा विहित मान उपनिषत्तुगळल्लि विधिसिरुव, भक्तियोगवन्नु, भक्तियोग साक्षा ताद उपायवॆन्दरिन्द, कयोग ज्ञानयोगगळु साक्ष ताद उवायवल्लवु. भयोगक्कॆ साधनवागि अङ्गगळॆन्द दॆळ तु; उपदेशित्तु - गॆ अष्टाङ्गयोगवाद उनान क्रमवन्नु________________

१३४ चरमश्लोकाधिकार-

nar “इति ते ज्ञान माख्यातं गुह्यात्तु तरं मया । निम्मत दशेषेण यथे चसि तथा कुरु” ऎन्नु अरुळिकॆय्द नारे (४) अर्जुननुडैय मुखत्तिलुरावु तक ण्णरुळि यिरुक्क कैय दे कडुग लघपाय यरुळि च्चॆ य दे (५) “ परी क्षां च जगन्नाथः करोत्य दृढ चेतनाम ” ऎच्चर कट्टळि कण्ण रुळि, नावु इन्न दुनक्कु साक्षाक्षसाधनमान परम हितम’, इत्तॆ प्रधानवाग कणिशित्तु, इदन्नु अनुरूपवाग उपदेशिसि, कॊनॆगॆ श्री कृष्ण भगर्वारवरु निगमनदल्लि “इति - ई प्रकारवागि “नवाहम् ऎन्दारम्भिसि इदुवरॆगू, ज्ञानं मोकोपायवन्नु अनुष्ठिसि परमात्मनन्नु साक्षात्करिसुव ज्ञानवु, मया - भ क्त वत्सल नागि करुणामयनाद नन्निन्द आख्यात उपदेशिसल्पट्टितु. अदु ऎन्ताद्दॆन्दरॆ–गुह्याद्दु तरं - ऎल्ला रहिस्यगळिगिन्तलू अतिरहस्यवादुदु. एतत् ऎल्ला देशवन्नु, अशेषेण ऒन्दन्नू बिडदॆ सम्पूर्णवागि विम र्शिसि तिळिदु, यथेच्छसि - प्राज्ञनाद निनगॆ आ निष्ट नि वृति इष्ट प्राप्ति हेगॆ उण्टागबेको, तथाकुरु - हागॆ माडु,” ऎन्नु ऎम्ब दा गि, अरुण्णॆ दवारे यावाग कृपया अप्पणॆ कॊडिसिदरो, आगले, अर्जुनन मुखदल्लि, उरावुत-दैन्य वन्नु, मनः खेददिन्द मुख बाडि होगिरोणवन्नु, कण्णु - नोडि, अरुळियिरुक्क च्चॆय द-कृपया इद्दरू कूड, कडुग - ऒडनॆयॆ, शीघ्रवागि, लघपाय-अदु गुरूपायवे, साध्यविल्लवे ऎन्दु पेचाडुत्तिद्दुदरिन्द ऒडनॆयॆ, ई चरमश्लोकदल्लि हेळिरुव लघपा यवन्नु अरुळिच्चॆ दे-कृपया उपदेशिसदॆ, “ अदृड चेतसां- दृढवादमनस्सु इल्लदवरन्नु, जगन्नाथनु परीक्षां च करोति - परीक्षॆयन्नु माडुवनु, परीक्षिसुवनु ऎम्बर्थवु, ऎच्चर कट्टय्य कण्डरुळि-ऎम्बन्यायवन्नु अङ्गीकरिसिदवरागि, नाम-श्री कृष्णनाद तानु, इन्नदु ईग, उनक्कु - अर्जुननाद निनगॆ, साक्षात् मोक्षसाधनवाद, परनुहितं परमहितवाद उपदेशवु ई शरणागतियु ; इत्तॆ - इदन्नु प्रधानवाग कणित्तु - तुम्बा मुख्यवादुदॆन्दु भाविसि, अङ्गीकरिसि, ई शरणागतियाद उपायवु -________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १३५

वर्ति ऎन्नु निगमियादॆ (६) “एषपन्था विदर्भाणा मेष यातिकोसर्ला” ऎन्नु माप्पोलॆ, उपेक्षकत्व शङ्कॆ सण्ण लावडि, “यथेच्छसि तथाकुरु” ऎन्नु शॆल्लि तलॆ कॆट्ट नोम्, ऎन्नु इदु व्याजनाग शोकित्तानॆन्नु भावित्तु (७) इन्नु मॊरु परम माहात्मयुळ्ळद्दॆन्दु भाविसि, इदु अनुरूपवागिवर्ति उपायानुष्ठानक्कॆ अनुगुणवागि प्रवर्तिसु, ऎन्नु निगमियादे - ऎन्दु पूरैसि हेळदॆ, “एष सण्णा विदर्भाणाम? - इदे होगलु मार्गविदर्भरिगू, कोसलरिगू इदे मार्गवु” ऎन्नु माप्पोले ऎन्दु हेळिरुवहागॆ, उपेक्षकत्व शङ्कै पण्णु माम्रडि - उपेक्षॆ माडि एनादरू श्री कृष्णनु हेळिदरो ऎम्ब शङ्का उण्टागुवहागॆ, यथा इच्छिसि तथाकुरु - हेगॆ इष्टवो हागॆ माडु, ऎन्नु शूल्लि तलॆ कट्टनोम’ - ऎन्दु हेळि अर्जुननिगॆ उपदेशवन्नु शिरसा वहिसुव हागॆ माडिद्दायितु ; इल्लि उपेक्षकत्व शङ्का ऎम्ब प्रयोग दिन्द हागॆ आपाततः तोरुत्तदे विना निश्चयवागि परिशीलिसिदरॆ अन्तह शज्ञा एनू इल्लवॆम्ब भाववु तोरुत्तदॆ. आदुदरिन्दले सार विवरिणि भाष्यकाररु ई सन्दर्भदल्लि अप्पणॆ कॊडिसिरुवदु एनॆन्दरॆ ? “येन मार्गण गन्त्यव्य मिति रोचते तेन मार्गण गच्च” ऎन्दरॆ ओ अर्जुनने नीनु विवेकनु ; ईग उप देशवन्नॆल्ला केळिरुत्तीये ; अन्तवनु याव मार्गवन्नु अवलम्बिस बेको हागॆ प्रवसु ऎम्बदागि, सरियागि नोडिदरॆ “यथेच्छसि तथाकुरु” ऎम्बल्लि कोपवागलि उपेक्षॆयागलि इल्लवु. मुन्दॆ प्रियोसिमॆ ऎन्दिरुवदरिन्द सरियाद अर्थ हेगॆन्दरॆ “यथा प्राज्ञ, इच्छसि, “यथात्व, परां शान्ति, स्थानं प्राप्यसि शाश्वत, तथाकुरु” इत्यर्थः आदुदरिन्द अर्जुननु व्याजमाग शोकित्ता? ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. ऎन्नु कॊल्लितलॆकट्टिनोन’ ऎन्नु - ऎम्बदागि, इदु व्याज माग ई यथेच्छसि तथाकुरु ऎम्ब तम्म वाक्यवन्नु व्याजनाग शोकित्तानॆन्नु कारणवागिट्टु कॊण्डु अर्जुननु शोकिसिदनु ऎन्दु, भाविसि, - (श्री कृष्णनं) भाविसि, इन्नुव ऒरु निन्नॆ - इन्नू ऒन्दु सल, प्रधानमान भक्तियोग मुख्यवाद, भक्तियोग________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु सैन समर्थित मर्थम् आदितः गीतार्थ परामर्शात् दृढयति 029 इब्बगवद्गीतॆयिल् (१) मुरड प्रकृत्यात्म विवेकयुं डाक्कि(२) पिन्नु परम्परया मोक्षकारणङ्गळान करयोग ज्ञान योगकै यु, साक्षाक्ष साधनवाग वेदान्त विहित मान भक्तियोगत्तॆयु, सपरिकरवाग उपदेशित्तु (३) व्यक्तवु. कृष्ण रूप स्वकं रूपवल्लवु. बहुशः श्री निगमान्तदेशि करवरु ई श्लोकनिवारणॆयु अप्रस्तुतवादुवॆन्दु बिट्टिरबहुदु. तम्म ई अभिप्रायवन्नॆ गीता आदियिन्द विमर्शिसुव मूलक ऒन्दु महा वाक्यदिन्द दृढीकरिसुत्तारॆ.- ई महा वाक्यवन्नु तिळियुवदु कष्टवादरॆ १. २. ३. ऎन्दु गुरिसिरुव रीतिय ल्लि सण्णवाक्यगळागि भागिसबहुदु– हेगॆन्दरॆ युण्डारॆ, ऎम्बल्लि युण्डक्किर्ना ऎन्दु पूर्णवाक्यवागि इट्टु कॊण्डु अर्थ माडिकॊळ्ळबहुदु. हीगॆ १० वाक्यगळागि विभागिसि कॊण्डरॆ अर्थवु मनस्सिगॆ हिडियुत्तदॆ. 1 इब्बगवद्गीतॆयिल् - ई भगवद्गीतॆयल्लि, मुप्पड - प्रथमतः, मॊदलु प्रकृत्यात्म विवेकयुण्डाक्कि - देहवे आत्मा ऎम्ब भ्रमॆयिन्द पीडितनागि बन्धुगळन्नू गुरुगळन्नू कॊल्लुवदु हेगॆ ऎन्दु शोकिसुत्तिरुव अर्जु्रनिगॆ जडदेहक्कू चेतननागि ज्ञाविवे कगळुळ्ळ आत्मनिगू इरुव व्यत्यासवन्नु भ्रमहोगुव हागॆ चन्नागि तिळिसि, पिन्नु - अनन्तर, परम्परया- ऒन्दादनन्तर इन्नॊन्दु हीगॆ क्रमेण, मोक्षकारण ान - मोक्षक्कॆ व्यवहितसाधरगळिन्द, कयोग ज्ञानयोगगळन्नू, साक्षाक्षसाधनराग - साक्षात्तागि मोक्षक्कॆ अव्यवहित उपायवॆन्दु, वेदान्त विहित मान- उपनिषत्तुगळल्लि विधिसिरुव, भक्तियोगवन्नु, भक्तियोग साक्षा ताद उपायवॆम्बुदरिन्द, करयोग ज्ञानयोगगळु साक्षा ताद उपायवल्लवु, भक्तियोगक्कॆ साधनवागि अङ्गगळॆन्दु हेळल्प ट्टितु ; उपदेशित्तु - ऒगॆ अष्टाङ्गयोगवाद उपासनॆ क्रमवन्नु -________________

(१८) · उत्तरार्ध व्याख्यानवु प्रति अरुळिकॆय पुदुगिद्द शीरिय लपायत्तुक्कु प्रशंसा रूपमान ऒरुकालक्षेपं पण्णाद, कडुग सकल फलसाधनमान स्वविषयशरणागतिय्कॆ उपदेशित्तु, इव सुब्बय मनोरथत्तु कुं सारथियार्य सत्वशोकयुम कॆळिक्किरनागै याले, इष्टु निवारिर शोकम’, पळॆय शोकळिगॆ वेरु पट्टदन्नु खडम प्रकरण परामर्शत्ताले सुव्यक्तम रुव, लघपायत्तुक्कु - लघपायवाद प्रपदनक्कॆ, प्रशंसा रूपमाग - अदर महात्मयरूपदल्लि, ऒरुकालक्षेप पण्णाद - विस्तरिसि एनन्नू हेळदॆ, अदर परिकरगळु यावुवु ? इदर महात्म येनु ? इदन्नु अनुष्ठिसुव क्रववु हेगॆ ? ऎन्दु यावदन्नु हेळदॆ, युद्धक्कॆ आगले विळम्बवागिरुवदरिन्द इन्नु हॆच्चु कालविळम्बक्कॆ होगदॆ ऎम्बर्थवु कडुग - शीघ्रवागि, ऒडनॆये सकलफलसाध नमान - चतुर्विधाभजनॆ मारि ऎम्बुदु ऎरडु उपायगळन्नू कुरिते हेळिदुदु ऎन्दु भाविसबहुदागि, हागॆये सन्दर्भदल्ल चतुर्विधवाद सकल पुरुषार्थगळन्नू साधिसिकॊडुव, शरणागति यन्नु उपदेशिसि, इवनुडैय-ई अर्जुनन, मनोरथत्तुक्कु मनस्सिन अभिलाषॆगॆ, सारथियाय - शरणव्रज ऎन्दु हेळुव सिद्धोपायनागि ताने निन्तु, सत्व शोकयु - आतन शोक नन्नॆल्ला, कळिक्किरानागैयाले-“सत्व पापेभोमोक्षयिष्कामि ऎन्दु हेळि होगलाडिसुवनादुदरिन्द, उपासनवु कष्टवे अदन्नु अनुष्ठिसलु शक्तियिल्लवे, इन्नु पागगळुहोगुव बगॆ हेगॆ ? ऎन्दु शोकवन्नॆल्ला होगलाडिसुवदरिन्द ऎम्ब भाववु, पळॆय शोकण्ण ४८ - हिन्दिन शोकगळाद बन्धु विनाशशोक, तानेनादरू असुर स्वभावनो ऎम्ब शोक, स्वामिय शत्रु हननरूप घोरदर्शन शोक, ई मूरु शोकगळिगिन्त, वेरुपट्टदु - बेरॆयादुदु, ऎन्नुमिडव - ऎम्ब सन्दर्भवु प्रकरणपरामर्शत्ताले - प्रक रणवन्नु चन्नागि विमर्शिसुवदरिन्द, सुव्यक्तम - बेरॆ सन्देहवाद अङ्गशरणागति इदु, इत्यादिगळ निवृत्ति यॊन्दिगॆ, इन्नू याव पूरै पक्षगळिगू अवकाशविल्लदॆ, सुव्यक्तवु.________________

चरमश्लोकाधिकारः मूलवन्नु हत्तु वाक्यखण्डगळागि विभागिसिदॆवु. अवुगळ अभि प्रायगळन्नु स्वल्प मट्टिगॆ विचार माडोण. १. इब्बगवद्गीतॆयिल्…. युण्डा-अर्जुननिगॆ प्रथमतः शो कवन्नुण्टुमाडिद्दू सश्वेश्वरनाद श्री कृष्णने, सेनयोरुभयो र्मरथंस्थापय ऎन्दु अर्जुननु हर्षदिन्दलू उत्साहदिन्दलू हेळिरुत्तानॆ. बन्धुगळन्नु नोडि, इतररन्नु कॊल्लुवदु अधम्मवे ऎम्ब शङ्काशोकगळु उण्टागुव हागॆ हृषिकेशनु माडि, अवतारो देशगळाद शिष्ट परिपालन, अदक्कागि दुष्टनिग्रह, लोकोपकारवागि धर संस्थापनॆगळिगॆ लीलासारथियु अवकाशवन्नु माडिकॊण्डु, देहात्मभ्रान्तियिन्द शोकिसुत्तिरुव अर्जुननिगॆ प्रकृत्यात्य विवेक उण्डाक्कि शोकवन्नु आगलॆ होगलाडिसिदरु, ई विवेकवन्नु द्विती याध्यायद आदियल्लॆ उण्टुमाडिरुत्तारॆ. आ त न शोकवन्नु कलवॆन्दू, अर्स्वम् अकीर्तिकरम् ऎन्दू साधिसि, विवेकवन्नु उप देशिसुत्तारॆ- आग अर्जुननु तनगॆ सरियाद ज्ञानविल्लवु; धराधरगळ सरियादज्ञानवन्नु शिष्यनाद ननगॆ उपदेशिसु ऎन्दु शरणागतियन्नु अनुष्टिसुत्तानॆ आग सश्वेश्वरनु केळुत्तानॆ–नीनु युद्धदल्लि बन्धु वन्नु कॊल्लबेकागुत्तदल्ला ऎन्दरॆ देहक्कॆ विनाशवे आत्याविगॆ विनाशवे ऎन्दु विकल्पिसि, देहवु परिणामवुळ्ळद्दु, युद्ध विल्लदिद्दरू ताने कौमारादि अवस्थॆयन्नु हॊन्दिरुव विकारयाद जडद्रव्यवु (18 नॆय श्लोक), आत्मा हागल्लवु, आतनन्नु कॊल्ललु साध्यवल्लवु आतनु अजनु, नित्यनु (२०), करदिन्द आत्मनिगॆ देह प्राप्तियु, ऒन्दु देह होदरॆ इन्नॊन्दु देहवु बरुत्तदॆ. (२२) देहवन्नु कॊन्दरू आत्मनन्नु कॊल्ललु साध्यविल्लवु (२३) ईतनु अणु वादुदरिन्द (२४) आत्मा अच्छेध्यनु अदाह्यनु, अद्यनु, अशोष्यनु. आदुदरिन्द अविकारनु (२५) इत्याद्यु पदेशगळिन्द देहात्मविवेकवन्नु पदेशिसि “ नत्व- शोचतुमर्हसि” ऎन्दु शोकवन्नु निवारिसिरुत्तारॆ. देहक्कॆ मरणवॆम्बुदु तप्पिद्दल्लवु. आदुदरिन्द देहियु दुष्टनादरॆ क्षत्रि यनु अन्तवनन्नु कॊल्लुवदे आतनिगॆ धम्मवु, अदरिन्द आतनिगॆ स्वर्ग वुण्टु, लोकोपकारवु. निनगॆ धस्मयुद्ददिन्द पाप उण्टागुव दिल्लवु; अदु निनगॆ स्वधरवु; हागॆ निन्न थरवन्नु बिट्टरेने________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १९ पापवन्नु हॊन्दुवि ऎन्दु उपदेशिसिदुदरिन्द शोकवु निवारितवु. २. पिन्नु परम्परिया….उपदेशित्तु - ई परम्परॆय उपदेशवन्नु ऎरडनॆय अध्यायद ४७नॆय श्लोकदिन्द हिडिदु ५३ र वरगू हेळुत्तारॆ- अनन्तर ज्ञानयोग विषयवन्नू ज्ञानयोगिय ४ अवस्सा भेदगळन्नू ४ श्लोकगळल्लि उपदेशिसुत्तारॆ (५५ रिन्द ५८) इवु भक्तियोगवाद साक्षादुपायक्कॆ अङ्गगळु, ई बरी अङ्गगळिन्द ले मुक्ति यिल्लवॆन्दु ११नॆय अध्यायदल्लि “नादरवे?” ऎम्बल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द भक्तियोगक्कॆ अङ्गगळागि मोक्षसाधन गळु. कण्मयोगमाहात्मयु ३नॆय अध्यायदल्लि हेळल्पट्टु, कर ममताफलाकाङ्क्षॆगळिल्लदॆ कानुष्ठानमाडि ईश्वरनाद तन्नल्लि सम र्पिसतक्कद्दॆन्दु (३.३०) रल्लि हेळि, निनगॆ ज्ञानयोगवु कष्टवादुद रिन्द जनकादिगळ हागॆ करयोग मात्रवे अनुष्टिसि भक्तियोगक्कॆ अर्हनागबहुदॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ (३-३५) बरी कयोगमात्रवे साक्षान्नोक्ष साधनवल्लवु, भक्तियोगवे साक्षात्रोक्ष साधनवॆन्दु हेळिरुवदु ऎल्लि ऎन्दरॆ ११नॆय अध्याय 53,54नॆय श्लोकगळल्लि- दासनु बरॆदिरुव भगवद्गीतॆय २३१-२,१५११नॆय पुटगळन्नु नोडि. भक्तियोगवे साक्षा$क्षदायकवादुदरिन्द, करयोगानु” हीतवाद भक्तियोगवन्ने अनुष्टिसतक्कद्दॆन्दू 9नेअध्यायद कॊनॆय श्लोकदल्लू अनुवाद माडि पुनः ११नॆय अध्यायान्त्य श्लोकदल्लू उपदेशिसिदरु. (३) इतितेज्ञानमाख्यातं”-ई ६३ नॆय श्लोकवन्नु आपाततः नोडिदरॆ, सश्वेश्वरनु अर्जु न न मनस्सिगॆ युद्दा रम्भवु इन्नू इष्टवागदिरलु, कोपदिन्दागलि, उपेक्षॆयिन्दागली, नीनु स्वतन्त्रनॆन्दु भाविसिरुव हागॆ तोरुत्तदॆ, निन्न मनबन्दहागॆ माडु होगु ऎन्दर्थवागुवदरिन्द अर्जुननु हागॆ अर्थमाडि कॊण्डु, अर्जुननमुखत्तिल् उराव उण्टायितु, इदन्नु नोडिद ऒडनॆये स्वामि श्रीकृष्णनु ऒडनॆ आतन शोकवन्नु निवारण माडि लघपायवन्नु (66) उपदेशिसबेकागित्तु, हागॆ माडदॆ अर्जुननन्नु इन्नॊन्दु सल परीक्षसोणवॆन्दु मुन्दॆ ६४-६५ नॆय श्लोकगळल्लि इन्नॊन्दु सल वू गुरूपायवन्नु उपदेशिसुत्तारॆ, आदरॆ ई ६३नॆय श्लोकवु अर्जुननु माडिकॊण्ड हागॆ अर्थवल्लवु.________________

१४ चरमश्लोकाधिकार 1 ईग निनगॆ अदक्कॆ सरियाद अर्थवु, एतदशेषेण विमृत्य * नवाहं * ऎन्दारम्भिसि इदुवरॆविगू उपदेशिसिरुवदॆल्ल न न्नू सम्पूर्णवागि विमर्शिसि, यथेच्छसि - प्राज्ञनाद नीनु हिन्दॆ ६२नॆय श्लोकदल्लि हेळिरुव हागॆ, यथा- परांशास्त्रियन्नू सापराधगळिन्द बिडुगडॆयन्नू, शाश्वतंस्थानं - दिव्यवैकुण्ठ वन्नू हेगॆ हॊन्दबेको हागॆ, ऎरिसु ऎम्बर्थवु. इदे सरियाद अभिप्रायवु एकॆन्दरॆ इदक्कॆ श्रीयतिवररु भाष्य बरॆदिरुवुदु एनॆं दरॆ, कयॊ गं ज्ञानयोगं भक्तियोगं ना यथेष्ट माशिष्ठ वॆम्बदागि, इल्लि ना ऎम्बुदर मूरर्थदल्लि अवधारणार्थ वागि इल्लि उपदेशिसुत्तारॆ–करयोग ज्ञानयोग भक्ति योगगळन्ने अनुष्ठिसु ऎम्ब भाववु. यथेच्छसि ऎम्बुदक्कॆ यथेष्ट ऎम्ब भाष्यदिन्द अनिष्टनिवृत्तियू इष्टप्राप्तिये निनगॆ योग्यवागि ज्ञानयोगक्कॆ निनगॆ योग्यतॆ इद्दरॆ, हागॆयू, योग्यतॆ इल्लदिद्दरॆ अदन्नु त्यजिसि हीगॆ यथेष्टवातिष्ट ऎन्दर्थ माडिरुत्तारॆ, दासनु बरॆदिरुव श्रीमद्भगवद्गीतॆय २६५९-६० नॆय पुटगळन्नु नोडि. D (५) “परिक्षाञ्च जगन्नाथः…निगमियादे अर्जुनन मुख दल्लि दैन्यवन्नू ग्लानियन्नु यावाग कण्डरो आग वात्सल्यातिरेकदिन्द भक्तनिगॆ लघपायवन्नु उपदेशिसबेकागित्तु, हागॆ माडदॆ लीलॆयल्लि स्वामिगॆ इष्टवादुदरिन्द इन्नॊन्दुसल परीक्षॆयन्नु माडोणवॆन्दु भाविसि मुन्दॆऎरडु श्लोकगळ मूलक उपदेशिसुत्तारॆ. एकॆन्दरॆ लघ पायक्कॆ मुख्यवाद अङ्गगळु अनन्यगतित्व, आकिञ्चन्य महाविश्वासगळु इवुगळु उण्टो ऎन्दु परीक्षिसुत्तारॆ. शोकवु इन्नू हॆच्चिदरॆ ई अङ्गगळु उण्टॆन्दु निर्धरिसि पूर्णाधिकारियादनॆन्दु भाविसबहु दॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. यामुन मुनिगळु नधरनि ऎम्ब श्लोकदल्लि करयोग ज्ञानयोग भक्तियोगगळिगॆ तनगॆ योग्यतॆ यिल्लवॆन्दु हेळि, तावु अकिञ्चनन्य गतिकनु ऎन्दु हेळिकॊण्ड इवे अवरु तरणं प्रपद्य ऎन्दु शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिरुत्तारॆ. (६.७) विषपन्था विदर्भाणा…..इदु व्याजनाग शोकित्ता नॆन्नुभावित्तु….निष्कर्षिनियमिक्क-महनीयराद अधिकारिगळिन्द सत्वरू भक्ति योगोपायवन्ने साधुवादुदॆन्दु भाविसि अनुष्ठिसत________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु कद्दु ऎन्दु हेळि नोडोणवॆम्ब लीला विनोदवन्नु कैकॊण्डु, ६४ नॆयदाद मुन्दिन श्लोकदल्लि आ भक्तियोगद महिमॆयन्नु कॊण्डाडि हेळुत्तारॆ. “सगुह्यतमं भूयः” इन्नॊन्दु सल श्रेष्ठतम वाद रहस्यवन्नु उपदेशिसुत्तेनॆ, श्रुणुपरमावचः - परम माहात्मियुळ्ळ नन्न मातन्नु गमनिसिकेळु ऎन्दु उपच्चन्दनवेनू इल्लदॆ सत्यवागि यथार्थवाद मातन्नु केळु ऎन्दु हेळि, अदेनु अष्टु तावु ऒत्ति हेळुत्तीरि ऎन्दु केळुत्तीयो ? प्रियोसिमेदृढ इतिवा मितेहितनु - नीनु तुम्बा प्रियनादवनॆम्बुदु सत्य वादुदु, आदुदरिन्दले निनगॆ परमहितवन्नु हेळुत्तेनॆ केळॆन्दु अवतारिकॆयिन्द मुन्दिन ६५नॆय श्लोकदल्लि भक्तियोगोपायवन्ने पुनः निगमनदल्लि उपदेशिसुत्तारॆ. अदु यावुदॆन्दरॆ ? 65 नॆय श्लोकवु–“मन्मनाभवनद माजी मान्नमस्तुरु । मानवैत्यसि सत्यन्त प्रतिजाने प्रियेसिमॆ” आ कयोग सह कृतवाद भक्तियोगवन्ने अङ्गशरणागतियॊन्दिगॆ नीनु अनुष्ठिसतक्कद्दु, इदे परम हितोपदेशवु, नीनु ननगॆ प्रियनादुदरिन्द निनगॆ उप देशिसिदॆनु ऎन्दु प्रतिज्ञॆ माडि हेळुत्तारॆ. हॆच्चु स्वारस्यवु बेकॆं बुवरु दासनु बरॆ दि रु व गीता श्लोकगळ उपपादनार्थगळन्नु पराम्बरिसबहुदु. अव्वळविलु इवन शोक….शरणागतिय उपदेशित्तु - हीगॆ भक्तियोगदमहात्रॆयन्नु तिळि सि, अदन्ने अनुष्टिसु, नीनु प्राज्यवन्नु हॊन्दुवि ऎन्दु प्रतिज्ञॆ माडि हेळिदरू ईतनिगॆ आ गुरूपायक्कॆ बेकाद चित्तैकाग्रतॆयु तनगॆ साध्यविल्लदु दरिन्द ईतनिगॆ शोकवु हॆच्चिते विना निवारणॆयन्नु हॊन्दलिल्लवु. तन्न मातु हागिरलि, अनेकरु उपासनवन्नु माडलु अशक्तरागिरु वरु. इन्नु कॆलवरिगॆ उपासनदल्लि अधिकारवे इल्लवु. इवरुगळिगॆल्ला मोक्षवे इल्लवे ? ऎम्ब शोकवु अर्जुननल्लि मिति मीरितु. इदन्नु लीलासारथियु कण्डु ईग ई अर्जुननिगॆ उपासनक्कॆ शक्तियिल्लवे ? पापगळु कळॆदुहोगुव बगॆ हेगॆ ? दिव्य वैकुण्ठ प्राप्तियु ऎन्दिगू इल्लवे ऎम्ब परिताप हॆच्चि, अनन्य गतित्व, आकिञ्चन्य उण्टागिरुवद रिन्द ईतनु लघपायोपदेशक्कॆ पूर्णपात्र नानार् ऎन्दु भाविसि मामेकंशरणंव्र’ ऎन्दु भरन्यासवन्नु उपदेशिसिदरु. इदु________________

१४२ चरमश्लोकाधिकारः श्रीरियलघपायवु - सत्कृष्ट उपायवु. ऒन्दु क्षणकाल दल्लि गुरुविन सन्निधियल्लि अनुष्ठिसतक्कद्दु, नजातिभेद नकुलं नलिङ्गन्नगुण क्रियाः । नदेशकालं नावस्थां योगोद्य यमपेक्षते इत्यादिगळन्नु यावुदन्नू ई लघपायवु अपेक्षिस वदिल्लवु. विळम्बविल्लदॆ मोक्षप्राप्ति इत्यादि भरन्यास महिमॆयन्नु कॊण्डाडदेने उपदेशिसिबिट्टिरल्ला अदेनु ? ऎन्दरॆ अदु ईग अप्प स्तुत विषयवु - हागॆ ऒन्दु लघपायवू उण्टु, ऎल्लरू अनुष्ठ सबहुदु ऎन्दु इष्टु मात्र तिळिदरॆ अर्जुननु तृप्तनागि न मोहतिर्लज्ञा” ऎं दू “गतसन्देहः” ऎं दु हेळि, करिष्यवचनन्तन ऎन्दु ऒप्पि, युद्ध सन्नद्धनादनु. आदरॆ ई युद्ध कालदल्लि इदॊन्दुपायवन्नु मात्र हेळि युद्ध सन्नद्धनागुव हागॆ माडिद्दरॆ साकागिगित्तल्ला ऎन्दाक्षेप तन्दरॆ उपासनक्कॆ करॆ योगवु अङ्गवु. अर्जुननु क्षत्रियनागि दुष्टनिग्रहवु आतन इति काव्यतॆयल्ले सेरिदुदरिन्द भक्तियोगवु आवश्यकवागि उपदेशिस बेकागिबन्तॆम्बुदु समाधानवु. ई सन्दर्भदल्लि इन्नॊन्दु पूर पक्षवेनॆन्दरॆ ? हागॆ लघपा योपदेशक्कॆ पूर्णपात्रनॆन्दु भाविसि उपदेशिसिदरॆ आ उपायोपे दशवन्नु ऒन्दु अनुष्टु पश्लोकदल्लि मुगिसि, ऒन्दु प्रशंसारूप मान कालक्षेपम्पण्णादॆ हेळिरुवदु न्यायवे ? अदन्नु अनुष्ठिसु वक्रम हेगॆ ? परिकरगळु यावुवु ? अदक्कॆ अधिकारिगळु यारु ? इत्यादि याव विषयगळन्नू हेळदिरुवदु सरिये ? ऎन्दरॆ इवॆल्ला अप्रस्तुतविषयवु. अर्जुननिगॆ मुख्यवागि तन्न इतिकर व्यतॆयन्नु उपदेशिसतक्कद्दु आवश्यकवु. क्षत्रियनिगॆ दुष्ट निग्रह शिष्ट परिपालनॆय रूपवाद धरयुद्धदल्लि प्रवृत्तियु अत्यावश्यकवु. अदक्कागि कर योगवु मुख्यवागि अदन्नु सरियागि नडॆसिदरॆ भक्तियोगद्वारा मोक्ष साधकवागुत्तदॆम्ब उपदेश माडबेकागिबन्तु. आदरॆ शरणा गतिय मा हा त्रै यु स्वल्प मट्टिगॆ उपपादितवु. मादेवय प्रपद मायामतान्तरते ऎम्बल्ल, “मांहिसार्थव्य पाम्रत्ययेपिसुः पापयेनयः । यो वैश्यान्‌ धा शूद्रा तेपि या पराङ्गति” ऎम्बल्लू ई प्रपदनवु उपपादितवु.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु h४३ स्त्रीयरिगू शूद्ररिगू उपासनदल्लि अधिकारविल्लवष्टॆ. इदर महा यु स द्य- फलवन्नु कॊडुवदरल्लॆम्बुदू विदितवु. ऎरडनॆय अध्यायद ७नॆय श्लोकदल्लि अर्जुननु “शिष्यहंशाथिमान्त्वां प्रपन्न ऎन्दु शरणागतियन्ननुष्टिसिदुदर फलवागि ऒडनॆये गी तोपदेशवॆल्ला दॊरकितु. पुनः शरणागतियन्न मुष्ठिसि “तदेवम दर्शय देवरूपं प्रसीद देवेश जगन्निवास” ऎन्दु पुनः शरणागतियन्नु अनुष्ठिसि पररूपवन्नु दर्शिसु ऎन्दु बेडुत्तानॆ. ऒडनॆ श्रीकृष्णनु अदन्नू तोरिसि हेळुत्तारॆ मया प्रसन्नेन तवार्जुनेदं रूपपरन्दर्शित मात्मगात् ” इल्लि पररूप ऎन्दु व्यक्तवागि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हीगॆल्ला भगवद्गीतॆयल्लि लघ पाय विषयविरुवाग स्वामि देशिकरवरु ऒरु प्रशंसारूपवाग कालक्षेपम्पण्णादे” ऎन्दु हेळिरुवदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ भक्तियोगद महात्म उपपादनॆ, प्रशंसा इवुगळु नडॆदहागॆ विस्तारवागि नडॆ यलिल्लवॆम्ब भावदिन्द हेळिदरॆ विना, शरणागतिय विषयवन्नु इन्नॆल्लू हेळलिल्लवॆम्ब भाववल्लवु. सारथिरूपनान सरेश्वर्र ऎम्बु दरिन्द अवने सिद्धोपायनागि अवने कृष्णं धरंसनातनन ऎम्बल्लि हेळिरुव मार्गदर्शि आगबेके विना अन्यथा अल्लवु. ई अर्थ वन्नॆ श्री वाल्मीकिमहर्षियु अग्रतः प्रययौरासीताम सुमध्यमा । सृष्टतस्तु धनुाणि लक्ष्मनुजगामह उप पादिसिरुत्तारॆ. इदे प्रणवार्थवु मकारवाच्य जीवः आन ऎम्बर्थवन्नू सूचिसुत्तदॆ. इव नुडैय मनोरथक्कुम सारथि ऎम्ब प्रयोगदिन्द मनस्सिन अभिलाषॆगॆ सारथियु श्रीकृष्णनु ; रथवु सारथियिल्लदिद्दरॆ चलिसि तन्न मनस्सु यावस्थळ वन्नू प्रयोजनवन्नू हॊन्दबेको अवुगळन्नु हॊन्दलारदॆम्ब स्वारस्यार्थवु तोरिबरुत्तदॆ. आ त नु सारथियागिये विदधाति कार्मा ऎन्दु हेळल्पट्टितु. सशोकं कक्किराव् - शरणागतनाद प्रपन्नन ऎल्ला विध शोकवन्नु होगलाडिसुत्तेनॆ ऎम्बुदे सहवाद चरमश्लोक तात्परवु. हिन्दॆये कारिकॆयन्ने अनुग्रहिसिरुत्तारॆ. “सुदुष्करेण शचेद्य । येन ये नेष्ट हेतुना।सस तस्याह मेवतिचरम________________

१४४ चरमश्लोकाधिकारः चरमश्लोके निर्भरत्न, निर्भयत्व निस्संशयत्यादिःफलितन उपायान्तर रहितवानवकुरित्तु “मामेकं शरणव्र ऎन्नु विधित्त कट्टळ्ळॆयिले अशक्तनानवन् शक्तन् कैयिले भरसन श्लोकसह ऎम्बुदु कारिकॆयु, इल्लि सत्व शोक शब्ददिन्द हेळल्प मृदुदु मोक्षप्रतिबन्धकवागिद्द पूरैाघगळू उत्तरप्रामादिकागळु हेळल्पट्टवु. आदरॆ बुद्धि पूर कोत्त राघवु सेरलिल्लवु. इदू कळॆयबे कादरॆ पुनःप्रपदनवन्नु प्रायश्चित्त रूपदल्लि अनुष्ठिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. प्रकरण परामर्शत्ताले - उपासनॆगॆ तनगॆ शक्तियू इल्लवु अदू अल्लदॆ इन्नू अनेकरु उपासनक्कॆ अनधिकारिगळु. हीगिरुवाग तम्मॆल्लरिगू गतियेनु ? ऎम्बुदु प्रकरणवु. इदन्नु चॆन्नागि विम र्शिसिनोडिदरॆ ई शोकवु हिन्दिन शोकगळिगिन्त बेरॆयादुदु ऎम्बु दुव्यक्तवु. परामर्श हेगॆ ऎन्दरॆ अर्जुनन मुखवन्नु नोडि श्रीकृष्णनु माशुचः ऎन्दु हेळबेकादरॆ अर्जुननिगॆ शोकवित्तॆम्बु दुव्यक्तवु, सत्व पापेभो मोक्षयिष्कानि, मातुचः - शोकिस बेडवॆन्दरॆ, सत्व पापगळिन्दलू बिडुगडॆयु हेगॆ ? उपासनक्कॆ तनगॆ योग्यतॆयिल्लवे ऎम्बुदु परामर्शॆयु ऎम्ब तात्परवु. आदुदरिन्द अर्जुननिगॆयिद्द ई शोकवु हिन्दिन शोकगळु यावुवू अल्लवु. अवुगळिगॆ व्यतिरिक्तवादुदु. उपासनॆ माडलू योग्यतॆयिल्लवु एकॆन्दरॆ चित्तैकाग्रतॆयु तनगॆ साध्यविल्लवु ; प्रायश्चित्तगळिन्द कळि `सलू साध्यविल्लवु. हीगिरुवाग पापगळॆल्ला कळॆयुवबगॆ हेगॆ ? पाप गळॆल्ला कळॆदु होदरल्लवे मोक्षवु ? ऎम्बदागि शोकवु. अदक्कॆ स्वामिय उत्तरवु मामेकं शरण व्रज ऎम्बदागि, चरम श्लोकदल्लि निर्धर, निर्भयत्व निस्संशयादि फल गळु तोरि बरुत्तवॆ. ई अमोघवाद चरम श्लोकद पूरार्थ दिन्द निर्भरत्ववू, उत्तरार्धदिन्द निर्भयत्ववू पूराकदिन्द निस्संशयत्ववू तोरिबरुत्तवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ (१) उपायात्र ररहितवानैक्कुरित्तु - बेरॆ उपायवाद कन्मयोगादि सहकृतवाद भक्तियोग (उपासन) वन्नु अवलम्बिसिद मुमुक्कुवन्नु कुरितु “मामेकं शरणंव्रज ऎन्नु - ऎम्बदागि, विधित्तकट्टळ्ळॆयिले -________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १४५ र्षणं हण्णुगैयाले स्वतन्त्र कारुणिकॆनान शेषि भरकारं पण्णुगैयालुम् इप्रपन्ननुक्कु इल्लोकल् पूरार्धत्ताले निर्भरत्वमुं सत्व शक्तियाय स्वीकृतभरनाय आश्रितविष यत्ताल् सत्यवादियान शेषि “ आहन्त्वा सत्व पापेभो मोक्ष यिष्यामि” ऎन्नु अरुळिच्चॆय गैयाले व्यस्त भरनान इवनुक्किनि आगामि नरकादि प्रत्यवाय शङ्का प्रसङ्ग मल्ला मैयाले निर्भयत्वमुव, इ श्लोकम शॆम्मॆयुडैय तिरुवरङ्गर् तानु सणित्त मॆल्फ् पॆरुवारि यागैयाले निस्संशयत्त मुमु फलितम. विधिसिदक्रमदल्लि, अशक्तनादवर्न - शक्तियिल्लदवनु, ई सन्दर्भदल्लि उपासनक्कॆ शक्तियिल्लदवनु. शर्क्तकैयिलॆ भरसमर्पण षण्णु गैयाल् - शक्तनादवनल्लि, ई सन्दर्भदल्लि शक्तनाद परमपुरुषनल्लि आत्मरक्षा भरसमर्पणवन्नु माडुवदरिन्द, स्वतन्त्र कारुणिकनाद शेषियाद परम पुरुषनु भरकार सण्णुगैयालॆ - भरस्ति कारवन्नु माडुवदरिन्द, प्रपन्ननिगॆ, ई चरमश्लोकदल्लि पूरा र्धदल्लि - निर्भरत्वमु - मुन्दॆ कृतकृत्यनागुवदरिन्द याव दॊन्दु भरविल्लदिरोणवू, (२) सत्व शक्तियाय - समस्त शक्तियन्नु हॊन्दिदवनागि, स्वीकृतभरनाय् - प प न आत्मरक्षाभरवन्नु वहिसिदवनागि, आश्रितविषयत्तिल् - तन्नल्लि शरणागतियन्नु माडिद वन विषयदल्लि, सत्यवादियान - रक्षिसुत्तेनॆन्दु हेळिद मातिनल्लि सत्यतॆयुळ्ळ “ अहन्त्वासत्व पापेभोमोक्षयिस्वामि” ऎन्दु अरुळि यगॆयाले - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिरुवदरिन्द, व्यस्त भर नान इवनुक्कु - समस्तभारवन्नू परमपुरुषनल्लिट्ट ई मोक्षा र्थिगॆ, आगामिनरकादि प्रत्यवायशङ्का - मुन्दक्कॆ नरकप्राप्तिये मॊदलाद तॊन्दरॆय सन्देहद, आदि - पुनस्संसारबन्ध, तिरक् जन्तु मॊदलाद जन्म प्राप्तियु हेळल्पट्टितु, प्रसङ्ग मिल्लामैयाले - सम्बन्धविल्लदुदरिन्द निर्भयत्ववू (३) इश्लोक - ई चरम श्लोकवु, शॆम्मॆयुडैय - आर्जववन्नु हॊन्दिद, तिरुवरङ्गर् - श्रीरङ्गनाथराद, ताम’ - तावे साक्षात्तागि, पणि - दयमाडि उपदेशिसिद, मय सैरुनार् या कै या ले -________________

D चरमश्लोकाधिकार महिमॆयुळ्ळ अ मॊघ वाद मातादुदरिन्द, निस्संशयत्न मुम्’ फलितव’ - निस्संशयवू फलवागि तोरुत्तदॆ. निर्भरत्ववु पूक्षार्धदल्ल, निर्भयत्ववू उत्तरार्धदल्ल, आ पूराश्लोकदिन्द निस्संशयत्ववू तोरिबरुत्तदॆ ऎन्दरॆ भरन्यासानुष्ठान माडिदवनु निर्भरवागि, निर्भयनागि निस्संशयवागि तानु कृतकृत्यनॆन्दू कृष्ण मनस्कनॆन्दू, भाविसबहुदु ऎम्बुदु तात्परवु. निभरत्न हेगॆ ? ऎन्दरॆ, “सक्क देव प्रसन्नाय तवाति च याचते । अभय सत्यभूते ददाम तम्मतं मन” ऎम्ब तम्म शरणागति रक्षणॆय सङ्कल्पवन्नु तिळिसिरुवदरिन्द निर्भरत्ववन्नु ग्रहिसबहुदु. पुनः “अप्यह जीवितं जह्यां त्वां वा सीते सुमध्यमाम । नहि प्रतिज्ञां संस्कृत्य ब्राह्मणीभो विशेषतः” ऎम्ब ; मत्तु “स्वयिकिञ्चना पन्न किङ्कारं सीता मतु” ऎन्दरॆ प्राण वन्नादरू बिट्टेनु, निन्नन्नु लक्ष्मणनन्नु सह बिट्टेनु ; शरणागतरिगॆ मातु कॊट्टिद्दन्नु ऎन्दिगू बिडॆनु; अदरल्लू विशेषवादुदु ब्राह्मण रिगॆ कॊट्ट भाषॆयिन्द तप्पलु साध्यवे ? ऎम्ब, “मित्रभावेन सं प्राप्तं नत्यजेयं कथञ्चन” ऎम्ब, वाक्यगळिन्दलू ग्रहिस बहुदु. इदु एनादरू उपच्छन्दन रूपोक्तिगळो ऎन्दरॆ हेळु तारॆ. “रामोद्वि राभिभाष्यते” ऎन्दू “अनृतं नोक्त पूत्वं मे न च वकदाचन” ऎन्दू “द्यः पतेत पृथिवीशीद्धि मर्वाशकलीभवेत् शुष्कत्तॊयनिधि र्कृ नम मोघं नचो भवेत्” ऎन्दू “स्वलोकवु कॆळगॆ बीळबहुदु ; भूमियु शीळि होगबहुदु ; हिमवत्परतवु चूरु चूरागबहुदु ; ओ ब्रौप दिये, स मु द्र वु ऒणगि होगबहुदु ; नन्न मातादरो व्यर्थवागलारदु” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द उपच्छन्द नवाक्कु - आगु वदिल्लवु. इदरिन्द (२) निर्भयत्ववू तोरिबरुत्तदॆ. आतनु अघटिता घटनाशक्तियुळ्ळवनिगॆ यावाग शरणागतनादनो, आग दुरत्यय वाद मायॆयिन्दलू दुर्निवारवाद पापगळिन्दलू बिडिसुत्ते नॆन्दू सत्य पापेभोमोक्षयिस्वामि ऎन्दु सिद्धवु. गजेन्द्र, अम्बरीष, प्रह्लाद वृत्तान्तगळिन्द इदु सिद्धवु. “प्रतिभयं न किञ्चि-चित्” ऎन्दु आ कारणदिन्द अभीतिस्तवदल्लि 8 हेळिरुवदरिन्द________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १४७ भक्तियोग दौत्यादि निमित्तक एव शोकोत्र मातुच इति निवारते आयालिट्टु उपाय विशेष श्रवणानुष्ठान ४ वाल् उपायानु बन्धियायुम, फलानुबन्धियायुव, वरुन शोकल् प्राप्तियिल्लि यॆरदु. हेळिरुत्तारॆ. आ कारणदिन्द निस्संशयत्ववू फलितवु ऎन्दु हेळिदरु. एकॆन्दरॆ आतनु सत्वशक्तनू अल्लदॆ सत्यसङ्कल्पनु. आतनु तन्न सङ्कल्प वन्नु नडॆसिकॊळ्ळुत्तानॆम्बुदरल्लि संशयविल्लवु. यावाग भरस्वीका रवन्नु माडिदनो, आग रक्षिसुवॆनु ऎम्बुदरल्लि संशयविल्लवु. मेलिन प्रमाणगळल्लि प्रपन्न संरक्षणॆये तनगॆ व्रतवॆन्दू, अदक्कॆ यावु दॊन्दु प्रतिभयवू इल्लवॆन्दू हेळि, मातुचः ऎन्दु कॊनॆयल्लि हेळिरुवदरिन्द निनगॆ आ विषयदल्लि संशयबेडवॆन्दे हेळिदन्तायितु. भक्तियोग दौर मूलकवाद शोकवु मातुचः ऎम्बुदरिन्द निवारिसल्पडुत्तदॆ.

आगैयाल् आ कारणदिन्द, ऎन्दरॆ ईग अर्जुन शोकवु बन्धुवधॆयनिमित्तवादुदल्लदॆ, मोक्षप्राप्तिगॆ बेकाद उपायवाद भक्तियोगद दौष्करदिन्दुण्टागि सत्व पापनिवारणॆगॆ मार्ग यावुदु ऎन्दु शोकवागि, अन्तह शोक निवृत्तियागि निर्भरत्ववु सिद्धिसुवद रिन्द ऎम्ब भाववु. उपाय विशेष - भरन्यासरूपवाद उपा यद, श्रवणानुष्ठान४-उपदेश श्रवण मत्तु अनुष्ठिसोणवु, वाल् - प्राप्तवादरॆ, उपायानु बन्धिया - उपायक्कॆ सेरिदुदागियू, फलानुबन्धियायुम - फलप्राप्तिगॆ सम्बन्धि सिदुदागियू, वरुम’ - उण्टागुव, शोकत्ति८ – शोकदल्लि, प्राप्तियल्लि यॆरदु - प्राप्तियिल्ला ऎन्दु हेळुवदु ; इदीग मातुचकि ऎम्बुदरर्थवु. ई शरणागतियन्नु अनुष्ठिसलु प्रथमतः उपदेश श्रवणवु आवश्यकवु ; ई बरी श्रवणदिन्द शोकनिवृत्तियु उण्टागुवदिल्लवु. अडिगॆय ज्ञानदिन्द हेगॆ मुनिवृत्तियिल्लवो, अडिगॆयन्नु माडि ऊट माडिदरेने हेगॆ कु निवृत्तियो हागॆये इल्लि शोक निवृत्तिगॆ श्रवण, अनुष्ठानगळॆरडू आवश्यकवु. करणंव्रद -________________

१४८ चरमश्लोकाधिकार प्रपदने शोभीति अधिकारः इत्ताले शोकविशेषापर्ष्ट प्रपतिक्कु अधिकारियन्नु तोत्तानि “अहं भीतो” ऎन्नुम्, (9) ऎम्बुदु उपदेशवु. आचार् प्रोक्त द्वयोच्चारणमूलकवागि अनुष्ठानवू, इवॆरडू सेरिदरॆने शोकनिवृत्तियुण्टागि निर्भरत्ववू निर्भयत्वादिगळु फलिसुत्तवॆ. आदुदरिन्द उपासनद दौष्कर मूल कवागियू, मत्तु सत्वपापनिवृत्तियॊन्दिगॆ मोक्षप्राप्तियू हेगॆ ऎन्दू शोकवुळ्ळवने ई प्रपत्ति मार्गक्कॆ अधिकारि ऎन्दु हेळि दन्तायितु. प्रपदनदल्लि शोकवू मत्तु भीतियू अधिकारवु इल्लि शोकाविष्टनु प्रपदनक्कॆ अधिकारि ऎन्देनो ऒप्पबहुदु. पापगळिगागि ऎल्लि शिक्षॆयो ऎन्दु भीतनू प्रपदनक्कॆ अधिकारिये ऎम्ब सन्देहदल्लि अन्तह भीतनू अधिकारियॆन्दु हेळुत्तारॆ. मेलॆ अनिष्ट निवृत्तियादरॆ इष्ट प्राप्तियू उण्टागुत्तदॆ ऎन्दु उपपादि सिद न्यायद रीतियल्लि, ई सन्दर्भदल्लि यावाग पापगळ निवृत्ति गागि उपासन दौष्करदिन्द यावाग शोक उण्टायितो, आग पापगळिरुवदरिन्द नरक प्राप्ति संसारबन्धकेशादिगळु ऎल्लि उण्टा गुत्तो ऎम्ब भयविद्दे इरुत्तदॆ. शोकविद्दरॆ भयविरुत्तदॆन्दू, भयविद्दरॆ शोकविरुत्तदॆन्दू हेळुत्तारॆ. आदुदरिन्द नरक, संसार गळिन्द भीतनादवनू अधिकारिये ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ. इत्ताले - हीगॆ अभिप्रायवादुदरिन्द, अभिप्रायवु यावुदु ऎम्बुदन्नु मुन्दॆये तिळिसुत्तारॆ. शोकविशेषा विर्ष्य - उपासनॆगॆ ननगॆ शक्ति अथवा अधिकार इल्लवे, पापगळु कळॆयुव बगॆ हेगॆ ? ऎम्ब शोकाकुलनादवनु, प्रपट्टु अधिकारि ऎन्नु तोळ्तानि - प्रप दनक्कॆ अधिकारि ऎन्दु चन्नागि तोरुत्तिरुवाग “अहं भीतो देवेश संसार्रे भयावहे” (जितन्ता) देवतॆगळिगॆल्ला स्वामि याद भगवन्तने ई भयङ्करवाद संसारदल्लि नानु भीतनागिरु (n) WERD, n. 5. (5) 2, 3 n. 2, V.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १४९ तळवन मॊळिवतर नन्न नेवन्नु न् तिरुवडि यडन्सन् ऎन्नुव, भीतनानर्व प्रपन्नु अधिकारि ऎन्नु कॊल्लुगिर पडि ऎन्नॆन्निल्ल ? कीळॆ अभिमतं सिद्धियादॆ निनि हाकित्तु तेनॆ, ऎन्नु - ऎम्बदागियू, मत्तु “पानी - ओ पापिष्ठने, तळ वॆन - ताम्रदिन्द माडि कॆम्पगॆ कादिरुव प्रतिमॆयन्नु आलङ्गिसु ऎन्दु वॊळिवुदरु - हेळुवदक्कॆ, अञ्जि - भयपट्टु, नन्न नेवस्तु- विश्वसनीयनाद परमपुरुषनल्लिगॆ बन्दु तिरुवडि अडैन्’ - पाद दल्लि शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिदॆनु” ऎन्नुव’ - ऎन्दू, भीतनानव- हीगॆ संसारदल्लि भयपट्टवन्नु, प्रपन्नु अधिकारि ऎन्नु - शरणा गत्यनुष्ठानक्कॆ अधिकारियु, ऎन्नु-ऎम्बदागि, कॊल्लुगिरपडि-हेळुव प्रकारवु ऎन्नॆन्निल् - हेगॆ ? ऎन्दरॆ अदन्नु तिळिसुत्तारॆ- पॆरियतिरुमॊळि पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ- वम्बुलान् कन्सन् नन्न विद्यॆ तुरन्नु सिर‌ पॊरुळ् तार नन् रिन नम्बना रिराल् नमिद्रवर् पत्ति ऎत्ति वै त्तॆरियळु किन्र । शॆम्बनालियन पावैय्कॆ पानी तळुवॆन पॊळिवुतरञ्जॆ । नन्दने वन्नुन् तिरुवडि अड्कनु नैमिशारिण्यत्तुळॆन्दाय इदर अर्थवु. वम्बु उलां कॊन्गल्’ - परिमळयुक्त वाद कूदलुगळुळ्ळ, इदु लावण्यवुळ्ळ ऎम्बुदक्कॆ उपलक्षणवु, मन विद्यॆ - अग्निसाक्षियागि मदुवॆ माडिकॊण्ड भारावन्नु, तुरन्नु - त्यजिसि, पिरर् पॊरुळिदां .. इतरर स्वत्ताद मडदियन्नु अथवा इतरर स्वत्तु मत्तु हॆण्डति हीगॆ ऎन्नु इवत्तॆ - आगिरुव इवुगळन्नु ऎन्दरॆ इतर परद्रव्यवन्नु, नम्बिनार् - बयसिदवरु, इरन्साल् - इद्दु होदरॆ ऎन्दरॆ मरणहॊन्दिदरॆ, नमन्‌नर् - यमभटरु, पत्ति - हिडिदुकॊण्डु ऎत्ति - शिक्षिसि, पैत्ति - ऒन्दु स्थळदल्लि निर्बन्धिसि इट्टु ऎलॆ पानी - इतरर भारायॊन्दिगॆ सेरि अपराधगैदवने, शॆम्बिनाल् इयन - ताम्रदिन्द रचिसल्पट्ट, ऎरि ऎळु हिन कॆम्पगॆ बॆङ्कियल्लि कादु उरियुत्तिरुव पानिय तळवु - स्त्री प्रतिमॆयन्नु आलङ्गिसु ऎनमॊळवुदरक्कु - ऎन्दु हेळुवदक्कॆ, अञ्जि - भयपट्टु, नम्पने - शरणागतियन्नु माडि आश्रयिसिदरॆ रक्षिसुवनु ऎम्ब विश्वास विडलु योग्यने, मत्तु नैमिशारण्यत्तु ४ -नैमिशारण्य क्षेत्रदल्लि________________

चरमश्लोकाधिकारः " शोकनु,, मेलभिसुतत्तुक्कु प्रतिबन्ध कळान प्रचलि विरोधिगळे पात्तु भयवु, नडैयाडुगिरहागैयालि मुमुक्षुवुक्कु अनिष्टनिवृत्तियिलुवु इष्ट पाप्तियिलद ऒळ्ळॆ चॆल्ल इरण्णु म’वरु मावोलॆ अधिकारलु ऒम्मॆ इर रुव, ऎन्नाय - नम्मप्पनॆ, उन् तिरुवडिवन्नु अड्कदेन् - निन्न पादकमलवन्नु बन्दु सेरिदॆनु. तात्सरवु-ईशावास्कोपनिषत्तिन प्रथमश्लोकदल्लि मागृधः कस्यचिद्धनम् - परद्रव्यदल्लि आशॆयु कूडदॆन्दु निषेधिसिरुत्तदॆ. तानु धरदिन्द गळिसिद हणवन्नु तानु उपयोगिसबेके विना इतरर धनवन्नु अपहरिसकूडदु. अपहरिसि दरॆ यमनु शिक्षिसुवनॆन्दु हेळिदरु. आदुदरिन्द ई परधने पर हिति च गृहा” बहळ कॆट्टदु. अवुगळिगॆ यम शिक्षॆयन्नु वर्णिसि, अन्तह दुष्ट बुद्धियुण्टागि शिक्षॆयागुवदक्कॆ मुञ्चितवागि नैमिशारण्य दल्लि बिजमाडिसिरुव नम्मप्पन पादकमलवन्नु हॊरिदिरुत्तेनॆ ऎन्दु हेळिदरु. अग्नि साक्षियागि मदुवॆमाडिकॊण्डु आकॆयन्नु बिट्टु इत रर हॆण्डतियन्नु अपेक्षिसुवदु बहळ हीनवाद पापवु. इन्द्रनु गौतम पत्नियन्नु अपेक्षिसि कॆट्टनु. रावणनु ऎल्लवन्नू कळॆदु कॊण्डु संहृतनादनु. हीगॆ इन्नू अनेक निदर्शन उण्टु. आदुद रिन्द परदार विषयदल्लि विवेकियु हेगिरबेकॆन्दरॆ, “स्त्री प्रायः परदार सहवि” (सज्जल्प. ४८.) ऎम्बल्ल “परदारेष्टपु सका” ऎम्बल्लू हेळिरुव हागॆ इरबेकु. कौरवरु इतरर राज्य वन्नु अपहरिसि हतरादरु. तम्म दायादराद पाण्डवर पञ्च ग्रामगळ अपहरणवु अवरिगॆ मृत्युवागि परिणमिसितु. हागॆ पर दारगमन माडि पातकिगॆ एनु शिक्षॆ ऎन्दु तिळिसि अन्तह पातकक्कॆ अञ्जि शरणागतियन्ननुष्ठिसिरुवदागि आळ्वारवरु हेळिकॊळ्ळुत्तारॆ 10 आदुदरिन्द पापगळिन्द शोकिसुववनू मत्तु भीतनादवनू अधिकारि ऎन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ-अधिकारिगॆ पापगळु कळॆयुव बगॆ हेगॆ ऎम्ब शोक उण्टादरॆ, अदरॊन्दिगॆ आतनिगॆ भयवू उण्टागिदॆ ऎम्बुदू तोरिबरुवदरिन्द ऒम्मॆ कॊल्ल इरण्णु सिद्धिक्कम .. ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिदरु. शोकवु एतक्कॆ ऎन्दरॆ प्रबलवाद पाप समूह विदॆयल्ला अवु होगुव बगॆ हेगॆ ? ऎम्बदागि शोकवु,________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु ण्णुम सिद्धिक्कुम, अत्यन्तकिञ्चननुक्कु भयशोकळिरण्णु मु विञ्जि इरुक्कु, आगैयाल् इद्दु अतिशयित शोकाविप्रनान हीगॆ शोकविदॆ ऎन्दु यावाग हेळल्पट्टितो, आग भयवन्नू हेळि भयवेतक्कॆ ? ऎन्दरॆ, हीगॆ प्रबलगळाद पापराशि ऎम्बदागि भयवॆन्दु जन्तॆ आयितु. यन्नु नोडि स्वामियु ऎल्लि निग्रहिसुवनो उपदेशिसिदरु. हीगॆ ऒन्दन्नु हेळिदरॆ ऎरडन्नु हेळिदन्तायितु ऎम्बुदक्कॆ हिन्दॆ उप पादिसिद निदर्शनवन्नु तोरुत्तारॆ. शरणागतियिन्द अनिष्ट निवृत्ति यावाग आयिते आग इष्ट प्राप्तियू उण्टागुत्तदॆम्बुदु हेगो हागे ऎम्ब भाववु. स्वामि देशिकरवरु सज्जल्प सूद्योदयदल्लि सुन्दरकाण्डार्थवन्नु अध्यात्मपरवागि अन्वयिसि सीतॆय अवस्थॆयन्नु संसार सागर मध्यॆ शिलुकि भयग्रस्तनागि शोकिसुव जीवाज्ञॆगॆ गॆ होलिसि “ददग्रदशयानन मनो” ऎम्ब श्लोकदल्लि वर्णिसिरुत्तारॆ. सीतॆयु राक्षसिगळ तर्जनॆगॆ ऒळपट्टिद्दरिन्द भयवू परमपुरुषनाद श्रीरामनन्नु सेरुव बगॆ हेगॆ ऎम्ब शोकवू इद्द हागॆ ई मुमुक्षुविगू उण्टु. हागॆ शोकभयगळु ऎरडू आकॆगॆ इत्तॆन्दु महर्षियु अनेक कडॆ हेळिरुत्तारॆ. भ्रान्तचित्तेनशो चति, भमानासुदारणम” उवाचपरमस्ताभाष्पग दयागिरा, इत्यादि. हागादरॆ ऎन्दरॆ, शोक भयगळु प्रपत्तिगॆ अधिकारवॆन्दु हेळि दुदादरॆ इवु उपायान्तरवाद उपासनाधिकारिगॆ इल्लवो ? ऎन्दरॆ उपायान्तरक्कॆ बेकाद करयोग भक्ति योगानुष्ठानमाडलु शक्त नाद अधिकारिगू उपासनक्कॆ विघ्नगळु सम्भविसबहुदॆम्ब शोकवू, तुम्बा अयास मूलक सिद्धियागुत्तो इल्लवो ऎम्ब सन्देह मूलक भयवू उण्टागबहुदु. आदरॆ अदक्कॆ शक्तियिल्लद अकिञ्चन नाद भरन्यासनिष्ठनिगॆ उपासनॆगॆ तनगॆ शक्ति इल्लदुदरिन्द शोकभय गळु भक्तियोग निष्ठनिगिन्त हॆच्चागिरुत्तदॆन्दु मुन्दॆ अप्पणॆ कॊडिसुत्तारॆ. अत्यन्ताकिञ्चननुक्कु - तुम्बा आकिञ्चनविरुव प्रपत्तिनिष्ठनिगॆ भय शोकगळिरुन्नु ’ - भयशोकगळॆरडू, निञ्जिरुक्कुम् -________________

१५२ चरमश्लोकाधिकार अधिकारि वि कॆ षत्तु क्कु अनुगुणमान उपायविशेष क्याट्, इवन् निस्संशयनुवाय् निर्भरनुमाय, निर्भय नुमान, दृष्टमनावु मात कट्टुगिरदु. उपासकनिगिन्त हॆच्चागिरुत्तदॆ. आकिञ्चन्यक्कॆ कारणवेनॆन्दरॆ उपा यान्तरवाद उपासनॆगॆ अङ्गगळाद कल्मयोग ज्ञानयोगगळु कष्ट वागियू भक्तियोगवू कष्टतरवागियू इरुवदरिन्द इरुवददरिन्द, श्रीयामुन मुनिगळु इदन्नु व्यक्तपडिसुत्तारॆ नधर निषेस्मिन चात्मवेदीन भक्ति र्मात्वच्चरणारविन्दे ; आ कारणदिन्दले अकिं चनोzनन्य गतिश्रण्यत्वत्पादमूलं शरणं प्रपद्य ऎन्दु हेळि कॊण्डिरुत्तारॆ. ई भरन्यासनिष्ठनु भक्तियोगनिष्ठन हागॆ विळम्ब वन्नु सहिसदवनादुदरिन्द पापगळु कळॆयुव बगॆ हेगॆ ऎन्दु ईतनिगॆ शोकभीतिगळु हॆच्चागिये इरुवुवॆम्ब भाववु. आगैयाल्-हीगॆभीति श्लोकगळु भरन्यासानिष्टनागबेकॆन्दिरुव मुमुक्षुविगॆ हॆच्चागिरुवदरिन्द, इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि अतिशयत शोकाविष्टनान अधिकारिविशेषत्तुक्कु हॆच्चाद शोकदिन्द कूडिद शरणागतियन्नु अनुष्ठिसुव विशेषाधिकारिगॆ, अनुगुणमान- योग्य वाद, उपाय विशेष - आत्मरक्षाभरसमक्षण रूपवाद भर न्यासवन्नु, काव्य - सिद्धपायनागि तोरिसिकॊट्टु, इवनै : ई प्रपन्ननन्नु, निस्संशयनुमाय - सापराधगळ निवृत्ति मूलक मोक्षप्राप्तियल्लि सन्देहविल्लदवनू आगि, निर्भरनुमाय - तन्न आत्माविन रक्षणॆयल्लि ऎनॊन्दू इन्नेनु माडबेकादुदु इल्लदवना गियू, निर्भयनुमाय - नरकादियोगभय, वैकुण्ठ प्राप्ति यिल्लद भय, इवु यावुवु इल्लदवनागि, आकारणदिन्द दृष्टमाना वुमाक्कि - सन्तोषमनस्सुळ्ळवनन्नागि माडि, तलॆ कॆट्टगिरदु - कृतज्ञतायुक्तनागि ई उपाय विशेषवु माडुत्तदॆ. हीगॆ ई मुमुक्षुवागिरुव अधिकारिय शोकवन्नु होगलाडिसुवदक्कागि मातुचः - ऎन्दु हेळिदरु. इदरिन्द निनगॆ मोक्षविल्लवॆम्ब भयवू बेडवॆन्दु हेळिदन्ता यितु ऎम्ब भाववन्नु तावु अनुग्रहिसिरुव तिरुच्चिन मालॆ - ऎम्ब प्रम्बन्धदल्लि विशदीकरिसिरुवदागि मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ-________________

(30) उत्तरार्ध व्याख्यानवु इव्वतिशयित भयप्पत्त “अन नीयन्नॆयड्क ऎन्नार् वार,” ऎन्नु कॊन्नॊम इव्वतिशयित भयप्पत्त- मुमुक्षुविगॆ शोकदॊन्दिगॆ भयवू उण्टॆम्ब भाववन्नु कुरितु “अ ननियॆन्नॆयन्न ऎन्नार् वन्सार्” “भयपट्ट नीनु नन्न शरण हॊन्दु ऎन्दु हेळि दवरु लीलासारथियाद श्री कृष्ण भगवानरु बन्दरु” ऎन्नु ऎम्ब दागि, शून्यम - हेळिदॆवु. आ पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ तरुर्मनिडित्तादु पोनार् वार्, तरणि पोराणा रम तवि‌त्तारॆ वन्दार । अरुमरॆर्यि पॊरुळनैत्तु म विरित्तार् नन्सार्. आआ ननीयॆयडै यॆन्सार् वार् । अर्थवु - तरुर्मविडित्ता तूतुपोना‌’ वन्नार् - धर पुत्रनु युद्ध माडलु इष्टविल्लदॆ सन्धिगागि कळुहिसि कॊडबेकॆन्दरॆ तावे दूतनागि बन्द श्री कृष्ण भगर्वारवरु बन्दिरुत्तारॆ. श्रीकृष्ण निगॆ सन्धियु इष्टविल्लवु. दुद्योधनादिगळु नाशवागबेकॆम्बुदु स्वामिय आशयवु. गोविन्देति यदाक्रन्द ष्णा मान्दूर वासिनम् । ऋण, प्रवृद्धमिन हृदयान्ना हसरति ऎम्बल्ल मत्तु अर्जुननिगॆ तोरिद विश्वरूप दर्शनदल्लि ई दुष्ट कौरवरॆल्ला विश्वरूपिय हल्लिनल्लि सिक्कि नाशवागुव हागॆ तोरिसिरुवदरिन्दलू व्यक्तवु. अदक्कागिये तावे स्वतः दूतनागि होदुदु, धरणि पोरा - भूदेविय धरिसलु असाध्यवाद, तिण् भारं - अतिशयित भारवन्नु तविद्दारॆ नन्दर - इळिसिद महनीयरु बन्दिरुत्तारॆ. दुष्यतिगळाद राक्षसरु हॆच्चागि भूमियल्लिरुवदु भूमिगॆ भारवु, अवरुगळ हॆसरन्नॆल्ला गीताभाष्यावतारिकॆयल्लि श्रीयतिवररु हेळिरु त्तारॆ. अवरन्नॆल्ला कॊन्दु भूभारवन्नु इळिसिरुत्तारॆ. भूभारवु दुष्टरिरुवुदरिन्द. अवतारद द्वितीयोद्देशवु अन्तह दुष्टर विनाश क्कागिये, अनुमरॆर्यि- सूक्षार्थगळुळ्ळ वेदगळ, पॊरुळत्तु. अर्थगळॆल्लवन्नू, विवरित्तार् वार् - यथार्थवागि विस्तरिसि हेळिद श्रीकृष्ण भगवानरु बन्दरु. वेदगळिगू वेदान्तगळिगू सरियाद________________

१५४

चरमश्लोकाधिकार अर्थ हेळुवदु कष्टवु. आदुदरिन्द श्रीनिगमान्तरे सल्प सूद्यो दल्लि तय्यापि वैय्याकुली ऎन्दु मनस्सिगॆ सरियाद अर्थगॊत्ता गदे व्याकुलवन्नुण्टुमाडुत्तदॆन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द तावॆ, श्री भगवद्गीतारूपदल्लि अर्जुननिगॆ हेळि, आ अर्थगळन्ने शर तल्पदल्लि श्री भीष्मरु धरपुत्ररिगॆ उपपादिसि मोक्षधवागि हेळुव हागॆ माडि, आ अर्थगळन्ने धृडपडिसि अनन्तर उद्दवरिगॆ अदन्ने उपपादिसि, हीगॆ अवतारद प्रयोजनवाद मूरनॆय धर संस्था पनॆयन्नु माडिरुत्तारॆ वेद वेदान्तगळॆल्ला स्वामिय वा अवुगळन्नु तावे उपदेशिसिदरॆ सरि होगुत्तदॆन्दु श्री भगवद्गीतॆ यन्नु उपदेशिसिदरु. अदन्नू कूड नाना विधवागि मनस्सिगॆ बन्द हागॆ अर्थ माडिरुत्तारॆ. अञ्जिन नीयॆन्नॆयष्टॆ यॆन्ना‌ नन्दार् - पापगळॆल्ला होगुव बगॆ हेगॆ ऎन्दु भयपट्ट, नी - अर्जुननाद नीनु हीगॆ याव कारणदिन्दागलि भयपट्टवरु यारे आगलि, अन्तवरॆल्ला ऎम्बुदू उपलक्षणवागि तोरुत्तदॆ ; अड्क मामकं शरणंव्रज ऎन्दु हेळि, शोकनिवृत्तिय न्नुण्टु माडिद पार्थसारथियु बन्दरु. इल्लि भीति एतक्कॆन्दरॆ तमगॆ भक्तियोगनिष्ठॆयु कष्टवागि, अदन्नु अनुष्ठिसदॆ पापगळॆल्ला नष्टवागलारदु ; आ कारणदिन्द पापफलगळाद नरकादिगळ अनुभववु ऎल्लि उण्टागुत्तदो ऎम्ब भीतियु तरुममल्लारि तामाकि निन्ना * • दा र् - धम्मवे मूभविसि निन्त ऎन्दरॆ सिद्योपायवु, “कृष्णं धरंसनातनम् ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ निन्तिरुव श्रीकृष्ण भगर्वा, वन्दार् - बन्दिरुत्तारॆ. ताम नर्म निन्न अनैत्तु म तविर् पार् वार् - हागॆ सत्वश्रेयस्साधनवु तम्म पाददल्लि माडुव भरन्यासवॆन्दु हेळि सिद्धपायवादरो, अन्तह धम्म वन्नु अनुष्टिसिद प्रपन्ननिगॆ तावे स्वतः निन्तु, इन्नेनू साधनबेका गिल्लदॆ आ भरन्यास निष्ठन पापगळन्नॆल्ला निशेषवागि होगलाडिसिद महानुभावरु बन्दिरुत्तारॆ. परमनदु - शरणागतन आत्म रक्षा भरवॆल्ला तनगॆ सेरिदुदु, पररि ऎन्दरॆ भरवु, नीवु अष्टुल् ऎन्नार वन्दार् - इन्नु मुन्दॆ माशुचः नीनु शोकिस कॆलसविल्लवॆन्दु अभयवन्नित्तवरु बन्दिरुत्तारॆ. पानुक्कु - अर्जुननिगॆ, तेरू 3________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १५ इप्पडि कृतकृत्य नान इवनुक्कु “कर तत्तुसमाचरेक्” ऎन्नु र् वार् - रथ नडॆसुव सारथियादवरु, नना‌ तान - तावे स्वतः बन्दिरुत्तारॆ अथवा ताम ऎम्बुदन्नु तेरूर् नार् ऎम्बु ताने सारथियागि बन्दिरुत्तारॆ. अर्जुननु केळिकॊण्डिद्दु नीवेनू युद्धवन्नु माडकॆलसविल्ल, निम्म सैन्यवू बेडवु. नीवु सुम्मन बन्दरॆ साकु ऎन्दिष्टु मात्र हेळिदने विना सारथियागिरबेकॆन्दु प्रार्थिसलिल्लवु. अर्जुननु तन्नन्नु नम्बिद शरणागतनादुदरिन्द तन्न रक्षणार्थवागि तावे स्वतः लीलासारथियादरॆम्ब भाववु. रक्षणवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ सत्वपापविमोचन रूपदल्लि रक्षणवु, अर्जुन सारथियागिरुव मुख्योपदेशवेनॆन्दरॆ अर्जुननिगॆ सारथियागि हेगॆ तावु रक्षकरो हागॆये प्रणवद प्रथमाक्षरवाद अकार वाच्यनाद विष्णुवु मुन्दाळागि रक्षकनागि तानु स्वतः इरुवदागि तोरिसिकॊण्डि रुत्तारॆ. हागॆये रामावतारदल्लू " अग्रतः प्रयं राम ऎम्बल्लि तोरिबरुत्तदॆ. हीगॆ ईतनु मातुचः ऎन्दु स्वामियु हेळिदनन्तर प्रपन्न नाद मेलॆ कृतकृत्यनॆन्दु हेळिदनन्तर इन्नेनादरू माडतक्क द्दुण्टो ? ऎन्दरॆ पापविनाश, मोक्षप्राप्तिगळिगागि एनू माडतक्क ऎल्ल दिद्दरू आवश्यकवागि ईतनु माडतक्क आज्ञा कैङ्कय्यगळाद नित्य नैमित्तिकगळन्नु माडिये तीरबेकॆम्बुदन्नु हिन्दॆयू मुन्दॆयू तम्म ग्रन्थगळल्लि उपपादिसिरुवदागि, हीगॆ नडॆसिकॊण्डु बन्दरॆ, ईतनु दृष्टमनस्कनॆन्दु हेळलु एनॊन्दू कॊरतॆ इल्लवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. आगुवदर इप्पडि - ई मेलॆ विवरिसिद रीतियल्लि मोक्षार्थियु शरणागति यन्नु अनुष्ठिसिदनन्तर निर्भरवागियू निर्भयनागि मूलक कृतकृत्यनान इवनुक्कु - मोक्षप्राप्तिगॆ एनु माडबेको अदन्नु माडिदवनिगॆ “करतत्तु समाचरेत् आ आज्ञा कैङ्कय्यगळ नादरे चन्नागिये अनुष्टि सतक्कद्दु”, ऎन्नु - ऎम्बदागि इल्लि तु शब्दवु एनू माडतक्कद्दिल्लवॆम्ब पक्षवन्नु व्यावरिसि हेळुत्तदॆ. विहितमान - बेरे प्रमाणदिन्द विधिसल्पट्ट, कत्रव्यानरम माडिये ति र बॆ↑ का द बेरॆ करवन्नु, कङ्कानुप्र________________

चरमश्लोकाधिकार- विहितवान कत्रव्यान्तरम कैङ्कय्यानु प्रविष्ट सदाचार विशेष (विषय)नन्नु मिडम पूरा पर ग्रन्थ ळालुम इश्लोकम

विष्य - अज्ञा कैङ्करवागि एल्पट्ट, सदाचारविषयनन्नु - सम्प दाय विषयवु, ऎन्नुमिडनु’ - ऎम्बुव सन्दर्भवन्नु पूरापर ग्रन्थण्ण कालुम हिन्दॆयू मत्तु मुन्दॆयू हेळुव ग्रन्थग ळिन्द, इश्लोकतन्निल्-ई “करतत्तु समाचरेत्" ऎम्ब श्लोक दल्लि “ अक्रियावदनर्थाय” - माडदे होदरॆ प्रत्यवायवुण्टु ऎयालु - ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, सिद्धम - सिद्धवु. उपायक्कागि इन्नेनू माडतक्कदिल्लवॆन्दु, उपायानुष्ठा तृवु, कृतकृत्यनॆन्दु हेळल्पट्टितु. काव्य कङ्गळू नीनु माडतक्कद्दल्ल वॆन्दू निषेधिसल्पट्टितु. ऒन्दु मात्र माडिये तीरबेकु. हागॆ ये प्रमाणगळु इवॆ हेगॆन्दरॆ “मनीषि वैदिकाचारं मनसापि नलङ्घये” ऎम्बल्लि ई वैदिकाचारवु स्वामिगॆ अज्ञाकैङ्कय्य गळादुदरिन्द माडलेबेकॆन्दु बेरॆ प्रमाणमूलक उपदेशिसिरु त्तारॆ. आ प्रमाणवाद पूराश्लोकवु यावुदॆन्दरॆ “क्रियमाणं नकचिद दर्थाय प्रकल्पते । अक्रियावदनर्थाय तत्तु करसमाचरे मोक्षप्राप्तिगागि ई प्रपन्ननु माडतक्कद्देनु इ ल्ल वा द रू, नित्य नैमित्तिकगळु भगवदाज्ञापालन रूपवागि, भगवङ्करवागि, सत्सम्प्रदायरूपवादुदागिरुवदरिन्द यावु दन्नु माडदिद्दरॆ प्रत्यवायउण्टो अदन्नु मात्र माडिये तीर बेकॆन्दु अभिप्रायवु. अदु यावुदॆन्दरॆ अज्ञारूपकैङ्करगळाद नित्य नैमित्तिकगळु. हीगॆ अज्ञाकैङ्कय्यगळन्नु सरि यागि अनुष्ठिसबेकागिरुवाग मत्तु प्रारब्ध करीत्या नडॆयबेकाद कगळू अपराधगळू सह इरुव सन्दर्भदल्लि ईतनु कृष्ट मनस्कनु हेगागुवनु ? मातुच ऎन्दु स्वामियु हेळिदरल्लवे ? अदु हेगॆ कूडुत्तदॆ ? ऎन्दरॆ उप पादिसुत्तारॆ मुन्दिन आगैयाल् ऎन्दारम्भिसिदवाक्यद मूलक प्रपन्ननिगॆ कृष्ट मनसत्ववु हेगॆ ? ऎम्ब शङ्काविन परिहारवु, आगैयाल् - फलदल्लि निस्संशयनागि, निर्भरनागि, निर्भयनागि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु तन्निल् आक्रियादनर्थाय १५७ ऎयालुव सिद्ध, प्रपन्न स्य दृष्टमनस्कत्वं कथमिशङ्कापरिहार आ कै या ल् मेलॆ फलसिद्धियिल् संशयमिल्लातमै य लुम मोपायवागऒरुकाव्य शेषमिल्ला मैयालुम, इवनु क्कुळ्ळ काव्य आज्ञानुपालनरूपमानस्वयम्प्रयोज नमागैयालुम’, अपराधर्म प्रसक्तमानाल अधिकारार रन्न कट्टळॆयिले अनुतापादि”गळाले सुपरिहरवागैया लुम’ इर्व कृष्णननानाक कुरैयि D रुवदरिन्द, इदरर्थवन्नु तावे उपपादिसुत्तारॆ एकॆन्दरॆ मोक्ष प्राप्तिगागि एनन्नु माडतक्कद्दू अदन्नु यावाग माडि आयितो आग ई प्रपन्ननिगॆ इन्नु याव प्रयोजनवू इल्लवादुदरिन्द ; आदरू (1) मेल् फलसिद्धियिसंशयविल्लद यालुम’-मुन्दॆ फलसिद्धि यादमोक्षप्राप्तियल्लि संशयविल्लदुदरिन्दलू, (२) मोपाय मान ऒरुका व्यविशेषविल्लामैयालुम’-मोक्षवन्नु हॊन्दु वदक्कॆ इन्नु साधनान्तरवु यावुदु इल्लद कृतकृत्यनादुदरिन्दलू, इवनुक्कु….-इवनिगिरुव कत्रव्यवु आतनिन्द विधिसल्पट्ट कैङ्क रवन्नु स्व य ० प्रयोजन वागि अनुष्ठिसबेकागिरुवदरिन्दलू (३) अपराध प्रसक्तमानाल्-बुद्धि पूरो राघवु एनादरू उण्टादरॆ, अधिकारारल् चॆन्न कट्टयिले-अपराध परिहा ररूपवाद बेरॆ अधिकार क्रमदल्लि हेळिरुवहागॆ, “अनुतापादिग काले” – अनुतापादु परमात् ऎम्ब श्लोकदल्लि हेळिरुव क्रम गळिन्द (१५९९नॆय पुट नोडि पापमाडिदने ऎम्ब अनुताप, मुन्दॆ इन्तह दुष्कृत्य माडुवदिल्लवॆम्ब उपरम, प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळुव सङ्कल्प, मत्तु अदन्नु माडिकॊळ्ळोण, हीगॆ कालुकालु भागगळु अपराधगळु कळॆदुहोगुत्तदॆ) हीगॆ सुपरिहरवागै यालुम हीगॆ अपराधगळु सम्पूर्ण परिहारवागुवदरिन्द, इर्व - ई भर न्यासनिष्ठनु कृष्णननानाकक्कुरैयि - कृष्ट मनस्कनॆम्बुदरल्लि एनॊन्दू कॊरतॆयिल्लवु. कृष्ट मनसनॆम्बुदक्कॆ नाल्कु कारणगळन्नु हेळिदरु–________________

Poses चरमश्लोकाधिकार इन्नू हर्षन विवेकियुना हेयमान शरीरादि गळॊडतुवन्नु रुक्किर विवनुक्कु निद मिश्रमाय नड ले यागिलु, निदनु शोक निवृत्तियु विषयङ्गळागै याले विरोधविल्लॆ, भिन्न १. फलसिद्धियल्लि निस्सशयत्ववु, रामॊद्वि राभिभाषते ऎन्दू श्री रामचन्द्रप्रभुवु ऎरडु मातन्नु आडुवरल्लवॆन्दू, “नमे मघं वभवेत् * श्री कृष्णनाद नन्न भाषॆयु व्यर्थवागुव दिल्ल, इत्यादि नम्बिकॆयन्नुण्टुमाडुव वाक्यगळिन्द ग्राह्यवु. २. प्रपदननन्नु अनुष्ठिसिदनन्तर बेरे साधनान्तर बेकिल्लवु. ‘न जाति भेदं न कुलं नलिं नगुणातिक्रियाः । नदेशका ल् नावस्लां योगोक्कमपेक्षतॆ” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ अदक्कॆ इन्नु यावुदू सहायकरसाधनगळु बेकिल्लवु. 2. ४. आदरॆ आज्ञा कैङ्करगळन्नु मात्र स्वयं प्रयोजनवागि आचरिसबेकु. बुद्धि पूरैकोत्तराघदिन्द तॊन्दरॆयुण्टादीतु, अदक्कॆ प्रायश्चित्त प्रपत्तियु विधिसल्पट्टिरुत्तदॆ. “अनुतापात्” ऎम्ब श्लोकद प्रकार कालु कालुभागवागि परिहारवागुत्तदॆ. आदुदरिन्द ई प्रपन्ननिगॆ कृष्ट मनस्कतॆगेनू अभ्यन्तरविरुवदिल्ल. आतनु सृष्ट मनस्कने हौदु. माशुचः शोकिसबेड ऎन्दु इष्टु मात्रवे हेळिदुदल्लवु. सन्तोषचित्रनू आगुव ऎम्ब भाववु. आगलि, ई प्रपन्ननिगॆ हेय देह सम्बन्धवू संसारानु वृत्तियू इरुवदरिन्द ईतनिगॆ निषेद रूपदुःखवु पदे पदे उण्टागिरुवदन्नु नावु नोडिरुवॆवु. ईतनु दृष्ट मनस्कनु ऎन्दु हेळिदुदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ देहवु सायुव तनक सम्बन्धिसिकॊण्डिरु वदरिन्द दुःखक्कॆ कारणवुण्टॆम्बुदन्नु ऒप्पिकॊण्डु समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ.- इन्न हर्षन - ई सन्तोषवु, विवेकियुमाय - दुःखवेनादरू उण्टादरॆ अदरल्लि मुळगि होगदॆ अदन्नु परिगणि सदे इरलु विवेकवन्नु हॊन्दिरुवनागिरुव, हेय मान शरीरादि कडे - हेयगळागि दुःखकॊडुव शरीरादिगळॊन्दिगॆ, आदि शब्द दिन्द अवयव इन्द्रियगळु अवुगळ दुरवस्थॆगळू हेळल्पट्टवु, तुव कुण्णिरुक्किर - सम्बन्धवन्नु इट्टु कॊण्डिरुव, इवनुक्कु - ई प्रपन्न________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु mak “मातुच” ऎल्लिरुदुव शोकनिवृत्त मनयॆल्ला म मोचनीयवागैक्कु नियामक मागैयालॆ प्रारब्धकरु लुम’ शोक निमित्तांशवॆल्ला कळिगॆयाले आशय मुडैयवनुन्नु अप्पोदे मोक्ष, सिद्ध, निगॆ, निद मित्र माय - दुःख मिश्रवागि, नडत्तियागिलु- ई हर्षवु प्राप्तवादुदादरू, निदनु - ई शरीर एषय वागि उण्टागुव दुङ्खवू, शोक निवृत्तियुव - सत्वपापगळू कळॆदु उण्टागुव फलप्राप्ति भरवसॆयिन्द शोक निवृत्तियू, भिन्न विषयकाले - परस्पर विरुद्ध विषयगळल्लदॆ, बेरॆ बेरॆ विषय गळादुदरिन्द विरोध मिल्फ् - विरोधवेनू इल्लवु. देहप्रयुक्त वागि खायिलॆयिन्द दुःखविद्दरू, तनगॆ कॊनॆगॆ मोकफल उण्टॆम्ब हर्षवु इद्दे इरुत्तदॆम्ब तात्परवु. इदु दृप्त प्रपन्नन विषयदल्लि हेळिदुदु. आया हेतुगळ मूलक निद्वेद मत्तु हर्षगळु उण्टाग बहुदु. प्रारब्ध मत्तु देह मूलक निषेदवुण्टागि दुःखिसबहुदु. हीगॆ दुःखपडुवदक्किन्त स्वामियु देहावसानवन्नुण्टुमाडिदरॆ ऒळ्ळेदॆन्दु मृत्युवु तनगॆ प्रियवाद अतिथियु दिव्यवैकुण्ठक्कॆ करॆदु कॊण्डु होदरॆ ऒळ्ळेदॆन्दु भाविसि, ई प्राज्ञनाद विवेकियु कृष्ण मनस्कनागबहुदॆम्ब तात्सरवु. आरन विषयदल्लादरो, आतनु भरन्यासवाद ऒडनॆये देहत्यागवन्नु स्वामिकरुणॆयिन्दलो, अथवा आतन अनुज्ञॆयन्नु केळि देहत्याग माडलु सिद्धनागिरुववनिगॆ देहसम्बन्ध निद्वेदवू सह क्षणिकवे ऎन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. “माशुचः” ऎन्नुव मुन्दिन वाक्यद मूलक माशुचः ऎच्चरुदुवे - माशुचः ऎन्दु हेळिरुवदॆ, शोक निमित्तमानवॆयॆल्ला - शोकक्कॆ कारणवादवॆल्लवू मोच म नीयवागैक्कु - बिडिसल्पडलु योग्यवागुवहागॆ, नियामक मायाले - नियमिसल्पट्टिरुवदरिन्द, प्रारब्ध कम्मलुवु - प्रारब्ध करदल्लू कूड, शोकनिमित्तांशमल्लाम - शोकक्कॆ कारणवाद भागवॆल्ला, कळिगैयाले कळॆदु होगुवदरिन्द, अतिशयमुडैयवनुक्कु - आरनागि तुम्बा दैन्यवन्नु हॊन्दि रुव प्रपन्ननिगॆ, अदे - शरणागतियन्ननुष्ठिसिद उत्तर क्षणदल्ले -________________

चरमश्लोकाधिकार (१) “मरणमानाल् वैगुन्दं कॊडुक्कं पिर्रा इत्यादि गळिर् पडॆय प्रारब्ध कल्मल् मेलुळ्ळदॆल्ला कळिनु शरीरावसानलॆ मोक्षमॆय वेण्णियाल् इस्करी रम तन्नॆलु आयुषन् अनिष्ट मान पोदु प्रप वशीकृत सत्य शक्ति सङ्कल्पत्ताले कळियक्कुरैयियिरे, मोक्षवु सिद्धवु. तुम्बा आप्तनागि शरणागतियन्ननुष्ठिसिदवनिगॆ उत्तर क्षणदल्ले देहवियोग उण्टागि मोक्षवु अभिरुत्तदॆन्दु हेळिदरु, एकॆन्दरॆ आतनिगॆ शोक निमित्तवादुदु प्रारब्दांशवु. अवॆल्लवू मातुच ऎम्बल्लि कळॆदु होगुवदरिन्द मोक्षवु ऒडनॆये सिद्धवु ऎन्दु हेळिदरु. इदन्ने मुन्दिन वाक्यदिन्द उपपादिसि हेळुत्तारॆ. अनुरण नानाल् पिर्रा” मरणवादरॆ महोपकारकनाद श्रीमन्नारायणनु दिव्य वैकुण्ठवन्नु कॊडुवनु ऎम्ब पाशुरवु हिन्दॆ निराणादिकारदल्लि उदाहृतवु. पूरा श्लोकार्थगळिगॆ १७०६-७ नॆय पुटगळन्नु नोडि, इल्लि मरणवानाल् - ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द ई भरन्यास निष्ठनिगॆ स्वामिये उपायनु. ई हेय प्रकृति सम्बन्धवन्नु स्वामि तिरुवडियन्नु आश्रयिसिदवनु ई जन्मदल्ले मरणवाद ऒडनॆये हॊन्दुवनॆम्ब भाववु. मरणवु स्वामि सानुसारवागि नडॆयुत्तदॆन्दू पुनः आतनिगॆ जन्मविल्ल ऎम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ. आर्तनागिद्दरॆ, आतनिगॆ ऒडनॆये श्रीयःपतिय सल्पदिन्द मरणवु लभिसुत्तदॆ. दृप्तनागिद्दरॆ अनन्तर सावकाशवागि दॊरॆयुत्तदॆम्ब भावगळु तोरिबरुत्तवॆ. हीगॆ मरण वुण्टादरॆ, इत्यादिगळिर् पये इवे मॊदलाद सूक्तिगळल्लि हेळिरुवहागॆ, प्रारब्ध क८ - प्रारब्ध करदल्लि मेलुळ्ळदॆ क्षां कळिन्नु - उत्तरकालदल्लि अनुभविसबेकादुदॆल्ला कळॆदु होगि, शरीरावसानत्तिले - ई देहवन्नु बिट्टनन्तर, मोक्षमॆ शैयनेणियाल् - मोक्षवॆन्दु आशॆयन्निट्टिरुवदरिन्द, ई आर प्रपन्ननिगॆ, इ डैरिर तन्निलुवु - ई तन्न शरीरक्कॆ सम्बन्धिसिद, आयुषम , मिक्क आयुस्सु, अनिष्ट मान पोदु - अनिष्ट (१) तिरु. ९. १०. ५ -________________

(on)

उत्तरार्ध व्याख्यानवु वादाग, प्रपत्तिवशीकृत सत्वशक्ति सङ्कल्पत्तालॆ - ई भरन्यासदिन्द तन्न इष्टदन्तॆ नडॆयुव अघटित घटनाशक्तियुळ्ळ स्वामिय स्थिर सङ्कल्पदिन्द, आतनु सत्वशक्त मत्तु अवन सल्पक्कॆ यावदॊन्दु तडॆयू इल्लवु, अदुदरिन्द अन्तवन सल्पदिन्द कळियन्नु रै यिलै मिक्क आयुस्सु कळॆदु होगुत्तदॆम्बुदरल्लि एनॊन्दू न्यूनतॆयिल्लवु. आरनिगॆ इरुव मिक्क आयुस्सु इष्टविल्लवु. आतनु प्राज्ञनु. ई भरन्यासदिन्द तनगॆ मुन्दक्कॆ जन्मविल्लवु. मोक्ष वन्नु हॊन्दि परिपूर्ण ब्रह्मानुभववन्नू आतनिगॆ कैङ्करवन्नू माडुव दिव्य पदवियन्नु हॊन्दुवॆनॆन्दु तिळिदिरुत्तानॆ. यादरो आश्रित भक्त पराधीननु, सत्वशक्तन, स्थिरसङ्कल्पनु. रिन्द आ आत्रप्रपन्नन मिक्का युस्सु कळॆदु होगुवहागॆ माडि देहा वसानवन्नुण्टु माडि दिव्य वैकुण्ठ मार्गवन्नु तोरिसुवनु ऎम्बुद रल्लि एनॊन्दु आक्षेपणॆ इरुवदिल्लवॆम्ब भाववु. स्वामि आदुद ईग उपपादिसि हेळिदुदन्ने ऒन्दु कारिकॆय मूलक स्थापिसु त्तारॆ. आ प्रपन्ननिगॆ सल्वेश्वरनेकरुणिसि देहावसानवन्नु दयपालि सिदरॆ एनॊन्दू तॊन्दरॆयिल्लवु. ताने आ प्रपन्ननु अग्नि प्रवेश तीर्थप्रवेशादिगळ मूलकवागियू यागादिगळ मूलकवागियू देहत्याग माडलु अनुमतियुण्टे? अदु दोषावहवल्लवे? दृप्तन विषयदल्लि हेळिरुवदेनॆन्दरॆ “यस्य देहा र कृते शोको दृष्ट स्व उच्यते । दृस्ताना मसि जन्तनां देहार निवा रिणि” ऎम्बुदरिन्द ई दृप्तन सन्दर्भदल्लि ऎनॊन्दू आक्षेपविल्लवु. आदरॆ “आत्मन स्वागिनां नास्ति पतितानां तथाक्रियाः । आत्मन ब्यागिनां चैव निवत्ते तो दकक्रिया । महापातकिनां चैव तथा चै नात्यान तिनाम” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ आत्महत्य माडिकॊण्डवनिगॆ अपर क्रियॆगळू कूडा योग्यविल्लवॆन्दिरुवाग आ प्रपन्ननु स्वतन्त्रिसि जलाग्निगळ मूलक देहत्याग माडबहुदो? हागॆये इन्नॊन्दु कडॆयल्लियू क्रोधात्पायं विषं नं शस्त्रमुदबन्धनं जलम’ । गिरि वृक्ष प्रपातं वा ये कुशन्ति नराधमाः” क्रोधदिन्द विष वहि जलगळ मूलकवागियू गुड्ड वृक्षगळ मेलिन्द धुमुकि प्राणत्याग माडुववरन्नु नरा धमरु ऎन्दु हेळल्पट्टित्तदॆ. प्राणत्याग दोषावहवॆम्ब भाववु. K________________

१६ २ • चरमश्लोकाधिकार- क्रा, “प्रायश्चित्त विशेषे ष स स्टारादि (केषु च) करसु । नात्महिंसन दोस्ति तथार शरणागति । आत्म प्रपन्ननिगॆ देहत्याग माडलु अनुमतियुण्टॆम्बुदन्नु ऒन्दु कारिकॆय मूलक तिळिसुत्तारॆ

अर्थवु - प्रायश्चित्त विशेषेषु- कॆलवु प्रायश्चित्त विशेषग इल्ल, सस्वारादि केषुच - सत्वसारवे मॊदलाद यज्ञ विशेष गळल्लू कूड, आत्म हिंसन दोषः - आत्मावन्नु हिंसॆ माडिद दोषविल्लवु. तथा अदर हागॆये, आर शरणग आनु शरणागतियन्नु अनुष्ठिसि प्राणत्याग माडुवदरल्लि, आत्म हिंसन दोषविल्लवॆम्ब भाववु. कॆलवु प्रायश्चित्त विशेषगळल्लि, आत्म हिंसन दोषविल्लवॆन्दरु. अवु यावुवॆन्दरॆ-“यः कामतो नरः पाप, महत्तु रात्थं चन । न तस्य निष्कति र्दृष्टा नृत्वग्नि पत नाकृते । अन्तेन सह सम्पक्कॆ भोजने मैथुने कृते । प्रविशॆ तृरि प्रदीप्ता मृत्युना सा विशुद्धति” यावनु काम मूलकवागि महत्ताद वाववन्नु यावागलादरू माडिदु दादरॆ गुड्डद मेलिनिन्दागलि अग्नियल्लागलि बीळुवदक्किन्त बेरॆ प्रायश्चित्तविल्लवु. अन्तिजनॊन्दिगॆ भोजन मैथुनादिगळु उण्टादरॆ उरियुत्तिरुव अग्निप्रवेश माडि मृतियन्नु हॊन्दुवदरिन्द शुद्दि यन्नु हॊन्दुवनु. इन्तह प्रायश्चित्त विशेषगळिन्द प्राणत्यागवु दोषविल्लवॆन्दु हेळल्पट्टितु. सश्वस्वारवॆम्बुदु ऒन्दु यज्ञवु इदन्नु शुनः कर्णक्कॊमेन मरण कामो यजेत नायिय कर्णगळिन्द सायबेकॆम्ब अपेक्षॆयिरुववनु यज्ञ माडतक्कद्दु ऎन्दु इदॆ. आदि शब्ददिन्द “ब्राह्मणार्थ गवार्थवा सत्यक्षा र्णा परित्यजेत्” हीगॆ प्राणवन्नु बिट्टवरु सोमृतत्वं भजनॆ - मोक्षवन्नु हॊन्दुवरु ऎन्दिरुत्तदॆ. हागॆये जटा युवु स्वामिगॆ सहायवागि सीता निमित्त प्राणवन्नु बिट्टिदुदरिन्द श्रीरामचन्द्रप्रभुवु, “मया च समनुज्ञातः गच्छ लोका न नुत्त र्मा” दिव्य वैकुण्ठवन्नु होगि सेरु ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. इल्लॆल्ला आत्महननवु, देहत्यागवु हेगॆ दोषवल्लवो हागॆये आ शरणागतियल्ल ऎम्ब भाववु. " आय्तनु हीगॆ देहत्यागवन्नु________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १६३ माडुवदु आत्माविगॆ दोषवॆन्दु भाविसुवदिल्लवु. आत्मविन दुर्दतॆ यन्नु होगलाडिसि आत्म रक्षणॆयन्ने ऎन्दरॆ आजीवनवन्ने माडिकॊळ्ळुवदागि स्थिरवागि नम्बिरुववनु. हीगॆ माडिदुदक्कॆ एना दरू निदर्शनळुण्टॆ ? ऎन्दरॆ उण्टु. ऎल्लि ऎन्दरॆ- श्रीमद्रामायण अरण्यकाण्ड पञ्चम सर्गदल्लि शरभङ्ग महर्षियु आप्तरागि अग्नि होत्र निधियन्ननुष्ठिसि श्रीरामागमन वन्ने कादिद्दु ऒडनॆये श्री सीता रामलक्ष्मणरु नोडुत्तिरुवागले अग्नि प्रवेशवन्नु माडिदरॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. धम्मोविग्रहर्ना आद श्री राम प्रभुवु इदक्कागि मुनियन्नु निन्दिसलिल्लवु. आदुद रिन्द भगवदनुमतियुण्टॆम्बुदु तोरि बरुत्तदॆ. “अहं ज्ञात्मा नर व्याघ्र वरमान मदूरतः । ब्रह्मलोक- नगच्छामि तामदृष्टा प्रियातिथि । त्वया हं पुरुष व्याघ्र धारि केण महात्मनाम् । समागम्य गमिष्यामि त्रिदिवं देव सेवि तम” श्रीरामचन्द्रप्रभुवु ई मार्गवागि बरुत्तारॆन्दु हेळिदरु ; आ कारणदिन्द निम्मन्नु नोडदॆ दिव्य वैकुण्ठक्कॆ होगलु इष्टविल्लदॆ इद्दॆनु ; ईग नोडिद सुकृत उण्टादुदरिन्द दिव्य वैकुण्ठवन्नु कुरितु होगुवनॆन्दु शरभङ्ग ऋषियु हेळि, श्रीराम प्रभुविगॆ सुतीष्णर आश्रमवन्नु तोरिसि प्रार्धिसुत्तारॆ. मुहूत्रं पश्यतातवान, तम्म दिव्य चक्षुस्सिनिन्द ऒन्दु मुहूत्र मात्र दयमाडि नोडि ऎन्दु प्रार्थिसि, “तत्त्वग्नि’ सुस माधाय हुत्वा चा जैन मन्त्रवित । शरभङ्गोमहा तेजा प्रविवेश हुताशन अग्नि प्रवेश माडिदरॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इदर व्याख्यानदल्लि “वृद्धः शौचक्रियालुप्तः प्रत्याख्यात भिष कैयः । आत्मानं घात येद्यस्तु भग्य नशनादिभिः ॥ कृति वचना च्छर भङ्गस्य अग्नि प्रवेशः समञ्जसः” शरभङ्गर अग्नि प्रवेशवु समञ्जसवॆन्दु बरॆदिरुत्तारॆ. ई आत्म हननदिन्द शरभङ्गरु नरकक्कॆ होगलिल्लवॆन्दु दिव्य वैकुण्ठक्कॆ होदरॆन्दु श्री वाल्मीकि महर्षियु मुन्दॆ शरभङ्गे दिनं या” ऎम्ब प्रयोगिसिरु तारॆ 9. शरभङ्ग वृत्यान्तदल्लि श्री रामचन्द्रप्रभुविन अनुमतियु d________________

१६४ चरमश्लोकाधिकार अनुभाव्यवु. शबरी वृतानदल्लि कळेबर त्यागक्कॆ श्री रामचन्द प्रभुवु अनुमतियन्नु साक्षात्तागि कॊट्टिरुत्तारॆ. तानु मतङ्ग महर्षिय शिष्यळु, परिचारिणी ऎन्दु श्री रामनिगॆ तिळिसि, मतङ्ग महर्षियु दिव्य वैकुण्ठवन्नु कुरितु तॆरळिदाग तानू जॊतॆयल्लि बरलु अनुमति प्रार्थिसलु, ऋषियु सद्यदल्लि निनगॆ श्री राम सन्दर्शनवु दॊरॆतु अदरिन्द पवित्रतॆयन्नु हॊन्दि नीनु अवर अनु मतियन्नु पडॆदु देहत्याग माडि वैकुण्ठवन्नु बन्दु सेरबहुदॆन्दु नियमिसिरुत्तारॆ. श्री रामागमनवन्नु निरीक्षिसुत्ता, वनदल्लि तुम्बा रुचियागिरबहुदाद हण्णुगळन्नु आरिसि इट्टु समसि केळुत्ताळॆ- “तदिच्छाम्य भनुज्ञाता तक्तु मेतत्कळेबरन । तेषां मिच्छाम्यहं गन्तु समीपं भावितात्मनाम” अदक्कॆ श्री रामचन्द्रनु “अग्नि तोहं त्वया भक्ता गच्छ का मं यथा सुखम,” तानु पूजिसल्पट्टनु ऎन्दु हेळि अनुज्ञॆयन्नु कॊट्टरु त्तारॆ. “अनुज्ञातेशु रामेण हुत्वात्मानं हुताशने । ज्वलत्पा वक सङ्काशा स्वर्गमेव जगामसा अग्नियल्लि तन्न देहवन्नु सव बिसि, अग्नियोपादियल्लि ज्वलिसुव कानियुक्तळागि दिव्य वैकुण्ठ वन्नु कुरितु होदळु ऎन्दु इरुत्तदॆ-ई शबरी वृता सर्गद कॊनॆय श्लोकार्थवु “तप्पुण्यां शबरी स्थानं जगामात्म समाधिना” ऎन्दिरुवदक्कॆ श्री गोविन्नराजीयररत्न मेखलव्याख्यान दल्लि “प्रिया अपि विदुरादेरिन योगाधिकार सभवति” शबरिगॆ स्त्रीयागिद्दरू विदुरादिगळ हागॆ, (आदिशब्ददिन्द धरव्याधादिगळु हेळल्पट्टरु) भक्तियोगवॆन्दरॆ उपासनदल्लि अधिकार वुण्टॆन्दु शास्त्र विरुद्ध व्याख्यानवन्नु बरॆदिरुत्तारॆ श्री रामचन्द्र प्रभुवु उत्तर काण्डदल्लि शुम्भुकनॆम्ब शूद्रनु उपासनॆयन्नु माडुत्ति द्दु दु धरविरुद्धवादुदरिन्द आतन शिरस्सन्नु स्वहस्तदिन्दले छेदिसिरु त्तारॆ. शबरि स्त्रीयागियू शूद्रळागियू उपासनॆयन्नु माडि दुदु श्री रामनिगॆ ग्राह्यवॆन्दरॆ पक्षपात दोषवन्नु हॊरसिदन्ता गुवदिल्लवे ? श्री रामप्रभुवू कूड यावाग मनुष्यनागि अव तारियो आग आतनू मनुष्यन हागॆ शास्त्रवश्यनु. विदुरादेरिव ऎम्बुदरिन्द विदुरनू उपासकनु ऎन्दु हेळिरुवदू कूड शास्त्र________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु विरुद्धवु. बेरॆ कडॆयल्लि ई ग्रन्थदल्ले विदुरनु शास्त्रविरुद्धवागि नडॆयलिल्लवॆन्दु अनेक कारणगळिन्द तोरिसिरुत्तेनॆ ई व्याख्यानदिन्द श्री गोविन्दराजीयरु विष्णु धर श्लोकवाद “धरव्याधादयो पैन्य पूराभ्यासात् जिगुप्पिते । वर्णावर संसिद्धिं सम्प्रा पाश्रमणीयथा” ऎम्बुवदक्कू अपार्थ हेळि धरव्याधरु, विदुर मॊदलादवरॆल्ला शबरिय हागॆ उपासनॆ माडि मोक्षवन्नु हॊन्दिद रॆन्दु अपार्थवन्नु माडिरुव हागॆ हेळिरुत्तदॆ. इदु ऒन्दु अनुमति श्लोकवु ; पक्षहेतु दृष्टान्तगळिन्द सेरिदुदु. पठ्य तोवहिर्मा ऎम्ब हेळिकॆय प्रकार धरव्याधादयः संसिद्धिं सम्प्रास्ता ऎन्दु इदॆ ; इदक्कॆ हेतुवु पूराभ्यासात् - पूत्व जन्मदल्लि जडभर तर हागॆ माडिद उपासनॆय बलदिन्द, दृष्टान्तवु श्रमणि यथा - शबरियु हेगॆ स्त्रीत्व शबरत्वगळिन्द उपासनाधिकारविल्लदॆ भागवत संश्रयणदिन्द, मतङ्ग ऋषियन्नु आश्रयिसिदुदरिन्द, संसिद्धियन्नु हॊन्दिदळो, हागॆये ; जुगुप्पितेवर्णावर - शूद्रादियोनिगळल्लि हुट्टिद्दरू कूड भागवत संश्रयणदिन्द, आ भागवतर उपायानुष्ठानदल्लि इवरू अन्तर्गतरागि मोक्षवन्नु हॊन्दिदरु. श्री देशिकरवरिगॆ सत्वशास्त्रगळू करातला मलकवु. अदरल्ल श्री मद्रामायणवु विक सम्भवरगिरवागि तुम्बा आदरवुळ्ळदु, हीगिरुवाग ई निदर्शनगळन्नु स्वामि देशिकरवरु एकॆ उदाहरिस लिल्लवु ? ऎन्दु केळबहुदु, आरनिगू दृप्तनिगू फलवु मोक्षवागि ऒन्दे. स्वामियु करुणिसि कॊट्टिरुवदु करण कळॆबरयोगवु, मुमुक्षुवु निश्चित्यत्वदधीनताम् ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ मूलमन्न दल्लि ग्रहिसिद नन्तर स्वातन्त्र्यवन्नु वहिसि नृस्वतीर्थगळल्लि देह त्यागमाडुवदु इष्टविल्लवागि शास्त्र मात्र उपपादिसिदरे विना अदन्नु निदर्शनगळिन्द समर्थिसलिल्लवु. शास्त्रवु अनुमतियन्नु कॊडुवदल्लदॆ स्वामिये “आय्तानां मातु फलदा सकृदेव कृताह्य सौ” ई आरन दैन्यतॆयन्नु कण्डु शीघ्रवागिये देहत्याग वन्नुण्टुमाडुवनु. दृप्तनागि इद्दु कॊण्डु स्वामियु करण कळॆ बरवियोगवन्नु कॊडुवतनक कादिद्दु दायधनदहागॆ सल्पिसिट्ट________________

१६६ चरमश्लोकाधिकार- दृप्तसतु यथाशास्त्रं चिरञ्जीवितु मिच्छतः । प्राणिरक्षण शास्त्रार्थ लङ्घनं तैपराधनम, रुव मोक्षप्राप्तियन्नु हॊन्दुवदु युक्तवागि तोरुत्तदॆ. भग्न तीर्थ पतनदिन्द देहत्याग उण्टागदिद्दरॆ, ईगिन सत्कारद आत्म हत्यादोष शिक्षॆगू गुरियागबहुदु. श्री देशिकरवरे नूरुवर्षगळिगिन्त हॆच्चागि बदुकि लोकोप कारकवाद कॆलसदल्लि निरन्तर श्रद्धायुक्तरागिये इद्दु बिट्टरु. इदरिन्दलू अवरिगॆ आरन प्रवृत्तिय अवलम्बनदल्लि तुम्बा इष्टविल्ल वॆम्बदन्नु ऊहिसबहुदु. मुन्दिन कारिकॆयल्लि दृप्तस्यतु ऎम्बल्लि रुव तु शब्ददिन्दलू इदन्नु ऊहिसबहुदु. स्वामियु ई प्रपन्ननिगॆ यावाग निल्याणवन्नुं ण्टुमाडुवनो माडलि ऎन्दु आतनिगॆ स विधदल्लू कादिद्दु अनन्तर आर्चिरादिगतियिन्द नित्यविभूतियन्नु सेरुवदु उचितवु आदरॆ आर्तनु मुन्दॆ जीविसिरलु इष्टविल्लदवनागि रुवदरिन्द आतनु देहत्याग माडुवदेनो दोषविल्लवॆन्दु अष्टु मात्र हेळिदरु. शास्त्रविहितवादुदे ऎन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ.

कारिकॆगॆ अर्थवु :- दृप्तस्यतु – दृप्तन विषयदल्लादरो, यथा शास्त्रं - “सत्वथैवा तानं गोपाये” ऎम्बल्लि शास्त्रदल्लि हेळिरुव हागॆ, चिरञ्जीवितुमिच्छतः - बहुकाल बदुकि रलु अपेक्षिसुवनादुदरिन्द, प्राण रक्षण शास्त्रार्थ लङ्घनन्तु - मेलॆ हेळिरुव हागॆ प्राणवन्नु सत्वव रक्षिसिकॊळ्ळतक्कद्दॆम्ब भग वदाज्ञॆय उल्लङ्घनवादरो, अपराधन दोषयुक्तवा दद्दु. आतनिगेनो दोषयुक्तवादुदल्लवु. दृप्तनादवनु व्याधि बन्दरॆ सरियागि चिकित्सॆयन्नु माडिकॊळ्ळबेकु. आदद्दागलि ऎन्दरॆ दोषवु. साहसवन्नु माडि प्राणत्याग माडकूडदु. ऒब्बनु नदि यल्लि बिद्दरॆ तनगॆ ईजुवदु तिळियदॆ नीरिनल्लि धुमुकुवदु अप राधवु. मनॆयल्लि सरवु बन्दरॆ अदन्नु कैयिन्द हिडियुत्तेनॆन्दु होगुवदु सरियल्लवु. अवॆल्लवू दुररणवॆन्दॆनिसि दोषावह वागुत्तदॆम्ब भाववु. रोषदिन्द होगि शत्रुवन्नु हॊडॆयलु यत्निसि तानु सायुवदू सह दोषवु.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १६७ योगिगळ योगविशेषत्ताले देहन्यासम् पण्णु मा पोलॆ आतिशय मुडैयवन् प्रपत्तियाले देहन्यास मण्णुगैकु तीर्थ प्रवेशादिगळि होले युग विशेष निनु मिल्फ्, आदरॆ, जलाग्नि प्रवेशादिगळु, “स्वराद्यर्थं तपस्ता सुम हर्णमानसः । तीर्थादिषुत्य जेहं नैवं कलियुगे भव” ऎम्ब वचनानुसार कलियुगदल्लि आत्मनिगॆ निषिद्धवे ऎम्ब शज्ञा दल्लि अदु आर प्रपन्ननन्नु कुरितु हेळिद्दल्लवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. हागादरॆ यारन्नु अदु हेळिदुदु ऎन्दरॆ स्वराद्यर्थ ऎम्बुदरिन्द व्यक्तवागुत्तदॆ. स्वर्गवे मॊदलादसम फलवुळ्ळवु ब्रह्मकुबेरादि लोकगळ प्राप्ति यु हेळल्पट्टितु. दिव्य वैकुण्ठ प्राप्तियु अभि प्रायवागिद्दरॆ, गच्चलोर्का अनुत्तर्मा ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ अदक्किन्त सम मत्तु उत्तम लोकगळिल्ल वादुदरिन्द आदि- शब्द प्रयोगवु सरियल्लवागुत्तदॆ. नैवं कलियुगॆ भवेत् - ऎम्ब विधियु आप्त प्रपन्ननन्नु कुरितद्दु अल्लवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. देह योगिगळ - भक्तियोग निष्ठरु, उपासकरु, योग विशेष ताले - तावु अनुष्टिसुत्तिरुव उपासना मूलकवागिये, न्यास - शरीरत्यागवन्नु, पण्णु माप्पोले - माडुव हागॆ आशय मुडैयर्व - दैन्यवन्नु हॊन्दि ई दुःखकरवाद लोकदल्लि इन्नु इरलारनॆन्दु शोकातिशयवन्नु हॊन्दिदवनु, प्रपत्तियाले - शरणागतियन्नु अनुष्ठिसुवदर मूलक, देह न्यासपण्णु गैक्कु - शरीर त्याग माडुवदक्कॆ तीर्थ प्रवेशादिगळि‌’ पोलॆ - स्वर्गादि भोगगळ अपेक्षॆगागि कृतत्रेता द्वापरगळल्लि अनुमतियू कलियुगदल्लि कूडदॆम्ब नियमविरुव हागॆ, युग विशेषनियनु - आरन विषयदल्लि इन्तह नियमवेनू इल्लवु. ऎन्दरॆ कलियुगदल्लू कूड, आत्रनिगॆ देहन्यासक्कॆ शास्त्रान मतियुण्टॆन्दु हेळिदरु. सत्वव आत्मारक्षणीयवॆन्दु प्राज्ञरॆल्ला हेळुत्तिरुवाग शास्त्रवु आप्तनिगॆ देहत्यागमाडुवदक्कॆ अनुमतियन्नु हेगॆ इत्तितु ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ देहनाशवादरू आत्माविगॆ नाशविल्लवॆम्बुदु गीता________________

Otter चरमश्लोकाधिकारः इप्पार प्रपन्नने ऎल्लारिलु कडुग आत्मरक्षणम हण्णुगिरर्व. द्वितीयाध्यायदल्लि निपुणतरवागि अर्जुननिगॆ श्री कृष्ण भगर्वारवरु उपदेशिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द ई देहत्यागद मूलक ईगिरुव ई दुःखभाक्कागिरुव दुरवस्थॆयन्नु होगलाडिसिकॊण्डु, दुःखगन्धवे इल्लद स्थळक्कॆ होगि सेरबेकॆन्दु अपेक्षिसि आत्मरक्षणोपायवन्नु माडिकॊळ्ळुवनादुदरिन्द अन्तवनु माननीयनादुदरिन्द शास्त्रानु मतियु ऎन्दु हेळुत्तारॆ आत्मरक्षणॆ माडिकॊळ्ळुवदरल्लि तुम्बा आदरवुळ्ळवनादुदरिन्दले मुन्दिन वाक्यदल्लि ऎल्लारिलु कडग आत्मरक्षण हण्णुगिरर्व ऎल्लरिगिन्तलू शीघ्रदल्लि आज्जिवनवन्नु माडिकॊळ्ळु ववनु आत्रनु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. रिगिन्तलू आत्र प्रपन्ननु आत्मरक्षणॆयु बेगने वनादुदरिन्द शास्त्रानुमति ऎम्ब भाववु. ऎम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ. आदुदरिन्द दृप्तप्रपन्न आगबेकॆन्दु कातरवुळ्ळ अन्तवरु अति विरळरू रिलुव’ इन्यार प्रपन्नने - ई आर प्रपन्ननॆ, ऎल्लारिलु - ऎल्ला प्रपन्नरल्ल, कडुग - शीघ्रदल्ले, आत्मरक्षणण्णुगिरर्व - आत्म रक्षणवन्नु माडिकॊळ्ळुववनु. देहत्यागवु हेगॆ आत्मरक्षणवादीतु ? ऎम्बुदीग प्रश्नॆयु ई आत्मा, ज्ञानैकाकारनु, दिव्य वैकुण्ठदल्ले सुखवागिरलु योग्यनु. करमूलकवागि देहप्राप्तियुण्टागि अदरिन्द ईतन ज्ञानवु तिरोहितवागि, बन्धकगळाद सुकृत दुष्कृत गळन्नु माडुत्ता, बन्धदल्लिद्दु केशगळन्ननुभविसुत्तिरुववनु. आदु दरिन्द ई देहवु आतनिगॆ इष्टविल्लदुदु. देहनिवृत्ति यावाग आयितो, आग अनिष्ट निवृत्तियायितु. मरणवु अन्तवनिगॆ अनिष्ट निवृत्तियन्नु माडिकॊडुत्तदॆ. अनिष्ट निवृत्तियिन्द इष्ट प्राप्तियु लभिसुत्तदॆ हीगॆ आनु आत्मरक्षणॆ माडिकॊळ्ळुवदरल्लि तुम्बा त्वरॆयु ळ्ळवनागि अग्रेसरनॆन्दू, अदरिन्दले शास्त्र सम्मतियॆन्दू हेळिदरु, मुन्दॆ आय्त दृस्त शब्दगळिगॆ अर्थवन्नु विशदीकरिसुत्तारॆ. 3 इल्लि आर शब्दक्कॆ गि- ता श्लो क वा द चतुद्विधाभज माञ्जन सुकृतिर्जुन । आरोजिजासुरर्कारी जा वीच________________

(99) उत्तरार्ध व्याख्यानवु अथ आद्रॆ दृप्त शब्दरर्थ वदति Oef इप्पडि आक्षण, दृर्स्त, ऎण्णर पिरवुदु इवनुक्कु पिरस्कृ शोकल् वैषम्य मडियाग चॊल्लुगिरदत्त, ऒरुवनुक्कु भरतर्षभ” ऎम्बल्लिरुव आ शब्दक्कॆ श्री यतिवररु “ प्रतिष्ठाहिन भ्रष्टॆश्वरः पुनस्ताप्ति कामः” प्रतिष्ठत ऐश्वरवन्नु कळॆदु कॊण्डु पुनः अदन्नु अपेक्षिसुववनॆन्दु हेळिरुव अर्थवे ? ई आर निगॆ ऐहिक कामनॆयिरुवदरिन्द मोक्षविल्लवॆन्दु अर्जुननिगॆ उप देशिसिरुत्तारॆ. हागादरॆ इल्लिन आद्रॆ शब्दार्थवेनु ? दृप्त शब्दक्कॆ गरिष्टनु ऎम्ब अर्थवागुत्तदॆ. “कृष्टो दृश्यति, धृवोधमति क्रामति धराति क्रमे खलु प्रनर्नरकः” “सन्तुष्टनु अहङ्कार पडुवनु, अहङ्कारियु धरवन्नु अतिक्रमिसुवनु, धरातिक्रम उण्टागलु नरकवु” ऎम्बल्लि हेळिरुव अर्थवे दृप्त शब्दक्के ऎन्दरॆ ई दृप्तनिगू मोक्षविल्लवु. इल्लि हेळिरुव दृप्तप्रपन्नरॆगॆ देहा वसानानन्तर मोक्षवु हेळल्पट्टिदॆ. आत्मनिगेनो मोक्षविल्लवे ऎम्ब शोक उण्टु. माशुचः ऎम्ब प्रयोगवेनो सार्थक वादुदु आयितु. दृप्तनिगॆ मरणानन्तर मोक्षद आशॆयु. आतनु शोकिसुवदिल्लवे, गरिष्ठनिगॆ शोकवॆल्लियदु ? इत्यादि ईतन विषय दल्लि मातुच ऎन्दु हेळुवदु निरर्थकवल्लवो ? हागादरॆ ई चरम श्लोकवु आतन विषयदल्लि अन्वयिसुत्तदॆये ? इत्यादि शङ्का गळिगॆ उत्तरवन्नु हेळुत्तारॆ. आ शब्दक्कॆ गीताप्रयोगद अर्थ वल्लवु. दृस्त शब्दक्कॆ गरिष्ठ नॆम्ब अर्थवू अल्लवु. इल्लि इब्बरू मोक्षा र्थिगळागि शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिदवरे. इब्बरू मातुचः ऎम्बल्लि हेळल्पट्टवरे. अवरुगळिगिरुव व्यत्यासवन्नु तिळिसुत्तारॆ. इल्लि आदृप्त शब्दगळु मेलॆ हेळिद अर्थगळुळ्ळवल्लवॆन्दू भिन्नवाद अर्थगळुळ्ळ वॆन्दू दृप्तप्रपन्ननिगू शोक उण्टॆन्दू, आदुदरिन्द चरमश्लो कद माशुचः ऎम्ब प्रयोगवु सार्थकवादुद्दॆन्दू तिळिसुत्तारॆ– इप्पडि - ई रीतियल्लि आनु दृप्तनु, ऎच्चर पिरवुम - ऎन्नुवदरल्लि भेदवु, इवनुक्कु - ई प्रपन्ननिगॆ, पिरन्न शोकल् - उण्टाद शोकदल्लि, वैषम्य मडियाग - तारतम्य मूलकवागिरु________________

चरमश्लोकाधिकारः शोकमिल्ला मैयन्नु, जन्मान्तरागि मात्रवु शोकनिमित्त माय एतेनु मॊरनाळ मोक्षम, पॆरुमो नन्नु तेरि यिरु क्कु मर्न इद्दु दृप्त. अल्लदु उत्कृष्ट जनावमानादि हेतु वान गस्वरूपमान अनात्म गुणयुडैयवनल्ल. वदन्नु कॊल्लुगिरदु अत्तने - हेळुत्तदष्टे विना इन्नु याव बेधवू इल्लवु. ऒरुवनुक्कु - आ इब्बरल्लि ऒब्बनाद दृप्तनिगॆ, शोकमिल्ला मैयन्नु - शोकविल्ला ऎन्दल्लवु ; अन्दरॆ आतनिगॆ शोक उण्टॆम्ब भाववु. आरनु आ क्षणदल्ले देहत्याग माडुवद रिन्द आतनल्लि शोक उण्टॆम्बुदु व्यक्तवादुदरिन्द आतन विषयवागि इल्लि हेळलिल्लवु. दृप्तनल्लि शोक उण्टो ऎम्बुदन्नु मात्र चरिसु त्तारॆ. जन्मान्तरादिमात्रम - मुन्दक्कॆ बेरॆ जन्मवे मॊदलादवु, शोकनिमित्तमाय - बेडवॆम्ब शोकवे कारणवागि, एदेनु ऒरुनाळ् यावुदो ऒन्दु दिन, मोक्षम पॆरुवो - मोक्षवन्नु हॊन्दुववु, ऎन्नु - ऎम्बदागि, तॆरियिरु

अवन् - महाविश्वासदिन्द नम्बिरुववनु, इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि, र्दृ. हीगॆ नम्बिरुवदरिन्द दृप्तनॆनिसिरुववनु. स्वामियु देहा वसानानन्तर मोक्षवन्नु कॊडुवनॆम्ब पूर्णनम्बिकॆयिन्दिरुववनु. अल्लदु - हागल्लदॆ उत्कृष्ट जनावमानादि हेतुवान - उत्कृष्ट जनरिगॆ, साधुजनरिगॆ, अवमानादि - अवमान माडोण आदि शब्द दिन्द मनस्सिन खिन्नतॆ मॊदलादवु हेळल्पट्टवु, इवुगळिगॆ कारणवाद, गर्वरूपमान गर्वरूपवाद, अनात्मगुणयुडवनल्ल आत्माविगॆ स्वरूपवन्नुण्टुमाडदिरुव गुणवन्नु हॊन्दिदवनल्लवु.

आरनिगू दृप्तनिगू शोकदल्लि तुम्बा व्यत्यासविल्लवु. शोकदल्लि स्वल्प वैषम्यवे व्यत्यासवॆन्दु हेळिदरु. इब्बरिगू जन्मान्तर बेड ऎन्दू, सापराधवू कळॆयबेकॆन्दे शोकवु. आत्रनादरो विळम्बवन्नु सहिसनु. दृप्तनादरो विळम्बवन्नु सहिसुववनु. आर निगादरो शोकदल्लि अतिशयवु ; ऎरडु विधवागि शोकवु, जन्मान्तर विल्लद हागॆ सत्व पापगळिन्द मोक्षण, मत्तु ईगले मोक्षप्राप्ति बेकु ; इल्लिरुवदु अग्नि मध्यदल्लिरुवहागॆ आतनिगॆ शोकवु.’ ‘दृप्त________________

Oker चरमश्लोकाधिकारः इप्पार प्रपन्नने ऎल्लारिलु कडुग आत्मरक्षणम पण्णुगिरर्व. द्वितीयाध्यायदल्लि निपुणतरवागि अर्जुननिगॆ श्री कृष्ण भगर्वारवरु उपदेशिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द ई देहत्यागद मूलक ईगिरुव ई दुःखभाक्कागिरुव दुरवस्थॆयन्नु होगलाडिसिकॊण्डु, दुःखगन्धवे इल्लद स्थळक्कॆ होगि सेरबेकॆन्दु अपेक्षिसि आत्मरक्षणोपायवन्नु माडिकॊळ्ळुवनादुदरिन्द अन्तवनु माननीयनादुदरिन्द शास्त्रानु मतियु ऎन्दु हेळुत्तारॆ आत्मर क्षणॆ माडिकॊळ्ळुवदरल्लि तुम्बा आदरवुळ्ळवनादुदरिन्दले मुन्दिन वाक्यदल्लि ऎल्लारिलुम’ कडग आत्मरक्षण हण्णुगिरर्व ऎल्लरिगिन्तलू शीघ्रदल्लि आज्जिवनवन्नु माडिकॊळ्ळु ववनु आप्तनु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. रिगिन्तलू आप्तप्रपन्ननु आत्मरक्षणॆयु बेगने वनादुदरिन्द शास्त्रानुमति ऎम्ब भाववु. ऎम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ. आदुदरिन्द दृप्त प्रपन्न आगबेकॆन्दु कातरवुळ्ळ अन्तवरु अति विरळरू इव्वार प्रपन्नने - ई आर प्रपन्नने, ऎल्लारिलु - ऎल्ला प्रपन्नरल्ल, कडुग - शीघ्रदल्ले, आत्मरक्षणमण्णुगिरर्व - आत्म रक्षणवन्नु माडिकॊळ्ळुववनु. देहत्यागवु हेगॆ आत्मरक्षणवादीतु ? ऎम्बुदीग प्रश्नॆयु, ई आत्मा, ज्ञानैकाकारनु, दिव्य वैकुण्ठदल्ले सुखवागिरलु योग्यनु. करमूलकवागि देह प्राप्तियुण्टागि अदरिन्द ईतन ज्ञानवु तिरोहितवागि, बन्धकगळाद सुकृत दुष्कृत गळन्नु माडुत्ता, बन्धदल्लिद्दु क्षेशगळन्ननुभविसुत्तिरुववनु. आदु दरिन्द ई देहवु आतनिगॆ इष्टविल्लदुदु. देह निवृत्ति यावाग आयितो, आग अनिष्टनिवृत्तियायितु. मरणवु अन्तवनिगॆ अनिष्ट निवृत्तियन्नु माडिकॊडुत्तदॆ. अनिष्ट निवृत्तियिन्द इष्ट प्राप्तियु लभिसुत्तदॆ हीगॆ आरु आत्मरक्षणॆ माडिकॊळ्ळुवदरल्लि तुम्बा त्वरॆयु ळ्ळवनागि अग्रेसरनॆन्दू, अदरिन्दले शास्त्र सम्मतियॆन्दू हेळिदरु. मुन्दॆ आद्रॆ दृप्त शब्दगळिगॆ अर्थवन्नु विशदीकरिसुत्तारॆ. इल्लि आस्त्र शब्दक्कॆ गि ता श्लोक वाद चतुद्विधाभ ज माञ्जन स्पुकृतिनोर्जुन । आरोजिज्ञासुरर्थाथी ज्ञानीच________________

१७२ चरमश्लोकाधिकार- लोक सार्वभौमवन्नागलि, चतुरुखाधिपत्यवन्नागलि, कैवल्यवन्ना गलि, परमपुरुषन पादकमल रजस्सिनल्लि शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिद प्रपन्नरु बयसुवदिल्लवु ऎम्बुदु ई श्लोकद अर्थवु. ई देहवु “शरीराकृतिभेदास्तु भूत करॆयोनयः” वि. पु. ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ कमूलक उण्टादुदु. शरणागतिय मूलक कल्मफलवॆल्ला नशिसि होगुवदरिन्द ऒन्दु क्षण कूड आर प्रपन्ननिगॆ ई अनर्थवन्नुण्टुमाडुव उपभोगगळल्लि मनस्सन्नु सॆळॆ युव ई शरीरदिन्दिरलु इष्टविल्लवॆन्दु हेळिदरु. ई देह दिन्दिरुवदु ज्वलिसुव अग्नियल्लि सिक्किरुवहागॆ भाविसुवनु. लक्ष्मण वाक्यवाद “न देव लोकाक्रमण, नामरत्व महं वृणी । ऐश्वरं वापि लोकानां कामये न त्वयाविना” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ आ प्रपन्नन मनोरथवु, इवु यावुवन्नु बयसुव दिल्लवु, आतनिगॆ परम हितवादुदु परमात्म सायुज्यवु. ई ऐश्या दिगळॆल्ला आतनिगॆ नरकप्रायवु. उडलु मुयुरु मण्ण ऒट्टि ऎम्ब पूरापाशुरवु यावु दॆन्दरॆ “ऊळियुद नॊरुवनॆयन्नु मॊरुव नुलगॆल्ला । मूळितोरुवन्नु पडैत्तु का तुडत्तुळलु । माळिवण्णनन्न म्यानन्गण्णिरु मालिरु इलॆ । वाळि मनमे कै विड उडलु मुयुरु मण्ण मॊट्टॆ ॥ तिरु १०, ७. ९. अर्थवु. ऊळि मुदनूरुवने यन्नु मूरु वन् - कालदल्लि तोरिबरुव समस्त पदार्थगळिगू कारणभूतनागि अवुगळॊन्दिगॆ सेरि “सदेव सोमदमग्र आशीश् * सूक्ष्मचिद चिद्विशिष्टनाद, एकमे वाद्वितीय - उपादान निमित्तादि सत्व कारणनागि ऒब्बनॆन्दु हेळल्पट्टवनु, उलगॆल्ला ऊळितरु - समस्त लोकगळन्नु, सृष्टादि सत्व कालदल्लू, तन्नु पडत्तु कात्तु - तन्न सङ्कल्पदिन्दले सृष्टिसि रक्षिसि, कॆडत्तु - प्रळयदल्लि ऎल्लवन्नू अळिसिबिट्ट, उळलु आळिवर्ण्ण - हीगॆ माडुवदे तनगॆ यात्रॆ यागि भाविसिद उदारवाद अपरिच्छिन्न स्वभावने, ऎन्नर्मा - ननगॆ स्वामियागिरुव, अं कण् - दर्शनीयवागि श्रमपरिहारवाद, M________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु

१७३ तिरुमालिरु इट्टोलॆ - ऎम्बुव दिव्यदेशदल्लि बिजमाडिसि दिव्य मङ्गळ विग्रहयुक्तनागि तोरुव परम पुरुषनन्नु, मनम ओ मनस्से उडलुवुयिरुव - नमगॆ हेयवाद देह मत्तु प्राणवू, मण्ण - नशिसि होगुवहागॆ, ऒट्टु - आश्रयिसु. कृवि डेल् - अवर कैयन्नु बिडबेड, सत्वक्कू कारणभूतनाद सश्वेश्व रनु नम्मॊन्दिगे इद्दानॆ. आदरॆ ई हेयवागि दोषयुक्तवाद शरीर प्राणगळिन्द बिडिसि, तन्नन्नु नित्यविभूतियन्नु हॊन्दुव तनक ओ मनस्से आतन कैबिडबेड, आश्रयिसि अवुगळ निवृत्तियन्नु हॊन्दु ऎम्ब तात्सरवु. आदुदरिन्द ई शरीरदॊन्दिगॆ ऒन्दु क्षणवू कूड इरलारनॆन्दु शोकिसुववनु आत्रनु ऎन्दु हेळिदरु. मुन्दॆ आस्त्र शब्दक्कॆ गीतॆयल्लि हेळिरुव आप्त शब्दार्थवल्लवु. अल्लिन अर्थवे बेरॆ. इल्लिन आर शब्दार्थवे बेरॆ ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ आद्रू जिज्ञासु रर्थार्थि - ऎन्दु गीता (७. १९) श्लोकदल्लि नाल्कु जन भक्तरन्नु हेळुव, ऎण्णॆरस्थळल् - ऎम्ब स्थळदल्लि, कॊल्लपट्टिवर्न - हेळल्पट्टवनल्लवु. भगवद्गीतॆयल्लि हेळिरुव आरनु ऐहिकवन्नु कळॆदुकॊण्डु अदु पुनः बेकॆन्दु दैन्यदिन्द शोकिसि बेडुववनु. ई प्रपन्ननाद आनहागॆये दैन्यदिन्द कळक्कॊं डदुबेकॆन्दुशोकिसुववनु, आदरॆ मोक्षवु आतनिगॆ बेकागिल्लवु, ऐहिका पेक्षॆयन्नु बेडुववनु. आदुदरिन्द गीतॆय आशब्दक्कॆ श्री यशिव‌रु * प्रतिष्ठा हीन, भ्रश्वरः पुनस्ताप्ति कामः ऎन्दु व्याख्यान वन्नु बरॆदिरुत्तारॆ. हागादरॆ इल्लिन आशब्दार्थवु ऎल्लियादरू उपपादितवो ऎन्दरॆ ” श्री मद्रामायणदल्लू इन्नू इतर कडॆ गळल्लू उपयोगिसिरुवदुण्टॆन्दु उदाहरिसुत्तारॆ-श्री मद्रामा यण श्लोकवु यावुदॆन्दरॆ “आ वा यदिवा दृप्तः परीषां शरणागतः । अरिः प्रार्णा परित्यज्य रक्षितव्यः कृतात्मना” ऎम्बुदु. शत्रुगळ मध्यदिन्द ऒब्ब शत्रुवु बन्दु आतनु विळम्बवन्नु सहिसदॆ शरणागतियन्ननुष्ठिसि ऒडनॆ तन्न मनोरथवन्नु पडॆयबे कॆन्दु शरणागतनादरू, अथवा विळम्बवन्नु सहिसिकॊण्डु निधानवागि मनोरथवन्नु हॊन्दबेकादवनादरू तन्न प्राणवन्नादरू बिट्टु रक्षिसतक्कद्दु प्राज्ञनाद शास्त्रज्ञन कत्रव्यवु इल्लि इवरुगळु________________

१७४ 3 चरमश्लोकाधिकारः, “आद्रू वा यदिवा दृ” ऎण्णॆर विडवु अतिवाद मॆस्सार इ व्यर्थ स्थितियिल्’ विवाद प्पण्णवॊण्णादु. उपायानु मोक्षार्थियागिद्दरॆ, आर् नु - एळम्बवन्नु सहिसदॆ मोक्षवन्न पेक्षिसु ववनु. दृप्तनु - विळम्बवन्नु सहिसि देहावसानदल्लि मोक्षवन्नु बयसुववनु. आ व यदिवा दृप्तः ऎण्णिर निडव’ - ऎन्दु हेळिरुव स्थळवु, अतिवाद मॆन्सारु - विभीषण शरणागतिय विषय दल्लि इवॆल्ला हेळलु प्रसक्तियिल्लदॆ अति प्रसङ्गवन्नुववरिगॆ, इल र्थस्थितियिल् - ई चरम श्लोकार्थद स्थितियल्लि, मोक्षार्थ शरणा गतियु इल्लि हेळिरुवदरिन्द, ई सन्दर्भदल्लि, विवादरि पण्णवू ण्णादु - पूरैपक्षवन्नु माडतक्कदल्लवु, विवादवन्नु माडतक्कदल्लवु. श्री रामचन्द्रप्रभुवु सामान्यवागि शरणागति प्रशंसॆयन्नु माडिर बहुदु. आदुदरिन्द अतिवादवॆन्दु पूग्र पक्षिगळ अभिप्रायवु. सामा न्यवागि ऎल्ला पुरुषार्थगळिगागि शरणागतियु आ सन्दर्भदल्लि उप पादितवागिद्दरू विभीषणन शरणागतियु मोक्षक्कागिये ऎम्बुदु श्री मदाचारर अभिप्रायवु. ई अभिप्रायवे निपुणतरवागि अभयप्रधान सारदल्लि उपपादितवु. आगलि विभीषणनु राज्य काक्री ऎन्दू, हेळिदॆयल्ला ऎन्दरॆ लङ्काराज्यकाङ्क्षियू आतन इवु ; अदु स्वामिदत्तवादुदु. आतनु अपेक्षिसुवदु किङ्करत्वाधि राज्यवु दिव्य वैकुण्ठदल्ल, ई विभवावतार कालदल्लू सह, अतिवादवु, आरन मत्तु दृप्तन विषयदल्लू ऎन्दु मूलदल्लि “आद्रू वा यदिवा दृप्तः ऎण्णॆर विषम अतिवाद ऎन्सारु ऎन्दु इरुवदरिन्द ऎरडक्कू अन्वयिसुवहागॆ माडतक्कद्दागिरुत्तदॆ. सारदीप मत्तु सारा स्वादिनि व्याख्यातृगळु दृस्तन विषयदल्लि मात्र अतिवादवॆम्बुदन्नु शङ्किसि समाधान हेळिरुत्तारॆ. आत्रन विषयदल्लू अतिवादवल्लवॆन्दु श्री निगमान्तरे मुन्दिन वाक्यदिन्द व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. दृप्तन विषयदल्लि अतिवाद हेगॆ ? ऎन्दरॆ दृप्तनु गष्ठनागिरुवाग आतनिगॆ मोक्षरूप रक्षणॆयु अतिवादवागुवदिल्लवे ऎम्बाक्षेपणॆयु, दृप्तनु गष्टनल्लवु. दृप्तनु गरिष्ठ नल्लवु. आतनू मोक्षाकाङ्क्षॆ युळ्ळवने. आदुदरिन्द रक्षतॆयल्लि विवादविल्लवु. ई, चरम श्लोकवु आर्तन विषयदल्लि सरिहोगुत्तदॆये ?________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु स्नानत्तुक्कु पिन्नु फलवागैयालुम, इदु उपदेशवेळॆ यागैयालुम इव्वा तिरुत्तिलुम, मोक्षयिस्वामि ऎन्नु भविष्यन्निल्ल शत्तुक्कु क्युरैयिल्ल, इव्वार दृस्तादि विभागण्णरॆल्ला म सुकृत तारतम्यमूल मान भगवदनुग तारतम्यत्ताले वरु, “प्रारब्ध मात्र आतनु विळम्बवन्नु सहिसदॆ ऒडनॆये मोक्षवन्नु बयसुवाग मोक्ष यिष्यामि ऎम्ब भविष्यत्काल प्रयोगवु सरिये ? ऎन्दरॆ शरण व्रज ऎम्ब उपदेशानन्तरवे उपायानुष्ठानवु उपायानुष्ठाना नन्तर निल्दाण मोक्षगळादुदरिन्द भविषत् योगवु उपपन्नवॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. उपायानुष्ठानत्तुक्कु पिन्नु + उपायवाद शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिद नन्तर, फलमागैयाले - मोक्षरूप फलसिद्धियादुदरिन्द, इदु - ई चरमश्लोकदल्लि हेळिरु वदु अदु एनॆन्दरॆ शरण व्रज ऎम्ब उपदेशवु, उपदेशमा याले - उपदेशवादुदरिन्द, इर्न्सारल् - ई आरन विष यदल्लू, मोक्षयिष्यामि ऎन्नु ऎम्बदागि, भविष्यदेशत्तुक्कु - भविष्यत्कालप्रयोगक्कॆ, क्युरैयि - एनॊन्दू अनुपपन्नवादुदु इरुवदिल्लवु. सा शरणम्प्रज ऎम्ब उपदेशक्कनुगुणवागि शरणागत्यनुष्ठानवु आदृप्तरिगू ऒन्दे आगि, इब्बर विषयदल्लू श्रियः पतियु साप राधगळन्नु होगलाडिसि जन्मान्तर विल्लदॆ मोक्षवन्नु कॊडलु सिद्ध वागिरुवाग अरदृप्तरॆम्ब विभागवू अवरिब्बरिगू इरुव शोकगळिगॆ कारणवेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. अदू अल्लदॆ आरदृप्तशब्दगळिगॆ इतररु हेळिरुव अर्थवु सरियल्लवादुदरिन्द सरियाद अर्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ इव्वारदृस्तादि विभागळॆल्लान - ई आरु दृप्तरु ऎम्ब उपायानुष्ठान माडिदवरल्लि विभागगळॆल्लवू सुकृततारतम्य मूलमान - सुचरित परिपाकद तरतम मूलकवागि उण्टाद, भगवदनुग्रहद तारतम्यदिन्द वरु - उण्टागुवदु, सुकृत विल्लदॆ शरणागत्यनुष्ठानवु लभिसुवदिल्लवॆम्ब भावदिन्द, सुकृत (१) शा. यु. १८, २७________________

परमश्लोकाधिकार- भुक्‌ततत्ववित्तु खमाप्पुयात् ” इत्यादि वचनळ् आत्र प्रपन्न विषयल् निरवकाश. तारतम्य वॆन्दु हेळल्पट्टितु. आ सुकृत तारतम्यक्कनुगुणवागि भगवदनुग्रहवु लभिसुत्तदॆम्ब भाववु. शरभङ्गमुनिगळू शबरियू आत्र प्रपत्ति माडिदवरागि अत्यन्त सुकृतिगळॆम्ब भाववु, प्रपन्नरल्लि आनु यारु ऎन्दरॆ एळम्बवन्नु सहिसदॆ ऒडनॆ मोक्षप्राप्तियन्नु बेडुववनु. स्वामियु अत्यन्तानुग्रह मूलक ऒडनॆ निल्याण वन्नुण्टुमाडि मोक्षवन्नु कॊडुवनु. अथवा देहत्याग माडलु स्वामियु अनुमतियन्नु दयपालिसि मोक्षवन्नु कॊडुवनु. ईतनिगॆ प्रारब्ध शेषवू स्वामिय अनुग्रहदिन्द कळॆदुहोगुत्तदॆ. दृष्ट नादरो विळम्बवन्नु सहिसुववनु. निल्दाण प्राप्तवादनन्तर स्वामि कृपॆयिन्द मोक्षवन्नु हॊन्दुवनु. श्री मद्रामायणद व्याख्यान कावाद श्री गोविन्द राजी यरु, “आरॊवा यदिवा दृप्तः” ऎम्ब श्लोक व्याख्यानदल्लि बरॆदिरुत्तारेनॆन्दरॆ “आर स्वाभिमत सम्भवे विळम्बाक्षम तीव्र संवेगवान्ना शरणाग मन वेळाया मपि स्वापराध निमित्त भयादिर्मा वे व्यर्थ, दृप्तस्तु विळम्बा विळम्बवना दृश्य फलमात्र सक्तः, तस्यां वेळाया मपि विनय स्थाप राध निमित्त भय शूस्कॊ वेत्यर्थ, मुमुक्षु पक्ष संसार जिगुप्पानु सन्धानेन सद्य एव देह निवृत्ति काव आस्ति! दृवस्तु शरीरावसानकाले मुक्ति कामुक यद्वा, अकिञ्चन्या नन्न गतत्वपुरस्सरं प्रपन्न आरः, स्तोहेळनादि रूपेण शरणागतो स्मिताब्रुर्व दृष्टः” आय्त दृप्त शरणागतियु ऐहिका दिगळिगू मोक्षक्कू आगबहुदॆन्दु हेळि, ऐहिक, स्वर्गप्राप्तिगळिगॆ एळम्ब सहिसदॆ ऒडनॆ बेकॆम्बुवनागलि अथवा शरणागति माडुव वेळॆयल्लि तन्न अपराध निमित्तवागि भयपडुवनॆम्बुवनागलि आर नॆन्दू, दृप्तनादरो विळम्ब अथवा अविळम्बगळन्नु परिगणिसदे, तानु कोरुव फलसिद्धि मात्रदल्लि अभिलाषॆ उळ्ळवनागलि अथवा शरणागति पेळॆयल्लि विनय भयगळिल्लदवनागि आगबहुदु ऎन्दु, अभिप्रायपट्टिरुत्तारॆ; मुमुक्षुवागिद्द पक्षदल्लि, आकिञ्च अनन्य________________

(32) उत्तरार्ध व्याख्यानवु १७७ गतित्व पुरस्कृवागि शरणागति माडिदवनु आत्मनॆन्दू, सैबवॆन्दरॆ शरणागतिशब्दवन्नागलि, शरणागति मन्यवन्नागलि हेळिकॊट्ट हागॆ हेळलु योग्यतॆ इल्लदिरुविकॆ, हेळन - अदु अष्टु महिमॆयुळ्ळ दु हेगॆ ऎन्दु हेळनवु ई अभिप्रायगळॊन्दिगॆ शरणागतियन्नु अनुष्ठ सिदवनु दृप्तनु ऎन्दू बरॆदिरुत्तारॆ. अकिञ्चन्य, अनन्यगतित्ववु आय्त दृप्तरिब्बरिगू बेकाद अङ्गगळु, स्तोभ हेळनादिगळिन्द शरणागतियु, महाविश्वासविल्लदॆ इरुवदरिन्द शरणागतिये आगुवदिल्लवु. ई सन्द र्भदल्लि, आत्र दृप्त शब्दगळु मोक्षार्थियागि शरणागतियन्नु अनुष्ठिसि दवनन्नु कुरितवादुदरिन्द आ शब्दगळ सरियाद अर्थगळन्नु तिळिसु त्तारॆ. इब्बरू मोक्षार्थिगळागि इब्बरल्लू ऐदु अङ्गगळू इरुवद रिन्द अवरिब्बरिगू तुम्बा व्यत्यासविल्लवॆन्दु तिळिसुवदक्कागि इब्बरू सुकृतिगळॆन्दु हेळि, आ सुकृतदल्लि तारतम्य उण्टागि शोकदल्लि व्यत्यासवॆन्दू, अदरिन्द भगवदनुग्रहदल्लू तारतम्य उण्टॆन्दु हेळिदरु. आदरॆ फलदल्लि तारतम्यविल्लवॆन्दू हेळिदरु. हीगॆ इतरर समञ्जसवल्लद अभिप्रायगळन्नु निराकरिसि, आर दृप्त शब्दगळिगॆ सत्व समञ्जसार्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. आरनु एळम्ब सहि सदॆ ई हेयदेहदिन्द बिडुगडॆयन्नु अपेक्षिसुवनु. दृप्तनादरो अष्टु गुरुतरवाद शोकविल्लदॆ, देहावसानानन्तर ई हेयदिन्द बिडुगडॆयन्नु कोरुवनु. इष्टे इवरुगळिगॆ व्यत्यासवु. आगलि आत्रनिगॆ शरणागत्य नुष्ठानद उत्तर क्षणदल्लि देहावसान वन्नू मोक्षवन्नू कोरुवनादरॆ, “प्रारेतर पूरै पाप मखिलम् ऎन्दु तावे अप्पणॆ कॊडिसिरुवदू, मत्तु “प्रारब्ध मात्र भुक्तत्र तत्ववित्तुख माप्नुयात” ऎन्दरॆ प्रारब्ध मात्र भुक्- प्रारब्ध मात्रवन्नु अनुभविसिदवनागि, तत्र तत्ववित् - प्राज्ञनादवनु, सुखं - मोक्षसुखवन्नु, अप्पुयात् - हॊन्दुवनु ऎम्ब प्रमा णगळिगू विरोधवागुवदिल्लवे ? ऎन्दरॆ अवन विषयदल्लि समाधान वन्नु हेळुत्तारॆ– ई मेलॆ हेळिद वचनगळु आर प्रपन्नन विषय दल्लि, निरवकाशङ्गळ् - शङ्कॆगॆ कारणवे इल्लवु मेलॆ हेळिद आक्षेपणॆगळिगॆ अवकाशवे इल्लवु ऎम्ब भाववु. अवकाशविल्लदुदु निरवकाशवु. अनभ्युपगत पर नाशवागुवहागॆ अनुग्रह तार________________

१७८ चरमश्लोकाधिकारः दृप्तप्रपन्न तिरल् उत्तर कृत्यांश वृत्त “माशुचः” ऎज्जिर वार्क्य करुत्तॆ “अध्यात्मिक आदिभौतक ऎन्नु तुडजि * आतस्तं तव तत्वतो सुदाज्ञन दर्शन प्राप्तियु निस्संशय सुखमास्ट” ऎन्नरुळि चॆय दार्. तम्यदिन्द अभ्युपगत प्रारब्दांशवू कळॆदु होगुत्तदॆम्ब भाववु. आरनिगॆ हॆच्चु शोक उण्टादुदरिन्द मूलदल्लि शोक तारतम्य ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. पापगळॆल्ला कळॆयुव बगॆ हेगॆ ऎम्ब शोकवु आरदृप्तरिगू समनादवु. आरनिगादरो आयुस्सिन शेष विरुत्तदॆये, अल्लिवरिगॆ ई देहदिन्दिरुवदु हेगॆ ? देह प्रवृत्तिगळु बन्धकगळे ? एनु माडुवदु ऎम्ब हॆच्चिन शोकवु. ई ऎरडु शोकगळन्नु आरनल्लि कण्डु माशुचः ऎन्दु हेळि समाधान माडिद रॆम्ब भाववु. हीगॆ आतन विषयदल्लि मारुच ऎम्बुदक्कॆ अभि प्रायवादरॆ दृप्तन विषयदल्लि ई माशुचः ऎम्ब वाक्यद अभि प्रायवेनु ऎन्दु केळिदरॆ श्री यतिवारु शरणागतिग द्यदल्लि व्याख्यान माडिरुत्तारॆन्दु तिळिसुत्तारॆ- तृप्तनादरो अभ्युपगत प्रारब्दवन्नु अनुभविसि अनन्तर देहावसानवन्नु हॊन्दि मोक्षवन्नु हॊन्दुव नॆम्बर्थवु. प्रपर्न्नतिरत्ति दृप्त प्रसन्नाति - दृप्त प्रपन्नन विषयदल्लि, उत्तर कृत्यांश पत्र - शरणागत्यनुष्ठानानन्तर माडतक्क कार् शेषवन्नु कुरितु, माशुचः ऎज्जिर वाक्यर्ति करु - माशुचः ऎम्ब वाक्यद तात्सरवन्नु, “आध्यात्मिक आधिभौतिक” ऎन्नु त्तुडज्जि - ऎन्दु आरम्भिसि, अतः - आ कारणदिन्द, तव - निन्न, तत्वतः - यथार्थ वाद “मद्यान दर्शन प्राप्ति यु - नन्न (सत्वश्वन) ज्ञानवेनु, दर्शन - ध्यानमूलक दर्शनवेनु, प्राप्तिष्टु - प्राप्तियेनु इवुग ळल्लि निस्संशयः - एनॊन्दू सन्देहविल्लदवनागि, सुखमास्य - सुखवागि बाळु, ऎन्नु - ऎम्बदागि, अरुळिच्चॆ य दार् - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिदरु. . शरणागतिगद्यद आ वाक्यवु यावुदॆन्दरॆ- “आध्यात्मकादि भौति काधि दैविक दुःख निम्म गन्ध रहित द्वय मर्ढानु सन्धा नेन सह सदैव वक्ता याव च्छरीरपातं श्रीरङ्ग सुख________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु मास्ट. शरीरपात समयेतु केवलं मदीय दैव दय याति प्रबुदॊ मामेनान लोकयन्न प्रच्युत पूरैसंसा मनोरथ जीर्ण निव वस्त्रं सुखेनेमां प्रकृतिं स्कूल सूक्ष्मरूपां विसृज्य तदानी मेव मत्रसाद लब्धमच्चर णारविन्द युगळ्ळ कान्ति कात्यन्तिक परभक्ति परज्ञान परम भक्ति कृत परिपूर्णानवरत नित्य विशदतमा नन्य प्रयोजना नवधिकातिशय प्रीतिकारिता शेषा वस्तोचिता शेष शेष शैक रूप नित्य किङ्कभविष्यसि, माते भूद त्र संशयः ॥ अनृत नोक्त पूत्वं मे नच ऎष्टे कदाचन॥ रामो द्विराभि भाषते ॥ सक्कदेव प्रसन्नाय तनाति च याचते ॥ अभ यं सत्वभूते ददाम्मॆ तम्मतं मम ॥ सत्व र्ध परित्यज्य मामेकं शरणं व्रज । अहं त्वा सत्व पापेभो मक्षयिष्यामि माशुचः॥इति मदैव ह्युक्त, आत तन तत्वतो मद्यान दर्शन प्राप्तियु निस्संशय स्टुखमास्ट” ऎम्बुदु.” दृप्तप्रपन्ननु आ प्रपन्ननिगेनू लघुवाद महिमॆयुळ्ळवन ल्लवु. इब्बरु मान्यरे ऎम्ब अभिप्रायदिन्द हेळिद वाक्यवागिरु इदॆ. स्वामि श्रियःपतियु आ दृप्त प्रपन्ननु देहावसानद वरॆविगू माडबेकाद उत्तर कृत्यांशवन्नु श्री यतिवररु तिळिसिरुत्तारॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. अवु यावुवॆन्दरॆ- D. सुखदुःखगळु, इवुगळिगॆ तापत्रयवॆन्दु हॆसरु. तापत्रय दल्लि दुःखमात्र सेरलिल्लवु. सुखवू अन्ताद्दे, आध्यात्मिक आधि चौतिक आधिदैवकवॆम्बदागि मूरुविध. अध्यात्मकवु अचित्ताद शरीरद मूलक उण्टागि अदु शरीर मत्तु मानसिक रूपवागि ऎरडु विधवु.आधि भौतिक मृग पक्षि मनुष्यर मूलक उण्टादुदु. अधिदैविक शीतोष्ण वर्षातप वैद्युत मॊदलादवुगळ मूलक उण्टागुवन्ताद्दु. इन्तह केशगळु प्रपन्ननादवनिगॆ साधारणवागि उण्टागुवदिल्लवु. अन्त वनु परमाचाररे मॊदलादवरुगळ मध्यॆ इद्दु कॊण्डु, स्नान सन्ध्यावन्दनॆ, मूरु रहस्यगळ मन्त्रजप, द्वयमन्त्रवन्नु अवकाश________________

१८० चरमश्लोकाधिकार विद्दाग सदा उच्चरिसुत्ता उपदेशादिगळन्नु हॊन्दि श्रीरङ्गवे मॊदलाद दिव्यदेशगळल्लि स्वामि सेवॆ कैङ्कय्यादिगळन्नु यथाशक्ति नडॆसुत्ता सुखवागि शरीरावसानदवरॆविगू इरतक्कद्दॆम्बुदु श्री रङ्गनाथन आज्ञॆ यु. २. शरीरवन्नु बिडुव समयदल्लादरो, केवल श्री रङ्गनाथ नाद तम्म दयॆयिन्दले प्राज्ञनागि स्वमनोरथवन्नु पडॆदवनागि स्कूल शरीरवन्नु बिट्टु सूक्ष्म शरीरदॊन्दिगॆ अर्चिरादि मार्गदिन्द तॆरळि एरजावहगाहानन्तर सूक्ष्मशरीरवन्नू त्यजिसि, दिव्य शरीरवन्नु तम्म कृपया पडॆदवनागि, तम्म सायुज्यवन्नु हॊन्दि तमगॆ नित्य कैङ्करवन्नु माडुव दिव्य सुकृतवन्नु परिपूर्ण ब्रह्मानुभव रूप आनन्दवन्नु हॊन्दुवि ऎन्दु श्रीरङ्गनाथन दिव्यक्तियु, ई विषय दल्लि निनगॆ ईषत्तादरू संशयबेड, निस्संशयवॆम्बुदक्कॆ “अमृत नोक्त पूश्वरमे” इत्यादि तम्म दिव्य सूक्तिगळन्नु उदाहरिसिरु त्तारॆ 8. इदु प्रपन्नन कुरित दिव्य सूक्तियु, अ प्रपन्नरु गळिगॆ हेळिद सूक्तिगळल्लवु. बलि, भस्मासुर असुररुगळु इवरु गळ विषयदल्लि व्यत्यस्त प्रवृत्तियु उण्टु. मेलिन सूक्तिगळल्लि संशयबेडवॆम्बुदक्कॆ इन्नॊन्दु प्रमाणवन्नु उदाहरिसबहुदु. “पते र्हिमर्वा श्री तृथिवी शकली भवेत् । शुष्क त्तॊय निधिः कृष्ण न मे मोघं वचो भवेत् इदु दुधन सभॆयल्लि तनगाद दुर्दॆशॆयनु चिन्तिसि शोकिसु त्रिद्द ब्रौपदियन्नु नोडि हेळुव श्री कृष्णन प्रतिज्ञॆयु. श्री भाष्यकाररु इल्लि प्रतिपादिसिरुवदु शरणागतियन्नु अङ्गि यागि मोक्षार्थक्कागि अनुष्ठिसिदवनन्नु कुरित श्री रङ्गनाथोक्ति यागि आ सन्दर्भदल्लि ई चरम श्लोकवू श्री यतिवररिन्द उदाहृत वागिरुवदरिन्द श्री यतिवारु चरम श्लोक भाष्यदल्लि अङ्ग शरणा गतियागि व्याख्यान माडिद्दारॆम्ब वादवु निरस्तवु. श्री यतिवररु श्रीयामुन मुनियन्नु तम्म आचाररन्नागि भाविसि, “यत्नां मोरुहध्यान” वॆम्ब श्लोकद मूलक हागॆ वरिसिरुवदरिन्द, श्रीयामुन मुनिगळु “नधर निष्ठॆस्मि” ऎम्ब श्लोकदिन्द भरन्यासवन्ने अनुष्ठिसिरुवाग अदन्नु निराकरिसि अन्यथा________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १८१ “मातुचः” इत्यनेन सूचित शोकनिवृत्तिस्तु ज्ञानानुष्ठान फव, न तु ज्ञान मात्रॆण. इष्टु सॊल्लुगिर शोक निवृत्तिक्कु ऒरुपडियालुम सं कोच मिल्ला मैयाले इद्वि शेष ज्ञानत्तलु माग सत्व प्रकार शोक हेतुक्कळॆल्लान कळॆयुन्नुडि कॊल्लित्तागिरदु. उपायानुष्ठानवन्नु माडुवरे ? आगलि, “परभक्ति परज्ञान परम भक्तियुतं माङ्कुरुष्ट” ऎम्ब इवर श्रीरङ्गनाथनल्लि प्रार्थ नॆय, श्रीरङ्गनाथनु हागॆये दयपालिसिरुवरू उपासनॆयिन्द उण्टागुव भक्तिय अतिरेकावस्थॆयल्लवे ? ऎन्दाक्षेप तन्दरॆ, मूरु रहस्यगळ जनकालदल्लू श्रियःपतियन्नु ध्यानिसुवदरिन्द ई भक्त तिरेकद सिद्धियु नम्माळ्वारवरिगॆ सिद्धिसिद हागॆ प्रपदनदल्ल उण्टागबहुदादुदरिन्द पू पक्षवु कॊडुवदिल्लवु. आदुदरिन्द माशुचः ऎम्बुदु दृस्तन विषयदल्लि निस्संशय वागि मोक्ष उण्टु ; शोकिसबेड ऎम्ब उक्तियु आतन विषयदल्लू समञ्जसवे ऎम्ब भाववु. माशुचः ऎम्बुदरिन्द उण्टागुव शोक निवृत्ति फलवु बरी ज्ञानमात्रदिन्दल्लवु ; ज्ञानानुष्टान ऎरडरिन्दलू उण्टागुव फलवु

इष्टु ई माशुचः ऎम्ब पदप्रयोगदल्लि, शूल्लुगिर - हेळुव; शोक निवृत्तिगॆ ऒरुपडियालुमु’ - ऒन्दु प्रकारदिन्दलू सङ्कोचविल्लामैयाले - न्यूनतॆयिल्लदुदरिन्द, इद्वि शेषज्ञान तालुमाग - शरणागतियन्ननुष्ठिसिदरॆ सत्व पापगळिन्द बिडुगडॆयुं टागुत्तदॆम्ब ज्ञानमूलकवागि, सत्व प्रकार शोकहेतुक्कळॆ ल्ला - सत्व विध शोकगळिगॆ कारणवादवुगळॆल्ला, कळियुन्नुडि कळॆदुहोगुत्तवॆन्दु, कॊल्लित्तागिरदु हेळिदन्तागुत्तदॆ, हीगॆ शरणा गत्यनुष्ठानदिन्द सत्वपापगळू कळॆदुहोगुत्तवॆ ऎम्ब उपदेशदिन्द उण्टाद ज्ञानद मूलक अदन्नु अनुष्ठिसिदरॆ शोकक्कॆ कारणवादवु________________

१८२ चरमश्लोकाधिकार- अनुष्ठान परन मल्लाद ज्ञानमात्रम् इन्नु पदेशत्ताले पिर नालुम (१) नगाधा गाधिनं शास्ति बहुचेदपि गायति । प्रकृतिं या भूतानि कुलिङ्ग शकुनिर था ॥ ऎर कणक्का नि प्रयो ज न मागैयाले ज्ञानानुष्ठानण्णरुण् नुडैयु गळॆल्ला कळॆदु होगुवदरल्लि सन्देहविल्लवॆन्दु हेळिदरु. शोक हेतुगळॆल्ला यावुवॆम्बुदन्नु उपपादिसुत्तारॆ मुन्दॆ आ इल्लि ऒरुपडियालुम’ सङ्कोचविल्लामै याले ऎन्दु एकॆ हेळिदरु ऎन्दरॆ ई शरणागत्यनुष्ठानक्कॆ सत्वरिगू याव न्यूनतॆ इद्दु दादरू अधिकार उण्टु. याव विधवाद विशेषवू बेकिल्लवॆन्दु अभयं सत्वभूतेभो ददाम्मॆ तम्मतं मन” ऎम्बल्लि श्री रामचन्द्र प्रभुवु तावे, हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. हागॆये “न जाति भेदु न कुलं न लिङ्गं न गुण क्रियाः । न देश कालो नाव स्थां योगोह्यय नपेक्षते ॥ ऎम्बुदू अनुसन्धेयवु. दासनु बरॆदिरुव अभीतिस्तवद २ नॆय पुटवन्नु नोडि, गज, जटायु, नम्माळ्वार्, पाणाळ्वार्, कुप्पॆ, शबरि, धरव्याध, दौप दियु (बहिष्ठॆ यागिरुव अवस्थॆ) इवरुगळॆल्ला दैवानुग्रहवन्नु शरणा गतियिन्द पडॆदुदु ई मेलिन शोकक्कॆ निदर्शनगळु. बरी ज्ञानमात्रदिन्द फलवु सिद्धिसदु ऎन्दु हेळुत्तारॆ अनुष्ठान पठ्य मल्लाद - अनुष्ठानवू सेरदॆ इरुव ज्ञान मात्र - ई चरम श्लोकदल्लि हेळिरुव ज्ञानमात्रवे, अदु यावुदु ऎन्दरॆ त्रियः पतियाद नन्न शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिदरॆ निम्म सत्व पापगळू कळॆदु मोक्षप्राप्तियुण्टु ऎम्ब ज्ञानमात्रवे इप्पुप देशत्ताले पिरन्हालुम - ई भगवदुपदेशदिन्द उत्पन्नवादरू “गाधा - श्लोकरूपदल्लिरुव शास्त्र ज्ञानवु, गाधिनं - अदन्नु पठि सुव शास्त्रज्ञवन्नू, बहु चेदपि - बहळवागियू, गायति - गान माडुत्तिद्दरू, पदे पदे पठिसुत्तिद्दरू, नशास्त्रि - शासन माडला रदु, शिक्षिसलारदु, अदर फलवु दॊरॆयुवुदिल्लवॆम्ब भाववु. भूतानि- चेतनरु, प्रकृतिं - तम्म स्वभाव गुणवन्नु, या - हॊन्दुवरु. हेगॆन्दरॆ ; कुळिङ्ग शकुनिरथा - कुळिङ्ग पक्षिय हागॆ, ऎन्नु कण क्याय - ऎम्ब लॆक्कॆ समवागि, निष्ट्रयोजन मागैयालॆ -________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १८३ वुम फलमान शोक निवृत्ति यॆल्ला म इट्टु विवक्षिक्किरदु. फलसिद्धियन्नुण्टुमाडदॆ व्यर्थवागुवदरिन्द, ज्ञानानुष्ठानङ्गळ् इरण् नुडै वुम् - ज्ञान तदनुगुणवाद अनुष्ठान इवॆरडु गळू सेरुवदरिन्दुण्टाद, फलमान शोकनिवृत्तियॆल्ला म - फल वाद ऎल्ला शोकनिवृत्तियन्नू, विवक्षिक्किरदु - ई माशुचः - ऎम्ब प्रयोगवु तिळिसुत्तदॆ. ई पक्षियु यावागलू, “मासाहनङ्कुरु” साहसवन्नु माडबेडवॆन्दु ऎच्चरिसुत्तदो ऎन्नुव हागॆ कूगुत्ता, ताने, सिंहवु मांसवन्नु तिन्दु बायि बिट्टु कॊण्डु मलगिरुव वेळॆ यल्लि रभसदिन्द होगि सिंहद हल्लिनल्लि सिक्किकॊण्डिरुव मांसवन्नु, अदु बायन्नु मुच्चिदरॆ तानु सायुत्तेनॆन्दु तिळिदिद्दरू, साहस वन्नु हेगॆ माडुत्तदॆ, हागॆ ऎम्ब भाववु. मॊदलु शरणागतिय ज्ञान अनन्तर अनुष्ठान ऎरडू इद्दरॆ फलवे विना बरी ज्ञानवु निष्ट्रयोजनवु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. ऒब्बनिगॆ भक्ष्यवन्नु माडुव ज्ञान विरबहुदु. अदर प्रकार माडि तिन्दरॆ फलवन्नु अनुभविसबहुदु. कॆलवरु बरी तत्त्वमसि ऎम्ब ज्ञानदिन्दले मोक्षवॆन्नुवरु. जॊतॆगॆ उपायानुष्ठान विद्दरेनॆ मोक्षफल सिद्धियु, इल्लदिद्दरॆ इल्लवु. श्री यतिवररु ई अभिप्रायवन्नु श्री भाष्यदल्लि खण्डिसिरु त्तारॆ. ज्ञानाक्ष ऎम्बुदन्नु अदैतिगळु हेळुवदन्नु ऒप्पि कॊण्डु आ ज्ञानवु यद्रूपवॆन्दु चरिसि, उपायानुष्ठानरूप वॆन्दु तीरानिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्दले तमेव विर्द्या अमृत इह भवति, सास्यः पन्हा अयनायविद्यते” ऎन्दु श्रुतियु हेळुत्तदॆ. एवम् ऎम्बुदरिन्द ज्ञानवु आज्ञान नदॊन्दिगॆ विर्द्वा ऎम्बुदरिन्द उपायानुष्ठानवाद उपासना अथवा प्रप, हेळ ल्पट्टु अमृत इह भवति ऎन्दु इल्ल अयनाय ऎम्बुदरिन्द नित्य विभूति प्राप्ति, इवुगळन्नु फलवागि हेळल्पट्टितु. अदर आदुदरिन्द इल्लि ज्ञानानुष्ठानगळिन्द फलवाद शोक निवृत्तियु माशुचः ऎम्बल्लि हेळल्पट्टितु. प्रकृतिं या भूतानि ऎम्ब प्रयो गवु इदे अभिप्रायवन्नु बोधिसुव गीता वाक्यवन्नु स्मरिसुव हागॆ माडुत्तदॆ.________________

चरमश्लोकाधिकारः आस्ट्रियाल् उपायानुष्ठानल् पूरा परमध्य द गळ वृत्त सम्भावितमान शोकमॆल्ला इल्ले कळि पडु गिरदु. ऎण्णने ऎन्निल् (१) अधिकार विशेषयुवु (२) उपायविशेषयुम, उत्तर कृत्य विशेष युव, (३) परिपूर्ण कैज्ञर परन फलसिद्धियुप्प, फलमडि “सदृश चेष्टते स्वस्याः प्रकृते र्ज्ञानवानपि । प्रकृतिं या भूतानि निग्रहः किङ्करिष्यति ॥” ३, ३३, दासनु बरॆदिरुव गीतॆय ३६० नॆय पुटवन्नु नोडि. नम्म प्रवृत्तियु ज्ञानानुसार अनुष्ठानक्कॆ उपयुक्तवागदिद्दरॆ अदन्नु कुळिङ्ग पक्षिय प्रवृत्तिगॆ होलिसुत्तारॆ. श्री देशिकवररु इदन्ने दया शतकद ९४ नॆय श्लोकदल्लि “घोरं कुलिङ्ग शकुने रिव चेष्टितम्मे” ऎम्बल्लि उपपादिसिरुत्तारॆ. पराम्बरिसबहुदु. हिन्दॆ वाक्यदल्लि शोकनिवृत्ति यॆल्लाम् इष्टे विवक्षिक्किरदु” ऎन्दु हेळिद आ ऎल्ला शोकगळु यावुवु ऎम्बुदन्नु विवरिसुत्तारॆ. आ शोकगळु मूरु दॆशॆयल्लू उण्टागुवुवु. अवु यावुवॆन्दरॆ, १. पूत्वदॆशॆ, २. मध्य मदशॆ, ३. उत्तरदॆशॆगळल्लि उण्टागुव शोक गळु ऎन्दु हेळुत्तारॆ.

आगैयाल् आदुदरिन्द ऎन्दरॆ ऎल्ला शोकनिवृत्तियन्नू माशुचः ऎम्ब प्रयोगवु सूचिसुवदरिन्द उपायानुष्ठान उपायवाद शरणागतियन्नु अनुष्ठिसुवाग, पूरा पर मध्य दशॆगळप्पत्त-आ अनुष्ठानक्कॆ पूरैाव उत्तरावस्थॆ मध्य मा वस्थॆगळन्नु कुरितु, सम्भावितमान - उण्टागुव, शोकवॆल्लवु, इष्टे - ई मातु चः ऎम्ब प्रयोगद सन्दर्भदल्लि, कळिक्क पडुगि रदु - निवृत्तियन्नु हॊन्दुवुवु. ऎष्टने ऎन्निल् - अदु हेगॆन्दरॆ, अवु यावुवु ऎन्दरॆ ऎम्बर्थवु. (१) अधिकार विशेषुम- शोक निवृत्तियु ऎम्बुदन्नु उपासनॆगॆ योग्यतॆ इल्लदॆ, विळम्बवन्नु सहिसदॆ, इरुव सन्दर्भदल्लि पापगळु कळॆयुव बगॆ हेगॆ ऎम्ब अधि कारविशेषवन्नु कुरित, (२) उपायविशेषु - कयोग ज्ञानयोग भक्तियोगगळन्नु माडलु तनगॆ शक्तियिल्लवे ऎम्बुदरिन्द उपायवन्नु कुरित, (३) परिपूर्णज्ञर परन फलसिद्धियु________________

(DV) याग शोकनु उत्तरार्ध व्याख्यानवु सम्भा ऐत म्. अदिल्’ (१) अनुष्टि १८५ मृगिगिर शरणागति धरं जाति वर्णाक्रमादि विशेष नियत मल्ला मैयाल्’ प्राप्य रुचियु, प्रापक विश्वासमुन, आकिञ्चन ज्ञानादिगळु मुण्णानपोदॊरुवरुक्कुम नामि मृत्त - हीगिरुवाग फलरूपवाद परिपूर्ण ब्रह्मानुभव मत्तु श्रियःपतिगॆ माडुव सत्व कैइ र प्राप्ति इवुगळु उण्टागुव बगॆ हेगॆ ऎम्बुदन्नु कुरित शोकगळॆल्ला, सम्भावित - न्यायवागि योचिसतक्कद्दागिवॆ, हेळतक्कद्दागिरुत्तवॆ; मातुचः ऎम्ब प्रयोगवु इवॆल्लवन्नू सूचिसुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. इवुगळल्लि (१) नॆयदु पूरा वस्थॆय शोकवु, (२) मध्यमावस्थॆय शोक. (३) नॆयदु अपरा वस्थॆयदु. ई मूरु अवस्थॆगळ शोकगळन्नू निरूपिसि हेगॆ शोक नि तियु ऎम्बुदन्नु विशदीकरिसुत्तारॆ अदिल्’ ऎन्दारम्भिसि. అది M ई मूरु विध शोकदल्लि, अधिकारिविशेषमृत्य शोक निवृत्ति हेगॆ ? ऎन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. अनुष्टिक्क पुगुगिर - नीनु अनुष्ठिसबेकॆन्दिरुव, शरणागति धरं - शरणंव्रज ऎन्दु उपदे शिसिद अनुष्ठान धरवु, जाति वर्णाश्रमादि विशेष नियत मल्ला मैयाले - उत्कृष्टवाद जाति मनुष्य जाति, वर्ण ब्राह्मण क्षत्रिय वैश्य आश्रम - सन्यास ब्रह्मचक्याश्रम, आदि - मॊदलाद, विशे षगळे बेकॆम्ब आवश्यकतॆ इल्लदुदरिन्द, ऎन्दरॆ ऎल्ला जाति वर्णाश्रमि गळिगू ई शरणागत्यनुष्ठानदल्लि अधिकार विरुवदरिन्द, प्राप्तरुचि युव - ई शरणागत्यनुष्ठानदिन्द उण्टागुव मोक्षप्राप्तिय रूप फलवु निरतिशय सुखरूपवादुदरिन्द अदरल्लि अभिरुचिय, प्रापक विश्वासवुवु - श्रीयःपतिये सिद्धपायनागि निन्तु आ उपासन स्थानदल्लि तानु निन्तु फलवन्नु नडॆसि कॊडुवदरिन्द प्रापक विश्वासवू, आकिञ्चन्यज्ञानादिगळुम - करॆयोग ज्ञान योग सहकृत भक्तियोगवन्नु अनुष्ठिसलु तनगॆ अधिकारवागलि शक्ति यागलि इल्लदे इरुवदरिन्द तानु अकिञ्चननॆम्ब ज्ञानवे मॊदलाद वुगळू, आदि शब्ददिन्द, स्वामियु महा कृपाळुवु शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिदरॆ रक्षिसिये रक्षिसुवनॆम्ब महाविश्वासादिगळु हेळल्पट्टवु. इवुगळु, उण्णानपोदु उण्टादाग, नानु नावुगळू, -________________

१८६ चरमश्लोकाधिकार तुक्कु अधिकारिगळल्लो’ ऎन्नु किक्क वेण्णा, (२) इन्नु पाय विशेषम सपरिकरवाग क्षणकाल साध्यमाय, सुकर माय, आवृत्ति निरपेक्षमाय उपायास्तर व्यवधान मुम दुष्कर परिकारान्तरवु म ३ । इरुप्पदाय, कोलिन कालत्तिले अपेक्षित फलळॆल्लायुवु तरुवदा यिरुयाले आकिञ्चन्यमुम, फलविळम्ब भयवु मुडै इदुक्कु - ई प्रपदनानुष्ठानक्कॆ अधिकारिगळल्लो’ ऎन्नु - आधि कारिगळल्लवॆन्दु, ऒरुवरुक्कु - याव ऒब्बनिगू, शोकिक्क म वेण्णा - शोकिसबेकादुदु इल्लवु, शरणागतिगॆ ऎल्लरिगू अधिकार विरुवदरिन्द, स्वामियु ताने सिद्धपायनागि नडॆसिकॊडुवदरिन्द, फलवू सिद्धवादुदादुदरिन्द भरन्यास निष्ठु शोकिसबेकादुदिल्ल वॆम्ब भाव वु. इदु भरन्यासनिष्ठनागुवनिगॆ पूभावियागि शोकिसबेकादुदिल्लवॆम्ब भाववु.

(२) उपायवु ऎरडु विधवागि सिद्धपाय साद्योपाय वादुदरिन्द ई मुन्दिन वाक्यदिन्द साद्योपाय विषयवाद शोक निवृत्तियन्नु उपपादिसुत्तारॆ. इवु पाय विशेषं - ई साध्य पायवाद प्रपत्तियु, सपरिकरमान - अनुकूल्य सङ्कल्पादि ऐदु अङ्गगळिन्द कूडिदुदागि, क्षणकालसाध्यमाय भक्तुपायद हागॆ याव जीववू अनुष्ठिसबेकागिल्लदॆ, आचाररु द्वयमवन्नु उच्चरिसुव हागॆ माडुव अल्प कालदल्लि साध्यवागि, सुकरवाय - इन्नॊन्दु उपायद हागॆ कष्टवागिल्लदॆ, अनुष्ठिसुवदु सुलभवागि, आवृत्ति निरपेक्षमाय - भुपायवु प्रतिदिनदल्लू आवृत्तियिन्द उपासनॆय अपेक्षॆयुण्टु, हागल्लदॆ आ वृत्ति बेकागिल्लदॆ, उपायान रव्यवधानमु - इन्नॊन्दु उपायद अवश्यकतॆ इरुव व्यवहित साधनवु यावुदू बेकागिल्लदिरुव, परिकरान्तर मत्रि - नित्य नैमित्तिकादि कानुष्ठान रूप बेरॆ परिकरगळु यावुवू इल्लदॆ, कोलिन कालत्तिले अपेक्षित फल इल्ला युवु तरुवदायि रुक्कयाले - आप्तनागि ऒडनॆ फलापेक्षॆ इद्दरॆ ऒडनॆये, अथवा दृप्त प्रपन्ननादरॆ देहावसानदल्ले इवनिगॆ बेकाद ऎल्ला फलगळन्नु कॊडुवन्ताद्दागिरुवदरिन्द, आकिञ्चन्यनुनु, फलविळम्ब भय________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु यवनुक्कु सपरिकर चिरकालानु वनीयमाय, अत्याव हितरुम कृळसाध्यमाय, तथाविद परिकरान्तर सापेक्षमु माय फलविळम्ब मुमुडैतान उपायारित्तले अलैय वेण्णुगि रतोवॆन्नु शोकिक्कवेण्णा. 1

(३) इप्पडि लघपायमात्रत्ताले वशीकारनाय’, फल प्रदानम प्पण्ण विरुक्किर शरर्ण्य सत्व सुलभनाय विश्वासनीय मुनु उडैयवनुक्कु - तनगॆ इन्नु यावुदू गतियिल्लवॆम्ब दैन्यवू, मत्तु इन्नॊन्दु जन्मवन्नेनादरू ऎत्तबेकागुत्तदॆ ऎम्ब भयवू, इरुववनिगॆ, सपरिकर चिरकालानुवरनीयवाय् करयोगादि परिकर बलदिन्द बहुकालवन्नु अनुसरिसिदुदागि, अत्यं तावहितरु म - तुम्बा जागरूकरागिरुववरिगू कूड, कृष्णसाध्य माय् - कष्टसाध्यवागि, तथाविध परिकरान्तर सापेक्षमाय - करयोगादि परिकरगळू तुम्बा कष्टवादुदर अपेक्षॆयुळ्ळद्दागि, फलविळम्ब मुडैतान - फलसिद्धियु ऎल्ला प्रारब्ध कळॆद नन्तर वादुदरिन्द मुन्दिन जन्मगळन्नु ऎत्तबेकाद विळम्बविरुव, उपाया नरित्तले - बेरे उपायवाद भक्तुपायदल्लि, अलैयनेण्णु गि रतो - ऎल्लि कष्ट पडबेकागुत्तदो, ऎन्नु - ऎम्बदागि, शोकि वेण्णा - शोकिसबेकिल्लवॆन्दु मातुच! - ऎन्दु हेळल्पट्टितु. भक्तु पायद कष्टवन्नू शरणागतिय सौकय्यवन्नू तिळिसि, ईग तावु तिळिसि रुव साद्योपायवाद शरणागतियु बहुसुलभवाद उपायवा दुदरिन्द इदन्ने अनुष्ठिसि, इन्नॊन्दाद उपासनवु तुम्बा कष्ट तर वादुदरिन्द इदन्नु ऎल्लि अनुष्ठिसबेकागुत्तदो ऎन्दु नीनु शोकि सुव कॆलसविल्लवॆम्ब भाववु. हिन्दॆ उपाय विभागाधि कारदल्लि प्रप दनोपायक्कू मत्तु उपासनारूपोपायक्कू हेळिद तारतम्य गळु ई वाक्यदल्लू उपपादिसल्पट्टवु. (३) इप्पडि - हीगॆ गुरूपायवाद उपासनदल्लि अलॆयदॆ लघपाय मात्रत्ताले - लघपायवाद शरणागति मात्रदिन्द, वशिकारनाय - उपाय निष्ठनिगॆ अहं भक्त पराधीन’ ऎन्दू *इम मुनिशार्दूल किङ्क समुपस्थित् । आज्ञापय” ऎन्दू हेळिकॊण्डवरिगॆ वशनागिरुव, फलप्रदानु प्पण्ण विरु________________

चरमश्लोकाधिकार मय, हरनु कारुणिकनाय, निरत स्वातन्त्र नायि, इडियागि सम्मोपाय पत्र शोकिनेण्णा. इर, आतन प्रार्थनॆयन्नु सल्लिसबेकॆन्दिरुव, शरर्ण्य - सत्वलोक रक्षकनाद, सत्व सुलभनाय - ऎल्ला विषयदल्लू अनन्तर सुलभ नागि, विश्वसनीयतमनाय - आतन मातिनल्लि अत्यन्त विश्वास वन्नु इडलु योग्यनागि, आतनु सत्य सल्पनागि आडिद मातिगॆ कप्पवनल्लवादुदरिन्द हॆच्चाद विश्वासवन्नु इडलु योग्यनागि ऎम्ब भाववु, परमकारुणिकनाय - ऎष्टु पापगळु इद्दरेनु ? ऎल्ल वन्न होगलाडिसुवनॆन्दु प्रतिफलविल्लदॆ प्रतिज्ञॆ माडिरुवदरिन्द अत्यन्त दयापरनागि, निरज्जुत स्वातन्त्रनाय् - तडॆयिल्लद तन्न सल्पवन्नु नडॆसुववनागि, इरुक्कॆयाले - इरुवदरिन्द, सिद्दू कायक्रैप्पत्त - आतनु सिद्धपायनागि फलप्रदानवन्नु माडुव नॆम्बुदन्नु कुरितु, शोकिनेण्णा - अळबेकाद्दिल्लवु ऎम्बुदु माशुचः ऎम्बर्थवु. इल्लि करर्ण्य - ऎम्ब प्रयोगवु श्रीरामाव तारियागि हेळिकॊण्ड तम्म व्रतवन्नु सूचिसुत्तदॆ. सत्वलोक शरण्याय ऎन्दु हेळिद विभीषणोक्तियू, श्रीरामचन्द्रप्रभुविन वाक्यवाद “सक्कदेव प्रसन्नाय तवाच याचते अभयं सत्वभूते ददामृततन्नन ऎम्बुदन्नू सूचिसुत्तदॆ. हागॆ वशीकारनु ऎम्बुदन्नु, गोविन्देतियदा क्रन्दतृष्णा मां दूरवासिनम् । ऋणं प्रवृद्ध मिव मे हृदयाना पसकृति ऎम्ब वाक्यवु, स्वामिय वाक्यदल्लि हॆच्चाद विश्वासवन्नू परम कारुण्य वन्नू आश्चद्यवन्नू सूचिसुत्तदॆ. निरच्चुश स्वातन्त्रक्कॆ निदर्शनवागि, विभीषणनु शरणागतनाद ऒडनॆये आतनिगॆ तक्षणवे अनुग्रहिसुवद क्यागि, समुद्र तरणक्कू रावणादिगळ हननक्कू पूरभावियागिये लङ्काराज्याभिषक्तनन्नागि लक्ष्मण मूलक माडिसि, निरुश स्वातन्त्र प्रभावनादुदरिन्द अदन्नु रावण वधानन्तर पुनः विभीषणनन्नु यथार्थवागि लङ्काराज्याभिषक्तनन्नागि माडिसिदनॆन्दु विज्वरः प्रमु मोद ह ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हशब्दवु इन्तह निरत स्वातन्त्रद आश्चद्यवन्नु सूचिसुत्तदॆ. परम प्रपन्नळाद दौपदिगॆ “यत्समर्थ पाण्डवानां तत्करि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु நீ (४) इवु कायुत्ता नत्तुक्कु इन्नु आज्ञासुद्दिगळुर हण्णुम सरळॆल्ला इप्पत्तक्कु अण्णमल्ला मैयरु अवत्तुन्नु देश कालादि वैगुण्यत्ताले शिल वैकल्य मुन स्वामि मातुचः । सत्यन्ते प्रतिजानामि राज्ञा राज्‌ भविष्य” ऎम्ब वाक्यदल्लि माशुचः ऎन्दे समाधान माडिरुत्तारॆ-ओ दौपदि ये कौरवर दौष्टक्कागि अळबेड ; पाण्डवरल्लि मध्यमनाद अर्जु ननन्नु समर्थनन्नागि माडि राज्याधिपतियन्नागियू निन्नन्नु पञ्चरा जर महिषियन्नागियू माडुवनु, “पते हिमर्वाशीर कृथिवीशकलि भवेत् शुष्कत्तॊयनिधिः कृष्णन मोघं वजोभवेत् * भारत, वन १२, १३३-४, स्वर्गलोक कॆळगॆ बीळ बहुदु, हिमवत्पव्वतवु शीळिहोगबहुदु ; पृथिवियु चूरुचूराग बहुदु; समुद्रवु शोषिसि होगबहुदु; नन्न वाक्कादरो ऎन्दिगू व्यर्थवागुवुदिल्लवॆन्दु निरत स्वातन्त्रवन्नु तोडिसिरुत्तारॆ. अतिसुलभनाय’-तानु प्रपन्ननिगॆ अतिसुलभनॆन्दु तावे हेळिकॊं डिरुत्तारॆ - अनन्यचेतास्सततं येनांस्करति नित्यशः । ताहं सुलभः पार्थ नित्य युक्तस्ययोगिनः ऎम्बदागि, शरणागतियू योगदल्ले सेरितु - सिद्धपाय पत्र शोकिक्कवेण्णा-हीगॆ परम कारुणिकनाद सिद्योपायनु तानु ऎन्दु अर्जुननिगॆ हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ - तेषामेवानुकम्पार्थ अहमज्ञान जन्तमः । नाशयामात्मभाव ज्ञानदीपेन भास्वतः (गी १०.११) ऎम्बदागि, e अनुष्ठानदलैयल्लि अङ्गवैकल्यदिन्द उपायवु ऎल्लि सिद्धिसदॆ होदीतॆ ऎम्ब शोकवू बेडवॆन्दु मातुचः ऎम्बल्लि हेळल्पट्टि तन्नुत्तारॆ. (४) इवु सायानुष्ठानत्तु क्कु पिन्नु ई भरन्यासवन्नु अनुष्ठिसिद नन्तर आज्ञानुज्ञॆ कण्णळाले - स्नानसन्ध्यावन्दनादि पञ्चमहायज्ञगळु आज्ञा कैङ्कय्यगळु, भगवद्भागवत कैरगळु अनुज्ञाकैङ्कय्यगळु, इवुगळिन्द हण्णु म सत्करङ्गळाले - माडुव सद्धरगळिन्द, इप्र पक्कु - ई शरणागत्यानुष्ठानक्कॆ, अण्ण मल्ला मैयाले - अङ्ग वल्लदुदरिन्द, ई प्रपदनक्कॆ सेरिदुदे अल्लवॆम्ब भाववु, अवत्तुक्कु - आ आज्ञानुज्ञारगळिगॆ देशकालादिगु________________

१९० चरमश्लोकाधिकार- लुम, उपासनत्तुक्कपोल् इदुक्कु परिकर वैकल्य सिरक्कि रवन्नु शोकिनेण्णा (8) भगवत्यादिगळुन्नु अनर्ह तयुण्डक्कुम बुद्धिपूरै महाभागवतापचारादिगळ्ळि वि इत्ताले - देशकालावस्थॆगळ हीन स्थितियिन्द अनुकूलविल्लदिरुवद रिन्द, शिल कुण्णानालु - अनुष्ठानदल्लि कॆलवु न्यूनतॆ गळुण्टादरू, उपासनक्कुपोल् - उपासनक्कॆ आज्ञाकैङ्कय्यगळु अण्णगळु, माडिये तीरबेकु, इल्लदिद्दरॆ उपासनॆयु सिद्धिसदु हागॆ उपासनॆयहागॆ, इदुक्कु - ई शरणागतिगॆ, परिकरवैकल्य अण्णगळल्लि न्यूनतॆयु, सिर‍रदो - ऎल्लि उण्टागुत्तदो, ऎन्नु शोकिक्कण्णा - ऎम्बदागि माशुचः ऎन्दु हेळल्पट्टितु. आज्ञा कैङ्करगळु उपासनक्कॆ अण्णगळु; हागॆये व्याससूत्रदल्लि इतिहास पुराणगळल्लू गीतॆयल्लू प्रोक्तवु. श्रीभाष्यकाररु “ज्ञानकरा नुगृहीतभक्तियोगमवतारयामास”, ऎन्दु गीतावतारिकॆ यल्ल, भगवद्गीतॆय द्वितीयाध्यायद कॊनॆय श्लोकदल्लू, निपुणतरवागि उपपादितवु. अल्लि अनेक प्रमाणगळु उपपादितवु ; हीगॆ नित्य नै मि – क ग ळु उपासनद हागॆ प्रपत्तिगॆ अङ्गगळ इवु. देशकालवैरुण्यदिन्द आज्ञानुज्ञा कैज्ञरगळु नडॆयदे आज्ञानुज्ञारगळु होगबहुदु. निर्जल प्रदेशदल्लि रैलिनल्लि होगुवाग रैलु निन्तु होगलु नित्य कानुष्ठानगळिगॆ न्यूनतॆयुण्टागबहुदु. हागॆये जातादि अशौचगळल्लि न्यूनतॆ लभिसबहुदु. शरीरालस्यगळल्लू नडॆ यदॆ होगबहुदु. इन्तह सन्दर्भदल्लि स्वल्पवादरू प्रत्यवाय विल्लवॆम्ब अभिप्रायदिन्द देश कालादि गुण्यत्ताले शिलवैकल मुण्डानालुम् ऎम्ब प्रयोगवु उपासनक्कादरू ई नित्य नैमित्तिकळु अण्णगळु. आदुदरिन्द उपासनत्तुक्कु पोल् ऎम्ब प्रयोगवु. ई आज्ञा कैङ्कय्यगळु प्रपत्तिगॆ अण्णवल्लदुदरिन्द अन्तह कैङ्करगळ वैकल्यदिन्द शोकक्कॆ कारणवे इल्लवादुदरिन्द मातुच ऎन्दु हेळल्पट्टितॆम्ब भाववु. मुन्दॆ उत्तरकृत्यद विषयवागि बरुव शोकवू बेडवॆन्दु मातुचि ऎन्दु हेळल्पट्टितन्नुत्तारॆ-(५) भगवङ्कादिगळुक्कु भगवद्भागवतरगळिगॆ अनर्हतॆयुण्डाक्कु म’ - अयोग्यतॆ यन्नुण्टु माडुव, बुद्धिपूरकवाद महाभागवतापचारादिग________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १९१ तु दग्ध पटम्पोलॆ अक्कनल्लि प्रारब्ध फलमान पापविशेषत्त जि प्रथम प्रपत्तिकालत्तिले यादल्, पिन्नूरुकाल अदक्काग प्रपत्ति पण्णियाद, निरपराधमान उत्तर कृत्य अपेक्षि ताल् मेलॆ अपराध प्रसजयुव’ पत्र शोकिक्कवेण्णा. महत्ताद भागवतापचारवे मॊदलादवुगळन्नु निश्चित्तु - हॆच्चिसि कॊण्डु, दग्ध पटम्पोलॆ - सुट्ट बट्टॆय हागॆ, बट्टॆ सुट्टरॆ बदि कूडविरुवदिल्लवागि अदर हागॆ यावदक्कू प्रयोजनविल्लदॆ, आक्कवल्ल माडुवन्तह, प्रारब्द फलवाद, पापविशेषत्तु कञ्जि - भयपट्टु, प्रथम प्रपत्ति काललादिल् - मोक्षार्थवागि मॊदलु माडुव प्रपत्ति कालदल्लियागलि, पित्तूरुकाल’ - अथवा मुन्दक्कॆ ऒन्दु समयदल्लि, अदक्काक - आ प्रारब्ध कळॆयुवदक्कागि, प्रपत्ति पणि यादल् - शरणागतियन्नु अनुष्ठिसियागलि, निरपराधमान उत्त रकृत्य - अपराध प्रसक्तियिल्लद उत्तरकृत्याधिकारदल्लि हेळिरुव उत्तर कृत्यवन्नु, अपेक्षित्ताल - अपेक्षिसिदरॆ, मेलॆ आपराध प्रसङ्गयुन - मुन्दॆ अपराधवु ऎल्लि सम्बन्धिसुत्तॆ ऎम्ब विषयवन्नु, पत्र - कुरितु, शोकिक्कण्णा - शोकिसबेडवॆन्दु माशुचः ऎन्दु हेळल्पट्टितु. भागवतापचारक्कॆ महत्तॆम्ब विशे षणवेतक्कॆ ऎन्दरॆ ऎल्ला अपचारगळल्लॆल्ला तुम्बा प्रमलवादुदु भागवतापचारवॆन्दु हिन्दॆये हेळिरुवदरिन्द हागॆ प्रयोगवु ; भागवतापचारवन्नु स्वामियु निवृत्ति माडुवुदिल्लवॆन्दु अम्बरी षोपाख्यानदल्लि हेळल्पट्टिदॆ ; अदक्कॆ प्रायश्चित्तवु आ भागवतरल्लि माडुव शरणागतियु ; आतनल्लि साध्यविल्लदिद्दरॆ पुनश्चरणागति ऎन्दु हिन्दॆ उपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ; ई भागवतापराधवन्नु माडिदरॆ पुनः भागवतर मध्यदल्लिरलु अनर्हनॆन्दू हेळल्पट्टिदॆ; आदुदरिन्द अन्त वनु भगवद्भागवत कैङ्कय्यक्कॆ अनर्हनॆन्दु हेळिदरु, देवगङ्गॆयल्लि मिन्दु पावनत्ववन्नु हॊन्दिदवनु पुनः कॆसरुगुण्डियल्लि मुळुगु वदु ईतनिगॆ स्वरूपहानिरूपवादुदरिन्द भागवत मध्यदल्लिरलु अनर्हनॆम्ब भाववु. इल्लि भागवतापचारवु तुम्बा बलिष्ठवाद अप राधवादुदरिन्द अदन्नु हेळिदुदु इतर अपराधगळिगू उपलक्षणवु. ई भागवतापचारद सम्बन्धदिन्द ई मनुष्यनु अदरल्लू मुमुक्षु________________

१९२ चरमश्लोकाधिकार वु याव श्रेयस्सन्नू हॊन्दलारनॆन्दु दग्ध पटद साम्यवु कॊडल्प ट्टितु. हीगॆ माडतक्क शक्तियु भागवतापचारादि अपराधगळिगुण्टु. अन्तह प्रारब्धकरवन्नु होगलाडिसुवदक्कॆ एनु माडतक्कद्दॆन्दरॆ ? हिन्दॆ हेळिरुवदन्ने अनुवाद माडि हेळिरुत्तारॆ. ई प्रारब्ध करवू कळॆयुवदक्कागि, प्रथम शरणागतियल्लि सङ्कल्पिसि माडबहुदु ; हागॆ माडदॆ इद्द पक्षदल्लि प्रारब्ध निवारणक्कागि पुनः शरणागतियन्नु अनुष्ठिसतक्कद्दु ; हीगॆ माडिदुदादरॆ, प्रारब्धवू कळॆदु उत्तरकृत्य दल्लि स्टालित्यादिगळु उण्टागुवदिल्लवु ; माशुचः ऎम्ब प्रयोगवु उत्तर कृत्यगळिगॆ न्यूनतॆ बन्तॆम्बवागि शोकिसुव कॆलसविल्लवॆन्दु हेळल्पट्टितु. ई अभिप्रायवु ऎन्दरॆ प्रारब्धवू कळॆदुहोगुत्त दॆये अथवा अनुभविसलेबेकॆ ऎम्ब विवादवु भगवद्गीतॆयल्ल उपपादितवु. श्रीकृष्णनु अर्जुननन्नु कुरितु बहुळवागि उपदेशिसि दरू युद्ध माडदिरलु, निन्न कैयल्लि युद्धमाडिसुत्तेनॆ; अदु हेगॆ ऎन्नुत्तीयो ? स्वभावन्नियोकसि, निन्न प्रारब्धकानु गुणवागि प्राप्तवाद क्षत्रियशरीर स्वभाववु निन्नन्ने प्रेरिसुवहागॆ माडुवनु ; एकॆन्दरॆ ‘ईश्वरसत्वभूतानां हृद्दॆ शर्जुनतिति’ नीनु युद्ध माडदॆ हिन्तिरुगिदरॆ निन्न शत्रुवाद दुद्योधननु हेडि यु हिन्तिरुगि होगुत्तानॆ नोडि ऎन्नुवनु; आग नीनु यारो हेडि ? ऎन्दु हेळुत्ता युद्ध माडि नन्न सज्जल्प रीत्या अवरन्नॆल्ला कॊल्लुवॆ ऎन्दु हेळिदनु. आग अर्जुननु सुकृतदुष्कृ त रीतियल्लि प्रारब्धवु ऎरडु विधवु. सुकृत मूलक सुख उण्टादरॆ लिप्तनागदॆ अनुभविसबहुदु. दुष्टतमूलक दुःख उण्टादरॆ अदरिन्द तप्पिसि कॊळ्ळलु मार्ग उण्टो ऎम्ब केळ्वॆयल्लि श्रीकृष्ण भगर्वा हेळुत्तारॆ “तमवशरणङ्गच्छ सत्वभावेन भारत । तत्रसादात् परांशान्तिर स्थान प्रासि शाश्वतव” ऎम्बदागि, प्रारब्दवू कळॆयुत्तदॆ ऎम्बु दक्कॆ प्रमाणगळन्नु हिन्दॆये उदाहरिसिरुत्तारॆ. F (६) निरपराधियागि उत्तर कृत्यगळन्नु नडॆसिदरॆ अपराधगळु बुद्धि पूरैकवागि उण्टादरॆ आगलू कूड स्वामियु अन्तवनन्नु नत्य जेयङ्कथञ्चन ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द अन्तह पापगळ निवृत्तिगागि अवनिगॆ अमासनन माडि शायति क ड________________

(991) उत्तरार्ध व्याख्यानवु

(६). इप्पडि निरतराधमान रकृत्य अपेक्षॆयतारु म मेलॆ बुद्धि पूरैापराधम वनाल्कुं नकेयकदञ्चन पिन्नु इरुद्ध कृडमशरर्ण्य इवनुक्कु अनुतापुण्डा पुनः प्रपत्तियागिर प्रायश्चित्तविशेष ले मूट्टियुम् अदुवुम कैतप्पन्नुडियान कठिण, प्रकृतिगळुक्कु शिक्षारूप ज्जळन उपल्लेशमात्रङ्गळ्ळिक्काट्टि, मेलपराधम पण्णावरदि विलक्ष्मियुम, फलन कोलिन कालत्तुक्कु कण्णळिकैयालॆ प्रपन्ननुक्कु मिळ्कॊळिप्पोले तो निन्नॆ निल्ला दपोगिर बुद्दि अनुष्ठिसुवहागॆ माडुवनु ; अन्तह अनुतापादिगळु उण्टागदॆ कठिण मनस्सनिगॆ अल्पशिक्षॆयन्नु कॊट्टु देहावसानदल्लि मोक्षवन्नु कॊडुवनु ; आदुदरिन्द नीनु अपराध माडि बिट्टॆने, मोक्षविल्लवो एनो ऎम्ब शङ्का मूलक शोकिसुवदु बेडवॆन्दू “माशुचः” ऎन्दु हेळल्पट्टितॆन्नुत्तारॆ, इप्पडि - ई प्रकारवागि, मेलॆ हेळिद प्रकारवागि ऎम्बर्थवु, निरपराधवाद उत्तर कृत्यवन्नु अपेक्षॆ यादारुम - अपेक्षिसदॆ इरुवरिगू, मेल् - शरणागत्यनुष्का नानन्तर, बुद्धिपूरापराधवु, वन्दालु - बन्दरू, सत्यजे यकथञ्चन- एनेयागलि प्रपन्ननन्नु नानु रक्षिसदॆ बिडॆनु, ऎन्नु ऎम्बदागि, इरुक्कक्कडवशरर्ण्य इरुवन्तह सररक्षकनु, इवनु कु ई अपराधियाद प्रसन्ननिगॆ, अनुतापउण्डा - अनुताप वन्नुण्टुमाडि, पुनः प्रपत्तियागिर प्रायश्चित्त विशेषत्ताले मूट्टियुम् - पुनः प्रायश्चित्तरूपदल्लि शरणागतियन्नु अनुषि सुव हागॆ प्रेरिसि, आदुवु कैतपुष्पडियान कठिण प्रकृतॆ गमक्कु - अन्तह प्रायश्चित्त शरणागतियन्नू माडुवदु तप्पि होगुव कठिण स्वभाव प्रपन्नरिगॆ, शिक्षारूपङ्गळान उपशण्ण लैट् - शिक्षारूपवाद कष्टगळन्नु तोरिसि, मेलॆ - मुन्दक्कॆ अपराध पण्णादपडि - अपराधवन्नु माडद हागॆ निर्बन्धिसि, फलं कोलिन कालत्तुक्कु - फलवन्नु अवेक्षिसिद कालक्कॆ, कण्णळि कैयली प्रपन्ननुक्कु - इप्रपन्ननिगॆ, इल्लि दृप्तप्रवन्नु हेळल्प ट्टनु. मिन्नॊळिप्पोलॆ-मिञ्चिन कान्तिय हागॆ, तो - काणिसि कॊण्डु, निलैनिल्लद पोगिर - इरलु स ळविल्लद, बुद्धिपूरापराध________________

१९४ चरमश्लोकाधिकार- पूरापराध लेशज्ञळाले नरकादि महाक्षेतण्ण वरिशय वदन्नु कङ्कित्तु शोकिक्कवेण्णा, लेशण्णळाले - बुद्धि पूरैकवाद अरराधगळ अल्पदिन्द, नरकादि महाक्षेतगळु बन्दरॆ, कॆय्यनदन्नु - आग माडतक्कद्देनु ? ऎम्बदागि, शङ्कित्तु - शङ्कामूलकवागि, शोकिक्कवेण्णा - शोकिस बेकागिल्ल. इदू मातुच ऎम्बुदर अर्थवॆम्ब भाववु. दृप्तप्रपन्ननु हेगिरबेकॆन्दरॆ, निरपराधवाद उत्तर कृत्यदल्लि हेळिरुव हागॆ नडॆसिकॊण्डु देहावसानदवरॆगू कादुक्कॊण्डिर तक्कद्दु. हागल्लदॆ बुद्धि पूरैकवाद उत्तराघगळु प्राप्तवादरॆ, तुम्बा कठिणापराधगळल्लदिद्दरॆ सत्येश्वरनु सिद्धोपायनादुदरिन्द “अनुतापादु परमात्” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ अय्यो ! इन्तह अपराधवन्नु माडिदॆने ऎन्दु परितापवन्नुण्टु माडि, आतन कैयल्लि अपराध परिहारक्कागि पुनः शरणागतियन्नु माडुवहागॆ प्रेरिसु वनु. एकॆन्दरॆ आतनिगॆ शरणागतनाद प्रसन्ननल्लि विशेषवात्सल्यविरु वदरिन्द. आदुदरिन्द विभीषणन विषयदल्लि श्रीराम चन्द्र प्रभुवु हेळिरुत्तारेनॆन्दरॆ “सत्यजेयं कथञ्चन” याव कारणदिन्दलू शरणागतनन्नु कापाडदॆ बिडलारॆनु ऎम्बदागि, ई पूरा श्लोकवु तुम्बा अर्थगर्भितवादुदु. श्री गोविन्दराजीव व्याख्यानदल्लि स्वारस्यवन्नॆल्ला प्रदर्शिसिरुत्तारॆ. *मित्रभावेन सम्प्राप्तं नत्यजेय कढञ्चन । दोषय पितस्य स्यात्सका मेतदगरितम ” (युद्ध. १८,३) नानु शरणागतनन्नु “सत्वस्वतरणांसुहृत्” ऎम्बल्ल सुहृदसत्व भूतानाम (गी ) ऎम्बल्लू हेळिरुव हागॆ मित्रभावदिन्द विभीष णनु राघवं शरणागतः ऎन्दु हेळि, शरणागतनागि बन्दिरुवद रिन्द आतनन्नु ऎन्दिगू रक्षिसदे बिडलु साध्यविल्लवु. ई अभिप्राय वन्ने सीतॆयु रावणनिगॆ उपदेशिसिरुत्तारॆ– विदितस्सओ दरज्ञशरणागतवत्सलः । तेनभवतुते यदिजीवितु मिच्छसि शरणागतनागुवदे मैत्रीभावक्कॆ हेतुवु. कथञ्चन ऎन्दु हेळिदुदक्कॆ कारणवेनॆन्दरॆ, सुग्रीवादिगळु विभीषण________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु १९५ नल्लि राक्षसयोनित्वदिन्द आतनु दुष्टनेयागिद्दरू कूड, अन्तवननु रक्षिसदे बिडुवदिल्लवु. सुकृतियु शरणागतनादरॆ अन्तवनन्नु रक्षॆ सुवदरल्लि एनू महिमॆयिल्लवु. दोषियन्नु ऒळ्ळॆयवनन्नागि माडि अन्तवनन्नू रक्षिसिदरॆ आगीग महिमॆयु हॆच्चु. आदुदरिन्द * दोषयपितस्यात् ” ऎन्दु हेळिदरु. सतामतदल्लि तम - प्राज्ञराद सत्पुरुषरिगॆ हागॆ दोषियन्नु कूड रक्षिसुवदु, अगर्हितम - साध्यवल्लवु ; हागॆ दोषियन्नु रक्षिसिदरॆ नानु करु णाळुवु, वात्सल्यपरन्नु, उदारनु ऎन्दु तिळिदु इशरराद अनेक दोषिगळू नन्नन्नु आश्रयिसुवरु. हॆच्चु लोकहितवू उण्टागु इदॆ. मित्रत्ववु अनुकूलवागिरुव भाववु; आदुदरिन्द मित्रभावे नवॆन्दरॆ अनुकूल्य सङ्कल्पादिगळिन्द युक्तनागिरुवनॆन्दू अर्थ हेळ बहुदु. अथवा नीरू हालू ऒट्टिगॆ सेरिदरॆ हालु तन्न गुणगळॆल्ल वन्नू नीरिगॆ कॊडुत्तदॆ. हागॆ तन्नन्नु आश्रयिसिदवनिगॆ आनन्दमय नाद श्रीयःपतियु “ निरञ्जनः परमंसाम्य मुख्य” ऎम्बल्लि हेळि रुव हागॆ तनगॆ समानवाद आनन्दवन्नु कॊडुववनु नानु ऎम्ब मित्रभावदिन्द सम्प्राप्त ऎन्दु हेळल्पट्टितु. “अनुकूलफलं मृतम अपकारोरि लक्षण” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ विभीष णनु तानु तुम्बा अनुकूलवागिरुवनॆन्दु भाविसि बन्दिरुवनु. अनु कूलतॆ हेगॆन्दरॆ, कळेबरप्राप्ति, शास्त्रज्ञान, सत्सङ्ग, आचारप्राप्ति, शरणागत्यनुष्ठान इवॆ मुन्ताद अनुकूलगळन्नु परम सौहा दिन्दुण्टु माडुवनॆम्ब नम्बिकॆयिन्द बन्दवनु. मेद्यतिऎम्ब व्यत तिय मूलक हीगॆ सत्वविध रक्षकनागि स्नेहितनु ऎम्बर्थवु. पर मात्मनल्लि मित्रभाववन्नु अन्वयिसिदरॆ ई मेलिन अर्थवु. मित्र भाववन्नु मुमुक्षुविनल्लि अन्वयिसिदरॆ, आग मित्रभावेन - सरियाद मित्रतॆयल्लदॆ मित्रनॆम्ब वेषहाकिकॊण्डु बन्दरू आगलू नत्यजेयम् ऎन्दु हेळल्पट्टितु. अथवा “रक्षिताजीवलोकस्य स्मजनस्य चर *ता” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ श्रीरामावतारियाद तानु सत्व रक्षक नॆम्ब नम्बिकॆयिन्द, मित्रभावेन सम्प्राप्तम् ऎन्दू हेळबहुदु. ईडिनल्लि ई श्लोकव्याख्यानदल्लि नत्यजेयम् ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द सत्वज्ञनिगॆ “अविज्ञाता” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ प्रपन्नन अपराध________________

ऎ. चरमश्लोकाधिकार

  • ७, आत्र प्रपन्नसुक्कु अन्नोदे फलसिद्धियुद्द ऊरु यालॆ (2) देहे इर्मा म भविता सरकेपिन” ऎन्नुन्नु नरक तुल्यमान इश्वरीरम् अनुवक्कि रथोवन्नु शोकिक्कवेण्णा. गळन्नु साक्षात्करिसद ऒन्दु अविज्ञतॆयू, सत्वशक्तनिगॆ प्रपन्ननु ऎष्टु दोषियागिद्दरू बिडद ऒन्दु अशक्ततॆयु, सत्ववन्नू एककालदल्लि स्मरिसुव शक्तियुळ्ळ परमात्मनिगॆ प्रपन्नन अपराधगळन्नु “नस्करन राधानां शतमप्यात्मवाया” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ स्मरिसुव शक्तियिल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. भागवतापचारादि महापातकण्ण ४ बुद्धि पूरकवागि सम्भविसि दरॆ आग प्रपन्ननिगॆ दिव्य वैकुण्ठ प्राप्ति यु तप्पि नरकादि प्राप्तिये ? ऎन्दरॆ नीनु अन्तह शा मूलकवागि शोकिस कॆलसविल्लवॆन्दु मकुचु ऎन्दु हेळल्पट्टितॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. कृपानिधियाद स्वामियु अन्तवन एषयदल्लि अनुतापादिगळन्नुण्टुमाडि अपराध परिहारक्कागि पुनः शरणागतियन्नु अनुष्ठिसुव हागॆ प्रेरिसियागलि’ अथवा हागॆ पुनः शरणागतियन्नु अनुष्ठिसदिद्दरॆ प्रपन्ननादुदरिन्द लघु शिक्षॆयन्नु विधिसि, क्रोडीकरोतिप्रभुः ऎम्बल्लि हेळिरुव వంటల్లో रीत्या अन्तवनन्नू अङ्गीकरिसि मोक्षवन्नीयुव प्रभुवु तानु ऎन्दु मातुचु ऎन्दु हेळल्पट्टितॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. ७. मुन्दॆ “आ प्रपन्ननुक्कु” ऎन्दारम्भिसिद वाक्यद मूलक, आत्र प्रपन्ननिगॆ असाधारण शोक निवृत्तियु मञ्च ऎम्बुदरिन्द हेळल्पट्टितॆन्नुत्तारॆ. इदु उत्तर कालीन शोक निवृत्तियु (१) मूडः – ज्ञान शून्यनु, देह - तन्न शरीरदल्लि, प्रीतिर्मा - प्रीतियुळ्ळवनु, यदित् - आदरॆ, सरकट - नरप्राप्तियल्ल कूड, सः-अवनु प्रीतियुळ्ळवनु, भविता - आगुवनु; ऎन्नुष्टुडि - ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, नरकतुमान - नरकक्कॆ समानवाद, अत्य रम् - ई शरीरवु, अनुवक्किरड्‌ नन्नु ऎल्लि अनुसरिसि बरु इदो ऎम्बदागि, शोकिक्कमण्णा - शोकिसबेडवॆन्दु मातुच ऎन्दु हेळल्पट्टितु. ई मेले उदाहरिसिरुव श्लोकद पूरार्धवु (n) 5.). n. n2. da. i________________

उत्तरार्थ व्याख्यानवु (अ) आरयोगनु, मदलान निष्पत्ति धरळॆल्ला म “ने हभिक्रम नातॊ” इत्यादिगळिगॆ पडिये यिट्ट पडॆ कल्प याकैयालम् इस्करणागत प्पत्त विशेषित्तु “नत्यजेय यावुदॆन्दरॆ ? -मांसा सृ कूय निणतायु मज्ञासि संह । ऎम्बुदु. मांस रक्त कीवु (Seton) अमेध्य मूत्र, स्नायु ऎन्दरॆ मांसवु ऎलुबिगॆ बिगिदिरुव भाग, मज्जवॆन्दरॆ ऎल्लु बिन ऒळगिरुव रक्त भागवु, ऎलबु इवुगळिन्द सेरिदुदागि हेयवाद शरीरवु. इन्तह शरीरदल्लि भोगबुद्धियिद्दरॆ, नरकदल्लू इन्तह हेम गुण्डिगळे इद्दु अवुगळ मध्य वासदल्लि आशॆयुळ्ळवनागुवनु. नरकदल्लादरो ई हेय वस्तुगळु हॊरगॆ इरुवुवु अल्लदॆ अवुगळल्लि ऒन्दो ऎरडो इरुवदरल्लि वासवु. इल्लियादरो ऎल्लवू संह ऒट्टिगॆ सेरि शरीरदॊळगॆ, इरुववु. आदुदरिन्द आ नरकक्किन्त हॆच्चु हेयवादुदु ई शरीर नरकवॆम्ब भाववु. आत्रनिगॆ ऒडनॆये देह वियोग उण्टागि, मोक्षप्राप्ति ऎन्दु शास्त्रविरुवदरिन्द, इन्तह हेय शरीर प्राप्ति ऎल्लि उण्टागुत्तदो ऎम्ब शोकवु बेडवॆन्दु हेळल्पट्टितॆम्ब भाववु. (८) ई वाक्यदिन्द दृप्तप्रपन्ननिगॆ तानु माडिद सुकृतरूप वाद शरणागतियु एनादरू दुष्कृतदिन्द नाशवागुत्तदो ऎन्दु भय शत्रु शस्त्रागळिन्द शोकिसबेडवॆन्दु मातुचः - ऎन्दु हेळिद रॆन्नुत्तारॆ. करॆयोग - करयोगवे, मॊदलान ऎम्बुदरिन्द ज्ञानयोग भक्तियोगगळु हेळल्पट्टवु, इदरिन्द ब्रह्मविद्यॆयाद उपासनवु हेळल्पट्टितु. इन्तह निवृत्ति धरङ्गळॆल्लाम् - प्रवृत्ति पुनरावृत्ति निवृत्ति परमागतिः (मोक्ष, २१९) ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ कयोग सहकृत भक्तियोगवॆल्लवन्नु मुमुक्षुवु फलादि सङ्ग विल्लदॆ अनुष्ठिसुवदरिन्द निवृत्तिररगळॆनिसुत्तवॆ ऎन्दु नेहाभिक्रम ना शोस्ति ऎम्बगीताश्लोकदल्लि हेळिरुव हागॆ, यिट्ट पडकल्पडॆयागैया लम-हाकिद इट्टिगॆय गोडॆयु कल्लिन गोडॆय हागॆ परिणमिसु वदरिन्द, ऎन्दरॆ ऎन्दिगू नाशविल्लदॆ फलवन्नु कॊडुवदरिन्दलू (न प्रयोगवन्ने अर्थपञ्चकाधिकारदल्लि ४० नॆय पुटदल्लि काणबहुदु. (१) मनु, स्मृति - 4. 522________________

चरमश्लोकाधिकार कथञ्चन” ऎन्सियालुव, दृप्तप्रपन्ननुन्नु कोलिन काल कुवुदु, विळम्बत्तालुम फलसिद्धियिल् संशय मिल्लान याले, “यज्‌ज नृतेन करु तपः करु विस्मयात् । (अश्रुतस्या प्रदानेन) आयुप्रपरीवादाक् दानं च परि हागॆये इष्करणागति तन्नप्पत्त विशेषत्तु - ई लभूपायवाद शरणागतियन्नु कुरितु विश्लेषिसि हेळिरुव आ सन्दर्भदल्लि, नेहाभि क्रमनारोस्ति ऎन्दु हेळिरुव हागॆ इल्लियू नत्यजेयकथञ्चन - नानु ऎन्दिगू रक्षिसदे बिडुवदिल्लवॆन्दु, ऎण्णॆयालु - ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, दृप्तप्रपन्ननिगॆ हीगॆ भक्ति प्रपत्ति ऎरडु उपाया नुष्ठानदल्लू दृप्तनु इर बहुदु, कोलिन कालत्तळुवुद विळम्बित्तालु - तानु अपेक्षिसिद कालदवरॆगू विळम्बिसिदरू, उपासनदल्लि यावाग फलसिद्धि ऎम्बुदु हेळलागुवदिल्ल हागॆये शरणागतियल्ला निल्दाण यावाग उण्टागि फलसिद्धियॆन्दू हेळलागु वदिल्ल, हागॆ एळम्ब उण्टागुत्तदॆम्ब भाववु (१) “यज्ञ - यज्ञवु, अनृतेन - मन्यवन्नु तप्पागि उच्चरिसुवदरिन्द क्षरति - नाशवागुत्तदॆ. अधिकारियू ब्रह्मरक्षनागुवनॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ईग अर्थदॊन्दिगॆ मुद्रिसिरुव मनुस्मृतियल्ल, मत्तु श्रीर्मा सॆट्टलूरु नरसिंहाचारैरवरू अनृतेन - सुळ्ळु हेळुवदरिन्द आतन पञ्चमहायज्ञगळु नाशवागुत्तदॆ अर्थ माडिरुत्तारॆ. हागॆ अर्थ हेळिदरॆ यज्ञाधिकारिगळल्लदवरिगॆ प्रत्यवायविल्लवु. सुळ्ळनु हेळबहुदॆम्ब अपार्थवु आग तोरिबरुवदरिन्द आ अर्थवु सरियागि तोरुवदिल्लवु. हागॆये तपति - तपस्सु, विस्मयात् - फलविषय दल्लि आश्चरविरुवदरिन्द, क्षरति - नाशवागुत्तदॆ. तपस्सु, विस्मयात् - गदिन्द नशिसि होगुत्तदॆन्दु सारदीप व्याख्यानदल्लिरुत्तदॆ. इदू समञ्जसवे, विस्मय वॆन्दरॆ विशेष स्मय ऎन्दरॆ हॆच्चाद ग, तानु तपोनिष्ठनॆम्ब गत्वदिन्द तपस्सु नाशवागुत्तदॆ. आयुः - आयुस्सु, विप्र परीवादात् - ब्राह्मणावमानदिन्द क्षीणवागुत्तदॆ, “आयु विप्रापवादेन”ऎम्बदागि पारान्तरवु. आदरॆ श्रुतन्याप्रदानेन ऎम्ब पारान्तरदिन्दुण्टागुव अर्थवू सरियागि तोरुवदिल्लवु ऒन्दु प्रथमात्र पदवू ऒन्दु तृतीया अथवा पञ्चम्यन्त पदवू________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु OFF कीत्रनाक्” इत्यादिगळिर् पडिये सुकृतनाशकायिरुप्पन शिल दुष्कृतज्ञळाले प्रपत्तिरूपमान सुकृतं नत्तु फलं किडि याळियल् शयवदन्नु लोकिक्कवेण्णा, 1 इरबेकु. हागल्लदॆ षष्यन्त पदविरुवदरिन्द, ई श्लोकदल्लि यज्ञ दान तपस्सुगळाद कठयोग प्रक्रियगळ फलगळाद स्वरादि लोक भोग फलवु कॊडुव विधानगळु हेळल्पट्टवु. दानञ्च - दानवू कूड, परिकीत्रनात् - इष्टु दानमाडिदॆ ऎम्ब हॊगळिकॆयिन्द नाश वागुत्तदॆ, अश्रुतस्य प्रदानेन ऎम्ब पाठान्तरदिन्द तोरुव अर्थवु सरियागि तोरुवदिल्लवु. एकॆन्दरॆ इदु दान विषयवु; दानञ्च परिकी रनात् ऎन्दु मुन्दॆ इरुवदरिन्द ; इत्यादिगळिरपडिये इवुगळल्लि हेळिरुव हागॆ सुकृतनाश कायिरुप्पन-सुकृतवाद शरणागतियन्नु नाशमाडुव, शिलदुष्कृतज्ञळाले – कॆलवु दुष्कृतगळिन्द, बुद्धिपू रैतराघादिगळिन्द तानु माडिद प्रपत्तिरूपवाद सुकृतवु, नशित्तु - व्यर्थवागि फलं किडियादॊळियिल् मोक्षपलवन्नु कॊडदे होदरॆ, शॆयवदन्नुन्नु शोकि वेण्णा - मडतक्कद्दॆ नॆन्दु नीनु शोकिसबेकागिल्लवु ऎम्बुदू माशुचः ऎम्बुदक्कॆ अर्थवु. नेहाभिक्रमनाशो ऎम्बल्लेनो उपासनोपाय निष्कनिगॆ निष्काम करयोगादिगळन्नु आरम्भिसिदवनिगॆ हेगॆ यावागलादरू ऒन्दु कालदल्लि अवु व्यर्थवागदॆ मोक्षरूप फलसिद्धियुण्टो, हागॆये शरणागतनिष्ठनाद दृष्णनिगू देहावसाल कालानन्तर मोक्षप्राप्तियॆम्बुदु उण्टे उण्टु ; एकॆन्दरॆ परम पुरुषनु “नत्यजेयं कथॆञ्चन” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द आदरॆ बुद्धिपू इराघादिगळिन्दागलि प्रारब्ध विषय दुष्कृतदिन्दागलि ई शरणागत्य नुष्ठानरूप सुकृतवेनादरू व्यर्थवागि फलसिद्धियन्नुण्टुमाडदे एनादरू होदीतो ऎम्बदागि नीनु शोकिसुव कॆलसविल्लवॆम्बुदू मातुचः ऎम्बुदर अर्थवु. ई वाक्यद मूलक प्रपत्युत्तर काल दल्लि माडिद बुद्धि पूकापराधगळिन्द एनादरू उपायवु फलवन्नु साधिसि कॊडदॆ होदीतो ऎम्ब शोक निवृत्तियु हेळल्पट्टितु. मुन्दॆ “इत्यरीरा नन्तरं” ऎम्ब वाक्यद मूलक फलविषय शोकनिवृत्तियन्नु “माशुचः” ऎम्ब प्रयोगवु प्रदर्शिसुत्तदॆ ऎन्दु________________

DOG चरमत्तॊ काधिकार e (९) इश्वरीरानन्नरु मोक्षवु करवेलु मत्तुbo जन्मान्तरागि हेतु क्कळान प्रार कविशेषले नम जन्मान्तरङ्गळ् वरिक् शय वदॆन्नन्नु शोकिसेरा- हेळुत्तारॆ, अदरल्लि आत्मानुभर कैवल्यवेनादरू प्राप्तवागि मोक्ष प्राप्ति एनादरू बहुकाल सिक्कदे होदीतो ऎन्दू नीनु शोकिस बेडवॆन्दु मातुचः ऎम्ब प्रयोगदिन्द ऊहिसबहुदु ऎन्नुत्तारॆ इक्करीरासरं - ई जन्मदल्लि प्राप्तवागिरुव शरीरवियोगानर, मोक्ष परवेणुवन्नु- मोक्षवन्नु हॊन्दबेकॆन्दु, कुरियाले - कालवन्नु तृप्तनु निरीक्षिसुवदरिन्द, जन्मान्तर गळिगॆ हेतुगळाद, प्रारब्ध विशेष करगळिन्द । नमक्कु- नमगॆ, जन्मान्‌रळ् - मुन्दॆ बेरॆ जन्मगळु बन्दरॆ, शॆयवदन्नु - आग एनु माडुवदक्कागुत्तदॆ ऎन्दु, शोकिक्कवेण्णा - शोकिसबेड वॆन्दु माशुचः प्रयोगवु. इल्लि हेळिदुदु एनॆन्दरॆ प्रारब्धकर विशेषगळु जन्मानरवन्नु ऎल्लि उण्टुमाडुत्तदो ऎम्ब संशयविट्टुकॊण्डु शोकिसलु कारण विरुवदिल्लवु नीनु शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिदरॆ ऎन्दु समाधानवन्नु माडिदरॆम्बर्थवु. इदरिन्द प्रारब्धकर विशेषवु तॊलगुत्तदॆन्दु हेळिदन्तायितु. हागॆ कळियदे इद्दरॆ अदक्कागि पुनर्जन्मवु बेका गुत्तदॆ. ई अभिप्रायवे प्रारब्ध स्वापिभूयसी ऎम्बल्लि हेळल्पट्टि रुत्तदॆ. ई विषयवु गीतॆयल्लि बहु निपुणतरवागि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ऎष्टु दूर. श्रीकृष्णनु अर्जुननिगॆ धम्मवन्नु बोधिसिदरू गाण्डीव वन्नु तॆगॆदुकॊण्डु युद्ध सन्नाहनागदिरलु; आग श्रीकृष्णनु “मद्य हङ्कार माश्रित्य” नन्न मातन्नु केळदॆ अहङ्कारदिन्द नयो नानु युद्ध माडुवदिल्लवॆन्दरॆ निन्न सङ्कल्पवु कॊडुवदिल्लवु. नन सङ्कल्पदिन्द नीने युद्ध माडुव ऎन्दु हेळिदरु. अदु हेगॆ ? ऎन्दु अर्जुनरु केळबहुदॆन्दु योचिसि श्री भगवानरवरु मुन्दॆ “स्वभाव नियोक्रसि निन्न क्षत्रिय स्वभाववे निन्नन्नु युद्धदल्लि आज्ञापिसुत्तदॆ. एकॆन्दरॆ नीनु युद्धरङ्गदिन्द हिन्तिरुगिदरॆनिन्नन्नु हेडि ऎन्दु दुधननु हीयाळिसुवनु. ‘यारु हेडि ऎन्दु पुनः होगि नन्न सङ्कल्पानुगुणवागि अवरन्नॆल्ला कॊल्लुवि; इदु एकॆन्दरॆ ईश्वर________________

(5) उत्तरार्ध व्याख्यानवु २०१ (१०) अनन्य प्रयोजननाय प्रपन्ननान इवनुक्कु प्रति बन्धकगळान सत्वपापण्णकुम कॆळिगैयाले केवलात्मानुभवा दिगळान अन्तरायङ्गळाले परम फलत्तुक्कु विळम्बरि वरु किरतो ऎन्नु शोकिक्कण्णा. रुव हृदेशदल्लिरुव सश्वेश्वरनु ईतन प्रारब्द कानुसार प्रेरिसु वनु. आ प्रारब्ध करवु सुकृतवागि सुखरूपवागिद्दरॆ अदरल्लि लिप्त नागदॆ सुखानुभववन्नु माडबहुदु. आदरॆ प्रारब्दवु दुष्कृतवागि दुःखरूपवादरॆ आग प्रपन्ननिगॆ तॊलगुव बगॆ हेगॆ ? ऎन्दु केळब हुदॆन्दु योचिसि तन्निवारणार्थवागि श्रीकृष्णनु हेळुत्तानॆ-“तमेव शरणङ्गळ सत्वभावेन भारत” आ प्रारब्धकरवू तॊलगुवदक्कागि शरणागतियन्नु माडु ऎन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. ई विषयदल्लि श्रुति प्रमाणगळू उण्टु. (१०) मुन्दॆ आत्मानुभव मात्रविरुव कैवल्य प्राप्तियुण्टागि ऎल्लि मोक्षक्कॆ विळम्ब उण्टागुत्तो ऎन्दु शोकिसुव कॆलसविल्ल. वॆम्बुदू मातुचः ऎम्बुदरिन्द तोरुव अर्थवॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ

अनन्य प्रयोजननायि - बेरॆ इन्नु याव प्रयोजनवू तनगॆ बेकागिल्ल दवनागि, प्रपन्ननान - मोक्षक्कागि शरणागतियन्नु अनुष्टिसिद, इवनुक्कु प्रतिबन्धकगळान - इवनिगॆ विघ्नगळाद, सत्व पापण्णळु कळिगैयाले - समस्त पापगळू नष्टवागुवदरिन्द केव लात्मानुभवादिगळान अन्तरायप्पळाले केवल आत्मानुभव रूप कैवल्य प्राप्ति रूप प्रतिबन्धकगळाद, परम फलतुक्कु - अत्यु तृष्टफलवाद मोक्षक्कॆ, विळम्बं वरुकिरतो ऎन्नु - ऎल्लि विळम्ब बरुत्तदो ऎन्दु, शोकिक्कण्णा - अळबेडवॆन्दू, माशुचः हीगॆ १० विध अर्थगळन्नु मातुचु ऎम्बुदक्कॆ अर्थ हेळिदरु. ई आत्मानुभव उण्टादरॆ अल्लिन्द पुनरावृत्ति इल्लदॆ स्वल्प काल आ आत्मानुभवदल्लि कळॆयबेकादुदरिन्द विळम्ब‌ वरुकिरदू ऎम्ब प्रयोगवु, गीतॆयल्लि ई केवलनिगॆ जिज्ञासुवॆम्ब हॆसरन्नु कॊट्टिद्दारॆ. मधु विद्यॆ प्रतर्थनादिगळल्लि ई आत्मानुभववु उण्टा________________

وهو चरमश्लोकाधिकार- गुत्तदॆ. गीतॆयल्लि इवॆल्लक्कू उपलक्षणवागि पञ्चाग्नि विद्यॆयु हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्तह आत्मानुभव उण्टादवरिगू कॊनॆगॆ मोक्ष प्राप्तिये ऎन्दु ८-२१ रल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ– काणबहुदु. “अव्यक्त शक्षर इत्युक्तः तमाहुः परमाङ्गतिम् । यं प्राप्य न निव तद्दाम परमं मम ॥ इदर अर्थवन्नु दासनु मुद्रिसिरुव गीता द्वितीय षट्नदल्लि ऐश्वर प्राप्तिगू कैवल्य प्राप्तिगू शरणागतियुण्टु. सत्व पापेभोमोक्षयिष्यामि माशुचः” ऎन्दु हेळिद शरणा गति, परमपदप्राप्तिगागि शरणागतियु, आदुदरिन्द कैवल्य प्राप्ति यागि ऎल्लि काल विळम्ब उण्टागुत्तदो ऎम्ब भीति शोकगळिगॆ कारण विल्लवॆन्दु हेळिदरु. माशुचः ऎम्बुदक्कॆ १० विध अर्थगळु यावुवॆन्दरॆ- १. उत्कृष्ट जाति कुलमॊदलादवुगळिल्लवॆम्ब शोकवु बेड २. कष्टतरवाद कल्मयोगादिगळिन्द कूडिद उपासनॆयन्नु माडलु शक्तियिल्लवे ऎम्ब शोकवू बेड 2. ई लघपायदिन्द सत्वशक्तनागि कारुण्यादिगुणयुक्तनाद श्रीयःपतियु फलप्रदान माडुवनो इल्लवो ऎम्ब शोकवु बेड ४. आज्ञानुज्ञा कैङ्कय्य न्यूनतॆयुण्टादरॆ, उपासनवु विफल वागुव हागॆ ई शरणागतिगॆ इवु अङ्गवल्लदुदरिन्द विफलवागुत्तॆ ऎम्ब शोकवू बेड X. ऒन्दु वेळॆ भागवतापचारादि बुद्धि पूत्तराघवु प्राप्तवादरॆ अदक्कागि प्रपदन कालदल्लियागलि, अदक्कागिये अनन्त रवागलि शरणागतियन्ननुष्ठिसुवदरिन्द अपराधपरिहारवागुवदरिन्द, मुक्ति ऎल्लि तप्पितो ऎम्ब शोकवु बेकागिल्ल. L. इन्तह बुद्धि पूराघवु प्राप्तवादरॆ, श्रीयःपतियु अनुतापादिगळन्नुण्टुमाडि प्रायश्चित्त शरणागतियन्नु माडिसि आत नन्नु रक्षिसुवनु ; हागॆ प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळदिद्दरॆ आतनिगॆ अल्प शिक्षॆ यन्नु कॊट्टु अनन्तर मुक्तियन्नु कॊडुवनादुदरिन्द शोकिसबेड. ७. आत्र प्रपन्ननागि इद्दरॆ ऒडनॆ देह वियोगवन्नुण्टु माडि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु शोकएवानुचितनु सिद्धपाय प्रभावात् २०३ इप्पडि सर प्रकार शोक हेतुक्कळुव कळॆयुव यनक्कु अनुग्रह विषयभूतनान नी, इनि शोकि यावुदु? मुन्नु निग्रह विषय भूतनायु निन्नदशॆयिल् शोकियादा पोलॆ, अनिपुण कृत्यमाय, इव्रुपाय वैलक्षण्यत्तुक्कुं यागलि, देहत्याग माडलु अनुमतियनित्तादरू, शोकनिवारणॆ यन्नुण्टुमाडुवनु. ८. दृप्तप्रपन्ननिगॆ तानु हिन्दॆयागलि ईगलागलि माडिद दुष्कृत्यदिन्द तानु माडिद शरणागतियु एनादरू फलकॊडदे होदीतो ऎन्दु भाविसि शोकिसुव कॆलसविल्ला. एकॆन्दरॆ श्रियः पतियु “नत्यजेयं कथञ्चन ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द. ९. प्रारब्ध विशेषानुभवविद्दु आ कारणदिन्देनादरू ई जन्म दल्ले मोक्षप्राप्तियिल्लदॆ एनादरू तप्पि होदीतो ऎन्दु शोकि सुव कॆलसविल्ल, १०. मध्यॆ आत्मानुभवरूप कैवल्य प्राप्तवागि मोक्षवेनादरू विळम्बिसितो ऎन्दु शोकिसबेड, शोकवे सिद्धोपायन प्रभावक्कॆ अनुचितवादुदु ऎम्बुदन्नु माशुचः ऎम्बुदु सूचिसुत्तदॆ. इप्पडि - हीगॆ, सत्व प्रकार शोक हेतुक्कळुवु - हत्तु विध वागि उपपादिसिद समस्त शोकगळिगू कारणगळॆल्ला कळियुडि - तॊलगुव हागॆ, ऎनक्कु - सत्येश्वरनाद ननगॆ अनुग्रह विषय भूतनान नी - अनुग्रहिसुवदक्कॆ विषयभूतनागि प्रियनाद नीनु, इनि शोकिक्क यावुदु ? - इन्नु शोकिसुवदु ऎम्बुदु यावुदु ? ऎन्दरॆ शोकक्कॆ कारणवे इल्लवॆम्ब भाववु ; शोकवु प्रपन्ननाद निनगॆ स्वरूपवे अल्लवॆम्ब तात्सरवु ; मुन्नु - शरणागतियन्नु अनु ष्ठिसुवदक्कॆ मुञ्चॆ, निग्रह विषयभूतनाय-अपराधानन्त्यदिन्द निग्रहक्कॆ योग्यनागि, निन्नदॆशॆयिल् - इरुव अवस्थॆयल्लि, शोकि यादालॆ - हेगॆ शोकिसदॆ इद्दॆयो हागॆये, अनिपुणकृत्य________________

चरमश्लोकाधिकारः रक्षण भरम एरिट्टुकॊळ्ळुगिर सिद्योपायभूतनान ऎन्नभा वत्तु क्कुव (३) ऎन्नलिल् सभरन्यासम कृष्ण कृतकृत्य ना गिर उन्निक्कुव तगुदियवन्नु तिरुवुळ्ळ, माय- प्राज्ञतॆ अथवा विवेकविल्लदे इरुव कृत्यवागि, (१) इवु फाय वै लक्षत्तु कुम-क्षणकृतवागि सुलभवागि, देहावसानदल्लि सापराधक्षयद मूलक मुक्तियन्नु कॊडुव माहात्मगू, (२) रक्षण भरमॆरिट्टुकॊळ्ळुगिर सिद्योपाय भूतनान - शर णागतन रक्षिसुव भारवन्नु वहिसिकॊळ्ळुव सिद्धपायनाद ऎन्नक्कॆ लिल् - करुणामयनागि उदारनागिरुव ऎन् पक्कलिल् - सश्वर नागि ईग श्री कृष्णनागि अवतरिसिरुव नन्नल्लि, सत्वभरन्यासम प्पण्णि कृतकृत्यनागिरुव - समस्त रक्षाभरवन्नु नन्नल्लि शरणागतिय मूलक समसि कृतकृत्यनागिरुव, उन्निक्कुम - निन्न (अर्जुननाद) स्वरूपक्कू, तगुदियन्नु उचितवादुदल्लवॆम्बुदु, तिरुवुळ्ळ पार्थसारथिय माशुचः ऎन्दु हेळिदुदर मुख्याभिप्रायवु. शरणा गतियन्नु अनुष्ठिसुवदक्कॆ मुञ्चॆ तानु निग्रह भीतनागि शोकिसबेका गित्तु. आग शोकिसलिल्ला, ईग शरणंव्रज ऎन्दु उपदेशिसिदनन्तर, नीनू भरन्यासनिष्ठनादरॆ आग शोकिसिदुदादरॆ अदु अनिपुण कृत्यवु. प्राज्ञनल्ल दिरुववन कृत्यवु. एकॆन्दरॆ ईग शोकक्कॆ कारणवे विल्लवु. एकॆन्दरॆ, नीनु हागू शोकिसिदुदादरॆ मूरक्कॆ अनुचितवु. (१) उपायद माहात्मगू (२) कारुण्य सौलभ्य सौशील्य वात्स ल्यादि कल्याणगुणयुक्तनागि सिद्धपायनाद नन्न माहात्मगू (३) नन्नल्लि शरणागतियन्ननुष्टिसि कृतकृत्यनाद निन्न स्वरूपक्कू कुन्दकवु ऎम्ब भाववु. मॊदलु निग्रहवशनागिद्दॆ ; आग शोकिसलिल्ल; ईग अनुग्रहपात्रनागिरुवॆ; ईग शोकवे ? इन्नॊन्दु समयदल्लि हागॆये श्रीकृष्ण भगर्वारवरु अर्जुन निगॆ मूदलिसिरुत्तारॆ ब्रौपदिगॆ अवमय्यादॆ माडिदाग नीनु शोकि सबेकागित्तु. आग शोकिसलिल्ल, ईग दुष्टरन्नु कॊल्लुवदु क्षत्रिय धरवागिरुवाग युद्धदल्लि इन्तवरन्नु कॊल्ललारॆ ऎन्दु शोकिसु श्रीय, हागॆ अनिपुण कृत्यवू हिन्दॆयू माडल्पट्टितु. (गि, ) ईगलादरो याव विधदल्लू नीनु शोकिसुवदु अनिपुण________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु इप्पडि चरम श्लोकॆ सारतममान मातु ऎर चरम श्लोकल् तात्सर तळि चरम दशॆयिले आचार‌ सच्छिष्करुक्कु उपदेशि प्पा‌ग कृत्यवु. शोकवु शरणागतिय स्वरूपक्कू, नन्न स्वरूपक्कू, निन्न स्वरूपक्कू कुन्दकवु. आदुदरिन्द मारुच ऎन्दु हेळिदरु. इदीग मुख्याभिप्रायवॆन्दु हेळिदरु. ई मातुचः ऎम्ब वाक्यक्कॆ निपुणतरवागि रहस्यार्थगळन्नॆल्ला हेळिदुदु तम्म कवित्ववल्लवु. तावु साम्प्रदायकवागि आचाररिन्द केळि तिळिद अर्थगळॆन्दू, ई रहस्यार्थगळन्नु आचाररुगळु तम्म सच्छिष्यरिगॆ चरमदॆशॆयल्लि परितापक्कॆ कारणविल्लवॆन्दु उपदेशिसुव रॆन्दु हेळि निगमन माडुत्तारॆ. इप्पडि - ईग तावु हिन्दॆ उपदेशि सिद हागॆ, चरम श्लोकदल्लि, सारतमवाद “माशुचः” ऎन्नुव चरम वाक्यल् - कॊनॆय वाक्यदल्लिरुव, तात्परवन्नु, तळ् चरमदयिलॆ - तम्म देहावसान समयदल्लि तम्म सच्छिष्यरिगॆ उपदेशिसुवरु. चरम दशैयिले ऎम्बुदरिन्द चरम श्लोकवु परम रहस्यवादुदरिन्द सच्छिष्यरु ऒन्दु वेळॆ मुञ्चितवागि प्रार्थिसि केळदे इद्द पक्षदल्लि चरम दशॆयिले तावे सच्छिष्यरादुदरिन्द उप देशिसतक्कद्दु आचार कत्रव्यवागलि अथवा आचाररिगिरुव परमदया ळुत्ववागलि इदरिन्द प्रकटिसल्पट्टितु. चरमदशॆयल्लि मुन्दक्कॆ देहावसानानन्तर एनागुत्तॆ ऎम्ब शोकभीतिगळिन्दागलि, ऎष्टु विश्वासदिन्द मनस्समाधान माडिकॊण्डरू, शोक उण्टागबहुदो ऎम्ब शब्दादिगळागलि, सच्छिष्य रमनस्सु ऎल्लि सैन्यवन्नु त्याग माडितो ऎम्ब भावनॆयिन्दागलि आचारैरु उपदेशिसबहुदु ऎम्ब तात्परवु. सुखवागि ज्ञापकदल्लिडलु चरमश्लोकद पद.‘ळ अर्थगळन्नु सहिसुता शॆ. पदगळिन्द तोरिबरुव ऐवत्तु मूरु अर्थगळन्नु मुन्दॆ हेळु ऎम्बु त्तारॆ. सत्वर्धापरित्यज्य ऎम्बुदरिन्द ६ अर्थगळु, मां दरिन्द ३, एकम् ऎम्बुदरिन्द ८, शरणम् ऎम्बुदरिन्द ७, व्रज ऎम्बुद________________

२०६ चरम काधिकार! सङ्खानु सन्धानार्थं चरम श्लोक पदार्धा सह्मणाह इश्लोकल् पदळिल् अडैव अधिकार विशेषम, आकिं चन् पुरस्कार, दुष्कर परिकरान्तर नैरपेक्षम, अवक्कॆ प्रवृत्त न् चित्यम, दुष्कराभि निवेश वैयर्थम, उपाय विशेर्षा कुयुडु, मुमुक्षुवुक्कु शरण्य विशेष, रिन्द ६ मध्यम पुरुष २, अहं ६, त्वा ४, सत्वपापेभो, मोक्ष यिष्यामि ७ माशुचः ७, इष्ट प्राप्ति १ ; हीगॆ ५३ अर्थगळु तोरिब रुत्तवॆ ऎन्दु हेळुत्तारॆ. ई श्लोकद पदगळल्लि तोरुव, अर्थगळु– अधिकार विशेष - उपासनॆगॆ योग्यतॆ मत्तु अशक्ततॆ. अशक्तराद वर्ण त्रयरू, स्त्री शूद्र पञ्चमादि सत्वरिगू अधिकार विशेषवु “ अतोzशक्ताधिकारत्वम् आकिञ्चन्य पुरस्कृया । अनङ्ग भावोधराणाम् अशक्तारम्भ वारणम । तत्पत्याशा प्रशमनं ब्रह्मास्त्रन्याय सूचनन” ऎम्ब कारिकॆयिन्द हेळिद आरूक्रम वागि हेळल्पडुवुवु. n. २. आकिञ्चन्य पुरस्कारम - भक्तियोगवाद इन्नॊन्दु उपा यक्कॆ बेकाद अनुष्ठानगळल्लि तनगॆ योग्यतॆ इल्लवादुदरिन्द अवुग ळन्नु बिट्टु श्री यामुन मुनिगळु हागॆये अकिञ्चनो नन्यगतिः ऎन्दु हेळिकॊण्डु शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिरुत्तारॆ-कारण्यद प्रदर्शनवु. ३. दुष्कर परिकरान्तर नैरपेक्षं दुष्करवाद करयोग ज्ञानगळु भक्तियोगक्कॆ आवश्यकवाद अङ्गगळु, अन्तह परिकरगळु ई प्रवृत्ति धरक्कॆ बेकागिल्लवॆम्बर्थवु. ४. अशक्य प्रवृत्यनौचित्यम’ - इदु अशक्तारम्भवारणव ऎन्दु कारिकॆयल्लिरुवदर अर्थवु. सत्वप्रायश्चित्तरूप कण्मगळन्नॆसगु वदु कष्टवादुदरिन्द अवुगळ तात्सरवु हेळल्पट्टितु. ५. दुष्कराभि निवेश वैयर्थ्य - तन्नत्या शा प्रशम नर्म ऎम्बुदर अर्थवु. करयोगादिगळल्लि कॆलवन्नागलि अथवा प्रायश्चित्तगळल्लि कॆलवन्नागलि कष्ट पट्टु, माडुवॆनॆम्ब सल्पवू बेकि ल्लवॆम्ब भाववु. ६. उपाय विशेष तुट्टियुडम्य - उपाय विशेष________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु 302 शरण्यनुडैय सुलभक्क सुशीलत्वादि गुणपूर्णत्वं प्राप्यने प्रापकनान, निरपेक्षित सत्वविषय निवृ कत्व, व्याजमात्र प्रतिक्षत्व, उपायान्तर व्यवधान वाद ई भरन्यासद, शुणै युडमै - अतिशयवाद मुहिमॆयु. इदु सारा स्वादनियुवर अर्थवु. ब्रह्मास्त्रन्याय सूचनॆयिन्द सत्कृष्ट प्रभाववुळ्ळदु ऎन्दु अवर अर्थवु. सारप्रकाशॆयवरु शुणैयुडमै - “लच्चावत्व” ऎन्दु अर्थ बरॆदिरुत्तारॆ. पायवन्नु तन्दरॆ इदु लज्जिसि ब्रह्मास्त्रद कट्टु वल्कलवन्नु कट्टिदुद रिन्द लज्जिसि बिट्टु होगुवदरिन्द इदर महिमॆ हॆच्चादुदु ऎम्ब भाववु. हीगॆ आरर्थगळन्नु तिळिसिदरु. मुन्दॆ माम् ऎम्बुदर मूरर्थगळु हेळल्पडुवुवु– इतरो १. मुमुक्षुवुदु शरण्य विशेषम - मोक्षार्थिगॆ तानु शरण्यनु ऎम्बुदु. “मामेव ये प्रपद्यने माया मे तां तरते”, आतनु आश्रितोचितगळाद उदार गुणगळन्नुळ्ळव नादुदरिन्द शरण्यनु. २. शरण्य नुडैय सुलभत्व सुशीलत्वादि गुण पूर्णत्वं - ई कल्याणगुणगळिरुवदरिन्दले आतनु शरण्यनु, 2. हित तमोपदेशित्वन - मुन्दॆ शरण व्रज ऎम्ब हित तमवाद उपायवु मारि - आद ताने ऎन्दु उपदेशिसुवनु. “यद्धितं मम देवेश तदाज्ञापाय माधव ऎन्दु प्रार्थिसि दरॆ “मां शरणं प्रज” ऎन्दु उपदेशिसुववनु. इदु चरम श्लोकद माम् ऎम्बल्लि द्योतितवु. मुन्दॆ एकं - ऎम्ब शब्दद ८० अर्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ १. प्राप्यने प्रापकनान - प्राप्य सेव प्रापकत्वम् ऎम्ब कारिकॆयल्लि हेळिरुवदु स्मारितवु. प्रापकनू प्राप्यनू सह नानॊब्बने ऎम्ब भाववु. २. निरपेक्षित सत्वविषय निष्पत्यह कत्वम’ - समस्त विषयगळ अपेक्षॆ इल्लदेनॆ, नित्यह कत्व - यावदॊन्दु प्रतिबन्धकवू इल्लदॆ ताने माडिकॊडुववनु ऎम्बुदु. इदु “स्व प्रा धान्य निवारणव”ऎन्दु हिन्दॆ हेळिदुदर अभिप्रायवु. मामेकं________________

२०८. चरमश्लोकाधिकार निरपेक्षत्वम, परिकरान्तर निरपेक्ष प्रसाध्यत्वम, स‌ फलार्थि शरणत्वम्, शरण्यान्तर परिग्रहासहत्वम, शरण्य ऎम्बुदर एकमेव ऎम्ब अवधारणार्थवु. साद्योपाय ऒन्दु मात्र बेकादरू, अदक्कॆ बेकाद करण कळेबरयोग, विवेक ज्ञान प्रवृत्ति, भागवत सम्भाषण, आचार प्रवृत्ति इवॆल्ला आतन अधीन नादुदरिन्द एकएव – ऎम्ब भाववु. व्याजमात्र प्रतिक्षत्वव - सत्वविषय निरपेक्षत्व ऎन्दरॆ हागादरॆ यावुदर अपेक्षॆयू इल्लवो, प्रपदनवू बेडवो ? ऎन्दरॆ अदुमात्र बेकु. अदु व्याजमात्रवे ऎन्दु ई एकशब्दवु तिळि सुत्तदॆ. प्रपत्तॆरा जमात्रत्वम’ ऎन्दु हिन्दॆ हेळिदुदर सहवु. ४. उपायास्तर व्यवधान निरपेक्षत्वम’ - अय्योपा रनस्वयः ऎम्बुदर अर्थवु. बेरे उपायवाद उपासनद अपे कैयु बेडदिरुविकॆयु ; तन्नॊब्बनन्नु शरण हॊन्दिदरॆ साकॆम्ब भाववु. मामेकम् ऎम्बल्लि तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववु. परिकरान्तर निरपेक्ष प्रसाद्यत्व - इन्नॊन्दु उपा यवाद उपासनॆय परिकरवाद कयोग मुन्तादवुगळ अपेक्षॆ यिल्लदॆये स्वामियु प्रसन्ननागुविकॆ. प्रसदनक्कॆ नित्य नैमित्तिकगळ अनुष्ठानवु बेकिल्लवु. हागादरॆ अवुगळ अनुष्ठानवु बेडवो ऎन्दरॆ बेरे विधिगळिन्द आवश्यकवे. आदरॆ प्रपत्तिगॆ अङ्गवागि बेकिल्ल वॆम्ब तात्सरवु, तन्न पादगळन्नु आश्रयिसिदरॆ साकॆन्दु मामेकम् ऎन्दु हेळल्पट्टितु. तदङ्गै रसबन्थः ऎम्बुदर अर्थवु. ६. सत्व फलार्थिशरण्यत्वम’ - समस्त फलगळाद धरार्थ काम मोक्षागळन्न पेक्षिसुववरिगू तानॊब्बने शरण्यनॆम्बुदु. इदु स साध्यॆ भिन्न ता ऎन्दु हिन्दॆ हेळिदुदर उपन्यासवु. “यदेन कामकामन न साध्यं साधना । मुमुक्षुणा अस्सां न न योगन न भक्तितः । प्राप्यते परमं धाम यशो नावरते पुनः । तेनतेना प्रते तत्तन्नासेनैव महा मुने ॥ ” ई तन्नॊब्बनन्नु शरण हॊन्दुवदरिन्दले ऐहिकादिपुरु षार्थकामियू केवलनू ज्ञानियू सह हॊन्दुवनॆम्बर्थवु. ७. शरण्यान्तर परिग्रहासहत्वम’ -इतर देवतॆगळन्नु शरण्य________________

(92) उत्तरार्ध व्याख्यानवु नानं वैशिष्ट्य, उपायास्तर स्थान निवेश्यत्वम, भरत, रन्नागि भाविसिदरॆ तानु तटस्थनागिरुविकॆयु. इतर देवतॆगळाद ब्रह्मरुद्रेन्द्रादिगळन्नु आश्रयिसिदरॆ अवरिगॆ मोक्षवन्नु कॊडुव शक्ति यिल्लवादुदरिन्द श्रीयःपतियु तटस्थनागिरुवनु. तन्नॊब्बनन्ने आश्रयिसिदरेने मोक्षसिद्दि सीतॆ विना, अन्यथा इल्लवॆम्ब र्थवु. ब्रह्मास्त्र कट्टु आञ्जनेयन्नु बिगिदिरुवाग शणबु हग्गदिन्द कट्टिद ऒडनॆये ब्रह्मास्त्रद कट्टु हेगॆ बिच्चि होयितो हागॆ अन्य देवताश्रयणदिन्द प्रपदनवु निरर्थकवादुदु आगुवदु. $ (८) करण्य वैशिष्ट्य - शरण्यनु लक्ष्मियॊन्दिगॆ इरुविकॆयु, एकम - लक्षासह एकम् ऎम्बर्थवु. इदन्ने * अनीतवाद म” ऎम्ब श्रुतियू, श्रीयंवसाना मृतत्व मार्य ५ ऎन्दू “त्वारि पद्ममिं शरणमहं प्रपद्यॆ” ऎन्दू, श्री सूक्तवू, संसारार्णवतारीणे, विमुक्ति फलदायिनीम - ऎन्दु विष्णु पुराणवू, “एकाकी विद्यया सार्धं” ऎम्ब व्यासो कियू, “लक्षासह हृषिकेशः” ऎन्दु लक्ष्मीधरवू श्री भगवनु वाच ऎन्दु भगवद्गीतॆयू, युवां हि वरदॆ ऎन्दु भागव तवू, “उपाय, वृणु लक्ष्मीशं” ऎम्ब श्लोकवू ऎल्लवू एक शब्दवन्नु उपपादिसिरुत्तवॆ. मुन्दॆ शरण शब्दद ऎरडु अर्थगळु सङ्गहिसल्पडुवुवु.

(१) उपायान्तर स्थान निनेश्यत्वम भक्तियोगवाद उपायान्नर स्थानदल्लि ताने उपायवागि निन्तु नडॆसिकॊडोणवु. (२) भरकर्तृत्व - शरणं व्रज ऎम्बल्लि हेळिरुव हाग निन्न आत्मसंरक्षणॆयन्नु माडुवनु. अदक्कागि सत्वभरवन्नु स्वीकरिसिरु तेनॆम्बुदु शरण शब्दद ऎरडनॆय अर्थवु. मुन्दॆ व्रज शब्दद आरु अर्थगळु हेळल्पडुवुवु. (१) भरन्यासरूप साद्योपाय विशेष- उपाय वन्नागि व्रज ऎम्ब शब्ददिन्द सत्वभरवन्नू स्वामिपाददल्लि इडुव शरणागतियु बोधिसल्पट्टितु. परिकरगळिन्द सेरिद आत्मरक्षा भर समर्पणॆयु इदरिन्द हेळल्पट्टितु. इदु प्रार्थना रूपवादुदु. व्रजधातुविनिन्द ई अर्थवु तोरुत्तदॆ. हिन्दॆ प्रज शब्दार्थवन्नु________________

१० चरमश्लोकाधिकार- भरना सरूपसाद्योपाय विशेष, अदिपरिकर, साधिकारत्वम्, सकृत्काव्यत्वम, सुकरत्वम्, अविळम्बित फलप्रदत्व, प्रारब्धनिवत्त कक्षमत्वम, अधिकारियनुडैय पराधीनकरत्वम्, हेळुव सन्दर्भदल्लि “सपरिकरात्म निक्षेप कॊल्लुगिरदु” ऎन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. चरमकाधिकारद ३८३नॆय पुटवन्नु नोडि. (२) अदिन परिकर४- प्रज ऎम्बुदु परमहितवादुदन्नु उपदेशिसुवदरिन्द अन्तह सन्दर्भदल्लि आनुकूल्य सङ्कल्प प्राति कूल्य वर्जनगळाद परिकरगळन्नु ऊहिसबहुदु. रक्षणार्थवागिये प्रज ऎन्दु हेळिदुदरिन्द परम विश्वासवू गोत्वरणवू बोधितवु (३) सराधिकारत्वम- अविशेषवागि सल्वरन्नू करितु वज ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द स्त्रीशूद्रादि प्राणिगळिगू कूड अधिकार उण्टॆं बुदु तोरिबरुत्तदॆ. “योवैश्यास्तथाशूद्रातेपिया परां गति” ऎन्दू, अभयं सत्वभूभोददातद्व तम्मम ऎन्दू हेळिरुवुदरिन्द शरणागतियल्लि अधिकारवु पञ्चमरु मॊदलु गॊण्डु ऎल्लरिगू अधिकारवुण्टॆन्दु हिन्दॆये उपवादिसिरुत्तारॆ. (४) सकृता व्यत- ऒन्देसल अनुष्टिसतक्कद्दु. इदन्नु “सकृ देव हि शास्त्रार्थ कृतोयन्तारयेन्नरन ”ऎम्बुदरिन्द समर्थनमाडि हेळिदरु (३८६नॆय पुटनोडि.). हागॆये रामाय णदल्लि श्रीराम सूक्तिय– सकृदेव प्रवन्नायतनास्थितियाचतॆ इन्नॊन्दादउपायक्कादरो आवृत्ति रस दुपदेशात् ’ ‘सख वंशायन् यावदायुवं” असकृत्तॆन्दु उपदेशिसल्पट्टिरुत्तदॆ. (५) सुकरत्वम- सुलभोपायत्ववु कर्मयोगादिगळ हागॆ भक्तियोगद हागू कष्टकरवादुदल्लवु. शरण व्रज ऎम्बल्लि हेळिरुव अल्प कालदल्लि गुरुसन्निधियल्लि अनुष्टिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. (६) अविळम्बित फलप्रदत्व- देहावसानदल्लि मोक्ष वन्नु कॊडुत्तेनॆ माशुचः ऎन्दु हेळिरुवुदरिन्द फलक्कॆ विळम्ब विल्लवु. उपासन विषयदल्लादरो मोक्षप्राप्तियु विळम्बिस बहुदु, अनभ्युपगत प्रारब्दवू कळॆयबेकागिरुवदरिन्द, मुन्दॆ प्रज शब्ददल्लि तोरुव मध्यम पुरुषदिन्द ऎरडु अर्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ.________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु शास्त्रवश्यत्व म्; रक्षकनुडैय परमकारुणिकत्व, सुप्र सन्नत्व, निरज्जुत स्वातन्त्र्यम, दुश्चिवारत्व, परानपेक्ष (१) प्रारब्दनिवर कत्व इदु “आगैयाले इन्यास विद्यन्नु प्रारब्दनिव कत्वन विशेषवागिरदु” ऎम्बल्लि उप पादिसिरुत्तारॆ. ३८९नॆय पुटनोडि. (२) अधिकारियनुडैय पराधीनतम - वजवॆम्ब विधिवाक्यवे सरियल्लवॆम्ब पूत्व पक्षक्कॆ समाधानवागि, परात्तुत च्युते ऎम्ब सूत्रदल्लि मत्तु कृतप्रयत्नापेक्षस्तु ऎम्ब ऎरडु सूत्राभिप्रायगळन्नु विमर्शिसि तिळियद पूरै पक्षवॆन्दु समाधान. हेळि, इदन्नु स्थापिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द शास्त्रद विधिवाक्यगळु अधि कारिगॆ अन्वयिसुत्तवॆ. उपायानुष्ठानविल्लदॆ मुक्ति इल्लवु. (३) आदुदरिन्दले, शास्त्रवशत्वम - शरणव्रद ऎम्ब शाक्तिगॆ नावु वश्यरु, इदन्नु पराधीनकरत्वदल्लि सेरिदहागॆ भाविसबहुदु. मुन्दॆ उत्तरार्धद अहम् ऎम्ब शब्ददिन्द तोरुव ६ अर्थगळु सहिसल्पडुवुवु.:- (१) रक्षकनुडैय परमकारुणिकत्व-हिन्दॆ भरन्यासमाडिद प्रपन्नन विषयदल्लि उल्लसितकारुण्यनु श्रीयः पतियु ऎन्दु हेळिरु त्तारॆ. मोक्षयिष्यामि ऎम्बल्लि अस्मच्छब्दविद्दरू अहम् ऎम्ब विशे पप्रयोगदिन्द अद्धवागि ई अभिप्रायवु तोरिबरुत्तदॆ. महर्षिय लोचनाभ्यां पिबन्निन ऎम्ब प्रयोगवु इदन्नु सूचिसुत्तदॆ. सहज कारुण्यादिगळ प्रेरणियागनिरदु ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. (२) सुप्रसन्नम् - ई शरणागतियिन्द आतनु सुप्रनन्न नागुवनु. नस्मरत्य पकारेण शतमप्यात्मवत्तया ऎन्दु मह हेळिरुत्तारॆ. “प्रसाद विशेषम् इळवणि” ऎन्दु उपपादिसिरु तारॆ. “तत्त्व सादात्परां शान्तिरिस्थानम्प्राप्पसि शाश्वतम्” (३) निरङ्कुश स्वातन्त्र्य- तडॆयिल्लद स्वातन्त्र्यवु. अघ टित घटनाशक्तियुळ्ळ अहं ताने, तानॊब्बने पापगळन्नॆल्ला होग लाडिसुव शक्तियुळ्ळवनु. (४) दुश्चिवारतम-हीगॆ निरुजुश स्वातन्त्र्यविरुवदरिन्दले चेतननन्नु तानु रक्षिसबेकॆम्ब सङ्कल्पक्कॆ एनॊन्दु विघ्नविल्लदिरोणवु.________________

२१२ चरमश्लोकाधिकार तन, अवसर प्रतीकत्व, शरणागतनुडैय कृतकृत्यत्वम्, परिगृहीतोपायतत्लङ्गळॊप्पत्त कत्रव्यारल् प्राप्तियि ल्ला, भगवदत्यर्थप्रियत्वम्, त्रिकालिक विरोधिभूमित्वं रिरक्षपतियत्रच प्रतिभयं नकिञ्चित्यचित् ऎम्बुदागि अभीतस्तव दल्लि ई अभिप्रायवन्ने तिळिसिरुत्तारॆ. 10 (५) परानपेक्षत्व सत्वस्वान्तत्र्यवू अघटित घटना शक्ति गळू परमपुरुषनल्लिरुवदरिन्द अहं सत्वशक्तनाद नाने शरणागत नाद निनगॆ इतरर, मत्तु अन्यदेवतॆगळ सहाय बेकिल्लदॆ मुक्ति यन्नीयुवनु ऎम्ब भाववु शब्ददल्लि तोरुत्तदॆम्ब भाववु. (६) अवसरप्रतिक्षत्व-तानु परमकारुणिकनादुदरिन्द ले नानु, यावाग शरणागतियन्नु अनुसष्टिसुत्ती ऎम्बदागि अवसर प्रतीक्षॆयन्नु माडिकॊण्डिरुव अहं नानु ऎम्बर्थवु. मुन्दॆ हेळल्पडुवुवु. “} ऎम्ब पदददल्लि तोरुव नाल्कु अर्थगळु (१) शरणागत नुडैय कृतकृत्यत्वम-निनगॆ हितोपदेशवु शरण व्रज ऎम्बदागि; हागॆ नीनु माडिदुदादरॆ नीनु कृतकृत्यनु. एनन्नु माडबेको अदन्नु माडिदवनु. अन्तहा ऎम्ब भाववु. अन्तवनिगॆ मोक्षवॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. (२) परिगृहीतोपाय तत्लङ्गळॊप्पत्त कत्रव्यांर * प्राप्ति (३) इल्ला मै-सकृत्‌ शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिद नन्तर परिगै हीत स्वीकरिसल्पट्ट, उपाय मत्तु तत्पलङ्गप्पत्त-अद रिन्दुण्टागुव फल, इवुगळिगागि कत्रव्यान्तरल् प्राप्ति इल्ला कृतकृत्यनादुदरिन्द बेरॆ इन्नु यावुदन्नू माडबेकागिरुवदरल्लि प्राप्ति इल्लदिरोणवु. स्वा-नीनु भरन्यासानन्तर कृतकृत्यनु, नीनु अदक्कागि इन्नेनू माडबेकाद प्रसक्ति इल्लिदवनॆम्ब भाववु. (४): भगवदत्यर्थयत्वम-त्वा शब्द दिन्द, कल्याणगुणा करराद तमगॆ अत्यर्थप्रियनॆम्ब भाववन्नु तिळिसिरु त्तारॆं ब भाववु. विभीषणनु शरणागतनादुदरिन्दलोचनाभ्यापिबन्निन ऎम्बुदरिन्द अत्यर्थ प्रियत्ववन्नु तोरिसिरुत्तारॆ. आञ्जनेयनु रावणनॊन्दिगॆ द्वन्द्वयुद्धवन्नु माडि आतन किरीटवन्नु नॆलक्कॆ कॆडिवि________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु विरोधिवर्ग वैचित्र्यम्, अवा नुडैय ईश्वरसल्प निवर्त हिन्तिरुगि बन्दुदन्नु कण्डु श्रीरामचन्द्रप्रभुवु हेळुत्तारेनॆन्दरॆ “किञ्चित् मापन्ने किङ्कारं सीतयाम” ऎन्दु हेळि कॊण्डिरुत्तारॆ हागॆये शरणागतराद ऋषिगळिगोस्करवागि शत्रुगळाद राक्षसरन्नु कॊल्लुत्तेनॆन्दु सङ्कल्पिसिद तन्न पतियाद रामनन्नु कुरि तु, राक्षसरु निनगेनु माडिदरु अवरन्नु नाशमाडुवॆनॆन्दु स सिदॆयल्ला इदु याव न्यायवॆम्ब सीतॆय आक्षेपक्कॆ “अहजीवितं जह्यान्तांवासीते” ऎन्दु हेळि, ब्राह्मणरल्लि माडिद प्रतिज्ञॆयन्नु ऎन्दिगू बिडलारॆनु ऎम्ब हेळिकॆयु अत्यर्थ प्रियत्ववन्नु सूचिसुत्तदॆ. इन्नू अनेक दृंष्टान्तगळन्नु तोरिसबहुदु. मुन्दॆ सत्व पापेभ्य ऎम्ब पददल्लि तोरुव ऎरडर्थगळु हेळल्पडुवुवु. (१) कालिक विरोधिभूयम - सैकालिक - हिन्दॆ, ईग, मुन्दॆ, माडल्पट्ट अपराधगळ बाहुळ्यवु. आ दु द रिं द सत्व पापेभ्य- ऎम्बल्लि सत्व शब्दवु इवुगळल्लि हिन्दॆ माडिद सञ्चितवु नाशवागुत्तदॆ. प्रारब्ददल्लि वत्रमान कालदल्लि अनुभाववु अभ्यु पगत प्रारब्दवु. इदु देहावसानानन्तरदल्लि विनाशवु. अनभ्यु प गतवु नाश्यवु. बुद्धिपूर्वकवल्लदुवु विनाशवे. बुद्धि पूरैकवादुदु प्रायश्चित्त शरणागतियिन्द नाशहॊन्दुत्तदॆ. प्रायश्चित्तविल्लदिद्दरॆ अल्पदण्डनॆयिन्द निवृत्तिसि होगुत्तदॆ. (२) विरोधवर्गवैचित्र्य-पापवर्गद हागॆ पुण्यवर्गवू बन्धकवागिरुवुदु विरोधिवर्गद वैचित्रवु. पुण्य पापे विधूर निरञ्जनः परमंस्वाम्य मुपैति” ऎन्दु श्रुतियु इरुत्तदॆ. पुण्य पाप रूपमान बन्धकारणक्कॆ प्राप्त शब्दत्ताले चॆल्लि बहुवच नत्ताले पापण्णनुडैय आनन्य विवक्षिक्किरदु ऎन्दु हेळिरु त्तारॆ. अनन्तर मोक्षयिष्यामि ऎम्ब पदद एळर्थगळु, (१) अव नुडैय ईश्वर सङ्कल्प निवर्तत्वम- अव नुडैय ऎन्दरॆ आ विरोधिवर्गद विषयदल्लि, ईश्वर सकल्प निवर्त्य तम निग्रहिसबेकॆन्दु इद्द सश्वेश्वरन सङ्कल्पवु निवरिसि हो गोणवु ऎम्बुदु मोक्षविरोधि निवृत्ति कालम्, विरोधि निवृत्ति स्वरूपम्, आत्मकैवल्य निवृत्त यथावस्थित स्वरूपा विर्भाव,________________

चरमश्लोकाधिकार त्वम् प्रवच्छा नियमान विरोधि निवृत्ति कालम्, विरोधि निवृत्ति स्वरूपम्, आत्मवल्यनिवृत्त यथावस्थित स्वरूपाविर्भा वम, परिपूर्ण भगवदनुभवम्, सत्वविध कैङ्कर लाभाव, परिपूर्णभगवदनुभवम्, सत्वविध कैङ्करलाभर्म, अपुनुरावृत्ति इवुगळ अर्थवु. निग्रहसङ्कल्प कळॆदु अनुग्रहरूप वायितॆम्ब भाववु. (२) प्रपन्नानियतमन विरोधि निवृत्ति कालम- प्रप नन इष्टप्रकार नियतवाद पापगळॆल्ला निवृत्तिसि होगुव कालवु सूचितवु. अदु प्रपन्नन निल्दाणकालवु. आ प्रपन्ननादरॆ ऒडनॆ ऎल्ला विरोधवर्गदिन्दलू मोक्षयिष्यामि ऎन्दु हेळिदरु. सुकृत गळु मित्ररल्लू दुष्टुतगळु शत्रुगळन्नु होगि सेरिकॊळ्ळुवदरिन्द निवृत्तियुण्टागुत्तदॆ निराणकालदल्लि ऎम्ब भाववु. 3 (३) विरोधि निवृत्ति स्वरूपम’-इदु मेलॆ हेळल्पट्टितु. श्री भाष्यकाररु आरब कार्ल्या अनारब्धकार्ल्या कृर्ताक्रिय मार्णासा अशेषतः क्षमस्व ऎन्दु विरोधिनिवृत्ति स्वरूपवु व्याख्यातवु. (४) आत्मवल्य निवृत्त यथावस्थितस्वरूपाविर्भाव कैवल्यवू कूड मुमुक्षुवाद प्रपन्ननिगॆ " एतेवैनिरयास्तात स्थानस्य परमात्मनः” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ नरकप्रायवादुदरिन्द अत्मविगॆ यथावस्थित ऎन्दरॆ नैजवाद स्वरूपाविर्भाववु “सैन रू पेणाभिनिष्टदते” ऎन्दु श्रुतियल्लू “सम्पद्यावर्भावः स्व नकार्” ऎन्दु ब्रह्मसूत्रदल्लू हेळिरुवहागॆ स्व स्वरूपाविर्भा ववु, नक्षयिश्यामि ऎम्ब पददल्लि अर्थवागि तोरुत्तदॆ. (५) परिपूर्ण भगवदनुभववु– विरजा नदियल्लि ईतनिगॆ यावाग सूक्ष्महेय शरीरवु कळॆदु होयितो, आग अमानव करस्पर्श उण्टागि, अवरु श्रीयःपतियाद परवासुदेवन ऎदुरिगॆ निल्लिसिदरो, आग परिपूर्ण भगवदनुभववु उण्टागुत्तदॆ. इदू मोक्षयिस्वामि ऎम्बुदर मूलक अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. (६) अदरॊन्दिगॆ सत्वविध कैङ्करगळन्नू माडुव भाग्यवु दॊरॆ युत्तदॆयादुदरिन्द सत्वविधङ्कर लाभवू मोक्षयिस्वामि ऎम्ब________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु अवुनरावृत्ति; मुन्नु शोक हेतु प्राचुरम, पिन्नु शोक प्राप्तियिल्लामै, विमर्शकालमल्लाम निस्संशयत्व, शोक- ल्लि अर्थवागि तोरुत्तदॆ (५) मत्तु (६) ऎरडन्नू ऒन्दागि भाविस बहुदु. (७) पुनरावृत्ति यावाग दिव्यवैकुण्ठदल्लि परिपूर्ण ब्रह्मानुभवद आनन्दवू तङ्कर भाग्यवू लभिसितो आग अन्तह दिव्यस्थितियन्नु बिट्टु ई हेयवागि दुःखकरवाद ई लोकक्कॆ बरलु इष्ट पडुवुदिल्ल. सश्वेश्वरनु तन्न प्रिय पुत्रनु बन्दु तन्नल्लिगॆ बन्दु सेरुवने ऎन्दु कादिद्दु बरमाडिकॊण्डु पुनः अल्लिन्द कृपापियूष जलधियु ई लोकक्कॆ दब्बि बिडुवनॆ? आदुदरिन्द अपुनरावृत्तियु, इदू मोक्षयिष्यामि ऎम्बुदरिन्द अर्थवागि द्योतितवु. मुन्दॆ मातुच ऎम्ब पदद एळर्थगळु “मुन्नु शोकतु प्राचुर” ऎम्बुदरिन्द हिडिदु “निरपराधक्कॆ इर रसिकम् ऎम्बुदरवरॆगू सण्ण हिसल्पडुवुवु. (१) मुन्नु शोकहेतु प्राचुर - मुन्नु करणं प्र ऎम्ब, उपदेशानुसारवागि भरन्यासक्कॆ मॊदलु इद्द निन्न शोक गळॆल्ला तॊलगुत्तवॆयादुदरिन्द मूशुचः ऎन्दु हेळल्पट्टितु. (२) पिन्नु शोकिक्क प्राप्तियिल्ला मै - पिन्नु-शरणं प्रजा नन्तरदल्लि शोकिक्क प्राप्तियिल्ला मै - शोकिसुव सम्भववे यिल्ल. दिरुविकॆ. (३) विमर्शकालवॆल्ला निस्संशयम - इन्तह शर णं व्रज ऎम्ब अपायदिन्द अमोघ फलगळु दॊरॆयुत्त वॆये ऎम्ब पञ्च शब्यागळन्नु विमर्शिसि नोडिदरॆ शङ्कागळॆल्ला दूरीकृतवागि निस्संशयत्ववु ई मातुः ऎम्बुदरिन्द तोरिबरु तदॆम्ब तात्परवु. (४) शोकनिवृत्ति - गुरूपायवाद उपासनक्कॆ शक्तियिल्ल वे ? अथवा पापगळ निवारणॆगागि प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळलु शक्ति साधनगळिल्लवे इत्यादि शोक निवृत्तियु (५) निर्भयत्वम, - ई मुमुक्षुविगॆ शोकमात्रवे इल्लदॆ भयवू इत्तु, भयवु एकॆन्दरॆ अपराधगळ नाशविल्लदॆ नरकप्रा________________

चरमश्लोकाधिकार 1 निवृत्ति, निर्भयत्वन, हर्षविशेषम, शरीरपातकाल प्रतीक्ष त्वम्, निरपराध कैङ्कर रसिकत्व ; - ऎन्नु इद्द प्रधान माय मत्तु मिवत्तुक्कु अपेक्षितळॆल्ला शब्द शक्तियालुम, अर्ध स्वभावत्तालुव, अनुशिष्यङ्गळि, चरमश्लोकस्य रहस्यार्थसार सह ऎल्लियागुत्तदो ऎम्ब भयवू, इदु शोकदॊन्दिगॆ इरुवदरिन्द माशुचः ऎम्बुदरिन्द भय निवृत्तियू हेळल्पट्टितु. (६) हर्षविशेषम, - यावाग शोकभयगळु कळॆदवो, आग तानु एनॊन्दू तडॆयिल्लदॆ ई हेय शरीरवन्नु कळॆदुकॊण्डु पुनर्जन्मविल्लदॆ निरतिशयानन्दवन्नु अनुभविसुवनागि श्रीयःपतिगॆ कैङ्कय्य माडुव भाग्यवु निराणानन्तर लभिसुत्तदॆन्दु हर्षविशेषवु. (७) आदुदरिन्दले शरीरपातकाल निरीक्षणवु. हीगॆ ई चरमश्लोकद १२ पदगळिन्द ५३ तात्सरगळु तोरि बरुत्तवॆम्ब भाववु.

ऎन्नु - ऎम्बदागि, इव्र प्रधानवार्य - ई अर्थगळे मुख्य वागि, मत्तुरि - इष्टे अल्लदॆ, इवत्तुक्कु अपेक्षितङ्गळॆल्ला म - ई अर्थगळिगॆ बेकाद, शब्द शक्तियालुम - शब्द शक्ति मूलकवागियू, आर्थस्वभाववालुव - अर्थवागियू, अनुशिष्यङ्गळ्-उपदेशिस ल्पट्टवु. चरमश्लोकद रहस्यार्थद सारसहवु. ई चरमश्लोकवु मूरु वाक्यगळन्नुळ्ळद्दु. शरण व्रज ऎम्बु ववरॆगॆ पूद्वार्थवॆल्ला ऒन्दु महा वाक्यवु. अल्लिन्द मोक्षयि फ्यामि ऎम्बुववरॆगू द्वितीय वाक्यवु. मातुचः मूरनॆय वाक्यवु. इवुगळिन्द तोरिबरुव “तिरुन्द पॊरुळ्” मुख्यार्थवे नॆम्बुदन्नीग निगमनदल्लि तिळिसुत्तारॆ. n. मॊदलु शरणरव्रद ऎम्ब प्रयोगदिन्द तोरिबरुव तम’ ऎम्ब युकृब्दार्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. नीनु ऎन्तवनॆन्दरॆ - अल्पज्ञनाय - शास्त्रवु विपुळवु, अदन्नु विमर्शिसि तिळियबेकाद________________

(30) उत्तरार्ध व्याख्यानवु २१६ अल्पज्ञनाय, अल्प शक्तियाय, परिमितकालवरियाय, विळम्बक्षमनु मन्रि इरुक्किर उन्नालॆ, अरियावुम, अनु कवु अरिताय, फलविळम्बुनु मुज्जायिरुक्किर उपा यान्तरळिललयादे, सुलभनार्य सत्वलोक शरण्यनाम. शरण्य पयुक्त साकार विशिष्ट नान ऎन्नॆ, ऒरुवनैयुमे युपायमाग अध्यवसित्तुकॊण्डु अण्ण पञ्चक सम्पन्नमान आत्मारक्षाभर समर्पणत्तप्पण्णु. मोक्ष ज्ञान तुम्बा इल्लदवनागि यावनु, अल्प शक्तियाय - करयोग ज्ञानयोग भक्तियोगादिगळन्नु अनुष्ठिसुवदक्कॆ तुम्बा शक्तियिल्ल. दवनु, परिमित कालवरियाय ई देहानन्तरवे बेकॆम्ब अभिलाषॆयिरुवदरिन्द शास्त्राभ्यासगळिगागलि, प्रायश्चित्तादि गळन्नु अनुष्ठिसि पापगळन्नु कळॆदुकॊळ्ळुवदक्कागलि, बेकाद काल विल्लदॆ परिमितकालवरि यागिरुववनु, विळम्बक्षमनु मक्क इरु र उन्नालॆ - मुन्दिन जन्मवु ऒन्दु वेळॆ इतरोपायदिन्द उण्टादरू उण्टागबहुदु. अन्तह विळम्बवन्नु सहिसदे इरुव उन्नालॆ - निन्निन्द (इदिष्टू प्रजशब्दद मध्यम पुरुषदिन्द अर्थ वागि तोरिबरुव “त्वं” शब्दार्थवु.) अरियुवुम - ज्ञान मूलक तिळियुवदक्कू, अनुष्टिक्कुवुम - अनुष्ठिसुवदक्कू, अरिदाय - कष्टवागिरुव, फलविळम्बमुमुग्गायिरुक्किर - इन्नॊन्दु उपाय दल्लि ऎन्दरॆ उपासनदल्लि प्रारब्द कळॆयदॆ मुन्दिन जन्मवन्नु ऎत्तबे काद एळम्बविरुव, उपायान्तरगळिले करयोग ज्ञानयोग भक्ति योगगळल्लि, अलॆयादे - अलॆयदॆ, कष्ट पडदॆ इदु “सत्वर्धा परित्यज्य” - वॆम्बुदर अर्थवु. सुलभनागि सर्वलोकशरण्यना गिरुव, शरण्यपयुक्त रक्षकनागिरलु बेकाद, साकार विशिष्ट नान - समस्त आश्रयोपयुक्त विशेषणगळिन्द कूडिरुव, अवु यावु वॆन्दरॆ आश्रयोपयुक्त कल्याणगुणगळाद सौलभ्य, सौशील्य, वात्सल्य, कारुण्य, औदाद्यादिगुण विशेषगळेनु, करुणारूपियागि अनुग्रहमयळाद श्री महालक्ष्मियिन्द सेरिरुवदेनु, हीगॆ सा कार विशिष्टनाद, ऎन्नॆ - नन्नन्नु (इदिष्टू माम् ऎम्ब शब्दार्थवु) ऒरुवनैयॆ अन्य देवतॆगळु ई सन्दर्भदल्लि निनगॆ सहाय________________

२१८ चरमश्लोकाधिकारः (२) इप्पडि अनुष्टि तोपायनाय, कृत कृत्य नार्य, ऎन कडक्क लमार्य, अत्यर्थप्रियतमनान उ, परम कारुणि कनाय सुप्रसन्ननाय, निरुत स्वातन्त्र्यनाय, स्वार्थप वृतनान नाने, ऎन् सङ्कल्प मात्रमे तुण्णॆयागक्कॊण्डु, बहुप्रकार माय, अनन्तमार्य, दुरत्ययमान सर्वविरो माडलु शक्तियिल्लदवरादुदरिन्द अवरुगळन्नु बिट्टु नन्नॊब्बनन्ने इदु एकं - ऎम्ब पदद अर्थवु, उपायनाग अध्यवसित्तुकॊण्डु (इदु शरण ऎम्बुदर अर्थवु) उपायवॆन्दु निश्चयिसिकॊण्डु अज्ज पञ्चक सम्पन्नमान - अनुकूल्यादि अङ्ग पञ्चकगळिन्द कूडिद, आत्मरक्षाभरसम हणवन्नु माडु (इदु शरणंव्रज ऎम्बु दर अर्थवु) मुन्दॆ उत्तरार्धद सारभूतार्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ

इप्पडि - हिन्दॆ शरण व्रज ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, अनुष्ठि तो पायनार्य उपायानुष्ठानवन्नु माडिदवनागि, कृतकृत्य नागि - मोक्षसाधनॆगॆ एनन्नु माडबेको अदन्नु माडिदवनागि, ऎनक्कक्क लमाय - शरणागतनादवनु नन्न व्रतानुसार रक्षव स्तुवागि, अत्यर्थप्रियतमनाय - “ प्रियोसि” ऎन्दु अर्जुन नन्नु कुरितु हेळिद हागॆ इष्टॆन्दु हेळलु साध्यवल्लदष्टु प्रियतम नाद, उन्नै - निन्नन्नु (ई नाल्कु विशेषणगळु “ता” शब्दार्थवु). परमकारुणिकनागि, सुप्रसन्ननागि - शरणागतनादुदरिन्द सुप्रस ननागि, निरष्टु श स्वतन्त्रनाय - अघटितघटनाशक्तियुळ्ळवनाददु रिन्द तडॆयिल्लद स्वतन्त्रनागि, स्वार्थ प्रवृत्त नान - तन्न मगनिगॆ दायधनवागि कापाडि मोक्ष सुखवन्नीयुवदे तन्न प्रयोजन वागि भाविसुव, नाने-नाने, (इदु अहं शब्दार्थवु) ऎनसल्प मात्रन तुणै यागक्कॊण्डु - नन्न सज्जल्प मात्रदिन्दले ऎन्दरॆ अदक्कॆ प्रतिभयं न किञ्चिचित् - (अभीति, २९) ऎम्ब भाववु (इदु अहमेव ऎम्बुदरिन्द तोरुव अवधारणार्थवु बहुप्रका रमाय - बहुविधवागि अनन्तवार्य - सृष्टि मॊदलुगॊण्डु इदुवरॆगू बहुजन्मगळल्लि माडिदवुगळादुदरिन्द कॊनॆये इल्लदॆ इरुववुगळागि (सपापेभो ऎम्बल्लिन सत्व शब्दार्थवु, दुरत्यय________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु २१९ धिवर्गतोडु- र्पितुडयिल्लाद पडि तुवक्करुत्तु, ऎन्नो चॊक्क ऎन्नुडैय आत्मात्मीयज्जळॆल्ला म अनुभवियाले तुल्यभोगनाक्कॆ परिपूर्णानुभव परीवाहरूपमान सर्व देश सर्वकाल साव स्थचित सर्वविध कैङ्कयुव, तन्नु कर्प्प (३) नीयॊन्नु क्कु शोकिक्कवेण्णा ऎन्नु चरमश्लोक तिल तिरण्ण पॊरुळि, मान - प्रायश्चित्तगळिन्दलू कळॆदुकॊळ्ळलु असाध्यवाद, सर्ववि रोधवर्गडु बन्धकगळाद समस्त पुण्य पाप समूहग ळॊन्दिगॆ (इदु सत्व पापेभ्यः) ऎम्बुदर अर्थवु, र्पितुडरियिल्लाद पडि - पुनः हिन्तिरुगुव सम्भवविल्लद हागॆ पुनः संसारबन्धविल्लद हागॆ ऎम्ब भाववु, तुवरुत्तु - प्रकृति सम्बन्धवन्नु कडिदु हाकि, ऎन्दरॆ होगलाडिसि, (इदु मोक्षयिष्यामि ऎम्बुदर शाब्दवागि तोरुव अर्थवु) मुन्दॆ आर्थवागि, अनिष्ट निवृत्तियिन्द इष्ट प्राप्तियू लभिसुव अर्थवु हेळल्पडुत्तदॆ.) ऎन्नॊडॊक्क - नन्नॊन्दिगॆ सेरि, ऎन्दरॆ नन्न सायुज्यवन्नु हॊन्दि, ऎन्नुडैय आत्मात्मयज्ञळॆल्लान - ननगॆ शेषभूतराद नित्य मुक्तरुगळॆल्ला, अनुभवियाले - अनुभविसुत्तिरुवदरिन्द, तुल्यभोगना - भोगमात्र साम्यलिङ्गाच्चा ( ) ऎम्ब व्याससूत्रदल्लि हेळि रुव हागॆ अवरुगळिगॆ समवाद भोगवन्नुण्टुमाडि, परिपूर्णानु भव - श्रीयःपतियन्नु अनुभविसुव आनन्दद, परीवाह - प्रवाह रूपवाद, सत्वदेश सत्व काल सावस्थॆगळिगू उचितवाद सर्वविध कैङ्कयु - समस्त विध कैङ्कवन्नू तन्नु कप्प • कॊट्टु सन्तुष्टनागि माडुववनु, अहं - नानु ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अन्वयवु ; तन्नु ग९ - कॊट्टु सन्तोषगॊळिसुवॆनु ऎन्दु इद्दरॆ मोक्षयिष्यामि ऎम्ब उत्तम पुरुषार्थक्कॆ सरिहोगुत्तदॆ. इदु ऎरडनॆय वाक्यवु. 2. कर्प्प- मूरनॆय वाक्यवु-नीयॊन्नुक्कु - नीनु इवु यावु गळ विषयदल्लू, शोकिनेण्णा - मातुचः ऎम्ब अभयप्रदान वाक्यवु. इदरिन्दुण्टागुव हत्तु विध भावगळु अडगिवॆ ऎन्नु -________________

990 एकं सत्व प्रदस्थ चरमश्लोकाधिकार क्रियाजुष्टं समाः । अपेत शोकै राजारैरयं पाप्रदतः ॥ ऎम्बुदु, चरमश्लोकद, तिरण्ण पॊरळ् - सारभूतार्थवु. अवतारिक.-शाङ्करादि इतर मतस्थरु ई चरम श्लोकक्कॆ तम्म तम्म भाष्यगळल्लि ई स्वारस्यरागि गुह्य तमगळाद अर्थगळन्नु हेळदे इरुवाग इष्टु रहस्यगळाद अर्थगळु अतिशयक्तियल्लवो ? स्वख्याति गोस्कर हेळिद उक्तिगळल्लवो ? ऎन्दरॆ इवु अतिशयोक्तियू अल्लवु. तमगॆ ख्याति मॊदलादवू बेकिल्लवु. श्रीयामुन मुनिगळ शिष्यराद पॆरियनम्बि तिरुकोट्टियार् नम्बि, अवरुगळ शिष्यराद श्री भाष्यका ररु, अवर शिष्यराद नडादूरम्याळ् पॆरिय आर्चा हीगॆ परम्परा मूलकवागि तमगॆ तम्म गुरुगळिन्द बन्द अर्थगळु. इतररिगॆ ई अमोघ श्लोकदल्लि अडगिरुव उपायदल्लि श्रद्धॆयू निष्ठॆयू महा “यू इल्लवु. तमगादरो तम्म आचाररुगळु तावु श्रद्धायुक्त रागि अनुष्ठिसि, तमगू श्रद्धानिष्ठॆगळन्नुण्टुमाडिरुवदरिन्द तम्म शिष्यरुगळ उजीवनार्थवागि प्रदर्शिसिरुत्तेनॆ विना स्वकल्पनॆयल्लवु ऎन्दु ई श्लोकदल्लि हेळि, उपकार स्मृतियन्नु मुन्दिन पाशुर दिन्द तिळिसुत्तारॆ. 8 अर्थवु एकं - ऒब्बनाद, सर्वप्रद - चतुद्दिद पुरुषा र्थगळन्नू कॊडुव, धरं - सिद्धपायनाद, श्रीयाजुष्टम् - यावागलू लक्ष्मियॊन्दिगॆ सेरिरुव श्री कृष्णनन्नु, समाश्रितै - शर णागतिय मूलक आश्रयिसिद, अपेत शो! - होगल्पट्ट शोकग ळन्नुळ्ळ आचारै – आचाररुगळिन्द आयम्पन्हा - ई शरणागति मार्गवु, प्रदर्शितः - चॆन्नागि उपदेशिसल्पट्टितु. शात्प - ई सिद्धोपायनाद श्रीकृष्णनु, एकं - ऎन्दु हेळ ल्पट्टनु. यावागलू लक्ष्मियॊन्दिगे इरुववनादरू, श्रियाजुष्ट नादरू एकरि - श्रुतिये हागॆ हेळुत्तदॆ. स्वथया तदेकं लक्ष्मियॊन्दिगॆ ऒब्बनु, सिद्धोपायनागुवागलू “लक्षा सह कृषि केतनु उपायनु, ऎम्बुदन्नु तिळिसिरुत्तारॆ. अदू अल्लदॆ ई लोक दम्पतिगळे प्रापकरू प्राप्यरू सह आदुदरिन्द एकं - एक शब्दद षडर्थगळू सहिसल्पट्टवु. अन्यदेवतॆगळिगॆ “ब्रह्माणं शितिकं________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु

डञ्च” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ मोक्षवन्नु कॊडलु अधिकारविल्लवु. मोक्षवन्नू कॊडुव शक्तियु ई दम्पतिगळिगॆ मात्रवे ऎम्बर्थवु. आदुदरिन्द सर्वप्रदन - चतुध पुरुषार्थगळन्नू कॊडुव शक्ति युळ्ळवनु श्री कृष्णनु. ऐहिकादिगळ प्राप्तिगागियू शरणं प्रज ऎम्ब उपदेशवु ऎम्बदागि हिन्दॆ “सुदुष्करेण शोचेद्य. चरमश्लोकसङ्ग्रहः” ऎम्बल्लि हेळल्पट्टितु. मोक्षार्थियादवनु करयोगादिगळिन्द सहकृतवाद उपासनक्कॆ तनगॆ शक्तियागलि अधिकारवागलि इल्लवे ऎन्दु शोकिसिदरॆ उपासनस्थानदल्लि ताने निन्तु शरणागतिय मू ल क कॊडुवनादुदरिन्द, धर - ऎन्दु कृष्णन्धर, सनातनम ऎम्ब श्लोकार्थवु ई धम्म ऎम्ब शब्ददिन्द हेळल्पट्टितु.

हीगॆ करणं व्रज ऎन्दु हेळिद कृपापियूषजलनिधियन्नु समाश्रितै - चॆन्नागि आश्रयिसिदवरु, तम्म आचाररुगळु उपासन वन्नु माडलु साध्यविल्लवे, नमगेनुगति ऎन्दु आकिञ्चिन्यादि पञ्चाङ्गगळिन्दलू चॆन्नागि आश्रयिसिदवरु. तावु श्री कृष्णनिगॆ शेषभूतरागि अधीनरु. आतने रक्षिसतक्कवनु. ई शरणागतिये तमगॆ सुलभ मार्गवॆन्दु अदरल्लि महाविश्वासवन्नू निष्ठॆयन्नू इट्टु गुरुमुखेन अनुष्ठिसिदवरु. आदुदरिन्द अवरु, अत शोकृति - अवरु शोकविल्लद कृतकृत्यरु, निर्भयरु, निर्भररु, कृष्ण मनस्यरु, आदुदरिन्द समाश्रितै - हेगॆ अनुष्ठिसतक्कद्दॆ! हागॆ अनुष्ठिसिदरु. इन्तह आचार् - आचाररुगळिन्द हिन्दॆ हेगॆ शिष्य रिगॆ प्रदर्शिसल्पट्टितो हागॆये तमगू महनीयरुगळाद तम्म आचाररुगळिन्द ई प द शि सल्प कै तु. प्रदर्शितः - पूर्व पक्षगळिगॆ अवकाशविल्लद हागॆ निस्सन्देहवागि उपदेशिसल्पट्टितु. भ्रमादिगळिगॆ यावुदक्कू अवकाशविल्लदॆ सुस्पष्टवागि उपदेशिसल्पट्ट तम्ब भाववु. ई भरन्यासवु अमोघवाद सुलभवाद सत्वरिगू अधिकारविरुव अमोघोपायवादुदरिन्द आयम्पाः ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. इदॊन्दु सप्रदवाद सुलभोपायवॆबन्दु हिन्दॆ तोरिसिरुव हागॆ श्रुति, स्मृति, इतिहास, पुराण, संहितॆ मॊद लादवुगळल्लि चॆन्नागि उपपादितवागिद्दरू अदु उपायवॆ अल्ल________________

२२२ चरमश्लोकाधिकार कुरि पुर्द मेवरुमळिय वलानात् वरित्तुळवक्कळ मॆय्यरणि न्नु विरैन्हड्न्नु पिरित्तवन्नॆत्तिर पिन्नु ड रावगैय पॆरियो‌ ແ मरि पुडै मन्निरुळ वाशगान् मरुळतनम् ॥२६॥ वॆम्बदु अनेकर शङ्कानिवारणार्थवागि “अयम्पा g” ऎम्ब प्रयोगवु. मुख्यवागि ई अमोघार्थगळॆल्ला आचार शिष्य क्रमदल्लि परम्परा प्राप्तवादुदरिन्द अत्यादरदिन्द उपादेयवु; स्वकपोल कल्पितवल्लवॆन्दु हेळिदरु. अवतारिक-मुन्दिन पाशुरदिन्द ई चरमश्लोकद आचाप देशद अनुसन्धानदिन्द तनगुण्टागिरुव सुकृत विशे ष व न्नु कॊण्डाडुत्तारॆ. श्री पराशरभट्टरवरु अष्टश्लोकिय अन्त्यदल्लि “सापराधक्षयं कासीति दृढस्मितेतु चरमं वाक्य स्मरन् सारथ्” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ नन्नरुळ् वाशकाल् मरुळ नम ऎन्दु तमगुण्टाद भाग्यदयवन्नु कॊण्डाडु त्तारॆ. अर्थवु-कुरिप्पुडन्-अवधानदिन्द कूडि, जागरूकतॆयिन्द कूडि, इदरिन्द उपासनक्कॆ अङ्गगळाद कठ ज्ञानायोगगळ मत्तु भक्तियोगद दुष्करत्ववु हेळल्पट्टितु, मेवु -अनुष्ठिसुव, तरुमण्ण ४३-करग ज्ञान नयोग भक्तियोगगळिगॆ सम्बन्धिसिद ऎल्ला धर गळन्नू त्यजिसि, सत्वधर्रा परित्यज्य ऎम्बुदर अर्थवु; आदुदरिन्द तावु अकिञ्चनरॆन्दु श्रीयामुन मुनिगळु स्तोत्ररत्नदल्लि न धर निष्ठ न चात्मवेदि, न भक्तिर्मा इरणारविन्दे । आकिं चनोsनगतिः ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ तावू हेळिकॊण्डरु, तरु मक्कळिय ऎम्बुदु अप्पॆरियोर् ऎम्बुदक्कॆ विशेषणवु, अवरु ई गुरूपाय तुम्बा कष्टवॆन्दु तिळिसि तावू त्यजिसि, शरणागतियु सुलभवाद महत्ताद उपायवॆन्दु तिळिदु, उपदेश मात्रवे अल्लदॆ तावू अनुष्ठिसिदवरु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. अदन्ने मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ- २. कोवलन् र्-गोपालराद श्री कृष्ण भगवानर, शिष्ट परिपालन, दुष्ट निग्रह, धर संस्थापनॆगागि गोपालर कुलदल्लि अवतरिसिद श्रीकृष्णन, पॆरित्तु ळवक्कळल्…. पॆरियोर्, पॆरि- परिमळ________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु دوو वुळ्ळ, हुळवक्कळ- तुळसिय (मालॆयन्नु धरिसिरुव) तिरुवडिगळन्नु मॆय्यरुणिन्नु-यथार्थवाद उपायवॆन्दु अथवा प्रधानोपाय वॆन्दु, निरैन्नु महाविश्वासदिन्द, अड्डॆन्नु-शरणंव्रजवॆम्ब लीला सारथिय वाक्किन मूलक उपायवागि हॊन्दि, पिरित्त-मोक्षयि फ्यामि ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ बिडिसल्पट्ट, सिनैत्तिरळ् -समस्त पाप गळू (पुण्यगळू हेळल्पट्टवु), पिन् तॊडरावगै-पुनः हिन्तिरुगि बन्द बन्धकगळागद हागॆ सवासनॆयागि इल्लद हागॆ आगुव हागॆ माडि उप करिसिद (इदु सत्व पापेभो) ऎम्बुदर अर्थवु. अप्पॆरित् -अन्तह प्रसिद्धराद नम्म परमाचाररुगळु, हीगॆ नम्म आचाररुगळु कॆल वरु अज्ञानदिन्द इदु उपायवे अल्ला ऎम्ब सन्देहवन्नु तॊरॆदु तावू अनुष्ठिसि, नमगू उपदेशिसि ऎम्ब भाववु ; मरिप्पुडै-सत्व रन्नू वशीकरिसुव, मन्नरुळ् वाशकत्ताल्- देशि कोमेदयाळु- ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ सहज कारुण्ययुक्तवाद सदुपदेशरूप दिव्य सूक्तिय मूलक, मरुळतनवे-अज्ञानान्यथा ज्ञान विपरीत ज्ञान गळन्नु नीगिकॊण्डु सुज्ञानवन्नु हॊन्दिदॆनल्लवे ? नम्म सुकृतवु ऎष्टु महत्तादुदु. इल्ल “यथादेने तथागुत्” ऎम्बल्लि हेळि रुव हागॆ महत्ताद उपकारस्मृतियन्नु तम्म आचाररल्लि तोरि सिरुत्तारॆ. श्री निगमानदेशिकरवरु महाकविगळादुदरिन्द, पॆरियोर्- ऎम्ब प्रयोगदिन्द सत्वरिगू श्रेष्ठनागि लोकगुरुवागि उपदेशिसिद लीलासारथिगू अन्वयिसुव ध्वन्यर्थवु इल्लि तोरिबरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ आस्पॆरियोर् -आ प्रसिद्धराद लोकगुरुवाद श्रीकृष्ण भगवानरवरु, मरिप्पुडै-सल्वरन्नू वशीकरिसुव, मन्नरुळ् वाशकाल् - कृपा जलनिधिय दिव्य सूक्तियाद ‘गीतोपदेशदिन्द, मरुळतनवे-सत्व विध अज्ञानगळन्नु होगलाडिसिकॊण्डॆवल्लवे ऎम्बर्थवु. आदुदरिन्द नावु निस्संशयवागि, शोक भीतिगळिल्लदवरागि, निर्भररागि, सन्तुष्ट रादॆवु ऎम्ब भाववु. अवतारिकॆ-हिन्दॆये गुरु परम्परासारदल्लि श्रीपराशररे तम्म शिष्यराद मैत्रेयरन्नु कुरितु, कृष्णपायनं व्यासं निद्धि नारायण प्रभुम । कोह्य भुवि मैत्रेय महाभारत________________

२२४ चरमश्लोकाधिकार व्यासाम्राय पयोधि कौस्तुभनाभं हृद्यं हरे रुत्तमम् । कृष्टनेत् ॥ व्यासरु साक्षात् श्रीमन्नारायणन अनुप्रवेशाव तारवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. “व्यासाय विष्णु रूपाय व्यासरूपाय विष्णुवे” ऎन्दू प्रयोगविरुत्तदॆ. अवरु बरॆदिरुव भारतवु बहु विपुळवागि पञ्चम वेदवॆनिसिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द श्री देशिकरवरु “व्यासाम्याय”वॆन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. आ पञ्चम वेददल्लि सार भूतभागगळल्लि भगवद्गीतॆयु “वेदेषु पौरुषंसूक्तं पुरा नेषु वैष्णव । भारते भगवद्गीता धरशास्त्रवु मान नम् ॥” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ सारतरवाद भागवु. अदरल्लू सार तम भागवु ई चरमश्लोकवु. इदु अत्यन्तामोघवाद सारतम गळाद अर्थगळन्नु ऒळगॊण्डिवॆ ऎन्दु बहुविशदवागि तम्म आचाररु गळिन्द तमगॆ साम्प्रदायकवागि लभिसितु ऎन्दु हेळि, आ लीलासार थिय चरमश्लोकगळन्नु पुनःपुनः विचारमाड वैशम्पायन शौन कादि इतर ज्ञानाग्रेसरुगळु श्रेष्ठरॆनिसिदवरु शिरःकम्पन माडिरुत्ता रॆन्दु हेळि ई मूरनॆय रहस्याधिकारवन्नु निगमन माडुत्तारॆ. अर्थवु-ई चरम श्लोकवु ऎन्ताद्दॆन्दरॆ ? व्यासाम्याय पयोधि कौस्तुभनिभम-व्यासरिन्द हेळल्पट्ट वेद, पञ्चम वेद वाद श्रीमन्महाभारत, इदे ऒन्दु पयोधि-समुद्र एकॆन्दरॆ अदु ऒट्टु ऒन्दु लक्ष ग्रन्थवु, आदुदरिन्द दॊड्ड समुद्रदल्लि रत्नाकर दल्लि अनेक रत्नगळुण्टु, धरगळन्नु बोधिसुव सहस्रारु इतिहास गळू नीतिगळू स्तोत्रगळू, विदुर नीति, शा, पप्प मोक्षधर इत्यादिगळॆल्ला रत्नगळु, अन्तह रत्नगळॆल्ला श्रीमद्भगवद्गीतॆयल्लि तुम्बिवॆ. आ रत्नगळल्लि अत्यन्त श्रेष्ठ रत्नवाद कौस्तुभमणिगॆ समान वादुदु ई चरम श्लोकवॆन्नुत्तार. इन्नू ऎन्ताद्दु ई चरम श्लोकवॆन्दरॆ? हृद्यं-श्रीकृष्णनिगॆ कौस्तुभमणियु हेगॆ हृदयङ्गम वागि तुम्बा प्रीतियुक्तवादुदो, हागॆये लीलासारथियश्लोकवू तुम्बा हृदयङ्गमवादुदु ; कौस्तुभस्थानीयनाद ई जीवात्मनिगॆ तुम्बा हृदयङ्गमवादुदु ऎम्ब तात्सरवु; एकॆन्दरॆ तनगॆ अत्यन्त प्रियनाद जीवात्मनिगॆ चतुव्वद श्रेयस्सिगू परम हेतुभूतवाद________________

(DF) उत्तरार्ध व्याख्यानवु श्लोकं केचन लोकवेद पदवी विश्वासितार्थं विदुः ॥ येषा मुक्तियु मुक्ति सौध विशिखा सोपान पुष्ट मा वैशम्पायन शौनक प्रकृतयस्तारः कम्पिनः ॥६॥ U २२५ उपायवन्नु तिळिसुव श्लोकवु. हरेः-श्रीकृष्णन दिव्य सूक्तिगळल्लि उत्तमं श्लोकं-ऎल्लरिगू साध्यवाद लघपायवन्नु विधिसुव ई सत्वश्रेष्ठ श्लोकवन्नु, कचन ऎल्लो कॆलवु भागवतोत्तमराद प्राज्ञराद पण्डितरु, लोकवेद पदवि विश्वासि तार्थ-इह लोक मत्तु वेदगळल्लि हेळुव आमुत्मिक श्रेयस्सु इवुगळल्लि विश्वास वुळ्ळ अर्थ हॊन्दिद्दॆन्दु, विदुः-तिळिदरु. येषां याव प्रसिद्धरागि प्राज्ञरादवर, उक्तिमु-दिव्य सूक्तिगळल्लि, आ दिव्य सूक्तिगळॆन्तवु ऎन्दरॆ, मुक्ति सौध विशिषा सोपान पापु-मुक्ति ऎम्बुदे ऒन्दु उप्परिगॆ मनॆ, तुम्बा ऎत्तरदल्लिरुवुदु, ऎल्लरिन्दलू हत्तलु साध्यविल्लवु, अन्तह उप्परिगॆगॆ, विशिखा-राजमार्गवाद, सोपान पञ्ज सु-सुलभ हत्ति होगलु उपयुक्तवाद, सोपान पंषु-मॆट्टलु पञ्जगळुळ्ळ दिव्य सूक्तिगळल्लि ऎन्दरॆ दिव्यसूक्तिगळ परामर्शॆयल्लि, वैशम्पायन व्यास शिष्यराद प्राज्ञराद वैशम्पायनरु इवरु जनमेजयरायनिगॆ विशेष पुराणेतिहासगळ उपदेशवन्नॆल्ला हेळिदवरु, शौनक - शौनक महर्षियु, इवरु अश्वलायनरवर आचाररु, इन्तह श्रेष्ठ ईद प्राज्ञरॆल्लरू, शिरःकम्पिनः विचारवन्नु पुनः पुनः माडि अदर महात्मगॆ बॆरगागि तलॆयन्नु तूगुवरागिरुत्तारॆ. उपपादनॆयु-व्यासमहर्षिगॆ, वेदगळन्नु क्रमपडिसि विभा गिसि परिष्कार माडिदुदरिन्द अवरिगॆ वेदव्यासरॆम्ब हॆसरु; उप निषत्तुगळिगॆ अपार्थगळन्नु ऎल्लि हेळुत्तारो ऎम्ब भीतियिन्द व्यास सात्रगळ मूलक सरियाद अर्थगळन्नु निर्धरिसिदरु. (आदरू मरु मनोद्दारकरू भिन्न भिन्नवागि अर्थ माडिरुत्तारॆ. आ अर्धगळन्ने पुराणेतिहासगळ मूलक उपपादिसिरुत्तारॆ. हीगॆ________________

२२६ चरमश्लोकाधिकार इति कवितारिक सिंहस्य सत्वतन्त्र स्वतन्त्र श्रीमटनाथस्य नाचारस्य कृतिषु श्रीमद्रहस्यत्रयसारे चामु श्लोकाधिकार एकोनशः el श्रीमते निगमान्य महादेशि काय नमः 8 अवरु माडिरुव उपकारवु इष्टॆन्दु हेळलु साध्यविल्लवु. आदुद रिन्द प्रतिदिनवू नावु माडुव देवर्षि पितृतर्पणदल्लि कृष्णद्व पा यनरिगॆ तर्पणवन्नु कॊडुत्तेवॆ. अवरु बरॆदिरुव भारतवु इदं शतसहस्रन्तु श्लोकानां पुण्य कणाम् । उपाख्यानै सह जेयं श्राव्यं भारतमुत्तमम्” (भार. आदि. प. ७७) ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, व्यासाम्नाय पयोधि ऎम्ब प्रयोगदिन्द अगाध ग्रन्थवॆन्दु हेळिदरु. अदरल्लि अनेक रत्नगळु तुम्बि ऒन्दु दॊड्ड रत्नाकरवॆनिसिरुत्तदॆ. हागॆये गीतॆयू कूड अनेक रत्नगळिन्द कूडि अमोघवादुदु. रत्नगळल्लि श्रीमन्नारायणनिगॆ तुम्बा प्रिय वादुदु कौस्तुभ रत्नवु. इदन्नु ई ग्रन्थादियल्लि “मणिवर इव शौरेर्नित्यहृद्योपि जीव” ऎम्बल्लि कौस्तभरत्नवू कौस्तभस्थानीय नाद जीवनू सह आतनिगॆ हृद्यवु. इल्लि गीतॆय उत्तम श्लोकवाद ई चरम श्लोकवु हृद्यवु. आ भारतदल्लॆल्ला अत्युत्तमवागि गुह्य तमवाद श्रीहरिय दिव्य सूक्तियागिरुव चरमश्लोकवु प्राज्ञरिगॆल्ला हृदयङ्गमवादुदु. एकॆन्दरॆ अति सुलभोपायवागि चतुरिध पुरुषार्थदायिकवादुदादुदरिन्द, इदन्नु अर्जुनने ऒप्पिरुत्तानॆ. “ न मोहः स्मृतिर्लब्ला” ऎन्दु ई श्लोकवन्नु केळिदनन्तर श्रीकृष्णनल्लि हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. समुद्र मथन कालदल्लि समुद्रदल्लि ऐरावत, कल्पवृक्ष, अमृत मॊदलादवुगळॆल्ला हुट्टिदवु. अवुगळ न्नॆल्ला त्यजिसि लक्ष्मि मुत्तु कौस्तु भरत्नगळन्नु स्वामि अङ्गीकरिसिदरु. आदुदरिन्द कौस्तभनिभम् ऎम्ब हृद्यम् ऎम्ब प्रयोगगळु. ई चरम श्लोकवु हेगॆ श्रीहरिय उक्तिगळल्लि उत्तमवु ऎन्दरॆ श्रीहरिय दिव्य सूक्तिगळल्लि मोक्षवन्नू कूड निस्संशयवागि साधिसिकॊडुव सुलभ वाद हिततमवाद उपायवन्नु अदु बोधिसुवुदरिन्द. इन्तह महिमॆयुळ्ळ श्लोकवॆन्दु तिळिदवरु यारु ? ऎन्दरॆ केचन-ऎल्लो कॆलवरु, स्वामि कृपॆयिन्द अदर महात्मयन्नु तिळियुव बुद्धि________________

C उत्तरार्ध व्याख्यानवु २२७ अवरु यारॆन्दरॆ, योगवन्नू श्रीहरि कृपॆयन्नू हॊन्दिदवरु. श्रीनम्माळ्वार् प्रकृतिगळु, मुनित्रयराद नाथमुनि, यामुन मुनि, श्रीरामानुजमुनि, ऋषिगळल्लि श्रीपराशर, श्रीशुक वाल्मीकि यरु, स्मृतिकरुगळु मनु मॊदलादवरु. आरॆनन्नु नपादमे शरणाग तन्दॊळिन्दाय् ऎम्बुदु श्रीनम्माळ्वारवर पाशुरवु. “ अङ्किचनोSSव्य गतिश्‌रण्यं तत्पादमूलं शरणं प्रव " ऎम्बुदु श्री यामुन मुनिय दिव्य सूक्तियु, श्री भाष्यकाररु शरणागति माहात्मिय विषयदल्लि ऒन्दु गद्यवन्ने रचिसिरुत्तारॆ. हीगॆ बुद्धियोगवुळ्ळ महाप्राज्ञरु ऐदु-तिळियुत्तारॆ. आदरॆ, आसुर प्रकृतिगळादरो “आसुर प्रकृतयः न भवन्ति द्दु ” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ तिळियलाररु. अन्तह पुण्यविल्लद निर्भाग्यरु ई श्लोकद महिमॆयन्नु तिळियलाररॆम्ब भाववु. अवरुगळु ई श्लोकक्कू गीतॆयल्लि अदर हिन्दिन श्लोकक्कू इरुव सङ्गति एनॆन्दु कूड हेळलाररॆम्ब भाववु. “तमेव शरणं गच्छ सर्व भावेन भारत” ऎन्दु हेळि, अनन्तर मध्यॆ मूरु श्लोकगळन्नु हेळि पुनः ई श्लोकदल्लि “मामेकं शरणंव्रज” ऎन्दु एकॆ श्रीकृष्णनु हेळिद नॆन्दु तिळियलाररु. आदुदरिन्द सरियाद यथार्थवाद, सङ्गतिगॆ अनुगुणवाद अर्थवन्नु अवरु बोधिसलाररु. सरियाद अर्थवन्नु तावू ग्रहिसि इतररिगू अदरल्लि अडगिरुव रहस्यार्थगळन्नु उपदेशिसि दवरु ऎल्लो कॆलवरु ऎन्दु केचन प्रयोगवु, आतनन्ने यथार्थ वागि तिळियुववरु ऎल्लो कॆलवरु ऎन्दु “मनुष्याणां सहस्रेषु कश्चिद शशिसिद्धये । यततामपि सिद्दानां कश्चिन्मान्त तत्वतः” ऎम्बल्लि हेळिरुत्तारॆ. हागॆये अवर दिव्य सूक्तिय महिम यन्नु तिळियुववरु केचन ऎम्बुदु सिद्दवु. आ श्लोकदल्लि मुख्यवागि तिळियतक्क अंशवु यावुदॆन्दरॆ हेळु तारॆ, लोकपदवि वेदपदवी विश्वासितार्थ-लोकस्थितियल्ल वेदोक्तस्थितियल्लू विश्वासवन्नुण्टुमाडुव अर्थवुळ्ळद्दु. लोक दल्लू ऎष्टे द्वेषियागिद्दरू शरणागतनादरॆ आतन हिन्दिन अकृत्य गळन्नु परिगणिसदॆ आतनल्लि वात्सल्यवु उण्टागि रक्षिसल्पडुवनु, सागरनु तन्न उदासीन मत्तू अहङ्कार भावगळन्नु त्यजिसि श्रीरामनिगॆ________________

चरमश्लोकाधिकारः शरणागतनागलु रक्षिसल्पट्टनु. हागॆये काळीय सन हॆण्डतियु श्रीकृष्णनिगॆ शरणागतनागलु रक्षिसल्पट्टनु. वेददल्लू शरणागतियु प्रबलोपायवागि प्रोक्तवु. मुमुक्षुकरणमहं प्रप ऎन्दु हेळि शरणागतियन्ननुष्ठिसि चतुरुखनु सत्वश्रेयस्सन्नू हॊन्दिदनु. “विदितस्सहि धरज्ञ- शरणागतवत्सलः । तेन मै भवतु ते यदि जीवितु मिच्छसि” ऎम्बुदु महापराधि रावणनिगॆ लोकमातॆय परम हितोपदेशवु. दण्डकारण्य वासिगळु, वायस, विभीषण, भरत, लक्षण, गुहादिगळु श्रीरामचन्द्र प्रभुविनल्लि शरणा गतियन्नु अनुष्ठिसिरुत्तारॆ. उद्धव, अक्रूर, गोपिकास्त्रीयरु, ऐदु ररू मॊदलादवरॆल्ला श्रीकृष्णनल्लि शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिरुत्तारॆ. लोकपदवी विश्वासितार्थ ऎम्बल्लि लोक शब्दक्कॆ स्मृति ऎम्बर्थवू आगुत्तदॆ. अनेक स्मृतिगळू कूड, इदु महत्ताद सुलभोपायवॆन्दु अवुगळ विश्वासयुक्तियुळ्ळद्दू ई चरम श्लोकवु. श्रीमद्भगवद्गीतॆगॆ “गीता सपनिषत्तु” ऎम्ब प्रयोगवन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. इन्नु प्रश्नॆ संहितॆ, विश्वक्केन संहितॆ, अहिरु संहितॆ, व्यासस्कृति, शौनक संहितॆ, नारदीय मॊदलादवुगळल्लि इदर महात्मय उपब्रह्मणवन्नु काणबहुदु. वेदोपब्रह्मण गळाद अनेक पुराणगळल्लि इदु महत्ताद उपायवॆम्ब विश्वासि तार्थवन्नु काणबहुदु. वेदवु साक्षात्तागि इदर महात्मवन्नु हॊगळिरुत्तदॆये ? ऎन्दरॆ तैत्तरीयदल्लि तस्मान्नासमेषां तपसामतिरिक्तमाहुति, आन्यासवु यावुदु ऎन्दरॆ मुन्दिन वाक्यदल्लि “ओ मित्यात्मानंयु जीत” ऎन्दु हेळितु.

मुण्डकदल्लि - “ प्रणवोधनुश्यरोड्याता बतल्लक मुच्यतॆ । अप्रमत्तेनवे शरवत्तन्मयो भवेत् ” O इवरुगळ दिव्य सूक्तिगळल्लि नावु ग्रहिसुतक्कद्देनॆन्दरॆ ? ई चरम श्लोकद रहस्यार्थगळे अल्लि बहुस्वारस्यवागि उपपादितवागि अद क्कागि वैशम्पायन शौनकादिगळु ई चरम श्लोकद अर्थगळन्नॆल्ला ग्रहिसि, शिरःकम्पन रूपदिन्द अदर महात्मयन्नु मॆच्चिद्दारॆन्दु हेळुत्तारॆ. ई नम्माळ्वार् मॊदलादवरुगळ दिव्य सूक्तिगळु “मुक्ति________________

उत्तरार्ध व्याख्यानवु सौध विशखा सोपान पषु”-मुक्ति ऎम्बुवुदु ऒन्दु ऎत्तर वाद ऎल्लरिगू हत्तलाद उप्परिगॆ मनॆ, अदे परमपदवु, अदक्कॆ एर्पडिसिरुव विशिखा-राजमार्गवु अदु यावुदु ऎन्दरॆ शरणा गतियु, अदु ऎन्ताद्दॆन्दरॆ बहु सुलभवागि, सुखकरवागि हत्तुवुदक्कॆ योग्यवाद सोपान पषु-आ सौधवन्नु होगिसेरलु अनुकूल वाद मॆट्टिलुगळ पयुळ्ळद्दु ; इन्तह दिव्य सूक्तिगळल्लि चरमश्लोक गुह्यार्थगळन्नु कण्डु तलॆदूगिद्दारॆ, वैशम्पायन शौनकादिगळु ऎन्दु हेळिदरु. वैशम्पायनरु, व्यासशिष्यरु जनमेजयराजनिगॆ भारत पुराणवन्नु हेळिदवरु, शौनकरु ऋगैदाचारराद अश्वलाय रिगॆ गुरुगळु, “ कौनकोहवैमहाशालो रसं विधिवदुप सन्नः पप्रच्छ” हीगॆ तम्म गुरुगळिन्द उपदेशहॊन्दि श्रेष्ठराद महाप्राज्ञरॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्तह श्रेष्ठराद महाप्राज्ञरा दवरुमात्रवे इदर माहात्मियन्नु तिळिदवरे विना साधारण मति गळू मन्दमतिगळू इदर माहात्मियन्नु अरियलाररॆम्ब भाववु. प्रकृतयः-मॊदलादवरु ऎम्ब प्रयोगदिन्द, पराशर, शुक, मनु वाल्मीकि, भरद्वाज, नारदादिगळु सङ्गहिसल्पट्टरु. श्रीपराशरो तावदास्तथावाञ्छा तावहस्तथा सुखम् । यावन्न याति शरणं त्वामशेषाघनाशन” वाल्मीकिय दिव्य सूक्तियु–“सकृदेव प्रपन्याय तवाति च याचते । अभयं सत्वभूतेभो ददा तम्मतं मम.” शुकरु “तस्मात्समुद्धवोत्सज्य चोदनाम् प्रति जोदनान । मामेक मेव शरणम् आत्मानं सर्वदेहिनाम् । याहि सरात्म भावेन यास्कस्य कुतो भय.” वेदगळन्नॆल्ला परिष्करिसि श्री व्यासरु आ आर्थगळन्ने तम्म भारतदल्लि उपदेशिसिरुत्तारॆ. ऋषिगळु इतिहास पुराणगळिन्द वॆ दॊ’ का र्थ ग ळ न्नु उपब्रह्मण माडिरुत्तारॆ. “इतिहास पुराणाभ्यां वेदं समुपब्रह्मयेत्” इन्तह उपब्रह्मण मूलक उपदेशिसिदवरु, श्रेष्ठराद वैशम्पायन शौनकरु, अन्तह इवरुगळु माडिद उपकार स्मरणॆयिन्द अमी ऎन्दु इव रन्नु कुरित प्रयोगवु. वेदोक्तार्थगळु इवु ऎम्बुदक्कॆ व्यासरु________________

चरमश्लोकाधिकार- प्रमाणवु वैशम्पायन शौनकरु अर्थगळ प्रामाण्यक्कॆ साक्षि भूतरु. एकॆन्दरॆ शिरःकम्पनवु सम्पूर्णवाद पारमार्थिकार्थवन्नु सूचिसुवुदू अल्लदॆ स्वारस्यवन्नू प्रकटिसुत्तदॆ. इन्तु श्री वेदान्त देशिक विरचितामोघ रहस्यत्वयसारवॆम्ब ग्रन्थद चरमश्लोकाधिकारवॆम्ब २९नॆय अधिकारक्कॆ तिरुनारायणपुरं विजयराघव शर्मनिन्द विरचितवाद आचार हृदयान्वेषिणी ऎम्ब कन्नड प्रतिपदार्थ तात्सरगळु समाप्तवु.