श्रीमद्विशिष्टाद्वतसिद्रा रत्न माला द्वितीय रत्नवु - हदिनैदनॆय सञ्चिकॆयु A 27 श्रीमन्निगन महादेशि कप्रणीत ॥ श्रीमद्रहस्यतयसारे मूलमाधिकारस्सप्त 27 विद्याभ्यासद इलाखा रिटैर्डु सर्कल् र्इस्पॆक्टरु सि. यं. विजयराघवाचार्यरिन्द रचिसल्पट्ट 1३, 168 चार्यहृदयान्वेषिणी 5,31 & ऎम्ब कन्नड प्रतिपदार्थ तात्पर्यगळू, श्रुति स्मृ तीतिहासपुराणादि प्रमाणगळॊन्दिगॆ उरपादनॆयू सह 0592- 27 R672, 2685 15,37 #47. क्रय मूरु रूपायिगळ गिरिजाविलासा प्रॆस्, बॆङ्गळूरु सिट________________
Academy of Sanskrit Research MELKOTE - 571 431 Acc. No. 21 Call No. 67268,15,31 447 Plese return this publication on or before the last DUE DATE stamped below to avoid incurring over-due charges. Due Date Return Date Due Date Return Date________________
Ace N THE ACADEMY OF SANSKRIT RESEARCH, MELKOTE-071431. (KARNATAKA STATE) NO 2 27 6=00________________
R672x668, 12 311.3 27 2672, 468, 15-31 #147________________
शिय्कॆ नमः श्रीनिवासाय नमः श्रीमते रामानुजाय Accn. No. 27 नमः श्रीमते निगमान, महादेशिकाय नमः U तृतीय सम्पुटवु मूलमाधिकारस्सप्तविंशः २७. श्रीमते श्रीनिवास महादेशिकाय नमः हिन्दिन ऎरडु भागगळिन्दलू मॊदलु गुरुपरम्परॆयन्नु कॊण्डाडि, ई तावु बरॆयुव ग्रन्थदल्लि एनु उपपादितवॆम्बुदन्नु सहवागि तिळिसि, मोक्षार्थियु ऎल्ला शास्त्रभागगळन्नू अधिकरिसलु अनुकूलविल्लदिद्दरू सारतमवादुवन्नु ग्रहिसतक्कद्दॆन्दू, अदु रहस्क त्रयगळ ज्ञानवॆन्दू, मोक्षसाधनॆगॆ बेकाद तत्वहित पुरुषार्थ ज्ञानवॆन्दू तिळिसि, शास्त्रगळिन्द ग्रहिसुव विषयगळल्लि नम्म शास्त्रक्कॆ मुख्य तळहदियागिरुवदन्नू अवुगळिन्द तिळियतक्कद्दु अर्थ पञ्चक गळॆन्दू हेळि, परतत्ववु यावुदॆम्बुदन्नु पदेशिसि, मोक्षार्थियाद अधिकारि ऎनिसलु ऎन्तवनु अर्हनॆन्दु बोधिसि, मोक्षवन्नु हॊन्दुव उपायगळु ऎरडागि, अधिकारिगळू इब्बरॆन्दू, अवुगळिगिरुव वैलक्षण्य नन्नू प्रदर्शिसि, आ ऎरडु विधगळाद उपायगळिगू योग्याधिकारवु ऎन्तवरिगॆ ऎम्बुदन्नु व्यक्तपडिसि, ई सुलभवाद प्रपत्तिगॆ परिकरग तन्नू अनुष्ठान प्रकारवन्नू हीगॆ मॊदलु हन्नॆरडु अधिकारगळिन्द पपादिसि हेळिदरु. अनन्तर अन्तह उपाय निम्मनु कृतकृत रन्दू, अन्तवनिगॆ तानु अनुष्ठिसिरुव उपायद माहाय ज्ञानवू चन्नागि इरबेकॆन्दू, आतनु कृतकृत्यनादरू उत्तर कृत्यगळु उण्टॆन्दू अवुगळन्नु तन्न स्वरूपक्कनुगुणवागि________________
S&G AG श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अनुष्ठिसतक्कद्दॆन्दू, अन्तवनिगॆ मुख्यवागि बेकादुदु भागवत प्रसन्नतॆ ऎन्दू, आतन प्रवृत्तिगळॆल्ला शास्त्रीय नियमनानुसारवा गिरतक्कद्दॆन्दू, अन्तवनु दिव्य क्षेत्रादिगळल्लि वसिसतक्कद्दॆन्दू, अन्त वनु बुद्धि पूर्वापराधगळन्नु माडदॆ परिशुद्धनागिरबेकॆन्दू, ऒन्दु वेळॆ अचातुर्यदिन्द बुद्धि पूरैकवागि, अपराध सङ्घटनॆयादरॆ तत्परिहारार्थवागि पुनश्चरणागतियन्न नुष्ठिसतक्कद्दॆन्दू हेळि, हीगॆ प्रपत्तु त्तरकालद प्रवृत्तिगळन्नॆल्ला मुन्दिन एळु अधिकारगळमूलक तिळिसिदरु. अनन्तर मुन्दिन मूरु अधिकारगळ मूलक ईतनिगॆ देहावसान कालदल्लि नडॆयुव प्रकारवन्नु, अनन्तर इन्तह कृतार्थ नादवनु होगुव अर्चिरादिगति विशेषवन्नू, अल्लिन्द नित्य विभूति यल्लि उण्टागुव प्रयोजनगळन्नू उपदेशिसिदरु. अनन्तर ऎरडनॆय स्थिरीकरण भागदल्लि सिद्योपाय साध्य पायगळल्लि इतररु हेळबहुदाद आक्षेपणॆगळिगॆल्ला समाधानवन्नू हागॆये प प प्रभावदल्लि आधिक्य न्यूनतॆयन्नु हेळुव पूरै पक्ष गळिगू समाधानवन्नु हेळि मुगिसिदरु. ई मूरनॆय भागवु ई रहस्य मनगळ उपपादनॆयादुद रिन्द, नन्नं यत्नन गोपयेत् ऎम्ब विद्दनुसार अदन्नु गोपनमाडुवदु आवश्यकवॆन्दु भाविसि, आदुदरिन्द, ई मूरु मनॆ गळिगॆ अर्थ तात्परगळन्नु बरॆयुवदु सरियल्लवॆन्दू, प्रपन्ना प्रपन्नरु अदन्नु प्राज्ञराद भागवतोत्तमर मूलक सङ्ग्रहिसतक्कद्दु उचित वॆन्दू तिळिदु इल्लिगॆ दासनु निल्लिसिबिट्टिद्दॆनु. आदरॆ मैसूरु संस्थाना धीशरर गुरुवागियू प्राज्ञरागियू इरुव यतीन महादेशिक रवरु, श्री निगमान्य देशिकरवरे ऎल्लरू तिळियुव हागॆ तमिळ् भाषॆ यल्लि ई मनार्थगळन्नु बरॆदिरुवाग, नीवु कन्नडदल्लि अदक्कॆ अर्थ तात्पय्यगळन्नु एकॆ बरॆयकूडदु ? अगत्य बरॆयतक्कद्दॆन्दु अवरु निय मिसिदुदरिन्द अवर आज्ञॆयन्नु शिरसावहिसि बरॆयलु उपक्रमि सिदॆनु- ई अधिकारगळ सारभूतार्थगळॆल्ला ई मूरु रहस्यगळल्लू व्यक्तवागि यागलि अर्थवागियागलि तोरि बरुत्तवॆन्दू प्रति यॊन्दु अधिकारान्त्यदल्लू उपपादितवु. अल्लि हेळदिरुव इन्नू अनेक अभिप्रायगळु ई मूरु मस्त्रगळल्लि अडिगिरुवदरिन्द अवुगळन्नू________________
वलमाधिकारति ; 36 36 ईग उपपादिसि हेळलु प्रारम्भिसिरुत्तारॆ. अवुगळन्नु हेळुवाग पर स्पर विरोधगळागलि आक्षेपगळागलि उण्टो ऎन्दरॆ अन्तह परस्पर विरुद्धार्थगळु यावुवू इल्लवॆन्दु तोरिसुवदक्कागि ई मूरु रह स्यगळल्लि तोरिबरुव गूढार्थगळन्नॆल्ला व्यक्तपडिसि मूरु अधिकारगळ . मूलक आ मूररल्ल तोरिबरुव सामान्य विशेषार्थगळन्नॆल्ला उपपादिसुत्तारॆ. ई मूरु रहस्यगळल्लि मॊदलु मूल मस्त्रदल्लि तोरिबरुव अर्थगळन्नॆल्ला उपदेशिसिरुवदु याव कारणदिन्द ऎन्दरॆ द्वयवु ई अष्टाक्षरदल्लि हेळल्पट्टिरुवदर अनुष्ठानक्रमवादुद रिन्दलू, चरम श्लोकवु इदर विवरणवादुदरिन्दलू, स्वरूपज्ञान बोधक मस्त्रवाद अष्टाक्षरमवन्नु कुरितु प्रथमतः बोधिसु त्तारॆ. हीगॆ ई मूरु मगळ अर्थगळिगू ऐककण्ठ्यवु उण्टु. “म तद्भव तायाञ्च तथा न प्रदे गुरौ । त्रिव भक्तिस्सदा काल्या सा हि प्रथमसाधन” ऎन्दु हेळिरुवहागॆ मन्मदल्ल, माभिमान देवतॆयल्ल, हागॆये मावन्नु पदेशिसिद गुरुविनल्लू, यावागलू भक्तियन्नु माडतक्कद्दु” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, मन्मवू मदेवतॆयू, मत्तु मन्त्रवन्नु उपदेशिसिदवरू श्लाघनीयरे ऎम्ब कट्टळॆयल्लि मूरु पाशुरगळिन्द क्रमवागि कॊण्डाडुत्तारॆ. इवुगळल्लि ई मॊदलु श्लोकदिन्द ई अष्टाक्षरवॆनि सुव मूलमन्त्रद स्वरूपवन्नु तिळिसि, आ मदिन्द प्रतिपाद्यवाद देवतानुसन्धानद्वारा स्वाभीष्ट प्रार्थनॆयन्नु माडुत्तारॆ; हागॆये अधिकारार्थवन्नू सहिसि हेळुत्तारॆ. రిసి अर्थवु- आचार दत्तं - ई मन्मद महिमॆयन्नरितु तदनु नार आचरिसुव आचार्यरिन्द उपदेशिसल्पट्ट, पूरं - मॊदलु, तारं - मशास्त्रदल्लि तारम् ऎन्दु प्रसिद्दियन्नु हॊन्दिरुव ॐ ऎम्ब प्रणववु, तारयति-ई प्रणववु मूरु मात्रॆगळिन्द उच्च परमात्मनन्नु ध्यानिसिदरॆ, संसारदिन्द दाटिसुत्तदॆ ऎम्ब श्रुत्यर्थवु सूचितवु. तदनु - अदन्नु अनुसरिसि ऎन्दरॆ अनन्तर, हृदयं - तुन्न शास्त्रदल्लि न्यास प्रक्रियॆयल्लि ज्ञानाय हृदयाय नमः - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ हृदयम् ऎम्बुदरिन्द ऎरडनॆय पदवाद नम हेळल्पट्टितु, प्रणवक्कॆ तारम् ऎन्दू, नम शब्दक्कॆ हृदयं________________
JFAO श्रीमद्र हस्यत्रयसारे म, तारं पूरन्तदनुहृदयं तत्थनारायणाय त्या मायं पदमवयतां सार्थमाचारद । अकुन्नलसमनसा मात्मरक्षा भरं नः । क्षिप्र देवः क्षिपतु निखिर्ला किरैश्वर विघ्न ९ ॥५९। ऎन्दू हेळिरुवुदु मन्त्रगोपनक्कागि; मन्त्रं यत्नन गोप यत् ऎन्दिरुवदरिन्द,हीगॆ मॊदलु प्रणववू अनन्तर नमश्यब्दवू गोप्यवागि बोधितवु. इल्लियू सह तदनु ऎन्दिट्टु कॊळ्ळतक्कद्दु, तदनु. अदादनन्तर, ई अर्थवु चकारदिन्द व्यक्तवु; तत - श्रुति प्रसिद्ध वाद, अथवा सर्वार्थ ग्राहकवागि प्रसिद्धवाद, नारायणाये त्याम्या योक्तं च पद, नारायणाय ऎम्बुदु मूरनॆय पद वॆन्दु कूड नारायणोपनिषत्तु, तैत्तरीय नारायणीयादिगळल्लि हेळिरुवदु, हीगॆ ई मूरु पदगळन्नू, सार्थं- बहु अर्थगर्भित वागोण हेगोहागॆ, अथवा निरतिशयप्रयोजनवुळ्ळदागोण हेगो हागॆ, अवय तां- अनुसन्धान माडुव, अलसमनसां - उपासनादि गळिगॆ असमर्थरागि, अकिञ्चनरागि, ई मनद महिमॆयन्नरितु शरणा गतियन्ननुष्टिसिद, नः-नम्म, आत्मरक्षा भरं- ई जीवात्मनन्नु रक्षिसुव भरवन्नु, अर्कु- अकरिसिदवनागि, देवः - लीलाविभू तियल्लि बहु प्रीतियिन्द किडिसुत्तिरुव श्रीयः पतियु, निखिर्ला पूर्वजन्मगळल्लॆल्ला सम्पादिसल्पट्ट समस्तगळाद, किङ्करैश्व र विर्घ - परम पददल्लि अनवरत माडुव दासभूतराद नमगॆ योग्यवाद परवास देवनिगॆ माडुव कैङ्कर्य साम्राज्य पदविगॆ विघ्नगळागिरुव अनाद्य विद्या कर्मादिगळन्नॆल्ला, क्षिप्र - बेगनॆ ऎन्दरॆ मुन्दिन जनविल्लदॆ ई देहावसा नदल्ले, क्षिपतु - नाश माडलि ऎम्ब प्रार्थनॆयु, ई उत्तरार्धार्थगळॆल्ला ई मूल मन्मदल्लि अडगिवॆ ऎम्बुदन्नॆल्ला ई अधिकारद उपपादनॆयल्लि तोरि सुवॆवु ऎम्बुदु ग्रन्थकरर आशयवु. तात्पय्य, ॐ इष्टे काक्षरं, नम इति दै आक्षरे, नारायणा प्रति पञ्चाक्षराणि ऎन्दु श्रुतियु हेळुवदरिन्द मूलमवु ऎण्टु अक्षरगळुळ्ळद्दादुदरिन्द अष्टाक्षरमन्त्रवॆन्दु व्यवहरिसल्पट्टिरुत्त दॆन्दू, अदु मूरु पदगळुळ्ळदॆन्दू प्रथमतः मनस्वरूप________________
मूलमाधिकारः २९३१ वन्नु तारं हृदयं नारायणाय ऎम्ब मूरु पदगळिन्द तिळि सुत्तारॆ. मन्वं यत्नन गोप ऎन्दु हेळिरुवदक्कनुगुण वागि श्रुतियू कूड हेगॆ मूरन्नू ऒट्टुगूडिसि हेळदॆ प्रत्येक प्रत्येकवागि तिळिसितो, हागॆये आचार्यवर्यरू सह, गोप्यवागि तारम् इत्यादि पदगळिन्द तिळिसिरुत्तारॆ. इन्तह अमोघमप देशवु सदाचार्यर मूलकवे आगतक्कद्दॆम्ब सम्प्रदाय रक्षणॆ गागि, आचारदम् ऎम्ब प्रयोगवु. इन्तह उत्कृष्ट संस्का रवु तुम्बा ज्ञानियागि ब्रह्मविदग्रेसररागिरुव आचार्यर मूलक नडॆ मतक्कद्दॆम्बुदन्नु आ प्रयोगदिन्द ग्रहिसबहुदु. तद्विद्धि प्रणि पातेन परिप्रश्नॆन सेवया । उपदेक्ष ते ज्ञानं ज्ञानिन स्तत्वदर्शिनः” (१.४ ३४.)ऎम्बुदे श्री कृष्ण भगवारवर उपदेशवु. नम इति पश्चात् । नारायणायेतु परिष्टात् ऎन्दिरुवदरिन्दले तदनु ऎम्ब प्रयोगवु. इल्लि नारायणाय ऎम्ब मन्त्रदल्लिरुव पदवन्ने उपयोगिसिरुवदु एतरिन्दॆन्दरॆ आ शब्ददल्लि अडगिरुव अमो घार्थगळन्नॆल्ला इन्नु याव पठ्याय पदवू बोधिसलारदादुदरिन्द श्रुतिय कूड भगवन्तनन्नु बोधिसुव अनेक पत्याय पदगळॆल्ला नारायण तन्न बोधिसुत्तदॆन्दु तिळिसि, कॊनॆगॆ “यच्चकिञ्चिद्द र्ग दृश्यते शूयते पि वा । अन्त र्बहिश्च तत्सत्वं व्याप्य नाराय ण 8 तः” ऎन्दु बोधिसितु. ई अधिकारदल्ले आ नारायण शब्ददिन्द तोरुव सकलार्थगळू उपदेशिसल्पडुत्तवॆ. ईगिन आचार्यरुगळु मन्त्रोपदेश कालदल्लि बरीमन्त्रवन्नु मात्रवे उपदेशिसुत्तारॆ अदु सरियल्लवॆन्दू अदु सार्थवागि उपदेशिसतक्कद्दॆन्दू तिळिसुवदक्का गियू, मत्तु अदर महिमॆयु चन्नागि वेद्यवागुवदक्कागि तावु ईग सार्थवागिये उपदेशिसुत्तेवॆ ऎम्ब प्रतिज्ञॆयन्नु सूचिसुवदक्का गियू, हागॆ प्रयोगवु. ई मन्त्रवु अपौरुषेयवागिरुवदरिन्द अनेकार्थगर्भितवागि “सत्वम् अष्टाक्षरानस्थम्” ऎन्दु हेळिरुव मेरॆगॆ मोक्षार्थियु तिळियबेकाद अनेकाभिप्रायगळुळ्ळदॆन्दू सूचिसुवदक्कागि आमा योक्तं पद मनयतां सार्थम् ऎम्ब प्रयोगगळु, नारायणानुवाक मत्तु “नारायणाय विद्महे” ऎम्ब तैत्तरीय (४, १, ६) वाक्यगळन्नु मनस्सिनल्लिट्टु “आम्मायो________________
२९३२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे S कं” ऎम्ब हेळिकॆयु सार्थम् ऎन्दरॆ प्रयोजनदिन्द कूडिदुदु ऎन्दर्थमाडिदरू माडबहुदु, इदरिन्दुण्टागुव ज्ञानवु द्वयो चारणॆगॆ हेतुवागि प्राप्यवन्नु हॊन्दिसबहुदादुदरिन्द इदु सार्थ वॆन्दू हेळबहुदु. मिक्क प्रयोजनगळॆल्ला अल्पवु. भगवाप्ति साधकवु यावुदो अदे अर्थवु, मिक्किदुदॆल्ला तृणप्रायवु ऎम्ब भाववु. हीगॆ महत्ताद प्रयोजनवु मुख्यवागि यारिगॆ ऎन्दरॆ? ई मन्त्रद महिमॆयन्नरितु द्वयमन्त्रद मूलक शरणागतियन्ननु ष्ठिसुव प्रपन्नरिगॆ ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि, अलसमनसाम् ऎम्ब प्रयो गवु. हिन्दॆ प्रपत्तियोग्याधिकारियु यारु ऎम्ब चर्चॆयल्लि “ भक्ता दिशक्तिभावः” (९४१ पुटवन्नु नोडि.) ऎम्बल्लि उपपादिसिरुव हागॆ उपासनॆगॆ अनर्हरागिरुव १५ विध अशक्तरागि आकिञ्चन्यादि युक्तरागिरुव नम्मन्तवरन्नु ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ.. इन्तवर रक्षाभर वन्नु शरणागतवत्सलनु कादुकॊण्डिद्दु रक्षिसुवनु ; इदरल्लि संशय विल्लवॆन्दु तिळिसुवदक्कागि अज्जिर्कु - ऎम्ब प्रयोगवु, आतन ई दृढसङ्कल्पक्कॆ एनॊन्दू उपहति इल्लवु. सुग्रीवादिगळ प्रतिबन्धक गळु ऎल्लवू हेगॆ विभीषणन परिग्रहक्कॆ विघ्नकारियागदॆ, श्री रघु कुलोत्तमनु तन्न सङ्कल्पतॆयन्नु “मित्रभावेन सम्प्राप्तं नत्य जेयं कथञ्चन । दोषो यद्यपि तस्य स्या” ऎम्ब, “सकदेव प्रपन्नाय तवाति च याचते ! आभयं सभूतेभो ददा तद्वितं मन” ऎम्ब अमोघोक्तिगळिन्द व्यक्तपडिसिरु वदरिन्द,निस्संशयवागि,आत्मरक्षा भर मज् कुर्श्व ऎन्दु, शरणागतिय विषयदल्लि महा विश्वासवन्नु प्रदर्शिसिरुत्तारॆ. शरणागतियननु षिसुवदरल्लिरुव विशेष प्रीतियन्नु देवः ऎम्ब प्रयोगवू सूचि सुत्तदॆ. ई शरणागतिय मूलकवागि ई शरण्यनु नम्मन्नॆल्ला क्षिप्र क्षिपत्तु किङ्करैश्वरविघ्न ९ शीघ्रदल्लि ई देहावसानदल्ले दास भूतराद नम्म स्वरूपक्कॆ अनुगुणवाद श्री वासुदेवनिगॆ दिव्य वैकुण्ठदल्लि सत्वदा कैङ्कर्य माडुव महत्ताद साम्राज्य पदविगॆ विघ्नगळागिरुव समस्तापराधगळन्नू होगलाडिसलि ऎन्दु हेळिरु तारॆ; क्षिपति ऎन्दु हेळबेकाद निस्संशय विषयदल्लि, क्षिपतु ऎन्दु हेळिरुवदु ई श्लोकवु मुन्दॆ हेळल्पडुव रहस्यत्रयगळ अमो________________
प्रभाव रक्षाधिकार २९३३ घार्थगळ उपपादनॆगॆ मङ्गळाचरणॆय श्लोकवादुदरिन्द, श्रीभाष्यद मङ्गळाचरणॆय श्लोकदल्लिरुव भवतु शेमु भक्ति रूपा ऎन्दु हेळिरुव हागॆ आशीर्वादवन्नु सूचिसुत्तदॆ. प्रार्थनॆ यु अनिष्ट निवृत्ति परवादुदरिन्द मङ्गळाचरणॆयॆन्दु हेळलु एनॊन्दू विरोधविल्लवु. देवः क्षिपतु ऎम्ब प्रयोगदिन्द इष्टदेवतॆ यन्नु कुरित मङ्गळवु द्योतितवु मन्त्र देवतॆयू कूड ई देवः ऎम्ब शब्ददिन्द हेळल्पट्टितु. इदु मुन्दिन श्लोकदल्लि मुख्य वागि हेळल्पडुत्तदॆ. ई मुन्दॆ एनु हेळल्पडुत्तदॆम्बुदन्नु उत्तरार्धदिन्द निर्देशिसिरुत्तारॆ. आगलि, हीगॆ मच्चळवु रहस्य त्रय वॆम्बुव ग्रन्थ मध्यदल्लि माडुवदु युक्तवो? ऎन्दरॆ मळवन्नु ग्रन्थादियल्लि मात्रवे अल्लदॆ, ग्रन्थमध्यदल्लू माडुव वाडिकॆयू उण्टु. अदू अल्लदॆ ग्रन्थवु रहस्यतयसारवॆन्दु व्यवहरिसल्पट्टु, अन्तह सारवत्ताद मन्त्रगळ अमोघार्थगळु मुन्दॆ उपपादिसल्प डुवदरिन्द, अदक्कागि पुनः मण्ण ळाचरणॆ यु सर्व समञ्जसवादुदु. आदुदरिन्द क्षिपतु ऎम्ब पाठवे सर्व श्रेष्ठवु. मुन्दिन श्लोक दल्लि आवहतु ऎन्दु प्रार्थना लोट् इरुवदरिन्द सतु ऎम्बुदॆ इल्लियू सूक्तवु सारविवरणि भाषदल्लि मात्र क्षिपति ऎम्ब वर्तमान पाठविरुत्तदॆ. आगलू कूड प्रार्थनॆय कोट् अर्थवे तोरिबरुत्तदॆ. निस्संशय विषयदल्लि प्रार्थनॆ इरबहुदु ; हेगॆन्दरॆ राजरु प्रजा संरक्षणॆगागिये सुप्रतिष्ठितरागिरुवरॆन्दु परि पालय ऎन्दु हेळतक्कद्दागिद्दरू “परिसालयङ्कां न्याय्यन मार्गण महीं महीशा” ऎम्ब नम्मगळ प्रार्थनॆयु हेगो हागॆ ऎम्ब भाववु. ई ग्रन्थक्कॆ अधिकारि यारॆम्बुदु अलस मन सां नः, ऎम्बुद रिन्द बोधितवु. ई अधिकारिगॆ उपायवु यावुदु ऎम्बुदु आत्म रक्षा भ रसमर्पणॆ ऎन्दू, प्रयोजनवेनु ऎन्दरॆ देवनु अदन्नु अकरिसि अनिष्ट निवृत्तियन्नुण्टुमाडुवदु. यावाग अनिष्ट निवृत्तियुण्टायितो, आग अदु इष्ट प्राप्तिगू अनुकूलिसुत्तदॆम्बुदु सूचितवु. ॥५९॥ अवतारिकॆयु-हिन्दिन श्लोकदल्लि मन्त्र स्वरूपवन्नु तिळिसि________________
श्री मद्र हस्य त्रयसारे कल्याण मावहतु कार्तयुगं स्वधर्मं प्रख्या पर्य प्रणि हितेषु नादिकेष । आद्यं कनष्य धिग तो रथ मष्ट चक्र बन्धु तां बदरिकाश्रमता पसो नः ॥६०। मङ्गळाचरणॆयन्नु माडिदरु. ई श्लोकदल्लादरो हिन्दॆ उदाहरि सिद मनॆ तद्भव तायाञ्च तथा मन प्रदे गुर" ऎम्ब श्लोकवन्नु मनस्सिनल्लिट्टु, ई मन्माभिमानदेवतॆयू, हागॆ न मनवन्नु प्रथमतः उपदेशिसिद महर्षियू, ऎन्दरॆ गुरुवू सह यारॆम्बुदु हेळल्पडुत्तवॆ. मन्त्रवन्नु पदेशिसिद महर्षियु बदरिकाश्रमवासियागिद्दु बदरिकाश्रम वासियागिद्दुकॊण्डु नारायण ऋषियादुदरिन्द, ई मन्मद विशदवाद अवभासवु तमगॆ स्पुरिसलि ऎन्दु मक्कळ चरणॆयन्नु माडुत्तारॆ. ई मनद जपदल्लि अण्ण न्यास करन्यास वयादिन्यासवन्नु हेळुव सन्दर्भदल्लि, श्रीन दष्टाक्षर महा मनस बदरिकाश्रम वासी श्रीमन्नारायण ऋषिः” ऎन्दु हेळल्पडुवदु सारितवु. हिन्दिन श्लोकदल्लि अनिष्ट निवृत्तियुण्टाग लॆम्ब प्रार्थनॆयु. ई श्लोकदल्लादरॆ इ प्राप्ति युण्टागलॆम्ब प्रार्थनॆयु ऎन्दू भाविसबहुदु. अर्थवु-प्रणिहितेषु - केळि तिळिय बेकॆन्दु सावधानराद नरादिकेषु - नारायणानुजनॆनिसि नरावतारियागिरुव अर्जु नन मत्तु आदि शब्ददिन्द नारदरे मॊदलादवरुगळल्लि, कारयुगं- कृतयुगक्कॆ सम्बन्धपट्ट, ऎन्दरॆ कृतयुगदल्लि अनुष्ठिसबहुदाद, स्वधर - तन्न धर्मवन्नु ऎन्दरॆ बदरिकाश्रम तापसिय धर्मवन्नु अदु यावुदु ऎन्दरॆ, तनगॆ अभिमत वागि आ व न अधिकारिगॆ विधिसल्पट्ट वर्णाश्रम धर्मगळन्नु फलाभिसन्धि मॊदलादवु इल्लदॆ सात्विक त्याग दॊन्दिगॆ, आ बदरिकाश्रम तापसियल्लि समर्पिसि, अनुष्ठिसुव धर्म वन्नु, अदु हेगॆ आतन धर्मवॆन्दरॆ भारत शापर्वदल्लि प्रवृत्ति लक्षणं धरं प्रजापति रथा ब्रवी त् 1 निवृत्ति लक्षणं ध मृषि र्नारायणो बनीत्” ऎदू “ प्रकृति- पुनरावृत्ति र्निवृ तिः परमागतिः” ऎन्दू (२९-२, ३, ४) ई मोक्षप्राप्तियन्नुण्टु माडुव धर्मवन्नु श्री नारायण ऋषियु उपदेशिसिदुदरिन्द D________________
मूलमाधिकारः २९३५ स्वधर्मवॆन्दरॆ निवृत्ति धर्मवु अदन्न प्रखा पर्य - तम्म ईगॆ प्रकाशगॊळिसुववरागि, सिद्धानिसि व्यक्तगॊळिसुववरागि, अष्ट चक्र - अष्टाक्षर मन्त्रवादुदरिन्द ऎण्टु चक्रगळुळ्ळदॆन्दु नाराय णीय वाक्यविरुवदरिन्द हागॆ प्रयोगवु, आदं - मूलमन्त्र वॆन्दु व्यवहरिसल्पट्टु अनादियागि अपौरुषेयवाद, कमसिरथम, महत्ताद प्रसिद्धियन्नु हॊन्दि रथवॆन्दु नारायणीयदल्लि रूपक माडल्पट्ट ई मूल मनॆवन्नु, अधिगतः - हॊन्दिरुव, ऎन्दरॆ मोक्षगमनक्कॆ अर्हवाद ऒन्दु यानवन्नु हॊन्दिरुव ऎम्ब भाववु, सतां बन्धुः - आतन आ रूप निवृत्ति धरगळन्ननुष्ठिसि द्वय मन मूलक तन्नन्नु आश्रयिसिद प्राज्ञरिगॆ परम बन्धुवाद बदरिका श्रम तपसः-बदरिकाश्रम ऋषियाद श्रीमन्नारायणनु, नः नमगॆ ऎन्दरॆ तमगू तम्म शिष्टवर्गक्कॆ सेरिद ऎल्लरिगू, कल्याणं-मण्णळ वन्नु, आवहतु - उण्टु माडलि ऎन्दरॆ नमगॆ अन्तह निवृत्ति धर दल्लि अभिरुचियन्नुण्टुमाडि, ई मूल मनॆवन्नु जपिसुत्ता, अदु बोधिसुव तॆरदि, शरणागति मनदिन्द आतनन्नु आश्रयिसि, ई मूल मरथवु दिव्य वैकण्ठनन्नु सेरुव हागॆ माडलि ఎంబ प्रार्थनॆयु ॥ ६० ॥ तात्पर वु-नः कल्याण मावहतु ऎन्दु श्री निगमान्य देशि करु प्रार्थिसिरुवरु, अवर परमदार भाववन्नु सूचिसुत्तदॆ. महनीयरादवरु तवरिगॆ ऒब्बरिगॆ मक्कळवन्नु कोरुवदिल्लव; तमगू तम्म शिष्य प्रशिष्यरिगू मच्चळवन्नु कोरुवदु अवरुगळ स्वभाववु. हागॆये श्री पराशररू “पदिशतु भगवा नशेष पुंसां हरिरप जनजरादिकां समृद्धि व” सवस चेतनरिगू जन्म वार्धक मरणा व्यवस्थॆगळिल्लद मोक्षानन्द समृद्धियन्नु दयपालिसलॆन्दु प्रार्थिसिरुत्तारॆ. हागॆ परमाचाररुगळ प्रीतियु असदृशवादु दॆम्बुदु इल्लि तॊरि बरुत्तदॆ. ई अरु कण्डीर् इम्मुलगिनिल् मि कदे श्री देशिकर प्रीतिय अत्यन महत्तादुदु. ईगिन परिस्थि यल्लि द्वेषासूयॆ गळिन्द लॆकवु पूरितवागिरुवाग, नावु सर रन्नू प्रीति,०द नोडबेके विना यारन्नू द्वेषिसकूडदॆम्ब हितोपदेशवन्नू सह इल्लि नावु ग्रहिसबहुदु. 3________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ई अधरभूयिष्ठवाद कलियुगदल्लू कार्तयुगवाद ऎन्दरॆ कृतयुगक्कॆ अर्हवागि तनगॆ तुम्बा अभिहितवागि इरुव स्वधरानु मानवु साध्यवो ऎन्दरॆ मनुष्याणां सहमु कतति सिद्धये ऎम्बल्लि (गी ७-३) हेळिरुव हागॆ अन्तवरु तुम्बा दुर्लभवादरू विरळवागियादरू कॆलवरु इरुवरु ऎम्बुदन्नु प्रणिहितेनु नरादिकेषु ऎम्बुदरिन्द व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. तनगॆ बन्धुवागि तन्नॊन्दिगॆ अवतारियागि बन्दिरुव अर्जुननू, मत्तु आदिशब्ददिन्द नारदादिगळू उण्टॆन्दु हेळिदरु ; इवरॆन्तवरॆन्दरॆ ? प्रणिहितेषु ऐहिक ममतॆगळन्नॆल्ला तॊरॆदु शान्तमनस्करागि न्यास विद्यॆयल्लिरुव अभिर.चियिन्द बदरिकाश्रमवासिय उपदेशवन्नु ग्रहिसबेकॆन्दु शोतु कामरागि सावधानदिन्दिरुववरु. ई प्रणिहि शेषु नरादिकेषु ऎम्बुदु ईगिन कालद प्रजनरिगू अन्वयिसुव क्लीषॆ युक्तवागि तोरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ-प्रणिहितेषु-ज्ञान वैराग्य दिन्द नासविदॆयन्नु अधिकरिसबेकॆम्ब आदरदिन्द सावधानदिन्द श्रीतुकामराद, नरादिकेषु - न्यासविद्यॆगॆ विरुद्धवाद ऐहिक कर फलगळल्लि नरमत इति नरः ऎम्ब वु वृत्तिय मूलक ऐहिकादप भोगगळल्लि रमिसदे इरुव मोक्षार्थियागिरुव प्रपन्नरू, आदि पददिन्द अवरिगॆ सेरिदवरू, हेळल्पट्टरु. अधर्मवु हॆच्चिरव ई कलिकालदल्लू, हीगॆ सर्वकालदल्लि, अन्तह महनीयर मूलकवे कार्तयुगवाद स्वधर्मानुष्ठानमहिमॆयन्नु व्यक्तपडिसि लोको पकारवन्नुण्टुमाडबेकॆम्बुदे श्रीमन्नारायणन सत्य सङ्कल्पवु. “जनस्य कृष्णा द्विमुखस्य दैवादधर शीलस्य सुदुःखितस्य । अनु ग्रहाय्सव चर ननं भूतानि भवानि जनार्दनस्य’ प्रारब्ध कर्माधीनरागि, भगवन्तनिन्द विमुखरागिरुव, आ कारणदिन्द अधर्म प्रवृत्तियुळ्ळ, आ कारणदिन्दले बहु दुःखानुभवगळिगॆ ऒळगाद जनक्कॆ, अनुग्रह माडुवदक्कागिये सर्व देश सर्व कालादिगळल्ल महानुभावराद भागवतोत्तमरु स्वामि सल्पदिन्द सञ्चरिसुत्तिरु वरु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. प्रणहितराद नरादिगळु आकालदल्लि दरु, ई कालदल्लि अन्तवरन्ननुसरिसिदवरु इदारॆम्बुदन्नु ई श्लोकार्थदिन्द ग्रहिसबहुदु, अवरुगळ आद्योपदेशवे इरुवाग d________________
(2) मूलव प्राधिकारक २९६६ बेरॆ अन्तह व हनीयरु एतक्कॆ ? ऎन्दरॆ अल्लि माहाय ऎण्टॆन्दु हेळुवदक्कागि बेकु ; आचार्यनिल्लदवनिगॆ यावश्रेयसू इल्लवु; “आचारर्वा पुरुष वेद” ऎन्दिरुवदरिन्द अन्तह प्रणिहित नरादि गळ मूलकवे इन्तह परम सुकृत साधकवाद मन्त्रद प्रख्यानवु साध्यवॆम्ब भाववु व्यक्तगॊळिसल्पट्टितु. ई मन्त्रक्कॆ मूल मन्त्रवॆम्ब हॆसरु इरुवदरिन्दले आदम् ऎम्ब प्रयॊगवु. ई मन्त्रक्कॆ कमसि ऎन्दु हेळिद प्रसिद्धियू, अष्टचक्रवुळ्ळ रथ वॆम्ब प्रयोगवू, हेगॆ? ऎन्दरॆ नारायणीयदल्लि हेळिरुवदन्नु अनु सन्धान माडबहुदु. “बदराश्रम मासाद्य शकटे कनकाम ये! अचकहि तदानं भूतयुक्तं मनोहरम् (जवम्) । तत्रादलोक ना थ् त् कश धमनि सन्तत । नरनारायण् पूत्वं तद पतु रुत्तमम् । धरयान सम रूढ पर्वते गन्ध मादनॆ ” ॥ ई बदरिकाश्रम तापसियु सतां बन्धु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆये श्री यामुन मुनिगळू स्तोत्र रत्नदल्लि “पितात्वं मातात्वं दयितॆ तन यस्त प्रिय सहृत्यमेव त्वं मित्रं गुरुरसि गतिश्चासि जगतां”ऎन्दु सर्वविध बन्धुवू नीने ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. हागॆये लक्ष्मणनु श्रीरामनन्नु कुरितु अहं तानन्महाराजे पितृत्वं नोपलक्षये । भा बन्धुश्च भ्राताच पिताच मम राघवः” ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. हागॆये “पितामहस्य जगतो माता धाता पितामहः (गि, ९-१७)ऎम्ब, “पिता च रक्षक शैषि भाजे योरमापतिः स्वामाधारो ममात्मा च भोक्ताचाद्य मनू दितः” ऎम्ब उक्तिगळू इल्लि अनुसन्धेयगळु. ई ऎरडनॆय श्लोकद मूलक परमात्मनिगू जीवात्मनिगू नवविध सम्बधवू हेळल्पट्टितु. इवॆल्ला योनः पिता जनिता, योविधाता” ऋग्वद) मत्तु “सस्य शरणं सुह्म” ऎम्ब श्रुतिवाक्यगळ उपवादनॆयु, बन्धुस्सताम् ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द असतुगळिगॆ बन्धुवल्लवॆम्बर्थवल्लवु. समस्त जीव राशियू आतनदे आगिरुवदरिन्द बन्धुत्वविल्लवॆम्बर्थवल्लवु. दुष्टनागि दुष्कर्मगळन्नु ऎसॆगुव मगन तन्दॆगॆ मगनल्लवे? आतनू कूड सुचरितनागबेकॆम्ब कुतूहलवु तन्दॆगॆ इरुवदिल्लवे? हागॆये परमपुरुषनिगू कूड दुर्मार्गदल्लिद्दु अधर्मप्रवृत्ति इरुव चेतननल्लि कनिकरवू, आतनु हेगादरू सात्विकनागबेकॆम्बुदू, आत________________
२९३६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे 6 ई अधरभूयिष्ठवाद कलियुगदल्लि कार्तयुगवाद ऎन्दरॆ कृतयुगक्कॆ अर्हवागि तनगॆ तुम्बा अभिहितवागि इरुव स्वधरानु ज्ञानवु साध्यवो ऎन्दरॆ मनुष्याणां सहयु कतति सिद्धये ऎम्बल्लि (गी ७-३) हेळिरुवहागॆ अन्तवरु तुम्बा दुर्लभवादरू विरळवागियादरू कॆलवरु इरुवरु ऎम्बुदन्नु प्रणिहितेनु नरादिकेषु ऎम्बुदरिन्द व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. तनगॆ बन्धुवागि तन्नॊन्दिगॆ अवतारियागि बन्दिरुव अर्जुननू, मत्तु आदिशब्ददिन्द नारदादिगळू उण्टॆन्दु हेळिदरु ; इवरॆन्तवरॆन्दरॆ ? प्रणिहितेषु ऐहिक ममतॆगळन्नॆल्ला तॊरॆदु शान्तमनस्करागि न्यास विद्यॆयल्लिरुव अभिर.चियिन्द बदरिकाश्रमवासिय उपदेशवन्नु ग्रहिसबेकॆन्दु शोतु कामरागि सावधानदिन्दिरुववरु. ई प्रणि हि तेषु नरादिकेनु ऎम्बुदु ईगिन कालद प्रसन्नरिगू अन्वयिसुव क्लीषॆयुक्तवागि तोरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ- प्रणिहितेषु-ज्ञान वैराग्य दिन्द न्यासविदॆयन्नु अधिकरिसबेकॆम्ब आदरदिन्द सावधानदिन्द श्रीतुकामराद, नरादिकेषु - न्यासविद्यॆगॆ विरुद्धवाद ऐहिक कर फलगळल्लि नरमत इति नरक ऎम्ब वुत्पत्तिय मूलक ऐहि काद्यप भोगगळल्लि रमिसदे इरुव मोक्षार्थियागिरुव प्रपन्नरू, आदि पददिन्द अवरिगॆ सेरिदवरू, हेळल्पट्टरु. अधर्मवु हॆच्चिरव ई कलिकालदल्लि, हीगॆ सर्व कालदल्लि, अन्तह महनीयर मूलकवे कार्तयुगवाद स्वधर्मानुष्ठानमहिमॆयन्नु व्यक्तपडिसि लोको पकारवन्नुण्टुमाडबेकॆम्बुदे श्रीमन्नारायणन सत्य सङ्कल्पवु. “जनस्य कृष्णा द्विमुखस्य दैवादधर शीलस्य सुदुःखितस्य । अनु ग्रहारैव चर ननं भूतानि भवानि जनार्दनस्य’ प्रारब्ध कर्माधीनरागि, भगवन्तनिन्द विमुखरागिरुव, आ कारणदिन्द अधर्म प्रवृत्तियुळ्ळ, आ कारणदिन्दले बहु दुःखानुभवगळिगॆ ऒळगाद जनक्कॆ, अनुग्रह माडुवदक्कागिये सर्वदेश सर्व कालादिगळल्ल महानुभावराद भागवतोत्तमरु स्वामि सल्पदिन्द सञ्चरिसुत्तिरु वरु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. प्रणहितराद नरादिगळु आकालदल्लि दरु, ई कालदल्लू अन्तवन्ननुसरिसिदवरु इदारॆम्बुदन्नु ई श्लोकार्थदिन्द ग्रहिसबहुदु. अवरगळ आद्योपदेशवे इरुवाग________________
66 (a) मूलव स्वाधिकार २९३६ बेरॆ अन्तह व हनीयरु एतक्कॆ ? ऎन्दरॆ अल्लि माहायुण्टॆन्दु हेळुवदक्कागि बेकु ; आचार्यनिल्लदवनिगॆ यावश्रेयसू इल्लवु. `आचारर्वा पुरुषो वेद” ऎन्दिरुवदरिन्द अन्तह प्रणि हित नरादि गळ मूलकवे इन्तह परम सुकृत साधकवाद मन्त्रद प्रख्यानवु साध्यवॆम्ब भाववु व्यक्तगॊळिसल्पट्टितु. ई मन्त्रक्कॆ मूल मन्त्रवॆम्ब हॆसरु इरुवदरिन्दले आदम् ऎम्ब प्रयॊगवु. ई मन्त्रक्कॆ कमसि ऎन्दु हेळिद प्रसिद्धियू, अष्टचक्रवुळ्ळ रथ वॆम्ब प्रयोगवू, हेगॆ? ऎन्दरॆ नारायणीयदल्लि हेळिरुवदन्नु अनु सन्धान माडबहुदु. “बदराश्रम मासाद्य शकटे कन काम ये! अष्टचकहि तदानं भूतयुक्तं मनोहरम् (जवम्) । तत्रादलोक नाथ् त् कश धमनि सन्तत । नरनारायण् पूत्वं तह सतु रुत्तमम् । धरयान सम रूढ पर्वते गन्ध मादनॆ ” ॥ ई बदरिकाश्रम तापसियु सतां बन्धुः ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆये श्री यामुन मुनिगळू स्तोत्र रत्नदल्लि “पि तात्वं मातात्वं दयितॆ तन यस्त प्रिय सहृतमेव त्वं मित्रं गुरुरसि गतिश्चासि जगतां”ऎन्दु सर्वविध बन्धुवू नीने ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. हागॆये लक्ष्मणनु श्रीरामनन्नु कुरितु अहं तानन्महाराजे पितृत्वं नोपलक्षये । भत्ता बन्धुश्च भ्राताच पिताच मम राघवः” ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. हागॆये “पितामहस्य जगतो माता धाता पितामहः (गि, ९-१७)ऎम्ब, “पिता च रक्षक शृषि भाजे योरमापतिः स्वाम्याधारो ममात्मा च भोक्ताचाद्य मन दितः” ऎम्ब उक्तिगळू इल्लि अनुसन्धेयगळु. ई ऎरडनॆय श्लोकद मूलक परमात्मनिगू जीवात्मनिगू नवविध सम्बधवू हेळल्पट्टितु. इवॆल्ला योनः पिता जनिता, योविधाता” मगैद) मत्तु “सस्य शरणं सुह्म” ऎम्ब श्रुतिवाक्यगळ उपपादनॆयु, बन्धुस्सताम् ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द असत्तुगळिगॆ बन्धुवल्लवॆम्बर्थवल्लवु. समस्त जीव राशियू आतनदे आगिरुवदरिन्द बन्धुत्वविल्लवॆम्बर्थवल्लवु. दुष्टनागि दुष्कर्मगळन्नु ऎसॆगुव मगनू तन्दॆगॆ मगनल्लवे? आतनू कूड सुचरितनागबेकॆम्ब कुतूहलवु तन्दॆगॆ इरुवदिल्लवे? हागॆये परमपुरुषनिगू कूड दुर्मार्गदल्लिद्दु अधर्मप्रवृत्ति इरुव चेतननल्लि कनिकरवू, आतनु हेगादरू सात्विकनागबेकॆम्बुदू, आत________________
२९३८ श्रीमद्र हस्यत्र यारे निगॆ उण्टु. तनगॆ समानवाद भॆगवन्नु कॊडलु अवर्हने ऎन्दु आतनिगॆ कॊडतक्क भागवन्नु, अनर्हनाद मगनिगॆ तन्दॆयु याव तॆरदि कॊडदे बेरॆ अवनिगागिये तॆगॆदिट्टिरुत्तानो, हागॆये तनगॆ समानवाद भॆगवन्नु अवनिगॆ कॊडदॆ इरुवनॆम्ब भाववु. इवनु अर्हनादरॆ इवनू आग बन्धुवाग वदरिन्द आतन योगक्षॆ मवन्नु वहिसुवनॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द बधद अभिप्रायवॆ नॆन्दरॆ रामायणदल्लि रक्षिता जीवलोकस्य स्वजनस्यच रक्षिता” ऎम्बल्लि हेळिरुव अभिप्रायवु. स्वजनरु, ऎन्दरॆ स्वबन्धुगळु अवरु यारॆ? दरॆ तन्नन्नु आश्रयिसि, शरणागतियन्नन ष्टिसिद प्रपन्नरु ऎम्ब भाववु गीतॆयल्लिन क्षिपाम्यजम् ऎम्बल्लियू इदे भाववु, नन्न शास्त्रद कट्टळॆयन्ननुसरिसि नडॆयदॆ मारिदवनिगॆ दण्डनॆयन्नु विधिसबेकागिरु तदॆ ऎम्ब भाववु . बदरि काश्रम तापसः ऎम्ब प्रयोगदिन्द इन्तह मूलमन्त्रार्थ प्रदराद गुरुगळागबेकादरॆ, हीगॆ महा विरक्तियिन्द पर्णशालॆयल्लिद्द, योग्यराद शिष्यरु दॊरॆयुत्तारॆये ऎन्दु कादिद्दु, बहुदयाळुवागि स्वारस्यार्थवन्नॆल्ला उपदेशिसि, उपायानुष्ठानदल्लि अभिरुचियन्नुण्टुमाडि, अवरिगॆ दैवानुग्रह उण्टॆ गुत हागॆ माडतक्कवरागिरबेकॆन्दू, इदु अन्तवर इति क व्यतॆयॆम्बुदन्नू, कॆलवु सन्यासिगळ हागॆ तन्नष्टक्कॆ तानु विरक्ति ऎल्लि इद्दु बिट्टु, तनगू तानु इ उपयोगविल्लदॆयू, इतररिगू उप योगविल्लदॆयू इरतक्कद्दु न्यायवल्लवॆम्ब दन्नू, प्रख्यापर्य ऎम्ब प्रयोगदिन्द ग्रहिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. ई सन्दर्भदल्लि पक्ष च प्रविष्ट पुनः पुन शो सुसांस्कृवादी । सुस्वगळां बच मुदीरयानः पुन पुन शोदयती व दृष्ट (रामा, सुन्द) ऎम्बल्लि व्यक्तवाद व्यज्ञार्थवु अनुसन्धेयवु. पक्षि - शतियल्लि सुपर शब्ददिन्द बोधितनाद आचार स्थानदल्लिरुव आत्मनु, पक्षिगॆ ऎरडु रॆक्कॆगळिन्द हेगॆ गमनवो, हागॆये ई आचा रनु दिव्य वैकुण्ठवन्नु कुरितु होगुव गमनक्कॆ साधनवाद अण्णा भावदिन्द नीरिरुव आनगळॆम्ब रॆक्कॆयुळ्ळवनु, ताखानिलयं प्रविष्टः - विरक्ति भावदिन्द ऎल्लवन्नू तॊरॆदु पर्णशालॆयन्नु हॊन्दि दवनागि, अथवा वेश- ऐगळाद वेदान्ता र्थदल्लि प्रवीणनागि, ई गुरु वाद आचारनु हेगिरटॆ किन्दति, अजाबेद सम्पनॆ ऎष्टु भ विमत्सरः । मन्न नभ सदा मन्मार)________________
मूलमाधिकार यरुचिः ! गुरुभक्ति सदायु पुराणज्यो विशेषतः । एवं लक्षण सम्पन्न गुरुरितभिदीयते” इदर अर्थवु व्यक्तवु ; इन्तह आचारनीग उपदेशिसलु योग्यनाद गुरुवु, इन्तवनीग आश्रमतापस नॆम्ब शब्ददिन्द बोधितनु; इवनु उत्तम सान्त्व वादी ऎन्दरॆ तम्म हित पुरुषार्थगळाद उत्तम विषयगळ सान्त वाद शि लनागिरबेकु, सुस्तागतां नाचमुदीरयान - चन्नागि तनगॆ सम्प्रदायरीतियल्लि आचार्य परम्परॆय अनुग्रहदिन्द बन्द अष्टक्षरमन्त्रवेनु अदर अर्थगळेनु ऎल्लवन्नू विच्छेदविल्लद हागॆ सच्छिष्यरिगॆ उपदेशिसुवनागिरबेकु, पुनः पुनरदय शिष्यर मनस्सु हिडियुव हागॆ बेसरविल्लदॆ पतियु तन्न मनःकान्तळिगॆ उप देशिसुवरीतियल्लि स्वल्प वागलि बेग बेसर, कोप मॊदलादवुगळिल्लदॆ सन्तुष्टचित्तनागि उपदेशिसतक्कद्दु, आचार्यरिन्द अधिकरिसिदुदन्नु तानु उपदेशिसुवदु, ऋणविमोचनरूप स्वप्रयोजनवॆन्दु भाविसि सन्तोषचित्तनागि उपदेशिसतक्कद्दॆम्ब स्वारस्यार्थगळू ई श्लोक दल्लि तोरिबरुत्तवॆ. अन्तह गुरुवागि आचार्यस्थानदल्लि ई नारा ई यण महर्षियु इरतक्कद्दॆम्ब भाववन्नु बदरिकाश्रम तापसोनः ऎम्ब प्रयोगवु सूचिसुत्तदॆ. अन्तह आचार स्थानार्हनाद गुरुवु ऎल्लि वसिसतक्कद्दु ऎन्दरॆ परम पवित्रवाद बदरिकाश्रम तुल्यवाद पुण्यक्षेत्रगळिन्द श्रीरङ्ग, काञ्चीपुर, तिरु मलॆ तिरुणाराय ण पुरवे मॊदलाद दिव्यदेशदल्लि वसिसतक्कद्दॆन्दु हिन्दॆ स्थानविशे षाधिकारदल्लि उपपादितार्थवू बोधितवु. 111011 श्री निगमात्र देशिकराद गुरुस्थानीय आचाररु, “मनॆत वतायाञ्च तथा नन्न प्रश्नॆगु त्रिषुभक्ति स्पदाकारा साहि प्रथम साधनम” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ तमगिरुव ई अष्टाक्षर मनदल्लिरुव निरतिशय भक्तियन्नु प्रदर्शिसुवदक्कागि, ई महत्ताद मस्त्रवन्नु कुरितु नमिसुत्तारॆ :- हागॆ प्रणामवन्नॆसगुवदरल्लि अवर अभिप्रायवेनॆन्दरॆ अदरल्लडगिरुव समस्तार्थगळू बोधितवागि अदु तम्म शिष्यवर्गक्कॆ सेरिद अह्मदादिगळिगॆल्ला अदर माहायु प्रकाशिसलि ऎम्बुदु. अर्थवु-ई मूलमनव, महत्ताद मनॆ वॆन्दु भाविसि, अदर स्तोत्रमूलक नमस्करिसि मङ्गळाचरणॆयन्नु माडुत्तारॆ. अदु हेगॆ महत्तादुदॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ वेदवैदिकम्________________
9780 श्रीमद्र हस्यप्रिय सारे श्लो, यदन्त स्थम शेषेण वाह्मयं वेदवैदिकव तस्ट् व्यापक मुख्याय माय महते नमः ॥ ६१ ॥ वेदनाल्कु वेदगळ, इदरिन्द अवुगळ सारवत्ताद भागवाद उपनिष तुगळु म ख्यवागि हेळल्पट्टव, वैदिकम्- आ वेदगळन्ननुसरिसिये उपदेशिसुव तत्सम्बन्ध विरुव स्मृति पुराणॆ तिहासगळु, हीगॆ श्रुति
त्यादि रूपवाद, सायं - वाकिनिन्द हेळल्पडुव शब्दराशिय, अशेषण - अवुगळल्लि प्रपन्ननिगॆ बेकागिरुव ऒन्दन्नू बिडद हागॆ समस्तवू, यदन्तस्थं - याव मूलमदल्लि तत्वहित पुरुषा र्थगळाद समस्त अभिप्रायगळू, अडगिवॆयो, तस्कृ J अन्तर व्यापक मुख्याय - षडक्षर, द्वादशाक्षर मॊरलाद व्यापक मन गळल्लि मुख्यवाद, महते माय - तत्वहित पुरषार्थगळन्नॆल्ल समग्रवागि यथावत्तागि प्रकाशपडिसुव स्वरूपवुळ्ळदादुदरिन्द मह ताद महिमॆयळ्ळनाय नमः - मब्रह्मक्कॆ नमस्कारवु. ४६१ 3 ताक्षरवु- ई मरक्कॆ परम माहाय हेगॆ ऎम्बुदन्नु पूरार्धदिन्द तिळिसुत्तारॆ-श्रुति स्मृति पुराणेतिहासगळल्लि, मोक्षा र्थियागि प्रपन्ननागलु याव सारभूता र्थगळु बेको, अवॆल्लवू इदरल्लि अडगिरुवदरिन्द अदक्कॆ विशेष माहायु ऎन्दु हेळु तारॆ. वाह्मयनु ऎम्ब प्रयोगवु, प्रथमतः परमात्र निश्वसन रूपवागि, अनन्तर उच्चारणा नुच्छारण रूपदल्लि गुरुविन्द शिव निगू शिष्यनिन्द प्रतिष्यनिगू, हीगॆ अध्ययन अध्यापनरूपदल्लि उप देशवादुदरिन्दागलि वाह्मयवु; अथवा आकारोवै सवाक् ऎम्ब शुत्यनुसारवागियागलि वाह्मयवु. वेद वैदिकवॆल्ला अक्षर रशियाद प्रयुक्तवागलि वाह्मयम् ऎम्ब प्रयोगवु. अष्टाक्षर मनवु श्रुतियल्लि नारायणानुवादकदल्लि उपपादिसल्पट्टु, अदर माहात्मयु, ततोमृतमश्नुते ऎन्दू, नारायण सायुज्य मना ज्योति ऎन्दू, मुगिसिरुवदरिन्द सुव्यक्तवु. हीगॆ अष्टाक्षर मनवु श्रुतिस्मृ त्यादिगळल्लि प्रतिपाद्यवागिरुवदू अल्लदॆ, आ मनदल्लि प्रसन्ननिगॆ बेकाद सत्ववू अन्तर्गतवागिदॆ ऎन्दु हेळुवदक्कागि अशे पेण यदन्तस्थ ऎम्ब प्रयोगवु. ई प्रयोगवु “वाचीमा विश्वा भुवना न्यता । ऋजोयजूंषि सामानि तवार नानिच । सत्वम् अक्षक्षगान्तस्थं यान्यद पिराज्यम्” ऎम्ब________________
मूलमाधिकार श्लो. इहमूलव संस्कृत मर्थ मशेषण कश्चिदनु भवति । स्पटिक तलनिहित निधिमिव देशिकदन चक्षुषा जन्म १६२। प्रमाणवन्नु अनुसरिसिदन्तायितु. ऎल्ला वॆदार्थगळू ई मूल मनदल्ले अडगिवॆ ऎम्ब प्रमाणद बलविरुवदरिन्द ई मूलमन्त्रवु सकल वेदगळ मत्तु तदुपब्रह्मणगळ सारवत्ताद अर्थगळ सह वॆम्ब भाववु. व्यापक मनगळु द्वादशाक्षरवाद वासुदेव मवु, षडक्षरवाद विष्णु मन्त्रवु इत्यादिगळु. इवुगळल्लि अष्टाक्षरवु मुख्यवादुदरिन्द व्यापक मुखाय ऎम्ब प्रयोगवु. व्याप्य व्यापकगळ व्याप्तिय कण्ठोक्ति इरुवदरिन्दलागलि व्यापक मुख्यवाद मन्त्रवु, अथवा अदरल्लि महत्ताद अर्थगळु शाब्दवागियू आर्थवागियू तोरिबरुववरिन्दागलि, अथवा महताद निरति शय प्रय जन प्रतिपाद्यवागिरुवदरिन्दलागलि « महते ननाय नमः” ऎम्ब प्रयोगवु मन्त्र) शब्दद अर्थवु मन्तारन्त्रायते इति मनॆ ऎन्दादुदरिन्द, जन्म जरामरणादि दुःखगळिन्द रक्षिसुवन्ताद्दॆम्ब भाववु. " मूलक्कॆ अर्थवु-हिन्दिन श्लोकदल्लि तत्वहित पुरुषार्थ मॊदलाद सकल शास्त्रार्थगळु अष्टाक्षरदल्लि अडगिवॆ ऎन्दू, आदुदरिं दले अदु महत्ताद प्रभाववुळ्ळदॆन्दू हेळिदरु. हागादरॆ अवॆल्ल वन्नू सरियागि तिळिदिरुव सत्सम्प्रदाय सिद्धराद सदाचार Fरु दॊरॆयुवरो ? अदु यारिगॆ वेदवु ? इत्यादि शस्त्रागळल्लि सदा चार कटाक्षदिन्द ऎल्ले ऒब्बॊब्बरिगॆ अदर उपदेशवॆल्ला दॊरॆयु तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. इह - शास्त्रार्थगळिगू सम्प्रदायार्थग *गू तुम्बा गौरवविल्लदिरुव ई लोकदल्लू कूड, मूलमन संवृतं मूलमन्त्रदल्लि गोप्यवागि अडगिरुव, अर्थं - अभि प्रायवन्नु, द्रव्यवन्नू ऎन्दु इन्नॊन्दु अर्थवु मुन्दॆ स्पटिक तल निहितनिधि मिव ऎन्दिरुवदरिन्द द्रव्यवॆम्ब अर्थवू तोरिबरुत्तदॆ. अशेषेण. यावुदॊन्दन्नू बिडदॆ सम्पूर्णवागि, कश्चि-यावनो ऒब्ब सुकृतियाद, जन्मु - जन्म जरामरणादिगळिगॆ सिक्कि नरळुत्ति रुव प्राणियु देशिक दत्तेन चक्षुषा - सदाचारनिन्द उपदे शद मूलक कॊडल्पट्ट दिव्यज्ञान चक्षुस्सिनिन्द, स्पटिक तल निहित निधि निव - अन्तह समस्त अर्थगळू आ मन्त्रदल्लि संवृतवागि,________________
२९४२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे गूढवागिद्दरू, सदाचार्य दत्त दिव्य चक्षस्सिनिन्द स्पटिक शिलॆय कॆळगॆ इडल्पट्ट, निधिय हागॆ नकवागि, अनुभवति - कण्डुकॊण्डव नागि अदरल्लि स्वारस्यवन्नॆल्ला अनुभविसुवनु अदरल्लि अष्टु स्वारस्यवु अडगिरुवदरिन्द अवुगळ स्वारस्यवन्नॆल्ला गवहिसि आनन्दिसि तलॆ तूगुव नॆम्ब भाववु अनुभवति ऎम्ब शब्ददिन्द तोरिबरुत्तदॆ. निधि शब्द दिन्द तत्वहित पुरुषार्थगळॆल्ला अदरल्लि अडगिवॆ ऎम्ब भाववु. तात्सर- ई मूलमन्त्रद महिमॆयन्नु समग्रवागि तिळिदिरु ववरु अति विरळरॆन्दु कश्चि त ऎम्ब प्रयोगदिन्द द्योतितवागिरुवाग तावु ईग आ वस्त्रद प्रभाववन्नु कुरितु हेगॆ बरॆयलु उसकवि सु तीरि ऎन्दु यारादरू प्रश्निसिदुदादरॆ, तमगू कूड अदरल्लि सं तवाद अर्थगळ स्वारस्य ग्रहणवू सम्प्रदाय रीत्या तम्म सदा चाररु दयपालिसिद ज्ञानचकस्सिन मूलकवे उण्टादुदॆन्दू, अद रिन्द तमगॆ उण्टागिरुव आनन्दवू सह निरतिशयवादुदॆन्दू, वाचक रिगॆ ई श्लोकद मूलक तिळिसुव हागॆ तोरुत्तदॆन्दू हेळुवहागॆ इदॆ. अन्तह सदाचारर उपदेशविल्लदवनु इन्तह निरतिशयानन्द वन्नु ऎन्दिगू हॊन्दलारनॆम्ब भाववू इल्लि सूचितवु. तमगॆ तम्म परमाचाररिन्द प्राप्तवाद असदृश उपकारवन्नु मनस्सिनल्लिट्टव रागि श्री देशिक वररु “ अध्यासीन तुरङ्गन विलसिज्जि ह्वाग्र सिंहा सना दातारा दिह देवतां सवधिका मन्नां नम न्यामहॆ”ऎन्दु बहुवागि कॊण्डाडिरुत्तारॆ. श्री हयग्रीवरु याव महानुभावर नालिगॆय तुदियन्नेसिंहासनवन्नागि माडिकॊण्डु महत्ताद उ रदेश वन्नु माडुव हागॆ माडिरुवनो अन्तह परमाचाररिगॆ समनाद अथवा अधिकवाद बेरे देवतॆ यारन्नू नानु काणलिल्लवॆन्दु हेळिरु तारॆ- ई सन्दर्भदल्लि “यस्यदेवे पराभक्ति य थादेवे तथागु तस्मिते कथिताह्य र्थाः प्रकाशने महात्मनः॥” ऎम्बुदु अनु सन्धेयवु-यारिगॆ परम पुरुषनल्लि ऎन्तह श्रेष्ठवाद ऐकान भक्तियुण्टो अन्तह भक्तिये हागॆये सद्दुरुविनल्लि इद्द दे यादरॆ, अन्तवनिगॆ इल्लि हेळल्पट्ट साभिप्रायगळू प्रका शिसुत्तवॆ ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द मूल मट्टदल्लिरुव अर्थगळन्नॆल्ला (इदु द्वय चरम श्लोकार्थगळिगू उपलक्षणवु ऎल्लरू उपदेशिसलु साध्यवे इल्लवॆम्ब भाववु व्यक्तवु. साचारराद अप्पुळ्ळारवर कटाक्षदिन्द ई अमोघगळाद रहस्यार्थगळॆल्ला तमगॆ________________
मूलमाधिकार लभिसितु ऎन्दरॆ ऎल्लरिगू लभिसीते ऎम्बुदु द्योतितवु. इल्लि इह ऎम्ब प्रयोगदिन्द कलि प्राबल्यदिन्द अधररूप दोष दूषित जगत्तिनल्लि ऎम्ब भाववु तोरिबरुत्तदॆ ; “कल् कारयुगं धरं कत्तु मिच्छति नरः । स्वामिद्रोहीति तं मत्सा तन्नॆ प्रषते कलिः” ऎम्बुदु ई सन्दर्भदल्लि अनुसन्धेयवु ; सम्प्रदायवू, गुरु भक्तिय, गुरूपदेशदल्लि ममतॆय तुम्बा कम्मियागिरुव कालदल्लि ऎम्बुदु इह शब्दार्थवु. आदरॆ ईगिन कालवेनो अधरो धरं ग्रसति ऎम्बुवहागिरबहुदु; आगिन कालवु हागॆये ऎन्दरॆ अदू हागॆये ऎन्दु “वेदे सञ्जातखेदे मुनिजनवचने प्राप्त नित्यावमाने सज्जर्णॆ सर्व सति तदन गुणे निष्पमा ई प्रमाणे । मायावादे समोदे कलिकलुष वशाचून्य वादे विवादे धरत्राणाय योभूतृ जयतु भगर्वा निष्टु घण्टावतार ऎम्बुक्तियिन्दले सरियल्लवॆन्दे तोरिबरुत्तदॆ. साधारणवागि मन्मद अर्थवु बहळगूढवागिरुवदरिन्द म संवृत व- र्थ ऎम्ब प्रयोगवु. आदुदरिन्दले सद्दुरुविन उपदेशद आवश्यकतॆयु, जन्नु ऎम्ब प्रयोगवु, जन्म जरामरणगळन्नु हॊन्दुवप्राणि ऎन्दु हेळि, अधिकारियल्लि शास्त्रादि ज्ञानशून्यतॆयन्नु प्रदर्शिसुत्तदॆ. आदुदरिन्दले देशिक दत्त चक्षुस्सु आतवनिगॆ आवश्यक वॆम्ब भाववु, अन्तवनिगू सुकृत परिपा * द मूलक देशिक दत्त ज्ञान चक्षु यावाग लभिसितो, आग आतन ज्ञानवु ’ न्नागि प्रकाशिसुव दॆन्दू, मूलमनार्थगळॆल्ला सुव्यक्तवॆन्दू, हेळुत्तारॆ, हेगॆ व्यक्त ऎन्दरॆ, स्पटिक तलनिन्त निधिमि स्पटिक शिलॆय कॆळगॆ सिक्किरुव निधियु हेगॆ स्पटतरवागि काणुत्तदो हागॆ ऎम्ब भाववु, व्यक्तवल्लदॆ संवृत वादुदु ई देशिक कृपॆयिन्द स्पटिक शिलॆय कॆळगिरुव निधियहागॆ सुस्पष्टवॆन्दु हेळिदन्तायितु. सदाचार्य कटाक्षविल्लदॆ ई अमोघ मनद महिमॆयन्नु अरियलारॆनॆन्दु व्यक्तवागि तिळिसल्पट्टितु. अन्तह सदाचार्य स्थानदल्लि सरियाद गुरुवु दॊरॆयुवदु तुम्बा कष्टवु. सदाचार्यनु ऎन्तवनॆम्बुदु मुन्दॆ ३०नॆय अधिकारदल्लि चर्किसल्पडुत्तदॆ. आदुदरिन्द अतिशयित ज्ञाननिष्टॆय, अतिशयित आचार निष्ठॆयू इरुव गुरुवन्नु हुडुकिकॊण्डु होगि आश्रयिस तक्कद्दु मुमुक्षुविन इतिकर व्यतॆयु ; हागॆ इल्लदवरन्नु आचार्य सनदल्लि वरिसुवदरिन्द आश्रयिसिद अधिकारिय कोरिकॆयु ऎन्दिगू________________
२९४४ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे वृत्तानुवाद पुरस्सरं रहस्यत्रयाणां पदवाक्य योजनानि क्रमेण प्रतिजानीते, सत्वस्थरु अनुसयङ्गळान सारतमार्थङ्गळ्ळियु, ईडेरदु. इदु तुम्बा मुख्यवाद विषयवादुदरिन्द चॆन्नागि गमनिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. उदर पोषणॆगागि वेषवन्नु धरिसिरुव वरन्नु मुख्यवागि त्याग माडतक्कद्दु ; एकॆन्दरॆ अन्तवनन्नु स श्वरने अनुग्रहिसुवदिल्लवु चन्नागि तिळिदु ज्ञानियागियू कर्मनिष्ठॆ युळ्ळवनागियू इरुव आचार्यन आवश्यकतॆयन्नु श्री कृष्ण भगर्वा रवरु “तद्विद्धि प्रणिपातेन परिप्रश्नॆन सेवया । उपदेक्षन्ति तेज्ञान ज्ञनिन स्तत्वदर्शिनः” ऎन्दु (१, ४३४) तावे अर्जु ननिगॆ उपदेशिसिरुत्तारॆ, अन्तह गुरुवु सिक्कुवदु दुर्लभवॆन्दु “मनुष्याणां सहस्रेषु कश्चितति सिद्ध ये” (१, ७-३) ऎम्बल्ल मत्तु “समाहा सुदुर्लभः” (गी, ७-१९) ऎम्बल्ल तिळिसिरु त्तारॆ. ई श्लोकदल्लि, कश्चित् ऎम्ब शब्ददिन्द ऎल्ले ऒब्बॊब्बनॆम्ब र्थवु तोरिबरुवदरिन्द, अन्तवरु यारादरू उण्टॆ ऎन्दरॆ तावू तम्म शिष्य प्रशिष्यरुगळू सह अन्तह बहु दुर्लभरल्ले सेरिद वरु ऎम्बुदन्नु ग्रहिसबहुदु. इन्तह दौर्लभ्यवन्नु हिन्दॆये सारनिष्क र्षाधिकारदल्लि शाखा नानु परिसितेन मनुना मूलेन लब्दा त्मकः । ऎन्दु हेळि, सार यदि कश्चिदस्ति भुवने नाथ *योधस्सनः ऎन्दु विशेषवागि उपवादिसिरुत्तारॆ. अवरुगळु नाथ मुनि, यामुनमुनि, रामानुजमुनिगळु ऎम्ब भाववु. अदन्ने इल्लि पुनः ज्ञापिसिरुत्तारॆ. इन्तह सारज्ञनु यावाग आदनो आग अदर महिमॆयिन्द परवशनागि विशेषानन्दवन्नु हॊन्दुवनॆम्बु दन्नु अनुभव’ ऎम्ब प्रयोगदिन्द व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. इदरल्लि स्पुट तरवागि तोरुव अर्थगळु यावुवॆन्दरॆ तत्वहित पुरुषार्थगळ प्रकाशनॆय . हिन्दॆ हेळिदुदर अनुवाद पुरस्परवागि रहस्ययगळ पदवाक्य योजनॆगळु क्रमवागि तिळिसुवदागि प्रतिज्ञॆ माडुत्तारॆ. हिन्दॆ २६ अधिकारगळिन्द हेळिद समस्त अभिप्रायगळन्नू सज्ज हवागि हेळि, हिन्दॆ हेळिदुदक्कू मुन्दॆ हेळुवदक्कू सङ्गतियन्नु________________
(S) २९ ५ आपत्तिनुद्दॆय स्थिरीकरण प्रकारवु, प्रति सादिव. इव, यॆल्ला प प आ शिक्किर रहस्यप्रियर पदवाक्य योजनॆगळिरुक्कुन्नुडि शॆल्लुगिरोम्. व्यक्तपडिसुत्तारॆ. हीगॆ सह शिक्षकगळल्लि सूक्ष्मवागि हेळिद अभि प्रायगळन्ने विस्तरिसि हेळुववरागि मूरु रहस्यगळू हेगॆ आवश्यकवु? अवुगळल्लि याव अर्थगळु उपदेशिसल्पडुवुवु? ऎम्बुदन्नु प्रतिज्ञा वाक्यरूपदल्लि अप्पणॆ कॊडिसुत्तारॆ. सत्वस्थरु - समृद्धियिन्द राजस तामसगळन्नु कळॆदुकॊण्डु ऐहिकदल्लि वैराग्यवन्नु हॊन्दि, मोक्षपप्तियल्लि मात्रवे अभिलाषॆयिरुव मोक्षार्थिगळिगॆ अनु सन्धयळान मुख्यवागि अनुसन्धान माडबेका सारतमार्थ *युव - उपनिषत्तुगळल्लि सा भूतगळागि उपादेयगळागि सारतमवॆनिसुव मूरु रहस्य गळिगॆ सम्बन्ध पट्ट अभिप्रायगळन्नॆल्ला, हिन्दॆ अथा नशासन भागवॆनिसिद २२ अकारगळल्लि, मत्तु अव तिनुडैय आ अर्थानु रासन भागदल्लि हेळल्पट्टवुगळ स्थिरीकरण प्रकार गैयुवु - समस्यॆगळाद अक्षनगळिगॆल्ला समाधानवन्नु हेळि, आ अर्थानु शासन भागदल्लि हेळल्पट्टिदुदन्ने स्थापिसि हेळिद प्रकारगळन्नू सह, अनन्तर स्थिरीकरणभागवाद २०-२६नॆ नाल्कु अध्यायगळल्लि, प्रतिषन्न मान - तोरिबरुव प्रतिपादिन - हिन्दॆ विस्तरिसि हेळिदॆवु. इल्लि सत्वस्थरु ऎम्ब प्रयोगदिन्द इल्लि तावु उपदेशिसुवदॆल्ला मोक्षार्थिगळिगॆ बेकादविषयवे विना बलभ कुगळाद सत्वस्थरुगळल्लदवरिगॆल्लवॆन्दु हेळिदन्तायितु. इल्लि सारतमा र्थकैयुव तावु शास्त्रदिन्द ई सन्दर्भदल्ले ग्रहिसिरुव सर्व वेदान्तोदितवाद अरगळन्नॆल्ला हेळलु साध्यविल्लदुदरिन्दलू शास्त्र नन्त्यदिन्दलू, शिष्यवर्गवु अल्प कालवन्नु मात्र ई उपदेशक्कॆ कॊड लु अर्हरादुदरिन्दलू ई प्रपत्ति शास्त्रार्थवन्नु ग्रहिसलु हॊरटरॆ अनेक देहयात्रॆ मॊदलाद एषयगळाद विघ्नगळिरुवदरिन्दलू,सार सारतरगळन्नु त्यजिसि सारतमवादुदन्नु मात्र हेळिदॆवॆन्दु सार निष्ठ र्षाधिकारद अभिप्रायवन्नु ज्ञापिसिदरु. हीगॆ ई मूरु रहस्यगळल्ले इवॆल्ला उपसादितवॆन्दु हेळिद नन्तर, ई मूरु मनॆगळल्लि तोरुव ई अर्थगळन्नॆल्ला ऒट्ट सेरिसि व्यक्तपडिसि अवुगळ माहात्रॆयन्नु प्रद र्तिसुवनॆन्दु प्रतिज्ञावाक्यवन्नु मुन्दिन वाक्यदिन्द वय पालिसुत्तारॆ. 3________________
रहस्यश्रयॊ पषा दने पौय९पर्यस्य कारणगॊ ह आपल् मुल्प तिरु मन- परशेष क र स स्ववादिगळ तळॆवुत्तु अदु खत्तालॆ समस्त प्रतिबन्धक निन्न पूर्वक नरस पुरुषार्थ प्राप्तिय ई चियाद, त्वक्कियर्ष, विळ इदयल्लावु हिन्दॆ जोळिगॆ समत्व अर्थगळन्नॆल्ला ऎन्दरॆ विद योजनॆ, वाक्य योजनॆगळिन्दुण्टागुव अभिप्रादगळन्नॆल्ल प्रकाति स्पिक्किर-व्यक्तवागि तिळिसुव, रहसयल् - रहस्यदल्लि, चद वाक्य योजनॆगळु, इरुळ्ळम्पडि - इरुव क,पवन ऎन्दरॆ र तो बरुव “मवन्नु, कॊबुगिरि - केळनवु उपदेशिसुवॆवु. ऎम्ब भाववु. पदवाक्ययोजनॆग* *यद निद ऎल्ला अर्थगळन्नु हेळुवदिल्लवु. अवुगळिन्द प्रधार्थनाद अर्थगळु जी व्यक्तपडुत्तवो, हागॆ उपदेशिसुवॆवॆम्ब भाववु हीगॆ हेळुवदरल्लि आशिकक्रिये मॊदलाद दोषगळु यावुवू इल्लवॆन्दु प्रतिभॆ माडिदन्तायितु. आदुदरिन्द बरव विश्वासक्कॆ आळवाद आ आर्थि गळॆम्ब भववु ज्योतितवु. पदवाक्य योजनॆ ऎम्ब दण्डॆ पडॆय जनॆयिन्दलू वाक्ययोजनॆयिन्दलू कोरिरुव अर्थगळन्नु उण्ट रीतिसुवॆनॆन्दु हेळिदन्तायितु. रहस्यश्रय द उपपादनॆयल्लि पूर क्रमगळिगॆ कारणवन्नु हेळुत्तारॆ अनेकर दैय ई रहस्यत्रयगळल्लि मॊदलु मलमन्त्रद वन्नू कॊनॆगॆ चरम श्लोकवन्नू उपपादिसि पदयोजनार्थगळन्नु तिळिसलु कारणवेनॆन्दु प्रश्निसबहुदु, अदक्कॆ उत्परवन्नु दयपालि सुत्तारॆ. अव ल . आ मूरु रहसगळु, र्मुड - मॊदलु तिरुमन - अष्टाक्षर मत्तु परशेष कैकरणॆ स्वरू पाडिग, तानु परमात्मनिगॆ शेष भातरागिरुव आनन्द नन, तन्न मत्तु पर सम्बन्ध स्वभावादिगळ उपास .प २८ ववुगळू हेळ तिन्दत निम्मवू परमपुरुषार्थ ई यिले आना________________
उ कायाधिकार सूरि मलयाधिकार युड्डाक्कुम्, इप्पडि अधिकारियान तॆलु रवर पालक पसु पुरुषार्थ पियछे सरति श पु- षार्थवाद परमात्मनॊन्दिगॆ समानवाद भोगानन्द मत्तु *सिगॆ सुविध कैर वन्नु माडुव सम्पत्तिन व्याप्तियल्लि, रु ८, न्यू, ऊरॆ. न्यू, बळस्सितु - उण्टुमाडि, उपायाधिकार पूयॆ - हषा रूपवाद ३दायदल्लि सम्पर्काधिकारव टुमाडि दैयवर मूलक भरन्यासवन्नु माडुवदक्कॆ स इ ई योग कॆयनु, उत्ताकु उण्टुमाडुत्तदॆ; इल्लि रति र कट्टगळिन्द मोक्षाधिकारिगॆ बेकाद अथि सामर्थ्य गळॆरद हट * अधिकारिगॆ इवॆरडु अवश्यकवॆन्दु हिन्दॆ आर्थिन ” ऎम्ब कॆकरल्लि उपनादितवु. ९१४नॆय पुटतन्नु नो स्वार्थियागि हैद मूलक भर सासुष्ठानक्कॆ आदुदरिं मूल मन्मथ उपषादनॆयु मस्त उप षादनॆय दृयक्कॆ पूरभावि इ बेकॆम्बुदु एर्पट्टितॆम्ब नादनु. द्वयद मलक भरना नष्यानक्कॆ अवश्यकवाद सत्य पान वन्नू ई मूलमनव प्रकाशपडिसि तिळिसुत्तदॆम्ब भाववु, मूलवन्यद अर्थग्रहणदिन्द उण्टागुव ज्ञानगळु यावुवॆन्दरॆ (१) तन्न मत्तु परमात्मन स्वरूप स्वभावगळू, आतनिगू तनगिरुव सम्बन्धवु तानु परमात्मनिगेने शेषभूतनु मरतन्त्रनु ऎ ऒ ज्ञानवु (२) तनगॆ प्रस्तवागिरुव प्रति बन्धक रूपदल्लिरुव समस पुण्य पापगळु कळॆदु अनिष्ट निवृत्तिय परम पुरुषार्थ रूपवाद इष्ट प्राप्तिय उण्टागबेकॆम्ब आशॆयू, मत्तु अदरल्लि त्वरॆय (३) इदक्कागि तानु भरन्यासवन्नु अनुष्ठिसबेकॆम्ब ज्ञानवू सटॆ उण्टागु तवॆन्दु हेळल्पट्टितु, इल्लि परशेष क रसस्वरूपादिगळ्ळि तॆळिसित्तु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द हिन्दॆ प्रधान प्रतितन्त्राधिकारदल्ल, अर्थ पञ्च काधिकार तत्वयाधि कालदल्लि हेळल्पट्ट अर्थगळॆल्ला इदरल्लि अडगिवॆ ऎम्ब भाववु ज्ञापिसल्पट्टितु. पव्य प्राप्त भावगळु पर मात्म जीवात्मरल्लुण्टॆम्बुदु ई मध्यदल्लि तोरि बरुत्तदॆ ऎम्ब भाव इदरिन्द सूचितवु, आ दि पददिन्द उपाय विभागाधिकार परिकर विभागाधिकार, राज्य प्रवदनाधिकारगळल्लि हेळल्पट्ट सिपाय साधॆ पाय स्वरूजिगळु सूचिसल्पट्टवु. मृप्ति________________
ननय फल सेकारत्वकॊपाय विशेषानुष्ठान प्रकार द्वयन निळिदनागि प्रकातिक्कुव. इवु साय विशेष एरोधियु तलगबेकॆन्द, अनिष्ट निवृत्ति इडी प्राप्तियु साध्यविल्लवॆन्दु अर्थपञ्चकाधिकारदल्लि हेळिद विषयवु, समस्त प्रति बन्धक निव्यक्ति पूळवरमपुरुषार्थ प्राप्तियिले रुचि ऎम्ब प्रयोगदिन्द सूचिसल्पट्टितु. इष्ट प्राप्ति रूपवाद परम पुर तार्थवु यदनवॆन्दु सम्पूर्ण ब्रह्मानुभवाधिकारदल्लि हेळल्प दुदू सह आनुवाद माडल्पट्टितु. उपांया धिकार ऎम्बुदरिन्द उपाय विभागाधिकारद २, मन हेळल्पट्ट अभिप्रायगळु सूचिसल्पट्टवु. ई मेलॆ अर्थानहासन भागदल्लि कल्पट्ट, समस्त * पूर्तिय इरद मनव त्रदल्लि नाय 1 ई मूल मन्त्रदल्लि आडगिवॆ ऎम्ब धा३०द “आ वल्” ऎन्दार 23504,03 VA3.8.3. नन ऎ द. क Cla उपाय सुान मन्त्रवे हेळुत्तार. इनु कर हेळल्पडुत्तिदॆ. इक्ष अधिकारिय नव नुडैय. हीगॆ मानव ज्ञानदिन्द सहायवनुष्य न अधिकारियागॆ नव - फल पक्ष सत्व - परमात्मनिगॆ श्री भूतवागियू सतगिय इरह तनगॆ फलापेक्षवु यावुदॆन्दरॆ : नवियन्नु प्यवागि 30 : हेळल्पडुवदर अम कनागि, उषाय विशे - 2) नॆक्कित प्रकारक्कॆ शरण् गति रूपवाद खाय एशेषद अनु डिद द्वयं - व्ययमवु, विळद ओदल्ल इब्बन क्रमदन्नु, पॊ मनॆगॆ प्रतिकवन् , कटकरवागि प्रकाशिसुत्तदॆ. गैयद मनुष्यन प्रकारवू, उत्तर खण्डदल्लि इदरि मगद हटवू हेळल्पडुत्तवॆम्ब भाववु. आदुदरिड मूल________________
मलमाधि कारु विधिक्किरद करॆदुक, इम्मॆ मतु कक्षणॆये ऎल्ला आर्थरु कामगवन्, आर्थवागवुदु काणला मागिलु ओरॆले ओनु नोक्कायिक्कुम्, उपायानुष्ठानरूप करणमनवादुवरिन्द मरवु ऎम्ब भाववु. हीगॆ इतर साकल्लवे? मूरनॆय चरम श्लोकद उपयोगवेनु ? ऎन्दरॆ मुन्दिनवारदिन्द तिळिसुत्तदॆ. ई भर न्यास रूपोपायानुवानवन्नु माडतक्कद्दॆम्बुदन्नु करपु कवु विधिसुवदरिन्द परम ऒकोशदेश मन्त्रवॆन्दु हेळुत्तारॆ. इवु ताय विष, द्वय मन्त्रद मूलक मुखद भरन्यास रूपवाद उवाय विशेषवन्नु, विधिरहु - विधि ऎन्दरॆ आज्ञारत दल्लि बोधिसुवन्ताद्दु. द्वयमठवु अनुष्ठानवागि मुख्यव, अदु ऒन्दे सलो, मूलमन्त्र चरन श्लोकगळू सह अवश्यकवो? युइरर ज्ञानवू बेकॆ ? ऎन्दरॆ मूर भरन्यासविषयवागिद्दरू मद आवश्यनन्नु हेगॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. मूरर तात्पर्यगळु बेरॆ * ऎन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. इन्नॆ नम् - ई मूरु मन्त्रगळल्ल, तनिनि - प्रकृतक्कागि, ऎल्ला अर्थ कुम - त हित पुरुषार्थगळ विषयवाद ऎल्ला तात्सर्यगळू, शब्द मागवुदु अर्थ माग पम काजिला मागिसुव - शाट वागियू अर्थवागियू मर कबन्दरॆ, ओले - ऒन्दॊन्दरल्लि, ओव्रु - ऒन्दॊन्दु भावव, कॊळ्ळायिरुळु - प्रधानवागि उपवादित मागिदॆ. मूलमन्त्रदल्लि प्रधानाभिप्रायवु आधिकार प्राप्तियू, परम कर् तोपदेश रूपविधिय, मुख्यवागि उनवाडि तप्पु, ऎम्ब भाववु. इदरिन्द अधिकार सम्पादक न इ ानु द्यय चरम कगळल्लि अष्टु व्यक्तवल्लवॆन्दू, द्वयदल्लिरुव अनुष्ठा नवु नरहतल्लण अष्टु दृक्तवल्लवॆम्बुदू, चरम श्लोकद विधिरूप हितोपदेशवु मिक्कॆरडरल्लू व्यकवल्लवॆम्बुदु द्योतितवु. मूल मन्त्रदिन्द स्वरपानवू, द्वयदिन्द आ ज्ञानद मूलक अना नवू, चरम अकदिन्द अनुष्ठानद समर्थनॆय, केळल्ल हुववु ऎम्बुदु सङ्ग्रहभिप्रायवु. आदुदरिन्द मरण आ दरणीयगळु, प्रथमतः मूलमन्त्र मूलक अधिकार प्राप्तिय, अनन्तर डै________________
दल्लि अनुष्ठानवू ऎन्दु हेळिद क्रमवेनो सरिहोकरु तु. आद चरम शोकन विधि प्रवास क वादरॆ निधियाद नन्तरवल्लवॆ अनुष नवु, ५ मदरिन्द चवॆ त्रिकवाद सन्तरवने स्वयमापन ननवु ऎन्दरष तन्दरॆ अदक्कॆ समाधानवन्नु अप्पणॆ कडिस एनॆन्दरॆ-अदर तिलगॆगळ उपपायप्प रन्दु हैय लभागद उसक न न किकदल्लि अडगिरुव रिन्द मूर मन्त्र स्वय, करळु कवॆम्ब कनवु नादुवॆ ऎन्दु हेळतार चरम शोक मन्त्रद उनवादनॆयॆन्दू भाविसुवद ई भाववन्ने मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ, अथवा ’ नुष्ठाननिधि यन्नु हेगॆ आनुसबेकॆन्दन्नु सर्व धरा सरि क’ ऎम्बुदरिन्द, हे, अन्तह भरना सानुषानदल्लि स्वर्ण निन उंरागुवुदक्कागि चरनु लोकदल्लि मानकं मत पूरक- ऎम्ब प्रयोगगळिरुवदरिन्द, ‘वैयासनद प्रकर इवु चरशिकवॆन्दू भाविसबहुदु. अनुष्ठान क्रमवन्नू हेळि अधिकारियल्लि महा विश्वासद स्थिरीकरणवु माडल्पसुवदरिन्द कैया – नङ्गसॆ, चरमलॆ कद उसपादनॆयु उ सपन्न ऎम्ब भाव, मुमन्त्रदल्लि परतत्वद मत्त जीवात्मन स्वरूपविधानवे भवा ‘सक्कॆ अवश्यकवागि, अदे प्रधानांशवु कन्य प्रागॆ बेकाद अन ‘का’द मत्तु अदरिन्दुण्टागुव फल इ ने मत्तु नागि वृददल्लि * मर रवु, जन कॊळदल्लि ई ककागति वाद नि स सन : हनिय मुख्यर, इवुगळन्नु मनस्सिनल्लि डॆतद्दु. आदुदरिन्द * ऒन्दॊन्दरल्लि ऒन्दॊन्दु प्राधानदिन्द सुट्टिरुव ददिन्द मर * आवश्यकवे विना ऒन्दॊन्दे सर) मर न वू चन, कवादु दरिन्दले रत्रयवॆन्दे तम्म नामदेयवायितु ऎम्ब भाववु शास्त्र * हळ्ळदिन्द, द अमृतदिन्दलू ऎल्ल नन्न त्यजिसि सारतमनादवरु मात्रवे हेळुत्तेनॆ, सल्पक्कॆ मगुणवागिये ई मर अवश्यवागि उसलादितवॆ नट इनवु रहस्ययदल्लि परस्पर प्रायगळ विवरणॆयुण्टु, तिरुम८ - मूल मनन, प्रति पद८ - पॆ निलु हदवाद पइवर प्रथमाक्षरल् - ॐ ऎम्बल्लिरुव, अ, उ,________________
s मूलमाधि कार लद स्यये अनोन्य विवरण निवरणीय भावो तिरुमल् प थम पदल् प्रथमाक्षरले सङ्क्षिप्त मान शरण्य पर (त) त्वयम्, इदिल् मध्यम तृतीयपद ङ्गळिले ४ले प्रतिपन्न मान उपायो पेय,धैयुव आज्ञॆ ने विशदमाक्कुकिरदु द्वयव . व कारगळल्लि मॊदलनॆय अक्षरवाद आकारदल्लि, सङ्क्षिप्त मान-सङ्क्षेप, वागि अडगिरुव, शरण परयुव , “अकारो विष्णु…” “ अकारो विष्णुन चकः” “अकारार्थॆनिष्टु…” “आकारोविष्णु रित्य कॊ” इत्यादि प्रमाणानुसारवागि, सर्व लोकक्कू रक्षक नाद श्रीमहाविष्णु विन सर्वोत्कृष्टतॆ यन्नु, शरण्य परतत्वक्कॆ युव ऎम्ब पाठवादरॆ, सत्वलोक शरण्यनान श्री महाविष्णुवे जगत्कारणनागि तन्मूलक लक्ष्मीपतियाद परतत्ववाद श्रीमहाविष्णु वन्नू, ऎम्बर्थवु. इदिल् ई अष्टाक्षर मत्रदल्लि, मध्यम तृतीय पदले ऎरडनॆय पदवाद नम्म शब्ददल्लू, मूरनॆय पदवाद नारायणाय ऎम्बुवुगळल्लि प्रतिपन्न मान तोरिबरुव, उपायो सेय नैयुन्- नमश्यब्ददिन्द शरणागतिरूप उपायवन्नु नारा यण शब्ददिन्द उपेयवाद प्राप्यवन्नू, अडैव् - हॊन्दुविकॆ यन्नु, द्वयं - व्ययमाव, निशदवाकुकिरदु - व्यक्तवागि तिळिसुत्तदॆ. परदेवता परमार्थ्याधिकारदल्लि हेळल्पट्ट श्रीयः प तिये परतत्ववॆन्दू, साङ्ग प्रपदनाधिकारदल्लि हेळल्पट्ट भरन्यासवे उपायवॆन्द फलवु परिपूर्णानुभवादिकारदल्लि हेळल्पट्ट शेषि कैङ्कय्य प्राप्ति ऎन्दू, व्यक्तवागि द्वयवु तिळिसुत्तदॆम्ब भाववु. शरण्य परत्ववु अकारदिन्द प्रतिपादनवॆम्बुदु आदरक्षणॆ ऎम्ब धात्वर्थ दिन्दले व्यक्तवु ; अ कारदिन्द तोरिबरुव अर्थगळु नाल्कु (१) जगत रणत्ववु (२) सरक्षकत्ववु (३) सत्व शेषित्ववु(४) लक्ष्मीपतित्ववु, ऎम्ब दागि हिन्दॆये उपपादितवु. अकारवु उपायवन उपेयवन ऎरडन्नू बोधिसुत्त दॆम्बुदन्नु अदरिन्दले ग्रहिसबहुदु. आ प्रमा णवु यावुदॆन्दरॆ - - “ एव ऎक्षर रूपेण करणमिहोदि तम् । रक्षकत्वं धात्वथ९३ शेषि त्वं प द रूपतः : श्रीशत्वं वाच्यगत्याच युज्यते परमात्मनः” हि.गॆ नाल्कु अर्थगळु तोरि________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इल् “प्रव” ऎर पदल् उत्तमनाले विवक्षित मान अधिकारि विशेषयुम्, अर्थसिद्धमान उपायार नैरपेक्ष युव, उपेयल् नमश्यब्द सङ्क्षिप्त मान विरोधि निवृत्यंशयुम् बॆळियिड. गिरदु चरम कम्. बरुत्तवॆ ; हीगॆ रक्षकत्वदिन्द उपायत्ववू, श्रीशत्वदिन्द उपेय त्ववू अकार शब्द ऒन्दरिन्दले तोरिबन्दरू, नमश्यब्दवु शरणागति यन्नू नारायण शब्दवु प्राप्यवन्नू भोधिसुत्तदॆ. नारायण शब्ददल्लि प्राज्यवु व्यक्तवु ; हिन्दॆ अर्थपञ्चकाधिकारदल्लि, “ आद प्राप्यं” ऎम्बल्लि आकारदल्लि सूचितवॆन्दू हेळिरुत्तारॆ ३२७नॆय पुटवन्नु नोडि, इल्लि मध्यम तृतीयपदगळल्लि उपायवु तोरिबरु तदॆन्दु हेळिरुवदरिन्द अल्लि हेळिरुव इष्टॊपायन्तु आयन नमसो ऎम्बुदन्नु मनस्सिनल्लिट्टु उवायवु नमस्सॆम्ब ऎरडनॆय पददल्ल, मूरनॆय पदवाद नारायण शब्ददल्लिरुव आयन ऎम्बु दरिन्दलू बोधितवु ऎन्दु ग्रहिसतक्कद्दु; नार शब्द वाच्यराद जीवा तरुगळिगॆल्ला आयनम् उपायनु ऎम्बर्थवु बोधितवु. आदुदरिन्द मध्यमतृतीय पदवे प्रतिपन्न मान उपाय पेय, ब्र आयुव ऎन्दु हेळिरुवदु क्रमालङ्कार मात्रवे ऎन्दु भाविस तक्कद्दल्लवॆ. हीगॆ ई मरु अभिप्रायगळु (१) शरण्य परत्व (२ उपाय (३) उपेय भावगळॆल्ला द्वयदल्लि व्यक्तवागि उपपादित वागिवॆ ऎम्ब भावव. इदरिन्द मुन्दॆ द्वयाधिकारदल्लि इवुगळन्नु उपपादिसुवॆवु ऎम्ब तत्पवु आद. दरिन्द द्वयवु मूलमाद विवरणवॆन्दू भाविसबहुदॆम्बुदु तात्परवु. मुन्दॆ द्वार्थद विवरणॆय, चररु श्लोकदल्लि उण्टॆ- उपदेशिसुत्तारॆ — इदिल् - ई द्वयमनदल्लि, पूखण्डद कॊनॆ यल्लिरुव, प्रति ऎरपदल् - शरणमहु प्रति पददल्लि गुव, उत्तमनाले विवक्षित मान - नानु शरणुहॊन्दुवन ऎम्ब उत्सव पुरष प्रयोगदिन्द सूचिसल्पट्ट, अधिकार विशेष 3 ऎम्ब शरणप्प, आकिञ्च न्य त्यादिगळिन्द अधिकारियागिरुव प्राप्ताना द तर, अदे सिर्मन उषाय नैरपेक्ष तॆयवर्, - श्री मु न राग १ - प श 02 ऎन्दिरुवदरिन्द तानु अनन्य गति कनागि आतन पादद्यवल्लदॆ बेरॆ उपायवे इल्लवॆम्बुदु अर्थवागि तोरि________________
मूलमाधिकार रहस्यत्रयस्य उपजीवतोपवाद नग. 16 २९५३ इ. मनुव नवक्कु ज्ञानानु स्थान फलनिदानङ्गळाय कॊन्दु धारक पॊषक भोग्य, (१) “व्यक्तं हि भगर्वा बरुवदरिन्द, परम पुरुषनल्लदॆ बेरे उपायविल्लवु मत्तु शरणागतिय परिकरगळ मात्रवल्लदॆ इन्नू याव साधनगळ अपेक्षॆयू इल्लवु ऎम्ब भाववन्नू नमश्यब्द सङ्क्षिप्त मान, उत्तरखण्डदल्लिरुव नाराय नाय नमः” ऎम्बल्लिरुव नमश्यब्ददल्लि अडगिरुव, विरोधिनि वृत्त ०श कैयु - विरोधि परिहार विषयवन्नू, चरमश्लोकवु वॆळि यिडुगिर दु-प्रतिपादिसुत्तदॆ. द्वयमन्त्रदल्लि तोरिबरुव मूरु अंशगळ प्रतिपादनॆयन्नु चरमश्लोकदल्लि काणबहुदु ऎन्दु हेळि द्वयार्थद विवरणॆ यन्नु चरमशॆकदल्लि काणबहुदु ऎन्दु हेळि दरु, आ मूरु अभिप्रायगळु यावुवॆन्दरॆ (१) अनन्य शरणत्व, आकिञ्चन्यविरुव अधिकारि विशेषवु (२) शरणागतियल्लदॆ अन्नोपाय नैरपेक्षवु (३) विरोधिनिवृत्तिय ; इवुगळ विवरणॆयन्नु चरम श्लोकद उपपादनॆयल्लि काणबहुदु, सहवागि अनन्य शरणत्व आकिं चन्यगळु मारुचः ऎम्बल्ल, माडोकु शरणन्द्रज ऎम्बल्लि अन्नोपाय नैरपेक्षवु, मोक्षयिष्यामि ऎम्बल्लि विरोधि निन्न तियू उपपादिसल्पडुवुवु. वद रहस्यवू आवश्यकवागि, हेगॆ उ सजीववॆम्बुदु. हीगॆ मूलमद विवरणॆ यु द्वयवागियू, द्वयद विवर णॆयु चरमश्लोकवागियू आदनन्तर मूरु रहस्यगळआवश्यकवेनु? द्वयवु अनुष्ठान मन्यवागि मोक्षदायकवागिरुवदरिन्द अदु ऒन्दे साकल्लवे? मूरू हेगॆ आवश्यकवॆन्दरॆ हेळुत्तारॆ. धारक पोषक भोग्य गळागि मूरू मोक्षार्थिगॆ उपजीववॆन्दु हेळुत्तारॆ– इवॆ मूव्रम् - ई मूरु रहस्यगळू, नमक्कु - मोक्षार्थिगळागिरुव ननगॆ, अनन्य शरणरागि, अकिञ्चनरागिरुव नमगॆ, ज्ञानानुष्ठान फल निदानङ्गळाय् कॊण्डु धारक पोषक भोग्यळ - स्वस्वरूप परस्वरूप, तत्सम्बन्धादि ज्ञानक्कॆ कारणवागि मूलमवु धारक वागियू, चरमश्लोकवु अनुष्ठानक्कॆ कारणवागि पोषकवागिदॆ, (१) नारदीय________________
श्रीमद्र हस्य यॆसाले देव स्पान * रा र. यम् । अष्टाक्षर स्वरूपेण मुखेष सरिना ते” ऎरहडियॆ, देशि कळॆ ले इरु न्नु, परिवते” 36 रुवु फल वाद परमप्प ष र्थ प्राप्तिगॆ हेतुवागि उपायानु स- पवगि निरतिशय सि-खायकवादन रिन्द भोग्यवागियू, प्रथमोच्छारणॆयल्लि गैवु अन स्थानपरवु, द्वितीयादि जप करदल्लि भोग्यवॆम्बुदू सचितवु. हीगॆ मूलमवु धारकवु’ द्वयवु भोग्यवु, चरमश्लोकवु पोषकवु ऎम्ब भाववु. हीगॆ मूरु रहस्यगळू आश्यकवागि उपजीव्यगळु ऎन्दु हेळट्टवु सस्यक्कॆ भूमियु धारक वागि नी६) मॊदल दवु पोषकवागि बि ऒवु भोग्यवागि हेगॆ सत्यक्कॆ मूरू अवश्यकवो, हागॆ ऎम्ब भाववु. मुन्दिन मूरु वाक्यगळिन्द इवु मगु मगळु धार कपोषक भोग्यगळु हेगॆ ऎम्बुदन्न उप पादिसुत्तारॆ. इवै वनुम् इवु मूत्र, मूल म चरक द्वय मगळु मूरू क्रम वागि, नमक-मॊ क्षार्थिगळागिरुव मगॆ ज्ञानान स्नान फल निवा न छाय् कॊण्डु धाङ्क पोषक भोग्यङ्गल् - मूल मनवु सस्वरपादि ज्ञानक्कॆ कारणवागि धारकवु, ज्ञानवे इल्लदिद्दरॆ अस्तिभारवे इल्लवॆम्ब भाव, चमतवु प्रपदना नषानक्कॆ कारण वागि पोष वहितरवाद निधि इल्लदिद्दरॆ अनुष्ठानवु उण्टा गवदिल्लवु ; हितोपदेशवु उपदेशानुगुणवागि नडॆ यलु निदानवु ऎन्दरॆ कारणवु. हागॆये द्वयवु फलवाद मोक्षपप्तिगॆ कारण वागि तथ प्तियन्नुण्ट माडुवदरिन्द भोग्यव ; प्रथमानुषनवु उवाय वागि, अनन्तरोच्छारणॆ गळॆल्ला तदनु सन्धानवागि भोग्यवॆम्ब इव ; आदुदरिन्द योच्छारणॆयन्नु सतत माडबेकॆन्दु हिन्दॆये हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हीगॆ इवु मूरू धारक पोषक भोग बीळॆम्ब भावदिन्द मूरू मोक्षार्थिगॆ आवश्यकवॆन्दु हेळिदरु. क्रमवागि तिरुव वु हेगॆ धारकवु, चरमश्लोकवु पोष कवु, द्वयवु भोग्यवॆम्बुदन्नु उपादि त्तारॆ. सनक्कॆ कारणवागि हेगॆ स्वादायि क वेबुदन्नु तिळिसुवदक्कागि प्रमाण नन्न ना५रिस तारॆ - भगर्वा - देय प्रत्यक कल्याण गुणाकर नाद, जीवः - स्वयञ्जॆ : सागि प्रकाशिसुत्तिरुव अथवा लीला
- ति________________
शिषय गुहान्धकारक्कॆ कळित्तु सरशेष कै करसमान परि शुद्ध स्वरूप बॆळियिट्टु, सत्ता लाभ सण्णगैयालॆ तिरु मनव धारक म्. ताने, अष्टाक्षर स्वरूपदिन्द, मुखेषु - मवन्नु जपिसुवर वुखदल्लि, परिगते - सञ्चरिसुत्तानॆ, ऎम्बुदु, व्यक्तंहि , व्यक्त वादुदष्टे.” ऎरपडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ; देशिक जि यिलॆ - आचारन नालिगॆयल्लि इरन्न - इद्दु, शिष्यहृदय गुहान्धकार कळितु-शिष्यन हृदय गुहॆयल्लिरुव अज्ञानरूप कत्तलॆयन्नु होगलाडिसि, परशषकरसमान. परमपुरुषनिगॆ तानु शेषभूतनागिरुव तनगॆ मुख्य आनन्दवागिरुव तन्न परिशुद्ध वाद ऎन्दरॆ प्रकृति वियुक्तवागि स्वयम्प्रकाशवागि ज्ञान, आनं दत्त, अमलत्वादि स्वरूपवन्नु, नॆळियिट्टु - प्रकटिसि, सत्ताला भ - स्वरूप ज्ञानवन्नु, हण्णुगै याले उण्टुमाडुवदरिन्द, तिरुमं धरकं मूलमवु धारकवु. देशिकजिगैयिन्द ईमूल मनवू तदर्थवू बरुवदरिन्द अदु शिष्यन अज्ञानवन्नॆल्ला होग लाडि सुत्तदॆन्दु हेळल्पट्टितु ; अदरिन्द शिष्यनिगॆ तन्न स्वरूपज्ञान उ टागुत्तदॆ; तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनु, अन्तह ज्ञानवे तनगॆ सत्तादायकवॆन्दु तिळियवनु; इदरिन्द शिष्यनिगॆ देहात्म भ्रमवू, ताने परमात्मनॆम्ब भयवू, तॊलगु तवॆ :ब भाववु, इदु हिन्दॆ तत्व प्रयाधिकारदल्ले चन्नागि उपपादिस ल्पट्ट त. तन्न स्वरूपवु त) बा अमोघवादुदॆन्दू, “दासभू ता स्वत” ऎम्बल्लि हेळिर व हागॆ तानु परमात्मनिगॆ दासभूतनु ऎन्दु तन्न स्वरूप ज्ञानलाभवु उण्टागुत्तदॆम्ब तात्परवु. इदन्ने हिन्दॆ सारनिष्ट र्षाधिकारदल्लि, “ शाखाना मुदरि तेन मनुना मूलेन लातक” ऎन्दु हेळि, लात्मकः ऎम्बुदरिन्द ई अभिप्रायवन्ने अल्लिय तिळिसिरुत्तारॆ. सत्तालाभवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ ई शे षत्वज्ञानविल्लदिद्दरॆ ईतन्नु अचि आ प्रायनॆम्ब भाववु. “ पॊरुळ् अल्लदवनन्नु ई शेषत्वज्ञानदिन्द “ पॊरुळा” ऎन्दु आळ्वारवरु गळु हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. इन्तह ज्ञानविल्लदवनिगॆ वस्तुत्ववे यिल्ल वॆम्ब भाववु, “अस्ति” शब्द वाच्यनु ई चेतननु, “ना” शब्द वा च्यवु अचित्तु आदुदरिन्द शेगत्य ज्ञानरहितरु अचित्रा यनॆम्ब भाववु________________
श्री मद्रह स्यत्रयसारे चरमोपायलॆ- प्रध कन्नडियन ज्ञान विशेषो पचय हतुव गैयाले शोत शेषमिल्लाद पडि उपायोप देश परवसान मान चरम श्लोकम् पोषक वर्. श्रुतिय हागॆये “अगव सभवति” ऎम्ब वाक्यदल्लि परमा त्मन सत्वशेषित्ववे मॊदलाद स्वरूपज्ञान शून्यनन्नु असत्तॆन्दू, अन्तह ज्ञानवुळ्ळवनन्नु सत्तॆन्दू हेळिरुत्तदॆ. (तै. आ, ६, १) आदुदरिन्द सताज्ञान प्रयोजकवागि मूलवनक्कॆ धारकत्ववु उस पन्न ऎम्ब भाववु. मुन्दॆ चरमश्लोकवु हेगॆ पोषकवॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. चरमोपायले - मोक्षक्कॆ यावुदु कडॆय భువా య వాగి हेतुवागुत्तदो, अदु चरमोपायवु, इन्तह अमोघवाद उपा यवु गीता १८-६६नॆय श्लोकवाद “ सधरा परित्यज्य” वॆम्बल्लि हेळिरुवदरिन्द अदु चवकवॆन्दु व्यवहरिसल्पट्टिरुत्तदॆ; आदुद रिन्द चरनो प्रायत्तिलॆ ऎन्दरॆ चामश्लोकदल्लि उपपादितवागि परमहितदिन्द उपदेशिसल्पट्ट उपायदल्लि, प्रवरि कु मूडियान - द्वयमन्त्रद मूलक अनुष्टिसुव हागॆ माडुव, नविशेषोप चयहेतुवागैयाले - ज्ञान विशेष समृद्धिगॆ हेतुवागुवद रिन्द, शोतव्यशेषविल्लाद गडि - अन्तह ज्ञानदिन्द शरण गतियन्न नुसि कृतकृत्यनागबहुदादुदरिन्द, कॆळबेकाद उपायान्तर रूपदल्लि शेषवेनू इल्लद हागॆ, उपायोपदेश परवानमान, उपायद सौलभ्य सौशील्यादि माहात्रॆयन्ने फलवागि वुळ्ळ चरमश्लोकम् पोषकम् – चरम श्लोकवु पोषकवु. शरीर वृद्धिगॆ हालु मॊसरु मॊदलाद आहारगळु हेतुवागि हेगॆ पोष कगळो, हागॆ ज्ञानस्वरूपनाद ई मुमुक्षुविगॆ परम हितरूपदल्लि साध्यॆपायवु “तस्य च वशीकरण तच्छरणागतिरेव” ऎम्बर्थ वन्नु सूचिसुव “मामेकं शरणं प्रज” ऎन्दु चरमश्लोकवु उपदेशिसुवदरिन्द, जनसरूपनाद ई चिदपनाद आताविगॆ ई परम हितोपदेश रूप ज्ञानवे आहार रूपदल्लि पोषकवॆम्ब भाववु, यावाग 6 ई उपाय जिनवु उण्टायितो इन्नु यावुदर अपेक्षॆयू बेकिल्लवॆ, सिपायनु ताने निन्तु नडॆसुवनॆम्ब भाववन्नु शोक शेषविल्लद सडि ऎ- ब प्रयोगवु________________
मूलमाधिकार सदु चारण ता ले परम पुरुष र्थ हेत.वाय् कॊण्ड सदानुसन्धानत्तालॆ कृतार्थनाल्कु गैयाले द्वयम्भोग्यम्
- 3 सत्तदॆ. ई अर्थवू कूड चरमुक पूार्धदल्ले सत्व धराण परित्यज्य ऎम्बल्लि तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववू द्योतितवु. देहक्किग मृष्टान्नव पोषकवु. ज्ञानस्वरूपियाद परिशुद्धात्मनिगॆ ज्ञानवे पोषकवॆम्बुदन्नु इल्लि ग्रहिसतक्कद्दु. इल्लि ज्ञानवित पोपचय हेतु वॆन्दु चरमश्लोकवु हेळल्पट्टिदुदरिन्द परम हितवन्नू अदर माहात्मियन्नू अदु मुख्यवागि तिळिसुत्तदे विना अनुष्ठानपरवाद मन्मवल्लवॆम्बुदु बोधितवु ; अनुष्ठान मवाद रो द्वयवु ऎम्ब तात्सरवु. मुन्दॆ द्वयवु हेगॆ भोग्यवादुदॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ- सहृदु चारणत्तालॆ ऒन्दु सल सद्गुरुवु हेळिदुदन्ननुसरिसि शिष्यनु उच्चरिसुवदरिन्द, परमपुरुषार्थहेतुवाय् कॊण्डु- मोक्षक्कॆ हेतुवागि, अनन्तर सदानुसन्धानत्ताले “द्वयमर्था नुसन्धानेन सह सदैवं वा” ऎन्दु यतिवररु कृतकृत्यनाद तनगॆ इतर प्रवृत्तिगळु यावुवू इल्लदॆ सत्व कालदल्लू द्वयवन्नु अर्थानुसन्धानदॊन्दिगॆ उच्चरिसुत्तिरबेकॆन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुव मेरॆगॆ, यावागलू हीगॆ आनुसन्धानमाडुवदर मूलक, कृतार्थ नाल्कुगैयाले - साधिसल्पट्ट परम प्रयोजनवुळ्ळवनन्नागि माडु वदरिन्द, द्वयवु भोग्यवादुदु, सत्मष्ट गुरुवु यावनो अवनन्ने आश्रयिसि प्रार्थिसिदरॆ, अवरु ई अनुष्ठानमवन्नु हेळु त्तारॆ. अदन्नु ई अधिकारियु उच्चरिसतक्कद्दु; इदन्नु सक्कदुच्चरिसतक्क द्दागि अदे परम हितोपायवागि परिणमिसि परम पुरुषन प्रसन्नत युण्टागि मोक्षवु लभिसुत्तदॆम्बुदु परम शास्त्रार्थवु. प्रतिदिनवू सन्ध्यापन्दनॆगळिगॆ अण्ण वागि मूलव नै, द्वय चाम श्लोकगळन्नू सह, अव्यासादिगळ मूलक जपिसनक्कद्दु सत्सम्प्रदायवागिरुत्तदॆ ; अदू अल्लदॆ ई द्वयमवु सहृदच्चारणॆयिन्द इन्तह निरतिशय सुखवन्नु १टुमाडि पुनः दुःखरूपराद जन्मगळन्नु तप्पिसुवदरिन्द ऎष्ट अ. 1दु ऎन्दु अवर अथ सन्धानवन्नु इतर व्यासं ग- दिगळु “वु इल्लद कारल्लि तिरुवागलू नडॆयुवागल द्रॆय ज्ञा कायन्नु माडबेकॆन्दु रु गुरुपिनिन्द उपदेशिसल्पट्टि________________
इव श्रीमद्र हस्यय सारे आष्टाक्षर महामस्य ऋषिजृम्बो देवतादि विषय. तिरुम नुडैय ऋषिशृन्दॆ.. देवता बीज शक्ति वर्णविनियोगस्थान न्यासादिगळ अन्नोकल्प सम्प्रदाय ळुक्कीडाग कण्णु कॊळ्ळदु, रुत्तदॆ. इन्तह उच्चारणॆ मत्तु अर्थानुसन्धानकालगळल्लि अदु भोग्यवॆम्ब भाववु ; निरतिशय पुरुषार्थ दायिकवु ई मनवु ऎम्बुदरिन्द, सन्दनादिगळ हागॆ भोग्यत्ववु अष्टाक्षर महावनद ऋषि छन्दस्सु देवतॆ मॊदलाद विषयगळु. इव ई मूरु रहस्यगळल्लि, तिरु मत्ति नुडैय अष्टाक्षर मन्मद, ऋषि, छन्दस्सु, देवतॆ, बीज, शक्ति वर्ण, विनियोग स्थान, न्यासवॆन्दरॆ करन्यास, हृदयादि न्यास, इवे मॊदलादवुग इन्नु, अन्नोकल्प सम्प्रदायज्ञळुकु ईडाग - आया नारा यणात्मक रण गर्भादगळल्लि हेळिरुवदक्कनुसारवागि, कण्णु कॊळ्ळदु - तिळिदुकॊळ्ळतक्कद्दु, ई न्यासादिगळु बहु प्रकारवागि बेर बेरॆ कल्पगळल्लि हेळिरुवदरिन्द अवरवर सम्प्रदायानुगुणवागि ग्रहि सतक्कद्दॆम्ब भाववु. अनेक कडॆ शास्त्रगळल्लि ई मनवु उपपादित वागिरवदरिन्द ई विषयगळल्लि व्यत्यासगळुण्टॆम्ब भाववु. सन्ध्यावन्दनद उपस्थानानन्तर, तन्न गुरुपरम्परॆयन्नू तनिय गळन्नू हेळि, नमस्करिसि, सन्ध्यावागि जपमाडुव क्रमवु इल्लि सूक्ष वागि तिळिसल्पडुत्तदॆ. मूलवन्मद मूलकवागिये प्राणायाम स माडिद नन्तर, अस्य श्री मदष्टाक्षरमस बदरिकाश्रम वासी श्रीमन्नारायण ऋषिः, देवीगायत्रि छन्दः, परमात्मा श्रीमन्नारायणो देवता, अं बीजं, आयशक्ति, विष्णु सव, शुवर्ण, उदात्तादिस्वरः, श्री वैकुण्ठ क्षेत्रम् अथवा स्नानं, स्व स्वामिभाव सम्बन्ध, श्रीमनर यण प्रीत्यर्थ विनियोगः करनासवु- ओ - आ स्वाभां नमः । नमः – पर्ज नीन्न नमः : नारायणाय मुध्य ब्यां नमः । ॐ - अना ० नमः । नमः - कनिकां ननः । नारायणाय कन्तल करदृष्माभ्यां नम________________
(4) मूलमाधिकारः मूलमनस्य माहात्य ० उपनिषदाद्यनेक शास्त्रषु प्रसिद्ध म्. २९५९ इत्तिरुव माथत्व ण कठादु पनिषत्तु क्कळिलु, मत्तु म् मादि (सत्व) शास्त्रज्ञळिलु, नारायणात्मक हैरण्यगर्भादि नारदीय बोधायन दि बहुविध कल्प इलु, प्रसिद्ध वैभवमायिरु कुं हृदयादिन्यासवु-ॐ - ज्ञानाय हृदयाय नमः, - नमः-ऐश्वराय शिरसे स्वाह), नारायणाय-शक्ति शिखाय्कॆ 38 वौषट्, ॐ बलाय कवचायहुं, नमः-नेत्रा ब्यां • तेजसे वौषट्, नारायणायरायााय फट्, भूर्भुवस्सुव रोमिति दिब्बन्ध ध्यानं- सव्यं पादं प्रसार श्रीतदुरितहरं दक्षिणं कुञ्चयित्वा । जानुन्यादाय सत्येतर मितरभुजं नागभोगे निधाय । पश्चाद्वाहुद्वयेन प्रतिभटशमने धारर्य शङ्खचक्र । देवी भूषादिजुद्दो जनयतु जगतां शर वैकुण्ठनाथः॥ अनन्तर ई मन्मवन्नु अष्टोत्तर शतसङ्ख्यया जपिसतक्कद्दागिरु तदॆ. हीगॆ सन्ध्या कालगळल्लि जपिसुवदरिन्द समस्त पापवू परिहार वागुत्तदॆ. कृतकृत्यनिगॆ उत्तराघवु परिहारवागुत्तदॆ, न्यासादिगळ ऎम्बल्लिरुव आदिपददिन्द, तत्त्व, सम्बन्ध, ध्यानवे मॊदलादवु मूलदल्लि हेळल्पडदिरुववॆल्लवू सण्ण हीतवु. मूल मनद माहात्मियु उपनिषत्ते मॊदलाद अनेक शास्त्रगळल्लि प्रसिद्धवु. ऎल्ला मन्त्रगळिगिन्तलू ई मूलमन्त्रक्कॆ माहात्मयु एत रिन्द ऎन्दरॆ अदरमहाय, उपनिषत्तु मॊदलुगॊण्डु अनेक ऋषि प्रोक्त शास्त्रगळल्लॆल्ला कॊडल्पट्टिरुवदरिन्द प्रसिद्दवॆन्दु हेळु शालॆ-इरुवन्नं - ई ’ ष्ठवाद मावु, आदरण करारु निषत्तुग४८ - 42 - किरोपनिषत्तु, कठोसन्निप 2) शब्ददिन्द सुबालोप ओ, हेळल्पट्टितु, “ए ఆది________________
२९६० श्रीमद्र हस्य त्रयसारे wwwww पट्टदाञ्च, वाचकं देवा उपजीवन्ति विश्ववाचङ्गन्धा, पशवो मनुष्या, वाची मा विश्वा भुवनान्यरि ता” ऎम्बुदु आदि शब्दार्थवॆन्दु सारप्रकाशिकॆयवरु हेळिरुत्तारॆ-इवुगळल्ल मत्तु मनादि शास्त्रगळल्ल ऎन्दरॆ स्मृतिगळल्ल, नारायणीय हैरण्य गर्भनारदीय बोधायन मॊदलाद, बहुविध कल्प सूत्रगळल्लि प्रसिद्धथव मायिरुकु - प्रसिद्धवाद वैभव वुळ्ळद्दागि रुतदॆ. अथशिरोपनिषत्तिनल्लि ओनमो नारायणायति मपासक- वैकुण्ठभुवनलोकं गमिति योहत्यॆ नारा यण स्याक्षरं पदमध्यॆति, अनसजवः सत्व मायरेतिनिं दतः प्राजापत्य, रायसॆषङ्गोप, ततो मृतत्व मत्तु ते” इत्यादि, कठश्रुतियल्लि ई मनदल्लि प्रणव विषयदल्लि “ सत्व वेदायत्नद मामनन्ति, तपांसि साणि च यद्वद, यदि च्छ ब्रह्मचञ्चर, तपदं सङ्ग हेण ब्र विद्यो मित्येतत् ” ऎम्ब वाक्यवन्नु काणबहुदु. हागॆये सारदीय प्रमाणवु यावुदॆन्दरॆ “यथा सद्वेषु वेदेषु नास्ति नारा यणात्परः । तथा सद्वेषु मषु नास्ति चाष्टाक्षरात्परः । भूर्धबाहु रद्यात सत्य पूत्वं ब्रवीमि वह पुत्रषा शृणुत न मष्टाक्षरात्परः सत्ववेदान्त सारार्थं संसा रार्थनतारकः : गरष्टाक्षरो नृणाम् अपुनर्भव काङ्क्षिगाम् । ऐहलौकिक मैश्वरं स्वर्गाद्यं पारलौकिकम् । कैवल्यं भग वन्नञ्च मनॆयं साधयिति । किं तत्रबहुभिर्मति किं तत्र बहुव्रः । नमेनारायणायेतिम स्वार्थ साधकः । खचॆ यजूंषि सामानि तथैवाथर्वणानिच समष्टाक्षरां तं यज्ञाव्यद वाह्मयम् । अष्टाक्षरस्तु प्रणवे आकारे प्रणवस्थितः । तस्माद ष्टाक्षरं मं मद्धक्कॆ र्ऎत कपैः । सा कालेनु जप्तव्यं सततं चात्मशुद्धये । अषामपि विप्राणां किषं हि प्रणश्यति । उल्ले सन्नॆ उपासीत तस्ता द्विप्रॊ विरुद्धये? इदर तात्सरवेनॆन्दरॆ हेगॆ ऎल्ला देव गळल्लि नारायणनिगिन्त श्रेष्ठनाद देवतॆ यिल्लवो, हागॆये ऎल्ला 3 वनगळल्ल अष्टाक्षरक्किन्त श्रेष्ठवाद मत्रविल्लवु ओ शिष्यरे बहु क्किन्त लक्कॆ ऎत्ति निमगॆ सत्यवन्नु हेळुवॆनु केळि; अष्टाक्षर मनॆ दिल्लवु. आ मवु समस्त वेदद सारार्थवु; संसार________________
मूलवन्नु धिकारः व्यापकनां मध्यॆ मूलमनॆ परमो मस्त JFLO मास्तरळिराल् भगवन्न अधिकमानारो लवु, अनन्तङ्गळन भगवन्मन्त्रळ् तन्निल् व्यापकत्रय मधिकमानालु वुदु, (१) मनां परमो मनॆ गुदानां गुह्यमुत्तमम् । पवित्रञ्च पवित्राणां मूलमन्न प्रयोजनवन्नु इळिसुवन्ताद्दु ; मोक्षार्थिगळागिरुववरिगॆ ई वनवु गतियु ऎन्दरॆ आश्रयवु अथवा आधारवु इहलोकव ऐश्वर्यवन्नॆल्ला मत्तु स्वर्गादि परलोक भोगवन्नू कैवल्यवन्नू परमात्म सायुज्यवन्नू ई मनवु साधिसुत्तदॆ. इतर बहुमन गळिन्दलू बहु व्रतगळिन्देनु ? नमो नारायणाय ऎम्ब मनवु ऎल्ला चतुध पुरुषार्थवन्नू साधिसबल्लदु. ऋग्यजुस्सा माधत्वणा र्थवॆल्लवू मत्तु इतर वाद्रू पविषयवॆल्लवू अष्टाक्षरदल्लिरुत्तवॆ. अष्टाक्षरवादरो प्रणवदल्ल, अकारदल्लि प्रणववू, इरुत्तवॆ. आदुद रिन्द पापगळन्नु नित्य नैमित्ति कानुष्ठानदिन्द कळॆदुकॊण्ड नन्न भक्तरु गळिन्द आत्मशुद्धिगागि सन्ध्याकालगळल्लि ई मनवु जपिसल्पडतक्कद्दु. इतर द्विजरि पापगळन्नॆल्ला ई मावु होगलाडिसुत्तदॆ; आदुदरिन्द विप्रनादवनु सन्ध्यावन्दनवादनन्तर “सन्ध्यायाम् अष्टाक्षरवन जरं करि” ऎन्दु सब्बल्पिसि जपिसतक्कद्दॆम्बुदु ई श्लोकगळ तात्सरवु. व्यापकनगळल्लॆल्ला मूलमन्नवु सत्य मनवु. ई विषयवन्नु सप्रमाणवागि उपपादिसि आळ्वाराचाररुगळ दिव्य सूक्तिगळ मूलकवागियू सत्कृष्टमवॆन्दु ऒम्भत्तु हेतु गळिन्द स्थापिसुत्तारॆ.-मानर आलम् - अन्यदेवतॆय मगळिगिन्त, भगवन्मळ् – परमात्मनन्नु कुरित मगळु अधिकमानाल्वुम् - श्रेष्ठवादवुगळाद हागू, मत्तु अनन्तङ्गळान-अनेकगळाद, भगवन्मनगळ् तन्निल् भगवन्नन्नगळल्लि, व्याप कत्रयं-नारायणाष्टाक्षर, वासुदेव द्वादशाक्षर, विष्णु सड क्षरगळाद मूरु व्यापक मगळु, अधिकमनालुवु-श्रेष्ठ [१] नारदीय १________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे सनातनः” ऎन्नॆयाले व्यापकनन्नळॆल्ला लवु अधिक माय सत्ववेदङ्गळुक्कुं सारमां सानिष्टनिवरन क्षम माय्, सत्व पुरुषार्थ ळुक्कु, साधकवाय, सपा यस्थळक्कुम् उसकारक माय्, सत्ववङ्गळुक्कुं तन्नामधि वादहागू, (१) सनातनः अनादियाद, मलमः- श्रीमदष्टाक्षर म इवु, नाणाम् ऎल्ला मनॆगळल्ल, परमोम– सत्वश्रेष्ठ मनवु. गुह्यानं - तुम्बा रहस्यगळाद उपदेशगळल्लि, गुह्य मुत्तमं - सत्कृष्ट रहस्यवु, पवित्राणां - पापहरवागि आ कारणदिन्द महापवित्रवादवुगळल्लॆल्ला, पवित्रञ्च, पाननाशकदल्लि स त्कृष्टवागि परिशुद्धवादुदु ; हीगॆ गुह्यानां पवित्राणाञ्च ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द मूरु व्यापक मन्मगळल्लि इदे परमगुह्यवागि परम पवित्रवागियू सत्कृष्टवादुदॆम्ब भाववु” ऎयाले - हीगॆ नारदीय कल्प प्रमाणविरुवदरिन्द, (२) व्यापक मन्मङ्गळॆल्ला तिलु - व्यापक मगळाद श्री वासु व द्वादशाक्षरनगळि गिन्तलू, अधिकमाय - उत्कृष्टवा, २) सत्ववेदळु क्कुं सारमाय - समस्त वेदगळ मुख्य र्थ ळन्नॆल्ला प्रतिपादिसुवरिन्द वेदगळ सारवत्ताद अर्थवुळ्ळद्दागियू, प्रणववे “सत्व वेदा यत्नद मामन” मत्तु शिक्षावल्लियल्लि “ओमिति ब्रह्म” ऎन्दारम्भिसि ब्रह्मपाप्पु ना नीति, ब्रह्मवोपा पोति” ऎन्दु मुगिसि हीगॆ अनेक कडॆगळल्लि प्रणववे तयासारवॆन्दुहॆळिरुवाग अदरॊन्दिगॆ सेरिद मूलमवु प्रयासारवॆम्बुदु कै मुतिक न्यायसिद्दवॆन्दु भाविस तक्कद्दु; (३) सरा निम्म निम्म नक्षमवाय्.अदन्नु सन्ध्यावन्दन काल गळल्लि तप्पदे जपिसुवदरिन्द मोक्षार्थिगॆ आवश्यकवागि बेकाद भक्ति योगक्कॆ प्रतिबन्धकगळाद, पापरूपानिनिवर सशक्तियुळ्ळद्दा गियू, हागॆये उपायानुष्ठानवन्नु माडिद कृतकृत्यन उत्त राघगळाद अनिष्टवन्नु निवरि सुव योग्यतॆवुळ्ळद्दागियू (४)स पुरु षार्थ ळुक्कुं साधक माय, चतुरिद पुरुषार्थगळिगू साधकवागियू, (५) सरोपायळुक्कु उपकारकवाय्- मेलॆ हेळिद चतुरिद पुरुषार्थगळन्नु हॊन्दुव समस्यॆगळाद उपायगळिगू स्वरूपन जनन मुखेन सहायकरवागियू, मोक्षप्राप्तिगॆ करॆयोग ज्ञानयोग सहकृत भक्तियोगवाद________________
मूलमाधि कारः SFLA कारानुग णमाग वैदिकपाल तानिक रूपतालु उपजीवमार्य, व्यास्थव्यापक सतत्व कण्ठक्त मत्ताय सत्वमन नैरपेक्षकर ना, सत्व भगवन्नूर्तिगळुक्कुं साधारण माय्, इरक्कॆयाले साचारर् गळु मि विरुष्ट पोरुवर्गळ, उपासनॆगू, उपकारकवागि ऎम्ब भाववु ; लघपायवन्ननु ष्ठिसुववनिगॆ बेकाद परिकरगळ प्राप्ति, भरन्यासानुष्ठान, इवु गळिगू अनुग्राहकवॆम्ब भाववु ; (4) सत्ववर्णळुक्कुम् - नाल्कु वर्णदवरिगू पञ्चमरिगू सह, इवरल्ले प्रतिलोमानु लोमादि भेदगळॆल्ला सेरिदरु, तन्नामधिकारानुगुणमाग - आ आ वर्णद अधिकारक्षनुगुणवागि, वैदिकरूपालु - त्रि वर्णदवरिगॆ प्रणवसहितवागियू, तात्विकरूपालुम् - इत ररिगॆ प्रणवविल्लदॆयू, उ पटेव्यमाय - हीगॆ जपिसिदरॆ अधिकारिगॆ बेक द सत्तादायकवागिय(७) व्याज्य व्यापक सतत्व कण्ठोक्ति मत्ताय - वा स्यतत्त्वगळु चेतना चेतनगळु, परमात्मनिन्द व्यापिसल्पट्टिरुवदरिन्द व्याप्त गळु, परतत्ववु ऎल्लवन्नू व्यापिसु वदरिन्द व्यापक तत्त्ववु ; हीगॆ व्याप्य व्यापकतत्ववॆम्बुदरिन्द त त्रयवु हॆळल्पट्टितु, हीगॆ सन्त वॆन्दरॆ मूरु तत्वगळन्नू अवु गळ प्रकारगळन्नू अवुगळिगिरुव सम्बन्ध मॊदलादवुगळन्नॆल्ला कण्ठो कवागि उपपादिसुवदरिन्दलू, इतर व्यापक मगळल्लि इष्टॆल्ला व्याप्य व्यापक अर्थ बोधविल्लवॆम्ब भाववु सूचितवु ; व्यापक तत्त्ववु भगवन्तनु, आदुदरिन्द भगवन्तनन्नुद्देशिसिद मनगळाद द्वादशाक्षर षडक्षर अष्टाक्षर मनगळॆन्दु व्यवहरिसल्पडुत्तवॆ. ई अष्टाक्षर दल्लिरुव तत्वबोधवु इतर व्यापक मन्यगळल्लि दॊरॆयुवदिल्लवॆम्ब भाववु : (८) समनरप्रेक्षकरनाय् , आदुदरिन्द ई व क्कॆ इन्नु याव मट्टद अपेक्षॆयू इल्लदॆ, ऎन्दरॆ ई मनॆ वन्नु अधिकरिसुववनिगॆ इन्नु याव मट्टद अपेक्षॆयू इल्लवॆम्ब भाववु, इदे सार्थ साधकवु ऎम्ब तात्पल्यवु. आगलि इदरॊन्दिगॆ द्वयवु करण मवागि भोग्यवु, चरमश्लोकवु हितोपदेशवागि पोषकवु ऎन्दु हेळि, इवू आवश्यकवॆन्दु हेळिदुदक्कॆ विरुद्धवागलि ल्लवो? ऎन्दरॆ ई मूलमनार्थगळ विवरण रूपदल्लि आ मगळु________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे आळ्वा प्रकृतिभिर प्रत्यादरेण उपादेयोयं मन्न. आळ्वारुगळु (१) “र्नि तिरुवॆट्टित्तु कत्त” ऎन्नुम्, उपादेयवादुदरिन्द अनैनननैरपेक्षक्कॆ विरुद्धवल्लवॆन्दु तिळिय तक्कद्दु; (९) सत्व मरिगळुक्कुं समस्त भगवन्तन दिव्य मङ्गळ विग्रह गळाद रामकृष्ण नृसि हादि मरिगळिगू, साधारण मांर्य इरु कैयाले, ई मनवु साधारणवागि अनुकूलिसुवदरिन्दलू, ऎन्दरॆ रामकृष्णादि मनगळु आया भगवन्नूरिय अक्क नादिगळिगॆ मात्रवे योग्यवु ; ई अष्टाक्षरवादरो हागल्लवु, सकल भगवन्नूरिगळ अर्चनॆयल्लि अत्यावश्यकवु ; इदन्नु नित्यादि ग्रन्थग ळल्लि काणबहुदु ; हीगॆ ई ऒम्बत्तु कारणगळिन्द साचाररु गळुम् - नाथमुनि मॊदलुगॊण्डु समस्ताचाररुगळू, इ- ई मूलमन्त्रवन्नु निरुम्बिपोरुवगळ - आगरवन्नु माडि अथवा विश्वासवन्नु तोरि होगिरुवरु; ऎन्दरॆ तुम्बा विश्वासदिन्द ई मावन्ने हॊगळि, मुख्यवागि संस्थॆगळल्लि जपिसुवदू अल्लदॆ, देव तार्चनॆ कालदल्लि ई अष्टाक्षर मन्मद मूलकवागिये अर्घपा द्यादि उपचारगळन्नु माडुव सम्प्रदायवन्नु अवलम्बिसिदरॆम्ब भाववु ; सप्रदायदल्लि ई मन्त्रवे अवरिगॆ मुख्यवागि उपा देयवागित्तॆम्ब तात्सरवु. आळ्वार् प्रकृतिगळिन्दलू तुम्बा आदरदिन्द स्वीकरिसल्पट्टिदुदु. आळ्वारुगळु (१) र्नि तिरुवॆट्टि इत्तु कत्त” “निन्न अष्टा क्षर मनवन्नु हेळि ऎन्दरॆ जपिसि,” ऎन्नु-ऎन्दू, ई तिरुमङ्गै याळ्वार दिव्य सूक्तियु हिन्दॆये ऎरडु सल उदाहरिसल्पट्ट रुत्तदॆ. इदर प्रतिपदार्थक्कू पूरा पाशुरक्कू परदेवता पार मार्थ्याधिकारद ७२७नॆय पुटवन्नु नोडि ; पुनः पुरुषार्थ काष्ठाधिकारद १८७९नॆय पुटवन्नु नोडि, मॊदलनॆय स्थळदल्लि तदीयपरन देवतान्यर त्यागवू, तदीय पर भगवच्छेषवू हेळल्पट्टिवॆ ऎन्दु तिळिसिदरु. ऎरडनॆय स्थळदल्लि मुख्यवागि भागवत शेषत्वद उपपादनॆयु, ई मूरनॆय प्रकरणदल्लि हेळतक्क [१] पॆरि. तिरु. ८, १०. ३.________________
मूलमाधिकार… (२) “ऎळॆत्तु म् ओदुवार् गळ ऎल्ल नाननाळवे” ऎन्नुं विषयवादरो मूलमस्त्रद माहायु; मत्तु नीनल्लदॆ देवतान्त रवन्नु आश्रयिसबहुदॆन्दु हेळुवरॊन्दिगॆ याव विधवाद सम्बन्ध वन्नू हॊन्दुवदिल्लवु ; सम्बन्धवु यारॊन्दिगॆ ऎन्दरॆ निनगॆ दासभूतरागिरुव सात्विकशिखामणिगळाद महा भागवतरॊन्दिगॆ, इदन्नु हेगॆ ग्रहिसिदुदु ऎन्दरॆ निन्न अमोघवाद तिरुमवाद अष्टाक्षरवु अर्थपञ्च कादि सकल अर्थगळन्नु उपपादिसुवदागिद्दरू मुख्यवागि आ मन्म जपदिन्द तिळिदुदु भागवत श्रेषवे ऎम्बुदु. अर्थ पञ्चकार्थगळु ई मूलमनदल्लि ऎल्लि बोधितवॆन्दरॆ, प्रणव दल्लि प्राप्तवाद जीवात्मन स्वरूपवू, नमस्सिनल्लि विरोधि स्वरूपवू, प्राप्पु पायद स्वरूपवू, नारायण शब्ददिन्द प्राप्यनाद भग वन्तन स्वरूपवू, नारायणाय ऎम्बल्लिरुव व्यक्तचतुर्थियिन्द पुरुषार स्वरूपवू, हीगॆ इवु इदे ऎल्ला शास्त्रगळल्लि हेळ ल्पट्टवुगळागि ई मनदल्लि हेळिरुवदरिन्द म ऎल्लाम्पेशि लाम् ऎम्ब प्रयोगवु. ई मन्मदल्लि नान् क उन्दु - नान मुख्यवागि अधिकरिसि तिळिदुदु, र्उअडियार डिमॆ . निन्न भागवत रिगॆ शेष भाववु. इदन्नु ऎल्लि ग्रहिसबहुदु ऎन्दरॆ नमस्सु अहं कार ममकारगळन्नु कळॆयबेकॆम्ब उपदेशवन्नु बोधिसुवदरिन्द, अल्लि भगवत शेषवू अदर ऎल्लॆयाद भागवत शेषवू सूचित वॆन्दु भाविसुवरि : इन्नु कॆलवरु प्रणवदल्लिरुव आकारद लु चतु र्थियिन्द भगवच्छ’षत्रवू भागवत शेषवू व्यक्तवॆन्दू, इन्नु कॆलवरु उकारवाद अवधारणदिन्द तोरुत्तदॆन्दू भाविसुवरु, (२) “ऎट्टळॆत्तु - अष्टाक्षर मनवन्नु, ओदुवार् गळ् - ऒप्पिसुत्ता अभ्यास माडिकॊण्डिरुववरु, वल्ल मान माळ वे . परमपदद निराहकरागुवरु ; परमपदवन्नु सेरलु अर्हरागुव रॆम्ब भाववु ई पूरापाशुरवु यावुदॆन्दरॆ .. ऎट्टु मॆट्टु मॆट्टु मायो रेळु मेळ मेळ माय । ऎट्ट मूनु व्रुवागि निन्नवागिदेव । ऎट्टि नाय बेगडिरै जि निन्नवन पेयर् 1 ऎळुत्तु नोदुव गल् नल्लर् नानन ळने ॥ ७७ ॥ [२] तिरुच्चन्द विरुत्तदॆ. ७७,________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे (३) *ऎळुत्तु वारवागि वोदुवारगळ वल्लर् नान इदर अर्थवु-ऎट्टु मॆट्टु वॆ ट्टु मायर्क-मर, ऎण्टु ऎन्दु हेळिदुदरिन्द प्रकृति मत्तु अवुगळ विकृतिगळू सह २४ तत्व शरीरकनागिरुव, ओर् - अद्वितीयनागि एळुव - सप्त कुलाचल गळागि एळु म् - सप्त समुद्रगळागि, आय् - हीगॆ इवुगळिगॆल्ला आत्मावागि, ऎट्ट मूनु मॊनु मागि ऎण्टु, मूरु मेलॆ ऒन्दु ऎन्नुवदरिन्द, १२, द्वादिशादित्यरिगू अन्तराता वागि निन्न - हीगॆ सत्ववू तनगॆ शरीरवागि, अवॆल्लक्कू आत्मावागिरुव, आदि - ऎल्ला जगत्तिगू कारणनागि, देवन् - ई लीलाविभूतियल्लि तुम्बा ममतॆयुळ्ळवनागि आश्रयिसलु योग्यनागिरुव तेजोमयनाद सश्वेश्वरनन्नु, ऎट्टनाय भेद नोडु - अष्टाङ्ग प्रणामदॊन्दिगॆ, इरॆञ्जिनिनु - आश्रयिसि निन्तु, ऎन्दरॆ शरणागतियन्न नुष्ठिसि, अवन्- हीगॆ ऎल्लक्कु अन्तरात्मवागि, कारणभूतनागि, आश्रयणीयनागि इरुव स्वामिय, पेर् - दिव्य नामगळन्नु हेळि, ऎट्टॆळॆत्तु म् मेलॆ हेळिदवन्नॆल्ला बोधिसुव अष्टाक्षर मन्यवन्नु, ओदुवार् गळ् जपिसुववरु, नानम् - परमपदवन्नु, आळवल्लदे , निरहिसि कॊळ्ळलु समर्थरे सरि. हीगॆ सत्व शरीरकनागि सरान्तरामियागि जगत्कारणनागि, आश्रित वात्सल्यवन्नुळ्ळवनागिरुव सत्येश्वरनल्लि शरण गतियन्ननुष्ठिसि अष्टाङ्ग प्रणामवन्नॆसगि मूलमवन्नु जपिसुव वरु परमपद निराहकरे ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ- (३) ई पूरापाशुरवु यावुदॆन्दरॆ चोर् विल्लाद कादलाल् तॊडरामनत्त राय् । नीररावक्किडन्न निन् मलन लळल । आर्वमोडि इ निन्नवन पेय रॆट्टॆळुत्तुम् । वारवाग वोदुवारगळ ऎल्ल वानमानवे ॥ ७८ ॥ भगवदुपासनक्कॆ सत्येश्वरन शुभाशयवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव दिव्य मक्कळ विग्रहवु आवश्यकवु. परम करुणॆयिन्द प्रेरितनागि क्षीराभि यिन्द बन्दु आश्रितर प्रयोजनक्कागि” एकॆ नारायण शर्मा रार्णवनिकेतनः । नाग सत्यं पुरीं” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ इल्लिगॆ ब नन्नु आश्रयिसि, अष्टाक्षर मनार्थ * है गतोमधुरां बिन्न मळवन्नु धरिसिरुव नि ऎन्द भगवद्मषत्ववन्नु________________
(2) मूलमाधिकारः २९६७ माळने? ऎनु म, (४) नाडनगरमुन नरिय नमो अन्तु, अळविल्लद अनक्कॆ भक्तिरूप प्रेमातिन नदिन्द ई मन्त्रवन्नु जपिसि, आतनन्नु ध्वनिसुवव परम पदवन्नु हॊन्दलु समर्थ रागुवरॆन्दु उपपेशि सत्तारॆ- नीर् - क्षीराब्बिय जलदल्लि, अरावु आदिशेषन, अष्टॆ - हासिगॆयल्लि किडन - मलगिरुव, निन्मलन् - हेय प्रत्यनि- कनाद भगव तन, नलन्कल् - निरतिशय सुखरू स वाद बाद कमलगळन्नु आर् वमोडु - प्रेमातिशयदिन्द, अनन्य भक्तियिन्द, इरैञ्जॆ निन्नु - आश्रयिसि इरुव, शोरु - इतर विषय भोगासक्तिरूप हानियु, इलाद - इल्लदिरुव, कादलाल् - प्रेम विशेषदिन्द, तुडुकु - ध्रुवा स्मृतिरूप चिन्नन माडुव सम्बन्धवु, अरा - विवृत्तियिल्लद हागॆ, मनत्त राय् – मनस्सन्नु हॊन्दिदव रागि, अवन् . आ क्षीराशायिय, पेयर् - तिरुनामवाद, ऎट्टॆ इत्तु - अष्टाक्षर मनवनु, वार वाग - निष्टापररागि ओदुवगळ- अन्तह तदेक निष्ठॆयिन्द जपवन्नु माडुववरु, वानमाळवरे- परमपदवन्नु सेरुवदक्कू परिपूर्णानुभवक्कू, समर्थरे सरि. मन्मनाभवमप्प” ऎन्दू, “मन मन आधत्सॆ मयि बुद्धिं निवेशय” ऎन्दू, “सत्वशुद्ध ध्रुवास्मृतिः” “स्मृति लम्भ सत्व नां वि ५ मोक्ष” ऎन्द, हीगॆल्ला हेळिरुवदरिन्द ज्ञान कानुगृहीत उपासन रूपो ‘पायवु इल्लि तुडुक्का मन
राम् ऎम्बल्लि हेळल्पट्टितु. आ उपासनॆगॆ बेकादुदु दिव्य मळ विग्रह चित्रनवू, उपास्य नल्लि सौलभ्यादिगळु, इवु आतनिगॆ उण्टॆन्द हेळुत्तारॆ.-नीरा नक्किडन्न ऎम्बुदरिन्द लावण्यातिशयवू, आदि शेष सम्बन्धदिन्द आश्रितनॊन्दिगॆ सेरिरुव सौशील्य वात्सल्यादिगळू हेळल्पट्टवु. हागॆये निन्मलन् - ऎम्बुदरिन्द हेयप्रत्यकत्व कल्याण गुणाकरत्वगळु बोधिसल्पट्टवु. नल कळल् ऎम्बुदरिन्द तस्यच वशीकरणं तच्चरणागतिरेव - ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, आ भक्तिमार्गक्कॆ बेकाद अण्ण प्रपदनवू, आ भक्तियोगक्कॆ अशक्तनादवनिगॆ स्वतन्त्र प्रसत्तिय सह हेळल्पट्टवु.“मामेकं शरणंव्रज” “ सर सापेभ्य मोक्षयिष्यामि”ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, हेयप्रतिभटना दुदरिन्द आश्रितन हेय पापगळन्नू होगलाडिसुवनॆम्बर्थवू सूचि (३) तिरुच्छन्द विरुत्त, ७८,________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे तवु. इदरिन्द शरणागतवत्सलनॆम्ब बिरुदु आतनिगॆ सल्लुवदॆम्ब भाव वन्नु हेळिदन्तायितु. भक्तियोगदल्लिरुव अनन्य भक्ति ऎन्तद्दॆन्दरॆ “ प्रीति रूपननु ध्यानं भक्तिरित्यभिधीयते” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ परॆ मात्मनल्लि प्रीत्यतिशयवन्नु व्यक्त पडिसुत्तदॆ ; एतरिन्दॆन्दरॆ ईगिरुव दुःखरूपवाद संसारवन्नु तप्पिसि दुःखगन्धवे इल्लदॆ निरतिशया नन्दवागि तनगॆ समानवाद भोगवन्नु दयपालिसुव करुणा सागर नॆम्ब भावविरुवदरिन्द निरतिशय प्रीतियिन्द उपासिसुवनॆम्बुदन्नु तिळिसुवदक्कागि आवमोडु इञ्जिनिन्नु ऎम्ब प्रयोगवु. “अकारार्थ विष्णुः” “अकारो विष्णु वाचकः” ऎम्बिवे मॊद लाद हेळिकॆगनुसारवागि प्रणववू नारायणाय ऎम्ब पदवू सह धैय वस्तुवन्नु बोधिसुवदरिन्द अवन पेयरॆट्टॆळॆत्तु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. ऎण्टु अक्षरदल्लि आरु अक्षरवॆल्ला आतनन्ने बोधिसु इवॆ ऎम्ब भाववु. “ॐ नमोनारायणायति न प स क8 वै कुण्ठलोकङ्गष्यति”ऎम्ब श्रुत्यर्थवु इल्लि* वारवाग ओदुव गळ् वल्ल नान माळवे” ऎन्दु हेळल्पट्टितु.” ऎन ऎन्दू A (४) इद. एडु निलत्तिल्”ऎम्ब तिरुप्पल्लाण्डि- एळनॆय पाशुरवु निम्म प्राकृत देहवु नाशवन्नु हॊन्दुवदक्कॆ मुञ्चॆये ऎन्दरॆ देहा वसानक्कॆ पूभावियागियॆ, नीवुगळॆल्ला ई संसाराभिमानगळन्नॆल्ला परित्यजिसि, नम्मजॊतॆगॆ बन्दु सेरिरि ऎन्द पूरार्धदिन्द हितोपदेश वन्नु माडि, ई उत्तरार्धदिन्द हेळुत्तारेनॆन्दरॆ-नाड नगरुमुं चिक्क स्थळवासदिन्द हॆच्चु शास्त्र ज्ञानक्कॆ अनुकूलविल्लदवरू, दॊड्ड पट्टणदल्लि वासमाडुवदरिन्द शास्त्रज्ञान प्राप्तिगॆ अनुकूल दॊरॆ तिरुववरू सह, नन्नरिय चन्नागि तिळियुवहागॆ आदरदिन्द “नमो नारायणाय"ऎनु ऎम्बदागि, पाडु नन मुडै हाडबेकॆम्ब मन स्सुळ्ळवरागि, पत्त रुर् - श्रद्धॆयुळ्ळवरादरॆ, वन्नु पल्लाण्डु कूरुमि ने - बन्दु जगद्रक्षकनिगॆ मङ्गळाशासनवन्नु हेळिरि ऎन्दु करॆयुत्तारॆ. इल्लि नमो नारायणाय ऎन्दु अष्टाक्षरद महिमॆ यु कॊण्डाडल्पट्टितु. (५) “नल् वगैयाल्” ऎन्दु हेळिरुवदू “ आलवळु न मिल्ला” ऎम्ब तिगु जिल्लाण्डिन ११नॆय पाशुरद उत्तरार्धवु. पू स्वार्धद अर्थवेनॆरॆ– ई अष्टाक्षर मनक्कॆ सेरिद प्रणवदल्लि बहु स्वास्थ्यवागि उपपादिसिरुवदु भगवच्छेषत्ववु ; इदु चेतनन स्वाभा________________
मूलमाधि कार तस्स 1 नारायणाय” ऎन्नुम् (५) “नलगै यानवनारायण ऎन्नुव, इतिरुमनॆये निरुम्पि पोस्टागळ, ऋषि गळु म् (६) “ बहवो(हि) पि महात्मान मुनय सनकादयः। एक धरवॆम्बुवदु दासभूता ह्यात्मानः परमात्मनः” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ इल्लिन पाण्ड्य दॊरॆयाद शॆल्वनम्बिय निदर्शनदिन्द चॆन्नागि ग्रहिसिरुत्तेनॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. आतनु हेगॆ निनगॆ शेष भूतनो, हागॆये नानू निनगॆ शेषभूतनॆन्दु तिळिसि उत्तरार्धदिन्द हेळुत्तारेनॆन्दरॆ हीगॆ नगैयाल्-नानु निनगॆ सहज किङ्करनॆम्ब ऒळ्ळॆय मार्गदिन्द, नमोनारायणवॆन्नु ऎम्बदागि, नः न ऎम्ब खण्ड नमस्सिनिन्द, नानु ननगल्लवु, परम पुरुषनाद नारायणनिगे शेषभूतनु ऎन्दु, ऎम्ब भाववु, नान हलहरवि - निन्न दिव्यनामगळल्लि अनेकवन्नु अनुसन्धानपूरकवागि उच्चरिसि ऎम्ब भागवु. पवित्तरने - ओ हेय प्रत्यनीकने, उन्नॆ पल्लाण्डु कूरुवने - निनगॆ मङ्गळाशासनवन्नु माडुवॆनु ऎन्दु हेळल्पट्टितु ; इल्लि मुख्यवागि अष्टाक्षर मनवु भगवच्छेषत्क वन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु कॊण्डाडल्पट्टितु. यावाग भगवच्छेषत्वद अर्थवु मन्त्रदल्लि स्थापितवो तन्मूलकवागि भागवत शेषत्ववू उप पादितवॆन्दु ग्रहिसबहुदु. ” ऎन्नुम्-ऎम्बुदागियू, इत्तिरुवन्न कैये - ई मूलमन्त्रवन्नॆ, निरु पोन्सार् गळ - तुम्बा आदरिसिहोदरु ; ऎन्दरॆ हीगॆ अदर महिमॆयन्नु श्लाघिसि होगि रुत्तारॆम्ब भाववु. यारु ? ऎन्दरॆ इदक्कॆ, आळ्वागळुव ऎम्ब कपदवु हिन्दॆ इदॆ. ति हिन्दॆ श्रुति स्मृति मॊदलाद प्रमाणगळिन्दलू, अनन्तर आळ्वारुगळ दिव्य सूक्तिगळिन्दलू, ई मूल मनद माहात्यॆयन्नु उपपादिसिदरु. मुन्दॆ ऋषिवाक्यगळन्नु उदाहरिसि श्लाघिसुत्तारॆ. ऋषिगळु - अतीन्द्रियवादवुगळन्नू कूड साक्षात्करिसुव शक्ति यन्नु हॊन्दिरुवदरिन्द ऋषिगळॆन्दु हेळल्पट्ट सदाचार प्रवर्तक रागिरुववरू, मुन्दॆ ऎनागळ ऎन्दु हेळिरुत्तारॆन्दु अव रुगळु श्लाघिसिरुव प्रमाणगळन्नु उदाहरिसुत्तारॆ.-(4) “सनका दयः सनकरे मॊदलादवराद, आदिशब्ददिन्द सनन्दरे मॊदलाद (६) नारदीय, १, १६,________________
0326 श्री मद्र हस्यत्रय सारे अध्यक्षरं स याश्रित ते जन्मर्वैष्टवं पद व” (७) “यथा सद्वेष देवेप नास्ति नारायणात्परः । तथा सष; मन्ने सु नास्तिचाष्टाक्षरात्परः” ॥ (८) “भूर्ध्वबाहरता द सत्य वरु हेळल्पट्टरु, महात्मनु - जीवात्म परमात्म स्वरूपगळन्नु य थावत्तागि तिळिदु उपायानुष्ठानवन्नु माडि, महत्ताद मन श्यान्ततॆयन्नु हॊन्दिर, मुनयः - मननशीलराद मुनिगळु, अफ्घा करं समाश्रित्य - मत्रगळल्लॆल्ला प्रधानवाद मूलमन्य जपवन्नु कैकॊण्डु, वैष्णव ५ दं – विष्णुविन स्थानवाद दिव्य वैकुण्ठवन्नु जम्मु - हॊन्दिदरु” इल्लि मूल म जपवू दिव्य वैङ्कुठ प्राप्तिगॆ सहकारि साधनवॆन्दु भाविसतक्कद्दे एना अदे अव्यवहितवॆन्दरॆ साक्षा दुपायवॆन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. “स्वल्प मस्यस्य धस्य तायत महतोभयात्” ऎम्बल्लि हेळिरुव मेरिगॆ उपायानुष्ठानद पू भावियागि ई अमोघ मजपदिन्द उपायानुष्ठान सिद्धि, तद नन्तर माडुव ई मजपदिन्द भगव आसवू, बुद्धि पू इराघदल्लि विमुखत्ववू उण्टागि भगवन्तन विशेष प्रीतिसम्पादक वागि यू परिणमिसबहुदु. इदु सन्ध्यावन्दनाङ्गवागि अनुष्टिसतक्कदु दरिन्द, सन्ध्यावन्दनवन्नु फलाभिसन्धियिल्लदॆ अनुष्ठिसुवदरिन्द हेगॆ अदु भगवति सम्पादकवो, हागॆ कड ई जयवू ऎन्दु भाविसतकदु (७) “यथा - हेगॆ सद्वेष देवेषु समस्तरिन्द आराध्य देवतॆगळल्लू, नारायणात् - श्रीमन्नारायण निगिन्त, परः - श्रेष्ठवाद आराध्य देवतॆयु नास्ति - इल्लवो, हागॆये, सनु मत्तेनु - समस्त मन्त्रगळल्लि, अष्टाक्षर अष्टाक्षरक्किन्त, परः - शेष्ठवाद मन्त्रवु, नास्ति - इल्लवु” ; इल्लि ; मल ववू मगळल्लि हेगो हागॆ नारायणन देवतॆगळल्लि ऒब्ब देवतॆ ऎन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु; एकॆन्दरॆ देवतॆगळॆल्ला च रुख मॊदलुगॊण्डु ऎल्लरू जीव कोटिगॆ सेरिदवरु ; नाराण नादरो परततवु, आदुदरिन्द नारायण नू देवतॆ गळल्लि ऒब्ब नॆन्दु ऊहिसतक्कद्दल्लवु. (८) हे पुत्र शी षा ः - हे पुत्र शिष्यरे, अत्र - ई स्थळदल्लि, ई सन्दर्भदल्लि, अद्य - ईग वः - निमगॆ, सत्यपूत्वं - यथार्थ पूरैकवागि- ब्रवीमि - हेळु (७) नारदीय १, ४२, (८) नरसिंह पुराण १८ ३२,________________
वलव प्राधिकारक श्य २९६१ ष्टाक्षरा । तद्ध कान शयन- वा पूत्वं ब्रवीदिनः । ह- पुशिष्य ण त नन त्वरः : तदर्शन परोनि पद स्तन्न मक्कुरु निन शनि है ष्टाक्षर परायणाः ॥” (९) “आसीना वा शिव यत्र कुत्तव : नमोनारायणायेति मनॆक शरणावय” ऎन्नारगळ्, वॆनु, शृणुत, केळि, अष्टाक्षरात् , अमोघवाद मूलमन्न क्किन्त, परः - श्रेष्ठवाद, मनॆ - मनवु, न - इल्लवु; तदर्चन परः - तच्छब्द वाच्यनागि महत्ताद प्रसिद्धियन्नु हॊन्दिरुव भग वन्तन आराधनॆयल्लि निरतरागि, अथवा आ मूलवस्त्रद मूलक ऎन्दरॆ आ मन्मवन्नु जपिसुत्ता भगवद र्चनॆयल्लि निरतनाद, तद्भक्त - आतनन्नु निरतिशय प्रीतियिन्द भजिसुवव, तं . आ भगवन्तनन्नु, नमस्कुरु - नमस्करिसु ऎन्दरॆ आ शरणागतवत्सलनल्लि शराणगतियन्न स्त्रीसु ऎम्ब भाववु ; हीगॆ तदका - हीगॆ आतनन्नु सिद्धपाय वागि वरिसि साधूपायवन्न नुष्ठिसि, अष्टाक्षर परायणा8 - मूल मत्रवन्नु जपिसुव निष्ठॆयुळ्ळवरु, नविनश्यनि - आत्म हानि यन्नु माडिकॊळ्ळुवदिल्लवु ऎन्दरॆ दिव्य वैकुण्ठवन्नु सेरुवरु ऎम्ब भाववु, “(९) यत्र कुत्र - ऎल्ल ऒन्दु स्थळदल्लि आसीनाना - कूत,कॊण्डिरुवरॆ यागलि, शयानावा मलगिकॊण्डिरुवरे आगलि, शिष्य-वा - निन्तिरुवरॆयागलि, “नमोना राय काय” ऎम्ब, मकशरणा वयम् . मूल मनॆवन्ने मोक्षपायक्कॆ साधकवागि उळ्ळवरु नावु” ऎन्दू ऎन्नारळे - ऎन्दु श्लाघिसिरुत्तारॆ. इदक्कॆ क पदवु “ ऋषिगळु” ऎन्दु हिन्दॆ इरुत्तदॆ. इल्लि शरणावयव ऎन्दु हेळिरुवदु मूल मनवे साक्षात्तागि अव्यवहित उपायवॆम्ब भावनॆयिन्दल्लवु, भगव दनुग्रह सम्पादकवाद उपायक्कॆ बेकाद ज्ञानवन्नु कॊडुवदर मूलक सहाय भूतवॆम्ब भाववु. इल्लि परायणा - श्रेष्ठवाद, अयन ऎन्दरॆ गति, आधारवन्नागि भाविसुवरु. ई पदवे नारा यण ऎम्ब शब्ददल्लि इरुत्तदॆ. 66 ई मनक्कॆ गुरूपदेश रूप संस्कारवु आवश्यकवॆन्दु हेळि, (९) नारदीय________________
२९७२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे इरु मत्तॆ सश्वर्र श्री नारद भगवान्य इट्टु श्री पुण्डरीकनन्नु उपदेशिक, अवनुव इये सरम हितमाग केट् पडियाले (१) “पुण्डरीकोपि धराता नारा . अन्तह आचार निष्ठॆयु उत्कारकवागुत्तदॆन्दु दृष्टान्तमूलकवागि उपपादिसुत्तारॆ. इरुमन्मत्तॆ - ई मूलवनवन्नु, स श्वरनु श्रीनारद भगर्वारवरन्नु इट्टु -मूलमाडिकॊण्डु, श्री पुण्ड रीकरिगॆ, उपदेशिक्कॆ उपदेशिसलु, अवनु- आ पुण्यवन्तनाद पुण्ड रीकनू, इत्तॆये - ई मूलमवन्ने, परम हितवागि, केट्ट पडियाले - उपदेश मूलक केळि तिळिदनादुदरिन्द (१) “पुण्डरी कोपि धरा ता, सुकृतियाद पुण्डरीकनू कूड, नारा यण परा यणः - श्रीमन्नारायणने तनगॆ प्राप्य, आधार, गति ऎन्दु नम्बि दवनागि, नमोनारायणाय ऎम्ब अष्टाक्षरं - अष्टाक्षर मन वन्नु, जर्व - नियतवागि जपिसुववनागि’ इत्यादिगळि८’ - ऎम्बिवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि, शूल्लागिर पडि - हेळिरुव मेरिगॆ, इल्लिन आदि पददिन्द क्षत्र बन्धु वृत्तावन्नु हेळुव प्रमाणवु सूचितवु, अदू पाद्योत्तरदल्ले हेळल्पट्टिरुत्तदॆ, इव निष्ठनाय् - तन्न आचाररु उपदेशिसिद ई मश्रेष्ठवन्नु जपिसुवनागि, मुक्त नान् - मुक्तियन्नु हॊन्दिदनु. इल्लि ई मूलमावु परमहितवॆन्दु हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ ; एतरिन्दॆन्दरॆ आचारैरन्नु आश्रयिसि, अवरिन्द उप देशवन्नु हॊन्दिदुरिन्द ; ई इतिहासवु, हिन्दॆये “ पापिष्टः क्षत्र बन्धुश्च पुण्डरीक पुण्यकृत । आचारव यामुक तन्न दाचारर्वा भवेत्” ऎम्ब हितोपदेशद प्रकरणदल्लि हेळल्पट्ट पुण्डरीक वृत्तान्तक्कॆ गुरुपरम्परासारद ५१ नॆय पुटवन्नु पराम्बरिसि; इवरु श्री नारदरन्नु आश्रयिसिदुदू, हागॆये सत्वरिगू उण्टागुव अनुग्रहगळॆल्लवू भगवत् साद मूलकवागिये ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि इल्लि “ सश्वर नारद भगवानॆ इट्टु” ऎम्ब प्रयोगवु. सिद्योपायन अनुग्रहविल्लदॆ याव श्रेयस्स इल्ल वॆम्ब शास्त्रार्थवु इल्लि बोधितवु. श्री नारद मुनिगॆ भगवच्छद्धि वन्नु प्रयोगिसुवदरल्ल, हागॆये इतर महा प्राज्ञरिगॆ उपयो गिसुवदरल्ल, भगवन्तनिगॆ उपयोगिसुवदरल्लू अर्थ व्यत्यास उण्टु (१) पा दत्तर ६, ८१-१२२,________________
मूलमाधि कारः २९७३ यणपरायणः । नमोनारायणायति मनॆ मष्टाक्षरं जर्प” इत्यादिगळिल् शूल्लुगिरपडिये इम्मनिष्ठना मुक्त नानान्, इम्मन (इरुव) तिरुमणियाळा J रुक्कु सद्वेश्वर ताने उपदेशित्तान् 8 इदन्नु श्री पराशररु व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ-भगवच्छब्दवु परमात्मन विषयदल्लि मुख्य वृत्तियुळ्ळद्दॆन्दू इतरॆ प्राज्ञर विषयदल्लि औपचारिक वादुदॆन्दू हेळि,भकारगकार,वकार निरुक्तार्थवन्नु मूरुश्लोकदल्लि हेळि, अनन्तर परमात्मनु षाडुण्य परिपूर्णतॆयिन्द कल्याणगुण कर नॆन्दू हेय प्रत्यनीकनॆन्दू “ज्ञानशक्ति, बश्वर वीर तेजां शेषतः । भगवच्छब्दवाच्यानि विना हेय्कॆर्गुणादिभिः” ऎम्ब श्लोकदल्लि उपपादिसुत्तारॆ. इतररिगॆ प्रयोगिसिदाग उत्पत्तिं प्रळयं जो न भूताना मागतिं गतिम् : वे निदाम विदाञ्च सवाच्य भगवानिति” (वि. पु. ५. ७७-७८) याव प्राज्ञनु परमात्मन सृष्टि स्थितिलयादि व्यापारगळन्नू, क्षेतज्ञरि गुण्टागुव बन्धमोक्षगळन्नू, मोक्षक्कॆ साधनवाद ब्रह्मविद्यॆ “ न, अदक्कॆ सहकारियाद नित्य नैमित्तिकानुष्ठानवन्नू सह तिळि दिरुत्तानो अवनु तुम्बा पूज्यनादुदरिन्द भगवच्छब्द वाच्यनॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्तह प्राज्ञराद नारद महर्षियन्नु आश्र यिसि मुक्तनादनॆन्दु हेळिरुवदरिन्द, इवरुगळिगॆ भागवत सम्भ्र यणरूप उपायवु प्राप्तवागि, अवरुगळु उपदेशिसिद मूल मन्न प्रभाववू दॊरॆतु, मोक्षवु लभिसितॆम्ब भाववु. इल्लि पुण्ड रीक वृत्तात्रवन्नु हेळिरुवदु, ऎन्तह पापिष्ठनागिद्दरू, ई भाग वत संश्रयणदॊन्दिगॆ मूल म प्राप्तियिन्द परम श्रेयस्सु टॆम्बुदु अदे प्रकरणदल्ले पापिष्ठनाद क्षत्र बन्ध, वृत्तान्तक्कू उप लक्षणवु. हीगॆ श्री नारदरु तम्मन्नु आश्रयिसिद सुकृत दुष्कृतिगळिब्ब रिगू ई मनवु उत्तारकवॆन्दु भाविसिदुदु न्यायवो ? ऎम्ब श उण्टादीतॆन्दु भाविसि, सत्वलोक शरणने ई मार्गवन्ने अवलम्बिसि, शिष्य पादेयवागलॆन्दु प्रकटिसिरुव ऒन्दु दृष्टान्त वन्नु उदाहरिसुत्तारॆ- इमन - ई मूल मनॆवन्नु, तिरु मयाळ्वाु - चतुर्थ जातीयराद तिरुमयाळ्वा________________
२९७४ श्रीम ब्रहस्य त्रयसारे अष्टाक्षर मनस्य प्रणव चतुर्थि राहित्य साधिकारत्वम् इदु प्रणवचतुद्धिगळ यॊळिन पोदुसाधिकारवन्नु विड श्री वराह पुराण कैशिकद्वादशि माहात्म, “नमो नारायणेत्युकापाकक पुनरागम ” ऎ रवचन ताले रिगॆ, ताने - श्री नारदादि महा भागवतर अपेक्षॆयिल्लदॆ, ताने उपदेशित्ता९ - उपदेशिसिदरु. श्री तिरुमयाळ्वारवर वृत्तां तक्कॆ दासनु बरॆदिरुव गुरुपरम्परासारद ३७-३९नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि. प्रणव चतुर्थिगळिल्लदिद्दरॆ मूलवन्मदल्लि सत्वरिगू अधिकार उण्टु, नीलरॆम्ब चतुर्थर पुत्रराद ई तिरुमयाळ्वारिगॆ सलोक शरण्यने उपदेशिसिदनॆन्दु हेळल्पट्ट तल्ला, हागादरॆ ई मनवु शूद्रादि साधिकार उळ्ळदॆ ऎन्दरॆ शूद्रादिगळिगू उपदेशिस बहुदो ? ऎम्ब शह्याविगॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. इदु - ई मूलमनवु, प्रणव चतु र्थिगळॊळिन पोदु - मॊदलु अक्षर वाद ॐकारवू, कॊनॆय पदवाद नारायणाय ऎम्बल्लिन कॊनॆय चतुर्थि विभक्तियू, इल्लदिरुव सन्दर्भदल्लि, साधिकार मनु मिडं - तान्त्रिकवागि सत्वरिगू अधिकारवुण्टॆम्ब स्थळदल्लि प्रमाण गळु उण्टॆन्दू अवु यावुवॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. स्वामि देशिकरवरु तावु प्रमाक शरणरॆन्दु हेळिकॊण्डिरुवदरिन्द प्रमाणगळिल्लद अभिप्रायगळन्नु ऎन्दिगू उपदेशिसुवदिल्लव; हागॆये श्री भाष ररू यामुन मुनिगळस ह; आदुदरिन्द अवुगळ पद्धतियन्ने अव लम्बिसिरुत्तारॆ-न मोनारायणेश का.प्रणव चतुर्थिगळिल्लदॆ ई नवनारायण ऎम्ब आरु अक्षरगळन्नु हेळि, " साकः - नायिय मांसवन्नु बेयिसि तिन्नुव पञ्चमनु, पुनरागमत् - हिन्तिरुगि बन्दनु ऎन्दरॆ अथगतियिन्द मेलक्कॆ बन्दनु, ऎण्णर वचन ताले - ऎम्ब वाक्यदिन्द, काट्टि पट्टदु - प्रदर्शिसल्पट्टितु. कृपाक मॊदलुगॊण्डु सत्वरिगू ई मच्चारणॆ यल्लि अधिकार उण्टॆम्बु दक्कॆ प्रमाणवुण्टॆन्दु हेळिदरु, शूद्रादिगळिगॆ प्रणव चतुर्थि e________________
(es) मूलमाधिकार काट्टि पट्टदु, इव्वर्थं (१) नामं शॆल्लि नमो नारायणमे गळिल्लदॆ उपदेशिसतक्कद्दॆन्दु एर्पट्टितु, कॆलवु आळ्वारुगळु ब्राह्मण रल्लदॆ इरुवदरिन्द अवरु हेगॆ ई मनवन्नु स्वीकरिसिदरु ? ऎन्दरॆ अवरुगळ पाशुरगळल्लू “नमोनारायणु” ऎन्दु तान्त्रिकवागिये प्रयोगिसिरुवदरिन्द वराह पुराणद कैशिकद्वादशि माहात्म वच नवे अवरुगळिगू उपादेयवॆन्दु मुन्दिनवाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. आ कैशिक वृत्तान्तवेनॆन्दरॆ- चरक कुलदल्लि हुट्टिद सोमशर नॆम्ब ब्राह्मणनु यथाक्रमवागि यागवन्नु माडदिरुवदर फलवागि श्रीमद्रामायणदल्लि * छिद्रं हि मृगयन्तेत्र विद्वांसो ब्रह्मराक्षसाः” (बा. १२१७) ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ, ब्रह्मरक्षस्सादनु. आग आतनिद्द स्थळक्कॆ पञ्चम जातियवराद कैशिकरॆम्ब भागवतोत्त मरु काक शुद्ध एकादशि रात्रि तिरक्कुरङ्गडि ऎम्ब पुण्य क्षेत्र दल्लिरुव स्वामिय सेवॆयन्नु माडुवदक्कागि होगुत्तिरुव कालदल्लि इवरन्नु कण्डु आ ब्रह्मरक्षस्सु भक्षिसुवदक्कागि बरलु ; आग कैशिकरु तम्म इष्टवन्नु तिळियपडिसि, स्वामियन्नु गानदिन्द आनन्दगॊळिसि खण्डितवागियू बरुवॆनु ; आग नीनु नन्नन्नु भक्षिसबहुदु ऎन्नलु ; इदक्कॆ ब्रह्म रक्षस्सु ऒप्पलागि मनदणिय स्वामियन्नु गानदिन्द आनन्दपडिसि बन्दु ब्रह्मस्सिन ऎदुरिगॆ निल्ललु ; ई महा भागव तर सत्यक्कॆ मॆच्चि आ ब्रह्मक्षस्सु, निन्न वाद फलवन्नु ननगॆ कॊडु, निन्नन्नु बिट्टु बिडुत्तॆ नॆङ्ग हेळितु, ई भागवतरु अदक्कॆ ऒप्पदे होगलु ; आ ब्रह्मरस्सिगॆ परिपक्वकालवु ई भागवतर सम्बन्धदिन्द ऒदगिदुदरिन्द, आ रस “त्वं वै गीत प्रभावेन निस्तारयितु मर्हसि । एवमुकातु चण्डालं राक्षस शृरणं गतः” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ, आ भागवतरन्नू शरणु होगलागि, अवरु आ रक्षस्सिगॆ आ व्रत फलवन्नु कॊट्टिदु दरिन्द, आ ब्रह्मरक्षस्सिगॆ परिशन्द वाद ब्राह्मण जवु प्राप्तवायितु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आ कृषिकरिगॆ माहात्म एतरिन्द वॆन्दरॆ मूलद बन्दवॆन्दु अल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इव्यर्थं - ई अभिप्रायवु ऎन्दरॆ प्रवच र्थिगळिल्लदिद्दरॆ शूद्रादि सत्वरिगू उपदेशार्ह सम्बुदु, तिरुमङ्गैयाळ्वारवर पाशु (0) 20. 2. 09. 0.________________
· श्रीमद्र हस्यत्रयसारे रदल्लि पॊ नगॆ मुनि पातुरगळल्लि सिद्धं - सिद्धवादुदु ऎन्दु हेळु तारॆ : आ पाशुरगळु यावुवॆन्दरॆ – (१) नामं शॆल्लि नमो नारायण ऎम्बुदु पाशुरद नाल्कनॆ नु पादवु, ऎन्दरॆ प्रणव चतुर्थिगळिल्ल दिद्दरॆ शूद्रादि सत्व रिगू उपदेशार्हवॆम्बुदु ; इदु हिन्दॆये उदाहरिसल्पट्टिरुत्तदॆ, २४६३-४नॆय पुटगळन्नु नोडि, पूरा पाश रवु – 3 किषन् नम्मि कुड मेनिक्केळला यलगै यडन्न नन्न ऎक्कळ नम्पि ऎरिञरणळिय कडक्ष न कडियालजि, उलगै ईरडियाल् नडन्न नन्न नामं शॆल्लिल् न मोनारायण मे ॥ १ ॥ इदरर्थवु- कुड - तिरुक्कडद्दॆयल्लि नो विक्कि ड - बिजॆ माडिसि शयिसिकॊण्डिरुव, नम्मि - स्वामियु, केळल् आय् - वराह रूपियागि, उलगै इदन्न नम्मि - भूमियन्नु मेलक्कॆ ऎत्तिद स्वामियु, ऎळ नम्बि - नम्म क्षेशगळन्नॆल्ला होगलाडिसि नमगॆ अभीष्ट प्रदनाद स्वामियु, ऎरि इार् अरण् अळिय - शत्रुगळ कोटि यु नाशवागुव हागॆ, कडियाल अडन्न नम्बि क्रूराद राक्षसरन्नु नाश माडिद स्वामियाद श्री रामचन्द्र प्रभ वु, उलगॆ, ईरडियाल् नडनबि - लोकगळन्नॆल्ला ऎरडु हॆज्जॆयिन्द अळॆद त्रिविक्रमावतारियाद स्वामियु, इन्तवन, नामं शॆल्लिल् दिव्य नामॊ चारणॆयन्नु माडुवदादरॆ, नमो नारायणवॆ - नमो नारायणवॆम्ब मूलमन्त्रवे ; अदु निमो सारायण ऎम्ब प रवे ऎम्ब भाववु. हीगॆ तिरु नरॆयरल्लि रुव (सुगन्धनगरि) स्वामियु तमगॆ आचारागि मूल मनोस देशवन्नु माडि, आ स्वामिये ईग तिरुक्कु डङ्गैयल्लि मलरवदु एतक्कॆन्दरॆ वराहवतारियागि हिरणाक्षनन्नु कॊन्दु भूमियन्नु पॆ ल ऎत्तिद श्रमसहारक्कागियू, रामावतारियागि असखक राद क्रूर राक्षसरन्नॆल्ला कॊन्द श्रमपरिहारक्कागियू, हागॆये त्रिविक्रमावरियागि ऎरडु हॆज्जॆगळिन्दले ऎल्ला लोकगळन्नू अळॆद 5 म न कागि एनादरू इल्लि मलगिदारॆ ऎम्ब हागॆ सॆ व ययन, मत्तु निम्मन्तह बन्धदल्लि सिक्कि नरळुत्तिरुववरन्नु उदर नडुवदकागि म गि मे मलगिरुव हागॆ सेवॆयनियुव________________
मूलमाधिकार ऎन्नुव, (२) “र्न मालै कॊट्टु नमो स्वामिय दिव्यनामगळन्नु हेळुवदु नमो मनवे ऎम्बुदु तात्परवु. नरणा” ऎन्नुं नारायणवॆम्ब मूल (२) “नमालॆ कॊणुन मोनारा ऎन्न. इदर पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ-अयल् निन्नवल् निनै यञ्जि ने नञ्जि । यु निरु वडिये शेर्द्वा - नयन । नन्म लैकॊण्डु नमो नारायण नॆनव । पॊन्मालॆ कर्ण तॊळ- दु 1 (५७) अर्थवु अयल् निन्न - यावागलू ऒट्टि इद्दुदरिन्द ईगलू बिट्टु होगलारनॆन्दु पक्कदल्ले इरुव, वल् विसै - तुम्बा बलिष्टवाद ऐ पवन्नु कुरितु, अञ्जिनेन् - भय पट्टि - अञ्जि - भय पट्टु, उय्य - उद्बविसुवदक्कागि, र्नि - करुणा सागरराद निम्म, तिरुवडि - पाद कमलवन्नु, शेर्क हॊन्दुवदक्कागि, नयन निन्न - सुखवागिरुव अथवा शास्त्रगळ स्थापितवागिरुव, नम् - श्रेष्टवाद, मालॆक्कॊण्डु – माला - रूपवाद पाशुरवन्नु स्वीकरिसि, तॆळॆदु, स्तुतिय मूलक आश्र यिसि, नन ायणावन्नु नमो नारा यणवॆम्ब शून्मा माला रूपवाद वाक्कु, कर्त्रे यावागलू घट्टियागि उच्चरि सिदॆ. बलिष्ठगळाद पापगळ दॆशॆयिन्द भयपट्ट, ई आत्मसंरक्ष णॆगॆ नमो नारायण ऎम्ब मनोच्चारणॆये सरियॆन्दु तिळिदु आ मनवन्ने उच्चरिसिदॆनु ऎम्बुदु तात्परवु; ई मनवे सत्तादायक वागि रक्षिसितु ऎम्ब भाववु. शून्मालॆ ऎन्दु हेळिरुवदु महत्ताद अर्थतात्मर गळुण्टागुव हागॆ शब्दगळु पोणिसिरुवदरिन्दलागलि अथवा मूलमदल्लि अमोघवाद परषत्व, अनन्यार्ह शेषत्व गळ बोधॆ इरुवदरिन्द रमणीयत्ववन्नुद्देशिसियागलि नागू मालॆ सॆन्सालॆ ऎम्ब प्रयोगवु. (३) ई पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ-“ नावायि उण्णॆ नमोनारणावन्नु ओवादुरु मुरैयुण्ड - मूवाद माक्कतिक्कट्टिल्लु वगैयुण्डॆ ऎन्नुव तीक्कॆ तिक्कॆल्लुव शिरव” - अर्थवु “नारायणीति मनॆ नागस्ति वशव द्विनी । तथापि नरके फॆरे पतति किमद्भुत ” नाराय (२) पॆरिय तिरुवन्दादि, ५७________________
श्रीमद्र हत्य सारे नमो कारणवॆन्नो (३) “न नायिल वाकक्कु मु यु” ऎन्नुम्, कॊल्लुगि पाशुर४ालुवॆ सिद्धम, 3 जीति ऎम्ब नामॊ चारणॆ अथ : नमो नारायणाय ऎम्ब रूप वाद, मनविदॆ, नमगॆ अधि’ नवागि वाक्कु इदॆ. हीगॆ सुलभवागि मनोच्चारणॆयन्नु माडुत्ता क्रमेण परमात्मनन्नु हॊन्द बहुदु हीगिद्दरू, अनेकरु इन्तह सुलभोपायवन्नवलम्बिसदॆ घोर नरकदल्लि बीळ तारॆम्बुदु ऎन्तह आक्षरवु, ऎम्ब श्लोका र्थवन्ने ई पाशुरदल्लि उपपादिसिरुतारॆ- ना - नालिगॆयु, वायि लुण्डे - बायल्लि नन्न वशवागिरुत्तदॆ, ओवादु - बिडदे, नमो नारायणावॆनु - नमो नारायणावॆन्दु, उरै हेळुवदक्कॆ उरै - तिरुमवु, उण्डे इरुत्तदॆ. मूवाद - पुनरावर्ति यिल्लद, मा - श्रेष्ठ वाद गतिणि - अर्चिरा निग य मूलक शॆल्लु व – दिव्य वैकुण्ठवन्नु कुरितु होगलु, वगै - उपायवु, उण्डे - इरुत्तदॆ. हीगिद्दरू कूड, इन्तह सुलभ मार्गवन्नु त्यजिसि, ऒरुव र् - ऒब्बर, तीक्कणि - दुष्टवार्गवाद नरकव नागलि, अथवा पुनः बन्धवन्नु कॆडुव धूमादिमार्गवन्नागलि, शॆल्लम् - हॊन्दुव, तिव - प्रकारवु ऎ९ ऎन्ताद्दु ? ऎन्दरॆ एनु आश्चरवु ऎम्ब भानवु, सश्व नु तन्नु हॊन्दलु बहु सलभवाद साधनगळन्नु बहु कृपॆयिन्द ऒदगिसिरुत्तानॆ ; हेगॆन्दरॆ वागिन्द्रियवाद नालिगॆयु नम्म बायल्लि नम्म वशदल्लिरुव हागॆ माडिद्दानॆ, नमोनारायण ऎन्दु हेळिदरॆ साकु ऎन्दु स तष्ट. मवन्नु एर्कडिसि तानॆ. ई मनॆ चा रणॆय माहा अन्यार्हशेषत्वज्ञान उण्टागि परमात्मनल्ले आतवन्नु समर्पिसुव ज्ञानवन्नु कॊट्टिरुत्तानॆ. हीगिद्दरू कूड मुन्दक्कॆ ऎन्दिगू दुःख सम्बन्धवे इल्लद इन्तह सुलभ मार्गवन्नु बिट्टु, जनरु नानाविध बाधॆगळन्नु अनुभविसि नरक मार्गवन्नागलि अथवा पुनः बन्धदल्लि सिक्कि नानाविधकोशगळन्ननुभविसुव धूमादि मार्गवन्नागलि हॊन्दुव क्रमवन्नु हुडुकुत्तारल्ला, इदॆन्तह आश्चर्यवु. इन्तह अविवेक उण्टो ऎम्ब भाववु. ऎन्नुं कॊल्लु गिर - ऎन्दु हेळुव पाशुरळालुम् पाशुरगळिन्दलू स्थापितवु. तिरुवनादि. ९५. यिन्द (३) मुदि तन्न________________
मूलमाधिकारः मूलमस्य साधि करत्व मुप पादयति. इदु बाह्मणादिगळन्नु आत मान क्रमले प्रणव तॊडॆ कूड अष्टाक्षर मायिरुक्कु म्. (१) * वैदिकं तान्त्रिकं चैव तथा वैदिक तान्त्रिकम् । त्रिविधं करसम्प्रोक्तं पाञ्च मूलमक्कॆ साधिकारत्ववन्नु पपादिसुत्तारॆ. हीगॆ प्रणव चतुर्थिगळिल्लदॆ उपदेशिसिदरॆ अदु अष्टाक्षर मनवु हेगायितु ? आग ऎण्टु अक्षरगळु मदल्लिल्लवल्ला ऎन्दरॆ ब्राह्मणे तरर विषयदल्लि हागॆ ताकवागि अक्षर लोपविद्दरू आगबहुदु ऎन्दु समाधानवन्नु हेळिदरॆ, अन्तह उपदेशवू शास्त्र सम्मतवु ऎम्बुदक्केनादरू प्रमाण उण्टॆ ऎन्दरॆ उण्टु ऎन्दु प्रमाण वन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. ऎण्ट. अक्षरद अर्थगळू अन्तह तान्त्रिक मनदल्लुण्टॆ ? फलवेनु बह्मण ब्राह्मणेतररिगू समवॆ ? इल्लवे व्यत्यासवे ? इत्यादि शबिगळिगॆल्ला मुन्दिन नारदीयप्रमा णगळ मूलक समाधानवन्नु . हेळुत्तारॆ नाल्कु वर्णदवरिगू उपदेश क्रमदल्लिरुव इदर व्यत्यासवन्नु व्यक्तपडिसुत्तारॆ. इदु - ई अष्टाक्षरमवु, ब्रह्मणादिगळु - ब्राह्मणरे मॊदलादवरु गळिगॆ, इल्लि आदि पद निन्द बोदिताथ वन्नु पञ्च व्याख्यातृगळू हेळलिल्लव, बहुशः ब्राह्मणरभॆ वगळॆल्ला आदि शब्ददिन्द सण्ण हिस ल्पट्टुदागि तोरुत्तदॆ, अधीतमानक्र मत्तिले , “ओ मो नारा यणायेति मनॆ पास” ऎन्दु नारायणोपनिषत्तु उपदे शिसिरुव क्रमदल्लि प्रणवत्तॊडॆ कूड अष्टाक्षर मायिरुक्कुम् प्रणवदॊन्दिगॆ सेरि, इदरिन्द चतुर्थियिन्दलू सेरि ऎन्दु हेळिदं तायितु, ऎण्टु अक्षरगळुळ्ळद्दागिरुत्तदॆ. हीगॆ ऎण्टु अक्षरगळिद्दरॆ नैदिक क्रमवॆन्दु एर्पडुत्तदॆ. क्षत्रिय वैश्य शूद्रादिगळिगॆ उपदेश क्रम हेगॆ ऎन्दु मुन्दॆ प्रमाणदॊन्दिगॆ तिळिसुत्तारॆ. १-“वैदिकं वैदिकवॆन्दू, तान्नि कञ्चैव तान्त्रिकवॆन्दूवै दिकतान्त्रि कं वैदिक तान्त्रिकवॆन्दू पाञ्चरात्रा तार्णवे पाञ्चरात्र शास्त्रवु तुम्बा अमोघवाद विस्तारवादभ ‘वच्छास्त्रवादुदरिन्द, अमृतार्णववॆन्दरॆ अमृतरूप समुद्रदल्लि, अथवा क्षीरसमुद्रदल्लि त्रिविधं करसम्प्रो (१) नारदीय.________________
२९८० श्रीमद्र सस्यत्रय सारे राशामृतार्णवे । वैदिकं ब्रह कान्तु राज्ञां वैदिक तान्त्रिक । तान्त्रिकं वैक्यब्रणं सरेषां तान्त्रि कन्तु ना । अष्टाक्षरश्च यो मनॆ द्वादशाक्षर एव च । षडक्ष रश्च यो मनॆ विष्टो रविततेजसः एके मत्रा प्रधानास्तु वैदि काः प्रणवै र्युताः । प्रणवेन विना तान्त्रिका एन कम् - ई अष्टाक्षर जपवू हागॆयॆ अ . र वरिगॆ विधिसल्पट्ट करवू सह हीगॆ मर विधवॆन्दु हेळल्पट्ट रु वैदिकरूपदल्लि तान्त्रिक रूपदल्लू वैदिक तान्त्रिकरूपदल्लि नाल्कु वर्णदल्लि यारिगॆ उपदे शिसतक्कद्दॆन्दरॆ वन्दॆ हेळल्पडुत्तदॆ. बह्मण नान्तु - ब्राह्मण रिगादरो,तु शब्दवु विक्क इतर वर्णदवरन्नु व्यावर्तिसिरुत्तदॆ. वैदिक रूपदल्ल, राज्० क्षत्रियरिगॆ वैदिक तान्त्रिक-वैदितान्त्रिकरूप दल्ल, वैश्य शूद्राणां- वैश्य शूद्ररिगॆ तान्त्रिकवागि, स d ८० - वैदिकक्कॆ, अर्हतॆ यिल्लद मिक्स् ऎल्लरिगू तान्त्रिकन्तुवा - तान्त्रिकनागियेयागलि, हीगॆ ऎरडे विधवा , ऎम्बद गि पाञ्चरात्रा मृतार्णवे सम्प्रोक्तम् ऎन्दु अन्वय छे. मुन्दिन वाक्यदिन्द मुख्यवाद व्यापक मन्त्रगळु यावुवॆ- द वैदि, तान्त्रिक शब्दा र्थगळेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ.. अष्टर वॆम्ब याव मन्त्र वुण्टो, मत्तु द्वादशाक्षर ऎम्ब ननन मनन टो, मत्तु अमित तेजसः - निरवधिकवाद तेजस्सन्नु हॊन्दि, विष्णु विन यो षडक्षर मनः - याव विष्णुविन आतु गळिरुव मनवो एते मनाः - हीगॆ ई मूरु वस्त्रगळू प्रध 8 - मुख्यवाद वुगळ, आदुदरिन्द इवु व्यापक मन्त्रगळॆन्दु हेळल्पडुवुवु. अवु - ॐ ऎम्ब पण त द ऒन्दिगॆ सेरिद्दरॆ वैदिका वैदिकगळॆन्दु हेळल्पडुवुवु. नदॆ ೕ भगवते वास, देवाय ऎम्बुदक्कॆ प्रणव सेरिदरॆ वैदिकरदरॆनिसुतदॆ, हागॆये नमो विष्णवे ऎम्बुदक्कू, नमो नारायण य ऎम्बुदक्कू प्रणव सेरिदरॆ वैदिक मनवॆनिसुत्तदॆ. हीगॆ प्रणवविल्लदिद्दरॆ ताक ऎन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. प्रणवेन ऎसि ना ई मूरु मनॆग ळन्नू प्रणवविल्लदॆ उच्चरिसिदरॆ, तान्त्रि ए तीरि सा8 - तान्त्रिकगॆ इन्दु हेळिसिकॊळ्ळुत्तवॆ. इल्लि प्रणवराहित्य मात्रवे तान्त्रिक प्रक्रि यॆगॆ हेळल्पट्टिते विना चतुर्थि य र हिवु हेळल्पडलिल्लवु. आदु________________
मौलनाधिकारक 99 F कीर्तिताः । न स्वरः ह इवोनि ना सन्य विधयस्तथा । स्त्री ईन्तु शूद्रता न1० मन्त्र मात्र रिष्यते ! ” ऎच्चर पडिये प्रणर मॊआन पोदु), (२) “तरायणस्यादि र्बिन्दु निन्न रं ततः बीज मष्टाक्षरस्य स्याना ष्टाक्षरता दरिन्द तान्त्रिकवागलि, चकार्थियू इल्लदिरबेकॆम्ब नियमविल्लवॆन्दु तोरिबरुत्तदॆ . आदरॆ हिन्दॆ प्रणव चतुर्थिगळॊळन्न पोदु साधिकारवुळ्ळद्दागुत्त बॆन्दु हेळि, “नमोनारायणेतुका ऎम्ब वराह पुरुण नाकर उदाहरणॆ यु हॆगॆ समञ्जसवु ? ऎन्दरॆ प्रणव कूडदु निर्विवाद विषयवु. चतुर्थि कूडदॆम्ब विषयदल्लि भिना भिप्रायवु ऎन्दु इट्टु कॊळ्ळतक्कद्दु, प्रणव विल्लदॆ चतुर्थि इद्दरू वैदिक तान्त्रिकवॆन्दे भाविस बहुदॆम्ब भाववु तोरिबरुत, आदरॆ सराधिकार वुळ्ळ तिरुप्पल्लाण्डिनल्लि “नमो नारायणायवॆनु” ऎम्ब प्रयोगवन्नु काणबहुदु. तान्त्रिकवादाग अण्णव्यास, कन्या सादिगळू इल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. नन्न र-आग उदारादि स्वरवू इल्लवु, प्रणववू इल्लवु, अज्ञानि-हृदयादि अण्ण न्यासादिगळू इल्लव, तथा - हागॆये नाष्यन्य विधयः - मिक्क इन्नु याव शास्त्र निधि इल्लवु, इदरिन्द सज्जादिगळू सन्ध्या काल गळल्लि ऒपवू, इवु याववू इल्लवॆन्दु हेळल्पट्टवु ; स्त्रीणां शूद्र जातीनान्तु - स्त्रीयरिगू शूद जातीयरिगादरो, ममा त्रोक्ति त रिष्य - - मेलॆ हेळिद मूरु मन्त्रगळु मात्र ऎन्दरॆ प्रणवविल्लदॆ ऎम्ब भाववु, हीगॆ ममात्रवे, इष्यते - अपेक्षिस ल्पट्टिरुत्तदॆ.” ऎर गडिये, ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, प्रणव ऒळिन पोदु - ओ - ऎम्ब प्रणव विल्लदिरुवाग, मुन्दॆ प्रमाणवन्नु उदाहरिसि, आगलू ऎण्टक्षरद अभिप्रायवु कूडत्तदॆन्दु हेळु तारॆ.-तत्र-आ मलवनदल्लि, उत्तरायणस्य-नारायण शब्दद उत्तर भागदल्लिरुव अन्दिन शब्दद अथवा कॊनॆयल्लिरुव अयन शब्द, आ. - मरिगॆ अक्षरवु, विषु! - विष्णु वाचकवागि, बिन्दुव ९ : अनुस्वार लसि कूडिदुदागि, ततः - अनन्तरदल्लि, अम् ऎम्बदागि, अष्टाक्षरस्य - मूल मक्कॆ, बीज - बीजाक्षरवॆन्दॆ सिसि, तेन - अदरिन्द सरि, अष्टाक्षरता भवेत् - प्रणवविल्लदि (२) नारदीय १, ५, ७. 13________________
२९८ २ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे भवेत्॥” ऎ रप्रक्रियॆयाले ऎच्चॆरुत्तु अनुसन्धेय माग विधिक्क पट्टदु. प्रणव मॊळॆनालुव, अदु कूडिनाळुळ्ळ फलम् इद्द धिकारिगळुकुण्णॆन्नु मिडम् (३) “किं तत्र बहुळि 3 द्दरू ऎण्टु अक्षर वुळ्ळ मवॆन्दे आगुत्तदॆ. इल्लि उत्तरवाद अयन शब्दविरुवदरिन्द, पूव्ववाद अयनवु यावुदु ऎम्ब शा उत्पन्न वागबहुद, तन्नि वारणार्थवागि सारदीपिकॆयवरे मॊदलादवरॆल्ला अर्थ माडिरुवदु हेगॆ ऎन्दरॆ, नारायण पदद उत्तर शब्द वाद अयनवॆन्दागलि, अथवा वस्त्रदल्लि उत्तरभागदल्लिरुव अयन शब्द वदागलि अर्थमाडबहुदु. ई श्लोकदल्लि अन्ततः ऎम्बुदन्नु ऒन्दे पदवादरॆ अकारवु अन्त्यदल्लि अनुस्वारवन्नु हॊन्दिदुदागि ऎम्बर्थवु प्रणववु इल्लदिद्दरॆ एळु अक्षरगळादवु, आग अष्टा करवॆम्ब व्यवहारवु हेगॆ कूडुत्तदॆ ? विष्णु वाचकवाद अकारवे आग इल्लदे होगुत्तदल्ला? ऎन्दु आक्षेपिसिदरॆ अदक्कॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ - नारायण शब्द दल्लि नार अयन ऎम्ब ऎरडु पदगळुण्टु, अदरल्लि उत्तरवाद आयन शब्दद मॊदलक्षरवु अकारवादुदरिन्द विष्णुवाचकाक्षरवू अदरल्ले इरुत्तदॆ, ई आकारक्कॆ अनुस्वार सेरिदरॆ अम्” ऎन्दागुत्तदॆ. ई मूलमनद नासादि प्रक्रियॆयल्लि आम्बीजम्, आय शक्तिः, मम कीलकं हिगॆल्ला हेळिरुइदरिन्द ऎम्बुदु बीजाक्षरवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुत्तदॆ, हीगॆ तेन - आ अम् ऎम्ब बीजाक्षरदिन्द, आ स्वाक्षरता भवेत् - ऎण्टु अक्षरगळुळ्ळ भाववु उण्टागुत्तदॆ. ऎच्चरप्रक्रियॆ याले - ऎन्दु हेळिरुव मेरिगॆ, ऎट्टलॆत्तु म् - ऎण्टु अक्षरवू सह, अनु सन्दे यवाग विधिक्क पट्टदु - अनुसन्धान माडबेकॆम्बदागि एधिसल्प ट्टिरुत्तदॆ. आलि, ऎण्टु अक्षरगळू, प्रणव ऎल्लद दळॆयल्लि मू अडगिवॆ ऎन्देनो अनुसन्धान माडतक्कद्दॆम्ब भाववन्नु अजकरि सोण ; आदरॆ वैदिक मन्त्रोक्तिगॆ एनु फलवो, आ फलवे अथवा भिन्न फलवे ? ऎन्दरॆ फलदल्लिन व्यत्यासविल्लवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. प्रण न मॊळिन्सालुम् , तान्त्रिक प्रयोगदल्लि प्रणववु इल्लदिद्दरू, फलम् - मूलवदिन्द प्राप्तवागुव फलवु, ऎन्दरॆ भगवदनु ग्रह सम्पादक फलवु, इधिकारिगळुक्कुम् , वैदिकवल्लदॆ तान्त्रिक मत्रक्कॆ अधिकारिगळादवरिगू, उण्डॆन्नुमिडम् - उ-टॆम्ब सन्द________________
(-) मूलमाधिकार, अति किं तत्र बहभितै 3 । नमो नारायणायेति मुन्न स्वार्थ साधक” इत्यादिगळले सिद्ध. र्भदल्लि नारदीय कल्प प्रमाणदिन्द सिद्धवॆन्दु प्रमाणवन्नु उदाह रिसुत्तारॆ.—(३) तत्र - करुणासागरन अनुग्रहवन्नु हॊन्दुवदरल्लि, बहुभिः - अनेक इतर मनॆगळिन्दल, किम्एनु प्रयोज नवु बहुर्भि - अनेक व्रतगळिन्दलू, किं - एनु प्रयोज नव? हागादरॆ सत्कृष्ट साधनवु यावुदु ऎन्दरॆ, “नमोनारा यकाय” इति - ऎम्ब, मस्त्रवु, सार्थ साधकः - समस्त पुरु षार्थवन्नु परमात्मनिन्द साधिसिकॊडुवन्तद्दु,” इत्यादिगळलॆ - इवॆ मॊदलाद प्रमाणगळिन्द, सिद्धन - स्थापितवु ; ई प्रमाण दल्लि प्रणव ऒन्दु मात्र विल्लदॆ हेळिरुत्तदे विना चतुर्थियु इर कूडदॆन्दु हेळलिल्लवु ; आदुदरिन्द स्त्री शूदादिगळिगॆल्ला प्रणव ऒन्दन्नु मात्र विल्लदॆ उपदेशिसबहुदॆम्ब भाववु इल्लि तोरिबरुत्तदॆ. ई मनवु चत ध पुरुषार्थ साधनॆगू हेतुवु ऎम्ब भाववु. आगलि, हीगॆ प्रणव राहित्यदल्लि एळु अक्षरगळिद्दरू अयन शब्दद आकारदिन्दलू, प्रणवद अकारदिन्दलू, तोरिबरुव सर्वार्थ गळु तोरिबरुवदरिन्द अष्टाक्षर सिद्धिय, तन्मूलक सकल पुरुषार्थ गळिगू हेतुवू आगुत्तदॆन्दु हेळिदुदेनो ऒप्पबहुदु; आदरॆ प्रण ववु आकार, उकार, मकारगळिन्द युक्तवागिरुवाग, मिक्क ऎरडर सम्बन्धदिन्द तोरुव समसार्थगळू ऎल्लि तोरिबरुत्तवॆ ? आदु इल्लदिरुवदरिन्द अन्तह अर्थानुसन्धानक्कॆ नू नतॆय, आ कारण दिन्द फल न्यूनतॆयू, उण्टागबेकल्ला ऎन्दरॆ मुन्दिन वाक्यदिन्द समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. मुख्यवागि मिक्क ऎरडक्षरगळिन्द विष्णु विगेने ई मकारवाच्यनाद जीवात्मनु शेषभूतनु ऎम्ब प्रधाना र्थवे इल्लवागुत्तदल्ला न्यूनतॆ बरलिल्लवे ? ऎन्दरॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. उकारार्थवन्नू मकारार्थवन्नू ग्रहिसुव स्थळवन्नु ई तान्त्रिक मनदल्ले व्यक्तपडिसुत्तारॆ प्रणवविल्लदॆ तान्त्रिकवादरॆ अवर ऎल्ला अर्थानुसन्धान फलगळ सिद्धियु हेगॆ ? इप्पडि - हीगॆ, हिन्दॆ उपपादिसिद रीतियल्लि, प्रणव मॊळॆय (३) नारदीय १, ४१.________________
२९८४ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे प्रणवराहितै कथं तदर्थफल सिद्धिरित्य ताह :- इप्पडि प्रणव मॊळॆय अष्ट क्षरमान पोदु प्रणव अर्थवॆल्ला इप्पणव प्रतिच्छन्दनाग शास्त्रं वकुत्त अक्षर तिले प्रथमाक्षरं सत्व सहकमान कणक्किले शुर वनस यम, मध्यमाक्षरर पॊरळुव अर्थसिद्ध नाव. 6 अष्टाक्षरमान पोदु - प्रणहविल्लदिरुवाग सत्याधिकारवुळ्ळद्दागि आगलू अष्टाक्षरवॆन्दॆनिसि तान्त्रिक मत्तवादागलू, प्रणवलर्थ मॆल्लाम् - प्रणवद मूरु अक्षरगळिन्दलू तोरिबरुव समस्ताभि प्रायवॆल्ला प्रणवप्रतिच्छन्समाग - प्रणवक्कॆ प्रत्याम्यायवागि ऎन्दरॆ बदलागि, शास्कृ वकुत्त - नारदीय शास्त्रदल्लि बिज मष्टाक्षरस्य” ऎम्ब वाक्यदल्लि प्रति पादिसल्पट्ट हागॆ, प्रथमाक्षरं - प्रणवद मॊदलिन अक्षरवन्नु बोधिसुव अव ऎम्ब पदवु, सरै सा हकमान कणक्किले - जगत्कारण, सक्षकत्व, श्री पतितृ, अखिल हेय प्रत्य कत्व, कल्याण गुणाकरादि सकलार्थगळू सङ्ग) हवागि तोरिबरुव रीतियल्लि, शुरण्ण अनुसन्धेय-नारायण शब्दद आयन ऎम्बल्लिरुव आकारदल्लागलि, अथवा अम् ऎम्ब बीजाक्षरदल्लि यागलि अनुसन्धान माडबहुदु. “आकारो सा वाक्” ऎम्ब प्रमाणवन्नु मनस्सिनल्लिट्टु “सरसज हकमान कक्किले ऎम्ब प्रयोगवु ; नारायण कब्ददल्लि तत्पुरुष बह श्रीहि समासगळिन्द तोरिबरुव समस्त अर्थगळू मुन्दॆ उपपादि सल्पडुवुवु; आ अर्थगळॆल्लवू सहवागि ई आकारदल्ले द्योतितवु ऎम्ब भावदिन्द स स हकमान कणक्किले ऎम्ब प्रयोगवु, पुस्त्रद प्रथमाक्षरवाद ॐ ऎम्ब प्रणववु हेगॆ मन्मद सार्थद सहवो, हागॆये प्रणवद प्रथमाक्षरवू कूड सत्यार्थ सज्जा हकवॆन्दागलि तात्सरवु नमो नारायणाय ऎम्बल्लि तोरिबरुव अर्थगळॆल्ला प्रणव मनद प्रथमाक्षरवाद कंरदल्लि तोरि बशुक्लपॆन्दागलि तात्सरवु, याव याव अर्थगळु प्रणवदल्ल१ अका ०दल्ल बोधितवॆम्बुदु मुन्दॆ हेळल्पडुत्तदॆ. हीगॆ प्रणवार्थवॆल्ला ६४ दल्ले सङ्ग्रहवागि द्योतितवॆन्दु हेळिद दु हेगॆ ? आकारार्थ नकारार्थगळु अ कारदल्लि ऎल्लि तोरिबरुत्तवॆ ? ऎन्दरॆ समाधानवन्नु________________
मूलमाधि कारः मुन्दिन ऎरडु वाक्यगळिन्द तिळिसुत्तारॆ. श्रणरद मध्यमाक्षरवाद ईकारवाद अवधारणवु, वकारवाच्यनाद जीवात्मनु आकारवा नाद परमात्मनिगे शेषभूतनु ऎम्बर्थवु आकारदल्लि तोरिबरुत्त दॆन्दु “मध्य माक्षरत्तिल् पॊरळुम् अर्थसिद्ध नाम्” ऎम्ब वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ.-मध्यमाक्षर - प्रणवद मध्यमाक्षर वाद उकारदल्लि, पॊरळुम् - जीवात्मनु परमात्मनिगे शेष भूतनॆन्दु हेळुव शेषत्व बोधक मुख्य र्थवाद अवधारणार्थवु, अर्थसिद्द नाम् , अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. इदु हेगॆन्दरॆ आकारवु लुप्तवाद चतुर्थथ्रवुळ्ळदादुदरिन्द आय ऎन्दागुत्तदॆ ; इदक्कॆ अर्थवु चिदचिद्विशिष्टवाद ई जगत्तिन सत्ववू अकारवाच्यनाद श्री महाविष्णुविगे ऎम्बर्षवागुवदरिन्द सत्व शषि त्ववु परम पुरुषनिगॆ सिद्धवु. इदु सारदीपिकॆ सारास्वादिनियवरुगळ अर्थवु सारविवरणॆ दवरु हेळिरुवदेनॆन्दरॆ- प्रणववु तान्त्रिकवा दाग अम् ऎन्दु आकारवु बिन्दुयुक्तवादरॆ, आ अनुस्वारदल्लि मका रवु इरुवदरिन्द मकारार्थवाद ज्ञातृत्ववुळ्ळ जीवात्मनु हेळल्पट्ट नॆन्दु भाविसबहुदॆन्दु, आकारवु लुप्त चतुरियागि आय ऎन्दागुवद रिन्द परमात्मनिगॆ जीवात्मनु शेषनॆम्बर्थवाद उकारार्थ पू मत्तु परमात्मनु शेषियागि सररक्षकनॆम्बर्थवू तोरिबरुत्तदॆन्दू, हागॆये अकारवु विष्णवाचकवागि नित्यानपायिनियाद लक्ष्मियुक्त नादवनन्नु बोधिसुवदरिन्द लक्ष्मि विशिष्टतॆय व्यक्तवॆन्दू, अथवा *सत्वं वाक्यं सानधारणम् ऎम्ब न्यायानुसारवागलि भगवन्तन शेषित्ववू जीवात्मन वेषत्ववू सिद्दि सुत्तवॆन्दु हेळुत्तारॆ; ई तान्त्रिक प्रणवरूपवाद अम् ऎम्बुदन्नु अकरिसदे इद्द पक्षदल्लि “मध्य माक्षरत्तिल् पॊरळुव अर्थसिद्द मान” ऎन्दु हेळल्पट्ट तन्दु भाविसि वकारदिन्द तोरुव जीवनु परमात्मनिगॆ शेषनु ऎम्ब भाववु, सखण्ड नमस्सिनिन्द, म न ऎन्दरॆ मम न-नानु नन ल्ल ऎन्दागियू, नारायणाय - श्रीमन्नारायणनिगागिये ऎम्ब र्थवु तोरिबरुत्तदॆ, ऎम्ब भाववु. यावाग तानु तनगल्लवॆम्बदागि तन्न शेषित्ववु निषेधिसल्पट्टितो आवाग परमात्मनिगेनॆ तानु शेष भूतनॆम्ब अन्यार्ह शेषत्ववू सिद्धिसितु ; परदेवता पारमार्थाभि प्रायवू आग तो), ब्रह्मरुद्रादिगळिगॆ तानु शेषभूतनल्लवु ; परमपुरुषने तनगॆ कॆषि ऎम्ब शेष शेषिसम्बन्धवू द्योति________________
श्रीमुद्र हस्य त्रयसारे इदिल् तृतीयाक्षर शॆल्लुगिर ज्ञातृ त्यादिगळुव नमस्सिल् द्वितीयाक्षर प्रकृतियिले वनुसन्धेयव, अथ प्रणवस्य स्वत मन्त्रास्तर शेषस्थितौच आर्ल्या आह प्रणव स्व तन्न मानसोदु एकमात्रम्, द्वि मात्रव तवॆम्ब भाववु. सारसण्ण ह व्याख्यानदल्लि हेळिरुवदेनॆन्दरॆ, नमः ऎम्बुदरिन्द नवनवु हेळल्पट्टितु ; परम पुरुषनु सव्यनागि रक्षक कागि शेषियागिरुवदरिन्द जीवात्मन अनन्यार्ह शेषत्ववू, परमात्मन केषित्ववू सिद्धवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ; मुत्तु नमन कारदिन्दले ज्ञानस्वरूपत्व ज्ञातृत्ववू सिद्धवॆन्दु तोरिबरुत्तदॆ. मुन्दिन वाक्यदिन्द तान्त्रिक मन्त्रदल्लि स्वरूपनागियू, ज्ञानयुक्तनागियू जीवात्मनु जा इरुवदरिन्द आतनल्लि उण्टॆम्ब मआरार्थवू हेळुत्तारॆ इदिल् - ई तान्त्रिक ई शाब वागिये तृत्ववू सूचितवॆन्दु मनदल्ल, ततीयाक्षर आल्-प्रणवद मूरनॆय अक्षरवाद मकारदल्लि, कॊल्लुगिर ज्ञातृ ता दिगळु-ज्ञातृत्ववे मॊदलादवुगळू, नमस्सिल् - नमः ऎम्ब शब्दद, द्वितीयाक्षरॆल्-ऎरडनॆय अक्षरवाद, मति - ऎम्ब पदद, प्रकृतियिले, प्रत्ययवन्नु बिट्ट शब्दक्कॆ प्रकृतिऎन्दु हॆसरु अदुदरिन्द म् ऎम्बल्लि, अनुसन्धेयन - अनुसन्धान माडबहुदु ; नमः ऎम्बल्लिरुव ऎरडनॆय पदवाद मुः ऎम्ब,दु व ऎम्ब शब्दद षष्टियु; इल्लि म्’ ऎम्बुदू शाब्दवागिये जीवात्मनन्नु बोधिसुत्तदॆ ; मन ज्ञाने ऎम्ब धातुविनिन्द म शब्दवु ज्ञातृत्यादिगळन्नु बोधिसु तदॆ ऎम्ब भावव. हीगॆ प्रणव चतुर्थिगळिल्लदॆ नमोनारायणा ऎन्दु मूलमन्त्रवन्नु उच्चरिसिदरू प्रणव चतुर्थिगळ अर्थगळॆल्ला अदरल्लि बोधितवॆन्दु उपपादिसिदरु. तान्त्रिकवागि आं न नौरायणाय ऎन्दू हेळबहुदॆन्दु तोरिबरुत्तदॆ. मुन्दॆ प्रणवद स्वतन्त्रतियल्लि इतर मनगळॊन्दिगॆ सेरिरुवागलू बोधितार्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. प्रणववु वेदगळल्लि ऎरडु विधदल्लि प्रयोगि पल्पट्टिदॆ, (१) ओम् इत्यात्मानं युञ्जीत इत्यादि स्थळगळल्लि स्वतन्त्रवागि प्रयोग विरु तदॆ. (२) ई मूलमन्त्रवे मॊदलाद व्यापक मन्मगळ प्रारम्भ________________
वलयाधिकार त्रिमात्रम्, सार्ध मात्र ऎालॆ, पल प्रकार कार कारणावस्थ परमात्म छाय अर्थळु महडिय वाचकत्वादि प्रक्रियॆयाले पलद गैस्पट्टरुकुम्, व्यापक माळिलुव प्रणव परमात्म प्रधानवागवु शिल शास्त्रज्ञळ् कॊल्लम्, दल्ल, वेद मगळन्नु प्रारम्भिसुव मत्तु मुगिसुव स्थळगळल्लू उपयोगिसतक्कद्दागियू इरुत्तदॆ. ई ऎरडु विध प्रयोगगळल्लि प्रणवद अर्थ विवरणॆयन्नु मुन्दिन वाक्यगळिन्द तिळिसुत्तारॆ- मॊदलु स्वतन्त्र प्रयोगार्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ-प्रणव स्वतन्त्रमान पोदु - प्रणववु स्वतन्त्रवागि प्रयोगिसल्पट्टाग, एकमात्र मित्यादि - ऒन्दु मातॆ ऎरडु मात्रॆ, मरु मात्रॆ मूरूवर मात्रॆ, ऎन्नारॆलॆ - ऎन्दु श्रुतियल्लि हेळिर व हागॆ, पलप्रकार ळाय - नानाविधवागि, अर्थळ अ प्पडिये - अर्थगळ हागॆये, कार कारणवस्थ परमात्मवाचकतादि वस्थॆय पर ब्रह्म वॆन्दरॆ सल चिवु शिष्ट परमात्म नन्नु मत्तु कारणावस्थॆय परब्रह्मवॆन्दरॆ स्पष्टु न्मुखनाद, सूक्ष्म चिदचिद्विशिष्ट परमात्मनन्नू बोधि रुवदे मॊदलाद प्रक्रियॆयाले - रीतियल्लि, पलवगै पट्टरुक्कुम् - हलवु बगॆयागिरुवुवु. “एकमा 8 कारा 3 भवेद्र स्वः द्विमातॊ दीर्घ उच्यते । त्रि मात्र पुतो जेय, व्यञ्जनन्तर्ध मात्र कम्” ऎम्ब प्रमाण रित्या प्रणवोच्चारणॆयु एकमात्रॆ, द्वि मात्रॆ, त्रि मात्रॆ, स ध-२, मात्रॆयागिरबहुदु; आग अवु गळु बेरॆ बेरॆ विधवागि परमात्म वाचकगळु हेगॆन्दरॆ एकमात्रॆयादाग कार रूप भूलोकाधि शरीरक परमात्म नन्नू, द्विमात्रॆयादाग काररूपवाद अन्तरिक्ष शरीर वाचि परमात्मनन्नू, त्रिमात्रॆयादाग स्वर्लोक शरीरकवाचि परमात्मनन्नू सार्धत्रि मात्रॆयादाग कारणावस्थॆयपरमात्मनन्नू बोधिसुत्तदॆन्दु छान्दोग्यदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆम्ब तात्परवु. ई मेलॆ हेळिद रीत्या उच्चरिसा उपासिसुववरिगॆ, फलद ळुण्टु हेगॆन्दरॆ. मात्रॆय भेददिन्द क्रमवागि अवरुगळिगॆ भूलोक, भुवर्लोक, सुवर्लोक परम पद प्राप्तिगळु लभिसुत्तवॆम्ब भाववु. हीगॆ स्वतन्त्र प्रणवोपासनक्कॆ अर्थफलगळल्लि भेदवु उच्चा भेदग________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे प्रणव माहात्म माह. इर्थि प्रभाव (१) * आद्यन्तु तक्षरं ब्रह्म तय रणॆय भेददिन्द उण्टागुत्तवॆ ऎन्दु हेळल्पट्टितु. ई अभि प्रायवु अथर्वशिखॆ निषद्वाक्यवाद “ओ मित्यदक्षरं ब्रह्मा पादा तारो वेदाश्चतुष्पादि द मक्षरम् । पू मात्रा पृथिव्याकार” ऎन्दारम्भिसि “प्रढमा रक्त पीता मह दृष्ट दैवत्या, द्वितीया विद्युमति, कृष्णा विष्णु दैवा तृतीया शुभा शुभा शुक्ला रुद्र दैवा यावसाने च र्थथ्रमात्र साविद्युवति सवर्ण पुरुष दैवता” ऎम्बल्लि हेळिरुत्तदॆ. पातञ्जलि सूत्रदल्लि “तस्यवाचकः प्रणवः” ऎन्दू हागॆये “ॐ कारो विष्णु रव्ययः” ऎन्दू इदॆ. ई परमात्म बोध कार्थवु स्वतन्त्र प्रणवक्कॆ मात्रवे अल्लवु ; व्यापक मस्त्रगळॊन्दिगॆ सेरि अवुगळिगॆ अवयववाद प्रण वक्कू सह परमात्मनन्नु बोधिसुव प्रधान भाववु उण्टॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. ई विषयदल्लि स्वतन्त्र प्रणववू व्यापक मगळिगॆ शेषभूतवाद अखण्ड प्रणववू समानार्थक गळॆन्दु तिळिसुत्तारॆ; हागॆ शास्त्रगळल्लि हेळल्पट्टिवॆ ऎम्ब भाववु :- व्यापक मन्नण्णळिलुर्व - अष्टाक्षर द्वादशाक्षर षडक्षर मनगॆ ळाद व्यापक मगळल्ल, प्रणव अकार उकार मकार भावनॆ गळिल्लदॆ सुम्मनॆ अखण्डवागि उच्चरिसल्पट्ट प्रणववन्नु, परमात्म प्रधानवागवु स्वतन्त्र प्रणववु हेगॆ परमात्म वाचियो, हागॆये ई अण्ण प्रणववू कूड पर पात्म वाचि यागि हीगॆ प्रधान वागिरुवहागॆ, शिलशास्त्रज्ञ शॆल्लम् - कॆलवु शास्त्रगळु बोधिसि रुत्तवॆ. अवु यावुवु ऎन्दरॆ “ ओमिकाक्षरं ब्रह्म” “ओ मिति ब्रह्म” “ॐ तत्सदिति निर्दॆशो ब्र ह्मण विध “तः” “ओ विकाक्षरं ब्रह्म व्याहर्र मनुस्मर्र” इत्यादिगळु, 3 प्रणवद माहात्मयन्नु तिळिसुत्तारॆ. ई प्रणवद अर्थवन्नु ग्रहिसिदवने वेदवित्तु ऎम्बदागि हेळुव मनुस्मृति वाक्यवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. इदिन् प्रभावम् (१) मनुस्मृति ११, २६५.________________
मूलमाधि कार यत्र प्रतिष्ठिता । स गुद्योन्य वृदो यस्तं वेद स वेदवित” इत्यादिगळिले प्रसिद्ध. · ई प्रणवद प्रभाववु “आद्यन्तु” ऎम्ब मनुस्मृति वाक्यवे इ दिगळिले - इवे मॊदलादवुगळल्लि प्रसिद्धवु, प्रमाणद अर्थवे नॆन्दरॆ, आद्यन्तु - ऎल्ला वेदगळ अध्ययनदल्लि “हरिः ओ ऎन्दु मॊदलु उच्छरिसतक्कदाद, प्रक्षरं ब्रह्मतु - अकार उकार मकार मकार मूरु अक्षरॆगळुळ्ळ वेदरूपवाद प्रणव वादरो इल्लि ब्रह्म शब्दक्कॆ वेदवॆम्ब अर्थवु, मत्तु यत्र याव प्रणवदल्लि, त्रयि - मूरु वेदगळाद - ऋग्यजुस्साम वेदगळू, प्रतिष्टित - अडगिरुववो, सः - अन्तह प्रणव रूप वेदवु, गुह्य- - बहु रहस्यार्थगळुळ्ळदु. इदरिन्द प्रणवो चारणॆयल्लि स्त्री शूद्रादिगळिगॆ अधिकारविल्लवॆम्बुदु गुह्य शब्ददिन्द बोधितवु, शब्द तः अर्थतः गुह्यवॆम्बतात्पर्यवु. अन्यः - इतर वेदगळिगिन्तलू विलक्षणवादुदु, यः - याव द्विजनु, त्रिवृत - मूरु अक्षरगळुळ्ळद्दागियू अथवा मूरु वेदगळ सारभूतार्थ वुळ्ळद्दागियू इरुव, तं - आ प्रणवरूप वेदवन्नु, वेद - गूढा र्थगळन्नॆल्ला विमर्शिसि तिळियुवनो, सः-अवने, वेदवित् - वेदा र्थगळन्नॆल्ला तिळिदवनु, हीगॆ हेळिदुदु प्रशंसा रूपवादुदु. ऎल्ला वेदवन्नु तिळिदवनागुत्तानॆये? इल्लवु; आदुदरिन्द प्रशंसॆय, मह काद प्रणवद अर्थ तिळिदवनादुदरिन्द प्राज्ञरल्ले आतन गणनॆयु ऎम्बतात्पर्यवु. एतदेवाक्षरं ज्ञात्वा यो यदिच्छति तस्यतन् ” ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. हरिः ॐ ऎन्दु हेळिये वेदवाक्यगळन्नु उच्चरिसबेकॆम्ब नियमवॆन्दरॆ, चतुरुखनिगॆ मॊदलु उपदेशवादा गलू हागॆये हरिः ॐ ऎन्दु हेळि उवदेश वादुदरिन्द, वेदवु हेगॆ अपौरुषेयवागि आद्यवो, अदक्कू मुञ्चितवागि हरिः ॐ ऎन्दु हेळि उपदेशवादुदरिन्द ई प्रणववु अन्तक अपौरुषेय वेददहागॆ अद्यवॆम्ब भाववु, वेदादियल्लि वेदद अन्त्यदल्लि प्रणवॊचरणॆयु अवश्यकवॆन्दु तुम्बा प्रसिद्धराद मनुवे “ब्रह्मण- प्रणवं करा दादावच सदा” ऎन्दु हेळिरु त्तारॆ. हीगॆ ई विधियन्ननुसरिसदिद्दरॆ विशेष प्रत्यवायवू उण्टॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. हीगॆ वेदवन्नु चतुरुख ब्रह्मनु श्री महाविष्टु________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारी प्रणव अधिक प्रशंसा, आत्मसमर्पण परत्वात् इदु, (१) “हनिर्ग्न हिता रूपं वसरति मन्मतः । ज हुया क्षणवेना गा वच्युता सनातने” ऎ रपडिय विन्द आदियल्लि अधिकरिसुवागलू “हरिः ॐ” ऎन्दे उपदेश वादु दरिन्द, परतत्ववु हरिये विना, ब्रह्म रद्वेन्द्रादिगळल्लवॆम्बुदन्नु निस्संशयवागि ग्रहिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. हरिः ॐ ऎन्दु हेळिये वेदाध्ययन माडतक्कद्दॆन्दु “ओ मिति ब्राह्मणः प्रवक्ष ह ऎम्ब “ओङ्कार प्रभववेदाः” ऎम्ब, “यद्वेदाद् स्वरः प्रॊक्रो वेदान च प्रतिष्ठितः” ऎम्ब, “ओमिति सामानिग य” ऎम्ब, “ओ नित्य ध्वरु प्रतिगर प्रतिकृणाति” ऎम्ब प्रमा णगळु बोधिसुत्तवॆ. हीगॆ प्रणवार्थज्ञानवु प्रशंसिसल्पट्टु, अन्त वरन्नु वेद वित् ऎन्दु ई मनुवाक्यवु कॊण्डाडिरुत्तदॆ. हागॆ कॊण्डाडलु, ई प्रणव “एतदेवाक्षरं ज्ञा त्या यदि कृति तस्य त” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ इदन्नु अधिकरिसुव अधिका रिगॆ साभीष्ट साधनत्व उण्टॆम्बुदरिन्द, हीगॆ प्रशंसॆयु ऎम्ब भववु. यत्र त्रय प्रतिष्ठिता ऎ बुदक्कॆ प्रमाणवु यावु दॆन्दरॆ अकारात्राहि ऋग्वद उकारातायजश्रुतिः । साम वेदो मकारात्मा अनुसारोहथरण, हीगॆ नाल्कु वेद गळ अडगिवॆ ऎम्ब प्रमाणविद्दरू, मूर,मात्र ‘हेळल्पडलु कार णवेनॆन्दरॆ, अवुगळल्लि ऋगजुसामवेदगळे मुख्यवागि त्रया शब्ददिन्द वेदवु हेळल्पट्टिरुवदरिन्द हागॆ प्रयोगवु, प्रणवद प्रशंसॆय मुख्यवागि आत्मसमरण परवादुदरिन्द ऎन्नुत्तारॆ. प्रणवद प्रशंसॆयु मुख्यवागि आत्मसमर्पण परवादुदरिन्द 3 इदु, ई प्रणववु, (१) आत्म रूपं . तन्न अत्मरूपवाद हविः - हविस्सन्नु, गृहीता - तॆगॆदुकॊण्डु सनातने - अनादि यागिरुव, अच्युताख्यॆ अग - अच्युतनॆम्ब अग्नियल्लि, वसुरणेति मन्मतः “वसूर विभरसि” ऎम्ब तैत्तरीय मनद मूलक वागि, ऎन्दरॆ अदन्नु पठिसुत्ता, जुहुयात् - होममाडतक्कद्दु, ई जीवात्म परमात्मन स्वत्तादुदरिन्द आतन स्वत्तन्नु आतने रक्षिसिकॊळ्ळतक्कद्दॆन्दु आतनल्ले समर्पिसतक्कद्दु, वसुर________________
(20) मूलमाधिकारः ऎम्ब मत्रवन्नु उच्चरिसुत्ता 0145 विरसि ऎम्ब मस्त्रवन्नु समर्पिसतक्कण्ट भाववु. “वसुरण्य” ऎम्ब मनवु यावुदॆन्दरॆ- वसुर विरसि । प्राणे त्वमसि सन्धात । ब्रर्ह्म तै मसि विश्व *क् : तेजोदा " मस्त र्जॊदा मसि सूरस्य दु मैदा मसि चन्न मस उपयाव गृहीतोसि ब्रह्मणे तामहस ओ मित्यात्मानं युञ्जिते तद्व महोपनिषदं देवानां गुह्यं य एवं वेद ब्रह्म महिमान मा पोति तस्माद्द ह्मणो महिमान मित्युपनिषत्” ऎम्बदु मवु, (तै, नारा, ४. ५१.) इदु न्यासविद्यॆयल्लि प्रददनवन्ननु षिसुवाग हेळुव मनॆगळल्लि ऒन्दु ; द्वय मन्मद हागॆ ऎम्ब तात्स र्यवु. इल्लि वसुरण्यवॆन्दरॆ वसु प्राज्यवु वसु शब्ददिन्द तोरिबरुव समस्त देवतॆगळिगू उपास्यवु, प्राप्यव, नीनु सर्ववन्नु व्यापिसिरु श्रीये, प्राणशब्ददिन्द हेळल्पट्ट कार्यकारण सङ्घातवन्नु सेरि सुववनु, नीनु विश्ववन्नु सृष्टिसुवनु ; अदक्कॆ कानियन्नुण्टुमा डुववनु, कानियन्नु कॊडुववनु, निन्नन्नु शरणवन्नु हॊन्दोण; बहुकालक्कॆ नीनु सिक्किरुवॆ : यार प्रयोजनक्कागि ऎन्दरॆ परब्रह्म वाद निनगागिये ऎन्दरॆ निन्न प्राप्तियु निनगेभोग्यवु ऎम्ब भाववु. हीगॆ आत्मावन्नु प्रणववन्नु च्चरिसुत्ता स्वामियल्लि सेरिसतक्कद्दु इदे महत्ताद उपनिषत्तुगळिन्द प्रतिपादितवादुदु,देवतॆगळिगू कूड रह स्यवागिरुव विषयवु ; हीगॆ तिळिदु आत्म समर्पणवन्नु माडुववनु परमात्मनिगॆ समनागि आतन सायुज्यवन्नु हॊन्दुवनु ऎम्बुदु मन्मद तात्पर्यवु’ ऎण्ण रहडिय - ऎन्दु हेळिरुवहागॆ, न्यास ऎद्यॆयिल् भरन्यासविद्यॆयल्लि, स्वतन्न माय्-इन्नु याव मनक्कू सेरदॆ स्वतन्त्रवागि आत्मसमर्पण परमायिरुक्कुम् - प्रपद्मन शास्त्रदल्लि हेळल्पट्ट अण्ण याद आत्मावन्नु स्वामिय पादारविन्ददल्लि समर्पिसुवदन्नु बोधिसुवन्ताद्दागिरुत्तदॆ ; एकॆन्दरॆ मध्यदल्लि ओमित्यात्मानंयुञ्जीत ऎन्दु आत्मसमर्पणॆयन्नु विधि रुवदरिन्द स्वतन्त्र प्रणवाभिप्रायवु आत्म समर्पणॆयाद पक्षदल्लि मूल वनादि व्यापक मगळल्लिन प्रणवाभिप्रायवु एनु ? ऎन्दरॆ ई सन्दर्भदल्लि अभिप्रायवु समानवादुदॆन्दु महनीयरु भाविसु वरु. एकॆन्दरॆ शेषानुसन्धानवे तन्न रूपज्ञानक्कॆ मुख्यवा दुदरिन्द, अन्तह ज्ञानवु ई आत्म समर्पणॆ नु मूलक दॊरॆ सुन________________
२९९२ श्रीसुद्र हस्य त्रय सारे न्यासविद्यॆयिल् स्वतन्त्रवाय आत्मसमर्पणमायिरुक्कु म्. अक्कट्टयिले इट्टु ं समर्पण परमागवु योजि प्पगळ, इडल् स्वरूपज्ञान प्राधान्यताले शेष ता नुसन्धान मातम् उपजीवननु योजिप्पर् दरिन्द ऎन्दु अभिप्रायपडुवरु ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ. स्वतन्त्रसन्दर्भदल्लि विधिये इरुवुदरिन्द चतुर्थिय अर्थवु तोरिबरुत्तदॆ. इल्लियादरू लुव चतुर्थियिन्द शेष तानुसन्धानरूप स्वरूप ज्ञानवु तोरि बरुवदरिन्द आत्मसमरण परवॆन्दु कॆलवरु अभिप्रायपडुवरॆन्दु हेळुत्तारॆ. अक्कट्टळॆयिले - अदे न्यायदिन्द, ऎन्दरॆ ओ मि त्यात्मानं युञ्जीत ऎम्बल्लि परम पुरुषनिगॆ भोग्यवादुदॆन्दु आतनिगागिये समरिसतक्कद्दु ऎम्ब आत्मसमरणॆयु एर्पट्टि तो, अदे न्यायदिन्दले, इण्णु म् - ई मूलमन्नक्कॆ सेरिद प्रणवदल्ल तादर्थ, चतुर्थियु आकारदल्लि लुप्तवागिरुवदरिन्द इल्ल ऎम्ब भाववु, समर्पणहरम् - आत्म समर्पण वरवॆन्दे, योजि क्षगळ - योजनॆ माडि हेळुवरु ऎन्दरॆ अभिप्राय पडुवरॆम्ब भाववु ; इडल् - ई मूल मन्मदल्लि, प्रकृतवाद प्रणवदल्लि ऎम्ब भाववु, स्वरूपज्ञान प्राधान्यता ले तन्न स्वरूपवु यावु दॆन्दरॆ, तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनॆम्ब अनु सन्धानद प्राधान्य दिन्द, ई शेषानुसन्धान मातम् - ई कॆ. षत्तानु सन्धानवे, उपजीव मॆनुम् - रक्षणॆगॆ योग्यतॆयन्नुण्टुमाडुत्तदॆन्दु, योजिप्पगळ् - भाविसुवरु ; हीगॆ हेळिदुदन्द इवरुगळ अभि प्रायवु साक्षात्तागि समरणपरवे अल्लदिद्दरू, रक्षणॆगॆ शेषानु सन्धानवु मुख्यवादुदरिन्द शेषानु सन्धानवु ई अज्जि कणव दल्लू लु चतुर्थियिन्द तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववु ; ई अभिप्रा यवु शेष तानुसन्धान मातम् ऎम्बल्लिरु1 मात्रम् ऎम्ब शब्ददिन्द तोरिबरुत्तदॆ ; मात्र पदवु समक्षण पॆरवन्नु व्यवदि सुत्तदॆ; ई मूलमनवु भरसमर्पण मन्त्रवल्लदॆ द्वयम मूलक भरसमर्पणवादुदरिन्द, प्रधानवादु ई प्रणवदल्लि शेषतासु सन्धानवागुदरिन्द, उपजीवन दागि था निसुवरु ऎम्ब तात्पवु उपवॆन्दरॆ भगतनिन्द रक्षिसल बेकादरॆ मुख्यवागि नावु भरन्यासक्कॆ पूभावियागि, ऎन्दतक्कद्दु ऎम्ब________________
मूलमाधि कारः OFFA गळ, आप्लोदु इश्लेष ज्ञानानुसन्धानम् अधिकार सेरुव, (१) क्षेत्रज्ञ श्वरज्ञा नाद्वि शुद्धिः परमावता’ ऎन्नदु भाववु. आदरॆ इवरुगळ अभिप्रायवु, ई शेषानुसन्धा नवे साकु ई “मात्र” शब्ददिन्द भरसमर्पणॆये आवश्यकवल्लवॆन्दु व्यवच्छेदवु ऎम्ब अभिप्रायवादरॆ, स्वामि देशिकरवरु, अदन्नु हिन्दॆये निराकरिसिदुदू अल्लदॆ मुन्दॆ चरम श्लोकाधिकारदल्लि निरसनमाडु तारॆ. भरसमर्पणरूपवाद उपायानुष्ठानवु शास्त्ररीत्या अवश्य कवु; इदन्ने मुन्दॆये व्यक्तपडिसुत्तारॆ. ई शीषित्व ज्ञानवु प्रफ तनानुष्ठानक्कॆ प्रबलहेतुवु ऎम्बुदु उपजीववॆम्बुदर तात्परवु, अखण्ड प्रणववु ओमित्यात्मानं युञ्जीत इत्यादि स्थळदल्लि आत्मसमर्पण हरवॆन्दु हेळिदरु. हागल्लदॆ मनॆगळिगॆ अवयव वादाग कॆलवरु अल्लियू समर्पणवॆन्दु भाविसुवरु ; इन्नु कॆलव शेषानुसन्धानपरवॆन्दु हेळुवरु; इन्तह भावनॆयिन्दुण्टा गुव प्रयोजनवेनु ? ऎन्दरॆ आत्मसमर्पणक्कॆ अधिकारवन्नुण्टु माडुवदे प्रयोजनवॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळि, अदक्कॆ प्रमा णवन्नु, उदाहरिसुत्तारॆ.-अप्पोदु : आ सन्दर्भदल्लि ऎन्दरॆ अन्तह शेषानुसन्धान उण्टादाग, इषत्वज्ञानानु सन्धानवु, अधिकारले सेरुम् • अधिकारवन्नुण्टुमाडुवदक्कॆ अर्हवागु इदॆ, ऎन्दरॆ भरन्यासक्कॆ अर्हतॆयन्नु सम्पादिसि कॊडुत्तदॆम्ब हीगॆ ई शेषतानु सन्धानवु भरन्यासार्हतॆयन्नुण्टु माडुत्त दॆम्बुदक्कॆ प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. क्षेत्रज्ञ. ई तरीक वन्नु धरिसिरुव मनुष्यनिगॆ ईश्वरज्ञानात् - (१) ईश्वरनिगॆ तानु शेषभूतनु ईश्वरनु शेषियु ऎम्ब ज्ञानदिन्द, अथवा (२) ईश्व रने उपायनु ऎम्ब ज्ञानदिन्द, हीगॆ ऎरडु विधवागि अर्थवन्नु हेळबहुदु, परमा, सरवाद, विशुद्धिः - (१) उपा यानुष्ठानक्कॆ प्रतिबन्धक पापनिवृत्तियुण्टागुवदर मूलक परि शुद्धतॆयागलि, अथवा (२) ई प्रकृति शरीरवु तॊलगि होगुवदर मूलक शुद्धतॆयागलि उण्टागुत्तदॆम्बुदु, मता - नन्न अभिप्रा यवु. हीगॆ ई प्रमाणक्कॆ ऎरडु विधवागि अर्थवन्नु हेळबहुदु, (*) याज्ञवल्क स्मृति ३, ३४,________________
२९९४ श्री व ब्रहस्यतयसा शेषित्व ज्ञान मात्र परमानपोदु, उपायानर्ह नि परम ; उसा यज्ञान पज्ञानत्तर मोक्षपरम. विनकुदु आदुदरिन्द आ ऎरडु अभिप्रायगळन्नू उपदेशिसुत्तारॆ’ ऎन्नद - ऎन्दु हेळिरुवदु, मॊदलिन योजनॆय अर्थवन्नु मॊदलु तिळिसु तरॆ-उपायानर्हता निवृत्ति परम् - उपायानुष्ठानक्क अधिकारविल्लवॆम्बुदर निवृत्तियन्नु बोधिसुत्तदॆ. उपायाधिकारक्कॆ शारीरक सूत्रदल्लि हेळिरुवदु मुख्यवागि (१) अर्थित्ववू (२) साम र्दवू ; इवॆरडरल्लि सामर्थ्यरूप अधिकाराङ्गवू भरन्यासवादुदॆ रिन्द ऎल्लरल्लू उण्टु; आर्थित्वमात्र ऎल्लरल्लू इल्लदुदरिन्द, ऎल्लरू अनुष्टिसुवदिल्लवु ; तानु शेषनु, परमात्मनु शेषियु ऎम्ब तन्न मत्तु ईश्वरन रूप ज्ञानद अनुसन्धानदिन्द अर्थित्व उण्टागुत्त दॆम्ब भाववु. इन्नॊन्दु उपायवाद उपासनक्कॆ यादरो, अर्थित्ववू सामर्थ्यवू ऎरडू लभिसुवदु कष्टवु. करयोगादि अनुष्ठानगळल्लि ई शेषत्व ज्ञानवू आवश्यकवादुदरिन्द अदरिन्द उपायारम्भ विरोधि पापगळु तॊलगुवदर मूलक अर्थिक उण्टागुत्तदॆ. हागॆये ई उशनयन संस्कार तन्मूलक वेदा धयनादिगळु ऒदगि, करयोगद मूलक सामर्थ्यवू प्राप्त सागुवदरिन्द हीगॆ अर्थित्व उण्टागुत्तदॆ. हागॆये ई करयो गादि अनुष्ठान सामर्थ्यवू प्राप्तवागुवदरिन्द हीगॆ आर्थित्व सामथ्यवॆरडू लभिसि, उपासनरूपोपायक्कॆ आर्हतॆ युण्टागु इदॆ ; इदन्नु प्रासकवागि तिळिसिरुवॆवु. मुन्दॆ मेलिन प्रमा णक्कॆ ऎरडनॆय योजनॆय प्रकारवागि अर्थवादरॆ आग एनु अभि पायवॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. उपायरूप ज्ञानान र विपक्षिकु पोदु - भगवन्तने तनगॆ उपाय भूतनॆम्ब शेष नीषि ज्ञानक्किन्त बेरॆयाद ज्ञानवन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु अन्वयिस बेकॆम्ब आशॆ इद्दरॆ, विशुद्धि शब्दवु मोक्षवन्नु बोधिसुत्तदॆम्ब भाववु. आग मेलिन प्रमाणक्कॆ अर्थवु हेगॆन्दरॆ ईश्वर ज्ञानदिन्द यावाग क्षेत्रज्ञनिगॆ न्यासोपासनॆगळाद ऎरडु उपायगळल्लि यावु दादरू ऒन्दर मूलक परमात्मने तनगॆ सिद्धपायनॆम्ब ज्ञा ज्ञान उटायितो, आग आतनिगॆ मोक्षवे लभिसितु ऎन्दु भाविसतक्कद्दु ;________________
मूलमन्ना धिकार इक्षणवार्थानुसन्धानक्रम, (२) ई दृशः परमा ता यं प्रत्यगात्मा तथे दृतः । तत्सम्बन्धानुसन्धान मिति योगः प्रकीरि त” ऎन्नु शाण्णिल्यभगर्वा अरुळिच् दास्, अन्तवनिगॆ मोक्षवु तुम्बा सन्निहितवॆम्ब तात्सरवु; एकॆन्दरॆ सिद्ध पाय साद्योपायगळ ऎरडर सिद्धियु लभिसुवदरिन्द ऎम्बुदु अभि प्रायवु.
इन्तह हीगॆ मेलिन प्रमाणक्कॆ ईश्वर ज्ञानात् ऎम्बुदक्कॆ तानु शेषनॆम्ब ज्ञानदिन्द ऎम्ब योजनॆयल्ल, मत्तु ईश्वर तत्वज्ञान वॆन्दरॆ उपाय ज्ञानदिन्द ऎम्ब योजनॆयल्ल, उण्टागुव अभिप्रायगळन्नु विशदीकरिसिदरु. म-०दॆ प्रणवार्थानुसन्धा नक्कॆ प्रमाण वचनवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. इप्प इवार्थानु सन्धानद क्रमवन्नु, (२) “आयं परमात्मा - ई परमात्मनु, ई दृशः ऎन्दरॆ आतने स्वरूप स्वभावयुक्तनु, सत्वरिगू शेषियु, रक्षकनु, पिता, शरण्यनु, कारुण्य वात्स लादि महोदधियु, तथा - हागॆये प्रत्यगात्मा - जीवात्मनाद तानु, ई दृशः - शेषनु, रक्षनु, पुत्रनु, अनन्यशरणनु दय नीयनु, हीगॆ तत्सम्बन्धानुसन्धान - हीगॆ तनगॆ ईश्वरनिगू इरुव नवविध सम्बन्धगळन्नू अवुगळल्लि मुख्यवागि शॆषि शेषरूप अनुसन्धानवे, योग इति - न्यासोपासन रूप उपायक्कॆ साधन वॆन्दु, प्रकीरितः - हॊगळल्पट्टिरुत्तवॆ, इति शब्ददिन्द अनुसन्धानवे उपायक्कॆ साधनवॆम्ब अर्थवन्नु सूचिसुत्तदॆ. मुख्यवाद ई शेषि शेषरूपानुसन्धानवु ऎल्लि तोरिबरुत्तदॆ ऎन्दरॆ आ ऎम्बल्लिरुव लुप्त चतुर्थियिन्द तोरिबरुत्तदॆ. आ ऎन्दरॆ आय ऎन्दागुवदरिन्द नकार वाच्यनाद जीवनु अकारवाच्यनाद विष्णुविगेने शेषभूत नॆम्ब अर्थवागुवदरिन्द तोरिबरुत्तदॆ. ईग इल्लि हेळिरुवदु सखण्ड प्रणव विषयवल्लवु; तक्षर युक्तवॆम्ब प्रणववु इल्लि हेळल्पट्टितु. नवः ऎम्बुदु स्कूल योजनॆयिन्द उपाय परवॆं बुदु व्यक्तवु, मुन्दॆ इदे साम्प्रदायार्थवु ; महा प्राज्ञराद श्री पराशर भट्टरवरू मूरु रहस्यगळ अर्थगळन्नु सण्णहवागि (२) शाण्डिल्य संहितॆ, ५. १७________________
२९९६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इत्तॆ (३) “अकारार्थ् विष्णु र्जगदुदय रक्षा प्रळय कृ कारार्थ् जीवस्त दुपकारणं वैष्णव मिदम् । उकारोन न्यार्हं नियमय सम्बन्ध व नयो प्रयासाराका प्रणव इममर्थं सव दिशक्” ऎन्नु विवरित्तुर्गळ्. 3 अष्ट श्लोकियल्लि हेळिरुवाग, प्रणवार्थवन्नु बोधिसव प्रथम श्लोकदल्लि हीगॆये उपदेशि सिरुत्तारॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. (३) जगतां - लोकगळ, उदय रक्षा प्रळयकृत् - कृषि ‘ऎ’ रक्षणॆ प्रळयगळन्नुण्टुमाडुव, विष्णुवु, अकारार्थः - प्रणवद आकार दिन्द हेळल्पट्टिरुववनु, इदक्कॆ प्रमाणगळु,-“यतोवा इमानि भूतानि जायन्ते, येन जातानि जीवन्त यत्नयभिसंवि शन्ति’ ऎम्ब श्रुतियू, विप्रोस्ट् काशादु दूतं जगव च स्थितं स्थिति ; ति संयम क सौ जगतोस्य जगच्छ सः (वि, पु.१९.) विष्णु शब्दवु, दात्वर्थदिन्द जगत्तन्नॆल्ला वापिसिरुववनु “तत्व प्रात देवानु प्राविशत् ” ऎम्बर्थवन्नु आ नामवे बोधिसुत्तदॆ; हागॆये “ अर्बहि तत्वं ना नारायणस्सितः” ऎम्ब (पु, स) वाक्यवू, मत्तु ‘सर तास समस्तञ्च वसत प्रति वै यतः । तत सृ वास देवेति विद्वद्धिः परि पठ्यते’ इत्यादि प्रमा णगळु अनुसन्धेयगळु; अव ऎम्ब धातुवु रक्षणवॆम्बर्थवळ्ळदादुदॆ रिन्द जगत्तन्नु सृष्टिसि रक्षिसुव विष्णुवॆन्दु अकारार्थवु. आतनु जगत्कारणनॆम्बुदन्नू “समस्त शब्दमूला दृ ह णोपि स्व वतः । वाच्यवाचक सम्बन्ध सरर्ढातृतीयते” ऎम्ब प्रमाणदिन्दलू ग्रहिसबहुदु. मकारार्थ जीवः - नित्य मुक्त बद्धत्रिविध चेतनवर्गवू, मकारार्थः - मकारद अर्थवु, “पञ्च विंशग् शोयं पुरुषः” “पञ्च विंशग्ंश आत्माभव “मकरो जीववाचकः” ; मकारद धातुवु मनजाने ऎम्ब जनवन्नु बोधिसुवदरिन्द कातावाद जीवनु हेळल्पट्टनु ; वैष्णव - विष्णु विगेने सेरिद, इदं - ई आत्मवस्तुवु तदुप करणं - आतनिगे भोग्यवागि शेषभूतवाद वस्तुवु ; इदरिन्द श्रीविध चेतनदॊन्दिगॆ सेरिरुव चेतनवू कूड विष्णुविगॆ शेषभूतवादुदु ; इदु अकारद लुप्त चतु र्थदिन्दलू सिद्धवु. ‘पतिं विश्व सा (३) अष्ट श्लोकी, १.________________
मूलमाधिकार श्वरग्ं’ ऎम्ब श्रुति सिद्धवादुदु ; “मात्मनि सञ्जातं स्वामित्वं ब्रह्मणि स्थितं” “आत्मदास्यं हरे साम्य स्वभा वञ्च सदा स्मर” “दासभूता कृत सत्व ह्यात्मानः परमात्मनः । नान्यथा लक्षणं तेषां बन्धमोक्षे च विद्यते” ऎम्ब प्रमा णगळु अनुसन्धेयगळु, मुन्दॆ उकारार्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. उक्क रवु, “तदेवागि स्वद्वायु सत्य सदुचनमाः” ऎम्ब प्रमाणदल्लि तदु ऎम्बुदु तदेव ऎम्बर्थदल्लि प्रयोगिसल्पट्टिरुव हागॆ, अवधारणार्थवुळ्ळद्दु. हेगॆन्दरॆ मकारवाच्यनाद ज्ञान स्वरूपनाद ज्ञानगुणकनाद जीवात्मनु आय एव - अकार वाच नाद विष्णुविगागिये ऎन्दर्थवागुवदरिन्द, आतनिगॆ शेषभूतनागि अवनिगॆ कैर्य माडुवदक्कागिये ऎम्बर्थवु. आदुदरिन्द आन योः - अकार मकर वाच्यराद विष्णु जीवात्मरिगिब्बरिगू, सम्बं धं, सम्बन्धवु, अनन्यार्हं - इन्यारिगू अर्हवादुदल्लवु. ऎन्दरॆ परमात्मनिगॆ मात्रवे शेषभूतने विना अन्यदेवतॆगळिगॆ अल्लवु, ऎम्ब भाववु, आगलि लक्ष्मि, भागवतरु, आचार्यरु इवरुगळिगू शेषभूत नल्लवे जीवात्मनु ऎन्दरॆ, यावाग परमपुरुषनिगॆ शेषभूतनादनो आग तदीयराद लक्ष्मी भागवताचार्यरुगळिगॆ शेषभूतनॆम्बुदु सिद्धवु. इदरिन्द अनन्यार्हतब्दक्कॆ विरोधविल्लवॆम्ब तात्पर्यवु. अन्य देवतॆगळिगॆ ईतनु शेषनल्लवॆन्दु श्रीव्यासरे हेळिरुत्तारॆ. “ब्रह्माणं शितिकन्तञ्च यान्यादेवतास्सताः । प्रतिबुद्धान सेव यस्मात्परिमितं फल. आदुदरिन्द ई प्रणववु प्रयासार- - मूरु वेदगळ सारभूतवादद्दु. ॐकार भूरिति मदाह कायत, भुव इति यजदात्, सुवरिति सामवेदा, तानि शुक्राभ तपत्” ॥ तेभोभितभ्य प्रयोवर्णा अजा यन” “अकारञ्चा पुकारञ्च मकरञ्च प्रजापति- । वेद तया न्निरब्बहद्दूर्भुवस्सुवरीतिच”ऎम्ब प्रमाणगळु अनुसन्थ यगळु, इन्तह अमोघार्थगळन्नॆल्ला ऒळगॊण्डिरुव प्रणववु इदु मर्थं - मेलॆ विवरिसिरुव अर्थवन्नु, मदिशत् चन्नागि प्रतिपादि सुत्तदॆ. ई मुख्यवाद अर्थवु यावुदॆन्दरॆ, “आकारो विष्णुरि तुकॊ मकारो जीववाचकः । तयॆ नित्य सम्बन्ध उ रण प्रतीरितः” ऎम्बुदु. अकार वाच्यु (व), कार इच्यनाद वनु जीवनु, इवरिब्बरिगू सम्बन्धवु शेषि शेष सम्बन्धवु, इदु________________
श्री मद्रहस्यत्रॆय सा (४) * कण्णपुर मॊनुडैयानुक्कडिय नॊरवरुरियेनो” रदुव प्रणवार्थविवरणम्. ऎ उकारदिन्द हेळल्पट्टितु ऎम्बुदु” ऎन्नु विवरितागळ् - ऎम्ब दागि श्रीवत्साङ्कर कुमारराद श्रीपराशर भट्टरवरु विवरिसि हेळिदरु. (४) ई प्रमाणद पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ,- विद्यॆयेळन् डत्तु वॆकुण्डु निलज्जिलर पडॆयालाळिदट्ट परमन् परञ्ज्योति । मडैयार् नीलमल् कुं वयल् शूळ् कण्णपुरॆमॊस्। रुडैयानक्कु अडिर्ये ऒरुव कुरियेनो ॥ ३ ॥ इदरर्थवु- परमात्मनिगेने तानु शेषभूतनु, इन्नु याव अन्यदेवतॆगळिगू अल्लवॆम्ब अनन्यार्हशेषत्ववन्नु उपपादिसि हेळु - तारॆ.-शेषनादवनु शेषियागि सर्वशक्तनादवनन्नु आश्रयिसतक्कद्दु, 1 परमपुरुषनिगिन्त शक्तरु यारिद्दारॆ? अन्तवनन्नु तानु आश्रयिसिदबळिक नीचाश्रयवन्नु बयिसुवॆने ऎन्दु हेळुत्तारॆ, परमपुरुषनु हेगॆ निरतिशयशक्तियुळ्ळवनॆन्दरॆ हेळुत्तारॆ.-अन्नु - हिन्दॆ ऎन्दरॆ कृष्णा वतारियागि सत्यभामॆयन्नु विवाहमाडिकॊळ्ळुव सन्दर्भदल्लि एळ् विष्य - एळु वृषभगळन्नु, गुण्डु-तीव्रकोपदिन्द, अडतु, निग्रहिसिदवनागियू, मत्तु विलङ्गल्, लङ्कॆय त्रिकूट पतवन्नु ऊर - होगि सेरुवदक्कागि, पडैयाल् - वानर सेनॆयिन्द, आळि - समुद्रवन्नु, तट्टि - दाटिसिदवनागियू परर्म - निस्स माभ्यधिक नागियू, मत्तु परञ्ज्योति - “ज्योतिषां ज्योतिः” ऎन्दु “तस्य भूसा समिदं विभाति” ऎन्दू हेळिरुव हागॆ, ऎल्ला ज्योतिस्सु गळाद सूरागि मॊदलादवरिगू ज्योतिस्सन्नू कॊडुव स सरो कृष्ट तेजस्सुळ्ळवनागियू इरुव मत्तु मडै आर् - नीरिनिन्द तुम्बिरुप, नीलं - नीलोत्पलगळु, मलगुवर् - वापिसिकॊण्डि रव, वयल् - भत्तद गदॆगळिन्द, शूळ् - सुत्तल्पट्ट, कण्ण पुर मॆनु - तिरुक्कण्ण पुरवॆम्ब दिव्यदेशवन्नु, उडैयानक्कु आश्र लसिरुव परम पुरुषनिगॆ, अडिये - सहज शेषभूतनाद नानु, ऒवर् रु - इन्तह शक्तियिल्लव अल्पराद इतर देवतॆगळल्लि रिगालि, उरियेनो - शेषभूतनादेनो? ऎन्दिगू इल्ल नॆब हावु. इल्लि निलञ्जि उकिडै यालाळितट्टि, परम९ ऎम्बु 1________________
(00) मूलमाधिकारः प्रणवस्त्रया सारा त JFFF प्रणवल क्षरत्रययुं वेदयसारवाग श्रुति स्मृतिगळ प्रपञ्चतन. दक्कॆ इन्नॊन्दु विधवागि अर्थमाडिरुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ ? आळि - सूरनु, विलिङ्गल् उर - अस्तमय परतवन्नु सेरिबिट्टनॆ न्नुव हागॆ, पडॆयाल् - सुदर्शन चक्रदिन्द तट्टि - निरोधिसिद, तुरॆसिद, परर्म - सत्व श्रेष्ठनु. जयद्रथनु अर्जुनन मगनाद अभिमन्युवन्नु कॊन्दिद्दरिन्द आतनन्नु मारनॆय दिन सूरासमयद ऒळगॆ कॊल्लुवॆनॆन्दु अर्जुननु प्रतिज्ञॆयन्नु माडलु; शत्रु पक्षद वरु जयद्रथनन्नु व ध्यॆ इट्टु कॊण्डु रक्षिसुत्तिरलु ; आग श्री कृष्णनु तन्न चक्रवन्नु सूरनिगॆ अड्डलागि हिडिदुदरिन्द सूरासमयवायि तॆन्दु तटस्थरागिरुव कालदल्लि, जयद्रथनन्नु अर्जुनन कैयल्लि कॊल्लि सिदनॆम्बुदु इतिहासवु. श्री भारत द्रोण पत्वद ७३नॆय मत्तु १४७नॆय अध्यायगळन्नु पराम्बरिसि, ऎरुदुवु ऎन्दु हेळि रुवदू सह, प्रणवार्थ विवरणम्-मुख्यवागि परमात्म शेष वन्नु पपादिसुव प्रणवार्थद विवरण प्रकरणवे प्रणववु मूरु अक्षरगळुळ्ळद्दागि मूरु वेदगळ सारवु. मुन्दिन वाक्यदिन्द प्रणवद मरु अक्षरगळू मूरु वेदगळ सारवॆन्दु श्री पराशर भट्टर श्लोकदल्लि “इयासारा ता” ऎन्दु हेळिरुव अभिप्रायवन्नु तिळिसुत्ता -पॆरियाळ्वारवरु “मूल मागिय ऒम्मॆ ऎळु” ऎम्ब अखण्डवागि परमात्म वाचि ऎन्दु उपपादिसिदरु ; तिरुमा तवरु सबन्धवागि भाविसि अर्थवन्नु हेळिदरु. इदरल्लि परस्पर विरोधवेनू इल्लवु. अखण्ड नमस्सु सखण्ड नमस्सु गळ अर्थगळॆरड गहवे, ऎम्ब भाववु ; प्रणवल् - प्रणवदल्लि, अक्षरत्रयक्कॆ युवर् - * अकार उकार मकार इति” ऎन्दु वेददल्ले तोरिसिरुव मूरु अक्षरगळन्नू, वेदत्रयसारवाग मूरु वेदगळाद ऋग्यजुस्साम वेदगळ, सारवाग - सारभूतार्थवन्नु प्रतिपादिसुववागि, श्रुति स्मृतिगळु - प्रपञ्चन - विस्तरिसि हेळिदवु. श्रुतियल्लि ऎल्लि हेळिदॆ?________________
३००० श्रीमद्रहस्यत्रयसारे प्रणवस्य अकारस्य अर्थक इव्व करळिल् इन्वर्थ चॆल्लुगिरपडि यॆने ऎन्निल्? (१) अष्टाक्षर शरीराज् प्रणवाद्यक्षरेण तु । आकारेणा खिला धारः परमात्मा भिधीयते । समस्त शब्द मूलत्पादकारस्य ऎन्दरॆ भूरिति ऋग्वदादजायत, भुव इति यजुरोदात्, सुवरिति सामवेदात्, तानिशुक्राणाभ्यत र्द, तेभोधितभ स्त्र योवर्णा अजाय, आकारोकार मकार इति, ताने कधा समभरत्त देतदोमिति” स्मृति प्रमाणक्कॆ उदाहरणॆयु “अकारं चापुकारं च मकारञ्च प्रजापतिः । वेदतयार बृहद्रूर्भुवस्सरिति” प्रजापतियु वेदत्रयगळिन्द ई प्रण वद अकार उकार मकारगळागि सारभूतवादवन्नु तॆगॆदरु. प्रणवद आकारार्थवु. प्रणवद अक्षरगळु याव अभिप्रायगळन्नु बोधिसुत्तवॆ ऎम्बु दन्नु प्रश्नित्तर रूपदल्लि उपपादिसुत्तारॆ. मॊदलु आकारार्थ वन्नु बोधिसुत्तारॆ इल्वॆक्षर - प्रणवद ई मूरु अक्षरगळू, इन्वर्थ - परमात्मनिगॆ ई जीवात्मनु शेष भूतनॆन्दू मत्तु मूरु वेदगळ सारभू तार्थवन्नु प्रतिपादिसुत्तवॆन्दू, कॊल्ल; गिरपडि - हेळुव प्रकारवु, ऎण्णॆने ऎन्निल्? ऎल्लि याव प्रमाणदल्लि ? ऎन्दरॆ इदक्कॆ उत्तरवन्नु हेळुत्तारॆ- वामनपुराणवाक्यदिन्द सिद्ध वॆन्दु तिळिसुत्तारॆ (१) “ अष्टाक्षर शरीराङ्ग प्रणवादक्ष णतु - ऒन्दे समास पदवु, अष्टाक्षरवु याव मूल मन्मद स्वरू पवो, अदक्कॆ अण्ण वागिरुव प्रणवद मॊदलनॆय अक्षरदिन्दलादरो अदु यावुदॆम्बुदु व्यक्तवागि हेळल्पडुत्तदॆ. आकारेण - आ आकार दिन्द, अखिलाधारः - समस्त चिरचितुगळिगू आधार भूतनाद, परमात्मा - ऎल्लक्कू आतावागि वापिसिरुव परमात्मनु, अभिधी यते - हेळल्पडुत्तानॆ ; अदु हेगॆन्दरॆ कारणवन्नु हेळुत्तारॆ. अकारस्य, अकारक्कॆ, स्वभावतः - स्वाभाविकवागि, शब्दमूलाक् ऎल्ला शब्दगळिगू कारणभूतवागिरुवदरिन्द, हागॆये ब्रह्मजोषि - परब्रह्मक्कू कूड, स्वभावतः - स्वाभाविकवागि, समस्त वाच्य मूल (१) वामन पुराण, و________________
मूलमन्नाधिकार 2000 स्वभावतः । समस्त वाच्य मूलाद ह्मणोपि स्वभावतः । वाच्यवाचक सम्बन्ध यो रर्थात् प्रतीयते” ऎन्नु श्री वामन पुराणवचनत्ताले सवाचक जात प्रकृतियान प्रथ माक्षरत्तुक्कु सत्ववाच्यजात प्रकृतियान नारायर्ण वाच्य त्वात् . समस्त वस्तु ’ व्यवहारक्कू कारण भूतनागिरुवदरिन्दलू, हीगॆ तयो - परब्रह्मनिगू अकारक्कू सह, वाच्यवाचक सं बन्धः - वाच्यवु परब्रह्मनागियू, वाचकवु अकारवागियू, पर ब्रह्मवु हेळिसिकॊळ्ळुवदु ; अकारवु इन्तह सम्बन्धवन्नु हेळुत्तदॆ. अर्थात् - स्वाभाविकवागि एनॊन्दू यत्न बेकिल्लदॆ अर्थगळु ऎरडु विधवागि तोरिबरुत्तवॆ. (१) शब्द मूलकवागि (२) अर्थमूलक वागि इल्लि शब्दवागि तोरदिद्दरू अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववु, प्रतीयतॆ - तोरिबरुत्तदॆ. अकारवु अक्षरक्कॆ आदियागि सत्ववाचक पदगळिगू कारणवु. हागॆये परमात्मनू जगत्तिगॆल्ला कारणवागि व्यवहरिसल्पडुव समस्त वाच्य वस्तुगळिगॆ कारणनु. आदुद रिन्द अकारदिन्द अखिलाधारनाद परमात्मनु हेळल्पडुवनॆम्बभाववु. इल्लि अष्टाक्षर शरीर वॆम्ब प्रयोगदिन्द अष्टाक्षरक्किन्त अदर शरी रवु बेरॆ ऎन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. गुण्डु कल्लिन शरीरवन्दरॆ हेगॆ गुण्डु कल्लॆ, हागॆये अष्टाक्षरद शरीरवु अष्टाक्षरवे ऎन्दु भाविस तक्कद्दु. आदरॆ नम्म शरीरवॆम्ब प्रयोगदल्लि ऒन्दु चित्तू इन्नॊन्दु अचित्तू इवॆ; आदुदरिन्द आत्मा बेरॆ, शरीरवु बेरॆयु, आकारो सत्ववाक् ऎन्दु इरुवदरिन्द सत्व शब्दगळिगू आकारवु कारणवु. अन्तह अकारवु सर्व शब्द वाच्यनाद परब्रह्मनन्ने बोधिसुत्तदॆम्बुदु तैत्तरीय नारायणदल्लि (२४) व्यक्तवु. यद्वेदाद् स्वर प्रॊक्रोवेद च प्रतिष्ठितः । तस्य प्रकृति लीनस्य यः पर * महेश्वरः” इदरर्थवेनॆन्दरॆ वेदवन्नु आरम्भिसुवागलू (हरि) ॐ ऎम्ब याव स्वरवु हेळल्पडुत्तदो अन्तह प्रणवद प्रकृति ऎन्दरॆ मूलाक्षरवाद आकारदल्लिरुव यावनु परः ऎन्दरॆ प्रति पाद्यनो अवक्कू ऎल्लादक्कू महत्ताद नियामकनु ऎम्बुदु ऎन्नु ऎम्बदागि, श्री वामन पुराण वचन दिन्द, सवाचक जात प्रकृतियान - समस्त शब्द समूहगळिगॆ कारणभूतवाद प्रथमा क्षरत्तु क्कु - प्रणवद मॊदलिन अक्षरवाद आकारक्कॆ ऎन्दरॆ अकारदिन्द________________
2003 श्रीमद्र हस्यत्रय सारे नॆन्नु प्रसिद्ध मान अर्थ वेदार्थसण्ण हुले यरुळिच्चॆय् सवाचक जात प्रकृतियान - समस्त शब्दगळिन्दलू व्यवहरिसल्प डुव चिदचिद्द समूहगळिगू मूलकारणनाद, नारायर्ण वाच्यनॆ नु- श्रीमन्नारायणने व्यवहरिसल्पडुवनॆन्दु, प्रसिद्ध मान हीगॆ प्रसिद्धवाद, अर्थ - अर्थवन्नु, वेदार्थ सहले श्री यतिवर्यरु अनुग्रहिसिद वेदार्थ सङ्गहदल्लि, अरुळिच्य दार् - अनुग्रहिसिरुत्तारॆ, यद्दे श्वरः प्रोक्लो वेदाच प्रति तः ऎम्ब श्रुत्यर्थ वन्नु विचारमाडुव स्थळदल्लि जगत्कारणनादुद रिन्द श्री महाविष्णुवु आकारवाच्यनॆन्दु स्थापिसिरुत्तारॆम्ब भाववु. हीगॆ ऎल्ला चिदचित्तुगळिगू कारणभूतनागि अवुगळिगॆ आत्मावागि अवु गळन्नु व्यापिसिरवदरिन्द, श्रीनिगमान देशिकरवरु श्रीशरणागति दीपिकॆ ऎम्ब दीपप्रकाशरस्तोत्रदल्लि, “सागिर स्वयि सशस्ति ततो सि सत्व-” ऎल्ला पदार्थवाचिशब्दगळू परमात्मनन्ने बोधिसुत्तवॆन्दू, आदुदरिन्द आतने ऎल्लवॆन्दू हेळिरुत्तारॆ. इदु हेगॆ ऎन्दरॆ ऎल्ला चिदचिद्रूप वस्तुगळु परमात्मनिगॆ शरीरवॆन्दु श्रुति स्मृतिति हास पुराणगळॆल्ला हेळुत्तवॆ. आदुदरिन्द मनुष्यहम् ऎम्बल्लि मनुष्य शरीरक्कॆ आ तावादवनु मनुष्य शब्ददिन्द हेगॆ व्यवहरिसल्पडुवनो, हागॆये सत्व वस्तुगळिगू आतावाद परमात्मनु सत्ववाच्य शब्दग ळिन्दलू व्यवहरिसल्पडुवनॆम्बुदु तात्परवु. आदुदरिन्द, ऎल्ला देव मनुष्यादि वाच कशब्दगळू, गिरि नदि समुद्र मॊदलाद शब्दगळू त च्छरीरक परमात्मनन्ने बोधिसुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. सल्प शब्दगळिगू आकारवु मूलकारणवु; अन्तह शब्दगळॆल्ला श्रीमहाविष्णुवन्नॆ बोधि सुत्तवॆ. आदुदरिन्द आकारवु जगत्कारण विष्णवाचकवॆम्ब भाववु यावाग अकारवु स शब्दगळिगू मूलकारणवागि, आ सि शब्दगळिन्दलू श्रीमहाविष्णुवे वाच्यनादनो, आग अकारवु विष्णु वाचक मात्रवे अल्लदॆ आतनन्नु विश्लेषिसि हेळुव समस्यॆ गुणगळन्नु बोधिसुव शब्द गळिगू मूल कारणवाद आतन सरज्ञत्व सत्वशक्तित्व सत्य सादि कल्याण गुणगणवे मॊदलादवन्नॆल्ला बोधिसुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ.- इत्ताले - ई आकारक्कॆ सत्व शब्दक्कू कारणवागि सत्व शब्द वाच्यत्ववु इरुवदरिन्द कारणवाक्य सिद्धमान-“यतोना इमानि भूतानि________________
मूलमाधि कार ३० ०३ इत्ताले कारणवाकृसिद्ध मान सकल जगन्नि मितॆहादान कारण नैमुव, अत्ताले आक्षिप्र मान सत्वज्ञत्व सत्व शक्ति स्वादि गुणवर्गम ‘मि सिद्धवायित्तु. ~ जायन्ने येन जातानि जीव ययन भि संविशनि, तद्वि जिज्ञासक्कॆ तन्न होति” ऎम्बुदू मत्तु “ब्रह्मवनं ब्रह्मस वृक्ष आसीत्” ऎम्बुदू मत्तु “एष सेतु धरण; एषांलोका ना मसम्भेदाय” ऎम्बुदू, कारणवाक्यगळु ; अदरिन्द सिद्धवाद अर्थवु यावुदॆन्दरॆ, यावनु समस्त जगत्तिन सृष्टि स्थिति लयगळिगॆ कारणनो, आतने परब्रह्मवु, अन्तवने धैय वस्तुवु ऎम्बुदु, सकलजगन्निमित्तोपादानकारणमुं समस्त जगत्तुगळिगॆ निमित्त मत्तु उपादान कारणनॆम्ब अर्थवू, अत्ताले - हीगॆ जग जन्मादि कारणनागिरुवदरिन्द, आक्षिप्त मान - इल्लदिद्दरॆ आक्षेपक्कॆ गुरिमाडुव, ऎन्दरॆ जगन्मादि कारणनॆम्बुदु, सर्वज्ञत्यादिग ळन्नु आतनल्लि ऒप्पिकॊळ्ळदिद्दरॆ जगन्मादि कारणत्ववे आक्षेपक्कॆ ऒळ गागुत्तदॆम्ब भावदिन्द आक्षिप्त ऎन्दरॆ बलात्कारदिन्द ऒप्पिकॊळ्ळ बेकादुदु हेळल्पट्टितु; जगनिमित्तॊपादान कारणत्ववन्नु ऒप्पि कॊळ्ळबेकादरॆ सर्वज्ञत्यादिगळन्नू हागॆये ऒप्पिकॊण्डे तीरबेकॆम्ब भाववु सूचितवु ; सर्वज्ञत्व सर्वशक्तित्ववे मॊदलाद परमात्म निगे असाधारणगळागिरुव गुण वर्गमु - षाडु १ परत्व सौलभ्यत्यादि कल्याण गुणगणवु इल्लि हेळल्पट्टितु ; इ - विष्णु वाचकवॆन्दु हेळल्पडुव आकारदल्ले, सिद्द मायितु - स्वतस्सिद्ध वागि तोरुत्तदॆन्दु हेळिदन्तायितु. परमात्मनु बरी निमित्त कारणनु, उपादान कारणनल्लवॆम्ब वादवु शास्त्र सम्मतवाद अभि प्रायवल्लवु ; सर्वकारणनू अवने ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि निमित्तो पादान कारणत्वमुव’ ऎम्ब प्रयोगवु. मेलिन आक्षिप्तमान ऎन्दु प्रयोगिसिरुवदु, श्री यतिवर्यरु २ नॆय ब्रह्म सूत्र सिद्दा नदल्लिरुव “जगन्निमित्तोपादानताक्षिप्त सत्वज्ञत्व सत्यसङ्कल्पत्व विचित्र शक्तित्वाद कारबृहन प्रतिवन्नं ब्रह्म” ऎम्ब प्रयो गवन्नु स्मरिसुवहागॆ माडुत्तदॆ. “सदेवसोदमग्र आसीत् एकमेवाद्वितीयव” (छां. ६, २. १) ऎम्ब श्रुतियु एकमेव ऎम्बुदरिन्द उपादान कारणनू आतने, आद्वितीयम् ऎम्बुदरिन्द________________
२००४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ए चॆत्या द कारस्य विष्णु वाचकत्व मुक्तारूड्यापि तदाह इक्षरवु भगवद्वाचकननु मिडम्, (१) अनिषेधे पुर्मा विष्ण ” ऎन्नुव (२) * अका विष्णुवाचकः” ऎन्नुम्, निमित्त कारणनू अवने ऎन्दु व्यक्तवागि हेळिरुत्तदॆ. हीगॆ सर्व कारण नू परमात ने ऎम्बुदर समर्थनॆगागि “यथॆर्णनाभि सृजते कृष्ण तेच” ऎम्बल्लि जातर हुळद दृष्टान्तवन्नु श्रुतियु कॊट्टिरुत्तदॆ. जाडरहुळवु तन्न सल्प मत्तु तन्तुगळमूलक गूडिन निर्माणक्कू, आतन्तुगळन्नु इष्ट बन्दरॆ नुङ्गिबिडुवदक्कू हेगॆ हेळु वो, हागॆये निमित्त उपादान, सहकारि रूपगळाद जगत्तिगॆ सर्वविध कारणनु परब्रह्मने अन्तह हुळवन्नु सृष्टिसिद परम पुरुषनु जगत्तिन सृष्टि लयगळिगॆ निमित्तॆपादान सहकारि कारणनॆन्दु हेळलु अभ्यस्तरवेनु ? दैतिगळु परम पुरुषनु निमित्त कारणनु, जीवा धिष्ठित प्रकृतियु उपादान कारणवॆन्दु हेळुवरु हीगॆ हेळुवदु श्रुति विरुद्धवागि तोरिदरू, विमर्शिसिदरॆ अभिप्रायवेनो नावु हेळुवहागॆ सर्वविध कारणनॆम्बुदे तोरिबरुत्तदॆ. अदैतिगळादरो नावु हेळुवहागॆ सर्वविध कारणनु परब्रह्मवे ऎन्दु हेळि, जगत्तिगॆ प्रमाणबलविल्लद विध्यात्ववन्नु आरोपिसुत्तारॆ. हीगॆ औचित्यदिन्द आकारक्कॆ विष्णु वाचकत्ववन्नु हेळि, रूढियिन्दलू अदे अर्थवे ऎन्दु हेळुत्तारॆ. आगलि आकारदिन्द परमात्मनु हेळल्पट्ट नॆम्बुदन्नु ऒप्पोण; आदरॆ श्रीमन्नारायणने अकार वाच्यनॆन्दु हेळिदुदु हेगॆ? ऎन्दरॆ निघण्टिनल्लि अकारवु विष्णु वाचकवॆन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, प्राज्ञर प्रयोगगळिन्दल, श्रीमन्नारायणने हेळल्पट्टनॆन्दु भाविसुववु ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ. इद्दक्षरं, ईप्रणवद अकारवु, भगवद्वाचक न नु विड भगवन्तनन्नु बोधिसुत्तदॆ ऎम्ब सन्दर्भदल्लि(१)आ ऎम्ब अक्षरवु नि षेधे, आ सत्य असम्भव इत्यादि शब्दगळल्लिन हागॆ निषेधार्थ दल्ल (इल्लि अकारवु प्रत्ययव), पुर्मा- अ8 ऎन्दु पुल्लिङ्ग नामकद (-9) (~~)________________
मूलमाधि कारः (4) आ इति भगवतो नारायणस्य प्रथमाभिदान किन्नाम मण्णळं नकृत” ऎन्नु, निघण्टुगळिलु गळिलुव, प्रसिद्ध म्. योगेनापि अकारस्य भगवद्वा च क माह ३००५ ऎबिद ध ता श्रेयो इदु व्याकरण वुत्पत्तियाले सश्वर नैचॆल्लुव पोदु रक्षण प्रीणनादि विषयमान धातुविले कर्तृवाटियान क्विप्प कैयत्ताले निम्मन्न मान पदवय सरक्षकादि विशिष्ट नाह क्काट्टम्. 66 वादरॆ, विष्ठा - विष्णु ऎम्बर्थदल्लि प्रयोगवु” ऎन्नुम् - ऎम्ब दागियू (२) “अकारो विष्णु वाचकः - ऎन्नुव” अकारव विष्णु इन्नु बोधिसुत्तदॆन्दू, (३) * अ इति- अ8 ऎम्ब पदवु, भगव तो नारायणस्य - भगवन्तनाद नारायणन, प्रथमाभिधानं - मॊद लनॆय नामवन्नु, अभिदधता - हेळिरुव महर्षियिन्द मन्ना म मक्कळं . याव विधवाद मण्णळाचरणॆयु, नकृतम् , माडल्पड इल्लवु ? ऎन्दरॆ सर्वविध मळाचरणॆ यु आ ऎम्ब प्रयोगदिन्द आच रिसल्पट्ट तॆम्ब भाववु.” ऎन्नव - ऎम्बदागियू हीगॆ निघण्टुग इल्ल (मेलॆ उदाहरिसिरुव १नॆय प्रमाणवु निघण्टु), प्रयोगग ळल्लि (२ व त्तु ३ प्रयोगगळु) प्रसिद्ध म् - प्रसिद्धवु. हीगॆ रूढ वागियू अकारक्कॆ भगवद्वाचकत्ववन्नु उपपादिसि दिन्दलू भगवद्वाचकत्ववुण्टॆन्दु स्थापिसुत्तारॆ. वन्दॆ योग योगरीतियल्लि अकारवु भगवाचकवे इदु - ई अकारवु, व्याकरण वुत्पत्तियाले- व्याकरण मूलक धातु प्रत्ययगळिन्दुण्टाद पदभावनॆयिन्द, सर चॊल्लं पॊदु - सर्वॆश्वरनन्नु बोधिसुवाग, रक्षण प्रीणनादि विषयवान धातुविले , रक्षणार्थ प्रीण नार्थवे मॊदलादवन्नु कुरित धातुविनिन्द, अवरक्षण प्रीणनादिष्ट ऎन्दु हेळिरुव हागॆ अव ऎम्ब धातुविगॆ रक्षण प्रीणन वे मॊदलाद अर्थगळुण्टु, अन्तह अवधातुविनिन्द कर्तृवाचियान कैप्प अत्ययत्ताले - क (३) पाणिनि सूत्र व्याख्यानवु मत्तु अभि युक्त प्रयोगवु,________________
हेळिरुवहागॆ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे of वन्नु सूचिसुव क्षिप्पतयदिन्द, निष्पन्न मान पदमा निष्पन्नवाद पदवागि, हेगॆन्दरॆ अवतीति आ ऎम्बदागि निष्पत्तियु सत्व रक्षकत्वादि विशिष्ट नाह - सर्व रक्षकत्ववे मॊदलाद कलाण गुणदिन्द युक्तनागिरुवहागॆ, काटु - तोरिसुत्तदॆ. इल्लिन आदिपददिन्द प्रीणनत्ववू हेळल्पट्टितु; प्राणिवर्गवन्नॆल्ला प्रीतिसुव शीलवु सूचिसल्पट्टितु. “रक्षणप्रिणनादि विषयमान धातु” वॆम्बल्लि हेळिरुव आदि पददिन्द, अवधातुविगॆ रक्षणॆ प्रीणनगळल्लदॆ इतर अर्थगळुण्टॆम्ब भाववु सूचिसल्पट्टितु. अवरन्ने गत् कान्त् प्रीति तृप्रौ द्युत् श्रुतौ । प्राप्त क्लीषेर्थनेचैव” ऎन्दू मत्तु “आवती रक्षणे कान्त् प्रीत् कृप् द्युत् श्रुत” ऎन्दू अवधातुविगॆ नानार्थविरुवदन्नु सूचिसुवदकागि इल्लि आदि पदवु. अन्तह सर्व रक्षकत्ववू सर्वरन्नू प्रीतिसुव स्वभा नवू भगवन्तनल्लि मात्रवे इरुवदरिन्द अवतीति अः ऎम्बुदर मूलकवागि योगरूपदल्लू अकारवु भगवाचकवॆन्दु उपपादि सिदरु. “रक्षिता जीवलोक ‘जनस्य च रक्षिता” “पितेववरि तुष्यति” ऎम्ब, “प्रजानाञ्च हिते रतः”(रामा, बाल. १ ऎम्ब) मह र्षिय प्रयोगगळु इल्लि अनुसन्धेयवु. सामान्यवागि ऎल्ला जीव राशिगू अवरवर कर्मानुसारवागि आतनु रक्षकनु, स्वजनस्यच - तन्न शरणागतराद भक्तरिगादरॆ, रक्षिता - मोक्षप्रदातानागियू, रक्षकनॆम्बुदु मेलिन श्लोकार्धार्थवु. ई रक्षकत्ववु निरुपाधिकवू ऎन्दु सामान्यवागि हेळि, आश्रितरल्लि मात्र व्याजवन्नु अपेक्षिसुवदागि सहेतुक वैलक्षण्यवन्नुळ्ळद्दॆन्दु श्रीरामायण प्रमाणवु सूचि सुत्तदॆ. धातुवु कत्रत्ववन्नु तोरिसुव सन्दर्भदल्लि धातुविन व कारक्कॆ लोप बन्दु अ8 ऎन्दागुत्तदॆम्ब भाववु. आकारद धातुविगॆ अनेकारविरुवाग प्राधान्यवु रक्षणात्मक्कॆ हेगॆ? मेलॆ उदाहरिसिरुव अवरक्षेग” ऎम्ब वाक्यदल्लि तोरि बरुवहागॆ अवधातुविगॆ अनेकार्थगळिरुवाग अदक्कॆ रक्षणार वन्नु मात्र मुख्यवागि हेळिदुदु हेगॆ ? इतरार्थगळ निरुक्तियिन्द आर्थगळन्नेकॆ हेळ कूडदु ? ऎम्बाक्षेपणॆगॆ कारण सहितवागि समा धानवन्नु हेळुत्तारॆ. इद्दात- . ई अकारदल्लिरुव अवधातु, आ ने कार्थमेयागिलु - निघण्टुविनप्रकार अनेकार्थवुळ्ळद्दादरू,________________
(29) मूलमाधिकारः 2002 अस धातो रनेकार्थता तथ मस्यॆ प्राधान्यन रक्षकत्व बोधकत्व नित्यताह इद्दातु अनेकार्थमेयागिलु, रक्षणार्थल् प्रसिद्धि प्रकर्षकालम्, इन्वर्थमि अपेक्षित मागैयालुम्, इडी नानार्थ अनुसन्धेयळाग ऒरुनिरुक्तियिल्ला मै यालुम्, प्रथमपठितमान रक्षणं शाब्द माम्, मत्त अपेक्षितार्थळ् इत्ताले आक्षिप्तळाग अनुसन्धिक्कॆ उचित मनु इव्वळविले याचारगळ व्याख्यानम् पण्णिनार् गळ् रक्षणार्थल् - रक्षणॆ ऎम्ब अर्थदल्लि, प्रसिद्धि प्रकर्षत्तालुम् प्रसिद्धि रूप उत्कर्षविरुवदरिन्दलू, इव्वर्थं - चेतननिगॆ अनिष्ट निवृत्ति मूलक इष्ट प्राप्ति रूप रक्षणत्ववु, इ अपेक्षितवागै यालुम् - ई प्रणवार्थ प्रशंसॆयल्लि बेकागिरुवदरिन्दलू, इ - ई प्रणवद अकारार्थ निर्णयद संर्भदल्लि, ऒरु निरुकि यिल्ला मै यालु - याव प्राज्ञरॊब्बरू निरुक्तिय मूलक इतर धात्वर्थगळिन्दुण्टाद अरगळन्नु बोधिसलिल्लवादुदरिन्दलू, निरुक्ति ऎन्दरॆ धात्वर प्रत्ययगळ मूलक अण्ण माडोणवु, प्रथम पठितमान-नानारवन्नु बोधिसुव वाक्यदल्लि मॊदलु हेळल्पट्ट, अव रक्ष गत् ऎम्ब वाक्यदल्लि अवरद्दे ऎन्दु मॊदलु हेळल्पट्टिरुव,रक्ष णं शाब्द माम्-रक्षणवु शाब्दवागि, अनुसन्धिक्कॆ तोरिबरुत्त दॆन्दु अनुसन्धानमाडोणवू, मत्तॆ अपेक्षितार्थळ् - मिक्क अपेक्षितवाद इतर धात्वर्थदिन्द तोरिबरुव अर्थगळु, आक्षि प्रज्ञ भाग - बलात्कारवागि तोरि अवुगळन्नु ऒळगॊण्डवुगळागि, अनुसं धिक्क - अनुसन्धानमाडुवदू कूड उचितवॆन्नु - योग्यवा दुदॆन्दु भाविसि, इव्वळवे - इष्टु मात्रवे, आचारगळ - पराशर भट्टरे मॊदलाद आचारैरुगळु, व्याख्यानम् - पण्णि नार् गळ् - व्याख्यानवन्नु माडिदरु. अदेनु अवरक् ऎम्ब धात्वर्थ वन्नु मात्र परिग्रहिसि मिक्क धार्थगळन्नॆल्ला परित्यागमाडिदुदु ? ऎन्दरॆ सम्प्रदायार्थवे नमगॆ उपादेयवे विना मिक्क अर्थगळु नमगॆ उपादेयवल्लवॆन्दु हेळिदरु. प्रणवद आकारदिन्द शेष शेषि भाववू रक्ष रक्षक भाववे मुख्यवागि चेतनन रक्षणत्ववे हेळबेकागिरुवदरिन्द, इतर धात्वर्थगळन्नु अकरिसि याव आचा________________
६०८ श्रीसुद्र हस्य त्रयसारे इन्न रक्ष कत्व, अवच्छेद (क)निल्ला मैयाले सत्वविषयम्. रक्षा (रक्षण) प्रकार ळ् विषयज्ञळ् तोरुव प्रमाणळ् काट्टिन पडियिले विचित्रळायिरुक्कव. ररुगळू स्वारस्यार्थगळन्नु निरुक्तियिन्द तोरिसलिल्लवादुद रिन्दलू मुख्यवाद रक्षणार्थवे प्रथमदल्लि नानार्थवाक्यदल्लि शब्द वागि बोधितवागिरुवदरिन्दलू, इतर धात्वर्थगळिन्द याव अर्थ स्वारस्यवन्नू साम्प्रदायिकवागि नम्म आचाररुगळु तम्म सच्छिष रिगॆ बोधिसदॆ इरुवदरिन्दलू, सरक्षकत्व वॆम्बर्थवन्ने आकार वाच्य प्रधानार्थवन्नागि भाविसिदरु ऎम्बभिप्रायवु आगलि, भगवन्तनेनो रक्षकनु ऎन्देनो हेळिदन्तायितु. बहुशः कॆलवरन्नु मात्र आतनु रक्षिसबहुदु. अदन्नु प्रसिद्धि प्रकर्ष तालुम ऎन्दु प्रयोगिसिरुवदु हेगॆ न्यायवु? ऎम्ब आक्षेपक्कॆ आतनु सत्व रक्षकनु, जीववर्गवॆल्ला रक्षवु, ऎन्दु समाधानवन्नु सहेतुकवागि हेळुत्तारॆ. 9 इन्न रक्षकत्वं - मेलॆ शाब्दवागि अवरक्षणॆ ऎम्ब धात्वर्थ दिन्द स्थापिसिद रक्षकत्ववु, अवच्छेदक मिल्ला मैयाले - इन्त वरिगॆ मात्रवे रक्षणॆयुण्टु, इन्तवरिगॆ इल्लवॆन्दु सङ्कोच विल्लदिरुवदरिन्द, सत्वविषयम् - समस्त जीव वर्गवन्नू कुरितद्दु ई सत्व रक्षकत्ववन्ने “ घोवा नाः प्राव्या, देष आकाश आनन्दो नस्यात्, एषवनन्दयाति” ऎम्ब उपनिष द्वाक्यवु समर्थिसुत्तदॆ.-ई परमात्मनु आनन्दमयनल्लदिद्दरॆ इन्नु * यारु ताने सविध सांसारिक आमुत्मिक पुरुषार्थगळन्नु कॊडलु शक्तरु; आदुदरिन्द सत्वरिगू आनन्दवन्नु कॊडुववने अवन- ऎम्ब तात्परवु. रक्षिता जीवलोकस्य ऎन्दु हेळिद हागॆ स… जीव वर्गक्कू ई रक्ष कत्ववु अन्वयिसुत्तदॆम्ब भाववु. आगरि बद्धरु मुक्तरु नित्यरु ऎन्दु जीववर्गवु मूरु विधवु. अवरिगॆल्लु ऒन्दे ऎधवाद रक्षकत्ववु हेगॆ ? बद्धरल्ले सुकृतदष्कृत परिपाकदिन्द भिन्न त्वविदॆ. हीगिरुवाग ऒन्दे विध रक्ष कत्ववु हेगॆ ? ऎन्दरॆ अवरवरुगळ स्थितनुसारवागि ‘क्षणॆयल्ल) चित्रवू व्यता, सवू उ ट ऎन्दु मुन्द हेळुत्तारॆ. — ई र प्रकार ळ् - ई चेतनरन्नु भगवं तनु रक्षिसुव प्रकारगळु, विषय तोरुव 1 संसारि?________________
मूलमाधि कारः ३००९ इदु हेतुनिर्दशम् पण्णा मैयाले निरु पाधिकवाय मुमुक्षु, मुक्तादिगळ विषयदल्लि, प्रमाणळ काट्टिन पडि यिले - शास्त्र प्रमाणगळु प्रदर्शिसिद हागॆ, विचित्रज्ञळायिरु कुम् - नाना विधवागि व्यत्यस्तवागिरुवदरिन्द विचित्रगळागिरुवुवु संसारि विषयदल्लि ऒन्दु विध रक्षणॆयू, मुमुक्षुविगॆ बेरॆ विधवा गियू नित्यमुक्तरिगॆ विलक्षणवागियू हीगॆ विचित्रवागिरुवदु ऎम्ब तात्पर्यवु, बद्धरिगॆल्ला सामान्यवागि करण कळेबर योगवेनु, सुकृतिगॆ ज्ञानविरुव मनुष्यादि जन्मवेनु, शास्त्रप्रदानवेनु, शास्त्र बोधक सद्दु रुपाप्तियुण्टागुवदेनु, इवॆल्लवू रक्षणवे, संसा रिगळिगिरुव ऐहिक सुखगळिगॆ बेकाद अन्न पान द्रवाडिगळन्नू कळत्र सुतगॆ हक्षेत्र प्राप्तिगळन्नू, उण्टुमाडुवप्रकारदल्लिरक्षणॆ यु मोक्षा र्थिगळिगॆ बेकाद उपायानुष्ठान उण्टागुवदक्कागि माडुव सहाय गळाद साधु समागम, सदाचार्य प्राप्ति, तत्व याथा पदे शवू, अनन्तर उपायानुष्ठानवू, अर्चिरादिगति, स्वप्राप्ति इवॆ मॊदलाद रक्षणॆगळु ; मुक्तरिगॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभव नित्य कैर्य प्राप्ति रूपरक्षणॆयु ; नित्यरिगॆ इदरॊन्दिगॆ स्वामि अपेक्षा नुगुणवागि नियत कैर्यवु. हीगॆ रक्षणॆयल्लि वैलक्षण्यवु इरुवदरिन्द विचि त्र ४ायिरुक्कु ऎम्ब प्रयोगवु. ई जीववर्गद विषयदल्लि कृपा प्रेरितनाद भगवन्तन ई रक्षक त्ववेनु सोपाधिकवे अथवा निरुपाधिकवे ऎन्दु मुन्दॆ चर्चिसु त्तारॆ. इन्तवरिगॆ ई कारणदिन्द रक्षणॆ ऎन्दु हेळदिरुवदरिन्द सार्व त्रिकवागि रक्षकत्ववॆम्बुदु “रामः करुण वेदीच प्रजानां च हिते रतः ” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ यावाग एर्पट्टितो, आग निरुवा धिकवॆन्दु तोरिबरुत्तदॆ; हागादरॆ साधारण रक्षणॆगॆ सुकृता पेक्षॆयू मोक्षार्थिगॆ भक्ति प्रपत्ति रूपउपायानुष्ठानवू, अपेक्षितवागिरुवदु हेगॆ? ऎन्दरॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. लोकदल्लि ऎल्लर व्यापा रगळु ऒन्दे विधवल्लवु. श्रुतियल्लि साधुकर्मक्कॆ ऒळ्ळॆ फलवू असाध कर्मक्कॆ नीचफलवू हेळिरुत्तदॆ. अवरवरुगळ कर्मानुगुणवागि फलवन्नु कॊट्टरेने सर्वॆश्वरनिगॆ वैषम्यादि दोषविल्लवागुवद रिन्द सामान्यवागि रक्षणवु निरुपाधिकवादरू, आया फलगळिगॆ अनु गुणवाद व्याजसापेक्षवन्नु स्वामियु ऎदुरु नोडुवनॆन्दु मुन्दॆ________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे क्लोनालुं सापराधरन संसारिगळुक्कु मोक्षादि प्रदान आल् स्वतन्त्रनान वीश्वर र्ता सत्तु वृत्तदॊरु व्याज अपेक्षितिरुक्कुम्. • हेळुत्तारॆ.- इदु - ई रक्षणॆयु, हेतु निर्दशम् पान न यालॆ - अदक्कॆ कारणवन्नु हेळदॆ इरुवदरिन्द, इन्तह सन्दर्भ दल्ले रक्षणवु, अदिल्लदिद्दरॆ इल्लवॆन्दु हेळदे इरुवदरिन्द, निरुपा धिकवाय् तोनालुम् - निरुपाधिकवागि तोरिदरू, सापरा धरान संसारिगळुक्कु - अपराधदिन्द कूडिद संसारिगळिगॆ, मोक्षा दिप्रदानल्-मोक्षवे मॊदलादवुगळन्नु कॊडुवदरल्लि, स्वतन्त्र नाद, सत्येश्वरनु, त९ सत्तु वैत्तदु - तानु संल्पिसिट्टिरुव ऒरु व्याज - ऒन्दु व्याजवन्नु ऎन्दरॆ भक्ति प्रपत्तिगळाद उपा यगळल्लॊन्दन्नू, सद्वारक प्रपत्ति अथवा अद्वारक प्रपत्तिय अनु ज्ञानवन्नु ऎम्ब भाववु, अपेक्षितिरुक्कुम् - अपेक्षिसिरुत्तदॆ. रक्ष कत्ववेनो निर्हेतुकवे, एकॆन्दरॆ ई व्याज रूपगळाद भक्ति प्रप गळ मूलकवादरू मोक्षवन्नु तानु कॊडबेकॆम्ब निर्बन्धवेनु ? हागॆ सङ्कल्पिसिरुवदे निर्हेतुकवल्लवो ? हागॆ सल्पिसिरुवदु तानु ससतन्त्रनाद प्रयुक्तवादुदॆन्दु तिळिसुवदक्कागिये स्वतन्त्रनाद ईश्वर ऎम्ब प्रयोगवु. हागॆ स्वतन्त्रनादरॆ हागॆये मोक्ष वन्नु तनगॆ इष्ट बन्दवरिगॆ कॊडबहुदल्ला? ऎन्दरॆ, हागॆ कॊट्टरॆ वैषम्य नैर्तृण्यक्कॆ आतनन्नु गुरिमाडुवरु, राजनेनो स्वतन्त्रनु महाधष्यनु ; आतनिगॆ ईषदपि पक्षपातविल्लवु. आदरू शिक्षरक्कॆ गळिगॆ कानूनन्नु एर्पडिसि तदनुगुणवागिये हेगॆ नडॆ युत्तानो हागॆये ई सन्दर्भदल्लू ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. अदरिन्द राजन स्वातं त्रक्केनू हेगॆ न्यूनतॆयिल्लवो हागॆये सश्वरनिगू कूड ई व्याज सापेक्षत्वदिन्द आतन स्वातन्त्रक्केनू कुन्दकविल्लवु; आदु - रिन्द रक्षकत्ववु निर्हे तुकवॆन्दु हेळलु एनॊन्दू अभ्यन्तरविल्लवु. हिन्दिन वाक्यदल्लि बद्धर विषयदल्लि रक्षकत्वव्यतासवन्नु पपादिसि व्याजसापेक्षत्ववन्नु उपपादिसि हेळिदरु. मुन्दिन वाक्यदिन्द रक्ष कत्वद वैचित्रतॆयु नित्यमुक्तर विषयदल्लि हेगॆ ऎम्बुदन्नु तिळिसु त्तारॆ. बद्धर विषयदल्लि हीगॆ स्वल्प मट्टिगॆ सोपाधिकवागि तोरि दरू, नित्यमुक्तर विषयदल्लादरो सोपाधिकवल्लदॆ सम्पूर्णवागि________________
मूलमाधिकारः ३०११ नित्यर् पक्कलम्, मुक्तर् पलिलुम्, निरुपाधिक सहज कारुण्य मात्र ताले स्थित स्थापनरूपेणर मुळक नडक्कु . इप्पडि स्वाभाविकमान रक्षकं प्रातिकॊल्यं नडॆक्कु कालत्तिल् अनाद्यपराधत्ताले पिरन्न निग्रह रूपोपाधियाले प्रतिबद्ध ( माव, प्रतिबन्धकमान विवुपाधि कळिक्क क्कागवे प्रपत्ति मुदलान व्याजळ शास्त्र सिद्धण्ण. 딩 2 निरुपाधिकवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ. नित्यर् हक्कलिलुव - नित्यर विषयदल्लू, मुक्तर पलिलुव - मुक्तर विषयदल्लू, निरु पाधिक सहज कारुण मात्र ताले बद्ध र विषयदल्लिन हागॆ एनॊन्दू व्याजगळू बेकिल्लदे बरी तन्न सहजवागि निर्हेतुकवाद कारुण्य मात्रदिन्दले, स्थितस्थापनरूपेण - इरुवदन्ने स्थापिसुव रीतियल्लि, हेगॆन्दरॆ राजनिन्द रक्षिसल्पट्ट राज्यदल्ले अभिषिक्तनाद राज पुत्रनु रक्षिसुवरीतियल्लि निर्हेतुक कृपॆ यु इद्दे इत्तु, अदक्कॆ ईग यावदॊन्दु प्रतिबन्धकवू इल्लवादुदरिन्द अदु सापितवा यितु ऎम्ब भाववन्नु प्रदर्शिसुवदक्कागि स्थित स्थापनरूपेण ऎम्ब प्रयोगवु, रस्तॆ - रक्षणॆयु, मुळक्कॆ - एनॊन्दू प्रतिबन्धविल्लदॆ निर्हतुकवागि, नडक्कु व - तनगॆ हेगॆ आनन्दवो, अदक्कॆ समान वाद आनन्दवन्नु कॊडुवदर मूलक नडॆयुत्तदॆ. बद्धर विषयदल्लि ई निरुपाधिक रक्षकत्ववु व्याजसापेक्षवागियू नित्यमुक्तर विषयदल्लि व्याजसापेक्षविल्लदॆ सम्पूर्णवागि निरुपाधिकवागियू इरलु कारण वेनॆम्बुदन्नु मुन्दिन वाक्यगळिन्द उपपादिसि हेळुत्तारॆ- इप्पडि- मेलॆ नित्यमुक्तर विषयदल्लि उपपादिसि हेळिद रीतियल्लि, स्वाभाविक मान रक्षकत्वं - सहजवागि रक्षिसुव स्वभाववु, प्रातिकूलं नडॆक्कु कालल् - प्रातिकूल्यवु हॆच्चागि नडॆयुव संसारावस्थॆ यल्लि, अनाद्य पराधाले - बद्ध जीवरु अनादिकालदिन्दलू माडुत्तिरुव अपराधदिन्द, पिरन्न - हुट्टिद, निग्रह रूपोषाधि याले - भगवन्निग्रहरूपवाद तडॆयिन्द प्रतिबद्ध मां निरोधिसल्पडुत्तदॆ. प्रतिबन्ध कमान - आरक्षणॆगॆ प्रतिबन्धकवाद इवु पाधिय्य - भगवग्रहरूप तडॆयन्नु, कळिक काहवे – कळॆदुकॊळ्ळुवदक्कागिये, प्रपति मॊदला न - भक्ति प्रपरूप उपायानुष्ठानगळु, शास्त्रसिद्धळ् - शास्त्रगळिन्द बोधितगळागिवॆ,________________
३०१२ श्रीमद्रहस्य त्रयसा रक्ष कत्ववे भगवन्तनिगॆ सहज धम्मवु ; निर्ष्कतुक कृपा प्रवाह दिन्दुटादुदु ; ई रक्षणॆगॆ बेकादुदु सामर्थ्यवू करुणॆयू; इवॆ रडू समग्रवागि भगवन्तनल्लि नॆलॆगॊण्डिवॆ. बद्ध शॆयल्लि इदु निरु पाधिकवागिरलु तडॆ एनु ऎन्दरॆ नावु प्रतिकूल प्रवृत्तियुळ्ळवरागि अनादि कालदिन्दलू माडिरुव अपराध राशियु. इदरिन्द स्वामिय निग्रहवन्नु सम्पादिसि कॊण्डिरुवॆवु ; इन्तह निग्रहवु होगुवदक्कू पापराशिगळॆल्ला तॊलगुवुदक्कू सह आतनल्लि माडुव सद्वारक प्रपत्ति अथवा अद्वारकरूप प्रपत्तिय रूपदल्लि व्याजगळ आवश्यकवु. “तक्कच वशीकरणं तच्छरणागति रेव" ऎन्दु श्री यतिशेखररु हेळिरुव हागॆ शरणागति रूपम्माजवु यावाग आ प्रतिबन्धकवन्नु निवारण माडुत्तदॆयो, आग सहज कारुण्यवू रक्षणॆय प्रकाशिसुत्तवॆ. सूरन सहजवाद तेजस्सिगॆ अड्डवागिद्द मेघवु तॊलगि होदरॆ आतन दीप्तियु हेगॆ प्रकाशिसुत्तदो हागॆ ऎम्ब भाववु अनाद्य पराधडिन्द “जीवेदुःखा कुले विषः कृपाकास जायते ऎन्दु हेळिरुव हागॆ जीवात्मनु दीननागि दुःखितनादरॆ, सिद्ध पा उनाद विष्णुवु आतन यावुदो ऒन्दु सुकृतवन्नु मूल माडि कॊण्डु कृपॆयिन्द प्रेरितनागि आतनु तन्नन्नु शरणुहॊन्दुव हागॆ माडि रक्षिसुवनॆम्ब भाववु. हागॆ माडिरुवदक्केनादरू निदर्शन गळुण्टॆ ऎन्दरॆ, मगानुदरते लोर्क कारणाचा पाणिना - इन्तह संसारदल्लि मुळगिदवरन्नु तन्न अपार कारुण्यदिन्द प्रेरितनागि सच्छास्त्रवॆम्ब कैयिन्द मेलक्कॆ ऎत्तिरुवदे निदर्शनवु. इदू अल्लदॆ इतिहासगळल्लि गजेन्द्र, काक, विभिषणादिगळन्नु करुणि यिन्द रक्षिसिरुवदू निदर्शनगळु, काकन रक्षणॆयल्लि शरणागतनु यावाग आदनो, ऒडनॆये “कृपया परपालय” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆये गजेन्द्रनू तन्न पूव्व जन्मद संस्कार बलदिन्दुण्टाद “हौदेहिक बुद्धि संयोग” वन्नु हॊन्दि शरणा गतनाद, ऒडनॆयॆ “सग्राहमाश्रुसरसः कृपयोज्ञ हार"ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. सहजकृपा प्रकृतिगॆ प्रतिबन्धक पराधवु यावाग तॊलगितो आग निर्हेतुक कृपॆय निरुपाधिक रक्षणॆय उण्टागुत्तवॆ. हीगॆ कृपॆयिन्द रक्षिसल्पट्टवर अनेक निदर्शन गळुण्टॆ ? ऎम्ब सन्दर्भदल्लि भागवतदल्लि, अवरुगळ हॆसरॆल्ला हेळ ल्पट्टिवॆ, (भाग. १-१२, ५-८, भाग, २, ७, ४३-४६) 4________________
मूलमाधिकारः रक्षणे दयायाः प्रधान कारणत्वम् ; न्यासादीनान्तु व्या जमात्र. का, त्राणे स्वामित्व मौचित्यं न्या साद्या गृहकारिणः । प्रधान हेतु सातन्त्र विशिष्टाकरुणा निभोः ॥६८॥ रक्षणॆगॆ प्रधान कारणवु दयॆयु ; न्यासादिगळादरो व्याजमात्रवे. रक्षणॆगॆ बेकाद सत्येश्वरन सहज करुणॆगॆ जीवात्मन अनाद्य पराध परम्परॆयु प्रतिबन्धकवागित्तॆन्दू, आ प्रतिबन्धक निवारणॆगॆ अण्ण शर णागति (उपासन) यागलि अङ्गि शरणागतियागलि (भरन्यास) आवश्यक वॆन्दु हेळल्पट्टितु. जीवात्मनु परमात्मन स्वत्तु, परमात्मन स्वामियु ; जीवात्मनु दासनु परमात्मनु यजमाननु ; जीवा तनु शेषनु परमात्मनु शेषियु ; जीवात्मनु पुत्रनु परमात्मनु लोक पिता, हीगॆ सम्बन्धविरुवाग, स्वामियागि यजमाननागि शेषियागि लोक पितावागिरुववनु ई जीवात्मन रक्षणॆगॆ व्याजनिरी कैयन्नु माडबेके : रक्षणॆयु आतन कर व्यतॆयल्लवे ? मत्तु कृपॆयु निर्हेतुकवादुदादरॆ व्याजसापेक्षॆ- २ एतक्क ? इत्यादि ) शज्ञानिवारणार्थवागि समाधानवन्नु ऒन्दु ४कॆय मूलक सिद्धा निसि हेळुत्तारॆ- अर्थवु - ताणे - रक्षणदल्लि, स्वामि चित्रं - पर मात्मन स्वामित्ववेनो उचितवादुवे ; ऎन्द परमात्मन स्वरू पक्कॆ योग्यवादुदे, रक्षिसतक्कद्दु न्यायवादि दरिन्द यावाग रक्षि सलि ऎन्दु समय निरीक्षणॆयल्ले इरुवनु ; ? दॆया’वनु मगनिगॆ सल्लतक्क दायधनवन्नु यावाग कॊट्टु बिट्टु तन्न इतिगॆ र्धव्यतॆयन्नु नडॆसिदने ऎन्दु “कृत कृत्यदा रामो विश्व प्रमुखदह (रामा, बॆ. १.८३) श्रीरामचन्द्रनु विभीषण निगॆ मग्दानमाडिद्द राज्यवन्नु ऒप्पिसि कृतकृत्यनॆन्दु भाविसिद तॆरवि, सन्तुष्टनागुवनु, इदु परमात्मन स्वरूपक्कॆ उचितवादुदु. आदरॆ आ सुतु योग्यनल्ल दायधनवन्नु कॆ.डलु हेगॆ साध्यवल्लवो, अनाद्य पर्रागळिन्द भगवग्रक्कॆ पात्रन । आत – पॆगॆ अनस नॆन्दु तोरिसिकॊण्डिरुत्तानॆ. ईगलादरू अर्हनॆन्दु तोरि कॊळ्ळु दिद्दरॆ हागॆ________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे वदक्कागि आतनिगॆ शरणागतनादरॆ, भगवन्नि ग्रहवु तॊलगि भगव पॆयु उण्टागुत्तादुदरिन्द शरणागतियु भगवतपोत्थम्भनक्कॆ सहकारि ऎन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. न्यासाद्यास्सह कारिणः - भरन्या सवे मॊदलादवुगळु रक्षणॆगॆ सहकारिगळु; अपराधगळिन्द प्राप्तवाद भगवनि ग्रहरूप प्रतिबन्धकवन्नु होगलाडिसुवदर मूलक सह कारिगळु, इल्लि आद्या ऎम्बुदरिन्द भक्तियोगवू तदनुग्राहकगळाद कर्मयोग ज्ञानयोगगळू हेळल्पट्टवु. हीगॆ अनष्ठान परम्प रॆयु भगवदुपासना रूपोपायक्कॆ इरुवदरिन्द बहुवचनव; अदू अल्लदॆ उपासनारूप ब्रह्मविद्यॆय नानाविधवागिरुवदरिन्दलू बहुवचनवु ; हीगॆ रक्षणॆगॆ उपायानुष्ठानवू अवश्यकव, भगवत्त पॆयू आवश्यकवु ऎन्दादरॆ, यावुदक्कॆ प्राधान्यवु ऎन्दरॆ सिद्ध पायनाद भगवन्तन करुणॆये मुख्यवादुदु ऎन्दु मुन्दॆ हेळु तारॆ- विभोः - हीगॆ सत्वरिगू स्वामियागिरुव सत्येश्वरन, स्वातं तविशिष्टा करुणा - स्वातन्त्रदिन्द युक्तवाद करुणॆये, प्रधान हेतुः - रक्षणॆगॆ मुख्य कारणवु. इल्लि स्वातन्त्र्य विशिष्टवाद करुणॆ ऎन्दु एकॆ हेळल्पट्टितॆन्दु केळबहुदु; करुणॆ एनो बेकादष्टु ऒब्ब नल्लिरबहुदु. आतनिगॆ एनन्नु माडलू पारतन्त्रदिन्द शक्ति इल्लदॆ होदरॆ, एनु माडियानु ? आदुदरिन्द करुणॆयु स्वातन्त्र विशिष्ट वागिरबेकु ; मत्तु सरस्वतन्त्रतॆ मात्र इद्दु कारुण्यविल्लदिद्दरू आग रक्षणॆयु दॊरॆयलारदु. आदुदरिन्दले ‘स्वातन्त्र) विशिष्टा करुणॆये प्रधानकारणवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. सातन्त्र विरुवद रिन्द करुणॆयु फलवन्नुण्टुमाडलु एनॊन्दू तडॆयिल्लवु ; अदक्कॆ इन्नु यावुदर सहायवू बेकिल्लवु ; आदुदरिन्दले आ करुणॆगेने प्रधान कारणत्ववु ऎम्ब भाववु. न्यासादिगळु सहकारि ऎन्दू अव्याज दिन्दुण्टाद भगवतृपॆये प्रधानहेतुवॆम्बुदन्नू श्री मद्भागव तद नारद वाक्यदिन्द व्यक्तवु :- येषांस एष भगर्ना दययेदनन्न सृरात्मनाश्रि तप दो यदि निळीकं 1 तेदुस्तरामतितर निच देवमायां नैपां मत्साह मिति धीश्व गालभक्षॆ ॥ यारु भगवान स्वरूप स्वभाव ज्ञानवन्नरितु, आतनु अपरिच्छिन्ननु, आतने उपायनु, आतने उपेयन ऎम्ब बुद्धियुळ्ळवरागि आश्रयिसुत्तारो, अवरु दुस्तर वाद संसारबन्धवन्नु दाटुवरु,________________
(१३) मूलमाधिकारः ईक तिय पतित्व बोधकत्वम्, ३०१५ विश्व रक्षण दीक्षित नर्व (१) लक्षा सह हृषिकेश देव कारुण्यर या । कस्सत्वसिद्दानॆ वेदानेषु च गीयते इत्यादिगळिपडिये सपकनागसिद्द नायिरुक्कॆयाले इ प्रमाण सिद्योपयोग विशेषमान पसम्बन्धवार्थ, आकारवु लक्ष्मि हतित्ववन्नू आर्थवागि बोधिसुत्तदॆ. 6 प्रणवद आकारदल्लिन अवरक्षणॆ’ ऎम्ब धात्वर्थदिन्द विष्णवाचक त्ववु व्यक्तवागि शब्दवागि तोरिदरू, अर्थवागि लक्ष्मियू सह अकार दिन्दले तोरिबरुतळादुदरिन्द जीवरक्षणॆयल्लि ऎन्दरॆ अवरुगळु कोरुव समस्त पुरुषार्थगळन्नू, मुख्यवागि मुमुक्षविगॆ मोक्ष वन्नू, कॊट्टु, संसार तापगळिल्लद हागॆ संरक्षणॆयन्नू माडुवद रल्लि नारायणनिगॆ मात्रवे अल्लदॆ, विशेषणवागि, आतनॊन्दिगॆ अन पायिनियाद श्री महालक्ष्मिगू अन्वय उण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ-सत्व रक्षण दीक्षितनानर्व – आ शरणागतिय मूलक आश्रयिसिद समस्तर रक्षणॆयल्लि दृढसनाद नारायणनु, (१) हृषिकेशः-सकलर इन्द्रियग प्रवृत्तिगॆ. नियामकनाद नारायणनु, देवा - लीला विभूतियल्लि परवास ाद, कारुण्यरूपया - (परमात्मन) करु णॆये मूभवि : हागिरुव, लक्षा सह-लक्ष्मि यॊन्दिगॆ सेरियॆ, रक्षक-रक्ष नु ऎन्दु, सत्वसिद्दानॆ - समस्त सिऒगळ लो, वेदगळल्लू, त्यु ऒह्मणगळाद विष्णु पुराण, रामायण, भारत भागववत भगत स्वादिगळल्लॆल्ला गीयते - कॊण्डाडल्पट्टरु तरॆ. ” क्यादिगळिरडिये इवॆ मॊदलाद प्रमाणगळल्लि हेळिरुवहागॆ सपकनाग सिद्ध यिरु याले - यावागलू अपृथक्तिद्द विशेषण रूपदल्लि नित्यानवायिनियागि ऒट्टिगे सदा इरुवदरिन्द पत्नियॊन्दिगेने सि पायनागिरुत्तानॆम्बुदु द्वयादि मग ळिन्दलू इतिहास पुराणादिगळिन्दलू सिद्धवादुदरिन्द, इण - ई अकारदल्लि, प्रमाण * * - ई मेलिन प्रमाणगळिन्द सिद्धवाद, स योगविकॆ’ य ान - तुग्रह मदळागि क्षता य पुरुष कर (१) लक्ष्मीतिन्त्र. ३८. १४, : C________________
३०१६ श्रीमद्रहस्य यसारे रूपदल्लू सह उपयोग विशेषवाद, पत्रीसम्बन्धवु, आर्थन- आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. वाच्य वाचक सम्बन्धदिन्द “सैफावति जग तय” “त्व दानीं समेधितं” “लक सहहृषीकेश-” इत्यादिगळल्लि तोरुव नित्यानपायिनियाद लक्ष्मियॊन्दिगॆ सेरिये रक्ष कत्ववादुदरिन्द, लक्ष्मीविशिष्टतॆयिल्लदिद्दरॆ रक्षकत्वद असिद्धि यु ऎम्बुदु सूचितवु. अवरक्षणॆ ऎम्ब धात्वर्थदिन्द अकारवु विष्णु वाचकवॆम्बुदु साक्षात्तागि शब्दवागिये तोरिबरुत्तदॆ. आदरॆ लक्ष्मियु यावागलू विष्णु एनॊन्दिगेने सेरिरुवदरिन्द यावाग अकारवु नारायणनन्नु बोधिसितो, आग सदा जॊतॆयल्लिये इरुव लक्ष्मियन्नू सह आर्थवागि बोधिसुत्तदॆम्ब भाववु. इदन्नॆ चन्नागि मुन्दिन वाक्यदल्लि व्यक्तपडिसुत्तारॆ. अकारदल्लि लक्ष्मियु शाब्दवागि बोधितवल्लदिद्दरॆ, प्रणवद मुन्दिन अक्षरवाद उकारवु लक्ष्मियन्नु शाब्दवागिये बोधिसुत्तदॆन्दु हिन्दॆये हेळल्पट्टिरु इदॆ. अदु यावुदॆन्दरॆ-अकारेणोच्यते विष्णु स्सत्व लोके श्वरो हरि- । उद्ध ता विष्णु ना लक्ष्मिरुकारेणोच्यते तथा । मकारसु तयोर्दास इति प्रणवलक्षणम् ॥” ऎम्बुदु. महानुभावराद पॆरियवार्च्या पिळ्ळॆयवरू सह तिरुवाय् मॊळिय (६, ९, ३) अमोघ पाशुरवाद “गालडॆ नडॆनु निन्नुम् ऎम्बुदर भाष्यवाद ईडिनल्लि बरॆदिरुत्तारेनॆन्दरॆ आकारार्थ सक्रमवाक व्याख्यानु हॆण्णु गिरार्, अवरक्षणॆ इत्यादि - इप्पडि रक्षिक्कु मिडल् “नकाद राधृति” ऎन्नुवळुव “ऎन्नडि यार् इदुशॆयार्” ऎन्नु मवनुं कूडमायित्तु. आगै याल् अकारन मिथुनक्कु वाचकवायित्तु” ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. ई वाक्यगळिगॆ भाष्यवन्नु बरॆद श्री जीयरवरू सह हेळिरुवुदेनॆन्दरॆ, आकारं प्राप्य प्रात कवाचकवॆन्नुवदरु प्रमाणन, एवमक्षररूपेण कारणक्कॆ मि वोदितम् । रक्षकञ्च धात्वर्हा कृषित्वं पदरूपतः । श्रीशत्वं वाच्य गत्याच युज्यते परमात्मनः” ऎन्दु उदा हरिसिरुत्तारॆ. अकार दिन्द तोरुव अर्थगळु नाल्कु ; अवु यावुवॆन्दरॆ-(१) जगत्कार णत्व (२) सत्व रक्षकत्व (३) सशेषित्व (४) श्री रःपतित्ववॆन्दु तिळिसु तारॆ, लक्ष्मीपतित्ववु वाच्यगतियिन्द तोर. आदॆन्दु हेळल्पट्टिरु इदॆ- परमात्मनन्नु यावाग बोधिसितो आग आतनॊन्दिगॆ सेरि (6________________
मूलमाधिकार ६०१७ इप्पडि सन्नियोग शिष्ट न्यायत्ताले ऎम्मॆरुमान्य चॊल्ल मिडमॆच्चु पिरा युं शूल्लित्ता मनुमिद (१) तदन्त र्भावातं न प्रभगभिध श्रुतिरसि” ऎन्नुसमर्थित्तागळ्, య रुव लक्ष्मियू बोधितळॆम्ब भाववु. दासनु बरॆदिरुव चतुश्लोकि य व्याख्यानद ३७-३८नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि, मेलॆ उदाहरिसि रुव प्रमाणदल्लि लक्षा सह ऎम्ब तृतीयॆयन्नु अप्रधान तृतीय ऎन्दु हेळि लक्ष्मिगॆ उपायत्वदल्लि अन्वयविल्लवॆन्दु हेळुवरु. ई अभिप्रायवु श्री निगमान्य देशिकरवरिगॆ समरकवागदॆ ई लक्षा सह ऎम्बुदरिन्द उपायत्वदल्लि लक्ष्मिगू अन्वयवु व्यक्तवु ऎम्ब अभि प्रायवन्नु स्थिरीकरणभागदल्लू व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. अनुग्रहमयळाद लक्ष्मिय अन्वयवु रक्षणॆगॆ अत्यावश्यकवॆन्दे प्रमाणदल्लि प्रधानवागि प्रथमतः हेळल्पट्टिरुत्तदॆ ; अदन्नु समर्थिसि हेळुवदक्कागिये देवा कारुण्यरूपया ऎम्ब ऎरडु विशेषणगळु उपायार्हतॆ यन्नु बोधिसुवदक्कागि हेळल्पट्टिवॆ. दासनु मुद्रिसिरुव चतु श्लोकिय, ५९नॆय पुटवन्नु नोडि, श्री यतिवरर अनन्य शरण ऎन्दु लक्ष्मीशरणागतियल्लि हेळिरुवदु इब्बरू उपायवॆम्ब भाव वन्नु सूचिसुत्तदॆ(चतु श्लोकिय ६६नॆय पुटवन्नु नोडि,श्री यति वरर अभिप्रायवन्नु चन्नागि अरित श्री कूरेशरु “यस्यावीक्ष मुखं तदिङ्गित पराधीनो विधखिलं लक्ष्मियु जॊतॆ यल्ले इरुवदर प्रयोजनवन्नु व्यक्तपडिसुत्तारॆ. इवर पुत्ररिगॆ शिष्यराद नञ्जीयरु श्रीसूक्त भाष्यदल्लि ई अंशवन्नु निपुणतरवागि उपवादिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्दले इदन्नॆल्ला मनस्सिनल्लिट्ट “सहक नाग सिद्धनायिरुक्कॆयाले” ऎम्ब, मत्तु “प्रमाणसिद्योप योग विशेष मान पसम्बन्धं” ऎम्ब प्रयोगगळु. मेलिन वाक्याभिप्रायवन्ने व्यक्तपडिसुत्तारॆ इप्पडि - ई रीतियल्लि ऎन्दरॆ मेलॆ “विष्टॊरेषानपायिनी” (वि, पु.) ऎम्ब महर्षुक्तिय प्रकार हीरॆ नित्य योगवु लक्ष्मीनारायण नॊन्दिगॆ इरुवदरिन्द, सन्नियोग शिष्ट न्यायत्ताले - सन्नियोग शिष्ट न्यायद प्रकार, ऎम्बॆरुमानै चॊमिडं - सल्वेश्वरनन्नु कुरितु हेळिद स्थळवु, ऎष्टु - ऎल्ला कडॆयल्ल, पिरा (१) श्रीगुण, २८, 3________________
2000 श्रीमद्र हस्यश्रयसारे तदन्तर्भाव - आ पति अडगिरुवदरिन्द त्यां - कूड, नथगळिद - नारायण असीत् ” युम्-लक्ष्मियन्नू सह ल्लित्तां हेळिद हागायित, ऎन्नु मिडि - ऎन्दु हेळुव सन्दर्भदल्लि, याद नारायणनॊन्दिगॆ यावागलू लक्ष्मियाद निन्नन्नु, श्रुतिरसि - श्रुतियू बेरॆयागि विश्लेषिसि “पतिं विश्वस्य", “एको इत्यादि श्रति वाक्यगळल्लि, हेळल्पिडलिल्लवु, ऎन - ऎम्बदागि समर्थि तार्गळ उपपादिसि हेळिदरु; यारु ऎन्दरॆ श्रीपराशरभट्टरु अवरु अनुग्रहिसिरुव श्री गुणरत्न कोशदल्लि हेळिरुत्तारॆम्ब भाववु, सन्नि योगशिष्ट न्याय वॆन्दरॆ विशेषण विशेष्य भावदल्लि यावागलू ऒट्टिगॆ अगलदे इरुव ऎरडु वस्तुगळ विषयदल्लि, विशेष्यवन्नु हेळिदरॆ विशेषणवन्नू हेळिदन्तॆये भाविसतक्कद्दु ऎम्ब भाववु. एतक्कॆन्दरॆ अवुगळिगॆ सहना प्रवृत्तिः सहवा निवृत्ति ऎन्दु हेळि रुव हागॆ प्रवृत्ति निवृत्तिगळु ऒट्टिगॆयादुदरिन्द, हेगॆ ? ऎन्दरॆ सूरनु उदयिसिदनु अस्तमिसिदनु ऎन्दरॆ र किरणगळू यावागलू सूरनॊन्दिगेनॆ इरुवदरिन्द, सरकिरणगळू उदयि सिदवु, अस्तमिसिदवु ऎन्दु हेळबेकाद अवश - हेगॆ इल्लवो? हागॆ. हागॆये गर्भिणि स्त्री बन्दळु ऎन्दरॆ गर्भ शिशुवू बन्तु ऎन्दु हेळुव आवश्यकतॆयु इल्लवॆम्ब भाववु. ई गॆये, नारायणनू लक्ष्मियॊन्दिगॆ यावागलू इरुवुदरिन्द नारायण विषयवागि हेळुव सन्दर्भदल्लि वेदवु, लक्ष्मियन्नु कुतु प्रत्येकवागि हेळ बॆकाद आवश्यकविल्लवॆन्दु हेळलिल्लवु. इदरिन्द श्रुतियु लक्ष्मियन्नु कुरितु ऎल्लियू हेळलिल्लवॆम्बुदु इल्लि अभिप्रायवल्लवु ; एकॆन्दरॆ श्रु तिय कॆलवु कडॆगळल्लि लक्ष्मियन्नु कुरितु " ळिदॆयादुदरिन्द ; अभि पायवेनॆन्दरॆ नाराुणवन्नु कुरितु : आद ऎल्ल इदॆ-ल्ल प्रत्येकिसि लक्ष्मि यन्नु वेदवु हेळलिल्लवॆम्बुदु अभिप्रायवु. आ आदुदरिन्द भगवद्गीतॆयल्लू लक्ष्मीतत्ववु पृथक्कागि बोधिसल्पड अल्लवु, श्री कृष्णनल्ले अन्तर्गतवॆम्ब भावदिन्द हेळलिल्लवु. लक्ष्मियु स्वामिय विभूतिगॆ सेरिदवळॆन्दु मात्र, कीरि श्रीर्वाकनारीणां स्मृर्तिध धृक्षमा” (गी, १०, ३४) ऎम्बल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. “तैत्तरीयदल्लि “आनीदवातं स्वधया तदेकं” ऎम्बल्लि लक्ष्मि यॊन्दिगॆ सेरिद परमात्मनु सृष्टिगॆ मॊदलु ऒब्बने इद्दनॆन्दु हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆये पुरुष सूक्तदल्लि “प्रीते लक्ष्मीश्च स पा 28 99________________
मूलमाधिकार 2005 ऎन्दू हेळल्पट्ट रुत्तदॆ. हागॆये श्री सूक्त प्रमाणवू इरुत्तदॆ. “श्रद्धया देवो देवत्ववन्नु ते”ऎम्ब श्रुतिवाक्यवू उण्टु. हीगॆ सत्येश्वरनु लक्ष्मियॊन्दिगॆ सदा सेरिये इर तानॆन्दु ऎल्लो कॆलवु कडॆ गळल्लि हेळल्पट्टि ते विना, ऎल्ला कडॆयल्लि हेळलिल्लव; एकॆन्दरॆ अपृथ “द्ध विशेषणवन्नु हेळबेकादुदिल्लवु. मनुष्यनु बरुत्तानॆन्दु हेळुवाग अवनिगॆ अथदगळाद तलॆ, कै, कालुगळू बरुत्तव ऎन्दु हेळुव आवश्यकतॆयु हेगॆ इल्लवो हागॆ ऎम्ब भाववु, हूवन्नु तन्दनु ऎन्दरॆ अदर परिमळवन्नु तन्दॆनॆन्दु हेळुव आवश्यविल्लवु. हीगॆ सद्देश्वरन ऎल्ला व्यापारगळाद जगतृष्टि स्थितिलयादि व्यापारग इल्ल जीवात्मनिगॆ उपायनागि अनुग्रहिसुव समस्त व्यापारगळल्लि लक्ष्मियुक्तनागि नडॆसुवनॆम्बुदन्नु महर्षिगळु सहधर चरितव “विष्टॊरेषानवायिनी इत्यादि प्रयोगगळिन्द व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. अनेक दुष्टर निग्रहक्कू शिष्टर अनुग्रहक्कू रुक्किणिय सीतॆय सह कारणभूतरु, इदन्नु अनेक इतिहासगळिन्द तिळियबहुदु. ई अभिप्रायगळन्नॆल्ला श्री पराशररु ऎष्टु पुराणदल्लि बहु स्वारस्य वागि उपपादिसिरुत्तारॆ, अल्लि स्वरूप इब्बरव्याप्तियू, रूपवन्नॆ ६ द अवता कालगळल्लू सका ऒट्टिगॆ इरुववरॆन्दू स्वारस्यवागि अवरु तम्म शिष्यराद मैतॆ यरिगॆ उ पदेपिसिरुत्तारॆ, " 3
- नदृढगभिध श्रुति रफि” ऎम्ब पूरा श्लोक यावु दॆन्दरॆ-स्वरूपं स्वातन्त्रं भगवत इदं चन्द्र ने । त्वदाशॆषोल्ड् र्प दृव खल निष्कर्ष समय 1 तासी र्मात ः अमित रिद मिं निभवं तदनर् ा तं न पृथगभिध शा तिरसि ” ऎम्बुदु. ओलक्ष्मिये नॆगन्तनिगॆ स्वरूप वू स्वा त्रि सह नि सम्बन्धदि दले उण्टादुदु. आ नि गुण्टा रुव समस्तवाद श्रेष्ट वू सरियागि परिशीलिसि निष्ठषिसुव समयदल्लि निन्न मूलकवागिये उण्टाद हागॆ तोरिबरुत्तदॆ. ओ लोकमातॆये ! ओलक्ष्मिये ! निनु आरु विध अर्थगळन्नु प्रति पादिसुव श्री शब्द वाच्यळागिद्दीयॆ, निन्न माहात्मरन्नु इष्टॊन्दु हेळलु साध्यवे ? निन्न प्रिय । ऐरवु इदु, इन्तद्दु ऎम्बुदु नीनेयागिद्द; हीगॆ आतन सत्वविध प्राशस्त्रक्कू कारण भूतळागि आतनॊन्दिगेने यावागलू इरुवदरिन्द, पृथक्करिसि निन्नन्नु वेदवु कॊण्डाडलिल्लवु ऎन्दु श्री पराशरभट्टरु लक्ष्मियन्नु स्तुतिसिरु________________
३०२० & n श्रीमद्र हस्यत्रयसारे आगैयाल् स्वरूपनिरूपक धरन् सत्व विद्यगळिलु (वरु) कॊल्लुगिर कणक्किले अवत्तिल् प्रधानमान इद्विशेष ण मुं स विद्यॆगळिलुवनुसन्धेयम् इदु र्त देवतास्त्रर त्तारॆ. इदरिन्द करुणासागरनॆम्ब माहात्मगॆ लक्ष्मिये कारणळु ऎन्दु हेळिदन्तायितु. ई सन्दर्भदल्लि “ अप्रमेयं हि त जो यस्य सा जनकात्मजा” ऎन्दु मारीच वाक्यदिन्द महर्षियु लक्ष्मिय माहात्मियिन्द परमात्मनिगॆ माहात्म युण्टॆम्बुदन्नु व्यक्तपडिसिरुवदु अनसन्धेयवु. आय्कॆयाल् - आ कारणदिन्द स्वरूपनिरूपकधर ळ् - परमात्मन स्वरूपवन्नु बोधिसुव “सत्यं ज्ञान मनन्तं ब्रह्म” ऎन्दु श्रुतियल्लि हेळिरुव सत्यत्व ज्ञानादि धर्मगळु, सत्वविद्यॆगळिलु-समस्थगळाद दहर वैश्य नरादिगळल्लू, कॊल्लुगिर कणक्किले-गुणोव संहार रीत्या सेरिरुवहागॆ हेळिरुव रित्या आदल् - आ स्वरूप निरूपक धर्मगळल्लि, प्रधान मान - तुम्बा मुख्यवाद, इद्वि शेषणमुम् - स्वरूप निरूपक धर्मनाद क्रियःपतित्ववु, सत्वविद्यॆगळिलुम् - समस्त ब्रह्मविद्यॆ गळल्लि अनुसन्देयवु. पुरुष सूक्तदल्ल, शिव, शम्भु, अच्युत, परञ्जोतिस्सु ऎम्ब ी मॊदलाद समस्त शब्दगळू नारायणनन्ने बोधिसुत्तवॆन्दु हेळिद नन्तर आ नारायणनिगॆ मुख्यवाद स्वरूप निरूपक धर्मवॆन्दु हेळुवदक्कागि, “कृते लक्ष्मि प ऎन्दु बोधिसि, उमापति, सरस्वती पति, यारू परतत्ववल्ल वॆन्दु व्यावर्तिसि तिळिसिरुत्तदॆ. गुणोपसंहार पादवाद व्यास सूत्रगळ तृतीय अन्यायद तृतीय पाददल्लि हेळिरुव हागॆ ऒन्दु दहर विद्यॆयल्लि हेळिरुवुदन्नु इन्नॊन्दु कडॆयल्लू हेगॆ इट्टु कॊळ्ळ तक्कद्दो, हागॆये प्रतियॊन्दु विद्यॆय उपासनदल्लि उपासनन्नु श्रीयःपतियॆन्दे इट्टु कॊळ्ळतक्कद्दॆम्ब तात्परवु. सकल कल्याण गुणाकरनॆम्बुदन्नु हेगॆ सकल विद्यॆयल्लि इट्टुकॊळ्ळबेको हागॆये उपास्यनु श्रीयः पतियु ऎन्दु सकल ब्रह्म विद्यॆयल्ल इट्टु कॊळ्ळबेकॆम्ब तात्सरवु. लक्ष्मीपतितानुसन्धानविल्लदिद्दरॆ सर देवता पारमार्थ ज्ञानवे इल्लवॆम्ब भाववु. एकॆन्दरॆ परतत्वव “श्रीमान्ना राय नः पति रखिलतनु र्मुक्तिदॆ मुक्त भोग्यः” ऎम्बल्लि श्री निगमान्तदेशिकरॆवरु निरूपिसिरुव हागॆ________________
मूलमाधिकार ३०२१ व्यावृत्तियुम् पण्णिकॊण्डु साशायियान स्वतन्त्र नुडैय स्वरूपत्तु कु निरूपक माप श्रीमन्नारायणनॆम्ब अनुसन्धानविल्लदे होदरॆ यथार्थवाद पर तत्व ज्ञानवे इल्लवॆम्ब भाववन्नू इल्लि ग्रहिसबहुदु, आदुदरिन्द न्यास विद्यॆयू ब्रह्मविद्यॆयागि मूलमजवु विधिसल्पट्टिरुवद रिन्द मूलमाद आकारदल्लि श्री महाविषवाचकत्ववन्नु अनु सन्धान माडुवाग श्रीयःपतितवू बोधितवॆन्दु वाच्यवाचक भावदिन्द ग्रहिसतक्कद्दु. यावाग आकारवु विष्णुवन्नु बोधिसितो, यावागलू आतनॊन्दिगे लक्ष्मियू सेरिरुवदरिन्द लक्ष्मी पतित्ववू बोधितवु ऎम्ब भाववु. इदुर्ता - ई लक्ष्मि सम्बन्धवीग, देवतान्तर व्यावृत्तिय युम् - ब्रह्म रुद्रादि इतर देवतॆगळु यारू परतत्ववू अल्लवु, आ कारणदिन्द रक्षकरू अल्लवु, मोक्षदायकरू अल्लवु ऎन्दु व्याव बिसि हेळोणवन्नु, पणिकॊण्डु - माडिकॊण्डु, साति शायि यान - “ नतत्समश्याभ्यधिक दृश्यते” (कै, ६८) ऎन्दु श्रुति यल्लि हेळिरुव हागॆ, ऎल्लरिगिन्तलू हॆच्चु अतिशयवुळ्ळ, स्वतन्त्रनाद नारायणन स्वरूपद, निरूपकमाम् -निरूपणवागुत्तदॆ. लक्ष्मीपति त्ववु ऒन्दु स्वरूपनिरूपकदवु. ऎन्तवनु सरतत्ववु? यारुरक्षकनु मोक्षदायकनु? ऎन्दरॆ लक्ष्मियु यारिगॆ पत्नि यो अन्तह नारा यणनु ऎन्दु लक्षणवन्नु हेळुवदरिन्द, अन्यदेवतॆगळाद उमापति, सरस्वति पतिगळु परतत्ववू अल्लवु; रक्षकरू अल्लवु; मोक्षदायकरू अल्लवु ; अन्तवरिगॆ जीवात्मनु सहज शेषभूतनू अल्लवु ऎम्ब व्यावृत्ति उण्टागुत्तदॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द आकारवु वाच्यवाचक सम्बन्ध मूलक अकार वाच्यनाद विष्णुवु लक्ष्मीपतियु ऎन्दु अर्थ वागि तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववु. d अकारदल्लि अर्थवागि लक्ष्मी पतित्ववु तोरिबरुत्तदॆन्दु हेळ वदू, अदरिन्द सश्वरन समस्त प्रवृत्तिगळल्लि लक्ष्मिगॆ अन्वय उण्टॆम्ब उसपादनॆयू सह तम्म कल्पनॆयल्लवु; महत्ताद ज्ञानाग् सररागि वेवतापारमार्थवन्नु तिळिद व हर्षिगळ द श्रीपराशरर दिव्य सूक्तिगळल्लि व्यक्तवॆन्दु मुन्दिन बाक्यदिन्द उपदेशिसु -इवन डैय - ई श्रीयःपतियाद श्री महा विष्णुविन, स्वतस्सिद्धाति -________________
(( 2099 श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इवनुडॆय स्वतस्सिद्धातिय ळान स्वरू, कगुणविग्रह निगू गळ् (१) “ बास्करेण प्रभाशथा’ ऎन्नुण्डि विशेषण याय् निर इवळु डैय स्वरूपविग्रह विभूतिगळु ं लब्यातिय ४ाय्कॊण्डु विळु यिरुत्तु मॆन्नु मिड देवतापारमा ९वेदिगळन महर्षिगळागि प्रपञ्चितं शयज्ञळान . इन्नु याव का णदिन्दलू उण्टॆ इदॆ तनगेने असा धारणवागि सिद्धवाद अतिशयगळाद, दिव्य स्वरूप गुण विग्रह विभूतिगळु, “भास्करेण प्रभायथा” - “सुरनॊन्दिगॆ आतन प्रभ याद किरणगळिरुव हागॆ” ऎन्नुम्पडि - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, विशे षणमाय - पतियन्नु बिट्टगलदॆ नित्यानपायियागिरुव विशेषण वागि, निन्निर - इरुव इवळुडैय - ई महा लक्ष्मिय, स्वरूप गुणविग्रह विभूतिगळिन्द लज्ञातिशयङ्गळाय्कॊण्डु - हॊन्द ल्पट्ट अतिशयगळागि, विळ रुक्कुनन्न मिडम् - प्रकाशिसि दिव्य गळागिवॆ ऎन्दु हेळुव सन्दर्भदल्लि, देवतापारमार्थवेदिग छान - परदेवता तत्ववन्नु चॆन्नागि विमर्शिसि तिळिद, महर्षिग ४ले - महर्षिगळाद श्री पराशररिन्द, प्रपञ्चितम्-विस्तरिसि हेळ ल्पट्टितु. इल्लि बहुवचनवु गौवार्थदल्लि ऎन्दु भाविसबहुदु, एत क्कॆन्दरॆ श्री पराशररे ऎल्ला महर्षिगळिगिन्तलू बहु विशदवागि लक्ष्मी तत्वयाथात्मवन्नु हेळिरुवराद प्रमुक्त; अथवा इतर देवतापार मार्थ्य तिळि महर्षिगळू हेळिदरॆन्द बहुव नदिन्दभाविस वदादरॆ भास्करेण प्रभायथ ऎन्दू, अप्रमेय जनकात्मजा’ (रा अर) ऎन्दू, तु शीलव लक्षणाम् । र घ वोर्हति वैदेही तञ्चॆ ది हिततेजः यस्य सा कृत्यान्तुल्याभिजन मसितेक्ष काम » (रा. सु) ऎन्दू हेळिद वाल्मीकि महर्षिगळु हागॆये “एकाकी विद्ययासार्ध विरिष्ठ द्विजोत्र - भूयोजग * करि ह्या माहदय” ऎदू, “ममेकं च श्रिया ॐ युक्तम्” ऎन्दू हेळिद व्या महर्षिय हेळल्पट्टरॆन्दू भाविस बहुदु, इवरुगळॆल्ला ई वाक्यगळिन्द नित्यागवायिनियु लक्ष्मियु बुदन्नु सहिसिरुत्तारॆम्ब तातर वु. * वर गळॆल्लरू देवता निर मार्थवन्नू तिळिद महा नि ६ : ई शररु, ऎल्लि स (१) रा. सुं. २१-५________________
(0%) ई मूलमाधिकारः 2054 श्वरन ई स्वरूप रूप गुण विभवादिगळिगॆ अतिशयवु, लक्ष्मिय स्वरूप रूपगुण विभवादिगळ अतिशयदिन्द, ऎन्दु तोरिसिरुत्तारॆ ऎन्दरॆ श्री विष्णु पुराणद प्रथमाध्यायद ८, ९, १० नॆय अध्यायगळल्लि निपुण तरवागि उपपादिसिरुत्तारॆ. पत्निय महत्ताद स्वरूप रूपगुण मॊदलादवु पतिगॆ अतिशयावहवॆम्बुदू लोक प्रसिद्धवाद विष यवु. अथवा ई महत्त्ववु परस्परातिशयावहवॆम्बुदू लोकविदित वाद विषयवु. लक्ष्मिय स्वरूपवु विष्णुविन स्वरूपद हागॆये मह तद्दॆन्दु, “नित्य वैषा जगन्माता विष्णरनपायिनी ! ऎन्दू “यथास गतोविष्णु : तथैवेयं द्विजोत्तम” (वि, पु. ८,१७) ऎन्दू, * तद्विष्टु नाचाम्बजगदाप्तं चराचरम् ” (वि. पु. ९. १९६) ऎन्दू, इब्बरिगू सकल जगद्वाप्तियुण्टॆन्दु हेळि रुत्तारॆ. अल्लि ईकॆयगुणगळू कूड अमोघवादुवु, पतिगॆउत्कर्षवन्नु कॊडुवन्ताद्दॆन्दु “नवर्णयितुंशक्ता गुर्णा जिह्वापि वेधसः” ऎन्दू हेळिरुत्तारॆ. अनुग्रहनयळॆन्दू अज्ञातनिग्रहळॆम्ब बिरु दन्नू हॊन्दि आञ्जनेयनिगॆ “कस्य दोषः कुले नास्ति न नापरा धृति” ऎन्दु हेळिद इतिहासगळु पतिगॆ उत्कर्षवन्नुण्टुमाडु वन्ताद्दु, अवतार कालगळल्लि तानू “अवतारं करोषा तदा श्रीस्त हायिनीपतिगॆ सहायकगळॆन्दू, पतिगॆ अनुरूपवाद श्लाघ वाद दिव्य मच्चळ विग्रहगळन्नु धरिसुवळु ऎन्दू, “देव देव देहें मनुष्यच मानुषि । विषर्दॆहनु रूपां वै करोपात ननु देवतॆयागि विष्णुवु अवतरिसिदरॆ तानु देवतॆयागि, आतनु मानुष विग्रहवन्नु ताळिदरॆ, तानू मानुष विग्रह युक्तळागि, विष्णुविगॆ अनुरूपवाद विग्रहवन्ने धरिसु ताळॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. विभूतिय विषयदल्लि उभय विभूति गळू इब्बर नियमनक्कू ऒळपट्टिरुवदरिन्द सत्वश्वरनु लोकैकेश्वर नागिरुव हागॆ ईकॆयू लोकैकेश्वरळु ; अदरल्लि अर्ध विभूतियल्लि सश्वेश्वरनिगॆ हेगॆ ममतॆयो, हागॆये इन्नर्धदल्लि लक्ष्मिगॆ प्रीतियु ऎन्दु विस्तरवागि उपदेशिसि, कॊनॆगॆ सङ्क्षेपदल्लि “देव्यरनु प्रेषु पुन्न मा भगर्वा हरिः । नाविा श्रीश्च विश्लेया ना नयोद्यते सर” ऎन्दु हेळि मुगिसिरुत्तारॆ. किरणगळु हेगॆ आदित्यनिगू, परिमळवु पुष्पक्कू, स्वारस्यार्थवु दिव्य सूक्तिगू हेगॆ________________
३०२४ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे एवं पत्नि वैशिष्ट्यं सन्नियोग शिष्ट न्यायेन नारायणशब्द प्रा प्य प्रापकत्वावस्था यावसि अनुसन्धेयम्. इप्पडि नारायण शब्दलु पत्नि सम्बन्धवनु सन्धे यम्, ई पत्नि सम्बन्धं द्वयत्तिले कण्ठोक्तम्, दृ उत्कर्षावहगळो, हागॆये लक्ष्मियू परमात्मनिगॆ उत्कर्षाव हळु ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. परम पुरुषनिगॆ स्वतस्सिद्ध वाद समस्त वाद परिपूर्णत्ववू इरुवाग, ई पत्नि सम्बन्धवु हेगॆ अतिशयाव हवु ? ऎम्ब पूपक्ष वुण्टागबहुदु. इहलोकदल्ले पत्निय सत्व लक्षण सम्पन्नतॆयु पतिगॆ विशेष उत्कर्षॆयन्नुण्टु माडुवदन्नु कण्डिरुवॆवु. हागॆये विशेष्यक्कॆ उत्कर्षॆयु अमोघवाद विशे षण मूलकवे यादुदरिन्द विशेषणवाद लक्ष्मियिन्दले विशेष्यनाद विष्णुविगॆ सातिशयवॆन्दु भाविसतक्कद्दु. दीप्तियु रत्नक्कॆ उत्कर्षा वहवल्लवे ? हीगॆ पत्नि हैशिष्ट्यवु सन्नियोग शिष्ट न्यायदिन्द नारायण शब्ददल्ल प्राप्य प्रापकावस्थॆयल्लि अनुसन्धेयवु. इप्पडि - हीगॆ नित्यानवायिनियागिरुव लक्ष्मि सम्बन्धवन्नु प्रण वद आकारदल्लि उपपादिसिद रीतियल्लि, नारायण शब्दलुम् - मूल मन्यद नारायण शब्ददल्ल, पत्नि सम्बन्धवु, अनुसन्धे यवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ नराशि ऎन्दरॆ नाशविल्लदवु, इवुगळ समूहवु नारवॆनिसुत्तदॆ. ई नारशब्दक्कॆ अर्थवु मुन्दॆ सविस्तारवागि हेळ ल्पडुत्तदॆ ; लक्ष्मियू इन्नू अनेक नित्यवाद वस्तुगळ हागॆ नित्य ळादुदरिन्द नारायणशब्ददल्लि ई पत्नि सम्बन्धं- हीगॆ यावागलू पत्नियॊन्दिगिरोणवु, अनुसन्धेयवु. द्वयले - द्वयमन दल्लि, कण्ठोक - अष्टाक्षरद प्रणवदल्लि आर्थवागि तोरुव हागॆ अल्लदॆ, स्वतः पदगळिन्दले स्पष्टवागि व्यक्तवॆम्ब भाववु याव पदगळिन्द ऎन्दरॆ श्रीमन्ना रायण ऎम्बल्लियू श्रीमतेनाराय हाय ऎम्बल्लियू इरुव श्रीमच्छब्ददिन्द कङ्क्षवु ऎम्ब भाववु. कण्ठक्रम् ऎन्दु एक हेळिदरॆन्दरॆ ? प्रणवद आका रदल्लि कन्तॆकवल्लदॆ अर्थवागि तोरिद हागल्लदॆ इल्लियादरो________________
मूलम प्राधिकार विवरमान गद्यल् प्रथम ले भगवन्नारायण” ऎन्नु तुड दे नारवर्गन् नडुवे इवळ्ळिचॊ त्तु म इ, बॊल्ल पत्व निबन्धनमान पति पारार्थ्यशालु नारा-” ऎर वुत्पत्तियालु आगक्कडवदु. “नरसम्बन्धिनो
कण्ठोक्त वॆम्ब भाववु. द्वयमवे श्री वैशिष्ट्यवन्नु स्पुटवागि हेळुत्तदॆम्ब तात्परवु, ई अभिप्रायवन्ने श्री यतिवररु तम शरणागति (पृथु) गद्यदल्लि श्री शरणागतियन्नु हेळुव सन्दर्भदल्लि व्यक्तपडिसिरुत्तरॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. द्वयविव रणमान गद्यल् प्रथमलेश्री यतिवररु उपायानुष्ठान रूपवाड द्वयमवन्ने उपपादिसि शरणागति गद्यवन्नु बरॆदिरुत्ता रम्बभावदिन्द हागॆ प्रयोगवु; द्वयद अर्थवन्ने उपपादिसिहेळुव शरणागति गद्यद आदियल्लि, भगवन्नारायण” ऎन्दु, तुडण-आरम्भिसि चॆल्लदे-हेळुव सन्दर्भदल्लि नारवर्गन् नडुवे नारा यणतब्ददल्लिरुव सारवॆन्दरॆ नित्यगळाद वस्तु समूहमध्यदल्लि, इवळ्ळि चॊल्लित्तु म् - इवळन्नु कुरितु हेळि श्री शरणागतियन्नु अनुष्ठिसो इव, पत्नित्वनिबन्धनमान - लक्ष्मियु पत्नियागि यावागलू ऒट्टिगिरुवदर मूलकवागि तोरुव, क्षिपति पारार्थ तालुम् • पतिय तनगॆ परदेवतॆयॆन्दु आकॆयु भाविसि पतिगेने तानु शेष भूतळॆम्ब भावदिन्दलू, मत्तु “नरसम्बन्धिनो नाराः” ऎक्सर - ऎन्नुव वुत्पत्तियालुम् - योग मूलक तोरुव अर्थदिन्दलू आगकडवदु उण्टायितॆन्दु भाविसतक्कद्दु, ई वाक्य तात्परवे नॆन्दरॆ, शरणागत्य नुष्ठान मनवाद द्वयमन्त्रार्थवन्नु चन्नागि ऎल्लरिगू व्यक्तपडिसुवदक्कागि, तावू अनुष्ठिसि, आ अनुष्ठान प्रकार तन्नु तरणागति गद्यद मूलक प्रकटिसिरुत्तारॆ. इदरल्लि “भगवन्ना रायभि मनुरूप स्वरूप रूप गुणविभवश्वर शीला व्यनवधिका तयासङ्ख्यॆय कल्याणगुणगजां पद्मव नालयां श्रीयन्देवीरि नित्यानपायिनीं निर वद्यां देव देव दिव्य महि ही मखिलजगन्मातर मस्मन्मातर मशरण्य शरण्या मनन्य शरण स्मरणमहम्प्रप” ऎन्दु हेळि लक्ष्मीशरणागतियन्नु माडि अनन्तर नारायणनल्लि शरणागतियन्नु अनुष्टिसिरुत्तारॆ. इदु अमोघ________________
३०२६ वाक वागि श्रीमद्र हस्यत्रयसारे परमार्थ गर्भितवागिरुवदरिन्द श्री देशिकर नरे श्रीमद्रहस्करक्षॆ ऎम्बुव व्याख्यानवन्नु विस्तारवागि बरॆदिरुत्तारॆ. हागॆ शरणागतियन्ननुष्टिसिरुवदु उपायो पेयगळल्लि लक्ष्मी वैशिष्ट्यवन्नु द्वयमवु तोरिसुत्तवॆम्बुदन्नु व्यक्त पडिसुवद कागि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, नारायण शब्ददल्लि पत्नि सम्बन्धवु बोधितवु ऎन्दु हेळि दुदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ रीङ्ग् " ऎम्ब धातुविनिन्द र शब्दवु *यार्थ बोधकवु; रा8 नभवन्तिति न ऎम्बुदरिन्द नित्यवाद वस्तुगळु हेळल्पट्टवु. अवु यावुवॆन्दरॆ परमात्मनिगॆ शेषभूतनागि रुव त्रिविध चेतना चेतनगळु, परमात्मन दिव्यात्मगुणगळु, दिव्य रूप गुणगळू, दिव्यायुध भूषणादिगळू, लक्ष्मियू, सह परम पुरुषनिगॆ शेषभूतळागि नित्यळागिरुवदन्द नारा ऎम्बुदरल्लि अन्तर्गतळु. नरसम्बन्धि नारा ऎम्बुदरिन्द नर शब्दक्कॆ ई नित्यवादवुगळ वर्गवॆन्दु अर्थवागुत्तदॆ. तरुष समासुरीत्या नाराणाम् अयनम् ऎन्दरॆ ई नारवर्षक्कॆ पापक आधारनॆम्ब अर्थगळु, आयन शब्ददल्लिरुव इण् ऎम्ब धातु, व्युत्पत्तियमूलक उण्टागुत्तवॆ, आददरिन्द नारायणरब्बवु लक्ष्मिगॆ आधारभूतनु ऎम्ब अर्थवन्नु कॊडुवदरिन्दले, इदन्नॆल्ला मनस्सिनल्लिट्टु श्री देशिकरवरु * सवागि इप्पडि नारायण शब्बलुम् पत्नि सम्बन्ध मनु सन्धेयव ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. द्वयदल्लिरुव मत्तु मूल मत्तल्लि इरुव नारायण शब्ददल्लिरुव नाराणाम्ऎम्ब पददल्लिरुव नार शब्ददल्लि इवळू अन्तर्गतळु ऎम्ब भाव. इदक्कॆ ऎरडु कारण गळन्नु हेळिदरु. (१) लक्ष्मियु तन्न पतिगॆ शेषभूतवागि प्रतिपारार्थ वुळ्ळवळॆबुदु प्रसिद्धवु. (२) नर सम्बन्धिन नारा ऎम्ब वुत्पत्ति मूलकवॆन्दु हेळिदरु. (-) नॆयदु मुन्दॆ उपपादिसल्पडुत्तदॆ, (२) नॆयदु हिन्दॆये उपसादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. आदरॆ लक्ष्मियु श्री महा विष्णुविगॆ शेषभूतळॆम्बुदक्कॆ प्रमाण वुण्टॆ ? ऎन्दरॆ विश्वक्केन संहितॆय प्रमाणवाद “यथा मया जगदा ं स्वरूपेण स्वभावतः । तथा व्याप्तं तया सत्वं नियच तथेश्वरी । पक्षेषभूता सद्वेषा मारी वल्लभा मन । अस्या मम च शेषं हि विभूति रुभयात्मिका ऎम्बल्लि सक्षेश्वरवाक्यदिन्दले वृक्तवु.________________
मूलमाधिकारः अथ अकारस्य लुप्त चतुथ ९र्थम् उपदिशति. 2.092 इन्नु प्रथमाक्षरव चतुर्थक वचनान माय निभक्ति लोपम् पिरन्नु किडक्किरदु, अदॆने ऎन्निल्?-परमात्मा ई लक्ष्मिय शेषवन्नु महर्षियू रामायणदल्लि अनेक कडॆ गळल्लि उपपादिसिरुत्तारॆ असन्देशात्तु राम तपसानु पालनात् । नां कुरि दशगिव भस्म भस्मार्ह तेजसा ॥ " सीतॆयु रावणनन्नु कुरितु नीनु परमाधरियादुदरिन्द नन्न कण्णिन तेजस्सिनिन्दले भस्म माडिबिडलु योग्यनागिद्दरू, पतियु हागॆ आज्ञापिसलिल्लवादुदरिन्द निन्नन्नु भस्म माडुवदिल्लवॆन्दु हेळिरु ताळॆ. पुनः “अनन्या राघवेणा हं भास्करेण प्रभा यथा” ऎन्दू हेळिकॊण्डिरुत्ताळॆ. हीगॆ मूलमदल्लिरुव नारायण शब्ददल्लि पत्नि सम्बन्धवन्नु धातु व्युत्पत्तिय मूलक साधिस तक्कद्दगिरुदॆ. आदरॆ द्वयमदल्लादरो हागल्लदॆ व्यक्तवागिये श्रीम न्नारायण, श्रीमते नारायणाय ऎम्बदागि नारायण शब्दवु सविशेषणवागिरुवदरिन्द, द्वयत्तिले कण्डोम् ऎन्दु हेळल्पट्टितु. द्वयदल्लि तोरिबरुव अर्थवन्नु श्री यतिवारु शरणा गति गद्यदल्लि चन्नागि उपपादिसि हेळिरुत्तारॆन्दु तिळिसल्पट्टितु. अनन्तर अकारदल्लि लु चतुर्थथ्र उण्टॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. हिन्दॆ अकारद प्रकृत्य र्थवन्नु बोधिसिद ऎ. अकार नाच्यनु लेषियागि सत्व ऎभूतिय आतनिगॆ शेषभूतवादुदरिन्द, अदन्नु व्यक्तपडिसव सम्प्रदानविभक्तियाद चतुर्थियु अकारदल्लिद्द आय ऎन्दिरबेकल्लवे ? अदु एकॆ हागिल्लवॆन्दरॆ - चतुर्थियु लुप्तवागिदॆ ऎन्दू, अदु व्याकरण सूत्रानुसारवागिये इदॆ ऎन्दू उपपादिसि हेळुत्तारॆ. इष्टु - ई प्रणवद, प्रथमाक्षरं- मॊदलनॆय अक्षरवाद अकारवु चतुर्थक वचनान माय् - चर्तुक वचनवन्नु अन्त्यदल्लुळ द्दागि, विभक्तिलोपं - चतुर्थि विभक्तिय प्रत्ययद लोपवु, 2032 - - उण्टागि, किडक्किरदु - इरुत्तदॆ. इदु व्याकरण शास्त्रज्ञ________________
३०२८ श्रीसुद्र हस्यत्रयसारे वुक्कु स्वातावै समर्पक विधिक्किर विडले प्रणवक्कॆ मत्त माग विधियालु, इदुक्कु अनुष्ठयार्थ प्रकाशनं प्राप्त नागै यालुम्, इदिल् समर्पणीयनान आ तृतीया क्षरत्तिले प्रकाशियालुव, इदुक्कु उद्देश मान पर रिगॆ व्यक्तवादुदरिन्द इल्लि उपपादिसलिल्लवु. आगलि,चतुर्थि विभक्तिय लोपिसिरुत्तदॆ, प्रथमादि विभक्तिगळ लोपविल्लवु ऎन्दु हेळलु साधनवेनु ? ऎन्दरॆ, मुन्दिन वाक्यगळिन्द हागॆये भाविसतक्क द्दॆम्बुदन्नु ऐदु कारणगळिन्द उपपादिसि, अदॆल्लने ऎन्निल् - अदु हेगॆ ऎन्दरॆ, हागॆ हेळलु कारणगळेनु? ऎम्ब भाववु.-(१) परमु तावुक्कु स्वातावॆ समर्पिक विधिक्किर विडले - परमात्मनिगॆ तन्न आत्मावन्नु भरन्यासरूपदल्लि समर्पिसतक्कद्दॆन्दु न्यासविद्यॆयल्लि तैत्तरीयदल्लि ॐ इत्यात्मानं युञ्जेत ऎन्दु विधिसिरुव स्थळदल्लि, प्रणव - प्रणववाद ॐ ऎम्बुवदन्ने मन्नवागि विधिसिरुवद रिन्द, चतुर्थि विभक्तिय इवैडल् कॊळ्ळ प्राप्तम् - आकारदल्लि चतुर्थि विभक्तिये लोपिसिरुत्तदॆन्दु भाविसुवडे उचितवे विना प्रथमादि विभक्तियल्लवॆम्ब भाववु तन्न आत्मावन्नु परमात्म नल्लि समर्पिसुवदु “वसुर, विभरसि” ऎन्दारम्भिसि, “ओ मित्या त्मानं युञ्जीत” ऎन्दु समर्पिसतक्कद्दॆन्दु तैत्तरीयदल्लि विधिसिरु इदॆ. परमात्मनिगेने स्वाभाविक शेषभूतनागि समर्पिसबेकादरॆ श्री महाविष्णु विगेने तानु ऎम्ब सम्प्रदानार्थवु आवश्यकवागिरुवदॆ रिन्द, आय ऎम्बल्लिरुव चतुर्थि विभक्तियु लोपिसिरुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. ऎरडनॆय कारणवन्नु हेळुत्तारॆ.(२) इदुक्कु अनुष यार्थ प्रकाशनं प्राप्त मागैयालुम् - ई प्रणवक्कॆ, हीगॆ मकारवाच्यनाद जीवनन्नु परमात्राविगॆ समर्पिसिबिडोणवॆम्ब अर्थवन्नु प्रकाशपडिसुत्तॆम्बुवदे उचितवाद अर्थवादुदरिन्दलू लुप्त चतुर्थ्यथ्रवन्ने हेळतक्कद्दॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. ॐ इत्याानं युञ्जीत ऎम्बल्लि, ॐ ऎन्दु हेळि ई आत्मावन्नु परमात्मनिगॆ सम र्पिसु ऎन्दु श्रुतियु बोधिसिरुवदरिन्द ॐ ऎम्बुदर अर्थवु आत्मानं युञ्जीत ऎम्बल्लि तोरुवदु आत्मसमर्पणॆयादुदरिन्द, इदन्ने प्रणववू प्रकाशपडिसुत्तदॆम्बुदु व्यक्तवु ; ई आत्मसमर्प णॆगॆ अकारवाच्यने उद्देशवादुदरिन्दलू लुप्त चतुर्धथ्रवु व्यक्त________________
मूलमाधिकारः ३०२९ ब्रह्मं प्रथमाक्षर प्रकृतियाले तोत्तुगैयालु, उद्देश कारकयुम्, समर्पणीय वस्तुवैयुं समा नाधिकरित्तु प्रयोगिक्कॆ उचितवल्ला मै यालुम्, उद्देश कारकत्तुक्कु अनुरूपमान चतुर्थि विभक्तिय इडले कॊळ्ळ प्राप्तव. वॆम्ब भाववु, (३) इदिल् समर्पणीयमान आत्मा तृतीया करले प्रकाशिकयालुम् ई प्रणवदल्लि हविस्सन्नोपादियल्लि समर्पिसलु योग्यनाद जीवात्मनु मूरनॆय अक्षरदल्लि चन्नागि तोरिबरुवदरिन्दलू, लुप्त चतुर्थियु आकारदल्लि ऎम्बुदु व्यक्त ऎम्ब भाववु. म कारद म ज्ञाने ऎम्बुदरिन्द, मकारवु ज्ञाता वाद जीवात्मनन्ने बोधिसुत्तदॆ, ईतनु परमात्मनिगॆ शेषभूत नॆम्बुदु शास्त्रगळल्लि दासभूतात” ऎम्बिवे मॊदलाद स्थळ : : गळल्लि सुस्पष्टवादुदरिन्द, अकारदल्लि चतुर्थियु लुप्तवॆम्बुदु व्यक्त वु ऎम्ब तात्परवु. (४) इदुक्कु उद्देशमान परब्रह्मम् प्रथमाक्षरल् प्रकृतियाले तॊत्तुगैयालुम् . ई आत्म समर्पणॆगॆ उद्देशवाद परब्रह्मवु मॊदलिन अक्षरदल्लि विभक्ति इल्लद बरी प्रकृतियाद आकारदल्लि तोरिबरुवदरिन्दलू, चतुर्थियु अका रदल्लि लुप्तवागिदॆ ऎम्ब भाववु, यावाग परब्रह्मवु समर्पिसुवदक्कॆ उद्देशनॆन्दादनन्तर,यारिगॆ समर्पणवॆन्दरॆ ब्रह्मतल्ल, मुच्यते” ऎन्दु परब्रह्माविगॆ ऎम्बुदु सिद्धवादनन्तर चतुर्थियु लोपिसिदॆ ऎम्बुदु स्पुटवागि तोरिबरुत्तदॆम्बुदु तात्परवु.”(५) * उद्देश कार करॆयु समर्पणीयवस्तुवु समानाधिकरित्तु प्रयो गि उचितमल्ला मैयालुम्-यारल्लि समर्पिसित्तेवो नन्नु समर्पिसुव वस्तुवन्नू समानाधिकरुत्तु-सामान्याधिकरण दिन्द ऒन्दे विभक्तियिन्द प्रयोगिसोणवु, उचितवल्ला मैया लुव योग्यवल्लदुदरिन्दलू, हीगॆ ई ऐदु कारणगळिन्दलू, उद्देश कारु कत्तु कु-उद्देशवाद आत्महविस्समर्पणॆगॆ अर्हनागिरुव परमात्मनन्नू, समर्पणीय वस्तुवुं समर्पिसुवदक्कॆ योग्य वाद वस्तुवागिरुव जीवात्मनन्नू, समानाधिकरित्तु. समानवॆन्दु भाविसि समान विभक्तियिन्द प्रयोगिक्कॆ प्रयोगिसुवदु उचित अव________________
३०३० श्रीमव्रहस्यत्रयसारे प्रथम तृतीयाक्षर समानाधिकरणळागक्कॊण्डु इ शॆल्लप्प डुगिर जीवपर माताक्क ळुडैय स्वरूपैक्य दनन कुदृष्टि पक्षत्तुक्कु बहुप्रमाण विरोधमु, समभिव्याहृत नमशब्द नारायण शॆब्द चतुर्थिगळुडैय स्वर सार्थविरोधमुं वरु. मल्ला मैयालुम् - समञ्जसवल्लदुदरिन्दलू उद्देश कार कत्तु क्कु - उद्देशवाद वस्तुवन्नु बोधिसुव पदक्कॆ अनुरूप मान व्याकरण रीत्या योग्यवाद ऎन्दरॆ समञ्जसवाद, चतुर्थि विभक्तिये उद्देशवन्नु प्रकटिसुव सम्प्रदान कारक विभक्तियन्नु इन्निडले • ई स्थळदल्लि, कॊळ्ळ प्राप्तम् - अङ्गीकरिसुवदु युक्तवु, अकार वाच्यनाद विष्णुवु, ई आत्म हविस्स मर्पणॆगॆ उद्दे श्यनु. इदु शास्त्र विहितवाद अर्थवागिरुवाग, उद्देशनन्नु हेळु वदु चतुर्थि विभक्तिय मूलकवागिरुवाग, सामानाधिकरण्यवन्नु विष्णुविगू जीवात्मनिगू हेळि ऎरडू प्रथमान्त पदगळॆन्दु भाविसु वदु शास्त्रविरुद्ध विषयवु. उद्देशवन्नू हविस्समर्पणॆयन्नू हेळ बेकागिरुवदरिन्द उद्देशवन्नु सम्प्रदान विभक्तियिन्द हेळुवदे समञ्जसवादुदरिन्द लुप्त चतुर्थियुळ्ळदु अकारवु, ऎन्दु भाविसु वदे न्यायवॆम्ब भाववु. हीगॆ ऐदु कारणगळिन्द इदन्नु स्थापिसि दरु. आदुदरिन्द बोधितवागुव प्रणवार्थवेनॆन्दरॆ मुः आय्कॆ व मकारवाच्यनाद जीवनु अकार वाच्यनाद विष्णुविगोस्कर समर्प णीयनु” ऎम्बुदु, श्रुतियल्लि आत्मानं “युञ्जेत” ऎन्दिरुवदरिन्द परमात्मनल्लि जीवात्मनन्नु सेरिसिबिडु ऎम्बर्थवागुवदरिन्द ऐक्यभावनॆयु एकॆ कूडदु ? सामानाधिकरण्यदिन्द अकारमकारगळॆरडू समा विभक्ति गळाद प्रथमान्त पदगळागि भाविसि, जीवात्मनू विष्णुवाद परमा तने ऎम्ब आदैतार्थवन्नु एकॆ हेळकूडदॆन्दु आक्षेपिसिदरॆ, बहु शास्त्र प्रमाणगळिगू, मूल मन्मद नमश्यब्द नारायण शब्दगळिन्द तोरिबरुव स्वारस्यार्थगळिगू विरुद्ध वादुदागुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ प, थमतृतीयाक्षर - अकार मकार गळिसिद अक्षरगळन्नु,समानाधिकरणळागक्कॊण्डु सामानाधिकरण________________
(as) मूलमाधिकार- ६०३१ वन्नु बोधिसुव भावनॆयिन्द, ऎरडू प्रथमात्र पदगळागिरुवद रिन्द जीवपरमात्माक्कळु य स्वरूपैक्यम् - जीव परमात्म रिगॆ स्वरूपै क्यवु, इज स्वरूपैक्यवु, - ई प्रणतदल्लि, कॊल्लुप्पडुगिर बॆन्नुम् - हेळल्पडुत्तदॆन्दु, कुदृष्टिपक्षत्तुक्कु - तम्म सिद्धान स्थापनॆगागि वेदगळिगॆ समञ्जसवल्लद अर्थवन्नु बोधिसुव वादक्कॆ, बहुप्रमाणगळ विरोधवू, समभिव्याहृत - प्रणव दॊन्दिगॆ व्यवहरिसल्पट्ट, हेळल्पट्ट, नर्मब वेनु, नारायण शब्दवेनु, मत्तू चकुर्थिगळुडैय - नारायणाय ऎम्बल्लिरुव चतुर्थियेनु, इवुगळ स्वरसार्थविरोध मुम्-स्वारस्यार्थगळिगॆ विरोधवू, वरम् - उण्टागुत्तदॆ. अदैतिगळ स्वरूपक्याथ वन्नु मूल मनदल्लिन प्रणवक्कॆ हेळलु साध्यविल्लवॆन्दु ई वाक्य दिन्द हेळुत्तारॆ एकॆन्दरॆ अनेक श्रुति स्मृति प्रमाणगळिगॆ विरोध वागुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ अन्तह कॆलवु श्रुति प्रमाणगळु यावु वॆन्दरॆ-(१) अस्मान्माया सृजने विश्वमेतत्, तस्मिं स्टान वायया सन्निरुद्ध : (२, ८, ९.) इल्लि व्यक्तवागि अन्यः ऎम्ब पद विरुवदरिन्द सृष्टि कत्तने बेरॆ, सृज्यवस्तुविनल्लि सेरि प्रकृतियिन्द बन्धि सल्पट्ट जीवात्मने बेरॆ ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (२) क्षरं प्रधानं, अमृताक्षरं हरः, आरात्मान ईशते देव एकः (२, १-१०) भोग्य वस्तुवन्नु भोग्यवागिदॆ ऎन्दु अपहरिसुव भोक्तावन्नू भोग्यवन्नू हीगॆ इवॆरडन्नू नियमिसुत्तानॆ ईश्वरनु, “सका रणं करणाधिपाधिपः” (शे. ६९) परमात्मने सत्वक्कू कारणनु इन्द्रियगळिगॆल्ला अधिपनागिरुव जीवात्मनिगू स्वामियु ; (५) “प्रधान क्षेत्रज्ञपतिः” (२. ६-१६) प्रकृतिगू आत्म वर्गक्कू सत्येश्वरनु नियामकनु. (६) “ज्ञाज्ञ द्वावजा वीशनीश (श्री १-९) ऎरडु विध आत्मरुगळु यारॆन्दरॆ ऒब्बनु सत्वज्ञनु, इन्नू ब्बनु अदन्नु कळॆदुकॊण्डिरुवनु, इब्बरू नित्यरु, ऒब्बनु दासनु इन्नॊब्बनु स्वामियु. (७) नित्यनित्यानां चेतनश्वेतनानाम् एको बहूनां यो विदधाति कार्मा (कठ. १-१३) नित्यराद अनेकराद जीवात्मरिगॆ, याव नित्यनाद ऒब्बनाद परमात्मनु सव स्वाभीष्टगळन्नु दयपालिसुवनो, (८) भोक्ता भोग्यं प्रेरि रञ्चमत्ना (शे. ११२) भोक्तवाद जीवात्मनु भोग्यवस्तुवाद________________
श्रीव ब्रहस्यत्रया रे प्रकृतियन्नू तनगू प्रेरितावाद सरब्रह्मवन्नु तिळिदु, (९) “द्वासु पर्णा… कॆयोरन्य- पिठलं स्वातनन्न अभिचाकरीति मुं. ३-११) परमात्मनः जीवात्मनू ऎम्बदागि ऎरडु विध आत्मरु गळु, ऒन्दे वृक्षवॆन्दरॆ शरीरदल्लिरुववरागि अवरल्लि ऒब्बनाद जीवा त्मनु आ वृक्षदल्लि बिट्ट कफलवन्नु भोग्यवागि अनुभविसुवनु ; इन्नॊब्बनाद परमात्मनु कवश्यनल्लदॆ प्रकाशिसुत्ता नियन्नावागि रुवनु. (१०) पृथगात्मानं प्रेरितारञ्चमुत्ता (२, १६) जीवात्मनू प्रेरितावाद परमात्मनन्नू बेरॆ ऎन्दु तिळिदु (११)दास भूता स्वत स्वत्व ह्यात्मानः परमात्मनः(मराज स्तोत्र) जीवा ईरॆल्ला परमात्मनिगॆ दासभूतरु. हागॆये स्मतियल्लि (१२)* अप रेय मितिन्यां प्रकृतिं निद्दि मे पराम् । जीवभूतां” (गी ७-४) तनगॆ शरीरवागि सेरिरुवुवु ऎरडु प्रकृतिगळु- अचेतन प्रकृतियॊन्दु अदक्कू श्रेष्ठवाद जीववर्गवाद प्रकृतियॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (१३) “ प्रकृतिं पुरुषण्टैन विद्धनादी उभा वपि” (गी, ९२) (१४) द्वामि पुरुष लोके कराक्षर एवच । हरस्पराणि भूतानि कूटक्षर उच्यते । उत्तम पुरुष स्तन्यः (गी, १५-१६-१७) बद्ध मुक्त जीवात्मरुगळिगिन्त बेरॆ यादवनु परम पुरुषनॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (१५) “इदं ज्ञान मुपाश्रित्यननसादर मागताः” (१४-२) ई ज्ञानरूपवाद उपासनवन्नु आश्रयिसि, मुक्षतॆयल्लि ननगॆ समानवाद धम्मवन्नु हॊन्दुत्तारॆ. हागॆये श्रतिय हेळुत्तदॆ. “पुण्यपापे निधय निरञ्जनः परमं सामति (मुं. ३-१३) हीगॆ असङ्ख्यॆय प्रमाणगळन्नु उदाहरिसबहुदु, इवुगळिगॆ स्वरूपैक्यवादवु कूडुव दिल्लवु. इष्टु प्रमाण वाक्यगळ विरुद्ध भाववन्नु सहिसिकॊण्डु स्वरू *क्यवादवु बहुजन सम्मतवन्नु हॊन्दिरुवदु आश्चरकरवाद विषयवु. नमश्यल्प स्वर सार्थवु यावुदॆन्दरॆ प्रभाववु, “अहमषि नमम; भगवत एव अदम;या कानकृ तमम भवनि, मन मनता नास्ति तास- भगदत एमकाति ” इत्यादि स्वारस्यार्थगळिगॆ विरोध ई प्रभावु ईगत माडुवदागि तण्यनागि सरा भीष्टफलवनागिरुववनिगेने सल्लतक्कद्दु, हागल्लदॆ ताने परमात्मना________________
. मूलमाधिकारः ३०२३ इदु प्रणयक्कॆ धन, स्वागवुदु, आत वै शरवागवुदू ब्रह्म इलक्कागवु व, आत्मसमर्पण अक्षवेधवाग वुं वगुत्तु चॊल्लुगिर वाक्य तालुं सिद्धं दरॆ तन्न कालिगॆ ताने शरणार्ति ऎम्ब गादॆगॆ अनुसारवागि स्वारस्यक्कॆ भङ्गवु. प्रश्नि भाववु ऎल्लि कूडुत्तदॆ ऎन्दरॆ दीन दानिगळल्लि शेष शेषिगळल्लि, दास स्वामिगळल्लि, दासनु, स्वामियल्ले ई प्रभाव वन्नु तोरिसतक्कद्दु, नारायण शब्दद स्वरसार्थक्कू विरुद्धवु; हेगॆन्दरॆ नारवस्तुगळल्लि सेरिद जीवात्मरिगॆ अयन - प्राप्य, प्रापक, गतियु (तत्सुरुषार्थवु) “नारति सपुंसां समूहः परिकीतः । गति रालम्बनं तस्य तेन नारायण : स्मृतः” ऎम्बल्लि हेळल्पट्ट नार शब्दद स्वारस्यार्थ विरुद्धवु. अथवा ई जीवात्मरिगॆ तानु आत्मावागिरुवदरिन्द, ई आत्मरन्ने आश्रयवागि उळ्ळवनु (बहुहि अर्थवु. जीवात्म परमात्मवाददल्लि इवॆरडू कूडुवदे इल्लवु ; आदुदरिन्द विरुद्द वु. चतुर्थि स्वारस्वार्थक्कू विरोधवु ; हेगॆन्दरॆ चतुर्थिय अर्थवु शेषत्व कैबिरगळु; इवु शेषियागि स्वामियादवनु इन्नॊब्ब निद्दरॆ स्वरसवागि सल्ल वुवु. हागिल्लदॆ जीवात्म परमात्म वाददल्लि इवु कूडुवदे इल्लवु ; आदुदरिन्द, परम विरुद्धवु. अकार मकारार्थगळ सामानाधिकरण बलदिन्द स्वरूपैक्य वादक्कॆ ननगॆ “ब्रह्मवेद ब्रह्मव भवति” “तत्त्वमसि” इत्यादि वाक्यगळ बलविरुवदरिन्द हागॆये अर्थ हेळुवदु उचितवल्लवो ? ऎन्दरॆ ब्रह्मवेद ऎम्ब प्रयोगवे स्वरू पैक्यवादवन्नु निरसन माडुत्तदॆ ; परब्रह्मने बेरॆ, अदन्नु उपासिसुवने बेरॆ ऎम्बुदु व्यक्तवु, स्वरूपैकवादक्कॆ विरुद्धवागिये श्रुतियल्लि प्रणवार्थ विवरणॆयु इरुत्तदॆन्दु मुन्दॆ आ वादवन्नु खण्डिसुत्तारॆ इदु ई अकारदल्लिरुव लुप्त चतुर्थ्यथ्रवु ऎन्दरॆ परमात्मनिगू जीवनिगू इरुव शेषि शेष भाववु, प्रणवधनुस्सागवुम् - प्रणववन्ने ऒन्दु धनुस्सॆन्दू, आत्मावै शरवागवु - आत्मावन्नु बाण वॆन्दू, ब्रह्म इलक्कागवु - परब्रह्मवन्नु बाण बिडुव लक्षवॆन्दरॆ गुरियागियू, आत्म समर्पण आत्मानं युञ्जीत________________
३०३४ बेरॆ ऎन्दु श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ऎम्बल्लि तोरुव आत्म समर्पणॆयन्नु, लक्ष वेधवागवुद - लक्षदल्लि सेरिदुदरिन्द गुरियन्नु बेधिसुव व्यापारवॆन्दु वगुत्तु - पृथक्कागि, लक्ष्मवाद परमात्मने बेरॆ, शरवाद आत्मने शूल्लुगिरव कत्तुलुम् - हेळुव श्रुतिवाक्यदिन्द सिद्धम - स्थापितवु. स्वरूपैक्यवु अकार मकारगळिन्द प्रणव दल्लि हेळल्पट्टि ते अथवा शेषशेषिभाव तोरुव तादर्थ्यवु हेळल्पट्टिते ? ऎम्ब ई विवादगळे बेकिल्लवु. श्रुतिये शीषिशेष भाववु तोरुव ई वाक्यार्थवुळ्ळदरल्लि व्यक्तपडिसिरुत्तदॆ. विवा दक्कॆ आस्पदवे इल्लवॆम्ब भाववन्नु सिद्दम् ऎम्बुदरिन्द तोरिसिरु तारॆ. आ श्रुतिवाक्यवु यावुदॆन्दरॆ-प्रणवो धनु शरोहात्का ब्रह्म तल्लक मुच्यते । प्रमत्तेन वेदव्यं शरव तन्नयो भवेत्”(मुं. २४) ऎम्बल्लि रूपकमाडि हेळल्पट्टि ऎत्तदॆ. प्रणववे धनस्सु, अदरल्लि मकारदिन्द बोधिसल्पट्ट आवे बाणवु, ब्रह्म तल्ल मुच्यते - अकारवाच्य परब्रह्मवे आ बाणक्कॆ गुरियु, अप्रमत्तेन वेदव्यं • आकडॆ ई कडॆ नोडु अदन्ने नोडुत गुरि इट्टु हॊडॆयतक्कद्दु ऎन्दरॆ परमैकान्त्यदिन्द ध्यानिसतक्कद्दॆब भाववु. शरवत् - बाणवु हेगॆ होगि लक्ष दल्लि सेरिकॊळ्ळुत्त हागॆ, तन्मयो भवेत् , “ममसाधर मागताः” ऎम्बल्ल, “निरञ्जनः परमं साम्यमुति” – ऎम्ब हेळिरुव हागॆ परमा त्मन हागॆ आगि, आतनिगिरुव आनन्दवन्नु हॊन्दुवनु; स्वरूपैक्यवन्नु हॊन्दुवनॆम्बर्थवल्लवु; ऐक्यवॆन्देकॆ अर्थ कूडदु ऎन्दरॆ बाणवे बेरॆ लक्षवे बेरॆयादुदरिन्द स्वरपैक्यवु हेळलिल्लवु. हागॆये श्रुतियू “पृथगात्मानं प्रेरितारञ्चमा” ऎन्दु परमात्म जीवात्म भेद वन्ने बोधिसिरुत्तदॆ. ई श्रुति वाक्यवु प्रणवार्थद उपपादनॆय हीगॆ गूढवागि स्वारस्यवागि हेळिरुव आत्म भरसमर्पणॆय अर्थवन्ने तैत्तरीयवु भरसमर्पण मन्मवाद “वसुर विरसि” ऎम्बल्लि ॐ ऎम्बुदक्कॆ ओमित्यात्मानं युञ्जेत ऎम्ब विवरणवादुदरिन्द, आत्मानं युञ्जीक ऎम्बुदे प्रणवार्थवु आत्म भरसमर्पणॆयन्ने प्रणववु बोधिसुत्तदॆ. तन्दॆयु मृतियन्नु हॊन्दिद्दन्नु तिळिदु, भर तनु राज्यवन्नु निराकरिसि, सैन्य कोश मॊदलादवुगळन्नॆल्ला श्री राम चन्द्रप्रभुविन पाददल्लि शरणागतनागिसमरिसि, आतनन्नु चित्रकूटदिन्द -________________
वलमाधिकारः 2018 प्रणवे शेषशेषि भाववनुसन्धेय. इट्टु भरसमर्पणम् पॊरुळादु स्वतन्त्र प्रणवर् हिन्तिरुगि हेगादरू माडि करॆदुकॊण्डे होगबेकॆन्दु निश्चयिसि बन्दु दन्नु व्यत्यस्तवागि भाविसि, लक्ष्मणनु, अवरन्नॆल्ला ध्वंसमाडुवदक्कागि श्रीरामाज्ञॆयन्नु प्रार्धिसलागि आग श्रीरामप्रभुवु हेळुत्तानेनॆन्दरॆ भरतनु महाप्राज्ञनागि महेश्वासनु महत्ताद बाणवन्नु हिडिद वनॆ, अदुयावुदॆन्दरॆ, तन्न आत्मऎम्ब बाणवन्नु नन्न पादवॆम्ब लक्षु दल्लिसव सुवदक्कागि बन्दवन मेलॆ ओ लक्ष्मणने निन्न बाणगळु यावुवू कार कारियागलारवु; निनगॆ राजाभिलाषॆयिद्दरॆ हेळु, `भरतनिगॆ हेळिकॊडिसुवॆनु, ऎन्नलु ; लज्जॆयिन्द सुम्मनादनु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. “किमत्रधनुषा कारम् असिनाना सचरणा । महेष्टा से महाप्रा भरते स्वयमागते” (श्रीरामा, आयोध्या, ९८, ३) ई आत्मसमर्पण रूपशरविमोचनॆयल्ले धनु रर्थक्कॆ अभिप्रायवॆन्दे गीतान्त्यदल्लि “यत्रार्थ धनु र्धरः” ऎम्बल्लि स्वरसवागि हेळल्पट्टिरुत्तदॆन्दु भाविसतक्कद्दु. प्रण वोच्चारण पूरैक आत्मरूप शरविमोचनॆये अमोघाप्रयो गवे एना गाण्डीवदिन्द बन्द शरप्रयोगवल्लवु. “प्रणवो धनुश्यरोहात्मा” ऎम्ब मुण्डक श्रुतिवाक्यार्थक्कॆ सारविवरणिय वरु बेरे विधवागि अवतारिकॆ यन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ; हेगॆन्दरॆ - हिन्दॆ “ओ मित्यात्मानंयुञ्जीत”ऎम्बुदु भरसमर्पण परवागि ॐ ऎम्ब प्रणवद विवरणवॆन्दु हेळिदुदु सरियल्लवॆन्दु हेळि अदु उपासन परवॆन्दु कॆलवरु अभिप्रायपडुवरु ; अदर निरसनक्कागि ई श्रुतिय अर्थवू ई मुण्डक वाक्यवू ऒन्देयागि अतैत्तरीयार्थवू भर समक्षणवॆन्दु स्थापिसुवदक्कागि प्रवृत्तवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. प्रणवदल्लि शेष शेषभाववु अनुसन्धेयवु. प्रणवल्लि अकार मकारगळ सामानाधिकरणवू, तन्मूलक स्वरू पैक्यवू कूडुवदिल्लवॆन्दु हेळिदरु. ईग इन्नॊन्दु कारणदिन्दलू मूलमनद प्रणवार्थवु भरसमर्पणवे विना स्वरूपैक्य प्रद र्शक वल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ– इत्तु - ई मूलमठद प्रणवदल्लि,________________
३०२६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे कण्ड चतुर्थियिरूडिये इच्चतुर्थिक्कु मर्थवागक्कडवदु. इष्टु प्रणवम् परशेष करस स्वरूप प्रतिपादन परमान पॊरळिल् (पोदु) इच्चतुर्थि तादर्थ विवक्षि याले भरसमर्पणम् पॊरुळां पोदु - आत्मावन्नु परमात्मनल्लि समर्पिसि, अदर रक्षणॆय भरवू निन्नदेऎम्बुदु अर्थवादाग,स्वतन्त्र प्रणवल् . मूलमाद प्रणववल्लदॆ ओ मित्यात्मानं युञ्जीत ऎम्बल्लि हेळिरुव स्वतन्त्र प्रणवदल्लि, कण्ड - व्यक्तपडुव, चतुर्थि इप्पडिये - “ब्रह्मणे त्वा महस ओमिता तानं युञ्जीत ऎम्बुदु न्यासमवागि, ब्रह्मणे महसे ऎन्दु व्यक्तवागिरुव चतुर्थियल्लि तोरिबरुवहागॆ, इच्चतुर्थिक्कु - ई अकारद लुप्त चतु र्थिगू अर्थवागक्कडवदु - अर्थवागिरतक्कद्दु. इदर तात्पर वेनॆन्दरॆ ई मेलिन तैत्तरीय नारायणीय मनदल्लि महत्ताद परब्रह्मनाद निनगागि ॐ ऎन्दु स्वतन्त्र प्रणवोच्चारवन्नु माडि निन्न स्वत्ताद ई आत्मावन्नु समर्पिसि भरसमर्पणॆयन्नु माडतक्क द्दॆन्दु विधिसिरुवदरिन्द, इल्लि भरसमर्पणॆयू चर्तुर्थवूव्यक्तवु, यावाग ॐ ऎन्दु आत्मानं युञ्जीत ऎन्दु मवु विधिसितो, आग ॐ ऎम्बुदर अर्थवू आत्मानं युञ्जीत ऎम्बुदर अर्थवन्ने प्रतिपादिसुत्तदॆन्दु हेळलु एनॊन्दू अभ्यरविल्लवॆम्ब भाववु ; मूलमनद प्रणववू इल्लिरुव प्रणववू, समानार्थकगळे, आदुदरिन्द स्वतन्त्र प्रणवविरुव वाक्यदल्लि व्यक्तवागि परमात्मनिगॆ ऎन्दु तादर्थ्यवन्नु तोरिसुव सम्प्रदान चतुर्थियु इरुवदरिन्द ई मूलमाद ॐ ऎम्बुदर अर्थवु अदे आगि, अकारदल्लि ताद र्थ्यवन्नु प्रकाशिसुव लुप्त चतुर्थियु इरतक्कद्दॆम्बुदु व्यक्तवॆम्ब भाववु. प्रणव शब्दार्थवन्नु श्रुतिये व्यक्तपडिसितु. आदुदरिन्द आ अर्थवु नमगॆ परम ग्राह्यवे विना स्वरूपै क्यार्थवॆन्दिगू अल्ल वॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द ई मूलतन्त्रद प्रणवदिन्द ग्रहिसतक्क मुख्य भाववु परमात्मने तनगॆ शेषियु, तानु आतनिगे शेषनु ऎम्ब शेषिशेष भाववॆन्दु हेळुत्तारॆ. इष्टु प्रणवम् - ई मूलमनन ल्लिरुव प्रणववु, परशेष करस स्वरूप प्रतिपादन परमान -________________
मूलमन्नाधिकार आत्मपरमात्मा कळुडैय शेष शेषि भावम् प्रकाश मागैया ल् निरुपाधिक सत्वशेषियान वीश्वरनैप्पत्तर्ता निरुषाधिक शेष मान पडि अनुसन्धेय. परमात्मनिगॆ निरुपाधिक शेषभूतनागिरुवदे तनगॆ स्वरूपवॆन्दु प्रकाशपडिसुव अर्थवाद, पॊरुळिल् - अभिप्रायदल्लि, इच्चतुर्थि ई आकारद लुप्त चतुर्थियु, तादर्थ्य - निरुपाधिक दासनाद तानु आ परमात्मनिगागिये ऎन्दरॆ आतनिगॆ कैङ्कय्य माडुव सुकृ तक्कागिये ऎन्दु, विवक्षिकॆयाले-हेळुव भावविरुवदरिन्द, आत्म परमात्माक्कुळुडैय शेषशेषिभावम् - जीवात्मरुगळिगू पर मात्मनिगू इरुव शेषशेषि सम्बन्धाभिप्रायवु, प्रकाशमान्य यालॆ - चन्नागि व्यक्तवागुवदरिन्द, निरुपाधिक सत्वशेषियाद समेश्वरनन्नु, पत्तॆ - कुरितु, तानु, निरुपाधिक शेषमान पडि - निरुपाधिकनागिरुव “दासभूतास्सतस्सत्व ह्यात्मानः परमात्मनः” ऎन्दु हेळिरुवहागॆ दासनु ऎन्दु, अनुसन्धेयम् - अनुसन्धान माडतक्कद्दु. “आकारार्थायव स्वमहं” तानु परमात्मनि गेने सल्लतक्कॆ स्वत्तु ; तानु अवनिगेने दासनु ऎम्ब अनुसन्धान विरतक्कद्दॆम्ब तात्परवु. ई लोकदल्लि काणुव स्वामि नृत्य सम्बन्धवु सोपाधिकवादुदु. हागिल्लदे ईसम्बन्धवु अनादियागि बन्दु यावा गलू इरतक्कद्दादुदरिन्द निरुपाधिक शेषि शेष वॆम्ब प्रयोग गळु, “पतिं विश्व स्थ” ऎन्दु श्रुतिये हेळुवाग निरुपाधिक शेषि इवु व्यक्तवु, “नान्हेतुर्विद्यते ईशनाय” ऎम्ब प्रमा इवु निरुपाधिक शेषित्ववन्नु प्रकटिसुत्तदॆ. मेलॆ उदाहरिसिरुव “दासभूतास्वतस्सत्व” ऎम्बुदु जीवात्मर निरुपाधिक शेषत्ववन्नु बोधिसुत्तदॆ. इदरिन्द बद्ध दॆशॆयल्लि तोरिबरुव अन्य शेषत्ववॆल्ला सोपाधिकवु ऎन्दु हेळिदन्तायितु. आगलि, हीगॆ शेष शेषिभाव सम्बन्धवु ष विभक्तियिन्द हेळतक्कद्दल्लवे ? सम्बन्ध षष्ठि सात् ऎन्दल्लवे हेळिरुवदु ? ऎन्दरॆ आ सम्बन्धदल्लि तादर्थ्यवु मुख्यवागि विवक्षितवादुदरिन्द चतुर्थिये उचितवॆन्दु हेळि, अदे इल्लि मुख्यवागि अनुसन्धेयवॆन्दु हेळिदरु-________________
श्रीमद्र हसत्रयस्कारे प्रणवे शेषिशेषयोर्मध्यॆ सम्बन्धाभिधानं कथमित्यत आह. “त्वं मे” ऎन्नु स्वामियान सश्वेश्वर तुडर्न्नु पिडित्ता लुम्, “अहं मे” ऎन्नु तिमिरप्पण्णु महत्कार विशेषत्ताले असत्यल्पनान विजृवातावै शेषानुसन्धानम् उज्जिनि क्किरदागैयाले इदिन् प्राधान्यं तोत्तु सैक्काग धर्मि मुन्न शेषियोडॆ सम्बन्ध चॆल्लित्तु. आकार मकारगळन्नु प्रणवदल्लि ऒट्टिगॆ हेळदॆ, मध्यॆ, ई सम्बन्धवन्नु उकारदिन्द हेळलु कारणवेनु. प्रणवदल्लि अकारनिगागि मकारनु ऎम्बुदु तात्परवाद नन्तर इवॆरडु धम्मिगळु ऒट्टिगेने इरतक्कद्दु ; अकारवाद नन्तर तुकार विरबेकागित्तु. हागल्लदॆ अवरुगळिगिरुव शेषि शेषभाववन्नु उपपा दिसुव उ कारवु मध्यॆ इरलु कारणवेनु? ऎन्दरॆ उत्तरवन्नु हेळु शारॆ-“तं म” - नीनु नन्नवनु ऎन्दरॆ नीनु नन्न स्वत्तागि नन गेने शेषभूतनु, ऎन्नु - ऎम्बदागि, स्वामियान सत्येश्वरन् - समस्त भूतगळिगू स्वामियागि समस्तक्कू नियामकनागिरुव स श्वरनु, तुडर् न्नु पिडित्तालुम् - ऎल्लि कॆट्टु होगुत्तानो ऎम्ब भयदिन्द कै हिडिदु स्वीकरिसिदरू कूड, अहं मे” नानु नन्नवने ऎन्दरॆ नानु यारिगूशेषभूतनल्लवु, स्वतन्त्रननु,तिमिरप्प- नानु निन्नवल्लवु ऎन्दु हेळिकॆयन्नु तळ्ळि बिट्टु परमात्मनिन्द विश्लेष यन्नुण्टुमाडुव आहङ्कारत्ताले - अहङ्कारदिन्द, असत्यल्पनानवि जीवात्मा वै-स्वरूपज्ञासादिगळिल्लवादुदरिन्द, प्रकृत्यात्म भानि स्वतन्त्रात्मभागळिन्द परमात्मानुग्रहविल्लदॆ नष्टनागिरुव ई जीवा त्मनन्नु, ई शेषानुसन्धानम्.तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनॆम्ब अनुसन्धानवु, उज्जि विप्पिक्किरदागैयाले - भगवदनुग्रहवन्नुण्टु माडि आत्मसमर्पणॆयल्लि बुद्धियन्नुण्टुमाडि हीगॆ उद्बविसुवहागॆ माडुत्तादुदरिन्द, इदिन् प्राधान्यं - तानु परमात्मनिगॆ निरुवा धिक शेषभूतनॆम्ब ई सम्बन्ध ज्ञानद प्राधान्यवु, तोरुगैक्काग - चन्नागि व्यक्तवागुवदक्कागि, धरिक्कि मुन्नॆ - शेषभूतनागि महार वाच्यनाद धम्मियाद जीवात्मनिगॆ मुन्दॆ शेषियोडॆ सम्बन्ध 3________________
(१) मूलमाधिकारः तदे न प्राधान्यं कारिकया सङ्गाति, निश्चिते परशेष शेषं सम्परिपूर ते । अनिश्चिते पुन स्तन्न नत्र वसनम् ॥६९ ३०३९ उकारदिन्द हेळल्पडुव आकार वाच्यनाद विष्णुविगेने तानु निरु पाधिक शेषभूतनॆन्दु तोरिसुव अवधारणार्थवनु, चॆल्लित्तु उकारदिन्द हेळल्पट्टितु. “त्वं मेहम्मे” ऎम्बुदु श्रीपराशरभट्टर परमात्म जीवात्म स वाद रूप श्लोकवु, इदर पूरा श्लोकक्कू अर्थक्कू अर्थ पञ्चकाधिकारद ४२१-३ नॆय पुटवन्नु पराम्बरिसि आ प्राधान्यवन्ने ऒन्दु कारिकॆयमूलक सहिसि हेळुत्तारॆ. हिन्दॆ उपपादिसिद रीतियल्लि परमात्मनु निरुपाधिक शेषियागि, जीवनु निरुपाधिक शेषनॆम्बुदु अकारद लुप्त चतुर्थियिन्द व्यक्त वादनन्तर, अकारनाद शेषियॊन्दिगॆ मकारनाद जीवनु हेळल्पड तक्कद्दु न्यायवु ; हागल्लदॆ मध्यॆ उकारविद्दु अनन्तर मकारविर बहुदो ऎन्दरॆ, उकारवु ई मकारवाच्यन शेष सम्बन्धवन्नु प्रकटिसि, आ शेषत्वज्ञानवे तनगॆ परमोत्तारकवागि, अहङ्कारवू स्वतन्त्रात्मभ्रमॆयू तॊलगि, हागॆये जीवेशै क्यभ्रमवू दूरीकृत वागि, परम पुरुषानुग्रह सम्पादकवागि, दासभूतनिगॆ परमसुकृत वाद किङ्कराधिराज्यवन्नु सम्पादिसिकॊडुव उपायानुष्ठानक्कॆ हेतुवागुवदरिन्द, ई सम्बन्धवन्नु धरिगॆ मुन्दॆये हेळुवदु अदरप्राधान्यवन्नु व्यक्तपडिसुवदक्कागि ऎन्दु हेळुत्तारॆ-परशेष- तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनॆम्ब भाववु, निश्चिते सति - निश्चयज्ञान उण्टागलागि, शेषं - मिक्कबेकादुदॆल्ला ऎन्दरॆ तन्न स्वरूपक्कॆ अनुरूपवाद पुरुषार्थदल्लि अभिरुचिय, अन्तह लक्षणवुळ्ळ अधि कारवू, अदक्कॆ अनुरूपवाद प्रपदन रूपोपायानुष्ठानवू, सम्परिपूरते - चन्नागि क्रमेण पूर्णवागुत्तवॆ ; शेषज्ञान उण्टादरॆ सरि, मिक्कवॆल्ला ऎदरॆ इन्नू बेकाद ज्ञानवॆल्ला तन्न आत्म याथात्मज्ञान, परमात्म याथात्मज्ञान, तन्न ईगिनदुस्थिति यज्ञान, उपायानुष्ठानक्कॆ बेकाद ज्ञान, इवॆल्लवू, तानागिये क्रमेण उण्टागुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. हागल्लदॆ, तर्स्म - आ पर________________
३०४० श्री मद्र हस्यत्रयसारे भगवतः सशेषित्वविद लक्षा असि सत्वशेषित मस्तॆ न. इप्पडि याक्टर्र सत्व शे षियादु (१) “अस्या ममच शेषं हि विभूतिरुभयात्मक इति श्रुति शिरस्सिद्धं मच्छाष्यपि मान (नार) द” ऎन्नुम्, (२) “उभयाधिष्टानं चैकशेषित्तं” ऎन्नुं शोल्लुगिर पडिये सपत्निकनायिरुक्कु, शेषत्व ज्ञानव, अनिश्चिते पुनः - निश्चयिसल्पडदे इद्दरादरो, अन्यतृत्वं - मिक्क ऎल्लवू, असत्सवम् - स्वरूप, उपाय, पुरुषा र्थवे मॊदलादवॆल्ल असतायवागुत्तवॆ; आदुदरिन्द मकार धरिगिन्तलू मुञ्चितवागि, तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनॆम्बुदु हेळल्पट्टि तॆम्ब भाववु. भगवन्तनु हेगॆ ऎल्लक्कू शेषियॊ हागॆये लक्ष्मियू सह शेषियु. इप्पडि - ईग नावु उपवादिसिद रीतियल्लि, ईश्वर्र - सर्वॆश्व रनु, सत्वशेषियान्नॊदु - लीला विभूति नित्य विभूति ऎरडक्कू शेषियागिरुवाग ( ) “उभयात्मका- चडचिदात्मकवागि, अथवा नित्य विभूति लीला विभूतियागि, ऎरडागिरुव, विभूतिः- विभूति वर्गवॆल्ला, अस्याः - नन्न पत्नियाद लक्ष्मिगू ननगू सह, शेषं हिशेषभूतवा दुदष्टे, इति ऎम्बुदु, श्रुतिशिरस्सिद्ध म् - तैत्तरीय कठमॊदलाद उपनिषत्तुगळल्लि ऋगैदादि वेदभागगळल्लू मत्तु तैत्तरीयदल्ल इवुगळ उपब्रह्मणवाद विष्णु पुराण पाद्मपुराणादिगळल्लि स्थापित वादवु, इष्टे अल्लदॆ, ओ मानद अथवा ओ नारद नारदरे, मच्चाषु - नन्न शास्त्रवागि भगवच्छास्त्रवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळु वदरल्लू सिद्दवु” ऎन्नुवर् - ऎन्दू (२) एकशेषित्व – ऎल्ला * विभूतिगू शेषियागिरुवदु ऒन्दे यादरू उभयाधिषा नञ्च - अदु नारायणनन्नू लक्ष्मियन्नू सह हीगॆ इब्बरन्नू आश्रयवागि उळ्ळदु” ऎन्नु - ऎन्दू, शूल्लुगि पडिये - हीगॆ हेळिरुवहागॆ, सपक नायिरुक्कु पत्नियॊन्दिगॆ शीषि d 1 (१) विश्व जैन संहितॆ. (२) श्रीसात्वताभिप्रायवु. सोमेश यांर्डा, षडर्थ सङ्ग ह.________________
मूलमाधि कारः ३०४१ यागिरुवनॆम्ब भाववु. आकारवाच्यनाद विष्णुविगे ऎल्लवू शेषभूतवु ऎन्दागि, आकारदिन्द लक्ष्मी विशिष्ट्यनॆम्बुदु यावाग एर्पट्टि तो, आग ऎल्लवू लक्ष्मिगू विष्णुविगू शेषभूतवॆन्दायितु ऎम्ब तात्पर्यवु. आदुदरिन्द ई आत्मरूपहविस्समर्पणॆयु लक्ष्मी नारायणरिब्बरिगू उद्देश्यवादुदु ; एकॆन्दरॆ इब्बरू उपायोपे यरु, प्रापकरू प्राप्यरू सह ऎम्ब भाववु. “सत्यु र्नो यज्ञ संयोगे” ऎम्ब प्रमाण रीत्या ब्राह्मणनिगॆ पतियागिद्दरेने यज्ञाधिकारवु हेगो हागॆये यज्ञ रूपवाद जगतृष्टि, स्थिति, नियमन, चेतनरक्षणादिगळल्लि विष्णुविगॆ लक्ष्मियॊन्दिगे अधिकारवु; “जाया पतॊर्नविभागो विद्यते” ऎम्ब हेळिकॆय प्रकार शेषित्वदल्लि इब्बरिगू एनॊन्दू व्यत्यासविल्लदॆ इब्बरू सत्व विभूतिगू शेषिगळे ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, “भर,भाग्यन्तु भार का प्रापोति पुरुषर्षभ” (अयोधा २७, ४) ऎम्ब महर्षिय वाक्यवु इहलोकक्कॆ मात्रवे अल्लदॆ, सलोकेश्वरेश्वरिगळल्लि अन्वयिसुत्तदॆ, “श्रुतिशिरसि द” ऎन्दु हेळल्पट्ट तल्ला, ऎल्लि ऎन्दरॆ “आनीदवातगं स्वधया तदेकव” (पद) “श्रद्धया देवॊ देवत्व मत्तु ते” ऎम्बल्ल, मत्तु “अकारेणोच्यते विष्णु सैत्व लोकेश्वरो हरिः । उधृता विष्णु ना लक्ष्मी रुकारे णोच्यते तथा । मकारस्तु तयोर्दास इति प्रणव लक्षणम्” (कठमक्यवु) अकारदिन्द सलोकक्कू स्वामियागि नियामक नागियू आश्रितर पापगळ परिहारकनागियू, सवापियागियू इरुव विष्णुवु हेळल्पडुत्तानॆ ; हागॆये विष्णुविनिन्द धरिसल्पट्ट लक्ष्मियू उकारदिन्द हेळल्पडुत्ताळॆ ; मकार शब्द वाच्यनादरो, अवरिब्बरिगू दासनागिरुव जीवात्मन ऎन्दु हेळल्पडुत्तानॆ. इदीग प्रणव स्वरूपद तात्पर्यवु. हीगॆ लक्ष्मि विशिष्टतॆयु अकारदल्लि अर्थवागियू, उकारदल्लि शाबवागिये तोरिबरुत्तदॆन्दु स्थापितवु. आदुदरिन्द ई आत्म हविस्समर्पणॆगॆ इब्बरू उद्देशरॆन्दु हेळिदन्ता तु, श्री यतिवर्यरू सह, प्रपदनवन्नू मॊदलु लक्ष्मियल्लि अनन्तर नारायणनल्लि अनुष्ठिसिरुवदरिन्द सम्प्रदायवू हागॆ ऎन्दे ऒप्पतक्कद्दागिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द उपायोपेयत्ववॆरड रल्ल इब्बरिगू अन्वयवॆम्बुदु स्थापितवु. d________________
و به 2 श्रीसुद्र हस्यतॆय सारे अगिष मायादिगळिर् पोलॆ आत्महविरुद्देश देवतात्म मिरुवरुक्कुं कूडवॆन्नु तोpगैक्काग शेषिगळिरुवरायि रुक्क शेषि मेक मॆरदु, मध्यमाक्षर, लक्ष्मि वाचकवाग चॊल्लुगिर कठश्रुतिवाक्य परामर्शिाल्, इरुवरॆयुम् पp विश्वात्माशेषनन निडं शाम्. త ई कठश्रुतिय प्रकार मकारवाच्य जीवात्मनु विष्णुविगू लक्ष्मिगू सह दासनादनन्तर, उभयाधिष्टानम् ऎन्दु ऒप्पिकॊण्डु एक शेषित्वम् ऎम्ब प्रयोगवु हेगॆ समञ्जसवॆन्दाक्षेपिसिदरॆ, अदक्कॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. अगि फोमियादिगळिर् पोलॆ- अग्निपायवे मॊदलाद यागगळल्लि अग्नियिल्लद सोमनिगू सोमनिल्लदॆ अग्निगू हेगॆ ई हविस्समर्पणॆ इल्लवो हागॆये, आ ता हविरुद्देश देव तां- आत्म हविस्सिगॆ उद्दिश्यवागिरुव देवतॆयागि रोणवु, इरुवरुक्कुं कॊडवन्नु लक्ष्मीनारायणरिब्बरिगू ऎन्दु, तोळुगैक्काग तोरुवदक्कागि, शेषिगळु, इरुवरायिरक्क लक्ष्मीनारायणरिब्बरू आदरू, शेषित मेकवॆरदु - जीवनिगॆ शेषियागिरुव भाववादरो इब्बरू सेरिये ऒन्दु ऎन्दु हेळुवदा गिरुत्तदॆ. अग्निष्टोम यागदल्लि अग्नि सोमरु इब्बरू सेरि हविस्सन र्पणॆगॆ हेगॆ उद्देश्यरो, हागॆये आत्महविस्समर्पणॆगॆ लक्ष्मीनारा यणरिब्बरू उद्देश वु. ऒब्बॊब्बरे उश्यरल्लवु. आदुदरिन्द इब्ब रू उद्देशरादरू इब्बरू सेरि ऒन्दे परतत्ववागि एक शेषि त्ववे ऎन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द उभयाधिष्टानं बैक शेषित्वम् ऎम्ब प्रयोगवु सात्वताभिप्रायवन्ननुसरिसिदुदागि समं जसवॆम्ब भाववु, मध्यमाक्षर-प्रणवद मध्यमाक्षरवाद उकार वन्नु लक्ष्मीवाचकमागळॊल्ल गिर - लक्ष्मीवाचकवॆन्दु हेळुव, कठश्रुतिवाक्य - “ उद्धता विष्णु नालक्ष्मी रुकारेणोच्यते तथा” ऎम्ब कठश्रुतिवाक्यवन्नु, परामर्शिताल् - चन्नागि विचारमाडि दरॆ, इरुवरॆ युम् प्रविश्वात्मा शेषनन्नु मिडम् - “मका रस्तॆ तयोर्दास इति प्रणवलक्षणम्” ऎन्दु मुन्दिन वाक्य वादुदरिन्द इब्बरन्नू कुरितु ई मकार वाच्यनाद नम्म आत्मा शेषनु ऎम्ब प्रकरणवु, शब्दव शाब्दवागिये इरुत्तदॆ.________________
मूलमन्नाधिकार शेष तार्थ विवरणम्, प्रणवस्य उकारार्थ ३०४३ शेषत्वमानदु? तनरु उपकार प्रधानवाग प्रत वनिक्कॆ परोपकारार्हवागॆ, इत्तॆ (१) * परगतातिशयाधा नेच्छयोपा देयत्वमेव यस्य स्वरूपं सशेषः, परषि” ऎन्नु भाष्यकाररळु ळिच्चॆ दार्. शेषत्व शब्दार्थद विवरणवु. प्रणवद उकारद अर्थवु. e स्वरक्षणॆगागि माडुव भरन्यासदल्लि दिव्य दम्पतिगळिब्बरिगू तानु शेषभूतनॆम्ब ज्ञानवे प्राधान्यवॆन्दु हेळल्पट्टितु. स्वप्रयोजन् पेक्षॆयिन्द माडिद आत्म समर्पणॆयल्लि, शेषत्व भाववे कूडुवदिल्ल वल्ला? एकॆन्दरॆ श्री भाष्यकारर अभिप्रायदवकार शेषत्वक्कॆ पर गतातिशयाधानेच्छॆये मुख्यवागिरतक्कद्दु ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ, हागादरॆ शेषत्व शब्दक्कॆ अर्थवेनॆन्दरॆ सरियाद अभिप्रायवन्नु तिळिसि, श्री यतिवर्यर आभिप्रायक्केनू इदु विरोधविल्लवॆन्दु तिळि सुत्तारॆ. शेषमावदु? - शेषवॆन्दरेनु ? तनक्कु - तनगॆ, उपकारप्रधान मागप्पत्तवनि - उपकारवे मुख्य देशवागि भाविसदे, परोपकारार्ह मा - इतरनिगॆ उपकार कागिये योग्यवागुवदु ; इल्लि पर शब्दवु परमात्मनन्नू बोधिसबहुदादुदरिन्द परमात्मन प्रयोजनक्कागिये तानु अर्ह नॆन्दु भाविसोणवु. तन्न पयोजनवन्नु मुख्यवॆन्दु भ विसदॆ तानु परमात्मन प्रयोजनक्कागिये इरुवनॆन्दु भाविसोणवे शेषवॆम्ब भाववु. इ - इन्तह शेषवन्नु (१) “परगताति शयाधनेच्छया - सर्वॆश्वरनन्नु हॊन्दिरुव आतिशयवन्नु प्रद र्शिसुव अपेक्षॆयिन्द, उपादेयत्वमेव यस स्वरूपं, स शेषः - आतनन्नु स्वामि ऎन्दु अङ्गीकरिसोणवे यावनिगॆ स्वरू नवो, अन्तह जीवात्मने शेषनु, परस्त्री - अतिशय हॊन्दिद स्वामियाद सर्वॆश्वरने कॆषियु, ऎन्नु - ऎम्बदागि, भाष्यकाररु, अरुळिच्चॆदार् - अनुग्रहिसिरुत्तारॆ. तन्न रक्षणारूप प्रार्थ (१) वेदार्थ स 8________________
३०४४ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे नॆयु हागिरलि, सर्वॆश्वरने तनगॆ निरुपाधिक स्वामियु तानु आतनि गेनॆ सहजनाद निरुपाधिकनाद दासनु ऎम्ब ज्ञानवु यावागउण्टा यितो, आग तानिरुवदु स्वामिगॆ तन्न कैर्यद मूलक अतिशय वन्नुण्टुमाडुवदे तनगॆ स्वरूपवु ऎम्बुदु एर्पट्टितु ऎम्बभाववु. श्री भाष्यकाररु शेषशब्दक्कॆ कॊट्टिरुव लक्षणदिन्द परगतातिशया धानवे यस्य स्वरूप ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द ई लोकदल्लिरुव स्वामि भत्य न्यायगळॆल्ला ई लक्षण उळ्ळदल्लवागि स्वरूपतः बन्दवल्ल वादुदरिन्द अवुगळॆल्ला वावर्तिसल्पट्टवॆन्दु भाविसतक्कद्दु. ई लक्षणदिन्द मोक्षार्थिगॆ स्वप्रयोजनविद्दरू, अदु प्रधानवल्लदु दागि, स्वामिगॆ अतिशयवन्नुण्टुमाडुवदे ईतनिगॆ प्रधान प्रयो जनवादुदरिन्द, एनॊन्दू विरोधविल्लवॆम्ब भाववु. श्री भाष्यका रर अभिप्रायवु इदे ऎम्ब तात्पर्यवु. शेषियन्नु हॊन्दिद अति शयवन्नु प्रकटिसुवदरल्ले अभिलाषॆयुळ्ळोणवे शेषवॆम्ब भाववु, लक्ष्मणनु, तानु श्रीरामनॊन्दिगॆ यावागलू इद्दुकॊण्डु आतनिगॆ अतिशयवन्नुण्टुमाडुव इच्छॆयिन्द, “अहं सत्यं करि प्रामि” ऎन्दु हेळि, अदे तनगॆ स्वरूपवॆन्दु भाविसिदनादुदरिन्द “शेष” शब्दक्कॆ परमोत्कृष्टवाद निदर्शनवु ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. कमलपुष्पवन्नु सॊण्डलिनल्लितॆगॆदु श्रीमन्नारायणनिगॆ अर्पिसतक्कद्दॆ प्राधान्यवागि गजेन्द्रनु भाविसिदनु, नक्रबाधॆय निवृत्तियु आतनिगॆ अष्टु मुख्यवल्लवु. आदुदरिन्द गजेन्द्रनू सह शेषनॆन्दु भाविसल्प ट्टनु. ई शेषत्ववु हेगॆ सर्वॆश्वरनिगॆ अतिश याधानवॆम्ब दु : बहु स्पष्टवागि पुरुषार्थकाष्ठाधिकारदल्लि उपपादितवु. १३५४-५९ नॆय पुटगळन्नू १४०६नॆय पुटवन्नू पराम्बरिसि. ई विषयवु श्री भाष्यदल्ल उपवादितवु. हागॆये, गरुड, आञ्जनेयादिगळॆल्लरू सह शेष निदर्शन गोष्ठियल्ले सेरिदवरु. हीगॆ अकारवु विष्णु वाचकवागिय, उकारवु लक्ष्मी वाचकवा गियू भाविसल्पट्टरॆ, शेषत्व बोधकविभक्तिये इल्लवे? ऎन्दरॆ, श्रुतिय *मकारु तयोर्दास” ऎन्दु व्यक्तवागि हेळिरुवाग उकारान्त्य दल्ल सम्बन्ध सामान्य षष्ठि द्विवचन लुप्तवॆन्दु भाविसुवदु न्यायवॆन्दु हेळुत्तारॆ. अकारवू लुप्त चतुर्थि ऎन्दू उकारवू लुप्त चतुर्थि ऎन्दू एकॆ भाविसकूडदु ? ऎन्दरॆ दौच सदेक शेषि________________
व मूलमाधिकारः 1098 इडल् श्रुतियिल् तोन षष्टि द्विवचनव लुप्त इष्टु सम्बन्ध सामान्यले प्रवृत्रॆयान षषिया नदु प्रमाणसिद्द माय् अपेक्षितमान विशेषले विश्रमिक्क कडवदु. तादर्थवागिर उपयुक्त मान सम्बन्ध विशेष. 6 13 ऎम्बर्थवुण्टागदॆ, इब्बरू बेरॆ बेरॆयागि शेषि ऎम्बर्थ उण्टादी तॆम्ब भावदिन्द षष्ठि द्विवचन लोपवॆम्ब भावनॆये आग युक्त वॆम्बभिप्रायदिन्द हेळुत्तारॆ. इप्पिडल् - ई प्रणवद आकार उकारगळल्लि श्रुतियिल् तोन - “मकारसु तयोर्दासः ऎन्दु कठश्रुतियल्लि तोरिबरुव, षष्टि द्विवचनम् - षष्ठि द्विवच नवु, लम् - लोपिसिरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ अ उ अव, तयो अवो ऎम्बुदु विग्रहवु ; अवो ऎम्बल्लिरुव षषि द्विवचनवु लोपिसिरुत्तदॆम्ब भाववु हीगॆ विग्रहक्कू, षष्ठि द्विवच नलोपवॆम्ब भावनॆगू आधारवु यावुदु? ऎन्दरॆ श्रुतिय तयो र्दासः ऎम्ब उपब्रह्मणवे ऎम्ब भाववु. मुन्दिन वाक्यदिन्द ई षष्ठि द्विवचनदिन्द बोधितार्थवु यावुदु ? षष्ठिगॆ अनेकार्थग ळुण्टु, आदरॆ ई श्रुति बलदिन्द याव षष्ठि ऎन्दु भाविसतक्कद्दॆं दरॆ, तयोर्दासः ऎन्दु श्रुतियु प्रतिपादिसिरुवदरिन्द तादर्थ्य (शेष)वन्नु बोधिसुव सम्बन्ध सामान्य षष्ठिये ऎन्दु हेळि, दिव्य दम्पतिगळिगू जीवात्मनिगू इरुव शेषि शेष सम्बन्धवन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. इष्टु - ई स्थळ दल्लि ऎन्दरॆ ई प्रणवद उकारान्त्यदल्लि, सम्बन्ध सामान्य तिले – सम्बन्ध सामान्यदल्लि, प्रयान - प्रवृत्तियुळ्ळ, ऎन्दरॆ सम्बन्ध सामान्यवन्नु बोधिसुव, आ सम्बन्धवु ई प्रकरणदल्लि यावुदु ? ऎन्दरॆ शेष शेषि सम्बन्धवु, षष्ठियानदु - हषि विभक्तियागिरुवदु, प्रमाणसिद्द माय - श्रुति प्रमाणवाद आयो र्दास ऎम्बुदरिन्द स्थापितवादुदागि, अपेक्षितमान - मुख्यवागि बेकाद, विशेषले - विशेषवाद सम्बन्धदल्लि अदु यावुदु ऎन्दरॆ शेष शेषि सम्बन्धदल्लि, विश्रमिक डवदु - परवसानवन्नु हॊन्द तक्कद्दागिरुत्तदॆ. तादर्थनागि - आ दिव्य दम्पतिगळ प्रयोजन कागिये ऎम्बर्थवागिरुव, उपयुक्त मान सम्बन्ध विशेष-________________
६०४६ श्रीमद्र हस्यत्यसा व्यक्तवागैक्काग चतुर्थी द्विवचन मेरि लोपित्तु किमक्किरदाक वुमाम् - अन्नोदु ल समान चतुर्थिद्विवचनत्ति नुडैय विवरण वागि दु इरुवरु क न दाननॆ श्रुति. इप्पडि हवि रुद्देशदेवता द्वन्द्व८ हविस्सु पोलॆ इरु वरॆ युव पत्र ^ उपयोगवाद शेषि शेष सम्बन्धवु, व्यक्तमागैक्काग - व्यक्तवागु वदक्कागि, चतुर्थिदि वचनम् , चतुर्थि द्विवचनवु एरि . आरोपिसल्पट्टु, लोपित्तु किक्किरदागवु माम् - लोपवागिरुत्त दॆन्दे हेळबेकागुत्तदॆ. अप्पोदु, आ सन्दर्भदल्लि इरुवरुक्कुम्- लोक दम्पतिगळिब्बरिगू, दासनॆनिरुति - मकारु, तय र्दास ऎन्दु हेळुव कठश्रुतियु लुप्तमान चतुर्थिद्विवचन्नु नुडॆय उकारदमेलॆ लोपहॊन्दिद चतुर्थी द्वि वचनद, विवरण मागिरदु उपपादनॆयागुत्तदॆ. हीगॆ आउ ऎम्ब ऎरडु अक्षरगळिन्द विष्णुवू लक्ष्मियू हेळ ल्पट्टु तयोर्दासः ऎम्ब श्रुति बलदिन्द षष्टि द्विवचनवु लोपिसिरुत्तदॆन्दु भाविसि, प यु सम्बन्ध सामान्य षष्ठियागि ताद र्थवन्नु बोधिसुवदरिन्द दिव्य दम्पतिगळिब्बरिगू सेरिद एक शेषि त्ववु हेळल्पट्टितॆन्दु भाविसिदरू, अवधारणार्थवु तप्पि होयितल्लवे? ईतनु अनन्य शेषनॆम्ब अमोघार्थवु बिट्टु होयितल्लवे ? ऎन्दा क्षेप तन्दरॆ, अनन्य शेषनॆम्ब अर्थवु आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ. हागॆ हेळुवाग इन्नॊन्दु पूरै पक्षक्कु समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ एनॆन्दरॆ, ई आत्मावाद ऒन्दे हविस्सन्नु इब्बराद लक्ष्मीनारायणरिगॆ समर्पिसुवदु समञ्जसवो? ऎन्दरॆ अनेक सन्दर्भगळल्लि ऒन्दे हविस्सन्नु ऎरडु देवतॆगळिगॆ सम र्पिसुव पद्धतियुण्टु; अदर हागॆये इल्लि यू ऎन्दु हेळुत्तारॆ. इप्पडि - शतियल्लि उपपादिसिरुव रीतियल्लि ई मकारवाच्य जीवनु विष्णु लक्ष्मी इब्बरिगू शेषभूतनॆन्दु उपपादिसिद रीतियल्लि, हनि रुद्देश देवता द्वन्द्वल् - हविस्सिगॆ उद्देश्यवागि ऎरडु देवतॆगॆ ळल्लि हविस्सु पोले हविस्समर्पणॆयु शास्त्रगळल्लि इब्बरिगू ऒन्दे हविस्सु आगबहुदॆन्दु हेळिरुव हागॆ, इरुवरॆय वृत्त - अकारवाच्य नाद विष्णु, उकारवाच्य४९द लक्ष्मी, हीगॆ ई इब्बरन्नू उद्देशिसि,________________
(02) मूलमाधिकार- ३०४७ इन्नात्मा शेषवन्नु मॊदु इष्टु अवधारणम् आर्थ इवगळिरुवरुक्कुम् इल्वाता अनन्यार्ह निरुपाधिक शेषम दायित्तु. इव्वात्मा ई जीवात्मनु, शेष नन्न मैदु- परमात्मनिगॆ शेषवॆन्दु हेळुवाग, इष्टु. ई सन्दर्भदल्लि, अवधारणम् आर्थ - इवरिब्बरिगॆ मात्रवे शेष भूतने विना अन्यदेवतॆगळिगॆ अल्लवॆम्ब एवकारा र्थवु शाब्दवागिल्लदिद्दरू अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. सत्ववाक्यवू सावधारणवागि इल्लि मुख्यवागि हेळबेकादुदु इवरिब्बरिगे ताद र्थ्यदिन्द शेषत्ववु उपपादितवागिरुवदरिन्द, अवधारणवु स्वतः आर्थवागि व्यक्तवॆम्ब भाववु. ऒन्दु हविस्सु ऎरडु देवतॆगळिगॆ सम र्पिसुवदु शास्त्र विहितवॆन्दू हेळल्पट्टितु. इदक्कॆ निदर्शनवागि अना ज्ञातादि होमदल्लि “अग्नि वरुणाभ्याम् इदं नमम” ऎन्दु हेळि होम माडुवदुण्टु. अदर हागॆये ई आत्मा ऎम्ब एक हविस्सु ई दिव्य दम्पतिगळिब्बरिगू उद्देशवॆन्दु तोल्पडिसिरुत्तारॆ.
ई आत्म हविस्समर्पणॆगॆ लक्ष्मीयू परमात्मनॊन्दिगॆ उद्देश इन्दु इष्टु दूर ऎरडु विधवागि उपपादिसिदुदन्नु मुन्दिन वाक्य दिन्द निगमन माडि हेळुत्तारॆ इवरगळिरुवरुक्कुम् – ई लक्ष्मी नारायणरिब्बरिगू, इव्वाता, ई नम्म जीवात्मनु, अनन्यार्ह - इन्नु यारिगू योग्यवल्लदॆ इवरिब्बरुगळिगॆ मात्रवे, निरुपाधिक - ई लोकद सोपाधिक शेषभावद हागॆ अल्लदॆ ऎनॊन्दू उपाधि यिन्दल्लदॆ सहजवागि, शेषनन दायित्तु - शेषभूतनॆम्बुदु स्थापितवायितु. पतिविशिष्टनागिये सदा इरुवदरिन्द, पत्निगू तनगू, यावागलू ई आत्मनु शेषभूतनॆम्ब महत्ताद तत्वार्थ वन्नु ऎरडु विधवागि ग्रहिसबहुदॆन्दु हेळल्पट्टितु. (१) अकारद नाल्कु अर्थगळिन्द लक्ष्मी विशिष्टतॆयु अर्थवागि तोरुवदरिन्द लक्ष्मिगू शेषभूतनॆन्दु मॊदलु उपपादिसिदरु (२) उकारवु लक्ष्मी वाचकवॆन्दू, मकारस्तु तयोर्दास ऎन्दू हेळिरुवदरिन्दलू, शाब्दवागियू शेषभूतनॆन्दू स्थापिसिदरु. उकारक्कॆ इन्नॊन्दर्थवन्नु उपपादिसुत्तारॆ. हिन्दॆ उकारक्कॆ श्रुतियननुसरिसि लक्ष्मि ऎन्दु अर्थ माडि________________
श्रीमद्र हस्यतयसारे उकारस्य अर्थार मुहदिशति. इम्मधमाक्षरं शौतप्रयोगाले अवधारण पर मानपोदु इद्दम्पतिगळॆयॊळिन्दारु निरुषाधिक शेषनु शयामैक्काग अन्ययोग व्यवच्छेद विज् शाब्दम्.
इब्बरिगू ई जीवात्मनु निरुपाधिक अननार्ह शेषनॆन्दु हेळिदरु. मुन्दॆ उकारक्कॆ श्रुतियल्लि अवधारणार्थवू तोरिबरुवुदरिन्द, अवधारणार्थवन्नु हेळि, अन्ययोगव्य वच्छेदवु शाब्दवागिये तोरिबरुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. मकारवाच्यनाद जीवनु अकारवाच्य नाद लक्ष्मीविशिष्ट महा विष्णुविगेने शेषभूतनॆम्ब अर्थवु तोरि बरुवदरिन्द इन्यारिगू अल्लवॆम्ब व्यवच्छेदवु शाब्दवागिये तोरि बरुत्तदॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ इम्म धमाक्षरं - ई प्रणवद मधमाक्षरवाद उकारवु, तप्रयोगाले – श्रुति सम्बन्धवाद प्रयोगदिन्द, अन्तह प्रयोगवु यावुदॆन्दरॆ “तदे वाग्नि स्वद्वायुस्ततरस्तदुचन्द्रमाः” “तदहन एते ब्रह्म वादिनः” “तदु सत्यमाहुः” ऎम्बुवु, आ परमात्मन अग्नि, वायु सूर, चन्द्र शरीरकनु ; इल्लि चन्द्रमा ऎम्बल्लि, ६त् उ ऎम्ब दागि छेदवु, ई ऎन्दरॆ एव ऎम्बर्थवु ; इन्तह प्रयोगदिन्द, *अवधारण परमानदु अवधारणवाद एव ऎम्ब अर्थवादाग, इद्दम्पतिगळ्ळि यॊळॆस्टारु ई दम्पतिगळिगल्लदॆ इतररिगॆ, निर,पादिक शेषनन्नु - निरुपाधिक शेषनु ई जीवात्मनु ऎन्दु, शजया काग - सन्देह पडदिरुवदक्कागि, आन्ययोग व्यवच्छेदन - इत `ररिगॆ शेषभूतनल्लवॆन्दु अन्यरन्नॆल्ला व्यवच्छेद माडुव अर्थवुळ्ळदु, ऎम्बुदु, आ शब्द म् - इल्लि शब्दवागि (उकारदिन्दले) तोरि बरुत्तदॆम्ब भाववु. हिन्दॆ उकारवु लुप्त चतुर्थिद्विवचनवॆन्दु हेळि अर्थवागि अवधारणाभिप्रायवू अनयोगव वदवू तोरिबरुत्तदॆन्दु हेळिदरु. ईगलादरो श्रुतियल्ले उकारक्कॆ अव धारणार्थदल्ले प्रयोगगळिरुवदरिन्द निर पाधिक अनन्यार्ह शेष त्ववू द्योतितवागि अन्ययोग व्यवदार्थ उण्टागुत्तदॆन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. अन्ययोग व्यवच्छेदवॆम्बुदर अर्थक्कॆ ८८नॆय________________
मूलमाधि कारु ३०४९ इत्ताले अन्यरॆ वृत्त शेषत्वं स्वरूपप्राप्तमनन्नु मिडि चॊल्ल.गैयाले यथावस्थितात्मज्ञान मुडैयवनुक्कु तदीय परन वाग देवतानर स्पर्शं निवृत्त माय्तु. पुटवन्नु नोडि, तानु परमात्मनिगॆ निरुपाधिक शेषनु ऎम्बुदु शास्त्रमुखेन जीवात्म परमात्म स्वरूप वैलक्षण्यवन्नु तिळिदवनिगॆ, आ विषयदल्लि शजविरुवदिल्लवु. अन्तह शास्त्रज्ञानविल्लदवरे अनेकरु इवरॆल्ला लोकदल्लि स्वामिभत्यन्यायवन्ने कण्डिरुवदरिन्द अन्यशेष त्ववू इदॆयल्ला ऎन्दु सन्देह पडुवरु. इदु स्वरूपतः प्राप्त वादुदल्लवु; तन्न करमूलकवादुदु ऎन्दु ई प्रणवद उकारवु उद्योषिसि हेळुत्तदॆ ऎम्बर्थवु. लोकद शेषत्ववु करमूलक उण्टादुदु. इन्तह शेषत्ववन्नु प्राज्ञरॆल्लरू निन्दिसिरुत्तारॆ. *नाथेनः पुरुषोत्तमे” ऎम्ब मुकुन्द मालास्तोत्रवु अनु सन्धेयवु. हागॆये सीतॆयूसह “धिगस्तु खलु मानुष्यं धिगस्तु परवश्यताम् ऎन्दु निन्दिसिरुत्ताळॆ. आदुदरिन्द तनगॆ निरुपाधिक शेष त्ववु दिव्य दम्पतिगळल्लि मात्रवे, अन्यरल्लिल्लवॆन्दु निस्सन्देहवागि ई मध्यमाक्षरवु व्यक्तपडिसुत्तदॆम्ब तात्परवु. ई अन्ययोग व्यवच्छेददिन्द इतर देवतॆगळिगॆ शेष सम्बं धद व्यावृत्तियिन्द तोरिबरुव अर्थवन्नु मुन्दिन वाक्यदिन्द व्यक्त पडिसिरुत्तारॆ. इत्ताले - प्रणवद उकारवु अवधारणार्थवन्नु बोधिसुत्तदॆ ऎम्बुदरिन्द, अन्यरॆ क्षत्र, अन्य देवतॆयन्नुद्देशिसिद, के षत्वं शेषत्ववु, स्वरूप प्राप्त मनन्नु मिडि चॊल्लुगैयाले स्वरूपतः बन्दुदल्लवॆम्ब सन्दर्भवन्नु हेळिरुवदरिन्द,यथावस्थितात्म ज्ञानवडैयवनुक्कु-यथावत्तागिरुव जीवात्मस्वरूप ज्ञानविरु ववनिगॆ, देवतान्तरस्पर्श अन्य देवता सम्बन्धवु, तदीय पठ्यन माग - आ अन्यदेवतॆगॆ सम्बन्धपट्ट आ अन्य देवता भक्त पठ्यवागि, निवृत्त मातु - निवर्तिसि होगिरुत्तदॆ. ई अन्ययोगव्यवच्छेद दिन्द अन्यर विषयवागि तोरुव शेषत्ववु स्वरूपतः अल्लवॆम्बुदु आत्म याथात्मज्ञान वुळ्ळवरिगॆ व्यक्तवॆन्दु तिळिसिदरु. इदरिन्द अन्य देवता सम्बन्धवू, अन्तह अन्यदेवता भक्तर सम्बन्धवू कूड सरि यल्लवॆन्दु तोरि, अन्य देवताराधनॆ मॊदलादवुगळॆल्ला निवृत्त________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे भगवदभिमतमान भागवत शेषक्कत्ताले अन्यशेषत्व दोषं वागुत्तवॆ. ई सन्दर्भदल्लि ई प्रमाणगळु अनुसन्धेयगळु- “नान्यं देवं नमस्कुल्यां नां देवं निरीक्षॆयेत् । नान्यं प्रासाद वारोहत नान्यदायतनं विशेत् ॥ ५ “अशुद्धासन स्वास्तु देवाद्याः कयोनयll”वि. पु.६-७-७७ “येष्यन्य देवता भक्ताः यज श्रद्धयान्विताः । तेपि मामेवकौनेय यजन विधि पूरैकम् । (१.९.२३) अहं हि सयज्ञानां भोक्ताच प्रभु रेव च । नतु मा मभिजानन्ति तप्पेना तत्त्ववन्ति ते ॥” (गी. ९.२४) हिन्दॆ अन्य शेषवु मुमुक्षुविगॆ इल्लवॆन्दु स्थापितवादनन्तर, भागवत शेषत्ववु व्यवच्छेदिसल्पट्टिते? भागवतशेषत्वक्कॆ तम्बामहिमॆ यन्नु पुरुषार्थकाष्ठाधिकारदल्लि हेळिदुदु हेगॆ? ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ. तदीयपरन वाग देवतानर स्पर्शं निवृत्त माय्तु ऎन्दु यावाग हेळल्पट्टि तो, आग तदीयवर माग परदेवता स्पर्शं निवृत्तवागलिल्लवॆम्बुदु अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. आदुदरिन्द भग वषत्ववु यावाग प्रणवदल्लि स्थापितवो, आवाग तदीयराद भाग वत शेषत्ववू उण्टॆन्दे हेळिदन्तायितु. इदन्ने मुन्दिन वाक्यदल्लि व्यक्तपडिसुत्तारॆ. अनन्यार्ह शेषत्ववु बोधिसल्पट्ट नन्तर, तदीय रिगॆ शेषवू हेगॆ साधुवु ? ऎन्दरॆ तदीयरागि भगवदाजा निराहकरागिरुवदरिन्द अन्तवरिगॆ शेषत्ववु ऎन्दिगू दोषावहवल्ल वॆन्दू, भगवन्तनिगॆ अभिमतवादुदॆन्दू, हेळि, इदन्ने हिन्दॆ पुर षार्थकाष्ठाधिकारदल्लि उपदेशिसिरुत्तेवॆ ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ-भगवदभि मतमान भागवत शेषत्वत्ताले-भगवन्तनिगॆ इष्टवाद भागवत शेषदिन्द, अनशेषत दोषं - इतररिगॆ शेषभूतनागिरुव दोषवु, वारादॆनु निडम् - बरुवदिल्लवॆम्ब सन्दर्भवन्नु, पुरु षार्थ काष्ठाधिकारदल्लि, शूनॆम् – हेळिदवु (१३७६ने पुटदिन्द १३८८नॆय पुटदवरॆगू उपपादितवु) भगवच्छेषत्वक्कॆ विरोधियाद अन्य देवता शेषत्ववु यावाग निषिद्धवायितो, अन्तह निषिद्दक्कॆ सम्बन्धपट्ट आ भक्तर शेषवू निन्द्यवु. यावाग भगवषत्ववु एप्पट्टितो, तदीय शेषत्ववू अदक्कॆ विरुद्धवल्लदॆ भगवदभिमतक्कनु________________
Accn. No…… 1.2…….. ३०५१ मूलमाधिकारः वाराद. मिडं पुरुषार्थकाष्टॆयिले कॊनोम्, इप्पडि अन्ययोग व्यवच्छेद शाब्द नाग पाल् आयोगव्यवच्छे दमु कालसङ्कोचविल्ला मैयाले सिद्धम, इश्लेषा गुणवागिरुवदरिन्द भागवत शेषत्ववू परमग्राह्यवे ; अदु हेगॆ ऎम्बुदु पुरुषार्थ काष्ठाधिकरदल्लि उपपादितवॆम्ब भाववु. परमात्मनिगॆ जीवात्मनु शेषभूतनु ऎम्बल्लि एव कारवन्नु पर मात्मनिगेने शेषभूतनु ऎन्दु विशेष्यक्कॆ सम्बन्धिसिदरॆ, अन्ययोग व्यवच्छेद र्थवागि, इन्नु यारिगू शेषभूतनल्लवॆम्बर्थवु तोरि बरुत्तदॆ. आदरॆ एवकारवन्नु शेषभूतनु ऎम्ब विशेषणक्कॆ सेरिसि हेळिदरॆ, परमात्मनिगॆ जीवात्मनु शेषभूतने सरि ऎम्बर्थ उण्टागि सत्व कालदल्लू शेषभूतनॆम्ब अर्थ उण्टागुत्तदॆ ; इदु अयोग व्यवच्छेदार्थवु. अदू कूड तोरिबरुत्तदॆन्दु ई मुन्दिन वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ इप्पडि - ईग उपपादिसिद रीतियल्लि उकारवु एव ऎम्बर्थवुळ्ळद्दागि, अन्ययोग व्यवच्छेद परम पुरुषनिगॆ ल्लदॆ इन्नु यारिगू शेषभूतनल्लवु ऎन्दु व्यवच्छेदिसि हेळुव अर्थवु, शाब्द मागप्पॆत्ताल् - शाब्दवागिये प्राप्तवादरॆ, अयो गव वदमुम् - शेषभूतने सरियावागलू ऎन्दु शेष भूताकारवल्लदॆ इतराकारगळन्नु व्यवच्छेदिसि हेळुव सारकालिक शेषत्ववू, कालसङ्कोचविल्ला मैयाले - कालसङ्कोचवु हेळ ल्पडदे इरुवदरिन्द, सिद्धम् - स्थापितवु, ई आयोगव्यवच्छेदवू आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆम्ब तात्सरवु, अकारवु लुप्त चतुर्थियागि शेषत्ववन्नु बोधिसि, उकारवु अवधारणवन्नु यावाग बोधिसितो, आग मकारवाच्य जीवनु, आय एव ऎन्दागुवदरिन्द शेषवे ई जीवनिगॆ सदा स्वाभाविकवादुदु ऎम्बर्थवु ऎत्पडुत्तदॆ. आदुद रिन्द ई आयोग व्यवच्छेदवू आर्थवागिये व्यक्तवॆम्ब भाववु. मुन्दॆ, ई आयोग व्यवच्छेदार्थदिन्द आगुव प्रयोजन वेनॆम्बुदन्नु उपपादिसि हेळुत्तारॆ. चिदचिदॆल्लवू भगवच्छरीर वागि भगवन्तनिगॆ अप्प थक्किद्द विशेषणवॆन्दु प्रधान प्रतिताधिकार दल्लि हेळिद नम्म सिद्धा नक्कॆ मुख्य तळहदियागिरुव अर्थवु लभिसु दॆन्दु हेळुत्तारॆ.-इषायोग व्यवच्छेदत्ताले ईमेलॆउ प________________
३०५२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे योग व्यवच्छेदत्ताले ईश्वरनन्नु पृथक्किद्द नर्ह विशेषण माय् तॊत्तिन चेतन द्रव्यत्तुक्कुम् अचि त्तुक्कु प्रोले शरीरत्वं प्रकाशितव 3 पादिसिद रीतियल्लि उण्टागुव शेषत्वद अयोगव्यवच्छेददिन्द ऎन्दरॆ शेषत्ववु सार कालिकवादुदु ऎम्बुदरिन्द, ईश्वरनु - सत्येश्वर निगॆ, पृथ द्धनर्ह विशेषणमाय - शेषत्ववु सदा इरुवदरिन्द ऎन्दिगू बेरॆयागिरलु साध्यविल्लद विशेषणवागि, ऎन्दरॆ सत्वद अपृथ कृष्ण विशेषणवागि तोनचेतन द्रव्यत्तु कु तोरिबरुव चेतन द्रव्य क, टित्तु क पोलॆ- अचित्तु हेगॆ अपृथक्सिद्द विशेषणवागि नमगॆ शरीवो हागॆ, अथवा परमात्मनिगॆ शरीरवो हागॆ शरीरत्वं परम तनिगॆ शरिरवागिरुव भाववु, प्रकाशितम्- मूलमस्त्रद उकारा र्थदिन्द प्रकाशिसल्पट्टितु. मूलमद प्रणवदल्लि शरीरशरीरिभाववु व्यक्तवॆन्दु हिन्दॆये प्रधान प्रतितन्त्राधिकारद आदि श्लोकदल्लि आदि करुविन शरीरवु ई विश्ववॆल्ला ऎम्बुदु व्यापकादर्श दृष्टे भगवति ऎम्बल्लि तोरिबरुत्तदॆ : दुउपदेशिसिरुत्तारॆ. जीवनिगॆ शेषत्वविरुवुदरिन्द अप्पढशेषणत्ववू रीरत्ववू प्राप्तवागुत्तदॆन्दु श्री यतिवय्यरू “ यस्य चेतनस युद्द वंश्लेषक रूपं, ततस्यशरीरम ऎम्बल्लि उपपादिसिरुत्तारॆ. २५४-५ नॆय पुटवन्नु नोडि, ई अयोग व्यवच्छेददिन्द तोरिबरुव अर्थवु तानु परमात्मनिगॆ शेषनु ऎम्ब सम्बन्धवु ऎन्दिगू तप्पदिरुव सम्बन्धवॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द अपृथक्षिद्ध विशेषणवागि परमात्मनिगॆ तानु शरीरवॆम्ब भाववु एर्पट्टितॆम्ब भाववु, अपृथद्द विशेषणमान चेतन द्रव्यत्तुक्कु ऎम्बल्लि द्रव्यत्तुक्कु ऎन्दु हेळरुवदक्कॆ कारणवेनॆन्दरॆ परम पुरुषनिगॆ अप्पथक्किद्दगळाद कल्याणगुणगळिवॆ, अवु द्रव्यवल्लदॆ अद्रव्यवादुदरिन्द द्रव्यत्तुक्कु ऎम्ब प्रयोगवु. B मकारार्थवन्नु हेळुत्तारॆ हिन्दॆ अ, उकारगळ अर्थवन्नु उपपादिसि हेळिदरु; ईग मा रद अर्थवन्नु हेळुत्तारॆ. तृतीयाक्षरं - मूरनॆय अक्षरवाद मकारवु, इष्टु - ई प्रकरणवाद प्रणवार्थ निर्णयदल्लि, अन श्यानुसन्धेयमान - मुख्यवागि अनुसन्धान माडबेकाद________________
मूलमाधि कारिक 20312 मकारार्थमाह तृतीयाक्षर मिण्णु अवश्यानुसन्धेय नान जीवनै मुन्नि ट्टु (मुन्नाग) कॊण्डु उक्तमान शेषुकु आश्रितमान सयुवुपलक्ष्मिकिरदु. शेष सुक्कु - शेष युव - समस्त उपलक्षणवागि हेळु यावाग शेषवु जीवनै मुन्निट्टु कॊण्डु - जीवात्मनन्नु 5ुख्यवागि उद्देशिसि, उक्तमान - लुस्क चतुर्थियिन्द हेळल्पट्ट, भाव, आश्रितमान - सम्बन्धिसिद, स चेतना चेतन वर्गवन्नॆल्ला, उपलक्ष्मिगिरदु - तदॆ. आय ऎम्बुदरिन्द शेषवु व्यक्तवु, हेळल्पट्टि तो शेषभूतवागिरुव परा प्रकृतियाद चेतन वर्ग नॆल्लवू हेळल्पट्टितु ; मत्तु अदरॊन्दिगॆ सेरिरुव अ रा प कृति या- अचॆ तन वर्गवू सह उपलक्षणरूपदल्लि हेळल्पट्टितॆ ब तवु, परमा त्मनिगॆ शेषभूतवागि आतनिगॆ अस्पधक्किद्द विशेषण रूपवागिरुव समस्त चिद चिव्वर्गवॆल्ला ई मकारशब्ददिन्द हेळल्पट्ट वॆम्ब तात्परवु; चेतन वर्गवू शाब्द वागि हेळल्पट्टिदुदरिन्द उपलक्षणवागि चेतन वर्ग दॊन्दिगॆ सेरिरुव अचेतन वर्गवू अर्थवागि बोधितवॆम्ब भाववु. अचित्तिगू कूड. उपलक्षणवॆन्दु हेळलु कारणवेनॆन्दरॆ गीता ७नॆय अध्यायद ४-५७नॆय श्लोकगळल्लिन अभिप्रायगळन्ननुसरिसि हेळिरु शारॆ-“ भूमि रापो नलो वायुः खं मनो बुद्धि रेव च । अहङ्कार इतीयं मे भिन्ना प्रकृति रधा ऎम्बुदरिन्द २४ तत्वगळन्नू ऎण्टागि विङ्गडिसि हेळि,
- अवरे यं मित स्यां प्रकृतिं विद्धि मे परम् । जीव भूतां महाबाहो ययेदं धारते जगत् हीगॆ जीववर्गक्कॆ अचित्संसर्ग उण्टॆन्दु हेळि आनन्तर मुन्दॆ मयि सत्व मिदं प्रोतं सूत्र मणिगणा इव” (गी, ७, ७) ऎन्दु इवॆरडू परम पुरुषनाद ननगॆ अप्पधक्किद्ध विशेषणवागि, शरीर वागिरुवदरिन्द शेषत्ववु चन्नागि उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. इवुगळु ई सन्दर्भदल्लि अनुसन्धेयगळु, मुन्दॆ मकारवु धातुवु वृत्तिय मूलक ज तावाद जी सात्मनन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु हेळरादुद - रिन्द जीवनै मुन्निट्टुकॊण्डु ऎम्ब प्रयोगवु. चेतनवर्गवु________________
श्रीमद्र हसत्रयस्कारे मकारस्य जीववाचकत्व प्रमाणानि इदु जीवात्मवाचकवन्नु मिडम् (१) “वकारं जीवभूतं हेळल्पट्टरॆ जीवनिगॆ शेषभूतवाद अचेतनवर्गवू उपलक्षणवागि हेळल्पडबेकॆम्बुदेनु ? परमात्मन कल्याणगुणगळू परमात्मनिगॆ शेषभूतवु; हागादरॆ अवु इल्लि हेळल्पट्टवे? लक्ष्मियू शेषभूतळु; लक्ष्मियु इल्लि हेळल्पट्टळे ? ऎन्दरॆ हागल्लवु, ययेदं धार ते जगत” ऎम्बल्ल “नित्यं सगतः” (गी २. २४) ऎम्बल्लू हेळिरुव हागॆ, चिदचित्तुगळु ऒट्टिगे इरुवदरिन्द, जीववर्गवु शेषभूत वॆन्दु यावाग हेळल्पट्ट तो, अदरॊन्दिगिरुव अचेतन वर्गवू हेळल्पट्टितॆन्दु तिळिसुवुदक्कागिये, सयु मुखलक्षकिरदु ऎम्ब प्रयोगवु. हीगॆ उपलक्षणवागिरुवदक्कॆ ऒन्दु न्यायवन्नु शास्त्र ज्ञरु हेळुत्तारॆ. अदक्कॆ छत्रि न्यायवॆन्दु हॆसरु ; ऎन्दरॆ छत्रियवरु होगुत्तारॆन्दु ऒब्बनु छत्रियन्नु हिडिदिद्दरू हेळुवदुण्टु. इल्लि छत्रि हिडियदे इद्दवरू कूड उपलक्षण रीत्या हेगॆ उद्दॆश्वरो, हागॆये, मकारदिन्द मन ज्ञाने ऎम्ब धातुविन मूलक ज्ञान विरुव चेतन वर्ग मात्रवे बोधितवादरू अदरॊन्दिगॆ ज्ञानविल्लद अचल्वर्गवू उपलक्षणवागि बोधितवु. हागॆये परमात्मनिगॆ शेष भूतरागिरुव लक्ष्मियू कल्याण गुणगळू इल्लि एक बोधितवल्ल वॆन्दरॆ इवॆल्लवू जीवात्मनिगॆ अप्पधक्किद्ध विशेषणगळल्लवु. आदुदरिन्द सत्वयुम् उपलक्ष्मिगिरदु ऎम्ब प्रयोगदल्लि सशब्दवु जीवात्मनिगॆ अपृथक्षिद्ध विशेषणवाद सत्ववॆन्दु सङ्कोच माडि हेळ तक्कद्दु. मकारवु जीवात्मनन्नु बोधिसुत्तदॆम्बुदक्कॆ प्रमाणगळु, हिन्दॆये “मकारस्तु तयोर्दास” ऎम्ब श्रुति प्रमाणवन्ने उदाहरिसिदरु. इन्नू इतर प्रमाणगळू उण्टॆन्दु हरिसुत्तारॆ. इदु ई मकारवु, जीवात्मवाचक वन्नु मिडम् . जीवात्मनन्नु बोधिसुत्तदॆ ऎम्ब सन्दर्भवु (१) जीवभूतां-________________
(१८) मूलमाधिकार ३०५ तु शरीरे व्यापकं न्यसेत् ” ऎन्नुम्, (२) “पञ्चार्णानां तु पञ्चानां वर्गाणां परमेश्वरः । संस्कृतः कादिमान्ता नां तातन सरदा” ऎन्नुव, (३) भूतानित कवर्गण चवर्गणेयाणिच । टवर्गण तवर्गण ज्ञानगन्धादय स्तथा । मनःपकारे वोन्थकारेण त्वहङ्कृतिः । बकारेण भकारेण मर्हा प्रकृति रुच्यते । आत्मातु समका (रेण) जीववाचकवाद, मकारन्तु - मकारवन्नादरो, शरीरे - शरीर दल्लि व्यापकं सेत् – अङ्गनासादिगळल्लि . व्यापक न्यासवन्नु माडतक्कद्दु” ऎन्नुम् , ऎन्दू, “पञ्चारानां - ऐदु अक्षरग ळुळ्ळ, कादिमान्तानां - ककार मॊदलुगॊण्डु मकारान्तदवरॆगू इरुव २५ अक्षरगळुळ्ळ, पञ्चानांवर्गनां - कवर्ग, चवर्ग, टवर्ग, तवर्ग, पवर्गगळॆम्ब ऐदु वर्गगळिगू, तातन - ई इप्पत्तैदु वर्णगळिन्द बोधिसल्पट्ट इप्पत्तैदु तत्वगळिगू आत्मावागि, सत्वदा - यावागलू, परमेश्वरः - सत्व श्रेष्ठनाद सश्वरनु, संस्कृतः - प्रतिष्ठितनागिरुत्तानॆ. इल्लि ककारदिन्द मकारदवरॆगू २५ अक्षरगळिवॆ ; इवु इप्पत्तैदु, इप्पत्तैदु तत्व गळन्नू बोधिसुत्तवॆ; इवॆल्लवू सम्मेश्वरनिगॆ शरीरवु ; इवक्कॆल्ला आतनु आत्मा ऎन्दु हेळल्पट्टितु. इवुगळल्लि २४ तत्वगळॆल्ला अचि तत्वगळु ; प्रकृतियू अदर विकृतिगळू ; २५नॆय अक्षरवाद मका रवु २५नॆय तत्त्ववाद जीवात्मनन्नु बोधिसुत्तदॆम्बुदु श्लोक तात्परवु” ऎन्नुव - ऎम्बदागियू, कवर्गण - कवर्गद ऐदु अक्षरगळिन्द, भूतानिच - पृथिवि, अप्पुमॊदलाद पञ्चभूतगळु, चवर्गण - चवर्गद ऐदु अक्षरगळिन्द, इयाणिच-वाक् पाणि पाद पाटोपगळाद ऐदु करेन्द्रिगळु, टवर्गण तवर्गण - टवर्ग तवर्गगळिन्द, ज्ञानगन्धा दयस्तथा - ज्ञान ऎन्दरॆ पञ्च ज्ञानेन्द्रिगळु शोत्र, त्वक्, चक्षुस्सु, जिह्वाघ्राणगळु, शब्द गन्ध रसादिगळु, पकारेण मनः - सकारदिन्द मनस्सु, फकारेणाहं कृतिः - फकारदिन्द अहङ्कारतत्ववू, बकारेण भकारण - बकार भकारगळिन्द, मर्हा प्रकृति रुच्यते - महत्ताद प्रकृतिय हेळ (२) तत्व संहितॆ, (३) पाद्योत्तर. ४. २५-२७,________________
2004 श्रीमद्र हस्यत्रयसारे wwwww रोयं पञ्चविंशः प्रकीरि तः”ऎन्नुं तत्व सागर संहितादिगळि ले पञ्चविंशति तत्वज्ञळुक्कु ं ककरं मुदलान विरुपत्तॆन्नु अक्षरगळु वाचकण्णळागनगुत्तु चॊल्लुगैयाले सिद्ध, ल्पडुवुवु. आत्मानु - आ जीवात्मनादरो, मकारेण - मकारदिन्द पञ्चशः - इप्पत्तैदनॆय तत्ववॆन्दु हॊगळल्पट्टिरुत्तानॆ ” ऎन्नुव - ऎम्बदागियू, तत्व सागर संहितादिगळल्लि, पञ्चविंशति तळुक्कुम् - २५ तत्त्वगळिगू ककार मुदलान - ककार मॊदलुगॊण्डु, इरुवन्नु अक्षरङ्गळु न . मकारवू सेरि २५ अक्षरगळ, वाच कळाग - बोधकगळागि वगुत्तु चॊल्लुगै यले - विभागिसि हेळिरुवदरिन्द, सिद्ध - स्थापितवु ; इदक्कॆ - सिद्धं कपदवु, आदियल्लि इदु जीवात्मवाचक मनु मिडम् ऎन्दु इदॆ. आदुदरिन्द मकारवु २५नॆय तत्ववाद जीवात्मनन्नु बोधि सुत्तदॆम्बुदु तात्परवु. कवर्गद ऐदु अक्षरगळू क ख ग घ ज ऎम्बवु पञ्चभूतगळन्नू, हागॆये चवर्गद ऐदु अक्षरगळू पञ्च क द्रियगळन्न, टवर्गद ऐदु अक्षरगळु पञ्च- नेन्द्रियगळन्नू, तवर्गद ऐदु अक्षरगळ रूपरसगन्ध स्पर्शशब्दगळाद पञ्चतन्मात्रॆ गळन्नू, सकारवु मनस्सन, फकारवु अहङ्कारवन्नू बकारवु मह तत्ववन्नू, भकारवु प्रकृतियन्नू, हीगॆ २४ अचितत्वगळन्नु बोधि सुत्तवॆ. २५ नॆय अक्षरवाद वकारवु जीव तत्ववन्नु बोधिसुत्तदॆ. ई २५ तत्वगळ तत्वत याधिकारदल्लि निरूपिसल्पट्टिवॆ. ५१३नॆय पुटवन्नु परम्बरिसि श्री वेदव्यासरु जीवनन्नु पञ्चविंशक तत्व वॆन्दू परमात्म तत्ववन्नु षन्तवॆन्दू हेळिरुत्तारॆ. हीगॆ तत्व त्रयदल्लि सेरिरुवदु २६ तत्वगळु. हीगॆ अचित्रगळु ककारदिन्द हिडिदु भकारान्त्यदवरिगू हेळ ल्पट्टु २५ नॆय अक्षरवाद मकारदिन्द २५नॆय तत्ववाद जीवात्मनु पृथक्कागि हेळिरुवरिन्द, मकार वाच्यनु अचित्रक्किन्त विलक्षण नॆन्दू, हेळल्पट्टिरुत्तवॆ. हीगॆ मकारनु जीवन बुदु स्थापितवाद नन्तर, अदरिन्द जीवात्मरु, प्रकृतिगिन्त विलक्षण नॆम्बुदू, परमात्मनिगिन्त बेरॆया दवनॆम्बुदू सिद्धनॆन्दु हेळुत्तारॆ, इत्ताल् - हीगॆ वकारवाच्यनु________________
नालु तत्व वलम स्वाधिकारः ३०५७ इाल् जड त्याचेतन त्यादि दोषाश्रयान इरपत्तु कालु म्, स कारणवागवुदु, सत्व रक्षक नागवु म्, सत्व शेषि यागवु म् प्रथमहल् इत्तिन षंशनि काट्टिलुवु जीवात्मवुक्कु बेरु पाडु सिद्धित्तदु. जीवात्मनॆन्दादनन्तर, जड त्याचेतनत्यादि बोपाश्रयळान - जडत्ववॆन्दरॆ ज्ञान स्वरूपविल्लदिरोणवु, अचेतनत्व ऎन्दरॆ ज्ञाना श्रयत्वविल्लदिरुविकॆयु, आदिशब्ददिन्द स्वरूप स्वभावगळ विकारवू, इन्तह दोषगळिगॆ आश्रयगळाद, इरपत्तुनाल्कु तत्व कट्टि लम् - इप्पत्तुनाल्कु विध अचितत्वगळिगिन्तलू, इप्पत्तु नाल्कु अचित्र गळु यावुवॆम्बुदक्कॆ ५१३नॆय पुटवन्नु नोडि, जीवाता वुकु - जीवात्मनिगॆ, वेरु पाडु - प्रत्यक्त, चेतन, स्वरूप नित्यत्वगळिरुवदरिन्द अचित्तिगिन्त विलक्षणनागिरुवदु, सिद्धिदु - सिद्ध वायितु ; मत्तु सर कारणवागवु - समस्त सर्तविध कारणनागियू सत्व रक्षकनागियू, सर्वशेषियागिरुव, प्रथमाक्ष रल् - मॊदलिन अक्षरवाद आकारदल्लि काणबरुव, षड्वंशनि काल् - २६नॆय तत्त्ववॆन्दु वासमहर्षिये मॊदलादवरु गळिन्द हेळल्पट्ट परमात्मनिगि तलू, जीवा तावु वेरु पाडु- जीवात्मनिगॆ व्यत्यस्तवागिरोणवु ऎन्दरॆ सर्वकारणत्व सर्वरक्षकत्व सर्वशेषितादिगळु जीवात्मनिगॆ इल्लदुदरिन्द सर्वॆश्वरनिगिन्त बेरॆ यागिरोणवु, सिद्दित्तदु - स्थापितवायितु. जीवात्मनु ज्ञान स्वरूपनागि ज्ञानक्कॆ आश्रयनागिरुवदरिन्द अचित्तत्वक्किन्त विलक्षणना दवनु, हागॆये सर्वॆश्वरन हागॆ सर्वकारण, सर्वरक्षकत्व, सर्व शेषित्वगळाद आकारदल्लि तोरुव अर्थगळु ई जीवात्मनल्लिल्लदुदरिन्द आतनिगिन्तलू बेरॆयादवनु, आदुदरिन्द ई २५नॆय तत्ववु २४ तत्व गळिगिन्तलू मत्तु २६नॆय तत्वक्किन्तलू बेरॆ ऎम्बुदु स्थापितवु. इल्लि २५नॆय तत्ववु जीवात्मनॆन्दू २६नॆय तत्ववु परमात्मनॆम्बु दक्कॆ प्रमाणवागि “ अध्यक्ष रार्ज स पर सथा स्वः पञ्चविंशकः । तं षड्रिंशक मित्याहुः” इत्यादि अभिप्रेतवु. आदरॆ मकार वाच्यनाद जीवात्मनु परमात्मनिगॆ शरीरवॆन्दू, शरीरवाचक पदवु शरीरियाद परमात्मनन्नू बोधिसुत्तदॆ ऎन्दू________________
20Mer श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इरुमन्मल् (इदिल्) म कारण्णळुव, नारशब्द मुम्, निष्कर्ष विवक्षॆयाले विशेषण मात्र परळ्, इदु हेळल्पट्टितु. ईगलादरॆ मकारवाच्यनाद जीवात्मनु परमात्मनि गिन्त बेरॆयागि आतनिगॆ शेषभूतनॆन्दु उपदेशिसल्पट्टितु. परस्पर विरुद्धवल्लवो? मकारवाच्यनु तच्छरीरक परमात्मने आदरॆ, मकारवाच्यनु अकारवाच्यनिगॆ शेषभूतनु हेगॆ ? ऎन्दरॆ समाधान वन्नु हेळुत्तारॆ- इत्तिरुनल् - ई मूल मनदल्लि मका रळुव - प्रणवद व कारवू, बहुवचनविरुवदरिन्द सखण्ड नमस्सिन मकारवू सह, नार शब्द मुहर् - नारायण शब्ददल्लिरुव `नारशब्दवू सह, निष्कर्षविनयाले - निष्कर्ष पदगळन्नु बोधि सुत्तवॆ ऎन्दु भाविसि, विशेषण मात्र परळ् - परमात्मनिगॆ विशेष गळाद जीवात्मवर्गवन्नू, नित्यवस्तुगळन्नू मात्र क्रमवागि हेळुव अर्थवुळ्ळवुगळु ; इदरिन्द विशेष नाद परमात्मनन्नु बोधिसुत्तवॆ. ऎन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. मेलॆ हेळिद पू पक्षवु ई पदगळु तच्छरीरकनागि विशेष्यनाद परमात्मनन्नू अनिष्कर्षॆयिन्द बोधि सुत्तवॆ ऎन्दु भाविसिदरॆ उण्टागुत्तदॆ. हागल्लदॆ परमात्मनिगॆ विशेषणगळागिरुव भाववन्नु बोधिसुत्तवॆ ऎन्दरॆ अन्तह आक्षेपक्कॆ कारणविल्लवागुवदरिन्द मकारगळू नारशब्दवू विशेषणवागिरुव भाववन्नु बोधिसुत्तवॆ ऎम्बुदु तात्पर्यवु, शब्दगळु निष्कर्षकग इन्दू अनिष्कर्षकगळॆन्दू ऎरडु विधवु. विशेषणवन्नु मात्र बोधि सुव गोत्वादि शब्दगळु निष्कर्षकगळु, विशेष्यपर्यन्तवागि बोधि सुव गो मॊदलाद शब्दगळु अनिष्कर्षकगळु. एकॆन्दरॆ ई गो शब्दवु, गोत्ववन्नू, गो शरीरवन्नू, अदरल्लिरुव जीवात्मवन्नू इवॆल्लक्कू अन्तर्यामियाद परमात्मनन्नू बोधिसुवदरिन्द, अनि स्पर्षवु निष्कर्षक पदगळु नियत निष्कर्षकगळॆन्दू वैवक्षिक निष्क र्षकगळॆन्दू ऎरडु विधवु, हेगॆन्दरॆ ? नियत निष्कर्षकक्कॆ उदा हरणॆ गोवु, मनुष्यत्ववु ; ई पदगळु यावागलू नियतवागि विशेषणवन्ने बोधिसुत्तदॆयादुदरिन्द नियत निष्कर्षकवॆन्दु हेळ ल्पट्टितु. विवक्षॆ इद्दाग निष्कर्षकळागि अन्यथा हागल्लदॆ इरुवुवु. वैवक्षिक निष्कर्षकवु हेगॆन्दरॆ शुक्ल शब्ददहागॆ, पटस शुक्ल 3________________
मूलमाधिकारः मकारवाच्य जीवस्य ज्ञानानन्द स्वामलत्व समर्थनम ३०५९ इव्वक्षरं व्याकरण प्रक्रियॆयॊ स्पा ताल् “मनज्ञान” इत्यादि धातुक्कळिले निष्पन्न मान पदमागैयाले (१) * ज्योत ऎन्दरॆ आग वैवक्षिक निष्कर्षकवु ; शुक्ल पटः ऎम्बल्लि विशेषणमात्र वन्नु बोधिसदॆ विशेष वाद पटदवरॆगू अर्थवुळ्ळदुदादुदरिन्द निष्कर्षकवल्लवु. इल्लि मकारगळू नारशब्द वू मूलमन्त्रदल्लि विशे षणभाववन्नु बोधिसुत्तवे विना विशेषभावपदवल्लवॆम्बुदु तात्प र्यवु. आदुदरिन्दले निष्कर्षविनयाले विशेषण मात्र पर ळ् ऎन्दु हेळल्पट्टितु. जीवात्मनिगॆ ज्ञानत्व, आनन्द, अमलत्वगळ समर्थनॆयु. मुन्दिन वाक्यदिन्द, विशेषण मात्र पर ऎन्दु हेळिदुदन्नु वुत्पत्ति मूलकवागि उपपादिसि हेळुत्तारॆ. हागॆये अचेतनक्किन्त इदु हेगॆ विलक्षणवॆम्ब भाववन्नू, परमात्मनिगिन्त इदु बेरॆ याद स्वरूप उळ्ळदु ऎम्बुदन्नू, व्यक्तपडिसुत्तारॆ. अदक्कागि जीव स्वरूपवन्नु निरूपणॆ माडुवदक्कागि, प्रथमतः आतनु ज्ञानस्वरू पनु, ज्ञान गुणकनु ऎन्दु हेळि, ज्ञानवन्नु मकारद धात्वर्थद मूलक स्थापिसुत्तारॆ.- इक्षरम् - ई मकारवु, व्याकरण प क्रियॆयॆ पाराल् , अदु व्याकरण रीत्या हेगॆ निष्पन्नवायितु ऎन्दु विचारिसिदरॆ, “मनज्ञाने” इत्यादिधातुक्कळिले - ऎम्बिवे मॊदलाद धातुगळिन्द निष्पन्न मान - उण्टाद, पदमागॆ याले - पदवादुदरिन्द, “ज्योत एव” ऎन्दरॆ आतः - आकारण दिन्दले ऎन्दरॆ “ अथ यो वेदे दं जित्रणी ति स आ” इत्या द्यनेक श्रुतिगळल्लि हेळिरुवदरिन्द हिन्दिन सूत्रवाद “नातश्रुतेश ऎम्बल्लिरुव आत्मा ऎम्ब शब्दवन्निट्टु कॊण्डु आता - ई जीवात्मनु बरी ज्ञानमात्र स्वरूपनु मात्रवे अल्लवु, मत्तेनॆन्दरॆ “ एन ज्ञातावागियू इरुत्तानॆ; ऎन्दरॆ ज्ञानक्कू आश्रयनु ऎम्ब भाववु. हागॆये एष हि दृष्टा शॆता, घता, रसयिता, मन्ता, बोद्धा क, विज्ञानात्मापुरुषः” ऎम्ब प्रत्योपनिष (१) शारी, सू, २ ३.१९________________
३०६० श्री मद्र हस्यत्रयसारे एव” ऎच्चर वधिकरणस्पडिये ज्ञानस्वरूपनु माय, ज्ञान गुण कन वाय्, अणुवान जीवात्मा कॊल्लुगिरदु. ज्ञान स्वरू दनागप्पोदु विले शॆनालुम्, इर्व स्वरूपम् .. द्वाक्यवू (४, ९) ज्ञाता ऎम्बुदन्ने समर्थिसुत्तदॆ. ऎच्चर अधि करणत्तिल्पडिये - ऎन्दु हेळिरुव अधिकरणदल्लि उपपादितवादहागॆ ज्ञानस्वरूपनागि, ज्ञानगुणकनु माय् - ज्ञान धर्मवन्नू हॊन्दिदवनागि, अणुवान - अणुवागिरुव, जीवातवन्नु, जॊल्लु गिरदु . हेळुत्तदॆ. परमात्मनन्नु व्यावर्तिसि हेळुवदक्कागि अणु नान ऎम्ब पदवु. “ एषोणु राता ” “वालाग) शतभाग इत्यादि शुतिगळल्लि हेळिरुवहागॆ अणुवु, ज्योत एव - ऎम्ब सूत्रद मुन्दिन सूत्रवाद “उतास्ति गतागतीनां” ऎम्बल्लि * अणु स्वरूपो जीवः तेन प्रद्योतेन एषता निष्कामति” ऎम्ब श्रुतियन्नु मनस्सिनल्लिट्टु देहदिन्द उतानियु हेळल्पट्टरु इदॆ. परमात्मन हागॆ विभुवागिद्दरॆ उत्पानि, गति, आगति, शब्द गळे कूडुवदिल्लवु. इदन्नु मनस्सिनल्लिट्टु, अणुवान जीवाता वैशोल्लागिरदु ऎम्ब प्रयोगवु, मनने इत्यादि ऎम्बल्लिन आदि पददिन्द “ मन् अवबोधनॆ”, “ मस परिमाणे” ऎम्ब धातुगळु हेळल्पट्टवु ; ई अर्थगळिन्द जीवात्मनु ज्ञानगुणकनु मत्तू अणु परिमाणनु ऎम्बर्थगळु उण्टागुत्तवॆ, आदुदरिन्दले आदि, पद प्रयोगवु इल्लि ज्ञानस्वरूपनॆन्दू, ज्ञान गुणकनॆन्दू, हेळिरुवद रिन्द ज्ञानवु स्वरूपवू, विशेषणवू, ऎरडू आयितु ऎन्दु हेळिदन्तायितु. ज्ञानगुणवॆन्दु हेळिरुवदरिन्द ई विशेषण रूप ज्ञानवु अद्रव्यवॆन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. नम्म सिद्दा रीत्य इदू द्रव्यवे, विशेषणवू द्रव्यवागिरबहुदष्टे. “ज्ञानानन्द मयसा ऎम्ब प्रमाणानुसारवागि यावाग आत्मनु ज्ञानस्वरूपन, ज्ञानगुण कनू, ऎन्दु हेळल्प टितो, आग आनन्द स्वरूपत्ववु सिद्धिसुत्तदॆ ऎन्दु मुन्दिन वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ. अनुकूलज्ञान रूपवे सुखवादुदरिन्द ज्ञान स्वरूपदिन्द सुखरूपवाद आनन्दवु हेळिदन्तायितॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ-ज्ञान स्वरूपनाग - ई मकारवाच्य जीवात्मनु________________
मूलमाधि कारः ३०६१ अनुकूलवाग प्रमाणसिद्ध मागैयाले आनन्दरूपमान विशेषवु सिद्धिक्कु, ज्ञानगुणकनन्नु बडव शून्या * प्रमाणानुसारले मुक्तदशैयिल् निरुपाधिक प्रसरण मा, सङ्कोचरहितमान ज्ञानं गुणमान वै तोत्तु. ज्ञान स्वरूपनॆन्दु, पॊदुविलेशन्नालुं सामान्यवागि हेळिदरू, इर्वस्वरूपम् - ई जीवात्मन स्वरूपवु, अनुकूलवाग - अनु कूल रूप ज्ञानवागिदॆ ऎम्बुदु, प्रमाण सिद्द मायाले . प्रत्यक्ष प्रमाण मत्तु “ज्ञानानन्द मयस्ताता शेषोहि पर मात्मन” मत्तु “विज्ञानं यज्ञं तनुते” (तै. उ.) ऎम्बल्लि हेळिरुव शब्द प्रमाणदिन्दलू सिद्धवादुरिन्द, आनन्द रूपमान विशेषनुम्-अनु कूल रूपज्ञानवे सुख आनन्द शब्दगळिन्द हेळ ल्पडुवदरिन्द आनन्द रूपवाद विशेष स्वरूपवू, सिद्धिक्कुम् - सिद्धि सुत्तदॆ; मकारदल्लि आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववु. कना मकारवाच्यनु ज्ञानस्वरूपनु, मत्तु ज्ञान गुणकनॆन्दु हेळि दरॆ, आनन्द स्वरूपनु, आनन्द गुणकनॆन्दू हेळिदन्तायितु, मुन्दॆ अमलत्ववु जीवात्मन स्वरूपनिरूपक धरवॆन्दु हेळुत्तारॆ. जनगुणकनन्नु मिडम् - विभुवाद धर भूतवाद ज्ञानवन्नु ई जीवात्मनु हॊन्दिरुवनु ऎम्ब सन्दर्भवन्नु, तॊन्नाल् - हेळि दरॆ, प्रमाणानुसाराले “समान न्याय कल्पने” (शे. ९, ५) “सत्वं ह पक्कः पश्यति स मापोति सत्वशः” (छां, ७.२६,२) इत्यादि श्रुति मत्तु “यथानक्रियते जॊत्सा मलपक्षा नणे- - प्रकाशन् न जनने नित्या एवात्मनो हि ते” (विष्णु धर्म १०४, ५६) इत्यादि प्रमाणगळिगॆ अनुसारवागि, मुक्तदणॆयल्लि निरुपाधिक प्रसरणमाय् - कर्मोपाधियु इल्लदिरुवदरिन्द निरु पाधिकवागि, विभुवागि प्रसरिसुवन्थाद्दागि, अथवा बद्धदशॆयल्लिन हागॆ इन्द्रियरूप उपाधि बेकिल्लदॆ प्रसरिसुव, सङ्कोच रहितमान बद्ध दशॆयल्लिद्द हागॆ सङ्कोचवु इल्लद, ज्ञानं गुण मान 3 स्वयं प्रकाशवागि विभवागिरुव ज्ञान गुणवु, तोत्तुम् - तोरिबरुत्तदॆ. कर्मोपाधियिन्द, सहजवागि स्वयम्प्रकाशवागि विभुवागिरुव ई धर्मरूपवाद ज्ञानवु सुचितवाद स्थितियल्लिरु________________
३०६२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इदॆ. मुक्तदरॆयल्लि यावाग ई कर्मोपाधियु तॊलगि तो आग अदु स्वयम्प्रकाशवाद विभुवाद नैजभावदिन्द कङ्गॊळिसुत्तदॆ. श्रुतियु “सैनरूपेणा भिनिष्पतॆ” (छां. ८. १२, २) तन्न नैज स्वरूप स्वभावगळिन्द कङ्गॊळिसुत्तदॆ ; ऎन्दरॆ गुणाष्टकगळाद सर्व ज्ञत्व सत्य सङ्कल्पत्व, अपहत पास्मादिगळिन्द प्रकाशिसुत्तदॆ ऎम्ब तात्पर्यवु. अन्तह प्रकृति वियुक्त दशॆयल्लि आत्मनु मुक्तनागि ब्रह्म शब्ददिन्द हेळल्पडुवनु, आदरॆ परब्रह्मनल्लवु. परब्रह्मनिगॆ स्वरूप स्वभावगळॆरडरल्लू बृहत्वविरुवदरिन्द परब्रह्मवु. जीवा ईनादरो स्वरूप बृहत्वविल्लदॆ स्वभाव बृहत्व मात्रवे इरुवद रिन्द बरी ब्रह्म शब्द वाच्यनु. आदुदरिन्द ब्रह्म शब्दवु ई मुक्ता त्मनिगॆ अनेक कडॆगळल्लि गीतॆयल्लि इतर स्मलगळल्लि प्रयोगउण्टु, “ब्रह्मभूतः प्रसन्नाता नशोचति नकाङ्क्षति” (१,१८-५४) ऎम्बल्लि पराम्बरिसबहुदु, श्री यतिवर्यरु “सत प्रसिद्योपदेशात् (ब्रह्मसूत्र १.२ १) ऎम्बुदर भाष्यदल्लि प्रत्यगात्मनक्ष निरु प्राधेः बृहत्वञ्च विद्यते” ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. आदुद रिन्द हीगॆ ईतन गुण रूपवाद ज्ञानवु स्वयम्प्रकाशवागि विभुवागि रुवदरिन्द, श्रुतियु “सचानन्याय कल्पते” ऎन्दू हेळिरुत्तदॆ. मेलॆ उदाहरिसिरुव विष्णु धर श्लोकवू सह इदे अभिप्रायवुळ्ळद्दु. * अविद्या क सञ्ज्ञान्या कृतीयाशक्तिरिष्यते । ययाक्षेत्र ज शक्ति स्सावेष्टि तान्य हसगा । संसारतापानखिला नवा तृप्ति सन्तर्ता ” । ई अविद्यारूप करदिन्द ई ज्ञानवु मरॆसल्पट्टु समस्यॆ संसार तापगळन्नॆल्ला ई क्षेत्रज्ञनु अनुभविसुवनॆन्दु हेळिरुत्तदॆ. अनन्तर मुक्तदरॆ यल्लादरो, हेगॆ रत्नवन्नु तॊळॆयुवदरिन्द हॊस दागि याव प्रकाशवु उत्पन्नवागदॆ, अदरल्लि मरॆसि होगिद्द हिन्दिन प्रकाशवे निरलवागि प्रकाशिसुत्तदो, हागॆये ई आत्मनिगॆ शरीर सम्बन्धदिन्दुण्टाद हेयगुणगळॆल्ला ध्वंसवागुवदरिन्द सर्वज्ञत्व, सत्य सङ्कल्प, अमलत्यादिगळु तानागिये प्रकाशिसुत्तवॆ. वज्रवु किरि नल्लि बिद्दुदरिन्द अदर तेजस्सु मरॆसि होगित्तु. हागॆये देहवॆम्ब कॆसरु यावाग तॊळॆदु होयितो, स्वयं ज्योतिस्साद ई आत्मवु विभुवागि प्रकाशिसुत्तदॆम्ब भाववु. हीगॆ ज्ञानक्कॆ निरुपाधिक प्रसग णवु मरॆसि होगिद्दुदु यावाग उण्टायितो आग मलवॆल्ला कळॆदु________________
मूलमाधिकारः ३०६३ इप्पडि परिशुद्धमान स्वाभाविक स्वरूपस्टार् ताल् अचेतनळिलुळ्ळ जडत्वादिगळुव कळिन्नु संसारदशॆयिलुळ्ळ केशादिगळुवु कळिद्दु निन्नॆयाले स्वरूपदरकरण्डिलु मुळ्ळ निलत्वव अनुसंहितवायित्तु. होगि अमलत्ववु स्थापितवायितु ऎम्ब भाववु. “संह पश्यः पश्यति’ ऎम्ब श्रुतिय अर्थवेनॆन्दरॆ, पश्यः - ब्रह्मदर्शियु, परमा तोपासनॆयन्नु माडि आतनन्नु साक्षात्करिसिदवनु, समस्तवन्नू साक्षात्करिसुव शक्तियुळ्ळ सर्वज्ञनागि, “सत्वमाति सरशः” सल्प मात्रदिन्द बेकाद प्रयोजनगळन्नॆल्ला समस्त कालदल्ल हॊन्दुवनु” ऎम्बुदु, क आदुदरिन्द परिशुद्ध जीवात्म स्वरूप स्वभावगळॆरडू अमलवादु वॆन्दु हेळुत्तारॆ इप्पडि परिशुद्ध मानहीगॆ मुक्तदशॆयल्लि देहो पाधियु कळॆदु परिशुद्धवाद, स्वाभाविक स्वरूप पाताल् ई जीवात्मन नैजवाद स्वरूपवन्नु परिशीलिसि नोडिदरॆ, अचेतन इळिलुळ्ळ - अचेतनगळल्लिरुव, जडत्यादिगळम् - ज्ञानस्वरूप विल्लदिरुविकॆयू, आदि पददिन्द ज्ञानक्कॆ आश्रयवल्लदॆ इरुविकॆयू सह, कळिन्नु - तॊलगि, संसार दशॆयिलुळ्ळ - बद्धदशॆयल्लिरुव केशादिगळु - दुःखगळू सह, कळिन्नु निन्नॆयाले - तॊलगि रुव स्थितियुण्टादुदरिन्द, स्वरूप धरण्ण आरण्डिलुमुळ्ळ - जीवा त्मन स्वरूप धर्मवॆरडरल्लू इरुव, निलत्वम् - अमलत्ववु, हेय् राहित्यवु, अनुसंहितमातु - अनुसन्धानमाडतक्क द्दागिरुत्तदॆ. अनुसन्धेयवॆम्ब तात्पर्यवु. जडत्यादि ऎम्बल्लिरुव आदिपददिन्द अपक्षयादि षद्भाव विकारगळु हेळल्पट्टवॆन्दू, केशा दिगळुम् ऎम्बल्लिन आदिपददिन्द अविद्या अस्नेह रागद्वेषादिगळु हेळल्पट्टवॆन्दु सारॆ सङ्ग्रह व्याख्यात्सवु बरॆदिरुत्तारॆ. छान्दोग्यद प्रजापति वाक्यदल्लि मुक्तदशॆयल्लि ई जीवात्मनु “अपहत पाषा विजरोनिमृत्युः विचिकित्सॆ” पिपासुस्सत कामस्सत्यस” (छां. ८-७ १) ऎन्दु ऎल्ला विध हेयगळन्नू कळॆदुकॊण्डु निर्मलनागुवनॆन्दु हेळिरुत्तदॆ. अदन्नु ई वाक्यदिन्द उपपादिसि रुत्तारॆ. अचेतनद जडत्वादिगळू इल्लवु, बद्ध दशॆयल्लिन कोशगळू 3________________
THE ACADEMY OF SA RESEARCH MELKOTE 0.431. (KARNATAKA STATE) ३०६४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे प्रणवोपदिष्टात्मस्वरूपमेवानुसन्धेय मिति सूपि प्रोक्तम् इन्न परशेषतै करस परिशुद्ध स्वरूपमे मुमुक्षुद यिले यनुसन्धेयवन्नु मिडम् (१) “व्यतिरेक स्वाव भावितान्न तूपलब्धवत्” ऎण्णर सूत्रले सिद्ध. इल्लवु, आदि पददिन्द भ्रम, अज्ञानादिगळू इल्लवु. आदुदरिन्द ईतनु आग स्वरूपतः स्वभावतः महत्ताद परिशुद्धनु, ज्ञान स्वरूपनागियू विभुवाद ज्ञानगुणकनागियू, हीगॆ जीवात्मनु “निल्दाणमय एवायमात्मा ज्ञानमयोमल” ऎन्दु हेळि रुवहागॆ स्वरूपतः मत्तु स्वभावतः ज्ञानानन्दावलनु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. “प्रकृतिपि पुरुषोनाज्यते प्राकृतैर्गुणै ऎन्दु भागवतदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्तह स्वरूप स्वभाववुळ्ळवने मकारवाच्य जि वात्मनु ऎन्दू इन्तवने लक्ष्मीनारायणरिब्बरिगेने शेषभूतनु ऎम्बुदु प्रणवार्थवॆन्दू, स्थापिसिदरु. ई अभिप्रायवे शारीरक सूत्रदल्लू उपपादितवॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. प्रणवदल्लि हीगॆ उपदेशिसल्पट्ट आत्मस्वरूपवे चिन्निसतक्कॆद्दॆन्दे ब्रह्मसूत्रदल्ल हेळिरुवदु. बद्ध दशॆयल्लि ई आत्मस्वरूपवु हीगिदॆ ऎन्दु चिन्तिसतक्कद्दॆ अथवा प्राप्यदशॆयल्लि आत्मस्वरूपवु हीगिदॆ ऎन्दु चिन्तिसतक्कद्दे? ऎन्दु विकल्पिसिदरॆ मोक्षार्थिगॆ मुन्दॆ मुक्तदशॆयल्लि तनगॆ प्राप्य वाद परिशुद्धात्म स्थितिये ध्यानार्हवे विना ई हेयवागिरुव स्थिति यल्लवॆन्दु तिळिसुव ब्रह्मसूत्रवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. इन्न ईग - प्रणवद मूरु अक्षरगळिन्दलू तोरिबरुव, परशेषक्कॆ करस परि शुद्ध स्वरूपमे - परमात्मनिगॆ शेषभूतनागिरुविकॆये मुख्या नन्दवागियू हेयसम्बन्धविल्लदॆ परिशुद्धवागियू इरुव आत्म स्वरूपवे, मुमुक्षु दशॆयिले - मोक्षार्थियागिरुव दशॆयल्लि अनुसन्धेय ऎम्बुव सन्दर्भवु “व्यतिरेक सद्भाव भावितान्न तू (0) 5. n. 2.2.99.________________
मूलमाधिकार ३०६५ पलव" ऎरसूत्रत्तिले ऎम्बुव शारीरक सूत्रदल्लि, सिद्धं स्थापितवु, ई सूत्राभिप्रायवु एनॆन्दरॆ न - बद्धनाद जीवात्मन स्वरूपवु चिन्न नीयवॆन्दु हेळिदुदु सरियल्लवु, तु - अपितु, मत्या वदु चिन्न नीयवु ऎन्दरॆ बद्ध जीवनक्किन्तलू अपहत पापादि रूपवाद याव व्यतिरेकवॆन्दरॆ वैलक्षण्यवुण्टो, अन्तह वैलक्षण्य दिन्द कूडिद परिशुद्धवाद जीवस्वरूपवे भगवन्तनिगॆ शरीरवॆन्दु उपासनॆयन्नु माडतक्कद्दु, एतक्कॆन्दरॆ तद्भावभावित्वात्, ता वस्य - आपहत पापत्यादि स्वरूपवुळ्ळ मुक्तात्मस्वरूपक्कॆ, भावि ब्ल्याक् - प्राप्यत्वविरुवदरिन्द, यथाक्रतुर्र लोके पुरुषो भवति तथेतः प्रेत्यभवति - याव भगवदुपासकनु ई लोकदल्लि हेगॆ उपासिसुत्तानो, अनन्तर ई संसारवन्नु बिट्टु देहावसानवन्नु हॊन्दि, तानु चिन्तिसिद आत्म स्वरूपानुगुणवाद स्वरूपवन्नु हॊन्दु वनु. ई तत्तु न्यायक्कॆ ऒन्दु दृष्टान्तवन्नु कॊडुत्तारॆ ; हेगॆ दरॆ उपलब्लि वत्- परम पुरुषन दिव्य मुच्चळविग्रहद उपासनॆयु, अन्तह प्राप्यवन्नु हेगॆ उण्टुमाडुत्तदो, हागॆये, परिशुद्धात्म स्वरूपध्यानदिन्द परिशुद्धात्म स्वरूपवु प्राप्यवागुत्तदॆ. यथावस्थित परमपुरुषप्राप्तिगागि अन्तह परम पुरुषनन्ने हेगॆ उपासिसतक्क दो, हागॆये यथावस्थित परशेषकरस परिशुद्धात्म स्वरूप प्राप्तिगागि, अन्तह आत्मावॆन्दे अनुसन्धानवॆन्दरॆ ध्यानमाडतक्क ऎम्ब तात्सरवु. आदुदरिन्द “परशेषतैकरस परिशुद्धात्मस्वरू पवन्ने ध्यानिसतक्कद्दु. अन्तह प्राप्यवे सिद्धिसबेकादुदरिन्द तन्न तुन्यायद प्रकार अन्तह प्राप्यवन्ने उपासिसतक्कद्दु. भक्तु पायानुष्ठातृविगॆ ईचिननवू आवश्यकवादुदरिन्द इदुगीता ६नॆय अध्यायदल्लि हेळल्पट्टितु. प्रपत्तु पायानुष्ठातृविगू अन्तह परशेष कै करस परिशुद्धात्मस्वरूपवु अनुसन्धेयवॆम्बुदु तात्परवु. मुन्दिन वाक्यदिन्द यथावस्थित आत्मप्राप्तिगागि अन्तह अनु सन्धानवु भरन्यासनिष्ठनिगू आवश्यकवॆन्दु हेळि, “चतुर्विधा भज मां” ऎम्बल्लि, कोरुव फलबेधदिन्द उपासकरु नाल्कु विधवागि, अवर उपासन प्रकार बेधवु हेगॆ व्यत्यस्तवो, हागॆये भरन्यास दल्ल फलभेददिन्द आत्मानुसन्धानदल्लि व्यत्यास उण्टॆन्दु हेळु तारॆ-इवनुक्कु - ई प्रपत्ति निष्ठनिगू, मुमुक्षुदॆशॆयिल् -________________
श्रीसुद्र हस्य त्रय सारे इवनुक्कु मुव क्षु दशॆयिल् फलदशा नुसन्धानम् फला पेक्षॆक्कुरुप्पाम् पुरुषार्थ भेदळुक्कीडाग वनुसया कारङ्गळ बेरु पट्टरुक्कु नन्नु विडं श्रीगीतैयिल् अष्टमा ध्यायलु भाष्यादिगळिलुव सुव्यक्तम्, मोक्षापेक्षॆयुळ्ळ दॆशॆयल्लि फलद शानुसन्धानम् - फलदॆशॆयल्लि प्राप्तवागुव स्वरूपानुसन्धानव, फलापेक्षॆक्कु - फलकामनॆगॆ उरुप्पाम् - अनुगुणवादुदागि सम्बन्धिसिकॊण्डिरुत्तदॆ. आदरॆ मोक्षार्थियल्लदॆ मोक्षेतर फलकामनॆयिन्द भरन्यासवन्नु माडि द्दुदादरॆ, आग अनुसन्धानदल्लि व्यत्यास उण्टॆम्बुदक्कॆ, उपासना रूपोपायदल्लि फलकामना भेददिन्द उपासनॆय प्रकारदल्लि भेद हेगो, हागॆये इल्लियू ऎन्दु हेळुत्तारॆ पुरुषार्थ भेदगळ क्रीडाग - ऐश्वय्य कैवल्य, परब्रह्मानुभवरूपपुरुषार्थगळल्लिरुव भेदगळिगनुसारवागि, अनुसन्धेया कारळ् अनुसन्धान प्रकार गळु, वेरु पट्टि रुक्कुम् - बेरॆ बेरॆयागिवॆ, ऎन्नुमिडम् - ऎम्बुव सन्दर्भवु प्रकरणवु, श्री गीतॆयल्लि अष्ट माध्यायदल्ल, श्री भाष्यवे मॊदलादवुगळल्ल, सुव्यक्त - सुस्पष्टवु. ई वाक्यवु श्री यामुनमुनिगळ गीतार्थ सहद “ऐश्वराक्षर याथात्म भगवच्छरणार्थिनाम् । वॆद्योपादेय भावाना ममे भेद उच्यते” ऎम्बुदन्नु स्मरिसुत्तदॆ. ई सन्दर्भ दल्लि गीतॆयल्लि हेळिरुवदेनॆन्दरॆ चतुधा भजनॆ मां जना सुकृ तिनोर्जुन । आ जिज्ञासुरर्थार्थि ज्ञानीच भर तर्षभ” (गी, ७-१६) ऎम्ब श्लोकदल्लि नाल्कु विध परमात्रोपासक राद भक्तरु हेळल्पट्टरु. अवरल्लि आरनु ऐहिकवागि इद्दुदन्नु होग लाडिसिकॊण्डु अदे पुनः बेकॆन्दु दैन्यदिन्द प्रार्थिसुववनु; अरारि यु इल्लदिरुव इल्लिन अथवा स्वर्गादि ऐश्वरगळन्नु प्रार्थिसुवनु. इवरिब्बरू ऒन्दे तरगतिगॆ सेरिदवरागि ऐश्वरवन्नु अपेक्षिसुवराद प्रयुक्त ऐश्वय्यार्थिगळॆन्दु हेळल्पट्टरु. जिज्ञासुवुपरिशुद्धात्मस्वरू पवन्नु प्रार्थिसि कैवल्यवन्नु हॊन्दि मोक्षवन्नु हॊन्दुववनु, ज्ञा नियु, भगवत्पाप्तियन्न पेक्षिसि दिव्य वैकुण्ठवन्नु सेरुववनु. हीगॆ नाल्वरन्नु मूरागि भाविसि “त्रयाणाम् उपासन प्रकार भेदं________________
मूलमाधिकारः 2012 वक्तु मुपक्रमते” ऎन्दु श्री यतिवररु ८नॆय अध्यायद अभ्यासयोगयुक्तन” (गी ८८) ऎम्ब श्लोकक्कॆ अवतारिकॆयन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. ई श्लोक मत्तु कविं पुराणं” “प्रयाणकालॆ” (गी.८-९,१०) ऎम्ब मूरु श्लोकगळिन्द ऐश्वय्यार्थिगॆ तन्नल्लि भोग्य श्वावस्थॆये प्राव्यतया अनुसन्धेयवादुदु ; जिज्ञासुविगादरो ‘यदक्षरं वेदविदः” (गी, ८११) “सत्वद्वाराणि संयम्य” गी,८-१२) ओमिकाक्षरं ब्रह्म” (गी.८-१३)ऎम्बी श्लोकगळिन्द कै व ल्यार्थिगॆ प्रकृतियुक्तात्मस्वरूपवु हेळल्पट्टितु ; अनन्तर “अनन्य चेतास्सततं”ऎम्बुदरिन्दज्ञानिगॆ परमात्म प्राप्तिय हेळल्पट्टितु; मत्तु “अधियजोहमेवात्र” (गी, ८-४) ऎम्बल्लि इवरॆल्लरिगू यज्ञादिगळल्लि इन्द्रादि देवतॆगळिगॆ शरीरवागि परम पुरुषनु उपा स्यनॆन्दु हेळल्पट्टितु. हीगॆ उपासनदल्लि आकार भेदवु हेगो, हागॆये ई भरन्यासदल्लि ऐश्वरवु फलवागि प्रार्थिसल्पट्टरॆ आत्म निगॆ भोक्तावस्थॆयु अनुसन्धेयवु; कैवल्यार्थियादरॆ प्रकृति वियुक्त शुद्धात्मस्वरूपवु अनुसन्धेयवु ; परमपुरुष प्राप्ति यन्नु अपेक्षिसुव ज्ञानिगॆ परशेषकरसरूप परिशुद्धात्म स्वरूपवु अनुसन्धेयवु. गीतॆयल्लि ७ १५ रल्लि नाल्वरु नन्नन्नु “ न प्रपद्य ऎन्दु हेळि मुन्दिन श्लोकदल्लि चतुर्विधा भजनॆ”ऎन्दु हेळिरुवद रिन्दलू प्रपदनभजन शब्दगळु समानार्थकगळागि प्रयोगिसिरुवद रिन्द शरणागतियु ऎरडु उपायगळिगू बेकागिरुवदरिन्दलू, ई श्लोकगळल्लि ऎरडु उपायगळू हेळल्पट्ट ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. श्री भगवद्गीतॆयल्लि मात्रवे अल्लदॆ भाष्यादिगळल्लि इवु हेळल्पट्टिवॆ ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ. भूमविद्यॆयल्लि “ब्रह्मदृष्टि रुत्कर्षात” ऎम्बल्लि भोक्ताकारवन्नु चिन्निसि उपासनॆयन्नु माडुवदरिन्द ऐहिका मुषिक अभ्युदयगळु सिद्धिसुत्तवॆ. पञ्चाग्नि विद्यॆयल्लि स्वात्मप्राप्ति गू, ब्रह्मान्तक्यामियाद स्वाताविन ध्यानवु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ब्राह्माधिकरणदल्लि परमात्मप्राप्तिगागि अपहत पापत्यादि विशिष्ट ज्ञानात्मक स्वानुभववु अनुसन्धेयवागिरुवदरिन्द मेलॆ हेळिद परशेष करस परिशुद्धात्मानुसन्धानवु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हीगॆ अनु सन्धेय आकारगळल्लि व्यत्यासवु श्री भाष्यदल्लि उपादितवु. भाष्यादिगळिलु ऎम्बल्लिन आदि शब्ददिन्द इतर अध्यात्म शास्त्र________________
३०६८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे शेषत्व ज्ञानानन्द त्यामल त्यादिकं सत्यात्म साधारणमित्याद, जीवभेदम् प्रामाणिकमागै याल्, इत्तयाक्षरं (१) “नाताश्रुतेः” इत्यादिगळिर् पोले जकत्व परम्. गळाद विष्णु पुराण भागवत मॊदलादवुगळु सहिसल्पट्टवु. ईग उपपादिसिद शेष, ज्ञ नत्त, आनन्द अमलत्वगळु ऎल्ला जीवात्मरुगळिगू साधारणवादुवु. मकारवाच्यनाद जीवात्मनु परमात्मनिगॆ शेषभूतनु ज्ञाना नन्दामलत्वगळुळ्ळ स्वरूप स्वभावगळुळ्ळवनु, अणु स्वरूपनु, ऎन्दु उपपादिसल्पट्टिदुदेनो सरिये. आदरॆ मकारवु एकवचनान्त वागिरुत्तदॆ. “नित्योनित्यानां चेतनश्चतनानां” ऎम्ब श्रुतियु जीवात्मरु अनेकरॆन्दु हेळिदॆयल्ला? मेलिन उपपादनॆय प्रकार ऎल्ला जीवात्मरु ऒन्दॆये ? अथवा ऎल्ला बेरॆबेरॆयागिद्दरू स्वरूप स्वभावतः ऎल्ला ऒन्दॆये ऎम्ब सन्देहदल्लि, मकारद एक वचनवु जाकवचनवॆन्दू, हागॆये सूत्रदल्लू प्रयोग उं टॆन्दू ऐक्याभिप्रायवु श्रुति स्मृति विरुद्धाभिप्रायवॆन्दू, तिळिसु तारॆ. जीवभेदम्. जीवात्मरुगळिगॆ परस्पर भेदवु, प्रामाणिक मागैयाले - श्रुति स्मृत्यादि प्रमाणगळ मूलक स्थापितवागिरु वदरिन्द, इत्त तीयाक्षरं - प्रणवद ई मूरनॆय अक्षरवाद वकारवु “नातरु तेः” इत्यादिगळिर् पोलॆ - ऎम्ब शारीरक सूत्रवे मॊदलादवुगळल्लि तोरिबरुवहागॆ, जाकवरम् - जात्येकवचनवन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु ग्रहिसतक्कद्दु. ई नातश्रुते ऎम्ब सूतार्थवेनॆन्दरॆ-हिन्दिन अधिकरणदल्लि अचित्तिगॆ स्वरूपवे बेरॆयागुव परब्रह्म कार्यत्ववुण्टॆन्दु उपपादिसि, ई आत्माधि करणदल्लि चिताद जीवात्मनिगॆ स्वरूपविकारविल्लदिद्दरू स्वभाव विकाररूप परब्रह्म कारत्व उण्टॆन्दु हेळुव प्रकरणदल्लि, ई नाताश्रुतेः नित्यताच्च ताभ्यः” ऎम्ब सूत्रवु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. नात्मा - आत्मनिगेनु उत्पत्ति युण्टे इल्लवे ऎम्ब सन्दर्भदल्लि, (१) शा, ३. २, ३, १८,________________
मूलमाधिकार ३०६९ नाता - आत्माविगॆ उत्पत्ति मॊदलादवु इल्लवु ; एकॆन्दरॆ श्रुते “नजायते प्रियतेवा विपश्चित्” जीवात्मनु हुट्टुवदू सायुवदू इल्लवॆन्दु श्रुतियल्लि हेळिरुवदरिन्द ; (कठ, २-१८) ताभ्य नित्यत्वाच्च - “अटोनित्य” “नित्यनित्यानां” इत्यादि श्रुतिगळ मूलक जीवात्मरुगळिगॆ नित्यत्ववु हेळल्पट्टिरुवदरिन्दलू, सह, ई वाक्यदल्लि जीवभेदं प्रामाणिकमागैयाले ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ ; हेगॆ प्रामाणिकवॆन्दरॆ “नित्यानाम्बहूनां चेतनानां नित्य एकश्चतनः कार्माविदधाति” ऎम्ब श्रुतियल्लि चेतनरु बहुवादव रॆन्दु स्पष्टवागि हेळिरुवदरिन्द प्रामाणिकवु. तद्विष्टोः परमं पदं सदा पठ्य सूरयः ऎम्बल्लि बद्ध व्यतिरिक्तदॆशॆयल्लि सूरयः ऎम्ब बहुवचनविरुदरिन्दलू प्रामाणिकवु, स्मृति वाक्यवु हागॆये इरुत्तदॆ. “तो येन जीर्वाव्यससर भूमां” (मनु,) हागॆये गीतॆयल्लि यथार्थज्ञानवन्नु प्रार्थिसि शरणागतियन्ननु ष्टिसिद अर्जुननिगॆ प्रतिज्ञा वाक्य रूपदल्लि “नवा हं जातु नासं नत्वं ने मे जनाधिपाः”ऎम्बल्लि अहं,त्वं, इमे ऎम्ब प्रयोग गळिन्द जीवात्म परमात्म भेदवन, जीवात्मर परस्पर भेदवन्नू जीवात्मरुगळ बहुत्ववन्नू उपदेशिसिरुत्तारॆ. हागॆये इन्नॊन्दु कडॆयल्ल. “इदुज्ञान मुपाश्रित मनसाधरनागताः । सरेपि नोपजायने प्रळये नव्यथ च” ऎन्दु मुक्तदॆशॆयल्ल बहुवचनविरुवदरिन्द, हीगॆल्ला अनेक प्रमाणगळिरुवदरिन्दले जीवभेद प्रामाणिकमागैयाले” ऎम्ब प्रयोगवॆन्दु भाविसतक्कद्दु. मकारवु जिववाचकवादरू तानु शेषभूतनु ऎम्ब अनुसन्धानवु ऎरडु विधवागि सिद्धिसुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. मेलिन प्रणवद उपपादनॆयिन्द ज्ञान, आनन्द, अवल त्यादिगळिन्द परिशुद्धनाद मकारवाच्यनाद जीवनु अकारवाच्यनाद श्रीयःपतिगेनॆ शेषभूतनु ऎन्दु हीगॆ सामान्यवागि हेळल्पट्टिते विना, अन्तह अनुसन्धानवन्नु प्रणववु बोधिसलिल्लवल्ला? अन्तह अनुसन्धानवु आवश्यकवल्लवे ? मकारवाच्यनाद अहम् ऎन्दु इट्टु कॊण्डरॆ, ई अनुसन्धानवु सिद्धिसुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. हागॆ इल्लदि________________
३०७० श्रीमद्र हस्यत्रयस्तारॆ मकारस्य जीवनरत्व स्वशेष तानुसन्धानं द्विविधेन सिद्ध तीत्याह इप्पडि जीवतत्वयॆल्लाव इष्टु (१) “दासभूतास्कृत सृत्व ह्यात्मानः परमात्मनः” ऎङ्गिरहडिये सामान्यन भगव च्छेषवागच्छनालुम् अदिले तानु अन्तर्गतनगैयाले “ अतोह मसितेदासः” ऎन्नुव अनुसन्धानं सिद्धिक्किरदु. रुव पदवन्नु इट्टुकॊळ्ळुवदु न्यायवो?ऎन्दरॆ ईश्वरसंहितॆयल्लिन क्रमवे इल्लिगू अन्वयिसुत्तदॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. अल्लि रुद्रनु सामान्य वागि परमात्मनिगॆ जीवात्मरॆल्ला दासभूतरॆन्दु हेळि, “आदुदरिन्द नानु सह निनगॆ दासनु” ऎन्दु परम पुरुषनन्नु कुरितु हेळु वदरिन्द, ई अनुसन्धानवु आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆन्दू मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. इप्पडि - ईगनावु उपपादिसि हेळिद रीति यल्लि, जीवतत्व ऎल्लाम् - जीववर्गवन्नॆल्ला, इष्टु - ई प्रण वद मकारार्थ बोधदल्लि, “दासभूताः’ इत्यादि, सत्वहात्मानः समस्तराद जीवात्मरू, स्वतः - निरुपाधिकवागि तावागिये, दास भूताः - शेष भूतरु” ऎक्स्र पडिय - ऎन्दु हेळिरुवहागॆ सामान्यन भगवच्छेषनागच्छनालुम् - सामान्यवागि भग वन्तनिगॆ शेषभूतरॆन्दु हेळिदरू अदिले - आ जीववर्गदल्ले, आ आत्मरल्ले, तानुम् अन्तर्भूतनागैयाले तानू सेरिदवनादुद रिन्द, मुन्दॆ “अतो ह मसि ते दास इति मत्ता नमाम्यहम् ऎन्दु उत्तरार्धविरुवदरिन्द, आकारणदिन्दले नानू सह निनगॆ दासभूतनॆन्दु तिळिदवनागि निनगॆ नमस्करिसुत्तेनॆम्बुदु रुद्रवाक्यद इरुव, अनुसन्धानं सिद्धिक्किरदु - अनुसन्धानवु सिद्धिसुत्तदॆ. “दासभूताः” ऎम्बल्लि सामान्यवागि ऎल्लरू दासभूतरॆन्दु हेळि मुन्दॆ “अतोहनपिते दासः” आदुदरिन्द नानू कूड निनगॆ दासनॆम्ब अर्थवु हेगॆ तोरिबन्दु उपपादिसल्पट्टितो, हागॆये इल्लि प्रणवद मकारार्थवु सामान्यवागि जीववर्गवॆल्ला आकारवाच्यनिगॆ शेषभूतनॆन्दु अर्थवादरू, आर्थवागि मकार (१) ईश्वर संहितॆ.________________
(30) मूलमाधिकार ३०७१ इत्त शेष ज्ञानवु, स्वस्वातन्त्र भिमान निवृत्ता दिगळुव, उपाय विशेष परिग्रह मुदु, फलभूत शेषवृत्ति प्रार्थनैयुव, तनक्कुप्पिरक्किरदागैयाटी तन्नॆ प्रधानवाग काट्ट वेणुगैयाल् तृतीयाक्षरत्तुक्कु - विशेष पदवाग वाच नाद नानू अकारवाच्यनिगॆ शेषभूतनॆन्दु तोरि बरुत्तदॆ. ऎन्दु उपदॆ शिसिरुत्तारॆ. ई मेलिन रुद्रवाक्यदल्लि दास शब्द दिन्द शेषत्ववे हेळल्पट्टितु. “दासत्वं खलुशेष ज्ञानार्हत निगद्यते” ऎम्बुदर प्रकार दासत्ववॆन्दरॆ शेषत्वज्ञानद अर्ह तये ; इदु हिन्दॆय उपपादितवु ३०५नॆय पुटवन्नु नोडि. शाब्दवागि तोरबेकॆम्ब अपेक्षॆयल्लि अहु ऎम्ब पदवन्नु अध्या हारमाडिकॊण्डरॆ अदू तोरिबन्दु अनुसन्धानवु दॊरॆयुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ. इन्तह अनुसन्धानवु अत्यावश्यकवॆम्बु दक्कॆ नाल्कु हेतुगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. हीगॆ प्रयोजनांशगळिरुवद रिन्दले अनुसन्धानद प्राधान्यवु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. इष्टु ई प्रण वदल्लि, (१) शेषज्ञाननु - तानु परम पुरुषनिगॆ मात्रवे शेषभूतवॆन्दु प्रणवदिन्दुण्टागुव ज्ञानवू, (२) स्वस्वातन्त्राभि मान नित्ता दिगळु - यावाग तानु सदा सहजवाद शेष भूतनु भगवन्तनिगॆ ऎम्ब ज्ञानवु उण्टायितो, आग तनगॆ स्वा तन्त्र- ०टॆम्ब अभिमान नित्ति मॊदलादवुगळू, इल्लि आदि पददिम् इतरॆ शिषत भिमानद निवृत्ति, हेळल्पट्टितु. नमः 1०ब शब्ददल्लि न न ऎम्ब सख स्वस्वातन्त्राभिमान शनिवृत्तिय तो मुन्दॆ निन अर्थदल्ला दर. त्तदॆ; अदन्नु ई प्रणवदल्ले आर्थव : ग्रहिसबहम्ब भाववु हागॆयॆ : (३) उपाय विशेष परिग्रह द नर् - उपाय विष राद - 5 “सानुष्ठानव रु स्वीकरि सोणु, इदु मुन्दॆ सखण्ड नन. : द रि बरुत्तदॆ, (४) फल भूतशेष वृत्ति प्रार्थनॆयु - नार महान ऎम्बल्लि; चतुथि यिन्दलागलि, आकालद लुप्त च कुर्थियिन्दलगलि तोरिबरुव शेष भूतनिगॆ फलरूपवाद शेषवृत्ति ऎन्दरॆ कैर्यवन्नु माडुवॆनॆम्ब प्रार्थनॆयू, ई अर्थवु प्रणवदल्लि. तॆ बरुत्तदॆ, इवु ना तनक्कुप्पि रक्किरद (माल्-तनगॆ उण्टागुत्तदॆयादुदरिन्द, तन्नॆ________________
“आहं” शब्द तॆ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे आध्याहरिन्वयवागिरदॆन्न रैगळ् शूल्लुवङ्गळ्, शिल आचा अप्पोदुव प्रणवविवरण मान (१)* ममनाथय दयो स्महं” सकलं तद्धित वमाधव । इत्यादिगळिगॆ पडिये गुण प्रधान माग काट्ट वेणुगैयाले - अनुसन्धानमाडुव तन्नन्नु मुख्यवागि तोरिसबेकागिरुवदरिन्द, त्रितीयाक्षरक्कु - मूर नॆय अक्षरवाद मकारक्कॆ; विशेष पद नाग - विशेष्य पदवागि, अहं शब्द अध्याहरित्तु - अहं शब्दवन्नु अध्याहार माडिकॊं डरॆ, अन्वयवागिरदॆन्नु समञ्जसवाद अन्वयवागुत्तदॆन्दु शिल अचार्यगळ् - कॆलवु आचार्यरुगळु, शूल्लुवगळ् - हेळु वरु, वकारवाच्यनाद अहं " नानु अकारवाच्यनिगेनॆ शेषियु ऎन्दु अहम् ऎम्बुदन्नु अध्याहार माडिकॊण्डरॆ अनुसन्धानक्कॆ होगुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. मकारवन्नु विशेषणवन्नागियू आहम् ऎम्बुदन्नु विशेष्यवागियू भाविसतक्कदॆम्ब भाववु. आग मका रक्कॆ अर्थ हेगॆन्दरॆ ज्ञानस्वरूपनागि ज्ञानधर्मयुकनाद अहन्नानु ऎम्बदागि, सरि हिन्दॆ मकारार्थवन्नु व्यक्तपडिसुवागले “जीव मुन्नि टुकॊण्डु उत्तमान शेषत्तु आश्रितमान स यु उपलक्षक्किरदु मकारवु जीवनन्नु बोधिसुवागले उपलक्षण रूपदल्लि समस्त शेषभूतवाद अचित्तु मॊदलादवुगळन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु हेळिद्दरु, ईग वकारवन्नु अहम् ऎम्बुदक्कॆ विशे हणवागियू कॆलवरु भाविसुत्तारॆन्दु हेळिदुदरिन्द ई जीवात्मनि गेने सेरिद विशेषगळागि शेष भूतवागिरुवुवू कूड, उपलक्षण रीतियल्लि ई मकरदल्लि तोरिबरुत्तवॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. हागॆ उपदेशिसुवाग ऒन्दु निदर्शन मूलक तिळिसुत्तारॆ.अदु यावाग मकारवु ज्ञानस्वरूपनु ऎम्ब अर्थवागि अहम् ऎम्ब पद वन्नु विश्लेषिसुत्तदॆन्दु भाविसल्पट्टितो आग, प्रणव विवरणवाद “ममनाथयदयोसहं” ऎन्दु, इत्यादिगळिर् पडिये-इवे मॊदलादवुगळल्लि हेळिरुव हागॆ, ऎन्दरॆ ई जीवात्मनु परमात्मनिगॆ (n) 4. c. 92.________________
मूलमाधिकार… ३०७३ प्रधानानुवर्तिगळॆनिरन्यायत्ताले, तनक्कु शेषमान गुणादिगळु उपलक्षितळ्, शेषभूतनॆन्दु ई श्लोकदल्लि हेळिरुवदरिन्द उपलक्षणवागि ईतनिगॆ सेरिदवॆल्लवू परमात्मनिगॆ हेगॆ शेषभूतवो, अदे रीतियल्ले गुण ५४ प्रधानुवर्तिगळु” – “विशेषणगळु मुख्यवाद विशेष्यवन्नु हिम्बालिसिये इरुवुवु”, ऎच्चर न्यायत्तालॆ - ऎम्बुव न्यायद प्रकार, तनक्कु शेषमान - तनगॆ शेषवाद, गुणादिगळु - विशेषण गळू सह, उपलक्षितळ् - शेषभूतगळॆन्दु भाविसबहुदु. यावाग तानु शेषभूतनो हागॆये तनगॆ सेरिदवॆल्लवू परमात्म निगॆ शेषभूतवॆन्दु उपलक्षण रीत्या भाविसबहुदॆम्ब भाववु. ई “ममनाथ यद योग्य हं” ऎम्ब श्लोकक्कॆ विस्तरवागि हिन्दॆ साण्ण प्रपदनाधिकारदल्लि बरॆयल्पट्टिरुत्तदॆ. १०८३-२०८५नॆय पुट गळन्नु पराम्बरिसि, मम नाथ ऎम्ब पदगळल्ले तानु शेषभूत नॆम्ब अर्थवु सुव्यक्तवु. यदस्ति ऎम्बुदरिन्द तनगॆ शेषभूतग काद गुणविग्रहादिगळॆल्ला सण्णहवु. देहादिगळिन्द सेरिद्दरू अवुगळिगिन्त विलक्षणनॆन्दु योग्यहम् ऎम्बुदरिन्द हेळल्पट्टितु. तव माधव ऎम्बल्लि अकार उकारार्थगळु हेळल्पट्टवु. हेगॆं दरॆ तव ऎम्बुदरिन्द सर्वकारण भूतनागि, सर्वशेषियागि सर्व रक्षकनागि लक्ष्मीपतियागिरुव अकारार्थवु बोधितवु, माधव शब्द दिन्द अकारदल्लि आर्थवागि तोरुव लक्ष्मीपतित्ववु व्यक्तपडिसल्पट्टितु. आदुदरिन्दले ई श्लोकवु प्रणवनिवरण वॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. यद योहम् ऎम्ब प्रयोगगळिन्द आत्मा आत्मीय ऎल्लवू आतनिगे शेषभूतवॆन्दु इल्लि उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. ऎल्लवू आतन स्वं; आदुद रिन्द नम्म ऎल्लक्कू आतनु स्वामियु. यावाग आत्मनु शेषभूत नॆम्बुदु स्थापित, आतनिगॆ शेषभूतवाद ऎल्लवू शेषभूतगळे, इदु “गुणगळु प्रधानवन्नु अनुवर्तिसिवॆ” ऎम्ब न्यायद प्रकार सिद्धवॆन्दु उपपादिसिरुत्तारॆ. हीगॆ अहम् ऎम्ब इल्लद पदवन्नु अधा हारमाडिकॊण्डु तानू तनगॆ सेरिदवॆल्लवू आतनिगॆ शेषभूतवॆम्ब अनुसन्धानक्किन्त, इल्लद पदवन्नु अध्याहारमाडिकॊळ्ळद हागॆ मकारक्केने अह________________
३०७४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे वेरे शिलवाचारगळ अस्मच्छ ه ल् नं जनन त्रमान मकार ऎदुत्तु छन्दर प्रक्रियॆयाले पूत्तरभाग ङ्गळ लोपित्तु निन्निरदाय तृतीयाक्षरं ताने अहमर्थ काट्टगिरदॆ नं योजिस्सागळ, परवतावु क्कु आत्महनि समर्षिक विधिक्किर न्यासविद्यॆत यिले प्रणव नक्रमाग नोदुगैयाले इदु अनुष्क मर्थवू सेरिदुदागि, कष्ट पट्टु व्याकरण रीत्या उपपादिसबहुदु ऎन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसि, हीगॆ कॆलवु आचाररुगळ अभिप्राय वॆन्दु हेळुत्तारॆ- वेरॆ शिल आचारगळ् - बेरॆ कॆलवु आचा ररुगळु, “अस्म” च्छब्द ल् - अस्मत् ऎम्ब शब्ददल्लि व्यञ्जन मात्र मान - मध्यदल्लिरुव व्यञ्जन मात्रवाद मकारवन्नु, ऎडुत्तु निल्लिसिकॊण्डु, अकरिसि, छान्द सप्रक्रियॆयाले पू तर भागण्णलोपित्तु - बहळ छन्दसी ऎम्ब सूत्रवन्नु अनुसरिसि पूभाग मत्तु उत्तरभागगळन्नु लोपिसि, निम्मरदाय व’ ऎन्दु निल्लुत्तदॆयादुदरिन्द, ई तृतीयाक्षरन्ताने - हीगॆ ई मूरनॆय अक्षरवाद मकारवे, अहमर्थ - अस्वच्छदिन्द बन्द रूपवादुदरिन्द अहं नानु ऎंर्थवन्नु, काट्टुगिरदु - प्रदर्शिसुत्तदॆन्दे, योजि स्टर्गळ - वु तृत्तियन्नुण्टु माडि हेळुवरु. छान्दस प्रक्रियॆयिन्द पूरांशगळु अस्मत् ऎम्ब पददल्लि हेगॆ लोपिसतवॆ ऎम्बुदन्नु तिळियबेकादरॆ सार विवरणॆ यवर व्याख्यानवन्नु अवलोकिसबहुदु. हीगॆ अस्वच्छब्ददिन्द बन्दुदु ई मकारवु ऎन्दु भाविसिदरॆ, शेषत्ववेनो कॊडुत्तदॆ. आदरॆ जीवात्मनिगॆ सम्बन्धिसिद ज्ञानत, आनन्द, अमलत्व, मॊदलाद अर्थगळॆल्ला सिद्दि सुत्तवो ? ऎन्दरॆ तन्न आत्माविगॆ सस्यॆ भासमानत्व रूप प्रत्य" मॊदलादवुगळॆल्ला उण्टॆम्बुदु अर्थ वागि तोरुत्त दॆन्दु नॆळि, हीगॆ ई ऎरडुविध योजनॆगळल्लि ऎरड नॆय सलद योजनॆये क्रमवादुदॆन्दु तिळिसुदारॆ, परमा ता वुक्कु - परमात्मनिगॆ आत्महनि समर्पिक विधि न्यास विद्यॆयिले - आत्मावॆम्ब हविस्सन्नु समर्पिसतक्कद्दॆन्दु निधिसिरुव न्यासविद्यॆयल्लि, इदु ऎल्लि ? ऎन्दरॆ “ओ मित्यात्मानं युञ्जित, एत________________
मूलमाधिकारः ३०७५ यार्थ प्रकाशकमागैक्काग विदिले परावरात्म विषयमान वाचकांश मुपेक्षितवासाल्, प्रमाणानुसारशाले प्रथम कर मुद्देश कारक चॊल्लुगै यालु, मध्यमाक्षरम् अन्यार्थमागैयालुम्, पारिशेषत्ताले तृतीयाक्ष सम र्पणीयमान प्रत्यगात्म हक्काट्ट वेणियदाल्, इव्व करत्तुक्कु “अहं” ऎन्नु पॊरुळागै - मिगवु नुचितम्, b
महोपनिषदं, देवानां गुह्य यएवं वेद, ब्रह्म महिमानमापोति” ऎन्दु तैत्तरीयदल्लि हेळिरुव न्यासविद्यॆ यल्लि प्रणव ममाह ओदुगैयाले . प्रणववन्ने आत्म हविस्स मर्पण रूप मन्त्रवागि श्रुतियु उपदेशिसिरुवदरिन्दलू, इदु - ई प्रणव मन्त्रवु, अनयार्थ प्रकाशक मागै काग - प्रणवदिन्द ननगॆ तोरुव अर्थवु बरी शॆ ‘षत्व ज्ञानमा त्रवे ऎन्दल्लवॆ, अदु अनुषा नार्थवन्नू, अदु यावुदॆन्दरॆ ई जीवात्मरूर हविस्समर्पण रूप अनुष्ठानवन्नू प्रकाशपडिसुवद कागि, इदिले - ई प्रणदल्लि, परवरात्म विषयमानवाचकांशं परात्मनाद परम पुरुषनू अवरात्र आतनिगॆ शेषभ तन द जीवात्मनन्नु बोधिसुव अंशगळु, अपेक्षितमानाल् - आवश्यकवा गिद्द पक्षदल्लि, प्रमाणानुसारुत्ताले - ई मूरु अक्षरगळु याव यावुदन्नु बोधिसुत्तवॆ ऎम्ब प्रमाणवन्ननुसरिसि, प्रथ माक्षरं मॊदलनॆय अक्षरवाद अकारवु, उद्देशकारक - आत्म हविस्स दर्पणवु यार उद्देशवागि ऎन्दरॆ परतत्ववाद विष्णुवन्नु बोधि सुव पदवन्नु, चॊल्लुगैयाल् - हेळुवदरिन्दलू, मध्यमा सरम् अन्यार्थवागैयालुर्म - ई मध्यमाक्षरवु ई परतत्वव स्नागलि अवर तत्ववन्नागि बोधिसदॆ अवधारणार्थदिन्द अन्ययोग व्यवच्छेदवन्नु बोधिसुव अर्थवुळ्ळद्दागिरुवदरिन्दलू, पारिशेष बालॆ - हीगॆ अकार उकार बेरॆ अर्थगळुळ्ळवागि, मिक्किद्दु मकार वादुदरिन्द, तृतीयाक्षरं - ई मूरनॆय अक्षरवु, समर्पणी यमान सत्या गात्महविस्सॆ - समर्पिसलु योग्यवाद जीवातॆ हविस्सन्नु, काट्टवेण्णॆय ताल् - तोरिसबेकागिरुवदरिन्द, इद्द सत्तुक्कु - ई मकारक्कॆ, अहम् ऎन्नु पॊरुळागै - आ सम् ऎम्ब________________
३०७६, ~www. श्रीमद्रहस्यतयसारे आगैयाले यिरे भट्टर इडी wwwwwww प्रणवत्तु कु (१) * अकारार्था- दैव स्वमहम्” ऎन्न व्याख्यानम् पट्टित्तु. अर्थवॆन्दु ऎरडनॆय सल हेळिद आचार्यरुगळ अर्धवे, मिगवु मुचितं तुम्बा योग्यवादुदु. ई वाक्यद तात्पर्यवु इष्टे तैत्तरीय श्रुतियु “ओमित्यात्मानं युञ्जीक” ऎन्दु विधिसिरुवद रिन्द, ॐ ऎम्ब प्रणववु मकारवाच्य जीवनु अकार वाच्यनाद श्री मन्नारायणनिगॆ शेषभूतनु ऎम्ब ज्ञानबोधक मन्त्र मात्रवे अल्लवु, “ओमित्यात्मानं युञ्जीत” ऎन्दिरुवदरिन्द ॐ ऎम्बुदु शेषभूतवाद जीवात्मनॆम्ब हविस्सन्नु शेषियाद परमात्मनल्लि सम र्पिसुव मन्त्रवू ऎन्दे ऒप्पिकॊळ्ळतक्कद्दागिरुत्तदॆ. अदुदरिन्द, ई मन्त्रदल्लि उद्देश देवतॆयाद परमात्मावू, समर्पणॆगॆ अर्ह- वाद जीवात्म हविस्साद तानू, हीगॆ ऎरडू, ॐ ऎम्ब प्रणवदल्लिर बेकु. आकारवु उद्देश देवता वाचकवाद पदवु ; उकारवु ई ऎरड अर्थवू अल्लदॆ अन्ययोगव्यवच्छेदवन्नु बोधिसुव अवधा रणवायितु ; इन्नु मिक्किदुदु मकारवु ऒन्दे, अदु सत्यगात वाद तन्नन्ने अवश्य बोधिसले बेकॆन्दु भाविसि, अहम् ऎम्ब अर्थ वुळ्ळदु, ऎन्दु तीर्मानिसुवदे तुम्बा उचितवाद अर्थवॆम्बभानवु, “ॐ” इत्यात्मानं युञ्जीत - नीनु निन्न आत्मावन्नु ॐ ऎन्दु हेळि परमात्मनल्लि सवर्पिसतक्कद्दु, ऎम्बुदु मन्त्रवादुदरिन्द ॐ ऎम्बुदर अर्थवु नानु अकार वाच्यनाद निनगे शेषभूतनादु दरिन्द निनगेने सवर्पिसिरुत्तेनॆ” ऎन्दे आगबेकॆम्ब तात्परवु मुन्दॆ इदु नादमूलक कल्पिसिद अर्थवल्लवु. हिरियरागि अभि युक्तराद श्री पराशर, भट्टर अर्थवादुदरिन्द साम्प्रदायकवागि बन्दुदु, आदुदरिन्द ई आर्थवु परमग्राह्यवॆन्दु अवर दिव्य सूक्ति यन्नु उदाहरिसुत्तारॆ-आगैयालेयिरॆ - हीगॆ मक रक्कॆ समर णीय हविस्सिन रूपदल्लि अहम् ऎम्बर्थवे तुम्बा उचितवादुदरिन्द ल्लवे, भट्टर् - श्री पराशर भट्टरु, इष्टु तप्रण मत्तु क्क - ई मूलमाद प्रणवक्कॆ, अकारार्थादैव स्वमह, अहं - नानु अकारार्थाव - आकार वाचनाद श्री महा विष्णु विने, स्व- (१) अष्ट श्लोकी ३,________________
मूलमाधि कारु ३०७७ शेषभूतनु, आतन स्वत्तु ऎम्ब भाववु” ऎन्न - ऎन्दु, व्याख्यानं पण्णॆत्तु - व्याख्यानवु माडल्पट्टिदुदु. ई पूरा श्लोकवु यावु दॆन्दरॆ आकारार्था दैव स्वमह मथमह्यं न निवहा नराणां नित्याना मयनमिति नारायण पदम् । यमै हा S S कालं सकलमपि सत्र सकलासवा स्वाविशु र म सहज कृर विधयः ॥ ” ई अष्ट श्लोकिय प्रथम श्लोकद उत्तरार्ध वाद “उकारोzननार्ह नियमय सम्बन्ध मनयोग्य यासास्ताता प्रणवमिव मर्थं समडिश” ऎम्बुदरिन्द मकारवाच्यनु अकार वाच्यनिगे शेषभूतनॆन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. आदरॆ ई श्लोकदल्लि “ अहम् ऎम्बर्थवु बोधितवागुवदरिन्द ई नारा -यण शब्दार्थवन्नु उपदेशिसुव ई श्लोकवन्नु इल्लि श्री देशिकरवरु उदाहरिसिरुत्तारॆ. इदर. अर्थवेनॆन्दरॆ-अहं - मकारवाच नाद नानु, अकरार्थाव आकारवाच्यनाद श्रियः पतिगेने अन व्यार्ह शेषभूतनु. इदे प्रणवार्थद अनुवादवु, इल्लि कॆलवु अचररुगळु, ई अहं - शब्दवु अस्मच्छब्दद मुख्य प्यञ्जनवाद म कारदिन्द शाब्दवागिये तोरिबरुत्तदॆम्बुदक्कागि उदाहृतवु, अहं महून्न - ननगॆ शेषभूतनु नानल्लवु, इदु नमः ऎम्ब सखण्ड नमस्सिनार्थवु मुन्दॆ नारायणाय ऎम्ब पदद अर्थवन्नु बोधि ‘सुत्तारॆ, इदु प्रकृतक्कॆ बेकागिल्लवु, मुन्दॆ बेकागुत्तदॆ. मुन्दॆ नमशब्दार्थवु उपदेशिसल्पडुत्तदॆ ; नमश्यब्ददिन्द तानु तनगॆ शेषभूतनल्लवु, परमात्मनिगेने शेषनु. इदुवरॆगू प्रणवार्थवु समग्रवागि उपदेशिसल्पट्टितु. मुन्दक्कॆ मूलमाद ऎरडनॆय पदवाद नम शब्दक्कॆ अर्थवन्नु बरॆयुत्तारॆ. नमः ऎम्ब शब्दवन्नु अखण्डवागियू सखण्डना गियू भाविसबहुदु. सखण्डवादाग न मति ऎम्बदागि मन ऎन्दर्थ हेळबहुदु. आ सन्दर्भदल्ल, म कारवु जीवात्म पर ऎन्दू,मः ऎम्ब पदवु. षक वचनवॆन्दु भाविसिदरॆ मव ऎन्दा गुत्तदॆ, नमः ऎम्बुदरिन्द नमम ऎन्दर्थवागि, नन्नदल्लवु ऎम्बर्थ उण्टागुत्तदॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ, हीगॆ अर्थमाडुवदरिन्द ओं नमः ऎम्ब ऎरडु पदगळिन्द तोरुव अर्थवेनॆन्दरॆ ज्ञान________________
६०७८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे अथ नमश्यब्दार्थः ; नमसा स्वशेषत्व निषेदः इप्पडिये नमस्सिल् मकारं मत्तॊरु प्रकारत्ताले प्रत्यगात्मावै चॆल्लुगिरदु. इदु षष्ठि विभक्तन्तमागैया ल म, नकारं निषेध चॆल्लुगै यालु, “नमन” ऎन्नदायित्तु. e त्मानन्दवलत्त्वगळिन्द परिशुद्धनागिरुव सहज शेषनाद नानु लक्ष्मि विशिष्टनागि जगत्कारणनागि जगद्रक्षकनागि सर्वशेषियागिरुव परमात्मनिगेने समर्पणीयने विना, नानु ननगल्लवु” ऎम्बर्थ वॆन्दु मुन्दॆ उपदेशिसुत्तारॆ-इप्पडिये - प्रणवद मकारवु हेगॆ अहमर्थवुळ्ळ प्रत्यगात्मनन्नु बोधिसुत्तदो हागॆये, नम्म स्पिल् - मूलमन्त्रद ऎरडनॆय पदवाद नमश्यब्ददल्लि, मून तरु प्रकारत्तालॆ - हिन्दॆ नावु उपपादिसि हेळिदवरु प्रकारग ळल्लि यावुदादरू ऒन्दु विधदिन्द, प्रत्य गात्मा - अहम् ऎन्दु तनगॆ ताने तोरुव शक्तियुळ्ळ जीवात्मनन्नु चॆल्ल गिरदु - बोधि सुत्तदॆ. मेलॆ हेळिद मूरु प्रकारगळु यावुवॆम्बुदन्नु ज्ञा सुवॆवु. (१) मकारवु जात्येकवचनवॆन्दु अदरल्लि तानू अन्तर्गत नॆन्दु विसणवु, (२) अहं ( अय्याहारदिन्द मकारव अहं : बुदक्कॆ विशेषणवॆन्दु विसो .इवु, (३) आ त् श द पूर- : लो गळिन्द म् ऎम्ब व्यञ्जन निन्तितॆन्दु ं विस् हीगॆ नुतॆरु प्रकारत्ताले ई म विध योज यल्लि वॆ. दादरू ऒन्दन्नु अकरिसिदरू प्रत्यगात्मवे हेळु नं सिद्धि सुत्तवॆम्ब नाववु, हीगादनन्तर, नमः ऎम्बुदन्नु र्स च नमस्सागि भाविसि ऎरडु पदगळादरॆ न, मः ऎन्दायितु. म् ऎम्ब प्रत्यगात्मनन्नु बोधिसुव प्रथमान्तपदवु, इदर षष्टियु ऎन्दागुत्तदॆ. इदु अस्वच्छब्दद षष्टर्थवुळ्ळदादुदरिन्द नव व ऎन्दर्थवुळ्ळद्दायितु. आग अर्थवेनॆन्दरॆ- ई शेषभूतनाद : न अकारवाच्यनाद शेषिगॆ विन्या, ननगल्लवु ऎम्बर्थवु तोरिबरुत्तदॆ. दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. इदु - ई नमः ऎम्बल्लिरुव म ऎम्ब प व, षष्ठि विभक्यन्त मायालुवर् – पद्मविभ प्रत्यय वन्नु हॊन्दिरुवदरिन्दलू, नकारन निषेध चॆल्लुगै________________
(२१) मूलमाधिकार; d ३०७९ निषेधल् आद रातिशयं तोत्तुगैक्काग “नज्” मुन्ने किडिक्कि रदु ; इदु (१) “दृष्टा सीता” ऎन्नु माप्पोले यिरुक्किरदु. यालुम् - नकारवु निषेधार्थवन्नु हेळुवदरिन्दलू, नमः ऎन्दरॆ नम्मव ऎन्नुदायित्तु - ननगॆ सम्बन्धिसिदुदल्लवॆन्दु हेळिदं तायितु. श्री यामुनमुनिगळु “मम नाथयदयोहं सकलं तद्दि तवैव माधव’ (सो, ५३) ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ नन्न आत्मवू निन्नदे विना ननगॆ सम्बन्धिसिदुदल्लवु, निनगेने शेष भूतवादुदु ऎम्ब भाववु. श्री नवाळ्वारवर “ऎनदावियु मुनदे” ऎन्दु हागॆये हेळिरुत्तारॆ आगलि, ई जीवात्मा तन्नदल्लवु ऎम्ब अभिप्राय उण्टाग बेकादरॆ मनन ऎन्दु अर्थ बरुवदक्कागि मः न ऎन्दल्लवे मन्त्रवु हेळतक्कद्दु, नमः ऎन्दु हेळलु कारणवेनॆन्दरॆ, इदक्कॆ उत्तरवन्नु ऒन्दु दृष्टान्तमुखेन तिळिसुत्तारॆ. निषेधल् - पर मात्मन स्वत्ताद ई जीवात्मनु तन्न स्वत्तल्लवॆन्दु निषेधिसि हेळुवद रल्लि, आदरातिशयन्तोत्तुगैक्काग आदरातिशयवन्नु व्यक्तपडिसुवद क्कागि, नज्-न ऎम्ब पदवु, मन्नॆ किडकिक्किरदु - मः ऎम्बुदक्कॆ मुन्दॆ इरुत्तदॆ. इदु हीगॆ हेळिरुवदु, “दृष्टा सीता” ऎन्नु माप्पोलॆ - काणल्पट्टळु सीतॆयु, ऎन्दु आञ्जनेयनु हेगॆ आद रातिशयदिन्द श्रीरामनिगॆ अरिकॆ माडिकॊण्डरो हागॆ, इरुक्किरदु- इरुत्तदॆ. प्राज्ञनाद आञ्जनेयनु सीतादृष्टा ऎन्दु हेळिदॆ, दृष्टा सीता ऎन्दु हेगॆ आदरातिशयदिन्द खेदवन्नु हॊन्दिरुव श्रीरामनिगॆ तिळिसिदनो, हागॆये प्राज्ञनाद प्रसन्ननिगॆ ई आत्मवु तन्नदल्लवॆन्दु निषेधिसि हेळुवदु मुख्यवागि न ऎम्ब पदवनु मॊदलु हेळि, अनन्तर मः ऎम्ब पदवन्नु हेळितु ऎम्ब भाववु. सीता दृष्टा ऎन्दु हेळलुपक्रमिसि, सीता ऎन्दु हेळिदरॆ, सीतॆयु एनादळो ऎम्ब कातरवु पूरा केळुववरिगू उण्टागबहुदु. 3 गॆये इल्लियू कूड मः ऎन्दरॆ मन ऎन्दु मॊदलु हेळिदरॆ, ई आत्मानन्नदे ऎन्देनादरू हेळल्पडुत्तदो ऎम्ब सन्देहबारदिरु वदक्कागि ऎन्दादरू आगबहुदु. ई आर्थक्किन्त आञ्जनेयनु हेगॆ (१) रामा, बा.१. ७८ मत्तु सुन्दर.________________
३०८० श्री मद्र हस्य त्रयसारे इवकारल् षष्टियानदु सम्बन्ध सामा न्यमुखत्ताले विवक्षिक्किरदु. उचित सम्बन्ध विशेष इव्व भिप्रायालेयिरे भट्टरुम्, (२) अथमह्यन्न” तन्न आदरातिशय प्रदर्शनक्कागि हेगॆ दृष्टा सीता ऎन्दु हेळिदनो, हागॆये इल्लिय आत्मसमर्पणॆयन्नु माडुव क्षेत्रज्ञन आदराति शयवन्नु प्रदर्शिसुत्तदॆन्दु भाविसुवदे युकवादुदु. एकॆन्दरॆ सर्वज्ञनाद सश्वरनिगॆ भयवागलि शावागलि उण्टागुवदक्कॆ कारणविल्लवष्टे. हिन्दॆ नमः ऎम्बल्लिन मः ऎम्बुदु षष्ठि विभक्ति ऎन्दु हेळि - दरु ऎन्तह षष्ठि विभक्ति यॆम्बुदन्नु ई मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसु त्तारॆ.-इम्म कारल् - ई मकारद, षष्टियानम -षष्ठि या दुदु, सम्बन्ध सामान्य मुखत्तले - सम्बन्ध सामान्य षष्ठिय मूलक, उचित सम्बन्ध विशेष - तनगॆ योग्यवाद सम्बन्ध वन्नु, विवक्षिक्किरदु - उपदेशिसुत्तदॆ. याव सम्बन्धवन्नु उप देशिसुत्तदॆ ? ऎन्दरॆ, तानु परमात्मनिगे श षभूतनॆम्ब शेषि शेष सम्बन्धवन्नु बोधिसुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. इदरिन्द परमात्मने तनगॆ स्वामियु, तानु आतन स्व, हीगॆ स्वस्वावि, भाव सम्बन्धवु. “स्वत्वमात्मनि सञ्जातं स्वामित्वं ब्रह्मणिस्थितम्” ऎम्बुदु इल्लि अनु सन्धेयवु ; इदरिन्द आतने तनगॆ रक्षकनु, तानु रक्ष वस्तुवु ऎम्ब रक्षक रक्ष, सम्बन्धवु इल्लि तोरिबरुत्तदॆ. मुन्दॆ ई सम्बन्धवन्ने मनस्सिनल्लिट्टु श्री पराशर बट्टरु ई नमः ऎम्बुदर अर्थवागि “ अथ महं न’ऎन्दु हेळिरुत्तारॆन्दु तिळि सुत्तारॆ. इव्व भिप्रायत्तालॆयिरे - नमः ऎम्ब पदवु न, म ऎन्दागि नम्म रु ऎम्बर्थवुळ्ळदु ऎम्बुव अभिप्रायदिन्दले, भट्ट रुम - श्री पराशर भट्टरू, अथ - अनन्तर, आकारार्थायव स्वमह’ ऎन्दु प्रणवार्थवन्नु बोधिसिद नन्तर, मह्यन्न ननगॆ स्कर नानल्लवॆन्दु, नमः ऎम्बुदर अर्थवागि, ऎन्नदु - ऎन्दु हेळि दुदु. ई अतिय वि क ( कवु यावुदॆन्द (२) अष्ट श्लोकि ३,________________
मूलमाधिकारः *अकारार्थादैव स्वमह मथमहूं न निवहा । नराणां नित्याना मयन मिति नारायण पदम् । य माहा कालं सकल मपि सत्र सकला । स्ववस्था स्वाविसुव सहजक्कॆ ज्वर विधयः ॥ ३ ॥ ३०८१ अहं - सहजदासभूतनाद नानु आकारार्थान - अकार वाच्यनाद श्रीयःपतिगेने ; (इदु प्रणवार्थव) अथ - अनन्तर, अहं. अन्तह शेष भूतनाद नानु, मह्यन्न - ननगल्लवु, आदुदरिन्द शेषिगागि अवनिगॆ कैर माडुवदक्कागिये इरुवदु ऎम्ब भाववु (सखण्ड नवश्य बार्थवु मुन्दॆ नारायण पदार्थ वन्नु हेळुत्तारॆ. नराणाम् ऎन्दरॆ नाशरहितवागि नित्यवागिरुव ज्ञानानन्दामलत्व शक्तादिगळु, वात्सल्य शक्तादिगळु, वात्सल्य सौशील्यादि ऎल्ला कल्याण गुणगळू, दिव्य वट्गळ विग्रहवू, कानिसौकुमारादिगळू, दिव्य भूषण दिव्यायुधगळू, दिव्य महिषिगळू, छत्र चामरादि भोगोपकरणगळू, द्वारपालकादिगणगळू, नित्यरू, मुक्तरादि यागि बद्धजीवात्मरू, मूल प्रकृति, काल इवॆल्ला नित्यवादवु गळु, इन्तह समूहक्कॆल्ला अयनम् ऎन्दरॆ प्रात्य, प्रासक अधारनु (नारायण शब्दक्कॆ तत्पुरुष समासदिन्द बरुव अर्थवु अथवा ई नारगळॆल्ला यारिगॆ आधारवो आतनु. (इदु बहुहि अर्थवु; इदरिन्द अन्तरामित्व सौलभ्यगळु हेळल्पट्टवु. अ - इन्तह नारायणनिगॆ, सकलङ्कालं - ऎल्ला कालदल्लू, सत्र - ऎल्ला कालदल्ल, सकलास) अवस्थासु - समस्त आवस्थॆगळल्ल, मन - स्वरूप ज्ञानवन्नु हॊन्दिद नन्न, सहजकैङ्क विधय सहजवागि दासभूतनाद किङ्करनु माडतक्क कॊङ्करा नुषानुगळु, आविस्यति- अविद्याकादि सत्व प्रति सम्बन्धकगळू तॊलगुवदर मूलक आविर्भविसु इदु नारायणाय ऎम्बल्लिरुव चतुर्थि विभक्तिय अर्थवु. यावाग परमात्मनिगॆ ईतनु शेषभूतने विना इन्नु यारिगू इल्लवॆम्बुदु प्रणवद उकारदिन्दले द्योतितवो, आ अर्थवे इल्लि ई नमश्यब्दद मूलकवू द्योतितवु. हेगॆन्दरॆ, मन ननगू कूड नानल्लवु ऎन्दु यावाग आयितो, नन्न हागॆ इरुव इतररिगल्ल वॆम्बुदु हेळिदन्तॆयायितु. मुन्दॆ प्रणववे मूरु वेदद सार भागवु, अन्तह प्रणवदल्ल________________
३०८२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ऎन्न दु, वाक्यळु वधारणत्तिले तात्सर कॊळ्ळुगॆ उचित मा गैयाले इप्पणव मध्य माक्षरसिद्ध मान तात्परार्थ तॊडॆ उरुवायि सुक्कि ऎन्ननस्सिल् पॊरुळे सलुव सारवॆन्नुविडम् (३) दृरसभवेन्मुत्तु प्रक्षरं ब्रह्मशाश्वतव । म मेति दक्षर मृत्यु र ममे तिच शाश्व तम्" इत्यादिगळिले कॊल्ल स्पट्टदु. (४) “सत्वं जिक्क मृतु सारतमवादुदु, प्रणवद मध्यमाक्षरवु ऎन्दु हेळुत्तारॆ; एकॆन्दरॆ ई उकारवु अन्यशेषत्ववन्नु निषेधिसि हेळुवदरिन्द, सारतमनॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळलु अभ्यरविल्लवॆम्ब भाववु वाक्यङ्गळुक्कु - वाक्य गळिगॆ, अवधारणत्तिले तात्परङ्कॊळ्ळुगॆ - स वाक्यवू साव सत्व 3 धारणवु ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, अवधारणद मूलक, तात्पर वन्नु अकरिसुवदु, उचितवागैयालॆ - योगवादुदरिन्द, इप्पणवले - ई प्रणवदल्लि, मध्यमाक्षरसिद मान - म माक्षरवाद उकारदिन्द तोरिबरुव, तात्पय्यडॆ - इतररिगॆ शेषभूतनल्लवॆम्ब अन्ययोग व्यवच्छेदरूप तात्परार्थदॊन्दिगॆ उरुपायिरुक्किर - अदक्कनुसारवाद शेषत्व सम्बन्धवन्नु तोरि सुव, इन्न मस्सितॆ - ई नमस्सॆम्ब पददल्लि तोरुव, पॊरुळ - विशे षार्थवे, सत्व लं सारवन्नु मिडम् - ऎल्लादक्किन्त सारभूत वादुदु ऎन्दरॆ सारतनवादुदु ऎम्बुदक्कॆ प्रमाणवागि, (३) “द्व क्ष रस्तु - ऎरडक्षरवादरॆ, मृत - जरा मरणगळन्नुण्टु माडुव संसार बन्धवु ; त्क्षरं - मूरु अक्षर वादरो, ब्रह्मशाश्व तम् - शाश्वतवाद परब्रह्म प्राप्तियन्नुण्टु माडतक्कद्दु. ऎरडक्षर मूरक्षरगळु यावुवॆ दरॆ हेळुत्तारॆ मतिद करोमत्यु- “मव” ऎम्बॆरडक्षरवु संसार बन्धवन्नुण्टु माडुवन्ताद्दु ; नममेति च शाश्वतव - नम्मव ऎन्दरॆ नन्नदल्लवु ऎम्ब मूर करवु, ऎल्ला परमात्मनदे ऎन्दु हेळुव “ननुम” अहङ्कार ममकारगळन्नु दूरीकरिसुव मूरु अक्षरवु, शाश्वतव - शाश्वत पदवन्नुण्टुमाडुवन्ताद्दु.” इदु सहदेवनु तम्म अण्णनाद युधिष्टिरनिगॆ हेळुव वाक्यवु. हागॆये गीतॆयल्लि “अहं (३) भार, शान्वि १३, ४. S________________
मूलमाधिकारः ३०८३ हद मार्जनं ब्रह्मणः पदम् । एतार्न ज्ञानविषयः किं प्रलापः करिष्यति । ” ऎणर कक्कु इन्नमनस्सिल् पॊरुळिले प्राधान्यन तात्परम्. 66 इष्ट नमम ऎच्चरदु ऎसै ऎन्निल् ? प्रणवत्तिल् तृती कारं बलं दर्पं कामं क्रोधं परिग्रहम् । विमुच्य निवु श्यान्तो ब्रह्मभूयाय कल्पते” ऎम्बल्लि हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ. (गी १८, ५३) इत्यादिगळिले - इवे मॊदलाद प्रमाण गळल्लि, कॊल्लपट्टिदु - हेळल्पट्टितु. इल्लि आदि पदवु ई अभिप्राय वुळ्ळ इतर प्रमाणगळन्नु बोधिसुत्तदॆ. अन्तह इन्नॊन्दु प्रमा णवन्ने तावे उदाहरिसुत्तारॆ-(४) इदु भीष्मरु युधिष्ठिरनिगॆ हेळुव वाक्यवु, “सत्वं जिक्कं - जिक्कम् ऎम्बुदु आर्जव वल्लदुदु, आदुदरिन्द अहङ्कार ममकारदिन्द प्राप्तवागुव समस्तवाद कौटि ल्यवू, मृत्यु पदं - संसार प्राप्तिगॆ कारणवु, अर्जनं, अहं कार ममकार निवृत्तियु, ब्रह्मणः पदम् - परब्रह्म प्राप्तिगॆ साधन भूतवादुदु, ज्ञानविषयः - प्राज्ञनु मुख्यवागि तिळिय तक्क विषयवु, एतार्वा - इष्टु मात्रवे ; प्रलापः - मिक्क हरटॆ ऎल्ला, किङ्करिष्यति - एनन्नु साधिसि कॊट्टितु ? बरी निष्पलवादुदु ऎम्ब भाववु.” ऎरकत्तुक्कुम् - ऎम्ब श्लोकक्कू सह इन्न मस्सिल् पॊरुळिले – ईग नावु हेळिद नमस्सिनल्लिरुव अर्थवे प्राधान्यन तात्परम् - मुख्यवाद तात्सरवु ; मिक्क अर्थगळन्नुळ्ळ दागियू उपपादिसि हेळबहुदु. प्रधानवाद अर्थवु, अन्यशेषि त्ववन्नु निराकरिसि परमात्म शसित्ववन्नु साधिसुव अर्थवे ऎम्ब भाववु.
नमः ऎन्दरॆ नमव ऎम्बर्थवेनो उण्टागुवदु सहजवे सरि, आदरॆ यावुदु नमम? ऎम्बुदक्कॆ करपदवे इल्लवे ऎन्दरॆ प्रणव दल्लिरुव मकारद अनुषङ्गविरुवदरिन्द ऎन्दरॆ हत्तिर सम्बन्धविरुवद रिन्द, आ पदवाद प्रत्यगात्मनन्ने अनुषङ्गिकवागि इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु ऎन्दु समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ इष्टु ई स्थळदल्लि नमम - नन्न दल्लवु, ऎरदु ऎन्दु हेळल्पट्टिदु. ऎद्यॆ ऎन्निल् - यावुदन्नु (४) भार, शा, ७९, २१________________
३८८४ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे याक्षरक्कॆ अनुषङ्गित्तु नानॆनन्नुरिये नल्ले नॆन दायितु. अध्याहारत्ति राटिल् अनुषङ्ग मुचित मनु मिडु अनु पङ्गाधिकरण सिद्धम, ऎन्दरॆ ? प्रणवल् - प्रणवदल्लिरुव, तृतीयाक्षर-मूरनॆय अक्षरवाद मकारवन्ने, अनुषङ्गित्तु - हत्तिरविरुव पदवादुदरिन्द अदन्नु सम्बन्धिसिकॊण्डु, ऎन्दरॆ अदन्नु आकर्षिसि, नानॆन कुरिय नल्ले नॆनदान्तु, नानॆनु - नानु ननगॆ, उरियो - अन्त रङ्गनु ऎन्दरॆ शेषभूतनु, अल्लेनॆ नद्रायु + अल्लवु ऎन्दु अल्लेनाय्तु . हेळिदन्तायितु. हिन्दॆ प्रणवार्थवन्नु विवरिसुवाग मकारक्कॆ स्मात समरणा र्थवु उण्टागुवदक्कागि अहम् ऎम्ब पदवन्नु कॆलवु आचाररु अध्या हारमाडि अहमर्थवन्नु बोधिसिदरु ऎन्दु हेळल्पट्ट तल्ला; हागॆये इल्लियू सह, अहं नमव ऎन्दर्थ माडबहुदल्ला ऎन्दरॆ अनुषण्णदिन्दले आ अर्थवु उण्टागुवाग अध्याहारवु बेकागिल्ल वॆन्दु हेळलु हॊरटु, अनुषङ्गाधि करणदल्लि अध्याहारक्किन्त अनुषं गवे उचितवु ऎन्दु हेळुवदरिन्द, अनुषङ्गदिन्द हिन्दॆ अथवा मुन्दॆ हत्तिरदल्ले प्रयोगिसिरुव पदवन्नु सेरिसि कॊण्डु अर्ध माडुव ई ऎरडनॆय क्रमवे साधुवादुदु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. अध्याहारब्याटल् - अध्याहारमाडि अर्थ माडुवदक्किन्त अनु षङ्गं - हत्तिर प्रयोगिसिरुव पदवन्निट्टुकॊण्डु अर्थ माडुवदु, उचितमनु मिडव - साधुवादुदु ऎम्बुव सन्दर्भवु अनुषं गाधिकरण सिद्द म् - पू मामांसॆय अनुषङ्गाधिकरणदल्लि स्थापि तवु. इदक्कॆ निदर्शनवु हेगॆन्दरॆ- चितिस्ता पुनातु ; वाकृति स्वापुनातु ; देवस्त्रापु नादोणपवित्रेण” ऎम्बल्लि अच्चि द्रोण पवित्रेण ऎ :बुदु, मूरनॆय वाक्यदल्लि अनुषङ्गविरुवदरिन्द मॊदलु ऎरडु वाक्यगळल्लि इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु हेगो, हागॆये इल्लियू ऎम्ब भाववु; इन्नॊन्दु उदारणॆयन्नु सार विवरणॆ यवरु कॊट्टिरुत्तारॆ; पराम्बरिसबहुदु. प्रणवदल्ले वकारक्कॆ मूरनॆय योजनॆयल्लि अस्मत् ऎम्ब शब्दद पूापर लोपदिन्द प्राप्तवागुव ऎम्बुदरिन्द, अकार________________
मूलमाधि कारः ३०८५ ‘इट्टु “नममाहं, ऎनु विशेषिक्कॆ याले की अन्य शेष क्कळिर मध्यमाक्षरं गोबलीवर्द न्याय ताले स्वव्यतिरिक्त विषयम्, वाच्यनाद श्रीयः पतियागि जगत्कारणवागि सरक्षकनागि सत्वशेषि यागिरुववनिगेने मकारवाच्यनागि ज्ञानानन्द त्यामलत्वगळुळ्ळव नागि सहज शेषभूतनाद नानु ऎम्बर्थवु तोरिबरुवाग, आ अर्थ वन्ने पुनः नम शबदिन्दलू हेळिदरॆ पुनरुक्ति दोष उण्टागुव दिल्लवॆ ? ऎन्दरॆ प्रणवदल्लि स्वव्यतिरिक्त अन्यशेषत्व निषेध मात्र वॆन्दू, नमः ऎम्बल्लि “शेषत्व निषेध वॆन्दू, गोबलिवर्द न्याय दिन्द हेळि पुनरुक्ति दोष निवारणॆयन्नु माडबहुदॆन्दु हेळु शारॆ.-इ - ई नमः ऎम्ब शब्दार्थदल्लि “नममाहं” ऎन्नु विशेषियाले - प्रणव मकारद अनुषब्ददिन्द उण्टागुव “नानु ननगागि अल्लवु” ऎन्दु विशेषार्थवन्नु हेळुवदरिन्द कीळ - हिन्दॆ, अन्य शेष कळिक्किर मध माक्षरम् - इतररिगॆ शेषभूतनल्लवॆन्दु निषेधिसि हेळुव अवधारणार्थवुळ्ळद्दागि अन्य योगावच्छेदकवाद ई ऎम्ब प्रणवदमध्यमाक्षरवु, गोबलीवर न्याय शाले-गोबलिवरन्यायदिन्द, स्वव्यतिरिक्त विषयव- तनगॆ ल्लदॆ इतररिगॆ शेष विषयवादुदॆन्दु भाविसबहुदु. गोबली वर्द न्यायदल्लि गो शब्दवु गो जातियन्नु बोधिसुवदरिन्द गोवु मत्तु ऎत्तु ऎरडू गो शब्ददल्लि अन्तर्गतवु; बलिवर्द ऎन्दरॆ ऎत्तिगॆ हॆसरु गामानय बलिवर्दमानय, ऎन्दरॆ गोवन्नु तॆगॆदु कॊण्डु बा, ऎत्तन्नू तॆगॆदुकॊण्डु बा ऎम्ब उक्तियल्लि गो शब्दवु गोविगू ऎत्तिगू ऎरडक्कू अर्थवादरू बलिवर्दमानय ऎत्तन्नु तॆगॆदुकॊण्डु बा ऎन्दु विश्लेषिसि हेळिरुवदरिन्द, गो शब्दक्कॆ आकळॆन्दु मात्रवे अर्थ हेळतक्कदागिरुत्तदॆ. इदक्कॆ गोबली वर्दन्यायवॆम्ब हॆसरु हागॆये इल्लियू प्रणवद मकार वाच्यनु आकारवाच्यनिगेने ऎन्दु मध्य माक्षरवु व्यवच्छेदिसि हेळु वाग सरजीवात्मर, हागॆये तानू सह अकार वाच्यनिगॆ शेष भूतरु इतररिगॆ अल्लवॆम्बर्थ उण्टादरू, नव शब्दार्थवु नन्न माहम् ऎम्बुदरिन्द तानु तनगॆ शेषनवु परमात्मनिगेने ऎन्दु________________
(" ३०८६ श्रीमद्र हस्यतयसारे नमसः स्वशेष निषेधात’ स्वशेषित्व निषेधोपि सिद्धते. अहं नमद.” ऎर वाक्यत्ताले र्श स्वरूपमुं तन कुरि इल्ला मैयाले, गुणङ्गळ् प्रधानानुवरिगळॆर पडिये विशेषिसि हेळिरुवदरिन्द, हिन्दिन प्रणवद ई कारदिन्द तन्न हागॆ इतर जीवात्मरू परमात्मनिगे शेषभूतरे विना इतररिगॆ अल्लवॆन्दे अर्थ माडतक्कद्दॆम्ब तात्परवु. मॊदलिन प्रणवार्थदल्लि इतर जीवात्मरू तानू इब्बरु हेळल्पट्टिद्दगू, नमः ऎम्बल्लि तानु मात्र विश्लेषिसि हेळल्पट्टिरुवदरिन्द, प्रणवदल्लि तानल्लदॆ इतररु मात्र हेळल्पट्ट रॆन्दु भाविसतक्कद्दॆम्ब भाववु. नमः ऎम्बुवदरिन्द, तनगॆ तानु शेष भूतनल्लवॆन्दु इष्टु मात्र व्यवच्छेदिसि हेळितॆन्दु भाविसतक्कद्दॆम्ब तात्परवु. नमस्सिगॆ स्वशेषत्व निषेधिसुव अर्थविरुवदरिन्द स्वशे षित्व निषेधवू उण्टागुत्तदॆ. आगलि ई ऎरडु अर्थगळु प्रणवदल्ले सिद्धिसुवाग गोलीवर्द न्यायवन्ननुसरिसि नमः ऎम्बल्लि नमवा हम् ऎम्ब विशेषार्थवु तोरिबरुत्तदॆ ऎन्दु उपपादिसि एकॆ हेळबेकु ? अदरिन्दागतक्क प्रयोजनवेनु ? ऎन्दरॆ महत्ताद प्रयोजनउण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ. अहङ्कार ममकारगळु तॊलगुवदक्कॆ साधनभूतवॆन्दु उपदेशिसु तारॆ; यावाग तनगॆ तानु शेषभूतनल्लवु, परमात्मनिगॆ शेष भूतनु ऎन्दायितो, तनगॆ शेषभूतवागिरुव देहवू, तन्न गुण गळू तनगॆ सेरिद कळत्र सुत क्षेत्रादि समस्तगळू सह स्वावि नियम नानुसार तनगॆ कॆलवु काल शेषभूतवागिद्दरू, अवॆल्लवू सरस्वामिगॆ शेषभूतवे विना, तनगॆ सेरिदवु यावुवू इल्लवु ऎम्ब अनुसन्धा नवु उण्टागुत्तदॆ. अ ह कार ममकारगळु अदरिन्द तॊलगुत्तवॆ. इदु महत्ताद प्रयोजनवॆन्दु हेळुत्तारॆ-अहं नमम” ऎर वाक्यताले - “नानु नन्न वनल्लवु” ऎम्बुव वाक्यदिन्द, र्त स्वरूप मुव - तन्न स्वरूपवू सह, तनक्कुरित्तल्ला मैयाले - तनगॆ सम्बन्धिसिद्दल्लवादुदरिन्द गुणङ्गळ प्रधानानुवरिगळॆर पडिय विशेषणगळु विशेष्यवन्नु अनुवरिसि कॊण्डिरुवुवु ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, वेरॆयुन् पत्र - बेरॆ ऒन्दन्नू कुरितु, तनक्कु तनगॆ, निरुपाधिक स्वामित्वविल्ल - निरुपाधिकवागि स्वामित्ववु________________
(२२) मूलमाधिकारः ६०८७ वेरॊन्नॊयुम् पत्र नुक्कुनिरुपाधिक स्वामित्वविल्लॆ यॆन्नु विशेषित्तनुसन्धानम् फलित्तदु. इदु विशेष निर्देशत्तुकु इल्लवु, तनगॆ स्वामित्ववेनादरू यावुगळ विषयदल्लि उण्टागिद्दरू अदु सोपाधिकवागि कर्मानुभवक्कागि सर्वॆश्वरनिन्द अल्प काल कॊडल्पट्ट स्वामित्ववे विना, निरुपाधिक स्वामित्ववु यावुदरल्ल तनगिल्लवु, ऎन्नु विश्लेषित्त ऎन्दु विश्लेषिसल्पट्ट, अनुसन्धानवु, फलितदु - उण्टायितु, इदु विशेष निर्देशत्तुक्कु प्रयोज नम् - हीगॆ “नमवाहम्” ऎन्दु विश्लेषिसि हेळिदुदर प्रयो जनवु ; ई प्रयोजनवु महत्तादुदु. स्वामियु नम्म हिन्दिन सुकृत दुष्कृतरूप कर्मगळनुभवक्कागि नम्मन्नु सोपाधिक स्वामि यन्नागि माडि नमगॆ “हक्षेत्रारामादिगळन्नू, सत सोदर कळ प्रादिगळन्नू कॊट्टिरुत्तानॆ. ई लोकद चिदचिद्वस्तुगळॆल्लवू अपृथ कृष्ण विशेषणगळागि प्रधानवाद सर्वॆश्वरनॊन्दिगॆ सेरिकॊण्डिरुवद रिन्द, गुणङ्गळ प्रधानानुवरिगळ् ऎम्ब प्रयोगवु. स्वादु त्ववु सक्करॆयन्नू, परिमळवु पुष्पवन्नू, हेगॆ अनुसरिसिरुत्तदॆयो, हागॆ समस्त चिदचिद्दस्तुगळू अवनॊन्दिगॆ सेरिदवु. नम्म कर्मानु सार सुख दुःखोप भोगगळिगागि कॆलवु काल आतन ई चिदचिद स्तु गळल्लि कॆलवन्नु सोपाधिकवागि नमगॆ अधीनमाडिद्दानॆ. ऎल्लवू निरु पाधिकवागि अवनदे, इदन्ने यामुनमुनिगळु “ममनाथ यद – यो स्नेहं सकलं तद्दि तव माधव” ऎम्ब अमोघ श्लोकदल्लि व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. हागॆये श्री नम्माळ्वारवरू “आरॆ नक्कु निन्नाद शरणाग तन्दॊळिन्दाय् उनक्को । मारु नानॊले ऎनदानियु मुनदे ॥” निन्न दिव्य पाद कमलवन्ने उपायोपेयवागि ननगॆ अनुग्रहिसि महोपकारवन्नु ऎसॆगिद निनगॆ नानु याव प्रत्युपकारवन्नु माडलि ? एनन्नादरू समसोणवॆन्दरॆ ऎल्लवू निन्न देयागिरुत्तदॆ. ई आत्मवू निन्नदे ऎम्बुदरिन्द समस्तवू सत्येश्वरनदागि आतनन्नु अनुसरिसिवॆ ऎम्बुदु हेळल्पट्टितु. इन्तह अमोघ श्लोकक्कॆ कॆलवरु आत्मावू अव नदे यादुदरिन्द अवन पदार्थवन्नु अवनिगॆ समरिसुवदु कूड सरियल्लवॆम्ब, नित्यनैमितिकगळन्नु अन्तवरु अनुष्ठिसिदरॆ उवा________________
६०८८ श्रीमद्रहस्यत्रयस्तरे प्रयोजनव, इप्पडि यनुषङ्गियाद पक्षल् पॊदुविले तन्नॊड तुवक्कुण्डाय तोतगिरवयॆल्लाव ऎन्नदन्नॆनु र्त तुवक्करुक्किरदु. 3 यान्नर स्वीकारवागि, उनपादमे ऎम्बल्लिरुव अवधारणक्कॆ विरुद्ध वागुत्तदॆन्दु अभिप्रायपडुवरु, तम्म अभिप्रायद अनुसन्धान कागि “हृदाकाश चिदादि सदा भाति निरन्तरम् । ना स । मेति न चॊ देति कथं सन्मा मुपास्महे” ऎन्दु उदाहरिसिरु वदन्नु नोडिदरॆ ऎन्तह ज्ञाननिष्ठन कूड ऎष्टरमट्टिगॆ मुग्गरिसबहु दॆन्दु तोरिबरुत्तदॆ. मेलिन श्लोकार्थवेनॆन्दरॆ हृदयवॆम्ब आकाशदल्लि चेतननॆम्ब सूर्यनु यावागलू प्रकशिसुत्ता इद्दानॆ; आतनु अस्तमिसुवदू इल्लवु, उदयिसुवदू इल्लवु ; हीगिरुवाग सन्ध्यावन्दनॆ मॊदलादवुगळन्नु अनुष्ठिसलु सन्ध्याकालवे इल्लवल्ला ऎम्बर्थवु. इन्तह दुरभिप्रायवन्नु मनस्सिनल्लिट्टु नित्य कर्मादि गळ त्यागवु परम शोचनीयवु. इन्तह अर्थगळॆल्ला सरियल्लवॆन्दु साज् प्रपदनाधिकारदल्लि उपपादितवु. इन्तह स्वामित्ववु नमगॆ शाश्वतवादुदल्लवु. नाल्कु दिनगळ सोपाधिक स्वामित्ववु. आदुद रिन्द इवुगळल्लि तनगॆ निरुपाधिक स्वामित्ववु स्वल्पवू इल्लवॆम्ब भाववु तोरिबरुवदरिन्द, नमम किञ्चित्सात् ऎम्बर्थक्कागि किञ्चित् ऎम्ब पदवन्नु अध्याहार माडबेकागुत्तदॆ ऎन्दु मुन्दॆ हेळु शारॆ. हीगॆ अध्याहार माडिकॊण्डरॆ हिन्दॆ उपपादिसिद आनुषा र्थवु आग अवश्यकवल्लवॆन्दु मुन्दिन वाक्य वार “इप्पडि - षङ्गि याद” ऎम्बुदरिन्द हेळुत्तारॆ. उपपादिसि इप्पडि अनुषङ्गियाद पक्ष . हिन्दॆ हेळिदरीतियल्लि प्रणवद मकारवन्नु आकर्षिसि ई नमस्सिनॆन्दिगॆ सम्बन्धिसि अन्वयिसदे इद्द पक्षदल्लि, पॊदु विले सामान्य वागि, तुवक्कुण्डाय तोत्तुगिरव ाम् - सम्बन्ध विरुवहागॆ तोरुवदॆल्लवन्नू, ऎन्न दनन - नन्नदल्लवु ऎन्दु, र्त तुनक्करुक्किरदु - तन्न सम्बन्धवन्नु छेदिसि बिडुत्तदॆ. हिन्दॆ अनुषङ्ग माडिकॊण्डु अर्थवन्नु हेळिदुदु आयितु ईग आ अनु पङ्गार्थवन्नु बिट्टु अर्थमाडिदरॆ इन्नॊन्दु विशेषार्थवु लभिसु________________
वलमाधिकार… नमश्यब्दार्थानुसन्धानेन अहङ्कारममकार निवृत्ति ३०८९ इत्ताल् तन्नुं तन्नु डैय गुणविग्रहादिगळ्ळियुं पत्र, र्त अभिमान विशेष कळियाले विपरीताहङ्कार मवुकारङ्गळागिर संसारमूल छेदिक्क पट्ट न. इदॆ अदेनॆन्दरॆ. नमम ऎन्दागुवदरिन्द नमम किञ्चित्सां यावदॊन्दू नन्नदल्लवु ऎन्दु सर्व ऐहिक पदार्थगळ सम्बन्धवु स्वल्पवू तनगिल्लवॆम्ब विशेषानुसन्धानवु फलिसुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. नमश्यब्दद अर्थानुसन्धानदिन्द अहङ्कार ममकार गळु निवरिसुवुवु. मुन्दॆ ई अनुसन्धानदिन्दुण्टागुव महत्ताद प्रयोजन वेनॆन्दरॆ?अहङ्कार ममकारगळु तॊलगुत्तवॆ ऎन्नुत्तारॆ इत्ताल्- ई अर्थानुसन्धानदिन्द, तन्नॆयुव, तन्नन्नू, तन्नु डैय गुणविग्रहादिगळॆयुव - तनगॆ सम्बन्धिसिकॊण्डिरुव गुणगळू शरीरवू, आदि शब्ददिन्द अपृथद्ध विशेषणगळल्लद इतर वस्तुगळु, गृहाराम सुत दुहित्य कळत्र मॊदलादवरॆल्ला हेळल्प ट्टरु, इवुगळन्नॆल्ला पत्तॆ - कुरित, र्त अभिमान विशेषङ्ग - तन्नदु, तन्नवरु ऎम्ब अभिमान विशेषणगळन्नु, कळियाले होगलाडिसुवदरिन्द विपरीताहङ्कार ममकारळागिर – विप रीतवागि ऎन्दरॆ ईतन श्रेयः पाप्तिगॆ कुन्दकगळागिरुव अहङ्कार ममकारगळागिरुव संसार मूलळ् - पुनः बन्धक्कॆ कारण भूतगळागिरुवुवु, छेदिकप्पन - कत्तरिसल्पट्टवु. नननु किञ्चित् ऎम्बुदरिन्द नन्न दु यावदॊन्दू इल्लवु ऎन्दादनन्तर सर्व पदार्थगळु सरेश्वरनिगॆ सेरिदवे विना नन्नदल्लव; कॆलवेनो ननगॆ कर्मानुभवक्कागि एर्पट्टवु. नन्न देहवू, नन्न गुणगळू मत्तु इतर वस्तुगळू ननगॆ शेषभूतवागि तोरिदरू, सर्वॆश्वरनिन्द हागॆ एर्पट्टवे विना, नन्नदु यावुवू अल्लवु ऎम्ब अनुसन्धानवुण्टागु वदरिन्द, बन्धकवागि विपरीतगळागिरुव अहङ्कार ममकारगळॆल्ला कळॆदु होगुत्तवॆन्दु उपदेशिसिदरु. इल्लि विपरीतगळाद अहङ्कार ममकारगळु तॊलगुत्तवॆ ऎन्दु हेळिदुदरिन्द, विपरीतगळल्लदॆ बन्धक________________
श्रीमुद्र हस्य त्रयसारे इष्टु कक्किर वहङ्कारम भ्रमरपमान बुद्धि विशे षन्; मत्तु ं तत्वळिल् ऎण्णिन वहङ्कारं विवेक मात्र गळल्लद कॆलवु अहङ्कार ममकारगळू उण्टु ऎन्दु हेळिदन्ता यितु; हीगॆ अहङ्कार ममकारगळु, ऎरडु विधगळु. (१) विपरीत वागि बन्धकवु. (२) विपरीत वल्लदॆ बन्धकवल्लदिरुवुवु. विपरीताहं कार, ममकारगळु यावुवु? ऎन्दरॆ ई देहवु नन्नदु, ई गुणगळू नन्नवे, ई गृह सुत मॊदलादवॆल्ला नन्नदे, नानु स्वतन्त्रन इत्यादि भ्रम भावदिन्दुण्टागुव अहङ्कार ममकारगळु विपरीतवा दवु. इवुगळीग कळियतक्कवु. विपरीतवल्लद अहङ्कार ममकारगळु भ्रमरूपवल्लदवु, अवु यावुवॆन्दरॆ, नानु देहाद्वि लक्षणनु, ज्ञान तानन्दत्वामलत्वगळिन्द महा परिशुद्धनु, परमात्मनिगॆ नानु शेष भूतनु; परम करुणाळुवागि ननगॆ सश्रेयस्सन्नुण्टुमाडुव श्रीयः पतिगॆ नानु शेषभूतनु इत्यादिगळु. इवु बन्धकवल्लवु. ई भाववन्नु मनस्सिनल्लिट्टु इवुगळन्नु व्यवच्छेदिसि हेळबेकॆम्ब भावनॆयिन्द विपरीताहङ्कारममकारङ्गळागिरसंसारमूल ऎम्ब प्रयोगवु. ई अहङ्कार शब्दवु शास्त्रगळल्लि ऎरडर्थदल्लि प्रयोगिसुव दुण्टु :-(१) तानु तन्नदु ऎम्ब अहम्भाव अथवा अभिमानवॆम्ब र्थवु (२) अहङ्कार तत्ववॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव विकार हॊन्दिद प्रकृति तत्ववु ; इवॆरडरल्लि मॊदलनॆय अर्थवु इल्लि हेळल्पट्टुदुदे विना ऎरडनॆय अर्थवल्लवु. तन्नदु ऎम्ब अहङ्कारवन्नु दूरीकरिस बहुदु, अहङ्कारतत्ववु शरीरदॊन्दिगॆ सेरिरुवदरिन्द सायुव तनक होगलाडिसलु साध्यविल्लवु. इदन्ने मुन्दिन वाक वाक्यगळिन्द तिळिसुत्तारॆ. इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि, कलि *र अहङ्कार होग लाडिसबेकाद अहङ्कारवु, भ्रमरूपमान बदि विशेष- तानु स्व तन्त्रनु, तनगॆ सेरिदहागॆ तोरुवदॆल्ला तन्नदे ऎम्ब भ्रमरूपवाद ज्ञानविशेषवु.. तन्नवु यावुवू इल्लदिरुवाग तन्न दॆम्बुदे भ्रमज्ञान वॆम्ब भाववु. मत्तु - मेलॆ हेळिदुदु अल्लदॆ बेरॆ, तत्वज्ञळिल् - प्रकृतिय परिणामगळागि हेळल्पट्ट २४ तत्वगळल्लि, ऎण्णिन अहङ्कारम् - गणनॆ माडल्पट्ट अहङ्कारतत्ववु,________________
मूलमाधिकार ३०९१ शाल् कळिवनन्नु, सूक्ष्म शरीरं विडुवळवु इवन्न तोटक्किडक्कु इव्व चित्सम्बन्धम् इवनुक्कु कळियागिरुक्कॆ इदिन् कारज्ञ . विवेक मात्रशाल् - ऎल्लवू तन्नदल्लवु, परमात्मनवे ऎम्ब विवेक ज्ञानमात्रदिन्द, कळिव दननु गतिसि होगतक्कदल्लवु. सूक्ष्म शरीरं विरुमळवु - उपायानुष्ठानवन्नु माडि मुक्ति हॊन्दलु योग्यनागि देहावसानवन्नु हॊन्दि अर्चिरादि, मार्गदल्लि सूक्ष्म शरीरवु बिट्टु होगुवतनकवू, इवन्य - ई देहि यन्नु तोकिडु म् , बिडदे सम्बन्धिसिकॊण्डे इरुत्तदॆ, अहं कार शब्ददिन्द इल्लि नावु अहङ्कारवॆन्दु हेळुव अचिद्दव्यवन्नु हेळ लिल्लवु. : इदु मोक्षार्हनिगॆ कूड देहावसानदवरॆगू इद्दु कॊण्डु, अनन्तरवू सूक्ष्मदेह रूपदल्लि अर्चिरादिगतियल्ल अमानव करस्पर्शदवरॆगू अनुसरिसिकॊण्डु बिडदे इरुत्तदॆ. इदु विवेक ज्ञानदिन्द बिट्टु होगतक्कद्दल्लवु. बिट्टु होगतक्कॆ अहङ्का रवु यावुदॆन्दरॆ भ्रमरूप ज्ञानवाद अहङ्कारवु. भगवद्गी यल्लि आहङ्कार शब्दवु इवॆरडर्थगळल्लि प्रयोगिसल्पट्टिरुत्तदॆ, * अहङ्कारं बलं दर्शं कामं क्रोधं परिग्रहम् । विमुच्य निमश्या न ब्रह्मभूयाय कल्पते”(१.१८, ५३) ऎम्बल्लि अहं कारं विमुच्य ऎम्बुदरिन्द देहात्म भाव मॊदलाद भ्रमज्ञान वन्नु बिडतक्कद्दॆन्दु हेळल्पट्टितु, “भूमि रापो7 न वायु- खं मनो बुदिव च ! अहङ्कार इतीयं न भिन्नाप्रकृति रष्यधा” (गी. ७-४) ऎम्बल्लि प्रकृतिय विकारगळन्नु हेळुवाग अहङ्कारतत्ववु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ, इदीग मुक्त दॆशॆयल्लि प्रकृति सम्बं धवु सम्पूर्णवागि तॊलगुववरॆगू आत्मनिगॆ सम्बन्धिसिरुवदु ; ई लोकदल्लि बिट्टु होगुवदिल्लवु. हीगॆ अहङ्कार तत्वदिन्द अहङ्कार ममकारगळाद भ्रमज्ञा नवु उण्टागुत्तवॆ; अहङ्कार तत्त्ववु देहविरुववरॆगू इरुत्तदॆ. हीगिरुवाग अहङ्कार ममकार भ्रमज्ञानवन्नु कळॆदुकॊळ्ळबेकॆन्दु हेळल्पट्टि तल्ला अदु साध्यवो ? ऎन्दरॆ नमशब्दार्थनुसन्धान दिन्दुण्टागुव विवेक ज्ञानदिन्द साध्यवॆन्दु हेळुत्तारॆ- इव्व चित्र________________
३०९२ श्रीमद्र हस्यत्रय सारे काय भवरूपळान वहङ्कारादि व्याधिगळ मूलमादि गळाले सिद्धमान विवेकवागि भेषज विशेषत्ताले कळिगिनन बन्धम् ई अचिद्रूपवाद अहङ्कारतत्वविरुव शरीर सम्बन्धवु, इव नुक्कु कळियागिद्द ई जीवात्मनिगॆ इल्लि स्कूल दॆशॆयल्ल देहावसाना नन्तर सूक्ष्मदॆशॆयल्लि सम्बन्दिसिकॊण्डुबिट्टु होगदे इद्दरू, इदिन् कारङ्गळाम् - ई अहङ्कारतत्वद कारगळागि, भमरूपण्ण तान - शरीरात्मभ्रम स्वतन्त्रात्मभ मरूपगळाद, तन्नदल्लद्दन्नु तन्नदु ऎम्बुदे मुख्यवाद भ्रमॆयु, इन्तह अहङ्कारादि रोग गळु, मूलवादिगळले सिद्द मान विवेक मागिर भेषज विशेष ताले - मूल मनवे मॊदलाववुगळ अर्थग्रहणदिन्द प्राप्तवाद विवेकवॆम्ब सिदौषध विशेषदिन्द कळिगिट्रन - निवर्तिसि होगुवुवु, बिट्टु होगुवुवु, इल्लि आदिशब्ददिन्द द्वयचरमश्लोकगळ अर्थग्रहणवू बोधिसल्पट्टितु. व्याधिगळल्लि कॆलवु प्रबलवादवुगळु, अवुगळु साधारण चिकित्सॆयिन्द होगुववल्लवु ; अन्तह व्याधिगळल्लि सेरिदवु भ्रमरूपज्ञानवाद अहङ्कार ममकारगळु ; इवुगळन्नु निवर्तिसुवदक्कॆ कुप्पि मात्रॆ ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव सिद्धषधियु बेकु. अन्तह सिदौषधवु यावुदॆन्दरॆ मूलमादिगळ अर्थबोधदिन्दुं टागुव विवेक ज्ञानवु ; अदु यावुदॆन्दरॆ तानू, तनगॆ सम्बन्धिसिद हागॆ तोरुव ऎल्लवू, तन्नदल्लवु, परमात्मनिगॆ शेषभूतवादुवु ऎम्बुदु ; इदे सिद्धषधवॆन्दु हेळुवदक्कागि “मूलमन्नादि गळाले सिद्धमान भेषजन्” ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. अं कार तत्ववु देहदल्लिद्दू कूड अदर कारवाद अहङ्कार मनकार गळु ऎल्लियादरू गतिसि होगुवुवो? ऎन्दरॆ अपथक्कॆ कारणविद्दरू सिद्धषध महिमॆयिन्द अहङ्कार तत्वद कारवाद भ्रमज्ञानगळु तॊलुगुवदरल्लि सन्देहविल्लवु. हेगॆन्दरॆ देहदल्लि राजिसतामस गुण गळॊन्दिगॆ सात्विक गुणवु सम्बन्धिसिकॊण्डिद्दरू सत्व वृद्धियल्लि राजस तामस गुणगळु हेगॆ दुर्बलगळागुवुवो, हागॆ अहङ्कारतत्ववू याव अनर्थवन्नू उण्टुमाडलारदु ऎम्ब भाववु हिन्दॆ प्रणवदल्लिरुव उकारद अवधारणार्थ निन्द अन्ययोग व्यवच्छेद मूलक परमात्मनिगल्लदॆ अन्य शेषवू जीवात्मनिगॆ इल्ल________________
मूलमाधि कारः नमसा स्वशेषि निवृत्ति. तनक्कु आन्यशेष प्रणवल् मध्यमाक्षरॆले कळि कैयाले अन्य नान पुत्रनन्नु शेष वियॆन्नु हिरित्तु वॆम्बुदरिन्दले, तानु तनगू शेषभूतनल्लवु ऎम्ब अनुसन्धानवु उण्टा गुवदरिन्द, इल्लि नमश्यब्दार्थदिन्द उण्टागतक्क विशेषाभिप्राय गळ ऎरडु ऎन्दु हेळलुउपक्रमिसुत्तारॆ( ) स शेषित निवृ तियु तानु यावुदक्कू स्वामियल्लवु ऎम्बुदु ऒन्दनेयदु, (२) स्व स्वातन्त्र निवृत्तियु तानु स्वतन्त्रनू अल्लवु ऎम्बुदु ऎरडनेयदु. ई ऎरडर निवृत्तियू हेगॆ उण्टागबहुदॆम्बुदन्नु सुलभवागि अध्याहारप्रक्रियॆयिन्द ग्रहिसबहुदु ; हेगॆन्दरॆ, नमः ऎन्दरॆ नमम्म, नन्नदल्लवु ऎन्दायितु. यावुदु ऎन्दरॆ नम्मम शेषित, नमम स्वातन्त्र्यम् ऎन्दु शेषित्वं स्वातन्त्रम् ऎम्ब पदगळन्नु अध्याहार माडिकॊण्डु अर्थ माडबहदु. इदरिन्द परमात्मने ऎल्लादक्कू शेषियु, तानल्लवु, परमात्मने सत्व स्वतन्त्रने विना तानु अवनिगॆ परतन्त्रनु ऎम्ब ऎरडु ज्ञानगळु नवश्यब्ददिन्द उण्टागुत्तवॆ ऎन्दु हेळलु हॊरटु प्रथमतः स्वशे षित्वनिवृत्तियन्नु उपपादिसुत्तारॆ. नमश्यब्ददिन्द स्वशेषित्वनिवृत्तियु. कळ तनक्कु तनगॆ अन्य शेषत्वम् - इतररिगॆ दासभूतनु ऎम्ब भाववु, प्रणवद मध्य माक्षरवाद उतारदल्लि कळिकॆ यालॆ - निवृत्ति सुदरिन्द, अदु हेगॆ उकारदिन्दले तनगॆ अन्यशेषत्ववु निवृत्ति सु तदॆ ऎम्बुदन्नु उपादिसि हेळुत्तारॆ अन नान पतनक्कु - अन्य रल्ले अन्तर्गतनाद तनगू सह, शेषत्वविल्ल ऎन्नु, तानु शेषभूत नल्लवु ऎन्दु, पिरित्तचॊल्ल, वेण्णाव्ययाले - प्रत्येकिसि हेळबेका दुदु अनावश्यकवादुदरिन्द, तनगॆ तानु शेषभूतनल्लवॆम्बर्थवु प्रण वद उकारदिन्दले सिद्धवादुदरिन्द वाक्य शेषदिन्द ई नमश्यब्ददिन्द बोधितवाद व खार्थवु यावुदॆन्दरॆ हेळुत्तारॆ-हिन्दॆ हेळल्पट्ट तनगॆ शेषभातगळागि तोरिबरुव वस्तुगळिगॆ तानु स्वामियु, शेषियु, ऎम्ब भाववु मुख्यवागि ई नमश्यब्ददिन्द निवृत्तिसुत्तदॆ ऎन्दु इट्टुकॊळ्ळ________________
20FY श्रीमद्र हस्यत्र यसारे चॆल्लवेामैयाल्, अन्यशेषिया तोन तनक्कि देनु मॊन्नॆयु प्रत्त निरुपाधिक स्वामित्वं कळॆक्कॆयिले तात्परवागुवुमाम्. बहुदु ऎन्दु मुन्दिन वाक्यशेषदिन्द उपदेशिसुत्तारॆ-अन्यशीषि यायतोतिन तनक्कु - कॆलवु गुणगळिगू वस्तुगळिगू स्वामि यागि तोरिबरुव तनगॆ, इज्जि - इल्लि, ई लीला विभूतियल्लि, एदे नमनॆयु वृत्र - यावुदॊन्दन्नू कुरितु, निरुपाधिक स्वामित्व - सोपाधिकवाद शेषिये विना निरुपाधिक शेषि ऎम्ब भाववु, कळियिले-निवृत्ति सुवदरल्लि, तात्परवागुवुमाम् ई नमश्यब्दक्कॆ तात्सरवॆन्दु तिळियबहुदु. इल्लि निरुपाधिक स्वामि त्वं कळियिले तात्परम् ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द निरुपाधिक स्वामि इवु निवरिसुत्तदॆन्दु हेळिदन्तायितु. ‘सोपाधिक स्वामित्ववॆन्दरॆ करवशात् प्राप्तवाद कॆलवु गुणगळिगू वस्तुगळिगू स्वामिया गिरोणवु ; इदरिन्द आ स्वामित्ववु सुखदुःखोपभोगगळिगागि करोपाधियिन्द उण्टादुदु. निरुपाधिकस्वामित्ववॆन्दरॆ अन्तह उपाधिगळु यावुवू इल्लदॆ स्टेच्छॆयिन्दले प्राप्तवादुदु ; इन्तह स्वामित्ववु परमात्मनॊब्बनिगे सल्लुत्तदे विना इतररिगिल्लवु. प्रणवद मध्यमाक्षरदिन्दुण्टागुव तात्सरवु यावुदॆन्दरॆ मकारवाच्यनाद जीवनु आकारवाच्यनिगे ऎम्बुदु; इदरिन्द ऎल्ला जीववर्गवू परमात्मनिगॆ शेषभूतरु, इतररिगॆ अल्लवु ऎन्दा यितु. इतररिगॆ शेषभूतनल्लवु ऎम्बर्थवु उकारदिन्दुण्टागुत्तदॆ. इतररल्ले तानू सेरिदवनादुदरिन्द, तानू तनगॆ शेषभूतनल्लवु ऎन्दर्थवु उण्टागुत्तदॆ ; इदन्ने अन्यनान तन्नॆ तनक्कु शेषत्व मिल्फ् ऎन्नु पिरित्तु चॊल्लवेामैयाले ऎम्बुदरिन्द तिळिसिरुत्तारॆ. यावाग इतररिगॆ शेषभूतनल्लवॆम्बर्थवायितो, आग इतररल्लि अनू सेरिदवनादुदरिन्द- तानु तनगॆ शेषभूतनल्लवॆन्दु पृथक्कागि हेळबेकादुदिल्लवॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द नमशब्दार्थक्कॆ यावुदरल्लि मुख्य पात्पवु? ऎन्दरॆ तानू करोपाधियिन्द कॆलवक्कॆ स्वामियागि ऎन्दरॆ कृषियागि तोरिबरबहुदु. अवॆल्लवू विचारिसि नोडिदरॆ तन्न ऎल्लवु ; निरुपाधिक स्वामित्ववु तनगॆ यावुदर विष दल्लू इल्लवॆम्बुदु ई नमश्यब्दद तात्पवु ऎन्दु उपदेशिसिदरु.________________
(92) मूलमाधिकारः ३०९५ जीवनत्तु शेष मानवैयॆल्ला निरुपाधिक सत्वशेषि यान सद्वेश्वर्र स्वर्थवाग कॊडुत्तवैयिरे, आदरॆ ई वस्तुगळिगॆल्ला तानु स्वामियागि तोरि बरुत्तदॆयल्ला ? ई गृहवू, क्षेत्रवू नन्नदु, इवरु नन्न मक्कळु, इवरु नन्न सम्बं धिगळु इत्यादि ज्ञानवु प्रत्यक्ष सिद्धवागिरुवाग, अदु नन्नदल्लवॆन्दु भाविसुवदु हेगॆ ऎन्दु हेळुत्तारॆ-जीवनक्कु - प्रतियॊब्ब जीवा तनिगू, शेष भूत मान यॆलाम् - उपयोगक्कागि आतनिगॆ आधीनवागिरुव ऎल्लवू, निरुपाधिक सशेषिया न इवुगळॆल्लक्कू तनगू मत्तु जगत्तुगळ इतर वस्तुगळिगू हीगॆ सक्कू निरुपाधिक स्वामियाद, सत्येश्वरन् समस्तक्कू नियामकनागिरुव परम पुरुषनु, स्वार्थवाग तन्न लीलारसानुभवक्कागि, अथवा आ जीवात्मगॆ करनुगुणवागिरुव उपभोगक्कागि, कॊडुत्तवॆयिरै - आ सङ्ग्रहिसिकॊट्ट वुवु आगिरुत्तवॆ. लोकदल्लू कूड ई न्यायवन्ने कडिवु, गॆन्दरॆ; तन्दॆगॆ सेरिदवुगळागि आतनिन्द सम्पादिसल्पट्ट पदार्थगळन्ने मगन उसभूगक्कागि अवुगळल्लि कॆलवन्नु आतनु हेगॆ मगनॆ दर याडित्तानो, हागॆये सश्वरनू सह. आतनु लोक पितावाद वरिन्द तनॆगॆ शेषभूतवादुवॆ समस्त वस्तुवु. तन्दॆयु तन्न वस्तुगळल्लि कॆलवन्नु मगन वशक्कॆ कॊट्टिरुवदु ऎरडु विषय कागि ; तन्न मगळु अनुभविसुवदरिन्द तनगॆ लीलारस उण्टागुवु दक्कागियू, मत्तु मगनु अवुगळन्नु तन्नवॆन्दु भाविसि उपयोगिसि कॊळ्ळलि ऎम्बुदक्कागियू, हीगॆ ऎन्दु भावनॆगळिन्दलू कॊडल्पट्टिवॆ ऎम्ब तात्परवु. इल्लि स्वार्थदाग ऎम्बुदक्कॆ स्व ऎम्बुदन्नु हत्तिर विरुव पदवाद ईश्वर्ग ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अन्वयिसिदरॆ सत्येश्वरन लीलारसानुभवक्कागि ऎम्बर्थवागुत्तदॆ. हागॆये स्वार्थवाग कॊडुत्तुव’ ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अन्वयिसिदरॆ जीवात्मन करानुगुणानु भव प्रयो (ऒ निक्कागि, ऎम्बर्थवु तोरिबरुत्तदॆ. ऎरडु विधवागियू हीगॆ अन्वयिसबहुदु. ई ऎन्दु अर्थगळन्नू श्री देशिकरवरु तावे ई वादिसुत्तारॆ. अवुगळल्लि कॆलवन्नु, ई जीवात्मनिगॆ ईतन कानु गुणवागि उपयोगक्कागिरणि, तन्मूलक तन्न लीलारसानुभवक्का गिय ई तन्न वशमाडिरुत्तानॆ. आददिन्द ईतनिगॆ अवुगळ विष________________
३०९६ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे वर्जगळु)य नित्यळु न गणादिगळ् ईश्वरनडॆय निज सिद्ध, अशुद्ध दकैयिलुं शुद्ध दयिलं रा बॆल्ल स्वामिव नोडि थि तवागि सश्वरनिन्द दत्तवादुदु, सश्वरने निम वादिक शेषिये विना, विचारमाडि नोडिदरॆ तानु यावु बहिदवु, इन्तह अहङ्कार ममकारगळन्नु दूरीकरिसुव अ… सन्धानवु निमब्र दिन्द उण्टा गुत्तदॆम्ब भाववु इतर ऒब्ब मूलक उण्टागुव वस्तुगळ स्वामित्ववु सोपाधिक स्वामित्व वॆन्दु हेळिसि कॊळ्ळुत्तदॆ. स्वामि सल्प दिन्द नमगॆ कळत्र पुत्र बसव जरगळ विषयदल्ल, धनगे इडिगळ विषयदल्लू उण्टा 11 न स्वामित्ववु सोरा क स्वामित्ववु ; सहजवागि स्वतन्त्रेचा सिद्धतॆगॆ बन्ददल्लवु- वरमात्मनिगादरो तन्न स्वतञ्चा सिद आगिरुव मठगळ स्वामित्ववु; आदुदरिन्द नीरु इाधिक स्वामित्ववॆन्दु 3 परमात्म आगलि, मगॆ सम्बन्धिसिद वस्तुगळिगेनॆ. सश्वरने निरुपाधिक जि.सि’ ऎम्बुदनो ऒप्पबसुमॆ, नित्य गळागि निमगेने सम्बन्धिसि नदिन्द नन्दप्प, अमल सत्य सल्पादि गुणगळॆल्ला शपितवादवु हेगॆ ? अवुगळिगागलि ई चेतननु श सि ? । ये कनुगुणवागि पाप्तवागुव शरीरक्कॆ ननीयवो? तन्न उपायानुष्ठानद मूलक मुक्क बॆरॆ 1 प्रकागुव दिव्य दळ विग्रहक्कॆ तानु शेषियल्लवो ? ऎन्दरॆ इदु यापुद ब्यू, तान शेषि यल्लवु; नमात्मने सत्व शीषि ऎनॆ. पक्ष ऐ वि ऎत्तारॆ, सत्येश्वरन लील रसानुभवक्कागिये नीवु ईग चितवागि कॊट्टवु ; कॆलवु तन्न इच्छा मूलक त्य नागि सिट्टिन इन्न कॆलवु आतॆ (च्छॆयिन्द असत्यगळागिरलि ऎन्दु मळॆ करॆदु हेळुत्तारॆ. जीदर्गळ य - जीवात्मर, जप - सव, 1, गल् - स्वरूप निरूपक धरगळाद 7, आनन्दप्प प्र गळु मत्तु आदि शब्ददिन्द धरभूतज्ञान, 71, सत्य इत्यादिगळु हेळल्पट्टवु ;
- इस्ट् 1, Get 14 11 5 2 GIRL ऎम्ब सश्वरन सत्य सल्पदिन्द सिद्धवादवु.________________
उण्डा न अनित्य विग्रहादिगळ इवर्गळजैय कक्कय्य मायु, करनिर पेक्ष मायवुळ्ळ, आनि ८ सिद्द, अशुद्ध दकैयिम्- स्नेह सम्बन्धविद आद
- जन ह अवस्थॆयल्लि मत्तु शुद्ध दलुव - प्रति सम्बन्दवु तॊलगि उडान परिशुद्धवाद मुक्तावस्थॆयल्लि सह उणि विग्रहादिगळ - अनित्यवाद शरीरगळु, बद्धतॆय देव मनुष्यादि शरीरगळु, मुक्त बॆलॆयल्लि उरागुव विश्वगळू इवर्गळुडैय- इवरुगळ, करजन्य वा 37 - इल्फ् आय्कॆ मूलक उत्पन्नवागि, कर निरपेक्षमायळ्ळ - म अकवश्यनागुवदरिन्द कन्मद सापेक्षत्वविल्लदॆ इरुव च्छासिद्धण्णळ् - अनित्यवागिरलॆन्दु सश्वरन ऎन्द उप्पन्नवाद वुगळु, कॆलवु आत्मगणगळे मॊदलादवु इरवागिरले”, इरु कॆलवु शरीरादिगळु अनित्यवागिरलॆन्दू स्वामिय सल्लिसिदुदिदिन्द हागॆ नित्यवागियू अनित्यवागियू इवॆ यदुदरिन्द अवू आश्वेश्वरनि गेने शेषभूतगळु ऎम्ब भाववु मुक्तदॆशॆयल्लि उण्टागुव शरीरगळु अनित्यवादवु हेगॆ ऎन्दरॆ “स एकदा भवति, त्रिथ भरति” इ श्रुत न. सार आतनु तन्निष्टानुसार शरीरवन्नु हञ्चुव हागॆ पम पुरुषनु अनुग्रहिसुवनु. प्राकृत देह सम्बन्धविरुवाग ई बीगरु गळु कॆसरिनल्लि बिद्द वज्रद हागॆ अशुद्ध रेणुदक्कॆ आ अहुद नडु सास्तु देवाद्या कर योन यः”(ए. पु. ६.७.७७) नेर मत्तु दि कमूलक जन्मवॆत्तिद समस्तरू अशुद्धरॆ ब मत्तु “ 20 66 पद कत्वा दाविरिञ्चाद मळम” (भाग, १२, १९, ८) चतु मॊदलुगॊण्डु समस्त जीववर्गवॆल्ला कत्मपपक्क मासदिन्द अमङ्गळवादुवु, इत्यादि महर्षिगळ सक्रिय जन सळयुव (हिन्दॆ ६६०-१) नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि, नित्यवागुवु ईगळ निच् सिद्ध गळॆन्दू, अनित्यवादुवु अनिच्छॆयिन्द उत्पन्नगळिन्द ऒन्द उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. २६३नॆय पुटवन्नु नोडि, (२) नमश्यब्ददिन्द तनगॆ स्वासं निवृत्तिय प्रणवदल्ले स्वशेषत्व निवृत्ति ऎन्दरॆ तानु इन्नारिगू निरुपु धिकशॆवनल्लवॆम्ब सुसन्धानवु हेगो, हागॆयॆ तानु याव कच्चि________________
३०९८ J4 श्रीमद्र हस्यत्रयसारे (२) नमसा स्वस्वातन्त्र निवृत्ति. प्रणवले अन्यशेषं कळियाले, परमात्माविरा टूल् अन्न नान हक्कुर्ता शेषनल्लनन्नु मिडद सिद्दिया लपर्, ८९ बेरॊरुत्तरुक्कुव शेषमल्लाद प्रोलॆ वेरॊ नुव तन्न पत्र निरुपाधिक शेषनन्नु मिडवु इ वरुगै यालुम्, प्रणवल् तोताद स्वातन्त्र निवृ पाधिक शेषियू अल्लवॆम्ब स्वशेषित्व निवृत्तियु उण्टागुत्तदॆन्दु हेळल्पट्टितु ; हेगॆन्दरॆ मकारवाचनु अकार वाच्यनिगॆ शेषभूत नॆम्बर्थ उण्टागुवदरिन्द आ मकारनॊन्दिगेने यावागलू सेरि कॊण्डिरुव समस्यॆ अचिद्दव्यवू अकार वाच्यनिगे शेषभूतनॆम्बर्थवु उपलक्षण रूपदल्लि लभिसुत्तदॆन्दु हिन्दॆ उपपादिसल्पट्टितु. आदुद रिन्द नमश्यब्दवु स्वशेषित्व निवृत्तियन्नु बोधिसुत्तदॆ. दु हेळल्पट्टितु. ईग हॊसदागि हेळुवदेनु? ऎन्दरॆ हिन्दॆ उपदिष्टवागदिरुव अर्थ वन्नु हेळबेकल्लवे? शास्त्रवु हिन्दॆ हेळबुदन्नु हेळतक्कद्दल्लवु; हॊसदादु दन्नल्लवे अदु तिळिसतक्कद्दु ? प्रणवदिन्द सिद्धवागद बेरॆ हॊस अर्थवन्नल्लवे हेळतक्कद्दु ? ऎन्दरॆ, स्वातन्त्र्य निम्मयन्नु बोधि सुत्तदॆन्दु इट्टुकॊळ्ळबहुदु ऎन्दु नगरद ऎरडनॆय अर्थवन्नु उपपादिसुत्तारॆ. प्रणवले - प्रणवदल्लि, आन शेषप्प, तानु परमात्मनिगल्लदॆ इन्नु यारिगू शेषभूत दल्लवॆम्बुदु, कळिगॆ याले - निवृत्तिसि होगुववरिन्द, नरमाता विराट्टल् आ नान - परमात्मनिगिन्त बेरॆयाद, तनक - तनगॆ, ता९ शेषन अन्नु मिडिव तानु शेष सल्लवॆम्ब अर्थवु, सिद्धियालुव उकरद अन्ययोग व्यवच्छेपदिन्दलू, आ अ रल्लि तानू सेरिदव नादुदरिन्द सिद्धिसुवदरिन्दलू, अथन अच्छब्बद पूरापर लोप दिन्द मकार उण्टागुवदरिन्दलू तानु तनगे शेषभूतनल्लवॆम्ब स्वशेष निवृत्तियु प्रणवदिन्दले तोरिरद रिन्दलू ऎम्बर्थवु. र्तावेरुत्त रुक्कु शेष मल्लादले - सीगॆ तानु इन्नु यारिगू शेषनल्लवॆम्बर्थवु, उरदिन्द तोरि-०द जागॆये, वेरॊ नव तन्नॆप्प निरुपाधिक शेषमनन्नु मिडुव इ वरुगैय लम् - यावाग ताने तनगॆ शेषनल्लवो आग इन्नु________________
मूलमाधि कार 20FF यिले नमस्सुन्नु तात्परवागवु माम्, अप्पोदु पूरै अनुषज्ञात्तु नानॆनु निल्वाहकनल्लनॆनु अध्या हरित्तु नमम प्रयुक्त मकार कॊल्लित्तायत्तु. स्वातन्त्र्यपद मात्र स्वातन्त्रम् ऎन्नदागवु माम्. यावदॊन्दू तन्नन्नु कुरितु निरु धिकशेषवादुवल्लवॆम्बर्थवू कूडा अल्ले प्रणवदल्लि तोरिबरुवदरिन्द, ताने यावाग तनगॆ शेष भूतनल्लवो, आग तन्नॊन्दिगॆ सेरिरुव समस्त वस्तु तनगॆ निरुपाधिक वागि शेषभूत वादवल्लवु ; आददरिन्द तनगॆ यावुदर विषयदल्लू शेषित्वविल्लवॆम्बुदु प्रणवदिन्दले व्यक्तवागुवदरिन्दलू, प्रणव आल् .. प्रणवदल्लि, तोत्ताद - तोरिबारद हॊस अर्थवाद, स्व स्वातन्त्र निवृत्तियिले - तनगॆ स्वातन्त्रवु इल्लवॆम्बुदरल्लि नमस्सु कु - नमस्सिगॆ, तातरमागवुमाम् , तात्पर्यवागबहुदु. तानु तनगॆ शेषनल्लवु, तानु यावुदक्कू निरुपाधिक शेषियल्लवु ’ इवॆरडर्थगळू प्रणवदिन्दले तोरिबरुवदरिन्द, अपाप्प वाद विषय दल्ले शास्त्रार्थवादुदरिन्द, हिन्दॆ प्रणवदिन्द तोरिबरदे इरुव अर्थ वन्नु हेळतक्कद्दु न्यायवादुदरिन्द, “ननगॆ स्वातन्त्रविल्ल” वॆम्बर्थ वन्नु नमश्यब्दवु बोधिसुत्तदॆ ऎन्दु भाविसबहुदु. ई अर्थवु हेगॆ उण्टागुत्तदॆ ऎन्दरॆ ऎरडु विधवागि भाविसबहुदु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. (१) अनुष रूपदल्लि हिन्दिन मकारवन्नु आकर्षिसि, अहं नमनु- नानु ननगॆ निर्वाहकनु, एकॆन्दरॆ परमात्मनिगॆ नानु अधीननु ऎन्दादरू आगबहुदु, अथवा (२) अध्याहारग गरल्लि, नमम स्वातं तम् ऎन्दु स्वातन्त्रम् ऎम्ब पदवन्नु इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु, ऎन्दु मुन्दिन ऎरडु वाक्यगळिन्द तिळिसुत्तारॆ - अम हागॆ - स्वस्वातन्त्र निवृत्तिय अर्थ उण्टागबेकादरॆ, पूरै प्रयुक्त हिन्दॆ उद्देशिसि हेळिद, मकार, आनुष.तु - प्रणवद मका रवन्नु आकर्षिसिकॊण्डु, “नानॆनन्नु निन्" - नानु ननगॆ निर्वाहकनल्लनु, हागादरॆ इन्नु यारु तनगॆ निर्वाहकरॆन्दरॆ परमा तनु ऎम्ब भाववु ऎन्नुतॊल्लित्तायित्तु - ऎन्दु हेळिदन्तायितु. इदरिन्द तानु स्वतन्त्रनल्लवॆम्ब भाववु. अथवा इन्नॊन्दु धवा गियू अर्थवन्नु उपपादिसबहुदॆन्दु हेळुत्तारॆ, * त________________
४००० श्रीमद्र हस्य त्रयसारे स्वस्वातन्त्र निवृत्तॆ तात्सर निरूपणम्. " इचेतननुक्कु स्वस्वातन्त्र निवृत्ति यावुदु ? निरपेक्ष पद मात्रक्कॆ - स्वातन्त्रवॆम्ब पदवन्नु मात्र, अध्याहरित्तु अध्याहार माडिकॊण्डु ननवु स्वातन्त्रव”, ऎन्नदागवुमान - ऎन्दागलि आगबहुदु, “ अहं ममनिराहक न” ऎन्दागलि, अथवा “नमम स्वातन्त्र” ऎन्दागलि, अर्थमाडिदरॆ, स्वस्वा तन्त्र निवृत्तियुण्टागुत्तदॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. मॊदलिन सन्दर्भदल्लि मकारदनुषज बेकु. ऎरडनॆय सन्दर्भदल्लि स्वातन्त्रम् ऎम्ब पदवन्नु अध्याहारमाडिकॊळ्ळबेकॆम्ब तात्सरवु. S *स्वस्वातन्त्र निवृत्ति” ऎम्बुदर तात्परवु. S स्वस्वातन्त्र निवृत्ति ऎम्बुदर सरियाद तात्परवन्नु तिळिसु तारॆ. एकॆन्दरॆ “ इरा शास्त्रार्थवात् (शा. सू. २.३.३७) ऎम्ब शारीरक सूत्रवु ई चेतननिगॆ कत्व उण्टॆम्बुदन्नु स्थापिसुत्तदॆ. हीगिद्दरू स्वातन्त्र निल्लवॆम्बुदु हेगॆ ? हागॆ स्वातन्त्रविल्लवॆन्दरॆ देहवे ऎल्लवन्नू माडुत्तदॆ ऎम्ब साङ्ख्य मतदल्लि तोरिबरुव अपा र्थवु उण्टागुवदिल्लवे ? हागादरॆ परमात्मनिगे सकत्ववु ऎन्दरॆ करवु सुकृत दुष्कृत रूपवागुवदरिन्द परमात्मनिगॆ वैषम्य र्फण्य दोषगळन्नु हेळबेकागुत्तदॆ. आदुदरिन्द इन्तह शस्त्रागळु उण्टागबहुदॆन्दु योचिसि, स्वस्वातन्त्र निवृत्ति ऎम्बु * दर सरियाद अभिप्रायवेनॆम्बुदन्नु उपदेशिसुत्तारॆ इचेतन सुक स्वस्वातन्त्र निवृत्ति यावुदु ? ई चेतननिगॆ स्वातन्त्र- निवृत्तियु नम शबदिन्द उण्टागुत्तदॆन्दु हेळ लट्टि, तल्ला, अदु यावुदु ? ऎन्दरॆ अदक्कॆ उत्तरवु : निर पेक्षकर त्वानर्हतॆ - इन्नॊन्दर अपेक्षॆयिल्लद हागिरुव कत्वक्कॆ अनर्हनागिरुविकॆयु, तानु माडुव लौकिक वैदिक कम्म गळु तनगॆ मात्रवे स्वाधीनवागिरदॆ परमात्म सल्प क्कू अधीन वागिरोणवु. हीगॆ स्वतन्त्रवाद कत्वविल्लदिरोणवु ; हीगॆ निरपेक्षकरत्वविल्ल ऎन्दरॆ सापेक्ष करवु चेतननिगॆ अभिप्रायविरुवदरिन्द करा शास्त्रार्थव ाक्” లుంటింబ 66________________
मूलमाधिकारः ४००१ कानर्ह, इदक्कडि, बद्धावस्थॆयिलम्, मुक्तावस्थॆ यिलुम्, बुद्धि पूर प्रवृत्ति प्रज्ञा ष्टकगळ निन्नालम् ईश्वर्र ऎम्ब व्यास सूत्रक्कॆ विरोध परिहारवु. हागादरॆ यावुदर सापे क्षवु उण्टु ? ऎन्दरॆ परमात्म सापेक्षकत्ववुण्टु ऎम्ब भाववु. हीगॆ सापेक्ष करत्व उण्टॆन्दु हेळिदुदरिन्द, चेतननिगॆ चेतनत्ववु रक्षिसल्पट्टु, साङ्ख्यवादद दोषवु दूरीकृतवायितु, परमात्मने सम्पूर्णवागि चेतननु माडुवदन्नु नडॆसिदरिग वैषम्य नैर्तृण्य दोषवुण्टागुत्तदॆ ; हागल्लदॆ बद्ध दॆशॆयल्लि, चेतननु बुद्धि पूरैक प्रवरिसि कॆलस माडिदरू, ई चेतननु हिन्दॆ माडिद सुकृत दुष्कृतगळिगनुसारवागि उण्टाद बुदि योगद मूलकवू मत्तु सत्येश्वरनु दयपालिसिरुव करणकळेबरद मूलकवू प्रेरिसि नडॆसिदरॆ आग परमात्मनु दोषियागुवदिल्लवु. मुक्त दॆशॆयल्लादरो अवनु नित्यवागिरुवहागॆ दयपालिसिरुव गुणा मूलकवागिये आगलू करत्वविरुवदरिन्द, ईश्वरनु प्रेरकनागिये सत्ववू नडॆयुत्तदॆ. इन्तह अनु सन्धान वीग स्वस्वातन्त्र निवृत्तियु *इचेतननुक्कु स्वस्वातन्त्र निवृत्तियावदु” ऎम्ब प्रश्नॆयल्लि इष्टेतननक्कु ऎम्ब प्रयो गवु साभिप्रायवादुदागिरुत्तदॆ. स्वातन्त्र निवृत्ति युण्टु ऎन्दरॆ अचेतनदहागॆ ऎम्ब अभिप्राय बरुत्तदॆ. चैतन्यविद्दू स्वातन्त निवृत्ति हेगॆ? ऎम्बुदु भाववु, तनगुण्टागिरुव सत्तास्थितिगळॆल्ला हीगॆ बद्धदॆशॆयल्लागलि मुक्तदॆशॆयल्लागलि सश्वरननियमनदिन्दले ऎम्ब अनुसन्धानवीग स्वस्वातन्त्र्यनिवृत्ति ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुत्तदॆ ऎम्ब दागि मुन्दॆ इदुक्कडि’ऎन्दारम्भिसि हेळुत्तारॆ-इदुक्कडि हीगॆ निर पेक्ष कर त्वविल्लवॆम्बुदे स्वतन्त्र निवृत्ति शब्दक्कॆ अर्थवॆन्दु हेळलु कारणवु, यावुदॆन्दरॆ हेळुत्तारॆ-बद्धावस्थॆयल्ल, मत्तु मुक्तावस्थॆयल्ल, बुद्दि पूर प्रवृत्ति पण्णा निन्ना लुव - बन्दि पूरैकवागि प्रवृत्तियन्नु माडुत्तिद्दरू ऎन्दरॆ हीगॆ बुद्धि पूरैक वागि माडुवदरिन्द सत्व स्वातन्त्र वेनादरू उण्टो ऎम्ब सन्दे हवु तोरुवहागिद्दरू, सन्देहक्कॆ कारणविल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ - ईश्वर कॊडुत्त - सरेश्वरनु कॊट्ट करणादिगळ्ळि कॊण्डु - 3 $ es________________
४००२ श्रीमद्र हस्यत्रॆयस्तारॆ कॊडुत्तकरणादिगळॊकॊण्डु अर्व प्रेरकनुमाय सहका रियुवाग प्रवक्कनेणु गै. 1 इन्द्रियगळु, आदि शब्ददिन्द शरीर बुद्धिगळु सहिसल्पट्टवु, इवु गळ मूलकवागि, अर्व प्रेरकनाय - अवनु प्रेरकनागि, बद दॆशॆयल्लि पूकरानुगुण प्रेरकनागि, मुक्तदणॆयल्लि - तानु अनु - ग्रहिसिद बन्ध निवृत्तियिन्दुण्टाद गुणाष्ट्र कप्राप्ति मूलक प्रेरक नागि ऎम्ब भाववु, सहकारियुवाग - हीगॆ ऎरडु दॆशॆयल्ल सश्वरनु सकल प्रवृत्तियल्लू सहायभूतनागि, प्रवरि वेणु गै-प्रवरिसतक्क स्वभाववु ; ई स्वभाववु स्वस्वातन्त्र निवृत्तिगॆ कारणवॆम्ब भाववु. अथवा वेणुगै ऎम्बुदरिन्द आशयवॆम्ब भाववागलि, वेणुगै ऎन्दु इरुवदरिन्द स्वारस्यवागि सश्वेश्वरने प्रेरकनागियू सहकारियागियू इरबेकॆम्ब अनुसन्धानवागलि, अपेक्षॆयागलि द्योतितवु. 3 आदरॆ ई रीतियल्लि स्वातन्त्र निवृत्ति ऎन्दु भाविसतक्कद्दे विना ई चेतननिगॆ याव विधवाद स्वाधीन कत्ववे इल्लवॆन्दु साङ्ख्य मतरीत्या भाविसि बिट्टरॆ मुक्तियन्नु स्वामिये सज्जल्पिसि कॊट्ट रे उण्टु, इल्लदिद्दरॆ इल्ल ऎन्दागि, आग ऎल्लरिगू स्वामिये ससि एकॆ, मुक्ति कॊडकूडदु? ऎम्ब आक्षेपक्कॆ कारणवागि वैषम्य नैर्तृव्यादि गळन्नु सत्येश्वरनिगॆ आरोपिसिदन्तॆ आगुत्तदॆ. आदुदरिन्द ईतनु उपायानुष्ठानवन्नु माडिये तीरबेकु. अदन्नु स्वामिदत्त करण कळेबरादिगळ मूलकवागियू आतनन्नु प्रार्थिसुवदरिन्दुण्टागुव प्रेरणॆय मूलकवागियू यावाग अदु उण्टायितो, आग स्वस्वातन्त्र निवृत्ति रूपवाद अनुसन्धानवुण्टायितॆम्ब भाववु, आतनु एनन्नु माडिदरू, “ओ सत्येश्वरने ननगॆ विहितवाद मार्गवन्नु नीने तोरिसु” ऎन्दु हेळि प्रवरिसुवनु “यतं मम देवेश ताज्ञापयमाधव" ऎन्दु हेळि माडुवनु “आनेन करणा भगव९ प्रियतां वासुदेवः” ऎन्दू “स्वय मेव कारितर्वा” ऎन्दू हेळि, आतनल्ले समर्पिसुवनु ऎम्ब भाववू द्योतितवु. कत्ववेनो उण्टु, अदु सश्वर सहाय सापेक्ष कत्ववु ; आदुदरिन्दले स्वस्वतन्त्र निवृत्तियु,________________
(39) मूलमाधि कारः 2002 ईश्वरनुक्कु प्रथमाक्षरल् प्रकृतियिले चॆन्न सत्व रक्ष कत्वम् उपायाधिकारिगळ पक्कल् एदेनुनूरु उपाय तिले प्रेरिसित्तुकॊण्डे वरक्कडवदु. सेतुवॆयन्नु कट्टुवरेनो कॆलसगाररे, स्वबुद्धि पूरैक माडिदरू इञ्जनीयर प्रेरणॆ सानुसारगळिगनुसारवागि माडुवदरिन्द अवरिगॆ हेगॆ स्वातन्त्र, निवृत्तियो, हागॆन्दु भाविसतक्कद्दु इन्तह पारतन्त्रवन्नु श्री लक्ष्मणनु भगवन्तनाद श्री रामनल्लि “परवान काकुत् त्वयि वर्षशतं ते । स्वयं तु रुचिरे देश क्रियताम् इति मां वद” (रामा, अरण्य, १५, ६.) ऎन्दु प्रकटिसिरुत्तानॆ. श्री रामनु, लक्ष्मणनन्नु कुरितु निनगॆ याव स्थळवु अनुकूलवो, अल्लि आश्रमवन्नु रचिसु, ऎन्दु स्वातन्त्रवन्नु कॊट्टरू ऒप्पदॆ, तानु श्रीरामनिगॆ यावागलू परतन्त्रनादुदरिन्द इन्तह स्थळदल्लि आश्रमवन्नु रचिसु ऎन्दरॆ रचिसुत्तेनॆ ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि, परर्वा अह्म ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. हागॆये कैकेयियु बन्दु रार्ज ऎन्दु सम्बोधिसिदुदन्नु केळि, श्रीरामचन्द्रप्रभुवे राजनागि भरतनाद तानु आतनिगॆ दासनागिरुवाग, ई अज्ञानियाद तायियु तन्नन्नु राजनॆन्दु करॆयुत्ताळल्ला ऎन्दु भरतनु निन्दिसुत्तानॆ. हागॆये तन्न पुरोहितरु नीने सद्यदल्लि राजनागिरलु अर्हनु, पट्टाभिषक्तनागु ऎन्दरॆ हीगॆ नियमातिक्रम माडि बुद्धिवादवन्नु हेळिदवरन्नु तिद्दुवदु रहस्यवागि माडतक्कद्दॆम्ब नियमविद्दरू, श्रीरामनल्लिरुव तन्न पारतन्त्रक्कॆ विरुद्धवागि उपदेशिसदरल्ला ऎम्ब कोपदिन्द “सभामध्यॆ जगर्हॆ च पुरोहितम्” ऎन्दु महर्षियु हेळिरुत्तारॆ. इन्तह पारतन्त्रवे सर रक्षकनिगॆ रक्ष वस्तुविनल्लि कृपोत्थम्भकवु ऎन्दु तिळियतक्कद्दागिरुत्तदॆ.
ई अर्थवन्ने नमश्य ब्दार्थ निगमनदल्लि हेळुववरागि, आकार दिन्द ज्योतितवाद सर्वरक्षकत्ववन्ने नमः ऎम्ब शब्दवू समर्थनॆ माडुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यगळिन्द तिळिसुत्तारॆ.ईश्वरनुकु सर्वॆश्वरनिगॆ, प्रथमाक्षिरल् - मॊदलनॆय अक्षरदल्लिरुव प्रकृति यिले - अवरक्षणॆ ऎम्ब धातुविनिन्द उण्टाद मूल शब्ददल्लि, चॆन्न हेळल्पट्ट, सर्व रक्षकनॆम्ब भाववु, उपायाधिकारिगळ पक्कल् -________________
३१०४ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे उपायानुष्ठानक्कॆ अधिकारिगळ विषयदल्लि, मोक्षपायाधिकारिग ळेनु, मत्तु प्रयोजनान रापेक्षॆगळुळ्ळवरेनु, इवरुगळ वियदल्लि ऎम्ब भाववु. एदेनु मॊरु उपायले - भरन्यास अथवा उपासन इवॆरडरल्लि यावुदादरू ऒन्दु उपायदल्लि, प्रेरिसित्तु कॊण्डे अनुष्ठान उण्टागुवहागॆ प्रेरिसिकॊण्डे, वरकडवदु- उण्टागतक्कद्दु, प्रणवद आकारदिन्द सश्वरनिगॆ सर्वरक्षकत्व वुण्टॆन्दु हेळल्पट्टितु. हागॆ आतनु जीवात्मरन्नु रक्षिसुवाग, आ जीवात्मन कैयल्लि भक्ति प्रपत्तिगळॆम्ब उपायगळल्लि यावुदन्नु अनु ष्ठिसलु अर्हतॆयुण्टो, अन्ताद्दन्नु अनुष्टिसुवहागॆ माडि रक्षिसु वनु. हीगॆ रक्षणॆयल्लि आतन प्रेरणॆयु आवश्यकवादुदरिन्दले नम शब्दार्थवु दृढीकरिसल्पट्टितु. अदू अल्लदॆ, मोक्षवन्नु कॊडुववनु अवनेयादुदरिन्द स्वस्वातन्त्र निवृत्तियु. ई अभिप्रायवन्नु मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ. हागल्लदॆ उपायानुष्ठानवन्नु अनुष्ठिसुवनन्नू अनुष्ठिसदवनन्नू हीगॆ इब्बरन्नू रक्षिसिबिट्टरॆ सर्वॆश्वरनिगॆ वैषम्य वन्नु आरोपिसिदन्तागुत्तदॆ. उपायानुष्ठानविल्लदेनॆ ऎल्लरू मुक्ति बेकु ऎन्दरॆ आग सर्व मुक्ति प्रसवुण्टागुत्तदॆन्दु हिन्दॆये हेळि दॆवु. आदुदरिन्द सश्वरन रक्षकत्ववु ऎरडुविधवु हेगॆन्दरॆ? (१) मह र्षियु, “रक्षिता जीवलोकस्य स्वजनस्य च रक्षिता" ऎन्दु हेळिरु तारॆ. जीवलोकक्कॆल्ला रक्षकनु हेगॆन्दरॆ ? करण कळेबर योग, शास्त्र दीपप्रदान, विवेकज्ञान, सर्व कालदल्लि ज्ञानिगळिन्द उपदेश, मुन्ताद वगळन्नु ऒदगिसि कॊडोणदर मूलक रक्षकनु; (२) हागॆये स्वजनस्य च रक्षिता, स्वजनरु यारॆन्दरॆ सद्गुरुवन्नाश्रयिसि ज्ञानवन्नु हॊन्दि विहित कर्मानुष्ठानदॊन्दिगॆ उपायानुष्ठानवन्नु माडिद ज्ञानियु, उपासनॆ अथवा प्रपदन मूलक आतनन्नु आश्रयिसिदवनु, इन्तह जनसमूहक्कॆ विशेष रक्षिता, मोक्षानन्दवन्नु कॊट्टु कापाडुववनु. आदरॆ कॆलवर अभिप्रायवु हेगॆ? ऎन्दरॆ, नावॆल्ल स्वामिय मक्कळु नावु प्रयत्निसि उपायानुष्ठानवन्नु माडबेके ? हागॆ उपायानुष्ठा नवन्नु अपेक्षिसुवदु आतन माहात्मगॆ कुन्दकवल्लवे ? आदुदरिन्द नावेनू माडतक्कद्दिल्लवु ; आतने नम्मन्नु कापाडुवनु ऎन्दु हेळुवरु. ई वादद प्रकार आतनिगॆ वैषम्य नैर्मण्यवु प्राप्त वागुत्तदॆयादुदरिन्द उपायानुष्ठान सापेक्षॆयिन्दले, आतन रक्ष________________
मूलमाधिकार… ३१०५ जीर्व स्वरक्षणार्थमान उपायानुष्ठानालम् परा धीन कावागैयालु, इवुपाय मनुष्यत्तालुव, फल प्रधान रूप रसण्णु र्वा प्रसन्न नान सश्वेश्वरनागैया लुम्, प्रथमाक्षर प्रकृतियाले शूल्लप्पट्ट अवनुडैय सत्व रक्षक मे इन्नमश्यब्दत्तालुं दृडी कृतव. कत्ववॆम्बुदन्नु विशदीकरिसुवदक्कागि एदेनु मॊरु उपायत्तिले प्रेरिप्पित्तुकॊण्डॆ वरक्कडवदु ऎम्ब प्रयोगवु. सर्वॆश्वरनु रक्षिसुवदक्कॆ इन्तह व्याजसापेक्षॆयिल्लदॆ रक्षिसुवदक्कॆ साध्यवे इल्लवु. एकॆन्दरॆ सात्विक शिखामणियाद ज्ञानियू तमोगुण भूयिष्ठनागि पापियाद अधमनू ऒन्दे विधवाद अभिमानक्कॆ अर्हरादरॆ, सर्वॆ श्वरनिगॆ विवेक ज्ञान शून्यतॆयन्नु आरोपिसबेकागुत्तदॆ. सत्पुरु पनिगॆ मन्नणॆयू अपराधिगॆ दण्डनॆय इल्लिन राज्याडळितदल्ले विदि तवु. हीगिरुवाग सर्वॆश्वरनू तन्न कट्टळॆगळाद शास्तानुगुण्यवा गिये नडॆयतक्कवनॆम्बुदु व्यक्तवल्लवे ? हागादरॆ, ईश्वरनिगॆ सर्व रक्षकत्वदल्लि न्यूनतॆयो? ऎन्दरॆ हाग इवु. प्रपन्ननु ई व्याजरूपवाद उपायानुष्ठानवन्नु अनुष्ठिसु वागलू कूड अदु परायत, करवुळ्ळवादुदरिन्दलू, मत्तु फलप्रदानवन्नु माडि रक्षिसुवनू सत्येश्वरनेयादुदरिन्दलू, अकार दल्लि हेळल्पट्ट सर्व रक्षकत्ववु ई नमश्यब्ददल्लि समर्थिसि हेळल्पट्टि तॆन्दु तिळिसुत्तारॆ जीर्व - जीवात्मनु, स्वरक्षणार्थमान - तन्न रक्षणॆये प्रयोजनवागियुळ्ळ, उपायानुष्ठानदल्लि कूड, पराधीन कावाकैयालुव तन्न पूजन्म सुकृतानुसारवागि सर्वॆश्वरन प्रेरणॆयिन्दले उपायानुष्ठानवू नडॆयुवदरिन्द पराधीन करावादुदरिन्द, इन्नु पायवनुषितालुम् - ई उपायवन्नु अनुष्ठिसिदरू, फलरूप रस्तॆ हण्णुर्वा - कोरिद फलवन्नु कॊट्टु रक्षिसुववनु, प्रसन्ननान - आ उपायानु स्थानदिन्द प्रीतनागि अनुग्रहिसुव, सश्वरनागैयालुं सत्येश्वरनेयादुदरिन्दलू, प्रथमाक्षरल् - प्रणवद मॊदलने अक्षरवाद आकारदल्लिन, प्रकृतियाले - अवरक्षणि ऎम्बवु त्पत्ति मूलक, शॆल्लप्पट्टवनुडैय हेळल्पट्ट वन, सत्व रक्षत्ववे इन्नम________________
३१०६ श्रीमद्रहस्यत्रयस्तारॆ ईश्वरस्य निरुपाधिक शेषित्व मपि नमन दृढीकृत मित्याह. इप्पडि प्रथम चतुर्थियाले प्रतिपन्न मान वीश्वरनुडिय निरुपाधिक सशेषित्व मुव, जीवनक्कु एदेनु मॊन्नॆ 100 श्यब्दतालुम् - ई नमश्यब्ददिन्दलू, दृढीकृतम् - समर्थनॆ माडल्पट्टितु. ई नमश्यब्ददिन्द तनगॆ शेषितविल्लवॆम्बुव अर्थवु तोरि बरुवदरिन्द परमात्म पारतन्त्रवु व्यक्तवादुदरिन्द, अकार दिन्द हेळल्पट्ट सर्वरक्ष कत्ववु, ई नमश्यब्द दल्लिन, शेषित्वं नमम ऎम्बर्थदिन्द समर्थिसल्पट्टितॆम्ब भाववु, तन्न रक्षणॆयु परमात्मा धीनवादुदरिन्द तानु रक्षणॆगागि यत्निसिदरू, परमात्मने तन्नन्नु रक्षिसलु शक्तने विना तानल्लवु, बि. ऎ, डिग्रिगॆ योग्यनागबेकॆन्दु तानेनो प्रयत्निसुवदु न्यायवु, आदरॆ अदक्कागि ओदुवागलू, यूनिवर्सिटियवरु एर्पडिसिरुव उपदेश कट्टळॆगळिगॆ अधीनवागियू इद्दुकॊण्डु, आ यूनिवर्सिटियवरे हेगॆ फलप्रदान रूप डिप्पो मावन्नु कॊडबेको, हागॆये सर्वॆश्वरनू कूड ईतनु हिन्दिन जन्मगळल्लि माडिद सुकृत परिपाकदिन्द ईतनु उपायान ष्ठानक्कॆ योग्यनॆन्दु भाविसि, सिद्धपायनागि निन्तु, उपायानुष्ठानवन्नु माडिसि, अदरिन्द प्रीतनागि आतनन्नु पूर्ण मनोरथनन्नागि माडुवनु, आदुदरिन्द अकारदिन्द तोरिबन्द परमात्मने सर्व रक्षकनॆम्ब भाववु, ई नमश्यब्ददिन्द व्यक्तपडिसल्पट्टितॆम्ब भाववु. ईश्वरन निरुपाधिक शोषित्ववू सह नमश्यब्ददिन्द समर्थिसल्पट्टितॆन्दु हेळुत्तारॆ. मुन्दिन वाक्यदिन्द अकारद लुप्त चतुर्थियिन्द तोरिबरुव सर्व शीषित्ववू कूड ई नमश्यब्ददल्लि दृढीकरिसल्पट्टितॆन्दु उपदेशि सुत्तारॆ इप्पडि - इदरन्तॆये, सत्व रक्षक त्ववु हेगॆ नम शब्ददिन्द दृढीकृतवो हागॆये सर्व शेषित्ववू दृढीकृतवॆन्दु उपपादिसु तारॆ. प्रथम चतुर्थियाले - प्रथम चतुर्दियिन्द, ऎन्दरॆ आकारद लुप्त चतुर्थियिन्द, प्रतिपन्न मान - तोरिबरुव, ईश्वर नुडैय - सर्वॆश्वरन, निरुपाधिक सर शेषित मुम् - निरुपा________________
मूलमाधिकार- 2002 युव पत्र निरुपाधिक सत्व शेषित्व मुव कळित मुन् बं योजनॆयाले दृढीकृतवायि. · इजीवनक्कुळ्ळ स्वातन्त्र मुम् (१) * परत्तु तच्चु तेः” धिकवागि ऎल्ला जगत्तिगू शेषियागिरुव भाववु, जीवनक्कु एनु मॊन्नॆयुम् पत्तॆ - जीवात्मनिगॆ यावुदॊन्दन्नू कुरितु, निरुपा धिक शेषित्वव कळित - निरुपाधिक शेषित्ववु इल्लवॆन्दु व्यक्तगॊळि सिद, मुन्सुयोजनैयाले - हिन्दॆ प्रदर्शिसल्पट्ट नमःशब्दद योजनॆयिन्द, दृढीकृतवायि - दृढीकरिसल्पट्टितु. हिन्दॆ अकारदल्लि चतुर्थियु लुप्तवागिदॆ ऎन्दु हेळि, चतुर्थियु शेषित प्रदर्शिसुत्तदॆन्दू, उकारवु एवकारार्थदल्लियादुदरिन्द मकारवाच्यनाद जीवनू अवनॊन्दिगिरुव अचित्रत्ववू, हीगॆ सत्ववू आयएव ऎम्बुदरिन्द सर्व शीषित्ववु “पतिंविश्वस” ऎन्दु श्रुति यल्लि हेळिरुव हागॆ, सर्वॆश्वरनिगुण्टॆन्दु हेळल्पट्टित्तु, आमेलॆ नमःशब्दद अर्थ विवरणॆ बन्दाग, प्रणवद मकारवु अस च्छबद इतर लोपदिन्दुण्टादुदॆन्दु भाविसिदरॆ, मकारवु आदं वॆम्बर्थवुळ्ळदुदागि, अहं ननवु ऎन्दागुवदरिन्द तनगॆ तानु शेषियल्लवॆन्दागि, परमात्मने तनगू निरुषाधिक शेषि ऎम्बर्थवु उपपादितवागुत्तदॆ; अथवा नमम शेषित्वम् ऎन्दु शेषित्वम् ऎम्बु दन्नु अध्याहार माडिकॊण्डरू, तनगॆ यावुदर निरुपाधिक शेषित्व ऎल्लवु ऎन्दागुवदरिन्द, परमात्मनिगेने निरुपाधिक सर्वशेषितवु सल्लतक्कद्दॆम्बुदु समर्थिसल्पट्टितॆम्ब भाववुण्टागुत्तदॆ. औपाधिक शेषित्ववेनो उण्टु, निरुपाधिकवादुदु यावुदू इल्लवॆम्ब भाववु. वन्दिन वाक्यदिन्द ई जीवनिगिरुव सोपाधिक स्वातं तवू, शोषित्ववू कर्मानुगुणवागि ईश्वर दत्तवादुदागि परा यत्तवादुदु ऎन्दु प्रमाण पूर्वकवागि मुन्दिन ऎरडु वाक्यगळिन्द प्रदर्शिसुत्तारॆ-इवनुक्कुळ्ळ स्वातन्त्रमुम् - ई जीवनिगि रुव स्वातन्त्रवू, “पत्तु तच्छुतेः” ऎरना यत्ताले - ऎम्ब ब्रह्म सूत्रदल्लि हेळिरुव प्रकार, निरुपाधिकतन्त्र नागि, स्वार्थ प्रवृतनान - तन्न लीला भोग रसक्कागि प्रवर्तिसुव (१) शारीर, सू, २, ३, ४०,________________
३१०८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ऎङ्गिरन्यायत्ताले निरुपाधिक स्वतन्त्रनां स्वार्थ प्रवृत्त नान परमात्मा नडियाग ऎन्दुदु. परमात्मा अडियागवन्दुदु, परमात्मन मूलवागि बन्दुदु. सर्वॆश्वरनु तन्न लीला प्रयोजनक्कागि ई जीवात्मनिगॆ प्रथम सल्प प्रवृत्तियल्लि ई जीवात्मन पूर्वकृत सुकृत दुष्कृतिगळिगन गुणवाद सुखदुखानुभवगळिगनुगुणवागि, स्वातन्त्रवन्नु कॊट्टिरु तानॆ; अदू स्वामिदत्तवादुदे, आ प्रथम सल्प प्रयत्नगळाद नन्तर ताने प्रेरिसि कार्यगळन्नु आतनिन्द माडिसुत्तानॆ. आदुदरिन्द ई स्वामिदत्तवाद स्वातन्त्र्यवु सोपाधिकवादुदे ऎम्ब भाववु. परात्तु तप्पुते- ऎम्ब ब्रह्मसूत्रद अभिप्रायवेनॆन्दरॆ? जीवन कत्ववेनु स्वतन्त्रवादुदे? अथवा ईश्वरनिगॆ अधीनवादुदे ? ऎम्ब चर्चॆयल्लि, स्वातन्त्रविल्लदिद्दरॆ शास्त्रगळ विधि निषेधवाक्यगळु निरर्थकगळागुवुवु ; अदक्कागि स्वातन्त्र्यविरबेकल्लवे ऎम्ब पूर्व पक्षक्कॆ समाधानवन्नु परात्तु तच्चुतेः ऎम्ब सूत्रद मूलकवू, अदर मुन्दिन सूत्रवाद ई कृत प्रयत्नापेक्षस्तु विहित प्रतिषिद्द वैयर्थादिभ्य” ऎम्ब मूलकवू, हेळल्पडुत्तदॆ. तु शब्दवु मेलिन आक्षेपणॆयन्नु होगलाडिसि समाधानवन्नु हेळुत्तदॆ. तत्- जीवात्मन आ करवॆल्लवू, परात् - परम पुरुषन दशॆयिन्द बन्दुदु, आतन अधीनवु, एकॆन्दरॆ श्रुतेः - श्रुतियल्लि स्मृति यल्ल हागॆ हेळिरुवदरिन्द; ऎल्लि हेळिदॆ ? ऎन्दरॆ आ अन्तः प्रविष्टश्या स्ता जनानां” (तै. आर. ३. ११. २०) जीवात्मरन्नु अनुप्रवेश माडि ऒळगिरुववनागि, अवरिगॆ सर्व प्रवृत्तियल्लि प्रेरकनागिद्दानॆ ऎम्बल्ल “य अत्मान मनरोयमयति” - याव प्रसिद्धनाद परम पुरुषनु आत्मन ऒळगिरुवनागि आतन सर्व प्रवृत्तिगळल्लि निय मिसुवनो ऎम्बल्लि हेळल्पट्टिवॆ. हागॆये गीतॆयल्लू सह हेळिरु तदॆ. “सस्य चाहं हृदि सन्निविष्टो मतः स्मृति र्ज्ञान मपोहनं च” (गी, १५, १५.) * ईश्वर सृत्व भूतानां हृ शेर्जुन तिष्यति । भ्रामर्य सत्वभूतानि यारूढानि मायया” (गी. १८. ६१) (दासनु बरॆदिरुव गीताव्याख्यानवन्नु पराम्बरिसि) हीगॆ जीवन कर त्ववु परायत्तवादरॆ विधि निषेधगळु,________________
मूलमाधिकार… ६१०९ अप्पडिये वस्त्रनरङ्ग टैप्पत्त निजीवनक्कु शेषित्व मुं निरुपाधिक शेषियान अवन स्वार्थमाग कॊडुक्कवन्नदु. हीगॆ माडु हीगॆ माडबेडवॆन्दु हेळुवदु निरर्थकवागुवदिल्लवो? ऎन्दरॆ इल्लवॆन्दु ई सूत्रगळु हेळुत्तवॆ. हेगॆन्दरॆ प्रथम सङ्कल्प प्रयत्नगळल्लि स्वामिदत्तवाद स्वातन्त्र विरुवदरिन्द विधिनिषेधरूप शास्त्रक्कॆ वैयर्थवू इल्लवु. अदू स्वामिदत्तवादुदरिन्द, पराय वादुदू, हौदु.. तदनन्तर आतन सल्प प्रयत्नगळिगॆ अनुगुणवागि प्रवृत्तिगळिगू आतने नियोजकनागुवदरिन्दलू परम पुरुषायत्त वादुदु, अदुदरिन्द याव आक्षेपगळिगू कारणविल्लवु. ई जीवनिगिरुव स्वातन्त्रवू स्वामिदत्तवागि बन्दुदु हागॆये ईतनिगिरुव शेषित्ववू स्वामिदत्तवादुदु ऎन्दु ई मुन्दिन वाक्य दिन्द हेळुत्तारॆ. अप्पडिये - जीवात्मन प्रथम सल्पदल्लि स्वातन्त्रवु हेगॆ स्वामिदत्तवादुदो, हागॆये, वस्त्ररहै वृत्त - इवनिगॆ सम्बन्धिसिकॊण्डिरुव इतर वस्तुगळन्नु कुरित, अवु यावुवॆन्दरॆ ई तन हॆण्डति मक्कळु अनुबन्धिगळु, गृहक्षेत्रा राम धनादिगळु, हीगॆ इवुगळन्नु कुरित, इवनुक्कु शेषित्वं - ई जीवन शेषित्ववु, निरुपाधिकशेषिया नवन् - निरुपाधिकशेषियाद परमात्मनु, स्वार्थवाग तन्न लीलारसानुभवक्कागिये, कॊडुक्क वादुदु - कॊट्टिदुदरिन्द उण्टादुदु. सरेश्वरनिगेने ऎल्ला वस्तु गळ शेषित्ववॆम्बुदु अनेक सल हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आवन वस्तुगळल्ले कॆलवन्नु सत्वशेषियु, जीवात्मनिगॆ आतन कल्मानुभवक्कागियू तन्न लीला प्रयोजनक्कागियू कॊट्टिरुत्तानॆ; ऎन्दरॆ आतन वशमाडिरु तानॆम्ब भाववु. हीगॆ शेषित्ववू कूड जीवात्मनिगॆ स्वामिदत्तवागि उण्टादुदु; आदुदरिन्द ई जीवात्मनिगॆ सोपाधिक शेषित्ववे. निरुपा धिकशेषित्ववादरो परमात्मनिगेने सल्लतक्कद्दॆम्ब भाववु. मुन्दॆ प्रणव नमस्सुगळ सारभूतार्थगळन्नु कारिकॆगळ मूलक सहिसि हेळुत्तारॆ. d प्रणवद अकारदिन्द सत्व रक्षकनु विष्णुवु ऎम्ब अर्थ बरुत्तदॆन्दु तिळिसिदरु ; अदर लुप्त, चतुर्थियिन्द आतनु सर्वक्कू शेषियम्ब________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अथ प्रणव नमसो- सारभूतार्थ् कारिकाभ्यां सङ्ग्रह्लाति. र्मा स्वतन्त्रः स्वामिच सान्या नपेक्षया । निरपेक्ष स्वतन्त्रत्वं स्वाम्यञ्चान्यस्य न क्वचित् ॥ ७० । र्थवु द्योतितवॆन्दु हेळिदरु. अनन्तर उकारवु अवधारणार्थ वॆन्दू, मकारवु जीववाचकवॆन्दू तिळिसि, मकारनाद जीवनु पर मात्मनिगे शेषिये विना इतररिगॆ शेषियल्लवॆन्दु हेळल्पट्टितु. अनन्तर नमश्यब्दवन्नु सखण्डवागि न मः ऎन्दु भाविसि, प्रणवद अकारदॊन्दिगॆ सेरिसि अर्थमाडिदरॆ तानु तनगॆ शेषियल्लवु ; वस्त्र स्वरगळिगू शेषियल्लवु; हागॆये तानु स्वतत्त्वनल्लवु, परमात्म ने सर्व स्वतनु, तानु आतनिगॆ परतनु ऎम्ब अर्थगळु तोरिबरुत वॆन्दु उपपादिसिदरु. ई अर्थगळॆरडू सारतमवादुदरिन्द सिद्दाना र्थवॆन्दु तिळिदु ज्ञापकदल्लिडुवदक्कॆ अनुकूलवागि ऎरडु कारिकॆगळन्नु दयपालिसुत्तारॆ.-र्मा - लक्ष्मि विशिष्टनाद नारायणने, पत्र - ऎल्ल समग्रवागि, अनानपेक्षया . बेरॆ यावुदर अथवा यार अपेक्षॆयू इल्लदॆ, निरुपाधिकवागि ऎम्बर्थवु स्वतन्त्र स्वतन्त्रनू स्वामाच- ऎल्ला जगत्तू तन्न विभूतियागि, अदक्कॆ स्वामि यादुदरिन्द सर्वशेषियू हौदु, स्वतन्त्रनॆन्दरॆ ई जगत्तिन चिदचिद्द स्तुगळु तन्नदागि अवुगळन्नु हेगॆ तनगॆ इष्टवो हागॆ उपयोगिसि कॊळ्ळुव शक्तियुळ्ळवनॆम्बर्थवु. जीवात्मनु परतन्त्रनॆम्बुदर अर्थवेनॆन्दरॆ? परमात्मनु स्वामियागि, तानु आतन स्वम्ऎन्दरॆ स्वत्तु, आदुदरिन्द आतनिन्द आतन इष्टानुसारवागि विनियोगिसिकॊळ्ळल्पडलु अर्हनु ऎम्बुदु. परमात्मनु सर्व शीषि ऎम्बुदर अर्थवेनॆन्दरॆ? हिन्दॆ प्रधान प्रतितन्त्राधिकारदल्लि शेषित मावदु? ऎन्दु प्रश्निसि अदक्कॆ उत्तरवागि “उपाद सत्तास्थिति नियमना .. चिदचिद् मुद्दि श्रीमानिति वागौपनिषदी”ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ, श्रीय- पतियु तन्नॊन्दिगॆ सम्बन्धिसिकॊण्डिरुव चिदचित्तुगळिगॆ प्रयो जनगळन्नु कल्पिसि, अदरिन्द तानु अतिशयवन्नु हॊन्दिदहागॆ भाविसु विकॆयॆन्दु अल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. “यथेष्ट विनियोगार्हः शेष कब्दन कथ्यते । ईश्वरेण जगत्सत्वं यथेष्ट विनियुज्यते?________________
(२५) मूलमाधिकारः तारस्य नमसश्चिं सारौ देशिकदर्शित् । अनन्य शरणत्वादे रधिकारस्य सिद्धये ॥ ७१ ॥ S 2000 ऎम्बुदु इल्लि अनुसन्धेयवु. आदुदरिन्द परमात्मनिगॆ तानु शेष नॆन्दरॆ परमात्मनन्नु हॊन्दिद अतिशयद प्रयोजनक्कागिये तानिरु वदॆन्दु तिळियोणवु. हीगॆ श्रियः पतिये शीषियु, स्वतन्त्रनु ; जीवात्मनादरो शेषनु, परतन्त्रनु ; परमात्मनिगॆ अतिशय वन्नुण्टु माडुवदक्कॆ तानिरुवदु, आदुदरिन्द तानु माडुव जिल्ला अवन कैङ्कय्य रूपवागि आतनिगॆ प्रीतियन्नू अतिशयवन्नू उण्टुमाडुवदक्कॆ ऎन्दु भाविसुवनु, परतन्त्रनॆन्दरॆ, स्वतन्त्रनाद सश्वेश्वरनु तन्न हितक्कागि तन्नन्नु यथेष्टवागि आज्ञापिसुवनॆम्ब भावनॆयुळ्ळवनु, जीवात्मनिगॆ स्वामिदत्तवागि आतन अनुग्रहदिन्द उण्टाद स्वातन्त्र शेषित्वगळुण्टु ; इवु कराधीनवागि सोपाधिक गळु. निरुपाधिक स्वातन्त्र, शेषित्वगळु सत्येश्वरनिगॊब्बनिगॆ विना इन्नु यारिगू इल्लवु. इवुगळिगॆ इन्नु यावुदर अपेक्षॆयू इल्ल वादुदरिन्द इवॆरडू अन्यानपेक्षया ऎम्ब प्रयोगवु. जीव तनिगादरो इन्तह निरपेक्ष स्वातन्त्र शेषित्वगळू स्वल्पवू इल्ल ऎन्दु उत्तरार्धदिन्द हेळुत्तारॆ. निरपेक्षवॆन्दरॆ निरुपाधिकवाद स्वतन्त्रत्ववू, स्वाम्यं - निरुपाधिक शेषित्ववू, आन्यस्य - दिव्य दम्पतिगळल्लद इतरनिगॆ ऎन्दरॆ जीवात्मनिगॆ, अथवा दिव्य दम्पतिगळल्लदॆ इन्नु याव इतर देवतॆगळिगू नक्वचित्-ऎल्लियू स्वल्पवागलि इल्लवु. इदरिन्द निरुपाधिक स्वातन्त्रवू निरुपाधिकशेषित्ववू सत्येश्वरनिगेने विना जीवात्मरिगॆ ईषदपि इल्लवॆन्दु हेळल्पट्टितु. ई अर्थगळु यावुदर सारभूतार्थगळु ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ. तारस्य - प्रणवद मत्तु नमसत्व - नमश्यब्दद, इव सार् - इवॆरडू सारभूत वाद अर्थगळु, इष्टु मात्रवे अल्लवु. तम्म अभिप्राय मात्र वादरॆ अदक्कॆ माहात्मियु अष्टिल्लवु. तम्म मुख्य गुरुगळाद वादिहंसाम्बुवररु उपदेशिसिदुदरिन्द, साम्प्रदायिकवागि उपदिष्ट वाद अर्थगळादुदरिन्द अवुगळिगॆ माहात्म यु विशेषवॆम्ब भाववु. देशिकदर्शित् . तम्म गुरुगळाद किडाम्बि अप्पार् मत्तु नडादू अवाळरवरु अनुग्रहिसिदवुगळु. आदुदरिन्द ―________________
११२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे परमाप्त वाक्यगळागि विशेष महिमॆयुळ्ळ अर्थगळॆम्ब भाववु. इल्लि देशिक दर्शित् ऎम्बुदरिन्द इन्तह आमोघार्थगळन्नु तम्म आचाररु प्रदर्शिसिदरॆम्ब कृतज्ञता भाववु तोरिबरुवदू अल्लदॆ, मन्त्रगळ रहस्यार्थगळु चन्नागि मनस्सिनल्लि नॆलॆयागि निल्ललु तुम्बा ज्ञानियाद आचारर उपदेशवु आवश्यकवॆम्ब भाववू सूचितवु. देशितदर्शित ऎम्बुदरिन्द नावुगळु अन्वयिसिकॊळ्ळुवदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ निगमान्त देशिकरवरु नमगॆ तोरिसिकॊट्टवु. श्री निगमान्त देशिकरवरिगॆ अवर गुरुगळु उपदेशिसिदुदरिन्द हेगॆ महत दवो, हागॆये श्री देशिकरु नमगॆ उपदेशिसिरुवुदरिन्द नम तुम्बा महत्तादवु. सारभूतवादुवु ऎन्दु श्लाघिसल्पट्टवल्ला, अवु गळिन्दागुव प्रयोजनवेनु ? ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ अनन्य शरण त दे रधिकारस्यसिद्दये ऎन्दु, उण्टागुव महत्पयोजनवन्नु तिळिसुत्तारॆ अनन्नोपाय, अनन्य रक्षणॆ, अनन्य प्रयोजन रूप अधिकारवु सिद्धिसुत्तवॆ; आदुदरिन्द ई आर्थगळु सारभूतवादु वॆन्दु हेळुत्तारॆ. अनन्यशरणादेः - अनन्य शरणत्ववे मॊद लादवुगळन्नुळ्ळ, अधिकारस्य - अधिकारद, सिद्धये - सिद्धिगोस्कर, इवा - ई ऎरडु अर्थगळ सारभूतवादवु. भगवन्तनल्लदॆ इन्नु यारू तनगॆ रक्षकरिल्लवु ऎम्बुदु तानु परमात्मनिगॆ सम्पूर्ण परतन्त्रनॆम्ब ज्ञानदिन्द उण्टागि अन्यदेवताश्रयणवन्नु माडुवदिल्लवु ; मत्तु बेरॆ याव उपायवन्नु हुडुकुवदिल्लवु ; तन्न रक्षणवे मुख्य प्रयोजनवादुदरिन्द बेरॆ याव प्रयो जनवू तनगॆ बेकिल्लवु. शेषभूतनाद तनगॆ मुख्य प्रयोजनवु यावुदु ऎन्दरॆ तत्समागमवू, अनवरत तङ्कय्य प्राप्तियु इवुगळल्लदॆ बेरॆ यावुदु बेकिल्लवादुदरिन्द अनन्य प्रयोजनवु. हीगॆ भन्यासक्कॆ बेकाद अधिकारवु लभिसुत्तदॆम्ब भाववु. परमात्मनु निरपेक्ष स्वतन्त्रनु ऎन्दु हेळल्पट्टितल्ला, “यस्का वीक्ष मुखं तदिङ्गित पराधीनो विधzखिलं” लक्ष्मिय इङ्गि तक्कॆ अधीननागिये समस्तलोक व्यापारगळन्नू माडुत्तानॆम्ब (श्रीस्तव. १) वाक्यवु निरपेक्ष स्वातन्त्रक्कॆ विरुद्धवाद हेळिक यल्लवे ? ऎन्दरॆ पतिगॆ परिपूर्ण विधेयळागि आतन इङ्गितवन्नू सरज्ञळागि तिळिदु, ईकॆयू ऐकमत्यदिन्द नडॆयुवळागिरुवुदरिन्द________________
मूलमाधिकारः लोकल् स्वामित्व स्वातन्त्र 2009 अभिमतङ्गळायुव, दासत्व पारतन्त्र अनभिमतज्ञळायुव, तोडु गिरदु करोपाधिकवाग वत्त. इष्टु प्रणव नमस्सुकळि तॊन्न एनॊन्दू विरोधविल्लवु. हागॆये अम्बरीषोपाख्यानदल्लि स्वामिये दूासरिगॆ “अहं भक्त पराधीनः” ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुवुदु स्वातन्त्र सङ्कोचवन्नु प्रदर्शिसुवुदिल्लवो ? श्री भीष्मर प्रतिज्ञॆगॆ कट्टु बिद्दु, आयुधवन्नु हिडियुवुदिल्लवॆम्ब स्वतन्त्र प्रतिज्ञॆगॆ विरोध वागि नडॆयबेकागि बरलिल्लवे ? ऎन्दरॆ भक्तरल्लि हीगॆ विशेष प्रीति यन्नु तोरिसि नडॆदिरुवदरिन्द अवू कूड हागॆ नडॆयबेकॆम्ब स्वातन्त्रवन्नु प्रकटिसुत्तवॆये विना पराधीनतॆयन्नल्लवु. हागॆये श्री रामलक्ष्मणरु “इम स्ममुनिशार्दूल किङ्कर् ससपस्थित ज्ञापय” ऎन्दु विश्वामित्ररिगॆ अधीनवागि हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. आदरॆ इल्लि परमात्मनिगॆ तानु परतन्त्रनु दासभूतनु ऎम्ब तिळुवळिकॆयु अतिशयवागि कॊण्डाडल्पट्टिरुवदु हेगॆ ? इदु लोक विरुद्ध वादुदल्लवे ? इन्नॊब्बरिगॆ परतन्त्रनागिरुवदू कैङ्कर माडु वदू सह केशाधिकवादुदल्लवे ? ऎन्दरॆ इल्लि कवश्यनागि इतररिगॆ परतन्त्रनागि सेवॆ माडुवदु अत्यन्त क्षेशावहवॆम्बुदरल्लि, ईषदपि सन्देहविल्लवु ; आदरॆ सत्वशक्तनागि महाकृपानिधियागिरुववनिगॆ कर वश्यनल्लदे इरुव स्थितियल्लि स्टेच्छॆयागि आनन्दवन्ननुभविसुत्ता आतनिगॆ कैङ्कय्य माडुवदु महत्ताद परवियु ; इदर माहा यन्नु कवश्यनागिरुववनु अरियलारनु ऎम्ब अभिप्रायदिन्द मु दिन वाक्यवन्नु हेळुत्तारॆ. लोकल् - ई जगत्तिनल्लि, स्वामित्व स्वातन्त्र गळु, अभिमतङ्गळागियुम् - इष्टवादवुगळागियू, दासत्व पारतन्त्रगळ् अनभिमतङ्गळाय्तु - इष्टविल्लदवु गळागियू, तॊत्तुगिरदु - तोरिबरुवदु, कसाधिक माग वत्र नै - ईतनिगॆ करमूलकवागि मात्र बन्दुदे विना अन्यथा अल्ल वॆम्ब भाववु. दासत्व पारतन्त्रवु अनभिमतवादुवॆम्बुदक्कॆ लोक विडम्बनार्थवागि सीतॆयु रावणन वशक्कॆ सिक्कि अशोकवनदल्लि हेळिद “धिगस्तु खलु मानुष्यं गस्तु परवश्यतां’ ऎम्ब वाक्यवु अनु सन्धेयवु. हागॆये “सत्वं परवशं दुःखं” परवशवादुदॆ________________
३११४ श्रीमद्र हस्य त्रय सारे दासत्व मुम्, पारत मुव (१) “दासभूता सृत सृष्टि इत्यादिगळिगॆ पडिये स्वरूप प्राप्तळागॆयाले तत्ववित्तु गळुन्नु अनुकूल. ल्लवू दुःखरूपवादुदे ऎन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्तह दास पारतन्त्रवू कपाधियिन्द क्षेशावहवादुदरिन्दले अनभिमतवु. हागॆ केशावहवल्लदॆ, करोपाधिय गन्धवे इल्लदॆ, आनन्दमयन सन्निधियल्लि पारतन्त्रवू मत्तु स्वच्छॆयिन्द माडुव कैङ्कय्य सामाजगळू अभिमतगळे ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्दले ई ग्रन्था दियल्लि ग्रन्थकररु कलुष मतिरविंर्द किङ्कराधिराज्यं, करॆ पाधियिन्द कलुषित बुद्धि युळ्ळवनागि स्वामिगॆ नित्य कैङ्कय्य माडुव साम्राज्य पदविय महिमॆयन्नु तिळियदवनागिरुत्तानॆन्दु हेळिर त्तारॆ. लोकदल्लू कूड गुरुमाहात्यॆयन्नरितवरु, गुरुवु परम पुरुषनिगॆ समरॆन्दु भाविसि, अवरिगॆ शेषभूतरागि गुरुकैङ्करवन्नु सन्तोषचित्तरागि नडॆसुत्तारॆ. हागॆये साधियू सह तन्न पति यन्नु परदेवतॆयॆन्दु भाविसि शेषभूतळागि आतनिगॆ परिचारक रिद्दरू ताने स्टेच्छॆयिन्द कैङ्कवन्नु ऎसगुवदन्नु कण्डिरुवॆवु. हागॆये सत्पुत्रनू तन्न पिताविन विषयदल्लि आतनिगॆ शेषभूतनागि कैगळन्नु नडॆसुवनु. हीगॆ अनेक निदर्शनगळुण्टु. इदन्नु आचाररे मुन्दॆ उपपादिसुत्तारॆ. कलुषमतियु इदर माहात्मयन्नु अरियदे होगुवनु. तत्ववित्तादरो कल्मप्राबल्यवन्नु कळकॊण्डवनादुदरिन्दलू अदर महिमॆयन्नु तिळिदवनादुदरिन्दलू, पारतन्त्र, दासत्वगळु तन्न स्वरूपसिद्धवादुवुगळादुदरिन्द तनगॆ तुम्बा अनुकूलवादुवुगळ न्नागि भाविसुवनॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि, प्रणव नमस्सुगळल्लि, शून्न हेळल्पट्ट, दासत्ववू सारतनवू, “दासभूतात” – “समस्त जीवात्मरू स्वाभाविकवागिये दासभूतरु” इत्यादिगळिगॆपडिये इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि हेळिरुव हागॆ, स्वरूप प्राप्तळागैयाले - स्वरूपतः उण्टा दवु. आदुदरिन्द, तत्ववित्तुगळुक्कु - जीवपरमात्म स्वरूप स्वभाव (१) रुद्र वाक्यवु.________________
मूलम स्वाधिकारक 2009 एतेन भगवच्छेष सिद्ध तदिय शेष मपि सिद्धव, इप्पडि अत्यन्त पारार्थ्य पारतन्त्र सिद्धि कैयाले ई याथात्मवन्नरित प्राज्ञरिगॆ, अनुकूलळ - सुखरूपवागिये भाविसुववरु ; दुःख रूपवागि भाविसुवरल्लवॆम्ब तात्परवु ; ई दासत्व पारतन्त्रगळु तन्न स्वरूपतः उण्टादवु ऎम्ब ज्ञानवु तत्वयाथात्म वेदिगळिगॆ उण्टागुत्तदे विना, अज्ञानिगळिगल्लवु, अन्तह ज्ञानवुळ्ळ प्राज्ञनिगॆ, तानु परमात्मनिगॆ दासनु मरतन्त्रनु ऎम्ब भाववु सुखरूपवादुदे ऎम्बुदु तात्सरवु. हागॆ भावनॆयिद्दुद रिन्दले लक्षणनू भरतनू सह दासत्व, पारतन्त्रवन्नु बयसि दरे विना स्वामित्व श्रेषित्वगळन्नु बयिसलिल्लवु. स्वामित्व शेषित्व गळन्ने दुःख रूपवागि भाविसि अवुगळन्नु श्रीरामनु कॊडलु सिद्ध नागिद्दरू अवुगळन्नु अकरिसलिल्लवु. इल्लि इत्यादिगळिगॆ पडिय ऎम्बल्लिरुव आदि पददिन्द, “ पतिं विस्य” (पू. सू.) * ईश्वर सृ भूतनां” (गी. १८-६१) इत्यादि प्रमाणगळु हेळल्पट्टवु. इल्लि ऒन्दु पूरै पक्षवु तोरबहुदु, एनॆन्दरॆ, सरेश्वरने तनगॆ निरु पाधिक शेषि ऎन्दू, तानु आतनिगॆ- निरुपाधिक सरतन्त्रनॆन्दू एर्पट्ट नन्तर, पुरुषार्थ काष्ठाधिकारदल्लि भागवत शेषत्ववे पुरुषार्थ काष्ठावॆन्दु श्लाघिसिदुदु हेगॆ ? भागवत शेषित्ववन्नु ऒन्दु वेळॆ निराकरिसिदरू दोषविल्ल ताने ? ऎन्दु पूरैपक्षवु तोरबहुदु. इदक्कॆ मुन्दॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. इदरिन्द भगवच्छेषत्ववु स्थापितनादरॆ भागवत शेषत्ववू सिद्दवु. यावाग “यथेष्ट विनियमनं” ऎन्दरॆ इष्टानु सार आज्ञापिसल्पडुवदक्कॆ योग्यतॆ ऎन्दॆनिसुव पारतन्त्रवू, मत्तु “यथेष्टॆ विनियोगार्हत्व” ऎन्दरॆ इष्टानुसार उपयोगिस ल्पडुवदक्कॆ योग्यतॆ ऎन्दॆनिसुव शेषत्ववू ई प्रणव नमस्सुगळिन्द एर्पट्ट वो, आग भागवत शेषत्ववू एर्पट्टितु, ऎन्दु अल्वार् दिव्य सक्तिगूळिन्द समर्थिसि हेळुत्तारॆ ; इप्पडि - हीगॆ मेलॆ उपपादि________________
ancy (२) अडियारॆ श्रीमद्रहस्यत्रयस्तारॆ याळ् पडुत्त विमर्ल” ऎजरपडिये स्वतन्त्रनान शेषिक्कु इष्टविनियोगार्ह नान पडियाले तदी य शेषमुव इन्स् सिद्धम्, मागैयाले, ई श्वर्र इव्वा तावै तन्नु कप्पोले शेषमाक्कि नाल् मनु वॊण्णादु ; निलक्क मुम्
शेषियुवाय स्वतन्त्रनु नक्कु नारान वडियारु इदु (आप्राप्त नन्न) प्राप्त ऒण्णादु. शेषियागै याले सिद रीतियल्लि प्रणव नवस्सुगळ मूलकवागि, अत्यन्त पारार्थ पार तन्त्रगळ - शेष पारतन्त्रगळु, सिद्दिया ले – एर्पडुवद रिन्द, अडियारॆ आटपडुत्त विमल” ऎम्ब पाणारवर पाशुरदल्लि, ऎच् रपडिय ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, स्वतन्त्र शेषि याद सश्वेश्वरनिगॆ इष्टविनियोगार्हनान पडियाले - तन्न इष्टानुसार उपयोगिसिकॊळ्ळलु ई जीवनु अर्हनादुदरिन्द, तदीयशेषनुव . तन्नन्नु आश्रयिसि तन्न वराद भागवतरिगू शेषनागि विकॆयु, इ - ई प्रणव नमस्सुगळल्लि, सिद्दम् , अर्थ वागि तोरिबरुवदरिन्द स्थापितवु. तानु परव पुरुषनिगॆ यावाग शेषभूतनादनो, आग आतनु तन्नन्नु आतन इष्टानुसार उपयो गिसिकॊळ्ळबहुदु. प्रपन्न रॆल्लरू तन्नन्नु आश्रयिसिरुवुदरिन्द तनगॆ विशेषवागि बेकादवरादुदरिन्द अन्तवरिगू अधीननागिरतक्कद्दॆन्दु सत्येश्वरनु ईतनन्नु उपयोगिसिकॊळ्ळलु आतनिगॆ बाध्यतॆयुण्टु. आदुदरिन्द अन्तह भागवत शेषत्ववू कूड ई प्रणव नमस्सुगळ अर्थगळिन्द सिद्धवु ऎम्ब तात्परवु. इन्तह भागवत शेषत्ववु अनु कूलवागुदागि आळ्वारुगळु कॊण्डाडिरुवदरिन्द अमलनादि पिर्रा प्रथम श्लोकवन्नु उदाहरिसिरुत्तारॆ. आ पाशुरवु हिन्दॆयू उदा हरिसल्पट्टिरुत्तदॆ. १३७२नॆय पुट नोडि, अदन्ने उपपादिसुत्तारॆ. शेषियु माय शेषियागियू स्वतन्त्रनु मागैयाले - स्वतन्त्रनागियू इरुवदरिन्द, ईश्वर - सत्ववन्नू नियमिसुव शक्तियुळ्ळ सरेश्वरनु, इव्वातावै - ई जीवात्मनन्नु, तनक्कु नल्ला रान - तनगॆ उत्तमरागि अभिमतरागिरुव, अडियारु - तन्न पाद (२) अमलनाडि १. ·________________
मूलमाधिकारः ३११६ इष्ट विनियोगत्तु प्रार्प्त, स्वतनागैयाले इदुक्कु समर्थन्, (३) मत्तु मोर् दॆय मुळदॆरु प्पारोडु नन्नाश्रयिसिद भागवतरुगळिगॆ, तन्नु कप्पोले . तन्न प्रीत्यनुसार वागि, शेषमाक्कि नाल् - शेषनन्नागि माडिदरॆ, इदु - ई भागवत पारतन्त्रवु, प्राप्तवन्नु वॊण्णादु योग्यवादुदल्लवॆन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. विलक्स् मम् ऒण्णादु - परतन्त्रनादुदरिन्द बेडवॆन्दु त्याग माडलू साध्यविल्लवु. परमात्मनिगॆ परतन्त्रना दुदरिन्द, आतनु भागवतनिगॆ शेषभूतनागिरबेकॆन्दु सज्जल्पिसिद नन्तर, अदरिन्द तप्पिसिकॊळ्ळलु साध्यविल्लवु ; आतन आज्ञानुसारवागि तानु दासभूतनादुदरिन्द नडॆयबेकष्टे. आगलि, भगवन्तनाद तनगॆ दासभूतनागि बन्दिरुवनन्नु अन्यशेषनागि नियमिसबहुदो ? ऎन्दरॆ शेषियागैयाले - तानु शेषियागिरुवदरिन्द, हितवन्नु माडु वदरल्ले अभिप्रायवुळ्ळवनु शेषियु, आदुदरिन्द इष्ट विनियोग तुक्कु - तन्न इष्टानुसार स्वतन्त्रिसि उपयोगिसिकॊळ्ळुवदक्कॆ प्रार्प्त - अर्हतॆ इरुववनु ; स्वतन्त्रनागैयाले - स्वतन्त्रना दुदरिन्द, इदुक्कु समर्थन्-हीगॆ भागवत शेषनागिरुव हागॆ मा डुवुदक्कू सामर्थ्यवुळ्ळवनु हीगॆ सामर्थ्यवुळ्ळवनादुदरिन्द आयो ग्यर वशमाडि केश पडिसुव सामर्थ्यवुळ्ळवनॆन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. तन्नन्नु आश्रयिसिदवनन्नु हीगॆ ऎन्दिगू नोयिसतक्कवनल्लवु ; ई सामर्थ्यवु हितवन्नुण्टुमाडुवदरल्लि प्रवरिसतक्कद्दे विना, मन बन्दन्तॆ प्रतिकूल्यतॆयन्नुण्टुमाडुवदरल्लिल्लवु. ऒब्बनिगॆ हित वन्नू इन्नॊब्बनिगॆ अहितवन्नू तन्न स्वातन्त्र्यदिन्द उण्टु माडि दरॆ वैषम्य नैर्त्यव्यादि दोषगळिगॆ गुरियागुवनु. इन्तह दोषक्कॆ अवकाशविल्लदन्तॆ नडॆयुव स्वातन्त्र सामर्थ्यगळन्नु ळ्ळवनॆन्दु भाविसतक्कद्दु. प्रपन्ननन्नु कापाडुवदरल्ले तन्न स्वातन्त्र) सामर्थ्यगळन्नु उपयोगिसुवने विना अन्यथा इल्ल वॆम्ब ताक्षरवु. आदुदरिन्दले इदुक्कू समर्थन् ऎम्ब प्रयो गव, आश्रयिसिदवनन्नु कै बिडलु पूरा असमर्थने ? एकॆन्दरॆ प्रसन्ननन्नु “नत्यजेयं कथञ्चन ” (रा, युद्ध, १८-३) ऎन्दु हेळिद करुणासागरनु आतनु. S________________
३११८ श्री मद्र हस्यत्रयसारे तिलेनुत्तदु मुन्नडियारडिमॆ ” ऎच् पाट्टलुम् इन्वर्थं कण्डुकॊळ्ळदु. मुन्दॆ श्री तिरुमङ्गैयाळ्वारवर पाशुरवन्नु ई अर्थदल्ले उदाहरिसुत्तारॆ. ई पाशुरवु हिन्दॆ ऎरडु सल परदेवता पार मार्थ्याधिकारदल्ल, पुरुषार्थ काष्ठाधिकारदल्लि उदाहरिसल्प ट्टिरुत्तदॆ. ७२७ मत्तु १३७९नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि, “मत्तु मोर् दॆय वुम् ” ऎल्ल रपाट्टलुम् ऎम्ब पाशुरदल्लू, इव्वर्थव - भगवच्छेषत्ववु भागवत शेषत्वदवरॆगू आण्टॆम्बुदु कण्डुकॊळ्ळदु - तिळिदुकॊळ्ळतक्कद्दु. भगवच्छेष भूतनागिरुवद रिन्द भगवन्तनिगॆ भागवत शेष भूतनागिरुवदु तुम्बा इष्ट ऎम्बु इष्टवॆम्बु दक्कॆ हिन्दॆ पुरुषार्थकाष्ठाधिकारदल्लि कॆलवु प्रमाणगळन्नु उदा हरिसिरुत्तारॆ. अवुगळु इल्लि अनुसन्धेयगळु, *आराधना नां सषां वि राराधनं परम् । तस्मात्परतरम्प्रोक्तं तदीयाराधनं परम् ” (पाद्रू.२९.८१) “मम मद्भक्त भक्तषु प्रीतिरभ्यधिका भवेत् । तस्मानक्त भक्ता श्च पूजनीया विशेषतः” (भारत) 20 “मद्भक्त जनवात्सल्यं पूजायां चानुमोद नम्” अवु ८ विध भक्तिगळल्लि सेरिसल्पट्टिवॆ.” “श्रीमद्भागवतार्चनं भग वतः पूजाविधेरुत्तमम् इत्यादिगळु. भागवत शेषत्वद माहात्मयन्नु शतृघ्न प्रवृत्तियिन्द तिळियबहुदु. श्री राम चन्द्रने, विश्वामित्र भारद्वाज अगत्यादि महर्षिगळल्लि तोरिद शेष भाववे भागवत शेषत्वद महिमॆयन्नु प्रकटिसुत्तदॆ. श्रीकृष्णनु तम्म आचारराद सान्दीपनियवरल्लि माडिद गुरुकुलवासदिन्दलू, महाभागवतोत्तमराद कुचेलरिगॆ माडिद कै रदिन्दलू, धर राजन राजसूययागकालदल्लि माडिद कै रदिन्दलू भागवत शेषित्ववु प्रकटितवु. रुक्किणियु पत्र बरॆदु कळुहिसिकॊट्ट ब्राह्मण निगॆ श्री कृष्णनु कालन्नु ऒत्तिदरॆम्ब “पाणिनाभिमृर्श पादौ” (भाग १०.५२.२९) प्रयोगविरुत्तदॆ. हीगॆ ताने भागवत शेषित्व वन्नु प्रकटिसिद नन्तर नावू हागॆये नडॆयतक्कद्दॆम्बुदु कै मुतिक न्याय सिद्धवु. ताने " अहं भक्त पराधीनः” ऎन्दु हेळि________________
मूलमाधिकार का, स्वच्छव परेशस्य तादधीन बलात्तुनः । भगवद्भक्त शेष स्वच्छयापि क्वचि दृवेत् ॥ ७२ ॥ गुणाधिके हि विषये गुणसारस्य वेदिः । ३११९ राम रामानुजन दास्यं गुण कृतं भवेत् ॥ ३३ ॥ कॊण्ड नन्तर नावू भक्त पराधीनरॆन्दु हेळिकॊळ्ळुवदु कैमुतिक न्याय सिद्धवु. हिन्दॆ प्रणव नवस्तुगळ मूलक ई चेतननिगॆ भगवच्छेषत्ववू पारतन्त्रवू स्थापिसल्पट्टवु. आदरिन्द भागव? त्ववू पारतन्त्र वू अर्थवागि स्थापितवॆन्दु प्रतिपादिसल्पट्टितु. ई भागवत शेषत्वपार तन्त्र गळु भगवन्तन स्वातन्त्र मूलकवागि तनगॆ शेषभूतनादव नन्नु तन्निष्टानुसार भगवन्तनु नियमिसलु अर्हनादुदरिन्द उण्टा दवॆन्दू हेळल्पट्टवु. अनन्तर भगवन्तने स्वच्छॆयिन्द भागवत पार तन्त्रवन्नु प्रकटिसदनन्तर ई चेतनिगॆ अदु कैवुति कन्यायसिद्धवॆन्दू हेळल्पट्टितु. आदुदरिन्द भागवतरुगळु परस्पर शेष शेषिभाववुळ्ळव रागुत्तारॆ. इदरिन्द तारिकर अन्नोन्याश्रय दोषवेनू इल्लवु. ई अर्थगळन्नॆल्ला मुन्दॆ कारिकॆगळ मूलकवागि सदृष्टानवागि तिळियपडिसुत्तारॆ. परेशस्य - ब्रह्मरुद्रेन्द्र लोकपालकरिगू स्वामियागि नियामकनागिरुव भगवन्तन, स्वच्छव - स्वकीयवाद इष्टदिन्दले, नः तु . नमगादरो, भगवद्भक्त शेषत्वं - भागवत शेषत्ववु, तादधीन बलात् - भगवन्तनिगॆ पर तन्त्ररागिरुवदर बलदिन्दले, भवेत् , उण्टागुत्तदॆ, क्वचित् - कल वरिगादरो, स्वच्छया- आ भागवतरल्लि तोरिबन्द, गुणाधिक्य महिमॆय मूलकवागि, प्रसन्नर स्वन्तवाद इष्टानुसारवागियू उण्टागबहुदु, अभिप्रायवेनॆन्दरॆ- नावु भगवन्तनिगॆ सम्पूर्ण पारतन्त्रवुळ्ळवरु; तनगॆ शेषभूतरागिरुवरु तन्नवराद भागवत रिगू शेष’भूतरॆन्दु आतने सल्पिसिरुवदरिन्द आ बलदिन्दले भाग वित वेषवुण्टॆन्दु नावादरॆ १ भाविसुत्तेवॆ; इदरिन्द अत्यन्त भगवत्परतन्त्र मूलकवागि बन्दुदु ऎम्ब भाववु. इन्नु कॆल वरु महाभागवतरुगळल्लि गुणगळ महिमॆ यन्नु कण्डु परवशरागि तम्म इच्छॆयिन्दले भागवत शेषत्ववन्नु स्वीकरिसिरुत्तारॆम्ब भाववु,________________
2250 श्री मद्र हस्य त्रयसारे इदन्ने मुन्दिन कारिकॆ यल्लि विशदीकरिस तारॆ. हेगॆन्दरॆ & - गुणद महिमॆय न्नु याव कारणदिन्द, गुणाधिके विषये - विशेष गुणगळन्नु हॊन्दिद कल्याणगुणगळ मूलक भाग भागवतन विषयद, गुणसारस्य वेदिस8 अरितवन, दास्यं - शेषत्ववु, गुणकृतं वादुदु, भवेत् -आगुत्तदॆ, हागॆ तन्न इष्टानुसार अन्तह भाग वतनिगॆ शेषत्ववु उण्टागुत्तदॆम्ब भाववु. इदक्कॆ ऒन्दु समी चीनवाद दृष्टान्तवन्नु कॊट्टु सादिसुत्तारॆ.- राम - श्री रामन विषयदल्लि, रा मा नुज सेव - आतन तम्मनाद लक्ष्मणनिगॆ हेगॆ पारतन्त्रा दिगळु प्राप्तवायि कॆ हागॆ ऎम्ब भावव. वत शेषवु (१) परमात्मनिगॆ त : आत्म परतन्त्रनु ऎम्ब ज्ञानद मूलक परमात्म सङ्कल्पा तवादुदॆम्ब भावनॆयु, अथवा (२) भागवतनल्लिये तानु गुणविशेष वहिवॆ.यन्नु कण्डु स्व सङ्कल्प मूलकवागि उण्टागोणवु. ई ऎरडनॆय स्व सल्पवू सह भगवदधीनवॆन्दु “परु तच्छ ते” ऎम्बल्लि हेळल्पड लिल्लवे ऎन्दरॆ, अल्लि हेळिद समाधानवन्नु इल्लियू ज्ञापिसुवॆवु ; प्रथम सल्पदल्लि ऎल्ला प्रवृत्तिगळल्लि भगवन्तनु ई चेतननन्नु स्वतन्त्रनागि बिट्ट बिडुवरि द एन्दू विरोधऎल्लवु. इदन्नु मनस्सिनल्लिये श्रीनिगमान्य देशिकरवर स्वच्छयापि क्वचिद्भवेत्, ऎन्दु हेळिदरु. हीगॆ भागवत ६ षत्ववु ऎरडु विधवागि प्रप्तवाग बहुदु. ई ऎरडु विध भागवत शेषवू लक्ष णनु श्री रामनल्लि तोरिसिद शिषत्वदल्लि तोरिबरुत्य ऎम्बुदु लक्ष्म णोक्तियिन्दले व्यक्ति व. अदु यात्रॆ ऒन्द आह मस्का परो भाता गहै र्दास्य मु नागतः”(रस. ) नानु श्री रामनिगॆ स्वानि सज्जाय तवागि तम्मनागि * निसिरुवदरिन्द स्वानि सयत्तवागिदॆ दावु ऎन्दरॆ भाग वत शेष उण्टागि कु ; “जै स्वच्छता पितृ सम ऎन्दु अण्ण नन्न कॆषियागि भाविसि त द षस ये वदु ईश्वर सल्पाय वाददु. ‘जि अलवु A?). आतनल्लि अमोघगळाद कल्याण गुणगळु “बहवो नृप कल्याणगण : पुत्र स्य सते” (रा), आयोध्या.२.२६) ऎम्बल्लू “गुणैर्निर जॆ राम” (र.. आयोध्या २, ४२) ऎम्बल्ल हेळिरुव हागॆ, इरुवदन्नु कण्डु गक्कॆः दास्तॆव सागतः - अन्त ह गुणगळिगॆ पवरागि वास्थवरु कैकॊण्डिरुत्तेनॆन्दु हेळिकॊण्डिरु________________
मूलमाधिकारः ३१२१ का, दास्य मैश्वर योगेन ज्ञाति नाञ्च करोम्यहम् । अर्ध भोक्ता च भोक्ता नां न गुरुनि च क्षमॆ. ॥७४॥ इति स्पोक्ति नयादेव स्वभक्त विषये विभुः । आश्चाष्ट्रीयस्य सस्य सन्नियति शेषताम् ॥ ७५ १ ई आदुदरिन्द लक्ष णनु ई ऎरडु विधवागियू भागवत शेषत्ववन्नु तानु अ किरिसिरुत्तेनॆन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆम्बुदु महर्षिवाक्यदिन्द तोरिबरुत्तदॆ. श्री रामचन्द्र प्रभुवु परतत्व नागिरुवाग भगनच्छेत्वक्कॆ उदाहरणॆयायितु; भागवत शेष त्वक्कॆ उदाहरणॆयु बेगॆ ? ऎन्द क्षेपिसिदरॆ लॆक विडम्बनार्थवागि मानुषावतारियादुदरिन्द भागवत भावनॆयु कूडुत्तदॆ. निद र्शनाक्कागल्लवे लक्ष्मण वृत्तान्तवु श्रीमद्रामायणदल्लि अदक्कू उदाहरणॆयुण्टॆम्बु दन्नु शत्रुघ्न वृत्तान्तदिन्द तिळियबहुदु. हिन्दॆ भगवन्तने भागवतनिगॆ सरतस्थनॆन्दु “अहम्भक्त पराधीन” “शास नं करवावकि, इत्यादि स्पोक्तिगळिन्दले सिद्धवागिरुवाग मनु हैनाद चेतननिगॆ भागवत शेषवु कैमुति कन्यायसिद्धवॆन्दु हिन्दॆ हेळल्पट्ट अभिप्रायक्कॆ श्री कृष्ण भगवा९रवर वाक्यवन्नु दाहरिसि मुन्दिन कारिकॆगळ मूलक उपपादिसुत्तारॆ- ऐश्वरयोगेन - नानु ईश्वरनागिरुव भावद सम्बन्धदिन्द ऎन्दरॆ स्वातन्त्र दिन्द, स्वातन्त्रवु ईश्वरन भाववु, अदर योग दिन्द ऎन्दरॆ स्वात- त्र दिन्द, अहम् , स्वजनराद बन्धुगळ मत्तु भक्त प्रपन्नर विषयदल्लि दयार हृदय नाद नानु, ज्ञातीनाञ्च - साधारणराद बन्धुगळिगू कूड, दास्यं - दासवृत्तियन्नु, करो मि - माडुवॆनु ; चकार स्वारस्यदिन्द केवल बन्धुगळिगेने माडु वॆनु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द इन्नु भक्त प्रसन्नर विषयदल्लि दास्यवन्नु माडुत्तॆनॆम्बुदु कै मतिक न्यायसिद्धवु. स्वजनस्य च रक्षता ऎन्दु हेळिरुव हागॆ आ दास्य’ ऎन्तद्दु ऎन्दरॆ स्वजनरक्षणोपयुक्तवा दुदे ; स्वजनरु यारु ऎन्दरॆ अवतार कालदल्लि बन्धुगळादवरु ; आदरॆ अवरु साधुकारिगळागि बेकु ; पाण्डवरू, उग्रसेनन, विदु रगू, उद्दवरू, इवरॆल्लरू स्ववरागि रक्षिसल्पट्टवरु : हागॆये दश रथ, गुह, जटायुगळिगू हितकरणरूप दास्यवन्नु ऎसगिरुत्तारॆ. आदरॆ________________
३१२२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे แ कंस, दुद्योधनादिगळु पापकारिगळादुदरिन्द बन्धुगळागिद्दरू अवर विषयदल्लि दास्यविल्लवु. रामावतारद ऋषिगळॆल्ला प्रपन्नरागि स्वजनरे. आदुदरिन्द अवरॆल्लरू गर्भ भूता पोधनाः” ऎन्दु हेळल्पट्टितु, विश्वामित्र महर्षियन्नु कुरितु, इवनु निशार्दूल किङ्करसमुपस्थित् । आज्ञापय यथेष्ट शासनं करवाव किम्. (बाल, ) ऎन्दु श्रीरामचन्द्र प्रभुवु हेळिरुत्तारॆ; अवरु मुनिश्रेष्ठरागि स्वजनवर्गक्कॆ सेरिदवरादुदरिन्दले आवरन्न गुरुवागि भाविसि आज्ञा प्रतीक्षॆयल्लिरुव हागॆ भाविसिरुत्तारॆ, किङ्करा ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुवदरिन्द भक्त प्रपन्नरिगॆ अधीननागि दास्यमाडु वदक्कागिये रामलक्ष्मणराद तावु इरुवुदु ऎन्दु हेळिकॊण्डिरु तारॆ ; समुपस्थित् - अन्तह प्रपन्नरु ऎल्लि अपेक्षिसुत्तारो अव रिगॆ अभिमुखवागिये बन्दु निल्लतक्कवरु ; इदक्कॆ ध्रुवगजेन्द्रर वृत्तान्तगळे निदर्शनगळु, हागॆये ब्रौपदिय, कष्टक्कॆ सिलुकि “हा कृष्ण द्वार कानास” ऎन्दु कूगिदाग दूरवासियागिद्दु बिट्टॆ ने ऎन्दु परितापपट्टु आकॆय दुःखवन्नु श्रीकृष्ण भगवानरु होगलाडि सिरुत्तारॆ. विभीष्मरु करतल्प गतो भीष्म श्याम्यन्निन हुताशनः मां ध्याति पुरुषव्याघ्र स्ततो मेत तम्मनः” शरतदल्लिद्दु भीष्मरु नन्नन्नु ज्ञापिसिकॊण्डरॆन्दु स्वामियु ऎदुरिगॆ सेवॆयन्नित्तरु. श्रीभरताळ्वारवरू १४ वरुष वनवासवु कळॆयुत्ता बन्ते, श्रीराम चन्द्र प्रभुवु बरलिल्लवे ऎन्दु ऎल्लि खेदवन्नु हॊन्दुत्तारो ऎन्दु भाविसि, “शिरसा याचित सस्य वचनं नकृतं मया तलॆ बग्गि नमस्करिसिद भक्ताग्रेसरनाद भरतन प्रार्थनॆयन्नु नडॆसिकॊडलिल्लवे ऎन्दु श्री रामनु हेळि, विभीषणनु ऒन्दु दिन लङ्कॆयल्लिदु विश्रमिसिकॊण्डु होगबेकॆन्दु विशेष प्रार्थिसिदरू केळदॆ, त्वरॆयिन्द पुष्पक विमान वन्नेरि नन्दिग मक्कॆ कॊरटु होगिरुत्तारॆ. हीगॆ इवरिगॆल्ला तम्म शेषभाववन्नु प्रदर्शिसिरुत्तारॆ. इन्तह कृपासागरनु मुन्दॆ हेळु शानॆ-नाविब्बरू ऎदुरिगॆ ऒन्दु दास्य माडुवदक्कागि निन्तिद्देवॆ एनु अप्पणॆ ऎन्दु केळुत्तारॆ; यावाग प्रपन्ननु तन्न आज्ञॆगळाद शास्त्रगळन्नु अभिमानिसि तन्नन्नु आश्रयिसिदनो, अन्तह प्रसन्नन कोरिकॆगळॆल्ला तनगॆ आ कैरगळागि अवुगळन्नु नडॆसिकॊडुवॆनु ऎन्दु आज्ञापय ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. यथेष्ट नै - शास्त्र रीत्या________________
गी, मूलमाधिकार ३१२३ यावाग नन्न इष्टानुसार आज्ञानुज कैङ्कय्यगळन्नु माडुत्ता नन्नन्नु आश्रयिसिबिट्टनो, तदनन्तर, अन्तह प्रपन्नन इष्टानुसार वे नानु नडॆ युवनादुदरिन्द आजा पिसबहुदॆन्दु केळिकॊण्डरु. शासनं करवाव ५० - अन्तह प्रपन्नन प्रार्थनॆयु केवल प्रार्थनॆ मल्लवु ; अदन्नु शासनवॆन्दु - भाविसि तनगॆ अवुगळु आज्ञानुज्ञा कैङ्करगळॆन्दु भाविसि नडॆ यलुळ्ळवनु ऎम्ब भाववु; आदुदरिन्द दास्यवन्नु माडलु सिद्धवागिर वॆवु, अप्पणॆ एनु ऎन्दु प्रार्थिसिर तारॆ. हागॆये “प्रियोहि ज्ञानि नोत्यर्थम् अहं सचमम प्रियः” ( गि. ७. ) ऎन्दु इन्नॊन्दु कडॆ हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. “ भक्ति प्रीतो जनार्दन” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, भक्तिगॆ तन्नन्ने मारिकॊण्डवनु ऎम्ब भाववु. इदु ई श्लोकद पूरार्धद अभिप्रा यवु. उत्तरार्धद अभिप्रायवेनॆन्दरॆ-हीगॆ ज्ञातिगळू सह साधु गळागिरुवदरिन्द गुण कृतवाद ई दास्यवादुदरिन्द, भोगानां च अर्धभो क्या - अन्तह जातिगळिगॆ अर्ध भोगगळन्नु कॊडुवदरिन्द नानु अर्ध भोगगळिगॆ मात्रवे भोघ ऎन्दु हेळल्पट्टितु. प्रपन्नराद जातिगळ भोगगळू तन्न भोगगळू सह समवागुव हागॆ माडिकॊळ्ळलुळ्ळवनॆम्बुदु तात्सरवु. “तस्मात् क्षि 5 सहा स्थाभि सुलो भवतु राघव विभीषणो महाप्राज्ञ स्सखि त्वं चा भुपैतुनः” (रा, युद्ध. १८.३८) ऎम्बल्लि सह हेळिरुव हागॆ भोगवु तुल्यवु ; इदरिन्द नम्म प्रत्यधि प्रायवु प्रकटिसल्पट्टितु ; मत्तु नागर,कानि अवरुगळु तन्न माजात्रॆयन्नु तिळिदु कॊळ्ळदॆ अचातुरदिन्द हेळिद वागुरुस्तानि - निन्द रूप क्रूर वाक्कुगळन्नू सह क्षमॆ - सहिसि हॊ ळ्ळुत्तेनॆ. इदन्न महर्षियु * उच्य मानॆ पि परुषं नोत्तरं प शिव ते” (रा. अ. १.१०) क्रूरवाक्किनिन्द माताडिसल्पट्टरू श्रीरामप्रभुवु अदन्नु सहिसि कॊण्डु अदक्कॆ प्रतियागि एरू हेळुवदिनॆन्दु कॊण्डाडिदॆ, तारॆ, हीगॆ साधुकरिगळाद जातिगळॆम्ब सामान्य सम्बन्धदिन्दले अवर विषयदल्लि दासवातन्त्रवू, अर्धराज्य प्रदानद हागॆ, समभोग प्रधानवू, अवरुगळ परुष वाक्सिन सहनॆय ऎन्दु हेळिकॊण्ड करु णासागरनु तनगॆ अत्यर्थ प्रियराद भक्तप्रपन्नर विषयदल्लि हारुव नॆन्दु हेळतक्कदे निरुत्रदॆम्ब भाववु, ॥७४॥ ईग आर्थवागि तो________________
३१२४ श्रीमद्रहस्यत्रॆयादे बरुव ई अभिप्रायवन्नॆ “इतिनया ”ऎम्बश्लोकदमूलक उप खादिस तारॆ.-इति- ईग मेलॆ हेळिद रीतियल्लि, सॊ कॊनया देव - तन्न दिव्य सूक्तिय न्यायान सारवागिये, प्रभुः - स्वतन्त्र नागि समर्थनागिरुव सत्येश्वरनु, स्वभक्त विषये - भक्ति प्रश गळल्लॊन्दर उपायानुष्ठान माडि तन्नन्नु भक्तियिन्द काणुववन विषयदल्लि, आतात्मीयस्य सस्य - तानु मत्तु तनगॆ सम्बन्धिसि कॊण्डिरुव समस्तर, शेष तां - शेषभाववन्नु ऎन्दरॆ अन्तह भक्त प्रपन्नर प्रयोजनक्कागिये सन्नियति - अनुकूलिसुव हागॆ सब्बल्पिसुत्तानॆ अन्तह भक्तनिगॆ तानू शेषभूतनॆन्दू, तन्न वॆल्लवू *षभूतवॆन्दू सल्पिसुवनॆम्ब भाववु ; तनगॆ सेरिदवॆल्लवू यारु ऎन्दरॆ तन्न परिनवू, भूषणायुधगळू, तन्न कल्याणगुणगळू, तन्न स्थानवाद वैकुण्ठवू, अल्लिन भोगगळू ऎल्लवू, तन्नन्नु उपा यद वलक आश्रयिसिद भक्तन प्रयोजनक्कागिये ऎन्दु स सुवनॆम्ब तात्सरवु * परिजन परिबर्हा भूषणान्या यधानि । प्रवर गुणगणाश्च ज्ञानशकदय । परुपद मथां डा नात्मदेहस्य थात्मा । वरद सकल वेतत्सश्रितार्थं चकर्थ” ऎम्ब श्री वरदराजस्तव श्लोकवु ई सन्दर्भदल्लि अनुसन्धेयवु. आत्मात्मीय सस्य ऎम्बुदर विवरणवे परिजन वॆन्दारम्भिसि सकल मेत ऎम्बुदरवरॆगू हेळिरुवदु ; इवॆल्लवू संश्रि तार्थं चकर्थ- निन्न न्नाश्रयिसिरुव भक्तर प्रयोजनक्कागिये ओ नरदने माडिरु ये ऎम्बर्थवु. इदरिन्द सल्पयति शेषताम् ऎम्बुदु व्याख्यान माडल्पट्टितु. इदक्कॆ निदर्शनगळुण्टो ऎन्दरॆ परम भागवतो तमनाद अम्बरीषन सहायक्कागि तन्न चक्रायुधवन्नु नियमिसि दन मुचुकुन्दनिगॆ तन्न दिव्य मुच्चळविग्रह दर्शनवे उत्तारकवन्नागि माडिदनु ; वसुदेव देवकियर क्षेशनिवारणॆगागि ताने निन्तनु. पाण्डवर संरक्षणार्थवागि ऎल्लवन्नू उपयोगिसिदनु. अश्वत्था मर अपाण्डवा निवारणक्कागि, उत्तरॆय गर्भरक्षणॆगागियू, चक्र वन्नु उपयोगिसिदनु. हागॆये अर्जुन शपथवाद सरा समय दॊळगॆ सैन्धवन शिरस्सन्नु कत्तरिसुवनॆम्बुदन्नु कापाडुवदक्कागि चक्र वन्नु सूय्यनिगॆ बड लागि हिडिदु कत्तलायितॆन्दु अजागरूकतॆयिन्दि रुवाग अन शपथवन्नु कापाडिदनु, हीगॆ इन्नू अनेक सन्दर्भ________________
३१२५ अन्यून्य शेषभावोपि परस्वातन्त्र सम्भवः । तदाकारभेदेन युक्त इन्नु वपादितम् ॥ ७६ ॥ गळन्नु आरिसिहेळबह दु. ॥७५॥ हिन्दिन कारिकॆयल्लि तानू आनगॆ सेरिदवरू सह ई भक्तनिगॆ शेष भूतरु ऎन्दु हेळल्पट्टिरुवदरिन्द, तनगॆ सेरिदवरे ऎल्ला प्रसन्न रू; आदुदरिन्द, ऎल्ला प्रपन्नरू परस्पर शेषभूतरॆन्दु एर्पडुत्तदॆ. हीगॆ हेळुवदु विरुद्धवागुवुदिल्लवो ? हेगॆन्दरॆ ऒब्ब भागवतनु इन्नॊब्बनिगॆ शेषभूतनादरॆ, आ इन्नॊब्बन शेषियायितु, परस्पर शेषिभाव हेगॆ ? ऎन्दाक्षेप बन्दरॆ, ई विरोधवन्नु वारणमाडि हिन्दॆये पुरुषार्थकाष्ठाधिकारदल्लि उपपादिसल्पट्टिदॆ; अदन्नु पराम्बरिसबहुदॆन्दु ई
ई श्लोकदल्लि तिळिसुत्तारॆ. अन्यून्य शेष भावोपि - यावाग प्रपन्नरिगॆ परमात्मनू, परमात्मनिगॆ आत्मीय राद इतर प्रपन्नरू सह शेषभूतरॆम्बुदु स्थापितवॊ, आग अद रिन्द तोरिबरुव ई प्रपन्नर परस्पर शेषभाववू कूड, परस्वातन्त्र सम्भवः - मेलॆ उपपादिसिद रीतियल्लि परमात्मन सङ्कल्प रूप स्वातन्त्र दिन्दुण्टादुदु ; भक्तनिगू ऎल्ला शेष रूपवागिरलि ऎम्बुदु स्वामि सल्पदिन्दुण्टादुदु. इल्लि असि शब्दविरुवदरिन्द शेषभाव मात्रवल्लदॆ शेषि भाववु परस्पर कॊडुत्तदॆ ऎम्ब अर्थवु, अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. तत्तदाकारभेदेन - इन्नॊब्ब भागवतनिगॆ अतिशय वन्नुण्टुमाडुव अथवा ताने आतनिन्द अतिशयवन्नु हॊन्दुव आकार भेददिन्द, युक्त इति - परस्पर शेषित्व शेषभाववु समं जसवॆन्दु, उपपादितन, हिन्दॆये पुरुषार्थकाव्याधि कारदल्लि उपपादिसल्पट्टितु. अल्लि परस्पर क्रय विक्रयार्हरॆन्दु उपपादिस ल्पट्टितॆम्ब तात्सरवु. १४०३-७ नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि. मात्म सङ्कल्पायत्तवागि प्रपन्नरिगॆ परस्पर शेषत्ववु सरियु; परस्पर शेषित्ववु हेगॆ ऎन्दरॆ उपकार भावनॆयिन्दागलि, भागवतनॆम्ब महिनॆ यिन्दागलि परमात्मनिगॆ तुम्बा बेकादवरादुदिन्दलागलि, अथवा परमात्मनिगॆ भागवत श्रीसत्यवु तुम्बा इष्टवादुदरिन्दलागलि, आत निगॆ अतिशयवन्नुण्टु माडुव “क्कागि कैत्यादिगळन्नॆसगुवदरिन्द औपा धिक शे षिष्यवू अन्वयि सुत्तदॆ ऎन्दु उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆम्ब भाववु. पर________________
३१२६ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे अथ अखण्ड नमसः साथ्पायपरत्वं वु मारभते, इप्पडि स्वतन्त्रनन शेषि यिट्टवळक्याम् अकिञ्चन नायिरु किर विवनुन्नु अवनाले पुरुषार्थम् परवेण्णु गै याले अवनुड्डॆय वशीकरणार्थवागि द्वयलुं चरमक तिलुं विशदवाग चॊल्लुगिर शरणवरण मिण सूचितं यावाग कुचेलोपाख्यान रीत्या भागवत श्रेषित्ववे भगवन्तनिगॆ तुम्बा इष्टवाद नन्तर तन्न पत्नियाद लक्ष्मिगॆ शेषित्ववु परम हित वॆम्बुदु कैमुतिक न्यायसिद्दवु. आदरॆ भागवत शषक्कू लक्ष्मी शेषत्वक्कू स्वल्प वैलक्षण्य उण्टु. भागवत शेषत्ववादरो सोपा धिकवु ; लक्ष्मि शेषत्ववादरो निरुपाधिकवगि स्वतः प्राप्तवादुदु, मुन्दॆ अखण्ड नमस्सिन साध्यॆपायार्थवरु उपपादिसुत्तारॆ. हिन्दॆ सखण्ड नमस्सिनिन्द तनगॆ निरुपाधिक स्वातन्त्रवू शेषित्ववू इल्लवॆन्दु स्पष्टवागि हेळल्पट्टितु. हीगॆ अत्यन् पार तन्त्र विरुवाग भगवत्पाप्तिगागि ईतनेनादरू प्रयत्निसबेके ? ईतनु साद्योपायवन्नेनादरू अनुष्ठिसबेके ? साद्योपायविल्ल देने श्रीमुकुन्दनु अनुग्रहिसलारनो ? ऎन्दरॆ, हिन्दॆये “रक्षा पेक्षां प्रतीक्षते” ऎन्दू, अदक्कागि शास्त्र विहित करनाद “तस्य च वशीकरणं तच्छरणागति रेव” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, शरणागति ऎनि सुव आत्मसमर्पणरूप शरणवरणवू, आवश्यकवु. इदु अखण्ड नम स्सिनिन्द हेळल्पट्टवॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ -इप्पडि - मेलॆ उपवादि सिद रीतियल्लि, स्वतन्त्रनाद शेषियु, यिट्टवळक्काय् - शेषियु दयपालिसिद रीतियल्लि इरुव, अकिञ्चन नायिरुक्किर - प्रकृति बन्ध दिन्द दीनदॆशॆयन्नु हॊन्दिरुव इवनु क्कु - ई बद्द चेतननिगॆ, अव नाले - भगवन्तनिन्द पुरुषार्थमु - अभीष्टवन्नु, पॆरवेणु गैयाले - हॊन्दबेकागिरुवदरिन्द, अव नुडैय वशीकरणार्थ माग - अवन प्रीतिगॆ पात्रनागुव हागॆ वशमाडिकॊळ्ळुवदक्कागि, द्वयदल्लि, चरमकवल्ल, विशदवागचॊल्लुगिर-व्यक्तवागि________________
(32) मूलमाधिकार ३१२७ हेळुव शरण वरणवु - सिपायनन्नागि वरिसोणवु, इ सूचितम् .. ई अखण्ड नमस्सिनल्लि सूचितवु. द्वयदल्लि शरणं प्रपद्यॆ ऎम्बल्ल, चरमश्लोकदल्लि * मानकं शरणं वज” ऎम्ब विध्युक्तियल्ल, शरण वरणवु व्यक्तवु, ई मूल मन्मदल्लादरो अष्टु व्यक्तवल्लदे इद्दरू, अखण्ड नमस्सु प्रभावरूपवाद सश्वरन पादारविन्ददल्लि नमस्कारवन्नु बोधिसुवदरिन्द शरणवरणवु सूचितवु ऎन्दु हेळिदरु. परम पुरुषार्थवु मोक्षवु; अदन्नु हॊन्दुवदक्कागि मुकुन्दनन्नु वश माडिकॊळ्ळुवदु आवश्यकवु. इदक्कागि तन्न आकिञ्चिन्यवन्नु प्रद र्शिसि, “ तस्य च वशीकरणं तच्छरणागतिरेव” ऎन्दु हेळि, एव कार दिन्द बेरॆ मार्गवे इल्लवॆन्दु तोरिबरुवदरिन्द, आतन पादार विन्ददल्लि माडुव प्रणामवे शरणवरणवु. इदु नमश्यब्ददल्लि सूचितवॆम्ब भाववु. इदु लोकदृष्टियिन्दलू व्यक्तवु, नीच भावदल्लिरुववनु तन्न कोरिकॆयन्नु उत्कृष्ट पदवियल्लिरुववनिन्द हॊन्दबेकागि अपेक्षॆयिरुववनादरॆ, आतन पादक्कॆरगि इष्टार्थवन्नु हॊन्दिरुवदन्नु साधारणवागि कण्डिरुवॆवु. हागॆये ई नमस्का रवु भगवन्तन वशीकरण मूलक तन्न इष्टार्थसिद्धिगॆ हेतुवु. मुन्दॆ नारायणाय ऎम्ब चतुर्थन्त पदविरुवदरिन्द, मोक्ष प्राप्तियिन्द भगवन्तनिगॆ नित्य कैरापेक्षॆयु सिद्धवादुदरिन्द ई नमस्सिनल्लि आकिञ्चन्यतित प्रभाववु प्रदर्शिसल्पट्टिदुदरिन्द, उपासनक्कॆ शक्ति इल्लदे इरुवदे आकिञ्चन्यवादुदरिन्द, उपासन स्थानदल्लि सिद्धपायनु ताने निन्तु, इष्टॊपायवन्नु साधिसि कॊट्टु तत्पलवन्नू कॊडुवनु ऎम्ब भाववु. हिन्दॆ शरणवरण वॆन्दरेनु ऎम्बुदु उपपादिसल्पट्टितु; “त्वमेवोपाय भूतो न भव” ऎम्ब प्रार्थनॆयु. आदरॆ शरणागतिगॆ आत्मसमर्पणॆयल्लवे अङ्गियु? ई नमश्यब्द दिन्द अदु हेळल्पट्टि तो ? शरणवरणवादरो नीने उपायनागु ऎम्ब प्रार्थनॆयु ; इदु स्वरूप भरसमर्पणवाद आत्म समर्पणवु हेगादीतु ? ऎन्दरॆ आत्मसमर्पणॆय शरणवरणवू ऎरडू ऒट्टिगे इरुवदरिन्द ऒन्दन्नु हेळिदरॆ इन्नॊन्दू सूचितवागि ऎरडू हेळल्पट्टवॆन्दे भाविसतक्कद्दॆन्दु हेळुत्तारॆ. शरणागतियन्नु अनु________________
३१८ श्री मद्र हस्यत्रयसारे आत्मसमर्पणमुं शरणवरणमुम् अन्नोन्यं पिरिया याले ओरॊचॆल्लुव शब्दळिलिरणं विवक्षितम्. अत्र नमः साजभरसमर्पण परः (१) “यस्स देवो मयादृष्ट पुरा पद्मायतेक्षणः । ष्ठिसुवाग आत्मसमर्पणवू, शरणवरणवू अन्यून्यं पिरिया मैयाले - शरणागत्य नुष्ठानद सन्दर्भदल्लि परस्पर अण्ण अण्ण गळागि बिट्टिरुवदिल्लवादुदरिन्द, ओरॆ चॊल्लुं शब्दण्ण ४लुम् - ऒन्दन्नु हेळुव शब्दगळिन्द, इरणम् - आत्मसमर्पण शरणवरणवॆरडू, विवक्षितम् - हेळल्पट्ट वॆम्ब भावनॆयु, शरण वरणदल्लि नीनु सिद्धपायनागिरु ऎम्ब प्रार्थनॆयु, आत्मसम र्पणॆयु साद्योपायानुष्ठानवु ; उपासन स्थानदल्लि नीने निन्तु नडॆसिकॊडु ऎन्दु यावाग नमस्करिसिदनो, आग अदु साध्य पायवाद भरसमर्पणवे अनुष्टि सल्पडुवदरिन्द अन्यून्यं पिरि यामैयाले ऎम्ब प्रयोगवु आदुदरिन्द ऒन्दन्नु हेळिदरॆ ऎरडू हेळल्पट्टवॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. नमस्सु साङ्ग वाद भरसमर्पणपरवु. आदुदरिन्द इल्लि नमब्ददिन्द शब्दवागि शरणवरणवू, आर्थ आत्मसमर्पणॆय बोधिसल्पट्टिवॆन्दु उपपादिसल्पट्टितु. मुन्दिन वाक्यदिन्द नमश्यब्दवू शाब्द वागिये शरणागतियाद आत्म समर्पणपरवॆन्दे हेळि, ऎरडु प्रमाणगळ मूलक स्थापिसुत्तारॆ. मॊदलु भारत वनपर्व प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ, इदु पाण्ड वरु वनवास तीर्थयात्रॆयन्नु माडुवाग मार्कण्डेय मह र्षियु वनवासदिन्द खिन्नराद युधिष्टिरादिगळन्नु कुरितु, तनगॆ सश्वरनु प्रळयदल्लि वटपत्रशायियागि बालनागि दिव्य सेवॆयन्नु अनुग्रहिसिद वृत्तान्तवन्नु हेळुव प्रकरण. (१) पुरा - हिन्दॆ प्रळय कालदल्लि एकार्णववादाग, यः सः देवः - याव प्रसिद्ध नाद लीलाजगत्पतियु, वायतेक्षणः - “ तस्य यथा कव्यासं (१) भारत. वन. १९२. ५१,________________
(6 मूलमाधिकार 20 स एष पुरुष व्याघ्र स्पम्बन्धी ते जनार्दनः ”(२) “सर्वेषामेव लोकानां पिता माता च माधव गच्छ धमेनं शरणं शरण्यं पुरु षर्ष भा!!” ऎन प देशिक्क, (३) “एन मुक्ता स्वयः पार्था पुण्डरीकमेव मक्षणी” (८०, १६.६) ऎम्ब शतिय अर्थवागि `गम्भीरम्भ स्समद्धत सुमृष्टनाळ रविकरविकसित पुण्डरीक दळा मलायते क्षणः” ऎम्ब अमोघ व्याख्यानुसारवागि, आळवाद नीरिनल्लि चन्नागि बॆळॆद नाळदिन्द सेरि प्रातःकाल सूरन किरणदिन्द विकसितवाद पद्मदळदोपादियल्लि विशालवाद कण्णुळ्ळवनॆन्दु हेळि रुव हागॆ, पद्मपत्रद हागॆ विशालवाद कण्णिन सॊबगन्नुळ्ळवनन्नागि, मयादृष्ट - नन्निन्द काणल्पट्ट नो, हे पुरुषव्यास.ओ पुरुष श्रेष्ठनाद युधिष्टिरने, सः जनार्दनः – आ जनार्दनने, एषः - ई, ते - निन्न, सम्बन्धी - कृष्णनागि निनगॆ बन्धुवागि अवतरिसिरु तानॆ; अदेनु अष्टु निस्सन्देहवागि हेळुत्तीरि ऎन्नुत्तीयो? आग वटपत्र शायियागि बालनागिरुवाग प्रत्यक्षवागि नोडिद कण्णिन सॊबगू, ईग श्री कृष्णनागिरुववन कण्णिन सॊबगू, ऒन्दे विधवागिरु वदे साक्षियु ऎम्ब भाववु;महर्षियाद ननगॆ ई विषयदल्लि निस्स देहवु. आदुदरिन्द परम हितोपदेशवन्नु माडुवनु केळु ऎम्ब भाववु, अदेनॆन्दरॆ, सषां लोकानां - समस्त लोकगळिगू ऎन्दरॆ समस्त लोकद जनरिगू, माधव एव-श्रीयःपतिये, पिता तन्दॆयु, ऎन्दरॆ तन्दॆयु हेगॆ हित प्रवर्तकनो हागॆये ईतनू हित प्रवर्तकनु, माता च - तायियू, तायियु हेगॆ पोषिसि रक्षिसुवळो हागॆये श्रीयःपतियाद श्री कृष्णनू ऎम्ब भाववु. इल्लि “पिता माता च माधवः” लक्ष्मीपतिये तन्दॆ तायि सिद्ध पायनॆन्दु हेळिरुवदरिन्द, लक्ष्मिगू उपायदल्लि अन्वयवु उण्टॆम्बुदु तोरिबरुत्तदॆ. हे? पुरुषर्ष भा8 - ओ पुरुष श्रेष राद पाण्डवरुगळरा, शरण्यं - सर्वलोकक्कू आश्रयभूतनागिरलु अर्हनाद अथवा सत्वलोकरक्षणॆयल्लि बद्दादरनाद, एनं - ई श्री कृष्ण भगवानरन्नु, शरणं सरमोपायवन्नागि, गच्छद्धं-हॊन्दिरि, ऎन्नु - ऎम्बदागि, उपदेशिक - हितोपदेशवन्नु हितोपदेशवन्नु माडलागि, (२) भारत, वन, १९२. ५५, ५६________________
३१३० श्रीमद्र हस्यत्रयसारे यव च भरतर्षभाः । दौपा सहितास्सल्वे नर्म कु र्जनार्दनम् ” ऎन शूल्लुगैयालुम्, दमयन्ती वृत्तान्त तिले (४) “शरणं प्रति देवानां प्रा काल ममत” ऎन्नुप (२) “एवं . ई परियल्लि, उक्ता - उपदेशिसल्पट्टवरागि, त्रयः पार्थाः - मूवराद कुन्ति पुत्रराद युधिष्ठिर भीमार्जुनरू, यम च - अवळि मक्कळाद नकुल सहदेवरू आद, भरतर्षभाव भरतवंश श्रेष्ठरू, दौपद्या सहिताः . दौपदियिन्द सेरिदव रागि, सत्व - इवरॆल्लरू, जनार्दनम् - ई जनार्दन रूपियाद श्री कृष्ण भगवानरन्नु, नमक्र - शरण हॊन्दिदरु ऎन्दरॆ आतन पाददल्लि शरणागतियन्नु प्रणामपूत्वकवागि अनुष्ठिसिदरु” ऎन्दु हेळिरु वदरिन्दलू, नमश्यब्ददिन्द शरणागतिरूप भरन्यासवु अनुष्ठिसल्पट्ट तॆम्ब भाववु. मुन्दॆ नमश्यब्दक्कॆ शरणागतियॆन्दे अर्थहेळबेकाद इन्नॊन्दु प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ.-दमय वृत्तान्त वेनॆन्दरॆ-दमयन्ती स्वयंवरवॆम्ब वृत्तान्तवन्नु नारद मुखेन इन्द्र अग्नि यम वरुणरु तिळिदु दमयन्तिय अतिशयित लावण्यवन्नु कण्डु मोहितरागि, अदक्कागि हॊरटु मार्गदल्लि नळमहारायनन्नु कण्डु आतनन्ने दमयन्तियु वरिसुवळॆन्दु तिळिदु, ई नाल्वरू नळन हागॆये रूपवन्नु तळॆदुदरिन्द हीगॆ ऐदुमन्दियू नळ रूपदल्लि स्वयंवर मण्टपदल्लिद्दरु. आग नळनु यारॆम्बुदु तिळियदॆ दम यन्तियु चिन्तिसुत्ता उपायवु यावुदू तोचदॆ देवतॆगळन्नु कुरितु शरण हॊन्दुत्ताळॆ, ई इतिहासवन्नु बृहदश्वरु युधिष्ठिरनिगॆ वनदल्लिरुवाग हेळुत्तारॆ.-दमयन्ति वृत्तान्तले दमयन्ती वृत्तान्तदल्ल (३) देवानां प्रति- देवतॆगळन्नु कुरितु, शरणं प्राप्त कालं - शरणु हॊन्दलु युक्तवाद कालवॆम्बदागि, अमन्यत - दम यन्तियु तिळिदळु. ईग ऐदु जन ऒन्दे रूपदल्लिरुवाग इदरल्लि सरि याद नळव हारायनु यारु ऎन्दु तिळियलु, साध्य विल्लवे? देवतॆ गळल्लि शरणागतियन्ननुषिसिदरॆ ई कष्टवु परिहारवादीतु ऎन्दु भाविसि, हागॆ शरणागतियन्नु माडुवदक्कॆ इदीग समयवु, ऎन्नु प क्रमित्तु ऎन्दारम्भिसि, “वाच मनसाव नमस्कारं प्रयुज्य (४) भारत, वन. ५४, १६,________________
मूलमाधिकारः " क्रवित्तु (५) “वाचा च मनसा चैव नमस्कारं प्रयुज्यसा ऎन्नॆयालुं नमश्यब्दं ताने शरणागति शब्द स्थानले पठित मागैयाले इदु तन्नोडु (र्त) तुमक्करुत्तु कॊण सपरिकर मान स्वरक्षा भरसमर्पणत्तिले तत्परवागवु मा. } सा, आ दव.यन्तियु वाक्किनिन्दलू मनस्सिनिन्दलू नमस्कारवन्नु माडि “ देवेभ्यः प्राञ्जलि र्भूत्वा वेपमानद मबत्” ऎन्दु मुन्दॆ इदॆ. देवतॆगळिगोस्कर अम्बलियन्नु माडि दुःख दिन्द नडगुववळागि हेळुत्ताळेनॆन्दरॆ हंसगळ मातन्नु केळि नळ नन्नु पतियावरिसिदॆनु ; नीवु ननगॆ प्रसन्नरागि नळनु यारॆम्ब दागि तिळिसबेकॆन्दु प्रार्थिसुव प्रकरणवु. ई नाल्कु देवतॆगळू भूमियन्नु स्पर्शिसदॆ, रॆप्पॆयन्नल्लाडिसदे इद्दुदरिन्द, इवे मॊदलाद लक्षणगळिन्द अवरन्नु त्यजिसि, भूमिय सम्बन्ध मत्तु रॆप्पॆगळन्नल्लाडि सोण मॊदलाद लक्षणगळन्नुळ्ळ यथार्थनाद नळमहारायनन्नु ई शरणागति न माहात्मियिन्द कण्डु हिडिदु, आतन कुत्तिगॆगॆ हारवन्नु हाकि वरिसिदळॆम्ब वृत्तान्तवु मुन्दॆ इरुत्तदॆ. ऎन् यालुम् इल्लि नमस्कारं प्रयुज्य ऎन्दु शरणागतियु हेळिरुवदरिन्दलू नमश्यब्दं ताने - नमश्यब्दवे, शरणागति सनत्तिले पठित मा गैयाले - शरणागति ऎन्दु हेळुव स्थळदल्लि प्रयोगिसल्पट्टिरुवद रिन्द इदु - ई नमब्ददिन्द बोधितवाद प्रणामवु, तन्नॊडु तुवक्करत्तुकॊण्डु - तन्न रक्षणॆय उपायदल्लि तनगॆ सम्बन्ध वन्नु भेदिसि ऎन्दरॆ निवृत्तिसि, सहरिकरमान - अनुकूल्य सङ्क ल्पादि पञ्चपरिकरगळॊन्दिगॆ सेरिद, स्वरक्षाभरसमर्पणत्तिले - तन्न रक्षणॆय शक्ति तनगिल्लवु, सरेश्वरनाद निनगॆ सेरिदुदु ऎम्ब भावनॆयिन्द माडुव आत्म समर्पणदल्लि, तत्परवागवु माम् - तात्पर्यवुळ्ळद्दु आगुत्तदॆ. मेलॆ हेळिद ऎरडु प्रकरणगळल्लि शरणागति ऎम्ब अर्थदल्ले नमश्यब्द प्रयोगवॆम्बुदु सुव्यक्तवु. मेलॆ हेळिद ऎरडु सन्दर्भदल्लि शरणागतियु मोक्ष रूप रक्षणॆगागि अल्लवु मॊदलिन सन्दर्भदल्लि वनवासस कष्ट निवारणॆ गागि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. मोक्षरूप शरणागतिगागिये ऎन्दु एकॆ भाविसकूडदु ? ऎन्दरॆ, शरणागतियु सकृदनयवागि निस्संशय________________
३१२२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे वागि मोक्षवन्नु कॊडुवाग पुनः याव उपायानुष्ठानवू कूडदु. आदरॆ युद्धरङ्गदल्लि करज्ञानाज्यकवाद उपासनरू पोपायवन्नु उपदेशिसिरुवदरिन्द, ई मार्कण्डेयरिन्द उपदेशिसल्पट्टवरागि पाण्डवरॆल्लरू अनुष्ठिसिद शरणागतियु राज्य भ्रष्टतॆ वनवास मॊद लाद क्षेशगळ निवारणॆगागि ऎन्दे भाविसतक्कद्दु. ई शरणागतिय फलवागिये शत्रुगळ नाशवू राज्य प्राप्तियू लभिसुत्तवॆ. दमय वृत्तान्तदल्लि आ शरणागतिय फलवु, निजवाद नळनन्नु वरिसोणवु. आदरॆ ई मूलमादल्लादरो, नमस्सु सा स्वरक्षाभ र समर्पण पर वॆन्दु हेळलेन अभ्यन्त विरुवदिल्लवु. आदुदरिन्द आ ऎरडु सन्द र्भगळल्लि “नमश्यब्द ं ताने शरणागति शब्द स्थान लेप तम् ऎन्दु इष्टु मात्रवे हेळिरुत्तारॆ. इदक्कॆ मुन्दॆ उपपादिसिरुव जिल्ला मूलमनदल्लि पठितवाद नमश्यब्दद विवरणवु. हीगॆ वैलक्ष इवन्नु ग्रहिसतक्कद्दु. आदरॆ इल्लि “ र्त तवक्कॆरुत्तु कॊण्डु स्वरक्षा भरसमर्पणत्तिल् नमश्यब्दक्कॆ तात्पय्य ऎन्दु बरॆदुदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ यावाग समस्त स्वरक्षाभर समर्पणॆयन्नु श्रियःपतियल्लि माडिदनो, आग स्वरक्षणॆयल्लि तानु अशक्तनॆम्ब आकिञ्चन्यवु स्वत सिद्धवु. अथवा इन्नॊन्दु विधवागियू नमश्यब्ददल्ले शाब्दवागिये तोरिबरुत्तदॆन्दु भाविसबहुदु. हिन्दिन सखण्ड नमस्सिन योजनॆ यल्लि न म ऎम्बुदरिन्द मनन ऎन्दागुवदरिन्द स्वरक्षणॆय सम्बन्धवु ननगिल्लवु ऎन्दागुत्तदॆन्दु भाविसि, अदक्कागि अखण्डनमस्सिन पूरैक शरणागतियु ऎन्दु भाविसबहुदु. नमस्काररूप अनुष्ठान कालदल्लि नमोनमः ऎन्दु ऒन्दु सल हेळिदरॆ, मॊदलिन नमस्सि निन्द स्वरक्षण सम्बन्ध निवृत्तियू, ऎरडनॆय नमस्सिनिन्द आत्मरका भरसमर्पण रूप शरणागतियू बोधितवॆन्दु भाविसबहुदु, आदुद रिन्द नमस्कारवु युग रूपदल्लिरुवदक्कॆ इदू ऒन्दु कारणवॆन्दु भाविसबहुदु, ई अभिप्रायवु श्री पराशर भट्टर अष्टश्लोकिय ऎरडनॆय श्लोकदल्लि व्यक्तवु. “गर्गम्यं शिक्षित मक्षितेन पुरतः पश्चादपि स्थानतः स्थानतः - स्वस्थाने, ई क्षितेन-अन्वितेन अखण्ड नमो तेन, नमसा-सखण्ड नमसा, गति-शरणागति रूपो पायः शिक्षिता ; अदु हेगॆन्दरॆ मः न, ममन - स्वरक्षणॆयल्लि ननगॆ अन्वयविवु. आदुदरिन्द परमात्मनल्ले (अन्वयव), नमः • आत्म b________________
मूलमस्वामि क्रिश नमसः आत्मसमर्पण सरपि प्रमाण माह ३१३३ नमस्सु आत्म समर्पण परमायिरुक्कु नन्नु मिडम् (१) समित्पादन कादीनां य ज्ञानां न्यास मात्मनः । नमसा यो रक्षा भरसमर्पणवे ननगॆ उपायवु ऎन्दु शरणागतियु हेळल्प ट्टितॆम्ब भाववु. “मामेव ये प्र पद्य माया मेतां तरते” “त्वामेव शरणं प्राप्य निस्तरन्ति मनीषिणः” इत्यादि गळु अनुसन्धेयगळु, नमस्सु आत्म समर्पण परवॆम्बुदक्कू प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. मुन्दॆ ऎरडु प्रमाणगळ मूलकवागि नमश्यब्दवु आत्म सम र्पणॆयन्नॆ बोधिसुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. नमस्सु - नमशब्दवु, आत्मसमर्पण परमायिरुक्कु ऎन्नु निडम् - आत्म समर्पणॆ यन्नु बोधिसुवन्ताद्दागिरुत्तदॆम्ब सन्दर्भवु “(१) समित्पाधन कादीनां- समित्तु, आज्य, पुरोडा त आत्महविस्से मॊदलादवुग ळन्ने साधनवागिवुळ्ळ, यज्ञानां - यज्ञगळल्लि षष्ठिगॆ सप्त व्यर्थवु, अथवा अन्तह यज्ञगळ मध्यदल्लि, मध्यॆ ऎन्दु इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु. यः - याव पुरुषनु, देवे - लीलापरनाद परमातिनल्लि, आत्मनः व्यासरि - तन्न आत्मुविन रक्षाभरसमर्पणॆयन्नु, नमसा नमश्यब्दद मूलकवागि, यो करेट् यो करेत् - यावनु, यावनु, अनुष्ठिसु वनो सः - अवनु, स्वधरः - सविाचीनवाद यज्ञानुष्ठातृ वॆन्दु, इतीरितः - ऎन्दु हेळल्पडुत्तानॆ” (२२३१नॆय पुट वन्नु नोडि) तैत्तरीयदल्लि इदु व्यक्तवु. “तस्मान्ना समेषां तपसा मतिरिक्त माहुः”ऎन्दु स्थापिसि, आ न्यासवु यावुदु ऎन्दरॆ वसुरणो निरसि” ऎम्ब मुन्दिन मन्त्रदिन्द तिळिसि, उप याम गृहीतो” ऎन्दु नमशब्दार्थवन्नु बोधिसि, ओमि त्यात्मानं युञ्जीत” ऎन्दु आत्म समर्पणॆय बोधिसल्पट्टरु तदॆ. मुन्दिन अनुवाकवाद “तवु विदुषो यज्ञ स्वात्मा ऎम्बल्ल इदु व्यक्तवु. ई अहिर्बुध संहितावाक्यक्कॆ प्रमाण (१) अहिर्बु धै. ३७. ३७.________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे करोद्देवे स स्वद्धर इतीरितः” (२) “ नमस्कारात्मकं य विधाया त्मनिवेदन” इत्यादिगळालुम् प्रसिद्ध व. (प्रणव मॊरक्षर मायिरुप्पदॊर, पद मायिरुक्कॆ वक्षर त्रयमाक्कि, इप्पक्षरण्ण तनित्त निये पदळागक्कॊण्डु ऒरु श्रुतियु यावुदॆन्दरॆ,- यस्समिधाय आहुतीयो वेदेनद दा शमर्तः अग्नयेयो नमसा स्वध्वरः” ऎम्बुदु (२)“य याव प्रसिद्ध नाद परम पुरुषनिगॆ नमस्का रात्मकं रूपवाद, आत्मनिवेदन - आत्मरक्षण भरसमर्पणवन्नु, विधाय अनुष्ठिसि मुन्दॆ “मुक्त दुःखोखिला नाना नक्कु ते तन्न मा · नमस्कार हम्” ऎन्दिरुत्तदॆ; दुःखगळिन्द बिडल्पट्टवनागि समस्ता भीष्टगळन्नू हॊन्दुवनो, अन्तह परम पुरुषनन्नु कुरितु नव स्करिसुवॆनु” इत्यादिगळालुम् - इन्तह प्रमाणगळिन्दलू, प्रसि द्दवु. हीगॆ ई ऎरडू प्रमाणगळू नमश्यब्दक्कॆ आत्मरक्षाभर समर्पणवे अर्थवॆन्दु बोधिसुत्तवॆ. प्रणववु ओमित्येकाक्षरम् ऎन्दु हेळिरुव हागॆ ऒत्तॆळत्तु ऒन्दक्षरवु, नमः ऎम्बुदु “नम इति द्वे अक्षरे” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ ऎरडु अक्षरगळिन्द कूडिद अव्ययवु ; इवॆरडू सेरि ऒन्दु वाक्यवागि अन्वयिसुवदु न्यायवु; एकॆन्दरॆ “ सम्भवत्येकवा क्य वाक्यभेदस्तु नेष्यते” ऎम्ब न्यायद प्रकार, ऒन्दे वाक्यवागु वाग अदन्नु बिट्टु हॆच्चु वाक्यगळन्नागि भाविसि, अतिशय कल्पनॆयु अतिवादवल्लवो ? ऎन्दु आक्षेप तन्दरॆ, मुन्दिन वाक्यदिन्द इल्लद प्रशंसॆयन्नेनू माडलिल्लवु. ईग माडिरुव वाक्यार्थगळॆल्ला नीरु क्रिय बलदिन्दले उण्टादुदादुदरिन्द परमग्राह्यवॆन्दु समाधान वन्नु हेळुत्तारॆ. मॊदलु पूरै पक्षवन्नु प्रवादिसि, आनन्तर परि हारवन्नु तिळिसुत्तारॆ. “प्रणवमोरक्षरं” ऎन्दारम्भिसि कॊळ्ळुगैयु” ऎम्बु दरवरॆगू पू पक्षवु, निरुक्ति बलत्ताले सॆत्तदु” ऎम्बुदु समा धानवु, प्रणवं - प्रणववु, ओरक्षरमायिरुप्पदॊरु पदमा यिरुक्क - ॐ ऎम्ब ऒन्दक्षरवागिरुव ऒन्दु पदवागिरुवाग (२) मन्मराज पदस्तोत्रम्,________________
(२८) मूलमाधिकारः ३१३५ वाक्यार्थमनु सन्निक्कॆयु, नन्नन्नु प्रकारवाचियायि रुप्पदॊरु अव्ययमयिरुक्क, इत्त विभजित वाक्यार्थं कॊळ्ळुगैयुम्, निरुक्त बलत्ताले सॆत्त दु. अक्षरत्रय माक्कॆ - अदु मूरु अक्षरवुळ्ळद्दॆन्दु भाविसि, इव्वस्थर लै - ई आकार उकार मकारगळन्नु, तनित्तनियेषदङ्गळाग कॊण्डु बेरॆ बेरॆ पदगळॆन्दु भाविसि, ऒन्दु पदवागिरुवाग अदन्नु बिट्टु मूरु बेरॆ पदगळॆन्दु भाविसि ऎम्ब अर्थवु, ऒरुवाक्यार्थ मनुस्सन्धियु - हीगॆ आ ऒन्दॊन्दु पदगळू विशेषार्थ वुळ्ळवॆन्दु अनुसन्धान माडुवदू मत्तु नन्नन्नु प्रणामनाचि यिरुप्प दोरु अव्ययमायिरुक - नमस्सॆम्बुदु प्रणामवन्नु बोधिसुव ऒन्दु अव्ययवागिरुवाग, इत्तॆ विभजित्तु - ई नव सैम्ब पदवन्नु नमः ऎन्दु विभागिसि, वाक्यार्थकॊळ्ळुगै युम्- अदरिन्द विशेषार्थवुण्टॆन्दु अङ्गीकरिसोणवू न्यायवो? ऎन्दरॆ निरुक्त बलत्ताले हॆत्तदु - वेदाङ्गवाद निरुक्तद बलदिन्द उण्टादवु, अन्तह वाक्यार्थगळादुदरिन्द परम ग्राह्यगळे ऎम्ब भाववु. निरुक्तवॆन्दरॆ वर्णागव- वर्णविवरियादिगळ मूलक निश्चयदिन्द हेळल्पट्टिदुदु निरुक्तवु. ई निरुक्तबलदिन्दले (6 दानन्दं ब्रह्मपुरुषं प्रण वस्वरूपम् आकार उकार मका र इति” ऎन्दु श्रुतिये विभागिसिरुत्तदॆ. हागॆये “अकारेणोच्य ते विष्णु स्वलोकेश्वरो हरिः । उता विष्णुना लक्ष्मी रुकारेणोच्यते तथा । कारु तयो र्दास इति प्रणव लक्षणं” इत्यादि प्रणवद निरुक्तियिन्दुण्टागुव अर्थवु. नमस्सि गादरो “अहमपि नमम भगवत एवाह म यान का कृतयो ममभवन्ति, ननममता नास्ति तासु, भगवत एव ताः, अननोहं भगवति, अहनसि ननन्न भगवत एवाह मवं ममतां यो जय नमः” ऎम्ब इवु नम शब्द निरक्तियिन्द सिद्धवाद अर्थगळॆम्ब भाववु ई मूलद वाक्यवु कॆलवु कोशगळल्लिल्लवु. सारदीपिकॆयवरु मात्र ई वाक्यक्कॆ व्याख्यानवन्नु बरॆदिरुवदिल्लवु. मिक्क नाल्कु व्याख्यात्सगळू ई वाक्यक्कॆ व्याख्यानवन्नु बरॆदिरुवदरिन्द ई वाक्यवू हरिग्राह्यवे. मुन्दिन________________
३१३६ $6 श्री मद्र हस्यतयसारे नमशब्दार्था निरुक्कॆ स्पष्टमि त्याह. नानुमॆनक्कुरियेनर्ल्ले, ऎन्नुडैयदान व्यापारादि गळु ऎनुक्कु शेषननु, इवैयॆल्लां सरोश्वरनु शेषम्,” ऎवै मुदलान वर्थळॆल्ला नमश्यब्दत्तिले विवक्षितनन्नु विडव निरुक्तल् नमस्कार प्रकरणले ओदप्पट्टितु. वाक्यक्कू इदक्कू सज्जतियू इरुवदरिन्दलू इदु श्री देशिकरवर अनुग्रहिसिद वाक्यवॆम्बुदरल्लि सन्देहविल्लवु. मुन्दिन वाक्यदिन्द नमश्यब्दद निरुक्तियिन्द उण्टाद विशेषा र्थगळु यावुदॆम्बुदन्नु ई पपादिसि हेळुत्तारॆ. प्रणवक्कॆ निरुक्त बलदिन्द हेगॆ अर्थगळुण्टो, हागॆये नमश्यब्दक्कू उण्टॆन्दु हेळलु उपक्रमिसि मॊदलु प्रतिज्ञावाक्यवन्नु दयपालिसुत्तारॆ. हिन्दॆ हेळिद नमश्र ब्दार्थगळु निरुक्तदल्लि स्पष्टवॆन्दु हेळुत्तारॆ. नमस्सिनिन्द तनगॆ तानु शेषभूतनल्लवु, तनगॆ शेषितवू इल्लवु, तनगॆ स्वातन्त्रवू इल्लवु, इत्यादि हेळल्पट्ट अर्थगळन्नॆल्ला निरुक्तदल्लि नमस्कार प्रकरणदल्लि सिद्दगळॆन्दु हेळुत्तारॆ. नानु नन कुरियेनल्ले - इदु मेलॆ उदाहरिसिरुव निरुक्तवाक्यद आह नमम ऎम्बुदर व्याख्यानवु, नानु ननगॆ सम्बन्धिसिदनल्लवु, ऎन्नु डैयदान व्यापारादिगळु ऎनक्कु शेष मनु - इदु “याश्च कश्चन कृतयो मत्तु भवन्ति, मनु ममता नास्ति तासु, ऎम्बुदर व्याख्यानवु ; नन्न व्यापारिगळू ननगागि अल्लवु ; इवॆयॆ ल्याक् सर्वॆश्वरनु शेष - इदु “भगवत एवताः” ऎम्बुदर वाख्यानवु इवॆल्लवू भगवन्तन प्रयोजनक्कागिये, भगवन्तन मुखॆल्लासक्कागिये, ऎम्मॆ मॊदलान - ऎम्बिवे मॊदलाद अर्धगळॆल्लवू, ई आदि पददिन्द मेलॆ उदाहरिसिरुव निरु कद इतर वाक्यगळु बोधितवु, नमश्यब्दत्तिले विवक्षित मॆन्नु मि डम् - नमश्यब्ददिन्द तोरिबरुत्तदॆम्बुदु, निरुक्तल् - वेदाङ्ग वाद निरुक्तदल्लि, नमस्कार प्रकरणदल्लि, ओदप्पट्टदु - परिशवागिरु इति श्रुतिय अज्ञवादुदरिन्द ओदप्पट्टदु शुतवागिरुत्तदॆम्ब 23________________
मूलमाधिकार… नमसः निरुक्त बलात् अहिर्बुक्तस्तूलसूक्षा दि योजनात्रयमाह. 2022 इन्न मुश्य बदुकु सूलसूक्ष्म परळन्नु मनर्थ इदैवकुत्तु अहिर्बुर्ध व्याख्यानं पण्णिर्ना. (१) प्रेक्षा वतः प्रवृत्तिय्या प्रज्व भावात्मिका स्वतःउत्कृष्ट- पर मुद्दिश्य प्रयोगवु. हिन्दॆ ई अर्थगळॆल्ला हेगॆ उण्टायितॆन्दु उपपादिसि रुवदु तम्म मनबन्दन्तॆ स्वारस्य कल्पनॆगागि हेळिद अर्थवल्लवु; निरुक्तदल्लि हेळिरुव वाक्यगळन्नु मनस्सिनल्लिट्ट, आ अर्थगळॆल्ला हेगॆ उण्टागुत्तॆन्दु तोरिसिदॆवॆम्ब भाववु. निरुक्तवु वेदक्कॆ सेरिदु दादुदरिन्द आ वाक्यगळन्नु साक्षात्तागि उदाहरिसदॆ अदर अर्थग ळन्नु मात्र ई वाक्यदल्लि तोरिसिरुत्तारॆ. ई प्रणव नमस्सुगळ निरुक्तार्थगळन्नॆल्ला नम्म आळ्वारुगळू सह तम्म पाशुरगळल्लि व्यक्त पडिसिरुत्तारॆ. निरुक्ति बलदिन्द नमस्सिगॆ अहिर्बुधरिन्द हेळल्पट्ट स्कूल, सूक्ष्म, परवॆम्ब मूरु योजनॆगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. 3
ई • इन्न मशबत्तुक - ई नमश्यब्दक्कॆ, स्कूल, सूक्ष्म, पर, वॆम्बदागि मूर्थ - मूरु अर्थगळन्नु, अहिर्बुधरु अवरु बरॆद संहितॆयल्लि, व्याख्यानं हण्णिनान् - व्याख्यानवन्नु माडिदरु, प्रथमदल्लि संहिता वाक्यगळिन्द स्कूल योजनॆय अर्ध वन्नु तिळिसुत्तारॆ. इन्न मश्यब्दत्तुक्कु - ई मूलमाद नमश्यब्दक्कॆ, स्कूल, सूक्ष्म परवॆन्दु, मूत्रर्थङ्गळ्ळि - मूरु अर्थगळन्नु, व कुत्तु, अहिर्बुधरु, व्याख्यानम्पण्णिनार्- व्याख्यानवन्नु माडि दरु, हेगॆन्दरॆ-(१) “प्रेक्षावतः - प्राज्ञनिगॆ, उत्कृष्टं - श्रेष्ठ नाद, परमुद्दिश्य-हॆच्चाद महिमॆयुळ्ळवनन्नु कुरितु, स्वतः ताने, प्रभावात्मिका- अष्टाङ्गदिन्द बग्गि माडुव, यावृत्ति- - याव प्रणामरूप प्रवृत्तियुण्टो, तत्- अदु, नमः - नमस्कारवॆन्दु, परिगीयते - हॊगळल्पट्टिरुत्तदॆ” लोके - ई लोकदल्लि, अथवा स्कृतियल्लि अयं - ई चेतनवर्गस्तु चेतन समुदाय 7) अहि. सं, ५२-२-३३.________________
20ae श्रीमद्र हस्य त्रय सारे तन्न मः परिगीयते । लोके चेतनवर्गस्तु द्विधैव परि कीर, तेज्यायांव तफाज्यायानाभ्यां विद्यते परः। कालतो गुणतन प्रक र्सो प्रति प्रति।शब्दस्तं मुख्यया वृत्ता, ज्याया नित्यवलम्ब " अत क्षेतनर्गॊ न्यः स्मृतः प्रत्यवरो बुध्यॆ : । अज्यायांश्चा नयो र्योग शेषशेषि तयेष्यते ॥ अजायां सोदरे सत्व न्याया नेको मतः 93 वादरो, ज्यार्या - श्रेष्ठवादुदॆन्दू तथा - हागॆये, अज्ञा यांव - निकृष्टवादुदॆन्दू, द्विव परिकीते - ऎरडु विधवादुदॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. अभ्यां - ई ऎरडु विधक्किन्तलू, ई परः - बेरॆयाद आत्मनु, न विद्यते - इरुवदिल्लवु” यत्र - याव नल्लि, कालतो गणतॆ न త कालस्थितियिन्दलू, गुणद मूलक वागियू सह, प्रकर्ष - उत्कृष्टतॆयु, तिवति - इरुत्तदॆयो मुख्यया वृत्त - मुख्य वृत्तियन्दलॆ, शब्दः - शब्दवु, तं- - अन्तवनन्नु, न्यार्या इति - श्रेष्ठनॆम्बवागि, अवलम्बते - हॊन्दु इदॆ ऎन्दरॆ हेळुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. कालतः उत्कर्षवॆन्दरॆ, उत्त र्षवु नित्यवागि ऎल्ला कालदल्लि रोणवु, इदु देशक्कू उपलक्षणवु, ऎल्लॆल्लि इद्दरू अल्लॆल्ला उत्कर्ष विरोणवु देश तः उत्कर्षवु ; गुणतः उत्कर्षवु - शास्तानुगुणवागि सदाचारयुक्तनागि भूतदयॆये मॊदलाद सष्ट गुणगळिन्द उत्कर्षवु ; इन्तह उत्कर्ष वुळ्ळवनु श्रेष्ठनॆन्दु मुख्य दृष्टियिन्दले हेळिसिकॊळ्ळुवनॆम्ब भाववु. अतः- मेलॆ हेळिदवनिगिन्त अन चेतनवर्ग - हीगल्लदॆ बेरे याद चेतन वर्गवु, बु - प्राज्ञरिन्द, प्रत्यवरः - निकृष्ण नागि, अज्यायाङ्ग्ल श्रेष्ठवल्लवॆन्दु, स्मृतः - स्मृतियल्लि हेळ ल्पट्टितु. मुन्दॆ ई ऎरडु विध आत्मवर्ग सबन्ध उण्टॆन्द हेळुत्तारॆ. अनयोः - ई श्रेष्ठ निकृष्ण, आत्मरुगळिगॆ, योग ति सम्बन्धवु, शेषशेषितया - श्रेष्ठवादुदु शेषियॆन्दू, निकृष्ट व दुदु शेषवॆन्दू हीगॆ शेषि शेष भावदिन्द, इष्टतॆ - ऒप्पिकॊळ्ळ तक्कद्दागिरुत्तदॆ. ई ऎरडु विध आत्मवर्गगळल्लि, जार्या ऎन्द हेळुव तरगतियल्लिरुवनु प्रियः पतियु ; विक्क आ तनग वॆल्ला अजार्या तरगतिगॆ सेरिदुदु ऎन्दु मुन्दॆ हे________________
मूलमाधिकारः ३१९ परः । नन्त्र नन्तव्य भावेन तेषां तेन समन्वयः । नन्तव्यक्ति परम शेषि शेषा नन्तार ईरितः । नन्त्र नन्तव्य भावोयं न प्रयोजन पूर कः नीचोच ये स्वभावो यं नन्त नन्ततात्मकः । उपाधिरहितेना यं येन भावेन चेतनः । तारॆ. एकः - ऒब्बनाद परमात्मने, परॆः - सर्व श्रेष्ठनागिरु वदरिन्द, ज्यार्या ऎन्दु हेळिसि कॊळ्ळुवनॆम्बुदु, मतः - अभिप्रायवु, हागॆये अपरे सक्के मिक्कवरॆल्लरू अज्ञा यांसः “ अशुद्धास् समस्तास्तु ऎन्दु हेळिरुव हागॆ निकृष्टरागि अन्याय तरगतिगॆ सेरिदवरु ऎम्बुदू, मतः अभिप्रायवु अवरिब्बरिगू ऎन्दरॆ परमात्मनिगू मत्तु जीवात्म वर्गक्कू सम्बन्ध वुण्टु ऎन्दु हेळल्पट्टितल्ला, आ सम्बन्धवॆन्ताद्दॆन्दु ईग विवरिसि हेळुत्तारॆ- तेन - आ उत्कृष्टनाद परमात्मनॊन्दिगॆ, तेषां - आ निकृष्टराद जीवात्मर, समन्वयः - सम्बन्धवु, हेगॆ ? ऎन्दरॆ नन्तनन्तव्य भावन - सेविसुव ऎन्दरॆ नमस्करिसुव मत्तु नमस्क रिसल्पडलु योग्यवाद भावदिन्द सम्बन्धवॆम्ब भाववु, ईग नन्त व्यः - नमस्करिसल्पडलु योग्यनु यारु ऎन्दरॆ, परमश्लेषि - सरोत्कृष्टनागि शेषियाद परम पुरुषने, नन्तारः - नमस्करिसु ववरु यारु ऎन्दरॆ शेषाः - इतरराद समस्त जीवात्मरॆन्दु, ई रिताः - हेळल्पट्टिरुत्तारॆ. हीगॆ स्वतः एर्पट्टिरुव नन्त्र नन्त भाववु एनादरू परस्पर प्रयोजनक्कागिये?ऎन्दरॆ, याव प्रयो जनपूर्वकवागियू एर्पट्टिदुदु अल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ-अयन्नन्त नन्तव्य भावः - ई मेलॆ उपपादिसिद ऎल्लरू नमस्करिसुववरु परम पुरुषनु नमस्करिसल्पडुववनु ऎम्बी सम्बन्धवु, नप्रयो जन पूरक - प्रयोजन पूर्वकवागि उण्टादुदल्लवु, उपाधि पूर्वकवल्लवु, निरुपाधिकवादद्दु ऎम्ब भाववु. ई लोकदल्लि ऒब्ब उत्तम पदवियल्लिरुववनिगॆ नीच पदवियल्लिरुववनु नमस्करिसुवदु सोपाधिकवाददु हागल्लवु इल्लि निरुपाधिकवागिये प्राप्तवादुदु ऎम्ब भाववु. अदु हेगॆ ऎन्दरॆ व्यक्तपडिसुत्तारॆ. नीचोच्चयो निकृष्टवागियू सत्कृष्टवागियू इरुवॆरडर, स्वभावः - स्वभाव मूलकवागिये उण्टादुदु, आयं नन्तृनन्त व्यता________________
३१४० श्रीमद्रहस्यत्रयसारे नमति ज्यायसे तस्म तद्वानमन मुच्यते भगर्वान परो नित्य महं प्रत्यवर सदा ॥ इति भावो नमः प्रॊ नमस कारणं हि सनामयत्यपि वा देवं प्रभावयति ध्रुवम् ॥ त्मक- ई नमस्करिसुव मत्तु नमस्करिसल्पडतक्क रूप सम्बन्धवु, नम सारवु, शारीर मानस वाचक रूपदल्लि मूरु विध्यवु. इदुवरॆगू शारीर नमस्कारवु हेळल्पट्टितु. मुन्दॆ मानसरूपवादुदु हेळ ल्पडुत्तदॆ.-अयं चेतनः - ई जीवात्मनु, उपाधि रहितेन स्वाभाविकवाद ऎन्दरॆ इन्नु याव कारणदिन्दले आगलि, अथवा प्रयो जनद आशॆयिन्दले आगलि अल्लदॆ स्वाभाविकवाद, येन भावेन - याव अनुसन्धानदिन्द, जायसे तक्ष्मि - सर्व श्रेष्ठनाद आ परम पुरुषनिगॆ, नवति - नमस्करिसुत्तानो, तम्म, अदू सह, नमनं - नामस्कारवे ऎन्दु, उच्यते हेळल्पडुत्तदॆ. इल्लि नमन शब्दक्कॆ वुत्पत्तियु, येन नमति तन्न मनं याव अनुसन्धान दिन्द नमस्कारवो अदु नमनवॆनिसुत्तदॆ ऎम्बदागि, हिन्दिन योजनॆ यल्लादरो नननं नमः ऎम्बदागि भाविसतक्कद्दु, भगर्वा हेय प्रत्यनीकनागि माडुण्य परिपूर्णनाद भगवन्तनु, मे-ननगॆ, नित्यं - शाश्वतवाद, परः - श्रेष्ठनागि साभीष्ट प्रदनाद परतत्ववु, अहं - नानु, सदा - यावागलू, प्रत्यवरः - आतनिगॆ ‘दासनादु दरिन्द अवनिगिन्त कीळदवन्नु, इति - ऎम्ब, भावः - भाववु, नमः प्रोक्त - नमस्कारवॆन्दु हेळल्पट्टितु, सः - भगवन्तनु सत्व श्रेष्ठनु तनगॆ शेषियु, तानु आतनिगॆ दासनु ऎम्ब आन्तह मनस्सिन भावनॆये नमसः कारणं हि - शरीर मूलकवागि प्रणाम वन्नु माडिद नमस्कारवष्टे. इदरिन्द करण व्युत्पत्तिय मूलक वागि नमश्यब्दवु उपपादिसल्पट्टितु. भगवन्तनु सर्व श्रेष कॊडुववनागि, चेतननु अनुसन्धानवे ई प्र नागि, नमगॆ सर्व विध श्रेयस्सन्नु आतनिगॆ नित्य दासनागिद्दानॆम्ब मनस्सिनल्लि भाववाद प्रणामक्कॆ कारणवादुदरिन्द, नमस्सु अन्तह अनुसन्धान वन्नू बोधिसुत्तदॆम्ब भाववु. अपिवा - इष्टु मात्रवे अल्लवु, नमश्यब्दद अर्थवु इन्नू उण्टॆम्ब भाववु, आदुदरिन्द अथवा ऎम्ब र्थवागबहुदु, देव - लीला जगत्पतियन्नु, नामयति - शरणा ด________________
मूलमाधिकारः ३१४१ प्रभवति नीचे हि परो नैच्यं विलोकर्य । अतोवा नम्म उद्दिष्टं यत्तन्नामयति स्वयम् ॥ वाचा नम्म इति गतनन्नु अनुग्रहिसबेकॆम्ब सङ्कल्पयुक्तनन्नागि भक्तनन्नु बग्गुव हागॆ माडुत्तदॆ, ध्रुवं - निश्चयवागियू प्रस्त्री भावयति . “आज्ञापय यथेष्ट वै शासनं करवाव किम्” ऎन्दु श्री राम लक्ष्मणरु विश्वामित्ररल्लि नम्र भावदिन्द विज्ञापिसिकॊण्डहागॆ भक्तन कोरिकॆयन्नु सल्लिसुवदक्कागि नमिाभूतनागि माडुत्तदॆ. इदन्ने मुन्दिनवाक्यदिन्द उपपादिसि हेळुत्तारॆ. परः . परमा त्मनु सर्वश्रेष्ठनादुदरिन्दले, नीचे - निकृष्टनाद ई जीवात्मनल्लि, नैच्यं विलोकर्य - निकृष्ट भाववन्नु, दैन्यवन्नु कण्डु करुणा सागरन्नु, प्रथ्वि भवतिहि - आतनिगॆ श्रेयस्सन्नुण्टुमाडुवद क्कागि, नवनागुवदु न्यायवष्टे. अधिकारदिन्द श्रेष्ठनागिरु ववनु, ई लोकदल्लि तन्न कैकॆळगॆ इरुववनन्नु कन्दु हीगॆ मरुगलारनु; सत्येश्वरनु परनागि परम करुणाळुवागिरुवदरिन्द तन गिन्त हीनस्थितियल्लिरुव भक्तर विषयदल्लि विशेष नन्नतॆयन्नु तोरि, अवरुगळ इष्टार्थवन्नु सल्लिसुवनु ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्द परं नामयति ऎम्ब व्युत्पत्तिय मूलकवागियू नमश्यब्दक्कॆ अर्थ वन्नु हेळबहुदॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. अतोवा - आ कारणदिं दले, यत् - यावुदु, स्वयम् - तानागिये, नावयति - सर्व श्रेष्ठनन्नू कूड, नमस्करिसुवनन्नु कुरितु नन्नवागुव हागॆ माडुत्तदो; तत् - अदु, नम उद्दिष्ट - नमसॆन्दु हेळ ल्पट्टितु, लोकदल्लू कूड ऒब्ब श्रेष्ठनिगॆ नमस्कार माडिदरॆ, आ श्रेष्टनू कूड सल्प बग्गिदवनागि आ नमस्कारवन्नु अङ्करिसु त्तानॆ. हीगिरुवाग परम पुरुषनन्नु कुरितु, ई शरणागतिरूप नम स्वारवन्नु भक्तनु माडिदरॆ, अन्तह नमस्कारवु परम पुरुषनन्नू इवन कडॆगॆ अनुग्रह माडुवदक्कागि बग्गिसुत्तदॆम्बुदेनू अतिशय वादुदल्लवु. आतन सहज करुणॆये हागॆ ऎन्दु हेळुवदक्कागि इल्लि स्वयम् ऎम्ब प्रयोगवु, शरणागत्यर्थवन्नु नमश्यब्दवु बोधिस बेकॆन्दरॆ अदक्कॆ पूर्णतॆयु आवश्यकवु. मेलॆ हेळिद रीतियल्लि मनस्सिनिन्द आनुसन्धानवू, वाक्सिनिन्द नमः ऎन्दु हेळोणवू,________________
३१४२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे प्रोच्य नमसा वपुषा च यत् । तन्ननः पूर्ण मुद्दिष्ट मतोzन्यन मुच्यतेयं करणपूर्तिस्टा दङ्गपूर्ति शरीरदिन्द अष्टाङ्ग प्रणामवू कूडि, पञ्च अण्णगळिन्द कूडिदरॆ आग नमः ऎन्दु पूर्ण शरणागतियागुत्तदॆन्दू, इवुगळल्लि यावुद रल्लादरू न्यूनतॆ इद्दरॆ शरणागतियागुवदिल्लवॆन्दू मुन्दॆ उप देशिसल्पडुत्तदॆ. वाचा - वाकिनिन्द, नव इति - “नमः” ऎम्ब दागि मुख्य करणमनवाद द्वयद कॊनॆयल्लिरुव 1नमश्यब ऎम्बदागि, प्रोच्य - चन्नागि उच्चरिसि मनस्सिन अनुसन्धानदॊन्दिगॆ हेळि, अदन्ने विवरिसि हेळुत्तारॆ. मनसा वपुषाच- हिन्दॆ उपवादि सिद रीतियल्लि मनस्सिनल्लि अनुसन्धानदिन्दलू, शरीरद मूलक अष्टाज्य प्रणामदिन्दलू सह, यत् - अनुष्ठिसल्पट्टिदुदु यावुदो, तत् अन्तह, नमः - नमश्र वाच्यवादुदु, पूर्णमुदिष्टम् - सम्पूर्ण शरणागति ऎन्दु हेळटितु. अतः अनत् . अदक्किं तलू बेरॆयाद नमस्सु, न्यूनम् उच्यते - शरणागतियागदॆ न्यून वादुदु ऎन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. वाचा मनसा वपुषा युक्तवाद नमस्सु पूर्ण शरणागति ऎन्दु हेळल्पट्टितल्ला, अदरल्लि ऎल्ला गळू इवॆये ऎन्दरॆ उण्टॆन्द. मुन्दॆ उपपादिसुत्तारॆ.-इय इन्तह वाचा मनसा कर्मण युक्तवाद नमस्कारवे, करण पूर्ति स्टात् - करणमन्त्रदुच्चारण रूप अनुष्ठानद पूर्तियुं टागुवदु, हीगॆ अङ्गिय अनुष्ठानद क्रमद पूर्तियुण्टागुत्तदॆम्ब भाववु. आगलि अण्णगळिल्लदॆ अङ्गि निष्पत्तियिल्लवल्ला? अण्णाङ्गिगळ समुच्चयवु आवश्यकवल्लवो ? अब्बगळ पूर्णतॆयू उण्टॆ ? ऎन्दरॆ उण्टॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ.-इमां - ई, अण्ण पूर्तिं - अज्ञगळिन्द अन्तह नमस्कारवु सेरि पूर्णतॆयन्नु हॊन्दिरुविकॆ यन्नु, शृणु - हेळुत्तेनॆ सावधानदिन्द केळु. प्रथमतः सात्विक त्यागवु ऎल्ला मोक्षार्थिय अनुष्ठानक्कू आवश्यकवागि अदन्नु मॊदलनॆय अज्ञवागि हेळुत्तारॆ. इदु पञ्चाङ्गगळल्लि सेरलिल्ल वॆन्दू, इदु आत्मनिक्षेपदल्ले सेरिदुदु ऎन्दू, हिन्दॆ परिकर विभागा धिकारदल्लि हेळिरुत्तारॆ. अल्लि हेळिरुवदेनॆन्दरॆ, “ इत्यङ्ग मुदितं श्रेष्ठं फले प्ला तद्विरोधिनी” ऎन्नु अहिर्बुध्यॆ कमान 66________________
(२९) मूलमाधिकारः मिमां कृण शाश्वती मम संसिद्धिरियं प्रभवामि यत्॥ पुरुषं पर मुद्दिश्य न मेसिद्धि रितो न्यथा इत्यङ्गॆ मुदितं श्रेष्ठं फलेप्पा तद्विरोधिनी ॥ अनादिवासनारोहा द नै रात न भावजा 1 मलावकुण्ठिताच्च दृक्रिया विहति र्हि यात तार्पण्यं तदुद्योधो द्वितीयं हैङ्ग मादृशम् । फलत्याग रूपाङ्गान्तर मोक्षार्थिमान आत्मनिक्षेपले नियतम्” ऎम्बदागि, (परिकर विभागाधिकार. ९५५-७नॆय पुटग इन्नु पराम्बरिसि,) अल्लि चन्नागि इदु अङ्गियल्ले सेरिदुदॆम्बुदु उप पादिसल्पट्टिरुत्तदॆ, परं पुरुषं - पुरुषोत्तमनाद श्रीयःपति यन्नु, उद्दिश्य - कुरितु, प्रभवामि यत् - मनसा वाचा कायेन नमस्करिसि याव फलाकाङ्क्षॆयू इल्लदॆ, शरणागतियन्ननु सुत्तेनॆम्बुदु यावुदो, इयं - इदे, मम - ननगॆ, शाश्वती सं सिद्धिः - शाश्वतवाद श्रेयस्सु, इत्यङ्गं - ऎम्बी अङ्गवु संसिद्धिः श्रेष्ठ मुदितं - तुम्बा श्रेष्ठवादुदॆन्दु हेळल्पट्टितु. फले प्पा - फलगळल्लि अपेक्षॆयादरो, तद्विरोधिनी - आ शाश्वत फलक्कॆ विरोधवु. मुन्दॆ ऎरडनॆय अङ्गवाद कार्पण्यवु यावदॆं बन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. अना दिवासनारोहात् - अनादि कर्मवास नॆय सम्बन्धविरुवदरिन्दलू, अनैश्वरात् - सम्पूर्ण पारतं त्रदिन्दलू, मलावकुण्ठिताच्च - मनस्सिगॆ मलगळ लेपविरु वदरिन्दलू, कामादिगळ सम्बन्धविरुवदे मनस्सिगॆ मालिन्यवु, दया विहतिः-कर्मयोगादिगळनुष्ठानक्कॆ बेकाद ज्ञानशक्ति गळ नाशवु, या - यावुदुण्टो, तत् - अन्तह अनुसन्धानवु, कार्पण्यम् आकिञ्चन्यवु; तदुद्योधः-अन्तह अनुसन्धानवु, द्विती यम-ऎरडनॆय अङ्गवु, ईदृशं - इन्ताद्दु, इष्यते -(पा) हेळल्पडुत्तदॆ. अनादि कवासनॆय प्राबल्यदिन्दलू,’ सम्पूर्ण पारतन्त्रदिन्दलू, मनस्सु नैल्यवन्नु हॊन्ददे इरुवदरिन्दलू, उपासनॆगॆ बेकाद करयोगानुष्ठानक्कॆ बेकाद ज्ञानशक्तिगळिल्लदिरु वदरिन्द भक्तियोगक्कॆ अधिकारविल्लवे ऎम्ब आकिञ्चन्यवे कार्पण्य वॆनिसुत्तदॆ. इन्तह कार्पण्यवन्ने “न धर्म निष्ठॆ न चात्म वेदी’ ऎम्ब श्लोकदल्लि अनुसन्धानमाडि श्री यामुन मुनिगळु________________
३१४४ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे स्वस्वातन्त्रा वबोधस्तु तद्विरोध उदीर ते । परसति देवोयं भूताना मनुकम्पनः । अनुग्रहकधी र्नित मितत्तु यकव ॥ उपेक्ष यथाकर फल त शरणागतियन्न नुष्ठिसिरुत्तारॆ. मुन्दिनवङ्कदिन्द ई मुख्यवाद अण्ण विल्लदिद्दरॆ नमस्कारवु शरणागतियागुवदिल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. स्वस्वतन्त्रा) वबोधस्तु तनगॆ स्वातन्त्रविदॆ ऎम्ब अनुसन्धान वादरो, ऎन्दरॆ तन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळलु तनगॆ शक्तियुण्टु, अदन्नु निर्वहिसलु नानुशक्तनु ऎम्ब भावनॆयादरो, तद्दिरोधः - आ अङ्गक्कॆ विरोधवु ऎन्दु, उदीरते - हेळल्पडुत्तदॆ. कार्पण्य वाद मुख्य अण्णने यावाग इल्लवो, आग अदु शरणागतिये आगुव दिल्लवॆम्ब भाववू, तोरिबरुत्तदॆ. तन्न रक्षणॆ इल्लि तनगॆ शक्तियिल्ल वॆम्ब, इन्नु यारि’ तन्नन्नु रक्षिसुव शक्तियिल्लवॆम्ब अल्लवे शरणा गतियन्नु अनुष्ठिसुवदर भाववु, मुन्दॆ मूरनॆय अज्ञवाद महा विश्वासवन्नु हेळुत्तारॆ. पर सति . रक्षणॆगॆ बेकाद निरतिशय कल्याणगुणगळाद स्वातन्त्र शक्ति दयॆ मॊदलाद गुणगळिन्द परिपूर्णनागिरुव सर्वोत्कृष्ट तॆयु इरलागि, अयं देवः - ई लीला परनाद सर्वॆश्वरनु, भूतानाम् अनुकम्पनः - प्राणिगळन्नु रक्षिसलेबेकॆम्ब कृपा प्रेरित नागिये इद्दुकॊण्डु, नित्यं यावागलू अनुग्रहैक धीः- आश्रित रन्नु रक्षिसबेकॆम्बुदे मुख्यवाद सल्प रूपज्ञानवुळ्ळवनागिरुवनु, एत्तु . इन्तह अनुसन्धानवन्नादरो, तृतीयकं - मूरनॆय अण्ण वागिवुळ्ळदुदु ई शरणागति रूप नमस्कारवु ऎम्ब भाववु. इल्लि अनुकम्पा मात्रवे इद्दरॆ कार्यकारियागुवदिल्लवु; परत्वक्कॆ बेकाद सर्व शक्तित्व, स्वातन्त्रादि गुणगळू अनुकम्पादिन्द सेरिदरेने कार्यकारियागुत्तवॆम्ब भाववन्नु व्यक्तपडिसुवदक्कागिये “पर श्री सति” ऎन्दारम्भिसि, अनुकम्पनः ऎन्दू हेळि, अनुग्रहैकधी8 परमात्मनु आगुत्ता नॆन्दु उपवादिसल्पट्टितु. जीवातन दैन्यतॆ यन्नु नोडि परिताप मात्रवे प्रयोजनवागुवदिल्लवॆ. आ दैन्यतॆ यन्नु होगलाडिसुव शक्ति इद्दु हॆगलाडिसिदरॆ, अनुकम्पवु सार्थ क्यवन्नु हॊन्दुवॆम्ब भाववू द्योतितर ई म त वित्ता, सरूप वाद अक्कॆ विरोधवादुदु यावुदॆम्बद मुन्दॆ हेळल्पडुत्तदॆ.________________
मूलमाधिकारः ३१४५ दायिति या मतिः विश्वासात्मक मेत्तु तृतीयंह वै सदा एवं भूतोप्य शक्तर्स्स न त्राणं भवितुं क्षमः।इति बुद्धास्य देवस्य गोप्तशक्ति निरूपणम् ॥ चतुर्थ मङ्ग मुद्दिष्ट हीगॆ दयॆयिन्द प्रेरितनागि प्रतिबन्धक कर्मगळन्नॆल्ला होगलाडिसि रक्षिसबेकॆन्दु कङ्कण बद्धनागिरुवाग, इन्तह अनुसन्धानविल्लदॆ, कर्मानुगुणवागि फलकॊडुववनु परमात्मनु नावु माडतक्कद्देनि रुत्तदॆ ऎम्ब भावनॆयु, ई महा विश्वासक्कॆ विरोधवॆन्दु हेळल्पडु तदॆ-परमात्मनु उपेक्षकः - उदासीन भावदिन्दिरुवनु, नम्म दै पोस्ति न प्रियः ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुवन्तॆ, उदासीनना गिरुवनु, एकॆन्दरॆ यथाकर्म फलदायि - नम्म हिन्दिन जन्मद अथवा ईग माडिद सुकृत दुष्कृतगळिगनुगणवागि फलवन्नु कॊडु ववनु, इति - हीगॆन्दु यामतिः - याव अनुसन्धान उण्टो, एतत् - इदादरॆ, विश्वासात्मकं तृतीयं - ई महा विश्वासवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव मूरनॆय अङ्ग वन्नादरो, हत्ति - नाशगॊळिसुत्तदॆ. इन्तह अनुसन्धानवु महा विश्वासवॆम्ब अज्ञकॆ * विरोधवु ऎम्ब भाववु. “ अहं त्वा सत्व, सापेभ्य मोक्ष फ्यानि माशुचः ऎन्दु हेळिदवनु कृपा महोदधियल्लवे ? आतन शरणं प्र ऎम्ब विध्युक्त नुसार नडॆसि शरणागतियन्नु अनुष्ठिसिरुत्तेनॆ, ऎष्टु महा पापियागिद्दरेनु ? अन्तवनन्नू कूड रक्षिसलु, आतनिगॆ शक्ति इल्लवे ? रक्षिसिये रक्षिसुवनु, ऎम्ब सम्पूर्ण नम्बिकॆ इरबेकॆन्दु ई महा विश्वा सावु हेळल्पट्टित्तु. यद्यपि कर्मानुरूप फलप्रदना गिद्दरू शरणागतन विषयदल्लि निरतिशय फलदनॆम्बुदु हिन्दॆ परिकर विभागाधिकारदल्लि उपपादितवु. १०१५नॆय पुटवन्नु नोडि. 3 मुन्दॆ नाल्कनॆय अज्ञवन्नु उपपादिसुत्तारॆ. एनं भूतोपि हीगॆ स्वतन्त्रनागि, सर्वशक्तनागि, चेतनन रक्षणॆयल्ले बद्दादरनागि, सर्वॆश्वरनिद्दरू, अशक्तर्तृ - अशक्तनहागॆ नटिसि, ताणं भवि तुम - रक्षकनागि आगलु, नक्षमः - अर्हनागुवदिल्लवु, इतिबुद्धा- ऎम्ब अभिप्रायदिन्द, अस्य देवस्य - ई लीला विभूति नायकनिगॆ, स्त्र शक्ति निरूपणं - तन्नन्नु रक्षिसुव शक्तियुण्टॆन्दु निरूपि सोणवु, चतुर्थमं - नाल्कनॆय अङ्गवॆन्दु, उद्दिष्टं - हेळ________________
३१४६ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे ममुष्य व्याहतिः पुनः / उदासीनो गुणाभावा दित्तु क्षा निमित्त जा ॥ स्वस्य स्वामिनि वृत्ति र्या प्राति कूल्य स्य वर्जनं तदं पञ्चमं प्रोक्त माज्ञाव्याघातवर्जनम् ॥ अशास्त्री योपसेवा तु तद्विघात उदीरते । सराचराणि भूतानि 6
ल्पट्टि तु, निनगॆ महापराधियाद नन्नन्नू कूड रक्षिसुव शक्तियु टॆन्दु नम्बिरुवॆनु, आदुदरिन्द नन्नन्नु रक्षिसु ऎम्ब प्रार्थनॆयु गोप्तत्ववरण वॆम्ब अङ्गवॆनिसुत्तदॆम्ब भाववु, मुन्दॆ ई अण्ण क्कॆ विरोधवु हेगॆ उण्टागबहुदॆ बुदु हेळल्पडुत्तदॆ. आमुष्क ई गोप्तत वरणवॆम्ब अक्कॆ, व्याहतिः पुनः - विरोधवा दरो, गुणाभावात् - तानु अनुषिसिदुदु शरणागति यागलु बेकाद गुणगळिल्लदुदरिन्द, उदासीनः - रक्षिसदॆ उदासीननागि सत्येश्वरनु इद्दानॆ, इति - ऎम्बदागि, निमित्त जा - कारणान्तरगळिं दुण्टाद, उक्षा - अतिशयोक्तियु, इल्लि ऊहॆ अथवा शङ्का ऎम्बर्थवु, तानु अनुष्टिसिद शरणागतियु सरियो अल्लवो? कारणां तरगळिन्द सरियाद शरणागतियल्लदिरबहुदु; आदुदरिन्द परम पुरु हनु उदासीननागिये इरबहुदु; इत्यादि शस्त्रादि निमित्तवागि उण्टा गुव ऊहॆये ई गोप्प वरणक्कॆ प्रतिबन्धकवॆम्ब भाववु. मुन्दॆ प्रातिकूल्य वर्जनरू पण्णवू, अदर व्याघातवू हेळल्पडु वुवु - स्व- तनगॆ, स्वामिनि-स्वामियादवनल्लि, वृत्ति-नडॆदुकॊळ्ळो णवु या-यावुदुण्टो, ऎन्दरॆ स्वामिय आज्ञॆयाद शास्त्रानु गुण्य वागि नडॆयोणवु, तत् - अदु, प्रतिकल्यस्य वर्जनम् - प्राति कूल्य वर्जन रूपवाद, पञ्चम, अण्णं - ऐदनॆय अज्ञनॆन्दु प्रोक्तम् - हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. अदु ऎन्ताद्दॆन्दरॆ, आज्ञा व्या घात वर्जनम् - स्वामिय आज्ञॆगॆ विरोधविल्लदिरोणवु, ताकरण, अकृत्य करण दोषगळिल्लदुदु. ई अट्टक्कॆ व्याघातवु यावुदॆन्दरॆ, अशास्त्रीयोपसेवातु - शास्त्र विरुद्ध कर्मगळन्न सगुवदादरॆ, तद्वा घातः - ई प्रतिकूल्य वर्जनवाद अण्णक्कॆ नाशवन्नुण्टु मा डुवन्ताद्दॆन्दु, उदीरते - हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. L मुन्दॆ आनुकूल्य सल्प रूप अवु हेळल्पडुत्तदॆ. चराचराणि, स्थावरजण्ण मातृकगळाद, साणि भूतानि- समस्त प्राणिगळू भगव________________
11 मूलमाधिकारः १४७ साणि भगवद्वपुः " अनस्तदान, कॊल्यं मे कार मित्येव निश्चयः । षषम समुद्दिष्टं तद्वा घातो निराकृतिः ॥ । द्वपुः भगवन्तनिगॆ शरीरवु, अतः-हीगॆ इवॆल्लवू भगवन्तनिगॆ शरीरवागि रुवदरिन्द,तदानुकूल्य ० अन्तह शरीरगळिगॆ अनुकूलवागिये इरो णवु, मे ननगॆ, कारं - विहितवाद कार्यवु, इव - ऎम्ब दागिये, निश्चयः - दृढ सल्पवु, षष मं - आरनॆय अजि वागि, समुद्दिष्टम् - उपदेशिसल्पट्टितु, तद्वा घातः ई आन कूल्य सङ्कक्कॆ विरोधवादुदु, निराकृतिः - भूतहवु. चराचरवॆल्ला परमात्मनिगॆ शरीरवॆन्दु अनेक श्रुति स्मृति इतिहास पुराणगळु हेळुत्तवॆ. “यस्क साणि भूतानि शरीरम्” ऎन्दु (५ ७-१५; बृहदारण्यक शकिर हेळुत्तदॆ. गी, ११, १३नॆय श्लोकदल्लि “तकस्लं जगत् प्रविभक्त मनेकधा अपश्य देव देवस्य शरीरे पाण्डव स्वथा” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. मनु स्मृतियल्लि “सोभिध्याय शरीरात् ऎम्ब प्रयोगविदॆ, “जगं शरीरं ते” (रा. युद्ध. १२०, २५.) यदम्बु वै वः कायः” (वि, पु. २. १२. ३७) “तानि साणि तपुः” (वि. पु. १. २२. ८६.) आ तं हरे स्तनुः” (वि. पु. १. २२, ३८) वैहरे इत्याद्यनेक पुराणेतिहासोक्तिगळुण्टु, यावाग समस्त प्राणि गळू भगवन्तनिगॆ शरीरवायितो, अन्तह भगवन्तन शरीरक्कॆ अनु कूलवागिये इरुत्तेनॆम्ब दृढ सजविरबेकु. इन्तह अङ्गक्कॆ आनुकूल्य सङ्कल्पवॆम्ब हॆसरॆन्दु परिकरविभागाधि कारल्लि हेळल्पट्टितु. इदक्कॆ विरोधव यावुदॆ दरॆ हिंसॆ वञ्चनॆ मॊदलाद भूत ह वॆन्दु हेळल्पट्टितु. हीगॆ इल्लि आकु अण्णगळु हेळल्पट्टरू, इल्लि हेळल्पट्ट त्याग रूप प्रथमावु अङ्गियाद आत्म निक्षेपक्कॆ सेरि दुदादुदरिन्द, ऐदे हेळल्पट्टवॆन्दु भाविसतक्कद्दु, आदुदरिन्द “न्यासः पञ्चाग संयुतः” ऎम्ब लक्ष्मीतन्त) वाक्यनू ई प्रमाणगळु विरोधवल्लवु. ९५४ नॆय पुटवन्नु नोडि, हीगॆ शर णागतिय ई ऐदु परिकरगळ अनुसन्धानवू ई नमन क्रियॆयल्लिर तक्कद्दॆन्दु मुन्दॆ निगमन रूपदल्लि हेळुत्तारॆ. ई अण्णगळ अनुसं धानवु हेगॆन्दरॆ, ई आत्मा परमात्मन स्वत्तु, अदन्नु आतन पाद s________________
३१४८ श्रीमद्र हस्यतयसारे पूर्णमक्कॆ रुपा नमनं ते प्रकीर्तितम् । सूलोयं नमस स्वर्थ सूक्ष मन्य निशामय । दल्लि समर्पिसिबिट्टु, निन्न वस्तु वन्नु नीने रक्षिसलु अर्हने विना नान इव, ननगॆ अदरल्लि यावविध अन्वयवु इल्लवॆन्दु अत्म समर्पणॆ यन्नु माडतक्कद्दु ; आकिञ्चनसु नानु, रक्षिसिकॊळ्ळुव उपायक्कॆ अशक्कनु, अनन्य गतिकन्नु नीवल्लदॆ नन्नन्नु इन्नु यारू रक्षिसलाररु; व्याजवागि एर्पडिसिद शरणागति रूप नमनदमूलक नानु ऎष्टु शतापराधियागिद्दरू नीनु नन्नन्नु रक्षिसुवि; इदरल्लि सरातना सं शयविल्लवु ; आदुदरिन्द नीने गोप्यावागबेकॆन्दु प्रार्थिसुवॆनु. निन्न आज्ञॆगळिगॆ विरुद्धवागि नडॆयुवनल्लवु ; समस्त भूतगळू निनगॆ शरीरवादुदरिन्द अवुगळिगॆ अनुकूलवागिये इरुवनॆम्ब दृढ सङ्कल्प वन्नु हॊन्दिरुत्तेनॆ ; नीनु सायुजवन्नु कॊट्टु कापाडतक्कद्दु ऎम्ब अनुसन्धानविरबेकॆन्दु हेळल्पट्टितु. हीगॆ अण्ण गळ पूर्तिय अङ्गियाद आत्म निक्षेपक्किरबेकॆन्दु निगमनदल्लि हेळल्पडुत्तदॆ. ई नमनदिन्द तानु अनन्तर निर्भरवागि, निर्भयनागि, निस्संशयनागि, स्पष्टमनस्कनागि इरुव कृतकृत्यनॆन्दु भाविसबहुदॆम्बुदू सूचितवु. हीगॆ अज् - ई मेलॆ हेळिद अण्णगळिन्द, उपाण क्ष 3 0 b 3 गळिगॆ सहकारिगळाद परिकरगळिन्दलू ऎन्दरॆ आ अज्जिगळिगॆ विरो धवादवुगळन्नु अनुष्ठिसदॆ जागरूकनागिरोणदरिन्दलू, न मनं - शरणागति रूप नमस्कार माहात्मियु ते - निनगागि, पकीरि तम् - प्रकर्षण हॊगळल्पट्टितु. नमस्कारदॊन्दिगॆ इरबे काद कायिक वाचिक मानसिक प्रवृत्ति रूप अनुसन्धानवॆल्लवू निन्न अनु ग्रहक्कागि हेळल्पट्ट ऎम्ब भाववु. ईग इष्टु दूर हेळिद अर्थवॆल्ला नम शब्दद “सूलार्थ” वॆन्दु हेळि मुगिसि, मुन्दॆ ऎरडनॆय दाद सूक्षार्थ वन्नु तिळिसुत्तारॆ. अयन्तु - ईग निनगॆ उप देशिसिदुदॆल्लवू नमसः - नमश्यब्दद, स्कूलः - स्कूलवाद अर्थवु, मेलॆ व्यक्तवागि तोरुव अर्थवु, अनत् - इदक्किन्त बेरॆयाद सूक्ष्म - सूक्ष्मवाद अर्थवन्नु गूढवागिरुव अर्थवन्नु, निशा मय - केळु तिळिसुत्तेनॆ. ई नमश्यब्दवन्नु ऎरडु पदवागि न, मः ऎन्दु भागिसि मुः ऎन्दरॆ हिन्दॆ उपपादिसिद रीतियल्लि मनु ऎम्ब________________
मूलमाधिकारः (२) अथ नमसः सूक्ष्मार्थ ३१४९ चेतनस यदा मनं र्स्व स्त्रीयेच वस्तुनि 1 मन इत्यक्षरद्वन्द्वं तदा मद्यस्य वाचकम् ॥ अनादिवासनारूढ मिथ्या ज्ञान निबन्धना । आत्मात्मीय पदार्थस्था या स्वातन्त्र षष्ठि विभक्तिय पदवागि भाविसि, नमम ऎम्ब अर्थवु बोधि सल्पडुत्तदॆ. मुन्दॆ ननस्सिन सूक्ष्मार्थवु हेळल्पडुत्तदॆ. 3 $ हिन्दॆ “ममेति दक्षरं मत्तु र्नममेति च शाश्वतम् ” ऎम्बल्लि उपपादिसल्पट्ट अर्थवे ईग सूक्षा र्थवॆम्बुदागि बोधिस ल्पडुत्तदॆ. मम ऎम्बॆरडक्षरवु अहङ्कार ममकारगळन्नु बोधि सुत्तदॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. यदा - यावाग, चेतनस्य - चेतन निगॆ, र्स्व - तन्नल्ल, ये च वस्तुनि - तनगॆ सम्बन्धिसिद गृह क्षेत्रादिगळल्लू दार पुत्रादिगळल्ल, मद्यं - ममतॆयु, तानु स्वतन्त्रनु, ऎम्ब अहम्भाववू तनगॆ शेषभूतवादुवॆल्ला तन्नदु ऎम्ब ममकारवू उण्टागुत्तदो, तद् - आग, ववु इत्यक्षर द्वन्द्वं - मम वॆम्बॆरडक्षरवु, मत्य वाचक - अहङ्कार ममकारगळिगॆ वाचिकवागुत्तदॆ. ई मनु शब्दक्कॆ न ऎम्बुदु न मम ऎम्बुदरिन्दुण्टागुव अर्थवु मुन्दॆ हेळल्पडुत्तदॆ.-हीगॆ अनादि वासनारूढमिथ्याज्ञान निबन्धन - अनादियागि बन्दिरुव कर्मवासनॆयिन्द, आरूढ - हत्तिद ऎन्दरॆ स्थापितवाद, अथवा रूढ ऎन्दागलि पदच्छेदवागबहुदु, सिद्धवाद, मिथ्या ज्ञान निबन्धना- भ्रमज्ञानवे कारणवागिवुळ आताय पदार्थस्ट्रा - तन्न विषयदल्लि तनगॆ सम्बन्धिसिद वस्तुगळ विषयदल्लू इरुव, या - याव स्वातन्त्र स्वतामतिः - तानु स्वतन्त्रनु ऎम्ब अहङ्कार रूपवाद, तनगॆ सेरिदवॆल्ला तन्नदे ऎम्ब ममताररूपबुद्धियु उण्टो, सा - अन्तह मिथ्याज्ञानवु आत्र - ई सन्दर्भदल्लि ऎन्दरॆ नमश्य ब्यार्थद अनुसन्धानदल्लि, मे - यथार्थ जिनवुळ्ळ ननगॆ, न इल्लवु, हीगॆ अहङ्कार ममकार बुद्दिगळु ननगॆ इल्लवु इति ऎन्दु 3________________
३१५० श्रीमद्रहस्यत्रयसार رسم स्वतावतिः ॥ मेनेवं समाचीन बुद्धा सा ई निवारते। नाहं नम स्वतन्त्रोहं.ना त्यर्थ उच्यतेन मे दे हादिकं वस्तु स शेषः परमात्मनः ॥ इति बद्धा निव स्त्री तास्ता या मनीषिकाः ॥ अनादिवासना जातै सै सै
एवं - ई विधवागि, सचीनबुद्धा - सद्गुरुविनिन्द उपदिष्ट - वागि यथार्थवागिरुवदरिन्द सात्विकवाद बुद्धियिन्द, निवारते - अन्तह भ्रम बुद्धियु निवारिसल्पडुत्तदॆ. हीगादनन्तर अनु सन्धानवु ई नव ऎम्बुदरिन्द हेगॆन्दरॆ हेळल्पडुत्तदॆ. हिन्दॆ उपपादिसल्पट्ट अहं मम न ऎम्बर्थवु उपदेशिसल्पडुत्तदॆ. अहं - नानु, ममन - नन्नवनल्लवु, नानू परमात्मन वस्तुवु ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्द नानु स्वतन्त्रनल्लवु ऎम्बर्थवुण्टागुत दॆन्दु हेळुत्तारॆ. अहं - नानु, स्वतन्त्र - स्वतन्त्रनु, नास्मि - अल्लवु, परमत्मनिगॆ अधीननु ऎम्ब भाववु. इति - ऎम्बदागि, असार्थ - ई नमस्सिन सूक्षा र्थवु, उच्यते - हेळल्पडुत्तदॆ. सूक्ष्मार्थदिन्द तोरुव इन्नू अभिप्रायवुण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ. देहादिकं वस्तु - देहवे मॊलाद वस्तु, ननगॆ सेरिद ऎल्ला वस्तुवु आदिपददिन्द दार पुत्र गृहारामादिगळु हेळल्पट्टवु. मेननगॆ सम्बन्धिसिदवुन. अल्लवु. सः आ वस्तुवादरो, परमात्मनः-परमा तनिगॆ, शेषः - शेषभूतवाद वस्तुवु, अस्यार्थः उच्यते-ऎन्दु इट्टु कॊळ्ळतक्कद्दु, इदु ई नमस्सिन अर्थवॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. इति बुद्धा - ऎम्बी बुद्धियिन्द ऎन्दरॆ अनुसन्धानदिन्द, ताः ताळि - आ आ, याः मनीषिका - तन्न वु ऎम्ब अहङ्कार ममकार रूप ज्ञानगळु, निवन्ते - तॊलगुत्तवॆ. ईग ऎल्लवू परमात्म शेषवॆन्दु हेळिदुदन्ने मुन्दिन ऎरडु श्लोकगळिन्द इन्नॊन्दु विध वागि विशदवागि हेळुत्तारॆ. अनादि वासना जात्रॆ - अनादि काल गळिन्दलू उण्टाद कर्मवासनॆयिन्द उत्पन्नवाद, तैसॆ - अ आ, बोध्यॆ ज्ञानगळिन्द इदु अज्ञान, अन्मथा जन आथवा विपरीत ज्ञान, इवुगळिन्द ऎम्ब भाववु, एकतॆ - विशेष वाद अयथार्थ भावनॆगळिन्द, इदरिन्द देहात्म भ्रम स्वतन्त्रात्म भ्रम अन्य शेष भ्रम्म ताने परमात्मनॆम्ब भ्रम, इन्तह भ्रम________________
(20) Accn. No………. मूलमाधिकार 8 त र्विकल्पितैः । रूषितं यद्धडं (चित्रं) तत्र त्या तन्त्र स्वत्व धी मयः ॥ तम्म वैष्णव साा (र) 3 प्रतिभॆ ध समु तया । नम इतैतया वाच् ना स्वाद पोह्य # ॥ 3 3 ज्ञानगळिन्द, दृढं - स्थिरवागि, रूषितं - लेपिसल्पट्ट, यत् - यावुदुण्टो, तम्म तातन्त्र स्वत धीमयः - अन्तह तानु स्वतन्त्रनॆम्ब मत्तु तनगॆ सम्बन्धिसिद वसवॆल्ला तन्नदु ऎम्ब अनु सन्धानवु, ऎन्दरॆ अहङ्कार नानु काररूप अभिमानवु तद्विष्ण वसात्म प्रतिबोध समुत्या - अवुगळिगॆल्ला ऎन्दरॆ तनगू तनगॆ सेरिदवुगळॆल्लक्कू श्रीमहाविष्णु सम्बन्धवाद, साात्म ऎन्दरॆ समस्तक्कू आत्मावागिरुव भाववु, ऎल्लवू विष्णुविगॆ शरिरवु, ऎल्लक्कू आतनु अत्मा ऎम्ब, प्रतिबोध समुत्या - ऒळ्ळॆ ज्ञानोत्पत्ति यिन्द, नम इतया वाचा - नमः ऎम्ब वन मूलक वागि ऎन्दरॆ इन्तह मनस्सिनल्लिन अनुसन्धानदिन्द युक्तवागिरुव नम्म शब्लॊ चारणॆयुळ्ळ, नन्न - शरीर मूलकवागि प्रणामवन्नॆसगिद शरणागतिय मूलक, स्वात् - तानु तन्नदॆम्ब भ्रमरूपवाद अहङ्कार मनुकारगळ दशॆयिन्द, अपोह्यते - बिडल्पडुत्तदॆ; इदक्कॆ कर पदवु स्वत्व धीमयः, ऎम्ब भ्रमरूपज्ञानवु. ऎल्लवू विष्णु विगॆ शरीरवु, ऎल्लक्कू आतनु आत्मनु ऎन्दायितो, आ धेयत्व विधेयत्व शेषत्वगळु उण्टागि, ऎल्लवू परमताधीनवॆम्ब जन उण्टागुपदर मूलक अहङ्कार मनकाररूप अज्ञानिगळु तॊलगुत्तवॆ. इदु ननदु ऎम्ब सखण्ड नमस्सिनिन्दुण्टाद सकार्थवु ऎम्ब उपवे शव, साल प्रकाशिकॆयवरु “तव सा प्रति बोध समर्थया - - इतान्तरवन्निन्द, वैष्णवशब्द स्वारस्य दिद आता ये स रि भगवर्दत्वरन भागवत शेषत्व ज्ञान समर्थय” ऎम्ब इन्नॊन्दर्थदन हेळिरुत्तारॆ. .. यिन्द, ऎन्दू अर्थमाडिरुत्तारॆ. က मुन्दॆ मूरनॆय पररूपार्थवन्नु उपदेशिसुत्तारॆ. मॊदलु स्कूलार्थवन्नू, अनन्तर सूक्षार्थवन्नू, उप________________
३१५२ श्री मद्र हस्यत्रयसारे अथ तृतीय परार्थ माह . इति ते सूक्ष्म उद्दिष्ट पर मन ३ शावयपना नकार उद्दिष्टो मः प्रधानॆ निरूप्यते॥ निसर्गः परमेशस्तुतत र्थियम् उदीर ते । आ नादि परमेशोयश्यक्ति र्मा पुरु षोत्तमः ॥ तत्राप्तिये प्रधा नोयं पन्था ननन देशिसिदरु ; इदन्नु निगमनमाडि हेळि, मुन्दॆ रार्थवन्नु उप देशिसुत्तारॆ.-इति - ई प्रकारवागि, ते - शिष्यनाद निनगॆ, सूक्ष्म उद्दिष्ट- - नमश्यब्दद सूक्ष्मार्थवू सह उपदेशिसल्पट्टितु. मुन्दॆ अन्यत् - ई सूलसूक्ष्मरूपार्थगळिगिन्तलू बेरॆयाद, परं - परवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव अर्थवन्नु, निशामय केळु-नकार- नकारवु, हण्णा - मार्गवागि ऎन्दरॆ आतनन्नु सेरलु उपायवागि उद्दिष्ट - हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. मः ऎम्बुदु प्रधानं - मुख 8 वादुदागि, ऎन्दरॆ मुख्यवाद उपायवागि, उदीरते - हेळल्प ट्टिरुत्तदॆ. विसर्गस्तु-विसर्गवादरो, परमेशः - सत्वश्वरनॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इदरिन्द प्रधाननाद सिद्योपायनु परमात्मने ऎम्बर्थवन्नु ई नमश्यब्दवु बोधिसुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ.- तत्र - आ नमश्यब्ददल्लि, अथवा ई परार्थवन्नु हेळुव सन्दर्भदल्लि, आयम् अर्थ8 - ई मुन्दॆ हेळुव अर्थवे, निरुच्यते - निरुक्तियमूलक तोरिबरुत्तदॆ. एनॆन्दरॆ आनादि परमेशोयम् - अनादियागि रुव ई सर्वॆश्वरनु, शक्ति र्मा - ऎन्तह पापियन्नू कूड दिव्य वैकुण्ठक्कॆ करॆदुकॊण्डुहोगुव अघटित घटनाशक्ति युळ्ळवनु, पुरु षोत्तमः- अन्तवरन्नू कूड तन्नल्लिगॆ करॆदुकॊण्डु होगबेकॆम्ब दयादाल्यादि कल्याण गुणाकरनादुदरिन्द पुरुषश्रेष्ठनु, तप्पाप्त ये-आतनन्नु मोक्षदशॆयल्लि प्राच्यवागि हॊन्दुवदक्कॆ प्रधा नोयं पना इन्तह विष्णवे प्रधानवाद सिद्योपायनु, आदुदरिन्दले ईतन नननना मर्वा - नमः ऎम्ब शब्ददिन्द हेळल्पडुवनन्नु इदरिन्द “यमेष वृणते तेनलभ्य” (मुं. ३. २. ३), “कृष्णं धरं सनातनं” (भारत) शरण्यं शरणं च ता माहु र्दिव्या महर्षयः” (रा. युद्ध. १२०. १८) इत्यादनेक प्रमाणगळल्लि हेळिरुव अर्थवु इल्लि शिक्षितवु. नकारक्कॆ सिद्धोपायनॆम्ब अर्थवु________________
मूलमाधि कार 2 82 नामर्वा । इतिते त्रिविधः प्रॊकॊ नमश्यब्दार्थ ईदृशः’इति इडल् “नन्तव्यः परमशेषी” ऎयाले नमस्सु कु परमशेषिये प्रतिसम्बन्धि यन्नु मिडर्व स्वतः प्राप्तम्. परमशेषि इन्ननॆन्नु तॆळि कह विशेष नामधेय. हेगॆ ऎन्दरॆ निरुक्तियिन्दलॆ आ अर्थवु उण्टागुत्तदॆन्दु हेळल्प इ प्राणे ऎम्ब धातुविनमूल मार्ग तोरिसि करॆदु कॊण्डु होगुववु ऎम्बुदु नकारार्थव आदुदरिन्द सहसनव दल्लि नयः ऎम्बुदू ऒन्दु नामवु (452) ; ईतनिन्द शरणागतरु करॆदुकॊण्डु होगल्पडुवरु ; आदुदरिन्द नयाय, नमः ऎन्दु इदॆ. हागॆये म ऎम्बुदु प्रकृष्टवादुदन्नु बोधिसुतदॆ. मह पूजायाम् ऎम्ब धातुविन मूलक उण्टागुव अर्थवु. आदुदरिन्द आतनन्नु हॊन्दलु आतने सत्कृष्ट उपायनॆम्ब भाववु. मुन्दॆ हीगॆ ओ शिष्यने निनगॆ मूरुविध अर्थगळु नमशब्दक्कॆ बोधिसल्पट्ट वॆन्दु निगमनदल्लि हेळुत्तारॆ. * 3 - ई प्रकारवागि, ते - निन, ईश, ई परियल्लिरुव, त्रिविधं - मूरुविधगळन्नुळ्ळ नगुवार्थ- - नमश्यब्दद अर्थव, प्रोक्स् - चन्नागि उपदेशिस ल्पट्ट ” इति ऎम्बदागि, अहिर्बुध, संहितॆ यल्लि अतिविशदवागि तु” नमश्य बिर्थगळु विस्तरिसल्पट्टिवॆ ऎम्ब तात्पर्यवु, बहु स्पुटवाद उपप दनॆयादुदरिन्दले अल्लिन ३२ श्लोकगळन्नू सम्पूर्णवागि उदा हसिरुत्तारॆ. हीगॆ उदाहरिसिद श्लोकगळल्लि कॆलव्र मुख्यवाद अभिप्रायग इन्नु मुन्दिन नाल्कु वाक्यगळ मूलक तोर्पडिसुत्तारॆ - श्रेथमतः ई नमश्यब्ददिन्द तोरिबरुव शरणागतिगॆ उद्देश्यनु परमश्लेषियाद भगवन्तने विना अग देवतॆगळु यारू आगुवदिल्लवॆम्बुदु, “नन्तव्य परम शै श३ नन्तार ईरिताः” ऎम्ब श्लोकतात्पर्यवॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. इविषल् - समस्यॆ ब्दार्थवागि उदाहरिसिद प्रमाणगळल्लि, नन्तव्यः परमश्लेषि, ऎयाल् - ऎन्दु हेळि रुवदरिन्द, ई नमसुकु ई शरणागर्थवन्नु बोधिसुव नमश् बक्कॆ, परम शीषिये - “पतिनि” ऎन्दु श्रुतियु उद्योषिसु वहागॆ श्रीयः पतियॆ, प्रति सम्बन्धि ऎन्नु मिडम् - उद्देश ने________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे ३१५४ " उदीरते” शो वच न
- आ शास्त्रीयोपसेवा तु तद्वि घात ऎन्नुव, “तद्विघतो निराकृतिः” ऎन्नुं शो CE विना इतॆररल्लवॆम्ब सिद्धानार्थव, स्वतः सप्लय् - तानागियॆ उण्टागुत्तदॆ; कपाधि मॊदलादवुगळ मूलक 5 दरल्लवॆम्ब भाववु. हीगॆ स्वतः प्राप्त ऎम्बुदन्नु उपपदिसुव कागिये मुन्दॆ संहित वाक्यदल्लि “भगवा परो नित्यं” “पुरुषम्पर मु ది ” “भूताना मनुकन्दनः” “अनादि परमेशोयं शक्ति र्वा पुरुषोत्तमः” इत्यादि प्रयोगगळन्नु ग्रहिसबहुदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. परम शेषि इन्ना नन्नु - - - र कषियु इन्तव नॆ, कॆवि क्लाह-तिळिसुवदक्कागियॆ, एति नामधेयनर् - मेलॆ मतारियल्लि हेळिद, “भगर्वा मेव” “पुर ३० ३५रम् इदि विशेष प्रयोगगळु, हिन्दॆ प्रतिकूल्य वर्जनवू न1 आनु कल्य स्वल्पवू ई नमस्यॆ : 3 शरणागुषनकालदल्लिरबेकॆन्दु हेळि, अवुगळिगॆ वा घातगळु याववु ऎन्दु ति-सव सन्दर्भदल्लि प्रातिकूल्य वर्जनक्कॆ “आशास्त्रीयोपना त) जिद्दा घत उदी र ते” ऎन्दु शास्त्रियोटॆ सेवॆ एन् ऎम्ब हेळल्पट्टितु, हागॆये आनुकूल्य सि “ त घतो निराति” हीगॆ सिक विरोधवागुव भाववु प्रसद कालदल्लि मात्रवे अथवा प्र पत्त तरकालक्कू अन्वयिसुत्वदॆये ऎम्ब शज्ञा निन्नगागि सिद्धनार्थ वन्नु तिळिसुत्तरॆ, प्रप कालदल्लि आ अगळु मुख्यवागि इबेकु, आण्णगळिल्लदिद्दरॆ अङ्गिय उत्पन्नवे आगुवदिल्लवु, आग अदु शरणाग तिये आगुवदिल्लव प्रपत्तु तरकालदल्लि ई व्याघातगळु प्राप्तवा दरॆ शरणागतिगॆ लोपविल्लवु. भगवदा तिल घनॆयन्नु माडिद उद्दिश्य स्वल्प शिक्षॆगॆ गुरियागि अदन्नु अनुभविसिदनन्तर “डी करोति प्रभुः” ऎन्दु हिन्दॆ हेळिदुदन्नु ज्ञापिसुत्तारॆ, इष्य - ई सन्दर्भदल्लि, “ अशा स्त्रीयोपनॆ’ वा तु” ऎम्ब वाक्यदल्लि अशा स्त्रीयवागि अधर्मगळाद अकृत्य करण कृत्याकरण वषगळु प्राति कल्यवर्जनाजक्कॆ व्याघतवॆन्दू, हागॆये तद्विघातो निरा कृतिः” ऎन्नुव ऎम्ब वाक्यदल्लिरुव भूत द्रोहवु आनि कॊल्य सल्प रूपाण्णक्कॆ व्याघातवॆन्दू, तन्न वचनळुक्कु हेळल्पट्ट वाक्य 3________________
मूलमाधि कार ३१५५ सुक्कु प्रपत्तिकालत्तिल् बुद्धिपूर प्रातिकूल्यं नडक्कु मा गिल्, आनुकूल्य समुम्, प्रातिकूल्यल् अभिसन्धि विरा मादिगळु इल्लॆ यायि मत्तु तात्परव, प्रपत्तु तर कालत्तिल् बुद्धि पूर प्रातिकूल्यं नडदागिल्, इर्व रुचि यॊडु पॊरुन्दिन स्वतन्त्र भगवदाळु विरुद्ध माम्. यावाग 3 गळिगॆ, प्रप कालल् - प्रदनानुष्टानकालदल्लि, बुद्दिपूर्व प्रातिकॊल्यवर् - बुद्धि पूर्वकवागि कैकरण कृताकरणरूप प्रतिकूलाचरणॆ, नडक्कु मागि - नडॆदरॆ, अनुकूल सङ्कल्प वॆम्ब आङ्गवू, प्रातिल्यल् आभिसन्धि विरामादिगळ - प्रति कलाचरणॆयन्नु माडुव बुद्दिगॆ एरामवे मॊदलादवुगळु, इल्लि यायि मत्तु तातर म् , इल्लवॆ ऎन्दु आयितु.. अङ्गगळे इल्लवो आग अङ्गियाद शरणागतिये आगुवदिल्लवॆम्ब भाववु. ई प्याक् तगळण्ट गवदु प्रद कालदल्ले राक अदु शरणा 7: आग.वदिल्ल. प्रसनो तर कालदल्लि बुद्दि पूर्वकवागि ई प्रसवनोत्तर ई नघातगळु, सम्बधिसिदरॆ, शणॆगु व र्थवागुवदिल्लवु. आद कागि पुसल्मरणुगॆयन्न सुष्टिसिति, आ पायपूर्वकवागि व्याघतॆ नॊ ह परिहारम लक मोक्ष उण्टु. अन्तह प्रायश्चित नष्ठनविल्लदे होदरॆ, सर्वॆश्वरन ऒफ् गण्डनॆ यन्नु कॊट्टु, मुन्दॆ अनुष्टिसिद प्रश्नॆ नन्न निरर्थकवागदे इरुवदरिन्द आतनन्नु देहाव सानानन्तर सङ्ग्रहिस वनॆम्ब भाव तन्द हेळुत्तारॆ. प्रसत्युरकल दल्लि, बुद्धि पूरै प्रति कॊल्य - बुद्धि पूर्व वाद प्रति १८ चरॆ बुद्दिपूर्व णॆयु, नडन बागिल् , नडॆदुवादरॆ, इर्व रुचियोडु पॊरु निन - ई प्रप रुचियावुदु ऎन्दरॆ आतन आज्ञानुसार वरु अदक्कॆ योग्यनागिरुव स्वतन्त्र भगनदु - स्वतन्त्र नाद सर्वॆश्वर, आय्कॆगॆ विरुद्ध नानु - विरुद्धवागुत्तदॆ. प्रति न. भगवन्तन आज्ञॆगॆ गणागि नरि सद्दु, हागॆ नडॆयदॆ इद्दु बन्द भ ग्रह पा गि, प्रसन्न सालुगरिन्द अल्प शिक्षॆगॆ गुरियागि, अदन्न सुभविसिद नन्तरॆ, शरणागतियु निरर्थकवागुवदिल्लव दुदरिन्द देहावसानदल्लि मोक्षवन्नु हॊन्दुवनु. ई अंशवु हिन्दॆ अपराध परिहाराधिकारदल्लि उप पादितवु, इन्तह प्रतिकूलाचरणॆ यन्नु एनो अजागरूकतॆयिन्द नडॆदुदु, प्रसन्ननिगॆ “अरुन्नुद کی________________
३१५६ श्रीमद्रहस्यत्रयसार अथ स्कूल सक्ष परशबानां क्रमेणा र्था नाह, इष्टु स्कूलमानवर्थमानदु ? व्याकरणत्तुनक्कि वरु मा यिरुक्कुम” ऎन्दु हेळ, हीगॆ भगवदप्रितियुण्टायिते ऎम्ब शोकदिन्द नरक प्राप्तियुण्टादहागॆ भाविसुवनु; अनन्तर पुन रणागतिय मूलक क्षमिसॆन्दु भाविसुवनु ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. (१४६५-६नॆय पुटगळन्नु नोडि.) हागॆ प्रतिकूलाचरणॆयिन्द परि तापवू हुट्टदॆ प्रायश्चित्तवन्नू माडिकॊळ्ळदॆ, अन्तह प्राति कल्या चरणॆयन्नु त्यजिस इद्दु होदरॆ, उपायानुष्ठानवे फलिसलिल्ल वॆन्दु शङ्किसबेकागुत्तदॆन्दु इट्टु निरादनुन्नु स्वामि विषय तिल् प्रावण्य मुं कैर रूप मान मोक्षल् अभि रुचियुन् शकु अडुकुव ऎन्दु श नियमनाधिकार दल्लि हेळिरुत्तारॆ. (१४६७नॆय पुटवन्नु नोडि. அ हिन्दॆ उपयोगिसिद स्कूल सूक्ष परशब्दगळ d अर्थगळन्नु विवरिसुव परकल्पगळ 8. नमस्सिगॆ सूलसूक्ष्म परार्थगळॆन्दु मूरर्थगळन्नु उपपा दिसिदरु. आ अर्थगळिगॆ सूल सूक्ष्म पर ऎन्दु प्रयोगिसिदुदर भाव वेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. इष्टु स्कूलवावदु? . ई नमस्सिन अर्थदल्लि स्कूलवॆन्दरॆ यावुदु ? ऎन्दरॆ सल शब्दाभितवेनु? ऎम्ब प्रश्नॆयु; व्याकरणत्तुनक्ति - व्याकरणवन्ननुसरिसि, सम्बं धिसि, व रुगिर - प्राप्तवागुव, स्पुटवुकृतियाले - व्यक्तवाद धातु प्रत्ययगळ मूलक, तोतुवदु - तोरिबरुवन्ताद्दु. इन्तह अर्थव, स्कूलार्थवु. सलत्ववॆन्दरॆ स्पुटवागि प्रकाशत्वं तोरिबरुवदु. हेगॆन्दरॆ येन नम६ तन्न मनम् ऎम्ब व्युत्पत्ति यिन्दलागलि अथवा नमनन्नमः ऎम्बुदरिन्दलागलि “देवन्नाम यति” ऎम्बुदरिन्दलागलि अर्थवु स्पुटवॆम्ब भाववु, सूक्ष्मत्ववॆ दरॆ, स्पुटवागि तोरदॆ गूढवागि तोरुवन्थादॆन्दु मुन्दॆ हेळु. तारॆ. सूक्ष्म मानदु ? अर्थदल्लि सूक्ष्मवॆम्बुदु यावुदु ? वर्ण सामादिगळ्ळि कॊण्डु - न, व, ऎम्ब वर्णगळ सादृश्यवन्नु अङ्गी करिसि, इळुगिर - उण्टागुव निरुक्ति बलताले - निरुक्तिशास्त्रद बल दिन्द, तोत्तुमदु - तोरिबरुव अर्थवु, नमः, मः न, ऎम्बल्लि________________
मूलमाधिकारः ३१ गिर स्पुटवुत्पत्तियाले तोत्तु मदु, सूक्ष्ममावदु ?वर्ण साम्यादिगळॊकॊण्डिळिगिर निरुक्त बलत्तारॆ तोत्तु मदु, परमा वदु ? रहस्य शास्त्रज्ञ ल् शूल्लुगिर अक्षर निखण्णु प्रक्रियॆ याले तोत्तु मदु. अथ योजनात्रयलब्ध सारभूतार्थवाह इदिल् मुड शेषभूतनुक्कु स्वतः प्राप्त वृत्तियु, निरुक्त बलदिन्दुण्टागुवदु; “अहनसि नवम भगवत एव, अहम या काशन कृतयः ममभगवति ममता नास्ति, तासु” ఎందు ఎరడు చదవగ भविसुवदरिन्द व8, न ऎन्दरॆ ममन ऎम्ब वर्णसाम्यदिन्द नानु नन्न नल्लवु, नानु माडुव कैर्यगळू नन गागि अल्लवु, नानु माडलू इल्लवु इत्यादि अर्थगळुण्टागुवदरिन्द इदक्कॆ सूक्ष्मा र्थवॆम्ब भाववु. परमावुदु ? परवॆन्दु हेळु वदु यावुदु ? रहस्य शास्त्रज्ञळिल् - रहस्य शास्त्रगळु मोक्षॆ पायानुष्ठान मगळन्नु बोधिसुव शास्त्रगळु, अवुगळल्लि, चॊल्लु गि - हेळुव, अक्षर निखण्डु प्रक्रियॆ याले - अक्षर निघण्टुविन मूलक उण्टागुव रीतियल्लि, तोत्तु मदु - तोरिबरुव अर्थवु, निघण्टुगळल्लि ई न मत्तु व मत्तु विसर्ग ऎम्ब अक्षरगळिगॆ हेळिरुव अर्थगळन्नु मनस्सिनल्लिट्टु हेळुव अर्थवु. इदु मेलिन सू क्यार्थ क्किन्त सूक्ष्मवागिरुवदरिन्दलू श्रेष्ठतॆयन्नु हॊन्दि परमात्मनन्ने बोधिसुव अर्थवादुदरिन्दलू, परार्थ वॆम्ब हॆसरु. सू लवाद अर्थवॆन्दु हेळुवदर अभिप्रायवेनॆन्दरॆ, स्पुटवागि प्रकाशिसुव अर्थवु सू क्षार्थवु हागल्लदॆ गूढवागि तोरुव अर्थवु परार्थवादरो उत्कृष्ट शास्त्रकगम्यवाद अर्थव. हीगॆ योजनात्रयदिन्दुण्टाद सारभूतार्थवन्नु हेळुत्तारॆ. हीगॆ नमश्र ब्दार्थगळन्नु सूलसूक्ष्मपरवॆन्दु विस्तरिसि हेळिदुदर सारभूतार्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. मॊदलु स्कूलार्थवन्नु अनुवदिसि हेळुत्ता रॆ. इदिल् - ई नमश्बा र्थ विवरणॆयल्लि, मुड - प्रथमतः, स्कूलरूपदल्लि, शेष भूत नुक्कु - शेषभूत नाद ई चेतननिगॆ, स्वतः प्राप्त वृत्तियु - कर्मोपाधि मॊदलाद व्याजगळिन्दल्लदॆ स्वाभाविकवाद स्वरूपदिन्दले उण्टाद________________
aras श्रीमद्र हस्यत्रयसारे साजि न्यास रूपमान साम्यपाय शरीरवुम वकुत्तदु. अनन्तरं मोक्षपायाधिकारिक्कु अवश्या पेक्षितमान निरपेक्ष स्वतन्त्रादि निवृत्ति पूरैक स्वरूप शोधनं कण्णित्तु. पिन्नु साध्यॆपाय विशेषशाले वशीकार मुमाम् प्राप्य मु भा कैङ्कर्यरूपवाद वृत्तियन्नू, (हिन्दॆ “नीचोच्छ वोयं नंस्कृनन्त व्यतात्मक” ऎम्बल्लि उपपादिसल्पट्ट अभिप्रा यवु इल्लि उपन्यवु.) नावुगळॆल्ला दासभूतास्सतस्स” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ परमात्मनिगॆ दासभूतरादुदरिन्द अन्तवर वृत्तियु कैङ्कर्यवे ऎम्ब भाववु ; अन्तह वृत्तियन्नू, सा व्यासरूपमान साधूपाय शरमुव, ऐदु अङ्गगळिन्द कूडिद आत्म निक्षेपरूप भरन्यासवाद साद्योपायद स्वरूपवन्नू सह, वकुत्तदु - कुरितद्दु, उपवेश रूपदल्लि हेळल्पट्टितु भाववु, स्कूलार्थदल्लि इवॆरडू ऎन्दरॆ साण्ण भरसावू, उत्तर कृतवागि भगवद्भावत कैकर्यवू “प्रेक्षावतः प वृत्तिर ऎम्ब अहिर्बुध वाक्यगळल्लि हेळल्पट्टिवॆम्ब भावव, अनन्तरं २ सूक्ष्मरूपवाद ऎरडनॆय योजनॆ, मोटोपाय अधिका रिक्कु मोपायवन्न मुष्ठिसुव अधिकारिगॆ, निरपेक्ष इन्नु यावुदन्नु अपेक्षिसदे इरुव, स्वतन्त) दि निवृत्ति पूरक - स्वातन्त्र्य वेनु, आदिशब्ददिन्द शक्यवेनु, ऎन्दरॆ अहङ्कार मव करवेनु, इवुगळ निवृत्ति पूर्वकद स्वरू शोधन - मोक्षाधिकारिय स्वरूप विवेचनॆयु, प* - माडल्पट्ट सु, इदु ओर्बध ई संहितॆयल्लि, “चेतनस यदा मय्यम् ऎन्दु हिन्द आरम्भिसि हेळिद अर्थद सङ्ग्रह; स्वातन्त्र कषि अवन * इल्ल * आह भगव- ए नवम मम एन” ऎन्दु कट्टु, वर्णसव रीति नमः ऎन्दरॆ ऐ व) ऎन्दु उपदेशिसल्पट, इब तात्पर्यवु, मुन्दिन ऎन्दु नागिन्द इर र्थद सङ्ग्रहाभिप्रायवन्नु तिळिसुत्तारॆ. पि - आ नन्तर पदार्थ दल्लि, सा द्योपाय विशेषत्काले - साङ्ग छरन्यास रूप स पायदिन्द, वशीकारममाय् , तस्य च प्रकरणं तच्छरणागति 99________________
(20) मूलमाधिकारः ३१५९ माय् इरुक्किर सिद्योपाय मिरुक्कुं पडिक्कि चॆल्लित्तु. उपा यार ळिक्काट्टल् समर्पणत्ति न डैय प्रधानोपायत्वव शूल्लि त्यागवु माम्. इवॆ यॆल्लाम् मेरॊल्लपु कुकिर रेव ऎम्बल्लि तोरिबरुव हागॆ, वशमाडिकॊळ्ळलु अर्हनागियू, पापमुना - मोक्षदॆशॆयल्लि प्राप्यनू आगिरुव, इदरिन्द, आतने उपायवू आतने उपेयवू ऎन्दु हेळिदन्तॆ आयितु, हीगि रुव, सिद्योपाय मिरुक्कुम्पडि - नमगॆ सिद्योपायनागिरुव रीतियु, चॆल्लित्तु - हेळल्पट्टितु. इदु संहितॆयल्लि पानकार उद्दिष्टो मः प्रधान मुदीरते” ऎन्दारम्भिसि हेळल्पट्टिदुदर सण्णहवु, परमपुरुषने नावु अनुष्ठिसिद भरन्यासदिन्द सिद्ध पा यनागि प्रीतनागि ई कृतकृत्यनन्नु तन्नॊन्दिगॆ सेरिसिकॊळ्ळुव विसर्ग दिन्द हेळल्पट्ट परमेश्वरने ऎम्ब अर्थवु. इदरिन्द हिन्दॆ हेळिद “ नमन नामर्वा” ऎम्बुदर अर्थवु हेळल्पट्टितु. ई परार्थदिन्द तोरिबरुव इन्नॊन्दु अभिप्रायवेनॆम्बुदन्नु तिळिसु तारॆ-उपायारण्णर् काट्टल् - कयोग ज्ञानयोग गळिन्द साध्यवाद भक्तियोगवाद उपायान्तरक्किन्त, समर्पण तिनुडैय - आत्म समर्पण रूपवाद भरन्यासद, प्रधानोपा यत्व - सकृ दनुहेयवागि सुलभवागि क्षिप्रमोक्षप्रापकवागिरुवद रिन्द मुख्योपायवागिरोणवू सह, तॊल्लित्तागवु मान् - नमः ऎम्बल्लि मकारदिन्द प्रधानत्ववु तोरिबरुवदरिन्द, हेळल्पट्टितॆन्दु भाविसबहुदु, इल्लि उपायारळिल् कट्टिल् ऎम्बल्लि बहुवचन विरुवदरिन्द भरन्यासवल्लदॆ बेरॆ अनेक मोक्षपायगळुण्टॆन्दु भ्रमिसुवरु. उपायारवु उपासनवे, अदक्कॆ साधनगळागि कर योग ज्ञानयोगगळु बेकागिरुवदरिन्द बहुवचनवॆन्दु तिळिय तक्कद्दु, ई बहुवचन भ्रमनिवारणॆगागि उपायान्तरळिल् काट्टि ऎम्बुदक्कॆ सारविवरणॆयवरु इतरोपायापेक्षया ऎन्दु व्याख्यान माडिरुत्तारॆ. उपायविभागाधिकारवन्नु परिशीलिसिदरॆ स सङ्गयवू तॊलगुत्तदॆ. (प्रपन्नश्च द्वधा सुचरित परिपाकभि दया” ऎम्बुदु अनसन्धेयवु. ०दॆ हीगॆ नमस्सुगळिगॆ हेळिद अर्थगळ प्रयोजनगळेनु ?________________
३१६० श्रीमद्रहस्यश्रयसारी याव याव अनु वाक्यार्थङ्गळॆले यथासम्भव मनुसन्धित्तुकॊळ्ळदु. ऎन्दरॆ, इवै ऎल्लाम् ऎम्ब वाक्यद मूलक तिळिसुत्तारॆ. इवॆ ऎल्ला - इदुवरॆगू नमश्यब्ददल्लि तोरिबरुव अभिप्रायगळाद स्कूल सूक्ष्म परार्थगळन्नॆल्ला, मेरॊल्लपु कुकिर - मुन्दॆ हेळ ल्पडुव वाक्यार्थल्गळिले - वाक्यार्थगळल्लि, यथासम्भवं - ऎल्लि ऎल्लि याव अर्थगळु समञ्जसवागुत्तवो अल्लॆल्ला, अनुसन्धित्तु कॊळ्ळदु - अनुसन्धानमाडिकॊळ्ळबहुदु. सन्धान सन्दर्भदल्लि ई मूरु अर्थगळु उपयोगपडुत्तवॆ ऎम्बुदन्नु सारप्रकाश व्याख्यातृवु उपपादिसिरुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ (१) मूलम दल्लिरुव मूरु पदगळिन्द उण्टागतक्क अर्थवु प्रणववाच्यनाद नारायणनिगॆ समर्पिसुत्तेनॆम्ब उपायपरवाद योजनॆयल्लि साङ्गोपाय रूप भरन्यासवन्नु तिळिसुव नमश्यब्दद स्कूलार्थद उपयोगवु. (२) प्रणवदिन्द तोरिबरुव सल्वरक्षक नागि सत्वशेषियागिरुव श्रीमन्नारायणनिगॆ नमः ऎम्ब पुरुषार्थ विषयवाद योजनॆयल्लि, तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनु, तन गागलि इतररिगागलि अल्लवॆम्ब नमश्यब्दद स्कूलार्थद उपयोगवु. (३) प्रणवद मकारदिन्द अहम् ऎम्बर्थवु तोरिबरुवदरिन्द, अकार वाच्यनाद विष्णुविगे शेषभूतने विना तनगॆ शेषित्ववू इल्लवु स्वातन्त्रवू इल्लवॆम्ब ऎरडु अर्थवन्नू प्रतिपादिसुव स्वरूप पर वाद योजनॆयल्लि सूक्ष्मार्थद उपयोगवु, (४) इन्द्राय इदं नमम, ऎन्दु हविस्समर्पणॆयल्लि हेगो हागॆ, ई मकारवाच नाद अहं . नानु, सरक्षकनाद श्री महाविष्णुविगेने ऎन्दु भरसमर्पणॆयन्नु माडिरुत्तेनॆ, अदर भरवु तनगॆ अन्न यिसिदुदल्लवु ऎम्ब उपाय परवाद योजनॆययल्ल नमश्यब्दद सूक्ष्मार्थद उपयोगवु, (५) मकारार्थनाद नानु, अकारार्ध नाद श्री महाविष्णुविगे स्यां - आगुवॆनु, नममस्यां - अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तिगळिगॆ अधिकारियु अवनु आगुवने विना ननगॆ शक्ति इल्लवु ऎम्ब पुरुषार्थपरवाद योजनॆयल्लि सह नमश्र बद सूक्ष्मार्थद उपयोगवु. (६) मूलमस्त्रद मूरु पदगळ मूलकवागि प्रणवदिन्द भगवच्छेपवू, नमस्सिनिन्द अहङ्कार________________
मूलमाधिकारश २१६१ नमश्य बान्वि ताः सत्व मन्ना मूलमवत् करणमाभवन्ति, एवं शिक्षित नानार्थ नमश्यब्द समन्विताः । सत्व करण तां या मन्ना स्वात्म समर्पणे ॥ ७७ ॥ ममकारगळ निवृत्तिय निवृत्तिय हीगॆ इवॆरडरिन्द स्वरूपपरवागियू मूरनॆय पदवाद नारायणाय ऎम्बुदरिन्द पुरुषार्थपर वागियू माडुव योजनॆयल्लि सह सूक्षार्थद उपयोगविरु इदॆ. (७) अथवा प्रणववु भगवच्छेषत्वरूप स्वरूप परवॆन्दू, नमस्सु अनिष्टगळाद अहङ्कार ममकारगळ निवृत्ति परवॆन्दू, मूर नॆय पदवाद नारायणाय, नित्य कै र रूप इष्ट प्राप्ति परवॆन्दू हेळुव योजनॆयल्लि नमस्सिन सूक्ष्मार्थद उपयोगविरुत्तदॆ. (८) प्रणववु मेलॆ हेळिद रीतियल्लि स्वरूपपरवॆन्दू, मिक्क ऎरडु पदगळू सिद्धोपाय साध्यॆपाय परगळॆन्दू हेळुव योजनॆ यल्लि स्कूलार्थद प्रयोजनवुण्टु. (f) प्रणववे आत्म समर्पण परवॆन्दू, मिक्क ऎरडु पदगळू अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति रूप फल परगळॆन्दू हेळिरुव योजनॆयल्लि नमश्यब्दद सूक्षा र्थद उप योगवे तोरिबरुत्तदॆ. (१०) मूलमनदल्लि मूरु वाक्यगळुं टॆन्दु भाविसि, क्रमवागि स्वरूप, उपाय पुरुषार्थगळु बोधिस ल्पट्टवॆम्ब योजनॆयल्लि सिद्धपायत्ववु बोधितवागुवदरिन्द नम शब्दद परार्थद उपयोगवु सूचितवु. हीगॆ नमश्यब्दद मूरर्थगळ उपयोगगळन्नु आया अर्थ गळ अनुसन्धान कालदल्लि काणबहुदु ऎन्दु यथासम्भवम् अनु सत्तुकॊळ्ळदु ऎम्बुदरिन्द हेळल्पट्टितु. नमश्यब्ददिन्द कूडिद समस्त वगळू मूलमनद हागॆ करणमगळु, स ईग नमश्यब्दवु स्कूलार्थदल्लि साङ्ग भरन्यास परवॆन्दु स्पष्टवागि हेळिदुदरिन्द इन्तह नमश्यब्द निन्द कूडिद सत्व मनगळू भरस्का इरवॆन्दु ऒन्दु कारिकॆ य मूलक उपदेशिसुत्तारॆ. एवं - ई प्रकारवागि ऎन्दरॆ हिन्दॆ विस्तरवागि उपपादिसिद रीतियल्लि, शिक्षितॆ________________
३ १६२ श्रीमद्र हस्य त्रय सारे एव मात्मसमर्पणे पूकार्थानुसन्धानं कारि काभि सङ्गृहाति, जीवसामान्य मुखत शृङ्ग ग्राहिकया पि वा । मकारौ तारनमसो “नु सन्धानदा विह, १७८ नानार्थनमश्र बान्विताः - उपदेशिसल्पट्ट - सूलसूक्ष्म पररूप दल्लि नानार्थगळन्नुळ्ळ नमस्सॆम्ब शब्ददिन्द सेन्द, समनाळि- भग वन्तनन्नु कुरित समस्त मगळू, द्वय द्वादशाक्षर षडक्षर इत्यादि मनॆगळॆल्ला, स्वात्मसमर्पणे - तन्न आत्म समर्पणॆयल्लि, करणतां यानि - शरणागत्यनुष्ठानरूप भाववन्ने हॊन्दुत्तवॆ. साधारण वागि द्वयमवे शरणागत्यनुष्ठान मावॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुवद रिन्द अदक्कॆ करणमवॆन्दु हॆसरु. ईग नमश्यब्दद अर्थगळ उप पादनॆयिन्द स्कूलार्थदल्लि शरणागति मन्यवागि तोरिबरुवदरिन्द करणमवागलु अभ्यन्तरविल्लवु. हागॆये ई नमश्यब्दार्थगळ न्नॆल्ला अतिदेश माडिकॊण्डु इतर व्यापक मगळाद वासुदेव द्वादशाक्षरमनॆ मत्तु विष्णु षडक्षरमन द्वयन इत्यादिगळल्ल नमश्यब्दक्कॆ ई अर्थगळन्ने हेळि आत्म समर्पण परवॆन्दे भाविसि, अवू कूड करणमगळॆन्दे हेळबहुदॆम्बुदु ई श्लोकार्थवु. हीगॆ आत्मसमर्पणॆयल्लि हिन्दॆ हेळल्पट्ट अर्थानुसन्धान प्रकारवन्नु कारिकॆगळिन्दलू सङ्ग्रहिसुत्तारॆ. हीगॆ मूलमवन्नु नमश्यब्दार्थद मूलक करणमपर वागिये भाविसिदरॆ, नानु आत्मसमर्पणॆयन्नु माडिरुत्तेनॆ ऎम्बर्थद अनुसन्धान उण्टागबेकष्टे, प्रणवद मकारदिन्द मकारवाच नाद जीवनु भगवन्तनिगे शेषभूतनॆन्दु सामान्यवागि “दासभूता “तस्सत्व ह्यात्मानः परमात्मनः” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ उपदेश विरुत्तदॆ. ईग आत्मसमर्पणॆयल्लि नानु समर्पिसिरुत्तेनॆ ऎम्ब अनु सन्धानवु बरतक्कद्दु आवश्यकवु. अन्तह अनुसन्धानवु हेगॆ उण्टा गुत्तदॆम्बुदन्नू, हिन्दॆ उपपादिसिदुदन्ने अनुसन्धानमाडुव क्रम वन्नू, सूचिसुत्तारॆ.– तारन मसॆ - प्रणव नमस्सुगळल्लिरुव नकार , ऎरडु मकारगळू, जीवसामान्य मुखतः - सामान्य________________
मूलमाधिकार- ३१६३ इह या स्थान सन्धान प्रक्रियॆ कस्य दर्शिका । अन्वेषा मसि तत्सा म्यान्ना न्यून्य शरणा इने ॥७॥ वागि जीववर्गवन्नॆल्ला बेधिसुव मूलकवागियागलि, अथवा, शृङ्ग ग्रहिकया पि ना - कोडन्नु हिडिदु हेळ व न्यायदिन्दलागलि, ऎन्दरॆ गोविगॆ कॊम्बु हेगॆ सारवादुदो हागॆ मुख्यवादुदन्नु ग्रहिसुवदर मूलकवागलि, इह : ई मूलमनदल्लि, स्वानुसन्धा नदौ- तन्नन्नु कुरितु हेळल्पट्टितॆम्ब अनुसन्धानवन्नु कॊडुवन्तवु गळु. प्रणवद मूरनॆय अक्षरवाद मकारवू मत्तु नमश्यब्द द मकारवू सह, इवॆरडू स्वानुसन्धानवन्नु कॊडुवन्तवु ऎन्दरॆ अहम् ऎम्ब अर्थवुळ्ळवु. इदु हेगॆ ऎम्बुदन्नु ऎरडु विधवागियू तिळियबहुदॆन्दु हेळुत्तारॆ. (१) जीव सामान्य मुखतः - मका रोजीववाचकः ऎम्ब उक्तिय मूलक, यावाग सामान्यवागि ऎल्ला जीववर्गवन्नू बोधिसितो तानू जीववर्गक्कॆ सेरिदवनादु दरिन्द अहम् ऎम्ब अर्थवू अर्थवागि विश्लेषिसि हेळुवदर मूलक उण्टागुत्तदॆ. (२) अथवा शृङ्गगाहिकया पिवा , अर्थ, प्रक रण, लिङ्ग औचित्य अर्थनिर्णय न्यायमूलकवागि, अस्मच्छद्धदल्लि रुव पूतर भागगळ लोपदिन्द म उळिदु अहम् ऎम्बर्थवु निरुक्त मूलक उण्टागुवदरिन्दलागलि, स्वानुसन्धानक्कॆ अवकाश उण्टॆम्ब अभिप्रायवु. अदुदरिन्द हिन्दिन श्लोकदल्लि हेळिद स्वात्म समर्पणॆय अनुसन्धानवु उण्टागलु एनॊन्दू सन्देहविल्लवॆम्ब भाववु. भाववु हिन्दॆ प्रणव नमस्सुगळ अर्थानुसन्धान रीत्या मूलमन्यवु करणमनवागबहुदु. नानु शरणागतनागिद्देनॆ ऎम्ब प्रणवॆ नमस्सुगळ मूलक निरुक्त बलदिन्द उण्टागुत्तदॆन्दु हेळ ल्पट्टितु हीगॆ हेळिदुदु इतररिगू समानवादुदरिन्द भगवन्तने सत्वरिगू शरण्य ने विना इतररिगॆ ऎन्दिगू शरण्यत्ववु कूडुवदिल्लवु ऎन्दू, जीवात्मरिगॆ परस्पर शरण्यत्ववु सल्लुवदिल्लवॆन्दू, ईग पदेशि सुत्तारॆ- इह - ई मूलमनदल्लि, एकस्य - ऒ जीवात्मनिगॆ या - याव स्वानुसन्धान प्रक्रिया - भगवन्तने शेषियागि रक्ष सा नन्द, तानु आतनिन्दले, रक्षनॆम्ब अनुसन्धानद प्रका________________
३१६४ श्री मद्र हस्यतयसारे आत सृ पर रक्षायां पराधीनेषु जनुम । निरपेक्ष शरण्यत्वं नियतं कमलाप ॥८०॥ रवु, दर्शिता - ई प्रणव नमस्सुगळ अर्थानुसन्धान मूलक तोरि सल्पट्टितो, अषामपि - इतर चॆन्तनरिगू कूड तत्सा म्यात् अन्तह अनुसन्धानद साम्यविरुवदरिन्द, इमे ई इतु चेतनरू, नान्नोन्यशरणा - परस्पर रक्षकरागलाररु, रक्ष करागलु अस मर्थरॆम्ब भाववु. यावाग तन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळलु तानु अस मर्थनु, भगवन्तनॊब्बने तनगॆ रक्षकनु ऎम्ब अनुसन्धान उण्टा यितो, हागॆये इतररिगू अनुसन्धान उण्टागुवदु समवादुदे. इदरल्लि यारू समर्थरल्लव. आदुदरिन्द चेतनरु परस्पर रक्षक रागलु असमर्थरु ऎम्ब भाववु. तन्नन्ने रक्षिसिकॊळ्ळलु अशक्तनु इतररन्नु रक्षिसलु शक्तनल्लवॆम्बुदु कै मुषि कन्यायसिद्दवु. आदरॆ लोकदल्लि कॆलवरु रक्षकरागियू इतररु रक्ष रागि य कण्डिरुवॆवु अल्लवे ? ऎन्दरॆ ऐहिकवागियू सोपाधिकवागियू तन्दॆ मग, राजप्रजॆ, भक्ष्यभार, स्वामिनृत्य, गुरुशिष्य इन्तह सम्बन्ध मूलकवागियू इरुव रक्षणॆयु इल्लि हेळल्पडलिल्लवु. ऒद्धद श यल्लि प्राप्तवागुव दुःखगळ दॆशॆयिन्दबिडगडॆयन्नुण्टु माडबहुदु. आगलि, मोक्ष प्राप्ति रूपरक्षणॆयु मुख्यवागि गुरुवू भरन्यासानु ष्ठानक्कॆ कारणभूतनागि रक्षकनल्लवो? ऎन्दरॆ गुरुविगू कूड निरपेक्ष शरण्यत्वविल्लवॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. इन्तह निरपेक्ष शरणत्व परमात्म नॊब्बनल्ले नियतवादुदॆन्दु हेळुत्तारॆ. आतः - जीवात्मरिगॆ पर स्पर शरण्यत्वविल्लवॆन्दु हेळिद कारणदिन्दले, स्व पर रक्षायां - तन्न मत्तु इतर रक्षणॆयल्लि जनषु - क्षेत्रज्ञरु, पराधीनेषु सत्त ऎल्लरू परमात्मनिगॆ अधीनरागलागि, आ कारणदिन्दले निरपेक्ष शरणत्वं - इन्नु यावुदन्नू निरीक्षिसदे इरुव स्वतन्त्रवागि रक्षक नागिरव भाववु, कमलपत - श्रीयपतियॊब्बनल्लि, नियतम् - नियतवादुदु, स्थापितवु ऎम्बर्थवु, आचाररू कूड मार्ग तोरि सुववरे विना स्वतः रक्षकरागलाररु, अवर » शरण्यत्ववू सारक वागि परमात्म मूलकवागिये यादुदरिन्द निरपेक्षशरण्यत्ववु श्री य पतिगॆ मात्रवे सल्लुवदे विना इन्नु यारिगू इल्लवु. इल्लि________________
मूलमाधिकारः अथ नारायणशब्दार्थं वक्कुं तस्य नमश्यब्दार्थन सण्णतिं प्रदर्शयुति. ३१६५ इट्टु शाब्द मागवादल्, आर्थवागवादल्, नमस्सिले कमलापत् ऎम्ब प्रयोगवु एतक्कॆन्दरॆ उपायभावदल्लि उपेय भावदल्लि लक्षासह रक्षकनॆम्ब सिद्धान्यार्थवन्नु ज्ञापक कॊडु वदक्कागि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. आनन्तर नारायणशब्दार्थवन्नु विस्तरिसि हेळलु हॊरटु अदक्कू नमशब्दक्कू इरुव सण्णतियन्नु तिळिसुत्तारॆ. प्रणवद आकारदिन्दले परम पुरुषनु जगत्कारणनु, सत्व रक्ष कन्नु, सत्वशेषियु शियःपतियु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. उकार मकार गळिन्द अन्तवनिगे कैङ्कय्य माडुवदे मकारवाच्यनाद चेननन स्वरूपवॆन्दु प्रणवार्थवन्नु हेळि, अनन्तर नमश्यब्द मूरु अर्थगळिन्द साद्योपायवाद साज्य भरन्यासवु बोधिसल्पट्टितु. हीगाद नन्तर नारायणाय ऎम्ब मूरनॆय पदद आवश्यकवेनु? शरणागतिगॆ उद्देश्य देवतॆयु अकारवाच्यनाद श्री य पतिये ऎम्बुदु ; ई चेतननिगॆ अपेक्षितवादुदु श्रीयःपतिगॆ माडुव नित कैर्यवु; इदु अकारद लुप्त चतुर्थियिन्दले व्यक्तवॆन्दू हेळिद नन्तर, मूरनॆय पदवाद नारायणाय ऎम्बुदु निरर्थकव ल्लवो ? मत्तु पुनरुक्ति दोषक्कॆ गुरियागुवदिल्लवो ? ऎन्दरॆ आकार शब्दक्किन्त नारायणशब्दक्कॆ विशेष महिमॆ इरुवदरिन्दलू, नारायणशब्दक्कॆ वुत्पत्ति मूलकवागि अनेकार्थगळु तोरि बरु वदरिन्दलू, श्रुतिगळल्लि रूढमूलकवागिये परब्रह्म वाचक शब्द गळिगॆल्ला नारायण शब्ददल्ले अन्वयविरुवदरिन्दलू, प्रणवद विव रणॆयु आवश्यकवागि, नारायणाय ऎम्ब मूरनॆय पदवु मूल मन्त्रदल्लि आवश्यकवॆन्दु हेळुत्तारॆ. इ - ई मूलमन्त्रदल्लि, ई नारायण शब्दवु निरपेक्ष शरण्यनाद श्रीयः पतियन्नु बोधिसुत्तदॆ ऎन्दु हेळुत्तारॆ.________________
३१६६ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे तोत्तिन शरणागतियागिर साध्यॆवायत्तालॆ प्रसादनीयनाय, मेलिल् चतुर्थियिल् विवक्षितमान कैरत प्रतिसम्बन्धियु माम्, सत्व रक्षकनागवुव, सत्व शेषियागवुम्, प्रथमाक्षर आल् (तोन) प्रति पन्न नान निरपेक्ष शरण नुडैय पडिय बॆळियिडकिरतु योगरूढमान नारायण शब्द. कुर चॆन्न वर्थं तन्नॆये अज्ञान संशय विपर्य शामागवादल् - स्कूलार्थमूलकवागि शाब्दनागियागलि अर्थ मागव- दल् - सूक्ष्मार्थमूलकवागि अर्थवागि आगलि, नमस्सिले तोति न - नमश्यब्ददल्लि तोरिबन्द शरणागतियागिर - आत्म रक्षा भर समर्पणवागिरुव साधूपायाले - साधूपायद मूलक, प्रसादनीयनाय् - प्रसन्ननागुव शीलवुळ्ळवनागि मेलिल् चतुर्थियिल् - हिन्दॆ अकारद लुप्त चतुर्थियल्लि, विवक्षित मान - हेळल्पट्ट, कैरत्तु कु - कैर्यक्कॆ, प्रतिसम्बन्धियु माय् - उद्देशनागियू, सरक्षकनागियू, सत्व शेषियागियू, हीगॆ प्रथमाक्षरतिल् तोन - हीगॆ आकारदल्लि तोरिबन्दु प्रतिपन्ननान ऎन्दु पाठान्तरवु, अदक्कू अदे अर्थवु, निरपेक्ष शरण्यनु डैय - स्वतन्त्र शरण्यनागिरुव परम पुरुषन, पडिय प्रकारवन्नु, योगरूढमान नारायण शब्दम् - वुत्पत्ति मूलकवागियू प्रसिद्धियिन्द रूढवागियू उण्टागुव अर्थगळुळ्ळ नारायण शब्दवु बॆळॆयिदुगिरदु - हॊरपडिसुत्तदॆ. अकारदिन्द तोरिद अर्थगळन्नु विस्तरिसि हेळुवदल्लदॆ, आतनु हेगॆ निरपेक्ष शर इनु ऎम्बुदन्नु वुत्पत्ति मूलकवागियू रूढवाद प्रसिद्धार्थ मूलकवागियू नारायण शब्दवु प्रणवद विवरणवागि परतत्व माहात्मयन्नु बहु विस्तरिसि हेळुत्तदॆयादुदरिन्द बह्वर्थवुळ्ळ दुदागि आ नामवे बहुमाहात्म युळ्ळुददु ऎम्ब भावनॆयिन्द ई अवतारिकॆयन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. d अकारार्थवन्नॆ नारायण शब्दवु विस्तरिसि हेळुत्तदॆम्बुदु उपदेशवु. विस्तरिसि हेळुवदॆन्दरेनु ऎम्बुदन्नु व्यक्तपडिसुत्तारॆ, शुरण्ण चॆन्नवर्थं - अकारादिगळल्लि सहवागि हेळल्प अर्थ वन्नु, अदु यावुदॆन्दरॆ अकारवु नारायणशब्द वाच्यनाद विष्णु________________
(29) मूलमाधिकारः ३१६७ यण्ण४ कळियन्नडि मुखारत्ताले तॆळविक्कॆ विवरणम्. य वन्नू, म कारवु नारायण शब्ददल्लिरुव नारशब्ददिन्द बोधितनाद जीवात्मनन्नू ऎम्बुदु; मत्तु नारायणाय ऎम्बल्लि चतुर्थिय अर्धदिन्द प्रणवद उकारार्थद विवरणॆयु; हीगॆ भाविसतक्कद्दु. तन्नॆ - अदन्ने, अज्ञान - ज्ञानविल्लदिरोणवु, संशय, विपरयज्ञळ् - व्यत्यस्तवागिरुव भ्रमज्ञान, इवुगळु, कळियु पडि - निवर्तिस वहागॆ, मुखानरालॆ - बेरॆ रीतियल्लि, ऎन्दरॆ आकारवु रक्ष रक्षक शेषशेषि भाववन्नु प्रदर्शिसिदरॆ आ भावगळन्ने बेरे विधवागि अवुगळिगॆ बेकाद आश्रित वात्सल्य दयॆ मॊदलाद आश्रितवात्सल्य कल्याण गुणाकरनॆन्दू, सर्वान्तरामियॆन्दू, साधारनॆन्दू सर्वरिगू गतियॆन्दू हीगॆ बेरॆ विधवागि, तॆळिविकॆ - तिळिसोणवु, - विवरणम् - विवरणवु, उपपादनवॆनिसुत्तदॆ. रक्षकनागियू शेषि यागियू अकारदिन्द हेळल्पट्टवनु अन्य देवतॆगळ अगबहुदो ऎम्ब शब्द उण्टागदिरुवदक्कागि, ई पर तत्ववु सर्वधारॆ सर्व शरीरत्वाद्या कारविशिष्ट नॆन्दु नारायण शब्दवु विस्तरिसि हेळुवदरिन्द विवरणॆयॆम्ब तात्पर्यवु. हीगॆ विवरवादुदरिन्द पुनरुकि दोषक्कॆ कारणविल्लवॆम्बुदू तोरि बरुत्तदॆ. श्रुतियु प्रणवार्थ बोधॆ यल्लि “यद्वेदाद् स्वतः प्रो वेदा च प्रति तः1 1 स्य प्रकृति लीनस्य यः परः स महेश्वरः” ऎन्दु महेश्वर शब्ददिन्द शाविगॆ कारणविद्दरू, शिवनो ऎम्ब अन्तह शा कळॆयुव हागॆ नारायण शब्दवु नारायणने अकारनाच्यनॆन्दु निस्संशय वागि हेळल्पट्टितु. ई नारायणनु यारॆम्ब विषयदल्लि “हिते लक्ष्मीश्च पत्” ” ऎम्बुदरिन्द श्रीयःपतिये इल्लि उद्देश्य देवतॆ ऎम्बुदु व्यक्तवु. आगलि नारायण शबवु आकारद विवरणॆयादरॆ अकारवादनन्तरवे नारायणशब्दविरतक्कद्दु उचितवल्लवो ? ऎन्दरॆ आ 9 मकार इरुव सम्बन्धवु, रक्षक रक्ष, नियनन नि इद स्वातन्त्र पारतन्त्र, शेषि शे ष इत्यादि भावगळन्नु नव कैन वु एरिसि, इन्तह नारायणनिगेने कैङ्कर्यवॆम्ब विवर णॆ … कितनादे ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्द नारायण शब्द प________________
३१६८ श्रीमद्र हस्यतॆय सारे इप्पज्ह विवरण भावव प्रथमाक्षरं मुदलक यथा सम्भवं कण्णुकॊळ्ळदु. पुनरुक्तियल्लवु, अदर विवरणॆयु, मत्तु प्रणवद आकारवाच नु नारायणने विना आनदेवतॆगळु यारू आगुवदिल्लवॆन्दु हेळिद पुरुषसूकार्थवु, ई मन्त्रदल्लि व्यक्तवु. इंह विवरण भावव - प्रणववु सवु नारा यणशब्दवु अदर विवरणवु ऎम्बुदन्नु, प्रथमाक्षरं मुदलाग- अकारादि अक्षरगळल्लि, यथा सम्भवं - अर्थविवरकनुगुणवागि, कण्डु कॊळ्ळदु - तिळिदुकॊळ्ळुवदु, हेगॆन्दरॆ आकारार्थवन्नु नारायण शब्दार्थदल्ल, मकारार्थवन्नु नारहब्बद अर्थदल्लि, लुप्त चतुर्थथ्रवन्नु व्यक्ति चतुर्थियल्ल, उकारार्थवन्नु नर सम्बन्धिन नारा? ऎन्दुण्टागुव वु त्पत्तिय मूलकवागिये हीगॆ यथा सम्भव तिळियबहुदॆम्बुदु तात्पर्यवु, अथवा, प्रण ववु शेषनॆन्दु हेळल्पट्ट मकारवाच्य जीवनन्नू, शेषि ऎन्दु हेळ ल्पट्ट अकारवाच्य रक्षकनन्नू, पारतन्त्र स्वतन्त्र विशिष्टनागि तोरिसुवदरिन्दलू, नमस्सु ई जीवात्मनिगॆ परमात्म कार व्याष्यत्व नित्यत्व व्यापकत्वादाकार विशिष्टतॆयन्नु प्रदसुवदरि दलू, ई प्रणव नमस्सुगळ अर्थगळन्नॆल्ला सारायण शब्ददल्लि विव रणरूपदल्लि काणबहुदॆम्ब भावदिन्द यथा सम्भवं कण्डु कॊळ्ळदु ऎम्ब प्रयोगवु. आ कारणदिन्दलू प्रणववाद ऒडनॆये नारायणाय ऎन्दु अदर विवरण शब्दवन्नु हेळदॆ नमब्दार्थद विवरणॆय नारायण पददल्लिरुवदरिन्द नमश्र बानन्तर नाराय काय ऎम्बुदु मूरनॆय पदवागिरुत्तदॆ. ई सह विवरण भाववु इल्लि मात्रवे अल्लदॆ, दयमनार्थगळन्नु परिशीलिसिदरू, अदु अष्टाक्षरद विवरणवागियू, चरम श्लोकवु इवॆल्लक्कू विवरणॆ यागियू ग्रहिसबहुदॆम्ब भाववु ई वाक्यदिन्द अर्थवागि तोरि बरुत्तदॆ. भगवन्नामगळल्लि नारायणशब्द सत्कृष्ट मादायु, मुन्दॆ ई नारायण शब्द क्केनॆ भगवन्नामगळल्लि विशेष माहा________________
मूलमाधिकारः नारायण शब्दस्य सरो माहात्म माह. 2015 इन्नारायणशब्द शेष शेषितत्व रु युव वॆळि याग काट्टुगिर उपकारातिशयाले, विष्णु गायत्रियिलं तिरुनारायणीयत्तिये नामनि चनं हॆण्णुगिर विडलु, मत्तु मुळ्ळ व्यापक ना मुळुकुव मुन्ने पक्क पट्टदु. यॆन्दु सजेशुकवागियू सप्रमाणवागियू मुन्दॆ उपदेशि सुत्तारॆ-ई नामवु भगवन्तन माहात्रॆयन्नु व्यक्तपडिसुव हागॆ इन्नु याव नामवू तिळिसुवदिल्लवादुदरिन्द इदक्कॆ विशेष माहा यु. प्रथमतः प्रणवदल्लि तोरिबरुव शेषि शेष तत्वगळॆरडर स्वरूपवन्नु ई नामवु प्रकाशगॊळिसुवदर प्राधान्यदिन्द, विष्णु गायत्रियल्ल भारत मोक्षधर्मद कॊनॆय भागवाद तिरुनाराय यणियदल्ल, मत्तु व्यापक मगळल्ल, अष्टाक्षरक्कॆ मारा यु एर्पट्टिरुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इनारायण शबम् - ई नारायण शब्दवु, शेष शेषि तत्व इरण्डैयुम् - शेष शेषि तत्वगळाद जीवात्म परमात्मरिब्बरन्नु ऎन्दरॆ जीवात्म परमात्मरु गळिगिरुव शेष शेषि सम्बन्धवन्नु ऎम्ब भाववु, ऎळॆयाग काट्टुगिर चन्नागि पराशपडिसुव उपकारातिशयदिन्द, विष्णु गाय त्रि यल्ल, तिरुनारायणीयले-भारत शान्तिपर्वद कॊनॆयभागक्कॆ तिरुनारायणीयवॆम्ब हॆसरु अदरल्लि, नानु निरचनं हण्णुगिर विडलुम् - अर्जुननिगॆ भगवन्ना मगळिगॆ वुत्पत्ति मूलक उण्टा गुव अर्थगळन्नु उपदेशिसुव स्थळदल्ल, मत्तु मुळ्ळ व्यापक नानळुकुव - इन्नू इतर व्यापक मन्त्रगळाद विष्णु वास देव मनॆगळल्लिरुव, विष्णु वासुदेव नामगळिगिन्तलू, मुन्नॆ पक्क पट्टदु - मुञ्चितवागि ऎन्दरॆ ई मूलवन्नवे मेलादुदागि, ई नाण शब्दवे हेळल्पट्टितु, तिरुनारायणीयदल्लि इतर नाव गळ निर्वचन माडि हेळ वदक्कॆ मुन्दॆ प्रथमदल्लि नारायण शब्दनि चनविरुत्तदॆ. इदु एतरिन्द ऎन्दरॆ नारायण शब्द माडाळ्मॆयिन्द ऎन्दु हेळुत्तारॆ. अर्जुननु श्रीकृष्ण भगर्वारवरन्नु “यानिना मा निदेव कीर्तितानि महर्षिभिः । तेषां निरुक्तं त्व द d________________
a020 श्रीमद्र हस्यत्रयसारे सत्व परविद्योपास्य विशेषनिर्णयं हण्णुगिर नारायणा नुवाकं परतत्व वाग शणैतरान ब्रह्मशिवादिगळॆल्ला सामा शोतुमिच्छामि केशव” ब्रह्मरुद्ररिगू स्वामियाद श्री कृष्णने निन्न मूलकवागि भगवन्नामगळ निरुक्तवन्नु केळबेकॆम्ब इच्छॆयुण्टु तिळिसु ऎन्दु प्रार्थिसलु ; प्रथमदल्लि नारायण शब्दक्कॆ निरुक्तवन्नु तिळिसुत्तारॆ. नराणामयनं ख्यात महमेक सनातन : 1 आपो नारा इति प्रोक्ता आपोवै सरसनवः । अनं मम ताः पूत्व मतो नारायणो " हम्” ऎम्बदागि, अनन्तर वासुदेव शब्दक्कॆ व्यत्पत्तियन्नु तिळिसुत्तारॆ. इदरिन्द नारायणशब्दवु ऎल्ला नामगळिगिन्तलू मॊदलु हेळिरुवदरिन्द इदक्कॆ प्राशस्त्र वु. आदुदरिन्दले “सङ्कीर नारायण शब्द मात्रं विमुक्त दुःखा *ुखिनो भव” ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. 3 नवु नारायण शब्द फठसद माहात्म यन्ने बोधिसुत्तदॆ. नारा यण शब्द माहात्मयन्नु बोधिसुव नारायणोपनिषत्ते इरुत्तदॆ. हागॆये, व्यापक मगळाद नारायणाष्टाक्षर न, विष्ण षडक्षर मनॆ, मत्तु वासुदेव द्वादशाक्षर मनगळल्लि ई अष्टाक्षर मन्मवे प्रधानवागि प्रथमदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ ऎम्बुदू ताक्षरवु. हीगॆ प्रथमदल्लि हेळि प्राधान्यवन्नु प्रदर्शिसलु कारणवेनॆम्बुदक्कॆ शेष शेषि ऎरडु तत्त्वगळन्नु ई नारायण शब्दवु चन्नागि प्रकाशगॊळिसुव उपकारातिशयत्ताले ऎन्दु हेतुवन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. हीगॆ ना यण शब्ददिन्द उपकारातिशयवु तमगू तम्म शिष्यवर्गक्कू वेद्यवे विना, इतर निर्गुणवादिगळू जीवेशै कै हेळुव अदैतवादिगळू ई उपकारातिशयवन्नु ग्रहिसलाररॆम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ. मुन्दॆ पुरुष सूक्तद नारायणानुवाकदल्लि इदर माहा यु व्यक्तवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ.-सत्व पर विद्योपास्य निर्णयं हण्णगिर - समस्त ब्रह्मविद्यॆयल्ल उपास्यनु यारु ऎम्बुदन्नु निर्णय माडुव, नारायणानुवाकं - तैत्तरीयदल्लि “सदस्य शीर्षं देवं विश्वाक्षं विश्वशम्भुवं” ऎन्दारम्बिसि, “सब्रह्मा स शिव सैन्स्, स्पोक्षरः परमराम् ऎन्दु मुगिसिहेळुव अनु________________
मूलमाधिकारः नाधिकरण्य निर्दॆशताले यज्जु शन्न विश्व मोलॆ विभूतियाना गळॆन्नु, इवर्गळु नारशब्दार्थ मनुम तॆळिवि काद इनारायण शब्द फल कालुम् आदरं तो आवरितदु. . वाकवु, परतत्व माग ततरान ब्रह्मवादिगळॆल्ला - अदे अनु वाकदल्ले सब्रह्म सशिवन सैक्षरः परम स्वराट् ऎम्ब प्रयोगदिन्द, परतत्ववॆन्दु शस्त्र सल्पट्ट ब्रह्म शिव, आदिशब्ददिन्द इन्द्रादिगळॆल्ल, सामानाधिकरण्य निर्देशालॆ-मेलॆ हेळल्पट्ट समानाधिक-ण्य प्रयोगदिन्द, आ तॊन्न विश्ववॊले - आ अनु वाकदल्ले हेळल्पट्ट, विश्वं नारायणं देवं - समस्त विश्ववू नारायणने ऎन्दु हेळल्पट्ट हागॆ, निभूति यानागळॆन्नु आतन नियाम्य वर्गवाद ई लीला विभूतिगॆ सेरिदवरॆन्दू, इवर् गळु. ई चतुरख ब्रह्म, रुद्र, इन्द्रादिगळू, नारशब्दार्थ मॆनु - सार शब्दद अर्थदल्ले सेरिदवरॆन्दू, तॆळिनिक्काह - तिळि सुवदक्कागि, इन्नारायण शब्बम् - ई नारायण शब्दवु, पल कालु. अने काव, आदरन्तो - आदरवन्नुण्टु माडुवद कागि, आवर्तित्तदु अनेक सल हेळल्पट्टिरुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. “विश्वं नारायण, हरि” ऎन्दू, “नारायण, महाज्ञॆय’ ऎन्दू “नारायणः परॆ जोतिः” ऎन्दू, “आत्मा नारायणः परः” ऎन्दू, “अन्तर्बहित्वं व्याप्य नारायणस्सितः” ऎन्दू, हीगॆल्ला नारायण शब्दवु परमादरदिन्द पुरः पुनः हेळल्पट्टि रुत्तदॆम्ब भाववु. ई नारायणानुवाकद तात्पर्यवेनु ऎन्दरॆ ब्रह्म विद्यॆगळलॆल्ला उपासनु यारु ऎम्ब सन्देहदल्लि, श्रुतियल्लि रुव अक्षर, शिव, शम्भु, परब्रह्म परञ्ज्योति, परतत्व परमात्मा इत्यादि शब्दगळॆल्ला श्रियःपतियाद नारायणने, आतने उपास्य ऎन्दु निर्धरिसि हेळुत्तदॆ. आदरॆ स ब्र हा स शिव इता दि सामानाधिकरण्य वाक्यदिन्द चतुर्मुख ब्रह्मनू शिवनू उपास्य रागबहुदॆम्ब शज्ञा उण्टागुवदिल्लवे ? ऎन्दरॆ सामानाधिकरण दिन्द, ऐक्यवन्नु बोधिसलिल्लव. सामानाधिक रण्यक्कॆ निबन्धनवेनॆन्दरॆ, शरीरात्मभावदिन्द असैद्ध विशे इ विशेष भावदिन्द शरीर सव________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे अथ नारायण शब्द प्रभावे प्रमाणात्याह. इश्यब्दर्ति प्रभावन, (१) सर, नारायण शब्द मात्र” (२) “नारायणेति या’ (३) “नारायणेति नन्नॆ शरीरि ऎन्दु हेळबहुदु. आदुदरिन्दले स ब्रह्मा स शिव ऎन्दु हेळल्पट्टितु. यावाग शरीरवाय आग नियाम्य वर्गक्कॆ सेरिदवनादुदरिन्द, इवरुगळु “विश्वं पोलॆ विभूतिया नार्” ऎन्दु हेळल्पट्टितु. ई अनुवाकदल्लि इदॆल्लि हेळल्पट्टिदॆ? ऎन्दरॆ विश्वात्मानम् ऎम्ब प्रयोगवू, विश्वं नारायणं देवम् ऎम्ब प्रयोगवू, शरीरात्म भाववॆ सामानाधिकरण प्रयोगक्कॆ निबन्धन वॆन्दु व्यक्तवागि हेळुत्तदॆ. स्वामि देशिकरवरु ई वाक्यदल्लि उपपा डिसिरुव अर्थवु “लिङ्गभूयाद्धि बलीयस्त द पि” (शा सू. ३, ३, ४३) ऎम्ब अधिकरणदल्लि उपपादिसल्पट्ट अर्थवु ब्रह्म विद्यॆगॆ ळल्लॆल्ला उपास्यनु यारु ऎम्ब निर्णयदल्लि ई तैत्तरीयानुवाकवु प्रमाणवु श्रीर्मा नारायणने उपासनॆम्बुदक्कॆ अनेक प्रमा णद भूयस्तविरुवदरिन्द अदे प्रकरणादिगळिगिन्तलू बलिष्ठवादु डरिन्द, अतने उपास्यनु ऎम्बुदु सूत्र तात्पर्यवु. अनन्तर नारायण शब्द प्रभाव विषयदल्लि 3 प्रमाणगळन्नु हेळुत्तारॆ. ई नारायण शब्दद प्रभाववु, ई मुन्दॆ उदाहरिसुव प्रमा णगळल्लि प्रसिद्धवॆन्दु हेळुत्तारॆ.-इकब्रन् - ई नारायण शब्दद प्रभाववु, मुन्दॆ इरुव प्रसिद्दवु ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अन्न यवु. (१) नारायण शब्द मात्रं नारायणशब्द मात्रवनॆ सङ्कीर हॊगळि, विमुक्त दु-खा सुखिनोभव ऎन्दु मुन्दॆ इरुत्तदॆ. बिडल्पट्ट, दुःखवुळ्ळवरागि सुख गळु गुत्तारॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (२) “नारायणीति - नारायण ऎम्बदागि, यस्य. यावन, आस्ट् - बायियल्लि, मुन्दक्कॆ “वत्रते नाममङ्गम् । नारायण स्व मन्नेति वं गौरिव वत्सला” नारायण ऎम्ब (१) व्यास सञ्जय संवादवु. (३) सुदर्शन कल्प________________
मूलमाधिकारः ३१७३ कल्लोस्ति” इत्यादिगळिलु, आळ वाक्यगळुडैय (४) “कुलं तरुव शॆन् तन्निडुम” (8) “नारणन्नुव नन्न नरकं मङ्गळकरवाद सामवु यार बायल्लिरुत्तदॆयो अन्तवनन्नु ना यणनु अनुसरिसि होगुवनु ; हेगॆन्दरॆ, करुविनल्लि तुम्बा प्रेम विट्टिरुव आकळु हेगॆ करुवन्नु अनुसरिसिहोगुत्तदो हागॆ ऎम्ब भाववु ; (३) नारायणेति शद्यो” - नारायण ऎम्ब शब्द उण्ट, वागवशवरिनी - नम्म स्वाधीनवागि वाक्कु उण्टु, सुलभ वागि नारायण तप्पिचारणॆयन्नु माडि साहगळन्नु कळॆदुकॊळ्ळ बहुदु ; हागिद्दरू जनरु नरकक्कॆ होगुत्तिरुवदु आश्चरवु ऎम्ब भाववु, “इत्यादिगळिलुम् - इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्ल, इल्लि आदिपददिन्द, “आ क्रत्य पुत्र मघर्वा यदजामिपि नारा यणेति प्रियमाण मु पैति मुक्तिं”, “चाहं पापो ब्रह्म निरसाप- श्व च नाराय णे तद्भगवन्नाम म ळम् ” ऎम्ब प्रमाणगळु स हीतवु ; मत्तु अळि वारुगळु डैय - आळ्वारुगळ, (४) *कलं तरुव शॆल्वन् तन्निडुम्” उक्क स्व गोष्टियॊन्दिगॆ इरलु अर्हतॆयन्नु कॊडुवदु, वैष्णव ज्ञा सम्पत्तन्नु कट्टितु”, (ई पाशुरार्थक्कॆ प्रभाव व्यवस्थाधिकारद २५१२ १७नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि) यावुदु ऎन्दरॆ शो नान् कण्डुकॊण्डे सारायणवन्नुं नामव ऎन्दु पाशुरान्त्यदल्लिदॆ. ई पूरापातुरवु यावुदॆन्दरॆ- कितव-
- कुलतरु चॆल्वं तन्नि मुं तन्निसुव अडियार् पडु तुयरायिन वॆल्ला निलन् तरुव चॆयं नीळ विशु परुळुव आरुळोदु पॆरुनिलमळिक्कु म् । वलन् तरुव मलम तन्निडुव प्रpतायि नुमायिन चॆयुम्, नलन् तरुं कॊल्लि नान् कण्णु कॊट्टॆन् नारायणा ऎन्नुं नान म” ॥ (१.१.९) 5” अर्थवु- नारायण नॆन्नु सावर्म - नारायण नॆम्ब श्रेष्ठनामवु कुलन् तरु - हीन कुलदल्लि हुट्टिदवनादरू (४) पॆरिय तिरुमॊळि ११९. (५) नरिय तिरुमॊळि ४.६.१. न________________
१७४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे wwww सुलप्रसूतन हागॆ श्लाघनीयनागुवनु; आतनिगॆ हॆण्णु कॊट्टु, आतन कन्या परिग्रह माडि, आतनॊन्दिगॆ सह पभो- नादिगळन्नु माडलु योग्यनॆम्बर्थवल्लवु. हेगॆ? ऎन्दरॆ श्री विदाररु देह त्याग माडिदाग श्री युधिष्ठिररु अवरिगॆ ब्रह्ममेध संस्कारमाडलु शूद्ररादुदरिन्द हिन्तॆगॆदरू, अशरीर वाक्किन मूलक अर्हतॆ युळ्ळवरॆन्दु अरितु नडिसिदरु. हागॆये ऋषिगळु धरव्याधनु जन्मतः मांसविक्रय वृत्तियन्नु हॊन्दिदवनादरू, धरगळन्नु अत निन्द केळि तिळिदरु; रावण सम्बन्धदिन्द विभीषणनु दोषयुक्त कुलदल्लि हुट्टिदरू, श्रीराम सम्बन्धदिन्द उत्कृष्टनागि, सुगीर ज तेयादिगळॊन्दिगॆ सेरिरलु अर्हनादनु. प्रह्लादनु राक्षस पुत्र सादरू, स्वामियन्ने अनवरत ध्यानिसुत्तिद्दवनाद प्रयुक्त बहु श्लाघनीयनादनु, चॆल्वं तन्दिडुम महत्ताद ऐश्वरवन्नुण्टु माडु इदॆ, अजामिळनिगॆ उण्टाद हागॆ ; आन्तरिक्षगतःश्रीर्मा ऎन्दु विभीषणनू, “स तु नागवरर्मा” ऎन्दु गजेन्द्रन लक्ष लक्ष्मि वर्धनः” ऎन्दु लक्षणनू, सह हेळल्पट्टिरुत्तारॆ. ध्रुवनु ध्रुवमण्डलाधिपत्यद ऐश्वरवन्नु हॊन्दिदनु. अर्जुननु विश्वरूप दिव्य वैकुण्ठ रूपगळन्नु नोडुव ऐश्वरवन्नु हॊन्दिदनु. कुचेलनु ऐहिक्कॆश्वय्यादिगळन्नू अनन्तर वैकुण्ठ पप्तियन्नू पडॆदनु. अडिया पडु - स्वामिगॆ शेषभूतराद प्रसन्नरु अनुभविसुव तुयरायिन ऎल्ला - दुःखगळॆल्लवन्नू अवुगळिगॆ कारणभूत वाद आपराधगळन्नॆल्ला ऎम्ब भाववु, निलन् तरु शॆयुम - नॆलसम माडिबिडुत्तदॆ ; क्षत्र बन्धुविगॆ प्राप्तवाद हागॆ; अथवा ई भूमियु इरलु सरियल्लद हागॆ माडुवदु. “यताक्षरसंसिद्दो महाभागो महीयते । न तत्र सञ्चरष्यनि व्याधिदुर्भिक्ष तस्करा ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. अथवा निलन्तरु कॆय्यु - ऎन्दरॆ ई प्रपन्ननु प्रारब्धकवन्नु अनुभविसुववरिगेने ई भूमि यल्लि इरुवहागॆ माडुत्तदॆ. नीळ् विशुवु - परम पदवन्नु, अळ म् - कृपॆगॆयुत्तदॆ. “स्वियो वैश्यास्त्र था शदा स्नेहि यान्ति पराङ्गति ” ऎन्दू “गाम गः पापजीवः सनि 3________________
(aa) मूलमाधिकारः ३१७५ हैच्युतताङ्गताः’ ऎन्दू हेळिरुव हागॆ हीनजन्मदवरू आश्रयिसि दरॆ मुक्तियन्नु आ नारायण नामवु कॊडुत्तदॆम्ब भाववु. अरुळोडु - हीगॆ कृपॆमाडुवदरॊन्दिगॆ, पॆरुनिलं स्वामिगॆ नित्य कैङ्कवन्नु माडुव सुकृतावस्थॆयन्नु, अळिक्कु हॊन्दिसुत्तदॆ. वलन्तरु “य आत्मदाबलदा” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभव माडलु शक्तियन्नू कॊडुत्तदॆ. हीगॆ कृपॆ माडुवाग ई आश्रितन योग्यसम्बन्धिगळिगू मुक्तियन्नु कॊडु वदॆम्ब स्वर्थवू तोरिबरुत्तदॆ. मं तन्निडु तानु प्रार्थि सदे इद्दरू ईतनिगॆ स्वामि कृपॆयिन्द इतर ऐहिकादि सुखगळन्नू ओद गिसुत्तदॆ. “तस्मिन् प्रसन्न कि महाअभ्यं” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ई नारायण नामार्थवन्नु तिळिदु आश्रयिसिदवनिगॆ इतर सुखगळन्नू मालाकार, कुट्टॆ, कुचेलादिगळिगॆ कॊट्ट हागॆ दयपालिसुत्तदॆम्ब भाववु. पॆत्ततायिनु तनगॆ शरीरवन्नुण्टुमाडि कृपॆगैद तायिगिन्तलू, आयिनतॆयु - हितवागिरुव स्वरसज्ञान विकास वन्नु मडुवन्ताद्दु, तायियादरो जन्मक्कॆ मात्र कारणळु, नारायण सामोच्छारण स कृत प्रसद नानुष्ठानदिन्द प्रीतनाद वनु सिद्दपायनागि अनविकासवन्नु हॊन्दिसुव नॆम्ब भाववु आदुदरिन्द जन्मजन्मगळल्लि कारणभूतराद सहस्र मातापितरुगळिगिन्त वत्सलतरनु तीव नारायणनु ऎम्ब भाववु सलन्तरु - भगव श्रीनवन्नुण्टुमाडुव, अथवा परम शीषिगॆ नि कैर माडुव साम्राज्यवन्नु ऒदगिसिकॊडुव, कॊळ् - तिरुनामवन्नु अथवा - तिरुनामविरुव अष्टाक्षर मनवन्नु, सन् - परम कृपॆगॆ पात्रनाद नानु कण्डुकॊण्डेन् - अदर माहात्रॆयॊन्दिगॆ तिळिदुकॊण्डॆनु. तावु अ कारणदिन्द परमभाग्यशालियु ऎम्ब भाववु. “नमो नारायणायति मार्थ साधकः” ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. (५) नारणनम्म इत्यादि. नारायणनॆन्दु मगनिगॆ हॆसरिट्ट तायियु नरकवन्नु हॊन्दुवदिल्लवु. दन्दरॆ : पूरा पाशुरगळु क क्कु । । काशुं करै युडै कूरैक्कु मज आशॆयिसाल् अज्ज नत्तॆ सेरिडु मातर् गाळ् यावु________________
३१७६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे केशव सेरिट्टु नीळ् तेनिरुमिनो । नायर्ग नारर्ण तम्मन्नॆ नरकं पुगळ् R अर्थवु-अजु अवरल्लि, साधारण मनुष्यरल्लि, कौशुं - दुड्डिगू, हणक्कू, करैयु कॊलैकु - जरतारि अञ्चुगळुळ्ळ वस्त्रगळिगू, ओ कलक्कम् ऒन्दु भत्तद कन्तॆगागि, आशॆयिनाल् कॊडुवरॆम्ब आशॆयिन्द, अवं पेर्-अल्परादवर हॆसरन्नु इडु - मक्कळिगॆ इट्टु करॆयुव, आतगळ् - पशुविन हागिरुव ज्ञानशून्यरुगळे ! केशवन् पेरु, चतुरु खनिगू रुद्रनिगू स्वामि यादवन हॆसरन्नु, नारायण, कृष्ण, राम मॊदलाद हॆसरुगळन्नू सह, इदुम् - तम्म मक्कळिगॆ इट्टु, नीण्णळ नी ळ - नीवु, तेनित्तु मनस्सिनल्लि भक्तियन्नु हॊन्दि, इरुर्मि - इरुवरागिरि; नायकन् - उभय विभूतिगळाद ऎल्लक्कू स्वामियाद, नारायर्णतम् - नारायणनॆम्ब नामवन्नु धरिसिदनन्तवन, अन्नॆ तायियु, तन्दॆयू कूड हेळल्पट्टनु, नरक - महापराधियागि नरकवन्नु सेरलु योग्यळागिद्दरू नरकवन्नु, पुकाळ् - प्रवेशिसुवदिल्लवु. मग निगॆ नारायण ऎन्दु हॆसरिट्ट महत्तिनिन्द, सायुवागलू तन्न मग नन्नु करॆयुवदक्कागि अजामिळन हागॆ नारायणनॆन्दु कूगिदरॆ श्रीमन्नारायणन भटरु करॆदुकॊण्डु होगलु बन्दु अवर दर्शनदिन्द ऒळ्ळॆय जन्मवन्नु दॊरॆयुवदर मूलक, नरकक्कॆ प्रया णवु तप्पुत्तदॆम्ब भाववु, धनिकन हॆसरन्नु मक्कळगिट्टरॆ, नाल्कु कासु सिक्कबहुदु. ऒळ्ळे घनवस्त्र भत्तद कन्तॆगळु सिक्कबहुदु. इवॆल्ला अल्पवागि अशाश्वतवादवु. हागल्लदॆ मक्कळिगॆ नारायण मॊदलाद भगवन्नामगळन्निट्टरॆ, इदर माहात्मयिन्द तायितन्दॆगळिगॆ ऒळ्ळॆ श्रेयस्सुण्टॆन्दु नारायण कब्बद माहात्मियु हॊगळल्पट्टितु. इवरिगॆ नाल्कु कासन्नु कॊडुववनु, अल्प मनुष्यनॆन्दू कूड हेळलु इष्टविल्लदॆ अण्णु ऎम्ब प्रयोगवु. इत्यादिगळान पाशुरळालुम्-इवे मॊदलाद पाशुरगळिन्दलू प्रसिद्धम् - प्रसिद्ध वु. इदक्कॆ करपदवु इश्यब्दन् प्रभावम् ऎन्दु हिन्दॆ इरुत्तदॆ. इवरुगळ पाशुरगळिन्दलू नारायण शब्दद महिमॆयु व्यक्तवु, अदर महिमॆयन्नु अरितु बहुवागि प्रकाश________________
मूलमन्नाधिकार २१७ पुक् " इत्त दिगळान पाठ,रल्लिरुव प्रसिद्ध न, नारदीय कल्पलु, “रोगापयदुःखेभो मुच्यन्ते नात्र संशयः।अपिनारायणेश च्छब्द मात्र प्रलापिनः” ऎन्नुं कॊल्लपट्टदु. इदु तन्नॆ स्वरव्यञ्जन भेदत्ताले ऎट्टु तिरुव क्षरवाग भाविक्क त्तिरुव डॊक्कु मत्तु पुराणान पडिसिदवरु आळ्वारुगळॆम्ब भाववु. एनो ई अळ्वारुगळु पक्षपात दिन्द नारायण शब्दक्कॆ महिमॆयन्नु एकॆ हेळिरकूडदु ? ऎन्दरॆ मुन्दॆ इन्नू समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. मुन्दॆ इन्नू प्रमाणगळन्नु उदाहरिसुववरागि नारायण शब्दक्कॆ “विमुक्त दुःखा सुखिनो भव” ऎन्दु हेळिद हागॆ सर्वविध दुःखगळन्नु होगलाडिसुव शक्तियुण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ-नाराय ई ति - नारायण ऎन्दु, एतत् शब्द मात्रं - अदरल्लिरुव स्वारस्या र्थगळ ग्रहणविल्लदॆ बरीशब्दवन्नु मात्र, प्रलापिनः अपि - कूगि हेळुववरादरू कूड, रोगापक्षयदुःखेभरोग, विपत्तु, भय इवुगळिन्दुण्टागुव ऎल्ला दुःखगळिन्दलू, मुच्चन्ते ऎन्नु बिडल्पडुवरु ऎन्दु नारदीय कल्पदल्लि शोल्ल प्पट्ट दु - हेळल्पट्टि रुत्त दॆ. भगर्वा नारदरु मूल मन्त्र प्रवर्तकरु. अवरे प्रणव नवस्तुगळ माहात्मगिन्त नारायण शब्दवन्नु हॆच्चागि प्रशंशिसिरु वदरिन्द, हीगॆ नारदीय कल्पदल्लि कॊण्डाडिरुवदु अतिशयोक्तिया गुवदिल्लवु. माहात्म यु वास्तववादुदे ऎम्ब भाववु. 8 मुन्दॆ नारायण ऎम्ब शब्ददल्ले नाल्कु स्वर नाल्कु व्यञ्जनग इरुवदरिन्द अष्टाक्षरवे आगि माडाळ्मॆ युळ्ळदु ई पदवॆन्दु हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ इदुतन्नॆ - ई नारायण शब्दवे, स्वर व्यञ्जन भेदत्तालॆ ना ऎम्बल्लि न् + आ ऎन्दु, हीगॆ ई नाल्कु अक्षरगळल्लि नाल्कु व्यञ्जन मत्तु नाल्कु स्वरगळिरुवदरिन्द, ऎट्ट तिरु वक्षरवाग भाविक - ऎण्टु अक्षरगळागि भाविसिदरॆ, तिरुमत्तो सॊक्कु नन्नु - आग मूलमनदॊन्दिगॆ समवॆन्दु, पुराणानरो (६) नारदीय कल्प,________________
श्रीमहस्यश्रयना नारायण शब्दस्य समासव्वय निरूपण म् 66 ईश्वरनोडु पृथक्किद्दरल्लाद नारळकु “नार- क अयनं यस्यॆ” ऎन्नुव, “काराणाम् आयनं” ऎन्नु, निष्कर्ष विवक्षॆयाले वैयधिकरण्य मुण्डायितु, क्रम - बेरॆ पुराणदल्लि श्लाघिसल्पट्टिरुत्तदॆ. अदु यावुदॆन्दु हेळलिल्लवु. व्याख्यातगळु यारू तिळिसलू इल्लवु. नारायण इब्बक्कॆ ऎरडु विधवागि सवासनिरूपणॆयु. 6 नारायण शब्ददल्लि अनेकार्थगळु विवक्षितगळॆन्दु हिन्दॆये हेळ ल्पट्टितु. आ अर्थगळु हेगॆ उण्टागुत्तवॆ ऎम्ब विमर्शॆयल्लि बहु हि तत्पुरुष समासगळिन्द प्राप्तवागुत्तवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. ईश्वर नोडु - सर्वॆश्वरनॊन्दिगॆ, पृथक्किद्दळल्लाद-अपृथक्सिद्धिगळाद, ऎल्लवू अपृथक्षिद्धगळे विना पृथक्षिगळादवु यावुवू इल्लवु. इदु दैत सिद्धान्तवन्नु निराकरिसुत्तदॆ. नारण्यळुक्कु-नित्य गळादवु गळिगॆ, नारा- अयनं यस्य सः नारायणः - नित्यवादवुगळु याव निगॆ आश्रयवो अवनु नारायणनु ; इदु बहुवीहि समासार्थवु ऎन्दू, “नाराणाम् अयनं-नित्यवाद वस्तुगळिगॆ प्राप्यनू, प्राप कनू, आधारनु, नारायणः”(षष्ठितत्पुरुषार्थवु ऎन्दू, निष्कर्ष विवक्षॆ यालेनारशब्दवु मुख्यवागि एनन्नु बोधिसुत्तदॆम्बुदन्नु निष्कर्षॆयिन्द हेळुवदु अपेक्षितवागिरुवदरिन्द, वैयधिकरणम नारशब्दक्कू अयन शब्दक्कू बेरॆ बेरॆ विभक्तिगळिन्द हेळोणवु, उण्डायित्तु, प्राप्तवायितु. इल्लि नार शब्दार्थवेनॆम्बुदन्नु ग्रहिस तक्कद्दु. हेगॆन्दरॆ राशि ऎन्दरॆ रीण क्षये ऎम्ब धातुविनिन्द नाश वुळ्ळवु ऎम्बर्थवु;हागॆ नाशविल्लदॆ इरुवुवुगळु नरा- ऎन्दु हेळल्पडु इवॆ. अन्तह नरगळ समूहवु नारा ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुत्तवॆ. आदुदरिन्द नाराति ऎन्दरॆ नित्य वस्तुगळ समूहवु हीगॆ नित्य वादवु. गळ समूहवु यावुवु ? ऎन्दरॆ त्रिविध चेतना चेतनसमूहवू, त रूपवन्नु कॊडुव गुणगळू, इवॆल्ला परमात्मनिगॆ अपृथक्षिद्ध विशेषणगळु, अन्तवुगळन्नु हेळुवाग समान विभक्तिगळिन्द ऎन्दरॆ________________
मूलम स्वाधिकर २१७९ सामानाधिकरण्यदिन्द विशेष विशेषणगळन्नु हेळबेकागित्तु. हाग इदॆ वैय्यधिकरण्यदिन्द ऎन्दरॆ व्यत्यस्त विभक्तिगळिन्द विशेष्य विशेषण गळन्नु हेळिदुदु हेगॆ? ऎम्ब आक्षेपवु. ई आक्षेपवन्नु श्री देशिकर वरॆ, ईश्वर नोडु अप्रथक्किदळल्लादनारळक्कु ऎम्ब प्रयोगदिन्द तोरिसिद्दारॆ. वैयधिकरण वन्नु ऎल्लि हेळबहुदु ऎन्दरॆ पृथक्किद्दगळाद विशेषण विशेषदॊन्दिगॆ हेळबहुदु. समानाधिकरण्यवु अप्रधद्द विशेषणक्कॆ विशेष्यदॊन्दिगॆ उचितवागि रुवाग, बहु तत्पुरुष समासगळल्लि आयनं यस्य ऎन्दू, नाराणाम् अयन’ ऎन्दू भिन्न विभक्तिगळिन्द अन्वयवु न्यायवो ऎन्दरॆ न्यायवॆन्दु हेळिदरु. हेगॆ न्यायवु ऎन्दरॆ निष्कर्ष विव कैयाले - शरीरात्म भाववु विशेषण विशेषगळिगिद्दरू, अवुगळि रुव भेदव्यवदेशवू, वैलक्षण्यवू, आथेयाधार भाववू, शरीरात्म भाववू इवुगळ उपदेशवॆल्ला प्रसक्तवादुदरिन्द वैयधिकरण्य रीत्या आन्वयवु साधुवॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. नाराः अयनंयस्य सः ऎम्ब बहुहिय अर्थदिन्द, ई नित्यवादवुगळॆल्ला यारिगॆ आधारवो, आश्रयवॊ अवनु ऎम्बुदरिन्द सान्तरामित्ववु, अन्तरा प्ति बहिराप्ति, इत्यादिगळु उपदेशिसल्पट्टवु. नाराणाम् अयनम् ऎम्ब षष्ठि तत्पुरुषार्थदिन्द ई नित्यवादवुगळिगॆ (मुख्यवागि चेत नरिगॆ) प्रपकनु, प्राप्यनु, आधारनु ऎम्ब मूरर्थगळु धातु वुत्पत्ति यिन्दतोरि बरुत्तवॆ. हेगॆन्दरॆ (१) ईयत्ययनम् ऎम्ब वुतृप्ति यिन्द, हॊन्दल्पडुवनु यारो अवनु, ऎम्बुदरिन्द पानु (२), ई यते अनेन ऎम्ब करण वत्पत्तियिन्द, यारिन्द हॊन्द ल्पडुवनो अवनु ऎम्बुदरिन्द प्रापकनु (३) ईयते अस्मि ऎम्ब अधिकरण व्युत्पत्तियिन्द यावनल्लि हॊन्दल्प डुवनो अवनु ऎम्बुदरिन्द सायुज्य परत्वादिगळु द्योतितवागुवदरिन्द, अधा रनु ऎम्ब अर्थवुण्टागुत्तदॆ. ई अर्थगळॆल्ला मुन्दॆ विस्तरवागि हेळल्पडुवदरिन्द अवुगळ सुखावगाहनॆगागि इल्लि सङ्ग्रहवागि निरू पिसिरुवॆवु. इल्लि मुख्यवागि तिळियतक्कद्दु, सामानाधिकरक्तिगू वैयकरणॆ क्तिगू इरुव व्यतासवु. अप्पधक्किद्ध विशेषणनागि द्दरॆ, अदन्नु विशेष्यक्कॆ समवाद विभक्तियॊन्दिगॆ हेळोणवु सामा________________
१८० श्री मद्रास्यत्रय सारे अस्य समास दैर्य सौम्प्रदायिक माह इश्यतु कु नम्मळ्ळि (१) “ ऎण्णॆ पॆरुक्षन्नलण् पॊरुळीरिल ! सण् पुगळ् नारर्ण । ” ऎन्नुव, (२) * नारण नाधिकरण्यवु ; उदाहरणॆ जगस जगत्ते परमात्मनु. भिन्न विभक्तियिन्द हेळोणवु वैयधिकरण वु, उदा, जगत्तिगॆ आधारनु. जगतः आधारः ई ऎरडु विध समासार्थक्कॆ साम्प्रदायिकवू उण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ. हीगॆ ऎरडु विध समासगळिन्द अन्वयवन्नू तिळिसि, वु. वृत्ति मूलक विशेषार्थगळन्नु हेळिरुवदरल्लि विशेष स्वारस्य उटॆम्ब दन्नेनो ऒप्पतक्कद्दे. सिद्धानक्कॆ विरोधविल्लदॆ अर्थ विशेषग ळन्नु कल्पिसिदरू अवू ग्राह्यवादरू, अवुगळिगॆ, शिष्ट परिग्रहविल्लदॆ पक्षदल्लि अष्टु माहात्म, इल्लवु. आदुदरिन्द ई अर्थगळु तमगॆ तोरिद अर्थकल्पनॆयल्लवु. महानुभावरागि “आदस्य नः कुल र्पति” ऎन्दु कॊण्डाडल्पट्टिरुव प्रपन्न जनकूटस्थराद नम्माळ इवरे तिरुवायिमॊळियल्लि ई अर्थगळन्नु उपपादिसिरुत्तारॆन्दु आ पाशुरगळन्नु मुन्दॆ उदाहरिसुत्तारॆ. इश्यब्दत्तुकु-ई नारायण शब्दक्कॆ, नम्माळ्वारवरु समान द्वयल् अर्थ प्रदर्शिप्पितार् - ऎरडु पाशुरगळन्नु हेळि अवुगळल्लि ई ऎरडु समासगळिन्दुण्टागुव अर्थगळन्नु व्यक्तवागि तोर्पडिसिरुत्तारॆ, ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अन्वयवु. (१) ऎन् पॆराक ऎणिसलु अनन्तवाद, जीवानन्त्यवन्नु मनस्सिनल्लिट्टु ऎणिसलु साध्य विल्लद, अन्नलत्तु - प्रणवद मकारदिन्द तोरि बरुव जानानन्द स्वरूप स्वभावगळुळ्ळ, ऒरल् - स्वयम्प्रकाशनागि विलक्षणस्वरूप नाद कॊनॆगॆ आविर्भूत स्वस्वरूपनागुवदरिन्द, विलक्षण आत्म वर्ग वेनु, इल्लि आत्मवर्गवन्नु हेळिरुवदरिन्द बद्ध दशॆयल्लि आदरॆविगि रुव अचिदर्गवू कूड उपलक्षणवागि हेळल्पट्ट तॆन्दु भाविस (n) 1. n. 9. no. (3) 9.2.3. ୪________________
मूलमाधिकारः 3 तोरि बहुदु. ईरिल - अपरिच्छिन्नवाद, वण्णुगळ् - कल्याण गुणगळेनु इवुगळन्नु हॊन्दिरुव, नारणन् - नारायणन, मुन्दक्कॆ तिज, आल् शेरे - स्थिरवाद पादगळन्नु आश्रयिसु ऎन्दिरुत्तदॆ. इदरिन्द नारशब्ददिन्द हेळल्पट्ट अप्पथक्किद्ध विशेषणराद जीवात्मवर्ग वन्नू हॊन्दिरुवनु ऎम्ब अर्थदिन्द अवुगळन्नु व्यापिसिरुवनु ऎम्बर्थउण्टागि बहुह्यर्थवू अदरिन्द सौलभ्यवू बन्दु, अदक्कागि आतन पादकमलवन्नु आश्रयिसु ऎन्दु उपदेशिस ल्पट्टितु. तात्पर्य रत्नावळियल्लि ई पातुरार्थवन्नु “जगदयन तया” ऎन्दु व्यक्तपडिसिरुवदरिन्दलू बहुह्यर्थवु. (२) ई पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ हिन्दिन पाशुरदल्लि बहुवीहि समासा र्थवन्नु मॊदलु विवरिसि नारर्ण ऎन्दु प्रयोगिसिदरु. ई पाशुर दल्लि नारर्ण ऎन्दु मॊदलु प्रयोगिसि अदर तत्तुरुषार्थवन्नु आनन्तर उपपादिसिरुत्तारॆ-नारणन् मुळुवेळुलकुक्कु नात नैदनर्य । कारण, किरि करुममि मुद निन्’शीर मर पलरु न्नॊळु निन्न । वारणक्कॆ मरु प्रॊशि, पिरानॆ न्माधवने ॥ ऎम्बुदु नारर्ण - नारायण शब्दवाच्यनागि, अदु एनन्नु हेळुत्तदॆ ऎन्दरॆ, मुळु नेळुलकुकु ना तन् , समस्त . वद एळु लोकगळिगू “पतिं विश्वस” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ स्टामियु तेषियागि, इदरिन्द समस्त जीवात्मरिगू शेषियागि प्राप कनू पाप्यनू ऎम्बर्थगळुण्टागुवदरिन्द तत्पुरुर्थवु बोधि तवु. उभय विभूतिनायकनॆन्दू हेळल्पट्टितु. समस्त लोककु आधारनु ऎम्ब अर्थवू तोरिबरुवदरिन्द “एतसवा अक्षरस्य प्रशासने गार्गि सूरा चन्द्रमसौ विध्वत् शिकः” ऎम्ब सर्वधा रकत्ववन्नु बोधिसुव श्रुत्यर्थवु उपपादिसल्पट्टितु. हीगॆ श्रुत्य र्धगळु नारायण शब्दार्थवन्नु बोधिसुवदरिन्दले वेदमर्य वेद प्रतिपाद्यनागि, ई नारायण शब्दक्कॆ हीगॆ अर्थ हेळिदुदु तम्म कल्पनॆयल्लवु, वेददल्ले हागॆ प्रतिपाद्यनु, नारायणं महा श्रीयं, नारायण परम्ब्रह्म ऎन्दु हीगॆ श्रुतिवाक्यगळुण्टु ऎम्ब भाववु. कारणं कारणं - क्रियॆगॆ हेतुवू, किरिश - क्रियॆयू करुमम् . क्रियाफलवाद कार्यवू, इवुगळिगॆल्ला, मुद -________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे मुळुवेळु लकुक्कुन् नार्त’ ऎन्नुम, पूरा परङ्गळिले समासमासद्वयल् अर्थ प्रदर्शि प्पित्तार्, 0 मूलकारणनागि, इदरिन्द समस्त निमित्तॊपादान सहकारि कारण गळॆल्लवू अगि ऎम्ब भाववु, आदुदरिन्द ऎन्नॆ ननगू जनकनागि ऎन्दरॆ कारणभूतनागिरुव, शीर् आणॆजु अमर- कल्याण गुण पूर्णरागि परम पददल्लिरुव नित्यसूरिगळू, सिरर् पलरुव - ऋ सि गळू देवतॆगळू मनुष्यरू ऎल्लरू, तॊळुदु - आश्रयिसि, शरणाग तियन्न नुग्गिसि (इदरिन्द नारायण शब्दद प्रापकत्व पदगळु बोधितवु) एत्त निन्न स्तुतिसुवहागॆ इरुव, मत्तु वारण मरु पोशित्त-प्रतिवर्ग कोटॆगॆ सेरिद कुवलयापीडनॆम्ब मदगजद कॊम्बुगळन्नु मुरुदु हाकिद, माधवने - 14 क्ष्यते लक्ष्मीश, प ऎन्दु स्वरूप निरूपक धर्मवागि हेळिद श्रीयःपतियाद नारायणने, ऎं तन्दॆ, ऎनगॆ सर्व विधदल्लू उपकारकनाद तन्दॆयु, इदरिन्द नाराणाम् आयननु ऎम्बल्लि तोरुव प्राप्नु प्रापकनु, आधारनु इत्यादि ऎल्ला अर्थगळू प्रकाशगॊळसल्पट्टवु” ऎन्नुव - ऎम्बदागि पू द्वापरळि - मॊदलिन पातुरदल्लि बह ओ अर्थवन्नु नारायण कब्बक्कॆ मॊदलु ई सपादिसि, ऎरडनॆय पाशुरदल्लि तत्पुरुषार्थवन्नु अनन्तर आपादिसि, नारायणशब्दवन्नु मॊदलु हेळि हीगॆ समा सद्वय - बहुवीहि तत्तुरुषगळ ह ऎरडु समासगळिन्दलू, अर्थप्रदर्शिप्पिकार् - आर्थगळन्नु व्यक्तवागि तोर्पडिसिदरु. इदक्कॆ कदव समाळ ऎन्दु हिन्दॆ इरुत्तदॆ. ई नारायण शब्ददिन्द श्रीमन्नारायणनु अन्तर्यामि य प्राप्यनू, प्रापकनू, आधारन ऎन्दु अर्थ माडि आतनिगॆ सत्व शेषि त्ववन्नु समासद्वयदिन्द स्थापिसिदुदू, अदक्कॆ सम्प्रदायवन्नू साधिसिदुदू सरिये, आदरॆ हागॆ प्राप्यनू प्राहकन आगबेका दरॆ नारायणनिगॆ हेय प्रत्यनी कत्व, कारुण्य सौलभ्य सौशील्य पर त्यादि कल्याण गुणाकरत्ववू उभय विभूति नियमनत्ववू अवश्य कवु. हीगॆ प्राप्यनू प्रापकनू अगबेकादरॆ अदक्कॆ आवश्यकवाद________________
(24) मूलमाधिकारः नारायणशब्द नार शब्दार्थ 2001 इदिले हेय प्रत्यनीक कल्या कतानरूपमान उभयलिङ्गत्व मुम उभय विभूति योगमुम्र्भितम् आश्रयणीयत्वक्कॆ उपयुक्तगळाद कल्याण गुणाकरादिगळु प्रणव नमस्सुगळल्लि व्यक्तवॆन्दु हिन्दॆये उपपादिसल्पट्टिवॆ. इवु नारा यण शब्ददल्लि सह तोरिबरुत्तवॆयो ? ऎन्दरॆ इन्तह उभयलिट्ट त्ववू उभय विभूति मत्ववू सह नारायणशब्दद सारशब्ददल्ले अन्तर्गतवॆन्दु हेळुत्तारॆ. इदिले - ई नारायण शब्ददल्ले अथवा ई समासदयदिन्द प्रापगळाद अर्थदल्ले, उभय अत्य मुम-अर्थवागि नारायणनु हेय प्रत्यनीकनु कल्याण गुणाकर नॆम्ब ऎरडु विशेषणगळन्नुळ्ळ हेतुगळन्नुणवू, उभय विभ- तियोगमुम’ - शाब्दवागि लीला विभूति नित्य विभूतिगळॊं दिगॆ सेरिरोणवू, गर्भितव - नारायण शब्दद नार शब्ददल्ले अडगिवॆ. हिन्दॆ नारशब्दक्कॆ नित्यगळादवुगळ समूहगळॆन्दु हेळि, इवुगळन्न आयनम् आश्रयवागि उळ्ळवरॆन्दू, (बहुवीहि) इवुग ळिगॆ अयननु ऎन्दरॆ प्राच्यनु प्रापकनु आधारनॆन्दू, (तत्पुरुष) अर्थगळु विवरिसल्पट्टवु. ई नित्यवाद नार शब्ददल्लि सेरिदवु. यावु वॆन्दरॆ (१) चेतना चेतनगळू, अवरुगळ भोग्य भोगोपकरण भोग स्थानगळू, इदरिन्द उभय विभूति योगवु हेळल्पट्टितु. मत्तु (२) ज्ञानानन्दाव, लत्वगळू ज्ञानशक्ति कृपावात्सल्य सौलभ्य सौशील्यादिगळाद आत्मगुणगळू, इदरिन्द हेय प्रत्यनीकत्व कल्याण गुणा करत्व रूपवाद उभयलि त्ववु हेळल्पट्टितु. (३) दिव्य मक्कळविग्रहवू, अवुगळ गुणगळू, दिव्य महिषिगळू छत्र चामरादिगळ, इवुगळॆल्ला नारशब्ददल्लि सेरिदवु. हेय प्रत्यनी कत्व कल्याण गुणाकरत्वगळे उभय लिङ्गत्ववॆन्दु श्री यतिवर्यरु न स्थान तोपि परभयंलि ०सत्र हि ऎम्ब व्यास सतद भाग्यदल्लि व्याख्यानमाडिरुत्तारॆ. [३, २. १]. इदरर्थवेनॆन्दरॆ विहीनगळाद प्रकृति पुरुषरल्लि अन्तरामिन, स्थानतोपि - इद्दरू कूड, न - आ प्रकृति पुरुषरल्लिरुव दोषगळु यावुवू________________
any श्रीमद्र हस्यत्रयसारे देवी भूषणायुध परिजन परिच्छेद द्वारपाल पार्षदादि भेदचुव, इजियनुसन्धेय.
- कारण मबाध्यक्ष मुषायत्व मुनेय ता । इति शारीरक स्था प्य मिह चा पि व्यवस्थितम् ३८१H इल्लवु, एकॆन्दरॆ, सत्र - एकॆन्दरॆ ऎल्ला कडॆयल्ल ऎन्दरॆ ऎल्ला श्रुति स्मृतिगळल्ल, परस्य - परब्रह्मनिगॆ, उभय अण्णं - ई हेय प्रत्य नीकत्व कल्याणगुणाकरत्व लक्षणगळे हेळल्पट्टिवॆ, इल्लि लिल्लवॆं दरॆ लक्षणवु. ई सूत्राभिप्रायवन्नु मनस्सिनल्लि देशिके आ द्ररु इल्लि उभयत्व वॆन्दे प्रयोगिसिरुत्तारॆ. उभय विभूति युक्तवू, हेय प्रत्यनीकत्व कल्याण गुणा करत्वरूप उभयलिङ्गत्ववू कूड नार शब्ददल्लि नित्यवादवुगळ समूहवन्नु हेळुव बहुवचनदल्लि अन्तर्गतवॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. देवी - श्री, भूमि, नीळॆयरू, भूषण - परमात्मन दिव्य भूषण गळु, इवुगळु शरणागति गद्यदल्लि किरीट, कुण्डल, अङ्गद ग्रॆवेयिक, हार, नूपुर मॊदलादवुगळु ऎन्दू शङ्ख, चक्र, गदा, पद्म नादक पाञ्चजन्य, मॊदलाद दिव्यायुधगळू हेळल्पट्टिवॆ. आयुध परि च्छेद-पादुका,चामरगळु, जन्म पीताम्बरमॊदलादवुगळु. परिजन- अनन्त गरुड विष्य क्केनरुगळु, पार्षदरु - कुमुद, कुमुदाक्ष, पुण्डरीक, वामन, शङ्कु कर्ण, सर्पनेत्र), सुमुख, सुप्रतिष्ठरे ब गणाधिपतिगळु, द्वारपालकरु- चण्ड प्रचण्ड, भद्र, सुभद्र, जय विजय, धाता, विधाता ऎम्ब अष्ट द्वारपालकरु, आदि - इवे मॊदलाद, भेदळु . भेदगळू सह, इ - ई नारायण शब्ददल्ले, ऎन्दरॆ आशब्दद नार ऎम्ब पददल्लि, अनुसन्धेयगळु. मुन्दॆ तुम्बा विस्तरिसि हेळुवदेनु, ब्रह्मसूत्रगळ नाल्कु अध्यायगळ अर्थवॆल्ला नारायण शब्ददल्ले अडगिवॆ ऎन्दु कारिकॆयिन्द तिळिसुत्तारॆ. कारणत्वं - प्रथमाध्यायदल्लि स्थापिस ल्पट्ट जगत्कारणत्ववू, अबाध्यत्व – ऎरडनॆय अध्यायदल्लि हेळुव बाह्य कुदृष्टि मतगळिन्द ई जगत्कारणत्ववन्नु हेळुव * शानक्कॆ विरोधविल्लदिरोणवू, उपाय - तृतीयाध________________
मूलमाधिकारः ३१८५ यदल्लि हेळुव उपायतवू, उपेयशा - नाल्कनॆय अध्यायदल्लि हेळुव उपेयत्व, इति - हीगॆ, शारीरक स्थाप्य- शारीरक शास्त्रवॆन्दरॆ ब्रह्म मीमांसॆयल्लि स्थापिसल्पडुव अभिप्राय गळु, इहचापि - ई नारायणशब्ददल्लि कूड, व्यवस्थितं नारायण शब्द वुत्पत्ति मूलक निष्कर्षिसल्पट्टिरुत्तदॆ. प्रथमा ध्यायदल्लि “जनादस्य यतः” ऎम्ब [१. १. २] ब्रह्म सूत्रदल्लि “यवा इमानि भूतानि जाय ” इत्यादि श्रुति प्रतिपाद्या र्थवु निर्णयिसल्पट्टु परब्रह्मनाद श्रीमन्नारायणने अखिल जग तारणनॆन्दु निर्णयि सल्पट्टिरुत्तदॆ. ई अर्थवु नारायण शब्ददल्लि उपपादितवॆन्दु “नराजा तानि तानि” इत्यादि महर्षि वाक्यग इल्ल उपपादितवॆन्दु मुन्दॆ हेळल्पडुत्तदॆ. द्वितीयाधायदल्लि कपिल साङ्ख्यादि सिद्धान्तगळिन्द ई स्थापित वाद अखिल जगत्कारण तक्कॆ एनॊन्दु बाधॆ यिल्लवॆन्दु हेळि, आ सिद्धान्तगळु उपादेयग इल्लवॆन्दु तोरिसल्पट्टिवॆ. ई अबाध्यत्ववु नारायण शब्ददल्लि हेगॆ व्यक्तवु ? ऎन्दरॆ, ईगतानॆ नार शब्ददिन्द हेय प्रत्यनीकत्व कल्याण गुणाकरत्वगळु बोधितवागि, अवु परब्रह्मनाद नारायणनल्लि इरु वदरिन्द, कारण वाक्यगळल्लि “ तदैक्षत बहुस्यां प्रजायेयेति”. *यस्सज्ञ सत्ववित् ” “यस्य ज्ञान मयन्त पः इत्यादि प्रयो गगळिरुवदरिन्द इन्तह शक्तियुळ्ळ जडवाद प्रकृति ऎन्दिगू आग लारदु ; आ कारणदिन्द अबाध्यत्ववन्नु नारायण शब्ददिन्द अनु सन्धान माडबहुदु, मूरनॆय अध्यायदल्लि, चेतन व्यापार रूपवाद भगवन्तनन्नु तैलधारावत् अविच्छिन्न स्मृति सन्तति रूप भक्तियिन्द उपासिसोणवू, आ किञ्चिन्यादि विश्वासदिन्द भरन्या सवू, उपायगळु ऎन्दु हेळि, इवुगळिन्द प्रीतनाद सिद्योपायने प्रासक नॆम्बुदु हेळल्पडुत्तदॆ. इदु ईयते अनेन ऎम्ब करणवु वृत्ति यिन्द प्रापकनु ऎम्बर्थवु उण्टागुवदरिन्द उपायत्ववू बोधि तवु. नाल्कनॆय फलवन्नु बोधिसुव अध्यायदल्लि परब्रह्मवे पा नॆन्दु हेळल्पडुव अर्थवू, नारायण शब्ददल्ले कर्म वुत्र याद ईयते इत्ययनम् ऎम्बुदरिन्द परब्रह्मवे प्राप्तनॆम्ब र्थवू अनुसन्धेयवु. हीगॆ नाल्कु अध्यायगळिन्द उपदेशिसल्पट्ट________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इदॆल्ला “ज्ञानानन्दामलादि” ऎन्नुतुडज् भट्टर् निम्मत्तिले प्रतिपादितम्, इडल् (१) कृष्ण नारं तोय मन्तस्सितोहं येन सानाम नारायणेति । * (२) आ 9 अर्थवॆल्ला नारायण शब्ददल्ले उपपादितवॆन्दु आ मूलक ग्रहिसबहुदॆम्बुदु श्लोकार्थवु. व्याससूत्रगळिगॆ शारीरक शास्त्र ऎन्दु हेळि, शारीरक स्थाप्यम् ऎम्ब प्रयोगक्कॆ कारणवेनॆन्दु केळबहुदु. ई व्यास सूत्रगळ उपदेशवाद ब्रह्म ममांसॆगॆ मुख्य तळहदियु, जगत्तिगू परमात्मनिगू इरुव शरिरात्मभाववे ऎन्दु प्रकटिसुवदरिन्द हागॆ प्रयोगवु. आदुदरिन्द व्यास सूत्रग ळिगॆ शारीर कसूत्र गळॆम्ब व्यवहार उण्टु. ई शरीरात्म भाव वन्नु ऒप्पदिरुव सिद्धानिगळिगॆ ब्रह्ममिमांसॆयु अर्थवागुवदिल्ल वॆम्बुदु इदरिन्द व्यक्तवु, नम्म विशिष्टदैत सिद्दानक्कॆ ई शरीरा प्रभाववे प्रधान प्रतितन्त्रवादुदरिन्द नमगॆ सर्ववू सवञ्जस वॆन्दु श्री यतिवर्यरु अनेक कडॆयल्लि हळियुत्तारॆ. कारण श ईग तावु कारिकॆयल्लि हेळिद अर्थवॆल्ला श्री पराशर भट्टरु तावु बरॆदिरुव नित्य वॆम्ब ग्रन्थदल्लि उपपादिसिरुत्तारॆन्दु ई मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ.- इदॆल्ला - ईग हेट अबाध्यत्व, उपायत्व, उपेयादि अर्थगळॆल्लवन्नू, “ज्ञानानन्दा मलत्यादि” ऎन्नु तुरबि " ऎन्दारम्भिसि, भट्टर् - श्री पराशर भट्टरु, नित्यले - नित्यवॆम्ब तम्म ग्रन्थदल्लि प्रतिपादितम् - प्रतिपादिसिरुत्तारॆ, अथवा भट्टरिन्द प्रतिपादिसल्पट्टितु ऎम्ब भाववु. इदन्ने इतर प्रमाणगळिन्द स्थिरीकरिसुत्तारॆ. इदू अल्लदॆ मनु तिय नारायण शब्द निश्वचनदल्लि सार शब्दवु अप्पन्नु मात्र बोधिसुत्तदॆ ऎन्दु हेळिरुवदु विरोधवल्लवो ऎम्ब आक्षेपक्कू मुण्डिन वाक्यदिन्द समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ, अप्पु ऎम्ब पदवु इतर तत्वगळिगू उपलक्षणवॆन्दू हेळुत्तारॆ-जगत्कारणक्क ऎरडु प्रमाणगळन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. (१) नर-नार शब्ददिन्द हेळल्पडुव, तोयं - अप्पनु, सृष्णा - सृष्टिसि, अहं - नानु, अन्त स्थितः - आदन्ने व्यापिसि, अदरॊळगॆ इद्दॆनु, येन -________________
मूलमाधिकार ans2 नारा इति प्रोक्ता आपोवै नरसूनवळ तायद स्यायनं पूल्व तेन नारायणः स्मृतः ॥ ऒत्यादिगळिले अप्पु ऎदु पान्तरङ्गळु क्कुम् उपलक्षणवॆन्नु विडम् (३) “नराच्चा तानि तानि नरणीति ततो विदुः । ता नैव चायनं तस्य तेन नारायण स्मृतः” इत्यादिगळिले सिद्दम्. इन्तह प्रसिद्धवाद नन्न सृष्टि मत्तु व्याप्ति व्यापारदिन्द, नारायणेति सारायनॆम्ब, नावु- हॆसरु, स्वात्-उण्टागिरुत्तदॆ. इल्लि तोय शब्ददिन्द अप्पु मात्र हेळल्पट्टरू, पञ्चभूतादि प्रकृति मत्तु प्रकृति संस्कृष्ट चित्तू सह उपलक्षणवागि हेळल्पट्टितु. श्रुतियल्ल हागॆये प्रयोगवुण्टु. “अर एव ससर्जा दौ तासु वीर मस सृज” (मनुस्मृति. १, ८.) “व्य ससर्ज भूमां” “अपएव ससर्जा दौ तासु” इल्लियू अप् शब्दवु प्रकृतियुक्त चिगू उपल क्षणवु. ऒन्दु प्रकृत विकारवन्नु हेळिदरॆ इतर विकारगळन्नू हेळि दन्तॆ भाविसतक्कद्दु. “ता आ तदेवा नु प्राविशत् ” इत्यादि श्रुत्यर्थवू “ स्पष्ट नारं” ऎम्ब शकदल्लि उपवादितवु. इद दिन्द नारायणशब्दद बह र्थद व्याप्तियू, अन्तरामित्ववू तन्मूलक जगतारणवू व्यक्तवु, (२) आपः अप्पुगळु (इदु पृथिवी तेजस्से मॊदलादवुगळिगू उपलक्षणवु) नारा इ ति - नारग ळॆन्दु, प्रोक्ताः - हेळल्पट्टिवॆ, आपोवै - ई अप्पगळादरो, नर सूनवः - नरशब्द वाच्यनाद परम पुरुषनिन्द उत्पत्तियन्नु हॊन्दि दवु. परम पुरुषनिगू नरशब्द वाच्यत्व उण्टे? ऎन्दरॆ सहस्र नामदल्लि जहु र्नारायणोनरः” ऎम्ब प्रयोगवुण्टु इदरिन्द नाशविल्लदॆ नित्यगळागिरुव चिदचिद्विभूतियुक्तनॆन्दु हेळल्पट्टितु. हीगॆ यश् - याव कारणदिन्दले, ता- - आ अष्टे मॊदलादवुगळु तस्य- परमपुरुषनिगेने, पूत्वं मॊदलु ऎन्दरॆ सृष्टि कालदल्ले इद्दवो, आ कारणदिन्द न रायणतः नारायणनॆम्बदागि स्म गळल्लि प्रमाणत्वन हेळल्पट्टर वनु.” इत्यादिगळिले इवॆ मॊदलाद प्रमाणगळल्लि अप्पुगळ्ळि ऎडुत्तिदु - अप्पुगळन्नु मात्र केळिरुवदु, (१) वराह पुराण (२) मनुस्मृति १.१०.________________
ane es श्रीमद्र हस्य त्रय सारे नारायण सदस्य अयन शब्दार्थ इद्द बहुवीहि समास (मान) निरचनल् *नराज्ञा तानि तानि” ऎन्नु नारशब्दार्थं कॊल्लुगैयाले महोपनिषत् तरळुक्कुम, पृथिवी मॊदलाद तत्वग गू, अवुगळॊन्दिगॆ सेरुव चित्रत्व सह, उपलक्षणवन्नु मिडम् - उपलक्षणवॆन्दु हेळुव स्थळवु (३) “नाता नितानि-यतोवा इमानि भूनिता जायन” ऎन्दु श्रतियल्लि हेळिरुवहागॆ, परम पुरुषनिन्द चिद चिद्रू पतत्वगळॆल्ला सृष्टि सल्पट्टवु, ततः-आ कारणदिन्द नाराणीति- ई भूतगळु नारशब्द वाच्यगळॆन्दु, विदुः - प्राज्ञरु तिळिदरु. तानेव - आ भूतगळे, तस्य, सृष्टि कावाद परम पुरुषनिगॆ आयनम् . वासस्थळगळादवु. “तत्त्व ई देवानुप्राविशत् ऎम्ब श्रुत्यर्थवु हेळल्पट्टितु ; हीगॆ ई तत्वगळन्ने आयनवागि आश्र यवागि उळ्ळवनु ऎन्दु बकुह्यर्थवु उपपादिसल्पट्टु नारायण शब्द वाच्यनॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ.-तेन-हीगॆ तत्वगळन्न अयन वागि उळ्ळोणदरिन्द, नारायणस्मृतः - नारायणनॆन्दु शास्त्र गळल्लि हेळल्पट्टिरुत्तानॆ.” इत्यादिगळाले इवे मॊदलाद प्रमाण गळिन्द सिद्धव - स्थापितवु, इल्लिन आदि शब्ददिन्द “नारोनराणां सङ्घात सस्याह मयनं गतिः” ऎम्ब “नाराणामयनाच नारायण इति त” ऎम्ब प्रमाणगळु सूचितवु. हीगॆ नार शब्ददिन्द नित्यगळाद वस्तुगळॆल्ला हेळल्पट्ट, अवुगळन्ने आश्रयवागि वुळ्ळवनॆन्दु हेळिदुदरिन्द जगत्कारणवू, नारायण शब्दद बहुह्यर्थवू उपपादितवु. नारायणहददल्लिरुव आयन शब्दद अर्थवु. मुन्दॆ अयन शब्ददल्लिन धातुविन मूरु विध व्युत्पत्तिगळिन्द मूरु निध आर्थ बेधगळु तोरिबरुत्तवॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. (१) इन्न बहुवीहि समासमान निरचनल् . ई मेलॆ हेळिद बहुस्नेहि समासमूलक माडिद निरचनदल्लि, “नराज्ञातानि तानि” ऎन्नु , ऎम्बदागि, नारशब्दार्थ कॊल्लुगैयाले - नारशब्दक्कॆ________________
मूलमाधिकारः कृतिगळिर् चॊल्ल गिरपडिये ब्रह्मशानादि सत्वयुत्त नारायणमय सत्वविध कारणत्वमुव, आयन शब्द ल् शब्दल् * ई यत. कृयनं” ऎजिर कर वु तृतियाले इव व्याक्यवागवुडैयवनुडैय सव्या स क मुव, अदक्कु प युक्त मान निरतिशय सूक्ष्म मुव, कॊल्लित्तायित्तु. इन्नॊ रुळ्गळ् “ईयते र्आ ऎच्चर अधिकरण वु वृत्तियिलु म तस्सत्व अर्थ हेळिरुवदरिन्द, महोपनिषभतिगळिल्लुगिरपडिये- महोपनिषत्तॆ मॊदलादवुगळल्लि हेळिरुव हागॆ, ब्रह्मशानादियु वृत्त-चतुरख ब्रह्मरुद्ररन्नु कुरित, नारायणनुड्डॆय सत्वविध कारणत्वमुम् - नारायणन समस्त विधवाद कारणत्ववू, अयन शब्दल् - आयन शब्ददल्लि, ईयते इत्ययनम् ऎन-हॊन्दुत्तदॆ यादुदरिन्द आयनवु, ऎच्चर - ऎन्नुव, करवु वृत्तियिन्द, इव -ई नारशब्ददिन्द हेळल्पट्ट चेतनाचेतन तत्वगळन्नु, व्याप मागव नुडैय - व्यापिसलु योग्यवादवुगळन्नागि हॊन्दिरुव, परम पुरुषन सत्व व्यापकत्व मुम्, " अन्तर्बहि व्याप्यनारायणस्सितः ऎन्दु. हेळिरुवहागॆ व्यापिसिरो वू आदक्कु पयुक्त मान. अदक्कॆ बेकाद निरतिशयसूक्ष्म युव * अणोरणीर्या” ऎम्ब श्रुतियल्लि हेळिरुव निरतिशय सूक्ष्म कॊल्लित्तायित्तु - हेळिदन्तायितु. ई बहुहि समास निरचनदिम्प मूरर्थगळु मुख्यवागि हेळल्पट्टवॆन्दु तिळिसिदरु. (१) समस्त चिव चित्तुगळिगॆ नारायणनु निमित्त उपादान सहकारि सत्व विध कारणनु ऎम्बुदु ; आदुदरिन्द चतुरुख रुन्द्रादिगळिगू कूड कारण नॆम्बुदु. (२) निरतिशय सूक्ष्मवू हागॆये बृहत्ववू, सारामियागि सत्वव्यापकत्ववू, महोपनिषत्तिनल्लि ब्रह्मशानादि गळु मॊदलुगॊण्डु सत्वक्कू कारणनॆन्दु “एकोहळ्ळि नारायण आसीत् न ब्रह्मानेशानः” ऎम्बल्लि हेळिरुत्तदॆ. प्रकृति शब्ददिन्द तदण्डं समभवत्र ब्रह्माचतुरु खोजायत, “ नाराय ब्रह्मचायत, नारायणादुदॊजायत” इत्यादि प्रमाणगळु सूचितवु.________________
श्रीमद्र हस्य प्रयसारे वरुम्. (१) “नाराणा मयना? नारायण इतिस्कृतः (२) “नारति सपुंसां समूह परिकरितः । गति रालम्बनं तस्य तेन नारायणःस्मतः”(२) “नारो नराणां सङ्घातस्तस्याह
मुन्दॆ ई हेळिद अर्थगळु कर व्यत्पत्तियिन्दलू तोरिबरु तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इप्पोरुळ्गळ्-जगत्कारणनागि व्यापकत्ववु, अदक्कागि सूक्ष्मत्ववु, ई अर्थगळु, ईयते अ, ई परमात्म नल्ले अडगिवॆ ऎम्ब धिकरण वुतृलुव - सप्तविळ वु कृति यिन्दलू, वर-म - उण्टागुत्तवॆ. हेगॆन्दरॆ- यावनु सृ सृष्टिगॆ कारणनो अवने लयक्कू कारणनु ऎन्दागुवदरिन्द प्रळयदल्लि “तमदेवे एकीभवति” ऎम्ब श्रुत्यनुसार सूक्ष्म रूपवन्नु हॊन्दि परमात्मनल्ले ऎल्लवू सेरुवदरिन्द करणि व्युत्पत्तियिन्द जगत्कारणत्ववू सिद्धवु; आ कारणदिन्द सूक्ष्मत्ववू बोधितवु. गतिया मुन्दॆ, षष्टि तत्पुरुषमूलक आयन शब्दक्कॆ वुतृत्ति मूलक अर्थवन्नु हेळुत्तारॆ. नाराणाम् आयनम् ऎन्दु षष्ठि समास माडिदरॆ नारायणम् ऎन्दु नपुंसक लिविरबेकल्लवे ? नाराणा अयनं नारायण ऎन्दु पुल्लिद्दवु हेगॆ ? ऎन्दु आक्षॆ- पतन्दरॆ, शास्त्रगळल्लि ऋषि वचनगळल्लि पुण्यवे इरुवदरिन्द, प्रयोगवु साधुवॆ ऎन्दु सप्रमाणवागि तिळिसुत्तारॆ. सारा १० निगळाद नाराणां वस्तुगळाद चेतना चेतनादिगळ समूहक्कॆ, आयनाज्ञ दुदरिन्द, नारायण इतिस्मृतः - नारायणनॆन्दु शस्त्रगळल्लि हेळ ल्पट्टिरुवनु. इल्लि नाराणाम् अयनम् ऎन्दु ह तत्पुरुषार्थ रूप व्युत्पत्तियन्नु तोरिसि महर्षियु नारायण ऎन्दु प्रयोग सिरुवदरिन्द षष्ठि तत्पुरुषार्थवु साधुवादुदे ऎम्ब तात्पर्यवु हागॆये इन्नू प्रमाणगळन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. (२) नारति-निर ऎम्ब शब्ददिन्दलादरॆ, सत्व पुंसां समूह- - समस्त चेतनर समूहवु, परिकीरितः - हेळल्पट्टितु ; मुन्दॆ अयन शब्दार्थवु हेळल्पडुत्तदॆ - तस्य - अन्तह चेतन वर्गक्कॆ, ई परम पुरुषनु, गतियु; आलम्बनं – तन्नन्नु हॊन्दलु तन्न दिव्य मण्णळ विग्रहद (१) भारत उद्योग ६३-३२, (२) पादोत्तर________________
(2.91)
- मूलमना धिकार मयनं गतिः । सेना मुनिभि र्नित्यं नारायण इरित नार शब्दन जीवानां समूहः प्रोच्यते बुद्धः । शेषा मयन भूतत्वा नारायण इदॆच्यते । तस्मान्नारायणं बन्धु मातरं पितरं ग रुव । निवासु शरण ताह गैदवेदान्त पारग इत्यादिगळि पडिये तत्पुरुष समासमा ना लुव निरुक्ति बलत्ताले अयनशब्बम पुल्लिट्ट म्. उपासनवाद मार्गवन्नु तोरिसि तन्नन्नु सेरिसिकॊळ्ळुवहागॆ माडु वदरिन्द सर्वविधवाद आधारभूतनु, सत्तादायिकनु, तेन आ कारण दिन्द, नारायण सृतः - नारायणनॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तानॆ. (३) नारः ऎन्दरॆ नराणां सङ्घातः - नाशविल्लद वस्तुगळ सम हवु, तस्य - अन्तह समूहक्कॆ, अहं - नानु, आयनं - गतियु प्राप्य प्रापकाधारनु, तेन - आकारणदिन्द, मुनिभिः, प्राज्ञराद मननशीलराद ऋषिगळिन्द, नित्यं - यावागलू, सारायण इत्ती रितः - नारायणनॆन्दु हेळल्पट्टिरुवॆनु. नारकन - नारशब्ददिन्द जीवानां समूह - नित्यराद जीवात्मर समूहव, बुद्ध- ज्ञानिगळिन्द, पॊच्यते - हेळल्पडुत्तदॆ; तेषां-अवरिगॆ, आयन भूतत्वात् - नानु सर्व विधदल्लि, गतियादुदरिन्द इह - इल्लि नारायण - नारायणनॆन्दु, उच्यते - हेळल्पडुवॆनु, तस्मात्- आकारणदिन्द, वेद वेदान्त पारगा- वेदवेदान्तगळ कॊनॆ यन्नु मुट्टिदवरु नन्नन्नु नारायणनॆन्दू (पुरुष सूक्तदल्लि, बन्धु-हितैषियाद बन्धुवॆन्दू, मातरु - रक्षिसुव तायि ऎन्दू पितरं - हित प्रवर कनाद तन्दॆयॆन्दू, गुरु, शापदेक नागि अज्ञानान्धकारवन्नु होगलाडिसुव गुरुवॆन्दू, निनासम् आश्रितरिगॆ परमाश्रय भूतनॆन्दू, शरणं-तन्नन्नु हॊन्दलु उपाय नॆन्दू, आहु- हेळुत्तारॆ. ई सन्दर्भदल्लि एषसत्वभूतान्तरात्मा पहत पास्टा दिदेव एक नारायणः”“ माता पिता भ्राता निवासशरणं सुहृदति र्नारायण;” (सुबल) (४) त्वमेव माता च पिता मेव मेव बन्धुश्च गुरुस्तमेव २००६ [३] पाम्मोत्तर. (४) शरणागति गद्य________________
३५२ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे इद्दु “रीक्षये” ऎं’रधातुविले र ऎन्नु स्वरूपविका राले क्षयिष्णुवन वचित्रदार्थ चॆल्लि अदिल् बेरु पट्टु स्वरूपविकार रहित मान चेतन वर्ग नग कादि शब्द “निवास वृक्षस्साधनामा पन्नानं पराङ्गतिः” “पिता त्वं माता त्वं दयित तनयं प्रिय सुहृ मेवत्वं मित्रं गुरुरसि गतिश्चासि जगतां”(स्तोत्ररत्नं) पितासि लोकस्य चराचरस्य त्व म पूज्यक्षगुरुर्गरीर्या” इत्यादि सहस्र वचनगळु अनु सन्धे यगळु.”इत्यादिगळिर् पडिय ई मेलॆ उदाहरिसिद प्रमाणगळल्लि हेळिरुवहागॆ तत्पुरुष समासमानालुं तत्पुरुष समासवादरू, ऎन्दरॆ तत्पुरुष समास पदद लिङ्गवु उत्तर पदद लिजा नुसारवागिर : बेकॆम्ब व्याकरण नियमविद्दरू, निरुक्ति बलशालॆ - नाराणाम् अयनं नारायण ऎन्दु महर्षिगळु निरुक्तियन्नु हेळिरुव बल दिन्द, अयनशब्दम् पुल्लिङ्गम् अयन शब्दवन्नु पुल्लिट्टवागि भाविस बहुदु ऎम्ब तात्पर्यवु. नारायणम् ऎन्दु हेळदॆ नारायणः ऎन्दु महर्षिगळु तोरिसिरुवदरिन्द नारायणः ऎम्ब समास पद दल्लि आयन शब्दवु पुल्लण्ण ऎम्ब भाववु. मुन्दॆ नाराणाम् अयनं नारायणः ऎम्ब षष्ठि तत्पुरुष समासरी निर्वचन प्रकारवागि प्राप्तवागुव अर्थगळन्नु उप पादिसुत्तारॆ.- ई षष्टि तत्पुरुषमूलक बहुह्यर्थक्किन्त विशे पार्थगळु तोरिबरुवदरिन्द ई निर्वचनवु परमोपादेयवॆम्ब भावदिन्द उपन्यासवन्नु माडुत्तारॆ. बहुवीर्थदल्लि नार शब्दक्कॆ, नारवॆन्दरॆ परमात्मनिगॆ सम्बन्धिसिद वस्तुगळॆन्दु अर्थ माडि दरु. इल्लि नार शब्दक्कॆ जीवात्म समूहवॆन्दु अर्थमाडुत्तारॆ. • ई षष्ठितत्पुरुष निर्वचनदल्लि, रीज् ये ऎर धातु विले - रीज् ऎम्बुदु नातवॆम्बर्थदल्लि ऎन्दु हेळल्पट्ट धातुविनल्लि, र ऎनु स्वरूप विकारले . र ऎन्दु स्वरूप विकारवन्नु हॊन्दुवदरिन्द, क्षयिरुवान - नाशहॊन्दुव योग्यतॆयुळ्ळ, अचित्रदार्थ चॆल्लि - अचेतन वस्तुवन्नु हेळि, अदिल् बेरु पट्टु - अदक्किन्त बेरॆयागि ऎन्दरॆ विलक्षणवागि, स्वरूप विकार________________
3 मूलमाधिकारः ले नसवासवान नरक कालेजॊल्लि, अदिन् समूह “नार शब्बालॆ चॆल्लि, इन्न समूहच्चळुक्कु आयनम् ऎर “स्वाधीन त्रिविध चेतना चेतनस्वरूप स्थिति प्रवृत्ति भेद” ननव नरशब्बवारान त्रिविधात्मक्कळुडैय समूहळुक्कुम् आपेक्षित हेळुवुवाय, स्वयं भोग्य तैयाले उपेयमुमाय् (१) “विज्ञाधारं यथा चैतन् त्रैलोक्यं समवस्थितव” “यो लोकत्रय माविश्य भिभत्य रहितमान - स्वरूप विकारविल्लदिरुव, चेतनवर्ग- चेतन समूहवन्नु, नगन्नॆ कादि हब्ब मॊलॆ - न, गति - नगः न एकः- नैक ऎम्बल्लिरुव नगनैक मॊदलाद शब्दगळ हागॆ, न समान मान न रः -नरः एम्ब नज समासवाद, नर तब्बत्तलॆ - साशविल्लदुदु ऎन्दरॆ स्वरूप विकारविल्लदुदु ऎम्बर्थवुळ्ळ नरशब्ददिन्द, कॊल्लि. हेळि, आदि समूह - आ चेतन समूहवन्नु, नारशबत्ता लेळ्कॊल्ल - नारशब्ददिन्द हेळि, इन्नरसमूहक्कु आयनम् ऎरविशाल् - ई चेतन समूहक्कॆ आयनवु ऎन्दु हेळुवद रिन्द, त्रिविध चेतनाचेतन स्वरूपस्थिति प्रवृत्ति भेदनानव- नित्यमुक्त बद्धरॆम्ब मूरु विध चेतनरेनु, त्रिगुण काल शुद्ध सत्व ऎम्ब मूरु विध आचेतनगळेनु, इवुगळ स्वरूप, स्थिति प्रव भेदगळन्नु हॊन्दिरुव परम पुरुषनु (इदु श्री यतिवर्यर वै कुण्ठगद्योक्तियु मत्तु श्री यामुनेयर आत्म सिद्धियल्लिरुव उक्तियु) नरॆशब्द वाच्यरान - नरशब्ददिन्द हेळल्पडुव, श्रीविधा क्याक्कळुड्डॆय - नित्यमुक्त बद्धराद मूरु विध जीवात्मर समू हगळिगॆ (१) अपेक्षित हेळुवुमाय - अपेक्षितवागिरुववुगळिगॆ कारणभूतवागियू, स्वयम्भोगतयाले - परम पुरुषनु. दिव्य मक्कळ विग्रहद लावण्य, कल्याणगुणाकर, विभूत्यश्वर्या दिगळ मूलक ताने परम भोग्यनागिरुवदरिन्द, (२) उपेय मुमाय्. उपेयवागियू, चेतना चेतनगळॆल्लक्कू श्रीमन्ना रायणने आधारवॆम्बुदक्कॆ प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ,‘यथा हेगॆ, एतक् त्रैलोक्यं - ई मूरु लोकद वस्तुगळॆल्लवू, [१] ऎ. पु. २, १३, २ [२] १, १५, १७ · 9. ne,________________
OFY एष धारं - ए -
26 श्रीमहस्यत यसारे G. व्यय ईश्वरः । इत्यदिगळिर् पडिये आधार मुमायि रुक्किर पडि चॊल्लप्पट्टदु. ऎण्णने ऎन्निल् ? “इण् ग”, ऎर धात अधारवागि दि 1, स व त - * सवसि तन अदरिन्द सत्तॆयन्नु हॊन्दि हेगॆ इरुत्तदो, इदरॆ उत्तरार्धवु, “परमार्थश्च मे प्रो यथाज्ञानं प्रधान ”; पूर्वा र्धदिन्द चिदचिदात्मकवाद जगत्तॆल्ला विष्णात्मकवागि विष्णुवे आधार वागि उळ्ळवॆन्दु हेळल्पट्टितु. हेगॆ चिदंशवु निजसिद्धवाद ज्ञान काकारतॆयिन्द नाश रहितवादुदागि परमार्थवो, हागॆये अदु प्रधानवादुदु ऎम्बुदु उत्तरार्धार्थवु, चित्तु अचित्र ऎरडू परम पुरुषनिगॆ अपृथक्किद्द विशेषणवागि आतन स्वत्तु. इवॆरडरल्लि “अपरेय मतनां प्रकृतिं विदिये परां जीव भूतां” (१, ७, ५) ऎम्बल्ल, “ममैनांश जीवलोके जीवभूत कृनातनः” [. १५, ७] ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ आचित्र गिन्त प्रधानवादुदु चित्तु ऎम्ब भाववु, मत्तु यः - याव प्रसिद्ध नाद विष्णुवे, लोकत्रयं - ई मूरु लोकद वस्तुगळन्नॆल्ला अचिश्रवाद आ मूरु विध चित्तुगळन्नॆल्ला अविश्य - * अन्त र्बहि तत्सत्वं व्याप्यनारायणः” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ व्यापिसि, अव्ययः - नाशरहितनाद ऎन्दरॆ याव विधवाद विका रवू इल्लदिरुव, ईश्वरः - सर्ववू तन्न स्वत्तागि तनगॆ अप्पध कृष्ण विशेषणवागि, आ कारणदिन्द सत्ववन्नु नियमिसुव शक्तियुळ्ळ नारायणनु, बिभर्ति - धरिसिरुवनो, “यो योकत्रय मा एळ्य” ऎम्बुदर पूरार्धवु- “उत्तम पुरु ष न्यः परमात्म तु दाह्यतः ऎम्बुदु, ई मेलॆ हेळिद क्षरवॆन्दरॆ बद्धरु; अक्षर रं दरॆ नित्यरू मु; हीगॆ ऎरडुविध जीवात्मरुगळिगिन्त बेरॆयागि सत्कृष्ट पुरषनिद्दानॆ ; आतनन्नु परमात्मनॆन्दु : हेळुवरु ऎम्बुदु तात्पर्य. इत्यादिगळिगॆ पडिये- इवे मॊदलाद प्रमा णगळल्लि हेळिरुवहागॆ [३] आधारनुमाय - आधारवागियू, इरक्किरपडि चॆल्ल स्पट्टिदु. इरुव रीतियु हेळल्पट्ट रु, ई वाक्य आर्यवु’ इष्टे; - मॊदलु धातुव वृत्तिय वलक नरः ऎम्ब शब्दक्कॆ अर्थवन्नु हेळिदरु, रीण क्षये ऎम्ब धातुविन मूलक र.________________
मूल माधिकारति- - विले “ई यते अनेन” ऎन्नु अयन शब्दल् करणवु वृत्ति याले ईश्वरनु पाय मायुव, “ईयते असौ’ ऎन्नु करॆ वु वृत्तियाल् उपेयवायुम्, ”ईयते अस्मि” ऎच्चर अधिकरण पुच्छयाले आधारमायुम्, नोत्तुगिरा “अयसयग” ऎणर धातुनिलुव इव्वयन पद निष्पन्न स्वरूप विकाररूप नाशवुळ्ळ जडप्रकृतिया जडप्रकृतियाद अचेतनवु हेळ ल्पट्टळु. अन्तह नाशविल्लददु नरः ऎन्दरॆ चेतनवॆम्बर्थवा यितु. रूढियल्लि नरशब्दक्कॆ मनुष्यनॆम्बर्थवादरू नर शब्दवु वुत्पत्ति मूलक चेतन सामान्यवन्नु बोधिसुत्तदॆ. नर शब्दवु अन्तह चेतनर समूहवॆम्बर्थवन्नु कॊडुत्तदॆ. हीगॆ “नारो नरण-० सङ्घातः” ऎम्ब निर्वचनार्थवन्नु उपपादिसि मुन्दॆ अयन शब्दद निर्वचनवन्नु तिळिसुत्तारॆ. इन्तह नाराणाम् आ यनं नारायण ऎम्ब व्युत्पत्तिय मूलक परम पुरुषनु [१] उपायवू [२] उपेयनू, [३] आधारनू ऎम्ब मूरर्थगळु उण्टागुत्तवॆ ऎन्दु हेळिदरु. मुन्दिन वाक्यदल्लि ई मूरर्थगळू हेगॆ उण्टागुत्तवॆ ऎम्बुदन्नु अयन शब्दद व्युत्पत्तियिन्द तोरि सुत्तारॆ-आयन शब्ददिन्द उण्टागुव अर्थवन्नु ई मेलिन वाक्य दल्ले श्री याळवन्दा यतिवर्यर दिव्य सूक्तिगळन्ननुसरिसि त्रिविध चॆन चेतन स्वरूपस्थिति प्रवृत्ति भेदगळन्नुळ्ळ भेदगळन्नुळ्ळवनादुदरिन्दले उपायोपेयाधारनॆन्दु हेळिदरु. अदन्ने अयन शब्द निर्वचन दिन्द मुन्दॆ तोरिसुत्तारॆ. 7 ऎण्ण नेऎन्निल् - परम पुरुषनाद नारायणने उपायनु उपेटॆयन्नु, आधारनु ऎम्ब अर्थगळु हेगॆ उण्टादवु? ऎन्दरॆ, आयन शब्द निर्वचनदिन्द तिळिसुत्तारॆ. इन् गति” ऎंर धातु विले - ऎम्ब धातुविन मत् ऎन्दरॆ प्रॊ ऎम्बर्थवुळ्ळद्दु. प्राप [] “ ई यते अनेन” ऎन्नु. ई नारायणनिन्दले प्राज्यवन्नु होगि सेरुत्तानॆ, हॊन्दल्पडुत्तानॆ ऎम्ब, करणवु वृत्तियाले तृतीयार्थदिन्द उण्टागुव व्युत्पत्तिय मूलक, ईश्वरनु पाय मायम् - ईश्वरनु उपायवागियू [२] *ईयते 2 सौल________________
श्रीमुद्रहस्यत्रयारे समासद्वयेन उपायोपेयोपयुक्त कल्याणगुणाकर परत्व व्याप्रादिनाम् उपपादनम्. इवुपायनेयादिगळु कुपयुक्तवान सौलभ्य चेतननु नारायणनन्नु हॊन्दुत्तानॆ, ऎन्नु करवु वृत्तियिन्द ऎन्दु द्वितीयाविभक्तर्थदिन्द, उपेय मायुव - उपेयवा गियू[३]“ईयते र्आ ऎर अधिकरण वुत्पत्तियाले . ई विश्ववॆल्ला ईतनल्लि हॊन्दिरुत्तवॆ नॆलगॊण्डिवॆ ऎम्ब सप्तम्मनव यिन्द, आधारमायुव तत्तुगिराण आधारवागियू तोरि बरुत्तानॆ. हीगॆ अयन शब्ददिन्द नारायणनु [१] प्रापकनु [२] प्राप्यनु [३] आधारनु ऎम्ब मूरर्थगळु एर्कडुत्तवॆम्ब तात्प ई अर्थगळॆल्ला इन् गत’ ऎम्ब धातुविनिन्द निष्पन्नवा दवॆन्दु हेळिदरु. अयपयग ऎम्ब धातु वुस्मृतियिन्दलू अयन शब्दक्कॆ अर्थवन्नु हेळबहुदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ- आयते नि र्ला नारा ऎम्ब निर्वचनवु इणिग ऎम्ब धातुविनवलक साध्यविल्लदिद्दरॆ, ई अय पय गत ऎम्ब धातुविन मूलक साध्य वॆन्दु हेळुत्तारॆ. आय पय ग ऎर धातु विळुव ऎम्बुव धातुविन मूलक इव्वयन पदम् • ई आयनवॆम्ब पदवु निन्न माव - व्यत्पत्ति मूलक ई अयन पददल्लिरुव धातुवु बेरॆ ऎन्दु अभिप्राय पट्टरू, आगलू अदे अर्थवे लभिसुत्तदॆन्दु तिळिसिदरु. ई ऎरडु समासगळिन्दलू उपायत्व उपेयादिगळिगॆ उपयुक्तवाद कल्याणगुणयोग, परत्व, व्याप्ति मॊदलादवुगळ उपपादनॆयु. इप्पुयजीयादिगळुक्कु - परमात्मनु सि कायनागि प्राप्यनागि इरुवदे मॊदलाद भावगळिगॆ, उपयुक्त मान - बेकाद, सौलभ्ययुम् - सौलभ्यवू, परत्ववू, इ- ई नारायण शब्दद निर्वचनदल्लि सिद्धवु. परमात्मनु उपायवाग बेकादरॆ अश्रयक्कॆ उपयोगवाद गुणिगळिरबेकॆन्दू अदरल्लि मुख________________
मूलमाधिकार २१९७ मुव परत्व मुम् इट्स् सिद्धव्, अयननन्नु वासस्थान माय, अप्पोदु बहुप्रीहि समासत्ताले अन्ता प्तियुं तत्पुरुषनाले बहिर्व्याप्ति युव नोत्तुगिरदॆन्नु मनुसन्धि स्पागळ्. इवै इरुव श्रुति सिद्धव. वादुदु सौलभ्यवॆन्दू, परत्ववॆन्दू, हेळिदरु. ई सौलभ्यवु वात्सल्य कॆ हित्य, सौशील्यगळिगू उपलक्षणगळु, इदु ईयक आनेन ऎम्ब करण व्यत्पत्तियिन्द हेळिद उपायत्वदिन्द आर्थवागि तोरुत्तदॆ. ई गुणगळिल्लदिद्दरॆ आतनु उपायवागलु. अर्हनल्लवु, यावाग उपा यनो, अदक्कॆ बेकाद गुणगळु इद्दे इरबेकॆम्ब भाववु. ई यन्त आस्मि’ ऎम्ब अधिकरण वुतृप्तियिन्द, परत्ववू परिपूर्ण कामत्ववू तोरिबरुत्तवॆ. बहुहि समासार्थदिन्द अन्तरा प्रिय, तत्पुरुषार्थदिन्द बहिर्व्याप्तिय, अर्थगळु, अयन कब्दक्कॆ रूढावासस्थानवॆन्दु अर्थ हेळुवदरिन्द तोरिबरुत्तवॆन्दु उपदे शिसुत्तारॆ.-अयन मत्तु वासस्थानवाय - अयनवॆम्ब कब्दवु वासस्थानवॆम्बर्थ वुळ्ळदादरॆ, अदु - आग, बहुहि समास दिन्द अन्तप्तियू, तत्पुरुषनाले - तत्पुरुष समासदिन्द बहि व्याप्तियू, तोगिरदॆनु - तोरिबरुत्तदॆन्दु अनुसन्धि प्लागळ् - कॆलवरु अनुसन्धानवन्नु माडुवरु. हेगॆन्दरॆ सार शब्द वाच्यगळन्नॆल्ला वासस्थानवागिवुळ्ळवनॆन्दु हेळुवदरिन्द अन्त राप्तियू, प्रति वस्तु पूर्णत्ववू सिद्धवु. नारशब्द वाच्य गळिगॆ वासस्थानवागिरुवनु ऎम्ब तत्पुरुष समासदिन्द अवॆल्ला इद नल्लि अडगिवॆ ऎम्बर्थवु तोरिबरुवदरिन्द बहुर्व्याप्तियुण्टॆन्द अनुसन्धानमाडबहुदॆम्ब तात्पर्यवु, · हीगॆ अन्तराप्तिय अभिप्रायवन्नु बहुहि समासदिन्दलू बहिाप्तिय अभिप्रायवन्नु तत्पुरुषार्थदिन्दलू हेळुवदु सरिये? “अन्तर्बहि” ऎन्दु ऒन्दे वाक्यदिन्दले ऎरडु व्याप्ति गळन्नू हेळुवदु न्यायवु, हीगॆ बेरॆ बेरॆयागि उपपादनॆयु सरियो? ऎन्दरॆ श्रुति सिद्दार्थगळन्नु हीगॆ प्रकटिसुवदु समञ्ज सवे ऎन्दु हेळुत्तारॆ.-इवॆ इरु ं श्रुतिसिद्धम् • ई अन्त________________
३१८ श्रीमद्र हस्यत्र यसारे अन्तल्वाप्ति यावदु ? इवैयुळ्ळ विडल् तन्नॆ इल्लि ऎन्नु वॊण्णादपडि कलस्सु निक्कि, बहिर्व्याप्ति यावदु ? इवॆ बहिर्व्याप्तियावदु ग्याप्ति बहिर्व्याप्तिगळॆरडू, श्रुतिगळिन्द सिद्धवाद अभिरगळु. आ कारणदिन्द मेलॆ हेळिद अनुसन्धानवु न्यायवादुदे, श्रुति गळल्लि ऎल्लि सिद्धवॆन्दरॆ- अन्तर्बहितत्सत्वं व्याप्य नारायण स्मितः” (तै. नारा.) ऎम्ब श्रुतिसिद्धवॆम्ब भाववु. आदरॆ ई जीवात्मनु अणुस्वरूपनॆन्दू, अन्तह अणुगळल्लि ऒळगॆ प्रदेशवे इल्लदिरुवाग जीवात्मने मॊदलाद अणुगळल्लि भग वन्तन अन्तराप्तियन्नु हेळुवदु हेगॆ ? हागॆये विभुपदार्थ गळाद धर भूतज्ञान मॊदलादवुगळु ऎष्टु प्रदेशविदॆयो अष्टु प्रदेशवन्नू व्यापिसि, अदक्किन्त बहिः प्रदेशवे इल्लदिरुवाग अन्तवु गळ बहिव्याप्तियन्नु हेळुवदु हेगॆ ? ऎम्ब आक्षेपगळु न्याय वादवे, आ आक्षेपगळिगॆ मुन्दॆ समाधान हेळुत्तारॆ- अन्तर्व्याप्ति यावुदु ? परमात्मनिगॆ अन्ता शक्तियुण्टॆन्दु हेळुवदर अभिप्रायवेनु ? इवैयुळ्ळ विडिल् - हागॆ व्यापिसल्पट्ट वस्तु गळिरुव स्थळदल्लि, तन्नॆ इल्लि यॆन्नु वॊण्णादपडि - परमात्म नागि व्यापिसिरुव तानु आ स्थळदल्लि ऎल्लियू इल्लदे इरुव हागॆ, कलन्नु अवुगळॊन्दिगॆ सम्पूर्णवागि सेरिरोणव नि ऎष्टु प्रदेशवन्नु आक्रमिसिरुत्तदो, अष्टु प्रदेशवन्नू ई पर मात्मनु सम्पूर्णवागि व्यापिसिरुत्तानॆम्ब भाववु ऒन्दु गुण्डु कल्लन्नु परमात्मनु अन्तः व्यापिसिरुत्तानॆ ऎन्दरॆ आ कल्लिन मध्य भागदल्लि ऎल्लो ऒन्दु कडॆ इरुत्तानॆम्ब भाववल्लवु. कल्लु ऎ प्रदेशवन्नु आक्रमिसिरुत्तदो अष्टु स्थळवन्नू आक्रमिसिरुत्तानॆम्ब भाववु. आ गुण्डु कल्लु कल्लिन अणुगळिन्द सेरिदॆ ऎन्दु भाविसि आ कणगळ मध्यॆ मात्र इरुत्तानॆम्ब भाववू अल्लवु; कल्लिन कणगळिरुव स्थळवन्नू अवुगळ मध्यॆ इरुव स्थळवन्नू ऎल्लवन्नू व्यापिसिरुत्त नॆन्दु तिळियतक्कद्दु, वस्तुवु आक्रमिसिरुव प्रदेशवन्नॆल्ला सम्पूर्ण वागि व्यापिसोणवॆन्दु अन्तराप्ति लक्षणवन्नु हेळिरुवदरिन्द जीवात्मने मॊदला द अणु पदार्थगळ अन्तरा प्रियू विवरिसि________________
E मूलमाधिकार &OFF इल्लाद विडलु ऎन्नुव तानुळसागै, विधुक्कळन कालादि गळुक्कु बहिर्व्याप्ति चॊल्लवे ण्णा. दन्तायितु. अणवु निरवयववाद वस्तु. अदरॊळगॆ प्रदेश ऎल्लवु सन्दर्भदल्लि अन्तर,पि ऎन्दरेनु ऎन्दरॆ, आ अणुवु ऎष्ट प्रदेशवुळ्ळदो, अप्पन वहिसुवदे अन्ता प्ति ऎन्दु हेळवदक्कू, अदक्कॆ अनुगुणवागि, वस्तुवन्नु स्वल्पवू बिडदॆ सम्पूर्ण वागि व्यापिसोणवे अन्तराप्ति ऎन्दु तिळिसुवदक्कागियू, वस्तु विरुव स्थळदल्लॆल्ला परमात्मनू सेरिरुवदे अन्तराप्ति ऎन्दु लक्षणवन्नु हेळिदरु. बहिर्व्याप्ति यावदु - परमात्मनु वस्तुविन बहियू व्यापि सोणवॆन्दरेनु ? इवॆ इल्लद विडलु म् ऎं कान ं नागै - श्रीयगतियल्लद विक्क वस्तुगळॆल्ला परिच्छिन्नवादुदरिन्द, आ वस्तुगळिल्लदॆ ऎल्ला स्थळ दल्लू परमात्मनाद तानु इरोणवु, आदरॆ कॆलवु वस्तुगळु ऎष्टु प्रदेशविदॆयो अष्टु प्रदेशवन्नू व्यापिसुव नित्यवाद वस्तुगळुण्टु, धरभूतज्ञान, काल इवुगळु विभुपदार्थ गळु ; इवुगळिल्लद स्थळगळ इल्लवल्ला, अन्तह सन्दर्भदल्लि बहि र्वा ऎन्दरेनु ? अन्तह वस्तुगळन्नू परिपूर्णवागि व्यापि सोणवे ऎम्ब भाववु, हागादरॆ “इ इल्लादविडलु मॆक्कु ं तानळ नागै” ऎन्दु हेळिद लक्षणवु हेगॆ साधुवु ? ऎन्दरॆ अन्तह विभु पदार्थगळिगॆ बहिर्व्याप्तियन्नु हेळबेकादु दिल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ.- विभुक्कलन - ऎल्ला प्रदेशवन्नु व्यापिसुव शक्तियिरुव वस्तुगळाद, कालादिगळुक्कु - कालवे मॊदलादवु गळिगॆ, इल्लि आदिपददिन्द आत्माविन धभूतज्ञानवु हेळल्पट्टु, बहिर्व्याप्ति चॆल्ल वेण्डा - परमात्मनिन्द बहिर्व्याप्तियन्नु हेळ बेकाद आवश्यकविल्ल, एकॆन्दरॆ एकॆन्दरॆ अदु इल्लद स्थळविल्लवादुदरिन्द अडक्कॆ बहिःप्रदेशवे इल्लवु. आदुदरिन्द इवॆ इल्लाद विडलुव ऎष्टु ं तानुळनागॆ” ऎन्दु बहिर्व्याप्ति लक्षणद अभिप्राय वेनॆन्दरॆ इ इल्लाद इदु ऒन्दु वेळॆ इद्दु देयादरॆ, ऎष्टु कानुळनागॆ, ऎम्बुदु तात्पर्यवु हिन्दॆ आणुवु निरवय वस्तुवॆन्दू, अदरॊळगॆ प्रदेशविल्लवॆन्दू,________________
३२०० (0) श्रीमहस्यत्रयसारे “नारायण मणियांस मशेषाणा मणीयसाम ऎन्नदु अन्ता प्तिक्कु अनुगुणमाय निरिर प्रतिघातानर्हत्व, अणुविन अन्तरा प्ति ऎन्दरॆ अणुवन्नॆल्ला सम्पूर्णवागि व्यापिसोण वॆन्दू हेळल्पट्ट तल्ला, श्रुतिगळादरो, कठ, श्वेताश्वतर, मत्तु तैत्तरीयगळल्लि अणोरणीर्या - अणुविगिन्त परमात्मनु सूक्ष्म तरनागिरुवनॆन्दु हेळिरुवदक्कॆ ई अभिप्रायवु विरोधवागुवदि ल्लवे ? हागॆ विरोधविल्लदिद्दरॆ, आशुतिय अर्थवेनु ? ऎन्दरॆ आ श्रुत्यर्थवन्ने उपपादिसुव श्री पराशर वाक्यवन्नु दाहरिसि, तिळिस त्तारॆ. (१) “आशेषाणां-समस्तगळाद, अणीयसां - अल्प प्रमा णगळिगिन्तलू, अणीयांसं - अल्पतर प्रमाणयुक्तनागि अन्तह व्यापिसुव शक्तियुळ्ळ, नारायणं - नारायणनन्नु, मुन्दॆ “सम सानां गरिष्ठञ्च भूरादीनां गरीयसां” ऎन्दु इरुत्तदॆ. इदु “अणोरणीर्या महतोमहीर्या(कठ, २. २०) ऎम्ब श्रुतिय उपब्रह्मणवु. सूक्ष्म पदार्थक्किन्तलू सूक्ष्मतरनु, स्कूलपदार्थक्किन्त स्कूलतरनु ऎम्बर्थवु ; ऎन्नदु – ऎन्दु हेळिरु वदु, आन्तराकु अनुगुणमान - अन्तह सूक्ष्मवस्तुविन अन्ताप्तिगॆ अनुगुणवाद ऎन्दरॆ आ वस्तुवन्नु सम्पूर्णवागि स्वल्पवू बिडदॆ व्यापिसुवदक्कॆ योग्यवाद, प्रतिघातानर्दत्वं - एनॊन्दु तडॆयू इल्लदॆ इरुव हागॆ प्रवेशिसि व्यापिसुव सामर्थ्यवु. ऒन्दु वस्तुवु इन्नॊन्दन्नु प्रवेशिसिदरॆ ई वस्तुविन अल्पभागवु हॊरगॆ बरबेकागुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ ऒन्दु बट्टलु तुम्बा नीरन्नु तुम्बि, अदरल्लि ऒन्दु कल्लन्नु हाकिदरॆ, कल्लिनगात्रदष्टु नीरु हॊरगॆ बीळुत्तदॆ. पर मात्मन अन्तः प्रवेशदिन्द वस्तुगळ स्वल्प भागवू हॊरगॆ बीळुवदिल्लवु. एकॆन्दरॆ आ पदार्थक्कॆल्ला सम्पूर्णवागि स्वामियु अन्तरामियु, अणोरणीर्या ऎम्बल्लियू मत्तु ई श्लोकदल्लि अणु शब्दवु गौवार्थवुळ्ळद्दु. वस्तुवु सूक्ष्मवादरॆ, परमात्मनु सूक्ष्मतरनागि, प्रवेशिसुवनॆम्बर्थवु. शास्त्रगळल्लि हेळिरुव अन्तःप्रदेश रहितवाद अणुवल्लवु. “अरण्या महतो महीर्य ऎम्बुदर (१) ३, पु. १९. ४१,________________
२०१ अल्लदु अणुपरिमाण मत्तु. इदु जॊल्लुमिदम उपाध्यव दत्ताले ऎन्नु सूत्र भाष्यादि सिद्ध म व्याप्तनुन्नु प्रति अर्थवे श्रुतियल्ले उपपादितवु. हेगॆन्दरॆ एषमआतांर्तदये आणिर्या हेरा यवाद सर्षपाद्या श्यामारद्वा शमाक तण्डुलाषवु आत्मानर दये जार्या पृथिव्या ज्यार्या अन्तरिक्षाज्ञा र्यादि वोन्यायानेभोलोकेभ्यः” (८४०, ३१४,३) उपासकन अनुग्र हार्थवागि हृदयान्तर्तियागि तुम्बा सूक्ष्मवागिरुत्तानॆ, भत्त गोधि मॊदलाद सूक्ष पदार्थ गळिगिन्त सूक्ष्मतरनु हीगॆ सूक्ष्मवागि हृदयदल्लिद्दरू बृह ताव पदार्थगळिगू बृहत्तादवनु; पृथिविगू दॊड्डवनु, अदक्कू दॊड्डदाद अन्तरिक्षक्कू दॊड्डवनु ; अदक्कू दॊड्डदाद नित्यविभूति गिन्त दॊड्डवनु; अदक्किन्त हागॆये ई ऎल्ला लोकगळिगिन्तलू दॊड्डवनॆन्दु परमात्मन अन्तर बहिराप्तिगळु हेळल्पट्टवु. S आदुदरिन्द, इदु शोल्ल मिडुव हीगॆ परमात्मनु अणीर्या ऎन्दु हेळुव प्रमाणदल्लि उपाद्यवच्छेदाले - वस्तुवु बहु सूक्ष्मवाद परिमाणवुळ्ळ उपाधि बलदिन्द ऎम्बुदु सूत्रभाष्यादि सिद्ध म् - “ अरककाद पदेशाच्च नेति चन्न निजायत्वा देवं नवच्च, (१.२.७) विषम आत्मान “दये ऎम्ब छान्दोग्य श्रुतियल्लि हेळिरुववनु जीवात्मनो परमात्मनो ऎम्ब सन्देहदल्लि, अणु परिमाणनु ऎन्दु अर्भ कौकवु - अल्प परिमाणनॆन्दु हेळिरुवदरिन्द जीवात्मने, पर मात्मनल्लवु ऎन्दु पूरै पक्ष तन्दरॆ; इदु नेतिचेत् ऎम्बुदर अर्थवु, न - हागल्लवु एकॆन्दरॆ मुन्दॆ अदे वाक्यदल्ले मैम वत् - नित्य विभूतिय हागॆ निरतिशय बृहत्ववू हेळिरुवदरिन्द परमात्मने विना जीवात्मनल्लवु. हागादरॆ अल्प परिमाणत्ववन्नु हेळिदुदु एकॆ ? ऎन्दरॆ निजाय्कतादेवं हागॆ हेळिदुदु उपासकनिगॆ उपास्यनागिद्दानॆम्ब कारणदिन्द हागॆ हेळिदुदु ऎम्बुदु ई सूत्रार्थवु, आदुदरिन्द अणीर्या ऎम्ब शब्दवु सूक्ष्मतर ऎम्ब लाक्षणिकार्थवन्नु सूचिसुत्तदॆम्ब भाववु. आ कारणदिन्दले अणुविगॆ अन्तरा प्तियन्नु ऒळगॆ प्रदेशाभावदिन्द हेळबेडवॆम्ब________________
श्रीमद्रहस्यतय
वस्तु पूर्णत्व मावदु ? ओरोरु उपाध्यवच्छिन्न प्रदेशमे सत्वयुव निहिक्कवल्ल शक्तियुडैत्ता यिरुक्कॆ, अल्लदु वस्तु तोरुव स्वरूप समाप्तियन्नु, इदु कॊळ्ळिल् बहिव्या भावदिन्द अणुविन पूर्णत्ववे अन्तराप्ति ऎन्दु हेळल्पट्टिते. अदर सरियाद आभिप्रायवेनॆम्बुदन्नु “व्याप्ति नुक्कु’ ऎन्दारम्भि सुव मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. व्याप्तनुक्कु , अन्तर्बहि तत्त्वं व्याप्यनारायणस्सितः ऎम्ब श्रुतियल्लि हेळिरुव सत्ववस्तु गळन्नु वस्तु पूर्णत्वमावदु ? वस्तुवन्नु सम्पूर्णवागि व्यापिसु वदु ऎन्दरेनु? व्यापिसुववनिगॆ, ओर उपाध्यवच्छिन्न प्रदेशमे सुम्- प्रतियॊन्दु वस्तुवन्नु अक्रमिसि हीगॆ उपाधियिन्द परिमितवाद प्रदेशगळॆल्लवन्नू नि हिक्कवल्ल-सम्पूर्णवागि व्यापिसि, तन्मूलक निर्वहिसुव, शक्तियुडैत्तायिरु - शक्तियन्नु हॊन्दि रोणवु. अवुगळ ऒळगू हॊरगू सह सम्पूर्णवागि व्यापिसुव शक्ति यन्नु हॊन्दिरोणवु. ऒळगॆ प्रवेशिसुव शक्तियुण्टॆन्दरॆ सम्पूर्ण वागि प्रतिवस्तु पूर्णत्वविल्लदॆ होगुत्तदल्लवे ऎन्दरॆ हागल्लवु ; वस्तुवु ऎष्टिदॆयो अष्टन्नू व्यापिसुवनॆन्दु हेळिदरु, वस्तुविन प्रदेशवॆष्टिदॆयो अष्टे परमात्मनु व्यापिसिरुवदु ऎन्दरॆ बहि राप्तियन्नु हेळिद हागॆ आगुवदिल्लवु. बहिरा प्ति य उण्टा गुव हागॆ सम्पूर्णवागि व्यापिसिद्दानॆन्दरॆ, अन्तराप्तिगॆ सङ्कोच उण्टागुत्तदॆ. आदुदरिन्दले अन्तर्बहिश्च तत्स श्रुतियु व्यक्तपडिसितु. अदुदरिन्द ई जगद्वस्तुगळ व्याप्तियन्नु हेळुवाग वस्तुवु आक्रमिसिरुव प्रदेश मात्र व्याप्तियन्नु हेळ तक्कद्दल्लवॆन्दु मुन्दॆ उपदेशिसुत्तारॆ. अल्लदु वस्तु तोरुम् - मेलॆ हेळिद हागॆ अभिप्रायवल्लदॆ, वस्तु तोरुम् - वस्तुवु ऎष्टिदॆयो अष्टु मात्रवे व्याप्ति ऎम्बुदे स्वरूप समाप्तियन्नु- ऎल्लवन्नू मात्र व्यापिसिरुव भगवत्सरूपवल्लवु. प्रतिवस्तु पूर्णत्वक्कॆ अभिप्रायवु वस्तुविन प्रदेशवन्नु पूर्णवागि व्यापिसिरोणवॆम्ब र्थवल्लवु ऎम्ब भाववु, हागॆ हेळिदरॆ विरोधवेनु ? ऎन्दरॆ- इदुकॊळ्ळिल् - हीगॆ अभिप्राय पट्टरॆ, बहिर्व्याकु विरुद्ध वस्तुगळ बहिः इरुव प्रदेशदल्लि भगवद प्ति मान ऎन्दु________________
मूलमन्नाधि कारः २० क्कु विरुद्ध माम, इत्तॆ अघटित घटना शक्तियाल निल्वहि स्टील् विरुद्ध समुच्चय कॊळ्ळ परमतइण्डियान्. यिल्लदॆ होगुवदरिन्द शास्त्रविरुद्धवागुत्तदॆ. एतक्कॆ शास्त्र विरुद्धवु ? सत्येश्वरनिगॆ अघटित घटना रूपशक्तियुण्टॆन्दु ऒप्पुवदरिन्द तन्न लक व्याप्तियुण्टॆन्दु हेळबहुदल्ला ऎन्दरॆ, आग उण्टागुव विरोधवन्नु तोर्पडिसुत्तारॆ. इत्तॆ - कॆलवु भागद व्याप्तियु बिट्टु होगुवदन्नु परमात्मन अघटित घटनाशक्तियिन्द, निम्म हिक्किल् - सत्वव्याप्तियुण्टॆन्दु साधिसुत्तेवॆ ऎन्दरॆ, विरुद्ध समुच्च यव - समस्त परस्पर विरुद्ध भावगळन्नु सेरिसि हेळुव, परमतज्ञ ४र पडियान् - जैन, भास्कर, यादव प्रकाशादि इतर मतगळ हागागुत्तदॆ. आस्तिनास्ति ऎन्दू भेदाभेद उण्टॆन्दू, सगुण नॆन्दू निर्गुणनॆन्दू, उपाधि गृहीतनॆन्दू उपाधिरहितनॆन्दू हेळुव अभिप्रायगळ हागागुत्तदॆम्ब भाववु. अदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ प्रति वस्तुवु ऎष्टु परिमाणवुळ्ळदो अष्टन्नु मात्र सम्पूर्ण वागि व्यापिसुव शक्ति यण्टॆन्दु हेळुवदू, अघटितघटनाशक्तियिन्द विक्क प्रदेशद व्याप्तियुण्टॆन्दु हेळुवदू परस्पर विरुद्धवाद अभि प्रायवॆम्बुदु तात्परवु. आदुदरिन्द “तेनेदं पूर्णं पुरु षेण सं” (श्री. ३.९) ई समस्तवू परम पुर षनिन्द सम्पूर्ण वागि व्यापिसल्पट्टिरुत्तदॆ, किञ्चिद्द गत्त्वं दृश्यते शूयते पिना ) अन्त र्बहि तत्वं व्याप्य नारायणस्सितः” (पु. सू.) “नित्यविभु सत्वगतं सुसूक्षं” (मुं, १ ६.६) ई प्रमाण गळॆल्ला प्रतिवस्तु पूर्णत्व मात्रवू अल्लदॆ सत्व बहिःप्रदेश व्याप्ति यन्नू बोधिसुत्तवॆ ऎन्दु भाविसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. अकार, नर, अयन पदगळिन्द भगवन्तनन्नु हेळुवदरल्लि प्रयोजनवन्नु हेळुत्तारॆ. हिन्दॆ मूलमन्त्रद उपपादनॆयल्लि अकारवू, नारशब्ददल्लिरुव नर वॆम्ब पदवू, अयन शब्दवू सह भगवन्तनन्नु हेळुत्तवॆ ऎन्दु उपदेशिसल्पट्टितु. आकारद ऒन्दरिन्द भगवन्तनन्नु हेळिदरॆ सालदे ? इन्नॆरडु भगवद्वाचक पदगळु व्यर्थवल्लवो ? पौनरुक्तवु दोषा________________
ASCY श्रीमद्र हस्य त्रयसारे आकार नरायन शब्दानां भगवत्पतिपादने प्रयोजनवाद, इद्दु प्रथमाक्षरालुम, नारशब्दल् प्रकृतियान नर शब्दालु, अयन शब्बत्ता लम्, सश्वेश्वरक्कॆ चॊल्लुगि पोदु, रक्ष कत्व, कारणप्प, नित्यत्व, नेतृत्व (आधारत्वान्तरामित्र) उपा यत्व, उपेयादिगळान अकारभेदङ्गळाले मनुं सपु योजनङ्गळ्. वहवल्लवो ? ऎन्दरॆ ई भगवद्वाचक शब्दगळु परमात्मन बेरॆ बेरॆ आकारगळन्नु प्रदर्शिसुवदरिन्द सप्रयोजनवाद शब्दगळादुदरिन्द वैयर्थवू इल्लवु, पौनरुक्तवू इल्लवु ; अकारवु रक्ष कत्व कारणत्व श्रियःपतित्व शेषत्वगळन्नू, नरशब्दवु नित्यत्व नेतृत्ववन्नू, अयनशब्दवू उपाय उपेयत्वगळन्नू बोधिसुत्तवॆ ऎन्दु तिळि सुत्तारॆ. इष्टु - ई मूलमन्त्रदल्लि अथवा अदर अर्थोपन्यासदल्लि, प्रथमाक्षरशालुम् - अकारदिन्दलू, नारशब्दल् प्रकृति यान नरशब्दतालुम्-नार ऎम्ब शब्ददल्लि मूलपदवाद नरऎम्ब पददिन्दलू, अयनशब्दतालु-अयनशब्ददिन्दलू सह सक्षेश्वर जॊल्लुगिर पोदु सत्वश्वरनन्नु बोधिसुवाग, रक्षक कारण - आकारदिन्द आतन रक्षकत्व मत्तु जगत्कारणत्व, नरशब्ददिन्द, नित्यत्व नेतृत्व-आतन नित्यत्ववन्नू ऎल्लवन्नू नियमिसुव शक्तियन्नू, उपा यत्व उपेयत्व - अयन शब्ददिन्द जीवकोटिगॆ उपायनागियू उपेयनागियू इरुविकॆयन्नू, (अधारत्व अन्तरामित्व, इवुगळू सह अयन शब्ददिन्दले बोधितवु, आदिगळान - इवे मॊदलाद इदरिन्द कॆलवु विशे षणगळु हेळदे बिट्टु हॊगिवॆ ऎम्ब भाववु. अकारदिन्द सर्वशब्द वाच्यत्व प्रियःपति, अयन शब्ददिन्द सौल भत्व, परत्व, मॊदलादवुगळु आदिपददिन्द सूचितवु, इन्तह आकार भेदङ्ग काले - विशेषण भेदगळन्नु बोधिसुवदरिन्द, मूक्रुम् अकार नर अयन शब्दगळू, सप्रयोजन - प्रयोजनदिन्द कूडिदवु, निरर्थकवादुवल्लवु, पुनरुक्ति दोषवुळ्ळवु अल्लवॆम्बभाववु. अवरक्षणे ऎम्ब धातुविनमूलक रक्षकत्ववु हेळल्पट्टितु, कारण तवु समस्त शब्द मूलदिन्द सूचितवु. हिन्दॆ आकारक्कॆ नाल्कु________________
मूलमाधिकारश तथा मकारनारपदयो प्रणवल् तृतीयाक्षरत्ताले चेतननै प्रकाशिप्पिक्कज्जॆयदे इट्टु नारशब्बत्ताले मिण्णु म चॆल्लुवने नॆन्निल् (१) “नानु अर्थगळु उपपादिसल्पट्टवु. हेगॆन्दरॆ “एवमक्षररूपेण कार ण मिहोदितम् । रक्षकण्ड धातृरत्वात् शेषित्वं पद रूपतः : श्रीतत्वं वाच्यगत्याच युज्यते परमात्मनः” ऎन्दिरु तदॆ. हागॆये अयन शब्ददल्लिरुव धातु वुत्पत्तियिन्द तप्पु रुष समासदिन्द प्रापकन्नु, प्रानु गतियु ऎम्बर्थगळू बहु वीहियिन्द अन्तरामियु ऎम्ब अर्थगळु उण्टागुत्तवॆन्दू हिन्दॆ ये उपपादितवु. आगलि नर शब्दवु विष्णु वाचकवॆन्दु ऎल्लि हेळल्प मृत ? ऎन्दरॆ, रीण् क्षये ऎम्ब धात्वर्थद प्रकार नाशविल्लदव नादुदरिन्द नर शब्दवु विष्णु वाचकवु. आगलि, हागॆ नर शब्ददिन्द विष्णुवु बोधिसल्पट्टिरुवनो? ऎन्दरॆ ऎन्दरॆ सहस्रनामदल्लि जरु र्नारायणो नरः ऎन्दिरुवदरिन्द नरशब्दवु विष्णु वाचकवु(२४७) नाशविल्लद चिचिद्विभूति नायकनॆम्बर्थवु. जीवप्रतिपादने प्रयोजन माह. हागॆये मकार नारपदगळिन्द जीवनन्नु हेळुवदरल्लि प्रयोजनवन्नु तिळिसुत्तारॆ. हिन्दॆ प्रणवद मकरवु जीवात्मनन्नु बोधिसुत्तदॆन्दू, अनं तर सारायणशब्दद नार शब्दवु “नारो नराणां सङ्घातः” ऎन्दू नारति सत्व पुंसाम् इत्यादि उपन्यास पूर्वक जीवा त्मनु हेळल्पट्टनॆन्दरॆ पौनरुक्तवु उण्टागुवदिल्लवे ? ऎन्दरॆ, मकार नारशब्बगळिन्द जीवात्मन बेरॆ बेरॆ आकारगकु बोधिसल्पट्ट वॆन्दु हेळुत्तारॆ. प्रणवल् तृतीयाक्षरत्ताले - प्रणवदल्लिरुव मूरनॆय अक्षरवाद मकारदिन्द, चेतन प्रकाशिकॆय जीवात्मनिगॆ ज्ञानस्वरूपत्व ज्ञान गुणकत्र, प्रत्यगळुण्टॆन्दु आतन स्वरूपवन्नु प्रकाशपडिसि, इट्टु नार कब्बत्ताले - इल्लि नारा यण शब्दद धारवॆम्ब पददिन्द, मण्णु - पुनः, शूल्लुवाने (१) नान्मग तिरुवन्दादि ७,________________
३२०६ श्रीमद्र हस्यश्रयसारे
- लेन् कड्डाय नारणने नीय यनियिलै ऎन्नुव, (२) रामानुजं लक्षण पूर जञ्च” ऎन्नुम्, निल् - हेळबेकादुदु एनु ? हेळलु कारणवेनु ऎन्दरॆ ऎरडु प्रमाणगळन्नु उदाहरिसि अदरिन्द याव याव भावगळु प्रदर्शिसल्पट्टवॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. (१) नानु ऎम्ब पाशुरवु हिन्दॆये उदाहरिसल्पट्टिरुत्तदॆ. २९२नॆय पुटवन्नु पराम्बरिसि “इनागनाळ् येयाग इनिरितुं निन्नाग निन्न रुळॆनलदे नाग । नानुन्नॆयन्शियलेन् कड्डाय-नारणने नीय यन्रियिलै” ऎम्बुदु पूरा पाशुरवु, इन्नाक नालैयॆयाग ईवक्के आगलि नाळॆये आगलि, इनिरुतु . स्वल्प काल कळदनं तरवे आगलि, निन् अर४ - निन्न कृपॆयु, ऎन्सालदे - नन्न पक्क दल्लुण्टु. हागॆ निन्न कृपॆयु इद्दे इरुत्तदॆन्दु हेगॆ हेळुत्तिये? ऎन्दरॆ ओ नारणने निन्न नामराद नारायण शब्दवे तोरिसुत्तदॆ. नाराणां.अयनं नारायण ऎम्बुदरिन्द ननगॆ आधारनु, उपा यवु उपेयवु. ना नुन्नेयलेन कण्डा - नीनिल्लदॆ नानु जीविसलारॆनु, ननगॆ नीनिल्लदॆ सत्तॆये इल्लवु. ननगॆ नीनॆ रक्ष कनु, नीने मुख्याधारवु, नीने मार्गतोरिसुववनु, नीने ई दुःखगळन्नॆल्ला होगलाडिसि निन्नल्ले सेरिसिकॊळ्ळुवनु, अनन्य गतिकना दुदरिन्द नीनिल्लदॆ ननगॆ गतिये इल्लवु ऎम्ब भाववु. इदु (तत्पुरुषा र्थवु), नीयॆन्नॆ यत्रियिले - नीनु नन्न न्नु बिट्टरू निनगू नन्नन्नु स्वरूपविल्ल. निनगॆ सर्वगतत्व परिपूर्णतादि स्वरूपगळू इल्लवु, निनु सान्तर्य ऎम्बुदु इल्लवागुत्तदॆम्ब भाववु. इदु बहु र्थवु, नानिल्लदिद्दरॆ निनगॆ सर्व शेषित्व रूपाकारवू इल्लवागु तदॆ. ननगॆ नीनु सत्वविधदल्लि आधारवु. नानु निनगॆ आश्रयवु. हीगॆ परस्पर सम्बन्धवु नम्मिब्बरिगू इरुत्तदॆ. इदु निन्न नामवाद नारायण : शब्ददिन्दले व्यक्तवॆम्ब भाववु इल्लि नानु ऎन्दु हेळिरुवदु समस्त लोकद जीववर्गक्कू उपलक्षणवादुदरिन्द नानि ल्लदे होदरॆ ऎन्दरॆ सर्व भूतगळू जगत्तिनल्लिल्लदिद्दरॆ निनगॆ शेषित्व (२) रा. सुं. २८-१०________________
(a_) मूलमाधि कार ADOL कॊल्लुगि पडिये ऒम्मॆ निरूपिया निन्नाल् अर्टन रथ मॊलॆ, प्रणवं शेष प्रधान मागै यालु, रासमण्डलं पोलॆ, नारायण शब्द शेषि प्रधान मागैयाल र्व, पुन रुक्तियल्लि. प्रणवनलुव शब्द प्राधान्यं; जीवनु अक्कि नालु व रक्ष क सा न शेषिक्कॆ आर्थं प्राधान्यम्. ईश्वरत्वगळे इल्लवु, सर्वरक्षकनाद नीने इल्लदिद्दरॆ नमगॆ यारिगू सत्तॆय इवुगतियू इल्लवॆम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ.“न च सि तरि तया हीना न ह ह मसि राघव । मुहूर्त मपि जीवाव जला नृतवोच्छता॥ (अयोध्या. ५३, ३) ऎन्दु अमि संस्थॆ यवु. हीगॆ तनगॆ परमात्म सम्बन्धवॆम्बुदु नार शब्ददिन्द व्यक्तवु, (२) रामानुजं रामनिगॆ तम्मनाद लक्षणनन्नू, लक्षण पूजञ्च-लक्ष्मणनिगॆ अण्णनाद रामनन्नू सह, विससर्जमाधा ऎन्दू हिन्दॆ इदॆ. इदु सीता प्रलापवाक्यवु, पूरा श्लोकवु नूनं सकालो मृगरूप धारी मा मल्प भाग्यां लुल भेत वावर् 1 यरपुत्र विससर्ज मूढा रामानुजं लक्ष ण पुर जञ्च प्रकरणवेनॆन्दरॆ, अशोकवनदल्लि बन्धिसल्पट्टु तन्न पति यन्नु पुनः काणुव उपाय यावुदू तोचदॆ प्राणत्याग माडु वद युक्तवॆन्दु भाविसि प्रलापिसुत्ताळॆ. आ यमनॆ काञ्चनमृग रूपवन्नु धरिसि, अल्प भाग्यळाद नन्नन्नु रावणनु अपहरिसिकॊण्डु हन हागॆ निन्नन्नु वञ्चिसिरबेकु निश्चयवु, एकॆन्दरॆ मूढळागि अर पुत्रनद लक्ष्मणनिगॆ अग्रजनाद, रामनन्नू, मत्तु अनन्तर रामनिगॆ अनुजनाद लक्ष्मणनन्नू सह कळुहिसिकॊट्ट नो, ऎम्बुदु शो (कार्थवु. ई नानुजम् ऎम्बुदरिन्द शेषि पूर्वकवागि हेळि दरिसिद शेषिसा धन्यवागि हेळल्पट्टितु. लक्षण पॊर सलह ऎम्बुदरिन्द शेष प्राधान्यवागि हेळल्पट्टितु.” ऎनुम कॊल्लुगि पडिय - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, ऒम्मॆ इट्ट निरूपियानि न्यूल् - ऒन्दर मूलकवागि इन्नॊन्दर सम्बन्थवन्नु निरूपिसिदु दादरॆ, अर्जुनरथमोलॆ , अर्जुन रथदल्लिरुवहागॆ, मकारवा चॊजिसः आदैव ऎम्बुदु प्रणवार्थवागि, जीवात्मनु पर मगागिये ऎम्ब अभिप्राय उ ागुवदर मूलक 31 नमू शेष प्रधानवागैयालुव - प्रणवव जीवात्मन श ष वन्नु 3 3 త________________
1660 श्रीमद्र हस्यत्र यसारे వ मुख्यवागि प्रदर्शिसुवदरिन्दलू, रासमण्ण लमलॆ - गोपिका स्त्रीयर समूहदॊन्दिगॆ सेरि श्री कृष्णनु “अङ्गनामङ्गना मन्त रे माधव” ऎन्दु गोपिका गीतॆयल्लि हेळिरुव रासक्रीडॆयल्लि मध्यॆ यल्लागलि प्रतियॊब्ब स्त्रीयॊन्दिगागलि नर्तन माडुवाग हेगो हागॆ, नारायणशब्दं शेषि प्रधानवागैयालु - नारायण शब्दवु आतन शेषितवन्नु प्रधानवागि प्रदर्शिसुवदरिं दलू पुनरुक्तियिल्लॆ - पुनरुक्तियु इल्लवु. प्रणवद मकारवु जीवात्मन शेषवन्नु मुख्यवागि अवधारणद मूलक प्रदर्शिसु इदॆ. ई जीवात्मनु परमात्मनिगॆ शेषभूतने विना इन्नु यारिगू इल्लवॆन्दु जीवात्मन शेषत्ववन्नु प्रकटिसुत्तदॆ. नारायण शब्ददल्लि रुव नारशब्दद मूलक परमात्मने ई जीवात्मरिगॆल्ला शेषियु ऎम्ब भाववन्नू, इवरिल्लदॆ अवनिगॆ शेषित्वक्कॆ अवकाशविल्लवॆम्ब शेषित्व प्राधान्यवन्नु सूचिसुत्तदॆम्ब भाववु. हीगॆ व्यत्यस्त्र भावगळु तोरिबरुवदरिन्द पुनरुक्तियु इल्लवु, शेषत्व प्राधान्यक्कॆ अर्जुन रथ वन्नु निदर्शनवागियू शेषित्व प्राधान्यक्कॆ रासक्रीडॆयन्नु निदर्शन वागियू भाविसबहुदॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. प्रणवद मकारदल्लि जीवनि गिरुव परमात्म सम्बन्धवु व्यक्तपडुवदरिन्दलू, नारायण शब्दद नार पददल्लि परमात्मनु इवरिगॆल्ला शेषि ऎम्ब सम्बन्धवु व्यक्त पडुवदरिन्दलू पुनरुक्ति दोषविल्लवॆम्बुदु तात्पर्यवु. हीगॆ प्रणवदल्लि जीव प्राधान्यवन्नु हेळिदरॆ, परमात्म प्राधा न्यक्कॆ कुन्दक वागुवदिल्लवो ऎन्दरॆ शाब्दवागि जीवॆ प्राधान्य तोरि दरू, आर्थवागि ईश्वर प्राधान्यवू तोरिबरुवदरिन्द बाधकवेनू इल्लवॆन्दु मुन्दिन वाक्यवाद “प्रणवन्त निलुम् ” ऎम्बुदरिन्द उपदेशिसुत्तारॆ. प्रणवं तन्निलुम् - प्रणवदल्लि, शब्द प्राध्यान म जीवनक्कानालुम् - मकारवाच्यनु आकार वाच्यनिगॆ ऎम्ब शब्द प्रयोगद मूलक जीवनिगॆ शषत्व निरूपणॆयन्नु हेळुवदर मूलक जीवनिगे प्राधान्यवु बोधितवादरू, रक्षकनाद शेषिक्के प्रथमदल्ले इरुव अकारदल्लि अवरक्षणॆ ऎम्ब धातुविन नलक अ वागि सत्व रक्षकनाद शेषिगॆ, अर्थं प्राधान्य, अर्थवागि प्रधा नवु तोरिबरुत्तदॆ. अग्रतः प्रयं रामो सीतामध्यॆ मध्य मा । लक्षणसु धुप्राणि- कृष्णतोsन जगामह” (रा. अयोध्या) ऎम्बल्लि हेळिरुवागॆ, जीवनिगॆ तानु सर्व विधदल्लि रक्षक________________
मूलमाधि कारः प्रणवले स्वरसालुव गुणलुव ज्ञानाकार नाय, प्रत्यकाय अणुवाय तॊत्तिन जीवनक्कु, नारशब्दम क्षयविल्लादवनॆन्नु नित्यत्वं चॊल्लुगैयालु, नररुडैय समूह चॆल्लुगैयाले जीवगळुडैय अन्नोन्य भेद नॆन्दु आदियल्लि अकारविरुवदरिन्द आर्थवागि ईश्वर प्राधानवू वकवु ऎम्ब तात्पर्यवु. अर्जुन रथदल्लि रथियु श्रेष्ठनाद अर्जुननागि आतनिगॆ प्राधान तोरिदरू, सारथियाद श्री कृष्णनु रक्षकनागि मुन्दॆये रथदल्लि कुळितिरुवदरिन्दलू श्रीकृष्णनिल्लदॆ तन्नन्नु तानु युद्धदल्लि रक्षिसिकॊळ्ळलारनादुदरिन्दलू, ईश्वर प्राधा न्यवू अर्जुन रथदल्लू कूड व्यक्तवु ऎम्बु दू सूचितवु. “अग्रतः प्रयय म” ऎम्बल्लि शेषिगॆ प्राधान्यवन्नु प्रदर्शिसिरुव हागॆ, शेषनिगू प्राधान्यवन्नु प्रदर्शिसिरुव प्रकरणवू उण्टु. अग्रतो गच्छ सौमित्रॆ सीता मनगच्छतु । पृष्ट तोहं गमिषामि ताञ्च सीतारिच पालर्य” (आयोध्या ५२ ९) ऎम्बुदु अनु सन्धेयवु. इल्लि रक्षकत्ववू व्यक्तवु. हीगॆ मकार नारशब्दगळिन्दुण्टागुव अर्थगळन्नु विवरिसि, अवु गळिन्दुण्टागुव प्रयोजनवेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ,-मकारदिं दलू, नारश बदिन्दलू बेरॆ बेरॆ अर्थगळु बोधितवागुत ऎन्दु हेळुत्तारॆ. मॊदलु प्रणवद मकारदिन्द तोरिबरुव आर्थगळ प्रयोजनवेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. प्रणवलॆ? - प्रणवदल्लि, स्वरूप तालुं गुण तालुं ज्ञाना कारनाय - स्वरू पवू ज्ञानवागि, गुणवू ज्ञानवागि इरुव प्राय् - स्व भासमानवागि, अहम् ऎन्दु तनगॆ ताने प्रकाशकनागि, “एसोणु राता” “वालाग्र शतभागस्य इता दि प्रमाणगळल्लि हेळिरुव हागॆ, अणुवागि, तॊत्तिन जीवनक्कु - मकारार्थदिन्द हीगॆ तोरिबरुव गुणगळुळ्ळ, जीवनिगॆ, नर शब्द - नरशब्दवु, क्षयमिल्लादव म नॆनु - नाशविल्लदवनॆन्दु नित्यत्वं चॊल्लगैयाले नित्यत्ववन्नु बोधिसुवदरिन्द, नररुडॆय समूह जॊल्लुगैयाल् - इन्तह नित्यराद जीवात्मर समूहवन्नु नारशब्ददिन्द हेळुवदरिन्द, जीवगळुडैय अन्नोन्य भेद - स्वरूपतः स्वभावतः सम १ागिद्दरू जीवात्मर परस्पर भेदवन्नु व्यक्त माक्कुगै यालुम a________________
श्री मद्रहस्यत्रयसारे
- व्यक्त माकु गैयालु, नराजा तङ्गळ् नार ॆ नवोदु, विशिष्ट वेषत्ताले ब्रह्म कारत्वम तोत्तुगैयालुवु पद द्वयत्तु कुम प्रयोजन भेदमुण्णु, नारशब्द समानाधिकरण मान अयनशब्दत्ताले इवत्तुक्कु व्याप्यादिगळुवु कण्णु कॊळ्ळदु. व्यक्तपडिसुवदरिन्दलू, “नित्य नित्यानां चेतनतना नम् एकोबहूनां” ऎम्ब श्रुतियल्लि हेळल्पट्ट जीव बहुत्ववन्नु व्यक्तपडिसुवदरिन्दलू ऎम्ब भाववु, नराजा तज्ञनदु- “जहुर्नारायणोनरः” ऎम्बल्लि हेळल्पट्ट नरशब्द वाच्यनाद विष्णुविनिन्द उण्टादवु ऎन्दु हेळुवाग, विशिष्ट वेषत्ताले ई जीव वर्गदॊन्दिगे इद्दुकॊण्डु करण कळेबरयोगवन्नु उण्टुमाडुव सृष्टि क्रमदल्लि ब्रह्मकारत्वव- परब्रह्मन काव्यरूपवागिरुव भाववु, तोत्तुगैयाले तोरिबरुवदरिन्द, पदद्वयत्तुकुम् ई मकार नारशब्दगळॆरडक्कू प्रयोजन भेद मण्डु, बेरॆ बेरॆ अर्थगळन्नु प्रदर्शि सुव प्रयोजन उण्टु. नार शब समानाधिकरण मान आयन शब्द शालॆ-नारगळे यारिगॆ आयनवो ऎन्दु हेळुव समा नाधिकरण्यवन्नु हेळुव अयन शब्ददिन्द नारगळू मत्तु आयनवू ऒन्दे विभक्तियाद प्रथमान्तवागि उपयोगिसुवदु समानाधिक रण्यवु, नारगळे परमात्मनिगॆ आयनवु ऎन्दु हेळिदरॆ समानाधि करण हेळिकॆयायितु, इदरिन्द इवत्तुकु ई जीव समूहक्कॆ व्याप्यत्यादिगळु - भगवन्तनिन्द व्यापिसल्पडोण ऎन्दरॆ अन्त र्यामित्व मॊदलादवुगळन्नु आदि शब्ददिन्द नियाम, धरतॆगॆ ळन्नू, कण्डु कॊळ्ळदु - तिळिदुकॊळ्ळुवदु. प्रणव मरदिन्द तोरिबरुव अर्थगळु यावुवॆन्दरॆ (१) आत्मन ज्ञान स्वर पत्ववू, 2 न गुण कत्ववू (२) प्रत्यवू (३) अणत्ववू, नाररु दिन्द तॆरुव अर्थगळु, (१) जीवात्मर नित्यत्ववू (२) परस्पर भिन्नवू (३) सृष्टि क्रमदल्लि करण कळेबरयोगवू, ऎन्दरॆ परर कार् स्ववू (४) व्याप्यत्ववू (५) नियाम्यत्व (६) धार्यत्ववू हिगॆ जि - वा तन विषयदल्लि बेरॆ बेरॆ अनुसन्धान उण्टागुवदरिन्द मकर नार शब्दगळिन्द पुनरुक्ति इल्लदॆ प्रयोजन भेदविरुत्तदॆम्ब भाववु. आदैतिगळ अभिप्रायवु आत्मनु ज्ञा न स्वरूपमात्रने विना ज्ञान________________
मूलमाधिकार ३२११ गुणवुळ्ळवनल्लवॆन्दु हेळुवरु विशिष्टान्त भिना यवु आतनु ज्ञानस्वरूपनागिरुवदल्लदॆ धर्वर आदिन्द कूडिरुवनॆम्बुदु, आदुदरिन्दले स्वरूपत्काल व गुणलुव ज्ञानाकारनाय ऎम्ब प्रयोगवु. हेगॆन्दरॆ आगि, सूर्यन हागॆ सूरन सरूपवू गुणवू सह कॆगॆ तॆजोममवादुदॆ? हागॆये आत्मन स्वरूप ई गुणरू सह जाव परागदु. इदु तया ज्ञानरूपवादरु, धिकारदल्लि ववु. तानल्लदॆ इतर पदार्थगळनु, धर्मभूत ज्ञानद अवश्य कतॆ युण्टु, तन्नन्नु तानु तिळियबेकादरॆ धर्मभूतज्ञानद सहायवु बेकिलवु, ई शक्ति यिन्द जीवातनु अचित्तिगिन्त विलक्षणनु ऎन्द हॆट्टितु. ससि सालदल्लि उण्टागुव जगत्तु परबन कार्यवु, दुदरिन्द बह कार्यवॆन्दु हेळल्प
तिळियबेकादरॆ ट्टितु. प्रळयदल्लि जीवात्म - 27 ) मल्लिगॆ हागॆ करण कळे बर योगविल्लव न मग १०८ १ सूक्ष्मवागि इल्लदॆ, मर पर्हतॆयुण्टा तटस राव द ॆयु, * गुव क ॆ * रवरुगळु 5
- हार तन्द्रियगळ सम्बन्ध उण्टागुवदरिन्द : ले – योगळु, हिन्दॆ इ सह वागिदु नामर इ-इन्द इ इ वदरिन्द ईग देह न सिबि द स लागुव रिङ्ग् रूवगळ सापियुण्टा गुवदरिन्द, तोळुगैयालॆ ऎम्ब प्रयोगवु. हीगॆ मकर नारशब्दगळिन्द बेरॆ बेरॆ आर्थानुसन्धान उण्टागुवदरिन्द, प्रयो जन भेद मुन्दु ऎन्दु हेळिदरु. नारक रानाधिकरण मान- नारने ननवु इवनिगॆ ऎन्दु दिन्द सार हॊन्दिगॆ सामानाधि करणवन्नु हॊन्दिद, अयन जटे अ - 1 ८० र, इदु कु ईनारर दिन्द हेळल्पडुव ऎल्ला जीवाळ ऎल वित वस्तुगळिगॆ व्यास्त्र स्वामिगळु - अनन्य वेश, अङ्कर कैगळन्नु, कादुकॊ इदु - तिळिदुकॊळ्ळुवदु. नाने आनवु यारिगॆ नारकवू अयन शब्दवू समानवाद आ बरॆयुळ्ळ वादुद रिन्द समानाधिरणमान ऎम्ब प्रयॆ कप्प, इन्द सर्वव्याप स्पर्धॆगळु, कत्व, नियन्तृत, धार्य ) हेव मेलॆ नादशद बोधि तर द अनवॆ, “ चेग द नानाम् एक् - बमनां य- ऎम्बल्लि नि नाम् ऎम्ब श्रुतियल्ल ४ बोदि तवॆ दु तिळिसि, आ शवन्नु उपपादिस________________
३२१२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे नित्य रान पलचेतनरु ऒरुनित्य नान चेतन अभिमत हेतु हॆरॆ श्रुत्यर्थवि कण्डुकॊळ्ळदु, नि, नाग प्रमाणसिद्द नान जीवनक्कॆ ब्रह्मकारत्वं विशेषण द्वारक, इप्पडि नारा n तारॆ. नित्यरान फलचेतनरु - नित्यराद अनेक चेतनरुगळिगॆ इदु श्रुतियल्लि “निता नां बहूनां चेतनानां’ ऎम्बुदर अर्थवु, ई अर्थवु हिन्दॆये नारकद दिन्द बोधितवॆन्दु उपपादितवु, ऒरु नित्यनन चेतनन् - इदु “ नित्यः एकः चेतन” ऎन्दु श्रुतियल्लि रुवदर अर्थवु, अभिरुत हेतु - अवर इष्टार्थक्कॆ साधनवु, इदु यो विदधति कार्मा ऎन्दॆ, श्रुतिवाक्यदल्लिरुवरर अर्थवु, नारु णाम् आयनव ऎम्बुदरिन्द तोरिबरुत्तदॆ, ऎं श्रुत्यर्थम् ऎम्ब श्रुत्यर्थवन्नु, कन्दुकॊळ्ळदु - अनुसन्धान माडतक्कद्दु ई श्रुतियु आदैताभिप्रायक्कॆ तुम्बा विरुद्धवादुदु. इदरिन्द पुरुषार्थगळन्नु कॊडुववनु ऒब्बनु, अवरवर योग्यतानुसारवागि अवुगळन्नु पडॆयुववरु अनेकर ; गॆ जीवद मातभेदवू, हागॆये जीवरु चेतन शब्ददिन्द स्वरूपतः ज्ञानैकाकारवुळ्ळवरादरू ब्रह्मविशेषणरागि बेरॆ बेरॆयागि बहुत्ववू हेळिरुवदरिन्द जीवा त्मर परस्परभॆ’दवू सह बोधितवु. श्रुतिगिन्तलू, नारा8 आयन यस्य सः ऎम्बल्लि इन्नू हॆच्चु अर्थवु तोरिबरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ नार शब्दवु नित्यवादवुगळ समुहवन्नु बोधिसुवदरिन्द बरी नित्य वाद परमात्मन विशेषणवाद चेतनवर्गवन्ने आश्रयवागि अल्लदॆ हागॆये नित्यवागि परमात्मन विशेषणवाद अचेतन वर्गक्कू आधार नॆम्ब हॆच्चु अभिप्रायवू उण्टागुत्तदॆ. इदन्ने मुन्दॆ उपपादिसि तिळिसुत्तारॆ. आचित्तुगळू प्रवाहतः नित्यगळे, श्रुतियल्ले अजा मेकां लोहित शुक्ल कृष्णा ऎन्दु हेळल्पट्टिदॆ. हागॆये गीतॆ यल्ल “ प्रधानं पुरुषञ्चव विद्दनादी उभावसि, नार शब्ददल्लि परमात्मन नित्यत्व एकतादिगळु ऎल्लि तोरिबरुत्तदॆ. ऎन्दरॆ जम्मु र्नारद होनरु ऎम्बल्लि नर शब्दवु नित्यनाद पर मात्मनन्नु बोधिसि, नराज् तानि नारा ऎन्दागुवदरिन्द ज्योतितवु. हीगॆ जीवात्मरू परमात्मनू नित्यरु ऎन्दु हेळिद बळिक जीवात्मरु सरब्रह्म कारवागि सृष्टिगॆ ऒळपट्टवरॆम्ब हेळिकॆयु हेगॆ?________________
मूलमाधिकारः यणात्मकादि कल्प इले चॆन्न वु अत्यन्तरळुवॆल्ल विव तोडु तुल्बम्. (१) * चेतनाचेतनम सं विष्णल्यद रिच्यते । नारन्तदयनं चेदं यस्यनारायणसु स” ऎन् आ 1 याले, (२) “ सत्व पुंसां समूहः’ ऎन्नदुवु. उपलक्षणमा ऎन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. नित्यनाग प्रमाण सिद्धनान जीवनु क्कु नित्यनित्यानाम् ऎन्दु श्वेताश्वतर मत्तु कठश्रुति प्रमाणगळिन्द नित्यत्ववु एर्पट्ट जीवरुगळिगॆ जीवनुक्कु ऎन्दु इल्लि जात्येकवचनवु ब्रह्म काल्वत्व- सृष्टि मूलक परब्रह्म कारत्व उण्टॆम्बुदु, विशेष द्वारक - करण कळेबरयोगवन्नु हॊन्दि परमात्मनिगॆ अप्पथ कृद्ध विशेषणरिपवागिरुव मूलकवादुदु ; इदरिन्द जीवात्मर ज्ञानस्वरूपदल्लि भेदविल्लदिद्दरू, स्वभावतः धभूत ज्ञान विकास तारतम्यदिन्द भिन्नरागि ऒद्धदशॆयल्लि तोरुवरॆम्ब भाववु अचित्तिनल्लि ब्रह्मकारत्ववु स्वरूपावस्थॆयल्लि भेदरूपदल्लि ; चित्तिनल्लादरो स्वरूपतः भेदविल्लदॆ, किरण कळबर ‘योगमूलक बद्ध दॆशॆयल्लि स्वभावतः भेदरूपदल्लि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, मुक्तदॆशयल्लि स्वभावतः भेदविल्लदिद्दरू आत्मरॆल्ला भिन्नरे, 3 इल्लि हेळल्पट्ट वुत्पत्तिगळ मूलक नारायण शब्दक्कॆ अनेका र्थगळु उपदेशिसल्पट्टवु. कल्पारगळल्लि नारायण शब्दक्कॆ मृत अन्तङ्गळिन्द अर्थगळन्नु हेरुवदल्ला ईग उपपादिसिदरॆ अथ गळिगॆ समानवादवुगळॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इन्नू इतरॆ कल्पगळल्लि बे विधवागि निचन माडि हेरुवदु हेगॆ ऎन्दरॆ अल्लि हेळरुवदॆल्लवू ई अर्थगळु विना बेरॆ अल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. इप्पडि- ई रीतियल्लि नारायण कादि कल्पळिले - नारायण शब्द निचनॆ विषय वाद कल्पान्तरगळल्लि, चॆन्नवुत्पत्यनरळमॆल्ला हेळल्पट रुव बेरॆ वु त्पत्तिगळॆल्लवू, इवत्तोडु त. ल्यम् - ईग निरचन मूलक साधिसिद ६क्कळिगॆ सा व दुवु. इदरिन्द इल्लि उप पादिसल्पट्ट अर्थगळिगिन्त बेरॆ याव अर्थगळू अवुगळिन्द तोरि बरुवदिल्लवॆम्ब तात्परवु. हिन्दॆ सारशक्कॆ नित्यराद जीवव तरिवागि अर्थ माडि नित्य (~) (*)________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे गैयाल्, क्षयिस्ट् कळयति- स्वगत्तालॆयादल्, प्रवा हत्तालॆयादल्, नित्यङ्गळाय नरशब्द वाच्यण्ण ळा न स तत्वज्ञ ळुडैय समूहण्णळुव नारण्ण. नित्यानां” ऎम्ब तोरिबरुव अर्थ 3 विवरिसिद, नार शब्द दिन्द अचेतन प्रकल्पलिल्ल. ऎम् आचेतनवू सह ारतद दल्ले स्मरिन्द हदिर–सिवालाद रद चेत नरिगॆ आश्रयवागि उळ्ळवनु ऎन्दु ४ अत्तिगॆ अधानि ? अचि सह प्रवाहàः नित्यवल्लवो ऎन्दरॆ, शब्द नाशविल्लदॆ नित्य वादगळन्नु बा ऎन्दरिन्द वन्नू प्रवाहतः नानु अति र्गव (C) तदॆन्दु हेळि, सा– प्रथमतः चेतन चेति वरिडि. (-तट्टदिन्द 3 नारि शिवु बोधिसु शॆट्टदिन्द स्थापिसुत्तारॆ, हेळल्पट्टनद प्रमा णवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ, “BA: GSS निरि - चि & तन समस्तवू, य - र व, क - विष्णुविगीति, तिरि 3- odber - GRE, बेरॆयागिरुत्त, त इदु - आतह इदु, नारं, नारम् ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुवदु, यस्य - यावनिगॆ, अयनं * आश्रयवो, इरुवॆ दक्कॆ स्थळवागिरुत्तदॆ, सितु - अवनादरो नारायण - नारा हेळरु वन्नु बोधिसुत्तिऎन्दु ऒळ ..” ऎयाले-ऎन्दु वदरिन्द, सपुसं निमिष " - अतनिगळ सावु नारवॆन्दु पात्रदल्लि हेळिरुवदु उपलक्षणवागैयाल् - चेतन वर्गदॊन्दिगळ सरिरुव आ ९ उना हेळिरु वदरिन्दलू, ऎन्दागुव तिण्डि ऎन्दर नाशविल्ल 3 स्वारि ता८ - 5: नी ऐडि) सरा 20 , ? 1 समाहगळु नार शब्ददिन्द हेळल्पट्टॆवु.
- विश्व________________
(३८) मूलमाधिकारः ३२१५ भगवद्वाचि नरशन नारायणशब्द बोधित भगवद्दु जन्याह सरव्यापकत्वदि विशिष्ट नायिरुक्कच्चि दॆ तन्न तदोष युव, तत्त्वयुक्त दोषळ्ळॆयुव, कर क्षयर हित नॆर वु त्पत्तियालुव, न न” इत्यादिगळलु 66 भगवन्तनन्नु हेळुव नरशब्ददिन्द नारायण शब्ददल्लि तोरिबरुव भगवदाणगळ न्नू हेळुत्तारॆ. d हिन्दॆये कलवु भगवद्गुणगळु नारायण शब्ददिन्द तोरिबरु इवॆन्दु हेळल्पट्टवु. बहुवीहिय अर्थदिन्द व्यापकत्व सौलभ्यवू कृपातिशयवू तत्पुरुषार्थदिन्द परत्ववू उपायतवू उपेय त्ववू आधारत्ववू मॊदलादवु हेळल्पट्टवु. ईग इन्नू कॆलवु, गुणगळन्नु उपपादिसि हेळुत्तारॆ. हागॆ गुणगळन्नु प्रवादिसि हेळुवद रॊन्दिगॆ, ई नारायण शब्दार्थगळिन्दले इतररु हेळुव स्वरूपैक्य मॊदलाद वादवन्नु खण्डिसुत्तारॆ. प्रथमतः नरशब्दवु परमात्म नन्नु बोधिसुत्तदॆ ऎन्दु व्यत्पत्ति बलदिन्दलू प्रमाण बलदिन्दलू हेळि, अनन्तर नारशब्ददिन्दुण्टागुव अर्थवन्नॆल्ला तिळिसुत्तारॆ. सत्व व्यापकत्वादिविशिष्ट नायि रुच्चिय दे बहुर्थदल्लि तोरिबरुव समस्त चिद चितुगळन्नू व्यापिसि अवुगळॊन्दिगॆ सेरि इरोण मॊदलादवु इद्दरू, इल्लि आदिपददिन्द ऎल्लवन्नू शरीरवागि हॊन्दिरुव शरीरित्ववु सूचित ; तद त दोष टैयुवु-अचित्तु चित्तुगळन्नु हॊन्दिद स्वभाव स्वर पादि विकारगळन्नू मत्तु तत्र ऎ युक्त दोषयुम् - अवुगळ मूलकवागि उण्टागबहुदाद दुःखादिगळन्नु, कळिक्किर - होगलाडिसुव ऎन्दरॆ अवु परमात्मनल्लि ल्लवॆन्दु बोधिसुव क्षय रहित नॆर वुत्पत्तियालु - रीज् क्षये ऎम्ब धातुविनमूलक, नर ऎन्दरॆ क्षयरहितनॆम्ब व्युत्पति यिन्दलू, इददिन्द “अस्ति. चायत, परिणमते, निवर्धक, अप श्रीयते, विनश्यति इन्त क ष कार रहितनु, तन्मूलक दुःखादि दोष रहितनु ऎन्दु हेळिदन्तॆ यितु ; नृनय इतादिगळा लुम् - नृये ऎम्बिवे मॊलाद धातुवु त्पत्ति मूलकवागियू ऎन्दरॆ नय तिति नरः ऎम्ब अर्थवु उण्टागुवदरिदलू, अ5 पद दिन्द नश् अदर्शने ऎम्बुदरिन्द आखिल तमस्सन्नू नाशय तीति________________
३२१६ 9 श्रीमद्र हस्यत्रयसार 9 ఆ *जन्नु र्नारायणोनरः” ऎन्नु नामधेयवाग जॊल्लुगैया लुम्, (२) “आ पो नारायणोदूता सा एवा स्या यनं पुनः” ऎ५र व्यासस्कृति वाक्यशालॆ, (३) आपोवै नरसू नवः” इत्यादिगळिल् नरशब्दनुं नारायण कै चॆल्लुगिरदन्नु मिडं सुव्यक्तमागैयालुव, नरनन्नु नित्य नाय्, सर् नरः ऎन्दू रिष हिंसायाम् ऎम्ब धातुविन मूलक नरिष्यतीति नर ऎन्दरॆ विकार रहितनॆन्दू, हीगॆ इतर धातुगळु हेळल्पट्टवु, हीगॆ व्रुत्ति मूलकवागि नर शब्दवु परम पुरुषनन्नु बोधिसु तदॆ. मुन्दॆ प्रयोगवू उण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ, “जह्नु र्नारा यनरः” ऎन्नु-ऎम्बदागि, नानु धेय माग चॊल्लुगैया लम् - विष्णु सहस्रनामदल्लि हेळिरुवदरिन्दलू (२) आपः - अप्पु गळू, इदरिन्द समस्त अचित्तू अदरॊन्दिगॆ सेरिरुव जीवात रू सह उपलक्षणवागि हेळल्पट्टरु नारायणोदूताः नारायण निन्द सृष्टियन्नु हॊन्दिदवरु, अस पुंसः - ई नारायण नाद परम पुरुषनिगॆ, ता एन - ई अचित् चित्तुगळू, अयनं - वास स्थानवु” ऎच्चर व्यासस्कृति वाक्यताले - ऎम्ब व्यास स्मृति वाक दिन्द ऎन्दरॆ वाक्यक्कॆ अनुगुणवागि ऎम्बर्थवु. (३) आपोवै नर सूनवः - अप्पुगळु ऎन्दरॆ समस्त चिद चित्तुगळू नरशब्द वाच्यनाद नारायणनिन्द जनिसिदवु, सृष्टि सल्पट्टवु” इत्यादिगळिल् इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि. नर शब्दवू, नारायणनॆ शूल्लुगिरदॆन्नु मिडम्-नारायणनन्ने बोधिसुत्तदॆम्बुदु, सुव्यक्त मायालम्.सुव्यक्तवागुवदरिन्दलू, नर नॆन्ननरनॆम्बदागि नित्यनागि, (रीज् ये ऎम्ब धातुविनिन्दुण्टादर्थवु) स वान - समस्तक्कू नियामकनाद (नृनये ऎम्बुदरिन्द नयति ऎम्बर्थवु) सश्वेश्वरनिगॆ, तिरु नानु मायालुवं धैय वादु दरिन्दलू, नार ऎम्ब पदवु मुन्दॆ हेळुव ऎल्ला भाव गळन्नू, " जॊल्लु गिरद.” ऎं बि मत्तु वाक्यवन्नु पूरैसुवदक्कॆ मॊदलु, आ ६.३९, साहितॆयल्लि ई अर्थगळॆल्ला उपपादितगळॆन्दु ऐदु श्लोकगळन्नु उदाहरिसि तिळिसुत्तारॆ. अवु यावुवॆन्दरॆ [४] नरः नरशब्द नानु, स पुरुषोत्सवः - आ प्रसिद्धनाद पुरुषोत [१] भार, अनु, सि), २.२ [-]व्यास [३] मुस्मति. १.१० W A. नेता________________
मूलमाधि कारि, नेतावान, सश्वेश्वरनुन्नु तिरुनामवागै याले (४) नरसम्ब धिनो नारा नर सृ पुरुषोत्तमः । न य खिलविज्ञानं नाश यत्यखिलं तमः ॥ नरिष्यति च सत्र नग स्म स्वातना त नः । नर सम्बन्धिन सृत्व चेतनाचेतनात्मकः ॥ ईशितव्यतय नारा मनु, आ कारणदिन्द नादा8 ऎन्दरॆ नर सम्बन्धिनः - नरनिगॆ शरीर वागि आत्मधक्किद्ध विशेषण सम्बन्धवुळ्ळवु- इवु समस्त विश्वद चिद चित्तुगळु, इदरिन्द विश्व शरीर कवु बोधितवु. नयत खिल विज्ञानव - इदु नृनये ऎम्ब धातुविनिन्द बन्द अर्थवु, आश्रित रिगॆ “ददामि बुद्धियोगन्तं” (गी, ] ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ तन्नन्नु हॊन्दलु बेकाद सर्व विज्ञानवन्नु हॊन्दिसुत्तानॆ, इदरिन्द आश्रितनिगॆ सिद्धोपायनॆम्बुदू सूचितवु. नाशयत खिलं तमः - इदु नश्य आदर्शने ऎम्ब धातुविनिन्दुण्टाद अर्थवु आ आश्रितर सकल अज्ञानरूप अन्धकारवन्नु होगलाडिसुववनु. इवुगळिन्द सर्वज्ञत्यादि स्वरूपवुळ्ळवनागि, इतरर अज्ञानवन्नु हॊगलाडिसुव शक्तियुळ्ळवनॆन्दु हेळिदुदरिन्द, कल्याणगुणाकर हेय प्रत्यनीक तगळुण्टॆम्ब भाववु बरुवदरिन्द, अविद्यादि दोष सम्बन्धवु पु रु षोत्तमनिगॆ उण्टॆम्ब वादवु. ई नारायण शब्दार्थदिन्द दूरी कृतवु ऎन्दू हेळिदन्तायितु ; आदुदरिन्दले नरिच सत्र हीगॆ ऎल्ला कडॆयल्लि चिदचित्तुगळिन्द सेरिद्दरू नरि ति - विकार हॊन्दुवदिल्लवु, इदु रिष हिंसाम् ऎम्ब धातुविनिन्दुण्टाद अर्थवु, तस्मात् - हीगॆ निर्विकारनादुदरिन्दले, सनातनः अनादि नित्यनागि नरः - नरनॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुवनु, इदु रीजये ऎम्ब धातुविन मूलक नाशरहितनॆम्ब अर्थदिन्दुटाद भावुवु. हिरदॆ हेळिद अर्थगळन्ने उपपादनॆ माडि हेळुत्तारॆ. चेतना चेतनात्मक-चेतना चेतनरूपदल्लिरुव ऎल्लवू,न रसम्बं धिनः - परमात्मनिगॆ सम्बन्धिसिद वस्तुगळु, हेगॆ सम्बन्धिसिदवु ऎन्दरॆ मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ. हेगॆ इवु नारा ऎन्दरॆ ईशितन, तया - नियविरल्पडुवदरिन्दलू, धान्य पोषता न था अयो, आयग ळादुदरिन्द धरिसल्पट्टु पोषिसल्पडुवदरिन्द, सरसम्बन्धिगळागि नारगळु ऎम्ब भावव, ध र नॆन्दु हेळिदरु * * * * * * [४] आर________________
श्रीमहस्यश्रयसारे धार पोषतया तथा । नियान्यन सृजत्व प्रवेश भर स्तथा ॥ अयते निखिला स्टार्र व्याज्योति क्रियॆया तथ (या) नारारायनं तस्य तै सद्भाव निरूपणा नाराणा मयनं वास स्त्री च तस्यायनं सदा । प माचगतिस्तेषा नाराणा आतनिन्दले आधेयवू अवनिगॆ शेषभूतवादुवु ऎन्दु हेळिदन्ता यितु, पोषतया- ऎन्दु हेळिदुदरिन्द सत्ता स्थितिगळॆल्ला अवनिन्दले ऎन्दु हेळिदन्तायितु ; इन्नू हेगॆ परमात्म निगॆ सम्बन्धिसिदवुग ळागि नारगळु ऎन्दरॆ, नियाम्यन - हीगॆ हिन्दॆ हेळिद ईशितव्य दिन्दुण्टाद, सृष्टित्व सृष्टिय प्रवेश - तत्त्वष्टा . तदेवानु प्राविशन् ऎम्बल्लि हेळिरुव अन्तः प्रवेश मत्तु भर, सथा- हागॆये सत्ता स्थितिगळ मूलक भरिसुवदरिन्द ऎन्दरॆ पोषिसुवदरिं दलू, चेतना चेतनरूप समस्तवू नारगळु, नरसम्बन्धि गळु. मुन्दॆ ई नार शब्द मत्तु आयन शब्दगळ सम्बन्धदिन्दुं टागुव अर्थगळु उपपादिसल्पडुत्तवॆ-हिन्दॆ हेळिद षष्टि तत्पुरुष बहुहैर्थगळु मुन्दिन ऎरडुशकगळिन्द हेळल्पडुवुवु; इन्तह निखिर्ला निर्रा समस्त चेतना चेतन समूहगळन्नु अयते - नियमिसुत्तानॆ इदर अभिप्रायवन्नु विवरिसुत्तारॆ तया क्रि ध् 6 या व्याज्योति - व्यापन पोषण नियमनादि आ क्रियॆयिन्दले व्यापिसुत्तानॆ. अदू अल्लदॆ सश्वरन ज्ञानानन्दादि समस्त कल्याणगुणगळु नाशरहितगळागि नित्य गळादुदरिन्द इवुगळे चेत नानुग्रहक्कॆ मुख्यवादुदरिन्द, अवु उण्टॆन्दु इन्नॊन्दु विधवागि वु वृत्तियन्नु तोरिसुत्तारॆ. नाश्चापि ई नित्यगळाद ज्ञानानन्द दिगळु, नारायणनिगॆ, अयनं - चेतनानुग्रह मॊदलादवुगळिगॆ आयॆनं साधनॆप; इदक्कॆ कारणवेनॆन्दरॆ तै– आ नित्यगळाद ज्ञाना नन्दादिगळिन्द, तद्भाव निरूपणा - परमात्मन स्वरूपवन्नु “सत्यं ज्ञानमनन्त ब्रह्म” इत्यादि शोधक वाक्यगळिन्द निरूपिसुवदरिन्द, इदु नारा? आयनं यससः ऎन्दु बहुहि समासदिन्द दॊरॆ युव अर्थवु. इल्लि सस निरूपक धर्मगळु मात्रवल्लदॆ निरू पित स्वरूप विशेषणगळू हेळल्पट्टव. ज्ञानानन्दानलत्यादिगळु स्वरूप निरूपक धर्मगळु, हागॆये श्रीयः पतित्ववू स्वरूप निरू पक धर्मन यू नर सम्बन्धियादुदरिन्द नरकदल्ले सेरि 3________________
मूलम प्राधिकारक मात्मनां सदा ॥ ” ऎ *अहिर्बुध ऎच्चर `अहिर्बुधा दिल् निर च नं पणिन पडिय “नर सम्बन्धि नारम, ऎ वुत्पत्तियाले सश्वरनुडैय स्वरूपनिरपक दळव, व्यापारळुव) विग्रहविशेषळम्, मत्तु मुळ्ळ त्रिविधचेतना चेतनळ मॆल्ला व, नारशब्दार्थमान पोदु, स्वव्यतिरिक्त सतु कुम् आश्र यादि रूपेण निम्मुम प्रकारं निरक्षितमाले स्वनिष्ठत्यादि गल्फ् चॆल्लुगिरदु. दवळु, निरूपित स्वरूप विशेषणगळु ज्ञान शक्ति, सौलभ्य, सौशील्या दिगळु ; इवुगळु हिन्दॆये विवरिसल्पट्टिवॆ. भूषणायुध परिजनग ळिन्द सेरिरोणवू निरूपित स्वरूप विशेषण दल्लि सेरिदुदु, मुन्दॆ सष्टि तत्पुरुषार्थवन्नु हेळु त्तारॆ - नाराणाम् आयनं वासः- नारायणनु नित्यराद आत्मरुगळिगॆ अदु नवॆन्दरॆ वासः , आधारनु, आशयनु; तेच अवर कड, तस्य, आ नारायणनिगॆ आयनम् अन्तरा वित्तेन इरलु वासस्थानवु, नाराणाम् ऎन्दरॆ आतनां जीवात्म रुगळिगॆ, सदा - यावागलू परमागतिः - परम प्राहकन प्रा प्रन” ऎच्चर अहिर्बुधादिगळिल् ऎन्दु हेळिरुव अहिरुद्ध मॊदलाद प्रमाणगळल्लि, इल्लि आदिशब्ददिन्द महर्षिगळ इति हास पुराणगळ इन्तह नारायण शब्द निर्वचन प्रमाणगळु : टॆन्दु हॆल्पट्टितु निर्वचनवन्नु, मण्णिन पडिये - वडिद हागॆ, “नर सम्बन्धि नारु ऎल्लर वुय - ऎन्नुव वति यिन्द (१) सश्वरन स्वरूप निरूपक ईगळू निषि सप विशेषणगळू,, (२) व्यापारङ्गळु - अवर साधुपरित्राण दुष्ट निग्रह धर्म संस्थापनॆ मॊदलाद मत्तु दि दिव्य सृष्ठि तगळू (३) विग्रह विशेष - नर वू ह विदवॆ मॊदलाद ऐदु विध दिव्य, मक्कळ विग्रहगळ (४) मत्तु मळॆ - इदल्लदॆ, इदुव त्रिविध चेतनाचेतन ऎल्लवू, इदक्कॆ तत याधिकारवन्नु नोडि, नारशब्दार्थन पोदु - नारकक्कॆ *र्थवादाग, स्व व्यतिरिक्त - सर्वॆश्वरनाद तनगिन्त बेरॆयाद पलक ई आश्रय त्यादि रूपेण - समस्त कण्ण आधार, आदिशट दिन्द स त जीवा तरिगॆ उपायक & गळल्लि, निं________________
३२२० श्रीमद्र हस्य त्रयसारे इल्लि हेळबेकागिरुवदरिन्द सैनिष्ठत्यादिग चॊल्लुगिरदु- “स्वम हिम्मि प्रतिष्टितः” ऎन्दू लोकदल्लिरुव ऎल्लवुगळिगिन्त “ज्यार्या” ऎन्दू “न तस्य करन, तस नानु महशः” [.१ने १. २] ऎन्दू “न तस्य कश्चित् परस्ति” [. ६. ९] ऎन्दू, “न तम क्षाभ्यधिकर दृश्य ते” ऎन्दू [२. ६. ८] हेळिरुवहागॆ आतनिगॆ समरू इल्लवु, अधिकरू इल्लवु. हीगॆ इन्तह महिमॆगळॆल्लवन्नू नारायण शब्दवू बोधिसुत्तदॆ. इदक्कॆ क पदवु यावुदॆन्दरॆ नार अयन शब्दगळिन्द वु तन वाद नारायण शब्द वॆन्दु इट्टुकॊळ्ळबेकॆम्बुदु सूचितवु. ई मेलिनदु ऒन्दु महावाक्यवु “सत्व, व्यापकादि” ऎन्दु आरम्भवु- “शोल्ल. गिरदु” ऎन्दु निग मन माडि नारायण शब्दार्थवु उपपादितवु. भगवन्माहातॆयन्नु भगवन्नामगळल्लि प्रकाश माडिसुव नामवु नारायण शब्दवन्नु बिट्टरॆ बेरॆ यिल्लवु, श्री यामुनेय रवर गीतार्थ सह लोकवाद “ अति नि शाद्रिशुद्धात्म चेतनातुरुषोमुवा हनाद राता मावनः पञ्चदशो दितः” ऎबल्लि हेळिरुवहागॆ आतनिगॆ नम्मन्नु व्यापिसि भरिसि, सत्यादिगळन्नु कॊडुव, मत्तु नावॆल्लरू आतन स्वत्तादुदरिन्द नियमिसुव, शक्तिगळु इरुवदरिन्द, आतनु ननगॆ ईश्वरनु नियाव कन- शेषियु; नावॆल्ला अवनिगॆ शेष भूतरागि दासरागिरुव रक्ष,वस्तु वु. हीगॆ १५नॆय गीताध्यायदल्लि स्पुटवागि तोरिबरुत्तदॆ. ई अर्थगळॆल्ला ई नारा यण शब्ददिन्दले व्यक्तवागिरुवाग अदैतिगळु अदे गीतॆयल्लि “मम साधर, मागताः” ऎन्दू “उमः पुरषस्तन्य8 ऎन्दू भ्रमक्कॆ कारणवे इल्लद हागॆ वक्रवागि इद्दरू, मत्तु नारायण शब्दार्थवन्नू चन्नागि अनुसन्धान माडदॆ, स्वरूपै क्य वन्नु हेळुत्तारल्ला ऎम्ब परितापदिन्द मुन्दिन वाक्यवन्नु हेळु त्तारॆ. निन्दॆगोस्कर हेळिद वाक्यवु सरात्मना अल्लवु. “तत्वमसि अयनता ब ह” इत्यादि ऐक्य बोधक शुतिगळ अर्थगळन्नु सरियागि ग्रहिसगॆ ताने वरमात्मावॆन्दु हेळुवदु श्री देशिकवर्य रिगॆ कर्ण कतोरवाक्यवु. तानु दासनु सरमात्मनिगॆ ऎन्दु हेळिकॊळ्ळ बेके विना अदन्नु बिट्टु ताने परमात्मनॆन्दु हेळुवदु हेगॆ न्याय अदर बलद कविगळिगॆ बाध ब्रह्म Sors tmdhad .9 市 ऎ. अवुगळिगॆ S________________
मूलमाधिकार नारायण शब्द वैभवेन स्वर पैक्यादि भ्रम निवृत्ति इप्पडि व्यागन भरणनियवन स्वाम्यादिगाले वेरुपट्टि रुक्किर पुरुषोत्तमनु, तम्बन्धिगळु कुम, कुद्दषि गळ् चॆन्न स्वरूपैक्यादि भमय कळियन्नडि सत्व तरीरि सत्व शब्द वाच्य त्यादि वैभववु वि- इ फलितम्, ईग समन्वयवन्नु एर्पडिसलिल्लवे ऎम्बुदे परि पक्कॆ कारणवु. ఇప్పడి अहिर्बुधॆ कवाद निर्वचनदिन्द, एर्पट्ट हागॆ, व्यापन भरण नियमन स्वानादिगळाले - सर्व वन्नू व्यापिसि, भरिसि, नियमिसि, मत्तु ऎल्लवू तन्न स्वत्तागिरुवदरिन्द वेरु पट्टि रुक्किर - इन्तह शक्तियु इन्नु यारिगॆ इल्लदिरुवदरिन्द ताने सर्वॆश्वरनागि ऎल्लक्कू विलक्षणवागि बेरॆयागिरु, पुरुषो तमनक्कुम् - गीतिय अन्तक्तवागि ’ उत्तमपुरुष न्य ऎन्दु व्यक्तवागि वैशिक्षण व हळिरुव पुरुषोत्तमनि, तत्सम्बन्धिगळ कट्टु - पमात्म ओधिगळागि क्षराक्षि शिल्पगळिन्द हेळल्पट्ट बद्ध मठ, जीवॆगळु, कुदृष्टिगळ - वेदवाक्य गळिगॆ सर्वसारजटागुव हागॆ अर्थ हेळिद व्यत्यस्तवाग अर्थ हेळुववरु, शून्न - हेळिद, रोसैक्यादि भ्रमय – परिम पुरुषनिगू जीवरिगू स्वरदल्लि ऐक्य उण्टॆम्ब भ्रमवे मॊदलादवुगळु, आवि कप्पिद. ऒन्मथ ऎम्ऒ, पि र्आण ऎम्बिवे, मॊदलाद अपायगळु, सिसल्पट्टवु; आ राण शब्दार्थद अनुसन्था ऎल्ल, स्व वैक्यद पात्रविल्लद, जन्मक्कॆ ऎम्बुदन, पर नior D ऎम्बुदर साधिसुवदु साध्यविल्ल ऎम्ब भाववु; भव, क४१६ ३ - २३ ), सिल्व श्री सशब्द वाच्यत्वव वर, २, - - म- ., इ, ई, - ६ यण शब्द ६९७ , - ६ ६ - , ६३र * ति मसि” सदेव सदन GAS - एक ऎ ( ऐति.. 3) “ब्रह्मवेद ब्रह्मन भवति, ‘ब्रह्म” इत्यादि आत ब पिसिदरॆ इवुगळिगॆ अर्थवन्नु श्रुतिगळिगू मॊदलादवुगळिगॆ d * 2 erato” ‘अशोस्मि - ३० ६६० क म कैगळ 1६ क्ष हेळुवाग त तिळि, घटक द्वित श्रति विरोधविल्लदॆ अर्थमाडु ववीग________________
ووون श्रीमद्र हस्य त्रयसारे प्राज्ञतॆ तॆयु, शास्त्रज्ञर इवुगळिगॆ हेगॆ अर्थवन्नु माडिद्दारॆम्बु दक्कॆ हिन्दॆ १९०० नॆय पुटगळन्नु नोडि. सशब्दवाच्यत्यादि ऎम्बल्लि ऒन्दु आदिसद विरुत्तदॆ, इदरिन्द सर्व कर्माराध्य, सयज भोक्तादिगळु हेळल्पट्टवु. स शरीरवू सर्वशब्दवाच्य त्ववू नारायणशब्ददिन्द हेगॆ ग्रहिसबहुदु ? ऎन्दरॆ, नारश वाच्य गळाद चेतनःचेतनगळिगू आधारनू शेषिय ऎम्बर्थवन्नु, यस्य पृथि नी शरीरं, यस्मात शरीरवर्, य साणि भूतानि यस्य शरीर १, इत्यादि श्रुति प्रमाण बलगळिन्द हेळिरुवदरिन्द तोरिबरुत्त दॆम्ब भाववु. यावाग सर्वशरीरित उण्टायितो आग शरीरि शरीरगळिगॆ सामानाधिकरण्यवु कॊडुत्तदॆ. आ सामानाधिकरण्यदिन्द सर्वशब्द वा च्यवू उण्टागुत्तदॆ. स्वामि देशिकरवरु ई अर्थिगळ न्नॆल्ला हिन्दॆयू उपपादिसिरुत्तारॆ. इल्लि पुख्यवागि व्यापन, भरण, नियमुन, स्वाम्यगळन्नु हेळुवदु सर्व शरीरित्ववू सर्वनियन्नु नवू तन्मूलक सश्वरत्ववू, इवुगळिन्द सिद्धवॆम्ब अभिप्राय दिन्दवॆन्दु भाविसतक्कद्दु. ईगिन शङ्कराभातो धकरु शङ्करा चारैरु स्व पैक्यनन्नु अवरु बोधिसलिल्लवॆन्दु, सायुज्य शब्दक्कॆ अवरु हागॆ अर्थमाडिलिल्लवॆन्द, अवर मतावलम्बिगळ- अवर अभिप्रा यवन्नु सजा ग्रहिसिद स्वरूपै क्यवन्नु हेळिदरॆ भाविसुवरु. इदु सरियल्लवे, अवर मत्तॆ भावनॆयु हीगॆ ऎम्बुदक्कॆ ऒन्दु दृष्टान्तवन्नु कॊट्टिरुत्तरॆ, हेगॆन्दरॆ “यथा प्रियया य सम्पु” ऎम्बुदु अवर दृष्टान्त. मत्तु मुक्त निगॆ अकृत शरिरात्रियवगळु- टि, आतन ज्ञानवु परिशुद्धवागि पूर्णवागुत्तदॆन्दू, “एते नैव नासा कव९ पर्ठ रवतॆ ” ऎन्दु (८६०, ८. १२ ५)रल्लि भाष्य बरॆदिरुत्तारॆ, हीरुवाग श्रीम च्छकराचार्यरु स्वर पैक्यवन्नु बोधिसिदरॆन्दु हेळलु हेगागु तदॆ ? अवरु तळबुदु सभाव स ह ळत्तारॆ. इदु श्रुति यल्लि “सैनर भि सिदत” ऎम्बल्लि हेळिसुव भाववागि तोरिसुत्त, “ऐ सि आत्मरिगू इरुव समान भाव”वेदाग बहदु. इदर वतनल्लि ककलेश्वर शास्त्रिगळॆम्ब कल्कत्ता काले 2592 BARBA This is also not the absorption of जिन आदैतसिद्ध Ego in Brahmin* मुक्तियु स्वरूकनल्ल ऎन्दु व वागि तोरिसिरुत्तारॆ, 3 1182 3 3________________
(३९) मूलमाधिकारः अथ शोधक कारणो पासिन फल बोधकार्था अपि नारायण पदे सन्ति. 2352 नरशब्द ताले शोधक वाक्यार्थवु, नरशालॆ “नराज्ञा तानि तत्वानि नाराणि” ऎयाले मुम्, “अयन” शब्दताले अन्नो मॆल्लान, इन्नि प्रकाशितङ्गळागिरन. . वाक्याथ उपासन ऐ कार्थ शोधक कारण उपासन फलगळन्नु बोधिस प अर्थगळॆल्ल नारायण पददल्लिवॆ. अनन्तर शोधक श्रुतिगळू, जगर रणत्ववन्नु बोधिसुव श्रुतिगळू उपासनादि उपायत्व बोधक श्रुतिगळू, फलवन्नु बोधिसुव शुति गळ आर्थगळू इवॆल्लवन्नू नारायण पददिन्द ग्रहिसबहुदॆन्दु तिळिसु त्तारॆ. ब्रह्म सूत्रगळल्लि नाल्कु अध्यायगळिन्दलू बोधितार्थग ळन्नू सहवागि ई नारायण पदवल्लि ग्रहिसबहुदॆन्दु हेळुत्तारॆ अल्लि प्रथमाध्यायदल्लि जगत्कारणवू, ऎरडनॆय आश्रयदल्लि इतर सिद्धान्तगळिन्द अबा ध्यत्ववू, मूरनॆय अध्यायदल्लि उपासनादि उपायत्ववू, नाल्कनॆयदरल्लि फलरूपदल्लि उवेय वू हेळल्पट्टिवॆ. इवॆल्ला ई नारायण शब्दद बोधितवु ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ. नरशब्दत्ताले - हिन्दॆ जम्मुर्नारायणो सर, ऎल्लि नर शब्दवु नारायण वाचकवॆन्दे हेळल्पट्टितु; इदक्कॆ पक्ष क्रमेण नरिगॆ ति नरः ऎम्बुदरिन्द दोषरहितनु, हेय प्रसैनिकनु ऎम्ब अर्थ उण्टागुवदरिन्द “सञ्ज्ञानमनन्तब्रह्म” “यपदेश प “यदद्रेश्य ग्राह्य गोत्र मवर्ण वच त्रं तद पाणि-दं नि१ विभुं सगतं सुसूक्षं” “निष्कळं निषियं शं निर वद्यं निर जनं” “अस्थल मन प्रस्त” इतदि शोधकना गळल्लि हेळिरुव स्वरूप इर. स क धर्मगळू, हागॆये नि - दित स्वरूप विशेषणगळू सह : गितवागुवदरिन्द, हीगॆ इर दिन्द शोधकवाकार्थमु स्वरूप शोधक त • कैगळ अर्थवू नारशब्दत्ताले - नांशब्ददिन्द, “नराच्चा त न राणि ऎया - भगवन्तनिन्द अवु नाराणि ऎन्दु हेळुवदरिन्द कारु नाम ऎ,________________
३२२४ श्री मद्रहस्यश्रयसारे नारायणशब्दन अन्य देवता व्यवच्छेदेन स एव परतत्वं सुबालोपनिषतृकृतिगळिले सानरामियुमाय् सत्वविध बन्धुपुमायिरुक्किर सश्वेश्वर्र नारायणशब्द ता सूत्रगळल्लि बोधितवागिरुव * यतो ना इमानि भूतानि जायन्ते, यन जातानि जीवन्ति, यत्न भिसंवि शक्ति” (तै, भगु.) “आत्मन आकाश सम्भूतः” “नारायणा दृष्टाजायते, नारायणाद्रुदॊजायते” “सदेव सो मैदनाग्र आसीत् इत्यादिगळल्लि तोरुव परब्रह्मनिगॆ जगत्तु रणत्ववन्नु हेळुव अर्थवु तोरिबरुवदरिन्द, कारण वाक्यार्थवू नारायणने जगत्कारणनॆम्ब आर्थवु, इदु अबाधर्थक्कू उप लक्षणवु ; हेगॆन्दरॆ नारायणनु यावाग जगत्कारणनायितो, आग आतनिन्द सृष्टिसल्पट्ट प्रकृति पुरुषरु जगत्कारणरल्ल वॆम्बुदु स्वतस्सिद्दवु, इवु शारीरक सूत्रगळ प्रथमाध्याय द्विती याध्यायार्थगळु, आयनशब्दताले उपासन वाक्यार्थवू ईय ते अनेनेति करण वु वृत्तियिन्द ताने प्रापकनु, सिद्रूपायनु ऎम्बर्थवु बोधितवागि अदक्कागि सिद्दो पायनागि उपासनॆयन्नु माडुवहागॆ माडुवनॆम्ब अर्थवागलि अथवा ईयते इत्ययनम् ऎम्ब कर्मणि वुत्पत्तियिन्द प्राप्य वाचियागुवदरिन्द “ अमृत स्टेष सेतुः” “तमेव विद्वानमृ त इहभवति” “निचाय्यतं मृत्यु मुखात्रमुच्यते” “सत्व शुद्ध धृवास्कृतिः स्मृतिलम्भ सत्व ग्रन्थीनां विप्रमोक्षः इत्यादि श्रुत्यर्थवॆम्ब भाववु, इ- ई नारायणपददल्लि प्रकाशण्णळागिरन व्यक्तवागि द्योतितवु. नारायण शब्ददिन्द आतने परतत्ववु अन्यदेवतॆगॆ इल्लवु ऎम्बुदू तोरिबरुत्तदॆ. मॊद सुबालोपनिषत् कृतिगळिले - सुबालोपनिषत्तु लादवुगळल्लि, सान क्यामियागियू, सनिद बन्धुवू आयि रुक्किर आगिरुव सश्वरनु नारायणशब्दद मूलकवागि देव शानर व्यावृत्तनाग - ब्रह्मरुद्रेन्द्रादि इतर देवतॆगळिगिन्तलू विलक्षणवागि बेरॆयागिरुवनागि, प्रति पादितनन् - प्रतिपादिसल्पट्ट वनादनु. सुबालोपनिषत्तिनल्लि हेळिरुव वाक्यगळु यावुवॆन्दरॆ________________
मूलमन्नाधिकार ३२२५ देवतास्तर व्यावृतनाग प्रतिपादित नार्ना, लो लुळ्ळ सत्व बन्धुक्कळु भगवल्पत्ताले बन्धुक्कळानार् गळ्. “एष सत्व भूतारात्मासहतपाप्पा दिवो देव एको नारा यण” “मातापिता भ्राता निवास स्मरणं सुहून्नारायण” ऎम्बुवु मेलिन वाक्यदिन्द सान्तरामित्ववु, ऎरडनॆय वाक दिन्द सर्वविध बन्धुत्ववू उपदेशिसल्पट्टु, अन्तह अन्त र्यामियू, मत्तु सर्वविध बन्धवू, नारायणने ऎन्दु कु तियु हे : तु. ता यियु हेगॆ स्तन्यवन्नु कॊट्टवात्सल्यदिन्द सलहुव, ागॆये स्वामि यू सत्तॆयन्नु कॊट्टु कापाडुवनु. तन्दॆयु हेगॆ हितप्रवत्रकनो हागॆये सर्वॆश्वरन, भ्राताविन हागॆ, परमात्मनु हितचिन्तकनु. निवासक साधनाम् ऎन्दु हेळिरुव मेरिगॆ आश्रितरिगॆ आवास स्थानवु, शरणं - कृष्णन्दरं सनातनम् ऎन्दु हेळिरुव हागॆ सिद्धोपायनु, मार्गदर्शियु, सुहृत् - कष्टदशॆयल्लि कापाडु डुववनु, इन्तवनु नारायणनु. हीगॆ सर्वविध बन्धुवु श्रीमन्ना रायणनु ऎम्बुदु, एनादरू ऒन्दु उपाधियमूलकवॊ, ऎन्दरॆ निरुपाधिक सर्वविध बन्धवु. इन्तह सर्वविध बन्धुत्ववु सहजवादु दागि यावागलू शाश्वतवागिरतक्कद्दु. सत्य सल्पन स्थिरसङ्कल्पदिं दले नमगू आतनिगू, ई विध बन्धुत्वगळु एर्पट्टिवॆ. ई लोकद पितृतादि बन्धुतगळॆल्ला सोपाधिकवागि एर्पट्टवु. इवू सत्य सङ्कल्पन सब्बल्पदिन्दले एर्पट्टवुगळादरू, अनित्यवागिरलि ऎम्ब सङ्कल्पदिन्द उण्टादवु. आदुदरिन्द सोपाधिकगळु, आ उपा धियु यावुदॆन्दरॆ, ई जीवात्मन पूर्वजन्मगळल्लि माडिद सुकृत दुष्कृत मूलकवागि उण्टादवु. इदन्ने मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. लोक लुळ्ळ सत्व बन्धुक्कळक्कुम् - लोकदल्लि तन्दॆ तायि मग अण्ण इत्यादि समस्त बन्धुगळ विययदल्लि, भगवत्स शाले - कर्ममूलक प्रेरितनाद भगवन्तन अनित्य सज्जनिन्द, बन्धुळानार् - सोपाधिक परस्पर बन्धुगळादरु. श्रीमद्रामा यणदल्लि, श्रीरामनन्नु कुरित लक्षणवाक्यवु, ऐहिक बन्धुत्वव सोपाधिक बन्धुत्ववॆन्दू, परमात्मने निरुपाधिकवाद सर्वविध बन्धुवॆन्दु बोधिसुत्तदॆ. ई अहन्तावन हाराजेपितृत्वं नोप लक्षये भा बन्धुश्च भ्राताच पिताच मनु राघवः” दशरथमहा d________________
३२२६ श्रीमहस्यत्रयसारे राय नल्लि ननगॆ पित्र भाववु स्वल्पवू तोरिबरलिल्लवु; सोपाधिकवादुद रिन्द आतनु शाश्वत पितावल्लवु, एकॆन्दरॆ आतनु शाश्वत पितावागिद्दरॆ नम्मिब्बरन्नु ऎन्दिगू काडिगॆ अट्टलारनु, हागादरॆ निनगॆ शाश्वत पितामात्रवल्लदॆ सत्वविध बन्धुवु यारु ऎन्दु केळुत्तीयो? ऎल्लवू परतत्ववाद रामने ऎन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. सर्वापराधगळन्नु क्षमिसि रक्षिसुवरु, कष्ट दशॆयल्लि बन्दुवु, हितैषियाद भातावू, हितवर्ग प्रदर्शियाद पितावू ऎल्लवू, नम्म राघवनाद श्री रामने ऎन्दु सुमन्त्रनल्लि लक्ष्मणनु कोपगॊण्डु, कै केयिय मातिगॆ कट्टु बिद्दु श्रीरामनिगॆ इन्तह कष्टवन्नुण्टुमाडिदवनु हेगॆ तन्दॆयादानु ऎन्दु हेळुव वाक्यवु. तन्दॆ मग इत्यादि बन्धु त्ववु शरीरमूलकवागि कर्मकृतवादुदु. आत्मस्वरूपवन्नु मनस्सि नल्लिट्टरॆ इन्तह सम्बन्धगळु यावुवु प्रकृति वियुक्त दशॆयल्लिल्लवु. दैत सिद्धान्तिगळु इल्लद गण्ड हॆण्डर सम्बन्धवु मुक्त दशॆयल्लियू उण्टॆन्दु हेळुवदक्कॆ याव आधारविल्लवु. पति पत्नि सम्बन्धवू कूड, प्रबन्धवु यावाग तॊलगितो आग इन्तह सम्बन्धवू आग तॊलगि- ऎदे भाविसतक्कद्दु, पिता, माता, भाता, भर्ता, स्वामि इत्यादिगळल्लि तोरुव सम्बन्धवु ऎल्लि निरुपाधिकवागि तोरु तदॆ ऎन्दरॆ सर, पुरुषनाद ऒब्बनल्लि मात्रवॆन्दरियतक्कदु हागॆये. “र्भा प्रभु साक्षी निवा सारणं सुहृत् (गीता ९-१८) इत्यादि इदर प्रमाणगळ उण्टु. लोकदल्लि ऒब्ब आत्माविगॆ ईतनु तन्दॆ, इवळु तायि, ईकॆयु हंस, इवरु मक्कळु, ईतनु स्वामियु, ईतनु नृत्यनु इत्यादि सन्धिगळन्नॆल्ला एर्कडिसिदवनु, सर्वेश्वरने, ईतनू इवरुगळू सह # पदवुगळ कर्मानुसार सुखदुःखानुभवक्कागि सर्वॆश्वरन हॆब्बल्पदिन्द उण्टाद बन्धुत्वगळु इवु, ऎन्दु ‘लोकलु ऎन्दु आरभिय वाक्यदिन्द हेळल्पट्टितु. ई वाक्यदिन्द, बृहदार णद (६, ५, ६) सवा अरेसतु- कामाय पतिः सिभवति, क्षन मर पति प्रियोछवति” ऎन्दारम्भिसि “नवा अरे सदस्य आयाय स सियं भवति, आत नकामाय स- प्रियं भ” ई वाक्यगळल्लि उपपादिसिद अर्थवु इल्लि व्यक्त गॊळिसल ट स ं गळु सियनागबेकु ऎन्दु हॆण्डतियु अपे क्षिति, गण्डसरु प्रियनागुवदिल्लवु ; परमात्मनु सलिसि आ पेक्षि 1________________
मूलमाधिकार २२२६ (१) “त्वमेव माता च पितात्वमेव” (२) “ऎब्बनॆन्स्” दरॆ आग गण्डनु प्रियनागुवनु, हागॆये समस्तवू प्रियवागिरु वदु परमात्मन सल्पा धीनवु ऎम्ब तात्पर्यवु, मुन्दॆ परमात्मनु सविध बन्धुवु ऎम्ब प्रमाणवा आरा चारित्यदिगळ साम्प्रदायिकॊक्तियू उण्टॆ ? ऎन्दरॆ, उण्टु ऎन्दु उदाहरिसुत्तारॆ. (१) श्वमेव माताच पितात्ममेव त्व मेव बन्धुश्च गुरुस्त्र मेन 1 त्वमेव विद्या द्रविणं त्वमेव त्वमेव सत्वं ममदेवदेव” त्वमेव माता-नीने तायियु, मगुवन्नु गर्भदल्लिट्टु कापाडुवहागॆ प्रळयदल्लि उदरदल्लिट्टु कापा डुवनू सृष्णनन्तॆ जीवनोपायवन्नु कल्पिसि रक्षिसुववनू नीने ; पितात्वमेव - “अहम्बीज प्रदः पिता ” ऎम्बल्लि हेळि रुव हागॆ कारणभूतनागि हित प्रवर्तकनागिरुव तन्दॆयू नीने, तायि तन्दॆगळ हागॆ प्रयोजनद काङ्क्षॆयिल्लदॆ, निरुपाधिकवाद स्वतन्त्र प्रवृत्तियुळ्ळवनॆम्बभाववु तोरि बरुत्तदॆ. त्वमेव बन्धु- कष्ट कालगळल्लि हितैषियागि सहायवागुव सर्वविध बन्धुवाद कळत्र सुत मित्र मॊदलादवरॆल्लवू नीने, गुरुमेन - गुरु विन हागॆ तत्वहित पुरुषार्थगळ यथार्थज्ञानवन्नु कॊट्टु अज्ञा नान्धकारवन्नु होगलाडिसि उपायारुषा नन्नु माडिसुव गुरुवू नीने, त्वमेव विद्या - ब्रह्मविद्या प्रवर्तकनाद सिद्ध पायनू फलप्रदन नीनॆ, द्रविणं त्वमेव - द्रविणवु हेगॆ ऎन्दरॆ “अमृतं साधनं साध्यं यं पश्यनि मनिषिणः” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ, शाश्वतपदक्कॆ साधकनू साध्यनु ऎन्दु प्राज्ञरु हेळिरुव हागॆ सर्ववन्नू सम्पादिसिकॊडुव धनवू नीने, आदुद रिन्द त्वमेवसं - वासुदेव स्वध्वनि । स महात्मा सुदुरभः ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ नीने सर्ववू, ऎम्बर्थवु. (२) ई पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ, ऎन्नि रानॆन्दैयन्नु डैच्चुत्तमॆ नक्करचॆन्नु डै नाना । अनालरक्करवरु ऒळ रुक्कियवरुयिर् चॆगुत्तवॆन्नु वुलां चॊलो मावदि तञ्ज मामणियिलेवण! नम्मि काळय्य र्नाकण्णु कॊण्डेन्, नारायणावन्नुं नानम्म् (१) गान्धारि वाक्य, (२) पॆरिय सिरु, १. १. ६.________________
(३) * पिता श्री मद्र हस्य त्रयसारे मातात्यम्* इत्यादिगळिरडिये निरुषाधिक सत्वविध बन्धु सरेश्वर नॆरुव युवॆ. 0 अर्थ- नष्ट काक् - भगनवणानुभवदिन्द पूर्णरायिरुव महानुभावगळिरा, ऎंर्बिा - ननगॆ म कोप कारकनागिरुव, ऎन् तन्दॆ - ननगॆ कारण भूत नाद, ऎन्नडॆचु त्वं - ननगॆ सर्व विध सम्बन्धवू, बन्धुवू आद, ऎनरु अरतु - नन्न स्नाळुव, ऎन्नुडै यवाळनाळ् - नानु बदुकुव आयस सह आद मत्तु अरॆक्टर् राक्षसरन्नु, वॆरुकॊळ - भयपडुवहागॆ, अम्बिनाल् - बाणदिन्द नॆरुक्कि - हतमाडि, अवर् उयिर् - अवरुगळ प्राणगळन्नु, चॆगुत्त - होगलाडिसिद, ऎर्र अण्ण - स्वामियाद सर्वॆश्वरनु ८ नित्यवासवन्नु माडुव, ऎम्बु - सरिद ळतन्नु उलाम - बीरुत्ति रुव, शोलॆ - ऊरगळ रू, मा - ऎत्तरवाद, मन्दि- निद्दॆगॆ तुळ्ळ, तञ्जनामणि ऎम्ब तोयिलॆ - देवस्थानवन्नु, वण- नमस्करिसि, नानउय्य • निम्महागॆ नानू कूड जीविसुवहागॆ नारायणनन्नुं ना मं - नारायणनॆम्ब नाम सारसवन्नु कण्णु कॊण्डेन् - गुरुगळ महिमॆयन्द ६-दुकॊण्डॆनु. మణల मन्त्रद नारायण शब्ददल्लि तोगिबरुव अर्थवाद सबालोपनिष तिनल्लि प्रतिपादितवागिरुव “माता पिता भ ता निनासं शरण सुहृद्गतिर्नारायणः” ऎम्बुदर अर्थवन्नु लोक गरुवाद निन्न कृपॆयिन्द तिळिदॆनु ऎम्ब भाववु. ३. “पिता मातां दयित तनय पिय सुहृ त्वमेवस्वं मित्रं गुरुर सिगल्ला सि जगतान” त्वदिय त्यस्त वषरिजन दतिरह " ० सत्यद मपि त पास्म हिभरः॥” ऎम्बुदु पूर- शॆ वु. इदर अर्थवेनॆन्दरॆ, जगत्ति गॆल्ला कारण भूतनागिय सिपायनागि हितप्रन कनागि न इरुववनु मत्तु अनन्त दार धनद हागॆ वैकुण्ठ सुखवन्नित्तु कपाडवनु नीने, वा ना शं - तायि रु मगुवन्नु गर्भदल्लिरुव दन्नु रक्षिसुवहागॆ प्रळयकालद जनय जठरदल्लिरुववागलू परीक्षत्तन्नु रक्षिसिदहागॆ रक्षिसि, तायिय, सैन्य पानादिगळिन्द रक्षिसु वहागॆ इल्लियू रक्षिसि, ऐक श्रीयन्नॆल्ला उण्टु माडुवनू नीने, प्रेम पात्रनाद मगनु हेगॆ तन्दॆगॆ एधेयनो, हागॆये अम्ब________________
मूलमाधि कारु (१) “ यस्य प्रसदे सकलाः प्रसीदॆयुरिमा, प्रजा ईष प्रह्लादादि भक्करिगॆ तुम्बा प्रेमयुक्तनागियू भक्त पराधीन नागियू इरुववनु नीनॆ. अर्जुनादिगळिगॆ प्रिय सुहृत्तागि कष्ट कालक्कॆ तन्निवारकनागिरुववनु नीने, बेहावसानानन्तर तनगॆ सम नॆन्दु भाविसि तनगॆ समानवाद आनन्दवन्नुण्टु माडुववनू नीने, हंस मत्स, राम कृषादवतारगळल्लि धर्मगळन्नु बोधिसिद लोक गुरुवू नीने, निनगॆ शेषभूतनु नाने, नीने नाथनागि निनगॆ दासभूतनु नानु ; आदुदरिन्द निनगॆ कैर्यवन्नॆसगुवनू नाने, नीनल्लदॆ ननगॆ इन्नू यारू गतियिल्लवु हीगॆ निनगू ननगू सम्बन्ध विरुवदरिन्द, नीने नन्नन्नु रक्षिसतक्कद्दॆन्दु सर्व भरवन्नु निन्नल्लि समर्पिसिरुत्तॆनॆम्बुदु अर्थर वासरु बरॆदिरुव स्तोत्ररत्न ६०नॆय श्लोकद अर्थ, उपपादनॆगळन्नु सर ऒरिसि, इत्यादिगळिब्सिडिये इवे मॊदलादवुगळल्लि 24रुव हागॆ, निरुत्धिक सत्व विध बन्धुवु सश्वेश्वर नॊरुवनु मे सर्वॆश्वरनॊब्बने विना इन्यारू आगुवदिल्लवु. लोकद पिता, माता बन्दु स्नेहित गुरु इन्तह सम्बन्धवॆल्लवू सोपाधिकवे विन- निरुपाधिकवाद सम्बन्धवल्लवॆम्ब भाववु. मेलॆ सबालोपनिषद्वार उ सब्रह्मणवागि आ४र चार दिव्य सूक्तिगळन्नु उदाहरिसि करु. २ उसङ्क्यार्थवन्ने मुन्दिन वाक्यगळॆन्द उनपदि सत्तारॆ (1) नु शिक्ष्मणरु आञ्जनेयनन्नु इदु प्रथमतः कण्डु हेळुव वाक्यवु. आञ्जयनु महा प्राज्ञनादुद रिन्द आतनिगॆ श्री रामु मापाय तरिरलि ऎन्दु हेळुव सरसवाद लक्ष णॆ, हीगॆ पादचारियागि वनवासदल्लिद्दरू तन्न अण्णन महिमॆयु निपप, नाडेदु हेळ नॆ. यस्य - याव प्रसिद्धनाद श्रीरामन प्रसदे, प्रसन्नतॆय अनुग्र हवु उण्टागलागि, सकला- - सतस्कराद, इमाः प्रा - ब्रह वि सकल प्रजॆगळु, प्र सीबेय- - सकल पुर षार्थगळन्नू हॊन्दुव दरमूलक प्रसन्न चित्र रागुव शान्त चित्तरागुवरो, मुन्दॆ इदर उत्तरार्धवु “सतानो न- नरेन्द्र प्रसादवु क ०कृति’ अन्तह सर्वशक्तनागि प्रसाद सश्वरनाद रामनु, वानररिगॆ स्वामि याद सुग्रीवन अनुग्रहवन्नु ऎन्दरॆ सह इ साल , ऎदरु नोडु (१) रामा, किन्धा, ४. २________________
३२३० श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ऎन्नुम् (२) “ प्रसन्न नभवत्तक्कॆ प्रसन्नाय चराचरम् (३) “प्रसन्ने देवदेवेश” ऎन्नुव चॊल्लुगैयाले अर्व प्रसन्न d d तानॆ अपेक्षिसुत्तानॆम्ब भाववु. ई आवतार कालगळल्लि ऎन्तह सौलभ्य सौल्यगळन्नु प्रदर्शिसि लोक विडम्बनवन्नु व्यक्तपडिसि रुत्तानॆ! ऎम्ब भाववु, साभारणवाद अर्थवू सह इल्लि तोरि बरुत्तदॆ. ई किष्कन्धॆयु इक्षाकु वंशीयरिगेने सेरिद प्रदेशवु. श्रीरामनु दशरथन जेष्ठ पुत्रनादुदरिन्द राजनागबेकागित्तु. हागॆ राजनागि, यस प्रसादे - अनुग्रह उण्टागिरलागि, सकला- इमाः प्रजाः - ई प्रदेशद सकल प्रजॆगळिगू, हागॆये ईग आरनागिरुव सुग्रीवनिगू सह विशेष प्रयोजनवुण्टागुत्तित्तु. अन्तह श्री रामनु ईग निन्न सहायवु प्रार्थिसुत्तानॆ. सामान्यार्थवू तोरिबरुत्तदॆ. इल्लि निगमान्तरवरिगॆ बेकाद अर्थवु परत्व सूचक वादुदु, आदुदरिन्द मॊदलिन अर्थवन्ने इट्टु कॊळ्ळतक्कद्दु. ई विधवागिये लक्षणनु हिन्दिन ऎरडु श्लोकगळल्लू लोक पाल- पुरोभूता सुग्रीव नाथ मिच्छति” ऎन्दू “स लोकस्य “सलोकस्य धरा ता शरण, श्य दणं पुरा । गुरुर्वॆ राघवयं सुग्रीवं शरणं गहः” ऎन्दू हेळिरुत्तानॆ. ऎल्ला लोकक्कू ताने हिन्दॆ स्वामियागिद्दुकॊण्डु, ईग वानराधिपतियन्नु तनगॆ स्वामियागिरबेकॆन्दु अपेक्षिसुत्तानॆ; सर्वलोकक्कू ताने यावा गलू रक्षकनागिद्दुकॊण्डु, धर्मदल्लि प्रतिष्ठितवाद मनस्सु इन्तह श्रीरामनु ई नाद सुग्रीवनन्नु रक्षक नागि भाविसिरुवनु” ऎम्बुदु ईश्लोकगळ तात्सरवु; इदु ऎन्तह सौशील्यवु ऎम्ब भाववु. (६) “त प्रसन्नाय - भगवत्पसन्नतॆ ऎन्दरॆ भगवदनुग्रह उण्टादन्थवनिगॆ, चराचरं , जङ्गम स्थावर रूपदल्लिरुव समस्तवू प्रसन्न मभवत् - प्रतिकूलवु यावुदू इल्लदॆ अनुकूलवादुदागु तदॆ,” (३) * देवदेवेश - समस्त देवतॆगळिगू अवरुगळिगॆ स्वामि गळू आद चतुर्मुख ब्रह्म, रुद्रि इन्द्रादिगळिगू स्वामियादवन प्रसन्ने - अनुग्रहिसुव पागलागलि, मुन्दॆ प्रसन्नं स्यात् जग त्रयर् ऎन्दु इरुत्तदॆ. मूरु लोकवू अन्तवनिगॆ अनु 26 (२) इतिहास समुच्चयं ३३. १४१, (३) नारसिंह पुराणवा वॆन्दु शॆट्टि ऊरु नरसिंहाचाररु ऒबरॆदिरुत्तारॆ,________________
(40) मूलमन्ना धिकार (४) सव्यद स ऎ ऎलॆ पाकार स्वभासि सिद्धम् आतनु 3 मिल्फ् - ऒब्ब २०, १०० माडिन स्त्रीयु मारिगू इरुव लभ्य. ऎल्ल केळ १० गॆ सर्व प्रेम लभिसुत्तदॆ; लभि स इरुव 3 दि जिपं भावु तोरिदॆ. भगवद र्जुननिगू दौपदि पयोधर मनविगळिन्द, प्रपणनिगॆ तन्न तन्दॆ २४. हेगॆये भगवन्तनु Oo, स्वयम्भ 10 णि, डा- द . ऎ ऎल्ल उपपाणसिगुव अर्थवू इल्लि आथि९ न १ - विद, इरन ई - ई सर्वश्वरनिगॆ, (*) सौलभ्य, सति न 5 5 5 कृवा बिडि सिमॆ, आदुदरिन्द बन्धु, (9) hex -6.________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे आकारान्तरं चेतनरुडैय वाज्ञातिलङ्घनवागिर उपा धियडियागवन्नदु ; अदुवुवु अल्प व्याजत्ताले मारुम्, सुहृत्तॆन्दु भाविसि आश्रयिसिदरॆ परम सुहृ सरि, हागॆ भावनॆ इल्लदॆ विमुखरागिरुववरिगॆ हेगॆ सुहत्तु ? आदुदरिन्द कोशपडु तिरुत्तारॆ. यारे आगलि, ऎन्तवने आगलि, परम सुहृत्तॆन्दु भाविसि आश्रयिसिदरॆ, अवरॆल्लरिगू एनॊन्दू व्यत्यासविल्लदॆ अनुग्रहिसुव परम सुहृते आगुवनु, इदन्ने रामावतारियागि हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. “मित्र भावेन सम्प्राप्तं नत्यजेयं कथञ्चन” नानु परम सुहृत्तॆन्दु भाविसि नन्नन्नु आश्रयिसिदवनन्नु ऎन्दिगादरू बिट्टेनो? ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. (रामा. १८ ३) हागॆये सीतॆयु रावण निगॆ बुद्धियन्नु हेळिरुत्ताळॆ.-“तेन मैत्री भवतु ते यदि जीवितु मिच्छसि” (रा. सुं. ५१.२१) नीनु सर्व श्रेयस्सन्नू हॊन्दि बदुकबेकाद अपेक्षॆ इद्दरॆ, श्रीरामनन्नु परम सुहृत्तॆन्दु भाविसि आतनन्नु आश्रयिसु ; सानुग्रहवू निनगुण्टु ऎन्दु उपदेशिसिरु ताळॆ. आदुदरिन्द परम सुहृन्दु ज्ञाता मां शास्त्रि मृच्छति ऎन्दु हेळल्पट्टितु. ई मेलिन पूर्व पक्षवन्ने तिनिगमान्तदेशिकरवरू मनस्सिनल्लिट्ट मुन्दिन वाक्यदिन्द समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. आतन स्वभावसिद वागि सकलरिगू अनुग्रहमयनागि “सुहृदं सभूतानां” ऎन्दु हेळल्पट्टि तल्ला, अन्तह स्वभावसिद्धवाद आकरवु अनेक सन्द र्भदल्लि तोरिबरदॆ आकारान्तरवाद ऎन्दरॆ बेरॆ- विधवाद निग्रह रूप स्वभाववु तोरुत्तदल्ला अदु एकॆ ? ऎम्ब क्षेपक्कॆ समाधान वन्नु हेळुत्तारॆ. - आकारान्त म . अनुग्रह रूपकारक्कॆ बदलागि निग्रहरूप आकारवु, चेतनर डैय - चेतसर, आति लङ्घन मागिर - शास्त्रदल्लि विधिसिरुव शासनगळन्नु अतिक्रमिसि आ कृतकरण, कृताकरण रूप वाद, उपाधियडियान - कारण मलकवागि, नन्नदु - उण्टादुदि, सहजवागि ऎल्लरिगू परम सह सरि आतन शासनगळिगॆ ऒळपट्टु आतन आजन सारवागि नडॆदु अवनन्नु आशयिसि मॆच्चिसिरॆ सव९ वू * क क ना " आयस्सिन एनतॆगळु उण्टागुत्तवॆ. हागल्लदॆ - तन शाट् १ वागि निनॆ अन्तन नन्नु शिक्षिसबेकाद उपाधियु आ वागि बरुवदरिन्द, आग आतन : र________________
मूलमाधिकार1 (१) “इत्तन्नॆ यडिय-रा पाकि रन नरनाय पिठ नै” ऎना र् गळिरे. C लोक सुहम्ब अकारक्कॆ विघ्नवु. अदु इल्लदिद्दरॆ आतन सहज्र सौहार्दवु व्यक्तवॆम्ब भाववु, आगलि, चितन आज्ञा तिल घ प्रवृत्ति ऎम्बुदु अनादियागि बन्दुदु. हागॆ ऒब्बॊब्ब चेतनन विषयदल्ल बहुकालदिन्द इतह प्रयु अनुसरिसि बन्दिदॆयल्ला, हागादरॆ निग्रहरूप स्वभाववू कूड आया चितकर विषयदल्लि नित्यवो ) ऎन्दरॆ सत्येश्वरनिगॆ अन्त द्वेषवु ऎन्दिगू इल्लवु, तानु इदुवरॆगॆ आज्ञा लघ माडिरुव तप्पु ऎन्दु हेळि, अपराध क्षमापणॆयन्नु माडिकॊण्डु शरणागतनादरॆ, ई कल्प व्याजदिन्द आ निग्रहवु परिहार वागुत्तदॆ ऎन्दु हेळुत्तारॆ. अदुवु . आ आकारान्तरवु ऎन्दरॆ दण्डधरत्ववु, अल्प व्या”त्ताले अल्पवाद कारणमूलकवागि ऎन्दरॆ शरणागतिय मूलकवागि, मारुम - बदलायिसि होगुत्तदॆ ऎन्दरॆ अनुग्रह रूपवन्नु हॊन्दुत्तदॆ. त्तारॆ. ई अभिप्राय नन्नॆ ई पाशवु ( प य क न धि पुरः प्रभाव रक्षाधिकार आ४ 3 हिन्दॆ पाक 1 रिन्द समर्थनॆयन्नु माडु ऎरड सल उदाहरिसल्पट्टिरुत्तदॆ २३९२-३ नॆय पुटगळन्नु नोडि, उदाहृतवु. हीगॆ उपासनादिगळिगॆ शक्तियिल्लदॆ अल्प व्याजनाद आत. नावाद गोविन्दा ऎम्ब मूरु अक्षरगळन्नु च्चरिसि आतनल्लि शरणागतियन्नु माडि आतन दासरादवरिगॆ कृपॆमाडुव सौशील्यादि गुणयुकनाद श्री रङ्गनाथनन्नु हॊन्दि द्द रू कूड अय्यो, संसार चक्रक्कॆ सिलुकि भ्रमिसुत्तारॆये ऎन्दु विषादिसुत्तारॆ ; ऎन्दु, ऎन्नार् गळिरे - ऎन्दु तॊण्डरडि प्रॊडि आळ्वारवरु तिरुमालॆ यल्लि हेळिरुत्तारल्लवे, सृष्टि कालद मॊदलु आज्ञातिलङ्घनॆयन्नु माडिद्दरॆ, ई व्याजदिन्द आतन निग्रहक्कॆ बद लागि सहजवाद आतन सुग्रह प्राप्तवागुत्तदॆम्बुदु मुख्य तात्परवु. मुन्दॆ नारायण पददॊन्दिगिरुव चतुर्थिय अर्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. नारायणाय ऎल्लिरुव नारुण शब्दक्कॆ सम्पूर्णवागि (१) तिरुमालॆ.________________
श्रीमद्र हस्य त्रय सारे अथ नारायण सदस्य च र्भा नाह इन्नारायण कवृत्ति कर्थियन्तॆ सॆल् इल्लपु क.गिर वाकार्थळ 9 त ग नाथ दिगळडगिन स्कूलानु सन्धानल् ओतुर्थि नमशब्द गालव कॊळ्ळ ८सिद ; ई व इद मस अर्थगळन्नॆल्ल तिळिसिदरु. चुर्थिनि -1 *रुव कर्धगळनु व्यक्तपडिसुतारॆ -इन्ना रा ण रब्बर नारायण शब्ददल्लि चतुर्थि यारॆ कॊल्लपुरगि - चत र्थि यिन्द मुन्दॆ हेळल्पडुव, वाकार्थ-18N - माका र्थग ळिगॆ अनुगुणवागि, तदथा९गळ - - परमात्मन प्रयोजनका गिये ऎम्बिवे वॆ दलादवु, आदि शुदिद संस वन र्थवु हेळल्प ट्टितु, काट प्रौडुगि - पर्तिऐ इवु, मुन्दॆ चहुर्थि विभक्तिय अर्थगळन्नु विस्तरिसि केळ फॆ. 20 र इ सम्प्त दान गॆन्दरॆ, इम्मनिगॆ वॆम्ब चत थियि भूतनागि व द वाक्यवु. ऎH 1, पर्ण अ वन्नु हेळुवाग तावर्थवु, तन्न आत्म परमात्म !? आ पर अनुस ), 11. s आत्मसम bare drago dimeri गळन्नु सम्बन्धिसियू यणनिग) ऎ इ अर्थ हेळ बहुदु. आ सु इ नमः ऎम्ब कट्ट दि- 1100d 21 सह एनू नारा . ई न F________________
मूलम स्वाधिकार समशब अप्पोदि चतुर्थिक, प्रयोजनातिशय विल्लॆ : (१) षष पञ्चदशादर्ण क्षेवल व्यञ्ज कृता । उरॆ? मनॆ शेषस्तु शक्तिरिन वै, कळे” ऎन्सि दले इदु ५र द न ल् फलसिद्धि हेतुवान प्रदेश म योजना एकॆ षल् फल हागादरॆ नमगविद्दरू ई चतुर्थिगॆ याव अर्थवन्नु हेळि दरॆ सारळ. उण्टागुतदॆम्बुदन्नु व क जाति, मन्त्रदल्लि स्वार स्वार्थवु यावुदु ऎन्दरॆ मन्त्रशक्ति याद फलसिद्धि मत्तु बॆधिसुव सळवॆ, मन्तद सारांश भागवु ई नारायणाय ऎम्बल्लिरुव चतुर्थिय मन्त्रद वैभववन्नु बोधिसुव स्थळवॆन्दु बोधिसु त्तारॆ. अदक्कागि नारदीय कल्पप्रमाणवन्नु दरिसुतारॆ ष पञ्चदाद, कात् - स शब दिन्द सवॆन्दरॆ आरनॆय अक्ष रवु ण ऎन्दागुतदॆ हागॆये : पञ्च द क ५ - र्व मालॆ यल्लि : ककारॆदिन्द ऎणिसिदरॆ १५नॆ 3 अक्षर ग : ण * 17 , त्तीमल व्यं जनीकृता - कॆवल द स दर 5 ) वन्त उत्सव मुन्दर न, व स * - - - * * * आ दु ऎम्बुवदा दरो अ - ई मनक, चि - प्रसिद्धिय ई बोधिसुव स स्थळवॆन्दु, कथ ॆ - सुत्त ऎसॆयलॆ आदु ऎन्दाग - वदरिन्द शेष सा प ४ र तारसि सि मानवरिगॆ अङ्क ९ रूप * कॆसि वादुदॆम्ब अर्थवु दॆरॆ स वदरि, मन्त्र, फ ) परमात्म निगॆ माडुव नित्य क - वॆम्ब र्व- ई चर्थियिन्द एर्पडुव दरिन्द मन्त्रद वैभवन्नु प्रति - नवॆ ई नाण ई द चतुर्थियु ऎ द *- श्री कर्न् द इष्टॆ, निम आरनॆय क्ष वू, ककालदिन्द १५नॆय अक्षरवू, ण कारव; इदु मुद नर य ाय) 1 ) प 5 , द केवल : क त’ व्य- ज ॆ भागवरिगॆ ण् ऎन्दरु बिट्टु, मर ई भागवु आय ऎन्दागुत्तदॆ. इदरिन्द शेषनु माडुव रैत र्कुवु शीषि ऎम्बर्थ उण्टागुव द, फसिब्बरू, सि ९ * पासन्नु ई चतु कन de 3 दॆ 11 లో ఎందు रागि हीगॆल्ला बहु ग त ई सारन्नु एक देश ? : नारायणाय ऎम्ब “ इदॆ आनॆय आट ऎम्ब एक बेळ (१) नारदीय १. ५९,________________
३२३६ श्रीमदहस्यत्रयसारे प्रार्थनैयुव इडलेया करुदु. “ अर्थत्मकरणाल्लिङ्ग दौचित्या देशकाल कः । शब्दार्थाः प्रविभजन्ते न शबादेव केवलात् ऎरपडिये ऒर शब्बतु क्के प्रकरणादिगळु क्रीडाग अर्थ भेदव कॊळ्ळुगॆ सत्व सम्मतव. कूडदु ऎन्दरॆ “मं यत्नन ‘गोप” ऎन्दिरुवाग मन्त्र शक्तियन्नु वक्तवागि हेळुवदु न्यायवल्लवॆन्दु गूढवागि हेळल्पट्टितॆन्दु भाविसतक्कद्दु, इदीग तादर्थ्यवन्नु बोधिसुव चतुर्थथ्रवु. मुन्दॆ इतर सम्प्रदानरूप चतुर्थथ्रदल्लि इन्तह फल सिद्दि प्रार्थनारूप अर्थवन्नू काणबहुदॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ, योजना विशेषण्णळिल् - चतुर्थिय इतर योजनॆगळल्लि, हिन्दॆ तादर्थ्य चतुर्थथ्रवु हेळल्पट्टिदुदरिन्द इल्लि सम्प्रदानार्थवु उद्देशवु ; फल प्रार्थनॆ युम् - फलप र्थनॆय, इडले यागिरदु - ई तादर्थ्य हेळिद चतुर्थियिन्दले सिद्धिसुत्तदॆ, बरी शाब्दवागिये पदगळिगॆ अर्थ हेळिदरॆ सालदु; आर्थवागियू, प्रकर णादिगळिगनुगुणवागियू, अर्थ हेळतक्कद्दागिरुत्तदॆन्दु प्रमाणवन्नु उदाहरिस तारॆ. -अर्थ - प्रयोजन विशेषदिन्दल, प्रकर ण - ईग हेळबे कागिरुव सन्दर्भदिन्दलू, लिङ्गात् - चिह्नॆ अथवा कारणदिन्दलू, औचित्यात् , समञ्जस्य उण्टागुवदरिन्दलू, देशकालतः - देशक्कु कालक्कॆ अनुगुणवागियू, शब्दार्थाः - ऒन्दु शब्दक्कॆ अर्थगळु, प्रति भजन्ते - व्यत्यस्तवादवुगळागुत्तवॆ. केवलात् शब्द देव - केवल शब्द मात्रदिन्दले, न - अल्लवु ऎन्दरॆ हेळलागुवदिल्लवु.” ऎरपडिये - ऎन्दु हेळिरुवहागॆ, ऒरु शब्दत्तुक्कु - ऒन्दु शब्दक्कॆ, प्रकरणादिगळक्कीडाग - सन्दर्भवे मॊदलादवुगळिगॆ अनुगुणवागि, अर्थभेद कॊळ्ळुगै - अर्थ भेदवन्नु अङ्गीकरिसॆणवु, सर् सम्मतम् - सर्वरिगू सम्मतवा दुदु, ऎल्लरू ऒप्पतक्कद्दॆ ऎम्ब भाववु. ब्रह्मवेद ब्रह्मव भवति ऎम्बल्लि शतः ब्रह्मवित परब ह्मवे आगुत्तानॆ ऎम्बर्थ परब्रह्मवे उण्टादरू, ब्रह्मवित्ते बेरॆ, परब्रह्मवॆ बेरॆ, ऎन्दु भेद श्रुतिगॆ ळिगॆ विरुद्धवागदिरुव प्रयोजनक्कागि, अर्थात् ब्रह्मतुल्यनागुत्ता नॆन्दु सौम्य श्रुत्यनुसार अर्थ माडतक्कद्दागिरुत्तदॆ. गीता ५ नॆय 1________________
मूल मन्नाधि कारि, C अध्यायद १०नॆय श्लोकदल्लिरुव ब्रह्मण्याधाय कराणि - ब शब्दक्कॆ परमात्मादि अर्थगळिद्दरू प्रकरणानुगुणवागि प्रकृति ऎन्दु अर्थमाडबेकागिरुत्तदॆ. नारायणने परतत्ववॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ एकॆन्दरॆ “तेलक्ष्मीश्च पत्” ऎम्ब लिबि सामर्थ्यदिन्द मुन्दॆ १८ने अध्यायदल्लि ६३नॆय श्लोकदल्लि यथेच्छसि तथा कुरु ऎन्दु श्रीकृष्णनु हेळुव सन्दर्भदल्लि नानु हेळबेकादुद न्नॆल्ला हेळिदॆनु ; नीनु हागॆ माडदे होदरॆ, निन्न इष्टानुसार माडु ऎन्दु अर्थ हेळिदरॆ, श्रीकृष्णनिगॆ औद सीन्यवन्नागलि, कोप वन्नागलि आरोपिसबेकागुत्तदॆ. हिन्दिन श्लोकदल्लि परम कृपॆयन्नु मुन्दिन श्लोकदल्लू अत्यर्थ कृपा भाववन्नु तोरिसुवाग, ई मध्य श्लोकदल्लि औदासीन्यवागलि कोपवागलि उचितवादुदल्लवादुदरिन्द औचित्यात 3 अर्थभेद हेगॆन्दरॆ, नीनु प्राज्ञनागि नानु हिन्दिन श्लोकदल्लि उपदेशिसिद हागॆ अनिष्ट निवृत्तियन्नू इष्ट प्राप्तियन्नू बयिसुवनागि, यथाइच्छसि तथा अन्तह प्राज्ञतॆयिन्दले कुरु-नानु हिन्दॆ उपदेशिसिद ऎल्लवन्नू अनुष्ठिसु ऎम्बुदु समञ्जसवाद अर्थवु. निमन्त्रण शब्दवु साधारणवागि दक्षिणदेशदल्लि श्राद्धदल्लि अन्वयवन्नु बोधिसुत्तदॆ. उत्तरदेशदल्लि हीगॆ शब्दार्थविल्लदुदरिन्द साधारण सहपङ्क्ति भोजनक्कॆ आह्वानवॆम्बर्थदल्लि प्रयोगवुण्टु, सैन्धव मानय ऎन्दरॆ कुदुरॆयन्नु तॆगॆदुकॊण्डु बा ऎम्ब शब्दार्थवा दरू, भोजनकालदल्लि हागॆ प्रयोगिसिदरॆ कालतः बेरॆ अर्थमाडि उप्पन्नु तॆगॆदुकॊण्डु ऎम्बदागि तिळियतक्कद्दागिरुत्तदॆ. हीगॆ ६ कारणगळिन्दलू शब्दक्कॆ अर्थवु व्यत्यस्तवागबहुदु ऎम्ब तात्पर्यवु हीगॆ हेळिदुदरिन्द सम्प्रदानार्थवन्नू कूडि औचित्यदिन्द हेळबहुदु ऎम्बुदक्कॆ मेलॆ हेळिदुदु पूर्वपीठिकॆयु, सम्प्रदानार्थवन्नु हेगॆ हेळबहुदु ऎन्दरॆ, ई आत्म समर्पणॆयू नारायणनिगोस्करवे, नारायणाय ऎम्बदागि आदरॆ तन्नदागिरुव स्वत्तन्नु इन्नॊब्बरिगॆ सम र्पिसिदरॆ सम्प्रदानवागुत्तदॆ. ई अत्ता परमात्मन स्वत; “स्वत्व मात्मनि सञ्जॆ ५० स्वामित्व, बणित” ऎन्दिरुवाग अवन स्वत्रनॆ इ सर्विसुवदु हेगॆ साव ( वागुत्तदॆन्द क्षेपिसिदरॆ अदक्कॆ समाध–वु हेगॆ ? अहिर्बुध, संहितॆयल्लि ई सम्प्रदाना र्थवन्नु बोधिसिरुवदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ, इन्तह सन्दर्भदल्लि औचित्य दिन्द अर्थमाडुवदु न्यायवॆन्दु हेळि, स्वरूप समर्पणॆयन्नु________________
(C श्रीमद्र हस्य त्रयसारे आगैयालॆ ई दीय मार्थ शेषि त्वं सम्प्रदार्थ नि ष्यते” इदि सब्सिडिये परपादन विषल् कूडा दागिलु ईश्वर तनु शेषमान वस्तु वै ता ने रक्षित्तु कॊळ्ळुण्डि सर्पिक्किर स्थळ वैतृत वि व्यापक मस्त्रल् च र्थि सङ्ग्रद नर्थैयाग हिर्बुर्ध व्याख्यानम्पण्णिन न् 03 हेळिदरॆ इन्तह आक्षेप बरुवदरिन्द, रक्षवस्तुवागि समर्पणॆयॆन्दु भाविसि, सम्पानार्थवन्नु हेळुवदु उचितवन्नु त्तारॆ. आगै याले - आकारणदिन्द, कट्टगळिगू वाक्यगळिगू मेलिन कारणगॆ ळिन्द बेरॆ अर्थवन्नु हेळुवदु न्यायवादुदरिन्द, “दीय मा ना र्थशेषितं - कडलु योग्यवाद वस्तुविगॆ ता नु यागिरुव भाववॆ, सम्प्रदान विष्य - सम्प्रदानवॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. इत्यादिगळिप्पडिये - इवॆ मॊलाद हेळि६ गळिगॆ सारवागि, पर स्वतावाद न - इतर स्व इतररिगॆ कॊड हुर ; हागल्लदॆ इतस स्वत्तन्नु इतरनिगेने कॊडुवदु ऎन्दरॆ भगवन्तन स्वन्नु भगवन्तनिगे कॊन्दु, इविडल् कॊडदागिलुव ई सन्दर्भ दल्लि सरियल्लव, परमात्मन कृताद ई आत्मानरु अवनिगॆ सम र्पिसुवदु सम्प्रदाट हेगादीतु ऎन्दु क्षेप त अ र्कै जै 11 तनकु ऎन्दु ऒन्दु पावति, ई नितीने, शेषनान इस्तु - शेषवाद वस्तुवु ऎन्दु अर्थ :- बहुर्), 3 ने रक्षित क भ्रुम्पडि - शने रक्षिसिकॊळ्ळबॆकॆदागि, सपरिकरगळ वैप्प – समर्पिसुव प्रक्रिय पात्रवन्नु कुरितु, आवसिक वस्त्रल् ६ ष्टाक्षर षक्षर नक्षि दक्षर पट्टिगळल्लि, चतुर्थि - आतिथियन्नु नारा - 1 2 - ष्ट, वा सु ा वा य ऎंव चत र्थियन्नु, सम्प्रदान राग - सप्रद थ * बिस द द, अहि बु ८९ – १४ ३८९रु, खार पण्णिन ९ न डि .. इन्नु तन्न वागि, इन्नॊब्बरिगॆ सप्रद देश सुत्तु ऎद स तानॆ समानवागिदॆ. हागल्लद ई आ 5 ऎन्दु, ई मुसिन आ पतः सिटि हॆदल्लवॆन्दु भाविसि हुडि, आदरॆ ई मुन्न अवु.________________
(vn) मूलमाधि कार (१) “नीची भावेन सन्द्योतमात्मनो यत्समर्पणम् । विष्णा दिषु चतुर्थि तत् (स) सम्प्रदान प्रदर्शिनी : नीची भूतोह्य सावात यरक्षतयात्रॆते । तस्मा इत्य पेक्षा यां विष्णवे स इतीरते” ऎच्चर वचनल्, “निष्टा दिष्टु” ऎच्चॆयाले नारायणादि शब्दल् चतुर्थियुव व्याख्या नं पण्ण पट्टदु. समर्पिसुव सन्दर्भदल्लि हेगॆ समर्पिसुवनु ऎन्दरॆ ई आत्मावन्नु रक्षिसलु तनगॆ सर्वात्मना योग्यतॆ इल्लवु, नीने रक्षिसलु शक्तनादुद रिन्दलू समर्पिसुत्तेनॆम्बभावदिन्द ; हीगॆ सम्प्रदानार्थवु सिद्धिसु तॆम्बुदु तात्पर्यवु, मुन्दॆ अहिर्बुधरु हागॆये सम्प्रदानार्थवन्नु ऎन्दरॆ समर्प णार्थवन्नु व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ ऎन्दु प्रदर्शिसुवदक्कागि इवर संहिता वाक्यवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. आदरॆ तत्का इत्यपेक्षायां निष्णवे इतीर ते”ऎन्दु इरुवदरिन्द, इवरु विष्णु षडक्षर मन्त्रवन्नुद्देशिसि हेळिद्दरू अदु अष्टाक्षरद नारायणाय ऎम्बदक्कू द्वादश करद वासुदेवाय ऎम्बदक्कू विषादिसु ऎम्बल्लिरुव आदिपददिन्द आन्व यिसुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. (१) नीचीभावॆन-शेषभावदिन्द, आत्मनः- जीवात्मन, यत् - याव, सम९ण-समर्पणवु, सन्द्रोत्यं तोरिसल्पट्टिरुत्तदो, प्रदर्शिसल्पट्टिरुत्तदो तत् - अदु, विज्ञा दिषु - षडक्षर मन्त्रद विष्णवे मॊदलादवुगळल्लि, इल्लि आदि शब दिन्द इतर व्यापकमन्यगळल्लिरुव नारायणाय वासुदेवाय ऎम्ब ऎम्ब पदगळल्लिरुव, ऎम्बर्थवू सूचितव, चतुर्थि - चतुर्थि विभक्ति यागि सम्प्रदान प्रदर्शनी - सम्प्रदानार्थवन्नु प्रदर्शिसुत्तदॆ. इल्लिन सम्प्रदानार्थवु स्वल्प वैलक्षण्यवुळ्ळदॆम्बुदन्नु मुन्दॆ तिळिस तारॆ. सम्प्रदानार्थवुळ्ळदु विष्यवे ऎम्बुदु ऎन्दु हेळिदुदक्कॆ कारणवन्नु हेळुत्तारॆ, हि - याव कारणदिन्द ऎन्दरॆ नीचीभू तोस - ई शेषभूतनाद आत्मनु, संरक्ष तया - निन्न स्वत्तन्नु नीने रक्षिसिकॊळ्ळतक्कद्दॆम्ब समर्पणॆ भावनॆयिन्द, अल्प ते-समर्पिस ल्पट्टि तॆम्बुदु, यत्यावुदो, तत् अदु, कस्मि इत्यपेक्षायां यारिगॆ समर्पिसल्पट्टितॆम्ब अपेक्षॆयल्लि, विष्णवे - विष्णुविगागि 8 (१) अहिर्, ५२-३५, ३६________________
प ८ न नकारादि सप्त वर्णार्थ पूरा चाप दि स्ट्र्रा सङ्ग ज्ञाति. इरुम नल् न काररु मुदलान एळु तिरुवकरळु कुम प्रत्येकं मनस्त्रगळिन्न वर्थङ्ग “नायकत्वञ्च सत्वपं नावनत्वं परे पदे 1 नाशकत्वं विरुद्दानां नका ई थः प्रकीर्तितः ॥ मन्वं महत्वञ्च महनञ्च करोति समर्पिसल्पट्टितॆन्दु, इडीरने - ऎन्दु हेळल्पडुत्तदॆ,” ऎ७र व चनल्” - ऎन्नुव वाक्यदल्लि, “विषा दिषु” ऎयाले - विषादिसु ऎन्दु आदिपदवन्नु प्रयोगिसिरुवदरिन्द, नारायण शब्दल् - मूल मन्त्रद नारायणाय ऎम्ब मत्तु आदि पददिन्द द्वादशाक्षरद वासुदेवाय ऎम्ब शब्दगळ, चतुर्थियू व्याख्यानं पण्ण पट्टुदु - व्याख्यान माडलतु. आदुदरिन्द रक्ष वस्तुवागि समर्पिसोणवू कूड सम्प्रधानार्थवागबहुदु ऎम्ब भाववु. मूलमन्त्रद नकारादि एळु अक्षरगळिगॆ पूराचाररु सहिसिद अर्थगळन्नु हेळुत्तारॆ. मुन्दॆ, नवॆ नारायणाय ऎम्ब एळु अक्षरगळिगू पूरा चाररु सहिसि हेळिद मन्त्र स्मृतिगळ अर्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. नमः ऎम्बल्लि न कारदिन्द तोरुव मूरु अर्थगळु हेळल्पडुवुवु; सषां - समस्त श्रेयस्सु गळ, नायकत्व’ - ऎन्दरॆ प्राप कं हॊन्दिसोणवू, परेश दे - सत्कृष्टवाद परम पददल्लि, नाम नत्व - प्रावण्यवन्नुण्टुमाडुवदू, विरुद्ध ानां - अनात्मगुणगळ नाशकं - नाशवागोणवू, हीगॆ नकारार्थः प्रकी तः - नका रद मूरु अर्थगळु, श्लाघिसल्पट्टवु ऎन्दरॆ हेळल्पट्टवु. मुन्दॆ नमः ऎम्बल्लिरुव ऎ कार रवु हेळल्पडुत्तदॆ. आ तानां मण्ण छतं - परमात्मनन्नु आश्रयिसिदवरिगॆ मळवन्नुण्टुमाडोण वन, मडत्व ० - धरभूतज्ञानद विकासवन्नू, महनञ्च - पूजॆय न, आतनिगॆ नित्य कैर माडुव प्राप्तियन्नू सह, ई रीति यु - माडुत्तदॆम्बुदु यावुदो, ततः - आ कारण दिन्द बनि - सन्ति तरुगळिन्द, मका रार्थ , मकारद अरवु,________________
మూలమున ధికారు यत् । आश्रितनं तच्छेयो मकारार्थ तो ब॥ नास्तिक हानि र्नित्यत्वं नेतृत्वञ्च हरेः पदे । ना कार सेविनां नृणां मन्म विद्धि- प्रकीरि तः ॥ रञ्ज नं भगवारु रागहानि स्वतोतः । राष्ट्र ताणादिकं च पि प्राकृते रेफनय · तिळियतकदागिरुत्तदॆ. तथा - हागॆये, ऎरडु ततः ऎन्दिरुत्तदॆ. बहुशः ऎरडनॆय ततः ऎम्बुदु तथा - ऎन्दिरबेको हेगो तिळियलिल्लवु, तथा ऎन्दिद्दरॆ न मरक्कॆ हेगॆ मूरु अरवो, हागॆये मकारक्कु मूरवॆन्दु ग्रहिसबहुदु मुन्दॆ नारायणाय ऎम्बल्लिरुव नकारद अक्षवन्नु हेळुत्तारॆ. नाकार सेविनां नृणां - नारायण शब्दद ना ऎम्ब अक्षरानु सन्धानमाडुववरिगॆ अथवा उच रिसववरिगॆ, ना सि जानिः = उच्छरिसुववरिगॆ, नासिक जीवात्म परमात्मरुगळू शास्त्रगळू याववू इल्लवॆम्ब भ्रम * नद हानियू, नित्यत्वं - भगवन्तन नित्य कैल्लि सदा आस * म, हरेति पदॆ- - श्रीहरिय स्थानवाद दिव्य वैकु. ई विषय अल्ल, नेतृत्वं - हॊन्दिसुव आचारनागिरुविकॆयू हीगॆ ई मूरू, इल्लि भवनि ऎन्दु इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु, उण्टागुत्तवॆ ऎम्बद १ मन्त्रवि . ई मूल मन्त्रदि मन्त्रगळ मायन्नरितव रिन्द, पकीरितः - हॊगळल्पट्टितु. म.०२ ८) ऎम्ब परदिन्द नागुव मूरु अर्थगळु हेळल्पडुवुवु. भगवति - भगवन्तनल्लि आशु - शीघ्रवागि, रञ्जनं - प्रीतिय, ततोन्यतः - अ भगवन्तनि गिन्त बेरॆयाद, विषयगळ दशॆयिन्द, रागवानित - अवुगळ काम नॆय हानियु, इल्लि परमात्मनि यो र8 निरsपरमात्मनि ऎम्बल्लिरुव अक्षवु उपपादितवु, भगवन्तनल्लि प्रीतिय तम्म रिक्त, विषयोपभोगगळल्लि आसितिय ऎम्ब भाववु, राष्ट्र त्राणादिकञ्च : पि - स्वदेश स्वदेश रक्ष कत्ववू मत्त राष्ट्रकृत प मॊदलादवु आदि शब्ददिन्द बोधिसल्पट्टितु. इदक्कॆ इन्नॊन्दु विध वागियू अक्षवन्नु हेळबहुदु, आतानिन राष्ट्रवु तन्न शरीरवु, अदन्नु यज्ञशिष्ट्याशनदिन्द पोषिसुवदर मूल पायानुष्ठानक्कॆ अनुकूलवाद शरि नन्नु - सुव शालॆ बॆल्ला, रेफ सेवया - नारायणाय ऎम्ब श दल्लिन ता ऎम्ब वर्णद अनुसन्धानदिन्द, ते - उण्टागुत्तदॆ, प द कार 8________________
A3V3 श्रीमुद्रह सैत्रयसरे योगोद्योगः फलञ्चाशु यकाराताप्यते बुद्ध । वर्ण नञ्च तथा विषाणि सिद्दिर्णकारतः । यक्षराक्षस वेताळ भूतादीनां भयाय यः । एव मक्षर नित्याहो मन्मविद्दि प्रकीर्तितः’ इत्यादिगळाले शिल वाचारगळ सण्ण हित्तारगळ दिन्द ऎरडगळू,णकारदिन्द ऎरडर गळू हेळल्पडुववु - योगो द्योगः - भगवन्तनन्नु हॊन्दुव उपायानुष्ठानदल्लि तरॆयू फलं चारु - अदरिन्द शीघ्रवागि उण्टागुव फलवू सह, यका रात्रि प्राप्यते - यकारानुसन्धानदिन्दुण्टागुत्तदॆ, (इति) बुधः (द कीर्तितः) ऎन्दु इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु, ऎम्बदागि पण्डितरिन्द हेळ ल्पट्टितु, तथा - हागॆयॆ, विष 8 - विष्णुविन, वर्णनं - भगवं तन स्वरूप, रूप कल्याण, ण, विरव मत्तु दिव्य चेष्टितगळन्नु वर्णि सुव शक्तिय मत्तु वाणी सि - अदक्कॆ बॆ काद योग्यवाद वाक्किन सिद्धियू सह,कारात् - ण कारद अनुसन्धानदिन्द प्राप्यते ऎन्दु क्रियापदवु हिन्दॆ इदॆ, उण्टागुत्तदॆ. मुन्दॆ नाराय णाय ऎम्बल्लिरुव कॊनॆय यकारक्कॆ ऒन्दु अर्थवु हेळल्पडुत्तदॆ. यः - य ऎम्ब अक्षरद अनुसन्धानवु, यक्षराक्षस बेताळ भूता दीनां - यक्ष राक्षस पिशाच भूत मॊदलादवुगळ, भयाय - भयक्कागि, उण्टादुदु ऎन्दरॆ, भयनिवारणक्कागि अदर अनुसन्धा नवु ऎम्ब भाववु. ई प्रपन्ननु माडुव नित्य नैमित्तिक भगवदा राधनॆ मॊदलादवुगळन्नु भगवतिगागि अनुष्ठिसुवाग, ई भूत पिशाचादिगळु तॊन्दरॆ माडुवुदिल्लवॆम्ब भाववु. एवं - ई प्रकार वागि, अक्षर निराह - ई एळक्षरगळिन्दुण्टागुव अर्थवु, मन्त्र वि - मन्त्रार्थगळन्नु तिळिद प्राज्ञरिन्द प्रकेरितः - कॊण्डाड ल्पट्टिरुत्तदॆ” इत्यादिगळाले - इवे मॊदलाद वचनगळिन्द, शिल वाचारगळ्- मन्त्र माहात्मयन्नु अरित कॆलवु आचाररुगळु, सण्ण हित्तारगळ - सहिसिदरु. इदक्कॆ कर्मपदवु मन्मति गळ चॆन्न अर्थ ऎन्दु हिन्दॆ वाक्यदियल्लि इदॆ. ईग मूलमन्त्रद प्रणव, नमस्सु, नारायणाय ऎम्ब मूर पदगळिन्द तोरुव समस्त अर्थगळन्नु धातु प्रकृतिगळ मत्तु व्याक रण निक बलगळ मूलक उण्टागुव अर्थगळन्नॆल्ला विशदवागि तिळिसि, ई उ स संहार वाक्यद मूलक ई मन्त्रार्थ बलदिन्द इतर 3________________
मूलमाधिकार इप्पडि पदळ नुडैय व्याकरण निरु कादि सिद्धवु, प्रति सरा मर्शत्ताले परवादि मूल याक वरुव माशरविळ क प्पट्ट तिरुमन मागि कण्णाडि परस्वरूपादिगळॆयुव, स्वस्वरूप त्रिराण वरिय निलण्णकैयुवॆल्ला सुव्यक माग काट्ट. · सर अपसिद्दान्तार्थगळॆल्ला तॊलगि, परमात्मन स्वरूपवन्नू, तन्न स्वरूप वन्नू, तानु अनुष्टिसुव उपायवन्नू, फलवन्नू सह ऎल्लवन्नु ई मूलमन्त्रवाद चिक्क कन्नडियल्लि काणबहुदु ऎ दु हेळ, तारॆ, इप्पडि - मेलॆ विस्तारवागि उपपादिसि हेळिद रीतियल्लि, पदळु डैय - पदगळ, व्याकरण निर, कादि वु वृत्ति परामर्शत्ताले व्याकरण निरुक्त मॊदलादवुगळिन्दुण्टागुव विवेचनॆयिन्द इल्लि आदि पददिन्द अक्षर निघण्टु, मन्त्र स्मृतिगळॆल्लवू हेळल्पट्ट न. पर वादि - इतर सिद्दानिगळ मूलक पाप्तवागुवॆ, माठर विळक स्पट्ट - अपार्थगळाद मलगळॆल्ला कळॆतु होगुव हागॆ, ऎन्दरॆ आपा र्थगळ निरसन उण्टागुव हागॆ, तिरुमवागि कण्णाडि मूलमन्त्रवॆम्बुव कन्नडियु, परस्वरूपादिगळॆयु मात्मन स्वरूप. आ दिशब्ददिन्द, रूप गुण एग्रह विभूतिगळन्नू, स्वस्वरूपल् - जीवात्मनाद तन्न स्वरूपदल्लि काणवरिय निल *नैयुन् ऎल्लाम् - विमर्शिसि तिळियबेकाद अंशगळॆल्लवन्नू, सुव्यक्तमाग काट्टु व - बहु स्पुटवागि तोरिसुत्तदॆ. इतर सिद्दां तिगळु हेळुव जीव परमात्म ऐक्यवू, परब्रह्मवु निर्गुणनु, विभूति यॆल्ला मिथ्यवू, अथवा शून्यवु परमात्मनिगेने अविद्यागृहीत त्ववु इत्यादि वादगळॆल्ला भ्रमवन्नुण्टु माडुवदरिन्द मनस्सिगॆ मालिन्य उण्टुमाडुवदन्नु ई मूलमन्त्रवु होगलाडिसुवद रिन्द मातर विळक्कप्पट्ट ऎम्ब प्रयोवु. हिन्दॆ उपपादिसल्पट्ट ई मूलमन्त्रद मूरु पदगळिन्द सुव्यक्तवागि तोरिबरुव अर्थग ळन्नॆल्ला अनुस धान माडिदुदादरॆ वेद वाक्यगळिगॆ सरियाद अर्थग ळन्नु हेळदवर मत्तु वेद बाह्यरवर भव,ज्ञानगळॆल्ला हॊरटु होगि, यथार्थज्ञानवु प्राप्तवागुवदॆम्बुदु निस्सन्देहवॆम्ब तात्प रवु. आ अर्थगळॆल्ला हिन्दॆये उपपादितवागिद्दरू, आ देशि को न दयाळु ऎन्दु हेळिरुव मेरिगॆ तावे परम कृपॆयिन्द मुन्दॆ ई मूलमन्त्रदल्लि तोरिबरुव जीव स्वरूप स्वभावादिग________________
मूलद अन स य भगवत्स रूप स्वभाव कथनव, इदुक्कु प्रतिपाद्य देवतॆयाय प्रास्यमुमान सरस्वरू पत्र इत्तिरु मल् शाळायु, अर्थ ळायुमुळ्ळ प्रकार क्रीडॆ कूड यथाप्रमाणम् अनुसन्धिं पॊदु रक्ष कत्वम्, (२) आ दिनुडैय स्वभावसिद्दरु, (३) आदिन् स ळन्नु परस्वरप स्वभावगळन्नू ऎल्लवन्नू कनवागि व्यक्तपडिसि, “सम् अष्टाक्षरन्तरं” समस्वार्थवू अष्टाक्षरदल्लिदॆ ऎम्बु दन्नु स्थापिसुत्तारॆ. मॊदल- प्रणवद आकारदिन्दुण्टागुव परस्वर पादि १७ अर्थगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. इदकु - ई मूल मन्त्रक्कॆ प्रतिपाद देवतॆ याय प्रतिपादिसल्पट्ट देवतॆ यागि, अदु यावुदॆन्दरॆ परदाता नारा यणो देव ता ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द 4 र चण न गि, स्वान मान पररूप : प्रासवागिरुव परस्वर 5वन्नु, इत्ति मन • ·
- ई मूल मन्त्रदल्लि राब्ब कायुव, आर्थळा य वर् - शा" वागि अर्थवागि, उळ्ळ - 8 - बरुव, प्रका रजडॆ - एशेषण गति ऎन्दिगॆ, य ८ा प वाणं - शास्त्रगळल्लि हेळिरुव हागॆ, अदक्कॆ अनुगुण ४०द प्रत्यक्षानुमान प्रमाणगळ सह इल्लि एपक्षिवु, अनुसन्धि पॊदॆ, अ पुसन्धानवन्नु माडुव कालदल्लि याव याव आकारगळन्नु ग्रहिसबहुदॆम्बुदनु ऒन्दॊ दागि हेळुत्तारॆ. मूलवनदल्लि अनुसन्धेयव द भगवन्तन स्वरूप *भवगळ कथनवु S (१) रक्ष क - ( रक्षि 15 जीवलोक स” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ प्रणवाकारद अवरक्षणॆ ऎम्ब धातुविनिन्द उण्टादर्थवॆन्दू हेळिद रक्षकत्ववू. (२) आ दिनुच्छॆय स्वभावसिद्द स्व – आ रक्षिसुव स्वभाववु परमात्मनिगॆ स्वतवादुदु ऎम्बुदु मेलिन रामायण प्रमा णवे इदन्नू बोधिसुत दॆ. उसाधिरहितवागिरुवदरिन्द स्वभाव सिद्धवॆम्ब भाववु. (३) आर्दि सर विषय न - बग्गॆ राद सर्वजितन रक्ष क इर प्रया । ’’ – सि नित्य “लक्ष सह सी ई शो देवा कारु हृषिकेशो नेमक गीयते” ऎम्ब________________
मूलमन्ना धिकारि विषयत्नव, (४) रक्ष वस्तु विशेषानारूपवाग रक्षॆयन्नु डैय नाना प्रकार व, (५) सदा रक्ष क व, ६. सत रक्ष कत्वम्, (७) सप्रकार रक्षकत्व व, (८) स्वार्थ रक्षकत्ववु *विदधाति प्रमाणवू अनुसन्धेयवु. स्वजनस्य चक्षिता ऎम्बल्लि मुक् नित्यर रक्षणॆयु आतनिगॆ सेरिदुदु ऎम्बुदु व्यक्तवु. कार्मा” ऎम्बल्लि बद्धर संरक्षणॆय व्यक्तवु. इदरिन्द बद्ध मुक्त नित्यरुगळ योग्यवाद रीतियल्लि संरक्षणॆयु अर्थवागि तोल बरुत्तदॆ. (४) रक्षवस्तु विशेषानु रूप माग रक्षॆयनुडैय नानाप्रकारत्वं - रक्षिसलु योग्यराद चेतन विशेषरु इवरु नित्य मुक्तबद्धरु, अवरिगॆ अनुगुणवाद रक्षॆयु नानाविधवागिरुवुदनु हॊन्दिरोणवु. नित्य मुक्तरिगॆ यावविधवाद रक्षणॆयो अदन्नू मत्तु बद्धरिगॆ मुख्यवागि अभिलाषॆ यु नाना विधवागिरुवदरिन्द आवुगळन्नॆल्ला कॊट्टु रक्षिसोणवु. नित्य मुक्तरिगॆ बेकादवु परि पूर्ण ब्रह्मानुभव जनितानन्दवु, कैर्यवू इवुगळन्नु कॊट्टु रक्षिसोणवु, बद्धरिगादरो नानाविध कोरिकॆगळु, ऐहिकोपभोग स्वर्ग सुख, कैवल्य प्राप्ति, परमात्म प्राप्ति हीगॆ नानाप्रकारवागिवॆ, अवुगळन्नॆल्ला कॊट्टु कापाडोणवु. [५, ६. ७] स दारक्ष क वु, सत्र रक्षकवु, सत्व प्रकार रक्ष कत्ववु. समस्त कालदेश अवस्थॆग इल्ल रक्षिसोणवू, अम्बरीषनिगॆ तन्न चक्रद मूलक रक्षिसिरुत्तानॆ. सर्वत्र सर्व प्रदेश रक्षणॆगॆ पाण्डवरु निदर्शनवु. वनवासदल्ल अज्ञातवासदल्ल, युद्धदल्लू हीगॆ सदा सत्र स प्रकारदल्लि रक्षकत्ववु काणबरुत्तदॆ. इन्तह रक्षणॆयन्नु सम्पादिसिकॊळ्ळुवदक्कॆ आतनन्नु आश्रयिसतक्कद्दु. [८] सरक्षकत्व, तन्न लीला प्रयो जनक्कागिये रक्षिसोणवु. परिपूर्ण कामनिगॆ लीलॆय प्रयोज नवु, इदु “लोकवत्तु लीलाकैवल्यं” ऎम्ब ब्रह्म सूत्रदल्लि [ब्र. सू. २. १, ३३) व्यक्तवु. [२] हिन्दॆ हेळिदवॆल्लवू आकारदल्लि शाबवागिये रक्षकत्वद प्रकारवागि तोरुव अर्थगळु, अर्थवागि तोरुव अर्थगळु यावुवॆन्दरॆ- स रक्ष क ापेक्षितवान स ज्ञत्वम् - सल्वरन्नू अवरवर योग्यतॆ अपेक्षॆ मॊदादवुगळिगॆ अनुगुणवागि रक्षिसुवदक्कॆ बेकाद सत्ववु, समस्तवन्नू साक्ष त्करिसुव ज्ञानरूप शक्तियु, “यस्सस्सर्वनि” ऎम्बल्लि तो तोरि________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे (९) सरक्ष क त्यापेक्षितमान सत्वज्ञत्वम्, (१०) सत्व शक्तित्व, (११) स्वच्छाव्यतिरि क निवारत्व, (१२) अनतिक्रमणीय रक्षण बरुव शक्तियु, इदु इल्लदिद्दरॆ वैषम्यादिगळिगॆ अवकाशविल्लद हागॆ रक्षिसोणवु साध्यविल्लवु, सर्वशक्ति त्वम् - सत्व शक्तियन्नु हॊन्दि रोणवु, तन्नन्नु आश्रयिसिदवन रक्षणॆगॆ अनेक प्रतिबन्धकगळिर बहुदु. अवुगळन्नॆल्ला होगलाडिसुव शक्तियु, लङ्कॆयन्नु दाटु वदक्कॆ मुञ्चितवागिये विभीषणनिगॆ लङ्काराज्य पट्टाभिषेकवन्नु माडिसिदुदू लीला सारथियागिये अर्जुन शत्रुगळ निरसनवू; महापराधिगळाद क्षत्रबन्धु मॊदलादवर पापराशियन्नॆल्ला निरूल माडिदुदू; इवॆल्लवु रक्षणॆगॆ बेकाद सर्व शक्तित्ववन्नु सूचिसु इवॆ. तन्न आश्रितर विरोधिगळन्नॆल्ला लीलाजालवागि निरसन माडो णवु. अवन्नु “अङ्गुळगोण र्ता हन्यामिर्च्छ हरिगणेश्वर अन्तवरन्नॆल्ला ऒन्दु बॆरळिन तुदियिन्द कॊन्दु हाकलु शक्तियुळ्ळव नॆन्दु तावे हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. हागॆये ऋषिगळिगॆ तॊन्दरॆ कॊडु तिद्द खरदूषणादि १४००० राक्षसरन्नु अर्धाधिक मुहूर्तदल्लि कॊन्द सर्वशक्तनु, “अर्धाधिक महूर्तन रामेण निशितैश्य रै : । चतुर्दश सहस्राणि रक्षसां कामरूपिणाम् । खरदूषण मु ब्यानि निहतानि महादवे. ॥” [र. आर, ३०, ३४, ५) ऎम्बुदु अनु सन्धेयवु. [११] स्वच्च व्यतिरिक्ता निवाक्यत्व - तन्न सक्कॆ व्यतिरिक्तवादवुगळु ऎन्दरॆ प्रतिबन्धकगळादवुगळिन्द निवारिसल्पडदि रुविकॆयु, ऎन्दरॆ तन्न सद्यक्कॆ विरोधवादवन्नॆल्ला निरूल माडोणवु. तानु रक्षिसबेकॆम्ब सत्य सद्यक्कॆ विघ्न विल्लदिरुविकॆयु; अम्बरीषनु तन्नन्नु आश्रयिसिददरिन्द अन्तवनु सदा सत स प्रकारदिन्दलु रक्षनॆम्ब सत्य प्रतिज्ञॆयुण्टायितु. इदक्कॆ प्रति यागि दासर आर्भटवू कृति निराणवू यावुदू काव्य कारिया गलिल्लवु. हागॆये तन्नन्नु आश्रयिसिद दौपदिय रक्षणॆगॆ विरुद्ध वात दुश्यासनादिगळ प्रयत्नवू सागलिल्लवु इदरिन्द रक्षवस्तुवल्ल वॆन्दू इधनॆन्दू, अवरुगळ दुष्कृत्यगळिन्द, प्रतिज्ञॆ — ट्टाग ” अदक्कू प्रतियागि अवरुगळन्नु उळिसलु सह यारिगू योग्यतॆ इल्ल वॆङ्गू इल्लि दोतितवु. इदक्कॆ ब्रह्मास्वयम्भूश्चतुराननोवा ऎम्ब सुन्दर कण्डद आञ्जनेयवाक्यवु निदर्शनवु. (१२) आन 希________________
(49) मूलमाधिकारः संरम्भत्वम्, १३, परमकारुणि क, १४, अवर प्रतीक्ष क्रमणीय रक्षण संरम्भ स नि १ कूड आरु सलु साध्यविल्लद आश्रितर क्षणदल्लिरुव उ द्योगद अगरवु अथवा सम्भ्रमवु संरम्भ शब्दक्कॆ प्रतिज्ञॆयॆन्दु सारदीप व्याख्यानविरुत्तदॆ. इदन्नु पाण्डवर संरक्षणॆयल्लि सुग्रीव सङ्क्षणॆयल्ल१, सुदेव देवकि यर संरक्षणॆ मल्ल काणबहुदु. [१३] परन कारणिक - आश्रित रक्षणॆगॆ तुम्बा उपयुक्तवाद गणवु, सत्व सत्व शक्ति स्वातन्त्रादि अनेक गुणगळिद्दरू ई पद) कलाणि, इल्लदिद्दरॆ जीवनिगॆ अनिष्ट निवृत्तिय इष्ट .. सिद्धिसदु. आदुदरिन्द, श्री देशिकरवरु दया शतकदल्लि “वृषगि गृहधि गुण बोध बलॆश्वर वीर शक्ति मुखाः । दोषाभ नेयु रीते नदि नाम दये त्वया विना भूताः” ऎम्बल्लि सत्येश्वरन दयागुण ऒन्दि ल्लदॆ होगिद्दरॆ मिक्क ऎल्ला गुणगळ दोषयुक्तवाग- द नॆद हेळिद्दारॆ; आदुदरिन्द आश्रित रक्षणॆयल्लि इदु मुखवु गुणवादु दरिन्द अकारदल्लि अर्थवागि तोरुत्तदॆम्ब भाववु. “उदारा स्वल्प एनैते ज्ञानीतान मेमठं” ऎम्ब१ “ पदामि बुट्टियो गन्तं येन मा मुसयातॆ” ऎम्ब ‘सत्वगुह्यवमं भूय शृणुमे सरनं वचः इ सि ऎ दृढ 13 तडॆ ೕ ऎक्षामि ते हितम्” इत्यादि स्थळगळु - पालकर ण्य - - - बुधनु ग्रहिसबहुदु. इदक्कॆ निदर्शनगळगिन्द » क्ष, प्रन सरि पालनॆ ब्रौपदिय मानरक्षणॆ इदॆ मॊदल वृत्तं ९ हेळ बहुदु. (१४) अवसरप्रती कृत्सव - 2 आतनु य आश्रयिसुवनो ऎन्दु कालन्नु माडुत्तिरुविकॆयु इद रिन्द योग्यनु यारु ऎन्दु तिळिदु आतनु गदरू माडि आक्रमि सलि ऎन्दु कादुकॊण्डिरुवनॆम्ब भावरु सूचि (फ, “पच्छ याण” ऎम्बल्लिय * आ ० न द स भयं मत्तु 1 विभीषणॆयु सुग्रीवा गायद 2 14 क्षय इदु ऎन्दले, अदर , बस् , आपाररुगळाद रैश्वर न वानर न हॊन्दुव मार्गद उ समिति A हॊन्दिदरु. [५] जनाद्र________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारी त्वम्, १५. वाजमात्र सापेक्षत्वम्, १६ आत सुलभव १७. विश्व सनीयत्वम्, १८. सापराध घटनाद्य नुगुण विशेष ई S सापेक्षत्वं रक्षणॆगॆ साध्यॆपायगळल्लि ऒंवाद स्वतन्त्र प्रपत्तिय स्नागलि भक्तियोगवन्नागलि अनुष्टिसुव नाजवन्नु अपेक्षिसुविकॆयु इदन्नु श्री बेशिकरु “ प्रपन्नाद नॆषां नदिशः मुकुन्दो नि पदम्” ऎम्बल्लि उपादिसिरुत्तारॆ. सत्येश्वरने ई व्याजगळु आवश्य ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. भक्ता परमया वापि प्रवता नामह मते । प्राप्यहं नान्यथा प्रस्को ममलिप्पु” इवु व्याजगळु एकॆन्दरॆ निमित्त मात्रवादुदरिन्द, फलकॊडुववनु भगवन्त नादुदरिन्द; ई व्याजगळन्नु एकॆ ऎदुरुनोडबेकॆन्दरॆ हागिल्लदॆ रक्षिसि दरॆ वैषम्य नैर्ष्ट्यण्यरूप अपवादगळिगॆ गुरियागुवनु, आदुददिन्द साध्य पायानुष्ठानरूप व्याजवन्नु अपेक्षिसुवनु. (१६) आश्रित सुलभत्वम् - अश्रितरिगॆ सुलभनागिरुविकॆयु, इदक्कॆ सौलभ्यवॆम्ब हॆसरु, ऎल्लरू आश्रय सलॆन्दे आनेक विभवावतरगळन्नॆल्ल लोकद जनरिगॆ दृग्गोचरनागि साक्षान्मन्मथमन्मथन हागॆ इरुत्तानॆ. हागॆये अर्चावतारियागि परम सौलभ्यवन्नु तोरिसिरुत्तानॆ. कारणविरु वदरिन्द वू उण्टु. इदु आकारदिन्द अर्थवागि तोरुत्तदॆ. बवू (१७) विश्वसनीय स्थं - रक्षिसुवनॆम्ब पूर्ण विश्वासवन्निडलु यो ग्यतॆयुळ्ळोणवु. ई गुणविल्लदिद्दरॆ शरणागतिगॆ पुटा वाद महाविश्वासवे उ टागुवदिल्लवु. आशित रक्षणॆयल्लि *कणनागि, “वि; त भ वेन सम्प्राप्तं नत्य जेयं कथञ्चन”ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुव रि : विश्वसनीयत्ववु उण्टु, जीवात्मनु यावागॆ उपायानुष्ठानवन्नु माडुवरो ऎन्दु ई तनु अवसर प्रतिक अवरु कॆडु, अक तॆरिगॆ अभय प्रदानवे तन्न मुख्य वृतवॆन्दू * इदॆ - करिन्द नि ससीम, विश्वास ई यो कविय (2) स पराध घटनाद नगुण, विष नर् G4 *रवन्नु सेरिसुव उपाय पुरुष कारत्वग गॆ. न.गुण ना ना द 용 मागि हॊन्दिवॆ . इरु कारुण्यरूपन्ता रक्ष स्वल्प सि सिदा : ना ट यति________________
9 वत्ववम्, १९, शेषिस्टम् २०. आदिनुडैय निरुपाधिकत्व नित ऎम्ब लक्ष्मि, प्रमाण ८९८ व्यक्तवु. इदू आकारदल्ले अथवा उकारदि - वल, व, वाक्कू अर्थवू हेगॆ यावागलू ऒट्टिगॆ इरुत्तवो, हागॆये लक्ष्मीनारायणरु ऎन्दू, नारायणनु श्रुतियल्लि हेळल्पट्टरॆ लक्ष्मियु हेळल्पडुव आवश्यकविल्लवॆन्दू नपृथ गभिद श्रुतिसि” ऎल्लि हेळल्पट्टितु. “आ इ ओ मया सीक भास्करेण प्रभा था. [८. सिद्ध ११८.१८.] ऎ ब श्रीराम चन्द्र प्रभुविन वाक्यवु इल्लि अनुसन्धेयवु. इल्लिगॆ १८ गुणगळु हेळल ट्टवु. सरस सारा स्वादिनियवरू मॊदलिन रक्ष क वाद साधारण गुणवन्नु बिट्टु ई १७ गुणगळू आकारद प्रकृति भावदिन्द तोरुव गुणगळॆन्दु हेळिरुत्तारॆ, मुन्दॆ ११ गुणगळु लु चतुर्थियिन्द सोरुवुवॆन्दु हेळल्पडुवुवु. १९. शेषिकृ : - इदु आय ऎम्बल्लिन लक्कि चतुर्थियल्लि तोरि बरुत्तदॆ. *दासभूता स्वत स्पर्” ऎम्ब म दल्लि व्यवु. प्रमाण पुरुषसूक्तदल्लि “प : विजॆ स” ऎम्बल्ल स्फोट वकारवाच्य नु अकारवाच्यनिगे ऎम्बर्ध बरुवदरिन्द चन्नागि तोरिबरुत्तदॆ. “नन्त व्यः परम शेषानन्तर ई रिः ऎम्ब दम् अ . यवु अथवा ऎल्ल क कारणनागि ऎल्लक्कू शेषि ऎन्दु आकारदिन्दले ग्रहिस बहुदु, २०. अदिरुट्टॆय निरुपाधिकत्व- नम्म सतास्थिति निय नदिगळॆल्ला आतने अधीनवादुदरिन्द अवनिगॆ मात्रवे स्वत- शेषि त्ववु. इदु मेलिन प्रमाणद वासाता” ऎम्बल्लिरुव स्मृतः ऎम्ब शब्ददिन्द इरुत्तदॆ. नम्म तन्दॆ तायि मॊलादन रिगॆ शेषत्ववु सॆ(ऐधिकवाद द. नावु स्वामिय स्वत्तु- परमात्मने नमगॆ स्वामियु; आदुदरिन्दले स्वमात्मनिसं तं स्वामित्वं ब्रह्मणि र्स्त्री” ऎम्ब प्रयोग, सञ्जात स्थितम् ऎम्ब पद गळु स्वारस्यवागि प्रयोगिसिल्पट्टिवॆ २१, अदिनुच्छॆय नित्यं - सोपाधिकवागि उपाधियु ति आ शीषिकृवु नित्यपरूण गि ऒडनॆये शीषि९, कळॆदु जोगुत्तित्तु; हागल्ल परमात्म शेषि त्वव शाश्वतवादरु २२ आगिन सैय सविद यत्नं - ऒब्बरु बिपि समाजॆ राचेतनरिगॆ श्रीवियागि.
द. ऒम्मॆग शेषिय ऎन्दरॆ ऎल्लवू लक्ष्मि (नारामणरिब्बरिगू आ प्रवाद -A 8. $) ఎ________________
सत्वविषयस्व८, २३, अनन्य शेष, २४ गुणकृत (पारा र्थैनर्) तड म*, २५ ५) सक शेषित्वं, २६, समाभ्यधिक लक्ष्मियु परमात्मनिगॆ शेषभूतळु. “मजेषभूता सषाम् ईश्वरी वल्लभा मनु” ऎम्बल्लि “भाहि नम दैवत म ऎम्ब सीकावाक्यदल्ल३, पक्रवु. २३, अनन शेषतं . हीगॆ ऎल्ला चेतनरिगॆ शेषि ऎन्दु यावाग आयितो आग तनगॆ यारू निरुपा धिक शेषियागि इल्लवॆम्ब दु म वु. हीगॆ आतनु यारिगू शेष भूतनल्लदियोणवु, “ न तस्य कश्चित् पतिर” ऎम्ब श्वेताश्वतर (६९) वाक्यवु अनुसन्धेयवु, हागॆये “न तश [तै. नारा.] वा * वू कीळुतदॆ. २४, गणक्कॆ तशेषं - हीगॆ यारिगू शेषनल्लदिद्दरू, भक्तरिगॆ तन्नल्लिरुव प्र मातिशय गुणदिन्द ताने उण्टु माडिकॊण्ड शेषतवुण्टु ; अहं भक्त पराधीनः - ऎन्दु आम्बरीषन ब्यान नल्लि दुर्वासरिगॆ हेळिदुदू, ज्ञात्वा तव नमतवर ऎदु अर्जुन सारथियागि हेळिदुदू, “लोक नाथः पुरोभूा सुप्रीं नाथ मिस्मृति” ऎम्बल्लि हेळिरुव सुग्रीवनन्नु तनगॆ स्वामियागि प्रार्थिसिदुदू इवॆल्लवू गुणकत शेषवु “उदारा। एष्यते” ऎन्दु नाल्कु जनरु भक्तरु तळिगॆ नशीरॆन्दु हेळि इदू कूड गुण कृतवाद शेषत्ववु; गुण कृत ९० ऎन्दु पठान्तरवु. अर्थभेदविल्लवु. २५. सप एदार्थ् तिक शोषितं - सर्वक्कू तानु पत्नियॊन्दिगॆ सेरिये शेषि या लो इद्द ; ई शेनु “उभया धिष्ठानं जैक शेषित्वं” ऎन्दु सोवॆ, कन्दा 6 CS: ९ र व शास्त्रसव तवाद अभिप्रायवु. श्रद्धॆ यावो देवमत्तु ते ऎम्ब श्रुतियु इदन्नु प्रति सुत्त श्री व्यासमहर्षियू “विद्या सहायर्वा ऎम्बल्लि इदक्कॆ उपपादिसि १, हागॆये श्री पराशररू यथा सर प्रतिदिद्दु ९वे यं द्विजोत्तम, ऎं., नानयोद्य ते बर” ऎम्ब सूचिसिरुत्तारॆ. २६. समाभ्यधिक राहित्यं नारा गॆ ससरागलि करागलि इल्लदिरोणवु. इदु निम्ममा ननिगॆ
- कुतियाद “नता मराभ्यधिकोपि दृश्यते” (श्वेता, ६. ८] ऎम्बुदरिन्दले मेलॆ उदाहरिसिरुव इतर प्रमाणगळिं द सिद्धवु. २७. आत्म हविरुद्धशार्हं - ई आत्मवू अवन________________
Accn. No.. འག मूल मॆन्याधि करि राहित्यम्, २७, आत्महविरुद्देशार्हत्वम, २८. अद्दद्ध मुक्त नित्य विलक्षणत्वम’, २९. परशीषित्व हेतुत्वम्, स्वत्तागि आतनदेयागिरुवदरिन्द, प्रपन्ननु हविस्सिनरूपदल्लि ओमित्या त्मानं युञ्जीत” [तै. ना] ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ आत्मावन्नु समर्पि सुवदक्कॆ उद्देशवागिरुवदक्कॆ योग्यतॆयन्नु परमात्मनु हॊन्दि रोणवु. २८, अचिद्दद्द मुक्त नित्यविलक्षणत्वं - आचित्तु मत्तु बद्धरु, मुक्तरु, नित्यरु, इवॆल्लक्किन्तलू विलक्षणनागिरोणवु. या वाग प्रणवद मकारवु जीवनन्नु बोधिसुत्तदॆन्तायितो, आवाग ई मूरु चेतनरिगिन्तलू विलक्षणनॆन्दायितु, स्वरूपस्वभावगळ विकार विल्लदुदरिन्द अचित्तिगिन्तलू विलक्षणनु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. चित्तिगॆ स्वरूप स्वभाव विकारगळिरुवदरिन्दलू, बद्द चेतनरिगॆ स्वरूपविकारविदिल्ल द्दरू स्वभाव विकारविरुवदरिन्दलू मुक्तरिगॆ बद्द दशॆयल्लि स्वभाव विकारविद्दुदरिन्दलू, नित्यरु नित्यरागिरबेकॆम्ब सल्पक्कॆ अधीनरादु दरिन्दलू, स्वामियु इवॆल्लक्किन्तलू विलक्षणनु. इष्टु, वैलक्षण्यवन्नु श्री पराशररु ऒन्दु श्लोकार्धदिन्द हेळिरुत्तारॆ. “अविकाराय शुद्धाय नित्याय परमात्मने” अचित्तिन हागॆयो परमात्मनु? ऎन्दरॆ, अविकाराय - अचितिनहागॆ स्वरूप स्वभाव विकारविल्लद वनु, हागादरॆ बद्धरहागो ? ऎन्दरॆ शुद्धाय - बरहागॆ हेय प्रकृति सम्बन्धदिन्द स्वभाव विकारविल्लदॆ विलक्षणनागिरुववनु; हागा दरॆ मुक्तर हागो ? ऎन्दरॆ, नित्याय - मुक्तरिगादरू ऒन्दु काल दल्लि स्वभाव विकारवित्तु, हागिल्लदॆ विलक्षणनु ; हागादरॆ नित्यर हागो ? अवरिगॆ यावागलू प्रकृति सम्बन्धवे इल्लवल्ला? ऎन्दरॆ, परमात्मने - अवरिगू सत्तादायकनागि सनाद आत्मनु हीगॆ अच्चित्तु बद्ध मुक्त नित्यरिगिन्त विलक्षणनागिरुववनु, २९, पर शेषित्व हेतुत्वम् - परेषां - इतरराद जीवात्मरिगॆल्ला आदरू तन्न वस्तुवादरू अन्तवरिगॆ सोपाधिकवाद इतर शेषितवन्नु टु माडुवदक्कॆ कारणनागिरुविकॆयु, अवरुगळ करानुसारवागि देह सम्बन्ध जन्मगळन्नुण्टुमाडि सोपाधिक शेषित्यवन्नुण्टुमाडलु कारणनागिरुविकॆयु, अनन्तर मकारदल्लि नमस्सिनल्लि तोरुव जीवस्वरूपदिन्द परमात्मन इप्पत्तु गुणगळु हेळल्पडुवुवु. ३०. स्वतः कम् - आतसमर्पणॆयन्नु माडुवहागॆ________________
$98.9 श्रीमब्र हस्य त्रॆय सारे अथ मकरे नमसिच जीवस्वरूप कथन विंशतिगुणानाह. ३०, स्वतः करम्, ३१. शक्ता धायकत्व, ३२, प्रेर कत्वम्, ३३, अनन्य प्रेरत्वम्, ३४, अनुमत्वं, ३५ करसाक्षित्व, ३६, सहकारित्वम्, ३७. प्रियप्रवल्लिकत्वव M 3 δ धायक आतनिगॆ प्रथम सङ्कल्पवन्नुण्टुमाडोणवु. इदु * कत शास्त्रार्थवत्याक् ” ऎम्बल्लि उपपादितवु. ३१. शक्त त्वम् - जीवात्मरिगॆ ज्ञान कत्यादिगळुण्टागुव सत्तॆयन्नुण्टु माडोणवु, ई शेषित ज्ञानवू तन लक आत्म समर्पणॆय ऎल्लवू प्राप्तवागुव सत्यादायकनु अवन अन्तह सहायविल्लदिद्दरॆ जीवात्मनु एनू माडलारनॆम्ब भाववु सूचितवु. ३२, प्रेरकत्वम्, हागॆल्ला माडुव हागॆ प्रेरिसुववनु, ईश्वरभूतानां हृ शेर्जुन तिष्य । भ्रामर्य स्वभूतानि यारूपानि मायया” सत्येश्वरनु ई बदन हृदय गुहॆयल्ले इरुववनागि आतनन्नु प्रेरिसुवनॆन्दु इल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ; आतन प्रेरणॆयिल्लवॆ नमश्यब्द दल्लि तोरुव शरणागतियन्न नुष्ठिसनु. ३३, अनन्य प्रेर, तम् - तानु यारिन्दल प्रेदिसल्पडदे इरुविकॆयु, चवु - खादि सर्व आत्मरिगॆल्ला ताने परकनॆन्दु यावाग एर्पट्टितॆ अनन्य प्रेरत्ववू स्वत- प्राप्तवु. इदू अर्धवागि तोरिबरुत्तदॆ. आतनिगॆ नियामकनु यारू इल्लवु. ३४, अनुमनं - समस जीव प्रवृत्तियल्लि अनुमतियन्नु कॊडुएकॆ यु. इन्तह अनुमति यिल्लदॆ जीवन याव प वृत्तिय नडॆयुवदिल्लवु. आदरॆ जीवनु माडुव कर्मद प्रथम सल्पदल्लि स्वामियु आतनन्नु स्वतन्त्रनागि बिट्टु, अनन्तर आतन करानुसार प्रेरिसुववनु. अनन्तर आतनु माडिदुदन अनुमोदिसुवनु. इदु “कृतप्रयत्ना पेक्षस्तु " (ब्र.सू २-३-४१) ऎम्ब उपपादितवु. ३५, करसाक्षि-यावागलू नम्म हृदय गुहॆयल्ले इरुवदरिन्द, समस्त प्रवृत्तिगू साक्षीभूत नागिरुविकॆयु. “योवेदिता करणः पापक स”ऎन्दु हॆ अल्प रुत्तदॆ, जीवात्मनु माडुव सर्व कर्मवन्नू भगवन्तने हदय ग्रहव इद्दुकॊण्डु नोडुववनु. ३६, सहकारि - चेतनर सकृत दुष्कृतगळिगॆ अनुगुणवाद फलगळन्ननुभविसलु योग्यवाद प्रवृ तिगॆ सहकारियागिरोणवु. ३७. प्रिय प्रवर कत्वम् - साधारण -________________
मूलमन्नाधिकार ३८, हितक्रवर कत्वव ३९. निरुपाधिक नन्त व्यत्वम्, ४० वशीकार त्वम्, ४१, सिद्धोपायन, ४२. साधोपाय हेळुत्वम् ४३. श्रुतिस्मृतिरूपाज्ञा वत्वम्, ४४, दण्डधरत्वम्, ४५. सर सं वागि लौकिक जनरिगॆल्ला ऐहिक सुखगळु तुम्बा प्रियवागि आपेक्षिसुव रादुदरिन्द, अदक्कागि तन्नन्नु आश्रयिसिदरॆ अन्तवर इष्ट प्राप्तिगॆ अनु गुणवागि प्रवृत्तिसुवहागॆ माडोणवु. ३८. हित प्रवर कत्व - हितवु यावुदॆन्दरॆ मोक्षपायक्कॆ साधनवाद अनुष्ठानवु. सुकृति यागि आश्रितनाद पक्षदल्लि, साध्य पायानुष्ठानक्कॆ बेकाद गुरूपसद नादिगळन्नुण्टुमाडोणव. ३९, निरुपाधिकनन्त व्यत्व-याव उपाधियु इल्लदॆ स्वतः नन्तव्यनागिरोणवु. हिन्दॆ अहिर्बुध तॆय वाक्यवाद “नन्तव्यःपरम” ऎम्बल्लि निमश्यब्ददल्लि उप पादितवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ४०. वशीकारत्व - यावाग चेतननु सुकृतियागि आश्रयिसिदनो, आतनल्लि पूर्ण कृपॆयुण्टागि तन्नन्नु हॊन्दुव मार्गवन्नु अवलम्बिसुवहागॆ वशमाडिकॊळ्ळु कॆयु, इदक्कॆ जानुश्रुतिय वृत्तान्तवु निदर्शनवु. इदु नन्तत्व दिन्दुण्टादुदु, “सत्व वसत्व स्मशानः” ऎम्ब (बृ. ६. ४, २.२) वाक्यवु अनुसन्धेयवु. आतन वशीकार्यत्वक्कॆ हेतुवागि नावु स्वल्प मट्टिगॆ सुकृत परिपाकवन्नु हॊन्दिरबेकु. आतन वशीकार्य त्वक्कॆ हेतुवागिरुवदु नम्म शरणागतिये. ४१. सिदॊ पाय तम् - हीगॆ निरुपाधिक नन्तव्यत वशीकार्य एरुवदरिन्दले आतनु सिद्धोपायनागिरु विकॆयु, नश्यब्ददल्लि तोरुव साज्य शरणा गत्य नुष नमाडिसुव सिद्धोपायनु कृष्णं धरं सनातनम् ऎन्दु हेळिरुवहागॆ भगवन्तने. “ नयामि परवागतिं” ऎन्दु हेळि कॊण्डिरुत्तानॆ. ४२, साद्योपाय हेतुत्वं - चेतननु साध्य पायवन्नु अनुष्ठिसुवदक्कॆ कारण वागि एकॆ य पाय सादनो, आग साध्यॆपार जनरु कबन्धु, वररीक नृप कत सैस्वति निरण भरत न रुव ई प्रेत यावाग सिदॆ स्ट्री :ट.. इदन्नु काणबहुदु, अ करण नावु. अदू अल्लदॆ, प्रसन्न वाद आनन्तर उग्र________________
३,२५४ श्रीमद्र हस्यतयसारे समत्वद, ४६, आश्रित पक्षपातित्वक्कॆ. ४७. अविद्यादि हेतुत्वम् ४८. आविद्यादनर्हत्व, ४९, आश्रिताविद्यादि निवर्तक कृष्ण गळागि तनगॆ श्रुति स्मृतिगळल्लि अज्ञारूपवागि विहितकर गळन्नु विधिसिरोणवु. इदु नमश्यब्दार्थवु. ४४, दण्डधरत्वम, मेलॆ हेळिद हागॆ आ विहित कर्मगळन्नु माडदे होदरॆ अन्तह आ स्टोल्लङ्घनरूपवाद अकृत्य करण, कृत्याकरण दोषगळिगागि दण्डि सोणवु, ४५, सत्र समत्व - एनॊन्दू पक्षपातादिगळिगॆ कार णविल्लद हागॆ अवरुगळ कर्मानुसार फलप्रद माडुवदरिन्द, “समो हं सत्यभूतेषु” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ऎल्लरल्लू समभाववन्नु तोरिसोणवु ; आश्रितरिगॆल्ला ऒन्दे विध प्रीतियन्नु तोरुववनु- आतन कुलगोत्र गुण व्यापारादिगळल्लि यावुदन्नू परिगणिसदे सम नागि फलकॊडुववनु. विभीषणनन्नु ऐदनॆय भ्रातावागि भाविसिदवनु. “तस्मात् क्षिप्त सहात्माभि सुय्यो भवतु राघव । विभीष हू महाप्राज्ञ खित्वं चाभ्युपै तुनः” ऎन्दु श्रीराम हृद यवन्न रित सुग्रीवन उक्तियु इल्लि अनुसन्धेयवु. इदन्नु मन्मद मूरनॆय पददल्लि काणबहुदु. ४६, आश्रित पक्षपातित्वम - साधा रणवागि ऎल्लर समभावनॆ इद्दरू यावाग आश्रयिसि तन्नव नादनो, आग आतनु स्वल्प अपराधियादरू अल्प दण्डनॆयन्नु कॊट्टु रक्षिसुवनादुदरिन्द आश्रितरल्लि मात्र पक्षपातवन्नु तोरिसु विकॆयु श्रीमद्रामायणदल्लि “स्वजनस्य च रक्षिता” ऎम्ब प्रयोग दल्लि व्यक्तवु. आश्रयिसिदवरन्नु ममजनरॆन्दू, तनगॆ आत ऎन्दू हीगॆ पक्षपातवन्नु प्रदर्शिसिरुत्तारॆ. अन्तवरिगॆ अपराध माडिदरॆ सहिसनु. ४७. अविद्यादि हेतुत्व - मकारवु असच्छदिन्द बन्दुदाददरिन्द अहम्भावक्कॆ योग्यवाद कर्मवासनादिगळुळ्ळवरिगॆ देहात्मभ्रम, स्वतन्त्रात्मभ्रम, जीवेशैक्य भ्रमरूप अज्ञानक्कू आदिपवदिन्द कर्मवासना प्रकृति सम्बन्धगळिगू कारणवागिरोणवु. * समानेन पुरुषो निमगॆ अनीशयारोचति” ऎम्ब श्रुति कवू, " " न न्यात्म बुद्धिरा अष्टे स्व मिति या मतिः अविदा - सरम्भ ऒद पीठद्विधा स्थितः” ऎम्ब वाक्यवू अनुसन्धेय गळु, ८, आ द्यादनर्हम् परमात्मन कर्मवश्यनल्लदॆ बद्ध जीवात्मनिगिरुव याव दुर्दशियू इल्लद्दुदरिन्द, हेय प्रत्यनीक________________
(va) मूलमाधिकारः ५० स्वरूपान्मथ भाव राहित्यं५१ स्वभावात्यथा भावराहित्य) ५२. सनेतृत्वं, ५३, सत्व, जगद्वा पार लीलत्वं. नागि मेलॆ हेळिद भ्रम ज्ञानादिगळॊन्दू इल्लदिरुवदरिन्द, अन्तह अविद्यादिगळिगॆ योग्यनल्लदिरुविकॆयु, अथवा इदन्नु मकारार्थवागि भाविसिदरॆ अहङ्कार भाववू अविद्यादिगळू इरुव जीवनॊन्दिगॆ सेरि द्दरू आतन हेयगुण सम्बन्धवु परमपुरुषनिगॆ इल्लदिरोणवु, आदरू, मकारदिन्द हेळल्पडुव जीवनु मनज्ञाने ऎम्ब धातुविनिन्द सर्वज्ञत्यादि गुणगळुळ्ळ परिशुद्ध स्वरूपनु प्रकृति वियुक्त दशॆयल्लि लभिसुवदरिन्द, आतनिगॆ मुन्दॆ अविद्या दन र्हत्ववन्नुण्टुमाडुववनु ४९, आश्रिता विद्यादि निवर्तक - यावाग तन्नन्नु आश्रयिसि बिट्ट नो आग हितप्रवर्तनॆयु तनगॆ सेरिदुदरिन्द अवनल्लिरुव भ्रमज्ञान मॊदलादवुगळ निवर्तनॆगागि “ददामि बुद्धि गं तं येन मा मुपया ते” ऎन्दु बुद्धि योगवन्नु कॊट्टु अवु यावुवू इल्लद हागॆ माडोणवु. ५०. स्वरूपान्यथा भाव राहित्यम् - नरशब्दवु नारायण जन्नु न९रायणो नरः ऎम्बल्लि हेळुवदरिन्द आतन सबन्धवादुदु नार वॆन्दु हेळल्पडुव स्वरूप रूप गुणादिगळु नित्यवागवादुदरिन्द, आतन स्वरूपक्कॆ अन्नथाभावविल्लदिरोणवु, ऎन्दरॆ विकारशून्यत्ववु, सत्यं ज्ञान मनन्तं ब्रह्म ऎम्ब उपनिषद्वाक्यवू, मत्तु “अविकाराय नित्या य” ऎम्ब महर्षि वाक्यवू अनुसन्धेयगळु. ५१. स्वभावान्यथा भाव राहित्यम् - स्वरूपद हागॆ स्वभाववू शाश्वतवागि कल्याणगुणा करनॆम्बुदु नाग शब्ददल्लि तोरिबरुवदरिन्द स्वभाव विकारविल्लदि रोणवु. ५२, सर नेतृत्वव - सर्व निर्वाहकत्ववु, नरसम्बन्ध वादुवॆल्ला नारवादुदरिन्द सर्वजगत्तियन्नॆल्ला हॊन्दिरुवि ods. ५३. सजयद्दा पारलीलम् - यावाग सर्वनेत इवु सल्ल-तदो आग समस्यॆ जगत्तिन व्यापारवू उण्टागि आतनु परि पूर्णकामनागिद्दरू जगदा, पातिगळल्लि लीलाप्रयोजनवन्नु इदु लोकवत्तु लीलानलन ऎम्ब व्यास सूत्रदल्लि उपपादितवु. हागॆये क्रीडतॆ बालरव चें तस्यनि शा मय” (वि. पु. १, २, ८) “क्रीडाहरेरिदं सं” (भार. शास्त्रि) बालः क्रीडनक्कॆ रिव” (भार, सभा) इत्यादि प्रमाणगळु अनु________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अथ अखण्ड नारायणशब्दसिद्दाग एकोन २०९र नाद. ५४. सत्व वेदान प्रधान प्रतिपाद्य, ५५. सरॆ – नं, ५६. सनिमित्रत्वम्, ५७. सत्य सङ्कल्प त्वम्, ५८. स सत्यसङ्कल्प सन्, सन्धेयवु सम्बन्धवादुदु ऎन्दागुवदरिन्द सर्व जगद्वापर वागि तोरुत्तदॆ. ई जगत्तु नार वॆन्दरॆ नरसम्बन्धवाद मुन्दॆ नारायण शब्ददिन्द सिद्धवाद २९ गणगळु हेळल्पडुवुवु, ५४. सर्ववेदा प्रधान प्रतिपादत्वव - सर्वशब्द वाच्य स्ववू परमात्मनिगॆ सल्लुत्तदॆन्दु हिन्दॆये हेळदॆ, मुन्दॆयू हेळल्पडुत्तदॆ, इदरिन्दलागलि अथवा “र्ग सदा यत्यद मामन” (कठ, १. २. १८) ऎम्ब श्रुति वात द सव स वेदवू परब्रह्मवन्नु प्रतिपादिसुवदरिन्द, समस्त व इगळल्लि मुख्यवागि परमात्मनु प्रतिपादिसल्पट्टिरोणवु गुणमहोदधियॆन्दू, हेय प्रत्यनीकनॆन्दू आतन स्व- नवु मह शादुदॆन्दू महत्ताद विभूति दृयनायकनॆन्दू, हीगॆ नार शब्द बोधित अर्थगळन्नु वेदान्तवु प्रतिपादिसुवदरिन्द सर्वप्रदान प्रधानप्रतिपादत्ववु. ५५. सपादानत्वं-समस्तक उपादान कारणनागिरुविकॆयु; नरनिन्द उण्टादवु, सृष्टियन्नु हॆ विरु जगत्तु, ऎम्बर्धवु, नार शब्ददिन्द तोरिबरुवदरिन्द, “वा इमानि भूतानि जाय” (तै. भैगु) ऎम्ब श्रुर्त्यद कार नारायणनु जगत्तिगॆ उपादान कारणनु ब्रह्मवन? ब्रह्म स वृक्ष आसीद्यतो द्यावा पृथिवी निष्ट तक्ष” (आत्मक, २, ३, ८) ऎम्बुदू अनुसन्धेयवु. ५६, स निमित्त त्वं - सदस्य सृष्टि य सनिमित्रत्वं - सृष्टिय “तक्षतबह;स्यां” (छां, ६.२.३) “ सोZकामय (सं.) इत्यादि श्रुतिगळल्लि हेळिरुव हागॆ श्रीमन्नारायणन साधीनवादुद रिन्द, समस्तक्कू निमित्तकारणनागिरुवदु, हीगॆ उपादान निमित्त कार इनू आतने ऎन्दु “ सदेव सोम्यदमग्र आसीत् एकमेवा द्वितीयं” (छां, ६. २. १) ऎम्बल्ल मत्तु “यथॆण९ना भि सृजतेगृह तेच”(मुं१.१.७) जाडरहुळवु हेगॆ तन्न गळन्नु रचि________________
(6 मूलमाधिकारः ५९. सत्व ५ : वाच्यत्वम्, ६०. सत्व कर समाराध्यत्वम्, ६१ सत्व सुव द रै नुङ्गिबिडुवदरल्ल, ताने उपादान निमित्त कार खवो, 12 : परमात्मनू निमित्तॊ’पादान कारणनु. ई अर्थवु उभ … नितियु नरनिन्दुण्टादुदु आदुदरिन्द नर वॆन्दु कळिसि कॊळ्ळुत्तदॆम्बर्थदिन्द सर्वनिमितत्ववू उण्टु. 46 तम्म् - सपादन निमित्तगळु परमात्मन आ शवद स्थिरवाद अल्प मूलक उण्टादवादुदरिन्द सत्य सङ्कल्पत्ववु. समुद्र वन्नु दाटुव मुञ्चितवागिये विभीषणनिगॆ लङ्काराचि पट्टवन्नु कट्टुवद, दुरधनादिगळु हतवागुवदक्कॆ मुन्दॆये अर्जुननिगॆ अवरुगळु नन्न विश्वरूपद हल्लुगळल्लि सिक्कि नाशवागुवदन्नु तोर्प डिसिगॆ दू, इवाद्यनेकेतिहासगळु स्वामि सत्य सङ्कल्पतॆयन्नु स्थापि सुत्तवॆ. ५, सत्व शरीरित्वं – समस्तवन्नू व्यापिसि ऎल्लक्कू अत्ता सव९तर्यामियागिरुव भाववु ; सर्ववू आतनिगॆ शरीर ऎन्दरॆ आतावागिरुव भाववु ववु, *त ष *देवनु प्राविशत्” (तै. उ.) “यस्य पृथिवीश रीरं *र्य. नि ” रिरं” “यस्य सर्वाणि भूतानि शरीरं” (बृ, ५, ७+ सुबा, जि..) * सत आता नरा मृमृतः” (बृ, ५, ७. २२.) इदु नारायण कट्टद बहुह्यर्थ, ५९, सत्वशब्द वाच्यम् - प वाग सर्नशरीरत्ववु स्थापितवो, आग शरीरवन्नु बोधिसुवशब्द गळिगॆ शरीरिवरॆगू वाच्यवुण्टु. हेगॆन्दरॆ मनुष्यनॆम्ब शरीर सम्बन्ध व्यवहारवु, शरीरियाद जीवात्मनिगू हेगॆ अन्वयिसुत्तदो हागॆ नारायण शब्ददिन्द सर्व शरीरित्व उण्टादरॆ सर्वशब्द वाच्य त्ववू उण्टु, ६०, सर्व कर्मसमाराध्यत्वम्-हिन्दॆ सर्ववेद * प्रधान प्रतिपाद्यत्ववु उपपादिसल्पट्टितु. अन्तह भगवन्तन प्रीत्यर्थवागि आ वेदान्तगळल्लि विहित कर्मगळन्नु अनुष्ठिसतक्कद्दॆन्दु विधिसिरुवदरिन्द इन्तह समस्त विहित कर्मगळिन्द आतने चॆन्ना आराधिसल्पडुविकॆ, “मलि सर्वाणि काणि सन्न स्वाध्यात्मचि तस” (गी, 5, 50) ऎम्बल्लि इदु सुव्यक्तव. अथवा आतनु ऎल्ला रल्ल ऎर ॆदरिन्दले ई चेतनर सर्व प्रवृत्तिय उण्टा वदरिन्द, अकैगळिन्द आतनन्ने अर्चिसबेकॆम्ब विधि इरुवदरिन्द सव कर्म समारभ वु. यतःप्रतिर्भूतानां येनस________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारे फलप्रदत्वम९, ६२ सत्वविध बन्धु, ६३ सत्व - दकत्वम्,६० निरतिशय सूक्ष्म त्वम्, ६५. साधारत्व, ६६. स्वनिष्ठत्वम्, ६७ मिदन्ततम् । (इदु नारायण शब्दार्थवु) स्वकरणा तमर्भ सिद्धिंविन्दति मानवः” ऎम्बुदु इदक्कॆ प्रमाणवु. ६१, सत्व फल पदम् - यावाग सकर्म समाराध्यत्ववु स्थापितवो आग आ कर्मगळिन्द प्रीतनागि आ कर्मगळिन्द प्रार्थिसल्पट्ट फल वन्नु कॊडुविकॆयु एर्पट्टितु, “विदधाति कार्मा”(कठ, २.५ १३) ऎम्ब श्रुत्यर्थवु बोधितवु. आ कर्मगळिन्द फलवन्नु कोरदॆ इद्द पक्षदल्लि अवुगळिन्द उपायानुष्ठानक्कॆ प्रतिबन्धकगळाद पापगळन्नु होगला डिसि, आतनु दयपालिसिद बुद्धियोगदिन्द आतनन्नाश्रयिसिदुदरिन्द निरतिशय सुखरूप मुक्तियन्नु कॊडोणवु. “तॆर्सिप्रस किविहास्य लभ्यव” (वि. पु). आदुदरिन्द सर फलप्रदत्ववु २, सत्व विध बन्धुत्ववु - निरुपाधिकवाद सर्वविध बन्धुवागिरो इवु. “गर्भरा प्रभुस्सा निवासरं सुहृत्” ऎम्ब ‘पितात्वं मातां” ऎम्ब, “त्वमेव माता च पितामेव ऎम्ब, “वासुदेवत्वमिति समहात्मा सुदुर्लभः[.७-१९] ऎम्ब प्रमाण गळु अनुसन्धेयगळु. ईसर्व धबन्धुत्ववु सर्वफलप्रदत्व मूलकवे उण्टादुदॆन्दु भाविसबहुदु. अथवा नारायण पदद षष्ठि तत्पुरुषार्थवॆन्दू भाविसबहुदु. हिन्दॆ आदन्नु उपपादिसिरुव स्थळवन्नु नोडि, ६३, सर्व व्याप्ति कश्चिम् - समस्तवन्नु व्यापि सोणवु. नारायण शब्दद बहुवीर्थवु. तत्त्वष्टा तदे नानुप्राविशत्” ऎम्बुदु प्रमाणवु ६४ निरतिशसूक्ष्मत सर्ववन्नु व्यापिसुवाग सूक्ष्मतर वस्त्रगळन्नू व्यापिसुव शक्ति इरु पदरिन्द “अणोरणीर्या” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ऎल्ला वस्तु गिन्तलू सूक्ष्मवागि इ इवु. सर्व वस्त्रगळ अन्तर प्तियु इल्लि हेळल्पट्टितु, ६५ सराधारं - समस्तक्कु दरु. इदु सर्वक्कू वन्नु आधेयवागि दले एर्पडुत्तदॆ. नारायण कप्पिद तर- ६६. भूतम् - ८५ व यावुदू अधारवल्लवॆम्ब ए , इदे आधेयनल्लदॆ तु . स्वतन्त्रनागिरुविकॆयु. आधारवागि समस्त अत्यावागिरुवव र्थदिन्द एस : मुदॆ 2 शुक ने आधानो, तन स्वनिष्ठतॆयु - ही ६७. ६८, ६९. सत्य________________
मूलमस्ताधिकार- सत्यत्वम्, ६८. ज्ञान ६९. अनन्त, ७०. आनन्दव. ७१ आमलत्वं७२, निरूपित स्वरूप शेषणानुक्तानन्तॆ इव त्वं त्व, ज्ञानत्वरि, अनन्तप्प - मॊदलिन मूरू स्वरूप शोधक वाक्यवाद सत्यं जन मनन्तं ब्रह्म ऎम्ब निन्द वल्लियल्लि हेळ ल्पट्ट स्वरूप शोधक गुणगळु सत्यत्ववॆन्दरॆ निरुपाधिकवाद सत्तॆ यन्नु हॊन्दिरोणवु. स्वरूप स्वभावगळल्लि याव कारणदिन्दलू विकारविल्लदिरोणवु. ज्ञान वॆन्दरॆ शाश्वतवागि यारिगॆ अधीन वागदॆ ऎल्ला देश ८ावसॆगळल्लि सङ्क चल्लदि न जनवन्नु हॊन्दिरोणवु. आनन्त वन्दरॆ, ई देश इल्लि उण्टु, देशद इल्ल, ई कालदल्लि उण्टु, मिक्ककाडिदल्लि, ई ननल्लि उण्टु, मिक् - विनल्लि इल्ल, हीगॆ दे का वस्तु गळ परिच्छेद निल्लदिरॆ ५००. इवु नरसम्बन्धिनोपादि ऎम्ब प्रति यिन्दले स्वरवर धर्म गळू निरूपित स्वरू5 एनणगळु, - " २०० सेविक युष्यवु ७०, आनु ‘त्वम् आसु ववनागिरोण. “ रसो वै सः रसं हैवा यं ला ०दीभवति" (कै. आनन्द, ७) ऎम्बल्लि 5 रुवहागॆ आनन्दस्वरद आनन्दगणकन 1. ई कक्तनिगू तनगॆ सम वाद आनन्दवन्नुण्टुमाडुववनु. ७१, आमलत्वं यावाग सत ादिगळिन्द स्वरूपवु एर्पट्टितो आग हेय प्रत्यनिरत वु स्वत “तेजोबा महा बोध सुवीर - कादि र गणॆ राशि- 1 परः परा ८० सा न मत्तॆ केळदयस्सु पा ऎरॆ शे” [: पु…५.८४] सम हे. 1. 5 १ वि त्व, ले अन अत्ववू पद- [ ] निष्कळो सेरिद , क८ इगुणगळल्लि नुत्त अन ग व ल्पडदे इरुव " सङ्ख्यॆ, 4 इर निरञ्जन इदिगळु सवगळु. सह ८. सागुत्तदॆ. इदु नाशदल्लि 01, 2, निरपित स्वरूप विशेषवा रोहित स्वरूप विशेषणगळल्लि हेळ कणगुणगळन्नु हॊन्दिरोणवु १) (४) हेगॆ बिळि ,
७), निदिव्य : दि )हत्व - ST गॆ________________
३२६० श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ७३. नित्यदिव्य मङ्गळ विग्रहत्वम, ७४. परवू वाद्यवस्थाव ७५ सत्यावतार(अज वत्स स्वभाव) ७६. अप्राकृतावतारं ७७. आ करण श्यावतारत्वम्, ७८, अकालनियमावतारत्वम्, 22. मच्चळ विग्रहवन्नु हॊन्दिरोणवु. पर व्यूह विभव हार्द अर्चा वतार रूपदल्लि यावागलू दिव्य मळ विग्रहवन्नु हॊन्दिरोणवु ; विभवावतारदल्लि अर्चावतारदल्लू नित्यवागिल्लवु. यदा यदाहि धरस्य ग्लानिर्भवति भारत (गी, ४.७) ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ धर उण्टागि अधर्मवु तुम्बा तलॆ ऎत्तिदरॆ आग मात्र हॊन्दुव अव तार रूपवु. इदू दिव्य मच्चळ विग्रहवे, इदु नारा यण शब्ददिन्दले तोरिबरुत्तदॆ. ७४. परवू हाद्यवावत्व- मेलॆ नित्य दिव्य मुच्चळ विग्रहत्ववु यावाग स्थापितवो, आग इद उण्टायितॆन्दु भाविसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. परूपवु शङ्ख चक्र गदा दिगळिन्द भूषिकनागि चत र्भुजनागि परवासुदेव रूपदल्लि नित्यवागि नित मुक्तरुगळिन्द से एतनाद रूपवु. हादि रूपगळ विषयक्कॆ तत्रयाधिकारवन्नु पराम्बरिसि, इन्तह दिव्य मक्कळ विग्रहवन्नु हॊन्दिरोणवु, आ शब्दवु विभव हार्द, अर्चावतार रूपगळन्नु बोधिसुत्तदॆ. ३५. सत्यावतारत्ववन् ऎ दरॆ अजहस्वभाववु अवारकाल.दल्लि तन्न प्रभावगळन्नु बिडदे इरोणवु. “बहू निमेव्यतीतानि जन्मानि तवचर्जुन । तान्यहं वेळ सर्वाणि सत्वं नेतृपरन्तप(गी,४.५) ऎम्बल्लि उ पपादितवु.इदुन सम्बन्धिनो साल 1 ऎम्बुदरिन्दले उण्टादनु. ७६, अप्राकृतावतारम् प्राकृतवाद जीय देहवल्लदॆ, अप्राकृतवागि दिव्यवाद देहवुळ्ळ अव तररन्नु ऊणवु. “समस्त कल्याण ग णात्मक सौ स्वशक्ति लेशा क भूत सङ्घः । इच्छाही भिमत र देह संसाधिका शेष जगद्धितोयः” (वि. पु. ६. ५. ८४) ऎन्दू “न तस्य, प्राकृ 12 वर्मा मेदो सम्भवा" ऎन्दू “नभूः सृष्टि संस्था * देहस्य इमात्मनः” [भा, ८, २०६, ६0) ऎं स्वणगळु हिन्दॆये आदरिसिल्पट्टिवॆ. ३६२-३नॆय पुटगळन्नु प ३. ३७. १९ नानरत - तररन्नु हॊन्दिरो इवु. इदु “जन्म [he. [f, ४, ४] ऎम्ब उपादिवु. इवॆल्ल कर्मवश्य वल्लदिरुव अव ई च मे दिनवन् ” आ शब्ददिन्द होरुव________________
मूलमाधिकार ७९ आश्रितार्थगुण हरिवाहावतारम्, ८०. सावस्थॆ शुभाशय त्वम्, ८१. सावस्थॆ लक्ष्मि सहचरत्वम्, ८२, दिव्यभूषण युध परिजन परिच्छद द्वारपाल सार्ष्टदादिमत्वव, भावगळ, ७८. अकाल नियमावतार म् - इन्तह कालदल्लि अवतरिसबेकाद नियमविल्लदिरोणवु. ई विषयदल्लि आतनु सत तनु अधर्मद एळिगॆ बहुवागि हॆच्चिदाग सलिसि अवतरिसुविक ऎम्बभाववु. “यदा यदाहि धस्य” ऎम्ब [गीतॆ. ४. ७.] श्लो कवु अनु सन्धॆ यवु, नृसिंह, कूर्म, वराह, मोहिसि मॊदलाद अवतारग ळिगॆ काल नियमविल्लदॆ आवश्यक उण्टाद ऒडनॆये अपचार गळु, तुम्ब आवतारगळल्लि हागॆये आलनियमद अभाववु शरि बरुत्तदॆ. ७९, आश्रितार्थगण परिवाहावतारम् - अवतारवु आश्रित साधु परित्राणक्कादुदरिन्द अवरिगागि वात्सल्य सौलभ्य सौशील्यादि गुणगळ प्रवाहवुळ्ळ अवतारवन्नु हॊन्दिरुविकॆयु “परि त्राणाय साधूनां” ऎम्बल्लि हेळिरुव भावव द क पु [. [ne. ४, ८) ८०, संवस्त्र शुभाश यतम् - समस्यॆगळल्लि दिव्य मच्चळ विग्रहवन्नु हॊन्दिरोणवु. आतन रूपगळॆल्ला ई प कृतवादुवे ८१ सावस्त्रलक्ष्मीसहचरत्वं – समस्त आवस्थॆगॆ इल्ल लक्ष्मियन्नु सहचरियागि हॊन्दिरोणवु. सृष्टि स्थिति लयादि गळल्ल, अवतार कालदल्लि, उ पाय दशॆयल्ल, उप्पे दशॆयल्ल, हीगॆ ऎल्ला अवस्थॆगळल्लि लक्ष्मि मुसहचरियागिरोणवु. “आनितवाद ग्ं स्वधया तदेक ” “श्रद्धॆया देवॊ देव मत्तु ते” “ राघवष्टे भवेता, “सहधर चरीतव” इनेक प्रमा णगळु इदन्नु बोधिसुत्तवॆ. नर सम्बन्धिस् नाराः ऎम्बुदरिन्द नर शब्ददल्ले लक्ष्मियू अन्तर्गतळु. ८.२. दिन भूषायुध परि जन परिच्छद द्वारपाल पार्थदादि, मत्तम् इवू तर शब्ददल्लि सेरिदवु. परिजन - अनन्त गरुड विषकनादिगळ, परिक्ष्मद - शङ्ख चक्रादि दिव्यायुध भूषणगळु कौस्तुभ वनवा पितां३र दि गळू, चण्ड प्रचण्डादि द्वारपालकरु पार्षदरु तमर रु इवरुगळिन्दॆल्ला कूडि कॊण्डिरुविकॆयु, कूडि कॊण्डिरुविकॆयु, इदु नर सम्बन्धिनो नाराळि ऎम्ब वु वृत्तियिन्द तोरुत्तदॆ. 3________________
श्रीमहस्यत्रयसारे अथ नारायण पदचक ९वन स धैर्यासद विंशतिगुणानाह ८७. ८३. लशवीर विश्लेष* त्वम्, ८४. विश्वमस्थान ं, ८५. अनुग्रह शेषनदु ६ र नाडि द्वार प काशक तत्पवेशक जै, कॆरॆ, ब५ रङ्गॊ) तिहॆ त्तं ८९. आर्चि राद्यावा २ २ ९०. सॊग्य दरादि नेतृत्व, 13 ap C मुन्दॆ न* स पदद चतुर्थियल्लि अनुसन्धान माडुव २७ गुणगळु. A ८६. ब ह ८३. ऎल परीगॆ विश्लेषक्तित्व - जि वात्मनिगॆ सल शरीरवु बिट्टु ईरुव गॆ माडो - इवु इदन्द ३राण दल्लि सूक्ष्म शरीर प्राप्ति युण्टागुवहागॆ माडो इव; चर्थियिन्द तोरिबरुव नित्य कै हेळल्पड पर्व भवियागि परमात्मनु नडॆ सुव कारगळु हे इवॆ. ८४. नित्रमान- जीवात्मनिगॆ निराण का दल्लि उण्टाद अयानॆ सरिपा१क्कागि विश्व सिळ्ळु वदक्कॆ हार्दवागिरोणवु. ८५. अनुग्रह ष - - पार्द न 1 हित शधिया ऎन्दु कैगल्ल हेळर : हागॆ मोक्कॆ होगसिगॆ अनुग्रह विशेषवाद ब्रह्म डिदमूलक होगुवहागॆ माडि. इवु. इवॆ ल्लवू निसि कैर्य प्राप्तिगॆ पूर्वभावियाद अनग्रह विशे ष ४६ दुदरि 7 चतुर्थियल्लि आर्थवागि बोधितवु. बहाडी दर प्रकाश, त्वम. हिन्दॆ हेळिद अग्रहवु यावुदॆम्बुदु इल्लि व्य पट्टितु. ब्रह्मना डि मूलक होगुवहागॆ, निरणदॊन्दि सूक्ष्म शरीरवन्नु कळॆद मोक्षगामिगॆ प्रकाशपडिसि तॆसविकॆयु, इदे परमात्मन अनुग्र वु. ८७, तत्रवेश म, इतर नूरुनाडिग ळन्नु त्यजिसि ई जैन डीदार प्रवेशिसि होगुव हागॆ माडोणवु ८८. बह रन्धोत्रान्ति हेळुतवॆ . अल्लि 2 ब्रह्मरन्ध्रद * - मूलक सलकरि ननन्नु बिट्टु जीव जोगॆ ६रवदक्कॆ कारणवागि गुविकॆयु २२०७नवरॆगू इ ऎद ॆल्ला निधा नाधिकारदल्लि हेळिद विषयगळु, अदर पर बरिसि, ९, अर्चॆ धा तिवाहिक नियो - १२ 101. 94 सि वन क क मोक्षवन्न हॆ कुरित नितर्य प्राप्तिगागि 5-14, मा तोरिसि महागॆ निमिसोणवॆ. इर्जिषदभिभव” ऎम्ब छान्दोग्यवाक्यवु________________
(४४) मूलमाधिकार; २.९६३ ९१. अण्णावरण प्रकृति मण्डलातिक्रमत्वम्, ९२. विरजा तीर प्रापकत्व नम्, ९३, सूक्ष्म शरीर विश्लेषत्वम्, ९४, अप्राकृत देहप्रद जैन ९५, दिव्या स्सॆ स्स प्यारादि ह ॆ ೕजकत्व, ९६ ब्रह्मगन्धदि प्रदेशव, ९७- नित्य मुक्तसत्कार विशेष టి d ९३. अनुसन्धेयवु. ९० सूर द्वा शादि नेतृत्वव “स आदित्य वा गच्छति” ऎम्ब बृहदारण्यद [७. १०. १) नॆय वाक्यदल्लि हेळिरुव हागॆ, सूर्यनन्नु हॊन्दि, अल्लि आडम्बरवॆम्ब वाद्य विशेषदष्टु रन्ध्रद मूलकवागि करॆदुकॊण्डु होगुवहागॆ माडोणवु. आदि तस सायुज्यं गच्छति” (तै. नारा.) ९१. अण्डावरण प्रकृति मण्डलातिक्रमन - अण्डावरणद प्रकृति मण्डलवन्नु अतिक्र मिसि होगोणवु. इदु विरजावगाहनदिन्द उण्टागुत्तदॆ. ९२. विर जातीर प्रापकत्व म्- यावाग प्रकृतिमण्डलवु दाटि होदनो, ऒडनॆ विरजाति-रवु सिक्कुवदरिन्द, अदन्नु हॊन्दिसुविकॆयु, सूक्ष्म शरीर विश्लेषकत्वं - निरगतिगागियू मत्तु अर्चिरादि गळ प्रदेश गमनक्कागियू प्राप्तवागिद्द सूक्ष्म शरीरवु, विरजाव गाहनदिन्द बिट्टु होगुवदरिन्द अन्तह शरीरद बिडुगडॆयन्नु आट माडोणवु. ९४, अप्राकृत देहप्रद- यावाग सूक्ष शरीरवु बिट्टु होयितो, ऒडनॆ मुन्दॆ गमन गि अप्राकृत दिव्य तरीर पाप्तियन्नुण्टु माडोणवु. ९५, दि८) प्रयोजक - अप्राकृत देह उण्टाद ऒत दिव्याप्प रस्सुगळिन्द अलङ्करिसल्पट्टु सत्कारवन्नु माडोणवु. ९६, ब्रह्मगन्धादि प्रवेशकत्वम् परमात्मन सभॆ यन्नु होगि सेरलु अर्हनागुवदक्कागि कौषित कीयल्लि हेळिरुव हागॆ ब्रह्मगन्धवू ब्रह्मरसवू, ब्रह्मतेजस सह ई मॊक्ष हॊन्दुवनन्नु बन्दु प्रवेशिसुवहागॆ माडोणवु. (१७८४ नॆय पुटवन्नु नोडि.) ९७, नित्य मुक्त सत्कार विशेष इरुत्वम् - दिव्य वैकुण्ठदल्लि नित्यनुक्करुगळिन्द सार एशिहरन्नु हॊन्दुवदक्कॆ योग्यनन्नागि माडोणव. (१७९२नॆय पुट वन्नु नोडि ८८रिन्द ९६रवरॆगू हेळिरुववॆल्ला गतिचिन्तनाधिकारदल्लि उपपादितल्ल. इवू सह नारायणाय ऎम्बल्लि चतुर्थियिन्द तोरिबरुव नित्य कैर प्राप्तिगॆ पूर्वभावियागि उण्टागुव परमाता नग्रहगळु, ९८. स्सत्कारादि मार्गदल्लि हॊन्दुवहागॆ________________
३२६४ श्रीमद्रहस्यत्रॆय सारे हेतुत्वम्, ९८ पङ्काधिरोहण परन्तादरवम्, ९९. परि पूर्णानुभव हेळुत्वम्, १०ल. प धान प्राप्यम् १०१. सदेह विदेह बहुदेह कृत ससिद कै प्रतिसम्बन्धित्वम्, १०२, अपाप्त समस्त कामत्वम्र्, १०३ निरतिय नन्दनं, १०४, निरति शय भोग्यत्वं, १०५. सत्व प्रकार भोग्यत्वव. १०६, सदा पठ्यङ्कधिरोहण हरनादरव श्री परवासुदेवनु लक्ष्मियॊन्दिगॆ सभॆयल्लि पर्यङ्कासनवन्नु अलङ्कडिसिरुवाग आतन दिव्य पर्यङ्कवन्नु ह आ दिव्य दम्पतिगळिगॆ नमस्करिसुववरॆगू पूर्णा दरदिन्द नोडोणवु. ९९, परिपूर्ण सुभव हेतु त्वम्-स्वरूप रूपगुण, कल्याणगुण विभश्वरादिगळिन्द परिपूर्णनाद परब्रह्म वन्नु अनुभविसुव आनन्दक्कॆ हीगॆ कारणनागिरोवु, १०० प्रधान प्राप्य त्वम् - प्रथाननागि परम पापनाद श्रीयवतियाद तन्नन्ने हॊन्दुवहागॆ माडोणवु अथवा दिव्य वैकुण्ठदल्लि ई चेत ननिगॆ भोग्यवादुदु यावुदॆन्दरॆ शेष भूतनु कृषिगॆ माडुव सर्व विध कैर्यवे, अदन्नु हॊन्दिसोणवु ऎन्दू अर्थमाडबहुदु. १०१. सदेह विदेश बहुदेह कृत सत्वविध कैर प्रतिसम्ब धिम् - अप्राकृत देटॆ युक्तरागियागलि, अथवा देहविल्लदॆ बरी स्तुतिरूपवागियागलि, अथवा छान्दोग्यदल्लि “स एक धा भवति श्रीधाभवति, ऎम्बल्लि देळिरुव हागॆ सल्प मात्रदिन्द अनेक रूपगळन्नु ताळि कैर्यगळन्नु माडिदुदन्नु स्वीकरिसुव प्रति सम्बन्धित्ववन्नु हॊन्दिरोणवु. १०२ अवाप्त समस्त कामत्वं वारशब्द दिन्द तोरुव परिपूर्ण सर्वविध कामनागिरुविकॆयु, १०३ निरतिशयानन्दवर्म - आदुदरिन्दले निरतिशय आनन्दवन्नु हॊन्दिरोणवु; इतररु कैर्यमाडुव अवश्यकतॆ एनादरू उटो ऎम्बाक्षेपक्कॆ आवश्यकतॆ एनू इल्लवादरू अवुगळिण्ड पितनागुवनु एकॆन्दरॆ आतने निरतिशयानन्द युक्तनु ऎन्दु हेळिरुवदु अनुसन्ध यवु. १०४, “निरतिशय भोग्यत्वं” – आदुदरिले नित्य मुक्तरु गळिगॆ निरतिशय आगतसागि परिपूर्णनाद तन्न अनुभवव न्नुण्टु माडोणवु. १०५, स ह कार भोग्य - ई षदपि न्यूनतॆ इल्लदॆ सत्यप्रकारदिन्दलू भोग्यवागिरॆ इवु, अथवा पर व्यूह विभवागि ऐदु विध रूपगळिन्दलू भोग्यनागिरोणवु. १०६________________
मूलमाधिकार 2DLM नुकूल स्वभावम्, १०७ अत्यन्ततुल्य भोगप्रदत्वम्, १०८. आश्रित विश्लेषा स हव्व, १०९, अवु न ा वृत्ति हेतुत्वम्, ऎन्न) इवै प्रभा समाग मत्तु इदक्कॆ सुववरुव ट 3. एत्तळु मॆल्ला म अवे अनुसन्धेयण्ण, १०९ वरॆगू, नारायण शब्ददल्लि नरर समूहक्कॆल्ला अयनं प्रान ऎम्बर्थमूलक आर्थवागि तोरुव गुणगळु हेळल्पट्टिरुत्तवॆ. १०६, सत्यदानुकूलस्वभावत्वम् - हीगॆ प्राप्यवन्नु हॊन्दिद मुक्तनिगॆ यावागलू अनुकूलवागिरुव स्वभाव उळ्ळोणवु; अत्यर्थ प्रियनाद तन्न भक्तनन्नु तन्नल्लिगॆ बरमाडिकॊण्डनन्तर प्रतिकूल स्वभाववन्नु तोरिसुवने? ऎन्दिगू इल्लवॆम्ब भाववु१०७ अत्यन्त तुल्य भोगप्रदत्वव - तन्न भोगक्कॆ अत्यन्त समानवाद भोगवन्नु मुक्तनिगॆ कॊडोणवु. अत्यन्त शब्ददिन्द दैत सिद्धान्तिगळु हेळुव हागॆ भोगदल्लि तारतम्य उण्टॆम्ब भाववन्नु निराकरिसिरुत्तारॆ. निरञ्जनः परमं साम्यमुति ऎम्बल्लिरुव परमं साम्यम् ऎम्बुद न्ननुसरिसि अत्यन्ततुल्य वॆम्ब प्रयोगवु. १०८, आश्रित विश्लेषzसह त्वम् - आदुदरिन्द आश्रयिसि बण्डवनिन्द प्रत्येकिसिरुवदन्नु सहिसदॆ इरुविकॆयु, मित्र भावेन सम्प्राप्तं नत्यजॆ यं कञ्चन ऎन्द ल्लवे हेळिद महनीयनु. १०९, अपुनरावृत्ति सेतुत्वम् मुक्तियन्नु हॊन्दिद नन्तर नच पुनरावर्त, नळपुनरावत्रते ऎन्दु श्रुतियु हेळिरुवहागॆ इन्तह अपुनरावृत्तियुळ्ळ दशॆयन्नु हॊन्दलु कारणनागिरुविकॆयु. हीगॆ ई १०९ परमात्म स्वरूप स्वभावगळन्नू, इवै प्रधान माह मत्तुम् इवतुवक्कि वरु न एळुमॆल्ला म - मत्तु ईग हेळिदवुगळन्ने मुख्यवागि ट्टु कॊण्डु अवुगळिगॆ सम्बन्धिसिकॊण्डु बरुव इतर माहात्मगळॆल्ल वन्नू, अडै वे - हॊन्दोणवु, अनुसन्धेयगळु. ई मूल मन्त्रानुसन्धानदिन्द उण्टागुव, परमात्मन महिमॆयन्नु बोधि सुव १०९ गुणगळन्नु प्रदर्शिसिदरु. इदन्ने मूलमन्त्रिपदिष्ट श्रीमन्नारायणाष्टोत्तर शत नामावळि ऎन्दु जीवतार्चनॆय कालदल्लि अनुकूलिसुवहागॆ चतुर्थ्यन्त पदगळन्नागि मुद्रिसबहुदु. महा प्राज्ञरिगॆ मूलमन्त्रदल्लि ई १०९ अर्थगळिवॆ ऎन्दु बहु________________
2911 श्री मब्रदस्यत्रय सार तेषु अत्यन्त प्रधान गुर्ण कारिकया सङ्ग्रहाति. इह सहत र्मा गोप्ता शेषि समाधिक दरिद्रः । शरणं सत्व शरीरी प्राव्य साधुभिभा९व्यः ।G२। शीघ्रवागि मूलमन्त्र जप कालदल्लि अनुसन्धान माडुव शक्ति युण्टु, आदरॆ साधारणरादवरिगॆ आ शक्तियिल्लवॆ ? ऎन्दरॆ अन्तह जपकालदल्लि प्रधानवादवुगळन्नादरू अनुसन्धान माडलि ऎम्ब कृपॆ यिन्द ऒन्दु कारिकॆय मूलक मुख्यवाद भावगळन्नु तिळिसुत्तारॆ. मेलॆ हेळिदवुगळल्लि तुम्बा मुख्यवादवुगळन्नु कारि कॆय मूलक सहिसि हेळुत्तारॆ- मेलॆ विस्तारवागि “समष्टाक्षरान्तव” ऎन्दु हेळिकॆ गनुसारवागि १०९ भगवद्गुणगळन्नु अनुसन्धान माडबहुदॆन्दु हेळिदरु, आदरॆ मन्त्र जपकालदल्लि इष्टन्नू अनुसन्धान माडि दरॆ कालविळम्बवु हॆच्चागुवदरिन्द, क्रमवागि अकार मकारादिगळिन्द मुख्यवागि अनुसन्धेयगळाद प्रसिद्धार्थगळन्नु मात्र सहिसि हेळुत्तारॆ. इह - ई मूलमन्त्रदल्लि, साधुभिः - साधुकारिगॆ ळाद सुकृतिगळिन्द प्रपदनानु ष्ठान माडि कृतकृत्यरादवरिन्द, सण्ण) हतः भाव्य - सहवागि अनुसन्धान माडुवुगळागिवॆ यावुवु ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ. श्रीम९ - परमात्मनु लक्ष्मीयनागिये यावागलू ऎन्दरॆ उपायनागिरुवागलू उपेयनागिरुवागलू * लक्षासह हृषीकेशो देवा कारुण्य रूपया रक्षक स्वरसिद्दानॆ वेदा नषु च गीयते ऎन्दु हेळिरुवहागॆ सदा लक्ष्मि युक्तनु. इदु प्रणवद आकारदिन्दलू, उकारदिं दलू मत्तु नारायणाय ऎम्बल्लिन नार शब्ददिन्दलू व्यक्तवु, २, गोप - अव रक्षणॆ ऎम्ब भातुविन मूलक सर्वत्र, सर्वदा, सरा वस्थॆयल्लि निरुपाधिक रक्षकनु, ई ऎरडु अर्थगळू, प्रणवद प्रकृति याद अकारदिन्द बोधितवॆन्दु हेळल्पट्टितु. ३. समाधिक दरिद्र - अकारदिन्द जगता रणनॆन्दु तोरुवदरिन्द इन्तह जग तिन सृष्टि र क्षणगळन्नु नडॆसुव शक्तियु इन्नु यारल्ल इल्लदुदरिन्द निस्स माध्यधिकनु. इदु चतुर्थियिन्द तोरुव अर्थवु. इतरराद ऎल्लरू आतन सृष्टि क्रमक्कॆ सेरिदवरादुदरिन्द आतनिगॆ समरू अधि 3________________
३२६७ करू इल्लवु. लक्ष्मियु स्वतः पतिगॆ शेषभूतळु, ४, शीपित्वं - इदु अकार लुप्त चतुर्थियिन्दलू उ कर म कारार्थगळिन्दलू तोरि बरुव अर्थवु जीवात्मनू अवनॊन्दिगॆ सेरिरुव अचि, हीगॆ इवुगळिन्द कूडिद सर्वजगत्तू आव - भगवन्तनिगेने विना इन्नू यारिगू इल्लवॆम्बुदरिन्द निरुपाधिक केषित्ववु परमात्मनल्लि उण्टा यितु. ई शेषितवु “उभयाधिष्ठानं जैकशेषित्व” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुवदरिन्दलू, श्रीर्मा ऎन्दु लक्ष्मिय नित्ययोगवु प्रथमदल्ले हेळल्पट्टिरुवदरिन्दलू, लक्ष्मियॊन्दिगॆ शेषि ऎम्बर्थवू उण्टागुत्तदॆ, अथवा उकारवु लक्ष्मियन्नु बोधिसुत्तदॆन्दु भावि सिदरू शेषितवु उभयाधिष्टानवादुदॆन्दे एर्पडुत्तदॆ. ५. शर णम् - आतने नमगॆ मार्ग तोरिसुव सिदॆ पायनु. पस्थानकार उद्दिष्टू मः प्रधान उदीरतः । विसर्गः परम शस्तु ऎन्दु हेळल्पट्ट निरुक्तियन्नु मनस्सिनल्लिट्टरॆ ई भावनॆयुण्टा गुत्तदॆ. अदू अल्लदॆ तनगॆ याव स्वातन्त्रवू तनगिल्लवु; मः श ऎम्बुदरिन्द तन्नन्नु तानु रक्षिसिकॊळ्ळोणवॆम्बुदु तनगिल्लवॆन्दु एर्पडुत्तदॆ. साध्यॆपायवन्नु माडिसुव हागॆ माडि, अनन्त रवू कापाडि निराण मत्तु अर्चिरादि गतियन्नुण्टु माडि, हीगॆ सत्व विधदल्लू उपकारकनागि शरणनु, C ६. सत्व शरीरी-नारा8 आयनं यस्य ऎम्ब बहुहि व्युत्पत्ति मूलक सत्वक्कू श्रीमन्नारायणनु आत; आदुदरिन्द सत्व शरीरियु, ७, प्राप्य-इदु नाराणाम् आयनं 2. ऎम्ब षष्ठि तत्पुरुष व्युत्पत्तियिन्द श्रीमन्नारायणने प्राप्य न. ८, सेव्य इदु नारायणाय ऎम्बल्लिरुव व्यक्त चतुर्थिय अर्थव, दिव्य वैकुण्ठ दल्लि नित्य कैरवन्नु हॊन्दि परिपूर्णा ब्रह्मानुभवरूपानन्दवन्नुण्टु माडुववनु. हीगॆ अष्टाक्षरदल्लि ई महत्ताद अष्टार्थगळन्ना दरू मपासन कालदल्लि भाविसतक्कद्दॆन्दु हेळल्पट्टितु. श्री पराशर भट्टर अष्ट श्लोकियल्लि नाल्कु श्लोकगळिन्द मूल मार्थद मुख्यार्थगळन्नु हेळिरुत्तारॆ. अल्लि हेळिरुव प्रकार, अर्थगळु यावुवॆन्दरॆ, C. १. अकारदिन्द विष्णुवु जगत्तिन सृष्टि निलयगळ अधिकारि मु २.मकार वाच्य जीवनु आतन स्वत्तु; ३, आतनु शिय पतियु ४ जीवनु परमपुरुषनिगॆ शेषभूतनु. ५ जीवात्मर मत्तु रुद्ध सत्व विश्रसत्व________________
३२६८ . अथ मूलद श्रीमद्र हस्यत्रयसारे अनुसन्धेय जीवगुणानाह इप्पडि पा नान परमातवै प्रापिक्कुं जीवात्मा इरुमत्ताले अनुसन्धेयनान्नोदु, १. श्रीमद्रस 2. सत्वशून्यगळाद त्रिविध अचेतनगळू आतनिगॆ शेषभूतवु. ६, नम शब्ददिन्द जीवात्मनु लक्ष्मीनारायणरिगॆ शेषभूतनु ; अदरिन्द स्वशेषत्व निवृत्तियु. ७. स्वरक्षणोपायवु तनगिल्लवु. परमात्म निगे, अनन्यार्हशेषत्वव बोधितवु, अनन्य शरणत्ववु, ८. माडुव सत्करॆगळॆल्ला कैर रूपदल्लि परमात्मनिगेने, तनगल्लवु. नारायण शब्ददिन्द अनन्यभोग्यवु, ९, नित्यवादवुगळिगॆल्ला आधारनु, प्राच्यनु, प्रापकनु, १०. नित्यवादवुगळन्नॆल्ला प्रवेशिसि अन्तरात्मा वागिरुववनु. ११, ज्ञानस्वरूपज्ञा गुण कनाद जीवात्मनु देहक्किन्त बेरॆयागि विलक्षणनु, १२, जीवात्मनु स्वतन्त्रनल्लवु, सरक्षनागि सकारणनागि कल्याणगुणमहोदधिगॆ शेषभूतनु, 8. मुन्दॆ मूल मन्त्रदल्लि अनुसन्धान माडबहुदाद जीवात्मन गुणगळन्नु हेळुत्तारॆ. हिन्दॆ प्राप्तनाद श्रीमन्ना रायणन १०८ गुणगळन्नु मूल मनदल्लि अनुसन्धान माडबहुदॆन्दू, अष्टक्कू ज्ञापकदल्लिडलु कष्टवादरॆ मुख्यवाद ऎण्टन्नादरू इडतक्कद्दॆन्दू हेळ, सुलभ वागि ज्ञापकदल्लिडुवदक्कागि कारिकॆयन्नू अनुग्रहिसिदरु. “सत्वम् अष्टाक्षरान्तस्थ” ऎम्ब हेळिकॆयन्नु मनस्सिनल्लिट्टु, प्राप्तावाद जीवात्मन याव गुण जातवन्नॆल्ला अष्टाक्षरदिन्द ग्रहिसबहुदॆम्बु दन्नू क्रमवागि हेळुत्तारॆ.. प्रणवद आकारदिन्द तोरुव ऐदु गुणगळन्नु मॊदलु तिळिसुत्तार इप्पडि - मेलॆ तिळिसिद रीतियल्लि; प्राप्तनाद परमात्मनन्नु, प्रामिकं जीवात्म - दिव्य वैकुण्ठ दल्लि होगि सेरुव जीवात्मनु, इरुमनत्ताले आ नुसन्धेयनां पोदु - ई मूलमस्तदल्लि अनुसन्धान माडल्पडुवाग, याव यावुवु तोरिबरुत्तवॆ ऎन्दरॆ हेळुत्तारॆ. अकारदिन्द अनुसन्धेय 1 वाद ऐदु गुणगळु. 1 १. श्रीमद २०- लक्ष्मीयुक्तनाद नारायणनिन्द रक्षिस ल्पडलु योग्यनागि एकॆ यु. “लक्षा सह दृष्टि केश देवा लक्षा६3________________
मूलमन्नाधिकार २२६९ २ अनन्यरक्षत्व, ३ सत्र सदा सत्व प्रकार रक्षत्वं, ४ सुशील रक्षकवर्म, २५, पुरुष कारव?, ६. महावियोगित्वं ७. सलक्ष्मीकदास, ८. नित्यदासत्वं ९. निरुषाधिक दासत्वं १०. अनन्यार्ह (शेवत्वं) दासत्वन, ११. ज्ञानम्, १२. आनन्दत्वं, १३. स्वयं प्रकाशम् १४ स्व भासमानत्वं कारुण्य रूपया । रक्षक” ऎम्ब प्रमाणवु अनुसन्धेयवु. लक्ष्मिय उपायत्व पुरुष कारत्वगळु हेळल्पट्टवु. २. अनन्यरक्षत्वं श्रियःपतियल्लदॆ इन्नु यारिन्दलू रक्षिसल्पडलु योग्यनल्लदिरुविकॆयु, ३. सत्र सदा सत्व प्रकारलक्षत्वम् इवु मेलिन ऎरडु गुण गळिन्दुण्टागुव भाववु ; सदेश सर काल सावस्थॆगळल्लि रक्षिस ल्पडुविकॆयु, ४, सुशील रक्षकवन-सदाचारशीलवागि साधु वागिद्दरेने रक्षिसल्पडोणवु. ५. पुरुषकारवत्व-लक्ष्मिय पुरुष काररूपसहायवन्नु हॊन्दिरोणवु. मुन्दॆ लुप्त चतुर्थियिन्द तोरिबरुव नाल्कु गुणगळु हेळल्पडुववु, ६. महाविश्वास योगि-श्रीमन्नारायणनु रक्षिसिये रक्षिसवनॆम्ब सम्पूर्ण विश्वासवन्नु हॊन्दिरोणवु. इदु उकारार्थवु. ७. सलक्ष्मीक दास त्वम्-लक्ष्मियॊन्दिगिरुव परमात्मनिगे तानु दासनु, शेषनु ऎम्ब भावु, इदु उकारार्थवु. ८, नित्य दास.. “ दासभूता श” ऎम्बल्लि हेळिर न हागॆ सदा परमात्मनिगॆ तानु दास ९. निरुपाधिकदासत्वम्-लोकद दासत्वद हागॆ उपाधियुक्तवागिरदॆ निरुपाधिक दासत्ववु. १०. अ न न्यार्हशेष त्वं दासत्वं-इन्नु यारिगू योग्यवल्लद दासत्ववु मुन्दॆ मकारदिन्द तोरुव १८ गुणगळन्नु उपदेशिसुत्तारॆ. नागिरुवदु. 02. K ज्ञान-ज्ञानस्वरूपनागियू ज्ञानगुकनागियू इरुविकॆयु, इदरिन्द २४ अचेतन तत्वक्किन्त वैलक्षण्यवु हेळल ट्टितु. १२. आनन्दत्व-यावाग ज्ञानस्वरूपनो आग ऎल्लवू अनुकूलवागि, दुःखसम्बन्धविल्लदॆ आनन्दस्वरूपनागिरुविकॆयु, इद रिन्द अमलत्ववू एर्पट्टितु. इदन्नु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. १३. स्वयम्प्रकाशत्वव-स्वतः प्रकाशनागिरोणवु. १४, स्वभास मानत्वम् आदुदरिन्दले, तनगॆ ताने अहम् ऎन्दु तोरोणवु. इदक्कॆ प्रत्यवॆन्दू हॆसरु. १५ आदुदरिन्दले, अचंरवाच्यत्वं-________________
$920 श्री मद्रॆ हॆस्य त्रय सारे १५. अं शब्द वाच्यं, १६, अणुपरिमाण ४, १७. सूक्ष्म त्वं (१८) छेदना नर्षत्व, १९, जॆर्कुंश तत्व विलक्षण ०. २१। ईरा दन्यत्वम्, २२ ज्ञातृत्वम् २० अमल अहम् अहम् ऎन्दु तोरिबरुववरिन्द अतंश हिन्द व्यवहरिसल्प डो णवु. १६, अणुपरिमाण-”एबुराता” “वालाग्रशक भागस्य” इत्याद श्रुतिगळल्लि हेळिरुव ईगॆ अणुविनष्टु परिमाणवन्नु हॊण्डिरो जवु. ई अर्थवु हेगॆ उण्टायितॆम्ब सन्दर्भदल्लि “मस परिमाणे” ऎम्ब थातुविनिन्द उण्टायि कॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इदरिन्द भगवन्तनिगिन्त व्यत्यासवु हेळल्पट्टितु. १७. आ कारणदिन्द सूक्ष्म त्वं-अति सूक्ष्म नागिरोणवु. १८. आदुदरिन्दले छेदना दैनर्हत्वं–आति सूक्ष्मवादुदरिन्द ई आत्मनन्नु भगवन्तनल्लदॆ याव वस्तुवु व्यापिसलारदादुदरिन्द असागिरोणवु, ऎन्दरॆ कत्तरिसलु साध्यनल्लदिरोवु. आदिशब्दवु सीकॆयल्लि “अच्छेद्योहम् अदाग्यूयम् आद्योZ शो, विवच” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ दहिसल्पडलु, तॆनीयिसल्पडलु, शोषिसल्पडलू साध्यविल्लदिरोणवु हेळल्पट्टितु. १९, चतुर्विंशति तत्व निलक्षणत्वम-ज्ञानत्वदिन्द एर्पट्ट लक्षणवॆन्दु मेलॆये हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द २४ जड प्रकृतिगळिगिन्तलू विलक्षणनागिरोणवु. २०. अमलत्यं-इन्तह हेयवाद प्रकृति सम्बन्धविल्लदुदरिन्दलू स्वरूपतः परिशुद्धनागिरु विकॆयु ; आदुदरिन्द आत्मनु पुर्रा ऎन्दु हेळल्पडुवनु. “पुर्मा न देवो ननरो” ऎम्ब वि. पु. शोकवु अनु सन्धेयवु. २१. ईश्वरान्यत्वं - सत्येश्वरनिगिन्त बेरॆयादवनु ; मकारवाच्यन * अकारवाच्यनिगे शेषभूतनॆम्बर्थदिन्द व्यक्तवु. “पृथगात्मानं प्रेरितारञ्चमा” (२. १.६) ऎम्ब श्रुति मत्तु गीतॆयल्लि उत्तमः पुरुष ऎम्बु तिन्दलू सुव्यक्तवु. जीवात्मनु अणुवादुदरिन्द एधुवाद परमात्मनिगिन्त भिन्ननु : जगद्वा पार वर्ज ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि हेळिरुव हागॆ जगदापारगळाद सृष्टि स्थिति लयव्यापारगळिल्लदवनु, २२, अश्वव. आ तावागिरुविकॆयु परमात्मनु “मह बै यनु” इवनु ज्ञा ता “ कुव” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि इदु उकवादितवु. * चिदु हण सामि” ऎम्बुद मनज्ञाने ऎम्ब वात्सर्थदिन्दुण्टागुव रिन्द ईतनु________________
(४५) मूलमस्ताधिकार ३२७१ आनु कॊल्यादि योग्य त्वम्, २४, परम पुरुषार्थापेक्ष त्वम् २५ नियोग योग्यत्व, २६. कैङ्कर्ययोग्यत्वम्, २७ सर साक्षात्कारयोग्य त्वम्, २८. निरतिशयानन्द योग्यत्वम्, २९. परापेक्ष कत्वम्, ३०. सोपाधिक स्वामित्वव, ३१, भागवत ज २५. अर्थवु. यावाग च न स्वरूप ज्ञानगुण कनो, आग कर वुत्पत्ति यिद जि तावु हौदु. २३, अनुकूल्यादि योग्यत्व - यावाग प्रकृति सबन्ध Ben तॆलगि सरिशुद्धनादनो, आग आतनिगॆ सवू अनुकूलवॆ; इन्तह स्थिति’ ग्यनु. आदि पददिन्द प्राति यॆ कल्य निवृत्ति. बोधितवु. २४. परमपुरुषार्थापेक्षार्ह त्वम् – हीगॆ ज्ञातानादुदरिन्द परमपुरुषार्थद महिमॆयन्नु ग्रहिसि, अदन्नु अपेक्षिसुव योग्यतॆ यन्नु हॊन्दिरोणवु. नियोग योग्यत्व - शास्त्रद विधि निषेध वाक्यगळ नियमनानु सार नडॆयुव अर्हतॆयु, अथवा परिशुद्धात्म स्वरूप प्राप्तियल्लि प्राच्यद नियमनानुसारवागि नडॆयुव योग्यतॆयु, २६. कैर योग्यत्व - भगवन्तन नित्य कृज्ञ - प्राप्तिये परमपुरुषार्थ ऎन्दु तिळिदुदरिन्द अन्त कै नन्नु माडुवदक्कॆ अर्हनागिरु विकॆय ऎ. २६, सर, साक्षात्कार योग्यत्वम् - हीगॆ नित्य कैय्य वन्नु माडुव मुक्ति दॆशॆ यल्लि सर्वज्ञत्यादिगळन्नु हॊन्दिरुव स्थिति . “ सम्पद्याविर्भाव सैन तब्ला त” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि “सैन र पेणाभि निष्पद्यते” ऎम्ब श्रुतियल्लि हेळिरुव समस्त वन्नू एक कालदल्ले साक्षात्करिसुव योग्यतॆयन्न हॊन्दोणवु. २८. “निरतिशयानन्द योगम् - आनन्दवल्लियल्लि मुक्तनाद दशॆयल्लि जि’वात्मन आनन्दवु परमात्मन आनन्दक्कॆ समानवागुत्त दॆन्दु निरञ्जन पर नं साम्यम पैति ऎम्ब श्रुतियल्लि हेळिरुवद रिन्द अन्तह निरतिशयानन्दवन्नु हॊन्दलु योग्यतॆय, मेलिन इवॆल्ला आता मकारवाच्यनागि ज्ञानैक रूपनागिरुवदरिन्द उण्टा गुवुवु. इन्नु मुन्दॆ नमश्यब्ददिन्द तोरिबरुव मः ऎम्बुदरिन्द ४ गुणगळू हेळल्पड वुवु. नमः ऎम्बुदरिन्द ६ गुणगळू हेळ ल्पडुत्तॆ. २९, परापेक्ष करम्-परमात्माधीनवाद कर इवु. “सरातु तच्छ ते” (२, ३, ४०) ऎम्ब ब्रह्म सूत्र दल्ल, सर्वस्य चाहं हृदि सन्नि विष्टु मततिर्ज्ञानमपो________________
229 श्रीमब्र हस्यत्रयसारे शेषवु ३२ भागवत किङ्करतम, ३३ आ न न ह य त म ३४. अविद्यादिनं, ३५. करणादि सापेक्ष ज्ञानविकास ऎ ३६. संसार भयाक्रा नत्रन, ३७. अविद्या निवृत्ति सापेक्षत्र, हनञ्ज (१. १५. १५) ऎम्ब श्या सा जनानां सात” व्यक्तवु तवु. ३०. 23. आग इदु ऎ गीता वाक्यदल्लि, “अनःप्रविष्ट (य. ८. ३. ११) ऎ. श्रुतियल्ल नमस्सिन नमन ऎम्ऒर्थदिन्द ज्योति सोपाधिक स्वामित्वन - शे षिय ३ द भगवन्तनिन्द उपाधियाद कर्मानुभवद अनुगुणवागि शेषनिगॆ अनुग्रहिसल्पट्ट क्षेत्रगृह वस्तु मॊदलादवुगळ मत्तु पुत्र कळित्र नृत्यादिगळ विष यदल्लि स्वामित्ववु. नमव ऎम्बुदर व्याख्यानदल्लि बोधितवु. ३१. भागवत शेषनु - तानु भागवतनिगॆ शेषभूतनॆम्ब भाववु ; यावाग, नमम तानु तनगल्लवु, परमात्म निगॆनॆ ऎन्दायितो आग भगवन्तन सम्बन्धिगळाद भागवतरिगॆ शेषकनॆन्दायितु. भागवत किङ्करम् , यावाग भागवतरिगॆ शेषभूतनो, अवरिगॆ अभिमतवाद कैर्यवन्नु माडुव ऎन्दागुत्तदॆ; *०तह कैर्यदिन्द स्वामियु प्रीतनागुवुदरिन्द भागत किङ्करत्ववू एर्पट्टितु. इदु नववु ऎम्ब अर्थदल्लि सूचितवु. ३३, अननोपायत्वन - अस्वतन्त्रन, असमर्थनु ऎम्ब अर्थगळु नमस्सिनिन्द उण्टागुवदरिन्द परमात्मनल्लदॆ तनगॆ बेरे उपायविल्लवॆम्बुदु उण्टागुत्तदॆ. ३४. अविद्यादिमत्वम् आज्ञान, आदि शब्ददिन्द अनादियागि शुभाशुद कर्म, वासन दि गळु हेळल्पट्टवु; इवुगळिन्द कूडिरोणवु इदु नमः ऎम्बल्लि मु ऎम्बुदु मनु ऎम्ब षन्तवादुदरिन्द परमात्मनदन्नु नन्नदु ऎम्ब अहम्भाववु तोरि बरुवदरिन्द आविद्यादि मत्ववु, ३५. कर णादि सापेक्षज्ञानविकासत्वम- मेलॆ हेळिद रीतियल्लि आत्मन धम्म भूतज्ञानवु रोहितवागिरुवदरिन्द, इन्द्रिय मनस्सुगळाद करणादिगळ मूलकवागिये ज्ञानविकासवन्नु हॊन्दिरुविकॆयु ; इव म न ऎम्बुदर अर्थवु. ३६, संसार भया कानत्वम् - हीगॆ इन्द्रियगळिगॆ वशवाद ज्ञानवुळ्ळवनादुदरिन्द अवुगळ हावळिगॆ सिक्कि मत्तु अविद्या वासनादिगळिगॆ सिक्किरुवदरिन्दलू संसार भयदिन्द कूडिरोणवु. ३७. अविद्या निवृत्ति सापेक्षत्वम् , अन्तह अज्ञान________________
मूलमाधिकारः ३२७३ ३८. अकिञ्चनव,३९. ईश्वर सौहार्धादिमत्वव, सदाचार प्रा प्रिम म, ४१ साध्यॆपायानुष्ठानार्हश्वम्, ४२. उपाय निष्कत्वन. ४३, मजः प्रभावव ४४, विशिष्ट वेषत्ताले सृष्टि मत्तु उपलक्षणवागि कर वासनादिगळिन्द युळ्ळोणवु. बिडुगडॆय आपेक्षॆ मुन्दॆ पुनः अखण्ड नमस्सिनिन्द तोरुव आरु गुणगळु हेळल्पडुवुवु. 55, अ किञ्चनत्वन - “ भगर्वा मे परो नित्यम् अहं प्रवर स्पदा”ऎम्ब मत्तु पुरुषं परमुद्दिश्य, नमे सिद्दि रितो न्यथा” ऎम्बल्ल नमश्य बार्थविवरणॆयल्लि हेळिरुवहागॆ तनगॆ इन्नु वारू गतियिल्लवॆम्ब अकिञ्चिनभाववु. मेलॆ हेळिद अविद्या निवतियन्नुण्टु माडिकॊळ्ळुवदक्कॆ तनगू शक्तियिल्लवु; परमात्मा नुग्रहविल्लदॆ साध्यवे इल्लवॆम्ब कार्पण्यवु. ३९, ईश्वर सौहा र्दादिन- त्वम् - हीगॆ आतने गतियाद नन्तर अन्तह ईश्वरनल्लि आश्रयिसलु उपयुक्तगळाद सौहार्द, आदिशब्ददिन्द कारुण्य, वत्सल सौशीला दि गुणगळिन्द कूडिरुववनॆम्ब भावनॆयु, ४०, सद चार् प्राप्ति वर्म-नमवु शरणागतिपरवागि अदु सदाचार्य कटाक्षदिन्दलॆ साध्यवादुदॆन्दु “आचार्य वया मुक्त तसा दाचार्वा भवेत्” ऎम्बल्लि हेळिरुवदरिन्द सदाचार्यर प्राप्ति यन्नु हॊन्दोणवु, ४१. साध्यॆपायानुष्ठानार्ह त्वम् – नमश्यब्दवु शरणागति रूप प्रभाववन्नु बोधिसुवदरिन्द अन्तह उपायवन्नु अनुष्ठिसलु योग्यतॆयुळ्ळोणवु, ४२, उपाय निष्कत्वम् - अदुदरिन्द “ननकर्जनार्दनं” ऎम्बल्लि व्यक्त वागुवहागॆ उपायवाद शरणागतियल्लि निष्ठॆयुणवु, ४३. महाप्रभावत्वव - हागॆ उपायवन्ननुष्ठिसिद कृतकृत्यनु पर मात्मनिगॆ अत्यन्त प्रियनाग वदर मूलकवू, अनन्तर आतन कृपॆ यिन्द हेय प्रकृति सम्बन्धवु तॊलगि सैनरूपेणाभि निष्पद्यते ऎन्दु हेळिरुवहागॆ प्रकाशिसुवदरिन्द महा प्रभाववुळ्ळ स्वरूप दिन्द कूडिरोणवु.________________
श्रीमद्र हस्य त्रयसारे संहार विषयत्वम्, ४५, अक्षयश्वम्, ४६. स्वतो बहुत्वम्, ४७. असङ्ख्यातत्वं, ४७. ईश्वरव्याप्यत्वं ४९. ईश्वर नियाम्य त्वम,५० ईश्वर धारत्वम् ५१. इव नियममडियागवन्न मुन्दॆ नार शब्ददिन्द अनुनन्धेयगळाद १४ गुणगळु हेळल्पडुवुवु. ४४, विशिष्ट वेषत्ताले सृष्टि संहार विषयत्न - शरीर दॊन्दिगॆ सेरिरुवदरिन्दले सृष्टि संहारगळिगॆ विषयवागिरोणवु. कर्मवू नशिसि होगि प्रकृति सम्बन्धवू तॆलगि होदरॆ, आगीग ई सृष्टि संहारादिगळिगॆ “सगॆ नोपजायने प्रळये नव्यथ निच” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ऒळपडुवदिल्लव क्षये ऎम्ब धातुविन मूलक उण्टागुव नर शब्ददल्लि अन्तर्गतवु ४५. अक्षयत्व हीगॆ जनन मरणगळिल्लदॆय, सृष्टि प्रळय गळिगॆ सिक्कदॆयू नित्यवाद स्वरूपवुळ्ळवनादुदरिन्द क्षयवन्नु हॊं ददॆ इरुव स्वरूपवुळ्ळवनु, नर शब्द र्थवु. ४६, सतः बहु इम - जीवात्मरु बहुत्ववन्नु हॊन्दिरॆणवु. इदु “नितॆ नित्यानां” ऎम्ब श्रुतियिन्द व्यक्तवु, मत्तु “नारति सल पुंसां सवहः परिकीर्तितः” (पाद्म पुराण) ऎम्ब महर्षि वाक्यदिन्दलू सिद्दवु.इदु नारशब्दार्थवु. 9:. * सङ्ख्यातत्वम् बहुत्ववॆन्दरॆ ८,१० मात्रवल्लवु. लॆ माडलु साध्यविल्लदष्टु असक्ति ख्यातवागिरोणवु. “सत्वं खल्विदं ब्रह्म तला निति” ऎम्बल्लि व वु. (छां, ३ १४, ९) ४८. ईश्वर व्याप्यत्वन - नारव नन्नॆल्ला अयनवागिवुळ्ळवनॆम्ब बहुर्धॆ दिन्द ईश्वरनिन्द जीवा त्मनु अन्तरामियागि व्यापिसल्पट्टिरुविकॆय 3 ; ईयति इत्ययन ऎम्ब वु वृत्तियिन्दलागलि ईय९ र्त ऎम्ब वुतृत्तियिन्दलागलि उण्टागुव अर्थवु. ४९. ईश्वर नियाम्मत - ईश्वरनिन्द निमिसलु योग्यनागिरुविकॆयु, यावाग अन्तरात्मावागि व्यापि सिरुत्तानो आ कारणदिन्द ईश्वर नियामृतवू उण्टागुत्तदॆ. “रितारञ्च मता ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. 250. धरम् - ईश्वरनिन्द धरिसल्पडलु योग्यनु ऎन्दरॆ आध यनु. हीगॆ नियमिसलु हेगॆ योग्यनु ऎन्दरॆ अदक्कॆ आत्मावागि नियन्नावागिरुवदरन्द आतनिगॆ शरीरवादुदरिन्द________________
मूलमाधिकारः ३२७५ ईश्वर शरीरत्वन ५२. ईश्वरलीलार सहेतुत्वम्,५३, ईश्वर भोगोपकरणतार्हत्वम्, ५४, तदधीनगतित्व, तदधीन तत्सा प्तित्व म ५६ ऐश्वर कैवल्य निरपेक्षत्वं, ५७. भगव निन्दले धारनु. अथवा षष्ठि तत्पुरषदिन्द जीवनिगॆ आधारभूतनु ५१. इवत्ति नडियाग वन्द ईश्वर शरीरत्वव - यावाग आता वागिद्दुकॊण्डु व्यापिसि नियमिसि धरिसल्पडलु योग्यवायितो आग इदक्कॆल्ला कारणभूतवाद ईश्वरनिगॆ शरीरवागिरोणवु इद्दे इरबेकॆम्बुदु एर्पट्टितु. “यस्य आत्मा शरीर बृ, ५, ७, २- ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. ५२, ईश्वर लीलारस हेळुत्सवम् २ ईश्वरन लीलानुभवक्कॆ कारणनागिरुविकॆयु, हीगॆ शरीरवागिरव ई जीवात्मरुगळन्नु कानुगुणवागि नियमिसि प्रवृत्तिगळन्नुण्ट- माडु वदरल्लि परिपूर्ण कामनाद सत्वश्वरनिगॆ “लोकवत्तु लीला कै वल्यव” ऎम्बल्लि (शा, २. १. ३३) हेळिरुव हागॆ लीलॆयादुदरिन्द अन्तह लीलॆगॆ ई जीवातनु कारणनागिरुविकॆयु, ५३. ईश्वर भोगोपकरणार्हत्वं - यावाग चेतन व्यापारगळॆल्ला भगवन्त निगॆ लीलॆ यायितो, आग ईतनु “मोदते भगर्वा भूतै र्बल क्रीडन कैरिव” (भार, सभा) ऎन्दरॆ बालनु आटद सामानुगळॊं दिगॆ क्रीडिसुवहागॆ प्राणिवर्गगळन्न भोगोपकरणगळन्नागि माडि कॊण्डु ईश्वरनु आनन्दिसुवनॆन्दु हेळिरुव हागॆ सर्वॆश्वरनिगॆ भोगोपकरणवागिरलु योगनागिरुविकॆयु, ५४. तदधीन गत्वम् - सश्वरनिगॆ शरीर वादुदरिन्दले आतनिगॆ अधीनवाद ग ति यन्नु हॊन्दिरुविकयु *परात्तु तच्छुते” (शा.सू.२-३-४०) ऎम्बल्लि केल्पट्टिरुत्तदॆ. ५५. तदधीन प्राप्तित्वं हागॆ सश्वरनिगॆ शरीरवागि ददरिन्दले तन्न गतियु अधीनवादुदरिन्द आतनगॆ अधीन नाद तन्न पप्तियन्नु नो दि रसिकॆ यु, ५६, ऐश्वर कैवल्य निरपेक्षत्वं - आतन प्राप्तिये आतनिन्दुण्टागुव सन्दर्भदल्लि तुच्च वाद ऐश्वरद मत्तु विळम्बवन्नुण्टुमाडुव कैवल्यद आपेक्षॆ इल्लदिरोणवु. ५७ भगवत र्थि - आकारणदिन्दले आ ऐश्वर कैवल्यगळाद अक्षार्थगळन्नु त्यजिसि भगवत्पाप्तियन्ने अपेक्षिसोणव.________________
३२७६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ता र्थित्वम्, ५८. सानिद्योन्मुक्तत्वम्, ५९, अवित स्वरूपम ६०. सत्व द्रष्ट त्वम्, ६१. सत्व प्रकार भगवदनु भवैक भोग. ६२. निरतिशयानन्दवत्वम्, ६३, भगव द्योगार्थ भोक्तित्वन, ६४ ऐच्छिकनिग्रहादि मत्वम् मुन्दॆ नारायणाय ऎम्बल्लिरुव व्यक्त चतुर्थि यिन्द तोरिबरुव १० अर्थगळु हेळल्पडुत्तवॆ. ५८. सविनु क सर्व प्रकारदिन्दलू अविद्यॆयिन्द, आज्ञानादिगळिन्द बिडल्प डोणवु, चतुर्थियिन्द तोरुव नित्य कै रूपवाद इष्ट प्राप्तिगॆ ई अनिष्टवाद अविद्या निवृत्तियू, अविद्यॆगॆ कारणवाद प्रकृतिसम्बन्ध निवृत्तियू अवश्यकवु ५९, आविर्भूत स्वरूपत्वम् “अस्काच्छरीरात् समुथाय परञ्ज्योति रुपसम्पद सैनरूपेण- भि निष्पद्यते”(छा, ८ १२.२) ऎन्दु श्रुतियल्ल, सम्पदाविर्भाव सैन शब्दा (शा) सू. ४. ४. १) ऎम्ब सूत्रदल्लि हेळिरुव हागॆ, प्रकृति सम्बन्धवु तॊलगिद ऒडनॆये तन्न नैजवाद स्वरूपवन्नु हॊन्दोणवु. ६०, सत्वद्रष्टत्वं - यावाग, प्रकृति सम्बन्धवु तॊलगिदुदरिन्द ज्ञान सङ्कोचवू सह तॊलगितो, आग ऎल्लवन्नू एककालदल्ले साक्षा त्करिसुव शक्तियु आविर्भविसुत्तदॆ. ६, सत्व प्रकार भगवदनु भवैक भोगत्वम् - आ कारणदिन्द ऎल्लवू अनुकूलवागिये तोरि भगवन्तनु स्वरूप रूपगुण विभवैश्वय्यादिगळिन्द युक्तनागि तोरु वदरिन्द अन्तह परिपूर्ण ब्रह्मानुभवद भोगवन्नु हॊन्दिरो णवु, ६२, निरतिशयानन्दवत्वं - अन्तह सर्वज्ञतॆयुण्टाग वदरिन्दले परमात्मनु आनन्द स्वरवनागि तोरि, तन्नन्नु आनन्दि सुवहागॆ माडुवदरिन्द निरतिशयवाद आनन्दवन्नु हॊन्दिरो णवु. * आनन्दयाति” ऎम्ब आनन्दवल्लिय वाक्यदिन्द व्यक्तवु. भगवद्योगार्थ भोग्य - अदरिन्द तानू भगवन्त निगॆ भोगार्थवागिये ऎम्ब भावनॆयिन्द तानू आनन्दिसोणवु. ६४. ऐच्छिकविग्रहादि मत्तं - सत्यसनागुवदरिन्द तन्न इष्टानुसार दिव्य विग्रहवन्नु हॊन्दोणवु. आदि शब्ददिन्द स एकधाभवति प्रधा भवति ऎन्दु श्रुतियल्लि (छां. ७-२६, हेळिरुवहागॆ तन्न इष्टानुसार, धर्मभूतज्ञानद मूलक अनेक________________
2922 ६५ इच्छविघात रहितन ६ ईश्वर लक्षण व्यतिरिकॆ सॆरम साम्य वश्यम्, ६७ आशेषक्कॆ करॆ करॆन् ६८. तपु वृत्तिमन » ऎन्नु इवॆ, प्रधानळगक्कॊण्डु इतॆ तन्दवरन्नु मुळ्ळ प्रामाणिकर्थळ मॆल्का इप्पदळि आडैवॆ शब्दसाव र्थै कालुवॆ, आर्थ स्वभावतालान, अनुसन्धेय. हेळिरुव लोहगळरॆ सेरोणवु हेळल्पट्टितॆ भाविसबह ; अथवा दिव्य विग्रहनन्नु हॊन्दुवरु मात्रवे अल्लदॆ जक्षत् क्रीर्ड रममाण” ऎम्बल्लि हेळिर न, मत्तु “कामचारोभवति” ऎम्बल्लि प्रतिगळन्नु हणण्णवू सचिव. ६५, इविघात रहितं भगवदनुमतिगनुसारवागि नडॆयुव सत्यल्पवागुवदरिन्द, तन्नॆ सल्पक्कॆ विघातविल्लदिरोण. “सादेव तच्छुते” ऎम्ब सूत्रवु इदन्नु बोधिसुत्तदॆ. ६. ईश्वरलक्षण व्यतिरिक्त परम साम्यव - “ पुण्य पापे विधेय निरञ्जन नॆरमं साम्य मुस्कॆ” (मु. १३) ऎन्द शदल्लि हेळिरुव हागॆ कैं ta चतुर्थिय मातृ ०दिगॆ साम्यवन्नु हॆणवु. आदरॆ आ सा वु ईश्वर शिक्षणक्कॆ बेरॆयागि विषयदल्लि मात्र गुण स्वक प्रश्नियल्लि आनन्द दल्लि सानव, - - ईकैर शिक्षणवु यावुदु ऎन्दरॆ ऎल्ल न्यू साम्यवु, * ऎल्लवन्नू सृष्टिसि, - पिसि, अवळिगॆ नियमनागि, स्वयागि धारकनागि अदक्कू कारणवागिरॆणव ईश्वर अक्षणवु. ई अभिप्रायगळन * भोगमात्र साम्यलिजु च ऎ) मत्तु “जगद्द, परवर्जम्* ऎम्बॆरडु सूत्रगळ अभिप्राय - इल्लि हेळल्पट्टितु. ६७, अशेष कैङ्करैक रतित्व - भगवन्तनिगॆ माडतक्क सम कैगळन्नु ऎसगुवदरल्लिये मुख नाद आतरोणवु. प्रधानार्थवु. लक्ष्मणनेनो अहंसं करिसा वि जाग्रतस्सप तक्षते” ऎन्दु तानॊब्बनेयादुदरिन्द हॆळिदनु. अनेक मुक्त रिरुवाग ऎल्लरू ऎल्ला कैारवन्नु सदामाडो इन्नु हेगॆ ? ऎम्ब शङ्कॆ यल्लि हागॆ विविध कैङ्कय्यगळन्नु माडुववर सासि ध्यदल्लिद्दु कॊण्डु तन्न अन्नवन्नू प्रदर्शिसोणवु तानू कॆडवन्नु माडिद हागॆये भाविसबहुदॆन्दु उपदेशिसल्पट्टरदॆ. ६८. अपुन रावृत्ति मत्वव - मुक्तनादवनु पुनः ई लोकद बन्धक्कॆ बारदिरोणवु. मुक्तनिगॆ ई लोकद दुःखगळू तन्मूलक हेय________________
३२७८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे इहात्य नावश्यानुसन्धेय सारतम गुर्णा सङ्ग्र ह्या ह. का, पद यत्र (ण) सक्षेपादा व्यानन्य शेषता । आन न्यूपायका स्वतथा नन्न सुमर्थता ॥८३॥ त्ववू विदितवागिरुवाग पुनरावृत्तियन्नु अपेक्षिसु. करुण निधियु तनगॆ अत्यन्त प्रियनाद ई चेतननन्नु तन्नल्लिगॆ बरमाडि कॊण्डु पुनः अल्लिन्द इल्लिगॆ दब्बवनल्लवु. आदुदरिन्द न च पुन रावर्तते न च पुनरावते” (छा.) ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. इदन्न सूत्रवु “अनावृत्ति कृत अनावृत्ति बात्" ऎम्ब कॊनॆय सूत्रदल्लि व्यक्तव, ऎन्नु - ऎम्बवागि, ‘इ प्रधानळागक्कॊण्डु ई मेलॆ हेळिद मूलमन्त्रदल्लि मुख्यवाद ताणगळ M इव ई गुण गळन्नु, तुमक्कॆ वरु, सम्बन्धिसिकॊण्डु बरुव, मत्तु - इन्नु, बेरॆ, प्रामाणिक र्थगळु मॆलॆम् - शास्त्र सिद्धगळागि यथार्थगळाद अभिपा मगळॆल्ला, इल् - ई मूलमन्त्रद मूरु पदगळल्लि, शब सामथ्य९ताल.म - शब्द व्युत्पत्ति मूलकवागियू, अर्थ स्वभावालव - अर्थवागि ऊ हिसबहुदादर मूलकवागियू, अनुसन्धेयगळु. ई सन्दर्भदल्लि मुखवागि अनुसन्धान माडतक्क सारतवु वाद वरु गणगळु हेळल्पडुत्तवॆ. मूलमन्त्रदिन्द तोरिबरुव ई ६८ गुणगळन्नू अनुसन्धान माडलु कष्टतरवागि तोरि बन्दरॆ, आग ई कारिकॆयल्लि उप खादि सिरुव मूरु सारतम गुणगळन्नादरू आवश्यकवागि अनुसन्धान माडतक्कद्दॆन्दु ऒन्दु कारिकॆय मूलक तिळसुत्तारॆ. पद त्रयेण-ॐ नमः नारायणाय ऎम्ब मूरु पदगळिन्दलू क्रमवागि, सङ्क्षेपात् - मेलॆ हेळिद रीतियल्लि बहुवागि अर्थ गळु तोरिबन्दरू, सङ्क्षेपवागि, भाष्या - भाविसतक्कव; यावु वॆन्दरॆ, अनन्न शेषता - तानु श्रीयःपतिगल्लदॆ इन्नु यारिगू शेष नल्लवु, उकारवु अवधारणार्थकवादुदरिन्द, मकार वाच्यनाद जीवनु, आदैव - परमात्मनिगे शेषभूतने विना इन्नु यारिगू अल्लवॆम्बर्थवु ; पदयेत्र ऎम्ब पाठवादरॆ, आत्र ऎन्दरॆ ई मूल मन्त्रदल्लि ऎम्बर्थवु (२) स्व - अनपायता - श्रीयः पतिय________________
मूलमाधि कारः एवं मन्नार्थानु सन्धायि सहवासिनामपि बाह्य कुदृष्टि वार्वति कालुष्यं नजायत इत्याह. इप्पडि (१) “सक्ष म प्पाकरान्त स्थ” ऎन्नुन्नडि इरुक्किर स्वरूपङ्गळु, इरन नले चिद चिदीश्वर जीव वर्धनः” उपायवल्लदॆ इन्नु यारू इल्लवु. इदु नमस्सिनिन्दुण्टाद भाववु अखण्ड न मस्सु सपरिकरवाद शरणागतिय परवु, सखण्ड नमस्सि निन्द तनगॆ सामर्थ्य स्वातन्त्रादिगळिल्लवॆन्दु एर्पडुवदरिन्द, अन नोपायतॆयु सिद्धवु, (२) तथा - हागॆये अनन्य पुष्पर्थ ता- नारायणाय ऎम्बल्लिरुव व्यक्ति चतुर्थियिन्द सर्वविध कैरवू शेषभूतनाद तनगॆ युवराज पट्टक्कॆ समानवॆन्दु तोरिबरुव दरिन्दलू, हागॆये वहर्षिय, “लक्ष लक्ष्मि ऎम्बल्ल *अन्तरिक्षगळर्मा” ऎन्दु विभीषणरन्नु कुरितु, “सतु नागवर श्रीर्मा” ऎन्दु गजेन्द्रनन्नु कुरितु, उपपादिसिदवरु रिन्द, अदे निरतिशय पुर षार्थवु, अदक्किन्त बेरे पुरुषार्थविल्ल वॆम्ब हीगॆ ई मूरु आर्थगळु, भाव्या - भाविसलु, अनुसन्धान माडलु योग वादवु. इदरिन्द मूलवन्त दिन्द ग्रहिसतक्क मूरु आंशगळु यावुवु ऎन्दरॆ श्रीयः पतियॆ तनगॆ परम शेषियु इन्नु यारू इल्लव; आतने सिद्धोपायवागि निन्तु आत्म निक्षेप रूप शरणागतियन्नु अनुष्ठिस वहागॆ माडबेकु; इन्नु यारू उपायवागलाररु. तानु शेषनादुदरिन्द आतनिगॆ परम पददल्लि नित्य कैरवन्नु माडुवदे परम पुरुषार्थवु; अदक्किन्त हॆच्चिन दिल्लवु ऎम्ब मूरु अनुसन्धानगळु, हीगॆ मूलमार्थानुसन्धान माडुवरॊन्दिगॆ वसिसुवरिगू कूड बाह्य कुदृष्टिगळ वादगळिन्द मतिभ्रंशवु उण्टागुवदिल्लवु. इप्पडि - हीगॆ, ऎन्दरॆ मूलमन्त्रदिन्द १०८ परम पुरुषन गुणगळन्नू ६८ जीवात्मन गुणगळन्नू, अनुसन्धान माडुवदर मूलक (१) “समष्टाक्षरान्त” समस्त अभिप्रायगळू अष्टाक्षर मन्त्रदल्लि अडगिवॆ, ऎन्नु मडियिरुक्किर - ऎन्नुवहागॆ इरुव, इत्तिरु मन्मत्तिले - ई मन्त्ररत्नदल्लि, चिदचिदीश्वर स्वरू पळु - प्रणवदल्ले चित्तु, अचित्र, ईश्वरनॆम्ब तत्त्वयगळ________________
३८० श्री मद्र हस्यत्रॆ साल गळुडैय वन्नोन्य भेदमुम, शेषशेषिभावादिगळाले निरु पाधिक जीवेश्वर भेदवु, निखिल जगन्निमित्तॊषादान भूत परदेवता विशेष निर्धारणादिगळु, सिद्धियाल् स्वरूपगळू, जीवगळुडैय अनन्य भेदमु - नारशब्द दिन्द जीवात्मर परस्पर भेदवू, शेषशेषि भावादिगळिन्द निरुपा धिक जीवेश्वर भेदवु - अविद्याउपाधिगळ मूलक जीवनिगू ईश्वरनिगू भेद तोरुत्तदॆये विना इब्बरू ऒन्दे ऎन्दु शाङ्कर भासरादिगळु हेळुवहागॆ इल्लदॆ एनो दू उपाधिये इल्लदेने आदिपददिन्द अणुवाद जीवनिगू, विभुवाद ईश्वरनिगू इरुव भेदवू, (इदु प्रणवदल्ले व्यक्तवु)निखिलजगन्निमित्तोपादान भूत पं देवता विशेष निर्धारणादिगळु - “यथोर्णनाभि सृजते गृह तेच” (मु १-१.७.) जेडर हुळवु हेगॆ तन्न तन्तुवन्ने सृष्टिसि अदन्ने नुङ्गुत्तदो ऎम्ब श्रुतिवाक्यदल्लि उपादान निमित्त सहकारि कारणगळिवॆयो, हागॆये समस्त जगत्तिगू निमित्त उपादान, सहकारि, रूप सर्वविध कारणनाद परदेवता विशेषवु श्रियः पतिये ऎम्ब निर्धारणवे मॊदलादवुगळु (इदु अकारार्थव) सिद्धि याल् - सिद्धिसुवदरिन्द हीगॆ नम्म सिद्धान्नाथ गळॆल्ला बह स्पट वागि मूलमन्त्रदल्लि तोरिबरुवदरिन्द, इदक्कॆ व्यतिरिक्कॆगळाद अन्य सिदागळॆल्ला निरसवॆन्दु हेळलु हॊरटु, मूल मन्त्रार्थग ळन्नु अनुसन्धान माडुववरिगॆ इन्तवर शास्त्र सम्मतवल्लद वादग ळिन्द चित्तभ्रमॆयुण्टागुवदिल्लवॆम्बुदु हागिरलि; मलमन्त्रार्थग ळन्नु “नुसन्धान माडुववर ऊरल्लिरुववरिगू कूड याव भ्रम ज्ञानवू उण्टागुवदिल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. “समष्टाक्षरान्तस्थ म, समस्त सिद्दान्ताभिप्रायगळु मूल मन्त्रदल्लि अडगिवॆ ऎम्बु दनु इष्टु दूर विस्तरिसि हेळिदरु, इन्तह अनुसन्धानदिन्द अप सिद्धान्तगळु यावुवु मनस्सिन चाञ्चल्यक्कॆ कारणवागुवदिल्लवु इदु हेगॆन्दरॆ “पङ्कचिदः फलसॆव निघर्षणा विलं पयः” कॆम्पगिरुव कॆरॆयनीरिरुव पात्रॆय ऒन्दुकडॆयल्लि चिल्लद बीजवन्नु तेदु हच्चिदरॆ ऎल्ला नीरू तत्सम्बन्धदिन्द शुद्धियन्नु हेगॆ हॊन्दु तदो हागॆ ऎम्ब भाववु. ई मूल मन्त्रार्थद अनुसन्धान ऒन्दु साकु, ऎल्ला अपसिद्धान्तगळू ओडि होगुत्तवॆ. ऎ मुन्दॆन्दु________________
मूलमाधिकारः इप्पडि अनुसन्धिप्पारिरु वूरिलि रुक्कु मवगळुक्कु. १. ईश्वर्र इल्लॆ ऎन्नुम, २. निशेषनॆन्नु, ३. अत्य दा सीननॆनुम्, ४, प्रतिफलन तुलॆश्वरनॆन्नुव, ५. कल्मविशेष सिद्धेश्वर नॆनु, कदाचित्र र्मादि परवशनन्नु म 66 तिळिसुत्तारॆ; इप्पडिये- हीगॆ विस्तरिसियू सहवागियू, अनु? सन्धिप्पारिरु - अनुसन्धानमाडुवरिरुव ऊरिलिरुक्क मवर्गळु कुम - ऊरल्लि इरुववरिगू कूड, अन्तवर सम्बन्धवु इवरिगू इरुवदरिन्द ऎम्ब भाववु, वाक्यद कॊनॆयल्लि कलक्कं वाराद ऎन्दु ३७ आससिद्धानगळन्नु हेळि, कॆन्नॆगॆ अन्तह भ्रमगळुण्टागुव दिल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. ( ) ईश्वर्र इल्लॆ ऎन्नुम् - लोका यतिक माध्यमिक मामांसकरु हेळुवहागॆ सर्वॆश्वरने इल्लवु ऎन्दु “सदेवनोमैदन ग आसीत् ” “सत्वं खल्विदं ब्रह्म” इत्याद्यनेक श्रुतिगळिगॆ विरुदाभिप्रायवु, (२) निर्विशेष नॆन्नु म - शङ्कररु हेळुवहागॆ परब्रह्मनु विशेषगळिल्लदवनॆन्दू “तेजोबलैश्वय्य महावबोधसुवीर शक्तादि गुणै कराशिः” (वि. पु. ६. ५. ८५) “तथागुणश्च देवस्य श्वसङ्ख्याहि च ण” (वा, पु. ७४, ७०) इत्यादिगळिगॆ विरुद्धवु. (३) आत्म दा सीननॆन्नु - साङ्ख्यरु हेळुन हागॆ परमात्मनु तुम्बा उदासीन नागिरुवनॆन्दू “वर एवच करणि” (१५. ३-२२) श्लोकक्कॆ विरु द्दवु, (४) प्रतिफलन तुल्लॆश्वर नॆन्नुम् - ज्ञानद स्पुरण क्कनु गुणवाद वस्तु व्यवहारवुळ्ळवनॆन्दू, इदु योगाचारन वादवु, ईतनिगॆ ज्ञानमात्र सत्यवु, ज्ञा तावू इल्लवु, जैय वस्तुवू इल्लवु ऎन्दु हेळुवनु, ज्ञानवैचित्र दिन्दले वस्तु वैचित्रवन्नु वनु; मकार दिन्द तोरुव वस्तुवैचित्सॆयिन्द ज्ञानवै चित्र युण्टागुवदन्नु अपलापिसि हागॆ हेळु इनु. आवरु ज्ञा ताळ्मॆयगळिल्लवॆन्दु शाङ्कररु हेळुवहागॆ हेळुवनु. इदु “ नाभाव उपलब्बे”ऎम्ब ब्रह्म सूत्र दल्लि खण्डिसल्पट्टिरुत्तदॆ. अथवा वास्तववागि परमात्मनिगॆ ऐश्वरवेनू इल्लवु; आदरॆ भाविसिदुदक्कॆ अनुगुणवागि ऐश्वर्य उण्टॆन्दु प्रतिफलि सुत्तदॆम्ब वादवु. (५) कर विशेष सिदैश्वर नॆनम्- प्राभाकर मतदल्लि ईतनु माडुव कर्मविशेषदिन्दुण्टाद अपूर्वरूप ऐश्व (१) नारदीय कल्प. १, ९,________________
३२८२ ७. त्रिमूर्तिगळु श्रीमद्र हस्य त्रयसारी समरॆनु, ८. एकरॆनु, ९, त्रिमूरु तीर्णन् परतत्ववॆन्नु, १०. ब्रह्मादिगळिले ऒरुव ईश्वर नॆन्नम्, ११. स्वरूपपरिणाम नानॆनु, १२. निमिषा दाक्यं कॊळ्ळवॊण्णादॆनु, १३. जीवेश्वरर्गळ एकात्मा न्यू d 4 Z र्यवे परब्रह्मवु ; इवरिगॆ अपूर्ववे परब्रह्मवु बेरॆ पर ब्रह्मनिल्लवॆम्ब भाववु. अदे फलवन्नु कॊडुत्तदॆन्दु हेळुवरु. इवरु विमांसकरॆन्दू हेळल्पडवरु. (६) कदाचि र्मादि परवशनॆनप-ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि कर्मक्कॆ परवशनागुवनॆन्दू परमात्मनु आकर्मवश्यनॆन्दु हेळुव श्रुतिगॆ विरुद्धवु. अनन अभिचाकरीति, इत्यादि श्रुतिगळिगॆ विरुद्धवु. (2) त्रिमूर्ति गळ विषयदल्लि 25. भेदगळु :- त्रिमूरिगळु सम . चतुर्मुख ब्रह्म, विष्णु, रुद्र मूवरू समवॆन्दू, माभ्यधिक श्रुतिगॆ विरुदाभिपायवु, (८४ एकरॆनु - आ मू वरू, ऒब्बने हागॆ बेरॆ बेरॆयागि तोरुत्तानॆन्दू इदु पराशर व्यास मनु, वाल्मीकि मॊदलाद महर्षिगळ वचनगळिगॆल्ला विरुद्धवु. (९) त्रिमूरु र्णं परतत्वनन, त्रिमूर्तिगळिगू आधिकनाद परशिवने परतत्ववॆन्दू, अवरुगळल्लि विष्णुवु परतत्व वॆन्दु वेदादियाद प्रणवद अकारवे तिळिसुत्तदॆ. इदक्कॆ विरुद्धवु. (१०) ब्रह्मादिगळिले ऒरुव ईश्वरनॆनु - आमणवराद ब्रहादिगॆ ळल्लि ऒब्बनाद ब्रह्मनागलिरुद्रनागलि ईश्वरनॆन्दू, हीगॆ ऎरडु मतगळु (११) स्वरूप परिणामवा नॆन्न - स्वरूप विकारवुळ्ळवनु पर मात्मनॆन्दू (यादव प्रकाशमतव) इवरु परमात्मने स्वरूप परिणामहॊन्दि जगत्तिन चित्र अचित्तू आगुवनॆन्दु हेळुवरु. इद्द निर्विकारश्रुतिगॆ विरुद्धवु. (१२) निमिषादात्मकं कॊळ्ळ वॊण्णादॆन्नु , निमित्त कारणनु उपादान कारणनू ऒब्ब ऎन्दु अङ्गीकरिस कूडदॆन्दू हीगॆ नैयायिकरू माध्यरू हेळु वरु, आकारदिन्द सर्वकारणनु परमात्मने ऎम्बुदु नम्मगळ अभि प्रायवु “यथोर्णानाभि सृजते कृष्णच” ऎम्ब श्रुतियु सत्व कारणत्ववन्नु बोधिसुत्तदॆ. (१३) जीवेश्वरर्गळ एका त्या वॆन्नु म - जीवात्मनू परमात्मन ऒन्दे ऎन्दु इदु शाङ्कर भास्कर, यादव प्रकाश मतगळु. इदु “पृथगातानं प्रेरिता ·________________
मूलमाधिकारि वॆन्नुव, १४. उपाधिसिद्द भेदरॆन्नु, १५, नित्यभिन्नाभिन रॆन्नुव, १६. जीर्व करमात्राधीन शेष भावनॆन्नु, ७, आनि यत शेष भावनॆन्नुम, १८. जडनॆ नम, १९. ज्ञान मात्र रञ्च मा” (श्री १ ६) “द्वासपर्णा” (मुं. ३-१.१) इत्याद्य नेक श्रुतिगळिगॆ विरुद्दवु. (१४) उपाधि सिद्धभेदरॆ नम् - नित्यऎन्द उपाधियिन्द भेदवागि तोरुत्तारॆ एना, इरुवदु ऒन्दे आत ऎन्दु हेळोणवु. इदु भास्करीयर अभिप्रायवु. इदू मेलिन शतिगळिगॆल्ला विरुद्धवु. (१५) नित्य भिन्ना भिन्नरॆनु - यापा गलू भिन्नरागियू अभिन्नरागियू आतरुगळु इद्दारॆम्बुदु यादवप्रकाशमतवु. २२२नॆय पुटवन्नु नोडि, नोडि, इवरुगळु अभिन्ननाद परमात्मने सत्योपाधियिन्द चिदचित्तागि तोरुवनॆन्दु हेळुवरु, परस्पर दोषयुक्तवाद अभिप्रायवु. d मुन्दॆ जीवात्मन विषयदल्लि २२ भ्रमयुक्तवादगळन्नु हेळुत्तारॆ. (१६) जीर्व करमा) धीन शेषभावनॆनुव. - जीवनु मातॆ, आनवाद शेषभाववन्नुळ्ळवनॆन्दू, इदु कर्म मांसकर अपायवु. इदु “दा स भू तातत्व ह्या तानः परमात्मन” ऎम्ब प्रमाणक्कॆ विरुद्धवु. मद्यवांशो जीवलोके जीवभूतस्सनातनः” ऎम्बुदक्कू विरुद्धवु. (गी.१५-७) मात्र शब्ददिन्द ईश्वरनिल्लवॆम्बुदु अवर अभिप्रायवु. (१७) अनि यत शेष भावनॆन्नुव - जीवनिगॆ शेषभाववु नियतवादुदल्लवॆन्दू इदु शाङ्कर, भास्कर, यादव प्रकाशादि मतवु. “दावज् ईश निश” ऎम्ब श्रुतिगॆ विरुद्धवु. (१२) जड नॆनव - जीवात्मनि इल्लिन हागॆ सुम्मनिरुवनॆन्दू, कॆलस माडुवदॆल्लवू आतन शरीरवॆन्दू इदु साङ्ख्यर अभिप्रायवु. जपाकुसम (कॆम्पु दासवाळद हूवु वन्नु स्पटकद हत्तिर इट्टरॆ, स्पटिकवु कॆम्पगॆ हेगॆ तोरुत्तदो, अदे रीतियल्लि प्रकृतिय प्रवृत्तिगळन्नु जीवात्मनु तन्नदॆन्दु आरो पिसिकॊळ्ळुवनॆम्बुदु अवर सिद्धान्तवु. २१८नॆय पुटवन्नु नोडि, “का शास्त्रार्थवा” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रक्कू,नहिक णमपि जातु तिष्ठत्य कर कृत्” ऎम्ब गीताचार्य वाक्य विरुद्धवु ई क्षेत्रज्ञनु ऒन्दु क्षण कूडल कॆलसमाडदिरु साध्यवे इल्लवॆन्दु________________
३०८४ श्रीमद्रहस्यतयगारी स्वरूपनॆनुम्, २०. नित्यमुक्तनॆन्नु, २१. आ रोपित भोग नॆन्नु २२. कन्नल्लनॆ नुम्, २३. ईश्वरनिरपेक्ष कावन्नुं हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (१९) ज्ञानमात्र स्व- प नॆनम् - इदु शाकर, ఎంబుడు बौद्धर ऒन्दु पङ्गडदवराद योगाचर मॊदलादवरुगळ मतव. साङ्ख्यरू आत्माविगॆ जातृत्वविल्लवॆन्दु मेलिनवरहागॆये हेळुवरु, ज्योतएव ऎम्ब ब्रह्म सूत्रदल्लि ई अभिप्रायवु खण्डिसल्पट्टरु इद. “विष हि दृष्ट प्रोता घता रसयिता मन्ता बोद्या का विज्ञ नात्मा पुरुषः” (पै. ४. ९) ऎम्बल्लि ज्ञा मकारदिन्द व्यक्तवु. (२०) नित्य मुक्त नॆन्नु इद साङ्ख्यर आभिप्रा यवु. आत्मवु प्रकृतिय सान्निध्यद्दरू आतनु एनन्नू माडदॆ पाषा णदहागॆ इद्दानॆन्दू इन्तह मुक्तनॆम्ब ज्ञान उण्टागुवदे मुक्ति यादुदरिन्द जीवात्मनु यावागलू नित्यमुने. त न संसारि ऎम्बुदु बरी भ्रमज्ञानवॆन्नुवरु, २१८, ९ पुटगळन्नु नोडि. बद्ध दशॆ यल्लि मुक्तनॆम्बुदु प्रत्यक्षक्कॆ विरुद्धवु. बेविनकायि सिहि यागिदॆ ऎन्दु हेळिदहागॆ, (२१) आरोपित भोगनॆ ु म - अद दरिन्द तानु जगत्तन्नु अनुभविसुवनॆम्ब भावनॆयादुदरिन्द, तानु भोक्ता ऎन्दु आरोपिसिकॊळ्ळुवनॆन्दू, इदु साङ्ख्यवन्तवॆ. २ नॆय पुटवन्नु नोडि, “ भोक्ता भोग्यं प्रेरितारं चमता ऎम्बल्लि भोक्तित्ववु कण्ठोक्तवु. (२२) कावल्ल म यावाग भोक्तित्वविल्लवो, आग कत्ववू इल्लदे इरबेकु. इदू साङ्ख्यर अभिप्रायवु. * करा शास्त्रार्थव” ऎम्ब ( ब्रह्मसूत्रक्कॆ विरुद्धवु, हागॆये “यजेत” “उपासीत” इत्या द्यनेक विध्युक्तिगळिगू विरुद्धवु. कावल्लवु ऎन्दरॆ शास्त्र वैय र्थवू, गुरूपदेशद नैरर्थक्यवू उण्टागुत्तदॆ. (२३) ईश्वर निरपेक्ष करावॆन्नुम् - ईश्वरनिगॆ अधीनवल्लद करा जीवात्मनु ऎन्दु निरीश्वर मामांसकरु हेळुवरु. कर्मदिन्द ऒन्दु आ पूरै वॆम्बुदु उण्टागि अदे फलवन्नु कॊडुत्तदॆ. फल कॊडलु ऒब्ब ईश्वरनेनू बेकागिल्लवॆन्दु हेळुवरु. “प्रेरितारण्ट् मत्वा * भ्रामर्य सत्वभूतानि यारूढानि मायया परातु तप्पुतेः” “अन्तः प्रविष्ट श्या साजनानां साता” “य आत्मान मस्तरोयमयति” इत्यादि प्रमाणगळिगॆ विरुद्धाभिप्रा________________
मूलमाधिकारः २४. आ प्रळय स्थायि ऎन्नुव, २५, आमोक्षस्थायि ऎन्नु २६ एकनॆ नम्, २७. स्वनिष्ठनॆन्नुव, २८ स्वरूपतः कारभूत 3 3 यव, (२४) आपळयस्थायि ऎनु म - जीवनु प्रळयदवरॆगॆ मात्र इरुवनॆन्दु कॆलवरु हेळुवरु ऎन्दरॆ अनन्तरविल्लवॆम्बुदु अवर अभिप्रायवागि तॆ ऒत्तदॆ. *शाश्वतोयं पुराणः (गी. २-२०) ऎम्बुदक्कॆ विरुद्ध वु. (२५) आमोक्ष स्थायि ऎन्नुम् - मोक्षवु उण्टागुववरॆगू ई आतनु बेरॆ यागि तोरुवनॆन्दू आनन्तर परमात्मनॊन्दिगॆ स्वरूपैक्यवन्नु हॊन्दुवनु ऎन्दू, इदु शाङ्कर भास्कर यादव प्रकाशादिगळ अभिप्रायवु, मोक्षवादनन्तरवू बेरॆ इरु वरॆदु, “सदापश्यनि सूरयः” ऎन्दू “कामचारो भवति” ऎन्दू “स एकदाभवति, त्रिध भवति” “मम साधरमागताः” ऎन्दू हीगॆ अनेक प्रमाणगळिरुवदरिन्द विरुद्ध वु. इदु शाङ्करर अभिप्रायवे विना, श्रीमच्छङ्कराचार्यर अभिप्रायवल्लवु. जीवा तनु मुक्तदशियल्लि हेगिरु तानॆम्बुदक्कॆ दृष्टान्तवागि निरतिशय प्रीतियिन्द कूडिद हॆण्डतियु बहुकाल अगलि नन्तर गण्डनॊं दिगॆ सेरिरुव हागॆ ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द नम्म हागॆ सायुज्यवे अवर अभि प्रायवु. अवर ईचिनवर अभिप्रायवीगॆ भिन्न वु. घटाकाशवु परमाकाशवन्नु सेरुव, मत्तु नदिगळु समुद्रवन्नु होगि सेरुव शास्त्र दृष्टान्तगळिगॆ सरियाद अर्थवन्नु हेळलाररु; मत्तु तैत्त रीय द ब्रह्मनित्तु ब्रह्मन भवति, अहं ब्रह्मास्मि, ऎम्ब वाक्य गळिगू अवरुगळु सरियाद अर्थवन्नु हेळलाररु. हागॆये “तत्व मसि” ऎम्बुदक्कू सह. “ब्रह्माविद फोति परं” ऎम्बुदक्कू * परमं साम्य मुति” “जक्ष र्ड रममाणः” इत्याद्य नेक वाक्यगळिगॆ विरुद्धवागुत्तदॆ. (२६) एनन्नु जीवात्म रॆल्ला ऒन्दे अम्मा ऎन्दू हीगॆ हेळुवरु मामांसकरु. वॆन्दु हेळुव श्रुतिगळिगॆ विरुद्धवाद अभिप्रायवु. “नित्य नित्या नां” ऎम्ब श्रुतिगॆ विरुद्धवु. (२७) सनिष्ठननुम् - ईश्वरनिगॆ विशेषणभूतनल्लवु, स्वतन्त्रनॆन्दू, हीगॆ हेळुवरू मामांसकरे * भावय सत्व भूतानि यारूढानि मायया” ऎन्दु “सूत्र मणिगणाविन” इत्यादि प्रमाणगळिगॆ विरुद्धवु. (२८) स्वरूपतः कार भूतनॆनुम् - स्वरूपतः परिणामवन्नु हॊन्दि 66________________
३२८६ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे नॆन्नुव, २९, कारत्व प्रसण्णरहितनॆन्नु, ३०. कर मातॊ पाय नन्नु, ३१, मुक्तदशैयिल् पाषाण कल्पनॆ नम्, ३२, स्वात्मानन्दपात्र तृप्त नॆनम, ३३ अत्यन्त स्वतन्न नान कार्य भूतनु जीवात्मनॆन्दु, इदु यादव प्रकाशिय ‘वन्तवु. स्वरूपनाशवु जीवात्मनिगिल्लवॆन्दु हेळुव श्रुति स्मृतिवाक्यगळिगॆ विरु द्धवु. ” अच्छेद्यो यं” ऎम्ब मत्तु “अविनाशी” इत्यादि गीता वाक्यगळिगू विरुद्धवु. जिव स्वर१ स परिणाम नादवु जैनमत खण्ड नदल्लि सूत्र भाष्यदल्लि खण्डिसल्पट्ट उत्तदॆ, मत्तु “नाता श्रुते ऎम्ब सूत्रदल्लि स्वरूप परिणामवुळ्ळ उत्पत्तियु निषेधिसल्पट्टर इदॆ. (२९) कारत्व प्रसण्णरहित नॆनम - कार्यत्वद प्रसवे इल्लदवनॆन्दू, हीगॆ हेळुववरु मामांसकादिगळु, सृष्टिगॆ सेरि स्वभाव परिणामवुळ्ळवनादुदरिन्द, ई अभिप्रायवु विरुद्धव; मुक्त दशॆयल्लि स्वभाव परिणामवु तॊलगि सैनरूपेणा भि निष्प द्यते” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ३०. कर मासायनॆ नु - फल सिद्धिगॆ कर्म मात्रवे उपायवागि उळ्ळवनॆन्दू, हीगॆ हेळुववरु मामांसकरे, फलवन्नु कॊडुवदु कर्मवे ऎन्दू, आ कर्म दिन्द अपूर्ववु उण्टागुत्तदॆन्दू अदु फलवन्नु कॊडुत्त दॆन्दू हेळुवरु, मात्र शब्ददिन्द ईश्वरनु बेकागिल्लवु, फल कॊडलु आतनेनू बेकागिल्लवु ऎम्बुदु हेळल्पट्टितु, एकॊबह नं विदधाति कार्या” ऎम्ब श्रुतिगॆ विरुद्दवु. जडवाद कर्मवु हेगॆ फलवन्नु कॊट्टितु ऎम्ब प्रश्नॆय निरुत्तरवागुवदु. (३) मुकद कैयिल् पाषाण कल्प नॆनव - व क्त दशॆयल्लि जीवा तनु कल्लिन हागॆ नि पांयागिरुवरु ऎन्दू, इदु नैयायिक सिद्धान्तवु. “ पक्ष र्त रममाण” “ सदा पश्यनि, सूरय” “तदा एकधा भवति श्रीधाभवति” इत्यदि प्रमाणगळिगॆ विरुद्धवु. (३२) स्वातानन्द मात्रतृप्तनन्नु - तन्न आतानिगॆ आनन्द वुण्टादरॆ अवरिन्दले आत्म तृप्तनॆन्दू, हीगॆ हेळुव र. मामास करु. परमात्मनिगॆ समानवाद आनन्द प्राप्ति ऎन्दु हेळुव श्रुतिवाक्यक्कॆ विरुद्धव. (६३) अत्मन स्वतन्त्रनावॆ नुम - जीवा तनु मुक्तदशॆयल्लि सर्व स्वतन्त्रनॆन्दू इदु पाशुपतर प्रायवु. “दासभूतात” ऎम्बुदक्कॆ विरुद्धवु. निम्म అభి________________
( ४६) मूलमाधिकारक नम् ३४ ईश्वरनोडॆ एकी भूतना मॆनु, ३५. व्यापारादि रहित नावॆ न, ३६. विभागा विभागादि शक्ति मानॆन्नुव, ३७, आनन्दतारतम्य नानॆ नुम, ३८. व्यवस्थित सालोक्यादि भेदवा नॆन्नु, मत्तु मिप्पुडैगळिलुळ्ळ बाह्य कुदृष्टि मतज्ञ लम कलक्कं वारादु, ३४. ई श्वर नडॆ एकीभूतनामनु परमात्मनॊन्दिगॆ मोक्ष दश यल्लि स्वर पैक्यवन्नु हॊन्दुवनॆन्दू, इदु शाङ्करर अभिप्रायवु. *परमं साम्यमुति” (मुं. ३-१.३) “जगद्वा पार वर्जम d सू. ४-४-१७) “मम साधरमागताः” (गी, १४-२) “सदा पानि सूरयः” (सुबि, ६) “काम, चारोभवति” “जक्ष र्ड रममाण” (छां. ८-१२-३) इत्याद्यनेक प्रमाणगळिगॆ विरु द्दवु. हिन्दॆ १८८९-९३ पुटगळन्नु नोडि. (३५) व्यापारा दि रहितनॆ नव - मुक्त दशॆयल्लि व्यापार रहितनॆन्दू, इदु नैया बि.कर मतवु, मेलिन प्रमाणगळिगॆ इदू विरुद्धवु. (३६) विभागाविभागादि शक्ति र्मा ऎन्नुम् . जीवात्मनु परमात्मनिगिन्त विभक्तनागियू अविभक्तनागियू इरुव शक्तियुळ्ळवनु; इदु यादव प्रकाश मतवु. (३७) आनन्द तारतम्यवा ऎनुम् -मुक्ति दॆशॆयल्लि भिन्नराद जीवात्मरु हॊन्दुव अनन्ददल्लि परमात्मनिगिन्तलू बेरॆयागि तारतम्म उण्टॆन्दू ; इदु दैत सिद्दान्तिगळ अभिप्रायवु. इदु “परमं साम्यमति” (मुं.३-१-३) “ममसाधम्म, मा गताः” (१, १४-२) “भोगमात्र साम्यलिजा च” (शा, सू. ४-४-२१) ऎम्ब प्रमाणगळिगॆ विरुद्धवु. हिन्दॆ हिन्दॆ इदु उपपा दितवु, १८८७-८नॆय पुटगळन्नु नोडि, ३८ व्यवस्थित सालोक्यादि भेदर्वा ऎन्नुम् - जीवात्मरिगॆ सालोक्यमॊदलाद तारतम्यवु व्यवस्थितवादुदु ऎन्दू ; इदू दैत सिद्धान्ताभिप्रायवु. मो क्षवु सायुज्यवादुदरिन्द इदु समञ्जसार्थवल्लवु. सायुज्यदल्ले सालोक्यादिगळु अन्तर्गतवु. मत्तु इष्टु मात्रवे अल्लदॆ इन्नू, मत्तु इप्पुगळिलुळ्ळ - हीगॆये ई प्रकारगळाद, बाह्य कुदृष्टि मतङ्गन्नालु - वेद प्रमाणवन्नु अङ्गीकरिसद, मत्तु वेद वाक्यगळिगॆ अपार्थगळन्नु हेळुव मतगळ अभिप्रायगळु यावुदरिं दलू, कलक्कं वारादु - भ्रम अथवा स्टालित्यवु बरलारदु.________________
३२८८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे मन्मार्थाभिज्ञस्य स्वनिष्ठा विरोधिनो विनिवर्तन्त इत्या इप्पडिय रक्षकनन श्रीयःपतियॆप्पत्त १. विश्वासमान्द्य यारिगॆ बरलारदु ऎन्दरॆ हिन्दॆ मूलमन्त्रार्थगळन्नु चन्नागि “ अनुसन्धिप्पारिरुद्ध ऊरिल्लिरुक्क मवगळुक्कु” - अनुसन्धान माडुववरिगॆ मात्रवे अल्लदॆ अन्तवर ऊरल्लिरुववरिगू बरलारदु ऎम्ब भाववु. ऊरल्लिरुववरिगू बरलारदॆम्बुदरिन्द सुम्मनॆ ऊर ल्लिद्दवरिगू बरुवदिल्लवॆन्दरॆ अतिशयोक्तियागुत्तदॆ ; आदुदरिन्द मूलमन्त्रार्थवित्तुगळ सम्बन्धविरुववरिगॆ ऎन्दु अर्थमाडबेका गिरुत्तदॆ. मूल मन्त्रदल्लि मेलॆ हेळिद अष्टु शास्त्रार्थगळू, सत्व मष्टाक्षरान्तस्थ ऎन्दु हेळिरुवहागॆ अडगिरुवदरिन्द ईग हेळिद अपसिद्धान्तगळू, हेळदे बिट्टिरुवुवू सह, अन्तह अधिकारिय मत्तु तत्सम्बन्धिगळ हत्तिर कूड बरलारवु, ऎन्दु मूलमन्त्रद माहा यन्नु उपदेशिसिरुत्तारॆ. इल्लि ऊरल्लिरुकु मवरु ऎन्दु म हेळिरुवदु, “यत्राष्टाक्षर संसिद्धि महाभागो महीयते। न तत्र सञ्चरिषनिव्याधिदुर्भिक्षतरा” ऎम्बुदन्नु स्मरिसुव हागॆ माडुत्तदॆ. अष्टाक्षरानुसन्धान सिद्धियुळ्ळवरु इरुव स्थळदल्लि व्याधि दुर्भिक्ष कळवुगळु यावुदू इरुवदिल्लवु. ई श्लोकवे मुन्दॆ उदाहरिसल्पट्टु, व्याधि ऎन्दरॆ कामक्रोधादि रोगगळू, दुर्भिक्ष वॆन्दरॆ ज्ञान दुर्भिक्ष, ज्ञान सङ्कोचवु, तस्करवॆन्दरॆ आत्मापहा रादिगळु इवर हत्तिर बरुवदिल्लवॆन्दु मुन्दॆ अर्थ माडिरुत्तारॆ. मनार्थाभिज्ञनिगॆ स्वनिष्ठॆगॆ विरोधिगळाद भ्रमादिग ळॆल्ला तॊलगुत्तवॆन्दु हेळुत्तारॆ. 3 इदुवरॆगू बाह्य कुदृष्टिगळ अभिप्रायगळिन्द मूल मन्त्रा र्थतत्ववित्तिगू, तत्सम्बधीयरुगळिगू, एनॊन्दु शस्त्राउण्टागुवदिल्ल वॆन्दु हेळि, ई मुन्दिन वाक्यदिन्द तनगेने स्वतन्त्रवागि उण्टाग बहुदाद अज्ञान, अन्यथा ज्ञान, विपरीतज्ञानगळॆल्ला ई मूल मन्त्रार्थानुसन्धानदिन्द तॊलगुवुदॆन्दु ऒन्दॊन्दागि हेळुत्तारॆ. इप्पडिये - मेलॆ हेळिद रीतियल्ले, ऎन्दरॆ मूलमन्ता र्थानुसन्धानदिन्दले, रक्षकनान प्रियःपतियप्प - रक्षकनागिरुव________________
मूलमाधिकार- मुम्, २. रक्ष कान्रान्वेषणवुव, ३. “त्वं मे हं मे ऎन्न पिणक्कु, ४. निरुपाधिकान्य शेषत्व भननु, ५. देवतानर प्रावण्यमु, ६ तद्भक्त संसर्गमु, ७. मत्तु मुळ्ळ असे सेवारुचियुन्, ८. देहात्म भ्रमादिगळु श्रियःपतियन्नु कुरित (इवॆरडर्थगळू अकारदिन्द बोधितवु.) १, विश्वासमान्द्य मुम् . आतनु खण्डितवागियू रक्षिसुवनॆम्ब महा विश्वासदल्लि न्यूनतॆयु, इवुगळिगॆ क्रियापदवु मुन्दॆ, ऒनुम् पिन्नाडादु-हिन्दॆ अनुसरिसि बरलारवु ऎन्दिरुत्तदॆ. इदु अकारार्थ दिन्द लक्ष्मीपतियागि भगवन्तनु सत्व रक्षकनॆम्ब अनुसन्धानदिन्द तॊलगुत्तदॆ. ई विश्वास मान्द्यवु ऐदु शब्बागळिगॆ हेतुवॆन्द मुन्दॆ हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. २. रक्ष काव्य रा न्वेषणमुम - आ विश्वास मान्द्यदिन्द बेरे रक्षकनन्नु हुडुकिकॊण्डु होगोणवु. मेलिन अनुसन्धानदिन्द इदू तॊलगुत्तदॆ. ३. “त्वं मे हं मे” ऎन्नु पिणक्कुम् - तानु स्वतन्त्रनु ताने रक्षिसिकॊळ्ळलु शक्तनॆम्ब, पिणक्कु - विवादवु, इदू भ्रमॆयु मेलॆ हेळिद मूरु शजा गळू अकारार्थानुसन्धानदिन्द तॊलगुवुवु. “त्वं मेहं मेलॆ ऎम्ब श्लोकाभिप्रायक्कॆ ४२२नॆय पुटवन्नु पराम्बरिसि. ४. निरु पाधिकान्य शेष भ्रममु - निरुपाधिकवागिये परमात्मनि गल्लदॆ अन्य देवतॆगू कूड तानु शेषभूतनॆम्ब भ्रमवू, ई २, ३, ४ इवॆल्लवू प्रणवद उकारार्थानुसन्धानदिन्द तॊलगुववु. आय्कॆ व श्री महा विष्णुविगॆ शेषभूतनॆम्ब अन्ययोग व्यवच्छेददिन्द इदु तॊलगुत्तदॆ. हागॆये मुन्दॆ हेळुव मूरु भमगळू सह तॊलगुवुवु. ५. देवतानर प्रावण्यवु म-निरुपाधिकार शेषत्व भ्रमविरुवदरिन्दले परमात्मनल्लदॆ अन्य देवतॆय विषयदल्लि विश्वा सवू, तद्भक्त संसर्गमुव - आ कारणदिन्द अ अन देवता भक्त रॊन्दिगॆ सम्बन्धवू, ७. मत्तु मुळ्ळ असेव्य सेवा रुचियुव अष्टु मात्रवे अल्लदॆ, सेविसलु योग्यवल्लदवरन्नु सेविसुवदरल्लि आसक्तियू, इदू उकारार्थानु सन्धानदिन्दले तॊलगुत्तदॆ. ८. देहात्मभवादिगळु - देहवे आत्मा ऎम्ब भ्रमॆये मॊद लादवू, इवु मकारार्थानुसन्धानदिन्द तॊलगुत्तदॆ, देहवु जडवु ; मनज्ञाने ऎम्ब धातुविनिन्द मकारवाच्यनाद जीवात्मनु 2.________________
३२९० to श्रीमद्रहस्यप्रियसारी ज्ञानवुळ्ळवनु ऎम्बुदरिन्द देहक्किन्त विलक्षणनु ऎम्ब ज्ञान उण्टा गुत्तदॆ. ई अभिप्रायवन्नु श्री पराशरभट्टरु अष्ट श्लोकियल्लि ई मुन्दिन श्लोकदल्लि व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ.-“देहा सक्तात्मबुद्धिर्यदि भवति पदंसाधुविद्यातीयं स्वातन्त्रा न्धोयदि स्यात्मथव मितरशेषत्वधी द्वितीयन । आत्मताणोन्मुखप्पेन म इतिच पदम् बान्धवा भासलोलश्यब्दं नारायणाख्यं विषय चपल धीश् चतुर्थिं प्रपन्न :” इदरर्थवेनॆन्दरॆ प्रपन्नः - शरणागतनु, देहासक्तात्म बुद्दि–देहदल्ले सेरि आत्मबुद्धियुळ्ळ वनु ऎन्दरॆ देहवे आत्मा ऎम्ब भ्रमॆयुळ्ळवनु, भवतियदि- आदरॆ, तदा - आग, तृतीयपदं - मूरनॆय अक्षरवाद मकारवन्नु, साधु - चन्नागि, विद्यात् - अनुसन्धान माडतक्कद्दु, मनज्ञाने मदीहर्ष, मनअवबोधने मसि परिमाणे ई धातुगळिन्द जडत्व, अचेतनत्व, सलत्व, दुःखरूपत्ववे मॊदलादवुगळिन्द कूडिद देहक्किन्त, ज्ञानानन्द स्वरूप मत्तु गुणगळुळ्ळवनागि अणुवागिरुवदरिन्द जीवात्मनु विलक्षणनॆम्ब ज्ञानवुण्टागुत्तदॆ. आद रिन्द देहात्मभ्रमवु निवरि सुत्तदॆ. स्वातन्त्रान्धः- तानु स्वतन्त्र नॆम्ब भ्रमदिन्द ज्ञानवु तिरोहितवागि कुरुडन हागिरुववनु, यदि स्यात् - आदरॆ, तानु भगवन्तनिगॆ शेषभूतनल्लवु. तानु स्वतन्त्रनॆम्ब भव उण्टादरॆ, प्रथमं प्रणवदल्लि मॊदलिन अक्षरवाद अकार वन्नु, साधुविद्या - चन्नागि अनुसन्धान माडतक्कद्दु. अवरक्षण गतिहिंसादिष्टु ऎम्ब धात्वर्थगळ व्युत्पत्तियिन्द श्री महा विष्णुविगॆ सत्व कारण सत्व रक्षकत्व सत्व संहारकत्व लक्ष्मी पतित्व सशेषित्व सत्व कल्याण गुणाकरत्वगळुण्टॆन्दु एर्पट्टु, आ आकारद लुप्त चतु र्थियिन्द मकारवाच्य जीवनु अन्तह विष्णुविगेने, शेषभूतनॆन्दु एर्पडुवदरिन्द स्वतन्त्रात्मभ्रमवु तॊलगुत्तदॆम्ब भाववु. इतर शेषत्व धीश्चित् - इतररिगॆ ऎन्दरॆ विष्णुविगू लक्ष्मिगू इवरुगळ भक्तराद भागवतरिगू तानु शेषभूतनॆम्ब ज्ञानविल्लदॆ अन्यदेवतॆ गळिगॆ तानु शेषभूतनॆम्ब बुद्धि युण्टादरॆ, आग प्रणवद द्वितीयं हदं साधु विद्यात् . प्रणवद ऎरडनॆय अक्षरवाद उकारार्थवन्नु चन्नागि अनुसन्धानमाडतक्कद्दु. जीवात्म परमात्मरिगॆ ई अव धारणदिन्द एर्पट्टु जीवात्मनु परमात्मनिगेने शेषभूतनु, इत ररिगल्लवॆम्ब अनन्यार्हशेषत्वार्थवु उण्टागुवदरिन्द, निरुपाधि________________
मूलमाधिकारः ३२९१ ९. स्वतन्त्रात्मभ मादिगळु १०, स्वार्थ परिग्र हमुव, ११. कान्यशेषत्व भ्रमवू देवतान्तर प्रावण्यवू तद्भक्त संसर्गवू असेव सेवारुचि मॊदलाद भ्रमॆगळॆल्ला निवर्तिसिहोगुवुवु. आत्मताणोन्मुखः – तन्न रक्षणदल्लि तनगॆ शक्तियुण्टॆन्दु स्वरक्षकत्व भमवु, यधिस्यात् - उण्टादरॆ, तदा नम इति पदं विद्यात्- आग नमः ऎम्ब पदद अर्थानुसन्धानवन्नु माडतक्कद्दु. हेगॆन्दरॆ नमः ऎन्दरॆ अनन शरणत्ववन्नु प्रतिपादिसुव उपायदल्लि मः न ननगॆ अधिकारविल्ल. भगवन्तने उपायानुष्ठानमाडिसि रक्षिसबेके विना नानु ननगॆ रक्षकनल्लवु, बान्धवा भासलोलः - स्वतः बन्धु गळल्लदॆ बन्धुगळ हागॆ तोरुववरु बान्धवरु. संसत्तिन कालदल्लि सत्ववन्नू अप हरिसुत्ता, आपत्कालदल्लि त्यजिसुववरु; इन्तवरु ई सोपाधिक बान्धवरागि आग तोरुववरल्लि आसक्तनादवनु,यदिस्यात् आदरॆ, शब्दं नारायणाख्यं विद्यात् - नारायण पदवन्नु अनु सन्धान माडतक्कद्दु. इदरिन्द श्रीमन्नारायणने निरुपाधिक सकल विध बन्धुवॆम्बर्थवु उण्टागुत्तदॆन्दु हिन्दॆये हेळल्पट्टितु. हेगॆन्दरॆ, तत्पुरुष समासवाद नाराणाम् आयनम् ऎम्बल्लि कण्मणि व्युत्पत्तियिन्द परमात्मने ‘माता पिताभ्राता निवास स्मरणं सुहृ द्गति र्नारायण” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ निरुपाधिक सत्वविध बन्धुवु अवने ऎम्बर्थवु उण्टागुत्तदॆ, इदरिन्द बान्धवान्तर परिग्रह ऎन्दु मुन्दॆ हेळुव भ्रमॆयु निवरिसुत्तदॆ. विषय चपलधीक्षेत् विहितवादुदे आगलि, निषिद्धवादुदे आगलि इरुव विषयोपभोग गळल्लि चपलचित्रनादरॆ, आग चतुर्थिनारायणाय ऎम्बल्लि चतुर्थि यन्नु, साधु विद्यात् चन्नागि अनुसन्धानमाडतक्कद्दु, अल्लि तोरुव कैय्य साम्राज्यद मुन्दॆ इन्तह नश्वर भोगगळॆल्ला कळॆदुहोगुत्तवॆम्ब भाववु. इदन्ने मुन्दॆ संसारानुवृत्ति रुचि यु, प्रयोजनान्तर रुचियु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. कैङ्कय्य वॆल्ला श्रीयःपतिगागिये विना तनगागि यावुदू इल्लवॆम्ब ज्ञानदिन्द अन्तह भववॆल्लवू निवरि सुत्तवॆम्ब भाववु.
९, स्वतात्मभ मादिगळु तन्न आत्मा स्वतन्त्रवॆम्ब भ्रमवॆ मॊदलादवुगळू ; आगिशब्ददिन्द स्वरक्षकत्व भमवू हेळल्पट्टित्तु इदु नमशब्दार्थदिन्द निवर्तिसुत्तदॆ. आदिशब्ददिन्द स्वरक्षकत्व भ्रम 3________________
३२९२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे भागवतापचारमुम, १२. आकिञ्चन्य विस्मृतियु १३, संसा रानु वृत्तिरुचियुम, १४. आत्मनाशादि भयमुव, १५, अस मुम् इवॆल्ला स्पुटवागि मेलिन श्लोकव्याख्यानदल्लि उपपादितवु. १०. स्वार्थपरिग्रहमुव - ऎल्ला प्रवृत्तियू तन्न प्रयोजन क्कागिये ऎम्ब भावनॆयु ; तन्न प्रवृत्तिगळॆल्ला भगवन्तनिगागिये ऎम्ब भगवच्छेषत्वज्ञानदिन्द निवर्तिसुत्तदॆ. भगवच्छेषत्ववु प्रण वद उकारदिन्द एर्पट्टितु. “उकारोन न्यार्हं” ऎम्ब श्री परा शरभट्टर वाक्यदिन्द व्यक्तवु. (अष्टॆ, १) ११. भागवतापचार मुव - भागवतरिगॆ अपराधमाडि अपचारवन्नु हॊन्दुवदु ; या वाग भगवच्छेषनॆन्दु एर्पट्टितो, आकारणदिन्द भागवत शेषत्वपू उण्टायितु. ई भागवतापराधवु भगवदपराधक्किन्त प्रबलवादु दरिन्द, सात्मना इदक्कॆ प्रपन्ननु गुरियागकूडदु “श्री विष्ण रवमाननात् गुरुतरं श्री वैष्णवोल्लङ्घन’’ ऎन्दु हेळु ट्टिरुत्तदॆ. सर्वॆश्वरनु तनगॆ माडिद अपराधवन्नादरू मन्निसिबिडु वनु. आदरॆ तन्न भक्तरिगॆ माडिद अपराधवन्नु ऎन्दिगू मन्निसनु. इदक्कॆ जयविजयर, अम्बरीष, प्रह्लाद ब्रौपदि इत्याद्यनेक वृत्तान्तगळिन्द ग्रहिसबहुदु. १२. आकिञ्चिन विस्कृतियुम् - तानु अकिञ्चिननॆम्बुदन्नु मरॆयोणवू ; तन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळलु तनगॆ योग्यतॆ इल्लवॆम्ब ज्ञानवु नमश्यब्दार्थदिन्द उण्टागुत्त दॆन्दु, हिन्दॆये हेळल्पट्टितु. अन्तह अनुसन्धानदिन्द ई आकिं चन्य विस्मृतियु तॊलगुत्तदॆ. १३, संसारानु वृत्ति रुचियुं संसार भोगगळन्नु अनुभविसुत्तिरबेकॆम्ब आशॆयू ; इदु नमस्सिन आर्थानु सन्धानदिन्द अहङ्कारादिगळु निवर्तिसुवदरिन्द तॊलगुत्तदॆ. ई संसारदिन्द तन्न ज्ञानत्व आनन्दादिगळु तिरोहितवागिरुत्त दॆम्ब प्रकृति वियुक्त दशॆयल्लि तन्न ज्ञानानन्दत्यादिगळु नैज स्वरूपवन्नु हॊन्दुत्तवॆम्ब, अनुसन्धानवु प्रणवद मकारदिन्द तोरि बरुवदरिन्द, अन्तह अनुसन्धानदिन्द निवर्तिसुत्तदॆन्दू भाविस बहुदु. १४, आत्मनाशादि भयमुवु - आत्मवु नाशवन्नु हॊं दुत्तदॆम्ब भयवू, इदु नारायण शब्ददल्लिरुव नार शब्दद अर्थानुसन्धानदिन्द निवर्तिसुत्तदॆ. रीज् क्षये ऎम्ब धातुव्यत् तियिन्द नाशविरुववु राशि ऎन्दू, नाशविल्लदवु नरा ऎन्दागुव 3________________
मूलमाधिकार दाचार रुचियु, १६. शत्रुमित्रादि विभाग निरूपणमुम, १७ बान्धवान्तरपरिग्रहमुम्, १८, प्रयोजनान्तर रुचियु १९. परम प्रयोजन वैमुख्यम्. मत्तुम् २०. स्वनिशा विरोधिगळॊन्नुम्, पिन्नाडादु. 02. क
दरिन्द, आत्मवर्गवु नाशविल्लदुदॆन्दु एर्पट्टितु. १५. असदाचार रुचियुव - सदाचारवु, परमात्मन शास्त्रद विधिनिषेध वाक्यगळिगॆ अनुसारवागि नडॆयोणवु, हागॆ नडॆयदॆ, सदाचारक्कॆ विरुद्धाचा रदल्लि विश्वासपू; इदु भगवन्निग्रहक्कॆ विरुद्धवादुदू ऎम्बुदरिन्दलू, सत्व विधबन्धुवॆम्बुदु नारायण शब्दद अनुसन्धानदिन्द तनगॆ परम सुहृत्तु नारायणनॆम्ब भावनॆयुण्टागुवदरिन्दलू, इदु निवर्तिसु इदॆ. १६, शत्रुमित्रादि विभाग निरूपणवु . कॆलवरु तनगॆ शत्रुगळु, कॆलवरु मित्ररु, इवे मॊदलाद विभागमाडि हेळो णवू ; इदू नारायण शब्ददिन्द तोरिबरुव सर्वविध बन्धुवु सर्वॆश्वरनॆम्ब अनुसन्धानदिन्द हागॆ सर्वॆश्वरनिगॆ मित्ररादवरल्लि शादि विभागवु सरियल्लवॆन्दुतोरिबरुवदरिन्द निवर्तिसुत्तदॆ. बान्धवानर परिग्रहनुम - परमात्मनिगिन्त बेरॆयागि तनगॆ बन्धु उण्टॆम्ब भावनॆयु. इदू नारायण शब्दानुसन्धान दिन्दले निवर्तिसुत्तदॆ. १८. प्रयोजनान्तर रुचियु - भगवङ्कर्यप्राप्तिगिन्त इतरवाद प्रयोजनदल्लि अभिरुचियू, इदु नारायणाय ऎम्बल्लिरुव व्यक्ति चतुर्थियिन्द मोक्षदॆशॆयल्लि भगवङ्कर्यप्राप्तिये तनगॆ परम प्रयोजनवॆम्ब भावनॆयु उण्टागुवदरिन्द इतर प्रयोजनदल्लि रुचियु सवरिसुत्तदॆ. १९, परम प्रयोजन वैमुख्यम . मेलिन कारणदिन्दले परम - प्रयोजनवाद भगवन्तनिगॆ माडुव कैर्य साम्राज्यदिन्द विमुख नागिरोणवु. ई व्यक्त चतुर्थियल्लि तोरिबरुव कैर साम्राज्यक्किन्त अतिशय प्रयोजनवे इल्लवॆम्ब अनुसन्धानदिन्द अदर निवृत्तियु. २०. मत्तु ं स्वनिष्ठा विरोधिगळॊन्नु मत्तु अन्तह कैर प्राप्ति, तनगॆ प्रयोजनवादुदॆम्ब भावनॆयू आ प्राप्तियन्नुण्टुमाडिकॊण्डवनु तानु ऎम्ब कत्ववू, इवॆल्ला स्वनिष्ठॆगॆ ऎन्दरॆ प्रसन्नन महत्ताद निष्ठॆगळिगॆ विरुद्धवादुवु. पिन्माडादु - ई प्रपन्ननन्नु अनुसरिसि बरुवदिल्लवु. आदुद________________
३९४ श्रीमद्र हस्यत्रयसा का इह निज पक्षविरुद्ध री शनिष्ठा विरोधिभि … । द्विचतुष्य सारवेदी गङ्गाहद इव न गच्छति शोभम॥८ रिन्द मूलमाद माहात्म, इष्टॆन्दु हेळलु साध्यविल्लवॆम्ब ई मूलमनद अर्थगळन्नु मात्रवे अनुसन्धान माडि भाववु. दरॆ साकु. अपसिद्दानगळॆल्ला तॊलगुवुवु. तॊलगुवुवु ऎन्दु हेळि मुगिसिरुत्तारॆ, स्वनिष्ठॆ षाभिज्ञानाधिकारदल्लि उपदेशिसल्पट्टिरुत्तदॆ, भज्ञानगळॆल्लवू ऎन्थद्दॆम्बुदु स्वनि ई भ्रमज्ञानगळॊन्दू अष्टाक्षरार्थानुसन्धानदिन्द हिम्बालिसि बरुवदिल्लवॆम्ब सारभूतार्थवन्नु ऒन्दु कारिकॆय मूलक सहिसि हेळ त्तारॆ. कारिकॆय अर्थवु-हीगॆ मूलमार्थगळन्नॆल्ला चन्नागि अनु सन्धान माडिदवरिगॆ नम्म सिद्दाक्कॆ विरुद्दाभिप्रायगळि दलू,भ्रम ज्ञानगळिन्दलू, स्वनिष्ठॆगॆ विरुद्ध वाद अभिप्रायगळिन्दलू कोभॆयुं टागुवदिल्लवॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. तन्मूलक मूलमन माहात्म यन्नु कॊण्डाडुत्तारॆ. इह : ई सन्दर्भदल्लि, अथवा ई दोष दुष्टवाद आहार सेवनॆगळिन्दलू, नानाविध अपसिद्धा -तॆगळिन्द तुम्बि रुव ई जगत्तिनल्लि, अथवा ई कलिप्राबल्यविरुव जगत्तिनल्लि निज पक्ष विरुद्ध - नम्म स्वकीय सिद्धान्तवाद यतिवर्यरि - द स्थिरीकरिस ल्पट्ट विशिष्टाद्वत सिद्धान्तक्कॆ विरुद्धगळाद ऎन्दरॆ आ दर) श्री भाष्य दल्लि खण्डिसिरुव चार्वाक, बौद्ध, जैन, तार्किक, निरीशनेश्वर साङ्ख्य, अदैत, भेदाभेदवाद, ब्रह्म परिणामविर, दैव, दैत, मॊदलादवरुगळ ई मन्त्रार्थगळिगॆ विरुद्ध गळाद * पा यदिं दलू, ई दृशनिष्ठा विरोधिभिः - इन्तह निष्ठॆगळिगॆ विरोधिगळाद अभिप्रायदिन्दलू, कॆलवरु इल्लिरुव ई शब्दवन्नु निषा कट्टक्कॆ अन्वयिसि विलक्षणवाद प्रसन्नन स्वनिष्ठॆगॆ विरोध गळरवु - ळिन्दलू ऎन्दु अर्थमाडिरुत्तारॆ ; आथवा ईदृश शब्दवन्नु विरोधिभि ऎम्बुवदरॊन्दिगॆ अन्वयिसिदरॆ, ई मेलॆ हेळिद अपसि द्दान्तगळिगॆ अनुगुणवाद, स्वनिष्ठॆगॆ विरोधगळाद अभिप्रायगळिन्दलू, ऎन्दादर अर्थ माडबहुदु ; ऎन्दरॆ, मन्तान्तर देवतान्तर, प योज नान्तर सम्बन्धगळाद विरुद्धाभिप्रायगळिन्दलू मत्तु विषयान्तरू रुचिएनु, इच्चाद्वेषगळेनु, इवुगळॆन्दुण्टाद विरदाभि पा बिग________________
इरुमन मूलमाधिकारः अथ मूलम वाक्यार्थ नाह 19F8 वाक्यमुं वाक्यार्थमु इरुक्कन्नडि ऎण्णने ऎन्निल्? इ एकवाक्य मॆनुम. वाक्य द्वयमॆनुव वाक्यतयवनु अय्यो सम्प्रदायङ्गळाले अनुसन्धिप्पार् ग. d ळेनु, इवुगळिन्द, द्विचतुष सारवेदी - द्विचतुष्कवॆन्दरॆ ऎण्टु, आदुदरिन्द अष्टाक्षर मन्त्रद सारवत्ताद अर्थगळन्नॆल्ला अनुसन्धान माडुववनु, तिळिदवनु, गङ्गाहद इव - गङ्गानदिय मडुवु हेगॆ गम्भीरवागिदॆयो हागॆ, शोभं नगच्छति - मनस्सिन कोभॆ यन्नु हॊन्दुवदिल्लवु ; ऎन्दरॆ ऎन्दिगू ई आपसिद्धान्तगळिन्द मनस्सु चाञ्चल्यविल्लदॆ, नम्म सिद्दान्ताभिप्रायगळु स्थिरवागि मन स्सिनल्लि स्थापितवागुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. नम्म सिद्दान्ताभिप्रायगळु स्थिरवागि निल्ललु, मूलमन्त्रदल्लि तोरिबरुव अभिप्रायगळे साक ऎम्ब भाववु. “नप्रहर्षयति सम्माने नावमानेशनु तष्यते । गङ्गाहद इवभो यस्स पण्डित उच्यते” ऎम्ब श्लोकवु ई सन्दर्भदल्लि विवक्षितवु. समानदिन्द आनन्दिसदे अवमानदिन्द अनु तापविल्लदॆयू यावनु गङ्गा मडुविन हागॆ क्षॆभवन्नु हॊन्ददे इरुववनो, अवने पण्डितनॆन्दॆणिसल्पडुवनु, मुन्दॆ मूलमदल्लि वाक्यार्थगळन्नु दयपालिसुत्तारॆ. हिन्दॆ वर्ण मत्तु पदगळिन्द तोरिबरुव अर्थगळन्नॆल्ला उप पादिसि हेळिदरु. मुन्दॆ मन्त्रद वाक्यगळन्नू वाक्यार्थगळन्नू विवरिसुत्तारॆ. रॆ. मूलमन्त्रवन्नु ऒन्दु वाक्यवुळ्ळदॆन्दू, ऎरडु वाक्य उळ्ळदॆन्दू, मूरु वाक्य उळ्ळद्दॆन्दू, भाविसुवदरिन्द उण्टा गुव नानार्थगळन्नु उपपादिसुत्तारॆ. इरुमन्मल् - ई मूल मन्त्रदल्लि, वाक्यवू वाक्यार्थवू, इरुकन्नडि ऎ७ने ऎन्निल् - इरुव प्रकारवु हेगॆ ऎन्दरॆ ; इ - ई मन्त्रवन्नु ऒन्दे वाक्यवॆन्दू, ऎरडु वाक्यवॆन्दू, मूरु वाक्यवॆन्दू, अन्नो सम्प्रदायज्ञळाले - आया गुरूपदेशरीत्या, अनुसन्धिस्सार् ग४८ - अनुसन्धानमाडुत्तारॆ. एकवाक्यवादरॆ-१ उपाय पर वागियू २ उपेयपरवागि ऎरडु योजनॆगळु ; वाक्ययवा .________________
३२९६ श्री मद्र हस्य त्रयसारे एवं दशविधयोजना उच्च न्य इप्पडि वाक्यार्थयुम् बहुप्रकारवागव कुत्तनु. सन्धानम् पण्णु वार् गळ्, एकवाक्यमान पोदु १, तस्य वाच. कः प्रणवः” इत्यादिगळिर् पडिये प्रणव प्रतिपाद्य सविभाव स्मय नारायणाय नमः” ऎन्नु अन्वयमान. दरॆ-१ स्वरूप परवागियू, २, सपरिकरात्म समर्पण रूपो पाय परवागियू ३, इष्ट प्राप्त नि निवृत्ति रूप पुरुषार्थ प्रार्थनापरवागियू, हीगॆ मूरु योजनॆगळु. वाक्यत्रयवादरॆ-१ प्रणव नमस्सुगळु स्वरूप परवागि तृतीय पद पुरुषार्थ प्रार्थनापरवागियू, २. प्रण- स्वरूप परवागि द्वितीय तृतीय पदगळु उपाय परवागियू, ३ प्रण ववु भरन्यासपरवागि, ऎरडू मूरनॆय पदगळु क्रमवागि अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तिपरवागियू, ४ प्रणववु स्वरूपपरवागि, द्वितीय तृतीय पदगळु उपायपरवागि, ५. प्रणव स्वरूपपरवागि द्वितीयम् उपायपरवागि, तृतीयं पुरुषार्थ परवागि, हीगॆ ऐदु योजनॆगळुण्टु, इवुगळन्नॆल्ला ऒट्टु सेरिसिदरॆ, दशविध योज नॆयु ई मूरु विध वाक्यार्थगळिन्द एर्पडुवुवु ऎन्दु उपदे शिसुत्तारॆ. हीगॆ हत्तु विध योजनॆगळु हेळल्पडुवुवु. इप्पडि - मेलॆ हेळिद रीतियल्लि मूलवन्तद वाक्यार्थ वन्नू बहुप्रकारवागि, वकुत्तु - विभागिसि, अनुसन्धान पण्णवर् गळ - अनुसन्धानवन्नु माडुवरु. 1 एकवाक्यमानपोदु-मूलमन्त्रद मूरु पदवू सेरि ऒन्दे वाक्यवॆम्ब भावनॆयादरॆ, “तस्य वाचकः प्रणव” आ परमात्मनन्नु बोधिसुवुदु प्रणववु, ऎन्दरॆ प्रणवक्कॆ सर्वॆश्वरनॆम्बर्थवॆम्बभाववु इत्यादिगळिगॆ पडिये-इवे मॊदलादवुगळल्लि हेळिरुवहागॆ, प्रणव प्रतिपाद स्वभावविशिष्टाय-इदु ॐ ऎम्बुदंर्थवु; “ओमिति ब्रह्म” ऎम्ब तैत्तरीय प्रयोगदिन्दलू, ॐतत्सदि निर्दॆशो ब्रह्मण विध “तः” ऎम्ब (गी १८-२३) वाक्यदिन्दलू प्रणवदिन्द भगवन्तने हेळल्पडुवनादुदरिन्द, प्रणवदिन्द प्रतिपादिसल्पडुव (१) पातञ्जलि, १, २, २७,________________
मूलमाधिकार स्वभावयुक्तनाद - नारायणाय नमः - नारायणनल्लि शरणागति रूप नमस्कारवु, ऎन्नु अन्वय माव - ऎन्दु अन्वयवागुत्तदॆ. इदरिन्द एक वाक्यक्कॆ अन्वय हेगॆन्दरॆ “ ॐ नारायणाय नमः” प्रणव प्रतिपाद्यनाद श्रीमन्नारायणनिगॆ ई तानु माडुव नव सार रूप शरणागतियु, ऎम्बदागि, इल्लि ॐ ऎम्बुदू भगवद्वा चकवागि, आनन्तर नारायणाय ऎम्बुदू भगवद्वाचकवागि पुन रुकिदोषवुळ्ळदु ई योजनॆयागुवदिल्लवो ? ऎन्दरॆ विशेषण विशेष्य भाववन्नु तोरिसि पुनरुक्ति दोष निवारणक्कागि “प्रणव प्रति पाद्य स्वभाव विशिष्टाय नारायणाय” ऎम्ब प्रयोगवु, आदुदरिन्द ॐ ऎम्ब विशेषणदिन्द तोरुव अर्थवु अवरक्षणॆ धातु विन मूलक, सर्वरक्षकनाद नारायणाय नमः ऎम्बर्थवन्नुळ्ळ द्दागुत्तदॆ. इल्लि आय नारायणाय नमः ऎन्दु एकवाक्यवागि अन्वयिसिदरॆ, अकारवाच्यनाद नारायणनिगॆ नमस्कारवॆन्दु अर्थ हेळि प्रणववन्नु नारायणशब्दक्कॆ विशेषणवागि हेळुवदरिन्द पुन रुक्ति इल्लदिद्दरू, आय ऎम्बल्लि लुप्त बतुर्थियिन्द शेषत्व अर्थवन्नु हेळि, नारायणाय ऎम्ब चतुर्थियिन्दलू शेषत्ववन्नु उपपादि सिदरॆ आगलू पुनरुक्तियागलिल्लवे? ऎम्ब आक्षेप तन्दरॆ, आगलू पुन रुक्ति इल्लवु. हेगॆन्दरॆ आग आय ऎम्बुदु यावाग नारायणाय ऎम्बुदक्कॆ विशेषणवायितो, आग आय ऎम्बल्लिरुव चतुर्थिय कूड केवल विशेषणवागि भाविसतक्कद्दे विना शेषत्ववन्नु बोधिसुत्त दॆम्बर्थवल्लवु ऎम्बुदु समाधानवु. प्रणव प्रतिपाद्य स्वभाव विशिष्टाय ऎम्बुदरिन्द केशकर विपाकाशय्य रप रामृष्टः पुरुष विशेषः ईश्वरः तस्य वाचकः प्रणवः” ऎम्बल्लि हेळिरुवहागॆ प्रण ववु ईश्वर वाचकवु मत्तु आतन स्वभाववाद हेय प्रत्यनेकत्व वाच कवु ऎन्दू भाविसतक्कद्दु, ॐ ऎम्बुदु भगवद्वाचकवु हेगॆन्दरॆ अवति रक्षतीति ओम ऎम्ब व्युत्पत्तियु. अदु विशेषण हेगॆन्दरॆ ॐ ऎम्बुदरिन्द रक्षकत्वादि विशिष्टा य ऎम्बर्थवु. मुन्दिन वाक दिन्द ॐ नारायणाय ऎम्बुदरिन्द पुनरुक्ति दोषविल्लवॆम्बुदन्नु प्रमाणमूलक उपपादिसुत्तारॆ. इप्पणवं ताने - ई प्रण ववे, नानवागवृत्ताय निर - भगवन्नामवागिरुवाग, नारा यणाय ऎम्ब बेरे भगवन्नामवु एतक्कॆ ऎन्दु आक्षेपणॆयन्नु तन्दरॆ अदक्कॆ प्रमाणदॊन्दिगॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. २. अव्यक्ता________________
१२९८ श्रीमद्र हस्यत्रयसार इप्पणवनाने नामवागवत्ताय निर (२) अव्य का र्थ तयोत्कारः केवलं नैवसाधक” ऎन्नु शाण्णिल्यादु ई प्रक्रि मैयाले व्यापक मनळिल् नामानर व्यर्थ. इन्न योजना विशेष अहिर्बुध्या द्युक्त मान स्कूलानु सन्धान प्रका र प्लााल् उपायपरम. इप्पडियाना लुं स्वरूपपुरुषार्थङ्गळ् इदिले अन्तर्गतज्ञळ् (३)- “बद्धां త संहिता र्थतया - ॐकारवु भगवन्नामवन्नु व्यक्तवागि तिळिसदे इरुवद रिन्द, ओट्कारः - प्रणववु, केवल नैवसाधक - बरी अदे भग वन्तनन्नु बोधिसलारदु” ऎनु - ऎम्बदागि, शाण्डिला दु $ पक्रियॆ याले - शाण्ड स्मति मॊदलादवुगळल्लि हेळुवरीतियल्लि व्यापक मन्मङ्गळिल् - मुख्यमन्त्रगळाद मूलमन्त्र, वासुदेव मन्त्र, विष्णु मन्त्रगळल्लि, नामान्यरम् , नारायणाय, वासुदे वाय, विष्णवे ऎम्बदागि बेरे भगवन्नाव वु ऎन्दरॆ, बेरॆ नान वन्नु मन्त्रदल्लि हेळिरुवदु, व्यर्थ - स्पष्टवागि तिळिसुवद क्कागि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, ई योजनॆयु उपाय परवॆन्दु मुं दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ. इन्न योजना विशेष - ई यो जनाविशेषवु, अहिर्बुधा दुक्तमान - अहि बुध मॊदलादवुगळल्लि हिन्दॆ हेळल्पट्ट, स्कूलानुसन्धान प्रकार- सूलयोजनॆय अनुसन्धान प्रकारवन्नु, पार् ताल् - परिशीलि सि दरॆ, उपाय परम् - उपायपरवाद अर्थवुण्टागुत्तदॆ. ऒन्दु वाक्यवादाग ई मन्त्रद अर्थवेनॆन्दरॆ- प्रणवप्रतिपाद्यनागि रक्षक त्वादि धर्म विशिष्टनाद नारायणनन्नुद्देशिसि नमनवु-भर समर्प णवु ऎम्बदागि वाक्यार्थवु. हीगॆ एकवाक्यवागि भाविसुवदरिन्द उपायपरवाद अर्थवु तोरिबन्दरू, उपेयपरवाद अर्थवू जीवात्मनाद तनगॆ स्वरूपवाद शेषभूतनॆम्ब भाववू अदरल्ले अन्तर्गतवॆन्दु मुन्दॆ उपपादिसुत्तारॆ. इप्पडि यानालुव - हीगॆ एकवाक्यवागि उपायपरवॆम्बर्थ उण्टादरू, स्वरूप पुरु षार्थगळु, इदिले, ई एकवाक्य योजनॆयल्ले, अन्तर्गतवु हेगॆ ऎम्बुदन्नु प्रमाणवूर्वकवागि तिळिसुत्तारॆ. (३) बद्दाञ्जलि पुटा 3 (२) शाण्डिल्य ५. ७१. (३) भार, शान्ति, ३४४, ४५.________________
मूलमाधिकार जलि पुट हृष्टा नन ase इतैव वादि सः” इत्यादिगळे स्टार्ळु प्रशस्तर्गत शीष परमागवु मनसन्धिस्सार् गळ. इव्वत्ति विशेषवॆन स्वरूपन सन्धान पूरैकॆ, इदु अलियान्न माडिकॊण्डिरुव, हृष्णा - सन्तोष चितराद, नन्न इव वादिनः नमः ऎन्दु उच्चरिसुत्तिरुववरु यारु ते मानवा ऎन्दु पूर्वार्धदल्लि इरुत्तदॆ. इदु उपरिचरवसुवु बृहस्पति मूलक यज्ञवन्नु माडुवाग श्रीहरियु काणदे ऒन्दु हविस्सन्नु तॆगॆदुकॊण्डु होदुदरिन्द कुपितनाद बृहस्पति यस्म समाधानवन्नु माडुवदक्कागि एकतादि ऋषिगळिन्द हेळल्पट्ट * तह वर्णनरल्लि ऒरुव वाक्यवु; श्वेतद्वीपद तेजस्सिनिन्द तम गॆल्ला मुच्चि होगि, अल्लिन निवासिगळु दाञ्जलिगळागि नमः ऎन्दु हेळुत्तिद्ददु नमगॆ केळुत्तित्तु ; अवरागळु जितन्ने पुण्डरी काक्ष नमस्ते विश्व भावन : नमस्तेस्तु हृषिकेश महा पुरुष पूजॆ” ऎन्दु हेळुवाग नमगॆ नमः नमः ऎन्दु हेळुत्तिरुव शवु मात्र केळुत्तित्तु ऎन्दु हेळुव प्रकरणदल्लि बरुत्तदॆ.” इता दिगळ्ळॆप्पा - इवे मॊदलाद प्रमाणगळन्नु नोडिदरॆ, प्राणा नर्गत शेष वृत्ति परमाकवुम् - प्राण्यनाद सर्वॆ *श्वरनिगॆ शेषवृत्तियन्नु कुरितू कूड अनसन्धिपार्गळ - अनुसन्धान माडुवरु यारु ; ऎन्दरॆ मूल मन्त्रा र्धगळन्नु परिशीलिसिदॆ प्रज्ञर. ऎम्ब भाववु. ॐ नारायणाय नमः ऎन्दु एकवाक्य वागि अन्वयिसुवदरिन्द उपायपरवाद अर्थवु यावाग बोधि तवो, अदरल्ले उपेयवर अर्थवू, शेषवृत्ति ऎन्दरॆ कैङ्कर्य प्राप्तिय भावनॆयू अन्तर्गतवन्नु त्तारॆ. हेगॆन्दरॆ नमः ऎम्बुद रिन्द उपायपरवाद प्रणामवु यावाग हेळल्पट्टितो, आ प्रणा नवु यारिगॆ ऎन्दरॆ, उपेयनागि प्राज्यनागिरुव श्रियःपतिगॆ ऎम्ब भाववु अन्तर्गतवु ; नव, शब्ददिन्द अञ्जलियागलि प्रणामवागलि माडुवदरिन्द ईतन स्वरूपवाद शेषवृत्तियू सह आ नमः ऎम्बु दरल्ले अन्तर्गतवु ऎम्ब भाववु. हीगॆ एकवाका आयदिन्द (१) उपाय (२) उपेय (३) स्वरूप हीगॆ मूरू व्यक्तवॆम्ब तात्प र्यवु, स्वरूपवु अन्तर्गतवॆन्दु हेळल्पट्टितल्ला, अदु हेगॆ ?________________
2200 श्रीमद्रहस्य त्रयसारे वुम कृतोपायक्किव्वळवु रसिक्कु मवस्थॆ इलुप जीवम ऎन्दरॆ अदन्नु व्यक्तपडिसुत्तारॆ.-स्वरूपवु यावुदु ऎन्दरॆ भग वन्तनिगॆ तन्न शेषत्वज्ञानवे ऎन्दु हेळुत्तारॆ. इवृत्ति विशेष मुम्- ई नमः ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अञ्जलि माडुवदागलि, प्रणामवागलि, अथवा बायल्लि उच्चरिसुवदागलि, इन्तह वृत्ति विशेषवु, स्वरूपा नुसन्धान पूरैकम् - तन्न शेषवृत्तिय अनुसन्धानपूर्वकवा दुदु. हीगॆ एकवाक्यात्वयदिन्द उपायपरवाद अर्थवु बोधित वादरू, आर्थवागि प्राप्य रूप फलवू, प्रपन्नन स्वरूपवाद स्वाभा विक शेषवृत्तिय माहात्मियू ऎरडू तोरिबरुत्तवॆन्दु हेळिदरु, प्रणवार्थभूताय नारायणायनमः ऎम्बुदु एकवाक्यायवु. नमः ऎम्बुदु मेलॆ उदाहरिसिद प्रमाणरीत करणत्रयदिं दलू माडल्पट्ट प्रभाव रूपोपायवु. इदरल्ले प्रान्त र्गत शेषवृत्तियू उण्टॆन्दु तोरिसिदरु. ई शेषवृत्तियु ऎल्ला जीवात्मर विषयदल्लू इरतक्कद्दादरू, प्रपन्ननिगॆ प्रपदनोत्तरा वस्थॆयल्लि अदर माहात्मियन्नु तिळिदवनादुदरिन्द मोक्षप्राप्ति यल्लि हेगो हागॆ, इल्लियू “अमृत इह भवति” ऎम्बल्लि हेळि रुवहागॆ आनन्दिसुवनु ऎन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द उपदेशिसुत्तारॆ. अन्तह आनुसन्धानवु अत्यन्त सुखदायकवागि भोग्यवादुदु ऎन्नु त्तारॆ. अदुवु - शेषवृत्तियिन्द सेरिद प्राप्य प्राप्तनुसन्धा नवु, कृतोपायरु - भरन्यासवन्ननुष्ठिसिद प्रसन्नरिगॆ, इव्वळ वुर सिक्कु मवस्थॆयिल् - मोक्ष दशॆयल्लि उण्टागुव आनन्दपष्टू इल्लद्दिरू स्वल्प मट्टिगॆ अन्तह अनुभव उण्टागुव उत्तरावस्थॆयल्लि उपजीवन - भोगभूतवागिरुत्तदॆ. हीगॆ एकवाक दिन्द उपायपरवाद मत्तु उपेय परवाद ऎरडु अर्थगळु उपपादि सल्पट्टवु. कृतोपायरु इव्वळुवु रसिक्कु अवस्थॆ ऎन्दु म 3 हेळिरुवदक्कॆ कारणवेनॆन्दरॆ भरव्यासवन्ननुष्ठिसिद प्राज्ञनीग शेष वृत्तिय पारम्यवन्नु तिळिदु आनन्दिसुवनु ; हागॆ भरन्यासवन्नु अनु ष्ठिसद अकृतोपायनिगॆ इन्तह रसिक्कु अवस्थॆयु ऎन्दिगू इरुव दिल्लवॆम्बुदु व्यक्तवु. शेषवृत्तिय माहात्म यन्नु अन्तवनिगीग इन्तह रसिक्कु अवस्थॆयु उण्टॆम्ब भाववु तोरिबरुत्तदॆ.________________
मूलमाधि कार वाक्य द्वय क्षे स्वरूपपर इति प्रथम योजना, 2200 इब्बरु अनुसन्धानवु प्रतिष्ठितमान्नोदु स्वरूप विवेकं वेणु, अदराग वाक्यद्वयवाग अनुसन्धिक्कु म् पोदु, अकार नारायण शब्द वाच्य सत्व रक्षक साधारत्वादि विशिष्ट नानवनुक्कॆ र्ना निरुपाधि कानन्यार्ह शेषभूर्त ; ऎनक्कु रियेनर्ल्ले, ऒषण निरुपाधिक स्वामियु मल्लेन् ; निर ऎरडु वाक्यवॆन्दु भाविसि मॊदलनॆयदाद स्वरूप परयोजनॆयु, मुन्दॆ ऎरडु वाक्यवागि भाविसि, मूरु योजनॆय मूलक वागि मूरर्थगळन्नु उपपादिसुत्तारॆ. ई उपायपरवाद मत्तु फलरूपवाद उपेय परवाद ई ऎरडु अनुसन्धानगळिगू मेलॆ हेळिद तन्न शेषवृत्ति र पपद अनुसन्धानव आवश्यकवॆन्द हेळि, ऎरडु वाक्यवॆम्ब भावनॆयिन्द इन्तह स्वरूपानुसन्धानवु प्राप्तवागुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इद्विरण्डनु सन्धानव -ई उपायोपेय रूपवाद ऎरडु विध अनुसन्धानवू, प्रतिष्ठित माम्पोदु - प्रपन्ननल्लि चन्नागि नॆलिसुव सन्दर्भदल्लि, स्वरूप विवेक वेणु म् - तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतवाद स्वरूपवुळ्ळव नॆम्ब विवेक ज्ञानवु आवश्यकवु. हिन्दॆ अर्थवागि भाविसिदुदरिन्द ईग शाब्द व वागिये स्वरूपवु बोधितवागुवहागॆ अर्थमाडुवदु आवश्यकवॆम्ब भाववु. अदराह - अदक्कागि, वाक्यद्वयवाग अनुसन्धिक्कुम् पोदु ऎरडु वाक्यवुळ्ळदु ऎन्दु भाविसुव सन्दर्भ दल्लि, अकारनारायण शब्दवाच्य - अकार मत्तु नारायण शब्दग ळिन्द हेळल्पट्ट, सश्वरक्षक साधारादि विशिष्टनादवनिगॆ नानु नानु निरुपाधि कानन्यार्ह शेषभूतन् ऎनॊन्दू उपाधि यिन्दल्लदॆयू, इन्नु यारिगू अल्लदॆ भगवन्तनिगेनॆ शेषभूतनु. इदु ॐ नारायणाय ऎम्बुदन्नु ऒन्दु वाक्यवागि भाविसुवद रिन्दुण्टागुव अर्थवु ऎम्ब भाववु, ॐ ऎम्बदन्नु नारायणाय ऎम्बुदक्कॆ विशेषणवागि भाविसुवदरिन्द, सर्वरक्षकत्व सर्वाधारतदि विशिष्ट नाद, नारायणाय - नारायणनिगे शेषभूतनू, इन्नू -________________
22.00 पेक्ष स्वतन्त्रनमल्लेन्, ऎन्नदान. अकारनारायण शब *ळिरण्णु भगवन्नाममागैयाले पुनरुक्ति वारादोवॆन्निल्? अप्पोदु वुत्पति विशेष सिद्धमान अर्थ विशेष विवक्षित्तु ऒन्नु विशेषण मागक्कडवदु. यारिगू अल्लवॆम्बर्थवु उण्टागुवदरिन्द, निरुपाधिकानन्यार्ह शेष त्मानुसन्धानवुण्टागुत्तदॆ. नमः ऎम्बुदे ऎरडनॆय वाक्यवु. इदर अर्थानुसन्धान हेगॆ ऎम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. ऎनक्कुरियेनल्ले नन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळलु नानु समर्थनल्लवु, इदरिन्द अहङ्कार निवृ तियु, ओप्प निरुपाधिक स्वामि यु नर्ल्ले - ऒन्दु वस्तु विगू कूड नानु निरुपाधिकवाद स्वामियु अल्लवु. इल्लि ममकार निवृ तियु, ऎल्लक्कू स्वामियु परमात्मने, निरपेक्ष स्वतन्त्रनु मल्ले परमात्मन अपेक्षॆयिल्लद हागॆ स्वतन्त्रनू अल्लवु ऎदाम् - ऎम्बर्थवुण्टागुत्तदॆ. ई नमः ऎम्ब ऎरडनॆय वाक्यदिन्द ई मूरु अर्थगळू तोरिबरुत्तवॆम्ब भाववु ई मूरु अर्थगळू म न ऎम्ब योजनॆयिन्द उण्टागुत्तदॆन्दु हिन्दॆये अहिर्बुध, संहितावाक्यगळन्द उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. आ श्लोकगळ अर्थ वन्नु पराम्बरिसि, हीगॆ ॐ नारायणाय ऎन्दु मॊदलनॆय वाक्यवागियू नमः ऎन्दु ऎरडनॆय वाक्यवागियू भाविसिदरॆ, ॐ ऎम्ब पदद ल्लिरुव अकाराय नारायणाय ऎन्दु अर्थ माडिदरॆ पुनरुक्ति युण्टागुवदिल्लवे ? ऎन्दु पूर्व पक्षवन्नु माडि समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. अकारनारायण शब्दगळॆरडू भगवन्नाम मा याले - भगवन्तन नामवागिरुवाग, पुनरुक्ति वा रा वॆन्निल्? पुनरुकिदोष बरलिल्लवो? ऎन्दरॆ अदु - आ सन्दर्भदल्लि वु वृत्ति विशेष - धातु व्युत्पत्ति मूलक उण्टागुव सर्वरक्ष वुतृ षत्तॆ कत्व, सत्व कारणत्व, साधारादि विशेषार्थगळन्नु, विवक्षित्तु - हेळुत्तदॆ ऎन्दु इट्टु कॊण्डु, ऒनु - ऒन्दु ऎन्दरॆ, प्रणवद अका रवु, विशेषण मागक्कडवदु - नाराय णाय ऎम्ब शब्दक्कॆ विशे षणवागुत्तदॆ, हागॆ भाविसबहुदु ऎम्ब तात्पर्यवु. अदन्ने विश दीकरिसि हेळुत्तारॆ. अकार वाच्यनान - सर्वरक्षकत्व सर्व कारण त्यादि गुणगळुळ्ळवनागिरुवदरिन्द अकारवाचनाद, नारायणनु________________
(92) मलम स्वाधिकार ३३० अकारवाच्यनान नारा यण नुक्कॆ न्नुव पुनरुक्ति परिहरिक्क लाम्, भगवच्छ मुं नामधेयमायिरुक वासुदेवादि शब्दडॆ समानाधिकरण मा का निनदिरे. कै न्नु पुनरुक्ति परिहरिक्कलाम - नारायणनिगॆ ऎन्दु पुनरुक्ति दोषवन्नु परिहरिसबहुदु. ई ऎरडु आय नारायणाय ऎम्ब नामङ्गळल्लि अकारवन्नागलि, नारायण शब्दवन्नागलि विशेषणवागि, व्युत्पत्ति मूलक अर्थवुळ्ळद्दागि भाविसबहुदु ऎम्ब भाववन्नु तोरि सुवुदक्कागि हिन्दिन वाक्यदल्लि ऒन्नु - यावुदादरू ऒन्दु विशेषण वागक्कडवदु - विशेषणवागबहुदु, इदरिन्द अकार वाचनाद नारायणाय ऎन्दागलि, नारायण शब्दवाच्यनाद अय-विष्णु विगॆ ऎन्दागलि, अन्वयिसबहुदु. हीगॆ आकारवू नारायण शब्दवू सह मूलमन्त्रदल्लि भगवद्वाचकगळादरू पुनरुकिदोषविल्लवॆन्दु उपपादिसिदरु. हागॆये द्वादशाक्षर मन्त्रदल्लू “भगवते वासु देवाय” ऎन्दु ऎरडु भगवन्तनन्नु बोधिसुव शब्दगळिद्दरू ऒन्दन्नु वुत्पत्ति मूलक विशेषणवन्नागियू, इन्नॊन्दन्नु विशेष्यवा गियू, भाविसुवदरिन्द पुनरुक्ति दोषविरुवदिल्लवॆन्दु मुन्दिन वाक्य दिन्द उपदेशिसुत्तारॆ-भगवच्छ मुम् , भगवच्चवू, नाव धेयमायिरुक्क - परम पुरुषन हॆसरागिरुवाग, वासुदेव शब्द तॊडे - वासुदेव शब्द दॊन्दिगॆ, समानाधिकरणवागा - समा नाधिकरण्यवागि, निन्नदिरे - निन्तिदॆयष्टे, भगवते वासुदेवाय ऎन्दु मन्त्रदल्लिरुवदरिन्द, ई ऎरडु शब्द गळिगॆ भिन्न प्रवृत्ति इरुवदु रिन्दलू ऎरडक्कू परम पुरुषनाद ऒब्बनल्ले अन्वयविरुवदरि दलू, भगवते वासुदेवाय ऎम्बॆरडु समान विभक्तियिरुव शब्दगळिगॆ सामानाधिकरण्यवु कूडुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. “भिन्न प्र वृत्ति निमित्तानां शब्दा ना मेर्क अर्थ वृत्ति सामानाधिक रण्यं” ऎन्दु सामानाधिकरणक्कॆ लक्षणवागि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हीगॆ हेळुव पदगळु मूरु विधवागि भागिसल्पट्टिवॆ. (१) घटः कुम्भः ऎम्ब पदगळिगॆ एकवस्तुविनल्लेनो अन्वय उण्टु. भिन्न प्रवृत्ति निमित्तवाद वल्लवु, बेरॆ बेरॆ अर्थगळुळ्ळवल्लवु;(२) अश्वःगजः-भिन्न प्रवृत्ति निमित्त गळुळ्ळवु; अर्थगळेनो बेरॆये, आदरॆ ऒन्दरल्ले अन्वयविल्लवु; आदुद रिन्द इवुगळिगॆ सामानाधिकरण्य विल्लवु (२) नीलोघटः ऎम्बल्लि नील________________
७३०४ श्रीमद्रहस्यत्रयसार शब्दवू घट शब्दवू भिन्नार्थगळुळ्ळवुगळागि ऒन्दरल्ले अन्वयविरुवद रिन्द ई शब्दगळिगॆ मात्र सामानाधिकरण्य उण्टु, आदुदरिन्द विशे षण विशेषगळिगॆ सामानाधिकरण्य वुण्टु, एकॆन्दरॆ अपृथक्षिद्ध विशेषण विशेष शब्दगळु बोधिसुव अर्थगळु बेरॆ बेरॆयादवु. आदरॆ अवुगळॆरडू ऒन्दरल्ले इरुवदरिन्द सामानाधिकरणवु कूडुत्तदॆ. आदुदरिन्द भगवच्छब्दक्कू वासुदेव शब्दक्कू * बेरॆ बेरॆ अर्थगळुण्टु. आदरॆ अन्वयवु परम पुरुषनॊब्बनल्ले वादुदरिन्द सामानाधिकरण्य सिद्दि युण्टॆम्ब भाववु. हागादरॆ भगवच्छब्दक्कॆ अर्थवेनु ? वासुदेव शब्दक्कॆ अर्थवेनु ? ऎरडू हेगॆ भिन्नार्थवुळ्ळवु ? ऎन्दरॆ भगवच्छट्टक्कॆ हेयप्रत्यनीयकनॆन्दू षाडुण्य परिपूर्णनॆन्दू अर्थवु. इदक्कॆ प्रमाणवु “ज्ञानशक्ति, बलॆश्वर वीर तेजांस्य शेषतः । भगवच्छब्द वाच्यानि विनाहे र्गुणादिभिः” (वि. पु.८-५.७९) हागॆये वासुदेव शब्दक्कॆ अर्थवे नॆन्दरॆ परमात्मनु ऎल्लादरल्ल, इवॆल्लवू तन्नल्ल, इरिसिकॊण्डिरुव वनॆम्बर्थवु. इदक्कॆ प्रमाणवु. “सत्वतास् समस्तञ्च वसत्य ति वै यतः । तत सृवासुदेवे ति विद्वद्धि- परिपठ्यते” (वि. पु) हीगॆ इवॆरडु भिन्नार्थगळू ऒब्बनाद परमात्मनल्लि इरुवदरिन्द इवॆ रडु शब्दगळिगू सामानाधिकरण्यवु कूडुतदॆ. ऎरडु शब्दगळन्नु सामानाधिकरण्यदिन्द ऒन्दे वस्तुविनल्लि अन्वयिसुवाग ऒन्दन्नु योगरूपवागियू इन्नॊन्दन्नु रूढि रूपवागियू अन्वयिसबहु दॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द भगवन्तनाद वासुदेवनॆन्दागलि, वासुदेव नाद भगवन्तनॆन्दागलि अर्थमाडुवदरिन्द पुनरुक्ति दोषविल्लवॆम्ब तात्पर्यवु. हागॆये आकारवाच्याय नारायणाय ऎन्दागलि, नारायण वाक्याय अकाराय ऎन्दागलि समानाधिकरणोक्तिय साध्यव पुनरुक्तियु इरुवदिल्लवु. “यदादौस्वर्र स्तो ऎन्दारम्भिसि प्रणवदल्लिन अकार माहात्रॆयन्नु हेळुवाग श्रुतियु, “यः पर स महेश्वरः” ऎन्दु सामानाधिकरण्यदिन्द हेळिदाग पर तत्व विषयदल्लि विष्णुवो, शङ्करनो ऎम्ब शाविगॆ स्वल्प आस्पद विरुव हागॆ तोरबहुदु; आदरॆ ई मूल मन्त्रद सामानादिकरण दिन्द नारायणने परतत्ववॆम्ब निर्णयवु निस्संशयवु ऎम्बुदू तोरिबरुत्तदॆ. P________________
मूलमाधिकारः २३०५ अथ अनेन वाक्यद्वयानुसन्धानेन प्राप्त प्रयोजनान्याह. सत्व बीजाक्षरवाच्य मान सत्व कारणं देवतानर वॆन्नु शयादपडि नारायणनन्नु, विशेषिकॆ (युम्) यालु ं स प्रयोजन. अनन्तर इदु ऎरडु वाक्यवॆम्ब अनुसन्धानदिन्दुण्टागुव प्रयोजनगळन्नु हेळुत्तारॆ. ई मेलिन अभिप्रायवन्ने मुन्दिन वाक्यदिन्द उपदेशि सुत्तारॆ.- (१) नारायणाय आय ऎन्दु नारायण शब्दवन्नु विषेषणवन्नागियू, आय ऎम्बुदन्नु विशेष्यवागियू, भाविसुवद रिन्द इन्नॊन्दु महत्पयोजन उण्टु, अदु यावुदॆन्दरॆ परतत्व निर्णयदल्लि भिन्नाभिप्रायगळिरुवदु सरियल्लवागि, निस्संशयवागि पर तत्ववु नारायणने ऎन्दु ई योजनॆयु बोधिसुत्तदॆन्दु हेळु तारॆ- सत्वबीजाक्षरवाच्यमानसमस्त अक्षरगळिगू मूलभूत वागिरुव अकारवाच्यनाद, सकारणव - समस्तक्कू सत्वविध कारणनाद परब्रह्मवु, देवतार ऎन्नु शबियाद पडि- ब्रह्म रुद्रादि बेरॆ देवतॆयो ऎम्ब शजाविगॆ मार्गविल्लद हागॆ नारायणनॆन्नु विशेषियालुम् - अन्य देवतॆयल्लवु, नारा यणने परतत्ववॆन्दु विश्लेषिसि हेळिरुवदरिन्द, सप्रयोजन - मुख्यवाद प्रयोजनवू उण्टु. “समस्त शब्द मूलत्याद कारस्य स्वभावतः । समस्तवाच मूलाद ह्मणोपि स्वभावतः वाच्यवाचक सम्बन्ध सयोरर्थातृतीयते” ऎम्ब प्रमाणवु अकारक्कॆ सर्वकारणत्ववन्नु बोधिसुत्तदॆ. हागॆये प्रणवद आकार दिन्द परमात्मन एष यदल्लि नाल्कु मुख्य भावगळु हेळल्पडुत्तवॆन्दु हिन्दॆये “एवमक्षररूपेण कारण मिहोदितवु । रक्षक इञ्च धात्वर्थात् शेषित्वं पदरूपतः । श्रीशत्वं वाच्यगत्याच P जते परमात्मनः ॥” ऎम्ब प्रमाणदल्लि केळल्पट्टितु. आगलि, नीवु हीगॆ सरतत्व निर्णयवन्नु माडुवदन्नॆ नो अङ्गीकरि सोण. आदरॆ मूलमन्त्रदल्लि आय नारायणाय ऎन्दु मॊदलु आय, शब्दवु, नारायणाय ऎम्ब शब वू अनन्तर पू इरुवाग नारायणाय आय ऎन्दु हेगॆ अन्वयिसिदिरि ऎन्दु पूर्व ।________________
aact श्रीमद्र हस्य त्रयसार मस्त्रज्ञळुक्कु पदक्रम मर्थ्यानुगुण मागक्कडवदु. अध्ययन नियतम्, अन्वय १. वाक्ययेन स्वरूपप योजना माह इप्पडि वाक्यद्वयमानाल् तिरुवनम् मुळक्कॆ स्वरूप पक्षवन्नु तरबहुदु. अदक्कॆ मुन्दिन वाक्यगळिन्द समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. मन्त्र पठनदल्लि मात्र यथाक्रमवागिये हेळतक्कद्दु ॐ, नमो, नारायणाय ऎन्दु मन्त्र पठन माडतकविना, ॐ नारायणाय नमः ऎन्दागलि, नारायणाय नम्म ॐ ऎम्ब इत्यादि क्रमदल्लागलि हेळकूडदु, आदरॆ मन्त्रक्कॆ अर्थ स्वारस्य वन्नु हेळुव सन्दर्भदल्लि अभिप्रायानुगुणवागि पदक्रम व्यत्यस्त दिन्द अन्वयिसबहुदॆन्दु हेळुत्तारॆ. मस्त्रज्ञळुक्कु - मन्त्रगळिगॆ, इदरिन्द वेदमन्त्रगळूसह बोधितवु. पदक्रमम - पदगळिरुव क्रमवु, अध्ययन नियतम् - उच्चरिसुवदरल्लि नियतवादुदु अदन्नु बदलायिसुवदु सरियल्लवु. हागॆये नारायण सूक्तदल्लि “ओ मित्यग्रे व्याहरेत्, नम इति पश्चात् नारायणाय इति मनॆपासक” ऎन्दु ई मन्त्रद विषयदल्ले विधिसिरुत्तदॆ, हीगॆ पदक्रमवु अध्ययन विषयदल्लि नियतवु. आदरॆ. अर्थानुगुण माग - मन्त्रार्थद स्वारस्यवन्नु हेळुवदक्कनुगुणवागि, अन्वयं कडवदु अन्वयवु इरुत्तदॆ. आदुदरिन्द नारायणाय आय- ऎन्दु अन्वयिसि अर्थस्वारस्यवन्नु हेळुवदरल्लेनू बाधकविल्लवॆम्ब तात्पर्यवु. १. ऎरडु वाक्यवुळ्ळदु ऎम्ब भावनॆयिन्द स्वरूपपरवाद योजनॆयु इप्पडि वाक्यद यमानाल् - मेलॆ उपपादिसिद रीतियल्लि मूल मन्त्रवन्नु, नारायणाय आय मत्तु नमः ऎन्दु ऎरडु वाक्यवागि भाविसिदरॆ, तिरुमम् . ई मूलमन्त्रवु, मु ळक्क - सम्पूर्णवागि, स्वरूप परम् - आतन शेषित्व मत्तु तन्न निरुपाधिक शेषत्वरूप स्वरूपवन्नु प्रदर्शिसुवन्तद्दु. नाराय काय आय-ऎम्बुदरिन्दलू शेषि शेषत्ववु बोधिसल्पट्टितु. मः नः ऎम्बुदरिन्द तन्नदागि यावुदू इल्लवु ऎम्बुदरिन्द परशेषत्ववु________________
मूलमाधिकार 2202 परम, इन्न स्वरूप परयोजनैय्य प्रत्त तिरुमन्मतिले पिरनु, द्वयत्तिले वळन्नु द्वस्मिक निष्ठनावा ऎन्नु पूरै गळ् अरुळिच्छॆय्दागळ्, पिरयावुदु ? स्वरूपज्ञानं पिरक्कॆयाले (१) “अन्नु नान् पिरन्सिलेन्, सिरनपिन् मर लेन्” ऎच्चर मुन्सुत्त नित्य कळिगॆ. स्थापितवु. आदुदरिन्द ई मन्त्रवु मुळक्क स्वरूपपर ऎन्दु हेळि दरु. हीगॆ पूर्वाचार्यरुगळु हेळिद्दारॆ ऎन्दु तिळिसुवदर मूलक, युक्ति मूलक हेळुव अथवा शास्त्र सम्मतवाद व्युत्पत्तिय मूलक हेळुव अभिप्रायवु मात्रवे अल्लव. सत्सम्प्रदायार्थवू हौदु ऎन्दुतिळिसुत्तारॆ. श्री पराशर भट्टरवरु यद्यपि अष्ट श्लोकियल्लि नाल्कु श्लोकगळिन्द मूलमन्त्रार्थवन्नु विशदीकरिसिद्दरू सम्पूर्णवागि शेषत्व परवॆन्दु हेळदिद्दरू, अवरिगू पूराचार्यरुगळु हेळि, दुदन्नु तिळिसुत्तारॆ एनॆन्दरॆ ; इन्न स्वरूप योजनॆ यप्पत्त - हीगॆ ऎरडु वाक्यवॆन्दु विभागिसि ऎरडू सम्पूर्णवागि स्वरूप पर वाद योजनॆयन्नु कुरितु, तिरुमले पिरन्नु - परमात्मनिगॆ जीवात्मनु निरूपाधिक शेषभूतनॆम्ब अनुसन्धानवु हीगॆ ई मूल मन्त्रदल्लि जनिसि, द्वयले वळर् नु - द्वय मन्त्रदल्लि चन्नागि बॆळॆदु, ऎन्दरॆ अभिवृद्धियन्नु हॊन्दुवदर मूलक, द्वय कनिष्ठ नाना ऎन्नु - द्वय मनोच्छारणॆयिन्द शरणागतियन्ननुष्टिसि तदनन्तर अदन्नु जपिसुत्ता इरुवनॆन्दु, पूर र् गळ् - हिन्दिन आचार्यरुगळु अरुळिच्चॆयदागळ् - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिरु तारॆ. स्वरूप परानुसन्धानवु मूलमन्त्रदल्लि हुट्टि, द्वयदल्लि बॆळॆदु, ऎन्दु हेळल्पट्टि तल्ला, हागॆन्दरेनु ऎन्दु केळबहुदागि अदर अभिप्रायवन्नु तिळिसुत्तारॆ. पिर यावुदु ? तानु शेष भूतनॆम्ब ज्ञानवु हुट्टुवुदु ऎन्दरेनु ? स्वरूपज्ञान - स्व रूप ज्ञानवु, तानु परमात्मनिगॆ निरुपाधिक शेषभूतनॆम्ब भाववु सिरुयाले - उण्टागुवदरिन्द, “ अननान् पिरर्ले- इन्तह ज्ञान उण्टागुवदक्किन्त मुन्दॆ नानु हुट्टिदवने अल्लवु, ऎर ऎन्दु हेळिरुव, मुत्तनि - मॊदलिद्द देहात्म भ्रमॆ स्वतन्त्रा तभ्रमॆयुळ्ळ अवस्थॆयु, कळिगॆ - तॊलगि होगोणवु, तानु पर (१) तिरुचन्दविरुत्त म. ६४.________________
३३०८ श्रीमद्रहस्यतयसार मात्मनिगॆ शेषभूतनॆम्ब ज्ञान उण्टागुवदक्कॆ मॊदलु तानु स्वतं तनु ऎम्ब भमज्ञान उळ्ळ अवस्थॆयन्नु हॊन्दिरुव : तळु बाळल्लवु तन्न स्वरूपज्ञान उण्टादनन्तर बाळे बाळु ऎम्बुदु अभिप्रायवु. आ पूरा पाशुरवु यावुवॆन्दरॆ निनदॆयूरगत्तिरुद्ध दॆ पाडगत्तु । दॆ अन्नु वॆङ्ककिडन् दॆन्निलाद मुन्नॆलाम् । अनु नान् पिरस्तिलेन्, पिरन्न पिन् मरलेन् , निन्नदु विरुद्धदु डुन्हदु ऎन्नॆ इळे ॥६४ इदरर्थवु-ऎन्नै - ननगॆ शेषियागि स्वामियादवनु, ऊर गत्तु - तिरुप्पादगवॆम्बूरल्लि, निन्नदु - निन्तु सेवॆयन्नु कॊडुवदू ऎनो - ननगॆ शेषियागि स्वामियादवनु, पाडगत्तु - तिरुप्पाडग वॆम्ब ऊरल्लि, इरुत्तदु - कूतु सेवॆयन्नु कॊडुवदू, अन्नु मेलॆ हेळिद ऎरडु दिव्य देशगळल्लू ननगॆ रुचियुण्टागदे इरुव कालदल्लि, वे है - तिरुवॆङ्का ऎम्ब ऊरल्लि, किडन्नु - पवळिसि,’ ऎन्नि लाद - निनगॆ शेषभूतनाद नानु सर्वशेषियाद निनगॆ अभिमुखन गदे इरुव, मुन्नॆ लान् - मुन्दिन कालदल्लॆल्ला, अन्नु - आवाग, नान् - निनगॆ निरुपाधिक दासभूतनाद नानु, पिरन्सिलेन् , शेष भूतनॆम्ब स्वरूपज्ञानविल्लदुदरिन्द असत्यनागि दॆनु, जन्म वॆत्ति द्दरू स्वरूपज्ञानविल्लदुदरिन्द नानु वस्त्रवे अल्लवु ऎम्बहागॆ जन्म व्यर्थवाद स्थितियल्लिद्दॆनु ; पिरन्न पिन् - ओ स्वामिये निन्न कृपा प्रभावदिन्द ई शेषभूतनॆम्ब स्वरूप ज्ञानवु लभिसिद नन्तर, मरॆ निलेन् - ननगॆ विस्मृतियिल्लवु, नानु स्वतन्त्रनु ऎम्ब भ्रम नवु उण्टागुवदिल्लवॆम्ब भाववु. हागॆ ऎन्दिगू आ ज्ञान लाभ वन्नु मरॆयुवदिल्लवॆन्दु हेळिदुदु हेगॆ ऎन्नुत्तीयो, “ददामि बुद्दि योगन्तं” ऎन्दु नीने कृपॆगैदु दयपालिसिद सुज्ञान वन्नु मरॆयुवदू, भमज्ञानवु पुनः आवरिसुवदु, साध्यवो ऎन्दिगू इल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. ऎम्मॆ - ननगॆ स्वामियागि, निन्नदु तिरुवूरगदल्लि निन्तु सेवॆयन्नित्तदू, इरुवदु - तिरुपाडगदल्लि कुळितु सेवॆयन्नित्तदू, किडनदु - तिरुवेङ्गणॆयल्लि पवळिसि सेवॆयन्निदू, ऎन्नॆ इळे - नन्न हृदयदल्लि चन्नागि स्थापितवा गिरुवाग निनगू ननगू इरुव शेषि शेषभाव सम्बन्धवन्नु ऎन्दिगा दरू मरॆयलु साध्यवे ऎन्दु दिव्य सूरिगळाद तिरुमळिशैयाळ्वा -________________
मूलमाधिकारः 220F आदावदु ? तन्नि शैवालुम् अनन्य शेषनाय, अनन्याधीन नाय, अदडि याग अनन्य प्रयोजननाय, अनन्य शरणन गै. वळरुगैयावदु ? अधिकारविशेषानुरूप कत्रव्य विशेष विषयज्ञान विशेषत्ताले उपायपरिग्रहं पण्णगै. रवरु हेळुत्तारॆ. ई सन्दर्भदल्लि “स्पोवने च्छा यदि ते स्व सत्तायां स्पहायदि । आत्मदास्यं हरेस्सा ं स्वभावं च सदास्मर” । स्वत्वमात्मनि सञ्जातं स्वामित्वं ब्रह्मणि तम् इत्यादि प्रमाणगळु इल्लि अनुसन्धेयगळु ( पुटवन्नु नोडि) आत्मनु स्वयम्प्रकाशवाद धर्मभूतज्ञानदिन्द कङ्गॊळिसुव ज्ञानैकस्वरूपनु. अन्तवनिगॆ मॊदलु भ्रमज्ञानदिन्द असत्यल्प वाद स्वरूपनाशवू, ज्ञानलाभदिन्द स्वरूप प्राप्तिय ऎन्दरेनु? आत्मनिगॆ स्वरूपनाशविल्लवल्ला ? ऎन्दरॆ तन्न स्वरूपद ज्ञानवु तिरो हितवागित्तु ; ईग विकसितवायितु ; ऎम्ब अभिप्रायवॆन्दु, स्वरूप पिरुक्कॆ ऎम्ब शब्दक्कॆ समञ्जसार्थवन्नु मुन्दिन वाक्यदिन्द व्यक्त पडिसुत्तारॆ. तानु स्वतन्त्रनॆम्ब मुन्सुत्तनि कळिगॆ ऎन्दु हेळल्प मृतल्ला अदावदु - मॊदलिद्द भ्रमज्ञानवु कळियितु हागॆन्दरेनु ? तन्नि शै वालुम्-इतरर बलात्कारविल्लदॆ सम्पूर्ण स्टेच्छॆय मूलक वागिये तानु, अनन्य शेषनाय, तानु अन्यदेवतॆगळिगल्लदॆ भग वन्तनिगेने शेषभूतनु, इतररिगल्लदॆ परमात्मनिगॆ अधीननु, अदडि याग - तन्मूलकवागि, अनन्य प्रयोजननाय - आतनिगेने प्रयोजनवु इतररिगॆ तानु प्रयोजननल्लवु, आदुदरिन्द अनन्य तनगॆ भगवन्तनल्लदॆ इन्नु यारू रक्षकरागलाररु, आदुदरिन्द आतने शरणनागै तनगॆ रक्षकनॆम्ब ज्ञान उण्टागुविकॆ ऎम्ब तात्पर्यवु हीगॆ हिन्दॆ “मनुना मूलेन लब्दात्मकः ऎन्दु हेळिरुव हागॆ तन्न नैज स्वरूप ज्ञानवन्नु हॊन्दोणवु. d S हिन्दिन पूरा चाक्तियल्लि अनन्य शेषत्व ज्ञानवु मूलमन दल्लि उद्भविसि, द्वयदल्लि वृद्धियन्नु हॊन्दुत्तदॆ ऎन्दु हेळल्पट्टितु. स्वरूप ज्ञानं तिरुमन्मत्तिले सिरन्नु ऎम्बुदर समञ्जसार्थ वन्नु तिळिसिदरु. मुन्दॆ द्वयल् वळर् न्नु - ऎम्बुदर तात्पर्य वेनॆम्बुदन्नु उपदेशिसुत्तारॆ. वळरुगै यावदु ? आ स्वरूप ज्ञानवु, तानु श्रीमन्नारायणनिगॆ शेषभूतनु ऎम्ब ज्ञानवु बॆळॆ________________
aano d श्री मद्रहस्यश्रेयसारी युवदु, वृद्धियन्नु हॊन्दुवदु ऎन्दरेनु ? उत्तरवन्नु हेळु त्तारॆ. अधिकार विशेषानु रूप - यावाग स्वरूप ज्ञानवु तानु श्रीमन्नारायणनिगॆ शेषभूतनॆम्बुदु हुट्टितो, तानु शेषवृत्ति यन्नु माडलु अर्हनॆम्ब अधिकार विशेषवु उण्टागुत्तदॆ, अन्तह अधिकार विशेषक्कॆ अनुगुणवाद, कत्रव्य विशेष विषय - नित्यक्कॆ र वन्नॆसगुव कर्तव्य विशेषवन्नु कुरित, ज्ञान विशेषताले - ज्ञान विशेषदिन्द, उपाय परिग्रहं हण्णु गै - ऒब्ब श्रेष्ठराद आचा र्यरन्नु आश्रयिसि तन्मूलक अवरु उपदेशिसिद द्वयमन्त्रद मूलक भरस्यासानुष्ठानवन्नु माडोणवु, हुट्टिद मगुविगॆ हालु मॊदलादवुगळन्नु कॊट्टु, व्याधि सम्भवादिगळुण्टागद हागॆ तायियु हेगॆ रक्षिसुवळो हागॆ, यावाग शेषत्वज्ञानवु पर मात्म कृपॆयिन्द सदाचार्यकटाक्षदिन्दलू प्रादुर्भविसितो, हागॆये, दयाळुवाद मातृस्थानदल्लिरुव आचार्यरु ई ज्ञानक्कॆ एनॊन्दू प्रतिबन्धकगळु बारदॆ हागॆ माडि कॊनॆगॆ आ ज्ञानवु अळ वृद्धियन्नु हॊन्दि, शेषभूतनाद तनगॆ परमात्मनिगॆ कैङ्कर्य माडुवदे कर्तव्य विशेषवॆन्दु तिळिदु, कुरुष नामनु चरम वैधर नेहविद्यते” ऎन्दू, “अहं सत्वं करिष्यामि” ऎन्दू शेषत्व स्वरूपवन्नु तिळिदु लक्ष्मणनु प्रार्थिसिद तॆरदि प्रार्थिसि अद क्कागि एनु माडतक्कदॆम्बुदन्नु तन्न आचार्यर मूलक तिळिदु, अनन शरण्यनल्लि शरणागतियन्न नुष्ठिसद हॊर्तु साध्यविल्लवॆम्ब ईवळर्न ज्ञानवन्नु सम्पादिसि, भरन्यासवन्नु अवरु उपदेशिसिद द्वय मन्मद मूलक अनुष्ठिसुवदु हीगॆ प्रपदनवन्नु अनुष्टिसुवदे आ नवु अभिवृद्धियन्नु हॊन्दिदुदक्कॆ गुर्तु ऎम्ब भाववु. अधिकार प्रा, प्रिय, उपायानुष्ठानवू सह आत्मा वळरदु ऎन्दु हेळिदुदर अभिप्रायवु. हुट्टिद मॊगुवु माडुव प वृत्तियिन्द बॆळॆयितु ऎम्बुदु हेगॆ द्योतितवो, हागॆये ई शेषत्व ज्ञानवु उपायानु ज्ञानरूपप्रवृत्तियल्लि अन्वयवन्नुण्टु माडिदरॆ, आग अदु अभिवृद्धि यन्नु हॊन्दितु ऎम्बुदक्कॆ हॆग्गुरुतु ऎम्ब भाववु. हिन्दॆ पूराचार्यर दिव्य सूक्तियल्लि ई स्वरूपज्ञानवुळ्ळव नन्नु कुरितु “ तिरुमले पिरनु, द्वयले वळर्न्नु द्वय्य कनिष्ठनावान्” ऎन्दु हेळल्पट्टितु ; पिरन्नु वळर्न्नु ऎम्बॆरडु पदगळल्लिरुव अर्थ स्वारस्यगळन्नु उपदेशिसिदरु ; मुन्दॆ द्वक निष नानान् , ऎम्बुदर अभिप्रायवेनॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ.________________
मूलमाधिकारः २०११ द्वय्कॆ कनिष्ठा नाग्य यावदु ? द्वयानुसन्धानत्ताले उपा यारलु, प्रयोजनानरलु, तुवक्कर इदिरॊन्न उपायत्तिलु, प्रयोजन लाम प्रतिष्ठितनागै, इप्पडि तिरुममु द्वय मुड, स्वरूपोपाय पुरुषार्थ #लैक्काट्टु गिन न. द्वयॆ कनिष्ठ नागै यावदु ? हागॆ स्वरूपज्ञानवु हुट्टि बॆळद नन्तर द्वय्कॆ कनिष्ठनागुत्तानॆ ऎन्दरेनु ? द्वयानुसन्धान ताले - भरन्यासानुष्ठानोत्तर कालदल्लि, तनगॆ साध्यवाद कालद ल्लॆल्ला, “सकलङ्कालं द्वयनक्षिर्प” ऎन्दु हिन्दॆ हेळिरुव हागॆ द्वयानुसन्धानदिन्द, उपायारितिलु - बेरे उपाय वाद भक्तियोगदल्लू, प्रयोजनानरतिलु - मोक्षेतर प्रयोजनदल्लू, तुवकर, सम्पूर्णवागि सम्बन्धवु तॊलगुव हागॆ, इदिर् चॆन्न - ई द्वयमन्त्रदल्लि हेळल्पट्ट, उपाय तिलु - भरन्यास रूपवाद उपायदल्ल, प्रयोजनत्तिलुम आ उपायानुष्ठानदिन्दुण्टागुव पुरुषार्थरूपवाद नित्य कैर्य प्राप्तियुण्टॆम्ब ज्ञानदल्ल, प्रतिष्ठितनागै - निस्सन्देहविल्लदवना गोणवु ऎन्दरॆ तानु कृतकृत्यनु ऎम्ब सम्पूर्ण नम्बिकॆयुण्टा गोणवु. हीगॆ द्वय्य कनिष्ठतॆयिन्द श्रीपतिये उपायोपेयनॆम्ब स्थिरवाद ज्ञानवन्नु हॊन्दोणवु ; इदे द्वय मन्तार्थवु ऎम्ब भाववु. इदु ऎरडनॆय प्रयोजनवु. इप्पडि - हीगॆ, तिरुमनॆ मुम - ई मूलमन्त्रवु,, द्वयमुड - यवू कूड स्वरू पोपाय पुरुषार्थ गळन्नु, काट्टुगिरदु - तोरिसुत्तदॆ. इल्लि स्वरूप ज्ञानवन्नु मुख्यवागि मूल मन्त्रवु प्रदर्शिसुत्तदॆन्दु उप पादिसिदरु. हागॆये उपाय परवॆन्दू पुरषार्थपरवॆन्दू मुन्दॆ समर्थनॆ माडुत्तारॆ आनन्तर ऎरडु वाक्य भाव नॆयिन्द उपायपरवाद योजनॆयन्नु तिळिसुत्तारॆ. ३, इद्दिर वाक्यमानयोजनॆ तन्नि ले-ई मूलमन्त्रवु ऎरडु वाक्यवॆम्ब योजनॆयल्लि, तिरुमन मुळुक सम्पूर्णवागि, सपरिकरात्म समर्पण परननु तिरुमन्त्रवु अनुसन्धिप्पा________________
७३१२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे ३. अथ वाक्यद्वयेन उपायपरयोजनामाह इब्बरन्नु वाक्य मान योजनॆ तन्निले तिरुमं मुळुक्क सपरिकरात्म समर्पण परन्नु अनुसन्धिप्पार् गळ्, अप्पो दु प्रणवल् मकार प्रथमानमेयागवमै यु. हविस्समर्पण न्यायत्ताले निरुपाधिकमान आत्म हविस्सु निरु पाधिक देवतैयाय, अकारवाच्यनन नारायणनुक्कॆ भर माग समर्पित मॆन्नदायित्तु. र्गळ् - कॆलवु प्राज्ञरु ऐदु अङ्गगळिन्द कूडिद आत्म समर्पणरूप वाद शरणागतिय परवॆन्दु भाविसुवरु. साज् पपदन रूपवादुदु ऎम्ब तात्पर्यवु. इदु प्रतिज्ञा वाक्यवु ; अदु हेगॆ ऎम्बुदन्नु प्रतिपादिसुत्तारॆ. आग मकारवाच्यनाद नन्न आत्मावन्नु, आय्कॆव नारायणाय नमः - अकारवाच्यनाद श्रीयःपतिगॆ यादुदरिन्द आतनल्ले रक्षणॆ मॊदलाद सर्वभरवन्नू समर्पिसिरुत्तेनॆ; मन - ननगॆ अदरल्लि स्वातन्त्र विल्लवु, अदर रक्षणॆय भरवु ननगिल्लवु ; आत नदे सर्वभरवु ऎम्बर्थ उण्टागुत्तदॆ, आग समर्पिसुवॆनु ऎन्दु इट्टु कॊण्डरॆ सकर्मकवागि द्वितीयान्तपदवु बेकागुत्तदॆ, आदरॆ मकारवु प्रथमान्तवु ; अग अर्थवु हेगॆ ऎन्दरॆ उपपादिसुत्तारु अप्पोदु - हागॆ सपरिकरात्म समर्पण परवादाग, प्रणवतिल् म कारम् - प्रणवदल्लिरुव मकारवु, प्रथमान मे यागवन्न यम - प्रथमान्तवागिद्दरू साकु प्रथमान्तवागिद्दरू आग बहुदु, एनॊन्दू बाधकविल्लवॆन्नु त्तारॆ. हेगॆन्दरॆ हविस्समर्पण न्यायत्ताले - हविस्सन्नु समर्पिसुव न्यायदिन्द, “इन्द्राय इदं ननवु” ऎन्दु हेळुव प्रकार ऎम्ब भाववु, निरुपाधिक मान आत्म हविस्सु - भगवन्तनिगेने निरुपाधिक शेषभूतवाद हवि स्सन्नु, निरुपाधिक देवतॆयाय - निरुपाधिकशेषियाद परदेवतॆ यागि भगवन्तनागिरुव, अकारवाच्यनान नारायणनु कै - अकार वाच्यनाद नारायणनिगेने; भरवाग समर्पितम् - रक्षिसिकॊ ळ्ळुव भरवु अवनदे ऎन्दु समर्पिसल्पट्टितु, ऎन्नदायित्तु - ऎन्दु हेळिदन्तायितु, हिन्दॆये नम- ऎम्बुदु सपरिकर आत्म समर्पण परवॆन्दु अहिर्बुध, संहिता वाक्यदिन्द उपपादितवु. संहितावाक्यदिन्द d आग ऎरडु.________________
मूलमाधिकार- ३३ १३ इप्पडि निरुपाधिकमान वात्मियागल् * नमः ” ऎन्नु तन्नॊडु तन् तुवक्करत्तु ऎनन्नु भरमल्ले नॆन्नदायितु, “इद मिन्दा य, नमव” ऎन्नु माप्पोले इष्टु परसम्बन्धविधि यिलुं स्वसम्बन्ध निषेधत्तिलुम् प्रवृत्तवागैयाले वाक्य द्वयमुव सप्रयोजन, इन्नस्सु समर्पणं तन्निलुम् परनिरपेक्ष कत्यादि गळ्ळि निषेधियिले तत्परवागवुमाम्, वेरॊरुत्तरुक्कु 3 वाकगळु यावुवु ऎन्दरॆ. (१) आय्कॆव नारायणाय नमः (२) वु न, नमन, इन्द्राय इदं नमम ऎम्बुव हागॆ ऎन्दु मुन्दॆ चन्नागि व्यक्तपडिसि उपदेशिसुत्तारॆ. नारायणनु स्वतः प्राप्त शीषि, ई जीवात्मनु स्वतः शेषनु; अवनु इवनिगॆ स्वामियु, ईतनु अवन स्वत्तु; हीगॆ नित्य सम्बन्धवादुदरिन्द निरु पाधिक शब्द प्रयोगवु, समर्पितन दायित्तु ऎन्दु हेळल्प ट्टितल्ला इदक्कॆ मूलमन्त्रदल्लि पदवॆल्लिदॆ ? ऎन्दरॆ इन्द्राय इदम् ऎन्दरेनॆ समर्पणॆयु अर्थात् तोरिबरुवहागॆ ऊहिसबहुदु, अथवा नमः ऎम्बुद समर्पण परवादुदॆन्दु हिन्दॆ उपपादिस ल्पट्ट हागॆ अदन्नू सेरिसि ऒन्दु वाक्यवागुवहागॆ भाविसबहुदु. आग एकवाक्यवागलिल्लवो ऎन्दरॆ नमश्यब्दार्थविवरणॆयल्लि नमः, नमम ऎन्दु भाविसबहुदॆन्दु हेळल्पट्टिदुदरिन्द अखण्डवागि मॊदलिन वाक्यक्कॆ सेरिसि, ऎरडनॆय वाक्यवन्नु सखण्डनमस्सागि नमम ऎन्दु भाविसबहुदु. इल्लि हविस्समर्पणन्याय ऎम्ब वाक्यदिन्द तोरुव अभिप्रायवेनॆन्दरॆ? ई सन्दर्भदल्लि हविस्समर्पणॆगॆ उद्देशनाद पर देवतॆय निरुपाधिकनाद स्वतश्लेषियु, हविस्साद आत्मावू निरुप धिकनाद स्वतः शेषभूतनु, ई यागवू कूड निरुपाधिकवागि स्वतः शेषिय विषयवादुदु ऎम्ब भाववु. इन्द्राय नमः ऎम्बल्ला दरो अन्यदेवता परवागि ई निरुपाधिक शेषि शेषभाववु इल्लवु. 3 ई उपाय परयोजनॆयल्लि प्रथम वाक्यार्थवन्नु उपपादिसि दरु. ऎरडनॆय वाक्यवाद नमः ऎम्बुदर तात्पर्यवन्नु व्यक्त पडिसुत्तारॆ. इन्नु मस्सु समर्पणं तन्निलुम - ई ऎरडनॆय वाक्यवाद समर्पण परवाद नमस्सिनिन्द, परनिरपेक्ष कत्यादि ग - परमात्मन आवश्यकतॆयिल्लद कत्व उण्टॆम्बिवे मॊदलाद________________
श्री मद्र हस्यत्रयसारे भरवन्नु, ऎनम् भरमनु ऎन्नु वाक्यद्वयाभिप्रायवाग वुमा. भ्रम ज्ञानगळन्नु निषेधक्कॆयिले - निरसन माडुवदरल्लि तत्परवागुवुमाम् - उपयुक्तवादुदागुत्तदॆ. इदु हेगॆ ऎन्दरॆ प्रणवद उकारवु अवधारणवादुदरिन्द आय्कॆव - श्री मन्नारायणनिगेने ई भरसमर्पणवु ऎन्नुवदरिन्द परमात्मनल्लदॆ इन्नु अन्यदेवतॆयागलि, तानेयागलि समर्थरल्लवु ऎम्ब अर्थवु उण्टागुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. ई अवधारणदिन्दले नमः ऎम्ब वाक्यार्थवू सिद्धिसुवाग, ई ऎरडनॆय वाक्यवु निरर्थकवल्लवो ऎन्दरॆ, आय्कॆव नारायणाय - ऎम्बुदरिन्द समर्पणक्कॆ अन? देवतॆगळिगॆ योग्यतॆ यिल्लवॆन्दु इष्टु मात्रवे हेळितॆन्दु इट्टु कॊण्डु, नमः ऎम्ब ऎरडनॆय वाक्यदिन्द तनगू तन्नन्नु रक्षिसिकॊ ळ्ळुव भरविल्लवॆन्दु अर्थहेळबहुदु. हीगॆ अन्वयिसुव न्यायक्कॆ गोबलीवर्दन्यायवॆम्ब हॆसरु. गामानय बलिवर्दमानय ऎम्बल्लि यद्यपि गोशब्दवु आकळिगू ऎत्तिगू अर्थवादरू, मुन्दॆ बलि वर्ध शब्ददिन्द ऎत्तॆम्बुदु तोरिबरुवदरिन्द, हिन्दिन गो शब्दक्कॆ हॆण्णु गोवु ऎन्दु इष्टे अर्थवन्नु हेळुवदु हेगॆ न्यायवो हागॆये इल्लियू भाविसतक्कद्दॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द उपपादि सुत्तारॆ. हिन्दिन वाक्यदिन्द स्वभर निषेधवु अष्टु स्पुटवागि तोरुव दिल्लवादुदरिन्दलू मत्तु तानु स्वतन्त्रनु ऎम्ब भ्रम निवारणवु आवश्यकवागि हेळतक्कद्दादुदरिन्दलू, प्रपन्ननिगॆ मुख्यवागि ई अनु सन्धानवु बेकागिरुवदरिन्दलू, ई ऎरडनॆय वाक्यवु निरर्थकवाद दल्लवु, सार्थकवादुदे ऎन्दु हेळुत्तारॆ. ई आत्म समर्पणदल्लि आत्मनन्नु रक्षिसुव भरवु, परमात्मनदे; आदुदरिन्द वेरॊरुत्त रुकु भरमनु - बेरॆ यारिगू ऎन्दरॆ अन्य d देवतॆगळिगॆ यारिगू साध्यवादुदल्लवु; (इदु प्रथम वाक्यदल्लि उकारार्थवु); ऎनक्कुम् भरमनु . ननगू साध्यवल्लवु (इदु ऎरडनॆय वाक्यद र्थ वु.) मः न - नन्न रक्षणॆयल्लि ननगॆ स्वातन्त्रविल्लवु ऎम्ब भाववु. ऎन्नु वाक्ययाभिप्राय मागवुमाम् - ऎम्बदागि ई ऎरडु वाक्यगळ अभिप्रायवागबहुदु.________________
मूलमाधिकारः । अर्स्मि उसायरूपात्म समर्पण पक्षे साम्प्रदायिक मष्य प्रीत्या ह तिरुवन आत्मनिवेदन परवॆन्नु विडि श्री भाष्य कारर नित्यले “मूलमण स्वात्मानं देवाय निवेद्य” ऎन्नरुळिच्चॆय. दार्, इप्पडि श्री वैकुण्ठ गद्यम, “श्रीमत मूलमण मामै कानि, कात्यक परिचाकरणाय, परि ई उपाय रूपवाद आत्म समर्पण पक्षदल्लि आचार दिव्य सूक्तियू उण्ट. तिरुमवु, आत्मनिवेदन परमॆनु - आत्म हविस्सन्नु पर मात्मन पादकमलदल्लि समर्पिसुव परवादुदॆम्बुव, इड सन्दर्भदल्लि, श्री भाष्यकारर् - श्री यतिवर्यरु, नित्यले – अवरु ऒरॆदिरुव नित्यवॆम्ब ग्रन्थदल्लि “मूलमनोण - मूल मन्त्र वन्नु पठिसुत्ता, स्वात्मानं - तन्न आत्मावन्नु, देवाय - क्रीडा पनाद अथव निरतिशय तेजोरूपनाद परमात्मनिगोस्कर, निवेद्य- हविस्सिन रूपदल्लि आतन पाददल्लि समर्पिसि” मुन्दक्कॆ “प्रणम्यान ज्ञास्य भगवदाराधन मारभेत” ऎन्दु इरुत्तदॆ, नमस्करिसि अनु कैयन्नु हॊन्दि भगवदाराधनवन्नु उपक्रमिसतक्कद्दु ऎन्दु विधिसि रुत्तारॆ. ऎन्नुरुळि चॆय दार् - ऎन्दु कृपया हेळिरुत्तारॆ. हागॆये श्री यतिवर्यरु अवरु रचिसिरुव वैकुण्ठ गद्यदल्लि ई उपायपरवाद अर्थवन्नु बोधिसिदुदल्लदॆ पुरुषार्थरूप अर्थ वन्नू सह मूलमन्त्रवु बोधिसुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इप्पडि हीगॆये ऎन्दरॆ नित्यदल्लि हेळिरुव मेरिगॆ श्री वैकुण्ठगद्यलु अवरु रचिसिरुव वैकुण्ठगद्यदल्लि, ‘श्रीमतावलमण - निरति शय श्रेयस्सन्नु कॊडुव मूल मन्त्रदिन्द, ऐकानि कात निक परिचाकरणाय - एकान्त मनस्सिदिन्द परिस्थितियिल्लद, अथवा नित्यवाद कैङ्कर्यगळन्नु माडुवदक्कागि, मां - नन्नन्नु, परि कृष्ट - स्वीकरिसु, इति - ऎम्बदागि, याचमानः - प्रार्थिसु ववनागि, प्रणम्य - नमस्करिसि, आत्मानं - तन्न आत्मावन्नु, निवेद येत् - हविस्सिन रूपदल्लि समर्पिसिदहागॆ भाविसतकद्दु;” ऎन्नु - ऎम्बदागि, इव्वर्थं - ई अभिप्रायवु दर्शितं - प्रकटिसल्पट्टितु.________________
2204 श्रीमद्रहस्यत्रयसारे कृति” याचमानः प्रणवात्मानं भगवते निवेद येत्” ऎव्वर्थं दर्शित. ४- वाक्यद्वय पक्षे पुरुषार्थपरतृतीया योजना, वाक्यं तोरु ऒरुप्रार्थना पद अध्याहरित्तु तिरु मम् मुळुक्क द्वयल् उत्तरखण्डवॆले इष्टप्राप्त निष्ठ निवृत्ति रूप पुरुषार्थ प्रार्थनापरवागवु मनुसन्धि इल्लि हेळिरुवदु मूलमन्त्रद उच्चारणॆयल्लि इन्तह अनुसन्धा नवु इरतक्कद्दॆम्ब भाववु. हीगॆ नित्यदल्लि भगवदाराधनॆय क्रमदल्लि श्री यतिवर्यरु हीगॆ अनुसन्धानविरबेकॆम्ब भाववन्नु उपदेशि सिरुवदन्नु मरॆतु ऒब्ब महा प्राज्ञरु श्री यतिवर्यर आज्ञानु सार नित्यवू भरन्यासवन्ने माडतक्कद्दे विना ऒन्दे सल पुरुष युस्सिनल्लि माडतक्कद्दु युक्तवल्लवॆन्दु भाविसिदरु. इदु सरियाद अभिप्रायवागुवदिल्लवु. भरन्यासवु गुरुमुखेन सकृत् अनुष्ठिस तक्कद्दॆम्ब अभिप्रायक्कॆ विरुद्धवु. अदुदरिन्द इदन्नु हिन्दॆ माडिद भरन्यासद अनुसन्धानवॆन्दे भाविसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. सहृदनुषिस तक्कद्दॆन्दु हिन्दॆये सप्रमाणवागि उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆयष्टे. ऎरडु वाक्यवॆम्ब पक्षदल्लि पुरुषार्थपर नाद मूरनॆय योजनॆयु, “परिचरा करॆ हिन्दिन श्री यतिवर्यर श्री वैकुण्ठ गद्यदल्ले काय परिकृष्णप्प ऎन्दु प्रार्थिसिरुव स्थळदल्ले मूलमन्त्रवु पुरुषार्थवन्नू बोधिसुत्तदॆम्बुदु सूचिसितु. अदन्ने इल्लि व्यक्तवागि उपपादिसि हेळुत्तारॆ. वाक्यं तोरु-वाक्यवॆल्ला ऒरु प्रार्थना पद अध्याहरित्तु-“स्याम्” ऎम्ब ऒन्दु प्रार्थनॆयन्नु सूचि सुव पदवन्नु सेरिसिकॊळ्ळुवदर मूलक, तिरुमन मुळक्क - तिरु मन्तवु सम्पूर्णवागि, द्वयल् उत्तर खण्ण मॊले - द्वय मन्त्र द ऎरडनॆय खण्डवाद श्रीमते नारायणाय नमः ऎम्ब दर हागॆ, इष्ट प्राप्ति अनिष्ट निवृत्ति रूपवाद, पुरुषार्थ प्रार्थना परवागुवुम - पुरुषार्थवन्नु अपेक्षिसोणवन्नु कुरि तद्दॆन्दु, अनुसन्धिक्षागळ् - अनुसन्धान माडुवरु. ई अर्ध 4________________
मूलमाधिकार ३३१७ अप्पोदु स्वरूपानु सन्धानम् इदिलॆयन्तर्गतव. उण्टागुवदक्कॆ योजनॆयु हेगॆ ऎन्दरॆ मकारार्थः अहम् अका -रवाच्याय नारायणायाम, म8 न - ऎम्बुदरिन्द मकार वाच्यनाद नानु, पुरुषार्थपरवाद नित्य कैङ्कर्यक्कागिये आगबेकॆम्ब प्रौर्थनॆयु;मः न - आ कैङ्कर्यगळु नन्न प्रयोजन क्कागि अल्लवु; ऎम्बदागि अर्थवु. इन्तह नित्य कैङ्कर्यरूप इष्ट प्राप्तियु उण्टागबेकादरॆ, अनिष्ट निवृत्ति रूप पापगळ नाशवू प्राकृत शरीर विश्लेषॆय अर्थात् बोधितवु, अथवा ऎरडनॆय वाक्यवाद नमस्सिनिन्दलू अनिष्ट निवृत्तियु तोरिबरुत्तदॆ; हेगं दरॆ मति - ननगॆ, न - याव अनिष्टवू बेड; हीगॆ पूर्व वाक्यदिन्द इष्ट रूप कैङ्कर्य प्राप्तियू, ऎरडनॆय वाक्यदिन्द अनिष्ट निवृ स्त्रीयू प्रार्थिसल्पट्टवु. नः न, स्यात् ऎन्दु अध्याहार माडि कॊळ्ळबहुदॆम्बुदु श्रीर्मा शॆट्टलूरु नरसिंहाचार्यर अभिप्रा यवु चॆन्नागिदॆ. हीगॆ पुरुषार्थपरवागि अन्वयिसिबिट्टरॆ मूल मन्त्रवु मुख्यवागि चेतनन शेषभूत स्वरूपवन्नु प्रदर्शिसोणवु तप्पि होगुवदिल्लवो ? ऎन्दरॆ आ योजनॆयल्लि स्वरूपवु अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆन्दू, मन्त्रवन्नु ऎरडुवाक्यगळन्नागि भाविसि पुरुषार्थ परवागि अनुसन्धान माडुवाग स्वरूपवू, स्वरूप परवागि अनुसं धानमाडुवाग पुरुषार्थवू तोरिबर इवॆन्दू, मुन्दिन वाक्यग ळिन्द उपपादिसुत्तारॆ. अप्पोदु . ऎरडु वाक्यवागि भाविसि पुरुषार्थ परवागि प्रार्थिसुव सन्दर्भदल्लि, स्वरूपानुसन्धान - तानु परमात्म निगॆ निरुपाधिक दासनु, शेषभूतनु ऎम्ब तन्न स्वरूपद अनुसन्धा नवु, इदिले - ई योजनॆयल्ले, अन्तर्गत - अडगिरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ? नित्य कैङ्कर्यवन्नु प्रार्थिसबेकादरॆ, तानु यावागलू परम पुरुषनिगॆ शेषभूतनॆम्ब अनुसन्धानवु व्यक्तवादुदरिन्दले (हिन्दॆ श्री यतिवयर् र दिव्य सूक्तियल्लि “माम् ऐकानि कातन्तिक परिचराकरणाय परिसृज्ञ ऎन्दु हेळिरुव हागॆ) तन्न शेषत्व रूप स्वरूपवू बोधितवु. आदुदरिन्दले इदरल्ले स्वरूपवू अन्तर्गत व" ऎन्दु हेळलट्टितु. ه मुन्दॆ स्वरूपपरयोजनॆयल्लि पुरुषार्थवू बोधित________________
७३१८ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे स्वरूपमात्र परमानपोदु पुरुषार्थ विशेषम सूचि तम्. अदिनुपायमु प्रार्थनैयुं तत्तप्प माण वश तालॆ वरु.. पार्थ 1 वॆन्दु हेळुत्तारॆ.-स्वरूप परमानपोदु - ऎरडु वाक्य वागि भाविसि शेषानुसन्धानरूपपथम योजनॆयल्ल, पुर विशेष - शेषिगॆ कैङ्कर्यवन्नु माडबेकॆम्ब वुरुषार्थवू सूचितवु. वाक द्वयद मूलक मूरुयोजनॆयु ऒन्दु स्वरूप परवागियू इन्नॊन्दु उपाय परवागियू मत्तॊन्दु पुरुषार्थ परवागियू, उपपादिसल्पट्टितु. हिन्दिन वाक्यदल्लि पुरुषार्थ परवादाग स्वरूषवू अर्थवागि बोधितवॆन्दु हेळिदरु. ईग स्वरूप परवादागलू पुर षार्थवु बोधितवॆन्दु हेळुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ ? अकारवाच्य नारायणाय ऎम्बुदरिन्द यावाग शेषत्ववु व्यवागि हेळल्पट्टि तो, आ शेषत्वक्कनुगुणवाद कै रवू व्यक्तिचतुर्थियिन्द सूचितवु; अथवा स्वरूपक्कॆ अनुगुण वाद प्रवृत्तियु इद्दे इरबेकॆम्बुदु सूचितवु ऎम्ब भाववु. हीगॆ स्वरूपपरवादाग पुरुषार्थवेनो सूचितवॆम्बोदन्नु ऒप्पोण. पुरुषार्थवु, उपायानुष्ठान पुरुषार्थगळिल्लदॆ हेगॆ सिद्धि सीतु? अर्थवागि इतर उपायगळन्नु विधिसुव प्रमाणगळ मूलकवागि ऊहिसबहुदु ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ प्रथमयोजनॆय प्रकार स्वरूप परवादाग अर्दि उपायमु प्रार्थनैयुम् - आ पुरुषार्थ प्राप्तिगॆ बेकाद उपायवू, आ पुरुषार्थ प्रार्थनॆयू सह, त तमाणवशताले - अया प्रमाणगळ मूलकवागि, वरुम - उण्टागुत्तवॆ. * शरणमहं प्रपद्यॆ श्रीमते नारायणाय नमः” “तवदास्यॆक भोगी स्याम” “शाश्वती मम संसिद्धि रियं प्रभवामियत्” ऎम्ब प्रमाणबलदिन्द ताने तोरि बरुत्तदॆम्बुदु तात्परवु. इदु अर्थवागि तोरिबरुत्तदॆम्ब भाववु. ई वाक्यद्वय पक्षदल्लि कॆलवरु ई मनवु प्राप्य परवू हौदु ऎन्दु हेळुववर आभिप्रायवन्नु तिळिसुत्तारॆ. ऎरडु वाक्यवॆन्दु भाविसि, स्वरूपपरवागियू, उपायपर वागियू, पुरुषार्थ परवागियू मूरु योजनॆगळन्नु तिळिसिदरु. मत्तु स्वरूपपरवादाग पुरुषार्थवू सूचितवॆन्दू हेळिदरु________________
मूलमन्नाधिकार वाक्यद्वयपक्षे, केडित् मनः प्राप्य पर इति कथन तात्पर्यमाह 220F इन्नादङ्गळान शेषज्ञानादिगळ् मुन्नु प्राप्त ङ्गळल्लामैयाले, इम्म मुळुक्क पाप्य परमन्नदु अन्य ऎण्ण ने ऎन्निल् ? प्राप्य परमॆनदु प्राप्य प्रतिपादक परम. आदरॆ कॆलवरु प्राप्य परवॆन्दू हेळुवरु, हीगॆ योजनॆयन्नु कल्पिसि हेळलु साध्यविल्लदुदरिन्द, साक्षात्तागि प्राप्य परवॆन्दु अर्थ हेळलु साध्यविल्लवागि, प्राप्य साधक पलवॆन्दु लाक्षणिकार्थवन्नु हेळबेकॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. आदु हेगॆ ऎम्बुदन्नु उपपादिसुत्तारॆ. इम्मादङ्गळान - ई मन्मदिन्द हुट्टुव ऎन्दरॆ तोरि बरुव, शेष ज्ञाना दिगळ - तानु परमात्मनिगॆ शेषभूतनॆम्ब स्वरूपद ज्ञान, मत्तु आदि पददिन्द उपाय पुरुषार्थगळ ज्ञानवू बोधिसल्पट्टितु ; मुन्नु प्राप्तळल्लामैयाल् - हिन्दॆ हेळ ल्पडदे इरुवुदरिन्द, इवु नव – ई अष्टाक्षर मनॆवु, मुळक्क - सम्पूर्णवागि, प्राप् पर इदु - प्रपै पम्प- द ० ० कॆलवु दन्दु सम्प्रदायस्थरु हेळुवदु, अन्यपरं - मूलमनल्लदॆ अदरिन्द साधिसल्पडुव बेरॆ उपायानुष्ठान परमादुदु, मूलमवु ऎरडु वाक्यवन्नु व भावनॆयिन्द शेष, उपाय पुरुषार्थ पर वादुदायितु, कॆलवु सम्प्रदायस्थरु नाल्कनॆ तात्पवू उण्टु ऎन्दु भाविसि प्रस परवॆन्द हेळुत्तारॆ. हीगॆ हेळुव योजनॆयु साध विल्लवागि प्रा र्पवॆन्दु हेळुवदरल्लि गौण भिप्रायदिन्द हागॆ हेळुत्तारॆ. प्राप्य परव मूलमवागुवदिल्लवादुदरिन्द, प्राप्य परवु प्रपदना नष्ठानवाद द्वयादिगळादुदरिन्द, ई मूलमवाद रो, प्राप्य प्रयोजक पर वादुदरिन्द अन्य प मन्द इल्लि हेळ ल्पट्टितु. “यारःशब्द स्पशब्दार्थ ऎम्ब रीत्य, पाप पर वॆन्दु हेळबेकादरॆ, योजनॆयिन्दले शब्दगळ मूलक आ अर्थवु उण्टागबेकु ; प्राप्य पदवागि मूलमन्त्रद शब्ददिन्द तोरिबरुव दिल्लवु. अदरिन्दुण्टागुव अर्थगळु स्वरूपोपाय पुरुषार्थ गळु ; प्राप्यर्पवागि शब्द तः उण्टागुवदिल्लवादुदरिन्द गौणवागि; भाविसि, प्राप्य प्रयोजक पर वॆन्दु अर्थमाडुवदु युक्तवादुद________________
श्रीमद्र हस्यत्रयसारे मॆन पडियनु ; शब्द शाल् उत्पाद मानज्ञानं शब्द तुक्कु प्रतिपाद्य मन्रि रे. cca, aan d ईग प्रष्य परवॆन्दु हेळुव सम्प्रदायार्थवु प्राप प्रयोजकपर वॆम्ब भावनॆयिन्दले ऎन्दु तिळिसुक्तारॆ. ई चेत ननु यावाग स्वपतः परमात्मनिगॆ शेषभूतनॆन्दायितो, आग ई आत्मवन्नु आतनन्ने समर्पिसुवदे न्यायवॆम्बुदु एर्पट्टु हागॆ अनुष्टिसुवदर मूलक प्राप्य प्रयोजक परवायितु ऎम्ब भाववु. ई अभिप्रायवन्नॆ ऎन्दरॆ अदु हेगॆ अन्य परवॆम्बुदन्नु उन पादिसुत्तारॆ. ऎण्णने ऎन्रिल् ? - अदु हेगॆ ऎन्दरॆ ? प्राप्य परमॆनदु - अवरुगळु हागॆ प्राप्य परवॆन्दु हेळुवदर अभिप्रायवु, प्रास्य प्रतिपादक मॆन पडियनु - ई मूलमन्त्रवे प्राप्यवन्नु प्रतिपादिसुत्तदॆ ऎम्बर्थवल्लवु ; हेगॆन्दरॆ-शब्द ताल् उत्पाद्य मान ज्ञानम् . मलमदल्लि शब्दतः उण्टागुव शेष ज्ञानवु, शब्दत्तुक्कु प्रतिपाद्यमरे - अदरिन्द उण्टागुव फलक्कॆ हेतु वादीते विना, तनगॆ ताने हेतुवागलारदष्टे ऎम्ब भाववु ; आदुद रिन्दले आ न्य परवॆन्दु हेळल्पट्टितु. हीगॆ गौणवागि प्राप्त परवॆन्दरॆ प्राप्य प्रयोजक परवॆन्दु ६८९ व साक्षात्तागियू प्राप्य पर ऎन्दु अर्थ माडुवुदु असमञ्जसवादुदॆन्दु मेलिन उपपादनॆ यिन्द तिळिसिदरु. मलमन्त्रदिन्दुण्टागुवदु भगवष ज्ञानवु आ ज्ञानदिन्दुण्टागुवदु प्राप्य परवाद फलवन्नु कॊडुव प्रपदनानु ष्टानव. आदुदरिन्द ई प्रपद नानु ष्ठान रूप प्राप्य फल वन्नु कॊडुवन्ताद्दु, अगक्कॆ बेकाद ज्ञानवन्नु कॊडुव मूलमन दल्ले अदु हेगॆ तोरिबन्दीतु ? हीगॆ असामञ्ज वु. हागॆये कयोगवु भक्तियोगक्कॆ साधकव. भक्तियोगवु प्राप्य फलवन्नु कॊडुत्तदॆ, हीगिरुवाग करयोगवे हेगॆ पाप्यपर वादीतु ? नाहं वेदै ऎम्बल्लि आसमञ्जसवॆन्दु हेगॆ हेळिरुत्तदो, हागॆ हो इल्लियू ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, मुन्दॆ वाक्यत्रयवादरॆ ऐदु विधवाद योजनॆगळु मूरु वाक्यगळागि भाविसिदरॆ प्रथम कल्पदल्लि स्वरूप पुरु षार्थगळु शाब्दवागि उ गायवु अर्थवागियू, द्वितीय कल्पदल्लि________________
मूलमाधिकारः वाक्यतयपक्षे पञ्चप्रकारयोजना ३३२१ ५. तिरुवनं मूनु, वाक्यमान पोदु (१) “स्वरूपमुम् पुरुषार्थमुं शोल्ल उपायव आर्थवाद, (२) स्वरू पमुव उपायमुं शोल्ल पुरुषार्थम् आर्ध मादल् (३) उपायमुव पुरुषार्थमुं शूल्ल स पम् आर्थ मादल्, (४) स्वरूपोषाय पुरुषार्थळडैवॆ शब्दण्णळाग स्वरू पोप्य गळु शाब्द वागि पुरषार्थवु आर्थवागियू, तृतीय योजनॆयल्लि उपाय पुरुषार्थगळु शाब्द वागि स्वरूपवु अर्थ वागि, ननॆय पक्षदल्लि स्वर पोपाय पुरुषार्थगळु मूरू शाब्दवागियू ऐदनॆय पक्षदल्लि ई स्वरूपोपाय पुरुषार्थगळ बोधवु व्यास सूत्रगळिगॆ अनुसारवादुदॆम्बुदागियू, ऎन्दु, हीगॆ ऐदु योजनॆगळन्नु उपपादिसि हेळुत्तारॆ-तिरुमं मूनु वाक्यमान पोदु - मूलमवु मूरु वाक्यवुळ्ळुदादरॆ( ) स्वरूप पुरुषार्थगळु, शोल्ल - शाट्टवागि तोरिबन्दरॆ, उपायवु आर्थ मादल् - आर्थवागि आगक्कडवदु तोरिबरुत्तदॆ ; (२) स्वरू पोपायगळु, शॆल्ल · शाब्द वागि तोरि, पुरुषार्थपु आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. (३) नॆय सन्दर्भदल्लि उपाय पुरुषार्थगळु शोल्ल - शाब्दवागि हेळल्पट्टु, स्वरूपवु, अर्थवादल् - आर्थ वागियादरू तोरिबरुत्तदॆ. (४) स्वरू पोपाय पुरुषार्थङ्गळ्- इवु मूरुगळ, आडैवॆ - हॊन्दोणवु ऎन्दरॆ हेळोणवु शाब्द ळादल् कडतदु शाब्दवागियेयागलि उण्टागबहुदु. इदु प्रतिज्ञावाक्यवु, अदु हेगॆ ऎन्दु ऎल्ल नेऎन्निल् ? ऎन्दारम्भिसि उपपादिसुत्तारॆ. हीगॆ अर्थमाडलु सम्प्रदायद बलवुण्टॆ ? ऎन्दरॆ पराशर भट्टर दिव्य सूक्तियन्नु उदाहरिसुत्तारॆ :- अदरल्लि मॊदलनॆय योजनॆयु. 3 ॐ नमः नाराय णय इवु मूर, मूरु वाक्यगळॆन्दु भाविसि, ई प्रथम योजनॆय अर्थवन्नु श्री पराशर पट्टरु अवरु रचिसिद अष्टकियल्लि उपपादिसिरुवदरिन्द अदन्नु मॊदलु उदा हरिसि तुम्ब विस्तारवागि उपन्यासमाडुत्तारॆ. आ शोकार्थ वेनॆन्दरॆ-अहं - नानु, अकारा र्धाव, आकार वाच्यनाद श्री व हाविष्णुविगागिये आद, स्वं - स्वत्तागि इद्देनॆ ऎन्दरॆ शेष 3________________
३३२२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे तत्र प्रथम योजना ऎण्णने यॆल्-(१) “ अकारार्थाय्कॆ वस्वमह मथवह्यं न निवहा नराणां नित्यानामयन मिति नारायण पदमयमा हास्ट् कालं सकल मसि सत्र सकला स्व वस्था स्वाविसु र्वम भूतनागिद्देनॆ; इदु ॐ ऎम्बुदर अर्थवागि प्रथम वाक्यवु. इदरिन्द स्वसूपवु हेळल्पट्टितु. अथमह्यं न - आनन्तरदल्लि अहं - नानु, मह्यं - ननगागि अल्लव ; इदरिन्द जीवात्मन स्वरूपवु शोधिसल्पट्टितु ; इदु नमः ऎम्ब द्वितीय वाक्यार्थव, मुः न ऎम्ब सखाडनवस्सिनिन्दुण्टागुव अर्थवु. हीगॆ तानु निरू पाधिक शेषभूतनॆन्दु ई ऎरडु वाक्यगळिन्द शब्ला हेळल्पट्टितु. मिक्क श्लोकभागदिन्द मूरनॆय वाक्यवाद नारायणाय ऎम्बु दर अर्थवन्नु उपपादिसुत्तारॆ :-धातुवु,त्पत्ति मूलक नराः ऎन्दरॆ नित्यवादवु, अवुगळ समूहगळु नारा ऎन्दु हेळल्पडुवुवु अवुगळु यावुवॆम्बुदू हिन्दॆ हेळल्पट्टवु, आदरू पुनः हेळुवॆवु; *नानन्दमलादिगळु, जानशका दियगळु, वात्सल्य सौशील्यादि गळु, दिव्यात गुणगळू, दिव्य मक्कळ विग्रहवू, कासकुमारादि गळू दिव्यमण्णळ विग्रहगुणगळू, दिव्यभूषणगळू, दिव्यायुधगळू दिव्य महिषिगळू नित्य, सूरिगळू छत्रचामरादि परिचरण साधन गळू, द्वारपालकरू, गणाधिपरू, पुक्त, नित्य विभूति, मूल प्रकृति, बद्धात्मरू, कालवू, महदादि विकारगळू, अण्डगळू, अण्डान्तर्गतादिगळू, ई कॊनॆयल्लि हेळिद मूरू प्रवाहतः नित्यगळु; हिन्दॆ हेळिदवॆल्ला स्वरूपतः नित्यगळु. इन्तह नाराणाम् अयनं-नारायणः ऎम्ब तत्पुरुष समासवेनु ना रा अयनम् आधारो यस्यसःऎम्बबहुहि समासवेनु इवुगळिन्द बोधितवाद प्राप्य प्रापकनागि आधारनागियू अन्तर् ामि यागियू सौलभ्यादि गुणयुक्तनागियू परस्वर पनागि इरु ववनन्नु बोधिसुव, यं - याव प्रसिद्धनाद परम पुरुषनाद श्री महा विष्णुवन्नु बोधिसुत्तदो, आसॆ - अन्तह नारायण निगेने, सकल कालं - समस्त कालदल्लि, सत्व - ऎल्ला प्रदेश दल्ल, सकलास्ववस्थानु - ऎल्ला अवस्थॆगळल्लि, मन नानु शेषनॆम्ब (१) अष्ट श्लोकिय ३नॆय श्लो.________________
मूलमाधिकार 8 सहज कैर्यविधयः” ऎज्जिरपडिये, प्रणवनुम नम स्टु व स्वरूप शोधिक्किरन, म नान्नदव प्रणवन्न तादर्थ पुरस्करित्तु कॊण्डु अध्याहृतमान क्रियापद तॊडॆ कूडि पुरुषार्थ प्रार्थनार्थम्. स्वरूप ज्ञानवन्नु हॊन्दिद ननगॆ, सहजक्कॆ विधर्य - स्वाभा विकगळाद दासनु माडतक्क कैर विधिगळु ऎन्दरॆ कैय्यानु कैरविधिगळु ज्ञानगळु, आविसु - प्रारब्ध कादि प्रतिबन्धकगळिद्दरू कूड, आविद्भविसलि. इदु नारायणाय ऎम्बल्लिरुव व्यक्ति चतुर्थिय अर्धवु.”. ऎरपडिये ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, प्रणवनुं नमस्सु म - ॐ नमः ऎम्ब ऎरडु पदगळु ऎन्दरॆ ऎरडु नाक्य . गळु, स्वरूप-जीवात्मनु परमात्मनिगेने निरुपाधिक शेषभूत नॆम्ब स्वरूपवन्नु, शोधिक्किरन - विवेचनॆयन्नु माडि हेळुत्तदॆ. मूत्रापदम् मूरने नारायणाय ऎम्ब वाक्यवु, प्रणव रॆन्न प्रणवदल्लि हेळल्पट्ट, तादर्थ्य पुरस्कत्तु कॊण्डु-मकार शब्द वाच्यनाद जीवात्मनु आय्कॆव - श्री महाविष्णुविगागिये ऎन्दु तादर्थ - शेषभाववन्नु, पुरस्करित्तुकॊण्डु - मूल माडि कॊण्डु, अध्याह्नतमान क्रियापदडु - “आ विस्सु 8 अथवा “भवेयुः” ऎन्दु अध्याहारमाडिकॊळ्ळबेकाद क्रियापददॊन्दिगॆ पुरुषार्थ प्रार्थनार्थव - पुरुषार्थ प्रार्थनॆय तात्पर्य उळ्ळदु. हीगॆ स्वरूप पुरुषार्थगळॆरडू शाब्दवागिये तोरि बरुत्तवॆ ऎम्बुदु तात्पर्यवु हीगॆ “नारायणाय भवेय” ऎन्दु मूरनॆय वाक्य दिन्द नित्य कै प्राप्ति रूप पुरुषार्थवु बोधितवॆन्देनो हेळ ल्पट्टितु. आदरॆ अनिष्ट निवृत्तियिल्लदॆ पुरुषार्थ प्राप्ति इल्लवल्ला ऎन्दरॆ, अदू अर्थस्वभावदिन्दले तोरिबरुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ- अप्पोदु - आ योजनॆयल्लि, नमस्सु ईतन स्वरूपवाद शेषभाववन्नु उपपादिसुत्तदॆम्बुदु स्थापितवादनन्तर, आनिष्ट निवृत्ति प्रार्थनॆ.शेषभूतनु परमशेषिगॆ नित्य कैर माडु वदे स्वरूपवादुदरिन्द आन्तह कैज्ञर प्राप्तियु इष्ट प्रार्थनॆयॆन्दु एर्पट्टु, अदु अनिष्ट निवृत्तियिल्लदॆ, अहङ्कार ममकारगळू पाप गळू तॊलगदॆ उण्टागलारदादुदरिन्द, अन्तह अनिष्ट निवृत्तिय________________
श्री मद्र हस्यत्रयसारे अप्पोदु आ निष्टनिवृत्त प्रार्थन्य अर्थस्वभावाले वर कडवडु. द्वयम, “भवांस्तु सहनैदेह्या” इत्यादिगळि लुव शूल्लुगिर पडिये कैङ्कर्य प्रतिसम्बन्धियुं स पक नान पडियाले (इट्टु सर्) सलक्ष्मिकनन नारायर्ण पॊरु ओ नन्नॆन पडि. 2 8 प्रार्थनॆयु अर्थस्वभावताले वरक्कडवरु - अर्थवागि तोरिबर वन्तिद्दागुवुदु. “मत् सादत्रं शां सनं षा –सि शाश्वतवम् ”(गी.१८ ७२) ई अनिष्टनियिल्लदॆ, मोक्ष, इल्लवे, मत्तु ई अनिष्ट निवृत्तिगॆ भक्तियोगवन्नु अनुष्ठिसलु तनगॆ शक्तियिल्लवे ऎ.दल्लवे अर्जुननु शोकिसिदुदु ? अदक्कॆ कृपासागरनु शरणागति यन्नु पदेशिसि, माशुचः ऎन्दु समाधानवन्नु माडि बदु? ऎम्बल्ल म, पुण्य पापेविय निर- जन परमं साम्य मुनैति (मुं.३-१ ३- ०७ १ हेळिरुव हागॆ तोरिसुत्तदॆ. (8 क मुन्दॆ ई जीवात्मनु पार्थिसुव नित्य कैरव नारायणनिगॆ मात्रवे अथवा, लक्ष्मीनारायणरिब्बरू परमपददल्लि ऒडोलगदल्लि दिव्यपरकदल्लि कूतिरुवाग, इब्बरिगू सेरिदुदे ? ऎम्ब सन्देहदल्लि, ई प्रार्थनॆयु इब्बरिगू कैय्य माडबेकॆम्बुदन्ने उपदेशिसुत्ता रॆन्दु, हागॆये द्वयद उत्तर खण्डदल्लि “ श्रीमते नारायणाय” सलकनाद नारायणनिगेनॆ तानु शष भूतनादुदरिन्द शेष *यु इब्बरिगू सेरिदुदु ऎम्ब भाववन्नु मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळु त्तारॆ; अदर समर्थनॆगागि महर्षिवाक्यवन्नु उवाहरिसुत्तारॆ. द्वयलुम् - द्वयद उत्तर खण्डवाद श्रीमते नारायणाय ऎम्बल्ल, मत्तु “भवांस्तु सहवैदेह्य इत्यादिगळिलं रा, आयोध्या, ३१,०७) ऎम्ब लक्षणॆ क्रियॆ मॊदलादुवुगळल्ल, शूल्लुगिरपडिये - हेळिरुव रीतियल्लि, कैङ्कर प्रति सम्बन्धियु, कै “दल्लि आयवु, सपत्नि नान पडियाले - नारायणनु श्रीमन्नारायणनागि नित्यानायनियाद हॆण्डतियाद लक्ष्मि यॊन्दि गेने इरुवदरिन्द, इ म् ई कै प्रार्थन सन्दर्भदल्ल, इष्टु म कैज्ञर सलक्ष्मिकनान नारायर्ण पॊरुट्टा, वेनॆ न पडि-लक्ष्मी सहितनाद नारायणन उद्देशवागिये आगुवॆनु ऎन्दु हेळिदन्तायितु, ऎन्न पडि ऎम्बुदरिन्द शाब्दवागि तोरिबारदे इद्दरू, आर्थवागि तोरिबरु तदॆम्ब तात्पर्यवु. मेलिन वाक्यदल्लि इत्यादिगळु ऎम्ब________________
a मूलवसाधिकर 3/ d प्रयोगवु, “भवांस सहवैदेह्या ” ऎम्ब श्लोकदल्लि मात्रवे अल्लव, इन्नू अनेक प्रमाणगळू समयोक्ति आण्टिम्ब भाववरु सूचिसुत्तदॆ. “अथ मिथुन परं प्रास मेवं प सि ऎम्ब, मत्तु इष्टोपायया क्रिया सहित यात्म रा यार्थये करुं दास्यमशेष महतं नित्यं त्वंसिवॆ.” ऎम्ब श्री पराशर भक्तिगॆ दिसूक्तिगळु ई आदि इददिन्द आ सन्धेय गळु, हागॆये “चसदे क श “उथया धि ष्मानं जै क शेषि कैं” इत्यादि प्रमाणगळू असन्धिगळु, “भ ऐत सह वैदेहा, गिरिसा नंषुरङ्ग्यसे । अहं सं करिष्मा- अग्र त स्स पतते” ऎन्दॆ. मेलॆ उदाक स रामायणद पूरा श्लोकवॆ. इदरर्थवेनॆ इदॆ. लक्ष्मणनाक्य. श्रीराम चन्द्र प्रभुव क्षणवन्नु नननासक्कॆ ऒबेरॆ, आ ध्यॆ इ ) ऎन्दु हेळिदुदक्कॆ बदलागि ई ना - हिन्दु कळास-निपालक शिषि याद रामनन्नु निरुपाधिक शेषभूतनर अ न त रूप कनुगुणवागि ‘करुमामनु चरं वैधर, 9 नेह विद्यते । हृतार्थ् हं भविष्य मि तवचार्ध प्रक ते” मं - निनगॆ ह- शेषभ तन्द नन्न अनुच .० - वनदल्लि निनगॆ कैकरॆ, माडुव दाळ नागि, करा " माडिकॊ, इह - हीगॆ नीवु माडिकॊळ्ळुव सन्दर्भदल्लि, वैध ० – सेव सेवक दरक्कॆ विरुवादुदु, नते - ऎ इरुवदिल्ल ; नीनु निरुपाधिक सिहियादरिन्द नी सहज स्वसियु; नन रो दरो निनगॆ स्वरूपतः सहज दासभूतनागि सेवकनागिरतक्कवन दिन्द वैदस्य ऎल्लवु. अण्णनाद तनगॆ तन्न हॆण्डतिगॆ दास वृत्ति यन्नु माडुवरागि तम्मनन्नु करॆदुकॊण्डु होराट वैध दिन्द निनगॆ लोकापवाद भयक्कॆ कारणविल्लवु; एकॆन्दरॆ नानु सिनगॆ सहज दासन शिष्य भूत ना सिद सभाविक शेषिय, षय तनु तन्न कृषिगॆ सर्वविध कैङ्कय्यवन्नुवन्नु माडुवरे स्वरूपवागि, अदॆल्ला कॆ षिय स योजनक्कागिये, आददरिन्द नन्नन्नु करॆदुकॊण्डु होगु ऎन्दु प्रार्थिसुत्तानॆ. अथवा लोकरिता नोडिदरू वैधर, विल्लवु. जैभाता पितृ समनागि अनुजनु प्रत्रसमाननागि पुत्रनु पिताविगू माताविगू कैङ्कवन्नॆसगुवदरल्लि वैधर वेनिदॆ ऎम्ब भाववू तोरुत्तदॆ. आदुदरिन्द भवांस्तु सह वैदॆ ह्या - 9 6/ आ कारण________________
३३२६ श्रीमद्रहस्यप्रियरे इजम् “नारायणाय” ऎजरविदु क्रियापेक्षॆ युण्डागैयाल् औचित्यत्ताले “भवेयन्” ऎन्नॊरु पदं · नीनादरो निन्न पत्नियाद सीतॆयॊन्दिगॆ, इदरिन्द लक्ष्मिनारायणरु हेळल्पट्टरु, गिरिसानुषु रं से परैत तॊप्पलुगळल्लि एकॆरिसु ये, इदरिन्द लक्ष्मीनारायणरु ई लीलाविभूतियल्लि रमिसुत्ता रॆम्ब भाववु द्योतितवु. अहं - नन्न स्वरूपवाद शेषवृत्ति ज्ञानवुळ्ळ नानु, जाग्रत पतश्चते-ऎच्चरवागिरुव अथवा निद्रॆ माडुत्तिरुव ते - सहवैदेहाभर्वा ऎन्दु इरुवदरिन्द सीतायुक्तनाद निनगॆ सत्वं - सत्वदेश सकाल सावचित सत्वविध कैङ्कगळन्नू करिष्यामि माडुवॆनु. हीगॆ ई चेतननु माडुव सरविध कैङ्कय्यवू लक्ष्मिनारायणरिब्बरिगू ऎम्ब शास्त्रार्थवु इल्लि उपदेशिस ल्पट्टितु. आगलि, नारायणाय ऎम्बुदक्कॆ ई चेतननु माडुव सत्वदेश सत्व काल सावचित विविध कैङ्कगळॆल्ला नित्यासपानियाद लक्ष्मि यॊन्दिगेने नारायणनु इरुवदरिंलू, दिव्यवैकुण्ठदल्लि लक्ष्मी सहितनागिये परवासुदेवनिरुवदरिन्दलू, इब्बरू ई चेतननिगॆ शेषिगळादुदरिन्दलू, इब्बरिगू अन्वयिसतक्कद्दॆम्बुदेनो ऒप्पोण. ई नारायणाय ऎम्ब मूरनॆय शब्दवु वाक्यवॆन्दु हेळल्पट्टिदुदु हेगॆ ? क्रियापदवे इल्लवल्ला ? ऎन्दरॆ “भवेयम् ऎम्ब ऒन्दु पदवन्नु अध्याहारमाडिकॊण्डरॆ तात्पर्यवु पूर्णतॆयन्नु हॊन्दुत्तदॆन्दु” उपदेशिसुत्तारॆ-इष्टु म् - ई सन्दर्भदल्लू, नारायणाय, ऎरुत्तुक्कु - ऎम्बुवदक्कॆ, क्रियापेक्षॆयुण्डा गैयाल् - ई वाक्य पूरणक्कॆ क्रियापदद अपेक्षॆयु तोरिबरु वदरिन्द, औचित्यत्काले - औचित्यदिन्द ऎन्दरॆ सामञ्जत्यवु उण्टाग वदक्कागि, “भव्यम्” ऎन्नॊरुपदं - ऎम्ब ऒन्दु पदवन्नु अध्याहारम - आध्याहारवॆन्दु भाविसुवदु उचितवु. श्री पराशर भट्टरु हिन्दिन अकारार्थाव ऎम्ब श्लोकदल्लि प्रयोगिसिरुव, आविस्युः ऎम्ब पदवन्ननुसरिसि, भवेय ऎन्दु इट्टु कॊळ्ळतक इन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. ऎरडू प्रार्थनापरशब्दगळु. 8________________
मूलमाधिकारः ३००७ (१) “वळु विला वडिमॆ शय्य वेणु म् ” ऎन्न, हीगॆ अध्याहार माडिकॊळ्ळतक्कद्दु ऎम्ब उपदेशवेनो स्वारस्यवादुदे ? आदरॆ स्वारस्यवन्नु कल्पिसुत्तेनॆन्दु मनस्सु बन्दहागॆ पदवन्नु अध्याहार माडिकॊळ्ळबह दो ? ऎन्दरॆ आळ्वा राचाररुगळ दिव्य सूक्तिगळन्नु उदाहरिसि हागॆ अध्याहारमाडि कॊण्डु अर्थवन्नु पपादिसिदुदक्कॆ सम्प्रदायरॊपमाणस्थापनॆगागि नम्माळ्वारवर पाशुरवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ-इदु नित्यानुसन्धान पाशुरवु. “ऒळविल् कालमॆल्ला मुडना मन्नि । वळु विलावडिमॆशॆय वेण्णु नाम् । तॆळिकुरलरुवि तिरनेडत्तु, ऎळिल् कॊळ् । शोतियॆन्नॆ तन्नॆ तन्न ॥ १ ॥ 3 तिरुपति श्रीनिवासन पादारविन्ददल्लि सत्व देश सर काल सा वन्नॊचित शेषवृत्तियन्नु माडोण बन्नि ऎन्दु प्रपन्न मण्डलि यन्नु करॆयुत्तारॆ तळिकुरलरुवि - गम्भीरवाद ध्वनियुळ्ळ बॆट्ट वाद, वेङ्कटगिरि, ध्वनियावुदु ऎन्दरॆ,भगवद्भागवत कैङ्करवे परा काष्ठदॆशॆयॆन्दु चन्नागि अरित भागवतोत्तमरे बन्दु तिरुवे ड मुडियाननिगॆ कैर माडिरि ऎन्दु एनादरू हेळुत्तदो ऎम्बुव हागॆ गम्भीर ध्वनियुळ्ळ, तिरुवे दत्तु तिरुवेडवॆम्ब हॆसरु तिरुमलॆय ऎळिल् कॊळ् शोति – * आदित्यवर्णम » ऎम्बुदरिन्द तोरिबरुव सलावण्यवन्नु हॊन्दिद तेजोरूप नादवनिगॆ, “तस्य भासासत्वविदं विभाति” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दा गलि, “अपमेयंहि तत्तेजः यस्य सा जनकात्मजा’ऎम्ब मारीच वाक्यानुगुणवागियागलि, ऎन्नॆ तन्नॆ तनैक्कु - नम्म पित्र पितामह प्रश्नॆहामहरुगळिगू नाथनाद श्रीनिवासनिगॆ, ऒळविल् काल मॆल्ला म - विच्छेदविल्लद हागॆ सत्व कालदल्ल, उडनाय मन्नि- आश्रयिसि, ऎन्दरॆ सरदेश सावस्थॆगळल्लू विश्लेषविल्लद हागॆ, इद्दु कॊण्डु, नान प्रणवदल्लि हेळल्पट्ट नम्म स्वरूपवाद शेष वृत्तिय माहा यन्नु सद्गुरुविन उपदेशदिन्द तिळिद नावु नावु ऎम्बुदरिन्द तावू तम्म हागिरुव ऎल्ला प्रपन्नरू हेळलु ट्टरु, वळुविला अडिमै शैय्य वेण्णु म - ऒन्दन्नू तप्पद हागॆ (१) तिरुवमॊळॆ ३. ३. १.________________
29.505 श्रीमद्रहस्यत्रय सां (२) * अडियनैयाळ् कॊण्डरुळे ऎन्नुम्, (३) नित्य किङ्करता सत्वविध शॆषवृत्तियन्नू माडबेकु ; “ अहं सं करिष्यामि जाग्रत पतके” ऎन्दु लक्ष्मणनु तन्न शेषवृत्ति स्वरूपवन्नु प्रकटिसिद हागॆ, निरुपाधिक शेषभूतराद नावु, सकल : द्वदेश सरवस्थॆगळल्लि सत्वविध कैगळन्नु माडतक्कद्दे नमगॆ स्वरू पवु ऎन्दागि हेळल्पट्टितु. इदरिन्द “नारायणाय भवेयम ऎम्बुदर अर्थवु बोधितवु. हागॆये “इट्बाल्, प्राप्य प्रधान मान तिरुमनत्तिलर्थ दर-ळि चॆयगिरार्…….. “शय्य मेण मॆरवित्तल् चतुर्थियिल् : प्रार्थ नैय चॆल्लुगिदु, “नाम ” ऎच्चरविडन् प्रणव प्रतिपाद्य मान विवनुबैय स्वरूप चॊल्ल.गिरदु” ऎन्दु अवर हृदय नन्नरित परम भागवतर वाख, नव. इदु हिन्दॆ उत्तर कृत्याधि, कारदल्लि उदाहृतव. १२३६ नॆय पुट नोडि. d antac……. ई अप मूलमन्त्रद चतर्थियल्लि कै क प्रार्थ नाद्रू तितवॆम्बुदक्कॆ मुन्दॆ श्री तिरुमज् रवर पाठुरवन्नु उ ाहरिसुत्तारॆ. भोग्यवल्लदवुगळल्लि भोग्यताबुद्धियन्न राधवन्नु सहिसि कृपॆमाडबेकॆन्दु शरणागतियन्न मुष्टिसुत्तारॆ. * मा नेय कण् मडवार् मयक्कॆर् पट्टु मानिलत्तु नाने नाना विध नरकवम् पुगुव पानं शॆय देव; I तेनेम् पूम् पॊळिल् शूळ् तिरुड मामन् आनय, नन्दडॆ - नडियॊ नो आ कॊण्णूरु ॥ २ ॥ नन्नॆ अर्थ तेन् - बेनुह ळुगळु, एय - तुम्बिर. व, पूपॊ ८ - द.वुगळु इरुव वृक्षगळिन्द शूळ् - तुम्बि उद नवनगळन्द शोधिसुव, तिरुवे डमामलै - श्रीवासन महत्ताद कॆ षाचल वा स सननागि उळ्ळवनागि, ऎन् आनाय - नन्न अपराध गळन्नु आनॆय हागॆ सहिसिकॊळ्ळुवने, मान् निय कृष्णमृगद हागॆ, कण् - कण्णुगळन्नुळ्ळ, मडवार स्त्रीयरुगळ, मयक्कि पट्टु - बॆडगिगॆ सिलुकि, मानिलत्तु - ई महा पृथिवियल्लि, नाना विध नरकगळन्नॆल्ला, पुकुव - प्रवेशिसुव हागॆ, पापं, पानवन्नु (२) पै, तिरु, १. ९, २, (३) भाष्य. नितगद्याधिकार________________
मूलमाधिकारः ३३२९ प्रार्थयॆ” ऎन्नुम, (४) “नित्य किङ्करो भवानि” ऎन्नुव, इप्पार्थनै प्रयोगिार् गळिरे. तादर्थ नित्यसिद्ध 66 नाने - नानॊब्बने; कॆयदेन् - माडिरुत्तेनॆ. आदुदरिन्द, नन्न डैनेन् - बन्दु निन्न पादवन्नु आश्रयिसि शरण गतियन्नु अनु 220; आळिकॊण्डु आरुळे - अदन्नु स्वीकरिसि अनुग्रहिस बेकु »०द प्रार्थिसुत्तारॆ. इल्लि दासभूतनाद नन्नन्नु निन्न नित्य कैर वन्नु माडु . हागॆ दयपालिसु ऎन्दु प्रार्थिसिरुत्तारॆ, श्री ख अवर रु मितगद्यदल्लि (३) परम कारुणिको भगर्वा स्वानुभव प्रीतॊसनीतृ कास्ति काश्यनिक नित्य क रतिरूप नित दास्यं # दा तीति विश्वासपूरकं भगवनं नित्य किरतां प्रार्थये? ऎन्दु प्रार्थिसिदर त्तारॆ. इदर अर्थवु स्पष्टवु.” ऎन्नुं - ऎम्बदा गिड, (४) “नित्य कि भवानि’ सदा कैङ्करवन्नॆसगुव दा सभ : त ना गुवॆनु, ऎन्नुवॆ - ऎन्दु इप्पार्थनै - ई कॊनॆय चतुर्थियल्लि तोरुव प्रार्थनॆयन्ने माडिदरल्लवे ? आदुदरिन्द अळ्वारुगळू परमाचाररुगळू नित्य कै कर प्राप्तियन्नु अपेक्षिसिरुवदरिन्द, नारायणाय भनेय ऎन्दु अध्याहार माडिकॊळ्ळुवदे सव ०जसवु ऎन्दु हेळिदरु. आगलि परम पुरुषनिगू नमगू शेषिशेषभाववॆम्बुवरु सिद्ध निरुपाधिकवागि यावागलू इरुव सम्बन्धव हीगिरु वाग ई द सभूतनु प्रार्थिसुवदु एतक्कॆ ? सरैश्वरनिन्दले दास वृत्तियु नियतवागिरुवाग अदन्नु प्रार्थिसबेके ? ऎन्दु कॆलवरु पूल्स् पक्षवन्नु तरबहुदु ऎन्दु योचिसि, पूक्षवन्नु पपादिसि समाधान हेळ, तारॆनॆन्दरॆ-कॆलवु कारणगळिन्द सा र्थिसुवदरल्लि औचित्य उळिदु कारणगळन्नु हेळुत्तारॆ. तादर्थ्य - परमात्म 2 निगॆ ई जीवात्मनु शेषभूतनॆम्बुदु, नित्यसिद्ध मागैयाले निर पाधिकवागि यावागलू सिद्धवागिरुवदरिन्द आशासिक वेण्णा मैयालुम् - प्रार्थिसबेकादुदर आवश्यकतॆ इल्लदिद्दरू कूड, कॆलवु कारणगळिन्द आवश्यकवे ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ-इस्सम्बन्ध स्वरू पम - ई शेषिशेष सम्बन्धद स्वरूपवु, प्रणवले कॊल्लुगै यालुव - मकारवाच्य जीवः आदैव ऎम्ब योजनॆय मूलक प्रणवदल्लि हेळुवरिन्दलू, इदिन् फलमाय - इदर फल ?________________
2220 श्रीमद्र हस्य त्रयसार मागैयाले आशासिकवे मैयालुम्, इस्सम्बन्ध स्वरू पम् प्रणवले शल्लुगैयालुव इर्तिफलवाय“समुद्रॆ गोष्टद मस्ति” ऎन्नु माप्पोले पुरुषार्थान्तर कैयॆला ं विळाक कॊट्टॆरुक्किर परिपूर्ण ब्रह्मानुभव परीवाह मानक्कॆ रव, “ऒळविल् कालर् पडिये इट्टु अपेक्षिक प्पड गिरदु. वागि, “समुद्रॆ गोष्ट दनस्ति” गोप्पददल्लिरुव ऎन्दरॆ आकळु हॆज्जॆ इट्ट स्थळदल्लिरुव अल्पवाद उदकापेक्षॆ इरुववरिगॆ समुद्र नीरि नल्लू अदु इदॆ”, ऎन्नु माप्पोलॆ - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ पुरुषा र्था नरण्णरै ऎल्लाम् - ऐश्वय्य कैवल्यगळाद इतर पुरुषार्थगळॆल्ल वन्नू, विळाक्कुलै कॊण्णिरुक्किर - तन्नल्लि अन्तर्गतवागि इट्टुकॊण्डि रुव, परिपूर्ण ब्रह्मानुभव परीवाहमान - मोक्षदल्लि उण्टा गुव परिपूर्ण ब्रह्मानुभवद प्रवाहवाद, कैरन् , कैरवु, “ऒळविल् काल” तिरडिये ऒळविल् कालमॆल्ला ऎम्ब पाशुरदल्लि हेळिरुव हागॆ, इष्टु म - ई नारायणाय ऎम्बुदक्कॆ वाक्यव्यवस्थॆयन्नु माडुवाग, अपेक्षक पडुगिरदु . प्रार्थनॆ यन्नु सूचिसुत्तदॆ. १२३३नॆय पुट नोडि, उत्तर कृताधिकार दल्लि उदाहृतवु. कैङ्करवे ई दासभूतनाद चेतननिगॆ स्वरूप वॆम्बुदु प्रणवदल्लि व्यक्तवादुदरिन्द, अन्तह कैङ्करवन्नु प्रार्थिसु वदु न्यायवु. कॆलवरु ऐश्वरवन्नू कॆलवरु कैवल्यवन्नू इन्नु कॆलवरु परिपूर्णब्रह्मानुभववन्नू अपेक्षिसबहुदु. सत्यव फलवु परिपूर्ण ब्रह्मानुभववॆन्दु तिळिदु सत्वदेश सत्व काल सा वन्नॊचित एविध कैङ्कय्य प्राप्ति ननगॆ बेकॆन्दु केळुवर रल्लि सर सामञ्जस्य उण्टॆम्ब भाववु. ई प्रार्थनॆयु सम्पूर्णवागि तन्न प्रयोजनक्कागिये ऎन्दादरॆ आगेनो प्रार्थनॆयु सरियल्लवॆन्दु हेळबहुदु. हीगॆ सत्वविध कै र प्राप्तियु उण्टागलि प्रार्थनॆय स्वार्थवागिये परार्थवागिये ऎम्ब चर्चॆयल्लि, मेलॆ मेलॆ स्वार्थवागि तोरिदरू परार्थवागि, अदरिन्द इब्बरिगू सन्तोष वन्नुण्ट माडुत्तदॆयादुदरिन्द प्रार्थनॆयल्लि परमचित्य उण्टॆम्ब अभिप्रायवन्नु तिळिसुवदक्कागि आरम्भिसिद वाक्यवागिरुत्तदॆ. ऎम्ब________________
मूलमाधिकारः 2230 का. अत्र स्वलाभापेक्षापि स्वामिलाभाव सायि नी । स्वामि प्रयोजन, पेक्षाप्य तानन्द हेतुका ॥८॥ ई “नारायणाय” ऎम्ब मूलमनद मूरनॆय पदवन्नु ऒन्दु वाक्यवागि भाविसबेकादरॆ, नारायणायस्याम ऎन्दु अध्या हार माडिकॊळ्ळुवदरिन्द प्राप्तवाद वाक्यार्थवेनॆन्दरॆ- “नारा यणाय सकल कल्याणगुणाकराय श्रीमते निरुपाधिक शेषिणे निरुपाधिक कृ कारी भवेयव” ऎम्ब पर्थनॆयु आदरॆ स्वतस्सिद्धवाद शेषि शेष सम्बन्धविरुवाग प्रार्थनॆयल्लि औचित्य वॆल्लियद. ? ऎम्ब पूपक्षक्कॆ मेलिन वाक्यदल्लि समाधानवन्नु हेळिदरु. अ अभिप्रायवन्ने सङ्ग्रहिसि ऒन्दु कारिकॆयन्नु दय पालिसुत्तारॆ. तनगॆ आनन्दवन्नुण्टु माडुव पुरुषार्थवन्नु बयसु वदर मूलक स्वार्थपरवादुदॆम्ब दोष उण्टागलिल्लवे ? ऎन्दरॆ आ प्रार्थनॆयल्लि परमात्मनिगॆ प्रीत्यतिशयवन्नुण्टु माडुव पा र्थतॆयु इरुवदरिन्द दोषविल्लवॆन्दू, आतनिगॆ आनन्द उण्टागुवद तनगॆ अनन्दवागि अदु इब्बरिगू आनन्दावहवागि, इब्बरिगू प्रयोजनवन्नुण्टु माडतक्कद्दागिरुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. अन्तह अवतारिकॆ- “शाश्वती मम संसिद्धि रियं प्रज्व भवामि यत् । पुरुषं पर मुद्दिश्य नम्म सिद्धिरितोन्यथा । इत्यज्य मुदितं श्रेष्ठं फलेप्पा तद्विरोधिनी” (९५६नॆ य पुट नोडि) ऎम्ब अहि, संहिता वाक्यगळल्लि फलप्रार्थनॆयु निन्दिसल्पट्टिरुत्तदॆ; हीगिरुवदरिन्द नारायणायस्याम् ऎम्ब योजनॆयु हेगॆ युक्तवु ? हागॆ फलाखॆ कैयिल्लदिद्दरॆ यावनु ? ताने प्रवृतियन्नु अवलम्बिसुवनु? * प्रयोजन मनुद्दिश्य न मन्दोपि प्रवर ते” प्रयोजनविल्लदॆ प्रवृत्ति ऎल्लिरुत्तदॆ. हीगॆ ऎरडु विध आक्षेपणॆगळिगू समाधानवु इल्लि हेळल्पडुत्तदॆ. परमात्मनिगागिये कैङ्कर प्रार्थनॆयु ; अदरिन्द तनगू आनन्दवु. हीगॆ इब्बरिगू प्रयोजनवु. अत्र - नारायणायस्यान ऎम्ब योजनॆय रन्दर्भदल्लि, स्वलाभापेक्षापि तनगॆ नारायण कैर प्राप्ति बेकॆम्ब प्रयोजनापेक्षॆयू कूड, स्वामिलाभावसायिनी - तनगॆ शिरवधिक शॆषियागि तन्मूलक स्वामियाद भगवन्तन प्रीत्यतिशय सम्पादकवागि परगतातिशय सिद्धि यन्नुण्टुमाडुव परन्तवादुदु ; -________________
श्री मद्रहत्रॆय सार 222 उन्नॆ यु कपिक्कु लुम्, ऎन्नॆ कैर नान् पॆरवेणु नन्ना यडिमैकॊण्डु नीयुकक्कवेणु मॆनालुम्, 3 आदुदरिन्द स्वार्थ भोग दोषवुळ्ळदुदल्लवु. “कुरु मामनु चरं” ऎन्दु प्रार्थिसि “ अहं सत्वं करिष्यामि” ऎन्दु लक्ष णनु श्रीरामनन्नु कुरितु प्रार्थिसिदुदु, तनगॆ रामनन्नु हिम्बालिसि होगुव आनन्दवन्नुण्टुमाडिदरू, आ प्रार्थनॆयु श्री सीताराम कैरक्कागि अवरिगॆ प्रीत्यतिशयवन्नु ०टुमाडुवदक्कागियेयादुद रिन्द स्वप्रयोजन प्रार्थनारूपदोषक्कॆ गुरियागुवदिल्लवु, कुरुष मामनुचरम् ऎन्दु प्रार्थनॆयिल्लदॆ, श्रीसीतारामरिगॆ कै र मूलक, शेषभूतनिगॆ स्वरूपवाद, स्वामिगॆ प्रीत्यतिशयवन्नुण्टु माडुवुदु, लभिसलारद प्रयुक्त, दोषावहवल्लवॆम्बुदु तात्सरवु. * वैधरं नेहविद्यते ऎम्ब लक्षणोक्तियल्लि ई अभिप्रायवे सूचितवु. तनगॆ पुरुषार्थरूपवादुदन्नु लक्ष्मणनु प्रार्थिसिदनु, स्वार्थपरनु ऎम्ब वैधरवेनू ऎन्दरॆ दोषवेनू इल्लवु. एकॆन्दरॆ शेषिगॆ शेषनु कै र माडुवदु शेषभूतनिगॆ स्वरूपवॆम्ब भाववु, तन्न स्वामिगॆ माडुव कैरदिन्द आतनु प्रीतनागबेकॆम्ब अपेक्षॆयू कूड तनगॆ आनन्दावहवॆन्दु हेळुत्तारॆ- स्वामि प्रयोजना पेक्षापि - तानू माडुव कैरवु तनगॆ शेषियाद वनिगॆ प्रयोजनवागबेकॆम्ब आपेक्षॆयू कूड, आतः - आ कारणद दॆशॆयिन्द, स्थानन्दहेतु का तन्न आनन्दक्कू कूड हेतुवागि उळ्ळद्दु, हीगॆ तन्न कैर प्रार्थनॆयु तनगॆ आनन्दवन्नुण्टु माडुवदागि प्रयोजनवु. हीगॆ इब्बरिगू प्रयोजनसिद्धियु, ई अभिप्रायवन्ने सौमित्रियु “कृतार्थहं भविष्यामि तव चार्थः प्रकल्प” (रामा. अयोध्या, ३१.२२) ऎम्बुदरिन्द व्यक्त पडिसि उभयत्र प्रयोजनवॆम्बुदन्नु स्थापिसिरुत्तानॆ. हीगॆ इब्बरिगू प्रयोजनरूपवादुदॆम्बुदन्ने मुन्दिन वा वाक्य दिन्द उपपादिसुत्तारॆ.-उ-स्वामियाद निन्ननु, उगप्पिक्कु ं कैज्ञ र - सन्तोषगॊळिसुव कैबरवन्नु, नान् परवेणुवन्ना अनु - नानु हॊन्दबेकॆन्दु प्रार्थिसिदरू, हागॆये ऎन्नॆ अडिकॊण्डु नीरुगक्कवेणुवॆन्ना लुव - नन्नन्नू दास________________
इरॆवरुकुम ढञ्च द्वि धान्न मूलमाधिकार 2242 प्रयोजनसिद्दम्, (१) कैगुण्यं षडु णा परिकीर्तितम् । त्रॆगुण्य मन्नं बद्धा नामित नागि माडिकॊण्डु नीनु सन्तोषिसतक्कद्दु ऎन्दु प्रार्थिसिदरू, इरुवरुक्कुम् - शेषिशेषगळिब्बरिगू अदरिन्द प्रयोजन सिद्धम् प्रयोजनवॆम्बुदु स्थापितवु. अहं सत्वं करिष्यामि अनुज्ञॆयन्नु कूडु, ऎन्दु स्वामिगॆ प्रीत्यतिशयवन्नुण्टुमाडबेकॆम्ब प्रार्थनॆ यल्लि, तानू कृतार्थनागुव आनन्दविरुवदरिन्द, तनगू प्रयो जनवु ; निनगॆ कैरवन्नु माडुव आनन्दवन्नु कॊडु ऎन्दु प्रार्थिसिदरू, अदु प्रीत्यतिशयवन्नुण्टुमाडुवदागि आतनिगू प्रयोजनवु. हीगॆ स्वलाभ प्रार्थनॆयल्लि, स्वाम्यतिशय प्रार्थनॆयू, स्वम्यतिशय प्रार्थनॆयल्लि स्वलाभ प्रार्थनॆयू सेरिदवुगळागि, ऎरडु विधदल्लू इब्बरिगू प्रयोजन उण्टॆ बुदु तात्परवु. d आदरॆ कैङ्कय्यवु निरतिशय पुरुषार्थवॆन्दु हेळिदुदु हेगॆ ? इन्नू आनन्दवन्नू पुरुषार्थवन्नागि हेळुवदु न्याय वु. प्रमाण गळल्लि मद्गुणान ऎन्दु मुक्तन अनन्दवु हेळल्पट्टिरुवाग, कैरवु हेगॆ पुरुषार्थवॆन्दु आक्षेपिसिदरॆ, परिपूर्ण ब्रह्मानुभववु तत्र सरवादुदरिन्द आक्षेपणॆगॆ कारणविल्लवॆन्दु प्रमाणवन्नु उदाहरिसि अदर तात्सल्यवन्नु तिळिसुत्तारॆ. ई अभिप्रायवु परि पूर्ण ब्रह्मानुभवाधिकारदल्लि उपपादितवादरू विशदवागि इल्लि तिळिस तारॆ-१८५२-३नॆय पुटगळन्नु पराम्बरिसि (१) * अन्न म् - भोग्य वादुदु, गुण्यं - मूरु गुणगळाद सत्वरजस्तमस्सुगुळुळ्ळ प्रकृति रूपवादु बॆन्दू, माड्डु वाध्यञ्च ज्ञान शकादि आरु गुण गळिन्द परिपूर्णनाद परमपुरषरूपवादुदॆन्दू, द्विधा - ऎरडु विधवागि, परि कीरि तम् : हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ई कैगुण, मन्न वादरो, बदनां - बद्ध चेतनरिगॆ भोग्यवु, आथ - मनॆन्दरॆ, इतरेषं - बद्धरल्लद इतररिगॆ ऎन्दरॆ मुक्तरिगादरो, इतरत् - मत्तॊन्दाद षड्गुणाढ वाद अन्नवु” ऎण्णिर - ऎम्ब प्रमाणदल्लि हेळिरुव, षडु णढ मान अन्न मावदु ? - षड्डु णाध वाद अन्न वॆन्दु हेळिद द यावुदु ? ऎन्दरॆ भगवद्दु णानुभववे ; इल्लि (१) लक्ष्मीतन्त्र________________
३३३४ श्रीमद्रिहस्यत्रयसार रेषा मथेतरत्” ऎर षड्डु णाढ मान अन्न मावदु ? भगव द्दुणानुभवम्, आदडियाग वरुगिर भोग्यतन कैरविशेष अन्नम् ऎम्बुदरिद भोग्यवस्तुवु हेळल्पट्टिरुवदरिन्द, भगवन्तने भोग्यनागि हेळल्पट्टनॆन्दू भाविसबहुदु. मत्तु आदडियाग - तन्मूलकवागि, वरुगि - उण्टागुव, भोग्यतमर विशेषण्ण भागवु माम् - अत्यन्त भोग्यगळाद कैर विशेषगळू ऎन्दु *एतत्सा मगायन्ना सॆ” (कै, आनन्द. हेळ बहुदु. “न येन धाता गच्छति तेनतेन सहगच्छति” ( ) इवे मॊदलादवुगळिन्द निखि’ गुणविभूति विशिष्ट परब्रह्मने अनुभाव्य नादुदरिन्द षडु णाढ न ऎम्ब पदप्रयोगवु. ई अनुभववु आतनिगॆ निरतिशय भक्ति विशेषदिन्द माडुव समस्त विध नित्य कै माडुव पठ्यवादुदॆन्दु भाविसतक्कद्दु. मुक्किदॆशॆयल्लि भोग्य वाद अन्नवॆन्दु ऎन्निसिकॊळ्ळुवदु यावुदॆन्दरॆ-(१) परिपूर्ण ब्रह्मद गुण- नुभववू (२) तन्मूलकवागि अवन कैगळू सह. आदुदरिन्द भगवर प्राप्तिये निरतिशय पुरुषार्थ रूपवाद, दागि सत्वश्वरनिगू तनगू सह प्रयोजनवादुदॆम्बुदु सिद्ध सिद्धवॆम्ब भाववु. आदरॆ “पुण्य पापेविधूर निरञ्जनः परमं साम्य मुति” (मुं. ३-१.३) ऎम्बल्लि मुक्तनॊन्दिगॆ परम साम्यवन्नु हॊम्मत्तानॆन्दु हेळुवाग आतनिगॆ कैरवन्नु माडुवदे परम पुरुषार्धवॆन्दु हेळुवदु हेगॆ कूडुत्तदॆ? समनादवनु कैर वन्नु माडबेके ? हीगॆ समनाद मित्रनिन्द स्वामि ताने कै ? माडिसिकॊळ्ळुवने ? हागॆये इतर कडॆयल्लू “सोत्तुते सा कार्मा सहब्रह्मणा विपश्चिता” (कै. आनन्द ) ऎन्दु हागॆये हेळिरुत्तदॆ. महर्षिय कूड सूत्रदल्लि “भोगमात्र साम्य लिच” ऎन्दु मात्र शब्दवन्नु प्रयोगिसिरुवदरिन्द कैर वृत्ति ऎल्लियदु ? हीगॆल्ला पू पक्ष उण्टादरॆ समाधानवन्नु “भोग मात्र साव्यलिद्दाच” ऎन्दारम्भिसिद वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ “भोग मात्र साव्य लिजाच्च” “सोरु ते” इत्यादि श्रुतियल्लि मुक्तनिगॆ ब्रह्मयाथानुभव भोग उण्टागुवदर मूलक मुक्तनिगॆ परमात्मनिगॆ समानवाद आनन्ददल्लि मात्रवे विना, जग w “________________
(४९) मूलमाधिकार ङ्गळाकवुमाम्, “भोगमाश्र साम्यलिा ऎ रपडिय मुक्तदशैयिल् परमसाम्यं भोगलु ज्ञान लुम् आगैयाल्, अप्पोदुव स्वरूपानुबन्धियान शेषत्तु कम्, इदिन् फलमान कैरत्तु कुम्, विरोधविल्लॆ वर्ज” तारणत्यादिगळल्लि साम्यविल्लवॆन्दु “जगद्वा पार (४, ४, ७) ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि महर्षियु व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. * भोग मात्र साम्य अजच्च” (४.४. २१) ऎन्दरॆ, श्रुतियु “पर मंसाम्य मुपैति” (व, ३- १, ३) ऎम्बल्लि हेळिरुव साम्यवु ऎन्ताद्दॆन्दरॆ, “सोरुते सर्त्वा कार्मा सह ब्रह्मणा विप दल्ल, ऎम्बुव श्रुतियल्लि हेळिरुव हागॆ, मुक्तनिगॆ आनन्ददल्लि मात्रवे साम्यवु. इन्नु एतरल्लवॆन्दरॆ जगत्तिन सृष्टि स्थिति लयादिगळल्लि साव्यविल्लवॆ. इल्लिरुव मात्र शब्दवु जगद्वापारवन्नु व्यावरिसि हेळिते विना परमात्मनिगॆ माडुव कैरवु व्यावरिसि हेळल्पडलिल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ-ऎरपडिये - ऎन्दु ई सूत्र दल्लि हेळिरुव हागॆ, मुक्तदयिल् - मुक्तदॆशयल्लि, परनु साम्यवु, भोगलुव ज्ञानलुवु आगैयाले - आनन्द सत्वज्ञत्ववुण्टागुवदरिन्द ज्ञनदल्ल, आदुदरिन्द, अप्पोदु - आ मुक्तददॆशॆयल्लि स्वरूपनु बन्धियान - तन्न आवि र्भविसिद स्वरूपक्कॆ सम्बन्धिसिद, शेषत्वक्कुम् - शेषभावक्कू, इदिन् फलमान - अदर काव्यवाद कैङ्कर्यत्तु कुम् - परम पुरुष निगॆ कैर माडुवुदक्कू, विरोधि निल्लॆ - विरोधविल्लवु, मोक्ष दॆशॆयल्लि, हिन्दॆ प्राप्तवागिद्द जैनसङ्कोचवु तॊलगि, सत्वज्ञतॆ युण्टागुत्तदॆ. मोक्षप्राप्तिगॆ मुञ्चॆये उपायानुष्ठान काल दल्ले, ईतनिगॆ शेषत्वज्ञानवु उण्टागित्तु, अदु मुक्तदकॆयल्लि इन्नु स्पुटवागि प्रकाशिसुत्तदॆ. आ सन्दर्भदल्लि अन्तह स्वामिगॆ कै र माडुवदे शेषनाद तनगॆ स्वरूपवु ऎम्बुदु व्यक्तवागुवाग, विरुद्धवॆल्लियदु ? आगलि, तनगॆ ऒन्दु साम्राज्य रूप पदवियु प्राप्तवागिदॆ ऎन्दल्लवे आग भाविसुवनु ? “ ननाकष्टष्ट न च सारभौमं नपारमें नरसाधिपत्यम् । नयोग सिद्धि रपुनर्भवं वाञ्छ यत्पादरजः प्रपन्ना’’ (भाग, १०, १६, ३२) इल्लि अपुनर्भवंवा ऎम्बुदरिन्द कैवल्यवु 66________________
३३३६ श्रीमहस्यत्रयसारे हेळल्पट्टितु ; ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ इवुगळॆल्ला आ कैङ्कय्य सामा ज्यद मुन्दॆ अतितच्छवादुवॆम्ब ज्ञानविरुवदरिन्द, कैङ्कय्यद मुन्दॆ इन्नु यावुदन्नू अतिशयवादुदॆन्दु भाविसनु, इदर माहात्म ज्ञानवन्नु तिळिदिरुवदरिन्दले महर्षिगळिन्द स तु नागवरश्रीर्मा” ऎन्दु कष्ट दॆशॆयल्लिद्द गजेन्द्रनू, “ “लक्ष णो लक्ष्मिवर्धनः” वनवासवन्ननुभविसुव लक्ष्मणनू, “अन्तरिक्ष गतर्मा” ऎन्दु ऎल्लवन्नू त्यजिसि बन्द विभीषणनू, कॊण्डाडल्पट्ट रु. आगलि, नारायणाय स्याम् अथवा नारायणाय भवे यम् ऎम्ब प्रार्थनॆयल्ल, आहं सत्वं करिष्यामि ऎम्बल्ल, अहं भाववु तोरिबरुत्तदल्ला, अदु प्रपन्ननिगॆ स्वरूपविरुद्धवल्लवो ? मुमुक्षुदॆशॆयल्ल, मुक्कदॆशॆयल्लू सह, इन्तह अहम्भाववु कूड दल्ला ऎन्दरॆ अदक्कॆ समाधानवन्नु मुन्दिन वाक्यगळिन्द तिळिसुत्तारॆ. मुमुक्षुदयिलुम् - वॆक्षार्थियागिरुव दशॆयल्ल, मुक्त द शैयिलुम् , मुक्तियन्नु हॊन्दिद दशॆयल्ल, उण्डान आहं ग्रहं - नानु सत्वविध कैरवन्नु माडुवनु अथवा अपेक्षिसुवॆनु ऎम्ब भावदल्लि प्राप्तवागुव आहम्भाववु, शरीरात्मभावत्ताले ईतनु अपृथक्षिद्द विशेषणरूपवाद शरीरवागि, परमात्मनु आत्मा वागिरुव भावदिन्दुण्टादुदु, ऎन्नु . ऎम्बुदागि, भाष्यादिगळिले - “आत्मति तूपगच्छन्नि ग्राहय च” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्लि (४.१.३) “त्वं वा अहव” ऎम्ब “आहं ब्रह्मास्मि (४, ३,४,१०) ऎम्ब इत्यादि श्रुत्यर्थवन्नु उपपादिसुवदरल्लि, समर्थितवागॆ या ल् स्वरूप प्राप्तवादुदे ऎन्दु समर्थिसल्पट्टिरुवदरिन्द, इव्वहं ग्रहम् - नानु कै माडुवॆनु ऎम्बल्लि तोरुव अहं भाववु, पारार्थ्य कापॆ अडियाग नन्नदिरे - तानु सत्येश्वर निगेने निरुपाधिक शेषभूतनागि आतन प्रयोजनक्कागिये तानु; आ कारणदिन्द आतनिगॆ कैर माडुवदे तनगॆ स्वरूपवॆम्ब उत्कृष्ट ज्ञानमूलकवागि प्राप्तवादुदष्टे. आदुदरिन्द इन्तह अहम्भाववु विरोधवादुदल्लवु ; अष्टु मात्रवे अल्लदॆ ईतन पारार्थ काय्दॆ यन्नु प्रकटिसुवदागि ईतनिगॆ अतिशयावहवॆम्ब भाववू सूचितवु. मेलिन वाक्यदल्लि भाष्यादि ऎम्बल्लिरुव आदिपददिन्द दीपसारगळल्लि हेळल्पट्टवू सण्ण हीतवु. मेलिन शारीरक सूत्राभिप्रायवेनॆन्दरॆ परमात्मनन्नु ई चेतननु उपासिसुवाग तनगॆ परमात्मनु बेरॆ________________
मूलमाधिकार 2922 मुमुक्षु दयिलु, मुक्तदल-प, उण्णान अहङ्ग्रहं शरीरात्म भावाले ऎन्नु भाष्यादिगळिले सम र्थितवागै याले, इव्व हङ्ग्रहम् पारार्थ्य काष्मॆ अडियाग वन्न दिरे. ऎन्दु उपासिसतक्कद्दॆ, अथवा शरीरात्मभावविरुवदरिन्द ऒन्दे ऎन्दे भाविसि तनगॆ आतनु आत्मा ऎन्दु उपासिसतक्कद्दॆ,ऎम्ब सन्देह दल्लि पू पक्षियु अधिकन्तुभेद निर्देशात् इत्यादि सूत्रगळल्ल “पृथगात्मानं प्रेरितारञ्च मता”ऎम्ब श्रुतियल्लि जीवात्मनिगिन्त अधिकनॆन्दु हेळिरुवदरिन्द तनगिन्तलू बेरॆयागिये भाविसि उपासिस तक्कद्दॆन्दु पूरै पक्षवन्नु हेळिदरॆ, आ अभिप्रायवु ई सूत्रदल्लि खण्डिस ल्पडुत्तदॆ. शरीरात्म भावविरुवदरिन्द “अहं ब्रह्मास्मि” नानू परमात्म शरि-कनागिरुवदरिन्द, आतनु ननगॆ आत्मावागिरुवदरिन्द नानू परमातारकनॆन्दे उपासिसतक्कद्दॆन्दु हेळल्पट्टितु. शरी रात्मभावदिन्द ऒन्दे ऎन्दे उपासिसतक्कद्दॆम्बुदु सूत्राभिप्रायवु. हीगॆ ई नारायणाय स्याम् ऎम्ब प्रार्थनॆगॆ कारणवु– ईतनु तन्न यथ वस्थित स्वरूपज्ञानमूलकवागि तिळिद तन्न शेषत्वद सर) काष्ठाद कैयादुदरिन्द अहम्भाववॆन्दु भाविसलु साध्यविल्लवॆम्बुदु तात्परवु. इदन्ने मुन्दिन ऎरडु वाक्यगळ मूलक पपादिसु त्तारॆ. मुन्दॆ ममक्षदशैयल्लि माडुव कै रद लक्षणवन्नु बोधिसुत्ता- मोक्षद शॆगिन्त इदु वैलक्षण्यदल्लि स्वल्प कडिमॆ ऎन्दु उपदेशिस शारॆ- मुमुक्षु दयिल् - मोक्षार्थियागिरुव दशॆ - यल्लादरॆ, स्वयं प्रयोजनवाग पण्णु म कैर्य - फलादिगळ सम्बन्धविल्लदॆ माडुव कैइरवु, मुक्तद यल्लिन हागॆ निरुपाधिकवागि स्वतः प्राप्तवल्लदिद्दरू, सुकृत विशेष पाधिक माय् - हिन्दॆ माडिद सुकृत रूपवाद उपाधि मूलक उण्टा दुदागि, द्वन्द्व ति ति क्षा युक्त माय - शीतोष्ण सुखदुःखलाभ राभादि द्वङ्गळु तप्पिद्दल्लवागि, अवुगळन्नु सहिसिकॊळ्ळुवनागि निद्रादिगळिले अन्नरितवाय - निद्रा आलस्य वृथालाप मॊदलाद कालगळल्लि इल्लदवुगळागि, हीगॆ अवन रस मायिरुक्कुम् - परि आनन्दवन्नुण्टुमाडुवदागिरुत्तदॆ. इप्पडि - “ अहं रायणायाम्” ऎम्ब प्रार्थनॆयु पारार्थ्य काष्ठा मूलक तवाद гд________________
2220 श्रीमद्र हस्यत्रयाम् इप्पडि मुक्तदशैयिल् वरुं कैरम्, स्वतः प्राप्त माय, द्वन्द्व दुःख रहितवाणि, निरराय् अविच्छिन्न रसमायिरुक्कु . मुमुक्षु दशैयिल् स्वयम्प्रयोजन मागप्पण्णु ं कैर, सुकृतविशे षोपाधिकवाय् द्वन्द्व तितिक्षायुक्तमाय्, निद्रादिगळाले आन्नरितमाय्, अव चिन्न रसमायिरुक्कु, वागिरुवदरिन्दले, मुक्तदयल्लि, वरुव कैय्यं बरुव कैरवु, स्वतः प्राप्तमाय् - स्वरूपतः उण्टागुवदागि, द्वन्द्व दुःख रहित माय - शितोष्णादि रूपवाद दुःखविल्लदागि, निरर माय - नित्यवादुदागि, अनवन्न रसमाय् - अनवधिकानन्द दायकवागि, इरुक्कुम् - इरुवदु. ई लोकदल्लि सेवकनु तन्न यजमाननिगॆ दुड्डिगागि माडुव कैरवु हीगिरुवदिल्लवु ; अदु सोपाधिकवु ; स्वतः प्राप्तवादुदल्लवु ; द्वन्द्व दुःखरहितवादुदू अल्लवु ; निररवादुदू अल्लवु ; अनवच्छिन्न आनन्दवू अल्लवु. आदरॆ लक्ष्मणनु श्रीरामप्रभुविगॆ माडिद कैरवू, अञ्जनेयनु श्रीराव निगोस्कर माडिद कैरवू, शबरियु मतु महर्षिगॆ माडिद कैं रवू, ई मेलॆ कॊण्डाडल्पट्ट मुमुक्षुविन कैरवागुत्तदॆ. हागॆये तॊण्डरडिप्रॊडियवरु माडिद कैरवू सह ऎन्दु भाविस तक्कद्दु. इवरुगळु आसदृश प्रीतियिन्द माडिद कैण्यर वादुद रिन्द, इदु परिच्छिन्नवादरू,रसमायिरु क्कु - आनन्दावहवागिये इरुत्तदॆन्दु हेळिदरु. इदू मुक्तानन्ददष्टु निरतिशयवल्लदिद्दरू, इल्लि मुमुक्षुदशॆयल्लि माडुव कै रवू इद्द मट्टिगॆ भोग्यभूत वागि सुखवागिरुवदन्नु नोडि, श्रीमदाळ्वारवरु स्वर पैक्यवादि यन्नु कुरितु इतिरियुवॆ ऎन्दु हेळिबिट्टरु. आदुदरिन्द कैय्य प्रार्थनॆयु तन्न स्वरूपदिन्द तोरिबरुव शेषज्ञानद पराकाष्ठा दयादुदरिन्द, ईतनिगॆ योग्यवादुदे विना अहम्भावद विजृम्भणॆ एनू अल्लवॆम्बुदु मुख्य तात्सरवु. इल्लि द्वन्द्व तितिक्षा युक्त माय” ऎन्दु हेळिरुवदु, “मात्रा स्वर्शा सुकौन्तेय शीतोष्ण सुखदुःखदाः । आगमापायिनो नित्या तांसि शिक्षस्वभारत” ऎम्ब (गी. २. १४.) श्री कृष्णपदेशवु सारितु. अहङ्ग्रहवु ऎल्लि तुम्बा निन्दितवु ऎन्दरॆ ऐहिकवागि अशाश्वत________________
मूलमाधिकारः 2225 क्कॆ क्यातिरिक्त व्यापारेषु कत्रव्या कत्रव्य विभाग वाह इज इर्व कैर्यनॊळियप्पण्णु म व्यापारङ्गळिल् भगवदाज्ञॆक्कु प्रॊरुन्हाद यॆल्ला मेदेनु मॊरु प्रतिकूल फलकॊडुक्कु, भगवदनुज्ञातङ्गळान काव्यङ्गळिल् स्वर्ग वागिरुद विषयानुभवगळल्लि ममकारवु दुष्टवु, बन्धकवु. सन्दर्भदल्लि “ममेति दक्षरो मृत्यु ननमेति च शाश्वतः” ऎम्बुदु अनुसन्धेयवु. इदन्नू मुन्दॆ उपपादि सुत्तारॆ- कैर्यवल्लद इतर व्यापारगळल्लि माडतक्क मत्तु माडकूडद व्यापार विभागगळन्नु तिळिसुत्तारॆ
- ई सन्दर्भदल्लि, इर्व - ई मोक्षार्थियु, कैय्य मॊळॆय - कैरगळल्लदॆ, पण्णु म व्यापारङ्गळिल् - माडुव व्यापारगळल्लि, भगवदाज्ञॆकु - भगवन्तन आज्ञॆगळाद विधि निषेद वाक्यगळिगॆ, पॊरुनाद यॆल्ला विरुद्धवाद व्यापारवॆल्ला, एदेनु मॊरु प्रतिकूल फल कॊडुक्कु - यावुदादरू ऒन्दु, प्रतिकूलफलवन्नु ऎन्दरॆ दुःखवन्नु कॊडुत्तदॆ. अनुकूल फलवु सुखवु, प्रतिकूलफलवु दुःखव, एकॆन्दरॆ भगवन्तन आज्ञॆ गळिगॆ निरुद्धाचरणॆयाद अधरवु, स्वामिय निग्रहवन्नुण्टुमाडु इदॆ. “न खलु भागवता यम विषयं गच्छनि ऎन्दु हेळि रुव हागॆ, उपायानुष्ठान माडिद मोक्षार्थियु, यमन पट्टण वाद नरकवन्नु कुरितु होगदिद्दरू, “इहै वैषं केचिदु पप्लवा भव” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ कोशगळन्नु अनुभविसुवरु. हिन्दॆ अन्तवनु साधारणवागि बुद्धि पूरैकवागि कृत्याकरण, अकृत्या करण रूपगळाद अपराधिगळिगॆ गरियागुवुदिल्लवॆन्दु “धीपूरै तर पात्मनाव जनना” ऎन्दु हेळिदरु. हागॆ ऒन्दु वेळॆ भग वदाज्ञॆगॆ विरुद्धवागि नडॆदरॆ, अदक्कागि प्रायश्चित्तवन्नु माडिकॊळ्ळ दिद्दरॆ “शिक्षयास्य नघर्य क्रोडीकरोति प्रभुः” ऎम्बल्लि प्रति कूलफलवन्ननुभविसुवनॆन्दु अपराध परिहाराधिकारदल्लि हेळल्पट्टरु तदॆ (१६०७नॆय पुटवन्नु नोडि) मुन्दॆ भगवदनुज्ञातवादुवागि काम्यगळाद करगळागिद्दरॆ हेगॆ ऎम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ-भगवदनुज्ञातङ्गळान - भगवदनुज्ञॆ________________
aavo श्रीमदहस्यत्रय सां पश्चाद्यर्थङ्गळानवैयॆल्ला मनॆकदोष दुष्टळान आनुकू लाभासण्ण कॊडुत्तु अमुखत्ताले बाध कण्ण नाम, आय्कॆ याले मुमुक्कुवुक्कु (१) “वरि गां सजेद्धर्मान्” लाद इरुव, काव्यल् , काम्यकरगळल्लि, स्वर्ग पश्चाद्यर्थ ळान यॆल्लाम् , स्वर्गभोग, गोमॊदलाद समृद्धि, इवे मॊद प्रयोजनगळॆल्ला, अनेक दोषदुष्टळ न - अनेक दोषगळिन्द दूषितगळाद, अनुकूलाभासङ्गकॊडुत्तु - अनु कूलगळॆम्ब भ्रमॆयन्नुण्टुमाडि, अम्मुखत्ताले - आ मूलक वागि, बाधकङ्गळाम - ईतनिगॆ दुःखवन्नु १टुमाड वुगळागबहुदु. पुत्रद्रव्यादि प्राप्तिगळिगॆ ईतनु काव्यकरगळन्नु अनुष्ठिसिदुदादरॆ आ पुत्रद्रव्यादि प्राप्तियु तत्कालदल्लि सुखवागि तोरिदरू, अवु गळिगॆ प्राप्तवागुव पुत्र व्याधि द्रव्यनाश इवॆ मॊदलादवुगळ मूलक तुम्बा केशक्कॆ कारणवागबह दॆम्ब भाववु. काव्यफलवॆल्ला अल्पा रगळादवु, प्राज्ञनाद मुमुक्षुवु अवुगळल्लि ममतॆयन्निट्टु अन्तह करगळन्नु आचरिसतक्कद्दल्लवॆम्ब भाववु. मक्कळिल्लवॆन्दु दश रथमहारायनु काम्य रूप पुत्रकामेष्ठियन्ननुष्टिसि, पुत्ररन्नु पडॆदु, परमसुखवन्नु हॊन्दिदॆनॆन्दु भाविसुत्तिरुवागले, श्रीराम लक्ष्मणरन्नु वनवासक्कॆ कळुहिसबेकागि बन्दुदरिन्द दुःखदिन्दले मृत नादनु ; हागॆ सुखाभासगळु काम्यकरगळु ऎम्ब भाववु हागॆये नहुष महाराजनु इन्द्र पदवियन्नु काव्यगळाद यज्ञ गळ मूलक हॊन्दिदुदु अजगरवागि पुनर्जन्मवॆत्तुवदक्कॆ कारण वायितु, हीगॆ काव्य करगळिन्द दुःखमिश्रवल्लद सुखविल्लदुदरिन्द, सुखाभासवॆम्ब प्रयोगवु ; आदुदरिन्द केचिदु पप्प वा भवन्ति ऎन्दु हेळल्पट्टितु. इल्लि इन्तह काव्यगळू त्याज्यगळु ऎन्दु हेळ ल्पट्टवु. मुन्दॆ प्राज्ञनादवनु काव्यकगळन्नु हेगॆ अनुष्ठिसिदरॆ बन्धकवन्नू मत्तु केशगळन्नू, उण्टुमाडुवुदिल्लवु तिळिसुत्तारॆ. ऎन्दरॆ हागादरॆ ऎल्ला काव्यगळू त्याज्यवो ? ऎन्दरॆ, भगवद्भक्ति तत्वज्ञान भगवद्भागवत समृद्धियन्नु कुरितु माडुव काव्य कर गळु बाधकगळागदॆ उचित कैर कोटियल्लि सेरिदवु ऎन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. आगैयालॆ - हीगॆ स्वप्रयोजनार्थगळाद काव्य करगळु दुःखप्रदगळादुदरिन्द, मुमुक्षुवुक्कु - मोक्षा________________
मूलमाधि कारः म्य ऎरपडिये प्रयोजनान्तर हेतुक्क विट्टु, भक्तितत्वज्ञान *लैयु भगवद्भागवत समृद्धियुत्तज्जॆय्यु ङ्गळ न भगवर्मळ साधनवाग वनुषिचॆय दय म् बन्धण्ण इल्ला मैयाले उचितमान कैज्य कोटियले शेर् न्नु किडक्कु म्. र्थिगॆ (१) तॊवर्गि र्का - धर्म, अर्थ, कामगळॆम्ब मूरु प्रयो जनगळुळ्ळ, धर्रा - प्रवृत्तिगळन्नु त्यजेत् . त्यजिसतक्कद्दु” ऎर पडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, प्रयोजनार हेतुक्कळ्ळि मोक्षवल्लदॆ, इतर प्रयोजनगळिगॆ कारणभूतगळाद काम्य कर्म गळन्नु, विट्टु - त्यजिसि, भक्ति तत्वज्ञान ळ्ळॆयु - परमात्मनल्लि भक्ति मत्तु तत्वत्रय ज्ञानगळन्नू, भगवद्भागवत समृद्धियु- भगवन्तन मत्तु भागवन्तर माहात्मयन्नु, पत्तच्छॆय म- कुरितु माडुव, काव्यङ्गळान - इतर फलापेक्षॆयिल्लदॆ माडुव ऐच्छिक गळिन्द, भगवद्धर्मळ् - भगवन्तनिगॆ सन्तोषनन्नुण्टुमाडुव शास्त्र विहितगळाद करगळु, साधनवागअनुषिकच् यु- मोक्ष प्राप्तिगॆ सहकारियादवु ऎन्दु अनुष्ठिसिदरू, बन्धङ्गळल्ला मैयाले अवु पुनस्संसारवन्नुण्टुमाडुववल्लवादुदरिन्द, उचितमान - मोक्षार्थिय स्वरूपक्कॆ योग्यवाद, कैङ्कर्य कोटियिले - भगवन्तनिगॆ कै कैगळॆम्ब वर्गदल्ले, शेर् न्नु किड कुम-शेरिदुदागिरुत्तदॆ. तनगॆ नश्वरगळागि धन्मार्थ काम प्राप्ति गळागि माडुव काम्य धरगळीग त्याज्यवादवॆन्दु विष्णु पुराणोक्ति यन्नु उदाहरिसिदरु. हागॆये अदे विष्णु पुराणद इन्नॊन्दु कडॆ यल्ल “धर्मार्थकाम्य रलवल्प कास्तॆ” ऎन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆ इन्तह काव्य करगळन्न नुष्क सुववरन्नु स्वामि देशिकरवरु तृण मिववर्गिकर्ा भावय” ऎन्दु शिङ्गभूपालनिगॆ उपदेशिसिरु त्तारॆ-काम्यगळादरू, सश्वेश्वरनल्लि भक्तियन्नू तत्वज्ञानवन्नू भगवद्भागवतरल्लि विश्वासवन्नू उण्टुमाडुवन्तवुगळादरो ग्रह्यवे ऎन्दू उपदेशिसिदरु. इवुगळु तनगॆ मोक्षसाधनगळॆम्ब अभिसन्धियिन्द अन्तह करगळन्नु अनुष्ठिसतक्कद्दल्लवादरू, ऒन्दु वेळॆ हागॆ अनुष्ठिसिदरू ईतनिगॆ बन्धकगळागुवदिल्लवु, भगवति करवादुवे ऎम्ब भाववु.________________
३३४२ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे एवं प्रार्थित भगवङ्कर्यस्य भागवत हरन्तत्व मित्तु पपादयति 8 प्रणवन्न भगवच्छेषम, नमस्सिले औचित्यरूप मान वत न पारतन्त्र पारार्थ अडियाग यथाप्रमा णम तदीय पठ्यन माय निष्क्रियाले “नारायणाय” ऎच्चरविडल् आपेक्षिक्किर भगवं तदीय पर्यं. (१) “मम मद्भक्त भक्तषु प्रीति रभ्यधिकाभवेत् । तस्मान हीगॆ प्रार्थिसल्पट्ट भगवत कैर् वु भागवत कै पल्यन्तवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ. प्रणवन्न - प्रणवदल्लि पक-रवाच्यनु आव-त्रियः पति गेने ऎम्ब वुत्पत्तियिन्द हेळल्पट्ट, भगव च्छेषम् - भगवन्त निगॆ शेषभूतनागि ऎन्दरॆ दासभूतनागिरोणवु, नमस्सिले - नम्म श्यब्ददल्लि ममन ऎम्ब योजनॆयिन्द स्वातन्त्र्यवू स्वप्रयोजनवू तनगल्लवॆम्बुदागि, औचित्यमान - तन्न शेष स्वरूपक्कॆ योग्यवाद पारतन्त्र, पारार्थ - भगवन्तनिगॆ परतन्त्रनागि ऎन्दरॆ अधीननागिरोणवु मत्तु आतन प्रयोजनक्कागिये तानु ऎन्दु इरोणवू, इवुगळ, अडियाग - मूलवागि, यथा प्रमाण- मुन्दॆ उदाहरिसुव प्रमाणक्कनुगुणवागि, तदीय पर माय निक्कियाले - महाभागवतर परवागि निल्लुववरिन्द, नार यणाय ऎरविडल् - नारायणाय ऎन्दिरुव स्थळदल्लि अपेक्षिक्किर- मोक्षार्थियु अपेक्षिसुव, भगवत्तैर्यवु, तदीय कैर परन माम् - आतन भक्तराद भागवतर कैर परनवू अगुत्तदॆ. यावाग नारायणाय ऎम्बुदरिन्द भगव 1 प्रार्थनॆयु माडल्पट्टितो, आदरिन्दले भागवतरवू कूड प्रार्थिसल्पट्टितॆम्ब तात्परवु. इदन्ने सप्रमाणवागि उपपादिसु तारॆ (१) ई श्लोकवु हिन्दॆ उदाहरिसल्पट्टिरुत्तवॆ. १३६३नॆय पुटवन्नु नोडि ; नन्न भक्तर भक्तरुगळल्लि ननगॆ प्रीतियु निरतिशय वादुदु ; आदुदरिन्द नन्न भक्तर भक्तरू सह विशेषवागि पूजिसलु अर्हरु ; अल्लि इन्नू कॆलवु प्रमाणगळन्नु उदाहरिसिरुत्तारॆ “मद्भक्त जनवात्सल्यं पूजायाञ्चा नुमोद नम्” (भारत) *तदाश्रयाश्रयणास्य तस्य च तस्यच । संसेवनान्न रालोके (१) भार, आशं. १०.६.२३________________
मूलमाधिकारः दृक्त भक्ताश्च पूजनीया विशेषतः” (२) “तस्माद्विष्टु प्रसा दाय वैष्णर्वा परितोषयेत् । प्रसादसु मुख्य विष्णु सेनैव सान्न संशयः” इत्यादिगळिलु विश्वर्थं सिद्दम्, पूयने सपातक्कॆ” “ यज निकृष्ट पिर्तृ देर्वा । बाह्मर्णा सहुताशर्ना । सत्व भूतारात्मानं विष्णु मेव यजनि ते”. (भगद्गतॆ) इत्यादिगळु, इदॊ अपराध परिहाराधिकारदल्लि उदाहृतवु. १५७८नॆय पुटवन्नु नोडि, तस्मात् - जातिय भागवतनन्नु सामान्यनागि भाविसुवदरिन्द प्रत्यवाय उण्टागुवदरिन्द, विष्णुविन अनुग्रहवन्नु सम्पादिसिकॊळ्ळुवदक्कागि विष्णुभक्तरन्नु कैर गळ मूलक सन्तोषपडिसतक्कद्दु. आदरिन्द श्री महाविष्णुवु अन्तह भागवत प्रसन्नतॆयिन्द सुमुखनागि अनु ग्रहिसुवनॆम्बुदरल्लि ई षदपि संशयविल्लवु. “इत्यादिगळिलु - इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि, इत्यर्थम् - भगवारवु भागवत कैर परवॆम्ब तात्सरवु, सिद्दम्-स्थापितवु. इष्टु मात्रवे अल्लवु, भागवताराधनॆयु, “श्रीमद्भागवतार्चनम् भगवतः पूजाविधेरुत्त मन” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ भगवदाराधनॆगिन्त श्रेष्ठवादुदॆन्दू हिन्दॆये उपपादितवु. “तदीयाराधन म पर” ऎम्ब सूक्तियू उण्टु. आगलि, सरम्परवशं दुःखम् ऎन्दु हेळिरुव हागॆ पराधीनतॆयॆल्ला दुःखरूपवागिरुवाग भगव कर प्रार्थनॆयल्लि भागवत कैर परवॆन्दु हेळिदुदु हेगॆ? सीतॆयू कूड, ई अभिप्रायवन्ने समर्थिसि, तानु सॆरॆयल्लि कष पडुत्तिद्दुदन्नु कुरितु, “धिगस्तु खलु मानुषं धिगस्तु परवा ताम्” ऎन्दु पारतन्त्रवन्नु निन्दिसिरुत्ताळॆ. हीगिरुवाग ई मोक्षार्थियु अन्तह पारतन्त्रवन्नू कैवन्नू अपेक्षिसिदुदु हेगॆ ? अदु दुःखरूपवल्लवो ? अदु भगवदनुग्रह सम्पादकवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ समाधानवन्नु मुन्दिन वाक्यगळिन्द हेळुत्तारॆ. “सत्वं परवशं दुःखं” परवशवागिरुवदॆल्ला दुःखरूपवादुदु, इत्यादिगळिले इवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि, तनु प्राप्तमल्ला द मोक्षार्थियाद तनगॆ उचितवल्लद, क्षुद्र विषयले - अल्पा स्थिर गळाद विषयदल्लि, करॆ मूलकवाय . करमूलकवागि, वरुगिर- (२) इति, समु, २७,१७, M________________
३३४४ श्रीमद्रहस्यतयसारे (३) “सत्वं परवशं दुःखम” इत्यादिगळ तनक्कु प्राप्त मल्लाद कुद्र विषयले करमूलकवाग वरुगिर पारवश्यं दुःखकारण मॆरन. विषयत्तिल् भगवद्भागवत पाक तन्म आत्माभिमानानुगुण पुरुषार्थव्यवस्थॆयाले निरतिशय प्रीति कारण, बरुव, पारवश्यं स्वाधीनतॆयु, दुःखकारण मॆरन दुःखप्राचुय्यवुळ्ळदॆम्बुदन्नेनो ऒप्पतक्कद्दॆ 307 भाववु. मनुवाक्यवू सीतावाक्यवू ई अभिप्रायवन्ने सूचिसुत्तवॆ. सत्व परवशं दुःखम् ऎम्ब पूराश्लोकवु यावुदॆन्दरॆ “सत्वं पर वशं दुःखं समात्मवशं सुखम् । एतद्वि द्याट्स मासेन लक्षणं सुखदुःखयोः” परवशवागिरुवदॆल्ला दुःखरूपवादुदु, तन्न वशवादुदॆल्लवू सुखरूपवादुवु. हीगॆ सुखदुःखगळ लक्षण वॆन्दु भाविसतक्कद्दॆम्ब तात्सरवु अनुकूलावस्थॆये सुखवु, अनानुकूलावस्थॆयु दुःखवु, उपाधियिन्द ऒन्दक्कॆ अनुकूल वादुदु इन्नॊन्दक्कॆ अनानुकूलवागबहुदु. ऒण्टिगॆ बेविन ऎलॆ स्वादुवु ननगॆ कहियु. “अन्नं भोज्यं मनुष्याणा ममृतन्तु दिवौकसाम् । श्वपतू विवणाहा सदास्यॆक जीवना मनुष्यरिगॆ अन्नवु भोग्यवादुदु ; देवतॆगळिगॆ अमृतवु ; नायिगॆ अमेध्यवु, हसुविगॆ हुल्लु, महाभागवतरुगळिगॆ दास्यवु मुख्यवागि भोग्यवु, ऎन्दरॆ कैरवे प्रियवादुदॆम्ब भावव, ऐहिकदल्लू कूड राजादिगळिगॆ परवशनागि कैरवन्नॆसगुवदु अनुकूलवादु दागिये इरुत्तदॆ. हागॆये भागवतरुगळाद गुरु मॊदलादवरु गळिगू, मातापितृगळिगू माडुव कैरवू परमहितवागिये इरुत्तदॆ. आदरॆ ऎन्तह पारतन्त्र पारार्थगळु सुखावहगळागि भगवदनुग्रह सम्पादकगळॆन्दरॆ मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. भगवद्भागवत विषयदल्लि पारतवु, आत्माभिमानानुगुण व्यवस्थॆयाले - अत्याविन अभिमतक्कॆ ज्ञानक्कॆ अनुगुणव्यवस्थॆयिन्द ऎन्दरॆ तनगॆ पुरुषार्थकाष्ठॆयु यावुदॆम्ब व्यवस्थॆयिन्द निरतिशय प्रीतिकारणं निरतिशयवाद प्रीतिगॆ कारणवु. ई पुरुषार्थगळ मय्यादॆयु आत्माभिमानानुगुण हेगॆ ? ऎन्दरॆ, अदु देहात्माभि (३) मनुस्मृति ४.१७०.________________
मूलमाधिकारः तदीयपद विवक्षितवाह ३३४५ इट्टु “तदीयरॆजरदु तदीय व्यवसाय रस मुडै युवर् गळ्ळि. मानरूपवादुदादरॆ, दुःखरूपगळाद मत्तु नश्वरगळाद अर्थ कामगळु पुरुषार्थवागि तोरुत्तवॆ; देहादि विलक्षण ज्ञानदॆशॆयल्लि अस्थिरगळाद स्वर्गादि भोगगळु पुरुषार्थवागि तोरुत्तवॆ. तानु भगवन्तनिगॆ शेषभूतनॆम्ब उत्कृष्ट ज्ञानवु प्राप्तवादाग भगवारवु पुरुषार्थवागि तोरुत्तदॆ. भगवच्छे षत्ववु भागवत शेशत्वदवरॆगू ఎంబ जा नद पराकाष्ठादॆशॆयन्नु हॊन्दिद्दाग, भागवत पारतन्त्र, कैरगळु पुरुषार्थवागि तोरुत्तवॆ. प्रसन्ननु इन्तह पराकाष्ठादशियन्नु नादुदरिन्द भागवत पारतन्त्रवु आतनिगॆ परम सुखावहवे ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्द तदीयर कैर प्रार्थनॆय नारायणाय ऎम्ब कैर प्रार्थना वाक्यदल्ले अन्तर्गतवु. मुन्दॆ तदीयरु ऎन्दु यावाग भाविसबहुदॆम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ तदीय पददिन्द बोधितार्थवन्नु तिळिसुत्तारॆ. हॊन्दिदव इष्टु - ई सन्दर्भदल्लि “तदीय” रॆजरदु- तदीयरॆन्दु हेळिरुवुदु, तदीयत्व व्यवसायरस मुडैयवळ्ळि - भगवन्त निगॆ तानु शेषभूतनॆम्ब ज्ञानद मूलक प्राप्तवाद भगव वे मुख्य धनवागि अथवा आनन्दवागिवुळ्ळवरुगळन्नु कुरितु हेळिदुदु. लोकदल्लिरुववरॆल्लरू तदीयरे, अन्तवरिगॆल्ला कैर माडतक्क द्दॆन्दु अर्थ माडिदरॆ, अयोग्यरिगॆल्ला कैर माड वदु स स श्वरनिगॆ प्रीतिकरवादुदॆन्दु एर्पडुवदरिन्द, तदीय शब्दक्कॆ सरियाद तात्परवेनॆम्बुदन्नु तिळिसिदरु. तदीयरॆम्बुदु साधा रणवागि ऎल्लरन्नू बोधिसुवदिल्लवॆन्दू भगवच्छेष ज्ञानवु चन्नागि स्थापितवागि आतनिगॆ तावु दासभूतरादुदरिन्द अन्तवनिगॆ कै माडुवदे तमगॆ सस्ववु ऎम्ब स्थिर बुद्धि यन्नु हॊन्दिरुववरु ऎम्ब तात्सरवु. आगलि, ई भागवत कैङ्कल्यद प्रार्थनॆय, नारायण शब्दार्थ दल्लि अन्तर्गतवल्लवो ? हागिद्द पक्षदल्लि इष्टु दूर कष्ट पट्टु उप पादनॆयु एतक्कॆ ? ऎन्दरॆ ई प्रार्थनॆयु नारायण शब्ददल्ले________________
२३४६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे नारङ्गळाले विशिष्ट नान नारायण नैप्प कैङ्कय्य अपे *क्कुन्नोदु विशेषणमान नारङ्गळ्ळॆयुवत्त इरम् आपेक्षिक प्पट्टदानॆन्नु विडं न्यायसिद्ध मागैयाले इ तदीय कैर सिद्धिक्किरदॆनु शिलर् शूल्लुवर्गळ, इप्पडि अन्तर्गतदॆन्दु कॆलवरु हेळुवरु. अन्तह कॆलवर भावनॆयु सरि यल्लवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ. नारण्य काले विशिष्ट नान नारायण नैप्पत्त नारायण शब्दद व्युत्पत्तिय प्रकार नारळाले ऎन्दरॆ नित्यवाद वस्तुगळिन्द कूडिद नारायणनन्नु कुरित, कैरम् अपे *क्क पट्टि दाम् - कैरवु प्रार्थिसल्पट्टितु ऎन्दागुत्तदॆन्दु, ऎन्नुमिडम् ऎन्नुव सन्दर्भदल्लि, न्यायसिद्ध मागैयाले श न्याय प्रकारवे सिद्धवागुवदरिन्द, इ - ई व्युत्पत्ति रीत नारायणशब्ददल्लि, तदीय कैरम् - भगवरदॊन्दिगॆ भाग वत कै रवू सह, सिद्धिक्किरदॆनु - प्रार्थितवॆम्बुदु सिद्धवु ऎम्बु दागि, शिलर् , कॆलवरु, चॊल्लुवगळ् - हेळुवरु, हिन्दॆ अर्थ वागि, भगवर प्रार्थनॆयु भागवत कैर प्रार्थनापरन्न ऎन्दु प्रमाणगळॊन्दिगॆ प्रदर्शिसिदरु ; इष्टु कष्टवेकॆ ; नारायण शब्ददल्लिन नारशब्ददल्ले भागवतरू अन्तर्गतरादुद रिन्द, नारा यणाय ऎम्ब भगवर प्रार्थनॆयिन्द शाब्दवागिये भागवत कैर प्रार्थना सिद्दि युण्टॆन्दु कॆलवरु अभिप्राय पडुवरु. ई अभिप्रायवु सरियल्लवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ, एकॆन्दरॆ नारशब दिन्द हेळल्पट्टवरिगॆल्ला कैर माडबेकॆम्ब प्रार्थनॆयागुवदरिन्द, आ नार शब्ददल्लि नित्यराद ऎल्ला जीववर्गवू अडगिरुवदरिन्द, आग देवतान्तरगळिगू, पश्चादिगळिगू, घातुक मृगगळिगू, भगवद्वेषि गळिगू, नास्तिकरिगू हीगॆ ऎल्लरिगू कैर माडबेकॆम्ब प्रार्थनॆ यागुवदरिन्द आ योजनॆयु समञ्जसवागुवदिल्लवु. आदुदरिन्द भगवत्सॆरा पेक्षॆयल्लि, भगवन्तनिगॆ अत्यर्थप्रियराद भागवतर कैरापेक्षॆयु अन्तर्गतवॆम्ब भावनॆये साधुवादुदॆन्दु उप देशिसुत्तारॆ. इप्पडि - हीगॆ कॆलवरु उपपादिसिद रीतियल्लि, विशेषणत्वमे नारगळिन्द सेरिरुव नारायणनॆन्दु विश्लेषिसि हेळोणवे, प्रयो जनमानाल् - भागवत कैत्यरवू शाब्द वागि बोधितवॆम्ब प्रयो________________
मूलमाधिकार ४७ विशे षणत्व मे प्रयोजनवानाल्, नारशब्दार्थळाग इट्टु विवक्षित ळान ब्रह्मादि देवतान्तरळ्ळॆयुम, (पश्चादिग युव) भगवद्वेषिगळॆयुम् पत्त कैय्या पेक्षॆ पण्णित्ता, इतर जन उण्टादरॆ, इष्टु - ई नारशब्ददल्लि, विवक्षितङ्गळान - बोधित गळाद, ब्रह्मादि देवतान्तरयुव - चतुरुखने मॊदलाद देवतॆगळन्नू, पश्चादिगळ्ळॆयुम् - पशु, अदिशब्ददिन्द तिरग्नन्तुगळन्नु, भगवद्वेषिगळॆयुम् - भगवन्तनिगॆ इष्ट विल्लिद आसरॆ प्रकृतिगळु नास्तिकरु मॊदलादवरन्नु, पत्र - कुरितु कैरा पेक्षपण्णि तां कैर माडबेकॆम्ब प्रार्थनॆयन्नु माडिदॆ हागागुत्तदॆ. प्रसन्ननिगॆ अन्य देवता कैरवु “नान्यं देवं नमस्सुरां” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ परम निषिद्धवु. गीतॆ यल्लि, “नमां दुष्कृतिनो मूढाः प्रपद्यने नराधमाः । मायया पहृतज्ञाना8 आसुरम्भाव माश्रिताः ॥ (गी, ७. १५) “कामैहृतज्ञानाः प्रपदsन्य देवता’ (गी, ७.२०) “क्षिपाव्यजन मशुर्भा आसुरीन योनिषु” हीगॆ इन्तव रॆल्लरू नारशब्ददल्लि सेरिरुवदरिन्द, आ प्रार्थनॆयल्लि इन्तह भगवन्त निगॆ इष्ट विल्लदवरिगॆल्ला कैय्या पेक्षॆयन्नु प्रदर्शिसिद अर्थ उण्टा गुवदरिन्द अन्तह योजनॆयु असाधुवॆम्ब भाववु. राजनिगॆ माडुव कैङ्करपु आतन सेवकादि प्रजॆगळ सरन्तवादुदॆन्दु हेळलु साध विल्लवष्टे. आदुदरिन्द बरी वादवागलि न्यायवागलि इन्तह सन्दर्भ दल्लि सरिहोगुवदिल्लवु ; प्रमाण बलदिन्द आर्थवागि तोरुत्तदॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ. मुन्दिन नाल्कु वाक्कुगळ मूलक बरी तर्कवु प्रतिष्ठितवादज्ञानक्कॆ हेतुवागुवदिल्लवॆन्दु तरा प्रतिष्ठानात्”ऎम्ब ब्रह्म सूत्रदल्लि हेळिद अभिप्रायवु उपपादितवु. आदुदरिन्द नारशब्द मूलक उपवादनॆ माडि हेळुव कॆलवर अभिप्रायवु अष्टु साधु वादुदल्लवु. यावाग भगवरापेक्षॆयु माडल्पट्टितो, आतन अन्तरज्ञ भक्तर कैरवु तन्न कै रक्किन्त प्रियतरवादुदरिन्द भागवत कैज्ञर प्रार्थनॆयु माडल्पट्टितॆम्ब भावनॆये साधुवॆम्ब भिप्रायवु. मुन्दॆ ऒन्दु दृष्टान्त मूलकवागियू अ नारशब्द विशेषण मूलक सामञ्जस्यवु दॊरॆयुवदिल्लवॆन्दु स्थापिसुत्तारॆ- नरपति प्रत्त - नररिगॆ स्वामियाद राजनन्नु कुरित, कै र कैर________________
२३४८ श्रीमद्र हस्यत्रयसार नरपतियप्प, कैङ्करक्कॆ अपेक्षित्तानॆ नाल्, नररैप्प, कैङ्क र्यव (आपेक्षितव) आगादाप्पोलॆ, इङ्गु न्यायमात्र ताल् नारङ्गळॊप्पत्त कैङ्करापेक्ष सिद्धियादु. आनपिस्टु प्रमाण मुखत्ताले स्वामियनुडैय अभिमतम कैरवन्नु, अपेक्षित्तानॆनाल् - ऒब्बनु अपेक्षिसिदनु ऎन्दु हेळि दरॆ. नरप्प कै ज्वर - प्रजॆगळन्नु कुरित कै रवु, आगादा पोले - हेगॆ आगलारदो हागॆये, इष्टु म् - ई सन्दर्भ दल्ल ऎन्दरॆ भगवरवु भागवत कैरवॆम्ब सन्दर्भदल्लि, * न्यायमात्रत्ताले - शास्त्र प्रमाण बिट्टु बरी तर मूलकवागि, आ तर यावुदु ऎन्दरॆ सन्नियोग शिष्ट न्यायवु ; विशेषण परवाद न्यायवु, नारशब्ददल्लि तदीयरू अन्तर्गतॆरॆम्ब न्यायवु. नारण्ण प्र : नारशब्ददिन्द हेळल्पट्टवन्नु कुरित, कैय्या पेळ्वॆ सिद्धि यादु - कैरा पेक्षॆयु, सिद्धिसलारदु. नरपतियाद राजनिगॆ कैर माडबेकॆम्ब अपेक्षॆयल्लि बीदियल्लि होगुव सत्व, असाधु प्रजॆगळु, आतन द्वेषिगळु, अधरिगळु, दुष्टरु मॊदलाद सत्व प्रजॆ गळिगू कैरापेक्षॆयादरॆ राजसम्मति हेगॆ दॊरॆयदॊ, हागॆये इल्लियू, हागल्लदॆ आतनिगॆ तुम्बा अभिमतरादवरिगू सह कैर्य माडुव अपेक्षॆयागि लोकहितवन्नुण्टुमाडुवदरल्लि परिणमिसिदरॆ, राजनिगॆ हेगॆ सम्मतवो, हागॆये इल्लियू ऎन्दु भाविसतक्कद्दॆम्ब भाववु. आदुदरिन्द प्रणव पमस्सु गळिन्दतोरिबरुव शेष पारतन्त्र गळिन्दले ऎम्ब भाववु. भागवत शेष पारतन्त्रगळु एर्पडु वदरिन्द श्रीमन्नारायणन कैरापेक्षयल्लिये भागवत कै रा पेक्षॆयू अन्तर्गतवॆम्बुदु सिद्धवु. ऎल्ला नरसमूहवू अवृथक्किद्द विशेषणवागिदॆ ऎम्ब न्यायमात्रदिन्दले, भगवन्तनिगॆ ऎल्लवू अभिमत वॆन्दु भाविसलु साध्यविल्लवु. स्वामिगॆ अभिमतवाद कैरवे इल्लि प्रार्थनीयवू अनुषेयवू, हागादरॆ भगवन्तनिगॆ अभिमतवागिरुव कै र सिद्धि य प्रकारवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ उपदेशिसुत्तारॆ.-केवलवादवन्नु त्यजिसि प्रमाण बलदिन्द ई सन्दर्भदल्लि विमर्शिसि तिळियतक्कद्दुण्टु ऎन्दु तिळिसुवद क्कागि हिन्दिन वाक्यदल्लि न्यायमात्रत्र शाले ऎम्ब, मत्तु ई वाक्य दल्लि प्रमाणमुखत्ताले ऎम्ब प्रयोगगळु. आनपिन्नु - हीगाद________________
मूलमाधिकारति ३३४९ शय्य अपेक्षिक्किरा नागैयाले यवनुक्कु प्रियतमरायिरुक्किर शेषत्वज्ञान मुडैय अनन्य प्रयोजनय्य प्पत्त कैङ्करम् अपेक्षित मामित्त नै. नन्तर ऎन्दरॆ नार शब्दद विशेषणत्वद मूलक भागवत कैर प्रार्थना सिद्धि युण्टागदे होदनन्तर, प्रमाण मुखत्ताले हिन्दॆ नावु उदाहरिसिद “मममद्भक्त भक्तषु प्रीतिरभ्यधिका भवेत्….” “तस्मादिष्टु प्रसादाय वैष्णर्वा परितोषयेत् *शदीयाराधनम् परम” इत्यादि प्रमाणगळ मूलकवागि, स्वामियिनुड्डॆय - तन्न स्वामिगॆ, अभिमतं शॆय्य आपेक्षक रानागैयालॆ - प्रियवाद कैरवन्ने माडबेकॆन्दु अपेक्षिसुव नादुदरिन्द, अवरन्नु प्रियतमरायिरुक्किर - तन्न शेषिगॆ अत्यर्थ प्रियरागिरुव, शेषत्वज्ञ नमुडैय - तानु परमात्मनिगॆ दास भूतनु, आतनिगागिये तानु ऎम्ब ज्ञानवुळ्ळ, अनन्यप्रयोजन रैप्प - परमात्म प्राप्तिगिन्त इतरगळाद प्रयोजनगळन्नु परिगणि सदवरन्नु कुरित, कैय्यम् अपेक्षित मामित्र - कैर्यवीग अपेक्षितवागुत्तदॆम्बुदु इष्टु मात्रवे ई सन्दर्भदल्लि अभिप्रा यवु. नारशब्दवु विशेषणवागिरुवदरिन्द भागवत कैवु अपे क्षितवॆम्ब वादक्किन्त मेलॆ हेळिद प्रमाणबलदिन्द भगवा पेक्षॆयल्लि शेष ज्ञानवेनु, आनन्य प्रयोजनज्ञानवेनु इन्तवु गळन्नु हॊन्दि, भगवन्तनिगॆ अन्तरङ्गभूतरागि तुम्बा प्रियरागिरुव कै रवू भगवन्तनिगॆ तन्न कै रक्किन्त प्रियतवागुवदरिन्द, भगवत्तैङ्कर प्रार्थनॆयु परम भागवत कैय्य पठ्यवॆन्दु भाविसुवदु सत्व समञ्जसवॆम्ब तात्पर्यवु, इल्लि प्रसन्ननादवनु इल्लिरुव कालवू ऎन्तवरिगॆ मात्र कै माडुवुदु साधुवॆम्ब विषयदल्लि “शेष ज्ञानमुडैय अनन्य प्रयोजन रैप्प कैरव” ऎन्दु व्यक्त पडिसिदरु. ई आगलि, नारशब्ददिन्द अदु विशेषणवॆन्दिष्टु मात्रदिन्द भाग वत कैर्य सिद्धिसुवदिल्लवॆन्दरॆ, मोक्षदॆशॆयल्लि परिपूर्ण ब्रह्मानु भव कालदल्ल, नारशब्दक्कॆ ई सङ्कुचितार्थवन्ने हेळबेकागि बरुवदिल्लवो ? नारशब्ददिन्द हेळबेकादवॆल्लवू सेरदे होग बेकागुवदिल्लवे ? ऎन्दरॆ प्रमाण बलदिन्द सङ्कोचविल्लदॆ सत्ववू________________
३३५० श्रीमद्रहस्य त्रयसारे अनुभाव्यतॆयिलुव नारशब्दार्थमान समुव प्रविष्ट मा मॆनु मिडनुम् प्रमाण बलत्ताले नन्नदनै. इप्पडि तिरुमल वाक्यतयत्तिले इरष्टु वाक्यं स्वरूप परमाय, ऒरुवाक्यं पुरुषार्थ परवाग योचित्तदु. सर अन्तर्गतवॆन्दु हेळुत्तारॆ. आनुभाव्यतॆयिलुव : परिपूर्ण ब्रह्मानुभव रूपवाद मोक्षदॆशॆयल्लि, नारशब्दार्थवाद, मुम् , समस्तवू, प्रविष्ट मानन्नु - अन्तर्गतवु ऎन्दरॆ सेरि दुदु ऎम्ब, इडम् - सन्दर्भवू कूड, प्रमाण बलत्तालॆ - शास्त्र प्रमाणद बलदिन्द, नन्नदनै - उण्टादुदष्टे, आ शास्त्र प्रमाणगळु यावुवॆन्दरॆ “ सोरु ते साकार्मा सहब्रह्मणा विपश्चिता” विपश्चिता - निरुपाधिकवागि अनाधीनवल्लद, सङ्कोचवू इल्लद सत्व विषयक ज्ञानवुळ्ळ, ब्रह्मणसह परब्रह्मनॊन्दिगॆ, सा कार्मा काव्यन्त इतिकामा ऎम्ब व्युत्पत्तियिन्द, कामा ऎन्दरॆ कल्याणगुणगळु, अवुगळन्नू, सः . आ पुक्तनु, अप्पु ते अनुभविसुवनु. इल्लि ब्रह्मणा सह ऎम्बुदु अप्रधान तृतीय अल्लवु. पयसा सह ओदनं भुज ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ प्रधान वागि भोग्यतमत्ववन्नु परब्रह्मनिगॆ बोधिसुत्तदॆन्दु श्रीयतिवररु उपदेशिसिरुत्तारॆ. हागॆये इन्नॊन्दु प्रमाणवु “सत्वं ह पश्य पश्यति सत्व मावॊति सत्वशः” (छां, ७.२७.२) पठ्यः - परब्रह्म नन्नु साक्षात्करिसुव उपासकनु, हीगॆ साक्षात्करिसुववनु सङ्कल मात्रदिन्दले ऎल्ला कालदल्लू ऎल्लवन्नू हॊन्दुवनु ऎन्दरॆ अपहत वास्कृतादि गुणाष्टकगळ आविर्भाववन्नु हॊन्दुवनु ऎम्बर्थवु. हीगॆ मूलमन्त्रवन्नु मूरु वाक्यवॆन्दु भाविसि, मॊदलिन ऎरडु वाक्यगळाद ॐ नमः ऎम्बुवु स्वरूपपरवागियू, मूर नॆयदाद नारायणाय ऎम्बुदु पुरुषार्थपरवागियू, अन्वयिसि विपुळवागि उपपादनॆ माडिदुदन्नु मुन्दिन वाक्यदिन्द निगमन माडि हेळुत्तारॆ. इप्पडि - हिन्दॆ उपपादिसिद रीतियल्लि, तिरु मनल् - मूलमनदल्लि, वाक्यत्रयल् - मूरु वाक्य वॆम्बल्लि, इरण वाक्यम् - मॊदलु ऎरडु वाक्यगळाद ॐ मत्तु नमः ऎम्बुवु स्वरूप परवागियू, हेगॆन्दरॆ प्रणवदिन्द तानु परमात्मनिगेने शेषभूतनु इतररिगल्लवु ऎम्बुदरिन्द शेष J________________
(310) मूलमाधिकारि… 110 27 ३३५१ वाक्यत्रयपक्षे द्वितीययोजना ७. इण्ण नक्कॆ प्रणवं स्वरूपपरमाय, नमस्सिले अनिष्ट निवृत्ति प्रार्थनैयाय, अनिष्ट ं निवरित्ताल् वरु पुरु स्वरूपवु बोधितवु, ऎरडनॆय वाक्यवाद नमस्सु स्वरूपपरवु हेगॆन्दरॆ? अनिष्ट निवृत्ति रूप प्रार्थनॆयिन्द स्वस्वरूपाविर्भाववन्नु अपेक्षिसुवदर मूलकवू स्वरूपपरवु ; हीगॆ ऎरडू स्वरूपपर वागि, ऒरुवाक्यम् - मूरनॆयदाद इन्नॊन्दु वाक्यवाद नारा यणाय ऎम्बुदादरो पुरुषार्थ प्रार्थना परवाग योजि ततु - इल्लियू मत्तु मोक्षदॆशॆयल्लि सदा कैरवन्नु माड बेकॆम्ब प्रार्थनॆय परवॆम्ब योजनॆयु हेळल्पट्टितु, वलमवु मूरु वाक्यवॆन्दु भाविसि ऎरडनॆय योजनॆयु. ई योजनॆयल्लि मॊदलु वाक्यवु तन्न परशेषत्ववन्नु व्यक्त पडिसुत्तदॆन्दू, नारायणाय ऎम्बुदु पुरुषार्थवाद कैय्य वन्नु व्यक्तगॊळिसुत्तदॆन्दू, उपपादिसि हेळि, इदु महा प्राज्ञ राद श्री पराशर भट्टरु उपपादिसिद अभिप्रायवॆन्दु मुन्दिन वाक्य गळिन्द तिळिसुत्तारॆ हिन्दिन प्रथम योजनॆयल्लि नमस्सु स्वरूप परवॆन्दु अर्थमाडिदरॆ, अनिष्ट निवृत्तियॆन्दु हेळिदन्तागलिल्लवु. पुरुषार्थरूपवाद इष्ट प्राप्तियु अनिष्ट निवृत्तियिल्लदॆ उण्टागुव दिल्लवु. आदुदरिन्द श्री पराशर भट्टरवरु नमश्यब्दवु अनिष्ट निवृत्ति परवॆन्दु उपपादिसिरुत्तारादुदरिन्द आन्तह प्राज्ञर अभिप्रायवु उपादेयवॆम्ब भाववन्नु प्रदर्शिसुत्तारॆ. इनक्कॆ - प्रथम योजनॆयल्लि उपपादिसिद रीतियल्लि अल्लदॆ, ऎन्दरॆ मॊदलु ऎरडु वाक्यगळू स्वरूप परवॆण्डू मूरनेयदु पुरुषार्थपरवॆम्ब दागि भाविसदॆ ऎम्बर्थवु. प्रणव स्वरूप परमाय् - हिन्दिन योजनॆय हागॆये प्रणववु शेषत्ववन्नु मात्र बोधिसुवन्था द्दागियू, नमस्सिले अनिष्ट निवृत्ति प्रार्थनॆयाय - नमस्सि नल्लि ऎन्दरॆ नमस्सिन मूलक अनिष्ट निवृत्ति प्रार्थनॆयाय ऎन्दरॆ मोक्षप्राप्तिगॆ प्रतिबन्धकगळाद पुण्यपापगळ निवत्ति पूर्वकवागियू अनिष्ट निवृत्तित्ताल् - हागॆ अनिष्ट निवृत्तियुण्टादरेने, वरु . बरुव, पुरुषार्थक्कॆ भगवत् कै र रूप पुरुषार्थवन्नु, 1________________
पार्थ श्रीमद्र हस्यत्रयसार ‘नारायणायाम ” ऎन्नु कणिशिक्किरतागवु नाम् म” इन्नम्मस्सु इप्पडि द्वयल् नमस्सु कु पोलॆ विरोधि निवृत्ति प्रार्थनैयिले तात्परमान योजनाविशेषमुम (१) “प्रणवोदित तच्छेष भावोहं निजकरभिः । अहारम मा भा मभिभूतोह्यतः परम। तच्छेषानुसन्धान पूतष वृत्ति कः 1 भयास मित्यमुं भावं व्यन नव इत्यतः ॥” ऎन्नु भट्टर् नित्यत्तिले प्रदर्शितम. नारायणायस्कां-परम पुरुषनाद श्रीमन्नारायणनिगेने नानु आगुवॆनु, माडुवॆनु ऎनु - ऎम्बदागि, कणिशिक्किरदागुव माम्- अभिप्राय उण्टागुवदागुत्तदॆ. इप्पडि - ई रीतियल्लि, नमस्सु कुम् - ई मूलमदल्लिरुव नमस्सिगू, द्वयत्तिल् मन्मदल्लिरुव, नमस्सुक्कु प्रोले - नमस्सिन हागॆ, विरोध निवृत्ति प्रार्थनॆयिले - मोक्षप्राप्तिगॆ प्रतिबन्धकगळाद पुण्य पापगळ निवृत्तियागबेकॆम्ब प्रार्थनॆयल्लि, तात्परमान - अभिप्रायवाद, योजना विशेषवु - श्री- पराशर भट्टरिन्द प्रदर्शिसल्पट्टितॆन्दु अवरु रचिसिद नित्यवॆम्ब ग्रन्थद श्लोकवन्नु मुन्दॆ उदाहरिसु तारॆ- प्रणवोदित - प्रणवदल्लि हेळल्पट्ट, तच्छेष भावः तच्छब्बदिन्द बोधितनाद भगवन्तनिगॆ शेषभूतनागिरुव स्वरूपवुळ्ळ, अहं - नानु, निजकरभिः - तन्न प्रवृत्तिगळिन्द, आहार ममता फ्याम् - अहङ्कार ममकार भावगळिन्द, अभि भूतोपि - व्यापिस ल्पट्टु परिपूर्णनागिद्दरू कूड, अतः परं – तदनन्तर, तप्पेष तानु सन्धान पूर्व तष वृत्ति क - आ भगवन्तनिगे तानु स्वरू पतः शेषभूतनॆम्ब अनुसन्धान पूत्वकवागि आ भगवन्तनिगागिये तानु माडतक्क सत्व विध कैङ्करगळन्नु ळ्ळवनागि, भूयासम - आगुवॆनु, इति-ऎम्ब अमुम्भावम्इन्तह अमोघ तात्पर्यवन्नु, नन इत्यतः - मूलमाद ननः ऎम्ब पदद मूलक, व्यन व्यक्तगॊळिसुत्तदॆ, ऎन्नु - ऎम्बुदागि, भट्टर् - श्री पराशर भट्ट रवरु, नित्यलॆ - अवरु रचिसिद नित्यवॆम्ब ग्रन्थदल्लि, प्रदर्शितम् . प्रदर्शिसल्पट्टितु. ई श्लोक तात्पर्यवेनॆन्दरॆ ई जीवात्मनु मूल मत्वद प्रणवार्थानु सन्धानदिन्द तन्न स्वरूपवाद भगव षत्ववन्नु अरितवनादरॆ, आत रु हिन्दॆ अहङ्कार ममकार भाव________________
मूलमाधिकार 2231 आयाले “ अहं न मम स्याह” ऎनादल्, “न मन ञ्चित्साक्” ऎनाद, वाक्यानन्वयवाय, इत्ताले (२)* अस तीवात्मनोनाद्य विद्या सञ्चित पुण्य पापरॊपकर प्रवाह हेतुक ब्रह्मादि सुरवर रावरात्मक चतुरिद देह प्रवेशकृत र्भितगळाद ऎष्टु कृत्यगळन्नु माडिद्दरू, नारायणय ०बल्लि बोधितनाद तन्न शीगेनॆ तानु सत्व विध कैङ्कय्यगळन्नू काडुवदु उचितवॆन्दु भाविसि अन्तह नित्य कैङ्कर प्राप्तियन्नु प्रेक्षिसुवदक्कॆ मॊदले तप्तिगॆ विरोधवाद पुण्य पापगळ निवृत्ति निन्नु प्रार्थिसुवदु युक्तवॆन्दु मध्यम वाक्यवाद नमश्यब्दवु चिसुत्तदॆम्ब अभिप्रायवु. ई मूलमन्त्रद मध्यम पदवु अनिष्ट निवृत्ति रूप भाववन्नु हेगॆ प्रदर्शिसुत्तदॆम्बुदन्नु मुन्दिन शिक्यवाद आगैयाल् ऎम्बुदर मूलक उप पादिसुत्तारॆ. 233 आगैयाल् - हीगॆ साम्प्रदायकवाद अभियुक्तर अभिप्राय दुदरिन्द, आ अभिप्रायवु नमश्यब्दक्कॆ उण्टागुवदक्कागि, स्याम् फवा स्यात् ऎम्ब क्रियापदवन्नु सेरिसिकॊण्डरॆ, आ अनिष्ट वृत्तिय प्रार्थनॆय बोधवुण्टागुत्तदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. हं न मम स्यां - नानु ननगल्लवु, नानु ननगॆ शेषभूतनल्लवु, नु स्वतन्त्रन नाने स्वामियु ऎम्ब अभिमानविल्लदवनागुवॆनु बर्थवु ऎन्दरॆ अहङ्कार ममकारविल्लदवनागुवनु भगवत्मप ०द ऎम्ब भाववु ; ऎन्नादल् ’ ऎन्दादरू, अथवा “नवम चित्सात् - तनगॆ सम्बन्धविरुवदॆल्लवू तन्नदु ऎम्ब मनुकारादि * ननगॆ स्वल्प वागलि उण्टागदिरलि, ऎन्नादल् ऎन्दादरू, क्यान्वयवाय हीगॆ वाक्यतात्परवागि भाविसि, इत्तालॆ’- इन्तह वनॆयिन्द निवृत्तिसिद अहङ्कार ममकारगळन्नु हॊन्दुवदरिन्द निवृत्ति प्रार्थनॆयु नमश्यब्ददिन्द बोधितवॆन्दु हेळलु हॊरटु पपादनॆगागि श्री यवर वाक्यवन्नू नम्माळ्वार् वाक्यवन्नू नाहरिसुत्तारॆ. (२) अस्य जीवात्मनः - ई जीवात्मनिगॆ, अनाध्य ई क्या - अनादियागि बन्द, आज्ञान, अन्यथा ज्ञान, विपरीत नदिन्द सञ्चित - सम्पादिसल्पट्ट, पुण्य पापरूपवाद करॆ वाहवे, हेतुक - कारणवागिवुळ्ळ, ब्रह्मादि - चतुरुखने मॊद (२) वेदार्थ सह________________
३३५४ तदात्माभिमान श्रीमद्रहस्यत्रयसारे B जनितावर्जनीय भव भय विध्वंसनाय” ऎन्नुव, (२) पॊय निन्न ज्ञानमुव पॊल्ला पॊळुकु मळ कुडम्बु” ऎन्नुं चॊल्लुगिर अविद्याक तदुभय वासना लाद, सुरनरर वरात्मक - देवतॆयेनु, मनुष्यनेनु मृगवेनु, वृक्षसस्यादिगळेनु, चतुर्विध-हीगॆ नाल्कु विधवाद देह प्रवेश - इवुगळ शरीरवन्नु प्रवेशिसुवदरिन्द, कृत - माडल्पट्ट, तत्र दात्माभिमान – आ देहगळे आत्मा ऎम्ब अहम्भावदिन्द, जनित उण्टाद, अवर्जनीय - तप्पिद्दल्लद, भवभय – संसारद भयद विध्वंसनाय - नाशक्कागि” ऎन्नुम् ऎन्दू ; इल्लि श्री यतिवरर वाल्याभिप्रायवेनॆन्दरॆ ई जीवात्मनिगॆ प्रकृतिसम्बन्ध, आ कारण दिन्द आविद्याकर वासनारुचिगळु अनादियागि अनुवरिसिकॊण्डु चक्ररूपदल्लि जन्म जन्मक्कू बरुत्तवॆन्दु हिन्दॆये (१८३नॆय पुट नोडि) उपपादिसिदुदन्नु इल्लियू हेळि, ई वाक्यदल्लि उपपादिसु वरागि इन्तह अनिष्ट निवृत्तियन्ने श्री यतिवररू बोधिसिरुत्ता रॆन्दु हेळुव प्रकरणवु ; अनाद्यविद्यॆयिन्द बन्दुदु पुण्य पाप रूप करप्रवाहवु ; इन्तह करप्रवाहक्कॆ सिलुकिदवरे चतुरु ख ब्रह्म मॊदलुगॊण्डु आतनिन्द सृष्टिसल्पट्ट देव मनुष्य तिक् स्थावर नाल्कु विध प्राणिगळु ; इन्तह शरीरगळ प्राप्तियिन्द ज्ञान सङ्कोचवन्नु हॊन्दि देहवे आत्मा ऎम्ब भ्रमॆगॆ ऒळगागिरु तारॆ ; इन्तह भ्रमज्ञानविरुव तनक संसारद भय तप्पदादुद रिन्द, अन्तह देहसम्बन्धवू तन्मूलक संसार भयवू नाशवाग बेकु ऎन्दु अनिष्ट निवृत्तियन्ने उपपादिसि हेळुवदक्कागि अवर दिव्य सूक्तियन्नु उदाहरिसिदरु”. अदन्ने उपपादिसुवदक्कागि 3 श्री कुलशेखराळ्वारवर ऒन्दु पाशुरवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ (२) “पॊय निन्नज्ञाननु - देहवे आत्मा ऎम्ब सुळ्ळाद ज्ञानवू मत्तु ताने स्वतन्त्रनु ऎम्ब भ्रम ज्ञानवू पॊल्ला वॊळुक्कु - अदरिन्दुण्टागुव अदरिन्दुण्टागुव करवासना, दुष्ट प्रवृत्तियू, अळक्कुडम्बुं-हेयमलगळिन्दलू मत्तु मनस्सिन मलपापाचरणॆ गळिन्दलू उण्टादहेय देहसम्बन्धवन्नू ” इदरिन्द अनिष्टवादुदु, भ्रमज्ञानरूपवाद अविद्यॆयू, कवासना प्रेरितवाद प्रवृत्तिय (२) तिरुवरुं १________________
मूलमाधिकारः ३५५ रुचि प्रकृति सम्बन्धादिरूपमान सरानिष्टवु मत्यन निवृत्त माग वेणु मॆनपेक्षितवायि, इदक्कॆल्ला कारणभूतवादुदु प्रकृति सम्बन्धवू इवे मॊदलादवु हेळल्पट्टवु ; ई नम्माळ्वारवर तिरुवरुत्तुं पूरापाशुरक्कू अर्थक्कू १२७६ ७नॆय पुटगळन्नु नोडि. ऎन्न जॊल्लु गिर - ऎन्दु हेळुव, अविद्या - भ्रमज्ञान, कर- पुण्य पापरूप कर, तदुभयवासना, आ अविद्या करगळिन्दुण्टाद वासना, अथवा तत् - आ करद, उभय रूपगळाद पुण्य पाप करगळ वासना ऎन्दागलि अर्थ माडबहुदु, रुचि - आ हिन्दिन पुण्य पाप करगळ वासनानुगुणवागि प्राप्तवागुव अभिरुचियु, इवुगळ अनुभवक्क नुगुणवाद प्रकृति सम्बन्ध - शरीर प्राप्तियु, आदि इवे मॊद लाद आदिपददिन्द अल्पास्टिर सुखदुःखानुभवादिगळु हेळल्प ट्टवु. रूपमान - इन्तह, सानिष्टुम् . ऎल्ला अनिष्टवू, अत्यन निवृत्त माग वेणुवॆनु - सम्पूर्णवागि निवृत्तिसिहोगि बिडबेकॆन्दु, अपेक्षित्तदायित्तु - ई मूलमनद ऎरडनॆय शब्द वाद नमः ऎम्बुदन्नु वाक्यवागि भाविसि “अहं न मम स्यां” ऎम्ब अथवा “नमन किञ्चित्सा त् ” ऎम्ब योजनॆयल्लि, प्रार्थिसि दन्तागुत्तदॆ. अत्यन निवृत्त ऎन्दु हेळिरुवदु अल्प कालिक निवृत्तियन्नु व्यावरिसि हेळल्पट्टितु. स्वल्प काल अज्ञानरूप भ्रमगळु निवरिसबहुदु ; दुःखानुभववु तप्पबहुदु ; स्कूल शरीरप्राप्तियु अल्प काल विळम्बि सबहुदु ; हागल्लदॆ सम्पूर्णवागि निवृत्ति सबेकॆम्ब भाववु. निप्पपा यनिष्ठनिगॆ - देहावसाना नन्तर अर्चिरादिगतियु भगवन्तनिन्द सल्पिसल्पट्टु उण्टागि, विरजावगाहनवु ईतनिगॆ प्राप्तवादाग अनिष्ट निवृत्तिय अनन्तर इष्ट प्राप्ति रूप परमात्म सायुज्यवू, परिपूर्ण ब्रह्मानुभववू, तन्नि कैज्ञर प्राप्तियू, दॊरॆयुत वॆ. आदुदरिन्द मॊदलु अनिष्ट निवृत्तिय अनन्तर ऒडनॆये इष्ट प्राप्ति यू उण्टागुत्तवॆ. अनिष्ट निवृत्ति मात्रवे आदरॆ जिज्ञासुविगॆ उण्टागुव हागॆ कैवल्य प्राप्तिये प्रथमतः उण्टागबहुदु. आदुदरिन्द नमः ऎम्बुदरिन्द प्रार्थनॆयू, अनिष्ट निवृत्ति नारायणाय इष्ट प्रार्थनॆयू सह, ऎरडू समञ्जसवे ऎन्दु मुन्दॆ स्थापिसु ऎम्बुदरिन्द________________
aane श्रीमद्र हस्कत्रयसार 3 इप्पडि अनिष्ट निवृत्तिय प्रार्थिताल् इष्ट प्राप्तिय से क्रिक्क वेणु मॊ- ? (१) सम्पद्याविर्भाव सोन रात” ऎन्नुम्, तारॆ मॊदलु पू पक्षवन्नु उपपादिसि सिद्धाव्यवन्नु हेळुत्तारॆ. पूरैपक्षवे नॆन्दरॆ-हीगॆ अनिष्ट निवृत्तिय प्रार्थनॆयन्नू, इष्ट प्राप्तिय प्रार्थनॆयन्नू मूलमद ऎरडनॆय मूरनॆय पदगळु बोधिसुत्तवॆम्ब योजनॆयु सरियल्लव ; एकॆन्दरॆ अनिष्ट निवृत्तिये इष्ट प्राप्तियु ऎन्दु ऎन्दु प्रमाणगळु बोधि सुत्तवल्ला ऎन्दु ऎरडु प्रमाणगळन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. - (१) “सम्पद्या विर्भाव सोनशब्दात्” जीवात्मनु मुक्तदॆशॆ यल्लि गुणाष्टकगळिन्द विराजिसोणवु यारिन्दलादरू साधिसल्पट्टिते ? इल्लवे तिरोहित तक्कॆ कारणवु तॊलगिदुदरिन्द मॊदलु इद्दुदे आ विर्भविसि स्वयं प्रकाशवागि प्रकाशिसुत्तदॆये ऎम्ब सन्देहदल्लि ई ऎरडनॆय विक ल्पवे वास्तववादुदॆन्दे ई सूत्रवु बोधिसुत्तदॆ : मुन्दिन ऎरडु सूत्रगळु इदन्ने समर्थिसि हेळुत्तवॆ. ई विषयवन्नु बोधिसुव श्रुतिवाक्यवु यावुदॆन्दरॆ “एव मेष सम्प्रसादॊ स्माच्छरिरा त्समुत्याय परञ्ज्योति रुपम्पद्य सैनरूपे नाभिनिद्यते” हीगॆ ई जीवात्मनु ई स्कूलशरीरवन्नू सूक्ष्म शरीरवन्नू कळॆदुकॊण्डु अदरिन्द बिडुगडॆयन्नु हॊन्दि, परवासु देवन सायु ज्यवन्नु हॊन्दि तनगॆ मॊदले सिद्धवागिद्द, नैजवाद स्वरूपवन्नु ताळुवनु” ऎम्बुदु ई श्रुत्यर्थवु. आदुदरिन्द ई सूत्रार्थवेनॆन्दरॆ सम्पद्य स्कूल सूक्ष्म शरीर वियोगानन्तर परब्रह्मनॊन्दिगॆ सम्पत्ति ऎन्दरॆ सायुज्य उण्टागि, आविर्भाव तनगॆ सैजवाद स्वरूपद प्रकाशवु उण्टागुत्तदॆ, हॊसदागि उत्पत्तियागुवदिल्लवो ? ऎन्दरॆ इल्लव ; एकॆन्दरॆ “न” शब्दाक् श्रुतियल्लि “सैन” ऎम्ब शब्दविरुवदरिन्द; स्वन रूपेणाभिनिष्ट द्यते मॊदलिद्द गुणाष्टकगळुळ्ळ स्वरूपदिन्दले विराजिसुत्तानॆ; तन्न नैजवाद स्वरूपवे व्यक्तपडुत्तदॆ ऎम्ब तात्पवु तोरिबरु वदरिन्द, भगवत्सङ्कल्पवु कारणवल्लवो ऎन्दरॆ हौदु, मॊदलिद्दु दर अभिव्यक्तिगॆ कारणवु; हॊसदागि उत्पत्तियन्नु हॊन्दलिल्लवॆम्ब तात्पर्यवु.” ऎन्नुम् ऎम्बदागियू, (२) मणे8 - रत्नक्कॆ, (0) J. X. V. V. n. (3) 2. 3.________________
मूलमाधिकार ७७५७ (२) “यथानक्रियते ज्योत्सा मलप्रक्षाळना न्मणिः । दोष प्रहाणा न्नज्ञान मात्मनः क्रियते तथाय थोपदान करणात् क्रियते न जलाम्बरम् । सदेव नीयते व्यक्तिम् असतस्सम्भवः कुतः । तथा हेयगुणध्वंसात् ।अवभोदादयो गुणाः
मलप्रकाळनात् - अण्टिकॊण्डिरुव मण्णु कॊळॆ मॊदलाद मल वन्नु तॊळॆयुवदरिन्द, ज्योता - कान्तियु, यथा - हेगॆ, नक्रि यते - हॊसदागि उण्टागुवदिल्लवो, ऎन्दरॆ मॊदलु अदरल्ले इद्द कानियु हेगॆ प्रकाशिसुत्तदॆ, तथा - हागॆये आत्मनः – जीवात्मन, ज्ञानम् . ज्ञानवू सह, दोषप्रहाणा . प्रकृति सम्बन्ध तन्मूलक उण्टाद अज्ञान, करवासनादि दोषगळु कळॆ युवदरिन्द नकि यते हॊसदागि उण्टागुवदिल्लवु ; ऎन्दरॆ मेलॆ हेळिद दोषगळिन्द निवृत्तियुण्टागि मॊदलु तिरोहितवाद ज्ञान स्वरूपवु ईग नैजतेजस्सागि प्रकाशिसुत्तदे विना हॊसदागि यावुदू उत्पत्तियन्नु कूदलिल्लवॆम्ब भाववु. रत्न वु कॆसरिनल्लि बिद्दरॆ अदर कायु मालिन्यवन्नु हॊन्दुत्तदॆ ; अदन्ने नीरिनिन्द चॆन्नागि तॊळॆदरॆ, हिन्दॆ इद्द दीप्तियिन्द हेगॆ प्रकाशिसुत्तदो हागॆ ऎन्दु ऎरडु दृष्टान्तदिन्द उपदेशिसल्पट्टितु. इदन्नु इन्नॊन्दु दृष्टान्तदिन्दलू उपदेशिसुत्तारॆ. आगलि भावियन्नु अगॆदरॆ मॊदलु इल्लदॆ इद्द नीरु अल्लि हेगॆ उत्पत्तियागुत्तदॆयो हागल्लवो ऎन्दरॆ आसन्दर्भदल्लि हॊसदागि यावुदू उत्पन्नवागुवुदिल्लवु ; मॊदलु अल्लि इद्द नीरे, मण्णु होदुदरिन्द व्यक्तवागि तोरुत्तदॆन्दु तिळिसु र.-उदपानकरणात् कॊळ, भाविगळन्नु तोडुवदरिन्द, जलाम्बरं जलवन्नू मत्तु आकाशवन्नू, यथा हेगॆ, नक्रियते - इल्लदिद्दुदु हॊसदागि माडल्पडुवदिल्लवो ; मुन्दॆ सत्कारवाद सिदा इवु हेळल्पडुत्तदॆ ; सदेव यावागलू इरुवदेने, व्यक्तिं - स्पुटवागि तोरुव आवस्थॆयन्नु नीयते - हॊन्दुत्तदॆ ; मॊदलु इद्दुदे ईग व्यक्तवागि तोरिबरुत्तदॆ; एकॆन्दरॆ असतः - इल्लदुदक्कॆ, सम्भवः - उत्पत्ति ऎम्बुदु ; ऎम्बुदु ; कुतः - ऎल्लियदु? इल्ल दिरुवदु हॊसदागि उत्पत्तियन्नु हॊन्दुवदिल्लवु ; हागॆये इरुवदु इल्लदे होगुवदिल्लवु. अवस्था भेदगळु मात्र इरुत्तवॆ. तथा . हागॆये, हेयगुणध्वंसात्.शरीरद सात्विक राजस तामसगळाद________________
३३५८ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे हिते” ऎनं कॊल्लु ? वॆन्निल्, अवबोधादयो गुणाः - प्रकाशन नजन्य नै- नित्या एनात्मनो गिर पडिये इष्ट प्राप्ति ताने नारा हेयगुणगळु नाशवागुवदरिन्द, ज्ञानवे मॊदलाद गुणगळु, इल्लि अदि पददिन्द गुणाष्टकगळल्लि मिक्कवु हेळल्पट्टवु ; प्रकाश - प्रकाशवन्नु हॊन्दुत्तवॆ; नजन्यने हॊसदागि हुट्टुवदिल्लवु ; हीगॆ हेळलु कारणवेनॆन्दरॆ, हि - याव कारणदिन्द ऎन्दरॆ, आत्मनः - जीवात्म स्वरूपद, ते - आ गुणगळु, नित्या एव - नित्यवादवुगळे”, ऎन्न : ऎम्बदागि, शूल्लुगिरपडिये हेळिरुव हागॆ, इष्ट प्राप्ति ताने नारादो अनिष्ट निवृत्ति यावाग आयितो आग स्वतस्सिद्धवागि इष्टप्राप्तियू उण्टागुवदिल्लवो ? “नमः” ऎम्बुदरिन्द यावाग अनिष् निम्म स्त्रीयु प्रार्थिसल्पट्टितो, आग नरायणाय ऎम्ब प्रार्थनॆयल्लि तोरिबरुव इष्ट प्राप्तियू प्रार्थिसल्पट्ट हागॆ आगुवदरिन्द, ई मूरनॆय वाक्यवु निरर्थकवल्लवो ? ऎम्बुदु पूरैपक्षवु, ऎन्रिल् - हीगॆ आक्षेप तन्दरॆ, समाधानवन्नु ऒन्दु तम्म कारिकॆय मूलक वागि अनुग्रहिसुत्तारॆ ; हीगॆ आक्षेपगळिगॆ सिद्दानिसि समाधानवन्नु हेळुव सन्दर्भगळल्लॆल्ला तम्म कारिकॆगळन्नु अनुग्रहिसुत्तारॆ.
ईग आक्षेपवेनॆम्बुदन्नु चॆन्नागि तिळियतक्कद्दु आवश्यकवु. हीगॆ नमः ऎम्बुदरिन्द अनिष्ट निवृत्तिय प्रार्थनॆयन्नू नारा यणाय ऎम्बुदरिन्द इष्ट प्राप्तियन्नू प्रार्थिसुव हागॆ माडिद योजनॆयल्लि ऎरडु प्रार्थनॆगळु एकॆ ? अनिष्ट निवृत्तिये इष्ट प्राप्तियल्लवो ऎन्दाक्षेपिसि आदर समर्थनॆगागि “सम्पद्या विर्भाव सैनशब्दात्” ऎम्ब व्यास सूत्रवन्नू अदर उपब्रह्मणरूप वाद “यथा नक्रियते” ऎम्ब विष्णु धम्मद प्रमाणवन्नू उदा हरिसिदरु. ऎरडु प्रार्थनॆयन्नू माडुवदरल्लेनू विरोधविल्ल वॆन्दु ई कारिकॆयन्नु सदृष्टान्यवागि उपपादिसुत्तारॆ. पुत्रः . मगनु, स्वतः - पिताविगॆ तानु पुत्र नादुदरिन्दले स्वतस्सिद्धवाद, स्वार्हं - तनगॆ उचितवाद, भागं पुत्रनु सापराधियु, ईतनिगॆ कॊडतक्कद्दु योग्यवल्लवॆन्दु आतनिगागि इट्टिद्द, दायधनवन्नु, पितुः - तन्न तन्दॆय दॆशॆयिन्द, यथा - हेगॆ, अपेक्षते . लोक व्यवहार रीत्या न्यायवागि अपेक्षिसुवनो, तथा - हागॆये________________
मूलमाधिकार- का. स्वतार्ह यथाभागं पुत्रः पितुरपेक्षते । सापराधप्तथा दासः कैरं परमात्मनः ॥ 228F र्त अपराधत्ताले स्वतः प्राप्त इळन्नु किडक्किर दासः - दासनाद, इदुवरिविगू सापराधियाद ई चेतननू, परमात्मनः - लोकपितावागि तन्न स्वामियाद परम पुरुषनिन्द, कैरं - इदुवरिगू अनर्हवॆन्दु भाविसल्पट्ट, कैय्यं - नित कैरवन्नु माडुव सम्पत्तन्नु, अपेक्षते - अपेक्षिसुत्तानॆ ; हागॆ आपेक्षिसुवदू न्यायवे ऎम्ब भाववु. ई हेयवाद शरीर प्राप्तियु बेडवॆन्दु अनिष्टनिवृत्तियन्नु प्रार्थिसुव वेळॆ यल्लि नित्य कै र रूप इष्ट प्राप्तियन्नु अपेक्षिसुवदरल्लेनू विरोध विल्लवॆम्ब भाववु. आदुदरिन्दले श्रुतियू ई ऎरडन्नू मनस्सि नल्लिट्टे पुण्य पापे विधूय निरञ्जनः परमं साम्य मुपैति ऎन्दू, हागॆये स्मृतियू तत्प सादात् परांशां स्थानं प्रान्सिसि शाश्वतम् ऎन्दू हेळितु. ई स्मृतिय व्याख्यानदल्लि श्री तिवरु “तप्प सादात् परां शां - सत्व करबन्धोप शमं, शाश्वतञ्च स्थानं सासि” (गी, १८.६२) ऎन्दु अनिष्ट निवृत्तियन्नू, इष्ट प्राप्तियन्नू ऎरडन्नू बोधिसिरुवदु हेगॆ समञ्जसवो, हागॆये अन्तह प्रार्थनॆयू सह समञ्जसवे, हागॆये इन्नॊन्दु कडॆयल्लू विनु मामुनै ष सि (गी, ९.२८) ऎन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदरॆ चरम श्लोकदल्लि अनिष्ट निवृत्ति यॊन्दे हेळिदॆयल्ला ऎन्दरॆ, अर्जुननु अनिष्ट निवृत्तियु साध्यवे ऎन्दु अल्लि शोकिसुत्तिद्दवनन्नु कुरितु हेळिद अभयप्रदान रूप वाक्यवादुदरिन्द अनिष्ट निवृत्ति मात्रवे अल्लि हेळल्पट्टितु. अनिष्ट निवृत्ति मात्रवे पार्थिसल्पट्टरॆ, आदु कैवल्यवागि परिणमिसबहुदु, आदुदरिन्द इष्ट प्राप्तियू आवश्यकवागि प्रार्थनीयवु ; इदु पर मात्म सम्पत्ति मूलक परमात्म सानुसार बरुवन्ताद्दु ऎन्दु तिळियतक्कद्दागिरुत्तदॆ. ई तम्म, मेलिन कारिकॆय दृष्टानदल्लि तोरिबरुव अर्थ वन्नु दार्ष्टान्त्यदल्लि तावे उपपादिसि हेळुत्तारॆ-र्त अह राधाले - चेतननाद तानु माडिद अपराध सहस्रदिन्द, स्वतः प्राप्त - आतनिगॆ पुत्रनागिरुव तनगॆ स्वतः बरबेकाद दाय________________
३६० श्री मद्रहस्यश्रयिसार निर्व ऎ कूरुर्ना पॆरवेणु अदक्काग र्ऎ अपराधक्कॆ प्रॊरु इरुळवेणुवॆनु आपेक्षियिल् विरोधविल्लॆ, इत्तल् प्रतिबन्धक निवृत्तियिल् माणिक्यलॊळॆयुव (१) इच्छात एव तव विश्वपदार्थ सत्ता” ऎच्चरपडिये नियतैयान ईश्व धनद रूपदल्लिरुव, कैज्ञरवन्नु, इळन्नु किडक्किर - त्याग माडिद स्थितियल्लिरुव, इर्व - ई प्रपन्नन्नु र्ऎ कॊरु - ननगॆ ई बरबेकाद भागवन्नु, परवेणु - नानु हॊन्दबेकु, अद क्काग - अदक्कागि, र्ऎ अपराध - नन्न महापराधवन्नॆल्ला पॊरुत्तु - कृपया क्षमिसि, अरुळ वेणुमॆनु - कृपॆगैय्यबेकॆन्दु, अपेक्षिकॆयिल् - प्रार्थनॆयल्लि विरोधविल्लॆ - विरोधविल्लवु. र्ऎ अपराध पॊरुत्तु - ऎम्बुदरिन्द अनिष्ट निवृत्तिय, र्ऎ कूरु ऎम्बुदरिन्द इष्ट प्राप्तिय प्रार्थनॆगळॆरडू समञ्जसवॆन्दु उपपादिसि हेळिदरु. यावाग इवॆरडू परमात्म साधीनवायितो, आ कारणदिन्द इष्ट प्राप्तिगागियू भगवन्त नन्नु प्रार्थिसुवदु युक्तवे ऎन्दु हेळुत्तारॆ पॆरनेणुम् 8 मुन्दॆ ई अनिष्ट निवृत्तियू इष्ट प्राप्तियू ऎरडू भगवत्स ल्वाधीनवागि प्रपन्नन विषयदल्लिरुव कृपातिरेकदिन्द प्राप्त वागुवदरिन्दलू, हागॆ ऎरडर प्रार्थनॆय युक्तवे ऎन्दु उप पादिसुत्तारॆ. इत्ताल् - इवरिन्द ऎन्दरॆ मेलिन उपपादनॆयिन्द, प्रतिबन्धक निवृत्तियिल् - प्रकृतिसम्बन्धादिगळिगॆ कारणवाद प्रति बन्धकगळ निवृत्तियल्लि, माणिक्यलॊळियुम् - माणिक्यदल्लिरुव प्रकाशवू सह, “इच्छात एव तव विश्वपदार्थसत्ता” ऎन्दरॆ “विश्व दल्लिरुव सत्व चिदजित्तुगळिन्द सेरिरुव समस्त वस्तुगळिगॆ स्वरूप वॆल्ला निन्न सङ्कल्लाधीनवु” ऎन्दु श्री कूरत्ताळ्वारवरु, ऎर पडिये - ऎन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुव हागॆ, निययान ईश्वरे जैयाल् - नियतवाद सत्येश्वर सल्पदिन्द, परमु मा प्रोले, वरुमा पोलॆ - साणे हिडिदरॆ प्रकाशवु प्रसरिसुव वरुमापोलॆ - हागॆ, इट्टु म् - ई सन्दर्भदल्ल, स्वाभाविकमान – आत निगॆ सहजवाद ऎन्दरॆ मॊदले सिद्धवाद ज्ञानविकासादिगळ्- ज्ञानद प्रतिबन्धक निवृत्ति मूलक उण्टाद विकासवे मॊद लादवुगळु आदिशब्ददिन्द गुणाष्टकगळल्लिन मिक्क गुणगळु हेळल्प -________________
मूलमाधिकारति च्छयाल् परॆम्युमालॆ इव. स्वभाविकमान ज्ञान विकासादिगळ सहज कारुण्यरूपैयान ईश्वरेच्छॆयाले वरुगि रन वॆन्नुविडं तॊत्तुगिरदु. • ट्टवु, सहज कारुण्य रूपैयान ईश्वरेच्छॆयाले - सहजवाद कारुण्यरूपवाद सिद्देश्वरन सिक्किल्पदिन्द, ऎन्दरॆ परम कारुण्य प्रेरित सल्पदिन्द, मरुगिरन : उण्टागुत्तदॆ, ऎन्नुमिडव - ऎन्नुव सन्दर्भव, तॊत्तुगिरदु तोरिबरुत्तदॆ. रत्नदल्लिरुव कान्तियु अदक्कुण्टागिरुव मलवन्नु तॊळॆयुवदरिन्द व्यक्तवादरू, आदरॆ दीप्तियू कूड स्वामि सल्पदिन्द हेगॆ उण्टागिरुत्तदो, हागॆये, ई चेतनन जनवू मत्तु इतर गुणगळू सह बर दॆशॆय ल्लि मालिन्यवन्नु हॊन्दिद्दरू, प्रकृति वियुक्त दॆशॆयल्लि स्वत सिद्धवादुवागि विकसितवागि कङ्गॊळिसिदरू, अन्तह स्वयम्प्रकाशवाद ज्ञानादिगळू सह सश्वरन नित्य सङ्कल्पदिन्द सिद्धवादवुगळॆन्दु भाविसतक्कद्दु ; हागॆये बद्ददॆशॆयल्लि प्राप्तवागिद्द ज्ञान तिरो हितत्ववू सह परमात्मन अनित्य सङ्कल्पदिन्द उत्पन्नवागिद्दुदरिन्द मुक्तदॆळॆयल्लि अदु बिट्टु होयितु. ई अभिप्रायगळन्नु तिळिसुवद क्कागिये नियत्यान ईश्वरेच्छॆयाल् ऎम्ब प्रयोगवु. नित्यानित्य पदार्थसत्तॆय विषयदल्लि उपपादनॆयन्नु हिन्दॆ काण बहुदु-अनित्यज्ञळ अनिच्छॆयाले उत्पन्नळायुम, नित्यण्ण ४ नित्यच्छासिद्धङ्गनायु मिरु ” ऎन्दु अल्लि हेळल्प ट्टिरुत्तदॆ. २६३-४नॆय पुटगळन्नु नोडि. सहज कारुण्य रूपैयान ईश्वरेच्छॆयु ऎन्दु स्वामि सल्पवु कारुण्यरूप वादुदुदु हेगॆ ? दुष्टरन्नु शिक्षिसुव दण्ड धरत्ववन्नू कूड कण्डि रुवॆवल्ला ऎन्दु आक्षेपिसिदरॆ, अन्तह शिक्षॆयू कूड, दुर्मार्गदल्लि प्रवरिसुव मगनन्नु सन्मार्गक्कॆ तिरुगिसबेकॆम्ब कुतूहलदिन्द माडुव तन्दॆय शिक्षॆय हागॆ, सरेश्वरन शिक्षॆयू कूड कारुण्यद माहात्मये, कत्रबन्धु, ब्रौपदि, कुचेल, जटायु, विभीष णादिगळ दुर्दशिय करुणासागरनिन्द प्रथमतः उण्टादरू अदु अवरुगळ परम श्रेयस्सिगॆ हेतुवादुदरिन्द, सहज कारुण्यरूप वादुदे ईश्वरेच्छॆ ऎन्दु हेळिदरु. इदन्ने अवरु दयाशतक डल्लि बहु चन्नागि उपपादिसिरुत्तारॆ. वायसन ऒन्दु कण्णन्नु________________
श्रीमहस्यत्रयसारे अनिष्ट निवृष्ट प्रापॊ8 पुनरुक्ति माशङ्क्य परिहरति आनालुव भावान्तराभावपक्षल् सानिष्ट निवृत्ति ताने इष्ट प्राप्ति यायिरुक्कॆ तनित्तु चॆन्नाल् पुनरुक्ति वारोदो ? “अविद्या निवृत्ति रेव मोक्षः” ऎन्नु श्री भाष्यकारर् अरुळि चॆयलरो ? वॆन्निल्, ब्रह्मास्त्ररूप दर्भदिन्द निरसन माडिदुदू आतन हितक्कागिये आतन कोपवू कूड करुणा प्रेरितवादुदे, ई लोकदल्लि काण बरुव हागॆ दोषासूयॆगळिन्द प्रेरितवादुदल्लवु. हीगॆ अनिष्ट निवृत्तियू इष्ट प्राप्तियू सह स्वामिसल्पदिन्दले उण्टागतक्क द्दादुदरिन्द ऎरडन्नू प्रार्थिसुवदरल्लि एनॊन्दू असामञ्जसै विल्लवॆम्ब भाववु. · आनालुव - आदरू ऎन्दरॆ अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तिगळॆरडू ईश्वर सङ्काधीनवागि प्राप्तवागुवदरिन्द, ऎरडर प्रार्थनॆय नमः नारायणाय ऎम्बुदरिन्द हेळल्पट्टि तॆन्दु ऒप्पिदरू, इदर मेलू इन्नॊन्दु आक्षेपवाद पुनरुक्ति दोषवु प्राप्तवागुत्तदॆन्दु अदन्नु उपपादिसि हेळि, आ पूर पक्ष समाधानार्थवागि ऒन्दु कारिकॆय मूलक सिद्दास्वार्थवन्नु तिळियपडिसि, आ श्लोकार्थवन्ने मुन्दॆ व्यक्तपडिसुत्तारॆ : भावान्तराभाव पक्षल् नम्म सिद्धान रीत्या अभाव वॆम्बुदू भावान्तरवादुदरिन्द, सानिष्ट निवृत्ति ताने - समस्त वाद अनिष्ट निवृत्तिये, इष्ट प्राप्तियागिरुवाग तनित्तु चॆनाल् - अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तियॆन्दु बेरॆ बेरॆयागि हेळिदरॆ, पुनरुक्ति वारादो पुनरुक्ति दोषवुण्टागलिल्लवो ? मुन्दॆ ई अक्षेपक्कॆ साधकवागि श्री यतिवररु श्री भाष्यद (१. १. १. सूत्रदल्लि) प्रयो गिसिरुव वाक्यवु उदाहरिसल्पडुत्तदॆ. “ अविद्या निवृत्ति रेव मोक्ष” अविद्या निवृत्ति रूपवाद अज्ञानद अभाववे मोक्ष - मोक्षव”, ऎन्नु , ऎम्बवागि, श्री धाष्यकाररवरु, अरळिच्चॆय दिलरो - कृपया अप्पणॆ कॊडिसिदरल्लवे ? अविद्यारूपवाद अनिष्ट निवृत्तिये, इष्ट प्राप्तियाद मोक्षवॆन्दु प्रथम सूत्रद लघुपूरै पक्ष उपन्यासदल्लि ऎरडु ऒन्दे ऎन्दु हेळिदरल्लवे, ऎन्निल् - ऎन्दु पूपक्ष तन्दरॆ, मुन्दॆ समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ. नम्म सिद्दा न________________
मूलमाधिकारः का, एकमेव स्वरूपेण परेणच निरूपितम् । इष्ट प्राप्ति रनिष्टस्य निवृत्तिश्चिति कीर ते ॥ ८७ ऒन्नु तन्नॆये स्वरूपत्तारुव प्रतियोगियालु निरूपित्तु प्रयोजन विशेषाभि सन्धियाले पिरियचॆल्ल डव रीत्या अभाववॆम्ब एळनॆय पदार्थविल्लवु, अभाववॆन्दरॆ भावान्तरवु इल्लि घट भावः ऎन्दु हेळिदरॆ, पटविद्दरॆ पटोस्ति ऎन्दादरू भूतलमस्ति ऎन्दादरू हेळिदन्तागुवदु, आदुदरिन्द अनिष्टद अभाववु ऎन्दरॆ, इष्टद भाववे आयितु. हागॆये श्री यतीन्द्रर सिद्धाव्यवागि, अवरे आविद्या निवृत्तियाद भाववे, इष्ट प्राप्तिय ऎन्दरॆ मोक्षद भाववायितु. हीगॆ ऎरडू ऒन्दागि पुनरुक्ति दोषवु बरलिल्लवे ऎम्बुदु पूपक्षवु. इदक्कॆ समा धानवन्नु ऒन्दु कारिकॆय मूलक तिळिसुत्तारॆ
ई श्लोकार्थवेनॆन्दरॆ- एकमेव - ऒण्डे वस्तुवे, स्वरू पेण निरूपितं - अदर स्वरूप मूलकवागि इन्ताद्दॆन्दु हेळ ल्पट्टि दुदे, परेणच - अदक्कॆ प्रतिद्वन्द्वि रूपदल्ल, निरूपितं - निरूपिसल्पट्टदागि, इष्ट प्राप्ति ऎन्दू, अनिष्टस्य निवृत्तिश्चति - अनिष्ट निवृत्ति ऎन्दू सह कीरते - हेळल्पडुत्तदॆ. इदु घटः ऎन्दु स्वरूपतः हेळिद भाववे पटाभावः ऎन्दु प्रतियोगितैन हेळ ल्पट्टिदुदरिन्द ऎरडू ऒन्दे तात्सरवुळ्ळवादरू, आर्थदल्लि भेद विरुवदरिन्द पराय पदगळागुवदिल्लवु; ऒन्दे फलक्कागि प्रका रान्तरवागि प्रार्थनॆ माडुवदरल्लेनू पुनरुक्ति दोषविरुवदिल्ल वॆम्बुदु मुख्य भाववु, मुन्दॆ ई कारिकॆयल्लि हेळिद समाधानवे कॆलवु विधदल्लि परि शीलिसिदरॆ व्यक्तपडुत्तदॆन्दु उपपादिसि हेळुत्तारॆ हेगॆन्दरॆ ऒन्नु तन्नॆ - ऒन्दन्ने, स्वरूपालु - इष्ट प्राप्ति रूप स्वरूप रूपवागियू, प्रतियोगियालुम् , आदक्कॆ विरुद्धवाद, अनिष्टद निवृत्ति रूपवागियू, निरू पित्तु - प्रदर्शिसुवदर मूलक प्रयो जन विशेषाभिसन्धियाले - हागॆ ऎरडु विधवागि हेळुवदरल्लि प्रयोजन विशेष उण्टॆम्ब अभिप्रायदिन्द, पिरियचॊल्लक्कडवदा रुक्कुम् - बेरे ऎरडु विध प्रार्थनॆय हागॆ हेळिदन्तॆ तोरु इदॆ. अन्तह प्रयोजन विशेषाभि सन्धियु यावुदु ऎम्बुदन्नु________________
३३६४ श्रीमद्रहस्यत्रयसार बायिरुकु, संसार दशॆयिल् ओरु प्रतिकूल निवृत्ति प्रति कोलारमायुव अनुकूल प्रतिकूलोभय निवृत्तिया युमिरक्कुव ; इष्टु सत्व प्रतिकूल निवृत्तियागैयाले मेल् मुळक्कॆ अनुकूलमे यायिरुक्कु ; आगैयाल् मुन्दिन मूरु वाक्यगळिन्द समर्थनॆ माडि हेळुत्तारॆ. अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति ऎरडू ऒन्दे विधवाद फलवन्नॆ बोधिसिदरू, हीगॆ ऎरडु विधवागि भाविसि प्रार्थिसुवदरल्लि प्रयोजन विशेष उण्टु ; आ कारणदिन्द हीगॆ ऎरडु विधवागि प्रार्थिसुवदु समं जसवे ऎन्दु उपपादिसुत्तारॆ-संसार दॆशॆयल्लादरो ऒन्दु अनिष्ट निवृत्तियुण्टादरॆ, इन्नॊन्दु अनिष्टवु सिद्धवागिरबहुदु; अथवा इन्नॊन्दु अनिष्ट प्राप्तियिल्लदिद्दरू, इष्ट प्राप्तियू इल्लदॆ इरबहुदु. मुक्तदशॆयल्लादरू समस्तवाद अनिष्ट निवृत्तियू उण्टागुवदरिन्द मुन्दक्कॆ एनॊन्दू अनिष्टगळिल्लदॆ सानुकूलवाद इष्टदशॆयु उण्टागुवदरिन्द, बद्धदशॆय अनिष्टतमत्ववन्नू मुक्तदलॆय इष्ट तमत्ववन्न आदरातिशयदिन्द प्रदर्शिसुवदरिन्द हागॆ ऎरडु विध प्रार्थनॆयल्लि प्रयोजन उण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ.-संसारदशॆयिल् बद्धदशॆयल्लि, ऒरुप्रतिकूलनिवृत्ति - ऒन्दु अनिष्ट रूपवाद प्रति कूल निवृत्तियु, प्रतिकूलार वायुवु - इन्नॊन्दु अनिष्ट प्राप्तियन्नु ळ्ळद्दागियू, अथवा हागू इल्लदिद्दरू अनुकूल प्रति कूलोभय निवृत्ति यायुमिरुक्कु - अनुकूल प्रतिकूल वॆरुडू इल्लद हागू इरबहुदु ; इट्टु - ई सन्दर्भदल्लादरो ऎन्दरॆ सप्रतिकूल निवृत्तियागैयाले - समस्त प्रतिकूलवू निवरिसि होगुवदरिन्द, मेल् मुळक्क - अनन्तर सम्पूर्णवागि अनुकूलमायिये इरुक्कु - अनुकूलवागिये इरुत्तदॆ. मोक्षदॆशॆयल्लिन अनिष्टनिवृत्तियू, जीवन्तनागिरुवाग अनिष्ट निम्म तिगू व्यत्यासवुण्टॆन्दु उपपादिसिदरु. जीवदशॆयल्लि ऒन्दु अनिष्ठ निवृत्तियु उण्टागि स्वल्प काल अनुकूलवागि तोरिदरू इन्नॊन्दु अनिष्टवु उण्टागबहुदु, हागल्लदॆ मोक्षदशॆयल्लादरो सानिष्टगळ निवृत्तिय उण्टागि यावागलू अनुकूलवागि दुःखसम्बन्धवे इल्लद निरतिशयानन्दवन्नु हॊन्दुवनु, आदुदरिन्द सानिष्ट निवृत्तियन्नू निरन्तरानुकूलदॆशॆयाद इष्ट प्राप्तियन्नू________________
मूलमाधिकारः ३३६५ पूावस्थॆयिनुड्डॆ य अनिष्ट तमत्वयु, केवलानुकूल रूपैयान उत्तरावस्थॆयिनुडॆय अनिष्ट तमश्वयुव तोत्तु विक्काग, आदरातिशयत्ताले सिरिय अपेक्षिक्किरदु. भगवन्निग्रहादि निवृत्तियुम्, जीवनुडैय ज्ञानविकासादि
हीगॆ ऎरडन्नू प्रार्थिसुवदरल्लि एनॊन्दू विरोधविल्लवॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. आगैयाल् - हीगॆ ऐहिकानिष्ट निवृत्तिगू, मुक्कदॆलॆ यल्लुण्टागुव सानिष्ट निवृत्तिगू व्यत्यासद मूलक सानुकूल स्थितियुण्टागुवदरिन्द, पूरावस्थॆयिनुडैय बद्धा वस्थॆय, अनिष्टतमतॆयु - दोष सप्तकगळिन्द अनिष्टतमवाद भाव वन्नू, केवलानुकूल रूपैयान सम्पूर्णवाद अनुकूलरूप वाद, उत्तरावस्थॆयिनुडैय - मुन्दॆ बरुव मुक्तावस्तॆय, इष्टतमत्वक्कॆयुवु - अत्यन्त इष्टवाद भाववन्नू, तोत्तु विक्काग - व्यक्तवागि तिळियपडिसुवदक्कागि, आदरातिशयत्ताले विशेषवाद आदरदिन्द, पिरिय अपेक्षिक्किरदु - बेरॆ बेरॆयागि, नमः ऎम्बुदरिन्द अनिष्ट निवृत्तिय प्रार्थनॆयन्नू, नाराय काय ऎम्बुदरिन्द इष्ट प्रार्थनॆयन्नु माडुवदागिरुत्तदॆ. बद्ध दॆसॆयल्लि अनिष्ट ६रम्परॆगळु ऒदगुवदरिन्द, अन्तह अनिष्ट परम्परॆ गळॆल्ला तॊलगबेकॆन्दू, मुक्तदॆशॆयल्लि सत्ववू अनुकूलवादुदागु वदरिन्द, अन्तह इष्टतमवाद अवस्थॆयुण्टागबेकॆन्दू प्रार्थनॆ यिन्द अवुगळिगिरुव वैलक्षण्यवु चन्नागि प्रदर्शिसुवदक्कागि ई प्रार्थनॆयन्नु ऎरडु विधवागि माडुवदु न्यायवे ऎन्दु हेळिदरु. इन्नॊन्दु विधवागियू ई उभय विध प्रार्थनॆयु समञ्जस वॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ-भगवन्निग्रह निवृत्ति रूपवादुदु अनिष्ट परम्परॆगळ निवृत्तियु ; भगवदनुग्रहरूपवादुदु तनगॆ उण्टागुव इष्टवाद नविकास, गुणाष्टकगळ प्राप्ति यु ; अदुदरिन्द इवर डन्नू प्रार्थिसुवदू न्यायवे ऎन्दु हेळुत्तारॆ-भगवन्नि ग्रहादि निवृत्तियु : नमः ऎम्ब वाक्यदल्लि तोरिबरुव भगवन्तन निग्रहरूपवेनु, आदिशब्ददिन्द प्रकृति सम्बन्ध करवासनादिगळु हेळल्पट्टवु, इवुगळ निवृत्तियू, जीवनुड्डॆय ज्ञानविकासादि गळु - जीवन नैजवाद ज्ञानविकासवेनु ? आदिशब्ददिन्द मिक्क गुणाष्टकगळ प्राप्तिरूप भगवन्तन अनुग्रहवू परिपूर्ण ब्रह्मानु________________
aaLL श्रीमद्र हस्यतयसारे गळु, वेरागैयाले पिरिय वपेक्षिक्किरदागवुमा, ज्ञा सचादिगळुक्कु हेतुवान भगवन्नि ग्रहादिगळुडैय निवृत्ति यान ज्ञानविकास कै त्यादिगळु वेर् पट्टवॆ आगैयाले पिरिय अपेक्षिक्कु कैयिल्लियिरे. भववू कैङ्कय्य प्राप्तिये मॊदलादवु हेळल्पट्टवु. वेराग याले - निग्रह निवृत्ति अनुग्रह प्राप्ति हीगॆ इवॆरडू बेरॆ बेरॆ यादुदरिन्द, पिरिय अपेक्षिक्किरदागवुमाम् - बेरॆ बेरॆ प्रार्थनॆ ऎन्दू भाविसबहुदु. हीगॆ हेळिदरॆ पूरै पक्षियु पुनः आक्षेपिसबहुदु ; एनॆं दरॆ अनिष्ट तमत्वद अभाववु बेरॆयल्लवादुदरिन्द नम्म सिद्धान रीत्या अभाववॆम्बुदु बेरे इल्लवादुदरिन्द इष्ट, तमत्वद भाववे आयितु, आग इष्टतमत्ववन्नु बोधिसुव ज्ञानविकासगळ भाववन्ने बोधिसिद हागागलिल्लवे ; आगलु ऎरडु बेरॆ बेरॆ प्रार्थनॆयु हेगायितु ? हीगॆ आक्षेप तन्दरॆ मुन्दिन वाक्यदिन्द समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ-ज्ञान सङ्कॊचादिगळुक्कु - बद्धदॆशॆयल्लि ई जीवात्म निगॆ उण्टागिरुव ज्ञान सङ्कोचवे मॊदलादवुगळिगॆ हेतुमान - कारणवाद, भगवन्नि ग्रहादिगळुडैय निवृत्तियान भगव निग्रहवे मॊदलादवुगळ निवृत्ति रूपवाद ज्ञानविकास मत्तु कैरवे मॊदलावुगळू, वे पट्ट वै आगैयाले - बेरॆयादवु आदुदरिन्द, पिरिय अपेक्करॆययिरे - बेरॆ बेरॆयागि अपेक्षिसुवदरल्लि एनॊन्दू कॊरॆतॆयु इल्लवष्टे ऎन्दरॆ एनॊन्दू बाधक अथवा असमञ्जसवॆम्ब दोषरूप न्यूनतॆयेनू इल्लवष्टे. निग्रह फलरूपवाद अनिष्ट निवृत्तियू इष्ट प्राप्तियू ऒन्देयादरू इष्ट प्राप्तियिल्लदॆ अनिष्ट रूप भगवन्निग्रह शमनवु उण्टागबहु दादुरिन्द, हीगॆ तात्पर्यभेदविरुवदरिन्द अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति हीगॆ ऎरडर प्रार्थनॆयू समञ्जसवे ऎम्ब भाववु. घटाभाववु ऎन्दरॆ बरी भूतलवादरू आगबहुदु ; अथवा पटद भाववादरू आगबहुदु. आदुदरिन्द पृथक्कागि अभाव, भाववॆरडर प्रार्थनॆयन्नू माडबहुदु. तात्पर्य भेदविरबहुदादुदरिन्द अनिष्ट निवृत्तिय प्रार्थनॆयन्नु नमः ऎम्बुदरिन्दलू प्रार्थनॆयन्नु नारायणाय ऎम्बुदरिन्दलू माडुवदेनू दोषावहवल्लवॆम्ब तात्पर्यवु________________
बहुदु. मूलमाधिकारति ; aad2 ज्ञानसचवू होगबेकु, ज्ञानविकासवू उण्टागबेकु ऎम्ब प्रार्थनॆयल्लि एनॊन्दू विरोधविल्लवॆम्ब तात्परवु. कारण कार् गळिगॆ ऐक्यवन्नु ऒप्पिकॊळ्ळुवदु न्यायवु. ई अनन्यत्ववु ब्रह्मसूत्र दल्लि उपपादितवु. (२, १. १५) कारण कारगळिगॆ भिन्नत्ववन्नु हेळुव नैयायिकन मतवु श्रुतिसम्मतवल्ल नादुदरिन्द अवुगळिगॆ ऐक्यवु सम्मतवादरू, कारणाभाववू, काव्याभाववू ऒन्दे अल्लवु. भिन्नवागिरबहुदु, हेगॆन्दरॆ घटविल्लवादरॆ, मृत्तॆ इल्लदॆ इं बेकॆम्ब आवश्यकतॆयिल्लवु ; पटविरबहुदु अथवा भूतलवे इर आदुदरिन्द कारणा भाववू कारभाववू अत्यन्त भिन्नवु ऎम्ब तात्पर्यदिन्द “पिरिय आपेक्षिक्कक्कुरैयियिरे” ऎम्ब प्रयोगवु. इल्लि भगवन्नि ग्रह रूपवाद अनिष्ट निवृत्तियू, अनन्तर भगवत्स प्रीणन कृपगळिन्द उण्टागुव ज्ञानविकासवू, बेरॆ बेरॆये ऎम्ब भाववु. इदरिन्द हीगॆ भिन्नत्ववॆम्बुदु व्यक्तवादु दॆन्दु हेळुवदक्कागि कुरै इच्छॆयिरे ऎन्दु हेळिदरु. ज्ञान सङ्कोचादि ऎम्बल्लिरुव आदि शब्ददिन्द आ ज्ञानसङ्कोचदिन्दुण्टा गुव अकृत्य करण कृत्याकरणगळु हेळल्पट्टवु. कैङ्कय्यादिगळु ऎ बरुव आदि पद ऎन्द आ कैङ्करदिन्दुण्टाद आनन्दवेनु, परमात्मन मुखोल्लासवेनु इवुगळु हेळल्पट्टवु. मुन्दॆ पूत्व पक्षियु पुनः आक्षेपिसबहुदु. हेगॆन्दरॆ ? नीरिगॆ *णॆ ऎन्दरॆ कट्टि हाकिरुत्तदॆ, अदर निवृत्तियुण्टादरॆ, कट्टॆय कॆळ गिन जमीनन मेलॆ नीरु हायितु ऎन्दु हेळबेके? हागॆये ज्ञान सचि कळॆदरॆ ज्ञानविकासवु स्वतः प्राप्तवागुत्तदॆ ; आदुद रिन्द ऎरडु प्रार्थनॆयु निरर्थकवु ; ऒन्दे कार कारियु ऎन्दरॆ अदक्कू ऎरडु समाधानवन्नु हेळुत्तारॆ- (१) यावाग जन सङ्कोचविल्लवो, आग पाषाणसमवाद आ स्थॆयु उण्टागबहुदॆन्दु कॆलवरु हेळुवरु, अन्तह अपसिद्दानॆ निरसन माडि निरतिशय ज्ञान विकास प्राप्तियुण्टॆन्दु तिळिसुवदक्कागियादरू ऎरडु प्रार्थनॆयू प्रयोजनवुळ्ळवॆन्दु भाविसबहुदु. (२) अथवा मोक्षदॆशॆयल्लि उण्टागुव सुखवु इन्द्रादि लोक भोगदहागॆ तद नन्तर दुःख सम्बन्धवु, ई षदपि इल्ल ऎन्दु वैलक्षण्यवन्नु तिळियपडिसुवदक्कागि ऎरडर प्रार्थनॆयु ऎन्दू भाविसबहुदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द हेळुत्तारॆ.________________
३३६८ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे सानिष्टनिवृत्ति पिरन्हाल्, पाषाण कल्पत्यादि मतानरु 3 नारामैक्कागवु, भगवताप्तियिल् इन्सा कत प्राप्तियिरोले दुःखसम्बन्ध इल्लॆ ऎन्न तोतु निक्कॆ यिल् तात्सरत्तालुम् पिरित्तु जॊल्लुगिरदागवुमाम्, 3 +3
ले सानि निवृत्ति पिरन्साल् - समस्त अनिष्टगळ निवृत्तियु उण्टादरॆ, पाषाण कल्पत्यादि मतान्तरश कल्लिगॆ समानवागि इद्दु बिडुवनु ऎम्बिवे मॊदलाद शास्त्रविरुद्धवाद इतर मताभिप्रा यद शबियु नारामैक्यागवु बारदे इरुवदक्कागियू, अथवा भगवत्पाप्तियिल्-भगवत्पाप्तियल्लि, इन्द्रादि प्राप्तियि इन्द्रने मॊदलादवर लोकद प्राप्ति यल्लि उण्टागुव हागॆ, दुःख सम्बन्ध इल्लि आ भोगवु मुगिद नन्तर ई कभूमिगॆ पुनः बरबेकाद दुःखद सम्बन्धवू इल्लवु, ऎन्नु तोतु विद्यॆयिल् ऎन्दु प्रदर्शिसुवदरल्लि, तात्पर्य तालुम् - अभिप्रायदिन्दलादरू पिरित्तु चॊल्लुगिरदागवु मान् - अनिष्ट निवृत्तियन्न इष्ट प्राप्ति यन्नू बेरॆ बेरॆयागि हेळल्पट्टवॆन्दादरू भाविसबहुदु, अनिष्ट निवृत्तियादरॆ पाषाणक्कॆ समनागिद्दु बिडुवनु ऎम्बुदु नैया यि कवैशेषकर अभिप्रायगळु ; ईश्वरोपासनदिन्द सुखदुःखगळु नशिसिहोदरॆ पाषाण कल्प नागुवनु. इदे मोक्षावस्थॆयॆन्दु हेळ वरु. २१६नॆय पुटवन्नु नोडि, मोक्षद अभिप्रायवु नमगादरो हागल्लवु. नैजवाद ज्ञानविकासवू गुणात्मकगळ प्राप्तिय, परि पूर्ण ब्रह्मानुभव रूपवाद आनन्दवू, भगवन्तनिगॆ माडुव नित्य कै र प्राप्तियू उण्टागुत्तवॆ ऎन्दु श्रुतियल्लि हेळिरुवदरिन्द, इवॆल्ला ननगॆ इष्ट विप्तियु. हीगॆ ऎरडन्नू व्यक्तगॊळिसुवदक्कागि ऎरडर प्रार्थनॆ ऎम्ब भाववु, पाषाण कल्पत्यादि ऎम्बल्लिरुव आदिपद दिन्द इतर विध मोक्षाभिप्रायगळू सरियल्लवॆन्दु हेळल्पट्टितु. भिन्न भिन्नवाद मोक्षाभिप्रायगळिगॆ १९०नॆय पुटवन्नु नोडि, कॆलवरु भग वन्तनॊन्दिगॆ स्वरूपैक्यवे मोक्षवॆन्दु हेळुवरु. इदु नारायणाय ऎम्ब वाक्यदल्लि तोरुव “अहं सत्वं करिष्यामि” (रा. अयोध्या) ऎम्बल्लि तोरिबरुव सत्वविध कैरवन्नू निरन्तर माडबेकॆम्ब इष्ट प्राप्ति प्रार्थनॆगॆ विरुद्धवादुदु ऎन्दु तोरडिसुवदक्कागियू ऎरडू आवश्यकवॆम्ब भाववु, हीगॆ ऎरडर प्रार्थनॆयू इल्लदॆ ऒन्दर________________
मूलमाधिकार ३३६९ इप्पडि स्वरूपमुव पुरुषार्थ प्रार्थनवु शाब्द मानाल्, इप्पुरुषार्थतुक्कु साधन माग शास्त्रविहितमान पार्थनॆ मात्रवे इद्दुदादरॆ, इन्तह शब्दागळिगॆ कारणवागुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ अनिष्ट निवृत्ति मात्रवे प्रार्थिसल्पट्टरॆ पाषाणादि तुल्क प्राप्ति मात्रवे अपेक्षितवादरॆ दुःखमिश्रत्व दुःखसम्बधादि शब्बा उण्टागबहुदु. ऎरडन्नू हेळुवुदक्कॆ इन्नॊन्दु कारणवन्नु तिळिसु तारॆ-भगवत्पाप्तियिल् - भगवत्पाप्तियल्लि, इन्यादि प्राप्ति यिले - इन्द्रन लोकवाद स्वर्गप्राप्तियहागॆ, दुःख सम्बन्धमनि - “क्षीणेपुण्य मर लोकंविश ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ दुःख सम्बन्धवू उण्टागुवदिल्लवॆन्दू तिळिसुवदर तात्परदिन्दलू, सिरित्तु चॊल्लुगिरदागवुनाम् , अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति ऎरडू पृथक्कागि हेळल्पट्टितॆन्दागलि आगबहुदु. आदुद रिन्द ऎरडर प्रार्थनॆय आवश्यकवु, आगलि, हीगॆ ऎरडन्नू पृथक्कागि प्रार्थिसिदुदु समञ्जसवॆन्दु समर्थिसिरुवदु, श्री यतिवय्यरु पू पक्षिय अभिप्रायवाद अविद्या निवृत्ति रेवमोक्षति ऎम्बुदन्नु हेळि, तदभ्युपगमते ऎन्दु ऒप्पिकॊण्डिरुत्तारॆयष्टे. इदन्ने श्रुत प्रकाशाचाररू सह उप पादिसिरुत्तारॆ. अनिष्ट निवृत्तियू, इष्ट प्राप्तियू, ऒन्दु साधन इन्नॊन्दु साध्य. हीगॆ ऎन्दिगू इल्लवॆम्बुदु अवरभिप्रायवागिरु इदॆ. हीगिरुवाग श्री यतिवर अभिप्रायक्कू श्री देशिकरवर अभिप्रायक्कू, परस्पर विरोधवो ऎन्दरॆ, हागॆ यावुदू इल्ल वॆन्दु मूदलिसुत्तारॆ मुन्दॆ हीगॆ नमः ऎम्ब वाक्यवु अनिष्ट निवृत्ति रूप प्रार्थनॆयु, ऎन्दादरॆ, आ अनिष्ट निवृत्तिय तन्मूलक इष्ट प्राप्तिय सह साध्य पायानुष्ठानद मूलकवल्लवो ? ऎन्दरॆ आर्थवागि साद्योपाय वाद भरन्यासवू सूचितवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ- इप्पडि - हिन्दॆ समर्थिसि हेळल्पट्ट रीतियल्लि, स्वरूपमुम् - प्रणवदिन्द स्वरूपवाद पर शेषत्ववू, पुरुषार्थ प्रार्थननु - नारायणाय ऎम्बु दरिन्द पुरुषार्थवाद नित्य कैर प्रार्थनॆय, शाब्द नानाल् - पदगळिन्दले तोरिबरुव अभिप्रायगळादरॆ, इप्पुरुषार्थ तुक्कु - ई नित्य कैप्यर प्राप्ति रूप पुरुषार्थक्कॆ, साधनमाक -________________
2220 सा.पायमुम् 9.30, 8x ww.op भरन्यास परमार वकिञ्चननुकु अनिष्ट निवृत्तियॊ चॊल्लुगिर नमस्सिले अर्थवाग अनुसन्धे यम्. साधनवाद, शास्त्रविहितमान शास्त्रदल्लि हेळल्पट्टिरुव, कठ तैत्तरीय श्रुतिगळु पाञ्चरात्रादि शास्त्र, गीताशास्त्र, भाग वत, रामायण, पद्मपुराण, इवे मॊदलाद शास्त्रगळल्लि उपपादिस ल्पट्ट, साध्यवायमुव साद्योपायवाद शरणागतियु भरन्यासपरन्तवाग, आत्म समर्पणॆयन्नु द्वयवन्न मूलक माडि सत्व भरवन्नु परम पुर षनल्लिट्टु निर्भरवागियू निर्भय नागियू इरुव तनक ऎल्लवन्नू, अकिञ्चननुक्कु - परम पुरुषन विना तनगॆ इन्नु यारू गतियिल्लवॆन्दु दैन्यवन्नु हॊन्दिदवनिगॆ आनिष्ट निवृत्तियॊ चॊल्लुगिर - अनिष्ट निवृत्तियन्नु बोधिसुव नम स्सि - नमस्सॆम्ब शब्ददल्लि, अर्थवागि, अनुसन्धेयम् - अनु सन्धान माडतक्कद्दागिरुत्तदॆ. मुख्यवाद ई साद्योपायवु आर्थ वागि हेळल्पडुवदु न्यायवो ? साक्षात्तागि शब्द वागि हेळल्पड बेडवे ? ऎम्बाक्षेपवु उण्टागबहुदु. इदक्कॆ मुन्दिन योजनॆ यल्लि समाधानवु हेळल्पडुत्तदॆ. आगलि, आर्थवागि नमस्सिनल्लि ऎल्लि हेळल्पट्टिदॆ ऎन्दरॆ हिन्दॆये नमश्यब्दार्थगळन्नु उपपादिसि हेळु वाग, नमश्यब्दवे शरणागतियन्नु बोधिसुत्तदॆ. मत्तु नमस्सिन मकारवु, नन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळुव शक्तियु ननगिल्लवु ऎम्ब योजनॆय मूलक आकिञ्चन्यवन्नु बोधिसुत्तदॆ. ? आदरॆ, श्री यतिवररु, लघुपूरै पक्षदल्लि हेळिद “अविद्या निवृत्तिरेव मोक्ष- ” ऎम्ब वाक्यवन्नु तम सिद्धानदल्लि “यदु मविद्यानिवृत्ति रेव मोक्ष, साच ब्रह्मविज्ञानादेव भवतीति तदभ्युपगम्यते” ऎन्दु ऒप्पिकॊण्डरल्लवे ? अदन्ने श्रुति प्रकाशकाचाररू सह साध्य साधन रूपदल्लि ऎरडिल्लवॆन्दु हेळिदरल्लवे ? प्रतिबन्धकवाद अनिष्ट निवृत्तियु करसाध्यवादुदु. अदु यावाग उण्टायितो, ज्ञानविकास ब्रह्मप्राप्तियु स्वतस्सिद्द वादुदु ऎन्दु अवरु व्याख्यान माडिरुत्तारल्ला; अदक्कागि सेतुभग्न दिन्द स्वतः जलवु प्रवहिसुव दृष्टान्तवन्नु कॊट्टिरुत्तारल्लवे ? अदक्कॆ ईग उपपादिसल्पट्ट अभिप्रायवु विरुद्ध वादुदल्लवो ऎम्बा________________
मूलमाधिकारति 2820 क्षेपवु हागॆये उळियितल्लवे ऎन्दरॆ, इदक्कॆ समाधनवु हेगॆन्दरॆ, अनिष्ट निवृत्तियू इष्ट प्राप्तियू सह ऒन्दे, अदरल्लि सन्देहविल्लवु ; जन सङ्कोच निवृत्तिये ज्ञानविकासवॆम्बुदेनो श्री भाष्यकारादि गळ मतवु ऒप्पतक्कद्दे. आदरॆ ईगिन उपपादनॆयिन्द, अनादिकाल प्रवृत्तानन्त दुस्तर करदिन्दुण्टाद ज्ञानसङ्कोच रूपवाद अविद्यॆयु निवृत्ति हॊन्दिदरॆ, अदक्कॆ कारणभूतवाद भगवन्नि ग्रह शमन रूपवादुदादुदरिन्द इष्ट प्राप्ति यु, भगवदनुग्रह हेतु भूतवागि उण्टागुत्तदॆन्दु ऎरडन्नू बेरॆयागि इल्लि उपपादिसिद्दरल्लेनु असा मञ्जस्य विल्लवॆन्दु भाविसतक्कद्दु. अथवा श्री यतिवररु अविद्यानिवृत्ति रेव मोक्षः ऎम्ब पूर्वपक्षिय वाक्यवन्नु बेरे अभिप्रायदिन्द ऒप्पिद्दरू ऒप्पिरबहुदु. हेगॆन्दरॆ? अविद्या निवृत्ति यावाग आयितो आग मोक्षप्राप्ति आदहागॆ ऎम्ब भावदिन्द हागॆ हेळिरबहुदु. पूरैपक्षिय “ज्ञानान्नोक्ष” ऎम्ब वाक्यवन्नु ऒप्पिरुत्तारॆ. आदर हागॆये पू पक्षिय ज्ञानार्थक्कू सिद्धान ज्ञानार्थक्कू व्यत्यासवु उण्टे उण्टु. हागॆये, सोहं तत्त्वमसि इत्यादि वाक्यगळु पूर पक्षिगू सिद्दानिगू सम्मतवादुवे ; आदरॆ अर्थबेधवु इद्दे इरु इदॆ, हागॆये अनिष्पाभाववाद अविद्यानिवृत्तियिन्द कैवल्यवादरू आगबहुदु, मोक्षवादरू आगबहुदु ; यावाग कैवल्य प्राप्तियो, आग मोक्षवु सिद्धवु. आदुदरिन्द आविद्यानिवृत्तिरव मोक्षक ऎम्ब वाक्यवु सत्व समञ्जसवे. आदुदरिन्द श्री भाष्यकारर मत्तु श्री देशिक रवर उपपादनॆगळिगॆ एनॊन्दू विरोधविल्लवु. ऐककण्ठवे इरुत्तदॆ. ऎम्बुदन्नु ग्रहिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. इदू अल्लदॆ इन्नॊन्दु विध वागियू सामञ्जस्यवन्नु हेळबहुदु. नावु प्रार्थिसुवदु बद्ध दॆशॆयल्लि; अदु फलरूपदल्लि अविद्यानिवृत्ति मॊदलु उण्टागि (कैवल्य) अनन्तर इष्ट प्राप्तियू लभिसिदरू लभिसबहुदादुदरिन्द, हागल्लदॆ ऎरडू ऒट्टिगॆ लभिसलि ऎम्बुदु अभिप्रायवु. आदरॆ श्री यतिवर वर अभिप्रायवादरो यावाग अविद्यानिवृत्तियुण्टायितो आग इष्ट प्राप्तियू सिद्दवु ऎम्ब भावदिन्दले अविद्या निवृत्ति जीव मोक्ष- ऎन्दु हेळिदरु, आ प्रकरणवे बेरॆ, ई प्रकरणवे बेरॆ. “यागति र्यज्ञशीलानां” ऎम्बल्लि यज्ञशीलरिगॆ याव गतियो अन्तह गतियु उण्टागलि ऎन्दु जटायुविगॆ और्ध्वदेहिकक्रियॆयन्नु माडि प्रार्थिसिद श्रीराम वाक्यक्कू, “नाहंवेदैर्न तपसा________________
2229 श्रीमद्र हस्यत्रय सा वाक्यत्रयपक्षे तृतीय योजना (८). इपुरुषार्थ प्रार्थन्य इच्छा मात्र मायिरक्कॆ यक्कॆ गोप्त त्ववरण रूपैयागैयाले शेष मुपलक्षित माग वुमाम्, अप्पोदु तिरुम स्वरू पोषाय प्रधान योजनॆयु परवागियू, ऎर अन्वयिसि, इवु नदानेनन चेजया” ऎम्ब श्री कृष्णक्तिगू हेगॆ विरोध विल्लवो हागॆये, श्री देशिकवरर मत्तु श्री यतिवय्यरुगळ अभि प्रायगळिगेनू व्यत्यासविल्लवॆन्दु भाविसतक्कद्दु. म इरु वाक्यवॆम्ब भावनॆयल्लि मूरनॆय हिन्दिन योजनॆयल्लि प्रथम पदवु स्वरूप डनॆय मूरनॆय पदगळु पुरुषार्थपरवागियू शाब्दवागि तोरिबरुत्तवॆन्दु हेळि, उपायवु हेळल्पडलिल्लवल्ला ऎन्दरॆ आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆन्दु हेळि मुगिसिदरु, ई तृतीय योजनॆयल्लि प्रथम पदवु यथा प्रकार स्वरूप परवॆन्दू, द्वितीय तृतीय पदगळु उपाय परवॆन्दू, मुख्यवागि गोत्व वरण रूपवादुदॆन्दू हेळुत्तारॆ. आदरॆ इतर अण्णगळू आय्कॆयाद आत्मनिक्षेपवू हेळल्पड बेडवे ऎन्दरॆ अवुगळन्नु उपलक्षण रूप दल्लि ग्रहिसबहुदॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ. य
इपुरुषार्थ प्रार्थनै हिन्दिन योजनॆयल्लि द्वितीय तृतीय पदगळिन्द अनिष्ट निवृत्ति इष्टप्रप्ति रूप प्रार्थनॆयु इच्छा मात्र मायिरुक्कॆ प्रार्थनॆय रूपवागि मात्रवे अल्लदे, गोप्त वरण रूपै यागैयाले - रक्षिसु ऎम्बदागि आतनन्नु वरिसुव रूपवादुदू आदुदरिन्द, शेषम - शरणागतिय मिक्क नाल्कु अण्णगळू अज्जियाद आत्म निक्षेपवू सह, उपलक्षितमागवु माय् - गोप्तत्ववरणवन्नु हेळिर वदु. इवु गळिगॆल्ला उपलक्षणवागि हेळल्पट्टि तॆन्दु भाविसबहुदु. आ पॊदु - हीगॆ द्वितीय तृतीय पदगळु गोप्तत्ववरणवन्नु बोधिसिदवॆन्दु भाविसिदरॆ आग, तिरु मन्व मूलमवु, स्वरूपोपाय प्रधान मायिरु क्कु - स्वरूपवन्नू, उपायवन्नू सह मुख्य वागि बोधिसुवन्ताद्दागि इरुवदु. ई द्वितीय, तृतीय पदगळिन्द गोप्य वरण बोधवु हेगॆ ऎन्दरॆ, नारायणाय ऎम्बल्लिरुव शब्ददल्लि, नरवतीतिनरः ऐहिकदल्लि रविसदे इरुव प्रपन्ननु नरशब्द________________
मूलमाधिकार 2222 मायिरुकु. आयन शब्दल् करणव्युत्पत्तियाले ईश्वर नुडैय उपाय, मुं सिद्दिक्कु वर्. दिन्द हेळल्पट्टनु ; अवरुगळ समूहवु नारवु ; इन्तह नाराणां प्रपन्नरिगॆ, अयनं - प्रापकनु, ईयते अनेन ऎम्ब करण व्युत्पत्तियिन्द प्रापकनॆम्ब अर्थवु शाब्दवागि उण्टागुत्तदॆ. आदुद रिन्द नमःनारायणाय ऎम्ब द्वितीय तृतीय ऎरडु पदगळिन्दलू शाब्दवागि “ ननगॆ अनिष्ट निवृत्तियागबेकु, प्रपन्नरिगॆ प्रापकनाद सिद्योपायनिगॆ नानु नित्य कैय्यवन्नु माडबेकु” ऎम्ब योजनॆ यिन्द गोप्तत्ववरणवु ऎन्दरॆ अनिष्ट निवृत्तियन्नुण्टुमाडि नन्नन्नु रक्षिसु ऎम्ब प्रार्थनॆयु तोरि बरुत्तदॆम्ब भावनॆयु, “गोपा यिता भवेतैवं गोप्तत्व वरणं स्मृतः” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ ननगॆ रक्षकनागु ऎम्ब प्रार्थनॆयु व्यक्तवु. उपाय परवागि अर्थ हेळिदरॆ साध्यॆ पायवू सिद्धपायवू ऎरडू हेळल्पड बेकल्लवे ? ऎन्दरॆ द्वितीय पदवु साद्योपायपर वॆन्दु हिन्दॆये हेळल्पट्टितु. नमः ऎम्बुदन्नु ममन ऎम्ब वाक्यवागि अन्वयिसिदरॆ, अविद्या सम्बन्धवु ननगॆ हेगॆ इल्लदिरबेको हागॆ नन्नन्नु प्रवरिसुव हागॆ माडु ; ऎम्बुदरिन्द भरसमर्पणॆ माडि रक्षणॆयन्नु अपेक्षिसिदन्तागुत्तदॆम्ब भाववु. प्रणवदल्लि स्वरूपवु शब्दवु, अकार वाच्यनाद श्रीयःपतिगॆ, मकारवाच्यनाद नानु शेषभूतनु, नारायणाय ऎम्बल्लि ईश्वरनुडैय उपायत्ववु सिद्दिक्कु ऎन्दु सिद्धोपायत्ववु हेळल्पट्टितु. तृतीयपदवु सिद्धपायकरवॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ :-आयन शब्द आल् -नारायण शब्ददल्लिरुव अयन शब्ददल्लि, करणव्युत्पत्तियाले ईयते अनेन ऎम्ब तृतीयार्थवुळ्ळ व्युत्पत्तियिन्द, ईश्वर नुडैय उषायत्न मुव - “कृष्णं धरं सनातन” ऎम्बल्लि हेळिरुव सत्येश्वरन सिद्धोपायत्ववू कूड, सिद्धिक्कुम् - सिद्धिसु इदॆ. ईश्वरनड्डॆय उपायत्वमुम् ऎम्बल्लि च अथवा अपि शब्दार्थवु तोरिबरुवदरिन्द, सिद्धपायत्ववू कूड सिद्धि सुत्तदॆ, ऎन्दरॆ साद्योपायवू कूड अयन शब्ददल्ले तोरिबरुत्तदॆम्बुदु आर्थवागि तोरुत्तदॆ. साध्यॆपायाभिप्रायवु हेगॆन्दरॆ ? कण्मणि व्युत्पत्तियिन्द ईयते इत्ययनम् ऎण्डागुवदरिन्द प्राप्यनॆम्बर्थ________________
३३७४ श्रीमद्रहस्यतयसारी वाक्यत्रय पक्षे तुरीय योजना, (९), केचित्तु चरमश्लोके द्वये चोक्तक्रमा दिह । भरन्यासपरं तारं शेषं फलपरं विदुः ॥ ८८ ॥ बरुवदरिन्द, अन्तह प्राप्यवु साद्योपाय मूलकवेयादुदरिन्द साद्योपायवू आर्थवागि तोरिबरुत्तदॆ. हीगॆ साद्योपायवन्नु ऎरडनॆय पददल्लि शाब्द वागियू, मूरनॆय पददल्लि आर्थवागियू काणबहुदु. आदुदरिन्दले तिरुमम स्वरूपोपाय प्रधान मायिरुक्कु ऎन्दु हेळल्पट्टितु. मूरु वाक्यगळिन्द सेरिदुदु ऎम्ब पक्षदल्लि नाल्कनॆय योजनॆयु ई योजनॆयल्लि प्रणववु भरन्यासपरवॆन्दू, मिक्क ऎरडु पदगळू फलपरवागि, अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्तिपरवॆन्दू उप देशिसुत्तारॆ.– अर्थवु-केचित्तु - इन्नू कॆलवु आचाररादरो, चरम श्लोकेद्वये च - चरम श्लोकदल्लू, द्वयमगल्ल, उक्त कमात् - हेळिरुव क्रम प्रकार, इह - मूरु वाक्यवागि भावि सुव ई सन्दर्भदल्लि, क्रमातॆ - क्रमवागि, तारं - प्रणववु, भर न्यासपरं - उपायानुष्ठानवाद भरन्यासवन्नु कुरितद्दु, शेषः - मिक्क नमः नारायणाय ऎम्बिवु. फलपरम् अनिष्ट निवृत्ति, इष्ट प्राप्ति रूपवाद फलवन्नु कुरितवु. प्रणववु भरन्यासपरव हेगॆन्दरॆ, अकारार्थान - जगत्कारणनागि श्रियःपतियागि शेषि यागिरुव विष्णुविगेने, मकारवाच्यनाद नानु ; ऎन्दरॆ सभर तेन समर्पित – समर्पिसल्पट्ट रुवॆनु ऎम्ब भाववु ; हीगॆ अर्थ माडिदरॆ भरन्यासपरवॆम्ब भाववु.
मुन्दॆ सरोत्कृष्टवाद ऐदनॆय योजनॆयन्नु तिळिसुत्तारॆ, ऒन्दु वाक्य भावनॆयिन्द ऎरडर्थवू ऎरडु वाक्य भावनॆयिन्द मूरु आर्थवू, हिन्दॆ हेळल्पट्टु, मूरु वाक्य भावनॆयिन्द इदु वरॆगू नाल्कु अर्थगळन्नु हेळि, मुन्दॆ ऐदनॆय योजनॆयन्नु तिळिसि, हीगॆ ऎल्ला ऒट्टु हत्तु अर्थगळु तोरिबरुत्तवॆन्दु मुगिसुत्तारॆ ई कॊनॆय योजनॆयु हिन्दॆ हेळिद योजनॆगळिगिन्तलू विलक्षण________________
मूलमाधिकारः अथ वाक्यत्रय पक्षे सत्व शेष पञ्चमयोजना माह. २३७५ (१०) इतिरुमल् स्वरूपोषाय पुरुषार्थ मूनु म अडैवॆ शाब्दमास्कोदु, प्रणव स्वरूपपर, नमस्सु उपाय, पुरु वादुदु हेगॆन्दरॆ ? हिन्दिन योजनॆगळल्लि स्वरूप षार्थगळाद मूररल्लि कॆलवु शाब्दवागियू कॆलवु आर्थवागियू उप पादितवु. ऎल्ला वेदास्त्र शास्त्रगळल्ल उपपादितवागिरुवदु ई मेलॆ हेळिद तत्वहित पुरुषार्थगळु. इवु मूरू शाब्दवागि ई मूरू पदगळल्लि तोरिबरुवदरिन्द ई योजनॆयु अवॆल्लक्किन्त मेलादुदु. सत्ववेदान्त प्रतिपादितार्थगळिगू ई योजनॆगू ऐककण्ठवु दॊरॆयुवदरिन्द, तमगॆ तुम्बा अभिमतवादुदॆम्ब भावनॆ यिन्द आ ऐककण्ठवन्नू मुन्दॆ उपपादिसि हेळुत्तारॆ. इत्तिरु मल् - ई मूलमनदल्लि, स्वरूप, उपाय, पुरुषार्थ गळु. मनुम् अडै - वॆ ई मूरन्नु हॊन्दुवदु ऎन्दरॆ मूरर परवागि बोधनॆयु शाब्द मावोदु - हिन्दिन योजनॆ गळ हागल्लदॆ मूरू शाब्द वागि अर्थ हेळिदाग, प्रणवन्नु स्वरूपपरम- शेषित्ववन्नू जीवनाद तन्न शेषरूपत्ववन्नू बोधिसु इदॆ; नमस्सु, उपायपरम् - उपायवन्नु तिळिसुत्तदॆ; शेषन - मिक्किद्दु ऎन्दरॆ मूरनॆय पदवाद नारायणाय ऎम्बुदु पुरुषार्थ प्रार्थना परम - पुरुषार्थवाद मोक्षदॆशॆयल्लि नित्य कैङ्करवन्नु बोधिसुवन्ताद्दागिरुत्तदॆ. प्रणवदिन्द मकारवा जोहम् आय्कॆव आकारवाच्यनाद विष विगेने विना इतररि गल्लवु ऎम्बुदरिन्द, चेतनन स्वरूपवाद अनन्यार्ह शेषत्ववु बोधि तवु, अहिर्बुध संहिता वाक्यद मूलक हिन्दॆ उपपादिसिद रीति यल्लि नमः ऎम्ब उक्तिपूरकवागि प्रणाम रूप शरणागतियु हेळ ल्पट्टितु; अथवा सूक्ष्म योजनॆयल्लि सखण्ड नमस्सागि भाविसि, नम ऎन्दरॆ मः न, ममन ऎन्दागुवदरिन्द अहं ममन, मद क्षण भरोपि मनन, फलमसि मनन - नानु नन्न वनल्लवु ऎन्दरॆ स्वतन्त्रवु नन्नदल्लवु, नन्न रक्षणदल्लू ननगॆ शक्तियिल्लवु, फलवू नन्नदल्लव; “अहं मद्रक्षण भरो - मद्रक्षण फलन्तथा । नमन श्रीपतेरेवेत्यात्मानं निक्षिपेद्युधः” (न्या सदशक) ई समस्त 28 -________________
३३७६ श्री मद्र हस्यत्रयसारे उपाय परम, शेषम पुरुषार्थ प्रार्थनापरम्. इमूर्नि इइ विरिवॆल्ला म अनुसन्धेयम्, अध्यात्मशास्त्रज्ञ कॊण्णु कॆळिद्दु d भरवू श्रियःपतिगॆ सेरिदुदे ऎम्ब आत्म निक्षेप शरणागतियागि नमः ऎम्ब शब्दवु उपायपलवागुत्तदॆ ; अथवा विसर्गवु परमात्मनन्नु बोधिसु, मः - महत्ताद प्रधानवाद सिद्योपायनु, इन्नु यारु अल्लवु इदरिन्द सिद्योपायवु हेळल्पट्टितु ; साद्योपा यार्थव हेगॆन्दरॆ ? निसर्गदिन्द बोधितनाद सिद्योपायन वशी करणार्थवागि महत्ताद उपायवाद प्रपत्तियु, इतरो पाय वाद भक्तिगिन्तलू “ तान्यासमेषां तपसा मतिरिक्त माहुः” (तै. ना. ४) ऎन्दु उपनिषत्तिनल्लि हेळिरुव हागॆ अतिशयितवाद उपायवॆम्बुदू तोरिबरुत्तदॆ. मूरनॆय पदवाद नारायणाय ऎम्बल्लि नारायणायाम् ऎम्बुदरिन्द नित्य क्कॆ र प्राप्ति प्रार्थनारूपवाद पुरुषार्थ प्रार्थनॆयु बोधितवु. हीगॆ ई मूरु पदगळु मूरु वाक्यगळागि स्वरूस, उपाय, पुरुषार्थ प्रार्थनॆगळन्नु बोधिसुत्तवॆ. ५. नाल्कनॆय योजनॆयु द्वय चरम श्लोकार्थगळन्नु अनुसरिसि कॆलवरु हेळिद अर्थवु सङ्गतवागिद्दरू, ई ऐदनॆय योजनॆयु स्वरूप उपाय पुरुषार्थगळन्नु (तत्वहित पुरुषार्थ गळन्नु) बोधिसुवदरिन्द सर सम्मत योजनॆयॆन्दु हेळिदुदु हेगॆ ? ऎन्दरॆ मुन्दिन वाक्यदिन्द ई योजनॆयु अध्यात्मशास्त्र वन्ननुसरिसिद दागि, शारीरक शास्त्रद नाल्कु अध्यायद क्रमवन्नु नुसरिसुवदरिन्द तुम्बा ग्राह्यवॆन्दु प्रतिज्ञा वाक्यवन्नु हेळु तार- इम्यून् - ई स्वरूप, उपाय, पुरुषार्थ प्रार्थनॆ गळ, विरिवॆल्ला म - उपपा दनॆ ऎल्लवन्नू, आध्यात्मशास्त्र ه कॊण्डु – अध्यात्म शास्त्रगळाद उपनिषत्तु ब्रह्मसूत्रगळ मूलक तॆळिन्नु - ग्रहिसि, इ - ई ऐदनॆय योजनॆयल्लि, अनुसन्धे यम् - अनुसन्धान माडतक्कद्दु. स्वरूप, उपाय पुरुषार्थ गळे क्रमवागि ई अध्यात्म शास्त्रगळल्लि हेळिरुवदु. इदक्कॆ ऐककण्ठ नागिये ई ऐदनॆय योजनॆयु बोधिसुवदरिन्द इदु तुम्ब ग्राह्यवॆम्ब अभिप्रायवु.________________
मूलमाधिकार 2222 इयोजनैकु वेदान शास्त्रल् तट्टोपाय पुरुषा र्थङ्गळ्ळि निरूपित क्रमत्तॊडु शेर् युण्डु, ऎण्ण नेऎन्रिल्? मुदल् इरष्टु अध्यायत्ताले सरावर तत्वज्ञ तिळिवित्तु, तृती यत्ताले आधिकार परिकरडे कूडिन उपायम शॆल्लि, चतुर्थत्ताले फलं कॊल्लियिरॆ शारीरक शास्त्रं त कॆट्टित्तु.
इदन्ने मुन्दिन वाक्यद मूलक ई क्रमवे अध्यात्म शास्त्रदल्लि ऎल्लि हेळल्पट्टिदॆ ऎन्दु प्रश्निसिकॊण्डु अदक्कॆ उत्तरवन्नु हेळुत्तारॆ व्याससूत्रगळल्लि इदे क्रमवॆन्दु उपपादिसुत्तारॆ. इन्न योज नैक्कु मूरु वाक्यगळॆम्ब भावनॆयल्लि ई ऐदनॆय योजनॆगॆ, वेदान शास्त्रल् - वेदान शास्त्रदल्लि, तपाय पुरुषार्थ ङ्गळ्ळॆ निरूपित्त क्रमत्तोडु - परमात्म जीवात्मर स्वरूपगळन्नु तिळिसि शेषि शेषभाववेनु, उपायवेनु पुरुषार्थवेनु इवुगळन्नु क्रमवागि पपादिसिद रीतियॊन्दिगॆ, शेर्तियुण्डु - सादृश्यवुण्टु ऎन्दरॆ इवॆरडक्कु ऐककण्ठवुण्टु. इल्लि वेदानशास्त्रल् ऎम्ब प्रयोगविरुवदरिन्द उपनिषत्तुगळल्लू इदे क्रमवॆम्ब भाववन्नु सूचिसिरुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ “पृथगात्मानं प्रेरितारं च मत्वाजु प्रस्त तस्तॆनामृतत्व मेति” ऎन्दू, “सत्यं ज्ञान मनन्तं ब्रह्म योवेद निहितङ्गुहायां परमेवॊर्म” ऎन्दू, “सोक्कु ते सानार्मा सह ब्रह्मणा विपश्चिता” ऎन्दू हीगॆये मूल मार्थवे उपपादितवु. ऎल्ला वेदादल्ल, शारीरक सूत्र दल्ल, मूलमदल्लि तत्वहित पुरुषार्थगळे उपपादितवागिरुवद रिन्द ऐककण्ठवु, ई अध्यात्म शास्त्रवाद ब्रह्मसूत्रगळ क्रमवन्नु परिशीलिसिदरॆ, अदरल्लि क्रमवागि हेळिरुव हागॆ मॊदलु परमात्म जीवात्म स्वरूपवू, अनन्तर उपायवू, कॊनॆगॆ पुरुषार्थवू उप पादिसल्पट्ट क्रमवे ई योजनॆयल्लि हेळल्पट्टिरुवदरिन्द ऎरडक्कू ऐककरवॆन्दरॆ सादृश्यवुण्टु. ऎष्टने ऎन्निल् - अदु ऎल्लि ऎन्दरॆ ? उपपादिसि हेळुत्तारॆ. मुदिल् इरणु अधायत्ताले - मॊदलिन ऎरडु अध्यायगळिन्द, परावर तत्व तॆळिवित्तु - ईश्वर तत्व जीव तत्वगळ स्वरूप भेदगळन्नू, आ तत्वगळिगिरुव शेषिशेषादि सम्बन्ध गळन्नू तिळियपडिसि, तृतीयत्ताले : मूरनॆय अध्यायदिन्द अधिकारपरिकरण् लोडे कूडिन - अर्थित्व सामर्थ्यदिन्द कूडिद________________
२३७८ श्री मब्र हस्यत्रयसार अधिकारवेनु, अज्ञगळेनु इवुगळिन्द सेरिद, उपायल्लि मोक्षसाधनवाद उपायवन्नु हेळि, चतुर्थशाले - नाल्कनॆय अध्यायदिन्द, फलम् अपुन रावृत्ति रूपफलवन्नु, कॊल्लियिरे हेळि यल्लवॆ, शारीरक शास्त्रम् - ब्रह्मविद्यॆयन्नु बोधिसुव शास्त्रवु, त कट्टत्तु - निगमन माडि स्थिरीकरिसितु. मूलमनदल्लि मूरु पदगळिवॆ. शारीरक शास्त्रवाद व्यास सूत्रगळल्लि नाल्कु अध्यायगळिवॆ. हीगिरुवाग अवुगळिगॆ साम्यवु हेगॆ ? ऎन्दरॆ प्रणवदल्लि परतत्व जीवात्म स्वरूपगळॆरडू बोधित नगुवदरिन्द परतत्व जीवात्म स्वरू पगळुशारीरक शास्त्रदल्लि हागॆये मॊदलिन ऎरडु अध्यायगळल्लि उप पादितवागिरुवदरिन्द इवॆरडक्कू साम्यवु सिद्दवु ऎम्ब तात्पर्यवु. ई अध्यात्म शास्त्रवु शारीरक शास्त्रवॆन्दु एकॆ हेळल्पट्टिरुत्तदॆन्दरॆ ? अनादियागि नित्यवागिरुवुव “भोक्ता भोग्यं प्रेरितारं च मत्वा” (श्वेता ११.२) ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ चित् अचित् ईश्वररॆम्ब मूरु तत्वगळु ; ईश्वरनु चिदचित्तुगळन्नु व्यापिसि अवुगळिगॆ आत्मावागि मिक्कॆरडू अवनिगॆ शेषभूतवागि हीगॆ शरीरि शरीर (शेषि शेष) भाववु ई अध्यात्म शास्त्रदल्लि स्पुटवागि बोधितवादुदरिन्द इदक्कॆ शारीरक शास्त्रवॆन्दू शारीरक सूत्रगळॆन्दू हॆसरु. उत्तर ममांसा शास्त्रवॆन्दू करॆयुवरु. इदरल्लि नाल्कु अध्यायगळू, ऒन्दॊन्दु अध्यायदल्लि नाल्कु पादगळिवॆ. मॊदलनॆय अध्यायद प्रथम पाददल्लि स्थापितवागिरुवदु, सत्येश्वरनिगॆ ब्रह्मादि शब्द वाच्यत्ववू निखिलजगदेक कारणत्ववू, प्रत्यक्षानुमान प्रमाणगळिगल्लदॆ शास्त्र मूलकवागिये गोचरत्ववू, परम पुरुषार्थ रूपत्ववू, अचित्ति गिन्त विलक्षणत्ववू, अनवधि कातिशयानन्दमयनादुदरिन्द सम राद इतरॆ चेतन वर्गक्किन्तलू निलक्षणत्ववू, अप्राकृत, दिव्य मक्कळ विग्रहयुक्ततॆय, हीगॆ आकाश, प्राण, ज्योतिस्सु इन्द्र, इवे मॊदलाद पदगळिन्द उपनिषत्तुगळल्लि हेळिरुवुदु, परमात्म नन्ने विना जीववर्गवन्नु ’ कुरितु अल्लवॆम्बुदु. द्वितीय पाददल्लि उपनिषत्तुगळ अस्पष्ट जीवादि वाक्यगळिगू, मूरनॆय पाददल्लि स्पष्टवागि तोरुव जीवादि वाक्यगळिगू, नाल्कनॆय पाददल्लि स्पष्ट तर जीवादि लिट्ट वाक्यगळिगू परम कारणत्ववु स्थापिसल्पडुत्तदॆ. ऎरडनॆय अध्यायदल्लि, ई अभिप्रायक्कॆ कपिल, साङ्ख्यादिगळ सिद्धान दिन्द मॊदलनॆय अध्यायदल्लि स्थापिसल्पट्ट जगत्कारणत्यादिगळिगेनू________________
मूलमाधिकारः 2225 विरोधविल्लवॆन्दु तोरिसि, अवुगळॆल्ला अपसिद्दानगळॆन्दु दूरीकरिसि, अचित्र नित्यवादरू स्वरूप स्वभाव परिणामगळुळ्ळदॆन्दू चित्र नित्यवागि स्वरूपविकारविल्लदॆ स्वभाव विकार मात्र हॊन्दिदागि इवॆरडक्कू अत्यावागि नियामकनागि परब्रह्मवादुदरिन्द परमा तने सत्व जगत्कारणनॆन्दु स्थापिसल्पट्टिदॆ. हीगॆ ऎरडु अध्याय गळिन्दलू चिद चिदीश्वर तत्वगळ स्वरूप स्वभावगळु बोधितगळागि परमात्मनिगू चिदचित्तुगळिगू इरुव शेषिशेषभाववु व्यक्तपडुवद रिन्द प्रणवार्थवु इवॆरडु अध्यायगळिन्द बोधितवु. मूरनॆय अध्यायदल्लि प्रथम पादवाद वैराग्यपाददल्लि, ई नमश्यब्ददिन्द बोधितवाद उपायगळाद भक्ति प्रपत्तिगळिगॆ अधिकाररूपवाद वैराग्यक्कागि संसार दोषवु उपपादिसल्पडुत्तदॆ. ऎरडनॆय उभयलिङ्ग पाददल्लि मुमुक्षुविगॆ ब्रह्म प्राप्तियल्लि इच्छॆयुण्टागु वदक्कागि सत्येश्वरन हेय प्रत्यनीकत्ववू कल्याणगुणाकरत्ववू उपपादिसल्पडुवदरिन्द उपास्यद महिमॆयु हेळल्पडुत्तदॆ. मूर नॆय पाददल्लि, अच्च रूपदल्लि नानाविध ब्रह्म विद्या भेदगळॆल्ला निरूपिसल्पट्टिवॆ. नाल्कनॆय पाददल्लि ई मेलिन अध्यायदल्लि उपा सीत, ध्यायिात प्रपद्योत इत्यादि वाक्यगळिन्द विधिसल्पट्ट उपा सनक्कॆ अण्णगळु वर्णाश्रम धरगळु, अवुगळन्नु अवश्यकवागि अनु ष्ठिसतक्कद्दॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द ई मूरनॆय अध्या यद नाल्कु पादगळिन्दलू नमश्यब्ददल्लि तोरुव उपायानुष्ठान प्रकारगळे बोधिसल्पट्टिवॆ. नाल्कनॆय अध्यायदल्लि नारायणाय ऎम्ब मूरनॆय वाक्यदल्लि तोरुव पुरुषार्थवे ब्रह्मविद्यॆगॆ फल वागि बोधिसल्पट्टिरुत्तदॆ. हेगॆन्दरॆ ? प्रथम पाददल्लि सपाप गळिन्द बिडुगडॆयू, ऎरडनॆय पाददल्लि देहावसान कालदल्लि स्कूल देहवु तॊलगि सूक्ष्मदेहवु प्राप्तवागि ब्रह्मनाडिय मूलक निल्याण क्रमवू, मूरनॆय पाददल्लि अरादिगमनवू, नाल्कनॆय पाददल्लि पुनरावृत्तियिल्लदॆ स्वस्वरूप प्राप्तियॊन्दिगॆ परिपूर्ण ब्रह्मा नुभवरूपद मत्तु भगवन्तनिगॆ नित्य कैर माडुव, श्रेयस्सुगळ प्राप्तियू हेळल्पडुवुवु ; आदुदरिन्द ई नाल्कनॆय पाददल्लि नारायणाय ऎम्ब शब्द तात्सरवु बोधितवु. आदुदरिन्दले श्री निगमान्य देशिकरवरु “वेदान शास्त्रल् निरूपित क्रमत्तॊडु शेर्तियुण्डु” ऎन्दु ऎरडक्कू ऐककण्ठवन्नु उपपादिसिदरु.________________
३३८० श्रीमद्र हस्य त्रयसारे अज्जु मुदिल् इरष्टु आध्यायरॆन्न परावर तत्वस्वरूप n मूलमनद उपदेश क्रमवू शारीरक शास्त्रद उपदेश क्रमवू ऎरडू ऒन्दे ऎन्दु प्रतिज्ञावाक्यवन्नु दयपालिसिदरु. अदु हेगॆ ऎम्बुदन्नु तावे उपपादिसि हेळुत्तार. हेळिद सादृश्यवु, ऐक अध्यायत्ताले - प्रथम तॆळिसित्तु तॆळिवित्तु - परतत्ववु ऎष्टने ऎप्रिल् प्रतिज्ञा वाक्यदल्लि कण्ठवु हेगॆ ; ऎन्दरॆ, मुदिल् इरण्ण द्वितीय अध्यायगळिन्द, परावर तत्वज्ञ सत्येश्वरनु, कारणभूतनागि, अन्तरातावागि नियामकनागिरुववनु; अवरतत्वगळु-अवनिन्द नियाम्यवागिरुव निकृष्ट तत्वगळु चिदचित्तुगळु; इवुगळन्नु तिळियपडिसि ऎन्दरॆ इवुगळिगिरुव शेषि शेष सम्बन्ध मॊद लादवुगळन्नु तिळियपडिसि, तृतीयत्ताले मूरनॆय अध्यायदिन्द, अधिकारपरिकरण्ण छोडे कूडिन त्रिवर्णदिन्द कूडिद अर्थित्व साम र्थगळिन्द कूडिद अधिकारवेनु, वर्णाश्रम धम्मगळ अनुष्ठानरूप वाद अण्णगळेनु, इवुगळिन्द कूडिद, उपायवुव-साधनगळाद ब्रह्मविद्या प्रभेदगळन्नू, शॆल्लि-हेळि, चतुर्थशालॆ - नाल्कनॆय पाददल्लि फलं कॊल्लियिरे-अशेषपाप निवृत्ति, निल्दाण, स्वस्वर प्राप्ति, परिपूर्णानुभव, श्रीयःपतिगॆ माडुव नित्यकै र रूप फल वन्नु, तॊल्लियिरे - हेळियल्लवे, हेळियल्लवे, शारीरक शास्त्रम् - ब्रह्म सूत्रगळु, तलै कट्टित्तु - निर्धरिसि सिद्दानिसि निगमन माडल्पट्टवु. ई मूलमनवु, प्रणव दिन्द परावर तत्वगळ सम्बन्धवाद शेषि शेष रूप स्वरूपवन्नू, नमः ऎम्बुदरिन्द उपायानुष्ठानद प्रार्थनॆयन्नू, नारायणाय ऎम्बुदरिन्द नित्यक्कॆ क्य रूप फल प्राप्तिय प्रार्थनॆयन्नू, बोधिसिद हागॆये शारीरक शास्त्रवु मॊद लनॆय ऎरडनॆय अध्यायगळिन्द परावर तत्व सम्बन्धवन्नू, मूरनॆय अध्यायदिन्द उपायवन्नू, नाल्कनॆय अध्यायदिन्द फलवन्नू, अदे क्रमदल्ले बोधिसुत्तदॆम्बुदु तात्परवु. रूप मूलमवु स्वतन्त्र प्रपत्तियन्नु बोधिसुत्तदॆ ; शारीरक शास्त्रवु भक्ति रूप ब्रह्मविद्या प्रभेदगळन्नु बोधिसुत्तदॆ. हीगिरु वाग ऎरडक्कू ऐककण्ठवन्नु स्थापिसि हेळुवदु याव न्यायवु ? ऎन्दरॆ अदक्कॆ समाधानवन्नु “इष्टु मुदिल् इरण्ण अध्यायल्” ऎन्दारम्भिसि, “ऎल्ला म श्रीमदष्टाक्षरान्तस्थळ् ” ऎन्दु मुगि________________
मम नानामध्याय नुक्कुं तुल्य व मूलमन्ना धिकार ३३८१ फलमु स्वतन्त्र प्रपत्ति निष्ट मूनामध्यायल् वैराग्यवादलु, उभयलिज पादलु शून्न संसारदोषमु शरण्यनुड्डॆय हेय प्रत्यनीक कल्याक तानत्वमुम् मुमुक्षुवान इवनु अव सिरुव एळु वाक्यगळिन्द उपपादिसुत्तारॆ- आण्णु - आ शारीरक शास्त्रदल्लि, मुदिल् इरण्ण अध्यायन्न मॊदलिन ऎरडु अध्यायगळिन्द हेळल्पट्ट, परावरतत्व स्वरूपनुन् - परब्रह्म निगू आतनिगिन्त निकृष्ट तत्वगळाद चिदचित्तुगळाद तत्वगळिगू इरुव शेषि शेषभाव सम्बन्धवू, नानामध्यायुत्तिरॊ फलमुम - नाल्कनॆय अध्यायदल्लि हेळल्पट्ट अनिष्ट निवृत्ति स्वस्वरूपविर्भाव परिपूर्ण ब्रह्मानुभव, नित्य कैज्ञर प्राप्तिरूप फलवू, प्रपत्ति निष्ट नुकु – न्यासविद्यॆयन्ननुष्टिसिदवनिगू, तुल्यं समानवु. आदुदरिन्द स्वरूप फलगळल्लि ऐककण्ठवु निर्विवादवु; ई विषयदल्लि पूरै पक्षिय आक्षेपविरुवदिल्लवु. आक्षेपवल्ल ऎन्दरॆ नमः ऎम्बुदु प्रपदनवन्नु बोधिसुवदरिन्दलू इदक्कू, मूरनॆय अध्यायवु उपासना प्रभेदगळन्नु बोधिसुवदरिन्दलू इवॆरडक्कू सादृ श्यवु सरिहोगुवदिल्लवॆन्दु आक्षॆ-पिसिदन्तायितु. मूरनॆय अध्याय दल्लि, नाल्कु पादगळिवॆ ; इवुगळल्लि मॊदलु ऎरडु पादगळल्ल ऐककण्ठवु व्यक्तवॆन्दु हेळि, मूरनॆय मत्तु नाल्कनॆय पाद गळल्लू सादृश्यविदॆ ऎन्दु उपपादिसि ऐककण्ठ्यवन्नु समर्थिसुत्तारॆ. 1 C (२) मूनामध्यायल् - शारीरक सूत्रगळ मूरनॆय अध्यायदल्लि, वैराग्य पादलु - मोक्षार्थियाद प्रपन्ननिगॆ संसारवु दोषदुष्टवॆन्दू, वैराग्यवु आवश्यकवॆन्दू हेळुव मॊद लनॆय पादवाद वैराग्य पाददल्ल, उभय अण्ण पादलम् • इदु ऎरडनॆय पादवु, इदरल्लि परम पुरुषनिगॆ हेयप्रत्य नीकत्व कल्याणगुणाकरत्वगळॆम्ब ऎरडु अण्णगळु प्रतिपादितवागुवदरिन्द हागॆ हॆसरु, हीगॆ उभय लिङ्गवन्नु स्थापिसुव ऎरडनॆय अध्याय दल्लि, शून्न - क्रमवागि हेळल्पट्ट, संसा र दोषमु - मॊद लनॆय पाददल्लि हेळल्पट्ट संसार दोषवू, शरण्य नुडैय हेय प्रत्यनीक कल्याण् कतानत्व मुम् , ऎरडनॆय अध्यायदल्लि स्थापिस ल्पट्ट दोषराहित्य मत्तु कल्याण गुणाकरत्ववू सह, मुमुक्षु________________
श्रीमद्रहस्यत्रयसारी श्य ज्ञातव्य. मूनापादल् उपायवाग.न उपासनाभेदज्ञ अवत्तुक्कु अधिकारिगळानवर् गळ अनुषिक कडवरिगल्, अकिञ्चनान अधिकारि तनु अवर्त्ति आरुमैक ण्णु (१) “नानाशब्दादि भेदात्” २ “विकलोsविशिष्ट फलात् ऎण्र अधिकरणङ्गळिर् चिन्न कट्टळॆयिले विद्यानर व्यावृत्त मुमा, अवै कॊडुक्कं मोक्ष कॊडुक्कु मिडल् निर पेक्ष मुमान न्यासयेप्पत्तक्कडर्व. ननाद
भेदळ् ज्ञातव्यम् – मूरनॆय ऎरडु वान इवनुक्कु, भक्तियोग निष्ठनिगॆ हेगो हागॆ आतन हागॆये मोक्षार्थियाद ई भरन्यास निष्ठनिगू, अवश्य आवश्यकवागि तिळियतक्कवुगळे, `आदुदरिन्द ई आध्यायगळल्लि ऐककण्ठवु व्यक्तवु. आदुदरिन्द आक्षेपवु मरनॆय अध्यायद मिक्क ऎरडु अध्यायगळिगॆ सम्बन्धिसिदुदॆन्दु हेळबहुदु. अल्लिय आक्षेपक्कॆ कारणवे इल्लवॆन्नुत्तारॆ. एकॆन्दरॆ ऎरडु कडॆ यल्ल उपायवे अधिकार भेददिन्द हेळल्पट्टिरुत्तदॆ ऎन्नुत्तारॆ मून्यापादल् - मूरनॆय पाददल्लि, उपायक मूरनॆय पाददल्लि, उपायमागचॆन्न - उपायवागि हेळल्पट्ट, उपासना भेद - सद्विद्या, प्राण विद्या, प्रतर्दन विद्या दहरविद्यादि ३२ विद्या भेदगळन्नु आव त्तु कु - ई विद्यॆगळिगॆ अधिकारिगळान - अर्थित्व सामर्थ्यगळन्नु ळ्ळ त्रिवर्णदवरु, आनुक्कडवर्गळ - अनुष्ठिसतक्कवरुगळु. आकिञ्च अन्तह भक्तियोगवन्नवलम्बिसि उपासनॆयन्नु माडलु तनगॆ शक्तियिल्लवे ऎन्दु कार्पण्यदिन्द प्रेरितनान, अधिकारितनक्कु - अधिकारिगॆ, अवत्तिन् अरुमैय्यक्कण्णु - अवुगळ दुष्करत्ववन्नु तिळिदुकॊण्डु, “नाना शब्दादि भेदात् ” ऎम्ब मत्तु “विकz विशिष्टफलात्” ऎच्चर - ऎम्ब, अधिकरणगळल्लि, शून्न पट्ट कट्ट लैयिल् - हेळिरुव न्यायद प्रकार, विद्यास्तरव्यावृत्त माय उपासन रूप विद्यॆगळिगिन्त बेरॆयागि, अवै कॊडु ममोक्षक्कॆ आ भक्तियोगद सद्विद्या दहरविद्या शाण्डिल्य विद्या भूमविद्या मॊद लादवुगळु कॊडुव मोक्षवन्नु कॊडुक्कु मिडल् - कॊडुव सन्दर्भदल्लि निरपेक्षमानन्यासक्कॆये - बेरॆ यावुदर अपे कैयू बेकागदिरुव भरन्यास विद्यॆयन्नु, प्रपदनवन्नु पत्र कडर्व - ई असमर्थनु अनुष्ठिसलु योग्यनु. ई वाक्य तात्यर वेनॆन्दरॆ ? मूरनॆय अध्यायद मूरनॆयदरल्लि शक्तनाद (१) शारी, स, ३. ३ ५७, (9) 2001. 2. 2. 2.________________
(919) मूलमन्नाधिकारति ३३८३ त्रिवर्णद यावुदादरू ऒन्दक्कॆ सेरिदवनिगॆ उपायवागि अधिकारवु भक्तियोगदल्लि ऎन्दु हेळल्पट्टु, आ ब्रह्मविद्यॆयाद उपासनवु सद्विद्यॆ दहरविद्यॆ मॊदलाद हॆसरुगळिन्द, कॆलवु विशेषणगळ मूलक अनेक विधगळु ऎन्दू, प्रतियॊब्ब भक्ति योगनिष्कनू ई ऎल्ला विद्यॆ गळन्नु आनुष्ठिसबेके ? अथवा यावुदादरू ऒन्दु विद्यॆयन्नु अनु ष्ठिसिदरॆ साके ऎम्ब विषयदल्लि ऒन्दर अनुष्ठानदिन्दले मुक्तियु लभिसुत्तदॆन्दु मेलॆ हेळल्पट्ट ऎरडु सूत्रगळल्लू उपपादितवु. अदुदरिन्द समर्थनाद भक्तियोगनिष्ठनिगॆ उपायदल्लि अधिकारवु ई पाददल्लि हेळल्पट्टितु. हीगॆ ऎरडक्कू ऐककण्ठवॆम्बुदु तात्परवु. नानाशब्दादिभेदात्” ऎम्ब ब्रह्मसूत्राभिप्रायवेनॆन्दरॆ- ई पाददल्लि उपपादिगळाद परब्रह्म प्राप्तियन्नुण्टुमाडुव सद्विद्या दहरविद्यादि ऎल्ला विद्यॆगळू एकविद्यॆये अथवा बेरॆ बेरॆ ब्रह्मविद्यॆ गळे ऎम्ब सन्देहदल्लि सूत्रवु ऎल्ला ऒन्दे विद्यॆयल्लवु, बेरॆ बेरॆ विधवादवु ऎन्दु हेळुत्तदॆ. सद्विद्या दहर विद्यादिगळु, “नाना” - बेरॆ बेरॆयागि विधविधवादवुगळु, कारणवेनॆन्दरॆ -शब्दादि भेदात् - श्रतिगळल्लि यजेत, जहुयात्” इवे मॊदलाद शब्द भेदगळिन्द यागदान होमादिगळु हेगॆ पृथधगळो, हागॆये श्रुति प्रतिपाद्यवाद जगत्कारणत्व भूमत्व, अपहतपात्व इन्तह त्व भेदगळिन्दलू नामभेदगळिन्दलू, ई विद्यॆगळॆल्ला पृथक्कादवुगळु. ई सूत्रवु हेगॆ ई प्रकरणक्कॆ सम्बन्धवॆन्दरॆ न्यासविंशतियल्लि श्री निग मान्यरवरु नानाशब्दादि भेदादितु” ऎम्ब श्लोकदल्लि उपपादि सिरुत्तारॆ. नानाशब्दादिभेदादि तु कथयथा सूत्रकारेण सत्य । ज्ञा सोपा से विभक्ति यजन हवनवच्छब्द भेदादभाकात् । अख्यारूपादिभेदः श्रुतइतर समः किञ्च भिन्ना धिकारि । शीघ्र प्रासा धिभिस्सा जि गुरितिच मधूपासना व्यवस्था ऎम्बुदु पूरा श्लोकवु, असहृदावृत्त भगवदुपासनरूप ब्रह्म विद्या प्रभेदगळॆल्ला हेगॆ पृथक्कादवो, सहृदावृत्तन्यास विद्यारूप वाद ब्रह्मविद्यॆयू, नाना - बेरॆयादवुगळु, कुतः - एतक्कॆन्दरॆ, शब्दादिभेदात् - यजेत जुहुयात् ऎम्ब शब्दगळु हेगॆ भिन्ना र्थकगळो, हागॆये उपासीत शरण्यवज वॆम्ब शब्दगळु भिन्नार्थक गळु. इल्लि आदि पददिन्द न्यास उपासनवॆम्ब आख्याभेदवू अस B________________
२३८४ श्रीमहस्यत्रयसार कृष्ण कृप स्वरूपभेदवू, शक्ताशस्त्र अधिकार भेदवू हेळल्पट्टवु. मत्तु वेद्याकारदल्लि भेद उण्टु ; अकिञ्चननिगॆ उपासन स्थाना पन्नत्ववु भरन्यासक्कू, अपहत पापत्वकल्याण गुणाकरत्ववु उपा सनक्कू, वेद्याकारत्वदल्लि हीगॆ भेदवु. फलप्राप्तियल्लि भेदवु हेगॆन्दरॆ न्यासविद्यॆयल्लि विळम्बविल्लदॆ, प्रारब्धक निवृत्तियॊन्दिगॆ ऒडनॆये ब्रह्मप्राप्तियु ; उपासनदल्लादरो आ उपासनदिन्दले प्रारब्धकर निवृत्तियुण्टागबेकागिरुवदरिन्द विळम्बदॊन्दिगॆ पर ब्रह्म प्राप्तियु ; अदक्कागि जन्मान्तर प्राप्तियुण्टागि विळम्ब उण्टा दरू उण्टागबहुदु. हीगॆ भेदवु उपासनन्यास विद्यॆगळिगुण्टॆम्ब भाववु. ई “नानाशब्दादि भेदात्” ऎम्ब सूत्रभाष्यदल्लि श्री यति वररु न्यासविद्यॆयाद भरन्यासवन्नु कुरितु हेळलिल्लवु. श्री निगमान्य देशिकरवर अभिप्रायवु न्यासविद्यॆयू ब्रह्मविद्यॆयादुदरिन्द इदू कूड ई सूत्रदल्लि सूचिसल्पट्टु, इवॆल्लवू बेरॆ बेरॆ ब्रह्मविद्यॆगळॆन्दु स्थापिसिरुत्तारॆ. हीगॆ ब्रह्मविद्यॆगळु नाना वादरू, इवॆल्लवन्नू ऒब्ब मोक्षा र्थियु समच्चयदिन्द अनुष्ठि सतक्कद्दॆ, इल्लवे यावुदादरू ऒन्दु विद्यॆयन्नु तन्न अधिकारानुगुणवागि अवलम्बिसिदरॆ साके ? ऎम्ब सन्देहदल्लि मुन्दिन सूत्रवाद (२) “विकs विशिष्ट फल स्वात” ऎम्ब सूत्रवु यावुदादरू ऒन्दरिन्दले मोक्षरूप विशिष्ट फलवू दॊरॆयुत्तदॆन्दु हेळुत्तदॆ. विकल्प ऒब्ब अधिकारियल्लि अष्टु विद्यॆगळल्लि, (इदरल्ले न्यासविद्यॆयू अन्तर्गतव). ऒन्दु विद्यॆय अनुष्ठानवे सम्पूर्णवागि अन्यनिरपेक्षवागिये मुक्ति दायकवु. एकॆन्दरॆ अविशिष्ट फलश्वात् – सम्पूर्णवाद मुक्ति फलवु प्रतियॊन्दु ब्रह्मविद्यॆगू हेळिरुवदरिन्द. इल्लि अविशिष्टफल वॆम्ब प्रयोगदिन्दले आनन्ददल्लि तारतम्य उण्टॆन्दु हेळुव वादवु निरस्तवु. मूलदल्लि निरपेक्षमानन्यास ये - ई न्यासविद्यॆयु निरपेक्षवॆन्दु हेळिदुदरिन्द भक्तियोगद विद्यॆगळु सापेक्षवॆन्दु हेळि दन्तायितु. इदु हेगॆ ऎम्बुदन्नु मुन्दिन वाक्यदल्लि अवरे ऎरडु शारीरक सूत्रगळिन्द उपपादिसिरुत्तारॆ. वर्णाश्रम धरगळ अनु________________
मूलमाधिकारः ६३८५ ना(लाम्) न्यम् पादर चन्न वर्णाश्रम धर लै उपासन निर्ष्ट (३) “सहकारित्वन” ऎपडिय विद्या परिकर माग अनुषिक्कम्, स्वतन्त्र प्रप निर्ष्क (४) विहितत्वाच्या श्रम कापि” ऎच्चरपडिये भगवराज्ञासिद्ध मॆनु स्वयम्प्रयोजन माग अनुक्कुव स्नानवु आ ब्रह्म विद्यॆगळिगादरो अज्ज रूपदल्लि आवश्यकवु. ई प्रप निष्ठनिगादरो नासविद्यानुष्ठानक्कॆ अण्ण वागि बेकिल्लवु. हीगॆ हेळि दुदरिन्द कॆलवर, अभिप्रायपडुव हागॆ त्याज्यवल्लवु. अवुगळन्नु बिट्टरॆ “आज्ञा भेदी मनद्रोही” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ भगव ३ग्रहक्कॆ पात्रनागुवनु. इदन्ने मुन्दॆ उपपादिसुत्तारॆ. ာ हीगॆ मूरनॆय अध्यायद मूरनॆय पाददल्लू ऐककण्ठ्यवन्नु प्रदर्शिसिदरु. मुन्दॆ नाल्कनॆय पाददल्लू ऐककण्ठ उण्टॆन्द तिळिसुत्तारॆ.-नानाम पाद - नाल्कनॆय पाददल्लि हेळ ल्पट्ट, वर्णाश्रमधर्मळ् - तन्न वर्ण मत्तु आश्रम इवुगळिगॆ शास्त्रदल्लि विधिसल्पट्टिरुव धरगळन्नु, उपासन निर्ष्ठ - भगवदुपा सनॆयन्नु उपायवागि अवलम्बिसिदवनु ऎन्दरॆ भक्तियोगनिष्ठनु (३) सहकारिन च - “तमेतं वेदानु वचनेन” “ अविद्यया मृत्युं तीर्त विद्यया मृतमश्नुते” “यदान तप शैव नत्याज्यं कारमेवतत्” इत्याद्यनेक श्रुति स्मृति प्रमाण गळल्लि हेळिरुव प्रकार ब्रह्मविद्यॆगॆ अण्णवागि यज्ञादिगळन्ननुष्ठिस बेकॆन्दु हेळिरुव हागॆ, विद्यापरिकरवाग - ब्रह्मविद्यॆगॆ अण्ण वागि अनुषिकुम अनुष्ठिसुवनु. स्वत प्रपति निर्ष्ठ - भरन्यास, स्वतन्यप्रपत्ति निष्ठनादरो, (४) “ विहिताच्या श्रम कापि” . “यावजीवम् अग्नि होत्रं जुहुयात्” कुन्नेवेहक राणि जिजीवषेत्र” इत्यादि प्रमाणगळिगनुसारवागि, यज्ञादिगळु आश्रम धम्मगळागि नित्यगळल्लि सेरिरुवदरिन्द, अवश्य कत्रव्यगळु” अवश्य कत्रव्यगळु” ऎरॆ पडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, भगवदाज्ञासिद्धमॆनु - भगवन्तन आज्ञॆगळागि स्थापितवॆन्दु, ऎन्दरॆ भगवन्तन आज्ञारूप कैगळॆन्दु भाविसि, स्वयम्प्रयोजनवाग - बेरॆ फलवन्नु कोरदॆ भगवन्तन मुखो लासवे फलवागि अनुष्ठिसुवदरिन्द, अन्तह करगळन्नॆसगुवदे फल
(३) शारी, सूत्र ३. ४, २२, (४) शारी, सूत्र. ३. ४. ३२,________________
३३८६ श्रीमद्रहस्य त्रयस वॆन्दु भाविसि, अनुषिक - अनुष्टिसुवनु, नित्य नैमित्ति कादिगळु भगवन्तनिन्द विधिसल्पट्ट कल्मगळु. इवुगळन्नु मुमुक्षवू मुमुक्ष वल्लदवनू, हीगॆ ऎल्लरू अनुष्ठिसिये तीरबेकु. हागॆ अनुष्ठिसदे होदरॆ भगवन्निग्रहक्कॆ ऒळगागुवरु. हीगॆ अनुष्ठिसुवदरल्लि प्रप न्ननु फल, स्वरूप ममतॆगळन्नु त्याग माडि माडतक्कद्दु. प्रप इरु ऎरडु विधवॆन्दु अनेक सल हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. अदरल्लि भक्ति योगनिष्कनु तन्न उपायानुष्ठानक्कॆ अङ्गवागि सहकारिन ऎम्ब ब्रह्म सूत्रदल्लि हेळिरुव हागॆ नित्यनै मित्तिकगळन्नु यावजीववू अनु ष्ठिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. प्रपत्ति निष्ठनादरो तन्न सहृद नुष्ठिसिद भरन्या सक्कॆ अण्णवागि अनुष्ठिसबेकाद आवश्यकतॆयिल्लवु. एकॆन्दरॆ शूद्र चण्डालादिगळिगू कूड इदरल्लि अधिकार उण्टु. इदरिन्द ई आश्रम धरगळन्नु बिडतक्कद्दल्लवु, बिट्टरॆ प्रत्यवाय उण्टु भगवन्नि ग्रहक्कॆ पात्रनागुवदरिन्द अनुष्ठिसले बेकु. हीगॆ सरियाद अभिप्रायवन्नु ग्रहिसदॆ कॆलवु सिद्धानिगळू नम्मल्ले कॆलवरू सह, ससङ्ग परि त्याग माडिद प्रपन्ननिगॆ नित्यनै मित्ति कादि करगळ आवश्यकतॆयिल्लवॆन्दु अभिप्रायपडुवरु. अभिप्राय पडुवरु. इदु सरियल्लवॆन्दु श्री निगमान्य देशिकरवरु परमकृपया हितोपदेशवन्नु माडिरुत्तारॆ. अवरुगळन्नु निन्दिस बेकॆम्ब अभिप्रायदिन्द सुतराम् अल्लवु. शारीरक सूत्र बोधॆगू ई मूलमन्नद बोधॆगू ऐककं वन्नु स्थापिसिदरल्ला ; शारीरक सूत्रदल्लि उपपादिसल्पट्ट ब्रह्म विद्यारूपवाद उपासनॆये, ई मूलवन्मदल्लि हेळल्पडलिल्लवादुदु रिन्द ऐककण्ठवु हेगॆ कूडुत्तदॆम्ब आक्षेपक्कॆ समाधान हेळि, मूलमवु मूरु वाक्यगळन्नुळ्ळदु ऎम्ब विषयवन्नु निगमन माडि हेळुत्तारॆ. समाधान हेगॆ ; ऎन्दरॆ नानाविधगळाद उपासनगळू हेगॆ स्वरूपोपाय पुरुषार्थ परगळो, हागॆये ई न्यासविद्यॆ यन्नु पपादिसुव मूलमवू स्वरूपो पाय पुरुषार्थ पर वॆन्दु हेळुत्तारॆ. इष्टु मात्रदल्लि ऐककण्ठवु, ई जीवात्मनु माडुवदॆल्लवू सत्वशेषियाद परमात्मनिगे ऎम्बुदु मूलमन्मद मुख्यार्थवादरॆ, शक्तनादवनु उपायारवन्नवलम्बिसुवनॆम्ब अर्थवू हागॆये द्योतितवु. ई मूरु वाक्यवॆन्दु भाविसिद पञ्चम योजनॆयिन्द मूल मक्कू शारीरक शास्त्रक्कू ऐककण्ठवु सिद्धवॆन्दु निगमन माडि________________
मूलमाधिकारः ३३८७ इप्पडियागॆ याल् शारीरकर् चन्न स्वरूपोषाय पुरुषार्थ ऎल्ला श्रीमदष्टाक्षरान्तस्थळ्. इदिलर्थ पञ्चकादिगळ किडक्किर वगुप्पॆल्ला म कीळॆ तॊन्नॊम्, ० हेळुत्तारॆ. इ प्रतियागैयाल् - हीगॆ नावु ईग उपपादिसिद रीतियल्लि शारीरकर चॆन्न - व्याससूत्रगळल्लि हेळल्पट्ट, स्वरू पोपाय पुरुषार्थङ्गळ् - क्रमवागि परमात्म जीवात्म स्वरूप वेनु, अनुष्ठि सतक्क उपायवेनु, अदरिन्दुण्टागुव पुरुषार्थ गळेनु ? ऎल्ला म्- हीगॆ ऎल्लवू, श्रीमदष्टाक्षरान्तस्थङ्गळ् सत्वं श्रीमदष्टाक्षरान्तस्थ ऎन्दु हिन्दॆ उदाहरिसल्पट्ट हागॆ, मूल मध्यदल्लि आडगिवॆ. उपायवु ऐककण्ठा नमश्यब्ददल्लि तोरिबरुत्त दॆन्दु हेळुवदु हेगॆ ? मूलमनदल्लि हेळिरुवुदु भरन्यासवु, शारीरक सूत्रगळल्लि हेळिरुवुदु भक्तियोगवॆनिसुव उपासनवु. हीगिरुवाग ऐककण्ठवन्नु समर्थिसुवदु हेगॆ ? ऎम्बा क्षेपक्कॆ समा धानवागि, नमब्दवु शरणागतियन्नु बोधिसुवदाग, ऒन्दक्कॆ शरणागतियु सद्वारकवागियू, इन्नॊन्दक्कॆ अद्वारकवागियू आव श्यकवादुदरिन्द ऐककण्ठवुण्टॆम्ब उपपादनॆयल्लि आक्षेपक्कॆ कारण विरुवदिल्लवॆन्दु तिळियतक्कद्दु. R मुन्दॆ, सत्व शास्त्रार्थवू मूलमनदल्लि अडगिदॆ ऎन्दरॆ, स शास्त्रगळू अर्थपञ्चकगळन्नु उपपादिसुत्तवॆ; अवुगळॆल्ला मूल मनदल्लि इवॆयो ? ऎन्दरॆ, हिन्दॆये अर्थपञ्च काधिकारदल्लि विशदवागि उपपादितवॆन्दु हेळुत्तारॆ. अर्थपञ्चकाधिकारद आदि यल्लिरुव सङ्गह शोकवाद “आदौ प्राप्यं” ऎम्बुदु अनुसन्ध यवु. (३२३-३० पुटगळन्नु पराम्बरिसि) इदिल् - ई मूल मन्मदल्लि, अर्थपञ्चकादिगळकिडक्किर अर्थपञ्चकाभिप्रायगळे मॊदलादवुगळॆल्ला तोरिबरुव इल्लि आदिशब्ददिन्द शेषशेषि सम्बन्धादि गळु हेळल्पट्टवु, वगुप्पॆल्ला - प्रबेध प्रकारगळॆल्लवन्नू, कीळॆ तॊन्नॊम् - हिन्दॆ अर्थपञ्चकाधिकारदल्लि हेळिदॆवु. अर्थपञ्चक विषयदल्लू, शारीरक सूत्रक्कू मूलमक्कू ऐककण्ठवुण्टॆम्ब अभिप्रायदिन्दलॆ, “इदिल्” ऎन्दारम्भिसिद ई वाक्यवन्नु अनु ग्रहिसिरुत्तारॆ. अर्थपञ्चकाधिकारदल्लि अर्थपञ्चकाभिप्रायगळॆल्ला शिक्षितवॆन्दु व्यक्तपडिसिरुत्तारॆ. हागॆये ई शारीरक सूत्रगळल्लू________________
P श्रीमद्रहस्यत्रयसारे एकवाक्यत्वादि पक्षक्त दशप्रकार्रा बुद्दि सौकायानु वर्द निगमयति, इप्पडि तिरुमम (१) एकवाक्य मान पोदु १. उपाय परमॆनु, २. वृत्ति परवॆन्नुम (२) वाड्मियमानपोदु अर्थपञ्चकाभिप्रायगळॆल्ला समर्थिसल्पट्टिवॆ ऎम्ब भाववू सूचितॆवु. “वदन्ति सकलावेदाः सेतिहासपुराण का” ऎन्दु ई अर्थपञ्चकाभिप्रायगळॆलि वेदगळल्लि वेदोप, ब्राह्मणगळा गिरुव ऎल्ला इतिहास पुराणगळल्लू उपपादितवार. वाग वेदार्थ गळ तत्वनिरूपणॆयल्लि प्रवरिसुव शारीरक सूत्रगळल्लि उपपादित गळे ऎम्ब भावनॆयिन्द ई वाक्यवु हेळल्पट्टितॆन्दु भाविसतक्कद्दु. शारीरक शास्त्रद प्रथम द्वितीयाध्यायगळल्लि परब्रह्मन निखिल जग देककारणत्ववु, शास्त्रक गोचरत्ववु, अनवधिकातिशयानन्द मयत्ववु अप्राकृत दिव्य मङ्गळ विग्रहत्ववे मॊदलाद उपास्यनागियू प्राप्य नागिये इरुव स्वरूपवु उपपादितवागि, इवुगळिगॆ विरुद्धवाद स्मृतिवाक्यगळॆल्ला खण्डिसल्पट्टवु. अनन्तर चिद चिदात्मकवाद जगत्तु काररूपवादुदु ऎम्बल्लि प्राप्तावाद जीवात्मन स्वरूपवू हेळल्पडुत्तदॆ ; अनन्तर वैराग्यपाददल्लि आतन स्वरूपवु विशोधिस ल्पट्टु, अल्लिये विरोधि स्वरूपवू उपपादितवु. मूरनॆय अध्या यद मूरनॆय पाददल्लि उपाय स्वरूपवु बोधितवु. नाल्कनॆय अध्यायदल्लि फलस्वरूपवु निरूपिसल्पट्टिरुत्तदॆ. हीगॆ शारीरक शास्त्र दल्लि अर्थपञ्चकगळु उपन्यस्तवॆन्दु तिळियतक्कद्दु. हिन्दॆ ऒन्दु ऎरडु मूरु वाक्यगळागि भाविसल्पट्ट हत्तु अर्थगळन्नु सहिसि हेळुत्तारॆ. हिन्दॆ एकवाक्यवागि भाविसुवदरिन्द ऎरडु अभिप्रायगळू, ऎरडु वाक्यगळागि भाविसुवदरिन्द मूरु अभिप्रायगळू मूरु वाक्यगळागि भाविसुवदरिन्द ऐदु अभिप्रायगळू तोरुत्तवॆन्दु विस्तरिसि उपपादिसि, हीगॆ हत्तु योजनॆयिन्द हत्तु अर्थगळन्नु प्रदर्शिसिदरु. अवुगळन्नु ज्ञापकदल्लिट्टु अनुसन्धान माडुवदक्कागि सहिसि हेळुत्तारॆ. इप्पडि - ई मेलॆ उपपादिसल्पट्ट रीति यल्लि, तिरुमम् - मूलमवु________________
मूलमाधिकारः 2205 ३. स्वरूपपरननुम्, ४, आन्वय वृतिरेक मुखेन समर्पण परमॆनु, ५, पुरुषार्थ प्रार्थना परमॆनुम (३) वाक्य त्रयमान पोदु, ६, मुदलिरु पदमुव स्वरूप परमाय मेल्पदन पुरुषार्थ प्रार्थनागरवॆन्नुव, ७, प्रणव स्वरूपपरमाय् मेलिरण्णु पदवु अनिष्ट निवृत्ति इष्ट (१) एकवाक्य मान पोदु - ऒन्दु वाक्यवॆन्दु भाविसिदाग, 1. उपायपरवॆन्दू, 2. वृत्ति परवॆन्दू, शेषवृत्ति परवाद नमस्कार कैर परवॆन्द (२) वाक्य द्वयमान पोदु - ऎरडु वाक्यवॆन्दु भाविसिदाग,
- स्वरूपपरननु - शेषि शेषत्वरूप स्वरूप परवॆन्दू, 2. अन्वय व्यतिरेक मुखेन समरण परनुम् - इल्लि समर्पणवु भर समर्पणवु ; अदु अन्वय मुखेनवादरॆ, परमपुरुषनिगॆ सत्वभरवॆन्दू, व्यतिरेकमुखेनवादरॆ, अदु तनगल्लवु ऎम्ब भावनॆगळन्नु तोर्पडिसुवदॆन्दू,
- पुरुषार्थ प्रार्थना परमॆनु - नित्य कैय्यद प्रार्थनारूपवादुदॆन्दू
३. वाक्यतॆय मानसोदु - मूरु वाक्यवॆन्दु भाविसिदाग,
- मुदलिरु पदनुम् , ॐ नव ऎम्ब मॊदलिन ऎरडु पदगळु, स्वरूपपरमाय् - शेषि शेषभाववन्नु तिळिसुव दागियू, मेल्पद . मुन्दिन नारायणाय ऎम्ब पदवु पुरुषार्थ प्रार्थनापरननु - पुरुषार्थ प्रार्थना बोधकवॆन्दू,
- प्रणवन स्वरूपपरमाय् - प्रणववु शेषि शेष भावबोधकवॆन्दू, मेलिरण्णु पदमुवु मिक्क ऎरडु पद गळाद नमः नाशायणाय ऎम्बिवु, अनिष्ट निवृत्ति इष्ट प्राप्ति पर वॆन्दू,
- इक्कट्टळॆयिले - ई मेलॆ हेळॆद प्रकारवागिये, प्रथमप दम - ॐकारवु स्वरूपपरमाय तन्न शेषभाव वन्नु प्रदर्शिसुवदागि, मेलिरण्डुपद - नमःनारायणाय पदगळु, उपायपरननु - उपायवन्नु बोधिसुत्तवॆन्दू________________
8aFo श्री मद्र हस्यत्रयसारे प्राप्ति प्रार्थनापरॆवॆनु, ८. इक्कट्टळॆयिले प्रथम सद स्वरूपपरमाय् मेलिरु पद मुम उपायपरवॆ, नु ९. प्रथम पदं समर्पण पर माय, मेलिरु पदमुम् फलप्रार्थना परननु, १०. पदत्रयमुम् अडैवे तत्व पाय पुरुषार्थ प्रार्थनापरन, अनन्तार्थ गर्भमान वित्तिरुमन्मल् वाक्यार्थ प्पत्तु पडियाग यथासम्प्रदायम् अनुसन्धिप्पारिगळ्, इप्पडि शिलव प्रधानवाग अनुसन्धि तालुम् मत्तुळ्ळ वैयुव अर्थवागक्कडवदु. 4. प्रथमपदम् - ओत्कारवु, भरसमर्पणपरवागि, मेलिरु पदमुव ऎम्बिवु, फलप्रार्थना परमनु बोधिसुत्तवॆन्दू, समर्पणपरमाय् - - नमःनारायणाय पुरुषार्थ प्राप्तियन्नु 5. पदत्रयवु - मूलमद मूरु पदगळू, तपाय पुरुषार्थ प्रार्थना परमॆनु - क्रमेण तत्व, उपाय, पुरुषार्थ प्रार्थनॆगळन्नु बोधिसुववॆन्दू, अनन्तार्थगर्भमान - हीगॆ अनेकाभिप्रागळन्नु ऒळगॊण्डि रुव, तिरुमल् - मूलमनदल्लि, वाक्यार्थ - ऒन्दु ऎरडु मूरु वाक्यगळागि भाविसिद योजनॆगळिन्दुण्टाद अर्थगळन्नु यथासम्प्रदायम् - प्रपन्नरुगळाद आचाररुगळु सम्प्रदाय रीत्या उपदेशिसिद रीतियल्लि, अनुसन्धिप्पार्गळ - शिष्यरुगळु अनुसन्धान माडुवरु ऎम्ब भावव, सम्प्रदाय रीत्या उपपादित वादुदरिन्द इवॆल्लवू ग्राह्यगळे ऎम्ब भाववु. हीगॆ “वाक्यक योज नेत्रि सेवा क्य द्वयेतथा । वाक्यत्रये पञ्च जोकास्ताः पृथक्षथगीरिताः” ऎन्दु हेळिरुव मेरॆगॆ ऒन्दु वाक्यवागि भाविसिदरॆ ऎरडु योजनॆगळु, ऎरडु वाक्यगळादरॆ मूरु योजनॆगळु, मूरु वाक्यगळादरॆ ऐदु योजनॆगळु ऒट्टॆल्ला हत्तु योजनॆगळू ऎम्ब भाववु. ई हत्तु योजनॆगळल्लि कॆलवरु ऒन्दॊं दन्ने प्रधानार्थवागि भाविसिदुदादरॆ, मिक्क अर्थगळु बिट्टु होद न्यूनतॆयुण्टागुवदिल्लवे ? ऎन्दरॆ मिक्क अर्थगळु आर्थवागि तोरि बरुवदरिन्द एनॊन्दू आक्षेपक्कॆ कारणविल्लवॆम्ब अभिप्रायदिन्द मुन्दिन वाक्यवन्नु अनुग्रहिसुत्तारॆ :- इप्पडि-हीगॆ ईग सहिसि________________
मूलमाधिकार- तदेवं पदवाक्यार्थ् स्वत्वविद्दु रुदर्शितैः । तत्तत्तु दृष्टि कथितं निरस्कं योजनानरम् ॥८॥ 2150 हेळिद हत्तु विध अर्थगळल्लि शिलव - कॆलवन्नु प्रधानवाग - अनुसन्धित्तालुम् . कॆलवरु तमगॆ सम्प्रदाय रीत्या बन्दु मुख्यणागि उपदेशिसल्पट्टु दॆन्दु भाविसि अनुसन्धान माडिदरू, मत्तु ळ्ळ वैयुम्, मिक्क ऎल्ला अभिप्रायगळू, अर्थवागक्कडवदु. आर्थवागि तोरुत्तवॆ. ई अमोघगळाद भावगळॆल्ला मूलमनदल्लिवॆ ऎन्दु तमगॆ परमाचारराद वादिहंसाम्बु ाहरॆम्ब अपरनामवन्नु , धरिसिद आत्रेय रामानुज गुरुगळिन्द परम कृपया उपदेशिसल्पट्टितॆन्दु तम्म कृतज्ञताभाववन्नु प्रदर्शिसि, इदरिन्द इतर सिद्धानिगळु हेळुव इतर योजनॆगळॆल्ला अपसिद्दानवागि निरवॆन्दु हेळुत्तारॆ. ई इतर सिद्दास्त्रिगळु हेळुव अर्थगळिगू तम्म गुरुपरम्परॆयिन्द बन्द ई अर्थभयक्कू अजगजान्तर न्यायवागि अवरुगळ अर्थदल्लि एनॊन्दू स्वारस्यवे इल्लवॆम्ब भावनॆयिन्द ऒन्दु प्रमाण मूलक गम्भीरवागि तिळिसुत्तारॆ. तत् - तस्मात्, आ कारणदिन्द एवं - ई परियागि, तत्वविद्दुरुदर्शि- - तत्ववन्नॆल्ला विमर्शिसि चन्नागि तिळिद तम्म गुरुगळाद आत्रेय रामानुजरिन्द, तोरिसल्पट्ट पद वाक्याथॆ४ - मूलमस्त्रद पदगळ मत्तु वाक्यगळ अर्थगळिन्द, अथवा गुरुदर्शितैः . श्री निगमान्य देशिकरवरु श्री यतिवररन्नु तमगॆ गुरुवागि सल्प सू दयदल्लि हेळिकॊण्डिरुवदरिन्द श्री सारास्वादिनियवरु, श्री भाष कारादिगळिन्द तोरिसल्पट्ट ऎन्दु अर्थमाडिरुत्तारॆ. हीगॆ भाष्यकारादिगळिन्द सम्प्रदाय रीत्या बन्द रहस्य त्रयगळ अर्थवे तम्म स्वाचाररिन्द तमगॆ लभिसितु ऎम्ब भाववू सूचितव, तत्तत्तु दृष्टि कथितं - श्रुतिवाक्यगळिगॆ अपार्थ गळन्नु कल्पिसुव आ अपसिद्दानिगळिन्द हेळल्पट्ट, योजनान्तरं * बेरॆ योजनॆयु, अकार मकारार्थ सामानाधिकरण्यवु हेळल्पट्टरु वदरिन्द अभेदद उपपादनॆयु ऎम्ब योजनान्तरवु निरस्तवु. प्रणवद विषयदल्लि अदैतिगळ अभिप्रायवु हेगॆन्दरॆ, अकारवाच्य निगू मकारवाच्यनिगू उकारवु अवधारणवागि ऐक्यवन्नु उप पादिसुत्तदॆ; इत्यादि योजनान्तरगळॆल्ला निरस्तवॆम्ब अभिप्रायवु.________________
3259 श्रीमब्र हस्यत्रयसारी इरुमल् बाह्य कुदृष्टि मतगळाल् कलक्कवॊण्णाद तळिवुडैयवनॆ “प्रज्ञाप्रासाद मारुह्य है शोच, शोचतो जर्ना भूमिस्थानि शैल हर्ज्ञा प्राज्ञः प्रपश्यति I मेलिन कारि काभिप्रायवन्ने विशदीकरिसुत्तारॆ-हीगॆ स प्रदाय रीत्या मेलॆ तावु उपपादिसिद रीतियल्लि मूलम अमोघार्थगळन्नॆल्ला सदाचाररिन्द अधिकरिसिद प्रपन्नन महनीयत्न वन्नु कॊण्डाडि, अन्तह सुकृतविल्लदिरुवुदु, कुदृष्टिय अविज्ञतॆयॆन्दु हेळुत्तारॆ. इत्तिरुमल् - ई मूलमदल्लि बाह्य कुदृष्टि मतळाल - वेद प्रामाण्यवन्नु ऒप्पदवरु बाह्यरु, वेद वाक्यगळिगॆ अपार्थवन्नु कल्पिसिदवरु कुदृष्टिगळु, बाह्य मत गळु ११, कुदृष्टि मतगळु ६, ऒट्टु १७, इवु यावुवु ऎम्बुदक्कॆ सारनिष्कर्षाधिकारद २०९रिन्द २२३ पुटगळन्नु पराम्बरिसि ; इन्तह बाह्य कुदृष्टि मतगळिन्द कलक्कवॊण्णाद - स्टालित्यवन्नु हॊन्दद, तिळिवुडैयवन्य - मूलमन्मादिगळ यथार्थज्ञानवन्नु हॊन्दि रुव श्री भाष्यकार सिद्दान्तावलम्बियन्नु, महा प्राज्ञ ऎरदु - महाप्राज्ञनॆन्दु हेळुवदु ऎम्बदागि ऒन्दु श्लोक मुखेन कॊण्डा डुत्तारॆ-प्रज्ञाप्रासादं - वेदगळ मत्तु मूलमादिरहस्य गळ यथार्थज्ञानवॆम्ब उप्परिगॆयन्नु, आरुह्य - हत्ति, अशोच्यति यावुदरिन्दलू दुःखिसलु अनर्हनाद, प्राज्ञ - समीचीनवाद शास्त्रार्थ परिचयवुळ्ळ पण्डितनु, अर्ज्ञा " अन्तह ज्ञानविल्लद शोचतः - दुङ्खिसुत्तिरुव, अर्ज्ञा - ज्ञानशून्यराद जर्ना - साधा रण जनरन्नु, शैलस्थः - उन्नतवाद परतदल्लिरुववनु ऎन्दरॆ प ताग्रवन्नु अरोहण माडिदवन्नु भूमिर्स्टा इव - कॆळगॆ भूमि यल्लिरुववरन्नु हेगो हागॆ ऎन्दरॆ तानु सुकृत परिपाकदिन्दलू दैवानुग्रहदिन्दलू महोन्नतॆयन्नु हॊन्दिदवनॆन्दु भाविसि कॊण्डु, अज्ञरादवरन्नु पक्वताग्रदिन्द नोडुववरिगॆ कॆळगिरुववरु अतिसूक्षरागि काणुव हागॆ, दुष्कृत परिपाकदिन्दलू, दैवानुग्रह विल्लदुदरिन्द अविज्ञताभाववन्नु हॊन्दिदरॆन्दु परितापदिन्द प्राज्ञनु, प्रवश्यति - काणुवनु ; ऎम्बुदु श्लोकार्थवु, ई श्लोकवु हॆम्मॆ यिन्द अहङ्कार भाववन्नु प्रदर्शिसुव श्लोकवल्लवु ; एकॆन्दरॆ तानु दैवानुग्रहदिन्द अशोच्यनॆन्दू, इतर अज्जराद पामररन्नु________________
मूलमाधिकार ३३९३ ऎ रदु. “ज्ञानेन हीनः पशुभिमानः” ऎच्चर विषल् ज्ञानमॆरदु, इत्तॆ ळिवॆ. इप्पडि तळिनर्व (१) “नप्रति समाने नाव मानेनु शोचतः ऎन्दू हेळल्पट्टिरुवदरिन्द, परिताप सूचक श्लोकवॆन्दे भाविसतक्कद्दु. परम कारणिकन दयॆयिन्द तानु प्रज्ञॆ ऎम्ब प्रासादवन्नागलि पक्वताग्रवन्नागलि आरोहण माडिरुवदु ; इतर रद अज्ञरिगॆ अन्तह सुकृतविल्लवॆम्बर्थदल्ले ई श्लोकक्कॆ तात्सरवु “ज्ञानेन हीनः पशुभि मानः” ज्ञानविल्लदवनु पशुविगॆ समा ननु, ऎच्चरविडल् - ऎन्दु हेळिरुव स्थळदल्लि, ज्ञानवॆज् रदु - ज्ञानवॆन्दु हेळिरुवुदु, इळि - इन्तह शास्त्रद यथार्थवाद अभिप्रायगळन्नु ग्रहिसि तदनुगुणवागि मूलमादिगळ यथार्थ बोधवन्नु ग्रहिसुव प्राज्ञतॆये ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. पशुवि गेनो सत्येश्वरनु शास्त्रार्थ मॊदलादवुगळन्नु ग्रहिसुव शक्तियन्नु कॊट्टिल्लवु. इदु कर परिपाकदिन्द शोचनीयवाद जन्मवु, मनुष्य जन्मवन्नु हॊन्दि, सदाचाररिन्द यथार्थज्ञानवन्नु हॊन्दुव शक्ति युळ्ळ सुकृतवन्नू हॊन्दिद्दरू अन्तह ज्ञानवन्नु हॊन्दलु यत्नि सदे इरुवदु शोचनीय विषयवु ; ऒन्दु वेळॆ ज्ञानक्कागि प्रव रिसिदरू, बाह्य कुदृष्टिगळ वशक्कॆ सिक्कि आयथार्थ ज्ञानवन्नु सम्पा दिसुवदु, इन्नू शोचनीयवादुदु, आदुदरिन्द आदुदरिन्द सदाचाररन्नु आश्रयिसि यथार्थज्ञानवन्नु हॊन्दि मूलमनादिगळिगॆ विपरीतार्थ गळन्नु कल्पिसदॆ, यथार्थज्ञानवन्नु सम्पादिसुवदु अवश्यकवु ; अन्तह ज्ञानविल्लदवनु पशुविगॆ समाननागुवनु ; अन्तवनू कूड शोच्यने ऎम्ब भाववु. मानावमानगळिन्द व ऎन्दॆ. इन्तह यथार्थज्ञानवुळ्ळवनन्नु कॊण्डाडुत्तारॆ. आतनिगॆ अह कार ममकारगळिल्लवादुदरिन्द मनस्सु विकारवन्नु हॊन्ददॆ शान्यवागिरुवनॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. इप्पडि तॆळिनर्व : तॆळिनर्व - इन्तह यथार्थज्ञानवन्नु हॊन्दिदवनु, (१) यः - याव प्राज्ञन, सम्माने - तनगॆ समानवु ऎन्दरॆ पूज्यतॆयु उण्टादाग, नप्रह्यष्यति - सन्तोषपडुवदिल्लवो, भग वन्तन कृपया उण्टाद पूज्यतॆये विना, तन्न स्वन्त सामर्थ्यदिन्द (१) भारित, उद्योग, ३३. ३३.________________
425Y श्रीमदहस्यत्रॆय सारी तप्यते ! गङ्गाप्रदवाभो यस्स पण्डित उच्यते ऎर पडिय मानावमानादिगळिर् कलज्ञार्न्. उण्टादुदल्लवॆन्दु तिळिदु सन्तोषिसदे इरुवनो, अवमाने - तनगॆ अवमानवु उण्टादाग, नानुतष्यते - यावनु पतापवन्नु हॊन्दुवदिल्लवो, ऎन्दरॆ स्वनिष्ठाभि ज्ञानाधिकारदल्लि हेळिरुव हागॆ तन्न करानुगुणवागि उण्टायितॆन्दू, तन्नल्लिरुव दोषवन्नु तोरिसिदुदरिन्द माननीयनॆन्दू तिळुवळिकॆ इल्लदॆ हीगॆ अवमान वन्नु माडिदुदरिन्द तिळियदवनॆन्दू आतनल्लि परितापवन्नु प्रदर्शिसि, आतनु तन्नल्लिरुव पापवन्नु तॆगॆदुकॊण्डु होगि सुकृतवन्नु बिट्टु बिट्टु होगुव उपकारियॆम्बिवे मॊदलाद भावगळिन्द अवमान क्कागि परितापवन्नु हॊन्दुवदिल्लवो, गङ्गाहदमिव - गम्भीरवाद गङ्गानदिय मडुविन हागॆ, अभ्य- - मनोविकारवन्नु हॊन्दु वदिल्लवो, सः - अन्तवने, पण्डित उच्यते - पण्डितनॆन्दु हेळ ल्पडुवनु, ई श्लोकवु ईगिन पुस्तकगळल्लि “नकृष्णत्यात्म सम्माने नावमानेन तस्यते । गाङ्गोहद इवाक्षिभो यप्प पण्डित उच्यते” ऎन्दिरुत्तदॆ. अर्थव्यत्यासवेनू इल्लवु. स्वामि देशिक रवर कालद ग्रन्थदल्लि इरुवदन्नु अवरु उदाहरिसिरुत्तारॆ. पूरै ग्रन्थोक्तिगळन्नु तम्म मनबन्दन्तॆ तिद्दु पडिमाडि अच्चु हाकुवदु योग्यवाद कॆलसवल्लवु. महर्षिगळ विषयदल्लि माडुव महत्ताद अपराधवु; इदु सरात्मना कूडदु” श्री देशिकरवर पाठदल्लि सम्माने अवमाने ऎन्दु ऎरडु कडॆयल्लू सप्तमि इरुवदु समञ्जसवु. नवीन पाठदल्लि ऒन्दु कडॆ सप्त मियु, इन्नॊन्दु कडॆ अवमानेन ऎम्बुदरिन्द तृतीयवू इरुवदु सरियागि तोरुवदिल्लवु. ऎर पडिये – ऎम्ब श्लोकदल्लि उपपादितवाद हागॆ, मानाननानादि गळि पूज्यतॆयागलि निन्दॆयागलि उण्टाद समयगळल्लि, कर्ला. चित्र वैकल्यवन्नु हॊन्दुवदिल्लवु. स्तोत्रदिन्द आ प्राज्ञ निगॆ सन्तोषवू इल्लवु. अवमानदिन्द दुःखवू इल्लवु. आदुद रिन्द पण्डितनॆम्ब भाववु. ई सन्दर्भदल्लि “न प्रकृपै त्रियं प्राप्य नोद्विजेत्रा म प्रियम् । स्थिरबुद्दिः” ऎम्ब गीता श्लोकवु, (गी, ५. २०) अनुसन्धेयवु.________________
मूलमाधिकार व्यापकादि सत्ववॆषु मूलमस्य पारं प्रदर्शयन्नि गमयति. इरुवनल्, यथार्थज्ञानवु 22Fx यवनो आदरिक्कुं देशलुम् (१) “यत्राष्टाक्षर संसिद्ध महाभागो महीयते । नतत्र सञ्चरिष्य निष्ठॆयुमुडै व्याधि दुर्भिक्ष व्यापकादि सत्वमगळल्लि मूलमनद सत्तोष्पतॆयन्नु प्रदर्शिसि अधिकारवन्नु मुगिसुत्तारॆ. वाद युम् - अनुष्ठानवन्नू
हीगॆ मूलमनदिन्द उपदिष्टवाद यथार्थज्ञानवन्नु हॊन्दि दवन महात्मयन्नु तिळिसिदरु. आतनिगॆ मात्रवे माहात्म यल्लदॆ, अन्तह ऒब्बनिद्दु अन्तवनन्नु पूजिसुव देशक्कू कूड माहात्म युण्टॆन्दु सप्रमाणवागि तिळिसुत्तारॆ - इत्तिरुम - आल् - ई मूलमनदल्लि, यथार्थज्ञानवु - सत्वसमञ्जस यथार्थज्ञानवन्नू, अष्टु मात्रवे सालदे, निष्ठॆ विहितकरगळ अनुष्ठानवेनु, उपा यानुष्ठानवेनु, प्रसन्ननिगॆ स्वरूपवाद आज्ञानुज्ञा कैङ्करवेनु मूलमस्त्रद जपानुष्ठानवेनु, इन्तह अनुष्ठानवन्नु, उडॆ यवनै हॊन्दिदवनन्नु, हीगॆ ज्ञाननिष्ठॆ यन्नू आचार निष्ठॆ यन्नू हॊन्दिदवनन्नु, आदरिक्कु ं देशल् - पूजिसुव देश दल्लि (१) “यत्र - याव देशदल्ल, अष्टाक्षर सं सिद्ध - मूल मन्मद सिद्धियन्नु हॊन्दिद, महाभागः - महत्ताद सुकृतशालि यादवनु, मता ऎम्ब भाववु महीयते - पूजिसल्पडुवनो, तत्र - अन्तह दिव्यस्थळदल्लि, व्याधिदुर्भिक्ष तस्करा - व्याधियू दुर्भिक्षवू, कळ्ळरू, नसञ्चरिष्य नि सञ्चरिसुवदिल्लव” ऎच्चर पडिय - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, ऒरुदोषङ्गळु - याव दोषगळू, वारादु - उण्टागुवदिल्लवु. अन्तह महनीयन सान्निध्यदिन्द व्याधिगळु तलॆदोरुवदिल्लवु ; दुर्भिक्षवू प्राप्तवागुव दिल्लवु ; अल्लि कळ्ळर काटविरुवदिल्लवु. महनीयर सान्निध्य उण्टादरॆ, अन्तह स्थळदल्लि घातुक मृगगळू साधुमृगगळू परस्पर प्रीति यिन्दिरुत्तवॆ ऎन्दु ऋष्याश्रमगळु कॊण्डाडल्पट्ट रुवुवु. हागॆये श्रीरामचन्द्र प्रभुवु राज्य परिपालनॆयन्नु माडुवाग अन्तह (१) नारदीय. १. २०.________________
aart श्रीमद्रहस्यतयसारे तस्करा” ऎण्णरपडिये ऒरुदोषळुव वारादु. इक ताल् (२) “रागादि (रोर्गा) दोर्षा सततानुषानशेष काय प्रका न शेर्षा । औत्सुक्य मोहारतिर्दा जघान महात्मन सान्निध्यबलदिन्द, “राममेवानु पश्य नाभ्यहिंर्ग्य परस्परम्” (रामा, युद्ध, पट्टाभिषेकसर्ग) परस्पर मैत्रियिन्द इद्दरे विना ऒब्बरन्नॊब्बरु हिंसिसलिल्लवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ऋष्य शृङ्गरु इद्द देशदल्लि मॊदलु दुर्भिक्ष पीडितवागिद्दरू सुभिक्ष उण्टायितॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदरॆ व्याधि दुर्भिक्षतस्कर शब्दगळिगॆ मुख्यार्थवन्नु हेळिदरॆ, इवुगळु ऐहिकगळागि विरक्तनिगॆ ई तॊन्दरॆगळु एनू माडलारद प्रयुक्त, ई श्लोकदल्लि मुख्यार्थगळन्नु त्यजिसि, लाक्षणिकवागियागलि स्वारस्यार्थवन्नु कल्पिसुवदु युक्तवादुदरिन्द, व्याधि दुर्भिक्ष तस्कर शब्दगळिगॆ योग्यवाद अर्थगळन्नु व्यक्तपडिसुत्तारॆ. ई व्याधि दुर्भिक्षतस्कर विषयवु ऐहिक विषयवादुदरिन्द इवुगळिगागिये अष्टाक्षरद यथार्थानुसन्धानवू जपवू ऎन्दु उपदेशिसिदरॆ, विरक्त निगॆ मूलमन्मदल्लि माहायु तोरलारदु. कारण दिन्द ई शब्दगळु विशेषार्थगळुळ्ळवॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. हिन्दॆ * अ प्रकाश प्रकाशाभ्यां क्षीयते सम्पदायुषि” ऎम्ब स्थळदल्लि मुख्यार्थगळाद सम्पत्तु आयुस् ऎरडू प्रपन्ननिगॆ बेकागिल्लवादु दरिन्द, मुख्यार्थगळन्नु त्यजिसि बेरॆ अर्थगळु हेगॆ हेळल्पट्टवो, हागॆ इल्लियू समञ्जसार्थगळन्नु उपदेशिसुत्तारॆ. ई श्लोक ताल् - ई “यत्रा ष्टाक्षर संसिद्धे (२) “रागादिरोर्गा अथवा रागादि दोर्षा - देहक्कॆ सम्बन्धु पट्ट ऎल्ला रोगगळिगिन्तलू तुम्बा बलिष्टवाद रोगगळु यावु वॆन्दरॆ रागादिगळु, “ काम एषः क्रोधएषः” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ बलवत्तरगळाद कामक्रोधादिगळु, इवुगळन्नु, सततानु षर्का - यावागलू सम्बन्धिसिकॊण्डे इरुवुवु, ज्वरादिगळु कॆलवु कालविरबहुदु, अनन्तर बिट्टु होगबहुदु, हागल्लदॆ ई रागादिगळु यावागलू आनु सरिसिये इरुवुवु, ऎम्बर्थवु, आशेष काय प्रकृर्ता - तलॆनोवु, कण्णु बेनॆ मुन्तादवु शरीरद एकदेशक्कॆ सम्बन्धिसिदवु, हागल्लदॆ समस्त शरीरक्कू हरडिकॊण्डिरुवुवु. ई कामक्रोधादिगळॆम्ब भाववु, अशेर्षा ज्वर तलॆनोवु इवु 99 ఎంబ शोकदिन्द________________
मूलमाधिकारः 22F2 यो.पूरैवै द्याय नमोस्तु त” ऎन्नु आयुर्वेद वित्तु कळ् प्रधान व्याधिगळाक वॆडुत्तरागादिगळु, मत्तुक्कळक्कु श्रीयॆ नोदप्पट्ट ज्ञानसम्पत्ति नुड्डॆय सत्कचनुम, · गळॆल्लो ऒन्दॆरडु रोगगळु, ई रागादिगळु इद्दवादरॆ सरोगगळू मनुष्यनिगॆ इद्द हागॆ भाववु, इन्नू ऎन्तवु ई रागादि रोगगळु ऎन्दरॆ औत्सुक्य मोहारतिर्दा - इवुगळल्लि रागवॆन्दरॆ कामवु, औत्सुक्यद ऎन्दरॆ अनुभविसिद हॊरतु प्राणवे निल्लुवदिल्लवॆम्ब उत्कटेच्छॆयन्नु कॊडुवन्ताद्दु, अदरिन्दुण्टाद क्रोधवु, मोह दवु - भ्रमवन्नू अज्ञानवन्नू कॊडुवन्ताद्दु, अन्तवनिगॆ विवेक ज्ञानवे इरुवदिल्लवु, ई कामक्रोधगळिगॆ सम्बन्धिसिद लोभमात्सल्य गळु, अरतिदायिगळु, रति ऎन्दरॆ प्रीति, अरति ऎन्दरॆ परस्परा सूयाजनकगळु, हीगॆ इवु औत्सुक्य मोहारतिर्दा उत्कटेच्छि एनु, अज्ञानवेन, मात्सल्यादिगळेनु इवुगळन्नु कॊडुवुवु ई रागादि रोगगळु, अवुगळन्नु, यः - याव सद्देश्वरनु, जघान - नाशमाडिदनो, इन्तह अपूवैद्याय - नविद्यते पू यस्मात्, सः अपूरैकॆ – ऎम्ब व्युत्पत्तिय मूलक याव सत्येश्वर निगिन्तलू पूत्वदल्लि इन्तह वैद्यनु इल्लवो, अन्तवनु अनादियाद वैद्यनु, सरोगनिवारकनाद वैद्यनु तस्यॆ - अन्तह प्रसिद्धनाद आदिवैद्यनिगॆ, नमोस्तु . नमस्कारवु,” ऎन्नु - ऎम्बदागि, आयु र्वॆदवित्तुगळ् - आयुद विद्यॆयन्नु आधिकरिसिरुववरु, प्रधान व्याधिगळाग वॆडुत्तरागादिगळु - मुख्य, व्याधिगळागि हेळल्पट ई कामक्रोधादिगळू, (व्याधिदुर्भिक्षतस्करा ऎम्बल्लि व्याधिशब्द दिन्द इवु हेळल्पट्ट वॆम्ब भाववु. सक्कळुक्कु “सन्तमेनं ततोविदुः” ऎम्ब श्रुतियल्लि उपपादिसल्पट्टिरुव हागॆ तत्वयाथात्म ज्ञानवन्नु हॊन्दिदवरिगॆ, श्री ऎन्नुओदप्पट्ट - “साहिश्री रमृता सतार्म” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ, सम्पत्तॆम्बदागि हेळल्पट्ट, ज्ञान सम्पत्तिनुडैय सचवुवम् - यथार्थवाद तिळुवळिकॆ ऎम्ब सम्पत्तिन सजचवू, बाह्यतस्कररु - हॊरगिन वस्तुगळन्नु कदि युव कळ्ळरिगॆ निलमल्लाद• साध्यवल्लद, आत्मासहारादिगळ्ळि हॆण्णु - भगवन्तन स्वत्ताद आत्मावन्नु तन्नदु ऎन्दरॆ स्वतन्त्र वॆन्दु तिळियुवदर मूलक चोरकृत्यद हागॆ आत्मचोरकृत्यवे________________
aafer श्रीमद्र हस्य त्रयसारे बाह्यतस्कररु निलमिल्लाद आत्मासहारादिगळॊ प्पण्ण महा तस्कररान अहङ्कारादिगळु नडैयाडादॆन्नुदायित्तु. इतर व्यापक मयो रयमेवार्थः इरुमन्मल् अरुदियिट्ट पॊरुळे विष्णु वासुदेवशब्द विशिष्टळान व्यापकमन्मानरङ्गळुक्कुम पॊरुळ् (१) व्याप्ति मॊदलादवुगळन्नु नडॆसुव इल्लि आदिशब्ददिन्द, आतापहारदिन्दुण्टा गुव स्वतन्त्रात्म भ्रान्तियु हेळल्पट्टितु ; अथवा आतापहारक्कॆ कारणवाद देहवे आत्मा ऎम्ब भ्रमॆयु हेळल्पट्टितॆन्दू भाविस बहुदु. महातस्कररान - दॊड्ड कळ्ळराद, अहङ्कारादिगळु - अहङ्कार ममकारगळू नडैयाडादुदायितु - सुळियलार वॆम्बुदु अभिषायवु. आदुदरिन्द “ व्याधि दुर्भिक्ष तस्करा” ऎम्बल्लि व्याधियु - काम क्रोध लोभादिगळु, दुर्भिक्षवु - सरि याद ज्ञानविल्लदिरोणवु, तस्करवॆन्दरॆ अन्तश्यतुगळाद अहङ्कार ममकारगळॆम्बुदे अर्थवॆन्दु तीरानिसिदरु. मिक्क ऎरडु व्यापाकमगळिगू ई मूलमद अर्थवे ऎम्ब भाववु. इरुमन्मल् अरुदियिट्ट पॊरुळे ई अष्टाक्षर मन्मदल्लि निर्धरिसल्पट्ट अर्थगळे, विष्णु वासुदेव शब्द विशिष्ट धान व्यापकननानरङ्गळुक्कु पॊरुळ् - विष्णु शब्ददिन्द कूडिद विष्णु षडक्षर मक्कू, वासुदेव शब्ददिन्द कूडिद वा सुदेव द्वादशाक्षर मस्त्रक्कू सह, पॊरुळ् - अर्थवु. व्यापक मगळु मूरु ; (१) अष्टाक्षर मावु ; (२) क्षडक्षर मावु ; (३) द्वादशा कर मनवु. ईग स्वामि देशिकरवरु उपपादिसि हेळिद साभि प्रायगळू मिक्क ऎरडु व्यापक मन्मगळल्लि कॆलवु मात्र धातु व्युत्पत्ति मूलक तोरिबन्दरू, मिक्क ऎल्ला अभिप्रायगळू ई ऎरडु मस्त्रगळल्लि अतिदेशमाडि इट्टु कॊळ्ळबेकॆम्ब अभिप्रायवु. व्युत्पत्ति मूलक अवुगळल्लि कॆलवु अभिप्रायगळन्नु प्रदर्शिसि, मूलपनवु प्रकाशपडिसुव अनेकार्थगळल्लि हीगॆ कॆलवु मात्रवे व्यक्तवॆन्दु मुन्दिन वाक्यगळिन्द उपपादिसि, हागॆये अवु हेगॆ व्यापकनन्न (१) अहि, ५२, ३८,________________
मूलमाधिकारति 22FF (a) कान्तिप्रवेशेच्छा स्तत्तद्दातु निबन्धनाः । परत्व भधिकावि र्दवस्य परमात्मनः ॥ ” ऎन्नु अहिर्बुध्या हण्णिन पडिय विषइ व्याप्, वशकान्, इच्छायां” ऎच्चर धातुक्कळिले निष्पन्न मान विष्णु शब्दल पॊरुळ गळु, वासुदेव शब्दलु दिगळिल् निरचन म विशप्रवेश ने, इष्टु
- वसन्ति वासयति ” गळॆम्बुदन्नू तिळिसुत्तारॆ. मॊदलु, षडक्षर मन्मद विष्णु शब्ददल्लिरुव दात्वर्थगळ व्यत्पत्तियिन्द तोरिबरुव आर्थगळन्नु उपपादिसिरुव अहिर्बुध प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. व्याप्ति जगक्कॆल्लवन्नू व्यापिसिरोणवु, कान्ति - ज्योतिषाञ्ज्योतिः ऎन्दु हेळिरुव हागॆ विशेषकान्ति, अथवा दिव्यमण्णळविग्रहद कान्ति, मनोहरत्वव, प्रवेश - समस्त जगत्तन्नु सृष्टिसि अनुप्रवेशवु, इच्चा जगत्तिन सृष्टि स्थिति लयरूप व्यापारगळन्नॆल्ला नडॆसुव सल्प रूपज्ञानवु. इवु गळु, तत्तद्दा तुनिबन्धना विष्णु शब्ददल्लिरुव धात गळाद विष व्यापा, वशकान्त, विशप्रवेशने, इष्टु इच्छायां” ऎम्ब नाल्कु धातुगळ अर्थगळे मूलवादवु ; ऎन्दरॆ ई धातुगळिन्दले मेलॆ हेळल्पट्ट, व्याप्ति, कान्रि, प्रवेश, इच्छा पदगळिन्द तोरिबरुव आभिप्रायगळु, इवु विषः - विष्णु शब्द वाच्यनाद, देवस्य - तेजोन प्रसाद, अथवा लीलाविभूतिय क्रीडॆ युळ्ळ, परमात्मन, परभधिका - परत्ववन्नु स्थापिसुव महत्ताद विशेषगुणगळु” ऎनु - ऎम्बदागि, अहिर्बुधादिगळिल् - आहिर्बुध्यवे मॊदलाद प्रमाणगळल्लि, निरचनम् पण्णिनपडिये धातु प्रत्ययगळिन्दुं टाद व्युत्पत्तियन्नु तोरिसिद रीतियल्लि, मुन्दॆ अहिर्बुध प्रमाणदल्लि हेळल्पट्ट अर्थगळन्नु धाश्वर्थगळ मूलक उपपादिसि हेळुत्तारॆ.- विषुल् न्याप् - विषुल् ऎम्ब धातुवु, व्याप्ति ऎम्बर्थदल्लू, वशकास्त्र - वशवॆम्ब धातु कान्ति ऎम्बर्थदल्लू, निशप्रवेश ने - विशवॆम्ब धातुवु प्रवेशवॆम्बर्थदल्ल, इष्टु इच्छा यां - इष्टु ऎम्ब धातुवु इच्छा ऎम्बर्थदल्ल,” ऎच्चर धातु कळिले - धातुगळल्लि, निष्पन्न मान " निष्पत्तियन्नु हॊन्दिद ऎन्दरॆ उण्टाद, विष्णु शब्दलुळ्ळ पॊरळळु म् - विष्णु शब्ददल्लडगिरुव अर्थगळू, इदक्कॆ क्रियापदवु मुन्दॆ “नारायण शब्दार्थले (^) b. 9. 25.________________
३४०० श्रीमद्रहस्य त्रयसार ऎन्नुव “दीवति” ऎन्नुव तोन सत्व व्यापकत्वम्, सा धारत्वं, त त दोषरहित त्वम्, क्रीडा विजिगीषा दिमत्त ऎच् रवाकारळुमॆल्ला नारायणशब्दार्थ लेएकदेश) 3 एक देश” ऎन्दिरुत्तदॆ, मूलमट्टद नारायण शब्ददल्लि तोरि बरुव अनेकार्थगळल्लि इवु ऎल्लो अल्पवाद अर्थगळु, ऎल्लो कॆलवु मात्र तोरिदरू निक्कॆ ऎल्ला अर्थगळन्नू अतिदेश माडि इट्टु कॊळ्ळबेकॆम्ब तात्पर्यवु. इदरिन्द षडक्षर मक्किन्त अष्टा क्षर मनक्कॆ अतिशयितगळाद अनेकार्थगळन्नु प्रदर्शिसुवदर मूलक माहात्मयु एर्पट्टितु. मुन्दॆ वासुदेव द्वादशाक्षर मार्थवु धात्वर्थद मूलक प्रदर्शिसुव अर्थगळन्नु उपपादिसि, आ सन्दर्भदल्लि मूलमन्मद नारायण शब्ददिन्द तोरिबरुव अनेकार्थगळल्लि ई अर्थगळु एकदेशवॆन्दु हेळुत्तारॆ-वासुदेवशब्दलुम् - “वासुदेव” ऎम्ब शब्ददल्ल, धात्वर्थदिन्द तोरुवदु मूरु अर्थवॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ.-वसति - ऎल्ला चेतनाचेतनगळल्लू इरुत्तानॆ, वास यति-ऎल्ला चेतनाचेतनगळिगॆ सत्तॆयन्नु कॊट्टु वसिसुवहागॆ माडु तानॆ, ऎन्नु - ऎन्दू, दीव्यति . क्रीडिसुत्तानॆ, ऎन्नुम् ऎम्ब दागियू, तोन - धातुनिष्पत्तियिन्द तोरिबरुव, सव्याफक तमुं समस्तवन्नु व्यापिसोणवू (इदु वसति ऎम्बुदरिन्द तोरिबरुव अर्थव) सत्याधारवू, समस्तक्कू आधारवागिरो णवू, (इदु वासयति ऎम्बर्थदिन्द तोरिबरुवन्ताद्दु), तद्गत दोष रहितत्वम् - इवॆरडर सम्बन्धविद्दरू, अवुगळ दोषविल्ल दिरुवुदु, (इवु मेलिन ऎरडरिन्दलू अर्थवागि तोरिबरुवन्ताद्दु. अथवा दिव्य धातुविन इन्नॊन्दु अर्थवाद प्रकाशदिन्द तोरुव अर्थवॆन्दादरू भाविसबहुदु) क्रीडा विजिगीष- दिमत्वमुम् - विजिगीषादिमत्व क्रीडॆ अथवा जयिसुव अपेक्षॆ इवे मॊदलादवुगळन्नु हॊन्दि रोणवु, (इवु दिवु धातुविन अनेकार्थगळिन्द तोरिबरुव अर्थ गळु,) दिन् क्रीडाविजगीषा व्यवहार द्युतिस्तुति मॊद मदकन्ति गतिषु” ऎम्ब निघण्टु वाक्यदिन्द तोरिबरुव अर्थगळु ; आदि पदवु क्रीडाविजगीषा अल्लद इतर भावगळन्नु तोडिसुत्तदॆ.) अकारङ्गळु मॆल्लाम्
ऎन्नुव आर्थ विशेषगळॆल्ला, नारायण________________
मूलमाधिकार निगम ने मूलमनस्य अनवच्छिन्न प्रभाव माह ३४०१ १ *ऋचो यजूंषि सामानि तथैवा थणानि च । स मष्टाक्षरान्त स्थं यज्ञाव्यदपि वाय’ ऎनैयाल्, इत्ति शब्दले, मूलम’द नारायण शब्दार्थदल्लि, एक देशम – अल्पभागवु ; ऎन्दरॆ नारायण शब्ददल्लि, तत्पुरुष बहुवीहि समासगळ मूलकवागियू, अयन शब्दद दात्वर्थगळ मूलक वागियू नारायण शब्ददल्लिरुव अक्षरगळ निरुक्ति मूलकवागियू, तोरुव बर्थगळल्लि इवु ऎल्ले अल्पवादवुगळु ऎम्बर्थवु वासुदेव शब्दक्कॆ हेळल्पट्ट निरुक्ति रूप प्रमाणवु इल्लि अनुसन्धे यवु :- “स त्रास् समस्तञ्च वसत्यत्रेति वैयतः” ऎन्दु विष्णु पुराणोक्तियु इदॆ. नारायण शब्ददल्लि ई अर्थगळॆल्ला हेगॆ बोधितवॆन्दु हिन्दॆये व्यक्तवागि हेळिरुवदरिन्द इल्लि पुनः हेळ लिल्लवु. हिन्दॆ पराम्बरिसबहुदु. निगमनदल्लि मूलव स अपरिमित प्रभाववन्नु तिळिसुत्तारॆ. हीगॆ व्यापक मन्त्रगळ ऎल्ला अर्थवु ई मूलमनदल्लि अड गिरुवदरिन्दलू वेदार्थगळ मुख्याभिप्रायगळन्नॆल्ला ऒळगॊण्डिरु वदरिन्दलू, मुमुक्षुविगॆ ई मूलमनदल्ले निरतिशय विश्वास उण्टागुवदक्कागि इदक्कॆ हॆच्चु प्रामाण्यवू प्रभाववू उण्टॆन्दु उपपादिसि हेळुत्तारॆ मेलॆ विस्तरिसि हेळिद उपपादनॆयिन्द अर्थ कृतोत्कर्ष मात्रवे अल्लदॆ स्वरूपतः कूड सत्कृष्टवादुदागि ई अष्टा क्षर मनदल्लि तिळियबेकाद समस्ताभिप्रायगर्भितवादुदॆम्बुदक्कॆ संहिता प्रमाणवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. (१) “ऋचः - ऋगैदवाक्यगळू, यजूंषि-यजुरैदगळू, सामानि-सामवेदगळू, तव - हागॆये, अथरणानिच-अथण वेद अक्यगळू सह, मत्तु यच्चयाव वाह्मयम-वाग्रूपवाद ऎन्दरॆ शाब्दवागि तोरिबरुव, अन्यतृत्वं- मिक्क ऎल्लवु ऎम्बुदरिन्द अर्थवागि तोरुव समस्ताभिप्रायगळॆल्लवू, अष्टाक्षरान्तस्थम् मूलमनदल्लि अडगिवॆ” ऎन्नॆयाले ऎन्दु हीगॆ माहात्म (१) हारि ३-६५,________________
३४०२ श्रीमद्र हस्यत्रयसार रुवष्टाक्षरमे मुमुक्षुक्कुळुक्कु तत्वहितानुबन्धिगळान सरा पेक्षितळुक्कु म् प्रकाशन, (२) * ऋचो यजूंषि सामा नि योZधीतेzस दञ्जसा । सहृदष्टाक्षरं जपा सतस्य, फल मत्तु ते” ऎ माले, इदिनुडैय सक्कदुच्चारणं सत्ववेद यन्नु प्रदर्शिसिरुवदरिन्द, इत्तिरुवाष्टाक्षरमे - ई अष्टाक्षर मन्त्रवे, मुमुक्षुगळुक्कु - मोक्षार्थिगळिगॆ, तत्वहितसम्बन्धि गळान - परतत्ववु सत्वशेषियाद श्रीयःपति ऎन्दू, जीवतत्ववु आत निगॆ सविधदल्लि परतन्त्रनागि - शेषनॆन्दू, हितवु भरन्यासवे ऎन्दू, हीगॆ तत्वहितगळिगॆ सम्बन्धिसिद, सापेक्षि तज्ञळुक्कुव, समस्यॆगळाद ऎल्ला अपेक्षितगळाद अभिप्रायगळिगू प्रकाशकम् - प्रदर्शकवु. हिन्दॆ नाल्कु वेदगळल्लिरुव मुख्याभिप्रायगळॆल्ला ई अष्टाक्षरदल्लि अडगिवॆ ऎन्दु आष्टाक्षरक्कॆ इतर व्यापक मनॆगळि गिन्तलू माहात्मयु अत्यधिकवॆन्दु हेळिदरु. आदुदरिन्द मुन्दॆ आ निल्कु वेदाध्ययनगळिन्दुण्टागुव फलवॆल्ला ई अष्टाक्षर मजपदिन्दले सिद्धिसुत्तदॆन्दु सप्रमाणवागि तिळिसुत्तारॆ- ऋचॊ यजूंषि सामानि ऋग्यजुस्सामवेदगळन्नु, यः - यावनु, आसकृत् - पुनः पुनः, अञ्जसा - सम्पूर्णवागि, शीघ्र वागि, सत्यवागि, आ धीते - अध्ययन माडुत्तानो, सः - अवन्नु अष्टाक्षरं - अष्टाक्षर मनवन्नु सकृत् - ऒन्दु सल, जल्वा - जपमाडिदरॆ, तस्य फलवु ते - आ ऎल्ला वेदवन्नू अनेक सल अध्ययन माडिद फलवन्ने हॊन्दुत्तानॆ” ऎनैयाले ఎంబ प्रमाणविरुवदरिन्द, इदिनुडैय सक्कदुच्चारणम् - ई मूल मन्मवन्नु ऒन्दु सल उच्चरिसोणवु, सत्ववेद जपतुल्यम् - समस्त वेदाध्ययक्कॆ समानवु. हीगॆ हेळिदुदरिन्द मुमुक्षुविगॆ मात्रवे अल्लदॆ, मूलम जपव मुमुक्षुगळल्लदवरिगू कूड श्रेयस्करवॆन्दु हेळिदन्तायितु. हीगॆ ऒन्दु सल मूलमवन्नु जपिसिदरॆ, सत्व वेदगळन्नू अनेक सल अध्ययन माडिद वुण्टागुत्तदॆन्दु हेळुवदु, सुम्मनॆ माहात्मयन्नु हेळि मूलमजपदल्लि अभिरुचियुण्टागुवदक्कागि हेळिद अतिशयोक्ति यागुवदिल्लवे? ऎन्दरॆ हागल्लवॆन्दु समाधानवन्नु मुन्दिन (२) नारदीय १-१० फल वाक्य 6________________
मूलमाधिकारः ३४०३ जसतु म, (३) “यश्च यावांश्च विश्वास सस्य सिद्धि श्च तावति एतावानिति नैतस्य प्रभावः परि मायते”ऎन्नैयाले, तन्ना विश्वास तारतम्य तुक्कीडाग सिद्धि तारतम्य मुण्णा नालु, महा विश्वास मुडैयार् पक्कल् इत्तिरुवम् अनवच्छिन्न प्रभाव गळिन्द तिळिसुत्तारॆ. सकृत् अष्टाक्षर मनोच्चारणॆयु सत्व श्रेय स्मरवॆन्दु हेळल्पट्टितल्ला, इदेनु यथार्थक्तिये ? एकॆन्दरॆ कॆलवरु सदा मूलम जपिसुत्तिद्दरू, दारिद्रवन्नु अनुभविसु तिरुवदन्नु कण्डिर- वॆवु, हीगिरुवाग इन्न मोक्षवन्नु साधिसि कड व माहात्मियुपलायनसूक्त जपिसलिल्लवे ? ऎन्दरॆ अधि कारिय वैण्यदिन्दलो, विश्वास तारतम्यदिन्दलो, प्रबल प्रार बद प्रतिबन्धकदिन्दलो, कर्ताविगॆ अपेक्षॆ इल्लदिद्दरिन्द,ऐहिकादि श्रेयस्सिन सिद्धि इल्लदिरबहुदु. मुख्यवागि विश्वास तारतम्यदिन्द सिद्धि इल्लदिरबहुदॆन्दु उपपादिसि हेळुत्तारॆ. “यस्य - यावनिगॆ विश्वासः - ई अष्टाक्षरदल्लि विश्वासवु, यावांश्च - ऎष्टरमट्टिगॆ तस्य - अवनिगॆ, सिद्धि - अष्टाक्षर जप फलवू सह, तावति - अष्टे, - निरतिशय विश्वासविद्दरॆ निरतिश फलवुण्टु, हागल्लदॆ मन्द विश्वास विद्दरॆ फलवू मन्दवे ऎम्ब भाववु. एतस्य प्रभावः - ई अष्टा क्षरद माहात्मयु एतार्वा इति - इष्टु मट्टिगेनॆ’ ऎन्दु, नपरि मीयते - अळतॆ माडि हेळलु साध्यविल्लवु,” ई श्लोकवु साध्यॆ पाय शोधनाधिकारदल्लि उदाहृतवु. ऎयाले हेळिरुवदरिन्द, तन्नाम विश्वासतारतम्यत्तु क्रीडाग - अवरवरुगळि गिरुव विश्वासदल्लिरुव तारतम्यक्कॆ योग्यवाद, सिद्दि तारतम्य मुण्णा नालुव - फलदल्लि तारतम्यवु उण्टादरू, महाविश्वासमुडै यापल् - महत्ताद विश्वासवन्नु हॊन्दिदवर विषयदल्लि, ई तिरुमवु, अनवच्चिन प्रभाववायिरुक्कुव म मोक्षप्राप्ति हेतुवादुदरिन्द, अपरिमित प्रभाव उळ्ळद्दागिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द सकृदुच्चारणवु सत्ववेदाध्ययनक्कॆ समानवॆन्दु हेळिदुदेनू अतिशयोक्तियल्लवु, विश्वास तारतम्यदिन्द फलसिद्धियल्लि न्यूनतॆये विना, निरतिशय फलप्राप्तिगू हेतुवॆम्बुदु सिद्द ऎम्ब अभिप्रायवु. ई विश्वासदल्लि तारतम्यवादरो मुख्यवागि प्रबल प्रारब्ध क (३) नारदीयं. १, १४, ऎन्दु________________
३४०४ श्रीमद्रिहस्यत्रयसारे मायिरुक्कु, इस्कॊकल् इन्ना राल् परिच्छेदिक्क वॊण्णा दॆन्नु विशेषियायाले (१) “नरनारणनायुलकत्तरुनूल् शिन्नामै एरित्तर्व” ऎण्रपडिये इरु मन्मत्तुक्कु प्रवर कनु S वशात् उण्टागतक्कद्दु. इदरिन्द कॆलवरिगॆ मोक्षक्कॆ तडॆयुण्टा दरॆ, अदरिन्द मूलमनक्कॆ अपरिच्छिन्न वाद फलवन्नु कॊडुव शक्ति यिल्लवॆन्दु हेळलागुवुदिल्लवु, निरतिशय विश्वासविद्दु दादरॆ, निरति शय फलरूप मोक्षवुण्टॆम्बुदू सिद्दवु. हिन्दिन “यस्य यावाङ्क्स्” ऎम्ब श्लोकदल्लि मूलमस्त्रद प्रभाववु अपरिच्छिन्न ऎन्दु हेळल्पट्टितल्ला, यारॊब्बरिन्दलू इदर महिमॆयु इष्टॆन्दु तिळियलु साध्यविल्लवो ? इष्टु दूर विस्तरवागि उपपादिसि अदर माहात्मयन्नु ई अधिकारदल्लि विशदीकरिसिद तमगू, अदर अळवु इष्टॆन्दु तिळियदो ? ऎन्देनादरू केळिदरॆ, तमगू तिळियदु, इन्नु यारिगू तिळियदु ; आगलि सश्वेश्वरनिगागलि तिळि यदो ऎन्दरॆ आतनिगू तिळियदॆन्दु उपपादिसि हेळुत्तारॆ. इश्लोकल् - ई यावांश” ऎम्ब श्लोकदल्लि इन्नाराल् परिच्छेदिक वॊण्णादॆन्नु विशेषिया याले - इन्तवरिन्द इदर माहात्म यु इष्टु परि मितियुळ्ळुदु ऎन्दु हेळलसाध्यवॆन्दु विश्लेषिसि हेळलिल्लवादुदरिन्द, (१) नरनारण नाय्- नरनारायणावतारवन्न वलम्बिसिदवनागि, उलकत्तु - लोक दल्लि, अरुनूल् - अर्थवु दुग्र्रहवाद वेदशास्त्रदल्लि, शिन्हामै लोकदल्लि, सङ्कोच न्यूनतॆ इल्लदॆ सम्पूर्णवागि, निरितर्व विस्तरिसि हेळिदवनु, ऎरपडिय - ऎम्ब पाशुरदल्लि हेळिरुव हागॆ, इत्तिरु मत्तुक्कु प्रवर्तकनाथ् - ई मूलमन्त्रद माहायन्नु प्रदर्शिसिदवनागियू, सत्ववेदान्त प्रवर्तकत्ववु भगवन्तनिगॆ “ प्रणवोधनुः”* इत्यादि प्रमाणगळ मूलक इरुवदरिन्द, तदन्त र्गतवाद श्री मदष्टाक्षरक्कू प्रवर्तकनु ऎम्ब भाववु अथवा तिरु वयाा विषयदल्लि साक्षात्रवर्तकनॆम्ब इतिहासविरुवद रिन्दलू प्रवर्तकनु; अथवा इदर महिमॆयन्नु पाञ्चरात्रदल्लि ताने व्यक्तपडिसिरुवदरिन्दलू प्रवर्तकनु ; अथवा नारायणोपनि षत्तिन मूलक व्यक्तपडिसिदुदरिन्दलू प्रवर कनु ; अथवा रामायणादिगळल्लि तन्न प्रवृत्तियिन्दले अग्रतः प्रयणि राम________________
मूलमन्नाधिकार . माय प्रतिपाद्यनुमायिरुक्किर स्वतस्सत्वज्ञनान नारायर्ण तानु मिर्दि प्रभाव परिच्छेद योग्यम प्ररियुमत्त नै सीता मध्यॆ सुमध्यमा इत्यादिगळिन्द व्यक्तपडिसिदुदरिन्दलू, प्रवर्तकनॆम्ब भाववु ; इवु प्रणवार्थवन्नु व्यक्तपडिसिदरू प्रणवार्थ बोधॆयन्ने मूलमनवु विस्तरिसि व्यक्तगॊळिसुत्तदॆ. हीगॆल्ला प्रतिपाद्य नुवाय - आ मूलमनदल्लि उपपादिस ल्पट्ट वनागियू, इरुक्किर - इरुव, स्वतः सत्वज्ञ नान - इन्नॊब्बर कृपॆयिन्दल्लदॆ ताने सज्ञनागिरुव, नारायण९ तानुम - श्रीम नारायणनाद तानू सह, इर्दि प्रभाव . ई मूलमाद प्रभाववन्नु, परिच्छेद्ययोग्यनन्नु - इष्टु परिमतियुळ्ळदॆन्दु तिळियले साध्यविल्लवॆन्दु अरियुवत्तनॆ - तिळियुवनॆम्बुदे इदर अभिप्रायवु. इल्लि स्वतः सर्वज्ञनु सरेश्वरनॆन्दु हेळि, आतने ई मनक्कॆ प्रवर्तकनागिद्दू, आतनिगू सह ई मनद माहात्म यु इष्टॆन्दु तिळियदु. ऎन्दू हेळुवदु, आतिशयोक्तियागुव दिल्लवो ? ऎन्दरॆ ऎन्दिगू इल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. हेगॆन्दरॆ, माहात्रॆय परिमितियु इल्लद विषयवु. इल्लद विषयवु तिळियदु ऎन्दु हेळुवदु सत्वज्ञतॆगॆ एनू कुन्दकवल्लवु. इल्लद विषयवु ननगॆ तिळियुवदॆम्बुदु हुच्चन मातागुत्तदॆ. मत्तू सत्वज्ञतॆगॆ कुन्द कवु. गगनदल्लि कमल पुष्पवागलि, मॊलक्कॆ कॊम्बुगळागलि इल्लदिरुव विषयवु, गगनारविन्द विषयवागल, शशशृङ्ग विषयवागलि, ननगॆ तिळियदु ऎन्दु हेळुवदेनू सरेश्वरन सत्वज्ञतॆगॆ एनॊन्दू कुन्दक विल्लवु. ननगॆ इल्लदिरुवदु तिळियुवदॆन्दरॆ हास्यास्पदवागुत्तदॆ. हीगॆये श्री वत्स चिक्क मिश्ररु तम्म श्रीस्तवदल्लि “देवित्वन्म हिमा वधिर्नहरिण नापित्वया ज्ञायते । यद्यव मथापि नैवयु वयो $ सृस्वज्ञताहीयतॆयन्ना व तदज्ञता मनुगुणां सत्वज्ञतायाविदु । र्वैमाम्भोज विदयाकिल विर्द भ्राय मित्युच्यते ॥ ८ ॥ ऎन्दु उपपादिसिरुत्तारॆ.“ओ देवि याद लक्ष्मिये! निन्न महिमॆय परिमितियु निन्न पतियाद श्री हरि यिन्दलू मत्तु निन्निन्दलू तिळियल्पडलिल्लवु. हीगॆ हेळिदुदादरॆ निम्मगळ सत्वज्ञतॆगॆ कुन्दकवल्लवो ? ऎन्दरॆ एनॊन्दू न्यूनतॆयिल्लवु; हेगॆन्दरॆ? यावुदु इल्लदिरुवदो, अदक्कनुगुणवागि इल्लि अवधि इल्ल दुदु ऎन्दु तिळियुवदे सत्वज्ञतॆय लक्षणवॆन्दु ज्ञानिगळु तिळियु________________
श्रीमदहस्यत्रयसारे तारॆ ; गगनारविन्दवु. इन्ताद्दॆन्दु हेळुववनल्लवॆ भानु ऎन्दु हेळल्पडुत्तानॆ ; ऎम्बुदु ई श्लोक भिप्रायवु. इल्लि नर नारायणनाय ऎम्ब प्रयोगदिन्द गोप्यवागि सूचिसल्पट्ट अर्थवेनॆन्दरॆ, “स धरा परित्यज्य” ऎम्ब श्लोकवन्नु हेळि, नारायणन नरनाद अर्जुनन शोकवन्नु होगलाडिसुवदक्कागि रथदल्लि अजन सारथि यागि कुळितिरुव सन्निवेशवे मूलमानद अर्थप्रकाशकवॆम्बुदु तोरिबरुत्तदॆ. ई मनक्कॆ आतने हेगॆ प्रव र्तकनॆम्बुदु हिन्दॆ शास्त्रगळल्लि उपपादितवागिद्दरू, श्री तिरुम याळ्वारवर सन्दर्भदल्लि प्रवर्तकनॆम्बुदन्नु मुन्दिन वाक्यदल्लि हेळुत्तारॆ. ई मन्त्रक्कॆ प्रतिपाद्यनु नरनारायणनॆ६०द मूल मनद तृतीय पददल्ले व्यक्तवू अल्लदॆ, ई मनोपासनॆय काल दल्लि ऋषियु यारॆम्ब सन्दर्भदल्लि ऒदरिकाश्रम वासियाद नरनारा यण ऋषियॆन्दु हेळल्पडुवदरिन्दलू व्यक्तवु. मेलॆ उदाहरि सिरुव पाशुरदिन्द एनु उपपादितवु’ ऎन्दरॆ ई मूलमनक्कॆ प्रव र्तकनू प्रतिपाद्यनू सह सत्वज्ञनाद नारायणने ऎन्दु हेळिरु त्तारॆ. आ पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ– ऎण्णा नुम् ई तॊप्प तॊरायवुण्डे? नरनारणनाय् उलगत्तु अरनल् । चिण्णानॆ निरितवन् ऎम्पॆरुमान् अदु वनियुं चॆन् शुडरुव निलनुवम् । पूजार कडलु पॊरुप्पु नॆरुप्पं नॆरुप्पुर्ग खडरु अत्त नैपोदु ! अज्ञानवन कार्णि इन्नु आयच्चिराल् अलैवॆण्णॆ युण्णु अप्पुण्णिरुद्धवने । (परि, तिरुमॊळि १०-६-१) इदर अर्थवु-ऎनुम् - ऎल्लियादरू, ई नप्प दोर् - इदन्नु होलुव, मायमुण्डे-आश्चय्य उण्टो, नरनारणनाय नरनारायणावतारियागि, उलगत्तु - लोकक्कॆल्ला, अरनूल् - वेदशास्रोपदेशवन्नु शिङ्गा - स्वल्पवू प्रस्वतॆ, न्यूनतॆ इल्लदॆ, विरितवन्- हीगॆ लोकगुरुवागि विस्करिसि उपदेशिसिदवनु ऎम्बॆरुमा अन्तह नम्म स्वामियु, अदु वनियुम् - अष्टु मात्रवे अल्लदॆ, चॆन्शुड रम, सूरनू निलनम् - भूमियू पॊङ्गार कडलुम् - उक्कि एळुव समुद्रवू, पॊरप्पुम् - पत्वतवू, नॆर प्पुम - अग्नियू, नॆरक्किपुग - ऒट्टिगॆ प्रवेशिसुव हागॆ, नुङ्गुव हागॆ, पॊन्निडर् - सुवर्ण कुत्तिगॆयन्नु, अङ्गान्नर्व-तॆरदुकॊण्ड इद्दवनन्नु, कार्णि - इन्तह जगत्तिन प्रळय सृष्टिगू ककरणभूतनाद________________
मूलमाधिकारत ३४०७ इम्मनत्तु कु द्रष्टावुवाय देवतॆयु मानर्व पक्क
वनु, इन्नु – ईग श्री कृष्णावतारियागि, नरनारायणावतारियागि आय च्चियराल् - गोपस्त्रीयरिन्द, अळ्ळॆवॆण्णियुण्डु-तॆगॆदु बॆण्णॆ युण्डु, आपुण्डिरिद्दवने - बन्धनक्कॆ सिक्किरुवनागिद्दानॆये, एनु आश्चद्यवॆन्नुत्तारॆ. लोकगुरुवागि धम्मोपदेशकनु, लोकद सृष्टि स्थिति प्रळयगळिगॆ कारणभूतनु, इन्तवनु ईग श्रीकृष्णनॆनिसि, गोपिका स्त्रीयर मनॆयल्लि बॆण्णॆयन्नु कळवु माडि परिग्रहिसि बन्धनक्कॆ ऒळ गागिरुव, इन्तह सौशील्यवन्नु प्रदर्शिसुव दिव्य चेष्टितवु अत्याश्चर वादुदॆन्दु हेळुत्तारॆ. “कण्णिन ण् शिरुत्तामै नाल् कट्टुण्णप्प ण्णियवरु मार्य” ऎम्ब, मत्तु “कृताग सं तं प्ररुद मक्षिणी कष मञ्ज न्मषिणीस्वपाणिना । उद्दीक्षमाणं भयविह्वलेक्षणं हस्तगृहित्याभिषयन वागुर ऎम्ब (भाग. १०-९.१२) श्लोकवू अनुसन्धेयवु. हागॆये रामायणदल्ल, * लोक नाथः पुरोभूत्वा सुग्रीवं नाथमिच्छति ” “यस्य प्रसादे सततं प्रसीदे युरिवा प्रजाः ! सरा मोवानरेन्द्र प्रसाद मभिकाङ्क्षते ” लीलाविभूतियल्लि लीलालोलनिगॆ, सौशील्यादियुक्त वाद इन्तह परमाश्चय्य प्रवृत्तिगळुण्टॆम्ब भाववु. " हीगॆ ई मूलमनक्कॆ अपरिच्छिन्न प्रभाव उण्टॆन्दु इष्टुदूर उपपादिसि हेळिदरु. आगलि इन्तह इष्टु धरवू ऎल्लादरू ऒन्दु मस्त्रक्कॆ उण्टो ऎम्ब सन्देहक्कॆ अवकाशविल्लवु. जगत्तिनल्लिरुव प्रति यॊन्दर धरक्कू व्यवस्थापकनु यारु? ऎन्दु केळिदरॆ, भगवत्सङ्कल्प वॆन्दु निस्सन्देहवागि हेळुविरि. हागॆये ई मक्कू इष्टु प्रभाववू भगवत्सङ्कल्पवे ऎन्दु ऒप्पिकॊळ्ळलु एनॊन्दु विरोधवू इल्लवु. आदुदरिन्द प्रपन्नरागबेकॆम्ब अपेक्षॆयुळ्ळवरिगॆ ई मन्मद अनु सन्धानवु, द्वयमद मूलक भरन्यासानुष्ठानवन्नुण्टुमाडि मोक्षदायकवागुवदरल्लि निस्सन्देहवु ; मत्तु प्रटन्नरिगू कूड अदर अर्थानुसन्धानद मूलक भगवदनुभववन्नुण्टुमाडि हर्षा ति रेकवन्नुण्टुमाडुवदरल्लू निस्सन्देहवु ; इदु सम्प्रदायसिद्धवॆन्दु स्थापिसुत्तारॆ. इम्मत्तुक्कुम शब्दार्थवाद मन्तारन्त्रायति ऎम्बल्लि तोरुव हागॆ ई अष्टाक्षर मक्कॆ, द्रष्टावुमाय् श्री मन्नारायणने ऋषिययागि, देवतॆयु मानर्व हक्कलिले-________________
श्रीमद्रहस्य त्रयसारे ३४०८ अले इत्तॆ सार्थवागप्पॆ 105 तिरुव यान्सर् (२) “अण वाळुतिये राट नि वैत्तमर मरत्ताल् मरवादनु ल्याळला” ऎन्नु अरुळिच्चॆयदार्. త " श्रीमन्नारायणो देवता ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, अन्तह नारा यणन मूलकवागि इ - ई महत्ताद मनवन्नु, सार्थवाग अदरिन्द तोरिबरुव सत्यार्थगळॊन्दिगॆ, पॆत्त - सुकृत विशेषदिन्द हॊन्दिद, तिरुमडियाळ्वारवरु, “ अ नणर् “ ऎन्दारम्भिसिद पाशुरदल्लि, अरुळिच्छॆय दार् - कृपया हेळुत्तारॆ. यदार् - ई पूरा पाशुवु यावुदॆन्दरॆ, आ इररु म् पिरमरु मुदळ् वन्न नै इरुनिलं काल् तीनीर् निणद मैन्साय् चॆन्निरत्त तमिळोश वडल्लागि दिश्य नानु मातिञायिरागि अन्नरल् देवकुम अरियलाका आक्षण अनण तॊट्ट अन्दि वृत्त नरतॆ मरॆत्ताल् मरवादॆनुं वाळुतियेल् नाळ लाम् मडनॆञ्जमे” ऎम्बदागि, तनगॆ ऒळ्ळेदन्नुण्टुमाडुव सहा यकरु हॊरिगिनवरु यारू आगलाररादुदरिन्द तन्नॊडनॆ सेरि तन्नॊडनॆये ऎल्ला प्रवृत्तिगळिगू सहायवन्नुण्टुमाडुत्ता तनगॆ आधीनवागिरुव मनस्सन्नु सम्बोधिसि हेळुत्तारॆ, ओ मडनञ्जे - ननगॆ अधीनवागि परमसुहृत्तागिरुव मनस्सॆ, निन्न मूलकवागि मूलमद महिमॆयन्नु अनुसन्धान माडिदुदादरॆ, नाळॆलावु - दिव्य वैकुण्ठवन्नु सेरि नित्य सूरिगळ मध्यॆ इद्दु परिपूर्ण ब्रह्मानु भवदॊन्दिगॆ परम पुरुषनिगॆ कैङ्कर्यवन्नॆ सगुव सुकृतवन्नु हॊन्द बहुदॆन्नुत्तारॆ. इन्दिररुक्कु - महेन्द्रनॆन्दु दॊड्ड हॆसरन्नु म धरिसिरुववरिगू, (ऎष्टु दॊड्ड हॆसरिनवरादरू नम्म हागॆये जीव कोटिगॆ सेरिदवरे ऎम्ब भावदिन्द बहुवचनवु) पिरमु म चतुर्मुखनिगू, इन्द्रनन्नु हेळि अनन्तर अवनिगू कारणभूत नाद चतुरुखनन्नु हेळिरुवदु, इवनू मत्तु आतन मग रुद्रन ऎल्लरू नम्म हागॆयेजीवकोटिगे सेरिदवरॆम्ब समभावदिन्द ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, मुदलवन्द - कारणभूतनागिरुव मत्तु तन्नॆ - आ व्यष्टि सृष्टिगॆ अधिपतियन्नू हागॆये समष्टि सृष्टिगॆ सेरिद, इरु निलं - दॊड्डदाद विस्तारवाद भूमि, काल् - वायुवन्नू ती (२) तिरुनॆडु ४, 3________________
मूलमाधिकारः ३४०९ अग्नि, नीर् - अप्पु, विण् - आकाश, हीगॆ भूतमै नाय - पञ्चभूतगळिगू अन्तरात्मावागियू, शॆन् तिरुत्त-उपब्रह्मणापेक्षॆ इल्लद हागॆ स्वयं प्रभाव हॊन्दिरुव तमिळोशै - द्रामिड प्रबन्धद इम्पाद गानवागि, वडल्लागि उत्तर दिक्किनल्लि प्राचुर विरुव संस्कृतदल्लिरुव वेदवागि, दिनानु माय् - नाल्कु दिक्कु गळल्लिरुव सत्व चिदचित्रक्कू अन्तरात्मावागि, तिङ्गळ नायिरागि - चन्द्रसूर्यरुगळिगू अन्तरात्मावागि, अन्वरतिल् - हीगॆ नांशब्द दिन्द बोधितवाद ऎल्लक्कू अन्न रातावागिरुव सन्दर्भदल्लि, देव रुम - देवादि सकल चेतनरुगळिगू, अरियलाग- “यमाता नवेद” ऎन्दु तिळियलु साध्यविल्लदॆ, अननै हेयगुणरहितनागि महा परिशुद्ध स्वभावनाद, अणर् माट्टु- “ ब्राह्मणानां धनं वेदः” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ ब्राह्मणरिगॆ धनरूपवाद वेदद अन्तिवै- कॊनॆयल्लि प्रकाशिसुव ऎन्दरॆ वेदशिरस्सिनल्लि उपनिषत्तिनल्लि प्रकाशिसुव, मन्दिर - सत्वस्मात्परनाद सत्येश्वरनन्नु, मर ताल् - अष्टाक्षर मन्मदिन्द, मरवादॆ-मरॆयदॆ, तप्पदॆ, ऎन्नु निरन्तरवागि ई आताविरुववरॆगू, वाळुदियेल् - अनुभविसिदरॆ, ओ ननगधीनवागिरुव मनस्से, नाळलाम- नित्य सूरिगळ मध्यॆ इरुव अनुभववन्नु नानु हॊन्दि उद्बविसबहुदु. ई पाशुरदल्लि मर वाळुदियेल् वाळलाम मड नञ्जे ऎन्दु तम्म मनस्सन्नु कुरितु हेळिदुदरिन्द, भागवतदल्लि ११ नॆय स्कन्धद भिक्षुगीतॆयल्लि उपपादितवादत त्ववु इल्लियू उपपादितवु. इल्लि भिक्षुवु हेळिरुवदेनॆन्दरॆ नायं जनो मे सुख दुःख हेतु र देवतात्माग हकर कालाः । मनः परङ्कारण मामन संसार चक्रं परिवरयेद्य इतर जनवागलि, परम पुरुषनागलि, तन्न आतावागलि तानु माडुव करवागलि कालवागलि सुखदुःखगळिगॆ हेतुवल्लवॆन्दु उपपादिसि, तनगॆ प्राप्तवागिरुव मनस्से मुख्य कारणवॆन्दू, अदे संसार चक्रदल्लि सुत्तिसुवन्ताद्दॆन्दू उपपादिस ल्पट्टिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द ई संसार चक्रदल्लि सुत्तिसदॆ ई मूल मनॆ बोधॆयन्नु चन्नागि अनुभविसि निरन्तर जपिसिदरॆ, मोक्षवन्नु हॊन्दबहुदु ऎम्ब तात्परदिन्द मडनॆञ्जे ऎम्ब प्रयोगवु. ई मनवु निरतिशय प्रभाव उळ्ळदादुदरिन्द चतुर्विध सकल पुरुषार्थगळन्नू साधिसिकॊडुव शक्तियुळ्ळदॆन्दु “ ऎट्टु मामूल्कि________________
३४० अमद्र हस्य त्रयसारे ऎट्टु मामरियॆक् कण्णनॆणि कॆट्ट यॆन् पिरकिरुति ऎट्टु मावरैगळीन वण् गुणत्तॊनॆट्टॆण मॆण्णुण मतियोरु । ऎट्ट मावु लरेण् चित्तियॆत्ति ऎट्टु योगामॆण् चॆल्वम् । ऎट्टु मागुण मॆट्टॆट्टॆणलै ऎट्टरद मेलनवु मॆट्टिनवे ॥४५॥ ऎम्ब पाशुरदिन्द कॊण्डाडुत्तारॆ. आदरॆ आ पाशुरदल्लि विशेषार्थ गळन्नु गर्भीकरिसिरुवदरिन्द इतररु आ अर्थगळन्नॆल्ला व्यक्तपडिस लाररॆन्दु भाविसि, तावे अदक्कॆ व्याख्यानवन्नु दयपालिसुत्तारॆ. श्री यतिवररू श्री निगमान्य देशिकरवरू सह ऎल्लि इतररु सरि याद आभिप्रायगळन्नु तिळियलाररॆन्दु तमगॆ तोरितॆ, गळल्लि अवुगळिगॆ भाष्यगळन्नु तावे परम कृपया दयपालिसुत्तारॆ ऎट्टु मूर्ति - पृथिव्यादि पञ्चभूत मरियागियू चन्द्र सूर मूर्तियागियू, तानू सेरि, हीगॆ ऎण्टु मार्तियागिरतक्कदॆन्दु वरवन्नु हॊन्दिद रुद्रनु, ऎण्णॆ कण्-ल्कु मुखवुळ्ळवनादुदरिन्द ऎण्टु कणगळुळ्ळ, चतुरुख ब्रह्मनु, ऎण् दिक्कु - अष्ट दिक्कुगळ, ऎट्टरॆ - ऎण्टु दिक्कुगळ स्वामिगळु ऎन्दरॆ इन्द्रादि अष्ट दिक्षालकरु ऎण् पिरकिरुति - अव्यक्त महदहङ्कारगळु पञ्चतन्मात्रगळू सेरि, ऎण्टु प्रकृतिगळु, ऎट्टु मावरैगळु - ऎण्टु महा पश्वतगळु, इवु “हिमर्वा निषधॆ विन्ध्यॆ माल्यर्वा पारियात्रिकनन्दरो मलयशैव मेरुणा प्रकीर्तिता ऎम्ब श्लोकदल्लि हेळिरु वुवु. ई नु - इवुगळॆल्लवन्नू सृष्टिसिद, ऎण् गुणन् अप हत पास्मा विजरो विमृत्युर्वि शोको विजि घतोपिपास सत्यकाम नृत्यसङ्कल्पः” (८०८-१५) ऎम्ब गुणारगळन्नुळ्ळवनु स्वामियु इन्तह परमात्मनु ऎम्बर्थवु, ऎट्टु - अष्टाक्षर मनॆ वन्नु, ऎण्णु म् - अनु सन्धानमाडुव, ऎन्गुणमतियोरु बुद्धिय ऎण्टु गुणगळन्नु हॊन्दिदवरिगॆ, बुद्धि य ऎण्टु गुणगळु यावुवॆन्दरॆ- “ग्रहणं धारणं चैव स्मरणं प्रतिपादनम् । ऊहापोहार्थ विज्ञानं तत्वज्ञानञ्च धीगुणाः” ऎन्दु हेळिरुव ऒळ्ळॆ बुद्धिय गुणगळु, इवुगळन्नु हॊन्दिदवरिगॆ, ऎट्टु मामलर् - भगवन्तन अर्चनॆगॆ योग्यवाद पुष्प गळॊन्दिगॆ अधि कारियल्लिरबेकाद महत्ताद ऎण्टु पुष्पगळु यावुवॆन्दरॆ-अहिंसा प्रथमं पुष्पं पुष्टमिय निग्रहः ” ऎन्दारम्भिसि मुन्दॆ________________
मूलमन्ना धिकार- ३४११ स्वामि व्याख्यानदल्लि तिळिसल्पडुवुवु, ऎण्शि - अष्ट सिद्धिगळु, इवू मुन्दॆ हेळल्पडुवुवु. ऎक्कि - अष्टविध भक्तिगळु, इवु मुन्दॆ *मद्भक्त जनवात्सल्य” ऎम्ब श्लोकदिन्द हेळल्पडुवुवु. ऎट्टु योगण्णव - ऎण्टु अङ्गाङ्गिगळुळ्ळ उपासनवु, इवु यावुवॆन्दरॆ “यम, नियम, आसन, प्राणायाम, प्रत्याहार, ध्यान, धारण समाधिगळु, ऎण् शॆल्वम् - अणिमाद्यष्टॆश्वरगळु, इवुगळू व्याख्यानदल्लि हेळल्पडुवुवु. ऎट्टु मागुण - मुक्तनल्लि आवि र्भविसुव ऎण्टु गुणगळु, अथवा “ अष्टागुणाः पुरुषं दीपय प्रज्ञच कौल्यञ्च श्रुतं दमश्च । पराक्रमश्चा बहु भाषतीच दानं यथाशक्ति कृतज्ञताच” (विदुर नीति, ३८-३२) ऎम्बल्लि हेळि रुव ऎ ट गुणगळु, ऎट्टॆट्टॆण्णि कल्य - ऎण्टु ऎण्टलु ६४ कलै. विद्यॆगळु ऎच्चरद मेलदवु . “शृङ्गार नीर करुणाद्भुत हास्य भयानकाः । भीभत्स रौद्रॆ चरसा” ऎन्दु हेळिरुव ऎण्टु रसगळु, इवुगळिगॆ मेलदवु - मेलादुदु शारसवु, इवु ऎल्लवू ऎट्टिनवे, प्राप्तवागुवष्टे, इदरिन्द प्राप्तवागदिरु वुवु यावुवू इल्लवॆम्ब भाववु. ई मूलमवन्नु अनुसन्धान माडुव मतिगळिगॆ लभिसदे इरुव पुरुषार्थगळु यावुवू इल्लवु. ऎल्लवू लभिसुत्तवॆ ऎन्दु हेळलु हॊरटु, यावु यावुवु लभिसु इवॆ ऎन्दरॆ स्वामिगॆ भोग्यवाद (१) ऎण्टु बुद्धिय गुणगळू, (२) आं सादि ८ महा पुष्पगळ रूपदल्लि ऎण्टु महाग-णगळू (a) ऊहस्त र्कोध्ययनं” ऎम्बल्लि हेळिरुववुगळ सिद्धियू, (४) “मद्भक्त जनवात्सल्यं” ऎन्दारम्भिसि हेळिरुव ऎण्टु विध भक्तिगळू, (५) यम नियमादि अष्टे श्वरगळू, (६) आणिमादि ऎण्टु विभूतिगळू, (७) मुक्तदयल्लुण्टागुव अपत पापादि गुणाष्टकगळू, अथवा आप् गुणाः पुरुषं दीपय” ऎम्बल्लि हेळिरुव ऎण्टु गुणगळू, (८) ६४ विद्यॆगळू, (९) ऎण्टु रगळिगू मेलाद मोक्ष प्राप्तिगॆ हेतुवाद शारसवू, हीगॆ इवॆल्लवू लभि सुत्तवॆ ऎम्बुदु पाशुरार्थवु. मुन्दिन वाक्यगळिन्द तावे अ पाशुरक्कॆ भाष्यवन्नु दय पालिसुत्तारॆ. मॊदलु मूलमवु ऎन्ताद्दॆन्दु पूरार्धदिन्द कॊण्डाडि इदरिन्द लभिसुव पुरुषार्थगळन्नॆल्ला उत्तरार्धदल्लि विस्त रिसि हेळुत्तारॆ- ई मूलमार्थद अनुसन्धानवु स्त्री शूद्रादि________________
३४१२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे सत्व कारण भूतनुवाय, अखिलहेय प्रत्यनीक कल्याक ताननुमान सश्वेश्वरनुन्नु प्रतिपादकमान तिरुवष्टाक्षर अनुसन्धिक्कु महामतिगळुक्कु आत्मगुणादिगळिलु, अष्टॆ श्वक्यादिगळिलु, यथा मनोरथं दुर्लभमायिरुप्पदु ऒन्नुमिल्लॆ यॆरदु. गळिगू कूड अनुकूलिसुव हागॆ ऒन्दु द्राविड गाधॆयिन्दले अनु ग्रहिसिरुत्तारॆ. प्रथमवाक्यदिन्द पारुरार्थ सङ्ग्रहवन्नु दय पालिसुत्तारॆ. सरकारणभूतनुवाय्
इल्ल. उपादान निमित्त सत्व कारणभूतनागिरुव (इदु प्रणवद आकारदिन्द तोरुव अर्थवु) अखिलहेय प्रत्यनीक कल्याणैकतानुमान - समस्त हेयगन्धद स्पक्के इल्लदॆ, समस्त कल्याण गुणगळिगॆ ईतनल्लदॆ बेरॆ आश्रय विल्लदे इरुव ऎन्दरॆ समस्त कल्याण गुणाकरनागिरुव, इदु नारा यण शब्दार्थवु), इन्तह सर्वॆश्वरनुक्कु प्रतिपादकमान - स श्वरनन्नु प्रतिपादिसुव, तिरुवष्टाक्षर - श्रीमदष्टाक्षर मन्न वन्नु, अनुसन्धिक्कु महामतिगळुक्कु - अनुसन्धान माडुव, महा प्राज्ञरिगॆ, अत्मगणादिगळिलम् - जीवात्मन गुण मॊदला दवुगळल्ल, अष्टॆश्वरादिगळल्ल, यथा मनोरथम् - अनु सन्धानमाडुवर मनोरथानुगुणवागि, दुर्लभवायिरुप्पदु हॊन्दलु साध्यविल्लदुदु, ऒनुमि ऎरदु - यावुदू वॆम्बुदु ई पाशुर तात्पर्यवु. समस्तवू लभ्यवे ऎम्ब भाव दिन्द व्यतिरेकदल्लि अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. इतर देवतॆय विषयवाद मनॆगळिगॆ हीगॆ ऎल्लवन्नू साधिसिकॊडुव शक्ति इल्लवॆन्दु हेळुव दक्कागियू सत्व कारण भूतनुवाय ऎन्दारम्भिसि, सक्षेश्वर नुक्कु प्रतिपादकमान तिरुवष्टाक्षरम् ऎम्ब प्रयोगवु. ई विशेषणगळु अन्य देवतॆगळन्नु व्यावर्तिसि हेळुत्तवॆ. मेलॆ अष्टा क्षरवन्नु अनुसन्धान माडुववरु महामतिगळु ऎन्दु हेळिरुवद रिन्द, मोक्षार्थिगळे महा पुज्ञरागिरुवाग यथामनोरथम दुर्लभवादुदु यावुदू इल्लवॆन्दु हेळरुवदु विरोधिसुवदिल्लवो? ऎन्दरॆ, अन्त्यदल्लि प्राप्तवागुव मोक्षाख्य मनोरथक्कॆ एनॆन्दू विरोधविल्लवु. अदक्कॆ मुन्दॆ प्राप्तवागबेकॆन्दु अपेक्षिसुवद नॆल्ला “यथा मनोरथम हॊन्दुवरॆम्बुदु तात्पर्यवु ५________________
गळु मूलमाधिकारक “ऎट्टु मामरि”- आकाशादिभूतङ्गळ्ळन्नु ं चन्द्रादित्य यजमाननु तनक्कु मूर्तिगळाग वुट्टित्तु अष्ट मूर्ति ऎन्नु पेर् पत्त रुर्द ; “ऎण् कर्ण्ण” – चतुर्मुख नागै याले ऎट्टु कण्णु डैय ब्रह्मा ; * ऎण्णॆक्कु ” - ऎट्टु दिक्कुगळ्, “ऎट्टरै” - इन्द्रादिगळान ऎट्टु दिक्षालकर् ; “ऎण् पिरुकिरुति” - अव्यक्त महदहङ्कारादिगळान ऎट्टु तत्वज्ञळ्; " आदरॆ पाशुरदल्लि आत्मगुणगळ प्राप्तियू अल्लदॆ कॆलवु नश्वरवादवु गळ प्राप्तियू हेळल्पट्टिरुवदु हेगॆ समञ्जसवॆन्दरॆ, मोक्ष प्राप्तिये लभिसुवाग अल्पगळाद इतर पुरुषार्थगळु लभिसलारवे? ऎन्दरॆ अवू लभिसुवुवु ऎन्दु “र्त प्रसन्नॆ कि मिहास लभ्य” ऎम्बुदर उपपादनॆय रूपदल्लि हेळल्पट्टितु. कुचे लरु प्रसन्नरागि मोक्षप्राप्ति यु सिद्धवागिद्दरू श्री कृष्ण भगर्वा रवरु महदैश्वरवन्नु हेगॆ अनुग्रहिसिदरो हागॆ लभ्यवॆम्ब भाववु. 66 S “ऎट्टु मामूर्ति” ऎन्दरॆ आकाशादि भूतङ्गन्नु म् - पृथिवी, अप्पु, तेजस्सु, वायु, आकाशवॆम्ब पञ्चभूतगळू, चन्द्रादि त्यगळ् - चन्द्रसूररू, यजमान नुम - देवतॆगळिगॆ यज माननाद अथवा हविस्सन्नु कॊडुव अग्नि यु. रुद्रनु, हीगॆ तनक्कु मूर्तिगळाग - तनगॆ मूर्तिगळागिरबेकॆन्दु, वरम्पत्तु - वरवन्नु हॊन्दि, अष्टमूर्ति ऎन्नु पेर् सॆ रुद्र्र - अष्ट मूर्तियु ऎम्ब हॆसरन्नु हॊन्दिद रुद्रनु, ऎण्ण ऎन्दरॆ चतुरुखनागै याले ऎट्टु कण्णुडैय ब्रह्मा-नाल्कु मुखगळुळ्ळवनादुदरिन्द ऎण्टु कण्णुगळुळ्ळ चतुरुख ब्रह्मनु *ऎण्णिक्कु” ऎन्दरॆ ऎट्टु दिक्कुक्कळ् - ऎण्टु दिक्कुगळु, “ऎट्टरै” ऎन्दरॆ इन्द्रादिगळान ऎट्टु दिक्षालकर् - “ इन्नॊव पितृ पतिर्नैरुतो वरुणो मरुत् । कुबेर ईशः” ऎन्दु हेळिरुव ऎण्टु दिक्षालकरु, “ऎण् पिरकिरुति” ऎन्दरॆ अव्यक्त महदहङ्का रादिगळान ऎट्टु तत्वङ्ग ४ . अव्यक्त, महत्तत्व, अहङ्कारतत्व, आदिपददिन्द पञ्चतन्मात्रॆगळाद ऎण्टु प्रकृतिय विकारगळु, इदु गीतॆयल्लि “भूमिरापो नलो वायुः खं मनोबुद्धिरेव च अहङ्कार इतीयं मे भिन्ना प्रकृति रष्टधा” (गी. ७-४) ऎम्बल्लि उपपादितवु.________________
३४१४ 99 श्रीमद्रहस्पत्रॆयसारे
- ऎट्टु मावगळ् " - ऎट्टु कुलपतङ्गळ् ; “ ई वॆण्णु ण र्त्तो” , इवै यॆल्लायु सृष्टित गुणाष्टक विशिष्ट नान परमात्म ; इवनुकु ऎट्टु गुणळॆणरदु कवश्यत्व जरा मरण शोक कुपास्यॆगळ अस्तिक्कॆ यॊळिगैयुव, नित्यान भोग्यङ्ग टैयुडैयवनागैयुव, निन्नॆत्तदु मुडिक्क ऎल्लवना ऎट्टु मावरैगळ ऎन्दरॆ ऎट्टु कुल सत्व तज्ञळ् , ऎण्टु कुलुचलगळु, आवु यावुवॆम्बुदु हिन्दॆ हेळल्पट्टवु. “ई न वॆण् गुण स्तोन्” ऎन्दरॆ इवॆ ऎल्ला युव - सृष्टित गुणाष्टक विशिष्टनान परमात्मा - मेलॆ हेळिद ऎल्लवन्नू सृष्टिसिद ऎण्टु गुण गळिन्द कूडिद परमात्मनु, इवनुु ऎट्टु गुणळॆरदु - ई परमात्मनिगॆ ऎण्टु गुणगळुण्टॆन्दु हेळिरुवदु, करवश्यत्व, करक्कॆ वशवागिरोणवु, जरामरण - मुप्पु मरणवु, शोककु पासैगळ्- दुःख हसिवु, नीरडिकॆ, अक्क तॊळिगैयु - इवुगळिल्लदिरॆणवु. इदु श्रुतियल्लि “ अपहत पाष्मानिजरो निम्म त्युर्विशोको विजिघपिपास नृत्यकाम सत्य सल्प ” छां,(८-७१)ऎन्दु हेळिरुवदर व्याख्यानवु, अपहत पापवॆन्दरॆ अकरवश्यतॆ ऎन्दु व्याख्यानवु ; मुन्दॆ सत्यकाम सत्य सल्पगळु हेळल्पडुवुवु.-नित्यळान भोग्य युडैवन गैयुव नित्यगळागि एनॊन्दू चु,ति इल्लद भोगगळुळ्ळवनागियू “इदु सत्य कामः” ऎन्दु श्रुतियल्लिरुव अर्थवु. निनैदु मुडिक्कवल्ल नागै युम - (इदु “सत्य र्स” ऎन्दु श्रुतियल्लि रुवदर अर्थवु.) सब्सिल्पिसिदुदु व्यर्थवागदहागॆ नडॆसिकॊळ्ळुवनागियू इरुव इन्तह गुणगळुळ्ळ परमात्मनु ऎम्ब भाववु. दुय्योधनादि दुष्टरन्नु सन्धिगॆ अवकाश कॊडदॆ निग्रहिसबेकॆम्ब, मत्तु विभीषणनिगॆ तन्नन्नु मोक्षार्थवागि आश्रयिसिदने ऎम्ब वात्सल्यदिन्द लङ्काराज्य प्रदान माडुत्तेनॆम्ब, इवे मॊदलाद सल्पगळन्नु पूर्णमाडिकॊण्डवनु, * ऎट्टॆ ट्टाम् ऎण्णु णमतियोर् दु” ऎन्दरॆ इप्पडिप्पट्ट स श्वरनुन्नु प्रधानमनमान तिरुवष्टाक्षरक्कॆ सार्थवागकेट्टु अनुसन्धि अष्टाङ्ग बुद्दियुडैय अनन्यरान प्रतिबुद्धरु ऎन्दरॆ मलॆ उपपादिसिदन्तॆ माहातॆ युळ्ळ सत्येश्वरनन्नु प्रतिपादि सुव मुख्य मन्यवाद श्रीमदष्टाक्षर मनवन्नु अर्थदॊन्दिगॆ गुरु________________
66 (५४) मूलमाधिकारः ३४१५ गैयुम्, “ऎट्टॆण्णु मण्णुणमदियोर” . इप्पडिप्पट्ट सत्व ऊरनुक्कु प्रधान मनमान तिरुवष्टाक्षरतॆ सार्थमागक्कॆट्टु अनुसन्धिक्कुम् अप्पाजि बुद्धियुडैय अनन्यरान प्रतिबुद्धरु बुद्धिक्कु ऎट्टु अण्णळावन ? - “ग्रहणं धारणं चैव स्मरणं प्रतिपादनम् ऊहा पोहोर्थविज्ञानं तत्वज्ञानञ्च धीगुणाः” ऎ५र ; ऎट्टु मावलं (१) ई आहिंसा प्रथमं టి गळ मूलक केळि तिळिदु अनुसन्धानमाडुव आष्टाङ्गबुद्धियुळ्ळ, पर मात्मनन्नल्लदॆ इन्नु यारन्नू आश्रयिसद, प्राज्ञरिगॆ, इल्लि ऎट्टु ऎन्दरॆ तिरुवष्टाक्षरवु ; अदु ऎन्ताद्दॆम्बुदन्नु तिळिसुवदक्कागि इप्पडि पट्ट सत्येश्वरनुन्नु प्रधानमन मान ఎంబ विशेषणवु “ऎण्ण ” ऎम्बुदक्कॆ सार्थमागकट्टु अनुसन्धिक्कु ऎम्ब व्याख्यानवु. ऎण्णु णमतियोरु ऎम्बुदक्कॆ अप्पाज्य बुद्धि युडैय अनन्यरान प्रतिबुद्धरु ऎन्दु व्याख्यानवु, मुन्दॆ बुद्धिगॆ अष्टागळु यावुवु ऎम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. बुद्धि क्कु - ऎट्टु अङ्गण्ण भावन - बुद्धिगॆ ऎण्टु गुणगळावुवु ? ऎन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. * ग्रहणं धारणञ्चैव स्मरणं प्रतिपादनं1 ऊहापोहोर्थ विज्ञानं तत्वज्ञानञ्च धीगुणाः” ; ग्रहणं- शब्द अथवा वाक्यद अर्थवन्नु ग्रहिसुविकॆयु, धारणं - ग्रहिसिदुदन्नु मरॆतुबिडदॆ ज्ञापकदल्लिडोणवु, स्मरणं - बेकाद कालदल्लि स्मरिसोणवु. प्र पादनं - इतररिगागि उपपादनॆ माडि हेळोणवु, ऊह– व्यक्त वागि हेळदिद्दरू हिन्दिन अभिप्रायदिन्द सरियागि ऊहिसोणवु, आपोह - व्यक्तवागि हेळदिद्दरू हिन्दिन अभिप्रायदिन्द इन्नॊन्दु आभिप्रायवु सरियल्लवॆन्दु त्यागमाडोणवु, अर्थविज्ञानं- अर्थवन्नु विमर्शिसि तिळियोणवु, तत्वज्ञानं - यथार्थज्ञानवन्नु हॊन्दोणवु. हीगॆ इवु ऎण्टू, धीगुणाः बुद्धिय गुणगळु ऎ रवै - ऎम्बुवुगळु * ऎट्टु मामलर्” ऎन्दरॆ अहिंसा प्रथमं पुष्पं - याव प्राणियन्नू हिंसॆ माडदिरुवदे ऎण्ट्र हूगळल्लि मॊदलनॆय पुष्पवु, पुष्पमिय निग्रहः - इन्द्रिय गळु विषयगळ कडॆगॆ प्रवर्तिसदहागॆ निग्रहिसोणवु. ऎरडनॆय पुष्पवु ; सत्वभूतदया पुष्पं- सत्व प्राणिगळल्लू दयॆयन्नु तोरि (n) 2.5).________________
३४१६, श्रीमद्र हस्य त्रयस 0- पुष्पं पुष्टमिय निग्रहः । सत्वभूतद पुष्पं क्षमा पुष्पं विशेषतः । ज्ञानं पुष्पं तपः पुष्पं ध्यानं पुष्पं तम्म वच । सत्य मष्टविधं पुष्पं विष्णति प्रीतिकरं भवेत् ॥” ऎरपुष्पङ्गळ्; “ऎण्” (२) “ ऊहस्तध्ययनं दुःख सोणवु मूरनॆय पुष्पवु ; हिन्दॆ प्राणहिंसॆ कूडदॆन्दु अहिंसा प्रथमम्पुष्पम् ऎन्दु हेळल्पट्टितु ; इल्लियादरो आ प्राणिगळल्लि दयॆयन्नु तोरिसतक्कद्दॆन्दु हेळल्पट्टितु ; क्षमा पुष्पं विशेषत -नमगॆ यारादरू तॊन्दरॆ माडिदरू क्षमा गुणदिन्द कोपिसदे इरोणवु नाल्कनॆय पुष्पवु ; ज्ञानं पुष्पं तन्न मत्तु परमात्मन यथार्थज्ञानवु ऐदनॆय पुष्पवु ; तपः पुष्प - कृछचान्द्र यणादिगळ अनुष्ठानवु आरनॆय पुष्पवु ; ध्यानं पुष्प - परमा त्मन ध्यानवु एळनॆय पुष्पवु; सत्यं - हितवागियू अनृतवल्लदॆयू इरुवदन्ने हेळोणवु ऎण्टनॆय पुष्पवु ; हीगॆ अष्टविधम्पुष्पं - नावु परमात्मनिगॆ पुष्प गळिन्द आराधिसुवदर तॆ-तॆयल्लि ई मेलॆ हेळिद ऎण्टु विध पुष्पगळू अधिकारियल्लि इद्दु दादरॆ, विष्ण प्रीतिकरं भवेत् - विष्णुविगॆ तुम्बा प्रीतिकरवागुवागुत्तवॆ. आ अर्चनॆ हूवुगळिगिन्त ई ऎण्टु हूवुगळु इद्द वादरॆ विष्णुविगॆ तुम्बा इष्टवागुत्तवॆ ऎन्दादरू अर्थ माडबहुदु. ई ऎण्टु हूवुगळिल्लदॆ अधिकारियु ऎष्टु हूवन्नु समर्पिसिदरू प्रीतिकरवागुवदिल्लवॆम्ब भाववू सूचितवु. ऎज रपुष्पक् - ऎन्दु हेळल्पट्टिरुव ऎण्टु पुष्पगळु, “ऎणशित्ति” ऎन्दरॆ साङ्ख्यरु हेळुव ऎण्टु सिद्धिगळु, अवु यावु वॆन्दरॆ- ऊहः अनुमान प्रमाणद मूलक उण्टाद अनुमतियु, आगमक्कॆ विरोधगळल्लद न्यायदिन्द मतान्तरगळन्नु निरसन माडि तम्म सिद्धानवन्नु स्थापिसोणवु, इदक्कॆ तारतराख्या सिद्दि ऎम्ब हॆसरु, तर8 - हागॆये आगमविरोधविल्लद युक्तिवादविन्द तम्म मतवन्नु स्थापिसोणवु, ऊहबॊध्ययन ऎन्दु पाठान्तरवु. शब्दवॆन्दरॆ शास्त्रज्ञानवु, इदक्कॆ सुताराख्यासिद्धिः ऎम्ब हॆसरु, अध्ययन - आगमद अक्षर ग्रहणवु, इदक्कॆ ताराख्यासिद्धिः ऎम्ब हॆसरु, दुःखविघातास्त्रयः , आध्यात्मिक, आधिदैविक, आधिभौतिक (२) साङ्ख्य कारिकॆयु,________________
मूलमाधिकारः ३४१६ विघता स्वय स्सुहृत्सा प्तिः । ध्यानञ्च सिद्धयो ”ऎज्रवै. “ऎ” (३) मद्भक्त जनवात्सल्य पूजायां चानुमोद नम् । मत्तथा श्रवणे भक्तिस्सर नेत्राङ्गविक्रया । स्वयमा राधने यत्न ममार्थ सम्भवर्जनम् । ममानुस्मरणं गळॆम्ब मूरु विध आधिगळ - दुःखगळ निवृत्तियु, आध्यात्मिक दुःख निवृत्तिगॆ प्रमोदाख्यासिद्धि ऎन्दू, आधिदैविक दुःखनिवृत्तिगॆ मुदि ताख्या सिद्धि ऎन्दू आदिभौतिक दुःखनिवृत्तिगॆ मोदमानाख्यासिद्दि ऎन्दू हेळल्पट्टिवॆ. सुहृताप्ति- - न्यायवागि तोरुव अर्थ संवादक्कॆ हेतुभूतनाद सुहृत्तिन प्राप्तियु, इदु रम्य काख्या सिद्धि यु : दानं - संशय विपर्यगळु तॊलगि विवेकजा न वुण्टागुविकॆ, ध्यान ऎम्ब पाठान्तरवु, इदु समुदिताख्यासिद्धि ऎन्न ल्पडुत्तदॆ. ई सिद्धिगळ तात्पर्यवेनॆन्दरॆ मॊदलु वेदाध्ययनवु, अनन्तर साप्ताध्ययनदिन्दुण्टाद शब्दम् ऎम्ब पददिन्द हेळल्पट्ट वेदार्थनवु ; अनन्तर ऊह शब्ददिन्द तोरुव मिमांसॆ यिन्दुण्टाद अर्थनिर्णयवु. अनन्तर अर्थ निर्णय समर्थनॆ गागि सत्सङ्गतियु ऎन्दरॆ सुहृत्पाप्तियु ; अनन्तर हीगॆ सिद्धवाद अर्थद अनवरत भावनॆयु ध्यानशब्ददिन्द बोधितवु. अनन्तर आध्यात्मिक आधिदैविक आधिभौतिक दुःखगळ निवृत्तियु ऎन्दरॆ परि गणिसिद अवस्थॆयु. ऎज्रवै हीगॆ सिद्धष्टकगळु ऎम्ब तात्पर्यवु. ऎत्ति - ऎण्टु विध लक्षणॆयिन्द कूडिद भक्ति, अवु यावुवॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. ई श्लोकगळु पुरुषार्थकाष्टाधिकारदल्लि उदाहृतवु. प्रतिपदार्थगळिगॆ १३६४-७५ नॆय पुटगळन्नु नोडि, ऎच्चर ऎट्टु विधमानभक्तिगळ” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुव ऎण्टु विध लक्षणॆगळन्नुळ्ळ दागि तोरुव भक्तिगळु. इदरिन्द भक्तिगळे अष्टु प्रबेधगळन्नुळ्ळवु ऎम्बर्थवल्लवु. भगवद्गीतॆयल्लि भक्तिय प्रबेधगळु वृद्धि हॊन्दुत्ता नाल्कु विधावस्थॆगळन्नु हॊन्दुत्तवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तवॆ. सामान्य भक्तियु अप्रपन्नरल्लू उण्टु. इदु वृद्धि हॊन्दुत्ता हॊन्दुत्ता ईतनिगॆ प्रपन्नतॆयन्नुण्टुमाडि तैलधारॆयहागॆ अविच्छिन्न स्मृति सन्तति रूपदल्लि आतनन्नु उपासिसुव अवस्थॆयल्लि उण्टादुदु परभक्ति ऎन्दु हेळल्पड इदॆ. हीगॆ माडुत्ता माडुत्ता वृद्धि हॊन्दि, पर (३) गरुडपुराण २१९-६ O________________
३४१८ श्रीमद्रहस्य त्रयसा
- ఆణి नित्यं यच्चमानोपजीवति । भक्तिरष्ट विधाषा’ ऎर ऎट्टविधङ्गळान भक्तिगळ ; “ ऎट्टु योगा » - योगा मागल्लप्पट्ट यमनियवादिगळ् ; “ऎण्णॆल्वम्* मा महिमा च तथा लघिमा गरिमा वशित्व मैश्वरं प्राप्तिः प्राकां चेत्यष्टॆश्वराणि योगयुक्त” ऎ५र विभूतिगळ् ; * ऎट्टु मागुणम् ” -मुक्तदशैयिल् आविर्भविक्कु गुणाष्ट मात्म साक्षात्कार उण्टाद अवस्थॆयु दॊरॆयुत्तदॆ. अदु परज्ञान वॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. अनन्तर परमात्मनन्न गलि ऒन्दु निमिषवू इरलारनॆम्ब उत्कटेच्छॆयु उण्टागुव भक्तिगॆ परमाभक्ति ऎन्दु हॆसरु. हीगॆ सामान्य भक्ति, परभक्ति, परज्ञान, परमाभक्ति ऎन्दु विभागिसल्पट्टिवॆ. इवु इल्लि हेळल्पडलिल्लवु. इन्तह भक्तिय काष्ठा दॆशॆगळु भरन्यासनिष्ठनिगू उण्टु. इदु शरणागति गद्यदल्लि व्यक्तवु. 66
- ऎट्टु योगाङ्ग म » ऎन्दरॆ योगा माग जॊल्लु पट्टि, यमनियमादिगळ् भक्तियोगवॆन्दरॆ भगवदुपासनॆगॆ अण्ण गळागि हेळल्पट्ट, यवनियवादिगळ् - इवुगळल्लि ७ अण्णगळू ऒन्दु अण्ण यू सेरिदरॆ अष्टाङ्गयोग ऎम्ब प्रयोगवु, हेगॆ ऎन्दरॆ ८ विषयगळुळ्ळदु भक्तियोगवॆम्ब तात्पर्यवु. ई अष्टाङ्गगळु यावुदॆम्बुदु भगवद्गीतॆय आरिनॆय अध्यायदल्लि उपपादितवु. ऎण्णॆल्वम् » ऎन्दरॆ “ अणिमा - सूक्ष्मवागि यावुदु लभ्यवो अदु, महिमा - महत्वदिन्द यावुदु लभ्यवो अदु गरिमा - गुरुत्वदिन्द लभिसतक्कद्दु, लघिमा - लघुत्वदिन्द लभ्य वादुदु, वशित्वम् - इन्द्रियगळु स्वाधीनदल्लिरुविकॆयु, ऐश्वरं - सत्ववन्नू नियमिसुवदर मूलक सातिशयवु, प्राप्ति-यावुद रिन्द इष्ट प्राप्तियो अदु, प्राकाम्यं - स्वच्छॆयिन्द निघ्नवागि सञ्चरिसुव शक्तियु इति - ऎम्बदागि, योगयुक्तस्य ऐश्वराणि- योगयुक्तनिगॆ लभिसुव अष्टॆश्वर्यगळु अमरदल्लि * आणि मा महिमा चैव गरिमालघिमातभा । प्राप्तिः प्राकाम्य नाशत्व वशित्वं चाष्ट्र भूतयः ” ऎन्दु हेळल्पट्टिवॆ. ऎच्चर विभू गळ् - ऎम्ब नियाम्य वर्गवु, स्वामि कृपॆयिन्द लभिसतॆक्कद्दु. कुबेरनिगॆ लभिसिद अष्ट विभूतिगळु. 1 “ऎट्टु मागुणम”, महत्ताद ऎण्टु गुणगळु, अवु यावु________________
मूलमाधिकार 8 46 ३४५९ कम्, (४) * अपौगुण- पुरुषं दीपय” त्यादिगळि चॆन्नवैयागवु नाम् ; ऎट्टॆट्टॆण्णु ं कट्टॆगळ्’ - चतु सृष्टि कलैगळ् ; “ ऎट्टरद मेलनुवुम् (५) “शृङ्गार वीर करुणाद्भुत हास्य भयानकाः । बीभत्सद्रॆ च रसा ” 66 अथवा वॆन्दरॆ-मुक्तदलैयिल् आविर्भविक्कुम-मॊदलु देह प्राप्तियिन्द वरॆसि होगिद्द गुणाष्टकगळु मुक्तावस्थॆयल्लि आविर्भविसोणवु, वज्रवु कॆसरिनल्लि बिद्दाग अदर प्रकाश गुणवु हेगॆ मरॆसि होगुत्तदो हागॆये ई आत्मनिगॆ देह सम्बन्धदिन्द नैजगुणगळु मालिन्य हॊन्दि द्दवु ; शरीर होगि मुक्तावस्थॆयु बन्दाग ई ऎण्टु गुणगळु स्वतः प्रकाशिसुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. इवु “ अपहतपाष्मा विजरो निन्नत्यु र्विशोको विजिघzपिपासः सत्यकाम सत्य सङ्कल्पः” (छाc. ८.६.१) श्रुतियु मुक्तदॆशॆयल्लि सैनरूपेणा भिनिष्टद्यते ऎन्दु हेळितु, हागॆये ब्रह्मसूत्रवू “आविर्भावस्सेनशात् ” ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. इवुगळन्ननुसरिसि स्वामि निगमान्य देशिकरू ई अवि र्भविक्कुम गुणाष्टकम” ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. गुणाष्टकक्कॆ बेरे विधवागियू अर्थ हेळबहुदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. ई पूरा श्लोकवु यावुदॆन्दरॆ “ अष्टगुणाः पुरुषं दीपय प्रज्ञाच कौल्यं च दवः श्रुतञ्च । पराक्रमश्च बहुभाषिताच दानं यथा शक्ति कृतज्ञ ता च” इत्यादिगळिल् इवे मॊदलादवु गळल्लि चॆन्न वैयाग माम् - हेळल्पट्टवादरू आगबहुदु. हीगॆ ऎरडु विधवागियू ऎट्ट मागुणम” ऎम्बुदक्कॆ अर्थ माडबहुदु, देहवियोगानर प्राप्तवागुव ऎण्टु गुणवॆम्ब अभिप्रायवादरॆ मॊदलिन अल्पवन्नु हेळबहुदु, देहविरुवागले प्राप्तवागुव गुणवॆन्दु अभिप्रायवादरॆ ऎरडनॆय अर्थवन्नु इट्टुकॊळ्ळबहुदॆम्बतात्सरवु. ऎट्टॆट्टॆण्णु कलॆगळु ऎन्दरॆ चरुवष्टिकगळ ऎण्टॆण्टॆन्दरॆ ६४, विद्यॆगळु ऎम्ब भाववु. “ऎट्टरद मेलदवु”, ऎण्टक्कू मेलाद शारसवु, अदु हेगॆ ऎन्दरॆ (५) शृङ्गार, वीर, करुण अद्भुत, हास्य, भयानक बीभत्स, रौद्र ऎण्र रस ऎम्ब ऎण्टु रसगळु, ऎट्टुक्कु म - ई ऎण्टु रसगळिगू, मेलाद शास्त्रि रसम उत्कृष्टवाद (४) उद्योग पत्व, ३५.६४, (५) अमर 6________________
३४२० श्रीमद्र हस्यत्रयसारॆ ऎर रसळ्, ऎट्टु क्कुम् मेलान शारसम ; “ इवॆ इवल् इवनुक्कु इच्छॆयुळ्ळ पोदु यॆल्ला मॆट्टिनवे” ऎट्टाद मिल्फ्, आत्मगुणादिगळ निरम्यादॊळिगिरदु अनुसन्धानल् शानॆ रसवु. रस आस्वादने ऎम्ब धातुविन प्रकार इन्तह अनु भवगळन्नुण्टुमाडुववु यावुवो अवुगळिगॆ रसगळॆन्दु हॆसरु. बीभत्सवॆन्दरॆ निन्दारूटवागियू मनस्सिगॆ खेदनन्नुण्टु माडोणवू, भयानक वॆन्दरॆ मनस्सिगॆ भीतियन्नुण्टुमाडोणवु रागद्वेषादिगळिल्लदिरोणवु शास्त्रिरसवॆनिसुत्तदॆ. इवॆ यॆल्ला मॆट्टिनवे ऎन्दरॆ इवल् इवनुक्कु इच्छॆ युळ्ळ पोदु ऎट्टाद नुमिल्लॆ ई मूलमन्त्रोपासकनाद इवनिगॆ अपेक्षॆ इद्दुदादरॆ लभिसदे इरतक्कवु यावुवू इल्लवु ऎम्बुदु तात्पर्यवु, सत्ववू लभिसुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. युळ्ळ पोदु ऎन्दु हेळिरुवुदर तात्पर वेनॆन्दरॆ, मेलॆ हेळिरु वदरल्लि कॆलवॆल्ला ऐहिकगळु, मुमुक्षुवाद प्रसन्ननु ऐहिकवन्नॆला मत्तु अष्टॆश्वरादि स्वर्गादि भोगगळन्नॆल्ला तृणवागि काणुवव निगॆ साधारणवागि अन्तवुगळल्लि इच्छॆयु इरुवदिल्लवॆम्बभाववन्नु तिळिसुवदक्कागि हागॆ प्रयोगवु. हीगॆ ऎल्लवू अष्टाक्षरानुसन्धानमाडुववरिगॆ दॊरॆयुत्तदॆन्दु हेळिदुदु अतिशयोक्तियल्लवो ? इदु सार्थ साधकवॆन्दु हेळुव मातु रोगिगॆ ई औषधियन्नु कुडि निनगॆ गुणवागुत्तदॆन्दु वञ्चि सुव मातिन हागल्लवो? मेलिन पाशुरदल्लि हेळिरुव अन्तह नुनानु सन्धानदिन्द, कॆलवु आत्मगुणगळ प्राप्तियू, शीघ्र संसार निवृत्तियू अश्वरादिगळु लभिसोणवू इवॆल्ला इल्लदिरोणवु उण्टल्ला ऎन्दु आक्षेप तन्दरॆ, अन्तह सन्दर्भगळल्लि अनुसन्धान माडुवदरल्लि न्यून तॆये विना, मन प्रभावद न्यूनतॆयिन्दल्लवॆन्दु निगमन माडि हेळु शारॆ-आत्मगुणादिगळ्, अप्गुणाः पुरुषं दीपय ऎन्दु हेळल्पट्ट आत्मगुणगळु,निरादॊळिगिरदु सम्पूर्णवागि लभिसदे इरुवदु, अनुसन्धानल् - अनुसन्धानदल्लि, ऊत्तमॊरा याले विश्वासवु सालदे इरुवदरिन्द, अष्टॆश्वर ४ वारादॊळि गिरदु अष्टॆश्वरगळु बारदे इरुवदु, उपेक्षॆयाले प्रपन्न________________
मूलमाधिकारः ३४२१ उत्त मॊरामैयाले ; अष्टॆश्वरादिगळ् वारादॊळिगिरदु उपेक्षॆ याले ; कडुग संसारं निवरियादॊळगिरदु इ विल् कुरैयाले ; आगै याले इरे (६) “नमोनारायणेति मनस्सद्वार्थसाधकः” ऎ रदु. निवरियादॊळि निगॆ अवुगळल्लि अपेक्षॆ इल्लदुदरिन्द, कडुग संसार गिरदु - ऒडने संसार निवृत्तियुण्टागदे इरुवदु, इतैविल् कुरॆ याले - आतुरविल्लदरिन्द, ऎन्दरॆ ऒडने बेकॆम्ब आसॆ इल्लदॆ देहा वसानदल्लागलि ऎं : भावनॆ इरुवदरिन्द इवुगळु कारणवे विना मनॆ माहात्मयल्लि एनॊन्दू न्यूनतॆ इल्लवु ऎम्ब भाववु. आगै याले इरे आदुदरिन्द अल्लवे ; “ नमो नारायणाय ” ऎम्ब मवु सार्थसाधक - सकलापेक्षितगळन्नू साधिसिकॊडुवन्ताद्दु ऎरदु - ऎन्दु हेळल्पट्टिरुवदु. आदुदरिन्द, सार्थ साधक ऎम्ब मातु अतिशयोक्तियू अल्लवु वञ्चकियू अल्लवु ऎम्बुदु तात्पर्यवु इवनु यावु यावुदन्नु हॊन्दलु साध्यवो अदन्ने अपेक्षिसि, श्रद्धा, उत्साह’ एश्व सयुक्तनागि अनुसन्धान माडिदरॆ अवॆल्लवू साध्यवे; इदरल्लि सन्देह बेकिल्लवॆम्ब तात्पर्यवु. आदरॆ ईग तावु समर्थिसिद अर्थगळिगॆ भिन्नवागि इतररु हेळु तारल्ला अवुगळ विषय हेगॆ ? ऎन्दरॆ तावु हेळिरुव अर्थगळॆल्ला सदाचाररुगळिन्द उपदिष्टवाद अभिप्रायगळादुदरिन्द परमोपा देयगळॆन्दू इतर अर्थगळॆल्ला भ्रमज्ञानदिन्द उत्पन्नगळागि सुत रां त्याज्यगळॆन्दू हेळि ई मद भाष्यवन्नु मुगिसुत्तारॆ. 3 अर्थवु- ई मूलमस्त्रद उपपादन रूप अभिप्रायगळॆल्ला तम्म पूराचाररुगळिन्द उपदेशिसल्पट्टवु ऎन्दु हेळुत्तारॆ अवरुगळिन्द, आदिष्टम् इति - उपदेशिसल्पट्टवादुदरिन्द दर्शित- आ अर्थगळे प्रदर्शिसल्पट्ट वु. यारिन्द ऎन्दरॆ, तम्मिन्द ऎम्ब भाववु. सत्सम्प्रदायरीत्या बन्दिरुवदरिन्द परमग्राह्यवॆम्ब भाववु. आ आचाररुगळु ऎन्तवरॆन्दरॆ? मूरु विशेषणगळिन्द अवरु गळ महत्ववन्नु कॊण्डाडुत्तारॆ. १. अविद्या पूतनोन्मुकैति अज्ञानवॆम्ब राक्षसियाद पूतनियिन्द बिडल्पट्टवरु, अनात्मन्या त्मबुद्धि रा अस्टे स्वमिति यामतिः । ” अविद्यातरु सम्भूति बीज (६) नारदीय १-४१. ।________________
३४२२ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे रनवज्ञात सत्पथ- अविद्या पूतनन्नु असदा स्वादन डै (4) रादिष्ट मितिदर्शितम् ॥९०॥ वीडै मेतद्विधास्थितम् - भमज्ञानगळाद देहात्म भ्रान्ति, स्वतन्त्रात्म भ्रान्ति जी वेशैक्यभ्रान्ति इन्तह अन्यथा विपरीतज्ञानरूप भ्रम गळिल्लदवरु, पूतनियन्नु कॊन्दुदरिन्द आकॆयिन्द बिडल्पट्ट श्री कृष्ण भगर्वारवरु हेगॆ शोभिसिदरो हागॆ इन्तह भ्रमज्ञानान्धकारवु होगि प्रज्ञावन्तरादवरु. इन्तवरु कृष्णनाद परमात्मनिगॆ समान रॆम्बुदु हिन्दॆ गुरुपरम्परासारदल्लि उपदिष्टवागिरुवदरिन्द पूत नोन्मुक्तरॆन्दु हेळिदुदरिन्द श्री कृष्ण साम्यवु अवरुगळिगॆ उपपा दिसल्पट्टितु. “आचारादिह देवतां समधिक् मन्यां नमन्या महे ” ऎन्दु हेळल्पट्टिदुदु अनुसन्धेयव, पूतनोन्मुक्तरु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, कंसनिन्द कळुहिसल्पट्ट पूतनॆय हागॆ, अरि षड्वर्गगळिन्द प्रेरिसल्पट्ट भ्रमज्ञानवु, अदरिन्द बिडल्पट्टवरु ऎम्बुदरिन्द श्री कृष्णनु कंसनन्नु ध्वंसमाडिद हागॆ अरिषड्वर्गगळन्नु जयिसिदवरॆम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ. अविद्या पूतनोन्मुकै ऎम्बुदरिन्द इन्नॊन्दु ध्वन्यर्थवू सूचितवु. कॆलवरु, परमात्म निगॆ अविद्या ऎम्ब पिशाचिय गृहीतत्ववुण्टॆम्ब वादवन्नु तमगिरुव अविद्यॆयिन्द हेळुवरु, अन्तह वाददिन्द बिडल्पट्ट वरु तम्म गुरुगळु ఎంబ भाववू सूचितवु. नम्म आचाररिगॆ अविद्या गृहीतत्वविल्लदिरुवाग परम पुरुषनिगॆ अदु ऎल्लियदु ? ऎम्बर्थवू सूचितवु. इन्नु ऎन्तवरॆन्दरॆ-(२) अनवज्ञात सत अज्ञातवॆन्दरॆ तिळियदे इरुवदु, अनवज्ञात - तिळियदे इरुवदु इल्लदवरु ऎन्दरॆ सादरदिन्द ग्रहिसिद ऒळ्ळॆ मार्गवन्नवलम्बिसिदवरु, तमगॆ विहितगळाद नित्यनैमित्तिक करगळन्नू फलाभिसन्धियिल्लदॆ अनु ष्ठिसि उपायानुष्ठान माडिद सदाचार निष्टरु, अनवज्ञात ऎम्बुद रिन्द, आदर, श्रद्धादिगळु द्योतितवु. (३) असदास्वादन डैः - अल्पास्थिरॆगळाद भोगगळॆल्ला असत्तुगळु, विषयोपभोगादिगळल्लि नाचिकॆयुळ्ळवरु, परमात्मनल्लि सक्तराद मनस्सुळ्ळ प्रपन्नरु, ऐहिक गळु आसत्तुगळॆन्दु भाविसि अवुगळल्लि रमिसदवरु. हिन्दॆ असार विषय प्रवाहदल्लि परिशुद्धनाद प्रसन्ननु बिद्दु अपवित्रनागि माडिकॊळ्ळुव दिल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. आसदास्वादन डैः ऎम्बल्लि क्रीडा शब्दवु________________
मूलमाधिकारः शुद्धानान्तु 29.52 स्त्रीलिङ्गविरुवदरिन्द पुरुषशब्द वाच्यनु परम पुरुषनादुदरिन्द, आत नल्ले अनुरक्तनागिरुव प्रसन्ननु “ शुद्धान्त सिद्धान्त ” नादुदरिन्द, आसत्ताद अन्य पुरुष स्थानदल्लिरुव विषयोपभोगासक्तियल्लि लज्जॆ युळ्ळ शुद्धान्त सिद्दान्ति ऎम्बल्लि हेळिरुव हागॆ परम साधिय सिद्धानवन्नु कैकॊण्ड प्रसन्नरु तम्म आचार्य परम्परॆयॆन्दु हेळि तॆम्ब व्यङ्गार्थवू सूचितवु. शुद्धा नान्तु लभेमहि सिद्धा सिद्धानाम् ऎम्ब प्रयोगवु इल्लि अनु सन्धेयवु. निषिद्दानुभव दल्लि लज्जॆ इरुववरु ऎन्दरॆ अवुगळन्नु कण्णॆत्ति नोडदवरॆम्ब भाववु. आगलू अर्थवु ऒन्दे, असदास्वादनडै ऎन्दु पाठान्तरवु इन्तह देशिकै ऎन्दु इट्टुकॊळ्ळतक्कद्दु, इन्तह भमज्ञानगळल्लद सदाचारनिष्ठॆयिन्द कूडि उपायानुष्ठान माडिद, ऐहिक विषयोप भोगगळल्लि बिद्दु नरळदिरुव नम्म आचारश्रेष्ठराद नाथमुनि, मण काल्नम्बि, यामुनमुनि, भाष्यकाररु, नडाद अम्माळ्, किडाम्बि अप्पुळार् मॊदलाद आचार परम्परॆयिन्द सम्प्रदाय रीत्या उपदिष्टवादुदन्नॆ तम्म शिष्यवर्गद अनुग्रहार्थवागि तावू उपदेशिसिरुवदु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. आदुदरिन्द ई मूलवन्यार्थ गळॆल्ला शिष्यवर्गक्कॆ सेरिद नम्मॆल्लरिगू परमग्राह्यवादवुगळु यावाग शिष्यवर्गद अनुग्रहक्कागि उपदिष्टवु ऎम्बुदु द्योतित वो शिष्य वर्गक्कॆ सेरिदवरिगॆ उपादेय बुद्धियु इल्लदिद्दरू अदरिन्द तमगॆ एनॊन्दु कॊरतॆयू इल्लवॆम्ब भाववू सह सूचितवु. ईग तावु उपपादिसि हेळिद अभिप्राय समूहगळिगॆ विरुद्ध वागियू, नम्म सिद्धानक्कॆ आनभिमतवादवुगळागियू हेळुव कुतर कुवाद गळिगॆ मनकॊडगूडदॆम्बुदू अर्थात् सिद्धवु, एकॆन्दरॆ सप्र दायक्कॆ विरुद्धवागियू, सदाचार्यर सम्मति इल्लदॆयू इरुवद रिन्द अनुपादेयवॆम्बुदू इदरिन्द सिद्धव. ई विषयदल्लि स्वामि देशिकरवरु बरॆदिरुव सम्प्रदायसिद्धि ऎम्ब रहस्यवन्नु पठिस बहुदु. पाशुरार्थवु-ई अधिकारदल्लि उपपादिसिद अर्थगळन्नु निगमन दल्लि सङ्गहिसि ई पाशरद मूलक उपदेशिसुत्तारॆ- हिन्दॆ हत्तु विध योजनॆगळिन्द मनदल्लि तोरुव अभिप्रायगळनॆल्ला विशदवागि उपपादिसिदरू पदे पदे अनुसन्धानक्कॆ प्रधानवागि मूरु वाक्य गळ मूलक तत्वहित पुरुषार्थगळन्नु क्रमवागि मन्यवु उपदेशि सुत्तदॆम्ब अभिप्रायवे मुख्यवॆम्ब भावनॆयिन्द ई पाशुरवन्नु अनु________________
३४२४ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे उयर् नक्कावल नार् कुरि तुरन्नु यिराय 1 मयर् मैतीर् न्नु मण्डिpर्वळियिनिय कलमाय् प्पयनर्व नारर्ण पादळ् चेर् न पळवडियार् नयन्न कुत्तेवल्लॆल्ला नाडु नन्ननु वोदिनमे ॥४॥ ग्रहिसिरुत्तारॆ. इदु तत्वहितपुरुषार्थगळन्नु समग्रवागि उपपादि सुत्तदॆ ऎन्दु अष्टु मट्टिगादरू अनुसन्धानवु मुख्यवॆन्दु हेळि, हीगॆ मूलमाद मुख्यार्थगळन्नु तम्म गुरुगळ मूलक ग्रहिसि दुदरिन्द तावु तुम्बा सुकृति ऎन्दु हेळकॊळ्ळुत्तारॆ- उयर् न- सत्व कारणत्व सत्व शेषित्व श्रेयःपति त्यादिगळिन्द निमाभ्यधिकनॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव, उयर्व्र ऎन्दु पाठान्तरवु. नावर्ल - नमगॆ रक्षकनाद श्रीमन्नारायणनु, इवॆरडु पदगळिन्द प्रणवद अकारदिन्द तोरुव नाल्क अर्थगळु उपपादितवु. सत्व कारणत्व सत्वशेषित्वगळिन्देनो सत्कृष्टतॆयु विष्णुविगॆ एर्पट्टितु. श्रियःपतित्वदिन्द हेगॆ ऎन्दरॆ “ अप्रमेयं हि तत्तेजः यस्य सा जन कात्मजा’ (रामायण अरण्य) ऎम्ब महर्षि वाक्यानुसारवागि श्रियः पतित्ववु, श्रुतियुते लक्ष्मीश्चप ” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ स्वरूपनिरूपक धरवादुदरिन्दलू श्री महा विष्णुवु उयरा नवन् ऎम्ब भाववु. अल्लारु हीगॆ परम पुरुषनल्लद अन्यदेवतॆ गळिगॆ, उरिमॆ - शेषवन्नु, दास्यवन्नु, शुरिनु - कळॆदुकॊण्डु, इदरिन्द परम पुरुषनिगॆ मात्रवे दास्यवे विना अन्यरिगॆ इल्लवु ऎम्ब दरिन्द प्रणवद उकारार्थवाद अवधारणदिन्द तोरिबरुव अर्थवु, हेळल्पट्टितु; उयिराय् - ई भगवच्छेषत्वदिन्द सत्तॆयन्नु हॊन्दि दवरागियू देहेन्द्रियगळिगिन्तविलक्षणवागि ज्ञानस्वरूपरागि ज्ञान गुणकरागिरुव, इदरिन्द प्रणवद मकारार्थवु बोधितवु, हीगॆ मॊदलु पाददिन्द प्रणवार्थवु उपदिष्टवु. मयर् नवैतीर् नु - अहङ्कारममकारगळिगॆ कारणवाद अज्ञानवु कळॆदुहोगि, इदु सखण्ड नमस्सिन अर्थवु, मत्तोवळियि-उपायान्तरगळाद भक्तियो गादिगळल्लि तमगॆ शक्ति इल्लदुदरिन्द अवुगळन्नॆल्ला त्यजिसि, अनन्य गतिक रागि महा विश्वासदिन्द, अडकलवाय-आत्मर क्षाभर समर्पण वन्नु माडि, प्रपन्नरागि, पयन . “नराज्ञातानि तानि नाराणि” ऎम्बल्लि तोरिबरुवहागॆ जगतृ ष्टावाद, इदु नारायण शब्दार्थ________________
मूलमाधिकार · ३४२५ विवरणवु, अन्नारार्ण पदळ श e- आ प्रसिद्धनाद श्रीमन्नारा यणन पादगळन्नु सेरिद ऎन्दरॆ परमसाद्योपायवागि अवलम्बिसिद ऎम्बर्थवु. इदु अखण्ड नमशब्दार्थवु. पळवडियार् - प्राचीन दासरॆनिसिद नित्य सूरिगळॊन्दिगॆ, नयन- प्रीतियिन्द माडुव, कुत्ते वलॆल्ला म - सत्वविध कैरगळन्नॆल्ला, इदु नारायणाय ऎम्ब ल्लिरुव चतुर्थिय अर्थवु, नाडुम् - व्यक्तवागि प्रदर्शिसुव, न मनु - सरोत्कृष्टवाद मूलमवन्नु, ओदिन मे – नम्म आचारर मूलक उपदेशिसल्पट्टॆवु अल्लवे ! नम्मन्तह भाग्यवन्तर यारु इद्दारॆम्ब सन्तोषवु प्रदर्शिसल्पट्टितु. श्री महाविष्णुवु सशेषियागि, जगत्कारणनागि, सत्वशेषियागि, करुणामयळाद लक्ष्मिगॆ पतियागि, हीगॆ निस्समाभ्यधिकनु, आ कारणदिन्द आतने नमगॆ रक्षकनागलु आर्हने विना इतररु यारू अल्लवु. जीवात्मराद नावु परमात्मन दययिन्द लब्ध सत्ताकरु, ज्ञानस्वरूपरु ज्ञान गुणकरु, ऎम्बदागि तन्न मत्तु परमपुरुषन यथार्थज्ञानवन्नु प्रणववु उपदेशिसुत्तदॆन्दू, अहङ्कार ममकारगळन्नू इदरिन्दुं टागुव अज्ञानवन्नॆल्ला नीगिकॊण्डु परम पुरुषन पादारविन्ददल्लि भरसमर्पणॆये परमोपायवे विना, इतरोपायक्कॆ तावु अनर्ह रॆन्दु महाविश्वासदिन्द आत्मसमर्पणॆयन्नु माडतक्कद्दॆम्बुदन्नु नमश्यब्दवु उपपादिसुत्तदॆन्दू, श्रीमन्नारायणनु नमगॆ सृष्टि कत्ता यावाग आदनो आग आतने नमगॆ नित्य सूरिगळॊन्दिगॆ परि पूर्ण ब्रह्मानुभवरूपवाद अनन्दवन्नु कॊट्टु रक्षिसुवनु, आदुद रिन्द अन्तह शेषिगॆ नावु सत्व विध कैरवन्नु ऎसॆगुवदे नमगॆ स्वरूपवु ऎम्बुदु नारायणाय ऎम्ब शब्दवु उपदेशिसुत्तदॆन्दू नम्म आचार्यरुगळु ई सरोवाद मूलम नार्थगळन्नु उपदेशिसिदरल्लवे ! नम्मन्तह सुकृतिगळु यारु ई लोकदल्लि ऎन्दु आनन्दिसुत्तारॆ इल्लि अल्लारुरिमै तुरिन्नु ऎम्बुदरिन्द प्रपन्ननिगॆ अन्य देवत् सम्बन्धवू अन्यदेवता शेषत्ववू सरियल्लवु ; प्रपन्नन स्वरूपक्कॆ तुम्बा कन्दकवॆम्ब भाववू प्रदर्शिसल्पट्टितु. कावर्ल ऎन्दु हेळि दुदरिन्द अन्य देवतॆगळिगॆ मोक्षवन्नु कॊट्टु रक्षिसुव शक्तियु इल्ल वॆन्दू, श्री महा विष्णुविगॆ मात्रवे अन्तह शक्तियु ऎम्बर्थवू सूचितवु- आदुदरिन्द इन्तह परमपुरुषनिगॆ मात्रवे शेषनॆ________________
३४२६ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे इत्थं सङ्घटितः पदै स्त्रीभि रसा वेकद्विसञ्ञा करॆ । रर्थो सत्वहित प्रयोजनम रध्यात्म सा स्त्रीभिः ॥ विना अन्यरिगल्लवॆम्ब यावाग ज्ञानवुण्टायितो, आगीग ईतनु सत्तॆयन्नु हॊन्दिदवनागुवनु ऎम्ब भाववन्नु उयिराय’ ऎम्ब प्रयोगवु सूचिसुत्तदॆ, इदरिन्दुण्टागुव परम प्रयोजनवे नॆन्दरॆ, तानु तन्नन्नु रक्षिसिकॊळ्ळलु अशक्तनु, तानु परमात्मन स्वत्तु आदुदरिन्द हागॆ रक्षिसलु अशक्तवाद वस्तुवन्नु, आ वस्तुविन स्वामिय पाददल्ले समर्पिसतक्कद्दॆम्ब हितोपदेशवु दॊरॆयुत्त दॆम्ब अंशवु ऎरडनॆय पाददिन्द तोरिबरुत्तदॆ. नारर्णसादळ शेर् न ऎम्बल्लिरुव नारण शब्दवु हीगॆ आश्रितनन्नु रक्षिसलु उप युक्तवाद कल्याणगुणाकरत्यादिगळु आतनल्लि उण्टॆम्ब भाववन्नू, आतने नमगॆ गतियु, आधारवू, सकल विध बन्धुवू, परम सुहृत्तु इत्यादि भावगळन्नू सूचिसुत्तदॆ. पळवडियार् नयन कु वलॆल्लाव ऎम्बुदरिन्द आनन्ददॆशॆयल्लि नित्यसूरिगळॊन्दिगॆ एनॊन्दू तारतम्यविल्लदॆ परिपूर्ण ब्रह्मानुभव मुक्तरिगू उण्टॆम्ब भाववू प्रदर्शितवु. इन्तह सारतमगळाद गुह्यगळाद मनार्थगळॆल्ला चार्यकृपॆयिन्दले लभिसतक्कवे विना अन्यथा इल्लवॆम्ब श्रेष्ठतम उपदेशवन्नु ओदिनवे ऎम्ब प्रयोगदिन्द ग्रहिसबहुदु. कैङ्कय्य साम्राज्य माहात्रॆयन्नु प्रदर्शिसुव नारायणाय ऎम्ब पदवु ऎष्टु अमोघवादुदु ऎम्ब भाववू सूचितवु. हीगॆ ई पाशुरद मूलक ई सरो, मनवन्नु तत्वहित पुरुषार्थ प्रदर्शक मनवन्नागि कॊण्डाडि, अनन्तर हिन्दिन अधिकार क्रमवन्ननुसरिसि ऒन्दु संस्कृत श्लोकद मूलकवू श्लाघिसल हॊरटु ई मारत्नवु, आश्रयिसिदवरिगॆ संसार बन्धवन्नु होग लाडिसि रक्षिसुत्तदॆन्दु हेळि, आदुदरिन्द ऎल्ला मन्मगळिगिन्तलू विलक्षण वादुदॆन्दु निगमनमाडुत्तारॆ. ई मनवु, ८ अक्षरगळुळ्ळ, मूरु पदगळिन्द कूडिदुदु ऎन्द हेळुत्तारॆ. एक द्वि पञ्चाक्षरै– “ओमितेकाक्षरं नम इति द्वे अक्षरे, नारायणायेति पञ्चाक्षराणि ऎन्दु नारायणोपनिषत्तिनल्लि हेळिरुवहागॆ ऎण्टु अक्षरगळिन्दलू, पदैभिः - ॐ नमःनाराय णाय ऎम्ब मूरु पदगळिन्दलू, सङ्घटितः - कूडिदुदागियू,________________
मूलमन्ना धिकार ३४२७ मनुः ॥६४॥ आद्य(श्र स्त कर वेदसूति रजहत् स्कूला दिवृत्तित्रय गुण्य प्रशमं प्रयच्छति सतां त्रय्यन्न सारो इति कवितारिक सिंहस्य सत्व तन्त्र स्वतन्त्र स्य वेदान्ताचार स्य कृतियु श्रीमद्रहस्यत्रय सारे मूलवाधिकारस्सप्त विंशति श्रीवते निगमान्य महादेशिकाय नमः हीगॆ शब्दवागि तोरुव प्रकारवु हेळल्पट्टितु. आध्यात्म सारै - अध्यात्मविद्यॆयाद वेदान्तशास्त्रद सारभूतवाद, अध्यात्मवॆन्दरॆ आत्म स्वरूप स्वभावगळन्नु उपपादिसि आतनिगॆ श्रेयस्सुगळन्नु हॊन्दल मार्गगळु यावुवु ऎन्दु प्रतिपादिसुव शास्त्र, उपनिषत्तु शारीरक मॊदलाद शास्त्रगळ सारभूतवाद, त्रिभिः - मूराद तत्वहितप्रयो जन मय्कॆ - तत्व, हित, पुरुषार्थगळन्नु बोधिसुव वाक्यगळ प्राचुर्यगळुळ्ळ, अर्थै8 - अर्थगळिन्दलू, इत्थं - ईग नावु पपादिसि हेळिद रीतियल्लि सङ्घटतः सेरिरुव ऎन्दरॆ शाब्दवागियू अर्थवागियू सेरिकॊण्डिरुव, असौ आद्यो मनुः ई ऎल्ला शस्त्रिगळिगू मॊदलागि मूलमवॆन्दु हेळिसिकॊण्डिरुव सत्वश्रेष्ठ नवु, आस् ऎम्बुदु इल्लि निकृष्ट वाचियल्लवु, प्रकृष्ट वाचियु, अथवा आद्यक्षर वेदसूतिः ऎम्बदागि ऒन्दे पदवागि भाविस बहुदु. मॊदलल्लि मूरु अक्षरगळुळ्ळ ओ’ ऎम्ब प्रणववन्ने वेद ४ारम्भदल्लि वुळ्ळद्दागियू ऎम्बर्थवु. आद्यः - ऎन्दु बेरॆ पद नादरॆ, तक्षर वेद सूति-मूरु अक्षरगळुळ्ळ प्रणववन्ने वेदोप मक्कॆ कारणवागि, इदरिन्द तत्ववन्नु निरूपिसुव प्रणववु बोधि अजहत् स्कूलादि वृत्ति त्रयः - बिडदॆ इरुव स्कूल सूक्ष्म रयोजनॆगळाद मूरु योजनॆगळुळ्ळ, इदरिन्द नमश्यब्दवु बोधि वु. सतां - सत्पुरुषराद प्रपन्नङ्गॆ, गुण्य प्रश मं त्वरजस्तमस्सॆम्ब मूरु गुणगळिन्द कूडिद देहेन्द्रिय सम्बन्ध ०द बिडुगडॆयन्नु, ई त्रय्य सारो मनुः - वेदान्तार्थ ळ सारभूतवाद ई मवु, प्रयच्छति- कॊडुत्तदॆ. इदरिन्द मूर य पददिन्द बोधितवाद पुरुषार्थवु शिक्षितवु. नारदीय कल्पदल्लि मनवु श्लाघिसल्पट्टिरुव अभिप्रायगळन्ने इल्लि उपपादिसिरुत्तारॆ. इल्लि त्रय्य सारो मनुः ऎन्दु हेळिरुव हागॆ अल्लि “सत्ववेदान्त________________
३४२८ Ace 2 श्रीमद्र हस्यत्र यसारे सारार्थ- संसारार्थावतारिक-” ऎम्बल्लि संसारार्थावतारिक ऎम्बुदू कैगुण्य प्रशमं प्रयच्छति ऎम्बुदू समानार्थगळु, ई अभिप्रायक्कॆ बहवोपि महात्मानमुनयस्सनकन्दयः अण्णा करं समाश्रित्य तेजक्कु र्वैप्लवं पदम् ” ऎम्बुदु अनुसन्ध यवु. कै गुण्य विषयावेदाः निगुणो भवार्जुन ” (१.२.४५) ऎम्ब गीता श्लोकवु ई अभिप्रायवन्ने समर्थिसुत्तदॆ. तक्षर वेदसूतिः ऎम्ब ऎम्ब प्रयोगवु “यद्वेदाद् स्वर प्रो वेदान्तॆच प्रतिष्ठितः” - वेदारम्भदल्लि वेदाध्ययन कॊनॆयल्लिय “हरिः ओम”ऎन्दु हेळबेकाद सम्प्रदायक्रमवन्नु सूचिसुत्तदॆ. आद्यः ऎन्दु हेळिरुवदु “आद्यन्तु तक्षरं ब्रह्म” ऎम्ब प्रमाणोक्तियन्ननुसरिसिद्दागिरुत्तदॆ. इल्लि ब्रह्म शब्दवु वेद वॆम्ब अर्थवन्नु बोधिसुत्तदॆ. प्रणववू मूरु अक्षरगळन्नुळ वेदवाक्यवे ऎम्ब भाववु. इन्तह परममाहात्मियुळ्ळ ई मूलमन्मद अनुसन्धानवु मोक्षार्थिगॆ, अदर विवरणवाद द्वयमद मूलक, उपायानुष्ठा नक्कॆ साधकवागि मोक्षफलवन्नुण्टुमाडुत्तदॆम्बुदु ई श्लोकद मुख्याभिप्रायवु. इन्तु ई मूलमाधिकारक्कॆ तिरुनारायणपुरं चु. मे. विजयराघवाचार्यन आचार्य हृदयान्वेषिणी ऎम्ब अर्थ तात्पर्यगळु सम्पूर्णवु, श्रीमते श्रीनिवास महादेशिकाय नमः Location________________
Ace No 27 Location.. ….R………. THE ACADEMY OF SAT RESEARCH MELKO7 #31. (KARNATAKA STATE) Location… R……________________
नन्न दॊरॆयुव पुस्तकगळु आचार्यहृदयान्वेषिणि ऎम्ब कन्नड प्रतिपदार्थ तात्पर्य गळॊडनॆ श्रीमन्निग मान्तदेशिकरवर १. श्रीमद्र हॆस्यतय सारवु मलमन्नाकवू सेरि १५ सम्पुटगळु २. अभीतस्तव श्रीरङ्गनाथस्तोत्रवु ३. श्रीस्तुति ऎम्ब श्रीरङ्गनायकीस्तोत्रवु ४. श्रीयामुनमुनिगळ चतुश्लोकी १४ १२ O ० १२ O O ५. श्री पराशरभट्टरवर सहस्रनामभाष्यक्कॆ कन्नडि अर्थवु ० १४ ६. श्रीमद्भगवद्गीतॆय मूलक्कू भाष्यक्कू प्रतिपदार्थ, तात्पर्य गळू, तात्पर्यचन्द्रिकार्थगळू, यामुनमुनिगळ गीतार्ध सङ्ग्रह मूरु सम्पुटगळु ३ ०, ३ १२ द्वयाधिकार, चरमश्लोकाधिकारगळू, श्रीसूक्तभाग्यवू, रहस्य त्रयसारार्थसङ्ग्रह, श्रीआळवन्दार् स्तोत्र अच्चागुत्तलिवॆ ईग अच्चागिरुव ऎल्ला ग्रन्थगळन्नू ऒट्टिगॆ (1 set ) तॆगॆदुकॊण्डरॆ , यं. विजयरा वार् 395 0 0 विद्याभ्यासद इलाखा रिटैर्डु गर्गल् इस्पीकरु, बसवनगुडि, बॆङ्गळूरु - 3,