१९-२०


श्रीमद्विशिष्टाद्वत सिद्धान रत्न माला द्वितीय रत्नवु-हत्तनॆय सञ्चिकॆयु श्रीमन्निगमा महादेशिक प्रणीत श्रीमद्रहस्यत्रयसारद स्नानविशेषाधिकार एकोनविंशः. नित्याणाधिकारो विंशः. विद्याभ्यासद इलाखा रिटैर्डु सरल् र्इस्पॆक्टरु सि, यं. विजयराघवाचाररिन्द रचिसल्पट्ट आचार हृदयान्वेषिणी ऎम्ब कन्नड अर् तात्परगळॊन्दिगॆ मुद्रिसल्पट्टिरुत्तदॆ. बॆङ्गळूरु सिटि १९३५ क्रय १० आणॆगळु________________

श्रीयॆ नमः श्रीनिवासाय नमः श्रीमते रामानुजाय नमः श्रीमते निगमान्य महादेशिकाय नमः अथ स्थानविशेषाधिकार १९ यकाग्रं भवति भगवत्पादसेवार्चनादे ! रकान्त्य व्यवसितधियो यस्य कस्यापि लाभः । अवतारिकॆ. हिन्दिनधिकारदल्लि प्रतिबुद्धनाद प्रपन्ननिगॆ बुद्धि पूराघवु उण्टागुवदिल्लवॆन्दू, ऒन्दु वेळॆ प्राप्तवादरॆ प्रायश्चित्तदिन्द आतनु शमनमाडिकॊळ्ळुवनॆन्दू हेळल्पट्टितु. बुद्दि पूतराघवु उण्टागुवदु रजस्तमोगुणगळ प्रभाववु, ई गुणगळिगॆ अवकाश कॊडदॆ सत्व निवृद्धियुण्टागुव हागॆ माडिकॊळ्ळ तक्कद्दु प्राज्ञन कत्रव्यवु. आदुदरिन्द प्राज्ञनाद प्रपन्ननु सत्व गुण विवृद्धिगागि ऎन्तह स्थानविशेषदल्लिरबेकॆम्बुवदन्नु ई अधिकार दिन्दुपदेशिसुत्तारॆ. अम्म :- यत्र - याव दिव्य स्थळदल्लि, भगवाद सेवार नादेः - भगवन्तन पादगळ सेवॆ, अम्मनॆ मॊदलादवुगळिगॆ, इल्लि आदि शब्ददिन्द “श्रवणं कीरनं विष्णस्मरणं पादसेवनं 1 अनं वन्दनं दास्यं सख्य मात्मनिवेदनं” । ऎम्बल्लि पादसेवनम् अनम् ऎम्बुवदरॊन्दिगॆ हेळिरुव सत्वविध कैरगळू सङ्ग्रहिसल्पट्टवु; इन्तह कैरगळिगॆल्ला ऐकाग्र ं चित्रसमाधानवु भवति - उण्टागुत्तदॆयो, ऒन्दु वेळॆ इदु ऎल्ला प्रपन्नरिगू लभ्यविल्लदिद्दरू, यत्र - याव दिव्य स्थळदल्लि, ऐकान्त्य________________

१६१२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे वासस्थानं तदिह कृतिनां भाति वैकुण्ठ कल्पं प्रायो देशा मुनिभिरुदिता8 प्रायिकौचित्यवन्तः ४२ व्यवसितधियः- परमै काय धरदल्लि यावुदु त्याज्यवु, यावुदु उपादेयवॆम्ब विषयदल्लि निश्चयवाद बुद्धियुळ्ळ, यस्य कस्यापि- वाश्रम विशेषवुळ्ळवने बेकॆम्ब नियमविल्लदॆ यावनादरू ऒब्ब भागवतोत्तमन लाभः - प्राप्तियु, भवति - उण्टाग तदॆयो, तत् - अन्तह महिमॆयुळ्ळ स्थळवॆ. कृतिनां - सा भरन्यासवन्नु माडि कृतकृत्यराद प्रसन्नरिगॆ, वासस्थानं - वासमाडलु योग्य वाद स्थानवु इह - ई भूलोकदल्लॆ’, अदु, वैकुण्ठकल्प दिव्य वैकुण्ठक्कॆ समानवादुदागि, भाति - प्रकाशिसुत्तदॆ. मुनिबि भुडिताः – ऋषिगळिन्द कॊण्डाडल्पट्ट, प्रायः देशाः - बहु पुण्य स्थळगळु प्रायिकौचित्यवन्तः - बहुशः हीगॆ भागवतरुगळु अल्ल नॆलसिरुवदरिन्दलो अथवा भगवत्पाद सेवारनादिगळिगॆ ऐकाग्रति दॊरॆतुदरिन्दलो महिमॆयुळ्ळवुगळागिरुत्तवॆ. तात्पर्य- साङ्ग प्रपदनानुष्ठानवन्नु माडि कृतकृत्यनाद प्रपन्ननिगॆ देहावसानदवरॆगू इरलु योग्यवाद वासस्थळवु यावुदॆन्दरॆ तिळिसुत्तारॆ. अदु श्रीरङ्गादि दिव्यक्षेत्रवागिरबेकु. एकॆन्दरॆ अल्लि भगवत्पादसेवॆ अरनॆ मॊदलादवुगळिगॆ बेकाद चित्तै काग्रतॆयु दॊरॆयुत्तदॆ. ईतनु तनगॆ महोपकारियाद सश्वेश्वरनन्नु चित्तैकाग्रतॆयिन्द ध्यानिसतक्कद्दु. आग ईतनिगॆ सद्रेक उण्टागि बुद्धिपूराघगळल्लि अभिसन्धियिल्लदॆ, * परमात्मनि यो रक्कू निरsपरमात्मनि” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, ऐहिकदल्लि जहासॆयुण्टागि, तन्न स्वरूपानुगुणवाद भगव द्भागवत कैङ्कय्यदल्लि नॆलिसुवनु हीगॆये अनेक प्रपन्नरागि ज्ञानि गळाद भागवतरुगळु अल्लि सेरिरुवदरिन्द, उत्तर कृत्याधिकारदल्लि हेळिरुवदन्नॆल्ला नडॆसलु अनुकूल उळ्ळवनागुत्तानॆ. नाल्कु पुण्य क्षेत्रगळु बहळ मुख्यवादुवॆन्दु श्रीरङ्ग मङ्गळमणिं करुणानिवासम् । श्री वेटाद्रि शिखरालय काळमेघम् ।________________

स्थान विशेषाधिकारः श्री हस्ति शैलशिखरोज्वल पारिजातम् । श्रीशं नमामि शिरसा यदु शैलदीपम् । १६१३ ऎम्ब श्लोकदल्लि हेळल्पट्टिवॆ. अवु यावुवॆन्दरॆ श्रीरङ्ग, तिरुमलॆ, काञ्ची पुर मत्तु मेलुकोटॆ, इन्तह दिव्य क्षेत्रगळु दक्षिणदेश दल्लि बहळवागि उण्टु. वानमामलॆ, आळ्वार् तिरुनगरि, श्री विल्लि पत्तूरु, कुम्भघोणॆ मॊदलाद अनेक पुण्यस्थळगळल्लि वासमाड बहुदु. श्री भाष्यकाररिगॆ श्रीरङ्गक्षेत्रदल्लि तुम्बा ममतॆयादु दरिन्द, “यावच्छ रपातमव श्रीरङ्गे सुखमा” ऎन्दु शरणागतिग‌दल्लि तमगॆ श्रीरङ्गनाथनु नियमिसिदर्थवन्ने तम्म शिष्य रिगू परम हितदिन्द बोधिसिरुत्तारॆ. हागॆये श्री भाष्यकाररु तिरुनारायणपुरदल्लि तम्म शिष्यरिगॆ ऒन्दु कुटीरवन्नु कल्पिसि कॊण्डु वासमाडतक्कद्दॆन्दु पदेशिसिदर अन्तह दिव्य क्षेत्रगळल्लि परमसौलभ्यदिन्द कङ्गॆ ळिसुत्तिरुव अरा वतारियाद सश्वरन दृष्टिगॆ बीळुवनागि, (१) “दृष्ट एव हिन शोक पॆ नेष्यति राघवः” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, शोकक्कॆ कारण भूतवाद रजस्तमोगुणगळिन्द बिडल्पट्टवनागि सत्व वृद्धियन्नु हॊन्दुवनु. हागॆये अल्लि ऐकान्त्यदिन्द तन्नन्नु भजिसुव महा भागवतोत्तमर दृष्टि पथक्कू बिद्दवनागि ई रज समोगुणगळ नाशपूरैकवाद सत्ववृद्धियन्नु इन्नू विशेष त्वरॆयिन्द हॊन्दिदव नागि (२) “दर्शनादेव साधवः” ऎन्दू, (२) “विपश्चितो घन्ति मुहूर सेवया” ऎन्दू हेळिरुव हागॆ पापनाशवन्नु हॊन्दि पवित्रतॆयन्नु पडॆयुवनु. हीगॆ ई ऎरडु विधवागियू प्रपन्ननिगॆ प्रयोजनवु लभिसुत्तदॆ. 80 आदरॆ ऎल्ला प्रपॆन्न रू पुण्यक्षेत्रगळल्लि वासमाडलु अनुकूल तॆयु इरलारदु. अल्लि देहयात्रॆगॆ कष्टविरबहुदु. अन्तह सन्दर्भ दल्लि “यकान्त्यव्यवसितधियो यस्य कस्यापि लाभः भवति” परमै कान्तियादवरल्लॊब्बनादरू वसिसुव स्थळदल्लागलि ई कृत कृत्यनु इरतक्कद्दु. आ परमै कान्तियु उत्तम वरदवनागि उप (१) रामा. (२) भाग.________________

१६१४ श्रीमद्रहस्य त्रयसारे देशवन्नीयलु अर्हनागिद्दरॆ उत्तम पक्षवु. ऒन्दुवेळॆ अन्तह उत्तॆम वल्लदवनिल्लदिद्दरू, क्षत्रिय वैश्य शूद्ररादरू चिन्तॆयिल्लवु. अन्तह भागवतन सान्निध्यदल्लि वसिसतक्कद्दॆम्ब भाववु. अन्तह भाग वतनु ज्ञाननिष्ठॆयन्नु हॊन्दि सत्तियल्लिद्दुकॊण्डु स्वामि यन्नु चित्तैकाग्रतॆयिन्द ध्यानिसुत्ता भगवद्भागवत कैरगळन्नु माडुत्तिरुवदरिन्द, अन्तवन समीपदल्लि वसिसुवदु “यद्यदा चरति श्रेष्ठ- तत्त देवेतरो जनः” (१, ३२१) ऎन्दु हेळि रुव हागॆ प्रपॆन्ननू हागॆये प्रवृत्ति हॊन्दुवदक्कॆ उत्तेजकवागि रुत्तदॆ. आदुदरिन्द पॆरम भागवत शिखामणियाद विदुरनू, परम भक्तराद तिरुप्पाणाळ्वारवर मॊदलादवरॆल्ला विशेष मान्यरु. युधिष्ठिरनु विदुरनन्नु हागॆये कॊण्डाडिरुत्तानॆ भवद्विधा भागवतार्थ भूताळ्मॆयं प्रभो । तीरी कुर्वन्ति तीरानि स्वान्तस्थन गदानृता । महापरिशुद्धात्मराद तम्मन्था भागवतरुगळु, श्रीमन्नारायण नन्नु सदा मनस्सिनल्लिट्टिरुवदरिन्द पुण्यतीर्थगळिगू कूड पवि ततॆयन्नुण्टु माडुत्तीरि ऎन्दु श्लाघिसिरुत्तानॆ. निग्रहितेन्द्रिय ग्रामो यत्र यत्र वसेन्नरः तत्र तत्र कुरुक्षेत्रं नैमिशं पुष्करं तथा । ऎल्लॆल्लि इन्द्रिय समूहवन्नु निग्रहिसिरुव मनुष्यनु वसिसुत्तानो आ स्थळवॆल्ला कुरुक्षेत्र, नैमिशारण्य, पुष्कर मॊदलाद दिव्यक्षेत्र गळन्नागि भाविसतक्कदॆन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इदन्ननुसरिसिये स्वामिदेशिकरवरू, (२) वासस्थानं तदिह कृतिनां भाति वैकुण्ठ कल्प’ ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. अन्तह दिव्यस्थळवु ई लीला विभूतियल्ले संसारदॆशॆयल्लिरुवागले दिव्य वैकुण्ठक्कॆ समानवाद स्थळवु. दिव्य वैकुण्ठदल्लिन हागॆ सश्वरन ध्यानक्कॆ बेकाद एकाग्रचित्ततॆयुण्टा गुवदरिन्द सत्येश्वरन अनुभववू, अदरिन्दुण्टागुव आनन्दवू, भगवरवू, मत्तु इन्नॊन्दु विशेष विषयवाद भागवत कैरवू ऎल्लवू अन्तह स्थळगळल्लि प्राप्तवागुवदरिन्द “भाति (१) भाग, (२) अभीति,________________

स्थानविशे षाधिकार वैकुण्ठकल्प” परमपदक्कॆ समानवादुदागि शोभिसुत्तदॆन्दु हेळि रुत्तारॆ. अभीतस्तवदल्लि श्री निगमान्त देशिकरवरे इन्तह स्थळगळन्नु तदकृत तपोवनं तवचराजधानीरा बदरिकाश्रमवे मॊद लाद तपोवनगळिगू, सरेश्वरनिगॆ नित्यवाद राजधानियाद परम पदक्कू समवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. हुदु. (( आदरॆ * अयोध्या मधुरा माया काशी काञ्ची ह्यवन्तिका । पुरीद्वारवतिचैव सते मोक्षदायका” ऎन्दु हेळिरुव ईस्थळग ळिगॆ मुनिगळु प्राशस्त्रवन्नु कॊट्टिद्दारल्ला अदु हेगॆ ऎन्दु केळब अदक्कॆ उत्तरवन्नु दयपालिसुत्तारॆ. प्रायोदेशा मुनिबिरुदिताः प्राय कौचित्यवनः " हीगॆ अनेक पुण्यस्थळगळिगॆ औचित्यवन्नु मुनिगळु कॊट्टिरुवुदु मेलॆ हेळिद कारणदिन्दले ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ. अवु परम भागवतरुगळिगॆ तुम्बा प्रियवाद स्थळ ळागि अन्तह भागवतर कटाक्ष वीक्षणॆ, अवर प्रसन्नतॆ, उपदेशादि गळु दॊरॆतु, चित्तैकान्त्यक्कॆ अनुकूलवाद स्थळगळादुदरिन्द अवुग ळिगॆ माहात्मयुण्टागिरुत्तदॆन्दु बोधिसुत्तारॆ. हागॆये भागवता ग्रेसरराद भरताळ्वारवरु चित्रकूटवन्नु सुभगश्चित्रकूटोस्” (रामा, अयो.) ऎन्दुहेळि श्लाघिसिदुदक्कॆ कारणवन्नु राजीनाक्ष नागि महाद्युति”यादश्रीरामनु आपश्वतवन्नलङ्करिसिदुदरिन्द ऎन्दु हेळिदरु. श्रीरामनादरो आ गिरिराजोपमो गिरिः” गिरिश्रेष्ठ वाद श्रीवे वादिगॆ समानवाद चित्रकूटवन्नु आश्रयिसि, अल्लि आश मनिराणमाडि वासमाडलु कारणवन्नु तावे हेळिकॊण्डिरुत्तारॆ. * मुनयश्च महात्मानो वसंर्त्य शिलोच्चये । अयं वासोभवेत्तावदत्र सौम्यनसेमहि ” ( रा. अयोध्या, ५६, १५ ) महानुभावराद मुनिगळु ई चित्रकूट परतदल्लिरुवुदरिन्द तनगॆ ईमनोहरवाद परतदल्लि वासवु योग्यवॆन्दु श्रीरामचन्द्र प्रभुवु तन्न तम्मनन्नु कुरितु तिळिसिदरु, इदू अल्लदॆ इन्तह ज्ञानदीप्तियिन्द विराजिसुव मुनिगळिरुवुदरिन्दले यावता चित्र कूटस्य नर शृङ्गाण्यवेक्षते । कल्याणानि समाद नपापे कुरुते मनः” ऎन्दु हेळिरुवहागॆ याव मनुष्यनु चित्रकूट सरतद शृङ्गगळन्नु नोडुत्तिरुवनो, अदुवरॆ गू आतनमनस्सु मङ्गळकरवाद कृत्यगळल्लि प्रवरिसुवुदे विना पाप________________

१६१६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे करगळल्लि प्रवरिसुवुदिल्लवॆन्दु हेळल्पट्टिदॆ. इन्नॊन्दु सन्दर्भदल्लू तनगॆ प्रियमित्रनाद सुग्रीवनिगॆ राज्यदार प्राप्तियन्नुण्टुमाडि आतनु सकल दिव्यराज्यभोगगळन्नू अनुभविसुत्ता (सम्प्राप्य मह तीन्त्रियं’ ऎन्दु हेळिरुवहागॆ, सन्तोषगॊण्डवनागि, तन्न तम्मनाद लक्ष्मणनन्नु कुरितु ओ सौम्यने ईग वर्षाकालवादुदरिन्द सीतान्वे षण मुन्ताद कॆलसगळु साध्यवल्लदुदरिन्द हत्तरविरुव प्रसवण गिरिय गुहॆयु विशालवागिरुवदरिन्द इल्लिये ’ दृढं रंस्याव सौमित्रे साध्यनिवसारहे’ विहरिसुत्त इद्दु बिडोण, एकॆन्दरॆ ई देशवु बहु रमणीयवागियू, हत्तिरदल्ले रमणीया नदी सौम्य मुनिसं र्निषेविता’ मुनिगळ समूहदिन्द अवगाहन मॊदलादवुगळिन्द पवित्रीकरिसल्पट्ट रमणीयवाद नदियु प्रवहि सुवुदरिन्दलू नमगॆ ई पश्वतगुहॆयु वासयोग्यस्थळवु” ऎन्दु हेळि रुत्तारॆ. हीगॆ श्रीरामनिगॆ सुभगत्व रमणीयत्नगळॆल्ला याव कारण दिन्दॆन्दरॆ, मुनि सङ्घगगळिन्द निषेवितवागिरुवुदरिन्दले, आदुदरिन्द अनेक ऋष्याश्रमगळल्ले श्रीरामचन्द्रनु अष्टु आदरवन्नु तोरि अवु गळन्नु कुरितु तॆरळि भरद्वाजादि ऋषिगळिगॆ तन्न सन्दरनवन्नु दयपा लिसिरुत्तानॆ. आदुदरिन्द भागवतरुगळ सान्निध्यदल्लि वसिसतक्कद्दु प्रप न्ननिगॆ अत्यावश्यकवु. स्वरूपक्कॆ योग्यवादुदु मात्रवे अल्लदॆ, अव रुगळ सान्निध्यदिन्द ईतनिगॆ रजस्तमोगुणगळ नाशपूरकवागि सत्व वृद्धि युण्टागुवदरिन्द बुद्धि पूराघदल्लि मनस्सु प्रवरि सुवुदिल्लवु. हागॆये गीतॆयल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (भ. गी, १४-१७) सत्यात्सञ्जायते ज्ञानं रजसोलोभएवच प्रमादमोह तमसो भवतो ज्ञानमेवच ॥ अपराध हेतुगळाद लोभ प्रमाद मोह अज्ञानादिगळु तॊलगि सुज्ञानाभिवृद्धिगागि भागवतर मध्यदल्लिरतक्कद्दु. हीगॆ तॊण्डरडिप्रॊडियाळ्वार् तिरुप्राणाळ्वार् तिरुमङ्गैयाळ्वा‌ मॊदलाद आळ्वारुगळिगू, यावु नेयरु दर्शन स्थापकराद श्री भाष्यकाररु, पराशर भट्टरु, मॊदलाद आचाररुग आगू बहळ प्रियवाद स्मळवादुदरिन्द श्रीरङ्गक्कॆ दिव्यदेशवॆम्ब प्राशस्त्रवु हॆच्चु. इदरिन्द परमै कानिगॆ दॊड्डरु तन्न नॆण्टरिष्टरु तन्न कुलद वरू इरुव देश बेकिल्लवु. दिव्य विष्णु क्षेत्रवू वैष्णव भागवतरू________________

स्थानविशेषाधिकारः चार्तुधर प्रतिष्ठॆ तदेशस्यपादेयत्वकथनम् इरु नाळिप्पडि स्वयम नुकूल वृत्तियिले रुचियु नाय १ एकान्तीव्य पदेष्टवो विष्णु नाव्य पदेष्टव्य सस्य सत्वं स १६१७ प्रयोजनवाग निरपराधा तकैयु मुडैयव नैनग्राम कुलादिभिः । एव’ ऎन्नुम पडिया భగవంతున్ని భ इरुव देशवे तनगॆ योग्यवॆन्दु भाविसुवनॆम्ब तात्सरवु. ४ आदुदरिन्द महा भागवतोत्तमरुगळिन्द अधिष्ठितवाद दिव्यदेश वीग प्रपन्ननिगॆ योग्यवाद वासस्थळवु. देहयात्रादि तॊन्दरॆगॆ ळिन्द अन्तह स्थळदल्लिरलु अनुकूलविल्लदिद्दरू, महाभागवतनॊब्बना दरू इरुव स्थळदल्लि अन्थावर सान्निध्यदल्लि प्रपन्ननु वासमाडतक्क द्दॆम्बुवदु ई श्लोकद मुख्याभिप्रायवु.

  • इस्ट्रुद्धनाळ्-ई लोकदल्लिद्दष्टु दिन हेगॆ इद्दष्टु कालवॆं दरॆ, कृतकृत्याधिकारदल्लू स्वनिष्ठाभि ज्ञानाधिकारदल्लि हेळिरुव हागॆ कृतकृत्यनागि स्वनिष्ठाभिज्ञानवुळ्ळवनागि इद्दष्टु कालवु, इप्पडि- ई प्रका रवागि ऎन्दरॆ शास्त्रीयनियमनाधि कारदल्लि हेळिरुवहागॆ आज्ञानुज्ञा कैर निरतनागि अवुगळन्नु शास्त्रानुगुणवागि नडॆसुत्ता, स्वयं प्रयोजनवाग - उत्तर कृत्याधिकारदल्लि हेळिरुव हागॆ कैय्य माडुवदे प्रयोजनवॆन्दु भाविसि, अदरिन्दुण्टागुव फलदल्लि आसॆ यन्निडदॆ, निरपराधानुकूल वृत्तियिले रुचियु-अपराध सम्बन्धविल्लदॆ अनुकूल वृत्तियाद भगवद्भागवत कै रदल्लि अभिरुचि यन्नु, निरपराधवॆन्दु हेळिदुदरिन्द अपराध परिहाराधिकारदल्लि हेळिरुव हागॆ, बुद्धि पूत्त राघद सम्बन्धविल्लदवनागि ऎम्ब भाव वू, अनुकूलवृत्तियिले ऎन्दु हेळिदुदरिन्द पुरुषार काष्ठाधि कारदल्लि हेळिरुव हागॆ, भागवत कैरवन्नॆसगि भागवत प्रसन्नतॆ यन्नु हॊन्दबेकॆम्बुवुदरल्लि रुचियन्नू, त्वरियुमुडैयव नाय-ऒन्दुवेळॆ अल्लि अन्तह कैरक्कॆ विरोध उण्टादरॆ अदन्नु हॊन्दलु त्वरारूप श्रद्दॆयिन्दलू, 4 एका-इल्लि एकानिशब्दक्कॆ परमै कानि ऎन्दे व्याख्यानमाडिरुत्तारॆ. एकानि ऎन्दरॆ ( यो (१) विष्णन संहितॆ________________

श्रीमदहस्यतयसारे यिरुक्किरपरमै कान्ति(कु) वृत्तिक्कनुगुणवाग वासस्थान मोक्ष फलेन साकं फलान्तराज्यसि भगवत एवेच्छति ” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ देवतान्तरदिन्दल्लदॆ सश्वेश्वरनिन्दले मोक्षफलदॊं दिगॆ इतर फलगळन्नू अपेक्षिसुववनु; परमै कानियु, भक्ति ज्ञाना भ्यामन्यत्सलं भगवतोपिनेच्छतियः सपरमै का’’, भक्ति ज्ञानगळल्लदॆ बेरॆयावुदन्नू भगवन्तनिन्द प्रार्थिसदे इरुववनु, ऐहिक जहासॆयुळ्ळवनु, ग्राम कुलादिभिः-इन्तह दॊड्ड ग्रामक्कॆ सेरिदवनु. इन्तह श्रेष्ठ कुलक्कॆ सेरिदवनु ऎन्दु, नव्य पदेष्ट व्य हेळिसिकॊळ्ळलु योग्यनल्लवु. इन्नु हेगॆ हेळिसिकॊळ्ळलु योग्यनॆं दरॆ– विष्णु नाव्यपदेष्णव्यक्ति विष्णु सम्बन्धि ऎन्दु हेळिसि कॊळ्ळलु योग्यन्नु, काञ्ची पूररु श्रीशैल पूरु ऎन्दु प्रसिद्धरागि हेळिसिकॊण्ड हागॆ हेळिसिकॊळ्ळुववरु ; अदेकॆन्दरॆ हेळल्पडुत्तदॆ, तस्य सरं स एवहि- आतनिगॆ, उपायो उपे `यवागि सत्ववू, महोपकारकनागि समस्तवू सएवहि आश्रयः पतिये, आतनिगॆ श्रियः पतियल्लदे इन्यावदू बेकिल्लवु. आदुदरिन्द इल्लि एका ऎन्दु हेळिदरू परमै कानिये हेळल्पट्टनु; आकारण दिन्दले श्री देशकरू परमेका ऎन्दे मुन्दॆ व्याख्यान माडिरु तारॆ. ” ऎन्नुमडिया यिरुक्किर हीगॆ समस्तवू तनगॆ महा विष्णुवे ऎम्ब हागॆ इरुव, परमै कान्तिय वृत्तिक्कु- आचरणिगॆ, अनुगुणमाग-योग्यवाद, वासस्थान विशेषवु यावुदॆन्दरॆ, आरा वर्तादि पुण्यदेशङ्गळ… आत्यावर्तः पुण्य भूमिरं विन्ध्य हिमागयोः” ऎन्दु अमरदल्लि हेळिरुव हागॆ, पूर्व पश्चिम समु द्रगळिगू विन्ध्य हिमवत्सरैतक्कू मध्यॆ इरुव प्रदेशक्कॆ आराव वॆन्दु हॆसरु, इल्लि धात्मिकराद भागवतरु ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि वासमाडुत्तिद्दरादुदरिन्द आ हॆसरु. आ कारणदिन्दले अदक्कॆ पुण्य भूमि ऎन्दु हॆसरु. मनुवु कूड हागॆये कॊण्डाडिरुत्तारॆ. (आ समुद्राच्च पूादासमुद्रा पश्चिमात्।हिमवद्विन्ध योरध्य मारावं विदुरु धाः,” ई आराववे मॊदलाद पुण्य देशगळु, युग स्वभावताले ई कलियुगद स्वभावदिन्द, आ स्वभा नवॆन्थाद्दॆन्दरॆ– अधरोग्रॆसते धरं” अधरवु धरवन्नु ऎन्दरॆ *________________

स्थानविशेषाधिकार. १६१९ an foro & north Indig विशेष मेदॆन्निल् - आरावर्तादि पुण्य देशण्ण, युग सभावत्तालॆ इस्रोदु व्याकुलितङ्गळान पडियाले चातु *द्वर्ण धरम प्रतिष्ठितमान विडलेवसिप्पा नॆक्करदे इप्पोक्कु उपादेयम, 3 श्रुतियल्लि हेळिरुव आज्ञानुज्ञा कैङ्कय्यगळन्नु नुङ्गिबिडुत्तदॆ. इन्नू, कल् कारयुगन्धरं करु, मिति योनरः । स्वामि द्रोहितितं मुत्तातक्कॆ प्रद्विषते कलि, ऎन्दरॆ कलियुगदल्लि यावनादरू कृतयुगद धम्मवन्नु माडलु यत्निसिदरॆ, आतनन्नु स्वामिद्रोहि ऎन्दॆणिसि, तनगॆ बेकाद अधरवन्नु बिट्टु तनगॆ विरोधवा द धाचरणॆ माडिदुदरिन्द आतनन्नु कलियु द्वेषिसुवनु, ऎन्दु हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ; इस्रोदु व्याकुलङ्गळान पडियाले - हिन्दिन काल दल्लि पुण्य क्षेत्रगळॆन्दॆणिसि प्रसिद्धवादवुगळागिद्दरू ईगिन कालदल्लि अल्लि वर्णाश्रम धन्मगळु नष्टवाद कारणदिन्द, चातुद्वर्ण धम प्रति तमान विडत्तिलॆ ब्राह्मण क्षत्रिय वैश्य शूद्रराद नाल्कु वल्लद वर धम्मगळु चॆन्नागि नॆलगॊण्डिरुव स्थळदल्लि, वसिर्प्पा ऎष्टो रदे इस्रोदक्कु उपादेयम वासमाडुवनॆम्बुवदे ई कालक्कॆ नमगॆ ग्राह्यवादुदु. ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि प्रसिद्ध पुण्य क्षेत्रगळागिद्द मात्रदिन्द वरा श्रम धरगळिगॆल्ला ईग लोपवुण्टागिद्दरू अवुगळन्नु प्रपन्ननिगॆ वास योग्य स्थळगळॆन्दु भाविसतक्कद्दल्लवु. अवुगळिगिन्त वराश्रमधम्मगळॆल्ला समर्पकवागि नडॆयुव स्थळगळे परम ग्राह्यगळॆन्दु हेळुत्तारॆ. हागॆये महळ्ळियू , क्षत्र ब्रह्ममुखञ्चासी दैश्याः क्षत्रम नुव्रताः । शूद्रास्सधरनिरता स्त्रीस्वर्णानुपचारिणः ऎन्दु हेळि वाश्रमधर्मगळु शासॊक्त रीतियल्लि नडॆयुत्तादुदरिन्द अयोध्यॆगॆ प्राशस्त्रवन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. हीगॆ आद्यावल्लवॆन्दु श्लाघि सल्पट्ट देशगळु ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि धरप्रचुर प्रदेशगळागिद्दरू ईग व्यत्यस्तवादुदरिन्द अवु अष्टु ग्राह्यवल्लवॆम्ब भाववु. इन्नु याव प्रदेशगळुत्तमवॆन्दरॆ दक्षिणदल्लि वर्णाश्रमधरगळिगॆ प्रोत्साहविरुव दरिन्द अवु ग्राह्यवॆन्दु हेळि, अवुगळल्लि ऎन्तह प्रदेशगळु अधिक ग्राह्यवादुदागि भाविसतक्कद्दॆम्बुवदन्नु मुन्दॆ उपदेशिसुत्तारॆ. sus________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे भागवतोत्तर देशस्य अधिक परिग्राहित्य कथनव अडजळ् तन्निलु, CC करुनडि मुगिल् वण्णनै कडैकॊण्डु कैतॊळुव पर गळिरुद्ध वूरिलिरुक्कु मानिडरॆवङ्गळ शॆय दार् कोलो’’ ऎष्टर पडिय भागवतोत्तरमान देशम् मुमुक्षुवुक्कु परिग्रा महाभागवतरुगळिरुव स्थळगळे परमग्राह्यगळॆन्दु आळ्वार् सूक्ति मूलकवागि तिळिसुत्तारॆ. अडळ् तन्निलु, वराश्रमधरगळन्नु स्थानविरुव अन्तह प्रदेशगळल्लू, (1) करुम-कप्पागि, तिडम-दृढवाद, मुगिल्-मे घद, ऎन्दरॆ मेघसदृशवाद, वण्ण-बण्णवुळ्ळवनन्नु, नीलमेघ श्यामनन्नु, इदरिन्द संसारादि तापत्रय निवारकत्ववु हेळल्पट्टितु, कडॆकॊण्डु तमगॆ रक्षकनागि शरणहॊन्दि, अथवा कड्क-ऎन्दरॆ, नैच्यवु, तम्म नैच्यवन्नु मुन्दिट्टु कॊण्डु, कै तॊळु- नानाविध कै रगळन्नॆसगुव, पत‌गळ्-भक्तरुगळु, ऎन्दरॆ प्रपन्नराद भागवतरुगळु, इरुनवूरिल् इरुव ऊरिनल्लि इरुक्कु इरुव, मानिड‌ मनुष्यरु, ऎत्तवङ्गळ् शॆय‌ कोलो याव सुकृतगळन्नु माडिदवरो ?? ऎङ्गिरपडिये ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, भागवतोत्तर मान भागवत प्राचुरवुळ्ळ ऎन्दरॆ अनेक भागवतरुगळिरुव, प्रदेशवु, मुमुक्षुवुक्कु परि ग्राह्यम-मोक्षारिगॆ विशेष ग्राह्यवु. ऎल्लि भागवत पाचुर उण्टो अन्तह स्थळदल्ले ई प्रपन्ननु देहावसा नदवरिविगू वसिसतक्कद्दु. ई सन्दरदल्लि मारण्डेय पुराण श्लो कवाद सद्दिरेव सहा सीतस- कुत सङ्गमम । सरि नादं मैत्रञ्च नास किञ्चिदाचरेत् । ऎम्बुदु अनु सन्धेयवु. हागॆये सम्भाषादय्यनंस्पर्श- कीर्तनं स्मरणं नतिः । पावनानिकिलै तानि साधूनामिति शुक्रम ॥ महाभागवत रुगळॊन्दिगॆ सम्भाषणॆय, अवर दर्शनवू स्पर्शवू, अवर कीर्तन स्मरण नमस्कारगळू, नम्म पापगळन्नॆल्ला होगलाडिसि परिशुद्धरन्नागि माडुवुवु ऎन्दुके हेळिरुवॆवुागॆयॆ श्रीयामुनेयरु तवदास (१) पॆरिय तिरुमॊळि ४, ४, ७,________________

स्थानविशे षाधिकार ALBA सुखै कसनां भवनेष्ट पिकीट जन्ममे” निन्न कैय्यदल्ले मुख्य वागि मग्नरागिरुववर मनॆगळल्लि ऒन्दुहुळुविन जन्मवादरू ननगॆ उण्टागुवदु उत्तमवु ऎन्दु हेळिरुवुदरिन्द, भागवताभिमानक्कॆ ऒळपट्ट प्रदेशदल्लि वासवे परमयोग्यवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. अदेकॆ हागॆ हेळिदरॆन्दरॆ पशुनुष्यः पक्षवायेच वैष्णवसंश्रयाः। तेनैव ते प्रयास्यन्ति तद्विष्टोः परमं पदं ’ इवुगळिगॆल्ला वैष्णव भागवतनन्नाश्रयिसुवदरिन्द मोक्षप्राप्तियु उण्टागुत्त दॆन्दु हेळिरुत्तदॆ. ई श्लोकव्याख्यानदल्लि श्री देशिकरवरु (C 99 3 तस्माद्विष्टु प्रसादाय वैष्णर्वा परितोषयेत् ” विष्णु प्रसन्नतॆगागि वैष्णव भागवतरन्नु प्रसन्नरागि माडिकॊळ्ळबेकु ऎम्ब, * केवलं भगवत्पाद सेवया विमलं मनः । नजायतॆ यथा नित्यं तद्भक्त चरणार्चनात् ” नित्य आतन भक्तर पादसेवॆयिन्द मनस्सिन मलगळु तॊलगि परिशुद्धतॆ युण्टागुव हागॆ बरीभगवतेवॆ यिन्द युण्टागुवदिल्लवु. ” ऎम्ब, इवे मॊदलाद प्रमाणगळन्नु उदाहरिसिरुत्तारॆ. हिन्दॆ पुरुषार काष्ठाधिकारदल्लि भागवत प्रसन्नतॆये कृतकृत्यनाद प्रसन्ननिगॆ मुख्यवादुदॆन्दु यावाग स्थापिसल्पट्टि तो अदरिन्द अन्तह भागवतरुगळ मध्यॆये ईतनु वसिसतक्कद्दॆम्बुवदु एर्पट्टितु. अन्विडङ्गळ् तन्निलुम् ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द वार म धरगळू नडॆदु भागवतरुगळू इरुव प्रदेशवे सत्तम वॆन्दु हेळिदन्तायितु. मेलिन वाक्यदल्लि आद्यावरवु ईग अष्टु उपादेयवल्लवु; भागव तोत्तमरु हॆच्चागिरुव देशवु ग्राह्यवॆन्दु हेळिदुदक्कॆ श्री पराशरर दिव्य सूक्तिय प्रमाणवन्नु तोरिसि दक्षिणदल्लिरुव द्रविडदेशवे प्रस ननिगॆ वासयोग्यवॆन्दु वामन पुराण दिव्य सूक्तियिन्द तिळिसुत्तारॆ. कल्‌-कलियुगदल्लि, ओ मैत्रेयरे - पाषण्डोपहता जना पाषण्डिगळिन्द कॆडिसल्पट्ट जनगळु, पाषण्डिगळु यारॆन्दरॆ पार्शा ऎम्ब व्युत्पत्तियिन्द संसारबन्धक्कॆ हेतुभूतवाद अस चास्त्रगळन्नु बोधिसुववरु, बौद्ध कापालिक क्षपणकादिवेद बाह्यरु, सत्व स ष्टारं - सत्वक्कू सृष्टिकावागि, ईश्वर- धारकनागि स्वामियागि नियनानागिरुव सर क________________

श्रीमद्र हस्य त्रयसारे स्थिते धक्के यत्र कैचन गामिनि : कथं वस्तव्य मस्माभिर्भग नं सदस्य नः ॥” ऎन्नु देवर्‌गळुम् ऋषिगळु विण माडि अन्थवरु ऎल्लो ऒन्दॊन्दु प्रदेशदल्लि अति विरळरागि दॊरॆयु वरॆन्दु हेळि, आदरॆ द्रविड देशदल्लि ई नदिगळ दडदल्लि मात्र भूरिशः - हेरळवागि दॊरॆयुवरॆन्दु हेळिदरु. आदुदरिन्द इवरि ब्बर हेळिकॆगू एनू व्यत्यासविल्लवु. इल्लि महाभागवतरागि ज्ञान निष्ठॆ कनिष्टॆगळिन्द शोभिसुव, तम्म दिव्य सूक्तिगळिन्द पामर जनगळ अन्धकारगळन्नु तॊलगिसुव द्राविड प्रबन्धगळन्नु रचिसुव, दिव्य सूरिगळवतारवाद आळ्वाराचाररुगळु ई नदिगळ समीपदल्लि जनिसु वरॆन्दु श्री व्यासमहर्षियू अवर पुत्ररू सह तम्म दिव्य चक्षुस्सि निन्द मॊदले नोडि, अप्पणॆ कॊट्टिरुवदु परमात्मरकरवाद विषय वागिरुत्तदॆ. आदुदरिन्द इन्थावरनुग्रहिसिद ग्रन्थवु परमाप्त वाक्य वॆन्दु तिळिदु परिग्रहिसतक्कद्दु अत्यावश्यकवु. आदरॆ ऋषिगळिन्द प्रशंसितगळागि श्री महाविष्णुविगॆ आ कालदल्लि प्रियवागिद्द देशगळन्नु बिट्टु ईग भागवत प्रियवाद स्थळगळन्नु परिग्रहिसतक्कद्दॆम्ब उपदेशवु सरियो ऎन्दाक्षेपिसबहुदॆन्दु भाविसि तम्म अभिप्रायवे सरि ऎम्बुवदक्कॆ भारत शान्तिपर्वदल्लि तिरुनार णीय प्रकरणदल्लि हेळिरुव प्रमाणवन्नु मुन्दॆ उदाहरिसुत्तारॆ. ई प्रकरणवु यावुदॆन्दरॆ, बदरिकाश्रमदल्लि नरनारायणरल्लि भग वन्तनाद श्री नारायण ऋषियु इतर ऋषिगळिगॆ उपदेशिसुव प्रक रणवु. तिरुनारायणीयल् इति, एकपादस्थिते धरॆ . धरवु कलियुगदल्लि ऒन्दु कालिनल्लि निन्तिरलागि, ऎन्दरॆ ऒन्दु कालु पालु धरवु ई युगदल्लि नडॆ युत्तदॆन्दु मुक्कालु पालु अधरवु ऎम्ब भाववु. कृतयुगदल्लि धरवु नाल्कु कालल्लि निन्तहागू, त्रेतायुगदल्लि मूरुकालल्ल, द्वापरदल्लि ऎरडु कालल्लू, कलियुग दल्लि ऒन्दु कालल्लि निन्तिरुव हागॆ भावनॆयु ; मत्तु यत्र चन गामिनि - ऒन्दे कालिनल्लि निन्तिरुवदरिन्द ऎल्लो ऒन्दु कडॆगॆ होगु तिरलागि, अस्माभिः - अधरभयदिन्दिरुव नम्मगळिन्द, कथं वस्त व्यं - हेगॆ ऎल्लि वसिसतक्कद्दु. भगर्व , षाडुण्य परिपूर्णनाद________________

स्थानविशेषाधिकारः १६२५ *० शॆय्य ; (१) “गुरुवो यत्र पूज्यन्ते साधुवृत्ताश मा नित 8 । वस्तव्यं तत्रयुष्माभिः यत्र दक्को न हीयते । यत्र वेदाश्च यज्ञाश्च तपस्सत्यं दमस्तथा । हिंसा च धर संयुक्ता प्रच‌यु सुरोत्तमाः । सवै देशहि व ఒ

  • मावोधर सदाशेत” ऎन्नु भगवानरुळिच्चॆय दान्, स्वामिये, तत् - अदन्नु, नः - निन्न करणॆगॆ पात्रराद ननगॆ, वदस्य - दयमाडि हेळु,” ऎन्दु देवतॆगळू, ऋषिगळू, विण्ण हूं कॆय्य - विज्ञापिसिकॊळ्ळलु, अदक्कॆ श्री भगर्वा हेळुत्तारॆ :- साधु वृताः - शास्त्रचोदितवाद विधिनिषेध वाक्यगळिगनुसारवाद प्रवृत्ति निवृत्तिगळुळ्ळ ऎन्दरॆ धर्मानुष्ठान परराद, शमान्विता अन्तरिन्द्रियगळन्नु निग्रहिसि शान्ततॆयुळ्ळवराद, गुरुवः . मन स्सिन अन्धकारवन्नु होगलाडिसि, यथार्थ ज्ञानवन्नु बोधिसुव आचाररुगळु, यत्र पूज्यन्ते - याव स्थळदल्लि पूजिसल्पडुववरो आ कारणदिन्द, यत्रदरो नहीयतॆ - ऎल्लि वैदिक धक्कॆ लोप विल्लवो ऎन्दरॆ ऎल्लि वाश्रमधरगळिगॆ न्यूनतॆयिल्लवो, तत्र - अल्लि, युष्माभिः - निम्मगळिन्द, वस्तव्यं - वसिसतक्कद्दु; ऎन्दरॆ अन्तह स्थळगळल्लि नीवु इरतक्कद्दु. यत्र - ऎल्लि, वेदाश्च - वेदगळु ऎन्दरॆ वेदाध्ययनादिगळू, यज्ञाश्च पञ्चमहायज्ञगळू, मत्तु वेददल्लि हेळिरुव इतर यज्ञगळू, तपः - कृछ चान्द्रा यण मत्तु एकादशि उपवास मॊदलादवुगळू, सत्यं - प्रियवाद, हितवाद, यथार्थवाद वाक्कु, इदरिन्द अन्तह उपदेशवु हेळल्प ट्टितु, तथादनुः - हागॆये बाहेन्द्रिय निग्रहवू, धर संयु का हिंसा-धरदिन्द कूडिद हिंसॆयु, न हिंस्यात् ऎम्ब सामान्य विधियु हिंसॆयन्नु निषेधिसिदरू पशुमालभेत इत्यादि विशेष विधिगळु पशुहिंसॆयन्नु धरवॆन्दु वेददल्लि बोधिसुवदरिन्द, धर दिन्द सेरिद हिंसॆ ऎन्नुवदरिन्द, ज्योतिष्टोम, राजसूयवे मॊद लाद यागगळू, इवॆल्लवू, हे सुरोत्तमाः - ओ देवतॆगळिरा, प्रचरेयुः - नडॆयुत्तवॆयो, स देशोहि - अन्तह देशवु ताने, वः - निमगॆ, सेव्यः - वसिसलु योग्यवु ऎन्दरॆ इरलु________________

१६२६ श्रीमद्र हस्य त्रयसारे अडङ्गळ् तन्निल् उगन्धरुळिन दिव्य देशब्दळिलॆ तनुक्कु कैरत्तु क्कु सौकरमुळ्ळ विडलॆ निरन्तर वासमृण्ण उचि तम. योग्यवु, हीगॆ इन्तह स्थळदल्लिद्दुदादरॆ, अधर – अधरवु, वः - निम्मन्नु, सदा - कालिनिन्दलू कूड, मातृशेत् - मुट्ट दे इरलि ऎन्दरॆ अधरवु निम्मन्नु ऎन्दिगू कालिनिन्दलू मुट्टलारदु ऎम्ब भाववु, ऎन्नु - ऎम्बदागि, भगर्वा - नारायण ऋषियु, अरुळिचॆय्यर्दा - कृपया उपदेशिसिदरु. इन्तह उत्तमरागि उपदेशिसलु योग्यरागि, कनिष्ठ ज्ञाननिष्ठॆगळिन्द विराजिसुव भाग वतोत्तमरु याव पुण्यस्थळदल्लिरुत्तारॆयो, ऎल्लि वेदाध्यय न वर्णाश्रमधर्म यज्ञयागादिगळे मॊदलादवु शास्त्रनियमनानु सारवागि नडॆयुत्तवो, अन्तह स्थळगळीग निमगॆ योग्यवाद स्थळ गळु, एकॆन्दरॆ अन्तह स्थळगळल्लि अधरवॆम्बुवदु निम्मल्लि पादविन्यास वन्नु माडलारदु. ई नडॆयुत्तिरुव धरवु अधरवन्नु नुङ्गिबिडु इदॆ ऎम्ब तात्परवु ई मेलिन प्रकरणदल्लि “हिंसा च धरसं युक्ता” ऎम्ब प्राचीन पाठक्कॆ बदलागि ईचिन मुद्रणदल्लि “ अहिं सा धसंयुक्ता” ऎम्ब पाठवु कण्डुबरुत्तदॆ. कॆलवरु प्रत्यक्ष पशुवधॆयन्नु निषेधिसुवरु; तम्म सिद्धान्तक्कनुगुणवागि हीगॆ महर्षिवाक्यवन्नु बदलायिसुवदु युक्तवादुदल्लवु. स्वामिदेशिक रवर कालद भारतदल्लि हिंसा च धरसंयुक्ता ऎम्बदागि इत्तॆं बुवदु इदरिन्द व्यक्तवु ईग इष्टु दूर उपपादिसिदर्थवन्नु सङ्ग्रहिसि, तम्म अभि मतवु प्रमाणपुरस्सरवादुदरिन्द अदन्नु सिद्धान्तिसि हेळुत्तारॆ. अडळ् तन्निल् - ईग प्रपन्ननिगॆ वासक्कॆ योग्यवॆन्दु हेळिद स्थळगळल्लि, उगस्थरुळिन - महाभागवतरुगळु विश्वासदिन्द उचित वॆन्दु हेळिद, दिव्य देशळिलॆ - श्रीरङ्ग, काञ्चीपुर, तिरुमलॆ, तिरुनारायणपुर, आळ्वार् तिरुनगरि, श्री विल्लि पुत्तूर्, वानमामलॆ, मॊदलाद दिव्यदेशगळल्लि, तनुक्कु - प्रसन्न नाद तनगॆ, कैर तुक्कु - भगवद्भागवत कैङ्कय्यक्कॆ, सौकय्यमुळ्ळ - अनुकूलविरुव, !!________________

इ स्थानविशेषाधिकार अत्र श्री भाष्यकार दिव्य सूक्ति. १६२६ (१) “यावच्छर पात मत्रॆव श्रीरज् सुख मास्व” ऎन्नु सरळान भगवत् क्षेत्रज्ञळुक्कु प्रद रनार्थमाग वरुळिच्छॆय दार्, इडले - प्रदेशदल्लि, वासं पण्ण उचितम् - वास माडुवदु उचितवादुदु. इदरिन्द भागवत प्रचुरवाद दिव्यदेशदल्लि प्रपन्ननु देहावसानदवरॆगू वासमाडतक्कद्दॆन्दु एर्पट्टितु. हीगॆ महा भागवताभिमानवुळ्ळ दिव्यदेशवे प्रपन्ननिगॆ योग्यवाद वासस्थळ वॆम्बुवदक्कॆ दर्शनस्थापकराद श्री भाष्यकाररभिप्रायवन्नु उदा हरिसि इन्नू इतर प्रमाणगळिन्दलू अदन्ने स्थिरीकरिसुत्तारॆ :- ୧ ई सन्दर्भदल्लि श्री भाष्यकारर दिव्य सूक्तियु. आ इ - ई अभिप्रायवन्नु, ऎन्दरॆ महाभागवताभिमानवुळ्ळ दिव्यक्षेत्रवु प्रपन्ननिगॆ योग्यवाद स्थळवॆम्बुवदन्नु, “यावच्छ रीरपातं - देहावसानदवरॆगू, अव श्रीर - ई श्री रङ्गदल्ले, सुखमास्त्र - सुखवागि इद्दु बिडु” ऎन्दु, सत्तोत्तर छान - सत्ववृद्धियिरुव ऎन्दरॆ महाभागवत बाहुळ्यविरुव, अवरल्लि ताने सत्वगुण प्राचुर्यवु, भगवत् क्षेत्रज्ञ रुक्कु - प्रख्याति हॊन्दिद विष्णा लयगळुळ्ळ इतर दिव्यदेशगळन्नू, प्रदर नार्थ माग - बोधिसुवदक्कागि, उपलक्षणवागि, अरुळिचॆ दार्- अनु ग्रहिसिदरु, अप्पणॆ कॊडिसिदरु. श्रीरङ्गदल्लि वसिसतक्कद्दॆन्दु हेळि दुदु श्रीरङ्गद हागॆ भागवत प्राचु‌विरुव इतर दिव्यदेशदल्लि वसिसबहुदॆम्बभिप्रायवॆन्दु भाविसतक्कद्दु, इदु श्रीयतिवरनुग्र हिसिद पृथुगद्य अथवा शरणागति गद्यवॆम्ब ग्रन्थदल्लिदॆ. इदु श्री यतीश्वर रङ्गेश्वर सल्लाप रूपवादुदु. ई श्रीरज् सुखमास ऎम्ब वाक्यवु श्री रङ्गनाथनु यतीश्वररिगॆ उपदेशिसिद वाक्यवादुद रिन्दनवगू परम परिग्राह्यवादुदु. (१) शरणागति गद्य________________

१६२८ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अत्र इतर प्रमाणानि भगवत क्षेत्रज्ञळे विवेकिक्कु वासस्थान मॆन्नु मिडि (२) “यत्र ना यहोदेवः परमात्मा सनातनः । तप्पुण्यं तत्परं ब्रह्म तत्तीर्थं तपोवनम् । तत्र देवर्षस्सिद्दा सत्वचैव तपोधनाः ।” ऎन्नु आरण्य पक्वल् तीर यात्रॆ यिलु (३) “गोमन्तः पतो रार्ज सुमहानृरधा ई सन्दर्भदल्लि इन्नू इतर प्रमाणगळु, भगवत क्षेत्र - श्री महाविष्णु देवालयगळिरुव दिव्यदेशगळे ऎन्दरॆ सत्योत्तरगळाद दिव्य क्षेत्रगळे, विवेकिक्कु - सारासार विवेचनवुळ्ळ ज्ञानिगॆ, वासस्थानमॆनुनिडि - योग्य वाद वासस्थानवॆम्ब स्थळदल्लि, ऎम्ब सन्दर्भदल्लि प्रमाणगळन्नु दाहरिसुत्तारॆ :-इन्तह पुण्यक्षेत्रगळु विवेकियाद ज्ञानिगू आव श्यकवॆन्दु इल्लि हेळिदुदरिन्द ज्ञानियु ऎल्लि वासमाडिदरू आग बहुदु ; ज्ञानशून्यनीग इन्तह पुण्य क्षेत्रगळल्लि वासमाडतक्क ऎन्दु भाविसबहुदॆन्दालोचिसि विवेकियाद प्रसन्न निगू कूड भाग वताभिमानवुळ्ळ पुण्यक्षेत्रगळे वासस्थळवॆन्दु पदेशिसुत्तारॆ :- यत्रॆ - याव महाक्षेत्रदल्लि बदरिकाश्रमवन्नू अल्लिन उष्टोदक गङ्गॆ शीतोदकगङ्गॆयन्नु कुरितु प्रशंसिसुव सन्दर्भवु ; सना तनः - अनादियाद, परमात्मा-पुरुषोत्तमनाद, नारायणो देवः - सरेश्वरनाद नारायणनिरुत्तानो, तत् - आ दिव्यस्थळवु, पुण्यं महापा वनकरवादुदु, तत् - अदे, परम्ब्रह्म- पर ब्रह्मस्वरूपवादुदु, ततीर्थं - अदे पुण्यतीर्थवु, बेरॆ पुण्य तीर्थ बेकिल्लवॆम्ब भाववु तत् - अदे, तपोवनं - तपस्सिगॆ योग्यवाद स्थळवु, तत्र - अल्ले, देवर्षिगळू, सिद्धरू, समस्त तपोधनराद मुनिगळू इरुवरु,’’ ऎन्नु-ऎम्बदागि, तीर्थयात्रॆ यिलु - वनवासदल्लिरुवाग युधिष्ठिरनिगॆ दौम्य ऋषियु हेळुव उत्तरदेशद तीर्थयात्रा स्थळगळ प्रशंसॆयल्ल, इल्लि तपोधनरु इद्दारॆ ऎम्बुवदरिन्द भागवताभिमानवू इरुवदरिन्द वासयोग्य (२) भार, आर, ८८-२७, २८. (३) भार. भीष्म, १२-८, ९.________________

स्थानविशेषाधिकार १६२९ तुर्मा । वसते भगर्वा यत्र श्रीर्मा कमललोचनः । मोक्षिभि सृंस्तु तो नित्यं प्रभुरा रायणो हरिः ” ऎन्नु प्रदेशान्तर लुम् महर्षियरुळिच्चॆ दान्. य 1 श्री ना वॆम्ब भाववू, मत्तु तपोधनरिगॆ वासयोग्यवादरॆ कृतकृत्यनाद प्रपन्ननिगू वासयोग्यवॆम्ब भाववू, तोरिबरुत्तवॆ. मत्तु, हे रार्ज - ओ राजनाद धृतराष्ट्रने, इदु सञ्जयनु कौञ्चद्वीप वन्नु वर्णिसुव प्रकरणवु, सुमर्हा - अत्यन्त दॊड्डदाद, स धातुर्मा - गैरिकादि समस्त धातुगळन्नू हॊन्दिरुव, गोमन्त वॆम्ब पर्वतवु आ कौञ्च द्वीपदल्लिदॆ, यत्र - याव प्रसिद्धवाद आ गोमन्त पर्वतदल्लि, श्रीर्मा - लक्ष्मियुक्तनाद, कमललो चनः - भक्तमण्डलियल्लि कृपासूचकवाद कण्णुगळुळ्ळ पुण्डरीकाक्ष नाद, भगर्वा - षाडुण्यपरिपूर्णनाद प्रभुः स्वामियाद, हरिः पापनाशकनाद, नारायणनु, नित्यं प्रतिनित्यवू, यावागलू, मोक्षिभिः - मोक्षाकाङ्क्षॆयुळ्ळवरिन्द, संस्तुतः - स्तोत्र माडल्पट्टवनागि नित्यं वसते - यावागलू वासमाडुत्ता नॆयो, ऎन्नु - ऎम्बदागि, प्रदेशान्तरलु - बेरॆ द्वीप वाद कौञ्चद्वीपदल्ल, महरियरुळिच्चॆय र्दा - श्रीमन्महा भारत करावाद व्यासमहर्षियु, अनुग्रहिसि हेळिदरु, इल्लियू मोक्षिभिः संस्तुतः ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, कमललोचननु आ पर्वतदल्लि वसिसिरुवदरिन्दलू आ परतक्कॆ वासयोग्यवॆम्ब माहा यु ऎम्ब भाववु मोक्षिभिः ऎम्ब प्रयोगविरुवदरिन्द, इन्नॊन्दभिप्रायवू व्यक्तवु. मोक्षप्राप्तियन्नु देहावसानदल्लि हॊन्दुववनिगू अन्तह देशवासवु उचितवॆम्बंशवू तोरिबरुत्तदॆ. ईग मुद्रिसिरुव प्रतिगळल्लि “वसते भगर्वा यत्र” ऎम्बुवदक्कॆ बदलागि “यत्र नित्यं निवसति” ऎन्दिरुत्तदॆ. इन्तह व्यत्यासगळु अनेकविरुत्तवॆ. अर्थवेनो ऒन्दे यादरू महर्षिवाक्यगळ बद लावणॆगळु सरियादुदल्लवु. इवुगळल्लि महर्षियु अनुग्रहिसिद वाक्य व्यावुदॆन्दु हेळलु साध्यविल्लवु. मुन्दॆ ई अभिप्रायवु श्रीमद्रामायणदल्लि उपपादितवॆन्दु तोर्पडिसुत्तारॆ. श्री वाल्मीकि महर्षियिन्दलू, “ अस - ई परिदृश्यवाद चित्रकूट पत्व________________

१६३० श्रीमद्रहस्यत्रयसारे लोकि भगवानालुम् (४) सुभग शित्रकूटोस् गिरिराजो पमोगिरिः । यस्मि स्वसति काकुत्स कुबेर इव नन्दने ” ऎत्तर विडल् भगवदधित क्षेत्रत्तिनुडैय अभिगन्तव्य सुभग शब्बत्तालॆ सूचिक्कप्पट्टदु. श्री सात्वतादिगळिलुम् 22 तवु, गिरिराजोपमोगिरिः - गिरिश्रेष्ठवाद हिमवत्पर्वतक्कॆ समा नवाद पर्वतवु, अथवा श्रीनिवासनिगॆ आवासस्थानवागि गिरिश्रेष्ठवॆनि सिद श्री वेङ्कटाद्रिगॆ समानवाद पर्वतवु, एकॆन्दरॆ इदू आ वेङ्क टाद्रिय हागॆ सत्येश्वरनिगॆ आवासभूतवादुदॆन्दु हेळुत्तारॆ : यर्स्म - याव ई प्रसिद्धवाद चित्रकूटदल्लि, ककु वंशोत्पन्न नाद श्रीरामनु, कुबेर इव नन्दने - नन्दन वनदल्लि, कुबेरनु हेगॆ वसिसुत्तानो, हागॆ, वसति - वसिसुत्तानॆ.” ऎरविडल् - ऎन्दु महर्षियु हेळिरुव स्थळदल्लि, भगवदनुत क्षेत्र नुडै य - सश्वेश्वरनिरुव दिव्यक्षेत्रद, अभिगन्तव्य - सल्वरू अभिमा निसि हॊन्दतक्क स्थितियु, “सुभग” वॆम्ब, शब्दत्तालॆ - प्रयोग दिन्द, सूचिक्क पट्टदु - सूचिसल्पट्टितु. “मुनयश्च महात्मा न वसत्यर्स्म शिलोच्चये” ऎन्दरॆ ई पक्वताग्रदल्लि महात्म राद मुनिगळिरुवदरिन्द वासयोग्यवॆन्दु भाविसि श्रीरामनु लक्षणन मूलक आश्रमनिराण माडिसि वासमाडिद ई चित्रकूटवु महा पुण्यकरवादुदागियू, प्रवन्न जनक्कॆ अति प्रियवागियू मनोहर वागियू वासयोग्यवागियू इदॆ ऎम्ब भाववु. इल्लि भागवताभि मानवुळ्ळ भगवदधिष्ठित प्रदेशवे वासयोग्यवॆम्बुवदु स्था स्थापितवु. (१६१५ नॆय पुट नोडि). ईग स्वामिदेशिकरवरु उदाहरिसिरुव नाल्कु प्रमाणगळल्लि मॊदलनॆय प्रमाणवेनो श्रीभाष्य कारोक्तियागियू, अर्च्यान ताराधिष्ठित क्षेत्र विषयवागियू, इरुवदरिन्देनो परमग्राह्यवु, इन्नु मूरु प्रमाणगळल्लि गोमन्त परैत विषयवु प्रदेशान्तर विषयवादुदरिन्द नमगॆ सम्बन्धिसिदुदे अल्लवु. मिक्कॆरडू विभवा वतारिगळे आ कालदल्लि वासमाडुत्तिद्दुदरिन्द माहात्मियु आ स्थळ (४) रामा, अयोध्या, ७८-१२________________

(8) स्थानविशेषाधिकार १६३१ स्वयं व्यक्त सैद्ध वैष्ण नङ्गर क्षेत्र विशेषण्ण युम् आवत्तिनॆलॆगळिल् एत्त चुरुक्कयुम् पिरियचॆल्लि (५) “ दुन्द्रिय वशाचिं नृणां यत् (कि) कल्म गळिगॆ एर्पट्टवु. हीगिरुवल्लि अर्चावताराधिष्ठित प्रदेशगळिगॆ माहा यन्नु बोधिसुव प्रमाणगळुण्टो ऎन्दरॆ, अन्तह प्रमाण गळन्नू उदाहरिसुत्तारॆ :- भगवच्छास्त्रदल्लू भगवत् क्षेत्रवासद फलविशेषवन्नु तोरिसुव व्याजदिन्द अन्तह क्षेत्रवासवे उचित वॆम्बदागि हेळल्पट्टितॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. श्री सात्वतादिगळिलुं श्री सात्वत संहितॆ मॊदलादवुगळल्लि, स्वयं व्यक्त- सरेश्वर सङ्कल्प दिन्दले स्वतः अर्च्छावतारियागि आविर्भविसिरुव स्थळगळु, इवुगळु यावुवॆन्दरॆ :– आं स्वयमिदं व्यक्तं विमानं रङ्गसञ्ज्ञॆ कम् । श्रीमुष्णं वेटाद्रिं च सालग्रामं च नैमिशम् । तोताद्रिं पुष्करञ्चैव नरनारायणायम् । अप् मे मूर्तय स्वन्ति स्वयं व्यक्ता महीतले । ऎम्ब श्लोकदल्लि हेळिरुव हागॆ श्रीरङ्गवू, श्रीमुग्धवू, तिरुपति बॆट्टवू, सालग्राम वू, नैमिशारण्यवू, वानमामलॆयू, पुष्करवू बदरिकाश्रमवू, ऎम्बदागि ऎण्टु दिव्यक्षेत्रगळु. इवुगळल्लि तन्न दिव्यमङ्गळ विग्रह रूपगळिवॆ ऎन्दु सश्वरने हेळिरुत्तानॆ ; सैद्ध - सिद्धरिन्द प्रति ष्ठितवाद स्थळगळु, वैष्णव - वैष्णव महाभागवतरुगळिन्द आगमरीत्या प्रतिष्ठितवाद देवालयगळुळ्ळ, (कॆलवु देवतॆगळिन्द प्रतिष्ठितवाद देवालयगळुळ्ळवु दिव्यक्षेत्रवॆनिसुत्तवॆ. क्षेत्र विशेष *नैयुम् - महाक्षेत्रगळन्नू, अवर्त्ति - आ क्षेत्रगळ, ऎल्लॆगळ इरुवदरिन्दुण्टागुव फलगळ, एचुरुक्कयुम्-उत्कर्षा पकर्षगळन्नू, सिरिय चॆल्लि - प्रत्येक प्रत्येकवागि हेळि, “ नृणां - मनुष्यर, यत् - याव, चित्रं - मनस्सु, इन्द्रिय वशात् हत्तु इन्द्रियगळिगू वशवागिरुवदरिन्द, किल्पपै अथवा कल्मष्टॆ - पापगळिन्द अथवा दोषगळिन्द, वृतं - आवरिसल्पट्टरु वदो, तत् - अन्तह मन, अन्तकाले - देहावसावसान सम 3 (५) श्री सात्व. सं. ७. १२०,________________

श्रीमद्रहस्य त्रयसारे वृतम् । तदन्तकाले संशुद्दिं याति नारायणालये ॥” क्षेत्रज्ञइक्कु नसित्तवनुन्नु देहन्यास काल ऎन्न तिलॆ वरुन् विशेषं कॊल्लप्पट्टदु. GUE भगवत् ईतनु यरल्लि, नारायणालय - श्रीमन्नारायणनिगॆ प्रियवाद दिव्य देशदल्लि, ऎन्दरॆ अल्लि वसिसुवदरिन्द, संशुद्धि - पवित्रतॆयन्नु ऎन्दरॆ पापगळिन्द निवृत्तियन्नु, याति - हॊन्दुत्तदॆ’’ ऎन्नु - ऎम्बदागि, अन्नो क्षेत्रज्ञ इल् ऎल्लकुळ्ळ - आया दिव्यक्षेत्रगळ ऎल्लॆयल्लि, वसित्तवनुक्कु - वास माडिदवनिगॆ, देहन्यास कालत्तिलॆ- देह परित्याग माडुव कालदल्लि वरु-उण्टागुव, विशेषम् - महत्ववु, उत्कर्षवु, कॊल्लप्पट्टु दु - हेळल्पट्टितु. क्षेत्रदल्लि मरणवागुववनिगॆ पापनिवृत्तियुण्टागुत्तदॆ. हिन्दिन पापक्कॆ परिताप पट्टु मुन्दॆ अन्तह पापगळल्लि प्रवर्तिसुव दिल्लवॆम्ब दृढमनस्कनागि एनादरू स्वल्प सुकृत माडिदरॆ, “ कथं चिदुपकारेण कृतेनैके न तुष्यति (रा. अयोध्या.) ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, अदरिन्द सन्तुष्टनाद स्वामियु “न स्मरत्यपकारा णां शतमप्यात्मवाया” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ आतन शतापराध गळन्नू मन्निसिबिट्टु तन्न साक्षात्कारवन्नु कॊडुवनॆम्ब तात्परवु. आदरॆ महा पापिगळागि अनेकरु दिव्य देशगळल्ले वसिसि स्वामियल्लि सक्तवागद मनस्सुळ्ळवरागि मरण हॊन्दुवरु. इवरुगळू कूड पापगळिन्द निवृत्तरागि उत्तम लोकगळन्नु हॊन्दुवरॆम्बर्थ वल्लवु. “यादवाद्रिगिरिं दृष्टा दूरं गच्छति दुष्कृतं” ऎन्दु हेळिदरॆ, अल्लिगॆ यात्रॆगागि बरुववर स्वत्तन्ने सदा अपहरिसु वदक्कागिये अल्लि वासमाडुववनिगू, द्रव्यक्कागि अल्ले कॊलॆ मुं ताद महा पातकगळन्नु माडुववनिगू मरणकालदल्लि पापपरिहार वागुत्तदॆम्बर्थवल्लवु. अन्तह भगवत क्षेत्रवासवु, परमात्मनल्ले मनस्सन्नु इडलु सहकारियागुवदरिन्दलू मॊदलु अदु दुष्टेन्द्रि यगळिगॆ वशवागि अनेक पापगळन्नु माडिद्दरू, इन्नु तनगॆ देह त्याग कालवु सप्तापिसितॆन्दु भाविसि, आग पाप निवारणॆगॆ एनु माड बेको अदन्नु माडलु ई नारायणालयवासवु सहकारियागु वदरिन्दलू, ईतन मनस्सु, संशुद्धिं याति - पवित्रतॆयन्नु________________

स्थानविशेषाधिकार १६३३ आगैयाल् “यञ्चिदपि कुरा णो विष्णरायत ने हॊन्दुत्तदॆन्दु हेळल्पट्टितु. आदुदरिन्द यादवाद्रिगिरिन्दृष्टा ऎन्दरॆ यादवाद्रिगिरियु लक्ष्मीनारायणरिगॆ आवासवॆन्दु परम भक्ति विश्वासगळिन्द कण्डवनादरॆ, आग दुष्कृतवॆल्ला दूरवागुत्त वॆम्ब भाववु. मेलॆ हेळिद पातकिगळु भगवत् क्षेत्रगळल्लि पातक गळन्नु माडुवदरिन्द इन्नू हॆच्चाद भगवन्नि ग्रहक्कॆ पात्ररागुत्ता रॆन्दु तिळियतक्कद्दु ; अथवा इवरल्ले कॆलवरु प्रारब्धद फलवागि पापकरवन्नु माडि, कडॆगॆ प्रारब्धनाशदिन्द कॊनॆगॆ यादवाद्रीशन कृपाकटाक्षक्कॆ पात्ररागि सद्धतियन्नु कूड हॊन्दबहुदु ; आदरॆ इन्तह सन्दर्भवेनो अति विरळवु. ई मेलिन श्लोकदल्लि चित्रवु दुष्टन्द्रिय वशवॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इन्द्रियगळु दुष्ट वॆन्दु एकॆ हेळल्पट्टितॆन्दरॆ, “इन्द्रियाणि प्रमाथीनि हरन्ति प्रसभं मनः” (गी. २. ६०) अहङ्कारदिन्द मदिसि बलवत्तरवाद इन्द्रियगळु मनस्सन्नु बलात्करिसि वशमाडिकॊळ्ळुत्तवॆ. श्रुतियल्लि इन्द्रियगळे मदिसिद कुदुरॆगळॆन्दू, मनस्से लगामॆन्दू, बुद्धिये सारथियॆन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. बुद्धियु विवेकविल्लदॆ अशक्त सारथि यादरॆ मनस्सॆम्ब लगामन्नु सडलुवागि बिट्टु, ई आत्मवन्नु हळ्ळक्कॆ कॆडविबिडुवुदु. बुद्धियु विवेकवुळ्ळद्दादरॆ सुसारथियागि मन स्पन्नु बिगिहिडिदु, आ दुष्टाश्वगळन्नु निरोधिसि, आत्मावन्नु आत्मावन्नु कापाडु वदु ऎम्ब भाववु. ජා आगलि, भगवद्भागवताभिमानवुळ्ळ पुण्यक्षेत्रगळल्लेनो भगव द्भागवत कै रादिगळन्नु नडॆसुत्ता इरबेकॆन्दु हेळल्पट्टिरुव उप देशवु परमग्राह्यवादुदेनो सरिये, वाचनिक कायिक कै माडलु शक्तियुळ्ळवरेनो अल्लि वसिसतक्कद्दु युक्तवु अदक्कू सामर्थ्यविल्लदिरुववरु अल्लिरबेकॆम्ब आवश्यकतॆयेनु ऎन्दाक्षेप बन्दीतॆन्दु भाविसि अन्तह प्रपन्नरू कूड अन्तह भगवद्भागवता भिमानवुळ्ळ दिव्य स्थळदल्लि वसिसुवदरल्लि प्रयोजन उण्टॆन्दु तिळि सुत्तारॆ. आगैयाल् – भगवद्भागवत प्रियवाद दिव्य क्षेत्रदल्लि वासवे ई प्रपन्ननिगॆ स्वरू पोचितवादुदरिन्द, यञ्चिदपि कुल्दाण -________________

१६३४ श्रीमद्र हस्कृत यसारे वसेत् । न किञ्चिदपि कुराणो विष्ण रायतने वसेत् ॥ ऎरपडिय प्रवृत्ति निवृत्तिगळालॆ वल्ल कैरप्पणि कॊण्डु भगवद्भागवताभिमान विषयमान सत्त र क्षेत्र तिले वसिक्कॆ उचितम्, ण व

एनादरू तनगॆ शक्यवाद स्वल्प मानसिक वाचनिक कायिक कै र गळन्नु माडुत्ता, विरायत ने विष्णु देवालयविरुव दिव्य देशदल्लि, वसेत् वसि सतक्कद्दु ; “कथं चिदुपकारेण कृते नैके न तुष्यति” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ यञ्चित् याव विध भगवत् कैङ्कय्य माडिदरू श्रीयः पतिय प्रीतनागुवनु ; यं चित् भागवत कैङ्कर माडिदरॆ, ई तनिगॆ मुख्यवाद भागवत प्रस न्नतॆय, तन्मूलक भगवतियू उण्टागुत्तदॆम्ब भाववु. नकिञ्चि दपि कुराणः - हागॆ याव विधवाद अनुज्ञा, कैङ्कय्यगळन्नु माडलु शक्तनल्लदवनादरू, विष्णरायतने वसेत् - अन्तह विष्णा लयविरुव पुण्यस्थळदल्ले वसिसतक्कद्दु, याव विधिविहित प्रवृत्ति रूप कैङ्कय्यगळन्नु माडलु शक्तियिल्लदिद्दरू, शास्त्र निषिद्ध वाद निवृत्ति रूप कैङ्कय्यगळन्नादरू मत्तु आज्ञाकैङ्करगळन्नु नडिसिकॊण्डादरू वसिसतक्कद्दु. अदरिन्दले सश्वरनु सुप्रीत नागुवनु. हागॆ कॆलवु काल वसिसिदरॆ स्वामि कृपॆयुण्टागि विहित अनुज्ञा कैङ्कय्यगळन्नु माडलु शक्तियू लभिसबहुदु तात्सरवु’’ ऎ रपडिये ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, प्रवृत्ति निवृत्ति गळालॆ - शास्त्रविहित प्रवृत्ति रूप कैङ्करगळिन्दलू, शास्त्रनिषिद्धवाद वुगळ परित्याग रूप कैङ्करगळिन्दलू, वल्ल - तनगॆ शक्यवाद, कै र प्पकॊण्डु - कैङ्करवन्नु माडिकॊण्डु, भगवद्भागवताभि मानक्कॆ, विषयमान - ऒळ पट्ट, सत्तोत्तर क्षेत्रत्तिलॆ - सत्व गुण प्राचुरॆवळ्ळ दिव्यक्षेत्रदल्लि, वसिक्कॆ उचितम् – ई कृत कृत्य प्रपन्ननिगॆ स्वरूपयोग्यवादुदु. ई मेलिन वाक्यदिन्द ई अधिकारद मुख्याभिप्रायवाद भगवद्भागवताभिमानवुळ्ळ दिव्यक्षेत्र वासवे प्रपन्ननिगॆ योग्यवादुदॆन्दुपदेशिसल्पट्टितु. ऎम्ब आदरॆ महाभागवतनॊब्बनिद्दरू साकु ; आतन सान्निध्यद प्रभावदिन्द अन्तह प्रदेशवू योग्यवादुदॆन्दु हेळल्पट्ट तल्ला________________

स्थानविशेषाधिकार १६३५ गत्यभावे महा भागवत माताधिषित देशस्य प्राशस्त्रं. (१) “निग्रहीतेन्द्रिय ग्रामो यत्र यत्र वसेन्नरः तत्र तत्र कुरुक्षेत्र नैमिशं पुष्प रं तथा ॥” ऎन्नु कॊल्लुगिर विदु गत्यन्तर मिल्लाद पोदु एदेनु मॊरु देशत्तिलॆ वसित्ता लुव, इर्व वासत्तारॆ अदेश मुम् प्रशस्त मामॆ क्काग अदरभिप्राय हेगॆ ऎन्दु प्रश्निसिदरॆ, समाधानवन्नु मुन्दिन वाक्य दिन्द हेळुत्तारॆ. बेरॆ गतियिल्लदॆ, अन्तह पुण्यस्थळदल्लि होगि वसिस लारदवनिगॆ हेळिद माते विना, भगवद्भागवतरुगळिगॆ प्रियवाद पुण्यस्थळगळे वासयोग्यवॆम्बुवदे सिद्दान्तवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. गतियिल्लद पक्ष महाभागवतरु मात्रविरुव स्थळक्कॆ प्राशस्कृवु. “निगृहीतेन्द्रिय ग्रामः - निग्रहिसल्पट्ट इन्द्रिय समूह गळुळ्ळ, इन्द्रियगळु, कन्द्रियगळु ५, ज्ञानेन्द्रियगळु ५, मनस्सु १, हीगॆ हन्नॊन्देयादरू, अवुगळ हावळि हॆच्चादुदरिन्द, इन्द्रियग्रामवॆम्ब प्रयोगवु, हीगॆ इन्द्रियगळन्नु यावनु वश च इट्टिरुत्तानो, अन्तह, नरः - मनुष्यनु, यत्र यत्र वसेत् - ऎल्लॆल्लि वसिसुत्तानॆ, तत्र तत्र - अल्लॆल्ला, कुरुक्षेत्रवु. नैमिशा रण्यवु, तथा - हागॆये, पुष्करवॆम्ब स्वयंव्यक्त क्षेत्रगळु, ऎन्दरॆ हागॆ भाविसतक्कद्दॆम्ब भावव” ऎन्नु - ऎम्बदागि, कॊल्लुगिरविदु - हेळिरुव ई सूक्तियु, गत्यन्तरविल्लाद पोदु - बेरॆ गतियिल्ल दाग ऎन्दरॆ पुण्यस्थळवासक्कॆ अनुकूलविल्लदिरुवाग, एदेनु मॊरु देशत्तिलॆ . यावुदादरू ऒन्दु बेरॆ स्थळदल्लि वासमाडिदरू, इर्व वासत्तालॆ - ई इन्द्रियनिग्रह माडि, “ वशेहि यन्द्रि याणि तस्य प्रज्ञा प्रतिष्ठिता” ऎन्दु गीतॆयल्लि हेळिरुव हागॆ प्रतिष्ठितवाद प्रज्ञॆयुळ्ळ परम भागवतनु अल्लि वसिसुवदरिन्द, अद्देश मुम् - अन्तह स्थळवू कूड, प्रशस्त मामॆ क्काग - योग्यवागुवदु ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि हेळिदुदु ऎम्ब भाववु. (१) इतिहास समुच्चय २७. १८.________________

१६३६ श्री मद्रहस्यत्रयसारे इदुक्कु शाण्डिली वृत्तान्त मुदाहरणवाग कण्डुकॊळ्ळदु. आगैयाल् (१) “ज्ञानसम कलमु ा कैवल्यं याति गत शोकः । तीर्थ श्वपचगृहवा नष्टस्कृति रसि परित्यर्ज 2 मुन्दॆ अन्तह महाभागवतनॊब्बनादरू इद्दरू अदक्कू प्राशस्त्र वुण्टॆम्बुवदक्कॆ ऒन्दु उदाहरणॆयन्नीयुत्तारॆ. इदु क्कु - अन्तह स्थळक्कू प्राशस्त्र उण्टॆम्बुवदक्कॆ शाण्डली वृत्तां तं - शाण्डली ऎम्ब महाभागवतळ वृत्तान्तवन्नु उदाहरणवागि, कण्डु कॊळ्ळोदु - तिळिदुकॊळ्ळतक्कद्दु. ई शाण्डली वृत्तान्तवु अप राध परिहाराधिकारदल्लि श्री देशिकरु उदाहरिसिरुत्तारॆ. १५५७नॆय पुट नोडि. शाण्डिली ऎम्ब महाभागवतॆयु समुद्रद्वीपद ऒन्दु परतदल्लिद्दुदन्नु श्री वैनतेयरु कण्डु, इन्तह हीनदेशदल्लिर बहुदे ऎन्दु मनस्सिनल्लि ऎणिसिद अपराधदिन्द अवर पक्षगळु सुट्टु होगि, कडॆगॆ ईकॆय प्रसन्नतॆयिन्द पुनः पक्षगळु मॊदलिनन्तॆ उण्टा दवॆम्बुवदु इतिहासवु. (6 मुन्दिन वाक्यदिन्द इन्नॊन्दाक्षेपक्कू समाधान हेळुत्तारॆ. प्रपन्ननादवनिगॆ देहपरित्यागवु ऎन्तह स्थळदल्लियादरू चिन्तॆयिल्ल ऎन्दु हेळिरुवाग, भगवद्भागवताभिमानवुळ्ळ पुण्यक्षेत्रवे उचित वाद वासस्थळवॆन्दु हेगॆ हेळबहुदु ऎन्दरॆ आ प्रमाणवन्नु दा हरिसि अदक्कॆ सरियादभिप्रायवन्नु तिळिसुत्तारॆ G आगैयाले - गत्यन्तरविल्लदिरुव सन्दर्भदल्लि हीनदेश वासवे महाभागवतनॊब्बनिरुवदरिन्द प्रशस्तवॆन्दागुवदरिन्द, हागॆये, *ज्ञान समकालं - चन्नागि ज्ञानविरुव सुसमयदल्ले, उक्ता - द्वयमन्त्रवन्नु च्चरिसि, ऎन्दरॆ शरणागतियन्नु माडि, गतशोकः - एनॊन्दू दुःखविल्लदवनागि, तीर् - गङ्गा प्रयागादि महा तीर्थगळिरुव स्थळदल्लागलि, श्वपचगृहवा - चण्डालगृहदल्ले यागलि, नष्ट स्मृतिरपि - सायुवाग प्रज्ञॆये इल्लदिद्दरू कूड, देहं परित्यर्ज - देहत्यागवन्नु माडिदरू, कैवल्यं - इल्लि कैवल्यवु मोक्षवॆम्बर्थदल्लि उपयोगिसल्पट्टिरुत्तदॆ, मोक्षवन्नु, (१) वराह पुराण,________________

स्थानविशेषाधिकारः १६३७ देह ” ऎन्नु शरीर पातत्तुक्कु ऒरुदेश विशेषनियम मिल्फ् ऎन्नदुवु ऎप्पडिक्कुम् फलत्तिल् इळविल्लि यॆ काग. याति - हॊन्दुत्तानॆ” ऎन्नु-ऎम्बदागि, शरीर पातत्तुक्कु " देह त्यागक्कॆ, ऒरुदेश विशेष नियम - ऒन्दु दिव्य देश स्थळवागिर बेकॆम्ब आवश्यकतॆयु, इल्लॆ - इल्लवु, ऎन्नुदुवु - ऎम्बुवदू कूड, ऎप्पडिक्कुम् - हेगेयागलि, फलत्तिल् - फलदल्लि, इळ वि - संशयविल्लवु, यॆनैक्काग - ऎन्दु हेळुवदक्कागि हेळिद मातागिदॆ ऎम्ब भाववु. मेलिन वराहपुराण श्लोकवु, प्रपन्ननु ऎल्लिये मरण हॊन्दलि, पुण्यस्थळगळल्लेयागलि, चण्डालगृहदल्ले यागलि, प्रज्ञॆयिद्दु हरिस्मरणॆ माडुत्तलेयागलि, अथवा प्रज्ञॆ इल्लदेनेयागलि देहत्याग माडिदरू मोक्षप्राप्तियल्लि एनू संशयविल्लवॆन्दु हेळिते विना, प्रपन्ननिगॆ वासयोग्य स्थळवॆम्ब प्रशंसॆयल्लि हेळिद वाक्यवल्लवु. ऎन्तह अवस्थॆयल्लेयागलि ऎन्तह प्रदेशदल्लेयागलि मरणवादरू, प्रपन्ननिगॆ अनन्तर मोक्षप्राप्ति ऎम्बुवदु सिद्धवॆम्ब भाववु, प्रपन्नन देहत्यागक्कॆ देशकालनियम गळेनू इल्लवॆन्दु छान्दोग्यदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ई स्वयंव्यक्त क्षेत्र विपिन विषयेवा विधिवशातृश दुवा कचन सम ये त्यक्त वपुषः । मुकुन्द स्वन्त प्रथितमहिमासोय मनर्घ प्रदानुद्धत्य स्वहद मनपायं गमयति ” ऎम्ब श्लोकवू ई मेलिन अभिप्रायवन्ने समर्थनॆ माडुत्तदॆ. “दोषरहितराद प्रसन्नरु स्वयंव्यक्त क्षेत्रदल्ले आगलि अथवा ऒन्दु अरण्य प्रदेशदल्लेयागलि, प्रशस्तवाद स्थळदल्ले आगलि, दुष्ट वाद स्थळदल्लियागलि, ऎल्लियादरू ऒन्दु कडॆ मरणकालदल्लि देह बिट्टवरागलु, अवरन्नु वेदगळल्लि श्लाघिसल्पट्ट महिमॆयुळ्ळ अन्तह ई मुक्तिदायकनु तन्न स्थानवाद दिव्य वैकुण्ठवन्नु एनॊन्दू विघ्न विल्लदॆ सेरिसुवनु” ऎम्बुवदु ई श्लोकाभिप्रायवु. ई वाक्यदल्लि “शरीरपातत्तु कु” ऎम्ब प्रयोगदिन्द मुन्दिन अधिकारवाद निराणाधिकारवु सूचितवायितु.________________

१६८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे वासयोग्य प्रधान दिव्यक्षेत्राणाहुति. आराद वरुळ मुदव पॊदिन कोयिलमुय नयो म‌क्कळि कोयिल् ! तोराद तनिवीर तॊ ळुद कोयि यान वीडणरु तु है याव कोयिल् शेराद पयनॆल्लां शेर् कुम कोयिल् शॆळुमरॆर्यि मुदलॆळत्तु चेर् न कोयिल् । तीराद निन्नॆय नैत्तु ं वासयोग्यवाद मुख्य दिव्य क्षेत्रगळु यावुवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. मुन्दॆ मूरु पाशुरगळिन्द प्रपन्ननिगॆ तुम्बा प्रियतमगळाद मूरु महाक्षेत्रगळन्नु वर्णिसुत्तारॆ. अवुगळल्लि स्वयंव्यक्तवाद श्रीरङ्ग विमान क्षेत्रवु तुम्बा मुख्यवादुदागि, आ कारणदिन्दले श्री यतिवर्यरु गद्यदल्लि “अव श्रीरज सुख मास” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, हीगॆ अनेक आळ्वार् आचार्यरुगळिगॆ तुम्बा प्रिय वादुदरिन्द, अदर महिमॆयन्नु कॊण्डाडुत्तारॆ :- अर्थ :- आराद - ऎष्टादरू साकॆन्दॆनिसद, अरुळ् - कृपॆ यॆम्ब, अमुदम् - अमृतवु, पॊदिन् , तुम्बि प्रवहिसुव, को यिल् - विमानवु, र्को ऎन्दरॆ स्वामियु, इल्’ - ऎन्दरॆ इरुव स्थानवु, आदुदरिन्द कोयिल् ऎन्दरॆ देवालयवु ; अम्मु य अम्बुजासननाद चतुरुखनु, अयो नन्न‌ कु - अयोध्यॆय राजरुगळिगॆ, अळित - दयपालिसिद, कोयिल् - देवालयवु, तोराद - जयिसलसाध्यनाद, तनिवीर्र - अद्वितीय वीरनाद श्रीरामनिन्द, तॊळुद कोयिल् - आराधिसल्पट्ट देवा लयवु ; तॊणॆयान , सहायकनाद, वीडणरु - विभीषणनिगॆ, तुणैयां - संसार भयनिवृत्तिगॆ सहायभूतवाद, कोयिल् देवालयवु ; शेराद पडॆयलु कष्टवाद, पयनॆल्लाम्-चतुध पुरुषार्थगळन्नॆल्ला, शेर् कुं कोयिल् - सेरिसुव ऎन्दरॆ उण्टुमाडुव देवस्थानवु; शॆळु – श्ला ध्यवाद अथवा समृद्धि याद ऎन्दरॆ अनन्तगळाद, मरॆर्यि - वेदगळु, मुदळत्तु 1________________

(98) स्थानविशेषाधिकारः १६३९ तीर् कुं कोयिल्, तिरुवरमन तिकळु कोयिल् ताने ॥ प्रथमाक्षरवाद प्रणववु, चेर्‌ न कोयिल् - सेरिरुव देवा लयवु ; तीराद - प्रायश्चित्त मूलकवागलि अथवा अनुभविसिया गलि होगलाडिसलु साध्यवल्लद, निन्नॆ - पापगळ, अनैत्तुम् - ं समस्तवन्नु, तीर् कुम कोयिल्-होगलाडिसुव देवालयवु; तिरुवरण्णन - श्रीरङ्गवॆन्नुव, तिगळु प्रकाशिसुत्तिरुव, कोयिल् ताने - देवालयवष्टे. 3 तात्पर्य :-श्रीरङ्गक्षेत्र माहात्रॆयन्नु प्रथमतः श्लाघि सलु कारणवेनॆन्द प्रश्निसबहुदु. (१) “आद्य स्वयमिदं व्यक्तं विमानं रज्य सञ्ज्ञकं” ऎन्द स्वयंव्यक्त स्थळगळल्लि आदि ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, (२) अदु अनेक आळ्वार् आचाररुगळु अभिमानिसिद दिव्य स्थळवादुदरिन्दलू, (३) नम्म सिद्धान्तस्थापक राद यतिवररिगॆ बहु प्रियवाद स्थळवागि, गद्यदल्लि “यावच्छ रीर पात मव श्रीर सुखमा” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, दिव्यक्षेत्रगळल्लि श्रीरङ्गविमानवु तुम्बा प्रधानवॆन्दु भाविसि मॊदलु वर्णिसुत्तारॆ. e आराद वरुळ मुदम् पॊदिन् कोयिल् - इल्लि आराद ऎम्बुवदु अरुळ् ऎम्बुवदक्कॆ विशेषणवागियादरू, अथवा अमु दम् ऎम्बुवदक्कॆ विशेषणवागियादरू, भाविसबहुदु मॊदल नॆय योजनॆयादरॆ, श्रीरङ्गनाथन कृपापीयूष प्रवाहवु, आराद ऎन्दरॆ ऎन्दिगू बत्ति होगदे इरुवन्थाद्दु ऎन्दू अर्थ माड बहुदु, आ कृपॆयु अनेक चेतनरिगागि उपयोगिसल्पट्टरू स्वल्प वागलि कम्मियागतक्कद्दल्लवु ; अथवा ऎरडनॆय योजनॆयल्लि अरुळ मुदव ऎन्दु कृष्णामृतरूपनाद श्रीरङ्गनाथनॆन्दु हेळि आत निन्द तुम्बिरुव कोयिलॆम्ब अर्थ हेळिदरॆ, आतनन्नु ऎष्टु सेविसिद रागलि, अनुभविसिदरागलि, नोडिदरागलि तृप्ति ये आगुवदिल्लवॆन्दू, दृष्टिगॆ आसेचनकवॆन्दू हेळबहुदु. आचनकवॆन्दरॆ “तदासेच________________

१६४० श्रीमद्रहस्यत्रयसारे नकं तृप्तरा यदरनात् " याव प्रियवस्तुवन्नु ऎष्टु नोडिदरू तृप्तियागदॆ नोडुत्तले इरबेकॆम्ब आशॆयुण्टा गुत्तदो अदु. इल्लि अमुदम् ऎन्दु हेळिदुदर अभिप्रायवु, संसारतापतरादवरिगॆ परमशान्तियन्नू निर्भयवन्नू थाद्दु ई रङ्गविमानवु ऎम्बदागि तोरुत्तदॆ. कॊडुवम् अयोद्धि नन्न‌ कळित कोयिल् ई रङ्गविमानवु इक्षाकु वंशीयरिन्द आराधिसल्पट्टिद्दु. पाद्मपुराणदल्लि “याव चन्द्रश्च सूरश्च यावत्तिस्मृति मेदिनी । तानद्रम स्वराज्य स्थः काले मनदं व्रज । इत्यु का प्रदद् तस्कृ सैनि शेषा सहिष्णवे । श्रीर शायिनं स्वार मिक्षाकु कुल दैवतम् । रं विमानमादाय लङ्कां प्रायाद्वि भीषणः” ऎम्ब श्रीरामचन्द्रोक्तियु इरुवदरिन्द, इदु अयोध्यॆय राज राद इक्षाकु कुलदवराराधिसिद परदेवतॆय ऎ. ई श्लोकगळल्लि प्रायवेनॆन्दरॆ :-“ओ विभीषणने, ऎल्लियवरॆगू सूर्यचन्द्ररू भूमिय इरुत्तवॆयो, अदुवरॆगू नीन राज्यदल्लिरुववनागि विहरिसु ऎन्दु हेळि श्रीरामनु तन्निन्द पूजिसल्पट्ट इक्षाकु कुल देवतॆयाद श्रीरङ्गशायियु इरुव रङ्गविमानवन्नु आतनिगॆ कॊ ट्ट नु. आ विमानवन्नु तॆगॆदुकॊण्डु विभीषणनु लङ्कॆयन्नु सेरि दनु” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदरॆ श्रीमद्रामायणदल्लि श्रीराम पट्टाभिषेक सर्गदल्लि “ला कुलधनं राजा लङ्कां प्राया द्विभीषणः” ऎन्दु इरुवदरिन्द, इल्लि यार कुलधनवॆन्दु सरियागि हेळदिरुवदरिन्द गोविन्द राजरे मॊदलादवरु, इक्षाकु कुल धनवॆन्दे अर्थमाडि इक्षाकु वंशीयरिन्द आराधितनाद श्रीरङ्ग नाथनॆन्दु अर्थ माडिरुत्तारॆ. श्रीमहेश तीर्थादिगळु “ किञ्चान्य द्वस्तु मिच्छामि राक्षसेन्द्र महाबल ! आराधय जगन्नाथ मिक्स्ाकु कुलदैवतं ” ऎन्दु उत्तरकाण्डदल्लिरुवदरिन्द अव तार समाप्ति कालदल्लि ई इक्षाकु कुलदैवतरन्नु कॊट्टने विना पट्टाभिषेक समयदल्लि इदन्नु कॊडलिल्लवु ; आदुदरिन्द, लब्दा कुलधनं, ऎन्दरॆ विभीषणन कुलधनवॆन्दिट्टु कॊण्डु लङ्काराज्य वन्नु कॊट्टरु ऎन्दु हेळबेकॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. ई अभिप्रायवु सरियागि तोरुवदिल्लवु. एकॆन्दरॆ, लङ्का राज्य विषयदल्लि समुद्र________________

स्थानविशेषाधिकार तरणक्कॆ मुञ्चॆये लङ्का राज्याभिषेकमाडि, अदु हेगादरू नॆर वेरबेके ऎन्दु कादिद्दु, रावणवधा नन्तर लङ्का राज्यदल्लि आत नन्नु सुप्रतिष्ठितनागिरुवदक्कागि पुनः राज्याभिषेक माडिबिट्ट नन्तर, पुनः पट्टाभिषेक महोत्सव कालदल्लू अदन्ने कॊट्टनॆन्दरॆ, ऎष्टु सल ऒन्दे पदार्थवन्नु दानमाडुवदु ऎम्बा क्षेपक्कॆ उत्तरविल्लदा गुत्तदॆ अदू अल्लदॆ पट्टाभिषेक कालदल्लि विभीषणनिगॆ एनन्नू कॊट्टु सन्मानिसलिल्लवॆन्दू आगुत्तदॆ. उत्तर रामायणदल्लि हेळिरु वुदेनॆन्दरॆ :- शासितं सखिन कारन्ते मम शासनम् । प्रजास्संरक्ष धण नोत्तरं वु मर्हसि १” ऎन्दरॆ नीनु नन्नल्लि हिन्दॆ शरणागति माडि परमप्रपन्ननादुदरिन्द निन्नन्नु परम सखनागि भाविसुवॆनु, धरसंस्थापनॆगागि नानु अवतरिसिदवनादुदरिं दलू राक्षसरल्लि धरवु कम्मियागिरुवदरिन्दलू, नीनु महाप्राज्ञ नागि धम्मष्टनादुदरिन्दलू, प्रजास्संरक्ष धण, अल्लि प्रजॆगळाद राक्षसरन्नु धरदिन्द परिपालिसु, नीनु नन्नन्नु बिट्टिरलारॆ ऎम्बुवदु ननगॆ तिळियुवदु. आदरू नानु हेळिरुवदन्नु नन्न आज्ञॆयॆन्दु भाविसु. इदक्कॆ बदलु हेळबेडवॆन्दु हेळि, अनन्तर “ आराधय जगन्नाथ मिक्षाकु कुलदैवतम् । आराधनीय मनिशं स रेवै सृवासवै- ” ‘तावु कॊट्ट इक्षाकु कुलक्कॆ दैववाद, जग तिगॆल्ला नाथनाद, श्रीरङ्गनाथनन्नु आराधिसु, हागॆ आराधिसुवद रिन्द नन्नॊन्दिगॆ इद्दु नन्नन्ना राधिसिदन्तॆ भाविसुवॆनॆम्बभिप्रायवु. आ श्रीरङ्गनाथनादरो अनिशं - यावागलू समस्तरिन्दलू इन्द्रनिन्दॊडगूडिद समस्त देवतॆगळिन्दलू आराधिसलु योग्यनाद वनॆन्दु इष्टु मात्र हेळिरुवदरिन्द, इल्लिये इद्दुकॊण्डु इक्षाकु कुलदवरिगॆ स्वामियाद श्रीरङ्गनाथनन्नु आराधिसु ऎन्दु हेळिदरॆ, आग कॊट्टरॆम्ब महेश तीर्थरभिप्रायक्कॆ आधारविल्लवु. पाद्म पुराणदल्लि हागॆ हेळिदॆयल्ला ऎन्दरॆ रामायणक्कॆ वाल्मीकि रामा यणवे मुख्याधारवादुदरिन्द इतर रामायणगळ प्रशंसॆ बेकि ल्लवु. आदरॆ पाद्म पुराणदिन्द ग्रहिसतक्क अंशवेनॆन्दरॆ, इक्षाकु कुलनाथनु श्रीरङ्गनाथनॆम्बुवदु तोरिबरुत्तदॆ. श्री मद्वाल्मीकि रामायणदल्लि ई इप्पा कु कुलनाथनु श्री रङ्गनाथनॆन्दु साक्षात्तागि हेळिल्लवु. अल्लि उपयोगिसिरुवदु________________

१६४२ 23 श्रीमहस्यत्रयसारे al $ नारायण, जगन्नाथ शब्दगळु. आराधय जगन्नाथम् ऎन्दु श्री रामने हेळिरुवदरिन्द, इक्षाकु कुलनाथनु जगन्नाथनॆन्दु हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ. अयोध्याकाण्डदल्लि श्रीरामनिगॆ यौवराज्याभिषेकवु नाळॆ नडॆयुत्तदॆन्दु केळि “ प्राणायामेन पुरुषं ध्याय माना जनार्दनं” ऎन्दु कौसलैयु जनार्दननन्नु आराधिसिद इन्दु हेळिरुत्तदॆ (अयोध्या. ४. ३३). हागॆये इन्नॊन्दुकडॆयल्लि कौसलैयु “ प्रभातेत्व करोत्तूजां विषः पुत्र हितैषिणि” (अयोध्या २०. १४) पुत्रनिगॆ सत्वश्रेयस्सुण्टागलॆन्दु कौसल्ययु विष्णु पूजॆयन्नु माडिदळॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. सीतारामरिब्बरू “सहा पता विशालाक्ष नारायणमुपागवत” (अयो ध्या६, १) श्रीमन्नारायणनन्नु आराधिसिदरॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ई जगन्नाथ जनार्दन, विष्णु, नारायण शब्दगळॆल्ला श्री रङ्गनाथ नन्ने बोधिसुत्तवॆन्दु अङ्गीकरिसुत्तारॆ. स्थळपुराणदल्लि श्री रङ्गनाथनु विभीषणाराध्य दैववॆन्दिरुवदरिन्द इक्षाकु कुल नाथनु श्री रङ्गनाथनॆन्दु हेळुवदरल्लि एनॊन्दू विरोधविल्लवु. आदुदरिन्दले तोराद तनिवीर्र तोळुद कोयिल् ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. “ अहो नीरम् अहोदाक्षं विष्णरिव हिदृश्यते” (रामा, आर. ३०. ३६) ऎम्ब महर्षिगळ उक्ति प्रका रवू, “स्थातुं न शक्तास्समरेषु स” (सुं. ५१) ऎम्ब महा प्राज्ञनाद आञ्जनेयोक्ति प्रकारवू, अङ्गुळ्यक्केण र्ता हन्याम् इर्च्छ हरिगणेश्वर ऎम्ब सूक्ति प्रकारवू, श्रीरामनु तोराद तनिवीरनु ; असदृशवाद वीर पराक्रमगळुळ्ळवनु. अन्तवनाराधि सिद कोयिल् ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. 66 ఒ 3 तुणैयान वीडण‌ क्कु तुण्यां कोयिल् – “विभी षण मिमं सौम्य लङ्काया मभिषेचय ! अनुरक्त च भक्तञ्च ममच्चॆ वोपकारिणं !” (रामा, युद्ध ११५. १०) मत्तु तवा पि मे प्रियं कारं त्वभावाच्च मेजितं” ऎन्दु श्रीरामनु विभीषणनन्नु महोपकारियागि भाविसि, ओ विभी षणने, निन्न प्रभावदिन्द ननगॆ जयवु प्राप्तवादुदरिन्द नानू कूड निनगॆ हितवाद काव्यवन्नु माडतक्कद्दु ननगॆ कर्तव्यवादु दॆन्दु हेळिरुवदरिन्द, तुण्णॆयान वीडणरु - परम स्नेहितनाद________________

स्थानविशेषाधिकारः विभीषणनॆम्ब प्रयोगवु. हीगॆ ई महोपकारक्कॆ श्रीरामनु सरियाद महोपकारवन्नॆ ऎणिसि सीतादर्शनक्कॆ मुन्दॆये लङ्काभि षिक्तनन्नागि माडि, कॊनॆगॆ आतनु माडिद, निवेदयत ऎम्ब शब्ददल्लि तोरुव आत्मनिवेदनक्कनुगुणवागि परम पदवन्नु कूड कॊट्टिरु तानॆ. इदु श्री देशिकरवरे अनुग्रहिसिद अभय प्रदान सारदिन्द व्यक्तवु. आदुदरिन्दले तुण्णॆयां कोयिल् ऎन्दु प्रयोगिस ल्पट्टितु. आराधय जगन्नाथम् ऎम्ब वाक्यदिन्दले मुन्दॆ सर्व श्रेयस्सिन प्राप्तियुण्टॆम्बुवदु व्यक्तवु. ई पाशुरदल्लि श्री रङ्ग नाथनु नित्यविभूतियिन्द हॊरटु, ब्रह्मदेवन लोकदल्लि स्वयं व्यक्त वागि आविर्भविसि, अल्लिन्द अयोध्यॆगॆ तॆरळि, इक्षाकु राजरिगॆ कुल दैववागि, अनन्तर श्री रघुकुलनायकनाद श्रीरामनिन्दाराधिस ल्पट्टु, बळिक श्री विभीषणाळ्वानल्लि सेरि, आतनिन्द श्रीरङ्गदल्लि नॆल गॊण्डनॆम्ब पुराणोक्तियु सूचिसल्पट्टिरुत्तदॆ. ई श्रीरङ्गनाथनु श्री विभीषणाळ्वारिगॆ श्रीरामनिन्द कॊडल्प ट्टनॆम्बुवदेनो ई पूर्व कथॆयिन्द सिद्धवु. आदरॆ आतनु ई कावेरि मध्यदल्लि निन्तु पामररिगॆल्ला सेवॆयन्नियुत्ता इरलु कारणवेनॆन्दु प्रश्निसिदरॆ, विभीषणनु लङ्कॆगॆ होगुवाग, ई कावेरी मध्यदेशदल्लि चोळदेशद निखिळापुरद (इदक्कॆ वरयरॆन्दु ईग हॆसरु) राजनाद धरवनॆम्बुवनन्नु कण्डु, आतनिन्द इक्षाकु कुल राजरिन्द नडिसल्पडुत्तिद्द रथोत्सववु इल्लिये नडॆसिकॊडबे कॆन्दु बहळवागि प्रार्थिसल्पट्टनु. ई राजनिगागि, सश्वेश्वरन आतन राज्यदल्लि वसिसुत्तेनॆम्ब वाग्दानवागित्तु. अदू अल्लदॆ, कावेरी नदियु गङ्गॆगिन्त अधिकवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळबेकॆन्दु तपस्सन्नु माडि इवॆरडु कारणगळिद्दुदरिन्द, विभीषणनु रथोत्सववन्नु अल्ले नडिसलु ऒप्पिकॊळ्ळुव हागॆ सद्वेश्वरनु प्रेरिसिदनु. रथोत्सव क्कागि अल्ले श्रीरङ्गनाथनन्नु १५ दिनगळु बिजमाडिसलु बहु सम्भ्र मदिन्द राजनु सवैभवगळिन्द उत्सवगळन्नु नॆरवेरिसिदनु अल्लिन्द श्रीरङ्गनाथनन्नु लङ्कॆगॆ करॆदु कॊण्डुहोगलु, सर्वविध प्रयत्न माडिदरॆ, “ नाशकद्र मुद्दरु मसि सत्व प्रयत्न तः” ऎन्दु स्वामियन्नु ऎत्तलु साध्यवागलिल्लवॆन्दु श्रीरङ्ग माहात्म यल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. अनन्तर विभीषणनु तुम्बा विषादवन्नु हॊन्दि, द्दळु.________________

१६४४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ननगॆ मोक्ष साधन मूर्तियु इल्लदॆ मिक्किद्दॆल्लवन्नू दयपालिसब हुदे ऎन्दु श्री रङ्गनाथनल्लि अरिकॆ माडिकॊळ्ळलु, अदक्कॆ श्री रङ्ग नाथनु “तनाभिमुखमेनात्र शयिहं विभीषण, निनगॆ अभिमुखवागि ऎन्दरॆ दक्षिणाभिमुखवागि मलगिरुवॆनु ऎन्दु हेळि, समाधानगॊळिसि, आतनु माडिद शरणागतियन्ननुसन्धान माडुत्ता, इतर करगळन्नॆल्ला परित्याग माडि, आज्ञानुज्ञा कैङ्कय्यगळ फलसङ्ग वन्नू त्यजिसिदरॆ मुक्तियुण्टागुवदॆन्दु हेळलु, श्री रङ्गनाथन अज्ञॆयन्नु हॊन्दि लङ्कॆगॆ तॆरळिदनॆम्ब पुराणोक्तियिरुत्तदॆ. आदुद रिन्द आतनु माडिरुव शरणागतियु साङ्ग शरणागतियागि समस्त वाद ऐहिकगळन्नू तॊरॆदुदरिन्द देहावसानवाद ऒडनॆ परमपद प्राप्तियु निस्संशयवु * र्त प्रसन्ने किमिहास्यलभ्यं” ऎम्बुवदु सिद्धवादुदरिन्द, श्री रङ्गनाथनन्नु सरियागि श्रद्धान्वित नागि आश्रयिसिदरॆ याव विध पुरुषार्थगळिगॆ ताने कॊरतॆयुण्टु. आ कारणदिन्द शेराद पयनॆल्लां शेर् कुं कोयिल् ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. पुरुषार्थगळल्लॆल्ला तुम्बा दुष्करवादुदु दिव्य वैकुण्ठ प्राप्तियु, इदन्नू कूड तन्न सौलभ्य सौशील्यादि गुण गळिन्द प्रपन्ननिगॆ कॊडलु कङ्कणबद्धनागिरुवाग, इन्नु याव पुरु षार्थगळन्नु ताने कॊडुवदिल्लवु, आदुदरिन्द पयनॆल्लां शेर् कुम कोयिल् ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ, ई श्रीरङ्ग विमानक्कॆ इष्टॆल्ला माहात्मयल्लदॆ, इन्नॊन्दु विशेषवाद प्राधान्य उण्टॆन्दू, इदरिन्द इतर क्षेत्रगळिगिन्त विलक्षण वादुदॆन्दू तिळिसुत्तारॆ :-कळु मयि मुदलॆयत्तु चेर् न कोयिल्, अनन्त वेदा ऎन्दु हेळिरुव हागॆ समृद्धगळाद वेदगळ प्रथमाक्षरवाद ॐ ऎम्ब प्रणवद आकारदिन्दलू अदर अर्थवन्नु प्रकाशपडिसुवदरिन्दलू, आदरॆ सम्बन्धवुळ्ळद्दु, “य बाद् स्वरः प्रॊको वेदान्ते च प्रतिष्ठितः” ऎन्दु हेळि रुव हागॆ वेदवन्नु प्रारम्भिसुवागलू, मुगिसुवाग प्रणववन्नु हेळबेकॆम्ब विधियुण्टु. हागॆये “ आद्यन्तु तक्षरं ब्रह्म ता र्य प्रतिष्ठिता” ऎन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ई प्रणववु मुख्यवागि नाल्कु आ भिप्रायगळन्नु प्रकाशगॊळिसुत्तदॆन्दु हिन्दॆये हेळल्पट्टिरुत्तदॆयष्टॆ. अवुगळु यावुवॆन्दरॆ :- सत्येश्वरनु (१)________________

नविशेषाधिकारः १६४५ कण्णनडियि यॆमक्कु क्याट्टुं नॆरु, कडु निनैय ई आदिकारणनॆन्दू, (२) सर्वरक्षकनॆन्दू, (३) सर्वशेषियॆन्दू, (४) श्रीयःपतियॆन्दू प्रणववु प्रकटिसुत्तदॆ. श्रीरङ्गविमानदल्लि रङ्गेश निद्दुकॊण्डु हॊरगॆ अकारवु प्रणवरूपवादुदरिन्द आतनु धर्मगळुळ्ळवनॆन्दु स्पुटवागि प्रकाशगॊळिसुत्तिदॆ ऎम्ब भाववु. “विमानं प्रणवाकारं वेद महाद्भुतम् । श्रीरज शायि भगर्वा प्रणवार्थप्रसादकः ॥” ऎम्ब, मत्तु “ प्रस प्रणवाकारं भाष्यं रङ्गमवापरं” ऎम्ब उक्तिगळु ई मेलिन अभिप्रायगळन्नु सूचिसुत्तवॆ.

ई देवालयवु इन्नू ऎन्थाद्दॆन्दरॆ तिरादविनय नैत्तु वत् तीरुं कोयिल् - आ श्री रङ्गनाथन चरण सन्निधियल्लि सकृत शर णागतियन्नु अनुष्ठिसिद प्रसन्नन सर्व पापगळन्नॆल्ला सुलभवागि होगलाडिसुवन्थाद्दु, पापगळॊ “यह्मकल्प नियुतानु भवे प्य नाशं तषं सृजति जन्तुरि हक्षणारे” ऎन्दु हेळि रुव हागॆ लॆ माडलु कूड कष्टवादवु. इन्तह पापगळॆल्ला आतन पादवन्नाश्रयिसिदरॆ “ एवं हास्य सत्व पात्मानः प्रदूयन्ते” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ पापगळॆल्ला दग्धवागि बिडुत्तवॆ. * इष्टॆल्ला माहात्रॆयुळ्ळदुदु तिरुवर मॆन तिगळु कोयिल् - श्रीरङ्गनामदिन्द कङ्गॊळिसुत्तिरुव रङ्गविमानवॆन्दु वर्णिसिरुत्तारॆ. श्रीरङ्गवु तुम्बा हृद्यवादुदरिन्द “रङ्ग रङ्गमिति यात” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ; मत्तु प्रतिदिनद भगवदारा धन कालद शात्तु मरॆयल्लि “श्रीर श्रीयमनुपद्रनाननुदिनं संवरय” ऎन्दु रङ्गविमानक्कॆ मङ्गळाशासनवु सर्व श्री वैष्णव मण्डलियिन्दलू नडॆयुत्तलिदॆ. अवतारिकॆ :-श्री रङ्गनाथनिगॆ रामात्मकत्ववू, श्री श्रीनिवास निगॆ कृष्णात्मकत्ववू, श्रीमद्वरदराजनिगॆ उभयात्मकत्ववू ऎम्ब सम्प्र दायाभिप्रायविरुवदरिन्द, श्रीरङ्गनाथनन्नु स्तुतिसिद नन्तर, ई पाशुर मूलक श्री वेङ्कटाद्रिनाथनन्नू, मुन्दिन पाठुरद मूलक श्री करिशैलनाथनन्नू स्तुतिसुत्तारॆ :-________________

१६४६ श्री मद्रहस्यत्रयसारे रिरु निनैयुं कडियु नॆरु । तिण्णविदु वीडॆन्न त्तिग तुं वॆरु, तॆळिद्द पॆरुम तीर्थळ् शे(र)रिन वॆन्नु पुण्ययन् पुकुलिदॆन्न पुगळु नॆल्लु, पॊन्नुलगिरोगमॆ लाम् पुणरुं नॆरु 1 निण्णवरु मण्णवरु निरुमु

  • मॆरु, वेड नॆरॆन विळण्ण ं वेदवॆ । अर्थ :- कर्ण्ण - कृष्ण रूपियागि अत्य’ - ऎहिमॆयुळ्ळ श्रीनि वासन, अडियि - चरणद्वन्द्ववन्नु, ऎमक्कुम् - अत्यल्पराद नमगॆ (आतनॆल्लि नावॆल्लि ऎम्ब भाववु), काट्टु व - प्रत्यक्षवागि तोरि सुव, वॆरु - शैलवु ; अथवा, कर्ण - कृष्णनाद श्रीनिवासनु, ऎमक्कु - अत्यन्त निकृष्टराद नमगॆ, अडियि - अत्यन्त सौलभ्य दिन्दलू कृपॆयिन्दलू तन्न पादद्वन्द्ववे ऎल्लरिगू उपायवू मत्तु उपेयवू ऎन्दु, अवुगळन्नु, काट्टुम् - तन्न दक्षिणकर दिन्द अभय मुद्रॆयागि तोरिसुव, वॆरु - बॆट्ट वु ; कडु निन्य यर् - क्रूरपापगळन्नुळ्ळवर, इरुवि नैयुम् - पुण्य पापरूप ऎरडु विध पापगळन्नू, कडियु - संहरिसुव, वॆरु-पश्वतवु ; सारविवरणॆ व्याख्यातृवु, इतृ - अधिकवाद, निनैयुम् - पाप गळन्नु ऎन्दु अर्थ बरॆदिरुत्तारॆ. तिण्ण - सत्यवागियू, इदु - नीडॆन्न - इदु दिव्य वैकुण्ठवो ऎम्बदागि, तिगळु नॆरु - प्रकाशिसुव पर्वतवु ; इदु सत्यवागियू भूवैकुण्ठवॆम्बभिप्रा यवु; तॆळिन - निर्मलवाद, पॆरुं तीर्थळ - उत्कृष्टवाद आकाशगङ्गॆ, पापनाशनी, पाण्डव तीर्थगळु, शॆरिन् - सेरिरुव, वॆरु - पर्वतवु ; पुण्ययन पुगल् - परम निश्रेयस्सन्नु हॊन्दलु, मार्गवु, अथवा समस्त विध श्रेयस्सन्नू पडॆयलुपा यवु, इदॆन्न पुगळु ं नॆरु - इदे ऎन्दु हॊगळुव पर्वतवु ; पॊन्नुलगिल् - हिरण्मयवाद पुरवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव परमपदद, भोगमॆल्लाम् परिपूर्णानन्दानुभवरूप भोगवन्नॆल्ला, पुणरुं नॆरु - इल्लिये उण्टुमाडुव पर्वतवु ; निण्णव रुम् - देवतॆगळू, मण्णवरुम् - ई लोकद मनुष्यरू सह विरष्टुं नॆरु - आदरिसि सेविसतक्क बॆट्टवु ; वेड ऎ‌न- 1________________

स्थानविशेषाधिकारः १६४७ श्री वॆङ्कटाद्रि ऎन्दु कॊण्डाडुव हागॆ, विळण्णु म् - प्रकाशिसुत्ति रुव, वेदनॆ‌ - ऋग्वद प्रसिद्धवाद परतवु. तात्पर्य– तिरुमलॆय प्रभाववु लोकविख्यातवादुदरिन्द अल्लि वासमाडुवदरिन्दुण्टागुव प्रयोजनगळन्नु तिळिसुववरागि वासयोग्य दिव्यस्थळगळल्लि ऎरडतियदॆन्दु कॊण्डाडुत्तारॆ : कर्ण्ण अडियि यॆमक्कु काट्टु वॆरु - श्री कृष्णने श्रीनिवास रूपवन्नु ताळिरुवनॆम्बभिप्रायवु. आदुदरिन्द कर्ण्ण ऎम्ब प्रयोगवु. श्री कृष्णन पादद्वन्द्ववन्नु “मगानां भवि नां समुत्ताराय” संसार सागरदल्लि मुळुगिरुव नमगॆ परमो तारकवॆन्दु प्रत्यक्षवागि तोरिसुव अरावतारियाद श्रीनिवासन न्नुळ्ळ सत्वतवॆन्दु अर्थ माडबहुदु. अथवा श्री कृष्ण रूपियाद श्रीनिवासनु तन्न भक्तरिगॆ परमहितवन्नु पदेशिसुवनागि भयपडबे डिरि अथवा शोकिसबेडिरि, नीवुगळु नन्न पादद्वन्द्वगळन्ने परमो पायवॆन्दू, परमप्रास्यवॆन्दू आश्रयिसि ऎन्दु तन्न करकमल दिन्द तन्न पादगळ कडॆ तोरुव हागॆ अभय मुद्रॆयन्नु प्रदर्शि सुव श्रीनिवासनन्नुळ्ळ पर्वतवॆन्दू अर्थ माडबहुदु. कडुविनैय‌ इरुविनैयुव कडियुं नॆरु - क्रूर पापगळन्नु माडिदवर ऎरडु विधगळाद पुण्यपापगळन्नु नाशमाडुव पर्वतवु. दयाशतकदल्लि श्रीनिवासन दया माहात्मियन्नु कॊण्डाडुव सन्दर्भदल्लि “वृषगिरि सविधेषु व्याजतो वासभा जाम् । दुरितकलुषिता नां दूयमानादये त्वम्” । (३७) ऎन्दरॆ ओ श्रीनिवासदयॆये ! वृषगिरिय समास स्थळगळल्लि दुष्कर गळिन्द दोषविशिष्टरागि देहयात्रॆ मॊदलाद व्याजमूलकवागि यागलि वासमाडुववरिगॆ नीनु पश्चात्तापदिन्द अवर पापगळन्नॆल्ला परिहरिसुववळागिद्दी ऎन्दु ई ग्रन्थकर्तरे हेळिरुत्तारॆ. पुण्यवू सह पापक्कॆ समवादुदॆन्दू दिव्य वैकुण्ठ प्राप्तिगॆ प्रतिबन्धकवॆन्दू अनेक स्थळगळल्लि उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. एकॆन्दरॆ श्रुतियु “पुण्य पापे विधूय निरञ्जनः परमं साम्यमुति” ऎन्दु हेळिरु इदॆ. हागॆ व्याज मात्रदिन्दल्लदॆ आतनन्ने ध्यानिसिदरॆ “अव्याह________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे तानि कृष्णस्य चक्रादीन्यायुधानितम् । रक्ष सकलापद येन विष्णुरुपासितः ।” ऎन्दु विष्णु धर्मदल्लि हेळिरुव हागॆ, ई चेतननिगॆ मुख्यवाद आपत्तु संसारवु, अदरिन्दुण्टागुव इतर आप त्तुगळु, इवुगळिन्दॆल्ला श्रीनिवासन दिव्यायुधगळु रक्षिसुत्तवॆ. व्याज मात्रदिन्द वसिसिदरॆ आतनल्लि भक्तियू कूड कालक्रमेण प्राप्तवाग बहुदु. श्री नम्माळ्वारवरु “ शॆडिया‌ निनैगळ तीर् मरु ने तिरुवेदम्बरु माने” (६. १०. ७) शॆडि ऎन्दरॆ पापवु, आ पापदिन्दुण्टागुव दुःखगळन्नॆल्ला निवर्तिसुव दिवौषधियु ई वॆङ्कटाद्रियल्लि बिजमाडिसिरुव श्रीनिवासनु ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. - तिण्णविदु नीडॆन्न त्तिगळुव वॆरु - परमपददल्लि याव याव प्रयोजनगळु लभिसुवुवो अवुगळॆल्ला इल्लिये उण्टागुत्तवॆया दुदरिन्द इदे सत्यवागियू भूवैकुण्ठवो ऎन्नुव हागॆ ई पर्व इवु बॆळगुत्तिदॆ ऎन्दु हेळुत्तारॆ. सश्वेश्वरनन्नु ऐकान्त्यदिन्द अनुभविसुव परमानन्दवू, आतनिगॆ प्रीतियन्नुण्टु माडुव कैङ्कय्य प्राप्तियू इल्लिये दॊरकुवदरिन्द इदू वैकुण्ठसमानवे ऎम्ब भाववु. “वैकुण्ठ मेतत्करवल्लवेन सन्दर्शय्र सत्व सुरा सुराणां ! आहि लक्ष सहविश्व मूर्ति राज्यः पुमा नं जन शैल शृङ्गे ” “इदे वैकुण्ठवॆन्देनादरू चिगुरिगॆ समान वाद तम्म कैयिन्द समस्त देवतॆगळिगू असुररिगू सह तोरिसुव हागॆ सेवॆयन्नीयुत्ता, समस्तक्कू आदियागिरुव परम पुरुषनाद मत्तु लक्ष्मियन्नु वक्षस्थळदल्लि उळ्ळ ई विश्वमूर्तियाद श्रीनिवासनु अञ्जनाद्रियल्ले बिजमाडिसिरुत्तानॆ” ऎन्दु हेळिरुव श्लोकवु अनु सन्धेयवु. परमपददल्लि श्रीयः पतियु हेगॆ नित्य सूरिगळिन्द सेव नो हागॆये इल्लियू कूड अवरुगळिन्द सेवनु ; आदुदरिन्द श्री नम्माळ्वारवरु “दॆये मा ने” नित्यसूरिगळिगॆ स्वामिये इमैयोर् अधिपतिये नित्यसूरिगळिगॆ निराहकने, “इमै यो‌गळ ऎन्नाळुं निन्नु एत्ति” नित्यसूरिगळु यावागलू सेरिद्दु निन्नन्नु स्तोत्र माडुत्ता, “ अमरर् मुनिगण विरु मुं तिरुवेडत्ता नॆ” इत्यादि प्रयोगगळन्नु श्रीनिवास विषयवाद आरनॆय मत्तु हत्तनॆय तिरुवाय मॊळियल्लि माडिरु ई________________

स्थानविशेषाधिकारः १६४९ तारॆ. आदुदरिन्दले मुन्दॆ, पॊन्नु लगि भोगमॆल्ला म पुण रुम वॆन्दू, विण्णवरुम मण्णुवरुं निरुमुव ऎन्दू वरिसिरुत्तारॆ. तॆळिन पॆरुं तीर्थळ् शॆरिन मॆरु ई पर्वतदल्लि श्रीनिवास सन्निधिगॆ समीपदल्लि गुप्तगामिनियाद आकाशगङ्गॆयू, वेगदिन्द प्रवहिसुव पापनाशनी ऎम्ब जलपातवू इवॆ. आकाशगङ्गॆ यिन्द नित्यवू स्वामिय अभिषेकक्कागि रजत कुम्भदल्लि स्वच्छ स्वा दूद कवु तरल्पडुत्तदॆ. आ उदकवु ऎन्थाद्दॆन्दरॆ “रमणीयं प्रस न्नाम्बु सन्मनुष्य मनोयथा” ऎन्दु महर्षियु हेळिरुव हागॆ, सत्पुरुषन मनस्सिन हागॆ तुम्बा निर्मलवागिरुवन्थाद्दु. आदुदरिन्द तॆळिद्द पॆरुम तीर्थ ऎम्ब प्रयोगवु, पुण्णर्य पुगुलिदॆन्न प्पुगळुव वॆरु - समस्त लौकिक श्रेयस्सुगळिगू साधन भूतवॆन्दु हॊगळुव पर्वतवु. अनेक मक्क इल्लदवरु, कण्णु काणदवरु, व्याधिपीडितरादवरु, इन्नू अनेक विध आर्तरॆल्ला श्रीनिवासनन्नाश्रयिसि, तम्म कोरिकॆगळन्नु पडॆदवरागि कृतज्ञताभावदिन्द बहु दूरदिन्दलू बन्दु स्वामियन्नाराधिसि आतनिगॆ कैङ्करवन्नु माडि मनस्सिन नॆम्मदियन्नु हॊन्दि तम्म तम्म स्थळगळिगॆ तॆरळुत्तारॆम्बुवदु सर्वरिगू विदितवाद विषयवादुदरिन्द सत्व श्रेयस्साधनॆगू साधनवॆन्दु उद्योषिसुव सर्वतवॆन्दु हेळिरु तारॆ. पुण्यवॆन्दरॆ सर्वश्रेयस्साधकवाद धर्मवादुदरिन्द अदु “कृष्णं धरं सनातनं” ऎन्दु हेळल्पट्टिरुवदरिन्द, अन्तह धर रूपियाद श्रीनिवासने ई पर्वतदल्लि “मायावी परमानन्द मुक्ता वैकुण्ठमुत्तमवम् । स्वामि पुष्करणीतीरे रमया सहदक्कॆ” ऎन्दरॆ सश्वेश्वरनु दिव्य वैकुण्ठवन्नु बिट्टु (अल्लि इल्ल ऎम्बभिप्रायवल्लवु ई स्वामि पुष्करणी तीरवन्नाश्रयिसि लक्ष्मियॊं दिगॆ विहरिसुत्तिरुवनॆन्दु हेळिरुव हागॆ वसिसुत्तानॆन्दु हेळल्पट्टितु. आदुदरिन्द सर्व श्रेयस्साधनभूतवादुदु ई पर्वतवॆम्ब भाववु. ई पर्वतवु सामान्यवादुदल्ल. इदु ऋग्वददल्लि “अरायि काणे विकटे गिरिं गच्छ सदा” ऎन्दु वेदप्रति पादित पश्वत वादुदरिन्द विळु ं वेदनॆये ऎन्दु कॊण्डाडिरुत्तारॆ,________________

१६५० श्रीमद्र हस्यत्रयसारे L उत्तपु ममर्‌ल ममैदोरॆयनु वुयर् कण्याल् ! अत्तिर वरर्क्कॆ मुडिपत्तु मॊरु कॊत्तॆन वुदिर् त (वरु९) ३रर्लो 1 मत्तुरु मिगुत्त यिर् मॊय् इन्तह विशेष माहाळ्मॆयुळ्ळ तिरुमलॆय प्रपन्ननिगॆ वास योग्यस्थळवॆम्ब भाववु. अवतारिकॆ :-मुन्दॆ काञ्चीपुरवू कूड भगवद्भाग गवतरुग ळिगॆ तुम्बा प्रियवाद स्थळवादुदरिन्द अदू प्रपन्ननिगॆ वासयोग्य वॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इल्लिरुव अरावतारियु श्रीरामरूपि ऎन्दू श्री कृष्ण रूपि ऎन्दू अभिप्रायविरुवदरिन्द पूर्वार्धदिन्द श्री रामनिगॆ आवासभूतवॆन्दू उत्तरार्धदिन्द श्रीकृष्णनिगॆ आवासभूत वॆन्दू श्रीकाञ्चि नगरदल्लिरुव हस्तिगिरियन्नु कॊण्डाडिरुत्तारॆ.

अर्थ :- उत्तम - श्रेष्ठवाद, “राम रावणयोरु द्दं राम रावणयोरिव” राम रावणर युद्धवु हेगित्तु ऎन्दरॆ अदक्कॆ समानवादुदागि उपमान हेळलु साध्यविल्लदुदरिन्द, राम रावणर हागॆये इत्तु ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, असदृशवाद ऎम्ब र्थवु, अमर् - युद्ध माडुव, तलवन् - स्थळदल्लि, अमैत्तदु - योग्यवाद अथवा साकाद ऎन्दरॆ शत्रुनाशक शक्तियुळ्ळ, ओ‌ - ओर् आद्वितीयवाद, ऎळिल् - औज्वल्यवन्नु हॊन्दिद, तनु - धनुस्सिनल्लि उयर्‌ - एरिसल्पट्ट, कणॆयाल् - बाणद दॆशॆयिन्द अत्तिर वरर्क्कॆ - अस्त्रबल हॊन्दिद रावणन, “द्विधा भजेय मष्यवं ननमेयं कथञ्चन” “ऎरडु तुण्डागि कत्तरिसिदरू कूड नानु यारिगू तग्गि नमस्कार माडॆनु.” ऎन्दु स्थिरप्रतिज्ञॆ माडिद रावणन, मुडि पॆत्तु म् - हत्तु तलॆगळन्नू, ऒरु कॊन - ऒन्दे गॊं चलु ऎन्दु हेळुव हागॆ वुदिर्‌त - नॆलक्कॆ उदरिसिद तिरलोन् - सामर्थ्य हॊन्दिद श्री रामचन्द्रनागि, अरर्ळो - ऎम्ब पाठवा दरॆ, अन्तह दुष्ट निग्रह माडि लोकक्षेमवन्नुण्टुमाडिद परम कृपाळुवाद श्रीरामनागि ऎम्बर्थवु ; मुन्दॆ कृष्णावतारियागि भाविसि स्तुतिसुत्तारॆ - मत्तुरु - कडॆगोलिनिन्द बलवागि कडॆयल्प________________

नविशेषाधिकारः १६५१ त वॆण्णॆय वैत्त तु णुमत्त निजमा । मत्तिगिरि पक्टर् विनै कॊरवरुक्कु मणियत्तिगिरिये । ट्टदुदरिन्द, मग तयि‌ - अभिवृद्धि हॊन्दिद मॊसरु, मॊसरु तुम्बा गट्टियागिद्दुदरिन्द बलदिन्द कडॆयल्पट्ट दुदॆन्दु हेळल्प तु, अन्तह मॊसरन्नु कडॆदरॆ अदु वृद्धियागुत्तदॆम्ब तात्सरवु, अन्तह मॊसरिनल्लि, नोय् , उण्टाद, नॆण्णॆ - बॆण्णॆयु, वैत्त - यशोदॆय मत्तु इतर गोपिका स्त्रीयरू इट्टन्था द्दन्नु, उणुम भुजिसुव, अर्त्तॆ - परमाप्तनाद श्रीकृष्णनू आगि, इन्तह राम कृष्णावतारगळन्नु माडिद सत्येश्वरन, इडमा य - वास स्थळवागिरुव, अत्तिगिरि - हगिरियु काञ्चीपुरदल्लि श्री वरदनु बिजमाडिसिरुव श्री हस्तिलवु, पर - तन्न न्नाश्रयि सिद भक्तर, विनै - पापगळन्नु, हॊत्तर - अवरुगळॊन्दिगॆ स्वल्पवू सम्बन्धविल्लद हागॆ आमूलाग्रवागि, अरुक्कुव - नाशमाडुत्तदॆ. हस्तिगिरि पर्वतवे नाशमाडुत्तदॆयादुदरिन्द, अत्तिगिरि – ई श्री वरदनु तन्न भक्तर शत्रुगळन्नू विरोधिगळाद पापगळन्नू परिहरि सुवदक्कागि धरिसिद दिव्यायुधरूपवाद चक्रायुधवु, अणिये - इल्लि अलङ्कारप्रायवादुदु मात्रवे, एकॆन्दरॆ भक्तर विरोधि निग्रहवॆल्ला हस्तिगिरिये माडुवदरिन्द, स्वामि चक्रवु अलङ्कार मा त्रवे ऎम्बभिप्रायवु. 99

तात्पवु. श्री काञ्ची वरदनन्नु श्रीरामनॆन्दु भाविसि रावण संहारकनागि स्तुतिसुत्तारॆ. श्रीराम रावणर युद्धवु अद्भुतवादुदागि असदृशवादुदु, आदुदरिन्द उत्तम अमर् - ऎन्दु हेळुत्तारॆ. अवरुगळ युद्धवु “ सुघोरङ्गोम हरणं” आदुदु. गगनं गगनाकारं सागरस्सागरो पमः,” गगन सागरगळिगॆ उपमॆयागि यावुदू इल्लदॆ गगनवु गगनद हागॆ साग रवु सागरद हागॆ ऎन्दु हेगॆ हेळबेकागुत्तदो, हागॆये इवरुगळ युद्धवु बेरॆ उवमॆ इल्लदुदरिन्द राम रावणर युद्धद हागॆ ऎन्दे हेळबेकागिदॆ. अन्तह निरुपमवाद युद्धदल्लि धरिसिद________________

१६५२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे వ अद्वितीयवाद तेजस्सुळ्ळ धनुस्सन्नु धरिसिदनॆन्दु अमृतद ओर् ऎळिल्‌तनु ऎन्दुपयोगिसिद्दारॆ. इदु पूर्वदल्लि देवतॆगळिगागि विष्णु रुद्रर पारम्य परीक्षार्थवागि विश्वकर्मनिन्द माडल्पट्ट ऎरडु धनुस्सुगळल्लि ऒन्दु शिवन धनुस्सु विष्णुविन धनुस्सिनिन्द सम्भीभूतवागि माडल्पट्टिदुदरिन्द बृम्भितं तद्द नुज्ञा शैवं विष्णु पराक्रमैः । अधिकं मेनिरॆ विष्णुं देवास्कर्षि गणास्त्रदा ॥ विष्णुवे परदेवतॆयॆन्दु देवतॆगळू ऋषिगळू निम्म र्षिसिरुवरु, रुद्रनु आ नुस्सन्नु विदर्भराजनाद देवरातनिगॆ कॊट्टनु. विष्णुवु तन्न धनुस्सन्नु ऋचीकनॆम्ब ऋषिय आश्रमदल्लि ट्टनु. आ रुद्रन धनुस्सन्नु बनकराजन सभॆयल्लि श्रीरामनु विष्ण वतारियादुदरिन्द बहु सुलभवागि मुरिदु सीता विवाहवन्नु माडि कॊं डनु. ख चीकनल्लिद्द वैष्णव धनुस्सु, आतन मग जमदग्नि मूलकवागि आतन पुत्रनाद परशुरामनिगॆ सेरितु, श्रीरामनु शिव धनु स्टन्नु मुरिदनॆन्दु केळिद ऒडनॆये, परशुरामनु श्रीरामनॊं दिगॆ द्वन्द्वयुद्धक्कॆ निन्तु, आ वैष्णव धनुस्सन्नू बाणवन्नू तोरिसि, इदक्कॆ हॆदॆयन्नु कट्टि बाणप्रयोगवन्नु माडिदरॆ आग नीनु द्वन्द्व युद्धक्कॆ अर्हनॆन्दु भाविसुवनॆन्नलु, ऒडनॆ श्रीरामनु धनुस्सन्नु बग्गिसि, हॆदॆयन्नु बिगिदु बाणवन्नेरिसलु, परशुरामनु इदन्नु कण्डु आ धनुस्सन्नू बाणगळन्नू श्रीरामनल्ले बिट्टु, अवतार समा प्तिगागि महेन्द्राद्रिगॆ तॆरळिदनु. श्रीरामनु आ धनुस्सन्नु वरुण नल्लि कॊट्टिद्दुदरिन्द अवु इन्द्रन मूलक अगत्य ऋषिय वशक्कॆ बन्दवु. अदन्नु “इदं दिव्यं महा पं देमरत्न विभूषि तम् । वैष्णनं पुरुष व्याघ्र निश्चितं विश्वकणा ” ऎन्दु हेळि, । मत्तु ब्रह्मदत्त शरोत्तववन्नू कत्तियन्नू अग महा ऋषियु “आहार श्रीयं दीपां” ऎन्दु हेळि श्रीरामनिगॆ समर्पिसि दरु. अन्तह प्रख्याति हॊन्दिद धनुस्सादुदरिन्द, अदरिन्दले रावण वधॆयन्नु माडिदुदरिन्दलॆ, ऎळितनु, महातेजस्सन्नु हॊन्दिद धनुस्सॆन्दु हेळल्पट्टितु. इन्तह धनुस्सिनल्लि मातलियिन्द प्रेरित नागि श्रीरामनु “ब्रह्मदत्तं महाबाणम् अमोघं युधिवी र र्वा । ब्रह्मणा निश्चितं पूरैम् इन्द्रार ममिजि सा” ऎन्दु________________

स्थानविशेषाधिकार हेळिरुव हागॆ अगस्यरिन्द पडॆद ई ज्वलिसुव बाणदिन्द आ रावण वधॆयन्नु नॆरवेरिसिदनु. रावणनू सामान्यनल्लवु, महा पराक्रम शालियु, आतनिगू महा अस्त्र शस्त्र बलवुण्टॆन्दु “अरवर्र” ऎम्ब विशेषणवन्नु कॊट्टिरुत्तारॆ. अष्ट घण्टॆगळुळ्ळ शक्तियन्नु विभी षणन मेलॆ प्रयोगिसिदाग विभीषणनिगॆ प्राणभय उण्टायितॆन्दु भाविसि लक्ष्मणनु अड्डलागि बन्दुदरिन्द लक्ष्मणन बाणगळु आ शक्ति यमेलॆ नाटदॆ, आ लक्ष्मणन वक्षस्थळवन्नु भेदिसि मूर्छयन्नुण्टु माडितु. अन्तह बहु पराक्रमवुळ्ळ रावणनु. इन्तवन दश शिरस्सु गळन्नू ऒन्दे सल, ऒन्दु मरद गॊञ्चलन्नु छेदिसुव हागॆ नॆलक्कॆ बीळिसिद श्रीरामनु इन्तह अप्रतिम वीरनाद धीरोदात्मनु बिजमाडिसिरुव काञ्चीपुरवॆन्दु वर्णिसिरुत्तारॆ. हीगॆ श्रीरामनॆन्दु भाविसि आतन अतिमानुष चेष्टितगळन्नु कॊण्डाडि मुन्दॆ कृष्णनॆम्ब भावनॆयिन्द आतन दिव्यलीलॆगळन्नु प्रशं सिसुत्तारॆ. यशोदॆयू मत्तु इतर गोपिका स्त्रीयरू घट्टियागि हॆप्पु हाकिद मॊसरन्नु कडॆदु तॆगॆद नवनीतवन्नु श्रीकृष्णन भय क्कागिये आतनिगॆ सिक्कद हागॆ निलुविन मेलॆ इट्टिद्दरू, अदन्नू कूड स्नेहितरॊन्दिगॆ मॆद्दवनु. ई सन्दर्भदल्लि श्री करेशरवर अतिमानुषस्तवद ३८नॆय श्लोकवनुसन्धेयवु :- सत्येव गव्य निवहे निजधामि भूमा पठ्यन सदसुकि मर्थ मचूचूरम् । मुं किं व्यज ट घटशेष मग्रे गोपीज नस्य परिहास पदं किमासीः ॥ “निनगॆ स्वकीय वाद यशोदॆय मनॆयल्ले हालु मॊसरु बॆण्णॆ ऎल्लवू समृद्धिया गिद्दरू नॆरॆहॊरॆयवर मनॆयल्लि इवुगळन्नेकॆ कळवु माडिदॆ ? आगलि नीनु ब,जिसिद्देनो होगलि, नीनु तिन्दु मिक्किदुदन्नु गडिगॆयॊन्दिगॆ अवरुगळ मुन्दॆये एकॆ ऒडॆदुहाकिदॆ ? हालु मॊसरु बॆण्णॆ मुन्ता दुदन्नु मैमेलॆल्ला सुरिसिकॊण्डु गोपिजनर परिहासक्कॆ एकॆ गुरि यादॆ ?’’ ऎन्दु वर्णिसिरुत्तारॆ. हीगॆ बॆण्णॆयन्नु यशोदॆय मत्तु इतर गोपीजनर मनॆयल्लि स्वीकरिसिदुदु, सक्षेश्वरनिगॆ आश्रितरल्लिरुव परम सौलभ्य वात्सल्यादिगळन्नु निदर्शिसुत्तदॆ. रामावतारियागि शर णागतर रक्षणवू, अवरुगळ विरोधिगळ निरसनवू कृष्णान वतारियागि________________

१६५४ रिन्द, श्री मद्र हस्यत्रयसारे 66 आश्रितरल्लि विशेष प्रेमवू प्रदर्शिसल्पट्टवु. ऎरडु अवतारगळल्लू तनगॆ प्रपन्न जन रक्षणवे मुख्यवॆन्दु तन्न सुसङ्कल्पवन्नु अभयं सत्व भूतेभो ददाम्य तम्मतं मम ऎन्दू “मामेकं शरणं व्रज । अहं त्वा सत्व पापेभॆ मोक्षयिस्वामि मा शुचः” ऎन्दू अमोघोक्तिगळिन्द महानुभावनु प्रकटिसिरुत्तानॆ. हीगॆ प्रकटिसि महा सौशील्य, सौलभ्य, वात्सल्य, कृपा प्रभावगळिन्द गृध, वानर, वायस, राक्षसादिगळन्नू, गोपिका स्त्री, अक्रूर, उद्धव मालाकारादिगळन्नू संरक्षिसिद महानुभावनादुदरिन्द, अर्त परमाप्तनॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तानॆ. कामोद्वि र्साभिभा षते, श्रीरामनु ऎरडु मातन्नाडुवनल्लवु ; सत्य सङ्कल्पवादुद पतेत् पृथिवीशीरॊद्दिमर्वा शकली भवेत् । शु यनिधिः कृष्ण नमे मोघं वचो भवेत् ॥” “ओ दौपदिये, आकाशवादरू नॆलक्कॆ उरुळितु, वृथिवी शीळि होदीतु, हिमवत्पर्वतवु चूरुचूरादीतु, समुद्रवु शोषिसिहोदीतु, नन्न (श्री कृष्णन वाक्यवो ऎन्दिगू व्यर्थवागलारदु ऎन्दु हेळि दवनु. आदुदरिन्द प्रसन्नरिगॆ आप्ततमनु. हागॆये इन्नॊन्दु कडॆयल्ल, “ अत्यहं जीवितं जहां त्वांवासीते सलक्ष्मणां 1 नहि प्रतिज्ञां संश्रुत्य ब्राह्मणेभो विशेषतः ॥” ऎन्दरॆ शर णागतन कोरिकॆयन्नु नडॆसुवनॆम्ब सङ्कल्पवु सिद्धिसुवदक्कागि, नन्न प्राणवन्नादरू तॊरॆयुवॆनु, परमप्रियळाद निन्नन्नादरू बिट्टगलु वॆनु, लक्ष्मणनन्नू कूड त्यजिसुवॆनु, इन्नु आ शरणागतरु ब्रह्मवित्तु गळादरॆ इन्नू विशेषवे, हेळतक्कद्देनिदॆ ऎन्दु श्रीरामनु प्रसन्न जनर विषयदल्लि तन्न सङ्कल्पवन्नु सीतॆगॆ तिळिसिरुवदरिन्द, आतनिगिन्त आप्तरु इल्लवादुदरिन्द अर्त ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. इन्तह विभवावतारिगॆ इडं - वासस्थानवु ई हस्तगिरियादुदरिन्द प्रपन्न जनवासयोग्यवॆम्ब भाववु. इष्टु मात्रवे अल्लवु. इल्लि वसिसु वदरिन्द प्रपन्ननिगॆ बुद्धिपूराफ् प्राप्तवादीतॆम्ब भय लेशवू इरुवदिल्लवु एकॆन्दरॆ ई अत्तिगिरि - हस्तिगिरियु, पतर् निन्नॆ तॊत्तरवरुक्कुम् - प्रपन्नर पापगळन्नु आमूलाग्रवागि छेदिसिबिडुत्तदॆ. आदुदरिन्द प्रपन्नर विरोधिवर्ग निवृत्तिगोस्कर________________

स्थानविशेषाधिकारः १६५५ स्वामियु कैयल्लि “ निखिलदुष्कर करन” ऎन्दु सुदर्शनाष्टकदल्लि हेळिरुव हागॆ, आयुधवागि आभरण रूपदल्लि धरिसिरुव सुदर्शन चक्रवु, बरी मणियु अलङ्कारवे. भक्तर पापनिवर्तक कर्मवन्नु हस्तगिरिये नडॆसुवदरिन्द, चक्रापेक्षॆयिल्लवॆम्ब भाववु. हीगॆ ई मूरु पाशुरगळिन्द श्रीरङ्ग, तिरुमलॆ, काञ्चीपुरगळ माहात्मगळन्नु वर्णिसि इवुगळे प्रपन्ननिगॆ प्रधानवासयोग्य स्थळगळॆन्दु पदेशिसिरुत्तारॆ. हीगॆ मूरु स्थळगळु मुख्यवॆन्दु हेळि रुवदरल्लि इन्नॊन्दु स्वारस्यार्थवु तोरिबरुत्तदॆ. नित्यन्त च्चरणार विन्द ध्यानामृतास्वादिगळाद प्रपन्नरिगॆ रहस्यत्रयवे परमजीवन वादुदरिन्द, ई मूरु स्थळगळु ई मूरु रहस्यगळ प्रतिपादकग इन्दु ई मूरु पाशुरगळिन्दलू तोर्पडिसिरुत्तारॆ :- () आरादवरुळनु दम् ऎम्ब पाशुरदल्लि शॆळुमरैर्यि मॊदलॆयत्तु ऎम्बुवदरिन्द मूलमन्त्रद प्रणवार्थवू, तीराद निनैय नैत्तुं रुं कोयिल् ऎम्बुवदरिन्द सखण्ड नमश्य बार्थवू, वीडणरुक्कु तुण्णॆ यां कोयिल् ऎम्बुवदरिन्द अखण्ड नमश्र बार्थवू, आरादवरुळ मुदम् ऎम्बुवदरिन्द नारायण शब्दार्थवू, तॊळुद कोयिल् ऎम्बुदरिन्द व्यक्त चतुर्थ्यथ्रवू तोरिबरुत्तवॆ. (२) तिरुमलॆ पाशुरदल्लि द्वयमन्त्रद पूर्व खण्डदर्थवु “पुण्णियन् पुगुलिदॆन्न पुगळु वॆरु” ऎम्बुवदरिन्दलू, उत्तर खण्डार्थवु “पॊन्नुलगिल् भोगवॆल्ला वॆरु” ऎम्बुवदरिन्दलू प्रदर्शिसल्पट्टवु. पुणर् कुम् (३) हस्तिगिरि पाशुरदल्लि श्रीरामावतारियागि प्रपन्नरिगॆ प्रबल विरोधियाद दशशिरोरूप दशेन्द्रियगळिन्दुण्टाद अनर्थगळन्नु होगलाडिसुव कृपाळु ऎन्दु हेळिदुदरिन्दलू पत्तर निनै तॊत्तु रवरुक्कम् ऎन्दु हेळिरुवदरिन्दलू, सत्व पापेभो मोक्षयि फ्यामि ऎम्बुवदर अर्थवू, पत्तर ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द शरणं व्रज ऎम्बुवदर अर्थवू तोरिबरुवदरिन्द, चरमश्लोकाभिप्रा यवु उपपादितवागिरुत्तदॆ. चरमश्लोकवॆनिसिरुव अर्जुन लीला सारथियाद श्री कृष्णन अमोघोक्तिय हागॆये दण्डकारण्य तपो________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे तेनार् कमल तिरुमगणात क न्नु कैयुम् । नानाडु गन्नवर् वैयत्तिरु डं नन्नरुम । e धनर परवसुहृत्ताद श्रीरामनू “सकृदेव प्रपन्नाय तवा स्मितिचयाचते । अभयंस भूतेभो ददा तप्प तं मन ” ऎम्ब अमोघोक्तियन्नु हेळिरुवदरिन्द इदु श्रीमद्रा मायण चरमश्लोकवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळुत्तदॆ. हीगॆ रामावतारि यागियू, कृष्णावतारियागियू तन्न दृढसङ्कल्पवन्नु प्रकटिसि दुदरिन्द अर्त्य, परमाप्त वाक्यवन्नु पदेशिसिदुदरिन्द परमाप्तनु ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. मेलिन मूरु श्लोकगळिन्दलू भागवतोत्तर भगवत क्षेत्र गळल्लि प्रधानवाद मूरु स्थळगळु, प्रपन्ननिगॆ देहावसानदवरॆगू इरलु योग्यवाद स्थळगळॆन्दु हेळल्पट्टवु. आदरॆ देहयात्रॆ मॊदलाद अनुप सत्तिगळिन्द अन्तह स्थळगळल्लि वासमाडलु साध्यवि ल्लदॆ होदरॆ, आग भगवन्तनल्लि व्यस्तभररागियू महाप्राज्ञरागियू इरुव महा भागवतरु वसिसुव स्थळवे सकल पुण्यस्थळगळू पुण्य तीर्थगळॆन्दु ऒन्दु पाशुरद मूलक ई अधिकारदल्लि उपपादिसिद अर्थवन्ने, सङ्ग्रहिसुत्तारॆ. अन्थावनु वसिसुव देशवे, “वसन्ति वैष्णवा यत्र तत्र सन्निहितो हरिः” ऎल्लि वैष्णवरु वास माडु तारो अल्लिये श्रीहरियु सिद्धवागिरुवनु ऎन्दू, “निरपेक्षं मुनिं शान्तं निरं समदर्शिनं 1 अनुव्रजाम्यह न्नित्यं पूयॆ येत्यन्त्रि रेणुः” यावुदरपेक्षॆयू इल्लदॆ, बाहें द्रिय अन्तरिन्द्रिय नैर्मल्य हॊन्दि, यारन्नू द्वेषिसदॆ ऎल्लरन्नू सववागि नोडुव महानुभावनन्नु सदा अनुसरिसि नडॆयुवॆनु, आतन पादरजस्सिनिन्द पवित्रतॆयन्नु हॊन्दुवॆनॆन्दु हेळिरुव हागॆ, सर्वविध पुण्य क्षेत्रगळू सेरिरुव स्थळवॆन्दु भाविसतक्कद्दॆन्दु हेळु अल्ल :- र्ते - मधुविनिन्द, आर् - पूर्णवाद, कमल - पद्मस्थानीयळाद, तावरे पुष्पदल्लवतरिसिद, तिरुमगळ - नारीणा मुत्तमा वधूः ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, श्रेष्ठ स्त्रीयाद लक्ष्मिय,________________

स्थानविशेषाधिकार १६५ क्या नारिमयमुं गुं काविरियुं कडलुम् । नाना नगरुमुं नाकमुन्न कूडिय नन्निलमे ॥ २५ ॥

नार्थ - पतियाद नारायणनु, तिगळ न्नु - प्रकाशिसुत्तिरुवनागि, स्वय प्रकाशनागि, तिगळ न्नु ऎम्बुवदन्नु नानाडुविगॆ विशेषण वॆन्दु भाविसि, स्वयम्प्रकाशवागिरुव ऎन्दर्थवन्नु हेळबहुदु परमपदवन्नु, उरैयुम् - नित्यवास माडुव, नानाडु उगन्नवर - प्रयोजनान्तराभिलाषॆयिल्लदॆ, अल्लि भगवङ्कय्य वन्ने प्रार्थिसुव महाभागवतराद प्रपन्नर, वैय्यत्तु - भूमि यल्लि इरुप्पिडम् - वासस्थानवु, नन्नरुम - बलवाद धर्मक्षेत्र गळाद, ऎन्दरॆ शास्त्रद विधि निषेध वाक्यगळिगनुसारवागि प्रवृत्ति निवृत्ति धर्मगळुळ्ळ ऎम्बर्थवु, इदु मुन्दॆ हेळुव कानारिमयमुम्, गजुम् ऎम्ब ऎरडक्कू विशेषणवु कानारिमय मु र्का, आर, यिमयमुम काननदिन्द पूर्णवाद हिव वत्सर्वतवु इदरिन्द बदरिकाश्रमवू ; सार दीपिक्, सारविवरणॆ मॊदलाद ऎल्ला वाख्यातृगळु वरुव ऎम्बुदन्नु काननपूर्णवाद हिमव तोर्वतक्कॆ मात्रवे विशेषणवागि भाविसिरुत्तारॆ; मुन्दॆ हेळिरुव पुण्यस्थळगळू धर्मक्षेत्रगळादुदरिन्द, नन्नरुव गुव, वन्नरुव काविरियुम् ऎन्दु अन्वयिसबहुदु, गुं गङ्गातीर पुण्यस्थळगळाद हरिद्वार, प्रयाग, काशि मॊदलाद पुण्य तीर्थगळू, काविरियुम् - कावेरि नदिय तीरक्षेत्रगळाद श्री रङ्ग, श्रीरङ्गपट्टणादि दिव्यदेशगळू पुण्यतीर्थगळू, कडलु – समुद्रतीरदल्लिरुव पुण्यक्षेत्रगळाद दर्भशयन, जनार्दन, सेतु मॊदलादवुगळू, नाना नगरुमुम् - अवन्ती, मधुरा, माया, मॊदलाद अनेक दिव्य क्षेत्रगळू, नाकमुम् - परमपदवू, कूडिय - इवॆल्ला ऒट्टिगॆ सेरिरुव नन्निलमे - परमोत्कृष्ट वाद दिव्यस्थळवॆन्दे भाविसतक्कद्दु. तात्सर :- भगवदभिमतवागि भागवत प्राचु रवुळ्ळ स्थळवु प्रपन्ननिगॆ वासयोग्यवागि लभिसिदरॆ अत्युत्तमवॆन्दु हेळल्पट्टितु.________________

१६५८ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे इवॆरडू सेरिरुव स्थळवु अनुकूलिसदिद्दरॆ, कनिष्ठ ज्ञाननिष्ठॆगळिन्द बॆळगुत्तिरुव ऒब्ब महाभागवतनु वसिसुव स्थळदल्ले वास माडुवदु योग्यवु. अन्तह भागवतोत्तमनिन्द, “दरनादेव साधवः” ऎन्दू, “अघं विपश्चितोम्मन्ति मुहूर सेवॆया” ऎन्दू हेळिरुव हागॆ, आ स्थळवु तुम्बा पवित्रवादुदु आगुवदरिन्द, ऎल्ला धर क्षेत्रगळू पुण्यतीर्थगळू अल्लिये सेरिवॆयॆन्दु भाविसतक्कद्दु. समुद्रस्नान, गङ्गास्नान, कावेरी स्नान, मत्तु नाना नगरियल्लिन पुण्यक्षेत्रगळ वास, इवुगळिन्दॆल्ला उण्टागुव फलवु अन्तह भागव तोत्तमनिरुव स्थळदल्ले लभिसुत्तदॆ ऎम्ब भाववु. तेनार् कमल तिरुमगळ नार्थ, मकरन्द रस परिपूर्ण वाद कमलदल्लि अवतरिसिदवळु लक्ष्मियु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द आकॆयु मार्दव लावण्यगळिन्द कूडिदवळॆन्दू हागॆये अनुग्रह मूर्ति ऎन्दू, अज्ञातनिग्रहळॆन्दू हेळल्पट्टितु. तेनार् ऎन्दु हेळिरु वदरिन्द अवळन्नाश्रयिसिदरॆ मनोरथ पूर्णवागदे इरलारदॆम्ब भाववु. इन्तह पुरुषकारभूतळादवळिगॆ नाथनादुदरिन्द श्रीम नारायणनु शास्त्रावागि शिक्षिसबेकॆन्दिद्दरू, लक्ष्मिय मातिगॆ कट्टु बिद्दु, शिक्षिसदॆ रक्षिसुवनु. प्राप्य दॆसॆयल्लि परम पददल्लि लक्ष्मियुक्त नागिये यावागलू इरुवनॆम्बुवदू तिरुमगळ् नार्थ ऎम्बुवद रिन्द तोरिबरुत्तदॆ. तिरुमगळ् नार्थ वासमाडुव परमपद वॆन्दु हेळिदुदरिन्द द्वयद उत्तर खण्डार्थवू श्रीमच्छब्दार्थवू सह सूचिसल्पट्टवु. इन्तह प्राप्यदल्लि अभिलाषॆयुळ्ळ परम भाग वतरु वसिसुव पुण्यस्थळवे भगवत् क्षेत्रगळू, पुण्यक्षेत्रगळू, दिव्य वैकुण्ठवू ऎल्लवू ऎम्ब भाववु हागॆये अन्तह भागवतोत्तमनु वसिसुव स्थळवन्नु अभीतिस्तवदल्लू “तदक्षततपोवनं तव च राज धानी स्थिरा सुखस्य सुखमास्पदं सुचरितस्य दुरं महत् अदे बदरिकाश्रमवे मॊदलाद तपोवनवॆन्दू, सश्वेश्वरनिगॆ राज धानियाद नित्यविभूतियॆन्दू, भगवद्विषयानुभवक्कॆ योग्यवाद स्थळवॆन्द, भागवतोत्तम धर्मद निर्भेद्यवाद दुर्गप्रवेश वॆन्दू हेळिरुत्तारॆ. इल्लि तिरुमगळ नार्थ तिगळन्नु उरै युव नानाडु नानाडु ऎन्दु प्राप्यदशॆयन्नु सूचिसिरुवदरिन्द________________

स्थानविशेषाधिकारः १६५९ सा काशीति न चाकरीति भुविसा योध्यॆति नाध्यास्यते । अदक्कॆ पूर्वभावियाद विषयवन्नु तिळिसुव निल्याणाधिकारवु मुन्दॆ हेळल्पडुवदॆम्बुवदु सूचिसल्पट्टितु. हीगॆ भागवताधिष्ठित स्थळवु परम माहात्म युळ्ळुदु ऎम्बुव सन्दर्भदल्लि “यत्र यत्र च म दृक्ता प्रशास्तास्समदर्शिनः । साधव समुदाचारा 8 पूयन्‌पि कीकटाः ॥” ऎम्ब भागवत (७, १०. १८) श्लोकवु इल्लि अनुसन्धेयवु. नरहरियु प्रह्लादनिगॆ हेळुत्तानॆ. ऎल्लॆल्लि बाह्यं द्रिय अन्तरिन्द्रियगळन्नु जयिसि, समस्त जगत्तू भगवदात्मकवादु दरिन्द समवागि नोडुत्ता, परोपकारकरागि आचारनिष्ठॆ ज्ञाननिष्ठॆ गळुळ्ळ नन्न भक्तरु वसिसुत्तारो अवरॆल्लरू मेच्छदेशगतरादरू हागॆये अल्लि जनिसिदरू पवित्ररे, अवतारिकॆ–मुख्यवागि भगवद्भागवतरिगॆ उपादेय स्थळवे कृतकृत्यनाद प्रसन्ननिगॆ देहावसानदवरॆगू वासयोग्यस्थळवॆन्दु हेळिदरु, हागॆ ऎरडू लभ्यवागुव स्थळदल्लिरलु अनुकूलविल्लदिद्दरॆ महा भागवतोत्तमरल्लि ऒब्बनादरू इरुव स्थळदल्लि आतन प्रसन्नतॆ यन्नु हॊन्दि वसिसिदरॆ, सत्व पुण्यक्षेत्र सत्व पुण्यतीर्थगळल्लि वास माडिदुदक्केनू कम्मियागुवदिल्लवॆन्दुपदेशिसिदरु. ई ऎरडने अभिप्रायवन्ने स्थिरपडिसुवदक्कागि, हिन्दॆ “प्रायोदेशा मुनिभि रुदिताः प्राय कौचित्यवन्तः” अधिकारादि श्लोकदल्लि अन्वय रीति यल्लि हेळिदुदन्नु, ईग व्यतिरेक रीत्या हेळुववरागि, ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि भगवदधिष्ठित प्रदेशवॆन्दु महा प्रसिद्दियन्नु भागवतरिन्द लागलि ऋषिगळिन्दागलि हॊन्दिद्दरू, ईग अन्तह भागवतरुगळिगॆ अदु उपादेयवल्लदॆ होदरॆ, तमगू कूड अन्तह प्रदेशवु वास योग्यवल्लवॆन्दुपदेशिसुत्तारॆ. अर तात्सरगळु - वैकुण्ठकथा सुधारसभुजां- वैकुण्ठ- श्रीमन्नारायणन, कथा- दिव्य चेष्टितगळ कथारूप, सुधारसभुजां- सुधॆयन्नु सेविसिद महनीयराद महाभागवतरुगळ, चेतसे - मनस्सिगॆ, या - याव प्रसिद्ध स्थळवागलि रोचेत - वास________________

El १६६० श्रीमद्रहस्यत्रयसारे सावन्तीति न कल्मषा दवति साकाञ्चीति नोदञ्च ति धम्रसा मधुरे ति नो मधुरं (कां) मान्या पि नान्य पुरी । या वैकुण्ठ कथा सुधारस भुजां रोचेत नो चेतसे ॥ ४३ ॥ 1 योग्यवागि रुचिसुवदिल्लवो, स - अन्तह स्थळवु, काशीति - केवल प्रसिद्धि हॊन्दिद गङ्गास्नानक्कनुकूलवाद काशि ऎम्ब नाममात्र दिन्द, नचाक शीति - प्रकाशिसुवदिल्लवु. सा - अन्तह स्थळवु, भुवि- भूमियल्लि, अयोध्यॆति - श्रीरामन जन्मस्थळवॆम्बुवदरिन्द प्रसिद्ध वागि केवल अयोध्यॆ ऎम्ब मात्रदिन्दले, नाध्यास्यते - प्रसन्न रिन्द वसिसल्पडुवदिल्लवु, पापिष्ठरिन्द जयिसलु साध्यविल्लवॆम्ब हॆस रन्नु हॊन्दिद्दरू भागवतरुगळिगॆ अदु रुचिसदिद्दरॆ अदु प्रपन्न रिगू ग्राह्यवल्लवॆम्ब भाववु ; सा - अन्तह स्थळवु, अवन्तीति - ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि अवन्ती ऎन्दु प्रसिद्धवाद हॆसरन्नु हॊन्दि द्दरू, आ केवल नाममात्रदिन्दले, न कल्मषादवति - पापगळिन्द रक्षिसलारदु, सा - अन्तह स्थळवु, काञ्चीति - श्री वरदराजरिन्द अधि ष्ठितवॆन्दु प्रसिद्दियन्नु हॊन्दिद नाममात्रदिन्दले, नोदञ्चति . उत्कृष्टतॆयन्नु हॊन्दुवदिल्लवु. बरी भगवदधिष्ठितवादुदरिन्दले अदक्कॆ उत्कृष्टतॆयिल्लवु ; अदक्कॆ माहात्म यु गरुडोत्सवादि कालगळल्लियू इतर कालगळल्लियू सदा भागवताभिमतवुळ्ळद्दागि वेदघोषवेनु, द्राविड वेदघोषवेनु, इवुगळुळ्ळद्दागिरुवदरि दले अदक्कॆ माहात्म ऎम्ब भाववु ; सा . अन्तह भागवताभि . मानविल्लद स्थळवु, मधुरेति - श्रीकृष्ण जन्मस्थळवागि प्रसिद्धियन्नु हॊन्दिदुदरिन्दले केवल मधुरॆ ऎम्ब हॆसरु मात्रदिन्दले, उत्तम धुरम् अथवा धुरा ० - दिव्य वैकुण्ठवन्नु हॊन्दिसुव उत्तमवाद भारवन्नु, अथवा दिव्यक्षेत्रगळल्लि उत्तमवॆम्ब प्रसिद्धि यन्नु, नध - धरिसलारदु, हॊन्दलारदु, अन्यापुरी - इवु गळल्लि बिट्टु होद माया ऎम्ब प्रसिद्ध पट्टणवागलि, अथवा इन्याव प्रसिद्ध पट्टणवागलि, नमान्या - आदरणीयवल्लवु, ग्राह्यवल्लवु.________________

स्थानविशेषाधिकारः १६६१ श्रीमुष्णं ने टाद्रिञ्च सालग्रामञ्च नैमिशम् । तो ताद्रिं पुष्करं चैव नरनारायणाश्रमम् ॥ अयोध्या मधु रा माया काशी काञ्ची ह्यवन्तिका । पुरी द्वारवति चैव सप्तता मुक्तिदायकाः । इवे मॊदलाद क्षेत्रगळु महा प्रसिद्धियन्नु हॊन्दिदवु ऒन्दु कालदल्लि प्रसिद्धियन्नु एकॆ हॊन्दि दवु ऎन्दरॆ आगलू भागवताग्रेसररिगॆ अभिमतवादुदरिन्दले प्राश “वु ऎन्दु अधिकारद आदि श्लोकदल्लि हेळिदरु. ई श्लोकदल्लि हिन्दॆ ऎष्टु प्रसिद्धियन्नु कॆलवु क्षेत्रगळु हॊन्दिद्दरू, ईग अवुगळु महाभागवत परिग्रहविल्लदुदादरॆ ग्राह्यवल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. काशी, अयोध्या, अवन्ती, काञ्चि, मधुरा, माया ऎम्बुव क्षेत्रग ळेनो महा प्रसिद्धवादवुगळे. अवुगळल्लि यावुदादरू भागव ताभिमानवन्नु कळकॊण्डवादरॆ आग प्रपन्ननिगॆ अवु वासयोग्यवा गुवदिल्लवु. ऒन्दु नगरदल्लि ऒन्दु एष्णालयविरबहुदु, अदरिं दले आ नगरवु प्रपन्ननिगॆ वासयोग्यवागुवदिल्लवु. परम भागव तोत्तमनु ऒब्बनादरू अल्लि इद्दु आतन सान्निध्यवन्नु हॊन्दि आतन प्रसन्नतॆयन्नु सम्पादिसलनुकूलविद्दरॆ अन्तह स्थळदल्लि वसिसबहु दॆम्बुवदु मुख्य तात्पर्यवु, अदेनु परम भागवताभिमतवाद प्रदेशवे वसिसलु योग्यवादुदु ऎन्दरॆ अवरु वैकुण्ठकथासुध रस भुजरु, सश्वेश्वरन दिव्यचेष्टॆगळ कथामृतवन्नु आस्वादन माडि दवरु; कथा सुधारस ऎन्दु हेळिदुदरिन्द “ कोनाम तृद्रस वितथायां महमै काव्य परायणस्य” (भाग. १. १८. १४) ऎम्ब उक्तियल्लि तोरिबरुव, परमोत्मष्टनागि प्राच्यनागियू प्रापकनागियू आधारभूतनागियू इरुव सल्वेश्वरन दिव्य कथा श्रवणदल्लि ऎष्टु केळिदरू अवरिगॆ अतृप्तियुण्टॆम्ब भाववु तोरि बरुत्तदॆ. कथासुधारसभुजाम् ऎन्दु हेळिरुवदु श्रवण सार्थक्य मात्रवे अल्लदॆ इतरेन्द्रियगळ सार्थक्यक्कू उपलक्षणवागि अवुगळ सार्थक्यवन्नू हॊन्दिदवरु ऎम्ब तात्पर्यवु अवुगळु “मनः कृष्ण पदारविन्दयो वचांसि वैकुण्ठ गुणानुवरने” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ मनस्सन्नु श्रीकृष्णन पादकमलगळल्ल, मातुगळन्नु मुकुन्दन गुणगळ वर्णनॆयल्लि इट्टवरु, मत्तु करयुगवन्नु________________

श्रीमद्रहस्य त्रयसारे अवन अर्चनादिगळल्ल, “मुकुन्द अजालय दर्शने दृशौ” कण्णुगळन्नु मुकुन्दन अर्चावतार रूपदल्लिरुव दिव्यमङ्गळ विग्रह मत्तू आतन आलय दर्शनदल्ल, घ्राणेन्द्रियवन्नु आतन पाद कमलदर्पिसिद तुलसी सौरभवन्नु आघ्राणिसुवदरल्लि “पाद् हरेः क्षेत्र पथानुसरणॆ” पादगळन्नु श्री हरिय आलयवन्नु कुरितु होगुवदरल्लियू, “शिरो हृषी केश पदाभिवनने” शिर सृन्नु आतन पादक्कॆ ऎरगुवदरल्लियू, हीगॆ सर्वावयवगळिगू सार्थक्यवन्नु कल्पिसिकॊण्ड महानुभावरु. इन्थावरिगॆ याव स्थळ वागलि हिन्दॆ ऎष्टु प्रसिद्धियन्नु हॊन्दिद्दरू, ईग ग्राह्यवल्लवादु दादरॆ, प्रपन्ननिगू कूड ग्राह्यवल्लवॆम्ब भाववु. आदरॆ ऒन्दु विध सन्देहवु कॆलवु प्रपन्नरिगॆ इदरिन्द उण्टागबहुदु. वृत्यर्थवागि ऒब्ब कृतकृत्यनाद प्रपन्ननिगॆ भगवद्भागवत प्राचुर्यवुळ्ळ स्थळद ल्लागलि, परमभागवतनॊब्बनादरू इरुव स्थळदल्लागलि इरलु अनु कूलविल्लदॆ ऒन्दु कुग्रामदल्लि वसिसिदनादरॆ आतनिगेनादरू मोक्ष प्राप्तियल्लि कुन्दुकवे ऎन्दु प्रश्निसबहुदु. इदक्कॆ उत्तरवागि आत निगू कूड मोक्षप्राप्तियल्लि सन्देहविल्लवु. अन्थावरिगॆ बुद्धि पूराघवु उण्टागदे इरलु यावदॊन्दु साधनवू इरुव दिल्लवु अवरिगॆ ज्ञानसम्पादनॆगू अनुकूलतॆ इरुवदिल्लवु. आदुद रिन्द अन्थावरू कूड, सत्व प्रयत्नवन्नू माडि मेलॆ हेळिद स्टा विशेषदल्ले वसिसुवदु योग्यवु. इन्तु श्रीमद्रहस्यत्रयसारद १९नॆय अधिकारवाद स्था न वि श सा धि का र क्कॆ तिरुनारायणपुरं विजयराघव शरन आ चा र ह द या नै षि णि ऎम्ब कन्नड अर्थ तात्सरगळु समाप्तवादुवु. श्रीमते श्रीनिवास महादेशिकाय नमः स्थान________________

क्रियॆ नम श्रीमते रामानुजाय नमः श्रीमते निगमान्न महादेशिकाय नमः अथ निल्याणाधिकारः २० मनसि करणग्रामं प्राणे मनः पुरुषच तम् । रट्टति घटर्य भूतेनं परे च तमात्मनि । अवतारिकॆ. मुमुक्षुवु सा प्रदनानुष्ठानवन्नु माडिद मॊदलु देहावसानदवरॆगू प्रपन्ननु वर्तिसुव रीतिय न्नु हिन्दिन एळु अधिकारगळिन्द उपदेशिसिदरु. प्रथमतः आतनु मोक्षप्राप्तिगागि इन्नेनू माडबेकादुदिल्लदुदरिन्द कृतकृत्यनॆन्दु, आतनिगॆ स्वस्व रूप, उपाय, पुरुषार्थगळ विषयदल्लि, स्वनिष्ठाभिज्ञानविरबेकॆं दू, कृतकृत्यनादरू आतनिगॆ उत्तर कृत्यगळुण्टॆन्दू, आ कृत्यगळल्लि पुरुषार्थकाष्ठा रूपवादुदु भागवतकैङ्करवॆन्दू, इन्तह उत्तर कृत्यगळाद आज्ञानुज्ञा कैङ्करदल्लि शास्त्रीय नियमनवावश्यक वॆन्दू, कृतकृत्यनाद नन्तर अपराधगळु बार दहागॆ जागरूकनागिर बेकॆन्दू, ऒन्दुवेळॆ अवु बुद्धिपूर्वकवागि अचातुर्यदिन्द प्राप्त वादरॆ प्रायश्चि मूलक परिहार माडिकॊळ्ळबेकॆन्दू, अन्तह अपराधगळु बारदिरुवदक्कागि ईतनु भगवद्भागवताभिमानवुळ्ळ ळदल्लि वसिसि अवरुगळ प्रसन्नतॆयन्नु हॊन्दबेकॆन्दू हेळल्पट्टितु. ई अधिकारदल्लि देहावसान कालदल्लि प्राप्तवागुव प्रक्रियॆयु हेळ________________

श्री मद्रहस्यतयसारे स्वविद विदुषो रित्थं साधारणे सरणे र्मु (खैः) खे नयति पर तो नाडी भेद्रॆ क्यथोचित मात्वरः ॥४४॥ ल्पडुत्तदॆ. ई प्रक्रियॆगॆ प्रपन्नेतरर देहावसान प्रक्रियॆगिन्त एनादरू वैलक्षण्य उण्टॆ ? प्रसन्ननिगॆ पाप पुण्य विनाशगळु प्रपदन समयदल्लिये ? देहावसान समयदल्लि ये ? प्रपन्नन देहाव सानक्कॆ कालनियमगळेनादरू उण्टॆ ? इल्लवो ? याव कालदल्लि मरणवादरू मुक्तियुण्टॆ ? अन्तिम स्मरणॆ युण्टागुत्तदॆयो ? अदु आवश्यकवो ? अदिल्लदिद्दरॆ पुनर्जन्म प्राप्तियुण्टे ? इत्यादि विषयगळ, ई अधिकारदल्लि चर्चिसल्पडुत्तवॆ. प्रथमतः ई सङ्गह श्लोकदिन्द निराण क्रमवन्नू, प्रसन्नन निल्दाण क्रमक्कू तदितरर निल्याण क्रमक्कू इरुव व्यत्यासवन्नू, तिळिसुत्तारॆ :- अर-मनसि - मनस्सिनल्लि, करणग्रामं - इन्द्रियगळ समु नवन्नू, रुटि ति - बेग, घटर्य - सेरिसुवनागि, प्राणे पञ्च वृत्ति प्राणदल्लि मनस्सन्नू, घटर्य - सेरिसुवनागि तं - आ प्राणवन्नु, पुरुष - आत्मनल्ल, रुटिति घटर्य बेग सेरिसुव नागि, एनं - हीगॆ ई करणग्राव, मनस्सु, प्राणगळिन्द सूक्ष्म यल्लि युक्तनाद जीवात्मनन्नु, भूतेषु - पञ्च भूतगळिन्द सेरिद सूक्ष्मशरीरदल्लि, घटर्य, मत्तु तं-आ इन्द्रियगळू, मन, भूतसूक्ष्मगळिन्द सेरिद आत्मनन्नु, परेच आत्मनि - परमात्मनाद हार्दनागि हृदयदल्लिरुव तन्नल्ल, घटर्य-सेरिसुवनागि, इं- ई मेलॆ हेळिद प्रकारवागि, ईश्वरः - सत्येश्वरनु, स्वविदविदु पोः - स्ववित् - तन्नन्नु तिळिद ऎन्दरॆ भक्ति प्रपत्तिमारगळिन्द आश्र यिसिद प्रसन्नर, मत्तु अविदुषः - हागॆ परमात्मनन्नु तिळियदे इरुववर हीगॆ ऎरडु विधदवरिगू, सरणेः - मुन्दक्कॆ मारवाद अब्बरादि धूमादि मारगळ, मुख्य - आरम्भवु, साधारणॆ सति - इब्बरिगू ऒन्देयागिरलागि, ऎन्दरॆ स्कूलशरीरवन्नु देहावसानकाल दल्लि बिट्टु, प्रसन्नरिगॆ अल्परादि मारवू प्रपन्न रल्लदवरिगॆ धूमादि मारवू उण्टागुवदक्कॆ पूरभावियाद नित्याणक्रमवु इब्बरिगू________________

स्थानविशेषाधिकार १६६५ ऒन्दे समनागिरलागि ऎम्ब भाववु, परतः - हीगॆ परमात्मनल्लि सेरिद नन्तर, यथोचितं - इन्तह प्रपन्न अप्रसन्नरिगॆ योग्य वाद, नाडीभेदै 8 - प्रपन्नरन्नु सुषुम्मा नाडिय मूलकवा गियू, इतररन्नु विष नाडिगळ, सुत्तलू इरुव नाडिगळ, मूलक वागियू, नयति : करॆदुकॊण्डु होगुवनु ऎन्दरॆ होगुव हागॆ माडुवनु. 4 23 ताक्षर- ई श्लोकद मूलक जीवात्मनु तन्न शरीरवन्नु बिट्टु हॊरगॆ हॊरडुव प्रकारवन्नु तिळिसुत्तारॆ. ई क्रमवु छान्दो ग्यदल्लू शारीरक सूत्रगळल्लि हेळिरुवदरिन्द अवुगळन्ननुसरिसि “मनसिकरणा मं” ऎन्दारम्भिसि हेळुत्तारॆ. आ छान्दोग्य श्रुतियु यावुदॆन्दरॆ “ अस्य सोम्य पुरुषस्य प्रयतः वानसि सम्पद्यते, मनःप्राणे, प्राणस्तेजसि, तेजःपर स्यां देवता यां” ऎन्दरॆ प्रयतः - हॊरटु होगुव ऎन्दरॆ देहवन्नु बिट्टु होगुव, पुरुषस्य - पुरुषन, वाक् - वाकु, इदू मिक्क ऒम्भत्तु बाहेन्द्रियगळिगू उपलक्षणवु, मनसि सम्पद्यते मनस्सि नल्लि होगिसेरुत्तवॆ. मनस्सु मुख्यप्राणनल्ल, प्राणवु जीवात्मनल्लि हीगॆ हत्तु बाहेन्द्रियगळू, मनस, प्राणवू सेरिद जीवात्मनु तेजसि ऎन्दरॆ सूक्ष्मरूपदल्लि शरीरवागिरुव पञ्चभूतदल्ल, आनं तर हीगॆ सूक्ष्मशरीर हॊन्दिद जीवात्मनु, परस्यां देवता यां हृदय गुहॆयल्लिये हार्दरूपियाद परमात्मनल्ल होगि सेरुत्तानॆ ऎम्बुदु श्रुत्यर्थवु. इष्टु मात्र गतियु प्रप न्ननिगू प्रपन्न नल्लदवनिगू सामान्यवु. अनन्तर प्रपन्ननु सुषु म्या नाडिय मूलक ई सलदेहवन्नु बिट्टु अर्चिरादि गतियन्नु हॊन्दुवनु ; प्रपन्न नल्लदवनु इतर नाडिगळ मूलक धूमादि गति यन्नु हॊन्दुवनॆम्बुदु ई श्लोकद सङ्ग्रह तात्सरवु. शि- देशिकरवरु ई श्लोकदल्लि ई श्रुत्यर्थवु श्री भाष्यद ४ने अध्यायद २नॆय पादद मॊदलु आरु अधिकरणगळल्लि प्रतिपादितवागि रुवदन्न नुसरिसि अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. नानसि ऎन्दरॆ देहावसानदल्लि नाकु मनस्सिनल्लि सेरुत्तदॆ. श्रुतियु सम्पद्यते ऎन्दु प्रयोगिसिरुवदरिन्द वाक्कु मनस्सिनल्लि________________

१६६६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे लीनवागुत्तदॆ ऎम्बर्थवन्नु हेळकूडदॆन्दू, वागिन्द्रियक्कॆ मनस्सि नॊन्दिगॆ सङ्घटनॆयुण्टागुत्तदॆन्दू तिळिसुवदक्कागि झटिति घट र्य ऎन्द ई श्लोकदल्लि प्रयोगिसिरुत्तारॆ. वाक्कु मनस्सिनल्लि सेरुत्तदॆ ऎन्दरॆ मनस्सिन व्यापारवेनो उण्टु, वाक्किन व्यापार निन्तुहोयितु ऎम्बर्थवल्लवु. वागिन्द्रियवु, मनस्सॆम्ब इन्द्रिय दॊन्दिगॆ सेरिकॊळ्ळुत्तदॆम्ब भाववु. श्रुतियु वागिन्द्रियवन्नु हेळि दुदु हत्तु बाहेन्द्रियगळिगू उपलक्षणवु. ई अभिप्रायवु, “वास्मिनसि दर्शनाच्छब्दाच्य” मत्तु “ आत एव साण्यनु” ऎम्ब ऎरडु व्याससूत्रगळिन्दलू हेळल्पट्टितु. इवुगळन्ननुसरिसि, इल्लि “मनसि करण ग्रामं” ऎन्दुपदेशिसिरुत्तारॆ. करणग्रामम् ऎम्बुदरिन्द दशेन्द्रियगळू हेळल्पट्टवु. छान्दोग्य श्रुतियल्लि मनःप्राणे ऎन्दु हेळिरुवदन्ननुसरिसि श्री देशिकरवरू प्राणे मनः, ई हत्तु इन्द्रियगळिन्दलू सूक्ष दॆसॆयल्लि सेरिद मनस्सु मुख्य प्राणदल्लि होगि सेरिरुत्तदॆ. ई श्रुत्यभिप्रायवु “ तन्मनः प्राण उत्तरात् ” ऎम्ब व्यास सूत्रदल्लि उपपादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. तन्मनः - हागॆ दशेन्द्रियगळिन्द कूडिद मनस्सु, प्राणे - प्राणदल्लि सेरुत्तदॆ. प्राणदल्लि सेरुत्तदॆ. एकॆन्दरॆ उत्तरात् - मुन्दॆ श्रुतियु मनःप्राणे ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, ऎम्बुवदु ई सूत्रार्थवु. ई दशेन्द्रिय मनस्सिनिन्द सेरिद प्राणवु मुन्दक्कॆ जीवनॊं दिगॆ सेरुत्तदॆ ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि, पुरुषच तम् ऎन्दु तिळिसिरु त्तारॆ. आदरॆ छान्दोग्य श्रतियु “ प्राणजिसि” प्राणवु तेज स्सॆन्दरॆ भूतसूक्ष्म, सूक्ष्मदॆशॆयल्लिरुव पञ्चेन्द्रियदॊन्दिगॆ सेरु इदॆन्दु हेळिरुत्तदॆ. इदु श्री देशिकोक्तिगॆ विरुद्धवायितल्ला ई ऎन्दरॆ हागल्लवु. एकॆन्दरॆ बृहदारण्यदल्लि “एव मेवेम मातन मन्न काले सत्व प्राणा अभिसमाय, तमुत्तानन्नं प्राणोनुत्यामति” ऎम्ब श्रुतियिन्द पञ्चप्राणवू जीवात्म नल्लि सेरुत्तदॆ ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, श्रुतिगळिगॆ अर्थ हेळुवाग पर स्पर विरोधविल्लद हागॆ अर्थ हेळबेकादुदु आवश्यकवादुदरिन्द व्यासमहर्षियु, “सोध्यक्षॆ तदुपरमादिभ्यः” ऎम्ब सूत्र________________

स्थानविशेषाधिकारः १६६७ दिन्द सः, इन्द्रियगळिन्द सेरिद मनोविशिष्टवाद प्राणवु, अध्यक्ष करणा धिपे - इन्द्रियगळिगॆ यजमाननाद जीवात्मनल्लि सेरुविकॆ यन्नु श्रुतियु हेळुत्तदॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ. श्री देशिकरवरु ई बृहदारण्यक श्रुतियन्नू ई व्याससूत्रवन्नू अनुसरिसि “पुरु षेच तं घटर्य” ऎन्दु हेळिदुदेनो सरिये. आदरॆ छान्दोग्य श्रुतिय वाक्यवाद “प्राणस्तेजसि” ऎम्बुदक्कॆ अविरोधार्थवु हेगॆ ऎन्दरॆ अदक्कॆ प्राणवू जीवनन्नु हॊन्दि तेजस्सन्नु सेरुत्तदॆ ऎन्दु हेळुवदक्केनू तॊन्दरॆयिल्लवु. हेगॆन्दरॆ यमुना नदियु गङ्गॆयन्नु सेरि समुद्रवन्नु हॊन्दिदरू यमुना नदियु समुद्र वन्नु सेरुत्तदॆम्ब वाक्यवू हेगॆ अदक्कॆ विरोधवल्लवो, हागॆये इल्लियू ऎन्दु श्री यतिवय्यरु अभिप्रायपट्टिरुत्तारॆ. अदू अल्लदॆ आ श्रुतिवाक्यवे जीव निल्याण क्रमवन्नु बोधिसुवदरिन्द तेजश्यब्द दिन्द भूतसूक्ष्मवु जीवनिगॆ शरीरवागुत्तदॆन्दु भाविसतक्कद्दु, (6 अल्लिन्द मुन्दक्कॆ गतियन्नु तिळिसलु हॊरटु घटिर्य भूते नम् ऎम्बुदरिन्द, हीगॆ इन्द्रियगळु, मनस्सु, प्राणनॊन्दिगॆ सेरिद जीवात्मनु सूक्ष्मदॆशॆयल्लिरुव पञ्चभूतगळॊन्दिगॆ सेरुत्ता नॆन्दु, बोधिसिरुत्तारॆ. इदन्ने व्याससूत्रवाद भूतेषु तच्चु ते… ऎम्बुदु बोधिसुत्तदॆ. आदुदरिन्द छान्दोग्यद तेजश्य बव तेजस्सन्नु मात्र बोधिसुवदल्लवु, अदु पृथवी अष्टे जोवायादि सत्वभूतगळिगॆ उपलक्षणवागि भूतसूक्ष्मवन्नु तिळिसु इदॆन्दु भाविसतक्कद्दु. हागॆये बृहदारण्यक श्रुतियिरुवदरिन्द भूत सूक्ष्मवन्नु शरीरवागि हॊन्दुवदक्कागि, ई इन्द्रियगळु मनस्सु प्राणदिन्द सेरिद जीवात्मनु आ भूतसूक्ष्मदॊन्दिगॆ सेरुव नॆन्दु हेळल्पट्टितु. अधिष्टानं तथा करा करणं च पृथ धं” ऎम्ब गीता . कानुसार मुन्दिन नाडिगळ मूलक अरि रादि धूमादि मार्ग गतिगळिगॆ बेकाद करणवन्नू, अधिष्टानवाद भूत सूक्ष्मवन्नू ई कावाद जीवात्मनु हॊन्दुत्तानॆम्ब भाववु 3 छान्दो अल्लिन्द ई जीवात्मनु परेक आत्मनि , परमात्मनाद तन्नल्ल सत्येश्वरनु, घटर्य - सेरिसुवनॆन्दुपदेशिसल्पट्टितु. ग्यवू हागॆये “तेजः परस्यां देवतायां” इवुगळॊन्दिगॆ________________

श्री मद्रहस्यत्रयसारे सेरिद भूतसूक्ष्मवु परमात्मनल्लि होगि सेरुत्तदॆ ऎन्दु हेळिदरू, तेजन्नॊन्दक्कॆ शरीरवागलु सामर्थ्यविल्लदुदरिन्द ऎल्ला भूतसू कवू हेळल्पट्टितॆन्दु इन्नॊन्दु ब्रह्मसूत्रदिन्द विशदीकरिसुत्तारॆ. अदू अल्लदॆ जीवात्मन प्रवेशविल्लदॆ भूत सूक्ष्मक्कॆ परमात्मनन्नु होगि सेरुव प्रवृत्ति इल्लवादुदरिन्द, भूत सूक्ष्मशरीरकनाद जीव ने परमात्मनॊन्दिगॆ सम्पत्तियन्नु हॊन्दुवनॆन्दु भाविसतक्कद्दु. हीगॆ जीवात्मनु परमात्मनल्लि सेरिदुदु स्वरूपैक्यरूपलयवो इल्लवे हिन्दॆ हेळिद सम्पत्तियो, ऎम्ब सन्देहदल्लि सम्पत्ति मात्रवे ऎन्दु “अविभागो वचनाथ् ” ऎम्ब सूत्रदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. नसि सम्पद्यते ऎम्बल्लि ऎरडू ऒट्टिगॆ सेरि भागविल्लदहागॆ इरुविकॆ यु ; एकॆन्दरॆ वचनात् श्रुतियल्लि सम्पद्यते ऎम्ब अनुषङ्ग वचन विरुवदरिन्द लीनवॆम्बर्थवल्लवु. हीगॆ सम्पत्तियन्नु हेळिरुवदरिन्द इल्लिये जीवनु जीवन्मुक्तियन्नु हॊन्दिदनु ऎम्बर्थवल्लवु. एकॆं दरॆ इदु प्रपन्नन विषयदल्लि मात्रवे हेळल्पट्टिद्दरॆ ऒन्दु वेळॆ हागॆ अर्थमाडबहुदित्तु, इदु प्रपन्न मत्तु अप्रपन्न सामान्य वाक्यवॆन्दु “समाना चा कृत्युपक्रमात्” ऎम्ब सूत्रदल्लि हेळ ल्पट्टिरुत्तदॆ. इदन्ने इल्लियू “स्वविद विदु होरिं साधारणे सरणेर्मुखे” ऎम्बुदरिन्द पदेशिसिरुत्तारॆ. आस्पत्युपक्रमात्, सृति ऎन्दरॆ गमनवु, आदुदरिन्द अर्चिरादि गमनवु प्रपन्ननिगॆ प्रारम्भवागुववरॆगू, प्रपन्ननिगू प्रपन्ननल्लदवनिगू, समानाच - समानवादुदे. हीगॆ इन्द्रिय मनः प्राणगळिन्द युक्तनाद जीवनु भूत सूक्ष्म शरीरवन्नु हॊन्दि परमात्म सम्पत्तियन्नु हॊन्दिद नन्तर, “नयति पत नाडिभे क्यथोचित मीश्वरः” आतनन्नु सश्वेश्वरनु ईतन योग्यतानुसारवागि नाडी भेदगळ मूलक करॆदु कॊण्डु होगुत्तानॆ. इदक्कॆ प्रमाणवु “शतम्बैकाच हृदयस्य नाड्य स्तासां मानव भिनिका । तयो मायम्म त त मेति विन्या उत्त मणे भव !” (कठ. २. ६. १६) ऎम्ब करश्रुतियु हृदयद मुख्य नाडिगळु नूरॊन्दु. अवुगळल्लि ऒन्दु शिरस्सन्नु व्यापिसिरुत्तदॆ. आ ऒन्दाद सुषुम्मा नाडी मूलक________________

स्थानविशेषाधिकारः निराणस्य विळम्बाविळम्ब हेतव इप्पडि (१) “लोकविकान चरण शरणन्ते, प्रजं विभो” वागि ऊर्ध्वगतियुळ्ळवनागि देहवन्नु बिट्ट हॊरटु अर्चिरादि मार्ग मूलक होगुवनागि मोक्षवन्नु हॊन्दुवन. इतर नाना विधवागि हॊरटु होगिरुव नूरु नाडिगळु नाना विधवाद संसार हॊन्दलु कारणवाद उक्ष्ममणगळिगॆ धूमादि मार्ग मूलकवागि कारणवागुत्तवॆ, ऎन्दरॆ इतर नाडिगळ मूलक उत्कमण उण्टा दवरिगॆ धूमादि मार्गवु प्राप्तवागि पुनर्जन्म उण्टागुत्तदॆम्ब भाववु. आदरॆ हीगॆ इन्द्रियगळु मनस्सिनल्ल, मनस्सु प्राणनल्ल, प्राणवु आत्मनल्लि, आत्मवु भूतसूक्ष्मदल्ल, इवुगळॆल्ला सेरि द आत्मा परमात्मनल्लि होगि सेरुत्तदॆ ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, इवॆल्ला तुम्बा कालविळम्बदिन्द उण्टागुत्तदॆन्दु भाविसबहुदु. हागल्लदॆ उत्कमण कालदल्लि इवॆल्ला बहु शीघ्रवागि उण्टागुत्तदॆन्दु तिळिसु वदक्कागि रुटि ति घटर्य ऎन्दु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. हीगॆ इष्टु शास्त्र सन्निगळ अभिप्रायगळन्नॆल्ला मनस्सिनल्लिट्टवरागि ई श्लोकदिन्द अर्चिरादि धूमादि गतिगळिगॆ मुञ्चॆ प्रपन्न अप्रपन्न रिब्बरिगू साधारणवाद उष्णमण क्रमवन्नु निरूपिसिरुत्तारॆ. हीगॆ सङ्ग्रह श्लोकदल्लि हेळल्पट्ट देहावसानदल्लुण्टागुव निल्याणक्रमवु, यावाग प्रपन्ननिगॆ उण्टागुत्तदॆम्बुदन्नु प्रथमतः चरिसुवरागि, ऎन्तह अधिकारिगॆ इदु विळम्बविल्लदॆयू ऎन्तह अधिका रिगॆ विळम्बदिन्दलू प्राप्तवागुत्तदॆन्दु चर्चिसि, आ विळम्बविळम्बक्कॆ कारणवन्नु हिन्दॆ अपराध परिहाराधिकारदल्लि हेळिदुदन्ने पुनः ज्ञापक कॊडुत्तारॆ. ာ प्रसन्नन निल्याणद विळम्बाविळम्बक्कॆ कारणगळु, e मॊदलु निल्याणविळम्बविल्लदवरु यारॆन्दु तिळिसि, अवरु स श्वरनिगॆ परमप्रियराद अधिकारिगळॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. इप्पडि - ई (१) जिता स्तोत्रवु________________

१६७० D श्रीमद्र हस्य त्रयसारे ऎन्निर्व कालैप्पिडिक्क, (२) “हस्तावलम्ब हैको भक्ति क्रीतो जनार्दन” ऎच्चर पडिये इवन्ने कैपिडित्तु (३) “राजाधिराज सृषां” ऎ रपडिये, उभय विभूति नाथनान सरेश्वर्र तानुगन्नदॊरु निलत्तिलॆ वैक्य, अभिषि यान महिषियॊ प्रॊलॆ बहुमत (माय्) नार्य पर मै कान्तित्तु कु अनुरूपमान वृत्तियोडे पोरुमिधि

3 3 ఓ प्रकारवागि हिन्दिन अधिकारगळल्लि उपपादिसिद हागॆ, इदक्कॆ “पोरु मिम्रधिकारि” ऎम्बुवदरॊन्दिगॆ अन्वयवु, “हे निभो स्वामिये, लोकविकान् चरण् - त्रिविक्रमावतारियागि सत्व लोकवन्नू आक्रमिसिद ऎरडु पादगळन्नू, शरणं - उपायवागि, अवजं - हॊन्दिदॆनु” ऎन्नु - ऎन्दु, इर्व . ई मोक्षारियु, कालैसिडिक्क कालन्नु हिडिदुकॊण्डरॆ ऎन्दरॆ शरणागतनादरॆ, * हस्तावलम्बनोहि - कैहिडिदु ऎत्तुववनादरू, एकः ऒब्बनाद, “भक्तितः - भक्तिगॆ मारल्पट्टवनाद ऎन्दरॆ भक्तियिन्द स्वाधीन नागुव, जनारनः - महा विष्णुवु, (ईतनु प्रळय कालदल्लि चेतन रन्नु पीडिसुवनु ऎन्दरॆ सूक्ष्मा वस्थॆयन्नु हॊन्दुवहागॆ माडु वनु, अदरिन्द जना‌ननॆन्दु हॆसरु” ऎरपडिये ऎन्दु हेळि रुव हागॆ, इवन्ने कैपिडित्तु - ई प्रपन्नवन्नु कैहिडिदु ऎत्ति, “सद्वेषां - समस्तरिगू, राजाधिराजः - राजरुगळिगू कूड राज नाद चक्रवरि यु” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, उभय विभूतिनाथ नान - सृष्टि स्थितिलयगळिगॆ वशवाद लीलाविभूतियू, हागॆ वशवागद नित्यवाद नित्यविभूतियू इवॆरडक्कू स्वामियागि नियामकनाद सरेश्वरनु, तानुगळदूरु निलत्तिलॆ - तानु अत्यन्ताभिमानदिन्द तनगिष्ट पट्ट स्थितियल्लि, वैक्य - इडलु, अभिषि यान महिषियॊ पोलॆ - अभिषेक माडल्पट्ट पट्ट महिषिय ; गॆ, ब ह न त नाम् - सत्येश्वरन प्रीतिगॆ पात्रनागि, र्त परमै कान्तिक्कु अनुरूपमान वृत्तियोडॆ - भक्तिज्ञानगळ विना इन्यावदन्नू 6 (२) विष्णु धर३.२४, (३) भारत }________________

(E) निराणाधिकारः अपेक्षिसदिरुव तन्न वैराग्यक्कॆ अनुगुणवाद अनुष्ठानदॊन्दिगॆ, इव्व धिकारि - ई कृतकृत्यनाद प्रपन्ननु, पोरुम - वरिसतक्कद्दु. कृतकृत्यनु हेगॆ वर्तिसतक्कद्दॆन्दु हिन्दिन ऎण्टु आधिकारगळल्लि हेळिदुदन्ने सङ्ग्रहवागि ई वाक्यदिन्द ज्ञापक कॊडुत्तारॆ. कालै पिडिक्क ऎम्बुवदरिन्द साज्य प्रपदनाधिकारार्थवु हेळल्पट्टितु. इवन्य कैपिडित्तु ऎम्बुवदरिन्द रक्षवस्तुवॆन्दु सत्येश्वरनु स्वीकरि सिदनॆम्बर्थवु तोरिबरुवदरिन्द कृतकृत्याधि कारार्थवु बोधिसल्प ट्टितु. इल्लि लोकविकाचरणॆ ऎम्बुवदरिन्द सरेश्वरन निर्हे तुक कृपॆयू, आतनु सत्वलोक शरण्यनॆम्बुवदू, सत्वरू तन्नन्नु आश्रयिसबेकॆम्ब सश्वरन कुतूहलवू प्रदर्शिसल्पट्टवु. विभो ऎम्बुव सम्बोधनॆयिन्द आतनु स्वामि, नावु आतनिगॆ स्वं, आतनिगॆ शेषभूतरु ऎम्बुदु हेळल्पट्टितु. हस्तावलम्बन ऎम्बुव प्रयोग दिन्द, मगानां भविनां भवात्सव समुत्ताराय नारायणः, संसारसमुद्रदल्लि मुळुगि ऒद्दाडुत्तिद्दारल्ला, इवरु नन्नन्ना श्रयिसि दवरादुदरिन्द इवरन्नु कै हिडिदु ऎत्तुवदु तन्न कर्तव्यवॆन्दु भाविसु ववनॆन्दु हेळल्पट्टितु. अदेनु हागॆ ऎन्दरॆ आतनु भक्तितः - भक्तिगॆ मारल्पट्टवनु, वश्यनु, भक्त पराधीननॆम्ब भाववु. इल्लि हागॆ कै हिडिदु ऎत्तुवनु “ए क” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द जनार्दननाद श्रीम नारायणनल्लदॆ इतररिगॆ अन्तह शक्तियिल्लवॆम्ब भाववु ; ब्रह्म रुद्रेन्द्रादिगळाश्रयवु प्रपन्ननिगॆ सुतरां योग्यवल्लवॆम्ब भाववू प्रदर्शिसल्पट्टितु. कैपिडित्तु ऎम्बुवदरिन्द आतने पुरुषसूक्तदल्लि हेळिरुव हागॆ पुरुषनागि, “प्रायवितर” ऎम्ब हेळिकॆगॆ अनुसारवागि स्त्रीयादुदरिन्द, ई चेतनन पाणिग्रहणवन्नु माडि, पतियु पारतन्त्रवन्नु हॊन्दिरुव अबलॆयाद महा पतिव्रतॆयन्नु रक्षिसुव तॆरॆदि रक्षिसुवनॆम्ब भाववु तोरिबरुत्तदॆ. “प्रियो हि ज्ञानिनोत्यर्थ महं सच मम प्रियः” (गी, ७ १७.) नानु ज्ञानिगॆ अत्यन्त प्रियनु, आतनादरो ननगू प्रियनु ऎन्दु श्री कृष्णने हेळिरुत्तानॆ. आदुदरिन्दले मुन्दॆ अभिषियान महि षि पोलॆ ऎम्ब दृष्टान्तवन्नु सूचिसिरुत्तारॆ. पतिव्रतॆयु हेगॆ पतिगॆ विधेयळागि, परमपारतन्त्रवन्नु वहिसि, आतने परमगति________________

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे यागि भाविसि, तदेकचित्तळागि, तदेक भोग्यळागि, पति कैङ्करवे सर्वसम्पत्तॆन्दु भाविसुव, हागॆये प्रसन्ननू सश्वेश्वरन विषय दल्लि ऎल्लादरल्लू परमपारतन्त्रवन्नु वहिसिदवनागि, तदनन्यगतिक नागि, तदेकचित्तनागि, तदेक भोग्यनागि, सदा तङ्करनिरतना गिरतक्कद्दॆम्बुदु सूचिसल्पट्टितु. इदरिन्द स्वनिष्ठाभिज्ञान, उत्तर कृत्याधिकारगळ अर्थवु व्यक्तवु. तानुगन दॊरुनिललॆ ऎम्बल्लि निलशब्दवु स्थानविशेषक्कू अर्थवागुवदरिन्द देवतान्तर सम्बन्ध गळिरुव स्थळदल्लि निल्लिसदॆ तनगभिमतवागिरुव भगवद्भागवत प्राचु‌ विरुव स्थळदल्लि “वृत्तिं कल्पितर्वा प्रभुः” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ वृत्तियन्नु कल्पिसि निल्लिसुवनॆम्ब स्थानविशेषाधिकारारवु प्रदर्शिस ल्पट्टितु. इल्लि सश्वेश्वरनु उभय विभूतिनाथनॆन्दु एकॆ हेळल्पट्ट नॆन्दरॆ, ई लोकवू दिव्यवैकुण्ठवू, ऎरडू आतन विभूतिगळेया दुदरिन्दलू ईतनु परतन्त्रनागि, आतनु स्वतन्त्रनादुदरिन्दलू ईतनन्नु सरेश्वरनु ऎल्लि इडलिष्टवो अल्लि इडबहुदु. ऐहिकदल्लि जहासॆयुळ्ळवनिगॆ, इल्लियू कूड परमपददल्लि लभिसुव आनन्द कैङ्कय्यादिगळु स्वल्प मट्टिगॆ लभिसुत्तदॆयादुदरिन्द सत्येश्वरनु इल्लिये कॆलवु कालविट्टरॆ अदू ईतनिगॆ सम्मतवे सरि ऎम्ब भावदिन्द हागॆ हेळल्पट्टितु. ईतनु “भावो नान्यतॆगच्छति” ऎन्दु हेळि रुव हागॆ अर्च्यावतारियाद सश्वरनल्ले चित्त वृत्तियुळ्ळवनादुद रिन्द, इल्लिन वासक्कू दिव्य वैकुण्ठ वासक्कू एनॊन्दू व्यत्यासविल्लदॆ स्वाम्यभिमतानुसारविरलु सम्मतिसुवनॆम्ब भाववु. बहुमत नाय ऎम्बुदरिन्द सश्वरन अनुग्रहवन्नु मुख्यवागि ईतनु हॊन्दबेकॆन्दू बुद्धि पूत्तराघगळिन्द आतन निग्रहक्कॆ पात्र नागकूडदॆन्दु अपराधपरिहाराधिकारार्थवु इल्लि तोरिबरुत्तदॆ. सरेश्वरनु इतररन्नु बिट्टु ईतनन्नु बहुमानिसुवदु युक्तवादु दॆम्बभिप्रायवू बहुमतना ऎम्बुवदरिन्द तोरिबरुत्तदॆ. र्त परमै कान्तिक्कु अनुरूपमान वृत्ति ऎन्दु हेळिरुवद रिन्द, आ वृत्तियु आज्ञानुज्ञा कैङ्कय्यगळागुवदरिन्द शास्त्रीय नियमनाधिकारार्थवू, मत्तु भगवङ्कय्यवू तत्पराकाष्ठॆयाद भागवत कैङ्करवू मत्तु अवरुगळ प्रसन्नतॆय सम्पादनॆयू आगु________________

निराणाधिकार १६७३ कारी, इप्पडिप्पट्ट अधिकारिगळिले प्रारब्द दुष्कृत विशेष वैचित्रियालॆ वरुम् अहङ्कार ममकारगळन्न, अवैयडि याक वरु अपचारङ्गळॆन्न, प्रयोजनान्तर रुचियॆन्न, अदडियाग सम्भावितमान देवतान्तर स्पर्श नन्न, बुद्धि वदरिन्द पुरुषार्थकाष्ठाधिकारदभिप्रायवू सूचिसल्पट्टितु. ई विधवागि ई कृतकृत्यनाद प्रपन्ननु देहावसानदवरॆगू वर्तिस तक्कद्दॆन्दुपदेशिसिदरु. ई कृतकृत्यराद प्रपन्नरु हिन्दॆ हेळिद रीतियल्लेनो इर तक्कद्दु. आदरॆ प्रारब्ध पापविशेषवु कॆलवर विषयदल्लि प्रबलवागि कॆलवु वैपरीत्यगळुण्टागुत्तवॆन्दू, इन्नु कॆलवरिगॆ कॆलवु सुकृतादि कारणगळिन्द अन्तह वैपरीत्यगळुण्टागदे इरुवदरिन्द, मॊदलनॆय वरिगॆ निराणक्कॆ विळम्बवू, ऎरडनॆयवरिगॆ अविळम्बवू उण्टागुत्त दॆन्दुपदेशिसुत्तारॆ. कॆलवरिगॆ विळम्बवुण्टॆन्दु हेळितल्ला, आ विळम्ब वेनु कल्पान्तरन्तवे ? जन्मान्त परन्तवे ? कॆलवरिगॆ विळम्ब विल्लवॆन्दु हेळल्पट्टि तल्ला, अदेनु उत्तर क्षणदल्ले ? अथवा शरीरा वसानदल्लिये ? ई प्रश्नॆगळिगू समाधानवन्नु दयपालिसुत्तारॆ. इप्पडिप्पट्ट अधिकारिगळिले - इन्तह कृतकृत्यराद अधिकारिगळल्लि, प्रारब्ध दुष्कृत विशेष वैचित्रियाले - प्रारब्धवु अभ्युपगत, अनभ्युपगतवॆन्दु ऎरडु विधवॆम्बदागि हिन्दॆये हेळल्पट्टितु. अन भुपगतवु इन्नू प्रारम्भवागलिल्लवादुदरिन्द, इल्लि प्रारब्दवॆन्दरॆ अन्नु पगत प्रारब्धवु, अदर, दुष्कृत विशेष . पापांशद, वैचित्र याले - विचित्रतॆयिन्द, विजातीयवादुदॆम्ब भाववु, वरुम् - उण्टागुव, अहङ्कार ममकारगळेनु, अवैयडियाग . आ अहं कार ममकारगळ मूलकवागि, वरुम् अपचारङ्गळॆन्न - उण्टा गुव भगवद्भागवत अपचारगळेनु, प्रयोजनान्तर रुचियन्न - बेरॆ प्रयोजनगळाद अर्थ कामगळ रूपवाद ऐहिक प्रयोजन गळल्लि आकॆ एनु, अदडियाक सम्भावितमान देवतान्तर स्पर नन्न - आ ऐहिक प्रयोजनद आसॆ मूलक उण्टागुव अन्य देवता________________

१९७४ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे दौर्बल्यवॆ न, अदडियाग वरुष उपायान्तर प्रत्याशॆ गळुक्कु, इवै पिरिवाद प्रपत्तियिल् फलसङ्कल्प रलॆ प्रतिष्ठितरां निल्याणत्तु कु यन्न, इवैपरीत्य म् पिरन्स् वर् प्रारब्ध सुकृत विशेषत्तालुम्, पू विशेषालुम्, छिद्रविल्लाद कै प्रोन्नवर् गळुक्कु, संसारल् निन्नु विळम्बा विळम्बल् निन्नॆ इरुक्कु पडि, ऎष्टने ऎन्निल्, सम्बन्धवेनु, स्परवॆन्दु हेळिरुवदरिन्द अन्यदेवतास्त्रक्कॆ प्रप ननिगॆ सात्मना कूडदॆम्ब भाववु तोरिबरुत्तदॆ, बुद्धिदौर्बल्य नन्न - विश्वास कम्मियागोणवेनु, अदडियाग वरुष उपा यान्तर प्रत्याशॆयॆन्न - प्रपदनवु काव्यकारियागुत्तदो इल्लवो ऎम्बदागि विश्वासवु यावाग कम्मियायितो तन्मूलकवागि उण्टा गुव बेरॆ उपायवॆन्दरॆ उपासनॆ माडबेकॆम्ब अपेक्षॆयेनु, इवैपरीत्यम् पिरन्स् वर् गळुक्कुम् - इन्तह अपराध प्राप्ति उण्टादवरिगॆ, संसारल् निन्नुव निल्याणत्तु क्कु विळम्बल् निलै यिरुक्कम्पडि - ऎम्बुदरॊन्दिगॆ अन्वयवु, ई जन्मदिन्द निरा णक्कॆ विळम्बाविळम्ब उण्टागुवदर प्रकारवू, हेगॆ ऎम्बुदन्नु तिळिसुत्तारॆ. मुन्दॆ यारिगॆ विळम्बविल्लवॆन्दरॆ हेळुत्तारॆ :-इवॆ पिरिवाद - ई अहङ्कार ममकारगळू, अपचारगळू, ऐहिकगळल्लि ममतॆ, देवतान्तर भजनवू, बुद्धिदौर्बल्यवू, उपायान्तर परिग्रहवू, इवुगळु यावुवू उण्टागदॆ, प्रारब्द सुकृत विशेष दिन्द, पूर्व प्रपत्तियिल् - मॊदलु प्रपत्र नुष्ठिसुव कालदल्ले, फलसङ्कल्प विशेषालु - बुद्धि पूत्त राघक्कॆ कारणभूत वाद प्रारब्ध पापांशवू नष्टवागबेकॆम्ब फलक्कागि माडिद सल्प विशेषदिन्द, छिद्रविल्लाद कैर्यले - उपचारापदे शेन कृतानहरहरया ! अपचारानिर्मा र्सा क्षमस्व पुरुषो तम ऎम्ब वाक्यदल्लि तोरिबरुव हागॆ अपचारगळिल्लद कैय्यदल्लि, प्रतिष्ठितराय दृढासक्तियुळ्ळ, पोन्सव‌गळु कुम् प्रवृत्तियुळ्ळवरिगॆ, संसारल् निन्नु निल्याणत्तुक्कु - ई जन्म________________

नित्याणाधिकारः १६७५ दिन्द निराणक्कॆ, अविळम्बल् निलै यिरुक्कम्पडि - विळम्बविल्ल दिरुवदर प्रकारवू, ऎण्णने ऎन्निल् - हेगॆन्दरॆ, मुन्दॆ हेळु ता 8. 8 “ता वदारि स्तथा वाञ्छा तावहः तथा सुखम् । यावन्न याति शरणं त्वामशेषाघनाशनं ” ऎम्ब प्रमाण दल्लि शरण हॊन्दिद ऒडनॆये फलप्राप्ति यु ऎन्दु तोरबहुदु. (ई श्लोकद सरियाद अर्थक्कॆ ८४०नॆय पुट नोडि) “तनकृत्या खिलं पापं मामा ति नरश्यनैः । अपाय प्रस कॊपि भुक्ता भोगानना मर्या : अन्ने विरक्ति मासाद्य विशते वैष्णवं पदं ” ऎम्बुव प्रमाणदल्लि विळम्बवु तोरिबरु तदॆ. (१५३१नॆय पुट नोडि) हीगॆ प्रमाणगळु विळम्बविळम्ब गळन्नु बोधिसुव हागॆ तोरुत्तवॆ. इवुगळ सरियादभिप्रायगळे नॆम्बुदन्नु तिळिसुवरागि ई मेलिन वाक्य मूलकवागि, हीगॆ प्रस नुष्ठिसिदवरल्लि यारिगॆ निल्दाणक्कॆ विळम्ब उण्टॆन्दू, यारिगॆ विळम्ब विल्लवॆन्दू उपदेशिसुत्तारॆ. प्रारब्ददल्लि कॆलवरिगॆ दुष्कृत विशेष वुण्टु. कॆलवरिगॆ सुकृत विशेषवुण्टु दुष्कृत विशेषविद्दवरु, ई दुष्कृतवु बुद्धिपूराघगळन्नुण्टु माडद हागॆ, प्रपदन काल दल्ले दुष्कृतनाशक्कागि सज्जल्पिसि अनुष्ठिसबेकागित्तु. हागॆ अनुष्ठ सदे इद्दवरिगॆ बुद्धि पूरोत्तराघगळु प्राप्तवागुव क्रमवन्नु बोधिसुत्तारॆ. मॊदलु अहङ्कार ममकारगळू, तन्मूलक भगव द्भागवतापचारगळू, ऐहिकासक्तिगळू, तत्पाप्तिगागि अन्यदेवता भजनवू, महाविश्वासनाशवू, आ कारणदिन्द अन्नो पायावलम्ब नवू उण्टागुत्तवॆन्दू तिळिसि, आ कारणदिन्द अन्तह प्रारब्द दुष्क तविरुवधिकारिगळिगॆ निल्दाणक्कॆ कॆलवरिगॆ विळम्बवु उण्टागुत्तदॆम्ब अभिप्रायवु. हागल्लदॆ मॊदलु प्रपदन माडुवागले प्रारब्ध दुष्टतविनाशक्कू सज्जल्पिसिद्दरागलि, अथवा प्रारब्धदल्लि दुष्कृत विल्लदॆ सुकृतवे इरुववरिगागलि, इन्तह विपरीतगळु यावुवू प्राप्तवागुवदिल्लवादुदरिन्द विळम्बवे इल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. कॆलवरिगॆ विळम्ब उण्टु ऎन्दु हेळिदरॆ, आ विळम्बवेनु जन्मां तर कल्पान्तर परन्तवे ? इल्लवे देहावसानदल्ले विळम्बवे ? ऎम्ब________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे sal विळम्ब हेतु भूत वैपरीत्यानां परिहारक्रमः इ(अ) डलव‌गळुक्कु चाादिगळक्कु प्रॊलॆ निलैनिन अ हजार ममकार पुगिरादु. अवहितराय् नडप्पा प्रश्नॆयु न्यायवादुदु. अदक्कॆ उत्तरवु ई देहावसानक्कॆ विळं बवे विना, सरियागि प्रपदनानुष्ठान माडिद अधिकारिगॆ जन्मान्तर गळिल्लवॆन्दु हेळुत्तारॆ. हागादरॆ आ अपराधगळ परिहार हेगॆ ऎन्दु मुन्दॆ केळबेकागुत्तदॆ. अदुदरिन्द ई अहङ्कार ममका रवे मॊदलाद क्रमवागि प्राप्तवागुव वैपरीत्यगळ परिहार हेगॆ ऎम्बुवदन्नू सह बोधिसुत्तारॆ. आदुदरिन्द हिन्दिन वाक्यदल्लि निन्नॆ निन्न - ऎन्दु हेळिदुदरभिप्रायवु, आ कालविळम्बवु ऎष्टरमट्टिगॆ मत्तु आ विळम्ब कारणगळ परिहार हेगॆम्बुदन्नु सूचिसुवन्था दा गिदॆ. इन्नु कॆलवु सुकृतिगळिगॆ विळम्बविल्लवॆन्दरॆ, भरन्यास माडिद उत्तर क्षणदल्लिये ? अथवा देहावसानानन्तरवे ? ऎम्ब प्रश्नॆ यु युक्तवादुदु. आर्तनादरॆ ऒडनॆय, दृप्तनादरॆ प्रार्थिसिद हागॆ देहावसानदल्लि नित्याणवु प्राप्तवागुत्तदॆन्दु उपदेशिसुत्तारॆ. विळम्बक्कॆ कारणगळाद दोषगळ परिहार क्रमवु. मॊदलु अहङ्कार ममकारगळ परिहारवु ई अधिकारिगळिगॆ निराण कालदॊळगेनॆ उण्टागुव क्रमवन्नु सूचिसुत्तारॆ – इड आल् - ई सन्दर्भदल्लि, अवर्‌गळुक्कु - आ प्रारब्ध दुष्टतविरुव प्रसन्नरिगॆ, चारादिगळुक्कु पोलॆ - तानल्लदॆ बेरॆ परमात्मनिल्ल वॆन्दू, ई लोकवल्लदॆ बेरे इन्नु स्वर्ग वैकुण्ठादिगळु यावुवू इल्लवॆन्दू, हेळुव नास्तिकर हागॆ, निन्नॆ निन्न अहङ्कार मनकार ळ् पुगिरादु - स्थिरवागि निल्लुव अहङ्कार ममकारगळु प्रवेशिस लारवु. नास्तिकनादरो परमात्मने इल्लवॆन्दु हेळुवदरिन्द अन्था वनल्लि अहङ्कार ममकारगळु स्थिरवागि निल्लबहुदु. ऋणं कृत्वा________________

निल्दाणाधिकार १६६७ रिडरु माप्पोलॆ ऎण्णनु मॊरुक्काल् वरु ; अहङ्कार मनकार४ विवेकावधिगळाय् पिन्नुत्त तॆळिवाले तळिन्नु पोम्, अपराधङ्गळ् पिरिन्साल् क्यापणावधियायुम्, शिक्षावधियायुम्, कोलिन कालत्तुक्कु अपराध निस्ता रम् पिरुक्कुं पडि अपराध परिहाराधिकारले शू नोम्, सत मृतं पिबेत् ऎम्बुदु आतन सिद्धान्तवादुदरिन्द अहङ्कार ममकारगळु उण्टु. आदरॆ ई प्रपन्ननु सत्येश्वरन अनुग्रहवन्नु हॊन्दिरुवदरिन्द ईतनल्लि अवु स्थिरवागि नॆलिसलारवॆम्ब भाववु ईतन निल्दाण कालदवरॆगू अनुसरिसिकॊण्डु बरलारवु एकॆन्दरॆ भगवदनुग्रहविरुवदरिन्द अवु निवर्तिसुत्तवॆ ऎम्बुदु मुख्य तात्प र्यवु. इरलारवॆम्बुदु कौमुतिक न्यायसिद्धवु. अवहितराय नडप्पार् - सावधानदिन्द नडॆयुवरु, जागरूकतॆयिन्द नडॆयुव रॆम्बर्थवु, इदरुमाप्पोलॆ - ऎडवुव हागॆ, ऎण्णनु ऒरक्काल् - ऎल्लो ऒन्दु कालदल्लि, वरुव - बरबहुदु. ई अहङ्कार मन कारगळु, विवेकावधिगळाय - विवेक हुट्टुव तनक इरुववुग ळागि, पिन्नुत्त तिळिवालॆ - आमेलॆ उण्टाद तत्वज्ञानदिन्द, कळिद्दु पोम् - नाशवागबहुदु. अपराधङ्गळ् पिरिट्बाल् - इन्तह दोषगळु प्राप्तवादरॆ, क्षापणावधियायुम् - क्षमापणॆ प्रार्थनॆयन्ने अवधियागि उळ्ळद्दागियू ऎन्दरॆ सश्वरनन्नु क्षमिसु ऎन्दु प्रार्थिसिद ऒडनॆये ई अहङ्कार ममकार रूप दोषवु तॊलगुत्तदॆम्ब भाववु. शिक्षावधियायुम् - हागॆ अनुतापादिगळॊन्दिगॆ प्रायश्चित्त माडिकॊळ्ळदिद्दरॆ सरेश्वरनु कॊ डुव अल्पशिक्षॆये अवधियागियू, ऎन्दरॆ हागॆ अल्पशिक्षॆयन्ननुभवि सिद ऒडनॆये अवु तॊलगुत्तवॆम्ब भाववु ; कोलिन कालतुक्कु छे - देहावसानवाद ऒडनॆयो हेगो तानु अपेक्षिसिद काल दॊळगेने, अपराध निस्तारं सिरक्कुन्नडि - ई अहङ्कार मनु कार रूपदोष निवृत्तिय उत्पत्तियुण्टागुव क्रमवन्नु, अपराध परिहाराधिकारदल्लि, शो न्यूं हेळिदॆवु. प्रारब्ध दुष्कृत________________

श्रीमद्रहस्य त्रयसारे मोक्षम् पॆरुगैक्कु कालविशेष रै वृत्त (१) « अपाया (निरतः) कुरियादॆ प्रपन्न रा ना द्विरतश्यश्वन्माञ्चैव शरणं मूलक प्राप्तवागुव अहङ्कार ममकारगळु स्थिरवागि ई प्रपन्ननल्लि निल्ललारवॆन्दु हेळुत्तारॆ. चार्वाकनिगादरॆ स्थिरवागि निल्लबहुदु, ई प्रपन्न निगादरॆ भगवदनुग्रह महिमॆयिन्द इन्तह अहङ्कार ममकारगळु ऎल्लो ऒन्दु कालदल्लि उण्टागबहुदु, उण्टादरू शीघ्र निवृत्तियुण्टॆन्दु हेळुत्तारॆ. परिताप हुट्टि प्रायश्चित्त मूलक क्षमापणॆयन्नु केळिकॊण्ड ऒडनॆये निवर्तिसबहुदु. हागॆ क्षमापणॆयन्नु प्रारिसदिद्दरॆ अल्पशिक्षॆयिन्द निवर्तिसबहुदु. अथवा स्वल्प कालविद्दु विवेक उण्टाद ऒडनॆये निवर्तिसिहोगबहुदु, आदुदरिन्द ईतनु देहावसानदल्लि मोक्षवन्नु प्रार्थिसिद्दल्लि, अष्ट रॊळगे इवॆल्ला कळॆदुहोगि प्रपन्नन प्रार्थनॆगॆ अनुसारवागि निरा णवुण्टागलु अभ्यन्तरविल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. ई प्रपन्ननु प्रपत्ति कालदल्लि प्रार्थिसिद कालक्कॆ मेलॆ विळम्बविल्लवॆम्बुदु मुख्याभिप्रा यवु. सत्यव्रतनल्लि माडिद शरणागति सानुगुण आ सत्य सम्म नु नडिसिकॊडदे इरनु. ई अभिप्रायगळु हिन्दॆये अपराध परिहाराधिकारदल्लि हेळिदुदन्नु ज्ञापक कॊट्टिरुत्तारॆ. निल्याणकालद विळम्बक्कॆ कारणगळु, हागादरॆ ई सन्दर्भदल्लि विळम्ब उण्टागदिद्दरॆ, “ अपाया निरतः” ऎम्ब लक्ष्मीतन्त्र प्रमाणदल्लि विळम्ब हेळिदॆयल्ला, अदर तात्पर्यवेनॆन्दरॆ, अदन्नु मुन्दिन वाक्यदिन्द बोधिसुत्तारॆ. मोक्षक्कॆ कालवन्नु निर्देशिसि प्रार्थिसिदवनिगॆ, अदक्कॆ मेलॆ विळम्ब विल्लवॆन्दु हिन्दिन वाक्यदिन्द हेळिदरु ई मुन्दिन वाक्यदिन्द हागॆ काल विशेषवन्नु निर्देशिसदॆ प्रदन माडिदवरिगॆ विळम्ब उण्टागुत्त दॆन्दू लक्ष्मीतन्त्र प्रमाणवु अन्तह प्रपन्नरन्नु कुरितद्दॆन्दू उपदेशिसिरुत्तारॆ. मोक्षम् परुगैक्कु - मोक्षवन्नु हॊन्दुव (१) लक्ष्मीतन्त्रि. १७. १०२,________________

(no)

  • निद्याणाधिकार १६७९ गतः । तनूकृ त्याखिलं पापं नामा ति नरनैः । ऎन्नु कॊल्लुगिरदु. 3 « आ पा दक्कॆ, कालविशेषं कुरियादॆ - इन्तह कालवॆन्दु प्रार्थिसदॆ, प्रपन्न रानारै वृत्त-भरन्यासवन्नु माडिदवरन्नु कुरितु “ अपाया निरतः” ऎन्नु शूल्लुगिरदु-ऎन्दु हेळुत्तदॆ. आ श्लोकार्थवेनॆं दरॆ :- अपाया निरतः ऎम्ब पाठवादरॆ, नां शरणङ्गतोपि - नन्नन्नु शरणुहॊन्दिदरू कूड, शश्वत् . शरणुहॊन्दिद नन्तर बारि बारिगू, अपाय माडल्पट्ट अपराधगळिन्द, अविरतश्चित्-कूडिद वनादरॆ, स नरः - अन्तह मनुष्यनु, अखिलं पापं तनूकृत्य- अदक्कागि प्रायश्चित्त माडदिद्दरॆ आ सर्वपापवन्नू अनुभविसुवद रिन्द क्षीणवागुवहागॆ माडिकॊण्डु ऎन्दरॆ नाशमाडिकॊण्डु, शनै- कालविळम्बदिन्द, मामा ज्योति - नन्नन्नु हॊन्दुवनु. यारतः” ऎम्ब पाठवादरॆ, अपायगळिन्द ऎन्दरॆ अपराधगळिन्द, निरतर्स्य - बिडल्पट्टवनागि, ऎन्दु अर्थ हेळतक्कद्दु. इल्लि विळम्ब वॆम्बुदु ई जन्मदल्लिये, अथवा इन्नॊन्दु जन्मवुण्टागुव हागू विळम्बवागबहुदो ऎम्बंशवु हेळल्पडलिल्लवु. सारास्वादिनि व्याख्या तवु मुन्दिन वाक्यद व्याख्यानदल्लि प्रयोजनान्तर रुचियु नशिसि होगदॆ इद्द पक्षदल्लि, कालनिष्कर्षॆयिल्लदॆ सुम्मनॆ प्रपदन माडिद वनिगॆ जन्मान्तर विळम्बवू उण्टागबहुदॆन्दु अप्पणॆ कॊडिसिरुत्तारॆ. हिन्दिन वाक्यदल्लि प्रपन्ननिगॆ अहङ्कार ममकारगळु प्राप्तवागुवदे इल्लवॆन्दू, ऒन्दुवेळॆ प्राप्तवादरू, विवेकावधियागलि, क्षापणा वधियागलि, शिक्षावधियागलि इरुवदागि, आतनु देहावसानदल्ले मोक्षवन्नु अपेक्षिसिद्दरॆ विळम्बक्कॆ कारणविल्लवॆन्दु हेळिदरु. लक्ष्मीतन्त्र वाक्यवु विळम्ब उण्टॆन्दु हेळुत्तदॆयल्ला ऎन्दरॆ मेलॆ हेळिद प्रकार कालवन्नु कुरितु भरन्यासमाडदे सुम्मनॆ भरन्यास माडिद्दरॆ, आग विळम्ब उण्टागबहुदॆन्दु उपदेशिसिदरु. हीगॆ अहङ्कार ममकारगळ विषयदल्लि याव सन्दर्भदल्लि अविळम्बवू, याव सन्दर्भदल्लि विळम्बवॆम्बुवदन्नु हेळिद रु 3 आदरॆ________________

श्रीमद्रहस्य त्रयसारे प्रयोजनान्तररुच्या विळम्बाविळम्ब हेतुत्वं. ‘मुमुक्षुवायिळिनवनागैयालॆ प्रयोजनान्तर रुचि निलैनि उण्णागादु, उभयभावनरु प्रोलॆ मोक्षरुचि योडे कूड प्रयोजनान्तर रुचियुव कलन्नु वाल्, इवनुन्नु हितपरनान ईश्वर्र (१) “याचि तोपि सदाभ प्रयोजनान्तर रुचिगॆ विळम्बाविळम्बगळु याव सन्दरदल्लि ? « मुन्दॆ ऎरडनॆय विध दोषवाद प्रयोजनान्तर रुचि ऎन्दरॆ ऐश्वय्यादि कामनॆगळु प्राप्तवादरॆ विळम्ब विळम्बगळुण्टो ऎम्ब विषयवन्नु मुमुक्षुवाद ” ई ” ऎन्दारम्भिसि चर्चिसुत्तारॆ. मुमुक्षुवागळिद्दवनागैयालॆ - मोक्षार्थियागि प्रवर्तिसि दवनादुदरिन्द ऎन्दरॆ भरन्यास माडिरुवदरिन्द प्रयोजनान्गर रुचि - मोक्षवल्लद इतर पुरुषार्थगळल्लि अभिरुचियु, आशॆयु, निन्नॆ निम्म उण्णागदु - स्थिरवागि ई प्रपन्नाधिकारियल्लि निल्ललारदु . एनो ऒन्दु समयदल्लि उण्टागबहुदु, आदरॆ आ उपभोगवु रवादुदरिन्दलू दुःखोदरत्व, दुःखमिश्रत्यादि दोष युक्तवादुदरिन्दलू, मोक्षवु स्थिरवागि निरतिशय सुख रूपवादुद रिन्दलू, ई प्रयोजनान्तरदल्लि ममतॆयु शीघ्रदल्ले तॊलगुत्त दॆम्ब भाववु आदुदरिन्द इन्तह सन्दर्भदल्लू विळम्बक्कॆ कारणविल्ल वॆम्बुदु मुख्य तात्पर्यवु. आगलि मोक्षदल्लू रुचियुण्टु, इतर प्रयोजनगळाद धन्मार्थकामगळल्लि अभिरुचियुण्टु, अन्थावरिगॆ हेगॆ ? विळम्ब उण्टॆ इल्लवे ? ऎन्दरॆ, हेळुत्तारॆ. उभय भाव नरु प्पोलॆ - ऐहिक करॆगळल्लि ब्रह्मप्राप्तियल्लि रुचियुळ्ळ ब्रह्म रुद्रादिगळ हागॆ, मोक्षरुचियोडे कूड - मोक्षदल्लि अभिलाषॆ यॊन्दिगॆ, प्रयोजनान्तर रुचियुम् - बेरॆ प्रयोजनगळाद धरार्थ कामगळल्लू अभिलाषॆयु, कलन्नु ऎन्साल् - सेरिबन्दरॆ, (१) विष्णु धर्म.________________

निराणाधिकार र्नाहितं कारयॆद्धरिः” । (१) यानुग्रहमिच्छामि धनन्तस्य हराम्यहम् इत्यादिगळिलु, कुण्डधारोपाख्यानादिगळि लुम्, कॊल्लुगिरपडिये शिलप्रयोजनान्तर लैकॊडार कण्णळित्तु, शिलवत्तिलॆ अल्पास्थिरत्व दुःखमिश्रत्यादि विवेक तालॆ इर्व तनुकु अरुचिय्कॆ विळ्ळप्पित्तु म, सौभरि कुचेला अहित इवनु क्कु - इन्तह प्रपन्ननिगॆ, हितपर नान ईश्वर्र - यावाग शरणागतियन्नु माडिदनो ऒडनॆये तन्नवनॆन्दु भाविसि हितमाडु वदरल्ले आसक्तियुळ्ळ सश्वरनु “याचितोपि सदाभ भक्तरुगळिन्द हिताहितगळॆम्ब विवेक विल्लदॆ हितवु सदा याचि सल्पट्टरू हरिः - पापहरनाद सत्येश्वरनु, आ हितं वादुदन्नु, नकारयेत् - माडुवदिल्लवु. प्रपन्ननाद नन्तर आतनु भगवन्तनिगॆ इष्टनादुदरिन्द आतनु बुद्धियिल्लदॆ ऒन्दु वेळॆ अहितवादुदन्नु केळिकॊण्डरू सश्वरनु परमहितैषियागि अदन्नु कॊडुवदिल्लवॆम्ब भाववु,” ऎम्ब, मत्तु “यस्य - यावनिगॆ, अनु ग्रहमिच्छामि - अनुग्रहवन्नु सल्लिसिरुवॆनो, तस्य - अवन, धनं - धनवन्नू अथवा परमधनवागि भाविसुव आतन प्रियवस्तु वन्नु, अहं हरामि नानु अपहरिसुवॆनु ऎन्दरॆ नन्न सङ्कल्पदिं दले होगलाडिसुवॆनु, ऎम्बुदु सश्वरन वाक्यवु. अदेतक्कॆ हागॆ होगलाडिसुवदॆन्दरॆ, अवुगळॆल्ला नश्वरवादवु, अवुगळल्लि ममतॆ कूडदॆन्दु वैराग्यवु तलॆदोरुवदक्कागि ऎम्ब भाववु? ऎम्ब, इत्यादिगळिलु म् इन्तह प्रमाणगळल्ल, मत्तु कुण्ड धारोपाख्यानवे मॊदलादवुगळल्ल, शोल्लुगिरपॆडिय - हेळिरुव मेरिगॆ, शिलप्रयोजनानर कॊडादॆ - याचिसिदरू इन्तह कॆलवु प्रयोजनान्तरगळन्नु कॊडदॆ, कण्णळित्तुम् उपेक्षिसियू, मत्तु शिलवत्तिलॆ-इन्नु कॆलवु प्रयोजनान्तरगळल्लि, अल्पास्थिरत्व- तुच्छवागिरुवदेनु, अस्थिरवागिरुवदेनु, आदि - इवे मॊदलादवु गळिन्दुण्टागुव, विवेकत्तालॆ - विवेकदिन्द, इर्व तनक्कु - ई (१) भागवत C________________

१६८२ श्री मद्र हस्यत्र यसारे दिगळक्कु पोलॆ शिलभोगण्ण कॊडुत्तु ताने यलमरन्नु विडप्पण्णियु निडुगैयाले मोक्षकालं कुरित्तु प्रपत्ति हण्णिनवनुक्कु अक्कालतु कुळ्ळ प्रयोजनान्यर वै मुख्यं पिरन्नु विडम्. प्रपन्ननिगॆ, अरुचिये विळ्ळॆप्पित्तु म् – आ प्रयोजनान्तरगळल्लि जहासॆयन्नुण्टुमाडि, अथवा वृद्धि पडिसियू, सौभरि मत्तु कुचे लरे मॊदलादवर हागॆ, शिलभोगकै कॊडुत्तु - संसार सुख, धन वसनादिगळाद कॆलवु भोगगळन्नु कॊट्टु ताने, अलवुरन्नु विडप्प युम् - तावे जुगुप्पॆ हॊन्दि तटस्थरागियागुव हागॆ माडियू, विडुगैयालॆ - बिडुवदरिन्द, मोक्षकालवन्नु कुरितु प्रपत्ति माडिदवनिगॆ, अक्कालुक्कु – तानु अपेक्षिसिद कालद ऒळगेनॆ, प्रयोज नानर वै मुख्यम् पिरनु विडुम् - मोक्षे तर प्रयोजनगळल्लि जहासॆयु हुट्टि बिडुत्तदॆ. प्रथमतः प्रपन्नाधि कारिगॆ प्रयोजनान्तरदल्लि अभिरुचियुण्टागुवदिल्लवॆन्दु हेळिदरु. आतनु परमपदवे परमनिश्रेयस्सु ऎन्दु भाविसिरुवदरिन्द अन्तह आशॆयु आतनल्लि नॆलसलु साध्यविल्लवॆम्ब भाववु. आदरॆ ब्रह्मरुद्रें द्रादिगळिद्दारॆ; अवरु प्रपन्नरू हौदु, ऐहिक व्यापारगळाद सृष्टि लयादिगळेनु, इन्नू राजस तामसरूप कारगळेनु हीगॆ मोक्ष रुचियू प्रयोजनान्तर रुचियू ऎरडू अवरिगॆ उण्टु. अवरिगॆ इरुव हागॆ इतर प्रपन्नरिगू इरबहुदल्ला अन्तह सन्दर्भदल्लि हेगॆ ऎन्दु प्रश्निसिदरॆ उत्तरवन्नु हेळुत्तारॆ : (अ) कालवन्नु कुरितु शरणागति माडिद्दरॆ, अन्थावन विषय दल्लि हितवन्ने माडबेकॆम्ब कोरिकॆयुळ्ळ सत्येश्वरनु, १. अहितवाद आतन कोरिकॆयन्नु कॊडदॆ कापाडुवनु. अथवा, २. प्रयोजनान्तरदल्लि जहासॆ हुट्टुवदक्कागि आतनिगॆ तुम्बा ममतॆयुळ्ळ द्रव्यादिगळन्नु अपहरिसिबिडुवनु.________________

निराणाधिकार १६८३ इदक्कॆ दृष्टान्तवु कुण्डाधारोपाख्यानवॆन्दु हेळि दरु. अथवा ३. ई प्रयोजनान्तरगळु अल्पास्थिरवादवु, दुःखमिश्रवा दवु ऎम्ब विवेक हुट्टिसुवनु. अथवा कॆलवु दिन अवरिगॆ उपभोगगळन्नुण्टुमाडि, अनन्तर अवुगळल्लि जहासॆयन्नुण्टुमाडुवनु. दृष्टान्तगळु, सौभरि कुचेलरु. इदक्कॆ हीगॆ कालवन्नुद्देशिसि भरन्यास माडिदवनिगॆ प्रयोजनान्तर दल्लि आशॆयन्नु बिडिसि, विळम्बविल्लदॆ आतनु कोरिद कालदल्ले निराण वन्नुण्टुमाडि, मोक्षवन्नु कॊडुवनु ऎम्ब तात्सरवु. (आ) हागॆ कालवन्नु कुरितु शरणागति माडदिद्दरॆ, अन्था वनिगॆ वैराग्य हुट्टुव तनकवू कालविळम्ब उण्टॆन्दु मुन्दिन वाक्य दिन्द सप्रमाणवागि उपदेशिसुत्तारॆ. नाहितं कारयद्दरिः - सरेश्वरनु तन्न निर्हेतुक कृपॆ यिन्द नमगॆ करणकळेबर योगवन्नु कॊट्टु, सच्छास्त्रवन्नु दय पालिसि, अवुगळन्नु पदेशिसुव सद्दु रुगळु ई पृथिवियल्लवतरिसुव हागॆ माडि, चेतनरु तन्नन्नु शरणुहॊन्दि तन्नन्नु बन्दु सेरियारे ऎन्दु अवसर प्रतीक्षॆयल्लिरुवनु. इन्तह कृपासागरनु ऎन्दिगादरू अहितवन्नु माडियाने ? ऎन्दिगू इल्लवॆम्ब भाववु. आदरॆ अनेक कॆट्ट जन्तुगळाद व्याघ्र हावु मुन्तादवुगळन्नु सृष्टिसिरुवदिल्लवे ? अनेक कॆट्टवरु हुट्टि ई लोकद जनरु कॆडुवहागॆ माडुवदिल्लवे ? अनेक कॆट्ट शास्त्रगळू, राजस तामस पुराणगळू नितवागिल्लवे? इवु गळन्नु पदेशिसि बुद्धि कॆडिसुत्ता ताव तत्त्वदर्शिगळॆन्दु हेळिकॊळ्ळुव हागॆ माडिल्लवे ? इवॆल्ला अहित काव्यगळल्लवे ? ऎम्बाक्षेप उण्टा गबहुदु. इवॆल्ला करानुगुण शास्ता वागिरुव स्वामिगॆ अवरवर दुष्करानुगुण दुःख प्राप्ति गोस्कर साधनगळु, अपराधानुगुण वागि शिक्षिसुव न्यायाधिपतिगॆ जैलु मुन्तादवुगळु हेगॆ साधनगळो हागॆये सत्येश्वरनू कॆलवु साधनगळन्नु अपराधिगळ शिक्षॆगागि कल्पिसि कॊण्डिरुत्तानॆ. न्यायाधिपतियु अपराधिगळन्नु शिक्षिसुवदरिन्द हेगॆ________________

१६८४ श्री मद्र हस्य त्रयसारे निष्करुणियल्लवो, अहित माडुवनल्लवो, हागॆये सरेश्वरनू अल्ल वॆम्ब भाववु. मुन्दक्कॆ आतनु सुकृत माडलु प्रारम्भिसिदरॆ, आत निगॆ हितमाडलुपक्रमिसि, आतनु तन्नाश्रयिसुव हागॆ माडि कापा डुवनु ऎम्ब भाववु. आदुदरिन्द आतनु ऎन्दिगू नाहितं कार येद्धरि ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. n आग कुण्डधारोपाख्यान सजहवु :- ऒब्ब बड ब्राह्मणनु यज्ञगळन्नु माडबेकॆम्ब अपेक्षॆयुळ्ळवनागि देवतॆगळन्नु कुरितु तपस्सन्नु माडिदनु अदु कार कारियागदिरलु, आमेलॆ ऒन्दु दिन कुण्डधारवॆम्बुवरन्नु कण्डु, इवनीग नन्न मनोरथवन्नु पूर्ण माडुवनु ऎन्दु भाविसि, आ कुण्डधाररन्नु अर्फ् पाद्य गन्ध धूप दीपादिगळिन्द अर्चिसि तन्न प्रार्थनॆयन्नु अरिकॆ माडिकॊण्डनु. * आशाया सैनयोधरः सूया सुत सै ऎन्दु ई ब्राह्मणनिगॆ उपदेशिसि, अनन्तर ऒन्दु दिन कुण्डधाररु तम्म माहात्मयिन्द ईतनिगॆ स्वप्न उण्टागुव हागॆ माडिदरु. आ स्वप्नदल्लि अनेकरु कुशासनदल्लिरुववरागि तपस्सु माडुत्ता, माणि भद्रनॆम्ब देवतॆय मूलक अनेक वरगळन्नु पडॆयुत्तिरुव समय दल्लि, ई कुण्डधाररू सह हागॆये माणिभद्र देवतॆगॆ नमिसि, तन्न शिष्यनाद ब्राह्मणनिगॆ धनवन्नि यबेकॆन्दु प्रार्थिसिदुदल्लदॆ, आतनिगॆ ई धनाशॆयु तॊलगि धर्मदल्लि मनस्सुण्टागुव हागू आशीर्वदिस बेकॆन्दु केळिकॊळ्ळलु, हागे अगलॆन्दु देवतॆयु वरवन्नु कॊडलु, ई स्वप्नदिन्द ब्राह्मणनिगॆ ज्ञानोदयवागि धनाशॆयन्नु तॊरॆदु धरदिन्द जीविसुवॆनॆन्दु वनक्कॆ तपस्सिगागि होदनु. कॆलवु काला नन्तर कुण्डधाररु आ ब्राह्मणोत्तमनिगॆ काणिसिकॊण्डु, ओ ब्राह्म णोत्तमने, निनगॆ दिव्य चक्षुस्सन्नित्तिरुवॆनु, नीनु द्रव्यवन्न पेक्षिसिदॆ यल्लवे ? पुष्कळ द्रव्यविद्द राजरुगळ गतियन्नु नोडु, महा पापिगळागि नरकभाक्कुगळागिद्दारॆ. आदुदरिन्द कामार्थिगळिगॆल्ला परम निश्रेयस्सिन द्वारवु मुच्चिरुवुदन्नु नीने नोडु. कामनॆगॆ अनुबन्धिगळु क्रोध, लोभ, मद, मात्सर, भयादिगळु ऎन्दु हेळि, निनगॆ बेकादरॆ धनसमृद्धियन्नीयुव शक्ति ननगुण्टु. अपेक्षॆयिद्दरॆ कॊडुवॆनु, ऎनलु, अदक्कॆ ब्राह्मणोत्तमनु अवर________________

निल्दाणाधिकारः १६८५ पादक्कॆरगि, “धतु परमं सुखं” ऎम्ब परमतत्ववन्नु बो धिसि अनुग्रहिसि कापाडिदिरि, ननगॆ ईग धनवु बेकागिल्लवॆन्दु विप्र वरनु अरिकॆ माडिकॊळ्ळलु, ब्राह्मणनन्नु हरिसि कुण्डधाररु अन्त र्धानवन्नु हॊन्दिदरु. (भारत, शान्ति पर्व २७७नॆय अध्याय) सौभरि वृत्तान्तवु, विष्णु पुराणद चतुर्थांश द्वितीया ध्यायदल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. ई ऋषियु नीरिनल्लिद्दु तपस्सु माडु त्ता हीगॆ हन्नॆरडु वर्ष वासवागिद्दनु. हीगिरुवाग प्रतिदिनवू आ नीरिनल्लिद्द ऒन्दु दॊड्ड मानु दार पुत्र पौत्रादिगळॊन्दिगॆ विनोद वागि रमिसुवदन्नु नोडुत्तिद्दुदरिन्द सङ्गदोषदिन्द तानू हीगॆ ये कन्यारत्नवन्नु मदुवॆ माडिकॊण्डु पुत्र पौत्रादिगळॊन्दिगॆ सेरि संसारभोगवन्ननुभविसबेकॆम्ब कामनॆयुण्टायितु, आग चक्रवर्तियागिद्द मान्धातरायनल्लि होगि निनगिरुव ऐवत्तु कन्या रत्नगळल्लि ऒब्बळन्नु ननगॆ कॊडु ऎन्दु प्रार्थिसिदनु. राजनु ई वृद्ध ऋषिगॆ तन्न कनैयन्नु कॊडलु इष्टविल्लदॆ, तन्न कन्यगळल्लि यारादरू ऒप्पिदरॆ विवाह माडिकॊडुवॆनॆन्दु हेळिदनु. अदक्का महर्षियु सम्मतिसि, बहु लावण्ययुक्तवाद शरीरवन्नु धरिसि, ऐवत्तु कन्निकॆयरू तन्नन्नु मोहिसुवहागॆ माडिकॊण्डु, ई ऐवत्तु पत्नि यरिगू सर्वविध भोगद्रव्यगळन्नु कल्पिसिकॊट्टु अवरॊन्दिगॆ रमिसि, नूरैवत्तु पुत्ररन्नू पौत्ररन्नू पडॆदु सुखदिन्दिद्दु अनन्तर जहासॆ हुट्टि, तन्न अविवेकवन्नु निन्दिसिकॊण्डु हेळुत्तारॆ :- “पूर्णॆषु पूर्णेषु पुनर नाना मुत्पत्तयस्सन्ति मनो रथानां, ऐहिक मनोरथगळु पूर्णपूर्णवाद हागॆल्ला पुनः पुनः उत्पत्तियुळ्ळवुगळु, आदुदरिन्द अवुगळिगॆ अन्त्यवे इल्लवु, *निस्सङ्गत मुक्ति पदं,” मुक्तिगॆ निस्सङ्गत्ववे हेतुवु, “सङ्गाद शेषाः प्रभवन्ति दोषाः” सङ्गदिन्दले ऎल्ला दोषगळु ऎन्दु तिळिदवरागि, आराध तपस्यॆव विष्णु न तपस्सिनिन्द श्री महा विष्णुवन्नाराधिसुवॆनॆन्दु, वनक्कॆ पत्नियरॊन्दिगॆ तॆरळि, अवरन्नु अनं तर त्यजिसि, यत्याश्रमवन्नु कैकॊण्डु अच्युत पदवन्नु सेरिदरु. कुचेलोपाख्यानवु, भागवताग्रेसररागियू ब्रह्मविम रागियू श्रीकृष्णनिगॆ प्रियसखरागियू कुचेलरॆम्बुवरॊब्बरिद्दरु.________________

१६८६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे e महापतिव्रतॆयाद इवर पत्नि यु इवरन्नु कुरितु, दारिद्रवु पूरा बाधिसुत्तिरुवदरिन्द सत्व पुरुषार्थदायकनाद श्री कृष्णनल्लिगॆ होगि, बेडिदरॆ पुष्कळद्रव्यवु सिक्कबहुदु ऎन्दु हेळिदळु, श्रीयः पतियन्नु होगि नोडि नमिसि देहसार्थक्यवन्नु हॊन्दि बरुव सुकृतवु लभिसितल्ला ऎन्दु कुचेलरु परमहर्षितरागि, पत्नि यु नॆरॆमनॆयिन्द तन्दुकॊट्ट अवलक्कियन्नु उपायनवागि तॆगॆदुकॊण्डु द्वारकिगॆ होगि श्री कृष्णन दिव्यमङ्गळ विग्रहवन्नु कण्डु परवश रागिरुवाग, श्रीकृष्णनु ओडिबन्दु गाढालिङ्गनवन्नु माडिकॊण्डु आतनन्नु मञ्चदल्लि कूडिसि, अर्त्यपाद्यादि समस्तोपचारगळन्नू हॊन्दि, अनन्तर कुशलप्रश्नॆगळू ऒट्टिगॆ इब्बरू सान्दीपिनी ऎम्ब गुरुगळल्लि वासमाडिदाग नडॆद बाल्यद दिव्य चेष्टितगळ कथाप्रसङ्गवू, जरगिद नन्तर, सत्येश्वरनु ई विरक्त शिखामणियन्नु कुरितु “किमुपा यनवानीतं ब्रर्ह्म” ओ, ब्रह्मवित्ताद प्रियसखनॆ, मित्रनिगागि उपायनवेनन्नु तन्दिद्दी ऎन्दु प्रश्निसलु, ऎल्ला श्रीकृष्णनदे यागि, अन्तह राजाधिराजनिगॆ कॊडलू कूड योग्यवादुदल्लदुदरिन्द लज्जॆयिन्द तलॆबागि निन्तिरलु आग “अण्णपु पाहृतं भक्ति प्रे म्या भूव मे भवेत् । भूरप्प भपहृतं नमे तोषाय कल्पते !” ऎन्दरॆ भक्तरुगळु ऎष्टु अल्पवादुदन्नु तन्दुकॊट्ट रू अदु अवरुगळ प्रीत्यतिशयदिन्द ननगॆ समृद्धियागु इदॆ. इदक्कॆ विदुरावु निदर्शनवु. अभक्तरुगळु ऎष्टु समृद्धि यिन्द तन्दुकॊट्टरू ननगॆ तृप्तियागदु, ऎन्दू, इदक्कॆ निदर्शनवु, दुद्योधननु सत्व समृद्धियिन्द कृष्णातिथ्यक्कागि माडिद एर्पाडु, * आश्चामि प्रयतात्मनः” ऎन्दू हेळिरुव हागॆ, श्री कृष्णनु ताने आतन हरकु बट्टॆय गण्टन्नु बिच्चि, ऒन्दु हिडि अवलक्कियन्नु परमसन्तोषदिन्द परिग्रहिसिदनु, श्रीकृष्ण रुक्ष्मिणियवरु माडिद विधविधवाद सत्कारगळन्नु हॊन्दिदवनागि कुचेलनु मारने दिन तन्न ऊरिगॆ हिन्तिरुगि प्रयाण माडिदनु श्री कृष्ण नु तन्न सर्व ज्ञतॆयिन्द कुचेलपत्निय इङ्गितवन्नु तिळिदवनादरू, द्रव्यवन्नेनू कॊडलिल्लवु. महा विरक्ताग्रेसरनु केळलिल्लवु. “ अधनोयं धनं प्राप्य मादन्नु च् नां स्मरेत् । इति कारुणिको________________

3 (00) निल्याणाधिकारः १६८७ नूनं धनं मे भरिना ददात् । नन्नन्तह दरिद्रनु धनवन्नु हॊन्दिदरॆ तुम्बा गर्वितनागि तन्नन्नु स्मरिसदॆ होगुवनॆन्दॆणिसि, परम कारुणिकनु ननगॆ हॆच्चागि द्रव्यवन्नु कॊडलिल्लवु” ऎन्दु हर्ष गॊण्डवनागि, दरिद्रनाद नानॆल्लि, सकलक्कू सार्वभौमनाद श्रीकृष्ण नॆल्लि, अन्थावनु लक्ष्मिगॆ आवासयोग्यवाद वक्षस्थळदल्लि नन्नन्नु बिगि दप्पिदने, ननगिन्त सुकृतियु यारु ऎन्दु परमानन्दभरितनागि, स्वस्थानवन्नु सेरलु, मनॆयु दिव्यपासादवागि, भाल्कियु साभरण पीताम्बरादिगळिन्द भूषितळागि, मनॆयल्लि सर्वसमृद्धियुण्टागिरुव दन्नु नोडि विस्मितनागि, इदॆल्ला श्रीकृष्ण परमात्मन लीलॆयॆन्दु भा विसि, ई सवृद्धिगॆ मनगॊडदॆ विरक्तनागिये इद्दुकॊण्डु, परमात्म नन्नु ध्यानिसुत्ता देहावसानदल्लि मोक्षवन्नु हॊन्दिदनु. ई इतिहा सदल्लि मुख्यवागि ग्रहिसतक्कद्दु स्वामियु तन्न निर्हेतुक कृपॆयिन्द नमगॆ समृद्धियन्नु कॊट्टरू, अदरिन्द मदान्धरागि आतनन्नु स्मरि सदॆ इर कूडदॆन्दू, कृतज्ञता भावदिन्द इन्नू आतनन्नु विशेषवागि आराधिसिकॊण्डु, “विषयान्यायया तम्मन्नु भुजे नाति लम्प टः” विषयगळल्लि आशॆयन्नु तॊरॆयुत्ता अवुगळल्लि अति लम्पटनागदॆ तन्न हॆण्डति मक्कळॊन्दिगॆ संसारदल्लि लिपॊनागदॆ अनुभविसतक्कद्दॆम्बु वदु. ई महाभागवत ब्राह्मणन कालु तॊळॆयुवदे मॊदलाद उपचारगळिन्द श्रीकृष्णनु नमगॆ बोधिसिरुव मुख्योपदेशवु एनॆन्दरॆ :- । तव देव देवस्य हरेरज्ञ पतेः प्रभो ब्राह्मण8 प्रभवो, दैवं नतेभो विद्यते परम् । भगवन्तनु ताने निस्समाभ्यधिकनागिद्दरू, ताने देवदेवनागि समस्तक्कू प्रभुवागिद्दरू, ताने सत्व कराराध्यनागिद्दरू, आतनु महाभागवतराद ब्रह्मवित्तुगळन्नु तनगॆ प्रभुगळन्नागियू, अवरु गळिगिन्त परदैववु बेरॆ इल्लवॆन्दु भाविसुवनु ऎम्बुदु. हीगिरु नल्लि नावुगळु अन्तवरन्नु परदैववॆन्दु भाविसबेडवे ? ई अद्भुतवाद उत्तम श्लोक चारित्रदिन्दलू, सौभरि वृत्तान्त दिन्दलू, सत्येश्वरनु ताने “शिलभोगण्ण कॊडुत्तु ताने अल________________

श्रीमहस्यत्रयस्तारॆ wh 18 मत्तॆयवनु क्कुम् (१) 66 अपाय प्रसस्तोपि भुक्ताभोगान नामर्या ! अन्ते विरक्ति मासाद्य विशते वैष्णवम्पदं”, ऎरपडिय वैराग्यावधि विळम्बवायिरु क्कु म्. मरन्नु विडप्पण्णियुव” ऎम्बुवदरिन्द आ भोगगळल्लि जहासॆ उण्टुमाडुवनॆम्बुदु निदर्शिसल्पट्टितु.

1 मुन्दॆ कालवन्नु कुरितु भरन्यास माडदॆ सुम्मनॆ भरन्यास माडिदवनिगॆ प्रयोजनान्तरासक्तियुण्टादरॆ हेगॆ ऎम्बुवदन्नु तिळि सुत्तारॆ– मत्तॆ यवनक्कुम् - इतरराद, कालवन्नुद्देशिसि शर णागति माडदे इरुव, प्रपन्ननिगू कूड, “ अथ - अनन्तर, प्रप दनानन्तर, उषाय प्रसकॊपि - प्रयोजनान्तरक्कागि, साधन वन्नवलम्बिसिदरू कूड, ऎन्दरॆ काम्य कर्मगळन्नु माडिदरू, अना मर्या - निरुपद्रवगळाद ऎन्दरॆ अधरगळिगॆ ऒळगागदॆ निर्दुष्ट गळाद, भोर्ग - ऐहिक भोगगळन्नु, भुक्ता - अनुभविसि, अन्ते - कडॆगॆ, विरक्तिमासाद्य-विरक्ति भाववन्नु हॊन्दि, वैष्णवं पदं - वासुदेवन दिव्य वैकुण्ठवन्नु, विशते - प्रवेशिसुवनु” ऎरपडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, वैराग्यावधि - वैराग्यवु हुट्टुव तनक, विळम्बमायिरुक्कु - विळम्बवागुत्तदॆ, मोक्ष प्राप्तिगॆ विळम्बवॆम्ब भाववु. ई कालवन्नुद्देशिसदॆ शरणागति माडि दवनिगॆ, विरक्ति उण्टागुववरॆगू देहावसानद विळम्बवे, अथवा देहावसानदवरॆगू विरक्तियुण्टागदॆ होदरॆ, मुन्दिन जन्मदल्ला दरू विरक्ति हॊन्दुववरॆगू विळम्बवे ऎम्बुव सन्देहदल्लि, हिन्दिन वाक्यदल्लि अक्कालतक्कुळ्ळ प्रयोजनान्तर वै मुख्यं रन्नु विडुव ऎन्दु विकल्पिसिरुवदरिन्द, ई सन्दर्भदल्लि हागल्लवॆन्दु तोरिबरुवुदरिन्द जन्मान्तर विळम्बवादरू आगबहुदॆन्दु तोरि बरु इदॆ. स्वारास्वादिनि व्याख्यात्सवु हीगॆये अभिप्रायपडुत्तारॆ. सारविवरणॆयवरु ई वाक्यवु अनियतायस्सुगळ परवादुदॆन्दू, लक्ष्मीतन्त्र १७. १०३. (~)________________

निराणा धिकारः देवतानर स्पर्श विळम्बाविळम्ब कथनं १६८९ देवतार स्वरमुण्णायित्तागिलु सश्वर्ग एदेनु मॊरु नालॆ श्रुत्यक्तमान पडिये परमै कान्तिगळोडॆ शेर् त्तु लावधियागत्तिरुत्ति इवनुड्डॆय व्यभिचार इदर हिन्दिन वाक्यवु नियतायुस्सुगळ परवॆन्दू हेळिरुत्तारॆ. मिक्क वरेनन्नू हेळलिल्लवु. देवतान्तर स्पर्श प्राप्तियल्लि विळम्बविळम्बद कथनवु. देवतान्तर स्पश्य मुण्णायित्तागिलु - अन्यदेवता सं बन्धवु उण्टादुदेयादरॆ, सत्येश्वरनु, एदेनु नूरु नाळिलॆ - यावुदादरू ऒन्दु कालदल्लि, ऎन्दरॆ देहावसानदॊळगॆ तोरिद कालदॊळगॆ, शत्युमानपडिये - श्रुतियल्लि हेळिरुव हागॆ, परमै कान्तिगळॊडॆ शेर् - परमै कान्सिगळाद महा भागवत रॊन्दिगॆ सेरिसि, लज्ञावधियागरु - हिन्दॆ हीगॆ मार्ग तप्पि, प्रपन्ननादवनु अन्यदेवता भजन माडबहुदे ऎम्ब नाचिकॆयु उण्टागुवदे अवधियु, अदु उण्टायितो इल्लवो, ऒडनॆ आत नन्नु, तिरु. अन्यदेवता भजनदिन्द हिन्तिरुगिसि, इवनुडैय व्यभि चार - ईतनु तन्न पतियन्नु बिट्टु अन्य देवतावलम्बन माडिद दोषवन्नु, प्रपन्ननु पतिव्रता स्त्रीय हागॆ तन्न पतियाद श्रीम नारायणनन्ने नम्बिकॊण्डिरबेकु, हागल्लदॆ ब्रह्मरुद्रादिगळन्नु नम्बिदरॆ व्यभिचारदोषक्कॆ ऒळगागुवनॆम्ब भाववु. तीर् कुम्- अल्प दण्डनॆ मूलक कृपया होगलाडिसुवनु. श्री महाविष्णुवे ननगॆ गतियु, इन्यागू गतियिल्लवॆन्दु हेळि, स्वरूपक्कॆ हानिकरवागि अन्यदेवता भजन माडिदॆनॆ ऎम्ब लज्जॆयु स्वामि कृपॆयिन्द प्राप्त वागि, अदक्कागि आतनु प्रायश्चित्त माडिकॊण्डरॆ मन्निसिबिट्टु, हागॆ प्रायश्चित्तवन्नु माडिकॊळ्ळदिद्दरॆ अल्प दण्डनॆ विधिसि, कोरिद काल दल्ले निल्याण मूलक मोक्षवन्नीयुवनॆम्ब भाववु. ई अभिप्रा यवु श्रुतिसिद्धवादुदॆन्दु हेळुत्तारॆ. आ श्रुतिगळु यावुवॆन्दरॆ :-________________

१६९० 0. श्रीमद्रहस्यत्रयसारे सन्धाञ्चां सन्दधे ब्रह्मषः, रमते तस्मि न्नुत जीरेशयाने, नैनं जहात्यहस्सु पूद्वेषु (तै. आर. ३, १४) ऎन्दरॆ, यावनु परमात्मनॊन्दिगॆ सम्बन्धवन्नु बॆळसिदनो, अवनु आ परमात्मनल्लि, देहवु जीर्णवागि मरण हॊन्दिदमेलॆ रमिसुवनु, इदक्कॆ मुन्दिन हागॆ ईतनन्नु आ परमात्मनु त्यजिसुव दिल्लवु. सारदीप सारास्वादिनि सारविवरणॆ व्याख्यातृगळु हीगॆ अभि प्राय पट्टिरुत्तारॆ. सारप्रकाशिकॆ मत्तु सारविवरणॆयवरू जान श्रुति रैल्वॆर संवादवु श्रुतियल्लि हेळिरुवदे ई प्रकरणद श्रुति प्रमाणवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. आदरॆ जानश्रुतिगॆ देवतान्तरसम्बन्धवू इल्लवु. आतनु रैक्यर समागमवन्नु हॊन्दुवदक्कॆ मुञ्चॆ भरन्यास वन्नु माडियू इरलिल्लवु. जानश्रुति वृत्तान्तक्कॆ नॆय पुट नोडि, परमै कान्तिगळोडु शेर्ु ऎम्बुवदक्कॆ “येतत्र बा ह्मणारिनः युक्ता आयुक्ता अलूक्षाधकामासु, यथाते तेषु वरॆर्र, तथा तेषु वथाः” हीगॆये “ न खलु भागवता यवविषयं गच्छन्ति” ऎन्दु हेळिरुवदू कूड अन्यदेवताभजन माडदे इरुव सरियाद उपायनिष्ठरन्नु कुरिते हेळिदुदु ऎन्दु तिळियतक्कद्दु. ई श्रुत्यभिप्राय वु देवतान्तर सम्बन्धवु स्थिरवागि निल्लदॆ, निल्याण कालद ऒळगागि लज्ञा प्राप्त वादवन विषयवु. आदरॆ इन्नु बेरॆ श्रुतिगळु “यो वैस्टां दे वतावतिय जते प्रस्तावै देवतायॆ च्यवते नपरां प्रा पोति पापीर्या भवति.” * ध्यायतेर्चयते योन्यं विष्णुलि मुपाश्रितः । कल्पकोटिशतेनापि गतिस्तस्य न विद्यते” ऎन्दरॆ “यावनॊब्बनु तानु आश्रयिसिद परदेवतॆयन्नु बिट्टु अन्य देवतॆयन्नु आराधिसुत्तानो, अवनु मॊदलाश्रयिसिद परदेवतॆ यिन्द जारि बीळुवनु, ऎन्दरॆ आतनु इवनन्नु रक्षिसनु ऎम्ब भाववु ; अन्थावनु प्राज्यवन्नु हॊन्दुवदिल्लवु. अपराधियागि जन्मान्तर वन्नु हॊन्दुवनु” मत्तु “विष्णुविन दिव्यमङ्गळ विग्रहवन्नु आश्रयि सिदवनु ऎन्दरॆ ध्यानिसि अर्चिसबेकादवनु, बेरे देवतॆयन्नु ध्यानिसि पूजिसिदरॆ, कल्पकोटि शतवादरू आतनिगॆ उत्तमगतियिल्लवु.” श्रीर्मा शॆट्टलूरु नरसिंहाचाररु ई सन्दर्भदल्लि उदाहरिसिरु________________

निराणाधिकार १६९१ तीरुव ; शिलरु देवतान्तर स्वरं निलैनिरु वागिल् मुन्नु उपायस्परमिल्लॆ ; मेल् नरकादिगळु मुन्नरिय 3 वदु, “ अधियजेत निजायदि देवतामुभयतत्त्ववते जुष ते घं” (यादवाभ्युदय ६) ऎन्दरॆ तन्न स्वन्तदेवतॆयाद स श्वरनन्नु त्यजिसि इतर देवतॆयन्नु भजिसुत्तानॆ, आतनु ऎरडु कडॆ यिन्दलू श्रेयस्सिल्लवदनागुत्तानॆ, शक्तियुळ्ळ सत्वश्वरनू कैबिडु तानॆ ; आ अन्यदेवतॆगॆ पुरुषार्थवन्नु कॊडुव शक्तिये इरुवदिल्ल ; हीगॆ भिन्नाभिप्रायगळिवॆयल्ला, अदु हेगॆ ऎन्दरॆ, इदु देवतान्तर सम्बन्धवु नॆलॆयागि निन्तवन विषयवॆन्दू, हागॆ नॆलॆयागि निन्ति द्दरॆ, अन्थावनिगॆ भरन्यासपॊपायद सम्बन्धवू सरियागि उण्टा गिल्लवॆन्दु भाविसतक्कद्दॆन्दू अन्थावनिगॆ नरकप्राप्तियादरू आगबहु दॆन्दू, मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ. ईतनिगॆ विवेकोत्पत्तियू लज्जॆय उण्टागदे इरुवदक्कॆ कारणवु, भगवदनुग्रहविल्लदिरुवदु ; या वाग भगवदनुग्रहविल्लवो आग भरन्यासवे सिद्धिसलिल्लवॆम्ब भाववु. शिलरु कॆलवरिगॆ, देवतान्तर सम्बन्धवु, निनिरु वागिल्- स्थिरवागि कॊनॆवरॆगू निन्तिदुदादरॆ, मुन्नु उपायस्परमि मॊदलु भरन्यास सम्बन्धवे उण्टागलिल्लवॆन्दु हेळतक्कद्दु, एकॆं दरॆ अन्यदेवतॆयन्नु हुडुकिकॊण्डु होदुदरिन्द महा विश्वासवॆं बङ्गवे इल्लवादुदरिन्द प्रपत्ति निष्पत्तिये आगलिल्लवॆम्ब तात्सरवु. मेल् - इदू अल्लदॆ मुन्दक्कॆ नरकादिगळू, उण्डॆनरियलन- उण्टॆन्दु तिळियबहुदु. इदक्कॆ प्रमाणवेनॆन्दरॆ “योवैस्टां देवतां” इत्यादि दि मेलॆ उदाहरिसिरुव श्रुतिगळु, नरक प्राप्तियू उण्टागबहुदॆन्दु हेळिरुवदरिन्द, हागॆ नरकवु प्राप्तवागदिद्दरू जन्मान्तरागि शिक्षॆगळू उण्टॆम्बुदु कैमुतिक न्यायसिद्दवु ऎम्ब भाववु. मॊदलु पायवाद प्रपत्तियु कैगूडिद्दरॆ, श्रियःपतियन्नु बिट्टु ऎन्दॆन्दिगू होगदिरुवनु. यावाग बिट्टे होदनो आग प्रपत्तियु महा विश्वासविल्लदुदरिन्द कैगूडले इल्लवॆम्ब भाववु. आदरॆ, इवनिगॆ महाविश्वासद न्यूनतॆयिन्देनो अन्यदेवता________________

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे लावर्, इवनक्कु भगवद्धि षयल्लि कृतांशम्, ऎनेनु मॊरुनाळ् उपायनिष्मय्य प्पण्णि काव्यकरवाम्, सम्बन्ध प्राप्तियुण्टायितु. शरणागति माडबेकॆम्ब आभिमुख्यतॆ यन्नु प्रदर्शनॆ माडिरुवदू, पञ्चसंस्कारवन्नु हॊन्दिरुवदू, प्रपत्तिय इतर अङ्गगळाद आनुकूल्य सङ्कल्पादिगळनुगुणवागि प्रवृत्तियू इवॆल्ला हागादरॆ व्यर्थवो ऎन्दरॆ, अदक्कॆ समाधान हेळुत्तारॆ. इदु व्यर्थवागुवदिल्लवॆन्दू यावत्तादरू ऒन्दु दिन उपायवु सम्पूर्णवागुव हागॆ माडि कार्यकारियागुव हागॆ माडुत्तवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ :- इवनक्कु - ई अन्यदेवता सम्बन्धवु स्थि रवागि नॆलसिरुववनिगॆ, भगवद्विषय कृतांशम् - भगवत्सन्निधियल्लि माडिद उपाय निष्पत्तियुण्टागद ई अनुष्ठानांशवु, एनेनु मॊरुनाळ्-यावा गलादरू ऒन्दु दिनवॆन्दरॆ, ई जन्मदल्लि, मुन्दिन जन्मगळल्लि ऒन्दु दिन, उपाय निष्पत्तियॆ - सल्वेश्वरन कृपॆयिन्द उपाय सम्पूर्णतॆयन्नु, पण्णि - माडि, काठ्यकराम् - प्रयोजनरूप वागुवदु, मोक्षदायकवागुवदु, गीतॆयल्लि “नेहाभि क्रम ना शोस्ति प्रत्यवायो न विद्यते । स्वल्प मप्य स्य धरस्य तायते महतोभयात्” (गी, २, ४०) ऎम्बन्तॆ प्रारम्भिसि मुगिसद सत्या र्यवु निष्पलवादुदागुवदिल्लवु, प्रारम्भिसि निन्तु होदरू प्रत्यवा यविल्लवु; सुकृत कल्मद स्वल्पांशवादरू महत्ताद संसारभय दिन्द रक्षिसुत्तदॆ” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द यावागलादरू ई आरम्भि सिद प्रपदनवु सद्यदल्लि निष्पन्नवागदिद्दरू कालानुकालदल्लि फलकारि यागलु सन्देहविल्लवॆम्ब तात्पर्यवु योगमूलकवागियू परब्रह्मनन्नु हॊन्दबेकॆम्बुवनिगू प्रारम्भिसिद कॆलसवु कारणान्तर दिन्द निन्तुहोदरू “पार नैवेहना मुत्र विनाशस्त्र स्यविद्यते” (गी, ६. १०) श्रद्धॆयिन्द योगारम्भवन्नु माडि निल्लिसिबिट्ट मोक्ष काङ्क्षिगॆ दुर्गति ऎम्बुवदिल्लवु. ऒन्दानॊन्दु कालदल्लि “बुद्धिसं योगं लभते” योगविषयकवाद बुद्धियोगवन्नु हॊन्दि,________________

निराणाधि कार बुद्धि दौर्बल्य उपायान्तर प्रत्याशायाश्च विळम्बाविळम्ब हेतुत्तं महा विश्वासम् पूर्णवाग प्पिरन्नु प्रपत्ति पण्णिनारु बुद्धि दौर्बल्य मुम् उपायान्तर प्रत्याशॆयुं सिरवादु, इवॆ पिरन्स्वरगळुक्कु मुन्नु सिरन्न विश्वा सर्व मन्दवायिरुक्कुम्, इवर् गळ्ळॆयुं सश्वर्र महाविश्वा सावधियाग तिरुत्ति पूर्ण प्रपत्ति निष्ठराकुम्, “ततोयान्ति पराङ्गतिं” अनन्तर सद्धतियन्नु हॊन्दुवनॆन्दु हेळल्पट्टिरुवदु, ई प्रपत्तियिन्द जारिदवनिगू अन्वयिसुत्तदॆन्दु भाविसतक्कद्दु. मुन्दॆ बुद्धि दौर्बल्यक्कू उपायान्नर प्रत्याशॆगू विळम्बाविळम्बगळु याव सन्दरदल्लि. 1 महाविश्वासम् पूर्णवागदिरन्नु , सत्येश्वरनु ऎन्दिगू रक्षिसदे इरुवनल्लवॆम्ब महाविश्वासवु सम्पूर्णवागि उण्टागि, प्रपत्ति पण्णिनारु - प्रपत्तियन्ननुष्ठिसिदवरिगॆ, बुद्धि दौर्बल्यवू, उपायान्नर प्रत्याशॆयुव इन्नॊन्दुपायवाद भक्तु पायदल्लि आशॆयु, सिरवादु हुट्टलारदु. ई लघुवाद उपायदिन्दले समस्तवू साध्यवॆन्दु पूर्ण नम्बिकॆ इरुववनु इन्याव उपायवन्नादरू अवलम्बिसुवने ऎम्ब भाववु. इवॆ पिरन्स्वर्‌गळुक्कु - ई बुद्धिदौर्बल्यवू उपायान्तर प्रत्याकॆ यू हुट्टिदवरिगॆ, मुन्नु पिन्न विश्वासवु - 5 द प्रप दन माडुव कालदल्लि हुट्टिद महा विश्वासवु, मन्द मायिरुक्कु- अल्पवागिरुत्तदॆ ऎन्दरॆ क्षिणवागिरुत्तदॆ; इव‌ळ्ळियु - इव रन्नू, सत्येश्वरनु, महा विश्वा सावधियाग - महा विश्वासवु पुनः प्राप्तवागुवदे अवधियागि, ऎन्दरॆ अदु हुट्टुववरॆगू विळम्बवु प्राप्तवागुत्तदॆम्ब भाववु, तिरुत्ति - अल्पदण्डनॆय मूलक________________

COMINO Wh 3 30 १६९४ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे वैपरीत्य रहितानां विळम्ब शापि नास्ति इवॆ परीत्यगळॊन्नुं सिरिवाद नडन्नव‌गळुक्कु विळम्बादि शॆणैयुं कूड इल्लॆ; इवर्‌गळुक्कु इच्छा वधि विळम्बम् ; इवरगळ कोलिन ऎल्लॆयिल् मोक्ष नवि नाभूतम्, इन्निष्टॆयॆन्नॆत्त इव्वधिकारि (१) “कडै तिद्दि हिन्तिरुगिसि, पूर्ण प्रपत्ति निष्ठराकुम्-सम्पूर्णवागि प्रपत्ति यल्लि आसक्तियुळ्ळवर हागॆ माडुवनु. ई सन्दर्भदल्लि प्रदनानु स्नान कालदल्लि महा विश्वासादि ऎल्ला अङ्गगळू इरुवदरिन्द देहाव सानदल्लि मोक्षवॆम्बुवदु सिद्धवु ऎम्ब तात्पर्यवु. इन्तह वैपरीत्यगळिल्लदवरिगॆ विळम्बा शज कूड इल्लवु. ई वैपरीत्यनुं सिरवादॆ - ई मेलॆ हेळिद अहं कार मम कारगळु प्रयोजनान्तररुचि, इवे मॊदलाद विपरीत प्रवृत्तिगळॊन्दू हुट्टदहागॆ, नडन्नवर् गळुक्कु - प्रवृत्तियुळ्ळ प्रपन्नरिगॆ, विळम्बवे मॊदलादवुगळ शङ्कॆयू कूड, इल्लॆ इल्लवु. हागादरॆ प्रपत्तियाद ऒडनॆये मोक्षवो ऎन्दरॆ, हागॆ आर्तनागि, इल्लिरुवदु अग्नि मध्यदल्लिरुव हागॆ दुस्सहवागि ऎणिसि ऒडनॆये निरा णदिन्द मोक्ष बेकॆन्दपेक्षिसुववरिगॆ हागॆये प्रारब्धवू नशिसि ऒड नॆये मोक्ष प्राप्तियू, हागल्लदॆ इन्नु मुन्दॆ इरुव आयस्सिनल्लि स्वामियु कुचेलरिगित्त हागॆ दयपालिसिद भोगगळन्नु अवुगळल्लि लिप्तनागदॆ अनुभविसि देहावसानदल्लि मोक्ष बेकॆम्ब दृप्तनिगू आतन इच्छानुसारवू नडॆयुत्तदॆन्दू, “इवरगळुक्कु” ऎन्दु आरं भिसि तिळिसुत्तारॆ. इवर्‌गळुक्कु - इन्तह वैपरीत्यगळिल्लदिरुव प्रप नरिगॆ, इच्छावधि विळम्बम् - इवर इष्टानुसारवागि विळम्बवु ; आर्तनागि विळम्ब बेडवॆम्बुवनिगॆ विळम्बविल्लवु ; देहावसानदव रॆगू विळम्ब बेकॆम्बुवरिगॆ हागॆये सत्येश्वरनु नडिसिकॊडुवनु ; (१) - तिरुमालै ३८.________________

(9) नित्याणाधिकार मत्तु प्रवदनकालदल्लि कालवन्नुद्देशिसदॆ जन्मान्तर विळम्बवन्नु इव‌गळ् - इन्तह प्रसन्नरु, कोलिन ऎळ्ळॆयिल् - अपेक्षिसिद अवधिगनुसारवागि, मॊक्षमविना भूतम-मोक्षवु तप्पदॆ सिद्धवु. शरण गति कालदल्लि, याव कालदल्लि मोक्ष बेकॆन्दपेक्षिसिद्दनो, आ प्रकारवागि, आ कालक्केने तप्पदॆ मोक्षवु लभिसुत्तदॆ ऎम्ब तात्प रवु. प्रवदनवाद ऒडनॆये अपेक्षिसिदरू हागॆये नडिसिकॊडुवनु. प्रप सकालदल्लि देहावसानदल्लॆन्दु सङ्कल्पिसि विवेकशून्यनागि ऒन्मान्तदल्लि मोक्षापेक्षॆयुण्टादरू, सत्य सङ्कल्पनु, देहावसान सङ्कल्पवन्नु मनस्सिनल्लिट्टु हागॆये नडॆसुवनु. ईतन ईश्वरनिगॆ अभिमतवागिरुवरिन्द विवेकशून्यनागि अहितवन्नपेक्षिसिदरू हित वन्ने माडुवनु, हागल्लदॆ, ई वैपरीत्यगळुण्टाद सन्दर्भदल्लि याव सन्दर्भदल्लि विळं बवु, याव सन्दर्भदल्लवॆन्दु चर्चिसिद सन्दर्भगळल्लि, ऎल्ले कॆलवु सन्दर्भगळल्लि मात्र विळम्बवुण्टागुत्तदॆन्द, मिक्क सन्दर्भगळल्लॆल्ला सश्वेश्वरने परिहारवन्नुण्टुमाडुत्तानॆन्दू हेळल्पट्टितु. विळम्ब गळु याव सन्दर्भदल्लॆन्दरॆ :- १. प्रसवन कालदल्लि कालवन्नुद्देशिसि सल्लिसदे इरुव सन्दर्भ दल्लि ई वैखरी ग्यगळु प्राप्तवादरॆ एळम्बवु २. प्रयोजनान्तर : चियुत्पन्न वादरॆ वैराग्यावधि विळम्बवु ३. देवतान्तर सम्बन्धवु नॆलॆयागि निन्तु बिट्टरॆ विळम्बवु. हीगॆ ऎल्ले कॆलवु सन्दर्भगळल्लि मात्र विळम्बवू, इन्नु मिक्क सन्दर्भगळल्लि ई वैपरीत्यगळ परिहारदॊन्दिगॆ विळम्बविल्लदिरोणवु, भगवन्तनल्लि शरणागतियनष्टिसि प्रन्ननु सश्वरनिगॆ तुम्बा अभिमत तिनिसि, आतननुग्रहक्कॆ पात्रनाद माहातॆ ऎन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द स देशि सतारॆ :-इन्निगॆप्पत-हीगॆ यावुदॊन्दू वैपरीत्यगळिगवकाशविल्लदन्तॆ प्रवृत्ति निष्ठॆयन्नु हॊन्दिद इव्व कारी - ई भरष्या सवन्नु यथाशास्त्रवागि अनुष्टिसि कृतकृत्यनाद प्रसन्ननु कच्चॆत्त इरुन्नु निन्न आलयद कडे बागलिनल्लि उदिद्दु ना ळु - बदुळु. शो-रॆ - करयोगादिगळिन्द उपासनॆयन्नवलम्बिसलशक्तरागि प्रपदनानुष्ठान माडिद प्रपन्नरन्नु कूडिद________________

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे यिरुन्नु वाळं कोन्सरॆयु कत्ति” ऎच्चरवडिये श्रीय पतियान सश्वरनक्कु सदभिमत नायिरुकुव‌, उगत्ति पोलुव ऎन्द, नन्दिदॆ, अत्यन्त स्तोत्र माड यल्लवे?’ ऎरनडिये ऎन्दु कॊन्दरडि प्रॊडि यााक्रवरु तिरु मालॆयल्लि हेळिरुव हागॆ, क्रियःपतियाद सत्येश्वरनिगॆ, सदाभि मतनायिक्कुव - यावागलू तुम्बा प्रियनागिरुवनु. पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ :- 3 में पॊरग सिट्टुमॆय मै यॆ मिगवुणरु आं परि शरिन कॊण्डु ऐम्ब-लनगॆ तडक्कि काम्बुत्त शिस्तु डि यिरुनु वाळुव शोम्ब युग पोलुव शूळ्ळुन लर ताने ॥३८॥ “ओ, कावेरि नदियिन्द सुत्तल्पट्ट श्रीरङ्ग क्षेत्रदल्लि पवडिसिरुव श्री रङ्गनाथने, प्रत्येकिसलसाध्यवाद प्रकृति सम्बन्धवन्नु सवासनवागि होगलाडिसि, ई आत्म याथात्म वन्नु चॆन्नागि परिशीलनॆ माडि, प्राप्यवाद पुरुषार्थवन्नरितु, ऐदु इन्द्रियगळन्नू विषयगळल्लि प्रवर्तिसद हागॆ निरोधिसि, उपसनादि उपायान्तरगळल्लि तनगेनू सम्बन्धविल्लदॆ, तन्न पापगळॆल्ला नारवागुव हागॆ निन्न आलयद कॊनॆय बागलन्नु कादुकॊण्डु, बदुकबेकॆम्बाशॆयिन्द निन्नल्लि भर न्यास माडि कृतकृत्यराद अशक्तरन्नु नीनु निनगॆ तुम्बा प्रियरॆन्दू उबाररॆन्दू स्तोत्रमाडुत्तीयल्लवे” ई वैपरीत्यादिगळॊन्दू इल्लद प्रपन्ननु श्रीयः पतिगॆ तुम्बा प्रियनु. इदक्कॆ रामायण दल्लि अनेक निदर्शनगळुण्टु. शरणागत प्रसन्नरु तमगॆ सीतॆगिन्त प्रियरॆन्दु श्रीरामनु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ :- अष्य जीवितं :असं जह्यां त्वां वासी के सलक्षणम् । नहि प्रतिज्ञां सन्त्रुत्य ब्राह्मणेभो विशेषतः” शरणागत रक्षणॆगागि जीववन्नादरू तॊरॆ युवॆनु, ओ सीतॆयॆ निन्नन्नादरू लक्ष्मणनॊन्दिगॆ त्यजिसुवॆनु, आ शरणागतरु ब्रह्मवित्तुगळादरॆ इन्नु हेळतक्कद्देनिदॆ, ऎन्दु हेळि रुत्तानॆ.” हीगॆ शरणागतराद ऋषिगळ संरक्षणार्थवागिये वनक्कॆ ई________________

नित्याणाधिकार कृष्णस्य विष्य. भगवदनुग्रह परम्परा १६९७ इवरल् निरुपाधिक सशेषिया, निरुपाधिक बन्दु, सीतॆयन्नु तन्न सङ्कल्पानुसार कळॆदुकॊण्डिरुत्तानॆ. हागॆये सुग्रीवनू, नीचनाद रावणन प्रथमदर्शनदल्लि, इवने तन्न परम मित्रन दारचोरनु ऎन्दु कोपगॊण्डु, ऒन्दे सलक्कॆ नॆगॆदु रावण नल्लिगॆ सेरि ऎदॆय मेलॆ गुद्दलु, रावणन मकुटवु कॆळगॆ बिद्दु, अनन्तु इब्बरिगू द्वन्द्वयुद्ध प्रारम्भवागलु, शत्रुसैन्य मध्यॆ ऒब्बने हीगॆ युद्ध माडिदुदु तुम्बा अपायकरवादुदागि तप्पिसि कॊण्डु सुग्रीवनु श्रीरामसन्निधिगॆ बन्दु सॆळलु, श्रीराम प्रभुवु हेळुत्तानॆ :- त्वयिकिञ्चित्सवा किङ्कां सीतामन” निन * ईग इष्टु महाप्रयत्नवू सीतॆगागिये, ई प्रयत्नदल्लि ओ सुग्री वने, निनगू एनादरू स्वल्प विपत्तु प्रस्तवादुदादरॆ, ननगॆ सीतॆ यिन्देनु ?” ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. आददरिन्द प्रपन्नरु स श्वरनिगॆ तुम्बा अभिमतरु, आदुदरिन्द आरु (१) “उदारा सत्व एनैते ज्ञानीन मे मन” परमोदाररॆन्दू (२) “योमप्पस्सये प्रिय” अन्तवनु तुम्बा प्रियनॆन्दू * सश्वरनु कॊण्डाडिरुत्तानॆ प्रपन्नन विषयदल्लि श्रियःपतियु माडुव अनुग्रह परम्परॆगळु. मुन्दॆ (इपरल् ” ऎन्दु प्रारम्भिसि प्रपन्ननिगॆ श्रियः पतियु, निल्दाणक्कॆ पूर्वभावियागियू, निल्याणकालदल्ल, आमेलू माडुव उसकर परम्परॆगळन्नॆल्ला ऒन्दु दॊड्ड ऒन्दु दॊड्ड वाक्यद मूलक प माणगळन्दलू, तदनुगुणवाद आचार्यसूक्तिगळिन्दलू तिळिसु तारॆ. वाक्यवु दॊण्णॆदादुदरिन्द भिन्न वाक्यगळागि भाविसबहुदु. (१) इवरल् - इन्तह प्रसन्नन विषयदल्लि, निरुपाधिक सर केषियय - तन्दॆ मॊदलादवर हागॆ सोपाधिक शे षियल्लदॆ, सहजवागिये नमगॆ शेषियागि, नावु स्वतः शेषभूतरादुदरिन्द, (n) ne. 2.nes. (2) ne. no.ne.________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे 3 स्वतन्त्रना य, सत्यसज्ञ नुमान सरेश्वर्ग सत्वभयङ्गळु कुष कारणमान निग्रह सल्प (१) “तदधिगम उत्तर पूल्वा यो रश्लेषविनाश्‌, तम्म प्रदेशात्” ऎरडिय सद्वारक प्रपत्तिनिष्ठमुक्कु उपासन प्रारम्भत्तिलॆ प्रप नाकॊच्चारण प्रथमक्षणत्तिलॆ निल, (२) इदन्नॆयुव हागॆ आतनु नमगॆ निरुपाधिक शेषियु, निरुपाधिक स्वतन्त्र नाय् आतनु इन्यारिगू अधीननल्लदॆ, निरुपाधिक स्वतन्त्रनागि, सत्य सङ्कल्पनाद सश्वेश्वरनु समस्त भयगळिगू कारणभणतवाद स श्वरन निग्रह सल्पवन्नु, इदक्कॆ मुन्दॆ इरुव निलक्कि ऎम्बुव दरल्लिरुव क्रियॆयॊन्दिगॆ अन्वयवु “तद मे - आ ब्रह्मविद्यॆय अनुष्ठानर पवाद उपासनॆयु उण्टाद ऒडनॆये, उत्तरवू घयोः अश्लेषविनाश् - विद्यारम्भवाद मेलॆ प्राप्तवागुव पुण्य पापगळु लेपिसदे इरोणवू विद्यारम्भक्कॆ मुञ्चॆयिद्द पुण्य पापगळ नाशवू, उण्टागुत्तवॆ ; एकॆन्दरॆ तनदेशात् श्रुतियल्लि हेळिरुत्तदॆ. याव श्रुतियल्लि ऎन्दरॆ “सद्य फैषि काडल मग प्रोतु प्रदयत एवं हास्यद पात्मानः प्रद यन्ते” (छां ४, १४, ३) इषिकवॆम्ब मुञ्चॆ हुल्लिनल्लि व हत्तियु अग्नि यल्लिट्टरॆ ऒडनॆ ऎल्लवू हत्ति हेगॆ उरिदुहोगुत्तॆ यो, हागॆये उपासनपूर्वकवाद प्राणाग्नि हॆत नुष्ठानदिन्द आतन सर्व पापगळू उरिद होगुत्तवॆ ऎम्ब मत्तु “ त दृढ पुष्कर पलाश आपोनश्चि ष्य एनमेनं विदितां कर न शिष्यते” (छां, ४, १४, ३) पद्मपत्रदल्लि नीरु हॆगॆ अण्टनगिल्लवो हागॆये ब्रह्मवित्ताद उपासकनल्लि पुण्यपापगळु आण्ट, वदिल्लवु ऎम्ब श्रति गळु हेळुत्तवॆ.” ऎरपडिये ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, सारक प्रपत्तिनिष्ठनुक्कु – भु, पायनिष्ठनाद उपासकनिगॆ, उपासन प्रारम्भलॆ- उपासनॆ प्रारम्भदल्लि हेगॆ हागॆये, पैप ना कोच्छारण भरन्यास गाजॆ वाग प्रशस्ति मन्त्रवाद (n) w). As. v. n. na. सू, ४, १. १३. వా 66________________

निराणाधिकार OLEF योचरणवाद, रणवाद, प्रथम प्रणतिल्- उत्ततक्षणदल्ले हीगॆ हेळि मद रिन्द उक्तिनिष्टॆय रूपदल्ले आर मूलक ईग भरवसगळु साधारण वागि नडॆयुवॆम्बुदु सुचि त वायितु. विल्ल होगलाडिसि ; इदु प्रथमोस करद, इल्लि निरवधिक सशेष ऎन्दु विशेषणवन्नु विश्वेश्वरनिगॆ कॊट्टि इदु, नीवु स्वतः दासयातराद प्रयुक्त ताने स्वतन्त्रिसि रक्षिसुव भारवु सर्वशेषियदॆ, हागॆ भक्षिसुवदु तनगे प्रयोजनवॆन्दू सूचिसुवदक्कागि ऎन्दु भाविसतक्कद्दु, निरुपाधिक स्वतन्द्रनागि ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द गुरुतर भक्ति निष्ठापेक्षया लघु तं भरन्यासक्कॆ क्षिप फलप्रदवु सरियो ऎम्ब क्षेपक्कॆ कारणविल्लवु ; मत्तु करणॆ यन्नु तोरिसलु सामर्थ्यविद्दरू स्वातन्त्र विल्लदिद्दरॆ स्वातन्त्रविल्लदिद्दरॆ कार्यकारियागवादुदरिन्द हागॆ प्रयोग वु. “सर पापेभो मोयि- ” ऎम्ब भरन्यासकालद वाग्दानवु ऎन्दिगू तप्पि इवु “ अमृतं सोक्ष पूम्मे नचव कदाचन” ऎन्दु * ६ हेळिरुव हागॆ आडिद भाषॆगॆ तप्पुवदिल्लवॆन्दु तोरिसुवदक्कागि सत्य सनॆम्ब प्रयोगवु, वेदान्त विद्यॆगळाद उपासनॆगळिगॆ याव घटवो न्यासविद्यॆगू अदे फलवॆन्दु “विक विशिष्ट सलार् ” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रप्रकार र्एुवदरिन्द, “ तदधिगमे” ऎम्ब सूत्र वू नासविद्यॆगू अन्वयि सुडदॆम्बभिप्रायदिन्द “उपासन प्रारं भत्तिल्ल” ऎम्ब प्रयोगवु. कॆलवरु श्री यतिराजरु रचिसिरुव शरणागति गद्यवन्नु पठिसि, प्रतिदिनवू स्वामि सन्निधियल्लि शरणागति यन्नु माडिदरेनॆ पापगळु परिहारवु इल्लवादरॆ इल्लवॆम्बभिप्राय पडु त्तारॆ; इदु सरियल्लवॆम्बुवरु, ई पापगळन्नु प्रथमक्षणत्तिले ऎलक्कि ऎम्बुवदरिन्द सि इल्लि प्रथम क्षणत्तिले ऎम्बल्लि सरि यागि बौद्धनागलि तार्किकनागलि हेळुव क्षणवॆम्बभिप्रायदिन्दल्लव; भरन्यासवाद ऒडनॆये ऎम्बर्थदल्लि उपयोगिसिदुदागिदॆ, एकॆन्दरॆ ऒन्दु क्षणदल्लि भरन्यास प्रक्रियॆयॆल्ला साज्यवागि नडॆयलागद रिन्द क्षिप्रवॆम्बभिप्राय क्षणशब्द उपयोगिसल्पट्टिरुत्तदॆ. अ अल्लदॆ उपासनदल्लिया नॆण आवृत्तियुण्ट हागिद्दरू आ दळ प्रारम्भ दल्ले प्रतिबन्धक पौरनाशवॆन्दु वाग, इदु आवृत्तियिल्लद सकृदनुषेयवागिरुवदरिन्दलू हागॆ प्रयोगवु. भरन्यासवाद 3________________

0200 श्री मद्रहस्यत्रयसारे इवनु दैय अनुबस्सिग टैं नित्यसूरिगळ कोर् वैयि ले कोलुव आस ॆ आद्रॆ बारा धातिगळिलुदु रुत्तादॆ मरु वरिय, आनुबन्धगळ कैय बुद्धि पूरापराधक कुम अनुपापादिगळ 4: निरट् हण्णु विळ्ळुम्पक्किद आनुग्रह सष्टि कै, सु o yak सल्ल उत्तर क्षणदल्ले, ईतन प्रारब्बद वि) पूरा घल्ला नाशवू, उत्तरा घक्कॆ अबुद्धिपूर्वकवाद दक्कॆ सिरे सवू हेळल्पट्टितु; इद अपराध परिहाराधिकारदल्लि प्रारक्षेतर ऎम्ब शॆकदल्लिम् आधिकारद उप पा दनगळू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (२) ऎरनॆय उपकरवेनॆम्बुदन्नु इव नैयु ऎन्दारम्भिसि सन्नि सृणि ऎन्दु पूरैसि हेळुत्तारॆ. सरेश्वरन नुग्रहवु प्रवन्न निगॆ मात्रवे अल्लवु. प्रसन्नन भनसदल्लि अन्तर्गतराद बर पुत्रादिगळू कूड अनुग्रहवन्नु हॊन्दिद्दरॆन्दु हेळुत्तारॆ. इन सैयुव आ सुडैयवनुबळ्ळिगळ्ळॆयु - ई प्र सन्ननन्नू मत्तु ईतन भरन्यासदल्लि अन्तर्भूतरन्नू, नित्य सूरिगळ, कॊल् मैमिल् उ पम्मियल्लि कोलु नर् - सेविसि दरण, आपल् किटदे - श्रद्धाशुवु कष, आश्रितापराधराशि गळिल् - आश्रयिसिद आत्माष्ट्रीय वर्षद पापस मनॆगळल्लि, उ दुरु कट्टाणि - भजिसिदवन्नु तोर्पडि ऎन्दरॆ आ पाप समूह गळन्नॆल्ला सुङ्गिद-दन्नु, नाश नीडिरुवन्नु हॊरपडिसदॆ, पयिरु दारि यां हॊट्टॆ, तुम्बिकॊळ्ळुवनागि, आश्रितापराधगळन्नु बेसर विल्लदॆ ऎन्नु नुङ्गिद तम्बद हॊट्टॆ हुळवनागि, अनुबन्धिगळॊ डैय - ई प्रपन्नन आपुर, बुद्धि पूरा पराभट्टळु कु बुद्धिपूर्वक माडिद पाविगळिगॆ, सिस्टं हण्णिनिुष पडि परिहारवन्नु माडिसुव हागॆ, ई परिहारवॆन्दरॆ, अनुताप, उप रव, प्रयतस, प्रायश्चित्रगळ मटकवागि परिहार माडिकॊळ्ळुव दतॆ, ईडन * म गुणवाद, सप्पणि - सङ्कल्पवन्नु माडि ; सरेश्वरनु तन्न तिरुवडिय न्याश्रयिसिद, प्रपन्ननिगॆ मात्रवे अल्लदॆ आतन भरन्यासदल्लि अडगिद अनुबन्धिगळिगू कूड अनुग्रह________________

निल्दाणाधिकार४ १७०१ माडबेकॆन्दु कङ्कणबद्धनागि, श्रद्धायुक्ष णगिनॆन्दु हेळु तारॆ : – कफञ्चिद प र णदल्लि तन्न नाश्रयिसिदुदरिन्द सन्तोष गॊण्डवनागि, आतन मत्तु बतन सबन्धिगळ “सरसकाराणा शतप प या” (रा आयोध्या) ऎन्दु हेळिरुव हागॆ असं ब्याकवाद पापसमूहगळन्नु परिगणिसदॆ अवुगळन्नॆल्ला घात माडि बिडुवनु. ई अभिप्रायदन्नु, उण्णदुरु कट्टा पॆ वयरुदारि यार - इन्तवर पावराशिगळन्नु ऎष्टु तिन्द आतनिगॆ, पि दर मनॆय बॆण्णॆ तिन्द हागॆ हॊट्टॆ तुम्बदॆन्दु हेळिद्दारॆ. स्वामि यवरु ई अभिप्रायवन्ने दयाशतकदल्लि उपपादिसिरुत्तारॆ - “मयि तिष्ठति दुष्कृतां प्रधाने मितबोडा नित‌ चति त्वम् । अपराध गण्य रपूर कुक्षि मलु कानचये कथं भव ॥ २४ । “ओ लक्ष्मीकान्तनाद सीनिवासन दयॆयॆ, लॆखविल्लदॆ अपराध समाजवन्नु माडिद नानु म खवागि इडुवागलॆ?, अल्पस्वल्प आप राधनाडिदवरन्नु नीनु हुडुकिकॊण्डु होगुत्तीयॆ. अपराध समूहगळिन्दलू तुम्बद हॊट्टॆयन्नु हॊन्दिदवनु नीनु हेगा दॆयो तिळियद’ ऎम्बुदु ई श्लोकाभिप्रायवु. सश्वेश्व रन अनुग्रह मालक्ष्मियन्नु हीगॆ कॊण्डाडित्तारॆ. नित्यसूरिगळ कोल्पॆयलि कॊडलुवु ऎन्दु एतक्कॆ हेळल्पट्टि तॆन्दरॆ, शरणा गति कालदल्लि प्रपन्नन आत्मीयरन्नु कुरितु शरणागतियन्नु माडि दनु. अदक्कॆ कट्टु बिद्दु “सजीव प्रपाय तवाति च याजते । अभया सभूतभॆ सदा तम्म तन्दु वु” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ अभयवन्नु चिम् ऎन्दरिगॆ ददामि ऎन्दु हेळिद उदारियु सश्वेश्वरनु, अनन्तर नोडुवाग इवनू, ई कननु बन्धिगळ तन्न कृपॆगॆ अष्टु योग्यरल्लदे इद्दारल्ला ऎन्देनादरू सश्वरनु योचिसिया ऎन्दरॆ, हागॆ ऎन्दिगू इल्लवु अवरन्नु नित्यसूरिगळ पब्लिगॆ सेरिसिदुदु आ शरणागतियन्ननुष्टिसिद दिनवे. इदु सिद्धवु ऎन्दु तिळिसुवदक्कागिये “जोर् वैयिले कोत्ता लुव अनिल् कॆजादे” ऎम्ब प्रयोगवु, वन माडिद्देनो 3________________

१७०२ 66 श्रीमद्र हस्य त्रयसारे 99 (३) * विण्णुलगळ तरुवा साय् विशै किर्न” ऎर पडिये इवनिच्छिन्नविळम्बुकु सर्ण सानु शयनाय् त्वरित्तु उण्टु, इष्टु कट्टि सरॆन्दु योचिसलिल्लवॆन्देनादरू ईतनिगॆ अवर विषय दल्लि श्रद्धॆय कम्मियादीतो ऎन्दरॆ हागॆ ऎन्दिगू श्रद्धॆय कुन्ददु ऎन्दु हेळ वदक्कागि, आविल् षादॆ ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. ई श्रद्धॆयिन्द अवरुगळिगॆ ऎष्टु पापराशि तने इरकूडदु, अवॆल्ल वन्नू एका पोशनदल्लि नुङ्गिबिट्टु इन्नू हॊट्टॆ तुम्बलिल्लवॆन्दु हेळुव महा कृपाळुवु ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ ई प्रपन्ननिगू तदनु बन्धिगळिगू बुद्दिपूराघगळु ऒन्दु वेळॆ प्राप्तवादरॆ अनु तापादिगळ मूलक परिहार माडिसियो, अल्प दण्डनॆय मूलकवो, हेगो, अन्तु सापराध परिहार मूलक अनुग्रह माडबेकॆम्ब सङ्कल्प माडुत्तानॆम्बुवदु ऎरडनॆय उपकारवु, मूरनॆय उपकारवु :- विष्णुलगव * विष्णुलगम - परमपदवन्नु, तरुवानाय - कॊडलिच्छियुळ्ळवनागि, विश्व किन्ना९ - नानु त्वरॆ पडिसुवदक्कॆ बदलागि आतने त्वरॆ पडिसुत्तानॆ. ऎरपडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, इवनिशैन - ई प्रपन्ननु अपेक्षिसिद विळम्बक्कॆ, र्ता सानशयनाथ् , सश्वरन पश्चात्तापवन्नु हॊन्दिदव नागि, त्वरित्तु - मोक्ष कॊडलु अवसरपट्टु ; सरियागि नोडिदरॆ ऒब्बनन्नु नावु आश्रयिसिदरॆ, नावु अवनल्लिगॆ पदेपदे होगि, ज्ञापक कॊट्टु, कॆलसद फलवुण्टागुव तनकवू ऊरिगॊळिसबेकु ; आदरॆ सत्येश्वरनन्नु ऒन्दु क्षणकालद भरन्यास मूलक आश्रयिसि बिट्टरॆ, मुन्दक्कॆ नावेनू माडतक्कद्दिल्लवु, सत्वभारवन्नू अनन्तर ताने वहिसि, ईतन मनोरथवु सिद्धिसुव तनक ताने सत्व प्रयत्न माडुत्ता, आतनिगॆ विळम्बदिन्द मोक्षप्राप्तियागलि ऎन्दिद्दरू बिडदॆ सश्वरने ऊरॆ माडुवनॆन्दु हेळल्पट्टितु. मेलिन पाशुर वन्नु ई अभिप्राय समर्थनॆगागि उदाहरिसिरुत्तारॆ. व्यावुदॆन्दरॆ :- (३) तिरुवाय मॊळॆ १०. ६. ३. आ पाशुर________________

(02) (४) नित्याणाधिकार 0202

  • इरु तरुवालाल कुळिनि स्पिरविर्या नेर्णॆ पै
  • नण्णिन नारायण नाम मण्णुलगिल् वळमिक्क नाट्या पलल्लि, र्हा वनु । विष्णुलग तरुवानाय् विरैकिना विधिवकैये यॆण्णिन वाहाका विक्करुमङ्गळॆन्नॆ इष्टे ॥ इदरर्थवु :- ओ ऎन्नॆञ्जे - नन्न मनस्से, पल नामङ्गळ् कॊल्लि कॆलवु अष्टोत्तरादिगळन्नु हेळि, नारायणनन्नु, ननम्- सस्य शरणं सुहृत् ऎन्दु भाविसि, “ नमो नारायणायेति मनस्सार साधकः” ऎन्दु हेळिरुव मेरिगॆ, आतनन्नु आश्रयिसि दॆवु, मण्णुलगिल् - ई भूलोकदल्लि, वळम् मिक्स् - दया मॊदलाद कल्याणगुणगळुळ्ळ सम्पत्तिन अतिशय हॊन्दिद, वाट्टा तिरुवाट्टाम्ब ऊरल्लि बिजमाडिसिरुव श्रीयःपतियु, वन्नु इन्नु - बन्दु ईग, विण्णुलकम् - परमपदवन्नु, विधिव गिये तॆरुवानाय - नम्म नियननवॆन्दु भाविसि ऎन्दरॆ नम्म प्रार्थनॆयन्ने ऒन्दु आज्ञॆयागि शिरसावहिसि कॊडलु इष्टवुळ्ळवनागि, विरैकि र्ना - नावु ऊरॆ माडुवुदक्कॆ मुञ्चॆ अवने त्वरॆपडिसु वनु, इक्करुमळ्- ई काव्यगळु, ऎण्णिनवारका - नावु योचि सिद हागॆ आगदु, ऎन्दरॆ नावु आतनिगॆ तॊन्दरॆ कॊट्टु नम्म कॆलसवा गुवदक्कागि आतनन्नु त्वरॆपडिसबेकॆन्दिद्दॆवु, अदक्कॆ बदलागि यावाग आतन मेलॆ भारवन्नु हाकिदॆवो, आग ऎल्लवन्नू ताने वहिसिकॊण्डु नम्मन्ने त्वरॆगॊळिसुवनॆम्ब भाववु. (४) मुन्दिन वाक्यखण्डदिन्द नावु सश्वरनिगॆ शेषत्ववन्नु प्रदर्शिसि दासभूतरॆन्दु हेळिकॊण्डु आतन पादवन्नु यावाग आश्र यिसिबिट्टॆवो आग परम स्वतन्त्रनादवनु नमगॆ परतन्त्रनागि ननगॆ यावुदु हितवो अदन्नु ताने योचिसि, आ हितवादुदन्ने नावु अङ्गीकरिसुव हागॆ माडुवनॆन्दु हेळुत्तारॆ :– इरल् तरु रजस्तमोगुणगळ विजृम्भणॆयाद अज्ञानवन्नु कॊडुव, मा (४) तिरुवाय्‌मॊळि १०. ६. १ मत्तु १०. १०. २.________________

१७०४ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे ऎन्नुम्, “मायन् कॆलॆ” ऎन्नुव सॊल्लुगिर पडिये इवनुक्कु इवैयुत्ता, (१) र्उ तिरुमार् 66 महत्ताद, ञालत्तु - ई लीलाविभूतियल्लि, इनि - सश्वरन कटाक्षदिन्द तत्वज्ञान उण्टाद नन्तर, पिरिवि - पुनर्जन्मवन्नु, र्या वेर्णे - नानपेक्षिसुवदिल्लवु” ऎनु ऎन्दू “मायं शियये लॆन्नै “नन्नन्नु मुञ्चिन हागॆ वञ्चिसिदिरप्पा” ऎन्नुम् – ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, इवनिगॆ - ई प्रपन्ननिगॆ, इ वै युण्डक्कि - शीघ्रदल्ले मोक्षप्राप्तियल्लि अङ्गीकार उण्टागुव हागॆ माडि ; ई ऎरडु पाशुरगळु यावुवॆन्दरॆ :-

  • अरुळ् पॆरुवारडियार् तम्मडिय नेरु, आळिया । नरु तरुवान किन्नानदु नमदुविदिवगैये ! इरुळ् तरुवाञालत्तु ळिनि सिरविर्या नेर्णॆ । मरुळॊळि नीमड नञ्जे वाट्टा ला नडि वण ” ऎन्दरॆ, अरुळ् पॆरुवारडियार् तव - भगवदनुग्रहवन्नु हॊन्दुव शेषत्व ज्ञान मूलक दासभूतरॆन्दु हेळिकॊळ्ळुव भाग वतरिगॆ, अडियारु - दासभूतराद नमगॆ, आळिर्या - अन्थाव रन्नु कापाडुवदक्कागि चक्रधरनाद स्वामियु, अरुळ् तरुर्वा कृपॆ माडलुद्युक्तनागिरुवनु ; अदु नमदु विदिवगैय्य - हागॆ कृपॆ माडुवदु स्वतन्त्रनागि तन्निष्टदन्तल्लवु, “आज्ञापय यथे स्वंवै” ” ऎन्दु श्रीरामनु विश्वामित्ररन्नु प्रार्थिसिद हागॆ नम्म नियमन प्रकार नमगॆ परतन्त्रनागि नडॆसुवनु ; इरुळ तरुवा ञालत्तुळिनि सिरविर्या वेंर्डे - ई अज्ञान भूयिष्ठवाद ई विशालवाद लीलाविभूतियल्लि पुनर्जन्मवन्नु, सश्वेश्वरन कृपया ई बुद्धियोग विवेकगळुण्टाद नन्तर प्रार्थिसुवदिल्लवु ; ओ मड नॆञ्जे - ओ बुद्धियिल्लद चपलवाद मनस्से, मरुळ् नी ऒळि - अर्च्छावतारियागि स्वामियु इल्लिये इरुवाग इल्लिये इद्दु (१) तिरु. १०. ६ १________________

निल्दाणाधिकार 0208 (वैत्तु) मत्तु मालै न वाशं शिय पूब्बु ळला तिरु नज कैङ्कर माडुवदु सालदे ऎम्ब भ्रमॆयन्नु बिट्टु बिडु ; नाट्टा सहा नडिवण तिरुवाट्टूरल्लि बिजमाडिसिरुव श्री केशवस्वामिय श्रीपादवन्नु आश्रयिसु. हीगॆ तम्म मनस्सिगॆ आळ्वारवरु वदेशि सिरुत्तारॆ. జ

। (१) मायय्य लॆ युरु माल्वत्तू मा न वाशम्इ पूष्टुला तिरुवाणॆ निन्नाणॆ कण्णा नेश इदु न्यूडॆयु यरैरिनियागवे । कूशय्यादु कॊट्टायॆन्नॆ कॊळ्ळाय् नन्नन्नो इदरर्थवु :- मायय्यलॆ - निन्नन्नु बिट्टु ऒन्दु क्षणवू इरलिष्टविल्लद नन्नन्नु इन्नु मुन्दॆयादरू वञ्चिसबेड वैय्य, र्उ तिरुमाल्वत्तु मालॆ - हागिल्लदॆ नानु स्वतन्त्रनु, इष्ट बन्द हागॆ माडुवॆनॆन्दरॆ, निनगॆ, (२ ( अप्रमेयं हि त जतॆ यस्यसा जनकात्मजा” ऎन्दू, ३) “वि” ऎन्दू, हेळिरुव हागॆ, निनगू कूड सम्परूपवागिरुव, मत्तु निन्न वक्षस्थळ नन्नाश्रयिसिद, मालॆय हागॆ अलङ्कारभूतळागि, न निन्न अनुरूपरूपगुणविभवैश्वर्यादिगळिन्द युक्तळाद, वाश म शॆम् - श्रुतियल्लि “सत्वगन्धः” ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव हागॆ, निन्न दिव्यमङ्गळ विग्रहक्कॆ परिमळ रूपवाद अथवा पुष्पक्कॆ ऒळ्ळे परिमळदोपादियल्लि भोग्यतॆयन्नु कॊडुव, कुळाळ् - विल क्षणवाद कुरुळगळन्नु हॊन्दिद, तिरु आणॆ - लक्ष्मीदेविय मेलॆ आणॆ यु, र्नि आणॆ कण्डा - सर्वाधिकनागि सर्व कारणभूतनागि रुव निन्न मेलॆयु आणॆयु, इदन्नु नीनु तिळियुवदु ; नन्नन्नु बिट्टु नीनु हेगॆ इरु नोडुत्तेनॆम्ब भाववु. नेशं शॆट् दु - सर्वस्य शरणं सुहृत्तॆन्द, “त्वयि किञ्चित्समापन्ने किङ्का रं सीतॆया मनु सीतॆगिन्तलू हॆच्चाद ममतॆयु निन्नल्लि ऎन्दु हेळुत्ता, हीगॆ नन्नॊन्दिगॆ स्नेहवन्नु बॆळॆसि, उन्नोडु ऎन्नॆ - हागॆये n. (१) तिरु. १०. १०, २. (२) रामा, आर ३७, १८, (३) वि. पु. १. ८. no. no. 9.________________

१७०६ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे वाणॆ निन्नाणॆ” ऎन्नु इर्व अर्ण त्वरित्तु मुम्मडि पण्णि (१) *शरण मागुव तनताळ नारॆल्ला मरणवानाल् हेय प्रत्यनीकनाद निन्नॊन्दिगॆ हेयदिन्द कूडिद नन्नन्नु, उयर् वेरॆन्रि ऒनाकवे , ज्ञानैकाकारतॆ मॊदलाद गुणष्टकगळिन्द समभावदिन्द अपृथक्तिद्द विशेषवागि, कूशं शॆयादु कॊण्डा य् - नन्न निकृष्टतॆगागि स्वल्पवू सङ्कोचपडदॆ नन्नन्नु अङ्गीकरि सिरुत्तीयॆ. ऎन्नैवन्नु कूविकॊळ्ळाय् - नन्नन्नु बन्दु करॆदु कॊण्डु होग बेकप्पा, अन्दो - इदक्कागि त्वरॆ माडुवदु निन्न कॆलसवल्लवे ? अय्यो, इदक्कॆ नानु आणॆयि डबेके ? ऎम्ब तात्प रवु” ऎन्नु - ऎम्बदागि, इर्व र्ता - ई प्रपन्ननु ताने, त्वरित्तु- तरॆयन्नु माडि, वळ्ळिक्कुपडि पट्टॆ-हिन्दॆ विळम्बवन्न पेक्षिसिदवनु ईग बेग परम पदवन्नु कॊट्ट हॊरतु बिडुवदिल्लवु ऎन्दु श्रीय पतिय श्रीपादवन्नु कट्टिकॊण्डु निर्बन्धिसुव हागॆ माडिसि ; तनगॆ समनादनॆन्दु भाविसि दिव्य वैकुण्ठवन्नू कॊडुवनु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. ई पूरा पाशुरवु यावुदॆन्दरॆ :- शरणमागुनन ताळ न्सार् कॆल्ला, मरण मानाल् वैगु डुक्कुमि कर्ण । अरण मैन्न मति शूळ् तिरुक्कण्ण पुर, तरणियाळन तन तन्न‌ कागुमे । ; मुन्दॆ *तन ताळ डैन्सार् कॆल्लां शरणा मासुम् - भक्ति मार्ग दल्लशक्तरागि, तन्न पादकमलगळन्ना श्रयिसि भन्यास माडिद समस्त रिगू ताने उपाय भूतनागि, मरणवा नाल् - देहावसानदल्लि वैगुस्टं कॊडुक्कुम् पिर्रा – दिव्य वैकुण्ठवन्नु कॊडुव महोपकारकनु, अरण मै रक्षणार्थवागि निर्मिसल्पट्ट, मदि शूळ् तिरुकणपुर - प्रासादगळिन्द कूडिद तिरुक्कण्ण पुरद, तरणियार्ळ - भूमि देविय पतिय, अथवा भूमियाद लीला विभूतिय निर्वाहकनु ऎन्दरॆ बद्दराद चेतनरिगॆ संरक्षकनु, तन (१) तिरु, ९, १०. ५. “________________

निराणाधिकारः १७०७ वैगुं कॊडुक्कुव सिर्र” ऎरडिये इर्व को लुदलक्कीडाग प्रारब्ध शरिकराव सानत्तिलॆ परमपद युण्डा कुवदाक कोलि, (५) पॊन्नु ऎरुमु मान निलुगळ नि पोलॆ बन्धकळान पॊय्योत्तर पुण्य पापण्णकैयुव पा र ब कारमान कल्मलिव निन वंश मॊळॆयमेलुळ्ळ कू तन्नरु क्कु - तन्न तिरुवडियल्लि भक्ति विश्वासवुळ्ळवरिगॆ, अण्णागु अति प्रवणनागुवनु ऎम्बुवदु ई पाशुरार्थव.” ऎज्जरपडिये ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, इर्व कॊलुदलक्कीडाग ई प्रपन्नन - इष्टानुसारवागि, प्रारब्द शरीरवस नले - ई प्रारब्द करा नुगुणवागि, उण्टाद देहवियोगदल्लि, परमपद प्राप्ति युं डाक्कु वदाक कोलि - परमपद प्राप्तियुण्टागुव हागॆ सङ्क ल्पिसि, ई विलक्कि, प, त्वरित्तु, कोलि, ई कृद्वाचिगळिगॆल्ला सत्व श्वर्र ऎम्बुदु कर्तृपदवु. ई इन्नु मुन्दॆ निराण कालदल्लि ऎन्दरॆ देहावसान कालदल्लि माडुव उपकारगळन्नॆल्ला विवरिसुत्तारॆ :- मॊदलु इवन पुण्य पहगळु एनागुत्तवॆम्बुवदन्नु तिळिसुत्तारॆ :- पॊन्नु मर् इरुवु मान विलजु गळ पोलॆ - चिन्नदिन्दलू कब्बिणदिन्द माडिद बेडिगळ हागॆ, बन्धकन - पुनः संसारक्कॆ कारणभूतगळाद, पूतर पुण्यषाय - भरन्यासक्कॆ मुन्दॆ माडिद युवर् पुण्य पापगळन्नू मत्तु नन्तर माडिद पुण्यपापगळ न्नू, पुण्य पापगळॆरडू बन्धकगळु, पुण्यवु पापदष्टु क्रूरवल्लदॆ, स्वरादि भोगप्रदवादुदरिन्द चिन्नद बेडि ऎन्दू, पापवु क्रूरवागि दःख प्रदवादुदरिन्द कब्बि- द बेडि ऎन्दु हेळतु ; उपर परं परॆगळन्नु इल्लि हेळबेकागिरुवुदरिन्द अपराध परिहारण धिकारदल्लि हेळल्पट्ट अंशवन्ने इल्लि ज्ञापकक्कॆ तत्तारॆ ; हीगॆ पूर पुण्य पापगळन्नू मत प्रारब्द सारमान कल्मलि निन वंशं - परब्ब कारद ई शरीरारम्भकवाद कर्मदल्लि इवनु ई ऒप्पिकॊण्ड अभ्युपगळ प्रर बवॆम्ब अंशवु, ऒळिय - होगला?:?________________

నాచుప్తం క్షియణి పిర్ १७०८ श्रीमद्रह स्यत्रयसारे युम् (१) “पोय ऒळ्ळॆयुम् पुकुतरवाय् निन्ननवुं तीयिनिल्ल शाकुम् ” ऎच्चरपडिये मुट्टे इवनोडु * ओत्तु नक्करुत्तु, वैयालॆ शरीरपातुक्कु निन्नॆप्पिट्ट सम यं वन्नवरे, (३) “प्रियेषु स्टेषु सुकृतमप्रियेसु च दुष्कृतम् । विसृज्य ध्यानयोगेन ब्रह्माति सना मेलुळ्ळ कूयुम् - मेलुळ्ळ कूरु ऎन्दरॆ अनन्यु पॆगत रूपवाद जन्मान्तरक्कॆ कारणवाद मिक्क ऎल्ला भागवु, अदन्नू, इदक्कॆ तुवक्कॆरुत्तु ऎन्दु मुन्दिरुवदरॊन्दिगॆ अन्वयवु, “पोय पिळ्ळॆयुम् - पूराघगळ, पुकुदरवार नवुम् - उत्तरा घगळू, तीयिनल् - बॆङ्कियल्लि, दूशु अरळॆयु, हत्तियु, आगु - आगुवदु,” इदु श्रुत्यर्थवन्नु ऒळगॊण्डिरुत्तदॆ. (२) “तद्य जैषिक ल म प्रोतं प्रदूयेत, एवं हास्य सत्व पात्मानः प्रदूयन्ते” इषिकवॆम्ब मुञ्जी हुल्ल नल्लिरुव हत्तियु अग्नियल्लिट्टरॆ ऒडनॆ हेगॆ दग्धवागि होगुत्तदॆ, हागॆये प्रसन्नन सर्व पापगळू दग्धवागुत्तवॆ” ऎम्बुदु ई श्रुत्य र्थवु ऎरपडिये - ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, मुस्ट् - प्रप वाक्योच्चारण कालदल्लि, इव नोडु - ई जीवात्मनॊन्दिगॆ, तुव करुत्तु आ पूरो राघगळ सम्बन्धवन्नु छेदिसि, वैक्तियाले इट्टिद्दरिन्द, शरीर पाशत्तु क्कु - देहावसानक्कॆ, निन्नॆप्पिट्ट सम यं वन्हवारे - सङ्कल्पिसिद कालवु ऒदगिद ऒडनॆये, “स्टेषु प्रियेषु - प्रवन्न गल्लद तन्न सम्बन्धिगळाद इष्टरल्लि सुकृतवन्नू, अप्रियेषु - तन्न शत्रुगळल्लि, दुष्कृ तवन्नू, विसृज्य - बिट्टु, ध्यानयोगेन-भक्तियोगदिन्द, सनातनं - अनादियाद, ब्रह्म परब्रह्मवन्नु, अष्टेति - होगि सेरुवनु ऎन्दरॆ हॊन्दुवनु ऎम्ब भाववु” प्रपत्तियाद ऒडनॆये सत्येश्वरनु सङ्कल्पिसुवदेनॆन्दरॆ, शरणागतनादुदरिन्द ननगॆ तुम्बा प्रियनाद निन्न पुण्य पापगळॆल्ला नन्निन्द निग्रहक्कॆ कारणवागिद्दरू, देहावसान कालदल्लि निनगॆ याव (१) तिरुप्पावै ५. (२) छां. ५, २४, ३. (३) मनुस्मृति ६, ७९.________________

निराणा धिकार १६०९ पापगळिन्द निग्रहवागलि भयवागलि उण्टागद हागॆ माडुवॆनु ऎम्बदागि श्रुतियु “द्दि षन्तः पापकृत्यां सुहृदः साधुकृत्यां” ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द ईतन सुकृतवॆल्ला प्रपन्नरल्लद इष्ट जनदल्लि, दुष्कृतवॆल्ला द्वेषिगळल्लू होगि सेरुत्तवॆन्दु हेळिदभिप्रायवे ई स्मृतियल्लि हेळल्पट्टितु. हीगॆ देहावसान कालदल्लि सुकृत दुष्कृतगळाद इवुगळु मित्रद्वेषिगळल्लि होगि सेरिदरॆ, प्रपत्ति अनु ष्ठिसिद ऒडनॆये उत्तर पूराघगळिगॆ (अघशब्ददिन्द पुण्यपापगळ रडू हेळल्पट्टवु) अश्लेष विनाशगळु हेळल्पट्टवल्ला, ई वाक्यगळिगॆ परस्पर विरोधवे ऎन्दरॆ विरोधवेनू इल्लवु सरेश्वरनु भर न्यास कालदल्ले ई अश्लेष विनाशगळन्नु सङ्कल्पिसिबिडुवनु. आ सङ्क क्षानुसारवागि, पुण्यगळु इष्टरल्ल, पापगळु द्वेषिगळल्लू होगि सेरुत्तवॆ ऎम्ब भाववु. श्री देशिकरवरे बरॆदिरुव परमपद सोपान वॆम्ब ग्रन्थद आरनॆय उत्ममण पत्वदल्लि “वैगुं कॊडुरुम् पिर्रा इवनुक्कु अडियिलॆ (भरन्यास कालदल्लि) आश्लेष विनाश व्यपदेश विषयका कॊण्डु मार निन्नॆ सिट्टुक्किडन्न उत्तरपूर पुण्य पापण्ण माति, “प्रियेषु स्पेषु सुकृतम् अप्रियेषु च दुष्कृतं” इत्यादिगळिन्नडिये नालुळ्ळ पापमॆल्लां सुम्मनादॆ कैनिट्यूडि दूर्‌गळ पाय ननवे ऎन्नु पडि, अनुकूल प्रतिकूलरुडैय नानुकूल्य प्रातिकूल्यङ्गळुकुव फलं कॊडुत्तु” ऎन्दु उपदेशिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द अशेष विनाशगळुण्टागलॆन्दु सत्व श्वरनु सङ्कल्पिसिदुदु, देहावसान कालदल्लि अवुगळु हीगॆ परिणाम हॊन्दि, इतररिगॆ सुखदुःख हेतुगळागि परिणमिसुत्तवॆम्बुवदीग तात्पर्यवु.” ऎन्नुम् ऎन्दू, “र्न पोल् - यमन हागॆ, नी मक्कुं संसार समुद्रदल्लि बीळिसि आक्रमिसुव, नाट्टिलुळ्ळ पावमॆल्ला - शास्त्रदल्लि प्रसिद्धवाद ऎल्ला पापवन्नू अथवा लोकद ऎल्ला पापवन्नू, “ननिन्दितं करतद लोके सहस्रशो” ऎन्दु आळवन्दारवरु हेळिरुव हागॆ आदरू आग बहुदु ; शुवु ऎनादॆ - शुम् ऎन्दु उसिरुबिडदॆ, कैविट्रोडि- कैतप्पिसिकॊण्डु ओडिहोगि, तूरुगळ् - गिडगळन्नु, अथवा संसारि च________________

१६१० श्रीमद्र हस्यत्रयसारे तनं !” ऎन्नम्, (१) नम्म पोल् नीळ् तमुळ्ळु नाट्ट उळ्ळ पाननल्लां सुम्मनाते कैविडि चूरुगळ् पां ननवे” ऎन्नु स्मराक्कळ तॊन्न उपनिषदर्थन्नडिये इव नक्कु अनुकूल प्रतिकूलरायिरुनुळ्ळ विरण्णु शिरुगिलु इर्व पक्कल् आनुकूल्य प्राति कूल्यळुळ्ळु फलमाक वशल् पिळन्नेरिडुगिर दॆन्नु पडि पण्णि, गळन्नु, पायनवे - आश्रयिसुत्तवॆ ; इदु पाशुरद उत्तरा र्धवु पूर्वार्धवु :- ऎम्म ना र्वॆ कुलदैव मे यन्नु डै नायक ने । निन्नुळॆनाय् पैं नयिवुलगिनिलार् पॆरुवार्। ऎन्दरॆ तायिय स्तन्यद हागॆ ज्ञानमूलक सत्तॆयन्नित्तवने, राजन हागॆ नन्न स्वातन्त्र्यवन्नु होगलाडिसिदवने, नन्न कुलक्कॆ परदेवतॆये ऎन्दरॆ ननगळिगॆल्ला साधनरूपनॆ, ननगॆ नियामकने, प्राप्य दल्लि कैज्ञर कॊट्टु नियमिसुवनॆ, “गरभूतास्त्र पोधनाः” ऎन्दु हेळिरुवहागॆ निन्न भिमानदल्लि सेरिदवनागि हॊन्दिद महत्त्ववु इदु. ई संसार दॆशॆयल्लि यारिगॆ ई सुकृतवु लभिसुत्तदॆ ? इदु अलभ्यवादुदु ननगीग लभ्यवायितु अल्लवे ? इन्तह उपकार पडॆ दवरुण्टॆ ? ऎम्बुदु इदर तात्पर्यवु.” ऎन्नुव’ - ऎन्दु, स्मरा ळ - श्रुत्यर्थवन्नु उपब्रह्मण माडिरुव स्मृतिकर्तरुगळु, द्राविड प्रबन्ध कर्तृगळू श्रुत्यर्थवन्नु पब्रह्मण माडिरुवदरिन्द “स्माक्कळ” ऎन्दु इल्लि प्रयोगवु तॊन्न उपनिष दरन् पडिये - हेळिद उपनिषत्तिन अर्थदहागॆ, याव उपनिषत्तॆन्दरॆ– सुहृ दस्सादकृत्यां द्विषन्तः पापकृत्यां” ऎम्ब शाट्यायन वाक्यद अर्थवॆन्दु भाववु, इवनुक्कु - ई देहावसान सन्निहितवा गिरुव प्रपन्ननिगॆ, अनुकूल प्रतिकूलरायिरुन्नुळ्ळ - प्रपन्नरल्ल दिरुव इष्टरू मत्तु द्वेषिगळागिरुव, इरणु शिरकिलु - ऎरडु पक्षदल्ल, इर्व पक्क - ई प्रपन्नाधिकारिय विषयदल्लि, आनु (0) 30. 30. 3. 4. 2.________________

(18)

निराणाधिकार कूल्य प्राति कूल्य तुक्कु - अवरु माडिद अनुकूल प्रतिकूल प्रवृत्तिगळिगॆ, फलमाग प्रतिफलवागि, अशल् पिळनेरिडुगिर, पिळन्नु - इरुव स्थळदिन्द विश्लेषवन्नु हॊन्दि, ऎन्दरॆ ई प्रपन्न नन्नु बिट्टु, अशल् - इतरॆरल्लि ऎन्दरॆ इष्टरु शत्रुगळल्लि, एरिदु गिरदु - आरोपिसुत्तदॆ, ऎन्नुव पडि पण्णि - ऎन्दु हेळुव हागॆ माडि; इदु ऐदनॆय उपकारवु. ई तनु हिन्दॆ प्रपदन माडिद कालदल्ले सरेश्वरनु तन्न प्रियभक्तनिगॆ हितवन्नु माडबेकॆन्दुद्दे शिसि उत्तरपूर्वाघगळ अश्लेष विनाशवन्नु सज्जल्पिसिबिडुवनु. हीगॆ अश्लेष विनाशवन्नु हॊन्दुव पुण्यपापगळिगॆ बेरे विधवागि विनियो गवन्नु सत्येश्वरनु उद्देशिसिरुवदरिन्द, हागॆ अवुगळन्नु ई प्रपन्नन देहावसान कालदल्लि, विनियोगिसुवनु, हेगॆन्दरॆ :- पुण्यकरग इल्ला ईतनिगॆ हितैषिगळाद अप्रपन्नरल्लू, हागॆये ईतनिगॆ द्वेषिगळाद अपन्नरल्लि होगि सेरुव हागॆ माडुवनु. विभीषणनिगॆ राज्या भिषेकवु समुद्रतॆरणक्कॆ मुञ्चॆये उद्देशिसल्पट्ट रावण वधा नन्तर प्राप्तवाद हागॆ, पापगळ अश्लेष विनाशगळ उद्देशवु भर सर्मण कालदल्ल, आ सङ्कल्पवु नॆरवेरुवदु रावण रूप स्कूल आ दशेन्द्रियादिगळु तॊलगिद नन्तर ऎन्दरॆ देहावसानदल्लि आगलु कारणवेनॆन्दु केळबहुदु. कॆलवरु प्रपदन कालदल्लि इष्टरादवरु अनन्तर द्वेषिगळागियू, द्वेषिगळादवरु इष्टरागियू आगबहुदु ; मत्तु कॆलवरु आ कालदल्लि अप्रपन्नरागिरुववरु आनन्तर प्रपन्नराग बहुदु ; आग पुनः बदलायिसबेकादीतु; आदुदरिन्द ई पुण्य पाप - गळ विनियोगवु देहावसानदल्ले श्रीयःपतियु नडिसुवनॆम्ब भाववु. आदुदरिन्दले “शरीरपातत्तुक्कु निनैप्पिट्ट समयं नन्न वारे” ऎम्ब प्रयोगवु. ई तम्म उपदेशवन्नु सप्रमाणवागि दयपालिसिरुत्तारॆ. अदक्कागि उपनिषद्वाक्यवन्नू, अवुगळ उपब्रह्म गळाद मनुस्मृति वाक्यवन्नू, पॆरियाळ्वार् तिरुमॊळि वाक्यवन्नू उदाहरिसिरुत्तारॆ, पापवु हेगॆ बन्धकवो पुण्यवू हागॆये बन्ध कवु ऎन्दु हेळुवदक्कागि पॊन्नु मिरुन्नु मान विलज्जु गळ् पोलॆ ऎम्ब प्रयोगवु; पुण्यवु स्वल्प दुःखमिश्रवाद सुखदायक वादुदरिन्द चिन्नद बेडिय, पापवु पूरा दुःखफलवन्नु कॊडुवद________________

400 १७१२ श्रीमद्रहस्यत्रयसारे निराणस्य देश काल नियमो नास्ति 285 25 (2) * दिवाच शुक्ल पक्ष उत्तरायण मेव च 1 मु मूर्वतां प्रशस्तानि” ऎन्नु स्मृतियिलद, ज्योतिश्यास्त्र ल् निराण प्रकरणलु, फलान्तर प्रसक्तरॆयुम् मोकोपाय पूरियिल्लादारैयुम्, पत्र इल्लां काल नियम मक्कॆ (१) “ निरिनेति चेन सम्बन्धस्य याव रिन्द कब्बिणद बेडिय, उपमॆयु इवुगळिगॆ कॊडल्पट्टवु. प्रपन्नन निल्दाणक्कॆ देशकालादि नियमगळिल्लवु. (६) हीगॆ “अहं त्या सर्व पापेभो मोक्षयिष्यामि ऎन्दु लीलासारथियागि दयपालिसिद अमोघ वाक्कन्नु नडिसिकॊट्टु आमेलॆ माडुव उपकारवन्नु तिळिसुत्तारॆ : दिवाच, हगलू, शुक्ल पक्षवू, उत्तरायणवू कूड, मुमर्षतां-कृत कृत्यनागि, साय लपेक्षॆयुळ्ळवनिगॆ, प्रतस्तानि श्रेष्ठवादवु ; मुन्दक्कॆ “विपरीतन्तु गर्हितं” ऎम्बुवदु नाल्कने पादवु ; हागल्लदॆ रात्रिय, कृष्ण पक्षवू, दक्षिणायनदल्लि मरणवु निन्दितवादुदु ऎम्ब भाववु. मनुष्यरिगॆ हगलू, पितृगळिगॆ शुक्ल पक्षवू, देवतॆगळिगॆ उत्तरायण वू हगलादुदरिन्द प्रशस्तवु ; मनुष्यर रात्रिकालवू, पितृगळ रात्रि याद कृष्ण पक्षवू, देवतॆगळ रात्रियाद दक्षिणायनवू प्रशस्तवल्ल वॆम्ब भाववु, ऎन्नुम् - ऎम्बदागि, स्मृतियिलु - श्रुत्यु प ब्रह्मणवादुदरिन्द स्मृति ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव भारतदल्ल, ज्योति श्यास्त्रद निल्दाण प्रकरणदल्लि, फलान्तर प्रसक्तरैयुम् - मोक्ष वल्लद इतर प्रयोजनापेक्षॆयुळ्ळवरन्नू, मोपायवाद भक्ति प्रपत्तिगळ, पूर्ति इल्ला दारैयुम् - अनुष्ठान पूर्तियागदे इरुववरन्नू, पत्तॆ - कुरितु, तॊल्लं कालनिय मुव- हेळुव कालनियमवागिरुत्तदॆ, अनिक्कॆ हागल्लदॆ, “निशि नेति चॆन्न सम्बं धक्कॆ यावदेह भावित्वादर्शय तिच” ऎम्ब ब्रह्मसूत्रदल्ल (६) भार. आनु. २२०. ३१. (१) शा, रू. ४, २. १८.________________

निराणाधिकार १७१३ देह भाविश्वात्” ऎन्नुम्, (२) * आतश्चाय नेपि दक्षिणे” ऎन्नुवर्, कॊल्लुगिरपडिये मनुष्य पितृ देवतॆगळुडैय पगल् गळिलेयादल्, रात्रिगळिलेयादल्, र्ता स इतररन्नु “ अतश्चाय नेपि दक्षिणे” ऎन्दू, शिल्लुगिरपडिये - हेळिरुव हागॆ, मनुष्य पितृदेवतॆगळ, पगल्‌गळिलॆयादल् - हगलुगळल्ले यागलि, ऎन्दरॆ हगलु, शुक्ल पक्ष, उत्तरायणगळल्लेयागलि, अथवा रात्रिगळिलेयादल् - रात्रिगळाद रात्रि, कृष्ण पक्ष, दक्षिणायनगळ लेयागलि, मुन्दॆ निल्याण उण्टागुत्तदॆन्दु हेळि, आ निराण क्रम वन्नु विवरिसुत्तारॆ. ई वाक्य खण्डाभिप्रायवेनॆन्दरॆ, “दिवाच शुक्ल पक्षश्च” ऎम्ब भारत वचनवु सायुवदक्कॆ प्रशस्तवाद, अप्र शस्तवाद कालगळन्नु हेळुत्तदॆ. ई वचनवेनु प्रपन्ननन्नु कुरितु हेळिदुदे, अल्लवे इतररन्नुद्देशिसि हेळिदुदे ऎम्ब प्रशंसॆ यल्लि, इदु प्रपन्ननन्नु कुरितु हेळिदुदल्लवॆन्दू कुरितु हेळिदुदे ऎन्दु श्री भाष्यदल्लि सिद्धान्तिसल्पट्टिरुत्तदॆ. आदुद रिन्द हीगॆ कालनियमवन्नु भारतदल्लि ज्योति शास्त्रदल्लू हेळिरु वदु “फलान्तर प्रसक्त गैयुव, मो कोपाय पूर्तियि लादारैयुवर् कुरितु हेळल्पट्टितॆन्दु पदेशिसिरुत्तारॆ. एतक्कॆ इवु प्रशस्तवू निन्दितगळू, ऎन्दरॆ मोक्षप्राप्तिगॆ सुतराम् अल्लवु, एकॆन्दरॆ इवरुगळिगॆ उपायपूर्तियिल्लदुदरिन्द मोक्षप्राप्तिगॆ इन्नू अनुकूलवे इल्लवु, इतर उत्कृष्ट फलप्राप्तिगॆ हेतुवागि प्रशस्तवू, निकृष्ट फलप्राप्तिगळिगॆ हेतुवागि गर्हितवू ऎम्ब भाववु. हागादरॆ मोक्षार्थिगळाद भक्त प्रसन्नरुगळिगॆ हेगॆ ऎन्दरॆ महर्षियु, “निशि नेति चेन्न….” ऎम्ब सूत्रॆदल्लि, “अतश्चाय नेपि दक्षिणे” ऎम्ब सूत्रदल्लि, अन्तह कालनियमगळेनू प्रपन्नरिगिल्लवॆन्दु स्थापिसिरुत्तारॆ. इवुगळ अर्थवेनॆन्दरॆ :- निशिनेति चेन्न - रात्रि यल्लि मृतनाद प्रसन्न निगॆ ब्रह्मप्राप्तियिल्लवॆन्दु हेळुवदु सरिय इवु ; एकॆन्दरॆ, सम्बन्धस्य यावदेह भाविश्वात् - आरम्भिसदे (२) ब्र, ३, ४, २, १९ ”________________

१७१४ श्री मद्रहस्यत्रयसारे " S इरुव कर्म सम्बन्धवॆल्ला ई विद्या माहात्म यिन्दले नष्टवागु वदरिन्दलू, मत्तु आ रब्बवाद कर्म सम्बन्धवॆल्ला देहावसानदल्लि नष्टवागुवदरिन्दलू, हीगॆ पुण्य पाप सम्बन्धवॆल्ला देहपातदल्लि नष्टवागुवदरिन्द, रात्रियल्लि प्रपन्ननिगॆ मरण कूडदॆम्ब नियमवु सरियल्लवु. तद्दर्शयतिच - श्रुतिय कूड ई अभिप्रायवन्ने तोरिसुत्तदॆ. “ तस्यताव देवचरं यावन्न विमोzथसं पत्तॆ” याव प्रसन्ननिगॆ ऎल्लियवरॆगॆ देहसम्बन्धवु बिडलिल्लवो अल्लियवरॆगेनॆ विळम्बवु, अनन्तर आतनिगॆ मोक्षप्राप्तियॆन्दु श्रुतियु हेळुत्तदॆ. मुन्दिन सूत्रवाद “अतश्चायनेपि दक्षिणे” ऎम्ब सूत्रदल्लि, दक्षिणायनदल्लि मृतनाद प्रपन्ननिगॆ मोक्ष उण्टे इल्लवे ऎम्ब विषयवु चर्चिसल्पट्टु, दक्षिणायनदल्लि मृतनादरू मोक्ष उण्टॆन्दु स्थापिसल्पट्टिरुत्तदॆ. आदरॆ ई अथयो दक्षिणे प्रमा यते पितृणामेव महिमानङ्गा चनमस स्नायुज्यं” (तै. ना. ५२, ३) “यारु दक्षिणायनदल्लि मृति हॊन्दुवरो अवरु चन्द्र सायुज्यवन्नु हॊन्दि पितृलोकवन्नु हॊन्दुवरु” ऎन्दू, हागॆ चन्द्र सायुज्यवन्नु हॊन्दिद वरिगॆ पुनरावृत्तियुण्टॆन्दु हेळि दॆयल्ला ऎन्दरॆ प्रपन्ननाद ब्रह्मवित्तु चन्द्र सायुज्यवन्नु हॊन्दि, विश्रान्तनागि मुन्दॆ प्रयाण माडि परब्रह्म प्राप्तियन्नु हॊन्दु वनॆम्ब भाववु. आदरॆ छान्दोग्यदल्लि दक्षिणायन मरणवु निषेधिस ल्पट्टिदॆयल्ला ऎन्दरॆ अदू कूड अप्रसन्ननन्नु कुरितु हेळिदु दॆन्दु भाविसतक्कद्दु. अतश्च - आ कारणदिन्द, याव कारणदिन्दॆं दर हिन्दिन सूत्रदल्लि निशियल्लि मृतनाद प्रपन्ननिगू कूड ब्रह्म प्राप्तियुण्टॆन्दु श्रुतियल्लि हेळिरुव कारणदिन्दले, अय नेपि दक्षिणे - दक्षिणायनदल्लि प्रपन्ननु मृतनादरू कूड परब्रह्म प्राप्तियुण्टु. ఒ इदर मेलॆ इन्नॊन्दु पूर्वपक्षवन्नू तरबहुदु. गीतॆयल्लि ८नॆय अध्यायदल्लि “यत्र काले त्वना वृत्तिम् आवृत्तिञ्चैव योगिनः ! प्रयाता या तं कालं वक्षा मि भरतर्षभ” ऎन्दु श्री कृष्णनु हेळि, मुन्दक्कॆ “अग्नि र्ज्योति रह शुक्ल षण्मासा उत्तरायणम् । तत्र प्रयाता गच्छन्ति ब्रह्म ब्रह्म________________

8 निल्याणाधिकार १७१५ विदो जनाः ” ऎन्दु हेळि, अनन्तर “धूमो रात्रि स्वथा कृष्णः पासा दक्षिणायनम् । तत्र जान्स्नसं ज्योति योगी प्राप्य निवर्तते । शुक्ल कृष्ण गतीह्यते” ऎन्दु उत्तरवन्नु दयपालिसिरुत्तानॆ. ई श्लोकगळिगॆ अर्थवन्नु कॆलवरु, “याव कालगळल्लि योगिगळु देहत्याग माडिदरॆ अनावृत्तियागलि आवृत्तियागलि उण्टागुत्तदो अन्तह कालगळु यावुवॆन्दु निनगॆ तिळिसुवॆनॆन्दु अर्जुननिगॆ हेळि अनावृत्तिगॆ देहत्यागवु हगलु, शुक्ल पक्ष, उत्तरायणगळल्लि आगबेकॆन्दू, आवृत्तिगॆ रात्रि, कृष्ण पक्ष, दक्षि णायनगळल्लि आगबेकॆन्दु हेळुवरु. ई अभिप्रायवु मेलॆ विव रिसल्पट्ट शारीरक सूत्राभिप्रायक्कॆ विरोधवादुदागुत्तदॆ. ऎर डन्नु बरॆदवरू श्री व्यासमहर्षियेयादुदरिन्द, हीगॆ विरुद्धार्थ गळन्नु ज्ञानदीप्तियिन्द विराजिसुवरागि “व्यासाय विष्णु रूपा य” ऎन्दु हेळिसिकॊळ्ळुव ब्रह्मविदग्रेसररु ऎन्दिगू हेळलाररु. आदु दरिन्द ई श्लोकगळिगॆ शारीरक सूत्राभिप्रायानुसारवागि अर्थ हेळतक्कद्दु. अन्तह समञ्जसार्थवन्नु श्री भाष्यकाररु दयपालि सिरुत्तारॆ. अवरभिप्रायवेनॆन्दरॆ :-कालशब्दवु कालाभिमान देवतॆ गळन्नु हेळुवदरिन्दलू, आ देवतॆगळ मूलकवागि देहावसानवन्नु हॊन्दिद आत्मनु होगुवदरिन्दलू, इल्लि कालशब्दवु आत्मनु होगुव गतियन्नु बोधिसुत्तदॆ. योगिनः ऎन्दरॆ इल्लि मोक्षक्कागि योग दल्लिरुव नन्नु मात्रवे बोधिसलिल्लवु, नानाविध उपासकरु बोधिस ल्पट्टरु. याव मार्गदिन्द होगि अनावृत्तियन्नू, याव मार दिन्द आवृत्तियन्नू सह हॊन्दुवरो अन्तह मार्गगळु यावु दॆम्बुदन्नु हेळुवनु, ओ भरत कुलश्रेष्ठनाद अर्जुनने केळु ऎम्बुदु “यत्र काले” ऎम्ब श्लोकाभिप्रायवु. मॊदलु अर्चि रादि गतियन्नु “अग्नि ज्योतिः” ऎम्ब श्लोकदिन्द विवरिसि, इदक्कॆ अनावृत्तियन्नु हेळुत्तारॆ. मोक्षार्थियाद उपासकनिगॆ, अर्चि र्ज्योतिः - अग्नि रूपवाद जोतिस्सु, इदरिन्द अर्चियु हेळल्प ट्टितु, अहस्य, शुक्लपक्ष, उत्तरायण, ई कालाभिमान देवतॆगळ मूलक गतियुळ्ळ, ब्रह्मविदो जनाः - ब्रह्मवित्तुगळु, ब्रह्म गच्छन्नि - परब्रह्मवन्नु हॊन्दुवरु. इदक्कॆ देवयानवॆन्दु________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे समयलॆ, (३) * अप्रच्युत पूरै संस्कार मनोरध नान्नु डिसण्णि, तत्काले हॆसरु. मुन्दिन श्लोकदिन्द धूमादि गतियु हेळल्पडुत्तदॆ. धूम 8 - हॊगॆयू, रात्रिय, कृष्ण पक्षवू, उत्तरायणवू, ई देवतॆगळ मूलक होगुव, योगी - उपासकनु, चान्द्रमसं ज्योतिः . चन्द्रलोकवन्नु, प्रास्य - हॊन्दि, निवर्तते - हिन्ति रुगि बरुवनु. हीगॆ शुक्ल कृष्ण गतिते - देवयानवाद अर्चि रादि गतियॊन्दु पितृयाणवाद धूमादि गतियॊन्दु हीगॆ ऎरडु मार्गगळु देहावसान उण्टादवनिगॆ ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इद रिन्द कालवॆन्दरॆ कालाभिमान देवतॆय मार्गवॆन्दे अर्थ हेळ तक्कद्दु. कालशब्दवु कालवन्ने बोधिसिदुदादरॆ गतियॊन्दिगॆ सामानाधिकरण्यवू, यदा तदा ऎन्दु हेळदॆ यत्र तत्र ऎन्दु प्रदेश बोधकत्ववू कूडुवदिल्लवु. आदरॆ भीष्मादिगळु देहत्यागक्कॆ उत्तरायण काल निरीक्षणॆ माडिदरॆन्दु इदॆयल्ला ऎन्दरॆ अवरु योगप्रभावमूलक तम्मिष्टानुसार मरणहॊन्दुवराद प्रयुक्त धरप्रवर्तनॆगागि उत्तरायण प्राशस्त्रवन्नु प्रकटिसुवदक्कागि हागॆ निरीक्षिसिदरु. अदु अवरिगॆ अवश्यकवल्लवु. 3 आदुदरिन्द प्रपन्नन निल्दाणक्कॆ कालनियमगळु यावुवू इल्लवु. हागॆये देश, रीति इवुगळ नियमवू इल्लवॆन्दु मुन्दॆ उपदेशिस ल्पडुत्तदॆ. आ कारणदिन्द, पगल्गळिलेयादल्, रात्रिगळिले यादल् ऎन्दु यावुदादरू आगबहुदॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. र्ता सज्ज समयले - ईश्वरनाद तानु सङ्कल्पिसिद समयदल्लि अप्रच्युत - जारिहोगद ऎन्दरॆ तप्पिहोगद, पूत्व संस्कार - हिन्दॆ इद्द सश्वेश्वरनिगॆ कैङ्कर्य माडबेकॆम्ब संस्कारवेनु, मनोरथ नाय्कडि - मोक्ष बेकॆम्बाशॆयेनु, इवुगळन्नुळ्ळवनागि माडि ऎन्दरॆ अवुगळु मरॆतुहोगद हागॆ माडि ; हीगॆ ई आरु विध उपकारगळन्नु निल्दाणक्कॆ पूर्वभावियागि ई प्रपन्ननिगॆ उण्टुमाडुवनॆन्दु हेळि मुन्दॆ निल्याणक्रमवन्नू आ कालदल्लि (३) श्री भाष्यकारर शरणागति गद्य.________________

విలజు विद्याणाधिकारः निराण क्रमः ; सत्येश्वरस्य महोपकारा 3 १७१७ (७) शिकै किडन्न राजकुमार्ररल् प्रसन्न नान राजा, निलण्णु नॆट्टिच्चिरॆडल् निन्नुं कॊट्टु पुर पुढमा आ प्रशस्त प्रशस्ति नियम मठ तत्कालोपॆतमा यिरुप्प देदेनु मॊरु शरीरविश्लेष निमित्त मुण्डादं గ్రామ వన్నా భగవంత माडुव सरेश्वरन महोपकारगळन्नू तिळिसुत्तारॆ. 15 KY निल्याणक्रमवू, आ कालदल्लि सत्येश्वरन महोपकारवू, कॆळव (७) ई एळनॆय उपकार निरूपणवन्नु ऒन्दु दृष्टान्त मूलक तिळिसुत्तारॆ :- ऒन्दु वेळॆ दुर्मरणादिगळु प्राप्तवादरॆ, अदु दुष्ट फलसूचकवल्लवे ? इतराधिकारिगळिगॆ हागॆ, प्रपन्ननिगॆ हागल्लवॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. आदरॆ प्रसन्ननिगॆ योग्यवाद शरीरविश्लेषक्रमदिन्द निराणवन्नुण्टुमाडुवदु कृपा सागरन कर्तव्यवल्लवे ऎन्दरॆ इन्तह निल्याणक्रमवू प्रारब्धानु गुणवागि ईश्वरसङ्कल्पदिन्द नडॆयुवदरिन्द, देहावसानवु प्रशस्त वादुदेयागलि अप्रशस्तवादुदेयागलि आगबहुदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसि, फलदल्लेनू व्यत्यासविल्लवॆन्दुपदेशिसुत्तारॆ :- शिरै किडण्ण - कारागृहदल्लिरुव, राजकुमार्र तिरल् - राजपुत्रन विषयदल्लि, विलण्णु शॆट्टि - बेडियन्नु छेदिसि, शिरै कूड ल् निन्नुम् - कारागृहद दॆशॆयिन्द, पुरप्पुडुमालॆ - हॊरगॆ हॊरटुबरुव हागॆ, प्रशस्ताप्रशस्ति नियममर - ई देश कालगळु प्रशस्तवादवु, इवु प्रशस्तवल्लवॆम्ब नियमगळेनू इल्लदॆ, तत्कालोपस्थितना यिरुप्पदु - आ निल्दाण कालक्कॆ ऒदगिरुवदु, एदेनु मॊरु - यावुदादरू ऒन्दु शरीर विशेष निमित्त युण्डाक्कि . ई स्कूलदेहवन्नु बिट्टु होगलु ऒन्दु कारण (व्याज) वन्नुण्टु माडि, ई मेलिन वाक्यखण्डदिन्द प्रपन्नन देह त्यागक्कॆ देश, काल, रीतिगळु प्रशस्तवादवुगळागिये इरबेकॆम्ब नियमविल्लवॆन्दुपदेशिसिरुत्तारॆ. प्रपन्ननाद प्रयुक्त “ अहं________________

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे विद्वदविद्द ताधारणोतान्ति क्रमः, (८) नागादिगळान बान्द्रियळ पत्तॆयुव स्मरामि मद्भक्तं” ऎन्दु वाराह चरमश्लोकदल्लि हेळिरुव हागॆ सरेश्वरनु स्मरिसुवदरिन्द ईतनन्नु अप्रच्युत पूर्वसंस्कार मनो रथनन्नागि माडुवनु. हिन्दॆ उण्टागिद्द भगवङ्करदल्लि मोक्ष प्राप्तियल्लि अभिरुचियु तप्पद हागॆ माडुवनु. ईतनिगॆ स्कूल देह बन्धवन्नु तप्पिसि पुनः बन्धवुण्टागद हागॆ माडतक्कद्दु ई महोपकारकन कर्तव्यवु. आदुदरिन्द स्कूलदेह वियोगक्कॆ प्रप ननिगॆ यावुदॊन्दु देशकाल रीतिगळ नियमवू इल्लवु. अन्तू देहवु तॊलगि होगुवदक्कॆ ऒन्दु कारण बेकु, अदु प्रशस्तवाद देशकाल रीतिगळे आगलि, प्रशस्तवल्लदवुगळॆयागलि चिन्तॆयिल्लवु इदक्कॆ ऒन्दु निदर्शनवन्नु सूचिसिरुत्तारॆ. राजकुमारनादरू. एनो तप्पु माडिदुदरिन्द कारागृहदल्लिट्टु राजनु बेडि हाकिसिरु तानॆ. ईग राजननुग्रह प्राप्तवादुदरिन्द, आ बेडियन्नु कत्तरिसि कारागृहदिन्द हॊरगॆ बिडुव कालवु ऒदगिरुवाग, आ बेडियन्नु कडिदुहाकलु, इदु प्रशस्त काल देश रीति ऎन्दू, इदल्लवॆन्दू, योचिसुव आवश्यकतॆ हेगॆ यिल्लवो, हागॆये राजराजनाद स श्वरन निग्रहक्कॆ पात्रनागि संसार बन्धक्कॆ सिलुकिद जीवात्मनिगॆ आ राजाधिराजन कृपॆयु ऒदगि संसारबन्धवॆम्ब बेडिय विच्छेदनवु याव देशदल्लि याव कालदल्लि याव रीतियल्लि प्राप्तवादरू एनू व्यत्यासविल्लवॆम्ब भाववु. हीगॆ उपोद्घात रूपदल्लि ई अधिकारक्कॆ सम्बन्धपट्टवुगळ न्नॆल्ला सूचिसि, प्रकृत अधिकारार्थवाद निराणक्रमवन्नु विशदवागि तिळिसुत्तारॆ :- प्रपन्ना प्रसन्नरुगळिगॆ साधारणवाद उत्कान्ति क्रमवु. (८) वागादिगळान,वा मॊदलाद, बाहेन्द्रिय- कन्द्रियगळॆन्दू बाहेन्द्रियगळॆन्दू हीगॆ हत्तन्नू मनस्सिनल्लि________________

(nas) निल्याणाधिकार १६१९ मनस्सिले शे‌तु, इप्पडि कल्मज्ञानेन्द्रियज्ञळॆल्ला तोडु ं कूडिन मन प्राणवायुवॊडॆ शेर् त्तु, इप्पडि पदि नूरु इन्द्रियज्जनोडुव कूडिन प्राणवायु जीव नोडु शेर् त्तु, प्राणेन्द्रिय संयुक्तनान जीवनै त्रिसूण प्रभदयिले स्कूलवे हल्’ निन्न कडॆ नोडुत्तॆ पञ्च भूतसूक्ष्म डॆ शेर् ु, इप्पडि इन्द्रियप्राणभूत लोडॆ सूक्ष्म संयुक्तान जीवनै निसर सौहारमुडैय हार्द

सूक्ष्मदशॆयल्लि सेरिसि, इप्पडि - ई रीतियल्लि, करज्ञानेन्द्रिय जळॆल्ला तोडु - ऐदु कम्मिन्द्रियगळु, ऐ ज्ञानेन्द्रिय गळु इवुगळॊन्दिगॆ सेरिद मनस्सन्नु, प्राणवायु वॊडॆ शेर् त्तु- प्राणवायुविनॊन्दिगॆ सेरिसि, इप्पडि पदिनॊरु इन्द्रियङ्गळॊ डुं कूडिन प्राणवायु - हीगॆ ई हन्नॊन्दु इन्द्रियग ४०दलू कूडिद प्राणवायुवन्नु, जीव नोडु शेर् तु - जीवात्म नॊन्दिगॆ सेरिसि, प्राणेय संयुक्त नान जीव - हीगॆ प्राण, हन्नॊन्दु इन्द्रियगळू इवुगळिन्द सेरिद चीवात्मनन्नू, त्रिण स्वभ दक्कॆयिले त्रिसूणवॆन्दरॆ बॆन्नि नल्लिरुव वंश 2 वॆन्दु हॆसरु मुख्यवाद मूराव ऎलुबु, अदक्कुण्टागुव केशद दॆशॆयल्लि, सल देहल् निन्नम् - ईग नावु हॊन्दिरुव स्कूलदेहदिन्द (कण्णिगॆ काणुव देहवु स्कूलदेहवॆन्दू कण्णिगॆ काणदिरुव देहवु सूक्ष्मदेहवॆन्दू ऎनिसुत्तवॆ ;) कडॆ नोडुत्त - मथन माडि तॆगॆद, पञ्चभूत सकलोडु शेरु - सूक्ष्मदॆशॆयल्लिरुव पञ्चभूतगळॊन्दिगॆ सेरिसि, इप्पडि - ई मेलॆ हेळिद प्रकारवागि, इन्द्रिय - एकादशेन्द्रियगळेनु, प्राण - पञ्चप्राणवेनु, भूत सक्ष - पञ्चभूतगळु अति सूक्ष्मदॆशॆयल्लि रुववुगळेनु, इवुगळिन्दॆल्ला, संयुक्त नान जीवनै- सेरिद जीवा त्मनन्नु, निसर सौहार्दमुडैय एनॊन्दू व्याजदिन्दल्लदॆ स्वाभाविकवागिये सस्य करणं सुप्रत् ऎन्दु श्रुतियल्लि हेळिरुव हागॆ परम मैत्रिभाववन्नु हॊन्दि हितवन्नु माडुत्तिरुव, आ कारण दिन्दले, हार्दनान र्त पक्कलिले - हृदयायतनदल्ले हार्दाव________________

१७२० श्रीमद्रहस्य त्रयसारे नान र्त सक्कलिले इळ्ळॆ स्पा, इप्पडि स्कूलशरीरल् निन्नु म विद्वद विद्वत्साधारणमान उत्कान्ति क्रमत्तॆ नड, तारियागि बिज माडिसिरुव तन्नल्ले, इप्पात्ति - उत्कमण कालद आयास परिहार माडि, इप्पडि - ईग मेलॆ विवरिसिद रीतियल्लि, स्कूलशरीरल् निन्नु - ईग कण्णिगॆ काणुव स्कूलवाद शरी रद दॆसॆयिन्द, विद्वदविद्वत्साधारणमान - भक्तिप्रपत्तु पाया नुष्ठान माडिद ब्रह्मवित्ताद प्रपन्ननिगू प्रपन्ननिगू साधारण वाद, उत्कान्ति क्रमत्तॆ नड - मेलॆ विवरिसिद हागॆ देह वन्नु बिट्टु होगुव क्रमवन्नु नडॆसिकॊट्टु ; ई भूतकृद्वाचिगळि गॆल्ला “सरेश्वर्र” ऎम्बुवदे कर्तृपदवु. ई मेलिन ८नॆय वाक्यखण्डदिन्द प्रपन्ननिगू अप्रपन्ननिगू समवाद उत्कान्ति क्रम वन्नु पदेशिसुत्तारॆ :- ऐदु करन्द्रियगळु, ऐदु ज्ञानेन्द्रिय गळु, हीगॆ दशेन्द्रियगळू मनस्सिनल्लि सूक्ष्मदशॆयल्लि सश्वर सङ्क ल्पदिन्द होगि सेरुत्तवॆ. वागादिगळान बाहेन्द्रियळ पयुम् मनस्सिलॆ शेर् तु ऎम्बुदु मनसिकरणग्रामम् ऎन्दु सङ्ग्रहश्लोकदल्लिरुवदर व्याख्यानवु ; इदु “वानसि दर नाच्याच्च” (शा. सू. ४. २. १) मत्तु “ अत एव साण्यनु” (शा. सू. ४, २. २) ऎम्बॆरडु सूत्रगळभिप्रायवागिरुत्तदॆ. अल्लिन्द ई हत्तु इन्द्रियगळिन्द सेरिद मनस्सु, ई हन्नॊन्दू पञ्चप्राण दॆ ऒन्दिगॆ सूक्ष्म दॆशॆयल्लि सेरुत्तदॆन्दु “इप्पडि पद नूरु इन्द्रि यज्ञळॊडुव कूडिनमन प्राणवायु वोडॆ शेरु” ऎम्बुवदरिन्द तिळिसुत्तारॆ. इदु प्राणे मनः ऎम्ब मत्तु “ तन्मनः प्राण उत्तरात्” (शा. सू- ४ २. ३) ऎम्ब सूत्रगळ व्याख्यानवु अल्लिन्द हीगॆ इन्द्रिय मनस्सिनिन्द शेरिद प्राणवु सूक्ष्मदॆशॆयल्लि जीवनन्नु सेरुत्तदॆन्दु हेळुत्तारॆ. इदु पुरुष च तम् ऎम्ब सङ्ग्रहश्लोकद, मत्तु “ सध्य तदु गमादि भः” (शा. स. ४. २. ४) ऎम्बुदर व्याख्यानवु, अल्लिन्द मुन्दॆ, ई इन्द्रियगळु, मनस्सु, प्राणगळिन्द सेरिद जीवात्मनु पञ्च भूत eS 03________________

निल्याणाधिकार विद्वद विद्यन्नाडीप्रवेशक्रमे व्यत्यासति (९) “ अनना रस्मय सस्य दीपवद्य तोहृदि । सिता 66 सूक्ष्मगळॊन्दिगॆ सेरुत्तदॆन्दु “भूतेष्यनं” ऎम्बुदन्नू “भू तेषु तच्चुतेः” (शा, सू. ४. २. ५) ऎम्ब सूत्रवन्नू व्याख्यान माडि, जीव पञ्चभूत सूकडॆ शेर्तु - ऎम्बुदर मूलक तिळिसिरुत्तारॆ. अल्लिन्द इन्द्रिय, मनस्सु, प्राण, भूत सूक्ष्मगळिन्द सेरिद जीवात्मनु परमात्मनल्लि सेरुवनॆन्दु, जीवन र्त पक्कलिलै इळ्ळॆप्पा - ऎम्बुदर मूलक सूचिसुत्तारॆ. इदु * परेच तमात्मनि” ऎम्बुदर मत्तु “तेजः पर स्यां देवता यां” ऎम्ब छान्दोग्य श्रुति मत्तु “ तानिवरे तथाह्याह” (शा, सू. ४, २. १४) ऎम्ब सूत्रगळिन्दलू व्यक्तपडुत्तदॆ. ई पर मात्मनल्लि सेरुवदेनु जीवनिगॆ जीवन्मुक्तिये अथवा स्वरूपैक्यवे इत्यादि पूर्वपक्षगळु बन्दीतागि “ अविभागो वचनात्” ऎम्ब (शा, सू. ४, २. १५) सूत्रदल्लि बेरॆयागद हागॆ आ पृथक्षिद्ध विशेषण रूपदल्लि सेरिरुत्तदॆ ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. हागॆ सेरिरलु कारणवे नॆन्दरॆ “इळॆ प्पात्तु” वदक्कागि ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ, ऎन्दरॆ आगिन देहायासवु शान्तवागुवुदक्कागि. हीगॆ इवॆल्लवू ऒट्टिगॆ सूक्ष दॆसॆयल्लि परमात्मनॊन्दिगॆ सेरुव तनक नडॆयुव क्रमवु प्रसन्ना प्रपन्न सामान्य विषयवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. नाडिय मूलक सूक्ष शरीरयुक्तनाद जीवनु हार्दनाद परमात्मनन्नु बिट्टु, नाडिय मूलक हॊरगॆ हॊरडुव तनक प्राप्तवागुव उन्ति क्रमवु इब्बरिगू समानवॆन्दु तिळिसिरुत्तारॆ इदु “समानाचा सृत्यु प कमादम्म तत्वं चानु पोष्य” (शा, सू ४. २, ७) ऎम्ब सूत्र दभिप्रायवु. आस्पत्युपक्रमात् - प्रपन्ननिगॆ अर्चिरादि गतियु प्रारम्भवागुव तनक समानाच विद्वदविद्वत्साधारणवादुदॆं बभिप्रायवु. 99 (९) याज्ञ, सृ, ४. ११६-९.________________

१७२२ श्री मद्रहस्यतयसारे सिताः कद्रु नीलाः कपिलाः पीतलोहिताः । ऊर मेक मेकस्थित स्तेषां योभित्वा सूरमण्डलम् । ब्रह्मलोकमतिक्रम्य प्रपन्ननिगू अप्रपन्ननिगू नाडीप्रवेशदल्लिरुव व्यत्यासवु. 2 (९) हिन्दॆ प्रपन्ननिगू अप्रपन्ननिगू समानवाद उत्कान्ति क्रमवु हेळल्पट्टितु. परमात्मनॊन्दिगॆ सेरियिद्द, ई इन्द्रिय, मनस्सु, प्राण, भूतसूक्ष्मगळॊन्दिगॆ सेरिद जीवात्मनु, देहवन्नु बिट्टु हॊरडुवाग नाडी मूलक हॊरगॆ बरुवनु. नाडिगळु १०१ ऎन्दू, अवुगळल्लि ऒन्दु सुषुमा ऎन्दू अदर मूलकवागि प्रपन्न नाद चेतननु अर्चिरादि मार्गद मूलक परमपदक्कॆ होगुव नॆन्दू, इन्नु नूरु नाडिगळ मूलक हॊरगॆ बन्द अप्रपन्न चेतनरु धूमादि मार्गवन्नु हॊन्दि पुनः बन्धवन्ने हॊन्दुवरॆन्दू सङ्ग्रहश्लोकदल्लि आ नयति परतो नाडिभे रथोचित मा श्वरः” ऎम्ब भागवन्नु मुन्दिन वाक्यखण्डदिन्द व्याख्यानमाडुवव रागि, अदक्कॆ स्मृति प्रमाणवन्नु उदाहरिसि, सश्वरन ई ऒम्बत्तु विध उपकार परम्परॆगळन्नु बोधिसुव महावाक्यवन्नु निगमन माडि हेळुत्तारॆ. श्री याज्ञवल्करु श्रुतिगळिगॆ परस्पर विरोध विल्लद हागॆ श्रुत्यु पब्रह्मण माडिरुवदरिन्द अवरभिप्रायवन्नु उदा ण हरिसुत्तारॆ– यः - याव जीवात्मनु, दीपवत् - दीपद हागॆ, हृदि - हृदय कमलदल्लि, स्थितः - इरुत्तानो, तस्य - हागॆ धर्म भूतज्ञानदिन्द प्रकाशिसुव ज्ञानस्वरूपनाद आत्मनिगॆ, अनन्ता रस्मयः - अनेक हृदयक्कॆ सम्बन्धपट्ट नाडिगळुण्टु ; अवुगळल्लि कॆलवु, सिता8 . बॆळ्ळगिरुववु, इन्नु कॆलवु, असि ता -कप्पादवु, कद्रु नीलाः - कॆलवु ऊदा बण्णवादवु. कॆलवु नीलि बण्णवादवु, कपिला - कॆलवु बूदु बण्णवादवु, सीता - कॆलवु हळदि बण्णवा दवु, लोहिता - कॆलवु कॆम्पु बण्णद, तेषां - अवुगळल्लि, यः - याव प्रसिद्धवाद, एकः - ऒन्दाद, ऊरं - मेलक्कॆ हरडिदु दागि, स्थितः - इरुत्तदो, तेन - आ नाडियिन्द, इदक्कॆ सुषुवा ว________________

निराणाधिकार १७२३ तेन यान्ति पराङ्गति‌ । यदस्यान्य द्रश्चिशत मूर्ध्वमेव व्यवस्थितम् । तेन देव शरीराणि सधामानि प्रपद्यते । ये नैक रूपाश्चाफस्ता प्रश्नॆयो सत्य दु प्रभाः । इह करोप भोगाय तैस्संसरति सोवशः” ऎच्चर पडिये कळ्ळर् कॊण्णु पों वळिगळ पोलॆ, आत्मासहारिगळ स्वर नर कण्णळुक्कु पोव मारान्तरङ्गळुक्कु मुखळान नाडीविशेषङ्गळिल् पोगाद पडि वळि निलक्कि अद्दिरादि मारत्तुक्कु मुखमान ऎन्दु हॆसरु, तेन - अदरिन्द, सूर्यमण्डलवन्नु, भित्या भेदिसि, ऎन्दरॆ प्रवेशिसि, तन्मूलकवागि, ब्रह्मलोकवन्नु, अतिक्रम्य - दाटि, पराङ्गतिं - श्रेष्ठवाद गतियन्नु ऎन्दरॆ वैकुण्ठ लोकवन्नु, याति - हॊन्दुवनु ; अस्य - ई जीवात्मनिगॆ, यत् - याव, आ त्, इतरवाद, रश्मि शतं - नाना बण्णद नाडिगळ नूरु, ऊ रमेव - अवुगळू मेलक्कॆ हरडुववुगळागि, व्यवस्थितं - इरु तदो, तेन - अदरिन्द, सधामानि - आयाय लोकगळिन्द सेरिद, देवशरीराणि - आयाय देवतॆगळिगॆ योग्यवाद शरीर गळन्नु, प्रपद्यते - हॊन्दुवनु ; ये - याव, नैकरूपा8 - अनेक ऒण्णगळळ्ळ, मृदु प्रभः - अल्पवाद प्रकाशवुळ्ळ, रश्मिय नाडिगळु, अस्य - ई जीवात्मनिगॆ, अधस्तात् - कॆळगॆ प्रसरिसुवदागि वॆयो, तै - - तै अवुगळ मूलकवागि, सः - आ जीवात्मनु. अवशः - करवश्यनादवनागि, इह - ई लोकदल्ले, करोष भोगाय - आ कफलगळन्ननुभविसुवदक्कागि, संसरति - बद्ध जीवनागि हुट्टु वनु.” ऎरपडिये - ऎन्दु स्मृतियिलॆ हेळिरुव हागॆ, कळ्ळ‌ कॊण्डु पों वळिगळ् पोलॆ - कळ्ळरु होगुव मारगळ हागॆ, आत्मापहारिगळ् - सश्वरन स्वत्ताद जीवात्मरुगळन्नु तम्म दॆन्दु भाविसुव आत्मरु, स्वर नरकगळिगॆ फोम् मारान्त रङ्गळुक्कु - होगुव बेरॆ मातृगळिगॆ, मुख ान - द्वार गळाद नाडी विशेषळिल् - ई नूरु विश्व ब्याडिगळल्लि, पोगाद पडि - होगदहागॆ, वळिविलक्कि - आ मारगळिन्द तप्पिसि, अरादि સર________________

१७२४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे शताधिकै यान ब्रह्मनाडि (यल्) याले प्रवेशिप्पित्तु सूर करा (किरण) वलयाकॊण्डु पुरस्पदुम्मडि हण्णु म मारत्तुक्कु – अद्दि राद मारक्कॆ, मुखमान - द्वारवाद, शता धिकैयान - नूरॊन्दनॆयदाद, ब्रह्मनाडियाले - ब्रह्मवित्ता दवनु होगुव नाडियाद सुषुम्ना नाडी मूलकवागि, प्रवेशि त्तु - प्रवेश माडुवहागॆ माडि, सूर करा (किरणा) वलम्बि यार् - सूर किरणवन्नु अवलम्बिसिदवनागिक्कॊण्डु, पुरप्पडु मडि स्पम् - हॊरटुहोगुव हागॆ ईश्वर सल्पवु माडु वदु ऎम्ब भाववु हण्णु म ऎम्बुवदक्कॆ कत्रपदवु १६९८नॆय पुट दल्लि, वाक्यादियल्लिरुव सत्य सङ्कल्प नुमान सत्येश्वर्र ऎम्बुवदु. ई वाक्य शेषदिन्द देहावसानकालदल्लि ई जीवनिगॆ परमात्य सम्पत्तियाद नन्तर उण्टागुव क्रमवन्नु तिळिसुत्तारॆ. परमात्म सम्पत्तियिन्द मुन्दक्कॆ प्रसन्ननिगू अप्रसन्ननिगू मार गळु भिन्न नादवु ऎन्दु तिळिसुत्तारॆ हृदयक्कॆ सेरिद नाडिगळु १०१, रल्लि ऒन्दक्कॆ सुषुमानाडि (ब्रह्मनाडि) ऎन्दु हॆसरु. इदु ऊर्ध्व वागि प्रसरिसिरुत्तदॆ. इदर मूलकवागि इन्द्रिय, मनस्सु, प्राण, भूतसूक्ष्म इवुगळिन्द सेरिरुव जीवात्मनु, सूररश्मियन्नु हॊन्दि, सूरन मूलक अर्जिरादि गतियन्नु हॊन्दुवनु. इदु भक्तु 8 पा यनिष्ठनिगॆ न्यास विद्यानिष्कनिगू सह समानवाद मार्गवु प्रसन्न रल्लद इतरराद, इन्द्रिय, मनस्सु, प्राण, भूत सूक्ष्मगळिन्द सेरिद चेतनरु इतर नूरु नाडिगळल्लि यावुदु तम्म मुन्दिन प्रारब्ध कानुभवक्कॆ योग्यवो अदर मूलक हॊरटु भूमादि मार्गवन्नु हॊन्दि पुनः बन्धगळिगॆ सिक्कुत्तारॆ. कॆलवरिगॆ देवलोक प्राप्तियू, कॆलवरिगॆ नरकवू, कॆलवरिगॆ पुनः ई मर्त्यलोक प्राप्ति य उण्टागुत्तदॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इवरिगॆ प्राप्तवागुव मार्गगळु कळ्ळरु होगुव मार्गगळु. इवरु कळ्ळरु हेगॆ ऎन्दरॆ स्वामि स्वत्ताद आत्मावन्नु अवन चरणारविन्ददल्लि अर्पिसि भरन्यास माडदे इद्दवरॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. आदुदरिन्दले अन्तह मार्ग________________

ఒ निराणाधि कार… 66 ई गळन्नु कळ्ळर् कॊण्णु पों नळिगळ पोलॆ आत्मसहारिगळ पोम् मारान्तशण्ण” ऎन्दु हेळल्पट्टवु आ कळ्ळ दारिगळु यावुदॆन्दरॆ इन्नु नूरु नाना बण्णद नाडिगळु. ई अप्रसन्नरन्नु आत्मापहारिगळॆन्दु हेळलु प्रमाणवु– “योन्य थासन्तमात्मान मन्यथा प्रतिपद्यते । किन्तेन न कृतं पापं चोरेणा त्याप हारिणा” ऎम्ब श्री व्यासोक्तियु, सत्येश्वरनिगॆ शेषभूतवाद आत वन्नु तनगॆ स्वतन्त्रवॆन्दु भाविसुवनादुदरिन्द आतापहारियु. ई सन्दरदल्लि सत्य सन महोपकारवेनॆन्दरॆ, ई भरन्यासवन्ननु ष्ठिसिदवनन्नु इतर नूरु नाडिगळ मूलक कळ्ळ दारिगळल्लि होगद हागॆ माडि, राजमारवाद सुषुम्मा नाडिय मूलक होगुव हागॆ माडि, अल्लिन्द मुन्दक्कॆ सूरकिरणगळ मूलक सूरनन्नु हॊन्दि अल्लिन्द मुन्दक्कॆ अल्लि रादि गतियन्नु हॊन्दुव हागॆ माडुवनु. अड्डिरादि गतियु मुन्दिन गति चित्र नाधिकारदल्लि उपपादिसल्पडुत्तदॆ. सूररश्मिय मूलक सूय्यनन्नु सेरुवनॆन्दु “अथतैरेव रश्मिभिः ऊर माक्रम ते” शरीरवन्नु बिट्टु हॊरट चेतननु आ सूर किरणगळ मूलकवे मेलक्कॆ होगुवनु ऎन्दु छान्दोग्यदल्ल (८-६- ५) मत्तु “ रनुसारि” ऎम्ब शारीरक सूत्रदल्लि (४-२,१७) हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. रात्रि मृतनाद प्रसन्ननिगॆ हेगॆ ? आग सरकिरण गळिरुवदिल्लवल्ला ऎन्दरॆ दुश्चिनदल्लि सूररश्मियुण्टॆन्दु हेगॆ भाविस बहुदॊ, हागॆये आगलू कूड सूक्ष्मवागि उण्टॆन्दु भाविस बहुदु. ई सुषुम्ना नाडिगू सूररश्मिगू सम्बन्धविरुवदरिन्द आ ब्रह्मनाडियिन्द सूर किरणदवलम्बनवु उण्टागुत्तदॆन्दु हेळिरु त्तारॆ. हागॆ सम्बन्ध उण्टॆन्दु छान्दोग्यदल्ले हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. प्रसन्ननिगॆ अन्नि मस्कृतियु आवश्यकवॆम्ब निष्पन्धविल्लवु. हीगॆ निल्याणक्रमदल्लि प्रपन्ननिगू अप्रपन्ननिगू साधारणवाद भागवन्नु तिळिसि, अनन्तर अवरुगळिगॆ नाडीमूलक उण्टागुव भिन्न गतिगळू तिळिसल्पट्टवु. मुन्दॆ अस्तिम स्मृति विचारवु चस ल्पडुत्तदॆ. भगवद्गीतादिगळल्लि ब्रह्मवित्तिगॆ अमस्मृतियु इरबे कॆन्दु हेळिरुत्तदॆयल्ला, हागॆ अन्नि मस्कृति इल्लद प्रपन्ननिगॆ पुनरा________________

श्रीमद्र हस्य त्रयसारे प्रपन्नस्य अस्तिम स्मृते रनपेक्षित त्वम्, आळवा नन्तिमदकैयिलॆ विडायिनालॆ नाकॊट्ट ऎम्बॆरु मानार् तिरुवडिगळॊ डिक्क, इवरप्पोदु आर्ळ्वा शॆवियिलॆ द्वय अरुळय्य, इप्परु नमक्कु वरुगै यरिदु नामॆ न्न कॆय्यक्कड मॆनु अन्नोदु सेविरुद्ध मुदलिगळ वरिये हेगॆ ऎम्ब शङ्का समाधानार्थवागि श्री कूरेशर अन्तिम * दॆशॆयल्लि नडॆद ऒन्दु वृत्तान्तवन्नु उदाहरिसुत्तारॆ. अन्तिम स्मृति ति ऎन्दरेनॆम्बुदन्नु मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ, देहावसान कालदल्लि इन्द्रियगळ व्यापार निन्तुहोगि, मनस्सिन व्यापार निल्लुवदक्कॆ मुञ्चिन दॆशॆयल्लि श्रीयः पतियन्नु स्मरिसोणवु. आळर्वा - ऎन्दरॆ श्री भाष्यकारर प्रियशिष्यराद कूरेशरिगॆ हॆसरु, इवर पूर्णवाद हॆसरु कूरत्तार्ळ्वा, काञ्चीपुरद हत्तिरविरुव कूरॆम्ब ग्राम दल्लि अवतरिसिदवरादुदरिन्द कूरत्तार्ळ्वा ऎम्बदागि हॆसरु, इवरिगॆ श्रीवत्साङ्कमिश्ररॆन्दू हॆसरु उण्टु ; हॆसरु उण्टु ; ई कूरेशर अनिम दलैयिलॆ - देहावसान समयदल्लि, विडायिनालॆ - आयासदिन्द, नाकॊट्ट - नालिगॆयु ऒणगिहोगिरुवदरिन्द अङ्ग ळिगॆ अण्टिकॊण्डु होगिरुवदरिन्द माताडलु शक्तियिल्लदिरुवाग, ऎम्बॆरुमानार् तिरुवडिगडि - तम्म गुरुवाद यतिराजर चरणारविन्दगळन्नु कैयिन्द हिडिदुकॊळ्ळलु, इवरप्पोदु - ई यतिराजरु आ समयदल्लि, आर्ळ्वा शॆवियलॆ - श्री कूरेशर किवि यल्लि, द्वय अरुळय्य - द्वयमन्त्रवन्नु कृपया उच्चरि सलागि, अप्पोदु – आ द्वयमन्त्रोच्छारण समयदल्लि, सेवि रु मुदलिगळ् - श्री भाष्यकाररन्नु सेविसुत्तिद्द ज्ञानवृद्ध राद शिष्यरुगळु, इप्परु - तम्मन्था गुरुगळु शिष्यनिगॆ अन्तिम दश यल्लि किवियल्लि द्वयमन्त्रवन्नु पदेशिसुव परम सुकृतवु, नमक्कु- नम्मन्तह भाग्य हीनरिगॆ, मरुगै - प्राप्तवागुवदु, अरिदु - दुर्ल भवु, आदुदरिन्द, नाम् - नावुगळु, ऎन्न कॆय्यक्कडवोम्________________

(१६) निल्दाणाधिकारः રે कलण्ण, इवरुगळभिप्राय तिरुवुळ्ळव पत्ति आळ् र्ना प्रकृतियरिया‌ गळो ? इव्यवस्थॆयिलि वरुक्किदु कर युव‌ खण्डतरकैयु मिट्टि मात्र मनॆ? नामिदु उपायक (परिकरवाग) उपकारकनाग चर्य मल्लॆ नरुळिच्चॆय, मुदलिगळ तिळिनु निररानार् गळु. एनन्नु माडलु साध्यवॆ ऎन्दरॆ एनू इल्लवॆम्ब भाववु, ऎनु-ऎम्बु दागि, मुदलिगळ कल - ई पूज्यनाद शिष्यरुगळु दैन्यदिन्दलू व्यसनदिन्दलू खिन्नरागिरलागि, इवरुगळभि प्राय-ई शिष्यरभि प्रा यवन्नु, तिरुवुळ्ळम वृत्ति - ग्रहिसिदवरागि, आळर्वा प्रकृति- ई आळ्वारवर स्वभाववन्नु, अदु यावुदॆन्दरॆ, ई आळ्वारवरे तावु बरॆद सुन्दर बाहुस्तवदल्लि, “श्रीरण्ण थामनि यथा पुरमेष सोहरामानुजर वशगः परिवर्तिय” (सुन्दरव १२९) ऎन्दरॆ श्रीरण्ण क्षेत्रदल्लि श्री रामानुजमुनिगळिगॆ प्रियशिष्यनागिद्दन्था आ नानु मॊदलिनन्तॆये आ गुरुगळिगॆ वशनागि वर्तिसबेकु ऎन्दु हेळिकॊण्डिरुव हागॆ अनिष्ट निवृत्ति इष्ट ाप्ति मॊदलादुदॆल्ला आचा राधीनवॆन्दु नम्बि नित्पररागिरुव स्वभाववु, इदु सारास्वादिनियवर अभिप्रायवु, सारप्रकाशिका सरविवरणॆ यवरुगळु, नन्न (श्री भाष्य कारर) मूलकवागि समस्त अर्थवन्नू श्री कॊरेशनु ग्रहिसिदवरा दरू पुनःपुनः अदन्ने केळबेकॆम्बभिलाषॆयळ्ळोणवे श्री करे शर स्वभाववॆन्दु व्याख्यान माडिरुत्तारॆ. मॊदलनॆय व्याख्यानदल्लि गुरुविनल्लि सत्व, पारतन्त्रवू, ऎरडनॆयदरल्लि द्वयमन्त्रोपदे शवू भरन्यासकालदल्लि माडल्पट्टिद्दरू, तदनुसन्धान रूपदल्लि ईगलू गुरुमुखेन केळबेकॆम्ब कुतूहलवू निदर्शिसल्पट्टित्तु. ई ऎरड नॆय अर्थवु प्रकरणक्कॆ तुम्ब सम्बन्धपट्टददागिदॆ ; इन्तह आळ्वारवर अभिप्रायवन्नु, अरियितल् गळॊ - निमगॆ तिळियदे ? ऎन्दु श्री भाष्यकाररु हेळि, पुनः उपदेशिसुत्तारॆ; इ वस्थॆ यिल्‌ - ई चरम जिकॆयल्लि, अवरुकु - कूरत्ताळ्वारवरिगॆ, इदु ईग नावु अवर किवियल्लि द्वयमन्त्रवन्नु च्चरिसिदुदु, करूर 60057________________

श्रीमद्रहस्य त्रयसारे युं खण्ड शररैल्वॆयुम् , पच्चकर्पूरवन्नू कल्लु सक्करॆ यन्नू, इट्ट मात्र मनॆ - बायल्लि इट्टहागल्लवे ? ऎन्दरॆ ऒणगिकॊण्डु बन्द बायल्लि इवुगळन्निट्टरॆ श्रम परिहारवागि बायल्लि द्रव हेगॆ उण्टागुत्तदो हागॆ, ई द्वयोच्चारणॆयन्नु अवर किवि यल्लि गुरुवाद नानु बन्दु उच्चरिसुवुदरिन्द, अवरिगॆ देहोत्र) मणद आयासवु परिहारवागलि ऎम्बभिप्रायदिन्द माडिदुदॆम्ब भाववु ; मुन्दॆ नीवु अभिप्रायपट्ट हागल्लवॆन्दुपदेशिसुत्तारॆ :- नाम् - नावु, इदु - हीगॆ किवियल्लि माडिद द्वयोच्चारणवु, उपायत्तुक्कु - हिन्दॆ माडिद भरन्यासक्कॆ, परिकरवाग - अङ्ग ऎन्दु भाविसि, अथवा, उपकारक नाग - सहाय रूपवादुदॆन्दु भाविसि, शय दोनम् . माडिदुदल्लवु ऎनु - ऎम्बदागि, अरुळय्य - कृपया श्री यतिराजरु प्रदेशिसलागि, मुदलिगळ्- आ पूज्यराद शिष्यरु, तॆळिन - तम्म सन्देहवन्नु होगलाडिसि कॊण्डु, निरररानार्‌गळु - तावु माडिद भरन्यासदल्लि दृढनम्बिकॆ युळ्ळवरादरु. श्री आर्ळ्वा किवियल्लि चरमदॆशॆयल्लि श्री भाष्य काररु द्वयोच्चारणॆ माडिदुदु तावु माडिरुव भरन्यासक्कॆ तुम्बा उपकारवॆन्दु भाविसि, तमगू श्री यतिवर्यरु जीवन्तरा गिरुवागले देहोत्ममणवु प्राप्तवादरॆ इन्तह भाग्यवु लभिसु वुदु, अन्तह भाग्यवु तनगिल्लवे ऎन्दु खिन्नरागिरलु, अदन्नु कण्डु श्री भाष्यकाररु तम्म शिष्यरुगळु ई द्वयोच्चारणॆय प्रयोजन वन्नु सरियागि तिळिदुकॊळ्ळलिल्लवॆन्दु भाविसि, ओ शिष्यरुगळे इदरभि प्रायवन्नु तिळिसुवॆनु केळि. श्री कूरेशरिगॆ नानुपदेशिसिद अर्थ वन्नु पदे पदे केळिदरू तृप्तियिल्लदॆ पुनः पुनः केळलु कुतूहल वुळ्ळवरु. ई अभिप्रायवन्नु तिळिद नानु, अवरिगॆ भरन्यास काल दल्लु पदेशिसिद करणमन्त्रवाद ई द्वयमन्त्रवन्नु पुनः ई चरम दॆशॆ यल्लि अवर किवियल्लि हेळिदरॆ, आ भरन्यासकालद स्मृतियु अवरि गुण्टागि अदरिन्द सुप्रीतरागुवदरिन्द अवरिगॆ ई चरमदॆशॆय आयासवु परिहारवागुत्तदॆन्दु भाविसि नडिसिदॆने विना, ई द्वयो च्छारणॆयु आ भन्यासोपायक्कॆ अङ्गवागियागलि अथवा उपकारक वागियागलि माडलिल्लवॆन्दु हेळिदरु ई उपदेशवन्नु केळिद________________

निराणा धिकार १७२९ ऒडनॆये आ शिष्यरिगिद्द खेदवु तॊलगि निर्भररादरॆन्दु इल्लि हेळल्प ट्टिरुत्तदॆ. ई वृत्तान्तदिन्द नावु ग्रहिसतक्कद्देनॆन्दरॆ :- प्रपन्न निगॆ चरमदॆशॆयल्लि अन्तिम स्मृतियु आवश्यकवॆम्ब वादवु कूडुव दिल्लवु. करुणासागरनु प्रपन्न नल्लिरुव प्रीत्यतिशयदिन्द “ अहं स्म रामि मद्भक्तं नयामि परमाङ्गतिं” ऎम्ब श्री वराह पुराणदल्लिरुव सरेश्वर वाक्यानुसारवागि, देहोत्ममण कालदल्लि ताने अन्तिम स्मृतियन्नुण्टुमाडबहुदु” ऎम्बुदु ई वृत्तान्तवु श्रीम तीय ब्रह्मतन्त्र स्वतन्त्र स्वामियव रनुग्रहिसिद मूव्वायिरप्पडि गुरुपरम्परासारदल्लिल्लवु. बहुशः बिट्टु होगिरबहुदु. प्रपन्नामृतदल्लि ई वृत्तान्तवु स्वल्प व्यत्यास वागि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. व्यत्यासवेनॆन्दु तिळियबेकॆम्ब कुतूहल विरुववरु कूरेश परमपदप्राप्तियन्नु बोधिसुव ५६नॆय अध्याय वन्नु अवलोकिसबहुदु. प्रकृत प्रकरणक्कॆ बेकाद अंशवु इल्लि सूचिसल्पडुत्तदॆ :- ୧ तळ्ळुत्वा लक्षणाचारः कूरेश मिद मब्रवीत् । वैकुण्ठे तत्र कॊरेश नाशास्त्र न व्यतिक्रमः । इहलीला विभूत्यान्तु शास्त्र मार प्रवत्रनम् । ततो विषण्णः कूरेशः शेषत्वं नीक विस्मितः । द्वयोप देशम करो तस्य करे यतीश्वरः । अथ तत्र स्थिता सृ वैष्णवास्तन शज ता 8 ॥ यतीन्द्रं तं महात्मानं वचनं चेदमब्रुर्व । वैष्ण नानां प्रसन्ना नां न कत्रव्यान्तिमस्मृतिः । बहु बहुळं चोक्तं शारेवं यतीश्वर ! द्वयोपदेशं योगीन्द्र तेनैव भवताधु ना अन्न काले कृतं तस्कृ कूरेशाय महात्मने । तेषां तद्वचनं श्रुत्वा यतीन्द्रः प्राहर्ता प्रति । कर घटिका भावा त् राजपुत्रस्य वैष्ण नाः । संशोष्यते यथा जिह्वा द्वयाभावा थास्य ऎम्बुदागि इल्लि इरुत्तदॆ. इदरर्थवेनॆन्दरॆ– श्री यतिवर - तम्म प्रियशिष्यराद कूरेशर मातन्नु केळि, “नीनु वैकुण्ठदल्लिरुव नित्य________________

१७३० श्रीमद्रहस्यत्रयसारे 66 सूरिगळु शास्त्रातिक्र मवन्नु माडुवरॆन्दु हेळिद हागल्लवु वैकुण्ठ दल्लिरुव नित्यसूरिगळु मॊदलादवरिगॆ शास्त्रवु बेकिल्लवु. एकॆन्दरॆ अवरिगॆ शास्त्रव्यति क्रमवागि नडियो णवे इल्लवु. ई लीला विभूति य ल्लियादरो हागल्लवु. शास्त्रव्य क्रमविरुवदरिन्द शास्त्र बेकु, अदक्कनुगुणवागि नडॆयबेकादुदु आवश्यकव” ऎन्दु उपदेशिसिदरु. इदरिन्द कूरेशरिगॆ शेषत्ववु मनस्सिगॆ चन्नागि हिडिदु आश्चर्यभरित रागिरुवाग श्री यतिवर्यरु आ कूरेशर किवियल्लि द्वयमन्त्रवन्नु प देशिसिदरु. अल्लि हत्तिर नॆरॆदिद्द निज शिष्यमण्डलिगॆ सेरिद श्री वैष्ण वोत्तमरु अदन्नु कण्डु सन्देहवुळ्ळवरागि तम्म गुरुगळाद यतीन्द्ररन्नु कुरितु प्रश्निसिदरॆनॆन्दरॆ, “ तावु अनेकावर्ति शास्त्र दल्लि अन्तिमस्मृति बेकिल्लवॆन्दु हेळिदॆ ऎन्दुपदेशिसिदन्नु केळिदॆवु. हीगिरलु तावु ईग ई महात्मराद कूरॆ शरिगॆ अन्तिम स्मृतियुण्टा गुव हागॆ द्वयोपदेशवन्नु माडिदिरल्ला ऒदु हेगॆ” ऎन्नलु, अदक्का यतिवरैरु, ओ वैष्ण नागोदरे, राजपुत्रनिगॆ गण्टलु ऒण गिद कालदल्लि पच्चकर्पूर गुळिगॆ हेगो, हागॆये प्रसन्नराद ई कूरेशरिगॆ द्वयोच्छारणॆयु” ऎन्दु समाधान हेळिदरु. अनु कूलवादागलॆल्ला प्रश्नन्नु द्वयोच्चारणॆ माडतक्कद्दॆन्दु हिन्दॆ ये तिळिसल्पट्टिरुत्तदॆयष्टॆ. हागॆ तनगॆ माडलु साध्यविल्लद प्रपन्न निगॆ अन्ति मकाल द्वयोच्छारणवु आप्यायनवु ऎम्ब भाववु. उपायवॆन्दिगू अल्लवॆम्बुदु मुख्य तात्पर्यवु. आदुदरिन्दले अदर अवश्यकतॆ इल्लवु. 3 कॆलवरु आर्ळ्वा अन्तिम दॆशॆयल्लि नडिसिद द्वयोच्छारणॆ म वृत्तान्तवन्नु मनस्सिनल्लिट्टु, अन्तिम स्मृतियु आवश्यकवॆम्ब पूर्व पक्षवन्नु तरुवरु. अदन्नु खण्डिसुवदक्कागि तन्नभिप्रायद सम र्थनॆगागियू श्री भाष्यकाररे तम्म शिष्यरिगॆ उपदेशिसिदु न नम्म अवगाहनॆगॆ तन्दिरुत्तारॆ इदरिन्द अन्तिम स्मृतियु निरपेक्ष वादुदॆम्बुदु सव्यक्तवु. मुन्दिन वाक्यदिन्द ई मेलॆ हेळिदुदन्ने कॆलवु प्रमाणगळॊं दिगॆ निगमन माडि हेळुत्तारॆ :– आगैयाल् - हीगॆ श्री भाष्य कारर उपदेश मूलक, अमस्मृतियु उपायवागुवदिल्लवा________________

66 निराणाधिकार आगैयाले “ नष्ट तिरसि परित्यर्जि देहं” ऎन्नु १७३१ (१) * स्थिते मनसि सुस्वस्थॆ” ऎच्चर कयत्तिलु, (२) * तुप्पुडै यात्रॆ यवदॆल्ला ” ऎ र पालुं शॆल्लु गिरपडिये, प्रपन्ननु कृम त्यादिगळिल् निर्बन्धमि, 3 दुदरिन्द, “नष्ट स्मृतिः” ऎम्ब श्लोकदल्लू, “ते मनसि सुस्वस्थॆ” ऎन्दारम्भिसि हेळिरुव, श्लोकद्दयलु - ऎरडु श्लोकदल्लू, “तुप्पु डैयार्” ऎम्ब पाशुरदल्लू सह, कॊल्लुगिरपडिये - हेळिरुव हागॆ, प्रसन्ननिगॆ, अन्तिम स्म त्यादिगळ, निर्बन्धविलॆ निर्बन्धवेनू इरुवदिल्लवु ऎन्दरॆ अन्तिम त्यादिगळु आवश्यकविल्ल वॆम्ब भाववु इल्लि आदि शब्ददिन्द नामसङ्कीर्तनादिगळु सूचिसल्प ट्टवु ई श्लोकगळू पाशु रवू यावुवॆन्दरॆ :– 66 2) 33 “नम्म स्मृतिः” श्लोकवु–“ तीरे श्वपचगृह वा नष्ट स्मृति रपि परित्यर्ज देहम् । ज्ञान समकाल मुक्ता कैवल्यं व याति गत शोकः” ऎन्दरॆ, तीरे - पुण्यतीर्थगळल्लागलि, श्वपच गृहेवा - नायियन्नु बेयिसि तिन्नुव चण्डालन मनॆयल्लिये आगलि, इदरिन्द प्रदेश निर्बन्धवु इल्लवॆन्दु तोरुत्तदॆ. हिन्दॆये कालनियमविल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. ईग अन्तिम स्मृतियू बेकिल्ल वॆन्दु हेळल्पडुत्तदॆ. नष्ट तिरसि- प्रज्ञॆयु इल्लदिद्दरॆ ऎन्दरॆ आ कारणदिन्द भगवन्तनन्नु स्मरिसदिद्दरू, देहं परित्यर्ज- देहवन्नु परित्याग माडुववनागि, ज्ञानसम कालमुक्ता-ज्ञानवु सरियागि रव कालदल्लि, उक्ता द्वयोच्छारणॆयन्नु माडि, कैवल्यं-मोक्ष वन्नु, गतशोकः-एनॊन्दू शोकविल्लदवनागि, याति-हॊन्दुवनु. इल्लि नष्ट तिरसि ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द अन्तिम स्मृतियु आवश्यकविल्लवु. वराह पुराणद ऎरडु श्लोकगळु यावुवॆन्दरॆ : स्थिते मनसि सुस्वस्थ शरीरे सति यो धातु साम्य स्थिते स्मरा विश्व रूपं च मामजम् । ततस्तनिय माणन्तु काव्य पाषाणसन्नि भम्। आहं स्मरामि मद्भक्तं सयामि परमाङ्गतिं १) वराहपुराण, (२) पॆरि, तिरु, ४. १० १, नरः ।________________

१७३२ " श्री मद्रहस्यत्रयसारे 2

  • मनस्सु शान्ततॆयन्नू, शरीरवु धातु साम्यवन्नू हॊन्दिरु वागले याव मनुष्यनागलि जन्मादिगळिल्लदॆ नित्यनाद विश्वरूपनाद नन्नन्नु स्मरिसुवनो, अन्तह नन्न भक्तनन्नु, आतन देहवियोग कालदल्लि मरद तुण्डिगू कल्लिगू समाननागि ज्ञानविल्लदॆ बिद्दिरुवव नन्नु नानु स्मरिसुवनागि, ऎन्दरॆ अवनु नन्नन्नु स्मरिसुव हागॆ माडुवदे मॊदलाद कृपॆयन्नु माडुव समयवॆन्दु तिळिदवनागि, आतनिगॆ उत्तम गतियन्नु हॊन्दिसुवुदक्कागि करॆदुकॊण्डुहोगु वॆनु.” इदक्कॆ वराह चरम श्लोकवॆम्ब प्रसिद्धियुण्टु, श्लोकाभिप्रायवन्नॆ श्री देशिकरवरे अवरु बरॆदिरुव अभीतिसवद ६नॆय श्लोकवाद “ते मनसि विग्रहे” ऎम्ब श्लोकदल्लू उपपादिसिरुत्तारॆ दासनु बरॆदिरुव अभीतिस्तव व्याख्यानवन्नु पराम्बरिसबहुदु. इल्लि काव्य पाषाण सन्निभम् ऎन्दु हेळिरु वदरिन्द ज्ञानविल्लदॆ इन्द्रिय व्यापारगळॆल्ला निन्तु होगि सश्वर नन्नु स्मरिसदे इद्दरू दिव्यवैकुण्ठवन्नु हॊन्दिसुवनॆन्दु सत्व श्वरने हेळिरुवदरिन्द अन्तिम स्मृतिय आवश्यकविल्लवु. वरॆने पॆरियाळ्वारवर पाशुरवु :- तुप्पुडैयारॆ यवदॆल्ला इर् निडत्तु त्तु या ! ऒप्पिले नागिलु निन्न डैन्ने नानैक्कु नीयरुळ् वन्नु नलियुवददु क्लिप्पोदे शोल्लि वृत्त शय द मैयाल् । ऎ नानु निनै मार्ट्‌ । अप्पो नरजतरव प्पळ्ळियाने ॥ (४, १०, १.) इदरर्थवेनॆन्दरॆ :- तुप्पुडै या‌ शक्तियुळ्ळवरन्नु, अडै वदु - आश्रयिसुवदु, ई सन्दर्भदल्लि रक्षण सामर्थ्यवन्नु हॊन्दि रुव सत्येश्वरनन्नु आश्रयिसुवदु, इल्लि बहुवचनवु पूज्यतॆयन्नु सूचिसुत्तदॆ. ई रक्षण सामर्थ्यवु “ न सम्पदां समाहारे विषदां विनिवरने सम दृश्यते कश्चित् तं विना पुरु षोत्तमं” ऎन्दरॆ “सर्व श्रेयस्सन्नुण्टुमाडुवदरल्ल समस्त विपत्तुगळन्नु होगलाडिसुवदरल्ल आ श्रियःपतियाद पुरु षोत्त मनन्नु बिट्टरॆ बेरॆ यारॊब्ब समर्थरू इल्लवु” ऎन्दू मत्तु “नहि पालन साम मृते सरेश्वरं हरिं” “सक्षेश्वरनाद________________

नित्याणाधिकार १७३३ श्रीहरियन्नु बिट्टरॆ बेरॆ यारिगू रक्षिसुव सामर्थ्यविल्लवु” ऎन्दू हेळिरुव हागॆ शियःपतिगॆ मात्रवे आ सामर्थ्यवु ऎम्ब भाववु ; ऎल्ला शोर् विडत्तु - दशेन्द्रियङ्गळिन्द कूडिद मनस्सु ऎल्लवू तम्म व्यापारवन्नु तॊरॆद समयदल्लि ऎन्दरॆ अन्तिम समयदल्लि देहवु काष्ठ पाषाणसदृशवागि बिद्दिरुवाग, तुण्णॆयावरॆ - ( अहं स्मरामि मद्भक्तं” ऎन्दु हेळिरुव स्पोक्तिगू, “मा शुचः” ऎम्ब स्पोक्तिगू अनुसारवागि नीवु अन्तह कष्टदॆशॆयल्लि रक्षकरागुविरि ऎन्दे, ऒप्पिलेनागिलुम् - “ज्ञाज्ञा अजनीश नीश्” ऎम्ब श्रुतियल्लि तोरुव हागू, “अहमस्मपराध चक्र व” ऎम्बल्लि हेळिरुव हागू, नानु अपराध चक्रवर्तियागियू नीनु कल्याणगुणगळल्लि सार्वभौमनागियू हीगॆ निन्न कृपॆगॆ योग्यतॆयिल्लदिद्दरू कूड, निन्नडैर्न् - निन्न पादारविन्दवन्ना श्रयिसिदॆनु. हीगॆ पूर्ण नम्बिकॆयिन्द रक्षिसुवनॆन्दु आश्रयिसिदॆ यल्ला, नावु हागॆ रक्षिसिदुदन्नु ऎल्लि कण्डिरुविरि ऎन्दरॆ अदक्कॆ हेळु तारॆ :- आनैकु नीयरुळ शॆय मैयाल् - नीवु आनॆगॆ कृपॆ माडिरुवदरिन्द, तिर्यक्काद गजेन्द्रनिगॆ उण्टाद आर्तियन अनन्यगतित्ववन्नू कण्डु होगलाडिसिदुदरिन्द ऎम्ब भाववु. आदरॆ हागॆ आनॆगॆ आर्ति बन्दाग प्रार्थिसिद हागॆ निनगू आर्ति ऒदगि प्रार्थि सिदरॆ रक्षिसुवॆनु ऎन्देनादरू हेळुविरादरॆ, हागॆ आगुवदिल्लवु, ननगॆ आर्ति बन्दाग, एय् फ्रॆन्नै वन्नु नलियुदु अज नानु निनै मार्ट्‌ - वात पित्तॆ शेषाधिक्यदिन्द केश पडुत्तिरुव कालदल्लि निम्मन्नु स्मरिसुवदु असाध्यवु, हागादरॆ एनु माडुत्ती ऎन्दु केळुत्तीरो हेळुवॆनु लालिसि ; अप्पोदिक्कि प्रोदॆ ल्लि वैत्तॆ९ - हागॆ करणकळेबरगळ व्यापारवॆल्ला कुन्दि होगिरुव आ कालक्कॆ बदलागि ईग देहेन्द्रिय दार्ड्यविरुवागले निम्मन्नु आश्रयिसि स्तोत्र माडि द्वयोच्छारणादिगळन्नु माडिरु वॆनु. आगलि नीवीग माडिद्दक्कागि आग रक्षिसबेकॆम्ब निर्बन्धवे नॆन्दु केळुविरो ? अरतरवप्पळ्ळियाने . हीगॆ नम्मन्था वरन्नु रक्षिसबेकॆम्ब व्रतवन्नाचरिसि, बहु दूरदल्लिरुव क्षीरसमुद्र वन्नु बिट्टु बन्दु, अल्लि ताविरुव अन्यादृशवाद वैभववन्नु नमगॆ दु 23 CE________________

१७३४ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे तिळियपडिसुवुदक्कागि ई कावेरि मध्यदेशवाद श्रीरङ्गदल्लि शेष पर्यङ्कदल्लि शयनिसिद्दीरल्लवे ऎम्बभिप्रायदिन्द सम्बोधनॆ माडि रुत्तारॆ. 3 हागॆये कुलशेखराळ्वारवरू “कृष्णत्वदीय पद पक्क ज पञ्जरा मद्यव मे विशतु मानस राजहंसः प्राण प्रयाण समये कफ वातपित्र कण्वरोधन विधा स्मर णं कतस्तॆ” ऎम्बल्लि ई अभिप्रायवन्ने तिळिसिरुत्तारॆ. ओ कृष्णने, नन्न मनस्सॆम्ब राजहंस पक्षियु निन्न पादकमल पञ्जरदॊळगॆ ईगले ऎन्दरॆ देहेन्द्रियगळॆल्ला दृढवागिरुवागले प्रवेशिसलि. इल्लि पक्षियु पञ्जर प्रवेश साम्यवन्नु एकॆ हेळिदरॆन्दरॆ पञ्जरस्थ पक्षियु हेगॆ अत्तित्त ओडाडदॆ पञ्जरदल्ले इरुत्तदॆयो, हागॆये तम्म मनस्सु चञ्चलवागि ऐहिक भ्रमणॆयिल्लदॆ सदा कृष्ण पदपङ्क जदल्ले सक्तवागिरलॆम्ब भाववु. मनस्सन्नु शुकादि इतर पक्षिगळिगॆ होलिसदॆ राजहंसपक्षिगॆ एकॆ होलिसिदरॆन्दरॆ मनस्सु इन्द्रियगळि गॆल्ला अधिपतियागि राजनहागॆ तन्न वश माडिकॊण्डु, “मन एव मनुष्याणां कारणं बन्धमोक्षयोः” ऎन्दु हेळिरुव हागॆ, मोक्षक्कू कूड अदे कारणभूतवारदरिन्द मानस राजहंसः ऎम्ब प्रयोगवु यावाग अदु मोक्षवार्गक्कॆ सहकारियायि तो आग राजहंसवॆन्दु हेळिसिकॊळ्ळलु एनॊन्दू अभ्यन्तरविल्लवु. एकॆ ईगले प्रवेश माडबेकॆन्दरॆ :-कफ, वात, पित्तगळ आधिक्यदिन्द गण्टलल्लि मातु कूड हॊरडदिरुव, देहावसानद दुस्थितियल्लि, करुणानिधियाद निन्न अन्तिम स्मरणॆगॆ अवकाशवॆल्लिरुत्तदॆ ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. 3 आगलि, हीगॆ अन्तिमस्मृतिय निर्बन्धविल्लदिद्दरॆ, श्री यतिवय्यरॆ शरणागति गद्यदल्लि अनिमस्मृतियु इरबेकॆन्दु हेळिद हागॆ तोरु तदल्ला, अदक्कॆ निर्वाह हेगॆ ? ऎन्दरॆ आ प्रकरणवन्नु उदाहरिसि अदक्कॆ बेरे विधवागि निर्वाह माडि बोधिसुत्तारॆ. श्री भाष्य काररिगॆ श्री काञ्चि पूर्णर मत्तु श्री वरदराजर कृपागळ मूलक प्राप्तवाद षडर्थदल्लि अन्तिम स्मृतियॆ अनावश्यकवॆम्बुवदू ऒन्दागिरुवाग, ई सन्दर्भदल्लि श्री यतिवर्यरु अदक्कॆ विरोधवागि________________

(१७) नित्याणाधिकार अस्मिन्नर् गद्यवाक्य स्या विरोधित्वम्. (१) “ शरीरपात समयेतु केवलं मदीय दैव दययाति प्रबुद्ध मामॆवावलोकयन्न प्रच्युत पूरै अनुग्रहिसुवरे ?. ऎन्दिगू इल्लवु. आदुदरिन्द अदक्कॆ निर्वाह हेगॆम्बुवदन्नु पदॆ शिसुत्तारॆ. 1 ई वाक्यवु श्री भाष्यकारर शरणागति प्रार्थनॆगळाद नन्तर श्री रङ्गनाथनु तन्न भक्ताग्रेसररन्नु कुरितु हेळुवदागिरुत्तदॆ :- शरीरपात समयेतु - शरीरावसान कालदल्लादरो, इल्लि ‘तु’ शब्ददिन्द कृपालवालन तत्कालद विशेष कृपॆयु द्योतितवु, अथवा इन्द्रिय मनस्सु मॊदलादवुगळु विश्रान्तियन्नु हॊन्दुवदरिन्द काष्ट पाषाणगळिगॆ समानवागि देहवु बिद्दिरुवाग ज्ञानवुळ्ळवनागिरु वदु अशक्यवॆम्ब भाववन्नादरू सूचिसुत्तदॆ, केवलं-पूर्वाभ्यास वेनू बेकागदिरुव बरि, मदीयव दयया - नन्न सम्बं धवाद दयॆयिन्दले, इन्यार दयॆयू बेकिल्लवॆम्ब भाववु, आ कारणदिन्दले एन ऎम्बवधारणवु, अथवा दयॆ ऎम्बुदु ननगॆ निरुपाधिकवादुदॆम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ, तन्न दयॆ मात्रवे साकु ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द पुण्यक्षेत्रवास, पुण्यतीर्थ स्नान, द्वया र्थानुसन्धान मुन्तादुवू बेकिल्लवॆम्बुदू तोरिबरुत्तदॆ ; मत्तु आ कालदल्लि ईतन प्रारनॆयू कूड बेकिल्लवॆम्बुदू सूचितवायितु, अति प्रबुद्धः - शरीर त्याग माडुवदक्किन्त मुञ्चॆ हेगॆ ज्ञान वित्तो हागॆये तुम्बा ज्ञानवुळ्ळवनागि, अथवा आवागिद्दुदक्किं तलू हॆच्चु ज्ञानवुळ्ळवनागि, अथवा मुन्दॆ उण्टागुव दिव्य ज्ञान सूचकवागि अति प्रबुद्धनागि, मानवावलोकर्य - नन्नन्ने नोडुववनागि ऎन्दरॆ नन्न दिव्यमङ्गळ विग्रहवन्नॆ साक्षात्करिसिदव नागि, अथवा अनुसन्धान माडुववनागि, इल्लि एव ऎम्ब अवधारण दिन्द, इल्लि काणुव समस्त वस्तुगळू सत्वश्वरनिगॆ आ पृथद्ध विशे (१) शरणागति गद्य.________________

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे संस्कार मनोरथः” ऎनरुळिच्चॆददु इव्व चनळुक्कु अविरुद्ध माग वॊरु प्रकारत्ताले निराह्यम् :-ऎण्णने यॆन्निल् :- षणवॆम्ब ज्ञानदिन्द ऎल्लादरल्लू सश्वेश्वरने “वृके वृक्षेत पश्यामि चीरकृष्णाजिनाम्बरं” ऎन्दरॆ “प्रतियॊन्दु वृक्षदल्लि नारुवडि धरिसिद श्रीरामने कण्णिगॆ काणुत्तिद्दानॆ” ऎम्ब मारि चोक्तिय हागॆ तोरुववनागि ऎम्बर्थवु, अप्रच्युत पूरै सं सार मनोरथः - जारि बीळद अथवा नाश हॊन्दद पूर्व संस्कार मूलवाद प्राप्ति मनोरथवुळ्ळवनागि, ऎन्दरॆ सत्येश्वरने परमप्राप्यवॆम्ब शास्त्र जन्यवाद अनुभव संस्कारक्कॆ ई अन्तिम दॆशॆ यल्लुण्टागुव देहत्याग केशगळिन्देनू च्युतियिल्लवॆन्दू, आग ई देहत्याग माडुव प्रपन्ननिगॆ अनुबन्धिगळल्लिरुव प्रीतियू कूड एनू माडलारदॆन्दू हेळल्पट्टितु ऎनरुळिच्चॆयदु - ऎन्दु कृपॆया हेळिरुवदु, इव्व चनळुक्कु - हिन्दिन भाष्यकार सूक्ति, वराहपुराणोक्ति, पॆरियाळ्वारवर पाशुरगळिगू, अविरुद्ध माग - विरोधवुण्टागद हागॆ, ऒरु प्रकारत्ताले निराह्यम् - ऒन्दु विधवागि निर्वहिसतक्कद्दागिरुत्तदॆ. प्रपन्ननिगॆ अन्तिम स्मृतिय आवश्यकतॆयिल्लवॆम्बभिप्रायक्कॆ विरोधविल्लद हागॆ ई गद्यवाक्यक्कॆ अर्थवन्नु हेळतक्कद्दु. श्री भाष्यकारर षडर्थ प्राप्ति आर्ळ्वा अन्तिम कालाभिप्रायगळिन्द अवरभिप्रायवु अन्तिम स्मरणवु अनपे क्षितवॆन्दे आगिरुवाग इल्लि अदक्कॆ विरुद्धवागि अभिप्रायपडुवरे ? ऎन्दिगू इल्लवु. आदुदरिन्द बेरे विधवागि पूर्वाभिप्रायक्कॆ विरोधविल्लद हागॆ अन्वयिसतक्कद्दॆम्ब भाववु. ऎल्कने यॆन्निल्- अदु हेगॆ ऎन्दरॆ :- आदुदरिन्द ई गद्यवचनक्कॆ बेरे विधवागि निर्वाह माडबे कॆन्दॆणिसि कॆलवरु ऒन्दु विधवागियू इन्नु कॆलवरु इन्नॊन्दु विध वागियू निर्वाह माडुत्तारॆ. मॊदलु कॆलवाचार्यरभिप्राय वन्नु तिळिसि, अदरिन्दुण्टागुव अनुपपत्तियन्नु प्रदर्शिसि, अदक्कॆ________________

निराणाधिकारः ग द्य वाक्यस्य परोक्तार् अनुपप प्रदर नम् १७३७ गद्यलरुळिच्चॆगिर अन्तिमस्कृति (इन्तिमस्मृतियॊ युम्) उपायफलवागलि प्रपन्न रानव‌ळुक्कु वर कडवदन्नु शिल आचारर्‌ गळ निश्व हिप्पार्‌गळ ; इप्पडियागि J अनन्तर सरियादभिप्रायवु यावुदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. १. “नम्म स्मृतिः” मॊदलाद प्रमाणगळिन्द अन्तिमस्मृति अनावश्यकवॆम्बुवदु, अम स्मृतियन्नु भरन्यासफलवागि अपेक्षिसदे इरुव प्रपॆन्नन विषयवादवुगळु ; ई गद्यवाक्यवादरो अन्तिम स्मृतियन्नु भरन्यासफलवागि अपेक्षिसिद प्रसन्न विषयवु ; ऎम्बदागि कॆलवाचा ररुगळु अभिप्रायपडुवरॆन्दु हेळि अदु सरि यादभिप्रायवाग लारदॆम्बुदक्कॆ अनुपपत्तियन्नु अदर मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसु ई गद्यवाक्यक्कॆ कॆलवाचाररभि प्रायदल्लि तोरुव अनुपपत्तियु, गद्यल् अरुळिच्चॆयर ई मेलॆ उदाहरिसिद गद्यवाक्यदल्लि हेळिरुव अनि मस्कृतियु, फलवागलि ताननुष्ठिसिद भरन्या सक्कॆ इदू कूड फलवागबेकॆन्दु प्रासि, प्रपन्न रानवर् गळु क्कु भरन्यासानुष्ठान माडिदवरिगॆ, वरक्कडवदॆनु - बरतक्कद्दागिरुत्त -दॆन्दु, शिल आचार‌गळ नित्व हिप्पा‌गळ - कॆलवु आचाररुगळु अभिप्राय पडुवरु; ऎन्दरॆ श्री यतिवर्यर ई गद्यवाक्यदल्लि अति प्रबुद्दू मामेवावलोकर्य ऎम्बल्लि तोरुव अनिम स्कृति प्राप्तियु, प्रपन्ननादवनु तानु माडिद प्रपत्तिय काल दल्ले अन्तिम स्मृतियु तनगॆ प्रपत्तिय फलवागि उण्टाग बेकॆन्दु प्रार्थिसिद अधिकारिगॆ मात्र उण्टागुत्तदॆन्दु कॆलवा चाररु अभिप्रायपडुत्तारॆ. इदरिन्द “ नष्टस्मतिरसि” इत्यादि प्रमाणगळल्लि तोरुव अन्तिम स्मृतिय अनावश्यकतॆयु, अन्तिवु________________

१७३८ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे ऊरु शरीरलुम् अनिम मान प्रत्ययं निषयना यिरामैयाल् इदु भगवद्व तिरिक्त विषयत्तिले पोमा गिल्, (१) “ यं यं वापि स्मर्र भावं’ ऎर कणक्किले विपरीत फल माम् आदरॆ స్మృతి तियु प्रपत्तिफलवागि उण्टागबेकॆन्दु प्रार्थिसदे इरुव प्रप नन विषयवादुदु ऎम्बभिप्रायवागुत्तदॆ, हीगॆ हेळुवदरिन्द ऎरडक्कू विरोधविल्लद हागॆ अन्वयिसिदुदेनो आयितु. हीगॆ अभिप्रायपट्टरॆ ऒन्दु प्रत्यवाय उण्टागुत्तदॆन्दु हेळु तारॆ :- इप्पडियागिल् - प्रपत्ति फलवागि अपेक्षिसिदरॆ अन्तिम स्मृतियुण्टागुत्तदॆ, हागपेक्षिसदे इद्दरॆ उण्टागुवदिल्लवॆन्दु हेळिदरॆ, ऒरु शरीरलु - हागपेक्षिसदे इरुव यावनॊब्ब प्रपन्नन शरीरदल्ल, अन्तिम प्रत्ययवु, निषयमायिरा याल् - यावदॊन्दु वस्तुवन्नागलि उद्देशिसदॆ, ऎन्दरॆ यावुदा दरू ऒन्दु वस्तुवन्नुद्देशिसिये उण्टागुवदरिन्द, इदु ई अन्तिम प्रत्ययवु, भगवद्व तिरिक्त विषयत्तिले पोवागिल् - सश्वर नन्नु कुरितल्लदॆ मिक्क विषयवन्नु कुरितद्दागिहोदरॆ, “यं यं वासि स्मर्र भावं” ऎक्सर कणक्किले - ऎन्दु गीताश्लोकदल्लि हेळिरुव हागॆ, विपरीत फलमान् - व्यत्यस्त फलवागुत्तदॆ, ऎन्दरॆ प्रपन्ननिगॆ देहावसानानन्तर मोक्षप्राप्तिगॆ बदलागि बेरॆ जन्मवू प्राप्तवागबहुदु. आदि भरतरिगॆ देहावसान कालदल्लि मृगशाब वन्नु (जिङ्कॆ मरि) स्मरिसुत्तिद्दुदरिन्द मृग जन्मवे हेगॆ प्राप्तवा यितो हागॆ ऎम्ब भाववु, गीता पूरा श्लोकवु.:- “यं यं वापि स्मर्र भावं त्यजत्यन्ते कळेबरं 1 तं तमेवैति ति कौन्तेय सदा तद्भाव भावितः ॥” हे कौन्तेय - ओ अर्जुनने, ‘अन्ते - देहावसान कालदल्लि, यं यं वासि - यावयावुदन्नु, स्मर्ग यावयावुदन्नु, र्स्म - स्मरिसुत्ता, कळेबरं (0) nes. es. 2.________________

निराणाधिकारः -१७६९. त्यजति . देहवन्नु बिडुवनो, सदा तद्भाव भावितः - सदा आ आ आकारवुळ्ळ वस्तुवन्ने ध्यानिसुत्तिरुवदरिन्द तं तमेव आकारवुळ्ळ वस्तुविन जन्मवन्नॆ, एति - हॊन्दुवनु. इल्लि तद्भाव ऎन्दु इरुवदरिन्द आदि भरतरु मृगरूपवन्नु हॊन्दिदरु ऎन्दु हेळिदरॆ मृगदॊन्दिगॆ स्वरूपैक्यवन्नु हॊन्दिदरॆन्दु हेगॆ हेळला गुवदिल्लवो हागॆये, वामेव स्मर्र मद्भावं याति ऎन्दु सश्वेश्वरनु हेळिदरॆ, नन्नॊन्दिगॆ स्वरूपैक्य हॊन्दुवनॆम्ब शाङ्करभि प्रायवु समञ्जसवल्लवॆम्बुदन्नू सह ई श्लोकदिन्द ग्रहिसबहुदु. आदरॆ इदु ई प्रकरणक्कॆ बेकादुदल्लदिद्दरू श्लोकाभिप्रायवन्नु तिळिसुवाग समञ्जसार्थवन्नु तिळिसुवदु आवश्यकवु. इल्लि “यं यं” ऎन्दु हेळिरुवदेनु सार्वत्रिकवागि ऎल्लरन्नू कुरितु हेळि दुदे अथवा एनादरू अधिकारि विशेषवन्नु कुरितु हेळिदुदे ऎम्ब चर्चॆयल्लि श्री भाष्यकाररु मूरु विध अधिकारगळन्नु कुरितु हेळि दुदॆन्दु कण्ठोक्तवागि हेळिरुत्तारॆ. इवरुगळु यारॆन्दरॆ :-(१) ऐश्वर, (२) कैवल्य, (३) भगवत्पाप्तियन्नु आपेक्षिसुववरु, इद क्कागि इवरुगळु भक्ति योगनिष्ठरागिरुववरु. आदुदरिन्द इदु भक्तु पाय निष्ठरन्नु कुरितु हेळिदुदॆन्दु तिळियतक्कद्दु. स्वतन्त्र प्रपत्ति निष्ठनन्नु कुरितु हेळिदुदल्लवु. ई मेलिन वाक्याभिप्रायवु एनॆन्दरॆ– अन्तिम स्मृतियन्न पे क्षिसि प्रपदन माडिदवरिगॆ अदर फलवागि अन्तिमस्मृतियु प्राप्तवा गुत्तदॆन्दु हेळिदरॆ, हागॆ अन्तिम स्मृतियु प्रपत्तिय फलवागि अपेक्षिसदे भरन्यास माडदवनिगॆ भगवद्विषयवाद अन्तिमस्कृतियु उण्टागदे होगबहुदॆन्दु एर्पट्टितु. आ सन्दर्भदल्लि अन्तिम स्कृतियु निर्विषयवागि बेरे इरुवदिल्लवु मनॆयल्लिरुव ऒन्दु गोवन्नु कुरितु अस्तिम स्मृतियुण्टागि ऒब्ब प्रपन्ननिगॆ देह वियोग उण्टादरॆ, ई गीता श्लोकद प्रकार ई प्रपन्ननिगॆ मोक्ष विल्लदॆ होगि, गोजन्म प्राप्तवागबेकागुत्तदॆ. इदरिन्द प्रपदन शास्त्रक्कॆ अनुपपत्नि कल्पिसिद हागॆ आगुत्तदॆम्ब भाववु. हीगॆ प्रपदन शास्त्रक्कॆ विरुद्धवादभिप्रायवुण्टागुवदरिन्द ई गद्यवाक्यक्कॆ सरि यादभिप्रायवन्नु मुन्दॆ तिळिसुत्तारॆ,________________

१७४० श्रीमद्र हस्य त्रयसारे गद्य वाक्यस्य स्वाभिमताभिप्राय कथनम्, आन पिन्नु, गद्यले अरुळिच्चॆय पडिये स्वतन्त्र प्रप निष्ठनुन्नु भगवद्धि षयल् अस्तिम प्रत्ययम् अवश्यं वरुम्. गद्य वाक्यक्कॆ समञ्जसवाद अभिप्रायवु. 1 र आन पिन्नु . ई कॆलवाचाररुगळ अभिप्रायदिन्द विरोध उण्टागुवदरिन्द, गद्यले अरुळिच्चॆद पडिये - गद्यदल्लि श्री यतिवर्यरु कृपया अनुग्रहिसिरुव हागॆ, स्वतन्त्र प्रप - निष्कनुक्कु - भक्ति मार्गदल्लिन हागॆ अङ्गवागि प्रपत्ति माडदॆ, अङ्गियागि भरन्यास माडिद प्रपन्ननिगॆ, भगवद्विषयदल्लि, अनिम प्रत्ययम् - अनि स्मृतियु, अवश्यव वरुम् - सश्वेश्वर कृपॆयिन्द अगत्यवागि उण्टागबहुदु. अहं स्मरामि मद्भक्त म् ऎन्दु वराह चरमश्लोकोक्तिय प्रकार, ई प्रपन्ननल्लिरुव प्रीत्य तिशयदिन्द अनिम स्मृतियन्नु सश्वेश्वरने उण्टुमाडुत्तेनॆन्दु ‘हेळिकॊण्डिरुत्तानॆम्बुदु आ वाक्याभिप्रायवु. इदन्ने श्री देशिकर वरु अभीतिस्तवद ६ने श्लोकदल्लि “स्वयं विहित संस्कृतिः” ऎन्दरॆ “तन्न स्मरणॆयन्नु अनिम दॆशॆयल्लि माडुव हागॆ ताने माडि” ऎम्बुदरिन्द उपपादिसिरुत्तारॆ शरणागतन विषयदल्लि सत्येश्वरनिगॆ परम कृपॆयादुदरिन्द आतनिगॆ उपकार माडुव काल ऒदगितॆन्दु तिळिदु ताने अनिम स्मृतियुण्टागुव हागॆ माडुवनॆम्ब भाववु. * हीगॆ प्रपन्न परित्राणदल्लि बद्ध कङ्कणनाद करुणासागरनु आत निगॆ देहवियोग कालदल्लि तन्न विषयवाद आनिम स्मृतियु अवश्य वागि बरुव हागॆ ताने माडिदुदादरॆ, “ नष्ट तिरसि” इत्यादि वचनगळु अनिम स्मृतिये बेकागिल्लवॆन्दु हेळुववॆयल्ला, अवु गळिगॆ निर्वाह हेगॆ ? ई नष्ट त्यादि वचनगळू मत्तु गद्य वाक्यवू सह सार्वत्रिकवागि तोरुत्तदॆयल्लवे ऎन्दरॆ, आ वचन________________

सिल्याणाधिकार “ नष्ट स्मृतिरपी”त्यादिगळ्, श्री गीतॆयिल् अष्टमाध्या यलुम्, (१) “यं योगिनः प्राणवियोगकाले यत्नन चित्ते विनिवेशयन्ति” इत्यादिगळिलुं स्वयत्न साध्यवाग विधि कट्टळॆयि उपायमाक अस्तिम स्मृति वेणा वॆरन वॆन्नु तिल आचार‌गळ अनुसन्धिपार्‌गळ. गळिगॆ सरियाद उपपत्तियन्नु हेळि, अदु सन्त्सम्प्रदायदिन्दुण्टा दुदॆन्दू मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ “नष्टस्कृतिरसि,” इत्यादिगळ् - ऎम्बिवे मॊदलादुवुगळु, मॊदलादवु ऎम्बुवुदरिन्द मेलॆ उदाहरिसिरुव वराह पुराण चरमश्लोकवाद “अहं स्मरामि मद्भक्तं” ऎम्ब वचनवू हेळ ल्पट्टवु, इवुगळु एनन्नु तिळिसुत्तवॆ ऎन्दरॆ उपदेशिसुत्तारॆ, श्री गीतैयिल् अष्टमाध्यायुलु - श्री भगद्गीतॆय ऎण्टनॆय अध्यायदल्ल, मत्तु “यं योगिनः” ऎम्ब शान्तिपर्वद श्री भीष्मनिराण प्रकरणदल्लि हेळल्पट्ट श्लोकदल्ल, इत्यादिगळिलु इवे मॊदलाद वाक्यगळल्लि, स्वयत्न साध्यवाग - तन्न प्रयत्न दिन्द साधिसलु योग्यवॆन्दु, विधि - विधिसिद, कट्टळॆयिलॆ - क्रम प्रकार, उपायमाग - साद्योपायक्कॆ सेरिदुदागि, ऎन्दरॆ आ श्लोकगळल्लि अनिम स्मृतियु उपायरूपदल्लि आवश्यकवॆन्दु हेळि रुव हागॆ, अनि मस्कृति वेण्णा वॆच्चरन - स्वतन्त्र प्रपत्तियन्ननु ष्ठिसिद प्रसन्ननिगॆ अनिम स्मृतियु आवश्यकविल्लवॆन्दु, ऎन्नु - ऎम्ब दागि, शिल आचारर्‌गळ - विषयगळन्नु चॆन्नागि विमर्शिसि तिळि युव कॆलवु आचार्यरुगळु, अनुसन्धिप्पार्‌गळ् - अभिप्राय पडुवरु, इदे सरियादभिप्रायवॆम्ब अनुसन्धानवुळ्ळवरॆम्ब भाववु. ई वाक्यदिन्द परस्पर विरोधाभिप्रायगळुळ्ळ ई वाक्यगळिगॆ विरोध विल्लद हागॆ समञ्जसाभिप्रायगळन्नु तम्म आचार कोटिगॆ सेरिद कॆलवु महनीयरुगळभिप्रायदिन्द तिळिसि, भक्ति मार्गक्कू स्वतन्त्र प्रपत्तिगू इरुव वैलक्षण्यवन्नु तोरिसि, भक्ति मार्गदल्लि अधिकारिगॆ (१) भारत शान्ति. ४६. १४३,________________

श्रीमद्रहस्य त्रयसारे अनिम स्मृतियु आवश्यकवॆन्दु गीतॆय ऎण्टनॆय अध्यायदल्ल, भीष्म निल्दाण प्रकरण श्लोकदल्लि हेळल्पट्टिदॆ ऎन्दू, भरन्यासदल्लि अधिकारिगॆ अनिम स्मृति बेकिल्लवॆन्दू “नष्टतिरसि” ऎम्ब श्लोकदल्लू, “ अहं स्मरामि मद्भक्तं” ऎम्ब वराह चरम श्लोकदल्लू हेळल्पट्टिवॆ ऎम्बुवदु मुख्य सारांशवु.. श्री गीतॆय ऎण्टनॆय अध्यायद श्लोकवु यावुदॆन्दरॆ :-सारप्रकाशिका सारा सार विवरणॆ व्याख्यातृगळु “ओमितेकाक्षरं ब्रह्म व्याहर मा मनुस्मर्र : यः प्रयाति त्यर्जि देहं सयाति परमागतिं (गी, ८, १३) ऎम्बुव श्लोकवन्नु दाहरिसिरुत्तारॆ. इदरर्थवे नॆन्दरॆ :-ॐ ऎम्बदागि परब्रह्मवाद नन्नन्नु बोधिसुव ऒन्दक्षरद मन्त्रवन्नु उच्चरिसुत्ता, नन्नन्ने स्मरिसुत्ता, यावनु देहवन्नु त्यजिसि होगुवनो, आतनु सर्वश्रेष्ठवाद गतियन्नु ऎन्दरॆ ई प्रकृतियिन्द बिडल्पट्ट अप्राकृतवाद, ननगॆ समानवाद आकार वुळ्ळ पुनरावृत्तियिल्लद स्थितियन्नु हॊन्दुवनॆम्ब भाववु. “यं योगिनः” ऎम्ब शान्तिपर्व श्लोकार्थवु उपासनॆयन्नु माडुववरु, प्राणवियोग काले , पञ्चवृत्ति प्राणवु स्कूल शरीरवन्नु त्यजिसुव कालदल्लि, यत्नन - तन्न प्रयत्न मूलकवागि, चित्र - मनस्सिनल्लि, यं . याव परमात्मनन्नु, विनिवेशयल्लि - इट्टुकॊळ्ळुत्तारो,” इदु पूरार्धवु. उत्तरार्धवु “स तं पुर सामाक्षमाणः प्राणां जह प्राप्त फलो हि भीष्मः । तं - अन्तह परमात्मनाद, हरिं - श्री हरियन्नु, ऎदुरिगॆ नोडु ववनागि, आ भीष्माचार्यरु हॊन्दिद मोक्षफलवुळ्ळवरागि प्राण वन्नु बिट्टरु. हि ऎम्बुवदरिन्द इदु निस्संशयवाद विषयवॆम्ब भाववु” ऎन्दिरुत्तदॆ. इदु श्री भीष्मरु प्राणत्याग माडुव प्रकारद वर्णना प्रकरणवु. 1 ई मेलॆ उदाहरिसिद प्रमाणगळल्लि अनिम स्मृतियु सर्व प्रयत्नदिन्दलू उण्टागुव हागॆ उपासकनु माडतक्कद्दॆम्बुदु तोरिबरुत्तदॆ. ई भरन्यासानुष्ठान माडिद अधिकारिय विषयद ब्लादरो, इन्तह प्रयत्न पूर्वकवाद अम स्मृतिय आवश्यकतॆ यिरुवदिल्लवॆन्दु कॆलवाचाररुगळु अभिप्राय पडुवरु ऎम्ब भाववु.________________

(nes) निराणाधिकार गद्य मक्याभिप्रायः, अनिनस्मृति निरूपण १७४३ (१) * केवलं मदीय दैवदया” ऎन्निरे इल्ल रुळिच्चॆयदु, अन्ति मस्मृति यावदु ? वागादिगळु पशास्त्र & S सश्वरनु ताने ई प्रपन्न नल्लिरुव विशेषानुरागदिन्द अनिम स्मृतियन्नुण्टु माड तानॆ. आतन कृपा प्रभावद माहात्म यिन्दुण्टागबहुदॆन्दीग श्री यतिवर्यरु हिन्दॆ उदाहरिसिद गद्य वाक्यदल्लि हेळिरुवदु ऎन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसुत्तारॆ. अनिम स्कृतियु उपायरूपदल्लि आवश्यकवॆन्देनू हेळलिल्लवु. केवल आतन दयॆयिन्द अदु लभिसुत्तदॆन्दु हेळिदरॆन्दुपदेशिसुत्तारॆ. गद्य वाक्याभिप्रायवु. अनिम स्मृति ऎम्बुदरर्थवु. हीगॆ कॆलवाचाररु अनिन प्रत्ययदावश्यकत्ववु भरन्यासनिष्ठ निगॆ बेकिल्लवॆम्बभिप्रायवु सम्प्रदायदिन्द बन्दद्दॆन्दु हेळलु एनादरू साधकवुण्टो ऎन्दु केळिदरॆ, श्री- भाष्यकाररभिप्रायवे हागॆ ऎन्दु तोरिसि ई अभिप्रायवे उपादेयवॆन्दु तोर्पडि सुत्तारॆ :- 23 केवलं मदीयव दयया - बरी नन्न (सश्वेश्वरन) दयॆय मात्रदिन्दले, देहावसान कालदल्लि, तुम्बा ज्ञानविरुव नागि नन्नन्ने दृष्टिसि नोडुत्ता ऎन्दु मुन्दॆ इरुत्तदॆ ऎन्निरे इरुळिच्चॆय ददु - ऎन्दल्लवे, ऎन्दरॆ ई सन्दर्भदल्लि स्वतन्त्र प्रपन्नन विषयदल्लि हेळिरुवदु.” ई वाक्याभिप्रायवेनॆन्दरॆ, ज्ञानवागिद्दुकॊण्डु सश्वेश्वरन अस्तिम स्मृतियुण्टागुवदु, सम्पू र्णवागि सश्वरन दयॆये विना बेरॆयल्लवु इल्लि केवलं दयॆ ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द, ईतन प्रयत्नवु ईषदपि बेकिल्लवॆम्ब भाववु. मदीयव दयया ऎम्बल्लि एवकारविरुवदरिन्द इन्नु यार दयॆ : बेकिल्लवु, अन्तह इतरर दयॆयिन्द अनिम (१) शरणागति गद्य________________

१७४४ श्रीमद्रहस्य त्रयसारे मानाल् मनस्सु उपशान मानदरु मु इदु अरुगिरुारु तॆरियादु (१) पिरिप्प दॊरु

  • दृश्य तेहि स्मृतियु उण्टागुवदू इल्लवॆम्ब भाववु. हागादरॆ अनि मस्कृति यल्लि ई प्रपन्नन प्रयत्नवु स्वल्पवू बेकिल्लवो ऎन्दरॆ, बेकिल्ल वॆन्दु हेळुवदक्कागि अनिमस्कृति शब्दार्थवेनॆम्बुवदन्नु मुन्दॆ उपदेशिसुत्तारॆ– अस्तिम स्मृतियावदु - अनिम स्मृतियॆं बुदु हागादरॆ यावुदु ? नागादिगळु पशानमानाल् - वाक्कु मॊदलाद दशेन्द्रियगळु प्रवृत्ति इल्लदवुगळागि, मनस्सु उप शान मानदरु मुनै - मनस्सिन व्यापारवु निन्तुहोगुवदक्कॆ मुञ्चॆये, सिरप्पदॊरु स्मृति - उण्टागुव स्मरणॆयु, ऎन्दरॆ प्रसन्नन विषयदल्लि भगवदनुग्रहदिन्दुण्टागुव, मनस्सिन स्थॆर्य दिन्दुण्टागुव स्मरणॆयु, इदरिन्द अनिम स्मृतियु सश्वरन विषयवागियादरू अथवा ऐहिक विषयवागियादरू इरबहुदु. भरन्यासनिष्ठनिगॆ केवल सरेश्वर कृपॆयिन्द अनिम स्मृतियु सत्येश्वर विषयवागबहुदु. इतर अधिकारिगळिगॆ ऐहिक विषयवादु दागबहुदु. आदरॆ भरन्यासनिष्ठनिगॆ भगवदै कान्त्यवु सदा इरु वदू अल्लदॆ, देहत्यागानन्तरवू इरुत्तदॆयादुदरिन्द अमवा दुदॆन्दु हेगॆ हेळबहुदॆन्दाक्षेपिसिदरॆ, स्कूल शरीरकनागिरुव दॆशॆ यल्लि वागादि इन्द्रियगळ उपरतियुण्टागि इन्नू मनस्सिन उपरति युण्टागुवदक्किन्त मुञ्चितवागि उण्टागुव स्मृति ऎन्दु हेळल्प ट्टितु. आदुदरिन्द अन्तिमवॆन्दरॆ बद्धदॆशॆयल्ले इन्द्रियाधीनज्ञान गळल्ले, अनिमवॆम्ब भाववु. हीगॆ अनिम स्मृतियु सश्वर कृपॆयिन्द नियतवागि उण्टागुत्तदॆम्बभिप्रायवादरॆ, हत्तिरिद्दवरिगे नादरू गॊत्तागुत्तदॆ ऎन्दरॆ, एनो ऒन्दु विधवाद अनिम तियुण्टायितॆम्बुदन्नु ऊहिसबहुदे विना, इन्तह अनिम स्मृतियुण्टायितॆन्दु सविापस्थरू कूड तिळियलाररॆन्दुपदेशिस त्तारॆ. इदु - ई अनि मस्कृतियु, ऎन्दरॆ इदु इन्थाद्दॆम्बुवदु, (१) श्री भाष्यं ४. २. n.________________

नित्याणाधिकारः १७४५ वागिन्द्रिय उपरतेपि मनः प्रवृत्तिः” ऎल्लर भाष्य मुम् एदेनु मॊरु अङ्गत्तालॆ ऒरु मनः प्रवृत्ति इवनु क्कु नरि अरुगिरुनारु - देहावसान कालदल्लि समीपवर्तिगळादवरिगू, तॆरियादु - गॊत्तागुवदिल्लवु. इन्तह अनिम स्मृतियुण्टायि तॆन्दु आ समयदल्लि हत्तरविद्द जनगळिगू कूड गॊत्तागुवदिल्लवु. मातु मॊदलाद इन्द्रियगळॆल्ला निन्तुहोगिरुवदरिन्द इन्तह अनिम स्मृतियॆन्दु आ प्रपन्ननु हेळलारनादुदरिन्द बाह्य चिह्नॆ गळिन्द तिळिदुकॊळ्ळुवदु साध्यवल्लवॆम्ब भाववु. आदरॆ, वागादि इन्द्रियगळुपशानियाद नन्तरवू मनस्सिन प्रवृत्तियुण्टो ऎन्दरॆ उण्टु ऎन्दु तिळिसुवदक्कागि श्री भाष्यका रर सूक्तियन्नु दाहरिसि, इन्तह विषयवाद स्मृति ऎन्दु गॊत्तागदि द्दरू यावदादरू ऒन्दु हेतुविनिन्द स्मृतियुण्टॆम्बुदन्नु मात्र ऊहिसबहुदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ– वागिन्द्रिय उपरतेपि - वागि द्रियद व्यापारवु निन्तुहोदरू कूड, मनः प्रवृत्तिः - मनस्सिन व्यापारवु, दृश्यतेहि तोरिबरुत्तदॆयष्टे.” ऎच्चर भाष्य मुम् - ऎन्नुव श्री यतिवर व्याख्यानवू, एदेनु मॊरु अण्ण ताले - यावुदादरू ऒन्दु बाह्य चिह्नॆयिन्द, ऒरु मनःप्रवृ तियुण्णॆनु - यावुदो ऒन्दु विधवाद मनस्सिन प्रवृत्तियं टॆन्दु, अरुगिर वळ - तिळियबहुदॆम्बुदष्टु मात्रवन्नु, चॊल्लु गिरदागवुमा-हेळुवदरल्लि उद्देशवु. मनःप्रवृत्ति इन्थाद्दॆं दु स्पष्टवागि तिळियुवदु असाध्यवादरू, वागादिगळ व्यापार निन्तु होद नन्तरवू मनस्सिन व्यापार उण्टॆम्बुदन्नु मात्र नावु ग्रहि सबहुदॆन्दु श्री यतिवर रभिप्रायवे विना, अनिम स्मृति इन्था द्दॆन्दु हेळबहुदॆन्दु तिळिसलिल्लवु. आदुदरिन्द तावु समावस्थरिगू कूड ई अनिम स्मृति इन्थाद्दॆन्दु हेळिरुवदु श्री भाष्यकारर ई उक्तिगॆ विरोधवादुदेनू इल्लवु. ई वाक्यवु “वानसि दरना च्छभा” ऎम्ब सूत्रदल्लि (४, २. १) दर नात् ऎम्बुदर व्याख्या नवागिरुत्तदॆ. वाक्कु मनस्सिनल्लि स्वरूपैक्यवन्नु हॊन्दुवदिल्लवु,________________

१७४६ श्रीमद्र हस्यत्रयसारे गिर वळ चॊल्लुगिरदागवु माव, तनक्कु शिलन्याध्याज्य वस्थॆ गळिल् कण्ड पडियॆ चॊल्लुगिरदागवु नाम्, एकॆन्दरॆ मनस्सु वागादिगळिगॆ कारणवल्लवु. वानसि सम्पद्यते ऎन्दु श्रुतियिरुवदरिन्द वागादि इन्द्रियगळु सूक्ष्म दॆशॆयल्लि होगि मनस्सिनल्लि सेरिकॊळ्ळुत्तवॆ ऎन्दु पपादिसुव प्रकरणदल्लि, ई “दृश्यते” ऎम्ब वाक्यवन्नु प्रयोगिसिरुत्तारॆ. दृश्यतेहि ऎन्दु प्रयोगिसिरुव सन्दर्भदल्लि हागॆ तोरिबरुवदेनु इतर चेष्टॆगळ चिह्नॆयिन्द ऊहॆये, इल्लवे प्रत्यक्षदिन्दले? अथवा दृश्य तेहि ऎम्बुदु इतररिगॆ गोचरवाद हागॆये, इल्लवे तनगॆ गोचर वाद हागॆये ऎम्ब विकल्पगळल्लि ऎरडु विधवागियू आगबहुदॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. समीपस्थरु आतनिगॆ वागिन्द्रियविल्लदिद्दरू आतन कै आडिसुवदे मॊदलाद बाह्य चेष्टॆगळ मूलकवू ग्रहिसबहुदु, अथवा ताने प्रत्यक्षवागियू गहिसबहुदु ऎन्दु मुन्दिन वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ - त नक्कु - तॆनगॆ, शिल व्याध्याद्यवस्त्रगळिले - कॆलवु रोग मॊदलादवु प्राप्तवाद अवस्थॆगळल्लि. कण्ण पडिये वागिन्द्रियद व्यापार निन्तुहोगिद्दरू मनोव्यापारवित्तॆम्बंश वन्नु कण्डहागॆ, चॊल्लुगिरदागवु नाम् - हेळु त्तवॆन्दागलि आग बहुदु. कॆलवरिगॆ तुम्बा खायिलॆयागि मातु कूड निन्तु होगि ज्ञान उण्टागि बदुकिकॊळ्ळबहुदु. अन्तवर मूलकवागिया गलि वागिन्द्रिय व्यापारविल्लद स्थितियल्लू बंशवन्नु तिळियबहुदु मनस्सिन प्रवृत्ति इत्तॆम् आदुदरिन्दले श्री भाष्यकाररु दृश्य तेहि ऎम्बल्लि ओ ऎम्ब शब्ददिन्द इदु सिद्धवाद विषयवॆन्दु तोर्पडिसिरुत्तारॆ. आदुदरिन्द प्रपन्ननागि मुक्तनागुववनिगू अनिम स्म युण्टॆन्दु ऒप्पतक्कद्दॆम्ब भाववु. आ अम स्मृतियु केवल सरेश्वर कृपॆयिन्द आ शियःपतियन्ने स्मरिसुवन्थाद्दॆम्बुदु प्रमाणगळिन्द तोरिबरुत्तदॆ हागॆयॆ उण्टागुत्तदॆन्दु समर्थिसि हेळलु प्राकृत गुणगळुळ्ळ यारिगू प्रत्यक्ष गोचंवागदॆ साध्यविल्ल________________

निराणाधिकार १७४७ आन पिन्नु भगवद्विषय अम स्मृति मुक्तरागिर वरु म् मोक्षं कॊडुक्किरवरुव तॆरियुमित्तनॆ. दुदरिन्दले “इदु अरुगिरुन्नारु डैरियादु” ऎन्दु हेळिदरु. हागादरॆ यारिगॆ तिळियुत्तदॆ, यारिगॆ प्रत्यक्षवॆन्दरॆ मोक्ष कॊडुव तियःपति, मोक्ष हॊन्दु ववरिगू प्रत्यक्षवॆन्दु मुन्दिन वाक्य दिन्द तिळिसुत्तारॆ आन सिक्कु - हीगाद नन्तर, ऎन्दरॆ समीपस्थ राद प्राकृत गुणवुळ्ळवरिगॆ प्रत्यक्षवागि ग्रहिसलु साध्यवल्लदुदरिन्द, भगवद्विषयल् अनिमस्कृति - सत्येश्वरनन्नु कुरित अम स्मृतियु प्रपन्ननिगॆ देहावसानदल्लि उण्टागुत्तदॆम्बुदु, मुक्त रागिर वरु .. देहावसानहॊन्दि मुक्तियन्नु हॊन्दुववरिगू, मोक्ष कॊडुक्किरवरु - मोक्षवन्नु कॊडुव प्रियःपतिगू सह, तॆरियुव प्रत्यक्षवागि गॊत्तागुवरु, इत्त - इष्टु मात्रवे सरि, ऎन्दरॆ ई बद्ध चेतनरिगारिगू तिळियुवदिल्लवॆन्दू, मुक्तरागि स्वस्वरूपाविर्भाव उण्टादवरिगॆ मात्र तिळियुवदॆम्ब भावु. इल्लि सरेश्वर नुक्कु तॆरियुम् ऎन्दु हेळदॆ. मोक्षं कॊडुक्किरवरु ऎन्दु एकॆ हेळल्पट्टितॆन्दरॆ मोक्ष कॊडलु सामर्थ्यविल्लद ब्रह्मरुद्रेन्द्र मादिगळिगू मोक्षसूचक वाद अम स्मृतिय विषयव तिळियलागदॆम्ब भाववु. “दृश्य तेहि” ऎम्ब श्री भाष्यकार सूक्तिगॆ ऎरडु विधवागि उपपत्तियन्नु तोरिसिरुत्तारॆ. वागादि इन्द्रियगळु मनस्सिनल्लि होगि सेरुवद रिन्द वाक्किन प्रवृत्ति निन्तुहोदरू अम स्मृतिगॆ बेकाद मन प्रवृत्तियु उण्टॆन्दू हेळबहुदु ; अथवा कॆलवु व्याधि गळु प्रबलवागिरुव अवस्थॆगळल्लि वाक्किन व्यापार निन्तुहोगि मनो व्यापारविन्नू इरबहुदॆन्दादरू हेळबहुदु, ऎम्ब भाववु दरिन्द दृश्यतेहि ऎम्ब वाक्यवु आम स्मृतिय विषयवल्लवु. देहावसान उण्टागुव सम्भवविद्दरॆ अम स्मृतिगॆ पूर्वभावि यावस्थॆय - इल्लि हेळल्पट्टि, तॆन्दु भाएसबहुदु ; 9 थवा देहाव सानविल्लदॆ बदुकिकॊळ्ळबहुदाद अवस्थॆयन्नू सूचिसबहुदु ; आग________________

१७४८ ఈ నగర श्रीमद्रहस्यत्रयसारे अनिम स्मत्यनन्तरावा. इदु क्कनवरव योगिगळॊडु (योगिगळल्लादा रोडु म्) अयोगिगळॊडुव वाशियर, हार्दनान पर माताविन् पक्कलिले विश्रमिक मळवु सुषुप्ति तुल्य मायिरु कु. इव्ववस्थॆयॆ वृत्त “काव्यपाषाण सन्नि आतनु ननगॆ मातु निन्तु होगिद्दरॆ मनस्सिनल्लि ई विधवागि योचिसु तिद्दॆनु ऎन्दु हेळबहुदु. आदुदरिन्द दृश्य तेहि ऎन्दु इष्टु मात्रवे हेळिदरु. पूर्वयोजनॆ प्रकार हत्तिरविरुववरिन्द तिळि यल्पडबहुदु ऎन्दर्थ माडबहुदॆन्दु आरिगिरवळ जॊल्लुगिरदु ऎन्दु व्याख्यान माडिदरु. तनगेनॆ तिळियबहुदॆन्दु “तनक्कु ऎन्दु प्रारम्भिसि ऎरडनॆय योजनॆय प्रकार व्याख्यान माडिदरु, ऎन्दु तिळियतक्कद्दु. अ नि मस्कृत्यनन्तर उण्टागुव अवस्थॆगळु, मुन्दॆ ई अनिम स्मृत्यनन्तर प्राप्तवागुव अवस्थॆगळन्नु ऎरडागि भाविसबहुदु. ऒन्दु सुषुप्त वस्थॆयु, अनन्तर इन्नु मुन्दॆ यावागलू ऎन्दरॆ कालतत्वविरुववरॆगू ऎच्चरवागिरुव जागृदवस्थॆयु, ऎन्दु मुन्दिन मूरु वाक्यदिन्द तिळिसि आ अवस्थॆगळु ऎन्थवु ऎन्दु व्यवस्थॆ माडुत्तारॆ. हिन्दॆ, इन्द्रियगळु, मनस्सु, प्राण भूतसूक्ष्मगळिन्द युक्तनाद जीवात्मनिगॆ परमात्मनॊन्दिगॆ सम्पत्तियु प्रपन्न अप्रसन्न साधारणवॆन्दु हेळि अदु सुषुप्ति रूप वादुदॆन्दु हेळल्पट्टितु. ई अवस्थॆयल्लि प्रपन्नन विषयदल्लि एना ई दरू वैलक्षण्यवुण्टो ऎम्बुदु चर्चिसल्पडुत्तदॆ. इदक्क नन्न रम् - ई अनि स्मृति केवल सश्वरन करुणॆयिन्दले ई प्रपन्ननिगॆ प्राप्तवाद नन्तर, योगिगळोडुम् - भक्ति निष्ठराद उपासकरिगू, योगिगळल्लादारोडु - उपासकरल्लदॆ स्वतन्त्र प्रपत्तिनिष्ठरिगू मत्तु बुबुक्षुगळाद इतररिगू, अयोगिगळो________________

नित्याणाधिकार १७४९ भव.” “नष्ट तिळिसि” ऎन्नुम् (१) “निन्नॆ क्क मार्टी ऎन्नुं शोल्लुगिरदॆ नाल् प्रपन्नाधिकारिक्कु विशेषित्तु ओरति शयं शूल्लुत्तारादु. इदुक्कु मेल् (२) “मत्त स्मृति डुम् ऎम्ब पाठदल्लू अदे अर्थवे, वाशियर - एनॊन्दू व्यत्या सविल्लद हागॆ, हार्दनान - हृदयदल्लि हार्दरूपियाद, पर मात्मानि विन पक्कलिले - परमात्मनॊन्दिगॆ सेरि, विश्रमिक्कु मळ वुम् - विश्रमिसिरुववरॆगू, सुषुप्ति मलगिरुववस्थॆगॆ, शुल्क मा यिरुक्कुम् - समानवागिरुत्तदॆ ऎन्दरॆ बुबुकु मुमुक्षु गळॆल्लरिगू स्थितिय सुषुप्तवस्थॆगॆ समानवादुदॆम्ब भाववु. आदरॆ इवरुगळ धर्मभूतज्ञान विकासदल्लेनादरू व्यत्यासवुण्टो ऎन्दरॆ उण्टॆन्दु मुन्दॆ हेळुत्तारॆ. कॆलवरु धर्मभूतज्ञान विकासक्कॆ आग सङ्कोच उण्टॆन्दु हेळुवदु सरियल्लवॆन्दू हागॆ हेळिदरॆ प्रपन्ननिगॆ आग अतिशयवेनू हेळिदहागागुवदिल्लवॆन्दू, तिळिसुत्तारॆ :- इव्ववस्थॆप्पत्त-ई परमात्म सम्पत्तियिन्दुण्टागुव सुषुप्ति, तुल्यावस्थॆयन्नु कुरितु, काव्य पाषाण सन्निभम् - मरद तुण्डु कल्लिगू समाननागि निश्लेषितनागिरुवनॆन्दु वराह पुराण दल्लिन, नष्ट तिरसि - ई प्रमाणदल्लि स्मृतियु नष्टवागुत्तदॆ, ऎन्नुम् - ऎम्बुव, निन्नॆमार्ट्‌ - ई अवस्थॆयल्लि सत्येश्वर नाद निन्नन्नु नानु स्वल्पवू स्मरिसलारॆनॆन्दू, ऎन्नुम् - ऎन्दु श्री पॆरियाळ्वारवरू, कॊल्लुगिरदु - हेळुवदु, ऎन्नाल् - ऎन्दरॆ, आग प्रपन्नाधिकारिगॆ, विशेषित्तु - वैलक्षण्यवन्नुण्टुमाडि, ओरति शयन - एनॊन्दु माहात्मियन्नू, कॊल्लित्तागादु - हेळि दन्तागुवदिल्लवु ; ऎन्दरॆ सत्येश्वरनु केवल तन्न परिपूर्णानुग्रह दिन्द ई प्रपन्ननिगॆ तन्नन्नु कुरित अनि स्मृतियन्नुण्टुमाडु त्तानॆन्दु हेळि, अनन्तर तन्नॊन्दिगॆ बन्दु सेरि सुषुप्त वस्थॆयन्नु हॊन्दुवनॆन्दु हेळिदाग, प्राप्तवाद ज्ञानविकासवु नष्टवागिहोगु तदॆन्दु ई प्रमाणगळल्लि तोरुव हागॆ भाविसिदरॆ आग ई प्रपन्नन (n) 20. 30. v.no. n. (2) ne. nas. nas. गी १५. D________________

१७५० श्रीमद्र हस्यत्रयसारे र्ज्ञान मपोहनञ्च” ऎुर प्राज्ञ नुण‌ तप्पि कारित ာ विषयदल्लि एनॊन्दु अतिशयवन्नू हेळिद हागॆ आगुवदिल्लवॆन्दागु तॆदॆ. आदुदरिन्द आग ज्ञानविकासविल्लवॆन्दु एतक्कॆ हेळबेकु ऎम्बभि प्रायवु. हागॆ ज्ञानविकासवु नष्टवायितॆन्दरॆ, अल्लिन्द इतर नूरु नाडिगळन्नू त्यजिसि, ब्रह्मनाडियल्ले ई प्रसन्ननु प्रवेशिसुवाग, ज्ञानविकासविल्लदे प्रवेशिसुवने ? आग सश्वरन कृपॆयिन्द ज्ञानोत्पत्तियागुत्तदॆ ऎन्दु हेळुत्तेवॆ ऎन्दरॆ यावुदक्कॆ उत्पत्ति युण्टो अदक्कॆ नाशवुण्टु. हागादरॆ हागादरॆ ई ज्ञानक्कॆ नाशवे ? मुक्तन ज्ञानक्कॆ सर्वज्ञतॆयन्नू, कालविरुव पठ्यन्त नित्यत्ववन्नू, हेळुव प्रमाणगळिगॆ विरोधवागुत्तदॆन्दु मुन्दिन वाक्यदिन्द तिळिसि, आ कारणदिन्द ई सुषुप्तवस्थॆयल्लि चेष्टारहितनागिद्दरू ज्ञान सङ्कोच अथवा नाशवन्नु हेळबेकाद आवश्यकतॆ एनू इल्लवॆम्ब भाववु. “निनै मार्ट्” ऎम्बुदु एय पु ऎन्नै वन्नु नलियुळ्ळोदु अन्नोदु नानुनै निनै मार्ट् - वात पित्त शेषाधिक्यदिन्द रोगवु बन्दु नन्नन्नु बाधिसुवाग आ समयदल्लि निन्नन्नु स्मरिसलारॆनु ऎन्दु “तुप्पुडैयारै” ऎम्ब पॆरियाळ्वार् तिरुमॊळि पाशुरदल्लि बरुत्तदॆ. इदे अधिकारदल्लि १७३३नॆय पुट नोडि इदुक्कु मेल् - परमात्मनल्लि विश्रमिसिकॊण्ड नन्तर, ई सुषुप्त वस्थॆयाद नन्तर, “ मत्त - ऎल्लादक्कू आत्मावागि इरुव नन्निन्द, स्मृतिः - पूर्वदल्लि अनुभविसल्पट्टिद्दर विषयवागि अनुभवदिन्दुण्टाद संस्कारदिन्दले उण्टागुव ज्ञानवू, ज्ञानं - इन्द्रियगळिन्दलू, लिङ्गगळिन्दलू, आगमदिन्दलू, योगदिन्दलू उण्टागुव वस्तुनिश्चायक ज्ञानवू, अपोहनं च - ज्ञानशून्यतॆ अथवा ऊहिसोणवु, ई ऎरडनॆय अर्थवु उत्तमवु, ऊहनवॆं दरॆ ई प्रमाणवु हीगॆ उपयोगिसलु योग्यवु ऎन्दु प्रमाण प्रवृत्तिय अर्हता विषयवाद, सामगादिगळ निरूपणदिन्द हुट्टिद मत्तु प्रमाणक्कॆ अनुग्राहकवाद ज्ञानवू सह, इवॆल्ला________________

(१९) विद्याणाधिकार ) 10 इ ज द्वारनायकॊट्टु ब्रह्मनाडियिले प्रवेशित्ताल् पिन्सु कालतत्वमुळ्ळदनैयु मॊरुपगलायुत्तिये याम्. नन्निन्दले उण्टागुत्तवॆन्दु इट्टुकॊळ्ळबेकु. “सस्य चाहं हृदि सन्निविष्टो” ऎम्बुदु मॊदलनॆय पादवु. ऎच्चर - ऎन्दु गीतॆ यल्लि हेळल्पट्टिरुव, प्रार्ज्ञ – समस्तवन्नू चन्नागि तिळिद सत्वज्ञ नाद सश्वरनु, उण‌ जनविकासदॊन्दिगॆ ऎब्बिसलागि, आ कारणदिन्दले, तत्र काशित द्वारनाय् कॊण्डु - आतन कृपा प्रभावदिन्द प्रकाशपडिसल्पट्ट मार्गवुळ्ळवनागि, आतनिन्द तोरिस ल्पट्ट मार्गवुळ्ळवनागि ऎम्बर्थवु, आ मार्गवु यावुदॆन्दरॆ हेळु त्तारॆ :- ब्रह्मनाडियिले प्रवेशित्ताल् - १०१नॆयदाद ब्रह्म नाडियल्लि प्रवेशिसिदरॆ, ऒट्टु- अनन्तर, कालतत्व मुळ्ळ दनैयु - कालतत्ववु ऎल्लियवरॆगॆ इरुत्तदॆयो अदुवरॆगू, कालतत्ववु सदा इरुवदरिन्द नित्यवागि ऎम्ब भाववु, ऒरुवगलाय - ऒन्दे हग लागि, रात्रिये इल्लवॆन्नुवदरिन्द, आतन ज्ञानविकासक्कॆ आमेलॆ ऎन्दिगू च्युतियिल्लवॆन्दु हेळल्पट्टितु; उणरियाम् आमेलॆ सुषुप्ति एनादरू उण्टॆ ऎन्दरॆ हागेनू इल्लवॆन्दु, उण रियेयाम् - सर्वप्रकाशक सत्वज्ञतॆये उण्टागुत्तदॆ. कर्म मूलकवागि ईतनिगॆ प्रकृति सम्बन्धवू अदरिन्द ईतन सर्वज्ञतॆगॆ कुन्दकवू उण्टागित्तु. यावाग सश्वरन कृपॆयु ऒदगि अनिम स्मृति ति मॊदलादवु उण्टादवो, आग ज्ञानप्रकाश प्रतिबन्धकवु तॊलगि स्वस्वरूपाविर्भावदिन्द सत्वज्ञतॆयुण्टागुत्तदॆ. ई अभि प्रायवन्ने “एव मेवैष्ण सक्ष सादोzस्माच्छरीरात्समु ताय परञ्ज्योतिरुव समद्य सैनरूपेणाभि निद्यते” (छां. ८. १२, २.) ऎम्ब श्रुतियल्लि हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. इदरर्थवु– हागॆये ई जीवात्मनु ई शरीरदिन्द बिट्टु हॊरटवनागि परं ज्योतिस्साद परम पुरुषनन्नु सेरि तन्न स्वकीयवाद स्वरूपविर्भा ववन्नु हॊन्दुत्तानॆ. इल्लि स्पेन ऎन्दिरुवदरिन्द, उत्पत्तियादु दल्लवु, आ स्वरूपवु सहजवादुदु ऎम्बर्थवु ई अभि प्रायवे________________

श्रीमद्र हस्य त्रयसारे d “सम्पद्याविध्याव सैन शात्, (४. ४. १.) ऎम्ब सूत्रदल्लू उपपादितवागिदॆ. शौनकमहर्षिगळू विष्णु धर्मदल्लू (१०४-५५. ७) हागॆये उपदेशिसिरुत्तारॆ. “यथा न क्रियते ज्योत्सा मल प्रक्षाळ नाणि : । दोष प्रहाणान्न ज्ञान मात्मनः क्रियते तथा ” मणिः - रत्नद, मल प्रक्षाळनात् - कॊळॆयन्नु तॊळॆ युवदरिन्द, ज्योत्सा - प्रकाशवु, यथा न क्रियते - हेगॆ हॊसदागि उण्टु माडल्पडुवदिल्लवो, हागॆ, आत्मनः ज्ञानं - जीवात्मन ज्ञानवु, दोषप्रहाणात्” - ककृत दोषवु होगु वदरिन्द, न क्रियते - हॊसदागि माडल्पडुवदिल्लवु ; “यथोद पान करणायते न जलाम्बरम् । स देव नीयते व्यक्ति मसतस्सम्भवः कुतः ” उदपान करणात् - स्वाददकक्कागि कॊळ, सरस्सुगळन्नु कल्पिसुवदरिन्द, जलाम्बरं हॊसदागि नीरू आकाशवू, यथा न क्रियते - हेगॆ हॊसदागि कल्पिसल्प डुवदिल्लवो, हागॆये, स देव . आत्मनल्लि इरुवन्थाद्दॆ, ऎन्दरॆ मॊदलिन ज्ञानस्वरूपवे, व्यक्तिं नीयते - प्रकाशतॆयन्नु हॊन्दुत्तदॆ, एकॆन्दरॆ, असत सम्भवः कुतः - इल्लदे इरुवदक्कॆ उत्पत्ति ऎल्लियदु ? “ तथा हेय गुणध्वंसादवदादयो गुणाः । प्रकाशने न जन्म नित्या एनात्मनो हि ते ॥” तथा - हागॆये, हेयगुण ध्वंसात् - हेयगुणगळ नाशदिन्द, अवदादयो गुणाः - ज्ञानवे मॊदलाद गणगळु, आदि शब्ददिन्द आनन्दत्व, सत्यकाम, सत्य सङ्कल्पादिगळु हेळल्पट्टवु, प्रकाशन - प्रकाशवन्नु हॊन्दुत्तवॆ, न जन्य - हॊसदागि एनू हुट्टुवदिल्लवु, नित्या एवहि - नित्यवादवुगळेयष्टे. कर्म सङ्कुचितवागिद्दुदु परमात्म सम्पत्तियिन्द विकासवन्नु हॊन्दिद वॆन्दु हेळतक्कद्दु. इल्लि तत्र काशित द्वारनाय् कॊण्डु ऎम्बल्लि प्रायवु “ तस्य हैतस्य हृदयस्याग्रं प्रद्योतते, ” “तेन प्रद्योतेनैन आत्मा निष्ठावति” ऎम्ब श्रुतिवाक्यगळिन्द व्यक्त पडुत्तदॆ. हीगॆ ज्ञानविकासवु यावाग स्वस्वरूपाविर्भावदिन्दुण्टा यितो, अनन्तर आतनिगॆ कबन्धविल्लदुदरिन्द ज्ञानसङ्कोच रूप रात्रि ऎन्दिगू इल्लवु, ज्ञानविकासवागिये इरुवदरिन्द यावागलू________________

निराणाधिकार १७५३ नन्निलमा (वदु) मदु नरकला (वदु) मदु नन्निमित्तम्, ऎ न्न लुमा (वदु) मदु यावा (नु मामडियवरु मरङ्गरडियवरु, हगले इरुत्तदॆन्दु “ऒरुषगलाय उणरियेया” ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. ई अभिप्रायवन्ने हिन्दॆ पुरुषार्थकाष्ठाधिकारद कॊनॆय श्लोकदल्लि मुक्त श्वरदिन ऎम्ब प्रयोगदिन्द मुक्तदॆशॆ यॆल्ला ऒन्दु हगलागि हेळिरुत्तारॆ. हीगॆये “तस्माद्वा एतं सेतुं तीरा अपिनक्त महरेवाभिनिष्पद्यते” ऎम्ब, “सकृद्वि भातोष ब्रह्मलोक” “जागृवागंस्कृ कृमिन्धते” ऎम्ब श्रुतिगळल्लू उपपादितवागिदॆ ऎ प्रसन्ननु देहत्याग माडुवदक्कॆ देशकालावस्थादि याव नियमवू इल्लवु. ऎन्दु अधिकारोपपादनदल्लि हेळल्पट्टितु. ई अभिप्रायवन्ने गग्नि करिसि, परमात्मनु परमकृपया सङ्कल्पिसिद देशकालादिगळे, मूर्धन्य नाडियन्नु प्रवेशिसि देहवन्नु बिट्टु अर्चिरादि गतियिन्द परमात्मनन्नु हॊन्दलु प्रशस्तवादवॆन्दु मुन्दिन अधिकार सङ्ग्रह श्लोकद मूलक उपदेशिसुत्तारॆ :- ई पाशुरदल्लि ऎरडु विध पाठवुण्टु, सारदीपिका व्याख्या तृवु ब्राकॆट्टु () गळल्लिरुव पाठवन्नु अवलम्बिसुत्तारॆ. सारप्रका शिका, सारविवरणॆ, सारसङ्ग्रह व्याख्यातृगळु ब्राकॆट्टिगॆ हॊरगिन पाठ वन्नु स्वीकरिसिरुत्तारॆ. सारास्वादिनियवरु ऎरडु पाठवन्नू अनु मोदिसि अर्थवन्नु दयपालिसिरुत्तारॆ. ऎरडु पाठक्कू तुम्बा अर्थभेदविल्लवु. सार दीपिकायवरु यादानुवाम्, अण्णु, अडियावरु ऎन्दु पदच्छेद माडिदरु ; इतररु यादाम्, अर रडियवरु ऎन्दु पदच्छेद माडिदरु ; इष्टु मात्रवे व्यत्यासवु. मॊदलु सारदीपिका पाठप्रकार अर्थवु हेळल्पडु इदॆ :- अडियवरु - प्रपन्नराद सत्येश्वरन पादसेवकरिगॆ, मिन्नि लै मेनि - मिञ्चिन हागॆ अस्थिरवाद स्थितियुळ्ळ नम्म शरीरवन्नु, विडुमृयणत्तु - बिडुव प्रयाणक्कॆ ऎन्दरॆ निल्याणक्कॆ, इदरिन्द मुन्दिन अधिकारवु सूचिसल्पट्टितु, विलक्किलदॊर् - प्रतिबन्धक________________

१७५४ श्रीमद्रहस्य त्रयसारे मिन्नि लेमेनि बिडुमयणत्तु निलक्किलद‌, नन्नि या नडु नाडि वळि एक नाह नडॆ सॆरवे ॥२७ गळॊन्दू इल्लद अद्वितीयवाग, नन्नियान - समाचीनवाद स्थितियुळ्ळ ऎन्दरॆ भगवत्पाप्तियन्नुण्टु माडुव स्थितियुळ्ळ, नडु नाडि वळिक्कु - मध्यदल्लिरुव १०नॆयदाद सुषुम्म नाडि रूपवाद मार्गक्कॆ, इदक्कॆ ब्रह्मनाडि, मूर्धन्य नाडि मॊदलाद हॆसरुग ळुण्टु ; नडॆ परवे - सञ्चारवन्नु हॊन्दुवदक्कॆ, अण्णु -प्रदेश काल निमित्तगळल्लि, यादानुमान - यावुदे आगलि, अदे, नन्निलमावदु - ऒळ्ळे प्रदेशवागुत्तदॆ ; नगलावदु - ऒळ्ळॆ दिनवागुत्तदॆ, नन्निमत्त मॆन्नलुमावदु - निल्दाणक्कॆ ऒळ्ळॆ निमित्त वॆन्दु हेळलागुत्तदॆ; निमित्तवॆन्दरॆ कारणवागबहुदु अथवा लग्नवागबहुदु. इन्नु मिक्क व्याख्यातृगळ प्रकार, अरण्णरडियवरु - श्री रङ्गनाथन पादकमलवन्नाश्रयिसिद दासरादवरिगॆ, मिन्नि मेनि विडमृयणत्तु - मिञ्चिन स्थितियन्नु हॊन्दिरुव शरीरवन्नु बिडुव प्रयाणक्कॆ, यादानु - याव देश काल निमित्तगळु, आम् आगुववो, अदु, विलक्किलर् नन्निलैया नडु नाडिवळिक्कु प्रतिबन्धकगळिल्लदॆ अद्वितीयवाद ऒळ्ळॆ स्थितियुळ्ळ मध्यदल्लिरुव मूर्धन्य नाडिरूपवाद मार्गदल्लि, नडॆ परवे - सञ्चारवन्नु हॊन्दुवदक्कागि, नन्निलयावदु श्रेष्टवाद प्रदेशवागुवदु, अथवा, नन्निल माव अदु - अदे सरोत्कृष्ट प्रदेशवागुत्तदॆ. हीगॆये मिक्क भागगळिगू अन्वयिसतक्कद्दु. e तात्सर– मनुष्यरु साधारणवागि प्रयाण बॆळॆसुव सन्दर्भ दल्लि ऒळ्ळे लग्न मुहूर्तादिगळन्नु नोडि हॊरडुवदिरुवाग इन्तह उत्कृष्ट प्रयाणक्कॆ प्रशस्त देश काल निमित्तगळ आवश्यकतॆ बेडवो ऎन्दरॆ प्रपन्नन विषयदल्लि सत्येश्वरने सर्वविध भरवन्नू वहिसिरु वदरिन्द ई चेतनन प्रयत्नवेनू बेकागिरुवदिल्लवु. सत्येश्वरनु यावुदो ऒन्दु प्रदेश, काल निमित्तगळन्नुद्देशिसि निल्याणवन्नु________________

नित्याणाधिकारः १७५५ एर्पडिसिरुवाग अवुगळे प्रशस्तवादवुगळॆन्दु भाविसतक्कद्दु. प्रशस्त देश कालादिगळपेक्षॆयु फलसिद्धियल्लि सन्देहविरुवाग फलसिद्धिगागि बेकादवु. सत्वश्वरने सकल भरवन्नू वहिसि अनिम स्मृति तन्नॊन्दिगॆ सम्पत्ति, ब्रह्मनाडी प्रवेश, आर्चिरादिगति, मोक्षप्राप्ति ऎल्लवन्नू ताने माडिसलु कङ्कणबद्धनागिरुवदरिन्द फलवु निस्स देहवागिरुरुवाग इन्नु प्रशस्त देश कालादिगळ आवश्यकतॆ एनु ? आदुदरिन्द यावुदू बेकिल्लवॆन्दु तिळिसुत्तारॆ. आदरॆ शापर्वदल्लि श्री भीष्मरु प्राणत्याग माडिद प्रकरण दल्लि उत्तरायण शुक्ल पक्ष निरीक्षणॆ माडि देहत्याग माडिदुदागि तोरिबरुत्तदॆ :

  • भीष्मस्य कुरुशार्दूल देहोत्सरं महात्मनः । प्रवृत्त मात्रॆ तैयन मुत्त रेण दिवा करे । शुक्ल पक्षस्य जाष्ट मां माघमासस्य पारिव । प्राजापत्येक नक्ष मध्यं प्र दिवाकरे ” (४६, २, ३.) श्रुणु - केळु ऎम्ब क्रियापदवु हिन्दॆ इरुत्तदॆ. उत्त रायण माघमास शुक्लाष्टमि दिवसवन्नु निरीक्षणॆ माडि देहत्याग वन्नु माडिरुवदागि हेळिरुत्तारॆ. इदु हेगॆ ऎन्दरॆ, भीष्मरु महाभागवताग्रेसररागि योगमाहात्मयिन्द शरीर विश्लेष कालवन्नु स्वच्छानुसारवागि नियमिसिकॊळ्ळुव शक्तियन्नु श्री कृष्ण कृपादिन्द हॊन्दिद्दराद प्रयुक्त, अन्तह ऒळ्ळॆ कालवन्नॆ यद्यपि निरीक्षणॆयन्ने माडिदरु. आदरॆ देश निमित्तगळ विषयदल्लि स्वच्छन्द तॆयु तोरलिल्लवु. युद्धरङ्गदल्लि परततैश्चितः - शरत मूलक, मरणवागिरुत्तदॆ. * भाष्यकाररु- श्री भीष्मर उत्तरायण निरी क्षणॆय विषयदल्लि अप्पणॆ कॊडिसिरुवदेनॆन्दरॆ :- “ भीष्मा दीनां योग प्रभावात् स्वच्छन्द मरणानां धरप्रवरनायो रायण प्राशस्त्र प्रदर सारथाविधचर” ई अभिप्रायवे मेलॆ हेळल्पट्टितु. आदरॆ “दिवा ज शुक्ल पक्ष उत्तरायण मेवच 1 मुमर्षतां प्रतिनि विपरीतन्तु कद्दितम् । ऎन्दु इवुगळल्लि प्रशस्तानि ऎन्दु हेळल्पट्टिदॆयल्ला ऎन्दरॆ ई________________

१७५६ श्रीमद्रहस्य त्रयसारे वाक्यवु प्रपन्न नल्लदवनन्नु कुरितद्दॆन्दु तिळियतक्कद्दु. आगलि, गीतॆय ८नॆय अध्यायदल्लि :- * अग्नि तिरहन्नुक्ल : षण्मासा उत्तरायणम् । तत्रप्रियाता गच्छन्ति ब्रह्म ब्रह्मविदो जनाः ॥२४। धूमो रात्रि स्तथा कृष्णः षण्मासा दक्षिणायनम् । तत्र चान्स् वसं ज्योतिरोगि प्राप्य निवरते ॥२५। शुक्ल कृष्ण गतीह्यते जगतश्याश्वते मते । एकया यात्यनावृत्ति मनयावरते पुनः” ॥२६॥ हगलिनल्लू उत्तरायणदल्लि शुक्ल पक्षदल्लि होद ब्रह्मवित्तिगॆ परब्रह्म प्राप्ति रूपवाद अपुनरावृत्तियन्नू रात्रियल्लि, दक्षिणायन दल्लि कृष्ण पक्षदल्लि होद योगिगॆ पुनस्संसार रूपवाद आवृत्तिय न्यू हेळिदॆयल्ला ऎन्दरॆ ई श्लोकगळभिप्रायवु हागल्लवॆन्दु तिळिय तक्कद्दु. शुक्ल कृष्ण गतिते ऎम्बुवदरिन्द अवु गति ऎन्दरॆ मार्गगळन्नु बोधिसुत्तवॆये विना, कालवन्नु बोधिसुवदिल्लवॆम्बु वदु, ग्रन्थदिन्दले तोरिबरुत्तदॆ. मत्तु अहः, शुक्लः, उत्तरायण शब्दगळु, अग्नि, ज्योतिस्सु इवुगळॊन्दिगॆ हेळल्पट्टिरुवदरिन्द अग्नि यु कालवल्लदुदरिन्द इवुगळु कालवन्नु बोधिसलारदॆन्दु भाविस तक्कद्दु. आदुदरिन्द इवुगळ अभिमान देवतॆगळु तोरिसुव मार वॆन्दु तिळियतक्कद्दु. इदू अल्लदॆ ‘त्र प्रयाता गच्छन्ति ऎम्बल्लि तदा ऎन्दु हेळदॆ तत्र ऎन्दिरुवदरिन्द, कालवल्लदॆ मार्ग प्रदेशवे हेळल्पट्टतॆन्दु भाविसतक्कद्दु. आदरॆ यत्र काले तृनावृत्ति मावृत्तिञ्चैव योगिनः 1 प्रयातायान्ति तं कालं वक्षा मि भरतरभ । ऎन्दु कालवन्ने निद्देशिसि २३नॆय श्लोकदल्लि हेळि, अनन्तर अहशुक्ल ऎन्दु हेळिरुवदरिन्द कालवन्नल्लवे इल्लि बोधिसि रुवदु ऎन्दाक्षेप तन्दरॆ, अर्जुननु ई अध्यायद ऒन्दु ऎरडनॆय श्लोकगळल्लि केळिरुव एळु प्रश्नॆ गळल्लू मरणक्कॆ याव कालवु प्रशस्ति ऎन्दु केळलिल्लवु. मरणकालदल्लि ई मूरु विध योगिगळिन्दलू हेगॆ तिळियल्पडुवि ? ऎम्बुवदु मात्र प्रश्नॆयु. ई प्रश्नॆयल्लि मरण कालद अनि मस्कृतियू अदर मेलॆ उण्टागुव ऎरडु विध गति गळू अन्तर्गतवादुदरिन्द मॊदलु अनिम स्मृति विषयवन्नु________________

निल्याणाधिकार १७५७ तिळिसि, अनन्तर ई ऎरडु विध गतिगळन्नू श्री गीताचार्यरु उपदे शिसुत्तारॆ. आदुदरिन्द ई श्लोकदल्लि कालशब्ददिन्द, अहस्सु मॊदलु संवत्सर पठ्यन्तविरुव कालाभिमान देवतॆगळु तुम्बा इरुवदरिन्द, कालाभिमान देवतॆगळुळ्ळ मार्गक्कॆ उपलक्षणवागि हेळल्पट्टितॆन्दु तिळियतक्कद्दु, आगलि, हागॆ कालव्यत्यासगळन्नु ई श्लोकगळु हेळदे इद्द पक्षदल्लि कॆलवु योगिगळिगॆ अपुनरावरियिल्लद मोक्षवू, इन्नु कॆलवरिगॆ आवरियिन्द संसारवु प्राप्तवागुत्तदॆन्दू व्यत्यास - हेगॆ ऎन्दरॆ, शुक्लवॆन्दु हेळल्पट्ट अर्चिरादि गतिय मूलक ब्रह्म वित्ताद योगिगॆ प्रयाणवॆन्दू, इतर पुरुषार्थगळन्न पेक्षिसुव योगिगळिगॆ कृष्णवॆन्दु हेळल्पट्ट धूमादिगतियॆन्दू तिळियतक्कद्दु. इदक्कागिये २४नॆय श्लोकदल्लि ब्रह्मविदः ऎम्ब प्रयोगवू, २५नॆय श्लोकदल्लि योगिनः ऎम्ब प्रयोगवू इरुत्तवॆ. ई अभि प्रायगळन्नॆल्ला विशदवागि श्री भाष्यदल्ल, तात्पर चन्द्रिकॆयल्लि तिळि यबहुदु. आदुदरिन्द श्री देशिकरु ई विशिष्ट विषयवन्नू परिशीलिसि नमगॆ उपदेशिसुव महा सुज्ञान निधियागिरुवदरिन्द, अदे नन्नि लं, अदे नरगल्, अदे नन्निमित्तम् ऎन्दु नमगॆ परम कृप या बोधिसिरुत्तारॆ. याव प्रदेशदल्लि, याव कालदल्लि, याव निमि तॆगळिन्द देहत्याग उण्टायितो अदे प्रशस्तवाद प्रदेशवु अदे प्रशस्तवाद लग्नवु, अदे प्राणत्यागक्कॆ प्रशस्त कारणवॆम्ब भाववु, एकॆन्दरॆ अवुगळिन्दले सश्वरन मूलक अपेक्षितवाद मोक्षप्राप्ति युण्टागुवदरिन्द ऎम्ब तात्पर्यवु. हीगॆ सत्येश्वरन सङ्कल्पविरु वुदरिन्द यावुदॊन्दु प्रतिबन्धकगळू आ नडु नाडि वळिक्कु ऎन्दरॆ ब्रह्मनाडी प्रवेश रू पमारक्कॆ इल्लवॆन्दु हेळिरुत्तारॆ. इतर नूरु नाडिगळ मूलक प्रवेशवादरॆ प्रतिबन्धकवुण्टॆम्बुवदु इदरिन्द व्यक्तवु. हीगॆ प्रतिबन्धकगळिल्लदॆ मोक्ष प्राप्तियु आ मार् मूलक उण्टागुवदरिन्द अदु, नन्निलैयान नडु नाडिवळि-समाचीनवाद, मूर्धन्यनाडिय मार्गवॆन्दु हेळल्पट्टितु. आयस्सु नियतवागि अदु मुगियितॆन्दरॆ, मिन्निलैय - हागॆ “झटिति” ऒन्दु क्षणदल्लि ऎल्लवू नडॆदुहोगुवदरिन्द, मिल्वॆ मेनि विडुम् ऎन्दु प्रयो गिसल्पट्टितु. इदरिन्द प्रदेश कालादि ग्रहणगळिगॆ साध्यवे इल्लवॆम्ब________________

  • १७६० श्रीमद्र हस्य त्रयसारे धमनि मिहनस्तस्मिन्माले स एव शताधिका 10( : टि मकृतक पुर प्रस्थानारं प्रवेशयति प्रभुः ॥४५॥ SPP पादियल्लि, अकृतक पुरप्रस्थानार् - सृष्टि स्थितिलयादिगळिगॆ वश वाद ई प्राकृतलोकद हागल्लदॆ अप्राकृतवाद निरुपाधिकवाद दिव्य वैकुण्ठलोकद प्रयाणक्कागि, इदॆन्द मुन्दॆ हेळल्पडुव गति चिन्तनाधिकारार्थवु सूचिसल्पट्टित्तु, र्त काले - आ शरीरविश्लेष वाद कालदल्ले, अथवा तन्दॆय हागॆ रक्षिसबेकॆम्बपेक्षॆयुण्टाद कालदल्ले, स एव - लीला प्रवृत्तनाद आतनेने, नः - प्रपन्नराद नमगॆ, इह-ई स्नेहदल्ले, शताधिकां धमिनिं - नूरक्किन्त हॆच्चाद ऎन्दरॆ नूरॊन्दनॆयदाद मूर्धन्य नाडियन्नु, प्रवेशय ति प्रवेशिसुव हागॆ माडुत्तानॆ. तात्पर :– सरेश्वरनु हारावतारियागि नम्म हृदयाकाश दल्ले दिव्य मङ्गळयुक्तनागिरुत्तानॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. (५६६नॆय पुट नोडि) “ अष्टु मात्र पुरुषोZ 8ु पञ्च समाश्रितः । ईशस्सत्वस्य जगतः प्रभुः प्रीणाति विश्वभुक् ” “अङ्गुष्ठ परिमाणद हृदयवन्नु आश्रयिसिरुत्तानॆ सरेश्वरनु; आदुदरिन्दले अङ्गुष्ठ परिमाण रूपवन्नु धरिसिरुत्तानॆ ; आतने समस्त जगत्तिगू निया मकनु, स्वामियु, याव कारणदिन्द विश्ववन्नॆल्ला ताने अनुभविसु तानो, आदुदरिन्द तनगेने प्राणाद हुतिय भोग्यत्वविरु वदरिन्द, आतने तृप्तियन्नु हॊन्दलि’ (तै, ३४) ऎम्ब श्रुतिय इदन्नु प्रपादिसुत्तदॆ हागॆये कठवल्लियल्लि “ अन्नु ष्ट मात्रक पुरुषो मध्य आत्मनि तिष्यति । ईशानो भूत भव्यस्य न ततो विजुगुप्पते” ऎन्दू, “ अष्टु ष्ण मात्र- पुरुषोत्पन्न रात्मा सदाजनानां हृदये सन्निविष्टः” ऎन्दू इरुत्तदॆ. छान्दोग्यदल्लि “ अथ यदिदननपुरे दहरं पुण्ड रीकं वेश दहरोस्मिन्ननर आकाशः* ई चेतनन ई ब्रह्मपुर वॆम्ब देहदल्लि दहर शब्द वाच्यवाद हृदयकमलविदॆयॆन्दू आ दहर पुण्डरीकवॆम्ब मनॆयल्लि दहराकाश शब्द वाच्यनाद परमात्मनिरुव________________

D NOW. निराणाधिकारः १७६१ नॆन्दू हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हीगॆ सदा चेतननिगॆ नियामकनागि हृदयकुहरदल्लिरुत्तानॆन्दु तिळिसुवदक्कागि दहर कुहरे तिष्य ऎम्ब प्रयोगवु. हीगॆ नियामकनागि एकॆ सश्वरनु ऎल्लर हृदयदल्लू इरुत्तानॆन्दरॆ, आतनु देवः - क्रीडासक्तनु. हागॆ इरुवदरिन्द नाल्कु जन भक्तरन्नू अवरवर इष्टानुसारवागिरुव प्रवृत्तिगळन्नुण्टुमाडुवनु. भक्तनु ई नाल्कु जनरल्लू परम प्रियनादुदरिन्द आतनिगॆ युक्तवाद प्रवत्रनॆयन्नुण्टुमाडुवदक्का गियू हृदयदल्लिरुत्तानॆ. प्रसन्ननु “ज्ञानीताव मेमतं” (गीता ) ऎन्दू, “प्रियोहि ज्ञानि नोत्यरं” (गी, ७, १७) ऎन्दू हेळिरुव हागॆ, आतनु इन्तह हेय प्रकृति सम्बन्धवन्नु हॊन्दिरुवदन्नु ऎन्दिगू सहिसनु, प्रिय पुत्रनु कॆसरु तुम्बिद भावियल्लि बिद्दरॆ लोकपिता हेगॆ सुम्मनिरलारनो, हागॆये ईतनू कूड ऎन्दु हेळिरुत्तारॆ. ई लोकदल्लिरुवदु भोगविभूतियाद दिव्य वैकुण्ठदल्लि प्राप्तवागुव ऐश्वर्यक्कॆ कॆसरुगुण्डियल्लि बिद्द हागॆन्दु हेळुत्तारॆ. प्रियपुत्रनु कॆसरिन भावियल्लि बिद्दरॆ, तन्न देहवू कॆसरादीतॆम्ब योचनॆयिल्लदॆ हेगॆ ऒडनॆ धुमुकि मगुवन्नु मेलक्कॆ ऎत्तुवनो, हागॆये सरैश्वरनू कूड ई हेयसंसार दल्लि बिद्दिरुववरन्नु मेलक्कॆ ऎत्तुवदक्कोस्करवागि तन्न निर्ह तुक कृपॆयिन्द अवरॊन्दिगेने अवर हेयशरीरदल्ले वसिसुत्तानॆ. हागॆये श्रुतियु “ अर्न अन्नो अभिचाकशीति,” ऎन्दु हृदय कुहरदल्लि नम्म रक्षणार्थवागि वसिसुत्तानॆन्दू, “नततो विजुगुप्पते” जुगुप्पॆ इल्लदॆ अदे आ सक्षेश्वरनिगॆ आ दहरवे * आयतनं महत् ” उत्कृष्टवाद देवालयवॆन्दु हेळिरु तदॆ. हीगॆ परमात्मनु हेय शरीरदल्लिद्दरॆ हेय सम्बन्ध उण्टा गुवदिल्लवे ? कॆसरिरुव भावियल्लि पिता दुमुकिदरॆ कॆसरु अण्टु वदिल्लवो ? वज्रवन्नु कॆसरिनल्लिट्टरॆ, कॆसरु अदक्कॆ अण्टुवदिल्लवो ? हागॆये सत्येश्वरनू अल्लवो ? ऎन्दरॆ पद्मपत्रवु जलदल्लिद्दरू हेगॆ अदक्कॆ नीरु अण्टुवदिल्लवो हागॆये ऎन्दु भाविसतक्कद्दु. हीगॆ दोषयुक्त स्थानदल्लि सश्वरनिद्दरू अल्लिन दोषगळण्टुव दिल्लवॆन्दु “न स्थान तोपि सरस्य” (३- २. ११) ऎम्ब सूत्रदल्लि उप________________

१७६२ पादिसल्पट्टिरुत्तदॆ. श्रीमद्रह स्यत्रयसारे 99

  • अपहत पास्मा” “निरवद्यं निरञ्जनं” ऎम्ब श्रुतिगळू, “परः पराणां सकला न यत्र क्षेशादय सन्ति परावरेशे” ऎम्ब विष्णु पुराण श्लोकवू सह, परब्रह्मनु अन्तरामियागि ऎल्लादरल्लि इद्दरू “न दोषगनस्सन्न वति- दोषगन्धवुण्टागुवदिल्लवु ; हागादरॆ मत्तेनुण्टागुत्तदॆ ऎन्दरॆ :- “सत्व नियमन रूप लीलारस एव” – समस्तरन्नू लीलारस मात्रवे आत निगुण्टागुत्तदॆ. नियमिसुव अदरिं सरेश्वरनु हेगॆ कॆसरिन कूप सम्बन्धविद्दरू कॆसरु अण्टद हागॆ इरुत्तानो, हागॆये ई मनुष्यनू कूड ई संसारवॆम्बुव हॆसरिन कूपदल्लि बिद्दरू कॆसरु अण्टद हागॆ माडिकॊळ्ळबेकु. अण्टुवदक्कागलि अण्टदे इरुवदक्कागलि मनस्से कारणवु. दले “मन एव मनुष्याणां कारणं बन्ध मोक्षयो । बन्धाय विषयास मुल्कि निषयं मनः” मनस्सु विषयासक्तवादरॆ कॆसरण्टुत्तदॆ, हागॆ विषयासक्तियिल्लदिद्दरॆ कॆसरु अण्टुवदिल्ल. हागिद्दुकॊण्डु तन्न चरणारविन्दवन्नाश्रयिसिदवनन्नु हिडिदु ऎत्तुवदक्कागियू प्रपन्नन हृदयदल्लिद्दानॆन्दु भाविसतक्कद्दु ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. हीगॆ “संसार कूप पतितं विषयॊरुषि ते क्षणम् । ग्रस्तं कालाहि नात्मानं कोzन्य स्वातु मधीश्वरः” (भाग, ११. ९. ४०) चेतननु हीगॆ संसारवॆम्ब कॆसरु भावियल्लि बिद्दि द्दानॆ; इन्द्रियोपभोगगळिगॆ शिक्कि कण्णु मुच्चिहोगि अन्धनागि ज्ञानॆ ; हीगिरुवाग कालसर्पदिन्द कच्चल्पट्टिरुत्तानॆ ; इन्तह दुस्थिति यल्लि ई हार्दावतारियाद सत्येश्वरनु रक्षिसदिद्दरॆ इन्नु यारु ताने रक्षकरिद्दारॆन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. हागॆये सब्बल्प सू ♡ दयदल्ल, दुरं३ दुःखसिन्धू दुरनुभव महाव्याधि भे दोत्तरङ्गे ! सर्म्मा नीघ्र जीर्वा सहज करुणया प्रेरिता लोकमातु । कूपारु पुत्रं पतितमनु पत न्मातृवल्लॊ कमेतं ! ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ. दाटलसाध्यवादुदु ऒन्दु दुःखसागरवु ; अदरल्लि जीवरुगळु अनुभविसुव व्याधि भेद गळे अदर तरङ्गगळु, इन्तह समुद्रदल्लि मुळुगिहोगिरुव जीव राशिगळन्नु कण्डु, लोकमातॆयाद लक्ष्मिय कारुण्यदिन्द प्रेरित________________

निराणाधिकार १७३ नागि, ऒन्दु भावियॊळगॆ बिद्द मुग्धनाद पुत्रनन्नु हिम्बालिसि बीळुव तायिय हागॆ, ऎन्दु हेळिरुत्तदॆ ई प्रकृत व्याख्यान श्लोकदल्लि पितुः क्रमात् ऎम्बुदरिन्द मगनु बिद्दुदन्नु कण्ड पिताविन हागॆ ऎन्दु हेळल्पट्टिरुत्तदॆ. आदरॆ हीगॆ विषयोपभोगगळिन्द कण्णु काणदॆ बिद्दवरु असं ख्याकराद चेतनरु, आदरॆ कॆलवु जन्मगळल्लि देवमनुष्यादि रूप दल्लि ज्ञानवन्नू दयपालिसिरुवदरिन्द अन्तवरागलि तन्नन्नु कण्णु बिट्ट वलोकिसि चरणारविन्दवन्नु आश्रयिसिदरॆ रक्षिसबेकॆन्दे कादु हृदयगुहॆयल्लिरुवनु. गीतॆयल्लि मूरनॆय अध्यायदल्लि “नान वाप्त मवास्तव्यं वरयेव च कण्मणि” तानु अवाप्त समस्त कामनागि तनगॆ बेकादुदु यावुदू इल्लदिद्दरू तानु यावागलू लोकरक्षणार्थ रूप कर्मदल्ले इरुत्तेनॆन्दु हेळिकॊण्डिरुत्तानॆ. हागॆ चेतन रक्षणक्कागिये हार्दावतारियागिद्दानॆन्दु भाविस तक्कद्दु. आदरॆ अनेकरु अन्तह कृपासागरन सुसङ्कल्पवन्नु पयो गिसिकॊळ्ळुवदिल्लवु. जन आदरॆ भरन्यास माडिदवरु यावाग प्राप्तरादरो आग तन्न सुसङ्कल्पक्कॆ अवकाश दॊरॆयितॆम्ब सन्तोषदिन्द, स एव ताने, तर्स्म काले-आ सुसमयदल्ले ज्ञानाविर्भाव मूलक शताधिकां धमनिं - नूरॊन्दनॆय नाडियु प्रकाशिसुव हागॆ माडि अदन्नु प्रवेशयति प्रभु ई प्रसन्ननु प्रवेशिसुव हागॆ ई सर्वशक्तनु माडुवनु ऎन्दु हेळुत्तारॆ. लीलॆयल्लि ई सरेश्वरनु प्रवृत्तनागि द्दरू, अन्तह लीलासक्कने स्वामियागि रक्षणदीक्षॆयन्नू वहिसिरु वदरिन्द रक्षिसुवदरल्लि सन्देहविल्लवॆन्दु तोरिसुवदक्कागि “स एव” ऎम्ब प्रयोगवु ई लीला विभूति मात्रवे सृष्टि प्रळयादिगळिगॆ गुरियागिरुवदरिन्द ई चेतननु ई लीलाविभूतिगॆ सेरि ई ब्रह्म पुरि ऎम्ब देहदल्लिरुवदु कृतक पुरवासवु, ई हेयवाद प्रकृति सम्बन्धवन्नु तॊरॆदु हेय सम्बन्धविल्लदॆ कृष्णादिगळिगॆ सिक्कदे इरुव नित्य विभूतिय दिव्य वैकुण्ठक्कॆ होगुवदु अकृतक पुर प्रस्थानवॆन्दु हेळल्पट्टितु. हीगॆ दिव्य वैकुण्ठक्कॆ तॆरळुवन्नु ऎम्बुदरिन्द मुन्दिन अधिकारदल्लि अर्चिरादि गतियु उपपादिसल्पडु________________

१७४ श्रीमद्रहस्य त्रयसारे इदॆम्ब भाववू तोरिबरुत्तदॆ. देहवन्नु बिट्टु हेगॆ अर्चिरादि गतियन्नवलम्बिसुवनु ऎम्बुदु सूत्रदल्लि रश्मि नुसारि ऎम्ब ब्रह्म सूत्र प्रकार सूर्यरश्मिगळन्न वलम्बिसि होगुवनॆन्दु हेळल्पट्टिरु इदॆ. आदरॆ रात्रियल्लागलि, दुर्दिनदल्लागलि ई प्रपन्ननिगॆ मरण नादरू मोक्षप्राप्तियल्लेनू सन्देहविल्लवॆन्दु हेळिदॆयल्ला, आग हेगॆ ऎन्दरॆ, आगलू सूर्यन रश्मिगळु उण्टॆम्बुदु रात्रियल्लि शिखॆयागुवदरिन्द तिळियबहुदु आदरॆ आग कान्ति इल्लवु दल्लि आकाशवु मेघावृतवागिरुवदरिन्द सूर्यरश्मिगॆ तेजस्सिल्लवु. आदरॆ आगलू सूर्यरश्मिगळुण्टॆन्दे नम्बतक्कद्दु हेगो हागॆ ऎम्ब भाववु. मुन्दिन अधिकारदल्लि अर्चिरादि गतियु चर्चिसल्पडुत्तदॆ. दुर्दिन इन्तु श्री मद्र हस्यतयसारद इप्पत्तनॆय निल्दाणाधिकारक्कॆ तिरुनारायणपुरं विजयराघव शरन आ चा र हृ द या नै ३ णि ऎम्ब कन्नड अर्थ तात्पर्यगळु समाप्तवादवु. श्रीमते श्रीनिवास महादे ६४० नमः.________________

नम्मल्लि दॊरॆयुव ग्रन्थगळु आचार हृ दया द्वेषिणी ऎम्ब कन्नड प्रतिपदार्थ तात्सरगळॊडनॆ श्रीमन्निगमा महादेशिकरवर अभीतिस्तववॆम्ब श्रीरङ्गनाथस्तोत्रवु श्रीस्तुति ऎम्ब श्री रङ्गनायकीस्तोत्रवु श्रीन द हस्यतयसारवु :- (१) गुरु परम्परा सारवु (२) उपोद्घाताधिकारवु मत्तु सारनिष्कर्षाधि कारवु (३) प्रधान प्रतितन्त्राधिकारवु मत्तु अर्थ पञ्च काधिकारवु (४) तत्वयाधिकारवु (५) परदेवता पारमार धिकारवु मत्तु मुमुक्षु त्याधिकारवु (६) अधिकारि विभागाधिकारवु उपायविभागाधि कारवु मत्तु प्रपतियोग्याधिकारवु (७) परिकरविभागाधिकारवु मत्तु सण्ण प्रपद नाधिकारवु (८) कृतकृत्याधिकारवु, स्वनिष्ठाभिज्ञानाधिकारवु मत्तु उत्तरकृत्याधिकारवु (९) पुरुषार काष्टाधिकारवु, शास्त्रीय नियमना धिकारवु मत्तु अपराधपरिहाराधिकारवु १ (१०) स्थानविशेषाधिकारवु, नित्याणाधिकारवु (११) गतिचिन्तनाधिकारवु परिपूर्णब्रह्मानुभवाधि कारवु (१२) सिद्धोपाय शोधनाधिकारवु ४. श्री यामुनेयरवर चतुश्लोकी e 3 8. श्री विष्णु सहस्रनामावळि (अर्थ सहित) ०१२ ० १२ بها 0 १२ O no O OO ०१२ ०१२ अच्चागुत्तलिदॆ. O सि. यं. विजयराघवाचार्, विद्याभ्यासद इलाखा रिटैर्ड् सर्कल् र्इस्पॆक्टर्, बसवनगुडि, बॆङ्गळूरु सिटि. बॆङ्गळूरु सिटि अविन्यू रोडिनल्लिरुव गिरिजा विलास प्रॆस्सिनल्लि प्रॊप्रैटराद हॆच्. वॆङ्कटरमणय्यनवरिन्द मुद्रिसल्पट्टितु.