०२ सारनिष्कर्षाधिकारः

  1. सारनिष्कर्षाधिकार

[रहस्रत्रयन् उपादेय तमत्वव

श्रुति पथ विपरीतं कल्पं शुच प्रकृति पुरुष भोग प्रापकांश नर्प हदिह विबुध गुप्तं मृत्युभीतविचिन्नन्नु,

पनिषदम्म तण्णीरुत्तमं सार मय्याः ॥5।

श्री

श्रीमते निगमान्त महादेशिकायनमः

सारचन्द्रिका व्याख्य

श्रुतिपथविपरीतं, इत्यादि.

रहस्यत्रयवॆन्दु व्यवहरिसल्पडुव, अष्टाक्षार, द्वय, मत्तु चरमकवॆम्ब मूरु मन्त्रगळल्लि प्रतिपादिसल्पट्टिरुव अर्थगळे मुमुक्षुविगॆ तिळियबेकादवु. इवु अध्यात्म विषयशब्द राशियल्लि सारतमवादुवु असारगळाद बाह्यकुदृष्टि शास्त्रगळू, ऐहिकफलवन्नू आमुष्ठिक स्वर्ग, कैवल्यादिफलगळन्नू निरूपिसुव शास्त्रगळू, अल्पसारगळू, सार, सारतर गळू आदरू त्याज्यगळॆन्दु निरूपिसुववरागि रहस्यत्रय सारार्थवे सारतमवॆन्दु हेळि ई अधिकारार्धवन्नु श्लोकरूपवागि आचाररु सङ्ग्रहिसुत्तारॆ.

श्रुतिपथविपरीतं . साङ्ख्यादि बाह्य कुदृष्टि शास्त्रगळु वेदमार्गक्कॆ विपरीत वादुवु, अन्दरॆ वेददल्लि हेळिरुव आत्म क्षेम साधनक्कॆ विपरीतवादुवु. हेळकल - विष सदृशवादुवु. इष्ट साधनवल्लवु, हागॆये अनिष्टवन्नु तरबल्लवु, ऎन्दर्ध. श्रुतच - नित्य

कृतिपुरुषभोग प्रकृतिबोग - अन्दरॆ

श्रुतियल्लिय

पशु,

निर्दोषवाद अन्न, वृष्टि - गोसमृद्धि, आहार, मळॆ इत्यादि ऐहिकफलगळन्नु प्रापकांशः - साधिसि कॊडुव भागगळू, पुरुषभोग - केवलात्मानुभव, प्रापकांशः ~ साधिसिकॊडुव भागगळू, नपथ्यः – सद्यदल्लि प्रियवागिद्दरू उदर्कदल्लि अन्दरॆ अल्पास्थिरत्वाधिफलगळिन्द कूडिरुवुदरिन्द भविष्यदल्लि दुःखहेतुवादुवु. इदरिन्द श्रुतिगळल्लियू कॆलवु भागगळु मुमुक्षुविगॆ त्याज्य वादुवु, ऎन्दु हेळल्पट्टितु. तत् - तस्मात् – आदकारण, अन्दरॆ वेद विपरीत शास्त्रगळू,

  • वेकदेशशास्त्रगळू दुःख साधनवागिरुवुदरिन्द, विबुधगुप्त - तिरुकॊट्टयार्‌नम्बि

  • मॊदलाद पूर्वाचाररुगळिन्द रक्षिसल्पट्ट उपनिषदमृताद्दे - उपनिषत्तॆम्ब अमृत समुद्रद, उत्तमंसारं - सारवाद अंशगळल्लियू उत्तमवादुदन्नु, मृत्युभीताः - मरणक्कॆ हॆदरिद, आर्या - सारासारविवेक उळ्ळवरु विचिन्नन्ति - हुडुकुत्तारॆ.

}

48

श्रीमद्र हस्ययसारे

ई श्लोकदल्लि, शास्त्र सामान्यवु समुद्रवॆन्दु

ఆ उव

रूपितवागिदॆ. अदरल्लि साङ्ख्य, सौगतजाल्वाक, कुदृष्टि (अदैत) मतगळु समुद्रदिन्द उण्टाद निमक्कॆ समान, प्रकृति भोग - ऐहिक सुख, स्वर्गसुख मॊदलादुवू, हागॆये इरुषभोगवॆम्ब केवल आत्मानु भववू, समुद्रदिन्दुण्टाद सुरादिस्थानीयगळु, उवनिषत्तुगळु अमृतस्थानतु निषत्तुगळॆम्ब समुद्रदल्लि अमृतक्किन्तलू सारवाद सुहालक्ष्मियन्तॆ, रहस्यत्रयगळ सारार्ध गळु उत्तमवाद सारांशगळु. पेदान्त नगगळल्लिय रहस्यत्रयगळ सारांशगळु उत्तमोत्तमवॆन्दर्ध

मन्त्रगळनेकविवॆ इल्लि साक्षात् पुरुषार्थक्कॆ उपायगळाद भगवदाप्तवर्ग अवुगळल्लि श्रीमदष्टाक्षर, द्वय, चरमश्लोकगळन्नु मात्र आरिसिकॊण्डु अवुगळिगॆ व्याख्यान वन्नु बरॆयुव उद्देशवेनॆम्ब आकाङ्क्षॆयु उण्टागुत्तदॆ. अहिर्बुध्यादि संहितॆगळल्लि व्यापकमात्रगळु अनेक, व्याख्यान माडल्पट्टिवॆ अन्धर व्यापकमन्त्रान्तरगळिगिन्त अष्टाक्षरक्कॆ प्राधान्यवेनु हागॆय अर्बुध्यादि संहितॆगळल्लि प्रपत्तिगॆ बेकाद करणमन्त्रगळनेक,

हागॆये रामचरमक हेळल्पट्टिद्दरू, द्वयमन्त्रक्कॆ एनु प्राशस्त्र श्लोक इत्याद्यनेक प्रपत्ति विधायक मन्त्रगळिगिन्त, गीताचरमकक्कॆ वेनु, पूर्वाचाररुगळु विशेषवागि ई मन्त्रगळन्नु आदरिसिरुवुदक्कॆ कारणवेनु शङ्कॆगॆ समाधानवेनॆन्दरॆ

वराहचरम

ఎంబ

1 श्रीमदष्टाक्षर मन्त्रवु, प्रधान प्रतितन्त्रवाद प्राच्य, व्यापक सर्व तत्त्वगळन्नु अन्दरॆ चेतनाचेतनगळन्नु नारायणनु व्यापरिसिरुवनॆन्दु स्पष्टवागि हेळिरुवुदल्लदॆ, उपायो वेय भावगळन्नु हेळिरुव अयन शब्दवन्नॊळगॊण्डु, हागॆये देवतान्तर व्यावर्तकवाद नारायणशब्दवन्नु मुक्तकण्ठवागि हेळिरुवुदरिन्दलू, शेष शेषिभाव सम्बन्धवन्नॊळगॊण्ड प्रणवयुक्तवागिरुवुदरिन्दलू, शरणागति सूचक नमब्ददिन्द कूडिरुवुदरिन्दलू प्रधान. 2. प्रपत्ति मन्त्रान्तरगळु इद्दरू, साङ्गप्रपदनरूप परमसूक्षा र्धांशगळल्लि विशद वादज्ञानविल्लदवरू, समुदाय ज्ञानपूर्वकवागि द्वयमन्त्रद सहृदुक्तिरूप उक्तिनिष्ठ यन्नु आनुष्ठिसिदरू साकु प्रपदनानुष्नवु पूर्तिहॊन्दुत्तदॆयॆम्ब, अभिप्रायदिन्द “सकृदुच्चारः संसारतारक भवति", ऎन्दु करश्रुतियल्लि द्वयमन्त्रवन्नु विशेषवागि विधि सिदॆ. हागॆये उपायोवेयभूतराद शरण्यदम्पतिगळन्नू, अङ्गागिगळन्नू करोक्तवागि हेळिरुवुदरिन्द द्वयमन्त्रक्कॆ विशेषवाद आदर. नमाळ्वार् प्रकृतिगळु ई मन्त्रवन्ने “अहलहिन्” ऎम्ब पातुरदल्लि विशेषवागि अदरिसिरुत्तारॆ. भगवद्रामानुजरु “येनके नापि प्रकारेणद्वय वकात्वर” ऎन्दु ई मन्त्रवन्ने विशेषवागि आदरिसिरुत्तारॆ. श्री मन्निगमान्त महादेशिकरू नादवचन क्षेवकरणम् ऎन्दु पूर्वाचाररुगळन्नु

” हिम्बालिसिये ई मन्त्रक्कॆ विशेष आदरवन्नु कॊट्टिद्दारॆ. आद्दरिन्द द्वयमन्त्रक्कॆ प्राशस्त्रपु अधिक.

A

49

यालुव,

इल्लि रहस्यत्रयल् तिरुमन्त्रम् (१) “सर्वमष्टाक्षरान्तस्थम्” ऎन्निर पडिये तन्नरयरियवॆल्ला वरळ्ळॆयु मरिनु तरुम्बडियायिरुक्कॆ चरमकम् (२) “सत्वधरा परित्यज्य मामेकं शरणन्द्रज” ऎन्नु तान् शोल्लु हिर उपाय

फलसिद्धियुण्डामन्नु मॊन्नॆयु अवलम्बिक्क सरोपाय स्थापियालुं, द्वयवुव कर श्रुत्यादिहळिल् सॊल्लुहिरपडिये तन्नॆरु कालुच्चरित्तवन्नॆ सत्व प्रकारत्तालुं कृतकृत्यनाक्कवल्ल प्रभाव युडैत्ता यिरु

यालु रहस्यत्रयमे मुमुक्षुक्कळु कादरणीय.

છે

છે

भगवद्गीतॆयल्लि श्रीकृष्ण परमात्मन मुखारविन्ददिन्द हॊरटुबन्द सर्वधर्मान परित्यज्य” ऎम्ब चरम श्लोकक्कॆ प्राधान्य हॆच्चु, कारण इदु शरणागतियन्नु विधिसुत्तदॆ. शरणागति विधयक वाक्य ऎन्दर्ध मेलू अनन्त महापापगळू शरणागतियिन्द तॊलगुत्तवॆ ऎन्दु कंरोक्तवागि हेळिरुवुदरिन्दलू, याव विधवाद शोकवू निनगॆ बेड, निन्नन्नु सर्ववावगळिन्द बिडिसि मोक्षवन्नु कॊडुत्तेनॆन्दु नैर्भरवन्नु हेळि, इदु परमरहस्यवाद अर्थ ऎन्दु मुन्दॆ “इदन्तेनातपस्माय” ऎन्दारम्भिसि इदर प्राशस्त्रवन्नु हेळिरुवुद रिन्दल बाकि चरम श्लोकगळल्लि ई अंशगळु कंरोक्तवागि हेळल्पडदे इरुवुदरिन्दलू, गीताचरमश्लोकवु वरनोवादेय. विरोध परिहार ग्रन्धदल्लि ई अंशगळु निरूपितवागिवॆ.

ई अभिप्रायगळन्नु ऎन्दारम्भिसुत्तारॆ. अदागि

मनस्सिनल्लिट्टुकॊण्डु आचाररु, इन्दरहस्यतयल्,

ई रहस्य त्रयदल्लि, तिरुमन्त्रवॆन्दु व्यवदेशिसल्पडुव श्रीमदष्टाक्षरवु,(1) “सर्व मष्टाक्षरान्तस्थं ऎम्बन्तॆ तन्न अर्थवन्नु तिळिदरॆ, ऎल्ला अर्धगळन्नू तिळिसुवन्तॆ इदॆ च रमश्लोकवु, “सर्वधर्मान् परित्यज्य मामेकं शरणंव्रज” ऎन्दु हेळल्पडुव उपाय वॊन्दन्ने अवलम्बिसिदरॆ, बेरॆ ऎल्ला उपायगळन्नू अवलम्बिसिदरॆ उण्टागुव सिद्दि उण्टॆन्दु सल उच्चार स्थापिसुत्तदॆ. द्वयमन्त्रवु कठशु त्यादिगळल्लि हेळल्पडुवन्तॆ, तन्नन्नु ऒन्दु माडिदवरन्नु, सर्वप्रकारदल्लियू कृतकृत्यनागि माडबल्ल वैभववन्नुळ्ळदागिदॆ. आद कारण गळिन्द रहस्रत्रयगळे, मोक्षदल्लि अभिरुचियुळ्ळवरिगॆ आदरणीयवादुवु. हीगॆ रहस्यतय? गळे सारतमवादुवु ऎन्दु हेळबहुदेकॆ “साङ्ख्य योगः पाञ्चरात्रं वेदाः पाशु

  1. प्रयोवेदाःषडङ्गानि छन्दासि विविधाः स्वरा

सर्वमष्टाक्षरान्तस्थं यज्ञानद नाम् H1 1 ऋजॆयजग्‌ण्ट सामानि तथैवाथर्वणानिच 1 - सर्वमष्टाक्षरान्तस्थं यज्ञानदपिवाह्मयम् ।

नारदीयकल्प [195

(हरीतस्कृति [3 - 6क]

नाल्कुवेदगळू, आरु अङ्गगळू, छन्दस्सु स्वर, हागॆये ऎल्ला शब्दराशिगळू, अवुगळ मूल तिळियबेकाद अंशगळॆल्ला अष्टाक्षरदल्लि प्रतिपाद्यगळागिवॆ. त्रयोवेदाः • ऎन्दु मूरुवदगळन्नु हेळिरुवुदु नाल्कनॆय वेदवन्नु उपलक्षणवागि सूचिसुत्तदॆ.]

50

सारतमार्थ :-

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

असारम सारञ्च सारं सारतरं त्यजेत् । भजेत् सारतमं शारत्नाकर इवामृतम् ॥

मोक्ष मोपायगळिगॆ शब्द प्रामाण्य

परम पुरुषार मुम् तदुपायमुम् प्रत्यक्षादि प्रमाणङ्गळालरिय वॊण्णाद पडियाले इवरु (1) शास्त्रादि जनार्दन,” (1) “तस्माज्ञानं प्रमाणन्ते कारा काव्य व्यवस्थित” (8) शब्द ब्रह्मणिनिष्णातः परम्ब्रह्माधिगच्छति” ऎन्नु शूल्लुहिरपडिये शब्दवे प्रमाणम्

पतन्तहा ” ऎन्दु साङ्ख्यादिशास्त्रगळन्नू वेदगळॊडनॆ सेरिसि महाभारतदल्लि हेळिरुवुदरिन्द अवुगळू अङ्गीकरिसल्पड तक्कवुगळल्लवे इत्यादि सन्देहगळिगॆ “असारमसारञ्च” ऎन्दा रम्भिसुव कारिकॆयिन्द समधानवन्नु आचाररु हेळुत्तारॆ ई कारिकॆयन्नु प्रमाणवचन वागि श्रीदेशिकरु ऎत्तिद्दारॆ कॆलवरु इदु श्री देशिकर वचनवॆन्दु हेळुत्तारॆ. आदरॆ दीपिका, प्रकाशिक, व्याख्यानकाररु इदन्नु प्रमाणवचनवॆन्दू, श्रीदेशिकर वाक्यवल्लवॆन्दू हेळुत्तारॆ. इञ्जिमेडु अळगियशिङ्गरू सह इदन्नु अनुमोदिसिरुत्तारॆ. इदे सम्प्रदाय

ऎम्बुदु हिरियर मातु

मेलू

असारं - वेद ब्राह्य शास्त्रगळु सारविल्लदवु. इल्लि शास्त्र शब्दवु वेद, अदन्नु आनुसरिसिरुव, मत्तु अदक्कॆ विरुद्धवाद सर्वशास्त्रगळन्नू हेळुत्तदॆ. ई श्लोकव्याख्यानदल्लि श्री देशिकरु “बाह्यकुदृष्टि शास्त्रङ्गळ” ऎन्दु वेदबाह्य ग्रन्धगळन्नू शास्त्रवॆन्दु व्यवहरिसिरु वुदु गरुनार्ह. शास्त्रवॆम्बुदु शब्दार्धगळिन्द कूडिद ग्रन्थराशियन्नु हेळुत्तदॆ. “रत्नाकर इवामृतम्” ऎम्ब दृष्टान्तद प्रकार, वेद विरुद्ध मत्तु वेद परिगृहीत सर्व शास्त्रगळू इल्लि विवक्षितवागि अवुगळल्लि सारासारविवेचनॆयन्नु आचाररु ऎत्ति तोरिसुव प्रकरण वाद्दरिन्द, असार पदक्कॆ वेद विरुद्ध शास्त्रगळे उद्देश, “श्रुतिपथविपरीतं केळकं” ऎम्ब श्लोकांशवू आग्गॆ समञ्जसवागुत्तदॆ. आद्दरिन्द, असारं - ऎम्बुदक्कॆ वेदपरिगृहीतवाद ऐहिकफल प्रतिवादनपरशास्त्रगळॆन्दु कॆलवरु अर्थ माडुवुदु सरियल्ल. अल्पसारञ्च ऐहिकफल वन्नु निरूपिसुव वेदभागगळु, सार, - आमुष्टिकस्वर्गादिफलगळन्नु निरूपिसुव वेदभाग गळु, सारतरं - आत्मतत्राप्तियन्नु निरूपिसुव अन्दरॆ कैवल्य लोकादिप्राप्ति प्रतिपादक वाद वेदभागगळु, इवॆल्लवन्नू त्यजेत् - बिडबेकु. वेदाशास्त्रगळ अन्त्यभागगळल्लि अन्दरॆ उपनिषत्तुगळल्लि प्रतिपादिसुव सारतमन्तास्त्रं - सारतमवाद परमात्म तत्पाप्तिसाधक वाद शास्त्रगळन्नु रत्नाकरे - समुद्रदल्लि अमतृमिव - अमृतद हागॆ भजेत् - परिग्रहिस

बेकु.

मोक्ष, मोक्षपायगळ तिळुवळिकॆगॆ शास्त्रवे प्रमाण

ई श्लोकक्कॆ आचार सार्वभौमरु, परम पुरुषार्थवु तदुपायमुम् ऎन्दारम्भिसि तावे व्याख्यान माडुत्तारॆ. अदागि,

(1): (2), (3) -511e ma

सारनिष्कर्षाधिकारः

इडल् (4) “अनन्तपार बहुवेदितव्यवल्प कालोचहवश्च विघा

यत्सारभूतं तदुवाददीत हंसोयथाक्षीर मिवाम्बु मिश्रम् ॥”

ऎरकल् “सारभूत मॆरपदत्ताले प्रतिपन्न मान निरुपाधिक सार विषलीकरिक्किर सारतम शब्द मुपादेयम्,

असारविषयव

51

बाह्य कुदृष्टि शास्त्रआ अत्यन्ता सारङ्गळाहैयालेयनु पादेयङ्गळ् ॥

परमपुरुषार्थवू, तदुवायवू प्रत्यक्ष मत्तु अनुमान प्रमाणगळिन्द तिळिय लागदॆ इरुवुदरिन्द, इवुगळन्नु, (1) शास्त्राप्त जनार्दनं, ऎन्दू (2) ताच्छास्त्रं प्रमाणन्ते कारा कार् व्यवस्थित् । ऎन्दू (3) शब्द ब्रह्मणि

(3) शब्दब्रह्मणि निष्णातः परम्ब्रह्माधि गच्छति 1, ऎन्दू हेळुव रीतियल्लि शब्दवे (वेदान्त शास्त्रगळे) प्रमाण – अन्दरॆ इवु वेदान्त शास्त्रगळिन्दले तिळियतक्कवु,

आसार मल्पसार श्लोक व्याख्यान

बहव

તુ

इन्दह वेदरूप शास्त्रदल्लि, (4) अनन्तपारं बहुवेदितव्यं अल्पश्चकलो विफ्ट् ः । यत् सारभूतन्तदुपाददीत हंसोयथाक्षीरमिवाम्बु मिश्रं” ।, ऎम्ब श्लोकदल्लि

  1. मायान्न सेवे भद्रन्तेन वृथा धर्ममाचरे ।

शुद्धभावन्त

भक्षा शास्त्रा

सञ्जयनु धृतराष्ट्रनिगॆ हेळुव मातु

जनार्दनम् । (भारत 68-5)

नानु कपटियल्ल, निनगॆ मङ्गळवागलि, धर्मगळन्नु व्यर्धवागि आचरिसुवुदिल्ल, मनस्सु शुद्दवागि, भक्ति यिन्द भगवन्तनन्नु शास्त्रगळ मूलक तिळियुत्तेनॆ

  1. तस्माज्ञास्लं प्रमाणन्ते काव्यकार व्यवस्थित् ।

ज्ञात्वा शास्त्र विधानोक्तं कर्मकर्तमिहार्हसि ।

(nes 16 - 24)

श्री कृष्ण परमात्मनु अर्जुननिगॆ हेळुव मातु - माडतक्कददु इदु, माडकूडदु इदु. ऎम्ब शास्त्रचोदितवाद कर्मगळन्नु तिळिदुकॊण्डु शास्त्रचोदित

व्यवस्थॆगॆ शास्त्रवन्नु आधारवागिट्टुकॊळ्ळबेकु

रीतियल्लि माडबेकु

  1. दैब्रह्मणे वेदित शब्द ब्रह्म परञ्चयत् । शब्दब्रह्मणि निष्णातः परम्ब्रह्माधिगच्छति ।

(pad a, 276-2)

शब्दब्रह्म - आगमगळिन्द तिळियतक्कज्ञान. परम्ब्रह्म - उपासनात्मक ज्ञान. शब्द ब्रह्माग ममयं परम्ब्रह्म विवेकजम्, ऎन्दु मुन्दॆ विवरिसिद्दारॆ. अदर प्रकार वेद शास्त्रगळल्लि निष्णातनादवनु, उपसनात्मक ज्ञानवन्नु हॊन्दुत्तानॆ. भक्ति प्रपरप ज्ञानवन्नु पडॆदु भगवन्तनन्नु साक्षात्करिसुत्तानॆन्दर्थ नुमानगळिन्द भगवन्तनन्नु तिळियलागुवुदिल्ल शास्त्रदिन्दले तिळियतक्कद्दु,

प्रत्यक्षा

  1. उत्तरगीतॆ (3-10) मोक्षार्थवागि तिळियबेकाद सोप बृंहण वेदान्त भागगळु, ऎल्लॆ इल्लदॆ आनिश्चित वागिवॆ. बहळवू आगिवॆ, नम्म आयुः काल

आयुः काल बहळ कडिमॆ. विघ्नगळू बहळ, आद्दरिन्द हंसवु नीरिनिन्द मिश्रवाद हालन्नु, नीरन्नु बिट्टु कुडियुवन्तॆ, सारवाद विषयगळन्नु मात्र परिग्रहिसबेकु सार विषयगळु, इवु ऎन्दु विवेकिसि, सार मात्र विषयवन्नु ग्रहिसबेकु ऎन्दर्थ,

असार अल्ल

52

श्रीमद्र हस्यत्रयसारे

अल्प सारविषयव

वेदल् पूरैभागल् ऐहिक फल साधन कर प्रतिपादक नान प्रदेश अल्पसारमाहैयाले अनुपादेयम्, आमुष्टिक फलप्रतिपादकांशम्, ऐहिक फल तिरालतिशयित फलयुडैत्तायाले शिलरु सारवॆन्नलायिरुद्धदेयाहि लु दुःखमूलादि दोषदुष्ट मायातीयनुपादेयम्,

सारतरव

आत्म तत्पाप्ति, तत्साधन मात्र प्रतिपादिक्कु अंशवु सारतरवा यिरुद्धदे याहिलु अदिलुमत्यन्ततिशयितमान परमात्मानुभव सापेक्षरु अनुपादेयव

{

सारभूतं, ऎम्ब पददिन्द तिळियल्पडुवुदु निरुपाधिक सारवॆम्बुदु अन्दरॆ सार तमवादद्दु अदन्नु नावु ग्रहिसबेकु. वेद बाह्य साङ्ख्य बौद्ध चारा कादि कुदृष्टि

चाकादि (शाङ्कर) ग्रन्थगळु अत्यन्त असारगळु. आद्दरिन्द अवु नमगॆ उपादेयवल्ल. “यावेद बाह्या तयः याश्चकाश्च कुदृष्टयः । तास्सर्वाः निष्पलाः प्रत्य तमोनिष्ठाहिताःताः” । ऎम्ब वचनदन्तॆ वेदवन्नु प्रमाणवागि अङ्गीकरिसद स्मृतिगळू, इतिहास पुराणगळू, कुत दृष्टियिन्द बरॆयल्पट्ट स्मृतिहास पुराणगळू, मरणानन्तर जीवनिगॆ याव सुख फलवन्नू कॊडुवुदिल्ल. अवु तमोगुणदिन्द बरॆयल्पट्टवु. आत्मनाशकर “व्रतान् भूतगणांव य जन्ते तामसाजनाः” ऎम्ब गीतावचनदन्तॆ तामस प्रकृतिगळु वेतॆगळन्नू, भूतगणगळन्नू (रुद्र पार्षदादिगळन्नू) आराधिसुत्तारॆ. इदर फलवु दुःखप्राय, अत्यल्प सुखवन्नु जीवित दशॆयल्लि कॊडुत्तदॆ. “अधर्मं धर्ममितिया मन्यते तमसाsवृता । सर्वार्थान् विपरी तांश्च बुद्धि सावार्थ तामसी ॥” , अधर्मवन्ने धर्मवन्नागियू सर्व विषयगळन्नू विपरीत वागियू ग्रहिसुवुदु तामसवाद बुद्धि आद्दरिन्द तामन पुराणगळु तामस प्रकृतिगळिन्द बरॆयल्पट्टवु. अवुगळु असारवादुवु. सर्वथात्याज्य,

1

सम्पादि

वेदल् पूर्वभागल् इत्यादि वेदगळ पूर्वभागगळल्लि ऐहिकफलगळन्नु तरबल्ल कर्मगळु, अन्दरॆ पशु, अन्न, मळॆ, मॊदलादवन्नु कॊडतक्कवु, अवुगळन्नु प्रतिवादिसुव भागगळु अल्पसार अल्प प्रयोजनकरवाद्दरिन्द अनुपादेय आनुषिक स्वर्गादिफलगळन्नु कॊडबल्ल अंशगळु कॆलवरिगॆ सारवागि कण्डुबन्दरू दुःखवल" - अन्दरॆ दुःखदिन्द 4

अन्दरॆ दुःखदिन्द ई अतिप्रयासदिन्द सल्पट्टु, दुःखमिश्र, दुःखोदर्कादि दोषगळिन्द कूडिरुवुदरिन्द मोक्षदल्लि आनॆयुळ्ळ वरिगॆ अनुपादेय. ऐहिकामुक (स्वर्गादि) ऐश्वरगळिगिन्त, ज्ञानानन्दमयनाद अत्ता विलक्षणनादुदरिन्द अवनन्नु हॊन्दलु साधनवाद मार्गगळन्नु प्रतिपादिसुव अंशगळु सारतरगळु- आ कैवल्यवू ““अनित्य, अवुगळिगिन्तॆ अतिशयवादद्दु. परमात्मनुभव

सारनिष्कर्षाधिकार-

सारतमन

53

परमात्म तप्पाप्ति तदुपाय बॆळॆयिडुव प्रदेशम् सारतममाहै याले विवेक्कु उपादेयम्, अव्वंशलु प्रधान प्रतितन्त्रङ्गळान तत्वहितं गळुडैय सङ्ग्रहवायाले मिहवु सारतम मायिरुक्कुं रहस्यतम्,

आहैयाल् (1) बहुध्यक्ष महदृत्व शास्त्रभो मतिमान्नरः ।

इवषट्टदः

सत्वतार मादद्यात् पुष्पभ्य इवरदः ॥ ऎरपडिये रहस्यत्रयम् मुमुक्षुवान इव्यात्यावुक्कु मिहवुमुपादेय माहक्कडवदु,

भवदल्लि अवेक्षॆयुळ्ळवरिगॆ आ कैवल्यानुभव निरूपकशास्त्रगळु अनुपादेय. परमात्मनन्नु हॊन्दु वुदु, हॊन्दलु अनुष्ठिसबेकाद उपाय, इवुगळन्नु प्रकाशपडिसुव भागगळु सारतम वादुदरिन्द, विवेकिक्कु इदु हेयवाददु इदु स्वीकरिसतक्कद्दु వెంట विवेचन माडलु शक्तनाद मुमुक्षुविगॆ उपादेय, अदरल्लियू, प्रधान प्रतितन्त्रगळाद तत्त्वहित गळ सङ्ग्रहवाद रहस्यत्रयवु अत्यन्तसारतमवादद्दु आद्दरिन्द बहुभत्वमहश्च, अनेक गळाद सारतमगळाद वेदान्त शास्त्रगळ ऎल्ला भागगळल्लियू, बुद्धिवन्तनादवनु, मत्तष्टू सारवाद विषयवन्नु ग्रहिसबेकु. हेगॆन्दरॆ हूवुगळिन्द दुम्बियु, सारवाद मक रन्दवन्नु स्वीकरिसुवहागॆ, सारदल्लियू सारविषय ग्रहणवु अत्यावश्यक. ई रीतियल्लि ई रहस्यत्रयगळु मोक्षदल्लि आसॆयुळ्ळ ई जीवात्मनिगॆ अत्यन्त आवश्यकवादवु.

“असारमसारञ्च….इवावुतव” ऎम्ब श्लोकक्कॆ कॆलवरु कॆळगॆ कण्ड रीतियल्लि अर्थमाडिद्दारॆ. आदागि, रत्नाकरणवामृतम्’, ऎम्ब दृष्टान्त स्वारस्यदिन्द, आसार, इत्यादि गळु ऒन्दे शास्त्रद अंशगळागिरबेकु. आद्दरिन्द वेदबाह्यमतगळु असार शब्ददिन्द हेळल्पडुवुदिल्ल. ऐहिकामुक कुद्र फलगळु हेळल्पडुत्तवॆ. अल्पसार, सार, शब्दगळु कैवल्य, अदक्कॆ साधन वाद श्रुतिभागपर, सारतर शब्दवु, कैङ्कय्य पठ्यन्त परिपूर्ण भगवदनुभव लक्षण मोक्षवन्नू, अदन्नु साधिसिकॊडुव, तैत्तिरीयदल्लि हेळिरुव न्यासविद्यॆयन्नू, अहिर्बुध संहितादि पाञ्च रात्रागमगळल्लि न्यासाध्यायगळल्लि विवरिसल्पट्ट न्यासविद्याप्रतिपादक शास्त्रांशवन्नू तिळिसुत्तदॆ. पुरुषविद्यॆगॆ अङ्गवागि श्रुतिविहितवाद

न्यासविद्यॆयु बेरॆ. अनुकूल्य सङ्कल्पादि अङ्गफञ्चकगळिन्द कूडिद तान्त्रिकवाद न्यासविद्यॆयु बेरॆ, ई वैदिक तान्त्रिकन्यासविद्यॆगळॆरडू परमशेषियाद भगवन्तन कैङ्कय्य परं परिपूर्ण ब्रह्मानुभववन्नु साधिसिकॊट्टरू, आ कैङ्करदल्लि

  • स्वार्थताबुद्धियु कूडिरुवुदरिन्द, परम पुरुषार्थ रूपत्ववु आगुवुदिल्ल. भजेत्सारतमं’ ऎम्बल्लि पारतन्त्र स्वरूपानुसन्धानवन्नु माडुववरु, तन्न रक्षणॆगॆ ताने प्रवर्तिसुवु दन्नु बिडुवदॆम्ब उपायवू मोक्षसाधनॆगॆ उपायप्रवृत्तियाद्दरिन्द अनुचितवादद्दु आद्दरिन्द सिद्योपायाधिकारिविशेषणदरॆ, एकरस्यवाद, शरणागतियल्लि निष्ठॆयिन्दिरुवुदे

54

श्रीमद्रहस्यतयसारे

स्वरूप. अवर मनस्सिनल्लि याव पुरुषार्थवू स्वार्थवागि प्राप्तवागद कारण, परम कारुणिकनाद भगवन्तनॆ, पारार्ध्य करसवाद, परिपूर्णस्टानुभव परिवाहवाद नित्य कैङ्कर स्वरूपवाद, वरमपुरुषार्थवन्नु, निर्हेतुकवागि कॊडुत्तानॆ. हीगॆ सर्वॆश्वरन सिद्धवाय स्वरूपवन्नु ई रीतियल्लि तिळिदुकॊण्डु, त्यपायराद महात्मरिगॆ सर्वॆ श्वरनु ताने प्रकाशिसुत्तानॆ. विवेकिगळु ई सिद्धपायनिष्ठॆयन्नु अवलम्बिसबेकॆम्बुदु सारतमशास्त्र विषय. तधाच, न्यासवु वैदिकतान्त्रिक रूपेण ऎरडु बगॆयदु. अदक्किन्त बेरॆयादुदु शरणागति शब्दवाच्यवाद सिद्योपायनिष्ठॆ”, ई सिद्धोपाय निष्ठॆयन्नु कडॆ हिडिदिरुववर निर्वाहविदु,

تلب

इदक्कॆ समाधानवागि वेदान्त रहस्यविदग्रेसरराद भगवद्भाष्यकाराभिप्रेतवा सिद्धान्त सारवेनॆन्दरॆ - शास्त्र शब्दक्कॆ ग्रन्धराशि ऎम्बुदु लक्षण. असारं, अल्पसारं, इत्यादि ऐदू शास्त्रद एकावयवगळु, वेदबाह्यादि शास्त्रगळु “शासनाच्छास्त्रम्” ऎम्ब निरुक प्रकार हितप्रवर्तकत्व निमित्तवन्नॊळगॊण्डिल्लदॆ इरुवुदरिन्द, शास्त्र शब्दार्धवागलारवु ऎन्दु हेळलिक्किल्ल. ग्रन्थराशिपरत्ववॆम्बुदु शास्त्र शब्दक्कॆ लोक नारानुगुणवाद मातु, वेद बाह्यादि ग्रन्थगळू, शास्त्र, आगम इत्यादि शब्दगळिन्द, वैदिक लौकिकरिन्द व्यवहरिसल्पडुत्तवॆ. बौद्धागमः, पाशुपततन्त्र, बाह्यशास्त्र इत्यादि आयाया ग्रन्थगळन्नु व्यपदेशिसि हेळु वुदु शिष्टरल्लिय इदॆ. (!)वेदशास्त्रांविरोधिना । यर्कणानु सन्ध” ऎम्बल्लि, वेदाख्य शास्त्रवॆम्ब सविशेषण शब्द व्यवहारदिन्द, शास्त्र शब्दवु वेदवल्लद ग्रन्थवन्नू तिळिसुत्तदॆयल्लवॆ “वेदाच्छास्त्रं परन्नास्ति”, ऎम्बल्लियू ई व्यपदेशवु काणुत्तदॆ. वेदक्किन्त उत्कृष्टवाद शास्त्रवु बेरॆयिल्ल ऎम्बुदु इल्लिय तारि वेदात्, वरं उत्कृष्ट शास्त्रं नास्ति ऎन्दु

E आन्वयवे हॊत्तु, बेरॆयावुदू शास्त्रशब्द वाच्यवागलारदु ऎन्दु अर्थमाडबारदु’ नदैवङ्केशवातरं” ऎम्ब अनन्तर पाददल्लि परशल्पवु उत्कृष्टवाचिये हॊरतु केशवनिगिन्त बेरॆ देवरिल्ल ऎन्दल्ल. इदे रीतियल्लि मॊदलने वरशब्दक्कू अर्थ.

आद कारण असार पदवु असारगळाद वेदबाह्य शास्त्रगळन्नु निर्देशिसुत्तदॆ. सार शब्दपु परलोकदल्लिय फलवन्नु सूचिसुवुदरिन्द, “सर्वास्तान निष्पलाः प्रेत्यतमोनिष्ठाहिता स्मृताः”, ऎम्ब मनु वचनद प्रकार, असंर’वॆम्बुदु तामसवाद बौद्धागमादि वेदबाह्न मतगळन्नु तिळिसुत्तदॆ. अल्पसार पदवु पुत्र, पशुमॊदलादि ऐहिक फल भोगगळन्नू अवनु साधिसिकॊडुव, वेदद पूर्वभाग शास्त्रवन्नू तिळिसुत्तदॆ.

ई भोगगळु देश कालदिन्दलू वै शुवैत्तहन्देन्” ऎम्ब श्रीसूक्तिय फलगळू अल्पगळॆन्दु तिळिसल्पडुत्तवॆ. आद्दरिन्द

स्वरूपदिन्दलू परिमितवादुवु “आळ्व सारङ्गळ प्रकार ऐहिक फलगळू आमुत्मिक स्वर्गादि अल्पसारवॆम्बुदु कैवल्यवॆन्दु हेळुववरिगॆ मिडोपनिषत्तिनॊडनॆ विरोधवु दुष्परिहर, सिद्धान्तिगळिगॆ त्रिवर्ग फलद एकदेशवाद ऐहिक फलवॆन्दु हेळुवुदु (मिडोपनिषदनुसरणीयवागिदॆ. सार, सारकर, सारतम शब्द गळिगॆ मेलॆ हेळिद रीतियल्लि अर्थविवरणवन्नु माडुव पूर्वपक्षिगळु सर्वार्थान् विपरीतांश पश्यन्ते तामसाजना ऎन्दु हेळुव रीतिय अज्ञानदल्लि, बीळुत्तारॆ.

यस्तानु सन्ध सधर्म वेदनेतर

सारनिष्कर्षाधिकार-

55

ऎम्ब चूर्णिकॆयल्लि, जीवात्मन,

हेगॆन्दरॆ, मितगद्यदल्लि “स्वात्मनित्यनियाम नित्य वाकरसानु सन्धानपूर्वकानवधिकातिशय भगवत्कल्याणगुण परिपूर्णानुभव जनित प्रीति कारिताशेषावक्कोचिताशेष शेषकरतिरूप नित्यकैङ्कय्य लक्षण परम पुरुमपुरुषार्धक्कॆ उपायवु, सात्त्विकथा, आस्ति क्यादि समस्तात्मगुण सम्पन्नाधिकृत ज्ञान कर्मयोग निष्ठ अधिकारि विशेष साध्यवाद भक्तियोगवु हेळल्पट्टिदॆ. पृधुगद्यदल्लियू, (शरणागतिगद्य) “एवम्भूत मङ्कय्य प्राप्तु पायतया, अव प्त समस्त वस्तुविहीनो” ऎन्दारम्भिसि मेलॆ हेळिद उपायवे सङ्गृहीतवु शारीरक भाष्यदल्लि फलपाददल्लि सङ्कल्पदिन्दले, नदेह, विदेह, बहुदेह कृत सर्वविध कैङ्कराख्य स्वरूपोचित परमपुरुष प्राप्तियु उपा सनरूप साद्योपाय साध्य स्वरूपाविर्भाव पूर्विकॆयॆन्दु व्यक्तवागि हेळल्पट्टिदॆ. शेषत्व, पारतन्त्ररतित्वविल्लद स्वरूपाविर्भाववु ऎन्तहुदु. “अपरोक्ष सिद्धनन्नियाम्यता माकरसात्म स्वभावानु सन्धानपूर्वक मदनुभवजनित ” इत्यादि चूर्णिकॆयिन्द भगव

ष वारतन्त्रगळु प्रत्यक्षवागि तिळियल्पडुत्तवॆ, ऎन्दु हेळिरुव भक्ति, न्यास निष्ठाधिकारि यन्नु, अल्लगळॆयुवुदु सरियल्ल. न्यासवन्नु वैदिक तान्त्रिक रूपदिन्द बेरॆ बेरॆ ऎन्दु हेळु वुदु, श्रुतिस्कृति पद्यालोचनॆ माडद कुमति कल्पितवु. * इदम्महोपनिषदं देवानां गुह्य मुत्त मव”, ऎम्ब भगवच्छास्त्र वचनवु, “एत महोपनिषदं देवानाङ्गुह्यं” ऎम्ब श्रुति वाक्यदल्लि निरूपितवाद न्यास विद्यॆयन्नु उपबृंहिसि, न्यासविद्यॆयन्नु प्रमाणीकरिसु इदॆ, “तस्मान्यास मेषां तपसामतिरिक्त माहुः” ऎम्ब श्रुति वाक्यवु अतिरिक्तन्तपः श्रुतवन्” ऎम्ब वाक्यदिन्द न्यासपरवागिये, आसंहितॆयल्लिये निरूपितवागिदॆ. “षोढाहि वेद विदुषः वदन्तेनं महामुने” ऎन्दु न्यासविद्यॆयन्नु प्रस्तापिसि,” उपाये गृह रक्षिः शब्द स्मरणमित्ययम् । वर्तते साम्प्रतं तैषः उपायार्थैकवाचकः !” ऎन्दु शरण शब्दार्थवु उपायपरवागि व्याख्यानिसल्पट्टिदॆ. अनन्तर मन्त्रवन्नु हेळि “सकृदेव प्रसन्न स्य कृत्यवास्ति शोभने । ऎन्दु न्यासनिष्ठनाद प्रपन्ननन्नु प्रशंसॆमाडि, “समित्साधनकादीनां यज्ञानां न्यासमात्मनः । नमसा यो करोद्देवे सस्वद्धर इतीरितः ॥” इत्यादि अनन्तर वचनगळिन्द न्यास विद्याप्राशस्त्रवु हेळिदॆ. आद्दरिन्द सन्दंश न्यायवन्ननुसरिसि, शरणागतिये न्यासरूपवॆम्बुदु अपरिहार, उपक्रमोप संहारगळिगॆ विरोधविल्लदॆ न्यास, शरणागति शब्दगळु एकार्थ बोधकगळॆन्दु हेळबेके विनह बेरॆयिल्ल. हागॆये सह लक्ष्मी तन्त्रदल्लियु प्रपत्यन्यायदल्लिय “अनुकूल्यस्य सङ्कल्प प्रातिकूल्यस्य वर्जनं । रक्षि तीति विश्वासः गोप्तत्ववरणं तथा । आत्मनिक्षेप कार्पण्य षद्विधा शरणागतिः ।” ऎम्ब अहिर्बुध संहितावचनवे पठितवागिदॆ. अल्लि केश वार्षण पठ्यन्ताह्यात्म, निक्षेप उच्यते,” “आत्माष्ट्रीय, भरन्यासोह्यात्म निक्षेप उच्यते? ऎन्दु शरणागतिय निक्षेप स्वरूपवु हेळल्पट्टिदॆ. बेरॆ अध्यायदल्लि “प्रपन्तां प्रयुञ्जित स्वाङ्गै पञ्चभिरा ताव”, ऎन्दु अङ्गगळॊडनॆ आङ्गियन्नु अनुष्ठिसबेकॆम्बुदु विहितवागिदॆ. अहिर्बुध संहितॆयल्लि नमश्यब्दार्थ विवरणॆ सन्दर्भदल्लि षडङ्गकवाद न्यासवु विस्तारवागि हेळल्पट्टिदॆ. साहुकि तन्त्रदल्लि शरणागतियु याव रीतियदु” ऎम्ब ब्रह्मदेवन - प्रश्नॆगॆ भगवन्तनु

इरा पं सनिवेश्‌, ऎन्दु शरणागतियु अन्यास, विद्यॆगिन्त बेरॆयिल्ल ऎन्दु तोरिसि

56

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

आय्कॆयावियन्नु मायिनालरुमनुलिकिल् । तुमैयान कल्विहळ् शूवालुव तॊयिन्नु ॥

कॊट्टिद्दानॆ. “निक्षेपापर पत्यायो न्यासः पञ्चाङ्ग संयुतः । सन्ना सन्याग इत्युक्त- शरणागतिरिपि” ऎम्ब वचनदिन्द न्यायनिरपेक्षवागि, निक्षेप, न्यास, त्याग, शरणागति शब्द गळु परायगळु, ऎल्ला ऒन्दे अर्धवन्नु तिळिसुत्तवॆ ऎन्दु तिळिसल्पट्टिदॆ. शरणागतियु परम पुरुषार्धवन्नु सम्पादिसिकॊडुव उपायवु ऎन्दु, “नित्यकैङ्कय्य प्राप्त पेक्षया पारमार्थिकी भगवच्चरणारविन्द शरणागतिर्यधावस्थिताविरतास्तुमे”, ऎन्दु मोक्षदल्लि अभिलाषॆयुळ्ळवनु अनुष्ठिसबेकादद्दु ऎन्दु वर्णिसल्पट्टिदॆ. “तथैव तेसर्वंसम्पत्ते” ऎन्दु तया, ऎम्बल्लि, करणे तृतीया वचनदिन्द स्पष्टपडिसल्पट्टिदॆ. “प्रपत्तेरन्न मे कल्पकोटि सहणापि साधनमतिमानः, ऎम्ब गद्यवाक्यदिन्द, प्रपत्तियु मोक्षवन्नु साधिसिकॊण्ड तक्कद्दु ऎन्दु धृडीकृतवागिदॆ. “चतुर्धोयमुपाय प्रोक्तः शीघ्रफलप्रदः । षडङ्गं तमपायञ्च शृणुवे वद्मनम्भवे । उपायस्सु करायं दुष्करश्च मतोमम ॥, इत्यादि अनन्यपर भगवच्छा वचनगळिन्द शरणागतियु उपायवॆन्दु धृडवागि हेळल्पट्टिदॆ

इद न्यासविद्यॆ ऎरडु बगॆयदु, शरणागतियु बेरॆ सिपाय निष्ठॆयन्नु सूचिसुत्तदॆ केवल अधिकारि विशेषण, ऎम्बी कुमतिगळ परिकल्पनॆयन्नु प्राज्ञर गोष्ठियल्लि निर्मलवॆन्दु सूणानि खनन्यायेन परिचोदनॆ माडि करूरुस्वामिगळु “सारकौमुदियल्लि परिहरिसिद्दारॆ.

हागॆये न्यासविद्यॆयु पुरुष विद्यॆगॆ अङ्गवु ऎन्दु श्रीभाष्यदल्लि तिळियल्पडिसुत्तदॆ यॆम्बुदु आ वात प्रतिपन्न सम्प्रदायर गर्वद मातु, वस्तु वृत्तियल्लि न्यासविदे यन्नु यज्ञरूपवागि, “तं विदुषः” ऎम्ब अनुवाकदल्लि रूपिसिरुवुदु अर्धवाद हॊरतु बेरॆयल्लवॆन्दु, निक्षेपरक्षादि ग्रन्थगळल्लि आचाररु निरूपणॆ माडिद्दारॆ आद्दरिन्द “असार मल्पसारञ्च” ऎम्ब वचनक्कॆ पूर्व पक्षियु हेळुवुदु अत्यकताभासवु.

मेलू आचारर हृदयवु हीगॆ :- : : “पाराशर्यवचस्सुधां”, ऎम्ब श्रीभाष्य मङ्गळ श्लोकदल्लि” “भजेत्सारतमं शास्त्र रत्नाकर ‘इनामृतवन् ” ऎम्बल्लि अभिप्रेतवाद सारतमभागवु, उपनिषत् प्रतिपाद्यवाद ब्रह्मविद्यॆ, मत्तु परमफलवाद मोक्ष साधकविद्यॆ ऎम्बुदु निरूपितवागिदॆ. इदन्नु मनस्सिनल्लिट्टुकॊण्डु, “तदिहविबुधगुप्त मृत्युभीता विचन्वन्ति उपनिषद मृतावो उत्तमं सारमारा”, ऎन्दु पूर्वाचार सुरक्षितां, विबुधगुप

  • मृत्युभीताः’ - संसाराग्नि दीपन व्यपगळ प्राणा, आर्या सुमनसः, उपनिषदमृताद्दे दगा मद्ध तावु ऎन्दु वाख्यानिसिद्दारॆ. आद्दरिन्द सारतन्न शब्दवु परमात तत्राप्ति साधक शास्त्रगळन्नु प्रतिपादिसुत्तदॆ, ऎम्बुदु. विवाद : : #

t

ज. अनन्तर ई अधिकारदल्लि हेळिरुवदर्थगळॆल्ला सदाचार सकारदिन्द प्राप्तवादवु ऎन्दु,अवया विद्यॆ ऎम्ब पातरदिन्द" सङ्ग्रहिसत्तरॆ इनावु कलित विदसारनिष्कर्षाधिकारः

इमैयाविमैयवरेय पट्टिरण्णॆल्लिय नम् । शमयाशिरियर् शदिरुव नि नि तन्ननरे !!g!! शाखानामुवरि तेन मनुना मूलेन लब्दात्मक सत्ता हेतु सकृज्जपेन सकलं कालं येन सन् । वेदोत्तंस विहार सारथिदया (गिरां) गुम्भेन विजृम्भितः सारयदि कदस्ति भुवने नाथस्सदस्य (1) नः ॥9॥

इति श्रीकवित्कारिक सिंहस्य सत्वतन्त्र स्वतन्त्र श्रीमङ्कटनाथस्य वेदान्तचारस्य कृतिपु श्रीमद्रहस्यत्रयसारे सारनिष्कर्षाधिकार द्वितीयः

श्रीमते निगमान्त महादेशिकायनव

57

वेदभार भाक्रान्ताः ऎम्ब रीतियल्लि निष्पलगळाद्दरिन्द बरी भारवागि लोकसिद्धगळाद, अरु मूनु - हदिनॆण्टु कल्विहळ् - विद्यॆगळु, अथवा आरुमनु उलहिल् - हदिनॆण्टु विद्या स्थानगळल्लि (उलहु - विद्यास्थानगळु - लोक्यते अनेन इतिलोक- विद्यॆ) शुमैयान कल्विहळ् वरमपुरुषार्ध प्रतिवादकदवल्लदॆ इरुवुदरिन्द भारवाद कलॆगळु, ऎन्दु अन्वयमाडु वुदु. शूवन्दालु-पूर्त ज्ञातव्यगळादरू, इतॊक्कॆ ऎन्नु-इवुगळु केवल भारवॆन्दु (सङ्ख्या मात्र पूरकगळॆन्दु) निश्चयिसि, इवॆया इमैयवर् - रॆप्पॆ बडियद, देवतगळिन्द अन्दरॆ नित्यसूरिगळिन्द अवरु क्षणकालवू ज्ञान सङ्कोचविल्लदवरु, (साधारणराद देवतॆगळु ऎन्दु सारदीप्तिका) एट्रय स्तुतिसल्पट्ट, ऎट्टरण्डॆय - श्रीमदष्टाक्षरवन्नू, द्वय चरमश्लोकगळन्नू सर्वदा अनुसन्धान माडुव, नममयाशरियर् - नम्म दर्शन प्रवर्तकराद आचाररुगळु, कदिरुम् सामर्थ्य प्रदगळाद तनिनि - अद्वीतियवाद स्थानवन्नु, अन्दरॆ असाधादिगळन्नु बिट्टु सारतमदल्लियू सारवाद रहस्यत्रयगळे उपा देयतमगळॆन्दु अङ्गीकरिसुव स्थितियन्नु तन्दनर् नमगॆ अनुग्रहिसिदरु ऎम्बुदु केवल कृपॆयिन्द उपदेशिसिदरु ऎन्दु सूचिसुत्तदॆ.

इवु

तात्पय्य - हदिनॆण्टु विद्यास्थानगळन्नु अभ्यसिसिद्दरू इवुगळु केवलभार, गळिगिन्तलू श्रेष्ठवादुवु रहस्यत्‌यगळ – सारार्थगळु. इवुगळन्नु नम्म आचाररुगळु परमकृपॆयिन्द नमगॆ उपदेशिसिद्दारॆ.

हीगॆ मूरु रहस्यगळू सारतमवागिद्दरू, अवुगळल्लि ऒन्दन्नु मात्र अधि करिसिदरॆ सालदे ? मूरूबेके ? ऎम्ब शङ्कॆगॆ समाधानवागि मूरु रहस्यगळिगू प्रयोजन वन्नु, शाखानमुचरितेनॆ ऎन्दारम्भिसि तिळियपडिसुत्तारॆ.

शाखानामुपरि ~ अथर्वणवेदगळ अग्रभागदल्लि अन्दरॆ नारायणोपनिषत्तिनल्लि तेन .. “ओमित्य व्याहरे, नमइटपश्चात् नारायणायेत्यु परिष्यान्” ऎन्दु प्रति पादिसल्पट्ट, मूलेन मनुना मूलमन्त्रदिन्द लब्दात्मक - आत्मस्वरूपज्ञानवन्नु

}

58

श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

हॊन्दि, [आत्मा भगवन्तनिगॆ शेषभूतनु (प्रणवार्थ), अवनु परतन्त्रनु (नमश्यब्दार्ध), भगवन्तनिगॆ सर्वदेश, सर्वकाल, सर्वावस्थॆ गळल्लियू कैङ्कय्य माडतक्कवनु (नाराय णाय) ऎम्ब शेषत्व पारतन्त्रादि ज्ञानवन्नु हॊन्दुवुदरिन्द सत्कल्पनागुत्तानॆ इल्लदिद्दरॆ अदन्नेवसभवति, ऎम्ब श्रुति वाक्यद प्रकार असड्कल्पनागुत्तानॆ. साहेतु - दासन

जीविकॆ - दास्यवृत्ति इदु स्वरूपानुबन्धि. इदक्कॆ कारणवाद सकजपेन - प्रपत्तिकाल दल्लि करणमन्त्रवागि सहृदुच्चारमाडि, शाखानुमुपरिस्थितेन ऎम्बुदन्नु इल्लियू सेरिसिकॊळ्ळुवुदु, इल्लि द्वयमन्त्रवू करोपनिषत्तिनल्लि हेळल्पट्टिदॆ, ऎम्बुदु. अभिप्राय. द्वयेन - द्वयमन्त्रदिन्द, सकलङ्कालङ्क्षिसन् प्रपत्रनुष्ठानानन्तर, “द्वयमर्थानु सन्धानेन सह सदैवं वक्ता,” ऎम्ब श्रीभाष्यकार श्रीसूक्तिप्रकार, तन्न जीवितकालवन्नु स्वयम्प्रयोजनवागि द्वयार्थानुसन्धानदिन्द कळॆयुत्ता वेदोत्तंस – वेदगळिगॆल्ला शिरोभूषणवाद अन्दरॆ वेदान्त प्रतिपाद्यवाद, विहारसारथिदया - लीलॆयिन्द अर्जुन सारथियागि वेषवन्नु धरिसिरुव, (भगवन्तनु कृष्णनागि अवतारमाडिरुवुदु केवल गोस्कर, कर्मकृतवल्ल ऎम्बुदु तात्पर कृष्ण परमात्मन

कृष्ण परमात्मन दयॆय गुण्टेन - समूह वाद (चरमश्लोकवु दयॆय परिणाम सन्दर्भ) विस्तम्भितः - महा विश्वासवन्नु हॊन्दिदॆ. (ई प्रकार प्रपनुष्ठानमाडिदवन सकलपापगळू తూలగి परम पुरु षार्धवाद मोक्षसाम्राज्यवु लभिसुत्तदॆ, इदरल्लि संशयवु बेडवॆम्ब, महाविश्वान) सारयदिकदस्ति भुवने - हीगॆ रहस्यत्रयगळ सारार्धगळन्नु तिळिदवनु भूमियल्लि यावनादरू ऒब्बनु इद्दरू, (कश्चित्, यदि ऎम्ब पदगळु वस्तु दौर्लभ्य वन्नु तिळिसुत्तवॆ), सः - अवनु नः - नम्म यूथस्य - समूहक्कॆ नाथ - निर्वाहकनु, इदरिन्द बहुशास्त्रवेदियागिल्लदिद्दरू, रहस्यत्रयगळ सारार्थवन्नु तिळिदवनु नम्म सम्प्र दाय धुरन्धरनु ऎम्ब अभिपायवु सूचित

तात्पर : अष्टाक्षर मन्त्रवु प्रधानवागि शेषत्व पारतन्त्रगळन्नु बोधिसु इदॆ. इदरिन्द लब्ब सत्ताकनागि

निरन्तरभगवङ्करवन्नु पडॆयलु उपायवाद प्रपत्र ज्ञानवन्नु द्वयम्मन्त्रवु बोधिसुत्तदॆ. चरमश्लोकवु ई रीति प्रपन्ननादवन सकल पापगळन्नू भगवन्तनु होगलाडिसि मोक्ष साम्राज्यवन्नु कॊडुत्तानॆ ऎन्दु निस्संशय नागिरुवन्तॆ हेळि, इवनिगॆ महाविश्वासवन्नुण्टु माडुत्तदॆ. हीगॆ

मूरु रहस्यगळू प्रधानवाद ऒन्दॊन्दु अंशवन्नु तिळियपडिसुवुदरिन्द मूरू नमगॆ अवश्यवागि तिळिय बेकादुवु. हीगॆ रहस्यत्रयगळ सारांशवन्नु तिळिदवनु नम्म सम्प्रदाय धुरन्धरनु,

इति श्रीमन्नि गमान्त महादेशिकानु गृहीतवाद रहस्यतयसारदल्लि,

ऎरडनॆय सारनिष्कर्षाधिकारक्कॆ सारचन्द्रिका व्याख्यानवु समाप्त.

श्रीमते रामानुजाय नम- श्रीमते निगमान्त महादेशिकाय नमः