०० गुरुपरम्परासारः

गुरुबरम्बरासारम्

गुरुभ्यस्तद्गुरुभ्यश्च नमोवाकमधीमहे ।
वृणीमहे च तत्राद्यौ दम्पती जगतां पती॥

श्रीभाष्य श्रीनिवासाचार्यमहागुरवे नमः

सारदीपिका

नल्लवुरैमूऩ्ऱिल् नऱ्सारवुरै सॆय्दार् ऎल्लैयिल् सीर्दूप्पुल् वन्द वॆन्दै - पल्गलैसेर् तेसुडैय वेदान्द तेसिगऩार् सॆय्दरुळ् वाचकमे ऎङ्गळुक्कु वाऴ्वु।

ज्ञानवैराग्यानुष्ठानशेवधि श्रीमद्वेदान्त रामानुजमहादेशिकाय नमः

सारास्वादिनी

साक्षान्नारायणं देवम्
अस्मद्रक्षैक-दीक्षया ।
अवतीर्णम् अवन्यां श्री-
रङ्गनाथगुरुं भजे ॥ १ ॥

श्रीमद्-भारद्वाज-श्रीनिवासाचार्य-महागुरवे नमः

सारप्रकाशिका

वन्दे हस्तिगिरीशस्य
वल्लभां वारिजासनाम् ।
यद्-अपाङ्गेक्षणात् पुंसां
वर्धन्ते सर्वसम्पदः ॥१॥

श्रीशैल-श्रीनिवासाचार्यमहागुरवे नमः

सारविवरणी

प्राचीनशब्दहेषं कण्ठोपरि दृश्यशुभ्रहयवेषम् । स्वाभाविकगुणभूषं मम मनसि विभातु वस्तु निर्दोषम् ॥ सर्वार्थसिद्धिहेतुर्बहुविधरक्षानिवर्तितानिष्टः । त्रय्यन्तविश्रुताख्यः कोऽपि श्रीवेङ्कटेश्वरो जयति ॥

श्रीमते श्रीपरकालसंयमीन्द्रमहादेशिकाय नमः सारप्रकाशिकासङ्ग्रहः

श्रीभाष्यश्रीरहस्यार्थतत्त्वप्रज्ञावतां वरम् । श्रीशैलपूर्णमपरं श्रीनिवाचकुरुं भजे ॥१॥

[[२]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे-

(सा।दी।) सत्सम्प्रदायागतमर्थजातं सर्वं रहस्यत्रयसारतो यः । प्रकाशयामास हिताय नृणां तं नौमि वेदान्तगुरुप्रधानम् ॥१ ॥ अर्था रहस्यत्रयसारसम्भृतास्स्फुरन्ति चित्ते मम यत्प्रसादतः । तं नौमि वाधूलकुलीन देवराडार्यसूनुम्महदप्पदेशिकम् ॥२॥ (पेरियप्पदेशिकम् )

इरहस्यत्रयत्ति ऩॆऴिऱ्सारप् पॊरुळॆल्ला, मुरग मॆल्लणैयिऩ् मेलुऱै सॆय्दाऩडियोर्क्कुक् गुरुगूऱुम् कन्दाडैप्पॆरियप्पर् कुरैगऴले, यॊरुक्कालुम् मऱवामलुरैगण्डाय् ऎऩ् मऩमे!!

श्रीवेङ्ङ्कटेशस्स्वयमाविरासीत् श्रीवेङ्कटेशार्यतनुर्यतो यम्। अस्पृष्टहेयस्सुगुणैकराशिस्सर्वेषु तन्त्रेष्व भवत्स्वतन्त्रः ॥३॥ निगूढमर्थं निगमान्तवार्धेस्स्वशास्त्रतो यस्स्वयमुद्दधार। स आदिवेदान्तगुरुस्स्वशास्त्राद्भूयो रहस्यत्रयसारतोऽपि ॥४॥ क्वाहं मन्देषु मन्दः कविकथकमृगाधीशवाचो गभीराः क्वाप्येतास्तत्प्रसादा द्विपरिषति मनो मामकं वीतभीति । क्षन्तव्यं तन्महद्भिर्गुणदृगभिमतै स्साहसं मामकीनं वाधूलश्रीनिवासो मम गुरुरनिशं मानसे सन्निधत्ताम् ॥५॥ चिकीर्षितस्य ग्रन्थस्य निष्प्रत्यूहसमाप्तये । वेदान्ताचार्यचरणद्वन्द्वमन्तर्निदध्महे ॥ ६ ॥

(सा।स्वा) श्रीमद्वेदान्त गुरोर्नत्वाऽङ्घी गुरुपरम्परासारम्। व्याकरवाणि गुरूणामाज्ञापरवान् सतां प्रसादाय ॥१॥

प्रारिप्सितDI६I गुरुपरम्परासाराख्य प्रबन्धनं । कं विषयप्रयोजन [i] ८५६०७ सूचि

निष्प्रत्यूह परिपूर्ण प्रचयगमनार्थं मङ्गळाचरणं @suing

GST श्री

prij। गुरुभ्य इत्यादिur - लीला गुरु स्वाव्यवहिताचार्य मात्रपरम् - @LTD गुरुशब्दं तदाचार्य प्रभृति भगवत्पर्यन्त परमाचार्य परम्परै

SIT की।

कङ्क तद्गुरुभ्यः

गुरुभ्यः ढाळाळीधी/ भगवत्पर्यन्त सर्वगुरु

(सा। प्र।) वन्दे श्रीरङ्गधामानं हरिं वरवराभिधम् । यदावासस्थलं लोके मद्वंश्यानां निरूपकम् ॥

श्रीमद्राघवसंयमीन्द्रकरुणासम्प्राप्तसत्तं तथा श्रीमत्कौशिकदेशिकेन्द्रवरदैः क्षिप्तात्मरक्षं पुनः । श्रीवाधूलकुलोद्भवाद्बुधवराच्छ्री वासविद्यानिधेर्वेदान्तद्वयमाप्तवन्तमनघं श्रीश्रीनिवासं भजे ॥ ३ ॥ केचित्केसरभूषणं बुधजनाः केचिच्च नाथं मुनिं केचिद्यामुनदेशिकं गुणगणैः केचिच्च रामानुजं । श्रीमद्वेङ्कटनाथसूरिमपरे सम्भावयन्ते हि यं भारद्वाजकुलाब्धिपूर्णशशिनं श्रीश्रीनिवासं भजे ॥४॥

(सा।वि) भूतादिमुनिमुख्या ये शरणागतिशालिनः । ते प्रसीदन्तु मे नित्यं सम्प्रदायार्थबुद्धये ॥ ३ ॥ उत्पाद्य मूलमनुना द्वयभावदुग्धैस्संवर्ध्य मां कृतवतश्च तदेकवृत्तिम्म्। अस्मत्पितृव्यचरणानधिकान्पितृभ्यां श्री श्रीनिवाचकुरुवर्य तमान् प्रपद्ये ॥४॥ गाधानामपि दिव्यसूरिवचसां ग्रन्थस्थ

॥।

(सा।सं)
व्यासं तत्त्वविनिर्णये, ऽघहरणे नारायणं, श्रीशुकं
भक्तौ, शेषम् अशेष-शास्त्र-विवृतौ, वृत्ते वसिष्ठं परम्।
सौशील्ये ऽर्जुन-सारथिं श्रित-जन-त्राणे रघूणां पतिं
श्रीशैलान्वय-भूषणं घन-गिरि-श्रीश्रीनिवासं भजे ॥ २ ॥
यतीन्द्र-मत-धौरेय-घण्टांश-गुरवे नमः ।
यत्-सूक्तिर् भाष्य-कृद्-वाचां सैरन्ध्रीव मनःप्रिया ॥ ३ ॥

गुरुपरम्परासारः

(सा।दी।) वाच्यवाचक वक्तॄणां वैलक्षण्यमनोहरः । रहस्यत्रयसारोऽयं वेदान्ताचार्यदर्शितः ॥७॥ समुत्सर्पत्परिमळैस्सूच्यमानस्ववक्तृकाः । नाकर्षन्ति मनः केषां वेदान्ताचार्यसूक्तयः ॥८॥ श्रीमद्रहस्यत्रितयसारं व्याख्यातुमिच्छतः । धत्तां मे वेङ्कटेशार्य श्रीनिवाचकुरू मतिम् ॥९॥

ाऩ

[[३]]

ज्ञानशक्त्यादिसर्वाकार परिपूर्ण श्रियः-पति, momonij, नाथमुनि, एं, ऎम्बॆरुमाऩार् मुदलाऩ

bjpg आचार्यपरम्परै जगत्तै

mu

उज्जीविप्पित् तरुळिऩार्। अवर्गळाल् सिप्पित्त अणि ऎळ ऎङ्गळैयॆल्लाम् इऩ्ऩुम् नऩ्ऱाग कॊरिप्पिक्कवेणुमॆऩ्ऱुदिरुवुळ्ळम् पऱ्ऱि, तऩ्ऩुडैय तिरुमणि- (सा।स्वा।) ढाढ अफ्रीका प्रयोगि। “सचाचार्यवंशो ज्ञेयः, आचार्याणामसावसावित्याभगवत्तः ढाणकी श्रुति “गुरून् प्रपद्य प्रथमं तद्गुरूंश्च ततो हरिं" । श्रीपाञ्चरात्र रक्षोदाहृत वच नत्तालुम् सॊल्लप्पट्ट क्रमत्तैक् काट्टुगैक्काग Q तद्गुरुभ्य ढाङ्गळীDi♚ं

बाहुळ्यपर गुरुभ्यः गीली अर्थे

क्यवशात्पूजायां बहुचनम् - नमोवाकं नम इत्युक्तिं ॥।

(सा।प्र।) भारद्वाजकुलाब्धीन्दु श्रीनिवाचार्यसेवया । रहस्यत्रयसारार्थस्तत्सुतेन प्रकाश्यते । श्रियः-पतिर्निखिल हेय प्रत्यनीक कल्याणगुणैकतानः सर्वशेषी पुरुषोत्तमो नारायणः स्वशेषभूतानां बद्धानां नित्यसूरिवत्स्व कैङ्कर्यकरणे स्वरूपयोग्यतायां सत्यामप्यनादिकर्मप्रवाहेणानन्तदुःखपरम्पराविवशतां ऐहिकामुष्मिकार्वाचीन क्षुद्र पुरुषार्थेच्छापूर्वकं तत्साधने प्रवृत्तिञ्चावलोक्य अपारकारुण्य परवशः परमपुरुषार्थतदुपायज्ञापने सति तदुपायानुष्ठानेन तत्प्राप्नुयुरिति हंस मत्स्य हयग्रीव नरनारायणादिमुखेन स्वोपासनशास्त्राणि प्रवर्त्य तत्राशक्तानां स्वयमेव गीताचार्य, शठकोप। नाथ, यामुन, यतिवरादिमुखेन प्रपत्तिशास्त्रं प्रवर्त्य तस्याप्यतिगम्भीरतया मृदुप्रज्ञैर्दुरवगाहत्वं विभाव्य “यद्यद्विभूतिमत्सत्वं श्रीमदूर्जितमेव वा। तत्तदेवावगच्छ त्वं मम तेजोंशसम्भव” मित्युक्तप्रकारेण स्वयमेव विश्वातिशायिवैचित्र्य विशिष्ट सर्वतन्त्रस्वतन्त्र श्रीमद्वेदान्ताचार्यरूपेणावतीर्य स्त्री शूद्राद्यविशेषेण सर्वेषां सकल शास्त्र सङ्ग्रह ॥

(सा।वि।) शब्दावलेः श्लोकाना मधिकार सङ्ग्रह भृतां तत्कारिकाभिस्सह । श्री सारत्रयवर्तिनां प्रतिपद व्याख्यां विधास्ये बहुव्याख्यानानि विचार्य संस्कृतमयीं अक्लेशबोधेच्छया ॥५॥ क्वाहं मन्दमतिः क्वैषा गम्भीरा देशिकाग्य्रगीः। तथापि पूर्वव्याख्यातृ पारतन्त्र्यान्न मे भरः ॥ ६ ॥

(सा।सं।) रहस्यत्रयमुख्यार्थश्रीनिवासमनोहरः । व्याख्यामुद्रितहस्ताब्जः पायान्मां यतिशेखरः । । वकुळाभरणं वन्दे द्रष्टारं द्रमिडश्रुतेः । मन्त्रत्रयार्थ व्यासाख्यविद्याप्रथमदेशिकम् ॥५॥ उपायोपेयघटन भावैर्वृषगिरीशितुः । उपायत्वादिधर्माणां वर्धयन्तीं श्रियं श्रये ॥ ६ ॥ श्रीरहस्यत्रयैकार्थं श्रीनिवासमहं भजे। अकिञ्चनमुमुक्षूणां भरं स्वीकृत्य रक्षकम् ॥७॥ भाषाभावित भूषणादिजनिता ध्यासादिवैदेशिकं वेदान्तद्वय देशिकाश्रयमहं सार्वज्ञ्यसम्पादकम् ।॥।

[[४]]

(सा।दी।)

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे-

कळैयुमुण्डाक्कि इवरैक्कॊण्डुदाऩ् पूर्वाचार्यर्गळाल्मुमुक्षुक्कळुक्कु

स्वासाधारण ज्ञानशक्त्यादि

अवश्यं ज्ञातव्यतया प्रकाश

अर्थ

रहस्यप्रबन्धरत्न♚लीग - शुक्र

श्रीरहस्यत्रयसारील उज्जिजीविषु कं ठ ) कं (५

Q प्रबन्ध परमोपजीव्य

  • Quigunj

मं

श्रुतिस्मृतीतिहासपुराण

प्रमाणोदाहरण ri

भगवच्छास्त्रदिव्यप्रबन्ध

Lo

कळालेयऱियलाम् श्रुतिस्मृत्यादि PCL की निष्कर्ष

Dum अर्थस्थिति ऊं - पूर्वापरसकलशास्त्र विरोध उङ्गळैयुम् निष्कर्षित्तरुळिच् चॆय्गैयालन्द अरुमैयिल्लैविशेषित्तु अकीं कंg in C मोक्षोपायम् -

आ प्रपत्तिस्वरूपाधिकार परिकरादि ८६०६ना अवश्य Lom भगवच्छास्त्रादि विप्रकीर्णomi, निष्का की - आंত कळाऩ रिषिकल्पर्गळॊऴिय विवेकिक्कवरिदायिरुक्कुम् - इऩि कळुम् प्रपत्तियॊऴिय चित्तियादु इवैयिरण्डुमॊऴिय

सङ्कीर्तनादिunoon परम्परया मोक्षोपाय

साक्षान्मोक्षो (सा।स्वा।) @rijG नमः ढालना की एकं वाकमधीमहे नग अधिकण्ठी । नमश्शब्दकं नानाप्रह्वीभावात्मनिवचेतनाद्यर्थ।

तमक्कु मॆऩ्ऱु काट्टुगैक्काग - नमः Coin Cu “सकृत्प्रयुक्तश्शब्द” इति न्यायादेकस्मिन्नर्थे पर्यवसितमाQwmlyi - नमश्शब्द लं

Cor प्रयोगिलं बह्वर्थ साधारण LDT @ शब्द की ढङ्ग अर्थ १० विविक्षित वाक्य तात्पर्य गुरुपङ्क्तिीश्री (सा।प्र।) परम पुरुषार्थ साधनस्य भरन्यासस्य निष्कृष्टस्वरुप ज्ञापनाय संस्कृत द्रामिड भेदभिन्न सर्वप्रमाणानुसारेण रहस्यत्रयं व्याचिख्यासुर्निविघ्न परिसमाप्त्यर्थं॥॥

भक्ति कर्तव्यै।

(सा।वि।) इह खलु श्रियः-पति र्भगवान् सर्वशेषी परमकारुणिकः परमपुरुषार्थार्थि जनानुजिघृक्षया पराङ्कश नाथ यामुन यतिवरादि गुरु परम्परया भाग्य परिपाकलब्धभक्त्यादिविषयशक्त्यभावप्रमितिराहित्य शास्त्र पर्युदस्तत्वकालक्षेपाक्षमत्वादिवशेन अधिकारिणामनुष्ठेयं प्रपत्तिरूपं मोक्षोपायं अल्पज्ञानाल्पशक्तिमत्कालानुगुणं प्रवर्त्य तद्विषयशङ्काकलङ्कपरिहारपूर्वकं साङ्ग तत्स्वरूपस्थापनाय स्वीयघण्टां श्रीमद्वेङ्कटनाथदेशिकरूपेणावतार्य तस्य स्वासाधारणज्ञानशक्त्यादिकं प्रदाय वेदान्तदेशिकपदे अभिषिषेच। ते च वेदान्ताचार्यास्सकलजनोज्जिजीवयिषया श्रुतिस्मृतीतिहास पुराणभगवच्छास्त्र पूर्वाचार्यवाक्यादि सकलप्रमाणसंवादिसकलविरोधिनिवर्तकं सर्वतत्त्वार्थ निष्कर्षकं द्वात्रिंशदधिकारकं श्रीमद्रहस्यत्रयसाराख्यप्रपत्तिशास्त्रमरीरचन् ।॥।

(सा।सं) वृत्या मध्यमयैव योक्तुमपि मां मुक्त्याप्यलं तद्भजे शास्त्रं निस्सममन्त्ररत्नमनुरागीतान्तसारात्मकम् । घनगिर्यप्पळाचार्यैः कृतां सारप्रकाशिकाम्। सङ्ग्रहिष्ये यतिरहं परकालस्तदन्वयः ॥गुरुपरम्परासारः

(सा।दी।) “प्रपन्नादन्येषां न दिशति मुकुन्दोनिजपद” GILDग की ऊं प्रपत्ति कार्यकरDI&Comio- सर्वकं प्रपत्ति यथाशास्त्रं सपरिकरLDIT अनुष्ठि

poorqpm] - प्रपत्तिस्वरूपादि muying, Cum

i

[[५]]

फलं

IT GOT

वऴियिल्लै। आगैयाल् मिऩ्ऩिऩ् निलैयिलैयाऩ इज्जीविदत्तिल् अन्यव्यापार ॥ $ ६ वां

प्रबन्धक प्रपत्ति-

स्वरूपादिकलनालं ॥।

(सा।स्वा) अलीं धात्वन्तरङ्गी (कङ्क अध्ययनधातुवै LiC - गुरुभजनं भाक्तLo us वेदाध्ययन श्रुतिस्मृतिचोदित श्रीपराशरमैत्रेयाश्वलायन मधुरकवि प्रभृति सर्ववैदिकपरिगृहीत धर्मानुष्ठानोपयुक्ततत्त्वहितादि ज्ञाननिदानभूत mus अकरणेप्रत्यवायावह भोगापवर्ग साधक सर्वमन्त्र सिद्धिमूलकारण LDTT६ परमधर्म QIL व्यञ्जिकं छठ। अधीमहे वृणीमहे इत्येजन्तः पाठः - । श्रीभाष्यं तिरुमलाचार्यर् Augmj - अधीमहि

शब्दरूप निष्पत्ति दुर्घटै wins चेति शेषः

—-

इकारान्त

एकारान्तपाठLD उपादेयम् । वृणीमहे - प्रापकत्वेन प्राप्यत्वेन

कं

तत्र आलंल गुरुपरम्परैu Gurung - सामान्येन @ju गुरुत्वं स्पष्टons Co१६००११४ विशे @याङ्क गुरुकण्ठ अन्तर्भूतं तद्वत्ज्ञानादिमात्रदायिsari मोक्षादिफलil & Gir न्यासापेक्षri is (अन्यसापेक्षगानां प्रापकत्वेन प्राप्यत्वेन च वरणीय जगताम्पती - न ईश्वर द्वित्वं प्रसङ्गियानीj दम्पती कं शेषभू तैयागैयाले अदु रिऩ तॆऩ्ऱु करुत्तु इङ्गु कीमोगAयळक्किऱ वित्ताले मोक्षार्थभरन्यास मुङ्ग्री उद्देश्य ♚ - श्लोक की पूर्वार्ध गुरुपरम्परासाराख्य प्रबन्धनं । कण्ठ गुरुपङ्क्तिभजनं विषयQLDio उत्तरार्ध नं। (सा।प्र।) श्रुतिस्मृत्याचारप्राप्तं गुरुनमस्काररूपं मङ्गळं शिष्यशिक्षार्थं श्लोके निबध्नाति - गुरुभ्य इति नमोवाकं नमउक्तिं अधीमहे - अभ्यस्यामः-मङ्गळाचाररूपत्वान्मङ्गळस्य च वर्तमाननिर्देशेनासकृदनुष्ठितत्व सिद्धये अधीमह इति लडुत्तमः - यद्वा, अधीमहीति पाठे स्वानुष्ठितस्य ॥

"

[[१]]

(सा।वि।) ततश्च सर्वेषां मुमुक्षूणा मयमेव प्रबन्ध उपजीव्यतमःतत्र प्रथमं गुरुपरम्परासाराधिकारे सदाचार्य सम्बन्धावश्यकतां गुरुपरम्परानुसन्धानं तस्य भक्तिपूर्वकत्वं रहस्यानुसन्धानसमये गुरुपरम्पराया अनुसन्धेयत्वमित्येते अर्थास्समर्थ्यन्ते अत उत्तराधिकारे “आभगवत्त इत्यनेन करिष्यमाणगुरुपरम्परानुसन्धानकर्त व्यतासमर्थनार्थत्वादस्याधिकारस्य श्री रहस्यत्रयसाराख्य प्रबन्धशेषभूत एवायमप्यधिकारःएतदधिकारार्थ स्यापि रहस्यरूपत्वान्मङ्गळार्थतया च गुरुपरम्परामनुसन्धत्ते - गुरुभ्य इति - गुरुभ्यस्स्वाचार्येभ्यः - तद्गुरुभ्यः-।

(सा।सं।) व्यक्तावतारव्यक्तार्थभिन्नान्येवेह केवलं । व्याख्येयानीति संरम्भस्ततोयं सप्रयोजनः । । सर्वलोकोज्जीवनाय रहस्यत्रयविवरणमुखेन न्यासाख्यब्रह्म विद्यां प्रतिपादयितुं प्रथमं -

[[६]]

(सा।दी।)

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे-

सकल

m

शास्त्रकालक्षेपण ६००१ प्राप्त श्रीकोश foji गुरुपरम्परासारपूर्वक LD ITS Cou श्रीरहस्यत्रयसार प्रबन्धं का पृथकं कळली BT TITOLD Quib श्रीरहस्यत्रयसारशेषतयैवोक्त GLD Ol सम्प्रदाय (६L_T६० ५mgri, गुरुपरम्परासारं श्रीरहस्यत्रयसार शेष गुरुपरम्परासारग्रन्थं व्याख्यातकी - आभगवत्तः प्रथिता” मित्यादिwn करिष्यमाण गुरुपरम्परानुसन्धान♚ली कर्तव्यतै समर्थिया om Gm६०६ - श्रीरहस्य त्रयसाराख्य प्रबन्धलं, प्रबन्धमुपोद्घातविधया सङ्गत Long।

यै

॥।

(सा।स्वा।) लn शरणागति द्वारा मोक्षं प्रयोजन॥। सूचित - कङ्गुरुपरम्परा सार उपोद्घाताधिकारं एकाधिकार Con? भिन्नाधिकार Corr? श्री रहस्यत्रय सार एकप्रबन्धDIBLDILLI/- एकाधिकारी मध्ये “इति कवितार्किक सिह्यस्ये त्यारभ्य “गुरु परम्परासारस्सम्पूर्णः” श्री - अर्थ पञ्चक तत्वत्रयाद्यधिकाji ५० एकैक प्रकरण समाप्तिमात्र की ५६००७१q Corribly- “आभगवत्तः प्रथिता” QILD गुरुभ्यस्तद्गरुभ्यश्च ढाङ्गळी

रहस्य विषय प्रबन्धान्तर।

gujलन

सिह्मस्ये “त्यादिवाक्य की

पुनरुक्ति

अधिकारमध्ये मङ्गळारम्भ pii विरोधि - - उपोद्घाताद्यधिकारrij&&&ÚCroqui सङ्ग्रहश्लोक) Co

आद्यन्त

सङ्ग्रह LGL, CLDC “इतिकवितार्किक भिन्नत्वं स्पष्ट

लिङ्क शा उपोद्घाताधिकार ६ एक QLD१०८ साहसम् - “चिन्तां प्रकृतसिध्थर्थामुपोद्घातं प्रचक्षते” rm उपोद्घातलंली♚७। सारनिष्कर्षादिक्षा अर्थान्त

गुरुपङ्क्ति भजन समर्थन (pio अर्थान्तरLDING सारनिष्कर्षाधिकारादि (@gi Cum i भिन्नत्व मवर्जनीय (कण्ठ एकत्व कल्पनं न्याय्य १०६ - शीशा भिन्नाधिकारी । श्रीरहस्यत्रय सारं एक प्रबन्ध गली ॥

भावः

mi

(सा।प्र।) मङ्गळस्य शिष्यशिक्षार्थं ग्रन्थे निर्देशात् -‘शाखाशतं कथमधीमहि रङ्गधुर्ये’ त्यनन्यथासिद्धप्रयोगा देव रूपसिद्धेश्च कर्तव्यताबोधकविधिलिङ्गत्तमः - बहुविघ्नशङ्कया तन्निवृत्यर्थं नमस्कारभूयस्तया भाव्यमिति वृणीमहि शरणत्वेनेति शेषः - एवञ्च प्रबन्धार्थश्च सूचितः - पूर्वार्धेन गुरुपरम्परासार शिष्य कृत्याधिकारयोरर्थस्सूचितः - वृणीमहीति परिकरविभागसाङ्गप्रपदनाधिकारयोरर्थस्सङ्गृहीतः आद्याविति जगत्कारणत्वेनोक्ते श्चिदचिदीश्वरप्रतिपादकार्थपञ्चकतत्वत्रय पर देवतापारमार्थ्याधिकाराणा मर्थस्सूचितः - दम्पतीति ॥।

(सा।वि। ) परमगुरुभ्यः - नमोवाकं नम इतिवाक्यं अधीमहे पठामःअधीमह इति लिङन्तपाठ एव सर्वत्र प्रसिद्धोयुक्तश्चअन्यथा अधीयामहीति रूपप्रसङ्गात् यावद्गन्थपरिसमाप्ति मङ्गळभूयस्त्वाय यादवाभ्युदयादौ “वन्दे बृन्दावन” इत्यादिवद्वर्तमान निर्देशस्योपपन्नत्वात् - यद्वा, “शाखाशतं कथमधीमहि रङ्गधुर्ये’ त्याद्यभियुक्तोक्त प्रयोगानुसारेणागमशासन मनित्यमिति ।

॥।

(सा।सं।) गुरुपरम्परोपसत्तिपूर्वकं परमगुरुं श्रियः-पतिमभिगच्छति - गुरुभ्य इति - नमोवाकं नम-

,

(सा।अ।) इदिल्

गुरुपरम्परासारः

तैयुम्दैयुम् इव्अत्तिल् अव्कळिल् पुङ्गळत्तैयुम् मुन्दुऱ सरिवुत्तुक् कॊण्डु ५ पुयिऩुडैय <६८४१३४-८-१४४४१४- विक्कप्पडुगिऱदु - इन्द अऩिन्दाऩुम् कैयाले

मुन्दुऱ ४Fqयै अरिसक्किऱार्”।

॥।

(H।T।) अप्पोदु " कः रवुः’ ऎऩ्ऱरुळिच्चॆय्य ऎरिक्कुम् - ऎऩ्गिऱ HHEमुम् अरिवुगलमुम् नवीऩङ्गळाऩ सिलगालङ्गळिले कण्डालुम् मिगावाङ्गळिले काणामैयाले - ८णियुम् - इप्पाडत्तिलुम् ९४४ः ऎऩ्ऩादे पुबुरिः ऎऩ्गैयाले

“पुरिग<: पवुबुः” ऎऩ्ऩादे faciपुः ऎऩ्ऩवुम् ऎरिक्कुम् - “४ः ऎऩ्गिऱ मुम् मुऩ्बुबोलेसिरिसिक्कुम् - अरिसिगसऩ् तोऱुम् पुदऩ्यम् कण्डदिल्लैयिऱे - “मुप्पत्तिरण्डिवै मुत्तमिऴ् सेर्न्द ङ्गळाले वियैबु स रि मॆऩ्गिऱ इवर् ऎङ्गळोडुम् रिक्कुम् - ३९७७४७१ त्तिल्rgg: ऎऩ्गिऱ कत्तिलुम् कत्तिलुम् इन्द <त्तै यॆडामैयालुम्, अरिग सदगप् पाट्टुक्कळिले “ऎऩ्ऩुयिर् तन्दळित्तवरै” ऎऩ्गिऱ पाट्टु तॊडङ्गियन्दादि सॆय्दरुळामैयालुम् इदु कमाय्क्कॊण्डु समागक् कूडामैयाले Ayमॆऩ्ऩुमिडम् इप्पडि इदु रिवु Varसमागैयाले इदुक्कु मुम् मुम् सॆय्दरुळुगिऱार् ऎऩ्गिऱदु ३९९७म् - ७३१, कत्तिलुळ्ळ अऩिगावङ्गळॆल्लात्तिलुमिदु कूडवे यिरुक्कैयालुम्

कळैप्पोले इत्तैत् तऩित्तॆऴुदक्काणामैयालुम् १६४त्तरुळुगिऱ र्गळॆल्लारुम् इत्तैत्तॊडङ्गियेयु पुक्कैयालुम् yaraङ्गळ्दोऱुम् सरिदिमायादल्

सिद्धम्

ऒरु

[[६६]]

मायादल्

वळम्

[[७८]]

रुळिच्चॆय्गिऱ इवर् इक्५९९<त्तिलप्पडियॊऩ्ऱुम् अरुळिच्चॆय्यादॊऴिगैयालुम् पुऩि ळर् पुरियॆऩ्ऱु ३४सुमित्त

‘<UAAAA” ऎऩ्ऱु पुHत्तिलुम् काण्गैयालुम् कऩ सत्तिल् करित्तरुळुगिऱ ङ्गळुम् आऴ्वार्गळुडैय तदिऩ करिगळाले तॆळिन्दो मॆऩ्ऱु अवर्गळुडैय पुगरिल् ववुत्तै पॊय्गैमुऩि रियोऩ पाट्टाले इव्विडत्तिले ३सरिक्कैयालुम् आभगवत्तः पुरिगळ् शास्त्रस्यावान्तरविषयादिनिर्देश

ङ्गळुमाग -सिक्कलायिरुक्कैयालुम् इक्क

q४ at गुरुभ्य इत्यादिना कृतस्य वा॥।

ङ्गळाय्

मङ्गल

[[६६]]

(सा।प्र।) सिद्धोपायशोधनाधिकारार्थस्सूचितः - जगतां पतीति प्रधानप्रतितन्त्रनिश्चया धिकारार्थस्सूचितः

नमोवाकमधीमहीत्यनेन बद्धाञ्जलिपुटा हृष्टा नम इत्येव वादिनः । मुक्तानां ॥।

(सा।वि।) स्वीकृत्याधीमहीति पाठेऽपिसाधुतासमर्थनीयानन्वस्मद्गुरुभ्यो नमइत्युक्त्यैव वाचिकनमस्काररूप मङ्गळानुष्ठानस्य सिद्धत्वात्-अधीमह इत्येतत्प्रतिज्ञा किमर्थेति चेन्न - अन्यैरप्येवं (सा।सं।) इत्युक्तिंसापि नियमान्वितेति सूचनायाधीमहीत्युक्तिः तत्रगुरुपरिषन्मध्ये आद्यौ प्रथम-

[[८]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे-

पॊय्गैमुऩि पूदत्तार् पेयाऴ्वार्दण्

(सा।दी।) गुरुभ्यः ढाङ्ग Cg, PuLLmogi - तद्गुरुभ्यः । प्राचार्यमारभ्य भगवत्पर्यन्तं की। - वाकं उक्तिः - अधीमहे वृणीमहे इत्येजन्तः पाठः - तत्र तद्गुरुभ्यः । सॊऩ्ऩ Jā परम्बरैयिलॆऩ्ऱबडि

गुरु - सामान्येनी कङ्क यां गुरुत्वं स्पष्टDICJ६००११४ १

१। उपकारविशेष शुjला विशिष्य अनुसन्धिऊंprij Gins इत्यादि - गीली - मुनीं॥। (सा।स्वा।) मङ्गळस्य समर्थनरूपत्वेन उपोद्घातविधया वा प्रासङ्गिकविधया वा सङ्गतomi, कृणी रधिकाराऊञ्छ ल मङ्गल ग्रन्थानुप्रविष्टris G श्रीरहस्यत्रयसार Gg

श्री गुरुभ्यस्तद्गुरुभ्यश्च ढाङ्ग की श्लोक श्री

एक प्रबन्ध [LD ITS Lio

रहस्यत्रयसारलंं।Èछ परम विषय प्रयोजन निर्देशपूर्वकमङ्गळाचरण

“पराशरप्रबन्धादपि वेदान्तरहस्य वैशद्यातिशय हेतुभूतैस्सद्यः परमात्मनि चित्तरञ्जकतमैस्सर्वो

पजीव्यैरुपबृह्मणैः” ढग स्तोत्र भाष्य कुण्डी

द्रमिडप्रबन्धा।कक्षा सारतमा

उपकारातिशय

कर्तृदिव्यसूरि बृन्द स्तवन रूपमा मङ्गळभूय स्त्वार्थं

Cory

अध्यात्मप्रबन्धन

६ द्रमिडोपबृह्मण

मङ्गळाचरण ं

prij - Guru

इत्यादि - गणीत्यादि -

शीतळ Lor

QTB ताम्रपर्णी तत्तीर-

(सा।प्र।) लक्षणं ह्येतद्यच्छ्रुतद्वीपवासिना” मित्यादिप्रमाणानुगुण्यात्कैङ्ङ्कर्याख्य शेषवृत्ति बोधनात्पुरुषार्थ काष्ठाद्यधिकारार्थः सूचितः - उत्तरार्धे कृत्स्नेन मूलमन्त्रद्व यचरमश्लोकाधिकारार्थः सूचितः ॥

यद्यपि वेदान्ताचार्यैः द्रमिडभाषाप्रचुरः प्रबन्धः कृतः

अथापितद्भाषानभिज्ञ प्रपत्तिशास्त्रार्थ निष्कर्षसाकाङ्क्ष परमैकान्तिनाङ्कृते गीर्वाणभाषया तद्विवृतिः क्रियते एवञ्च एतत्प्रबन्धकर्त्रा भागवत कैङ्कर्यं कृतमितिज्ञेयं - रहस्यत्रयस्य द्रमिडप्रमाणानुगुण्येन व्याचिख्यासितत्वात्तद्वक्तुं स्तदुपकारानुसन्धानपूर्वकं नमस्यति - अतिगहनवेदान्तभागानां तात्पर्यं दिव्यसूरिकृतप्रबन्धान् सार्थमधीत्य विशदं स्वेन निर्णीतमित्युक्ति व्याजेन वक्ष्यमाणार्थानां सुदृढ प्रमाणमूलत्वं महत्परिगृहीतत्वं साम्प्रदायिकत्वं चाह - पौय्कै इत्यादिना - यथापाठ ॥।

(सा।वि।) एव पठनीयमिति स्वानुष्ठानोपदेश मुखेन सम्प्रदायप्रवर्त नार्थत्वात् - तथा च सर्वैरपि अस्मद्गुरुभ्यो नम इत्यध्ययनं कर्तव्यमिति भावः - आद्यौ दम्पती वृणीमहे शरण्यत्वेनेति शेषः ॥

अस्य प्रबन्धस्य द्रामिडप्रबन्धप्रमाणानुगुण्येन करिष्यमाणत्वात्स्वोपकारकतया द्रामिड प्रबन्धाचार्याननुस्मरति - नी इत्यादि गाथया Gums शब्दस्सरोविशेषवाची तत्प्रभव मुनिः

॥।

(सा।सं।) गुरुभूतौ पती शेषिणौ वृणीमहि - शरणमुपगच्छेमहि । ।

अथ तत्तत्प्रबन्धै र्दुज्ञेय श्रुत्यर्थ विशदीकरणमुखेन स्वस्य रहस्यत्रयार्थ विशदीकरणानु गुणसार्वज्ञ सम्पादकान् दशापि दिव्यसूरीन् प्रणमति - Quins इत्यादिना - j इत्यन्तेन क्रमेण॥।

मूलं-

(सा।दी।) moyij तूय्मैयावदु

गुरुपरम्परासारः

पॊरुनल् वरुङ्गुरुगेसऩ् विट्टुचित्तऩ्

की

[[९]]

अवतरि m। gu, अवतार मुंलीं आसुरप्रकृतिका

ॐ कलना अनुसन्धिलं

सर्वशक्तित्व अपहत पाप्मत्वादि ६०ना अनुसन्धि का अ अगालत्तिलिऱे - अदुक्किऩ्ऱु ताऩ् सॆय्वदॆऩ् ऎऩ्ऱु आऱियिरामैयुम् “L” इत्यादिg Cu अत्यन्तमन्तरङ्ग भागवतविषयलंल दोष दर्शनं

LTD॥।

[[१]]

ळै

इङ्गु

(सा।स्वा।), अवतशीतळताम्रपर्ण्यवतीर्णत्वोक्त्या

OL आर्द्रचित्तत्वं व्यञ्जित - ताम्रपर्ण कुं विशेषितं । - कलौ खलु भविष्यन्ति नारायणपरायणाः । ताम्रपर्णी नदी यत्र श्रीभागवतलंली महर्षि,

कं वचन स्मरिकं कसं काळ - शं श्रीविष्णुचित्त लगा। अन्य की बाळामुळं उपलक्षणम् - वळै इङ्गु तऩित्तरुळिच् चॆय्यादॊऴिन्ददु मत्तैयाऴ्वार्गळैप्पोलवऩ्ऱिक्के “शी मी मुंलांएं लाएं। Com इत्यादिकं परतन्त्रैकण्ठील ♚pi Gzmpmms - jiji, परिशुद्ध कुलशेखpij - & परिशुद्धि - श्रीवैष्णवहार अपहरिj अत्यन्त मन्तरङ्ग । मन्त्रिकक्षा सॊल्लच् चॆय्देयुम् कऩॊर्गळुक्कागत्ताम् Haसततिले कैयिडुम्बडि श्रीवैष्णवij५६ दोषदर्शन कं

(सा।प्र।) एवान्वयः - QLIris शब्दस्सरो मुनिवाची - पोय्कैयाळ्वारित्याख्यात स्सरोमुनिरिति यावत्पुलं, पूदत्ताळ्वारित्याख्यातो भूतमुनिः - Gunj, महदाह्वयस्य दिव्यसूरेरिदं द्रमिडाभिधानंमग, शीतळा - LTD। - ताम्रपर्णीनद्या इदं द्रमिडाभिधानं - १ - ६१५६०५, आगमनं

मां, ईशः एवं च शीतळाताम्रपर्णी नदी यां गुरुकामभितो आयाति तस्याः गुरुगै, गुरुगा गुरुकायास्स्वामी शठकोप इत्युक्तं भवति - शीतळताम्रपर्ण्य भिगन्तव्यत्वोक्त्या भगवद्भागवतविषये शठकोपस्यात्यार्द्रचित्तत्वं सूच्यते - मृा, विष्णुचित्तःश्रीभट्टनाथ इति यावत् – परिशुद्धः - ०८५, कुलशेखरःशुद्धिश्च वैष्णवैः हारो गृहीत इतिमन्त्रिभिरुक्ते तैःन गृहीत इति- (सा।वि।) Glurring मुनिः, सरोमुनिरित्यर्थः - ji, भूताख्यमुनिः - CLumpurij, महदाह्वयः भगवद्विषयकोन्मादवत्त्वादुन्मत्तवाचिपेयाळ्वारिति सञ्ज्ञा - ण, शीतलायाः- Gun, ताम्रपर्ण्याः JLD, आगमनवत्याःशीतलताम्रपर्णी प्रवाहरमणीयाया इत्यर्थः - ५०५, गुरुकाख्यनगर्याःमा, ईशःशठकोपमुनिः अनेन विशेषणेन “ताम्रपर्णी नदी यत्र कृतमाला पयस्विनी । कावेरी च महाभागा प्रतीचीच महानदी । ये पिबन्ति जलं तासां मनुजा मनुजर्षभ ॥ प्रायोभक्ता भगवति वासुदेवेऽमलाशया” इति पुराण प्रसिद्धिस्सूच्यते - कृण, विष्णुचित्तः - भट्टनाथ इत्यर्थः - guru, परिशुद्धमनस्कः-

, कुलशेखरः - शुद्धत्वं च वैष्णवैर्हारो गृहीत इति मन्त्रिभिरुक्ते तैर्ना- (सा।सं।) सरोभूतमहदाह्वयादि निर्दिष्टाः - GLTH - ताम्रपर्णी - कृग, शीतळा यां गुरुकाम्प्रत्यायातिछगः, शठकोपः - gjiju, परिशुद्धः - ०, कुलशेखरःतस्याः, गुरुकायाः

I

[[१]]

[[१०]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे-

[[९९]]

पुi- तुय्यगुलसेगरऩ् नम्बाणनादऩ्, तॊण्डरडिप्पॊडिमऴिसै वन्द सोदि (स।अ।) नम्बाणनादऩ्, नम्बॆरुमाळ् आऴ्वार्गळॆल्लारैयुम् पऱ्ऱ तिरुप्पाणाऴ्वारिडत्तिले सक् सॆय्दरुळिऩमै ऎरिक्कुमिऱे इवर् तम्मिडत्तिलुम् सीर्गळिल् ४क व्यामोहम् सॆय्दरुळिऩमै " uda:” ऎऩ्ऱु तामे यरुळिच् चॆय्दारिऱे - आगैयाले पॆरुमाळुडैय वाचकत्तुक्कु इरुवरुम् विषय मागैयाले माऩ Üत्तैयनुसन्दित्तु नम्मुडैय नादऩॆऩ्गिऱार् मऴिसै वन्दसोदि, तिरुमऴिसैयाऴ्वार् - पॆरुम्बुलियूरडिगळुडैय असदस्सिले आऴ्वारुक्कु

ऎङ्गळैप् पण्ण तरिगळाऩ सिलर् [ऩ्बोल् अवरै पुक्क पिऩ्बाऴ्वार् अवर्गळ् कण्गळुक्कु ऩाऩ सगत् तोऩ्ऱुगैयाले अवर्गळ् fAkAdराऩार्कळॆऩ्ऱु प्रसिद्धमिऱे - अन्द सान्दत्तै अरित्तु सोदियॆऩ्गिऱार्- (स।) नम्बाणनादऩ्, तिरुप्पाणाऴ्वारागिऱ नम्मुडैय साऩ्

रॆऩ्ऱु तिरुनाममाम्बडियागवुम्

रॆऩ्ऱुम् तिरुनामम् साऱ्ऱियरुळियुम् तङ्गळिरुवरिडत्तिलुम् पॆरिय पॆरुमाळ् सॆय्दरुळिऩ इH Üत्तैयिट्टु ऎत्तु नम्मुडैय सावुऩॆऩ्ऱु अरिक्किऱार् मऴिसैवन्दसोदि, तिरुमऴिसै ऎऩ्गिऱ fणत्तिलेत् तरुळिऩ त्तुतिरुमऴिसैयाऴ्वारॆऩ्ऱबडि पॆरुम्बुलियूरिल् इवर् ४४- अस्साऩ वुदैयाय्त् तोऱ्ऱिऩ ४१९ACत्तै निऩैत्तु इवरै ज्योदिस्सॆऩ्गिऱार् वैयमॆल्लाम्, कङ्गळॆल्लात्तिलुम् ऎसमाऩदु - विळङ्ग, करिक्कुम्बडि - वाळ्, ात्तैयुम् - वेल्, मॆऩ्गिऱ तैयुम् - एन्दुम्, क्कुमवराऩ - इवर् वाळुम् वेलुमेन्दिऩदु इन्द कमॆल्लाम् कम् कॆरिक्कुम् पडियाय्त्तॆऩ्ऱु तिरुवुळ्ळम् - अदावदु इवर् वाळुम् वेलुमेन्दिक् कॊण्डु ऎऩै मऱित्तु सरयम् पण्णत् तॊडङ्ग इव्वHत्तिले ऒरु त्तैक् कॊण्डु सर्वेच्वरऩ् - (सा।V।) farera - नम्, असाग H पाण नादर्,

सर्रिः - तॊण्डर्, पुङः - अडि, अरिदुःपॊडि, : - arisरि मऴिसै, AHNE Hपूर् - वन्द, आगतं तत्रावतीर्णमिति यावत्

सोदि, : भक्तिसारमुनेः श्रीमन्नारायणे-

(ऎ।fई) ४ f

मऱै,

  • नम्, असाक् - पाणनादर्,

पुर्योगिवाहनमुनिः - श्रीरङ्गराजः इतरदिव्यसूर्यपेक्षयास्मिन्नभिमानातिशयं कृतवान् स्वस्मिन्नपि “श्रीरङ्ग राजदिव्याज्ञालब्धवेदान्ताचार्यपदः इत्युक्तत्वात्तदीयाभिमानातिशयोस्तीति तन्निबन्धन सम्बन्ध Hger४aHgA:- तॊण्डरडिप्पॊडि, तॊण्डर्, अनार्-अडि, विबुः- (सा।च्।) नम्, सावुः - तॊण्डरडिप् पॊडि, ऎदिर्ः - मऴिसै ३

गुरुपरम्परासारः

[[११]]

पू - वैयमॆल्लाम् मऱै विळङ्ग वाळ्वेलेन्दुम्, मङ्गैयर्गोऩॆऩ्ऱिवर्गळ् (सा।ऎ) वैयमॆल्लाम् मऱैविळङ्ग, इवर् वाळुम् वेलुमेन्दिऩबडियाले लोकमॆल्लाम्, सॊऩीङ्गळ् पुगरिक्कुम्बडियायिऱ्ऱु अदावदु, इवर् तम् मुडैयवाचार्यऩाऩ Hऩिडत्तिल् सरिवु राणम् पण्णुम्बोदु सरि यॆऩ्ऱु पण्णियऩ्ऱिऱे Haffa पण्णिऱ्ऱु “वाळ्वलियाल् मन्दिरङ्गॊळ्” ऎऩ्गिऱबडिये वाळ्वलियालेयिऱे - इत्तैयनुसन्दित्तु मऱैविळङ्गवाळ्वेलेन्दुमॆऩ्गिऱार्। ॥।

(स।) इवरुक्कुत्तिरुमन्द्रत्तैयुपदेशिक्क, अत्ताले इवर् परिस राय् सगत्तिलुम् पुगङ्गळुम्दङ्गळाम्बडि अKAHqaाय्प् पाडियरुळुगैयाले इवैयॆल्लात्तुक्कु मिवर् वाळुम् वेलुमेन्दियदु Aaiमाय्त्तॆऩ्ऱबडि -कत्तिलुम् रिषिगळुमुट्पड तम् तामळवुक्कु वेदम् पगरिक्कैक्काग यारेऩुमॊरु आचार्यऩ् पक्कलिले सरिवुगळाय् वन्दु किट्टि पण्णि उपासियानिऱ्पर्गळ् - इवर् कमॆल्लाम् वेदङ्गळ् पगरिक्कुम्बडि सासात्सर्वेच्वरऩ् पक्कलिलेरिगऩाय् सरिविरार् पण्णि Aaत्तारॊरुवरॆऩ्ऱु अाऩसररिसायिरुक्किऱदु मङ्गै ऎऩ्ऱु इवरुडैय ऩक्कुदिरुनामम् - मङ्गैयिलेयिरुक्कुमवर् मङ्गैयर्-कोऩ् ऩर् - अवर्गळुक्कु ऎळिक्कळिऩ्ळिक्कराऩ आऴ्वारॆऩ्ऱबडिइप्पडित्ताले इवर्गळुडैय त्तै ३१क्किऱार् - ऎऩ्ऱिवर्गळॆऩ्ऱु - इप्पडि “अण्णिक्कुममुदूऱु” मॆऩ्ऩुम् पडियाऩ तिरुनामङ्गळैयुडैयराय्गळाऩ आरिबुगळैप् पोलऩ्ऱिक्के auualकङ्गळ् ताऩ् वडिवु कॊण्डाप्पोलेयिरुक्किऱ इवर्गळॆऩ्ऱु इव्अत्तुक्कुक्॥।

स्वामी

(सा।V।) afrika

vaसा - वैयम्, सरिसिःऎल्लाम्, सी-सर् - मऱै, ऎः - विळङ्ग, -वाळ्, अरिसिः - वेल्, Tri: - एन्दुम् arku - aafaवुः - क, वाळ् - ua: - वेल् -

ार् - असिरूपायुध धारीति वार्थः

ळळविः

तिरुमङ्गै याळ्वारित्याख्यातस्य परकालस्य मङ्गै - - – मङ्गैयर्-र् - कोऩ् - सर् - अर्सिरिक्क इत्यर्थः - एतेनभूमण्डले सर्वत्रवेदप्रवर्तनाय अवैदिकनिग्रहार्थं खड्गधारी परकाल इत्युक्तं ॥। (ऎ।fa) - पॊडि, :- रासिः - मऴिसै, पुञ्जवन्द,

अः - अ ९ - सोदि, कळ्ळिक्कर्ः - सो अरग«ऩरक् करिगर् - वैयम्, सर् ऎल्लाम्, - मऱै, ऎवुः - विळङ्ग, अवुसिगा - वाळ्, पुदर् - वेल्, तर्

  • एन्दुम्, ४–क A ऩिः - ॥। (सा।i) ऎणिऩिः - वैयम्, अरिसिः - मऱै, ऎसः - विळङ्गुगै, विवर्धनं - वाळ्, अरिसि : - वेल्, à: - saafugeer: पुगः मङ्गै -॥

[[१२]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

i-मगिऴ्न्दु पाडुम्, सॆय्यदमिऴ्मालैगळ् नाम् तॆळियवोदि, तॆळियादमऱैनिलङ्गळ् तॆळिगिऩ्ऱोमे (सा।ऎ) मगिऴ्न्दुबाडुम्

-त्ताल् राय् पाडिऩ - सॆय्यदमिऴ् मालैगळ् - सॆय्य - सॆव्वैयैयुडैय - तैयागिऱ आर्जवत्तैयुडैय तमिऴ्बाषैयाल् रिदिरङ्गळाऩ uyaraङ्गळै - नाम् तॆळिय वोदि ऒऩ्ऱुमऱियाद नाम् सरिऩीङ्गळ् नॆञ्जिले पडुम्बडि अ८४४७म् पण्णि तॆळियादमऱै निलङ्गळ् - aagaऎङ्गऩऩङ्गळै ऎल्लाम् तॆळिगिऩ्ऱोमे - dolHकमाग अऱियप् पॆऱ्ऱोमॆऩ्गै - इत्ताल् तामरुळिच् चॆय्गिऱ अजीङ्गळॆल्लाम् ३वुमॆऩ्ऱु सरिक्कप्पडुगिऱदु ११२११ (सा।ÆT।) करुत्तु - मगिऴ्न्दु पाडुम् - ३ राय्प्पाडुमवैयाऩ

–राय् अवुमाग इवर्गळ् पाडुमवैयाऩवॆऩ्ऱबडि - सॆय्य जीक्कळाऩ -HRáङ्गळाऩवॆऩ्ऱबडि - तमिऴ्मालैगळ् - ९ मालैगळ्

४ पोले ऎऩुक्कु काऩङ्गळै - नाम् - अरिप्पुईराऩ नाम् -४३१, “A३ः” ऎऩ्ऱु पुरिगळ् कॊण्डाडुम्बडि इन्द

युळ्ळ सिऩागलङ्गळिलेयादैयुडैयनाम् तॆळियवोदि अऩादिरमाग अप्यचित्तु - इदुक्कु तॆळिगिऩ्ऱो मॆऩ्गिऱदोडु अऩ्वयम् - तॆळियाद - ङ्गळालुम् सऩङ्गळालुम् irua४४« पिऱवादवैयाऩ

मऱै निलङ्गळ् - ङ्गळै पुऴुक्कळैयॆऩ्ऱबडि - तॆळिगिऩ्ऱोमे - कक्स माग अऱियप् पॆऱ्ऱोम्

अदऩ् i ङ्गळै Asr माग अऱियप् पॆऱ्ऱोमॆऩ्ऱबडि ११?॥

[[१]]

(सा।V।) afā - ऎऩ्ऱु -३A - इवर्गळ् -:- मगिऴ्न्दु - वु - पाडुम् - रिसर्ः सॆय्य -i: - तमिऴ् - रीAi: - मालैगळ् स्रजः - दिव्यसूरिकृतद्रामिडप्रबन्धानां q<HH४Hi– : - नाम् - ऎर् - तॆळिय - ऩ - ओदि - अवु अ-४४i fyeवुः - तॆळियाद - अ-वु - मऱै निलङ्गळ् वेदान्तभागान्

<– - तॆळिगिऩ्ऱोमे - विशदमवगच्छामः - अतिगम्भीरदुर्विज्ञेयार्थानां वेदान्तभागानान्तात्पर्यं निश्चिनुम इत्यर्थः (सा।वि।) तस्यपरकाल इति सञ्ज्ञा तिरुमङ्गैयाऴ्वार्

पाडुम् - - - सॆय्य नाम् - ऎऩ् - तॆळिगिऩ्ऱोमे - ३

॥१॥

कोऩ्

[[१]]

स्वामी

मङ्गैयर् - ४४f: मङ्गाख्यनगर्याः पूरिA: - ऎऩ्ऱिवर्गळ्

ऎऩ्ऱिवर्गळ् - ५ - मगिऴ्न्दु - वु - तमिऴ् मालैगळ् - HlHe४urar - तॆळियाद - अ-रि- - मऱै निलङ्गळ् - १७ - - ३र्ः –रिः ११८११

४ः

(ऎ।सि) - - कोऩ्, १४४ :

रि ई - मऱै निलङ्गळ्,

मगिऴ्न्दु, अवुवु

७ - तॆळिगिऩ्ऱोम,

सॆय्य,

११८ ११

[[१]]

पुळ्-

गुरुपरम्परासारः

इऩ्बत्ति

[[१३]]

(स।ऎ) इऩ्बत्तिलॆऩ्ऱु तॊडङ्गि अऱुदियिट्टार्गळिअवुत्ताले मुन्दर H<=H-G८४कमॆऩ्ऩुमिडम् ससरिवुक्कप्पडुगिऱदु - इऩ्बत्तिलित्यादियुम् ५४३४४<H माय् मेल् सलोकम् varaifa ऎऩ्ऱुम् सॊल्लुवर्गळ् - अप्पोदु

Aकगवुत्ताले इवरुक्कुत् तऩिये यॊरु पाट्टु वेण्डित्तु। इप्पाट्टिल् कण्णिनुण् सिऱुत्ताम्बॆऩ्गिऱ HrÜत्तिल् पत्तुप्पाट्टिऩ् अऩि्ङ्गळुम् त४ करिक्कप्पडुगिऱदु। इऩ्बत्तिल्, इदुमुदऱ्पाट्टिऩर्त्तम्, “अण्णिक्कु ममुदूऱु

(सा॥) ४४ क्कळॆल्लारुक्कुम् वेणुमागिलिऱे - ररिवुळर् वेणुमॆऩ्ऱु समुण्डावदु - अरिप्पुरिङ्गळाले ससम् पॆऱलामिऱे। ऩैयुम् ङ्गळैयुम् अऱिगैक्कु पुबक्कळ् वेण्डावोवॆऩ्ऩिल् ङ्गळिले पुऩायिरुप्पाऩुक्कु अरियवुरिङ्गळाले vegfAऩाग ३९३ ङ्गळॆल्लामऱिन्दु कॊळ्ळलामिऱे " मॆऩ्गिऱ कत्तिऱ्पडिये Mऩ् मॆऩ्ऩिलुम् “ऒऩ्बर् ऎऩ्बुरिA

[[६६]]

i

कळिऱ्पडिये कळागिऱ यैक् कॊण्डु व ङ्गळैयुम् तॆळियक् कुऱैयिल्लैयिऱे - आगैयाल् Ho४gआक्कळुक्कुम् वेणुमॆऩ्ऱु मुण्डो वॆऩ्गिऱ यिल् “सिऩ्ः एसाŪ मॆऩ्गिऱबडियेमुन्दर पुगगळुडैयअ१८१४त्तै ४० मागक्काट्टा निऩ्ऱु कॊण्डु मरुळिच् चॆय्गिऱार् ऩ्बत्तिलित्यादि अऱुदियिट्टार् कळॆऩ्ऩुमळवाले - इङ्गु सिरिप्पुरि क्कप्पडुगिऱ रित्तुक्कु कण्णिनुण् सिऱुत्ताम्बैयिट्टु ४ परिगरागैयाले इदुक्कु friiqत्ताचार्यराऩ *पुगविगळुडैय माऩ पुदुग मुप्पाट्टिलेये तामागिऱदु इदुवुम् ऒरिङ्गळुक्कु मुऩ्बु इवरुडैय अञ्जेरिक् कळै ऎरिरिक्कैक्कु Aru

४४ ९ऱालऩ्ऱिक्के Hपुगळ् मुदलाऩबत्तुप्पडियालुम् ३९१-७ मॆऩ्गिऱ तिरुवुळ्ळत्ताले इङ्गु पत्तु ङ्गळाले कण्णिनुण् सिऱुत्ताम्बिल् पाट्टुक्कळिऩ् अर्थङ्गळै यडैवे तरित्तरुळुगिऱार् - इऩ्बत्तिल् -

(सा।प्र।) एवम्भगवद्विषय तृष्णातत्वरूपै र्दशभिर्दिव्यसूरिभिः कृतानाम्प्रबन्धाना मनुसन्धानेन जनितमुपकार मुक्त्वा भागवत विषय तृष्णातत्व रूपस्य मधुरकव्याख्य दिव्यसूरेः प्रबन्धानुसन्धानस्य फलं स्वाचार्यचरणारविन्दयोरेव सर्वविधप्राप्यत्वेन अनुसन्धानमित्यभिप्रयन्नाह - लित्यादिना ७४१९१६ U४१९४ः - इऩ्बत्तिल्ः, पुगार्-

(सा।वि।) आचार्य कृत प्रपत्ति रूपाचार्यनिष्ठैवात्यन्ताशक्तानां परमहितेत्यभिप्रेत्य आचार्यनिष्ठस्य मधुर कवेस्तत्प्रबन्धार्थस्य चा नुसन्धान व्याजेन तस्या स्साम्प्रदायिकत्वं दर्शयितु माह - गीलित्यादिना - इऩ्बत्तिल्,

fa

“अमुदूऱु " fAऒग॥।

(सा।सं।) अथकाष्ठारूपाचार्यनिष्ठाप्रवर्तकस्य मधुरकवेर्मार्ग एवसताम्मार्ग इतिवक्तुमाचार्य विषयेभावनीयान् सरियाऩ का-

  • इऩ्बत्तिऩ्ऩा

[[१४]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

लिऱैञ्जुदलिलिसैयुम्बेऱ्ऱिल्, इगऴाद पल्लुऱविल् इरागम् माऱ्ऱिल्

(सा।ऎ।) मॆऩ्नावुक्के” ऎऩ्ऱ अर्थत्तै इरण्डाम् पाट्टिले नाविऩाल् नविऱ्ऱिऩ्बमॆय्दिऩेऩ् ऎऩ्ऱु अ ऎरिसत्तारिऱे? आगैयाल् नाविऩाल् नविलुगैयालुण्डाऩ इऩ्बत्तिलॆऩ्ऱबडि। इऱैञ्जुदलिल्, “मेविऩेऩ् अवऩ् पॊऩ्ऩडि मॆय्म्मैये ऎऩ्ऱबडिये तिरुवडिगळै ससारिवुक्कैयिल्, इसैयुम् पेऱ्ऱिल्, “करिय कोल तिरुवुरुक्काण्बऩा"ऩॆऩ्ऱिसैन्द पुळत्तिल् इगऴाद पल्लुऱविल्, ‘अऩ्ऩैयायत्तऩाय्”

ऎऩ्ऱुत्तिल्। इरागम् माऱ्ऱिल्, ‘नम्बिऩेऩ् पिऱर् नऱ्पॊरुळ् तऩ्ऩैयुम्, अडियेऩ् सदिर्त्तेऩ्॥।

(सा।सा।)

अत्ति - ऩ अ अात्तिलॆऩ्ऱबडि “अण्णिक्कुममुदूऱु” मॆऩ्ऱु सॊऩ्ऩ अजीत्तै इरण्डाम् पाट्टिल् “इऩ्बमॆय्दिऩेऩ्” ऎऩ्ऱु अवुरि ऎत्तारिऱे इऱैञ्जुदलिल् - ३१वुवुणत्तिल् - त्तिलॆऩ्ऱबडि Or<uत्तिलॆऩ्ऱबडि

“मेविऩेऩ् अवर्

पॊऩ्ऩडि मॆय्म्मैये” ऎऩ्ऱदै सत्तरित्तबडि - इसैयुम् पेऱ्ऱिल्, अबुबण्णुम् पुरुषार्त्तत्तिल् - इसैगै, ३१ पुससम् पण्णुगै - पेऱु, ऒऩवु - “तिरिदन्दागिलु” ऎऩ्गिऱ पाट्टुक्कु रियुबुत्तै आऴ्वार् उगन्द foपु मॆऩ्ऱिव्वऴियाले अर् पण्णुगिऱेऩत्तऩै पोक्कि ऎऩक्कु अदु ईबुबुबु मऩ्ऱॆऩ्ऱु तात्पर्यमागैयाले आऴ्वारे तमक्कु पुरिगमाग पुरियुमुऩविमॆऩ्ऱु रिऩा मागिऱ अजीत्तै सङ्ग्रहित्तबडि - इगऴाद, ऒरुगत्तिलुम् ओरिमागाद - पल्लुऱविल्

त्तिल् - “अऩ्ऩैयायत्तऩा” यै सदरित्तबडि - इरागम्माऱ्ऱिल्, for fAaत्तिल् “अडियेऩ् सदिर्त्तेऩ् ऎऩ्गिऱत्तिऩ् ॥।

[[६६]]

(सा।ऎ।) ‘‘अमुदूऱु” fAकसाबु - इऱैञ्जुदलिल्, सिरियार् - तेवुमऱ्ऱऱिये Aकर् - इसैयुम् पेऱ्ऱिल्, इसैयुम्, ३४A:, पेऱु - औऩि - ऩिाऩार् -

‘तिरुवुरुक्काण्ब” Aकळाविरिबु पु४मुऩाविऩ् - इगऴाद, अऩ् - पल् उऱवु, ऎजुऩ् - इल्, स - ा

[[६६]]

[[१]]

[[६६]]

‘अऩ्ऩैया” fu

[[१]]

सर्वविध बन्धुत्व वु - इरागम्ः - माऱ्ऱुदल् ३९-रि—

सदिर्त्तेऩ्” - fवु - तऩ्, ऎ-

h

[[६६]]

[[६६]]

॥।

पुरिवा

(सा।f६।) अ<ईर् - इऱैञ्जुदलिल् “तेवुमऱ्ऱऱिये” Aलुगगिऩियाविऩऩ्इसैयुम् पेऱ्ऱिल् “तिरुवुरुक्काण्बऩ्” इगऴादबल्लुऱविल्, इगऴाद, अरवु - पल्, ऎfat उऱविल् ऎऩ्, “अऩ्ऩै” ३ Hr ऎrतुवुवु : - इरागम्माऱ्ऱिल् पुसावुर् “सदिर्त्तेऩ्” - तऩ्बऱ्ऱिल्॥। (सा।) इऩ्बत्तिल् अण्णिक्कु” fAकरवुसाविइऱैञ्जुदलिल्

मित्युक्तप्रथमगाथार्थ भोग्यत्वे मेविऩेऩ् अवऩ् पॊऩ्ऩडि” कग रिसिऩियावि ससरियुऩ् - इसैयुम् पेऱ्ऱिल् अडियेऩ्बॆऱ्ऱ नऩ्मैये" करऩ् इगऴाद पल्लुऱविल् ‘अऩ्ऩैया" क विळाइरागम्माऱ्ऱिल्, ‘‘नम्बिऩे’ नित्यादिपञ्चम गाथोक्त स्वेतरविषयराग॥।

[[६६]]

[[६६]]

९९गुरुपरम्परासारः

[[१५]]

तूळ्तऩ् पऱ्ऱिल् विऩैविलक्किल् तगवोक्कत्तिल् तत्तुवत्तै उणर्त्तुदलिल् तऩ्मैयाक्किल् (सा।ऎ।) इऩ्ऱे ऎऩ्ऱ वैराक्यत्तिल् - तऩ्बत्तिल्, “निऩ्ऱु तऩ्बुगऴेऱ्ऱ अरुळिऩा” ऩॆऩ्गिऱबडिये ताऩे तऩ्बऱ्ऱैयुण्डाक्कुगैयिल्। विऩैविलक्किल्, “पण्डैवल् विऩैमाऱ्ऱियरुळिऩाऩ्” ऎऩ्गिऱबडिये पुळिऩ् ङ्गळैप्पोक्कुगैयिल्। तगवोक्कत्तिल्, ‘‘अरुळ्गण्डीरिव्वुलगिऩिल्मिक्कदे" ऎऩ्गिऱ पुरित्तिल् तत्तुवत्तैयुणर्त्तुदलिल्, अदावदु “वेदत्तिऩुट्पॊरुळ् निऱ्कप्पाडि ऎऩ् नॆञ्जुळ् निऱुत्तिऩाऩ्” ऎऩ्ऱ ङ्गळै नॆञ्जुळ् पडुत्तुगैयिल् - तऩ्मैयाक्किल्। “सॆयल् नऩ्ऱाग तिरुत्तिप्पणि॥।

(सा।) त्तै तॆरिन्द्तबडि - तऩ्बऱ्ऱिल् - ताऩे तऩ्बऱ्ऱै युण्डाक्कुगैयिल् “तऩ् पुगऴेत्तवरुळिऩा’ऩॆऩ्गिऱत्तै सङ्ग्रहित्तबडि - विऩैविलक्किल्, ९९f-eÜIत्तिल्, “वल्विऩै माऱ्ऱि यरुळिऩा’ऐऩॆऩ्गिऱत्तैच् चॊऩ्ऩबडि - तगवोक्कत्तिल् तॊयिऩुडैय ३त्तिल् - तगवु, ५९ - ओक्कम्, ३पु -“अरुळ्गण्डीरिव्वुलगिऩिल्” मिक्कदॆऩ्गिऱदैच् चॊऩ्ऩबडि - तत्तुवत्तैयुणर्त्तुदलिल्

-त्तिल् “वेदत्तिऩुट्पॊरुळ्” इत्यादियिऩ् तात्पर्यत्तै करित्तबडि

स्वबावत्तै - अदावदु॥।

[[६६]]

तऩ्मै,

(सा।V।) वुगग कवुऩिः - पऱ्ऱिल् ा -ार्"अरुळिऩा” Aक रि संश्लेषविषये परकृत स्वीकारार्थ मित्यर्थः केवलं स्वकृपया सर्वेषांस्व विषयात्यन्न्त भक्त्युत्पादन विषय इतियावत् faqafa - विऩैविलक्किल्, विऩै, पुI४। विलक्किल्, AAHHHार् विऩैमाऱ्ऱि अरुळिऩा” कबुरि। तगवोक्कत्तिल्, तगवु, ता, ओक्कम् Safa। ऩर्, “अरुळ्गण्डीर् मिक्कदे” ऒरु A तत्तुवत्तैयुणर्त्तुदलिल्, तत्तुवत्तै, -

A fA: उणर्त्तुगै, पुगार् - ४ार् - “वेदत्तिऩुट्पॊरुळ् ऎऩ् नॆञ्जुळ् निऱुत्तिऩा fAलूग सकलसॊदि षाषा Aqवु - तऩ्मैयाक्किल् - तऩ्मै UIIC: - आक्किल्, करण - सम्पादन मिति यावत् - दशम गाथायां

[[६६]]

[[१]]

[[९९]]

(सा।ऎ।) तऩ् - ऎगिबु -रि-सार् “अरुळिऩा”

As। विऩैविलक्किल्, HH४ अर्"विऩैमाऱ्ऱियरुळिऩा” fA q-f तगवोक्कत्तिल् ३८४ार् “अरुळ्गण्डी"रि - तगवु, ९ - ओक्कम्, Tri - तत्तुवत्तैयुणर्त्तुदलिल्, ४ “वेदत्तिऩुट्पॊरु"क सम्पादन विषये

one - तऩ्मैयाक्किल्, तऩ्मै, ईः आक्किल् तूर् - दशमगाथायां

ार् “तिरुत्तिप्पणि॥।

(सा।च्।) Aaरिगळ् - तऩ्बऱ्ऱिल्, ‘तऩ्बुगऴेत्तवरुळिऩा

[[६६]]

[[९९]]

सम्पादनमितियावत्

ऎ-४०- विऩैविलक्किल् “विऩैमाऱ्ऱियरुळिऩा"AAवुळ् तगवोक्कत्तिल्, “अरुळ् कण्डीर् इव्वुलगिऩिल्मिक्कदे” सारिसारिक्क कृपावत्वे

तत्तुवत्तैयुणर्त्तुदलिल्, “वेदत्तिऩुट्पॊरुळ् निऱ्कप्पाडि” नवमगाथोक्त वेदान्तार्थतत्वोपदेष्टृत्वे

ivagऩ् - तऩ्मैयाक्किल्, ‘नऩ्ऱागत् तिरुत्तिप्पणि॥।

[[६६]]

[[१६]]

पुळ्-

[[१]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

अऩ्बर्क्के अवदरिक्कुम् मायऩ् निऱ्क

(सा।ऎ।) कॊळ्वा” ऩॆऩ्ऱ पुत्तिल् निऱुत्तुगैयिल्, अऩ्बर्क्केयवदरिक्कुमायऩ् निऱ्क, अरियिऩरुक्कु इप्पत्तुप्पाट्टिऱ् सॊऩ्ऩ पत्तु उपकारत्तैयुम् ताऩेबण्णुवाऩाग अवदरिक्कुमवऩाय् सऩाऩ HasaRऩ् इस्संसारियिऩुडैय ऎळ ऩाय् निऱ्क अवऩै अत्तॆऩ्ऱबडि। अदावदु। इऩ्बत्तिल्, uyळिबुक्Aळल्” ऎऩ्ऱुम् “ताऩेयाऩॆऩ्बाऩागित् तऩ्ऩैत्ताऩे तुदित्तेऩुक्कुत् तेऩे पालेगऩ्ऩलेयमुदे” ऎऩ्गिऱबडिये तऩ् तिरुनामङ्गळैच् चॊल्लुवित्तु रसिप्पिया निऱ्किऱवऩिऱे। इऱैञ्जुदलिल् Hg v ऎऩ्ऱु निऩ्ऱाऩिऱे। इसैयुम् पेऱ्ऱिल् “:” ऎऩ्ऱुम् “ऎऩ्ऩुणर्विऩुळ्ळे इरुत्ति ऩेऩदुवुम् अवऩदु इऩ्ऩरुळे’’ ऎऩ्ऱुम् सॊल्लुगिऱबडिये तऩ् वडिवैत् ताऩे काट्टुगैक्काग विऱे अवऩ् निऱ्किऱदु - इवर्क्काऴ्वार् तादाऩे अवऩ् वडिवैक्काट्टिक्कॊडुक्किऱदु इगऴादबल्लुऱविल्, सरियुऩरि-aik: faरिगवु, did। dri: fqer, Hसिगर् “अऩ्ऩैयागियत्तऩागि” ऎऩ्ऱाऩिऩ्ऱदिऱे - इरागम् माऱ्ऱिल् - KAA। मार्बाल् मऩञ्जुऴिप्प मङ्गैयर् तोळ् कैविट्टु” ऎऩ्ऱवऩ् वडिवऴगैक् काण्गैयिऱे आप्पुबुत्रयुक् - तऩ्बऱ्ऱिल्, “ऎऩ मुऩ् सॊल्लुम् मूवराय् मुदल्वऩे - याऩाय् त्तऩ्ऩैत्ताऩ्बाडि” ऎऩ्ऱदिऱे विऩैविलक्किल्, “ऎऩ्ऩैक् कॊण्डॆऩ्नामम् तऩ्ऩैयुम्बारक्कत्तै मऱुएऴेऴुबिऱप्पुम्मेवुम् तऩ्ऩैयु माक्किऩार् - आऩिरै कऩ्ऱुयरत्तामऱिन्दु कायुदिर्त्तार् ताळ् पणिन्दोम् वऩ्ऱुयरै यावामरुङ्गु कण्डिलम्” f तगवोक्कत्तिल् - “ऎऩक्केयरुळ् सॆय्यविधि सूऴ्न्ददालिf - तत्तुवत्तैयुणर्त्तुदलिल् - “मयर्वऱ मदिनलमरुळिऩ"ऩिवु - तऩ्मैयाक्किल्॥।

[[१]]

(स।) आऴ्वार् तम्मुडैय वुत्तै यॆऩ्ऩुदल् सासऩुडैय सिगागारत्तै यॆऩ्ऩुदल् - इवैयिरण्डुम् aai कऩीङ्गळेयागिऱदु - आक्किल्, उण्डाक्कुगैयिल् “सॆयल् नऩ्ऱाग” यैयरुळिच्चॆय्दबडि - इवैबत्तुम् र्गळ् इवैत्तुक्कु अऱुमऱैगळ्दमिऴ् सॆय्दाऩ् ताळेगॊण्डु ऎऩ्ऱित्तोडेअवुर् - अऩ्बर्क्के, रिसऩ्गळुक्कागवे लीलादियाऩ मऩ्ऱिक्के अरिवुऩर्क्किप् पत्तुप्पाट्टिऱ्सॊऩ्ऩबत्तु रगमाऩ कत्तैयुम् ताऩ्बण्णुगैक्काग वॆऩ्ऱबडि - अवदरिक्कुम्, ३४रित्तरुळुमवऩाऩ -आयऩ्निऱ्क कोबालऩ् निऱ्कच्चॆय्देयुम् - अवऩै ॥।

(स।) “तिरुत्तिप्पणि कॊळ्वाऩि” क

अऩ्बर्क्के, अऩ्बर्, :–HA - इऩ्बत्तिल्ळरिः ऎरिवुऩर्वुवुऩारि॥।

सा।f।) कॊळ्वा” Ayक AAG ABवु - अऩ्बर्क्के, सर् Hery सrug४afa: - अवदरिक्कुम्, अ

(ऎ।सि।) कॊळ्वा” Aरि

यऩ्निऱ्क, h[A- आयऩ्, पुः सरि

सॆय्दाऩ् ताळेगॊण्डु - ॥

  • ऩ्, अदऩ्॥।

अऩ्बर्क्केयवदरिक्कुमा

तरियुaपु - अरुमऱैगळ्दमिऴ्

गुरुपरम्परासारः

[[१७]]

पु - अरुमऱैगळ् तमिऴ्सॆय् ताऩ्दाळे कॊण्डु तुऩ्बऱ्ऱ मदुरगवि तोऩ्ऱक् काट्टुम् तॊल्वऴिये ।


(स।) अडियार्क्काट्पडुत्त विमलऩित्यादि अरुमऱैगळ् तमिऴ् सॆय्दाऩ् ताळे कॊण्डु - इप्पडि Hsईरऩ्दाऩ् पण्णवेणुमॆऩ्ऱु अपेक्षित्तिरुक्किऱ इन्दप् पत्तुबगार विषयमाग नालु वेदत्तैयुम् नालु अरुळिच्चॆय्द आऴ्वार् तिरुवडिगळैये ३९४४माग सिदु - तुऩ्बऱ्ऱ, तुऩ्बमावदु - ४३४१७ Aसदैयागिऱ कुऱ्ऱमऱ्ऱवॆऩ्ऱबडि - ३१ - तुऩ्बम्, ऒःå । “Aanaa i सेविनां । नसंशयोत्रतद्भक्त परिचर्या रतात्मना मॆऩ्गिऱबडिये कळि युण्डागिऱदो इल्लैयागिऱदो वॆऩ्गिऱ safAraमाऩ ऒः पासमऱ्ऱ वॆऩ्ऱबडि - तोऩ्ऱक्काट्टुम् सॊल्वऴिये - क॥।

[[९९]]

(सा।Æा।) ३-त्तु ऎऩ्ऱबडि - अरु। सङ्गळाऩ - ऒaरिसङ्गळाऩ वॆऩ्ऱबडि - मऱैगळ्। ङ्गळ्। तमिऴ् सॆय्दार्। कळागच् चॆय्दरुळिऩ आऴ्वारुडैय - ताळे, तिरुवडिगळैये - अत्ताले कृष्णऩै वुणिक्किऱदु - कॊण्डु, अवलम्बित्तु इत्ताल् “ऎऩ्ऩप्पऩिल् नण्णि” ऎऩ्गिऱत्तिऩ् अरियबुत्तै पडि। इदुक्कुत् तोऩ्ऱक् काट्टुमॆऩ्गिऱदोडु अऩर्। तुऩ्बऱ्ऱ, मऩ, तुऩ्बु, ऎ

= ४३HG४ राऩवॆऩ्ऱबडि - पुगल्, काळिवुबुरियुम् कऴित्तु पूगळसि कासियिलुम् सKमाऩ अक्षिऩैये कवि पाडुगैयाले पुA ऎऩ्ऱु तिरुनामम् पॆऱ्ऱवर्। तोऩ्ऱक् काट्टुम्, तोऩ्ऱुम्बडि काट्टुगिऱ H[सवुऩाऩ कृष्णऩ् इरुक्कच् चॆय्देयुम्, ताम् आऴ्वार् तिरुवडिगळैये अवुरित्तबडि। तम्मुडैय ३१८त्तालुम् वियालुम् सळिससत्ताय् ससिगरऩाऩ ऩिरुन्दालुम् ससमिल्लादार्क्कु सासुम् किडैयादॆऩ्ऱु ऎाक्कॆल्लाम् ससमागत् तोऩ्ऱुम्बडि काट्टुगिऱारॆऩ्ऱु ४ । तॊल्वऴिये, अरि ॥।

(सा।V) ४४ः अवदरिक्कुम् अaकरिऩ् अवु, तऩ् निऱ्क, ९। विद्यमानेपीत्यर्थः । अरु, क पुरिवुः मऱैगळ् । तमिऴ्सॆय्दाऩ् रिऩ् कुर्वतश्शठकोपस्येत्यर्थः ताळे, Uèq) कॊण्डु तऩ्

‘तवु अजिः स्मुरि सर्गळ्गारिक्क तुऩ्बऱ्ऱ । तुऩ्बु, ९ः१

इत्यादिना । अऱ्ऱ, faq waryafe aaran : पुगल्, सग! तोऩ्ऱ । का काट्टुम्, fa।yaiक् cera aut

कारि rdf:। तॊल्वऴिये॥।

(स।fसु) निऱ्क, अरु मऱैगळ्, । तमिऴ्सॆय्दाऩ्, रि®१३ कडि ळे, Uवु कॊण्डु,

तस

तुऩ्बऱ्ऱ : " ॥।

(सा।सि) रिस्ऩाविलूरिऩ् A Aauf a Vergezf। तुऩ्बऱ्ऱ॥।

[[१८]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

(C)

“C ॥१॥

दिव्यसूक्ति LL

(सा।दी।) उपदेशिलङ्क। काङ्गणी आचार्याभिमान निष्ठारूप मार्ग GLD - लङ्का मञ्छ, विश्वासशालिक मं

६५ कना - अध्यवसाय (puriji @ आचार्याभिमान निοLCu कर्मज्ञान भक्ति रिवु माऩ नल्वऴिगळॆल्लाम् - अवै सॆय्युम् ऎत्तैच् चॆय्युमॆऩ्ऱबडि

यद्वा, या मुलीं मधुरकवि Qum अन्वयम्। मोक्षार्थL०१८ ५०६०५२uj

Com मोक्षोपाय॥ उद्युक्तराकं (gooja कम्म मधुरकविना माङ्गा आचार्याभिमान ल ूं_Cu glowing - पूर्वयोजनं भक्त्यादिसाम्य Qis योजनै॥ ततोप्यतिशय सिद्धिकं ॥ १ ॥

(सा।स्वा।) umr मार्गLD - मधुरकवि मात्र DC प्राचेतस पराशरमै त्रेयाश्वलायनादि प्राचीन महाग छ नां ITI आचार्य समाश्रयण रूपघण्टापथ Gong - अवधारणं केवलभगवद्भजन पुस्तक निरीक्षणादिना व्यवच्छे दिकं की - Tij & कञ्छ, तुणिवार्गळुक्कु, धैर्यवाङ्ग (६) मञ्छ - विषयाला

मुमुक्षुकं मं ६१४ भक्तिप्रपत्तिका ढङ्ग ६० ५

ना मोक्षमार्ग ril

धैर्य (po

मोक्ष साधना का

गीऊं CB मार्गान्तर

ढग

लं

भक्ति प्रपत्तिक ळुक (१) कञ्छ आचार्य भजन निष्पत्ति - कार्यकरत्व, अभेदोपचारङ्गी ॥२॥

समय ñng प्रमाण

सम्यक्स्वरूप कण्ठ

मुमुक्षु आचार्यवत्वं मुंलीं धर्मज्ञ

॥।

(सा।प्र।), मार्गः - अनादि मार्गएवढा, समीचीनमार्गाः -

ji, विश्वासवतामेव - पूर्व पूर्वाचार्योपदेश पारम्पर्येणागततया प्राचीनाचार्य कृतप्रपत्ति रूपाचार्य निष्ठैव महाविश्वासवतां समीचीनमार्ग इत्यर्थः- “सिद्धिर्भवति वानेति संशयोच्युत सेविनां । नसंशयोत्रतद्भक्त परिचर्यारतात्मना” मित्यादि प्रमाणादिभिरितिभावः ॥ २ ॥

अर्थ पञ्चकप्रतिपादक रहस्यत्रयतदर्थानु सन्धानादौ स्वानुष्ठितस्य गुरुपरम्परानु सन्धानस्यावश्य कर्तव्यता समर्थनाय प्रथमं सर्वेषां परम पुरुषार्थ सिद्धे राचार्य वत्ताकारण मित्याह॥।

(सा।वि।) तद्भक्त परिचर्यारतात्मना” मित्युक्त प्रकारेण संशयनिबन्धन दुःखरहितेनेत्यर्थः मधुरकवि, मधुरकविना CGL, यथाप्रकाशेत तथा प्रदर्शितः - u, अनादिराचार्य निष्ठारूपमार्ग एव gujÈC, विश्वासवतां -

  • समीचीनमार्गाः ॥ २ ॥

प्रथममाचार्य सम्बन्धस्यावश्यकत्वं साधयति॥।

(सा।सं।) वित्यादि, प्रथम पुरुष पर्वनिष्ठत्व विरहेण (भगवन्मात्र निष्ठत्वविरहेण) अनघत्वेनस्थित मधुरकवि प्रदर्शित प्राचीनमार्ग एवचन्मार्गो महाविश्वासशालिनामित्यर्थः ।

ननु, भगवति मोक्षप्रदे मुमुक्षोर्गुरवः किमर्थाः ? गुरूपचेतनेवाकिं प्रमाणं ? येन ॥।

गुरुपरम्परासारः

[[१९]]

मूलंपापिष्ठः क्षत्रबन्धुश्च पुण्डरीकश्च पुण्यकृत् । आचार्यवत्तयामुक्तौ तस्मादाचार्य वान्भवेत् ॥ (सा।दी।) पापिष्ठ इत्यादि - पापिष्ठत्व पुण्यकृत्त्व [i) Gii मोक्ष अकिञ्चित्करङ्गळ् - आचार्य समाग्रयण PrLITठी पापिष्ठत्वं मोक्षप्रतिबन्धक LLL - आचार्य समाश्रयण । - तस्मादाचार्य समानयणं

www&ीं पुण्यकृत्त्व (pio मोक्षकारण LDTILL कर्तव्यQLD ८५♚ - “आचार्यवान्पुरुषोवेद आचार्यादेव विद्याविधिता साधिष्ठम्प्रापत्” इत्यादिsfirijCb अनुसन्धेय-gi॥।

[[९]]

(सा।स्वा।) LIBIT।L१४ नीस्मृति वचन guji Gii - पापिष्ठ इत्यादि शलं स्मृतिकञ्छ मूलभूत “तद्विज्ञानार्थं सगुरुमेवाभिगच्छेत्” इत्यादि श्रुति (Dris आचार्यवत्व COLD p स्मृतिwww - शं अतिशयित पुण्यकृत्वपरं

विवक्षित [i] Sir - पुण्यातिशय (POLumij (मं शङ्ककं परिहारं कण्ठोक्त Liu Gori पुण्यकृच्छब्दं पापिष्ठशब्द । मं प्रतिनिर्देशरूप पापभूयिष्ठ क्षत्र बन्धु

आचार्यवत्ता बल श्री पुण्डरीक

अत्यन्त पुण्यकृत्ता श्री पुण्डरीक (ii क्षत्र बन्धु

शम्। स्वपुण्यातिशयमा

महापाप pii मोक्ष प्रतिबन्धक

मुक्त

मुक्त -

आचार्य वत्तैrij -

  • आचार्यवत्तैं

[[१]]

  • अ) महापुण्य (pi मोक्षप्रदDISDILLI -

शुल आचार्यवत्वं सर्वकं वचन तात्पर्यं - आचार्यवjpu ऎऩ्गिऱ विडत्तिल् ॥।

[[६६]]

(सा।प्र।) पापिष्ठः क्षत्रबन्धुश्चेत्यादिना “ना” इत्यन्तेन - गुरुचिद्धावेवतत्परं परानु सन्धेयास्यादिति भावः अध्यात्म शास्त्रार्थ स्सर्वोप्याचार्य सकाशादेव ज्ञातव्य इत्ययं नियमः “सगुरु मेवाभि गच्छेत् आचार्याद्वैव विधिता विद्यासाधिष्टं प्राप"दिति श्रुतिसिद्धः सर्वाधिकारत्वात्श्रुति मनुदाहृत्य - स्मृतिरुदाहृता “श्रावयेच्चतुरोवर्णा” नित्यादिभिरनुमतं तत्,

अलीगण्ठना, निरणैषुः - नन्वाचार्यवत्ता मोक्षकारणं - तावता गुरु ॥।

स्व प्रबन्धस्य

(सा।वि।) पापिष्ठः क्षत्रबन्धुश्चे त्यादिना - आचार्य समाग्रयण सत्वेपापिष्ठत्वं न मोक्ष प्रतिबन्धकं आचार्य समाग्रयण सत्वाभावे पुण्यकृत्वं न मोक्ष साधकमितिभावः - अध्यात्म शास्त्रार्थस्याचार्यसकाशादेव ज्ञातव्यमितिनियमे “तद्वि ज्ञानार्थं सगुरुमेवाभिगच्छेत्। आचार्याद्धैव विद्याविधितासाधिष्ठं प्राप” दितिश्रुति सत्वेपि स्वप्रबन्धस्य स्त्रीशूद्राधिकारत्वात्स्मृतिरुदाहृता - ढग, इति - अनेन प्रमाणेनेत्यर्थः आचार्यवत्तैये, आचार्य वत्वमेव - jiji, सर्वेषां पुण्यवतां पापवताञ्च -

(सा।सं।) कृतङ्गुरूपचेतनं सङ्गतं स्यादित्यव्राह - पापिष्ठ इत्यादिना -

इत्यनेन “आचार्य वान्पुरुषो वेद - तद्वि ज्ञानार्थ” मित्यादि श्रुतिः पापिष्ठ इत्यादिना उप बृह्मणीया सूचिता अलीन्ना, निर्णीतवन्तः - अस्त्वाचार्यस्यावश्यकता - तथापि तद्वं शोज्ञेय इत्यव्र

[[२०]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

Cunijgळं मोक्ष

अडीन्ना। मुमुक्षुवुक्कु आचार्यवंसम् भगवाऩळवुञ्जॆल्ल अऩुसन्दिक्क वेण्डुमॆऩ्ऱु

ओदप्पट्टदु।

(सा।दी।) आचार्य सम्बन्धी १६OLI आवश्य कतै समर्थ अनन्तरं तत्परं परै

  • मुमुक्षुवुरुङ्गी - “सचाचार्य वंशोज्ञेयः। आचार्याणा श्रुति - श्रलं आचार्य परम्परै

अनुसन्धेयतै समर्थिßs

मसा ‘सावित्या भगवत्तः”

कळित्यादि यालेयत्तै यरुळिच् ॥

mijuij

केवल

(सा।स्वा।) अवधारणं गुरुभजनीमं मोक्षोपयुक्त ज्ञानार्थ १०६ भगवद्भजन jogujii केवल पुण्य पुस्तक निरीक्षणादिका व्यवच्छे दिऊङ्की। मोक्ष कारणILDrg/ मोक्षोपयुक्त ज्ञानोत्पादकDIjio तदभिवर्धकji शीलवृत्त निष्ठापूरकLDqio मोक्ष प्रयोजक - Qila maijo (कं आचार्यवत्वं नियमेन Coonl प्रमाणसिद्धDog “भक्त्यात्वनन्ययाशक्यः” इत्यादिना आचार्यवाकं तत्वज्ञान की सहकार्यन्तर विधिपर/i८६ojpump आचार्यवत्वत्तै व्यवच्छेदिकण्ठ LOILLgm

लङ्का - सर्वमुमुक्षुकं मं ( आचार्यवत्वं Cong “गुरुभ्यस्तद्गुरुभ्यश्च’ ऎऩ्ऱु कीऴ्च् चॊऩ्ऩबडिये अव्वाचार्यर्गळै असरिक्क वेणुमो? Color googliop क्रमनियम ( भगवत्पर्यन्तत्वpi Coupl

प्रमाण Giri - मुमुक्षु मङ्की

छ अनुसन्धान शब्द प्रीतिरूपापन्न स्मृतिow ण तत्पूर्वक ध्यानादि ८६०ना उपलक्षिकं की २५/ “ध्यायेज्जपेन्नमेद्भक्त्या भजेदभ्यर्चयेन्मुदा । गुरु पादाम्बुजन्ध्याये” दित्यादि स्तोत्र भाष्योदाहृत वचनri]sfirils अनुसन्धेय-, श्रुति

LLB - “सचाचार्य वंशोज्ञयः - आचार्याणा मसावसावित्या भगवत्तः"ढागली ॥।

[[९९]]

(सा।प्र।) परम्पराया अनुसन्धेयत्वं कथमित्यवाह - इत्यादि - “सचाचार्य वंशोज्ञेयः आचार्याणामसावसा वित्याभगवत्त” इति श्रुतिरव्रविवक्षिता - अयम्भावः - अध्यात्म शास्त्रोपदेष्ट पारम्पर्यमेवात्रा चार्यवंशः - “सकल्पं सरहस्यचतमाचार्यं प्रचक्षत” इत्युक्तेः - अत एव श्रीशठारि नाथयामुन यतिवरादयोगुरु परम्परायां निबध्यानुसन्धीयन्ते - एवञ्च, पितामह, वसिष्ठ, पराशर, पाराशर्य, शुकादिवदुत्पत्या विद्यातश्चैक सन्तानान्वयोतिशयः तदभावेतु उपदेष्टृ पारम्पर्यमेवानु सन्धेयं - तदुक्तं

“हिरण्यस्यसुतत्वेन प्रह्लादस्त्यज्यतेबुधैः । किंवाविरोचनस्तस्यपु व्रत्वात्परिगृह्यत” इति - अतोयथाकथञ्चि दुपदेष्टृ पारम्पर्यमेवानुसन्धेयमिति ॥।

(सा।वि।) ढाढ), इति - अछा, निश्चितवन्तः - आचार्य परम्परानुसन्धानस्यकर्त व्यतां साधयति - PCP८४/ इति - Pछ, मुमुक्षूणां आचार्यवंशं, आचार्यवंशः - Boji @F०, भगवत्पर्यन्तङ्गत्वा - अनुसन्धिCID, अनुसन्धेयः - my इति - श्रूयते -

,

(सा।सं।) किम्मानं इत्यव्राह मुमुक्षुवुक्विति - “आचार्य वंशोज्ञेयः। असावसा वित्याभगवत्त” इतिश्रुत्यभिप्रायः @LL। इति।

मूलं-

(सा।दी।) im लं

गुरुपरम्परासारः तमिर्म सर्व सम्पन्न

अन

prij

[[२१]]

स्वयं

ऎरिबुमॆऩ्ऱु तॊडङ्गि पुऩियरुळिच्चॆय् ताऩॆऩ्ऱ मळवाग सर्वपरमाचार्यommuji सर्वशक्तuji चतुर्मुखसनकादि मुखेनाध्मात्म शास्त्र प्रवर्तकruji नारद व्यासादि मुखेन उप बृंहण प्रवर्तक muji स्वयमेव अवतरितं। अध्यात्म विद्यप्परवर्तक muji, पराङ्कुश परकालादिमुखेन सर्वोप जीव्यभाल अध्यात्म विद्या प्रवर्तक अध्यात्म शास्त्र उक्त प्रकारेण महता प्रयत्नेन प्रवर्तित अध्यात्म

बहुविध प्रवर्तन समर्थकं

विद्यैपाषण्ड उपररुद्ध, १५१ चतुर्मुख, नारद, व्यास, पराङ्कशादि छळी (कङ्क यान्ना Gup पाषण्डो परोध शान्त्यर्थLDIT B

TOLD

श्रुतिविधि


mins अविशेषेण सर्वकं

या परमाचार्य भगवत्पर्यन्त DI &

अन्द

कण्ठ

(सा।स्वा।) श्रुतिuv विधिमंsignpg - भगवदुपदेशनान्ना चतुर्मुखनारदादिकतिपय सम्प्रदायस्थळञ्छ भगवां परमाचार्य ६

आचार्य वंशानु सन्धान उपपन्न Com ? कलियुग सम्भूता आचार्य नां कृता, अलङ्कृ नारदादि CTD प्रीतिरूपापन्न स्मृतिध्यानार्चनादि बहुविध भजन विषय

NjpGQ भगवान् सर्वलोकलं/कं परमाचार्य भारतादि वचन बल काट्टा निऩ्ऱु कॊण्डु अन्द FIR<पुगळिऱ् काट्टिलुम् AddGKRङ्गळिऱ्काट्टिलुम् अस्मदाचार्यं नाji भजनीय तम ६०८ ऊं ॥ चतुर्मुख, सनत्कुमार, नारद, पराशर, व्यासादि मुखेन हंस मत्स्यहयग्रीवाद्यवतारशतैश्च उपकार परम्परैना ji सिद्धिung पाषण्डि निरसनरूप महोपकार लम्बा भगवदवतार अस्मदाचार्य j Quijuijs@OL सर्वातिशायि उपकारकत्व gujii भगवदवताररूपवत्व

pij - तमिम मित्यादि। यकृत - @juij भगवदवतार रूप वाक्य आचार्य प्रधान॥।

(सा।प्र।) ननु गुरूपदेश्ये भगवत्युपदेष्टृत्वा भावात्त स्मिन्कथं गुरु परम्परा पर्यवसानमित्याशङ्कय तस्योप देश्यत्वे प्युपदेष्टृत्वा गुरुत्वमिति - तव्रप्रमाणमाह - तमिमं सर्वसम्पन्न मित्यादिना

(सा।वि।) “सचाचार्य वंशोज्ञेयः, आचार्याणामसाव सावित्या भगवत्त” इतिश्रुति रत्र विवक्षिता - अध्यात्म शास्त्रोपदेष्टृ पारम्पर्यमेवाव्राचार्य वंशः अत एव श्री शठकोप नाथमुनि प्रभृति शिष्टाचार्य परम्परैव गुरुपरम्परायां निबन्ध्यानु सन्धीयते - एवञ्च पितामह, वसिष्ठ, पराशर, पाराशर्य, शुकादिवज्जन्मनाविद्यया चैक सन्तानान्वये तिशयः

विद्योपदेशेतत्परं तदभावे तू पदेष्टृ पारम्पर्य मेवानु सन्धेयं परानुसन्धानस्यैवोचितत्वात् - ननु गुरूप देश्ये भगवति कथमुप देष्टृत्व लक्षण गुरुत्व मित्यत्रप्रमाण युक्ति कथन पुरस्सरमाचार्यत्वं भगवतस्स्थापयति - तमिम मित्यादिना - आचार्यशब्दो ॥।

[[१]]

(सा।सं।) गुरुभ्य इत्याद्यपद्यनिर्दिष्टे गुरुत्व प्रथम गुरुत्वे भगवति कुतः ? गुरुशब्दार्थ भूतान्धकार निरो।

॥।

[[२२]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मूलंमाचार्यं पितरङ्गुरुम् - ६७६mji, ममाप्यखिललोकानां गुरुर्नारायणो गुरुः-

शुल, गली,

(सा।दी।) नाथादिरूपेण

sologi चतुर्मुखनारद व्यास पराङ्कशादि अतिशयित प्रभावमा कं (gi नाथादि रूपेण अवतार QILD माहात्म्यग्रन्थतात्पर्यं - क्वचित्क्वचिदित्यादि श्लोकjsti विषय Logiত नाथाद्यभिप्राय♚लं तदुदाहरणं

[[१]]

यद्वा, भगवान ना

अनुसन्धिकं क वेणुमॆऩ्ऱोदप्पट्ट तॆऩ्गिऱ विडत्तिल् अक्षि ऎत्तुक्कु अऩ्ऩै अरिसियाग च्चॊल्लिऱ्ऱु

F♚ - Goul Trijraj Coor GT ढङ्ग ६० आचार्य परम्प ऊञ्छ आचार्य

अदुगूडुम्बडि ऎङ्ङऩे ऎऩ्ऩ ३१रैक्कु अवधि - भगवान् कण्ठी आचार्या श्री भगवा आचार्य समर्थिक्किmiji - महर्षिÊ

gung LD - तमिममे

की भगवदाचार्यत्वे प्रमाणं - गतिश्चासि जगता QC LITE

तमिमQLDom श्लोक लंल आचार्य शब्दं ब्रह्मविद्या प्रदातृत्व परं - गुरुशब्दं वेदाध्यापक परं - ममाप्यखिलेत्यादि भूमिवचनं अखिल शब्दं स्वसम्प्रदायानन्त र्भूत सङ्ग्रहार्थं - नारायणोम मापिगुरुरखिल लोकानामपि गुरुः ढा । अन्वयं - @g, आचार्य पारम्यLDING। Caju॥। (सा।स्वा।) LOGIC भगवानवतरितुनी Com भगवत्प्रधानLDI&

आचार्याणां भगवद भेददाढ्यर्थं - महावाक्य ली शाब्द प्राधान्यमीश्वर jiji आर्थप्राधान्यQLD ५६ GBTQ - ईश्वरा अतिशयितोपकार कर्तृत्वार्थमाचार्य रूपेण अवतरि कॊळ्वदु Q महावाक्य ईश्वरावतार रूपत्वेन, तत्राप्यतिशयितोपकारकर्तृत्वेनच सर्वोत्कृष्टju

तात्पर्य - वाक्यमाचार्यमाहात्म्य प्रधानमं भगवतः आचार्यत्व प्रकारवर्णन प्रधान की कङ्कणी मी “कलौ खलु भविष्यन्ती” त्यादिurs आचार्य माहात्म्यं प्रमाणं की उत्तर ग्रन्थं शुलं आचार्य वंशानुसन्धान विधियुप्रक्रान्त

वचनं ८० ना प्रमाण DIs Go

ju माहात्म्य प्रमाणQLDG०५ogi मध्यगतLDITGT QL महावाक्य माचार्य वंशमाहात्म्य पर LDC उपपन्नम् - तमिममित्यादि - @ri भगवानुडैयवाचार्य त्व♚ली गुरुशब्द घटिताना

आचार्य गुरु शब्दानां समानार्थक - सर्वसम्पन्नं, अग्रपूजार्हतोपयुक्त सर्वाकार पैष्कल्यशालिनQD६१mg - तेषु कतिपयाकारान्विशिष्य दर्शयति - आचार्यमित्यादिना - आचार्यशब्दं ब्रह्मविद्योपदेष्टृत्वपरं - गुरुशब्द वेदाध्यापकत्व परं - अखिल शब्दं स्वसम्प्रदायानन्तर्गत सङ्ग्रहार्थं - अखिल लोकान्नाङ्गुरुर्नारायणो ममापि गुरुरित्यन्वयः - सर्वलोकं । कण्ठ मित्यादि

ना सर्वेश्वा सर्वलोक । कं ठ ॥।

(सा।वि।) ब्रह्मविद्या प्रदातृपरःगुरुशब्दो वेदाध्यापक परः अतोन पौनरुक्त्यं - सॊल्लुगिऱबडिये ॥

ऎऩ्ऱु

(सा।सं।) धित्वं भगवति केन केन प्रकारेणेत्यत्र यह नील नित्यन्तेन प्रकारान्वक्तुं प्रथमं गुरुत्व प्रथमगुरुत्वे “यो ब्रह्माणं विदधाति पूर्वं योवै वेदांश्च प्रहिणोति तस्मै” इति श्रुत्युप बृह्मणेनोपपादयति

ममापीत्यादिना

गुरुपरम्परासारः

[[२३]]

mji,

मूलं- mळं, “त्वमेव बन्धुश्च गुरुस्त्वमेव" ६१६, “गुरुरसिगतिश्चासि जगतां” सॊल्लुगिऱबडिये सर्व लोकत्तुक्कुम् qHार्यऩाऩ Hévar वुक्कु अडियिले वेदङ्गळैक्कॊडुत्तुम् अवऱ्ऱुक्कु ३९ पिऱन्द पोदु मीट्टुक् कॊडुत्तुम् इवऩ् (&DI& मानंसङ्गान्ना वर्ति पुत्र ६ सनत्कुमारादि ८६००ना, “स्वयमागत विज्ञानाः निवृत्तिन्धर्ममास्थिताः"मी यान्ना हितप्रवर्तनं गणqw Logmji नारदपराशर शुकशौनकादिक ११६ ६० महर्षिकळैG अध्यात्म सम्प्रदाय Google suji॥।

(सा।दी।) प्रमाणसिद्ध आचार्य उपपादिकं ऊं ॥ॐ ज्ञानप्रधान प्रकारलंmgurupi - ब्रह्मा की - ज्ञानप्रधान प्रकार चतुर्विध - स्वयमेव साक्षादुप देशgpii अधिष्ठान विशेषेणोपदेश स्वनिय मनाधीनोपदेशे साक्षादपि स्वयत्न pii उपदेश नैरपेक्ष्येणानुग्रहेणैव ज्ञानोत्पादन OLD

द्वितीयं व्यासादि मुखेनोप देश♚ली ॥

(सा।स्वा।) आचार्य

सम्प्रदाय

सिद्ध

॥।

[[१५५०]]

आचार्य वंशानुसन्धान सर्व

भगवत्पर्यन्तLDIT श्रुति उपपन्न ॥॥।

(सा।प्र।) नन्वयं भगवति गुरुशब्दः पूज्यतापरत्वेन भाक्तः किं नस्यादित्यत्र “गुशब्दस्त्वन्धकार स्स्यात्रु शब्दस्तन्निरोधक” इत्यादिसिद्ध गुरुशब्द प्रवृत्ति निमित्त सद्भावान्मुख्य एवेत्याह - Lingino छ

इत्यादिना इन्यन्तेन - अविच्छे देन सम्प्रदाय प्रवर्तकत्वाद्गुरुत्वं निरूढं कदाचिद्गौतम शापादिना सम्प्रदायविच्छे देनसद्वारकाद्वारक शास्त्र प्रवर्तनादपि गुरुत्वमित्याह॥। (सा।वि।) इत्युक्त प्रकारेण - via Goo, सर्वजनानां - परमाचार्यनान सर्वेश्वरन्, परमाचार्य भूतस्सर्वेश्वरः - ब्रह्मा०j, ब्रह्मणः -, आदौ - वेदङ्गलै, वेदान् - ], दत्वा - इवैत्तुक्नु, ए तेषां - अपहारं CBI, राक्षसैरपहारोत्पत्ति समये - BLG, पुनः -,

@ions, एतन्मुखं यथातथा - शास्त्र ११५६०६ा प्रवर्तिप्पित्तुं, शास्त्राणि प्रवर्त्यापि पुत्रा - एतत्पुत्र भूतान् - सनत्कुमारादि ८६ना, सनत्कुमारादीन् -, एवम्प्रकारेण कृत्वा - अभ्यां (ना, तन्मुखेन हितप्रवर्तनं गी, हितप्रवर्तनं कारयित्वापि - QgCu, एतत्प्रकारेण - Lomo, पुनरपि - शौनकादि महर्षी, शौनकादिमहर्षिभिः

G@@ung_q, यथानष्टं नभवेत्तथा मुंलीuji, प्रवर्त्यापिमहर्षेः कीर्तनात्तस्येति भीष्मोपि व्यासनामग्रहणेञ्जलि मकरोदिति व्यासमाहात्म्यं प्रतिपादितं - एवं महाभागवत नामोच्चारण प्रसङ्गे अञ्जलिः कर्तव्य इतिसूचितं - mymळील व्यासादिकळै इत्युक्त प्रकारेण स्थितान् व्यासादीन् - अनुप्रवेशित्तु

दत्वा

[[१]]

[[१]]

(सा।सं।) स्वयमागत विज्ञानत्व मेतज्जन्मनि स्वयत्नमन्तरैव भगवत्प्रसाद विशेषेणैवलब्ध परावरतत्वाध्यव सायत्वं - ममापीति मेदिनीवाक्यं - गान्धारी वाक्यन्त्वमेवेति - महर्षेर्व्यासस्य॥।

[[२४]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मूलं- “कृष्णद्वैपायनं व्यासं विद्धि नारायणं प्रभुम् । कोह्यन्योभुवि मैत्रेय महाभारत कृद्भवेत्” “महर्षेः कीर्तनात्तस्य भीष्मः प्राञ्जलिरब्रवीत्” ६

गीताचार्या द्यवता

की ठीक ना

महाभारत शारीरकादिकळं हंसमत्स्यहय ग्रीव नरनारायण तत्वहितना प्रकाशित ग

अरुळिच् चॆय्द अदि्ङ्गळैयॆल्लाम् श्री Īळर् मुदलाऩ

भनी

, “पञ्चरात्रस्य कृत्स्नस्यवक्तानारायणस्स्वयं" की भगवच्छास्त्र “ब्राह्मणैः क्षत्रियैः॥।

पुगरैयिट्टु

(सा।दी।) तृतीयञ्चतुर्मुखसनकनारदनाथादि मुखेनोप म्♚ - कृष्णेति - कृष्णद्वैपाय नापर नामानं व्यास QILD१६०५ - भीष्मः प्राञ्जलिः - juij

अञ्जलि

Common सूचिकृतलक्षणैरिति - धृतचक्रोर्ध्वपुण्ड्रादि भगवद्दास्य चिह्न… (सा।स्वा।) लं। - कीर्तनात्तस्य भीष्मः प्राञ्जलिः - गुर्वादीनान्नाम (श्रवण) ग्रहणादि

आचारं सूचित संवादिनं। - ईश्वरोपदिष्टानामप्यर्थानां ज्ञानाधिक परिग्रहेसत्येव उपादेयत्व QLD - कृतलक्षणैः - स्वाचार्य कृत चक्रादिलाञ्छनैरित्यर्थः - यस्सङ्कर्षणेन गीतस्तंसात्वतं श्री पाञ्चरात्र सम्बन्धिनं विधि, विधानं - अनुष्ठान प्रकारमास्थायार्चनीय इत्यन्वयार्थः - श्री

प्रकाशिप्पित्तुं - तिरुनारायणीय♚ली॥॥

(सा।प्र।) कृष्णद्वैपायनमिति - परञ्जैमिनिरित्यादिषु व्यासेन प्रामाणिकतया प्रथितस्यस्वशिष्यस्यैवस्वोक्तार्थे सम्मति प्रदर्शनवद्गीताचार्येणापि स्वोक्तार्थे ज्ञानाधिकतया सम्प्रतिपन्न भीष्मादयोप्येव मेववदन्तीत्युक्ते स्वोत्कर्ष कथनरूपत्वेपि यथाभूतार्थ परत्वंयुज्यत इत्यभिप्रेत्याह - शाळा

अर्थ ना इति - अतिविशदतयातत्व हितपुरुषार्थ प्रतिपादक श्री पाञ्चरात्रवक्तृत्वादप्याचार्यत्व मित्यभिप्रेत्याह पञ्चरात्रस्येति - तस्यविच्छेदे पुनस्सङ्कर्षण रूपेणतत्प्रवर्तनादप्याचार्यत्व मित्यभिप्रेत्याह - ब्राह्मणैरित्यादिना

पराङ्कुशादिरूपेण सर्वाधिकार द्रमिडभाषया वेदार्थनां सारतमांशस्य॥।

[[१]]

(सा। वि।) अनुप्रविश्य - भारत शारीरकादिकळै प्रवर्तिप्पित्तु, भारतादीन् प्रवर्त्य, अवतारैः - Hom, स्वयमेवाभिव्यक्ततया स्थित्वा - नतु व्यासादि व्यवधानेनेति स्वय मित्यस्य भावः - तत्वहितङ्गळ, तत्वहितानि - प्रकाशिप्पित्तु, प्रकाश्य ताऩ् अरुळिच्चॆय्द अर्थना Qumb, स्वोक्तार्थन्सर्वान् - श्री भीष्मर् (psonाळा ज्ञानाधिकान्ना, भीष्मप्रभृति ज्ञानाधिकै :

बीपीमुळं, संवादविषयान्कृत्वा तत्वज्ञ भीष्मादि साक्षीकरणात्तत्वोपदेष्टृत्वं सिध्यतीति भावः - qu, आदौ - कृण श्रीमंQuing भगवच्छास्त्रत्तै, स्वोपदिष्ट भगवच्छास्त्रं - यान्नी, अवसरेषु-।


(सा।सं।) - स्वोक्तानेवार्थान् तैरपि अयमेवार्थः प्रामाणिक इतिवाचयित्वाच आविष्करित्तुं - उक्तार्थ प्रकटीकरणमाविष्करणं तत्कृत्वा

१गुरुपरम्परासारः

[[२५]]

Co

मूलंवैश्यैश्शूद्रैश्च कृतलक्षणैः। अर्चनीयश्च सेव्यश्च नित्ययुक्तैस्स्वकर्मसु “सात्वतं विधिमास्थाय गीतस्सङ्कर्षणेनयः। द्वापरस्य युगस्यान्ते आदौकलियुगस्यच” १६mqw आविष्करिणं, “पूर्वोत्पन्नेषुभूतेषु तेषु तेषु कलौ प्रभुः" अनुप्रविश्य गुरुते यत्समीहितमच्युतः ढाढमाळीmulqu पराङ्कुश परकालादि अभिनव

समुद्रजल♚६०५६११८ सर्वोपजीव्य ६० ६१ ६०

DI

दशावताराङ्गणी ॥&r २६० वेदार्थं

माऩ तण्णीराग उमिऴुमाप्पोले

C६१६००Gळं सारतमांश सर्व अधिकरिकं ८६०६ भाषै ६० सङ्ग्रहिquo

प्रवर्ति सत्पथ॥।

(सा।दी।) पूर्वोत्पन्नेष्वित्यादि - यत्समीहीतं तदनुप्रविश्य कुरूत इत्यन्वयः - अभिनव - yomi

CurC॥।

  • पूर्वोत्पन्नेषु

(सा।स्वा।) उपरिचरोपाख्यान श्री कृतयुगलं की श्री पाञ्चरात्र प्रक्रियानुष्ठान प्रपञ्चिनं। “संस्थिते नृपतौ तस्मिन् शास्त्रमेतत्सनातनं । अन्तर्धास्यति तत्सत्य" GLDC कलियुगस्यादैा गीतः ढाङ्गmg। विच्छिन्न सम्प्रदायस्य श्री पाञ्चरात्रस्य पुनः प्रकाशनमात्रपरQLD ऎऩ्गिऱ ऎ-४४४१ यिरुन्दालुम् मऱ्ऱुळ्ळारिऱ्काट्टिल् आऴ्वार्गळ् कलियुगलं की विशेषि उपकारक @jC

प्रधान विषयDIOs उचितQID४ - तत्वत्रयाधिकारी जीवना विग्रह विशेष♚ल ू ं शक्ति विशेष अधिष्ठितं। अतिशयित कार्यं ।]८६० बालकुङ्कीg/jb विभवभेदDCLD निष्कर्षिलम्बी

विभवावतार विशेष QILD लण्ठ ♚ २० दशावतार श्रीgij - Qing उत्तरोत्तरं विशेषरूपDIBL]] ६१ गीग उपकारपरम्प सत्पथ मं प्रवर्तनमात्रं प्रतिमतनिरसनमुखेन सम्यग्रक्षणं तु देशिकरूपेणावतारदशायामेव । LG कण्ठ। कैं गा उपकार/i१&GTğuji समुदायी कृत्य भूयोपि निर्देशिकं कीएं॥।

(सा।प्र।) सङ्गृह्य प्रकाशनादप्याचार्यत्व मित्यभिप्रेत्याह - पूर्वोत्पन्नेष्वित्यादिना - २

वर्षणमिव - एवं तत्तत्प्रकारेण प्रकाशितस्य सन्मार्गस्य पाषण्डैरुपरोधे तन्निवारणार्थं तत्तदाचार्यरूपेणावतीर्य तत्वहितप्रकाशनादप्याचार्यत्वमित्याह -

लं इत्यादिना - एवं

चान्येषामाचार्यत्व निर्वाहकत्वात्तस्य निरुपाधिकगुरुत्वमिति भावः ॥।

(सा।वि।) आविष्कलं। आविष्कृत्य - परकालादि रूपलं, परकालादि रूपेण - CuDs/i]ना, मेघाः - समुद्रजली, समुद्रजलं स्वीकृत्य - ६०, शीतळ मधुरजलं यथा स्यात्तथा अभिनवमाक, नूतनं यथा भवेत्तथा - in। यथावर्षन्ति तथा - वेदार्थं । CourQuó सारतमांश, वेदार्थेष्वपेक्षितं सारतमांशं - सर्वकं अधिकरिकङ्गण भाषैयाले, सर्वेषामध्येतुं योग्यभाषया - सङ्ग्रहित्तु BILq, सङ्गृह्य दर्शयित्वापि -

सत्पथ, एवम्प्रकारेण स्वप्रवर्तितसन्मार्गस्य - प्रकट प्रच्छन्न @mjgjनाना, प्रकटैः प्रच्छन्नैश्च विद्यमानैः - पाषण्डि), पाषण्डिभिः - उपरोधं QUITOLD Sछ,

वारामैक्काग,

[[२६]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मूलंप्रकटrmuyi प्रच्छन्नीनान्ना पाषण्डि ६ उपरोधं, “साक्षान्नारायणो देवः कृत्वा मर्त्यमयीं तनुं । मग्नानुद्धरते लोकान्कारुण्याच्छास्त्रपाणिना" m “पीदगवाडैप्पिराऩार् पिरमगुरुवागिवन्दॆ"ऩ्ऩुम् सॊल्लुगिऱबडिये सेवितDoor देश की ६० अनेक देशिकापदेशन।

अगस्त्य

(सा।दी।) Guio - साक्षान्नारायण इत्यादि - मर्त्यरूपं शरीरं साक्षादेव जीवाव्यवधानेन परिगृह्ये

शुभ, अम्बरं

(सा।स्वा।) QugQ- इत्यादि - Sgs, पीतं प्री, उपकार - पीताम्बर सर्वरक्षण दीक्षित परमपुरुष

कं की, ब्रह्म गुरु, ब्रह्म प्रदा गुरुब्रह्म शब्द “उत्पादक

ब्रह्म पित्रोर्गरीयान् ब्रह्मदः पिता - द्वेब्रह्मणी वेदितव्ये” इत्यादि

[[६६]]

अध्यात्मविद्योपदेष्टा

आर्यावर्तादि पुण्यभूमि ५ruji

अवतती

Lऋषिका भी

ब्रह्म शब्द ज्ञानपरं - कलिदोषग्रस्तQLD

ऋषीणामपि दुर्लभT COT po

सर्वेश्वरा शलंल देश

अवतल अनुपपन्न

Quprij - अगस्त्येत्यादि - देशान्तर / ऋषिभिः परित्यक्तog@g मद्याप्यगस्त्य सेवितं भगवानव कृती कं उपपन्नQLD & “कलौजगत्पतिं विष्णु” मित्यादि युगलं भगवद्भक्ता महात्माऊन्न ऎऩ्ऱच् चॆय्दे इप्पडि इवर् कळुक्कु॥।

(सा।प्र।) पीतक शुल, पीताम्बर धर उपकारको नारायणः -

की, ब्रह्म

गुरुर्भूत्वा - श्रीएं, कृपामकरोत् - “साक्षान्नारायणो देवः कृत्वा मर्त्य मयीं तनु” मित्यादिषूक्तास्सं सारमग्नोद्धारणार्थं प्रवृत्ता अस्मदाचार्य परम्परान्तर्गता शठकोप, नाथ,॥।

(सा।वि।) उपरोधाभावाय -

j, पीताम्बरः परमोपकारको भगवान् प्रीती, परमगुरुर्भूत्वा प्राप्य - muqCu, इत्युक्त प्रकारेण अगस्त्य सेवितमान Cg, द्रमिडदेशे - अनेक देशिकापदेशत्ताले, अनेक देशिकव्याजेन अव्यकृती लण्डनीएं, अवतरितुं कृपामकरोत् - अतो भगवत आचार्यत्वं युज्यत इति भावः - ननु, “साक्षान्नारायणोदेव” इति वचनं किमाचार्य प्रशंसापरोऽर्थ वादः उत भगवत एवाचार्यावतारत्वविधिपरः - नाद्यः - भगवत आचार्यत्वसाधनार्थं प्रमाणतया उपन्यासानर्हत्वात् - न द्वितीयः “कलौखलु भविष्यन्ति नारायणपरायणाः । प्रायो भक्ता भगवति वासुदेवेऽमलाशया” इत्युत्तरत्रोदाहरिष्यमाण ग्रन्थेन सह विरोधात्

• नहि साक्षाद्भगवदवतारत्वे भगवद्भक्तत्वं सम्भवतीति चेन्न, अन्तर्यामि रूपेण मर्त्यशरीरं परिगृह्याचार्य प्रेरणमुखेनोपकरोतीत्याचार्यत्वे प्रमाणतयोपन्यासोपपत्तेः - अत एवोपोद्घाताधिकारे “परम कारुणिक परमशेषिun प्रेरितımi” इति वक्ष्यते - नङ्गी मी, एतदभि प्रेत्य - महर्षिर्व्यासः अनुलं। उक्तवान्


(सा।सं।) L - पीताम्बरधरस्सर्वोपकारकः चतुर्मुखस्याचार्यतया॥।

पिरमगुरुवागि

गुरुपरम्परासारः

[[२७]]

मूलंकुम्भकं कमी मीलं । - “कलौखलु भविष्यन्ति नारायणपरायणाः । क्वचित्क्वचिन्महाभागा द्रमिडेषु च भूरिशः ॥ ताम्रपर्णी नदी यत्र कृतमाला पयस्विनी । कावेरी च महभागा प्रतीची च महानदी” ७६

महर्षि भनी॥

न्यायतत्त्व ढङ्गळील माङ्ग

॥।

आचार्य ८६) ईश्वरमुनि नलना

योगरहस्य

नीळा - य श्री मधुरकविना

(सा।दी।) त्यर्थः - क्वचित्क्वचिदिति - द्रमिड देशव्यतिरिक्त देशेषु क्वचिद् क्वचिद्भवन्ति - द्रामिडेषु तुभूरिशो भवन्ति - आचार्यपरम्पow guj।वाचार्य

अली पुत्र शिष्यग्रन्थादि कीर्तनं गुरु प्रशंसार्थं - पुत्रादीनामुद्देश्यता सूचनार्थ LDIT Bomb - “नाथोपज्ञं” Vaai मॆऩ्गैयाले सावुसरिगळै मुन्दुऱ वरुळिच् चॆय्दु इवर्क्कु नम्माऴ्वार् आचार्यQmrij - इव्वाचार्य - कं श्री मधुरकवि का कण्ठी

श्रीमधुरकवि वंश्य ॥ श्रीपराङ्कुश दासÈG॥।

(सा।स्वा।) माहात्म्यं

५नी मीठी कुण्डी -

इत्तैक्

Com Gurj - कं कभी भी कुं, इदमभिप्रेत्य - अस्मदाचार्याणामेवं विधमाहात्म्यं कलावप्यगस्त्यसेवितत्वात्ताम्रपर्ण्यादि देशो भगवदंशानां महात्मना मवतारयोग्य इत्येतमर्थं चाभिप्रेत्य GTLq - क्वचित्क्वचिदिति - द्रमिडव्यतिरिक्त देशेषु क्वचित्क्वचिद्भवन्ति द्रमिडेषु तु भूरिशो भवन्तीत्यर्थः एवं विशेषवचन सद्भावा “त्कलौ जगत्पति” की सामान्यनिषेधं एतद् व्यतिरिक्त देशविषयQ१०६१०१५५♚-चार्य वंशमनुसन्धे शलं श्रुति

“आचार्याणामसावसा” तत्तन्नामभिर्विशिष्यानुसन्धानं विहित

या ब्लीगी विशेषि अपेक्षया (यां) অprij -चार्यर्त्यादि -

muj कूटस्थ पाषण्डिनिरसनैदम्पर्येणावतीर्ण

देशिकर् की नाथमुनिना Puurr मुङ्गी । उपपन्नं - Quij न्यायतत्त्वमित्यादि। @ig प्रबन्ध॥।

मङ्कणी मीठा

(सा।प्र।) यामुनादय एवेत्यभिप्रेत्याह - कङ्कणी मी इति, एतत्कटाक्षेण - एवमनुसन्धेयतयोक्तास्ते क इत्यपेक्षायां तत्तन्नामभिस्तान् परिगणयति

वाचार्यं लित्यादिना - अलं

इत्यन्ततः - एतेष्वाचार्येष्वित्यर्थः-॥।

(सा।वि।) आचार्य

परम्परानुसन्धानकर्तव्यतायास्साधितत्वादाचार्यान्परम्पराघटकान्नामतो

निर्दिशति

[[१]]

वाचार्येत्यादिना - वाचार्यर्, एतदाचार्येषु - “नाथोपज्ञं दर्शन” मिति प्रसिध्या नाथमुनिं प्रथमतोऽनुकीर्त्य तदाचार्यत्वेन शठकोपमुनिमनुकीर्तयति - ईश्वर मुनिका, ईश्वरमुनीनां ना, पुत्राः - नाथमुनिना, नाथमुनयः - बहुवचनं पूजार्थं - ॥

(सा।सं।) देशिकापदेशलं, देशिका इतिव्याजमात्रं स्वयमेव तथावतीर्ण इति भावः - शñलकमं ५६०णी की। इदमभिप्रेत्य - श्रुतावाचार्यवंशशब्दस्य औरसज्ञानपुत्रवंशद्वयसाधारणत्वात्तदुभयमपि क्रमेण दिङ्मात्रेण प्रदर्शयति - वाचार्यीत्यारभ्य TGरित्यन्तेन - अध्यात्म विषयो॥।

[[२८]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

सैयिले

  • उण्डाऩ Hरैयालुम् तिरुवाय्मॊऴि पूबित्तालुम्, सारायुम्, नम्माऴ्वाराऩार् - सावुबूरिरिगळ् पिळ्ळै $vqAIऴ्वाऩ्, svaraऴ्वाऩ् पिळ्ळै आळवन्दार्, इवररुळिच्चॆय्द वुङ्गळ् - णमुम्, पूरियुमुम्, सरिरि, रिग, ऎऩ्गिऱ रिवुमुम्, रिविसगमुम्, रमुम्,कयुम्, आग ८ ऎट्टु। आळवन्दार्बिळ्ळै सॊट्टैनम्बि, सॊट्टैनम्बि पिळळैयॆऩ्ऩाच्चाऩ्, ऎऩ्ऩाच्चाऩ् पिळ्ळैगळ् नाल्वर्, इवर्गळिल् ऒरुवर् पिळ्ळैयप्पर्, पिळ्ळैयप्परुडैय पिळ्ळैदोऴप्पर्, तोऴप्पर्क्कु पॆण्बिळ्ळैगळिरुवर् - वुयूरिगळ् पुसत्तै अाअयित्त मुदलिगळ्; उय्यक्कॊण्डार्, गुरुगैक्कावलप्पर्, नम्बिगरुणागरदासर्, एऱुदिरु उडैयार्, तिरुक्कण्ण मङ्गैयाण्डाऩ्, वाऩमादेवियाण्डाऩ्, उरुप्पट्टूराच् चाऩ् पिळ्ळै, सोगत्तूराऴ्वाऩ्, आग ऎण्मर्। उय्यक्कॊण्डार् [

पुदै अत्तवर्गळ् ऐवर्। अवर्गळागिऱार्; मणक्काल् नम्बि, तिरुवल्लिक्केणि पाण्बॆरुमाळरैयर्, सेट्टलूर् सॆण्डलङ्गारर्, पूus सर्, उलगप् पॆरुमाळ् नङ्गै। मणक्काल्नम्बि पुत्तै ३७Üयित्तवर्गळ् ऐवर्; अवर्गळागिऱार्; आळवन्दार्, तॆय्वत्तुक्करसु नम्बि, i ४३त्तु तिरुविण्णगरप्पऩ्, सिरुप्पुळ्ळूरावुडैयबिळ्ळै, आच्चि। आळवन्दार् अप्पुसत्तै अयित्तवर्गळ् पदिऩैवर्। अवर्गळागिऱार्; पॆरियनम्बि, तिरुक्कोट्टियूर् नम्बि,॥।

(सा।ऎ।) कण्णिनुण् सिऱुत्ताम्बु३क्कैयालु मिवरुक्कु तिरुवाय् मॊऴियाले यागैयालुम् पुयिले राय् पुरिसङ्गळैयुम्गैयऩ् सिक्कैयालु

मॆऩ्ऱबडि

(सा।‘ि।) fAसरिङ्गळै यरुळिच्चॆय्गिऱदु अव्वासिर्गळ् पक्कल् रिरि। पूरिगळ् पिळ्ळै ऎऩ्ऱि सॊल्लुगै याले अवरिवरुक्काचार्य रऩ्ऱुऎऩ्ऱु तोऱ्ऱिऱ्ऱु। आऩालिवर्क्कर् यार्? नम्माऴ्वारॆऩ्ऩिलिरुवरुक्कु पुऩ् plमागैया लवरिवरुक्काचार्यरावदॆङ्ङऩे ऎऩ्ऩ अरुळिच् चॆय्गिऱार्। इवरुक्कु पुगङ्गळि - पुराऩार् कण्णिऩुण् सिऱुत्ताम्बु उपदेशिक्कैयाले इवरुक्कु पूगवु ivaraमुण्डागैयालुम् इवरुक्कु “आरावमुदे"ऎऩ्गिऱ तिरुवाय्मॊऴियाले

यागैयालुम् पुळियिय् सरियाङ्गळैयुम् त्तरुळुगैयालु मॆऩ्ऱबडि - सावुयूरिर्गळ् पिळ्ळै ३४/f३

इङ्गु र्गळुडैय कि मवर्गळ् पक्कलिलुम् पुरिबुरि faviq वेणुमॆऩ्गैक्काग इङ्गु सावार्गलै

सावुयूर्गळैत् तॊडङ्गिच् चॊऩ्ऩदु egवुrत्तुक्कुदच् चॊऩ्ऩबडियऩ्ऱु “तुग” ऎऩ्ऱु ३त्तिलुम् “ऎऩ्ऩुयिर् तन्दळित्तवरै” ऎऩ्ऱु ३९ Rत्तिलुम् इवत्तुक्कु पुऩङ्गळाऩ gaialaa अरिगर्गळिलुम् इव्वत्तुक्कु सिऩैत्तॊडङ्गि

कङ्गळ् मुदलाऩ, करिरिवु - उण्डाऩ

सम्प्रदायपरम्परै, विद्यमान सम्प्रदाय परम्परया च मधुरकविवंश्य श्री पराङ्कश दासाख्य श्री वैष्णवेन

(सा।fई) इवरुक्कु, सावु पूर् -

iage favera ३qfe sq

qq- तिरुवाय्मॊऴि ॥।

गुरुपरम्परासारः

[[२९]]

Hi - तिरुमालैयाण्डाऩ्, आळवन्दाराऴ्वार्, तिरुमलैनम्बि, ईसाण्डाऩ्, तॆय्ववारि याण्डाऩ्, सिऱियाण्डाऩ्, तिरुमोगूरप्पऩ्, तिरुमोगूर्निऩ्ऱार्, तॆय्वप् पॆरुमाळ्, तिरुमङ्गैयाळियार्, पिळ्ळैत्तिरुमालिरुञ् जोलैदासर्, माऱनेर्नम्बि, आळ्गॊण्डि। पॆरिय नम्बि यित्तवर्गळ् अऱुवर्। अवर्गळागिऱार्; ऎम्बॆरुमाऩार्, मलैगुऩिय निऩ्ऱार्, अबुदासर्, अणियरङ्गत्तमुदऩार्, तिरुवाय्गुलमुडैयाऩ् पट्टर्, तिरुक्कच्चिनम्बि। ऎम्बॆरुमाऩार्, तिरुक्कोट्टियूर् नम्बि अरिबुसत्तिले६जीङ्गळ् अत्तार्। तिरुमालैयाण्डार् पु त्तिले तिरुवाय्मॊऴि(क्कु अर्थम्) केट्टरुळिऩार् आळवन्दाराऴ्वार् अरियर्सत्तिले तिरुवाय्मॊऴियुमोदिक्कळुम् अरुळिच्चॆयलुम् नल्वार्त्तै कळुम् केट्टरुळिऩार् - तिरुमलै नम्बि पुगत्तिले अरिबु केट्टरुळिऩार् - इवररुळिच्चॆय्द पq-कळ् - अरि अरवु, सिबि, स, वेदार्थ सुदर्, विरिााऩ्, सिऱिय तूऩ्, पॆरिय ऩ्, जि, A, आगवॊऩ्बदु - इवर् रिबुसत्तिल् ३जयित्त मुदलिगळैदत्ताम् पुसिप्पडिगळिले अऱिन्दु कॊळ्वदु -॥। (स।) आळवन्दाराऴ्वारागिऱार् तिरुवरङ्गप्पॆरुमाळऱैयर् - ऎम्बॆरु माऩारळवुम् पुळिऩीर्गळ् सÜयागैयाले वु अरुळिच् चॆय्दु ऎम्बॆरुमाऩार्क्कप्पाऱ्पट्ट तीर्गळ् पारुक्के मागैयालुम् तत्तम् पुत्ति अऱिन्दु कॊळ्व तॆऩ्गिऱार् इवर्

पुसत्तिलित्याबयाले - वळवुगालत्त तिरिमाऩर्गळै॥।

(सा।ऎ।) ता j fवु मिक्कप्पट्टदिऱे - आगैयाल्ले त्तरुळिऩाऩॆऩ्ऱु अवर् मॊयिरुक्कैयाले अव्व तबुत्तैयऩुसरित्तिवर्गळै षित्तु चित्तवत्तऩै

३ -

(सा।fई) पूऩज्, तिरुवाय्मॊऴि - ल ावाग ऎवर् आ aa aa

यियुम्, नम्माऴ्वार्राऩार्, i: - सावुबूरिगळ् पिळ्ळै, सारिA ४७ः निदि - रागि कवर्सf

a- नाल्वर्, : - ऒरुवर्, कः - पिळ्ळैयप्पर्, अऩ्सरिवु करि - मुदलिगळ्, प्रधानाः - उय्यक्कोण्डार, श्रीपुण्डरीकाक्ष इति संस्कृत नाम ऎण्मर्, अ - ऐवर्, ४ अवर्गळागिऱार्, ५ः - मणक्काल्नम्बि,CIA - पदिऩैवर्,

  • सिक्षित्तार्, ३११०१, केट्टार् - आ९ः आळवन्दाराऴ्वार् श्रीबादत्तिले सन्निधौ

अवु ओदि - अ नल्वार्ददैगळुम् समीचीनवार्ता अर्पिशिरियगद्यं, श्रीरङ्गराजगद्यं पेरियगद्यं, शरणागतिगद्य - नित्य, निध्यानुष्ठान प्रकाशकं आग ऒऩ्बदु, za - तन्दाम् #<qप्पडिगळिले, पुग - अऱिन्दुगॊळ्वदु, Å: - यतीश्वर पर्यन्तं साधारणाः इतः परं अनन्त शाखतया अश्यक्यत्वात्स्वस्व सम्प्रदायानुरोधे नानुसन्धेया इति भावः

॥।

(सा।सं।) पकारकास्सर्वेपि गुरुवः - तेपि ज्ञेयत्वेन “असावसा” वित्यादिश्रुत्यभिप्रेता इति द्योतनाय अवुदाः अग रxfH - केट्टार्, ४ saq: - रा भ्रमनिवर्तयेच इयदिति तत्कृत ग्रन्धानामनुसन्धानं - यथा आचार्यवंशो ज्ञेयः ।

॥।

करिग

[[३०]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

गुरुपरम्परै

॥।

मूलं- “गुरुम्प्रकाशयेद्धीमान् मन्त्रयत्नेनगोपयेत्। अप्रकाशप्रकाशाभ्याङ्क्षीयेते सम्पदायुषी” ढगान्ना - गुरु १६ प्रकाशिकीय प्रकाशिकीय गुरु ॥ (सा।दी।) gogmo सम्प्रदाय [i) G०६ - Q MILअनुसम्धेय समर्थिलं। अनन्तर अनुसन्धानं का भक्तिपूर्वक LDIT & CGLD ६६० के कं ॥ गुरुप्रकाशनं कर्तव्य QLDij - गुरुप्रकाशयेदित्यादि प्रकाशन । भक्तिपूर्वकत्वं प्रकाशनं अनुसन्धान सन्धानकं भक्तिपूर्वकत्व अर्थात्सिद्धDip । गुरुम्प्रकाशयेदित्यादि वाक्य किं त्तात्पर्यं - गुरुपरम्परानुसन्धान कर्तव्य ग्रन्थ किं प्रधानार्थLoss योजनै ना

अनु

व्वाक्य [१] कण्ठ प्रकाशन भक्तिपूर्वकत्वमात्र मी तात्पर्यं नानTITLDGD आर्थिक LITT अनुसन्धान भक्तिपूर्वकत्व तात्पर्यं की pri - गुरुं प्रकाशये की श प्रकाशमात्रविधि अना। अध्यात्मज्ञान हेतुभूतैurroor गुरुभक्ति विधि दाढाङ्की अभिप्रायल अरुळिच् चॆय्गिऱार्। Vāवै ऎऩ्ऱु तॊडङ्गि

C॥।

या

(सा।स्वा।) Qug “सचाचार्यवंशोज्ञेयः” ढाकी श्रुतिwn कर्तव्य सिद्धि “नमोवाकमधीमहे” गीली

भक्ति छञ्छ गुरुप्रकाशनहेतुत्वं

आचार्य वंशानुसन्धानमात्रं

विवक्षित अतिशयित

भक्तिकर्तव्यैus सिद्धिकं कर्तव्यै प्रयोजनं कृ श्रीमंj - गुरुम्प्रकाशयेदित्यादि - श्लोक गुरुप्रकाशन (pi तत्फल po सॊल्लुगिऱदॊऴिय

सॊल्लविल्लैये ऎऩ्ऩवरुळिच्चॆय्गिऱार् गुरुवै इत्यादि - प्रकाशनस्यातिशयित भक्ति परीवाहरूपतयार्थप्राप्तत्वेन ॥।

(सा।प्र।) गुरुप्रकाशनाकरणे प्रत्यवा योक्ति पूर्वकन्तस्यविहितत्वात् -“सिद्धंसत्सम्प्रदाय" इत्याद्युक्त गुणवत एवगुरुत्वात्। श्रुतौच “ब्रह्मादेवानां प्रथमं सम्बभू” वेत्यारभ्य “सब्रह्मविद्यानां सर्वविद्याप्रतिष्ठा मथर्वाय ज्येष्ठपुत्राय ब्रह्माधर्वणेयां प्रवदेतब्रह्मा धर्वायताम्पुरोवाचां गिरेतत्वतो ब्रह्मविद्यां सभरद्वाजाय सत्यवाहायप्राह भारद्वाजाङ्गिरसे परावरा" मित्यादिभिस्स्वोक्तार्थ साम्प्रदायिकत्व ज्ञापनार्थं गुरुपरम्पराप्रकाशनस्य सिद्धत्वाच्च गुरुपरम्परानुसन्धानराहित्ये प्रत्यवायः “सचाचार्य वंशोज्ञेय” इतिश्रुतौ कैमुतिकन्यायसिद्ध इत्यभिप्रेत्याह

  • गुरुं प्रकाशयेदित्यादिना - ननु, गुरु।

(सा।वि।) इदमनुसन्धानम्भक्ति पूर्वकङ्कर्तव्यमिति साधन (प्रमाण) मभिप्रेत्याह - गुरुम्प्रकाशयेदित्यादिना ढाङ्गळाळणा, इत्युक्तवन्तः - गुरुप्रकाशनस्य भक्तिसाध्यत्वात् भक्तिंविना गुरुप्रकाशना सिद्धेः भक्तिकर्तव्यतापरमेव गुरुम्प्रकाशयेदिति वचनमित्युपपादयति - गुरुवै इति - गुरुवै @Jळा ॥। (सा।सं।) तथागुरुभक्ति सूचकं गुरुप्रकाशनं मन्त्रभक्ति सूचकं मन्त्रगोपनञ्च कार्यं तद्विपर्यये त्वनर्थ एवेत्येतत्स प्रमाणमाह - गुरुमित्यादिना - सम्पच्छब्देन ज्ञानवैशद्य पूर्वक भगवदनुभव सम्पद्विवक्षिता

“ऋचस्सामानियजूंषि - साहिश्रीरमृतासता” मितिहिश्रुतिः - आयुश्शब्देनात्मन स्सत्तानु॥।

गुरुपरम्परासारः

मूलंभक्ति तारतम्य - भगवद्विषयी Curv गुरुविषय श्रीरा परैण भक्ति

अपेक्षितार्थं प्रकाशि

कठजाबालादिश्रुतिणी॥।

(सा।दी।) प्रकाशनहेतु] भक्तिविषयी

[[३१]]

श्लोकतात्पर्य CILD २५ वाक्य कुङ्किं मुकं कलं। तारतम्यं गुरु प्रकाशाप्रकाशहेतु परभक्ति गुरुप्रकाशनहेतुत्वं Cgmjsum कठश्रुत्यादि सिद्धपरभक्ति विधाने श्लोक तात्पर्य QILD ६ - गुरुभक्ति प्रयोजन QLD १०१ ग ग १ (G Fuiij भगवद्विषयलं Cum इत्यादि “यस्यदेवेपराभक्तिर्यथादेवेतथागुरै । तस्यै तेकथिताह्यर्थाः प्रकाशन्ते महात्मनः “कठजाबालश्रुति

एतच्छ्रुत्यनुसाराच्छ्लोकतात्पर्यं युक्त LOGğ। -

(सा।स्वा।) विधानायोगादतिशयित भक्ति विधेयैQworm कुङ्कु - अन्वय

शाल व्यतिरेक/i१८६७६०Luji । हेतुत्वदृढीकरणार्थं - DCC अप्रकाशप्रकाशाभ्यां अन्योन्यं समुदितत्व वेष छ

m

ढग द्वन्द्वी swn प्रत्यवायहेतुत्वं ूं ू - अन्योन्यसमुदित Long एकैक मात्रं प्रत्यवायकर LDC - शुभ मन्त्रगोपनं कुर्वतो गुरुभक्त्यभावे पि प्रत्यवाय ू फलि गुरुभक्तेरवश्यकर्तव्यत्वं किञ्च, अप्रकाशस्य प्रत्यवायोक्ति बलात्तन्निवृत्यर्थ प्रकाशमे विधेयQILD ज्ञानसमृद्धिकं भक्त्यतिशयं साधन Dom स्फुटमा प्रमाण तत्परीवाह रूपतया अर्थप्राप्तत्वात्, अविधेयQILD की शङ्क॥ साधनQILDòा। प्रमाणान्तरङ्गा समुदितान्वय - यथासङ्ख्यान्वयCD विवक्षितQLLIG उदाहरणमुखेन श्लोकतात्पर्यं

[[६]]

साधियां

mij - भगवद्विषय

प्रकाशनं

CLOT

भक्त्यतिशयं ज्ञानसमृद्धि द्वन्द्वकmoglo

की

ऎऩ् पक्कलिले कण्डु कॊळ्वदु ऎऩ्ऩु मळवाले कठजाबालेति “यस्यदेवे पराभक्तिर्यथादेवे तथागुरौ । तस्यैते कथिताह्यर्थाः प्रकाशन्ते महात्मनः " rml कठजाबालादिश्रुति। - आदिशब्देन श्वेताश्वतर सुबालोपनिषत्तु कण्ठं विवक्षित ना-॥

ऎऩ्ऱु

(सा।प्र।) परम्परानुसन्धान विधायकतयाविवक्षिते “सचाचार्यवंश” इत्यत्राधिकाराश्रवणाद्विधिरनुपपन्न इत्याशङ्कय नित्यविधिवत्प्रत्यवायनिवृत्तेरपि प्रयोजनत्वात् वाक्यान्नरेकथितार्थ विशदप्रकाशरूपाधिकार श्रवणाच्च विधिरुपपन्न इत्यभिप्रेत्याह - भगवद्विषयत्तिलित्यादिना - अधिकारप्रतिपादकं -

(सा।वि।) प्रकाशिकी/४, गुरुमेकः प्रकाशयतीत्येतत् - प्रकाशिकी कील; एकोन प्रकाशयतीत्येतच्च - गुरुभक्ति तारतम्यत्ता, गुरुभक्तौ तारतम्येन खलु प्रीतिपूर्वमनुध्यानं भक्तिस्सापूर्णाचेदेव ज्ञानसम्पत्तिर्भवति - नान्यथेति - परिपूर्णभक्तेरेव सफलत्वमिति श्रुति सिद्धमित्याह - भगवद्विषयg Gurav इत्यादिना - भगवद्विषय Guro, भगवद्विषय इव- (सा।सं।) वृत्तिहेतुभूतशेषत्वानुसन्धानपूर्वकस्वनिष्ठोच्यतेगुरुविषये ‘देवमिवाचार्यमुपासीते’ तिश्रुत्यर्थमाह

• भगवद्विषयी Cum इति - “यस्यदेवेपराभक्तिर्यथा देवेतथागुरौ ॥

॥।

[[३२]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मू । सञ्जयादिवृत्तान्त mi) प्रसिद्धम् । ring Qug ज्ञान सम्प/६

॥।

(सा।दि।) सञ्जयादीत्यादि । “शुद्धभावङ्गतोभक्त्याशास्त्राद्वेद्मि जनार्दनं” ढाङ्ग की श्लोक की तात्पर्यं । आसंल भक्तिशब्दं देवताचार्योभयविषयभक्तिपरम्। Qing श्रुतिस्मृति ८६०ा प्रमाणं मां, अन्वय व्यतिरेक प्रदर्शनमुख प्रत्यक्ष आचार्यभक्तिकं ज्ञानसाधनत्वे प्रमाणQLD की इङ्ङऩल्लादार्क्कु रियाल् तिले ऎऩ्गिऱविडत्तिलॊरु रऩऩिडत्तिले ज्ञानोत्कर्षं


(सा।स्वा।) सञ्जयेत्यादि । “शुद्धभावङ्गतो भक्त्याशास्त्राद्वेद्मि जनार्दनं” इत्यादि suomuq। तत्रत्य भक्ति शब्दं देवताचार्योभय विषयभक्तिपरम् । Qila भक्त्यतिशयं साधन nggi श्रवणादिभूयस्त्व (pio साधनons लोकलङ्कीं काळङ्ग भक्त्यतिशय मुडैयवऩुक्के ईसरियुण्डामॆऩ्ऱु “यस्यदेवे” ढाङ्ग की श्रुति यत्तच्छब्द प्रतिपन्नमानविषयं (नियम) Bo२। GGLDIT GO श्रीं Grupi। n इत्यादि । rig शिष्यशब्दोपादानं श्रवणादिसाम्य द्योतनार्थम् । तथाच,

I

श्रवणादि॥।

(सा।प्र।) “यस्यदेवे पराभक्तिर्यथादेवेतथागुरौ - तस्यैतेकथिताह्यर्थाः प्रकाशन्तेमहात्मन” इतिकठश्रुति मभिप्रेत्योक्तं । भगवद्विषय इति । जाबालश्रुति “राचार्याद्धैवविधिता विद्यासाधिष्ठं प्राप’दिति । साधिष्ठं साधुतमत्वं। आदिपदग्राह्यश्रुति “राचार्यवान्पुरुषोवेदे ‘ति । सञ्जयादि वृत्तान्तस्तु “व्यासप्रसादाच्छ्रुतवा नेतद्बह्यमहम्परं - योगंयोगेश्वरात्कृष्णात्साक्षात्कथयतस्स्वय”मित्यादौद्रष्टव्यः । अतोयस्यदेव इत्यत्र परशब्द विवक्षितं गुरुभक्तेरतिशयितत्वं गुरु परम्परानुसन्धान तत्प्रख्यापन पर्यवसितमिति तदैकार्थ्यात् “सचाचार्य” इत्यत्रापि प्रयोजनपर्यवसानं सिद्धमिति विधिरुपपन्न इतिभावः । ननु, श्रवणतारतम्यमेव ज्ञान तारतम्यं प्रति हेतुरिति प्रतिपन्नमितिकथं गुरुभक्तेर्ज्ञानाधिक्य हेतुत्वमितिशङ्का यामाह । @rijं इत्यादिना ।

(सा।वि।) गुरुविषयी, गुरुविषयेपि। परै भक्ति छ, उत्कृष्ट भक्तिमतः । अपेक्षितार्थङ्गळे, अपेक्षितार्थास्सर्वे । प्रकाशिकी, प्रकाशन्ते इत्येतत् । कठजाबालादि श्रुति, कठजाबालादिश्रुतिषु । सञ्जयाश्वलायनादि वृत्तान्त सञ्जयाश्वलायनादि वृत्तान्तेषुच प्रसिद्धम् । “यस्यदेवे पराभक्तिर्यथा देवेतथागुरौ तस्यैतेकथि ताह्यर्थाः प्रकाशन्तेमहात्मन” इतिकठश्रुतिः । “आचार्याद्धैव विद्याविधिता साधिष्ठं प्राप” दितिजाबालश्रुतिः । “आचार्य वान्पुरुषोवेदे”त्यादि श्रुतिरादिपदग्राह्या । सञ्जयादि वृत्तान्तस्तु “शुद्धभावङ्गतोभक्त्या शास्त्राद्वेद्मि जनार्दनं व्यासप्रसादाच्छ्रुतवा नेतद्बह्यमहम्परं योगं योगेश्वरात्कृष्णा त्सा क्षात्कथयतस्स्वय” मित्यादौद्रष्टव्यः । अतोगुरुं प्रकाशयेदित्यस्यापेक्षितार्थ ज्ञानहेतुभूत परभक्ति प्रतिपादने तात्पर्यमित्यभिप्रायः । ननुश्रवण तारतम्य मेवज्ञानतारतम्य हेतुः । कथङ्गुरुभक्तेर्ज्ञानाधिक्य हेतुत्वमितिशङ्कायाङ्गुरु प्रकाशनाभाव प्रदर्शित भक्त्यभावेज्ञानक्षयोभवतीति विपक्षे अनिष्टप्रसङ्गमुखेन अप्रकाशनेन सम्पच्छब्दार्थ ज्ञानक्षयोभवतीति प्रतिपादक श्लोकांशं व्याचष्टे @ दार्किति । किं । अनेवं भूतानां । गुरौ परभक्तिरहितानामित्यर्थः ।

(सा।सं।) तस्यैतेकथिताह्यर्थाः” इतिकठश्रुतिः “आचार्यवान्पुरुषोवेदे” तिजाबालश्रुतिः ।

गुरुपरम्परासारः

मू शिष्य ८६६० ज्ञानतारतम्य ५६ न

[[३३]]

(सा।दी।) @@@@@@ii ज्ञान सम्प♚/६L_T रङ्गळी वाक्यविशेषं गर्भितम् । भक्ति_IT) ज्ञान (LITsuji অয়ীmun&ীলী] [buji लोकी का प्रत्यक्षCD भक्तेर्ज्ञान हेतुत्वे प्रमाणQ/LD/६orm] ५५ßम्म्॥ गुरुप्रकाशयेाळी अंशं व्याख्यातorum)। यद्वा, प्रसिद्धमित्यन्ते नैव तद्व्याख्यातम् । तद्व्याख्यानानन्तरं तद्विपक्ष बाधक प्रदर्शन रूप Door अप्रकाशेन सम्पत् क्षीयते नळाळी अंशñलउदाहरण मुख व्याख्यानं i@gig इत्यादि । @

प्रकाशेन सम्पदुत्पत्तिकं (gi उदाहरण मभिप्रेत वाक्यशेष m

सम्पत् क्षयोदाहरण♚ल वाक्य किं त्तात्पर्य DIL यद्वा, अप्रकाशेन सम्पत् क्षीयते ढाङ्ग

प्रकाशेन सम्पद्भवति ढाळ अर्थात्सिद्धिकं प्रदर्शन Los GjLomb। द्वितीयचरण jog व्याख्यानं pri॥।

Color Gungli अ तारतम्यस्थल की सिद्धि insuraश्रुति प्रतिपन्ननियमं ।GGILD

कै

असं

उदाहरण

(सा।स्वा।) तारतम्याभावेपि लोकलं की काळङ्ग की ज्ञानतारतम्य की नियामकान्तरं ५७६०LDuratio ज्ञानसमृद्धि साधनत्वेन श्रुत्युक्ता भक्त्यतिशय सदसद्भाव [१८] Com नियामकान्ना &

भक्त्यतिशयाभावे ज्ञानसमृध्यभाव QLD

“यत्नेनगोपयेत्” १०८० गुणाधिक अवश्य मुपेदेशिकंs Community ५६५ उपदेशिकं C शुलjg गोपनाभावं प्रत्यवाय

विषय♚ली

शास्त्रङ्गना

कर्तव्य

प्रमाणpoor_rकी Cm

mळी गोपनं गुणाधिकं

? गुणाधिक

तात्पर्यं नाना

हेतु Gunni BaLuring यथा सङ्ख्यान्वयं विवक्षितङ्क

॥।

कलागादॆऩ्ऱॊरु

(सा।प्र।) @mins अनेवम्भूतानामित्यर्थः । अयम्भावः । श्रवणादिसाम्येपि कस्यचित् तत्त्व ज्ञानमान्द्यङ्कस्यचित्तत्व ज्ञानाधिक्यञ्च दृश्यते । इदञ्चनिमित्तं तन्निमित्तञ्च गुरुभक्तितारतम्यमेव भवितुमर्हति । निमित्तान्तरकल्पने श्रुतहानाश्रुतकल्पन प्रसङ्गात् । अतोगुरुभक्त्यतिशये ज्ञानातिशय इतियुज्यते । ननु, गुर्वप्रकाशने प्रत्यवायबोधक वचने यन्मन्त्रगोपनं प्रतिपन्नं तदनुपपन्नं ।

“आचार्योप्यनाचार्यो भवति श्रुतात्परिहरमाण” इति मन्त्रगोपने प्रत्यवायश्रवणादित्यत्राह ।

(सा।वि।) ज्ञान DL, ज्ञानसम्पन्न विद्यत इत्येतत् । शिष्य ज्ञान तारतम्य, शिष्यस्यज्ञान तारतम्येनेति । द्रष्टव्यं । श्रवण तारतम्येपि कस्यचित्तत्व ज्ञानाधिक्य दर्शनाद्बुद्धि सौक्ष्म्याभावेपि गुरुभक्तिमतस्तत्वज्ञान दर्शनाच्च । गुरुभक्तिरेव ज्ञानकारणमितिभावः । ज्ञानसम्पत्तु इत्यनेनक्षीयेते सम्पदायुषी इत्यत्र सम्पच्छब्देन ज्ञानवैशद्यपूर्वक भगवदनुभवोविवक्षित इतिसूचितं । आयुश्शब्देनसत्तानुवृत्ति लक्षण शेषत्वानुसम्धानं विवक्षित मित्यपि शृङ्गग्राहिकया सूचितं । ननु, गुरुं प्रकाशयेदितिवचने यन्मन्त्रगोपनमुक्तं तदनुपपन्नं । “आचार्योप्यना ॥।

[[३४]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मू - की गुणाधिकां शिष्यर् काकं && अध्यात्म विषय ८६०६७ प्रकाशिngs & निष्ठै५mouni रैक्वादि वृत्तान्त m। ig। Gum गुण Loss अपदेशि

(सा।दी।) Dlso। मित्यादियाल्। निष्ठै ५०००UITOLD मन्त्रगोपन किं फलं ॥। गुणाधिकविषयेपि परीक्षणं यत्नशब्दार्थQI/LD/६/०५/। अप्रकाशेनसम्पत् क्षीयते । सञ्जयादि वृत्ताम्त प्रदर्शन @ingiकं इत्यादिungiमुदाहरण मुखेन व्याख्यातं प्रकाशेनायुः क्षीयते

अम्लल उदाहरणमुखेन व्याख्यानं ६००६००१/Dr। Gujpg गुणons इत्यादि

(सा।स्वा।) in GuDIT

सम्पत्क्षय॥।

स्फुटतर प्रमाण pp

५०५ उपदेशित्ताल्

आचार्य निष्ठै ५००

श्रमित्यादि। प्रकाशिछ निष्ठैgmoung] ढाळাmr व्यतिरेकरूप झटिति प्रकाशनं निष्ठाहानिकर GILD। कण्ठाळ। गुणाधिकविषयेझडित्युपदेशमुं निष्ठाहानिकर GILD रैक्वादिवृत्तान्त ri) & (६५) कम्मुळं Qium तात्पर्यं नाना चिरकालशुश्रूषादिराहित्यलं शिष्यकं निष्ठाहानिmum प्रसक्ति ५gLIT ढाळगळा अनुi।jpg इत्यादि - jpg गुण॥। (सा।प्र।) कीsaqib इत्यादिना “जानश्रुतिर्हि पौत्रायणश्रद्धादेयो बहुदायी बहुपाक्य आसे” त्यस्मिन्ननुवाके रैक्वो जानश्रुतेर्झडिति नो पादिशदित्यादिश्रुतेः “विद्ययैव समङ्कामं मर्तव्यं ब्रह्मवादिना आपद्यपिचघोरायां नत्वेनामि (रि) रणे वपे” दित्यादिस्मृतेश्च “परीक्ष्यविविधोपायैः कृपया निस्पृहोवदेत्’ इत्युक्तार्थेतात्पर्यानुपपत्तिरितिभावः एवं शिष्यमपरीक्ष्योपदेशे “शिष्यपापङ्गुरोरपी” तिन्यायात्स्व निष्ठाभङ्गोभवेदि त्येतद्बह्म वृत्तान्तोदाहरणेन दर्शयति Gujpg गुणons इत्यादिना

[[९९]]

(सा।वि।) चार्योभवति श्रुतात्परिहरमाण” इतिमन्त्रगोपने प्रत्यवायश्रवणादित्यत आह Boji इत्यादिना अत्यन्तन्गुणाधिकराळा मीcipitatio, अत्यन्त गुणाधिक शिष्याणां ५६ ५, शीघ्रं अध्यात्म विषurisonना, अध्यात्म विषयान्। प्रकाशिप्पि, प्रकाशन मकुर्वतां - निष्ठै, आचार्यत्वं ५@wingongळी, नष्टन्नभवतीत्येतत् रैक्वादिवृत्तान्त, रैक्वादि वृत्तान्तेषु प्रसिद्धं, “जानश्रुतिर्हि पौत्रायण श्रद्धादेयो बहु पाक्य आसेत्यादिना आख्यायिकतया छान्दोग्येजानश्रुतेः क्षत्रियस्य धार्मिकस्य ब्रह्म विद्योपदेशार्थ मागतस्य षट्शतङ्गा अश्वतरी रथञ्च समर्पयतः रैक्वेण ब्रह्मर्षिणा आहहारे माश्शूद्र त वैवसहगोभिरस्त्वि” तिशूद्रब्रह्म ज्ञाना लाभेनशोकयुक्त - गोभिस्सह तवैवास्त्विति तन्मनः परीक्षणाय प्रत्याख्यानात् “विद्ययैव समङ्कामं मर्तव्यं ब्रह्मवादिना आपद्यपिचघोरायां नत्वेनामिरणेवपे’’ दित्यादि स्मृतेश्च इरणे, शून्योषरक्षेत्रे अपात्र इत्यर्थः “परीक्ष्य विविधोपायैः कृपयानिस्स्पृहोवदे” दित्युक्तार्थे तात्पर्यान्नानुपपत्तिरिति भावः अत एवगुणाधिक विषयेपि परीक्षणयत्नेन गोपयेदित्यत्र यत्नशब्दार्थ इतिवदन्ति शिष्यमपरीक्ष्योपदेशे “शिष्यपापं गुरोरपी” तिन्याया त्स्वनिष्ठाभङ्गो भवे दित्येतद्बह्म वृत्तान्तोदाहरणेनदर्शयति Gujpg गुणमाकेति Gujpg गुणमाक, विद्यमान ॥।

(सा।सं।) ताभ्यां सिद्धं गुरुभक्तस्यफलभूतंयदुपयुक्तार्थ सार्वज्ञन्तत् अपेक्षितार्थ [i]san

९गुरुपरम्परासारः

[[३५]]

मू- “शिष्यपापङ्गुरोरपि” ६७६६० आचार्य निष्ठे gmoujiiqui Gi विचारिung इन्द्रकं उपदेशिकं ब्रह्मविद्यैयै mijal, ५। शिष्य ६०१६] नारदभगवा H=ऩुणर्त्ति विक्कवेण्डुम्बडियिरुन्द पुरदबदि ऎऩ् पक्कलिले कण्डु कॊळ्वदु। (सा।दी।) Lonoug) ज्ञाना नुत्पत्तियादल् तदनभिवृद्धि - शिष्यपापमिति “राज्ञोराष्ट्रकृतपापंराजपापंपुरोधसः भर्तुस्स्व स्त्रीकृतं पापं शिष्यपापङ्गुरोरपि” श्रुति, सञ्जयादि वृत्तान्त प्रदर्शन

TLD

zpmour আं भक्तिकं ज्ञान साधनत्वमु। शुरु भक्त्यभावे ज्ञानानुत्पत्तिung तदनभिवृद्धि wingQ६१०८। Q४ ज्ञानसम्पत् २गकी कं Q१ अर्थं Coup Cgrimsg। आयु निष्ठे - उत्पन्नज्ञानानुवृत्ति, तदनुगुणवृत्तिकळ्

(सा।स्वा।) Quigg)। लभिगुणवत्पात्रं काम्यधर्म पर

अध्यात्माभिमुख Louis

। गुणQLumi शुश्रूषादि विलम्ब उपदेgwormq। श्लोकं मुमुक्षु विषय की सम्पदायुश्शब्द / १८६०ना Que। ज्ञानसम्पन्निष्ठा पर [i] ५६ ॐ की व्याख्यानं Lm। TGUI) भक्त्यतिशयाभावे ज्ञानसमृध्यभावः अध्यात्म विषयस्यझडिति प्रकाशने निष्ठा हानिः ढाळा। उपपादित LDING “अप्रकाशप्रकाशाभ्या” GD यथासङ्ख्यान्वयमे विवक्षितqpoun॥।

C

(सा।प्र।) नारदलली इति “साङ्ख्ययोग कृतान्तेन पञ्चरात्रानु शब्दितं । नारायण मुखोद्भूतं नारदोश्रावयत्पुनः । ब्रह्मणस्चेतने तात यथादृष्टं यथाश्रुतं । श्रुत्वा ब्रह्म मुखाद्रुद्रस्स्वदेव्यैकथयत्पुनः इत्यादि प्रमाणादिभिरितिभावः अतोनुपदेशेप्रत्यवाय स्मृतिः गुणवत्पात्रेपि सर्वधाऽनुपदेशविषया। २०♚लीकं&C१or Gibulg, यथाज्ञापितं स्यात्तथेत्यर्थः ननु, वचनाद्वर्व प्रकाशने सम्पत्क्षयः, मन्त्र प्रकाशने आयुःक्षयः इत्यवगम्यते। ग्रन्थेतु गुरुभक्त्य॥।

(सा।वि।) गुणमात्रपूर्वकमेव सम्भवद्गुणमात्रं विचार्येत्यर्थः उपदेशि♚ - उपदेशेकृते ढाळा, इत्युक्त्या आचार्य।कं निष्ठै guoqumbi, आचार्यस्यनिष्ठाक्षीणाभवेदित्येतत् वरुवदु विचारिung, आगतमात्र एवा विचार्यैव इन्द्रकं उपदेशिकं, इन्द्रस्योपदिश्य goglio, ब्रह्मास्वयमपि ब्रह्मविद्यow wpigi, विस्मृत्य कृळा शिष्य का नारदभगवाG, ब्रह्मशिष्यभूतनारदेन सर्वेश्वरीकण्ठ Goula, सर्वेश्वरोयथाज्ञानमुत्पादयेत्तथापेक्षया @ल, स्थितस्य चतुर्मुखा, चतुर्मुखस्य कङ्क, समीपे कळम्ब, द्रष्टव्यं चतुमुर्खे कपटरूपेणागतस्य ब्रह्मविद्यामुपदिश्यतद्दोषेण स्वयंविस्मृत्य स्थितवति भगवान् तच्छिक्षार्थं तच्छिष्य भूतेन नारदेनोपदेशितवानित्यत्र द्रष्टव्यमित्यर्थः “साङ्ख्य योगकृतान्तेन पञ्चरात्रानुशब्दितं । नारायण मुखोद्भूतं नारदोश्रावयत्पुनः । ब्रह्मण स्चेतनेतात यथादृष्टयथाश्रुतं । श्रुत्वाब्रह्ममुखा द्रुद्रस्स्वदेव्यैकथयत्पुनः” इत्यादि प्रमाण (सा।सं।) मित्यनेनोक्तम्भवति। निष्ठा विद्यातद्वेद्य विषयकोमहत्तरोव्यवसायः २५ः२४Cक इत्यक्त वृत्तान्तो बृहन्नारदीयोक्तः २०००/ CG ज्ञापनेच्छावत्तयामूढ ॥

www

[[३६]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मू- ‘अप्रकाशप्रकाशाभ्या’ फलril ८५६० ना औचिß ८५६००१४६२६६ फल मन्व

की भी “क्षीयेते सम्पदायुषी” नढाकील प्रमाण प्रसिद्धिwnoli क्रमत्ताले उदाहरिकृशी क्रं।

वाक्य लण्ड विरोध॥।

इत्यादि ।

(सा।दी।) तन्नाशOLD आयुर्नाशम् । चतुर्मुखेन्द्र वृत्तान्त औचित्यं, साध्यसाधनri१८५०ना समसङ्ख्यमाक निर्देशिकं suji यथासङ्ख्य Loins योजि Big योग्यमा (suji प्रमाणप्रसिद्धियालित्यादि । “यस्यदेवेपराभक्तिः” ढाळाळी श्रुतियिले भक्ति ज्ञानहेतुत्वं Gargjmsum तदभावे तदभावत्वं सिद्धम् । ब्रह्मेन्द्रवृत्तान्त प्रतिपादकLDIT प्रमाणत्तिले मन्त्रप्रकाशने आयुर्हानि सिद्धं । ज्ञानोत्पत्तिकं गा आचार्यविषयी निरवधिकभक्त्या ॥।

एकैकस्मिन्फलद्वयमन्वी

(सा।स्वा।) Quiq यथासङ्ख्यमेवान्वय इतिकुतोनिर्बन्न्धः, समुदिते समुदितान्वयमुक्त प्रमाणविरुद्ध

वाक्य की विरोध CLiQ

समसङ्ख्यत्वम् । प्रमाण प्रसिद्धिuo;

फलमन्व

अप्रकाशेति । @rig औचित्य Log साध्यसाधनrijs

कठजाबालश्रुत्यादि प्रसिद्धि । १४ वाक्य♚ली JOó विरोध

मित्यादि । @@@

Gurma। प्रमाणान्तरसंवादाभाव goor Quru वाक्यव्युत्पत्ति विरोधं mulg। Q गुरुभक्त्यतिशयं ज्ञानसमृद्धि साधनLD) निष्पन्न ज्ञान किं अव्ववस्तैयिले यिदु करिऩमागादॊऴियादो?

(सा।प्र।) भावेज्ञानाभावः प्रतिपाद्यत इत्यसङ्गतमिदमित्यत्राह । इप्पडि अप्रकाशेत्यादिना । अयम्भावः ज्ञानवैशद्यपूर्वक भगवदनुभवस्सम्पच्छब्दार्थः । सत्तानुवृत्ति लक्षण शेषत्वानुसन्धानमायुश्शब्दविवक्षितं । “अभयं सत्वसंशुद्धिर्ज्ञानयोग व्यवस्थितिः । भवन्तिसम्पदं दैवीमभिजातस्ये”त्युक्तेः । “अस्ति ब्रह्मेतिचेद्वेद। सन्तमेन” मित्युक्तेश्च अनयोश्शब्दयोरुक्तार्थ परत्वं शिष्यकृत्याधिकारे स्फुटम् । एवञ्च स्मृतिवचन प्रबन्ध वाक्ययो र्न विरोधः । किञ्चोभयो रुभय त्रान्वये भगवत् ज्ञानमेव सत्तेति सत्तानुवृत्ति लक्षणायुः क्षयोपि ज्ञानक्षय एवेति गुरुभक्तिव्यतिरेक फलत्वं ज्ञाना भावस्ययुक्तमिति । अतो रहस्यानुसन्धानकाले तत्प्रवचनकालेच गुरुप्रकाशनेन सर्वथामन्त्रगोपनेनच भवि ॥।

[[१]]

(सा।वि।) मप्यत्रद्रष्टव्यं । एवम्प्रकारेण। गुर्वप्रकाशनेन ज्ञानासिद्धिः मन्त्रप्रकाशनेन ज्ञान सत्ता लक्षणायुर्नाश इति प्रकारेणेत्यर्थः । “अप्रकाश प्रकाशाभ्यां क्षीयेते सम्पदायुषी” । ढाका की फलाना, इत्युक्तफले । प्रमाणप्रसिद्धिungi, गुरुभक्त्या सञ्जयाश्वलायनादेश्तत्व ज्ञानोत्पत्तिः चतुर्मुखादेर्विद्या गोपनाभावेन विस्मृतिरिति प्रदर्शित प्रमाणप्रसिध्याच । औचित्य, यथा सङ्ख्य न्यायेनापि । उदाहरित्तीßला। उदाहृत इत्येतन्मात्रं । उभयोरुभयं प्रत्येकमेव फलमिति नियमोनास्तीतिभावः । नियमाभावमेवाह । Q६०oqgi इति । @ एतद्वयेपि । @ फलम्, एतद्द्वयम्फलं । अन्वयिjob, एकैकस्यद्वयमपि फलमित्यन्वयेपि । वाक्य मुंली, वाक्ये । ॥।

(सा।सं।) तयास्थितः । इति, उपपादित रीत्येत्यर्थः । गुरोरप्रकाशः तदीयगुणोदन्तादेश्शिष्यादीन्॥।

मूलंशुभ सर्वावस्थै महारत्नगर्भमान माणिक्क

छ,

मन्त्र ॥।

(सा।दी।) भवितव्य QILD

गुरुपरम्परासारः

गुरुभक्तिन परीवाह गुरु मङ्कील की मन्त्र मण्डी

प्रयोजन १८६० in शिष्यगुणपूर्ति

[[३७]]

प्रकाशि

Fijmjio तन्निष्ठैuyio

चपलjig

योजनाद्वयसिद्धं - श्लोकतात्पर्यवर्णन उपसंहरि mij

क्

शुलकीली - ज्ञानप्रागवस्थैuji तद्वृध्यवस्थैuji तदुत्तरावस्थै L योजनाद्वयसिद्धा अवस्थाशब्देन विवक्षित ना - प्रारब्धवशा की हर्षशोकावस्थै अन्तर्गत

प्रयोजनं ख्यात्यादि॥।

कळु

(सा।स्वा।) अध्यात्म विषयं सर्वगोपनीय Co/६००१४ २०१५कं मन्त्र विशेषिमं सॊऩ्ऩदुक्कुत्ताऩ् मुण्डोवॆऩ्गिऱ ऎक्कळै पुरिया निऩ्ऱु कॊण्डु श्लोक तात्पर्यवर्णन ñng उपसंहती कङ्कीmrij - शुत्यादि - शु

अप्रकाश प्रकाशाभ्यामित्यादिना गुरुभक्त्यतिशय मन्त्रगोपनयोर भावेज्ञानसम्पन्निष्टै ५ (६१५) ऊं (५) अभाव

वरुमॆऩ्गै यालॆऩ्ऱबडि

ळुक्कु

ज्ञानं CLITOLD

परीवाहमित्यादि -

तथाच

Durg - तथाचनिष्पन्न ज्ञानकं N]अवस्थैugjóअतिशयित गुरुभक्तिकर्तव्यै - गुरुभक्ति प्रकाशनं परीवाह गुरुविषयत्तिल् परभक्तिकर्ता

प्रकाशिप्पिकण्ठ GILD) प्रकाशनत्तै प्रधानमाक निर्देशितं “गुरुं प्रकाशये” लगीं की शाब्दप्राधान्यत्तै यनुसरिन - महारत्नगर्भमित्यादि

रहस्यार्थ [i] १४६० मन्त्रं स्वरूपविषय ।

प्रकाशनत्तुक्कु

स्वरूपमात्रेण विलक्षणं । विलक्षणमाul(कंnsu

Logi अनेक प्रत्यवायं ६२१ (GDOM] लम्म्। -

AJIT प्रयोजनं, धनलाभादि - शिष्यगुणेत्यादि - मन्त्रं दृष्ट॥। (सा।प्र।) तव्यमित्याह - शुक्र इत्यादिना - Cg, गोपनङ्कर्तुं - ननु, गुरुं प्रकाश॥। (सा।वि।) विरोधी, प्राप्तोविरोधोनास्ति। ), तस्मात्कारणात् । सर्वावस्थैulgiळं, ज्ञानोत्पत्तिप्राग भावावस्थायाञ्च प्रारब्धवशप्राप्तहर्ष शोकाद्यवस्थासुच। गुरुभक्ति ग परीवाहDIs, गुरुभक्तेरभिवृद्धिर्यथास्यात्तथा। परीवाहोनाम तटाकादिषु परिपूर्णेषु अधिक जलनिस्सरणं गुरुवै प्रकाशि८, गुरुप्रकाशनञ्च - महारत्नगर्भमान माणिक्क, महारत्नङ्गर्भेयस्य तन्महारत्नगर्भन्तच्चतत् माणिक्यच्च्ोप्पु, माणिक्यसम्पुटं - Gun, तद्वत् । मण्डल, विद्यमानस्य। मन्त्रकुण्डी, मन्त्रस्य। मां, श्रेष्ठ्यं। तन्निष्ठ, स्वनिष्ठाच। @wwwऊञ्छ, यथाननश्येत्तथा - प्रयोजन १५०rung, कतिचित्ख्याति लाभादिप्रयोजनानि प्रति उद्दिश्येत्यर्थः - शिष्यगुणपूर्ति @song चपला, शिष्यगुणपूर्तिरहितस्य चपलस्य। Jung, अप्रकाश्यैव।

वॆळियिडादे,

॥।

(सा।सं।) प्रति प्रकाशाकरणं - मन्त्रस्यप्रकाशः - अनधिकारिषूपदेशः - औचित्यं गुरोः प्रकाश्यत्वेमन्त्रस्य गोपनीयत्वेच - प्रमाणेति। “अनुम एता मित्यस्ययस्त द्वेदसमयैतदुक्त - इत्यादिगुरोः प्रकाशने॥।

[[३८]]

मूलं-

(सा।दी।) अमुकं

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

जी कङ्क प्राप्तम्।

[B]qm&muqQuorg - “गुरुम्प्रकाशयेला

सिद्धिलंलंmggitó तत्परं॥।

]। गुणपूर्ति

गुर्वनुसन्धान । भक्तिपूर्वकत्वं

यान्ना ६० मन्त्र प्रकाशनं

(सा।स्वा।) अदृष्टरूप सकलपुरुषार्थ साधन प्रयोजनान्तर ji तत्तत्फलार्थी/b उपादेय Lonitor विशेषितं । प्रार्थिप्पारा

धनाद्युपाधिकons रागप्राप्त

मन्त्रगोपन कृळालं। शुल

मिगवुम् सेमिक्कवेणुमॆऩ्गैक्काग इङ्गु पुऩत्तै अवुत्तु सॊऩ्ऩदॆऩ्ऱु श्री बाबा “गुरुप्रकाशये” गीत गुरु॥।

(सा।प्र।) येत्। “यथादेवेतथा गुरा” वित्यत्र गुरुशब्दस्य स्वगुरुविषयत्वेन तत्परम्पराविषयत्वा॥। (सा।वि।) एल - मन्त्रस्य अत्यन्तं। ruji, गोपनं । प्राप्तं, सिद्धम्।

कीojळं, । सर्वावस्थैugळं इत्यस्यायम्भावः । द्वितीययोजनायां भक्तिपूर्वक गुरुप्रकाशनाभावस्य सम्पदायुः क्षयफलकत्वात् ज्ञानोत्पत्ति प्राक्काले ज्ञानलाभार्थं गुरुभक्तिः कार्या । उत्तरकाले उत्पन्नस्यज्ञानस्यानुवृत्तिरूपायुस्सिध्यर्थं गुरुभक्तिः कार्या । प्रथम योजनायान्तु ज्ञानोत्पत्यर्थं प्राक्काले गुरुभक्तिःकार्या । उत्पन्नस्य सत्ताहेतुशेषत्वानु सन्धानानुवृत्यर्थं मन्त्रगोपनमितिस्यात् । नन्वस्यामपियोजनायां ज्ञानोत्पत्यनन्तरं गुरुभक्तिर्नकार्येति चेन्न । अभिवृद्धि विशेषो त्पत्यर्थं नित्यकर्तव्यत्वात् । ननु, सम्पत् क्षीयत इति विद्यमानस्यैव नाश हेतुत्वं अप्रकाशनोपलक्षित भक्त्यभावस्यप्रतीयते नभक्त्यभिवृद्धे रुत्तरोत्तर ज्ञानोत्पत्तिहेतुत्वमितिचेन्न । “यस्यदेवे पराभक्तिर्यथादेवे त थागुरौ तस्यैते कथिताह्यर्थाः प्रकाशन्ते महात्मन” इत्यादि प्रमाणानुसाराद्भक्ते र्ज्ञानहेतुत्वे स्थिते, भक्तिविशेषाभावे उत्तरोत्तरज्ञानाभिवृध्य नुत्पत्ते रेवक्षीयत इत्यनेनविवक्षितत्वात् । ननु, गुरुभक्तेर्ज्ञानवैशद्य पूर्वक भगवदनुभवरूप सम्पद्धेतुत्व मस्तु गुरुभक्तौ सत्यां तदनुग्रहेसति देवतानुग्रहादाविव प्रतिबन्धकदुरित निवृत्तिद्वारा ज्ञानोत्पत्यादि सम्भवात् । अत एव “व्यासप्रसादाच्छ्रुतवान्। देवतापारमार्थ्यञ्च यथावद्वेत्स्यतेभवा” नित्यादिदृश्यते । तथाचसिद्धोपायशोधनाधिकारेवक्ष्यति । “सदाचार्यानुग्रह सत्सम्प्रदाय सिद्धियु’मिति । गुरुभक्तौ सत्याम्प्रीत्यात्यादरेणगुरुणासम्यक्पुनः पुनरुपदेशाच्च दृष्टद्वारापि ज्ञानोत्पत्ति सम्म्भवः । मन्त्रगोपनस्य स्वसत्ताहेतुशेषत्वज्ञान स्थित्यनुवृत्तिरूपायुर्हे तुत्वं कथं? तदभावस्यच कथंसत्ताहेतु शेषत्वानुसन्धानपूर्वक निष्ठानाशहेतुत्वमितिचेदित्थं - मन्त्रगोपनाभावे मन्त्रस्यसर्वै र्ज्ञायमानतया इयानेवखलु मन्त्रोनामेति तत्रविश्वासोनस्यात्। विश्वासाभावे तज्जन्यतत्वज्ञानेनिष्ठान सिध्येत् । तेनोत्पन्नस्यतत्व ज्ञानस्य नाशस्यादित्यायुर्हानिः । मन्त्रगोपनेतु परम रहस्यमिदमुपदेश गम्यमिति तत्रविश्वासा तज्जन्यतत्वज्ञाने निष्ठासिध्यति । अयम्परमार्थ इति प्रतिपत्या तदर्थं यत्नेन चित्ते धारयति तदेवायुः । अतोविश्वासार्थतया मन्त्रगोपनं कार्यं । अत एव विश्वास पराणि॥।

(सा।सं।) मानं । आयुर्वित्तं नवगोप्यानीत्यादि मन्त्रगोपनेमानं । गुरोरप्रकाशने सम्पदः मन्त्रस्य॥।

गुरुपरम्परासारः

[[०९३९]]

मूलंगुरुशब्दं परमगुरु कङ्कं उपलक्षणम् । सामान्य on ८६२quomi - मन्त्रशब्द

(PB००१६मा रहस्य।]८ (६१) कं प्रदर्शन परम्॥।

मन्त्रार्थं

(सा।दी।) परानुनन्धानं भक्तिपूर्वकत्वं सिद्धिकं goung TECQ

इव्विडत्तिलॆऩ्ऱु तॊडङ्गि परम गुरु मन्ना गुरुपरम्प

श्रीमंi।

Gीला

साक्षान्मन्त्रोपदेशमुखेनाज्ञाननिवर्तकत्वं गुरुशब्द प्रवृत्ति निमित्त GDळी अभिप्रायत्ताले उपलक्षणत्वं

mi - साक्षात्परम्परौदासीन्येनोपदेशमुखेनाज्ञाननिवर्तकत्वं गुरुशब्दप्रवृत्ति निमित्त QILD ६कील

अभिप्राय ♚ grwal @supri प्रकाशिLD

गुरुपरम्परानु सन्धान♚ं।कं भक्तिपूर्वक

(सा।स्वा।) भक्तिकर्तव्यैws सिद्धि

नगला অQ

निरपेक्ष प्रमाण १०

सामान्य [DIT ५६२।LDIT Lorm

शु मन्त्रार्थं Quit - मन्त्रशब्द (piing Trी - Que

समर्थिQugiuit अनुसन्धानं कृाळा रहस्या॥।

गुरुपरम्पराभक्तिकर्तव्यै सिद्धिकं Cu - उपलक्षणत्वे प्रमाणान्तरसापेक्ष DISCU Qupuri - सामान्यमित्यादि

आद्यपक्षे साक्षादुपदेश मुखेना ज्ञाननिवर्तकत्वं - द्वितीयपक्षे साक्षात्परम्परौ दासीन्येनोपदेशमुखेना ज्ञाननिवर्तकत्वं गुरुशब्द प्रवृत्ति निमित्तमितिभावः - रहस्यार्थं

गोपनीय

(&Cp) @मन्त्र शब्दव्याख्यानी GGGLDIT? मन्त्रशब्द वाचक ढाङ्गळा श्री। मन्त्रशब्दमित्यादि - चतुर्मुखादिवृत्तान्ते रहस्यार्थ गोपनाभावेपि प्रत्यवायदर्शनादत्र प्रदर्शन परत्वंयुक्तमितिभावः -

आचार्य॥।

(सा।प्र।) भावात्कथं गुरुपरम्परानुसम्धानविधिनैकार्थ्य मित्यत्राह।

इति, “गुशब्दस्त्वन्धकार” इत्यादिनाज्ञाननिवर्तने गुरुशब्दोव्युत्पादितः एवञ्च ज्ञानस्यधर्मि विषयाभ्यां अविच्छिन्नत्वेनतदभाव रूपा ज्ञानस्यापि धर्म्य वच्छिन्नत्वेन शिष्य भूतस्वाज्ञान निवर्तकत्व विवक्षायां गुरुशब्दः परम गुरूणामप्यु पलक्षणं । विशेषानादरेणयत्किञ्चिद्धर्मकाज्ञान निवर्तकत्व विवक्षायां परम गुरूणामज्ञाननिवर्तकत्व सम्भवाद्गुरुशब्दवाच्यतेतिभावः । प्रसङ्गान्मन्त्रस्योपलक्षणत्वमाह - मन्त्रशब्दमुमिति (सा।वि।) वचनानि श्रूयन्ते दृश्यन्तेच “मन्त्रे तद्देव तायाञ्च तथामन्त्रप्रदेगुरौ । त्रिषुभक्तिस्सदाकार्या साहिप्रथम साधनं । मन्त्रेतीर्थे द्विजेदेवे दैवज्ञेभेषजेगुरौ । यस्ययावांश्च विश्वासस्सिद्धिर्भवति तादृशी” इत्यादीनि । गोपनस्य कर्तव्यत्वादेव उपांशु जपोविधीयते । तस्माद्गोपनेन विश्वासद्वारा तत्वज्ञान स्थित्यनुवृतिरूपा स्थितिरितिसिद्धं । नन्वेतावता गुर्वनु सन्धानस्य भक्तिपूर्वकत्वं प्राप्तं । नगुरुपरम्परानुसन्धानस्येत्यत्राह । श्री गुरुशब्दमिति । “गुरुम्प्रकाशये” दित्यत्र गुरुशब्दः परमगुरूणामुपलक्षणमित्यर्थः । साक्षात् परम्परौदासीन्यमुखेनाज्ञान निवर्तकत्वमेव॥।

I

(सा।सं।) प्रकाशने आयुषश्चेति क्रमेण गुरुमितिश्लोके उक्तिमात्रमेव । एकैकत्र द्वयोश्चान्वयेपि नविरोध इत्यर्थः । FimD आधिक्यं । तन्निष्ठै, स्वस्यमन्त्रतत्प्रतिपाद्य विषयकमहाविश्वासः ।, क्षुद्रं। उपलक्षणमिति । गुरुशब्दः परमगुरूणांलक्षक इत्यर्थः । परमगुरूणाङ्गुरु शब्दलक्ष्यत्वेतत्प्रकाश॥।

[[४०]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मूलं - क्राणीक रहस्य [१८] अनुसन्धung आचार्यपरम्परैow अनुसन्धि insuji विधि बलप्राप्तम् - @चार्य अनु सन्धानं “सम्भाष्यपुण्यकृतो मनसाध्यायेत्’ ६७६ठा कीmulgu प्रतिषिद्ध सम्भाषण किं प्रायश्चित्त (coumii॥॥

(सा।दी।) नुसन्धानसमय अवश्यं कर्तव्यQ - कृणी इत्यादिun - “यदाह्ययं स्वशिष्येभ्यो रहस्यंवक्तुमिच्छति तदातदानुसन्दध्यात्सम्य ग्गुरुपरम्परा” मित्यादि ८६०बा अनुसन्धि कं

ना - प्रसङ्गात् स्तुति ऊं की pri - इव्वाचार्य १८ Gorm - सम्भाष्येत्यादि गौतम धर्मवचनं । गुरुपङ्ङ्ति गुरुपरम्परासारग्रन्थतात्पर्यं - पूर्वोत्तर ग्रन्थानां तत्प्रशंसापर तच्छेषrismळीङ्गा - गुरुवैभव♚ली wg ग्रन्थतात्पर्यं - इप्पक्षं वेदान्ताध्ययन कुण्डली… (सा।स्वा।) वंशानुसन्धानं ज्ञानार्थिकं कर्तव्यमाकसिद्धि स्वयं ५ रहस्य sor अनुसन्धि नियमेनकर्तव्यमाक सिद्धिकं कधी

प्राप

माग

“गुरुभ्यस्तद्गुरुभ्यश्च” ढाढा रहस्यत्रयारम्भकुंली नियमेनकर्तव्यमाक शिक्षिG Com ? ढाङ्गळा অनुन @summi - तानित्यादि ‘आचार्यान् मनसाध्यात्वामन्त्रमध्यापयेद्गुरुः इत्यादि ‘गुरून्प्रपद्य प्रथम’मित्यादि & Gा कण्ठ मूल Lorry नाना विधि अवश्यकर्तव्य Lon प्राप्तQoorpuq - Qing विधि बल प्राप्तत्वादकरणे प्रत्यवायं प्रसकी ऊं । रहस्य [i) न अनुसन्धिकं Gungwomb नियमेनकर्तव्य Losसिद्धruji। Qug गुरु पङ्क्ति भजनं ज्ञानादिफलार्थि कर्तव्यतया काम्य GILDI अकरणे प्रत्यवायावहतया नित्यQLormi समर्थि त्तु प्रायश्चित्तरूपतया नैमित्तिक की i - इव्वाचार्य

DLW विति “नम्लेच्छा शुच्यधार्मिकै स्सहसं भाषेत” ढाळा सम्भाष्येत्यादिकं पूर्ववाक्यं पुण्यकृतः सामान्यमा९j५Q स्वाचार्य is Car मुख्य विषय Gloonml की नाना॥॥

माग

(सा।प्र।) प्रकृत मुपसंहरति - लळा लंamiना इति - एवङ्गुरुपरम्परानुसन्धानस्य विशिष्यविधिमुपपाद्य तदभावेपि सामान्यविधिसिद्धत्वमभिप्रेत्याह -

आचार्य

इति

(सा।वि।) गुरुशब्दप्रवृत्ति निमित्त मित्यभिप्रेत्यपक्षान्तरमाह - सामान्य LDI & Lomo इति - गुरुशब्दो गुरुपरम्परासाधारणोपि भवति - अतोनानुपपत्तिरिति भावः - एवङ्गुरुपरम्पराया अपि परभक्तिपूर्वकानु सन्धेयत्वं प्रसाध्य, रहस्यार्थानुसन्धान समयेसर्वदा तदनुसन्धेयत्वं साधयति - कळालं इत्यादिना - आचार्य परम्परैयै यनुसन्धिक्कै युम् आचार्यपरम्परानुसन्धानं विधिबलप्राप्तं, विधिबलसिद्धं। “यदापत्यस्वशिष्येभ्यो रहस्यं वक्तुमिच्छति तदा तदानुसन्दध्यात्सम्यग्गुरु परम्परा” मितिविधिरितिभावः

• प्रसङ्गात् स्तौति - आचार्यरिति, सम्भाष्येत्येतद्गौतम धर्मवचनं

॥।

(सा।सं।) नाभावेपि नदोष इतिशङ्कावारणायतेषामन्यत्र गुरुशब्दशक्यतामाह - सामान्यमिति - विधिबले “आचार्यं मनसा ध्यात्वामन्त्र मध्यापयेद्गुरु” रितिकठश्रुति रत्रविधिशब्दार्थः - विधेति - निरर्थक विषयताम्परिहरति - इति - सम्भाष्येति गौतमसूत्रशेषः - “नम्लेच्छा शुच्यधार्मिकै’ रित्यस्यपूर्वखण्डः । तथाचश्रोतुर्वक्तुश्च मनोदोष निर्धूनन पूर्वकन्तत्वार्थ ज्ञानविशद॥।

गुरुपरम्परासारः

[[४१]]

मूलं-, Low कङ्कनकी, (सा।दी।) “शन्नोमित्र” इत्यादिपाठं रहस्य त्रयसाराध्ययन ♚लीं एतत्प्रबन्धपाठं शेष Do Q८ाठी “गुरुम्प्रकाशये “दित्यादि वाक्यङ्गा अनुसन्धानभक्तिपूर्वकत्व तात्पर्यQDID प्रकाशनभक्तिपूर्वकत्व मात्र तात्पर्येपि विरोधीन्नीही याऩ्, अडियेऩ्। ऎऩ्ऩुयिर् तन्दळित्तवरै, अडियेऩुडैय३IHHयै उण्डाक्कि एकी♚। b। शरणत्वेनसमाश्री। LG, क्रमेण। गुरुना लला की, अतुल, अस्मदाचार्य (॥॥।

(सा।स्वा।) Qq प्रमाण मुमुक्षुकं सर्वावस्थैक गुरुपङ्क्ति भजनं कर्तव्य QILD बाली लम्बी भी अनुष्ठिकु / ढाङ्ग की आकाङ्क्षे सर्व अनुष्ठान सौकर्यार्थ प्रयोग रूपLDIBLLL Gium-To, आचार्यकटाक्षत्ताले लब्धसत्ताक १५ळा। गळालं। परशेषत्व मिल्लामैयाले ऎसमाय् पोयिरुन्दत्तै अन्द पुळित्ताले सत्ताक्कि Cro$um]__ अतिशयाधान♚ली विनियोगिकं ८००mbulg ाळकं मुकं BITLqलं । अनलङ्कृयला, १४०५ सम्यग्रक्षण QILD ५। स्वाव्यवहिताचार्य २०१७ ६ । शरणत्वेन आश्रम। अभ्यां कण्ठना, स्वाचार्य क्कळुडैय ऎम्बॆरुमाऩार्क्कि”प्पाऱ्पट्ट ९८४āक्कळुडैय वॆऩ्ऱबडि। (सा।प्र।) एवङ्गुरुपरम्परान्तर्गत दिव्यसूरिकृतोपकाराननु सन्धायगुरुपरम्पराप्रणामपूर्वकं भगवद्वन्दनं स्त्रीशूद्राणामपि स्यादिति स्वानुष्ठानमुखेन द्रामिडगाथयादर्शयति -

इति - ढाळा, शेषत्वज्ञानेन लब्ध सत्ताकोहं -

की, “एषत आत्मान्तर्याम्यमृत” इत्युक्त प्रकारेण ममान्तरात्मतया मत्प्राणभूत परमात्मोपदेशेन परमोपकारकं स्वगुरुम्। ८छ, अस्मद्गुरुभ्योनम इति शरणत्वेनाश्रित्य। अLCQ, क्रमेण। (कङ्कना, तद्गुरु पर॥। (सा।वि।) पूर्वं नाथमुनिमादितः कृत्वागुरुपङ्क्ति श्श्रीमद्रामानुज मुनिपर्यन्ता स्वरूप ज्ञापनाय निर्दिष्टा, इदानीं गुरु परम्परां स्वयमनुसन्धत्ते - i इति MLC - इत्यत्रयानित्यात्मवाची - wir, ललन, ममप्राणभूतं परमात्मानं ।, प्रदाय। उपदिश्येत्यर्थः। कृपाङ्कुर्वन्तमाचार्यं - gori, शरणत्वेनाश्रित्य - LCI, क्रमेण - यां

अहं। ढाळा

अनीकं

॥।

कङ्कना, तद्गुरूणां।, पङ्क्ति। (g, प्रणम्य। पीळा, अनन्तरं । (सा।सं।) ज्ञानमेवास्य फल मिति सफलमपीद मित्यभिप्रेत्य प्रायश्चित्त Lomb इत्युक्तं - इत्थङ्कर्तव्यत्वेनोक्तं गुरुपङ्क्ति अनुसन्धानं गाथयापि स्वगुरु विषये स्वय मनुतिष्ठति - uit इत्यादिना - “असावसा” वितिवाच्येपीह तत्तदनुसम्धातृ गुरुपङ्कितसाधारण्याया इत्यादि साधारण शब्देन श्रीवादिहं साम्बुदा दयो नुसंहिताः - शनीयां, रक्षकाः, “सहिविद्यात” इतिश्रुतेः

॥।

[[४२]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

तूळ् - पिऩ्ऩरुळाल् पॆरुम्बूदूर् वन्दवळ्ळल् पॆरियनम्बियाळवन्दार् मणक्काल्नम्बि, नऩ्ऩॆऱियै अवर्क्कुरैत्तवुय्यक् कॊण्डार्, नादमुनिसडगोबऩ् सेऩैनादऩ्,

(सा।ऎ) रळियै। अदावदु;र्गळै पुगरित्तु - पिऩ् पॆरुम्बूदूर् वन्द, श्री पॆरुम्बूदूरिले वन्दवदरित्त। वळ्ळल्, पुरिबुगगराऩ विळवुगळिरॆऩ्ऩ, अवर्सीराऩ पॆरियनम्बि यॆऩ्ऩ, अवराचार्यराऩ आळवन्दारॆऩ्ऩ, अवराचार्यराऩ मणक्काल् नम्बियॆऩ्ऩ, नऩ्ऩॆऱियै अवर्क्कुरैत्त उय्यक् कॊण्डार्। इन्द मणक्काल् नम्बिक्कि नऩ्ऩॆऱियै नल्ल पुबुरीसु सरित्तै रत्त उय्यक् कॊण्डारॆऩ्ऩ, इवरुडैय नादमुनिगळॆऩ्ऩ, इवरुडैय आचार्यगर्बुऱ नम्माऴ्वारॆऩ्ऩ, इवराचार्यर् सेऩै मुदलियारॆऩ्ऩ इवर्क्कारियाऩ॥।

[[६६]]

(सा।Æा।) निरै, पुरिदूरियै अडैवे,

“fuससा वॆऩ्गिऱ आरीरियिल् सॊऩ्ऩ Hत्ताले ऎऩ्ऱबडि। वणङ्गि, Hकरित्तु। म्बुक्कॆऩ्ऱबडि। पिऩ्, अवर्गळुक्कुप् पिऩ्बु। इदुक्किवर्गळै मुऩ्ऩिट्टॆऩ्गिऱत्तोडे अवुÀ - अरुळाल्, HÆरोयुम् रायुमुळ्ळ पुरिगेळाल् पिaikत्तिऩ् पक्कल् कृपैयाले। पॆरुम्बूदूर्, श्री पॆरुम्बूदूरिले। वन्द, त्तवराऩ वळ्ळल्, ३Ekर्। रियै कर् ३४९५रियादबडि पण्णि नमक्कुत् तन्दरुळिऩ

पुऩर्वुगरॆऩ्ऱबडि। ऎऩ्ऩुयिर् तन्दळित्तवरै यॆऩ्ऩुम्, वळ्ळलॆऩ्ऱुम् इम्बु/पुगाप्पुferz तोऱ्ऱुगैयाले तुळिरिऩा मायिऱ्ऱु। नऩ्ऩॆऱियै, नल्ल सारित्तै नॆऱि, साळि। अरिगळ्माऩ एारियै ऎऩ्ऱबडि अवर्क्कु, अन्द पुक्काल् नम्बिक्कु। उरैत्त, पु त्तवराऩ। इऩ्ऩमुदु, वुदैयाऩ॥। (सा।V।) पु<i। वणङ्गि, पिऩ्, । अरुळाल् पॆरुम्बूदूर् वन्दवळ्ळाल्, ikgरिक्क ताऩि-विरिबुऩिस्रि uaekaa विशिष्य प्रतिपादकस्य द्वयाख्यस्य मन्त्रस्य स्वाचार्यैरत्यन्त गुप्तस्य सर्वेषामुपदेशेन परमोदारत्वमितिभावः पॆरियनम्बि Aqigaरि।

अरि gs४४ः। नऩ्ऩॆऱियै यवर्क्कुरैत्त उय्यक्कॊण्डार्, ऩिबुबगाळाः, साडिबूरि, पिगारियुबुरिः। पुऩ्, : सावुऩ्, इऩ्ऩमुदत्तिरुमगळ्, १gकः पुळिवुबुदि॥।

yवुर्

रिवु, qe

:।

(सा।ई) अरुळाल्, त४४। पॆरुम्बूदूर्वन्दवळ्ळल्, वळिः ४४A:। पॆरियनम्बि,

पु४ - आळवन्दार्, -:। मणक्काल्नम्बि, <THf४A:। नऩ्ऩॆऱियै, सबुरि *ऩर्। अवर्क्कु, सरिबुदूाबर्। उरैत्त, ३। उय्यक्कॊण्डार् yuकासुः सार्, साबूर्ः कप्पु, व

वुऩ्, : - अमुदिऩ्, अरसा। इऩ्, स। तिरुमगळ्॥।

गुरुपरम्परासारः

[[४३]]

पूi - इऩ्ऩमुदत्तिरुमगळ् ऎऩ्ऱिवरै मुऩ्ऩिट्टु ऎम्बॆरुमाऩ् तिरुवडिगळ् अडैगिऩ्ऱेऩे।

(स।) इऩ्ऩमुदत् तिरुमगळ्, इऩिय अम्रुदत्तुक्कु

पॆरियबिराट्टियारॆऩ्ऩ। इवर्गळै मुऩ्ऩिट्टुक् कॊण्डु ऎम्बॆरुमाऩ् तिरुवडियै, HqHऩाऩ

तिरुवडिगळै Uमाग अडैगिऩ्ऱेऩॆऩ्गै।

आग इप्पाट्टाल्

४१०३४४तित्तर्गळै HS रहित्तु अङ्गरुळिच् चॆय्याद ३ कळै युङ्गूड सेर्त्तु अऩुसन्दित्तारायिऱ्ऱु। अङ्गु सिल सिर्गळै अरुळिच् चॆय्यादॊऴिन्ददु माऩ ३पुरत्तै इङ्गरुळिच् चॆय्गिऱवरागैयाले। आगैयालिऱे सावुबूरिरिगळैयरुळिच् चॆय्दु इवर्क्का Tāरॆऩ्ऱु नम्माऴ्वारैत्तदु। इङ्गुदाऩ् नम्माऴ्वारै Aक्क वेण्डित्तु इवर् ४•१४४७४४९२<यिरुन्दारेयागिलुम् “उळऩॆऩिल् उळऩवऩ् ऎऩ्गिऱ पाट्टिलुम्, तीर्त्तऩुलगळन्द"वॆऩ्गिऱ पाट्टिलुम् पुरिAरिमाग पुAपण्णियरुळगैच् चुट्टियिऱे। ५><=qRIRHeaऩ्ऱ प्पट्टु -si - कीऴुम्

मेलुम् पूबुऩिर् मॆऩ्ऩुमिडम् मुऩ्बे सॊऩ्ऩोम् (सा।) इऩ्, अयाऩ वॆऩ्ऱबडि। Aufbकळ्वुऩाऩ ४४Yवुऩुक्कुङ्गूड पोक्यैयागैयाले तिरुमगळ् अबुवुवुदैयॆऩ्ऱु करुत्तु। ऎऩ्ऱिवर्गळै, इप्पडि ङ्गळाऩ तिरुनामङ्गळैयुम् ऎङ्गळैयुमुडैयराऩ इवर्गळै ऎऩ्ऱबडि। मुऩ्ऩिट्टु, मुन्दऱ इवर् करिगेबुर्। पिऩ्बु, षु तिरुवडिगळै पजिक्किऱेऩॆऩ्ऱबडि। इप्पडि इप्पाट्टाल४। अरियाHHH” वॆऩ्गिऱ कमाग (५४) a पुगत्तैयरुळिच् चॆय्दु इऩि इव्वञ्ज । त्कवु(ऎऩ्गिऱगरिङ्गळिऩ्बडिये

वुमाग वेणुमॆऩ्ऱु निऩैत्तु अरुळि अन्द पुळिग॥।

[[६६]]

(सा।प्र।) भोग्यालक्ष्मीः अनेननारायणवल्लभात्वेन “नकश्चिन्नापराध्यती"त्युक्त्वा तस्यदण्डधरत्वं aaa सवुर्। ऎऩ्ऱिवरै मुऩ्ऩिट्टु, कair पूवुगळिदवु। ऎम्बॆरुमाऩ्, तिरुवडि अडैगिऩ्ऱेऩे, अ पुजिः ॥ ३ ॥

“सचाचार्यवंशोज्ञेयः। आचार्याणामसावसा” वित्याभगवत्तः - “मन्त्रराजमिमं विद्याद्गुरु वन्दनपूर्वकं गुरुरेवपरम्ब्रह्म गुरुरेवपरागतिः” इत्याद्यानुगुण्येनरहस्यत्रयार्थानुसन्धानस्यादौ गुरुपरम्पराया अनुसन्धानस्य “पुत्ति कॊ॥।

(सा।fa) ऎæर्ः, ऎऩ्ऱिवरै, ३कळ्। मुऩ्ऩिट्टु, पूदवु। ऎम्बॆरुमाऩ्, ३HfA HK तिरुवडिगळ्। [पुऎ। अडैगिऩ्ऱेऩे, अाषुबुरिसु ॥।

(सा।च्) f:i faana: रिवु ऎऩ्ऩुयिर्दन्दळित्तु - वळ्ळल्, ३<IK: अमुदिऩ्, तिरुमगळ् ५४ः -

अरियुरि

[[४४]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

(सा।प्र।अ।) मूलं । (प्रपदनमये विद्याभेदेप्रतिष्ठितचेतनः प्रतिपदमिहप्रज्ञादायन्दिशन्तु दयाधनाः शठरिपुशुकव्यास प्राचेत सादिनिबन्धन श्रमपरिणतश्रद्धाशुद्धाशया ममदेशिकाः)

(सा।प्र।) ह्यर्थाः प्रकाशन्ते महात्मन” इत्युक्तं । तत्वज्ञानं फलमित्यभिप्रयन्नाह । प्रपदनमय इति । प्रपदनमयेविद्या भेदेप्रतिष्ठित चेतसोदयाधना श्शठरिपु शुकव्यासप्राचेत सादिनिबन्धनश्रम परिणतश्रद्धा शुद्धाशयादेशिका इहमम प्रतिपदं प्रज्ञादायन्दिशन्त्विति क्रियाकारक सन्बन्धः । प्रतिपदं, पदेपदे प्रतिक्षणमित्यर्थः । प्रपदनमये, प्रपदनरूपे। विद्याभेदे, विद्याविशेषे। प्रतिष्ठितचेतसः, तत्रैवकर्तव्यता निश्चयवन्तः । शठरिपुष्वित्यादि । श्रीशठार्युक्तेमम परम पुरुषार्थ सिध्यर्थ मुपायेनिष्पादयितव्ये त्वच्चरणावेवपरिनिष्पन्नोपायत्वेनादास्य इत्येतदर्थ प्रतिपादक गाधा वद्रमिडोपनिषदादौ “देवर्षिभूतात्मनृणां पितॄणां नकिङ्करोनायमृणीचराजन् ॥ सर्वात्मनायश्शरणंशरण्यं नारायणं लोकगुरुम्प्रपन्नः । सर्वेषामेव लोकानां पितामाताचमाधवः । गच्छध्वमेनंशरणं शरण्यं पुरुषर्षभाः । सकृदेवप्रपन्नाय तवास्मीतिचया चते । अभयंसर्वभूतेभ्यो ददाम्येतद्व्रतं मम ॥ वृथैवभवतोयाताभूयसी जन्मसन्ततिः तस्यामन्यतमञ्जन्म सञ्चिन्त्य शरणंव्रज देवंशार्ङ्गधरं विष्णुं येप्रपन्नाः परायणं नतेषांयमसालोक्ये नच ते नरकौकसः” इत्यादिश्लोक वत्सु शुक, व्यास, वाल्मीकि, शौनकाद्युक्त भागवत, भारत, श्रीमद्रामायण, विष्णुधर्मादि प्रबन्धेषुच सदाचार्यसन्निधौ परिशीलनेन सिद्धयाश्रद्धया “मायां नसेवे भद्रन्ते नवृथाधर्ममाचरेत् । शुद्धभावङ्गतोभक्त्या शास्त्राद्वेद्मिजनार्दन” मित्युक्त भगव द्विषय तत्वादि हेतुभूतानां भ्रमप्रमादविप्रलिप्सा भावानामधिकरणत्व रूप शुद्धियुक्त भावादेशिकाः । इहप्रपदनाख्य विद्यायां तदधिकारिणि प्रवक्तव्ये तत्साध्य विलक्षण विषये ममैतन्निर्णय प्रवृत्तस्य विवादपदनिर्णय हेतुभूतं प्रकृष्टं ज्ञानमनुकलन्दिशन्त्वित्यर्थः । ननु, देशिकानां धनिकत्वे दयावत्त्वेच तेभ्योदयाभ्यर्थनं युज्यते । नतुदरिद्रत्वे निर्दयत्वेचेत्यत्राह । दयाधना इति । ननु, दयाधनिभ्यः प्रज्ञाभ्यर्थनमनुचितं । सत्यलोकाद्यधीशेभ्यो ब्रह्मरुद्रेन्द्रादिभ्योवैकुण्ठा भ्यर्थनानौचित्य वदितिचेन्न । दयायास्स्वार्थनिरपेक्ष परदुःखनिराचिकीर्ष रूपतया ज्ञानावस्थाविशेषरूपत्वा त्सर्वप्रकारेण प्रज्ञा मन्तरेण निरुपाधिकपरदुःख निराचिकीर्षानुपपत्तेर्विद्याभेदे प्रतिष्ठित चेतस्त्वेनज्ञानशक्ति मत्वावगमाच्च तेभ्योदयोपलक्ष्यप्रज्ञाप्रार्थनमुचितमेव । “वैराग्यविजितस्वान्तैः प्रपत्तिविजितेश्वरैः अनुक्रोशैक विजितै रित्युपादेशि देशिकै” रित्युक्तदेशिकधर्म वत्वादितिभावः । “यस्माद्धर्मानाचिनोति स आचार्य स्तस्मै नद्रुह्येत्कदाचन। सहिविद्यातस्तं जनयतितच्छ्रेष्ठं जन्मे” त्युक्तेः गुरुपरम्पराया अपि जनकपरम्परात्वा त्पितृपैतामहेधने दाय शब्द प्रयोगाद्गुरु परम्परा प्राप्तायाम्प्रज्ञायां दायत्वव्यपदेशः । श्रीशठारि, शुक, व्यास, वाल्मीकीना मुपादानं तैबहुप्रबन्धेषु बहुषु प्रदेशेषु बहु धा भरन्यास प्रतिपादना दितिमन्तव्यं । एवञ्चस्वार्थस्य, गुरुभ्यस्तत्वज्ञानस्य, धनस्य, मनसाकर्तु मशक्यत्वेपि ग्रन्थेनिबन्धनमन्येषा मप्येतच्छलोकानुसन्धाने स्वस्वगुर्वनुसन्धानेन तत्वज्ञानंस्यादित्या शयेनैवेतिहेतोर्दिशन्विति॥।गुरुपरम्परासारः

[[४५]]

मूलं-

एतेमह्यमपोढमन्मथशरोन्माथायनाथादयः

(सा।दी।) एत इति । एते, भोग्यतया प्रसिद्धाः, मह्यं, पित्तोपहत रसनाय । पित्त परिहारमपि वाञ्छते । अपोढेति इहमन्मथो मन्मथ मन्मथः नमन्मथमात्रं तस्याप्रसङ्गात् । प्रथमपर्वास्वाद दशायामेव तस्यनिरासात् । तस्यशराः, वेधकाः कल्याणगुणाः। प्रथम पर्वरसिकता चरमपर्वपर्यन्न्त गमनम्माप्रतिबध्नात्विति हृदयं । आदिपदं प्रधानपरं; तेन विष्वक्सेन॥।

(सा।स्वा।) रूपत्वं इस्संसारदशै दुर्लभतद्विरोधिनिवृत्ति प्रार्थनापूर्वकं तत्प्रार्थनं नित्यकर्तव्यQLD। ५ळणी ही कुङ्कु । तथाविध प्रार्थनाकं प्रयोग प्रकार gl BIL०&prri। एते मह्यQLD श्लोक। अपोढ मन्मथ शरोन्माथाय । विधेयविशेषणं। प्राकृत विषयासक्तिujQLD निश्शेषनिवृत्तLDI Common लंg]। स्वदन्ताम्, ०४

gorp।

(सा।प्र।) (लोट्प्रयोगाच्च आशीर्वादमङ्गळञ्च कृतमितिज्ञेयम्)

गुर्वनुसन्धानस्य “पुण्यकृतोमनसाध्याये” दित्युक्तपुण्यकृदनुसन्धानतयाच मङ्गळत्वं सिद्धं । “यस्यदेवेपराभक्तिः। आचार्यवान्पुरुषोवेद। सचाचार्यवंशोज्ञेयः। आचार्याणा मसावसावित्याभगवत्तः । गुरुम्प्रकाशयेद्धीमा न्मन्त्रंयत्नेन गोपये” दित्यादिभिः कर्तव्यतयाप्राप्ता गुरुभक्तिः सर्वैः प्रार्थनीयेत्यमुं स्वप्रार्थनाप्रदर्शन व्याजेनाह । एतेमह्यमिति । त्रय्यन्त प्रतिनन्दनीय विविधोदन्ताः श्रद्धातव्य शरण्यदम्पति दयादिव्यापका व्यापकाः स्पर्धाविप्लवविप्रलम्भ पदवी वैदेशिकाः एते नाथादयः देशिकाः अपोढमन्मथशरो न्माथायमह्यमिह स्वदन्ता मित्यन्वयः । स्वदन्ताम्भोग्यतमा भवन्तु । “प्रीतिपूर्वमनुध्यानं भक्तिरित्यभिधीयत” इत्युक्त भक्तिविषयीभूताभवन्त्विति भावः । एत इत्यनेन पूर्वश्लोकेममदेशिका इत्युक्तगुरु परम्परान्तर्ग तादेशिका उच्यन्ते। यदि गुरु परम्परासारे अस्माच्ल्छोकात्पूर्वत्र

इत्यादिगाथायां भाष्यकारमारभ्य भगवत्पर्यन्तं तद्विशेषनामभिरेव आचार्यपरम्पराया उक्तत्वा त्स्वाचार्य मारभ्य भाष्यकारपर्यन्त माचार्याणां सामान्योक्तेर्बुद्धि स्थत्वाच्च एत इति निर्देशः । अथवा, एतदुक्तं भवतीत्यादिष्विव वक्ष्यमाणनाथादिपराः । ननु, गुरुविषय भक्तिर्विषयवासना वासितस्य तव कथं जायेतेत्यत्राह । अपोढेत्यादि । “सत्सङ्गाद्भवनिस्पृह” इत्याद्युक्त प्रकारेण सङ्गादिना अपोढो निरस्तोमन्मथशरै रुन्मादो यस्मात्सः तथाविधायेत्यर्थः । उन्माथः, उन्मथनभाव इत्यर्थः । निरस्तनिखिलदोष समस्तकल्याणगुणाकर भगवद्विषयभक्तेः “याप्रीति रविवेकानां विषयेष्वनपायिनी । ॥।

(सा।वि।) आदराति शयेन पुनःपुनः गुरुपरम्परामनुसन्धत्ते । एतेमह्यमिति । त्रय्यन्तैः, वेदान्तैः प्रतिनन्दनीयाः, श्लाघनीयाः। विविधाः, उदन्ताः, वृत्तान्ताः “तस्यैवंविदुषोयज्ञस्यात्मा” “ध्रुवासो अस्यकीरयोजनासः । सर्वेस्मै देवाबलिमावह न्ती"त्यादि षूच्यमाना मरण सत्र॥।

(सा।सं।) अथोपकार बाहुळ्यान्नाथादीनवरोहक्रमेणस्तुवन्स्वस्यतद्भक्तिं प्रार्थयति । एत इत्यादिना । अपोढेति, अपगतमन्मथशरबाधायेत्यर्थः । त्रय्यन्तैः । “येतत्रब्राह्मणा” इत्यादिभिः॥।

[[४६]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

त्रय्यन्त प्रतिनन्दनीय विविधोदन्तास्स्वदन्तामिह श्रद्धातव्य शरण्य दन्पति

(सा।दी।) पराङ्कुशयोरपि सङ्ग्रहः। विविधोदन्ताः, त्रय्यन्तोक्तार्थानुष्ठानं तदुक्तानांसाधनं तद्विरोधि निराकरणं चेत्येते उदन्ताः । इहेति । इहसंसारावस्थायामेव । श्रद्धातव्यत्वं दम्पतिविशेषणं । दयाविशेषणंवा, दिव्यापकां व्यापयन्तीति दिव्यापकाव्यापकाः । स्पर्धेति । स्पर्धा, वैरं । विप्लवः, अनाचारः। विप्रलम्भः, वञ्चनं। इदमन्येषामप्युपलक्षणं । यद्वा, मतान्तरप्रवर्त यितारोहि॥।

(सा।स्वा।) Br_rqio अभिमत विषय sirji स्वादुकं @ñल संसारदशै

Compuq। इह,

मुक्तदशै की महाफल ढाकं सिद्धिक्क Com चपल@g। श्रद्धातव्यौ, विश्वचनीयौ। दयादिव्यापकामस्मद्विधेष्वपिव्याप यन्तीतितथोक्ताः। “भगीरथनयेस्थितान्” ढाढा। स्पर्धा, गर्वप्रयुक्ता पराभिभवनेच्छा। विप्लवः,

@L भ्रम प्रमादशक्त्यभावं॥।

(सा।का।) त्वामनुस्मर तस्सामे हृदयान्नापसर्प” त्वित्यादिषु प्रार्थनावद्गुरु विषयभक्तेः कथं प्रार्थनीयत्वमित्यत्र भगवत इव तेषामपि निर्दोषत्वेसति कल्याणगुणाकरत्वा त्तद्विषयभक्तिः प्रार्थ्यास्यादित्याह । त्रय्यन्ते त्यादिनाश्रद्धातव्येत्यादिनाच। विशेषण द्वयेन कल्याणगुणोक्तिः । स्पर्धेत्यादि विशेषणेन निर्दोषत्वमुक्तं । त्रय्यन्तैः “किमु वर एन मेतत्सन्तंसयुग्वानमिवरैक्वमाथेतिइति योनुकथं सयुग्वा रैक्व इति। तथाकृताया विधिता याधरेयाः संयन्ति एवं सर्वन्तदभि समेति यत्किञ्च प्रजास्साधु कुर्वन्ति । पङ्क्तिं पुनात्यासप्तमान् पुरुषयुगान् पुनातीत्यादि” भिः प्रतिनन्दनीया विविधा उदन्ता वृत्तान्तायेषान्ते तथोक्ताः । वार्ताप्रवृत्ति र्वृत्तान्त उदन्तस्या” दिति निघण्टूक्तेः । इहगुर्वादि विषयेप्यसूयादि जनके भूलोक एवेत्यर्थः । श्रद्धातव्येति “अनृतन्नोक्त पूर्वम्मे, रामोद्विर्नाभिभाषते, द्यौः पते त्पृथिवीशीर्ये द्धिमवान् शकलीभवेत् शुष्येत्तोयनिधिःकृष्णे नमेमोघं वचोभवेत्, राज संश्रयवश्यानाङ्कुर्वन्तीनां पराज्ञया विधेयानाञ्चदासीनां कः कुप्येद्वानरोत्तम । पापानांवा शुभानांवा वधार्हाणाम्प्लवङ्गम । कार्यं करुणमार्येण नकश्चिन्नापराध्यती ‘ति वादित्वाच्छ्रद्धा तव्यत्वं दम्पत्योः। “लक्ष्म्यासह हृषीके शो देव्याकारुण्य रूपया । रक्षक स्सर्वसिद्धान्ते वेदान्तेषुचगीयत” इत्यादिप्रमाणा त्तयोश्शरण्यत्वञ्च । विश्वचनीययो श्शरण्ययोदम्पत्यो श्श्रीश्रीशयोर्दयारूपायाः दिव्यापकाया व्यापकाः तत्प्रयोजको हेतुश्चेति ज्ञापनात्समासः । दयनीयान् स्वयमेव विषयीकरोतीतिदया॥।

(सा।वि।) त्वध्रुवत्वबलिसमर्पणादिरूपायेषां तेतथोक्ताः । श्रद्धातव्ययोः, विश्वचनीययोः। शरण्यदम्पत्योः दया दिव्यापकायाः, दयागङ्गायाः, व्यापकाः निरवधिकदयाविषयी कृता इत्यर्थः। ‘रामोद्विर्नाभिभाषते। अनृतन्नोक्तपूर्वम्मे” इत्यादि प्रमाणाच्छ्रद्धातव्यत्वं । श्रदित्यव्ययपूर्वाद्धातोस्तव्यप्रत्ययः । स्पर्धा, परस्पर सङ्घर्षः। विप्लवः अनाचारः। विप्रलम्भः, श्रुतिकल्पनेनापि परोजेतव्य॥।

(सा।सं।) प्रतिनन्दनीयाः, श्लाघनीयाः। इह प्रतितन्त्रार्थे स्सह मन्त्रार्थ विवरणारम्भे स्वदन्ताम्प्रीति पूर्वकध्यानविषयाभवन्तु। श्रद्धातव्या, विश्वासनीया। मादृ शेष्वपितादृग्दयारूपदिव्य॥।

गुरुपरम्परासारः

[[४७]]

मूलंदयादिव्यापकाव्यापकास्स्पर्धा विप्लव विप्रलम्भ पदवी वैदेशिकादेशिकाः १ (सा।दी।) प्रमाणमनादृत्यतत्ववित्स्पर्धया कञ्चनार्थं साधयन्ति तथा प्रमाण मपलपन्ति । तथाश्रुतिच्छायानुकारीणि वाक्यानिकल्पयन्तितादृश कुपथं दूरतः परिहरन्तीत्यर्थः । वैदेशिकपदेन तेषान्दोषाणामिह निषेधार्थानुवादस्यापि नावकाश इति सूच्यते ।

GOL प्रार्थ सद्यः फलिos urआस्वादं

pri

(सा।स्वा।) Sariq।wing प्राचीनसन्मार्गान्यथाकरणं। विप्रलम्भः वञ्चनं । वैदेशिकाः, विदेशस्थाः, अत्यन्तदूर स्थिताः ढाळाpuiq - @pp दोष ना निषेधिकंलकण्ठ यान्ना कं प्रसक्तिशङ्क @mun - त्रय्यन्तेत्यादि सकलकल्याणगुणाकरत्व pub स्पर्धेत्यादि win अखिल

हेयरहितत्व pub QQq गुरुभक्ति प्रार्थनाप्रकार आतङ्क भक्तिuilór परीवाहLDIN गुरुपङ्क्ति प्रकाशिप्पिक्कुम्प्रकारकं काट्टुगिऱार्

॥।

अनली प्रयोग Lig

(सा।प्र।) आपगात्वेनरूप्यते “विभीषणोवासुग्रीव यदिवा रावणस्स्वयं” इत्याद्युक्तप्रकारेणायोग्येष्वपि प्रवृत्तेः निम्नोन्न तेष्वविशेषं प्रवृत्तमानगङ्गात्वेनरूप्यते । एवञ्च, “नजन्मनो नाध्ययना न्नयज्ञान्नापिचा श्रमात् नत्यागाद्वाप्नुयाद्बह्म गुरूपचेतनं विने” त्याद्युक्त प्रकारेणैवं विधाचार्या श्रयणे शिष्याणां निरवधिक भगवद्दया विषयत्वं स्यात्, अन्यधानस्यात् । व्यापक निवृत्तौ व्याप्यनिवृत्ते रावश्यकत्वात् । तथा चेतरेषां भगवद्दया विषयत्वापादकानां कैमुतिक न्यायसिद्ध विषयत्व मितिभावः । स्पर्धेत्यादि, स्पर्थासङ्घर्षः । पराभिभवश्चेति यावत् । विप्लवः, नास्तिकता। विप्रलम्भः, वञ्चना। तेषाम्पदवी, सञ्चारस्थलं। तस्यवैदेशिकाः, विदेशेस्थिताः। दूरपरित्यक्त स्पर्धाविप्लव विप्रलम्भा इत्यर्थः । यथा पदव्या दूरदेश स्थितानां कळमादीनां पान्थ मानुष बलीवर्दा दिभि रुपहति प्रसङ्गः कदाचिदपिनास्ति तथैषां गुरूणान्तत्सम्बन्धीनाञ्च कदाचिदपिकथं चिदपिस्पर्धादि दोषोनास्तीतिभावः । एतेन सर्वैगुरु भक्तैः कामाद्यनुप हतैश्च भवितव्य मित्युक्तम्भवति ॥ १ ॥

अप्रकम्प्यप्रमाणो पन्यासेनाति प्रबल प्रतिवादिनो विजित्य तत्तत्कृत प्रबन्धान् स्वकृत प्रबन्धैर्निराकृत्य चास्माक मुपकारस्यपूर्वाचार्यैः कृतत्वादत्यन्तोपकारकाणामनु सन्धानस्यलोकेपि भोग्यतमत्वदर्शनाद्भो ग्यतमगुरुपरम्परानुसन्धानस्य प्रार्थनीयत्व मित्यभिप्रयन्नाह॥।

(सा।वि।) इतिवञ्चना। एषाम्पदवी, मार्गः प्रवृत्तिभूमिः तस्यवैदेशिकाः, विदेशादागताः। तदनभिज्ञाः दोषविमुखा इतियावत् । एतेनाथादयो देशिकाः मह्यंस्वदन्तां, रोचन्तां रुच्यर्थानां प्रियमाण इतिमह्यमितिचतुर्थी। एवम्भूत गुरुविषये विषयवासनावासि तस्यकथं प्रीतिस्यादि त्यत्राह - अपोढेतिनिवृत्तमन्मथ शरबाधायकामाद्यनुपहतायेत्यर्थः ॥१॥ गुरुपति मेवपुनश्चजयोक्त्याभि नन्दयति॥।

(सा।सं।) गङ्गा व्यापनप्रयोजकाः। स्पर्धा, बाधित मपि साधयामीत्यभिमानः विप्लवः, भ्रमः। विप्रलम्भपदवी, प्रतारकमार्गः। वैदेशिकाः, प्रत्यनीकस्वभावाः। देशिकाः, देशाभिज्ञाः। रक्ष्य रक्षकयोः परिपाककरणसमर्था इत्यर्थः।

[[४८]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

हृद्याहृत्पद्मसिह्मासनरसिक हयग्रीवहेषोर्मि घोष क्षिप्तप्रत्यर्थि दृप्तिर्जयति

(सा।दी।) हृद्येत्यादि। हृद्या, कण्ठ प्रार्थिñig Gum भोग्य, हृत्पद्मेति, gbpmभोग्यतैow अनुभवि ईर्ष्ययामा

नानाकं मुकं

अनक्षर रसमाक

। किन्तु

भोग्यमा केकील qui gog भोग्यomi अनुभविकीpri। बाबा कम्मुलीलum बहुगुणा वॆऩ्गिऱदु। इवर्गळैयऩुबविक्कैयालुण्डाऩ कासुगळ् पेसादिरुक्कवॊट्टादिऱे। भागिऱ ऎऩ मॆऩ्ऱबडि - इदऩुडैय पोक्यदैयैच् चॊल्ल निऩैत्तु अडवुबडच् GIF LOILLITOLD

अनुभव प्रकर्ष पिऱन्ददेयागिलुम्

ताले fakifaकळ् मण्णुण्णुम्बडि यिरुक्कुमिऱे “यशोदास्तनन्धयन्रस्यमासी” gm Lip Cu भोग्य LOIBOJ स्तन्यपानं ६०० ६०० वस्तु स्वभाव ॥। “जयत्यतिबलोरामो लक्ष्मणश्च महाबलः ऎऩ्गिऱ कत्तै QuoGoonsi गुरुपङ्क्ति प्रकाशनपर GILDCC। एषाः ऊर्मि घोषा इवां उपमितसमासः। समुद्रकल्लोल घोषrijit Curr निष्प्रतिघातमुत्तरोत्तर जृम्भमाणriusळा, हेषै । तत्वाध्यवसायसंरक्षणार्थं प्रतिवादि

(सा।स्वा।) हृद्येत्यादिun

अनुकरिकुंली (कंsur

[[९९]]

L१६००१००१ वादघोष १५१५६०६७ हृत्पद्म स्थित हयग्रीवहेषा घोष [[]]]]] निगीर्याध्यवसायं ६६०० ६० क्षिप्तप्रत्यर्थि दृप्तिः । वादिदौर्बल्य pornogi कं मतदौर्बल्यं गर्वpumbugs हृदयङ्गombulg॥॥

ढाङ्ग की

(सा।प्र।) हृद्याहृत्पद्मेति । हृद्याहृत्पद्मसिह्मासनरसिक हयग्रीव हेषोर्मि घोष क्षिप्तप्रत्यर्थि दृप्तिः दिक्सौधाबद्ध जैत्रध्वज पट पवन स्फाति निर्धूत तत्तत्सिद्धान्त स्तोमतूल स्तबक विगमन व्यक्तसद्वर्तिनीका बहुगुणा अस्मद्गुरूणां पङ्क्तिःजयतीत्यन्वयः । हृद्या, भोग्यतमानुसन्धाना। तत्रहेतुरुच्यते । हृत्पद्मेत्यादिना । “पद्मकोशप्रतीकाशं हृदयं चाप्यधोमुख” मित्युक्तेः पद्माकार हृदयमेव सिह्मासनं । तत्ररसिकोहयग्रीव एव । “हृदयन्तद्विजानीयाद्विश्वस्यायतनम्महत् । तस्याश्शिखायामध्ये परमात्माव्यवस्थितः । ईश्वरस्सर्वभूतानां हृद्देशेर्जुनतिष्ठती” त्यादि प्रमाणात् सर्वेषां हृदये भगवतोवस्थित्यवगमा दाचार्येषु भगवतो विशिष्यानुप्रवेशावगमाच्च तस्यैवहयग्रीवत्वाच्चेतिभावः । तस्यहेषारवात्मकानि तत्तदाचार्य वाक्यानिसमुद्रोर्मि घोषस्स्वयमतिरस्कृतोयथेतरशब्द तिरस्कृतिकरस्तथाभगवद्वाक्यत्वात्प्रत्यर्युक्त युक्तिभिस्स्वयमप्रकम्प्यानि सन्ति। प्रत्यर्थिनाङ्गर्वं क्षिपन्ति तादृशवाक्यविशिष्टेति भावः । हेषैवोर्मिघोषः॥।

(सा।वि।) हृद्येति। हृत्पद्ममेव सिह्मासनन्तत्ररसिकः प्रीतिमान् अत इन्ठनावितिठन् प्रत्ययेतस्येकादेशः । सचासौहयग्रीवः तस्यहेषोर्मयः, अश्वध्वनिपरम्पराः। तासाङ्घोषेण, कोलाहलेन। यद्वा हेषा ऊर्मि घोष इवतेनक्षिप्ता प्रत्यर्थिनान्दृप्तिर्गर्वोययासातथोक्ता ‘अनुप्रविश्य गुरु तेयत्समीहित॥।

(सा।सं।) किमनया स्वमत स्थापन, परमत निरसनाशक्ता हृदयङ्गमगुरुभक्ति प्रार्थनया गुरुस्तुत्यावेत्यत्राह । हृद्येति । हृद्या, सतांहृदयाह्लादकरीत्यर्थः । बहुगुणा सिद्धंसत्सम्प्रदाये॥।

मूलं-

गुरुपरम्परासारः

बहुगुणा पङ्क्तिरस्मद्गुरूणां दिक्सौधाबद्ध जैत्रध्वजपटपवनस्फाति निर्धूत

(सा।दी।) विरोधिली। पङ्क्तिQworpoiLw C আ। कण्ठीpri Quान्ना ऊञ्चार्य sumum कृतार्थ - अस्मद्गुरूणां दिक्सौधाबद्धजैत्र ध्वजपटः - जगद्विख्यात वैभवस्स्वयमेव - पवनस्फातिः॥।

(सा।स्वा।) unroor युक्ति

कळ्ळ

निरसि♚

जैत्रध्वज पटक

[[४९]]

  • आबद्धाः, समन्ताद्बद्धाः सर्वदेश न्यायतत्व, सिद्धित्रय, श्रीभाष्यादि

व्याप्त jijठनाग ढाङ्ग ४। प्रबन्धri१६०ना रूपकातिशयोक्ति f Quigg - “व्यसनशमनव्यक्तोत्सेधाजयध्वजपट्टिकाः” ढाळा - “प्रवचन विधावष्टाविंशे जयध्वजपट्टिकाः” m - चतुश्लोकीभाष्य jogi, ऎऩ्ऱुम् श्रीतत्वटीकैouji, जयध्वजपट LIG Guius Cm। स्फातिः, उज्जृम्भणं। शं पवनस्फाति ढाळ श्रीभाष्यादि (@LW उत्तरोत्तर प्रवचन isruji तन्मूलक न्यायकुलिश शतदूषण्यादिruji Gig निर्धूताः, नितराङ्कम्पिताः। साधकप्रमाण रहिततया बाधकसहस्रग्रस्ततयाच उद्घाटिताः pig। अतश्शिष्टैर परिग्रहेण लुप्त॥।

(सा।प्र।) तेनक्षिप्ताप्रत्यर्थिनां दृप्तिर्ययासा। “रामेण हस्तेनशरेणविद्ध” इतिवदित्यर्थः, एतेन दुर्विदग्धवाचाल प्रतिवादिभिस्सहवादं कृत्वातान्विजित्य वर्तमानेत्युक्तं भवति। अथ स्वकृतप्रबन्धैः परसिद्धान्तनिरासकत्वमुच्यते। दिक्सौधेत्यादिना। दशदिग्रूपसौधेष्वाबद्धानां जय ज्ञापकध्वजानाम्पटेषु पवनस्यस्फात्या आधिक्येननिर्धूतानां निरस्तानां तेषान्तेषां सिद्धान्तानां स्तोमा एवतूलानां स्तबकास्तेषां विगमनेनाभावेनव्यक्ता प्रकाशमानासद्वर्तनी य स्यास्सा दिगन्तेष्वपि स्थितैः पुरुषैस्तत्रगतानामस्म दाचार्यैः कृतानां प्रबन्धाना मवलोकने तन्मार्ग प्रदर्श कतत्तत्सिद्धान्तानां तत्वं ज्ञातुं शक्यत इत्याचार्याणां विजयस्य सन्मार्गस्यच ज्ञापक त्वात् प्रबन्धानां विजयमार्ग ज्ञापकध्वजपट जातीयत्व मितिभावः एवंविधा अस्मद्गुरु पङ्क्तिर्जयति, सर्वो॥।

(सा।वि।) मच्युत” इत्युक्त प्रकारेण हयग्रीवानुग्रहेणैव परम तनिराकरण सम्भवाद्धयग्रीव हेषेत्युक्तं । हेषा सम्बन्धेपि सम्बन्धोक्तेरतिशयोक्तिः । किञ्च, दिश एवसौध स्तत्राबद्धास्थापिता जेतार एव जैत्राः स्वार्थिकः प्रज्ञाद्यण् । ध्वजपटाः शिष्या एवध्वजपटत्वेननिगीर्याध्यवसिताः । तेषाम्पवनस्फातिः, पवनवृद्धिः। युक्तिपटु ग्रन्था एव पवनवृद्धित्वेननिगीर्णाः । तयानिर्धूतास्तत्तत्सिद्धान्त स्तोमा एवतूलस्तबकास्तूल पिण्डाः तेषां विगमनेन, निवर्तनेन। व्यक्ता, विशदा। सद्वर्तनी, समीचीन वेदान्तमार्गो यस्स्यास्सा तथोक्ता। घण्टा पथेतूल पिण्डे वणिग्व्यवहारा त्पतितेषुसङ्कीर्ण मार्गः कदाचिन्महावायुप्रसरणेन तन्निवर्तनाद्विशदोभवति तथावेदान्तमार्गस्समीचीनः कृत इत्येतादृशोपकारः कृत इतिभावः। तूलपिण्डेत्यनेन परमतानामसारत्वं द्योतितम्। यद्वा, दिक्षु ये सौधास्तेष्वा बद्धाजैत्रध्वजा बिरुदध्वजाः परवादिनो विजित्यबद्धाः ध्वजाः तत्पटपवन स्फात्या निर्धूताः पराभवम्प्रापिताः तत्तत्सिद्धान्तस्तोमशब्देन तन्निष्ठालक्ष्यन्ते। त एवतूलस्तबका इव ते॥।

(सा।सं।) ‘अज्ञानध्वान्तरोधा’ दित्यादिनोक्त गुणवती वात्सल्यादिमतीच। स्फातिः, प्रसृतिः। अत्रजैत्रध्वजस्थाने शिष्याः पटपवनस्फातिस्थाने तेषांवाग्व्यापाराश्चभाव्याः। विगमनं परमतभञ्जनं । तेनव्यक्तः प्रकाशितो॥।

[[५०]]

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मूलंतत्तत्सिद्धान्त स्तोमतूलस्तबकविगमन व्यक्तसद्वर्तनीका ॥ ३ ॥

आरणनूल्वऴिच्चॆव्वै यऴित्तिडु मैदुगर्क्कोर्,

(सा।दी।) शतदूषण्यादिः ॥३॥ त्यादि - वेदान्त शास्त्रं। अळया Q८UMI, GFJQQJU ऋजुमार्गं। भगवानै सविग्रहत्वेन स विभूतिकत्वेन सगुणत्वेन प्रतिपादिकं ६०५॥।

(सा।स्वा।) प्रायत्वं विगमनशब्देन विवक्षितं। विगमनेनव्यक्ताशास्त्र परिश्रमालसानां स्पष्टीकृता। सद्वर्तनी मोक्षमार्गो ययासा ढाळा विग्रहं - पूर्वार्ध वादिनिरसन (pi उत्तरार्धत्ताले प्रबन्धनिर्माणेन तन्मत ग्रन्थनिरसन (pi Gळा१४। प्रकाशन पर्यन्तगुरुपङ्क्ति भजन प्रकार gurung काट्टि इव्वादि कळिले ऎम्बॆरुमाऩारुम् आळवन्दारुम् सारिगळुम् उपकारकत्वातिशयं♚लं कृणी विशेषि अनुसन्धे नानालङ्कृतद्विषय H१६ मूऩ्ऱु पाट्टरुळिच् चॆय्गिऱार् माका - - शु, वेदान्त

आरणनूलित्यादियाल् शास्त्रलं L - वेदान्त मीमांसैr शारीरक सूत्र कुण्डी, मार्ग। न्यायप्रतिपादन प्रकार की puq।, ऋजुत्व। सूत्राक्षर माग प्रवर्त्तिक्कैयै ऎऩ्ऱबडि - अऴित्तिडुम्, कॆडुक्कु मवर्गळाऩ स्वस्वकल्पितार्थ साधनानु गुण्येन सूत्र [i] ८६० बायथायथं नयी ऊं की तत्स्वारस्यानुगुण प्रवृत्तिनाशक Guormula - “बहुमति व्याघातदूरस्थिता” ढाळाही -॥। (सा।प्र।) त्कर्षेणवर्तते। अतस्सा हृद्या, भोग्यतमेत्यर्थः तथाच पूर्वोक्तं स्वदन्तामितिगुरुभक्तेः प्रार्थनीयत्वमुप पद्यत इतिभावः ॥४॥ एवङ्गुरूणां परम्परामनुसन्धायतेषां प्रधानस्य प्रतिवादिनो विजित्यस्वग्रन्थेनमतान्तर ग्रन्थान्निरस्यचास्माक मुपकारं कृतवतो रामानुज मुनेर्वाक्यभूतेषु भाष्य, दीप, सङ्ग्रहेषु दृढपरिचयेन निरपराध भगवद्भागवत कैङ्ङ्कर्य निरता अभूमेत्याह। आरण इत्यादिना । मणी मी

इन्यन्तंयथापाठं पठित्वा णी प्री लङ्कCumb इत्यन्वयोवाच्यः, शास्त्रं। शु, आरण शास्त्रं। उपनिषदिति यावत्। वळी, मार्गः। Go, आर्जवं। उपनिष दुक्त मार्गार्जव मित्यर्थः। अफ्रीकी विनाशयतां।, हैतुकाः। सन्मार्गोपरोधकानां हैतुकानामित्यर्थः।

मी

॥।

(सा।वि।) षां तेषांविगमनेन निवृत्त्याव्यक्तासद्वर्तनीति पूर्ववत्। अत्र प्रतिवादिनस्तदीय बिरुद ध्वजपवनस्फातिदर्शनेनैवलज्जयादूरीभूता भवन्तीति पवनस्फातिनिर्धू तेत्याद्युक्तम्। अत एव तूल पिण्डसादृश्यं । अत एव हृद्यासर्वै रभि नन्दनीया। बहु गुणा, शमदमादिश्रेष्ठ बहुगुणसम्पन्ना। अस्मद्गुरूणां पङ्क्तिर्जयति। सर्वोत्कर्षेणवर्तते । अतोवयं विजयवन्तोभवाम इतिस्वकार्तार्थ्यंव्यज्यते ॥ ३ ॥ परवादिनोनिरा कृत्यग्रन्थमुखेनोपकारकाणां यतिपति यामुन नाथमुनीनां विषये विशिष्यगाधात्रयमनुसन्धत्ते। शु इत्यादिना। शु, वेदान्तशास्त्रस्य, यी, मार्गस्य।, ऋजुत्वम्। अलीQळं, विनाशयताम्। ८५]ळाञ्छं, हैतुकानां। कुवादिनां॥।

(सा।सं।) मुक्ति घण्टापथोयस्यास्सातथोक्ता ॥३॥ अथ गुरुपङ्क्तिहारनायक मणेर्यतिवरस्यसामर्थ्यानुसन्धानेन स्वस्यनिर्धूत मनोदोषतामनुसन्धत्ते। आरण नूलित्यादि। समीचीनारण्यक वेद भागमार्ग॥।

गुरुपरम्परासारः

[[५१]]

पूर् - वारणमायवर् वादक्कदलिगळ् माय्त्तबिराऩ्, एरणिकीर्तियि रामानुस मुऩियिऩ्ऩुरै सेर् सीरणि सिन्दैयिऩोम्॥।

(सा।ऎ।) अत्तै अऴित्तिडुमैदुगर्क्कु, विलक्कुगिऱहैदुगर् - GN।ल्गळ् ऎऩ्ऱबडि - ओर् वारणमाय्, अरियुमायवदरित्तु। अवर् वादक्कदलिगळ्, अवर्गळुडैय laङ्गळाऩ रिङ्गळ्। अवैयागिऱ वाऴैगळै। माय्त्तबिराऩ्, fAत्तगबुगगऩाय्। एरणि कीर्त्ति, य्रिसिगमाऩ किरियैयुडैय रामानुस मुऩियिऩुडैय, इऩ्ऩुरै सेर् ‘ाऴ्वाऩ वुसरिल् - अदावदु अवुरिगळ् अवैयै अरिङ्गळित्तिरुप्पदाय् सीरणि सिन्दैयिऩोम्, ३ Vqरिग॥। (सा।T।) कर्क्कु। हैदुगर्क्कु - ओर् माय्, अरिवु समाय् - इत्ताले असवु«मुम्

अवुऩमुम् AafA - अवर् वादक्कदलिगळ्, अवर्गळुडैय ऎTEङ्गळागिऱ रिक्कळै - इत्ताल् पुङ्गळुडैय Aऩमुम् पुऱमुम् fri -माय्त्तु, ऎदिर्प्पित्तवराऩ - पिराऩ्, vaiyaकराऩ। एरणि, एर्त्तवणियाऩ। अणि, अऩ। ऎऩगङ्गळुक्कॆल्लाम् ३७५४/तुरमाऩ वॆऩ्ऱबडि। कीर्त्ति, कीर्त्तियै युडैयवराऩ। इरामानुसमुऩि, सवुगरुडैय। इऩ्ङ्गळाऩ। उरै, सरिक्कळै। सेर्, सेर्न्दिरुक्किऱ, ऎयाऩवॆऩ्ऱबडि। इदु सिन्दैक्कु fGRUTH - सीरणि, ३ सीर्गळाले अादरियाऩ रियङ्गळाल अन्द ऎरियाऩ वॆऩ्ऱबडि सिन्दैयिऩोम्, कयैयुडैय नाम्। इऩि पुर् पुग रङ्गळिग पुiaङ्गराऩ पिऩ्बु तीविऩै, तगरीङ्गळै रि४ कडङ्गळैयॆऩ्ऱबडि - सिन्दियोम्, Hईस्सालुम् निऩै (सा।V) ऎबर्, :। ओर् वारणमाय्, असिवुः। अवर्, ७। वादक्कदलिगळ्, aici Vachc४ःअर्

ऎऩिः माय्त्त, रिरिरि-जिः। पिराऩ्, ३४कगः। ११। एर्, सी। अणिगै, पारिसिः किरि, किरिः किरिविः त falaqsa laर् :। इरामाऩुसमुऩि, ४। इऩ्ऩुरै, अरि AH GEकवुर् अऩरिवु काः। सेर्क्कै, qru:।

पुsfu वारि पुरिः। सीर्, :। अणिगै, लूfपुः १ सिन्दै, ४७ः। सीरणि सिन्दैयिऩोम्, २ः “गुरुप्रचेतनस्फुरद्गुण गरिम्णियन्मानसे सकृत्स्फुरति वस्तुतन्नहिकिमप्यपभ्रश्यती"त्युक्त प्रकारेण भाष्यादि Ar: fA: । सिन्दियोम्,

इऩि,: ९७।विऩै, कबुरिऩ्बु, तीविऩै, तगसरिऩ् पु॥।

(स।fA।) ओर् वारणमाय्, अरिसिऩि। अवर् वादक्कदलिगळ्, Pacऩ्ः माय्त्त,

।पिराऩ्, पुHपुगग एरणिकीर्ति, ASA

रिगा इरामाऩुसमुऩि, I। इऩ्ऩुरैसेर्, ४। सीर्, :।

अणिगै, äfA:। सिन्दै, ४ईः।

रिबुग


(सा।सं।) विनाशय द्वैतुकाना मद्वितीय गजतया तेषां वादा एव कदळ्यः ताविनाशयत्परमकरुणावानिति पूर्वार्धार्थः। स्वोचितकीर्ति रूपभूषण वद्रामानुज मुनेर्भोग्यतम सूक्ति॥।

[[५२]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

मीलं की Cumbीव्रं ॥ ४ ॥

नीळवन्दिऩ्ऱु विधिवगैयाल् निऩैवॊऩ्ऱियनाम्, मीळवन्दिऩ्ऩुम्-

मन। Curio मन भारtumb ढाङ्ग ॥ ४॥

(सा।दी।) LDTT६ मीलं प्राचीनदुष्कर्म निमित्त

बावित्यादि - बाouji, दीर्घ on संसार सञ्चरिलं। नळां, gē। शीली, भगवत्कृपा प्रयुक्तLDI भाग्यवशकुन्नाumi, उज्जीवनेच्छैQui Quppbmri। Sooji ॥।

कै

(सा।स्वा।) Gumrib। श्रीभाष्यका दिव्यसूक्तिका Criing/ कैर्यविरुद्ध कर्माभिसन्धिQumpli GujprrGlory धन्यतानुसन्धानमुखेन JOL परमोपकारकत्व ñng अनुसन्धिकण्ठीmuq ॥४॥ [ना, दीर्घons। oja, सञ्चरित्तु। काळा सञ्चारिकं विवक्षितं । अनादिदीर्घ काल LDIN & संसारलंली Cure कृती। जन्म कुंली। श्रीश्रीं, विधिभेदलं। १०, ४। भेद ४। भाग्यविशेष कृ। [@]। देहातिरिक्तात्मज्ञान तन्मूल पारलौकिक विचारादिकलना छळाली, अLigus। prrib Quig स्थावरतिर्यगादि दशैका wii Quppp। anuj), स्वतन्त्रत्व देवतान्तर शेषत्वादिभ्रमं [i] ८५६TIT@२]ळङ्ग_mib भगवद्भागवत वैमुख्यादि दोषी

(सा।प्र।) यावत् । भाष्यकार सम्प्रदाय परिशुद्ध सत्वोत्तरमनसोवयं मनसापिपापानिकर्तुन्नचिन्तये मेत्यर्थः। वारणशब्देनकदळीशब्देनच रामानुजमुनेर्निरर्गळ प्रमाणवचनैरति प्रबलकुमतिमतनिरासकत्वं कुमतिकृत प्रबन्धानां प्रबल प्रमाणविरुद्धत्वस्वव्याघातादिना सुखनिरसनत्वं च द्योत्यते ॥ ४ ॥

“वृथैवभवतोयाता भूयसी जन्मसन्तति” रित्युक्त प्रकारेणाति दीर्घेप्यनादौ संसारे इदानीम ज्ञातसुकृतादि मूल जायमान कटाक्षादिना सदाचार्य प्राप्त्या यामुनाचार्यकृपा विषयीभूता वय मितः परमप न्यायान्नब्रूम इत्याह। नीळ इत्यादिना, आळung Gumb इत्यन्तं यथापाठ एवान्वयः । तच्छेषस्यतु शनी अंup tg Gumb इत्यन्वयः । rung, दीर्घमागत्य। “भूयसी जन्मसन्तति’ रित्युक्तानन्त जन्मपरम्परास्वति चिरकालञ्जनित्वेत्यर्थः । इदानीं। विधि, विधिः। वगैयाल्, प्रकारेण। विधिपरिणति भेदादित्यर्थः। भगवत्सङ्कल्प विशेषादितियावत् । B, स्मृतिः।, सम्बद्धाः। तयायुक्ता इत्यर्थः । “सवै मोक्षार्थ चिन्तकः। तापत्रयातुरैरमृतत्वाय स एवजिज्ञास्य” इत्याद्युक्त प्रकारेणतापत्रयाभिहत्यनुसन्धान पूर्वकं मोक्षोपयुक्ततत्व हित विचारयोग्या इतियावत् । mळं, वयं। भगवच्छेषत्व ज्ञानवन्तोवयमित्यर्थः ar, पुनः।,


(सा।वि।) वय मित्यर्थः। मी, इतःपरं। हैं, क्रूरकर्माणि। Currb, नचिन्तयेम ॥४॥ बाळालীकी।Êा, दीर्घयथाभवतितथा वस्तु, “वृधैवभवतोयाता भूयसी जन्मसन्तति” रित्युक्त प्रकारेण संसारमरुकान्तारे आगत्य। श्री, शेषत्वज्ञान वन्तो वयम्। (सा।सं।) सम्बन्धापादक कल्याण गुणालङ्कृत मनस्का वयङ्क्रूरात्मनो दोषान्नचिन्तयाम इत्युत्त रार्धार्थः। दोषाणां नष्टत्वादितिभावः अथयामुनाचार्य ग्रन्थानुदन्तांश्च श्रुतवन्तो॥।

गुरुपरम्परासारः

[[५३]]

तूi - विऩैयुडम्बॊऩ्ऱि विऴुन्दुऴलादु आळवन्दारॆऩ वॆऩ्ऱरुळ्दन्दु विळङ्गियसीर् आळवन्दारडियोम् पडियो मिऩियल् वऴक्के॥।

(सा।ऎ।) HRत्तिले पत्तु। इऩ्ऩमुम् विऩैयुडम्बॊऩ्ऱि मुगरि पुामाय् ओरि कमाऩ HRत्तोडे ऎन्दित्तु - विऴुन्दु, करिगळिल् पडिन्दु। उऴलादु, उऴलादबडि। नम्मै आळवन्दारॆऩ, नम्मै सुक्कवन्दारॆऩ्ऱु ऎदिरुम् कॊण्डाडुम्बडि। वॆऩ्ऱु, ऎरिबुणयित्तु अरुळ् तन्दु, लोकत्तार्क्कु तप्पण्णि। विळङ्गियसीर्, विळङ्गा निऩ्ऱुळ्ळ

ङ्गळैयुडैय आळवन्दार्क्कडिमैयाऩ नामिऩिमेल् - अल्वऴक्किल्॥।

(सा।ा।) सत्तिले पोय्बुक्कु। इऩ्ऩुम्, ३-Kमाऩ SEK कळत्तिलुम्। विऩैयुडम्बु, करि ऎवुमाय् ऎागमुमाऩ सत्तोड - ऒऩ्ऱि, परिचित्तु। ४ राय् ऎऩ्ऱबडि। विऴुन्दु, अदडियाग कळैयडैन्दु। उऴलादु, अरिप्पडादबडि। आळवन्दार्, रिसुक्क वन्दार् ऎऩ ऎऩ्ऩुम्बडि। ४।१Aरियारिङ्गळाqे कळैयुण् डाक्कि नम्मै अक्क अवुत्ता रॆऩ्ऱु ऎल्लोरुम् कॊण्डाडुम्बडि ऎऩ्ऱु। (वॆऩ्ऱु) ऎसवुगळै जयित्तु। अरुळ् तन्दु, कत्तार्क्कु

यारिङ्गळैप् पण्णि ऎऩ्ऱबडि - विळङ्गियसीर्,

पण्णि।

ङ्गळै युडैयवराऩ। आळवन्दार्, अ-जि सारादिरुक्कु। अडियोम्। अडिमैयागप् पॆऱ्ऱ नाम्। इऩि, अवरुडैय पुराऩ पिऩ्बु। अल्वऴक्कु॥। (सा।पि।) अवु। रियुu auजिः। इऩ्ऩम्, ५७ः९४रीबु। विऩै, पुर्। उडम्बु, र्, ऒऩ्ऱि, ळवु।विऴुन्दु, वु। उऴलादे, पुरि४परि। ३ः४४रि पत्ययथानदुख्येमत थेत्यर्थः। qaq eऩिदवु अAवुः। वन्दार्, EIMG:। ऎऩ, रिबुवुवु

Aaž वॆऩ्ऱु, वु। आक्कियाऴ्वाऩ् साबुक्रिवुः। अरुळ्, त४र्। तन्दु VI। अरुळ्दन्दु। असादार्दऩवुः सीर्, :। विळङ्गुगै, एकHA। विळङ्गियसीर्, आळवन्दार्, अडियोम्, Haj। पडियोम्, ७९८१४ः। इऩि, ३१ः॥। (सा।सु) सिन्दु,

ऎऩ, अ

विऴुन्दुऴलादु

आळ्,

yai।

u। इऩ्ऱु, ३७ः पु४रीबु। विऩैयुडम्बॊऩ्ऱि, ९१९ल

-: :ऎरियुAवुवुः। आळवन्दार्,

:।

। वॆऩ्ऱु, < आक्कियाऴ्वाऩ् पुक्fक्

किरिः १

oii। अरुळ्दन्दु, असाग तिऩ। विळङ्गियसीर्,

आळवन्दार्,

पडियोम् ९८१४ः। ॥।

अडियोम्, EH:। इऩि, ५७ः९५। अल्वऴक्कु, ३९–४१४७

(सा।सं।) वयमसद्ग्रन्थान्न पठाम इत्याह । इति चिरकालमारभ्य यादृच्छिकादिक्रमेण समागतभोग्याद्भुत

, निऩैवु।४aiaz। मीळfaarf

g-un४। आळवन्दार्, ॥।

[[५४]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

काळंवलम् पुरियॆऩ्ऩ नऱ्कादलडियवर्क्कु,

(सा।दी।) अन्यायरूपuomi संसारमूल Loron अहङ्कार ममकार // CLITOLD ॥५॥

निगमिऊङ्कीprri। बाळं, काहळं। अथवा चक्रं। तिकिरिILL

एकण्ठालंलीळा मुळीक, दक्षिणावर्तशङ्खं। QGळं स्वशेषि प्रशस्तिow उद्घोषिकं मुळी। अळाळा, शुकं सदृशळा स्वशेषिकाळा नाथमुनिकृनीळा प्रभाव प्रकाशि तत्सदृश m। nisqu♚G।Ho॥।

(सा।स्वा।) अपन्यायrij५०ना। अशेषत्वान्यशेषत्वादि पर असच्छास्त्र [१०बा ढा Liqui, पठिumb। सुनाया दिव्यसूक्ति लाभ

कुमतिमत पाताळकुहर/i१८)

अन्य महोपकारकत्व अनुसन्धिमंळी

बाबा Gujpurm कृतार्थतानुसन्धानमुख♚$६

[[५]]

काना ं, काहळम्। ू, दक्षिणावर्त शङ्ख। काळा, @upm सदृशावादाहवेष्वति गम्भीर ध्वनि विजृम्भणलं प्रतिवादिकं भ यङ्क स्वामिकं अतिशयावह

असाधारण शेषभूत mru मङ्कीकारलं शङ्खकाहळसदृश Gurung [bps, [५६६ प्रेमßnguqour। “यथा देवे तथागुरौ” ढाळाळीmulgu अनवधिक गुरुभक्ति शालिकळान वॆऩ्ऱबडि -अडियवर्क्कु। THRकळुक्कु कीऴैयगत्ताऴ्वाऩ् मेलैयगत्ताऴ्वाऩॆऩ्गिऱ LOLD नाग सच्छिष्य

॥।

(सा।प्र।) परं।, अपन्यायान्। यामुनाचार्य दास्यंलब्धवन्तोवयं कुमतिविहितग्रन्थ ग्रन्थी प्रभूतमतान्तर ग्रहिळमनसो नभवामेत्यर्थः ५

इति ।

इत्यन्वयः ।

सकल रहस्यार्थप्रकाशकस्य नाथ मुनेर्दासा निस्समाभ्यधिका भवन्तीत्याह । न @myogyouró इत्यन्तस्य यथापाठ एवान्वयः । शेषस्य नमक्कुनानिलत्ते काळं, काहळि। विजय चिह्नभूताकाहळीत्यर्थः। _, शङ्खः तथाविधश्शङ्ख इत्यर्थः । ढाळाा इतिपदं सदृशवाचि। कलशब्दोभक्तिवाची । iquor शब्दोदासवाची। [pps/goquoi । समीचीन भक्तियुक्त दासयोर्विजयचिह्न शङ्खकाहळीवदाचार्यकीर्ति प्रकाश कयोरत्यन्तभक्तियुक्तयोः Cuomousj॥। (सा।वि।) विष्णुभक्ता राजपत्नी पत्युश्शैवस्य मतनिवर्त नाय विष्णुपरत्वं कःस्थापये दिति प्रतीक्षमाणा यामुनार्ये वादिनं निर्जित्यपरत्वस्थापकेसति इत्युक्तवती। अतो स्याळवन्दारित्यन्वर्थ सञ्ज्ञाजातेति प्रसिद्धिः ५

काळमिति। काळम् विजयचिन्हभूता काहळी।

शङ्खः।, इत्युक्तयोः विजयकाहळीशङ्ख सदृशयोरित्यर्थः, ऊं शब्दोभक्तिवाची। mjagoquois (ल, समीचीनभक्ति॥। (सा।सं।) मागता इति। ना, राजपत्नी विषयेप्रबल कृपाप्रसरणेन। इत्यादी, प्रसिद्ध विजय श्रीमद्यामुनाचार्याणोदासा स्सन्तो अहं ममेतिविवादापादकान् ग्रन्थान्नपठाम इत्यर्थः ५

अथनाथमुनि पदद्वन्द्वं समाश्रित्योज्जीवन शीलावयं भुविनिस्समाभ्यधिका इत्याह। काबाळं इति। भगवत्कल्याण गुणकीर्त्योः प्रकटने भगवद्दिव्यकाहळी शङ्खरूपा विमावित्युक्ति योग्यसमीचीन भक्तिम॥।गुरुपरम्परासारः

[[५५]]

तूर् - त्ताळम् वऴङ्गित् तमिऴ् मऱैयिऩ्ऩिसै तन्द वळ्ळल्, मूळुन् दवनॆऱि मूट्टियनाद मुऩिगऴले, नाळुन् दॊऴुदॆऴुवोम्

(सा।ळ्।) पुळिगयुडैयराय् तिरुवडिगळै सHIऎयित्तगीऴैयगत्ताऴ्वाऩ् मेलैयगत् ताऴ्वाऩागिऱ मरुमक्कळुक्कु। ताळम् वऴङ्गि, ताळशास्त्रत्तैयुपदेशित्तु। तमिऴ्मऱै इऩ्ऩिसै, तिसमाऩ तिवु Haraङ्गळिऩुडैय तिव्य काऩत्तै - तन्द वळ्ळल्,

त्त पुदिरर्-मूळुमिऩारिऩ् - सक्कळाल् विरुम्बप्पडु मदाऩ नॆऱि उण्डु। १९१४ारि। अदिल् मूट्टि, ऎल्लोरैयुम् Hauराक्कुगिऩ्ऱ सावु पूरिगळुडैय पुTEङ्गळैये। नाळुम्, मुम्। तॊऴुदु, ३f-ऎत्तु। ऎऴुवोम्, ऎक्किऩ्ऱोम्। आऩ पिऩ्बु (स।T।) ताळम् वऴङ्गि, ताळ यै सॆरित्तरुळि। -सत्तै ३यरत्तॆऩ्ऱबडि तमिऴ्मऱै, ऎius =सत्तिऩुडैय इऩ्ऩियुमाऩ। इसै, त्तै। तन्द वळ्ळल्, तरुळिऩ पुराऩ, मूळुम्, मूळप्पडुमदाऩ। ४४ क्कळुक्कु पुमाऩ वॆऩ्ऱबडि तवनॆऱि, सबुच्चारिङ्गळै। अरिगरिच्चारिङ्गळै यॆऩ्ऱबडि। मूट्टिय, कत्तिले रिप्पित्तवराऩ। साप्पूर्, जिबुगळुडैय। कऴले, तिरुवडिगळैये, नाळुम्, समुम् तॊऴुदु, सेवित्तु ऎऴुवोम्। पिसिप्पोम्। ४३१, तिरुवडिगळैत् तॊऴुगैयिल् ४ पुरॊवोम्॥।

(सा।V।) ताऴ्वाऩ कीऴैयगत्ताऴ्वाऩ् पुरिः ताळम्, सणाक्। वऴङ्गि, Venu: । तमिऴ्मऱै, रिबुaai। इसै, : तन्द, स। इऩ्ऩिसैदन्द,

q<। वळ्ळल्, पु<HTER:। ऎऩ

करिऩ् ऩिवुळिगवुम्। नॆऱि, सारिः मुट्टुगै, । मूळुम् तवनॆऱिमूट्टिय, पुरिा ऩ् काळि vऩिवु aICHT करिसा अरिञ्बुरि रिug:। नादमुऩि, सावुबूर्ः। कऴले, । नाळुम्, अरिगऩ्।

मूळुगै,

तॊऴुदु, । ऎऴुवोम्, H। ती४॥।

(सा।fa) yeh<le:। मेलैयगत्ताऴ्वाऩ् कीऴैयगत्ताऴ्वाऩ् STAÅ:। ताळम्। स।वऴङ्गि,,। तमिऴ्मऱै, रि। इऩ्, ४४ र्। इसै, -h।, तन्दु, । वळ्ळल्, ४४४। मूळुम्, ३। तवनॆऱि,

सळिऩिरि काळिगळर्। मूट्टिय, रवुः,

ाबूर्, सावुबूर्ः। कऴले, ‘िवु। नाळुम्। अरियर्। तॊऴुदु,

FR

॥।

(सा।सं।) द्दासयोः भद्राक्ष श्रीराममिश्रयोस्ताळ शास्त्ररूपान्देवगान विद्यान्दत्वाद्रमिड वेदाश्रित भोग्य तमगान प्रदोदारस्य । इत्यादि । तयोरेववर्धिष्णु प्रथम तरयोगमार्गोपदेष्टृ नाथमुनेश्चरणावेव प्रतिदिनमाश्रित्योज्जीवन शीलानामस्माकञ्चतुर्विधायाम्भुवि केवा सदृशा इत्यर्थः इत्थंरहस्य तयार्थ विवरणोचितं गुरुस्तुति गुरूपसत्ति गुरुपङ्क्तयनुसन्धानादि रूपमङ्गलङ्गुरु परम्परा॥।

[[५६]]

मूलं-

व्याख्यानपञ्चक सहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे

नमक्कार् निगर् नाऩिलत्ते

इति कवितार्किकसिह्मस्य सर्वतन्त्र स्वतन्त्रस्य श्रीमद्वेङ्कटनाथस्य वेदान्ताचार्यस्य कृतिषु

श्री गुरुपरम्परासारस्सम्पूर्णः ॥

श्रीमते निगमान्तमहादेशिकाय नमः ॥

(सा।दी।) लगीं,

भाग्यवाळा

भूमि, सदृश। pib Gur

॥६॥

इति श्रीमद्वाधूलकुलतिलक श्रीलक्ष्मणार्य कृपापात्रस्य, श्री वेदान्ताचार्य पादारविन्दनिरतिशय भक्ति युक्तस्य, श्रीवाधूलकुलतिलक श्री पेरियप्प देशिक कृपालब्धोभय वेदान्तस्य कौशिकान्वयस्य श्रीभाष्य श्रीनिवासस्य कृतिषु सार दीपिकायां रहस्यत्रयसार व्याख्यायाम् गुरुपरम्परासारस्सम्पूर्णः ॥

(सा।स्वा।) ढाङ्गpLq। BLOG। एवंविधभाग्य शालिना

मुंली। कृत्स्न भूमि

Guruq।

D। Mutt सदृशां नाथमुनि कक्षा की १६११५६० ना♚ C नाथमुनिका परमपुरुषीं

gmpi Gupp pm सर्वोत्कृष्ट GD काट्टिल् कमाऩ वुदैयॆऩ्ऱु अरसरिÜक्किऱबडि। इङ्गु सिन्दियोमिऩित् तीविऩै Trm मङ्गळमनोवृत्ति लाभpio, Lulq Gurus मङ्गळवाग्वृत्ति लाभ pii gy तॆऴुवोम् ऎऩ्ऱु पुदुगमुमडैवे सॊल्लिऱ्ऱायिऱ्ऱु। इवैयोरॊऩ्ऱु @_मुंली CPCL कं प्रदर्शनपरम्।

प्रधान

इति श्रीरङ्गनाथयति राजचरणारविन्दमकरन्द मधुव्रतस्य वेदान्तरामानुजमुनेः

कृतिषु गुरुपरम्परासारटीका सारास्वादिनी सम्पूर्णः

मङ्गळसिद्धि

(प्र।) त्यर्थः। Dig, अस्माकं। एवम्भूताना मस्माकमित्यर्थः, केवा। लीळां, तुल्याः। [५]jCH, चतुर्विधायां भूमौ पालै, मरुदं। नैदल्, गुरुञ्जि। मुल्लै, इति द्रमिड समयसिद्धासु पञ्चविधासुभूमिषु पालैनाम्नो भूभागस्य मरुकान्तारत्वेन प्राणिमत्वाभावात् चतुर्विधास्वित्युक्तं -६ इति भारद्वाजकुलतिलकस्य श्रीनिवासाचार्यस्य सूनोः श्रीनिवासाचार्यस्य

कृतिषु रहस्यत्रयसारव्याख्याने गुरुपरम्परासारस्सम्पूर्णः ॥

(सा।वि।) प्रणम्य। (Coumi, अभिवृद्धाभवेम। BLD, एवं विधाना मस्माकं।

Cg, चतुर्विधभूमौ। शुक, केसदृशाः। निस्समा वयमित्यर्थः। मरुदम्, नैतल्। गुरुञ्जि, मुल्लै। इतिद्रमिड समयसिद्धाश्चत स्रोभूमयः। पालै इति पञ्चम प्रकारसत्वेपितस्यमरुकान्तारत्वेनप्राणिमत्वाभावात्चतुर्विधास्वित्युक्तं -६ इति श्रीशैलवंश तिलक श्रीवेङ्कटसोम सुत्वनस्सु तेनश्रीनिवासदेशिककृपा लब्धसारार्थ ज्ञानेन श्रीनि वासेन लिखितायां सारविवरिण्याङ्गुरुपरं परासाराधिकारस्सम्पूर्णः ॥

(सा।सं।) सारेणआचरितम्भवति ६

इति श्रीपरकालयतिविरचिते सार प्रकाशिकासङ्ग्रहे गुरु परम्परासारस्सम्पूर्णः।

श्रियै नमः

麽企业表

श्री रङ्गनाथ दिव्यमणिपादुकाभ्यां नमः

श्रीमते रामानुजाय नमः

श्रीमते निगमान्त महादेशिकाय नमः

व्याख्यानपञ्चकसहित श्रीमद्रहस्यत्रयसारे