+आहारनियमः

TODO: परिष्कार्ये - कन्नड-द्राविड-टीके।

Source: Kn Sa

Source: Ta 1894

Source: En Sh

आहारनियमं

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ನಾವು ಸೇವಿಸುವ ಆಹಾರವಸ್ತು ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯಿಂದಲೂ ಶುದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು. ಹಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಮನುಸ್ಸು ತಿಳಿಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ತಿಳಿಮನವಿಲ್ಲದವರು ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾವ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಿ ಸಫಲರಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಬರಿಯ ಮಾತಲ್ಲ. ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶದವಾಗಿ ಹೇಳಿದೆ. “ಆಹಾರಶುದ್ಧ ಸತ್ವಶುದ್ಧಿಃ ಸತ್ವಶುದ್ ಧ್ರುವಾಸ್ಕೃತಿಃ’’ ಎಂದು ಉಪನಿಷತ್ತೂ ಉಪದೇಶವಿತ್ತಿದೆ. ಈ ಪ್ರಬಂಧದಲ್ಲಿ 10 ಪಾಶುರಗಳಿಂದ ಸೇವಿಸಬಾರದಂತಹವನ್ನೂ 5 ಪಾಶುರಗಳಿಂದ ಸೇವಿಸಬಹುದಾದುವನ್ನೂ, ಮೇಲೆ 3 ಪಾಶುರಗಳಿಂದ ಹಾಲು, ನೀರು, ವೀಳೆಯದೆಲೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳಲ್ಲಿನ ದೋಷಗಳನ್ನು ಹೇಳಿ ಅಂತಹವನ್ನು[[614]]

ಸೇವಿಸಬಾರದೆಂದು ಹೇಳಿ, ಹೆಚ್ಚು ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗದುದರಿಂದ ಅವನ್ನು ತಿಳಿದ ಹಿರಿಯರಿಂದರಿಯಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿಸಿ ಮುಗಿಸಿರುವರು. ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರ ಉಪದೇಶಸಾರಾಮೃತವು ಕನ್ನಡನುಡಿನಾಡಿಗರಿಗೂ ಲಭಿಸಿ, ಎಲ್ಲರೂ ಸಫಲರಾಗಲೆಂಬ ಹಿರಿದಾಸೆಯು ಬರೆಸಿತು. ಸರಿಯಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸಹಕರಿಸುವರೆಂದು ವಿಶ್ವಾಸವೂ ಇದೆ.

ಶುಭಕೃತ್ -ಆಶ್ವಯುಜ
1962

ಇತಿ, ಸದಾಚಾರದಯಾವಲಂಬೀ ವಿದ್ವಾನ್ ಹ- ಗೋಪಾಲಾಚಾರ್ಯಃ
ನಂ. 14, 4ನೇ ಕ್ರಾಸ್, ಕಾಳಿದಾಸ ರಸ್ತೆ ವಾಣಿವಿಲಾಸ ಮೊಹಲ್ಲ, ಮೈಸೂರು

कर्तृ-स्तुतिः

सिऱप्पुत्+++(=विशिष्ट)+++-तनियन्+++(=व्यक्ति-गतम्)+++॥

सीर्+++(=सत्)+++-आरुं+++(=पूर्ण)+++ वेदान्त-देशिकर्-कोन्+++(=राजा)+++
सॆऴु+++(=ऋजु)+++-मऱैयिन्+++(=छन्दसः)+++ उट्+++(ळ्)+++-पॊरुळैच्+++(=अर्थं)+++ सन्तै+++(=पाठेन रक्षित्वा)+++ सॆय्देय् आराय्न्दु+++(=मीमांस्य)+++ वाऴ्व्+++(=जीवन)+++-उऱव्+++(=प्राप्तिं)+++ इप् भुवियोर्-तङ्गट्क्
अन्ब्+++(=प्रीति)+++-उडनेय् आहार-नियति सॊन्नान्
एर्+++(=वृद्धि)+++-आरम्+++(=पूर्ण)+++ ऎतिराजर् अरुळिनालेय्
ऎदिर्त्तव्-अर्गळ् सिङ्गम् ऎनव् इङ्गु वन्दोन्
सीर्+++(=सत्)+++-आरुं+++(=पूर्ण)+++ +++(घण्ठया)+++ वेङ्गटवन्– +++(वंशेन)+++ तूप्-पुल्+++(=दर्भ)+++–पिळ्ळै-
सॆऴुन्द्+++(=आकर्षण)+++-इरुत् ताळिणै+++(=चरण)+++-मलर्+++(=पुष्प)+++ ऎन् सॆन्न+++(=मूर्धन्)+++-मेले.

En OV shaThakopan

Thanian: The vEdAntha dEsikar, the one with the grace of EthirAjA stood like a lion and triumphed over many debating adversaries; researched the vEdAs and sAstras, with the view to guide us in choosing foods that ennoble us and avoid foods that debase us, has given us this prabhandam called AgAra niyamam. I shall wear His flower like thiruvadi as an ornament on my head.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಶ್ರೀ ಭಾಷ್ಯಕಾರರು ಶ್ರೀ ರಾಮಾನುಜರ ದಯೆಗೆ ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರರಾಗಿ, ಪ್ರತಿವಾದಿ ಗಜಗಳಿಗೆ ಸಿಂಹದಂತಿದ್ದು ಜಯಿಸಿ ಕವಿತಾರ್ಕಿಕ ಸಿಂಹರೆಂದು ವಿಖ್ಯಾತರಾದ ಶ್ರೀ ವೇದಾಂತ ದೇಶಿಕರು, ವೇದಗಳಲ್ಲಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿ, ‘‘ಈ ಜಗದ ಜನರು ಶಾಸ್ತ್ರನಿಷಿದ್ಧವಾದ ತಾಮಸ ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಿ, ಹೆಚ್ಚಿಕೊಂಡ ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಮಾಡಬೇಕಾದುದನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟೂ ಮಾಡಬಾರದುದನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಲೂ, ದೋಷಭಾಗಿಗಳಾಗದೇ, ಭಗವದ್ಭಕ್ತಿವರ್ಧಕವಾದ ಸಾತ್ವಿಕವಾದ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ *ಉದ್ಬವಿಸಲಿ’’ ಎಂದು ತಿಳಿಯಾದ ತಮಿಳಿನ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ ಆಹಾರನಿಯಮಂ’’ ಎಂಬ ದಿವ್ಯಸೂಕ್ತಿಯನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿರುವರು. ಇದರಂತೆ ಆಚರಿಸುವ ಶ್ರೀ ದೇಶಿಕಭಕ್ತರ ಪಾದಾರವಿಂದಗಳು ಈ ದಾಸನ ಶಿರೋಭೂಷಣವಾಗಲಿ.

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

श्रीबाष्यगारर् कीदाबाष्यत्तिले श्रुति प्रमाण पूर्वकमाग वर्ज्याळर् ज्यान्दङ्गळै निरूपित्तार्, अवै तन्नैये तेसिगन् सर्वयोग्यमान त्राविड पाषा रूपमान इरुबदुबाट्टाले सङ्ग्रहित्तरुळिच्चॆय्दु ऐगत्तै वाऴ् वित्तरुळुगिण्ड्रार्.

अवतारिका

इन्द प्रबन्ध-वरलाऱु +++(→अवतारिका)+++

आहारत् तिरु-वगैया+++(=प्रकारस्य)+++ नण्ड्रुन्+++(=साधु)+++ तीदु+++(=नीच)+++
मरु-मऱै कॊण्ड् ऎतिराजर् इवै मॊऴिन्दार्+++(=भाषितवान्)+++;
आगाद वऴि विलक्कियाक्कुङ्+++(=निवातं यथा)+++ कण्णन्
अणैत्त् उलगुं वाऴव् इदु साट्रि+++(=घोषितं)+++ वैत्तान्
पोगादु पोक्कु-विक्कु+++(म्)+++ मुनिवर् सॊन्न
पॊय्याद मॊऴिगळैय् उं पॊरुन्दक्+++(=मेलां)+++ केण्मिन्+++(=शृणुत)+++!!
आगाद् ऎन्ऱ् इवै तविर्न्द्+++(=अपास्य)+++ आमदुव्+++(=उपादेयम्)+++ ए कॊण्डव्
+++(आहरशुद्धि-सिद्ध-मोक्ष-)+++ अजगरनुम् आगङ्+++(=कायं)+++ कात्त् अरुळ् पॆऱ्‌ऱाने+++(=प्राप्तवान्)+++. [1]

En OV shaThakopan

[1] All chEthanAs must understand that there are two kinds of foods, those that are ennobling (sAthveega) and those that are debasing (tAmasa). These are described by KaNNan in sri bagavath geethai, by EthirAjA in srimad geetA bhAshyam, and by many rishees in many sAstras and smrithees. By following these principles, ajagaran attained mOksham. Likewise, we must understand and follow these rules.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಸಮಸ್ತರೂ ಸನ್ಮಾರ್ಗಗಾಮಿಗಳಾಗಿ ಪರಮಪುರುಷಾರ್ಥವನ್ನು ಪಡೆಯುವಂತಾಗಬೇಕೆಂದು ಭಗವಂತನ ಸಂಕಲ್ಪ. ಅಂತಹ ಸದ್ವರ್ತನೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪರಿಪೋಷಕವಾದುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಆಹಾರವೇ. ತಾಮಸಾಹಾರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಭಗವದ್ಭಕ್ತಿವರ್ಧಕವಾದ ಸಾತ್ವಿಕಾಹಾರವನ್ನೇ ಸೇವಿಸಿ, ಬಾಳನ್ನು ಹಸನಾಗಿಸಿ ಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕವಾಗಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಪರಮಾತ್ಮನು ಆಹಾರದ ಕಟ್ಟಳೆಯನ್ನು ಉಪದೇಶಿಸಿ ಕರುಣಿಸಿರುವನು. ನಮ್ಮ ಶ್ರೀ ಭಾಷ್ಯಕಾರರೂ ಆ ದಿವ್ಯವಾದ ಉಪದೇಶವಾಗಮೃತವನ್ನಾಸ್ವಾಸಿದಿ, ವೇದಚನಗಳನ್ನೂ ವಿಮರ್ಶಿಸಿ, ಆಹಾರವು’’ ಒಳ್ಳೆಯದು, ಕೆಟ್ಟದ್ದು ಎಂದು ಎರಡು ವಿಧವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಗೀತಾಭಾಷ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಶದಪಡಿಸಿರುವರು. ವೇದಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣತಮವಾದ ಸ್ಥಾನ ಇದೆ. ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಸ್ಮೃತಿಗಳೇ ಮೇಲಾದುವು. ಅಂತಹಸ್ಪತಿಗಳನ್ನು ಬರೆದು ಕರುಣಿಸದವರು ‘‘ಮನು’’ ಮೊದಲಾದ ದಯಾನಿಧಿಗಳು. ಅವರು ಆಹಾರದ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವಾಗ ‘ಅಜಗರನ’ ವೃತ್ತಾಂತವನ್ನು ಉದಾಹರಿಸುವರು. ಆತ ತಾನಾಗಿ ದೊರೆತ ಸಾತ್ವಿಕವಾದ ಆಹಾರವನ್ನೇ ಸೇವಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಅದರಿಂದ ಭಗವದ್ಭಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೊನೆಗೆ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನೂ ಪಡೆದನು. ಸತ್ವಗುಣವುಳ್ಳ ಆಹಾರ ಸೇವನೆಯಿಂದ ಮನವು ತಿಳಿಗೊಳ್ಳುವುದು. ತಿಳಿಗೊಂಡ ಮನವು ಅಮಲವಾದ ಭಕ್ತಿಯುತವಾಗಿ ಮುಕ್ತಿಪಡೆಯಲು ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳದ್ದಾಗುವುದು. ಶಾಸ್ತ್ರನಿಷಿದ್ಧ ಆಹಾರವು ದುರಾಹಾರವೆನಿಸುವುದು. ಅದು ತಮೋಗುಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು. [[616]]

ಅದರ ಫಲ ಅಜ್ಞಾನ ಹೆಚ್ಚುವುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಹಿತವಾದುದನ್ನೇ ಉಣಬೇಕು. ‘ಅಜಗರ’ವೆಂದರೆ ಹೆಬ್ಬಾವು. ಅದು ಬಿದ್ದಲ್ಲೇ ಇದ್ದು ತಾನಾಗಿ ದೊರಕಿದಷ್ಟನ್ನೇ ತಿಂದು ಬದುಕುವ ಸ್ವಭಾವವುಳ್ಳದ್ದು. ಈ ಅಂಶದಲ್ಲಿ ಮೇಲೆ ಉದಾಹೃತನ ಹೆಸರೂ ಅನ್ವರ್ಥವಾಗಿರುವಂತಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನು ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಸಿದ ಸತ್ವ ಗುಣಮಯವಾದ ಆಹಾರವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನು. ಆದುದರಿಂದ ಆಹಾರ ನಿಯಮವನ್ನರಿತು, ಗುಣದೋಷಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸಿ, ಹಿರಿಯರು ತೋರಿದ ಸದಾಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿ, ಸದ್ಗುಣಪೂರ್ಣರಾಗಿ, ಪರಮಫಲವಾದ ಮುಕ್ತಿಪಡೆಯುವರಾಗಬೇಕು.

सं - गोपालाचार्यः

आहारो द्विप्रकारस् सद्–अ-सद् इति गिरं वैदिकीं सन्ददर्शुः
भाष्ये रामानुजार्या अपगमित-दुर्-अध्वा च सन्-मार्ग-नेता ॥
कृष्णो गोप्तोदघोषीत्, अकथि मुनिवरैर् नाशितानाश्य-पापैः । सत्योक्तीस् ताः शृणुध्वं, ह्य् अभजद् अजगरो मुक्तिम् उक्ताद्य्-अभुक्त्या ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

उबोत्कादमान पाट्टाले वर्ज्यावर्ज्यान्दङ्गळ् श्रुतिस्म्रुत्यादि चित्तङ्गळॆण्ड्रु काट्टुगिऱार्.

आगारत्तिरुवगैयाल् - भोजनविषयत्तिल् इरण्डु प्रकारमुण्डागै याल्, नण्ड्रुन् दीदु मिवै - नण्ड्रानदुम् पॊल्लाददु मान विन्दप्रकारत्तै, ऎदिरासन्-श्रीबाष्यगारर्, अरुमऱैगॊण्डु मॊऴिन्दार् - उबनिषत्तैक्कॊ ण्डु श्रीगीदाबाष्यत्तिले यरुळिच्चॆय्दार्. आगारसुत्ति श्रुतिमूलमॆण्ड्रदायि ट्रु. च्रुत्युबप्रुम्हणमान श्रीगीदैयिलुम् कण्णन् सॊन्नारॆन्गिऱदु मेल्. आगादवऴिविलक्कि - तुर्मार्गङ्गळिल् पोगामल् विलक्कि, आक्कुङ्गण्णन् स्वरूपत्तै सन्मार्गङ्गळिले प्रवर्त्तिप्पिक्कुम् कृष्णन्, अनैत्तुलगम् वाऴ् -सर्वजनङ्गळु मुज्जीविक्कुम्बडि, इदु साट्रि वैत्तान् - इन्द आहारनिय तियै श्रीगीदैयिलुत्पोषित्तान्. पोगादु पोक्कुविक्कुम् मुनिवर्सॊन्न- अनुबवित्तालल्लदु पोगाद पाबङ्गळैप् पोक्कुविक्कुम् - तबस्सक्कळालुम् परायच्चित्तादिगळालुम् परिहरिप्पिक्किऱमगनीयरानरुषिगळ् सॊन्न, पॊय्यत् रुग मॊऴिगळैयुम् पॊरुन्दक्केळ्मिन् - सत्यमान स्मृति रूपमान वार्त्तै कळै ह्रुदय लक्कमाम्बडि च्रवणम्बण्णुङ्गळ्, स्मृति परिसयम्बण्णुङ्गो ळॆण्ड्रबडि. इदु स्मृतिविलुण्डान पडिगाट्टि मेल् सदासारत्तैक् काट्टु किऱार्. आगादॆण्ड्रवैदविर्न् दामदुवेगॊण्ड - निषिद्धङ्गळै परित्यजित्तु उबादेयङ्गळै स्वीकरित्त, असगरनुमागङ्गात्तरुळ् पॆट्राने - अजगरनॆन् किऱ प्राह्मणनुम् शरीरत्तै सात्विगाहारादिगळाले रक्षित्तु भगवत् स्मर णत्ताले भगवत् कृपाविषय पूदनान्.

त्याज्यान्नादि

+++(मुख्य-)+++वाशल्-अल्ला+++(/वायिलल्ला)+++ वाशलिनाल् वन्द सोऱुं+++(=अन्नं)+++
वरगु+++(=क्षाम-भू-वृद्ध-तण्डुल)+++-मुदल्-आगाद्-ऎन्ऱ्-उरैत्त+++(=उक्त)+++ सोऱुं
वायिनिण्ड्रु् उं विऴुम् अवै-तां-पट्ट+++(=स्पृष्ट)+++ सोऱुं
वाय्-कॊण्ड कवळत्तिन् मगुन्द सोऱुन्
तीयवर्+++(=नीच)+++-कण्-पडुं सोऱुन्, तीदऱ्‌+++(=दग्ध)+++ सोऱुञ्
चीरैय् उरै+++(→लाला)+++ तुम्मल्+++(=कासे)+++ इवै पट्ट सोऱु
नाय् मुदलान् अवै पार्क्कुन् तीण्डुं+++(=स्पृष्ट)+++ सोऱु
नाळ्+तूय्द्+++(=शुद्ध)+++-अल्लाच् चोऱु - +++(सर्वे)+++ नण्णाच्+++(=असाधु)+++ चोऱे. [2]

En OV shaThakopan

[2] Forbidden foods:

  • Foods that are not brought into the house through the main door.
  • grains such as varagu, etc.
  • foods that mingle with stuff that have fallen from the mouth
  • remainder of what was put into the mouth
  • foods seen by immoral people
  • foods that are burnt
  • foods touched by clothes, or contaminated by saliva or sneeze.
  • foods seen or touched by dogs
  • foods cooked on days such as EkAdashi
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಭಾ.ಅ. : ಮನೆಯ ಮುಂಬಾಗಿಲಿನಿಂದ ತರದೆ, ಹಿತ್ತಿಲಬಾಗಿಲು ಮುಂತಾದ ಕಡೆಯಂದ ಬಂದ ಅನ್ನವೂ, ಬರಗು (ಹಾರಕ) ಮೊದಲಾದ ಧಾನ್ಯಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದನ್ನವೂ ಬಾಯಿಂದ ಬಿದ್ದ ವಸ್ತುವಿನೊಡನೆ ಸೇರಿದನ್ನವೂ, ಬಾಯಿಗೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡ ತುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಕೆಯಾದುದನ್ನೂ, ದೋಷ ದೃಷ್ಟಿಯವರು ನೋಡಿದನ್ನವನ್ನೂ, ಸೀದು ಹೋಗಿರುವುದನ್ನೂ, ಬಟ್ಟೆ, ಎಂಜಿಲು, ಸೀನು ತಗಲಿದನ್ನವನ್ನೂ, ನಾಯಿ ಮೊದಲಾದವು ನೋಡಿದ, ತಾಗಿದನ್ನವನ್ನೂ ಮತ್ತು ಏಕಾದಶೀ ಮೊದಲಾದ ವ್ರತದಿನಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಅನ್ನವನ್ನು ಸೇವಿಸಬಾರದು, ಇಂತಹವೆಲ್ಲವೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಫಲಗಳನ್ನು ಕೊಡದೆ ಕೆಟ್ಟಪರಿಣಾಮವನ್ನೇ

[[617]] ಉಂಟುಮಾಡುವುದರಿಂದ ಶಾಸ್ತ್ರನಿಷಿದ್ಧವಾದುವು. ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಹೇಳುವುದೆಲ್ಲಾ ನಮ್ಮ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಮರೆಯಬಾರದು.

सं - गोपालाचार्यः

अमार्गायातान्नं वरक-मुख-धान्यान्नम् अघदम् मुखोद्गीर्णाक्तान्नं, कृत-कबल-शेषं वसन-गम् ॥
द्विषद्-दृष्टं लाला-क्षुत-युतम् अवघ्रातम् अशनं
न च प्लुष्टं श्वादीक्षितम् अ-समयान्नं बुधवरः ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

इरण्डुबाट्टुक्कळाल् वर्ज्यान्नङ्गळै सङ्ग्रहिक्किऱार् वासलित्यादियाल्. वासगलल्लावासलाल् वन्दसोऱुम् - पिरैवऴिगळालुम् पुऱक्कडैगळालुम् वरुमन्दमुम्, इत्ताल् तलैवासलाले वरवेणुमॆण्ड्रदायिट्रु. वरगु मुदला कादॆण्ड्रुरैत्तसोऱुम्. वरगु-वरगम्, कोत्रवम्, पॆरुवरगुमुदलानदुसो ळङ् गेऴ्वरगु आगादॆण्ड्रु निषिद्धमॆण्ड्रु उरैत्तसोऱुम् - सॊन्नसोऱुम्, सॊन्न अन्नमुम्, वायिल् निण्ड्रुम् विऴुमवैदान्बट्टसोऱुम् - वायिल्निण्ड्रुम् विऴुन्ददोडु सम्बन्दित्त अन्नमुम्, वाय्क्कॊण्ड कबळत्तिन् मिगुन्दसो ऱुम् - वायिले स्वीकरित्त कबळत्तिल् अवसिष्टमान अन्दमुम्, तीयवर्गण्बडुञ् रु उ

सोऱुम्, क्रूरत्रुष्टिगळ् पार्त्त अन्नमुम्, तीदल्सोऱुम् - तीञ्जोऱुम्, कान्दलॆ ण्ड्रबडि. सीरैयुरै तुम्मलिवै पट्टसोऱुम् - सीरै - तुणियुम्,उरै - आस्यबिन्दु वुम्, तुम्मल्-क्षदमुम्, इवै पट्टसोऱुम्, इवैगळाल् सम्बन्दित्त अन्न मुम्, नाय्मुदलानवै पार्क्कुन् दीण्डुञ् जोऱुम् - सुनगादित्रुष्टमुम् स्प्रुष् टमुमान अन्दमुम्, नाळ् तूय्दल्लाच्चोऱुम् - तिरुत्ताले परिशुद्धमागाद अन्न मुम्, कालदुष्टान्दमुमॆण्ड्रबडि. ‘यादयामम्गदरसम्’ ऎण्ड्रु कीदैयिले सॊ ल्लिट्रिऱे.नण्णाच्चोऱे -आदरिक्कप्पडाद अनन्म्.निषिद्धङ्गळॆण्ड्रबडि .

मनिसर्-पसु-मुदलानोर् मोन्द+++(=घ्रात)+++ सोऱु
मनिसर्-तमिल् आगादार् तीण्डुं+++(=स्पृष्ट)+++ सोऱुम्
इनिमैय्-उडन्-आदरम् इल्लादार् सोऱुम्
ईप्+++(=मक्षक)+++-पुऴु-नून्+++(ल्)+++-मयिर्-उगिर्गळ् इरुक्कुं सोऱु
मुनिवर्-ऎनुन् तुऱव्+++(=सन्न्यास)+++-अऱत्तोर्+++(=धर्मिणः)+++ ईन्द+++(=आनीत)+++ सोऱु
मुनिवर्-तङ्गळ् पात्तिरत्तिऱ्‌+++(ल् = पात्रत्तिल्)+++ पट्ट सोऱु
मनिसर् ऎलि+++(=इलि)+++-कुक्कुटङ्गळ् काकं पूनै
वाय्-गॊण्ड कऱि+++(=व्यञ्जन)+++-सोऱु मरुवाच्+++(=निषिद्ध)+++ चोऱे. [3]

En OV shaThakopan

[3] forbidden foods continued…

  • foods smelt by animals or people
  • foods touched by people with disease
  • foods that are not offered with kindness
  • foods contacted by fly, worm, thread, hair, and nail
  • foods offered by sanyAsi or touched by his vessel
  • foods touched by the mouth of people, rats, chicken, crow, and cat.
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಭಾ.ಅ.: ಯಾವ ಜನರೇ ಆಗಲೀ ಯಾವ ಪ್ರಾಣಿಯೇ ಆಗಲಿ ಮೂಸಿ ನೋಡಿದ ಆಹಾರವಸ್ತುವನ್ನೂ, ಮುಟ್ಟಬಾರದವರಾದ ಜನರಾಗಲೀ, ರೋಗಿಗಳಾಗಲೀ, ಮುಟ್ಟಿದನ್ನವನ್ನೂ, ಆದರದಿಂದಲೂ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಾತುಗಳಿಂದಲೂ ಬಡಿಸದ ಆಹಾರವಸ್ತುವನ್ನೂ ನೊಣ, ಹುಳು, ನೂಲು, ಕೂದಲು, ಉಗುರು, ಇವುಗಳು ಸೇರಿರುವ ಆಹಾರವನ್ನೂ, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕೈಯಿಂದ ಕೊಟ್ಟನ್ನವನ್ನೂ, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳ ಪಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಆಹಾರವನ್ನೂ, ಜನರು, ಇಲಿ, ಕಾಗೆ, ಕೋಳಿ, ಬೆಕ್ಕು, ಇವು ಯಾವುವೂ ಬಾಯಿ ಹಾಕಿರಕೂಡದು, ಹಾಗೇನಾದರೂ ಬಾಯಿ ಹಾಕಿದ್ದರೆ ಅಂತಹುದನ್ನೂ ಸೇವಿಸದೆ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಬೇಕು. ಇವೆಲ್ಲಾ ನಿಷಿದ್ದವು.

सं - गोपालाचार्यः

आघ्रातं मर्त्य-धेनु-प्रभृतिभिर् अथ यत् स्पृष्टम् अन्नं त्व् अनर्हैर् निस्-स्नेहानादरान्नं क्रिमि-नख-सहितं तन्तु-केशादि-युक्तम् ॥
दत्तं यत् त्याग-निष्टैर् यतिभिर् उपहितं भैक्ष-पात्रे ऽन्नम् एवम् । मर्त्याखु-ध्वाङ्क्ष-पादायुध-वृष-गिल-भुक्-शिष्टम् अन्नादि वर्ज्यम् ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

मनिसर्बसुमुदलानार् मोन्दसोऱुम् - मनुष्यर् कोक्कळ् मुदलानवै कळ् आक्राणम् पण्णिन अन्नमुम्, प्राह्मणर् मुदलान मनुष्यर्गळुम् कोक्कळ् मुदलान तिर्यक्कुगळुम् आक्राणम् पण्णिन अन्नमुमॆण्ड्रबडि. मनिसर्दमि लागादार् तीण्डुञ् जोऱुम् - मनुष्यादिगळिल् अयोग्यमानवर् कळ् स्पर्चित्त अन्नमुम्, इनिमैयुड नादरमिल्लादार्सोऱुम् - इनिमै स्ने हम्, आदरम् प्रीदि, ‘भोजनस्यादरोरस’ ऎन्गैयाले आदरमिल्लादवर्गळ् सोऱुम्. ईबुऴु नूल्मयिर् उगिर्गळिरुक्कुञ्जोऱुम् - मक्षिगै, तन्दु, केसम्, नगङ् गळ्, इरुक्कुम् अन्नमुम्, मुनिवरॆनुन्दुऱवऱत्तोरीन्दसोऱुम् - सन्यासिगळॆ न्गिऱ सर्वसङ्ग मट्रवर्गळ् कॊडुत्त प्रसादमुम्, मुनिवर्दङ्गळ् पात्तिरत् तिल्बट्टसोऱुम् - सन्यासिगळुडैय पिक्षाबात्रत्तिले सम्बन्दित्त अन्दमुम्, मनिसरॆलि कुक्कुडङ्गळ् कागम् पूनै वाय्क्कॊण्ड कऱिसोऱुम्-मनुष्यर्, मूषिगङ्गळ्, कोऴि, वायसम्, मार्जाऱम्, इवैगळ् वायिले स्वीकरित्त व्यञ् जनमुम् अन्नमुम्, मरुवाच्चोऱे - आदरिक्कप्पडाद अन्नमाम्. निषिद्धङ्गळे ण्ड्रबडि.

अत्तिगळ्+++(=ficus)+++ बेरार्क्क्+++(=सुरस)+++ इऱलि+++(=प्लाक्ष)+++ वॆण्+++(=श्वेत)+++-गत्तारिय्+++(=eggplant)+++
आल्+++(=वट)+++ अरसु+++(=अश्वत्थ)+++ नऱुविलि+++(=श्लेष्मातक)+++ पुङ्+++(=करञ्ज)+++-कायिल् आरै+++(=जलसस्यविशेषः)+++
बुद्धि-कॊल्लि कुऱिञ्जि+++(=Barleria cristata)+++-तान् कुसुम्बै वेळै+++(=नालिका)+++
पुन्+++(→मधु)+++-मुरुङ्गै+++(=drumstick)+++ मुरुङ्गै सुग+++(म्)+++ मुळरिय्+++(=बिस)+++ उळ्ळि+++(=पलाण्डुकम्)+++
सिट्र्+++(=लघु)+++-अवरै कॊम्मट्टि+++(=??)+++ पण्णै-तॊय्यिल्+++(=??)+++ +++(इति शाकभेदाः)+++
सीङ्गाडन्+++(=??)+++ तॆऱल्+++(=??)+++ उवै+++(=??)+++ पनै+++(=ताल-फलम्)+++ मयूरन्+++(=??)+++
शुद्धिय्-इला निलत्तिल्+++(=भू)+++-अवै कडम्बु+++(=नीप[जन्यम्])+++ काळान्+++(=मद्यानि, क्याकवः)+++
सुरै+++(=सोरेकाय्)+++-बीर्क्कुच् चणन्+++(=तृण-शाकम्)+++ तिन्नार् सुरुदिय्+++(=श्रुति)+++-ओर् ए. [4]

En OV shaThakopan

[4] This pAsruam lists the vegetables that are forbidden. I can’t recognize many of them. Of the ones I am able to recognize, I don’t know the English names. The rest are listed below.

  • white eggplant, lotus stem, garlic, certain kinds of spinach, mushroom, certain kinds of drumstick
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಅತ್ತಿ ಹಣ್ಣಿನ ಜಾತಿ, ಸಾಕ್ಷಿ (ಕೃಷ್ಣ ತುಳಸೀ) ಆಲದ ಬಿಳಿಲು, ಬಿಳಿಬದನೆ, ಆಲ, ಅರಳಿ, ಚಳ್ಳ ಕಾಯಿ, ಹೊಂಗೆ, ನೆಲಬೇವು, (ಆರೈ - ) ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವ ವಸ್ತು, ಕೆಂಪು-ಕಪ್ಪು ಮೊದಲಾದ ಗೋರಂಟಿ (ಕುಸುಬೆ ಅಥವಾ ನಾಯಿ ಕೊಡೆ) ಹವಳದ ಬಳ್ಳಿ, ಕೆಂಪು ನುಗ್ಗೆ, ನುಗ್ಗೆ, ಮಾಚೀ ಪತ್ರೆ, ತಾವರೆ ಗೆಡ್ಡೆ, ಹತ್ತು ವಿಧ ಈರುಳ್ಳಿ ಜಾತಿ, ಚಿಟ್ಟವರೆ (ತುಮ್ಮಟ್ಟಿ) ಪಣ್ (ಪರೆ) ತೋಯ್ದಿ‌ಕೀರೈ, (ಶೀಂಗಾರ್ಡ, ಕೊಟ್ಟಿಕ್ಕಿಳಂಗು) (ತೇತಾಂಕೊಟ್ಟೆ)(ಊವೈಕ್ಯಾಮ್), ಪನೈ, ನವಿಲುಕೋಸುಗಡ್ಡೆ (ಮಯೂರ -ಮಯಿಲಡಿ), ಅಶುದ್ಧ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದವೂ,ನಾಯಿಕೊಡೆ, ಕಡಂಬಂ-(ಈಚಲು), ಸೋರೆಕಾಯಿ, ಕಳಂಜಂ (ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ), ಹೀರೇಕಾಯಿ, ಶಣಕ್ಕೀರ (ತೃಣಶಾಕ), ಇವೇ ಮೊದಲಾದುವನ್ನು ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿ ಪರಿಚಯವುಳ್ಳವರಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಾನನಿಷ್ಠರಾದ ಹಿರಿಯರು ಉಪಯೋಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

सं - गोपालाचार्यः

नादन्ति श्रुति-वेदिनश् च सुरसां प्लक्षं वटोदुम्बरे
वार्ताकं धवलं, करञ्जम् अथ च श्लेष्मातकं भूतिकम् ।
अश्वत्थं मतिनाशकं कुरवकं कौसुम्बकं नालिकां
शिग्रुं तन् मधु-शिग्रु–गृञ्जन–शुकालर्कानि तद्वद् भिसम् ॥
कोम्मट्टि+++(=??)+++-प्रभृतीन्य् अ-वेद्य–वचनान्य् ऊह्यानि वर्ज्यानि च
तद्वद् यान्य् अ-शुचि-स्थलेषु जनितान्य् आहार-वस्तूनि वा । नीपालाबु-कलञ्ज-भेदम् अखिलं कोशातकं वैदिकाः
एवं ते, तृण-शाकम् एव च, तथा श्रुत्य्-आदिभिर् निन्दितम् ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

निषिद्धसागङ्गळै अरुळिच्चॆय्गिऱार्.

अत्तिगळ् - उदुम्बरजादिगळ्, पेरार्क्कु - सरसै, इऱलि - प्लक्षम् वॆण्गत्तारि - वेदवार्त्तागम्, आलरसु नऱुविलि पुङ्गायिलारै वडम्, अरसु, अच्वत्तम् - - नऱुविलि - सलेष्मादगम्, पुङ्गु - करञ्जम्, आयिल् - पूदिगम्, आरै -, पुत्तिगॊल्लि -, कुऱिञ्जिदान् - सैरीयगम्, कुसुम्बै - कुसुम् पम्,वेळै - नाळिगै. पुत्तिगॊल्लि - पुत्तिविनासग पदार्थङ्गळ्. सैरीयगम् कुस म्बम् नाळिगै इवैगळुम्, पुन्मुरुङ्गै - मदुसिक्रु, मुरुङ्गै - सिक्रु- सुखम् -, मुळरि - पिसम्, उळ्ळि - तसविदबलण्डुवुम्, क्रञ्जनमुम्, सिट्रवरै अळर्क्कम्, कुम्मडिगळ् पण्णैदॊय्याल् - इन्दसागमुम्,सीङ्गाडन् - कॊट्टिक् किऴङ्गु, तेऱल् -, ऊवै ऊवक्काय्, पनै -पनम्बऴम्, मयूरन्-मयिलडि ऎन्गिऱ सागम्, सुत्तियिल्लानिलत्तिलवै कडम्बुगाळान् - अमेत्यस्तलजन्यमुम्, कडम्बु-नीपम्, काळान् - कळञ्जम्,सुरै - अलाबु, पीर्क्कु - कोसादगम्,सणम्- तृणशाकम्, तिण्ड्रार् सुरुदियोरे - अलाबुवैयुम् सोसादगियैयुम् सणसागत् तैयुम् तिन्नार् सुरुदियोर् – तिस्रुदि परिसयात्यनुष्टान मुळ्ळ सिष् टर्गळ् पक्षियार्गळॆण्ड्रबडि.

सिऱु-कीरै+++(=तण्डुलीयम् Amaranthus campestris)+++ सॆव्व्-अगत्ति+++(=रक्तागस्त्यम्)+++ मुरुक्किरण्ड्+++(=किंशुक)+++ उञ्
जिऱु-पसळै पॆरुम्-पसळैय्+++(←नेत्रचिकित्सायै ग्रामेषु प्रयुज्यमानम्, pursley??)+++ अम्मणन्दाळ्+++(=??)+++
पऱित्त्+++(=छित्त्वा)+++ ऒरुवर् कॊडादिरुक्कत् ताने शॆण्ड्रु+++(=मिलित्वा)+++
पाय्द्+++(=त्वरित्वा)+++ ऎडुत्तुक् कॊळ्ळुम्-अवै, पगिर्+++(=भाग)+++-आक्+++(→भवनीय)+++–कूऱुङ्+++(=भागम्)+++,
+++(शास्त्रे)+++ कुऱित्तालुन्, तिन्न-वॊणा+++(ण्णा)+++क्+++(=अशक्य)+++ कैप्पु+++(=कटु)+++ +++(उ)+++वर्प्पुङ्+++(=लवणवत्)+++
कूर्क्कुम्+++(=तीक्ष्णम्)+++-अवैय् अऴल्+++(=उष्ण)+++-उम्-अवै कॊडुम्+++(=अति)+++-पुळिप्प् उङ्
कऱिक्क्+++(=व्यञ्जनाय)+++ आगाव् इवैय् ऎण्ड्रु कण्ड्-उरैत्तार्+++(=उक्त)+++
कार्मेनिय्+++(=कृष्ण)+++-अरुळाळर् कटकत्तार् ए. [5]

En OV shaThakopan

[5] More forbidden foods: Vegetables taken from other’s garden without permission, portion that is set aside for oneself prior to the partaking of the rest of the group,
foods that are exceedingly bitter, salty, pepper hot, or sour.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಕಿರಿಕೀರೆ, ಕೆಂಪಗಸೆ, ಮುಳ್ಳುನುಗ್ಗೆ (ಶಿರುಪಶ ? ಪೆರುಂಪಶ ? ಅಮ್ಮಣಂದಾಳ್ ?) ಇತರರ ತೋಟದಲ್ಲಿರುವುವು ಆ ತೋಟದ ಯಜಮಾನನ ಅನುಮತಿ ಇಲ್ಲದೆ ತಾನೇ ಹೋಗಿ ತಿಳಿಯದಂತೆ ತಂದವು. ಗೋಷ್ಠಿಗೆ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸಲು ಇಟ್ಟಿರುವುದರಲ್ಲಿ ವಿನಿಯೋಗವಾಗುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲೇ ತನಗಾಗಿ ತೆಗೆದಿಟ್ಟುಕೊಂಡವು, ಎಷ್ಟೆ ಹಸಿವಾಗಿದ್ದರೂ ತಿನ್ನಲಾಗದಷ್ಟು ಕಹಿಯಾಗಲೀ, ಉಪ್ಪಾಗಲೀ ಒಗಚಾಗಲೀ, ಅತಿಕಾರದ್ದಾಗಲೀ, ತುಂಬಾಕಳಿತು ಹೋದವಾಗಲೀ, ಅತ್ಯಂತ ಹುಳಿಯಿರುವುದಾಗಲೀ ಇರುವ ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನೀಲಮೇಘಶ್ಯಾಮ ಪರಮ ದಯಾಳು ವರದರಾಜನ ಸಮೀಪ ನಿವಾಸಿಗಳಾದ ವೈದಿಕೋತ್ತಮರು ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದುದನ್ನು ವ್ಯಂಜನಾದಿಗಳಿಗೆ ಉಪಯೋಗವಾಗುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ವರ್ಜಿಸಿರುವರು.

सं - गोपालाचार्यः

पालाशं तण्डुलीयं ह्य् अरुणम् अतसिकं+++(=flax?)+++ व्यञ्जनायार्ह-पादम्
अन्यारामाहृतं यत्त्व् अनुमति-रहितं, यच् च सर्वार्थ-निष्ठम् ॥
नादद्यात् तत् कदा ऽपि स्मृतिविहितम् अपि क्षुद्-धतो ऽप्य् उत्कटानि
कट्व्-आम्लोग्राणि नीलाम्बु-द-निभ-वरदोपाश्रयाः संन्यषिध्यन् ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

सिऱुगीरै - तण्डुलीयम्,
सॆव्वगत्ति - रक्तागस्त्यम्,
मुरुक्किरण्डु - किंशुकमुम्,पालासमुम्,
अवैयावन - मुळ्ळि मुरुक्कुम्, मट्रैमुरुक्कुम्.
सिऱुवसळै पॆरुवसळै - इरुवसळैयुम्,
अम्मणन्दाळ् - अर्हबत्त् ऎन्बदुम्, पऱित्तॊ रुवर्गॊडादिरुक्कत् ताने सॆण्ड्रु पाय्न्दॆडुत्तुक्कॊळ्ळुमलै -पररुडैय उत्यागत्तिले यजमानन् कॊडामल्दाने पुगुन्दु पलादिगळै स्वीकरिक्कै युम्, पगिराक्कूऱुम् -समुदिदमुम्, कुऱित्तालुम् तिन्नॊणागैप्पुम् - पचित्ता लुम् पक्षिक्कप् पोगाद अत्यन्तम् कसप्पुम् तुवर्प्पुमानवैयुम्,

कूर्क्कुमवैय् अऴलुमवै कॊडुम्बुळिप्पु -
अत्यन्तम् कूर्त्तवैयुम् अत्यन्तम् अऴट्रवैयुम् अत्यन्तम् पुळित्तवैयुम्. कऱिक्कागादिवैयॆण्ड्रु कण्डुरैत्तार् - कऱियमुदुक् कागादॆण्ड्रु निर्णयित्तुच् चॊन्नार्गळ्. अवर्गळारॆन्निल्, कार्मेनियरु ळाळर्गडगत्तारे नीलमेग च्यामळरान पेररुळाळरुडैय हस्तिगिरि पर् यन्द वासिगळानवर्गळ्, तुण्डीरमण्डलत्तिल् वैदिगोत्तमर्गळ्.

+++(श्री-)+++माल्+++(=व्यामुग्ध)+++-अमुदु+++(=निवेदनं)+++ सॆय्यामल् वन्दव् ऎल्लां,
वरुव्+++(=अभ्यागत)+++ इरुन्दिल् - वऴङ्गामल्+++(=अदत्त)+++ वैत्तव् ऎल्लाङ्,
कालम् इदुव् अण्ड्र् ऎण्ड्रु कऴित्तव्+++(=निष्कासितम्)+++ ऎल्लाङ्,
कडैयिन् वरुङ् कऱि+++(=व्यञ्जन)+++-मुदल्, कऴुवाव्+++(=क्षालितेतर)+++ ऎल्ला,
नूल्+++(→ग्रन्थ)+++-इसैया+++(=गीतेतर)+++ वऴिगळिनाल् वन्दव् ऎल्ला,
नुगरादत्+++(=अ-गलनीयस्य)+++ उडन् पाकञ् चॆय्दव् ऎल्लाञ्,
शीलम् इ+++(ल्)+++लाच् चिऱिय्+++(=अल्प)+++-ओर्-आक्किन्-अवु, नल्लोर्
जॆल+++(=जल)+++-मलङ्गळ् पट्टन्-अवुन् तिन्नार्-ताम् ए. [6]

En OV shaThakopan

[6] More forbidden foods: Foods that were not offered to our Lord, foods that were not offered to the guests, foods that were cooked without first cleaning them, foods earned in immoral ways, cooked with other foods that are forbidden,
cooked by unclean children, and foods that are contaminated by excrements.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಅರ್ಥ :- (ಮಾಲ್ -ಅಮುದು-ಶೆಯ್ಯಾಮಲ್ -ವಂದ-ಎಲ್ಲಾಂ) ಲಕ್ಷ್ಮೀವಲ್ಲಭನಿಗೆ ನಿವೇದಿಸದೇ ಬಂದವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ವರು-ವಿರುಂದಿಲ್ -ವಳಂಗಾಮಲ್ -ವೈತ್ತ-ಎಲ್ಲಾಂ) ಬಂದ ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ಬಡಿಸದೆ ತನಗಾಗಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, (ಕಾಲಂ-ಇದ್-ಅನ್ನು- ಎನ್ನು-ಕಳಿತ-ಎಲ್ಲಾಂ) ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಂತಹುದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದು ಎಂದು ನಿಷೇಧಿಸಿರುವುದೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಕಡೆಯಿಲ್ -ವರುಂ-ಕರಿ-ಮುದಲಾ-ಕಳುವಾ-ಎಲ್ಲಾಂ = ಅಂಗಡಿಯಿಂದ ತಂದ ತರಕಾರಿ ಮೊದಲಾದುವನ್ನು ತೊಳೆಯದೆ ಇದ್ದರೆ, ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, (ನೂಲ್-ಇತ್ಯೆ ಯಾ-ವಳಿಹಳಾಲ್ -ವಂದವೆಲ್ಲಾಂ) ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಮ್ಮತವಾಗದೇ ಕೇವಲ ವಿರೋಧಮಾರ್ಗದಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೂ, (ನುಹರಾದದು-ಉಡನ್ - ಪಾಕಂ-ಶೆಯ್ದ-ಇಲ್ಲಾಂ) = ತಿನ್ನಬಾರದೆಂದು ನಿಷೇಧಿಸಿರುವ ವಸ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೇಯಿಸಿದ ವಸ್ತುವನ್ನು, (ಶೀಲಂ-ಇಲಾ-ಶಿರಿಯೋರ್ -ಆನವುಂ) : ಆಚಾರವಿಚಾರ ಶೀಲರಲ್ಲದ ಚಿಕ್ಕವರು ಬಡಿಸಿದುದನ್ನೂ, ಶೆಲ-ಮಲಂಗಳ್ -ಪಟ್ಟನವುಂ) : ಮೂತ್ರ-ಮಲ- ಸಂಬಂಧವುಳ್ಳವುಗಳನ್ನೂ, ನಲ್ಲೋರ್ -ತಿಣ್ಣಾರ್ -ತಾಂ) = ಸತ್ವಗುಣ ಪ್ರಚುರರಾದ ಹಿರಿಯರು ತಿನ್ನರು.

सं - गोपालाचार्यः

श्रीशानिवेदितम् उपाहृतम् अत्त्य्-अशेषं,
स्वार्थैकरक्षितम् अ-दत्तम् उपागतेभ्यः।
भोक्तुं न चैष समयस् त्व् इति यन् निषिद्धं शाकाद्य्–अ-शोधितम् उपाहृतम् आपणाद्यैः ॥

शास्त्रीय-मार्ग-रहितेन पथा ऽर्जितं च
पक्वं त्व् अ-भोज्य-वसुभिस् सह यत् कृतं च ।
निष्पन्नम् आकृति-निहीन-विशील-बालैः
सन्तस् त्यजन्ति सकलं मल-मूत्र-सङ्गि ॥ ६

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

मालमुदु सॆय्यामल् वन्दवॆल्लाम् - श्रीय पदिक्कुक् कण्डरुळप्पण्णामल् वन्दपदार्थमॆल्लाम्, वरुविरुन्दिल् वऴङ्गामल् वैत्तवॆल्लाम्. अदिदि कळुक्कुप् परिमाऱामल् स्वार्त्तमाग वैत्तदुवुम्, कालमिदुवण्ड्रॆण्ड्रु कऴित्त वॆल्लाम् - योग्य पदार्थ पक्षणत्तिले वैत्तुक्कॊण्डु, इदु न्द काल त्तिल् अबक्षयम्, कालान्दरत्तिले पक्ष्य मॆण्ड्रु तत्काल मात्रत्तिले निषे तित्तवैयुम्, कडैयिल्वरुङ्गऱिमुदलाक् कऴुवावॆल्लाम् - आबणत्तिल् वाङ्गिन सागादिगळिल्, अलम्बादवैयुम्, नूलिसैया वऴिगळिनाल् वन्दवॆल्लाम्- सास्त् रम् सम्मदियाद मार्गङ्गळिले प्राप्त पदार्थमॆल्लाम्, नुगरात्तुडन् पागम् सॆय्दवॆल्लाम् - अबक्ष्यत्तोडे कूडबचित्तवैयुम्, सीलमिल्लाच् चिऱियो राक्किनवुम् - आचारमिल्लाद पालिसैगळ् पागम्बण्णिनदुम्, सलमलङ्गळ् पट्टर नवुम् - जलमलङ्गळाल् सम्बन्दित्तपदार्थङ्गळुम्, आगिय इवट्रै, नल्लो तिन्नार्दामे - पॆरियोर्गळ् पक्षियार्गळॆण्ड्रबडि.

देवर्गळुक्क् इवैय् ऎण्ड्रु वैत्तव् ऎल्लाञ्,
शिवन्-मुदलाद् देवर्गळुक्क् इट्टव् ऎल्लाम्,
आवि+++(=प्राण)+++-मुदलान्-अवट्रुक्क् आगाव् ऎल्लाम्,
अदुव् इदव् ऎन्ऱ् अऱियव्-अरि-तानव् ऎल्ला+++(म्)+++
नाविल्+++(=जिह्वा)+++ इडुवदऱ्‌क्-अरिद्-आयिरुप्पव् ऎल्ला+++(म्)+++
नण्ड्र् ऎण्ड्रु तम्म्-उळ्ळम् इसैयाव्+++(=अगीयमानम्)+++ ऎल्लाम्
ओविय+++(=फलन)+++-नाळ् ओवाद+++(=उत्पद्यमानेतरम्)+++ पूवुङ् कायुम्,
उत्तमर्गळ् अट्ट्+++(=भर्जित)+++-उप्पुम्+++(=लवणम्)+++ उगवार्+++(=अप्रीताः)+++-ताम् ए. [7]

En OV shaThakopan

[7] forbidden foods continued…

  • foods intended for dEvatAs
  • foods offered to dEvatAs such as Sivan
  • foods that harm our prANan and indriyam
  • foods that are unrecognizable
  • foods that are intolerably hot
  • foods that are not palatable to the mind
  • vegetables and flowers that bloom in an untimely fashion
  • dirty salt.
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ದೇವರಿಗೆಂದುದ್ದೇಶಿಸಿಟ್ಟವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಈಶ್ವರಮೊದಲಾದ ದೇವತಾಂತರಗಳಿಗೆ ನಿವೇದನೆ ಮಾಡಿದುದನ್ನೂ, ಪ್ರಾಣ-ಇಂದ್ರಿಯ ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ವಾಗಿರದೆ ಕೆಡಕು ಮಾಡುವುವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಇದು ಇಂತಹುದು ಎಂದರಿಯಲಾಗದವನ್ನೂ ಎಂದರೆ ನಾಮರೂಪಗುಣಗಳನ್ನರಿಯದ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನೂ, ನಾಲಿಗೆಯಲ್ಲಿಡಲು ಆಗದಷ್ಟು ಬಿಸಿ-ಖಾರ-ಮೊದಲಾದವುಳ್ಳವನ್ನೂ, ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯದೆಂದು ತೋರದಿರುವುದನ್ನೂ, ಕಾಲವಲ್ಲದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಿಡುವ ಹೂ -ಕಾಯಿ-ಹ ಮೊದಲಾದುವನ್ನೂ, ಕಾಯಿಸಿದ ಉಪ್ಪಿನಲ್ಲಿರುವ ಕೊಳೆಯುಪ್ಪನ್ನೂ, ಶಿಷ್ಟರು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ.

सं - गोपालाचार्यः

श्रीशार्थं निहितानि यानि गिरि-शादिभ्योऽर्पितं यच् च तद् वस्तु प्राण-मुखावगर्ह्यम् अखिलं त्व् अ-ज्ञात-नामादिकम् ॥
जिह्वा यत्र जुगुप्सते सद् इति यच् चित्तं न मन्येत तच्
छिष्टाः पुष्पम् अ-काल-जं फलम् अपि त्यक्ष्यन्ति पक्वार्णवम्+++(=पक्वलवणम्)+++ ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

तेवर्गळुक्किवैयॆण्ड्रुवैत्तवॆल्लाम् - तेवदैगळुक्किन्दपदार्थमॆ ण्ड्रु वैत्तपदार्थमुम्, सिवन् मुदलाम् तेवर्गळुक्किट्टवॆल्लाम् -रुत्रादि क्षत्रदेवदैगळुक्कु निवेदनम् पण्णिनदॆल्लाम्, आवि मुदलानवट्रुक् कागादॆल्लाम् -प्राणन् मुदलान इन्द्रियङ्गळुक्कागादॆल्लाम्. करणाबाडव जनङ्गळुमॆण्ड्रबडि. यत्वा: प्राणा-तियिल्लादे भुजिप्पदुम्, अदु विदु ऎण्ड्रऱियवरिदानवॆल्लाम् - नामरूपङ्गळऱियप्पोगादॆल्लाम्, नाविल् इडुवदऱ्‌ करिदायिरुप्पदॆल्लाम्-नाक्किल् वैक्कवरुत्तमान पदार्थङ्गळॆल्लाम्, नन् ऱॆण्ड्रु तम्मुळ्ळमिसैयादॆल्लाम् - इदु नल्लपदार्थ मॆण्ड्रु तङ्गळ् ह्रुद यम् सम्मदियाददॆल्लाम्, ओवियनाळोवाद पूवुङ्गायुम् -यदागालम् उण्डागाद पुष्पमुम् पलमुम्, अट्टुप्पुम् - पागम्बण्णिनल वणमुम्, उत्तमर्गळ् उगवार् तामे-सिष्टर्गळ् सन्दोषियार्गळ्. निषिद्धमॆण्ड्रु कर्हिप्पार्गळ् ऎन्गै.

किळिञ्जिन्+++(=oyster)+++-मुदल्–सुट्टन-सुण्णाम्बु+++(=lime)+++-तानुङ्,
किळर्+++(=महावेग)+++-पुनलिल्+++(=जलात्)+++ ऎऴुङ्-कुमिऴि+++(=splash)+++-नुरैगळ्-तामुं,
+++(नव्यतया)+++ विळैन्द्-अदनिन्+++(ल्)+++ मुदन्+++(ल्)+++ मालुक्क्+++(=मामुग्धाय)+++ ईयाव् ऎल्लाङ्,
विळैन्द-निल+++(म्)+++ मऱु-काम्प्+++(=stalk)+++ ऎन्ऱ् ऎऴुन्दव् ऎल्लाङ्,
कळैन्द-मनत्तार्+++(→विरक्ताः)+++ मट्रुङ् कऴित्तव्+++(=निष्कासितम्)+++ ऎल्लाङ्,
कडिय+++(=क्रूर)+++-मुदल्-नियमत्तार् +++(स्वस्वगुरूपदेशेन)+++कऴित्तव् ऎल्लान्
तॆळिन्द+++(=शुद्ध)+++-पुनल् तिरु-वेङ्कटत्त माल् तन्-
तिरुव्-आणै+++(=आज्ञा)+++ कडवादार्+++(=अनाशकाः)+++ तिन्नार् ताम् ए. [8]

En OV shaThakopan

[8] forbidden foods continued…

  • Calcium (suNNAmbu) extracted from sea shells
  • bubbles and froth from water
  • foods that are not offered to our Lord
  • harvested from the stems that were previously harvested
  • foods avoided by learned persons with pure heart
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಮುತ್ತಿನ ಚಿಪ್ಪು ಮೊದಲಾದುವನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಮಾಡುವ ಸುಣ್ಣವನ್ನೂ, ಚಿಲುಮೆ ಮೊದಲಾದುವಿಂದ ಹರಿಯುವ ನೀರಿನಲ್ಲೇಳುವ ಗುಳ್ಳೆ-ನೊರೆಗಳನ್ನೂ, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ [[622]] ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಮೊದಲು ದೇವರಿಗೆ ಕೊಡದಿರುವುದನ್ನೂ, ಬೆಳೆದ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಆ ಕೂಳೆಗಳಿಂದ ಬೆಳೆದವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ತೀವ್ರವಾದ ಆಹಾರ ನಿಯಮವುಳ್ಳ ಹಿರಿಯರು ತಮ್ಮ ಗುರುಗಳ ಉಪದೇಶದಂತೆ ಕೂಡದೆಂದು ಬಿಟ್ಟವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಸ್ವಚ್ಛವಾದ ನೀರುಹರಿವ ವೆಂಕಟಾದ್ರಿ ಅಧೀಶನಾದ ಶ್ರೀನಿವಾಸನ ದಿವ್ಯಾಜ್ಞೆಯನ್ನು ಮೀರದೆ ನಡೆಯುವವರು ಭುಜಿಸರು, (ತಿನ್ನುವುದಿಲ್ಲ).

सं - गोपालाचार्यः

चूर्णान् संप्लुष्ट-शुक्ति-प्रभृति-विरचितान्, स्रोत-उत्थांश् च फेनान्
नव्यं व्रीह्य्-आदिकं प्राग् अन्-अशित-पुर-दैवं, पुनः पूर्व-भू-जम्+++(→गृहीत-फलात् सस्याद् वृद्धम्)+++ ।
संसाराशा-विहीना विजहुर् इह, तथा ये च तीव्र-व्रता यान्
आज्ञाधीना न चाद्युर्, विमल-जल-नग–श्री-निवासस्य भक्ताः ॥ ८

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

किळिञ्जल्मुदल् सुट्ट सुण्णाम्बुदानुम् - सुक्ति सम्बूगम् मुदलाग वॆन्दसूर्ण मुम्, किळर्बुनलिलॆऴुङ्गुमिऴि नुरैगळ् तामुम्-पॊङ्गिवरुगिण्ड्र जलत्तिल् सम् पलिक्कुम् पुत्पुदमुम्,पेनमुम्,विळैन्ददनिल् मुदल्मालुक्कीयादॆल्लाम् - विळैन्द वस्तुक्कळिल् अन्दक्रामदेवदैयान श्रीय:पदिक्कु समर्प्पियाद पदार्थमॆल् लाम्, विळैन्ददनिल् मऱुगाम्बॆण्ड्रु ऎऴुन्ददॆल्लाम् - मुन्दऱविळैन्द निलत्तिल् काम्बाले मीळवुम् विळैन्ददुवुम्,
कळैन्दमनत्तार् मट्रुङ् गऴित्तदॆल्लाम्- संसार-सम्बन्धङ्गऴिन्द मनस्सैय् उडैयवर्गळ् कऴित्त पदार्थङ्गळुम्,
सास्त्र परिशीलनङ्गळाले निर्मलचित्तरान वैदिकोत्तमर्गळ् निषेधित्तवैगळुम्, कडियमुदल् नियमत्तार् गऴित्तदॆल्लाम्- क्रूरमान मुन्दिन-नियमवान्गळ् तङ्गळ् गुरुक्कळ् उपदेशिक्कक् कऴित्तवैगळ् ऎल्लाम्, आहारनियमम् मुन्दिननियम मिऱे. तॆळिन्दबुनल् तिरुवेङ्गडत्तुमाल्दन् - निर्मलोदगत्तैयुडैय श्रीवे ङ्गडात्रियिले वसिक्किण्ड्र इय पदियिनुडैय, तिरुवाणैगडवादार् - तिव्याज् ञैयै अदिक्रमियादवर्गळ्, तिन्नार्दामे-भुजियार्गळ्.

मोर्-अ+++(ल्)+++लदु सारङ्गळ् वाङ्गिऱ्‌ऱ् ऎल्लाम्
उऴुप्+++(=पूर्ण)+++-पगलिल्+++(→मध्याह्ने)+++ विळङ्+++(=कपित्थ)+++-कनिय्+++(=फलम्)+++ उन्, धानं+++(=पृथुकम्)+++-तान् उम्,,
ओर्+++(→[भोज्यमिति] विशिष्ट)+++ इरविल्+++(=रात्रेः)+++ ऎळ्ळ्-उडने कूड्-इऱ्‌ऱ् ऎल्लाम्, +++(तिल-गुड-मधुरादि)+++,
ऎळ्ळु-तनिल्–ऎण्णैय्– तयिर्-तरु-पण्-तङ्गळ्,,
ओर्+++(=उत्तम)+++-तव+++(प)+++त्तै मन्दिरत्तैय्+++(=मन्त्रत्तै)+++ ऒऴिप्पव्+++(=नाशिप्पव्)+++ ऎल्लाम्,
उण्णाद-नाट्कळिल् ऊण्+++(=अन्न)+++, अन्दिप्+++(=सन्ध्या)+++-पोद्-ऊण्
नारणनार् अडि पणियु+++(म् ←शरण-गमने)+++ नल्लोर् नाळ् उ+++(म्)+++
नळ्ळ्+++(=मध्य)+++-इरविल्+++(=रात्रेः)+++ ऊणुम् - इवैय् उण्णार् तामे. [9]

En OV shaThakopan

[9] forbidden foods continued…

  • Foods from which the essence is taken out, except buttermilk
  • viLAm fruit and popped rice during the day
  • foods prepared with curd and sesame seed oil, during night time
  • foods that are said to give magical powers
  • no foods on EkAdasi days, and at dusk or midnight.
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಅರ್ಥ:- ಮೋರ್ ಅಲದು-ಶಾರಂಗಳ್ -ವಾಂಗಿತ್ತೆಲ್ಲಾಂ = ಮೊಸರು ಹೊರತು ಬೇರೆ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಾರಾಂಶವನ್ನು ತೆಗೆದ ಮೇಲೆ ಇರುವುದೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಮುಳುಪಹಲಿಲ್ -ಎಳಂ-ಕನಿಯುಂದಾನಂ-ತಾನುಂ : ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ಬೇಲದಹಣ್ಣನ್ನೂ ಅವಲಕ್ಕಿ ಅಥವಾ ಪುರಿ ಇವನ್ನೂ, ಓರ್ -ಇರವಿಲ್ -ಎಳ್ -ಉಡನೆ-ಕೂಡಿತ್ತು-ಎಲ್ಲಾಂ = ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಎಳ್ಳು ಮಿಶ್ರಿತವಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಎಳ್ಳು-ತನಿಲ್ -ಎಣ್ಣೆ ತಯಿರ್-ತರು-ಪಡಂಗಳ್ - ಹಾಗೆಯೇ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಣ್ಣೆ ಮತ್ತು ಮೊಸರು ಕಲೆತಿರುವ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನೂ, ಓರ್ -ತವ-ಮಂತಿರತ್ತೆ -ಒಳಪ್ಪದೆಲ್ಲಾಂ = ಅಸಾಧಾರಣ ತಪಸ್ಸನ್ನೂ, ಮಂತ್ರವನ್ನೂ ಕೆಡಿಸುವಂತಹುದಲ್ಲವನ್ನೂ, ಉಣ್ಣಾದ-ನಾಳ್ ಹಳಿಲ್ -ಉಣ್ = ಅನ್ನವನ್ನೂಟಮಾಡಬಾರದ ವ್ರತದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡುವುದನ್ನೂ, ಅಂದಿ-ಪೋದು-ಉಣ್ = ಸಂಜೆಯ ಹೊತ್ತು ಊಟಮಾಡುವುದನ್ನೂ, ನಡು-ಇರವಿಲ್ -

[[623]] ಅರ್ಧರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಊಟವನ್ನೂ, ಇವೆ ಹೀಗೆ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು, ನಾರಣನಾ‌ ಅಡಿ-ಪಣಿಯುಂ-ನಲ್ಲೋರ್ : ಯಾದವಾದ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀನಾರಾಯಣನ ಪಾದಾರವಿಂದ ಸೇವಕರಾದ ಮಹನೀಯರು, ನಾಳುಂ = ಎಂದಿಗೂ, ನಣ್ಣಾರ್ -ತಾಂ = ಆದರಿಸರು (ಉಪಯೋಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ)

सं - गोपालाचार्यः

क्रीतं तक्रं विनाऽन्यद् रस-वसु न लभेताह्नि नाद्यात् कपित्थम्
धाना वा भोज्य-रात्रौ तिल-मिलितम्, अ-भोज्यं+++(←यतिः??)+++ तिलोत्थं च तैलम् ।
दध्ना वा कल्पितं यन्, मनु-हम् अपि तपो-घ्नं त्व्, अथाभोज्य-घस्रे सन्ध्यायां वा निशीथे विदधति निघसं नैव नारायणीयाः ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

मोरलदुसारङ्गळ् वाङ्गिट्रॆल्लाम् - तक्रमॊऴिय सारङ्गळ् वाङ्गिन तॆल्लाम्, त्याज्यवस्तुक्कळ्. मुऴुप्पगलिल् विळङ्गनियुम् - पगलिले विळाम्-बऴम् उम्,तानन्दानुम् - तानमुम्,

ओरिरविलॆळ्ळुडने कूडिट्रॆल्लाम् - भोजन योग्यमान रात्रिगळिल् तिलमिनमान पदार्थङ्गळॆल्लाम् अभक्ष्यम्

ऎळ्ळुदनिल् ऎण्णै - तिलसम्बन्धमान तैलम्,
तयिर् - दधियुम्,

ओर् तवत्तै मन्दिरत्तैय् ऒऴिप्पद् ऎल्लाम्-
ओर् अत्विदीयमान,
तवत्तै - तबस्सैयुम्,
मन्दिरत्तैयुम् ऒऴिप्पदॆल्लाम् - कॆडुक्कुम् पदार्थमॆल्लाम्,
तत्वेळैयिल् अबक्षय मॆन् ऱबडि.

उण्णादनाळ्गळिलूण् - इन्द तिदियिल् अन्नभोजनम् निषिद्धमॆण्ड्र तिव सन्द्यागालत्तिल् भोजनमुम्, नडुविर सत्तिले भोजनमुम्, अन्दिप्पोदूण् लिलूणुम् - अर्थरात्तिरियिल् भोजनमुम्, इवै-इवट्रै, नारणनारडि पणि युम् नल्लोर् - यादवात्रियिल् तिरुनारायणनुडैय श्रीबादत्तैयाच्रयिक्कुम् पॆरियोर्गळ्. नाळुम्-सदा, नण्णार्दामे - किट्टार्. आदरियार्गळॆण्ड्रबडि.

कुळि+++(=स्नान)+++-मुदलान्-अवै सॆय्याद् उण्णुम्+++(=खाद्यमानम्)+++ ऊणुङ्+++(=अन्नम्)+++
कूट्ट्+++(=सम्मिश्र)+++-अल्डल् आप् पन्दिल्+++(=पङ्क्तेः)+++ ऊण्, पिऱर्क्+++(=परर्)+++-कैय् ऊण् उ+++(म्)+++
नळि+++(=सुन्दर)+++-मति+++(=चन्द्र)+++–ती+++(=[अदीप]अग्नि)+++-वळक्क्-आगव् उण्णुम् ऊण् उ+++(म्)+++
नळ्ळ्+++(=मध्य)+++-इरविल् वळक्क्-इण्ड्रिय्+++(=विना)+++ उण्णुम् ऊण् उङ्
गिळि-मॊऴियाळ्+++(→सुभाषिणी पत्नी)+++-उण्णान्+++(=खदन्ती)+++-इऱ्‌कक्-कणवन्+++(=पति)+++ ऊण् उङ्
कीऴोरै नोक्क्+++(=वीक्षित)+++ ऊणुम्म्, इडक्+++(=वाम)+++-कैय् ऊणुम्
ऒळि+++(=ज्वलद्)+++-मऱैयोर्+++(=वैदिकाः)+++ मट्रुम् उगवादव्+++(=अनङ्गीक्रियमानम्)+++ ऊणुम्
ऒळिय-रङ्गर्-अडि-पणिवार्+++(=शरणाः)+++ उगवार्+++(=न तृप्यन्तः)+++ ताम् ए. [10]

En OV shaThakopan

[10] Do not eat,

  • before your shower and sandhya japam
  • alone, eat with a group of bhaktAs
  • foods that are mashed by someone else
  • under the moonlight or fire
  • husband and wife together
  • while staring at inferior individuals
  • with your left hand
  • anything that is avoided by religious people.
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಸ್ನಾನ-ಸಂಧ್ಯಾವಂದನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡದೆ ಊಟ ಮಾಡುವುದನ್ನೂ, ಸಹ ಭೋಜನಕ್ಕೆ ಅರ್ಹರಲ್ಲದವರ ಪಂಜಿಯಲ್ಲಿ ಊಟಮಾಡುವುದನ್ನೂ ಪರರ ಹಸ್ತದ ಊಟವನ್ನೂ, ದೀಪಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಬೆಳದಿಂಗಳಲ್ಲಾಗಲೀ, ಬೆಂಕಿಯ ಬೆಳಕಲ್ಲಾಗಲೀ ಮಾಡುವ ಊಟವನ್ನೂ, ಕತ್ತಲಲ್ಲಿ ದೀಪವಿಲ್ಲದೆ ಊಟಮಾಡುವುದನ್ನೂ, ಪ್ರಿಯಮಡದಿಯೂ ಪತಿಯೂ ಒಂದೇ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಊಟ ಮಾಡುವುದನ್ನೂ ಹುಟ್ಟು-ನಡತೆ-ಮೊದಲಾದುವಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಕೀಳಾಗಿರುವವರನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಊಟಮಾಡುವುದನ್ನೂ, ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಊಟಮಾಡುವುದನ್ನು, ಬ್ರಹ್ಮತೇಜಸ್ಸಿನ ವೈದಿಕೋತ್ತಮರು ಕೂಡದೆಂದು ಹೇಳಿರುವ ಊಟವನ್ನೂ, ಶ್ರೀರಂಗನಾಥನ ಪಾದಕಮಲ ಭಕ್ತರು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದುವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಬಿಡಬೇಕು. ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದು.

सं - गोपालाचार्यः

नाद्यात् स्नानाद्य्-अपेतस् त्व्, अनुचित-जन-पङ्क्तौ च नैवान्यदीयम्
ज्योत्स्नायाम् अग्नि-भायाम् अ-विहितम् अशनं, रात्रि-काले त्व् अदीपे ॥ नाद्यात् सार्धं स्व-पत्न्या पतिर् अधम-जनालोकितं चापि वामाद्
+हस्ताद्, यद् ब्राह्मणैश् चानशितम् इह महो-रङ्ग-भक्ताश् च नाद्युः ॥

[[624]]

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

कुळि मुदलानवै सॆय्यादुण्णुमूणुम् - स्नानपूर्वकमाग सन्द्याजबहो मादिगळ् सॆय्यामल् भुजिक्कुममुदुम्, कूट्टल्ला पन्दियिलूण् - अबाङ्देयरुडै यबङ्दियिले भोजनमुम्, पिऱर्गैयूणूम् -परहस्तत्ताले भोजनमुम्, नळिमर् मदि तीविळक्काग उण्णुमूणुम् - चन्द्रनुम् अक्नियुम् तीबस्तानत्तिले यॆण्णि उण्गिऱ भोजनमुम्, नळ्ळिरविल् विळक्किण्ड्रियुण्णुमूणुम्-काळरात्रियिल् तीब मिण्ड्रिप्पण्णुम् भोजनमुम्,किळिमॊऴियाळुणानिऱ्‌कक्कणवनूणुम् स्त्रीगळ् भुजिक्क एकवेळैयिले भर्त्तावुम् भुजिक्कैयुम्, कीऴारै नोक्कूणुम् - जन्मव्रुत् तादिगळाल् हीनरानवर्गळैप् पार्त्तुक्कॊण्डु भुजिक्कैयुम्, इडक्कैयूणुम् वामहस्तत्ताले भुजिक्कैयुम्, ऒळिमऱैयोर्मट्रु मुगवाद ऊणुम् - प्रह्म तेजस्साल् ज्वलिक्कुम् वैदिगोत्तमर्गळ् पिन्नैयुम् सम्मदियाद भोजनङ्ग ळुम्, ऒळियरङ्गरडिबणिवार्-श्रीरङ्गनादनुडैय तिरुवडिगळै वणङ्गुमवर्गळ्, उगवार् - अङ्गीगरियार्गळ्. इन्द नियमङ्गळ् कोयिल् तिरुमलै पॆरुमाळ्गो विल् तिरुनारायणबुरन् दॊडक्कमान तिव्यस्तलङ्गळिल् वळिक्कुम् पॆरियोर् कळ् स्म्रुत्यनुगुणमाग अनुष्टित्तार्गळ् आगैया लिदु सर्वोबादेयमॆ न्बदु करुत्तु.

ऎच्चिल्-तनिल्, वार्क्कुन्+++(=स्रवत्)+++ नॆय्य्, इरु+++(=द्वि)+++-पाकङ्गळ्,
इरुमबाल्+++(=अयसा)+++ उङ्, कैयालुम् इट्टव् ऎल्लां
पच्चैय्-अल्लाऱ्‌, कडित्त+++(=दष्ट)+++-कुऱै+++(=शेष)+++, पऴैयव्, ऊसल्,
पिऱर्+++(=परर्)+++ अगत्तुप्+++(=गृहस्य)+++ पाकञ् चॆय्द् ऎडुत्तव् अन्नम्
+++(परेणात्तुम्)++++ नच्चिन्+++(=इष्ट)+++-अवै, पऴित्त्+++(=निन्दित)+++-अवै, मण्-णाट्रन्+++(=गन्ध)+++ +++(इति सर्वं)+++ तीदु+++(=दुष्टम्)+++.
नखत्ताले विण्ड्+++(=भिन्न)+++-अवै-ताङ्, काणुम् उप्पुं,
पिच्चुळ+++(=पित्त-वर्धक)+++-ताम्-अवै काडि+++(=vinegar)+++, +++(अतिथिषु सत्सु)+++ भिन्न-पाकं,
पिसिन्गळ्+++(=sap)+++-तनिल् चिवन्द्+++(=रक्त)+++ अदुव् उं +++(इति सर्वम्)+++ पिऴैय्+++(=दुष्टम्)+++ ऊण् आम् ए. [11]

En OV shaThakopan

[11] Do not eat,

  • ghee that is served after you have begun eating
  • foods that have been cooked twice (reheated?)
  • foods served by bare hand or spatulas made of iron, uncooked foods may be served by bare hand
  • foods already bitten into,
  • old, and spoilt foods
  • foods prepared in someone else’s house (no potluck)
  • foods that someone else wanted or rejected
  • foods with smell of earth, or separated by finger nails, salt that you can see
  • separated for one self and guests
  • sap coming out of trees, except asafoetida.

Foods that may be accepted are listed now.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಊಟದ ನಡುವೆ ಎಂಜಲಲ್ಲಿ ತುಪ್ಪವನ್ನು ಬಡಿಸಬಾರದು. ಎರಡುಸಲ ಬೆಂದಿರುವಸ್ತುವನ್ನು ತಿನ್ನಕೂಡದು. ಕಬ್ಬಿಣದ ಪಾತ್ರೆಯಿಂದಾಗಲೀ ಕೈಯಿಂದಾಗಲೀ ಬಡಿಸುವುದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಕೂಡದು. ಪಕ್ವ ಮಾಡದ ಹಸಿಯ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಕೈಯಿಂದಲೇ ಬಡಿಸಬೇಕು. ಕಡಿದು ಮಿಕ್ಕಿದ್ದನ್ನು ಮತ್ತೆ ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದು. ಹಳಿಸಿದುದನ್ನೂ, ಬೇರೆಯವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಕಮಾಡಿ ತಂದುದನ್ನೂ, ಇತರರು ಆಸೆಪಟ್ಟಿದ್ದನ್ನೂ, ಇತರರು ನಿಂದಿಸಿ ಕೊಡುವ ಅನ್ನವನ್ನೂ, ಮಣ್ಣಿನ ವಾಸನೆಯುಳ್ಳದ್ದನ್ನೂ, ಸೀದುಹೋಗಿ ಕೆಟ್ಟಿರುವುದನ್ನೂ, ಉಗುರಿನಿಂದ ಕತ್ತರಿಸುದುವನ್ನೂ, ತನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಿದ್ದ ಉಪ್ಪನ್ನೂ, ಪಿತ್ತ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೂ (ಕಾಡಿ) ಆರನಾಳವನ್ನೂ-ಗಂಜಿಯನ್ನೂ, ಊಟಮಾಡಲುಬಂದವರಿಗೆ ಬೇರೆ ತನಗೇ ಬೇರೆ ಎಂದು ವಿಭಾಗಿಸಿ ಮಾಡಿದ ಊಟವನ್ನೂ, ಮರದಹಾಲಿನಿಂದಾಗುವ ಕೆಂಪು ಹಿಂಗು ಮೊದಲಾದುವನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಕೂಡಮ. ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದುವೆಲ್ಲಾನಿಂದ್ಯವಾದವು ನಿಷಿದ್ಧವು.

सं - गोपालाचार्यः

मध्ये-भुक्ति घृतं द्वि-पक्वम् अशनं, दत्तं करेणायसा
नाद्याद्, यन् न शृतं करेण वितरेत्, नात्तावशिष्टं पुनः ।
त्याज्यं पर्युषितं, परालय-शृतानीतं तथान्येप्सितम्
मृद्-गन्धं, त्व् अशनं स्व-दृष्ट-लवणं, निन्द्यं च लूनं नखैः,
आरनालम्+++(=गञ्जि →vinegar)+++ अथ पित्त-वर्धकं,
भिन्नपाकम् अतिथिभ्य आत्मने, वृक्ष-निर्यसन-वर्ग-लोहितं नाददीत मनुजश् च जेमितुम् ॥ ११.

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

ऎच्चिल्दनिल्वार्क्कुम्नॆय् - भोजनमत्यत्तिल् परिमाऱुम् नॆय्युम्, इरुबा कङ्गळ् - पुनबोगम् पण्णिवैयुम्, इरुम्बालुम् कैयालुमिट्टदॆल्लाम् -आय् सबात्रत्तालुम् कैयालुम् परिमाऱिन सागादिगळॆल्लाम्, पच्चैयल्लाल् अप् क्वम् हस्तत्ताले परिमाऱवेणुम्; पात्रान्दरत्तालागादु. कडित्तगुऱै कडित्तसेषमुम्,पऴैय ऊसल् - अत्यन्त मूसिनदुम्, पिऱरगत्तुप् पागञ्जॆय् तॆडुत्त अन्नम् -, नच्चिनवै- अन्यरासैप्पट्टवै, पऴित्तवै - निन्दित् तवै, मण्णाट्रम् - मरुत्कन्दियान अन्नमुम्-तीदु, पॊल्लाद वन्दमुम्, नगत्ता ले विण्डवै - उगिराले कीण्डवैयुम्, ताङ्गाणुमुप्पुम् - कण्बडुम्बडि कॊण् टुवन्दु प्रसादिक्कुम् लवणमुम्; पिच्चुळदामवै - पित्त-वर्धकङ्गळान पदार्त् तङ्गळुम्,
काडि - आरनाळम् उम्,
पिन्नबागम् - अदिदिक्कॊरुबडियुम् तनक्कॊरुबडि युमाग पसिक्कै, पिसिन्गळ्दन्निल् - निर्यासङ्गळिल्, सिवन्ददुवुम् - रत्तमानवै युम्, पिऴैयूणामे - तप्पान भोजनम्, निषिद्धभोजनमॆण्ड्रबडि.

ग्राह्यान्नादि

तातै+++(=तात)+++ नल्ल्–आस्+++(=दोष)+++-इरियन्+++(=निवारक →आचार्य)+++ मुदल्-तमैयन्+++(=अग्रजस्य)+++ ऎच्चिल्,
धरणि-सुरर् सोमत्तिल् अरुन्दुम्+++(=पीतम्)+++ ऎच्चिन्,
मातर्गड+++(ळ्)+++गुक्+++(=स्त्रीभ्यः)+++ कणवन् इदम्+++(=हितम्)+++ आनव् ऎच्चिन्.
मयिर्-पुऴु-नूल् वऴुन्दाल् उं +++(तन्निष्कासनेन)+++ पुनितम् आम् मण्+++(णिल्)+++
माधवत्तुक् कूविळङ्-गाय्, +++(देवाभिगमने)+++ मुख-वासत्तु
मादुळं-गाय्, मरणं वरिऱ्‌ कऴित्तव्+++(=निष्कासितम्)+++ ऎल्लाम्,
(जलम्, मूलम्, आज्यम्, पयः, हविः, निमन्त्रणान्नम्, पादतीर्थादि-गुर्ववशिष्टम्, औषधयश् चेत्य् अशक्तौ)
ओदि+++(=श्रुति)+++-वैत्तव्+++(→विहित)+++ उण्णा-नाळ् उगन्दव्+++(=अङ्गीकृतम्)+++ ऎट्टुम्
उळव्+++(=उपायम्)+++ ऎण्ड्रुङ् कऴित्तवट्रि+++(=निषिद्धेषु)+++ नण्ड्राम्+++(=धाराळमाय्)+++ ऊण् ए. [12]

En OV shaThakopan

[12] Accept without hesitation,

  • foods with the saliva of one’s father, teacher, and first older brother
  • Saliva in the sOmA vessel during sOma yAgam
  • foods with husband’s saliva for wife, if such food is contaminated with hair, worm, or thread, these may be removed properly and the food accepted
  • mAduLangAy, only during our Lord’s muga vASa soorNam
  • all prohibited foods during calamitous times
  • water, roots, ghee, milk, havis from yAga, nimantraNam, guru’s teachings, and medicine may be accepted even during fasting days.
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಇವರ ಎಂಜಿಲನ್ನು ತಂದೆ ಉತ್ತಮ ಆಚಾರರು-ಹಿರಿಯ ಅಣ್ಣ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು, ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಸೋಮಪಾನಮಾಡಿ ಮಿಕ್ಕಿದುದನ್ನು ಸೇವಿಸಬಹುದು. ಸತಿಯರಿಗೆ ಪತಿಯ ಹಿತಕರವಾದ ಉಚ್ಚಿಷ್ಟವು ನಿಷಿದ್ಧವಲ್ಲ ಕರಿಸಬಹುದು. ಬಡಿಸಿದ ಅನ್ನದಲ್ಲಿ ಕೂದಲು-ಹುಳು-ನೂಲು- ಇವು ಬಿದ್ದಿದ್ದರೂ ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಪರಿಶುದ್ಧವಾಗುವುದು, ಚೈತ್ರ ಮಾಸದಲ್ಲಾಗಲೀ ತಪಸ್ಸಿನಲ್ಲಾಗಲೀ ಶ್ರೀಫಲವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು. ದೇವರ ಪೂಜಾಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಖವಾಸ ಚೂರ್ಣಕ್ಕಾಗಿ (ಮಾತುಳಂಗಾರ್ ) ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಬೇರೆ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡದು. ಕೂಡವೆಂದು ಹೇಳಿದುವೆಲ್ಲಾ ಆಪತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗವಾಗಬಹುದು. ಉಪವಾಸ ವ್ರತ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು-ಗೆಣಸು-ತುಪ್ಪ-ಹಾಲು - ಯಾಗ ಹವಿಸ್ಸು-ನಿಮಂತ್ರಣ -ಆಚಾರರ ಉಪದೇಶ-ಮತ್ತು ಔಷಧ-ಇವು ವ್ರತ ವಿಘ್ನಕರವಲ್ಲ. ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದವೆಂಟೂ ಸರಿಯಾದ ಭೋಜನವಾಗಿಯೇ ಆಗುವುವು.

सं - गोपालाचार्यः

शिष्टास् तूच्छिष्टम् एषां जगदुर् अपि पितुर्, ज्यायसो भ्रातुर् इष्टम्
स्वाचार्यस्यापि सोमाश्य्-अवनि-सुर-निपीतावशिष्टं, सतीनाम् ॥
पत्य्-उच्छिष्टं च केशाद्य्–अ-शुचि-कर-युतं मृज्-जलेनैति शुद्धिम् । चैत्रे मासे वरं श्री-फलम् इति भगवत्-पूजने मातुलङ्गम् ॥

मृत्याव् आपदि यद् यच्च
निषिद्धं शुद्धम् एव तत् ।
उपवास-दिनोक्ताष्ट-
व्रतघ्नम् अपि मुक्ति-दम् ॥ +++((जलम्, मूलम्, आज्यम्, पयः, हविः, निमन्त्रणान्नम्, पादतीर्थादि-गुर्ववशिष्टम्, औषधयश् चेत्य् अशक्तौ))+++

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

तादै - पितावुम्, नल्लासिरियन् - त्वयोबदेष्टावुम्, मुदल्दमैयन्- सर्वज्येष्टप्रादावुमागिय इवर्गळुडैय ऎच्चिलुम्, तरणिसुरर् सोमत्तिल रुन्दुमॆच्चिल् - पूस्ररान प्राम्हणर् सोमबागम् पण्णु मुच्चिष्टमुम्, मादर्गळुक्कुक् कणवनिदमानवॆच्चिल् स्त्रीगळुक्कु भर्त्ताविनुडैय हितमान उच्चिष्टमुम्, अनिषिद्धम्,

मयिर् पुऴु नूल् विऴुन्दालुम् पुनिदमाम् मण् -
केसमुम् जन्दुवुम्
नूलुम् विऴुन्दालुम्,
अन्नत्तिलॆण्ड्रु सेषन्.
म्रुत्ताले परिशुद्धमाम्.

मादवत्तुक्कूविळङ्गाय् - तबस्सिले श्रीबलम्बक्ष्यम्. यत्वा मादवमासत्तिल् कूविळम् उबादेयमॆन्नवुमाम्.मुगवासत्तु मादुळङ्गाय्- आरादन वेळैयिले मुगवासनार्त्तम् मादुळङ्गायुमुबादेयम्; मट्रप्पोदु निषिद्धमॆण्ड्रबडि. मुगवासरहिदमान मादुळङ्गाय् निषिद्धम्. मरणम्वरिल् कऴित्तदॆल्लाम् - मरणाबत्तसैयिल् निषिद्धमॆण्ड्रु कऴित्तवैगळॆल्लाम् उबा तेयम्, उण्णानाळुगन्द - उबवासतिनङ्गळिल् अङ्गीगरित्त, ऒदिवैत्तवॆट्टुम् अत्ययनम्बण्णिन वॆट्टुविदमान अव्रुदक्कमुम्, उळवॆण्ड्रुम् कऴित्तवऱ्‌

ऱिल् नण्ड्रामूणे - निषेदित्तवट्रिल् सर्वदा नल्लबक्षणमागक्कडवदु. कऴित्त वट्रिलॆण्ड्रुम् नण्ड्रा मूणायुळ ऎण्ड्रन्वयम्. अनिषिद्धबक्षणमॆण्ड्रबडि.

+++(शूद्रेभ्योऽपि)+++ मा+++(=महा)+++-करुम्बिन् साऱु, तयिर्, पा+++(ल्)+++, नॆय्, पाक्कु,
वळै+++(=उत्तम)+++-मिळगु, तेन्, एलं+++(=एला)+++, पनि-नीर्-आदिय्
आग रसं तूयद् आगुम्, +++(निषिद्धम् ऎण्ट्रु)+++ अऱियाव् ऎल्लाम्
अऱियादार्क्क् अऱियलुन्+++(=यावज्-ज्ञानं)+++ तूयव् आगुञ्,
+++(स्नानाय)+++ सागरङ्गळ्+ तूयनव् आम् - उवाक्कळ्+++(=पर्वणी)+++ कूडिऱ्‌,
जलम् ऎल्लाङ् गङ्गैयद् आम् उपरागत्तिन्,
+++(नद्यादौ)+++ मागरङ्गळ्+++(=मृगा)+++ पिण+++(म् =शव)+++ मुदलाम् अनैत्तुङ्+++(=सर्वं)+++ कॊण्डु
वरुम् पुनलुन्+++(=जलं)+++ तूयद् आगुं वेगत् ताले. [13]

En OV shaThakopan

[13] Accept without hesitation,

  • sugar cane juice, yogurt, milk, ghee, beetle nut, pepper, honey, cardamon, water made from snow
  • anything until you realize its blemish

Dip in the ocean is permitted on full moon day and new moon day.
During times of lunar and solar eclipse all waters will be considered equal to gangA water;
water in rivers, even if it carries horses, donkeys and cadaver, will become purified with current.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಕಬ್ಬಿನ ಹಾಲು (ರಸ)-ಮೊಸರು-ಹಾಲು-ತುಪ್ಪ-ಅಡಿಕೆ-ಶಂಖ-ಮೆಣಸು- ಜೇನು ತುಪ್ಪ-ಏಲಕ್ಕಿ-ಹಿಮದನೀರು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಶುದ್ಧವಾದವು. ಇವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಯಾವವಸ್ತುವೇ ಆಗಲಿ ಅದರ ಗುಣಾದಿಗಳು ತಿಳಿಯದಿದ್ದು ಅದು ತಿಳಿಯುವವರೆಗೆ ಅವನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ್ದರೂ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಶುದ್ಧವೇ, ತಿಳಿದನಂತರ ಕೂಡದು. ಹುಣ್ಣಿಮೆ-ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರದ ನೀರು ಪರಿಶುದ್ಧವು. ಆಗ ಅದರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಬಹುದು. ಗ್ರಹಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎಂತಹ ನೀರಾಗಿದ್ದರೂ ಅದು ಗಂಗಾತೀರ್ಥದಷ್ಟು ಪಾವನವಾದುದು. ವೇಗವಾಗಿ ಹರಿಯುವ ನದೀ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಕತ್ತೆ- ಹೆಣ-ಮೊದಲಾದ ಅಶುದ್ಧ ವಸ್ತುಗಳು ತೇಲಿ ಹೋದರೂ ಆ ನೀರು ಶುದ್ಧವೇ. ಕಾರಣ ನೀರು ವೇಗವಾಗಿ ಹರಿದು ಹೋಗುವುದಷ್ಟೆ.

सं - गोपालाचार्यः

इक्षो रसो दधि पयो घृत-पूग-शङ्खाः+++(-मरीचम्)+++
मध्व् एलका हिम-जलं च मरीचकाद्याः ।
शुद्धास्, तथा ऽऽकर-भवाश् च भवन्ति यावद्
वस्तु–स्व-रूप–गुण–शोधन-बुद्धिम् एति ॥

सिन्धूदकं भवति पर्वसु सर्व-शुद्धं
गङ्गोदकं भवति तोयम् इहोपरागे । स्रोतस्विनी स-खर-वाजि-शवापि मेध्या
वेगेन सर्व-सरितो हि शुभापगास् स्युः ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

मागरुम्बिन् साऱु तयिर्बाल् नॆय्बाक्कु वळैमिळगुदेनेलम्बनिनीरादि याग रसम् तूयदागुम् - पॆरियगरुम्बिन्साऱु, दधि, घृतम्,क्षीरम्, क्रमुगम्,वळै, सङ्गम्, मिळगु, मदु, एलम्, हिमजलम्, इवै मुदलान आगर-जन्य-पदार्थङ्गळ्, परिशुद्धम् आम्. अऱियादॆल्लामऱियादार्क् कऱियळवुन् दूयदागुम् - अज्ञादपदार्थङ्गळ् ऎल्लाम् पेरुम्बिऱप्पुम् अऱियादवर्गळुक्कु ज्ञादमामळवुम् परिशुद्धमाम्. हॆ यमॆण्ड्रऱिन्दबिन्बु त्याज्यम्. अविधिद वस्तु विधिदमामळवुम् परिशुद्धम्. साग रङ्गळ् तूयवाम् उवाक्कळ् कूडिल्-उवावॆण्ड्रु पर्वत्वयत्तुक्कुम्बेर्. पर्वत् वयत्तिलेयुम् समुत्रम् परिशुद्धमाम्. सलमॆल्लाम् कङ्गैयामुबरागत्तिल् -क्र हणवेळैयिल् जलमॆल्लाम् कङ्गासममाम्. मागरङ्गळ् पिणमुदलामनैत्तुङ् गॊण्डु वरुम्बुनलुम् तूयदागुम् वेसत्ताले - कुदिरै कऴुदै प्रेदम्मुदलिय सर्वत्तैयुम् कॊण्डुवन्दालुम् प्रहिक्किऱ जलम् वेगत्ताले परिशुद्धमाम्.

तीयाल्+++(=अग्निना)+++ ए नीर्-ऒऴिय+++(=विना)+++ वॆन्दव्+++(=क्वथितम्)+++ ऎल्लान् +++(शूद्रेभ्योऽपि)+++,
+++(फल-पक्वतायै)+++ तीय्-इडुदल्-ऒऴिन्द्+++(=विना)+++-इडवे पऴुत्तव्+++(=फलितं)+++ ऎल्लान्,
तीयाल् उ+++(=म्)+++ नीराल् उं वॆन्दव्-अट्रिल्
तेऱ्+++(=शुष्क)+++-अवुलर्+++(=लाजाः)+++-नॆल्लु-मुदल्-आनव् ऎल्लाम्,
ऊसाद माव्-अडगम्+++(=तण्डुल-पिष्ट-पापडम्)+++ अप्पञ्+++(=ऒब्बट्टु)+++ शीडैय्+++(=पिष्ट-कन्दुकानि)+++
उरॊट्टि मुदलाम्-अव्-अट्रिऱल् +पऴैयद् एन् उङ्
कूसाद्+++(=अजुगुप्सया)+++ ए कॊण्ड्-इडुमिन्, पुदियद् एनुङ्
कॊळ्ळेन्मिन्+++(=न गृह्णित)+++ तन्न्-इरदङ्+++(=रसं)+++ कुलैन्दक् काले. [14]

En OV shaThakopan

[14] Accept without hesitation,

  • foods cooked without water
  • fruits ripened on their own accord
  • boiled rice
  • vadAm, snacks such as appam, seedai, rotti, even if they are old, but tasty;
  • do not accept foods that are fresh, but not tasty
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ನೀರಿನ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲದೆ ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂದ (ಸುಣ್ಣದಕಲ್ಲು ಮುಂತಾದ) ವಸ್ತುಗಳನ್ನೂ, ಬೆಂಕಿಯ ಕಾವು ಇಲ್ಲದೆ ತಾನಾಗಿಯೇ ಹಣ್ಣಾದವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ನೀರಿನಿಂದಲೂ ಬೆಂಕಿಯಿಂದಲೂ ಬಂದವುಗಳಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕೆಡದೆ ಬಾಳಿಕೆ ಬರುವ ಅವಲಕ್ಕಿ ಮೊದಲಾದುವೂ, ಹಿಟ್ಟಿನ ಸಂಡಿಗೆ -ಹಪ್ಪಳ ಅಪ್ಪ-ಶೀಡೆ ರೊಟ್ಟಿ ಮೊದಲಾದುವಲ್ಲಿ ಹಳಸದೆ ವಾಸನೆ ಬರದೆ ಇರತಕ್ಕವು ಎಷ್ಟೇ ಹಳೆಯದಾಗಿದ್ದರೂ, ಸ್ವಲ್ಪವೂ ಅಳುಕದೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಎಷ್ಟೇ ಹೊಸದಾಗಿದ್ದರೂ ಅದು ತನ್ನ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ರಸವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಉಪಯೋಗಿಸಕೂಡದು.

सं - गोपालाचार्यः

औष्ण्येनाग्नेर् विना ऽम्बु क्वथितम् अखिलम् अप्य् उत्तमं, यद् विनाग्निम्
पक्वी-भूतं फलाद्य् अप्य् अतिशुचि, यद् उभाभ्यां च शाल्यादि पक्वम् +++(→पृथुकार्थम्)+++॥
सर्वं तद्-दीर्घ-कालावधिकम् इति तथा यातयामांश् च पैष्टान्
निश्शङ्कं स्वीकुरुध्वं, नव-कृतम् अपि चेन्; नीरसं संत्यजेत ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

तीयाले नीरॊऴियवॆन्ददॆल्लाम् - जलमण्ड्रिक्के अक्नियाले समैन्ददॆ ल्लाम्, सुण्णाम्बुक्कल् मुदलानवैगळ्. तीयिडुदलॊऴिन्दिडवे पऴुत्तदॆल् लाम् - अक्नियै मेले यॆरिक्कामल् पऴुत्त कदळीबलादिगळुम्; तीयालुम् नीरालुम् वॆन्दवट्रिल् - अक्नियालुम् जलत्तालुम् समैन्दवट्रिल्, तेऱवुलर् नॆल्लुमुद लानवॆल्लाम् - तेऱुम्बडि युलर्न्द व्रीहिच्यामाग प्रियङ्गु मुदलानवैगळुम्, ऊसादमावडगम् अप्पञ्जीडैयुरट्टि मुदलानवट्रिल् पऴयदेलुम्-वडगम् अप् पञ् जीडैयुरट्टि मुदलानवट्रिल् पुरादनमागिलुम् ऊसामलिरुन्दाल् अवैग ळुम्,कूसादेरॆण्डिडुमिन् - सङ्गोसियामल् स्वीकरियुङ्गळ्,

पुदियदेलुङ् गॊळ्ळेन्मिन् तन् इरदङ्गुलैन्दक्काले - तन्नुडैय स्वाभाविक-रसम् इवैगळुक्कुप् पोम् आगिल्, पुदियदागिलुम् स्वीकरियादेय् उङगळ्.

तलैप्+++(=मुख्य→श्लाघ्य)+++-पयन्+++(=फलम्)+++ आं विकारङ्गळ् +++(बहुक्वथित-दुग्धवत्)+++, शाक-तङ्गळ्,
सक्करङ्गळ्, तनक्क् अडैत्त मरुन्दु तानुङ्,
कलक्कम्+++(=कलङ्कम्)+++ इला नन्-नीरिल् वैत्त सोऱुङ्+++(=अन्नम्)+++,
+++(तद् एव)+++ कऱि-मोर्-नॆय्-पाल्+तयिर्गळ् कलन्द सोऱुं,
विलक्कम् इला माक्+++(=महा)+++-कन्नऱ्‌+++(=गुड)+++, गोधूमत्ताल्
विळैव्+++(=फलता)+++-उऱव्+++(=प्राप्ति)+++ आक्किय नल् विकारन् तानुम्
इलैक्-कऱि-पोल् इवैय् अनैत्तुं पऴैयव् एनुम्
ऎन्-नाळुं वैत्त् उण्णव् इसैगिन्ऱार् ए. [15]

En OV shaThakopan

[15] Accept without hesitation,

  • Foods prepared with milk, like thirattuppAl
  • snacks like thEnkuzhal, muRukku, etc.,
  • medicines prescribed by physicians, flower, vellam, wheat
  • old rice that is soaked in clean water may be taken with buttermilk, ghee, milk, yogurt
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಕ-ಪಯನಾಂ-ವಿಕಾರಂಗಳ್ : - ಹಾಲು ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಪ್ರಧಾನವಾದ ರೂಪಾಂತರ ವಸ್ತುಗಳಾದ ಹಾಲುಖೋವಾ ಮುಂತಾದವು, ಶಾಕಟಂಗಳ್ -ಶಕ್ಕರಂಗಳ್ [[628]]

ಚಕ್ರಾಕೃತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಚಕ್ಕಲಿ-ಮುಚ್ಚರೆ-ತೆಂಗೋಳು ಮೊದಲಾದವು, ತನಕ್ಕು-ಅಡ್ಕತ್ತ-ಮರುಂದ್ ತಾನುಂ : ವೈದ್ಯರು ತನಗೆ ಹೇಳಿದ ಔಷಧಗಳು, ಕಲಕ್ಕಂ-ಇಲ್ಲಾ-ನಲ್ -ನೀರಿಲ್ -ವೃತ್ತ-ಶೋರುಂ : ಶುದ್ಧವಾದ ನೀರಿನಲ್ಲಿಟ್ಟ ಅನ್ನ (ತಂಗಳು) ಕರಿ-ಮೋರ್ -ನೆಮ್ -ಪಾಲ್ -ತಯಿರ್ -ಹಳ್ ಕಲಂದಶೋರುಂ : ಕಾಯಿಪಲ್ಯ -ಮೊಸರು ತುಪ್ಪ-ಹಾಲು ವಿಲಕ್ಕಂ-ಇಲ್ಲಾ-ಮಾ-ಕನ್ನಲ್ -ಗೋದುಮತ್ತಾಲ್ -ವಿಳ್ಳೆಪುರವಾಕ್ಕಿಯನಲ್ -ವಿಕಾರಂ-ತಾನುಂ ಮತ್ತು ಮೊಸರನ್ನ ಇವುಗಳ - ನಿಷಿದ್ಧವಲ್ಲದ ಹಿಟ್ಟು, ಬೆಲ್ಲ, ಗೋಧಿಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಭಕ್ಷ್ಯಗಳು ಇವೈ-ಅನೈತ್ತುಂ - ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ, ಇಲೈ, ಕರಿಪೋಲ್ = ಹಪ್ಪಳಸಂಡಿಗೆಗಳಂತೆ, ಪಳ್ಳೆಯವೇನುಂ : ಎಷ್ಟೇ ಹಳೆಯದಾಗಿದ್ದರೂ, ವೈತ್ತು = ಇಟ್ಟಿದ್ದು. ಎನ್ನಾಳುಂ = ಯಾವಾಗಬೇಕಾದರೂ, ಉಣ್ಣ= ಊಟಮಾಡಲು ಇಶೆಹಿನಾರ್ - ಸಮ್ಮತಿಸಿರುವರು.

सं - गोपालाचार्यः

सारान् क्षीर-विकार-जान् कृत-फलान् अद्यात् प्रयाणेऽखिलान्, वैद्योक्तात्म-रुग्-औषधं च, निहितं स्वच्छे-जले ऽन्नं य यत्
स-क्षीरं स-घृतं स-तक्रम् अशनं सव्यञ्जनं दाधिकम् ।
पिष्टं यत् सरसं, यवैर् विरचितान् भक्ष्यान् बुधो भक्षयेत्

शाक-पत्रवद् एतानि
पुराणान्य् अपि सादरम् । निधाय सुचिरं सन्तो
भोक्तुं चाभ्युपयन्ति हि ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

तलैप्पयनाम् विकारङ्गळ् -
तलैयानबलम् मुक्यबलमाम्;
श्लाघ्यमान विकारङ्गळ्,
विकारजादङ्गळ्, तिरट्टुप्पाल् मुदलानवै.

सागडङ्गळ् -पिरगुडमुम्;
सक्करङ्गळ् - पञ्जदारैगळुम्,

तनक्कडैत्तमरुन्दुदानुम्-
तन् व्यादिक्कु वैत् यर् विधित्त औषधमुम्,

कलक्कमिल्ला नन्नीरिल् वैत्तसोऱुम् - तॆळिन्द परिशुद्ध जलत्तिल् वैत्त वन्नमुम्,

कऱिमोर् नॆय्बाल् तयिर्गळ् कलन्द सोऱुम् - व्यञ्जनङ्गळ् तक्रम् घृतम् क्षीरम् दधि इवैगळाले तडविन अन्नमुम्,

विलक्कम् इल्ला माक्कन्नल् कोदूमत्ताले विळैवुऱवाक्किय नल्विकारन्दानुम् -
ऊसाद मागरुप्पक्कट्टि कोदूमत्ताले समैन्द नल्ल विकारङ्गळुम्, पण्यारादिक् ळुम्. इलैक्कऱिबोलिवैयनैत्तुम् पऴयदेलुम् - सागादिगळ्बोले यिवै ल्लाम् पऴयदानालुम्, ऎन्नाळुम् वैत्तुण्ण विसैगिण्ड्रारे- अनेकदिनम् वैत्तुप्भुजिक्क सम्मदियानिण्ड्रार्गळ्.

तयिर्-तन्निन् विकारङ्गळ्, पूविऱ्‌ +++(अपक्व-)+++कायिऱ्‌
पऴत्तिल् वरुञ् साऱ् ऊसल् +तूयव् आगुम्।+++(5)+++
उयिर्-अऴियामैक्क् उण्णाव् ऊसल् उण्णिल्
उऱक्+++(=सु)+++ कऴुवि+++(=क्षालित्वा)+++ नॆय्-तेन् इट्ट् उण्णल् आगुं,
+++(पर्युषित-भोज्यतया)+++ पयिर्+++(=कूजित)++++मऱै+++(=वेद)+++-नूल्+++(=ग्रन्थ)+++-उरैयाद+++(=अनङ्गीकृत)+++ पऴैयव् ऊसल्
+++(पयिर् मऱैयैप्पोलॆडुत्त इति पाठभेदः)+++
पऴिप्प्+++(=दोष)+++ इलद् आ+++(म्)+++ नॆय्याल् ऎन्ऱ् उरैत्तान् शङ्खन्
मयिऱ्‌-मुदलान्-अवै पिन्नुं+++(=पुनः)+++ पट्टद् आयिन् -
मण्-णीर्-मऱ्‌ऱ्-उरैत्त्+++(=घर्षण)+++-अवट्राल् वरङ्गळ् आम् ए.[16]

En OV shaThakopan

[16] Accept without hesitation,

  • snacks made of yogurt and juice of flower, vegetables, and fruits; these are OK even if they are slightly spoilt.
  • foods that are spoilt may be taken during calamitous times by cleansing them and adding ghee and honey.
    If these foods are further contaminated with hair or other unclean stuff, cleanse them with sand and water.
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಅರ್ಥ :- ತಯಿ‌ ತನ್ನಿಲ್ -ವಿಕಾರಂಗಳ್ = ಮೊಸರು ಮತ್ತು ಅದರ ವಿಕಾರವಾದ ಕೆನೆ-ಬೆಣ್ಣೆ- ತುಪ್ಪಮೊದಲಾದವುಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ವಸ್ತುಗಳೂ, ಪೂವಿಲ್ -ಕಾಯಿಲ್ - ಪಳಿತಿಲ್ - ಹೂ-ಕಾಯಿ-ಹಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ವರುಂ-ಶಾರು = ಬರುವರಸಗಳೂ, ಊಶಲ್ =

[[629]] ಸ್ವಲ್ಪಹಳೆಯದಾಗಿದ್ದರೂ, ತೂಯ್ -ಅವ್-ಆಹುಂ : ಪರಿಶುದ್ಧವಾದುವೇ ಎಂದು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಉಯಿರ್ -ಅಳಿಯಾಮೈಕ್ಕು = ಪ್ರಾಣವು ಹೋಗದಿರುವುದಕ್ಕಾಗಿ (ಆಪತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣವುಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು) ಉಣ್ಣಾ-ಊಶಲ್ -ಉಣ್ಣಿಲ್ = ತಿನ್ನಲಾಗದಷ್ಟು ಹಳಿಸಿ ಹೋದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೇ ತಿನ್ನಬೇಕಾದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಉರ-ಕಳುವಿ = ಅವನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ತೊಳೆದು, ನೆಯ್ -ತೇನ್ -ಇಟ್ಟು - ಅವುಗಳಿಗೆ ಜೇನುತುಪ್ಪವನ್ನೋ ತುಪ್ಪವನ್ನೋ ಮಿಶ್ರಮಾಡಿ, ಉಣ್ಣಲ್-ಆಹುಂ = ತಿನ್ನಬಹುದು. ಪಯಿಲ್ -ಮರೆ -ನೂಲ್ - 1ಉರೈಯಾದ-ಪಳ್ಳೆಯವೂಶಲ್ : ವೇದಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲ್ಪಡದ, ಹಳಸಿದ ವಸ್ತುಗಳು (ಪಯಿನರೈಯೆಡುತ್ತಎಂದು ವೇದಗಳು-ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು ಇವುಗಳಷ್ಟೇ ಪ್ರಮಾಣವಾದುವೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ದಿಪಡೆದ ಎಂದರ್ಥ, ಪಾಠಭೇದವುಂಟು. ಆಗ ಅನಾದಿ ಇದು ಶಂಖ ಋಷಿಗೆ ವಿಶೇಷಣವಾಗುವುದು.) ನೆಯ್ಯಾಲ್ = ತುಪ್ಪವನ್ನು ಬೆರಸುವುದರಿಂದ, ಪಳಿಪ್ಪು- ಇಲದ್ -ಆಂ = ಹಳಸಿದ ದೋಷವಿಲ್ಲದವುಗಳಾಗಿ ಆಗುವುವು. ಎನ್ನು = ಎಂದು, ಶಂಕನ್ - ಶಂಖ ಮಹರ್ಷಿಯು, ಉರೈರ್ತಾ : ಹೇಳಿರುವನು. ಮಯಿರ್ -ಮುದಲಾನ -ಪಿನ್ನು-ಪಟ್ಟದು-ಆಹಿಲ್ - ಕೂದಲು ಮೊದಲಾದುವು ಸೇರಿದುದರಿಂದ ಅಶುದ್ಧವೆನಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳು, ಮಣ್ಣೀರ್ -ಮತ್ತು-ಉರೈತವಾಲ್ : ಮಣ್ಣಿನ ನೀರು ಮತ್ತು ಶುದ್ಧಿಕರವಸ್ತುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟವುಗಳಿಂದ, ಪರಂಗಳ್ -ಆ೦ - ಅವೂ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಯೋಗ್ಯವಾಗಿಯೇ ಆಗುವುವು.

सं - गोपालाचार्यः

दध्नो ये वा विकारा, विविध-सुम-फलोत्था रसा यातयामा
अप्य् एवं ते ऽतिशुद्धा न जहति सुधियस् तान् यदा प्राणगुप्त्यै ।
प्राप्तं प्रत्नं त्व् अभक्ष्यं तद् अपि सलिलतः क्षालयित्वाऽथ सिक्त्वा
माध्व्या चाद्यात् घृतेनेति च निगम-समानोक्ति-शङ्ख-र्षिर् आह ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

तयिर्दन्निल् विकारङ्गळ् - दधि सम्भव विकारङ्गळ्, - वडि-तयिर्,नवनीतम्,घृतम् मुदलानवै ऎण्ड्रबडि.

पूविल् गायिल् पऴत्तिल् वरुञ् जाऱ् ऊसल् तूयदागुम्- पुष्पभव अपक्व फलङ्गळिल् रसङ्गळुम् ऊसिनदुम् पवित्रमाम्.

उयिरऴियामैक्कु - प्राणन् पोगामल् इरुक्कैक्कु, आपत्-दशैयिले,
उण्णा ऊसल् उण्णिल् - पुसिक्कक् कूडामल् ऊसिनदु उण्ण-वेण्डिनाल्,

उऱक्-कऴुवि नॆय्-तेनिट्टुण्णल् आगुम्-
नण्ड्राग अलम्बि घृत-मधुक्कळै वार्त्तुप् भुजिक्कलाम्

पयिर् मऱैयैप्पोलॆडुत्त पऴयव् ऊसल् पऴिप्पिलद् आम् नॆय्यालॆण्ड्रुरैत्तान् सङ्गन् -
पऴयव् ऊसल् - अत्यन्तम् ऊसिनदु,
नॆय्याले पऴिप्पिलदाम् - घृतत्ताले निर्दोषमॆण्ड्रु सङ्ग-रुषि सॊन्नार्.

मयिर्मुदलानवै पिन्नुम् पट्टदागिल्-
केस-गीडादिगळ् विऴुम् आगिल्,
मण्णीर् मट्रुरैत्तवट्राल् वरङ्गळामे - म्रुत्जलम् पिन्नुम् सॊन्न पस्मादिगळालुम्,
वरङ्गळामे- श्लाघ्यमाम्, परिग्राह्यमामॆण्ड्रबडि.

पयिन्-मऱै-बोल् - ऎण्ड्रु पाडमाय् वेद-दुल्यमाग कणिक्कप्पट्ट स्मृतिगर्त्तावान सङ्गन् ऎण्ड्रुमाम्.

दुग्धम्

ऒरु-गुळम्बिय्+++(=शफ)+++ इरु+++(=२)+++-कण्ड्रिय्+++(=वत्स)+++ ऒट्टकप्+++(=उष्ट्र)+++ पाल्,
उप्प्-उडन् पान्, मोर्-उडन्, मातर्-तम्-पाल् +++(अनौषधौ)+++
+++(गर्भेण)+++ करुव्-उडैयव्-अट्रिन् पाल्, कण्ड्र्-इलाप्-पान्,
मऱु+++(=अन्य)+++-कण्ड्राऱ्‌+++(=वत्सेन)+++ कऱत्त्-इडुम्-पाल् तिरिन्द्+++(=अटित्वा→याचित्वा)+++-इडुम् पाल्
तिरु-मगळार्–कणवन्+++(=पति)+++-अलात् दॆय्वत्तिन् पेर्
चिन्नम्+++(=चिह्नम्)+++ उडैय्-अवट्रिन् पाल्, सॆम्+++(=पिङ्गल)+++-मऱिप्+++(=अजा)+++-पाल्,
परिवद्+++(=प्रीति)+++-इलन् तणर्+++(=ब्राह्मण)+++-विलैप् पाल्, सॆम्बिनिल्+++(=ताम्र)+++ ‌पाल्,
तीदाम् पाल् - इवैय् अनैत्त् उं परुगाप्+++(=अपेय)+++ पाल् ए.[17]

En OV shaThakopan

[17] Forbidden milk

  • milk from one hoofed animals like horse or donkey+++(5)+++
  • cow that has twin calf, or camel milk
  • salt added milk
  • milk from women
  • milk from pregnant cow
  • milk extracted with the help of calf that does not belong to the cow
  • cows that belong to temples (?)
  • goat milk, milk bought from brahmins
  • milk kept in copper vessels, burnt milk
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಕುಡಿಯಬಾರದ ಹಾಲುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವರು :

ಒರು-ಕುಳಂಬಿ = ಒಂದು ಗೊರಸಿನವು (ಕುದುರೆ-ಕತ್ತೆ-ಮೊದಲಾದವು), ಇರು-ಕನ್ನಿ = ಎರಡು ಕರುಗಳಿರುವ ಹಸು, ಒಟ್ಟಗ = ಒಂಟೆ, (ಇವುಗಳ) ಪಾಲ್ - ಹಾಲು, ಉಪ್ಪು-ಉಡನ್ -ಪಾಲ್ - ಉಪ್ಪುಬೆರೆಸಿರುವ ಹಾಲೂ, ಮೋರು-ಉಡನ್-ಪಾಲ್ ಮೊಸರು ಸೇರಿದ ಹಾಲೂ, ಮಾದರ್-ತಂ-ಪಾಲ್ : ಸ್ತ್ರೀಯರ ಸ್ತನ್ಯವೂ, ಕರುವು-ಉಡೈಯ-ಅವರ್ತ್ತಿ-ಪಾಲ್ - ತೆನೆಯಾಗಿರುವ ಹಸುವಿನ ಹಾಲೂ, ಕನ್ ಇಲ್ಲಾಪಾಲ್ = ಕರುವಿಲ್ಲದೇ ಕರೆಯುವ ಹಾಲೂ, ಮರು-ಕಾಲ್-ಕರಂದ್ -ಇಡುಂ-ಪಾಲ್ - ಬೇರೆ ಕರುವಿನಿಂದ ಕರೆಯುವ ಹಾಲೂ, ತಿರಿಂದ್ -ಇಡುು-ಪಾಲ್

= ಯಾಚಿಸಿ ತರುವ ಹಾಲೂ, ತಿರುಮಹಳಾರ್ -ಕಣವನ್- ಅಲ್ಲಾ- ದೈವತ್ತಿನ್ -ಪೇರ್ -ಶಿನ್ನಂ-ಉಡೈಯ -ಅರ್ವ-ಪಾಲ್ - ಲಕ್ಷ್ಮೀನಾಯಕನನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ದೇವತಾಂತರಗಳ ಹೆಸರಾಗಲೀ, ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಲೀ ಇರುವ ಹಸುವಿನ ಹಾಲೂ, ಶೆಮ್ಮರಿ-ಪಾಲ್ = ಕುರಿಯ ಹಾಲೂ, ಪರಿಷದ್ -ಇಲ್-ಅಂದಣ್ = ಯಾವ ದೋಷವೂ ಇಲ್ಲದ (ಪ್ರೋತ್ರಿಯರಾದ) ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು- (ಗೊಲ್ಲರಂತೆ) ವಿಲೈ-ಪಾಲ್ : ಮಾರುವ ಹಾಲೂ, ಶೆಂಬಿನಿಲ್ -ಪಾಲ್ : ತಾಮ್ರಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿಟ್ಟಹಾಲೂ, ತೀದಾಂಪಾಲ್ -ತುಂಬ ಕಾದುಹೋದ, ಅಥವಾ ಕೆಟ್ಟುಹೋದ ಹಾಲು ಇವೈ-ಅನೈತ್ತುಂ : ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಹಾಲುಗಳೆಲ್ಲಾ ಪರುಹಾ-ಪಾಲ್ = ಕುಡಿಯಬಾರದ (ಸೇವಿಸಬಾರದ) ಹಾಲುಗಳು.

सं - गोपालाचार्यः

त्याज्यं चैक-शफी-पयो, यम-जनौ धेनोश् च, मायं+++(=औष्ट्रम्)+++ पयः
वैवत्सं, पर-वत्स-दं च, लवणोन्मिश्रं, सतक्रं पयः ।
गन्धिन्याश्+++(=गर्भिण्याश्)+++ च पयो निषिद्धम्, अपि च क्रीतं पयो योषिताम्,
श्री-नाथेतर+++(-देवता)+++-नाम-चिह्न-कलिताया+++(←यतिः??)+++ गोः पयश् चौरणम्+++(=मैषम्)+++ ॥

विक्रीतं ब्राह्मणैर् यच् च
दूषितं ताम्र-पात्र-गम् ।
निन्द्यं पूर्वोक्तम् अखिलं
न पिबेत् जात्व् अपि क्वचित् ॥ !

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

इव्वळवागक् कीऴ् ऐन्दु पाट्टाले उबादेयङ्गळै सङ्ग्रहित्तु मीळवुम् निषिद्धङ्गळै सङ्ग्रहिक्किऱार्. इदिल् ऒरुबाट्टाले निषिद्ध क्षीरङ्गळै सङ्ग्र हिक्किऱार्. ऒरुगुळम्बि -एकसबङ्गळ्, कऴुदैयुम् कुदिरैयुम्. अवट्रिन्बालुम्, इरु कण्ड्रि - इरट्टैक्कण्ड्रुळ्ळ पसुविन्बालुम्, ऒट्टगप्पाल् - उष्ट्ररमुम्, - उप्पुडन्बाल् - लवणमिच्रमान वीरमुम्, मोरुडन्बाल् - तक्रमिच्रमान क्षीर मुम्, मादर्गळ्बाल् - स्तिरीगळुडैय स्तन्यमुम्, करुवुडैयवट्रिन्बाल् - सिनैप् पसुविन्बाल्, कण्ड्रिल्लाप्पाल् - म्रुदवत्सैयान कोरमुम्, मऱुगण्ड्राल् कऱन्दिडुम्बाल् - वेऱॊरु पसुविन्गण्ड्राले कऱक्कुम् क्षीरमुम्, तिरिन्दिडुम्बाल् तिरिन्द क्षीरमुम्, तिरुमगळार् कणवनल्लात् तॆय्वत्तिन्बेर् सिन्नमुडैयव ट्रिन्बाल् -स्य पदियिनुडैय तिरुनाममुम् सिन्नमुम् अल्लाद तेवदान्दरत् तिन् काममुम् लाञ्जनमुमुळ्ळ कोक्षीरमुम्, सॆम्मऱिप्पाल् उरप्रक्षीरमुम्, परिवदि लन्दणर्विलैप्पाल् - कुट्रमट्र आबिजात्यासारङ्गळैयुडैय प्राह्म णोत्तमर् विक्रयित्तबाल्, सॊम्बिनिल्बाल् - ताम् प्रबात्रस्त क्षीरमुम्, तीदाम्बाल् - तुष्टमान क्षीरमुम्, यत्वा - तीय्न्दबाल्, इवैयनैत्तुम्बरुगाप्पा ले - पूर्वोक्तङ्गळान इन्द रङ्गळॆल्लाम् प्रत्यवायबूयस्तैयाले कुडिक्क अयोग्यमॆण्ड्रबडि.

जलम्

गङ्गैय्-अल्लद् इरण्ड-नाळ् वैत्त नीर् उङ्,
काल् कऴुवि मगु+++(=शिष्ट)+++ नीर् उङ्, कलङ्क-नीरुन्,
तॆङ्गन्+++(=नारिकेल)+++-उळताय् तीयाल् काय्न्द नीरुञ्,
सिऱु-कुऴु+++(=गर्त)+++-नीर्, +++(पथिकार्थ-)+++वऴित्-तण्-णीर्प्, पन्द+++(=वितान)+++-नीर् उञ्,
शङ्कैडै नीर्, वण्णान्+++(=रजक)+++-तुऱैवि+++(न्=सरः-प्रवेश)+++ नीरुन्
धारैयिनाल् ऎच्चिलुदुव् ऎण्ड्र नीरुञ्
शङ्खु गलम्+++(→पात्रम्)+++ आक्-कॊण्डु परुगु+++(=पेयम्)+++ नीरुन्
धरैयिल् विऴा+++(म्)+++ मऴै-नीरुन् तविरु+++(=वारणीय)+++ नीरे. [18]

En OV shaThakopan

[18] Forbidden water

  • Water from previous day, except gangA water
  • remainder of water used for cleaning feet
  • murky water
  • heated coconut water
  • water gathered in a ditch
  • water offered in “water-sheds”
  • doubtful water, water taken from where washermen work
  • water contaminated by saliva
  • water from conch
  • rain water that has not fallen on the ground
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಅರ್ಥ :- ಸೇವಿಸಬಾರದಂತಹ ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹ:

[[631]] ಗಂಗೈ-ಅಲ್ಲದ್ -ಇರಂಡಾಂ-ನಾಳ್ -ವೃತ್ತ-ನೀರುಂ - ಗಂಗೆಯ ನೀರೊಂದು ಹೊರತು ಒಂದು ದಿನಕ್ಕೆ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟನೀರೂ, ಕಾಲ್ -ಕಳವಿ-ಮಿಹುಂ-ನೀರುಂ - ಕಾಲನ್ನು ತೊಳೆದುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಉಳಿಯುವ ನೀರೂ, ಕಲಕ್ಕನೀರುಂ : ಕದಡಿರುವ ನೀರೂ, ತೆಂಗಿನ-ಉಳದಾಯ್ -ತೀಯಾಲ್ -ಕಾಯ್‌ನ್ದ-ನೀರುಂ : ತೆಂಗಿನ ಕಾಯಲ್ಲಿರುವು (ಎಳನೀರು)ದು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ಕಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೆ ಅದೂ, ಶಿರು-ಕುಳಿ-ನೀರ್ = ಚಿಕ್ಕ ಹಳ್ಳದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ ನೀರೂ, ವಳಿ-ತಣ್ಣೀರ್ = ದಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ನೀರೂ, ಪಂದಲ್ -ನೀರುಂ = ಅರವಟ್ಟಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಡುವ ನೀರೂ, ಶಂಕೈ-ಉಡೈಯ-ನೀರ್ - ಸಂದೇಹಾಸ್ಪದವಾದ ನೀರೂ, ರ್ವಾ-ತುರೈಯಿನ್ -ನೀರುಂ : ಅಗಸರು ಬಟ್ಟೆಯೊಗೆಯುವ ತೊರೆಯ ನೀರೂ, ದಾರೈಯಿನಾಲ್ -ಎಚ್ಚಲ್-ಇದು-ಎ-ನೀರುಂ = ಧಾರಾಕಾರವಾಗಿ ಬೀಳುವಾಗ ಎಂಜಲಾದ ನೀರೂ, ಶಂಗು-ಕಲಂ-ಆಕ್ಕೊಂಡು-ನೀರುಂ : ಶಂಖವನ್ನು ಪಾತ್ರೆಯಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು (ಅದರಿಂದ) ಕುಡಿಯುವ ನೀರೂ ದರೈಯಿಲ್ -ವಿಳಾ-ಮಳೆ-ನೀರುಂ - ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಬೀಳದೆ ಮೇಲೆಯೇ ಸುರಿವ ಮಳೆನೀರೂ, ತವಿರು-ನೀರ್ - (ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ) ನೀರೆಲ್ಲಾ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಬೇಕಾದುದೇ. ಉಪಯೋಗಿಸಕೂಡದು.

सं - गोपालाचार्यः

गङ्गा-वारि विना यद् अन्य-सलिलं यातैक-रात्र-स्थितम्
पाद-क्षालन-शेषम् आविलम् अथौष्णन् नारिकेलोदकम् ।
तोयं पाल्वलम् अध्व-नीरम्, उदकं प्रापं च सन्देहदम्
सोपानाद् रजकस्य चागतम् इदं धाराऽम्ब्व् अशुद्धं त्व् इति ॥

शङ्ख-पात्रेण पानीयं
न पिबेत् तच् च निन्दितम् ।
वर्ष-तोयं धराऽस्पृष्टं
नोपादेयं कथंचन ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

इप्पाट्टाले निषिद्धजलङ्गळै सङ्गरहिक्किऱार्. कङ्गैयल्ल तिरण्डानाळ्वैत्त नीरुम् - कङ्गाजलमॊऴिन्द ऒरुनाळैक्कुमे ल् वैक्कुम् अन्यजलमुम्, काल्गऴुविमिगु नीर्, पादप्रक्षाळनसेषमुम्, कलक्क नीरुम् - वण्डलान जलमुम्, तॆङ्गिनुळदाय् तीयाल् काय्न्द नीरुम् - काय्च्चिन नाळि केरजलमुम्, सिऱुगुऴिनीर्- पल्वलोदगमुम्, वऴियिल् नीर् - मार्गत्तिल् जलमुम्, तण् णीर्बन्दल् नीरुम् -प्रबाजलमुम्, सङ्गैयुळ्ळ नीर्-तोषसङ्गा विषयमान जलमु म्, वण्णान् तुऱैयिल् नीरुम्-रजगदीर्त्तजलमुम्, तारैयिनालॆच्चिलिदुवॆण्ड्र रुम् - तारैयाले उच्चिष्टमॆण्ड्रु सॊल्लप्पट्ट जलमुम्, सङ्गुगलमाक्कॊ ण्डु परुगुनीरुम् - सङ्गबात्रत्तिले पानम्बण्णुम् जलमुम्, तरैयिल् विऴाम ऴैनीरुम् - पूगदमागाद वर्षजलमुम्, तविरुम् नीरे - त्याज्यङ्गळॆण्ड्रबडि.

ताम्बूलादि

वॆट्र्-इलै मुन् तिन्नादे तिन्नुं पाक्कुं,
वॆट्र्-इलैयिन् अडि-नुनिय्+++(=अग्रम्)+++ उ+++(म्)+++ नडुविल् ईर्क्कुं+++(=नालम्)+++,
वॆट्र्-इलैय् उं पाक्कुम् उडन् कूट्टित् तिन्नुं,
विधवैक्कु+++(म्)+++, मुदन्+++(ल्)+++-मुडिव्+++(=अन्तिम)+++ आच्चिरमत्तार्क्क्+++(=आश्रमत्तार्क्क्)+++ उं
सुट्र्-इलैय् उञ्, सुण्णाम्बिन्+++(=CaO -रक्षण/वितरण)+++ इलैयुम्-अट्रुं,
विरदङ्+++(=व्रतं, शोकम् इति पाठान्तरम्)+++ कॊण्ड्-इडु-नाळ्-वॆट्र्-इलैय् उं पाक्कुं,
वॆट्र्-इलै–तिन्नान्-इऱ्‌कप् परुगु+++(=पीयमानं)+++ नीरु् उं
+++(वप्तुम् इति)+++ विदैय्+++(=बीजम्)+++ ऎन वैत्तदु तिनल् उं विलक्किनार्+++(=निषिद्धवन्तः)+++ ए. [19]

En OV shaThakopan

[19] about betel leaves

  • don’t chew betel nut without betel leaves
  • don’t consume the bottom, stem, or tip of betel leaves
  • don’t chew betel leaves and nuts at the same time
  • widows, sanyAsi, and bachelors must not consume betel leaves
  • don’t consume the betel leaf used to keep calcium
  • never use betel leaves on fasting days such as EkAdasi
  • don’t drink water while chewing betel leaves
ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ವೀಳೆಯದೆಲೆಯ ಸೇವನೆಯ ಕೆಟ್ಟರೀತಿಯನ್ನು ಖಂಡಿಸುವರು :-

19 ವೆತ್ತಿಲೈ-ಮುನ್ -ತಿನ್ನಾದೇ ತಿನ್ನುಂ ಪಾಕ್ಕುಂ : ವೀಳೆಯದೆಲೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳದೆ, ಮೊದಮೊದಲೇ ಅಡಿಕೆಯನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು, (ಹಾಗೆಯೇ) ವೆತ್ತಿಯನ್ -ಅಡಿ-ನುಣಿಯುಂ-ನಡುವಿಲ್ -ಈರುಂ = ವೀಳೆಯದೆಲಯ ತುದಿ ಅಡಿಯಕಾವು ಮತ್ತು ನಡುವೆ ಇರುವ ನರ ಇವನ್ನೂ, ವೆತ್ತಿಲೈಯುಂ-ಪಾಕ್ಕುಂ-ಉಡನ್ ಕೊಟ್ಟಿತಿನ್ನುಂ - ವೀಳೆಯದೆಲೆಯನ್ನೂ ಅಡಿಕೆಯನ್ನೂ ಒಟ್ಟಿಗೆ ತಿನ್ನುವುದನ್ನೂ ನಿಷೇಧಿಸಿರುವರು. ವಿದವೈಕ್ಕುಂ-ಮುದಲ್ -ಮುಡಿವು ಆಚ್ಚಿರ ಮತ್ತಾರುಂ = ವಿಧವೆಯೂ, ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ ಮತ್ತು ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಿಗೂ ತಾಂಬೂಲ ಸೇವನೆ ಕೂಡದು. ಶುತ್ತು-ಇಲೈಯುಂ ಎಲೆಯ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಅಂಚು ಭಾಗವನ್ನೂ, ಶುಣ್ಣಾಂಬು-ಇಲೈಯುಂ = ಸುಣ್ಣವಿಟ್ಟಿದ್ದ ಎಲೆಯನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಬಾರದು. ಶೋಕಂ-ವಿರತಂ-ಕೊಂಡು-ಇಡು-ನಾಳ್ - ದುಃಖ ಮತ್ತು ವ್ರತ ಇವುಗಳುಳ್ಳ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವೀಳೆದೆಲೆ ಅಡಿಕೆಯನ್ನುಪಯೋಗಿಸಬಾರದು. ವೆತ್ತಿಲೈತಿನ್ನಾನಿರ-ಪರುಹು-ನೀರುಂ : ವೀಳೆಯದೆಲೆಯನ್ನು ಸೇವಿಸುವಾಗ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿಯಬಾರದು. ವಿದ್ಯೆ -ಎನ-ವೈತ್ತದು : ಬೀಜಾರ್ಥವಾಗಿಟ್ಟದನ್ನೂ, ತಿನಲುಂ -ವಿಲಕ್ಕಿಗಾರ್ = ತಿನ್ನಕೂಡದೆಂದು ನಿಷೇಧಿಸಿರುವರು.

सं - गोपालाचार्यः

ताम्बूलीन्यसनं विना प्रथमतो पूगादनं दोष-कुन्,
मूलं मध्यम् अथा ऽग्रम् अस्य न दितं नाद्याच् च तन् निन्दितम् ।
भोक्तव्यं युगपन् न चोभयम्, अथो वर्णी मुनिश् चाधवा
पर्णं तत् परितः स्थितं, न च सुधा-पर्णं न दुःखेऽहनि ॥

ताम्बूलादन-काले च
जात्व् अपि जलं पिबेत्
निक्षिप्तं यच् च बीजार्थं
धर्मज्ञास् तन् निषेधिषुः

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

किनारे. इन्दप्पाट्टाले ताम्बूलसर्वणत्तिन् विशेषङ्गळै निरूपिक्किऱार्. वॆट्रिलैमुण्ड्रिन्नादे तिन्नुम्बाक्कुम् - वॆट्रिलैमुन्ने पक्षियादे पाक्कै पक्षिक्कैयुम्, वॆट्रिलैयिलडि नुनियुम् नडुविलीर्क्कुम्-ताम्बूलबर्णत्ति लादियुम् अक्रमुम् नडुविल् नरम्बुम् पक्षिक्कैयुम्,विदवैक्कुम् मुदल् मुडिवाच् चिरमत्तार्क्कुम् - विदन्दुवुक्कुम् आत्यन्दाच्रमिगळुक्कुम्; प्रह्मसारि सन्यासि कळुक्कुम्.उडन्गूट्टिदिन्नुम् - कूडच्चेर्त्तुप्पुसिक्किऱ, वॆट्रिलैयुम्बाक्कुम्, अवर्गळ् ताम्बूलसर्वणम् पण्णलागादॆण्ड्रबडि. सुट्रिलिलैयुम्, वॆट्रिलैयि न् सुट्रोरमुम्, सुण्णाम्बिलैयुम् - सुण्णाम्बुवैत्त वॆट्रिलैयुम्, सोगङ्गॊ ण्डिडुनाळ् तिन्नुम् वॆट्रिलैयुम् पाक्कुम् - तुक्कङ्गॊण्डिरुक्किऱ नाळैयिले, आशौचत्तिलॆण्ड्रबडि, पक्षिक्कुम् वॆट्रिलैयुम् पाक्कुम्, वॆट्रिलै तिन्ना निऱ्‌क प्परुगु नीरुम्-ताम्बूलसर्वणमत्ये उदगबागमुम्, विदैयॆनवैत्तदु तिन्लुम् पीजार्त्तमाग क्लप्तमानवट्रै पक्षिक्कैयुम् विलक्किनार् - अबक्षक्ष्यमॆण्ड्रु प्र तिषेदित्तार्गळ्.

जाति-गुणाद्य्-अवेक्षणीयता

जाति गुणम् आच्चिरमन्+++(=आश्रमं)+++ देशङ् कालन्
धरुमङ्गळ् निमित्तङ्गळ् मुदलाव्, ओद् उं
भेद-मुदल्-आगव् ऒरु दिरवियन्+++(=द्रव्यं)+++-तान्
पिरिन्दु न+++(ल्)+++लन् तीङ्गिनैय्+++(=अहितं)+++ उं पॆट्रु+++(=प्राप्य)+++ निऱ्‌कुं
+++(यथा -)+++ पादमिसैप् पिऱन्दोर्क्कुक् +++(→शूद्रेभ्यः)+++ कपिलैयिन् पाल्
परुग् इडल् आगाद् ऎण्ड्रु मऱैयोर्+++(=छान्दसा)+++ सॊन्नार्,
आदलिनाल् ओदिय् उणर्न्दवर्पाल्+++(=भावितवत्सु)+++ ऎल्लाम्
अडिक्क् अडिय् उङ् केट्ट् अयर्वु+++(=सन्देहं)+++ तीर्मि+++(न्)+++ नीर् ए. [20]

En OV shaThakopan

[20] A particular food item may be acceptable or forbidden based on the caste, stage in life, geography, time of eclipse, individual dharmam, etc., etc. For example, it is said that milk from kapilai cow is acceptable for brahmins, but forbidden for shudrAs. Therefore, one must approach learned people and get your doubts clarified.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಶಾತಿ-ಗುಣಂ-ಅಚ್ಚರಮಂ-ದೇಶ-ಕಾಲಂ-ದರುಮಂಗಳ್ -ನಿಮಿತ್ತಂಗಳ್ - ಮುದಲಾಓದುಂ - ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿ ಜಾತಿಗಳೂ, ಜ್ಞಾನ-ಅಜ್ಞಾನ ಮೊದಲಾದ ಗುಣಗಳೂ (ಸತ್ವಾದಿಗಳೂ) ಬ್ರಹ್ಮಚಯ್ಯಾದಿ ಆಶ್ರಮಗಳೂ, (ದಕ್ಷಿಣ ಉತ್ತರಾದಿ ದೇಶಗಳೂ) ಗ್ರಹಣಾದಿಕಾಲಗಳೂ ಅತಿಥಿಸತ್ಕಾರ, ಕುಟುಂಬಪಾಲನ, ಪಾಪಪುಣ್ಯಗಳುಳ್ಳಸ್ಥಿತಿಯೂ, ಬಾಲ್ಯ ಯೌವ್ವನಾವಸ್ಥೆಗಳೂ-ಮುದಲಾಹ-ಓದುಂ = ಮೊದಲಾದುವುಗಳಲ್ಲಿ ಓದುಂ = ಹೇಳಲ್ಪಡುವ, ಒರು-ದಿರವಿರ್ಯ ತಾನ್ - ಒಂದೇ ವಸ್ತುವು ತಾನು ಪಿರಂದ್ - ಉಂಟಾಗಿ, ನಲಂ-ತೀಂಗಿನ್ಯ-ಪೆತ್ತು-ನಿಲ್ಕುಂ : ಒಳ್ಳೆಯತನವನ್ನೂ ಕೆಟ್ಟತನವನ್ನೂ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. (ಇದಕ್ಕೆ ದೃಷ್ಟಾಂತ) ಪಾದಂ-ಮಿಶೆ-ಪಿರಂದೋರು : ಪರಮಾತ್ಮನ ಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರೆಂದು ಶ್ರುತಿಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ಜಾತಿಯವರಿಗೆ, ಕಪಿಲೆಯಿನ್-ಪಾಲ್ - ಕೆಂದುಬಣ್ಣದ ಹಸುವಿನ ಹಾಲನ್ನು, ಪರುಹಿಡಿಲಾಹುದು ಎನ್ನು = ಕುಡಿಯಬಾರದು ಎಂದು ಮರೆಯೋರ್ =ಶೂನ್ನಾರ್ - ಪ್ರೋತ್ರಿಯರು ಹೇಳಿರುವರು. ಆದಲಿಲ್ = ಆದ್ದರಿಂದ, ನಾಳ್ ಓದಿ-ಉಣರ್‌ನವರ್ -ಪಾಲ್-ಸಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನಮಾಡಿ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅರಿತು ಅನುಭವಿಸಿರುವರ ಹತ್ತಿರ, ಎಲ್ಲಾ-ಅಡಿಕ್ಕಡಿಯುಂ-ಕೇಟ್ಟು = ಸಕಲ ವಿಷಯಗಳನ್ನೂ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕೇಳಿಕೇಳಿ, ಅಯರು : ಅಜ್ಞಾನವನ್ನು, ಉದಿರ್ ಮಿನೀರ್ = (ಸಂದೇಹವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ).

सं - गोपालाचार्यः

ब्राह्मण्यादिभिर् आश्रमैर् अपि गुणैर् देशैर् निमित्तैस् तथा
कालैर् धर्मत आत्त-भेदम् अपि च द्रव्यं यद् एकं हि तत् । स्मृत्य्-आद्य्-उक्तम् उपेत्य भाति सद्–अ-सद्–भावं त्व् इहोदाहृतिः - वेद-ज्ञैः कथिता न कापिल-पयः श्रीशङ्घ्रिजानाम् इति ॥

अतो हि बहुधाधीतैः
अनुभूति-रतैर् बुधैः ।
भूयो भूयोऽपि विज्ञाय
जहीताज्ञानजं तमः ॥ २०

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

इप्पाट्टाले एकत्रव्यत्तिल् विधिनिषेदङ्गळै जात्यादिबेदङ्गळाल् कबि लारत्तिल् पोले सास्त्रम्विधिक्कैयाल्, अन्दविधि निषेदङ्गळैप् पॆरियोर् कळैक् केट्टऱियुङ्गोळॆन्गिऱार्. “सएवधर्मस्सोधर्मस् तन्दम्ब्रदि नरम्बवेत्” ऎन्गिऱबडिये सादिगुण माच्चिरम्-जादि - प्राह्मणत्वादिगळ्,कुणम् - ज्ञानाज्ञानङ्गळुम्, कृष्णगेसत् वादिगळुम्, आच्चिरमम् - प्रुम्मसर्यात्याच्रमङ्गळ्, तेसम् - पुण्यबाबक्षेत्रङ् गळ्, कालम् - उबरागादिगळ्, तरुमङ्गळ्- नित्यसत्क्रिया प्रजाबालगत्वादिगळुम्, निमित्तङ्गळ् - पाबिष्ट पुण्यवत्वादिगळ्, मुदलागवोदुम्बेदम् - पाल्ययौ वनवार्त्तिगावस्तैग ळॆण्ड्रबडि.ओदुम् -वेदम् मुदलाग स्मृतिगळ् सॊल्लु किऱ पेदपूर्वकमाग, ऒरुदिरवियन्दान्, एकत्रव्यन्दान्, पिऱन्दु- उत्पन्नमाय्, नलन्दीङ्गिनै - नन्मैयुम् पॊल्लामैयुम्, पॆट्रुनिऱ्‌कुम् - अडैन्दिरुक्कुम्, इदु क्कुदाहरणमेदॆन्निल्, पादमिसै पिऱन्दोर्क्कु - सर्वेसुवरनुडैय श्रीबा तत्तिले पिऱन्द सूत्रजादिक्कु, कबिलैयिन्बाल् - कबिलाक्षीरमानदु,परुगिड तॆण्ड्रु मऱैयोर् सॊन्नार् - पानम् पण्णलागादॆण्ड्रु वैदिगर्सॊन्ना र्गळ्. आदलिल् नाळोदियुणर्न्दवर्बाल् -आगैया लुक्तगालङ्गळिले अत्ययनम् पण्णि सगलत्तैयुम् अऱिन्दवर्गळ् सन्निदियिले, ऎल्लामडिक्कडि केट्टु पदेबदे सगलार्त्तङ्गळैयुम् केट्टु - अयर्वुदिर्मिनीरे - अज्ञानत्तैयॆल्लाम् पोक्किक् कॊळ्ळुङ्गळ्. लागा

उपसंहारः

कङ्ग्+++(=गाढ)+++-इरुळाल् विडियादव् उलगुक्क् ऎल्लाङ्
कै-विळक्क् आम् इवैय् ऎण्ड्रु कण्णन् काट्टुं,
पॊङ्गु+++(=स्फीत)+++-पुगऴ्+++(=स्तुति)+++-आगमङ्गळ् तॆळियच् चॊन्न
पॊरुळ्+++(=अर्थ)+++, इवै नां पुण्णियर्पाल्+++(=पुण्येषु)+++ केट्टुच् चॊन्नोम्
मङ्ग्+++(=नश्वर)+++-उडलुं+++(=शरीरं)+++, पॊरुळुम्+++(=अर्थं)+++ अल्ल +++(ऎण्ड्रुं)+++ तऱिया+++(म्)+++ मान्दर्+++(=मनुजाः)+++
वलैयुळ्+++(=जाल)+++ अगप्+++(=अन्तः)+++-पट्टु, वरं पऴियाद्+++(न निन्दनीयम्)+++ ऎण्ड्रुं+++(=सदा)+++ ।
पङ्कय+++(=पङ्कज)+++-मात्+++(=युवति)+++-उट्रव्+++(=सेवित)+++ अरुळाळर्+++(=कृपालुः)+++-तम्पाल्
भत्ति+++(=भक्ति)+++-मिगु+++(=शिष्ट)+++ पवित्तरङ्गळ्+++(=पवित्रङ्गळ्)+++ पयिन्मि+++(न् = आप्नुवन्तु)+++ नीरे. [21]

En OV shaThakopan

[21] For the benefit of people who live in this world characterized by lack of wisdom, Lord kaNNan showed many principles in sAstras.
After consulting with AchAryAs these principles have been laid out in this prabhandam.
Guard yourself against the agnostics who believe only in this transient body and world.
Consume only those sAtvika foods that helps us amplify our devotion to the thiruvadi of pEraruLALan.

ಕನ್ನಡ - गोपालाचार्यः

ಶ್ರೀಮದಾಚಾರ್ಯರು ತಾವು ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯೋಪಾದೇಯಗಳನ್ನು ಹಿರಿಯರ ಉಪದೇಶದಿಂದ ಗ್ರಹಿಸಿದುದಾಗಿಯೂ, ಸಂಗ್ರಹಿಸುದುದಾಗಿಯೂ ಹೇಳಿ ಎಲ್ಲರೂ ಹೀಗೆಯೇ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನ್ನುವರು. ಕಂಗಿರುಳಾಲ್-ವಿಡಿಯಾದ-ಉಲಹಕ್ಕೆಲ್ಲಾಂ ಅಜ್ಞಾನಾಂಧಕಾರಿಂದ ಬೆಳಗಾಗದ (ಅಜ್ಞಾನ ಕವಿದ ಈ ಜಗಕ್ಕೆ) ಲೋಕಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಇವೈ-ಕೈ -ವಿಳಕ್ಕು -ಆ೦-ಎನ್ನು = ಶ್ರುತಿಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ವಿಷಯಗಳು ಕೈದೀವಿಗೆಯಾಗುವುದೆಂದು (ಮಾನಂ ಪ್ರದೀಪಮಿವ ಕಾರುಣಿಕೋದದಾತಿ’’ ಎಂಬಂತೆ) ಕರ್ಣ್ಣ-ಕಾಟ್ಟುಂ - ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ತೋರಿಸಿದ, ಪೊಂಗು-ಪುಗಳ್ -ಆಗಮಂಗಳ್ = ಯಾವಾಗಲೂ ಹೊಗಳುವ ವೇದಗಳು ತೆರಿಯ-ತೊನ್ನ = ತಿಳಿಯುವಂತೆ ವಿವರಿಸಿ ಹೇಳಿದ, ಪೊರುಳ್ -ಇ = ಈ ಸಾರವಾದ ಅರ್ಥಗಳನ್ನು ನಾಂ-ಪುಣ್ಣಿಯ‌ ಪಾಲ್ - ಕೇಟ್ಟು-ತೊನ್ನೋಂ ಈ, ನಾವು ಅಂತ ಹಿರಿಯರಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಹೇಳಿರುವೆವು. ಮಂಗುಡಲು-ಪೊರುಳುಂ-ಅಲ್ಲದ್ - ಅರಿಯಾ-ಮಾಂದ‌-ವಲೈಯುಳ್ ಆಹಪ್ಪಟ್ಟು-ವರಂಬಳಿಯಾದ್ - ನಶ್ವರವಾದ ಈ ದೇಹ ಮತ್ತು ಹಣವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆಯಾವುದನ್ನೂ ಅರಿಯದ ಮಾನವರ ಬಲೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಮರ್ಯಾದೆ ಮೀರದೆ, ಎನ್ನುಂ - ಎಂದೆಂದಿಗೂ, ಪಂಕಯ-ಮಾದು-ಉತ್ತ-ಅರುಳಾಳ‌ -ತಂ-ಪಾಲ್-ಪತ್ತಿ-ಮಿಹು ಪಂಕಜವಾಸಿನಿಯಾದ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ನಿತ್ಯವಾಸಮಾಡುವ, ಪರಮ ದಯಾಳುವಾದ ವರದರಾಜನಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಂತಹ, ಪವಿತ್ತಿರಂಗಳ್ -ಪಯಿಲ್ಮಿನೀರ್ = (ಇಂತಹವೇ) ಪರಿಶುದ್ಧವಾದುವು ಎಂದು ಕೇಳಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿರಿ.

सं - गोपालाचार्यः

गाढाज्ञानान्धकारावृत-जगति नृणां ज्ञानदा निष्प्रभाते
एते हस्त-प्रदीपास् स्युर् इति निगदितान् वासुदेवेन, नित्यैः।
ख्यातैर् वेदैर् इहोक्तान् वयम् अतिशयितान् सार-भूतान् निशम्य
श्रेष्ठानां सन्निधाने सुविशदम् अवदामात्म-भाग्याच् च सन्तः ॥

विनाशि हि शरीरम् अप्य् अथ विनाश्यम् अर्थं विना,
परं त्व् अनभिजानताम् अवशगास् स्व-मर्यादया ।
सहैव करुणा-निधेः कमल-वासिनी-वक्षसो ह्य् अवाप्नुत च भक्ति-दान् +++(सद्-आचार्य-)+++पद-युगे विमृश्योत्तमान् ॥

ta - श्रीभाष्य-श्रीनिवासाचार्यर्

निगमनत्तिले, नामिन्द त्याज्योबादेयङ्गळैप् पॆरियोर्गळ् उपदेशिक् क सङ्ग्रहित्तोम्. सार्वागादिगळ् सॊल्लुम्बुत्तियिले अगप्पडादे पॆरि योर्गळ् सन्निदियिलेयिव्वर्त्तङ्गळैक्केट्टुप्परिसम्बण्णुङ्गळॆन्गिऱार्. कङ्गिरुळाल् विडियादवुलगुक्कॆल्लाम् - तिवारात्रङ्गळ् विडियादलोकत्तुक् कॆल्लाम्, कैविळक्कामिवैयॆण्ड्रु - इवै श्री तिदिगळ् कैविळक्कामॆन् ऱु ‘मानम्ब्रदीबमिव’ ऎन्नक्कडवदिऱे. कण्णन् काट्टुम् - कृष्णन्गाट्टुगिऱ ‘कारुणिगोत्तादि’ ऎण्ड्रदिऱे. पॊङ्गुबुगऴागमङ्गळ् - नित्यत्वे प्रसिद्धङ् सुसु

कळान वेदङ्गळ्; तॆरियच्चॊन्न - प्रकाशिक्कुम्बडि प्रदिबादित्त, पॊरुळिवै नाम् पुण्णियर्बाल् केट्टुच्चॊन्नोम् - अर्थविशेषङ्गळै पॆरियोर्गळ्, सन्निदियिलेगेट्टु विण्णप्पञ्जॆय्दोम्; मङ्गुडलुम् पॊरुळुमल्लदऱिया मान्दर् वलैयिलगप्पट्टु वरम्बऴियादु - नच्वरमान शरीरम् अर्थमॊऴिय वऱि याद मनुष्यर् वलैयिले अगप्पट्टु मर्यादै तप्पादे, ऎण्ड्रुम् पङ्गयमादुऱ्‌ ऱवरुळाळर् तम्बाल् पत्तिमिगु - पङ्गजवासिनियान पिराट्टि नित्यवासम्बण्ण प्पट्ट पेररुळाळन् विषयत्तिल् पक्तियै विरुत्तिबण्णुमवैयान, पवित्ति रङ्गळ् पयिल्मिनीरे - सुत्तबादार्त्तङ्गळै इन्नदॆण्ड्रु केट्टु परिसयम्बण् णुङ्गळॆण्ड्रबडि.

सं - गोपालाचार्यः

॥ श्रीमते निगमान्तमहोदेशिकाय नमः ॥

कृतो वेदान्तार्यैर् द्रविड-वचसा ऽहारनियमः
श्रुति-स्मृत्य्-आद्य्-उक्तो निखिल–सु-जनार्थं हि तम् इमम् ।
श्रितो गोपालार्यः श्रुति-शिखर-रामानुज-गुरुम्
व्यधात् सन्-मोदार्थं विवृति-महितं श्लोक-सहितम् ॥

अनुबन्धः

गोपालाचार्य-मूलम्

(ತನಿಯನ್ ) ಶ್ರೀರಾರುಂ ವೇದಾಂತ ದೇಶಿಕರ್ ಕೋಳಿ - ಶೆಳುಮರೈಯಿನುಳ್ ಪೊರುಚಿಶೈಯೇ, ಆರಾಮ್‌ನ್ನುವಾಳುರ ವಿಷ್ಣುವಿಯೋರ್ ತಂಗಳು ಅನ್ನುಡನೇ ಆಹಾರನಿಯತಿ ಸೊನ್ನಾನ್, ಏರಾರುಂಯತಿರಾಶರ್ ಅರುಳಿನಾಲೇ ಎದಿರ್‌ನವರ್‌ಹಳ್ ಶಿಂಗಮನ ವಿಂಗುವಂದೋ, ಶೀರಾರುಂ ವೇಂಗಡವನ್ ತೂಪ್ಪುಲ್ ಪಿಳ್ಳೆ-ಶೆಳುಂತಿರುತ್ತಾಳಿ ಮಲರೆನ್ ಶೆನ್ನಿಯದೇ ॥

॥3,08॥ ॥ಶ್ರೀಮತೇ ನಿಗಮಾಂತ ಮಹಾದೇಶಿಕಾಯ ನಮಃ 1

ಮೂಲ : ಆಹಾರತ್ತಿರುವಹೈಯಾಂ ನನ್ನುಂತೀದು, ಅರುಮರೈಕೊಂಡೆತಿರಾಶರಿವೈಮೊಳಿಂದಾರ್, ಆಹಾದವಳಿವಿಲಕ್ಕಿಯಾಕ್ಕುಂಕಣ್ಣನ್ ಅನೈತ್ತುಲಹಂವಾಳವಿದುಶಾತಿವೈತಾನ್, ಪೋಹಾದು ಪೋಕ್ಕುವಿಕ್ಕುಮುನಿವರ್‌ನ್ನ ಪೊಯ್ಯಾದಮೊಳೆಹಳ್ಮೆಯುಂ ಪೊರುಂದಕ್ಕೇರ್ಣಿ, ಆಹಾದೆನವೈತವಿರ್‌ನಾಮದುವೆಕೊಂಡ. ಅಶಗರನುಮಾಹಂಕಾತರುಳ್ತ್ತಾನೇ ॥

ಮೂಲ: ವಾಯಿಲಲ್ಲಾವಾಯಿಲಿನಾಲ್ ವಂದಶೋರು- ವರಹುಮುದಲಾಹಾದುರೈತಶೋರುಂ ವಾಯಿನಿನ್ನುಂ ವಿಳುಮವೈತಾಂಪಟ್ಟತೋರುಂ- ವಾಯ್‌ಸ್ಕೊಂಡವಳನ್ ಮಿಹುನತೋರುಂ, ತೀಯವ‌ ಕಣ್ಣಡುಂತೋರುಂ ನೀದಲ್‌ರುಂ- ಶೀರೈಯುರೈತುಮ್ಮಲಿವೈಪಟ್ಟರು, ನಾಮ್‌ಮುದಲಾನವೈಪಾರುಂ ತೀಣ್ಣುಂರುಂ- 3

  • ನಾಳಯ್ಲ್ಲಾರುಂನಣ್ಣಾಟ್ಟೋರೇ ॥ १ 2

ಮೂಲ : ಮನಿಶರ್‌ಪಶುಮುದಲಾನಾ‌ ಮೋನತೋರುಂ ಮನಿಶರ್‌ಮಿಲಾಹಾದಾರ್‌ ಣ್ಣುಂತೋರುಂ, ಇನಿಮೈಯುಡನಾದರಮಿಲ್ಲಾದಾರ್ ಶೋರುಂ ಈಪ್ಪುಳುನೂಲ್‌ಮಯಿರುಗಿ‌ಹಳಿರುಕ್ಕುಂಶೋರುಂ, ಮುನಿವರೆನುಂತುರವರತ್ತೊರೀನತೋರುಂ ಮುನಿವರ್‌ತಂಗಳ ಪಾತ್ತಿರಲ್ ಪಟ್ಟರುಂ, ಮನಿಶರಲಿಕುಕ್ಕುಟಂಗಳ್ ಕಾಕಂ ಪೂನೈ ವಾಲ್ಗೊಂಡಕರಿಶೋರುಂಮರುವಾರೇ ॥ २ 3

618

ಮೂಲ : ಅತ್ತಿಹಳಪೇರಾಕ್‌ಕ್ಕಿರಲಿ ವೆಣ್‌ಕತ್ತಾರಿ ಆಲರಶು ನರುವಿಲಿ ಪುಂಗಾಯಿಲಾರೈ, ಬುದ್ದಿಕೊಲಿಕುರಿಂಜಿತಾ ಕುಶುಂಬೈವೇ ಪುನುರುಂಗೈಮುರುಂಗೈಶುಕಮುಳರಿಯುಳ್ಳಿ, ಶಿತ್ತವ ಕೊಮ್ಮಡಿಹಳಪತೊಯ್ಯಲ್ ಶೀಂಗಾಡನ್ ತೇರಲೂವೈಪನೈಮಯೂರನ್, ಶುದ್ದಿಯಿಲ್ಲಾನಿಲತ್ತಿನವೈಕಡಂಬುಕಾಳಾನ್ ಶುರೈಸೀರುಂಶಣಂತಿನ್ನಾ‌ ಶುರಿದಿಯೋರೇ ॥

१ J

ಮೂಲ : ಶಿರುಕೀರೈಶವ ಹತ್ತಿ ಮುರುಕ್ಕಿರಂಡು ಶಿರುಪಶಳ್ಳೆಪೆರುಂಪಶಯಮ್ಮಣಂದಾಳ್ ಪರಿತೊರುವ‌ ಕೊಡಾದಿರುಕ್ಕತ್ತಾನೇ ಶೆನ್ನು ಪಾಮ್‌ಡುತ್ತುಕೊಳ್ಳುಮವೈ ಬಹಿರಾಕ್ಕೂರುಂ, ಕುರಿತ್ತಾಲುಂ ತಿನ್ನೊಣಾಕೈಪ್ಪುಂ ತುವರ್ಪು೦ ಕೂರುಮವೈಪ್ಪಳಲುಮವೈಕೊಡುಂಪುಳಿಪ್ಪು, ಕರಿಕ್ಕಾಹಾದಿವೈಯೆನ್ನುಕಣ್ಣುರೆತ್ತಾ‌ ಕಾರೇನಿಯರುಳಾಳರ್ ಕಟಕತ್ತಾರೇ ॥ 619 5

ಮೂಲ : ಮಾಲಮುದು ಶೆಯ್ಯಾಮಲ್‌ವನ್ದವೆಲ್ಲಾಂ ವರುವಿರುಂದಿಲ್ ವಳಂಗಾಮಲ್ ವೈತ್ತವೆಲ್ಲಾಂ ಕಾಲಮಿದುವನ್ನು ಕಳಿತವೆಲ್ಲಾಂ ಕಡೆಯಿಲ್‌ವರುಂ ಕರಿಮುದಲಾಕ್ಕಳುವಾವೆಲ್ಲಾಂ, ನೂಲಿಶೈಯಾವಳಿಹಳಿನಾಲ್ಕನ್ನವೆಲ್ಲಾಂ ನುಹರಾದದುಡನ್ ಪಾಕಂಠಯ್ಯ್ದವೆಲ್ಲಾಂ, ५ 620.

ಶೀಲಮಿಲಾರಿಯೋರಾಕ್ಕಿನವುಂ ನಲ್ಲೂರ್ ಶೆಲಮಲಂಗಳ ಪಟ್ಟನವುಂ ತಿನ್ನಾರ್ ತಾಮೇ ॥

ಮೂಲ : ದೇವರ್‌ಹಳುಕ್ಕಿವೆಯೆನ್ನುವೈತ್ತವೆಲ್ಲಾಂ ಶಿವನ್‌ಮುದಲಾದೇವರ್‌ಹಳುಕ್ಕಿಟ್ಟವೆಲ್ಲಾಂ ಆವಿಮುದಲಾನವತ್ತುಕ್ಕಾಹಾವೆಲ್ಲಾಂ ಅದುವಿದುವನ್ನರಿಯವರಿದಾನವೆಲ್ಲಾ

621 ನಾವಿಲಿಡುವುದರರಿದಾಯಿರುಪ್ಪವೆಲ್ಲಾಂ ನನ್ನೆನ್ನುತಮ್ಮುಳ್ಳಮಿಶೈಯಾವೆಲ್ಲಾ, ಓವಿಯನಾಳೋವಾದ ಪೂವುಂ ಕಾಯುಂ ಉತ್ತಮರ್‌ಹಳಟ್ಟುಪ್ಪುಮುಹವಾರ್‌ತಾಮೇ ॥ 7

ಮೂಲ : ಕಿಳಿಂಜಲ್ ಮುದಲ್ ಶುಟ್ಟನಶುಣ್ಣಾಂಬುತಾನುಂ ಕಿಳರ್‌ಪುನಲಿಲೆಳುಂಕುಮಿಳಿನುರೈಹಳ್ತಾಮುಂ, ವಿಳ್ಳೆಂದದನಿನ್ನುದನ್ಮಾಲುಕ್ಕಿಯಾವೆಲ್ಲಾಂ ವಿಳ್ಳೆಂದನಿಲಮರುಕಾಂಬೆನೈಳುಂದವೆಲ್ಲಾ, ಕಂದನನತ್ತಾರ್ ಮತ್ತುಂಕಳಿತ್ತವೆಲ್ಲಾಂ ಕಡಿಯಮುದರ್ನಿಯಮತ್ತಾರ್‌ ಕಳಿತವೆಲ್ಲಾಂ, ತಳಿಂದಪುನಲ್ ತಿರುವೇಂಗಡತ್ತುಮಾಲ್‌ನ್ ತಿರುವಾಣೆ ಕಡಿವಾದಾರ್ ತಿನ್ನಾ‌ತಾಮೇ ॥ 8

ಮೂಲ : ಮೋರಲದುಶಾರಂಗಳ್ ವಾಂಗಿತ್ತೆಲ್ಲಾಂ ಮುಳುಪ್ಪಹಲಿಲ್ ವಿಳಂಗನಿಯುಂದಾನಂತಾನು, ಓರಿರವಿಲೆಳ್ಳುಡನೇ ಕೂಡಿತ್ತೆಲ್ಲಾಂ ನ ಎಳ್ಳದನಿಲೆಣ್ಣೆ ತಯಿರ್‌ತರುಪಂಡಂಗಳ್, ಓರ್‌ತವ ಮಂತಿರತ್ತೆಯೊಳಿಪ್ಪವೆಲ್ಲಾಂ ಉಣ್ಣಾದನಾಳ್‌ ಹಳಿಲೂಣ್ ಅನಿಪ್ಪೋದೂಣ್, ನಾರಣನಾರಡಿಪಣಿಯುನಲ್ಲೋರ್‌ನಾಳುಂ ನಳ್ಳಿರವಿಲೂಣುಂ ಇವೈಯುಣ್ಣಾರ್‌ತಾಮೇ ॥ મ

9

ಮೂಲ : ಕುಳಿಮುದಲಾನವೈ ಶೆಯ್ಯಾದುಣ್ಣು ಮೂಣುಂ ಕೂಟ್ಟಲ್ಲಾಪ್ಪಂತಿಯಿಲೂಣ್ ಪಿರರ್‌ಕೈಯ್ಯಣು, ನಳಿರದಿತೀವಿಳಕ್ಕಾಹವುಣ್ಣು ಮೂಣುಂ ನಳ್ಳಿರವಿಲ್ ವಿಳಕ್ಕಿನಿಯುಣ್ಣು ಮೂಣುಂ ಕಿಳಿಮೊಳಿಯಾಳುಣಾನಿರಕ್ಷಣವನೂಣುಂ ಕೀಳಾರೈನೋಕ್ಕೂಣುಂ ಇಡಯ್ಯಣುಂ, ಒಳಮರೈಯೋ‌ ಮತ್ತು ಮುಹವಾದವೂಣುಂ ಒಳಿಯರಂಗರಡಿಪಣಿವಾರುಹವಾರ್ ತಾಮ್ ॥ ९ 10

ಮೂಲ : ಎಚ್ಚಲ್ ಅನಿಲ್ ವಾಲ್ಕಂ-ನೆಯ್ ಇರುಪಾಕಂಗಳ್ ಇರುಂಬಾಲುಂ ಕೈಯಾಲು ಮಿಟ್ಟವೆಲ್ಲಾಂ ಪಚ್ಚೆಯಲ್ಲಾಲ್ ಕಡಿತಕುರೈಪಳ್ಳೆಯವೂಶಲ್ ಪಿರರಹತ್ತುಪ್ಪಾಕಂಶೆಯೆಡುತ್ತವನ್ನಂ, ನಚ್ಚಿನವೈಪಳಿತವೈಮಣ್ಣಾತಂ ತೀದುಂ ನಕತ್ತಾಲೇ ವಿಣ್ಣ ವೈತಾಂಕಾಣುಮುಪ್ಪು, ಪಿಚ್ಚುಳದಾಮವೈ ಕಾಡಿಬಿನ್ನಪಾಕಂ ಪಿಶಿಂಗಳಿನ್ನಿಲ್‌ ಶಿವಂದದುವುಂ ಪಿಳ್ಳೆಯೂಣಾಮೇ ॥ ॥

ಮೂಲ : ತಾನಲ್ಲಾಶಿರಿಯನ್ ಮುದಲ್‌ಮೈಯನೆಚ್ಚಿಲ್ ದರಣಿಶುರರ್‌ ಶೋಮತಿಲರುಂದು ಮೆಟ್ಟಿಲ್ ಮಾದಿಹಳ್ಳುಕ್ಕಣವನಿತಮಾನವೆಲ್ ಮಯಿರ್‌ಪುಳುನೂಲ್ ವಿಳುಂದಾಲುಂ ಪುನಿದಂ ಮಣ್ಣಾಲ್, ಮಾದವಳುಕ್ಕೂವಿಳಂಗಾಯ್ ಮುಕವಾಶತ್ತು ಮಾದುಳಂಗಾಯ್ ಮರಣಂವಿರಿಲ್ ಕಳಿತವೆಲ್ಲಾ, ಓದಿವೈತ್ತವುಣ್ಣಾನಾಳುಹುಂದವೆಟ್ಟು ಉಳವೆನ್ನುಂಕಳಿತವಲ್ ನನ್ನಾಮೂಣೇ | 625 12

ಮೂಲ : ಮಾಕರುಂಬಿನ್ ಶಾರು ತಯಿ‌ಪಾಲ್‌ಮ್‌ಪಾಕ್ಕು ವಮಿಳಹು ತೇನೇಲಂ ಪನಿನೀರಾದಿ, १ १२ 626

ಆಕರಶಂತೂಯ್ದಾಹುಮರಿಯಾವೆಲ್ಲಾಂ ಅರಿಯಾದಾರರಿಯಳವುಂ ತೂಯವಾಹುಂ, ಶಾಕರಂಗಳ್ ತೂಯನವಾಮುವಾಕ್ಕಳಕೂಡಿಲ್ ಶಲಮೆಲ್ಲಾಂ ಗಂಗೈಯಾಮುಪರಾಗಲ್, ಮಾಕರಂಗಳ್ ಪಿಣಮುದಲಾ ಮನೆತುಂಕೊಂಡು ವರುಪುನಲುಂ ತೂಯ್ದಾಹುಂ ವೇಗಾನೇ ॥ 13

ಮೂಲ : ತೀಯಾಲೇ ನೀರೊಳಿಯ ವೆಂದವೆಲ್ಲಾಂ ತೀಯಿಡುದಲೊಳಿತಿಡವೇ ಪಳುತ್ತವೆಲ್ಲಾಂ, ತೀಯಾಲುಂ ನೀರಾಲುಂ ವೆಂದವಲ್ १ १३

ತೇರವುಲರ್‌ನೆಲ್ಲು ಮುದಲಾನವೆಲ್ಲಾಂ, ಊಶಾದ ಮಾವಟಕಮಪ್ಪಂ ಶೀ ಉರೊಟ್ಟಿಮುದಲಾಮವತ್ತಿಲ್ ಪಳ್ಳಿಯದೇನುಂ, ಕೂಶಾದೇಕೊಣ್ಣಿಡುಮಿನ್ ಪುದಿಯದೇನುಂ ಕೊಳ್ಳೇನ್‌ನ್ನಿರತಂ ಕುಂದಕ್ಕಾಲೇ ॥

627 14

ಮೂಲ : ತಪ್ಪಯನಾಂ ವಿಕಾರಂಗಳ್ ಶಾಕಡಂಗಳ್ ಶಕ್ಕರಂಗಳ್ ತನಕ್ಕಡೈ ಮರುಗ್ಗುತಾನುಂ, ಕಲಕ್ಕಮಿಲ್ಲಾನನ್ನೀರಿಲ್ ವೈತ್ತಶೋರುಂ ಕರಿಮೋರ್ ನೆಲ್ಸಿಪಾಲ್‌ಯಿರ್‌ಲಂದರು, ವಿಲಕ್ಕಮಿಲ್ಲಾ ಮಾಕ್ಕನ್ನಲ್ ಗೋದುಮತ್ತಾಲ್ ವಿಳ್ಳೆವುರವಾಕ್ಕಿಯ ನಲ್‌ ವಿಕಾರಂತಾನಂ, ಇಲೈಕ್ಕರಿಪೋಲಿವೈಯನೈತ್ತುಂ ಪಳ್ಳಿಯವೇನುಂ ಎನ್ನಾಳುಂ ವೈತುಣ್ಣ ವಿಶೈಹಿನಾರೇ ॥ 15

ಮೂಲ : ತಯರ್‌ನ್ನಿಲ್ ವಿಕಾರಂಗಳ ಪೂವಿಲ್‌ಾಯಿಲ್ ಪಳಲ್ಲರುಂ ಶಾರೂಶಲ್ ತೂಯವಾಹುಂ, ಉಯಿರಳಿಯಾಮೈಕ್ಕುಣ್ಣಾವೂಸಲುಣ್ಣಿಲ್ ಉರಕ್ಕಳುವಿನೆಯ್‌ತೇ ನಿಟ್ಟುಲಾಹುಂ, ಪಯಿಲ್‌ಮರೈನೂಲುರೈಯಾದ ಪಳ್ಳೆಯವೂಶಲ್ ಪಳಿಪ್ಪಿಲದಾಂ ನೆಯ್ಯಾಲೆನ್ನು ರೈತಾನ್ ಶರ್ಙ್ಗ ಮಯಿರ್‌ಮುದಲಾನವೈ ಪಿನ್ನುಂ ಪಟ್ಟದಾಹಿಲ್ ಮಣ್ಣೀರ್ ಮತ್ತುರೈವತ್ತಾಳ್ ವರಂಗಳಾಮೇ ॥

१ १५ 16

ಮೂಲ : ಒರುಕುಳಂಬ ಯಿರುಕ ಯೊಟ್ಟಗಪ್ಪಾಲ್ ಉಪ್ಪುಡನ್‌ಪಾಲ್ ಮೋರುಡನ್‌ಪಾಲ್ ಮಾದರ್‌ತಂಪಾಲ್ ಕರುವುಡೈಯವನ್‌ಪಾಲ್ ಕಲ್ಲಾಪ್ಪಾಲ್ ಮರುಕಾಲ್‌ರಂದಿಡುಂಪಾಲ್ ತಿರಿಂದಿಡುಂಪಾಲ್, ತಿರುಮಹಳಾರ್‌ಕಣವನಲ್ಲಾದೆವತಿನ್‌ಪೇ‌ ಶಿನ್ನಮುಡೈಯವತ್ತಿನ್ಪಾಲ್ ಶೆಮ್ಮರಿಪ್ಪಾಲ್ ಪರಿವದಿಲಕ್ಷ್ಮಣರ್‌ವಿಲೈಪ್ಪಾಲ್ ಶೆಂಬಿನಿಲ್‌ಪಾಲ್‌ ತೀದಾಂಪಾಲಿವೈಯನೈತ್ತುಂ ಪರುಹಾಪ್ಪಾಲೇ ॥ १६ 17 630

ಮೂಲ : ಗಂಗೈಯಲ್ಲದಿರಂಡಾನಾಳ್ ವೈತನೀರುಂ ಕಾಲ್‌ಗಳುವಿಮಿಹುನೀರುಂ ಕಲಕ್ಕನೀರುಂ, ತೆಂಗಿನುಳದಾಯ್‌ಯಾಲ್ ಕಾಯ್‌ನೀರುಂ ಶಿರುಕುಳಿನೀ‌ ವಳಿತಣ್ಣೀರ್‌ಪ್ಪನಲ್‌ ನೀರುಂ, ಶಂಕೈಯುಡೈನೀ‌ ವಾನ್‌ತುರೈಯಿನ್ ನೀರುಂ १ १७

ದಾರೈಯಿನಾಲೆಚ್ಚಲಿದುವೆನೀರು, ಶಂಗುಕಲಮಾಕ್ಕೊಂಡು ಪರುಹುನೀರುಂ ದರೈಯಿಲ್‌ ವಿಳಾಮಳ್ಳನೀರುಂ ತವಿರುನೀರೇ ॥

ಮೂಲ : ವೆತಿಲೈಮುನಿನ್ನಾದೇ ತಿನ್ನುಂ ಪಾಕ್ಕು ವೆತ್ತಿಲೈಯಿನಡಿನುಣಿಯುನಡುವಿಲೀರುಂ, ಮೆತ್ತಿಲೈಯುಂ ಪಾಕ್ಕು ಮುಡನ್ ಟ್ಟಿತಿನ್ನುಂ ವಿದವೈಕ್ಕು ಮುದಲ್ ಮುಡಿವಾಚ್ಚಿರಮತ್ತಾರಂ, १८ 632

ಶುತ್ತಿಲೈಯುಂ ಶುಣ್ಣಾಂಬಿನಿಲೈಯುಂ ಶೋಕಂ ವಿರತಂಕೊಂಡಿಡುನಾಳ್ ಮೆತ್ತಿಲೈಯುಂ ಪಾಕ್ಕು, ವೆತ್ತಿಲೈತ್ತಿನ್ನಾನಿರಪ್ಪರುಹುನೀರುಂ ವಿದ್ಯೆಯೆನವೈತ್ತದು ತಿನಲುಂ ವಿಲಕ್ಕಿನಾರೇ ॥

ಮೂಲ ಶಾತಿಗುಣಮಾಯ್ಕರಮಂದೇಶಂ ಕಾಲಂ ದರುಮಂಗಳ್ ನಿಮಿತ್ತಂಗಳ್ ಮುದಲಾವೋದುಂ, ಬೇದಮುದಲಾಹವೊರುದಿರವಿಯನಾನ್ १९

ಪಿರಿಗ್ಗುನಲಂ ತೀಜ್‌ನೈಯುಂ ಪೆತ್ತುನಿಲ್ಕುಂ, ಪಾದಮಿಶೈಪ್ಪಿರಂದೋರುಕ್ಕಪಿಲೈಯಿನ್‌ಪಾಲ್‌ ಪರುಹಿಡಲಾಹಾದೆನುಮರೈಯೋರ್‌ತೊನ್ಸಾರ್, ಆದಲಿನಾಲೋದಿ ಯುಣ‌ ಪ್ಲವರ್ ಪಾಲೆಲ್ಲಾಂ ಅಡಿಕ್ಕಡಿಯುಂ ಕೇಟ್ಸಯರ್‌ವುತೀನೀರೇ ॥ 633 20

१634

ಮೂಲ : ಕಂಗಿರುಳಾಲ್ ವಿಡಿಯಾದ ವುಲಹುಕ್ಕೆಲ್ಲಾಂ ಕೈ ವಿಳಕ್ಕಾ ಮಿದ್ಯೆಯನ್ನು ಕಣ್ಣನ್ ಕಾಟ್ಟು, ಪೊಂಗುಪುಗಳಾಗಮಂಗಳ್ ತೆರಿಯಚ್ಛಿನ್ನ ಪೊರುಳಿವೆನಾಂಪುಣ್ಣಿಯರ್‌ಪಾಲ್ ಕೇಟ್ಟುಚೊನ್ನೊಂ, ಮಂಗುಡಲುಂ ಪೊರುಳುಮಲ್ಲದರಿಯಾಮಾನ‌ ವಲೈಯುಳಹಪ್ಪಟ್ಟು ವರವ್ವಳಿಯಾದೆನ್ನು, ಪಂಗಯಮಾದುತ್ತವರುಳಾಳರ್‌ವಾಲ್ ಪತಿಮಿಹುಪವಿತ್ತಿರಂಗಳ್ ಪನ್ನಿರೇ ॥