संस्कृतम्
श्रीः
श्रीमते श्रीलक्ष्मीनृसिंहपरब्रह्मणे नमः ॥ प्रकाशकस्य विज्ञप्तिः ॥
श्रीमान् रङ्गशठारातिः नानातान्त्रिककेसरी । यतिराड् गुरुवर्यो मे सन्निधत्तां सदा हृदि ॥
श्रियः पत्युः भगवतो लक्ष्मीनृसिंहस्य अप्रतिधेन प्रसादविशेषेण प्राक् सप्तभ्यो वर्षेभ्यः प्रक्रान्तं सदाचारनिर्णयाख्यग्रन्थमुद्रणम् अद्य समग्रं सम्पन्नम् इति सहर्षं विज्ञापयामि सहृदयेषु ।
आचारः आवश्यकः-
“सर्वागमानामाचारः प्रथमं परिकल्पितः । आचारप्रभवो धर्मो धर्मस्य प्रभुरच्युतः ॥ "
इत्याह भगवान् व्यासः ।
‘सर्वधर्म प्रमाणानां प्रथमं परिकल्पितः - प्रथमप्रतिपाद्यधर्मः आचारः शौचादिः, तदङ्गः श्रौतो धर्मः इति, तस्याराध्यः फलदः सहायश्च अच्युतः’ इति व्याख्यांश्च भगवद्गुणदर्पणे श्रीमन्तः पराशरभट्टपादाः ।’ आचारात् प्रभवःउत्पत्तिः यस्य धर्मस्य, सः आचारप्रभवः इति विग्रहो भाव्यः; इति च गम्यतेऽत्र । आचारः धर्मस्य कारणं अङ्गम् इति यावत् । इमम् अर्थम् ‘आचारः शौचादिः तदङ्गः श्रौतो धर्मः’ इति व्याख्यानवाक्यम् अवगमयति । ‘शौचादिः’ इत्यादिना सन्ध्यावन्दनादेः ग्रहणम् । तथा च सन्ध्यावन्दनादिः आचारः धर्मानुष्ठानयोग्यतापादकः इति फलति ।
iv
xxvi
‘आनर्थक्यम् इति चेन्न तदपेक्षत्वात्’ इति सूत्रभाष्ये ‘आचारवत एव पुण्यकर्म स्वधिकारः ‘सन्ध्याहीनोऽशुचिनित्यम् अनर्ह स्सर्वकर्मसु ’ (दक्षस्मृतिः २-१९), ‘आचारहीनं न पुनन्ति वेदाः’ इत्यादिवचनेभ्यः’ इत्यादिभिः श्रीसूक्तिभिश्चाचारस्य प्राधान्यं प्रतिष्ठितम् ।
‘कार्ष्णाजिन्युक्तोऽपि,
आचारानर्थक्यपरिहारप्रकारः
सर्वसम्मत एवेति नावाप्रामाण्यशङ्का कार्या’ इति श्री उ। वे। उत्तमूरुस्वामिपादैः, तत्रैव दर्पणे प्रतिपादितम् । श्रीभाष्येऽपि स्पष्टदृष्टमिदम्
अग्निहोत्रादिस्तु प्रत्यक्षश्रुतिसिद्धो धर्मः सन्ध्यावन्दनादिस्तु आचारानुमितश्रुतिसिद्धो धर्मः इति व्यवस्था च गोबलीवर्दन्यायमाश्रित्य, ‘सुकृतदुष्कृते एवेति तु बादरिः’ इत्यनन्तरसूत्रे भाष्ये श्रीभाष्यकारैरेव अभाषि ।
अत्र गोबलीवर्दन्यायः श्रीभाष्यकारैरेव आद्रियत इति तस्य महाभाष्यकारादिभिः तिरस्कृतत्वेन तदनुसारिभिः अनादरणीयत्वं कैश्चिदुपक्षिप्तम् अस्मादृशाम् उपेक्षणीयमेव ।
श्रीमद्देशिकचरणैः तत्त्वटीकायाम् अनुगृहीतः श्लोक एव-
‘नानाव्याकरणाभिज्ञबहुविद्वत्परिग्रहे ।
न्यायासाधुत्वमाहुर्ये तान्नयज्ञान्न मन्महे ॥ ’ इत्युत्तरार्धविपर्यासेनानुसन्धेयः इति सम्प्रदायविदः । स्यादेतत् ।
इत्थम् आवश्यकस्य आचारस्य शौचादेः अनुष्ठानं तद्
ज्ञानेन विना न प्रसिद्धयेत् । अयं चाचारः आश्रमभेदेन
[[५५]]
xxvii
न्यूनाधिकभावं भजति । ’ अस्मिन् आश्रमे वर्तमानस्य अयमाचारः; अन्यस्मिन् आश्रमे वर्तमानस्य चान्योऽयम् आचारः इति । अतः आश्रमभेदोऽप्यवगन्तव्यो भवति ।
यद्यपि मन्वादयस्तु महात्मानः इमान् बहुप्रकारान् आचारान् स्वकीयासु स्मृतिषु तत्र तत्र प्रपञ्चयाम्बभूवुः । अथापि मन्दधियां ते दुरवगाहाः इति तदनन्तरकाले केचिदाचार्याः वि कीर्णान् तानेवाचारान् सङ्कलय्य प्रदर्शयन्तः आह्निकाख्यं प्रबन्धं प्राणैषुः । यत्र च श्रीवैष्णव सदाचारनिर्णयो नामायम् आह्निक-
ग्रन्थः अन्यतमः ।
आह्निकशब्दार्थः-
आह्निकं नाम अह्निभवं सच्चरित्रम् । तच्च सङ्ग्रहेणोक्तम्- ‘कल्योद्बोधोऽच्युताङ्घ्रिस्मरणमुषसि च स्नानमर्घ्यं जपोऽग्नौ होमश्व ब्रह्मयज्ञो हितभजनमथ स्नानमध्याह्नकृत्ये । विष्ण्वच वैश्वदेवं मखविधिरशनं सत्प्रबन्धानुसंस्था सन्ध्याहोमार्चनानं श्रुतिमननमिति प्रत्यहं सच्चरितम् ॥’ इति स्मृतिरत्नाकरे प्रोक्तम् ।
अत्र च श्लोके आप्रबोधम् आशयनात् प्रत्यहं कर्तव्याश्वाचारास्सर्वेऽपि समग्राहिषत । यानेव आह्निकग्रन्थोऽपि प्रतिपादयति ।
धर्मेषु आचारः, तत्रापि सदाचारः, तत्रापि च श्रीवैष्णवसदाचारः इत्युत्तरोत्तरं प्रकृष्यते ।
तदुक्तं प्रपन्नधर्मंसारसमुच्चये-
xxviii
सदाचारलक्षणमाह श्रीविष्णुपुराणे-
‘साधवः क्षीणपापास्तु सच्छन्दस्साधुवाचकः ।
तेषामाचरणं यत्तु सदाचारस्स उच्यते ॥’ इति । एवमन्यत्रापि आह्निकशब्दार्थो विवृतो विज्ञेयः । तथा च दैनन्दिनकर्तव्याचारप्रतिपादको ग्रन्थः आह्निक ग्रन्थः इत्युक्तं भवति । श्रीवैष्णव सदाचार निर्णयः-
एवं प्रदर्शितसदाचारप्रतिपादकाः ग्रन्थाः सन्ति बहवः ‘पञ्चकालप्रकाशिका, पञ्चकालक्रियादीपः, इत्यादयः प्रकृताह्निकग्रन्थात् प्राक्तनाः, पश्चात्तनाश्च श्रीमद्गोपालदेशिकानुगृहीताह्निकप्रभृतयः ।
श्रीमदहोबिलमठे दिव्यास्थाने लब्धमूर्धाभिषेकाः, सुप्र सिद्धज्ञानानुष्ठानाभ्यां तथाविधेन वैराग्येण च सम्पन्नाः, पूर्वं पञ्चविंशे, पश्चात् सप्तविंशे चास्थाने मूर्धाभिषेकं प्राप्य प्रवर्तितश्री मल्लक्ष्मीनृसिंहसपर्या - सम्प्रदायप्रवचन-लोकहितप्राज्ञबहुमत बहुविध प्रबन्धैः स्वपितृपादैः स्वपुत्रैश्च जगति विख्याताः श्रीवण्शठकोप श्रीरङ्गनाथयतीन्द्र महादेशिकाः इमं श्रीवैष्णव सदाचार निर्णयाख्यं निबन्धं प्रबबन्धुः अखिलास्तिकजनोज्जीवनाय ।
एतेषां प्रभावस्तु अत्रैव प्रबन्धुप्रभावपरिचये प्रेक्षणीयः ।
श्रीपाञ्चरात्ररक्षा, स्मृतिरत्नाकरः, सच्चरित्रसुधानिधिः इत्येतान् ग्रन्थान् प्रमाणत्वेन परिगृह्य तत्सारार्थान् अस्मिन् आह्निके प्रदर्शयामः’ इत्येतस्य ग्रन्थस्यादौ पद्यमुखेन प्रतिपादयन्ति स्वयमेवैते ।
xxix
एतद्विवरणस्यावश्यकता-
अस्मिंश्च ग्रन्थे धर्मशास्त्रेषु नानाभूतेषु निगूढाः अतिगहनाः अनेके आचाराः सङ्गृह्य, निरदेशिषत। एते राचार्य वर्यैः । तेषु प्रमाणपरिज्ञानम् आवश्यकमपि अद्यतनानाम् अत्यन्तं दुर्लभं भवति । भवति च परम् एतेषु प्रमाणजिज्ञासा तीव्रा तेषाम् । पूर्वस्मिन् काले सर्वेप्यास्तिकाः प्रायः परिचयवन्तो धर्मशास्त्रेष्वासाम्बभूवुः ।
अतश्चैतेषां प्रमाणपरिज्ञानं सम्पन्नमासीत् । ततश्चैते पूर्वे स्वान्तेवासिभ्यः इमानाचारान् सप्रमाणानेवोपदिशन्तः अवतिषत; अन्तेवासिनश्च तत एव प्रमाणानि प्रत्यपद्यन्त इति तत्कालेऽस्य ग्रन्थस्य विवरणं न कोऽप्यपैक्षत ।
किञ्च पूर्वमुद्रितकोशेषु सर्वेष्वपि अतिस्थूलाः अशुद्धयः अनेकाः अन्ववर्तन्त । आत्मगुणैः ज्ञानानुष्ठानसम्पदा समीचीनार्थोपदेशेन च वशीकृतविश्वजनमानसाः श्री। उ। वे। श्रीगोष्ठीपुरं स्वामिपादाः, श्री। उ। वे। पुत्तङ्गोट्टं स्वामिपादाः अन्ये चेदृशाः बहवो महान्तः पूर्वमुद्रितान्, प्रकृताहिककोशानेव स्वीकृत्य तत्र तत्र संशोध्यैवाह्निकार्थान् अध्यापयाम्बभूवुः छात्रवर्गान् ।
काञ्चनाशुद्धिम् - अत्यर्थानर्थावहां चिरादनुवर्तमानाम् उदाहरिष्यामीह-
सर्वकर्म प्रारम्भकालकर्तव्य सङ्कल्प प्रदर्शन प्रकरणे ‘ओम् तत् - सत्’ इत्येव पाठः प्रकृताह्निक कोशेषु प्राचीनेषु सर्वेष्वपि दृश्यते ।
XXX
परमैकान्तिभिः अनुष्ठेये निवृत्तिधर्मरूपे कर्मणि ‘सत्’ इति नैव कीर्तनीयम् इति श्रीमद्गीताभाष्ये अष्टादशाध्याये, शिष्टाचारे च प्रसिद्धम् ।
श्रीमद्गोपालदेशिकानुगृहीताहिके तु क्वचिदपि ‘सत्’ इति कीर्तनं नाद्रियत । अस्मदाचार्यपादैः परिष्कृत्य प्रकाशिते कोशेऽपि क्वचिद्भगवताराधनसङ्कल्पे ‘सत्’ इति पदं पदं धत्ते ।
सन्ध्यावन्दनादिकोशमुद्रापकाश्च केचन एतम् अशुद्धपाठम् अवलोक्य ‘ओम् तत् सत्’ इति श्रीमदोहबिलमठीयसम्प्रदायानुसारिभिः कीर्तनीयम् । श्रीमन्मुनित्रयसम्प्रदायानुसारिभिस्तु ‘ओम् तत् इत्येव’ इत्यधस्तात् टिप्पण्यां विलिख्य प्रकाशयन्ति । अविशेषज्ञाः अनेके सर्वत्र प्रचारं प्राप्तान् एतान् ग्रन्थान् वीक्ष्य, तत्त्वस्थितिः एवमेवेति अध्यवस्यन्ति; अन्यान् अध्यवसाययन्ति च । किमस्तीतोऽप्यधिकतरः अनर्थः आस्तिकानाम् ॥
वस्तुस्थितिस्तु नैवम् । श्रीभाष्यकारसम्प्रदायानुसारिभिः सर्वैरपि परमैकान्तिभिः नित्य नैमित्तिकेष्वपि सर्वेषु कर्मसु निवृत्तिधर्मरूपेषु सङ्कल्पसमये ‘हरिः ओम् तत्’ इत्येव कीर्तनीयम्; न तु ‘हरि ओम् तत् सत्’ इति सत्पदसमभिव्याहारेण । माध्याह्निकस्नानप्रकरणे दृश्यमानाः पङ्क्तयश्चानन्विताः दृश्यन्ते । धर्मसूक्ष्मविवेचनविचक्षणानां दुनिर्वह बहुकृत्यनिर्व हणपाठसम्पन्नानामपि पूर्वाचार्याणां कालेऽपि मुद्रापकानवधानादेवंविधाः अशुद्धयः आपतिताः इति न तेषु दोषलेशोऽपि ।
XXX१
एतद्ग्रन्थमुद्रणे जागरूकेऽपि मयि अशुद्धयोऽनेकाः आपतिताः इति जानन् अन्येषु मुद्रापकेषु दोषारोपणं नैव करोमि नैव करिष्यामि च ।
अन्याश्चैता दृश्यस्सन्ति बह्वयः अशुद्धयः अवश्यनिरसनीयाः । याश्च प्राक्तनैराचार्यैः कोशेषु तदा तदा संशोध्य निराक्रियन्त; समीचीनदेशिक सम्प्रदाय रहितैः अद्यापि नालक्ष्यन्ते च ।
एवम् उपदेशपरम्परया प्राप्तां तत्त्वस्थितिं अद्यतनान् आस्तिकान् अखिलानप्यवगमयितुम्, अस्मदाचार्यपादोपदिष्टान् अन्यानप्यति सूक्ष्मान् आचारविशेषान् प्रमाणश्लोकांश्च प्रतिपादयितुम् एतद्विवरणम् आवश्यकमभवत् । अनागतअनन्तकालसमीक्षयाप्येवम् सप्रमाणानां सर्वशिष्टसम्मतानां सदाचारानां उपदेष्टारः नैव भविष्यन्ति । अतः गुरुकुलवासेन महता महितेन गृहीतानामर्थानां पत्ते निवेशनं पश्चात्तनानां सत्पात्राणां निरतिशयोपकाराय भवेदित्यतोऽप्यस्य विवरणम् आवश्यकं भवति ।
नाहमत्र स्वातन्त्र्यं लेशतोप्यवक्षि-
एवमत्र कृते अशुद्धपाठनिरसने, शुद्धपाठनिवेशने च नाहं स्वातन्त्र्यलेशमप्यवलाम्बिषि । प्रमाण त द्वित् परतन्त्र एवाहमासम् । स्वमतिकल्पितं किञ्चिदप्यत्र नास्ति ।
प्रकृताह्निकाध्येतृभिः पूर्वैः स्वस्वाचार्योपदेशानुसारेण तदा कोशेषु कृतानि शोधनानि प्रकृतमुद्रणे परमम् उपकारम् आतेनिरे । नेदिष्ठान् अभिज्ञान् अभिगम्य दविष्ठांश्च पत्रद्वारा पृष्ट्वैव संशयितान् अर्थान् निरणैषम् ।
xxxii
एवं धर्मस्थेयतया मया अद्य परिगृहीतेषु श्री। उ। वे। मेल्प्पाक्कं नरसिंहाचार्यस्वामिपादाः प्राधान्येन निर्देष्टव्याः । य एते व्याकरणेषु विचक्षणाः, धर्मशास्त्रेषु तलस्पर्शिनः, बेदान्तेषु पारदृश्वानः, सदाचार्य सेवासमासादितसमीचीनज्ञानाः, संशय-विपर्ययनिरसनचणविषय विवेचन प्रतिपादनचातुरीसम्पन्नाः, सर्वसम्मताः विलसन्ति । परमया कृपया दासेन पृष्टेषु विषयेषु झटिति प्रत्त्युत्तरप्रधानेन सुसूक्ष्मेषु विषयेयु वैशद्यं जनयाम्बभूवुः ।
आचारेऽभिनिवेशः-
अहम्, अन्ये च यदा श्रीमधुरान्तकस्थ संस्कृत महाकलाशालायां शास्त्राध्ययनतत्पराः आस्महि, तदैव अस्मदाचार्यपादाः सदाचारप्रणयिनः अस्मानपि एवं कर्तुम् आह्निकाध्ययने न्ययुञ्जत । तथैव वयं सर्वे, तदा कलाशालायाम् अध्यक्षपदम् अधिष्ठितवद्भयः श्रोदेवनाविलाहं स्वामिपादेभ्यः ( ये त्वनन्तरास्थाने श्रीवीरराघवशठकोप यतीन्द्रमहादेशिकनाम्ना चकाशिरे ) इमम् आह्निकग्रन्थम् अध्यगीष्महि ।
ते च बाल्यात् प्रभृति सदाचाराचरणपराः अस्मान् अन्तेवासिनोऽपि सदाचारवासनावासितान्तःकरणान् अकुर्वत आह्निकप्रवचनेन । एतच्च १९४३ तमे वर्षे वृत्तम् ॥
अनन्तरम् अध्यात्मविद्याधिगमाय यदा वयमिमे श्रीमद् इञ्जिमेट्टु अयगियशिङ्गर् सन्निधिम् अभ्यगाम; तदा ते अध्यात्मविद्याधिगमादपि सदाचारावगममेव अधिकं मन्वानाः
xxxiii
पुनरपि प्रकृतम् आह्निकग्रन्थमेव समध्यापयामासुः । तदा हि श्रीपाञ्चरात्ररक्षा, स्मृतिरत्नाकर, सच्चरितसुधानिधि, प्रपन्नधर्मसारसमुच्चयप्रभृतिभिः बहुभिः उपबृंहणग्रन्थैः आह्निकार्थाः सम्यग्विचार्य निरणायिषत । तदाप्रभृत्येवाहं यथामति गृहीतार्थानुसारेण आचरितम् आरप्सि ।
अनन्तरम् अध्यात्मविद्याम् अधीयान एवाहम् अस्मदाचार्यपादैः स्वान्तरङ्गकैङ्कर्ये नियुक्तः तत्पादपद्मपरिचरणरसम् अनितरलब्धम् अन्वभूवम् । तदात्वे ते स्वपूर्वाचार्यानुष्ठानप्रकारान् सप्रेम प्रबन्धं प्रब्रूयुः । एवम् असकृत् तन्मुखारविन्दात् सुबहून् आचारान् श्रुतवतो मे तस्मिन्नभिनिवेशः भूयोऽभ्यवर्धत । एवं प्राप्तः तदनुग्रहविशेष एवेदानीम् एतदाह्निकार्थविवरणे माम् अचूचुदत् ।
अभिनिवेशः क्वचिदनल्पः-
अधरीकृताभिनिवेशस्यापि मेऽत्र ग्रन्थे द्वयोर्विषययोः अभिनिवेशः अजनि । ‘सप्तवैष्णवमन्त्र’ शब्दार्थः, दशवारप्राणायामः इत्येतावेव तौ द्वौ विषयौ । सप्तवैष्णवमन्त्रशब्देन ‘तदस्य प्रियम्’, इत्यादयस्तप्त एव मन्त्राः विवक्षिताः इत्यस्मदाचार्यपादानाम् उपदेशमेकमेव बलमवलम्ब्य, अभिज्ञवचनं च संवादं प्राप्य तथैव व्यलिखम् । अत्र च निर्णये मया बहवः क्लेशाः अन्वभूयन्त । तत्सर्वं प्रकृते कोशे १५९ तमं पुटम् आरभ्य टिप्पण्यां विवृतं विलोकनीयम् । ततश्च बहोः कालात् पश्चात् कस्माच्चिद् अभिज्ञात् प्रपन्नधर्मसारसमुच्चये एवमेव सप्तवैष्णव मन्त्रपदस्य व्याख्यानं दृश्यते इत्यवागच्छम् । सद्य
Xxxiv
एव तं ग्रन्थम् अन्विष्य अविन्दम् । अथापि आन्ध्रलिपिभिः मुद्रितोऽयं कोशः तदनभिज्ञस्य मे नोपकाराय अकल्पत । ततश्व संस्कृत-आन्ध्रोभयभाषाप्रवीणम् कञ्चनाश्रित्य वित्तप्रधानेन तं नागरलिपिभिः लेखयित्वा ततो विषयान् अज्ञासिषम् ।
तत्र च ऊर्ध्वपुण्ड्र धारण विधिप्रकरणे निघृष्टायाः मृदः अभिमन्त्रणार्थं प्रदर्शितानां मन्त्राणां मध्ये निविष्टं सप्तवैष्णवमन्त्रपदमादाय उक्तम्- ‘सप्तवैष्णव मन्त्राः -
१। ‘तदस्य प्रियम्’, २। ‘प्र तद्विष्णुः’, ३। ‘परोमातया’, ४। ‘विचक्रमे ‘, ५। ‘त्रिर्देवः’, ६। ‘अतो देवाः’, ७। ‘इदं विष्णुः ’ इति । अस्मदाचार्यपादानाम् अत्यर्थादरणविषयोऽयं ग्रन्थः प्रपन्नधर्मसारसमुच्चयः । तदुक्तत्वादयं सप्तवैष्णव मन्त्रनिष्कर्षः अस्मदाचार्यपादैरुपदिष्ट एवेति परमां निर्वृतिम् अभजम् । प्रकृतेऽद्य मुद्रिते कोशे १६१ तमे पुढे एतद्विषयेऽपि शोधनीयोऽंशः कश्चिदस्ति । तथाहि-
‘तदस्य प्रियम्’ इत्यारभ्य प्रदर्शिताः पञ्च मन्त्राः तथैव । एते पञ्च मन्त्राः एकविष्णुपदघटित चतुर्वाक्यात्मकाः । तत्रैव पुढे षष्ठत्वेन प्रदर्शितो मन्त्रोऽपि चतुर्वाक्यात्मना निर्दिष्टोऽस्ति । तत्र द्वयोर्वाक्ययोः एकं विष्णुपदमिति चतुर्षु वाक्येषु द्वौ विष्णुशब्दौ भवतः । अतो वाक्यद्वयात्मनैव षष्ठस्य सप्तमस्य च निर्देशो युज्यते इति, अन्न षष्ठत्वेन निर्दिष्टे एव मन्त्रे द्वे द्वे वाक्ये पृथक्पृथक् मन्त्रत्वेन मन्तव्ये । अतोऽत्र षष्ठे मन्त्रे दृश्यमानं ‘अतो देवाः’, ‘पृथिव्यास्सन्त’ इति पूर्ववाक्यद्वयमेव षष्ठोXXXV
मन्त्रः; ‘इदं विष्णुः,’ ‘समूढमस्य’ इत्यनन्तरवाक्यद्वयं सप्तमो मन्त्रः इति विशोध्य पठनीयम् । सप्तमत्वेन निर्दिष्टः मन्त्रः त्यक्तव्यः इति प्राज्ञान् प्रार्थये ।
अन्यश्चाभिनिवेशविषयः - गायत्रीजपारम्भकाले ‘अर्कमण्डलमध्यस्थम्’ इति श्लोकस्य अनुसन्धानानन्तरं दीर्घगायल्या प्राणायामत्रयानुष्ठानम् अस्मदाचार्यचरणानाम् अभिमतम् । श्रीमुनित्रयसम्प्रदाये सर्वेरप्येवमेवाविगानेन अनुष्ठीयते । परन्तु अस्मदाचार्यचरणैः ‘तेष्वेतेषु त्रिषु प्राणायामेषु दीर्घगायती दशवारमावर्तनीया’ इत्युपदिष्टमिति मम अन्येषां च केषाञ्चिद् ग्रहणम्; अनुष्ठानं च ।
प्राणायामश्चैकः विरावृत्तदीर्घगायत्रीघटित एवेति त्रिषु प्राणायामेषु नवधैव तस्याः आवृत्तयः स्युः तत् कथं तस्याः दशधा आवर्तनं युक्तं भवेत् ? इति पूर्वोक्तं प्रकारं नेच्छन्ति बहवो महान्तः । मद्गृहीते प्रकारे स्पष्टं वाचनिकं प्रमाणं च न विन्दामि । श्लोकापस्तम्बीये समस्तीति केचित् । नचायं पक्षः नात्यन्ताय अस्तीति मन्तव्यम् । यतः अद्यापि मुनित्रयसम्प्रदाये कैश्चिदभिज्ञैः अनुष्ठीयमानो दृश्यतेऽयम् । अथापि बहुषु महत्सु अस्मदाचार्यपादसकाशादेवाधिगताखिलार्थेषु इमं प्रकारं प्रतिषेधत्सु पक्षस्यास्य प्रपञ्चनं न युक्तमिति तन्नाकार्षम् । एवमपि पक्षः अस्मदाचार्यपादाभिमतत्वेन अस्माभिः गृहीतः, अनुष्ठीयमानश्चास्तीति ज्ञापनाय परं जपप्रकरणे मनागिमं पक्षं प्रास्दोषम् । एतदन्यत्र न क्वाप्यभिनिवेशवानहम् । महाजनो येन गतस्स पन्थाः-
‘श्रुतिविभिन्ना स्मृतयो विभिन्ना नैको मुनिर्यस्य मतं प्रमाणम् । धर्मस्य तत्त्वं निहितं गुहायां महाजनो येन गतस्स पन्थाः ॥
xxxvi
इत्यादिभिः धर्मस्य तत्त्वं दुर्विज्ञेयमिति स्मरन्ति स्मर्तारः । धर्मस्य प्रवक्तारश्च बहवः, प्रमाणभूताश्च श्रुतिस्मृतयः बह्वयः । अतश्च धर्मस्य तत्त्वं गुहायां निहितमिव दुर्विज्ञेयं भवति । अस्यां परिस्थितौ शिष्टाचार एव धर्मस्य स्थेयो भवति । उपनिषदपि ‘अथ यदि ते कर्मविचिकित्सा वृत्तविचिकित्सा वा स्यात् । ये तत्र ब्राह्मणास्सम्मर्शिनः, युक्ता आयुक्ताः । अलूक्षाः धर्मकामास्स्युः । यथा ते तत्र वर्तेरन्; तथा तत्र वर्तेथाः’ इति शिष्टाचारस्य निर्णायकत्वं उद्घष्यति । वैदिक सार्वभौमाश्च पितृमेधसारे ‘को हि नाम व्यवस्थापकं शिष्टाचारकर्णधारसुसहायं विहाय शास्त्रप्लवमात्रेण विप्रतिषेधाब्धिमवतरेत् ? तत्खलु तस्माद्विज्ञाय शिष्टाचारं ग्रन्थान् समीक्ष्य, तत्त्वं विमृश्य, कर्तव्यं परिच्छिद्य, स्मृतिषु यदेव दृष्टं तदेवात्र प्रश्ने बहुस्मृतिवेद्यं विषयसध्रीचीनं युक्तियुक्तं प्रतिपद्यते’ इति सचमत्कारं वदन्ति ।
अन विरोधाब्धिसागरतरणकरणस्य शास्त्रप्लवस्य कर्णधारत्वेन शिष्टाचारस्य निरूपणं तस्य सर्वप्राधान्यं प्रतिपादयति । ‘शिष्टाचारेष्वपि परस्परविरोधे स्वबहुमतसदाचार्यपक्षः परिग्राह्यः’ इति वृद्धाः ।
आह्निकान्तरेभ्योऽस्य वैशिष्टयम्-
।
सन्ति च बहवः आह्निकग्रन्थाः सदाचारबोधकाः । तेभ्यः अस्य वैशिष्ट्यं बहुभिः प्रकारैः दृश्यते । प्रथमतः आचमनप्रकारः, अद्यापि सर्वेषाम् अनुष्ठानेऽनुवर्तमानः प्रकृताह्निके एव प्रतिपाद्यते । सन्न्यासिनां निध्यानुष्ठेयधर्माः, एवम् ब्रह्म-
xxxvii
चारिणां विधवानां स्त्रीणाम्, अनुपनीतानां च धर्माः अव
सुविशदाः ।
टिप्पणीकृत्यम्-
मूले
प्रोक्तानामाचाराणां
टिप्पण्याः प्रधानं कृत्यम् ।
प्रमाणप्रदर्शनमेवैतस्याः
प्रातः शयनादुत्थितस्य मुख्यं श्रौतं वा आचमनं मूले प्रोक्तम् । एवमेव ६२ तमे पुटे मूले ‘श्रोताद्याचमनानि अन्यत्र दृष्ट्वा यथासम्प्रदायम् अनुष्ठेयानि’ इत्यनुगृहीतमस्ति । अत्रादिशब्दग्राह्ये श्रौत्राचमनस्वरूपे प्रमाणं टिप्पण्य प्रदर्शितम् ।
नासिकाग्रस्पर्शनपूर्वक दक्षिणश्रोत स्पर्शनरूपमेव श्रोत्राचमनमित्यत्रास्मदाचार्यपादोपदिष्टप्रमाणं प्रादर्शि । तत्र च प्रमाणे प्रणवोच्चारणकर्तव्यता न कथिता । सा च शिष्टाचारात् प्राप्ता इति प्रत्यपादि । ततश्च कदाचित् केनचित् शिष्टेन सम्भाषणसमये सः स्वेनाधिगतम् इदमेववचनं प्रोवाच-
‘गङ्गाद्या दक्षिणे कर्णे नासिकाग्रे हुताशनः ।
उभावपि सकृत् स्पृष्ट्वा प्रणवेन विशुद्धयति ॥’ इति । अत्र चतुर्थः पादः प्रणवस्य कीर्तनीयत्वं कण्ठत एवाभिदधाति । ‘तत्क्षणादेव शुद्धयति’ इत्येवास्मिन् चतुर्थः पादः आकरेषु दृश्यते । अयं च पाठः तेन उपदेशतो लब्धः समग्रं श्रोत्राचमनं प्रतिपादयतीति स इह प्रास्तावि । शौचे मृत्सङ्ख्या निर्णयेऽपि प्रमाणं प्रपञ्चितम् । गोकर्णाकृतिः, माषशब्दार्थ, इत्यादिषु च
xxxviii
अस्मदाचार्यपादोपदिष्टानि प्रमाणानि प्रादर्श्यन्त । माध्याह्निकप्रकरणे चोपस्थाने ‘आदित्योपस्थानं करिष्ये’ इत्युक्ते सङ्कल्पे, प्रतीच्यादिक्रमेणोक्ते च दिङ्नमस्कारे प्रकृताह्निकमात्रोक्त प्रमाणं प्रदर्शितम् । एवमादिषु बहुषु प्रमाणप्रदर्शनेन मूलपोषणं अक्रियत अनया टिप्पण्या द्राविडानुवादेन चेति स्पष्टवलोकयितॄणाम् । आचमनानन्तरं नारायण केशवनामभ्यां कपोलद्वयस्पर्शे सर्वैरनुष्ठीयमाने, प्रकृताह्निकप्रदर्शितपञ्चोपनिषन्मन्त्रस्वरूपे च उपपत्तयः प्रमाणानि च प्रादर्शिषत अस्मदाचार्यपादैः श्रीवैष्णवसदाचारसुरद्रुमाख्ये ग्रन्थे । सचायं ग्रन्थः हस्तलिखितः अमुद्रित एव वर्तते । यत्र च अवश्यावधातव्याः अनेके विषयाः आह्निकानुबन्धिनः निरचेष्यन्त । अवश्यमयं ग्रन्थः प्राकाश्यं प्रापणीयः इत्यस्ति मे मनोरथः ।
एवं बहुष्वर्थेषु प्रमाणम् अन्विष्य प्रदर्शयन्नप्यहं माध्याकिसन्ध्यायां प्रोक्ते अर्घ्यद्वयप्रधाने प्रयस्यापि प्रमाणं न प्राप्नवम् । आह्निकाचार्याणां श्रीसूक्तिः केषाञ्चिच्छिष्टानाम् अनुष्ठानं चेत्युभयमेवात्र प्रमाणम् पर्याप्तम् ।
हन्त ! सप्रमाणमपि प्रतिपत्तुं विचिकित्सन्ति क्वचित्पञ्चमहायज्ञेषु मनुष्ययज्ञः निवीतिनैवानुष्ठेयः इति ५६४ तमे पुढे सप्रमाणं प्रतिपाद्य, ‘तथापि शिष्टानुष्ठानं न तथा विद्यते’ इति व्यलेखिषम् । केचित् शिष्टाः निवीतिनः एवेमं यज्ञम् अनुतिष्ठन्तीति पश्चाद् अबोधि । एवमनुष्ठातारः कतिपयेऽपि ते प्रबलाः निरूपकाः विशेषज्ञाश्च । एवं प्रमाणे शिष्टा-
xxxix
चारे च सत्यपि निवीतेन मनुष्ययज्ञानुष्ठाने बहवः न प्रवतन्ते । किमत्र कारणम् ?
धन्यं मे जन्म-
एतदाह्निकग्रन्थोक्तधर्मेषु प्रमाणप्रदर्शनार्थं प्रवृत्तस्य मे अनेकाभिज्ञाभिगमनं, बहुग्रन्थपरामर्शनं च प्राप्तम् । एवं सप्तवर्षाणि सत्पथे परिश्राम्यतो मे जन्म धन्यम् अभवत् । बालभावात् प्रभृत्येव प्रायो मे प्रवृत्तिः साधुसम्मतेव अनुवर्तते ।
अक्षय-वर्षे कात्तिके मासे उत्तरप्रोष्ठपदानक्षत्रे (१२-१२-१९२६) विद्वत्प्रवर, प्रवर-प्रशान्त्यादिगुणगणभूषितप्राचीनपरिमळाभिध (upuff) अग्रहारवास्तव्य श्री उ। वे। नरसिंहाचार्यस्वामिपादानां तदनुगुणगुणसमेधितस्वभाव साध्वीतल्लजानां श्रीरङ्गनायकी नाम्नीनां च षष्ठपुत्रत्वेनाहम् उदपत्सि । येषाम् एवन्तेषां विश्वप्रसिद्धवैदुष्यादिगुणगणमहिताः श्री उ।वे। विल्लिवलं श्रीनारायणाचार्याः द्वितीयपुत्रत्वेनाद्वितीयाः अवातारिषुः । पितृपादेभ्यः काव्यादिकम् अधीयान एव तैर्हीनोऽभवम् । पितृसमा इमे ज्येष्ठ भ्रातृपादा एवं मां यथाकालमुपनीय उपयुक्तांश्च वेदभागान् काव्य-नाटकादींश्च अध्यापयामासुः । अस्मदाचार्य पादैः स्थापितायां च महाकलाशालायां विद्यार्थीभूय एतेषामेव सकाशात् न्यायप्रौढग्रन्थान् बहून् अशिक्षिषि; सर्व कलाशाला परीक्षायां च सर्वोत्तमत्वेनोत्तीर्णतां तदर्थ परिकल्पितं पारिदोषिकं च अलप्सि । माम् व्युत्पादयितुं बहून् क्लेशान् अन्वभवन् मदग्रजाः । एवमेवैते शास्त्रेषु यदि मां न व्यनेष्यन्; तदाहं श्रीमद् इञ्जिमेट्टु अळगियशिङ्गर् महादेशि-
।
xl
कानाम् अनुग्रहपात्रतां नूनं नाऽऽसादयिष्यम् । लेखने-उच्चारणे शास्त्रार्थ प्रतिपादने चात्यन्तपाटवं मे आधिषत एते मे भ्रातृपादाः । मम श्रेयसां सर्वेषामपि त एव प्रथमं कारणम् । प्रतिक्षणं तत्पादस्मरणमेव तत्कृतमहोपकाराणां कथञ्चित् प्रतीकाराय भवेत् । एतत्सम्बन्धेनैव श्रीमद् इञ्जिमेट्टु अळगिय शिङ्गर् महादेशिकाः नावल्पाक्कम् श्रीमदुभय-वेऐय्या स्वामिपादाश्च मयि प्रासीदन् । ते यदीदानीम् अजीविष्यन् नूनम् इमां प्रवृत्ति प्रेक्ष्य-प्राहर्षिष्यन् । सदस्सु वाक्यार्थ विचारणे, उपन्यसने, लेखने च मदीयाम् आद्यप्रवृत्तिमवेक्ष्य पूर्वमेवैते, प्रहृष्य मां सम्यगन्वगृह्णन् ।
श्रीमद् इञ्जिमेट्टू अळगियशिङ्गर् महादेशिकेभ्यः पञ्चसंस्कारप्राप्त्या, श्रीभाष्याद्यधिगमेन च तदनन्तरास्थाने मूर्धाभिषेकं प्राप्तानां वैराग्यकाष्ठा निष्ठानां श्रीमद् देवानाविलाहं अळगियशिङ्गर् महादेशिकानां परमानुग्रहात् श्रीमति लक्ष्मीनृसिंहे स्वात्मरक्षाभरार्पणेन, तत्सकाशादेव श्रीमद्गीताभाष्य-रहस्यत्रयादिग्रन्थाध्ययनेन च, तदनन्तरास्थानेऽद्य विराजमानैः श्रीवेदान्तदेशिकयतीन्द्रमहादेशिकैः नियुक्तास्थानविद्वत्पदप्राप्त्या च धन्यधन्यं मे जन्मेति सन्तुष्यामि ।
अद्य चात्र अध्यात्मग्रन्थावलोकन-अध्यापन, भगवद्विषयप्रवचनादिभिश्वाविश्रान्तैः आस्तिकान् बहून् प्रहर्षयन्, तत एवाहं च प्रहृष्यंश्च कालम् अतिवहन् अस्मि । प्रकृतास्थाने वर्तमानानाम् श्रीमदळगियशिङ्गर् महादेशिकानां प्रकृष्टेन प्रसादविशेषेण लब्धया, मुक्तानुभव निर्विशेषया श्री-
xli
मालोलसपर्यंया समयविशेषभाविन्या च अतीव धन्यताम् अश्नुते मे जन्म । शेषायुष्यपि शेषिदम्पतिदयामीक्षमाण एवाहं वर्ते ।
महताम् अनुग्रहाः अस्मिन् विषये-
उभयवेदान्त निर्वहण विचक्षणानाम् सुशीलसार्वभौमानां श्रीमद्गोष्ठीपुरं स्वामिपादानां च अनुग्रहपावतो बाल्य एवाविन्दम् । एवंविधमहिमशालिनां नावल्पावकम् श्री। उ। वे। ऐय्या स्वामिपादानां प्रसादोऽपि दायवत् ममाग्रजपादद्वारा मयि प्रभूतः प्राप्तः । तदा तदा एतद्विषये दासेन परिपृष्टाः हर्षेणातुलेन आह्निकविषय विशेषान् संशय-विपर्ययोरपुनर्भवं व्यवृण्वत ।
एतेषाम् अन्तिमे समये श्रीपाञ्चरातरक्षायाम् अल्पद्वादशीविषये प्रोक्तमर्थं विशदं विविधिषुः पत्रद्वारा व्यजिज्ञपम् । तमिमं विषयं सम्यग् विवृत्य श्रीमुखं स्वान्तेवासिद्वारा अन्वगृह्णन् । तत्र च तेषां वयः प्रयुक्ताशक्तिव्यतिरेकेण न किमप्यस्ति अस्वास्थ्यम् इति लिखितमासीत् । अहो! दैवदुर्विपाकः एतत्पत्रप्रेषणानन्तरदिने एव ते दैवेन दिवं नीताः । पत्त्रद्वारा मया प्राप्तश्चायं सन्देशः तेषां पश्चिम सन्देशोऽभवत् । ततः पूर्वं तेषां सन्निधौ आचमनानन्तरं केशव नारायणनामभ्यां कपोलद्वयस्पर्शविषये प्रमाणं दासेन परिपृष्टाः अनायासेन तदैव शाण्डिल्यस्मृतौ अस्य प्रमाणमस्तीति अवादिषुः । तदेतद्वचनम् अन्यैरभिज्ञैः अपरामृष्टम्, अस्मदाचार्यपादैः श्रीवैष्णवसदाचारसुरद्रुमे प्रदर्शितमेवेति एतेषामुभयेषामाचार्याणामैकरस्यमनुभूय व्यस्मयत मे मानसम् ।
vi
xlii
पूर्व प्रदर्शितानाम् महास्वामिनां निर्याणं नितरां शोकाय भवत्यास्तिकानाम् । एवं सुबहु क्लिष्ट्वा शास्त्रार्थाः सङ्गह्यात मया न्ववेशिषत ।
कृतज्ञताः-
एतद्ग्रन्थसम्पादने बहवो विद्वांसः समुचितविषयबोधनेन, अपूर्वप्रमाणप्रदर्शनेन, मन्त्राणां स्वरनिवेशनेन, अक्षरशोधनेन अन्यैश्च नैकविधैः प्रकारैः प्रकृष्टं साहाय्यम् अचारिषुः । तेषु सर्वेष्वपि भूयसीः प्रणतियुक्ताः कृतज्ञताः आविष्क्रियन्ते । अत्र श्री। उ। वे। मेल्पाक्कं स्वामिपादैः कृताः उपकाराः अनुत्तमाः अनेके चेति वाचं विनैव सर्वेषाम् एतद्ग्रन्थावलोकनेनैव सुगमाः । ते तमेतं ग्रन्थम् मुद्रणानन्तरं आन्तम् अक्षरशः अवलोक्य अशुद्धीः काश्चन निरदिशन् । तास्सर्वा निराकृत्य शुद्धपाठाः शोधनिकायां न्यवेशिषत । स्वीकृतबहुकृत्या अपि दासविषयिण्या कृपया परया अस्मिन् विषये बहूपकृत्य मां प्रोत्साहयाम्बभूवुः । सहस्रं समाः ते सहपत्त्या निरुपद्रवाः नीरोगाश्च जीवित्वा जगदिदं धर्मप्रबोधनेन उज्जीवयन्तु इति प्रार्थनादन्यत् किमस्त्याशासनीयं भगवति ? । भूमिका चैतदनुगृहीता अपूर्वार्थगर्भा दासप्रोत्साहनजननी विलसति । बहुज्ञैः श्रीवत्साङ्काचार्यवर्यैः कृताः उपकाराः अनुत्तमाः अनवरतं स्मरणीयाः ।
आस्तिकप्रभुभिः आहिताः उपकाराः-
एवं बहुविधदुर्विज्ञेयार्थाधिगमे इव मुद्रणायापेक्षितबह्वर्थाधिगमेऽपि माम् अकृत निर्भरं भगवती भगवतः कृपा । पूर्वं मद्भ्रातृपादविरचितव्याख्योपेतस्य परमतभङ्गग्रन्थस्य मुद्रणे क्लिष्टोऽहं पुनर्ग्रन्थमुद्रणे नैव प्रवर्तितव्यम् इत्येव अम-
xliii
निषि । परन्तु योषितां प्रसवसमयसम्भवद्विरक्तेरिव तस्याः मतेः विरतो पुनरपि प्रभूतार्थव्ययआयाससाध्येऽस्मिन् महति कृत्ये प्रावर्तिषि । लक्षाधिकरूप्यकाणि अस्मिन् महति कृत्ये व्ययीकर्तव्यान्यभवन् । मनसोऽपि दूरे तानि मादृशाम् । अथापि श्रीलक्ष्मीनृसिंहः कथञ्चिदिदं कृत्यं निरवर्तयत् ॥
प्रथमं मुद्रणार्थद्रविणसमर्पणभरं मुम्बई नगरवास्तव्यः आयुष्मान् s। सम्पन्नामा परमास्तिकः अबिभः, एवं पत्रार्पणभरं च आयुष्मान् आस्तिकप्रवरः K। S। वरदराजश्च । तथैव तावुभौ तदा तदा वित्तं पत्राणि च प्रयच्छन्ताववर्तेताम् । अथापि तो भृशं क्लेशयितुम् अकामोऽहमेव तत्स्वीकरणाद् व्यरंसि । परिशिष्टांशस्तु बहुभिः आस्तिकप्रवरैः प्रत्तैः वित्तैः अपूर्यत । तत्रापि शिष्टोऽंशः ऋणलब्धेनार्थेन निरवर्त्यत । इमे चास्तिकप्रवराः एतदर्थं याचिताः अयाचिताश्चाविशेषेण मोदमानाः अर्थः उपाकुर्वत । केचिच्चास्तिक प्रवराः आढ्यानिमं विषयमवगमय्य अर्थान् दापयामासुः एवम् उपकर्तणां सर्वेषामेव सर्वाणि च श्रेयांसि सम्भवन्त्विह परतचेति परां देवता श्रीमल्लक्ष्मीनृसिंहं प्रणिपत्य प्रसादयामि ॥
मुद्रणालयानुकूल्यम् -
अस्ति ‘इलङ्गो अच्चुकूटम्’ इति प्रथितो मुद्रणालयः; यस्य च निर्वाहकः श्रीमान् M। S। मणियवन् । संस्कृतग्रन्थप्रकाशकानां सर्वेषां शरणमयमालयः । यत्र च परमतभङ्गग्रन्थोऽपि सव्याख्यः अमुद्रद्यत । यत्र च नागराक्षरग्रथनकुशली संस्कृतभाषापरिचयवन्तौ शान्तौ श्रीमान् शङ्करः, श्रीमान् राजन् इति च द्वौ विद्येते । ताभ्यामेताभ्यां संस्कृत-
xliv
भाषाप्रणयिनस्सर्वेऽपि स्पृहयन्ति । तावेव ग्रन्थस्यास्य संयक्त्व प्रधानं निदानम् । तेषां सर्वतो मुखानि भद्राणि भगवतः आशासे ।
विशेषतः स्मरणीयः-
सर्वभूतानाम् सुहृत्त्वेन श्रुत्या स्मृत्या च जोघुष्यमाणः श्रियः-पतिरेव सर्वदा स्मरणीयस्सर्वैरपि इत्यस्त्यस्तिकानां मर्यादा । तथापि ततोऽप्यस्ति कश्चिदिह विशिष्य स्मरणीयः ।
THE
भगवता दत्तं मांसमयं चक्षुः, आचार्येण दत्तं ज्ञानमयं चक्षुरिति चक्षुर्द्वयमस्ति विवेकिनाम् । तत्र द्वितीयं चक्षुर्मो कालेनाप्यक्षीयमाणं वर्तते; शक्त्या वर्धते च । प्राथमिकं तु मे चक्षुः कालक्रमेण शक्त्या हीनम् अन्ध्यमापत् । भगवान् हि स्वेन दत्तं चक्षुः स्वयमेव विकलयाञ्चकार इति यावत् । एवमन्धीभूतम् अक्षि कश्चित् समीचकार चेत् स एव ननु सर्वदा स्मरणीयो भवति ? ।
स खलु महापुरुषः शङ्करनेवालय निर्वाहकः परमास्तिकः आस्तिकजनप्रियः, सर्वलोकहिताचरणतत्परः, श्रीमान् पद्मभूषणम् आयुष्मान् S। S। बदरीनाथः एव । पटुतमं मे वामम् अक्षि यदा अक्षैषीत्; तदा एष तु सुबहु आयस्य आलोच्य, श्रद्धया, पञ्चषवारान् शस्त्रेण चिकित्सित्वा आन्ध्यं निरास्थद् अपुनरुदयम् । भगवतोपहतं चक्षुः अयं यथापूर्वं दर्शनादिदक्षम् अकार्षीत् । अतश्चायं भगवतोऽपि विशिष्य स्मरणीयो भवति । एतद्दत्तेनैव चक्षुषा प्रेक्षण-लेखनप्रवचनादिषु कुशलोऽहमद्यापि वर्ते वर्तिष्ये च । एतत्तुल्यशीलाxlv
एतेषां दारा अपि श्रीमती भिषक्प्रवरा लोकानां परमोपकारान् आतनुते । अनयोश्च दम्पत्योः सापत्ययोः अपत्यवदत्यादरेण परिपाल्यमानस्य शङ्करनेवालयस्य च सर्वाणि श्रेयांसि भूयासुरिति श्रीभूमिनीलानायकं श्रीलक्ष्मीनृसिंहं प्रार्थये । एतत्कृतेनोपकारेणैवायं ग्रन्थः समग्रं सम्पन्नः इति अस्मिन् सुसमये अस्मिन् कृतज्ञताविष्करणमावश्यकं भवति ।
एवं सम्पादितमिमं ग्रन्थं सटिप्पणीकं प्राज्ञाः परिगृह्य प्रचारपथं प्रापय्य माम् अनुगृह्णन्त्विति तान् प्रार्थये । धर्मकुसुमावली-
एवं अन्यानपि धर्मशास्त्रग्रन्थान् एकैकशः ‘धर्मकुसुमावली’ नाम्ना प्रकाशयितुम् इच्छामि । यत्रचायं ग्रन्थः प्रथमः कुसुमः विकसितः । अन्येऽपि सन्ति विकासनीयाः कुसुमाः ।
सुधीप्रिया-
न केवलं मूलार्थ विवरणप्रमाणप्रदर्शनादिमात्रे विश्रान्तेयं टिप्पणी । परन्तु अवश्यावगन्तव्यान् अन्यानपि विषयान् विवृण्वती सुधियः प्रीणयति, यतोऽस्याः ‘सुधीप्रिया’ नाम सार्थं भवति ।
ड भोजनप्रकरणे प्रदर्शिता ‘आपोऽशन’ शब्दव्युत्पत्तिः नूनंसुधियो धिनोति । प्रथितप्रज्ञाशालिनः वैयाकरणा अपि केचन निर्मत्सराः अस्यां टिप्पण्यां विवृताम् आपोऽशन शब्दव्युत्पत्तिम् अवलोक्य ‘इयतस्समयान् अविधिताम् इमां व्युत्पत्तिम् अद्यैव अवेदिषि’ इति मुक्तकण्ठम् अवादिषुः । तदैवास्याष्टिप्पण्याः
xlvi
‘सुधीप्रिया’ इति नाम अधाम् । सा चेयं व्युत्पत्तिः श्री।उ।वे। मेल्पाक्कं स्वामिपादैः प्रदर्शिता । एवमन्येऽपि विषयाः अन सुधीप्रियास्सन्ति ॥
टिप्पणीं श्रीरङ्गकारिनुयोगिकृपावलात् ॥ नारायणार्यावरजः ! कृष्णोऽकार्षीत् सुधीप्रियाम् । ग्रन्थोऽयमास्तिकान् नूनम् अखिलान् प्रीणयेदिति । प्रत्येमि निरवद्या हि विषया विवृता इह ॥ वर्णानामाश्रमाणां च धर्मराराध्यते तु यः । सोऽनेन श्रीनरहरिः ग्रन्थेन मुदमाप्नुयात् ॥ गुरवस्साधुवृत्ता मे दयेरन् मयि सर्वदा । येषां हि शिक्षया सोऽहं सम्मतः प्राज्ञसंसदि । नानातान्त्रिकसिंहाय नानेड्यगुणशालिने । श्रीमते रङ्गशठजिद्योगिने गुरवे नमः ॥
। शुभम् अस्तु ।
अस्यां च विज्ञप्तौ xxx तमे पुटे एकविंशे वाक्ये ‘पाठ’ इत्यस्य स्थाने ‘पाटव’ इति, तथा xxxi तमे पुढे द्वादशे वाक्ये ‘सदाचारानाम्’ इत्यत्र ‘सदाचाराणाम्’ इति च संशोध्य पठनीयम् इति च प्राज्ञान् प्रार्थये ॥
शुक्ल-वृश्चिकद्वितीया
चन्नै - ६०००३३
१४-१२-८९
इति आस्तिकानाम् आश्रवः
विल्लिवलं कृष्णदासः
द्राविडम्
श्री मदे श्री लक्ष्मी न्रुचिम्ह परप्रह्मणे नम्
पदिप्पाळरिन् पणिवुरै
श्रीमान् रङ्गसडारादि: नानादान्द्रिग केसरी १ यदिराट् गुरुवर्यो मे सन्निदत्ताम् सदा ह्रुदि II
पल
श्रीलक्ष्मीन्रुचिम्हनुडैय तिरुवरुळ् तिऱत्तिनाल् वरुषङ्गळुक्कु मुन् अच्चिड आरम्बिक्कप्पट्ट इन्द आह्निग क्रन्दम् सुदीप्रिया ऎन्नुम् टिप्पणी-तमिऴ् आक्कम् इवट्रुडन् पूर्त्ति पॆट्रुळ्ळदु ऎन्बदै सह्रुदयर्गळान महान्गळिन् सन्निदियिल् मगिऴ्च्चियुडन् विण्णप्पित्तुक् कॊळ्गिऱेन्। आचारम् मिग मुक्यमानदु :
ज्ञानत्तै विड आचारम् मुक्यमानदु ऎण्ड्रु आचार्यर् अनैवरुडैयुम् चित्तान्दम् आगुम्। धर्मशास्त्रङ्गळ् यावुम् मुक्यमाग आचारत्तैये वलियुऱुत्तुगिण्ड्रन। आचारत्तिनाल् तान् धर्मम् उण्डागिऱदु। इन्दत् धर्मङ्गळाल् आरादिक्कप् पट्टुप् पलन् तरुबवन् अच्युदने आवान् ऎन्बदै व्यास
भगवान्-
‘सर्वागमानाम् आचार: प्रदमम् परिकल्पित: १
आचारप्रबवो धर्म: धर्मस्य प्रबुरच्युद: ११’
ऎण्ड्र च्लोकत्तिनाल् अरुळियुळ्ळार्। आचारम् ऎन्बदु शौचम् सन्द्यावन्दनम् मुदलियन। इवैयिल्लादवन् धर्मत्तै अनुष्टिप्पदऱ्कु अनर्हन् आगिऱान्।
‘सन्द्याहीनोसुसिर्नित्यम् अनर्हस्सर्वकर्मसु ’ ऎण्ड्र स्मृति मुदलानवैयुम् इव्वाऱे कूऱुगिण्ड्रन। अत्ययनत्तिल् तऱ्पोदु इरुन्दुवरुम् वेदङ्गळाल् अऱियप् पडुबवै धर्मम् ऎण्ड्रुम्, अत्ययनत्तिल् तऱ्पोदु इल्लामल् शिष्टासारत्तिनाल् अनुमिक्कप्पडुम् श्रुतियिनाल् किडैक्कुमदु आचारम् ऎण्ड्रुम् आचारत्तिऱ्कुम् - धर्मत्तिऱ्कुम् वेऱुबाट्टै श्री पाष्यगारर् ‘सुकृत तुष्कृते एवेदि तु पादरि!’ ऎण्ड्र सूत्रबाष्यत्तिल् विवरित्तुळ्ळार्। आगवे धर्मत्तै विड आचारमे सिऱन्ददु ऎण्ड्रु कूऱप्पट्टदागिऱदु।
आह्निगम् ऎण्ड्राल् ऎन्न?
मुदलिल् आह्निगम् ऎण्ड्र सॊल्लिन् पॊरुळै अऱिय वेण्डुवदु आवच्यगमागिऱदु। ‘अह्नि पवम् सच्चरित्रम् आह् निगम्’। नाळ् तोऱुम् अनुष्टिक्कप्पडुम् नल्लॊऴुक्कम् आह् निगम्। अवै - ‘अदिगालैयिल् ऎऴुन्दिरुत्तल्, ऎम्बॆरुमान् तिरु
xlviii
वडिगळै ध्यानित्तल्, सूर्योदयत्तुक्कु मुन्नदागवे नीराडु तल्, प्रादस्सन्द्यैयिल् अर्क्यदानम्, जबम् इवट्रिन् अनुष्टानम्, पिऱगु औबासनम्, अग्निहोत्रम्, प्रह्मयज् ञम्, अबिगमनम्, पिऱगु मत्याह्नस्नानम्, मात्याह्निग- सन्द्या, इज्यारादनम्, वैच्वदेवम्, पोजनम्, पिऱगु श्री रामायणम् मुदलियवट्रिन् पारायणम् पिऱगु, सायङ्गालसन् द्यै, औबासनम्, अग्निहोत्रम्, इरवु पोजनम्, नडुवे नडुवे वेदात्ययनम्, योगम् इवट्रिन् अनुष्टानम् ऎण्ड्र मुऱैयिल् नाळ्दोऱुम् सॆय्यप्पडुम् अनुष्टानङ्गळुक्कु
आह्निगम् ऎण्ड्रु पॆयर्’ ऎण्ड्रु स्मृतिरत्नागरम् प्रमाणङ् गळुडन् काट्टुगिऱदु।
इप्पडिक् कालैयिल् पडुक्कैयिलिरुन्दु ऎऴुन्ददु मुदल् इरवु पडुक्कप्पोगुम् वरै सॆय्य वेण्डिय कर्माक्कळ् इङ्गुक् कूऱप् पट्टुळ्ळन। इवट्रैत्तान् आह्निगक्रन्दङ्गळुम् कूऱु धर्मङ्गळुळ् आचारम् सिऱन्ददु; अदिलुम् सिऱन्ददु सदासारम्, अदिलुम् सिऱन्ददु श्रीवैष्णव सदासारम्।
किण्ड्रन।
श्रीवैष्णवसदासारनिर्णयम्:
इप्पॊऴुदु वॆळिवरुम् इन्द आह्निगक्रन्दत्तिऱ्कु श्री वैष्णवसदासार निर्णयम् ऎण्ड्र पॆयरै इदै अरुळिय श्रीमत् अऴगियसिङ्गरे वैत्तुळ्ळार्। इव्विषयम्
ऎण्ड्र
‘श्री रङ्गनादयदिना प्रमाणबदवर्त्तिना ।
श्री वैष्णवसदासार निर्णयोयम् निबत्यदे I!’
आरम्बच्लोकत्तिनालेये तॆरिय वरुगिऱदु। इदऱ्कु मुन्दैयनवान पञ्जकालप्रकाशिगा, पञ्जकालक्रियादीबम् मुदलानवुम्, पिन्दैयनवान श्रीमत्कोबाल तेसिगन् आह्नि- कम् मुदलानवुम् उळ्ळन।
श्रीमत् अहोबिलमडत्तिल् २६वदु पट्टत्तिल् मूर्त्ताबिषिक् तराय् सुप्रसिद्धवैबवम् उडैयवराय् ऎऴुन्दरुळियिरुन्द श्रीरङ्गनादयदीन्द्रमहादेशिगन् इदै इयट्रियुळ्ळार्। इवरुडैय तिरुत्तगप्पनार् २५वदु पट्टत्तिलुम्, इवरुडैय तिरुक्कुमारर् २७वदु पट्टत्तिलुमाग ऎऴुन्दरुळियिरुन्दु श्री लक्ष्मीन्रुचिम्हनुडैय तिव्यास्तानगार्यङ्गळैत् तिऱम्बड नडत्तिक् कॊण्डुम् पऱ्पल सम्ब्रदायक्रन्दङ्गळै इयट्रि शास्त्रार्त्त निष्कर्षङ्गळैच् चॆय्दु कॊण्डुम् ऎऴुन्दरुळि यिरुन्दार्गळ्। इप्पडि त्रिबुरुषम् आस्तान निर्वाहम् सॆय्दु कॊण्डु वन्द पॆरुमै इन्द श्रीमत् अऴगियसिङ्गरुक्के
xlix
उरियदु। क्रन्दगर्त्ताविन् पॆरुमैयै इवरुडैय वैबव विळक्कत्तिल् विरिवागक् काणलाम्। इन्द आह्निगत्तुक्कु मूल प्रमाणमाग श्री पाञ्जरात्ररक्षा, स्मृतिरत्नागरम्, सच्चरित्र- सुदानिदि इवै कॊळ्ळप् पट्टुळ्ळन ऎन्बदैयुम् तामे इदन् आरम्बत्तिल् सादित्तुळ्ळार्।
मनु - याज्ञ्यवल्क्यर् मुदलान महान्गळ् वर्णाच्रम धर्मङ्गळैत् तङ्गळ् स्मृतिगळिल् नन्गु विळक्कियुळ्ळ पोदुम् मन्दमदिगळान नमक्कु अवर्गळुडैय क्रन्दङ्गळिलिरुन्दु इवट्रैत् तेडित् तिरट्टि अऱिय मुडियामलिरुक्किऱदु। आगवे तान् पिन्बुळ्ळ आचार्यर्गळ् वर्णाच्रमधर्मङ्गळ् अनैत्तैयुम् ऒरुङ्गे तिरट्टि आह्निगक्रन्दमूलमागत् तन्दुळ्ळनर्।
इदऱ्कु विवरणम् तऱ्पोदु आवच्यगम्, एन्?
नम् पूर्वाचार्यर्गळ् नाम् ऎळिदिल् आचारङ्गळै अऱिवदऱ्कागप् पल प्रमाणङ्गळिलिरुन्दु आचारङ्गळै मट्टुम् प्रमाणम् काट्टा मल् तिरट्टित् तन्दुळ्ळनर्। आयिनुम् इवट्रिल् प्रमाणङ्गळै अऱिय वेण्डुवदु आवच्यगमायिरुक्किऱदु तऱ्कालत्तवर्गळुक्कु। आनाल् अऱिय मुडिवदिल्लै। आसैयो मिगप् पॆरियदायिरुक् किऱदु। मुन्नोर्गळ् अनैवरुम् प्रमाणङ्गळै नन्गु अऱिन्दवर् कळागैयाले तङ्गळिडम् कालक्षेपम् सॆय्बवर्गळुक्कु अवर्गळ् प्रमाणङ्गळुडनेये इन्द आचारङ्गळै उपदेशित्तु वन्दनर्। आग इवर्गळुम् उपदेशङ्गळालेये प्रमाणङ्गळै ऎळिदिल् अऱिय मुडिन्ददु। अऱिन्दु वन्दनर्। आगैयाल् मुऱ्कालत्तिल् ऒरुवरुम् इदऱ्कु विवरणत्तै अपेक्षिक्कविल्लै। आगवे पॆरियोर्गळ् ऒरुवरुम् इदऱ्कु विवरणम् अल्लदु व्याक्यानम् सॆय्य मुऱ्पडविल्लै।
आनाल् तऱ्पोदु - सक्ति - सम्ब्रदायम् - सदासारम् यावुमे कुऱैन्दु वरुम् इक्कालत्तिल् प्रमाणज्ञानमुम् कुऱैन्दु वरुगिऱदु। श्री अहोबिलमडत्तिल् ४२वदु आस्तानत्तिल् मूर्त्ताबिषिक्तराय् सदासारसम्बन्नराय् ऎऴुन्दरुळियिरुन्द श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् अडियोङ्गळुक्कु इन्द आह्निगरन्दत् तैप् पलप्रमाणङ्गळुडन् कालक्षेपमाग सादित्तु वन्दायिट्रु। अप्पॊऴुदु श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सादित्तु वन्द प्रमाण सलोकङ्गळ् यावट्रैयुम् अडियेन् कुऱित्तु वैत्तिरुन्देन्।
वरुङ्गालत्तिल् इव्वाऱु उपदेशिप्पवर् अरुगि वरु किण्ड्रनर्। पिन्नर् पलरुक्कु अडियेन् आह्निगम् कालक्षेपम्
vii
सॊल्लि वरुम्बोदु श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सादित्त प्रमाण विशेषङ्गळैक् कूऱक्केट्ट आस्तिगर्गळ् इवट्रैयॆल्लाम् तिरट्टि ऒरु पुस्तगमाग वॆळियिट्टाल् पिन्नानारुक्कुम् पयन् पडुमे ऎण्ड्रनर्। अदु मुदल् अव्वाऱु सॆय्य वेण्डुम् ऎण्ड्र ऎण्णम् मनत्तिल् वेर् ऊण्ड्र आरम्बित्तदु।
ऱ
मेलुम् इन्द आह्निगत्तिल् पऴैय पदिप्पुक्कळिल् अवच्यम् तिरुत्त वेण्डिय अशुद्धिगळ् निऱैय उळ्ळन। ऎल्लारालुम् कॊण्डाडत्तक्क आत्मगुणम्,आसररम्, ज्ञानम्, उपदेशसादुर् यम् इवट्राल् सिऱप्पुडन् महास्वामिगळाग ऎऴुन्दरुळियिरुन्द श्रीमत् कोष्टीबुरम् स्वामि, श्रीमत् पुत्तङ्गोट्टम् स्वामि मट्रुम् इव्वाऱान स्वामिगळ् अनैवरुमे इन्द श्री सन्निदि आह्निग कोसङ्गळै वैत्तुक् कॊण्डुदान् तम् शिष्यर्गळुक् कुक् कालक्षेपम् सॊल्लि वन्दनर्। अप्पॊऴुदु आङ्गाङ्गुळ्ळ तवऱुगळैप् पेनाविनाल् तिरुत्तियुळ्ळनर्। अन्दप् पुस्तगङ्गळ् इप्पॊऴुदुम् किडैत्तन। ४१-वदु पट्टम् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सन्निदियिल् आह्निगगालक्षेपम् सॆय्द अडियेन् तिरुत् तमैयनार् वेदान्दवावदूग विल्लिवलम् श्री नारायणाचार्य स्वामियुम् अन्द श्री अऴगियसिङ्गर् अरुळिय तिरुत्तङ्गळै आङ्गाङ्गुक् कुऱित्तुळ्ळार्। अन्दप् पुस्तगमुम् अडियेनिडम् इरुन्ददु।
श्री मत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गरुम् पऴैय पुस्तगङ्गळिल् उळ्ळ तवऱुगळैत् तिरुत्ति प्रमाणत्तुडन् अडियोङ्गळुक्कु विळक्कियायिरुक्किऱदु। पऴैय पदिप्पुक्कळ् यावट्रिलुम् कर्माक् कळुक्कु मुन् आरम्बिक्क वेण्डिय सङ्कल्पत्तिल् ‘हरि: ओम् तत् सत्, ऎण्ड्रु सत्पदत्तैच् चेर्त्ते पदिप्पित्तुळ्ळार्गळ्। इदु मिक्क तवऱु ऎण्ड्रु अन्दक् कालत्तिल् इरुन्द आचार्यर्गळ्, पिऱ् कालत्तियवर्गळ्, मट्रुम् महान्गळ् आगिय यावरुमे अऱिवार्। अक्कालत्तिल् आचार्यर्गळुम् पदिप्पित्तवर्गळुम् यावट्रलुम् सिऱन्दवर्गळायिरुन्दबोदुम् अवर्गळ् कालत्तिल् पदिप्पित्त पुस्तगङ्गळिल् ऎप्पडियो तवऱुगळ् नेर्न्दुविट्टन। अडियेन् मिक्क अवदानत्तुडनिरुन्दुम् अडियेन् अच्चिडुम् इन्द क्रन्दत् तिलुम् ऎप्पडियो तवऱुगळ् पुगुन्दु विट्टिरुप्पदैक्कण्डिरुन्दुम् अडियेन् मुन्नोर्गळ् मीदु कुऱैयुरैक्कमाट्टेन्। इत्तगैय तवऱुगळैत् तिरुत्ति नण्ड्राग श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गर् कालत्तिल् पदिप्पित्त क्रन्दत्तिलुम् तिरुवारादनप्रगरणत्तिल् ऒरु इडत्तिल् ‘सत्’ ऎण्ड्र पदम् इडम् पॆट्रुविट्टदु।
li
पिरमैगान्दिगळ् सॆय्युम् निवृत्तिधर्मङ्गळिल् हरि, ओम्! तत्’ ऎण्ड्रे सङ्कल्पित्तुक् कॊळ्ळ वेण्डुम्। ‘सत्’ पदत्तैच् चेर्त्तु सङ्कल्पित्तुक् कॊळ्ळक् कूडादु ऎन्बदु श्रीगीदैयिल् १८वदु अत्यायत्तिल् पाष्यत्तिलुम्, शिष्टर्गळिन् आचारत्ति लुम् उळ्ळदु। इदिल् सम्ब्रदायबेदत्ताल् पेदम् किडैयादु। तमिऴिल् सन्द्यावन्दनम् मुदलियवट्रै वॆळियिडुम् स्ताबनङ् गळ् सिल श्रीसन्निदि आह्निगम् पऴैय पदिप्पुक्कळ् यावट्रिलुम् ‘हरि: ओम् तत् सत्’ ऎण्ड्रे इरुप्पदैप् पार्त्तु ‘श्रीसन्निदि सम्ब्रदायत्तैच् चार्न्दवर्गळ् ‘हरि: ओम् - तत् - सत्’ ऎण्ड्रे
तत्-सत्’ सङ्कल्पित्तुक् कॊळ्ळ वेण्डुम्; मुनित्रय सम्ब्रदायत्तैच् चेर्न्दवर्गळ् ‘हरि: ओम् तत्’ ऎण्ड्रे सङ्कल्पित्तुक् कॊळ्ळ वेण्डुम्’ ऎण्ड्रे कीऴे कुऱिप्पु ऎऴुदि वॆळियिडुगिण्ड्रनर्। इन्दप् पुस्तगम् तान् ऎल्लाविडत्तिलुम् प्रसारत्तिऱ्कु वरु किऱदु। इदु तान् उण्मैनिलै ऎण्ड्रु ताङ्गळुम् उणर्न्दु पिऱर्गळुक्कुम् इन्द सङ्कल्पत्तैये उरैत्तु उणर्त्तुगिऱार् कळ्। इव्वाऱान निलैयै माट्रि उण्मै निलैयै उणर्त्तवे तान् विवरणत्तुडन् इदैप् पदिप्पिक्क वेण्डियदायिट्रु।
मेलुम्
मात्याह्निगस्नानप्रगरणत्तिल् सिल वाक्यङ् गळ् अन्वयमिण्ड्रिप् पल पदिप्पुक्कळिल् पल विदङ्गळागक् काणप् पडुगिण्ड्रन। अवट्रैयुम् प्रमाणङ्गळुक्कु एऱ्पत् तिरुत्त वेण्डियदायिरुक्किऱदु। इव्वाऱु तिरुत्त वेण्डिय विषयङ् गळिल् अडियेन् स्वदन्ग्ााैग अडियेनुक्कुत् तोण्ड्रियबडि सॆय्यविल्लै ऎन्बदै इङ्गु सविनयम् विज्ञाबित्तुक् कॊळ्ळु किऱेन्। प्रमाणङ्गळुक्कुम्, अदैयऱिन्द महान्गळुक्कुम् पातन्त्रनागवे इरुन्दु कॊण्डु अवर्गळैक् केट्टे तान् सॆय्दु वरुगिऱेन्।
इव्विषयत्तिल् अडियेन् कॊण्ड मुयऱ्चिगळ्
तत्त्वङ्गळिल् माऱाट्टम् नेर्न्दाल् वरुम् तीङ्गु पॆरिदण्ड्रु। अनुष्टानत्तिल् वरुम् माट्रम् आस्तिगर्गळिडैये पॆरिय अनर्त्तत्तैये विळैवित्तु विडुम्। आगवे इदिल् ऒव्वॊरु विषयत्तिलुम् समीबत्तिल् इरुक्कुम् पल पॆरियोर्गळै नेरिल् नॆरुङ्गिक् केट्टुम्, तूरत्तिल् इरुप्पवर्गळैत् तबाल् मूलमागक् केट्टुम् विषयङ्गळै अऱिन्दे इदिल् ऎऴुयुदिळ्ळेन्। अडियेन् इव्विषयत्तिल् कॊण्डुळ्ळ पॆरुमुयऱ्चिगळै-च्रमङ्गळै नन्गु अऱिन्दु महावित्वान्। श्री। उ। वे। मेल्बाक्कम् स्वामि ताम् अरुळिय पूमिगैयिल् नन्गु विवरित्तुळ्ळार्।
lii
धर्मङ्गळै निर्णयित्तु अऱिवदऱ्काग अडियेन् आच्रयित् तुळ्ळवर्गळिल् तलै सिऱन्दवरुम् यावरालुमे धर्मशास्त्र निर्णयत्तिल् वल्लुनराग अङ्गीगरिक्कप्पट्टुळ्ळवरुमान ‘महा वैयागरणर् वेदान्दविसारदर् - धर्मशास्त्रविसक्षणर् श्री। उ।वे।मेल्बाक्कम् नरसिंहाचार्य स्वामि आवार्। इन्द स्वामि पल कार्यङ्गळिल् ईडुबट्टिरुन्दुम् परमकृपैयोडु अडियेन् केट्ट केळ्विगळुक्कु उडनुक्कुडन् पदिल् अनुक्र हित्तु इदु नन्गु पूर्त्ति पॆऱच् चॆय्द उदवि ऒरु नाळुम् मऱक्क मुडियाददागुम्। अदु मट्टुमिण्ड्रि इन्द क्रन्दत्तै मुऴुक्कक् कटाक्षित्तु आङ्गाङ्गु उळ्ळ तवऱुगळैत् तिरुत्तित् तन्दुळ्ळार्; अवै शुद्ध पाडबट्टियलिल् इडम् पॆऱुम्। मेलुम् विरिवान पूमिगैयैयुम् अरुळि अडियेनै अनुग्रहित्तुळ्ळार्। इवट्रुक् कॆल्लाम् कैम्माऱे किडैयादु। इन्द स्वामि तेवियारुडन् पल्लाण्डु पाङ्गुडन् ऎऴुन्दरुळियिरुन्दु धर्म संसयङ्गळैप् पोक्कि धर्मङ्गळै यावरुम् अऱियुम्बडिच् चॆय्युमाऱु ऎम्बॆरु मान् तिरुवडिगळिल् प्रार्न्दिप्पदॊण्ड्रे अडियोमाल् सॆय्य मुडिवदु।
आचारत्तिल् अबिनिवेसम्
अडियेनुडैय पितामहन् - पिता - प्रादा यावरुमे शिष्टर्गळाय् उलगिल् प्रसिद्धर्गळागवे विळङ्गियवर्गळ्। आगवे कुलक्रममागवे इन्द आचारच्रत्तै अडियेनुक्कुम् पाल्यत्तिले उण्डायिट्रु। पिऱगु मदुरान्दगम् संस्कृत कलासालैयिल् वित्यार्त्तियाय् इरुन्दबोदे श्रीमत् इञ्जि मेट्टु अऴगियसिङ्गर् अडियोङ्गळै - अन्दक्कलासालैयिल् अप्पॊऴुदु अत्यक्षरायिरुन्द श्रीमत् तेवनार्विळागम् महा तेसिगन् - (पिऱ्पाडु ४३वदु पट्टत्तिल् ऎऴुन्दरुळियिरुन्द श्री अऴगियसिङ्गर्) सन्निदियिलेये आह्निगगालक्षेपम् सॆय्युमाऱु नियमित्तायिट्रु। पाल्यत्तिलेये सदासारानुष्टानत्तिल् सरत्तै कॊण्डुळ्ळ अन्द महादेशिगनुम् परमकृपैयुडन् अडियोमुक्कु आह्निगार्त्तङ्गळै कालक्षेपमाग सादिक्कला यिट्रु। इदु १९४३ल् नडन्ददु। पिऱगु सिरोमणिबास् सॆय्ददुम् श्रीबाष्यम् कालक्षेपम् सॆय्वदऱ्काग तिरुवुळ्ळूरिल् ऎऴुन्दरुळि यिरुन्द श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गर् सन्निदिक्कु अडियोङ् गळ् सॆण्ड्र पोदुम् मुदलिल् आह्निग कालक्षेपमे सादिक्क लायिट्रु। अप्पॊऴुदु आस्तानत्तिल् इरुन्द धर्मशास्त्र निपुणर्गळुडन् कूडि श्रीबाञ्जरात्ररक्षा, स्मृतिरत्नागरम्, सच्चरित्रसुदानिदि प्रपन्नधर्मसारसमुच्चयम् मुदलान धर्म सास्तिरङ्गळ् पलवट्रैक्कॊण्डु विसारित्तु अपूर्वमान पल
liii
सूक्ष्मधर्मङ्गळै निर्णयित्ताट्रु। आचारत्तिल् अडियेनुक्कु इरुन्द पट्रु अदु मुदल् मिगवुम् अदिगमागि अण्ड्रिलिरुन्दे क्रहित्त विषयङ्गळै अनुष्टानत्तिलुम् कॊण्डु वन्देन्। इदनाल् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् तिरुवुळ्ळम् उगन्दु अडियेनैत् तम् मुडैय अन्तरङ्गकैङ्कर्यत्तिलुम् नियमित्ताट्रु। श्रीबाष्य कालक्षेपम् सॆय्दु कॊण्डे कैङ्कर्यम् सॆय्दु वन्द समयत् तिल् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर्दिरुवडिगळिल् मिगवुम् नॆरुक्कमागप् पऴगुम् पाक्यम् पॆट्रेन्। इडैयिडैये पूर्वर्गळ् पलरुडैय अनुष्टानङ्गळै मनत्तिल् पडुम्बडि सादिप्पदु वऴक्कम्।
ऒरु मादगालम् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् तिरुवडिगळिल् कैङ् गर्यम् सॆय्दु श्रीमत् अऴगियसिङ्गरिन् अनुष्टानङ्गळैक् कवनिप्पदु पत्तु तडवैगळ् आह्निगत्तैक् कालक्षेपम् सॆय्व तऱ्कु समम् ऎण्ड्रु अडियेन् कण्डऱिन्द उण्मै। एन्? पत्तुत् तडवैगळ् कालक्षेपम् सॆय्दुम् पुरियाद पल धर्मसूक्ष्मङ्गळै श्रीमत् अऴगियसिङ्गरिन् तॆळिवान अनुष्टानत्ताल् अऱिय मुडियुम्। आगप् पत्तु तडवैगळ् आह्निगत्तैक् कालक्षेपम् सॆय्वदै विडच् चिऱन्ददु श्रीमत् अऴगिय सिङ्गरिन् अनुष् टानत्तै नेरिल् सेविप्पदु ऎण्ड्रे कॊळ्ळ वेण्डुम्।
किणऱु मुदलियवट्रिलिरुन्दु इरविल् तीर्त्तम् ऎडुक्कुम्बोदु अनुसन्दिक्क वेण्डिय मन्द्रम्, पवित्रत्तिऱ्काग कोवालत्तै (पसुमाट्टिन् वाल्मयिरै) क्रहिप्पदऱ्कु वेण्डिय मन्द्रम्, इप्पडिप् पल विषयङ्गळै उपदेशित्तागुम्। इव्वाऱु पॆट्र श्रीमत् अऴगियसिङ्गरिन् अनुग्रहम्, उपदेशम्, अप्पॊऴुदु ऎऴुदि वैत्त कुऱिप्पु इवै यावुमे इप्पॊऴुदु इन्द आह् निगत्तिऱ्कु टिप्पणि ऎऴुदत् तूण्डिट्रु। यावरुम् अऱिवदऱ्कु एऱ्पत् तमिऴ् उरैयैयुम् ऎऴुदत् तूण्डिट्रु। अदनाल् तान् पुस्तगम् पॆरिदागि विट्टदु।
इदिल् नेर्न्द इन्नल्गळ् पल
इप्पडि धर्म सूक्ष्मम् अऱिन्द महान्गळैक् केट्टे पॆरुम्बालुम् ऎऴुदि वन्द पोदुम् सिल विषयङ्गळिल् सिक्कल् उण्डायिट्रु। उदाहरणमाग ऒण्ड्रिरण्डु तरुगिऱेन्।
‘सप्त वैष्णमन्द्रङ्गळ्’ ऎवै ऎन्बदै निच्चयिप्पदिल् पल च्रमङ्गळ् एऱ्पट्टन। श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सादित्तवै ‘तदस्य प्रियमबिबादो अच्याम्’ऎण्ड्रु तॊडङ्गुम् एऴु मन्द्रङ्
liv
कळे सप्तवैष्णव मन्दिरङ्गळ् ऎण्ड्रु। अऴगियसिङ्गरीडत् तिल् आह्निग कालक्षेपम् सॆय्द पॆरियोर् सिलर् अवैयल्ल ऎण्ड्रनर्। आयिनुम् पल पॆरियोर्गळिन् सम्मदियैप् पॆट्रु श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सादित्तबडिये ऎऴुदि विट्टेन्। पिन्नर् आस्तिगच्रेष्टर्गळ् मूलम् प्रपन्नधर्मसारसमुच्चयत्तिल् इव् वाऱे उळ्ळदु ऎन्बदैक् केट्ट अडियेन् अप्पॊऴुदे अदैत् तेडिप्पॆट्रुप् पार्त्तदिल् अव्वाऱे अदिल् स्पष्ट मागक् कूऱप्पट्टिरुप्पदैक् कण्डु मट्टट्र मगिऴ्च्चि अडैन् देन्। अडियेनुडैय क्रहणमुम् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सादित्त विषयमुम् प्रमाणिगमे ऎन्बदिल् स्पष्ट प्रमाणम् किडैत्तु विट्टदण्ड्रे। इन्द प्रपन्नधर्मसारसमुच्चयम् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् उगन्द क्ान्दम्। इदिलिरुन्दु तान् पल प्रमाणङ्गळै सादिप्पदु वऴक्कम्।
इव्वाऱे जबगालत्तिल् ‘अर्क्क मण्डल मत्यस्तम्’ ऎण्ड्र सलोकत्तै अनुसन्दित्त पिऱगु तीर्क्कगायत्रियिनाल् मूण्ड्रु प्राणायामङ्गळ् सॆय्य वेण्डुम् ऎन्बदु श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गर् तिरुवुळ्ळम्। श्रीमुनित्रयसम्ब्रदायत्तिल् यावरुमे इप्पडि अनुष्टित्तु वरुगिऱार्गळ्। आनाल् श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगिय सिङ्गर् इन्द मूण्ड्रु प्राणायामङ्गळिल् मुदल्-कडैसि आगिय इरण्डु प्राणायामङ्गळिल् मूण्ड्रु मूण्ड्रु तडवैगळुम् नडुप्राणायामत्तिल् नान्गु तडवैगळुमाग तीर्क्क कायत्रियैप् पत्तुत् तडवैगळ् आवृत्ति सॆय्य वेण्डुम् ऎण्ड्रु अडियोङ्गळुक्कु सादिक्क अडियोम् सिलर् अव्वाऱे अनुष्टित्तु वरुगिऱोम्। इदिल् स्पष्टमान प्रमाणम् अगप्पड विल्लै। श्री मुनित्रयसम्ब्रदायत्तिल् इण्ड्रुम् इव्वाऱु अष्टिप् पवर् पलर् उळर्। आयिनुम् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सन्निदिलेये सर्वार्त्तङ्गळैयुम् क्रहित्त पॆरियोर्गळ् पलर् इन्द मुऱैयै विरुम्बामैयाल् अदैप्पट्रि विवरिक्कविल्लै। इप्पडि युम् ऒरु पक्षम् उण्डु ऎन्बदैक् काट्टुवदऱ्काग मट्टुम् ओरळवु कुऱिप्पिट्टुळ्ळेन्। इदै २४९वदु पक्कत्तिल् काणलाम्।
“शिष्टासारमे यावट्रिलुम् सिऱन्द प्रमाणमाग इरुप् पदाल् अदैक्कॊण्डेदान् धर्मङ्गळै निष्कर्षिक्कवेण्डुम्। शिष्टासारमे वेऱुबडुम् पोदु तम्मुडैय पूर्वाचार्यर्गळ् तिरुवुळ्ळप्पडिये
अनुष्टिक्क वेण्डुम्। इवट्रुक्कुळ् ऒण्ड्रैक् कॊण्डु मट्रॊण्ड्रैप् पादिक्कक्कूडादु। निबन्दन कारर्गळुम् इव्वऴियिल् तान् सॆण्ड्रुळ्ळनर्। अडियेनुम् अव् वऴियैत् तान् पिन्बट्रियुळ्ळेन्,इन्द आह्निगत्तिन् सिऱप्पु
iv
ऎत्तनैयो आह्निगक्रन्दङ्गळ् उळ्ळन। ऒव्वॊण्ड्रि लुम् सिऱप्पान अंसङ्गळ् उळ्ळन। अव्वगैयिल् इदिलुम् पल सिऱप्पुक्कळ् उळ्ळन। तऱ्पोदु ऎल्ला सम्ब्रदायत्तिनरुम् ऒरे मादिरियाग अनुष्टित्तु वरुम् आसमनमुऱै इन्द आह्निगत्तिल् पूर्णमागच् चॊल्लप्पट्टुळ्ळदु। ‘केसवाय नम:’ ‘नारायणाय नम:’ ऎण्ड्र नामङ्गळैच् चॊल्लि वलदु इडदु ताडैगळै
यावरुम् कट्टैविरलाल् तॊट्टु वरुगिऱार्गळ्। इन्द मुऱै तवऱानदु ऎण्ड्रु आचार्यर्गळ् सिलर् कूऱुम् कूट्रै मऱुत्तु इव्वाऱु सॆय्वदु प्रमाणिगमे ऎण्ड्रु इदिल् पल प्रमाणङ्गळैक् काट्टि श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गर् श्री वैष्णवसदासारसुरत्रुमम् ऎण्ड्रु ऒरु क्रन्दत्तिल् सादित् तुळ्ळार्। इदु अच्चागामल् कैयॆऴुत्तु प्रदियागवे उळ्ळदु। इदैयुम् अच्चिडवेण्डुम् ऎण्ड्रु विरुम्बुगिऱेन्। इदिलिरुन्दु पल विषयङ्गळै ऎडुत्तुक् कैयाण्डुळ्ळेन् इदिल्। ५५वदु पक्कत्तिल्।
इप्पडिये पञ्जोबनिषन्मन्द्रस्वरूपमुम् इन्द आह् निगत्तिल् मुऴुमैयागक् काट्टप्पट्टुळ्ळदु। अदु पट्रियुम् इन्द श्रीवैष्णवसदासारसुरत्रुमत्तिलिरुन्दु प्रमाणङ्गळैक् काट्टि विळक्कियुळ्ळेन्। ४२८म् पक्कत्तिल् इदैक् काणलाम्। मेलुम् सन्नियासिगळिन् नित्य धर्मङ्गळ् इन्द आह्निगत्तिल् विरिवागक् कूऱप्पट्टुळ्ळन। इव्वाऱे प्रह्मसारिगळ्, विदवै कळ्, स्तिरीगळ्, उपनयनम् आगादवर्गळ्, इवर्गळिन् धर्मङ्गळुम् विवरिक्कप्पट्टुळ्ळन।
निर्णयिक्क मुडियाद विषयङ्गळ् पल
प्रह्मयज्ञत्तिल् मनुष्ययज्ञत्तै नीवीदियागवे सिलर् अनुष्टित्तु वरुगिऱार्गळ्। अडियेन् अन्द इडत्तिल् टिप्पणि यिल् नीवीदियागवे मनुष्ययज्ञत्तै अनुष्टिप्पदऱ्कु श्रुति स्मृति प्रमाणङ्गळैक्काट्टि, आयिनुम् शिष्टर् यारुमे इप्पडि अनुष्टिप्पदिल्लै ऎण्ड्रु ऎऴुदियिरुन्देन्। पिऱगु विसारित्तदिल् अबिज्ञर्गळायुम्, धर्मनिपुणर्गळायुम् उळ्ळ सिलर् इव्वाऱु अनुष्टित्तु वरुवदैक् कण्डेन्। इप्पडि श्रुति स्मृतिगळुम् शिष्टासारमुम् इरुक्कुम् पोदुम् एन् यावरुमे मनुष्य यज्ञत्तै नीवीदियाग अनुष्टिक्कक् कूडादु? ऎण्ड्र केळ्विक्कुप् पदिल् विळङ्गविल्लै। उपदेशमिल्लै ऎन्गिण्ड्रनर्।
ivi
‘ऎच्चिलिल् नॆय् सेर्त्तुक् कॊळ्ळक् कूडादु’ ऎण्ड्रु पॊदु वागमहान्गळ् कूऱुगिऱार्गळ्। धर्मशास्त्रङ्गळिल् अत्रिमहर्षि तान् इव्वाऱु कूऱुगिऱार् ऎण्ड्रु अवरुडैय वचनत्तैयुम् काट्टुगिऱार्गळ्। आनाल् अवरे प्राणाहुदि सुमयत्तिल् नॆय् सेर्क्कामल् इरुन्दाल् तान् पिऱगु ऎच्चिलिल् नॆय् सेर्त्तुक् कॊळ्ळक् कूडादु ऎण्ड्र नियमम्, प्राणाहुदिसमयत्तिल् नॆय् सेर्त्तिरुन्दाल् पिऱगु ऎच्चिलिलुम् नॆय् सेर्त्तुक् कॊळ्ळलाम् ऎण्ड्रु
अन्द अत्रिमहर्षिये कूऱुवदाग वैत्यनादीयम् काट्टुगिऱदु। इव्विषयत्तै आह्निगार्त्तप्रागासिगागाररुम् इसैन्दु तम् क्रन्दत्तिल् काट्टियुळ्ळार्। आनाल् स्वामि श्री तेसिगन् आहारनियमत्तिल् ‘ऎच्चिल् तन्निल् वार्क्कुम् नॆय् पिऴैयूणामे’ ऎण्ड्रु चित्तान्दमागवे सादित्तुळ्ळार्। इन्द विबागत्तैक् काट्टवेयिल्लै, इम्मादिरि इडङ्गळिल् तत्त् वत्तै निष्कर्षिप्पदु मिगवुम् अरिदायुळ्ळदु। विषयङ्गळ् उळ्ळन।
इव्विषयत्तिल् महान्गळिन् अनुग्रहम्
इप्पडिप् पल
श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गरिन् परमानुग्रहम् इदिल् प्रधान कारणम्। श्री महावित्वान् श्री। उ। वे। नावल्बाक्कम् ऐयास्वामियिन् परमानुग्रहमुम् इव्विषयत्तिल् किडैत्तुळ् ळदु। आसमनविषयम् पट्रि स्वामि सन्निदियिल् इरण्डु वरुषङ् गळुक्कु मुन् अडियेने नेरिल् विज्ञाबित्त पोदु उडने साण्डिल्यस्मृतिवचनत्तै प्रमाणमाग अनायासमाग सादित्तायिट्रु। श्रीवैष्णवसादासारसुरत्रुमत्तिल् श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् ऎडुत्तुळ्ळ वचनमुम् इदुवे। इरण्डु आचार्यर् कळुक्कुम् उळ्ळ करुत्तु ऒट्रुमैयैक् कण्डु वियन्देन्। इव् वाऱे अल्बत्वादसीविषयमाग तबाल् मूलम् श्री नावल्बाक्कम् स्वामिक्कु ऎऴुदि विज्ञाबित्तदऱ्कु नान्गु नाट्कळिल् विशदमाग विषयङ्गळै विळक्कित्तन् शिष्यर्गळ् मूलम् पदिल् अनुग्रहित् तायिट्रु। अन्द श्रीमुगम् अडियेनुक्कुक् कैयिल् किडैप्पदऱ्कु मुन्नदाग श्रीमत् स्वामि परमबदत्तिऱ्कु ऎऴुन्दरुळियाय्विट्टदु। अडियेनुक्कु अनुप्पिय सन्देशमे पच्चिम (कडैसियान सन्देशम् आगुम्। अन्द स्वामि परमबदित्तदु आस्तिगलोकत् तिऱ्के पॆरुनष्टमागुम्।
क्रन्दत्तिन् विरिवु
इन्द क्रन्दम् मिगवुम् पॆरियदागिविट्टदे ऎण्ड्रु सिलर् निनैक्कक्कूडुम्। तमिऴिलुम् संस्कृतत्तिलुम् विषयङ्गळै
lvii
विळक्क वेण्डियिरुप्पदालुम् ऒव्वॊण्ड्रिलुम् प्रमाणङ्गळैयुम् पॆरियोर्गळुडैय अनुष्टानङ्गळैयुम् काट्टुवदऱ्कागवे इदै इयट्रियमैयालुम् इन्द विरिवु तविर्क्क मुडियाददेया कुम्। इदन् पिऱगु इदिलिरुन्दु विषयङ्गळैमट्टुम् ऎडुत्तुच् चुरुक्कि अच्चिडुवदु मिगवुम् ऎळिदु। श्रीमत् अऴगियसिङ्गर् सादित्त प्रमाणङ्गळै वेऱॆङ्गिरुन्दुम् अऱियमुडियादागैयाल् अवट्रैयॆल्लाम् वॆळियिडुवदु मिगवुम् इण्ड्रियमैयाद तागुम्। आगवे इव्वळवु विरिवु।
नण्ड्रि
श्रीमुगम् अरुळिच् चॆय्दु अनुक्हम् सॆय्द श्रीमत् अऴगिय सिङ्गर् तिरुवडिगळिल् कृतज्तापूर्वकमागप् पल प्रणामङ्गळै समर्प्पित्तुक् कॊळ्गिऱेन्,
श्री।उ।वे।मेल्बाक्कम् स्वामि सॆय्दरुळिय उपकारङ्गळ् पलबल। पुरियाद विषयङ्गळै विळक्कियुम्, अशुद्धिगळैच् चुट्टिक् काट्टित् तिरुत्तियुम्, पूमिगै ऎऴुदित्तन्दुम् पलवगैगळिल् सॆय् तुळ्ळ उदविगळुक्कुत् तलैयल्लाल् वेऱुगैम्माऱु काण किल्लेन्।
इदिल् तक्क विषयङ्गळै अऱिविप्पदिलुम्, प्रूप् तिरुत्तङ् गळिलुम्, मन्द्रङ्गळुक्कु स्वरम् पोडुवदिलुम् इप्पडियागप् पलवगैगळिल् महान्गळ् पलर् उदवियुळ्ळनर्। अवर्गळ् विषयत्तिल् मिक्क नण्ड्रियुळ्ळवनायिरुक्किऱेन्। इदै अच्चिडु वदऱ्कु अदिग अळविल् पणमुम् पेप्परुम् वेण्डियिरुन्दन। मुदलिल् पम्बायिल् इरुक्कुम् S। सम्बत् ऎन्गिऱ आस्तिगर् इदै अच्चिडुवदऱ्कु वेण्डिय पणम् तरुवदागवुम्, आस्तिगरान K। S। वरदराजन् (आडिट्टर्) पेप्पर् तरुवदागवुम् अव्वाऱे सॊल्लि इदिल् ऊक्कुवित्तनर्। अव्वाऱे अवर्गळ् तन्दु वन्द नर्। इदै अच्चिडुवदिल् ऒरु तिट्टमिल्लामऱ्पोनदाल् अवर् कळिडमिरुन्दु अव्वप्पॊऴुदु उदवि पॆऱ वॆट्कम् कॊण्डु पादि अळविलेये अदै निऱुत्ति विट्टेन्। मट्रुम् आस्तिगर् पलर् विरुम्बिच् चॆय्द उदवियिनाल् मुक्काल्बागम् निऱैवेऱियदु। इदुवरै लक्षम् रूपाय्गळ् वरै आगियुळ्ळन। मिच्चम् उळ्ळदैक् कडन् वाङ्गियुम् निऱैवेट्रि वरुगिऱेन्। इवट्रिल् पॆरुमनम् पडैत्त महान्गळ् पलर् इदिल् अक्कऱै कॊण्डु आस्तिग प्रबुक्कळ् पलरिडम् इदु पट्रिच् चॊल्लि अवर्गळ् मूलम् उदवि किडैक्कुम्बडिच् चॆय्दनर्। यावरुमे मनम् मगिऴ्न्दु इदिल् उदवियुळ्ळार्गळ्। इवर्गळ् अनैवरुक्कुम् श्रीलक्ष्मी
viii
lviii
न्रुचिम्हन् सर्वक्षेमङ्गळैयुम् अरुळ वेण्डुम् ऎण्ड्रु प्रार्त्तिक्किऱेन्।
इळङ्गो अच्चुक्कूडत्तुक्कु नण्ड्रि !
सॆन्नै नगरिल् संस्कृतम् सॆय्यक्कूडिय अच्चगम् मिगमिगक् कुऱैवु। अदिल् इळङ्गो अच्चुक्कूडम् मिगवुम् प्रसिद्धि पॆट्रु विळङ्गुगिऱदु। अदिगमाग संस्कृत वेलैगळैये सॆय्दु कॊण्डिरुक्कुम्, तिरु। ऎम्। ऎस्। मणियवन् अवर्गळ् मिगवुम्, अनुबवम् मिक्क, पॊऱुप्पु वाय्न्द संस्कृत कम्बोसिट्टर् इरुवरै नण्बर्गळाग वैत्तुक् कॊण्डिरुक्किऱार्। तिरु मणियवन् इल्लाद नेरत्तिलुम् वेलैगळ् तडैयिण्ड्रि नडै पॆट्रुक् कॊण्डिरुक्किण्ड्रन। मेलुम् पॆण्गळुम्, तमिऴ् आङ्गिलम् सॆय्वदिल् मिग तेर्चियुडैयवर्गळाग इरुक्किऱार्गळ्। मुन्बु परमदबङ्गत्तै वियाक्यानत्तुडन् इङ्गुत् तान् अच्चिट् टिरुक्किऱेन्। पल पल्गलैक् कऴगङ्गळिन् वॆळियीडुगळुम् इङ्गे तान् अच्चागिण्ड्रन।
इन्दप् पुत्तगत्तैयुम् मिगच् चिऱन्द मुऱैयिल्, ऎन्नाल् एऱ्पट्ट सिरमत्तैयुम् पॊरुट्पडुत्तादु अच्चिट्टुत् तन्द तिरु।ऎम्।ऎस्। मणियवन् अवर्गळुक्कुम् अङ्गुप् पणियाट्रु किण्ड्र अनैत्तु नण्बर्गळुक्कुम् ऎनदु नण्ड्रियैत् तॆरिवित्तुक् कॊळ्गिऱेन्।
इन्द अच्चुक्कूडम् मेन्मेलुम् वळर्चियडैन्दु ऎन् पोण्ड्र आस्तिगप् पॆरुमक्कळुक्कु उऱुदुणैयाग, उट्र नण्ब कै विळङ्ग वेण्डुमॆण्ड्रु पिरार्त्तित्तुक् कॊण्डु ऎन् नल्लासिगळै वऴङ्गुगिऱेन्।
धर्मगुसु-मावळि
इन्दप् पॆयरिल् तॊडर्न्दु मेलुम् सिल धर्मशास्त्रङ्गळैत् तऱ्पोदु किडैक्कादवट्रै वॆळियिड विरुम्बुगिऱेन्। इन्द धर्मगुसुमावळियिल् मलर्न्द मुदल् पुष्पम् इन्द क्रन्दम् आगुम्। मेलुम् मलर वेण्डिय-मलरच् चॆय्यवेण्डिय पुष्पङ्गळ् पल उळ्ळन। आस्तिगर्गळुडैय पेरुदवियिनाल् अन्दप् पुष्पङ् गळुम् विरैविल् मलर्न्दु मणम् परप्पुम्।
उत्तममान उदवि सॆय्द उत्तमर् ऒरुवर्
कीऴ्क्कूऱिय वगैगळिल् उदवि किडैत्तालुम् कण् इल्ला विडिल् ऎप्पडि इवट्रै वॆळियिड मुडियुम्? पॊदुविल् आस्तिगर् अनैवरुक्कुम् इरुवगैक् कण्गळ् उळ्ळन। ऒण्ड्रु मांसक्कण् मट्रॊण्ड्रु ज्ञानक्कण्, मुन्दैयदु ऎम्बॆरुमान् तन्ददु
lig
पिन्दैयदु आचार्यर्गळ् तन्ददु। पिन्दैयदान ज्ञानक्कण् ऒरु नाळुम् कुण्ड्रामल् नाळ्दोऱुम् अदिग सक्तियुडन् वळर्न्दु वरुगिऱदु आनाल् ऎम्बॆरुमान् तान्दन्द ऎन्नुडैय मांसक् कण्णै अडियेन् सॆय्दबाबत्तिनाल् कॆडुत्तु विट्टान्। अदै ऒरुवर् सरिसॆय्दु कुणप्पडुत्ति पऴैयबडि पुस्तगङ्गळैप् पार्क्क वुम् ऎऴुदवुम् वगै सॆय्दार् ऎण्ड्राल् अवर् ऎम्बॆरुमानै विडच् चिऱन्दवर् ऎण्ड्रुदाने सॊल्लवेण्डुम्। अवर् तान् सङ्गर नेत्रालय निर्वाहगर् S। S। पत्रिनादन्, परम आस्तिगर्; आस्ति कर्गळ् इडत्तिल् मिक्क अन्बु कॊण्डवर्। अवर् ऎन् कण्णुक्कु नेर्न्द पल आबत्तुक्कळै मिक्क सामर्त्यमाग आबरेषन् पल सॆय्दु कुणप्पडुत्तियुळ्ळार्। अदनाल् तान् पार्क्कवो ऎऴुदवो मुडिगिऱदु। इत्तगैय इवरुक्केट्र इयल्बुडैय इवरुडैय धर्मबत्नियुम् टाक्टरायिरुन्दु कॊण्डु लोकङ् गळुक्कुप् पल नन्मैगळैच् चॆय्दु वरुगिऱार्। नऱ्कुणङ्गळुडैय तम्मुडैय इरण्डु पुत्रर्गळैयुम् इव्वऴियिल् नडक्कत्तक्क एऱ्पाडुगळैच् चॆय्दु वरुगिऱार्गळ् इन्दत् दम्पतिगळुम् कुमारर् कळुम् पल क्षेमङ्गळैप् पॆट्रुप् पल्लाण्डुक् कालङ्गळ् इन्नल् एदुमिण्ड्रि नण्ड्रागवाऴ वेण्डुम्। कुऴन्दैयैप्पोल् परामरित्तु वरुम् सङ्गानेत्रालयमुम् पल्लायिरक्कणक्कान वरुषङ्गळ् नल्ल मुऱैयिल् मक्कळुक्कुत् तॊण्डु सॆय्दु कॊण्डु विळङ्ग वेण्डुम् ऎण्ड्रु ऎम्बॆरुमानै प्रार्त्तिक्किऱेन्।
सुदीप्रिया
इन्द संस्कृत टिप्पणी। मूलत्तिन् अर्थङ्गळै विळक्कु वदु, अवट्रिल् प्रमाणङ्गळैक् काट्टुवदु ऎण्ड्रिवट्रोडु निऱ्कामल् पल अपूर्व विषयङ्गळैयुम् तन्नुळ् कॊण्डुळ्ळदु। श्री। उ। वे। मेल्बाक्कम् नरसिंहाचार्य स्वामि काट्टियुळ्ळ श्री।उ। ‘आबोसन’ सप्तत्तिन् व्युत्पत्ति इदिल् वॆळियागियुळ्ळदैक् कण्ड वित्वान्गळ् पलरुम् इदु मिगवुम् ‘अपूर्वमानदु’ ऎण्ड्रु मनम् मगिऴ्न्दु पोट्रुगिण्ड्रनर्। इप्पडि मट्रुम् पल विषयङ् गळैक् कॊण्डु इन्द टिप्पणी सुदीक्कळुक्कु-सिऱन्द पुत्तिमान् कळुक्कु प्रियमायिरुप्पदाल् इदऱ्कु ‘सुदीप्रिया’ ऎण्ड्र पॆयरै वैत्तुळ्ळेन्।
तिरुत्तमैयनार् सॆय्द नन्मैगळ्
तिरुत्तगप्पनार् सन्निदियिलेये काव्य नाडगङ्गळ् वाचित्त अडियेन् पाल्यत्तिले अवरै इऴन्दु निण्ड्रेन्। अडियेन् तिरुत्तमैयनार् वेदान्दवावदूग श्री। उ। वे। विल्लिवलम् नारायणाचार्य स्वामिये अडियेनुक्कु
उ।
א१
नयनम् प्रह्मोपदेशम् आगियन सॆय्दु वैत्तु उबयुक्तङ् गळान वेद भागङ्गळैयुम् अत्ययनम् सॆय्दु वैत्तार्। पिऱगु श्रीमत् इञ्जिमेट्टु अऴगियसिङ्गर् निऱुविय कलासालैयिलुम् इन्द स्वामियिडम् तर्क्क-शास्त्र-क्रन्दङ्गळ् पलवट्रैयुम् कट्रेन्। ऎऴुदुवदिलुम्, पॊरुळ्गळै विळक्कुवदिलुम्, वाक्यार्त् तम् सॊल्लुवदिलुम् सिऱन्दिरुक्कुम्बडि नन्गु सिक्षित्तु वैत्तायिट्रु। इप्पडि ऎन् विषयत्तिल् अडियेन् तिरुत् तमैयनार् स्वामि कॊण्ड मुयऱ्चिगळाल् तान् इण्ड्रु इन्द क्रन्दम् ऎऴुद मुडिन्ददु। ऎन्नुडैय ऎल्ला नन्मैगळुक्कुम् अडियेन् तिरुत्तमैयनार् स्वामिदान् प्रधान कारणम्। ऎम् पॊऴुदुम् इन्द महानिन् तिरुवडिगळै ध्यानिप्पदे ऎनक्कु एट्रदागुम्।
अऴगिय नागर ऎऴुत्तुक्कळिल् वैच्वदेवप्पडम् वरैन्दु तन्द श्री रामबत्रनुक्कुम् ऎन्नुडैय नण्ड्रिगळ्,
इप्पडि उरुवान इन्द क्रन्दत्तै महान्गळ् आदरित्तु प्रसारत्तिऱ्कुक् कॊण्डु वरवेण्डुम् ऎन प्रार्त्तिक्किऱेन्।
नानादान्द्रिगसिंहाय नानेट्यगुणसालिने ! श्रीमते रङ्गसडजित् योगिने कुरवे नम: II
सुबम्।