०८९

भविष्यं चापरं भूप ममैतच्छ्रोतुमर्हसि।
यत्प्रक्ष्यति महीपालः परिक्षित्स्वपुरोहितम् ॥१॥

भविष्यं चापरं भूप ममैतच्छ्रोतुमर्हसि।
यत्प्रक्ष्यति महीपालः परिक्षित्स्वपुरोहितम् ॥१॥

परीक्षितः पुरोधास्तु द्विजो गौरमुखो नृप।
भविष्यति शमीकस्य शिष्यः परमसम्मतः ॥२॥

परीक्षितः पुरोधास्तु द्विजो गौरमुखो नृप।
भविष्यति शमीकस्य शिष्यः परमसम्मतः ॥२॥

स च राजा जगद्धातुर्देवदेवस्य शार्ङ्गिनः।
सदैवाराधने यत्नं भक्तियुक्तः करिष्यति ॥३॥

स च राजा जगद्धातुर्देवदेवस्य शार्ङ्गिनः।
सदैवाराधने यत्नं भक्तियुक्तः करिष्यति ॥३॥

पुरोधसं गौरमुखं प्रणिपत्य स पार्थिवः।
प्रक्ष्यत्याराधनार्थाय देवदेवस्य चक्रिणः ॥४॥

पुरोधसं गौरमुखं प्रणिपत्य स पार्थिवः।
प्रक्ष्यत्याराधनार्थाय देवदेवस्य चक्रिणः ॥४॥

भगवन्भवभीतोऽहमभवाय ततो भवान्।
आराधयितुमिच्छामि सर्वेच्छापूरकं हरिं ॥५॥

भगवन्भवभीतोऽहमभवाय ततो भवान्।
आराधयितुमिच्छामि सर्वेच्छापूरकं हरिं ॥५॥

सङ्कुरुष्व महाभाग प्रसादं मम सुव्रत।
कृष्णाराधनकामस्य मनसो देशिको भव ॥६॥

सङ्कुरुष्व महाभाग प्रसादं मम सुव्रत।
कृष्णाराधनकामस्य मनसो देशिको भव ॥६॥

आराधनेन येनेशो जगतामीश्वरेश्वरः।
विष्णुराराध्यते पुम्भिः संसाराब्धिपरिक्षतैः ॥७॥

आराधनेन येनेशो जगतामीश्वरेश्वरः।
विष्णुराराध्यते पुम्भिः संसाराब्धिपरिक्षतैः ॥७॥

तन्ममोपदिश ब्रह्मन्प्रसादप्रवणं मनः।
कृत्वा सदैवार्तिमतां शरण्यं शरणं गुरुः ॥८॥

तन्ममोपदिश ब्रह्मन्प्रसादप्रवणं मनः।
कृत्वा सदैवार्तिमतां शरण्यं शरणं गुरुः ॥८॥

एवं स तेन भूपाल भूपालेन र्षिपुङ्गवः।
केशवाराधनार्थाय सम्यक् पृष्टः प्रवक्ष्यति ॥९॥

एवं स तेन भूपाल भूपालेन र्षिपुङ्गवः।
केशवाराधनार्थाय सम्यक् पृष्टः प्रवक्ष्यति ॥९॥

नमस्कृत्य जगद्धात्रे देवदेवाय शार्ङ्गिने।
परमेशसुरेशाय हृषीकेशाय वेधसे ॥१०॥

नमस्कृत्य जगद्धात्रे देवदेवाय शार्ङ्गिने।
परमेशसुरेशाय हृषीकेशाय वेधसे ॥१०॥

वरार्थिनाममोघाय परस्मै हरिमेधसे।
सर्वकल्याणभूताय शङ्खचक्रगदाधृते ॥११॥

वरार्थिनाममोघाय परस्मै हरिमेधसे।
सर्वकल्याणभूताय शङ्खचक्रगदाधृते ॥११॥

वरासिचर्मावितते क्रूरशान्तात्ममूर्तये।
यद्यद्भूतोपकाराय तत्तद्रूपविकारिणे ॥१२॥

वरासिचर्मावितते क्रूरशान्तात्ममूर्तये।
यद्यद्भूतोपकाराय तत्तद्रूपविकारिणे ॥१२॥

परमाण्वन्तपर्यन्तसहस्रांशाणुमूर्तये।
जठरान्तायुताशान्तस्थितब्रह्माण्डधारिणे ॥१३॥

परमाण्वन्तपर्यन्तसहस्रांशाणुमूर्तये।
जठरान्तायुताशान्तस्थितब्रह्माण्डधारिणे ॥१३॥

श्वेतादिदीर्घह्रस्वादिकठिनादिविकल्पना।
योगिचिन्त्ये जगद्धाम्नि यत्र नास्त्यखिलात्मनि ॥१४॥

श्वेतादिदीर्घह्रस्वादिकठिनादिविकल्पना।
योगिचिन्त्ये जगद्धाम्नि यत्र नास्त्यखिलात्मनि ॥१४॥

तमजं शाश्वतं नित्यं परिणामविवर्जितम्।
योगिभिश्चिन्त्यते मूर्तिर्यत्र तत्राखिलात्मनि ॥१५॥

तमजं शाश्वतं नित्यं परिणामविवर्जितम्।
योगिभिश्चिन्त्यते मूर्तिर्यत्र तत्राखिलात्मनि ॥१५॥

तत्र तत्रात्मनो नित्यं परिणामविवर्जितम्।
प्रणम्य जगतामीशमनन्तं परतः परम् ॥१६॥

तत्र तत्रात्मनो नित्यं परिणामविवर्जितम्।
प्रणम्य जगतामीशमनन्तं परतः परम् ॥१६॥

परं पराणां स्रष्टारं पुराणं पुरुषं प्रभुम्।
वरं वरेण्यं वरदं स्थूलसूक्ष्मस्वरूपिणम् ॥१७॥

परं पराणां स्रष्टारं पुराणं पुरुषं प्रभुम्।
वरं वरेण्यं वरदं स्थूलसूक्ष्मस्वरूपिणम् ॥१७॥

अशेषजगतां मूलमनादिनिधनस्थितिम्।
परापरस्वरूपस्थमविकारस्वरूपिणम् ॥१८॥

अशेषजगतां मूलमनादिनिधनस्थितिम्।
परापरस्वरूपस्थमविकारस्वरूपिणम् ॥१८॥

यस्योपचारतः स्वर्गं स्वरूपं व्यतिरिच्यते।
ज्ञानज्ञेयस्य मुनिभिर्ज्ञानविद्भिर्महात्मभिः ॥१९॥

यस्योपचारतः स्वर्गं स्वरूपं व्यतिरिच्यते।
ज्ञानज्ञेयस्य मुनिभिर्ज्ञानविद्भिर्महात्मभिः ॥१९॥

तस्मै पार्थिवमुख्याय रघुवर्यमहात्मने।
श्रूयतां स मुनिश्रेष्ठो यद्वक्ष्यति परीक्षिते ॥२०॥

तस्मै पार्थिवमुख्याय रघुवर्यमहात्मने।
श्रूयतां स मुनिश्रेष्ठो यद्वक्ष्यति परीक्षिते ॥२०॥

देवकी नाम राजेन्द्रदेवकस्याभवत्सुता।
अनपत्या तपस्तेपे पुत्रार्थं किल भामिनी ॥२१॥

देवकी नाम राजेन्द्रदेवकस्याभवत्सुता।
अनपत्या तपस्तेपे पुत्रार्थं किल भामिनी ॥२१॥

भार्या सा वसुदेवस्य सत्यधर्मपरायणा।
न चातुष्यत गोविन्दस्ततस्तामाह भार्गवः ॥२२॥

भार्या सा वसुदेवस्य सत्यधर्मपरायणा।
न चातुष्यत गोविन्दस्ततस्तामाह भार्गवः ॥२२॥

किमर्थं तप्यते भद्रेतपः परमदुश्चरम्।
कोऽर्थस्तवाभिलषितो गन्तुं कुत्र तवेप्सितम् ॥२३॥

किमर्थं तप्यते भद्रेतपः परमदुश्चरम्।
कोऽर्थस्तवाभिलषितो गन्तुं कुत्र तवेप्सितम् ॥२३॥

अपुत्राहं द्विजश्रेष्ठ पत्युर्मे नास्ति सन्ततिः।
साहमाराध्य गोविन्दं पुत्रमिच्छामि शोभनम् ॥२४॥

अपुत्राहं द्विजश्रेष्ठ पत्युर्मे नास्ति सन्ततिः।
साहमाराध्य गोविन्दं पुत्रमिच्छामि शोभनम् ॥२४॥

तपस्तावत्करिष्यामि परमेण समाधिना।
यावदाराधितो विष्णुर्दास्यत्यभिमतं मम ॥२५॥

तपस्तावत्करिष्यामि परमेण समाधिना।
यावदाराधितो विष्णुर्दास्यत्यभिमतं मम ॥२५॥

गोविन्दाराधने यत्नो यदि ते कुलनन्दिनि।
तदिदं व्रतमास्थाय तोषयाशु जनार्दनम् ॥२६॥

गोविन्दाराधने यत्नो यदि ते कुलनन्दिनि।
तदिदं व्रतमास्थाय तोषयाशु जनार्दनम् ॥२६॥

प्रथमे कार्त्तिकस्याह्नि सम्प्राप्ते देवकात्मजे।
पञ्चगव्यजलस्नातः पञ्चगव्यकृताशनः ॥२७॥

प्रथमे कार्त्तिकस्याह्नि सम्प्राप्ते देवकात्मजे।
पञ्चगव्यजलस्नातः पञ्चगव्यकृताशनः ॥२७॥

दत्त्वा च चन्दनं धूपं परमान्नं निवेदयेत्।
घृतेन वाचयेद्विप्रं गृह्णीयाच्च ततो व्रतम् ॥२८॥

दत्त्वा च चन्दनं धूपं परमान्नं निवेदयेत्।
घृतेन वाचयेद्विप्रं गृह्णीयाच्च ततो व्रतम् ॥२८॥

अद्यप्रभृत्यहं मासं विरतः प्राणिनां वधात्।
असत्यवचनात्स्तैन्यान्मधुमांसादिभक्षणात् ॥२९॥

अद्यप्रभृत्यहं मासं विरतः प्राणिनां वधात्।
असत्यवचनात्स्तैन्यान्मधुमांसादिभक्षणात् ॥२९॥

स्वपन्विबुध्यन्गच्छंश्च स्मरिष्याम्यहमच्युतम्।
परापवादपैशून्यं परपीडाकरं तथा ॥३०॥

स्वपन्विबुध्यन्गच्छंश्च स्मरिष्याम्यहमच्युतम्।
परापवादपैशून्यं परपीडाकरं तथा ॥३०॥

सच्छास्त्रदेवतायज्विनिन्दामन्यस्य वा भुवि।
न वक्ष्यामि जगत्यस्मिन्पश्यन्सर्वगत हरिम् ॥३१॥

सच्छास्त्रदेवतायज्विनिन्दामन्यस्य वा भुवि।
न वक्ष्यामि जगत्यस्मिन्पश्यन्सर्वगत हरिम् ॥३१॥

इत्यन्यच्चापि शक्नोति यन्निर्वोढुं यशस्विनि।
कुर्वीत नियमं तस्य त्यागो धर्माय यस्य च ॥३२॥

इत्यन्यच्चापि शक्नोति यन्निर्वोढुं यशस्विनि।
कुर्वीत नियमं तस्य त्यागो धर्माय यस्य च ॥३२॥

कृत्वैवं पुरतो विष्णोर्निवृत्तिं पापतः शुभे।
नैवेद्यं स्वयमश्नीयान्मौनी नित्यमुदङ्मुखः ॥३३॥

कृत्वैवं पुरतो विष्णोर्निवृत्तिं पापतः शुभे।
नैवेद्यं स्वयमश्नीयान्मौनी नित्यमुदङ्मुखः ॥३३॥

मार्गशीर्षे तथा मासि जातिपुष्पैर्जनार्दनम्।
समभ्यर्च्य शुभे धूपं चन्दनं सन्निवेद्य च ॥३४॥

मार्गशीर्षे तथा मासि जातिपुष्पैर्जनार्दनम्।
समभ्यर्च्य शुभे धूपं चन्दनं सन्निवेद्य च ॥३४॥

परमान्नं च देवाय विप्राय च पुनर्घृतम्।
दत्त्वा तथैव गृह्णीयान्नियमं चास्य रोचते ॥३५॥

परमान्नं च देवाय विप्राय च पुनर्घृतम्।
दत्त्वा तथैव गृह्णीयान्नियमं चास्य रोचते ॥३५॥

तथैव नक्तं भुञ्जीत नैवेद्यं कुलनन्दिनि।
सर्वेष्वेव तु मासेषु पञ्चगव्यादिकं समम् ॥३६॥

तथैव नक्तं भुञ्जीत नैवेद्यं कुलनन्दिनि।
सर्वेष्वेव तु मासेषु पञ्चगव्यादिकं समम् ॥३६॥

पुष्पधूपोपहारेषु विशेषो दक्षिणासु च।
स्नानप्राशनयोः साम्यं तथा वै नक्तभोजने ॥३७॥

पुष्पधूपोपहारेषु विशेषो दक्षिणासु च।
स्नानप्राशनयोः साम्यं तथा वै नक्तभोजने ॥३७॥

अर्चयेत्प्रतिमासं च यैः पुष्पैस्तानि मे शृणु।
ये च धूपाः प्रदातव्या नैवेद्यान्नं च यद्यदा ॥३८॥

अर्चयेत्प्रतिमासं च यैः पुष्पैस्तानि मे शृणु।
ये च धूपाः प्रदातव्या नैवेद्यान्नं च यद्यदा ॥३८॥

बाणस्य जातिकुसुमैस्तथैव च कुरुण्ठकैः।
कुन्दातिमुक्तकै रक्तकरवीरैश्च देवकि ॥३९॥

बाणस्य जातिकुसुमैस्तथैव च कुरुण्ठकैः।
कुन्दातिमुक्तकै रक्तकरवीरैश्च देवकि ॥३९॥

दधिपिण्ड्याथ केतक्या पद्मरक्तोत्पलेन च।
क्रमेणाभ्यर्चितो विष्णुर्ददाति मनसेप्सितम् ॥४०॥

दधिपिण्ड्याथ केतक्या पद्मरक्तोत्पलेन च।
क्रमेणाभ्यर्चितो विष्णुर्ददाति मनसेप्सितम् ॥४०॥

कार्त्तिके मार्गशीर्षे च धूपः पौषे च चन्दनम्।
माघफाल्गुनचैत्रेषु दद्याद्विष्णोस्तथागरुम् ॥४१॥

कार्त्तिके मार्गशीर्षे च धूपः पौषे च चन्दनम्।
माघफाल्गुनचैत्रेषु दद्याद्विष्णोस्तथागरुम् ॥४१॥

वैशाखादिषु मासेषु त्रिषु देवकि भक्तितः।
कर्पूरं देवदेवाय गुग्गुलं श्रावणादिषु ॥४२॥

वैशाखादिषु मासेषु त्रिषु देवकि भक्तितः।
कर्पूरं देवदेवाय गुग्गुलं श्रावणादिषु ॥४२॥

कार्त्तिकादिषु मासेषु परमान्नं शुभे त्रिषु।
कासारं माघपूर्वेषु यवान्नं च ततस्त्रिषु ॥४३॥

कार्त्तिकादिषु मासेषु परमान्नं शुभे त्रिषु।
कासारं माघपूर्वेषु यवान्नं च ततस्त्रिषु ॥४३॥

घृतं तिलाञ्जलघटान्हिरण्यमथवाजिनम्।
प्रतिमासं तथा दद्याद्ब्राह्मणाय शुभव्रते ॥४४॥

घृतं तिलाञ्जलघटान्हिरण्यमथवाजिनम्।
प्रतिमासं तथा दद्याद्ब्राह्मणाय शुभव्रते ॥४४॥

यथोक्तं नियमानां च ग्रहणं प्रतिमासिकम्।
कुर्वञ्जगत्पतिर्विष्णुः प्रीयतामिति मानवः ॥४५॥

यथोक्तं नियमानां च ग्रहणं प्रतिमासिकम्।
कुर्वञ्जगत्पतिर्विष्णुः प्रीयतामिति मानवः ॥४५॥

योषिदप्यमलप्रज्ञे व्रतमेतद्यथाविधि।
करोति या सा सकलानवाप्नोति मनोरथान् ॥४६॥

योषिदप्यमलप्रज्ञे व्रतमेतद्यथाविधि।
करोति या सा सकलानवाप्नोति मनोरथान् ॥४६॥

व्रतेनाराधितो विष्णुरनेन जगतः पतिः।
ददात्यभिमतान्कामानल्पकालेन भामिनि ॥४७॥

व्रतेनाराधितो विष्णुरनेन जगतः पतिः।
ददात्यभिमतान्कामानल्पकालेन भामिनि ॥४७॥

धन्यं यशस्यमायुष्यं सौभाग्यारोग्यदं तथा।
व्रतमेतत्प्रियतमं व्रतेभ्योऽव्यक्तजन्मनः ॥४८॥

धन्यं यशस्यमायुष्यं सौभाग्यारोग्यदं तथा।
व्रतमेतत्प्रियतमं व्रतेभ्योऽव्यक्तजन्मनः ॥४८॥

व्रतेनानेन शुद्धानामब्देनैकेन केशवः।
सुखदृश्यो न सन्देहो दीपेनैवाग्रतः स्थितः ॥४९॥

व्रतेनानेन शुद्धानामब्देनैकेन केशवः।
सुखदृश्यो न सन्देहो दीपेनैवाग्रतः स्थितः ॥४९॥

कायवाङ्मनसो शुद्धिं करोत्येतन्महाव्रतम्।
शुद्धानां चामलो देवो दृश्य एव जनार्दनः ॥५०॥

कायवाङ्मनसो शुद्धिं करोत्येतन्महाव्रतम्।
शुद्धानां चामलो देवो दृश्य एव जनार्दनः ॥५०॥

तस्मिन्नेकाग्रचित्तानां प्राणिनां वरवर्णिनि।
विप्रा एव प्रयत्नेन मुक्तिभाजो विभूतयः ॥५१॥

तस्मिन्नेकाग्रचित्तानां प्राणिनां वरवर्णिनि।
विप्रा एव प्रयत्नेन मुक्तिभाजो विभूतयः ॥५१॥

यथा कल्पतरुं प्राप्य यद्यदिच्छति चेतसा।
तत्तत्फलमवाप्नोति तथा सम्प्राप्य तं विभुम् ॥५२॥

यथा कल्पतरुं प्राप्य यद्यदिच्छति चेतसा।
तत्तत्फलमवाप्नोति तथा सम्प्राप्य तं विभुम् ॥५२॥

शुद्धिव्रतमिदं तस्मान्महापातकनाशनम्।
आराधनाय कृष्णस्य कुरु देवकि पावनम् ॥५३॥

शुद्धिव्रतमिदं तस्मान्महापातकनाशनम्।
आराधनाय कृष्णस्य कुरु देवकि पावनम् ॥५३॥

तस्मिंश्चीर्णे हृषीकेशस्तुभ्यं दास्यति दर्शनम्।
दृष्टे चाभिमतं यत्ते तदशेषं भविष्यति ॥५४॥

तस्मिंश्चीर्णे हृषीकेशस्तुभ्यं दास्यति दर्शनम्।
दृष्टे चाभिमतं यत्ते तदशेषं भविष्यति ॥५४॥