०२७

नारी तपोधना भूत्वा प्रख्याता शाम्भरायणी।
समस्तसन्देहहरा सदा स्वर्गौकसां हि सा ॥१॥

नारी तपोधना भूत्वा प्रख्याता शाम्भरायणी।
समस्तसन्देहहरा सदा स्वर्गौकसां हि सा ॥१॥

कस्यचित्त्वथ कालस्य देवराजः शतक्रतुः।
पूर्वेन्द्रचरितं ब्रह्मन्पप्रच्छेदं बृहस्पतिम् ॥२॥

कस्यचित्त्वथ कालस्य देवराजः शतक्रतुः।
पूर्वेन्द्रचरितं ब्रह्मन्पप्रच्छेदं बृहस्पतिम् ॥२॥

पूर्वेन्द्रापरतः पूर्वे ये बभूवुः सुरेश्वराः।
तेषां चरितमिच्छामि श्रोतुमाङ्गिरसां वर ॥३॥

पूर्वेन्द्रापरतः पूर्वे ये बभूवुः सुरेश्वराः।
तेषां चरितमिच्छामि श्रोतुमाङ्गिरसां वर ॥३॥

एवमुक्तस्तदा तेन देवेन्द्रेणामलद्युतिः।
प्राह धर्मभृतां श्रेष्ठः परमर्षिर्बृहस्पतिः ॥४॥

एवमुक्तस्तदा तेन देवेन्द्रेणामलद्युतिः।
प्राह धर्मभृतां श्रेष्ठः परमर्षिर्बृहस्पतिः ॥४॥

नाहं चिरन्तनान्वेद्मि देवराज सुरेश्वरान्।
आत्मनः समकालीनं मामवैहि सुरेश्वर ॥५॥

नाहं चिरन्तनान्वेद्मि देवराज सुरेश्वरान्।
आत्मनः समकालीनं मामवैहि सुरेश्वर ॥५॥

ततः पप्रच्छ देवेन्द्रः कोऽस्माभिर्मुनिपुङ्गव।
प्रष्टव्योऽत्र महाभाग कृतादिवसतिर्दिवि ॥६॥

ततः पप्रच्छ देवेन्द्रः कोऽस्माभिर्मुनिपुङ्गव।
प्रष्टव्योऽत्र महाभाग कृतादिवसतिर्दिवि ॥६॥

बृहस्पतिश्चिरं ध्यात्वा पुनराह शचीपतिम्।
तपस्विनीं महाभागां स्मृत्वासौ शाम्भरायणीम् ॥७॥

बृहस्पतिश्चिरं ध्यात्वा पुनराह शचीपतिम्।
तपस्विनीं महाभागां स्मृत्वासौ शाम्भरायणीम् ॥७॥

न देवा न च गन्धर्वा न चान्ये चिरसंस्थिताः।
चिरन्तनानां चरितेष्वभिज्ञा त्रिदशेश्वर ॥८॥

न देवा न च गन्धर्वा न चान्ये चिरसंस्थिताः।
चिरन्तनानां चरितेष्वभिज्ञा त्रिदशेश्वर ॥८॥

एकैव चिरकालज्ञा धर्मज्ञा शक्र केवलम्।
जानात्यखिलदेवेन्द्रचरितं शाम्भरायणी ॥९॥

एकैव चिरकालज्ञा धर्मज्ञा शक्र केवलम्।
जानात्यखिलदेवेन्द्रचरितं शाम्भरायणी ॥९॥

इत्युक्तस्तेन देवेन्द्रः कौतूहलसमन्वितः।
ययौ यत्र महाभागा तापसी शाम्भरायणी ॥१०॥

इत्युक्तस्तेन देवेन्द्रः कौतूहलसमन्वितः।
ययौ यत्र महाभागा तापसी शाम्भरायणी ॥१०॥

सा तौ दृष्ट्वा समायातौ देवराजबृहस्पती।
सम्यगर्घ्येन सम्पूज्य प्रणिपत्य शुभव्रता ॥११॥

सा तौ दृष्ट्वा समायातौ देवराजबृहस्पती।
सम्यगर्घ्येन सम्पूज्य प्रणिपत्य शुभव्रता ॥११॥

नमोऽस्तु देवराजाय तथैवाङ्गिरसे नमः।
यद्वां कार्यं महाभागौ सकलं तदिहोच्यताम् ॥१२॥

नमोऽस्तु देवराजाय तथैवाङ्गिरसे नमः।
यद्वां कार्यं महाभागौ सकलं तदिहोच्यताम् ॥१२॥

आवामभ्यागतौ प्रष्टुं त्वामत्रातिविवेकिनीम्।
यच्च कार्यं महाभागे तत्पृष्टा कथयेह नौ ॥१३॥

आवामभ्यागतौ प्रष्टुं त्वामत्रातिविवेकिनीम्।
यच्च कार्यं महाभागे तत्पृष्टा कथयेह नौ ॥१३॥

यदि स्मरसि कल्याणि पूर्वेन्द्रचरितानि नौ।
तदाख्याहि महाभागे देवेन्द्रस्य कुतूहलात् ॥१४॥

यदि स्मरसि कल्याणि पूर्वेन्द्रचरितानि नौ।
तदाख्याहि महाभागे देवेन्द्रस्य कुतूहलात् ॥१४॥

यो वै पूर्वः सुरेन्द्रस्य ततश्च प्रथमो हि यः।
तस्मात्पूर्वतरो यश्च तस्यापि प्रथमाश्च ये ॥१५॥

यो वै पूर्वः सुरेन्द्रस्य ततश्च प्रथमो हि यः।
तस्मात्पूर्वतरो यश्च तस्यापि प्रथमाश्च ये ॥१५॥

तेषां पूर्वतरा ये च वेद्मि तानखिलानहम्।
तेषां च चरितं कृत्स्नं जानाम्याङ्गिरसां वर ॥१६॥

तेषां पूर्वतरा ये च वेद्मि तानखिलानहम्।
तेषां च चरितं कृत्स्नं जानाम्याङ्गिरसां वर ॥१६॥

सप्तर्षीन्सुबहून्देव मनूनां च सुतान्नृप।
तत्पृच्छ त्वं वदाम्येषा पूर्वेन्द्रचरितं मुने ॥१७॥

सप्तर्षीन्सुबहून्देव मनूनां च सुतान्नृप।
तत्पृच्छ त्वं वदाम्येषा पूर्वेन्द्रचरितं मुने ॥१७॥

एवमुक्ते ततस्ताभ्यां पृष्टा सा शाम्भरायणी।
यथावदाचष्ट तयोः पूर्वेन्द्रचरितं द्विज ॥१८॥

एवमुक्ते ततस्ताभ्यां पृष्टा सा शाम्भरायणी।
यथावदाचष्ट तयोः पूर्वेन्द्रचरितं द्विज ॥१८॥

स्वायम्भुवे यस्तु मनौ मनौ स्वारोचिषे तु यः।
उत्तमे तामसे चैव रैवते चाक्षुषे तथा ॥१९॥

स्वायम्भुवे यस्तु मनौ मनौ स्वारोचिषे तु यः।
उत्तमे तामसे चैव रैवते चाक्षुषे तथा ॥१९॥

यो यो बभूव देवेन्द्रस्तस्य तस्य तपस्विनी।
तयोर्जगाद चरितं यथावच्छाम्भरायणी ॥२०॥

यो यो बभूव देवेन्द्रस्तस्य तस्य तपस्विनी।
तयोर्जगाद चरितं यथावच्छाम्भरायणी ॥२०॥

ततः कौतूहलपरो देवराट्तां तपस्विनीम्।
उवाच जानासि कथं त्वमेतच्छाम्भरायणि ॥२१॥

ततः कौतूहलपरो देवराट्तां तपस्विनीम्।
उवाच जानासि कथं त्वमेतच्छाम्भरायणि ॥२१॥

सर्व एव हि देवेन्द्राः स्वर्गस्था ये मनीषिणः।
बभूवुरेतच्चरितमेतेषां वेद्मि तेन वै ॥२२॥

सर्व एव हि देवेन्द्राः स्वर्गस्था ये मनीषिणः।
बभूवुरेतच्चरितमेतेषां वेद्मि तेन वै ॥२२॥

किं कृतं वद धर्मज्ञे त्वया येनेयमक्षया।
स्वर्लोके वसतिः प्राप्ता यथा नान्येन केनचित् ॥२३॥

किं कृतं वद धर्मज्ञे त्वया येनेयमक्षया।
स्वर्लोके वसतिः प्राप्ता यथा नान्येन केनचित् ॥२३॥

अहो सर्वव्रतानां तदुपोषितं महद्व्रतम्।
प्रधानतरमत्यर्थं स्वर्गसंवासदं मतम् ॥२४॥

अहो सर्वव्रतानां तदुपोषितं महद्व्रतम्।
प्रधानतरमत्यर्थं स्वर्गसंवासदं मतम् ॥२४॥

एवमुक्ता ततस्तेन देवेन्द्रेण यशस्विनी।
प्रत्युवाच महाभागा यथावच्छाम्भरायणी ॥२५॥

एवमुक्ता ततस्तेन देवेन्द्रेण यशस्विनी।
प्रत्युवाच महाभागा यथावच्छाम्भरायणी ॥२५॥

मासर्क्षेष्वच्युतो देवः प्रतिमासं सुरेश्वर।
यथोक्तव्रतया सम्यक् सप्त वर्षाणि पूजितः ॥२६॥

मासर्क्षेष्वच्युतो देवः प्रतिमासं सुरेश्वर।
यथोक्तव्रतया सम्यक् सप्त वर्षाणि पूजितः ॥२६॥

तस्येयं कर्मणो व्युष्टिरच्युताराधनस्य मे।
देवलोकादभिमता देवराज यदच्युतिः ॥२७॥

तस्येयं कर्मणो व्युष्टिरच्युताराधनस्य मे।
देवलोकादभिमता देवराज यदच्युतिः ॥२७॥

स्वर्गं द्रव्यमयैश्वर्यं सन्ततिं वापि योऽच्युताम्।
नरो वाञ्छति तेनेत्थं तोषणीयोऽच्युतः प्रभुः ॥२८॥

स्वर्गं द्रव्यमयैश्वर्यं सन्ततिं वापि योऽच्युताम्।
नरो वाञ्छति तेनेत्थं तोषणीयोऽच्युतः प्रभुः ॥२८॥

एतत्ते पूर्वदेवेन्द्रचरितं सकलं मया।
स्वर्गवासाक्षयत्वं च मासर्क्षाच्युतपूजनात् ॥२९॥

एतत्ते पूर्वदेवेन्द्रचरितं सकलं मया।
स्वर्गवासाक्षयत्वं च मासर्क्षाच्युतपूजनात् ॥२९॥

धर्मार्थकाममोक्षांस्तु वाञ्छतां विबुधाधिप।
विष्णोराराधनान्नान्यत्परमं सिद्धिकारणम् ॥३०॥

धर्मार्थकाममोक्षांस्तु वाञ्छतां विबुधाधिप।
विष्णोराराधनान्नान्यत्परमं सिद्धिकारणम् ॥३०॥

तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा देवराजबृहस्पती।
तां तथेत्यूचतुः साध्वीं चेरतुश्चापि तद्व्रतम् ॥३१॥

तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा देवराजबृहस्पती।
तां तथेत्यूचतुः साध्वीं चेरतुश्चापि तद्व्रतम् ॥३१॥

तस्माद्दाल्भ्य प्रयत्नेन प्रतिमासं समाहितः।
मासर्क्षाच्युतपूजायां भवेथास्तन्मनाः सदा ॥३२॥

तस्माद्दाल्भ्य प्रयत्नेन प्रतिमासं समाहितः।
मासर्क्षाच्युतपूजायां भवेथास्तन्मनाः सदा ॥३२॥