पुराणे विश्वासटिप्पन्यः

अथ त्रयोदशोऽध्यायः।
पुलस्त्य उवाच।

विश्वास-प्रस्तुतिः

मैत्रेयी ब्राह्मणी पूर्वं याज्ञवल्क्यमपृच्छत।
प्रणिपत्य महाभागं योगेश्वरमकल्मषम् ॥१॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पापप्रशमनायालं यत्पुण्यस्योपवृंहकम्।
मनोरथप्रदं यच्च तद्व्रतं कथ्यतां मम ॥२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कानि दानानि शस्तानि स्नानानि च यतव्रत।
प्रशस्तास्तिथयः काश्च प्राशनानि च शंस मे ॥३॥

मूलम्

याज्ञवल्क्य उवाच।

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वदानानि शस्तानि यान्युद्दिश्य जनार्दनम्।
दीयन्ते विप्रमुख्येभ्यः श्रद्धापूतेन चेतसा ॥४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ता एव तिथयः शस्ता यास्वभ्यर्च्य जनार्दनम्।
क्रियन्ते श्रधया सम्यगुपवासव्रताः सदा ॥५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्राप्यते विविधैर्यज्ञैर्यत्फलं साध्वसाधुभिः।
उपवासैस्तदाप्नोति समभ्यर्च्य जनार्दनम् ॥६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मनोरथानां सम्प्राप्तिकारकं पापनाशनम्।
श्रूयतां मम धर्मज्ञे व्रतानामुत्तमं व्रतम् ॥७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यत्कृत्वा न जडो नान्धो बधिरो न च दुःखितः।
न चैवेष्टवियोगार्तिं कश्चित्प्राप्नोति मानवः ॥८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

न चाप्रियोऽस्य लोकस्य न दरिद्रोन दुर्गतिः।
सप्त जन्मानि भवति सर्वपापैः प्रमुच्यते ॥९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विष्णुव्रतमिदं ख्यातं भाषितं विष्णुना स्वयम्।
पौषशुक्लद्वितीयादि कृत्वा दिनचतुष्टयम् ॥१०॥

मूलम्

षण्मासपारणप्रायं गृह्णीयात्परमं व्रतम् ॥११॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पूर्वं सिद्धार्थकैः स्नानं ततः कृष्णतिलैः स्मृतम्।
वचया च तृतीयेऽह्नि सर्वौषध्या ततः परम् ॥१२॥

मूलम्

नाम्ना कृष्णाच्युताख्येन तथानन्तेन पूजयेत्।

विश्वास-प्रस्तुतिः

तथैव च चतुर्थेऽह्नि हृषीकेशेन केशवम्।
देवमभ्यर्च्य पुष्पैश्च पत्त्रैर्धूपानुलेपनैः ॥१३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

उद्गच्छतश्च बालेन्दोर्दद्यादर्घ्यं समाहितः।
पुष्पैः पत्त्रैः फलैश्चैव सर्वधान्यैश्च भक्तितः ॥१४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दिनक्रमेण चैतानि चन्द्रनामानि कीर्तयेत्।
शशिचन्द्रशशाङ्केन्दुसञ्ज्ञानि ब्रह्मवादिनि ॥१५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नक्तं भुञ्जीत मतिमान्यावत्तिष्ठति चन्द्रमाः।
अस्तङ्गते न भुञ्जीत व्रतभङ्गभयाच्छुभे ॥१६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं सर्वेषु मासेषु ज्येष्ठान्तेषु यशस्विनि।
कर्तव्यं वै व्रतश्रेष्ठं द्वितीयादिचतुर्दिनम् ॥१७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

विप्राय दक्षिणां दद्यात्पञ्चम्यां च स्वशक्तितः।
एवं समापयेन्मासैः षड्भिः प्रथमपारणम् ॥१८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पारणन्ते च देवस्य प्रीणनं भक्तितः शुभे।
यथाशक्त्या तु कर्तव्यं वित्तशाठ्यं विवर्जयेत् ॥१९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आषाढादिद्वितीयं तु षण्मासेन तपोधने।
पारणं वै समाख्यातं व्रतस्यास्य शुभप्रदम् ॥२०॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

व्रतमेतद्दिलीपेन दुष्वन्तेन ययातिना।
तथान्यैः पृथिवीपालैरुपवासविधानतः ॥२१॥

मूलम्

चरितं मुनिमुख्यैश्च ऋचीकच्यवनादिभिः।

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुरम्भया सुकैकेय्या शाण्डिल्या धूम्रपिङ्गया।
सुदेष्णयाथवा रिण्या मतिमत्या कृताशया ॥२२॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सावित्र्या पौर्णमास्या च वैरिण्या च सुभद्रया।
ब्राह्मणक्षत्रियविशामिति स्त्रीभिरनुष्ठितम् ॥२३॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

उर्वश्या रम्भया चैव सौरभेय्या तथा व्रतम्।
वराप्सरोभिर्धर्मज्ञे चरितं धर्मवाञ्छया ॥२४॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रथमे पादपूजा स्याद्द्वितीये नाभिपूजनम्।
तृतीये वक्षसः पूजा चतुर्थे शिरसो हरेः ॥२५॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एतच्चीर्त्वा समस्तेभ्यः पापेभ्यः श्रद्धयान्वितः।
मुच्यते सकलांश्चैव सम्प्राप्नोति मनोरथान् ॥२६॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

व्रतानामुत्तमं ह्येतत्स्वयं देवेन भाषितम्।
पापप्रशमनं शस्तं मनोरथफलप्रदम् ॥२७॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यं च काममभिध्यायन्क्रियते नियतव्रतैः।
व्रतमेतन्महाभागे तं तु पूरयते नृणाम् ॥२८॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मनोरथान्पूरयति सर्वपापं व्यपोहति।
अव्याहतेन्द्रियत्वं च सप्त जन्मानि यच्छति ॥२९॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

माघे स्नातस्य यत्पुण्यं प्रयागे पापनाशनम्।
सकलं तदवाप्नोति श्रुत्वा विष्णुव्रतं त्विदम् ॥३०॥

मूलम्

इति विष्णुधर्मे विष्णुव्रतविधिर्नाम त्रयोदशोऽध्यायः।