श्रीः
श्रीमते रामानुजाय नमः
Devanagari
KRIYASAGARAM Vol. - 33
Critically edited By
Sri Pancharatra Agama Vidwan
Sri. U. Ve. K.Sriraman Battacharyar
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 2
First e-Print 16th October 2020
This book is published on the occasion of Manavala manigal 650th
Thirunakshatram and National Conference on Sri Pancharatra Agama – IV held
via online from October 4th to 16th of 2020
இந்த புஸ்தகம் ஸ்வாமி மணவாளமாமுனிகளின் 650 வது
திருநக்ஷத்திரத்தை முன்னிட்டு, இணயதளம் மூலமாக நடைப்பெற்ற அகில பாரத
ஶ்ரீபாஞ்சராத்ர ஆகம வித்வத் ஸம்மேளனம் – 4 இல் வெளியிடப்பட்டது.
இடம் : ஶ்ரீரங்கம்
நாள் : புரட்டாசி 3``0 ஸார்வரி வருடம்
Copies Available at :
Sri. U. Ve. K.SRIRAMAN BATTACHARYAR,
CG1-214, East Adayavalanjan St,
Sriranagam, Trichy,
Tamil - Nadu. 620-006.
+``9``1``9``7``9``1`` ``7``0``2`` ``0``3``5`` ``+``9``1`` ``8``6``0``8`` ``7``9``4`` ``0``3``4``(whatsapp
)
sriramanbattachar@gmail.com www.kriyasagaram.in
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
3 www.kriyasagaram.in
श्रीः
पलाशवनक्षेत्र-माहात्मियम्
முன்னுரை
श्रीनागनामनि पुरे दशविष्णुधाम वीते वसन् हरिरसौ मणिधामनाथः।
भक्तेतरव्रजदुरापपदाब्जमेनं पात्रीकुरु प्रणयलोलविलोकनानाम्॥
पुष्पेषुपुङ्ख पुरुषोत्तम हेमधाम- श्रीसक्त संसदनवाप्य नभःपुरेशम्।
वैकुण्ठ पुष्करपुरी मणिकूट पार्थ-पूर्देवधाम सितपुष्करिणी पतींश्च॥
तिरुनाङ्गूर् दिव्यदेशस्तोत्रम्. दिव्यसूरि चरितम्-12स-59,60
திருநாங்கூ₃ர் 11 தி₃வ்யதே₃ஶஸ்தோத்ரம்
ஶ்ரீநாக₃நாமனி புரே த₃ஶவிஷ்ணுதா₄ம-
வீதே வஸன் ஹரிரஸௌ மணிதா₄மநாத₂:।
ப₄க்தேதரவ்ரஜது₃ராபபதா₃ப்₃ஜமேநம்-
பாத்ரீகுரு ப்ரணயலோலவிலோகநாநாம்॥1
புஷ்பேஷு புங்க₂புருஷோத்தமஹேமதா₄ம-
ஶ்ரீஸக்தஸம்ஸத₃நவாப்ய நப₄:புரேஶம்।
வைகுண்ட₂புஷ்கரபுரீமணிகூடபார்த₂-
பூர்தே₃வதா₄மஸிதபுஷ்கரிணீபதீம்ஶ்ச॥2
திருநாங்கூர் என்னும் மணிமாடக்கோயில் திவ்யதேசத்தைச்சுற்றி 10
க்ஷேத்ரங்கள் உள்ளன.
नन्दादीपघटप्रणर्तक महाकारुण्य रक्ताम्भक।
श्रीनारायण पुरुषोत्तमपति श्रीरत्नकूटाधिपः।
वैकुण्ठेश्वर माधवौ च कमलानाथं च गोपीपतिम्.
णौम्येकादश नागपुर्यधिपान् सार्धं कलिध्वम्सिना॥
நந்தா₃தீ₃பக₄டப்ரணர்தக மஹாகாருண்ய ரக்தாம்யக।
ஶ்ரீநாராயண புருஷோத்தமபதி ஶ்ரீரத்நகூடாதி₄ப:।
வைகுண்டே₂ஶ்வர மாத₄வௌ ச கமலாநாத₂ம் ச கோ₃பீபதிம்।
ணௌம்யேகாத₃ஶ நாக₃புர்யதி₄பான் ஸார்த₄ம் கலித்₄வம்ஸிநா॥
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 4
1``.`` नन्दादीप நந்தா₃தீ₃ப மணிமாடக்கோயில்
2``.`` घटप्रणर्तक க₄டப்ரணர்தக`` ``குடமாடுகூத்தன்
3``.`` महाकारुण्य மஹாகாருண்ய செம்பொன்னரங்கன்,
4``.`` रक्ताम्भक ரக்தாம்யக செங்கண்மால்
(திருத்தெற்றியம்பலம்)
5``.`` श्रीनारायण`` `` ``ஶ்ரீநாராயணன் திருவெள்ளக்குளம்
(அண்ணன் கோயில்)
6``.`` पुरुषोत्तमपति`` ``புருஷோத்தமபதி வண்புருஷோத்தமன்
7``.`` `` श्रीरत्नकूटाधिपः ஶ்ரீரத்நகூடாதி₄ப: திருமணிக்கூடம்
(வரதராஜன்)
8``.`` वैकुण्ठेश्वरः`` ``வைகுண்டே₂ஶ்வர: வைகுந்தவிண்ணகரம்
9``.`` माधवः`` ``மாத₄வ:`` `` ``திருத்தேவனார்த்தொகை
1``0``. कमलानाथः கமலநாத:`` ``பார்த்தன்பள்ளி (பார்த்தசாரதி)
1``1``.`` गोपीपतिः கோபீபதி: அரிமேயவிண்ணகரம்
(காவளம்பாடி)
இந்த க்ஷேத்ரங்களை சுற்றி 11 ஈஶ்வரன்களும், பற்பல மஹரிஷகளும்
எம்பெருமானை தரிசிப்பதற்காக தவம் செய்கின்றார்கள். பலவித
புஷ்கரிணிகளும், காவேரி நதியும் உள்ளன.
இந்த க்ஷேத்ரத்தில் எம்பெருமான் கைங்கர்யத்திற்காக108
ஸ்ரீவைஷ்ணவர்கள் ஸ்ரீபாஞ்சராத்ர ஆகமத்தில் கூறப்பட்டுள்ள தீக்ஷையைப்
பெற்றுக் கொண்டு கைங்கர்யம் செய்கிறார்கள். இவர்களை ஸ்வாமி
எம்பெருமானார் பரமபுருஷ ஸம்ஹிதை 2ம் அத்யாயத்தில் கூறியபடி
நியமித்துள்ளார் (ஆதாரம் திருத்தெற்றியம்பல வைபவம்-19வதுஸ்லோகம்).
மேலும் இங்கு வசிக்கும் அந்தணர்கள் 4,000 பேர். தில்லை மூவாயிரவர்.
திருநாங்கூர் நாலாயிரவர். (ஆதாரம் 1ம் அத்யாயம்)
चतुस्सहस्र सङ्ख्याता विष्वक्सेनाभिभाविता।
तं नाम्ना विघ्नराजस्तु सर्वदा वर्धतेऽनघ।13
சதுஸ்ஸஹஸ்ர ஸங்க்₂யாதா விஷ்வக்ஸேனாபி₄பா₄விதா।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
5 www.kriyasagaram.in
தம் நாம்னா விக்₄நராஜஸ்து ஸர்வதா₃ வர்த₄தே(அ)நக₄। 13
இவர்களது குணங்கள்
क्षेत्रवासिनां लक्षणं
त्रिकालज्ञ स्त्रिवर्णार्थ स्त्रिधामा त्रिगुणातिगः।
त्रिवर्गद स्त्रितापघ्न स्त्रिलोकेश स्त्रिविक्रमः॥(दि-सू 63)
க்ஷேத்ரவாஸினாம் லக்ஷணம்
த்ரிகாலஜ்ஞ ஸ்த்ரிவர்ணார்த₂ ஸ்த்ரிதா₄மா த்ரிகு₃ணாதிக₃``:।
த்ரிவர்க₃த₃ ஸ்த்ரிதாபக்₄ந ஸ்த்ரிலோகேஶ ஸ்த்ரிவிக்ரம:॥(தி₃-
ஸூ 63
முக்காலத்தை உணர்பவர்கள் ப்ரணவத்தின் பொருளைத்தெரிந்தவர்கள்,
ரஜோ, தமோ குணமற்ற ஶுத்தஸத்வர்கள், தர்ம, காம அர்தபுருஷார்த்தம்
மூலம் பரத்வத்தை(மோக்ஷத்தை)க்காண்பவர்கள். எம்பெருமானது பரமபதம்,
வைகுண்டம், திருப்பாற்கடல்இவைகளுக்கு ஒப்பான மூன்றுலோகங்களை
இங்கேயே சேவிப்பவர்கள் (அல்லது)தனது சரீரத்தில்- புருவத்தில்,
கண்ட(கழு)த்தில், ஹ்ருதயத்தில் எம்பெருமானையே த்யானித்துக்
கொண்டிருப்பவர்கள், ஆத்யாத்மிகம், ஆதிதைவிகம் ஆதிபௌதிகம் போன்ற
மூன்று வ்யாதிகளற்றவர்களான இவர்கள், பாதாளம், பூமி, ஆகாயம் போன்ற
மூவுலகளந்த சேவடியோனான திருவிக்ரமனையே நினைத்து வாழ்பவர்களான
நிலத்தேக்
பல வருடங்களுக்கு முன்பு திருநாங்கூர் வித்வான்
ஸ்ரீ.உ.வே. PBK. ஸ்ரீனிவாஸாச்சாரியார் ஸ்வாமியின் ப்ரதியினை அடியேனுக்கு
அளித்த அண்ணன் கோயில் ஸ்ரீ உ.வே ப்ர.ப. பாலாஜி ஸ்வாமிக்கு மிக்க
நன்றி
விகாரிவருடம் பங்குனி உத்திரம்,
6.4.2020
<<<<____>>>
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 6
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
7 www.kriyasagaram.in
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियं विषयाणूक्रमणिका
S``l``.`` ``N``o``.`` विषयम् पुठ सं
1. திருமணிமாடக்கோயில் ஸ்ரீநாராயணப்பெருமாள்
(पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्)
1. प्रथमोऽध्यायः 1``
2. द्वितीयोऽध्यायः 6
3. तृतीयोऽध्यायः 1``4
2. पाद्मपुराणे अमेयविण्णगरम् குடமாடுகூத்தன் वैभवम्
4. चतुर्थोऽध्यायः 1``9``
3. पाद्मपुराणे वैकुन्द विण्णगरम् வைகுந்த விண்ணகரம்
5. पञ्चमोऽध्यायः 2``5
4. पाद्मपुराणे पुरुषोत्तमपुर (திருவண்புருஷோத்தமம்) माहात्मियम्
6. षष्टमोऽध्यायः 2``9
5. पाद्मपुराणे श्रीदेवनगरम् திருத்தேவனார்தொகை (கீழச்சாலை) वैभवम्
7. सप्तमोऽध्यायः 39
6. पाद्मपुराणे श्रीतालवन वैभवम् திருக்காவளம்பாடி (पाद्मपुराणे) वैभवम्
8. त्रयोदशोध्यायः 4``5
9. चतुर्दशोध्यायः 4``8
7. पाद्मपुराणे लक्ष्मीरङ्गम् (செம்பொன்செய்கோயில்) திருத்தெற்றியம்பலம் वैभवम्
10. अष्टमोध्यायः 5``1
11. नवमोध्यायः 5``8
8. पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
(திருவெள்ளக்குளம் அண்ணன் கோயில்) श्वेतपुष्करिणी वैभवम्
12. वैभवम् – 1 6``1
13. वैभवम् – 2 6``5
<<<<____>>>>
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 8
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
1 www.kriyasagaram.in
श्रीः
श्रीमतेरामानुजाय नमः
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்
1. திருமணிமாடக்கோயில் ஸ்ரீநாராயணப்பெருமாள்
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்
நந்தாவிளக்கே அளத்தற்கரியாய்
நரநாரணனே கருமாமுகில்போல்
எந்தாய்* எமக்கே அருளாயெனநின்று
இமையோர்பரவும் இடம்*எத்திசையும்
கந்தாரம் அந்தேன் இசைபாட மாடே
களிவண்டுமிழற்ற நிழல் துதைந்து*
மந்தாரம் நின்று மணமல்குநாங்கூர்
மணிமாடக்கோயில் வணங்கு என் மனனே.
(பெரியதிருமொழி-3-8-1)
तिरुनाङ्गूर् - 1
प्रथमोऽध्यायः
अगस्त्यः-
श्रुणु वत्स महाभाग ! सर्वक्षेत्रोत्तमोत्तमम्।
पलाशविपिनं नाम पश्चिमेऽस्य महत्तमम्।1
यस्य क्षेत्रस्य माहात्म्यं वक्तुं वर्षशतैरपि।
ब्रह्मणा वा सुरैस्सर्वैः शेषानपि विपश्चिता।2
अशक्तमस्य माहात्म्यं यथाशक्ति वदाम्यहम्।
वसुः-वक्तुमर्हसि मे सर्वं कृपाळो कुम्भसम्भव।3
रहस्यं च प्रकाशं च माहात्म्यं वद मेऽनघ।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 2
अगस्त्यः-
कावेर्याश्चोत्तरे तीरे श्वेतारण्यस्य पश्चिमे।4
पलाशविपिनं नाम पुण्याश्रम समं भुवि।
चम्पकैर्वकुळाऽशोकैः पुन्नागैःकोविदारकैः।5
पिशुमन्तैः कपित्थैश्च मधूकैःपाटलैरपि।
आम्रैः सरव तक्कोलैःअश्वत्थैः पनसैर्दवैः।6
द्राक्षेक्षुरम्भा जम्बीरैः नारङ्गैःबीजपूरगैः।
पूगैश्चनारिकेलैश्च पारिजातवनैरपि।7
मल्लिकामालतीभिश्च मातलीभिरलङ्कृतम्।
नलिन्यो यत्र दृश्यन्ते फुल्लकल्हारमण्डिता8
सर्वदेवाश्रयं नित्यं सर्वसिद्धगणान्वितम्।
अप्सरोभिःपरिवृतं सर्वमङ्गलशोभितम्।9
सर्वसम्पत्समाकीर्णं सर्वाश्चैर्यैक भाजनम्।
माध्ये नागपुरं नाम क्षेत्रमत्यद्भुतं महत्।10
एकादशात्मकैः रुद्रैःसेवितं सर्वदाऽनघ।
यज्वानो वैष्णवास्तत्र सर्वभूतदयाळवः।11
अग्निहोत्ररथाश्चान्ताः नित्यं विष्णुपरायणाः।
वेदाध्ययनसम्पन्नाः सर्वशास्त्र प्रवर्तकाः।12
चतुस्सहस्रसङ्ख्याता विष्वक्सेनाभि भाविता।
तं नाम्ना विघ्नराजस्तु सर्वदा वर्धतेऽनघ।13
तेषाम् ऋषिकुलस्वामी मतङ्गो विष्णुवल्लभः।
शिख्यं त्रिदण्डमजिनं कौपीनं मेखलान्वितम्।14
विष्णुध्यानरतो नित्यं समलोष्टाश्मकाञ्चनः।
तप उग्रं समास्थाय तस्मिन्नास्ते सदा स्वयम्।15
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
3 www.kriyasagaram.in
वसुः-
कथं तत्र महाविष्णुः सर्वदेवैरभिष्टुतः।
प्रसन्नोभून्महाभाग तदेतत्द्वक्तुमर्हसि।16
अगस्त्यः-
श्रुणु वक्ष्यामि राजेन्द्र गुह्यं पापप्रणाशनम्।
पूर्वं कृतयुगे रुद्रो ब्रह्मणः पञ्चमंशिरः।17
नखेनैवा लुनात् क्षिप्रं ब्रह्महत्या समाविशत्।
ब्रह्महत्याभि भूतस्तु निर्वीर्योऽभूद् वृषध्वजः।
तत्पापशमनायाथ पार्वत्या सह शङ्करः।
गोकर्णक्षेत्रमासाद्य तप उग्रं समाविशत्।19
दिव्यं वर्षसहस्रं तु पादेनैकेन तस्थिवान्।
जिताहारो जितक्रोधो सर्वभूतदयापरः।20
विष्णुमेव सदा ध्यायन् पीतम्बर विभूषितम्।
नीलमेघनिभं शान्तं विद्युच्चञ्चललोचनम्।21
शङ्खचक्रगदाखड्ग चापकौस्तुभ शोभितम्।
श्रीभूमिनीळासंयुक्तं साक्षाद्वैकुण्ठवासिनम्।22
श्रीवत्सवक्षसं देवं ध्यात्वा चक्रे तपो महत्।
तपसा पूजितो देवः शङ्खचक्र गदाधरः।23
सर्वदेवर्षिभिस्सार्धं प्रत्यक्षमगमत्पुरा।
दृष्ट्वा तं देवदेवेशं सर्वदेव समाश्रयम्।24
उत्थाय च नमस्कृत्य पुनरुत्ताय वाक्यतः।
वासुदेवामृताम्बोधिं मङ्गलं सम्विशन् तथा।25
चतुर्वेदमयैर्वाक्यैः स्थोतुं समुपचक्रमे।
ईश्वरः-
नमो नमस्ते देवाय ब्रह्मणेऽनन्तशक्तये।26
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 4
महतच्चापि महते परमाणोरणीयसे।
सहस्रपादशिरसे सहस्राक्षाय ते नमः।27
सहस्रबाहवे तुभ्यं रुद्राणां पतये नमः।
ऋग्यजुस्सामाथर्वाक्यैः विश्वकर्त्रे नमो नमः।28
अग्निर्मुखं तेऽखिलकर्मसाक्षिन् दिवाकरेन्दू तव नेत्र भूतौ।
त्वं विश्वकायः पुरुहूत ईशो भवत्पदाम्बोजमहं प्रपन्नः।29
एवं स्तुतो महाविष्णुः शङ्करेनाऽमितौजसा।
वरानिष्टान् वृणीष्व त्वम् इति हो वाच शङ्करम्।30
रुद्रः- ब्रह्महत्यापि भूतोऽस्मि ह्यामयाविष्टचेतनः।
तत्पाप शान्त्यै विश्वात्मन् प्रसीद मधुसूदन।31
श्रीमाधवः-
अस्ति नागपुरी नाम कावेर्याश्चोत्तरे तटे।
नूपुरा दक्षिणे भागे श्वेतकान्तार पश्चिमे।32
रोमशक्षेत्र पूर्वस्यान्तर गत्वा स्वयं मृड।
अश्वमेधं क्रतुवरं कुरु शीघ्रं महामते।33
तरति ब्रह्महत्यां वै सोऽश्वमेधेन यो यजेत्।
एकादशात्मको भूत्वा तत्र यज्ञं समाचर।34
इत्युक्तो विष्णुना शम्बुः सर्वदेवैरभिष्टुतः।
नमस्कृत्य कृपाशीलं विष्णुं प्रोवाच शङ्करः।35
स्तुवन्त्वां तु महाविष्णुं गमिष्यामि सुरैस्सह।
अश्वमेधं क्रतुवरं करिष्यामि रमापते।36
एवमस्तु महादेव करिष्यामि तवेप्सितम्।
इत्युक्त्वान्तर्ददे विष्णुः सर्वदेवैरभिष्टुतः।37
अथ विश्वेश्वरो देवः चन्द्रासङ्कृतमस्तकः।
सार्धं सुरगणैस्सर्वैः पलाशविपिनं ययौ।38
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
5 www.kriyasagaram.in
तत्रेश्वरो महादेवः स्वयम्भूरभवन्मृडः।
एकादशात्मको भूत्वा वाजिमेधमथा करोत्।39
दिनत्रया वशिष्टो भूताऽश्वमेधो महाक्रतुः।
तत्राविरात्सुभगो जगामतीशः विश्वस्य वाञ्छित करो विमलप्रसादः।
ब्रह्मेन्द्र सर्व विबुधैरपि पूज्यमानः श्रीभूमिशेष सहितो भगवान् मुकुन्दः।40
विमानं प्रणवं कृत्वा वेदाश्वं ब्रह्मसारथिम्।
इन्द्रपुष्करिणीतीरे भगवान् भूतभावनः।41
पद्मासने समासीनः शङ्करस्याऽभयं ददौ।
दृष्ट्वा तं शङ्करो देवं केशवं गरुडध्वजम्।42
अभितुष्टाश्च विश्वेशं शङ्करः चन्द्रशेखरः।
जय स्वामिन् जयेशान जय लोकदुरन्दर।43
जय सर्वाऽमरेश त्वं जयात्रास्माद्गुरो जय।
कृतार्थोऽहं कृतार्थोऽहं कृतार्थोऽहं रमापते।44
इति स्तुत्वा महादेवः शङ्करो नीललोहितः।
इति विज्ञापनं चक्रे भवत्सन्निधौ मृढ।45
ब्रह्महत्या तु नष्टे मे भवत्पादाब्ज वन्दनात्।
परब्रह्मन् व्रणे त्वां तु भक्तानां सुलभो हि यत्।46
अद्य प्रभृति देवेश क्षेत्रऽस्मिन् सुमहत्तरे।
एकादशात्मको भूत्वा सुखमास्व मया सह।47
इति विज्ञापितो देवः शङ्करेणाऽमितौजसा।
ओमित्युक्त्वा तथा चक्रे महाविष्णुः प्रसन्नधीः।48
प्रधानपुरुषस्साक्षाद् आत्मानं दशधाऽकरोत्।
स्वयं प्रधान भूतस्सन् अन्यान्त च विभक्तवान्।49
एकादशानां रुद्राणां प्रीतये सर्वलोक कृत्।
वर्ततेऽद्यापि सर्वेषां सर्वाभीष्ट फलप्रदः। 50
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 6
एवमेतत्समाख्यातं पुरस्यास्य तु वैभवम्।
श्रोतृणां सर्वपापघ्नं सर्वसम्पत्प्रदायकम्। 51
पुत्रदं पुत्रकमानां मोक्षदं मोक्षकामिनाम्।
दुस्वप्न नाशनं पुण्यं सर्वरोघ हरं शुभम्।52
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये प्रथमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
तिरुनाङ्गूर् - 2
திருமணிமாடக்கோயில் ஸ்ரீநாராயணப்பெருமாள்-2
द्वितीयोऽध्यायः
वसुः-
इन्द्रपुष्करिणी तीरे भगवान् गरुडध्वजः।
प्रादुरासिदिति प्रोक्तं त्वयाद्य मुनिसत्तम।1
अस्य देवस्य माहात्म्यं तीर्थस्य महतः फलम्।
शम्बोराराधनं चैव भगवन्नाम वैभवम्।2
अस्मिन् पलाशविपिने सर्वदेवमयो हरिः।
ब्रह्महत्या विनाशाय रुद्रेणाराधितः परम्।3
इन्द्रपुष्करिणीत्येव नाम केन प्रशस्यते।
एतत्समस्तं विस्तार्य ब्रूहि मे मुनिसत्तम।4
वसुनोदीरितं वाक्यं श्रुत्वाऽगस्त्यो महामुनिः।
सर्वलोकोपकाराय व्याक्यातुमुपचक्रमे।5
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि देवदेवस्य चक्रिणः।
भक्तानुकूल्यवश्यत्वं राजन् पश्य कृपानिधेः।6
स भक्तस्सुलभो देवः सर्वदेवैरभिष्टुतः।
लोकरक्षार्थमागत्य वैकुण्ठाद् भूतले नृप।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
7 www.kriyasagaram.in
परावराभिवदनो विष्वक्सेनादिभिर्वृतः।
दर्शनादेव सर्वेषां मोक्षदो हरिरव्ययः।8
मणिमाडमहारङ्गे नन्दादीप इति प्रभुः।
धरया च महालक्ष्म्या पार्श्वद्वय सुशोभितः।9
वर्तते मोदतेऽद्यापि विमाने पुष्करेक्षणः।
रुद्रोपि तस्य पूजार्थं पूर्वदिग्भागमाश्रितः।10
सम्पूज्य देवदेवेशं सर्वपापात्प्रमुक्तवान्।
ऋषिराद्यो मतङ्गस्तु महादेवः शिवस्स्वयम्।11
उभाभ्यां पूजितोऽत्यर्थं सुप्रसन्न मुखाम्बुजः।
तावुवाच महाविष्णुं वरं वरयदां युवाम्।12
इत्युक्त्वा च सुसंहृष्टः स्निग्धगम्बीरयागिरा।
उक्तं तु वाक्यमाकर्ण्य मतङ्गो वाक्यमब्रवीत्।3
भगवन् लोकनाथाद्य सर्वतोऽपि सुपूजितः।
मन्नाम शङ्करस्यास्य विदेहि करुणानिधे।14
एतच्छृत्वा मतङ्गस्य वाक्यमद्भुत विस्तरम्।
तथास्त्वित्याह भगवान् अप्रमेय विचेष्टितः।15
तदा प्रभृति लोकेऽस्मिन् मतङ्गेश्वरसञ्ज्ञकः।
स्वयम्भूतो महादेवः वर्ततेऽद्यापि भूतले।16
महादेवोऽपि देवेशं नत्वा सर्वैर्मरुद्गणैः।
इत्येवं प्रार्थयामास लोकानां वृत्तिहेतवे।17
पूर्वद्वारं समासाद तवाहं करुणाकर।
द्वारपालत्वमाश्रित्य वसामि सततं हरे।18
महादेव वचःश्रुत्वा लोकनाथो रमापतिः।
सन्तुष्टहृदयो भूत्वा प्रसन्नमुखपङ्कजः।19
तथा कुरु त्वं देवेश भूतनाथ वृषध्वज।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 8
इत्युक्त्वा भगवान् विष्णुः श्रीभूमिसहितो हरिः। 20
तत्रैवास्ते जगन्नाथो रुद्रपालनतत्परः।
अथान्यदपि वक्ष्यामि तीर्थस्य तु वैभवम्। 21
पूर्वं त्रेतायुगे वज्री सहस्राक्षस्सुराधिपः।
ऐरावतं समारुह्य भूलोकमगमन् नृप। 22
तथा देवास्सगन्धर्वाः सिद्धचारणगुह्यकाः।
द्रष्टुं समपि वर्तण्टे देवमैरावते स्थितम्। 23
उपयानानि तत्वाशु पार्श्वदेवो प्रचक्रिरे।
दुर्वासास्समुनिश्रेष्ठः तदागादिन्द्रसन्निधौ। 24
आदाय काञ्चनीं मालाम् इन्द्रहस्ते स्वयं ददौ।
इन्द्रोप्यादाय तां मालां शतपुष्कर निर्मिताम्। 25
ऐरावत गजस्याशु शिरस्येवाऽर्पयेद्धरिः।
मालां शिरस्थामाकृष्य हस्ताग्रेण गजोत्तमः। 26
पादेन पेषयामास धरण्यां मदगर्शितः।
सर्ववृत्तान्तदर्शी च दुर्वासऋषिपुङ्गवः। 27
इन्द्रमैरावतं चैव स शाप नृपतेर्मुनिः।
निस्श्रीको भव देवेन्द्रत्वं स्वर्गाद्भ्रंशमवाप्स्यसि। 28
इत्येवं शापमकरोद् इन्द्रं कोपसमन्वितः।
ऐरावतं शशापाथ कोपरक्तान्तलोचनः। 29
निश्चक्तिर्निरपत्रभो भव गज त्वं देवराजं विना।
भूम्यां सर्वचतुष्पदां(दामपि) बहुभयं प्राप्य स्वयं कर्दमे।
मघ्नो नित्यमहर्निशं प्रतिगजैर्भङ्गं सहस्वाधुना।
गच्छत्वं निरयं सुरेश विमुखो भूत्वाऽल्पजीवो भव। 30
इति शप्त्वा महायोगी तपसे वनमप्यगात्।
इन्द्रोपि दुःखितमनो बृहस्पतिमुपागमत्। 31
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
9 www.kriyasagaram.in
तस्मै सर्वं समाचष्ट दुर्वासायद्यदब्रवीत्।
किं करोमि क्व गच्छामि त्वां विना का गतिर्मम। 32
इतीन्द्रवचनं श्रुत्वा वाचस्पतिरुदारधीः।
ध्यात्वा मुहूर्तमात्रं तु प्रोवाच मधुरां गिराम्। 33
बृहस्पतिः-इन्द्र! माभूद्विषादस्ते त्वं सहस्व मुनेर्वचः।
सुखान्यपि च दुःखानि भवन्ति महतामपि। 34
धैर्यं विभति कर्तव्यं सम्पदौ च क्षमापरा।
वाचालत्वं सदां मध्ये तत्वैचास्त्र पुरस्सरम्। 35
भवितव्यं भवत्येव नारिकेलफलाम्बुवत्।
गन्तव्यं गच्छति सदा गजभुक्त कपित्थवत्। 36
यद्भावितद्भवत्येव यं न भावि न तद्भवेत्।
इति निश्चित बुद्धीनां न चिन्ता बर्धते क्वचित्। 37
भूमौस्थानाद्यनेकानि देवदेवस्य चक्रिणः।
तेषां मध्ये महत्स्थानं पलाशविपिनं महत्। 38
तत्रैकादशरुद्रैश्च हरिरेकादशात्मकः।
तत्र गत्वा तपःकुर्वन् सद्यस्सिद्धिमवाप्नुयात्। 39
इति वाचस्पतेः श्रुत्वा वचनं हेतुमत्तरम्।
पलाशवनमागत्य तपस्तेपे हरिं प्रति। 40
नन्दादीपस्य पुरतो महादेवस्य पृष्ठतः।
वह्निं प्रज्वाल्य पार्श्वेषु बद्धदृष्टिर्दिवस्पति। 41
इन्द्रियाणि निगृह्याशु मनसस्थाप्यचात्मनि।
सहस्रवत्सराद्दिव्याद् ध्यायन् चात्मन्यास्ते हरिं सदा। 42
ततस्तु भगवान् विष्णुः शङ्खचक्रगदाधरः।
प्रादुरासीत् स्वयादीप्त्या दिशोदाश विभावयन्। 43
तं दृष्ट्वा देवमीशानं सर्वदातारमच्युतम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 10
प्रणम्य दण्डवद्भूमौ स्थोतुं समुपचक्रमे। 44
इन्द्रः-
जयदेव महाविष्णो जयलोकधराव्यय।
त्वं पाहि सर्वलोकेश द्वादशात्मन् नमोस्तु ते। 45
देहि सर्वसुराध्यक्ष ज्ञानं शापविमुक्तये।
अज्ञान तिमिरघ्नाय नमो मुक्ति प्रदायिने। 46
नमस्तुभ्यं भगवते कृष्णायाकुण्ठमेधसे।
प्रणतार्तिविनाशाय भक्तानुग्रह कारिणे। 47
सर्गस्थित्यन्त लीलाय नमो वेदान्तवेदिने।
नमःपरापरेशाय नमस्ते यज्ञरूपिणे। 48
श्रीधराय नमो नित्यं नमस्ते चक्रपाणये।
रुद्राराधित पादाब्जयुगळाय नमोनमः। 49
शङ्कराभीष्टसिद्ध्यर्थम् एकादश विदात्मने।
अकिलानन्तकोट्यण्ड हेतुभूताय ते नमः। 50
श्रीभूमिभ्यां समेताय समस्ताभीष्ट दायिने।
नमोनारायणाक्याय जगतः कारणाय ते। 51
सत्यं ज्ञानमनन्तं यद्ब्रह्मेति परिकीर्त्यते।
तत्त्वमेवासि भगवन् विष्णुं त्रैलोक्य नायक। 52
त्वमेव जगतां नाथः पितामाता च केशव।
नान्यस्त्वद्दोऽति जगतां कर्ता भावयिता प्रभुः। 53
तस्मात् प्रसीद देवेश पुण्डरीकायतेक्षण।
पाहि मां परमापन्नं विप्रशापेन खेदिनम्।54
अगस्त्यः- इत्थं स्तुतो भगवतो देवराजेन वै हरिः।
मेघगम्भीरया वाचा प्रसन्नमिदमब्रवीत्।55
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
11 www.kriyasagaram.in
श्री भगवानुवाच-
वज्रिन् ! अहं प्रसन्नोस्मि वरं वरय सुव्रत्।
वरदोहमनुप्राप्तः तपसा तव तोषितः।56
इत्युक्तो हरिणा देवो वृत्रहा मधुसूदनम्।
प्रणम्य परितुष्टच्च इदं वचनमब्रवीत्।57
इन्द्रः-
प्रसन्नो यदि देवेश लक्ष्मीनारायणप्रभो।
विप्रशापापिभूतं मां कृपादृष्ट्यावलोकय।58
यथा च पुनरेवाहं दीपं प्राप्य मरुद्गणैः।
भविष्यामि गतक्लेशो पुनः श्रीमान् च माधव।59
मयाऽस्मिन् सरसस्तीरे तपस्तप्तमनेकदा।
तपः फलं च सम्प्राप्तं तव सन्दर्शनादिह।60
इन्द्रपुष्करिणीत्येवं प्रथिदा भुवनत्रये।
सर्व पापहरा भूयात् सर्वाभीष्ट प्रदायिनी।61
एवमुक्तस्तु च चिन प्रसन्नः पुष्करेक्षण।
श्रीभूमि नीळासहितो वज्रिणम् प्राह माधवः।62
श्रीभगवान् उवाच- एवं भवतु भद्रं ते प्रसादेन ममानघ।
दुर्वाससोपि शापेन मुक्तस्सुखमवाप्नु हि।63
त्रैलोक्यं पुनराक्रंय देवगन्धर्वसेवितः।
त्रिविष्टपे यथापूर्वं स्वराज्यं परिपालय।64
अद्य प्रभृति देवेश मदडम्बर वर्जितः।
मद्भक्तान् वैष्णवान् नित्यं पूजयत्वं शचीपते।65
मद्भक्तियुक्तस्सततं मदाराधनतत्परः।
मद्भक्तसेवको भूत्वा महदैश्वर्यमाप्नु हि।66
इयं पुष्करिणी रम्या त्वन्नाम्नाक्यातिमेष्यति।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 12
मद् दृष्टिभूता सततं सर्वकामप्रदायिनी।67
इन्द्रपुष्करिणीतीर्थे यः स्नात्वा मनुजो भुवि।
मां पूजयेत्सदा भक्त्या स नरो मुक्तिमाप्नुयात्।68
इन्द्रपुष्करिणी स्नानं मद्विमानस्य दर्शनम्।
नागेन्द्रपुरवासश्च प्रत्येकं पापनाशनम्।69
एकादश्यामुपोषेण स्नात्वा पुष्करिणी जले।
पद्मान्यादाय यो मर्त्यो मामर्चयति नित्यशः।70
रात्रौ जागरणं कृत्वा मत्कथाश्रवणं तथा।
मामेव कीर्तयेत् प्रातः स्नात्वा मामेव संस्मरेत्।71
मत्सन्निधिं समागम्य मत्पादौ प्रणतस्तदा।
त्वत्प्रणीतमिदं स्तोत्रं सन्निधौ मम कीर्तनम्।72
स्तोत्रैः प्रदक्षिणैश्चैव प्रणामैश्च पुनः पुनः।
मद्भक्तस्सततं प्रीत्या मां पूजयति यो नरः।73
सर्वाभीष्टप्रदस्तस्य भविष्यामि न संशयः।
इन्द्रपुष्करिणी तीर्थे माघस्नानं तु यो नरः।74
कुर्वन्ति सततं भक्त्या सर्वान्कामानवाप्नुयात्।
यस्तु वै नियमं कृत्वा इन्द्रपुष्करिणी जले।75
स्नानं करोति मनुजा मण्डलं मासमेव च।
सर्वपापैः प्रमुच्येथ सर्वरोगैस्तथा पुनः।76
सर्वग्रहोपद्रवेभ्यो मुच्यते नात्र संशयः।
क्षयकुष्टादयो रोगाः पाण्डुशूलरथस्तथा।77
शिरो नेत्रघ्राणरोगाद्यपस्मारादयस्तथा।
इन्द्रपुष्करिणी स्नाना न्नश्यते नात्र संशयः।78
इन्द्रपुष्करिणी तीर्थ प्रभावो हि मयाऽनघ।
वक्तुं न शक्यते देव तस्मात्पूज्यो विशेषतः।79
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
13 www.kriyasagaram.in
कावेरीसलिले स्नात्वा यो मां स्मरति नित्यशः।
भक्त्या च पूजयेन्नित्यं स याति परमाङ्गतिम्।80
श्रीरङ्गक्षेत्रमासाद्य कावेरी सह्यकन्यका।
सागरान्तमनुप्राप्य लोकाऽनुग्रहकाम्यया।81
गङ्गाधिक्यं कदा चैव मत्प्रसादात् कवेरजा।
श्रीरङ्गे कुम्भघोणे च सुगन्धाख्ये महावने।82
नागपुर्यां च सर्वत्र मत्कटाक्षेण भाविता।
सङ्गमं च समुद्रेण सम्प्राप्ता सह्यजामिव।83
तस्मात् प्रियतमा लोके कावेरीसरितां वरा।
तस्मात् कावेरि तीर्थेषु स्नानं कुर्वन्ति यो नराः।84
सर्वपाप विनिर्मुक्तो ते प्रयान्ति पराङ्गतिम्।
कावेरीतोयममलं शीतळं स्वाधु पावनम्।85
आदाय पूर्णकुम्भेन मदाराधन मीहते।
पुण्यैश्च तुळसीपत्रैः मल्लिकाजाति चम्पकैः।86
मामर्चयति यो नित्यं तस्याभीष्टं ददाम्यहम्।
इत्थं नारायणो देवः नन्दादीपास्स्वयं हरिः।87
वरान् दत्वा महेन्द्राय प्रीतो भूत् स जगत्पतिः।
इन्द्रश्चापि तथा राज्यं वरान् सम्प्राप्य माधवात्।88
नारायण कटाक्षेण पुनः श्रीमान् अजायत।
गत्वा त्रिविष्टपं देवैः शचीपतिरकल्मषम्.।89
त्रैलोक्यैश्वर्य सम्पूर्णःसुखं प्रापयता पुनः।
भगवानपि तत्रैव श्रीमान् नारायणस्स्वयम्।90
श्रीभूमिभ्यां च सहितः वर्ततेऽद्यापि भूतले।
इत्थमिन्द्रस्य वृत्तान्तं शापमोचनमादरात्।91
श्रुण्वन्ति यो नराः नित्यं नास्ति तेषां पराभवः।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 14
पठन् श्रुण्वं च यच्छेदमिन्द्रशाप विमोचनम्।92
इति मुनिवरस्यकोपस्यजातो वज्रपाणेः।
चरितमिदमुदारं श्रावयेत्कीर्तयेद्वा।93
मधुमथन चरित्रं श्रीकरं च प्रजानाम्।
स भवति खलु लोके पूज्यमानस्समानैः।94
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये द्वितीयोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
திருமணிமாடக்கோயில் ஸ்ரீநாராயணப்பெருமாள்-3
तृतीयोऽध्यायः
वसुः-
श्रुतमेतन् मुनिश्रेष्ट चरितं तु शतक्रतुम्।
ऐरावतस्य चरितं शापमोक्षं वदाऽनघ।1
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि गजेन्द्र चरितं महत्।
यस्य स्मरणमात्रेण सर्वपापैः प्रमुच्यते।2
ऐरावतो द्विपश्रेष्ठः शप्तो हि ऋषिणा तथा।
बभूव भूतले राजन् प्राकृतैश्च गजैस्समैः।3
चचार पृथिवीं सर्वां विस्मृतात्मा गजोत्तमः।
पल्वलानि तटाकां च सरांसि सरितस्तथा।4
गजैरनुवृतो नित्यं दुःखितो हि चराचरः।
एकदा दण्डकारण्ये निशीथे कृष्णपक्षके।5
वातवर्षसमायुक्ते भ्रान्तेर्वै गजसत्तमः।
जलस्थलविपाकं च निम्नानि विषमानि च।6
अदृष्ट्वा दुःखितो राजन् ! सरःपङ्के पपात ह।
कर्दमे तु निमघ्नस्सन् उद्धर्तुं पदमात्मनः।7
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
15 www.kriyasagaram.in
न शशाक तथा दुःखान् शुक्रोश बहुधा नृप।
ततो बहुदिनेयाते आरण्याश्च गजोत्तमाः।8
तत्र राजन् ! नृपश्रेष्ठ मदोन्मत्तो विषाणिनः।
गर्जन्तश्च प्रदावन्तो मेघगम्भीरया गिरा।9
तान् दृष्ट्वा यूतञ्चासौ मदोन्मत्तान् गजोत्तमः।
ततः पङ्कात् समुत्ताय प्रयत्नाद् भीतिमाप्तवान्।10
भयाद् दृतश्च विपिनं गहनं प्राप वै द्विपः।
वन मध्ये तु गम्बीरं ह्रदं जल विवर्जितम्।11
तृणगुल्मैर्वृतं भीमं विवेश च भयातुरः।
तस्मिन् ह्रदे निमघ्नश्च तृणगुल्मावृतस्तथा।12
अदृष्टो वनमातङ्गैः भीतः प्राप भयं बहु।
गतेषु तेषु वन्येषु द्विपेषु नरसत्तम।13
उद्विग्नहृदयश्चासौ तस्मादुत्थाय दृष्टवान्।
वनान्तं सर्वतो रम्यं गजयूथैर्विवर्जितम्।14
दृष्ट्वा भयाद्विमिक्तस्सन् प्रदुद्राव वनान्तरे।
तत्रापि सिंहशार्दूलैःआपान्ते तु महावने।15
स्तातुं न शक्तश्च तथा अन्यत्प्राप महद्वनम्।
क्षुत्पिपासा परीताश्च दुःखशोकसमन्वितः।16
तत्रापि दह्यमानस्सन् दवाग्निभिरहर्निशम्।
ततोऽन्यत्वनमाविश्य व्याधैर्मृगयुभिस्तथा।17
पीड्यमानस्तथानागो ययावन्यध्वनं महत्।
एवं चचार पृथिवीं स विस्मृत्या च पुरातनम्।18
जन्मवृत्तान्तमखिलं मूढोऽज्ञान समावृतः।
कृत्याकृत्य विहीनश्च क्षुतृष्णाभ्यां च पीडितः।19
कदाचिद्दैवयोगेन कावेरीतीरमाययौ।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 16
तत्र पीत्वा च पानीयं चचार स गजोत्तमः।20
स्नानार्थमागतो(तं) दृष्ट्वा भीषयन् भ्रान्तमानसः।
महिषां च पशून् निघ्नन् तथा क्षुद्रमृगादिभिः।21
श्वेतारण्यमनुप्राप्तः पलाशविपिनं तथा।
तत्र तत्र जनान्निघ्नन् भीषयन्बहुशस्तथा।22
कावेर्याश्चोत्तरे तीरे निवासमकरोन् नृप।
तत्र तत्र च गत्वा च वनेषु गहनेष्वपि।23
सायङ्काले समागम्य निवासे वासमास्तितः।
प्रातःकाले प्रबुद्धस्तु कदाचित्विपिनोत्तमे।24
सञ्चरित्वा वनेष्वेव प्राप्ते मध्यं दिवाकरे।
अपश्यन् ऋषिवर्यंसः उदङ्गं नाम भूपते।25
दृष्ट्वा तं मुनिशार्दूलम् अहङ्कारेण गर्वितः।
हन्तुं विवेश तत्पार्श्वम् ऋषिशाप विमोहितः।26
उदङ्गोऽपि मुनिश्रेष्ठः दृष्ट्वा तमचलोपमम्।
हन्तुं कृतमिदं वीक्ष्य गजेन्द्रं विस्मितोऽभवत्।27
भो भो गज ! वृथा मां त्वं हन्तुं नार्हसि योगिनम्।
परपीडा न कर्तव्या आत्मनः श्रेय इच्छता।28
श्रेयोर्थी लोकविद्वेषं कुत्रापि न समाचरेत्।
त्वद्वृत्तान्तमहं वेद्मि सम्प्रवक्ष्यामि तेऽधुना।29
इत्युक्तवन्तं योगीन्द्रं प्रणम्य स गजोत्तमः।
ब्रूहि मे कारणं तात शापस्य च विमुक्तये।30
येन निर्धूय पापानि ह्यहं स्वर्गं लभेय भोः।
तस्य तद्वचनं श्रुत्वा गजेन्द्रस्य मुनीश्वरः।31
उवाच गजशार्दूलं कृपाद्री कृतमानसः।
उदङ्ग उवाच-
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
17 www.kriyasagaram.in
इन्द्रपुष्करिणी तीर्थं वर्तते लोकपावनम्।32
तत्र स्नात्वा च कावेर्यां माघमासे गजोत्तम।
पद्मपुष्पसहस्रेण नित्यमर्चय केशवम्।33
यावन् माघसमाप्तिस्स्याद् द्विजान् तावत्समर्चय।
अन्नदानेन वस्त्रेण स्वर्णेन च विशेषतः।34
माघास्यान्ते सर्वपापेभ्यो मुक्तस्स्वर्गं गमिष्यसि।
इत्युक्त्वा मुनिशार्दूलः तूष्णिमास्ते तपोवने।35
श्रुत्वा तस्य मुनेर्वाक्यं गजेन्द्रो लोकवन्दितम्।
नमस्कृत्य मुनिश्रेष्ठम् इन्द्रपुष्करिणीमघात्।36
इन्द्र पुष्करिणी तीरे भगवन्तं प्रणम्य च।
स्नात्वा संयक्विधानेन माघमासे दिनेदिने।37
पद्मपुष्पसहस्रेण नित्यं पूजां करोति च।
ब्राह्मणानां सहस्रं च पूजयामास नित्यशः।38
सुवर्णवस्त्र दानेन पूजयामास नागराट्।
माघास्यान्ते भगवान् विष्णुः शङ्खचक्रगदाधरः।39
गजेन्द्रं वीक्ष्य सन्तुष्टः प्रसन्नमुखपङ्कजः।
पस्पर्श भगवान् देवः हस्तेनाऽमित वैभवः।40
भगवत् स्पर्शमात्रेण विमुक्ताऽज्ञान बन्धनः।
भगवन्तं प्रणम्याथ स्तोतुं समुपचक्रमे।41
गजेन्द्र उवाच- नमस्तुभ्यं भगवते लोकनाथाय वेधसे।
प्रणतार्थि विनाशाय नमो वेदान्तरूपिणे।42
नमःश्रुतिशिरःपद्मषण्डमार्ताण्ड मूर्तये।
निस्सीमानन्त विज्ञान वीर्यैश्वर्याय शार्ङ्गिणे।43
नमो नमस्ते देवाय ब्रह्मणेऽनन्तमूर्तये।
सर्गस्थित्यन्तलीलाय नमो नारायणाय ते।44
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 18
केशवाय नमस्तुभ्यं नमस्ते मुर वैरिणे।
नम आत्मप्रदीपाय लोकनाथाय ते नमः।45
अगस्त्यः-
इति स्तुतो जगन्नाथः प्रणतार्थि प्रभञ्जन।
ऐरावतं महाभागं माधवो वाक्यमब्रवीत्।46
श्रीभगवानुवाच- ऋषिशापापि भूतस्त्वं गजेन्द्र मम तेजसा।
सर्वपापविनिर्मुक्तः स्वर्गलोकं गमिष्यसि।47
त्वन्नाम्ना क्षेत्र तीर्थे च लोके क्यातिं गमिष्यतः।
गजेन्द्रपुष्करं नाम नागपुर्याह्यवं पुरम्।48
तावकं चरितं यत्तु मामकं चरितं तथा।
ये श्रुण्वन्ति पठन्त्येव मुक्तिं यास्यन्ति ते नराः।49
अगस्त्यः-
इत्येवमुक्त्वा भगवान् अन्तर्द्यानं जगाम सः।
एवमेतत् समाक्यातम् ऐरावत विमोक्षणम्।
वदापि च यथाशक्ति किमन्यत् श्रोतुमिच्छसि॥50
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये तृतीयोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
मणिमाडमहारङ्गनिलयाय प्रकाशिने।
नारायणायामेयाय नन्दादीपाय मङ्गळम्॥
மணிமாட₃மஹாரங்க₃நிலயாய ப்ரகாஶினே।
நாராயணாயாமேயாய நந்தா₃தீ₃பாயமங்க₃ளம்॥
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
19 www.kriyasagaram.in
चतुर्थोऽध्यायः
पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन
माहात्मिये अमेयविण्णगरम्-குடமாடுகூத்தன்वैभवं
देवाऽमेयवियत्पुरे घटनटस्तीर्थं धनुष्कोटिजम्।
नाम्ना तस्य वदूस्सुधाघट लता तद्व्योमयानोत्तमम्॥
उच्छशृङ्गमुदङ्गतापसपर प्रत्यक्षरूपःपुरः।
पारावारमुखःपरात्परहरिच्छासीन दिव्याकृतिः॥
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்-3
குடமாடுகூத்தன்
அரிமேய விண்ணகரம்
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸநம்
திருமடந்தை மண்மடந்தை இருபாலும் திகழத்
தீவினைகள் போயகல அடியவர்கட்கென்றும்
அருள்நடந்து*இவ்வேழுலகத்தவர்பணிய வானோர்
அமர்ந்தேத்த இருந்த இடம்*பெரும்புகழ்வேதியர்வாழ்
தரும் இடங்கள்மலர்கள்மிகு கைதைகள் செங்கழுநீர்
தாமரைகள் தடங்கள்தொறும் இடங்கள்தொறும் திகழ*
அருவிடங்கள் பொழில்தழுவி எழில்திகழும் நாங்கூர்*
அரிமேய விண்ணகரம் வணங்குமடநெஞ்சே॥
(பெரியதிருமொழி-3-10-1)
எம்பெருமான்- குடமாடுகூத்தன், சதுர்புஜகோபலன்
தாயார்- அம்ருதகடவல்லி; விமானம்-உச்சஶ்ருங்கம்; தீர்த்தம்-தனுஷ்கோடி,
திருக்கோலம்-வீற்றிருந்ததிருக்கோலம்; திருமுகம்=கிழக்கே;
ப்ரத்யக்ஷம்-உதங்கமஹரிஷி
<<<<_______>>>>
वसुः-
अमेयदेवनगरे दृश्यते च श्रियःपतिः।
तस्य स्थानस्य चरितं ब्रूहि मे करुणानिधे।1
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 20
अगस्त्यः-
अतः परं प्रवक्ष्यामि घटस्थानस्य वैभवम्।
यस्य स्मरणमात्रेण पूतो भवति मानवाः।2
पुष्करस्येशकोणे तत्घटस्थानं प्रदृश्यते।
उच्छशृङ्ग विमानं तु देवलोकादिहागतम्।3
तस्य दर्शन मात्रेण मुक्तिं प्राप्नोति मानवः।
तस्य स्थानस्य माहात्म्यं को वा जानाति भूतले।4
स एव वेत्ति भगवान् यथावद्धरिरव्ययः।
तस्माद्वक्ष्ये यथाशक्ति श्रुणुष्व नृपसत्तम।5
वसुः-
वद त्वं कृपया ब्रह्मन् कुम्भोद्भव कृपानिधे।
अमेयदेवनगरम् इति पूर्वं मयाश्रुतम्।6
इदानीमद्यता नाम वदसि त्वं महामुने।
सर्वमेतत् समाचक्ष्व स्थानस्यास्य तु कारणम्।7
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि यथावत्स्थान वैभवम्।
भूतं भव्यं भविष्यं च मयाऽज्ञातं न विद्यते।8
यस्य क्षेत्रस्य महिमा इयत्ता परिमाणतः।
मातुं न शक्यते देवैस्तदमेयं परिचक्षते।9
तस्मादमेयपुर्याक्या प्रथिता भुवनत्रये।
बहूनि कारणान्यत्र विद्यन्ते भूपकानने।10
वसुः-
घटस्थानमिति प्रोक्तं तस्य किं कारणं मुने।
तृप्तिर्न जायते ब्रह्मन् पिबतस्तद्वचोऽमृतम्।11
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
21 www.kriyasagaram.in
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि गुह्यं पापप्रणाशनम्।
इतिहाससमं पूर्वं व्यासेनोक्तं महात्मना।12
कश्यपस्य मुनेरास्तां जाये त्वे लोकवन्दिते।
कद्रू च विनता चैव पुरोभागसमन्विते।13
तयोर्विवादस्सुमहान् कस्मिंश्चित्कारणान्तरे।
कद्रू च विनतामाह देवेन्द्रस्य हयोत्तमे।14
पुच्छ श्वेता वा कृष्णः वद त्वं विनतेऽधुना।
इत्युक्त्वा विनता सुब्रुः तामाह वरवर्णिनी।15
देवेन्द्रस्य हये दिव्ये श्वेतवर्णा मया श्रुतः।
इत्युक्त सा विनतया कोपसंरक्तलोचना।16
कृष्णवर्णो मया दृष्टः कथमन्यत् प्रभाषसे।
कृष्णवर्णो यदि भवेत् त्वं तताकःफणो वद।17
त्वमेव ब्रूहि मे कद्रु त्वदुक्तं करवाण्यहम्।
दासी भव त्वं मे क्षिप्रं हयच्चेद्कृष्ण वर्णकः।18
अन्यथा श्वेतवर्णा चेत् तव दासी भवाम्यहम्।
दासीत्वं मोचने हेतुं वक्ष्यामि विनतेत्वहम्।19
गत्वा स्वर्गपदं देवि गृह्णीयात्तेऽमृतं सुतः।
यस्याः कृते ददात्याशु तदा मुक्तिर्भविष्यति।20
एवं कृत्वा तु समयं यथेष्टं जग्मतुस्त्रियौ।
गत्वा तु सुभगा कद्रुःसुतानाहूय चाब्रवीत्।21
यूयमिन्द्रपदं गत्वा कृष्णसर्पा ममाज्ञया।
आवृत्य वालमश्वस्य तिष्ठ त्वं मम पुत्रकाः।22
इति पुत्रान् समादिश्य विनतामिदमब्रवीत्।
अश्वं पश्याव विनते श्वेता वा कृष्ण एव वा।23
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 22
इत्युक्त्वा तां समाहूय तुङ्गमारुह्य गोपुरम्।
कद्रुः प्रदर्शयामास विनतायाददो हयम्।24
पश्य त्वं विनते ऽश्वस्य नीलवर्णं तु पुच्छकम्।
दृष्ट्वा तु विनताऽश्वस्य पुच्छं दुःख विमोहिता।25
तदा प्रभृति दासीत्वं विनताया चकार ह।
अथ कालान्तरेऽतीते वैनतेयो महामनाः।26
पप्रच्छ मातरं केन दासीत्वं क्रियते त्वया।
एतत्पुत्र वचश्श्रुत्वा विनता वाक्यमब्रवीत्।27
पुत्र शीघ्रमितो गत्वा स्वर्गात् सोममिहानय।
तदानीं विहिता मुक्तिः अस्माकं दुःखसङ्कटात्।28
इति मातुर्वचश्श्रुत्वा स्वर्गमेव ययौ दृतम्।
गृहीत्वाऽमृत पूर्णं तु घटमिन्द्रेण रक्षितम्।29
पुनरप्याययौ शीघ्रं मातुर्दुःख निवृत्तये।
तस्मिन्नवसरे देवाः गन्धर्वाऽप्सरोगणाः।30
इदमूचुरनूचानां गरुडं भगवत्परम्।
मनुष्याणामिमं सोमं दातुं नार्हसि केवलम्।31
सुराणाममृतं योग्यं मनुष्याणां न युज्यते।
इति देव वचश्श्रुत्वा गरुडो वाक्यमब्रवीत्।32
मातुर्दुःख निवृत्यर्थं दातव्यममृतं सुराः।
दत्तमात्रेरमृतं देवा गृह्णीत्वं मातृहस्ततः।33
एवं कृत्वा तु सङ्केतं देवा जग्मुर्यथागतम्।
गरडस्स्व गृहं गत्वा दत्वा मात्रेऽमृतं नृप।34
प्रोवाच मातरं श्रीमान् वैनतेयो महामतिः।
मुक्तिं मातुर्वदास्माकं दासीभावाद्भयङ्करात्।35
इत्युक्तो गरुडेनाऽथ कद्रुः प्रोवाच पुत्रकम्।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
23 www.kriyasagaram.in
गच्छ त्वं पुत्र मत्प्रीत्या मुक्तामादाद्यसङ्कटात्।36
एवमुक्त्वा महात्मानं स्नातुं पुत्रैर्नदीम्ययौ।
तस्मिन्नवसरे तत्र विष्णुमाया तमोमयी।37
प्रादुर्बभूव सर्वेषां दृष्टिचित्तापहारिणीम्।
तस्मिन्नवसरे दद्यो मायावी बलदर्पितः।38
जग्राहाऽमृतं पूर्णं कलशं पेयकृत्स ताम्।
दृष्ट्वा तु भगवान् विष्णुः शङ्खचक्र गदाधरः।39
भानमेकं मुमोचाथ तस्मै दद्या शत्रुहा।
सभाणस्य तस्य हस्तं वै चिच्छेदाऽमृथारिणा।40।
पपाताऽमृतपात्रं तु पलाशविपिने नृप।
निपत्य तरसा भूमौ भगवत्पुरतोमृतम्।41
तथैव तीर्थमभवत्सुधापुष्कर सञ्ज्ञितम्।
तीर्थस्य पश्चिमे भागे भगवान् भक्तवत्सलः।42
प्रादुरासीत् स्वया दीप्त्या दिशोदश विभावयन्।
घटनाथ इति ख्यातः सर्वदेव नमस्कृतः।43
नीत्वा तदमृतं देवः ननर्त परमं सुखम्।
पार्श्व द्वये भूमि समुद्रपुत्री संसेव्यमानो भगवान् मुरारिः।
दृष्ट्वा कटाक्षेण सुधां पुरस्ताद् आभाति सूर्याऽनल कौस्तुभौजाः॥45
हरिर्घटेश्वरो नाम ऋषिस्तालकः स्मृतः।
रुद्रोपि सुस्तवो लोके सर्वदेव समाश्रयः।
मतङ्गेचोत्तरे भागे वर्ततेऽद्यापि शूलधृत्।
तेन सम्पूजितो देवः रुद्रेणाऽमित तेजसः।
वर्तते सर्वदेवेशः भगवान् हरिरव्ययम्।
अमेयदेवनगरं स्थानमेतद्विमुक्तिदम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 24
अगस्त्यः-
एवमेतत्समाख्यातं घटस्थानस्य वैभवम्।
श्रुण्वतां पठतां चैव करस्था मुक्तिरुत्तमाः।
श्रुत्वाममृतमयं वाक्यं राजा विष्णुपरायणः।
तं मुनिं पूजयामास वस्त्र गो भू हिरण्मयैः।
वसुः- सम्यक् प्रबोधितोऽहं वै भगवन् कुम्भसम्भवः।
भूयोपि ब्रूहि माहात्म्यं देवदेवस्य चक्रिणः।50
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये
अमेयविण्णगरम्-குடமாடுகூத்தன்नाम चतुर्थोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
श्रीमन्नागपुरीशाय श्रीभूमिसहिताय च।
अमेयपुरिवासाय घटनृत्ताय मङ्गळम्।
ஶ்ரீமந்நாக₃புரீஶாய ஶ்ரீபூ₄மிஸஹிதாய ச।
அமேயபுரிவாஸாய க₄டந்ருத்தாய மங்க₃ளம்।
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
25 www.kriyasagaram.in
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்
வைகுந்தநாதன்
வைகுந்த விண்ணகரம்
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்
சலங்கொண்ட இரணியனது அகல்மார்வம் கீண்டு*
தடங்கடலடைந்து அமுதம் கொண்டுகந்தகாளை
நலங்கொண்டகருமுகில்போல் திருமேனி அம்மான்*
நாள்தோரும் மகிழ்ந்தினிது மருவி உறைகோயில்
சலம்கொண்டு மலர்சொரியும்மல்லிகைஒண் செருந்தி*
சண்பகங்கள் மணநாறும் வண்பொழிலினூடே
வலங்கொண்டு கயலோடி விளயாடு நாங்கூர்*
வைகுந்த விண்ணகரம் வணங்குமடநெஞ்சே (பெரியதிருமொழி-3-9-2)
<<<<_______>>>>
पञ्चमोऽध्यायः
वैकुन्द विण्णगरम्-வைகுந்த விண்ணகரம்
अतः परं प्रवक्ष्यामि वैकुण्ठनगरं शुभम्।
यस्य श्रवणमात्रेण नरो याति पराङ्गतिम्।1
मणिमाडमहारङ्गादुत्तरे अत्यद्भुतम् महत्।
वैकुण्ठनगरं नाम वर्तते भुवि दुर्लभम्।2
इन्द्रादीनां तु देवानां सान्निध्यं ब्रह्मणस्तथा।
यस्मिन् क्षेत्रे सदा राजन् ! तद्गतं वर्ण्यते मया।3
तथापि सम्प्रवक्ष्यामि यथामति तव प्रभो।
इक्ष्वाकुवंशप्रभवो श्वेतकेतुरिति प्रभुः।4
पूर्वं तपश्चकारात् श्रीवैकुण्ठ जिगीषया।
जिताहारो जितक्रोध स्र्ह्यन्तसर्व परिग्रहः।5
इन्द्रियाणि निगृह्याशु मनस्संस्थाप्य चात्मनि।
अग्निर्प्रज्वाल्य पार्श्वेषु बद्धदृष्टिश्च संस्थितः।6
भार्ययावश्यया साकं दमयन्त्या नृपोत्तम।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 26
एवं कृत्वा तपस्तीव्रं त्यक्त्वा चात्र कळेबरम्।7
राजा तु भार्यया साकं विष्णुलोकं जगामह।
गत्वा विष्णुपदं राजा तत्र विष्णुं न दृष्टवान्।8
क्षुदयापीडितोत्यर्थं निवृत्तःपुनरेव हि।
मार्गमध्ये ददर्शाथ नारदं भगवत्परम्।9
दृष्ट्वा तं मुनिशार्दूलं नमस्कृत्य च भार्यया।
पप्रच्च कारणं सर्वं राजा विगतसात्वसः।10
अहमुग्रं तपः कृत्वा विष्णुलोकं गतो मुने।
तत्र विष्णुर्न दृष्टव्यो सौ क्षुदया च प्रपीडितः।11
विष्णुलोकं गतानां तु क्षुट् तृष्णा नास्ति वै मुने।
इति श्रुतं मया पूर्वं कथयन्ति प्रतिपादि मे।12
श्वेतकेतोर्वचश्श्रुत्वा नारदो मुनिसत्तम।
ध्यात्वा मुहूर्तमात्रं तु जगाद वचनं शुभम्.13
राजन् पूर्वं त्वया किञ्चिन् न दत्तं ब्राह्मणाय वै।
नाग्नौ हुतं च भवता केवलोदरपोषणम्।14
कृतं युवाभ्यां राजेन्द्र ! यत्कृतं तत्प्रभुज्यते।
तेनायं तु कारणेन न दृष्टो भगवान् हरिः।15
पलाशविपिनं नाम श्वेतारण्यस्य पश्चिमे।
कावेरीतीरमाश्रित्य वर्तते भुवि साम्प्रतम्।16
तस्य दक्षिणभागे तु गजारण्यमितिस्मृत्म्।
तत्र गत्वा तपः कुर्वन् तपस्सिद्धिं गमिष्यति।17
तत्र ते भगवान् विष्णुः वैकुण्ठं दर्शयिष्यति।
आत्मानं च तथात्येव भगवान् भक्तवत्सलः।18
इत्युक्त्वा चान्तर्ध्यायाद् राजन् ब्रह्मणस्सुतः।
एवं श्रुत्वा मुनेर्वाक्यं नारदस्य महात्मनः।19
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
27 www.kriyasagaram.in
जगाम भार्ययासार्धं पलाशवनमद्भुतम्।
स्नात्वा कवेरकन्यायां गजारण्यं मवाप ह।20
ऐरावतेन्दु पुरा पूजितं शङ्करं तथा।
दृष्ट्वा तं पूजयामास स्व पापस्य निवृत्तये।21
तेन सम्पूजितो देवः प्रत्यक्षमगमत्तथा।
प्रोवाच तु महाभागं राजानं भगवत् स्पृहम्।22
त्वमहं राजशार्दूल तपः कृत्वा हरिं प्रति।
सर्वपाप विनिर्मुक्तौ गमिष्याव कृतार्थतः।23
इति तौ भूपते देव राजानौ भगवत्परौ।
सहस्रं वत्सरान्ते स्याद् ध्यायन्तौ नृप शङ्करौ।24
समाधिभेदैर्विविधैःयमैश्च नियमैस्तथा।
तपोभिर् विहितैश्चापि तोषयामासतुर्हरिम्।25
तयोः प्रसन्नो भगवान् मुकुन्दो वैकुण्ठनाथो हरिरप्रमेयः।
विमानमारुह्य सहस्रकोटिसमप्रभं कुण्डलमण्डिताङ्गः।26
ब्रह्मेन्द्रमुख्यैर्पगीयमानैस्त्वनन्तसिंहासन सन्निविष्टः।
नीलामही पद्मभवा समेतः तत्राविरासीद्धर राजमध्ये।27
दृष्ट्वा तं देवराडीशं प्रणम्य च पुनः पुनः।
प्रार्थयामासतुश्चात्र श्वेतकेतु हरावुभौ।28
अद्य प्रभृति देवेश वैकुण्ठनगरन्त्विति।
गमिष्यति युगे क्यातिं क्षेत्रमेतद् विमुक्तिदम्।29
भवान् वैकुण्ठ नाथाक्यस्त्वह मैरावतेश्वर।
राजा सौ श्वेतकेतुश्च नियुताङ्गो मुनीश्वर।30
लक्ष्मी पुष्करिणी तीर्थं विश्रुतं भुवनत्रये।
अस्माभिः पूजितोत्यर्थम् अत्र तिष्ठ रमापते।31
एवं सम्प्रार्थितो देवं वैकुण्ठेशो हरिस्तथा।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 28
तथास्त्वित्याह भगवान् राजानं शङ्करं मुनिम्।32
यूयमत्रैव सततं ममाज्ञा परिपालकाः।
गजारण्ये स्थितस्त्वं तु मां प्रपूजय शङ्कर।33
उदङ्गमुनिवर्य त्वं कावेरीतीरमाश्रितः।
श्रद्धाभक्तिसमायुक्तो पूजयस्व च मां सदा।34
अत्रैव राजन् त्वां स्थित्वा भार्यया सहवश्यया।
अन्नदानं कुरु सदा ब्राह्मणेभ्यो विशेषतः।35
मुक्तिं तव प्रदास्यामि युगान्ते तपसा त्वहम्।
इत्युक्त्वा भगवान् विष्णुः अप्रमेय पराक्रमः।36
तूष्णिमास्ते जगन्नाथः हरिर्वैकुण्ठनायकः।
अगस्त्यः- इत्येतत्ते समाख्यातं राजन् हरिकथामृतम्।37
य इदं श्रुणुयान्नित्यं वैकुण्ठनगरस्य च।
वैभवं सर्व पापघ्नं मोक्षं प्राप्नोति स द्रुवम्।38
पुत्रकामे लभेत् पुत्रं धनकामो लभेद्धनम्।
राज्यकामो लभेद्राज्यं सर्वान् कामानवाप्नुयात्।39
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये पञ्चमोऽध्यायः
दळिदाष्टापदाख्यवक्षसेऽमृत दायिने।
लक्ष्मीनाथाख्य ते भूयाद् वैकुण्ठेशाय मङ्गळम्॥
த₃ளிதாஷ்டாபதா₃க்₂யவக்ஷஸே(அ)ம்ருத தா₃யினே।
லக்ஷ்மீநாதா₂க்₂ய தே பூ₄யாத்₃ வைகுண்டே₂ஶாய மங்க₃ளம்॥
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
29 www.kriyasagaram.in
पाद्मपुराणे पूर्व भागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये षष्टमोऽध्याय
திருவண்புருஷோத்தமம்
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்-4
புருஷோத்தமப்பெருமாள்
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்-``
கம்பமாகடலடைத்து இலங்கைக்குமன் கதிர்முடியவைபத்தும்
அம்பினாலறுத்து*அரசு அவன் தம்பிக்கு அளித்தவனுறை கோயில்*
செம்பலாநிரை செண்பகம்மாதவி சூதகம் வாழைகள்சூழ் வம்புலாம்
கமுகோங்கிநாங்கூர் வண்புருடோத்தமமே
(பெரியதிருமொழி-4-2-1)
सूतः
श्रुत्वाऽगस्त्यमुनेर्वाक्यं राजा सन्तुष्टमानसः।
उवाच मुनिशार्दूलं तपसां निधिमव्ययम्।1
वसुः-
ब्रह्मन् ! कुम्भोद्भवाऽगस्त्य वद भूयो कृपानिधे।
पलाशवनमाहात्म्यं श्रोतुमिच्छामि तत्वतः।2
स्थानस्य वैभवं सर्वं तीर्थस्य च विशेषतः।
भगवद्वैभवं श्रोतुं कस्येच्छा न प्रवर्तते।3
सूतः-
तस्य राज्ञो वचश्शृत्वा महात्मा ऋषिसत्तमः।
उवाच वचनं धीमान् सर्वलोकहिताय च।4
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि देवदेवस्य शार्ङ्गिणः।
माहात्म्यं सर्वपापघ्नं सर्वभाग्यकरं नॄणाम्।5
अति गुह्यमिदं राजन् मया वक्तुं न शक्यते।
तथापि सम्प्रवक्ष्यामि त्वत्प्रीत्या नृपसत्तम।6
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 30
वैकुण्ठनगरस्यास्य नैॠत्यां स्थानमद्भुतम्।
पुरुषोत्तमपुरं नाम सर्वदेवसमाश्रयम्।7
सर्वलोकोत्तमं नृणाम् भुक्तिमुक्तिप्रदायकम्।
नानामृगगणैर्जुष्टं नानावृक्ष समाकुलम्।8
नाना पक्षिगणोपेतं सर्वाश्चर्यैकभाजनम्।
चम्पकाशोकपुन्नाग पनसैर्बीजपूरगैः।9
पिशुमन्तैः कोविदारैश्च प्रियालैर्वकुलैर्नृप।
कदलीनालिकेरैश्च जम्बीरैःपाततिन्दुकैः।10
द्राक्षेक्षुरम्बाजम्बूभिः आम्रैश्चापि च चूतकैः।
कपित्थाऽश्वत्थ पूगैश्च देवदारुवनैरपि।11
पाटलीकेतकीषण्डैः मण्डितंसुरदारुभिः।
मालतीमल्लिकाभिश्च माधवीभिरलङ्कृतम्।12
लताभिरावृतं श्रीमत्पलाशविपिने शुभम्।
यस्मिन् क्षेत्रे महाविष्णुः शार्ङ्गधन्वेति विश्रुतः।13
पूजितो ब्रह्मरुद्राद्यैः मुनिभिश्च विशेषतः।
शूलपाणिरितिख्याता पश्चिमे शङ्करस्थितः।14
स्वर्णकूटतटाकं तु यस्य पार्श्वे विराजते।
तेन सम्पूजितो देवः शार्ङ्गधन्वा हरिस्तथा।15
लक्ष्म्या च धरया नित्यं नीळया च विराजते।
श्रीमत्पुरं भगवतो पुरुषोत्तमाख्यं ब्रह्मेन्द्रशर्व विबुधैरपि सेव्यमानम्।
यत्रोपमन्युरपि भावनया रुदित्वा क्षीराब्धिमाप भगवत्कृपया नरेन्द्र।16
वसुः-
अगस्त्यमुनिशार्दूल लोपामुद्राप्रियङ्कर।
आचक्ष्व सर्व वृत्तान्तम् उपमन्योर्महात्मनः।17
उपमन्यु कथं वेपे क्षीरसागरमुत्तमम्।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
31 www.kriyasagaram.in
किमर्थं रुदितं तेन भावनाकृतिबुद्धिना।18
अगस्त्यः
श्रुणु राजन् पुरा वृत्तम् उपमन्योस्सविस्तरम्।
श्रोतॄणां सर्वपापघ्नम् आयुर्वृद्धिकरम् महत्।19
माध्यन्दिनमिति ख्यातो मुनीनामुत्तमो वशी।
तस्य पुत्रो महानासीद् व्याघ्रपाद इति श्रुतः।20
बिल्वारण्ये सदास्थित्वा स ईशान पूज्यते।
कदाचित् स महाभागस्स्थलान्तर दिदृक्षया21
कावेरीतीरमासाद्य स्नात्वा सागरमभ्यगात्।
तत्र स्नात्वा यथान्यायं सन्तर्प्य च सुरान् पितृन्।22
कृत्वा दानान्यनेकानि छायावनमुपागमत्।
ततश्श्वेतवनं प्राप्य दृष्ट्वा तत्क्षेत्रनायकम्।23
श्रुत्वा तत्क्षेत्रमाहात्म्यं तत्र वासमथाचरेत्।
क्षेत्रस्य पश्चिमे भागे ममाश्रमसमीपतः।24
पर्णशालां विधायाशु नियतेन्द्रियमानसः।
तपश्चकार परमं देवैरपि सुदुष्करम्।25
सन्तानार्थं कुलस्यासौ देवदेवं श्रियःपतिम्।
तपसा तस्य सन्तुष्टो भगवान् हरिरव्ययः।26
दत्तवान् व्याघ्रपादस्य पुत्रं त्रैलोक्यविश्रुतम्।
उपमन्युरितिख्यातं सर्वज्ञं भगवत्परम्।27
उपमन्युस्त्रिवर्षोयं कृतचौळो नृपोत्तम।
तत्राश्रमे वसेन्नित्यं पितृभक्तिस्सदार्चिमान्।28
ततः कदाचिद्भगवान् श्रुत्वा माध्यन्दिनो मुनिः।
एकादशस्थानयुक्तम् पलाशवन वैभवम्।29
सेवर्थमाजगमाशु क्षेत्राणामुत्तमं परम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 32
मणिवाटमहारङ्गं सर्वदेवसमाश्रयम्।30
तत्र देवं सुसम्पूज्य प्रसन्नेन्द्रियमानसः।
अमेयदेवनगरं पश्चात्प्राप्य महामतिः।31
तत्रापि देवदेवेशम् आराध्य भुवनेश्वर।
एवमेव सु सम्पूज्य स्थानानि च यथाक्रमम्।32
मुनिं नत्वा मतङ्गं च पुनरप्याश्रमं ययौ।
कस्मिंश्चिद्दिवसे राजन् व्याघ्रपादो महायशः।33
कार्तिके मासि शुक्ले तु पक्षे च द्वादशीदिने।
सेवार्थं पर्णविपिनं सोऽगच्छन् मुनिपुङ्गवः।34
तस्य पुत्रो महाबाहुरुपमन्युर्हरिप्रियः।
पितृहस्तं सुसङ्गृह्य ययौ नागपुरं महत्।35
श्रीमाधवं नमस्कृत्य नन्दादीपाक्यमव्ययम्।
स्थानेष्वन्येषु सम्पूज्य देवेशं गरुडध्वजम्।36
शार्ङ्गधन्वानमासाद्य नगरे पुरुषोत्तमे।
पुत्रं तत्रैव सम्स्थाप्य भगवत्सन्निधौ स्वयम्।37
पुष्पार्थमगमद्धीमान् तद्वनं वरमञ्जसा।
तस्मिन् काले महाभाग उपमन्युः क्षुदान्वितः।38
विचिन्त्यमातरं बालस्तन्यपानकृतादरः।
अदृष्ट्वा पितरं तत्र ह्यरोधीन् राजसत्तम।39
भगवानपि विश्वात्मा शार्ङ्गधन्वा रमापतिः।
शिरस्याघ्राय गोविन्दस्सुसंस्पृश्येनमादरात्।40
तत्रैव चानयामास क्षीराब्धिं विरजानदीम्।
पार्श्वे तु दक्षिणे देवो बालस्य क्षुण्णिवृत्तये।41
पीत्वा क्षीरं यथाकामं विरजातीर्थमिश्रितम्।
उपमन्युर्महाभागस्तत्रैव प्राञ्जलिस्थितः।42
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
33 www.kriyasagaram.in
व्याघ्रपादोपि चागत्य कृपां दृष्ट्वा रमापतेः।
स्तुत्वा स्तोत्रैर्महाभागः माध्यन्दिन सुतो वशी।43
पुत्रं प्रोवाचमुनिरुदङ्गस्य तपःफलम्।
तपः कुरु महाभाग सर्वसिद्धिं गमिष्यति।44
एवं पित्रा समादिष्टः चकार तप उत्तमम्।
बालोप्यकृत विद्योऽपि सिद्धिं प्राभात वत्सरम्।45
उपमन्युर्हरिं प्राह शूलपाणिश्च शङ्करः।
स्वर्णकूलमितिख्यातं तीर्थमत्र प्रदृश्यते।46
अद्य प्रभृति देवेश तीर्थस्स्यास्य जगत्पते।
क्षीरसागरमित्याख्या ख्यातिमेष्यति भूतले।47
अस्मिन् तीर्थे समस्थानि तीर्थानि भुवनत्रये।
तानि सर्वाणि हे विष्णो आयान्तु कृपया विभो।48
उज्जीवनार्थं तु नॄणां द्वादश्यामरुणोदये।
कार्तिके तु सिते पक्षे क्षीराब्धौ स्नातुमादरात्।49
अस्मिन् तीर्थे तु यस्स्नात्वा स याति ब्रह्मणःपदम्।
बालानां रोगशमनम् आयुर्वृद्धिकरं भवेत्।50
स्नानं कुर्वन्ति मनुजा मण्डलं मासमेव वा।
सर्वपापैःप्रमुच्यन्ते सर्वरोगैस्तथा पुनः।51
सर्वतीर्थेषु यस्स्स्नात्वा यत्फलं लभते नरः।
तत्फलं समवाप्नोति क्षीराब्धौ स्नानमात्रतः।52
कौमुदस्य तु मासस्य द्वादश्यामरुणोदये।
स्नानं कुर्वन्ति मनुजास्सर्वान् कामानवाप्नुयुः।53
पुत्रकामो लभेत्पुत्रं धनकामो लभेद्धनम्।
राज्यकामो लभेद्राज्यं क्षीराब्धौ स्नान वैभवात्।54
निष्कामस्तु लभेन्मोक्षं कन्याविन्दति सत्पतिम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 34
ब्रह्मचारी लभेत्कन्यां वन्द्या पुत्रवती भवेत्।55
भानुवारे च कार्तिक्यां स्नानं कुर्वन्ति यो नराः।
सर्वपापात्प्रमुच्यन्ते सर्वान् कामानवाप्नुयात्।56
एवं सम्प्रार्थितो विष्णुर्भगवान् भक्तवत्सलः।
सञ्जिवन विमानस्थश्शार्ङ्ग्घन्वा रमापतिः।57
त्वत्प्रार्थिदयितं सर्वं तथास्तु मुनिपुङ्गव।
सुखमास्व मया सार्द्धम् अत्रैव मम सन्निधौ।58
जगन्नाथोऽथ इत्युक्त्वा तूष्णीमास्ते जगत्पतिः।
बालोप्यकृतविद्योपि ह्युपमन्युर्महामतिः।59
भगवन्तमुपासित्वा देहान्ते मुक्तिमाप्तवान्।
इत्येतत्ते समाख्यातं चरितं शार्ङ्गधन्वनः।60
य एतच्छ्रुणुयान्नित्यं यश्चापि परिकीर्तयेत्।
सर्वपापवि निर्मुक्तौ स याति परमाङ्गतिम्।61
सूतः-
इत्युक्तो मुनिना राजा अगस्त्यं पुनरब्रवीत्।
वसुः- शार्ङ्गिणश्चरितं ब्रूहि ममाद्य करुणानिधे।62
सूतः-
इति श्रुत्वा वसोर्वाक्यं लोपमुद्रापतिर्मुनः।
वक्तुमारभते सर्वं पुरुषोत्तम वैभवम्।63
अगस्त्यः-
उदङ्गो नाम धर्मात्मा सत्यवाक् प्रियवाक् शुचिः।
भगवन्तं समुद्दिश्य तपस्तेपे सुदारुणम्।64
तपसोग्नेर्महाज्वाला ब्रह्मलोकं समाविशत्।
ततो ब्रह्मा सुरैस्सार्धं भगवन्तमधोक्षजम्।65
नवनीलघनश्यामं नवकञ्जविलोचनम्।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
35 www.kriyasagaram.in
चारुप्रसन्नवदनं चारुहास निरीक्षणम्।66
पीतकौशेयवसनं कौस्तुभाङ्कित वक्षसम्।
महार्हमणिकोटीरं लसन्मकरकुण्डलम्।67
शङ्खचक्र गदापद्मैर्मूर्तिमद्भिर्निषेवितम्।
सहस्रशिरसं देवं फणामणिसमुद्यतम्।68
शारदाभ्रघनप्रख्यं महान्तं नीललोहितम्।
अध्यासीनं महाबाहुं सनकाद्यैरभिष्टुतम्।69
श्रीभूमिनीळासंयुक्तं दयाधरविधेक्षणम्।
मन्दद्विरेपकुळिनं राजितं वनमालया,।70
समस्तजगदाधारं सर्वभूतगुहाशयम्।
हृदब्जदहराकाशे दद्यौ नियतमानसः।71
तत्राविरासीद्भगवन् श्रीपतिः पुरुषोत्तमः।
विरिञ्चेण यथाध्यातः तथा भूतो दयानिधिः।72
तं दृष्ट्वा देवतास्सर्वे परमेष्टी पुरस्सरः।
विनम्रकन्दरा भूत्वा पुंसूक्तैरभितुष्टुवुः।73
ततो बद्धाञ्जलिपुटो ब्रह्म लोकपितामहः।
स गद्गदम् उवाचेदम् आनन्दाश्रुपरिप्लुतः।74
ब्रह्मा-
भगवन् सर्वलोकेश पुराणपुरुषोत्तम।
इन्द्रियेभ्यः पराह्यर्था ह्यर्थेभ्यश्च परं मनः।75
मनसस्तु पराबुद्धिः बुद्धेरात्मामहान् प्रभुः।
महतः परमव्यक्तम् अव्यक्तात् पुरुषः परः।76
पुरुषार्थपरं किञ्चित् तस्मात्त्वं पुरुषोत्तमः।
मर्त्येशानमनिर्देश्यम् अनाधिं प्रकृतेः परम्।77
सर्वभूतान्तरात्मानं सर्वकल्याण कारणम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 36
एकमक्षरमव्यक्तं कूटस्थं सर्वसाक्षिणम्।78
त्वां ब्रह्मरूपिणं साक्षाद् द्रष्टुकामो द्विजोत्तमः।
उदङ्गस्तु मुनिश्रेष्ठः करोति तप उत्तमम्।79
जगदेददुदङ्गस्य तपोज्ज्वालाकुलीकृतिम्।
तत् त्वमेतज् जगत्त्राहि सर्वलोकार्थिभञ्जन।80
इति ब्रुवाणं देवेशं ब्रह्माणं जगतः प्रभुः।
सुधामयगिरा देवो विशदीकृत दिङ्मुखः।81
प्रत्युवाच सरोजाक्षो लोकानुग्रहकाम्यया।
तथैव साधयिष्यामि त्वभीष्टं तस्य धीमतः।82
वमेहि विभुधैस्सार्धं याहि स्थानं यथागतम्।
इत्युक्त्वाऽन्तर्दधे विष्णुः पश्यतां त्रिदिवौकसाम्।83
लोकसाक्षीजगत्कर्ता स्वयम्भूर्भगवान् हरिः।
क्षीराब्धेरुत्तरतटे पलाशविपिने शुभे।84
फाल्गुणेमासि नक्षत्रे श्रवणे भानुवासरे।
दशंयां तु हरिस्साक्षादाविरासीत् कृपानिधिः।85
ततस्सुपर्णमारुह्य सनकाद्यैरभिष्टुतः।
उत्तमं क्षेत्रमागत्य तं मुनिं प्राह केशवः।86
बह्मन् उदङ्ग तुष्टोऽहं महता तपसा तव।
तपसो विरम अद्य त्वं वरदोऽहमिहागतः।87
तच्छ्रुत्वा शार्ङ्गिणो वाक्यं रसायनमिव स्थितम्।
अद्राक्षीत् पुरतो देवं गरुडोपरि सम्स्थितम्।88
तपोमयं तपोराशिं तपःफलमिव स्थितम्।
प्रणम्य दण्डवद्भूमौ पांसुकुण्ठित विग्रहः।89
अस्तौषीद् विविधैर्वाक्यैः वेदान्तार्थोपबृह्मितः।
ततः प्रसन्नो भगवान् चक्रपाणिर्जनार्दनः।90
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
37 www.kriyasagaram.in
उवाच वचनं चैतत् तदपिप्राय सङ्गतः।
जानाम्यहं भो ब्रह्मर्षे तवात्मनि सुनिश्चितम्।91
इदं श्रुणुष्व भद्रं ते समाहितमना वचः।
द्वाविमौ पुरुषौलोके क्षराश्चाऽक्षर एव च।92
क्षरास्सर्वाणिभूतानि कूटस्थोऽक्षर उच्यते।
यस्मात्क्षरमतीतोहम् अक्षरादपिचोत्तमः।93
अतोस्मि लोके देवेश प्रथितः पुरुषोत्तमः।
यो मामेवम् अयं मूढो जानाति पुरुषोत्तमम्।94
स सर्वविद्भवति मां सर्वभावेन भूसुर।
एवं रूपं भजन्नित्यम् अचिन्त्यं पुरुषोत्तमम्।95
देहान्ते मुक्तिमाप्नोति पुनरावृत्तिवर्जितम्।
इत्युक्त्वा भगवान् शार्ङ्गी तत्रैवास्ते जगत्पतिः।96
उदङ्गोपि मुनिश्रेष्ठस्तद्रूपं हृदि भावयन्।
किञ्चित्कालं समास्थाय भगवन् भक्तितत्परः।97
सर्वसङ्गान् परित्यज्य ईषणात्रयमेव च।
सत्सङ्गनिरतो नित्यं सत्कथाश्रवणो नरः।98
सदा विष्णुपुराणार्थान् चिन्तयन् हृदिविस्मितः।
विष्णुभक्ति विहीनस्य जन्म मे विफलीकृतम्।99
इत्येवं मनसी ज्ञात्वा विष्णुभक्तो विमत्सरः।
कावेरीमानयामास पलाशविपिने मुनिः।100
तज्जलेनान्वहं विष्णोः पूजां चक्रे विशेषतः।
एवं विष्ण्वर्चनो ध्यायन् हरिपदाम्बुजम्।101
सर्वसङ्ग परित्यक्तो विष्णुलोकमगान्मुनिः।
अगस्त्यः-
तदारभ्य महातेजाः शार्ङ्गधन्वा रमापतिः।102
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 38
पुरुषोत्तम इति ख्यातः लोकेषु नृपनन्दन।
एतदाख्यानमायुष्यं पुत्रपौत्राभिवृद्धिदम्।103
देहान्ते मुक्तिदं नॄणां पुनरावृत्ति वर्जितम्।
सूतः-
इत्याकर्ण्य मुनेर्वाक्यं राजा सुप्रीतमानसः।104
प्रणम्यदण्डवद्भूमौ पूजयामास तं मुनिम्॥
<<<<_______>>>>
श्रीमन्नागपुरीशाय स्तुताय कलिविद्विषा।
पुरुषोत्तमनाथाय पुष्कराक्षाय मङ्गळम्।
ஶ்ரீமந்நாக₃புரீஶாய ஸ்துதாய கலிவித்₃விஷா।
புருஷோத்தமநாதா₂ய புஷ்கராக்ஷாய மங்க₃ளம்।
<<<<_______>>>>
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये पुरुषोत्तमपुर (திருவண்புருஷோத்தமம்) माहात्मियं नाम
षष्टमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
39 www.kriyasagaram.in
7 - सप्तमोऽध्यायः
पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये श्रीदेवनगरम्-
திருத்தேவனார்தொகை-(கீழச்சாலை) माहात्मियम्.
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்-5
திருத்தேவனார்தொகை(கீழச்சாலை)
மாதவப்பெருமாள்
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்
போதலர்ந்தபொழிற்சோலைப் புறமெங்கும் பொருதிரைகள்
தாதுதிரவந்தலைக்கும் தடமண்ணித்தென் கரைமேல்*
மாதவன்தான் உறையுமிடம் வயல்நாங்கை வரிவண்டு*
தேதெனவென்று இசைபாடும் திருத்தேவனார் தொகையே॥
(பெரியதிருமொழி-4-1-1)
<<<<_______>>>>
अगस्त्यः-
अतः परं प्रवक्ष्यामि देवदेवस्य शार्ङ्गिणः।
प्रथिदं सर्वलोकेषु माधवस्य तु वैभवम्।1
यच्छ्रुत्वा लभते मर्त्यस्सायुज्यं चान्यदुर्लभम्।
तत्तेऽहं सम्प्रवक्ष्यामि सर्वपापभयापहम्।2
वैकुण्ठेतूत्तरे भागे श्रीदेवनगरं शुभम्।
नैॠत्यां श्रीपुरेशस्य वर्तते राजसत्तम।3
तस्य क्षेत्रस्य माहात्म्यं तीर्थस्य महतः फलम्।
श्रोतुं वाञ्छास्ति ते राजन् भूयशश्रुणु महामते।4
मुनिवाक्यं समाकर्ण्य राजा सम्फुल्ललोचनः।
नमस्कृत्य मुनिं राजा सर्वजीवदयापरः।5
सर्वलोकाश्रया नित्यं वक्तुमेवोपचक्रमे।
वसुः-
वद त्वं करुणामूर्ते कुम्भयोने महामते।6
श्रीदेवनगरस्याथ वैभवं मुक्तिदं नॄणाम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 40
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् पुरा वृत्तम् आक्यानं लोकवन्दितम्।7
पूर्वं कृतयुगे राजन् पाद्मेकल्पे सुरासुराः।
अमृतं प्रार्थयन्तश्च ममन्थुः क्षीरसागरम्।8
मन्थानां मन्दरङ्कृत्वा योक्त्रङ्कृत्वा च वासुकिम्।
अमृतोत्पादनात्पूर्वं हालाहलमभूद्विषम्।9
तथ उच्छैश्श्रवा नाम सम्बभूव हयोत्तमः।
ततः परं पारिजातं कौस्तुभोऽभून्महामणिः।10
वारुणी मधिरा पश्चात् ततश्चान्द्रो बभूव च।
ज्येष्टा देवी बभूवाऽथ शूर्पसम्मार्जनादिनी।11
ततो लक्ष्मीस्सुसम्भूता पुरः पीयूषमप्य्यभूत्।
तत्काले भगवान् विष्णुः शङ्खचक्र्गदाधरः।12
व्यभजंश्च यथान्यायं वस्तूनि सुरपुङ्गवः।
शङ्कराय ददौ क्ष्वेलं सर्वलोकभयङ्करम्।13
पारिजातहयौ दिव्यौ इन्द्राय परिकल्पितौ।
वारुणीं मधिराम्विष्णुः असुरेभ्यो ददौ स्वयम्।14
प्राहिणोत्स्वर्गलोकाय चन्द्रं देवेश्वरो हरिः।
देवानममृतम् प्रादद्भगवान् पुरुषोत्तमः।15
देवीं ज्येष्टां च रक्षोभ्यां ददौ नारायणस्स्वयम्।
ततो देवास्सगन्धर्वास्सिद्धचारण गुह्यकाः।16
भगवन्तं नमस्कृत्य वाक्यमूचुर्नृपोत्तम।
देवाः-
भगवन् देवदेवेश ! देवोत्तम कृपानिधे।17
इदं कौस्तुभरत्नं च लक्ष्मीं क्षीराब्धिसम्भवाम्।
गृहाण त्वं सुरश्रेष्ठ ! लक्ष्मीनाथस्त्वमेव हि।18
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
41 www.kriyasagaram.in
कौस्तुभश्च मनिर्देव तवोरसि विभूषणम्।
देवानां तद्वचश्श्रुत्वा भगवानाह केशवः।19
श्रीभगवानुवाच-
युष्माभिरीरितं सत्यं तत्तथैव भविष्यति।
इत्युक्त्वा भगवान् देवः लक्ष्मीं वीक्ष्य शुचिस्मिताम्।20
उरः प्रदर्शयामास पद्मायै राजसत्तम।
भगवद्वदनं दृष्ट्वाकमला लोकपूजिता।21
गृहीत्वा काञ्चनीं मालां शतपुष्कर निर्मिताम्।
पुरस्तात् सर्वदेवानाम् ऋषीणाम् भावितात्मनाम्।22
कण्ठे विसर्जयामास लोकनाथस्य भार्गवी।
ततो देवास्सगन्धर्वास्सिद्धचारन किन्नराः।23
मुमुचुः कुसुमासारं देवदेवस्यचोपरि।
देवदुन्दुभयो नेतुः कोलाहलमिवाभवत्।24
एवं स भगवान् विष्णुः शङ्खचक्रगदाधरः।
सुरकार्यं विनिर्वृत्य गमनायमतिं ददौ।25
तदा ब्रह्मा च शर्वाश्चनारदाद्भासुरर्षयः।
अभ्यषिञ्चन् सुरश्रेष्ठं माधवं लोकमादवम्।26
अभिषिच्य सुरश्रेष्ठं भगवन्तं प्रणम्य च।
जग्मुस्त्रिविष्टपो देवाः सर्वे देवस्य चाज्ञया।27
भगवानपि विश्वात्मा वैकुण्ठनगरं ययौ।
तदानीं वारुणाल्लोकाद् वसिष्टो मुनिसत्तमः।28
पाताळं प्रययु र्धीमान् यज्ञार्थं मुनिभिस्सह।
ततश्च श्रुतवृत्तान्तः विवाहं केशवस्य च।29
श्रुत्वा सन्तप्तहृदयश्चकार तप उत्तमम्।
गोकर्णक्षेत्रमासाद्य द्रष्टुं देवस्य मङ्गळम्।30
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 42
जिताहारोजितक्रोधो निधाय हृदये हरिम्।
तपस्यतो मुनेस्तस्य भगवान् भूतभावनः।31
आविर्बभौ व्सिष्टस्य पुरस्तान् मधुसूदनः।
दृष्ट्वा मुनीश्वरस्साक्षाद् भगवन्तं रमापतिम्।32
प्रणिपत्य हरिं धीमान् स्तोतुं समुपचक्रमे।
वसिष्ठः-
नमोनमस्तेखिलकारणाय नारायणास्मितविक्रमाय।
श्रीशार्ङ्गचक्रासि गदाधराय नमो नमस्ते पुरुषोत्तमाय।
नमस्ते देवदेवाय कारणत्रय हेतवे।
निरीश्वराय देवाय स्वेच्छाधीन प्रवृत्तये।34
नमस्ते पद्मनाभाय माधवाय नमोस्तुते।
नम आत्मप्रदीपाय लोकानाम् ऋद्धिहेतवे।35
स्तुत्वा वसिष्टो देवोऽयं लोकनाथं हरिं नृप।
कृताञ्जलि पुटो भूत्वा तस्थौ देवस्य सन्निधौ।36
अथ देवो महाविष्णुः वसिष्ठं वाक्यमब्रवीत्।
वसिष्ठमुनि शार्दूल ब्रह्मपुत्र महामते।37
वरानिष्टान् गृणीष्व त्वं वरदोऽहमिहागतः।
आकर्ण्य भगवद्वाक्यं वसिष्ठो वाक्यमब्रवीत्।38
वसिष्ठः-
त्वद्विवाहो यथा सर्वं द्रष्टुं वाञ्छामि विश्वप।
अमृतोत्पत्तिवेलायां पाताळं गतवानहम्।39
इदानीं दर्शय क्षिप्रं लक्ष्मीमङ्गळवैभवम्।
इत्याकर्ण्य मुनेर्वाक्यं भगवानाह माधवः।40
श्रीभगवानुवाच -
धर्मात्मन् यत्यदर्थी त्वं तत्तथैव भविष्यति।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
43 www.kriyasagaram.in
गच्छ शीघ्र्मितो ब्रह्मन् पलाशविपिनं महत्।41
तत्र ते दर्शयिष्यामि विवाहस्यतु कौस्तुभम्।
पूर्वं विश्वसृजा तत्र सत्रं द्वादशवार्षिकम्।42
कृतमद्यापि सा शाला वर्तते यज्ञभाविना।
देवकुण्ठमिति ख्यातं तत्र तीर्थं विमुक्तिदम्।43
देवकुण्ठोत्तरेतीरे बिल्ववृक्षोपि वर्तते।
तस्य मूले सदा स्थित्वा समाधिं कुरु वै द्विज।44
काळकण्ठ इति ख्यातः रुद्रस्तत्रैव वर्तते।
तेन सार्धं द्विजश्रेष्ठ ! वस तत्रैव कानने।45
इत्युक्तो हरिणा राजन् वसिष्ठो विष्नुतत्परः।
पलाशवनमभ्येत्य यज्ञशालामुपागमत्।46
कालकण्ठं च तं दृष्ट्वा बिल्वमूले महामुनिः।
तप उग्रं समास्ताय भगवन् दर्शनेच्छया।47
तत्रैवास्ते नृपश्रेष्ठ भार्यया सह वश्यया।
भगवानपि गोविन्दो भक्तानुग्रह दीक्षितः।48
प्रादुर्बभूव सर्वेषाम् अन्तर्यामी जगत्पतिः।
पुरस्ताद्यज्ञशालायां पश्चिमाभिमुखो हरिः।49
तं दृष्ट्वा देवमीशानं वसिष्ठो मुनिपुङ्गवः।
स्तुत्वा वेदमयैर्वाक्यैः वरमेनमयाचत।50
भगवन् सर्वलोकेश भक्तत्राण परायण।
तिष्ठाऽत्रैव रमाकान्त नारायण नमोस्तु ते।51
इति विज्ञापितं श्रुत्वा वसिष्ठस्य महात्मनः।
तथैव चक्रे भगवान् सर्वलोक हिताय वै।52
कालकण्ठस्तु भूतेशः वसिष्ठो मुनिसत्तमः।
ताभ्यां सम्पूजितोत्यर्थं माधवो भक्तवत्सलः। 53
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 44
वर्ततेऽद्यापि राजेन्द्र देवकुण्ठोत्तरे तटे।
एष ते कथितो राजन् त्रेतायां बुद्धि वैभवः।54
यो नराश्श्रुणुयादेतत् श्रीपत्युद्वाहमङ्गळम्।
माहात्म्यमपि राजेन्द्र श्रीदेव नगरस्य च।
स याति हरिसायुज्यं पुनरावृत्तिवर्जितम् ॥ 55
************
ब्रह्म नारदीय पुराणे स्थलादर्श उपाख्याने श्रीविष्णु स्थलादर्श उपाख्याये ध्यान श्लोकः
श्रीमन् दिव्यसभासरस्तटभुवि श्रीदेव बृन्दे पुरे।
देवो दैवतनायकस्तदबला क्षीराब्धिजा शोभते॥
श्रीमन्नागपुरीशाय श्रीदेवनगरौघसे॥
चिदचिद्वपुषे नित्यं माधवायास्तु मङ्गळम्।
ஶ்ரீமந்நாக₃புரீஶாய ஶ்ரீதே₃வநக₃ரௌக₄ஸே॥
சித₃சித்₃வபுஷே நித்யம் மாத₄வாயாஸ்து மங்க₃ளம்।
<<<<_______>>>>
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये श्रीदेवनगरम्-
திருத்தேவனார்தொகை-(கீழச்சாலை) माहात्मियं नाम सप्तमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
45 www.kriyasagaram.in
श्रीः
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये
त्रयोदशोध्यायः
திருக்காவளம்பாடி
श्रीतालवन वैभवम्
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்-6
திருக்காவளம்பாடி - 1
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்-``
தாவளந்துலகம்முற்றும் தடமலர்ப்பொய்கைபுக்கு।*``
நாவளம் நவின்றங்கேத்த நாகத்தின் நடுக்கம் தீர்த்தாய்*
மாவளம்பெருகிமன்னு மறையவர் வாழும் நாங்கை.*
காவளம்பாடிமேய கண்ணனே ! களைகண் நீயே.॥
(பெரியதிருமொழி-4-7-1)
अगस्त्यः-
अतः परं प्रवक्ष्यामि श्रीताळवन वैभवम्।
यस्य स्मरणमात्रेण राजासूयाशताधिपम्।1
फलमाप्नोत्यविकलं देवो वा मानुषोपि वा।
एतन्माहात्म्य कथने का शक्तिर्मे नताधिप।2
अथापि तव वक्ष्यामि भगवत् कृपया नृप।
पश्य राजन् कृपा विष्णोः ते वश्याऽमिततेजसः।3
मधनाकृतिमादाय गोपाल इव केशवः।
भक्तान् पालयितुं सोऽत्र ह्यागच्छच्चम्पकावनात्।4
वसुः- किमर्थं चम्पकारण्याद् भगवान् मधनाकृतिः।
श्रीताल विपिनं प्राप्य सर्वदेवैरभिष्टुतः।5
किं चकार महाविष्णुः सर्वं मे तत्वदो वद।
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् पुरा वृत्तं हरेरमिततेजसा।6
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 46
मोक्षदं श्रुण्वतां नृणां सर्वभाग्यकरं शुभम्।
अश्रीताळविपिनस्यापि तद्देवस्यापि वैभवम्।7
तालैस्तमालैहिन्तालैः वकुळैःपनसैरपि।
कपित्थाऽश्वत्थ पुन्नागैः शिंशुपाश्चन्दना वटैः।8
चम्पकाऽशोकपुन्नाग नारिकेलसुरैर्द्रुमैः।
कदलीभिःकुरवकैः सरळैर्जम्बुनिम्बकैः।9
नारङ्गैलिकुचैर्लोध्रैः पलाशैर्बीजपूरगैः।
श्रीतालैस्सप्तपर्णैश्च कर्णिकासार विशेषतः।10
एतैरन्यैश्च वृक्षैश्च शोभितं सर्वदाऽनघे।
तस्मिन्नास्ते नृपश्रेष्ट भगवान् मथनाकृतिः।11
स्थाप्य हस्तं धरायाश्च स्कन्दे वामं सुरेश्वरः।
इतरेणकरेणाथ वेत्रमादाय शोभनम्।12
चम्पकाख्ये वने यद्वत्तदा तालवनेऽपि च।
वर्तते लोकरक्षार्थं भक्तानां हितकाम्यया।13
सेवन्ते मधनाकारं ये मनुष्या धृढव्रतः।
तेषां मुक्तिः करस्था हि सत्यं सत्यं वदाम्यहम्।14
इत्यगस्त्यमुने र्वाक्यं श्रुत्वा राजा स विस्मयः।
प्रत्युवाच मुनिं तत्व कथा संसक्त मानसाः।15
किमर्थं चम्पकारण्याद् भगवान् मधनाकृतिः।
केन सम्प्रार्थितो देवः श्रीताळवनमभ्यगात्।16
एतन्मे सकलं ब्रूहि मुनिश्रेष्ठ कृपानिधे।
तच्छृत्वा नृपतेर्वाक्यं मुनिर्लोक नमस्कृतः।17
वक्तुमारभते सर्वं श्रीनाथस्य कथामृतम्।
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि हरि मित्रस्य सत्कथाम्।18
हरिमित्र इति ख्यातः श्रीमान् कौण्डिन्यगोत्रजः।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
47 www.kriyasagaram.in
तपस्वी नियताहारो नित्यं विष्णुपरायणः।19
विष्णुमेव सदा ध्यायन् श्रीतालविपिने नृप।
द्रष्टुं वाञ्छन् भगवतो मधनाकृतिमद्भुतम्।20
तपश्चकार परमं कल्याणाऽमितवर्चसः।
भार्यया सह धर्मात्मा वश्यया लोकबुद्धया।21
दृष्ट्वा तस्य तपः क्रूरं विष्वक्सेनो हरेः प्रियः।
प्रादुर्बभूव विश्वात्मा भासयन् सर्वतो दिशः।22
हरिमित्रस्य पुरतस्सर्वे देवैरपि रभिष्टुतः।
विष्वक्सेनं ततो दृष्ट्वा हरेरद्भुत कर्मणः।23
किङ्करं हरिमित्रोऽपि नमश्चक्रे दयानिधिम्।
हरिविप्रः-नमस्ते लोकनाथाय विष्वक्सेनाय जिष्णवे।24
प्रणतार्ति विनाशाय भक्तानुग्रहकारिणे।
श्रियः श्रीशस्य भृत्याय तयोरुच्छिष्टभोजिने।25
क्रीडाकालेऽपि च तयोव्यजनं बिभ्रते नमः।
श्रियो लोककुटुम्बाय तथा वै शेषशायिने।26
प्रणयादेवसञ्जातं विरोधं शार्ङ्गिणा सह।
तत्तत्कालोचितैस्तोत्रैः शमयद्यनिशं तु यः।27
तस्मै नमो भगवते विष्वक्सेनाय धीमते।
आत्मदास्यं हरेस्स्वाम्यं स्मरते तन्वहं नमः।28
इत्येवं हरिमित्रेण स्तुतो लोक नमस्कृतः।
प्रत्युवाच मुनिं भूप हरिमित्रं सुरेश्वरः।29
विष्वक्सेनः-तपः करोषि परमं किमर्थं मुनिपुङ्गव।
भार्यया सह धर्मात्मन् ब्रूहि मे मुनिसत्तम।30
हरिमित्रः-
भगवन् मधनाकारं द्रष्टुमिच्छामि भो मुने।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 48
मम वृत्तमनालोच्य पातु मां कृपया हरिः।31
इति तस्य मुनेर्वाक्यं श्रुत्वाऽसौ भगवत्परः।
विष्वक्सेनोऽथ भगवान् उवाच मुनिपुङ्गवम्।32।
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये श्रीतालवन
वैभवम् - திருக்காவளம்பாடிनाम त्रयोदशोध्यायः
<<<<_______>>>>
श्रीः
श्रीताळवनमहिमा
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये
चतुर्दशोध्यायः
திருக்காவளம்பாடி-2
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்-``
மாவளம்பெருகிமன்னு மறையவர் வாழும் நாங்கை*
காவளம்பாடிமேய கண்ணனைக்கலியன் சொன்ன*
பாவளம்பத்தும் வல்லார் பார்மிசை அரசராகி*
கோவிளமன்னர்தாழக் குடைநிழல்பொலிவர்தாமே
(பெரியதிருமொழி-4-6-10)
विष्वक्सेनः
तपसा तव सन्तुष्टो भगवान् मधनाकृतिः।
आगमिष्यति लिकेऽसौ मुने श्रुणु वचो मम।1
अस्मिन् ताळवने रम्ये तव रक्षार्थ मच्युतः।
देवैश्च सह गन्धर्वैः सिद्धचारण किन्नरैः।2
इत्युक्त्वाऽन्तर्ददे जिष्णुर् विष्वक्सेनो हरिप्रियः।
हरिमित्रोऽपि तत्रास्ते हेमपुष्करीनी तटे।3
तस्मिन् स्नात्वा यथान्यायं हेमपुष्करिणीजले।
भार्यया सह धर्मात्मा वैष्णवानां दिनं प्रति।4
सहस्रं भोजयामास भगवन् दर्शनोत्सुखी।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
49 www.kriyasagaram.in
एवं वर्षत्रयं राजन् भक्तियुक्तो मुनिस्तथा।5
ततो वर्षत्रयेऽतीते माघमासे तु शोभने।
श्रीताळविपिने दिव्ये गोपालाक्यो हरिस्स्वयम्।6
हेमपुष्करिणी तीरे हरिमित्रस्य चाश्रमे।
नक्षत्रे च शुभे हस्ते भगवान् मदनाकृतिः।7
श्रिया वसुधया चैव नीलया चैव भार्यया।
विमाने मदनाकारे प्रादुरासीत् स्वयम् प्रभुः।8
हरिमित्रोऽपि स मुनिः शम्बुश्च परमेश्वरः।
दृष्ट्वा तं देवदेवेशं मदनाकृतिमद्भुतम्।9
स्तुत्वा वेदमयैर्वाक्यैः प्रणतौ च पुनःपुनः।
इति विज्ञापयामास हरिमित्रो जनार्दनः।10
अद्य प्रभृति देवेश श्रीताळविपिने हरे।
मम चैवाश्रमे नित्यं सहदेवैरभिष्टुतः।11
आकृत्याचाऽनया(अनेनाऽऽकृतिना) देवःलोकरक्षार्थ मुख्यतः।
मया च शम्बुना देव तपः कृत्वा सुरेश्वर।12
तपःफलमिदं प्राप्तं दृष्ट्वा त्वां मधनाकृतिम्।
अनेनाद्भुतरूपेण रक्षावां शरणागतौ।13
आवाभ्यां पूजितोत्यर्थं श्रीताळविपिने शुभे।
रक्ष त्वं सकलाल्लोकान् समस्तान्मुनिपुङ्गवान्।14
इति विज्ञापनं श्रुत्वा हरिमित्रस्य भूपते।
तथास्त्वित्याह भगवान् अप्रमेय विचेष्टितः।15
पुनः प्रोवाच तम् ऋषिं लोकानुग्रहकांयया।
मुने श्रुणुष्व मद्वाक्यं सर्वभाग्यकरं नृणाम्।16
अत्रागत्य नरः कश्चित् श्रीताळविपिने मुने।
स्नात्वा कवेरकन्यायां हेमपुष्करिणी जले।17
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 50
मां दृष्ट्वा मधनाकारं शिवं दृष्ट्वा च मत्परम्।
त्वां दृष्ट्वापि मुनिश्रेष्टं सर्व पापैःप्रमुच्यते।18
शम्बो त्वं दक्षिणं पार्श्वम् आगत्य मम सर्वदा।
वस त्वं मुनिशार्दूल वामपार्श्वं समाश्रितः।19
इदं मे चरितं पुण्यं तावकं चरितं च यत्।
शम्बोश्च चरितं पुण्यतीर्थस्य च महत्फलम्।20
ये पठन्ति च श्रुण्वन्ति लिखन्ति सततं नराः।
ते सर्वे मामगस्सन्तः प्राप्नुवन्ति पराङ्गतिम्।21
इत्युक्त्वात्रैव सन्तस्थौ भगवान् मदनाकृतिः।
शम्बुश्च हरिमित्रश्च तस्य पार्श्वद्वये स्थितौ।22
अगस्त्यः-एवं श्रीताळविपिनमाहात्म्यं ते प्रकीर्तितम्।
भगवान् मदनो विष्णुः हरिमित्रो ऋषिःस्मृतः।23
रुद्रोऽघशमनो नाम पुष्करं हेमनायकम्।
समस्तमेतद्विस्तार्य मया प्रोक्तं यथामति॥24
इति पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये श्रीतालवन
वैभवम्- திருக்காவளம்பாடிनाम नवमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
श्रीमन्नागपुरीशाय श्रीताळवनवासिने॥
चित्तदृङ् मोहनाङ्गाय गोपालायास्तु मङ्गळम्।
ஶ்ரீமந்நாக₃புரீஶாய ஶ்ரீதாளவநவாஸினே॥
சித்தத்₃ருங் மோஹனாங்கா₃ய கோ₃பாலாயாஸ்து மங்க₃ளம்।
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
51 www.kriyasagaram.in
ஶ்ரீ:
श्री पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये
अष्टमोध्यायः
लक्ष्मीरङ्गम् (செம்பொன்செய்கோயில்) திருத்தெற்றியம்பலம் वैभवम्-1
திருநாங்கூர் திவ்யதேசவைபவம்-7
செம்பொன் செய்கோயில்
திருமங்கையாழ்வார் மங்களாசாஸனம்
பேரணிந்துலகத்தவர்தொழுதேத்தும் பேரருளாளன் எம்பிரானை*
வாரணிமுலையாள்மலர்மகளோடு மண்மகளும் உடன்நிற்ப*
சீரணிமாடநாங்கைநன்னடுவுள் செம்பொன்செய்கோயிலினுள்ளே*
காரணிமேகம்நின்றதொப்பானைக் கண்டுகொண்டு உய்ந்தொழிந்தேனே.
(பெரியதிருமொழி-4-3-1)
ध्यानश्लोकः
रक्ताक्षसमाह्वयो हरिरसौ रक्ताम्बुजा नायिका।
तीर्थं सूर्यनिषेवितं श्रुतिमयं तद्व्योमयानं महत्।
उद्यत्सूर्यमुखश्च रक्तकमला साक्षत्कृतस्सर्वदा।
रुद्रेणापि तदा भुजङ्गशयनो रक्ताम्बरे राजते।
ரக்தாக்ஷப்பெருமாள், தாயார் செங்கமலவல்லி, ஶ்
ருதிமய விமானம்,
சூர்ய புஷ்கரிணீ(அநந்தஸரஸ்), புஜங்கசயநம், கிழக்கேதிருமுகமண்டலம்,
செங்கமலவல்லித்தாயார்.அநந்தனுக்கு ப்ரத்யக்ஷம்.
திருமங்கையாழ்வார்-பெரியதிருமொழி-4-4
<<<<_______>>>>
अगस्त्यः-
अतःपरं प्रवक्ष्यामि लक्ष्मीरङ्गस्य वैभवम्।
यच्छृण्वन् हि नरो याति पद्मनाभे गतं भवेत्।1
श्रीदेवनगरस्यास्य दक्षिणे क्रोशमात्रके।
लक्ष्मीरङ्गं महाभाग सर्वक्षेत्रोत्तमोत्तमम्।2
माहात्म्यं यो विजानाति क्षेत्रस्यास्य नरोत्तम।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 52
तेऽपि वन्द्याश्च पूज्याश्च ज्ञातव्याः हरिवल्लभाः।3
अस्मिन् क्षेत्रे नृपश्रेष्ठ ब्राह्मणान् वेदपारगान्।
स्थापयिष्यन्ति भोगीन्द्रो भाष्यकारोऽथ दीक्षितान्।4
पद्मनाभस्य पूजार्थम् अष्टोत्तरशतं बुधान्।
सर्वक्षेत्रवरिष्टं हि सर्वदेवाश्रितं परम्।5
अस्मिन् क्षेत्रे सदानन्दः सहस्रवदनः फणी।
सार्द्धं कमलया राजन् वैकुण्ठात् प्रोच्यतो भुवि।6
तपश्चकार परमं विष्णुदर्शन लालसः।
जनकाद्या महात्मानो वालकिल्यादयस्तथा।7
सततं पर्युपासन्ते क्षेत्रमेतच्च सूरयः।
माहात्म्यमस्य क्षेत्रस्य यथामति वदाम्यहम्।8
वसुः-कथं शेषो महाभागो वियुक्तो हरिणा पुरा।
पद्मा वा कथमायाता वैकुण्ठाद् विष्णुवल्लभा9।
एतत्समस्तं विस्तार्य ब्रूहि मे मुनिपुङ्गव।
श्रोतुमस्य महत्वं तु परं कौतूहलं हि मे।10
श्रुत्वा राज्ञो वचस्तीव्रं वक्तुमारभते मुनिः।
सर्वलोकोपकाराय लक्ष्मीरङ्गस्य वैभवम्।11
अगस्त्यः-श्रुणु राजन् पुरा वृत्तम् आक्यानं प्रवदामि ते।
यस्य श्रवणमात्रेण सर्वपापात् प्रमुच्यते।12
पूर्वं कृतयुगे राजन् हिरण्याक्षो महासुरः।
पीडयामास लोकान् हि वरदान विमोहितः।13
तदा देवास्सगन्धर्वाः सिद्धचारण पूर्वगाः।
तेन सम्पीडितास्तीव्रम् अगच्छन् शरणं हरिम्।14
वैकुण्ठाख्यं महद्धाम गत्वा ब्राह्मपुरस्सरम्।
स्तुत्वा स्तोत्रैर्महाविष्णुं हिरण्याक्ष वधं प्रति।15
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
53 www.kriyasagaram.in
इदमूचु सुरास्सर्वे भगवत्सन्निधौ नृप।
देवा ऊचुः-
हिरण्याक्ष इति ख्यातो दानवो वरगर्वितः।16
लोकान् वै बादते नित्यं जहि तं लोककण्ठकम्।
देवानां वचनं श्रुत्वा भगवान् हरिरव्ययः।17
उवाच वचनं देवो लोकत्राणपरायणः।
श्रीभगवानुवाच- हनिष्याम्यसुरं मूर्खं वरदानविमोहितम्।18
यूयं सम्प्रतिगच्छध्वं यथास्थानं सुरोत्तमाः।
अगस्त्यः-
भगवद्वचनं श्रुत्वा देवो जग्मुर्यथागतम्।19
हरिस्सर्वसुराध्यक्षो शेषं लक्ष्मीं तथाऽब्रवीत्।
युवामत्रैव वसतं हत्वा तं दानवाधमम्।20
पुनरेवागमिष्यामि सोढव्यो विरहो मम।
इत्युक्तं वाक्यमाकर्ण्याऽनन्तो वाक्यमब्रवीत्।21
क्षणमात्रमपीशानं न शक्यं त्वद्वियोगजम्।
सोढुं दुःखं महाभाग का गतिर्मे वदगच्युत।22
श्रुत्वाऽनन्तस्य वचनं भगवानिदमब्रवीत्।
पलाशविपिनं नाम नम्यमस्ति महात्मनाम्।23
तत्र गत्वा युवां शीघ्रं कुरुतं महत्तपः।
अहं तत्रागमिष्यामि हरशाप निवृत्तये।24
शिवोपि तत्र कुरुते तपो मां प्रति दुष्करम्।
रुद्र पार्श्वे युवां स्थित्वा कुरुतं तप उत्तमम्।25
इत्युक्त्वा देवदेवशो हन्तुं तं दानवाधमम्।
प्रययौ स हरिस्तस्मात् कालकेयपुरं प्रति।26
अनन्तोऽपि नमस्कृत्य स तस्मै शेषशायिने।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 54
आहूय भार्गवीं देवीं पलाशवनमप्यगात्।27
आगतौ च वने त्वस्मिन् लक्ष्मीशेषावुभावपि।
अमेयदेवनगरात् पश्चिमे शङ्करस्थितः।28
तस्य पार्श्वं समभ्येत्य ह्यनन्तः पन्नगाधिपः।
गत्वा तु शङ्करं देवं जगात वचनं शुभम्।29
वाञ्छांयत्र तपः कर्तुं कुत्र वासो नियुज्यताम्।
अनन्त वचनं श्रुत्वा शङ्करो वाक्यमब्रवीत्।30
शङ्करः-
अत्रागच्छ महाभोगिन् अनन्तफणिशेखर।
इदं तपोवनं दिव्यं देवदानव दुर्लभम्।31
अत्र स्थित्वा तपः कुर्वन् सद्यस्सिद्धिमवाप्स्यसि।
अगस्त्यः-
शङ्करस्य वचश्श्रुत्वा शेषो लोकतरो महान्।32
मतङ्गस्याश्रमायाशे महादेवस्यचोत्तरे।
पर्णशालां विधायाशु कृत्वा कुण्डं महत्सरः।33
तस्मिंश्च नित्यकर्माणि निर्वर्त्य फणिशेखरः।
तप उग्रं समास्थाय तत्रैव स्थितवान् नृप।34
वसुः-
श्रुणोऽनन्तस्य वृत्तान्तः सर्वाभीष्टप्रदो नॄणाम्।
पद्मा हि तत्रचायाता विश्वस्य जननी मुने।35
तस्य वृत्तान्तमाचक्ष्व तत्रैव स्थितवान् नृप।
अगस्त्यः-
श्रुणु वक्ष्यामि राजेन्द्र लक्ष्मी वृत्तं सविस्तरम्।36
यच्छृत्वा तु नरो राजन् महदैश्वर्यमश्नुते।
पद्मापि शेषमागत्य पलाशविपिने नृप।37
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
55 www.kriyasagaram.in
वैकुण्ठ पूर्वदिग्भागे पर्णशालां विधाय च।
तत्र दिव्यं महत्खात्वा सरो विस्तृतमव्ययम्।38
श्रीरप्यष्टाक्षरन्दिव्यं जपन्ती नित्यमुत्तमम्।
भगवद्दर्शनार्थं तु कुर्वन्ती तप उत्तमम्।39
तत्रैवास्ते महालक्ष्मीर्नित्यं ध्यान परायणा।
लक्ष्म्यागमनमात्रेण पलाशविपिनं महत्।40
सर्वाऽलङ्कारसंयुक्तं सर्वसम्पद्विवर्धनम्।
जरामरणरोगघ्नं विशिष्टमभवन् नृप।41
श्रुत्वा तद्वचनं सर्वम् अगस्त्यस्य महात्मनः।
उवाच वचनं धीमान् राजा विष्णुपरो वसुः।42
वसुः-कालकेयपुरम् प्राप्य भगवान् पुरुषोत्तमः।
किं चकार मुनिश्रेष्ठ तन्मे कथय विस्तरात्।43
श्रुत्वा तु तस्य तद्वाक्यम् अगस्त्यो मुनिसत्तमः।
उवाच वचनं भूयो नृपं धर्मार्थमिश्रितम्।44
अगस्त्यः-
हित्वा तमसुरं घोरं हिरण्याक्षं सुरेश्वरः।
वैनतेयं समारूढो निवृत्य भुवनेश्वरः।45
पलाशविपिनं प्राप्य देवैरिन्द्र पुरोगमैः।
अनन्तपार्श्वमागत्य नीलमेघनिभाकृतिः।46
पीताम्बरधरः श्रीमान् कौस्तुभोद्भासि विग्रहः।
शङ्खचक्रगदापद्म धनुर्बाण लसद्भुजः।47
सनन्दनप्रभृतिभिः पार्षदैरभितस्तुतः।
प्रोवाचाऽनन्तमाहूय वरं वरय सुव्रत।48
इत्युक्तिताकर्ण्य सहस्रवक्त्रो दृष्ट्वा स वै देवमनन्तमाद्यम्।
देवैरशेषारुपगीयमानं तुष्टाव देवं प्रणतः पुरस्तात्।49
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 56
शेष उवाच-
ओं नमो वासुदेवाय लोकानामृद्धि हेतवे।
धर्मसम्स्थापनार्थाय स्वेच्छा विग्रहकारिणे।50
मनसैव जगत्सर्ग स्थिति संहार कारिणे।
लोकान् समस्तान् संहृत्य वटपल्लव शायिने।51
सर्व विज्ञान रूपाय विज्ञान विभवाय च।
विज्ञानैश्वर्य योगाय सर्वज्ञाय नमो नमः।52
मुमुक्षूणां महर्षीणां सद्यो निर्वृत्तिहेतवे।
परिपक्व कषायाणां योगिनां वसते हृदि।53
व्यक्ताव्यक्तमिदं विश्वं महिम्ना व्याप्य तिष्ठते।
श्रेयोमार्ग तिरोदान ध्वान्त ध्वंसैक हेतवे।54
इति स्तुतो महादेवः शेषेण फणिना नृप।
सन्तुष्ट हृदयो भूत्वाऽनन्तं तपसि निष्टितम्।55
परिष्वज्य ततो शेषं भगवान् वाक्यमब्रवीत्।
शीभगवानुवाच-
आगच्छाऽनन्त शेष त्वं तात मत्प्रीतिवर्धन।56
वरं वरय नागेन्द्र ! यत्ते मनसि वर्तते।
शेषः-
भगवन् सर्व लोकेश पुरस्कृत्य कृपानिधे।57
त्वद्वियोग भवं दुःखं मम मा भूत्कदाचन।
मध्ये च त्वं सदा निद्रां कुरु देवोत्तम प्रभो।58
मया कृतमिदं तीर्थं मन्नाम्ना ख्यातिमेष्यति।
शेषतीर्थमिति ख्यातं सर्वपाप प्रणाशनम्।59
अत्र तीर्थेकृतस्नातः मनुष्या जन्मजन्मसु।
प्राप्नुवन्त्येव देवं त्वां द्वादश्यां तु सुरोत्तम।60
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
57 www.kriyasagaram.in
एवं सम्प्रार्थ्य देवेशम् अनन्तं भक्तवत्सलम्।
सहस्रवदनो भूत्वा तत्रैवोदङ्मुखस्स्थितः।61
तस्मिन्ननन्तभोगे तु सुखस्पर्शो सुशीतले।
फणामणिगणोत्कार रश्मिभिस्स्वं प्रकाशते।62
शीतेन मन्दवातेन सेव्यमाने सुगन्धिना।
सर्वलोकैकनाथस्य शार्ङ्गिणः शयनोचिते।63
सुखं सुष्वाप राजेन्द्र शिरःकृत्वाऽथ दक्षिणे।
उपदानं भुजं कृत्वा दक्षिणं देवपुङ्गवः।64
वामं प्रसार्य देवेशः पादौ कृत्वाऽथ चोत्तरे।
अनन्ततीर्थाभिमुखः शेते शेषे परः पुमान्।65
तद्द्रष्टुं देवमीशानं शङ्करो नीललोहितः।
पार्वतीषण्मुखाभ्यां च प्रययौ भगवत्परः।66
तस्मिन्नागमये दिव्ये शयने देवनायकम्।
आसीनं पुण्डरीकाक्षं निश्चलाम्बोधिसन्निभम्।67
कम्बुग्रीवं विचित्राङ्गं हारकेयूरभूषितम्।
अशेषभुवनावास नाभिपङ्कजशोभितम्।68
तमेव पद्मनाभाख्यं लोचनैस्तु पिबन् शिवः।
पुलकाङ्कितसर्वाङ्गो विवशोऽभूद् वृषध्वजः।69
प्रणम्यचोत्थाय च पुनःप्रणम्यचोत्थाय च स्थितः।
आनन्दार्णव संयुक्तः शङ्करो वाक्यमब्रवीत्।70
शङ्कर उवाच-
अद्य प्रभृति देवेश पुरं शेषपुरन्त्विति।
ख्यातिमेष्यति लोकेश प्रसादात्तव केशव।71
विमानस्य चतुर्दिक्षु वेदाश्चत्वार आश्रिताः।
तस्मात् त्रयीविमानं तत् प्रथितं भुवनत्रये।72
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 58
अहं दक्षिणपार्श्वस्थः भवामि कमलापते।
अगस्त्यः-
इत्युक्तो देवेदेवेशो शङ्करेण महात्मना।73
तथेत्युक्त्वाऽथ सुष्वाप ह्यनन्तशयने नृप।
शङ्करोपि नमस्कृत्य दक्षिणम् भागमाश्रितः।
वर्ततेऽद्यापि राजेन्द्र ! ब्रह्महत्या निवृत्तये॥ 74
इति श्री पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे
पलाशवन माहात्मिये
लक्ष्मीरङ्गम् (செம்பொன்செய்கோயில்) திருத்தெற்றியம்பலம் वैभवं नाम
अष्टमोध्यायः
<<<<_______>>>>
श्रीः
श्री पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये
नवमोऽध्यायः
लक्ष्मीरङ्गम् (செம்பொன்செய்கோயில்) திருத்தெற்றியம்பலம் - 2
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि लक्ष्मीवृत्तान्तमादरात्।
यस्य श्रवणमात्रेण श्रियम् प्राप्नोत्यनुत्तमाम्।1
लक्ष्मीः श्रुत्वाऽथ शेषस्य गतिं लोकोत्तरं नृप।
आगत्य स्वयमेवाऽत्र भगवत्सन्निधौ रमा।2
तुष्टाव देवदेवेशम् अनन्तोपरि संस्थितम्।
वैदिकैर्वचनैर्देवमप्रमेय विचेष्टितम्।3
रमोवाच-
नमस्ते पद्मनाभाय शार्ङ्गिणे परमात्मने।
प्रणतार्ति विनाशाय भक्ताधीनाय ते नमः।4
योगिनां हृदयस्थाय नमस्ते लोकसाक्षिणे।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
59 www.kriyasagaram.in
वचनैरौपनिषधै स्तूयमानाय पावनैः।5
पाहि मां कृपया देव सर्वपापहराच्युत।
त्वद्वियोगादहं देव दुःखितोऽहं बृशो हरे।6
एवं लक्ष्मी वचश्श्रुत्वा भगवान् भक्तवत्सलः।
उवाच लक्ष्मीं देवेशः लोकत्राणपरायणः।7
श्रीभगवान्-
आगच्छ पद्मे देवी त्वं लोकवन्द्ये सनातनी।
धरया च समं देव्या शय्यामारोह भार्गवि।8
मच्छिरस्थानमासाद्य शेषोपरि सदा वस।
इत्युक्त्वा लोकजननीं धारयामास चाब्रवीत्।9
विश्वम्बरे महादेवी सर्वपापप्रणाशिनी।
लक्ष्मी पार्श्वे स्थिता भूत्वा सेवां कुरु सदाऽनघे।10
वैनतेय महाभाग छन्दोमय महामते।
पादच्छायां समाश्रित्य नित्यं सेवापरो भव।11
इत्युक्तं गरुडं देवो लक्ष्मीं भूमिं तथाऽब्रवीत्।
पद्मे त्वं श्रुणु मद्वाक्यं सर्वलोकोपकारकम्।12
रङ्गमेतन्महाभागे !त्वन्नाम्ना कीर्तिमेष्यति।
लक्ष्मीरङ्गमिति ख्यातं स्थानानामुत्तमं परम्।
तीर्थमेतन्महाभागे सर्वतीर्थोत्तमोत्तमम्।
अस्मिन् तीर्थे सकृत्स्नात्वा मनुष्यो मयि तत्परम्।14
श्रीसूक्तं च जपन्नित्यं महदैश्वर्यमाप्नुयात्।
अस्मिन् तीर्थे नरस्स्नात्वा श्रीमदष्टाक्षरं जपन्।15
सर्वपाप विनिर्मुक्तो मोक्षं प्राप्नोति शाश्वतम्।
अत्र रङ्गे सदा स्थित्वा परं गोपालमन्त्रकम्।16
जपन् अष्टोत्तरशतं पुत्रं प्राप्नोति वत्सरात्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 60
अत्र रङ्गे नरस्स्थित्वा प्रजपेद् द्वादशाक्षरम्।17
अण्डादि पद्ममासाद्य याति विष्णोःपरं पदम्।
यो वा को वा मनुष्यस्तु यत्किञ्चित्प्रददादि वै।18
अस्मिन् रङ्गे सदा स्थित्वा सर्वं भाग्यं सगच्छति।
कलौ युगे महाभागो यतीन्द्रो मत्परायणः।19
स्थापयिष्यति पूजार्थं ब्राह्मणान् वेदपारगान्।
अष्टोत्तरशतं देवि दीक्षितान् मत्समीपतः।20
तेऽपि कालेगमिष्यन्ति गङ्गा सागरसङ्गमम्।
आसाद्य नृपतिं देवि कूले गङ्गं नृपाधमम्।21
अहं तत्र गमिष्यामि ब्राह्मणैस्सह भार्गवि।
पुनरप्यागमिष्यामि ह्यचिराद्देवि पद्मजे।22
अगस्त्यः-इत्युक्त्वा भगवान् विष्णुः अप्रमेयपराक्रमः।
सुष्वाप शेषशयने सर्वलोकधरो हरिः।23
लक्ष्मीरङ्गस्य माहात्म्यम् एतत्ते सम्प्रकीर्तितम्।
यच्छ्रुत्वा तु नरो राजन् ! सर्वपापैः प्रमुच्यते।24॥
<<<<_______>>>>
श्रीमन्नागपुरीशाय श्रीशाय नागशायिने।
लक्ष्मीरङ्ग निवासाय रक्तनेत्राय मङ्गळम्॥
<<<<_______>>>>
इति श्री पाद्मपुराणे उपरितनभागे तीर्थप्रशंसये अगस्त्य वसु संवादे पलाशवन माहात्मिये लक्ष्मीरङ्गम्
(செம்பொன்செய்கோயில்) திருத்தெற்றியம்பலம் वैभवं नाम नवमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
61 www.kriyasagaram.in
पाद्मोत्तर पुराणान्तर्गतम्
திருவெள்ளக்குளம் (அண்ணன் கோயில்)
वैभवम् - 1
अगस्त्यः-
भूयो राजन् प्रवक्ष्यामि माहात्म्यं श्रीधरस्य च।
यत् श्रुत्वा तु नरः श्रीमान् मुच्यते सर्व किल्बिषैः।1
आसीत् श्वेततडाकाख्यम् अस्मिन्नेव वने महत्।
वैकुण्ठादुत्तरे भागे माधवस्य तु पश्चिमे।2
तत्तडाकस्य चेशान्यां महादेवो वृषध्वजः।
ब्रह्महत्या निवृत्तस्तु ह्यद्यापि परिदृश्यते।3
विष्णुभक्तो महाभागः सर्वसम्पत्प्रदो हरः।
तत्तडाकस्य पश्चाच्च मधुसूदनसञ्ज्ञकः॥4
ऐन्द्रेशाभिमुखो विष्णुः सुरासुर नमस्कृतः।
वसत्यद्यापि राजेन्द्र ! श्रीपतिर्लोकसुन्दरः।5
वसु-
केनदा कारणोपेतः तडाकस्य मुनीश्वर।
श्वेताभिधानं लोकेऽस्मिन् प्राथितं पावनं महत्।6
तद्वदस्व महाभाग कृपाळो कुम्भसम्भव।
अगस्त्यः-
श्रुणु राजन् प्रवक्ष्यामि क्षेत्रस्यास्य तु वैभवम्।7
विकर्तनकुले जातो दुन्दुमारो महायशाः।
तस्य श्वेत इति ख्यातो पुत्रोऽभून्नव वार्षिकः।8
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 62
पुरोधसा वसिष्ठेन श्वेतस्यास्य महात्मनः।
नवमे मृत्युरुद्दिष्टो वर्षे लोकविगर्हितः।9
तच्छ्रुत्वा तु नरश्रेष्ठ! आत्मनो मृत्युकारणम्।
नमस्कृत्य वसिष्टं च इति होवाच पार्थिवः।10
ब्रह्मपुत्र मुनिश्रेष्ठ वद मे तत्वतोऽनघ।
केन मृत्युं जयिष्यामि तमुपायं घृणानिधे।11
एवं तस्य वचःश्रुत्वा श्वेतस्याऽमिततेजसः।
ध्यात्वा मुहूर्तमात्रं तु वसिष्ठो वाक्यमब्रवीत्।12
अस्ति नागपुरं नाम सर्वक्षेत्रोत्तमोत्तमम्।
कावेर्याश्चोत्तरे तीरे सर्वपापहरं शुभम्।13
अपमृत्युहरं नॄणाम् आयुरारोग्यवृद्धिदम्।
तत्र गत्वा तपः कुर्वन् सद्यस्सिद्धिमवाप्नुयात्।14
अहं तत्र गमिष्यामि त्वामागच्छ मया सह।
इत्युक्तो मुनिना श्वेतो वसिष्ठेन महात्मना।15
ततो सार्धं ययु शीघ्रं पलाशवनमुत्तमम्।
वसिष्ठो मुनिमुख्यश्च श्वेतोऽपि नृपसत्तमः।16
एकादशस्थानयुक्तः पलाशवनमेत्य तौ।
स्नात्वा कवेरकन्यायां नतौ देवं पृथक् पृथक्॥17
तत्रत्या मुनयः सर्वे वसिष्ठागमनं महत्।
श्रुत्वा प्रहृष्टमनसः प्रत्युद्गम्य मुनिं तदा।18
नीत्वाश्रमं महात्मानः पूजयामासुरादरात्।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
63 www.kriyasagaram.in
विष्टरासन पाद्याद्यैः फलमूलादिभिर्युतम्।19
श्वेतं च पूजयामासुः सूर्यवंश विवर्धनम्।
एवं सम्पूजितौ नित्यं मुनिभिस्तत्रवासिभिः।20
किञ्चित्कालं चेषु तस्मै श्रुत्वा तत्स्थलवैभवम्।
ततः कालान्तरे तत्र वसिष्ठो मुनिपुङ्गवः।21
आहूय च मुनीन् सर्वान् प्रोवाच वचनं नृप।
श्रुताश्वविहिता यूयं मुनयो ब्रह्मवित्तमाः।22
अयमिक्ष्वाकु दायादः श्रेष्ठस्सर्व धनुष्मताम्।
दुन्दुमारसुतः श्रीमान् वशी लोकसुहृत्तमः।23
विहितो नृपतेरस्य मृत्युर्लोकभयङ्करः।
येन मृत्युं जयत्यत्र तद्वदन्तु मुनीश्वराः।24
आगस्त्यः-
वसिष्ठस्य वचः श्रुत्वा मुनयः पुण्यतत्पराः।
ऊचुश्च वचनं प्रीता राज्ञो मृत्युहरं नृप।25
मुनयः -
अस्य राज्ञो महाभाग मन्त्रं मृत्युञ्जयं परम्।
उपादिश मुनिश्रेष्ठ ततो मृत्युं विजयिष्यते।26
अगस्त्यः -
मुनीनां वचनं श्रुत्वा वसिष्ठो वाक्यमब्रवीत्।
श्वेतागच्छ नरश्रेष्ठ ! स्नानं कुरु यथाविधि।27
गृहाण मन्त्रराजं तु मृत्युञ्जयमनुत्तमम्।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 64
श्रुत्वा तस्य मुनेर्वाक्यं स्नात्वा तीर्थे नृपोत्तमः।28
परिधाय नवं वस्त्रं वसिष्ठपुरतः स्थितः।
उपादिशन्मन्त्रमनुत्तमं मुनिः नृपस्य वैवर्तनवंशजस्य।29
गृहीत्वा मन्त्रराजं तु श्वेतो राजन् नृपोत्तमः।
नमस्कृत्य मुनिं तत्र वचनं चेदमब्रवीत्।30
कुत्र सिद्धिर्महाभाग मम शीघ्रं भविष्यति।
सद्यस्सिद्धिकरं ब्रूहि क्षेत्रमत्यद्भुतं महत्।31
इति नृपवचनं निशम्य हृष्टौ मुनिरवदच् चित्तवृत्तिः।
सकलदुरितजालनाशहेतुं सुरपतिसेवितमाश्रमं व्रजेति।32
मरुतस्याश्रमपदं वर्तते पुण्यमद्भुतम्।
तडाकस्येशकोणे तु भगवत्सन्निधौ महत्।33
तत्रास्ते भगवान् विष्णुः मधुसूदन सञ्ज्ञितः।
तडाकस्य परे भागे हरिः पूर्वमुखःस्थितः।34
तत्र गच्छ मरुत्तेन सहोषित्वा नृपोत्तम।
मन्त्रसिद्धिमवाप्नोति सद्यो मृत्युं तु जेष्यति।35
ततो मरुत्ताश्रममादरेण गत्वा नृपो बुद्धिमता वरिष्ठः।
जप्त्वा स मन्त्रं हरिसन्निधौ स्वयं मासेन मृत्युं जितवान् नृपोत्तम॥
इति पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्-पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्-
(திருவெள்ளக்குளம் அண்ணன் கோயில்) श्वेतपुष्करिणी वैभवं नाम नवमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
65 www.kriyasagaram.in
दशमोऽध्यायः
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
(திருவெள்ளக்குளம்) அண்ணன் கோயில் वैभवम् 2
वसु-
मरुतस्याश्रमे राजा जितवान् मृत्युमात्मनः।
कथं तद्वद तत्तवेन श्रोतुमिच्छाम्यहं मुने।1
अगस्त्यः-
वसिष्ठेनाभ्यनुज्ञातो गृहीत्वा मन्त्रमुत्तमम्।
श्वेतो राजन् मुनिश्रेष्ठ मरुतस्याश्रमं ययौ।2
गत्वाश्रमं महापुण्यं मरुतं प्रणनाम सः।
दृष्ट्वा तु नृपतिं श्रीमान् मुनिः प्रणतवत्सलः।3
सन्तुष्टहृदयो भूत्वा वाक्यमेतदुवाच ह।
इक्ष्वाकूणां कुले जातं जानामि त्वामहं नृप।4
तवागमनकार्यं च सर्वं जानामि तत्त्वतः।
इदमर्घ्यमिदं पाद्यं गृहाण नृपसत्तम।5
श्वेतः-
मरुतस्य मुनिर्वाक्यं श्रुत्वा राजा प्रहृष्टधीः।
भवद्दर्शन मात्रेण सञ्जातं सर्वमेव मे।6
अत्र मृत्युं तु जेष्यामि कृपया तव सुव्रत।
वसिष्टस्य मुनेर्वाक्यं श्रुत्वा चात्राहमागतः।7
तदर्थं क्रियतां यत्नो भवता मुनिसत्तम।
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 66
श्रुत्वैव तस्य वचनं मरुतो मुनिपुङ्गवः।8
मदाश्रमपुरोभागं वर्तते लोकनायकः।
मधुसूदनसञ्ज्ञो वै अपमृत्युहरो हरिः।9
तत्सन्निधिमवाप्य त्वं तपः कुरु महामते।
इति तस्य मुनेर्वाक्यं निशम्य नृपपुङ्गव।10
भगवत्सन्निधिं गत्वा स्नात्वा तीर्थे मनोहरे।
नमस्कृत्य दयाशीलं हरिं त्रिभुवनेश्वरम्।11
तडाकादक्षिणे पार्श्वे बिल्वमूले व्यवस्थितः।
उत्तराभिमुखो भूत्वाऽजपन्मन्त्रमुत्तमम्।12
आश्वयुक् शुक्लपक्षस्य दशम्यां तु नृपोत्तमः।
प्रत्युत्थायाथ नियमं गृहीत्वा बिल्वमूलके।13
अद्यप्रभृति देवेश हरेऽहं मधुसूदन।
मासमात्रं निराहारः स्थित्वा बिल्वस्य मूलके।14
मृत्युञ्जय महामन्त्रं जपामि मधुसूदन।.
तन्न्यूनाधिकं वापि निर्विघ्नं कुरु मे प्रभो।15
इत्येवं निश्चयं कृत्वा देवदेवस्य सन्निधौ।
तपश्चकार परमम् अपमृत्युजिगीषया।16
कृत्तिकाशुक्लपक्षस्य यावदेकादशी भवेत्।
तावदेव जिताहारो जितक्रोधो जितेन्द्रियः।17
शुष्ककाष्ठ इवारण्ये पादेनैकेन तस्थिवान्।
दृष्ट्वा तस्य तपः क्रूरं भगवान् मधुसूदनः।18
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
67 www.kriyasagaram.in
दुन्दुमारात्मजं देवो रक्षितुं स्वमनो दधे।
द्वादश्यां प्रातरुत्थाय श्वेतो नृपतिनन्दनः।19
स्नात्वा सम्यग्विधानेन सन्ध्यावन्दनपूर्वकम्।
क्रियाः कृत्वा महाभागः सम्यग्घुतहुताशनः।20
बिल्वमूले पुनर्गत्वा ध्यातुं समुपचक्र्मे।
ध्यायतस्तस्य पुरतो देवदुन्दुभि निस्स्वनैः।21
शङ्खभेरीमृदङ्गानां तुमुलं समजायत।
ततः प्रादुरभूत्तेजः कोटिसूर्य समप्रभम्।22
ततः साक्षाज्जगन्नाथो वशीकृतजगत्त्रयः।
स्तूयमानश्च गन्धर्वैः सिद्धैश्च सहचारणैः।23
योगिभिस्सनकाद्यैश्च देवैरिन्द्रपुरोगमैः।
मुनिभिर्वालखिल्यैश्च नारदाद्यैश्च वैष्णवैः।24
सेव्यमानो मुनिश्रेष्ठैः प्रादुरासीद्धरिस्तथा।
ध्यानारूढः सुसम्प्रेक्ष्य ह्युवाच मधुसूदनः।25
श्रीभगवानुवाच-
श्वेत वत्स चिरञ्जीविन् ! जितोमृत्युस्त्वयाऽधुना।
मृत्युञ्जयेनमन्त्रेण प्रीतोस्मि तव सुव्रत।26
दीर्घमायुः प्रदास्यामि कल्पान्तस्थायि ते नृप।
विनाशो न भवेत्तात मार्कण्डेयसमो भव।27
अमुं मृत्युञ्जयं मन्त्रं यो वा कोवाऽपि भूतले।
जपेदष्टसहस्रं च तस्य मृत्युभयं न तु।28
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 68
न विद्यते पुनर्जन्म मोक्षस्तस्य करे स्थितः।
इत्युक्त्वा नृपतिं भूयो हरिर्वचनमब्रवीत्। 29
वरं वरय राजेन्द्र! यत्ते मनसि वर्तते।
सन्तुष्टस्तपसाऽहं तु ह्यात्मानं च ददाम्यहम्। 30
अगस्त्यः-इत्युक्तो हरिणा राजन् सूर्यवंशविवर्धनः।
प्रोवाच वचनं धीमान् नारायणमना नृपः। 31
श्वेतः-अद्य प्रभृति देवेश तीर्थस्यास्यस्य जगत्पते।
श्रीश्वेतपुष्करमितित्वाख्या भवतु शाश्वती।32
तीर्थेऽस्मिन् जपतां पुम्सां नास्ति मृत्युकृतं भयम्।
इदं मे चरितम् पुण्यं तीर्थस्य चरितं च यत्।33
पठतां श्रुण्वतां चैव सर्वभाग्यकरं परम्।
स्वर्गकामो लभेत्सर्वं धनकामो लभेद्धनम्।34
निष्कामश्च लभेन्मोक्षं कन्या विन्दन्ति सत्पतिम्।
इति राज्ञो वचश्श्रुत्वा भगवान् मधुसूदनः।35
त्वत्प्रार्थितमिदं सर्वं तथाऽस्तु नृप पुङ्गव।
सुखमास्व मयासार्धम्अत्रैव मम सन्निधौ।36
इत्युक्त्वाऽन्तर्दधे विष्णुः अप्रमेयविचेष्टितः।
इन्द्रादयस्तदा देवाः सिद्धाश्च परमर्षयः।37
स्वं स्वं धाम ययुःशीघ्रं कथयन्तो मिथःकथा।
पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम्
69 www.kriyasagaram.in
एवं श्वेततडाकस्य माहात्म्यं नृपशेखर।
यथाशक्ति समाख्यातं सर्वपाप प्रणाशनम्॥ 38
*पलाशवनवासाय पङ्कजाक्षाय शार्ङ्गिणे।
श्वेताभीष्टप्रसादाय वेङ्कटेशाय मङ्गळम्॥*
<<<<_______>>>>
इति पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम् पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम् திருவெள்ளக்குளம்
(அண்ணன் கோயில்) वैभवं नाम दशमोऽध्यायः
<<<<_______>>>>
पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतम्
www.kriyasagaram.in 70
<<<<_______>>>>
इति पलाशवनक्षेत्र माहात्मियम् पाद्मोत्तरपुराणान्तर्गतं
सम्पूर्णम्
<<<<_______>>>>
Books Published by Kriyasagaram for free of cost with Bagavat
and Bagavata Krupa
(All the books are freely available at www.kriyasagaram.in)
Vol. Contents
1
Vasudeva Punyahavachanam,Thiruaradhanam,
Agnikaryam, Mahotsavam and Cakrabjamandala puja
vidhi
2 Prathista vidhi
3 Vacanasaram (I) – Pramanas of Thiruaradhanam
4 Vacanasaram (II) - Pramanas of Mahotsavam
5 Archana (Namavali) of various divyadesa peruma।
6 Dhyana sloka ratnavalai
7 Kriyakairava chandrika (I)
8 Kriyakairava chandrika (II)
9 Snapana Vidhi
10 Paramapurusha Samhitha
11 Bruhadbrumha Samhitha
12 Sriranga Mahatmyam(I)
13 Sriranga Mahatmyam(II)
14 Panchamrutham
15 Panchakala prakriya
16 Thula Kaveri Mahatmyam
17 Nagapattinam Sri Saundaryaraja Perumal Vaibhavam
18 Alwar thirunagari (thirukkurugur) Vaibhavam
19 Jitanta storam (mulam and vyakyanam)
20 Padma Samhitha 1st part
21 Padma Samhitha 2nd part
22 Sri Rajamannargdi Vaibhavam
23 Sriprasna Samhitokta Kriyapaddathi
24 Sri Paramesvara Samhitha
25 Sri Pancharatra Agamokta Iswara Samhita
26 Satvataamrutam & Satvataamruta Saram
27 Vacanasaram (III) - Pramanas of Pratishta vidhi
28 Sri Prashna Samhitha Saram
29 Sri Purushothama Samhita
30 Sri Sri Prashna Samhitha Part - 1
31 Sri Sara Kshetra Mahatmyam
32 Sriprashna Samhitha Vol.2
33 Sri Palasha vana (Thiru Nangur) Vaibhavam
34 Kaliyan Vaibhayam (Bilvaranya kshetram)
35 Kriya Sudabdi
36 Arangan Utsava Mahimai
And many more to come
***************************