१९०

ईश्वर उवाच-

विश्वास-प्रस्तुतिः

अतः परं प्रवक्ष्यामि षोडशाध्यायगौरवम्
आकर्णय कुरङ्गाक्षि हर्षोत्कण्ठप्रवर्षिणि ॥ १ ॥

मूलम्

अतः परं प्रवक्ष्यामि षोडशाध्यायगौरवम्
आकर्णय कुरङ्गाक्षि हर्षोत्कण्ठप्रवर्षिणि ॥ १ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अस्ति सौराष्ट्रिकं नाम्ना पुरं गुर्जरमण्डले
तत्रासीत्खङ्गबाहुश्च राजा चन्द्र इवापरः ॥ २ ॥

मूलम्

अस्ति सौराष्ट्रिकं नाम्ना पुरं गुर्जरमण्डले
तत्रासीत्खङ्गबाहुश्च राजा चन्द्र इवापरः ॥ २ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यदीय कुसुमामोदमालासुरभितोदरे
वारान्निधौ हरिः स्वास्थ्यादशेत सह पद्मया ॥ ३ ॥

मूलम्

यदीय कुसुमामोदमालासुरभितोदरे
वारान्निधौ हरिः स्वास्थ्यादशेत सह पद्मया ॥ ३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यदीय कीर्तिकर्पूरकणाभान्तिनभोङ्गणे
कीर्णा वैरिकृतश्वास मारुतैस्तारकाछलात् ॥ ४ ॥

मूलम्

यदीय कीर्तिकर्पूरकणाभान्तिनभोङ्गणे
कीर्णा वैरिकृतश्वास मारुतैस्तारकाछलात् ॥ ४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यस्यासिधारा तीर्थेषु स्नाता वै रिपुभूभुजः
व्यावर्त्तं ते दिवोऽद्यापि स्वर्गस्त्रीवाग्विमोहिताः ॥ ५ ॥

मूलम्

यस्यासिधारा तीर्थेषु स्नाता वै रिपुभूभुजः
व्यावर्त्तं ते दिवोऽद्यापि स्वर्गस्त्रीवाग्विमोहिताः ॥ ५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्यारिमर्दनोनाम मदहस्ती मदोद्धुरः
मदाम्बुधारा सलिले गुञ्जद्भ्रमरमण्डलः ॥ ६ ॥

मूलम्

तस्यारिमर्दनोनाम मदहस्ती मदोद्धुरः
मदाम्बुधारा सलिले गुञ्जद्भ्रमरमण्डलः ॥ ६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कपोलफलकोत्तीर्ण मदधाराजलाविलः
बभौ यो निर्झरोद्गोरैरञ्जनाद्रिरिवाच्चकैः ॥ ७ ॥

मूलम्

कपोलफलकोत्तीर्ण मदधाराजलाविलः
बभौ यो निर्झरोद्गोरैरञ्जनाद्रिरिवाच्चकैः ॥ ७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

यस्याङ्गेषु व्यराजन्त चामराश्चन्द्रिकोज्ज्वलाः
किरणाइव शीतांशोः पतिताः काननोदरे ॥ ८ ॥

मूलम्

यस्याङ्गेषु व्यराजन्त चामराश्चन्द्रिकोज्ज्वलाः
किरणाइव शीतांशोः पतिताः काननोदरे ॥ ८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सिन्दूरपांसुपटली राजत्कुम्भस्थलो बभौ
यः सन्ध्यावारिदव्याप्तं वियत्खण्डमिव स्थितम् ॥ ९ ॥

मूलम्

सिन्दूरपांसुपटली राजत्कुम्भस्थलो बभौ
यः सन्ध्यावारिदव्याप्तं वियत्खण्डमिव स्थितम् ॥ ९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

स कदाचिन्मोचयित्वा शृङ्खलान्निगडानपि
भङ्क्त्वा लौहदृढस्तम्भं प्रसह्य निशि निर्गतः ॥ १० ॥

मूलम्

स कदाचिन्मोचयित्वा शृङ्खलान्निगडानपि
भङ्क्त्वा लौहदृढस्तम्भं प्रसह्य निशि निर्गतः ॥ १० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

आधोरणगणान्सर्वान्पार्ष्णिविस्फूर्जदङ्कुशान्
क्रोधादवगणय्यैव निजशालां बभञ्ज सः ॥ ११ ॥

मूलम्

आधोरणगणान्सर्वान्पार्ष्णिविस्फूर्जदङ्कुशान्
क्रोधादवगणय्यैव निजशालां बभञ्ज सः ॥ ११ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तीक्ष्णाङ्कुशमुखैर्विष्वक्हन्यमानोऽपि वैणवैः
दण्डैस्तु त्रासयामासुः सादिनो न मनागपि ॥ १२ ॥

मूलम्

तीक्ष्णाङ्कुशमुखैर्विष्वक्हन्यमानोऽपि वैणवैः
दण्डैस्तु त्रासयामासुः सादिनो न मनागपि ॥ १२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो राजा समागत्य निशम्येदं कुतूहलम्
तत्र हस्तिकलाभिज्ञैः समं राजकुमारकैः ॥ १३ ॥

मूलम्

ततो राजा समागत्य निशम्येदं कुतूहलम्
तत्र हस्तिकलाभिज्ञैः समं राजकुमारकैः ॥ १३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अदृश्यत समागत्य राज्ञा दन्तावलो बली
मोहयन्नुद्भटाटोपो हृताट्टालिकमालिकः ॥ १४ ॥

मूलम्

अदृश्यत समागत्य राज्ञा दन्तावलो बली
मोहयन्नुद्भटाटोपो हृताट्टालिकमालिकः ॥ १४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ददृशुस्तं महाभीमं पौरा दूरतरं स्थिताः
गोपायन्तः शिशून्भीत्या निवृत्तान्यकुतूहलाः ॥ १५ ॥

मूलम्

ददृशुस्तं महाभीमं पौरा दूरतरं स्थिताः
गोपायन्तः शिशून्भीत्या निवृत्तान्यकुतूहलाः ॥ १५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

रुद्धेषु तत्र मार्गेषु पलायनपरैर्जनैः
वासितेषु तदीयोग्रदानधाराम्बुसीकरैः ॥ १६ ॥

मूलम्

रुद्धेषु तत्र मार्गेषु पलायनपरैर्जनैः
वासितेषु तदीयोग्रदानधाराम्बुसीकरैः ॥ १६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्नात्वा तेनाध्वना यातः सरसः कश्चन द्विजः
गीतानां षोडशाध्यायश्लोकान्कतिपयाञ्जपन् १७ भगवद्गीता/दैवासुरसम्पद्विभागयोगः
निषिद्ध्यमानो बहुधा पौरैराधोरणैरपि ॥ १८ ॥

मूलम्

स्नात्वा तेनाध्वना यातः सरसः कश्चन द्विजः
गीतानां षोडशाध्यायश्लोकान्कतिपयाञ्जपन् १७ भगवद्गीता/दैवासुरसम्पद्विभागयोगः
निषिद्ध्यमानो बहुधा पौरैराधोरणैरपि ॥ १८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अमन्यमानः करिणो भीतान्चलितवांस्ततः
फूत्कारेण स आवृण्वञ्जनान्विपरिमर्दयन् ॥ १९ ॥

मूलम्

अमन्यमानः करिणो भीतान्चलितवांस्ततः
फूत्कारेण स आवृण्वञ्जनान्विपरिमर्दयन् ॥ १९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्पृशन्दानाम्बुजं तस्य स्वस्तिमान्निर्गतो द्विजः
ततो महानभूत्तत्र विस्मयो वागगोचरः ॥ २० ॥

मूलम्

स्पृशन्दानाम्बुजं तस्य स्वस्तिमान्निर्गतो द्विजः
ततो महानभूत्तत्र विस्मयो वागगोचरः ॥ २० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मानसे भूमिपालस्य पौराणामपि पश्यताम्
समाहूय ततो राजा फुल्लराजीवलोचनः ॥ २१ ॥

मूलम्

मानसे भूमिपालस्य पौराणामपि पश्यताम्
समाहूय ततो राजा फुल्लराजीवलोचनः ॥ २१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तमापृच्छद्द्विजं वाहादवतीर्य प्रणम्य च ॥ २२ ॥

मूलम्

तमापृच्छद्द्विजं वाहादवतीर्य प्रणम्य च ॥ २२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

राजोवाच-
अलौकिकमिदं विप्र त्वयाद्याचरितं महत्
कृतान्तकल्पादेतस्मात्कथं निर्यातवान्गजात् ॥ २३ ॥

मूलम्

राजोवाच-
अलौकिकमिदं विप्र त्वयाद्याचरितं महत्
कृतान्तकल्पादेतस्मात्कथं निर्यातवान्गजात् ॥ २३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कमर्चयसि गीर्वाणं कं मन्त्रं जपसि प्रभो
का च सिद्धिस्तवास्तीति द्विजन्मन्समुदीरय ॥ २४ ॥

मूलम्

कमर्चयसि गीर्वाणं कं मन्त्रं जपसि प्रभो
का च सिद्धिस्तवास्तीति द्विजन्मन्समुदीरय ॥ २४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

द्विज उवाच
गीतायाः षोडशोध्यायः श्लोकान्कतिपयानहम्
जपामि प्रत्यहं भूप तेनैताः सर्वसिद्धयः ॥ २५ ॥

मूलम्

द्विज उवाच
गीतायाः षोडशोध्यायः श्लोकान्कतिपयानहम्
जपामि प्रत्यहं भूप तेनैताः सर्वसिद्धयः ॥ २५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो विहाय द्विरदं कौतूहलरसं नृपः
आजगाम द्विजन्मानमादाय निजमन्दिरम् ॥ २६ ॥

मूलम्

ततो विहाय द्विरदं कौतूहलरसं नृपः
आजगाम द्विजन्मानमादाय निजमन्दिरम् ॥ २६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

शुभं मुहूर्तमन्वीक्ष्य तोषयित्वा द्विजोत्तमम् ॥ २७ ॥

मूलम्

शुभं मुहूर्तमन्वीक्ष्य तोषयित्वा द्विजोत्तमम् ॥ २७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुवर्णैर्लक्ष्यसङ्ख्याकैर्गीतामन्त्रमुपाददे
गीतायाः षोडशाध्यायश्लोकान्कतिपयानपि ॥ २८ ॥

मूलम्

सुवर्णैर्लक्ष्यसङ्ख्याकैर्गीतामन्त्रमुपाददे
गीतायाः षोडशाध्यायश्लोकान्कतिपयानपि ॥ २८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

समभ्यस्य ततो राजा सत्कारेण सकौतुकः
अथैकदा विनिर्गत्य बाह्यालीं सह सैनिकैः ॥ २९ ॥

मूलम्

समभ्यस्य ततो राजा सत्कारेण सकौतुकः
अथैकदा विनिर्गत्य बाह्यालीं सह सैनिकैः ॥ २९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तमेवामोचयद्राजा मत्तमाधोरणाद्गजम्
विस्पष्टमिति वाक्यानि राज्यसौख्यममानयन् ॥ ३० ॥

मूलम्

तमेवामोचयद्राजा मत्तमाधोरणाद्गजम्
विस्पष्टमिति वाक्यानि राज्यसौख्यममानयन् ॥ ३० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

तृणवज्जीवितं राजा गजस्याग्रेविशत्ततः
आदाय गण्डफलकं मदपङ्क्तिनिरङ्कुशम् ॥ ३१ ॥

मूलम्

तृणवज्जीवितं राजा गजस्याग्रेविशत्ततः
आदाय गण्डफलकं मदपङ्क्तिनिरङ्कुशम् ॥ ३१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

आययौ मन्त्रिविश्वासान्नृपः साहसिकाग्रणीः
राहोरिव मुखादिन्दुः कालास्यादिव धार्मिकः ॥ ३२ ॥

मूलम्

आययौ मन्त्रिविश्वासान्नृपः साहसिकाग्रणीः
राहोरिव मुखादिन्दुः कालास्यादिव धार्मिकः ॥ ३२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

साधुः खलस्य वदनान्नृयोनिरगमद्गजात्
आगत्य नगरं राजा त्वभिषिच्य कुमारकम् ॥ ३३ ॥

मूलम्

साधुः खलस्य वदनान्नृयोनिरगमद्गजात्
आगत्य नगरं राजा त्वभिषिच्य कुमारकम् ॥ ३३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

गीतायाः षोडशाध्यायादवाप परमां गतिम् ॥ ३४ ॥

मूलम्

गीतायाः षोडशाध्यायादवाप परमां गतिम् ॥ ३४ ॥

इति श्रीपाद्मे महापुराणे पञ्चपञ्चाशत्सहस्रसंहितायामुत्तरङ्खडे गीतामाहात्म्ये नवत्यधिकशततमोऽध्यायः१९०