पुराणे विश्वासटिप्पन्यः

रम्भोवाच-

विश्वास-प्रस्तुतिः

तप एतत्परित्यज्य किंवा लोकयसे शुभे
तपसः क्षरणं स्याद्वै पुरुषस्यापि चिन्तनात् ॥ १ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अशोकसुन्दर्युवाच-
तपसि मे मनो लीनं नहुषस्यापि काम्यया
न मां चालयितुं शक्ता देवासुरमहोरगाः ॥ २ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एनं दृष्ट्वा महाभागे मे मनश्चलते भृशम्
रन्तुमिच्छाम्यहं गत्वा एवमुत्सुकतां गतम् ॥ ३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं विपर्ययश्चासीन्मनसो मे वरावने
तन्मे त्वं कारणं ब्रूहि यद्यस्ति ज्ञानमुत्तमम् ॥ ४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आयुपुत्रस्य भार्याहं देवैः सृष्टा महात्मभिः
कस्मान्मे धावते चेत उत्सुकं रन्तुमेव च ॥ ५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

रम्भोवाच-
सर्वेष्वेव महाभागे देहरूपेषु भामिनि
वसत्यात्मा स्वयं ब्रह्मज्ञानरूपः सनातनः ॥ ६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यद्यपि प्रक्रियाबद्धैरिन्द्रियैरुपकारिभिः
मोहपाशमयैर्बद्धस्तथा सिद्धस्तु सर्वदा ॥ ७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रकृतिं नैव जानाति ज्ञानविज्ञानकीं कलाम्
अयं शुद्धश्च धर्मज्ञ आत्मा वेत्ति च सुन्दरि ॥ ८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

गच्छन्त्यपि मनस्तापमेनं दृष्ट्वा महामतिम्
पापमेवं परित्यज्य सत्यमेवं प्रधावति ॥ ९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भर्तायमायुपुत्रस्ते एतत्सत्यं न संशयः
अन्यं दृष्ट्वा विशङ्केत पुरुषं पापलक्षणम् ॥ १० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं विधिः कृतो देवैः सत्यपाशेन बन्धितः
यदस्या आयुपुत्रोपि भर्तृत्वमुपयास्यति ॥ ११ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमाकर्णितं भद्रे आत्मना तं च सुन्दरि
तद्भावसत्यसम्बन्धं परिगृह्य स्थितः स्वयम् ॥ १२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अन्यं भावं न जानाति आयुपुत्रं च विन्दति
प्रकृतिर्नैव ते देवि पतिं जानाति चागतम् ॥ १३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं ज्ञात्वा प्रधानात्मा तवाद्यैव प्रधावति
आत्मा सर्वं प्रजानाति आत्मा देवः सनातनः ॥ १४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अयमेष स वीरेन्द्रो नहुषो नाम वीर्यवान्
तस्माद्गच्छति चेतस्ते सत्यं सम्बन्धमिच्छते ॥ १५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ज्ञात्वा चायोः सुतं भद्रे अन्यं चैव न गच्छति
एतत्ते सर्वमाख्यातं शाश्वतं त्वन्मनोगतम् ॥ १६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

हुण्डं हत्वा महाघोरं समरे दानवाधमम्
त्वां नयिष्यति स्वस्थानमायोश्च गृहमुत्तमम् ॥ १७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

हृतो दैत्येन वीरेन्द्रो निजपुण्येन शेषितः
बाल्यात्प्रभृति वीरेन्द्रो वियुक्तः स्वजनेन वै ॥ १८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पितृमातृविहीनस्तु गतो वृद्धिं महावने
यास्यत्येव पितुर्गेहं त्वयैव सह साम्प्रतम् ॥ १९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमाभाषितं श्रुत्वा रम्भायाः शिवनन्दिनी
हर्षेण महताविष्टा तामुवाच समुद्रजाम् ॥ २० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अयमेव स सत्यात्मा मम भर्ता सुवीर्यवान्
मनो मे धावतेऽत्यर्थं शोकाकुलितविह्वलम् ॥ २१ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नास्ति चित्तसमो देवो जानाति सुविनिश्चितम्
सत्यमेतन्मया दृष्टं सुचित्रं चारुहासिनि ॥ २२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मनोभवसमानं तु पुरुषं दिव्यलक्षणम्
न धावति महाचेत एनं दृष्ट्वा यथा सखि ॥ २३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तथा न धावते भद्रे पुंसमन्यं न मन्यते
एनं गन्तव्यमावाभ्यां सखीभिर्गृहमेव हि ॥ २४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमाभाष्य सा रम्भा गमनायोपचक्रमे
गमनायोत्सुकां ज्ञात्वा नहुषस्यान्तिकं प्रति ॥ २५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तामुवाच ततो रम्भा कस्माद्देवि न गम्यते
सूत उवाच-
सख्या च रम्भया सार्द्धं नहुषं वीरलक्षणम् ॥ २६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्यान्तिकं सुसम्प्राप्य प्रेषयामास तां सखीम्
एनं गच्छ महाभागे नहुषं देवरूपिणम् ॥ २७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कथयस्व कथामेतां तवार्थे आगता यतः
रम्भोवाच-
एवं सखि करिष्यामि सुप्रियं तव सुव्रते ॥ २८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमुक्त्वा गता रम्भा नहुषं राजनन्दनम्
चापबाणधरं वीरं द्वितीयमिव वासवम् ॥ २९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रत्युवाच गता रम्भा सख्या वचनमुत्तमम्
आयुपुत्र महाभाग रम्भाहंसमुपागता ॥ ३० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

शिवस्य कन्यया वीर तयाहं परिप्रेषिता
तवार्थं देवदेवेन देव्या देवेन वै पुरा ॥ ३१ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भार्यारूपं वरं श्रेष्ठं सृष्टं लोकेषु दुर्लभम्
दुष्प्राप्यं तु नरश्रेष्ठैर्देवै सेन्द्रैस्तपोधनैः ॥ ३२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

गन्धर्वैः पन्नगैः सिद्धैश्चारणैः पुण्यलक्षणैः
स्वयमेव समायातं तवार्थे शृणु साम्प्रतम् ॥ ३३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

स्त्रीरत्नं तन्महाप्राज्ञ सम्पूर्णं पुण्यनिर्मितम्
अशोकसुन्दरी नाम तवार्थं तपसि स्थिता ॥ ३४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अत्यर्थं तु तपस्तप्तं भवन्तमिच्छते सदा
एवं ज्ञात्वा महाभाग भजमानां भजस्व हि ॥ ३५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वामृते सा वरारोहा पुरुषं नैव याचते
नहुषेण तयोक्तं तु श्रुत्वावधारितं वचः ॥ ३६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

प्रत्युत्तरं ददौ चाथ रम्भे मे श्रूयतां वचः
तत्तु सर्वं विजानामि यत्त्वयोक्तं ममाग्रतः ॥ ३७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ममाग्रे कथितं पूर्वं वशिष्ठेन महात्मना
सर्वमेव विजानामि अस्यास्तु तप उत्तमम् ॥ ३८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

श्रूयतां कारणं भद्रे यथासौख्यं भविष्यति
अहत्वा दानवं हुण्डं न गच्छामि वराङ्गनाम् ॥ ३९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वमेतत्सुवृत्तान्तमहं जाने तथैव हि
ममार्थे तव सम्भूतिस्तपश्च चरितं त्वया ॥ ४० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

मम भार्या न सन्देहो भवती विधिना कृता
ममार्थे निश्चयं कृत्वा तप आचरितं त्वया ॥ ४१ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

हृता तस्मात्सुपापेन भवती नियमान्विता
सूतिगृहादहं तेन दानवेनाधमेन वै ॥ ४२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बालभावस्थितो देवि पितृमातृविना कृतः
तस्मात्तं तु हनिष्यामि हुण्डं वै दानवाधमम् ॥ ४३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पश्चात्त्वामुपनेष्येऽहं वशिष्ठस्याश्रमं प्रति
एवं कथय भद्रं ते रम्भे मत्प्रियकारिणीम् ॥ ४४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं विसर्जिता तेन सत्वरं सा गता पुनः
अशोकसुन्दरीं देवीं कथयामास तस्य च ॥ ४५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

समासेन तथा सर्वं रम्भा सा द्विजसत्तम
अशोकसुन्दरी सा तु अवधार्य सुभाषितम् ॥ ४६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

नहुषस्य सुवीरस्य हर्षेण च समन्विता
तस्थौ तत्र तया सार्द्धं सुसख्या रम्भया तदा ॥ ४७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भर्तुश्च कीदृशं वीर्यमिति पश्यामि वै सदा ॥ ४८ ॥

मूलम्

भर्तुश्च कीदृशं वीर्यमिति पश्यामि वै सदा ॥ ४८ ॥

इति श्रीपद्मपुराणे भूमिखण्डे वेनोपाख्याने गुरुतीर्थमाहात्म्ये च्यवनचरित्रे नहुषाख्याने त्रयोदशाधिकशततमोऽध्यायः ११३