०३८

सूत उवाच-

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं सम्बोधितो वेनः पापभावं गतः किल
पुरुषेण तेन जैनेन महापापेन मोहितः ॥ १ ॥

मूलम्

एवं सम्बोधितो वेनः पापभावं गतः किल
पुरुषेण तेन जैनेन महापापेन मोहितः ॥ १ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

नमस्कृत्य ततः पादौ तस्यैव च दुरात्मनः
वेदधर्मं परित्यज्य सत्यधर्मादिकां क्रियाम् ॥ २ ॥

मूलम्

नमस्कृत्य ततः पादौ तस्यैव च दुरात्मनः
वेदधर्मं परित्यज्य सत्यधर्मादिकां क्रियाम् ॥ २ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुयज्ञानां निवृत्तिः स्याद्वेदानां हितथैव च
पुण्यशास्त्रमयो धर्मस्तदा नैव प्रवर्तितः ॥ ३ ॥

मूलम्

सुयज्ञानां निवृत्तिः स्याद्वेदानां हितथैव च
पुण्यशास्त्रमयो धर्मस्तदा नैव प्रवर्तितः ॥ ३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वपापमयो लोकः सञ्जातस्तस्य शासनात्
नैव यागाश्च वेदाश्च धर्मशास्त्रार्थमुत्तमम् ॥ ४ ॥

मूलम्

सर्वपापमयो लोकः सञ्जातस्तस्य शासनात्
नैव यागाश्च वेदाश्च धर्मशास्त्रार्थमुत्तमम् ॥ ४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

न दानाध्ययनं विप्रास्तस्मिञ्छासति पार्थिवे
एवं धर्मप्रलोपोभून्महत्पापं प्रवर्तितम् ॥ ५ ॥

मूलम्

न दानाध्ययनं विप्रास्तस्मिञ्छासति पार्थिवे
एवं धर्मप्रलोपोभून्महत्पापं प्रवर्तितम् ॥ ५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अङ्गेन वार्यमाणस्तु अन्यथा कुरुते भृशम्
न ननाम पितुः पादौ मातुश्चैव दुरात्मवान् ॥ ६ ॥

मूलम्

अङ्गेन वार्यमाणस्तु अन्यथा कुरुते भृशम्
न ननाम पितुः पादौ मातुश्चैव दुरात्मवान् ॥ ६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सनकस्यापि विप्रस्य अहमेकः प्रतापवान्
पित्रा निवार्यमाणश्च मात्रा चैव दुरात्मवान् ॥ ७ ॥

मूलम्

सनकस्यापि विप्रस्य अहमेकः प्रतापवान्
पित्रा निवार्यमाणश्च मात्रा चैव दुरात्मवान् ॥ ७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

न करोति शुभं पुण्यं तीर्थदानादिकं कदा
आत्मभावानुरूपं च बहुकालं महायशाः ॥ ८ ॥

मूलम्

न करोति शुभं पुण्यं तीर्थदानादिकं कदा
आत्मभावानुरूपं च बहुकालं महायशाः ॥ ८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुनः सर्वैर्विचार्यैवं कस्मात्पापी व्यजायत
अङ्गप्रजापतेः पुत्रो वंशलाञ्छनमागतः ॥ ९ ॥

मूलम्

पुनः सर्वैर्विचार्यैवं कस्मात्पापी व्यजायत
अङ्गप्रजापतेः पुत्रो वंशलाञ्छनमागतः ॥ ९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुनः पप्रच्छ धर्मात्मा सुतां मृत्योर्महात्मनः
कस्य दोषात्समुत्पन्नो वद सत्यं मम प्रिये ॥ १० ॥

मूलम्

पुनः पप्रच्छ धर्मात्मा सुतां मृत्योर्महात्मनः
कस्य दोषात्समुत्पन्नो वद सत्यं मम प्रिये ॥ १० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुनीथोवाच-
पूर्वमेव स्ववृत्तान्तमात्मपुण्यं च नन्दिनी
समाचष्ट च अङ्गाय मम दोषान्महामते ॥ ११ ॥

मूलम्

सुनीथोवाच-
पूर्वमेव स्ववृत्तान्तमात्मपुण्यं च नन्दिनी
समाचष्ट च अङ्गाय मम दोषान्महामते ॥ ११ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

बाल्ये कृतं मया पापं सुशङ्खस्य महात्मनः
तपसि संस्थितस्यापि नान्यत्किञ्चित्कृतं मया ॥ १२ ॥

मूलम्

बाल्ये कृतं मया पापं सुशङ्खस्य महात्मनः
तपसि संस्थितस्यापि नान्यत्किञ्चित्कृतं मया ॥ १२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

शप्ताहं कुप्यता तेन दुष्टा ते सन्ततिर्भवेत्
इति जाने महाभाग तेनायं दुष्टतां गतः ॥ १३ ॥

मूलम्

शप्ताहं कुप्यता तेन दुष्टा ते सन्ततिर्भवेत्
इति जाने महाभाग तेनायं दुष्टतां गतः ॥ १३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

समाकर्ण्य महातेजास्तया सह वनं ययौ
गते तस्मिन्महाभागे सभार्ये च वने तदा ॥ १४ ॥

मूलम्

समाकर्ण्य महातेजास्तया सह वनं ययौ
गते तस्मिन्महाभागे सभार्ये च वने तदा ॥ १४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सप्तैते ऋषयस्तत्र वेनपार्श्वं गतास्तथा
समाहूय ततः प्रोचुरङ्गस्य तनयं प्रति ॥ १५ ॥

मूलम्

सप्तैते ऋषयस्तत्र वेनपार्श्वं गतास्तथा
समाहूय ततः प्रोचुरङ्गस्य तनयं प्रति ॥ १५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ऋषय ऊचुः-
मा वेन साहसं कार्षीःप्रजापालो भवानिह
त्वया सर्वमिदं लोकं त्रैलोक्यं सचराचरम् ॥ १६ ॥

मूलम्

ऋषय ऊचुः-
मा वेन साहसं कार्षीःप्रजापालो भवानिह
त्वया सर्वमिदं लोकं त्रैलोक्यं सचराचरम् ॥ १६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

धर्मे चैव महाभाग सकलं हि प्रतिष्ठितम्
पापकर्मपरित्यज्य पुण्यं कर्म समाचर ॥ १७ ॥

मूलम्

धर्मे चैव महाभाग सकलं हि प्रतिष्ठितम्
पापकर्मपरित्यज्य पुण्यं कर्म समाचर ॥ १७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमुक्तेषु तेष्वेव प्रहसन्वाक्यमब्रवीत्
वेन उवाच-
अहमेव परो धर्मोऽहमेवार्हः सनातनः ॥ १८ ॥

मूलम्

एवमुक्तेषु तेष्वेव प्रहसन्वाक्यमब्रवीत्
वेन उवाच-
अहमेव परो धर्मोऽहमेवार्हः सनातनः ॥ १८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अहं धाता अहं गोप्ता अहं वेदार्थ एव च
अहं धर्मो महापुण्यो जैनधर्मः सनातनः ॥ १९ ॥

मूलम्

अहं धाता अहं गोप्ता अहं वेदार्थ एव च
अहं धर्मो महापुण्यो जैनधर्मः सनातनः ॥ १९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

मामेव कर्मणा विप्रा भजध्वं धर्मरूपिणम्
ऋषय उचुः-
ब्राह्मणाः क्षत्त्रिया वैश्यास्त्रयोवर्णा द्विजातयः ॥ २० ॥

मूलम्

मामेव कर्मणा विप्रा भजध्वं धर्मरूपिणम्
ऋषय उचुः-
ब्राह्मणाः क्षत्त्रिया वैश्यास्त्रयोवर्णा द्विजातयः ॥ २० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सर्वेषामेव वर्णानां श्रुतिरेषा सनातनी
वेदाचारेण वर्तन्ते तेन जीवन्ति जन्तवः ॥ २१ ॥

मूलम्

सर्वेषामेव वर्णानां श्रुतिरेषा सनातनी
वेदाचारेण वर्तन्ते तेन जीवन्ति जन्तवः ॥ २१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ब्रह्मवंशात्समुद्भूतो भवान्ब्राह्मण एव च
पश्चाद्राजा पृथिव्याश्च सञ्जातः कृतविक्रमः ॥ २२ ॥

मूलम्

ब्रह्मवंशात्समुद्भूतो भवान्ब्राह्मण एव च
पश्चाद्राजा पृथिव्याश्च सञ्जातः कृतविक्रमः ॥ २२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

राजपुण्येन राजेन्द्र सुखं जीवन्ति वै द्विजाः
राज्ञः पापेन नश्यन्ति तस्मात्पुण्यं समाचर ॥ २३ ॥

मूलम्

राजपुण्येन राजेन्द्र सुखं जीवन्ति वै द्विजाः
राज्ञः पापेन नश्यन्ति तस्मात्पुण्यं समाचर ॥ २३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

समादृतस्त्वया धर्मः कृतश्चापि नराधिप
त्रेतायुगस्य कर्मापि द्वापरस्य तथा नहि ॥ २४ ॥

मूलम्

समादृतस्त्वया धर्मः कृतश्चापि नराधिप
त्रेतायुगस्य कर्मापि द्वापरस्य तथा नहि ॥ २४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कलेश्चैव प्रवेशं तु वर्त्तयिष्यन्ति मानवाः
जैनधर्मं समाश्रित्य सर्वे पापप्रमोहिताः ॥ २५ ॥

मूलम्

कलेश्चैव प्रवेशं तु वर्त्तयिष्यन्ति मानवाः
जैनधर्मं समाश्रित्य सर्वे पापप्रमोहिताः ॥ २५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वेदाचारं परित्यज्य पापं यास्यन्ति मानवाः
पापस्य मूलमेवं वै जैनधर्मं न संशयः ॥ २६ ॥

मूलम्

वेदाचारं परित्यज्य पापं यास्यन्ति मानवाः
पापस्य मूलमेवं वै जैनधर्मं न संशयः ॥ २६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अनेन मुग्धा राजेन्द्र महामोहेन पातिताः
मानवाः पापसङ्घातास्तेषां नाशाय नान्यथा ॥ २७ ॥

मूलम्

अनेन मुग्धा राजेन्द्र महामोहेन पातिताः
मानवाः पापसङ्घातास्तेषां नाशाय नान्यथा ॥ २७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

भविष्यत्येव गोविन्दः सर्वपापापहारकः
स्वेच्छारूपं समासाद्य संहरिष्यति पातकात् ॥ २८ ॥

मूलम्

भविष्यत्येव गोविन्दः सर्वपापापहारकः
स्वेच्छारूपं समासाद्य संहरिष्यति पातकात् ॥ २८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पापेषु सङ्गतेष्वेवं म्लेच्छनाशाय वै पुनः
कल्किरेव स्वयं देवो भविष्यति न संशयः ॥ २९ ॥

मूलम्

पापेषु सङ्गतेष्वेवं म्लेच्छनाशाय वै पुनः
कल्किरेव स्वयं देवो भविष्यति न संशयः ॥ २९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

व्यवहारं कलेश्चैव त्यज पुण्यं समाश्रय
वर्तयस्व हि सत्येन प्रजापालो भवस्व हि ॥ ३० ॥

मूलम्

व्यवहारं कलेश्चैव त्यज पुण्यं समाश्रय
वर्तयस्व हि सत्येन प्रजापालो भवस्व हि ॥ ३० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

वेन उवाच-
अहं ज्ञानवतां श्रेष्ठः सर्वं ज्ञातं मया इह
योऽन्यथा वर्तते चैव स दण्ड्यो भवति ध्रुवम् ॥ ३१ ॥

मूलम्

वेन उवाच-
अहं ज्ञानवतां श्रेष्ठः सर्वं ज्ञातं मया इह
योऽन्यथा वर्तते चैव स दण्ड्यो भवति ध्रुवम् ॥ ३१ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अत्यर्थं भाषमाणं तं राजानं पापचेतनम्
कुपितास्ते महात्मानः सर्वे वै ब्रह्मणः सुताः ॥ ३२ ॥

मूलम्

अत्यर्थं भाषमाणं तं राजानं पापचेतनम्
कुपितास्ते महात्मानः सर्वे वै ब्रह्मणः सुताः ॥ ३२ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

कुपितेष्वेव विप्रेषु वेनो राजा महात्मसु
ब्रह्मशापभयात्तेषां वल्मीकं प्रविवेश ह ॥ ३३ ॥

मूलम्

कुपितेष्वेव विप्रेषु वेनो राजा महात्मसु
ब्रह्मशापभयात्तेषां वल्मीकं प्रविवेश ह ॥ ३३ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

अथ ते मुनयः क्रुद्धा वेनं पश्यन्ति सर्वतः
ज्ञात्वा प्रनष्टं भूपं तं वल्मीकस्थं सुसाम्प्रतम् ॥ ३४ ॥

मूलम्

अथ ते मुनयः क्रुद्धा वेनं पश्यन्ति सर्वतः
ज्ञात्वा प्रनष्टं भूपं तं वल्मीकस्थं सुसाम्प्रतम् ॥ ३४ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

बलादानिन्युस्तं विप्राः क्रूरं तं पापचेतनम्
दृष्ट्वा च पापकर्माणं मुनयः सुसमाहिताः ॥ ३५ ॥

मूलम्

बलादानिन्युस्तं विप्राः क्रूरं तं पापचेतनम्
दृष्ट्वा च पापकर्माणं मुनयः सुसमाहिताः ॥ ३५ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

सव्यं पाणिं ममन्थुस्ते भूपस्य जातमन्यवः
तस्माज्जातो महाह्रस्वो नीलवर्णो भयङ्करः ॥ ३६ ॥

मूलम्

सव्यं पाणिं ममन्थुस्ते भूपस्य जातमन्यवः
तस्माज्जातो महाह्रस्वो नीलवर्णो भयङ्करः ॥ ३६ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

बर्बरो रक्तनेत्रस्तु बाणपाणिर्धनुर्द्धरः
सर्वेषामेव पापानां निषादानां बभूव ह ॥ ३७ ॥

मूलम्

बर्बरो रक्तनेत्रस्तु बाणपाणिर्धनुर्द्धरः
सर्वेषामेव पापानां निषादानां बभूव ह ॥ ३७ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

धाता पालयिता राजा म्लेच्छानां तु विशेषतः
तं दृष्ट्वा पापकर्माणमृषयस्तु महामते ॥ ३८ ॥

मूलम्

धाता पालयिता राजा म्लेच्छानां तु विशेषतः
तं दृष्ट्वा पापकर्माणमृषयस्तु महामते ॥ ३८ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

ममन्थुर्दक्षिणं पाणिं वेनस्यापि महात्मनः
तस्माज्जातो महात्मा स येन दुग्धा वसुन्धरा ॥ ३९ ॥

मूलम्

ममन्थुर्दक्षिणं पाणिं वेनस्यापि महात्मनः
तस्माज्जातो महात्मा स येन दुग्धा वसुन्धरा ॥ ३९ ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

पृथुर्नाम महाप्राज्ञो राजराजो महाबलः
तस्य पुण्यप्रसादाच्च वेनो धर्मार्थकोविदः ॥ ४० ॥

मूलम्

पृथुर्नाम महाप्राज्ञो राजराजो महाबलः
तस्य पुण्यप्रसादाच्च वेनो धर्मार्थकोविदः ॥ ४० ॥

विश्वास-प्रस्तुतिः

चक्रवर्तिपदं भुक्त्वा प्रसादात्तस्य चक्रिणः
जगाम वैष्णवं लोकं तद्विष्णोः परमं पदम् ॥ ४१ ॥

मूलम्

चक्रवर्तिपदं भुक्त्वा प्रसादात्तस्य चक्रिणः
जगाम वैष्णवं लोकं तद्विष्णोः परमं पदम् ॥ ४१ ॥

इति श्रीपद्मपुराणे भूमिखण्डे वेनोपाख्यानेऽष्टत्रिंशोऽध्यायः ३८