पुराणे विश्वासटिप्पन्यः

ऋषय ऊचुः-

विश्वास-प्रस्तुतिः

विचित्रेयं कथा पुण्या धन्या यशोविधायिनी
सर्वपापहरा प्रोक्ता भवता वदतां वर ॥ १ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सृष्टिसम्बन्धमेतन्नस्तद्भवान्वक्तुमर्हति
पूर्वमेव यथासृष्टिर्विस्तरात्सूतनन्दन ॥ २ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सूत उवाच-
विस्तरेण प्रवक्ष्यामि सृष्टिसंहारकारणम्
श्रुतमात्रेण यस्यापि नरः सर्वज्ञतां व्रजेत् ॥ ३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

हिरण्यकश्यपेनापि व्यापितं भुवनत्रयम्
तपसाराध्य प्रबह्माणं वरं प्राप्तं सुदुर्लभम् ॥ ४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तस्माद्देवान्महाभागादमरत्वं तथैव च
देवाल्ँलोकान्स संव्याप्य प्रभुत्वं स्वयमर्जितम् ॥ ५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ततो देवाः सगन्धर्वा मुनयो वेदपारगाः
नागाश्च किन्नराः सिद्धा यक्षाश्चैव तथापरे ॥ ६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

ब्रह्माणं तु पुरस्कृत्य जग्मुर्नारायणं प्रभुम्
क्षीरसागरसंसुप्तं योगनिद्रां गतं प्रभुम् ॥ ७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तं सम्बोध्य महास्तोत्रैर्देवाः प्राञ्जलयस्तथा
सम्बुद्धे सति देवेशे वृत्तं तस्य दुरात्मनः ॥ ८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आचचक्षुर्महाप्राज्ञ समाकर्ण्य जगत्पतिः
नृसिंहरूपमास्थाय हिरण्यकशिपुं व्यहन् ॥ ९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुनर्वाराहरूपेण हिरण्याक्षो महाबलः
उद्धृता वसुधा पुण्या असुरो घातितस्तदा ॥ १० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अन्यांश्चघातयामास दानवान्घोरदर्शनान्
एवं चैतेषु नष्टेषु दानवेषु महत्सु च ॥ ११ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अन्येषु तेषु नष्टेषु दितिपुत्रेषु वै तदा
पुनः स्थानेषु प्राप्तेषु देवेषु च महत्सु च ॥ १२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

यज्ञेष्वेव प्रवृत्तेषु सर्वेषु धर्मकर्मसु
सुस्थेषु सर्वलोकेषु सा दितिर्दुःखपीडिता ॥ १३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुत्रशोकेन सन्तप्ता हाहाभूता विचेतना
भर्तारं सूर्यसङ्काशं तपस्तेजः समन्वितम् ॥ १४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दातारं च महात्मानं भर्तारं कश्यपं तदा
भक्त्या प्रणम्य विप्रेन्द्र तमुवाच महामतिम् ॥ १५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भगवन्नष्टपुत्राहं कृता देवेन चक्रिणा
दैतेया दानवाः सर्वे देवैश्चैव निपातिताः ॥ १६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

पुत्रशोकानलेनाहं सन्तप्ता मुनिसत्तम
ममानन्दकरं पुत्रं सर्वतेजोहरं विभो ॥ १७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सुबलं चारुसर्वाङ्गं देवराजसमप्रभम्
बुद्धिमन्तं सुसर्वज्ञं ज्ञातारं सर्वपण्डितम् ॥ १८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तपस्तेजः समायुक्तं सबलं चारुलक्षणम्
ब्रह्मण्यं ज्ञानवेत्तारं देवब्राह्मणपूजकम् ॥ १९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जेतारं सर्वलोकानां ममानन्दकरं द्विज
सर्वलक्षणसम्पन्नं पुत्रं मे देहि त्वं विभो ॥ २० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमाकर्ण्य वै तस्याः कश्यपो वाक्यमुत्तमम्
कृपाविष्टमनास्तुष्टो दुःखिताया द्विजोत्तम ॥ २१ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तामुवाच महाभाग कृपणां दीनमानसाम्
तस्याः शिरसि सन्न्यस्य स्वहस्तं भावतत्परः ॥ २२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

भविष्यति महाभागे यादृशो वाञ्छितः सुतः
एवमुक्त्वा जगामासौ मेरुं गिरिवरोत्तमम् ॥ २३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तपस्तेपे निरालम्बः साधयन्परमव्रतः
एतस्मिन्नन्तरे सा तु दधार गर्भमुत्तमम् ॥ २४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

सा दितिः सर्वधर्मज्ञा चारुकर्मा मनस्विनी
शतवर्षप्रमाणं सा शुचि स्वान्ता बभूव ह ॥ २५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तया वै जनितः पुत्रो ब्रह्मतेजः समन्वितः
अथ कश्यप आयातो हर्षेण महतान्वितः ॥ २६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चकार नाम मेधावी तस्य पुत्रस्य सत्तमः
बलमित्यब्रवीत्पुत्रं नामतः सदृशो महान् ॥ २७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं नाम चकाराथ व्रतबन्धं चकार सः
प्राह पुत्र महाभाग ब्रह्मचर्यं प्रसाधय ॥ २८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवमेवं करिष्यामि तव वाक्यं द्विजोत्तम
वेदस्याध्ययनं कुर्यां ब्रह्मचर्येण सत्तम ॥ २९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं वर्षशतं साग्रं गतं तस्य तपस्यतः
मातुः समक्षमायातस्तपस्तेजः समन्वितः ॥ ३० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तपोवीर्यमयं दिव्यं ब्रह्मचर्यं महात्मनः
दितिः पश्यति पुत्रस्य हर्षेण महतान्विता ॥ ३१ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तमुवाच महात्मानं बलं पुत्रं तपस्विनम्
मेधाविनं महात्मानं प्रज्ञाज्ञानविशारदम् ॥ ३२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

त्वयि जीवति मेधाविन्प्रजीवन्ति सुता मम
हिरण्यकशिपाद्यास्ते ये हताश्चक्रपाणिना ॥ ३३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

वैरं साधय मे वत्स जहि देवान्रिपून्रणे
सा दनुस्तमुवाचेदं बलं पुत्रं महाबलम् ॥ ३४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

आदाविन्द्रं हि देवेन्द्रं द्रुतं सूदय पुत्रक
पश्चाद्देवा निपात्यन्तां ततो गरुडवाहनः ॥ ३५ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

तयोराकर्ण्य सा देवी अदितिः पतिदेवता
दुःखेन महताविष्टा पुत्रमिन्द्रमभाषत ॥ ३६ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

दितिपुत्रो महाकायो वर्द्धते ब्रह्मतेजसा
देवानां हि वधार्थाय तपस्तेपे निरञ्जने ॥ ३७ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं जानीहि देवेश यदि क्षेममिहेच्छसि
एवमाकर्ण्य तद्वाक्यं स मातुः पाकशासनः ॥ ३८ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

चिन्तामवाप दुःखेन महतीं देवराट्तदा
महाभयेन सन्त्रस्तश्चिन्तयामास वै ततः ॥ ३९ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

कथमेनं हनिष्यामि देवधर्मविदूषकम्
इति निश्चित्य देवेशो बलस्य निधनं प्रति ॥ ४० ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एकदा हि बलः सोपि सन्ध्यार्थं सिन्धुमाश्रितः
कृष्णाजिनेन दिव्येन दण्डकाष्ठेन राजितः ॥ ४१ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

अमलेनापि पुण्येन ब्रह्मचर्येण तेन सः
सागरस्योपकण्ठे तं सन्ध्यासनमुपागतम् ॥ ४२ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

जपमानं सुशान्तं तं ददृशे पाकशासनः
वज्रेण तेन दिव्येन ताडितो दितिनन्दनः ॥ ४३ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

बलं निपतितं दृष्ट्वा गतसत्वं गतं भुवि
हर्षेण महताविष्टो देवराण्मुमुदे तदा ॥ ४४ ॥

मूलम्

विश्वास-प्रस्तुतिः

एवं निपात्य तं दैत्यं दितिनन्दनमेव च
राज्यं चकार धर्मात्मा सुखेन पाकशासनः ॥ ४५ ॥

मूलम्

इति श्रीपद्मपुराणे पञ्चपञ्चाशत्सहस्रसंहितायां भूमिखण्डे बल-
दैत्यवधोनाम त्रयोविंशोऽध्यायः २३