०७२

Skandapurāṇa Adhyāya 72

E-text generated on February 11, 2019 from the original TeX files of: Peter C. Bisschop and Yuko Yokochi, eds. The Skandapurāṇa. Vol. IV. Start of the Skanda and Andhaka Cycles. Critical Edition with an Introduction & Annotated English Synopsis, in cooperation with Diwakar Acharya and Judit Törzsök. Leiden/Boston: Brill, 2018.

SP0720010: व्यास उवाच।
SP0720011: भगवन्सर्वयोगज्ञ श्रुतमाख्यानमुत्तमम्।
SP0720012: परतः श्रोतुमिच्छामि यद्वृत्तं मुनिसत्तम॥ १॥
SP0720021: अपनीय तदा विष्णोः सिंहरूपं वृषध्वजः।
SP0720022: किमन्यदकरोद्धीमानेतदिच्छामि वेदितुम्॥ २॥ SP0720030: सनत्कुमार उवाच।
SP0720031: स्वयोनिं विष्णुमानीय देवदेवो भवस्तदा।
SP0720032: मन्दरे सहितो देव्या विचचार महाद्युतिः॥ ३॥ SP0720041: रम्यान्स काननोद्देशान्गिरेः प्रस्रवणानि च।
SP0720042: अलंचकार देवेशः परिसर्पन्समन्ततः॥ ४॥ SP0720051: वनप्रेक्षारतिं देवं ज्ञात्वा शंकरमव्ययम्।
SP0720052: शरत्तत्र वसन्तश्च द्वावृतू समुपस्थितौ॥ ५॥ SP0720061: ततो महीरुहाः सर्वे सरांसि च समन्ततः।
SP0720062: नानाविधानि पुष्पाणि मुमुचुः सहसा समम्॥ ६॥ SP0720071: कमलोत्पलसंछन्नाः षट्पदव्रातसेविताः।
SP0720072: हंससारससंवासा वाप्यस्तत्र मनोहराः॥ ७॥ SP0720081: गन्धाढ्या जातयः क्षिप्रं बभूवुः सह चम्पकैः।
SP0720082: अशोको गन्धपुष्पश्च तथा चैवातिमुक्तकः।
SP0720083: उपतस्थुः समं देवं सर्वगन्धसुखानिलाः॥ ८॥ SP0720091: सर्वर्तुकुसुमाकीर्णं दृष्ट्वा तद्वनमुत्तमम्।
SP0720092: पुष्पाण्यादाय देवेशः स्वयमेव जगत्पतिः॥ ९॥ SP0720101: अलंचकार हृष्टात्मा देवीं हिमगिरेः सुताम्।
SP0720102: नन्दीश्वरं च पार्श्वस्थमात्मानं च सुरेश्वरः॥ १०॥ SP0720111: ततः प्रणम्य देवेशं पार्वती प्रणयादिदम्।
SP0720112: वचः प्रोवाच जननी कृत्स्नस्य जगतो ऽव्यया॥ ११॥ SP0720121: यथा मे देहजः पुत्रो भविता गोवृषध्वज।
SP0720122: त्वद्वीर्यस्त्वत्प्रभावश्च सर्वदेवनमस्कृतः।
SP0720123: तथा कुरु महादेव यदि ते प्रियता मयि॥ १२॥ SP0720131: एवमुक्तस्तदा देव्या देवदेवस्त्रिलोचनः।
SP0720132: प्रोवाचेदं महातेजा देव्याः प्रियचिकीर्षया॥ १३॥ SP0720141: एवं भवतु देवेशे विज्ञप्तिं सफलामिमाम्।
SP0720142: करिष्यामि तवेशानि पुत्रस्ते स भवेद्यथा॥ १४॥ SP0720151: श्रेष्ठः सर्वसुरेशानां महायोगबलान्वितः।
SP0720152: कृत्स्नं जगदिदं यस्य वशे स्थास्यति भामिनि॥ १५॥ SP0720161: गच्छत्या तत्तपः कर्तुं वरः पूर्वमपि त्वया।
SP0720162: प्रार्थितो ह्येष पुत्रार्थं तेनावश्यं ददानि ते॥ १६॥ SP0720171: एवमुक्त्वा तु तौ देवौ गिरिजाभुवनेश्वरौ।
SP0720172: नन्दीशेन तदा सार्धं विचरन्तौ जगद्गुरू।
SP0720173: सर्वोद्यानानि पश्यन्तौ विन्ध्यमाजग्मतुर्गिरिम्॥ १७॥ SP0720181: अथागम्य तु विन्ध्यस्य सौवर्णं शिखरोत्तमम्।
SP0720182: दरीकन्दरसंकीर्णं नानानिर्झरसंयुतम्।
SP0720183: सतडिन्मेघसंघातं घनीकृतशिलोच्चयम्॥ १८॥ SP0720191: नानावृक्षशिलोपेतं नानाकुसुमसंयुतम्।
SP0720192: नानाखगरवामोदं हेमरत्नोज्ज्वलं शुभम्॥ १९॥ SP0720201: मानसं तस्य मध्ये तु पुरं सृष्ट्वा महर्द्धिमत्।
SP0720202: मणिहेममयं दिव्यं देवासुरविमोहनम्।
SP0720203: परमैश्वर्यसंयुक्तौ युतौ विविशतुः पुरम्॥ २०॥ SP0720211: नन्दिनं च ततो देवी समाज्ञापयदव्यया।
SP0720212: वत्स नन्दिंस्तथा द्वारे तिष्ठेस्त्वं गणपेश्वर।
SP0720213: विशेन्नेह यथा कश्चित्सूक्ष्मो वायुरपि स्थितः॥ २१॥ SP0720221: कृत्वा शिरसि तामाज्ञां नन्दीशो गणपाधिपः।
SP0720222: अभवद्द्वारमूलस्थः कृत्वा तेजो ऽतिदुःसहम्॥ २२॥ SP0720231: योगयुक्तौ तदा देवौ परां मूर्तिं समास्थितौ।
SP0720232: कृत्स्नस्य जगतो योनी पार्वतीभुवनेश्वरौ।
SP0720233: तस्थतुः सुचिरं कालं तनयार्थं महाद्युती॥ २३॥ SP0720241: स न शक्यो मया वक्तुं ब्रह्मणा वा महामुने।
SP0720242: संयोगो यो भवेद्देव्या देवदेवस्य शूलिनः।
SP0720243: ब्रह्मणो मद्विधानां च स्रष्टासौ परमेश्वरः॥ २४॥ SP0720251: अवश्यं त्वागमे वाच्यं यथावृत्तं मया श्रुतम्।
SP0720252: अतो वक्ष्यामि ते व्यास प्रियः शिष्यश्च मे भवान्॥ २५॥ SP0720261: योगसंधानमास्थाय तयोरेव महामुने।
SP0720262: अतीतं स्थितयोर्दिव्यं सहस्रं शरदामभूत्॥ २६॥ SP0720271: ततो ऽभवन्निमित्तानि घोराणि त्रासनानि च।
SP0720272: चचाल पृथिवी कृत्स्ना सशैलवनकानना॥ २७॥ SP0720281: नद्यः शोषं तदा जग्मुश्चुक्षुभे सरितां पतिः।
SP0720282: तपनो निष्प्रभश्चासीद्ववावुष्णं समीरणः।
SP0720283: पेतुरुल्का महाघोरा दिक्प्रदाहश्च दारुणः॥ २८॥ SP0720291: एवमुत्पातवित्रस्ता शुभहेतोर्वसुंधरा।
SP0720292: जगाम शरणं विष्णुं गत्वा चार्तिं निवेदयेत्॥ २९॥ SP0720301: उत्पाता दारुणा देव बभूवुर्बहवो भृशम्।
SP0720302: तेनातीव समुद्विग्ना त्वामद्य शरणं गता॥ ३०॥ SP0720311: अथ विष्णुः सुरान्सर्वानिदमश्रावयत्प्रभुः।
SP0720312: ततो दिवौकसः सर्वे बृहस्पतिपुरोगमाः।
SP0720313: एकत्र संगता भूत्वा चक्रुर्बहुविधाः कथाः॥ ३१॥ SP0720321: महाबुद्धिरथाहेदं वाक्यमङ्गिरसः सुतः।
SP0720322: श्रीकण्ठो भगवानेष देवदेवस्त्रिलोचनः।
SP0720323: युक्तो ऽभूद्धिमवत्पुत्र्या तनयार्थं महाद्युतिः॥ ३२॥ SP0720331: दिव्यं वर्षसहस्रं तु योगेन परमेष्ठिनः।
SP0720332: अगाद्युक्तस्य पार्वत्या बभूवुर्दारुणास्ततः।
SP0720333: उत्पाता जगतस्त्रासाश्चिन्त्यते किमिहापरम्॥ ३३॥ SP0720341: गच्छाम सहिताः सर्वे स्तोतुं भक्त्या वृषध्वजम्।
SP0720342: यथा न देहजः पुत्रो भवेद्देव्याः सुरेश्वराः।
SP0720343: विज्ञापयाम देवेशं तथा शीघ्रमिहामराः॥ ३४॥ SP0720351: ततो वैवस्वतः प्राह वचः क्रोधविनिःसृतम्।
SP0720352: किमर्थं भृशमुद्विग्ना भवन्तः सर्व एव हि॥ ३५॥ SP0720361: यद्यसौ देवदेवस्य तनयो ऽस्मासु भक्तिमान्।
SP0720362: उत्पत्स्यति न च द्रोग्धा ततः क्षंस्याम तं सुराः॥ ३६॥ SP0720371: अथ चेत्कर्कशो ऽस्मासु द्रोग्धा वा स भविष्यति।
SP0720372: तत एनमहं बद्ध्वा कालपाशेन बालकम्।
SP0720373: नयिष्ये स्ववशं क्रूरं मृत्युना सहितो ऽमराः॥ ३७॥ SP0720381: न चेत्पुरंदरो वज्रं तस्य क्षेप्स्यति मूर्धनि।
SP0720382: द्विधा येन कृतो मूढः प्राणांस्त्यक्ष्यति दुस्त्यजान्॥ ३८॥ SP0720391: ब्रुवतस्तस्य बह्वेवं क्रोधसंरक्तलोचनः।
SP0720392: विष्णुः प्रोवाच धर्मात्मा वचांसि परमार्थवित्॥ ३९॥ SP0720401: अहो त्वया सुविश्रब्धं प्रोच्यते भास्करात्मज।
SP0720402: परमार्थमविज्ञाय क्रोधस्य वशवर्तिना॥ ४०॥ SP0720411: तनयः किल यः शम्भोर्गिरिजायां भविष्यति।
SP0720412: स मूढ इव यः कश्चिद्भविता वशगस्तव॥ ४१॥ SP0720421: किमसौ मानवो ऽन्यो वा जरामृत्युसमन्वितः।
SP0720422: उत्पत्स्यति रवेः पुत्र तेन स्याद्वशगस्तव॥ ४२॥ SP0720431: कालेनापरिपूर्णेन मानवस्यापि भानुज।
SP0720432: न त्वं वशयिता नाम किमु पुत्रस्य शूलिनः॥ ४३॥ SP0720441: तेजो भगवतः शम्भोर्यद्भविष्यत्युत्तमम्।
SP0720442: स कथं वध्यतां यायात्तव शक्रस्य वा विभो॥ ४४॥ SP0720451: ब्रवीमि वो हितं देवाः क्रियते यदि मद्वचः।
SP0720452: प्रयाम सहिताः सर्वे तं प्रसादयितुं हरम्॥ ४५॥ SP0720461: यो नः स्वयंवरे दत्तो वरस्तिष्ठति शंकरे।
SP0720462: तमेव वरयिष्यामो वरमग्र्यं पिनाकिनम्।
SP0720463: यथा न देहजो देव्यास्तनयः संभविष्यति॥ ४६॥ SP0720471: नास्माकमहितं शम्भुः पुत्रमुत्पादयिष्यति।
SP0720472: वयमेव सुताः सर्वे शंकरस्याग्रजा विभोः॥ ४७॥ SP0720481: न शक्यस्तपसा द्रष्टुं न ज्ञानेन सुरेश्वरः।
SP0720482: भक्त्या परमया द्रष्टुं शक्यः स्यात्स वृषध्वजः॥ ४८॥ SP0720491: आगच्छध्वं गमिष्यामो यत्र तिष्ठति शंकरः।
SP0720492: परां भक्तिं समास्थाय यथा पश्येम शंकरम्॥ ४९॥ SP0720501: हुतभुक्चैष नो देवस्तत्सकाशं प्रवेक्ष्यति।
SP0720502: सर्वेषामेव विज्ञप्त्या सुराणां सुरसत्तमः॥ ५०॥ SP0720511: इति श्रुत्वा वचस्तस्य विष्णोरमिततेजसः।
SP0720512: बृहस्पतिपुरोगास्ते हृष्टात्मानो दिवौकसः।
SP0720513: साधु साध्विति संतुष्टा वचांस्यूचुः सुरोत्तमाः॥ ५१॥ SP0720521: ततो विष्णुसहायास्ते गत्वा ते शृङ्गमुत्तमम्।
SP0720522: ऊचुर्हुताशनं देवं वचः स्तुतिपुरःसरम्॥ ५२॥ SP0720531: त्वमग्ने सर्वदेवानां हितकृत्सर्वतो ऽव्ययः।
SP0720532: प्रविश्य त्राहि नः सर्वाञ्छंकराय निवेदय॥ ५३॥ SP0720541: तथा कुर्यात्सुरश्रेष्ठ येन निर्गम्य शंकरः।
SP0720542: अस्मान्निरीक्षते देवः प्रह्वान्भक्तिमतः स्थितान्॥ ५४॥ SP0720551: इत्युक्तः स सुरैः सर्वैः प्रत्युवाच हुताशनः।
SP0720552: अकर्तव्यं हि मे देवा न युष्मान्प्रति विद्यते॥ ५५॥ SP0720561: पार्वत्या सह संयुक्तं देवदेवेश्वरं परम्।
SP0720562: न मे शक्तिर्हरं द्रष्टुं भवन्तश्चाकुला भृशम्।
SP0720563: युष्मद्वाक्यमलङ्घ्यं च कृच्छ्रमेतदतीव मे॥ ५६॥ SP0720571: प्रवेक्ष्ये सुतपं देवाः करिष्ये साहसं महत्।
SP0720572: इत्युक्त्वा स जगामाशु भवनं तत्कपर्दिनः॥ ५७॥ SP0720581: तत्रापश्यत्स्थितं द्वारे नन्दिनं परमौजसम्।
SP0720582: द्वारमाक्रम्य तिष्ठन्तं दीप्तपट्टसधारिणम्॥ ५८॥ SP0720591: तं दृष्ट्वा स तदा वह्निः समालोक्य समन्ततः।
SP0720592: नास्ति कश्चिदिहोपायः सूक्ष्मजन्तोरपि स्थिते॥ ५९॥ SP0720601: प्रवेष्टुमिति संचिन्त्य तमेव शरणं ययौ।
SP0720602: नन्दिनं हुतभुग्देवस्तुष्टाव च कृताञ्जलिः॥ ६०॥ SP0720611: नमो गणाधिपतये नमश्चण्डाय शूलिने।
SP0720612: नमः सेनाधिपतये नमः सर्वात्मने सदा॥ ६१॥ SP0720621: हालाहलाय रुद्राय नीलरुद्राय वै नमः।
SP0720622: नमो डाकिनिरुद्राय तथैवार्द्रपटाय च॥ ६२॥ SP0720631: नमस्ते स्वप्नरुद्राय भस्मरुद्राय ते नमः।
SP0720632: नमः श्मशानरुद्राय कोटीरुद्राय ते नमः॥ ६३॥ SP0720641: नमः पिङ्गलरुद्राय रुद्राधिपतये नमः।
SP0720642: नमः प्रमथरुद्राय भूतरुद्राय ते नमः।
SP0720643: विरूपाक्षाय रुद्राय श्वेतरुद्राय ते नमः॥ ६४॥ SP0720651: नमस्ते सततं देव नमस्ते सततं शिव।
SP0720652: नमस्ते सततं सौम्य नमस्ते भक्तिवत्सल॥ ६५॥ SP0720661: मम भक्तस्य देव त्वं देवानां हितमिच्छतः।
SP0720662: वरदो भव नन्दीश मा नः क्रोधं कृथाः प्रभो॥ ६६॥ SP0720671: ततो नन्दीश्वरः प्राह स्तुवन्तमनलं स्थितम्।
SP0720672: प्रीतस्तवानया वह्ने भक्त्याहं सुरसत्तम।
SP0720673: ब्रूहि किं ते प्रियं देव करोम्यद्य हुताशन॥ ६७॥ SP0720681: अथ प्रोवाच वह्निस्तं वरदं नन्दिनं स्थितम्।
SP0720682: यदि तुष्टो ऽसि मे देव देयो यदि वरश्च मे॥ ६८॥ SP0720691: देवकार्येण देवेश प्रवेष्टुं दीयतां मम।
SP0720692: भवनं देवदेवस्य वर एषो ऽस्तु मे विभो॥ ६९॥ SP0720701: तं नन्दी प्रत्युवाचेदं कृच्छ्रं देयो वरो ह्ययम्।
SP0720702: न तं शक्ष्यसि देवेशं द्रष्टुं त्वं योगमास्थितम्।
SP0720703: सह देव्या महेशानं स्रष्टारं जगतो ऽव्ययम्॥ ७०॥ SP0720711: तथाप्येष मया तुभ्यं देय एव वरो ऽनल।
SP0720712: गच्छ सूक्ष्मतरो भूत्वा दुरालक्ष्यो हुताशन।
SP0720713: प्रविश्य निष्क्रम क्षिप्रमविज्ञातागमक्रियः॥ ७१॥ SP0720721: स नन्दिनाभ्यनुज्ञातो जातवेदा मुदा युतः।
SP0720722: ज्योतिः सूक्ष्मतरो भूत्वा भास्करस्यांशुना सह।
SP0720723: प्रविश्य भवनं शम्भोर्मणिस्तम्भमथाविशत्॥ ७२॥ SP0720731: वह्नेयमणिमध्यस्थः स्तम्भं तद्भासयन्मुहुः।
SP0720732: सो ऽपश्यत्तत्र देवेशं देवीं च भुवनेश्वरीम्।
SP0720733: तुष्टाव मनसा देवौ ततो ऽसौ हव्यवाहनः॥ ७३॥ SP0720741: तथा संस्तूयमानश्च प्रीतिं देव्याश्च दर्शयन्।
SP0720742: वीक्ष्य स्तम्भं हरो देवीं वाक्यमेतदभाषत॥ ७४॥ SP0720751: एष स्तम्भमणिर्देवि भ्राजमान इव प्रिये।
SP0720752: संस्तौति मां त्वया सार्धं ददान्यस्मै वरं शुभम्॥ ७५॥ SP0720760: देव्युवाच।
SP0720761: एवं कुरु महादेव भक्तस्यास्य सुरेश्वर।
SP0720762: स्तुवतस्त्वा मया सार्धं प्रयच्छ वरमुत्तमम्॥ ७६॥ SP0720770: देव उवाच।
SP0720771: प्रीतो ऽहं मणिमध्यस्थ भक्त्या ते विनयेन च।
SP0720772: ब्रूहि कार्यं यथेष्टं त्वं तत्सर्वं ते भविष्यति॥ ७७॥ SP0720780: अग्निरुवाच।
SP0720781: देवास्त्वां द्रष्टुमिच्छन्ति बहिःस्था भुवनेश्वर।
SP0720782: भगवंस्ते यथा सर्वे पश्येयुस्त्वां तथा कुरु॥ ७८॥ SP0720790: देव उवाच।
SP0720791: एवमस्तु सुरश्रेष्ठ निर्गत्य त्रिदिवौकसाम्।
SP0720792: ददामि दर्शनं वह्ने भवतः प्रियकाम्यया॥ ७९॥ SP0720801: तथेति समनुज्ञातो वह्निस्तस्माद्विनिर्गतः।
SP0720802: देवेभ्यः कार्यमावेद्य तस्थौ योगं समास्थितः॥ ८०॥ SP0720811: अथ निष्क्रम्य भगवान्देवदेवः पिनाकधृक्।
SP0720812: जगाम त्वरितं तत्र यत्र देवाः समासते॥ ८१॥ SP0720821: अथ दृष्ट्वा महादेवं देवाः सर्वे वृषध्वजम्।
SP0720822: प्रणेमुर्मूर्ध्नभिर्हृष्टास्तुष्टुवुश्च मुदा युताः॥ ८२॥ SP0720831: नमः सहस्रनेत्राय सहस्रचरणाय च।
SP0720832: महतां पतये नित्यं देवानां पतये नमः॥ ८३॥ SP0720841: नमः श्मशानरतये व्याघ्रचर्मसुवाससे।
SP0720842: ब्रह्मणश्च शिरो हर्त्रे विष्णवे वरदाय च॥ ८४॥ SP0720851: नमो दक्षमखघ्नाय नमस्ते त्र्यम्बकाय च।
SP0720852: नमो भूताधिपतये प्रधानमथनाय च॥ ८५॥ SP0720861: पिनाकपाणये नित्यं सर्वयोगात्मयोगिने।
SP0720862: नमो नीलशिखण्डाय सपत्नीकाय वै नमः॥ ८६॥ SP0720871: नमः कामेष्वसक्ताय कामसक्ताय वै नमः।
SP0720872: नमः शर्वाय सर्वाय मुण्डिने जटिने नमः।
SP0720873: नमः सर्वात्मभूताय दिश नो यन्मनोगतम्॥ ८७॥ SP0720881: एवं संस्तूयमानो ऽथ सर्वैरेव सुरोत्तमैः।
SP0720882: प्रत्युवाच महादेवस्तान्सुरान्प्रणतान्स्थितान्।
SP0720883: परितुष्टो ऽस्मि वो देवा ब्रूत किं प्रददानि वः॥ ८८॥ SP0720891: पुनः प्रणम्य ते देवाः प्राहुर्वचनमुत्तमम्।
SP0720892: यो नः स्वयंवरे देव वरो दत्तस्त्वया विभो।
SP0720893: तं प्रार्थयाम सहितास्तं नो दातुं त्वमर्हसि॥ ८९॥ SP0720901: देव्या य एष पुत्रार्थं योगस्ते भुवनेश्वर।
SP0720902: कृतो ऽब्दानि बहूनि स्म तं संहर नमस्तव॥ ९०॥ SP0720911: अशुभानि निमित्तानि दृश्यन्ते सुमहाद्युते।
SP0720912: पृथिवी दुःस्थिता देव वयं च भृशमाकुलाः॥ ९१॥ SP0720921: तेनैष न यथा देव्या देहे संजायते सुतः।
SP0720922: जायेत च यथा देव तथा नः कर्तुमर्हसि॥ ९२॥ SP0720931: तेषां तद्वचनं श्रुत्वा देवदेवो ऽब्रवीद्वचः।
SP0720932: महानेष वरः सर्वैः प्रार्थितः सुरपुंगवैः।
SP0720933: तथापि च प्रयच्छामि युष्मत्प्रियचिकीर्षया॥ ९३॥ SP0720941: महान्तं किं त्विदं कालं तेजः संधारितं मया।
SP0720942: अस्य प्रपश्यथ स्थानममोघं ह्येतदुत्तमम्॥ ९४॥ SP0720951: अथैवमुक्ता देवेन ते देवा मुनिसत्तम।
SP0720952: बभूवुः सहितास्तूष्णीं सुरा ब्रह्मपुरोगमाः॥ ९५॥ SP0720961: तेषामग्निस्तदा मध्ये प्रोवाच भुवनेश्वरम्।
SP0720962: जुहुध्येतत्परं तेजो मयि देव त्रिलोकप॥ ९६॥ SP0720971: जुहावाग्नौ ततस्तेजस्तदात्मीयं परं भवः।
SP0720972: हुत्वा कृत्स्नं ततस्तस्मिंस्तुष्टो ऽभूत्परमेश्वरः॥ ९७॥ SP0720981: वरं वृणु हुताश त्वमिति प्रोवाच शंकरः।
SP0720982: ततो वह्निः प्रणम्येशं वरानप्रार्थयद्विभुम्॥ ९८॥ SP0720991: इच्छेयमेनं पुत्रं ते मम नाम्ना प्रकीर्तितम्।
SP0720992: शापस्याहमगम्यः स्यां पश्येयं त्वां च नित्यशः।
SP0720993: धारयेयं सुखेनैतदुत्सृजेयं च शंकर॥ ९९॥ SP0721001: सर्वभक्षो ऽप्यलेपः स्यां पापं न च भवेन्मम।
SP0721002: मयि देवाश्च यज्ञाश्च प्रतिष्ठां यान्तु शूलधृक्॥ १००॥ SP0721011: अहं भूतेश्वरश्च स्यामहं पशुपतिश्च ह।
SP0721012: अहं तव तनुः स्यां च त्वन्मूर्तिस्त्वदपाश्रयः॥ १०१॥ SP0721021: वरमिच्छामि देवेश दीयमानमिमं त्वया।
SP0721022: एवमस्त्विति तत्सर्वं वह्नये प्रददौ विभुः॥ १०२॥ SP0721031: विसृज्य च ततो देवान्देवदेवो वृषध्वजः।
SP0721032: पुनर्विवेश भवनं देवी चैवमभाषत॥ १०३॥ SP0721041: क्व गत्वा त्वमिहायातः क्षिप्रं त्रिभुवनेश्वर।
SP0721042: किं तद्गुरुतरं कार्यं येन निर्गतवानसि॥ १०४॥ SP0721051: ततः प्रोवाच देवेशः पार्वतीं रुषिताननाम्।
SP0721052: गतो ऽस्मि त्वरितो देवि देवैर्विज्ञापितः प्रिये।
SP0721053: बहिःस्थैः पद्मपत्राक्षि भक्तिमद्भिः सुदुःखितैः॥ १०५॥ SP0721061: अथोवाच ततो देवी देवं सर्वजगत्पतिम्।
SP0721062: कथं त्वमागतान्देव बहिःस्थांस्त्रिदिवौकसः।
SP0721063: ज्ञातवानसि संत्रस्तान्केनाख्यातं च ते विभो॥ १०६॥ SP0721070: देव उवाच।
SP0721071: प्रविश्य हुतभुग्देवि मणिस्तम्भं समास्थितः।
SP0721072: न्यवेदयत्स्तुवन्मह्यं सर्वान्देवान्बहिःस्थितान्।
SP0721073: तवैवानुज्ञया देवि यस्मै दत्तो वरो मया॥ १०७॥ SP0721081: ततो भगवती क्रुद्धा नन्दिनं प्रति पार्वती।
SP0721082: कथं प्रविष्टवान्वह्निर्द्वारस्थस्येह दुर्मतेः॥ १०८॥ SP0721091: ततस्तस्य भृशं क्रुद्धा श्रवणे न्यस्तमुत्पलम्।
SP0721092: गृहीत्वा वज्रसंकाशं नन्दीशाय व्यसर्जयत्॥ १०९॥ SP0721101: द्वादशादित्यसंकाशं ज्वलन्तं तत्तदोत्पलम्।
SP0721102: वधार्थं नन्दिनो घोरं प्रससार स्फुटन्निव॥ ११०॥ SP0721111: हतो नन्दीश्वर इति प्रोच्योत्थाय च शंकरः।
SP0721112: भद्रं भवोत्पल क्षिप्रमित्युक्त्वागृह्णदुत्पलम्॥ १११॥ SP0721121: अथोमापि ततो देवी प्रत्यापत्तिं जगाम ह।
SP0721122: अहो बत महत्कष्टं कृतं क्रोधवशान्मया।
SP0721123: कथंचिन्न हतो नन्दी महागणपनायकः॥ ११२॥ SP0721131: तद्गृहीत्वा ततो हस्ताद्देवस्य श्रवणोत्पलम्।
SP0721132: चिक्षेप त्वरितं देवी भद्रं भवतु ते सरः॥ ११३॥ SP0721141: एवमुक्त्वा ततः क्षिप्तं देव्या तच्छ्रवणोत्पलम्।
SP0721142: विन्ध्यपृष्ठे सरस्तत्र बहुपद्मोत्पलं बभौ॥ ११४॥ SP0721151: हंससारससंकीर्णं चक्रवाकोपशोभितम्।
SP0721152: नाम्ना भद्रोत्पलं नाम हैमशृङ्गसमीपतः॥ ११५॥ SP0721161: तत्र स्नात्वा नरः क्षिप्रं सर्वपापैः प्रमुच्यते।
SP0721162: तत्राक्षयं सदा दानं पितृतर्पणमेव च।
SP0721163: मृतश्चात्र नरो याति नन्दीश्वरसलोकताम्॥ ११६॥ SP0721171: ततो देवं पुनर्देवी वाक्यमाह गिरेः सुता।
SP0721172: किमूचुस्त्वां सुरा देव कीदृशं चार्थयन्वरम्॥ ११७॥ SP0721181: कथयामास देवेशस्ततो देव्यै वृषध्वजः।
SP0721182: देवैर्विज्ञापितो देवि निर्गतो ऽहं वरानने॥ ११८॥ SP0721191: देव्या य एष पुत्रार्थं योगस्ते भुवनेश्वर।
SP0721192: - - - - - - - - - - - - - - - -॥ ११९॥ SP0721201: अशुभान्यत्र दृश्यन्ते दारुणानि सहस्रशः।
SP0721202: संत्रस्ता पृथिवी कृत्स्ना वयं च भृशमाकुलाः॥ १२०॥ SP0721211: तेनैष न यथा देव्या गर्भे संजायते सुतः।
SP0721212: भवेच्च तनयः श्लाघ्यो वर एष प्रदीयताम्॥ १२१॥ SP0721221: ततो ऽग्नौ तद्धुतं तेजो मया पुत्रार्थमीश्वरि।
SP0721222: सुतस्ते भविता श्रीमान्षट्शिरा द्वादशेक्षणः॥ १२२॥ SP0721231: तस्य तद्वचनं श्रुत्वा शशाप गिरिजामरान्।
SP0721232: यस्मान्मम सुतो देहे नेप्सितस्तैर्दुरात्मभिः।
SP0721233: स्वासु पत्नीषु तस्मात्ते न प्राप्स्यन्ति सुराः सुतम्॥ १२३॥ SP0721241: पृथिवी चापि संमूढा मच्छापोपहतेन्द्रिया।
SP0721242: बहून्पतीन्समासाद्य न पुत्रं प्राप्स्यते क्वचित्।
SP0721243: विरराम ततो देवी शप्त्वा देवान्सवासवान्॥ १२४॥ SP0721250: सनत्कुमार उवाच।
SP0721251: कैटभा नाम नाम्ना च पुण्या नैकवरप्रदा।
SP0721252: विन्ध्यस्य शिखरे हैमे तत्राभूद्गिरिजा शुभा॥ १२५॥ SP0721261: पुण्यमायतनं तद्धि शिलां च रमणाह्वयाम्।
SP0721262: यो ऽभिगच्छेन्नरो व्यास मृतः स गणपो भवेत्॥ १२६॥ SP0721271: अथाजग्मुः सुराः सर्वे सार्धं तत्र हविर्भुजा।
SP0721272: विवर्णाः कश्मलोपेताः सगर्भा लज्जयान्विताः॥ १२७॥ SP0721281: तान्द्वाःस्थानागतान्नन्दी शंकराय न्यवेदयत्।
SP0721282: प्रविश्य समनुज्ञाता देवमूचुर्दिवौकसः॥ १२८॥ SP0721291: तेजो न शक्नुमः सोढुमिदं त्रिभुवनेश्वर।
SP0721292: त्राहि नः सुरलोकेश यथा स्याम गतज्वराः॥ १२९॥ SP0721301: अन्धकश्चासुरो ऽत्यर्थं तप्यते दुश्चरं तपः।
SP0721302: भयं च नस्ततो देव दृश्यते सुमहद्विभो॥ १३०॥ SP0721310: देव उवाच।
SP0721311: मा भीर्भवतु वो देवा हंस्ये तमहमन्धकम्।
SP0721312: युष्मदर्थे पराक्रान्तं हिरण्याक्षसुतं वरम्॥ १३१॥ SP0721321: यूयं च मेरुमध्यस्थं वनं यात सुविस्तृतम्।
SP0721322: नाम्ना शरवरं नाम पुण्यं द्वादशयोजनम्॥ १३२॥ SP0721331: युष्माकं तत्र संभित्त्वा कुक्षीन्दैवतपुंगवाः।
SP0721332: मदीयं तत्परं तेजो निर्गमिष्यति दीप्तिमत्।
SP0721333: सुवर्णत्वं च यास्यन्ति कुक्षयो वः सुरोत्तमाः॥ १३३॥ SP0721341: ततस्ते तद्वचः श्रुत्वा प्रणम्य शिरसा भवम्।
SP0721342: श्रीमन्तं मेरुमाजग्मुः शरधानं च तच्छुभम्॥ १३४॥ SP0721351: यत्र तेषां तदा भित्त्वा तेजो ऽग्नेश्च व्यनिष्क्रमत्।
SP0721352: युगान्तानलसंकाशं दुर्निरीक्ष्यं सुरैरपि॥ १३५॥ SP0721361: मेरुश्चैवाभवत्क्षिप्रं श्रीमानतिमनोहरः।
SP0721362: सर्वं हिरण्मयं चक्रे तेजो माहेश्वरं परम्॥ १३६॥ SP0721371: वाति गन्धवहो दिव्यः सर्वर्तुकुसुमावहः।
SP0721372: तेषां च कुक्षिभेदास्ते सुवर्णत्वं परं ययुः॥ १३७॥ SP0721381: स्वर्गे दुन्दुभयो दिव्या नेदुः स्वयमनाहताः।
SP0721382: पुष्पाणां वृष्टयः पेतुः सुगन्धानामनेकशः।
SP0721383: नमस्कारैश्च भूतानामदृश्यानामभूत्स्वनः॥ १३८॥ SP0721391: एवमादीनि पश्यन्तः शृण्वन्तश्च सुरोत्तमाः।
SP0721392: गत्वा पिनाकिने हृष्टाः सर्वमावेद्य सुव्रत।
SP0721393: प्रेषिताः स्थाणुना जग्मुः स्वांल् लोकान्हृषिताननाः॥ १३९॥ SP0721401: श्रुत्वा देवैरभिहितमिदं प्रीतियुक्तैर्वचो ऽग्र्यं SP0721402: प्रीता देवी हृदयमहिता पुत्रजन्मप्रवृत्तिम्।
SP0721403: ज्ञात्वा तस्थौ विबुधवरदा योगमाता विधात्री SP0721404: तुष्टिं चागादृषिसुरशिरःस्पृष्टपादारविन्दा॥ १४०॥ SP0729999: इति स्कन्दपुराणे द्विसप्ततितमो ऽध्यायः॥