१६

विश्वास-प्रस्तुतिः - १

अथ षोडशः सर्गः ।
अथ क्षितिं बिभ्रति राजशेखरे द्विजो विरूपाक्ष इति प्रथां गतः ।
चिराय शम्भुं तपसा प्रसादयन्नवाप गौरीत्यभिविश्रुतां सुताम् ॥ १॥

मूलम् - १

अथ षोडशः सर्गः ।
अथ क्षितिं बिभ्रति राजशेखरे द्विजो विरूपाक्ष इति प्रथां गतः ।
चिराय शम्भुं तपसा प्रसादयन्नवाप गौरीत्यभिविश्रुतां सुताम् ॥ १॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २

स कन्यया जात्वपि पञ्चवर्षया समेत्य तातस्तपसेऽभियाचितः ।
अदेयमप्येवमपत्यसौहृदाददिक्षदेकाक्षरमम्बिकामनुम् ॥ २॥

मूलम् - २

स कन्यया जात्वपि पञ्चवर्षया समेत्य तातस्तपसेऽभियाचितः ।
अदेयमप्येवमपत्यसौहृदाददिक्षदेकाक्षरमम्बिकामनुम् ॥ २॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३

भवप्रवाहप्रतिपन्नवासनाप्रबन्धयोगेन कुमारिकापि सा ।
असाधयन्मन्त्रमशेषसिद्धिदं जगन्निदानं जपयज्ञनिष्ठया ॥ ३॥

मूलम् - ३

भवप्रवाहप्रतिपन्नवासनाप्रबन्धयोगेन कुमारिकापि सा ।
असाधयन्मन्त्रमशेषसिद्धिदं जगन्निदानं जपयज्ञनिष्ठया ॥ ३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४

गुरौ वसन्तं कृतभैक्षवृत्तिकं कदाचिदेकं गृहमागतं वटुम् ।
अवेक्ष्य तम्मै गुरुरात्मजामदादचिन्तयित्वा कुलशीलबन्धुताः ॥ ४॥

मूलम् - ४

गुरौ वसन्तं कृतभैक्षवृत्तिकं कदाचिदेकं गृहमागतं वटुम् ।
अवेक्ष्य तम्मै गुरुरात्मजामदादचिन्तयित्वा कुलशीलबन्धुताः ॥ ४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५

दुरागमाभ्यासविलुप्तसत्पथे महेश्वरद्वेषमलीमसात्मनि ।
दधीचिशापोपहते द्विजान्वये प्रसूतमेनं बुबुधे ततस्तु सः ॥ ५॥

मूलम् - ५

दुरागमाभ्यासविलुप्तसत्पथे महेश्वरद्वेषमलीमसात्मनि ।
दधीचिशापोपहते द्विजान्वये प्रसूतमेनं बुबुधे ततस्तु सः ॥ ५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६

अलङ्घनीयं शिवशासनं सुरैरपि स्वयम्भूविबुधेश्वरादिभिः ।
स चिन्तयन् स्वोचितदानसत्कृतां सहोपयन्त्रा प्रजिघाय कन्यकाम् ॥ ६॥

मूलम् - ६

अलङ्घनीयं शिवशासनं सुरैरपि स्वयम्भूविबुधेश्वरादिभिः ।
स चिन्तयन् स्वोचितदानसत्कृतां सहोपयन्त्रा प्रजिघाय कन्यकाम् ॥ ६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७

अथ स्नुषामात्मभुवा स्वयं हृतामवेक्ष्य फाले भासतेन लाञ्छिताम् ।
शिवद्विषो तच्छ्वशुरौ ज्वलद्रुषौ निवेशयामासतुरालये पृथक् ॥ ७॥

मूलम् - ७

अथ स्नुषामात्मभुवा स्वयं हृतामवेक्ष्य फाले भासतेन लाञ्छिताम् ।
शिवद्विषो तच्छ्वशुरौ ज्वलद्रुषौ निवेशयामासतुरालये पृथक् ॥ ७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८

शिवार्चनध्यानकथाविवर्जिते श्मशानतुल्ये सदने तु तत्र सा ।
अमङ्गले सत्यपि सर्वमङ्गलामनुस्मरन्ती दिवसानि चिक्षिपे ॥ ८॥

मूलम् - ८

शिवार्चनध्यानकथाविवर्जिते श्मशानतुल्ये सदने तु तत्र सा ।
अमङ्गले सत्यपि सर्वमङ्गलामनुस्मरन्ती दिवसानि चिक्षिपे ॥ ८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९

ततः सदारे श्वशुरे बहिर्गते कदाचिदेनां सदने निषेदुषीम् ।
प्रहर्षयन् प्रादुरभूद् द्विजात्मना विभूतिरुद्राक्षविभूषितो हरः ॥ ९॥

मूलम् - ९

ततः सदारे श्वशुरे बहिर्गते कदाचिदेनां सदने निषेदुषीम् ।
प्रहर्षयन् प्रादुरभूद् द्विजात्मना विभूतिरुद्राक्षविभूषितो हरः ॥ ९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०

तमातिथेयीभिरसौ सभाजयन्त्युपास्त यावज्जरठं द्विजर्षभम् ।
विवेश तावच्छशुरस्तमालयं स च द्विजोऽदृश्यत सुन्दरो युवा ॥ १०॥

मूलम् - १०

तमातिथेयीभिरसौ सभाजयन्त्युपास्त यावज्जरठं द्विजर्षभम् ।
विवेश तावच्छशुरस्तमालयं स च द्विजोऽदृश्यत सुन्दरो युवा ॥ १०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ११

ततः शिवानुस्मरणैकसाधनां स वेपमानामभिलक्ष्य तां हरः ।
स्तनन्धयोऽदृश्यत तत्समीपतः स्वरेण तस्याः श्वशुरावमर्षयन् ॥ ११॥

मूलम् - ११

ततः शिवानुस्मरणैकसाधनां स वेपमानामभिलक्ष्य तां हरः ।
स्तनन्धयोऽदृश्यत तत्समीपतः स्वरेण तस्याः श्वशुरावमर्षयन् ॥ ११॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १२

ततस्तु पृष्टा प्रतिवशिनीसुतं तमालपन्ती श्वशुरेण कुप्यता ।
बहिर्निरस्ता शिशुनामुना समं निनाय पर्यश्रुमुखी निशामसौ ॥ १२॥

मूलम् - १२

ततस्तु पृष्टा प्रतिवशिनीसुतं तमालपन्ती श्वशुरेण कुप्यता ।
बहिर्निरस्ता शिशुनामुना समं निनाय पर्यश्रुमुखी निशामसौ ॥ १२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १३

भवस्य तं पश्चिमवक्ररूपिणं शिशु स्मरन्तीं हृदि विप्रकन्यकाम् ।
निनाय कल्ये निजमास्पदं शिवो वृषेण विस्मापितविष्टपत्रयः ॥ १३॥

मूलम् - १३

भवस्य तं पश्चिमवक्ररूपिणं शिशु स्मरन्तीं हृदि विप्रकन्यकाम् ।
निनाय कल्ये निजमास्पदं शिवो वृषेण विस्मापितविष्टपत्रयः ॥ १३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १४

स्तनन्धयं देवमुपास्य सा जहौ स्तनन्धयत्वं भवसङ्घसञ्चितम् ।
क्रमेत शम्भाववितर्क्यवैभवे क्व तत्क्रतुन्यायविदुक्तिपद्धतिः ॥ १४॥

मूलम् - १४

स्तनन्धयं देवमुपास्य सा जहौ स्तनन्धयत्वं भवसङ्घसञ्चितम् ।
क्रमेत शम्भाववितर्क्यवैभवे क्व तत्क्रतुन्यायविदुक्तिपद्धतिः ॥ १४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १५

मनुं किलं द्यक्षरमाचचक्षिरे प्रभुं प्रजासर्गविधौ पुराविदः ।
अयं तु सृष्टिस्थितिसंहृतिक्षमो मनुं यमेकाक्षरमारराध सा ॥ १५॥

मूलम् - १५

मनुं किलं द्यक्षरमाचचक्षिरे प्रभुं प्रजासर्गविधौ पुराविदः ।
अयं तु सृष्टिस्थितिसंहृतिक्षमो मनुं यमेकाक्षरमारराध सा ॥ १५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १६

कदापि देवः करिकालचोलतो निशम्य नृत्तानभियुक्ततां निजाम् ।
बभूव सद्यो नटसूत्रपारगः किमादिशैलूषकुले तदद्भुतम् ॥ १६॥

मूलम् - १६

कदापि देवः करिकालचोलतो निशम्य नृत्तानभियुक्ततां निजाम् ।
बभूव सद्यो नटसूत्रपारगः किमादिशैलूषकुले तदद्भुतम् ॥ १६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १७

शिवे प्रसक्ते सति शैवरात्रके महाव्रते मन्दिरमैशमाश्रितः ।
प्रसन्नमभ्यर्चनया हरं पुनः प्रसादयिष्यन् प्रणनर्त्त पार्थिवः ॥ १७॥

मूलम् - १७

शिवे प्रसक्ते सति शैवरात्रके महाव्रते मन्दिरमैशमाश्रितः ।
प्रसन्नमभ्यर्चनया हरं पुनः प्रसादयिष्यन् प्रणनर्त्त पार्थिवः ॥ १७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १८

उदञ्चिताकुञ्चितसव्यपादिकाचिरानुवृत्तिश्रमखिन्नमानसः ।
श्रमं तमीशेऽपि समं व्यचिन्तयत् स हि स्वयं पश्यति शम्भुमात्मवत् ॥ १८॥

मूलम् - १८

उदञ्चिताकुञ्चितसव्यपादिकाचिरानुवृत्तिश्रमखिन्नमानसः ।
श्रमं तमीशेऽपि समं व्यचिन्तयत् स हि स्वयं पश्यति शम्भुमात्मवत् ॥ १८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - १९

निधाय सव्यं निभृतं पदं क्षितावुदञ्चयन् दक्षिणमङ्घ्रिमुच्चकैः ।
नटन्नुदस्व श्रममित्यनुक्षणं नटेश्वरं प्रार्थयते स्म पार्थिवः ॥ १९॥

मूलम् - १९

निधाय सव्यं निभृतं पदं क्षितावुदञ्चयन् दक्षिणमङ्घ्रिमुच्चकैः ।
नटन्नुदस्व श्रममित्यनुक्षणं नटेश्वरं प्रार्थयते स्म पार्थिवः ॥ १९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २०

अदर्शितस्पन्दमथेषदप्यमुं नटेशबिम्बं कलयन् नरेश्वरः ।
कृपाणकृत्तेन निजेन मौलिना स देवमाराधयितुं समैहत ॥ २०॥

मूलम् - २०

अदर्शितस्पन्दमथेषदप्यमुं नटेशबिम्बं कलयन् नरेश्वरः ।
कृपाणकृत्तेन निजेन मौलिना स देवमाराधयितुं समैहत ॥ २०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २१

न किञ्चिदानन्दमयं स वेद तं न वा किमर्चास्वनपायिनीं स्थितिम् ।
तथापि तस्याभवदीदृशी मतिस्तथा हि भक्तिस्तपसापि दुर्लभा ॥ २१॥

मूलम् - २१

न किञ्चिदानन्दमयं स वेद तं न वा किमर्चास्वनपायिनीं स्थितिम् ।
तथापि तस्याभवदीदृशी मतिस्तथा हि भक्तिस्तपसापि दुर्लभा ॥ २१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २२

अवेत्य दुर्भेदममुष्य निश्चयं तथा स देवः प्रससाद नर्त्तितुम् ।
न दुर्लभा तस्य कदापि वश्यता सुदुर्लभा तु स्थिरशीलतैव नः ॥ २२॥

मूलम् - २२

अवेत्य दुर्भेदममुष्य निश्चयं तथा स देवः प्रससाद नर्त्तितुम् ।
न दुर्लभा तस्य कदापि वश्यता सुदुर्लभा तु स्थिरशीलतैव नः ॥ २२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २३

अनन्यथात्वव्रतमात्मकर्मणामपि त्यजन् दूरत एव शङ्करः ।
यथा स मेने हृदि राजशेखरस्तथा विपर्यस्य ननर्त्त तत्क्षणम् ॥ २३॥

मूलम् - २३

अनन्यथात्वव्रतमात्मकर्मणामपि त्यजन् दूरत एव शङ्करः ।
यथा स मेने हृदि राजशेखरस्तथा विपर्यस्य ननर्त्त तत्क्षणम् ॥ २३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २४

निधाय सव्ये निखिलं भरं तनोः पदे यदास्त प्रकृतिस्तु तस्य सा ।
प्रपञ्चसर्गस्थितिभङ्गभारमप्ययं तु तत्रैव निवेश्य निर्वृतः ॥ २४॥

मूलम् - २४

निधाय सव्ये निखिलं भरं तनोः पदे यदास्त प्रकृतिस्तु तस्य सा ।
प्रपञ्चसर्गस्थितिभङ्गभारमप्ययं तु तत्रैव निवेश्य निर्वृतः ॥ २४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २५

तदद्भुतं ताण्डवमैन्दुशेखरं प्रसादतस्तस्य सिषेविरे जनाः ।
गणेश्वरास्ते विषये महीपतेर्वसन्ति ये शङ्करभक्तिशालिनः ॥ २५॥

मूलम् - २५

तदद्भुतं ताण्डवमैन्दुशेखरं प्रसादतस्तस्य सिषेविरे जनाः ।
गणेश्वरास्ते विषये महीपतेर्वसन्ति ये शङ्करभक्तिशालिनः ॥ २५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २६

बबन्ध भाक्तं स्वकृते कृते नृपो विशिष्य तस्मिन् विपरीतताण्डवे ।
तदादि तद्वंशभुवोऽपि पार्थिवास्तमेव देवं शरणं प्रपेदिरे ॥ २६॥

मूलम् - २६

बबन्ध भाक्तं स्वकृते कृते नृपो विशिष्य तस्मिन् विपरीतताण्डवे ।
तदादि तद्वंशभुवोऽपि पार्थिवास्तमेव देवं शरणं प्रपेदिरे ॥ २६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २७

प्रमार्ष्टुमागः शतशः समर्पयन् पतिः प्रजानां मणिभूषणानि सः ।
सुतं कुलोत्तुङ्ग इति श्रुतं ततो वरेण लेभे नचिरेण शूलिनः ॥ २७॥

मूलम् - २७

प्रमार्ष्टुमागः शतशः समर्पयन् पतिः प्रजानां मणिभूषणानि सः ।
सुतं कुलोत्तुङ्ग इति श्रुतं ततो वरेण लेभे नचिरेण शूलिनः ॥ २७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २८

गते धरित्रीभृति राजशेखरे गतिं समाख्याविधयैव सूचिताम् ।
कुलोचितोत्तुङ्गगुणाकरश्चिराद् दधौ कुलोत्तुङ्गमहीपतिः क्षितिम् ॥ २८॥

मूलम् - २८

गते धरित्रीभृति राजशेखरे गतिं समाख्याविधयैव सूचिताम् ।
कुलोचितोत्तुङ्गगुणाकरश्चिराद् दधौ कुलोत्तुङ्गमहीपतिः क्षितिम् ॥ २८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - २९

गुणेन शीलेन कुलेन चोन्नतं तमीक्षमाणाः क्षितिपास्ततस्ततः ।
उपाहरन् स्वस्वकुमारिकाः स्वतस्ततोऽयुतं तस्य बभूवुरङ्गनाः ॥ २९॥

मूलम् - २९

गुणेन शीलेन कुलेन चोन्नतं तमीक्षमाणाः क्षितिपास्ततस्ततः ।
उपाहरन् स्वस्वकुमारिकाः स्वतस्ततोऽयुतं तस्य बभूवुरङ्गनाः ॥ २९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३०

स तासु लेभे सकलासु पार्थिवः समानरूपान्वयशीलवृत्तिषु ।
कुलोचितौदार्यविवेकशालिनां कुमारकाणामयुतानि षट् ततः ॥ ३०॥

मूलम् - ३०

स तासु लेभे सकलासु पार्थिवः समानरूपान्वयशीलवृत्तिषु ।
कुलोचितौदार्यविवेकशालिनां कुमारकाणामयुतानि षट् ततः ॥ ३०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३१

अजायतानन्तगुणाख्यया श्रुतरस्तनूभवानां प्रथमो धरापतेः ।
तदाश्रितास्तच्चरणार्पितासवः परेऽपि तत्तुल्यगुणा विजह्रिरे ॥ ३१॥

मूलम् - ३१

अजायतानन्तगुणाख्यया श्रुतरस्तनूभवानां प्रथमो धरापतेः ।
तदाश्रितास्तच्चरणार्पितासवः परेऽपि तत्तुल्यगुणा विजह्रिरे ॥ ३१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३२

यदीदृशी दारसमृद्धिरीदृशी कुलाभिवृद्धिश्च बभूव भूपतेः ।
इदं हि लीलायितमिन्दुशेखरप्रसादलेशप्रतिलम्भसम्पदः ॥ ३२॥

मूलम् - ३२

यदीदृशी दारसमृद्धिरीदृशी कुलाभिवृद्धिश्च बभूव भूपतेः ।
इदं हि लीलायितमिन्दुशेखरप्रसादलेशप्रतिलम्भसम्पदः ॥ ३२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३३

स वीरभद्रः स्वशरीरसम्भवैः स्वतुल्यतेजोनिधिभिर्गणैरिव ।
समं कुलोत्तुङ्गमहीपतिः सुतैः शशांस सर्वाञ्छिवशासनद्विषः ॥ ३३॥

मूलम् - ३३

स वीरभद्रः स्वशरीरसम्भवैः स्वतुल्यतेजोनिधिभिर्गणैरिव ।
समं कुलोत्तुङ्गमहीपतिः सुतैः शशांस सर्वाञ्छिवशासनद्विषः ॥ ३३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३४

अथ द्विजः कश्चन बालपुत्रया समं गृहिण्या मधुरां समासदत् ।
तले वटस्यास्त विशालशीतले क्वचित् कठोरातपतापतापितः ॥ ३४॥

मूलम् - ३४

अथ द्विजः कश्चन बालपुत्रया समं गृहिण्या मधुरां समासदत् ।
तले वटस्यास्त विशालशीतले क्वचित् कठोरातपतापतापितः ॥ ३४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३५

असञ्चरत्पान्थमनालपद्द्विजं सरोजकोशोदरलीनषट्पदम् ।
प्रतप्तहेमप्रतिमं समस्तमप्यभृदहर्मध्यगते जगद् रवौ ॥ ३५॥

मूलम् - ३५

असञ्चरत्पान्थमनालपद्द्विजं सरोजकोशोदरलीनषट्पदम् ।
प्रतप्तहेमप्रतिमं समस्तमप्यभृदहर्मध्यगते जगद् रवौ ॥ ३५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३६

ज्वलद् विनापि ज्वलनेन भूतले मदान्धभद्रेभनखम्पचं रजः ।
अवेक्षमाणैर्नयनैः शरीरिणामतिप्रतेपे दहनाहतैरिव ॥ ३६॥

मूलम् - ३६

ज्वलद् विनापि ज्वलनेन भूतले मदान्धभद्रेभनखम्पचं रजः ।
अवेक्षमाणैर्नयनैः शरीरिणामतिप्रतेपे दहनाहतैरिव ॥ ३६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३७

स गेहिनीं बाहुलतोपधायिना कुचाग्रविन्यस्तमुखेन सूनुना ।
तले शयानां तृपयादितां तरोरवेक्ष्य हर्त्तुं सलिलं ययौ बहिः ॥ ३७॥

मूलम् - ३७

स गेहिनीं बाहुलतोपधायिना कुचाग्रविन्यस्तमुखेन सूनुना ।
तले शयानां तृपयादितां तरोरवेक्ष्य हर्त्तुं सलिलं ययौ बहिः ॥ ३७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३८

स किञ्चिदासाद्य सरोऽतिनिर्मलं हरन् जलं पद्मदलेन शीतलम् ।
ददर्श विद्धां दयितां महेपुणा रुदन्तमस्याः शिशुमप्युरस्स्थले ॥ ३८॥

मूलम् - ३८

स किञ्चिदासाद्य सरोऽतिनिर्मलं हरन् जलं पद्मदलेन शीतलम् ।
ददर्श विद्धां दयितां महेपुणा रुदन्तमस्याः शिशुमप्युरस्स्थले ॥ ३८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३९

प्रियावियोगव्यसनाभिमूर्च्छितः स यावदन्विप्यति तत्र कारणम् ।
ददर्श तावन्मृगयाविहारिणं धनुर्धरं लुब्धकमेकमन्तिके ॥ ३९॥

मूलम् - ३९

प्रियावियोगव्यसनाभिमूर्च्छितः स यावदन्विप्यति तत्र कारणम् ।
ददर्श तावन्मृगयाविहारिणं धनुर्धरं लुब्धकमेकमन्तिके ॥ ३९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४०

अनेन नूनं दयिता ममाहतेत्यवेत्य केशेषु परामृशन्नमुम् ।
उपेत्य राज्ञः प्रतिहारमुच्चकैर्द्विजः प्रचुक्रोश विषादविह्वलः ॥ ४०॥

मूलम् - ४०

अनेन नूनं दयिता ममाहतेत्यवेत्य केशेषु परामृशन्नमुम् ।
उपेत्य राज्ञः प्रतिहारमुच्चकैर्द्विजः प्रचुक्रोश विषादविह्वलः ॥ ४०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४१

ततः कुलोत्तुङ्गनृपस्तदद्भुतं निशम्य खिन्नः पृथगन्वयुङ्क्त तौ ।
न निश्चिकायैकमघाभियोक्तरि द्विजे किराते च दृढं मृषोत्तरे ॥ ४१॥

मूलम् - ४१

ततः कुलोत्तुङ्गनृपस्तदद्भुतं निशम्य खिन्नः पृथगन्वयुङ्क्त तौ ।
न निश्चिकायैकमघाभियोक्तरि द्विजे किराते च दृढं मृषोत्तरे ॥ ४१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२

न तत्त्वमत्र व्यवसातुमीश्महे विना प्रसादाद् गिरिजापतेरिति ।
निरुध्य लुब्धं शमयन् द्विजं गिरा नृपः प्रपेदे शरणं पिनाकिनम् ॥ ४२॥

मूलम् - ४२

न तत्त्वमत्र व्यवसातुमीश्महे विना प्रसादाद् गिरिजापतेरिति ।
निरुध्य लुब्धं शमयन् द्विजं गिरा नृपः प्रपेदे शरणं पिनाकिनम् ॥ ४२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४३

द्विजद्वितीयो नगराद् बहिश्चरन् निशि त्वमस्यामुपलप्स्यसेऽखिलम् ।
इतीरितो भूपतिरिन्दुमौलिना स वैश्यवीथ्यामचरत् क्वचिद्बहिः ॥ ४३॥

मूलम् - ४३

द्विजद्वितीयो नगराद् बहिश्चरन् निशि त्वमस्यामुपलप्स्यसेऽखिलम् ।
इतीरितो भूपतिरिन्दुमौलिना स वैश्यवीथ्यामचरत् क्वचिद्बहिः ॥ ४३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४४

ततः क्वचित् संवदतोर्द्वयोर्मिथः कथां स शुश्राव कृतान्तदूतयोः ।
निनीषतोर्वैश्यगृहे वरं क्षणात् प्रवृत्तवैवाहिकमङ्गलावधौ ॥ ४४॥

मूलम् - ४४

ततः क्वचित् संवदतोर्द्वयोर्मिथः कथां स शुश्राव कृतान्तदूतयोः ।
निनीषतोर्वैश्यगृहे वरं क्षणात् प्रवृत्तवैवाहिकमङ्गलावधौ ॥ ४४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४५

शरव्यमुद्दिश्य शकुन्तमेककं पुरा पुलिन्देन चिरार्पितः शरः ।
वटद्रुलगः पवनाहतः पतन् यथावधीद् विप्रवधूमतर्कितम् ॥ ४५॥

मूलम् - ४५

शरव्यमुद्दिश्य शकुन्तमेककं पुरा पुलिन्देन चिरार्पितः शरः ।
वटद्रुलगः पवनाहतः पतन् यथावधीद् विप्रवधूमतर्कितम् ॥ ४५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४६

तथाद्य वैवाहिकतूर्यनिस्वनैः परिभ्रमन्त्यात्र गवा निपातितम् ।
वरं समादाय करग्रहावधौ पुनर्निवर्त्तेवहि तत्क्षणादिति ॥ ४६॥

मूलम् - ४६

तथाद्य वैवाहिकतूर्यनिस्वनैः परिभ्रमन्त्यात्र गवा निपातितम् ।
वरं समादाय करग्रहावधौ पुनर्निवर्त्तेवहि तत्क्षणादिति ॥ ४६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४७

सुविस्मितस्तेन सह द्विजन्मना स्वसंशयच्छेदकरीं गिरं तयोः ।
निशम्य संवादकृते नृपः क्षणं प्रतीक्ष्य तस्थौ वरपातनक्षणम् ॥ ४७॥

मूलम् - ४७

सुविस्मितस्तेन सह द्विजन्मना स्वसंशयच्छेदकरीं गिरं तयोः ।
निशम्य संवादकृते नृपः क्षणं प्रतीक्ष्य तस्थौ वरपातनक्षणम् ॥ ४७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४८

तथैव वृत्तेऽत्र कृतान्तचेष्टिते धनैः प्रभृतैः परितोप्य स द्विजम् ।
विसृज्य च व्याधमनुग्रहं विभोरशेषमावेदयति स्म मन्त्रिपु ॥ ४८॥

मूलम् - ४८

तथैव वृत्तेऽत्र कृतान्तचेष्टिते धनैः प्रभृतैः परितोप्य स द्विजम् ।
विसृज्य च व्याधमनुग्रहं विभोरशेषमावेदयति स्म मन्त्रिपु ॥ ४८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४९

विधुः कलङ्की वियति भ्रमन्नसौ कलङ्कशङ्कापि न शङ्कराश्रिते ।
अतो न ते स्यादपवादभीरिति प्रशंसितः पाण्ड्यनृपः स मन्त्रिभिः ॥ ४९॥

मूलम् - ४९

विधुः कलङ्की वियति भ्रमन्नसौ कलङ्कशङ्कापि न शङ्कराश्रिते ।
अतो न ते स्यादपवादभीरिति प्रशंसितः पाण्ड्यनृपः स मन्त्रिभिः ॥ ४९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५०

निवेशितोऽनन्तगुणोऽथ मन्त्रिभिः पदे पितुः शाङ्करमेयुषः पदम् ।
स रत्नकेयूरवदावहद् भुजे चतुस्समुद्रीपरिवेष्टितां भुवम् ॥ ५०॥

मूलम् - ५०

निवेशितोऽनन्तगुणोऽथ मन्त्रिभिः पदे पितुः शाङ्करमेयुषः पदम् ।
स रत्नकेयूरवदावहद् भुजे चतुस्समुद्रीपरिवेष्टितां भुवम् ॥ ५०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५१

द्विजाधमः कश्चिदवन्तिषु स्थितः स्वमातृसक्तस्तदमर्षिणं गुरुम् ।
निहत्य हृत्वा निखिलं च तद्धनं निशि प्रतस्थे सह मातृपाशया ॥ ५१॥

मूलम् - ५१

द्विजाधमः कश्चिदवन्तिषु स्थितः स्वमातृसक्तस्तदमर्षिणं गुरुम् ।
निहत्य हृत्वा निखिलं च तद्धनं निशि प्रतस्थे सह मातृपाशया ॥ ५१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५२

तमध्वनि व्याधभटा मदोद्भटाः प्रहृत्य सर्वस्वमथापहृत्य च ।
अपि स्त्रियं तामवरुध्य सुन्दरीमहासिषुस्तं तनुमात्रशेपितम् ॥ ५२॥

मूलम् - ५२

तमध्वनि व्याधभटा मदोद्भटाः प्रहृत्य सर्वस्वमथापहृत्य च ।
अपि स्त्रियं तामवरुध्य सुन्दरीमहासिषुस्तं तनुमात्रशेपितम् ॥ ५२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५३

कदन्नभिक्षाधिगमाव्यवस्थया कृशो रुजार्त्तः कृपणो दिगम्बरः ।
परिभ्रमन् दिक्षु कदाचिदानशे स भाग्ययोगेन कदम्बकाननम् ॥ ५३॥

मूलम् - ५३

कदन्नभिक्षाधिगमाव्यवस्थया कृशो रुजार्त्तः कृपणो दिगम्बरः ।
परिभ्रमन् दिक्षु कदाचिदानशे स भाग्ययोगेन कदम्बकाननम् ॥ ५३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५४

अयत्नमाच्छादनमन्नमप्यसौ प्रविष्टमात्रो नगरीमविन्दत ।
अनुग्रहान्मीनदृशोऽधुनापि यन्न तत्र कश्चित् क्षुधितो न दुःखितः ॥ ५४॥

मूलम् - ५४

अयत्नमाच्छादनमन्नमप्यसौ प्रविष्टमात्रो नगरीमविन्दत ।
अनुग्रहान्मीनदृशोऽधुनापि यन्न तत्र कश्चित् क्षुधितो न दुःखितः ॥ ५४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५५

स सञ्चरञ् जातु किरातदम्पती विलासिनौ विश्वविलक्षणश्रियौ ।
ददर्श दिष्ट्या निशि नतत्परौ महेशधामप्रतिहारसीमनि ॥ ५५॥

मूलम् - ५५

स सञ्चरञ् जातु किरातदम्पती विलासिनौ विश्वविलक्षणश्रियौ ।
ददर्श दिष्ट्या निशि नतत्परौ महेशधामप्रतिहारसीमनि ॥ ५५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५६

स तत्र विस्रम्भमवाप्य सल्ँलपन् न्यवेदयत् स्वं निखिलं विचेष्टितम् ।
ततः किरातीवचनानुवर्तिना किरातयूनेत्थमबोधि निष्कृतिम् ॥ ५६॥

मूलम् - ५६

स तत्र विस्रम्भमवाप्य सल्ँलपन् न्यवेदयत् स्वं निखिलं विचेष्टितम् ।
ततः किरातीवचनानुवर्तिना किरातयूनेत्थमबोधि निष्कृतिम् ॥ ५६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५७

न कर्मयोगैर्न तपश्शतेन वा विनेतुमंहस्तव विप्र! पार्यते ।
दुरुत्तरं दुप्कृतमप्यमुं शिवं प्रपद्य वर्षैस्त्रिभिरुत्तरिष्यसि ॥ ५७॥

मूलम् - ५७

न कर्मयोगैर्न तपश्शतेन वा विनेतुमंहस्तव विप्र! पार्यते ।
दुरुत्तरं दुप्कृतमप्यमुं शिवं प्रपद्य वर्षैस्त्रिभिरुत्तरिष्यसि ॥ ५७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५८

इतीरयित्वैव तिरोहितं क्षणादवेक्ष्य तद् द्वन्द्वमपास्तसंशयः ।
अवाललम्बे दृढमम्बिकासखं स विप्रबन्धुः शरणं शरीरिणाम् ॥ ५८॥

मूलम् - ५८

इतीरयित्वैव तिरोहितं क्षणादवेक्ष्य तद् द्वन्द्वमपास्तसंशयः ।
अवाललम्बे दृढमम्बिकासखं स विप्रबन्धुः शरणं शरीरिणाम् ॥ ५८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५९

जपार्चनध्याननतिप्रदिक्षिणस्तवैः स तिस्रः शरदो निरन्तरम् ।
प्रसाद्य देवं प्रमथैः पुरोकसां समक्षमानीयत शाङ्करं पुरम् ॥ ५९॥

मूलम् - ५९

जपार्चनध्याननतिप्रदिक्षिणस्तवैः स तिस्रः शरदो निरन्तरम् ।
प्रसाद्य देवं प्रमथैः पुरोकसां समक्षमानीयत शाङ्करं पुरम् ॥ ५९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६०

विशन् पुरीमेव विधूतपातकः सकृत् प्रणम्यैव शिवं गणोऽभवत् ।
परन्तु वैदेशिक एष वत्सरान् प्रतारितस्त्रीनिति पौरवागभूत् ॥ ६०॥

मूलम् - ६०

विशन् पुरीमेव विधूतपातकः सकृत् प्रणम्यैव शिवं गणोऽभवत् ।
परन्तु वैदेशिक एष वत्सरान् प्रतारितस्त्रीनिति पौरवागभूत् ॥ ६०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६१

अनुस्मरन् स्वं चरितं विसिष्मिये स नीयमानः प्रमथैः शिवान्तिकम् ।
विमृष्टमर्मा तु शिवे न्यवेशयत् ततस्त्रिवर्षार्चनयाधमर्णताम् ॥ ६१॥

मूलम् - ६१

अनुस्मरन् स्वं चरितं विसिष्मिये स नीयमानः प्रमथैः शिवान्तिकम् ।
विमृष्टमर्मा तु शिवे न्यवेशयत् ततस्त्रिवर्षार्चनयाधमर्णताम् ॥ ६१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६२

अथाङ्क इत्यस्त्रविदां पुरोगमो गुरुर्भटानां खुरलीषु विश्रुतः ।
बहून् समध्यापयदस्त्रसंहितां प्रयोगसंहाररहस्यकोविदः ॥ ६२॥

मूलम् - ६२

अथाङ्क इत्यस्त्रविदां पुरोगमो गुरुर्भटानां खुरलीषु विश्रुतः ।
बहून् समध्यापयदस्त्रसंहितां प्रयोगसंहाररहस्यकोविदः ॥ ६२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३

बभूव शिष्येष्वमितेषु सिद्ध इत्यभिख्यया कश्चन तस्य वल्लभः ।
तमस्त्रशस्त्रेषु विशिष्य पुत्रवद् गुरुर्व्यनैषीदविदन् दुराशयम् ॥ ६३॥

मूलम् - ६३

बभूव शिष्येष्वमितेषु सिद्ध इत्यभिख्यया कश्चन तस्य वल्लभः ।
तमस्त्रशस्त्रेषु विशिष्य पुत्रवद् गुरुर्व्यनैषीदविदन् दुराशयम् ॥ ६३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६४

स दुर्मतिः स्वं गुरुमप्रकाशयन् प्रकाशयन् स्वां पटुतां तदाहिताम् ।
अपि स्वशिष्या इति शस्त्रकोविदान् भटान् सतीर्थ्यान् प्रलपंश्चचार सः ॥ ६४॥

मूलम् - ६४

स दुर्मतिः स्वं गुरुमप्रकाशयन् प्रकाशयन् स्वां पटुतां तदाहिताम् ।
अपि स्वशिष्या इति शस्त्रकोविदान् भटान् सतीर्थ्यान् प्रलपंश्चचार सः ॥ ६४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६५

कदाचिदङ्कस्य सदा सदाशिवप्रणामहेतोर्वसतः शिवालये ।
उपेत्य गेहं युवतिं च तत्प्रियां रहो जिघृक्षन्ननयावधीरितः ॥ ६५॥

मूलम् - ६५

कदाचिदङ्कस्य सदा सदाशिवप्रणामहेतोर्वसतः शिवालये ।
उपेत्य गेहं युवतिं च तत्प्रियां रहो जिघृक्षन्ननयावधीरितः ॥ ६५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६६

तमङ्करूपं परिगृह्य जातुचिद् दुराशयं द्वन्द्वरणे निबर्हितुम् ।
पुराद् बहिः पश्यति पौरमण्डले कृपाणपाणिर्युयुधेऽमुना हरः ॥ ६६॥

मूलम् - ६६

तमङ्करूपं परिगृह्य जातुचिद् दुराशयं द्वन्द्वरणे निबर्हितुम् ।
पुराद् बहिः पश्यति पौरमण्डले कृपाणपाणिर्युयुधेऽमुना हरः ॥ ६६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६७

स वञ्चयन् वेगममुप्य लीलया कदापि मर्म स्वकमप्रदर्शयन् ।
अपक्रमाभिक्रमसम्प्लुतोप्लुतैर्विचित्रमीशो व्यचरद् रणाङ्गणे ॥ ६७॥

मूलम् - ६७

स वञ्चयन् वेगममुप्य लीलया कदापि मर्म स्वकमप्रदर्शयन् ।
अपक्रमाभिक्रमसम्प्लुतोप्लुतैर्विचित्रमीशो व्यचरद् रणाङ्गणे ॥ ६७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६८

अवस्थितः स्थाणुवदग्रतो रिपोर्निपातयन्निश्चलमायुधं क्षितौ ।
अपि प्रहाराञ्छतशोऽस्य निस्सृतानवञ्चयत् किञ्चिदिवाङ्गकुञ्चनैः ॥ ६८॥

मूलम् - ६८

अवस्थितः स्थाणुवदग्रतो रिपोर्निपातयन्निश्चलमायुधं क्षितौ ।
अपि प्रहाराञ्छतशोऽस्य निस्सृतानवञ्चयत् किञ्चिदिवाङ्गकुञ्चनैः ॥ ६८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६९

हसन्नवज्ञामसृणैर्विलोचनैरवेक्षमाणस्तृणवत् तमुद्भटम् ।
किमप्यभिक्रम्य चकार हुङ्कृतैः कृपाणमुष्टिं शिथिलं स वैरिणः ॥ ६९॥

मूलम् - ६९

हसन्नवज्ञामसृणैर्विलोचनैरवेक्षमाणस्तृणवत् तमुद्भटम् ।
किमप्यभिक्रम्य चकार हुङ्कृतैः कृपाणमुष्टिं शिथिलं स वैरिणः ॥ ६९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७०

उदस्यतीवासिमधो निपातयत्यधो दधातीव निहन्ति मूर्धनि ।
प्रमत्तवत् तिष्ठति नाभिगम्यते परेण तस्यैवमवर्त्तताहवः ॥ ७०॥

मूलम् - ७०

उदस्यतीवासिमधो निपातयत्यधो दधातीव निहन्ति मूर्धनि ।
प्रमत्तवत् तिष्ठति नाभिगम्यते परेण तस्यैवमवर्त्तताहवः ॥ ७०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७१

असिं विधुन्वन् भ्रमयन्नुदञ्चयन् निपातयन्निश्चलमावहन् पुनः ।
करोऽस्य दुर्योधमनोभयङ्करो निमेषमप्यैक्षत नैकचेष्टितः ॥ ७१॥

मूलम् - ७१

असिं विधुन्वन् भ्रमयन्नुदञ्चयन् निपातयन्निश्चलमावहन् पुनः ।
करोऽस्य दुर्योधमनोभयङ्करो निमेषमप्यैक्षत नैकचेष्टितः ॥ ७१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७२

अविक्षतः क्वाप्यसिधेनुधारया विभिद्य तस्योदरमाहरन् शिरः ।
प्रकाशयन्नङ्कजयं दिशां मुखे तिरोदधे तद्वपुरिन्दुशेखरः ॥ ७२॥

मूलम् - ७२

अविक्षतः क्वाप्यसिधेनुधारया विभिद्य तस्योदरमाहरन् शिरः ।
प्रकाशयन्नङ्कजयं दिशां मुखे तिरोदधे तद्वपुरिन्दुशेखरः ॥ ७२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७३

अहो जिगायाङ्क इति प्रशंसतां ततो जनानामवकर्णयन् गिरः ।
विसिष्मियेऽङ्कः शिवसन्निधौ वसन्नबुद्धतत्सङ्गरसङ्कथः स्वयम् ॥ ७३॥

मूलम् - ७३

अहो जिगायाङ्क इति प्रशंसतां ततो जनानामवकर्णयन् गिरः ।
विसिष्मियेऽङ्कः शिवसन्निधौ वसन्नबुद्धतत्सङ्गरसङ्कथः स्वयम् ॥ ७३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७४

विचित्रमेतत् किल वृत्तमीशितुः प्रवृत्तमङ्के परभक्तिशालिनि ।
इति स्तुवन्तो मधुरौकसः शिवादनन्यमैक्षन्त तमस्त्रकोविदम् ॥ ७४॥

मूलम् - ७४

विचित्रमेतत् किल वृत्तमीशितुः प्रवृत्तमङ्के परभक्तिशालिनि ।
इति स्तुवन्तो मधुरौकसः शिवादनन्यमैक्षन्त तमस्त्रकोविदम् ॥ ७४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७५

किमेतदङ्केन शिवे निवेदितं किमन्ततो वेत्ति स तं व्यतिक्रमम् ।
अहो दयालुत्वमनङ्गहन्तुरित्यभूञ्चलानामपि निश्चलं मनः ॥ ७५॥

मूलम् - ७५

किमेतदङ्केन शिवे निवेदितं किमन्ततो वेत्ति स तं व्यतिक्रमम् ।
अहो दयालुत्वमनङ्गहन्तुरित्यभूञ्चलानामपि निश्चलं मनः ॥ ७५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७६

ततः स कालेन शशाङ्कशेखरः सदारमेनं प्रमथेष्वयोजयत् ।
तरन्ति नाद्यापि तपोधना द्विजाः क ईश्वराणामवधारयेन्मनः ॥ ७६॥

मूलम् - ७६

ततः स कालेन शशाङ्कशेखरः सदारमेनं प्रमथेष्वयोजयत् ।
तरन्ति नाद्यापि तपोधना द्विजाः क ईश्वराणामवधारयेन्मनः ॥ ७६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७७

तदादि भूयश्शिवभक्तिगौरवे विजृम्भमाणे विषये महीभुजः ।
तथागताः केऽप्यभिचर्य पन्नगं न्ययुञ्जतोद्दामविषामिभीषणम् ॥ ७७॥

मूलम् - ७७

तदादि भूयश्शिवभक्तिगौरवे विजृम्भमाणे विषये महीभुजः ।
तथागताः केऽप्यभिचर्य पन्नगं न्ययुञ्जतोद्दामविषामिभीषणम् ॥ ७७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७८

तमद्रिकूटप्रतिमं महोरगं समापतन्तं नृपतिर्विचारयन् ।
पुराद्विनिर्गत्य पुराहितं स्मरन् शरं शरासे समधत्त दारुणम् ॥ ७८॥

मूलम् - ७८

तमद्रिकूटप्रतिमं महोरगं समापतन्तं नृपतिर्विचारयन् ।
पुराद्विनिर्गत्य पुराहितं स्मरन् शरं शरासे समधत्त दारुणम् ॥ ७८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७९

महेशभूषान्वययोगशङ्कितः क्षणं विनिश्चित्य स मायिकं ततः ।
अताडयत् पन्नगपाशमाशुगैः स चावमत् तद्व्यथया विषानलम् ॥ ७९॥

मूलम् - ७९

महेशभूषान्वययोगशङ्कितः क्षणं विनिश्चित्य स मायिकं ततः ।
अताडयत् पन्नगपाशमाशुगैः स चावमत् तद्व्यथया विषानलम् ॥ ७९॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८०

हालाहलेनेव पुरा विनिर्यता विषेण तेन ज्वलताभितापिताः ।
जनाः क्षितीशेन समं समाययुः शरण्यमीशं शरणं समाकुलाः ॥ ८०॥

मूलम् - ८०

हालाहलेनेव पुरा विनिर्यता विषेण तेन ज्वलताभितापिताः ।
जनाः क्षितीशेन समं समाययुः शरण्यमीशं शरणं समाकुलाः ॥ ८०॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८१

कृतस्मितो नीपवनेश्वरस्ततः कियत्तदस्तीति गिरा प्रहर्षयन् ।
उपेत्य लिङ्गादुरगान्तिकं गतः समन्ततः प्रेक्षत शान्तया दृशा ॥ ८१॥

मूलम् - ८१

कृतस्मितो नीपवनेश्वरस्ततः कियत्तदस्तीति गिरा प्रहर्षयन् ।
उपेत्य लिङ्गादुरगान्तिकं गतः समन्ततः प्रेक्षत शान्तया दृशा ॥ ८१॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८२

ततः पुरैवोन्मथिते फणाधरे धराधरत्वं प्रतिपद्य तस्थुषि ।
विषाग्नितप्तान् मनुजान् द्रुमानपि व्यधत्त देवः करुणामृताप्लुतान् ॥ ८२॥

मूलम् - ८२

ततः पुरैवोन्मथिते फणाधरे धराधरत्वं प्रतिपद्य तस्थुषि ।
विषाग्नितप्तान् मनुजान् द्रुमानपि व्यधत्त देवः करुणामृताप्लुतान् ॥ ८२॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८३

तथा गते भोगिनि गां सुदुर्जयां तथागताः काञ्चिदथाभिचारिकीम् ।
अकल्पयञ्जेतुमिमां समादिशद् दयानिधिर्वाहवृषं वृषध्वजः ॥ ८३॥

मूलम् - ८३

तथा गते भोगिनि गां सुदुर्जयां तथागताः काञ्चिदथाभिचारिकीम् ।
अकल्पयञ्जेतुमिमां समादिशद् दयानिधिर्वाहवृषं वृषध्वजः ॥ ८३॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८४

स तुङ्गश‍ृङ्गव्यतिषङ्गनिर्दलद्धनाघनस्रस्तघनाम्बुवृष्टिभिः ।
खुरक्षतक्षोणिरजः शमं नयन् महावृषः प्रास्थित तज्जिगीषया ॥ ८४॥

मूलम् - ८४

स तुङ्गश‍ृङ्गव्यतिषङ्गनिर्दलद्धनाघनस्रस्तघनाम्बुवृष्टिभिः ।
खुरक्षतक्षोणिरजः शमं नयन् महावृषः प्रास्थित तज्जिगीषया ॥ ८४॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८५

पदैः स यद् ध्यानतपोध्वरांहतिप्रभेदभिन्नैर्विददार मेदिनीम् ।
रजोभिरुद्धूलितसर्वविग्रहा बभूवुरेतत्प्रभवैर्महर्षयः ॥ ८५॥

मूलम् - ८५

पदैः स यद् ध्यानतपोध्वरांहतिप्रभेदभिन्नैर्विददार मेदिनीम् ।
रजोभिरुद्धूलितसर्वविग्रहा बभूवुरेतत्प्रभवैर्महर्षयः ॥ ८५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८६

वृषस्तदुद्धूय विषाणयोर्युगं प्रसह्य तस्या हृदयं बिभेद गोः ।
जरद्गवीनां हृदयं विविच्यते यदन्तराश्चर्यगवाक्ष वर्त्मना ॥ ८६॥

मूलम् - ८६

वृषस्तदुद्धूय विषाणयोर्युगं प्रसह्य तस्या हृदयं बिभेद गोः ।
जरद्गवीनां हृदयं विविच्यते यदन्तराश्चर्यगवाक्ष वर्त्मना ॥ ८६॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८७

स तां पतन्तीमवनीधरात्मना समीक्ष्य शैलः स्वयमप्यभूद् वृषः ।
उदग्रश‍ृङ्गः पुरमुत्तरेण यो विराजतेऽद्यापि वृषाचलाख्यया ॥ ८७॥

मूलम् - ८७

स तां पतन्तीमवनीधरात्मना समीक्ष्य शैलः स्वयमप्यभूद् वृषः ।
उदग्रश‍ृङ्गः पुरमुत्तरेण यो विराजतेऽद्यापि वृषाचलाख्यया ॥ ८७॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८८

ततः कुमारं कुलभूषणाभिधं तपोभिरासाद्य कुलाहविक्रमम् ।
तदर्पिताशेषधुरो धरापतिः पदं प्रपदे परमैन्दुशेखरम् ॥ ८८॥

मूलम् - ८८

ततः कुमारं कुलभूषणाभिधं तपोभिरासाद्य कुलाहविक्रमम् ।
तदर्पिताशेषधुरो धरापतिः पदं प्रपदे परमैन्दुशेखरम् ॥ ८८॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८९

गाम्भीर्येण निषङ्गतां विशिखतां धर्मद्रुहां निग्रहा-
दुच्छ्रायेण शरासतां कटकतामुच्चावचैर्वाङ्मुखैः ।
विश्वेषामनुरञ्जनैरनुपमैरुत्तंसतामप्यसौ
बिभ्राणः कुलभूषणः कुलपतिं देवः सिषेवे शिवम् ॥ ८९॥

मूलम् - ८९

गाम्भीर्येण निषङ्गतां विशिखतां धर्मद्रुहां निग्रहा-
दुच्छ्रायेण शरासतां कटकतामुच्चावचैर्वाङ्मुखैः ।
विश्वेषामनुरञ्जनैरनुपमैरुत्तंसतामप्यसौ
बिभ्राणः कुलभूषणः कुलपतिं देवः सिषेवे शिवम् ॥ ८९॥

इति महाकविश्रीनीलकण्ठदीक्षितप्रणीतेषोडशः सर्गः ।