पुराणे विश्वासटिप्पन्यः

विश्वास-प्रस्तुतिः - १

अथ दशमः सर्गः ।
दिक्पतीनथ विजेतुमुत्सुका देवशैलशिखराग्रवर्तिनः ।
उत्पपात सह सैनिकैर्दिवं स्यन्दनेन महता तटातका ॥ १॥

मूलम् - १

विश्वास-प्रस्तुतिः - २

सज्जसिन्धुरतरङ्गसङ्कुला सा दिवि प्रचलिता पताकिनी ।
आववार सहसामरावतीमप्रतर्कितनिरोधविह्वलाम् ॥ २॥

मूलम् - २

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३

सत्पथोत्पतनजातकौतुकस्तब्धमुक्ततुरगा शनैः शनैः ।
यावदाप न दिवं तटातका तावदत्र ववृते महान् रणः ॥ ३॥

मूलम् - ३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४

तद्भटाश्चिरनिरुद्धदोर्मदाः सम्प्रहारविमुखेषु राजमु ।
तं महाहवमुपस्थितं सुरैर्भागधेयफलमित्यमंसत ॥ ४॥

मूलम् - ४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५

नित्यमुन्मुखचरान् सुरद्विपान् सायकैरिव निपात्य शायितान् ।
कीटपेषमपिषन् ससादिनः पद्भिरेव करिणो मदोद्धताः ॥ ५॥

मूलम् - ५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६

यत्तदाहवभुवि प्रवर्तितं लोहितं निपतितं क्षमातले ।
अग्रतः सुरगिरेरिलावृते लोहितोदमिति तच्छ्रुतं सरः ॥ ६॥

मूलम् - ६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७

दिग्जये भुवि हता रणेषु ये द्योचराः समभवन्निरोधिनः ।
ते निपेतुरुपजातमन्यवस्तेजसीव शलभाश्चमूमुखे ॥ ७॥

मूलम् - ७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८

अभ्युपेयुरधरेद्युरेव यान् सम्प्रसाद्य बहुधा जयाय ये ।
सम्प्रजह्रुरपरेद्युराहवे सैनिकाः सुमनसस्त एव तान् ॥ ८॥

मूलम् - ८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९

भर्त्सिता दिविचराश्चमूचरैस्त्वङ्कृतेन युधि हुङ्कृतेन च ।
देवमानवदशाविपर्ययं वीक्ष्य वीक्ष्य वितथं निशश्वसुः ॥ ९॥

मूलम् - ९

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०

स्वे बले परबले च ये हतास्तान् द्वयानपि समेत्य देवताम् ।
तत्क्षणात् पुनरुपस्थितान् रणे वीक्ष्य विस्मयमवाप सा चमूः ॥ १०॥

मूलम् - १०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ११

तान् निरीक्ष्य समशीर्षिकान् रणे सैनिकेषु कतिचिन्महारथाः ।
सम्प्रबोध्य मलयध्वजात्मजां सन्निपेतुरनपेक्षितासवः ॥ ११॥

मूलम् - ११

विश्वास-प्रस्तुतिः - १२

भूसुरस्वमुपभुज्य केवलं ते हि पुष्टवपुषो दिवौकसः ।
तन्मुखे शिथिलतां जगाहिरे सेतवः पयसि सैकता इव ॥ १२॥

मूलम् - १२

विश्वास-प्रस्तुतिः - १३

यावदस्त्रमभिमन्त्रितं सुरैः सन्निकर्षति न तान् महारथान् ।
तावदेव सह तैः पलायितैस्तत्तदस्त्रमपि धावितं पुरः ॥ १३॥

मूलम् - १३

विश्वास-प्रस्तुतिः - १४

हन्यमानममृतान्धसां बलं वीक्ष्य केऽपि युधि मानवामराः ।
पूर्वबान्धवदशोपदर्शिनस्तेषु सान्त्ववचनानि चक्रिरे ॥ १४॥

मूलम् - १४

विश्वास-प्रस्तुतिः - १५

तां पलायनपरामितस्ततो दुर्ग्रहां दिविषदामनीकिनीम् ।
सङ्ग्रहीतुमपटुः शतक्रतुः सम्मुखीनमचलत् स्वयं पुरः ॥ १५॥

मूलम् - १५

विश्वास-प्रस्तुतिः - १६

तं निरीक्ष्य शतमन्युमग्रतस्तन्मुखे चलितमम्बिकारथम् ।
स्तम्भयन् प्रणतिभिश्च सान्त्वनैः सञ्चचाल सुमतिः स्वयं पुरः ॥ १६॥

मूलम् - १६

विश्वास-प्रस्तुतिः - १७

तां विहाय शतमन्युतां निजां संश्रितं युधि सहस्रमन्युताम् ।
शक्रमेक्ष्य सुमतौ जयाशिषश्चेतसा प्रयुयुजे तटातका ॥ १७॥

मूलम् - १७

विश्वास-प्रस्तुतिः - १८

ये शरा नमुचिजम्भभेदिनो ये च वृत्रवलघातिनो हरेः ।
ते किलार्धपथ एव दारिताः सायकैः सुमतिचापनिस्सृतैः ॥ १८॥

मूलम् - १८

विश्वास-प्रस्तुतिः - १९

आददे जयति मीनलोचनेत्येकमेव मनुमीरयन्नयम् ।
यच्छरानजनि तेन निष्फलं दिव्यमस्त्रमखिलं दिवस्पतेः ॥ १९॥

मूलम् - १९

विश्वास-प्रस्तुतिः - २०

मार्गणाः कतिपये मरुत्वतस्तस्य नर्मसु पतन्ति वा नवा ।
मर्मसु प्रविविशुस्तदाशुगाः सर्व एव तु मघोनि दृङ्मये ॥ २०॥

मूलम् - २०

विश्वास-प्रस्तुतिः - २१

अक्षिभिः शरचितैः पुरःस्थितैरक्षतैस्तु चरमाङ्गवर्तिभिः ।
निष्फलैः शतमखे तु निष्क्रिये सन्दधे न सुमतिः शिलीमुखान् ॥ २१॥

मूलम् - २१

विश्वास-प्रस्तुतिः - २२

तं निरीक्ष्य समयं चमूचराश्चोरहूणयवनादयो भटाः ।
भूषणैर्मणिमयैः समं हरेरायुधं कुलिशमप्यपाहरन् ॥ २२॥

मूलम् - २२

विश्वास-प्रस्तुतिः - २३

स्थापितो भुवनमातुरग्रतः स प्रसह्य पृतनाग्रचारिभिः ।
लज्जया शररुजा भयेन च स्तम्भवद्वलभिदास्त केवलम् ॥ २३॥

मूलम् - २३

विश्वास-प्रस्तुतिः - २४

सम्प्रणम्य सुमतिस्तटातकां धारयञ्छिरसि तत्पदं चिरात् ।
लालितो बहुविधाभिरुक्तिभिस्तं च तच्चरणयोर्न्यपातयत् ॥ २४॥

मूलम् - २४

विश्वास-प्रस्तुतिः - २५

वीक्षितः स करुणार्द्रया दृशा वासवश्चरणयोर्नतस्तया ।
स्वस्थतामुपगतो यथापुरं प्राह तां सुमतिनानुमोदितः ॥ २५॥

मूलम् - २५

विश्वास-प्रस्तुतिः - २६

पश्य देवि ! पदमेतदामरं पाल्यते स्म मलयध्वजेन यत् ।
अभ्युपेत्य शतशः सहायतामाहवेषु दनुजान् निगृह्णता ॥ २६॥

मूलम् - २६

विश्वास-प्रस्तुतिः - २७

स्वर्गवीयमयमप्सरोगणः पञ्च देवि! सुरपादपा इमे ।
एष सागरभवो मणिर्महानेष यूथपतिरेष सैन्धवः ॥ २७॥

मूलम् - २७

विश्वास-प्रस्तुतिः - २८

त्वं गृहाण वितरानुयायितां मां नियोजय यथापुरं तु वा ।
त्वं प्रमाणममरश्रिया समं द्यौरियं तव पदे निवेदिता ॥ २८॥

मूलम् - २८

विश्वास-प्रस्तुतिः - २९

आगतां नरचमूमतर्कितां तावकीति कथमप्यजानता ।
प्रत्यवस्थितमिव क्षणं हि यत् तत् क्षमस्व शरणागते मयि ॥ २९॥

मूलम् - २९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३०

इत्थमुक्तवति पाकशासने सा जगाद शरणागतप्रिया ।
क्षान्तमेव निखिलं मयाधुना शान्तचेतसि पुरन्दर! त्वयि ॥ ३०॥

मूलम् - ३०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३१

स्वीकृतं तदखिलं त्वयार्पितं स्वीकृतं पुनरिदं मया तव ।
एक एव गतशङ्कमिन्द्रतां वर्त्तय त्वमिह वासरे विधेः ॥ ३१॥

मूलम् - ३१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३२

सुन्दरेशमभिषेक्तुमर्चितुं स्वर्गवीं सुरतरूंश्च केवलम् ।
मामनु प्रहिणु वासवेति सा तं विसृज्य चलिता ततः `पुरः ॥ ३२॥

मूलम् - ३२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३३

आनकध्वनिभिरश्वहेषितैः क्ष्वेलितैर्द्विरदबृंहितैरपि ।
प्रज्वलन्नपि शशाम पावकः पाण्ड्यराजदुहितुर्विनिर्गमे ॥ ३३॥

मूलम् - ३३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३४

मा विधेहि सुमतेऽभिषेणनं रुन्धि रुन्धि चलितां पताकिनीम् ।
मामको हि जनको हुताश इत्यादिदेश मलयध्वजात्मजा ॥ ३४॥

मूलम् - ३४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३५

यावदित्थमनुशास्ति सा चमू तावदेव तनयादिदृक्षया ।
मङ्गलान्युपहरन्नुपायनान्याजगाम धुरि हव्यवाहनः ॥ ३५॥

मूलम् - ३५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३६

सावरुह्य सहसा शताङ्गतः सम्प्रणम्य मुदिता हुताशनम् ।
प्रार्त्थिता मुहुरनेन तानि च प्राभृतानि विविधान्युपाददे ॥ ३६॥

मूलम् - ३६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३७

जम्बुसिन्धुतटसम्भवा निशा नीलशैलशिखराहृता मषी ।
अम्बराणि मणयश्च भास्वराः स्वाहया पृथगथोपजह्रिरे ॥ ३७॥

मूलम् - ३७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३८

पाणिपीडनमहोत्सवे तव प्रार्थये सपदि साक्षितामिति ।
ईरिते हुतवहेन सस्मिता तं विसृज्य चलति स्म सा पुरः ॥ ३८॥

मूलम् - ३८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ३९

मा कदापि मधुरापुरीजुषां दृक्पथेषु पततेति बोधिताः ।
नित्यमेव समवर्त्तिना भटास्तां निरीक्ष्य पृतनां प्रदुद्रुवुः ॥ ३९॥

मूलम् - ३९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४०

तारिताः सुमतिनाग्रगामिना तत्रतत्र निरयस्थिता जनाः ।
मातुरेष महिमा यदीदृशी भक्तदृष्टिपथपातिनां गतिः ॥ ४०॥

मूलम् - ४०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४१

संवृतं मुसलपाशपाणिभिः सर्वतो भटगणैर्गदैरपि ।
पश्यति स्म पथि दूरतः स्थितं प्राञ्जलिं रविसुतं तटातका ॥ ४१॥

मूलम् - ४१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४२

सोऽभिगम्य सुमतेरनुज्ञया तां प्रणम्य पदयोः समुत्थितः ।
स्वां गदामुपहरन्नविप्लुतां प्रश्रितो वचनमेतदाददे ॥ ४२॥

मूलम् - ४२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४३

भारत क्षितितले भवद्वशे सन्ति दु ष्कृतकृतो न जन्तवः ।
प्राक्स्थिताश्च नरकेषु तारिताः प्राप्त एवमिह विश्रमो मया ॥ ४३॥

मूलम् - ४३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४४

निष्क्रियोऽस्मि किमिह स्थितेन मे सञ्चरामि सबलश्चमूमुखे ।
ये भवन्ति परिपन्थिनोऽत्र ते तेषु देवि विनियुङ्क्ष्व मामिति ॥ ४४॥

मूलम् - ४४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४५

संयुगेष्वभिमुखा न सन्ति नः सन्ति चेदतिथयो दिवस्तु ते ।
सर्वथैव तव विश्रमोऽर्ह इत्याह तं सुमतिराहितस्मितः ॥ ४५॥

मूलम् - ४५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४६

सा निवर्त्य समवर्तिनं ततः सञ्चचाल पुरतः शनैः शनैः ।
आययौ निरृतिराहृतोपदस्तावदेव सबलः सबान्धवः ॥ ४६॥

मूलम् - ४६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४७

अद्य पुण्यजनता ममागतेत्यालपन्तमिममानतं पदे ।
सा विसृज्य सलिलाधिपोन्मुखी सञ्चचाल मलयध्वजात्मजा ॥ ४७॥

मूलम् - ४७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४८

उल्ललत्तिमितिमिङ्गिलोद्भटं ग्राहकच्छपकुलीरसङ्कुलम् ।
वाहिनी वरुणसैन्यमग्रतः पश्यति स्म सुमतेः पुरस्सरी ॥ ४८॥

मूलम् - ४८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ४९

शस्त्रजालमपविध्य सर्वतो वागुराश्च बडिशानि च स्वयम् ।
सम्प्रगृह्य मृगयाकुतूहलात् सन्ननाह पृतना चिराय सा ॥ ४९॥

मूलम् - ४९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५०

शङ्खविद्रुमसरोजमौक्तिकप्रायमाप्यमुपहारमण्डलम् ।
आहरन् पुनरपां पतिः क्षणादाजगाम शरणं तटातकाम् ॥ ५०॥

मूलम् - ५०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५१

वारुणीं पलितरोगहारिणीमद्भुतामगुडपिष्टशीथुजाम् ।
वाजिनश्च हरितानपां पतिः सन्निधाप्य निपपात पादयोः ॥ ५१॥

मूलम् - ५१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५२

प्राभृतं तदखिलं प्रचेतसः सा निरीक्ष्य सदयेन चेतसा ।
तं विसृज्य विनतं तटातका गन्धवाहनगरोन्मुखी ययौ ॥ ५२॥

मूलम् - ५२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५३

मारुतैर्मलयजेन्दुगन्धिभिर्मन्दमन्दमुपदर्शितात्मभिः ।
स्वर्धुनीसलिलपातशीतलैः सेव्यते स्म चतुरं वरूथिनी ॥ ५३॥

मूलम् - ५३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५४

दाक्षिणात्यमनिलं पुरस्सरं ते विधाय मरुतोऽपरे पुनः ।
पारिजातकुसुमोपहारिणस्तां सुमत्यनुमताः सिषेविरे ॥ ५४॥

मूलम् - ५४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५५

तान् प्रदर्श्य पवनान् पृथक् पृथग् व्याजहार सचिवो नृपात्मजाम् ।
एष जानपद एव देवि नो मारुतो मलयशैलमाश्रितः ॥ ५५॥

मूलम् - ५५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५६

पश्य चक्रपवनानिमान् पुरः सन्ततोर्ध्वगतिवाददेशिकान् ।
आरसातलममीभिरुद्भ्रमत्यर्णवस्तिमितिमिङ्गिलाकुलः ॥ ५६॥

मूलम् - ५६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५७

आहरन्ति तरुवन्महागिरीनर्णवान् पृषतवत् किरन्ति च ।
आविरिञ्चिभवनादनर्गलान् पश्य तान् प्रलयमारुतानितः ॥ ५७॥

मूलम् - ५७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५८

पश्चिमान् द्रुमलताप्रभञ्जनानौत्तरान् घनतुपारवर्षिणः ।
प्राग्भवान् प्रियकचातकप्रियान् यानवैषि त इमे समीरणाः ॥ ५८॥

मूलम् - ५८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ५९

भूतले कबलयन्ति पन्नगा व्योम्नि भारवहने नियुञ्जते ।
तावके तु विषये तटातके! सञ्चरन्ति सुखिनः समीरणाः ॥ ५९॥

मूलम् - ५९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६०

दर्शिताः सुमतिनत्थमादृताः प्रेषिताश्च सदयं तयानिलाः ।
स्वस्वचेष्टितकृतः कुतूहलात् स्वां पुरीं प्रति ययुस्तदग्रतः ॥ ६०॥

मूलम् - ६०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६१

प्रस्थिता धनपतेर्जिगीषया पाण्ड्यराजतनया ततः शनैः ।
प्राक् ततोऽपि स पथि व्यवस्थितः प्राभृतैः कनकरत्नराशिभिः ॥ ६१॥

मूलम् - ६१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६२

तं निपत्य पदयोः समुत्थितं यक्षकिम्पुरुषराक्षसेश्वरम् ।
अन्वकम्पत दृशा दयार्द्रया प्रश्रयेण कथयन्तमन्तिके ॥ ६२॥

मूलम् - ६२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६३

अम्ब कश्चिदलमेव मे जये नैगमेषु मधुरानिवासिषु ।
भक्त इत्युपनतं प्रतीच्छ मां पश्य किञ्चिदिदमाहृतं पुरः ॥ ६३॥

मूलम् - ६३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६४

शङ्खपद्ममकरादयस्त्वमी मातरष्ट निधयो मयाहृताः ।
उत्तमस्तु स वरस्त्वयाग्रतो लभ्यते चल पदानि कानिचित् ॥ ६४॥

मूलम् - ६४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६५

इत्युदीरितगिरं विसृज्य तं प्रस्थिता प्रमथनाथसन्निधिम् ।
तावतीमविगणय्य वाहिनीं सन्ननाह समराय सा स्वयम् ॥ ६५॥

मूलम् - ६५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६६

चन्द्रशेखरपुरीसमीपतः सा निविश्य सकला पताकिनी ।
सिंहनादमतनिष्ट बृंहितं बृंहितानकनिनादहेषितैः ॥ ६६॥

मूलम् - ६६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६७

नादमेनमवकर्ण्य चुक्रुधे नन्दिना पुरभिदा तु प्रिप्रिये ।
नापरोऽस्ति चतुगे महेश्वरान्नादतत्त्वमवबुध्य नन्दितुम् ॥ ६७॥

मूलम् - ६७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६८

संवृतः प्रमथसेनया स्वया सन्निकर्षमुपसृत्य शूलिनः ।
व्याहरन्नरचमूसमागमात् प्रज्वलन्निव शिलादनन्दनः ॥ ६८॥

मूलम् - ६८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ६९

गर्भदासकुलदासतां गता ये हि पाण्ड्यविषये नृपास्त्वयि ।
तेषु वेत्सि कुलशेखरं नृपं तत्सुतं च मलयध्वजं ततः ॥ ६९॥

मूलम् - ६९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७०

तस्य नाम दुहिता तटातका किञ्चिदुच्चलितशैशवा सती ।
सन्निपात्य तृणपूलवच्चमूं मानुषीमित इतोऽभिवर्तते ॥ ७०॥

मूलम् - ७०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७१

सा मनुष्यवशगेषु केषुचित् तादृशेषु विबुधाधमेष्वपि ।
सम्प्रदर्शितपराक्रमा सती मन्यते न हि महेश! मामपि ॥ ७१॥

मूलम् - ७१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७२

तां प्रधाव्य धरणीतलं ततस्तत्पदानुपदिकान् सुराधमान् ।
तापसांश्च कतिचित् तदाश्रयान् दण्डयेयमिति दण्डवन्नतः ॥ ७२॥

मूलम् - ७२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७३

तं जगाद गिरिशः कृतस्मितः सा पुनः श्रुतिपथं गतैव नः ।
अप्रमत्तमभिषेणयन्निमा स्वस्तिमान् पुनरुपेहि भामिति ॥ ७३॥

मूलम् - ७३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७४

तां गिरं तमपि च स्मिताङ्कुरं सोऽविचिन्त्य किमपि स्मरद्विषः ।
निर्जगाम समराग्रही बहिः सप्तभिर्गणचमूपकोटिभिः ॥ ७४॥

मूलम् - ७४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७५

तत्र सप्तनयनास्त्रिनासिकाः षण्मुग्खा द्विजठरा दशाङ्घ्रयः ।
षष्टिसप्ततभुजा ज्वलत्कचा मुण्डिता धृतशिखाः कपर्दिनः ॥ ७५॥

मूलम् - ७५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७६

वीतबाहुचरणा विमस्तकाः कुक्षिलग्नवदना शिरोङ्घ्रयः ।
विष्फुलिङ्गनयना विषोद्गिरा लम्बमानरसनोष्ठनासिकाः ॥ ७६॥

मूलम् - ७६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७७

श्वेतपीतहरितासितारुणाः श‍ृङ्गिणः सगरुतः सचञ्चवः ।
व्याघ्रदन्तिहयवायसाङ्घ्रयः पादपाचलशिलानखायुधाः ॥ ७७॥

मूलम् - ७७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७८

ऋक्षवानरतरक्षुपन्नगद्वीपिसिंहशरभद्विपाननाः ।
निर्ययुर्युगपदट्टहासिनः सङ्घशो युधि गणा मदोल्बणाः ॥ ७८॥

मूलम् - ७८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ७९

(चक्कलकम्)
धावदश्वमवधूर्णितद्विपं नष्टयोधमवसन्नसैनिकम् ।
सम्प्रमुग्धसचिवं क्षणादभूत् तादृशं तदपि मानवं बलम् ॥ ७९॥

मूलम् - ७९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८०

ते पदातिकुलमूरुवेगतः फूत्कृतेन गजवाजिमण्डलम् ।
स्यन्दनांश्च करतालमारुतैर्व्यक्षिपन् रणमुखाद्विदूरतः ॥ ८०॥

मूलम् - ८०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८१

क्षुद्रदीपमिव चण्डमारुतः शुष्कगुल्ममिव दावपावकः ।
ध्वान्तवृन्दमिव भास्करोदयस्तद्बलं नरबलं व्यनीनशत् ॥ ८१॥

मूलम् - ८१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८२

युद्धदर्शनकुतूहलागताः सिद्धचारणसुपर्वपन्नगाः ।
अप्सरश्चरमभागवर्त्मना दुद्रुवुः प्रमथयूथदृक्पथात् ॥ ८२॥

मूलम् - ८२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८३

तां प्रधाव्य पृतनां गणैः समं सम्प्रसर्पति शिलादनन्दने ।
अग्रतो व्यचलदात्तकार्मुकः सम्प्रहृष्टवदनः सखीजनः ॥ ८३॥

मूलम् - ८३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८४

बद्धकक्ष्यमपिनद्धकञ्चुक कुञ्चितभ्रुकुटि कोमलाननम् ।
मुग्धभीषणमलक्षि तद्बलं मूर्तमादिमरसद्वयं यथा ॥ ८४॥

मूलम् - ८४

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८५

स्वोचितप्रतिबलानवेक्षणस्रस्तयुद्धकुतुका शनैरिव ।
आददे धनुरधिज्यमम्बिका सा निरीक्षितसखीजनोद्यमा ॥ ८५॥

मूलम् - ८५

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८६

तत्र शक्तिपृतनाधनुश्च्युताः सायकाः कनकपुङ्खशोभिनः ।
सर्वतः प्रमथमण्डलेऽपतञ्छर्वरे दिनमणेरिवांशवः ॥ ८६॥

मूलम् - ८६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८७

तां पुरैव विकृतां वरूथिनीं स्वाशुगैर्विकृतिमापितां पराम् ।
वीक्ष्य वीक्ष्य समरे विजह्रिरे ता निरीक्षितपरस्पराननाः ॥ ८७॥

मूलम् - ८७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८८

संस्तशूलमपविद्धतोमरं ध्वस्तमुद्गरमपास्तकार्मुकम् ।
नन्दिनं शरणमीयुराहवे ताडिता गणवरास्तदाशुगैः ॥ ८८॥

मूलम् - ८८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ८९

धावतो गणवरान्निवारयस्तर्जयन्युधि च तत्सखीजनान् ।
सन्ददर्श धुरि तां रथे स्थितां स द्वितीय इव शङ्करो गणः ॥ ८९॥

मूलम् - ८९

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९०

निर्दयं प्रविविधुः सखीजना मन्दमन्दमिषुभिस्तमम्बिका ।
मातृहस्तगलिता हि मार्गणाः कस्य मर्मणि निवेष्टुमीशते ॥ ९०॥

मूलम् - ९०

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९१

स्वामिनीति जननीति चावशान्निस्सरत्सु वचनेषु चासकृत् ।
पाणिना स युयुधे क्षणं बलादञ्जलिं प्रतिमुहुश्चिकीर्षता ॥ ९१॥

मूलम् - ९१

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९२

पाण्ड्यराजदुहितुः करच्युता नाशुगास्तमसुभिर्व्ययोजयन् ।
तत्त्वतो हि कुसुमानि सायकानैक्षवं च धनुराहुरागमाः ॥ ९२॥

मूलम् - ९२

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९३

सर्ववित् स हि शिलादनन्दनः सन्निवृत्य झटिति स्वयं रणात् ।
स्वामिने तदखिलं व्यजिज्ञपत् पादयोः प्रणिपतन् मुहुर्मुहुः ॥ ९३॥

मूलम् - ९३

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९४

सन्धिरेव भवतस्तयोचितः सङ्गरो न तु महेश! जात्वपि ।
एहि याम इतिवादिनं तु तं सोऽवलम्ब्य निरगात् कृतस्मितः ॥ ९४॥

मूलम् - ९४

पाण्ड्यराजदुहितुर्हि दक्षिणः प्रास्फुरत् समरकर्मणे भुजः ॥

वीक्षिते तु वृषभध्वजे विभोरस्फुरत् स्वयमदक्षिणो भुजः ॥ ९५॥

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९६

आदिमं रसमिवात्तविग्रहं त्यक्तरौक्ष्यमिव तेजसां निधिम् ।
सा ददर्श शरदिन्दुसुन्दरं पुङ्गवे पुरहरं सनन्दिनम् ॥ ९६॥

मूलम् - ९६

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९७

स्रंसते स्म सशरं धनुः करात् तत्त्वरे तमुपगूहितुं मनः ।
उन्ममज्ज पुलकोऽभितस्तदा निर्ममज हृदयेऽधिकः कुचः ॥ ९७॥

मूलम् - ९७

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९८

यं प्रहर्तुमवलम्बितं धनुस्तं निरीक्ष्य समरे तदुज्झितम् ।
तत्कटाक्षशरणः समाददे साभिमान इव मीनकेतनः ॥ ९८॥

मूलम् - ९८

विश्वास-प्रस्तुतिः - ९९

तद्विलोकविवशीकृते हरे बाणपातचकिते च नन्दिनि ।
रन्ध्रमेतदुपलभ्य दर्पकः स्वां रुषं सफलयाम्बभूव सः ॥ ९९॥

मूलम् - ९९

विश्वास-प्रस्तुतिः - १००

युध्यते कथमियं कुमारिका युध्यते कथमसौ हरस्त्विति ।
द्रष्टुमिच्छति जगत्रये स्मरम्तावुभौ शरगणैरिवाकिरत् ॥ १००॥

मूलम् - १००

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०१

यां विदन्ननपराध्यमाशुगं प्रागजीयत कृतश्रमः स्मरः ।
अद्य लब्धमनया महद्यशः काल एव विजयस्य कारणम् ॥ १०१॥

मूलम् - १०१

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०२

तस्तम्भिरे च मुमुहुश्च चकम्पिरे च
यत् त्रासिता युधि तया प्रमथाः समस्ताः ।
सद्यो दशा परिणता ननु सैव तस्यां
कस्यापि जीर्यति न शैवजनापचारः ॥ १०२॥

मूलम् - १०२

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०३

मारस्य चार इव वीक्ष्य हरं पुरस्ता-
दन्तर्यदा प्रविशति स्म कुचस्तृतीयः ।
सम्बोधितः सुमतिना सविधं तदैव
तस्या जगाम तरुणस्तरुणेन्दुमौलिः ॥ १०३॥

मूलम् - १०३

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०४

ददृशे किल पुष्पवर्षमेकं प्रकटं मूर्ध्नि तयोस्तदा प्रवृत्तम् ।
हृदयस्थपरस्परा धिगम्यं ववृते चान्तरमाङ्गजं तदन्यत् ॥ १०४॥

मूलम् - १०४

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०५

उन्नमय्य मुखमानतमस्याः पाणिनेदमवदत् प्रमथेशः ।
पश्य देवि! किमपत्रपसे त्वं यत् त्वया युधि वयं विजिताः स्मः ॥ १०५॥

मूलम् - १०५

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०६

घटितमखिलं ज्ञातो भावो न किञ्चन शेषितं
तदपि भवतीं वाचा याचामि काञ्चनमालिकाम् ।
इति निगदति स्मेरे शम्भौ रसोत्तरमुत्तरं
चतुरमवदत् सद्यो बाला तथा क्रियतामिति ॥ १०६॥

मूलम् - १०६

विश्वास-प्रस्तुतिः - १०७

चातुर्यं तदवेत्य वाक्यसरणौ चन्द्रार्धचूडामणि-
र्बाले! तत् क्रियते तथैव भवती सद्यः परावर्त्तताम् ।
आसन्ने विधुवार एव मधुरामेतास्मि सज्जीभवे-
त्याभाष्य स्मितमन्थरं स्वयमसावन्तर्दधे तामपि ॥ १०७॥

मूलम् - १०७

सद्यः करग्रहफला तव जैत्रयात्रेत्युक्तं न विस्मर वचः कलशीभुवेति ।
सा बोधिता सुमतिना सविलज्जमन्तः स्मित्वा तदैव मधुराभिमुखी प्रतस्थे ।

इति महाकविश्रीनीलकण्ठदीक्षितप्रणीते शिवलीलार्णवे दशमः सर्गः ।